េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
មាតិក
១. េសចក�ីេផ�ើម .......................................................................................................................................... 1
២. េគាលបំណងៃនការសិក្សោ្រសាវ្រជវផ�ះែខ�រ ...................................................................................................... 2
៣. សកម�ភាពដំេណើរចុះេធ�ើស្រមង់ .................................................................................................................... 3
៤. លក�ណៈទូេ�ៃនលំេ�ដ�នែខ�រ .................................................................................................................... 4
ក. ្របេភទ និងការវ�វត�ន៍របស់ផះ� ែខ�រ ............................................................................................................. 7 ខ. ្រទង់្រទាយផ�ះែដលកា�យមកពីគា� .............................................................................................................. 7
គ. រង�ស់ខា�ត ....................................................................................................................................... 9
ឃ. ជំេនឿ .......................................................................................................................................... 12
៥. លក�ណៈសា�បត្យកម�េ�ក�ងលំ � េ�ដ�នែខ�រ ...................................................................................................... 13
៦. លក�ណៈសា�បត្យកម�របស់ផះ� កឹង ................................................................................................................. 15
៧. ទិដភា � ពទូេ�របស់ផះ� ............................................................................................................................. 17
៨. ជីវ្របវត�ិមា�ស់ផះ� ................................................................................................................................... 18
៩. ្របវត�ិផះ� ............................................................................................................................................ 19
១០. ទីតាង ំ ផ�ះ ............................................................................................................................................ 20 ្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១១. ចំណប់ឣរម�ណ៍មា�ស់ផះ� ......................................................................................................................... 20
១២. ស�ិតិ និងប�� ីសារេពើភ័ណ� ........................................................................................................................ 21
១៣. រូបភាពៃនវ�ធីបង�ំ � .................................................................................................................................. 24
១៤. េ្រគ�ងតុបែតងលម�ផះ� កឹង ........................................................................................................................ 25
១៥. សកម�ភាពេផ្សងៗ .................................................................................................................................. 26
១៦. ប�ង់សា�បត្យកម� .................................................................................................................................... 27 ក. ប�ងអ ់ ័ក្សសសរ ................................................................................................................................ 27
ខ. ប�ង់ជន់ផ�ល់ដី ................................................................................................................................ 28 គ. ប�ង់ជន់ទី១ .................................................................................................................................... 29
ឃ. ប�ង់ក្រមាលជន់ទី១ .......................................................................................................................... 30
ង. ប�ង់ជន់េ�េតឿ .............................................................................................................................. 31
ច. ប�ង់ក្រមាលជន់េ�េតឿ ..................................................................................................................... 32 ឆ. ប�ង់ដំបូល ...................................................................................................................................... 33 ជ. ប�ង់េសាភ័ណ�ភាពខាងមុខ ..................................................................................................................... 34 ឈ. ប�ង់េសាភ័ណ�ភាពខាងេ្រកាយ ............................................................................................................. 35
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ញ. ប�ង់េសាភ័ណ�ភាពខាងេជើង ................................................................................................................... 36
ដ. ប�ង់េសាភ័ណ�ភាពខាងត្ប�ង ................................................................................................................... 37
ឋ. ប�ងព ់ ុះកក ..................................................................................................................................... 38
