Mpona nini bopesi nzela na mobeko oyo ya bolongoli bwa zemi na moto ezali malamu te mpona nzoto kolo

Mpona nini bopesi nzela na mobeko oyo ya bolongoli bwa zemi na moto ezali malamu te mpona nzoto kolongono ya mwana mwasi?

Momekano na maloba mpona kozuwa nzela ya bolongoli bwa zemi na mobimba na yango mokolo mobimba Boangi monene bwa nzoto kolongonu ya mokili mobimba (OMS) koloba ete ezali na bolongoli bwa zemi nkese (million) 42 mokili mobimba na mbula moko, mpe nkese 20 oyo ezali ya kobatama to kozanga kozuwa nzela na mobeko na mboka.

Kolandana na boangi monene bwa nzoto kolongonu ya mokili mobimba (OMS), bolongoli bwa zemi bwa kozanga libateli pene na 65.000 kino 70.000 liwa ya basi mpona kobota na mbula moko,1 mokama na mayoko 99 ya moko kozuwa esika kati na mboka oyo esili kokende liboso.2 Kotala mituya oyo (oyo ezali na mituna ebele mpe ya kozanga kondimisama3), lisanga ya bato songolo kotatola ete kolongola mobeko ya kopekisa to kotelemela bolongoli bwa zemi ekobatela ebele na basi na liwa to kozuwa likama oyo ekouta na bolongoli bwa zemi bwa kozala nzela na mobeko na mboka mpe oyo ezali mabe. Bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi na mobeko namboka mpe lisungi ya mosala ya kotia molongo kati na libota na oyo etali kobota (plan familial) ekitisi liwa ya bolongoli bwa zemi, oyo Mayangani ya mokili mobimba mpona kotia molongo kati na libota (Federation Internationale pour le Plan Familial).4 Kasi suka na oyo ezali kokesana na litatoli oyo ezali.

Bozangi bwa mosala na monganga ya ekeke oyo mpe libateli na nzoto kolongonu ya lolenge na likolo, lipekisi ya

bolongoli bwa zemi te, kouta na mbotana na liwa ya basi mpona kobota. Kopesa nzela na bolongoli bwa zemi kokela

momesano—kati na mokili oyo na nzela ya bokei liboso, epai wapi lisungi ya nzoto kolongonu ya basin a kobota ezali moke mingi, mokili oyo kobaki mituya ya liwa na basi kokufa to kozala na likama na nzela ya bolongoli bwa zemi.

Mikakatano ya liwa na basi mpona kobota Lolenge ya kobota ya basi, bolongoli bwa zemi kozala na kati to mosusu, kozala na ntina na 1.9 moyoka na mokama ya liwa mokili mobimba mpona basi mpe bana basi.5 Liwa na basi mpona kobota kotika likambo ya motuya mingi kati na mboka oyo ezali na bokei liboso.

Na kati na makambo ebele, na oyo etali libateli bwa nzoto kolongonu mpe libateli ya nzoto kolongonu na liboso na mwasi kobota ezali kozanga. Mingi mingi kozanga mosungi na ntango ya kobota, lisungi ya monganga ezali koselema lolenge esengeli te to kozanga, bandako ya boyambi bato na zemi mpona lisungi na monganga kozanga to ezali kokokisa bosenga na yango te, badokotolo kozanga boyebi bwa mosala na bango mpo bazangi boyebi to bibobolo ya kosalela mpona kosilisa likambo yango ya kobangisa, mpe kisi mpe bisaleli ya mosala na monganga lokola bantibiotike (Antibiotiques) mpe bagani ya kolambema (gants stelisés) kozanga to ezali na esika te. Oyo kozala likama oyo ezali mpona basi na zemi soki zemi kosuka na kobota to na bolongoli bwa yango.

Eyano: Libateli malamu Ebele na liwa ya kobota na basi ekoki kopekisama na nzela ya bilei malamu ya mwasi na ntango ya kobota, lisungi ya moboku ya nzoto kolongonu, mpe lisungi malamu ya kimonganga mpona kobota mpe sima na kobota.

Na mokili oyo ezali nabokei liboso, mbotama ya liwa na basi mpona kobota bana kokita ekotambola elongo “na bokei liboso bwa mosala to lisungi na monganga ya bibobolo mpe kotombola ezaleli mobimba ya nzoto kolongonu ya basi” (Kouta na 1935 kino 1950), kolandana na Boangi monene ya nzoto kolongonu ya mokili mobimba (OMS).6 Eloko oyo kosalema liboso na bopalangani bwa mobeko bwa bolongoli zemi.

