ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
1
ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ Η ψυχική ανάταση και αγαλλίαση, η λύτρωση και η γαλήνη είναι μόνο μερικά από τα συναισθήματα που βιώνουν οι πιστοί που επιλέγουν να γνωρίσουν σε βάθος την παράδοση της ορθοδοξίας, ταξιδεύοντας σε μέρη που διαφυλάσσουν την ορθόδοξη κληρονομιά σε Ελλάδα και εξωτερικό. Πανέμορφα ξωκλήσια, σκαρφαλωμένα σε πλαγιές, μοναστήρια με τη μυστηριακή τους ατμόσφαιρα, την κατάνυξη των θαυματουργών εικόνων τους και τις ψαλμωδίες τους, «μεταφέρουν» τους πιστούς σε μία άλλη διάσταση. Ανακαλύψτε τους θησαυρούς της ορθοδοξίας, εκεί όπου περπάτησε ο Χριστός, έζησαν και μεγαλούργησαν οι Άγιοι Απόστολοι, αλλά και όλοι οι Άγιοι και Όσιοι της ορθόδοξης πίστης και ζήστε εμπειρίες αξέχαστες.
ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΓΚΡΟΥΠ ΑΝΩ ΤΩΝ 15 ΑΤΟΜΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΣΑΣ
περιεχόμενα ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΜΥΤΗΛΙΝΗ – ΧΙΟΣ – ΣΑΜΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΔΡΑΜΑΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, BEΡΟΙΑ, ΝΑΟΥΣΑ, ΕΔΕΣΣΑ, ΜΕΤΕΩΡΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ, ΜΕΤΣΟΒΟ, ΜΕΤΕΩΡΑ, ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ) ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ – Ι.ΜΟΝΗ ΠΡΟΥΣΟΥ – Ι. ΜΟΝΗ ΑΓΑΘΩΝΟΣ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ - ΜΕΤΕΩΡΑ ΠΗΛΙΟ ΑΡΚΑΔΙΑ – ΚΥΘΗΡΑ – ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ ΖΑΚΥΝΘΟΣ – ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ – ΚΕΡΚΥΡΑ ΑΝΔΡΟΣ ΤΗΝΟΣ ΡΟΔΟΣ – ΣΥΜΗ - ΠΑΤΜΟΣ ΚΡΗΤΗ ΕΥΒΟΙΑ – ΟΣΙΟΣ ΔΑΥΪΔ – ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΡΩΣΣΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ – ΜΕΓΑ ΣΠΗΛΑΙΟ – ΑΓ. ΛΑΥΡΑ
3 4 4 4 5 5 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 13 2
ΑΙΓΙΝΑ – ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ – ΑΓ. ΜΗΝΑΣ ΒΟΙΩΤΙΑ – ΟΣΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ – ΑΡΑΧΩΒΑ – ΔΕΛΦΟΙ
14 14
ΑΓΙΟΙ ΤΟΠΟΙ – ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ – ΒΗΘΛΕΕΜ – ΤΙΒΕΡΙΑΔΑ – ΙΕΡΙΧΩ ΙΟΥΔΑΙΑ – ΣΑΜΑΡΕΙΑ – ΟΡΟΣ ΘΑΒΩΡ ΠΑΝΑΓΙΟΣ ΤΑΦΟΣ – ΒΗΜΑΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΥΠΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟΥ – ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ – ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΗΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ ΣΜΥΡΝΗ – ΕΦΕΣΟΣ – ΑΪΒΑΛΙ – ΠΕΡΓΑΜΟΣ ΤΡΟΙΑ – ΠΡΟΥΣΑ – ΙΕΡΑΠΟΛΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΡΩΣΙΑ (ΜΟΣΧΑ – ΑΓ. ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ) ΒΙΒΛΙΚΗ ΑΡΜΕΝΙΑ – ΟΡΟΣ ΑΡΑΡΑΤ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΟΧΡΙΔΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΣΕΡΒΙΑΣ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ & ΚΑΝΑΔΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΦΡΑΙΜ
15 16 17 18 19 20 21 21 21 22 22 23 23
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ Το «περιβόλι της Παναγίας» στη χερσόνησο του Άθω αποτελεί σύμβολο της ορθοδοξίας και της πίστης για τους απανταχού χριστιανούς με μνημεία μεγάλης εθνικής, ιστορικής, θρησκευτικής και πολιτιστικής αξίας. Με είκοσι Ιερές Μονές και πολλά κελιά και σκήτες θεωρείται το κέντρο του ορθόδοξου χριστιανικού μοναχισμού, ενώ από το 1988 συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η πρόσβαση στο Άγιο Όρος επιτρέπεται μόνο στον ανδρικό πληθυσμό δια θαλάσσης. Οι γυναίκες ή οι οικογένειες που επιθυμούν να γνωρίσουν τις ομορφιές του, μπορούν να κάνουν τον περίπλου του με σκάφος, προσεγγίζοντας κάποιες από τις μονές όπως την Ιερά Μονή Κωνσταµονίτου, την Ιερά Μονή Ξενοφώντος, την Ιερά Μονή Δοχειαρίου, την Ιερά Μονή Εσφιγµένου, την Ιερά Μονή Αγ. Παντελεήμονος, την Ιερά Μονή Βατοπεδίου, την Ιερά Μονή Ιβήρων, την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας, την Ιερά Μονή Γρηγορίου, την Ιερά Μονή Διονυσίου, την Ιερά Μονή Αγίου Παύλου, την Ιερά Μονή Αγίας Άννης και πολλές άλλες σκήτες και κελιά. 3
ΜΥΤΗΛΙΝΗ ΧΙΟΣ - ΣΑΜΟΣ Με μακραίωνη ιστορία και πλούσια πολιτιστική και θρησκευτική παράδοση, η Μυτιλήνη, η Χίος και η Σάμος διαθέτουν πλήθος εκκλησιών και μοναστηριών. Οι πιο ξακουστές από αυτές είναι η Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης στον ελαιόφυτο λόφο των Καρυών, στη Λέσβο, η Μονή της Αγίας Μαρκέλλας με την ιερή, θαυματουργή εικόνα της στη Βολισσό της Χίου, καθώς και η Ιερά μονή Παναγίας Βροντιανής ή Κοκκαριανής, το αρχαιότερο μοναστήρι της Σάμου.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Προορισμός ανείπωτης φυσικής ομορφιάς με καταπράσινα πευκόφυτα δάση, καταγάλανες αμμουδερές παραλίες αλλά και πλούσια θρησκευτική παράδοση, η Χαλκιδική διαθέτει πληθώρα ναών και μοναστηριών, πολλούς από τους οποίους σώζονται από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι η Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Αγίου Γεωργίου στη Νικήτη με το ψηφιδωτό δάπεδο του 5ου αιώνα, ο Ναός του Αγίου Αθανασίου στην Τορώνη, ο Ναός των Ταξιαρχών στην Ποτίδαια, η εκκλησία της Αγίας Φανερωμένης στη Νέα Σκιώνη με τις θαυμάσιες τοιχογραφίες του 16ου αιώνα και ο Ιερός Ναός του Ταξιάρχη Μιχαήλ στο χωριό Ταξιάρχης που φιλοξενεί τη θαυματουργή εικόνα του αγίου.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΔΡΑΜΑΣ Τα μοναστήρια και εκκλησιές του νομού Δράμας διαφυλάσσουν την ορθόδοξη κληρονομιά και μαρτυρούν την πίστη των κατοίκων στο πέρασμα των αιώνων. Σύμβολο της πίστης, μεταξύ άλλων, αποτελεί η Μονή της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης, με την αχειροποίητο θαυματουργό εικόνα της. Η μονή είναι το παλαιότερο εν ενεργεία μοναστήρι στην Ελλάδα και την Ευρώπη και ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα στη Μακεδονία. Ακόμα ένα σημαντικό προσκύνημα της περιοχής είναι η Ιερά Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος (Σίψας), με τα λείψανα του Αγίου Γεωργίου Καρσλίδη από τον Εύξεινο Πόντο. 4