ឌ. ប�ងព ់ ុះខខ ...................................................................................................................................... 39
ធ. ប�ង់ពុះគគ ...................................................................................................................................... 40 ណ. ប�ងល ់ ម�ិត វ�ធីបង�ំ � ............................................................................................................................ 41
ត. ប�ងល ់ ម�ិតទា�របន�ប់ និងបង�ច � ................................................................................................................. 42
ថ. ប�ងល ់ ម�ិតទា�រធំ ................................................................................................................................ 43 ទ. ប�ង់ទិដភា � ពរួម ................................................................................................................................ 44
១៧. េសចក�ីសន�ិដ�ន .................................................................................................................................... 45
១៨. េសចក�ីែថ�ងអំណរគុណ ........................................................................................................................... 46
១៩. ឯកសារេយង
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១. េសចក�ីេផ�ើម ែខ �រជាពូជសាសន៍មួយែដលមាន្រ�វតសា �ស� ទកដ ធ ំ លា ូ យ និងមានអរយធម៌ � រង ុ េរឿងតា ំងពីសម័យបុរាណកាលមកេម៉ះ� ។ ក�ុង ី ទ ិ� ឹ
� យសំ ណង ់សា�បត្យកម�ែខ �រក ៏មានការរកចេ្រម� េនាះផងែដរវស័ � នយា៉ងទូលំទលា ូ យ ទាងសា ំ � បត្យកម�សំណង ់្រ�សាទ និងសា�បត្យកម� សំ ណង ់លំេ�ដា�ន។ មនែតប៉ ុេណា � ះ សា�ៃដសា�បត្យកម�ទាងេនាះបានបន្សល ំ ់ទុកមកដល ់បច�ុ�្បន� ែថមទាងមានតៃម� ំ មហាសាលមន ិ ិ
អាចកាត់ៃថ�បានស្រមាប់ជាត�ខ ំ ល។ រេបៀបរបបៃនការរស់េ�របស់�ខ �រ បានស្រមបេ�តាមសម័យកាល ិ �រ និងសកលេលាកទាងមូ
� ំ ន់េ�មួយជនា ំ ន់្រ�កបេ�េដាយក្បនខា�ត ្រក�ត្រកម្រត�ម្រត�វគួរឲ្យ នីមួយៗ េពាលគមានការវ វត� និងសាងសង ់លំេ�ដា�នពីមួយជនា ឺ ួ
េកាតេស�ើចសរេសើរៃ្រកេលងជាទបំ ុ ។ េទាះបជាមានការែកែ្រ�លក� ណ:សំ ណង ់ខ �ះៗក ៏េដាយ ប៉ែុ ន�កុងអំ � ឡុងសតវត្សចុងេ្រកាយេនះ ី ផត ី េដាយមាននូវការហូ រចូលនូវវ�្បធម៌បរេទស ែខ �រ្រត�វបានបាត់បង ់មួយចំនន ួ ធំ
ក ៏ដូចជាការរកចេ្រម� � នេ�តាមសម័យកាលផងែដរេនាះបានកំពង ុ េធ�ឲ្យសំ ណង ់ផ�ះ្រ�ៃពណី ើ
និងែលងមានអ�កសាងសង ់ជាបន�បនា�ប់
� � ំ ស ែតែបរជាជន ួ មកវញនូ វ្រ�េភទផ�ះវឡាតាមែបបពួ ក
� បច�ម្រ�េទសេ�វ ញ។ ដូចេច�ះេហើយ សំ ណង ់ផ�ះែខ �រ្រគប់្រ�េភទេ�ទូទាង្រ�េទសេស� ំ ួ ែលងសា�ល ់ ឹ ើ �ត្រត�វបាន្រ�ជាជនែខ �រមួយចំនន
� ខ �ះៗផង ឬអាចនិយាយបានថាមានអ�កសា�ល ់តចតួ ចប៉ុេណា � ះេ�េពលបច�ុ�្បន�េនះ។ ទន�ឹមនឹងេនះែដរ សំ ណង ់ផ�ះែខ �រក ៏មានការវវត� ិ
� ែដរ េ�តាមសម័យកាល និងសា�នភាព�ស�កេទសដូចជា សំ ណង ់ផ�ះែខ �រែដលធា�ប់�តេធ�ព ួ មកវញនូ វសំ ណង ់ផ�ះ ើ ីេឈើ្រត�វបានជំនស ែខ �រែដលេធ�ព ើ ។ ើ ី េបតុងជាេដម
ជារួម្រក�មនិស្សតសា � បត្យកម�េយើងខព ំុ � ិតជាមានេសចក�ស�្បោយច ត� ិ ី ិ េ្រតកអរែដលេលាកសា�សា�ចារ្យ
ៃថ �ស�ន � បានដាក់គេ្រមាងសិក្សោ�សាវ្រជាវសំ ណង ់ផ�ះែខ �រ ែដលបានផ�ល ់ឱកាសឲ្យ្រក�មេយើងខ ំុ � បានដង ឹ កាន់�តសុីជេ្រ�ច្បោស់លាស់
ំ ន់េដម ែថមមួយក្រម�តេទៀត អំ ពី្រ�េភទសំ ណង ់ផ�ះែខ �រនិង ក្បួនច្បោប់សាងសង ់េផ្សងៗែដលបានចង្រកងទុកេដាយបុពប � ុរសែខ �រជនា ើ ។ ្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
២. េគាលបំណងៃនការសិក្សោ្រសាវ្រជវផ�ះែខ�រ កម�ុជា ជា្រ�េទសមួយែដលមានអរយធម៌ � ចណា ំ ស់ជាងេគេ�តំបន់អាសុីអាេគ�យេ៍ យើងេនះ។
ក ៏ប៉ុែន� េដាយសារែតេភ�ង ើ
ស�ងា�មញឹកញា៉ប់េពកបានបណា � លឲ្យ្រ�េទសធា�ក់ចល ូ េ�រកភាពអន់ថយ គម�ក្ប ័ � ី ួ នខា�តេផ្សងៗ្រត�វបានបាត់បង ់ េហដា�រចនាសម�ន � សា�បត្យកម�សំណង ់ផ�ះែខ �រមន សំ ណង ់អគារ្រត�វបានបំផា�ញអស់េស�ើគា�នសល ់។ បនា�ប់ពី្រ�េទសកម�ុជាមានសុខសន�ិភាពេឡើងវញ ិ � ំ ស សូវេឃើញមានេគសាងសង ់េ្រច�នេទៀតេទ ែតែបរជាជន ួ មកវញនូ វសំ ណង ់អគារថ�ីៗទំេនើបៗជាងមុនជាេ្រច�ន ។
អា�ស័យែបបេនះេហើយេទបញា � បេង�តគេ្រមាងស ើ ើ ិ ក្សោសំ ណង ់ផ�ះែខ �រេនះេឡើងក�ុងេគាលបំណង ុ ំងឲ្យេលាកសា�សា�ចារ្យ ៃថ �ស�ន
រួមមួយគចង ់េអាយនិស្សតចុ ះេធ�ការវាស់ �វងសិក្សោសុីជេ្រ�អំ ពី��ង ់សា�បត្យកម�ផះ� ែខ �រេដម ើ ្បទុ ឺ ិ ើ ី កជាេមេរៀន និងបទពិេសាធន៍ស្រមាប់ ំ ន់េ្រកាយ េដម អនុវត�នេ៍ ហើយែថមទាងបានចង្រកងជាឯកសារទុ ំ កស្រមាប់អ�កសិក្សោជនា � ិ៍ នតាេយើងកុំ ើ ្បរួី មគា�បន�ែថរក្សោរេករមរតកដូ
េអាយបាត់បង ់និងស�ិតេស�រគង ់វង្សជានិរន�ន។ ៍ ្រក�មេយើងខស ំុ � ង្ឃមយា ៉ ងមុះមុតមាំថាឯកសារែដលបានចង្រកងេនះនឹងបានចូលរួមចំ�ណកក�ុងការែថរក្សោវ�្បធម៌ និងរក្សោបាន ឹ
នូវអត�ស� � ណជាតេយ ំ មសារសំ រាប់អ�កជំនាន់េ្រកាយេរៀនសូ្រតបន�។ ិ ើ ងកុេំ អាយបាត់បង ់ េហើយែថមទាងជាខ ឹ�
� េយើងខន ំុ � ឹងខតខំ អភវឌ្ឍន៍ សំណង ់សា�បត្យកម�ែខ �រឲ្យរកចេ្រម� � ន�សបតាមភាពេជឿនេលឿនៃនសម័យបេច�កវទ្យោទំ េនើប និងសូមឲ្យ ិ ិ
្រ�ជាជនែខ �រេយើង្រគប់រប ូ បន�ចល ូ រួមេលើកស�ួយ និងគា ំ្រទនូវគំនិតៃច�្រ�ឌិតថ�ីៗ ស្រមាប់អភវឌ្ឍន៍ រចនាបទផ�ះែខ �រេយើង េដម �ញ ើ ្បបងា ិ ី
ពីអត�ស� � ណែខ �រេ�េលើឆាកអន�រជាតឲ្យបានល្ប ល្បោញេពញសកលេលាក។ ិ ី
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៣. សកម�ភាពដំេណើរចុះេធ�ើស្រមង់ ៃថ� អាទត្យ ិ ទ៥ ី ែខធ�ូ ឆា� ំ ២០២២ • ៨:៤០ ្រព�ក
• ៩:១៥ ្រព�ក
� � ៖ េចញពីវទ្យោសា � នបេច�កវទ្យោកម� ុ ជា
៖ ដល ់កំពង ់ចម�ងែ្រពកលាភ និងេឡើងជិះសាឡាងេឈា�ះ សម្បូរលាភ៩
• ៩:៣០ ្រព�ក
៖ េ�ដល ់េកាះដាច់ និងេធ�ដ ើ េំ ណើរេដាយម៉ូតូ េដរើ រកផ�ះបុរាណែខ �រ
• ៩:៤០ ្រព�ក
៖ រកេឃើញផ�ះកងមួ យ ែដល្រក�មេយើងចង ់ស្រមង ់ ប៉ុែន�មា�ស់ផះ� មិនេ� ឹ
• ៩:៤៥ ្រព�ក
៖ ជួយវាស់�វងផ�ះរបស់្រក�មមត� ើ ្បបានបទព ិ ភក�េដ ិ ម ី ិ េសាធន៍ខ �ះៗ
• ៤:០០ លា�ច
៖ ចូលេ�សួរមា�ស់ផះ� កងម� ងេទៀតែតេដាយសារគាត់មមាញឹកេរៀបចំសមា�រៈមកភ�េំ ពញ និងលា�ចផងែដរេនាះមា�ស់ ឹ
