Realisme 2015/16

REALISME 2015/16

REALISME 2015/16

Het avontuur van de werkelijkheid Realisme is een richting in de schilderkunst die door technisch meesterschap, accuratesse en gezichtsbedrog de beschouwer in verbazing en tot bewondering brengt.

Maar realisme is veel meer dan een afspiegeling van de werkelijkheid.

Het avontuur van de realiteit begint, waar wat als bekend wordt verondersteld als nieuw wordt waargenomen en het alledaagse opnieuw wordt ontdekt en geĂŻnterpreteerd.

Dit boek is gewijd aan de fascinerende verschijningsvormen van het realisme. Meer dan 100 vooraanstaande kunstenaars tonen op indrukwekkende wijze hoe het mogelijk is de grote diversiteit van de moderne leefwereld in beelden te transformeren.

Wij wensen u veel genoegen met dit boek.

Namens hedendaags-realisme.nl Roel van der Veen & Brita Seifert

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook en evenmin in een geautomatiseerd gegevensbestand worden opgeslagen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van: St. Pictura - Aijenseweg 16b - 5854 PT Aijen gem. Bergen Lb. – Nederland.

1

Index kunstenaars Naam Website Pagina Albert Greving albertgreving.nl 8 Alexander Smith alexandersmith.nl 9 Antonio Fuertes antoniofuertes.nl 8 Bob van Blommestein

bobvanblommestein.nl

11

Brita Seifert britaseifert.nl 10/12/13 Bryan Rietman bryanrietman.nl 8 Cas Waterman caswaterman.nl 14 Cees Hasman ceeshasman.com 15 Chris Nobels chrisnobels.nl 16 Christiane Vleugels christianevleugels.com 17 Coren Geus ateliercorengeus.nl 8 Debora Makkus deboramakkus.nl 18/19 Dick van Heerde dickvanheerde.nl 16 Dirk Bal dirkbal.nl 20/21 Drago Pecenica dragopecenica.com 22 Edgar De Cruijer edgardecruijer.nl 22 Elwin van der Kolk

elwinvanderkolk.nl

8

Elzo Dibbets elzo.exto.nl 23 Erik van de Beek erikvandebeek.nl 10 Erik Rijssemus erikrijssemus.nl 10 Erik Tierolf eriktierolf.nl 10 Eric van Wattum hetbronzenpaard.nl 8 Erik Zwaga erikzwaga.nl 30 Ewoud de Groot ewoudbirds.com 24/25 Francien Krieg francienkrieg.com 10 Frank Fleuren galeriepictura.nl 90 Frans van Straaten fransvanstraaten.nl 28/29

2

Realisme 2015/16 Naam Website Pagina Fred Smoolenaers fredsmoolenaers.com 10 GabriĂŤlle Westra gabriellewestra.com 30 Gelos Michailidis gelos.nl 33 Ger Stallenberg galeriepictura.nl 90 Gerard Huysman gerardhuysman.nl 31 Gezien van de Riet

gezienvanderiet.nl

32

Guy De Jaegher guydejaegher.be 34 Hanneke Naterop hannekenaterop.com 35 Hans Bulder hansbulder.com 38 Hans R. van der Vlis

hansrvandervlis.com

36

Henk Boon henkboon.com 37 Henk van Kalken henkvankalken.com 38 Henk Renting henkrenting.net 38 Hennie van Dijk hennievandijk.nl 39 Hermien Buytendijk hermienbuytendijk.nl 32 Hieke Meppelink hiekemeppelink.com 40 Hub Pollen hubpollen.com 42/43 Ilse Oelbers ilseoelbers.nl 44 Imke Meester atelierimkemeester.com 41 Ivo Winnubst hetandereportret.nl 45 Jan Nederlof jannederlof.org 38 Jan Teunissen jteunissen.com 38 Janneke Bruines jannekebruines.nl 48 Jantina Peperkamp jantina-peperkamp.nl 38 JeanMariannne Bremers jeanmariannebremers.nl

46/47

Johan Abeling johanabeling.nl 54 Jos van Riswick josvanriswick.nl 54

3

Index kunstenaars Naam Website Pagina Judith Steenkamer judithwiersema.com 54 Kees Blom keesblom.nl 44 Leo Dillis leodillis.com 49 Leo Pors leopors.nl 50/51 Lion Arie Feyen lafeijen.com 54 Liseth Visser elisabethv.nl 49 Lorena Kloosterboer art-lorena.com 54 Maarten Welbergen maartenwelbergen.nl 55 Marc van Crombrugge mvc.exto.org 56 Marcel Witte marcelwitte.com 62 Marina Radius marinaradius.nl 56 Marjolein Kruijt marjoleinkruijt.nl 62 Mark Dedrie dedriemark.be 57 Marten Huitsing martenhuitsing.nl 58 Martin Hogeweg martin-hogeweg.nl 59 Meg den Hartog megdenhartog.nl 60/61 Michiel Schrijver michielschrijver.nl 62 Mieke Schaper miekeschaper.com 62 Milan Rubelli rubelli.nl 62 Nico Hoogland nico-hoogland.dds.nl 62 Paul Jansen pauljansenkunstschilder.nl 72 Peter van den Borne

galerieborn-art.nl

64/65

Pieter Wagemans pieterwagemans.be 63 Pita Vreugdenhil pitavreugdenhil.nl 66 Ralf Heynen ralfheynen.nl 72

4

Realisme 2015/16 Naam Website Pagina Reinder Ourensma reinderourensma.nl 66 Rene Smorenburg renesmoorenburg.nl 72 Rene Tweehuysen renetweehuysen.nl 72 Renee Marcus Janssen

reneemarcusjanssen.nl

67

Richard van der Koppel

vanderkoppel.eu

67

Rieke van der Stoep

riekevanderstoep.com

68/69

Rob Mohlmann robmohlmann.nl 72 Rob de Lange robdelange.nl 73 Rob de Reus robdereus.nl 76 Romee Kanis romeekanis.nl 74/75 Roos van der Meijden

roosvandermeijden.nl

73

Saeed Bakhshi

bakhshifineartportraits.com

72

Sierk van Meeuwen

sierkvanmeeuwen.com

90

Sietse W. Jonker swjonker.nl 90 Sylvia van Opstall sylviavanopstall.nl 77 Sylvie Overheul sylvieoverheul.nl 80 Tim Wilmsen timwilmsen.be 80 Tobias Baanders

facebook.com/tobias.baanders 78/79

Ton van Steenbergen

tonvansteenbergen.nl

81

Walter Elst walterelst.be 82/83 Walter Leclair walterleclairschilderijen.be 84/85/86/87 Walter Stoelwinder stoelwinder.exto.nl 90 Wiebe Maliepaard wiebemaliepaard.nl 88 Wilfried van den Boorn

wilfriedvandenboorn.nl

90

Yt Osinga ytosinga.nl 89 Yvonne Melchers yvonnemelchers.nl 81

5

Hedendaags Realisme Hedendaags Realisme – Rouwbrief Overbodig Goed nieuws! Desondanks een eeuw van modernisme, waar technische vaardigheden en vakmanschap terzijde werden geschoven ten bate van willekeurige zelfexpressie en shock-waarde... Ondanks de makkelijk beschikbare fotocamera, een uitvinding die beloofde het schilderen overbodig te maken... Ondanks invloedrijke kunstcritici die een grote meerderheid van het publiek overtuigden dat realisme passé is, en dat tekenvaardigheid slechts een eerste stap is in de “evolutie” van de kunstenaar op weg naar spontane zelfexpressie en non-figuratieve abstractie... Ondanks de grote populariteit van onherkenbare inhoud dat zich volledig fundeert op de interpretatie en toelichting van de kunstenaar of criticus, die we steevast nodig hebben voor een uitleg... Ondanks dit alles, is het Realisme, in al zijn vormen, gedaanten en genres, niet uitgestorven!

Gelukkig blijven realisten goed gedijen in een breed scala van stijlen en genres. Dit boek is daar getuigenis van en is ook een erkenning voor onze verzamelaars, kunstgalerijen, en bewonderaars die ons aanmoedigen en ondersteunen (zowel financieel als emotioneel) om door te gaan in onze stroming.

Voor velen, waaronder ikzelf, is kunst een intieme vorm van communicatie tussen kunstenaar en toeschouwer. Ik denk dat realisme daar bij uitstek het beste toe in staat is.

Men kan stellen dat non-figuratieve abstractie en modernisme ook een vorm van realisme zijn, omdat de artistieke inhoud overeenkomt met de werkelijkheid binnen de geest van de kunstenaar. Voor mij is communiceren met abstractie op zijn best een dubieus voorstel. De inhoud van de abstracte kunst is grotendeels subjectief. Als abstractie een taal is, dan zijn er maar zeer weinig sprekers. Misschien bewonderen we een abstract ontwerp, maar kan het daadwerkelijk de bedoeling van de kunstenaar overbrengen zonder de hulp van een tolk?

6

Bovendien is in tegenstelling tot het realisme de kwestie van kwaliteit en vakmanschap in abstractie en modernisme buitengewoon moeilijk overtuigend vast te stellen. Toch lijkt er in Europa bijna geen vermindering te zijn in het alom diepgewortelde geloof dat niet het realisme, maar het modernisme de hedendaagse legitieme wijze van schilderen is.

Realisten zoeken toeverlaat door loyaal te blijven aan de getuigenis van hun zintuigen om visuele informatie vakkundig vast te leggen. Realisme behelst geen grafische codes voor “ik-gevoelige” overpeinzingen, maar spiegelt en inventariseert concrete eigenschappen en details die onze collectieve menselijke werkelijkheid vormen. Zelfs als het om magisch realisme of surrealisme gaat, zijn de beelden herkenbaar en begrijpelijk, en kwaliteit en vakmanschap waarneembaar.

Vandaag zijn realisten de dissidenten, de non-conformisten, die extern opgelegde normen en regeltjes van “de smaak experten” als de enige weg naar authenticiteit uitdagen. In plaats van enkel de nieuwste intellectuele of commerciële trend bij te benen, creëren wij kunst die de kunstenaar en kijker daadwerkelijk verbindt.

Het feit dat deze stijl al duizenden jaren wordt uitgeoefend, beperkt op geen enkele wijze de originaliteit, kwaliteit, of authenticiteit van het hedendaags realisme. Een prachtig uitgevoerd stilleven, landschap, of figuratief stuk, of het nu van 1600 of vandaag is, zal altijd het kritische oog behagen. In veel opzichten is esthetische excellentie onveranderlijk.

In de steeds meer seculiere en artificiële eenentwintigste eeuw, kan het realisme paradoxaal een vorm van transcendentie bieden. Natuurlijk is niet al het realisme spiritueel verheffend, echter sommige kunstwerken nodigen uit tot een diepere connectie en kunnen verleiden tot meditatie, een verbinding met de wereld en het onnoembare. Een realistisch schilderij neemt de toeschouwer mee naar een afgebeelde omgeving en kan het gevoel wekken dat men naar het onderwerp kijkt als door de ogen van de kunstenaar.

Rouwbrief Overbodig Omdat we in een snelle media-consument-gedomineerde cultuur leven is het belangrijker dan ooit vakkundig gemaakte kunst met schoonheid en innerlijke essentie te creëren en te bewonderen. Het is tijd om weer ruimte te maken voor “langzame” kunst, kunst dat geen product is; ontdaan van subtiliteit en mysterie in het belang van consumptiegedrag en modetrends. Hoogstaande tijdloze kunst kan onze passie aanwakkeren, het kan zelfs grenzen en dogma’s doorbreken, omdat het de eigenaardigheden van tijd, locatie, en cultuur overstijgt.

Om te zien, om echt iets waar te nemen—of het nu gaat om de kleuren in een landschap, het licht gespiegeld in een oog, de glans van metaal, de schaduwen op een gerimpelde huid, de verwrongen vormen bekeken door gebogen glas—is één van de meest diepgaande levensbevestigende ervaringen die we kunnen beleven. Omdat onze ogen en hersenen zo verzadigd zijn met een overdaad aan visuele informatie raken we ongevoelig.

Autumn Sun I

acryl op paneel

Tijd nemen om naar een realistisch kunstwerk te kijken, ongeacht het thema, is het onderwerp in een nieuw licht zien—het opnieuw aanschouwen. Onder invloed van deze nieuwe presentatie worden we, voor eventjes, uitgenodigd het licht, de schaduw, en tinten te verkennen met een vernieuwd bewustzijn en frisse beschouwing. En op dat moment weten we wat het is om écht te zien...

