Parakleet nr 031 zomer 1989 by Ruben Flach

IN DIT NUMMER:

05 00 C3J

S V-

C c

C3) c

S' CO

CD Oi

•o

•2 CO CD

•o C

ALCOHOL

§ c

c CD CD

KINDERPASTORAAT.

CHRISTEN EN POLITIEK

LOFPRIJS EN AANBIDDING

S CD

s> 53

.c c

§ a CD

•c o

•§ CD

9 tQ "O c

§ c CD

P> CD

.<13 O

€ O

mEMMum Tia i^i

Parakleet

HEILIGING GAAT AAN

PINKSTEREN OFFICIEEL ORGAAN VAN DEBROEDERSGHAPVAN PINKSTERGEMEENTEN

VOORAF

IN NEDERLAND

VOORZITTER: H.N.van Amerom

HOOFDREDACTEUR: Dr. P. N. van der Laan

Mag ik een oudpinkstercliche evenafstojfen:"De Heilige Geest komt alleen in een rein vat!" Historischgesproken komt de Pinksterbeweging voort uit de Heiligingsbeweging. Dezestrominghad in de 19e eeuwgrote invloed, met name binnen het Methodisme in de Verenigde Staten en de Gemeinschaftsbewegung in Duitsland.

Eindredactie: J. L Karsten

Drs. G. A. van Veelen T. Verdam

Zet- en Layoutwerk: A. Vermeuien

Redactie en Administratie:

Hildo Kropstraat 9 / a

3431 CO Nieuwegein

"Bekering - Heiliging - Doop in de Heilige Geest", dat wasoak voor alle vroege Pinksterleiders een onomkeerbare volgorde. Nog altijd zijn sporen van deze heiligingsgedachte herkenbaar in de Pinkstergemeente. In bepaalde landen zie je zelfsdiepegroeven, dat soms ontaardt in een verkrampt wetticisme. In een bepaaldepinksterdenominatie in ZuidAmerika bijvoorbeeld wordt levensheiliging bij de vrouw letterlijk afgemeten aan de lengte van het haar en wordt het dragen van een baard bij de man als een grovezonde beschouwd. Hoe gaan wijcreatiefom met de schijnbare tegenstelling tussen de "vrijheid van de Geest" en de "opdracht tot heiliging". Het is duidelijk dat de wereldwijde

tel. 03402-44344

Pinksterbeweging hier noggeen consensus ihheeft gevonden. Datgeeft op intemationale bijeenkomsten best wel eens spanningen. Persoonlijk laat ik in

Giften of kwartaalbijdragen worden dankbaar tegemoet gezien;

die omstandighedende regel de ander geen aanstoot te willengeven (Rom. 14:13-23,1 Cor. 8:1-13). Tweekemvragen daarbij zijn:"Ben ikgericht op de

op gironummer 5326375 t.n.v.: Administratie Parakleet te Nieu

wegein. Riohtprijs- jF 18.50 per ' jaar. Geiievebij betaiing de bijgevoegde acceptgirokaart te ge-: bruiken

De Broederschap is een Konink-'

iijkerkend Kerkgerioptschap dat iandeiiik geregistreercf staat onder no. KG 136 d.d.5-2-1960 bij het Ministerie van Justitie. Giften

t.b.v. Broederschapsaktiviteiten

zijn beiastingaftrekbaar volgenS;

ander?" en "Is hetgeen wot ik doe tereervan Gqd?"^l Cor. 10:31-33). Heilig wil zeggen: apartgezetvoor God. Dotmoet blijkjenjbovenaj in de liefde totHem en de naaste (Matth. 22:37-40). Wij zijnjuist vrijgemaaki, om te wandelen naar de Geest en elkaar te dienen door de liefde (Gal. 5:1 en 13). Vrijheid en heiliging worden in dit perspectiefals de linker- en rechterhand, die beiden het Lichaam dienen. Isoleren wijheiliging dan kan dit in een verkapte vorm van esoterisme (zelfredding) ontaarden. Is onze heiliging gericht op de ander, dan weerspiegelt dit het liefdegebod en is er een basis waardoor Gods Geest ons kan onderdompelen in Zijn volheid.

de wet op de Kerkgenootschap-

In dit nummer worden bepaaldepraktischekonsekwertties van deze heiliging

pen.

naderuitgewerkt. Het driikel vanL.S. Erwteniahpdst dittoe op het

Testamentaire beschikkingen en legaten moeten notarieei vastgelegd worden ten gunste van de Broederschap van Pinkstergemeenten. Gironummer 209119

t.n.v. de Penningmeester van de Broederschap van Pinksterge-^ meenten te Nieuwegein. De Broederschap is geaffilieerd met de Assemblies of God int. en i

lid van de European Pentecostal

Fellowship. Parakleet is aange-:

alcholvraagstuk, er is een waarschuwing opgenomenover het video-gebruik en ook Marianne Loggers gaat er op in in relatie met het zingen en spelen door de Geest. Er is daamaast veel actueels te melden: een reisverslag van broeder van Amerom, een artikel van Meindert Leerling ter bezinningop de komende verkiezingen en veelnieuws infocus. U vindt een lezenswaardig artikel van Else Vlugover kinderpastoraat. Tenslotte enkele praktische notifies ten aanzien van het gemeente-onderwijs en public relations programma en enkele boekbesprekingen. Een gevarieerdleesmaal, dat naar ik hoop goed zalvoeden.

sioten bij de International Pente costal Press Association.

ÂŠ

Parakleet

Overname

slechts na schriftelijke toestemming â&#x20AC;˘

Paul van der Laan

Alcohol, hoeveel is "te veel"?

PARAKLEET

door LS.Erwteman

Hoe moet je iemand vertellen dat hij teveel drinkt? Hoe kun je zeggen dat iemand te veel drinkt? Kunje zien aankomen dat iemand een probleemdrinker gaat worden en hoe? Wanneer is de grens van sociaal drinken overschreden en het gebied van probleemdrinken betreden? Dit zijn enkele vragen uit de wereld van pastorale begeieiders die zich het lot van de alcoholist/iste aantrekken.

Het is de bedoeling om op deze en andere vragen antwoord te geven in dit artikel. Ik heb, in mijnbediening van vijfjaar pastoraal begeleider (waarvande laatstetwee jaar intensief alcohol en drugs counseling), vele fouten gemaakt. En ik heb moeten leren, hoe moeilijk het is om je in te leven in de situatie van een verslaafde, wanneer je dat zelf niet bent. Het probleem van alcoholisme begint in Nederiand zo langzamerhand angstwekkende vor-

de te hebben gezien in Los Angeles, California, ben ik wel voorzichtiger geworden in adviezen

men aan te nemen. Dat is duidelijk te zien na

te geven aan anderen.

acht jaar in het buiteniand te hebben gewoond. Niet aiieen is alcohoi zeer acceptabei in aiie iagen van de bevoiking en wordt het meer en meer geconsumeerd. Maar ook iijkt het steeds duideiijkerteworden, datergemiddeid intensiever wordt gebruikt per persoon en dat daardoor de schadeiijke gevoigen groteraan het worden zijn, dan voorheen. Kun je zien aankomen dat iemand een probieemdrinker gaat worden en hoe? Wanneer is

Om te zien of iemand een probleemdrinker zou kunnen worden, is het goed om te zien tot weike groep hij of zij tjehoort. In een onderzoek werd gevonden dat de volgende groepen de meeste kans op het ontstaan van drinkers boden: Âť mannen onder de 45 jaar * mensen van hoge sociaie status * mensen uit de hogere beroepen en uit de

de grens van sociaal drinken overschreden en

het gebied van probleemdrinken betreden? in pastorale begeleiding zuiien deze vragen een steeds grotere ro! gaan speien en steeds vaker gaan voorkomen. En hoewei het tamelijkduide

zakenwereld

* pas afgestudeerden * ongetrouwde mannen * inwoners van de kieinere steden

In de volgende groepen komen de zware drin

kers voor (zij die al een geschiedenis van drin ken achter de rug hebben):

lijk iswanneer iemand alleensociaal drinkt(hoe veel van onze pastorale begeieiders en/of predikant-voorgangersdoen hieraan mee?) en volkomen duidelijk is wanneer iemand een pro bleem met drinken heeft, is juist die overgang

* mensen uit een lagere sociaie status * operateurs en dienstverlenend personeel

niet makkelijk te onderscheiden. Het is weilicht

Âť ongetrouwde of gescheiden mensen

* mannen van 45 tot 49

* mannen die middeibare school afmaakten maar niet verder studeerden

goed hier op te merken dat ik besiist niet princi-

Het (zwaar) drinken in kerkeiijke kringen komt

pieei tegen het gebruik van alcohol ben, noch

steeds meer voor.

voor mijzelf, noch voor anderen, in het aige-

Aan het eind van dit artikei is een vragenlijst

meen gesproken. Om een aantai praktische redenen gebruik ik zeif nooit alcohol meer. Dat

opgenomen, die behulpzaam kan zijn om aankomend alcoholisme aan te tonen.

heeft onder andere te maken met de voorbeeld-

Wanneer iemand een vader heeft of had die een

funktienaar mijn kinderen toe. Maar na de ellen-

zwaredrinker (= probleemdrinker = alcoholist)

PARAKLEET

is of was, dan Is de kans groot dat die persoon zeif ook gaat probieemdrinken, of dat al doet. in mindere mate geidt dit ook voor mensen die een grootvader hadden die alcoholist was. Een

meisje dat onder een alcoholische vader opgroeide, ioopt grote kans een alcoholist te trouwen. Wanneer, om een of andere reden, dit

huwelijkwordt ontbonden, is de kans zeer groot dat zijopnieuw in het huwelijkzai treden met een alcoholist.

Hoe kunnen we nu een probleem in drinkgedrag zien aankomen? Ten eerste is de kans op zo'n probleem veel groter, wanneer er al gedronken wordt, dan" wanneer er haast nooit, of nooit, wordt gedronken. Daar er vele sociale drinkers zijn, is dit een moeilijke zaak. Overai kan in principe een probleem opduiken. Ookal, omdat alcohol een algemeen aanvaard genotmiddel is, wordt de grens zo veel gemakkelijker overschreden.

De volgende categorieen zullen ter assistentie

kunnen staan van hen die in hun pastorale begeleidlng met de vraag van veel/te veel drinken in aanraking komen. En om goed te luisteren is het soms goed vragen te stellen die de ander kunnen helpen, zijn of haar verhaal gericht te vertellen. Daarom wil ik de volgende categorie en vergezeld laten gaan van enkele diagnostische vragen.