ិ៍ ផ�ះក ៏បានេអាយេលខទំនាក់ទន ំ ងនិងណាត់ជប ួ គាត់មង � េទៀតេ�ៃថ�្រពហស្បត។ ៃថ�្រពហស្បត ិ៍ ទ៩ ី ែខធ�ូ ឆា� ំ២០២២ • ៧:០០ ្រព�ក
� � ៖ ជួបជុំគា�េ�ក�ុងវទ្យោសា � នបេច�កវទ្យោកម� ុ ជា
• ៧:៣០ ្រព�ក
៖ េធ�ដ ំ ង ់ចម�ង េដម ដេំ ណើរេ�កាន់េកាះដាច់េដម ើ ្បបន� ើ ្បចុ ើ េំ ណើរេ�កាន់កព ី ី ះស្រមង ់ផ�ះបុរាណ
• ៩:២៥ ្រព�ក
៖ ដល ់ផ�ះកងែដលបានណាត់ កាលពីៃថ�មុន េហើយចាប់េផ�ើមវាស់�វង ឹ
• ១១:៣០ ្រព�ក ៖ ប��ប់ការវាស់�វង និងសុំមា�ស់ផះ� ថតជាមួយ
� � � • ១២:៣០ ៃថ� ៖ ្រតឡប់មកដល ់វទ្យោសា � នបេច�កវទ្យោកម� ិ ុ ជាវញេដាយសុវត�ភាព។ ្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៣
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៤. លក�ណៈទូេ�ៃនលំេ�ដ�នែខ�រ ជាទូេ� ការសាងសង ់ផ�ះរបស់េយើងគ�បរេ�ទ សខាងេក ត ឺ ិ ើ េ្រពាះ្រ�ជាជនែខ �របុរាណមានជំេនឿថា េ�េពលែដល្រពះអាទត្យរះបាន ិ បេ��ញពន�ឺចា ំងចូលក�ុងផ�ះ េហើយបាននា ំសិរសួ � សី � និងនា ំភាពចំេរនចូ � លក�ុងផ�ះ ពិេសសបេណ�ញឧប្រទព�ចៃ្រងេចញពីក�ុងផ�ះផងែដរ។
ម្យោ៉ងេទៀត ែខ �រេយើងមានជំេនឿថាទខ រដា ំេដម ើ ី �ស់ជាកែន�ងស្រមាប់េធ�លំ ើ េ�ដា�ន េហើយែខ �រេយើងក ៏មានជំេនឿមួយេទៀតថា េយើងមនគួ ិ អំ ពិលខាងត្បូង (េជង ើ េឈៀងខាងេកតត្ប ើ ិ ិរតី នា ំឲ្យបា ំងខ្យល ់គា�នខ្យល ់េចញ ូ ងេឈៀងខាងលិច) េ្រពាះេ�េពលរដូវេ��ខ្យល ់បក់មកពីទសន
ចូលេធ�ឲ្យផ� ះេ�� ពិបាកេ�។ បុពប � ុរសែខ �រេ្រជ�សេរសការសាងសង � ់េគហដា�នែបបេនះគឺ េដម វសុវត�ភាពខ �ស់ និងភាពសុខដុម ើ ្បរក្សោបាននូ ើ ី ិ
រមនាក�ុងការរស់េ�(ឬេ�ថាហុ ងស៊យ ុ )េនាះឯង ដូចជាសំ ណង ់ផ�ះខ �ស់ផត ុ ពីដ ី ការសង ់ផ�ះដាច់េដាយែឡកពីផ�ះបាយ គេដ ើ ្បការពារព ឺ ម ី ី
េ្រគាះអគ�ភ័ ី យជាយថាេហតុ និងកាត់បន�យកេ��េ�ក�ុងផ�ះធំ ប៉ុែន�េ�ែតអាចទាញយកពន�ឺពីផ�ះបាយបាន។ ចំ�ណកការសង ់ផ�ះេ�ដាច់
ពីជ្រង�ក�ស�វ និងេ្រកាល(េរាង) សត�េនាះ គជនជាត ែខ េ�ដាច់ពីសត�្រ�កបេដាយការរស់េ�ក�ុង ឺ ិ �រចង ់បងា�ញពីវ�្បធម៌របស់មនុស្ស គរស់ ឺ
បរសា � � នសា�តពុំមានក�ន និងការរខានព ំ ុ ពីដេី ហើយក ៏មានកតា�ជាេ្រច�នែដលបាន ិ ី សត�។ េលើសពីេនះេទៀត ែខ �រេយើងទមា�ប់សង ់ផ�ះខ �ស់ផត បក�សាយពីមូលេហតុដច ូ ខាងេ្រកាម៖ េ�េ្រកាមផ�ះអាចេធ�ការងារេផ្សងៗបាន ជាពិេសសេធ�ជាេ្រកាលេគាែដលអាចមានផល្រ�េយាជន៌ ពីរយា៉ងគ៖ឺ ើ ើ • ទកេនាមេគាមានជាត អាម៉ ញា ូ ៉ ក់ែដលនា ំឲ្យមិនសូវមានមូស ឹ ិ
ំ ល • ការដុតបំេភ�ងេគាក ៏អាចនា ំឲ្យបំបាត់មូស េហើយែផ្សងេភ�ងអាចការពារដល ់សំ ណង ់េឈើ និងស�ឹកេ�ដប ូ កុឲ ំ ្យេឈើមានេម ឬ ើ ើ កេណ��រសុី
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៤
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ការសង ់ខ �ស់ពីដតា ំ ្យរខានដល ំ ់ផ�ូវលូនរបស់សត�នាគ ី មជំេនឿ កុឲ
ំនន់ែដលេកតមានេ�រដូ អាចការពារទកជ វវស្សោ េដាយសារ្រ�េទសកម�ុជាស�ិតេ�ក�ុងភូមសា�ស� មានសំ េណើមខា�ង ំ ឹ ើ ិ
េពលេដកយប់្រតជាក់ េហើយគា�នចំហាយ�ស�បពីដផ ី ង និងអាចការពារសត�សាហាវ សត�អសិរពិស ជាពិេសសគឺ សត�ពស់
េធ�ឱ្យមានបណ ើ ូ � រខ្យល ់ក�ុងផ�ះ
ំ ូល េ�េពលែដល្រពះអាទត្យបានបេ� � ញកំេ�មកេលើដប ិ
និងអាចឲ្យខ្យល ់ឆ�ងកាត់េ្រកាមផ�ះបាន
ែដលេធ�ឲ្យមានភាព្រតជាក់ ើ
ទុកដាក់សមា�រៈេ្រ��្រ�ស់ដច ូ ជា កង ់ ម៉ូតូ កតម្បោញ រេទះ នង�ល ័ រនាស់ ជាេដម ើ ី អាចការពារកេ��ភាពេចញពី�ផនដេី �េពលេភ��ងធា�ក់មន្រគប់ ្រគាន់ ិ
� ំេនឿវញ េបតាមជ េគយល ់ថា ការមនសាងសង ់ផ�ះផា�ល ់ដ ី គេដ ់្រពះធរណី ្រពះគងា�រ ែដលេគេជឿថាជាអ�កមានគុណ ើ ្បេគារពដល ើ ិ ឺ ម ី ៃនេស�ចនាគរាជផងែដរ។ ំ រឯៃផ� � បាតរបស់ផះ� មានជាដណា ក់ ឬថា�ក់ខ �ស់ជាងគា�ពីរវាង ២-៣ តក ទាញ លំហូរខ្យល ់ ើ ្បទាក់ ឹ (២០-៣០ សង ់ទ�ម៉ ី ្រត) េនាះក ៏េដម ី ែដលជា្រ�ភពៃនការផ�ល ់ផាសុកភាពដល ់អ�ករស់េ�
ភាព�សស់�សាយ
និងបងា�ញអំ ពីការេ្រ��្រ�ស់ទកែន� ងៃនផ�ះេនាះ្រ�កបេដាយ ី
ច្បោប់ទមា�ប់។ ទា�រ និងបង�ួចក ៏បានេដរើ តួស្រមាប់�ស�បយក និងបិទបា ំងពន�ឺ ខ្យល ់ និងទកេភ� �ងចូលក�ុងផ�ះផងែដរ។ ្រ�ជាជនែខ �រេយើងែតងេបកទា �រ ឹ ើ
និងបង�ួចេ�េពល្រព�ក្រពលឹម រហូ តដល ់េពលរេសៀល េដម � សី ចូ � លក�ុងផ�ះជា ើ ្បឱ្យពន� ី ឺ និងខ្យល ់េចញចូលក�ុងផ�ះ និងជាជំេនឿគឺ ឱ្យសិរសួ
េដម លក�ុងការស្រមាន�។ ើ ។ ្រ�សិនេបពុ ើ ្បឱ្យងាយ�ស� ើ ំមានេភ��ងេទ ពួកគាត់េ្រច�នចំហរបង�ួចេ�្រតង ់កែន�ងស្រមាន� េដម ី
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៥
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ំ ញខ �ស់កងការេ្រជ� ជនជាតែខ សេរសទ � តា ់លំេ�ឋាន េហើយពួកគាត់អាចដង ខ្យល ់បក់ ើ ្បសង ឹ យា៉ងច្បោស់អំពីទសរបស់ ិ �រមានជនា ី ំងេដម ី ិ ុ�
លំហូរខ្យល ់ និងទសៃនពន� ុ ំបាច់សង ់ផ�ះែបរមុខេ�រកទសខាងេក តេនាះេទ េហើយេយើងបានេឃើញផ�ះសែម្បងរបស់ ិ ឺ។ ដូេច�ះ ពួកគាត់ពំ ចា ិ ើ បុពប � ុរសែខ �រេ�្រគប់ភម ូ សា ងអស់ ំ ិ � នែបរមុខេ�្រគប់ទសទា ិ
ថ�ីេបមានមនុ ស្សមួយចំនន ួ ែតងនិយមសង ់ផ�ះែបរមុខេ�ទសខាងេក តក ៏ពិត ើ ិ ើ
ែមន ប៉ែុ ន�េគក ៏ក្រមេឃើញមានផ�ះែដលែបរេ្រកាយដាក់ថល � ់ែដរ។ ជាធម�តាេដម ់ជាជេណើ� រមួយ ែដលេពលខ �ះជេណើ� រេនាះមានសភាពបត់�បនេកាងេឡើងចាប់ពីៃផ�ដ ី ើ ្បេឡ ី ើ ងេ�ដល ់េលើផ�ះ គេគមានសង ឺ េឆា�ះេ�េលើផ�ះ និងែថមទាងមានេធ� ំ រើ (ថាសទ្រម) មួយអេន�ើរផងែដរ។ ផ�ះែខ �រេយើងអាច្រ�ក់ជាស�ឹក ឬេក្ប�ងស្រមាប់អ�កមានលទ �ភាព។ េក្ប�ងែខ �រេយើងមាន ៣ ្រ�េភទគ៖ឺ េក្ប�ង�សការេលញ ឬ�សការពស់នាគរាជ (តំណាងឲ្យ�សការពស់នាគរាជ) េក្ប�ងក្បោច់ េក្ប�ង�សទាប់េចកផា�ប់ (�សការពស់នាគ រាជែផ�កខាងេពាះ ែដលេគអាចេមលេឃ ើ ើ ញេ�ែថវនានាៃន្រ�សាទអង�រវត�) ។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៦
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ក. ្របេភទ និងការវ�វត�ន៍របស់ផះ� ែខ�រ ផ�ះែខ �រ្រត�វែបងែចកេចញជា
៥្រ�េភទេផ្សងៗពីគា�។
ថ�ីត្បតែតែខ �រេយើងមានទមា�ប់សាងសង ់ផ�ះផុតពីដក ី ៏េដាយ ិ
ក ៏ផ�ះនីមួយៗមាន
បេច�កេទសក�ុងការសាងសង ់ និងលក�ណៈសមា�ល ់េផ្សងៗគា�ែដរ។ ផ�ះែខ �រទាង ំ ៥ ្រ�េភទេនាះមានដូចជា៖ ផ�ះែខ �រ ឬផ�ះកង ឹ
ផ�ះេរាង ឬផ�ះកនា� ំង ផ�ះេរាងេដាល ផ�ះេរាងេឌឿង ផ�ះបុត ិ
ខ. ្រទង់្រទាយផ�ះែដលកា�យមកពីគា� ផ�ះបុតកា � យមកពីផ�ះេរាងេឌឿង ិ ផ�ះេរាងេឌឿងកា�យមកពីផ�ះេរាងេដាល ផ�ះេរាងេដាលកា�យមកពីផ�ះេរាង ផ�ះេរាងកា�យមកពីផ�ះែខ �រ។ ៧