Er lijkt een langzame, zeer timide, maar gestage renaissance plaats te nemen van vernieuwde waardering voor het realisme in de afgelopen decennia. En als ik kijk naar de kwaliteit en diversiteit van het realisme van vandaag, ben ik blij verrast dat het “traditionele” meesterschap—de stiel en de vele uren werk aan compositie, ideeën, stofuitdrukking, licht en schaduw—levend en wel is!

Geschreven door Lorena Kloosterboer © Antwerpen, september 2015 art-lorena.com

22 1/2 x 30 1/2 cm

Lorena Kloosterboer

7

Realisme 2015/16 Antonio Fuertes

Albert Greving

albertgreving.nl

antoniofuertes.nl

Bryan Rietman

Coren Geus

bryanrietman.nl

ateliercorengeus.nl

Elwin van der Kolk

elwinvanderkolk.nl

8

Eric van Wattum

hetbronzenpaard.nl

Alexander Smith

The Crossing, 100 x 150 cm., olieverf op doek.

Alexander Smith word gezien als één van de nieuwe meesters in het hedendaagse realisme.

Een behoorlijke eer waar hij zelf een vraagteken bij had geplaatst.

Het werk van Alexander laat een meesterschap en kennis zien in materiaal, techniek en uitdrukkingsvermogen en zijn werk is inmiddels veelvuldig met internationale erkenning aangekocht.

Maar waar het voor Alexander vooral om gaat is het schilderen zelf. Een leerproces zonder einde, een opeenvolging van vreugde, teleurstellingen en verwonderingen. Het schilderproces en het product kunnen en mogen zich niet binnen één kader laten benoemen.

Het is een uiting dat zich vooral leent uit de persoonlijke vrijheid van geest.

Alexander schilderd! Daar is het kortweg mee gezegd.

Vrijwel elk onderwerp is toepasbaar. Vooral als hij daarbij wordt uitgedaagd.

Naast zijn werk als schilder geeft Alexander schilderles, adviseert en geeft coaching.

Voor meer informatie: alexandersmith.nl schildercursusarnhem.nl facebook.com/studioiskander 9

Realisme 2015/16 Erik Tierolf

Erik Rijssemus

erikrijssemus.nl

eriktierolf.nl

Francien Krieg

Erik van de Beek

erikvandebeek.nl

francienkrieg.com

Fred Smoolenaers

fredsmoolenaers.com

10

Brita Seifert

britaseifert.nl

Bob Blommestein

Natura morta mobile –aquarellen In de picturale sonnetten van Bob van Blommestein wordt in een kleine ruimte de dans tussen liefde, dood en tijd vastgelegd, zo worden hun ongrijpbare wervelingen geordend. Niet alleen door de goede smaak, die de maker in staat stelt dode dingen hun waarde te geven, ze liefdevol neer te zetten en te schikken,ze licht en reliëf te geven en te laten afsteken tegen de duistere achtergrond. Het is tevens een ge raffineerd spel met respect voor traditie. Van Blommestein zet de dingen geduldig naar zijn hand op zoek naar schoonheid uniek en eigenzinnig.willem morelis, vormgever bobvanblommestein.nl Venus and the Razor Shells, Zelfportret ‘De duivel aan het werk’ 11

Brita Seifert

Mutti’s Kännchen pastel/colored pencil op papier 28 x 38 cm.

Brita Seifert’s werken, Leipzig 1963, nemen je mee naar een andere dimensie. Meestal bevindt die dimensie zich in een soort schemering, een twilight zone, waar het niet duidelijk is of het een overgang van licht naar donker of vice versa betreft. Maar dat doet niet ter zake. Het oog wordt meteen getrokken naar het onderwerp en het licht is slechts de sfeer die er omheen wordt opgetrokken waardoor bijna elk werk van haar hand een mystieke sfeer krijgt. In 1980 is ze begonnen met tekenen met potlood en papier, en daarna leerde zij schilderen met olieverf. Zij accepteerde nooit de methode van het kunstonderwijs op school, al haar technieken in de toepassing van de modernste materialen waren autodidact. britaseifert.nl

Into the Light olieverf/doek 80 x 60 cm.

12

Dialoog met Picasso olieverf/doek 80 x 60 cm.

Brita Seifert

Blue Eyes pastel/colored pencil

My Home is my Castle pastel/colored pencil

M채uschen olieverf op doek

Between Two Worlds pastel/colored pencil op doek 60 x 80 cm.

Pigeon pastel/coloredpencil op papier 28 x 38 cm.

Handen pastel/coloredpencil op papier 28 x 38 cm.

13

Cas Waterman Bedeesd zijn de vrouwen van Cas Waterman allerminst en bovendien zijn ze uitgesproken aards en warmbloedig. Soms vertonen ze enige gene, alsof ze door de schilder in een onbewaakt ogenblik betrapt werden, maar het is overduidelijk dat hier sprake is van een toneelspel dat het erotische van hun lichamen nog eens moet accentueren.

Wit voetje

Noli me Tangere

14

Toch zijn het geen van allen de perfecte godinnen en sierlijke op standbeelden lijkende edelvrouwen, die je in romantisch getinte schilderijen van vroeger ziet. Deze vrouwen leven en zijn zo weergegeven dat je er geen moment aan twijfelt te maken te hebben met bestaande personen die de schilder kent.

“Mijn werk valt binnen de traditie. Ik gebruik eieren, wit-ophoging en lood. Niet om zo knap mogelijk ‘stof ’ tot ‘uitdrukking’ te brengen, maar om recht te doen aan de werkelijkheid” caswaterman.nl

Cees Hasman

Jotunheimen

olieverf /paneel

30 x 50 cm

Tussen de buien door

olieverf /paneel

30 x 50 cm

De natuur is mijn grootste inspiratiebron.

Weidse landschappen met water en wolkenpartijen zijn voor mij favoriet. Deze landschappen zijn nog steeds in ons drukke Nederland te vinden, maar voor de ongerepte natuur ga ik vooral naar ScandinaviĂŤ.

Mijn onderwerpen zoek ik dan ook vaak aan de kusten van Nederland, Denemarken en Noorwegen.

Behalve het landschap zijn voor mij vogels, vissen en andere dieren een onuitputtelijke bron van inspiratie. ceeshasman.com 15

Realisme 2015/16 Chris Nobels

Chris Nobels is geboren op 3 maart 1943 in Hilversum. Na zijn opleiding aan het Christelijk Lyceum daar ging hij naar de School voor Grafische Vakken in Utrecht. Hij volgde teken- en schilderlessen aan de Vrije Academie in Den Haag. Hij maakt figuratieve tekeningen en schilderijen naar waarneming.

Nobels vindt zijn onderwerpen in zijn woonplaats Alphen aan de Rijn en in de directe omgeving van deze stad maar evenzo in het buitenland.

Daarnaast vormen portretten een belangrijk deel van zijn oeuvre. chrisnobels.nl

Zoute weide Ameland Twee rode schepen Rotterdam

Dick van Heerde

The nestor, 120 x 140 cm.

Dick van Heerde 1954 autodidact. Op elfjarige leeftijd maakte hij zijn eerste olieverfschilderij. Eind jaren zeventig werkte hij mee aan de restauratie van de orgelluiken van de nieuwe kerk in Amsterdam. Vanaf midden jaren tachtig richt Dick zich volledig op het werken als kunstenaar. Jaarlijks reist hij naar Kenia en Tanzania en de laatste jaren ook naar Oman, waar hij de fauna schilderd van Oman in opdracht van Z.K.H. sultan Qaboes. Dick geniet internationale bekendheid en zijn werken worden wereldwijd verzameld. dickvanheerde.nl 16

Tigress with cubs 80 x 120 cm.

Christiane Vleugels

Schilderen is, en was altijd, mijn grootste passie.

Mijn publiek bekoren is daar een groot onderdeel van. Want door mezelf te verliezen in mijn werk geef ik toe aan het verlangen om mensen aan te zetten tot dromen. En wat is er mooier als toegeven aan de lokroep van het hart.

Als ogen de spiegels zijn van de ziel, dan hoop ik met elk nieuw portret een aspect van die ziel bloot te leggen. Zo verteld elk portret zijn eigen verhaal maar onthult tevens ook iets van de kunstenaar achter het schilderij.

Welkom in mijn wereld‌ Getekend, Christiane Vleugels christianevleugels.com 17

Debora Makkus

TREASURES X (uitsnede) - 2015, acrylverf op linnen, 60 x 45 cm

Portret Neelie Kroes (uitsnede) acrylverf op linnen, 90 x 60 cm

18

Debora Makkus heeft als autodidact een eigen dynamisch realistische stijl ontwikkeld. In vele (semi-)transparante laagjes verf creëert zij diepte en levendigheid op het linnen. Met liefde voor detail en haar onderwerp.

Debora Makkus is een veelgevraagd portrettist.

In 2009 had ze de eer Eurocommissaris Kroes te portretteren in Sterren op het doek. Makkus heeft ruim tien museale exposities op haar naam staan. In 2014 ontving zij een award in Bologna voor haar serie ‘BOUNCE’. Haar werk bevindt zich in collecties in de Verenigde Staten, België, Italië, Denemarken, Groot-Brittannië, Zwitserland en in Nederland. deboramakkus.nl

Debora Makkus ‘Het werk van Debora Makkus raakt je emotioneel, visueel, intellectueel. (...)

Je ziet dat haar gevoel eruit spreekt.

Er is een ongelooflijk spanningsveld tussen kwetsbaarheid en kracht en dat doet iets met je.’

Anthonie L. Stal voorzitter RvT Kröller-Müller Museum

RISE I acrylverf op linnen 160 x 130 cm

19

Dirk Bal “ De gratie van het Licht, wij kunnen slechts bestaan bij de gratie van het Licht. ” Zolang als Dirk zich weet te herinneren is hij bezig met kunst. Als jonge tiener ging hij met een van zijn oma gekregen setje olieverf stil in een hoekje zittend aan de slag. Daar zit Dirk eigenlijk nog steeds. In alle stilte in een hoek van zijn atelier. Soms luid meezingend met een aria uit een opera en soms nauwelijks hoorbaar mee neuriënd met een prachtige uitvoering van Bach’s Goldberg variaties. Dirk is onafgebroken bezig met zijn vak en, zo als hij zelf zegt: “ Ik zal niet rusten voordat ik bereikt heb hetgeen in mijn hoofd zichtbaar is”. Ieder nieuw schilderij moet een verbetering zijn ten opzichte van het voorgaande anders is het verloren tijd, aldus Dirk. Wanneer hij zich niet bezighoudt met schilderen of boetseren is hij aan het fotograferen. Ook hiervoor hanteert Dirk hetzelfde uitgangspunt; dat qua beeld alles moet kloppen en daarnaast moet de compositie een vanzelfsprekende nonchalance hebben waarin niet een overdreven krampachtige hoeveelheid objecten zijn te zien maar een alledaagse stilte, rust en balans, die de Gratie van het Licht laat bestaan.

Dit schept de verplichting voortdurend bij te scholen en kennis te blijven vergroten. Ook lesgeven behoort tot zijn routines, het liefst onderwijst hij zijn leerlingen in het onderwerp “kijken”. Wanneer je iemand kunt leren kijken naar alle nuances van slechts één kleur en hij is getuige van het moment dat hun ogen opengaan en men gaat zien....dan is dat fantastisch, echt geweldig. De rest moet dan ook nog bijgebracht worden, maar echt zien.., dat is het allerbelangrijkste om te kunnen schilderen of te beeldhouwen.

Naast het beroepsmatige schilderen heeft Dirk nog een grote passie, beeldhouwen. In zijn beelden probeert hij de grens te verleggen als het gaat om balans.

Hij probeert bijna vrijstaand rondom één balanspunt te boetseren waardoor een zuivere balans zich automatisch vormt. Het vergt veel geduld en soms is zelfs een keer geheel opnieuw beginnen noodzakelijk. Alhoewel Dirk persoonlijk niet zo heel graag in de belangstelling staat, is hij een bekende in het land van de hedendaagse realisten en wordt zijn werk internationaal verkocht in diverse galerieën.

Een bescheiden en gedreven, zeer talentvol en begenadigd mens die iedere dag opnieuw zich verbaasd en verwonderd over de schoonheid van Het Licht en dat gevoel wil vastleggen in beelden.

Equilibre brons 80 cm.