1. Wilskracht Op de vraag of iemand zou kunnen stoppen, zai de aankomende, maar ook gearriveerde, alco holist antwoorden, dat hij/zij dat kan, wanneer hij/zij maar wil. Of het antwoord is, dat zo af en toe een drankje niet gemist kan worden. in beide gevallen is het resultaat, dat er niet gestopt wordt. En hoewei de hoeveelheden sociaal ac-

ceptabel iijken, of zijn. Is de motivatie waarmee wordt gedronken, die van lichte binding en afhankelijkheid. Het felt dat die binding er is, wordt ontkend. Van het leven wordt genoten met voile teugen en daar hoort een drankje zo nu en dan bij. Een drankje zo nu en dan kan duiden op sociaal

iemand die vroeger teveel heeft gedronken en die nu sociaai wiidrinken, het grote risiko neemt in trieste herhaling te vervallen. Op het punt van aicohoi is de wilskracht eens weggebrand. Die komt nooit meer terug. DIagnostische vragen zijn, "Goed, je zegt dat je kunt stoppen wanneer je maar wiit. Waarom heb je dan nog steeds niet willen stoppen met drin ken, nu je ziet dat je te pas en te onpas gebrulkt?" En, "Hoe voelt het om toe te geven dat je geen wilskracht hebt op dit gebied?" Hoe pijniijkerdit voelt, des te dichter zit deze persoon bij probieemdrinken.

2. Snel voelen dat alles mislukt of verloren is Het is kenmerkend voor iemand met gedragskenmerken van een alcohoiist, om in tegenspoed ai snel op te geven. Dat is, zeker in de beglnstadia, niet gemakkelijk te zien. Want dat opgeven vindt vaak niet plaats in de zichtbare dingen. Studies, banen en andere uiterlijke activiteiten zullen niet snel worden gestopt. Maar het zijn vooral de dingen die alleen de direkte famllieleden zullen opmerken, waarin de moed verloren gaat. Alcohol vervult hierin een dubbelfunctie. Ten eerste kan het aanvullen, wat als verlies of

mislukking werd ervaren. Ten tweede kan het, in geval van ouders die ook alcohoiist waren, het

oude onheiisbeeid van "Ikhad het je wel gezegd" oproepen dat zo vertrouwd is in dit soort situaties.

Het kind van een alcoholische ouder kan ma-

nlsch depressief worden, omdat het nooit had

begrepen waarom bijvoorbeeld mama zich blij en dan weer plotseling zo boos gedroeg. Dat geheel uitzichtloze kan zo volkomen op de kinderen overslaan.. En omdat het bij de ouder periodiekvoorkwam, dus niet constant, zai ook bij het kind van een alcoholist dit depressieve gedrag onvoorspeibaar en slechts af en toe voorkomen. Een diagnostische vraag is, of ie mand in het huiselijke verkeer emotioneel sterk is, of dat hij/zij snel en vaak depressief is.

drinken. Maar wanneer iemand niet meer zon-

der kan op bepaalde gelegenheden, althans altijd op die gelegenheden gezien wordt met een

3. De werkaholicus Veel drinkers voelen de dwang om te presteren.

alcoholisch drankje, is niet langer de vraag of men stoppen wil aan de orde omdat de wils kracht dan al te zwak is geworden. Een katholieke priester in Amerika, die zeif alco holist is geweest en nu overai lezingen houdt. Father Martin, vergelijkt het willen stoppen met alcohol met het hebben van buikloop. In belde gevallen, zo zegt hij, heeft wilskracht geen enkel effekt op het proberen te stoppen. Het is uiterst beiangrijk om het bijbelse principe, dat A.A. (Anonieme Alcoholisten) hebben gekozen als hun eerste stap op weg naar genezing, toe te passen. Dat zegt, "Wij hebben erkend dat we

Dit gaat volgens het motto: ik leef om te werken. In het werk wordt aan het, inmiddels in het

ten, dat er een pauze kan zijn. Maar als die informatie van de termostaat (vader, moeder, oudere broer, voorganger) de ketel nooit be reikt, zai die arme ketel blijven ijveren, of de

tegenover de alcohol machteloos stonden en

temperatuur nou bereikt is, of niet.

dat ons leven stuurloos geworden was." Dat mag overdreven klinken bij het wat meer drinken op sociaie momenten, maar waarom wachten tot de situatie ernstig is ontwricht? Met deze machteloosheid hangt nauw samen, dat

Prestatiedwang komt mede voort uit het gevoel dat een prestatie kan compenseren wat er ergens anders afgebroken is. Het werken geeft het gevoel dat niet ailes verloren is. Het wordt gemotiveerd uit de angst om steeds meer te gaan

onbewuste opgeslagen bevel, "Gij zult werken om geaccepteerd te worden", steeds opnieuw gehoorzaamd. Maar omdat vaak de acceptatie gemist werd, werkt dit principe net als een op hoi geslagen verwarmingstermostaat. Wanneer

de juiste temperatuur is bereikt (de juiste prestatle geleverd), laat de termostaat de ketel we-

Uitaindeiijk is aan niauwe varslaving gavormd. Het motief is namaiijk niat ta warkan om aan

Ook haaft hat wainig ta makan mat da Intimitait, waarmae die mansan verbonden zijn aan de "eanzama" drinker. Ean goede vraag hiar is, "Hoa voai jaja ais ja aiiaan bant, wat gaat ar dan door ja haan?". En, "Wat is ar zo aantrakkaiijk aan drinkan in ja aantja? is hat schaamta, of schept ja drinkan aan stemming van madltatie an melancholia, waarbij ja gaan andar om je

rasultaat ta baraikan, maar om ta warkan, om

haan duldt?"

toegeven aan het gevoel van binnen, om alias erbij near te gooien. Het zou hetzelfda zijn als iamand die ovarvarmoeid is an zijn ogan wil opanhoudan door hard ta gaan pratan, zichzalf in zijn gazicht ta siaan, of snal op an naarta gaan iopan.

zich goad ta voaian, om gaaccaptaard te war den. Een aantai sleutelvragen in dit varband zijn da voiganda. Wat doe ja ais ontspanning an

hoaveal tijd bestead ja daaraan per week? En: hoa voai ja ja, wannear ja iats andars doat dan warkan? En: hoa voai ja ja, wannaar ja in ja werk aan misiukking maemaakt?

4. De perfectionist Ean soortgaiijke catagoria is da parsoon die ailas altijd tot in da puntjas moat baaindigen. Dat is even iats andars dan da warkohoiist die altijd wat omhandan moat habban. Hiar is da kwalitait

da dwangneurose. Maar daze kwalitait kan tot anigszins absurda details laidan, die wainig mat aan goad rasultaat habban ta makan. Dan gaat hat maar om zovaal mogalljk details an om hat niat rustan, voordat ai die details zijn afgawerkt. Ook om hat dapressiaf wordan, wannaar hat gawansta rasultaat niat kan wordan bereikt. Hat taganhoudan van zo iamand kan iaiden tot grota spanningan, omdat op die maniar da aigenwaarda niat kan wordan opgabouwd an da goadkeuring kan wordan misgalopan. Een diagnostische vraag in dit varband kan zijn: "hoa voai jaja, wannaar ja iats niat halamaal habt afgamaakt, of iats niat tot aan goad ainda habt gabracht?" Op da vraag, "Waarom moat iats aitijd zo perfect zijn?", zai da parfactionist ai rationaiisarand antwoordan, dat dat is voor hat goada doai. Dus

moat die vraag andars wordan gaformuiaard. Bijvoorbaaid, "Sinds wannaar ban ja zo, dat ja niat aardar rust voordat iats halamaai goad is baaindigd?" Of, "Harinnar ja dat ja vadar/moadar ooit aan van ja projactan goadkaurda; an

hoa ging datin zijn warl^" 5. In je eentje drinken Ais hat nuttigan van alcoholischa drankan dan sociaal is toagastaan (of, zo u wiit, zondar risioo is), dan houdt dat In, dat hat nuttigan dan ook

op sociala wijza gasohiadt. Dat wii zaggan, in gazaischap. Wannaar iamand ookaliaan bagint ta drinkan, duidt dat vrijwai aitijd op aan probiaam. Da drank wordt aan madicijn. ik zag vrijwai, omdat ar altijd da mogalijkhaid is van de toapassing van aan takst ais 1 Tim.5:23, maar het is niat gak om mansan met dat axcuus nadar naar hun motiavan ta vragan. Wannaar iamand aliaan is, kan hat gavoai van aanzaamhaid optradan. Dit kan zowai in gazinsvarband,

ais daarbuiten geschiadan. Hiar is de takst, "Eanzaam, maar niat aliaan" van toapassing. Gatrouwd of niat, aanzaamhaid is aan gasteidhaid van hat hart an heeft wainig ta makan mat het aantai mansan dat in de directe nabijhaid is.

6. Schuldgevoel Ean andara aiganschapdia latent probiaamdrinkan zou kunnan aanduiden is hat schuidgavoal. Dit is aan installing van hat hart, waarbij schuid wordt gavoaid over situatias waarbij da iatanta drinker halamaal gaan schuid haaft. Ean voorbaald van zo'n "vals"schuidgavoal is da situatia, waarbij hat kind van aan aicoholist zichzalf da schuid gaaft van hat problaamdrinkan van zijn of haar oudar. Maar ook in ailariai andara situa

tias kan da schuid naar zichzalf wordan toagaschovan. Dit kan koman, doordatda oudar daze

installing haaft aangakwaakt. Het kan ook zo zijn, dat door ean aangeiaard gavoai van minderwaardighaid (oudar die gaan

tijd haaft, tavaai kritiak op uitarlijk of gedrag, varworpan zijn ais kind, ate.) dit schuidgavoal steads opnieuw wordt aangameten. "Ik mag da andar gaan pijn doan. Alhoawal iamand iats doat dat niat goad is, kan ikdit niat aan die andar zaggan. ik heb daar hat racht niat toa." En, "ik hab daze situatia zaif verdiand. ik hab da andar

zwak gamaakt."

Bij kinderan van aicohoiistische oudars speeit dit zaar stark. "Ik ban arda oorzaak van dat mijn oudar drinkt." Diagnostische vragen zijn dan ook bijvoorbaaid, "Voaija dat ja ja familialid pijn doat, wannaar je ham of haar mat da waarhaid confrontaart?" En, "Voai je dat ja schuidig bant aan aan bapaaida situatia (waar aan andar die schuid iogischarwijs niat kan ontdakkan)?"

