Hoøa thöôïng BÍCH LIEÂN (1876 – 1950) LÔØI NOÙI ÑAÀU
MOÂNG SÔN THÍ THÖÏC KHOA NGHI
[HAÙN VAÊN – DIEÃN NOÂM – PHIEÂN AÂM – CHUÙ GIAÛI] Bieân soaïn: NGUYEÃN VAÊN THOA [GIAÛNG VIEÂN HAÙN NOÂM] Hieäu ñính: NGUYEÃN MINH TIEÁN
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO
B
aét nguoàn saâu xa töø kinh Cöùu Baït Dieäm Khaåu Ñaø-la-ni do ñaïi sö Baát Khoâng phieân dòch vaø truyeàn baù ôû Trung Quoác vaøo ñôøi Ñöôøng, pheùp cuùng thí thöïc coù muïc ñích ñem tình thöông bao la cöùu ñoä loaøi ngaï quyû lang thang khoå sôû giöõa choán u minh. Sang ñôøi Toáng, ñaïi sö Baát Ñoäng tham cöùu theâm caùc kinh ñieån Maät toâng khaùc, dieãn dòch thaønh pheùp Tieåu thí thöïc. Vì ñaïi sö tu taäp ôû nuùi Moâng Sôn (nay thuoäc huyeän Danh Sôn, tænh Töù Xuyeân) neân pheùp naøy ñöôïc goïi laø Tieåu Moâng Sôn vaø ñöôïc thöïc haønh haèng ngaøy nhö moät khoa nghi thieát yeáu cuûa Maät toâng. Qua caùc ñôøi Nguyeân, Minh, khoa nghi naøy daàn bieán ñoåi, pha troän vôùi nghi thöùc cuûa caùc toâng phaùi khaùc, chen theâm phaàn vaên thí thöïc, trieäu thænh vaøo phaàn trì chuù bieán thöïc, sieâu ñoä, theå hieän troïn veïn loøng töø bi voâ löôïng cuûa Phaät giaùo nhaèm cöùu ñoä moïi chuùng sinh coøn troâi noåi laïc loaøi trong Ba ñöôøng döõ. Khoa nghi naøy truyeàn sang nöôùc ta ñaõ laâu ñôøi, thöôøng ñöôïc goïi laø nghi thöùc ñaêng ñaøn chaån teá, do caùc cao taêng laøm saùm chuû. Hieän coøn thaáy 2 baûn baèng chöõ Haùn in ñôøi Khaûi Ñònh: moät baûn taøng tröõ ôû chuøa Baùo Quoác (Hueá) vaø moät baûn coù phaàn dieãn Noâm cuûa Hoøa thöôïng Bích Lieân (in naêm 1922 taïi chuøa Vónh Khaùnh, Bình Ñònh). Baûn thöù hai coù noäi dung phong phuù hôn baûn ñaàu. Baûn ñaàu ñaõ ñöôïc phieân dòch vaø phaùt haønh, tuy nhieân vaãn coøn ñoâi choã sai soùt. Baûn sau chöa ñöôïc phieân aâm coâng boá. 5