20

dirkbal.nl

Dirk Bal

Antieke vijzels en groenten olieverf op doek 80 x 120 cm Frans aardewerk met walnoten olieverf op doek 60 x 80 cm

Appels en peren olieverf op doek 100 x 100 cm

Abrikozen en spekkersen olieverf op paneel 40 x 50 cm

Pruimen

olieverf op paneel

45 x 90 cm

21

Realisme 2015/16 Drago Pečenica

Drago Pečenica is een tekenaar, detaillist en is het meest geïnspireerde door natuur, voornamelijk bomen, polders en hekken. Door het toeval, of zo men wil, door het noodlot is de van oorsprong Bosnische Drago Pečenica een kunstenaar geworden die in Nederland zijn weg met succes bewandelt en met zijn prachtige gedetailleerde tekeningen zijn brood verdient. Zijn heldere kleurgebruik en de afwerking tot op het kleinste niveau, zorgen ervoor dat zijn werk zeer gewild is onder liefhebbers van het realisme.

Knotwilg in de winter scraperboard 48 x 59 cm.

dragopecenica.com

Edgar de Cruijer

Je zou zijn werk kunnen omschrijven als een gecompliceerde eenvoud.

De karakteristieke voorwerpen, meestal wat ouder, aangetast door gebruik en de tijd, zijn zorgvuldig bij elkaar gekozen en vormen een afgewogen geheel. Het licht, speelt prachtig rond de voorwerpen en er straalt verstilling en rust uit. edgardecruijer.nl Glazen vaas met pioenrozen 40x50 cm.

22

Elzo Dibbets

Tempel olieverf op paneel 100 x 100 cm.

Over een lichtgrijze onderschildering, aangebracht met penseel spons of verfspuit, worden tientallen dunne transparante kleurlagen (glacis) aangebracht. Al werkend worden ook steeds meer details toegevoegd totdat uiteindelijk het definitieve beeld op het doek staat. Vaak wordt gebruik gemaakt van een zeer verfijnd verfspuitje waar heel gedetailleerd mee kan worden geschilderd maar die ook net die subtiele onscherpte oplevert die het beeld een onstoffelijk en ongrijpbaar karakter verleent‌ Kijk ook op de website: elzo.exto.nl 23

Ewoud de Groot

Zwanen olieverf op linnen

ewoud.nl

24

110 x 100 cm

Ewoud de Groot

Ganzen

olieverf op linnen

110 x 100 cm

ewoud.nl

25

Gerrit Luidinga HEDENDAAGS REALISME

Het hedendaags realisme onderscheidt zich van het realisme in de 19e-eeuwse beeldende kunst dat een reactie is op de romantiek en het classicisme.

Hiervan is Gustave Courbet de oprichter en woordvoerder en toonaangevende schilder. Het weergeven van vooral de maatschappelijke werkelijkheid is het doel. Men spreekt dan van sociaal realisme, zowel in de literatuur als in de schilderkunst en de beeldhouwkunst. Hiervan zijn met hun aanklacht tegen de toenmalige sociale wantoestanden de schilder en satirische lithograaf Honoré Daumier en de Russische schilder Ilja Repin de belangrijke exponenten. Volgens Charles Baudelaire moet men in de eigen tijd staan en niet de droom najagen van de subjectieve ervaring op basis van intuïtie, emotie en spontaneïteit, waarvan in de romantiek sprake is. Het uitgangspunt is niet langer een ideologie of een spirituele en morele inhoud maar de zichtbare alledaagse werkelijkheid. Anders dan het naturalisme dat in de Renaissance opgang maakt en tijdloos wil zijn in het realistisch en ongestileerd uitbeelden van wat zich in een natuurlijke omgeving manifesteert. Het richt zich per definitie op de weergave van de zintuiglijke waarneming. In het naturalisme ontbreekt dus de maatschappelijke context zoals dit het geval is bij de kunstenaars van de School van Barbizon die vanaf 1930 ‘en plain air’ schilderen onder wie Théodore Rousseau, Jean-Jacques Millet en Johan Barthold Jongkind, overigens ook Courbet. Deze natuurgetrouwe weergave van wat het oog gewaar is, noemt men ook wel romantisch realisme.

Heden ten dage heeft het realisme een grote vlucht genomen. Het is een verzamelnaam geworden van diverse uiteenlopende stromingen die alle pretenderen de werkelijkheid zo nauwgezet mogelijk te benaderen. Wat verstaan we onder de werkelijkheid? Door Sigmund Freud en Carl Jung is het onderbewuste een belangrijke rol gaan spelen in de visie op de mens en als gevolg hiervan ook binnen de beeldende kunst.

26

Heden ten dage heeft het realisme een grote vlucht genomen. Het is een verzamelnaam geworden van diverse uiteenlopende stromingen die alle pretenderen de werkelijkheid zo nauwgezet mogelijk te benaderen. Wat verstaan we onder de werkelijkheid? Door Sigmund Freud en Carl Jung is het onderbewuste een belangrijke rol gaan spelen in de visie op de mens en als gevolg hiervan ook binnen de beeldende kunst.

De werkelijkheid is niet langer beperkt door wat de zintuigen gewaar zijn. De droom en het visioen als innerlijke realiteit zijn even werkelijk als de verschijnselen in de buitenwereld. Bovendien heeft men de werkelijkheid ontdaan van haar status als absolute waarheid. ‘Misschien is niets geheel waar, en zelfs dát niet’ is een uitspraak van Multatuli die hiermee de objectieve waarneming zet in het licht van illusie en begoocheling.

De fantastische kunst van de Weense School onder inspiratie van Ernst Fuchs doet zijn intrede. Eerder al tijdens het interbellum ontstaat het surrealisme onder aanvoering van André Breton met Salvador Dalí als de meest opmerkelijke kunstenaar. Kunststromingen als van het realisme afgeleide vormen schieten als paddenstoelen uit de grond, veelal gebaseerd op droombeelden: nouveau réalisme (Armand), magisch realisme of fantastisch realisme (Carel Willink), visionair realisme (Gérard Di-Maccio), imaginair realisme (Michael Parkes), psychisch realisme (Johfra) en illusoir realisme (Hans van Ommeren). Enzovoort. Deze termen zijn goeddeels onderling inwisselbaar. De meest recente stromingen zijn fotorealisme dan wel hyperrealisme en superrealisme (Tjalf Sparnaay).

Gerrit Luidinga

Zo goed als het realisme aanvankelijk een reactie op het toenmalige kunstklimaat is, zo is het huidige realisme een reactie op de abstracte kunst. Maar wat is abstract? In de kern is ook de figuratieve kunst een abstractie van de waarneembare werkelijkheid, terwijl de non-figuratieve kunst evenzo pretendeert de werkelijkheid te verbeelden, namelijk die van de binnenwereld, zij het zonder herkenbare objecten van de buitenwereld. Zij moet dan wel meer zijn dan louter en alleen picturale genieting, wat overigens geldt voor alle kunstuitingen.

De droomwereld is in alle gevallen hoe dan ook de stuwende kracht van de artistieke verbeelding. De fantastische kunst is het werkterrein van de nachtdromers, terwijl de vertegenwoordigers van het hedendaags realisme - zoals in deze uitgave bijeengebracht – grotendeels zijn te kenschetsen als dagdromers.

Zij houden de ogen wijd open. De anderen hebben de ogen op een kier.

De hedendaagse realisten streven over het algemeen naar een zo exact mogelijke uitbeelding van de realiteit die aan technische perfectie grenst en veelal aansluit bij de werkwijze van de oude meesters. Dikwijls komen de onderwerpen uit het leven van alledag en worden ogenschijnlijk pretentieloos ten tonele gevoerd. Toch is het niet louter nabootsing, hoewel trompe l’oeil niet wordt gevreesd. Het is een bijna obsessieve dwang die de makers beweegt de werkelijkheid naar hun hand te zetten op een volstrekt eigenzinnige wijze. Een strikt persoonlijke interpretatie van de kijk op de wereld van verschijnselen alsook op de mens als fenomeen zorgt voor een grote diversiteit binnen dit stijlgebied, waarmee de kunstenaars niet alleen de werkelijkheid blootleggen maar ook zichzelf blootgeven. Het doodgewone wordt tot iets buitengewoons verheven in de geest van de dichter J.C. van Schagen (1891-1985) van wie de volgende regels uit Narrenwijsheid afkomstig zijn: Goddelijk is de uienschil van het trottoir, goddelijk het natte lucifertje.

STROMINGEN De stroming die realisme heet in het kunstbedrijf met prestigieuze predikaten daaraan toegevoegd zoals imaginair fantastisch visionair en psychisch magisch en meta hyper en zakelijk en nog zo wat is als figuratie niet langer de vijand van abstractie en biedt artiesten zonder voorkeur een gastverblijf.

Alle akkers van de fantasie zijn nu wel omgeploegd van het naïeve tot het symbolisme en wat mythisch is tot in het non-figuratieve. Van het oude oorlogspad zijn critici en kunstbeoefenaars ondertussen afgestapt en gunnen elkaar genereus de ruimte voor private actie.

Geen dictatuur met stijlpolitie die de afvalligen betrapt.

Gerrit Luidinga 17 juli 2015

Gerrit Luidinga

fotograaf Carla Vermeend

27

Frans van Straaten

Samengaan III brons 100 x 70 x 23 cm oplage 8

28

Frans van Straaten

Wild horse VII brons 48 x 48 x 24 cm oplage 8

Kracht en beweging zijn woorden die kenmerkend zijn voor het werk van Frans van Straaten.

Hij gebruikt mooie klassieke lijnen die nimmer vervelen.

Met aandacht voor details en met scherpe lijnen weet hij de essentie van een beeld weer te geven.

Daarnaast speelt ruimtelijkheid een belangrijke rol.

Er zit kracht en spanning in zijn werk, maar tegelijk blijft het sierlijk en luchtig. fransvanstraaten.nl 29

Realisme 2015/16 Erik Zwaga

Balancerend tussen rust en spanning, probeer ik in een spel van licht en structuur een sfeerbeeld op te roepen en objecten te schilderen waar je de geschiedenis van af kunt lezen. erikzwaga.nl

Gabriëlle Westra Gabriëlle Westra woont en werkt in Heerenveen. Ze heeft gestudeerd aan de Klassieke Academie voor schilderkunst in Groningen. Sinds 2015 mag ze zich meester van de schilderkunst noemen. Naast deze opleiding heeft ze ook aan de Academy of Art in Florence gestudeerd.

Gabriëlle houdt zich in haar schilderwerk bezig met de combinatie van het ornamentieke/ platte met het naturalistische/ plastische. Ze is gefascineerd door de verschillen tussen het platte vlak en de suggestie van ruimte die je kunt creëren op het platte vlak. Ze schildert graag mensen, die ze dan op een klassiek technische manier schildert en dat combineert ze met ornamentiek. Hierdoor ontstaat een spel tussen voor en achtergrond en tussen 2d en 3d.

Haar liefde voor ornamentiek zie je ook terug in haar kleine realistische stillevens. Deze stillevens bestaan uit voorwerpen die zoveel ornamentiek bevatten waardoor hun schoonheid belangrijker is dan hun functie. Daarom, vindt Gabriëlle, dat deze objecten het verdienen om geschilderd te worden en ze gecombineerd ze dan met haar eigen ornamentiek. gabriellewestra.com 30

Gerard Huysman

Achter de Dom Utrecht olieverf /paneel

60 x 61 cm.

Opvallend in het werk van Gerard Huysman is de weergave van het licht. De ene keer het warme licht van een zomeravond, een andere keer het blauwige, heldere licht van een koude lenteochtend in de stad. De inspiratie, de aanleiding voor een schilderij is vaak het licht. Het licht en de schaduwpatronen zijn zo vluchtig dat een half uur eerder of later alles weer anders kan zijn, en de magie van de plek weert verdwenen is. Tijdens het maken van het schilderij is Huysman vooral bezig het licht van dat moment terug te halen. Dit betekent dat in het schilderij alle bijzaken genegeerd worden , accenten aangebracht worden en sommige vormen veranderd net zolang totdat, naar zijn idee, alles onwrikbaar op zijn plaats ligt.

Ruysdaelkade Amsterdam olieverf/paneel

Rode luifel Utrecht

olieverf/paneel

66 x 66 cm.

53 x 66 cm.

gerardhuysman.nl 31

Realisme 2015/16 Gezien van de Riet

Favorieten: landschap, vooral boom, natuur en mens.

Technieken: olieverf, tempera, pastel.

Ze doet alles voor mooi licht in haar werk en houdt van een natuurlijke weergave.

Dit jaar finaliste (categorie Landschap) in de competitie van Art Renewal Centre (CaliforniĂŤ). gezienvanderiet.nl Beuk in de sneeuw tempera- en olieverf op paneel 45 x 30 cm.

Hermien Buytendijk

Deze betoverende keramische sculpturen, allemaal unica’s, zijn inmiddels een begrip geworden in de Nederlandse kunstwereld.

hermienbuytendijk.nl 32

Wachtend op volle maan

keramiek 64 cm.