7. Bij schuid hoort ook schaamte

Bij kinderan van alcohoiistan wordt ai vroeg de schaamta van het andars zijn ontwikkaid. En van hat niat kunnan uitnodigan van vriandjas thuis. Want pappa of mamma is waarschijniijk dronkan. Maar hat gaat diaper. Want het is da oudar die onza idantificatia is, onza matrijs die ons aigan baald als volwassana voor aan deal bapaalt. En aan oudar die gaan maat kant, die gaan zaif-controla kant, programmaart aan slacht baald Inzijn kind. Hat is ook da oudar die da flas kiast, in piaats van da raiatia mat zijn vrouw (of haar man), of mat da kinderan. Zo kan iamand jaran gatrouwd zijn met aan aicoholist, om uitaindeiijk tot da zaar pijniijke ontdekking ta koman, dat die heia raiatia, dat

hale huwelljk, ai die jaran van saman zijn, ledig zijn gawaast. Hat waran jaran zondar inhoud, eiganlijk varspiida tijd. Dat geeft opniauw schaamta: "Ban ik zo blind dat ik ai die jaran naast aan vraamda hab galaafd?" ik dank dat daze schaamta aan gaastaiijka basis haaft. Ais aan varontrainiging komt da schaamta van da drinker over zijn/haar siachtoffars.

PARAKLEET

In de "KieinePrins" (door Antoine de Saint-Exupery) staat een relaas van een kieinejongen, die de wereid van de voiwassenen ontdekt. Een van

die grote mensen is een aicohoiist, die, zoais ai

die andere grote mensen, in een eigen wereidje ieeft. "Wat doe je daar", vraagt de jongen. "ik drink", zegt de man. "Waarom drink]e?""Omte vergeten." "Om wat te vergeten?" "Om te vergeten dat ik me schaam." Dan vraagt de jongen, "Waarover schaam je je dan?" En de man ant-

tegen anderen, onverdrageiijk tegen eigen gezinsieden. Ditis een vorm van toneeispei, waarbijde onvrede aiieen tegen vertrouwde mensen wordt geuit. Sterker nog, het zijn de famiiiereiaties, zoais echtgenoot/note en kinderen, die de ai iang ievende onvrede doen herieven, ais een soort voortzetting van oude reiaties, waarin die onvrede heerste. En ook een geest van vroomheid vait hieronder. Het zijn soms de iuide bid

ders, die graag vroom iijken, terwiji toneeispei

woordt tensiotte, "ik schaam me dat ik drink."

het enige echte daaraan is.

Deze gebondenheid schuift, ais een deken, over

Niet, dat zo iemand geen Christen kan zijn (wie zai dat in eik van deze punten beoordeien?), maar het belangrijke van deze vorm van toneei spei is weer de indruk die iemand op de omstan-

de famiiieieden. En bevrijding is hier werkeiijk nodig.

Ook hoort hierbij de schaamte voor de eigen persooniijkheid; het ontevreden zijn met zichzeif. Met toneeispei kan men worden wat men

niet is. Op feestjes en andere bijeenkomsten is een openheid en iuchtigheid nodig die er van nature niet is. Van nature is er de gesiotenheid, het niet weten waarover te praten en de een-

ders maakt. Vragen kunnen zijn: "Hoe denkt je gezin over je vroiijkheid, ben je tegen hen zoais je tegen mij bent?" ,"Meen je dat je werkeiijk zo schuidig bent en wat denk je er dan aan te doen?", "Hoe is je stiiietijd." "Denkje dat je een soort dubbei ieven ieidt, aan de ene kant dit

zaamheid, zeifs in een ruimte voi mensen. Min

gedrag, aan de andere kant een min of meer tegengesteid gedrag?"

of meer automatisch wordt wat iater het aanpassen van de persooniijkheid voor geiegenheden

9. Pljn verzachten

overgenomen door de aicohoi.

Diagnostische vragen zijn, "Zijn er dingen die je ouders deden, waarover jij je schaamt?" Of, "Ken je schaamte in je ieven, waar je niet vanaf kunt komen?" En, "Hoe vind je jezeif, wanneer je in de spiegei kijkt?", gekoppeid aan, "Hoe dacht je vader of moeder over je?"

8. Toneeispei Een andere gedragsvorm van de aankomende

drinker is toneeispeien. Hij kan, wanneer hij een fout maakt, overdreven reageren en mensen wiiien overtuigen dat hij een minimaiefout heeft gemaakt. Eigeniijkwas dit een uitzondering die bewijst hoe perfect zijngedrag is.Aan de andere kant kan hijjuist zeggen dat het hem ontzettend spijt en dat dit werkeiijknooit meerzai gebeuren. Voorai wanneer er gedronken is, wordt er dan bezweerd dat dit de iaatste keer was.

En hij/zij deeit dramatische schuidbekentenissen uit, zoais, "Geef mij maar aiie schuid, ik heb het heiemaai verpest". Deze bekentenis dient om de ander te iaten zeggen, "Ben je gek, joh, zo erg is het niet". Of het is werkeiijk gemeend, in een bui van depressiviteit, waarin het totaai opgeven van een situatiedie eigeniijk zo erg niet

is, kenmerkend is voor de drinker. Toneeispei hoort bij drinken. Het is het symptoom van het scheppen van je eigen wereid, die aitijd prettiger iijkt dan de harde werkeiijkheid. Ook behoort tot deze kategorie het overdreven vroiijkof verdrietig zijn. Er is dan een ongecontroieerd uitsiaan van de siinger. Dit is een vorm van jezeif niet in de hand hebben, waarvan de a.s. drinker zeif iast heeft. Deze is toch ai zo vaak

negatief over zichzeif aan het denken. Het to

neeispei kan daarbij heipen om een persooniijk heid aan te nemen die eigeniijk "beter bij hem past". En deze neiging wordt dan iater overge

Een van de hoofdoorzaken, zo niet de hoofdoorzaak, van aicohoigebruik - in feite van aiie vormen van verslaving - is de noodzaak om pijn te verzachten. En ais die pijn acuut wordt, kan sociaai drinken omsiaan in probieemdrinken.

Waar die pijndan door wordt veroorzaakt, is bij iedereen verschiiiend. Deze pijn kan zich in aiie mogeiijke vormen voordoen, zowei iichameiijk ais emotioneei. Het is de verdovende werking van aicohoi die dronken mensen dwingt tot schreeuwen: hun gehoor is ietteriijk, zij het tijdeiijk, verminderd. Er zijn veie voorbeeiden van mensen die voor

iichameiijke klachtenaicohoigebruiken. Bij aanhoudende pijn wordt zo een verslaving in de hand gewerkt. Maar zeifs een pijn van tijdelijke aard die met aicohoi wordt behandeid, wordt zo

een gevai van zeif-behandeiing, wat riskant is. Emotioneie pijn is een constante bron van onrust. Die pijn kan iemand ertoe brengen om een muur om zich heen te bouwen. Door die muur

kan geen nieuwe pijn heendringen. Het ieven wordt geiijkmatiger, lets dat een aicohoiist, of een aankomende, zeer kan waarderen, daar zijn of haar eigen gevoeiens hem of haar meer dan eens van zeer hoog tot zeer iaag kunnen bren gen.

Maar door diezelfde muur kan nu ook geen iiefde meer komen. En zo wordt de sociaie drin

ker steeds eenzamer en de pijnwordt daardoor toch steeds groter. Het risico is buitenspei gezet, maar daarmee ook de kans om eens lets

goeds te winnen. Diagnostische vragen zijn die weike specifiek informeren of iets pijn doet. Wederzijdsvertrouwenis hierbij beiangrijk. De persoon moet weten, dat de ondervrager weet wat pijn is. Ook vragen over risico's durven nemen, zijn in de roos. De angst voor die risico's is een

nomen door de drank (zie hierover ook punt

goede graadmeter, hoever de persoon is op

7).Verdere kenmerken onderdit puntzijn: vroiijk

weg naar probieemdrinken.

10. Vroeger is niet over Het klinktwaarschijniijk vreemd uitde mond van iemand die jarenlang intensief bij drugs- en al cohol pastoraat betrokken Is geweest, maar al cohol en drugs, net als voorgeschreven recepten, hebben het leven van velen letterlljk gered. Immers, wanneer Iemand een emotlonele klap opioopt, dan Is de schade daarvan soms groot. Als het voile gewlcht van die klap zou worden waargenomen door het slachtoffer, zouden "alle stoppen doorslaan".

Het zou onthutsend zljn om nate gaan hoeveel mensen In een psychlatrlsche Inrichting zitten doordat zlj geen afweermechanlsme hadden tljdens het opiopen van hun emotlonele schade. Alcohol en drugs kunnen zo'n afweermechanls me zljn. Zlj verzachten de pljn en dat Is maar goed ook. Erzljn tenslotte nietaltljd deskundlge oudsten beschlkbaar, om Iemand bIjte staan op zuike cruclale momenten.

Maar er komt een moment, waarop de waarheld moet worden gedlend. Dat Is, wanneer er met de pljnverzachter moet worden gestopt. En, wanneer de behoefte ontstaat om hulp te zoeken. Dan zeggen sommlge psychologen, dat er nIet meer met het verleden rekening gehouden moet worden. Ookadvlseert een enkele chrlste-

lljkehuipverlenerdit, omdat sommlge Bljbelteksten dat zouden suggereren. NIets Is minder waar.

De rulmte laat het nIet toe een exegetlsche verhandellng over de oud- en nleuw-testamentlsche kljk op afrekenen met het verleden te geven. Maar dit Is het prIncIpe: laat niemand oolt zljn of haar gellefd hoofd afwenden van de bron van een probleem. Als je dat doet, begin je met symptoombestrljding - als je dat al doet -, of je slultjegellefdeogen helemaal endoetalsofalles goed Is. Een van mijn medestudententheologle, die blind was, werd ook nIet automatlsch zlende, toen ze gelovlg werd. Mljn verslaafde vrlenden werden ook nIet automatlsch nuchter, of zelfs genezen, toen ze Jezus aanvaardden.

Maar HIj heeft sommlgen van hen genezen. Doordat ze bereld waren naar de wortel van het

"Mag Ik ult je ontwijkende antwoorden concluderen dat het je moelte kost hierover te praten?" De beste kansen worden verkregen door de toepassing van een zogenaamd rollenspel. Probeer de persoon te spelen die hulp ontvangt tenwiji die zelf een ander ultbeeldt In een relatle die pljn doet of deed.