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៧
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
ផ�ះេរាង
ផ�ះែខ �រ
ផ�ះេរាងេឌឿង
្រកុម I3-GAR(B5)
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ផ�ះេរាងេដាល
ផ�ះបុត ិ
ជ�នាន់ ទី១២
៨
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
គ. រង�ស់ខា�ត តាមវចនានុ្រកមែខ �រែដលេចញផ្សព�ផ្សោយេដាយពុទ �សាសនបណិ� តរបស់សេម�ច្រពះសង្ឃរាជ ជួន ណាត បានប� � ក់ថាក�ុងកច� ិ ការ
ជាងេឈើ េគេ្រ��ខា�តជា ហត� (១ហត� ្រ�ែហល ៥០សម) ។ ឯកតា�ខា�តេផ្សងៗេទៀតគឺ ៖ � )ិ = ១២ អង�លី (ធា�ប់ ឬ ្រមាមៃដ) ១ ចំអាម (វទត� ុ
២ ចំអាម
= ១ ហត� (១ ហត�្រ�ែហល ៥០ សម)
៤ ហត�
= ១ ព្យោម
៧ ហត�
= ១ យដ�ិ
២០ ព្យោម = ១ សិន ២០ យដ�ិ
= ១ ឧសភៈ
= ១៤០ ហត�
១០០ សិន
= ១ គាវុធ
= ៨០ ឧសភៈ
៤ គាវុធ
= ១ េយាជន៍
១ លី
= ១៨០ ហត�
ឯកតាវាស់ខាងេលើេនះ បុរាណេ្រ��ស្រមាប់វាស់្រ�ែវងភូមិ ឬ ចមា�យផ�ូវ។ ម្យោ៉ងេទៀតេបើវាស់កម�សត ់ យា ួ ៉ ងកម�សភ ់ �ំ កម�សេ់ ដម ើ េឈើធំៗ
ជាេដម � យពងៃចរាប់ ើ កំណត់្រត�ម ៧ ហត� ែដលេស�ើនឹង ១ េយាជន៍ (ឧទាហរណ៍ េដម ើ ៃ្រជកម�ស ់ ៣ េយាជន៍)។ ចំ�ណកឯកតាវាស់លិតមួ តាមលំដាប់ថា៖
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៩
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៣៦ បរមាណូ = ១ អណូ ៣៦ អណូ
= ១ តជា�រ �
៣៦ តជា�រ �
= ១ រថេរណូ
៣៦ រថេរណូ = ១ លិកា� ឬ លិក្សោ ៧ លិកា�
= ១ ឧកា
៧ ឧកា
= ១ ធ�� មាស
៧ ធ�� មាស
= ១ អង�លៈ (អង�ុលី)
ការបងា�ញលក�ណៈសា�បត្យកម� និងខា�តៃនសមា�រៈសំ ណង ់ និងេ្រគ�ងបង�ុ៖ំ
ខា�តទា�រខាងមុខធំជាងេគ បន�បនា�ប់្រត�វតូចជាងបន�ិចៗតាមលំដាប់។
� សសរមូល មានវជ្ឈមា្រតព � ើ េហើយមាន្រតណមេ្រច�នក�ុងការេ្រជ�សេរស។ ី ០.២០ ែម៉្រតេ� ០.៣០ ែម៉្រត។ សសរមូល ១ េធ�ព ើ ីេឈើ ១ េដម បច�ុ�្បន�េគេ្រច�នេ្រ��សសរ្រជ�ង (០.១៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ឬ (០.២០ែម៉្រត x ០.២០ែម៉្រត) េ្រពាះងាយរក និងមនចំ ណាយេឈើេ្រច�ន។ ិ
ំ ល េមដប ូ
មនឲ្យមានតំ ណ ិ
េហើយេ្រច�នធំជាងេផា�ងបន�ិចស្រមាប់ភា�ប់សសរ្រទ�ងមួយេ�សសរ្រទ�ងមួយេទៀតខាងចុង។
្រតង ់ចំណុច
ំ ូលជាកែន�ងដាក់យន កណា � លៃនេមដប ័ � (០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ។
ំ ូលមកសងខាង េហើយ្រទផា�ន ។ េផា�ង (មុខកាត់ ០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់េមដប ផា�ន (០.០៦ែម៉្រត x ០.០៨ែម៉្រត) ឬ (០.០៨ែម៉្រត x ០.០៨ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់េផា�ងមួយេ�េផា�ងមួយេទៀតេហើយ្រទបង�ង ់ ។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១០
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ំ ូល (មុខកាត់ ធំជាងផា�នបន�ិច) ស្រមាប់សងា�ត់ក្បោលេផា�ង ។ ផា�នេមដប បង�ង ់ (០.០៣ែម៉្រត x ០.០៥ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់ផា�នមួយេ�ផា�នមួយេទៀត និង្រទៃដរែណង ។ ទំហំបង�ួច បេណា � យ ១ែម៉្រត កម�ស ់ ១.២ែម៉្រត ឬ (១.២ែម៉្រត x ១.៤ែម៉្រត) ។
ទំហំទា�រ (១.២ែម៉្រត x ២.២ែម៉្រត) ឬ (១ែម៉្រត x ២.២ែម៉្រត) ។
ទា�របង�ន ់ (០.៦ែម៉្រត x ១.៨ែម៉្រត) ទា�រេ�ច�ងា�ន (០.៨ែម៉្រត គុណ ១.៨ែម៉្រត) ។ ទំហំេឈើ េផា�ង (០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ឃា�ប (០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ។ េជើងគក (០.១២ែម៉្រត x ០.១២ែម៉្រត) ។ ៃដរែណង (០.០៣ែម៉្រត x ០.០៣ែម៉្រត ឬ ០.០២ែម៉្រត x ០.០២ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់បង�ង ់មួយេ�បង�ង ់មួយេទៀត និងទប់្រទេក្ប�ង។ េបើ សំ ណង ់្រ�ក់សឹ ក � េគពុំចាប់បាច់ដាក់ៃដរែណងេទ។ ដងកណ�បស�ឹកមានតួនាទជ ួ ។ ី ំនស
រនុក (មុខកាត់ ០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់សសរមួយេ�សសរមួយេទៀតតាមបេណា � យផ�ះ និង្រទរនង។ រនង
(មុខកាត់
០.០៥ែម៉្រត
x
០.១៥ែម៉្រត)
ស្រមាប់ភា�ប់សសរមួយេ�សសរមួយេទៀតតាមទទងផ� ះ។ ឹ
េគែថមរនងបែណ�ត
ឃា�ត្រ�ែហល ០.៤០ែម៉្រត ពីមួយេ�មួយេទៀត ស្រមាប់្រទរនាប ឬកា�រ្រកាល។ រនាប ឬកា�រ្រកាល (រនាប េ្រច�នមានមុខកាត់ ០.០៦ែម៉្រត
x ០.០២៥ែម៉្រត េគមានែថមរនូត្រទមុខកាត់ ០.០៦ែម៉្រត x ០.០៧ែម៉្រត)
ស្រមាប់ ភា�ប់ពីរនងមួយ េ�រនងមួយេទៀត េដាយគា�នរនងបែណ�ត។ កា�រ្រកាល េ្រច�នមានមុខកាត់ ០.៣០ែម៉្រត x ០.០៣ែម៉្រត)។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១១
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
សង ឬរតបេណា � យ (មុខកាត់ ០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់ពីសសរមួយេ�សសរមួយេទៀតតាមបេណា � យផ�ះែផ�កខាងចុង សសរេជើងេរៀង។ សង ឬរតទទង ះែផ�កខាងចុងសសរេជើង ឹ (មុខកាត់ ០.០៥ែម៉្រត x ០.១៥ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់ពីសសរមួយេ�សសរមួយេទៀត តាមទទងផ� ឹ េរៀង។ របារជ� � ំង (មុខកាត់ ០.០៦ែម៉្រត x ០.០៧ែម៉្រត) ស្រមាប់ភា�ប់ចេនា�ះសសរមួយេ�សសរមួយេទៀត ភា�ប់ទា�រ បង�ួច និងភា�ប់ជ� � ំង)។
េស��ត បំ�ណកេឈើស្រមាប់េសៀតភា�ប់រនុក រនង សង និងសសរ ។ល។
ំ ម�ះសសរភា�ប់រនុក រនង សង ។ល។ កនា�ស់ បំ�ណកេឈើស្រមាប់ដទ ុ េជង ើ គកេរៀង ស្រមាប់្រទេផា�ងេលើសង។
ំ ល េជើងគក ជាកូនសសរដាក់ពីេលើធ�ម ូ (ស្រមាប់ផះ� ឥតសសរ្រទ�ង)។ ឹ ស្រមាប់្រទេមដប
ឃ. ជំេនឿ មុននឹងចាប់េផ�ើមសង ់ផ�ះ ឬ សំ ណង ់េផ្សងៗ ែខ �រេយើងែតងែត្រ�កាន់ភា�ប់ជាមួយនូវជំេនឿ និងសាសនា។
ក�ុងការសាង ់សង ់�ខ �រមាន
ំ ង ជំេនឿយា៉ងេ្រច�នតា ំងពីបរមបុរាណមកេម�ះ៉ ។ េបតាមការេរៀបរាប់ របស់មា�ស់ផះ� បានេរៀបរាប់ឲ្យបានដង ូ េឡើយមុនេពលសាងសង ់ ឹ ថា ដប ើ ំ នា េគែតងែតេ�សូមដប ូ � ន ឬេដញេវលាពី្រពះសង្ឃ ្រគ�េហារា ឬក ៏េលាកតាេលាកយាយចាស់ៗេ�ក�ុងភូម�ដលេចះមន� អាគម ឬក្បួន ិ ច្បោប់េផ្សងៗអាចចង�ុលបងា�ញពីទតា � ្រមាប់សាងសង ់ េដម � សី េជាគជ � ័យរស់េ�បានសុខស�្បោយ និងរកសុីមាន ើ ្បទទួ ី ំង និងៃថ�លស ី លសិរសួ
បាន។ បនា�ប់ពីេរសទ � តា ំ មា�ស់ទក ើ ្បសុ ី ្រមាប់សង ់ផ�ះ ី ំងរួចេហើយ េគបានេធ�ការែសនេ្រពងសុ ើ ឹ មា�ស់ដ ី អមនុស្ស ឬ្រក�ងពាលី េដម ី ំ ទតា ី ំងដស
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
