B.A.B. (Bisschoppelijk archief Brugge), F 74, Heerlijke rekening ‘t

Eric Bekaert

Molens en molenaars in Dentergem

(Dit artikel is een herbewerking en aanvulling op de studie van L. Goeminne, “Molenschatting van de windmolen en de watermolen van Dentergem in 1671”, in De Roede van tielt, 39ste jaargang, nummer 3/2008 blz. 181-190)

D e D entergem se dorpswindm olen (13de-14de eeuw - 1 9 3 6 )

Meer en meer verlaat men het aloude gegeven dat de kruisvaarders in de jaren 1100-1200 de windmolens vanuit de Syrisch-Palestijnse Gang (de strook ten oosten van de Middellandse Zee met het toenmalige Syrië, Fenicië en Palestina) naar Europa hebben overgebracht. Reeds in de tweede helft van de 11de eeuw zouden lokale vaklui in het zuiden van het graafschap Vlaanderen (het huidige Frans-Vlaanderen) zelf de eerste windmolens geconstrueerd hebben'.

Wat Dentergem betreft, moeten we wachten tot het begin van de 15de eeuw vooraleer we de eerste verwijzing naar een molen terugvinden. In een perkamenten inventaris van de tienden rond 1405 is er zowel sprake van Jan Molenaers, als van smolenaers stede. Deze molen(stede) lag vlakbij het fonsier van de heren van Dentergem: Item beneden den molen een hofstede heet out Denterghem o f ten nederen hove. De molen moet er toen al vele decennia gestaan hebben, want er is in datzelfde handboek ook sprake van de ouden molenwal... boven den hoghen ouved.

1 Nogal wat entiteiten die het heemkundig erfgoed hoog in het vaandel dragen, claimen de oudste molen op hun grondgebied te hebben. Het is echter nagenoeg onmogelijk om daar uitsluitsel over te geven. Toch durven we verwijzen naar 2 koren windmolens uit de eerste helft van de 12 de eeuw: de Hoflandmolen te Houtkerke (Houtkerque) en de Noordmeulen in

Hondscho(o)te. 2 K.A.D. (Kerkarchief Dentergem), nr.216, Inventaris van de tienden ca. 1405, f° 2 ,9 en 12.