11. Crisis in baan of huweiijk Als Iemand zljn baan verllest, dan kan dat een goede aanlelding zljn om meerte gaan drinken dan goed Is. Zeker In het geval van de slulting van de mljnen was dat, gepaard gaande met vele echtscheldingen, het geval. Een baan Is voor vele mannen nIet alleen manler om zlch ult

te drukken, maar vooral ook om zlch mee te

Identlflceren. In dat geval heb je geen baan, maar de baan heeft jou. NIet"Ikben die Ik ben", maar, "Ik ben wat Ik doe". BIj een huwelljk gaat dat zeker nog veel verder en dieper. Het gaat er hIer nIet om hierover een waardeoordeel ult te spreken, maar te constateren dat hoe meer we onze elgenwaarde laten bepalen door onze baan of ons huwelljk, des te gemakkelljker zaI het zljn die elgenwaarde te laten wankelen. En wankelen Is griezellg. En wat grlezellg Is kunnen we minder griezellg laten lljken te zljn, door alcohol. Omdat Identlflcatle een proces Is dat de gehele mens betreft, heeft het geen zin vragen te stellen, als, "Wat ga je doen wanneer je je baan verllest?" of, "Hoe ga je leven wanneer je huwelljk kapot Is gegaan?" Niet althans, om te weten te komen of Iemand gaat drinken.

De angst om je Identlteltte gaan verllezen maakt de voorspelbaarheld van lemands gedrag tamelijkkleln. Iemand zaI eerder Irratloneel gaan denken en. In ernstlger gevallen, van neurotlsch tot psychotlsch gedrag gaan vervallen. Ook hIer kan rollenspel wonderen doen, omdat daarin

wel bepaalde gevoelens tot ultdrukking kunnen komen, terwiji alleen een gesprek op het ratlonele niveau zaI blljven. Goede pastorale hulpverlenlng zaI nodig zljn, wanneer een baan, maar zeker ook een huwelljk, drelgen mis te lopen. Alleen waarschuwen tegen drinken kan tot ge-

probleem te kljken en te vragen, "Kan Ik, wil Ik, gaan werken aan wat Jezus mlj openbaart en met Zljn kracht?" en die vraag te beantwoorden. Voor mljnverslaafde vrlenden betekende dat het Invullen van een vragenformuller. Zo'n 150 vra gen over jeugd, adolescentle en als volwassene geven een dynamlsch beeld van een of meerdere processen die zich hebben kunnen afspelen. Dan begin je, als hulpverlener, of als hulpzoekende, te zien waarom er naar pijnverzachters

wat hij of zljtegen me zel, heeft geholpen. IkzaI nu eens proberen te doen wat me julst werd afgeraden". U zult zeggen, dat mensen zo nIet denken. Mensen hebben me letterlljk verteld, dat ze wel degelljk zo denken. In deze categorle Is het minder belangrijk om de juiste vragen te stellen. Maar het aandragen van creatleve alternatleven zaI de hoop brengen die Iemand kan helpen nIet naar valse hoop te grijpen.

werd gezocht. En dat de kunst nIet Is het middel weg te nemen, maar de bron te genezen.

12. "Dry drunk" gedragingen

DIagnostlsche vragen zljn hier moellljkte stellen, omdat de vragen zelf pljn kunnen veroorzaken en die zai door de ondervraagde zeker ult alle macht worden vermeden. Toch zullen. In vertrouwenssltuatles, vragen gesteld kunnen wor den. Zlj zullen speclfiek moeten zljn en betrekklng moeten hebben op bepaalde situatles. De sleutelvragen zljn dan, "Watvoelde je toen?" en.

volg hebben, dat Iemand zaI denken, "NIets van

Het kan zljn dat Iemand heeft "probleem gedronken" Inzljn of haar leven, maar er nu vanaf Is. De alcohol wordt nIet meer aangeraakt, ook nIet In soclale zIn. Als het aan de persoon llgt, zaI er noolt meer gedronken worden. Het probleem lljkt bezworen. En toch Is er lets In zljn of haar gedrag, dat opvalt. lets ongrljpbaars, lets negatlefs.

PARAKLEET

Is het siechts een overblijfsel van het oude leven, dat steeds meer vervaagt? lets dat met de tijd zai ultslijten? Beslist niet. In het leven van alle mensen die problemen hadden met drinken en nu droog zijn, kan het probleem optreden van

het "droge drinken" (oi zo u \wilt, het "droog

dronken zijn"). Het Is de situatie, waarin iemand niet alcohol consumeert, maar de emotionele en soms ook lichamelijke bijverschijnselen vertoont. Deze persoon is snel gefrriteerd, ongedul-

dig, snel depressief, zaI te boos of te blij reage-

irriteert, voeit u dan een kwaadheid opkomen die gelijk is aan de irritatie, of is uw kwaadheid elgenlijk te groot?" en, "Herkent u een reservoir van boosheid dat siechts wacht om aangeboord te worden en dan zich ontiaden zai, ongeacht de grootte van de aanieiding?" En ook, "Herkent u deze gedragingen van de tijd toen u nog

dronk?"Devragen zijn, zoais gewooniijk, pijniijk eeriijk en er is een grote mate van vertrouwen nodig om een eeriijk antwoord te kunnen verwachten.

ren, maar ook kunnen gedragingen ziohtbaar

zijn als schudden, slapeloosheid, stijfheid en

Slotwoord

hoofdpijn. Wanneer dit gedrag zich openbaart, kan dat de

Het is belangrijk om te beseffen dat, hoe zeer alcohol ook een probleem kan vormen in het levenvan een mens, de kwade wortel dieper zit. Het is het basisprobieem van de verbroken re-

voorbode zijn van een terugval naar werkelijk alcoholgebruik. Wanneer de wilskracht maar groot genoeg is, zai er niet gedronken worden -

aithans vooriopig niet maar de bijverschijnse len biijven en zuiien erger worden. Zij worden nameiijk veroorzaakt doordat het onderiiggende probleem (of problemen) nietwerkeiijk werd aangepakt - zie ook punt 9. De reactie op die probiemen was alcohoimisbruik. Nu dat kanaai

is afgesloten, zai de negatieve energie van de probiemen een andere weg zoeken door genoemde verschijnseien. Hier kan men ook waarnemen, dat deze gedra gingen nietde bijverschijnseien zijn van alcohoi misbruik, maar van het ware probieem. Diagnostische vragen zijn, "Wanneer een situatie u

latie, dat ons pijn veroorzaakt. Deze pijn, of leegte, doet ons, ai naar geiang de mate van deze ieegte, naar een antwoord grijpen. En ai naar geiang de omvang van deze pijn zuiienwe meer of minder gebondenheid vertonen in dat

antwoord. Dat noemen we dan versiaving. En dat varieert van alcohoi tot gokken, van sexuaiiteit tot drugs en van werkohoiisme tot computerversiaving. Daarom is het van zuik belang om die ieegte te onderzoeken en die pijn te ontieden. Zodoende kunnen we proberen om, met de wortel, ook de zichtbare deien van het on-

kruid, te verdelgen.

ThomaSt (27) is nu jaar alkoholvfijÂť

Thomas was 12 jaar verslaafd aan alkohoi.

Sindseen jaarbezoeklhijeen evangelische gemeente.Hijvertelc"Na een poos dachi ik, dat af en toe een enkel biertje voor mijgeen kwaad kon. Maar't gevolg was dat ik prompt voor de bijl ging en terug viel in mijn oude leven. Toen ik opgenomen kon worden in een Opvangcentrum. heb ik die kans gepakt. Want ik wou er graag lichamelijk en geesieUjk helemaal bovenop komen."

Is een evangelisch milieu veiJigvoor een ex-verslaafde?Of loopt hij de kans om terug te valJen door de manier waarop men met alkohoi omgaat?

Kan hij u en mij vertrouwen? msmm rcrzckciiHpcii rotirrilkoliD/rrijc iiiriini'ii Vossiusslraal 52,1071 AK Amsterdam. Tel 020-7609 42 Processieslraal 109, l070 0russel Tel 02/523 2190

PARAKLEET

DIAGNOSTISCHE VRAGENLIJST

Beantwoord devolgende vragen a.u.b., dooreen kruisjete plaatsen in het (Ja) of (Nee) vakje. Ja Nee 1.

Heeft u tijd verioren, of veriiest u tijd, van uw werk door uw gebruik van alcohol?

•

Heeft hetdrlnken van alcohol uwfamllleleven ongelukklg gemaakt, voor uzelf danwel voor 66n of meerdere famileden, vroeger of nu?

•

Drinkt u, omdat u verlegen bent, of u met uw houding geen raad weet, In gezelschap?

•

famine?

•

Heeft u oolt spljt gevoeld nadat u gedronken had?

•

drinken?

•

RIcht u zich op een "lager" soort vrlenden en begeeft u zlch In een minder goede omgeving wanneer u drinkt of gedronken heeft?

•

Maakt uw drinken u meer of minder zorgeloos wat betreft het welzljn van uw famllle?

•

Zljn uw ambities afgenomen sinds u alcohol gebruikt (niet: bent u minder hard gaan werken)?

•

10.

Heeft u behoefte aan een glas op een bepaald tijdstip van de dag?

•

11.

Heeft u verlangen naar een glas in de ochtend?

•

12.

Geeft uw drinken u moellljkheden met slapen?

•

drinken?

•

14.8

Brengt uw drinken uw baan In gevaar?

•

14.b

Heeft het dat vroeger gedaan?

•

14.C

ZaI het daar op ultlopen in de toekomst?

•

15.

Drinkt u om zorgen of moellljkheden te ontlopen, of te verzachten?

•

16.

Drinkt u In uw eentje?

•

17.

Heeft u oolt een totaal - tijdelljk - vetiles van geheugen gehad als gevolg van uw drinken (waardoor u dingen zel of deed, of ergens u dat deed)?

•

18.

Heeft uw dokter u oolt behandeld voor uw drinken?

•

19.

Drinkt u om zelfvertrouwen op te bouwen?

•

20.

Bent u oolt Ineen zlekenhuls of Instltuut geweest door uw drinken?

•

5. 6.

13.

last uw drinken uw reputatle aan, op uw werk, danwel In de

Bent u oolt In financlele moellljkheden gekomen als gevolg van

Is uw efficlente manler van werken afgenomen sinds u bent gaan

terecht kwam, waarvan u zlch nIet kunt herlnneren hoe of waarom

Beantwoording van een of meerdere vragen met "Ja" wijst op een probleem met alcohol.