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ
Διάσπαρτες σε κάθε γωνιά του νομού Σερρών, στέκονται αγέρωχες, αψηφώντας το πέρασμα των αιώνων, σημαντικές μονές, μνημεία της ορθοδοξίας, όπως η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, η Ιερά Μονή Αναλήψεως Παγγαίου και η Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Δομήρου, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της πατρίδας μας.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ Από τον Έβρο μέχρι την Καβάλα, ναοί και μοναστήρια, αθάνατα σύμβολα της ορθοδοξίας, περιμένουν τους επισκέπτες για να τους μυήσουν στο μεγαλείο της πίστης. Η Iερά Μονή Παναγίας Αρχαγγελιωτίσσης στην Ξάνθη, η Ιερά Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος στη Δράμα, η Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης στο Παγγαίο, η Ιερά Μονή Παναγίας Πορταϊτίσσης Κορνοφωλιάς στο Σουφλί, η Ιερά Μονή Γενεθλίου Θεοτόκου Δαδιάς, η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου «Η Παναγία του Έβρου» στη Μάκρη Αλεξανδρουπόλεως, το Ιερό Σκήνωμα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου στη Νέα Κάρβαλη, η Ιερά Μονή της Παναγίας Ελευθερώτριας στο Διδυμότειχο, η Ιερά Μονή της Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρρες και η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος αποτελούν κάποιες από τις στάσεις αυτού του θρησκευτικού οδοιπορικού.
5
6
ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΒΕΡΟΙΑ, ΝΑΟΥΣΑ, ΕΔΕΣΣΑ, ΜΕΤΕΩΡΑ
Στη Δυτική Μακεδονία, μοναστήρια και ναοί, που ιστορία τους χάνεται στα βάθη των αιώνων, σκαρφαλωμένα σε τοπία άγριας ομορφιάς, δημιουργούν ένα σκηνικό που ενθουσιάζει κάθε επισκέπτη. Οι πιο σημαντικοί από αυτούς είναι η Ιερά Μονή Τίμιου Προδρόμου στη Σκήτη Βέροιας, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στη Νάουσα, η Ιερά Μονή Αγ. Τριάδας στην Έδεσσα και η ξακουστή Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο. Οι βράχοι της ορθοδοξίας, τα Μετέωρα, το δεύτερο πλέον σημαντικό μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα μετά το Άγιο Όρος, προκαλούν ρίγη συγκίνησης σε κάθε πιστό. Εδώ και έξι αιώνες αποτελούν σύμβολα του μοναχισμού και της ορθοδοξίας, ενώ από το1988, περιλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO!
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ, ΜΕΤΣΟΒΟ, ΜΕΤΕΩΡΑ, ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ) Βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, όμορφα ξωκλήσια, μοναστήρια με εξαιρετικά ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και εικόνες, συνθέτουν το τοπίο της θρησκευτικής παράδοσης και ιστορίας της Ηπείρου. Σε συνδυασμό μάλιστα με τα φαράγγια, τα πετρόχτιστα γεφύρια και το υπέροχο φυσικό περιβάλλον, αποτελούν ιδανικό σκηνικό για κάθε προσκυνητή. Η περιήγηση σε αυτή τη γωνιά της Ελλάδας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προσκυνήματα στην Ιερά Μονή Προφήτου Ηλία στην Πρέβεζα, στο Μοναστήρι της Παναγίας της Μολυβδοσκέπαστης στο Μπουραζάνι, στο Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευήςθα στο Μονοδένδρι, στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπινών στο νησάκι των Ιωαννίνων και τέλος στο Μεγάλο Μετέωρο και τη Μονή του Αγίου Στεφάνου στα Μετέωρα. 7
ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ Ι. MOΝΗ ΠΡΟΥΣΟΥ Ι. ΜΟΝΗ ΑΓΑΘΩΝΟΣ Σε μια από τις ωραιότερες ορεινές περιοχές της Ελλάδας, με ψηλά βουνά, φαράγγια, πλούσια βλάστηση, αλλά και μερικά από τα πιο σπουδαία προσκυνήματα της Ελλάδας, το Καρπενήσι αποτελεί πόλο έλξης για τους ορθόδοξους χριστιανούς. Το σημαντικότερο προσκύνημα της περιοχής βρίσκεται στο χωριό Προυσός. Χτισμένο πάνω σε έναν απόκρημνο βράχο το Μοναστήρι της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΑΣ, με τη θαυματουργή εικόνα του, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, προκαλεί θαυμασμό και δέος στους επισκέπτες. Ακόμα ένα αξιόλογο προσκύνημα της περιοχής είναι η Ιερά Μονή Αγάθωνος, στην Υπάτη με τα πολλά και πολύτιμα κειμήλια και τίμια λείψανα.
ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ ΜΕΤΕΩΡΑ Η πανέμορφη λίμνη Πλαστήρα στην Καρδίτσα με τα παραδοσιακά παραλίμνια χωριά της, το φράγμα, τα τοξωτά γεφύρια, τα σπήλαια και τα αξιόλογα θρησκευτικά της μνημεία προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες. Τα προσκυνήματα που αξίζει να επισκεφθεί κανείς στην περιοχή είναι πολλά και με μεγάλο πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι η Ιερά Μονή Παναγίας Πελεκητής, η Ιερά Μονή Πέτρας, η Ιερά Μονή Σπηλιάς, η Ιερά Μονή Κορώνης, η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Οξυάς, η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Μορφοβουνίου, η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Δρακότρυπας και η Ιερά Μονή Κορώνας. Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα Μετέωρα, τόπος προσκυνήματος για όλους τους ορθόδοξους χριστιανούς με τα πολλά και εντυπωσιακά μοναστήρια τους, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν η Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου, η Ιερά Μονή Βαρλαάμ και η Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, η οποία λέγεται και «Μεγάλο Μετέωρο».