រស់េ�។ េ្រកាយពីបានែសនេ្រពនសុំទតា តា � ី ី ំងរួច េគក ៏ចាប់េផ�ើមរកេមលទ ើ ី ំងសសរ និងដាក់េជើងតាង ប៉ែុ ន�មុននឹងដាក់េជើងតាងកប់កុងដ េគេ�មានជំេនឿមួយេទៀតេដាយយក្រ�ក់កាក់មកទមា�ក់ចល ូ (ធាតុ្រ�ក់ និងសំ រទ � )ិ � រួចដា ំេជង ើ តាងពីេលើេ្រពាះមានជេំ នឿថា និងរកសុី មានបានឆាប់ៗ។
េគយកយ័នេ� �ដាក់មុននឹងចាប់ដាក់េជង ំ ើ សសរ្រគប់តាងទាងអស់
រួចេទបដាក់ សសរពីេលើមានន័យថាយ័នជា � របស់ ើ
� ំ ូលវញ ំ ល ការពារ េខា�ច ្រពាយ បសាច និង អាបធ�បេ់ ផ្សងៗ។ រឯេ�េល � េគបានយក្រកណាត់យន ័ ្រ� កហមេ�ដាក់កណា � លេមដប ូ ិ ើដប េដម សុ ើ ្បបានេសចក� ី ី ខក�ុង្រក�ម្រគ�សារ។
េដម ើ ្បឧទ ី ិ �សដល ់ចាស់ទ ុំ
ែដលបានសា�ប់េ�
េគបានសាងកែន�ងតំកល ់មួយេដាយបំពាក់េដាយ
� � ណតាមែថទាអ� រូបថត េ្រពាះមានជំេនឿថាអ�កសា�ប់េ�េ�ែតមានវ� ំ កេ�រស់ជានិច� (អសនៈ្រត�វេ�ចំទា�រធំ) ។ ចំ�ណកសសរកណា � ល របស់ផះ� េនះ្រត�វបានេគកាត់េចាលក�ុងេគាលបំណង ់តាមសាសនា។ េ្រ�ពីេជើងធូបញាតសនា � ន េគនូវេឃើញមានអសនៈ្រពះពុទ �ផងែដរ ិ
� េ្រពាះថាផ�តគ ់ ន ំ ិតែខ �របានផ្សោរភា�ប់ជាមួយនឹង្រពះពុទ �សាសនា។ ចំ�ណកកា ំជេណើ� រវញ េគមានជំេនឿេ�េលើជេណើ� រមានកា ំជាចំនន ួ េសស េ្រពាះចំនន ួ េសសមានន័យថា សល ់គឺ រស់ ឯចំនន ួ គូ មានន័យថាគត់គឺ សា�ប់ ។
៥. លក�ណៈសា�បត្យកម�េ�ក�ងលំ � េ�ដ�នែខ�រ ្រគ�ះធំៗេ�ក�ុងលំេ�ដា�នែខ �រ
ផ�ះែខ �រ្រត�វ្រ�កាន់ភា�ប់នវូ ្រគ�ះធំៗចំនន ួ ៣គ៖ឺ ផ�ះធំ (ែល�ងចាន់) ផ�ះបាយ ឬ ច�ងា�នបាយ និង េ្រកាមផ�ះឬ េ្រកាមដ ី ។ • ផ�ះធំ
ជាែផ�កមួយែដមានលំហធំ េហើយវាមានតួនាទស្រមាប់ សា�ក់េ� កែន�ងទទួលេភ��វ កែន�ង្រ�រព�ពិធបុ ី ី ណ្យ ឬ ពិធការ ី
េផ្សងៗ ។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៣
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
• ផ�ះបាយ ឬ ច�ងា�នបាយ មានតួនាទជាកែន� ងេធ�ម� ូ ជា៖ មាន់ ទា ្រជ�ក កា�ន េ�ខាងេ្រកាមផ�ះបាយ ។ ី ើ ូ ប េគនិយមច� ិ � ឹ មសត�ដច ជាក់�ស�ងេគសង ់ផ�ះបាយទាបជាងផ�ះធំបន�ិច េហើយជាទូេ�េគសង ់ផ�ះបាយ ស�ិតេ�ចំេហៀងពីេ្រកាយផ�ះធំ ។
ំ រសសរេដម • េ្រកាមផ�ះ ជាកែន�ងែដលេគេរៀបចំេឡើងជាបន�បម ់ យ ួ ជហ ឧបករណ៍កសិកម� កែន�ងដាក់កតម្បោញ ឬចងេគាេពល ើ ្បដាក់ ី ី យប់។ េ្រកាមផ�ះបាយ ជួនកាលជាកែន�ងច� សា � � នល�េទ ដូចជា ិ � ឹ មេគា មាន់ ទា ្រជ�ក ។ល។ ការេរៀបចំរេបៀបេនះ គម ឺ នមានបរ ិ ធុន ំ វូ ក�ន ើ ។ ិ ស�ុយ េឆ�ះ ឆា�បជាេដម
ការែបងែចកែល�ងេ�ក�ុងលំេ�ដា�នែខ �រ
ការែបងែចកែល�ងេ�ក�ុងលំេ�ដា�នែខ �រពិតជាមានសារៈសំ ខាន់ណាស់ េ្រពាះវាមានទំនាក់ទន ំ ងេ�នឹង្រ�ៃពណីពីបុរាណ
គឺ
ពិធចូ ី លស�ីដណឹ� ង។ លំេ�ដា�នែខ �របានែបងែចកជា ៤ ែល�ងគ៖ឺ • ែល�ងចាន់ស្រមាប់េមបាចាស់ទ ុំ ្រតកូលេរៀមច្បង
� • ែល�ងែកវវនាសស្រមាប់ ដាក់ភស�ុភារបណា � ការ អ�កផ�ូវ អ�កមហា
• ែល�ងបងា�ន់មាស ស្រមាប់កន ូ ្រកមុំ
• ែល�ងកម្សោន�ចត� ិ ស្រមាប់អ�កេភ�ង ។
� េ�េពលែដលេគចូលស�ីដណឹ� ងកូន�ស�នរណាមា�ក់ ្រគ�សារខាង�ស�សិ តេ�េល � � សារខាង្រ��សវញ្រត� វស�ិតេ� ថា�ក់ ើ (ែល�ងចាន់) រឯ្រគ�
� េ្រកាម (ែល�ងែកវវនាស) លុះដល ់ៃថ�េរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ភាគទា ំ វស�ិតេ�ថា�ក់េលើទាងអស់ ំ គា�។ ី ងសងខាង្រត�
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៤
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៦. លក�ណ:សា�បត្យកម�របស់ផះ� កឹង មនខុ សគា�ពី្រ�ៃពណី្រ�េទសដៃទៗេទៀត ែដលមានេដម ើ កំេណើតមកពីពួកអូ�ស�េ� ណសុីេទ ផ�ះអ�កមានស�ុកស�មេ� �ក�ុង�ស�កែខ �រខុស ិ
គា�ពីអ�កមានមធ្យមេដាយទំហំ និងេ្រគ�ងលំអ ដូចជា ចមា�ក់េលើធ�ម ឹ ចមា�ក់េលើេឈើ ។ល។ ��ង ់ផ�ះ និងទ្រមង ់ផ�ះមនមានអ� ិ ី ខុសគា�េឡើយ។ េទាះបជាមានភាពដូ ចគា�ែបបេនះក ៏េដាយ ី
មានផ�ះបុរាណែខ �រ្រ�េភទមួយែដលមានលក�ណៈពិេសសេពាលគឺ
ជាផ�ះស្រមាប់បងា�ញពី
ំ ូល ឋានៈខ �ង ់ខ �ស់របស់មា�ស់ផះ� ខ �ះរបស់សង�មែខ �រ។ ជាក់�ស�ងផ�ះកង �តបុគល � មានបុណ្យសក�ប៉ � ះ។ ផ�ះ្រ�េភទេនះមានដប ឹ គស្រមាប់ ឺ ិ ុេណា បុិតលំអេដាយេហាជាងខុសពីេហាជាងផ�ះ្រ�េភទដៃទៗ។
ំ ូលពីរថា�ក់្រត�តេលើគា� េគអាចសមា�ល ់ថាមានដប
េហើយមានហប់ពីរេ�ខាង
ំ ល ំ ូលថា�ក់េ្រកាមអាចបេង�តបានជារេបៀង មុខ និងខាងេ្រកាយ។ សសរកណា � លមានពីរជួរ ដប ូ េលើ្រទេដាយេជើងគក។ ដប េបេគបា ំងជ� � ំង ើ ើ
មកេ�្រត�មជួរទ២។ រនាបេ�្រតង ់រេបៀងេនះេសាត េគអាចប�ុ � ះឲ្យទាបជាងរនាបផ�ះធំបន�ិចតាមចំណូលចត� ី ិ ។ ជួនកាល េគេធ�ទា ើ � រធំដល ់ េ� ៤ ទសេ�តាមទ សេផ្សងៗ។ រឯជេណ � �ើ រដាក់េ�្រតង ់ទា�រណាមួយមនថាជាទទ ង � យផ�ះេនាះេឡើយ គដាក់ េ�តាមត្រម�វការ។ ិ ិ ិ ឹ ឬបេណា ឺ
� រចនាបថផ�ះ្រ�េភទេនះដូចគា�ភាគេ្រច�ននឹងរចនាបថវមានសម័ យអង�រ។ សម្បូរែបប្រពមទាងការ ំ យាធ � បេតយ្យ ិ
មានដូចជាការែតងតា ំងពួកេខា�ង
េ�សម័យអង�រ
រេបៀបេរៀបចំឋានានុ្រកមក�ុងការ្រគប់្រគងដ ៏
េដាយ្រពះរាជាជាម�ន�មា � នមុខងារទទួលកច� ិ ការ្រ�មូល្រ�ក់
ចំណូល្រគប់្រ�េភទពី្រ�ជារា�ស�្រត�វេគដង � ក់ ផ�ះម�ន�ជា � ន់ខ �ស់្រត�វបានេគសាងសង ់ ឹ ឮជាទូេ�។ ដូចែដលេលាក ជវី តាកា�ន់ បានគូសប� ំ ូលផ�ះម�ន��ទាងេនាះមាន ឲ្យមានលក�ណៈេដាយែឡកពីផ�ះ្រ�ជារា�ស� សាម�� េទាះបជាេលាក ជីវ តាកា�ន់ មិនបាន្រ�ប់ឲ្យដង ំ ឹ ពីទ្រមង ់ដប ី
លក�ណៈ និងសភាពពិេសសែបបណាក ៏េដាយ។ សម�តកម� របស់េលាក ហ្សក៊ េ�ហា�ស៍លីេយ៉រ ៍ (Groslier) ជាលំអានមួយក�ុងការសន�តថា ិ
ំ ូលផ�ះកងមាន្រ�ភពមកព ំ ល ដប ូ ៃន្រ�សាទថ� ឹ ី លំនា ំសា�បត្យកម�របស់្រ�សាទសម័យអង�រ។ េលាក េ�ហា�ស៍លីេយ៉រ ៍ បានេលើកេឡើងថា ដប
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៥
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
សម័យអង�រ
ំ ូលេឈើសម័យទំេនើប ំ ប និងេ្រគ�ងបង�ុដ
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
ែដលេឃើញមានេ�តាមសំ ណង ់ខ �ះ
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ដូចជាកុដ ិ
ឬក ៏ផ�ះកងជាេដ ម ើ េនាះមានទំហំ ឹ
ំ ល សមាមា្រត្រ�ហាក់្រ�ែហលគា�។ ដូចគា�េ�នឹងដប ូ កណា � លៃន្រ�សាទ ែដលែ្រជងេដាយែថវេ�េកៀនទាងសងខាងែដរ ំ ផ�ះកងមាន ឹ សសរកណា � ល (សសរ្រទ�ង) ពីរជួរ និងមានេឈ��ងតភា�ប់សងខាងេដម ន។ ់ េលើសពីេនះេ�េទៀត េលាក ហ្សោក់ ឌុយមា៉រេសយ៍ ើ ្បស្រមាលទម� ី
ំ ល បានេលើកេឡើងពីតកតាងគួ រឲ្យ ចាប់អារម�ណ៍អំ ពីរូបដប ូ របស់សំណង ់អំ ពីេឈើផងែដរ ែដលមានឆា�ក់េលើចមា�ក់លឹបក�ុង្រ�សាទបាយ័ន ឹ ំ ូលផ�ះកង។ ំ ល េហើយែដលមានលំនា ំ�សេដៀងគា�នឹងដប េទាះបជាចមា � ក់បងា�ញឲ្យេឃើញដប ូ ែបបេទ �មា្រតប៉ុេណា � ះក ៏េដាយ ក ៏េយើងអាចេមល ឹ ី ើ