Gelos Michailidis

Kavala - Greece olieverf op paneel 61 x 58 cm.

Gelos is autodidact. De natuur, zee en luchten zijn een onaflatende stroom van inspiratie, die hij verwerkt op panelen in olieverf in een hedendaagse stijl. gelos.nl 33

Guy DeJaegher

Asperges op een Blauwsteen olieverf op paneel 29 x 42 cm

Château La Fleur Pétrus 1974 met wijnglas en een Franse Livarotkaas Olieverf op paneel 80 x 60 cm

34

Volgde Kunstacademie te Kortrijk waar tekenkunde, impressionistisch- en allaprimaschilderen werd gedoceerd en vervolgens grafische kunsten aan het Sint Lucasinstituut te Doornik. Kiest resoluut voor het “hedendaags Realisme” met een knipoog naar het hyperrealisme. De voorgestelde objecten worden zo natuurgetrouw, zo realistisch mogelijk en tot in de fijnste détails met klinische precisie weergegeven. guydejaegher.be

Hanneke Naterop

Hanneke Naterop schildert mensen. Ze maakt in haar werk de diepere laag zichtbaar die zij in haar modellen en in de ruimte eromheen ervaart. Dit doet zij onder andere met licht en met de huid van de verf. Ze laat zich inspireren door oude meesters als Zubaran en Rembrandt. In haar olieverfportretten focust Hanneke op de ogen. Zij schildert subtiel in lagen, net zo lang totdat de geportretteerde echt aanwezig lijkt in het schilderij. Door middel van verfstreek en kleur creert ze ruimte is het werk. Naast linnen en hout schildert ze op (natuur)steen, wat door zijn structuur een bijzondere dimensie toevoegt.

Hanneke schilderde vele portretten in opdracht in binnen- en buitenland .

In 2013 was ze een van de deelnemers aan het TV-programma “Sterren op het Doek�

hannekenaterop.com 35

Hans R. van der Vlis

Songs from the wood

acryl op paneel

70 x 100 cm

In mijn schilderijen leg ik de essentie van de natuur vast zoals ik die ervaar.

Ik schilder zowel het kwetsbare van de realiteit als de herinnering die het bij me oproept.

Zo ontstaan meerdere werelden in een schilderij die de schoonheid van de schepping weergeven. hansrvandervlis.com

36

Herinnering

acryl op paneel

70 x 100 cm

Henk Boon

In 1982 rondde Henk Boon zijn studie af aan de KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag). Naast zijn werk als autonoom kunstenaar maakte hij tot 1997 illustraties voor gerenommeerde reclamebureaus en uitgeverijen.

Als kunstenaar typeert hij zijn schilderstijl als realistisch, iets naar de grafische kant, dit zie je zowel in zijn vrije werk als in opdrachten. De compositie van het beeld is de basis van het schilderij, probeert deze als grafische objecten te zien, en tot de essentie terug te brengen. Zijn filosofie is: een goede compositie en slecht geschilderd kan nog altijd een goed schilderij zijn. Maar goed geschilderd en een slechte compositie kan nooit een goed schilderij zijn. In de composities van Henk Boon komt ook zijn tientallen jaren ervaring in schildertechniek tot uiting. Henk heeft diverse malen geĂŤxposeerd in het Stedelijk Museum in Amsterdam, Catharina Gasthuis (Museum Gouda) en bij meerdere galeries. henkboon.com

Kruiken, schaal, kom 3 witte kruikjes met emmertje Vierkant flesje op roze vlak

Olieverf/paneel 80 X 100 cm Olieverf/paneel 62 X 55 cm Olieverf/paneel 60 X 75 cm

37

Realisme 2015/16 Henk Renting

Hans Bulder

hansbulder.com

henkrenting.net

Henk van Kalken

henkvankalken.com

Jan Teunissen

jannederlof.com

Jantina Peperkamp

janteunissen.com

38

Jan Nederlof

jantina-peperkamp.nl

Hennie van Dijk Schilderijen komen tot leven Tekenen en schilderen doe ik al vanaf zeer jonge leeftijd. Mijn oma zag al snel dat ik veel belangstelling had voor dieren en schilderen. Op mijn 5e levensjaar kreeg ik dan ook van haar tekenvoorbeelden en en kreeg ik de mogelijkheid mijzelf te ontwikkelen.

Ik ben begonnen met stadsgezichten, dieren en vooral paarden heb ik toendertijd veel getekend. Eerst met houtskool, potlood, contĂŠ en later verfijnd naar Aquarel, Olieverf en Gouache. Vandaag de dag schilder ik in acryl op linnen. Nog steeds zijn het de dieren en natuur in het algemeen die me boeien. Steeds meer ontdek ik dat de passie voor het schilderen, me niet voor niets is gegeven.

Telkens weer heb ik het gevoel dat de dieren tot leven komen Naast het dierenleven en natuur schilder ik ook andere onderwerpen, zoals planten en bloemen, portretten, huisdieren, stillevens, landschappen, muurschilderingen en moderne kunst, zonder af te doen aan de gedetailleerdheid van mijn werk.

Als klant kunt u zelf meewerken aan het ontwerp van uw schilderij, zodat altijd tevreden bent met het eind resultaat. Wanneer een schilderij aan de muur hangt moet het leven er vanaf spatten.

Met mijn liefde voor het vak, wil ik graag mensen helpen om met hun eigen schilderwerk verder te komen. Daarom ben ik begonnen met het geven van teken- en schilderles. u krijgt meer inzicht in de verschillende technieken, kleurgebruik en materialen. Of wilt u graag eerst eens kijken of deze creatieve uiting wel bij u past? Ik help u graag opweg!

Voor meer informatie of meer van mijn werken kunt u kijken op: hennievandijk.nl 39

Hieke Meppelink

Preludium brons

Nocturne brons

Poco piu mosso brons

Fluyten Lusthof brons

Hieke Meppelink maakt figuratieve beelden in brons en zingt daarnaast als sopraansoliste op de Nederlandse concertpodia. De klassieke liedkunst vormt een belangrijke inspiratiebron in haar beeldhouwwerk. Zelf zegt zij hierover: “Meestal werk ik vanuit een idee, een concept dat vaak gevoed is door de klassieke vocale muziek. Al zingend zie ik soms beelden voor me, krijg ik inspiratie, word ik aangeraakt. Boetseren is voor mij als zingen in klei, datgene in materie zichtbaar proberen te maken dat in eerste instantie onzichtbaar lijkt. In dit scheppingsproces is transformatie het sleutelwoord. In de zangkunst is dat het omvormen van een gevoel tot een vluchtige klank en in wezen ervaar ik beeldhouwen als een soortgelijk proces, ditmaal echter in een vaste, blijvende materie: oermaterialen als klei en brons.” In 2009 toonde het Stedelijk Museum Zwolle een overzicht van haar werk en verscheen haar monografie onder de titel ‘Gesmolten klank, gestold geluid’. Op uitnodiging van de Provincie Noord-Holland exposeerde Hieke in het historische pand Paviljoen Welgelegen te Haarlem, de zetel van de Provinciale Staten Noord-Holland. Ook deze expositie had als thema muziek.

In de openbare ruimte is monumentaal werk van Hieke Meppelink onthuld in de gemeenten Oegstgeest en Enschede. hiekemeppelink.com 40

Imke Meester

Beeldend kunstenares Imke Meester werkt in meerdere disciplines. Zowel de schilderijen in acryl en olieverf, als de sculpturen in marmer, brons en mixed media hebben een realistisch/ imaginair realistisch karakter, waarbij de schaduwkant van het bestaan in de verbeelding niet uit de weg gegaan wordt. Kenmerkend in het werk zijn de vloeiende lijnen en het contrast in de belijning of in het materiaal.

atelierimkemeester.com

41

Hub Pollen

Gebroken glas met bloem, olieverf/paneel 40 x 30 cm

‘ Hedendaags Realisme’ , zo omschrijft Hub Pollen zijn werk. Zijn stillevens zijn inderdaad verbluffend realistisch, de liefde voor het detail straalt af van zijn schilderijen. Rust en schijnbare eenvoud. Tijdloze kunst in een rusteloos tijdgewricht. Zijn schildertechniek is gebaseerd op de klassieke manier. Niet snel en gedreven, maar rustig en gedegen, met aandacht voor het ambacht dat hij zich met veel oefening eigen heeft gemaakt. Hub besteed veel tijd aan het bepalen van de compositie en de materialen die hij gaat schilderen. De lichtval bestudeert hij vooraf grondig, want dat spel van licht en donker geeft karakter aan zijn schilderijen.

Pas als dat allemaal klopt, zet hij het op doek.

“Ik werk altijd al in olieverf, dat vind ik een heerlijk medium. Alleen in mijn atelier, met mijn schildersattributen en de geur van olieverf en terpentijn, ben ik in mijn element,” aldus Hub. Van Loon Galleries te Vught Art Gallery Rozendaal BV te Montfort (open medio 2016)

Appelen op emaille bord

42

olieverf op paneel

Galerie Terbeek in Beetsterzwaag en te zien op hubpollen.com

21 x 61 cm

Hub Pollen

Vensterbank olieverf op paneel 61 x 45 cm.

Asperges in rood, wit, blauw, olieverf op paneel 69 x 27 cm.

Flessen en ei, olieverf op paneel, 45 x 61 cm.

Zes pruimen, olieverf op paneel, 8 x 35 cm.

43

Realisme 2015/16 Ilse Oelbers

Disagree levensgroot brons

Schoonheid is even zo belangrijk als ademen. Schoonheid verandert met ons mee en is daarom van iedere leeftijd. De bronzen beelden van Ilse Oelbers benadrukken de imperfecte schoonheid van de mens. Haar werk straalt energie, kracht maar ook kwetsbaarheid uit. De bronzen beelden en portretten van Ilse Oelbers nemen je mee en maken je los van waar je mee bezig was.

Welmoed 180 cm. brons

ilseoelbers.nl

Fotograaf Arthur Smeets

Kees Blom

Bramen in tegenlicht

olieverf op paneel 45 x 55 cm

Rond zijn veertigste met schilderen begonnen. Vanwege een niet te bedwingen verlangen en geïnspireerd door de Veluwse schilders ging hij aarzelend aan het werk. Op zoek naar het eigene van zijn hand. Want dat wist hij wel, dat hij het eigene moest zien te vinden. Iets van hemzelf. Iets waarvan de mensen misschien later zouden zeggen: “Kijk, typisch Kees Blom.” Maar het duurde nog jaren voor hij er was. Het ging stapje voor stapje.

Het werk van Kees Blom maakt blij en straalt licht uit. Na een paar jaar kwam het werkelijk op gang en had hij zijn richting gevonden. Hij oversteeg de techniek en zoals over hem wordt gezegd: hij werd een schilder van het tegenlicht. Daaraan is zijn werk te herkennen. Maar het is ook te herkennen aan de verstilde, simpele eenvoud. Of aan de onopgesmukte puurheid van zaken. Wat je ziet is precies wat het is. Het is een peer of een druif. Of een paar appels in een schaal. Of een glazen flesje op z’n kant. En altijd is er dat licht dat er vanachter overheen valt. Of er aarzelend doorheen komt. Typisch Kees Blom. keesblom.nl 44

Ivo Winnubst

Realisme Gewone mensen Alledaagse situaties Klassiek uitgewerkt of Vervreemdend Sprekend Vragend Verhalend

hetandereportret.nl 45

JeanMarianne Bremers

46

JeanMarianne Bremers Sinds 1980 maken wij gezamenlijk bronzen kunstwerken. De basis is gelegd tijdens enkele studies aan diverse academies in Amersfoort, Maastricht, ‘s-Hertogenbosch, Tilburg en een studie kunstgeschiedenis aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen.

De abstracte en “stilstaande” beelden, die in de beginjaren gevormd werden, hebben plaats gemaakt voor dynamische kunstwerken.

Of het nu een enkelvoudig beeld is of een samenhangende groep, ons vakmanschap is in elk detail terug te vinden.

We hebben zo’n 130 monumenten in binnen- en buitenland.

jeanmariannebremers.nl

47

Janneke Bruines

Werken met klei is spelen. De menselijke figuur en vooral de schoonheid en expressie van het vrouwelijke lichaam fascineren mij.

Sterke en zelfverzekerde vrouwen presenteren zich aan de buitenwereld.

Houdingen geven hun gedachten weer.

Heldere kleuren versterken dit.

Ze laten veel van zich zelf zien, maar niet alles.