8
ΠΗΛΙΟ
Το «βουνό των Κενταύρων», το Πήλιο υποδέχεται τους επισκέπτες του σε ένα καταπράσινο φυσικό περιβάλλον με παραδοσιακά χωριά και πλήθος αξιόλογων θρησκευτικών μνημείων και προσκυνημάτων με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και διακοσμημένα με έργα σπουδαίων καλλιτεχνών όπως ο Θεόφιλος, ο γλύπτης Νίκος κ.α. Από τα σημαντικότερα είναι το Μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, το Μοναστήρι του Άη – Γιάννη, το Βυζαντινό Μοναστήρι του Αγίου Λαυρεντίου που χτίστηκε το 1378, από τον μοναχό Λαυρέντιο, ο οποίος ήρθε από το Άγιο Όρος, το Βυζαντινό μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, το Μοναστήρι των Αγίων Ταξιαρχών, το Μοναστήρι της Παναγίας της Λαμπιδώνας, το Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, το Μοναστήρι των Αγίων Σαράντα, το βυζαντινό μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, το Μοναστήρι του Προφήτη Προδρόμου, το Μοναστήρι της Παναγίας της Οδηγήτριας, το Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα, το Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου, το Μοναστήρι της Παναγίας της Φανερωμένης, το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και τέλος το Μοναστήρι της Παναγίας της Ράσοβας.
ΑΡΚΑΔΙΑ ΚΥΘΗΡΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ
Η Αρκαδία γοητεύει όλους τους επισκέπτες με τις φυσικές ομορφιές, αλλά και τη μακραίωνη και πολυτάραχη ιστορία της, όπως μαρτυρούν τα αναρίθμητα ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία και προσκυνήματα της. Από τα πιο ξακουστά μοναστήρια του νομού είναι η Παναγία Μαλεβή, που προσελκύει πλήθος πιστών που έρχονται να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα της, μία από τις 70 που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Άλλες αξιόλογες μονές είναι η Ιερά Μονή Προδρόμου, η οποία στην επανάσταση του 1821 αποτέλεσε καταφύγιο και νοσοκομείο για τους αγωνιστές, η Μονή της Παναγίας των Αιμυαλών και η Ιερά Μονή Κερνίτσας. Τα Κύθηρα με τις 350 εκκλησίες, ξωκλήσια και μοναστήρια τους προσφέρουν πολλαπλές συγκινήσεις και εντυπωσιάζουν ακόμα και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Σημείο αναφοράς είναι η Ιερή Μονή Παναγιά Μυρτιδιώτισσας, με την εικόνα της Παναγίας, πιθανόν ένα από τα έργα του Ευαγγελιστή Λουκά που βρέθηκε στα Κύθηρα με θαυματουργό τρόπο τον 16ο αιώνα. Εξίσου σημαντικά θρησκευτικά μνημεία είναι το προσκύνημα της Αγίας Ελέσας, η Ιερά Μονή του Οσίου Θεοδώρου, το Μοναστήρι της Αγίας Μόνης καθώς και το Προσκύνημα του Αγίου Ιωάννου εν κρημνό.
9
ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑ Στα πανέμορφα νησιά του Ιονίου, τη Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα, ο επισκέπτης συναντά μοναδικού κάλλους εκκλησίες και μοναστήρια, μάρτυρες της ορθόδοξης παράδοσης και πίστης. Τα προσκυνήματα των νησιών είναι πολλά και αξιόλογα. Στη Ζάκυνθο τα πιο σημαντικά είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Διονυσίου, ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής, η εκκλησία της Αγίας Μαύρας και το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη. Αντίστοιχα, στην Κεφαλονιά είναι η Ιερά Μονή Σισσίων, ο Ιερός Ναός της Ευαγγελίστριας στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου, η Ιερά Μονή Αγίου Γεράσιμου και η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της “Φιδιώτισσας” όπου στις 6 Αυγούστου εμφανίζονται μέσα και έξω από το ναό τα «φίδια της Παναγίας». Τέλος, στην Κέρκυρα τα πιο ξακουστά είναι η Μονή Βλαχερνών, η Μητρόπολη, η Εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, η Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Σγουράδων όπου φυλάσσονται ιερά λείψανα της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Μηνά, του Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ, το Βυζαντινό Μοναστήρι στην Παλαιοκαστρίτσα με πανοραμική θέα στον κόλπο και η Ιερά Μονή Παντοκράτορος που φυλάσσονται μεταξύ άλλων τα λείψανα της Αγίας Άννης, του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη, της Αγίας Ευφημίας, της Αγίας Φιλοθέης, του Αγίου Χαραλάμπους και της Αγίας Βαρβάρας.
ΑΝΔΡΟΣ
Τα μοναστήρια και οι εκκλησίες της Άνδρου μετρούν αιώνες ζωής και αποτελούν σπουδαία σύμβολα της ορθόδοξης πίστης, αλλά και της ιστορίας του τόπου. Το ωραιότερο βυζαντινό μοναστήρι της Άνδρου είναι η Ιερά Μονή Παναγίας Πανάχραντου με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Εκεί φυλάσσεται και η κάρα του Αγίου Παντελεήμονος. Άλλα αξιόλογα προσκυνήματα του νησιού είναι η Μονή Ζωοδόχου Πηγής, το μεγαλύτερο μοναστήρι της Άνδρου και η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αποικίων, όπου φυλάσσεται και η μυροβλύζουσα εικόνα της Παναγίας Βλαχερνών.
10
ΤΗΝΟΣ
Το νησί της μεγαλόχαρης είναι ξακουστό σε όλη την ορθοδοξία, όχι μόνο για τα θαύματα της Παναγίας, αλλά για τις πολλές φυσικές ομορφιές του, το κυκλαδίτικο χρώμα του και τις υπέροχες παραλίες του. Εκτός από τον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας, με τη θαυματουργή εικόνα του, που προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες όλο το χρόνο, στην Τήνο οι πιστοί μπορούν να προσκυνήσουν στο Μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Κυρίας των Αγγέλων) με το ξυλόγλυπτο τέμπλο εξαιρετικής τέχνης και τις ωραίες τοιχογραφίες, στον Ιερό Ναό της Αγία Τριάδας της Γύρλας με τις εικόνες του 18ου αιώνα και στο Προσκύνημα της Παναγίας Βουρνιώτισσας.
ΡΟΔΟΣ-ΣΥΜΗ-ΠΑΤΜΟΣ
Τρία από τα πιο όμορφα νησιά των Δωδεκανήσων, η Ρόδος, η Σύμη και η Πάτμος, συναρπάζουν τους χιλιάδες επισκέπτες τους με τη γραφικότητα των οικισμών τους και τα αναρίθμητα θρησκευτικά τους μνημεία. Το πιο διάσημο προσκύνημα της ορθόδοξης πίστης, με παγκόσμια φήμη, είναι το Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο, όπου εκεί έγραψε την Αποκάλυψη ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Εξίσου σημαντικά θρησκευτικά μνημεία συναντώνται και στη Ρόδο όπως η Ιερά Μονή της Παναγίας της Παραμυθίας, η Ιερά Μονή της Παναγίας Τσαμπίκας με τη θαυματουργή εικόνα της, η Ιερά Μονή Παναγίας Υψελής, η Ιερά Μονή Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, η Ιερά Μονή Αγίου Σύλλα και η Ιερά Μονή της Παναγίας Σκιαδενής με τη θαυματουργή εικόνα. Τέλος στη Σύμη, υπάρχει το δεύτερο σημαντικότερο σύμβολο της ορθοδοξίας στα Δωδεκάνησα μετά το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη στην Πάτμο. Πρόκειται για την Ιερά Μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ με την ολόχρυση εικόνα του Αρχαγγέλου. 11
ΚΡΗΤΗ
Το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, η Κρήτη, το λίκνο του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, διαθέτει αναρίθμητα μοναστήρια, τα οποία διαδραμάτισαν σπουδαίο ιστορικό ρόλο κατά τη διάρκεια των Κρητικών αγώνων για ελευθερία. Τα πιο ξακουστά από αυτά είναι η Ιερά Μονή Πρέβελη, η Ιερά Μονή Κουδουμά, η Ιερά Μονή Οδηγητρίας, η Ιερά Μονή Σαββαθιανών, η Ιερά Μονή Αρκαδίου που έχει χαρακτηριστεί από την Ουνέσκο ως Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας, η Ιερά Μονή Τοπλού, η Ιερά Μονή Χρυσοσκαλίτισσας, η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη, η Ιερά Μονή Κεράς Καρδιώτισσας, η Ιερά Μονή Αγκαράθου, η Ιερά Μονή Γοργολαΐνη, η Ιερά Μονή Παλιανής, η Ιερά Μονή Φανερωμένης, η Ιερά Μονή Καψά, η Ιερά Μονή Βροντησίου και τέλος η Ιερά Μονή Τζαγκαρόλων.