Na mboka Amelika (USA), bolongoli bwa zemi kozala moke na libateli liboso ya kopesamela nzela na mobeko na mboka na 1973 (Elilingi 1 na 2). Bk. Mary Calderone, Mokonji ya kala ya kimonganga mpona bobali bwa kobota malamu (plan familial), kosukisa kati na mbula 1960 ete “bolongoli bwa zemi, to na lisungi ya kimonganag to ya kozanga lisungi malamu ya kimonganga, mingi mingi kozala lisusu na likama te, mpo ete ekosalema malamu na minganga.”7 Dk. Bernard Nathanson, mokambi na kala ya bolongoli bwa zemi mpe moko na babandeli ya NARAL, kokoma na mbula 1979 ete

Maternal mortality rate

Mbotano ya basi kobota naStates mboka1915–2004 Amelika (USA) 1915-2004 byna year: United 900

700

500 400 300

Kati namboka na Angleterre mpe Ecosse, mbotana ya liwa na basi mpona kobota kokita kouta an likolo mosika na 550 (liwa na basi mpona kobota mpona mbotama ya bato 100.000) kati na 1931 kokita nanse ya 50 na mbula ya 1960. Etamboleli kokita na esaleli ya kisi ya bantibiotike (antibiotiques), kotia makila kati na nzoto na moto, mpe lisungi ya zemi oyo ezali na mobulu.”9 Kolandana na mayebisi ya Banki ya mikili mpona bokei liboso (le rapport de developpement de la Banque Mondiale) mpona 2006, Malaysia na Sri Lanka bakitisisaki mingi mbotana na liwa ya basi mpona kobota na nzela ya kotangisa ebele ya basi ya kosunga kobotisa bamosusu mpe bokambi bwa minganga ya basi ya kobotisa bamosusu kozala na bisika ya mboka mpe kopesa lisungi ya kisi na ntango yonso mpe bibobolo na mosala, na komatisa lolenge ya koyokisana (Communication ameliorée), bomemi biloko (transport) mpe lisungi ya misala yonso. Na Sri Lanka mbotana ya liwa na basi mpona kobota, mituya na kobotama na bana 100.000—kokita uta 2.136 na mbula ya 1930 kino 24 na 1996. Na Malaysia ekweyaki na kouta na 1.088 nambula 1933 kino 19 na 1997.10 Dk. Neelam Dhingra ya Boangi monene ya nzoto kolongonu ya mokili mobimba (OMS) kotatola ete bosopani bwa makila ebele kosala ete kino liwa ya 44% liwa na basi ympona kobota na mokili na Afrika, epai wapi eokoki nakopekisama na nzela ya kopesamela makila malamu. 11 Lisungi ya kimonganga na sika mpe lisungi bwa nzoto kolongono malamu kozala fongola mpona libateli ya bomoi mpe nzoto kolongono ya basi.

Bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi elingi koloba te kimia na bolongoli bwa zemi Libanda mayebisi na Bosangani ya mokili mobimba bwa mwango ya kobota malamu (Federation des parents pour le plan familial) mpe masanga mosusu oyo ekolobela bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi, ezali na mayangami moko te kotalisa kati na mobeko na bolongoli bwa zemi na mbotana na liwa ya basi mpona kobota mwana. Kopesa nzela bolongoli bwa zemi ezali kosunga eloko te na ntina na lisungi na monganga oyo ezali na nse mingi kati na mboka oyo ezali na bokei liboso.

Liwa ya bolongoli bwa zemi na mboka USA—1940-2004 1600

1400

800

600

bokaboli bwa maloba ete basi bakoki kokufa kouta na bolongoli mabe to bolongoli bwa zemi ya kozanga kopesamela nzela kati na mboka Amelika (USA) ezali kozanga makoki “mpo ete bantibiotike (antibiotiques) mpe makambo mosusu ya kimonganga kokitisa mingi mbotama na liwa ya bolongoli bwa zemi.”8

1200 Fall coincided with medical advancements including Bokiti bwa mbotano kouta penicillin, antibotics and na bokei liboso bwa kisi blood transfusions

lokola penicelline, antibiotiques na botie makila na nzoto na moto.