PARAKLEET

Kinderpastoraat ' '-'d ,1

•^#•4 • Door Else Vlug

Het wolwitte lammetje dat achter de vlindertjes aanhuppelt en van de goede herder en de kudde wegdwaalt is een verhaaltje dat aan onze kleuters wordt verteld. Ten onrechte meen

ik, want wat weten de kleutertjes van nu van lammetjes en herders? Ikvind het bij urtstek een geiijkenis bestemd voor voorgangers, de herders van de gemeenten. De boodschap is immers: ik ben de Goede Herder en ik ga tot het uiterste om een afgedwaald, besohadigd en verongelukt schaapje, een iammetje in nood, opte zoeken in de donkerte van de ellende. Ik

blijf niet thuis wachten in de warme gemeentestal bij de 99 gehoorzame sohapen en bidden dat het iammetje vanzeif weer op komt dagen. Nee, Ik ga op zoek. Jezus steit zichzelf ten voorbeeid voor de herders van onze tegenwoordige gemeenten.De kudde van de Heer dwaalt niet op de grote stiile heide, maar in een stormende wildernis waar

de brullende leeuw zoekt wie hij zai verslinden. Die ieeuw is vooral dol op lammetjes. Sinds mijn boek; Weld mijn lammeren is verschenen en ik door het land reis om over dit

ellende in een jong leven. Een kind kan met heel wat minder pijn opgroeien tot een sterke chris

onderwerp te spreken, wordt ik geconfronteerd

ten. Dan zuiien we in de toekomst niet een

met zoveel nood en eiiende in kinderlevens, dat

het me vaak helemaal iam legt. W^t een verdriet.

gefrustreerde en pokdaiige bruid voor onze Heer hoeven stellen, maar een sterk geslacht

Veel mensen vertrouwen me de nood toe uit hun

van heiden voor God.

eigen kindertijd, ze herkennen in wat ik vertei waar hun eigen leven op is gestrand. Deze mensen verwijs ik altijd naar hun voorganger. Als de Heer hen toont waar het tout is gegaan zijn zi] zelf degenen die stappen moeten ondernemen, hoe moeiiijk en pijniijk dat vaak ook is. Maar nog veel schrijnender zijn de noden in kinderlevens waarvoor mensen mi] om raad en gebed vragen: volkomen ontwrichte kinderle vens door opvoedingsfouten, incestsiachtoffertjes, vereenzaming door gezinsproblemen zoais echtscheiding, dichtgeklapt door verdriet door rouw, waarin niemand hen bij de hand neemt, weglopen of zeifmoordpogingen. De ieeuw

Pastoraat [zielzorg] aan kinderen is in wezen gelijk aan pastoraat aan volwassenen. Eerst moet de nood uit de duisternis naar het iicht

gebracht worden bij iemand die namens Jezus lulstert. Dat naar buiten brengen van de nood is vaak al de halve genezing. De pastor troost, vermaant, verzoent, onderwijst, bemoedigt en zegent. Hij iegt namens Jezus de handen op en iaat de opstandingskracht doorwerken in dat

beschadigde mensenleven. Hij probeert hem vanuit de overwinningspositie van Jezus op de nood te laten neerkijken. Dan ziet het er al heel anders uit. Daarna blijft hij zorgen dat de relatie naar God toe open blijft, zodat Gods genezing

bruit.

kan doorwerken.

Meestai verwijs ik dan ook naar de gemeente, maar dan krijg ik nogai eens te horen, dat men biijkbaar in de gemeente geen raad weet met de kinderprobiemen. Men bidt we! een keervoorde

Zo zou het bij kinderen ook moeten gebeuren. Ze kunnen in erg grote nood zitten. Alleen...ze

nood, maar verder weet men het vaak ook niet.

niet dat het lege gevoel van binnen eenzaam-

In het pastoraat aan volwassenen biijkthoeveel nood zijn worteis heeft in de kinderjaren. Zouden we niet beter daar pastorale begeleiding kunnen geven waar zoveei noden ontstaan, voordat ze desastreuze gevolgen hebben? Kun nen we die scheefgroei op een verkeerd funda ment niet beter voorkomen? Dat bespaart veel

wat hun grote broer met hen doet, incest heet.

bezitten een te kieine woordenschat om te kun nen vertellen wat er aan de hand is. Ze weten

heid heet, of verdriet. Ze kunnen niet weten dat

Niemand vertelt hen dat. Ze voeien zich alieen

maar schuldig, eliendig en vuil.

Rouw, pijn en ziekte zijn duidelijk aantoonbaar, maar hoe praat je over dat diepe, angstige ge voel, over afwijzing, verwerping, over een koud hart?

Kinderen hebben n6g een probleem om met hun nood te komen. Ze verzetten zich niet tegen verkeerde omstandigheden omdat ze denken dat het zo hoort. Ze laten het onheil gelaten over

4. De wii van het kind moet aangesproken wor

zich heenkomen. Kinderen hebben een einde-

den.

ioos aanpassingsvermogen. Vaak is dat hun behoud maar daardoor geven ze niet zo gauwr aan dat er iets niet goed is. Kinderproblemen ontstaan bijna aitijd of op school of in het gezin,

Er moet verwachting en geioof gewekt worden.Het kind zeif moet zijn vertrouwen op de

want dat is hun ieefomgeving. Ze zijn eindeioos loyaal aan hun ouders. Het is immers hun enige

5. Zegen het kind met Gods vrede, bevrijding, troost, verzoening of wat God hem maar wii

houvast, ook ai is het soms een onbetrouwbaar

geven.

houvast. Hebt u ooit gehoord van een kind dat hij thuis zo mishandeid wordt? Weinee, als ze onder de biauwe piekken zitten, zijn ze aitijd van de trap gevallen. Ze zwijgen over de probiemen

Het zegenen van een kind heeft een ongeiofelijkke invloed. Jezus zeif geeft dat ais methode

thuis.

Dus kinderen kunnen meestai geen goed beeid geven. Ze kunnen geen verbanden ieggen. Hun woorden schieten te kort.

Ze geven wel andere signaien zoais gedragsverandering: een kind wordt onhandeibaar of driftig of juist heei stil. Het gaat weer bedpiassen en soms z6gt het wei wat, maar het kiinktzo kinderachtig of wij iuisteren niet goed. Een kind schreef me een keen- Mijn vader is vorige week weggeiopen.... en we hebben ook jonge poesjes -. Daar glimiach je dan om, maar eigeniijk geeft het kind een vreseiijke boodschap doordie zijn heie kinderleven overhoop gooit. Wat moet je dan doen om een nood bij een kind op te sporen? Voorai voor kinderen heb je iets anders nodig. Je hebt "openbaring" nodig. God zeif wii door ZijnGeest verteiien wat er aan de hand is. Hij is met ontferming bewogen over het kind in nood. Die ontferming wii Hij ieggen in het hart van iemand, die namens Hem wii heipen. Hij zai de wijsheid en het inzicht geven, die we zo hard nodig hebben. Als we naar een kind Iuisteren, moeten we met 66n oor naar het kind en met het

andere oor naar de heiiige Geest iuisteren. Bid om ogen die zien om oren die horen om een hart dat verstaat

om wijsheid en inzicht om Gods liefde en bewogenheid om trouw.

Begeleiding

wegen gezocht worden, waardoor de nooddruk weggenomen wordt.

Heer leren richten.

aan.

6. Blijf het kind begeieiden, totdat het zijn veiiigheid en vrede volkomen hervonden heeft, iiefst binnen de gemeente, ais een warm huisgezin van God.

De heie verkeerde situatie moet ingepakt wor den in iiefde, acceptatie en veiligheid, zodat het kind weet; ik ben waardevol voor God en Hij houdt van mij.

Wie geeft pastoraat aan de kin deren? T ussen de heuveis van Gaiilea schittert het meer

van Tiberias in de opkomende zon. Op het meer zijn vissers bezig in hun felgekleurde bootjes. Het iukt niet erg vandaag. Het zijn Petrus en zijn vrienden. Ze zijn zo in de war van alle gebeurtenissen van de iaatste tijd. Hun verwachtingspatroon is heiemaai onderste boven gegooid. Je zus is gestorven aan dat vreseiijke kruis. Maar wonder boven wonder is Hij ook weer opgestaan uit de dood. Soms was Hij weer bij hen, maar dan was Hij ook opeens weer weg. Het is aiiemaai zo verwarrend. Daarom zijn ze nu maar eens gaan vissen. Dan staat daar die man op het strand die om vis vraagt. Hij geeft hun het bijzondere advies het eens over een andere boeg te gooien en dan weten ze het: Het is de Heer!

Petrus is de eerste die overboord springt om naar Hem toe te waden. Zijn veriangen is het grootst, maar..er is nog iets tussen de Heer en hem wat hij in orde moet maken.

Bij het strand aangekomen liggen op een knapperig vuurtje de gebakken visjes en broodjes ai

in grote iijnen verloopt de begeleiding van een kind in nood als voigt:

op hen te wachten.

1. Het ontdekken van de nood.

Jezus kijkt Petrus aan: "Heb je me echt lief, Petrus?", vraagt Hij.

Dat kan dus aileen gebeuren ais we opietten en de signaien, die het kind geeft goed vertaien en we openbaring van de Heer verwachten. 2. Watzegt God in de Bijbel hierover?

Dat is onze norm. Niet wat de maatschappij er van vindt, maar hoe God erover denkt is ons

uitgangspunt. 3. Probeer het kind onder de bedreigende om standigheden weg te haien ais dat mogeiijk is. Ais angst het probleem is kunnen we de oorzaak van de angst misschien wegnemen. Ais incest het probleem is dan is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar in ieder geval moet er naar

PARAKLEET

"Ja Heer, U weet dat ik U lief heb", fiuistert Petrus.

Dan zegt Jezus, ais eerste opdracht nadat Pe trus opnieuw zijn iiefde aan zijn Heer betuigt: "Weld mijn iammeren." Petrus werd niet iang daarna de ieidende bree der van een enorme gemeente. Hij was niet bepaaid een kindenverker, dat had hij in het verieden wel bewezen toen hij de kinderen eerder van Jezus wegstuurde dan hen bij Hem bracht. Maartoch kreeg hijdeze opdracht. Wie weidt de Iammeren in ilw gemeente? Wie begeieidt hen en geeft hen geestelijke verzorging?