ΕΥΒΟΙΑ – ΟΣΙΟΣ ΔΑΥΙΔ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΡΩΣΣΟΣ
Η Εύβοια φιλοξενεί αναρίθμητες μονές και θρησκευτικά μνημεία, με υπέροχες αγιογραφήσεις και κατανυχτική ατμόσφαιρα, τα οποία προσελκύουν πολλούς προσκυνητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου ΑΡΜΑ, η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Ηλίων, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Άνω Βάθειας, η Ιερά Μονή Αγίου Χαραλάμπους Λευκών, η Ιερά Μονή Γαλατάκη, η Ιερά Μονή Μακρυμάλλης, η Ιερά Μονή Οσίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου, η Ιερά Μονή Οσίου Ιωάννη Καλυβίτη, η Ιερά Μονή Παναγίας Γοργοεπήκοου, η Ιερά Μονή Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, η Ιερά Μονή Παναγίας Περιβλέπτου και το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας της Φανερωμένης. Η πιο ονομαστή μονή της περιοχής είναι η Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ, όπου φυλάσσονται τα ευωδιάζοντα και θαυματουργά οστά του Οσίου Δαυίδ του Γέροντος, το θυμιατό και το πετραχήλι του Αγίου καθώς και άλλα πολύτιμα κειμήλια. Τέλος, ακόμα ένα θρησκευτικό μνημείο που συγκεντρώνει πολλούς πιστούς κάθε χρόνο είναι ο Ιερός Ναός του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου στο Νέο Προκόπιο της Εύβοιας. Λειτουργεί ως Προσκυνηματικός, κάτω από την άμεση εποπτεία της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος.
12
ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ – ΜΕΓΑ ΣΠΗΛΑΙΟ – ΑΓ. ΛΑΥΡΑ Στα Καλάβρυτα δύο από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα της ορθοδοξίας υποδέχονται τους πιστούς σε μια ατμόσφαιρας ιερής κατάνυξης. Το πρώτο από αυτά είναι η Iερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, η οποία χτίστηκε το 362 στην είσοδο μιας σπηλιάς. Εκεί οι πιστοί έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν πολλά και σημαντικά κειμήλια, όπως ένα σπάνιο λάβαρο με τις μορφές τριών βυζαντινών αυτοκρατόρων, ένα πολύτιμο σταυρό με Τίμιο Ξύλο, αλλά και να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας που φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Το δεύτερο προσκύνημα είναι η Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας, όπου το 1821 ο Παλαιών Πατρών Γερμανός σήκωσε το λάβαρο και ξεκίνησε η επανάσταση του έθνους κατά των Τούρκων. Στη Μονή φυλάσσεται το Λάβαρο της ορκωμοσίας των αγωνιστών του 1821. Άλλα σημαντικά προσκυνήματα της περιοχής είναι η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βλασίας με την υπέροχη θέα, η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Μακελλαριάς και το εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που είναι χτισμένο μέσα σε ένα σπήλαιο, στο οποίο ρέει όλο το χρόνο από το βράχο «αγίασμα».
13
ΑΙΓΙΝΑ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΑΓ. ΜΗΝΑΣ
Το πανέμορφο νησί του Αργοσαρωνικού, η Αίγινα, υποδέχεται τους πιστούς με αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία και Ιερές Μονές με πλούσια κειμήλια και ωραίες αγιογραφήσεις. Από τα πιο ονομαστά είναι το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου, τόπος παρηγοριάς και ψυχικής αγαλλίασης των πιστών, όπου φυλάσσονται τα λείψανα του Αγίου. Το δεύτερο γνωστότερο μοναστήρι της Αίγινας είναι αυτό του ΑΓΙΟΥ ΜΗΝΑ. Ιδρύθηκε από τον ονομαστό γέροντα Αμφιλόχιο Μακρή της Πάτμου και βρίσκεται μέσα σε ένα καταπράσινο πευκοδάσος. Άλλα προσκυνήματα του νησιού είναι το Μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας και η Βασιλική εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων με την εικόνα της Γέννησης του Κυρίου με την Παναγία στη σπάνια στάση της Γαλακτοτροφούσας.