1000

800

600

200 100

400

0 1915 1920 1925 1930 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2004

Source: U.S. Centers for Disease Control and Prevention

20 04

20 00

19 96

19 92

19 88

19 84

19 80

19 76

19 72

19 68

19 64

19 60

19 56

19 52

19 48

0 19 44

Bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi na mboka Amelika (USA) na mbula ya 1973 kopesa makasi moke na mbotano ya liwa ya basi na kobota.

Fig. 1

200

Source: U.S. Centers for Disease Control and Prevention

19 40

Mpona mbotama 100.000 per 100,000 live births

Source: U.S. Center for Health Statistics and the U.S. Centers for Disease Control

Fig. 2

Kolandana na Eteni na Boangi na Mokili Mobimba mpona Bato Na mboka Afrika ya Sude, ndakisa, mituya na bolongoli bwa zemi (PND), ezalaki na kokita ya solo te na liwa ya basi mpona kobota komata kouta na mituya na likanisi (nombres éstimés) 1.600 na mbula to liwa ya mwana uta na 1994. Lisanga na Mokili mobimba ya bato 1996, mbula liboso na bolongoli bwa zemi kopesamela nzela, uta na mpe Bokei liboso kati na CAIRE mpe na 85.621 na mbula 2005.18 Na lolenge mosusu, mayangami na minei ya Mokili mobimba na ntango oyo mboka Pologne kopekisa mpona basin a Beijing.12 Eloko oyo kozala ebele na bolongoli bwa zemi kokitisa Mbotano ya liwaMortality ya basi na kobota Maternal Rates solo ata soki, ata na ngonga wana, ebele mbongo na mbulamatari ya bolongoli bwa na basi kozala na nzela na bolongoli bwa zemi, litatoli koloba ete mituya yonso ya 70 zemi bwa kopesamela nzela na mobeko bolongoli bwa zemi (na ndenge ya malamu 60 liboso. mpe kobombana) kokita na lolenge ya Per mbotama 100,000 births Mpona 100.000 kokanisa te.19 50 Ndakisa na Russia, Amelika, Irlande mpe Pologne kolakisa ete mboka na mobeko bwa Ezali malamu mingi kosukisa ete 40 bolongoli bwa zemi bwa makasi kozala na bomati bwa mituya bwa bolongoli bwa mbotana na nse ya liwa na basi ya kobota zemi oyo ekoya sima na bopesi nzela 30 koleka ata bamboka oyo bakopesa nzela bwa bolongoli bwa zemi, mituya (soki 20 ya bolongoli bwa zemi. Mayebisi na elilingi mbotana te) ya bolongoli bwa zemi oyo 3 ezali kouta na Mayebisi na Liwa na Mokili ekotala liwa ya basi mpona kobota ekoki 10 mobimba ya 2005, kobimisa na Mwango na kobakisama, kasi kokita te. mosala na mokili mobimba mpona bokei 0 Russia USA Ireland Poland Irlande Pologne liboso na mboka (PND).13 Likama mabe mpona bopesi Bolongoli bwa zemi bwa Abortion legal