Wiiien wij eventueie probiemen in een vroeg

PARAKLEET

stadium opsporen, dan is interesse in ieder kind

afzonderiijk een eerste vereiste. We zuilen tijd

Het iijkt mi] goed dat iemand waarvan de kinderen houden en die ze vertrouwen speciaal belast

moeten nemen om met ieder kind te praten en

wordt met pastoraat aan de kinderen in samen-

te bidden. We zuiien een reiatie met hen op moeten bouwen en hun vertrouwen moeten winnen.

spraak met de oudsten, vooral ook omdat probiemen bij de kinderen meestal gezinsproblemen zijn.

Misschien denkt u dat uw kinden/verkers dat er

we! bij kunnen doen maar zij hebben hun handen meer dan voi aan ieuk onderwijs, zingen en iofprijs, een goede sfeer en ook nog orde in hun groep.Vaak zijn ze nog Jong en hebben weinig ievenservaring en geestelijke rljpheid.

AIs Jezus aan ons vraagt:"Heb je me echt iief?", willen we graag antwoorden:"Ja Heer, U weet dat ik U iiefheb".

Dan zegt Jezus :"Weid mijn lammeren".

VIDEO, DE GROTE VERLEIDING Wat was er toch met ml] aan de hand? Er was een mengeiing van vreemde gevoeiens en emoties die mijn hart vervuide- lustgevoelens, schaamte, walging en afkeer. In de beslotenheid van mijn eigen huis, had ik zojuist een film, een uitgesproken sex-film bekeken. Mijn daden beantwoorden op geen enkele wijze aan. het karakter van een christeiijk ieider, op iemand die in de bediening stond. Wat was er toch aan de hand, wat was er gebeurd met mijn gedachten-wereid en met mijn geweten? Hoe was het toch mogeiijkdat Satan met zijn vurige peiien zo diep binnen kon dringen?

dat mij aansprak over het zien van deze siechte

Het begon aiiemaai zo onschuidig. Er was mij een video-recorder cadeau gedaan om mij te helpen met de uitbreiding van mijn bediening.

video's, met de weibekende woorden "anderen

doen het ook". Zo ben ik er toe gekomen een film voor het geheie gezin uit te zoeken en

Veel van mijn vrienden gebruiken video's om beiangrijke preken op te nemen van bekende

vrouw en ik naar konden kijken ais de kinderen

daarnaast een meer voiwassen film waar mijn

sprekers zoals James Dobsen en Charles Swin-

naar bed waren.

doii. Animatie bijbel vertellingen voor kinderen zijn beschikbaar op videocassette. Er zijn semi

O, wat hieid ik van de acties in deze films, toch

nars die video cassettes aanbleden aan studen-

ten buiten de Campus. Mijn vrienden gebruiken de video ook om interessante teievisie programma's op te nemen die zij vanwege hun bediening op moment van uitzending niet kunnen voigen. Ook wordt om die reden wei eens een goede Hollywood film opgenomen. Er zijn ook christenen die wei eens een goede video huren in de videotheek. Voor mij is de verieiding begonnen via het huren van video's, ik ga zeer zeiden naar de bioscoop. "West Side Story," "Ben Hur"en "Chariots of Fire" zijn enkeie van de weinige films die ik ooit in de bioscoop heb gezien. Ai heel snei nadat ik de eigenaarvan een video-recorder was geworden had ik gemerkt dat ikvrij goedkoop aiieriei ieuke video's kon huren, soms zeifs voor siechts een

paar guiden per avond. in de eerste maanden van ons video genot keken wij gezameniijk naar oude bekende "Wait Disney" films, zoais: "Mary Poppins," "Swiss Famiiie Robinson", en "Pete's Dragon." Maar tijdens het uitzoeken van deze

men met het heie gezin te bekijken. Zij zagen er zeer veeibeiovend voor mij uit en ik dacht dat het mij nietzoveei kwaad kon doen om mij eens iekkerte kunnen ontspannen. Ook merkte ikdat enkeie van mijn christeiijke vrienden over deze films spraken, daarmee suste ik mijn geweten,

was ik er ook van in de war. De acteurs vioekten

nogai. De vrouwen waren maar ai te vaak zeer iuchtig gekieed. Het was meer regei dan uitzondering dat grof geweid en immoreei sexueei gedrag in deze films te zien waren. ikwas bereid deze siechte fiimscenes te accepteren omdat de films verder voor 90 procent uit goed amuse ment bestonden. Het duurde echter niet zo heel

erg lang voor dat ik merkte dat ik steeds meer genoot van die sexueie scenes en dat de weer-

stand ook steeds minder werd. Op een keerzag mijn zoon die extra film en vroeg of hij die film ook mocht zien. ik probeerde uit te ieggen dat die film niet zo geschikt was voor kinderen om dat er gore taai in voorkomt en bovendien zijn er nog ander scene's met minder fraaie hande-

lingen. "Ais dat zo is waarom kijkt u er dan naar Pappie?" vroeg hij. Daar had ik niet van terug. De meeste films die ik tot nu toe gezien had waren geschikt voor aiie ieeftijden. Tot nu toe had ik nog geen film van boven de 18 gehuurd. Maar er kwam een dag dat ik dat wei deed. De

boeiende titei en het suggestieve plaatje had

video's voor het gezin, in de piaatselijke video theek, viei mijn oog op een interessante serie

een grote aantrekkingskracht op mij. ik maakte mijzeif wijsdat de sex indeze film geen aantrek

opwindende, spannende avonturen films. Terwiji ikdeze titeis in mij opnam realiseerde ik mij dat deze films totaai ongeschikt waren om sa-

kingskracht op mij had. Voordat het tot mij door drong bekeek ik een van deze films per week, soms zeifs twee, ik kreeg steeds minder zin om

te lezen. Vaak nam ik lusteloos een boek op en bladerde bet alleen maar een beetje door, terwijl ik in gedachte naar de voigende film veriangde. Er waren heel veei films die ik dolgraag wilde zien, zo kwam ik er ook toe om op woensdag ook een film te bekijken. Terwijl ik mi] aan deze video verleiding te goed deed, ervoer ik een grote geesteiijke strijd, die mi] van mijn stuk bracht. Met mijn verstand vergoeiiijkte ik het zien van discrete sex en veei bioot. ik ben vol-

wassen genoeg om dit aan te kunnen sprak ik tot mijzelf. Ook dacht ikwat voor kwaad kan het deze dingen te zien zolang ikze maar niet doe? Heel diep weggestopt wist ikeohterdat ikschuldig was.

Natuuriijk viel het mij in die tijd verschrikkelijk zwaar om mijn normale werk te doen om van een effectieve bediening nog maar niet te spreken. Hoewei ik door ging met mijn dageiijkse persoonlijke stilie tijd uit gewoonte, wist ik dat het lezen van Gods Woord en mijn gebed niets voorsteide, eigenlijk moest ik mij daar voor schamen. Ook het vroegere enthousiasme in

mijn prediking en mijn bijbeistudies verdwenen langzamerhand. ik had mijn vrijmoedigheid verloren om te spreken over sexuele en immorele zonden vanuit het Woord van God. Vaak had ik

mij voorgenomen om geen films voor boven de 18 meer te bekijken. Ik had een hekel aan dat gevioek. De verhalen waren zonder inhoud, zij voorzagen niet in de ontspanning die ik verwacht had. Doch toen ik even later in de video-

theek de schappen voi video's overzag, zoekende naar een goede film, werd mijn viees geprikkeid door de vele zinneiijke titeis. Het bekijken van video's was noodzaak geworden in mijn leven. ik was er aan verslaafd. Met groot verlangen keek ik uit naar de woensdagavond film om mijn gedachten te verzetten en mij lekker te ontspannen na een drukke dag. Het kwam zover dat ikterwijl mijn vrouwzich bezig hieid met het huishouden of met haar bijbelstudie, ik in mijn eentje naar een video-film, met een zinneiijke en suggestieve titel zat te kijken. De aanwezigheid en de gevoeligheid van mijn vrouw had mij er toch voor behoed om de echte sex-films (pornografie) te bekijken. Ik had wei gezien dat er een heleboel pornografie films in de videotheek waren. Toen mijn vrouw een weekend uit ging, zij ging naar een conferentie voorvrouwen, nam ikde geiegenheid te baat, om een echte sex-fiim te huren. Tot nu toe had ik niet de moed om zo'n

film te huren en om die samen met mijn vrouw te bekijken, nu had ik echter de kans om er alleen naar te kijken. Ik had er een week over gedaan voor ik aan deze verleiding toegaf, ei genlijk wiide ik er niet aan toe geven. Het was alsof ik de gedachten aan die film niet uit mijn hoofd kon zetten. Ik hieid mij zeif voor de gek, ik ben aiieen maar nieuwsgierig en ik moet toch op de hoogte zijn van wat de wereid in zich op neemt, sprak ik tot mijzelf. Die zaterdagavond ging ik naar de videotheek ik had mij voorgeno men een goede film uit te zoeken voor het hele gezin. Maar aan de toonbank betaalde ik goed geld voor een smerige sex-film.

Wat ik te zien kreeg was afschuwelijk lelijk. Man en vrouw werden vernederd, het huweiijk zoals

het huweiijk, werd een karikatuur. Wat voeide ik mij ieeg, bedrogen en totaal versiagen. Op dat

PARAKLEET

moment sprak God tot mijn hart en kwam ik tot

mij zeif. Al een hele tijd iang riep God mij op om mij te bekeren, maar ikwiide niet luisteren naar de stem van God.

Helemaal in de war, door mijn falen, geschrokken door de puinhoop die ik van mijn leven gemaakt had realiseerde ik mij dat ik bezig was mijn hele leven kapot te maken en mijn bedie ning te verliezen. Als ik mijn hart zou verharden door deze zonde te koesteren, weike verieidin-

gen zouden dan nog voigen? Die nacht deed ik vier dingen voor ik ging slapen. Ten eerste vernietigde ik mijn lidmaatschapkaart van de videotheek. Ten tweede schreef ikeen briefaan mijnvrouw waarin ikmijn zonde aan haar beleed en haar vroeg om voor

mijn geestelijk herstel te bidden. Ten derde be leed ik mijn zonde aan de Heer en ervoer Zijn reinigende werking. Ten vierde besloot ik voor het aangezicht van God niet meer een video theek binnen te iopen. Later maakte ik nog een besiissing. Ik besloot met mijn nood naar een betrouwbare vriend te gaan. Een voorganger waarvoor ik een groot respect had. Voor hem beieed ik mijn zonden aan God, ik vroeg hem voor mij te bidden en beloofde hem om naar hem toe te komen als ik

merkte dat ik terug zou vallen. Wij spraken toen af om eikaar regeimatig te bezoeken en elkaar te vragen naar ieders geestelijk leven. Ik schrijf u dit niet om mij zelf te verontschuidigen, want ik ben er zeker van dat God mij heeft vergeven (1 Joh.1:9). Mijn bedoeiing is andere christenen die ook in het bezit van een videorecorder zijn te waarschuwen. Geen enkeie christen is im-

muun voor video-veriokking. Wat ik met u wii deien zijn de stappen die ik genomen heb om in de toekomst misbruik van mijn video instaiiatie te voorkomen.