Becoming Daphe handgevormd aardewerk

glazuur

39 x 20 x 15 cm.

jannekebruines.nl

48

Realisme 2015/16 Kunst is mijn grote passie. Zelf werk ik het liefst met olieverf, omdat het me de mogelijkheid biedt om op een fijne, accurate en realistische manier te schilderen. Ik kies ervoor om al mijn werken op paneel te schilderen, want de verschillende verflagen zorgen juist voor datgene waar ik zoveel belang aan hecht: een diepgaand, warm en rijk kleurenpalet.

In het leven en in de kunst moet men elke dag opnieuw beginnen (Louis Couperus).

Zoals in de volksmond vaak wordt beweerd: “de tijd staat niet stil”. Dat geldt ook voor mij, want ondertussen schilder ik nu al meer dan zestig jaar. Het veertienjarige jongetje dat ik ooit was, is stilaan gegroeid en verder geëvolueerd.

Dat heeft me gemaakt tot de persoon en kunstenaar die ik nu ben. Al moet ik eigenlijk toch iets bekennen: mijn liefde voor vorm en kleur, en voor de schoonheid van kunst zal nooit wegebben...

Leo Dillis Tijdens mijn opleiding in Antwerpen had ik heel wat nieuwe kennis vergaard, maar toch vond ik het belangrijk om me ook open op te stellen tegenover nieuwe technieken. Technieken die me later in staat zouden stellen om preciezer te werk te gaan. Met die visie besloot ik in 1981 om aan de kunstacademie van Berchem opnieuw een avondopleiding te volgen onder leiding van W. Dolphyn en lerares Sorina. leodillis.com

Liseth Visser

Als klein meisje creëerde ik op mijn kamertje, met wc-rolletjes, gekleurd papier en lijm nieuwe fantasie werelden. Als tiener droomde ik ervan modeontwerpster te worden en genoot op de modevakschool van mijn eigen malle mode-eigenzinnigheid, het fluweel en het kant. Als volwassen vrouw focuste ik me tezamen met mijn lief, op ons prachtige gezin en bood ‘n baan in de zakenwereld ons ‘n goed leven. Als bijna vijftiger ontmoette ik mijn leermeester, startte op de academie en vond -hoe heerlijk- het pad van mijn jeugd terug….

Opnieuw leef ik nu in een wereld vol van fantastische, nieuw te creëren werkelijkheden.

Terug op mijn kamertje -mijn atelier- vind ik ze. In olie op paneel. Ik voel me rijk. elisabethv.

49

Leo Pors

Stilleven met emaille en vijgen, 50 x 75 cm. (collectie kunstenaar)

Zaadfles en kweeperen, 35 x 50 cm. (part. coll.)

50

Leo Pors

Leo Pors (1952) werd geboren in Rotterdam en ontwikkelde zich in de afgelopen decennia tot een stillevenschilder van naam. Zijn schilderijen in olieverf op paneel genieten een grote populariteit en maken deel uit van privĂŠ- en bedrijfscollecties in zowel binnen- als buitenland. Zijn werk maakt deel uit van de vaste collectie van het Ende Museum in Pennsylvania, USA en wordt o.a. verkocht in galerieĂŤn in Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Op de schilderijen vinden we in de achtergrond veelal een haast onmerkbare overgang van donker naar licht. Daarnaast wordt de stofuitdrukking van glas, keramiek, hout en metaal geroemd, evenals de uitgebalanceerde compositie in vorm en kleur. Ook de weergave van vruchten zoals tomaten, kersen en perziken oogsten veel lof. De schilderijen accentueren de eenvoudige dingen van het leven en stralen rust uit, zoals van een stilleven verwacht mag worden. leopors.nl

Uien, 25 x 30 cm. (part. coll.)

51

Gezien van de Riet Het Eigene Jarenlang woonde ik in de bergen, de Andes van Bolivia. Dikwijls keek ik omhoog, naar de eeuwige sneeuw van de Illimani. Terug in Nederland miste ik dat wel. Gelukkig heb je in ons land prachtige wolkenluchten. En toen ik eens in de winter een kale beuk van onderaf bekeek zag ik de takken, reikend naar het licht, de ruimte, het heelal. Dat was het eerste wat mij trof van bomen.

Er kwam meer.

De architectuur van een kastanje, ook weer in de winter.

De kleuren van nat geregende schors.

De fraaie bochten in de takken van de witte abeel. De wortels van een beuk.

Tak Witte Abeel Krijt/papier 15 x 11 cm

Zodoende luisterde ik met gespitste oren naar het verhaal van Huigen Leeflang - conservator Rijksprentenkabinet – bij de opening van een expositie in Galerie Petit, november 2014.

Hij vertelde hoe schilders in de Gouden Eeuw bomen behoorden weer te geven.

Het ging om variatie en differentiatie van bijvoorbeeld takken of gebladerte, - niet mechanisch gaan stippelen.

Je moest het eigene weten te treffen.

Kuil van de Witte Wieven krijt/papier 28 x 40 cm

Thuis gekomen zocht ik Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst: anders de zichtbaere werelt (1677) van Samuel van Hoogstraten op. Deze schilder-schrijver was leerling van Rembrandt geweest.

‘Zie toe, indien gy met een losse zwier de spartelachtige meijen der boomen nabootst, dat gy elk in haer eygen aert uitbeelt; want de beezemachtige Cipres, en den kronkelenden Eykeltak gelijken elkander niet. Linden en Willigen loofverschilt te veel; zoo verschilt de stam des Kastanjebooms van des Beukelaers. Onderschey Rotssen, Grotten, Geboomten, Struiken, Stammen, Biesbossen, Bloemen, Lovers en Takken.’ (Vijfde hooftdeel. Van Landschappen. P.139) Dit trof mij zeer want ik had juist witte abelen geschilderd met het voornemen niet alleen veel aandacht te geven aan het licht, maar ook aan de schors, en ik wilde de blaadjes die je afzonderlijk kon zien zoveel mogelijk als individuutjes behandelen. Gevaarlijk, ik weet het.

52

Het Eigene Maar als het goed gedaan is kun je detaillering vergelijken met muziek waar elke noot duidelijk moet worden gespeeld zonder dat de melodie verbrokkelt, waar variatie in de herhaling alleen maar verrijkend werkt.

Dat wilde ik graag proberen. Ik hield natuurlijk rekening met wat dichtbij en veraf was en met wat meer of minder aandacht moest trekken, wat wel en wat niet precies moest.

Ik voel een zekere verwantschap met de ideeën van de Gouden Eeuw. Vanaf rond 1600 ontwikkelden de Hollanders een ongekend soort realisme, tegen de heersende opvattingen van de Italianen in. Natuurlijk waren ze wel door hen beïnvloed, denk aan perspectief, anatomie en dergelijke, maar anders dan zij vonden ze dat de werkelijkheid zélf schitterend kon zijn.

Witte Abelen in de duinen olieverf/paneel 90 x 60 cm

Idealiseren hoefde niet, bedenksels waren niet vereist, ‘vercieringe’ onnodig, zo schreef de schilder Karel van Mander in zijn Schilder-Boeck, dat in 1604 verscheen. Scherp en langdurig kijken was het devies. Uit eigen ervaring weet ik dat er dan een proces in je hoofd ontstaat.

Beeld en beleving vloeien samen. Je ziet al maar meer van dat wat je zo trof, nuances, gradaties, eigenaardigheden, een selectie natuurlijk want alle takken zijn niet te schilderen. Die selectie komt voort uit je persoonlijkheid. De filosoof Hegel die veel over kunst schreef begreep dit proces niet. Net zo min als de eveneens invloedrijke kunstkriticus Ruskin, of veel hedendaagse navolgers. Zij denken dat realisme slechts kopiëren is. Technisch wel knap, maar… Knap kopiëren? Het is meer en het is anders. Hoe kan het dat de kunst van de Gouden Eeuw de mensen al eeuwenlang betovert? Is het niet doordat deze kunstenaars eerst zelf waren betoverd door wat ze zagen? Dat ze gedreven werden door pure liefde voor het schone en het dierbare? Dat die betovering de regie voerde en zich verenigde met techniek? Sterker nog, ik denk dat ze de techniek tot grote hoogte kan brengen. Om te bereiken dat die oorspronkelijke ervaring met anderen gedeeld kan worden. De aandachtige kijker herkent het.

Gezien van de Riet Bewerking van Blog ‘Het eigene‘, juli 2015 55

Realisme 2015/16 Johan Abeling

Jos van Riswick

johanabeling.nl

josvanriswick.nl

Judith Steenkamer

judithsteenkamer.com

Lion Arie Feyen

lafeijen.com

Met een diepe buiging voor het Nederlands realisme in de Gouden Eeuw, is mijn uitdaging zowel vaardigheden alsook visuele poëzie te tonen in het schilderen van een pronkstilleven met texturen in groot detail en met realistische lichteffecten—uiteraard met een eigentijds uiterlijk en gebruikmakend van moderne acrylverf.

De symboliek achter dit schilderij geeft een knipoog naar onze huidige jachtige samenleving. Tempus ad Requiem V verzinnebeeldt de veelal verwaarloosde behoefte om dagelijks de tijd te nemen om de hindernissen van het moderne leven te verwerken en voor het essentieel herstel van de levensenergie door van de schoonheid van de eenvoudige dingen om ons heen te genieten.

Tempus ad Requiem betekent ‘tijd om te rusten” in het Latijns.

Lorena Kloosterboer art-lorena.com Lorena Kloosterboer Tempus ad Requiem V acryl/doek 80 x 40 cm.

54

Maarten Welbergen

The Key

cut out

Volle melk

cut outl

Ik ben een veelzijdig kunstenaar die vele verschillende onderwerpen en technieken beoefent. Portret, landschap, stadschap, stilleven, naakt. Olieverf, aquarel, kleurpotlood, acryl, tempera, alkydverf. Sinds enige jaren werk ik gestaag aan een serie zelfportretten die ik ‘Alter ego’s’ noem. Het is een onderzoek naar de verschillende gemoeds-stemmingen die ik bij mij zelf ontdek. Deze ‘stemmingen’ werk ik vervolgens ‘theatraal’ uit met passende atributen en kleding Tegelijkertijd met de start van deze ‘Alter ego serie kreeg ik ook de behoefte om de ‘eeuwige’ rechthoek waar je als schilder in gevangen zit te doorbreken. Ik begon dus de vormen uit paneel te zagen.

Hiermee krijg ik een verheviging van de illusie die het bijna de suggestie geeft van een 3-D object. Ik schilder in de ‘klassiek-figuratieve’ traditie die sinds de Renassance een nieuwe aanvang had genomen. Maar zoals ook in de Renaissance het geval was, zoek ik naar een ‘hedendaagse’ vertaling van dit klassieke idioom. “Alhoewel ik met beide benen in de traditie sta, zoek ik altijd de grenzen op”. maartenwelbergen.nl

Achter Boeddha

alter ego

Alex

Voorkant Boeddha

55

Realisme 2015/16 Mark van Crombrugge Mark Van Crombrugge1954, volgde lessen aan het St Lukasinstituut te Brussel . en werkte o.a. in het K.I.K. te Brussel (Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium), waar hij nog eens een cursus restauratie en conserveringsmethodes volgde.

Nadien kon hij zijn creativiteit vooral kwijt in de reclamewereld, met name de illustratie, en meer recent, de digitale fotoretouche.

Het is pas sinds enkele jaren dat hij terugkeerde naar de wereld van de schilderkunst om er zich heden ten dage volledig aan over te geven.

Gedicht olieverf op paneel 60 x 90 cm

mvc.exto.org

Marina Radius Marina Radius maakt olieverfschilderijen en beelden in brons en steen.

Vrij werk maar ook opdrachten, vaak portretten van mens en dier.

Arabisch paardenhoofd brons 26 cm hoog

Retriever

56

olieverf/linnen

50 x 60 cm

marinaradius.nl

The golden horse olieverf/linnen 50 x 70 cm

Hermesvoet

albast 15 cm hoog

Mark Dedrie

Golden Flight

57

Marten Huitsing

Noordpolder olieverf op paneel 69 x 69 cm.

De schilderijen van Marten Huitsing zijn gemaakt met veel waardering voor het werk van de klassieke grootmeesters.

De kleine verhaaltjes zijn vaak met melancholie doorweekt en zetten de tijd even stil.

Marten is in 2010 afgestudeerd aan de Klassieke Academie voor Schilderkunst te Groningen.

58

martenhuitsing.nl

Martin Hogeweg

Bruine Pelikaan

brons

93 x 36 x 60 cm.

Animalier Martin Hogeweg (*1949) construeert en modelleert zijn beelden van dieren in klei. Na droging worden ze geschuurd en daarna gegoten in brons en gepatineerd.