Bolongoli bwaillegal zemi bwa Abortion

nzela to bwa mobeko mobeko te Source: UN World Mortality Report, 2005 Kati namboka ya India bolongolo bwa zemi nzela bwa bolongoli bwa zemi Source: UN World Mortality Report, 2005 ezali kozuwa esika na mobeko namboka, kasi Na mokili ya makoki na liboso, likama liwa na basi mpona kobota ezali ebele na ya bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi Fig. 3 ntina na lolenge ya mabe ya lisungi na kisi. kokita na nse. Jeanne E. Head, R.N, U.N. (Boangi ya mokili mobimba) Mpona ntina na oyo etali mobeko na bolongoli bwa zemi: Botali bwa Mokonji (Representative) mpona lisanga na ekolo na ntina na bonkolo yonso lisusu na Mwango na mosala na mokili mobimba mpona bokei na bomoi, azali koloba: “Basi yonso na likama mpo ete bazali na liboso na mboka (PND). “Ata bakotika mobeko na bolongoli bwa bozangi bwa makoki ya kokuta na Dokotolo, lopitalo to bakisi ya zemi kosala mosala, bolongoli bwa zemi bwa malamu te kobakisa antibiotike liboso ya bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi kokuta mbotana na lisungi ya liwa na basin a mboka India (570 liwa na ngonga moko sima na bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi. mpona kobota kati na baboti 100.000 na mbula 1990).”14 Mpe soki bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi kosepela Na koloba mbotana na liwa na na bato ebele, lokola ezalaki kobota na mboka Paraguay ezali Ndenge nini okoki kokitisa liwa na basi mpona kobota? mpona mikili mosusu, ebele na nse mingi, ata kozala lipekisi • Bokabwani kati na mama na liki, to na nzela ya kobota to na bolongoli bwa na basi oyo basili kowelisa na ya ebele na bolongoli bwa zemi zemi, ezali na likama mingi namboka ya bokei liboso koleka ata mboka bozangi bwa kisi.”20 mpe na ndenge ete bolongoli bwa oyo ezali liboso mpona ntina na lisungi ya nzoto kolongonu oyo ezali zemi bwa kobombana ezali na na nse mingi mpona basi – mingi mingi bozangi bwa kisi ya antibiotike Ata na mboka na Amelika, (antibiotiques), kisi ya kopekisa makila kobima, mpe bandako malamu. momesano. Mbotana solo esili mokambi na mokili na kisi na na kokita na nse mingi—“kouta • Esengeli na biso kosalela makoki na biso kopesa lolenge yonso lisungi na boluki luki na sika, pene na basi na liwa 300 na kobotana 100.000 nzoto kolongonu oyo esengeli mpona basi mpe bilenge basi, na esika ya 400 koyebana kokufa kouta na nambula 1986 mingi ya sika na kopesa nzela ya bolongoli bwa zemi mpe mwango mwa bokebi mwa bato. bolongoli bwa zemi bwa mobeko 1995 likanisi ya mbula matari na na mboka kopesa nzela kouta • Esengeli na biso kobunda mpona kopesa basi ya mboka na bokei liboso liwa 190 na kobotana 100.000.”15 na nzela ya mboka kosila na lolenge moko ya lisungi ya esika moko na basi ya mboka na makoki yonso mpo na mituya – lisungi oyo euti eyano na nzoto kolongonu mpona mama kopesamela nzela na mbula Litatoli kolakisa ete mbotana mpe mwana.

1973.21 na liwa na basi na mboka ezali kolandana mingi na lolenge ya Bolongoli bwa zemi ezali na lisungi na monganga koleka ata libateli te. Kati na mboka bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi. Mitungisi ya bolongoli bwa na bokei bwa liboso mpe kozanga kisi to lisungi oyo esengeli zemi ezali te mosala na samba na molongo, kasi lisungi ya kisi mponabasi na kobota mpe zebi ya lisungi na nzoto na moto, mpe monganga epai wapi bolongoli bwa zemi etikali kosalema. komatisa kati na bolongoli bwa zemi komema na nzela ya bopesi bwa nzela oyo ekobakisa kaka liwa ya basi na kobota te, kasi Bopesi nzela bwa bolongoli zemi kokela momesano ekobengana eyano kati na bomoi mpe nzoto kolongonu kati na basi mpe bilenge basi.

Bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi ekoki kopesa nzela na mosala yango kozala na mpasi, kasi ezali na eloko moko ya mobulu: bopesa Mobeko oyo ekotelemela bolongoli bwa zemi ezali malamu mpona nzela bwa bolongoli bwa zemi kobakisa mituya ya bolongoli bwa zemi. libateli kaka te bana oyo babotami te, kasi bamama na bango lokola.

Na mboka Amelika (USA), mituya na bolongoli bwa zermi komata Basi bazali na bosenga bwa libateli mpe lisungi, bolongoli bwa zemi te. kouta na mituya ya likanisi (nombres éstimés) 98.000 na mbula kino na likolo ya nkese (million) 1.6 liboso ya bopesi nzela bwa bolongoli Likambo na bosembo bwa zemi. Stanley Henshaw ya Kelasi ya Guttmacher (mobundeli ya bopesi nzela bwa bolongoli bwa zemi), “Kati na bamboka ebele, Bosembo esengi ete mobeko kobatela lokumu mpe bonkolo mot yonso ezali na momesano sima na bolongoli bwa zemi kopesamela ya libota, kotia na kati bana oyo babotami te na bamama na bango. Ma nzela ete mbotana na bolongoli bwa zemi komata makasi mpona bongisami na “Liwa na basi mpona kobota” mpona kopesa bolongoli bambula ebele, sima kotelema esika moko, kaka ndenge tomoni bwa zemi ezui esika te—bolongoli bwa zemi bwa bopesi nzela na mponamboka Amelika (USA).”17 mobeko na mboka ekokamba kaka na ebele na bolongoli bwa zemi,

Mikanda na Boangi na mokili yonso kososola bonkolo bwa mwana oyo abotami te “Mwana, mpona ntina na kozanga kokola na nzoto mpe na makanisi, libateli ya momesano te kozala na bosenga epai na ye mpe lisungi, kotia na kati libateli ya mobeko bwa mboka, liboso mpe sima na kobotama.”