ΒΟΙΩΤΙΑ ΟΣΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΑΡΑΧΩΒΑ ΔΕΛΦΟΙ
Η Βοιωτία αποτελεί ένα σπουδαίο αρχαιολογικό αλλά και τουριστικό προορισμό, που διαθέτει μερικές από τις σπουδαιότερες μονές στην Ελλάδα. Η πανέμορφη και γραφική Αράχωβα, οι Δελφοί με το σημαντικότερο μαντείο της Αρχαίας Ελλάδας, τον «ομφαλό» του κόσμου, όπως χαρακτηρίζεται, συναρπάζουν τους επισκέπτες με την ομορφιά και την ατμόσφαιρα που αποπνέουν. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται επίσης και ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της πατρίδας μας, η επιβλητική Μονή του Οσίου Λουκά, όπου φυλάσσονται και τα λείψανα του Οσίου Λουκά. Διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην επανάσταση του 1821 καθώς εκεί ο Ησαΐας, Δεσπότης Σαλώνων, ευλόγησε στις 27 Μαρτίου 1821 τα ρουμελιώτικα όπλα και κήρυξε επίσημα την Επανάσταση. Η Μονή αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της βυζαντινής τέχνης, κυρίως λόγω των ψηφιδωτών της και περιλαμβάνεται στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
14
ΑΓΙΟΙ ΤΟΠΟΙ–ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ–ΒΗΘΛΕΕΜ – ΤΙΒΕΡΙΑΔΑ ΙΕΡΙΧΩ–ΙΟΥΔΑΙΑ ΣΑΜΑΡΕΙΑ – ΟΡΟΣ ΘΑΒΩΡ–ΠΑΝΑΓΙΟΣ ΤΑΦΟΣ–ΒΗΜΑΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥ Το ταξίδι στους Άγιους Τόπους είναι όνειρο κάθε πιστού, καθώς κάθε γωνιά τους μαρτυρούν το μεγαλείο του Θεού. Το θρησκευτικό οδοιπορικό ξεκινά με την Οδό του Μαρτυρίου, το Πραιτώριο, το Λιθόστρωτο, την Ιερά Μονή Ιωακείμ και Άννης, την Προβατική Κολυμβήθρα της Βηθεσδά και τη Φυλακή του Αποστόλου Πέτρου. Στη συνέχεια ο δρόμος οδηγεί στο Τέμενος του Ομάρ, όπου βρίσκονται τα ερείπια του Ναού του Σολωμόντος και στο Τείχος των Δακρύων που θεωρείται το ιερότερο προσκύνημα των Εβραίων. Στο Ναό της Αναστάσεως οι πιστοί έχουν την ευκαιρία να προσκυνήσουν στον Ιερό Τόπο της Αποκαθήλωσης, στο Ιερό Κουβούκλιο όπου βρίσκεται ο Τάφος του Κυρίου καθώς και στα παρεκκλήσια: «Μη μου Άπτου», των «Κλαπών», του «Λογγίνου του Εκατοντάρχου», «Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου», του «Ακάνθινου Στεφάνου», την «Κολώνα της Φραγκέλωσης» και τέλος στο Σπήλαιο της Εύρεσης του Τιμίου Σταυρού. 15
Το οδοιπορικό συνεχίζεται στον Τάφο της Θεοτόκου στη Γεσθημανή, στο Όρος των Ελαιών, στον τόπο της Τελευταίας Προσευχής και της Αγωνίας, στο Ναό του Αγίου Στεφάνου όπου μαρτύρησε ο Χριστός και τέλος στη μικρή Γαλιλαία και την Ιερά Μονή της Αναλήψεως του Χριστού. Επόμενοι σταθμοί είναι η Τιβεριάδα με το Όρος Θαβώρ που στην κορυφή του έγινε η Μεταμόρφωση του Κυρίου, η Ναζαρέτ όπου ο Χριστός έζησε τα παιδικά του χρόνια, με το Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, η Κανά όπου ο Κύριος ευλόγησε τον γάμο κι έκανε το πρώτο θαύμα της μετατροπής του νερού σε κρασί, η Καπερναούμ, η Λίμνη της Τιβεριάδας και ο Ιορδάνης ποταμός. Στη συνέχεια η περιήγηση στους Αγίους Τόπους οδηγεί στη Βηθλεέμ με το Σπήλαιο της Γέννησης, την Αγία Φάτνη και το ναό που έκτισε η Αγία Ελένη πάνω από το Σπήλαιο, στο χωριό των Ποιμένων και στις Ιερές Μονές του Αγίου Σάββα, του Αγίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου και Προφήτη Ηλία. Στο λόφο του Καταμόνα οι πιστοί μπορούν να προσκυνήσουν στην Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού και τον Τάφο του Αγίου Συμεών του Θεοδόχου, ενώ στην Ιεριχώ στην Ιερά Μονή Σαρανταρίου Όρους (Όρος των Πειρασμών) και στις πηγές του Προφήτη Ελισαίου. Εκεί βρίσκονται επίσης, η Ιερά Μονή του Προφήτη Ελισαίου και η Συκομορέα του Ζακχαίου. Η επόμενη στάση γίνεται στην έρημο του Ιορδάνη, στην Ιερά Μονή του Αγίου Γερασίμου του Ιορδανίτου και στο πραγματικό σημείο βαπτίσεως του Χριστού. Άλλοι σημαντικοί σταθμοί του θρησκευτικού αυτού προσκυνήματος αποτελούν η Σαμάρεια με το Φρέαρ του Ιακώβ και το μεγαλοπρεπή Ναό της Αγίας Φωτεινής, η Βηθανία, τόπος γέννησης και ανάστασης του Λαζάρου με την Ιερά Μονή Μάρθας και Μαρίας, η Αγία Σιών, το Υπερώον όπου έγινε ο Μυστικός Δείπνος και ο Ιερός Νιπτήρας, ο Τάφος του Δαυίδ και το σπίτι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Τέλος, προσκυνηματικό οδοιπορικό ολοκληρώνεται στη Λύδα με την εκκλησία και τον τάφο του Αγίου Γεωργίου και την Ιόπη με τη Μητρόπολη και το Μοναστήρι.
ΚΥΠΡΟΣ
Το νησί της Αφροδίτης, η Κύπρος, είναι διάσπαρτη με σημαντικούς θρησκευτικούς θησαυρούς, εκκλησίες και μνημεία μεγάλης πολιτιστικής αξίας, που αποκαλύπτουν το βαθιά ριζωμένο θρησκευτικό αίσθημα των κατοίκων της. Τα μοναστήρια της είναι πολλά και σημαντικά. Τρία από αυτά, λέγεται ότι ιδρύθηκαν από την Αγία Ελένη κατά την επιστροφή της από τους Άγιους Τόπους. Η Μονή Κύκκου είναι αφιερωμένη στην Παναγία και κατέχει μία από τις τρεις εικόνες του Λουκά του Ευαγγελιστή. Είναι η πιο γνωστή και πιο πλούσια Μονή στην Κύπρο. Ιδρύθηκε από το Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό. Στα χρόνια του ιδρύθηκε επίσης και η Μονή της Πάτμου. Η Μονή Αγίου Λουκά, του 15ου αιώνα που βρίσκεται κοντά στο χωριό Λεύκαρα. Η Μονή Μαχαιρά με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας του Μαχαιρά, που αποδίδεται στον Άγιο Λουκά τον Ευαγγελιστή.