ំ ូលេនាះមានេ្រច�នថា�ក់ េហើយេ�មា�ងថា�ក់េលើមានេឈ��ង (ថ�ីត្បតែតេយ េឃើញយា៉ងជាក់ច្បោស់ថា ដប លេឃ ិ ើ ងមនអាចេម ិ ើ ើ ញថាេឈ��ង � ំ ល មានសងខាង ឬយា៉ងណាេទ)។ ដប ូ ែបបេនះេឃើញមានេ�តាមសំ ណង ់វហារផងែដរ។ អំ ណះអំ ណាង មួយេទៀតអាចរកបានតាមការ � � វភាគភាសាវ ទ្យោ
ែដលបងា�ញពីទំនាក់ទន ំ ងរវាងពាក្យ «កង» េ�នឹងសា�បត្យកម�្រ�សាទ។ េយាងតាមវចនានុ្រកមែខ �រ-បារាងែសស ំ ឹ
េរៀបេរៀងេដាយេលាក េហ�សដ ៍ ង ុ (Guesdon) ពាក្យថា «េរាងកងេដាល» មានន័យថា «េរាងជាប់នឹង រាជវាង»។ ំ ិ
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៦
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៧. ទិដភា � ពទូេ�របស់ផះ� ំ ល េ�ក�ុងការ�សាវ្រជាវេនះ ្រក�មេយើងខេំុ � ផា�តសំ ខាន់េលើផ�ះដប ូ កង ឹ ឬផ�ះ
ំ ូលែខ �រ ែដលពុំសវូ ជួប្រ�ទះេឡើយក�ងសង�មកម�ជាបច��្បន�េនះ។ ្រក�មេយើងខ ំុ � ដប ុ ុ ុ
ំ ល បានរកេឃើញ ផ�ះដប ូ កងមួ យខ �ងែដលស�ិតេ�ក�ុងភូមរនះ សងា�ត់េកាះដាច់ ឹ ិ
ខណ�េ្រជាយចងា�រ េហើយបានចុះេធ�ការស្រមង ់របាយការណ៍ និង�សង ់ព័តមា ៌ ន ើ
ំ ូលកងេនះមានដ ំ ូលេចាទខា�ងេប ផ�ះេនាះ។ ផ�ះដប ប ំ ឹ ើកមុំ 65 ដេឺ ្រក េហើយមាន
ំ ូលែខ �ងគា�ជាស� ំ ល ដប � បូកេស�ើគា� ្រ�ែវង ៤.៥ ែម៉្រត ពីចំណុច្រ�សព�ៃនដប ូ
ំ ល ំ ល ប៉ុែន�េ�ដប ូ ខាងមុខ (ខាងលិច) េយើងេឃើញមានដប ូ មួយថា�ក់េទៀតទាប
ំ ល ំ ូលមានពីរថា�ក់�តមនខ ំ ូលមនមាន ជាងដប ូ ខាងេលើមួយេផា�ង េហើយវាមាន្រ�ែវង៣ែម៉្រត។ េដាយដប �ស់ជាងគា�ប៉ុនា�ន ដូេច�ះ សា�បដប ិ ិ
� េគេធ�ព ំ ល េ�ថា�ក់េលើេទេពាលគមានែតសា � បថា�ក់ េ្រកាមចំនន ួ ១២។ ចំ�ណកែផ�កខាងេ្រកាមដប ូ ក�ុងផ�ះវញ ឺ ើ ិដាន ឬេ�ម៉្យោងេទៀតថា ំ ល ំ ូលខាងេលើយា៉ងសា�ត ជាន់េ�េតឿ ែតចំហ្រតង ់ផ�ិតកណា � ល្រតង ់ចំណុច្រ�សព�េមដប ូ ទាងព ំ ី រ ែដលេធ�ឲ្យេម លេឃ ើ ើ ើ ញេសាភ័ណភាពដប
ៃ្រកែលង។ ផ�ះេនះមានែល�ងទទួលេភ��វអាចផ�ុកមនុស្សបាន ១០ នាក់ស្រមាប់ជប ួ ជុំមត� ិ ភក�្រគ� ិ សារបានសមល�ម។ េ្រ�ពី�ល�ងទទួលេភ��វ
េយើងេឃើញមានបន�បស ់ ្រមាកមួយេ�ែផ�កខាងត្បូង ចំ�ណកឯខាងេជើងជាជេណ�ើរស្រមាប់េឡើងេ�ជាន់េ�េតឿ។ េ�ចុងខាងេកតមានផ� ះ ើ
បាយជាប់គា�ជាមួយបន�បទ ់ ក (ែតសព�ៃថ�ជាបន�ប ់ ដាក់ឥវា៉ ន់)។ េ�ខាងេលើផ�ះបាយ និងបន�បទ ់ កមាន បន�បេ់ គងមួយេទៀតស្រមាប់ ឹ ឹ
ស្រមាកេ�េពលរេសៀល។ ចំ�ណកឯចុងខាងលិចេ�ជាន់េ�េតឿេយើងេឃើញមានទសកា � រៈផ�ះមួយកែន�ងេទៀតែបរេ�ទសខាងេក ត ី ិ ើ ែដល
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៧
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
ប� � ក់ថាមា�ស់ផះ� ជាអ�កកាន់្រពះពុទ �សាសនាយា៉ងខា�ប់ខន។ ួ�
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
សំ ណង ់េនះមានលក�ណៈជាសំ ណង ់�បបលំ�ហកំសាន�សង ់ខ �ស់ពីដអា ី ចឲ្យ
េយើងស្រមាកេ�ខាងេ្រកាមបាន និងមានបន�បទ ់ កេ�ខាងេ្រកាមផ� ះែផ�កខាងត្បូងមួយ។ េ�ខាងលិចជាប់ផូ វថ� � ល ់ឯខាងេជើង និងខាងត្បូង ឹ
គមានផ� ះអ�កជត វាលធំ មយ ួ ទល ់ហ�ឹងមាត់ទេន�ែដលបច�ុ�្បន� ិ ខាង េហើយមានេដម ើ េឈើតូចៗដុះចេនា�ះេនាះផងែដរ។ ចំ�ណកខាងេកតជាទ ឺ ើ ី មា�ស់ផះ� ដា ំេចកេ�ទេនាះ។ ី
៨. ជីវ្របវត�ិមា�ស់ផះ� ផ�ះកងមួ យខ �ងែដលស�ិតេ� េកាះដាច់េនះ គជាកម� សិទ � របស់អ�្រុ ៊ ��ស អ៊ក ុ សុខា អាយុ ៦៣ឆា� ំ និងភរយា � ឹ ឺ របស់គាត់េឈា�ះ េឡា សុមា៉ធិ អាយុ ៥៤ឆា� ំ។ េលាកអ៊�មា ុ នកូនចំនន ួ ៤នាក់ សព�ៃថ�រស់េ�ទ្រក� ី ងភ�េំ ពញ។ គាត់សង ់ ផ�ះេនះេដម េ� និង្រ�កបរបររកសុីេ�េលើេកាះេនះ ែតេ្រកាយមកគាត់បានទុកផ�ះេនះេចាល េ្រកាយេពលគាត់ ើ ្បរស់ ី
� ផា�ស់មករស់េ�ភ�េំ ពញជាមួយកូនេ� ភ�េំ ពញវញ េហើយផ�ះេនះទុកស្រមាប់លំ�ហេ�ៃថ�ចង ុ ស��ហ៍ និងៃថ�ឈប់ ស្រមាកប៉េុ ណា � ះ។
្រកុម I3-GAR(B5)
េលាកអ៊�ុ អ៊ក ុ សុខា
ជ�នាន់ ទី១២
១៨
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
៩. ្របវត�ិផះ� េប�ផ� ុ � ស់ផះ� បានឲ្យដង ឹ ថា ើ កតាមការសមា�សន៍ជាមួយេលាកអ៊�មា រចនា��ង ់ផ�ះកងេនះេឡ ឹ ើ ងេដាយផា�ល ់ៃដ េឃឿន្រ�សាទអង�រវត�
េលាកអ៊�ជា ុ អ�ក
ែដលទ្រមង ់��ង ់របស់គាត់យកគំនិតតាម��ង ់
និង្រពះបរមរាជវាងចតុ ំ មុខ។
គាត់សង ់ផ�ះេនះបានរួចរាល ់េ�
ែខកក�ដា ឆា� ំ១៩៩៧ ក�ុងេគាលបំណងរស់េ� និង្រ�កបរបរកសិកម�េ�ទេនាះ។ ប៉ុែន� ី
� េ្រកាយមកគាត់បានផា�ស់មករស់េ�ទ្រក� េដាយទុកផ�ះេនះេចាលស្រមាប់ ី ងភ�េំ ពញវញ � លំ�ហរេ�ៃថ�ចង ុ ស��ហ៍វញ។ ផ�ះេនះសង ់េឡើងពីេឈើ មាន្រ�េភទេឈើដូចជា កេកាះ
និងេឈើទាល ្រ�ក់េក្ប�ង�សកាលិញ មានបន�បេ់ គង ៣ ផ�ះបាយ ១ បន�បទ ់ ក ១ ឹ អាសនៈ្រពះ
១។
ែដលសសរទ្រមែផ�កខាងេ្រកាមេធ�ព ើ ី េបតុងកម�ស ់
១,៨
ែម៉្រត្រទផ�ះ
រូបភាពៃនផ�ះកាលពីឆា� ំ ២០១៣ ទាងមូ ំ ល។
� នេ៍ ចញពីទ្រមង ់ផ�ះបុរាណេហើយែកែ្រ�ទ្រមង ់េ�តាមសម័យកាលៃនការសាងសង ់ ែដលវវត�
និង
ផ�ះកងេនះ ឹ
សព�ៃថ�ផះ� េនះ
តា ំងពីសាងសង ់រួចមកដល ់េពលបច�ុ�្បន�ពំ � ុ ដលមានការជួសជុលេឡើយ។
ផ�ះកងមួ យេនះជា្រ�េភទផ�ះ ឹ
ចំណង ់ចំណូលចត� ិ របស់មា�ស់ផះ� ។ មានធា�ក់េក្ប�ងខ �ះនិង
សា�បខាងលិច្រជ�ះធា�ក់មកដេី �េហើយ។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
១៩
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១០. ទីតាង ំ ផ�ះ សំ ណង ់ផ�ះរបស់េលាកអ៊�ុ មានទតា ី ំងស�ិតេ�ភូមរនះ ិ
អ៊ក ុ
សុខា
ែដល្រក�មនិស្សតេយ ំុ � នចុះេ�េធ�ការស្រមង ់េនះ ិ ើ ងខបា ើ
សងា�ត់េកាះដាច់ ខណ�េ្រជាយចងា�រ
រាជធានីភ�េំ ពញ។
េបេយ ើ ើ ងេធ�ើ
� � � នបេច�កវទ្យោកម� ២៨៩ រហូ តដល ់អង ់�តនទួលេគាក ដេំ ណើរេចញពីវទ្យោសា ិ ុ ជា េ�តាមផ�ូវជាតេលខ
េហើយបត់េ�តាមផ�ូវេលខ ២៧៣ រួចបន�ដេំ ណើរេឡើងេលើសា�នេ្រជាយចងា�រ និងេធ�ដ ើ េំ ណើរតាមផ�ូវ ជាតេលខ ៦A រហូ តដល ់កំពង ់ចម�ងែ្រពកេលៀប រួចបន�ជិះសាឡាងេដម ើ ្បឆ� ិ ី ងេ� ដល ់េកាះដាច់។ េ�ដល ់េកាះដាច់េយើងបត់េឆ�ង
េហើយេធ�ដ ើ េំ ណើរេ�តាមផ�ូវេបតុងេ�្រតង ់រហូ ត្រ�មាណជា
៥
គឡ ុ សុខា េ�ខាងសា� ំៃដ។ ី ូ ែម៉្រត េយើងនឹងេឃើញផ�ះរបស់ េលាកអ៊ុ អ៊ក
១១. ចំណប់ឣរម�ណ៍មា�ស់ផះ� េ�េពលែដល្រក�មនិស្សតេយ និងេ្រជ�សេរសយកផ� � ះរបស់េលាកអ៊�ម ុ កសិក្សោ�សាវ្រជាវ េលាកអ៊�មា ុ ន ិ ើ ងបានេ�ដល ់ទតា ី ំងផ�ះកងេនះ ឹ អារម�ណ៍ស�្បោយរករាយ �
និងរាក់ទាក់សា�គមន៍យា៉ងកក់េ��
្រពមទាងមានការយកច ំ ត� ុ ដាក់ចេំ ពាះនិស្សតេយ ំ ុងការចុះ ិ ទក ិ ើ ងជាខា�ងក�
សិក្សោស្រមង ់ផ�ះែខ �រេនះ។ ជាក់�ស�ងេ�ៃថ�អាទត្យេពលែដល្រក� មេយើងខបា ំុ � នេ�េលើកទមួ ុ រវល ់ខា�ង្រត� ំ វ្រ�ញា៉ប់ ិ ី យ ចំេពលមា�ស់ផះ� កំពង � េឡើងមកភ�េំ ពញវញ េទាះបជាគាត់ គា�នេពលយា៉ងណាក ៏គាត់េ�ែតព្យោយាមេឆ�យសំ នរួ េយើង និងបានផ�ល ់េលខទំនាក់ទន ំ ងយា៉ងឆាប់ ី ើ
� � រហ័ស។ មួយវញេទៀតគាត់ បានទូរស័ព� ្រតឡប់មកវញេដ ម � េទៀតេ�ៃថ�្រពហស្បតេិ៍ ដម កេយើងបានេធ�ការ ើ ្បកំ ើ ្បឲ្យពួ ី ណត់េពលជួបគាត់មង ី ើ ស្រមង ់ផ�ះរបស់គាត់។ មនែតប៉ ុេណា � ះ គាត់ពិតជាមានេមាតនភាពជាខា�ង ំ ែដលមាន្រក�មនិស្សតមកចុ ះសិក្សោពីសំ ណង ់ផ�ះបុរាណែខ �រ ិ ិ ្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
២០
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ជាពិេសសផ�ះរបស់គាត់�តម�ង។ ដូេចា�ះេហើយ គាត់គា�នភាពរុញរា និងេឆ�យរាល ់សំ ណួរែដលពួកេយើងសួរ ែថមទាងបានអនុ ំ � � តឲ្យចូល ើ វាស់�វង និងផ�ិតយកភាពផ�ះរបស់គាត់េដាយេសរផងែដរ។ � គាត់បាននិយាយថា គាត់េពញចត� ិ នឹង្រក�មនិស្សតបច� ិ ុ�្បន�ែដលមានគំនិត
�សឡាញ់
និងចង ់អភរក្សនូ វសម្បត�ដ ិ ិ ៏មានតៃម�
បន្សល ់ទុកឲ្យ ។
្រពមទាងយល ំ ់ដង ឹ អំ ពីក្បួនខា�តែខ �របុរាណ
� � ដ ៏វេសសវ សាលែដលដូ នតាែខ �រេយើងបាន
១២. ស�ិតិ និងប�� ីសារេពើភ័ណ� ្រ�េភទផ�ះ ៖ ផ�ះកង ឹ សាងសង ់ ៖ ែខកក�ដាឆា� ំ ១៩៩៧ ទតា ី ំង
៖ ភូមរនះ សងា�ត់េកាះដាច់ ខ ័ណ�េ្រជាយចងា�យ រាជធានី ភ�េំ ពញ ិ
ទំហំផ�ះ
៖ ៩ ែម៉្រត x១២ែម៉្រត
ទំហំដ ី
៖ ២៩ ែម៉្រត x៣៦.៥ែម៉្រត
សា�នភាព្រគ�សារ ៖ េលាកអ៊�ុ អ៊ក ុ សុខា និងភរយា � េឡា សុមា៉ធិ សមា�រៈសំ ណង ់
៖ េឈើនិង េបតុង
ធាតុសា�បត្យកម�រម ួ មាន
្រកុម I3-GAR(B5)
៖ ទា�រ បង�ួច និង សសរ។
ជ�នាន់ ទី១២
២១
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
ទា�រ៖ ទា�រ
ទទង ឹ (មម)
បេណា � យ (មម)
សំ ណង ់
ទា�រមុខផ�ះ
១៤០០
២៣០០
េឈើកេកាះ និងេឈើទាល
ទា�រផ�ះបាយ
៨៥០
២០០០
េឈើកេកាះ និងេឈើទាល
ទា�របន�បទ ់ ក ឹ
៨៥០
២០០០
ែដក
ទា�របន�ប ់ ២
៨៥០
២០០០
េឈើកេកាះ និងេឈើទាល
បង�ូច
ទទង ឹ (មម)
បេណា � យ (មម)
សំ ណង ់
បង�ូចេលើេហាជាង ១២
១០០០
១៣០០
េឈើទាលនិង ក��ក់
បង�ូចចំេហៀង ៧
១០០០
១៣០០
េឈើទាលនិង ក��ក់
បង�ូចេ្រកាយផ�ះ ៤
១០០០
១៣០០
េឈើទាលនិង ក��ក់
បង�ួចមុខ ២
១០០០
១៣០០
េឈើទាលនិង ក��ក់
បង�ួច៖
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
២២
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
េ្រគ�ងបង�ុ៖ំ ្រ�េភទ
មុខកាត់ (មម)
សមា�ល ់
ឃា�ប
៤០ x ១៣៥
េឈើទាល
រនូត
៤០ x ១៤០
េឈើកេកាះ
រនាប
២០ x ៨៥
េឈើទាល
ំ ូល េមដប
២០០ x ២៣០
េឈើកេកាះ
េផា�ង
៣៥ x ៤៥
េឈើទាល
ផា�ន
៤៥ x ៤៥
េឈើទាល
បង�ង ់
២០ x ៤៥
កេកាះ
ៃដរែណង
២០ x ២៥
កេកាះ
សសរ
មុខកាត់ (មម)
សមា�ល ់
្រជ�ង
១៤៥ × ១៤៥
កេកាះ
្រជ�ង
២០០ × ២០០
េបតុង
សសរ៖
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
២៣
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៣. រូបភាពៃន វ�ធីបង�ំ �
� បង� ំ ល ំ ប វធ ូ ្រតង ់្រ�សព� ី ុដ
� បង� ំ វធ ី ុក្រមាល
� បង� ំ ល ំ ប វធ ូ ី ុដ ្រកុម I3-GAR(B5)
� បង� ំ ល ំ ប វធ ូ និងសសរ ី ុដ ជ�នាន់ ទី១២
� បង� ំ ល ំ ប វធ ូ និងសសរ ី ុដ ២៤
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៤. េ្រគ�ងតុបែតងលម�ផះ�
េរាងស្បូវ
កា�រជ� � ំង
្រកុម I3-GAR(B5)
ទូេខាអាវ
តុ
ទា�រ
បង�ួច
ជ�នាន់ ទី១២
រូបបដមា ិ
២៥
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៥. សកម�ភាពេផ្សងៗ
សកម�ភាពសាកសួរព័តមា ៌ នពីមា�ស់ផះ�
សកម�ភាពវាស់�វង និងកត់្រតាទា�រ
សកម�ភាពវាស់�វង និងកត់្រតាជេណ�ើរ
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
២៦
ៃថ
2500
១
4000 9000
២
2500
៣
៤
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
គ
ឃ
ង
ប�ង់អ័ក្សសសរ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
២៧
ៃថ ខ
គ
2500
១
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
គ
៤
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
គ
ខ
ឃ
ង
ប�ង់ជាន់ផា�ល់ដី មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
២៨
ៃថ ខ
គ
2500
១
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
គ
៤
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
គ
ខ
ឃ
ង
ប�ង់ជាន់ទី១ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
២៩
ៃថ ខ
គ
2500
១
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
គ
៤
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
គ
ឃ
ខ
ង
ប�ង់ក្រមាលជាន់ទី១ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣០
ៃថ
1110
ខ
១
2500
គ
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
1110
គ
1110
3000
2500
4000
2500
៤
1110
12000 ក
ខ
គ
ខ
ឃ
ង
ប�ង់ជាន់េឡេតឿ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣១
ៃថ ខ
គ
2500
១
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
គ
៤
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
គ
ខ
ឃ
ង
ប�ង់ក្រមាលេឡេតឿ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣២
ៃថ
1110
ខ
១
2500
គ
ក
ក
4000 9000
២
2500
៣
1110
គ
1110
3000
2500
4000
2500
៤
1110
12000 ក
ខ
គ
ខ
ឃ
ង
ប�ង់ដំបូល មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៣
ៃថ
+10.50m
+10.80m
+5.00m
+2.10m
±0.00m
ប�ង់េសភ័ណ�ភាពខងមុខ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៤
ៃថ
+10.50m
+10.80m
+5.00m
+2.10m
±0.00m
ប�ង់េសភ័ណ�ភាពខងេ្រកយ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៥
ៃថ
+10.50m
+10.80m
+5.00m
+2.10m
±0.00m
ប�ង់េសភ័ណ�ភាពខងេជើង មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៦
ៃថ
+10.50m
+10.80m
+5.00m
+2.10m
±0.00m
ប�ង់េសភ័ណ�ភាពខងត្បង ូ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥
្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៧
475 200 320
ៃថ
+10.80m
425 715 790
3900
+10.50m
1800
1295
990
+5.00m
+2.10m
3000
2500
4000
2500
12000 ក
ខ
±0.00m
គ
ឃ
ង
ប�ង់ពុះកក មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៨
475 200 320
ៃថ
+10.80m
425 715 790
3900