Maloba na bonkolo ya mwana.

“Bososoli bwa lokumu mpe bonkolo ndenge moko mpe kozanga mbongwana ya libota yonso na bato ezali moboku na bonsomi, bosembo mpe kimia kati na mokili.” mpe eyano na yango, ebele na bolongoli bwa kotinda mikakatano kati na nzoto na basi. Lisungi malamu ya kisi, bolongoli bwa zemi te, ezali

Bililingi

1. Bokutani bwa ntuku mitano na sambo bwa Nzoto kolongonu, Mayebisi bwa baton a Sekeletele likolo ya Mbotama na Nzoto kolongonu, A54/13 (15 Avril 2004).

2. Boangi bwa Nzot kolongonu bwa Mokili Mobimba, Bolongoli bwa Zemi bwa kozanga libateli: Makanisi ya mokili mobimba mpe eteni songolo ya mokili oyo ekotala mabe na bolongoli bwa zemi bwa kozanga lisungi mpe Liwa mosusu na mbula 2003, ya 5e ed. (Geneve: Boangi bwa mokili mobimba bwa nzoto kolongonu, 2007).

3. Kati na mbula 2007 mayebisi ya Bolongoli bwa Zemi bwa oyo ekozanga lisungi, Boangi bwa mokili mobimba mpona nzoto kolongonu kondima, “Epai wapi makasi ya bolongoli bwa zemi kopekisama mpe mosika kozala na makoki te, to ya bopesameli nzela kasi makasi mpona kozuwa, mayebisi moke kopesamela likolo na mosala ya bolongoli bwa zemi.

Na lolenge wana, ezali makasi kopesa mituya mpe kokabola bolongoli bwa zemi. Mayebisi nini oyo ezali na esika kasi kozanga kotia kondima.”

Boangi bwa mokili mobimba bwa bato Eteni oyo ebengami na mituya ya likanisi “moke maloba kobanda mituya ya nmayebisi ya makasi kozanga mpona na eteni molai ya mikili.” Boangi bwa mokili mobimba, Bato na Mokili kotala 2002 (New York: Boangi bwa Mokili mobimba, 2004) Kotekama na No.E.02.XIII.14. Jeanne E. Head, R.N., kosukisa, “Moke na mayebisi kosala momekano kozala solo ya nkombo na bolongoli bwa zemi mpe mobeko na bolongoli bwa zemi na mokili na mikakatano, mosala na makasi. Mituya ya makanisi ya Boangi bwa nzoto kolongolu bwa mokili mobimba oyo OMS kotongama na mitango ya makanisi, oyo ekofanda likolo ya mayebis ya moke mpe ya bobola na makanisi.” Jeanne E. Head na Laura Hussey, “Bolongoli bwa zemi kozala nanzela ya Libateli bwa Nzoto kolongono ya Basi?” Mokili e-j, sanza ya motoba (Juin) 2004, 52-57.

4. “Bolongoli bwa zemi”Mayangani bwa mokili mobimba mpona mwango na kobota malamu, <http://www ippf.org/en/What-we-do/Abortion/ default.htm> (20 Avril 2009).

5. Boangi bwa mokili bwa nzoto kolongonu, Mayebisi ya Nzoto kolongonu ya Mokili mobimba 2002 (Geneva: Boangi bwa Mokili mobimba bwa nzoto kolongonu, 2002).

6. Boangi bwa Mokili mobimba bwa nzoto kolongonu, Liwa ya basi mpona kobota: Mokanda na mokili mobimba (Geneva: Boangi bwa Mokili mobimba bwa nzoto kolongonu; 1991).

7. Mary S. Calderone, “Bolongoli bwa zemi bwa kozanga kopesamela nzela lokla likambo kati na nzoto kolongonu na bato,” Mokanda na kotanga ya Baton a Amelika ya nzoto kolongonu na bato 50 (Juillet 1960); 949.