16
ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
Η Αλεξάνδρεια, σταυροδρόμι πολιτισμών, προσελκύει χιλιάδες προσκυνητές με το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, το μεγαλοπρεπή Ναό της Ευαγγελιστρίας με τις μαρμάρινες κολώνες, τα υπέροχα ψηφιδωτά και το χειροποίητο μαρμάρινο τέμπλο. Ακόμα ένα θρησκευτικό μνημείο της κοσμοπολίτικης αυτής πόλης είναι το μοναστήρι του Αγίου Σάββα. Εκεί υπάρχει ο λίθος που αποκεφαλίστηκε η Αγία Αικατερίνη και η Θεολογική Σχολή Αγίου Αθανασίου. Ο ναός της Μονής, διαθέτει εξαιρετικής ομορφιάς εικόνες και τοιχογραφίες και συγκεντρώνει πλήθος πιστών που έρχονται για να προσκυνήσουν. Στο θεοβάδιστο όρος Σινά, όπου ο Θεός έδωσε τις πλάκες των εντολών στον Μωϋσή, ξεχωριστή θέση για τους πιστούς του Χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας κατέχει η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, η θέση της Φλεγομένης Βάτου, το Φρέαρ του Μωυσέως και τέλος, η Βιβλιοθήκη της Μονής με τα Χειρόγραφα, τις Μικρογραφίες τους, τα Έντυπα και το σπουδαίο Αρχείο της με το πλούσιο και σημαντικότατο υλικό της. 17
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ-ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΗΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ Η Κωνσταντινούπολη, η πόλη των πόλεων, το σταυροδρόμι της Δύσης και της Ανατολής, διαθέτει πληθώρα θρησκευτικών μνημείων που γοητεύουν κάθε επισκέπτη. Πρώτος σταθμός το κέντρο της Ορθοδοξίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο που ιδρύθηκε ως «επισκοπή Βυζαντίου» από τον Απόστολο Ανδρέα και είναι ένα από τα αρχαιότερα κέντρα της χριστιανικής πατροπαράδοτης εκκλησίας. Επόμενη στάση, η περίφημη και ξακουστή σε όλο τον κόσμο Αγία Σοφία. Ένας μεγαλοπρεπής ναός, με τεράστιο θόλο ύψους 55 μέτρων και πλάτους 31, που χτίστηκε σε σχέδιο του Ανθέμιου και Ισίδωρου και αποτελεί ένα κόσμημα της Χριστιανικής τέχνης. Το οδοιπορικό συνεχίζεται στα Πριγκηπονήσια και συγκεκριμένα στη Χάλκη με την ιστορική Θεολογική Σχολή και τη Μονή της Αγίας Τριάδας και στην Πρίγκηπο με τον ιστορικό Ναό των Βλαχερνών, την Ιερά Μονή Μπαλουκλί Ζωοδόχου Πηγής με το θαυματουργό αγίασμα και τους τάφους των Πατριαρχών, και τέλος στη Μονή Παμακάριστος. Συνεχίζοντας στην ασιατική Τουρκία, προς τον Εύξεινο Πόντο, η Μονή της Παναγίας Σουμελά αποτελεί το σπουδαιότερο χριστιανικό μνημείο του Πόντου. Ιδρύθηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα από τους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο, στο σημείο που βρέθηκε η αγιογραφημένη από τον Απόστολο Λουκά εικόνα της Παναγίας και επί 16 αιώνες στέκεται ακοίμητος φρουρός της Ορθοδοξίας. 18
ΣΜΥΡΝΗ – ΕΦΕΣΟΣ – ΑIΒΑΛΙ ΠΕΡΓΑΜΟΣ – ΤΡΟΙΑ – ΠΡΟΥΣΑ ΙΕΡΑΠΟΛΙΣ Ένα ταξίδι στην ιστορία, στον πολιτισμό, στις αθάνατες μνήμες… Ένα οδοιπορικό που εντυπωσιάζει με τον πλούτο και την ποικιλία των αξιοθέατων και συγκινεί όχι μόνο τους πιστούς χριστιανούς, αλλά και όσους αγαπούν την ιστορία. Η περιήγηση ξεκινά από το σπουδαίο, κάποτε, κέντρο του Ελληνισμού, τη Σμύρνη με τα πολλά και ενδιαφέροντα αξιοθέατα, όπως το σταθμό του Κασαμπά, το Κονάκι, την Αγία Φωτεινή, τον Άγιο Πολύκαρπο και τον Άγιο Βούκουλο. Επόμενος σταθμός η Έφεσος, η αρχαία Ιωνική πόλη, με πλήθος ιστορικών και χριστιανικών μνημείων. Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι η πρώτη εκκλησία της Αποκαλύψεως, το σπίτι της Παναγίας στο όρος Κορησό, η Βασιλική του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου που χτίστηκε πάνω στον τάφο του Αγίου. Στο Αϊβαλί, τις αλλοτινές Κυδωνιές, πάμπολλα προσκυνήματα και παλιοί ορθόδοξοι ναοί γοητεύουν τον επισκέπτη, όπως ο Άγιος Γεώργιος ο Χιλιοπολίτης, η Αγία Τριάδα, ο ναός των Ταξιαρχών. Το οδοιπορικό συνεχίζεται στην ιστορική Ιεράπολη όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Φίλιππος. Η πόλη συνδυάζει ένα απίστευτης ομορφιάς φυσικό τοπίο και μια εντυπωσιακή αρχαία πόλη και προστατεύεται από την Ουνέσκο ως μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το προσκυνηματικό ταξίδι ολοκληρώνεται σε τρεις ιστορικές πόλεις, την Προύσα με τον τάφο του Καραγκιόζη και το Πράσινο τζαμί, την ιστορική Πέργαμο με τη διάσημη Κόκκινη Βασιλική, μία από τις επτά αρχαιότερες εκκλησίες της Ανατολής και το Ασκληπιείο, ένα από τα αρχαιότερα νοσοκομεία και τέλος στον αρχαιολογικό χώρο της ιστορικής και μυθικής Τροίας.
19
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΡΩΣΙΑ (ΜΟΣΧΑ – ΑΓ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ)
Στην καταπράσινη, πανέμορφη και ατμοσφαιρική Μόσχα, τη βαθιά πίστη των ορθόδοξων Ρώσων μαρτυρούν τα αμέτρητα μοναστήρια και εκκλησίες, με τους χαρακτηριστικούς χρωματιστούς τρούλους, αφιερωμένα σε Αγίους που υπηρέτησαν το Θεό. Το Κρεμλίνο, οι πανέμορφες πλατείες, τα πάρκα, τα επιβλητικά τσαρικά παλάτια, οι μεγαλοπρεπείς ναοί και τα ξακουστά σε όλο τον κόσμο μουσεία είναι μερικά από τα αξιοθέατα της Μόσχας. Απαραίτητοι σταθμοί στην ξενάγηση της πόλης, ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο Ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, προστάτη των Ρώσων τσάρων, ο Ναός του Ευαγγελισμού καθώς επίσης και η Αγία Ματρώνη. Η θρησκευτική περιήγηση στη Μόσχα οδηγεί στο μοναστήρι ΝΟΒΟΝΤΕΒΙΤΣΙ, που οι μοναχές του ήταν μόνο ευγενούς ή τσαρικής οικογένειας, στο Ναό της Αγίας Σκέπης, πιο γνωστό στους Έλληνες ως Ναός του Αγ. Βασιλείου, στο Ναό της Θαυματουργής εικόνας της Παναγίας του Καζάν, στο Πατριαρχικό Κέντρο ΛΑΥΡΑΣ, ΖΑΓΚΟΡΣΚ, στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας του Αγίου Σέργιου του Ράντονεζ, του μεγαλύτερου Ρώσου Αγίου και Προστάτη της Ρωσικής γης όπου φυλάσσονται και τα λειψάνα του Αγίου και τέλος στην Ιερά Μονή Νοβοσπάσκι, την Ιερά Μονή Τανσκόι καθώς και στο Μοναστήρι Αγίου Δανιήλ. Η Αγία Πετρούπολη ή αλλιώς, «η Βενετία του Βορρά» είναι μια πανέμορφη πόλη – μουσείο στο μυχό του Φιννικού Κόλπου και στις εκβολές του ποταμού Νέβα. Στα σπουδαιότερα αξιοθέατά της περιλαμβάνονται το ιστορικό κέντρο της πόλης, η Λεωφόρος Νέβσκι, η πλατεία του Αγίου Ισαακίου με το ναό του Αγίου Ισαακίου της Δαλματίας, η πλατεία Δεκεμβριστών με τη Σύγκλητο και το Μπρούτζινο Καβαλάρη, το Νησί των Λαγών με το φρούριο των Πέτρου και Παύλου και τον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου καθώς και το Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη με τα λείψανα του Αγίου Ιωάννη της Κρονστάτης, ενός από τους μεγαλύτερους και πιο αγαπημένους Ρώσους Αγίους. Η εκδρομή στην Αγία Πετρούπολη ολοκληρώνεται με επισκέψεις και προσκυνήματα στο Ναό της Παναγίας του Καζάν, το Ναό Αναστάσεως του Σωτήρα, στην Αγία Λαύρα του Αλέξανδρου Νέβσκι όπου φυλάσσονται τα λείψανα του Αγίου, και τέλος στο παρεκκλήσι της Όσιας Ξένιας της μεγαλύτερης Αγίας της Πετρούπολης, η οποία είναι γνωστή για τα πολλά θαύματά της.