Beelden van hem staan permanent in de collectie van Galerie en Beeldentuin “De Beeldenstorm� (www.nvdbs.nl) en zijn daar te koop. martin-hogeweg.nl

59

Meg den Hartog Mijn hele leven teken en schilder ik al. Veel ervaring en mensenkennis heb ik opgedaan door mijn verschillende carrières in het bedrijfsleven, de gezondheidszorg en meerdere opleidingen op het gebied van psychologie. Hierdoor, gecombineerd met mijn teken- en schildertalent, heb ik een voorkeur voor het schilderen van mensen. Met name portretten boeien mij erg, omdat ik in staat ben karakters en emoties van mensen over te brengen. Portretten wissel ik graag af met stillevens, waarin echt verstilling zichtbaar en voelbaar is.

Na het feest acryl/linnen

60

150 x 120 cm.

Meg den Hartog Ik heb les gehad van Poen de Wijs; hij heeft mij (onder andere) geleerd heel realistisch met acrylverf te schilderen door de zogenaamde ‘stricheltechnik’ te gebruiken: schilderen met hele dunne streepjes. Mijn schilderijen bouw ik op zoals de oude meesters dat deden: laag over laag, in een afwisseling van dekkende en transparante verf. Omdat ik heel dun werk, zitten op sommige plekken van mijn schilderijen soms 40 - 50 laagjes verf.

Herinnering aan Poen de Wijs

acryl/linnen

70 x 50 cm

Is er nog licht?

acryl/linnen

80 x 60 cm

megdenhartog.nl

(P)luizenbosje

acryl/linnen 120 x 100 cm

Mijn eerste lippenstift acryl/linnen 40 x 40 cm

61

Realisme 2015/16 Marjolein Kruijt

Marcel Witte

marcelwitte.com

Michiel Schrijver

michielschrijver.nl

Milan Rubelli

rubelli.nl

62

marjoleinkruijt.nl

Mieke Schaper

miekeschaper.com

Nico Hoogland

nico-hoogland.dds.nl

Pieter Wagemans

Japanse bloesem olieverf/doek 60 x 100 cm.

Lente

olieverf/doek 30 x 40 cm.

Belgische kunstenaar geboren in Antwerpen. Was student bij de Koninklijke Academie in Antwerpen.

Heeft een uitgesproken voorkeur voor de klassieke schilderstechniek. In zijn werk vinden we bijzondere motieven als bloemencomposities, de schilderijen krijgen wereldwijd veel aandacht.

Via deze weg bereikt Pieter Wagemans een Internationale reputatie.

Hij ontving reeds belangrijke erkenningen: • Zilvere Award bij RankART wereldwijde kunst wedstrijd ( Frankrijk ) • “Zilver Award” De Internationaal Art Contest ARTDEPT in Australie (1999) • Gouden Award “Le Trente d’Or” in Belgie (2001) • Nominatie voor “Kultuurprijs “ Schoten, Belgie pieterwagemans.be 63

Peter van den Borne

De Droomvangster

64

olieverf /doek

200 x 100 cm.

De grondslag voor mijn werk is de universele basisgedachte dat alles voortkomt uit de behoefte om verbonden te zijn. Mijn overtuiging: Naarmate ik als kunstenaar rijp en het vakmanschap zich verder ontwikkeld, zal ik als kunstenaar meer en meer in staat zijn het goddelijke wat in me schuilt weer te geven Met het menselijk model dat zowel academisch als historisch wordt gezien als het aller hoogste dat voor een kunstenaar bereikbaar is als uitdaging.

Mijn modellen zoeken even geen contact maar ervaren rust in de verstilling van hun eigen wereld.

Meditatief en vaak met een onderliggende boodschap. Als tegenhanger voor de snelheid van de moderne tijd waarin stilstaan bijna onmogelijk is geworden.

Peter van den Borne Als kunstenaar ben ik geboeid door hoe oude meesters een schilderij er zo uit konden laten zien dat het leek alsof de taferelen tastbaar waren. Alsof je een hand maar door het linnen hoeft te steken om een boek aan te raken of een druif te proeven. Een schilderij zie ik als een fantastisch avontuur, waarin ik mezelf keer op keer uitdaag om een maximaal resultaat te halen.

Het avontuur van het schilderij is met het schilderen niet ten einde. Het zal via tentoonstellingen, galerie, website of publicatie haar reis voortzetten en uiteindelijk een thuis krijgen, bij een kunstkoper, museum of verzamelaar die het avontuur en de ideeĂŤn van de kunstenaar waardeert.

Chateaux Margeaux Palmer

galerieborn-art.nl

olieverf/paneel

52 x 65 cm:

65

Realisme 2015/16 Pita Vreugdenhil

Kweeperen in een schaal olieverf/linnen

Witte viooltjes olieverf/paneel 18 x 13 cm

50 x 80 cm

Pita Vreugdenhil toont in haar werk een duidelijke voorkeur voor stillevens, realistisch uitgevoerd in olieverf op linnen of paneel.

In een subtiel spel van licht en schaduw, vorm en kleur, laat zij de realiteit overgaan in een zichtbare stilte. pitavreugdenhil.nl

Reinder Ourensma

Looking out on the Inside

Into the Mystery

66

acryl/paneel 75 x 100 cm

acryl/paneel

50 x 120 cm

Ik word niet alleen geïnspireerd door het landschap, ik ben er ook door geïntrigeerd.

Niet alleen wat ik zie, ook wat ik erbij voel, wat me raakt, dát schilder ik.

‘Gekleurd’ komt de beleving van intense momenten terug, soms euforie, dan weer ontroering of mystiek. reinderourensma.nl

Realisme 2015/16 RenĂŠe Marcus Janssen

Animali Antichi ofwel Antieke Dieren is de naam van de nog onvoltooide serie karakterportretten in brons, reeds bestaand uit 15 verschillende dieren. reneemarcusjanssen.nl

Richard van der Koppel

Richard van der Koppel maakt beelden vol dramatiek en beweging die zich begeven in het grensgebied van de klassieke en moderne beeldhouwkunst. Naast de inhoud zoekt van der Koppel voortdurend naar een grote mate van esthetiek. Hij streeft naar beelden vol beweging en dramatiek en probeert zich te ontdoen van de zwaartekracht. Met golvende vormen en lijnen zoekt van der Koppel naar virtuositeit in beweging. Wat overheerst in zijn werk is een verlangen naar harmonie en schoonheid. vanderkoppel.eu

67

Rieke van der Stoep DE KUNSTENAAR “Kunstenaar wordt je niet, dat ben je bij je geboorte” Het kunstenaarschap is voor beeldend kunstenaar Rieke van der Stoep een manier van leven en beleven.

Het ‘verbeelden’ is voor haar een sublieme uitingsvorm.

En hoewel zij pas op latere leeftijd koos voor de kunstenaar in zich, heeft zij zich van kinds af aan altijd op een kunstzinnige wijze geuit.

Zowel met textiel als met het ontwerpen en maken van kleding, toneelspelen, schilderen, tekenen, ontwerpen van decors.

Ook heeft zij na haar grafische opleiding een aantal jaren een eigen grafisch ontwerpbureau geleid.

Een afgeronde opleiding tot kunstzinnig dynamisch coach en een vijfjarige glaskunstopleiding illustreert haar creatieve veelzijdigheid.

KUNST ALS UITINGSVORM. Rieke: “Kunst is een communicatie vorm waarin het onbewuste naar het bewuste kan worden getransformeerd. Ons innerlijk is onze echte werkelijkheid.

INSPIRATIE Rieke verbaasd en verwondert zich over het leven in het algemeen, de natuurlijke wetmatigheden van de groei (evolutie) van alles wat leeft.

Zij ziet het leven als een ontdekkingsreis, waarin we als mens in een constante voortgaande beweging van bewustzijns energie op weg zijn.

Rieke zegt: “Er is een natuurlijke drang dat alles wat leeft en elkaar raakt in beweging (trilling) brengt. Het is een constant voortgaande, oneindige energievorm.

Alles is energie. Dus ook onze gedachten , onze manier van leven en beleven”.

In haar werk, dat vooral bestaat uit unica’s, laat ze o.a. zien hoe de mens zich verhoudt tot zichzelf, zijn medemens en zijn tijd van leven.

De menselijke kwetsbaarheid, maar ook de (vaak vrouwelijke) kracht zie je regelmatig terug in haar werk

68

Rieke van der Stoep BEELDTAAL en GEOMETRIE De tekens die zij op haar beelden maakt noem zij ‘mijn beeldtaal’.

Zij symboliseren haar authenticiteit en vormen een soort blauwdruk van haar DNA Daarnaast maakt zij gebruik van geometrische vormen.

Rieke gebruikt deze vormen, omdat ze prachtig zijn op zich, maar ook omdat de energie ervan mooi aansluit op wat zij wil vertellen met haar beelden.

DE CIRKEL De cirkel is een steeds terugkerende vorm in het werk van Rieke.

Voor haar symboliseert de cirkel het vrouwelijke, het oneindige, maar ook het denken en voelen.

Bewust maakt Rieke er openingen in zodat, zoals zij zegt: ‘de energie er vrij doorheen kan stromen”.

EXPOSITIES EN OPDRACHTEN Rieke exposeert via diverse gerenommeerde galeries en op kunstbeurzen in binnen -en buitenland. Zij werkt ook in opdracht voor bedrijven en particulieren.

Kijk voor meer info op: riekevanderstoep.com

69

Rob Møhlmann Hedendaags Realisme, rekkelijk en betrekkelijk.

‘Hedendaags Realisme’ - zo heet ook dit boek – is een rekkelijk en daarmee betrekkelijke begrip. Beide termen zijn van zichzelf immers al tamelijk tijdgebonden. Iets hedendaags is morgen alweer verleden tijd en het begrip realisme is ook aan verandering onderhevig. Als we de begrippen op de beeldende kunst gaan betrekken, dan zouden we zelfs – weliswaar met een beetje goede wil - álle kunst van álle tijden ‘hedendaags realistisch’ kunnen noemen. Onderwerp en uitingsvorm doen er dan niet zo veel toe. Of het nu Laat- Egyptisch, Vroeg-Gotisch of de Hoog-Barok betreft: men uit zich in zijn tijd. Het culturele en kunstklimaat van die periode dicteert dan hoe men de werkelijkheid ervaart en verbeeld wil zien en hoe men het waarheidsgehalte daarvan zo overtuigend mogelijk opvoert. Dat kan een ‘Toethmosis de Derde verslaat zijn vijanden’ zijn, een ‘Maria ten hemelvaart’, een ‘Slag bij Waterloo’ of een ‘Gezicht op Dordrecht’. Waarheidsgehalte – ik noemde het al – is iets anders dan wat we nu, anno 2015, onder ‘realiteit’ verstaan; de werkelijkheid of feitelijkheid.

Het kan zijn dat we Maria’s Hemelvaart ons thans iets anders of minder letterlijk voorstellen, maar voor de gelovige blijft het wel een realiteit. Net zoals het voor de Egyptenaar ten tijde van het Nieuwe Rijk vaststond dat hun Farao de vijand met tientallen tegelijk over de kling kon jagen, richting Osiris, de God van de Onderwereld. Ook overtuigingen worden werkelijkheden. Bovenstaande gedachte zou ons misschien verder op weg kunnen helpen naar een dieper besef van de realiteit, maar ik ben bang dat dit spoor, voor het korte bestek van onderhavig intro, te filosofisch gaat worden. De werkelijkheid dient ook helder te zijn, dus we verlaten dit pad en keren terug in de schoot van de algemene kunstopvattingen waarin werkelijkheid staat voor: echt, ongekunsteld, niet verzonnen, gestoeld op waarneming, en zo verder. Overigens was men ook daar altijd al wel – in elk geval ten dele - mee bezig. Aan de randen bijvoorbeeld, van diezelfde duizenden jaren oude, Oud Egyptische goden en faraotaferelen kunnen we zomaar heel gewone ganzen zien grazen, of we zien elders op een papyrus verbeeld hoe spulletjes op de rug van een ezel worden vervoerd. Eveneens letterlijk in de marge, maar dan eeuwen later, zorgen de ‘drollige’ of alledaagse weergaven van mens en dier voor een realistisch tintje in de verluchte Getijdenboeken van de Middeleeuwen.

70

Zij geven een knipoog in de verder zeer ernstige boeken, die op gezette tijden manen tot gesloten ogen en tot open ogen bij het aanschouwen van de rijk verbeelde Bijbeltaferelen.