Ik ben ermee gestopt regeimatig naar de video theek te gaan. Zeifs als ik niet van plan was een sex-film te huren op het moment dat ik de winkel binnen stap, word ik toch geconfronteerd met die nare titeis en plaatjes van de sex-films. Het zien van deze dingen in de gewone videotheek

geeft satan de geiegenheid om ons in verleiding te brengen. Zeifs als ik aan deze verleiding ontsnap en de videotheek verlaat zonder zo'n compromitterende film te huren, heb ik mijtoch bioot gesteld aan al datfraais opde pianken, dat haakt dan in mijn gedachten en kan dan zijn werking doen als ik wat neerslachtig ben. In vele evangelische boekwinkels kunt u ook goede christelijkevideo-films huren. Door daar uw video-banden te huren steit u zich niet bioot aan verleiding.

Bekende video-films die voorradig zijn, zijn" De schuiipiaats" van Corrie ten Boom en "Het kruis in de asfaltjungie" Voortaan zai ik dan ook als ik beslist een film wii

hebben die alleen in de videotheek te krijgen is, deze film van te voren telefonlsch bestellen en hem dan meteen aan de toonbank af haien

zonder de zaak binnen te Iopen. Ik ben er mee gestopt om in mijn eentje naar een

ik dat ervaren had als lets moois wat God had

video-band te kijken. Wanneer ik nu van plan ben om een video-band te bekijken organiseer

ingesteld, de eenheid van de sexuele ervaring in

ik het zo dat ik samen met vrouw en kinderen

naar een geschikte video-film kijk. Soms nodigen wij ook een ander gezin uit. Door alieen

PARAKLEET

Deze denkwijze stimuieer Ik ook. In Spreuken

gedwongen om alieen goede fiims uit te zoeken zo bescherm ik mij zeif. Het bekijken van video-banden heb ik drastisch

6:16-19 staan dingen genoemd diede Here haat

van overtuigd dat heei veei wereldse films het

nietwaard zijnom ertwee uuraan te spenderen. Er Is een groot verschll In kwailtelt tussen de verschlllende vIdeo-banden, van goed studle materlaai tot het pell van goedkope romanne-

tjes. ik heb besloten mijn kostbare kijktijd te

zoals ieugen, bioedvergleten en heliioze plannen. Deze verschrlkkelljke zaken worden julst benadruktdoordefllmlndustrle. Nu heb Ikererg veel verdrlet van dat Ikmlj geamuseerd heb met die zaken die de Here haat, te moeten bekennen

dat Ik ervan genoot doet mlj nu pljn. Salomo zegt het zo: "De vreze des Heren Is het kwade te

haten" (Spreuken 8:13). De schrljver van de Psaimen vermaant ons met deze woorden: "Glj dIede Here llefhebt, haat het kwade" (Ps.97:10). Tegenwoordig zle Ikalieen films die aan de norm van Fli.4:8 voldoen. Want In Fil.4:8 staat:" Voorts

brooders ai wat waar, al wat waardig, al wat rechtvaardig Is, ai wat rein, al wat bemlnnelljk, al

reserveren voor banden van zeer goede Iwaliteit die in Amerika jaariijks op de markt komen. De rest van mijn kostbare vrijetijd besteed Ik nu

dlent bedenkt dat." Alieen dan kan ons kijken

aan het iezen van goede lektuur en het doen van spelletjes met mijn gezin, en andere dingen die wlj samen kunnen doen.

God zijn, als dat aan deze norm voldoet. Anders onteren wlj God. ik ben nogai vergeetachtig, vaak vergeet ik be-

Steeds vaker gebrulk Ikde video-recorder voor mijn bedlenlng.

Honderden goede evangellsohefilms zijn nu als video-band verkrijgbaar. Ook worden steeds meer conferentles opgenomen op video. Nu kijken wlj naar banden voor het heie gezin en zoeken naar geiegenheden om dat video genot ook met anderen te delen, met famllle of met goede vrlenden.

wat zou onze Holland van deze film vinden?

video-fiims samen met het gezinte kijken ben ik

beperkt. Goede vrije-tijds besteding en ontspanning zijneen belangrijkdeei van ons leven. Maar ik ben geneigd altijd meer te wiiien hebben. Ais ik het fijn vind iedere maand een video-band te bekijken, denk ikwat zou het toch fijn zijn iedere week naar zo'n video-band te kijken. ik ben er

ionael"*'

AisIknu naar een video-band kljk, denk Ik steeds

^^AoKiVl'weerbes

wat welluldend Is al wat deugd heet en lof vernaar de T.V.of het zlen van video's tot eer van

iangrijketeiefoonnummersoftekstverwijzingen, maar heel veel smerlge video-beelden of sexscenes komen steeds terug In mijn gedachten. Daarom wli Ik mijn gedachtenwereld voortaan beschermen voor de Invioed zuike smerlge beeiden.

Uithet Engels vertaald, de schrljver van dit waar gebeurde verhaal wlianoniem blijven.

(-(SsenvNatienai®

3P scho\er>feidend-

- --

inopen„®rv,<,lscnool.P°®'

over verder

uagebre'de

oo^ifpeischooi

NaarP^

Adr^

postco^ H.N- va"

Arnerom

-fe\efoon^

n^anovrobv^

\aar

UITZENDDAG CENTRALE PINKSTER BIJBELSCHOOL 17 Juni j.l. was het een extra feestelijke uitzenddag van de afstuderende klas van de Centrale Pinkster Bijbelschool in de Sionskerk aan de

PARAKLEET

cus

Jacob Catsiaan te Zeist.

Ondanks, wat Dr. P.N. van der Laan noemde, de

"verieiding van de Ceiebration en de fakkeitocht" zat deze kerk nagenoeg vol. Het was dan ook een bijzondere dag waarbij niet aiieen de uitzending van de afstuderende Mas op het programma stond maar ook de officieie benoeming van Paul van der Laan als directeur van de bijbeischool en de overhandiging door een vertegenwoordiger van Uitgeverij Kok van het eerste exempiaar van het boek Spade Regen aan de auteur Dr. Gees van der Laan.

De samenzang stond onder leiding van ivan Giison. Na enkeie prachtige liederen waaronder een medley van het koor samengesteid uit studenten van de Centrale Pinkster Bijbelschool en solozang vanTanjaLIt werd de predlking gehouden door Dr. Paul van der Laan. HI] herlnnerde zljntoehoorders eraan dat hi] elfjaar geleden op de plaats zat die nu werd Ingenomen door de afstuderenden. Onder de titel "Aan de slag, het Is oogsttljd" kregen de toehoorders drie predlkatles aan de hand van drIe ultspraken van Jezus. De eerste predlkatle ging over het hebben van VIslevoor de Gogst. HI] rlep daarblj zljn gehoor op dat zlj ogenzalf zouden kopen om te zlen dat de velden wit zljn om te oogsten. Korenaren die reeds wit zljn dulden op overrljpheld. De tweede predlking gIng over de Prijs voor de Gogst: "Indlen de graankorrel nIet In de aarde valt en sterft, blljft zlj op zlchzelf, Indlen zlj sterft brengt zlj veel vrucht voort" (Joh.12:23.24). Gp een gegeven moment vergeleek br. Van der Laan de crisis die de Bijbelschool de laatste jaren heeft doorstaan met het sterven van een graankorrel. "Gp het moment dat die graankor rel openbarst Is het een tijd van crisis, dan slaan de wortels In de grond. En Ik zle het zo voor de Bijbelschool, dat onze Amerlkaanse broeders, die hebben In de grond van Gods evangelle die korrel mogen zaalen, er Is een tIjd van sterven

Gndertekening overdracht geweest, maar Ik geloof dat die wortels nu In onze elgen grond gaan omdat we nu, en Ik vind het een enorm voorrecht, een elgen directeur

hebben. Er Is een tIjd van crisis en nu komt het erop aan maar we komen erdoor. In de Naam van Jezus, we komen er door en die vrucht zai

groelen, want het Is Gods werk, het Is Gods school, het Is de school van de helllge Geest. Daarom Is deze perlode ook voor de Bijbel school geweest. Hoe moellljk het voor sommlgen ook was... door het sterven heen zaI het vrucht dragen, meer vrucht dan we oolt gezlen hebben... we gaan de tIjd van de oogst In", aldus br. Van der Laan.

Dederde predlking gIng over het Gebed voorde oogst. De arbelders worden opgeroepen om de Heer van de oogst te bidden om meer arbelders te zenden. Gns gebed wordt verhoord In de afgestudeerden van vandaag en In de nieuwe arbelders die komen zullen.

Na de predlking, de diploma-ultrelking en het zegenen van de studenten mocht breeder Reddout een drietal studlebeurzen ultrelken ter be-

schlkklng gesteld door diverse fondsen waar onder een van wljlen breeder D.E. Phillips en de tijdens de ultrelking aanwezlge ex-CPB di recteur D.L. Richards.

De dag werd beelndlgd met de offlclele over dracht van bevoegdheden en Inzegening van Dr. Paul van der Laan en de overhandiging van het eerste exempiaar van het boek Spade Re

gen. Nadat Dr. Gees van der Laan het eerste exempiaar van zljn boek had ontvangen van Uitgeverij Kok, overhandlgde hij op zljn beurt dit exempiaar weer aan de voorzltter van de Broederschap: breeder H.N. van Amerom. Na afloop van deze In alle opzlchten gezegende dienst was er gelegenheld om de afstuderen den en andere studenten, alsmede br. Paul van

der Laan en zljn vrouw RIna, te fellclteren. Gverhandlging boek

KAMA CONFERENTIE

PARAKLEET

fQcus

Van 31 mei tot en met 2 juliwerd er op de Bron in Daifsen een toerustingsconferentie georganiseerd vanuit het comite KANA.