+10.50m
1295
990
+5.00m
1800
+2.10m
±0.00m 2500 ១
4000 9000 ២
2500 ៣
៤
ប�ង់ពុះខខ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៣៩
475 200 320
ៃថ
+10.80m
425 715 790
3900
+10.50m
1295
990
+5.00m
1800
+2.10m
±0.00m 2500 ១
4000 9000
2500
២
៣
៤
ប�ង់ពុះគគ មា្រតដ�នៈ ១/៧៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៤០
ៃថ
រនងេឈើ ៖ 140*45 mm
េក្ប�ង្រសកលិញ
45
16
0
13
0 200
រនាបេឈើ ៖ 85*20 mm
140
សសរេឈើ ៖ 145*145 mm
13 20 5
85
ធ�ឹមេឈើ ៖ 140*45 mm ធ�ឹមេបតុង ៖ 230*200 mm
ប�ង់លអ ំ ិតេ្រគឿងបង�ំយា ុ ៉ បដំបូល មា្រតដ�នៈ ១/១០
េផា�ង ៖ 135*45 mm
ប�ង់លអ ំ ិតក្រមាលជាន់
ផា�ន ៖ 45*45 mm
មា្រតដ�នៈ ១/១០
បង�ង់ ៖ 45*20 mm
ៃដរែណង ៖ 25*20 mm
ប�ង់លអ ំ ិតដំបូល មា្រតដ�នៈ ១/១០
្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៤១
850
60
25
670 550
263 1300
50 50 263 263
50
10 50
50
560
30 10
110
70
50
560
1900
2000
25 10 30 100
263
10
50
560
50
60
ៃថ
1080 110 328 45
540 45
ប�ង់លអ ំ ិតបង�ច ួ
60
មា្រតដ�នៈ ១/២០
ប�ង់លអ ំ ិតទ�របន�ប់ មា្រតដ�នៈ ១/២០
្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៤២
630
មា្រតដ�នៈ ១/៥
2270
ប�ង់លអ ំ ិតល្បោក់ទ�រធំ
2170
630
70
630
ៃថ
60
្រកុម I3-GAR(B5)
445
445
50
1300 ប�ង់លអ ំ ិតទ�រធំ
120
មា្រតដ�នៈ ១/១៥
១២
៤៣
ៃថ
កំណត់សមា�ល់ ១. ផ�ះ
៤
២. ខ�ះុ
២
៣. ៃផ�ទំេនរ
៥
៤. អណ�ូងទឹក ៥. ចមា�រេចក ៦. េរងមាន់ ៩
៧. េរង្រជ�ក ៨. េរងេគា
១
ើរ ៩. ផ�វេដ ូ
៣
៦
៧
៨
ជ
ប�ង់ទិដ�ភាពរ ួម មា្រតដ�នៈ ១/១២៥ ្រកុម I3-GAR(B5)
១២
៤៤
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៧.េសចក�ីសន�ិដ�ន េ្រកាយពី្រក�មេយើងបានចុះេធ�ស្រមង ់ កត់្រតាវាស់ទន� ័ តួេលខេផ្សងៗ និងការេធ�បទសមា � សន ៏ផា�ល ់ជាមួយមា�ស់ផះ� េដាយ�សបជា ើ ិ នយ ើ មួយនឹងឯកសារមួយចំនន ួ ែដលេយើងបានេធ�ការ�សាវ្រជាវរួ ច េយើងទទួលបានមកនូវលទ �ផលរួមមួយ េដម � ក់េ�េលើលក�ណៈ សា�បត្យកម� ើ ្បប� ើ ី
ែខ �រនាសម័យបុរាណ។ ទន� ័ និងការកត់្រតាេរឿងរា៉វេផ្សងៗបានឆ�ុះប� � ំងពីដេំ ណើរេដម ើ ទងផ�ះ មួយេនះយា៉ងច្បោស់។ ិ នយ
េយើងអាចេធ�េសចក� សន� ើ ី ិដា�នរួមមួយេ�េលើសំ ណង ់ផ�ះែខ �រមួយេនះ ែដលមានភាព្រ�ទាក់្រ�ទងនូវទំេនៀមទំលាប់ ្រ�ៃពណី អបយ ិ
� ជំេនឿ សាសនាយា៉ងខា�ប់ខន ់ មួយ និងវទ្យោសា�ស� បេច�កេទសក�ុងការេ្រជ�សេរសភូ � មសា�ស� និង ដេំ ណើរការ ិ ួ � េដាយបានផ្សោរភា�ប់បង�បជា
ៃនការសាងសង ់។
ចំេពាះេយើងផា�ល ់មានភាពស�ប�់ ស�ងយា៉ងខា�ងេ�េល ំ ើបេច�កេទសក្បួនខា�ត និងការរចនាែបបបទែខ �រផា�ល ់យា៉ងជាក់ច្បោស់េលើផ�ះមួយ
ខ �ងេនះ។ ថ�ីត្បតថាការខ តខំ ្រ��ងែ្រ�ងេយើងមានការលំបាកជួបឧបសគ� លាយឡំ ជាមួយភាពរករាយក� � ់ក ៏ពិតែមន ប៉ុែន�ពក ួ ិ ិ ើ ុងការេធ�ស្រមង
េយើងក ៏បានទទួលនូវភាពកក់េ��ពីសំ ណាក់មា�ស់ផះ� ក�ុងការនូវផ�ល ់ព័តមា ៌ នេផ្សងៗ។ េទាះបជាការស ី ិ ក្សោែផ�កមួយៃនមូលដា�នរបស់សំណង ់ ផ�ះែខ �ររបស់ពក ួ េយើងេ�មានចេនា�ះខ �ៈខាតក ៏ពិតែមន ប៉ុែន�វាក ៏ជាទន� ័ ជាក់�ស�ងមួយក�ុងការសិក្សោ�សាវ្រជាវែផ�កេផ្សងៗរបស់ផះ� ែខ �រ។ ិ នយ
� � ិ៍ ង ជាចុងេ្រកាយ ក�ុងនាមេយើងខជា ំុ � និស្សតៃនេដបា ៉ តម ៉ ់េទពេកាសល្យសា�បត្យកម� ៃនវទ្យោសា � នបេច�កវទ្យោកម� េលើកតេម�ង ិ ិ ើ ុ ជា នឹងខតខំ
អភរក្ស ិ
និងអភវឌ្ឍន ៏នូវក្បួនខា�តសា�បត្យកម�បរា ុ ណែខ �រឲ្យគង ់វង្ស ិ
ំ ន់េ្រកាយក ៏ដូចជា្រ�ជាពលរដ�ែខ �រទាងអស់ េដម នា ំ បាន ើ ្បឲ្យន ី ិស្សតជ ិ
យល ់ដង ឹ ពីចំេណះដង ឹ ៃនសា�បត្យកម�ែខ �រនាសម័យេដម ើ ។
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
៤៥
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៨. េសចក�ីែថ�ងអំណរគុណ ពួកេយើងខជា ំុ � និស្សតេដបា ៉ តម៉ ិ ឺ ង ់សា�បត្យកម�
� � ៃនវទ្យោសា � នបេច�កវទ្យោកម� ុ ជា
មានេសចក�េសាមនស្សរ ករាយ � និងរេភ ំ បជាៃ្រកែលងែដលមានឱកាស បានេធ�ការចុ ះ ី ើ ើ
ស្រមង ់ផ�ះែខ �រដ ៏ល�្រ�ណិតមួយខ �ងេនះ។ ក�ុងេពលចុះស្រមង ់ផ�ះមួយខ �ងេនះ ពួកេយើង
� របស់ ទ្រមង ់សា�បត្យកម�ផះ� បុរាណែខ �រ បានយល ់ដង ឹ បែន�មកាន់�តច្បោស់ពីការវវត�
និងសា�បត្យកម�ផះ� ែខ �រែបបសម័យេហើយ ក ៏បានែស�ងយល ់ពីភាពខុសគា�យា៉ងេ្រច�ន និងយល ់ដង ឹ ពីការេរៀបចំមុខងារ
េអាយកាន់�ត្រ�ណិតែថមេទៀតេ�េលើសំ ណង ់
បុរាណ ែដលបានបន្សល ់ទុកពីដូនតាែខ �រពីជំនាន់មន ុ ៗមក។ ទន�ឹមនឹងេនះ េយើងខ ំុ �
ទាងអស់ ំ គា�សូមែថ�ងអំ ណរគុណដល ់ េលាក សា�សា�ចារ្យ ៃថ �ស��ន ែដលបានផ�ល ់
រូបភាពជាមួយមា�ស់ផះ�
ិ៍ ង កច� ៉ តម ៉ ់សា�បត្យកម�បានចុះសិក្សោ�សាវ្រជាវ និងែស�ងយល ់ក ៏ដូចជាទទួលយកចំេណះដង ឹ ិ ការស្រមង ់ផ�ះបុរាណែខ �រដល ់្រក�មនិស្សតៃនេដបា ិ � របស់ផះ� បុរាណ។ ជាចុងេ្រកាយ ពួកេយើងសូមអរគុណដល ់េលាកអ៊�ុ អ៊ក បែន�ម ែដលទាក់ទងនឹងសា�បត្យកម�ែខ �របុរាណនិងការវវត� ុ សុខា និង្រក�ម្រគ�សាររបស់េលាកអ៊�ុ
ែដលបានអនុ� � តឲ្យ្រក�មនិស្សតេយ ់ផ�ះរបស់គាត់ ិ ើ ងចុះេធ�ស្រមង ើ
អ៊�ជ ុ ប ួ ែត េសចក�សុ ួ ផុតពីជំងដងា � ត់េផ្សងៗ។ ឺ ី ខ រកទទួលទានមានបាន មានសុខភាពល�រច
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២
និងសូមបួងសួងឲ្យ្រក�ម្រគ�សារេលាក
៤៦
េដបា ៉ តឺ ម៉ ង�េទពេកាសល្យសា�បត្យកម�
ស្រមង� ផះ� ដ�បូលកឹ ង
សា�សា�ចារ្យ ៃថ ្រស៊ុ ន
១៩. ឯកសារេយង � ន”៍ ចង្រកងេដាយេលាក អួង វន េសៀវេ� “លំេ�ដា�នបុរាណែខ �រក�ុងការវវត� េសៀវេ� “លំេ�សា�នែខ �រ” េរៀបចំេដាយ េអៀង ម៉នសារា៉ េសៀវេ� “លំេ�ដា�ន” និពន�េដាយ លម ឹ ្រទ� News.sabay.com.kh. 2022. ផ�ះរចនាប័ទ�ែខ�រែត្របាំ្របេភទប៉ុេណា � ះែដល្រត�វអនុ��តឲ្យអ�ក្រស�កអង�រសងសង់បាន. [online] Available at: <https://news.sabay.com.kh/article/1165108> [Accessed 16 January 2022]. Knowledge, V., 2022. ្របេភទផ�ះែខ�រ. [online] Available at: <https://news4cambodian.wordpress.com/2016/12/13/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%97%E1%9F%81%E1%9E%9 1%E1%9E%95%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%87%E1%9E%81%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A/> [Accessed 16 January 2022]. � � ឯកសារពីសា�សា�ចារ្យ្រគប់មុខវជា ឯកសារពីសិស្សច្បង
្រកុម I3-GAR(B5)
ជ�នាន់ ទី១២