20
ΒΙΒΛΙΚΗ ΑΡΜΕΝΙΑ ΟΡΟΣ ΑΡΑΡΑΤ
Η Αρμενία μια πανάρχαια και σχετικά άγνωστη χώρα, γοητεύει τον επισκέπτη με την τεράστια πολιτιστική και θρησκευτική της παράδοση και τα πρωτοχριστιανικά της μνημεία. Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι η Μονή Χάγκαρτ, η Μονή Γκέκαρτ στην κοιλάδα του ποταμού Αζάτ, η οποία αποτελείται από εκκλησίες και τύμβους που σκάφτηκαν μέσα στο βράχο το 13ο αιώνα, η αρχαία πρωτεύουσα Εχμιατζίν με τον εντυπωσιακό καθεδρικό ναό του 4ου αιώνα, αλλά και τα ερείπια του ανακτόρου του Νέρση κοντά στο ZVARTΝOTS που προστατεύονται από την UNESCO, καθώς επίσης και η εκκλησία της Αγίας Χριπσίμε επίσης μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Το διασημότερο προσκύνημα της Αρμενίας βρίσκεται στο δρόμο προς το όρος Αραράτ, όπου σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη προσάραξε η Κιβωτός του Νώε, και είναι το μοναστήρι Χορ Βιραπ με την πολύ ωραία θέα. Ακόμα ένα ξεχωριστό προσκύνημα είναι το μοναστήρι Νοβαράνγκ που θεωρείται ένα από τα πέντε αριστουργήματα της αρμενικής αρχιτεκτονικής. Το μοναστήρι, που είναι διακοσμημένο με πολλά και όμορφα γλυπτά, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1550 μέτρων, τριγυρισμένο από ψηλά βουνά, σε μια τοποθεσία εξαιρετικής ομορφιάς.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
Προπύργια της ορθόδοξης πίστης και της Βυζαντινής παράδοσης τα μοναστήρια της Βουλγαρίας μυούν τους πιστούς στη δική τους κατανυκτική ατμόσφαιρα. Το διασημότερο προσκύνημα της Βουλγαρίας είναι το ιστορικό Μοναστήρι «Άγιος Ιωάννης της Ρίλας», μνημείο της Βουλγαρικής Αναγέννησης και παγκόσμιο μνημείο της UNESCO που βρίσκεται στο όρος Ρίλα, νότια της Σόφιας. Στην πρωτεύουσα της Βουλγαρίας τη Σόφια, ονομαστά θρησκευτικά μνημεία είναι η Ρωσική εκκλησία του Αγίου Νικολάου, ο Άγιος Γεώργιος, η Αγία Σοφία και ο επιβλητικός ναός Αlexander Nevski. Ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκονται το Dragalevtsi Monastery Μονή Θεοτόκου, και η εκκλησία της ΒΟΥΑΝΑ, μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Γνωστό είναι ακόμα το Βachkovo Monastery (Η Κοίμηση της Θεοτόκου), ένα από τα παλιότερα της μοναστήρια της Βουλγαρίας, αλλά και οι εκκλησίες του Αγίου Πνεύματος και του Αγίου Νικολάου με υπέροχες τοιχογραφίες του αγιογράφου Ζαχαρία Ζωγράφου. Στη Φιλιππούπολη και στη γύρω περιοχή αξιόλογα προσκυνήματα είναι η εκκλησία ASENOVA και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, η εκκλησία της SHIPKA, το μοναστήρι Gabrovo Sokolski, που είναι αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου, η Ιερά Μητρόπολη και τέλος η Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου στο Χατζηδήμοβο.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΟΧΡΙΔΑΣ
Στην πανέμορφη Οχρίδα, στην «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων», βρίσκεται συγκεντρωμένη όλη η θρησκευτική και πολιτιστική ιστορία της ΠΓΔΜ, καθώς στην περιοχή έχουν καταμετρηθεί περίπου 365 βυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια! Μια από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες εκκλησίες της Οχρίδας είναι η μητρόπολη της Αγίας Σοφίας. Είναι μια επιβλητική Βασιλική
21
με πανέμορφες τοιχογραφίες με θεματολογία από τη ζωή της Παναγίας και το θάνατο των Μαρτύρων των Σεβάστυλων, οι οποίες χρονολογούνται από τον 11ο και 14ο αιώνα. Η εκκλησία υπήρξε για μεγάλο χρονικό διάστημα ο Καθεδρικός Ναός της Αρχιεπισκοπής της Οχρίδας. Άλλα σημαντικά θρησκευτικά προσκυνήματα της Οχρίδας είναι η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, ακριβώς κάτω από το κάστρο του Σαμουήλ, η εκκλησία της Παναγίας της Περίβλεπτης, με τις εξαιρετικές, βυζαντινής τεχνοτροπίας, τοιχογραφίες των αγιογράφων Μιχαήλο και Ευτύχη, ο μικρός ναός του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, η γκαλερί εικόνων της Οχρίδας, όπου εκτίθεται μια συλλογή από 30 ανεκτίμητης καλλιτεχνικής αξίας θρησκευτικές εικόνες, έργα του 11ου - 19ου αιώνα και η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Καναό (Άγιος Ιωάννης ο Ευλογημένος) με την πανοραμική θέα στη λίμνη.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ
Η Ρουμανία με την «άγρια» ομορφιά, τα παραδοσιακά χωριά, τα μεσαιωνικά κάστρα και τα μοναστήρια της έχει πολλά να προσφέρει στον επισκέπτη. Ανάμεσα στα θρησκευτικά αξιοθέατα της όμορφης πρωτεύουσάς της, του Βουκουρεστίου, που είναι γνωστό και ως το «Μικρό Παρίσι», συγκαταλέγονται το Ρουμανικό Πατριαρχείο και η Ιερά Μονή Τσέρνικα. Τα περισσότερα μοναστήρια της χώρας όμως βρίσκονται κοντά στην πόλη Νέαμτς. Εκεί στέκονται αγέρωχα στο πέρασμα των χρόνων, μεταξύ άλλων, τα μοναστήρια Agapia, Secu και Sixastria. Επίσης, στην πρωτεύουσα της Τρανσυλβανίας, στην πόλη Μπράσωφ, σημαντικό θρησκευτικό μνημείο είναι η ξακουστή Μαύρη Εκκλησία με το περίφημο αρμόνιό της, αλλά και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ακόμα μία σημαντική πόλη της Ρουμανίας που συνδέεται άμεσα με την Ελληνική ιστορία είναι το Ιάσιο, με τα πολλά και ποικίλα αξιοθέατά του. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν ο Ιερός Ναός των Τριών Ιεραρχών, ο Ιερός Ναός Αγ. Παρασκευής της Επιβατινής όπου φυλάσσεται ολόσωμο το λείψανο της Αγίας, καθώς και οι Μονές Gkolia και Cetatsuna.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΣΕΡΒΙΑΣ
Η Σερβία με πληθώρα μεσαιωνικών και βυζαντινών μοναστηριών υποδέχεται προσκυνητές από όλο τον κόσμο και τους γοητεύει με την ηρεμία και την απέριττη ομορφιά του φυσικού της πλούτου. Ανάμεσα στα πολλά και σημαντικά μοναστήρια της χώρας ξεχωρίζουν το μοναστήρι Studenica, ένα από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα σερβικά Ορθόδοξα μοναστήρια, στη Νις, τo μοναστήρι Lelic στο Βάλιεβο, το μοναστήρι Celije, το μοναστήρι Sopocani, που ο ναός του θεωρείται έργο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το μοναστήρι Ljubostinja και τέλος το μοναστήρι Zica, του 13ου αιώνα, στο Κράλιεβο, που ήταν η πρώτη έδρα της Αρχιεπισκοπής της Σερβίας. Στην πρωτεύουσα της Σερβίας, το Βελιγράδι, ονομαστά είναι το παρεκκλήσι του Αγίου Petka, στο Πατριαρχείο και ο μεγαλύτερος Ορθόδοξος ναός στον κόσμο, ο Ιερός Ναός Αγίου Σάββα στο λόφο Vracar. Τέλος στο Νόβι Σαντ, τo εθνικό πάρκο Fruska Gora φιλοξενεί σπουδαία μοναστήρια όπως τα μοναστήρια Grgeteg, Hopovo, Jazak, Krusedol και Ravanica. 22
ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ Από τα πιο σημαντικά ταξίδια για τους χριστιανούς όλου του κόσμου είναι «Τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ο Απόστολος Παύλος διέδωσε όσο κανείς άλλος το Χριστιανισμό και για το λόγο αυτό ονομάστηκε και «Απόστολος των Εθνών». Στις τρεις περιοδείες του, που έγιναν στο πλαίσιο διάδοσης του Χριστιανισμού, πέρασε από δεκάδες πόλεις από την Ιερουσαλήμ και την Καισάρεια μέχρι την Κόρινθο και τη Ρώμη. Το ταξίδι «Βήματα του Αποστόλου Παύλου» περνούν από όλα τα μέρη που δίδαξε ο Απόστολος και συγκινούν όχι μόνο τους πιστούς προσκυνητές, αλλά και τους λάτρεις της ιστορίας.
ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΚΑΝΑΔΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΦΡΑΙΜ Ο Γέροντας Εφραίμ γεννήθηκε το 1928 στον Βόλο ως Ιωάννης Μωραΐτης και σε ηλικία 19 πήγε στο Άγιο Όρος όπου έκανε την κουρά του δίπλα στο γέροντα Ιωσήφ (Ησυχαστή) με το όνομα Εφραίμ. Το 1973 η αδελφότητά του μετακόμισε στην Ιερά Μονή Φιλοθέου όπου έγινε και ηγούμενός της. Λόγω της φήμης του, η μοναστική αδελφότητα μεγάλωσε γρήγορα και του ζητήθηκε να αναβιώσει και να επανδρώσει πολλά μοναστήρια στο Άγιο Όρος , όπως του Ξηροποτάμου, Κωνσταμονίτου και Καρακάλλου. Από το 1979 ταξιδεύει συνεχώς στη Β. Αμερική. Σήμερα ο γέροντας Εφραίμ μονάζει στο μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στην έρημο της Αριζόνας. Έχει βαπτίσει χιλιάδες ψυχές και έχει ιδρύσει 17 ελληνοορθόδοξα μοναστήρια στις Η.Π.Α. και στον Καναδά. Συγκεκριμένα πρόκειται για την Ιερά Μονή Μεγάλου Αντωνίου στην Αριζόνα, την Ιερά Μονή Γενέσεως της Θεοτόκου στην Πενσυλβανία, την Ιερά Μονή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Οντάριο του Καναδά, την Ιερά Μονή Παναγίας Παρηγορίτισσας στο Κεμπέκ του Καναδά, την Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου στο Ουισκόνσιν, την Ιερά Μονή Αγίας Σκέπης στην Πενσυλβανία, την Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής στην Καλιφόρνια, την Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην Ουάσινγκτον, την Ιερά Μονή των Αρχαγγέλων στο Τέξας, την Ιερά Μονής Παναγίας Βλαχερνών στη Φλόριντα, την Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Φλόριντα, την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας στο Μίσιγκαν, την Ιερά Μονή Παναγίας Προυσιώτισσας στη Βόρειο Καρολίνα, την Ιερά Μονή Παναγίας Παμμακάριστου στη Βόρειο Καρολίνα, την Ιερά Μονή Αγίου ΝεκταρΣείου στη Νέα Υόρκη, την Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Ιλινόις και την Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής στο Τέξας. 23
Από το 1974 στον ταξιδιωτικό οργανισμό Zorpidis Travel Services απολαμβάνεται ποιοτικά ταξίδια και εκδρομές καθώς και πολλές υπηρεσίες όπως: Κρατήσεις Αεροπορικών & Ακτοπλοϊκών εισιτηρίων Ελλάδας και εξωτερικού Κρατήσεις ξενοδοχείων σε Ελλάδα και εξωτερικό Πολιτιστικές Εκδρομές για Σχολεία, Συλλόγους κα. Περιβαλλοντικές Εκδρομές Διοργάνωση Συνεδρίων σε Ελλάδα και εξωτερικό Επαγγελματικά Ταξίδια Ποιοτικά, ορθόδοξα προσκυνηματικά ταξίδια σε Ελλάδα και Εξωτερικό
Σε κάθε προσκύνημα που πας… θέλεις να ξαναπάς!
ΘEΣΣΑΛΟΝΙΚΗ | Εγνατία 76•τηλ.: 2310 244.400 | Μητροπόλεως 24•τηλ.: 2310 231.168-70 Mediterranean Cosmos•τηλ.: 2310 476.880, 2310 473.608 | Πόντου 41 – Καλαμαριά•τηλ.: 2310 459.877 Αμπελοκήπων 51, Περαία•τηλ.: 23920 21.931,3 | Καπετάν Χάψα 43, Θέρμη•τηλ.: 2310 461.166 Κ. Καραμανλή 50, Διαβατά•τηλ.: 2310 784.897 | NΕΟ Λεωφ. Παπανικολάου 150, Πεύκα • τηλ.: 2314 002.296 ΑΘΗΝΑ | Μητροπόλεως 5, Αθήνα•τηλ.: 210 32 500 64 www.zorpidis.gr
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ: 801 11 200 100
Αριθμός ΜΗ.Τ.Ε. 09.33.Ε.60.00.00.00985.00
24