In de 16e eeuw krijgt de werkelijkheidszin (want zo kan ik dit toch het beste noemen) weer wat meer gewicht en gaat men ook ‘naer ’t leven’ werken. Pieter Breughel (ca. 1527-1569) of Roelandt Savery (15761639) – men is daar nog niet helemaal uit - noteert deze trotse kreet letterlijk op een tekening van drie eenvoudige lieden, van een boer, een burger en een bedelaar. Maar wat meer is: hij noteert daarbij van elk afzonderlijk tevens de waargenomen kleur van ‘broecken, mussen, rocken en wambausen’ en andere kledingstukken! In de 17e eeuw trekken de kunstenaars naar buiten en geven het landschap weer zoals het is; men verlaat de kerk en zoekt de kroegen en bordelen op, om vervolgens weer de kerk binnen te stappen en vast te leggen dat daar net een graf word geruimd; een hond met een bot wegloopt en zelfs de graffiti op de witte zuilen wordt opgemerkt en nauwkeurig weergegeven. De steeds evidenter wordende werkelijkheidszin in de kunst heette nog niet ‘realisme’. Dit begrip ontving zijn naam voor het eerst van de Franse schilder Gustave Courbet (1819-1877). Dat gebeurde toen hij de term ‘Réalisme’ in grote letters op een bord schilderde en dat hij boven de toegang tot zijn eigen paviljoen vasttimmerde. Dat was in 1855.

De plaats van handeling was een barak, vlakbij de Wereldtentoonstelling in Parijs, waarin hij toentertijd zijn zeer hedendaagse realisme toonde. Dat realisme was nog niet helemaal wat wij daar vandaag de dag onder verstaan, maar het zette zich duidelijk af tegen het meer gekunstelde academisme van zijn tijd.

Hedendaags Realisme Op groot formaat, tot dan voorbehouden aan het meest gewaardeerde ‘historiestuk’, gaf Courbet bijvoorbeeld een alledaagse ‘begrafenis in Ornans’ weer, met gewone mensen, wat geestelijken en een hond. Courbet was in deze stad geboren en koos doodleuk zijn eigen plaatsgenoten als model met al hun individuele trekken en trekjes. Dit ‘revolutionaire’ sprak de jongere Eduard Manet (1832-1883) direct aan. Hij zou met zijn werken ook voor veel schandaal zorgen (bijvoorbeeld met zijn Déjeuner sur l’herbe), maar hij zou eveneens een belangrijke aanzet geven tot het impressionisme. Nu zal een enkele lezer misschien denken dat met de losse toets, die het impressionisme kenmerkt, de realiteit toch behoorlijk inboet, maar dat is maar betrekkelijk.

De impressionist tracht immers het moment te pakken. Hij legt de sfeer en de omstandigheden van een specifiek ogenblik vast en dan is snelheid vereist.

Enkele decennia daarvoor, tussen 1830 en 1870, was die vlottere kwaststreek al enigszins losgeweekt door de landschapschilders van Barbizon, maar de impressionisten pasten hem nu overal en in elke situatie toe.

Bovendien braken zij de gebruikelijke bruinzwarte schaduw open in een orgie aan kleuren. De impressionisten maakten ‘bewogen kleurenfoto’s’. Het was daarmee ook een reactie op de uitvinding van de fotografie, welke weliswaar in zwartwit, maar onbewogen en uiterst nauwkeurig, een moment wist vast te leggen.

Maar door die fotografie, waarvan rond 1890 ook de ‘gewone man’ zich kon bedienen doordat Kodak een zeer hanteerbaar exemplaar op de markt bracht, raakten de kunstenaars toch wat van slag. Was wat zij deden nog wel zo knap? Was het nog zinvol? Een deel vond van wel en bleef de waarneembare werkelijkheid verbeelden. Een ander deel sloeg nieuwe wegen in.

Het expressionisme maakte een snelle opmars met gemoedsuitbarstingen in felle streken en kleuren. En zo werd de waarneembare werkelijkheid steeds meer ondergeschikt gemaakt en verder gedeformeerd tot er begin 1900 een eerste voorstellingloze, abstracte kunst ontstaat.

In mijn visie: toch eigenlijk ook ‘hedendaags realisme’, want als gezegd: ook overtuigingen worden werkelijkheden. Zo beweerde Mondriaan (18721944) met een ‘waarachtig realisme’ bezig te zijn.

Daar hebben we weer de twee verwante grootheden ‘waarheid’ en ‘werkelijkheid’, nu ook nog eens samengevoegd. Hoe overtuigend kan en wil men kennelijk zijn?

Als schilder vind ik dit alles heel aardig en interessant, maar in wezen van ondergeschikt belang. Ik meen dat uit zijn aard een puur realisme onmogelijk is; het blijven verbeeldingen. En ook meen ik dat zelfs het meest verfijnde en overtuigende, het meest tactiel uitdagende of oog misleidende realistische kunstwerk in zijn nauwkeurigheid een regelrechte aanfluiting is met betrekking tot de complexe werkelijkheid diemodel stond. De werkelijkheid van een schilderij is niet meer dan de rangschikking van wat verf op een plankje of doek. Daar gaat het ook niet om; het gaat om de verbeelding. En die hebben de mensen, sinds zij de grotten als verblijfplaats kozen, in verf, kool, steen en klei trachten weer te gegeven. Als poging om greep te krijgen op die raadselachtige werkelijkheid, toen en nu, elke dag weer, hedendaags realistisch.

27-8-2015 Rob Møhlmann

71

Realisme 2015/16 Paul Jansen

pauljansenkunstschilder.nl

Rene Smoorenburg

renesmoorenburg.nl

Rob Møhlmann

robmohlmann.nl

72

Ralf Heynen

ranonus.nl

Rene Tweehuysen

renetweehuysen.nl

Saeed Bakhshi

bakhshifineartportraits.com

Realisme 2015/16 Rob de Lange

Rob de Lange schildert realistisch, maar niet altijd naar de waarheid. Hij heeft de neiging om naar toevoegingen te zoeken, de fantasie zijn gang te laten gaan.

Mensen en portretten hebben zijn voorkeur. Hij maakt regelmatig portretten in opdracht. Maar maakt ook af en toe een stilleven of een landschap.

Meike de Lange olieverf/paneel 85 x 74 cm

robdelange.nl

Roos van der Meijden

Vergeten verhalen

acryl/doek

60x120 cm

Roos van der Meijden wordt als vele andere realisten, be誰nvloed door de klassieke schilderkunst.

Maar wie langer kijkt zal zien dat haar schilderijen ook door de moderne tijd en materialen be誰nvloed zijn.

Met olieverf en acrylverf borduurt zij voort op principes van de oude schilderkunst, die ze combineert met haar eigen inzichten en kleuren. roosvandermeijden.nl 73

Romee Kanis

Circle of Life brons 70 cm

Hoepeldans brons

74

Hoepeldans brons 85 cm

Selma brons

Romee Kanis

Het verlangen brons

In Love brons

Romee Kanis werd in 1953 te Jutphaas geboren. Momenteel woont zij in Sint Maartensbrug in de gemeente Zijpe in een stolpboerderij, waar ook haar beeldentuin is, haar atelier en ook werkt zij in haar werkplaats in Schermerhorn.

Op haar achttiende begon Romee in Spanje en Frankrijk met het tekenen van portretten. Op de Place du Tertre in Parijs en door het werken in de grote steden in Europa kreeg zij een goede kijk op de mensen in haar omgeving. De telkens wisselende omstandigheden waarmee zij te maken kreeg en het steeds veranderende licht en de omgeving leidden ertoe dat ze haar techniek steeds aanpaste en verbeterde. Door de jaren heen heeft ze ook kennis gemaakt met vele schilder en druktechnieken tot dat eind jaren tachtig Romee kennis maakte met het beeldhouwen. Daar bleek haar grote passie te liggen. Vanaf die tijd werkte zij, onder begeleiding van diverse kunstenaars van naam, gestaag door aan wat voor haar de ultieme vorm van beeldende expressie is.

Als het de mensen raakt is zij pas tevreden. In haar portretten vangt zij altijd iets van het persoonlijke karakter.

Een perfecte balans is haar uitgangspunt. Dit is wat haar werk diepgang geeft en wat maakt dat steeds meer mensen hun weg naar haar atelier weten te vinden.

Romee vervaardigt ook beelden voor mensen die een dierbare verloren hebben. Een tastbare herinnering aan een persoon is waar de nabestaanden op zoek zijn. De uitvoering op een graf of een beeld vervaardigd als urn behoort tot de mogelijkheden. Romee is een van de mede oprichters van Atelier de Schermer te Schermerhorn. romeekanis.nl 75

Rob de Reus

Rob de Reus heeft ruim 20 jaar ervaring in het vak.

Zijn atelier in het gemaal Meldijk in Uitgeest is inmiddels uitgegroeid tot een schilderschool.

Hij omschrijft zichzelf als een ‘realist met een sterke drang naar geometrie en symboliek’.

Dat is duidelijk te herkennen in zijn markante en krachtige werk. Door een opbouw in lagen, van grof naar fijn, van licht naar donker, creëert hij een bijzondere sfeer. Het brede oeuvre van De Reus omvat portretten, landschappen, stillevens en indrukwekkende plafond- en wandschilderingen (tot wel 30 meter lang).

Zo heeft hij zijn atelier voorzien van een volstrekt eigen signatuur.

Daarnaast is Rob docent bij Schilderschool Rob de Reus. “Ik probeer de technische kennis die ik zelf in mijn schilderijen gebruik over te brengen in mijn lessen” Rob schilderde o.a. in de televisieprogramma’s Sterren op het doek en RTL Koffietijd.” robdereus.nl 76

Sylvia van Opstall Portretten in opdracht Sylvia van Opstall schildert portretten in opdracht.

Ze streeft ernaar om de kern van de geportretteerde te raken. De techniek die ze hanteert is gebaseerd op de werkwijze van de “Oude Meesters”.

Opvallend aan haar werk is, dat de realistische portretten altijd omgeven zijn door een abstractere ruimte. Hiervoor wordt een persoonlijk ontwerp gemaakt, waarbij stempels, bladgoud, papier en krijt gebruikt worden.

Sil en Kei olieverf/paneel 30 x 40 cm

Sylvia deed mee aan “Sterren op het Doek” en schilderde het winnende portret van Job Cohen.

Dit werk hangt nu in de Perskamer van de Stopera, en is opgenomen in de collectie van het Amsterdam Museum.

Museum en Bedrijf Steeds vaker werkt Sylvia in opdracht voor museum of bedrijf. De geschiedenis van het museum of de visie van het bedrijf kan vertaald worden, op een groot doek.

Briefing, research en samenwerking zijn een onderdeel van de opdracht. Meerdere elementen worden tijdens het ontwerpproces bijeengebracht en het eindresultaat vormt een coherent geheel.

Voorbeelden zijn o.a.; Het Veiligheidsmuseum in Almere, en Museum Elisabeth Weeshuis te Culemborg.

sylviavanopstall.nl

Juliette olie/doek 60 x 40 cm

Veiligheid Museum P!T Almere acryl/doek 125 x 250 cm

Job Cohen acryl/doek 90 x 120 cm

77

Tobias Baanders Reinier Tobias Baanders, Leeuwarden 1946, (signeert met monogram RTB) autodidact, woont vanaf zijn 5de jaar aan de rand van de Vinkeveense Plassen waar zijn interesse voor de natuur al vroeg werd gewekt.

In het leven van Tobias Baanders speelt de natuur een heel belangrijke rol. Als kind beleefde hij al vroeg bijzondere avonturen aan de zompige rand van de sloot waarin het krioelde van het leven in zijn meest wonderlijke verschijningsvormen. Het is aannemelijk dat die ongekende wereld de basis heeft gelegd voor zijn latere fantasievolle schilderkunst waarin dieren vaak de rol van mensen overnemen en met name de vis een prominente rol opeist. Frappant is het verhaal uit het apocriefe bijbelboek ‘Tobias’ (dat door Rembrandt in vele etsen is verbeeld) en waarin Tobias –na tal van bijbelse avonturen in gezelschap van een engel incognito– uit een gevangen vis het geneesmiddel bereidt dat zijn vader van zijn blindheid zal genezen. Hier komen naam, schilderkunst en de vis samen. Die blindheid ziet Tobias Baanders in de realiteit overal om zich heen; de vaak even vernietigende als egoïstische activiteiten van de mens. Tobias poogt middels zijn even bizarre als reële beeldtaal de mens zijn gezichtsvermogen terug geven, hem wakker te schudden uit de dommel van zijn bewustzijn. Breughel ging hem voor, én Bosch.

Niet de minsten, maar nu hebben we Baanders.

Festina Lente, olieverf op paneel, 9,7 x 12 cm.

Vanaf 1968 exposeerde Tobias bij het door Dieuwke Bakker opgerichtte Galerie Mokum te Amsterdam en maakte daar deel uit van de vaste groep schilders die het na-oorlogse realisme nieuwe erkenning gaven.