Maloba ya mokili mobimba mpona bonkolo nabato.

eyano epai na likambo ya liwa na basi mpona kobota kati an mokili oyo ezali kokende liboso.

8. Bernard N. Nathanson na Richard N. Ostling, bolongoli bwa zemi bwa Amelika (New York: Doubleday, 1979), 194.

9. Boangi bwa Mokili mobimba bwa nzoto kolongonu, Liwa ya basi mpona kobota: Mokanda na mokili mobimba.

10. Banki na Mokili mobimba, Mayebisi ya bokei liboso bwa Mokili 2006 (Juillet 2004).

11. U.S. Mokonji Smith (NJ), “Bokitisi bwa Liwa ya Basi mpona kobota namboka mpe libanda,” Makomi na Mayangani 154: 82 (19 Mai 2008), H4125.

12. Boangi bwa mboka mokili mobimba, Mayebisi ya Liwa na Mokili 2005 (New York: Boangi bwa mboka mokili mobimba 2006), Kotekama (Sales) No. E.06.XIII.3.

13. Ibid.

14. Boangi bwa mboka mokili mobimba, Mobeko na Bolongoli bwa zemi: Makanisi ya Mokili mobimba (New York: Boangi bwa mboka mokili mobimba, 2002) Kotekama (Sales) No. E.01.XIII.18, 56-58.

15. Boangi bwa mboka mokili mobimba, Mobeko na Bolongoli bwa zemi: Makanisi ya Mokili mobimba (New York: Boangi bwa mboka mokili mobimba, 2002) Kotekama (Sales) No. E.02.XIII.5, 29-31.

16. Lisanga na boluluki bwa zebi na mbula 1981 kosalela lolenge ya kotia elikya na likanisi na mituya 98.000 bwa bolongoli bwa zemi oyo ezali libanda na mobeko na mboka mbula yonso kati na mbula 32 liboso bwa bopesi nzela bwa mobeko bwa bolongoli zemi. Barbara J. Syska, Thomas W. Hilgers, M.D., mpe Dennis O’ Hare, “Lolenge ya kokanisa Bolongoli bwa zemi lokola koboma mpe makokisani na yango mpona mobeko na bato,” kati na makanisi ya sika ya bolongoli bwa zemi bwa bato, ed.

Thomas W. Hilgers, M.D., Dennis J. Horan mpe David Mall (Frederick, Md.: University Publications of Amelika, 1981).

17. Stanley Henshaw, Guttmacher Institute (16 Juin 1994), Presse release.

18. Wm. Robert Johnston, “Mayebisi ya mikolo eleka ya bolongoli bwa zemi, Africa ya Sudi,” Johnston’s Archive, 26 Ocobre 2008, <http://www. johnstonsarchive.net/policy/abortion/ab-southafrica.html> (22 Avril 2009).

19. Wm. Robert Johnston, “Mayebi ya mituya likolo na bolongoli bwa zemi kokita na mboka Pologne,” Johnston’s Archive; 26 Mai 2008 <http://www. johnstonsarchive.net/policy/abortion/polandlaw.html> (22 Avril 2009).

20. Jeanne E. Head mpe Laura Hussey, 56.

21. Bandako ya bolukiluki bwa bokambi bwa bokono mpe Kobatela, “Bolongoli bwa zemi kotia bokebi—Amelika (USA), 2005,” Bokono mpe Liwa Mayebi na mposo yonso 57, no. SS-13 (28 Novembre 2008).

MCCLGO! GLOBAL OUTREACH

Africa Life Youth Foundation P.O. Box 10489 Kampala, Uganda East-Africa Tel: +256-718-587596 africalyf2000@gmail.com www.africalyf.com

Minnesota Citizens Concerned for Life Global Outreach 4249 Nicollet Avenue | Minneapolis MN 55409 USA 612.825.6831 | Fax 612.825.5527 MCCL@mccl.org | www.mccl-go.org | www.mccl.org This publication also available in Swahili, Luganda, English, French, Spanish, Arabic, and Romanian.

Download at www.mccl-go.org or request copies for purchase at MCCL@mccl.org.

Photo: Bread for the World

National Right to Life Educational Trust Fund 211 East 43rd Street, Suite 905 | New York, NY 10017 USA 212.947.2692 | Fax 202.737.9189 NRLC@nrlc.org | www.nrlc.org National Right to Life Educational Trust Fund is an international pro-life NGO. Produced in the United States of America © 2011 MCCL