Op vele exposities, nationaal en internationaal, toonde hij zijn zeer herkenbare eigen stijl en beeldtaal.

Tobias Baanders schildert meestal op panelen, soms van heel klein formaat maar waarin de details tot in de finesses zijn uitgewerkt. facebook.com/tobias.baanders.paintings

Keep Away, Olieverf op paneel, 30 x 20 cm.

78

Het Pact, olieverf op paneel, 8,2 x 12 cm.

Leda en de Zwaan, olieverf op paneel, 52 x 66 cm.

Tobias Baanders

Orakel van Delphi, olieverf op paneel, 52 x 66 cm.

Zonder publiek, 12 x 8,2 cm.

Natuurlijk overzicht, olieverf op paneel, 24 x 15 cm.

Drie wijze reigers, olieverf op paneel, 9,7 x 12 cm.

Vangst quota, olieverf op paneel, 10 x 20 cm.

79

Realisme 2015/16 Sylvie Overheul

‘Het onmogelijke mogelijk’ Het mannelijk model waar kunstenaar Sylvie Overheul sinds 2013 mee werkt, mag inmiddels wel haar muze genoemd worden.

Zijn voorkomen inspireert Overheul tot het maken van een groot aantal schilderijen die allen iets magisch hebben en waarin het onmogelijke mogelijk wordt. In een luchtige theatraliteit wordt de toeschouwer verleid tot verbeelding. sylvieoverheul.nl

Tim Wilmsen

Rode lantaarn

80

Weegschaal

Appeltje eitje acryl/doek 100 x 50 cm

Zolang ik me kan herinneren ben ik creatief bezig met tekenen en schilderen.

Altijd lag er een potlood en papier in de buurt om iets te krabbelen. De passie om te tekenen en te schilderen zit er van kindsaf in.

Ik kan me nog herinneren dat ik in de lagere school een tekenwedstrijd won en dat ik tijdens de lessen “geschiedenis”, mijn schrift met tekeningen illustreerde. “Ik wil tekenaar worden!”, hoor ik mezelf als kind nog zeggen...

Tijdens de studies koos ik resoluut voor een richting waar ik mijn creativiteit kon botvieren.

Grafisch ontwerp, schilderen en tekenen naar waarneming, kleurtheorie, het maken en ontwikkelen van foto’s.

Kortom, veel gevarieerd en creatief onderwijs.

Ik ontwikkelde mijn eigen tekenstijl en leerde met de jaren “anders kijken” naar de alledaagse dingen.

Ik teken en schilder portretten en stillevens. timwilmsen.be

Realisme 2015/16 Ton van Steenbergen

Rood vogelhuisje Olieverf/paneel 25 x 25 cm

Peren acryl/paneel 24 x 30 cm

Mijn schilderijen komen voort uit wat ik om me heen zie, bepaalde onderwerpen komen steeds terug: stad, strand en zee, het rivierengebied en de polder met zijn (dierlijke) bewoners. De laatste jaren is er een grotere interesse bij mij om met een lossere toets te werken. De verfhuid is veel belangrijker geworden. Geïnspireerd door schilders als Rembrandt, Lucien Freud, maar ook de 19e eeuwse impressionisten, ben ik losser en meer vanuit de toets gaan schilderen, misschien ook als reactie op de gladde foto`s en beeldschermen die ons overal omringen. Ik werk af en toe direct ter plekke in olieverf of aquarel. Maar meestal ga ik uit van tekeningen en foto’s. Ik wil iets niet naschilderen.. Ik moet afstand scheppen tot het geziene. Want het onderwerp is uiteindelijk slechts een uitgangspunt dat mij in staat stelt een schilderij te maken. tonvansteenbergen.nl

Yvonne Melchers

The Shell Seekers/North Sea blues olieverf/linnen

70 x 90 cm

Ik schilder voornamelijk in olieverf in een subtiel pasteuze techniek en ben daarbij voortdurend op zoek naar schoonheid, die ik altijd kan vinden in licht, kleur en composities in de wereld om mij heen. Mijn voornaamste thema’s zijn Zeeën en Stranden, Italiaanse Taferelen, Kamers met Uitzicht, Siena Palio Portretten en Stillevens. Ook schilder ik portretten of andere onderwerpen in opdracht. yvonnemelchers.nl 81

Walter Elst

Monnikenmaal olieverf/paneeel

33 x 40 cm

Coming out of the Dark olierf/paneel 65 x 85 cm

82

Walter Elst

Witte buizerd olieverf/paneel 40 x 70 cm

Lente in Abdij van Orval olieverf/paneel 60 37 cm

morrengaleries.nl walterelst.be 83

Walter Leclair

Gesloten zesluik “De grazige weiden” 170 x 110 cm

84

Walter Leclair

Geopend zesluik “De grazige weiden” 500 x 170 cm

Men kent mij sedert vele jaren nu, als stillevenschilder. Met deze publicatie wil ik toch van de gelegenheid gebruik maken mezelf ook te laten kennen als schilder, tekenaar, ontwerper en maker van andere dingen dan louter stillevens. Zie in dit verband bijvoorbeeld het door mij vervaardigde zesluik “De grazige weiden”, een art nouveau-achtig ontwerp, of grote romantische panelen, refererend aan het symbolisme.

85

Walter Leclair

Het oog van de reiziger olieverf/paneel, 33,5 x 60 cm.

Sunset olieverf/paneel 99 x 135 cm.

86

Statement olieverf /paneel 30 x 24 cm

Walter Leclair

Contact via: schilderijen@skynet.be

Close encounters of the fourth kind (detail) olieverf/paneel 145 x 97 cm

Metropolis (detail) olieverf/paneel 160 x 93 cm

87

Wiebe Maliepaard

Het menselijk lichaam is d茅 inspiratiebron die mij aanzet om te tekenen en schilderen. Mijn uitgangspunt is niet om een volmaakt of perfect gelijkend lichaam of portret weer te geven, maar om een zo krachtig en levensecht mogelijk lichaam/ portret te tekenen of schilderen welke in combinatie met de compositie en de schilder- en tekentechniek, een intiem en confronterend beeld oplevert. De kracht van het beeld gaat v贸贸r de gelijkenis.

Hand op mijn borst

olieverf/paneel

40 x 40 cm

potlood op papier

14 x 36 cm

Uiteraard staat voor een portret in opdracht wel de gelijkenis voorop. wiebemaliepaard.nl Liggend met bril

88

potlood op papier

23 x 47 cm

Liggende vrouw met ogen toe

Yt Osinga Schilderkunst is voor Yt Osinga het intu誰tief herscheppen van de werkelijkheid.

Het is haar grote uitdaging om stillevens heel subtiel, gedetailleerd en zo realistisch mogelijk weer te geven.

Voor haar gelden daarbij kernbegrippen als minimalisme, rust en eenvoud.

Een weerspiegeling waarbij een zekere vervreemding optreedt, schuwt ze evenmin.

ytosinga.nl

Glazen bolvaasjes

olieverf/linnen

25 x 40 cm

Kardinaalsmuts olieverf/linnen 25 x 35 cm

Rode vaas met sneeuwbestakje

olieverf/linnen

30 x 40 cm

Kwee-appeltjes olieverf/linnen 30 x 30 cm

89

Realisme 2015/16 Sierk van Meeuwen

sierkvanmeeuwen.com

Walter Stoelwinder

stoelwinder.exto.nl/

Frank Fleuren

galeriepictura.nl

90

Sietse W. Jonker

swjonker.nl

Wilfried van den Boorn

wilfriedvandenboorn.nl

Ger Stallenberg

galeriepictura.nl

Galerie Pictura

Galerie Pictura organiseert wisselende exposities van hedendaagse realisten van top niveau. Van Frans impressionistisch tot en met fotorealisme, waarbij de schijn naar onwerkelijkheid aanwezig mag zijn.

Bosmeer J端rgen Schmitz

olieverf/doek 100 x 100 cm

Breaking the Silence Brita Seifert pastel/kleurpotlood 38 x 28 cm

Morning has broken Arjan van Gent olieverf/paneel 19 x 50 cm

Galerie Pictura

Aijenseweg 16b

5854 PT Aijen gem. Bergen Lb.

galeriepictura.nl 91

Galeries

MORREN GALLERIES CONTEMPORARY ART

GALERIE VOOR HEDENDAAGSE KUNST Amsterdam - Utrecht MORRENGALLERIES.NL

Sinds juni 2014 is deze website een verzameling van hedendaagse kunstenaars, die fijnschilderen en beeldhouwen in realistische stijl. kijk voor meer info op onze website: hedendaags-realisme.nl

92

Galleria Félice

Galleria Félice is een van de toonaangevende galerieën Ootmarsum en biedt een grote verscheidenheid aan exclusieve kunst van tal van gerenommeerde kunstenaars uit binnen- en buitenland. De kwaliteit ervan staat hoog aangeschreven.

Het is een waar genoegen om als gast en kunstliefhebber een wandeling te maken door de sfeervolle ruimtes van Galleria Félice en indien gewenst begeleiden wij u daarbij graag.

Fons en Elise Platvoet-Volker Galleria Félice Ganzenmarkt 10 7631EN Ootmarsum +31 (0)541 292 297 info@galleria-felice.nl www.galleria-felice.nl Openingstijden: Do. t/m zo. van: 13.00 tot 17.00 uur en op afspraak.

93

Galeries Galerie Aanblick

aanblick.nl portretgalerie.nl

Galerie van Veen

galerievanveen.nl

Galerie Mokum

galeriemokum.com

94

Galerie Beeldenstorm

nvdbs.nl

Galerie Wijdemeren

galeriewijdemeren.nl

Galerie Montulet

galeriemontulet.nl

MUSEUM MØHLMANN

Museum Møhlmann is een museum voor hedendaags realisme. Het onderscheidt zich van alle andere musea doordat het een museum is van een kunstenaar voor de kunstenaar. Daarbij is het volledig particulier en tamelijk eigenzinnig. Het toont behalve een ‘bovenlaag’ van realistisch en figuratief werkende kunstenaars ook hoogwaardige kunst uit het verleden.

Het museum heeft enkele kleine, maar interessante deelcollecties. Zo is er een afdeling Middel-eeuwse kunst, een zolder vol 17e eeuwse kunst, een kabinet gewijd aan Jan Mankes met grafiek, tekeningen, originele brieven en andere tijdsdocumenten, en zijn er verrassende hoekjes zoals bij-voorbeeld De Schatkamer, rondom gevuld met kleinformatig werk van 90 collega’s. Kloppend hart van het museum is de uitdijende collectie eigentijdse realistische en figuratieve kunst van ruim 100 kunstenaars, waaronder bekende namen als Matthijs Röling, Henk Helmantel, Pieter Pander, Lotta Blokker, Douwe Elias, Wout Muller, Rein Pol, Kenne Grégoire, Siemen Dijkstra, Reinder Homan, Ben Snijders, Peter Durieux en nog vele anderen. Daarnaast toont Møhlmann ook zijn eigen, fel realistische werk, dat een visueel statement kent in de Canto Collectie; een markante serie van 124 maal hetzelfde conservenblikje, een artistiek avontuurlijke ‘blik op de werkelijkheid’.

Er zijn 3 wisselexposities per jaar, waaronder elk najaar de jaarlijkse Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling (sinds 1998). Al met al zijn er altijd zo’n 500 werken te zien.

Het is waar: Appingedam ligt niet om de hoek, maar de kunst zalft en pelgrimages louteren…

Westersingel 102-104, 9901 GK Appingedam, Tel. 0596-682856 Open: vr-za-zo 13-17 uur; Gesloten: vanaf de laatste zondag voor Kerst tot de 1e zondag in april. museummohlmann.nl 95

Inhoud

Intro Kunstenaars index

pag. 2/3/4/5

“Hedendaags Realisme - Rouwbrief Overbodig” door: Lorena Kloosterboer.

pag. 6/7

“Het doodgewone wordt tot iets buitengewoons verheven” door: Gerrit Luidinga

pag. 26/27

“Het Eigene” door: Gezien van de Riet

pag. 52/53

“Hedendaags Realisme, rekkelijk en betrekkelijk” door: Rob Møhlmann

pag. 70/71

Galeries

pag. 90-94

Cover: Brita Seifert, Breaking the Silence, pastel/kleurpotlood Design: Brita Seifert Layout: Roel van der Veen Drukkerij/uitgeverij VanSpijk/Rekafa Publishers bv Venlo I.o.v.: St. Pictura - Aijenseweg 16b - 5854PT Aijen gem. Bergen Lb. 96