Het KANA comite is een samenwerkingsverband tussen vertegenwoordigers van diverse Volie-evangeiie en Pinkstergemeenten aismede enkeie organisatles zoals Jeugd met een Opdracht dat er direct bi) betrokken is en andere ais Near East Ministry, Continentai Sound en Opwekking die het initiatief hebben ondersteund. Uiteen tijdens de conferentie gehouden enquete die door 55%(170) van de deelnemers werd ingevuid, bleek dat 91,5% deze samenwerking ais heei goed(64%) tot goed(27,5%) beoordeeide.

Het KANA comite had de algehele organisatie overgedragen aan Ton Verdam die daarin de Broederschap van Pinkstergemeenten vertegenwoordigt. Hoofdspreker tijdens de conferentie was John Mumford, afkomstig uit Engeiand en voorganger van een Vineyard gemeente. Er waren echter ook verschiiiende workshops. Teo van der Weeie hield in twee middagen een serie met ais

thema Maranatha Pastoraat. Hi] ging hierbij in op de dubbeie betekenis van het woord Mara natha:

1. Maran-atha - de Here komt en

2. Marana-tha- kom, oHerewaarbi] in hetlaatste gevai de Here Jezus wordt uitgenodigd om met Zijn Heilige Geest in een bepaaide situatie te komen. in zijn werkboek over dit ondenwerp schrijft hij zeif onder het kopje "Van Marana-tha naar Maran-atha":

"In het Jaar 200 kwam er een theoiogische verschuiving. Er was niet meer zoveel openbaring

vande tegenwoordlgheldvan God. Tekenen en wonderen werden minder. Justlnus (die laterde bijnaam "de martelaar" kreeg), benadrukte een verschulving naar de eindtijd-verwachtlng. DIt verlles van theoiogische diepte heeft ook pas torale oppervlakkigheld gegeven. Pastoraat werd dan al gauw: doe dit of doe dat en niet: Heer, KOM In deze situatie. De huldige aandacht voor een openbaring van de Heer Nil, Is dan ook een terechte correctie op die verschul ving." Een andere workshop ging over Gemeentegroei door evangeiisatie door Graham Warner van de Ichtus-feliowship in Londen. Graham, die zeif mede leiding geeft aan een gemeente die in korte tijd is uitgegroeid naar 1800 leden, heeft daarnaast persooniijk tientaiien andere gemeenten gesticht. in zijn workshop, die ais een serie gegeven werd op de woensdag-, donderdag- en vrijdagmiddag, behandeide hij het the ma evangeiisatie vanuit de evangelien, Handeiingen en de Brieven. Overige workshops war den verzorgd door Ton Verdam die sprak over Effectief gebed en Patti Blue uit Amerika die een workshop voor vrouwen verzorgde. De keuze van de workshops bieek een goede geweest te zijn gezien het feit dat iedere workshop gemiddeid honderd deelnemers trok. Uit de enquete bieek dat 88% de workshops de beoordeling heei goed(60%) tot goed(28%) meegaf. Overige enquete-uitsiagen gaven aan dat 55,5% voor de eerste keer een dergeiijke conferentie meemaakte, dat bij 91% de conferentie aan de venvachting voldeed en dat 82% van plan was voigend jaar weer te komen.

KANA conferentie, 2e van rechts, John Mumford, hoofdspreker tijdens de conferentie

GERRIT FLACH: GEZONDEN DOOR DE HEER TERUGGEROEPEN DOOR DE HEER Op maandag 18 juni j.l. ward onder grote belangstelling afscheid genomen van br. Gerrit Flach, die doorde Heer was thuis geroepen. Het was bijna niet te begrijpen: de man onder wiens bediening een zegenrijk werk In Braziiie was ontstaan, nu plotseiing weggehaaid door een vreseiijke zielde, die de iaatste weken van zijn ieven bepaald niet gemakkeiijk heeft gemaald. Niettemin straaide hij op zijn ziekbed hetzeifde geloof uit dat ai de jaren van zijn bediening mensen tot de Heer had gebracht. Het merkwaardige is, dat hij helemaai niet ais zendeling was uitgegaan. Dertien jaar geieden vertrok hijop emigratiebasis naar Braziiie om ais timmerman jonge mensen op een zendingspost

heie beiegering vermochten niet hem van zijn zendingsijver af te houden. De praktijk bracht het geiijk aan zijn zijde: waar mensen tot bekering kwamen veranderde hun ieven tot zo'n positief voorbeeid dat het de aandacht ging trekken en door de sociale activiteiten, aitijd aiieen

gebruikt ais middei om het evangeiie te verkondigen, kwam eigenlijk het sociale peii van een heie plaatselijke gemeenschap omhoog. Tensiotte werd hij in 1986 benoemd tot ereburger van de stad Nazareno. En...enkele dagen na zijn overiijden werd voor hem een mis opgedragen in de plaatselijke Kathoiieke kerk I Gerrit Fiach iaat een omvangrijk zendingswerk

cus

% Gerrit Flach

achter met gemeenten in Nazareno, ibituruna,

een vak te ieren.

Madre de Deus, Piedade do Rio Grande, een

Door alleriei omstandigheden is hij aan de timmeractiviteiten nauweiijks toegekomen. Wat hij wei ging doen is timmeren iangs de weg met het evangeiie en ai evangeliserend begon er in de piaats Nazareno een gemeente te ontstaan. De gemeente waar hij uitkwam, de Pinkstergemeente Hoogviiet/Spijkenisse, stelde zich ach-

groot semi-internaat met opieidingsinstituut in Nazareno, een semi-internaat met medische

post in aanbouw in Ibituruna, een boerderij, een

iandbouwproject entai van vragen uit deomge

Br. Fiach, die eigenlijk helemaai geen opieiding had voor het ieiden van een gemeente, heeft toenachteraf zijn Bijbeischooi-diploma behaaid

ving om ook daar met het werk te starten. Het werk zal na zijn overiijden worden voortgezet. Op dit moment is br. Gerard van Uffeien van de Kandeiaar-gemeente in Rotterdam ai ter piaatse, br. en zr. Krijn en Corrie de Feijter van de Levend Evangeliegemeente te Aaismeer hopen zich in augustus bij hem te voegen en zr. Corma Hoogstad van de Pinkstergemeente

aan een school van de Assemblies of God in

Spijkenisse, die er ai enkeie maanden geweest

Braziiie, hetgeen in de inmiddeis bestaande drukte geen eenvoudige opgaaf was. Aanvankelijk heeft hij in Nazareno en omgeving met een geweldige tegenstand te maken gekregen, waarin de gezaghebbende plaatselijke figuren van de Kathoiieke kerk een grote roi hebben gespeeid. Alleriei dreigementen en zeifs een

is, hoopt binnenkort te volgen. Zuster Fiach gaat met haar gezin terug naar Braziiie om daar de ieiding van het werk op zich te nemen. Zoon Ruben biijft echter in Nederiand om zijn studie aan de Centraie Pinkster Bijbei schooi te beginnen. J.W.Embregts

terdit werk, en begon definanciele verantwoording op zich te nemen.

PARAKLEET

ALGEMENE VERGADERING - VOORJAAR 1989 ZON & ZEGEN Op 26 en 27 mei vond in Zeist en De Meern de voorjaars-vergadering piaats van de Broederschap van Pinkstergemeenten. Veien van de ruim honderd ieden en gemeente-afgevaardig-

den die aanwezig waren, betuigden dat dit een van de beste vergaderingen was die zij in jaren hadden meegemaakt. De toch wei ingrijpende agendapunten werden waardig en efficient behandeid, met respect voor ieders opvattingen. Bijbelangrijke beslissingen werd een grote eenstemmigheid ervaren. Tijdens de openingsdienst op zaterdagmorgen was een diep werk van de Heilige Geest merkbaar, waarin iofprijs, prediking, getuigenis en voorbede op een heer-

iijkewijze in elkaarovervioeiden. Een bijzondere inbreng hierin had tevens het zigeunerorkest, dat een voorproefje gaf van hetgeen wij tijdens het wereidcongres, van 3-5 augustus in Amster

dam, mogen venwachten. Voor dit congres werd nog en passant een coiiecte van / 1.000,-- en

een postzegei van 65 cent opgehaaid. Ondanks het felt dat deze dienst bijna twee uur uitiiep, beieefden wij het wonder dat de agenda voiiedig en op tijd kon worden afgewerkt. De vergadering op vrijdag 26 mei stond met name in het teken van de ontwikkelingen rond de Centraie Pinkster Bijbeischooi. De huidige directie diende een voorstei in om de bijbei schooi uit te bouwen tot een vierjarige H.B.O.opieiding en hiertoe een Nederlandse directeur te benoemen. Groot bieekde betrokkenheid van

de persooniijke ieden en gemeenten bij dit ondenwerp. De heie ochtend was voor een consuitatie hiervoor uitgetrokken, maar de er was toch nog tijd te kort. 's Middags ging de Aigemene Vergadering accoord met de ingediende pian-

PAFtAKLEET

nan en ward broader Paul van dar Laan bij

Geast uit Daiftaangastaid, die hiarvoor reads in

acclamatia banoamd tot niauwa diraotaur van da C.P.B..

da aarsta stamronda aan ruima maardarhaid

kraag. Ovarigens ward broader T.J. da Ruiter

Als niauwa (aspirant) iadan warden aanvaard: da Pinkstargamaanta "Hat Licht"ta Aiphen aan da Rijn, zustar Marianne Loggers, zuster J.L Ho-van dan Berg an broader J.J. da Maa. Da

ward da Raad gacompiataard door da banoaming van broader Hank van Wijha (diraotaur Taan Chaiianga Nadariand).

broadars S.

Varmaidanswaard is tansiotte hat basiuit dat da

Bachiar,

B. Baishuizan,

E.F.

Frohlich an D. Reddout ontvingan bun voliadiga arkanning. Zatardag stond mat name in hat taken van da varkiazingan van (niauwa) iadan van da Uitvoarande Raad an da diverse commissias. Door da niauwa functia van broader Paul van dar Laan

ward basiotan zijn broar Caas ais niauwa aigamaan sacrataris ta banoaman. Ais niauwa aigamaan panningmaastar ward broader Joop da

harvarkozan ais iid van da Uitvoarande Raad an

Aigamana Vargadaringan voortaan nog maer hat karakter van ontmoating an parsooniijka opbouw zuiian dragan. Da voorjaars-A.V. mat name zai wordan ingabad in aan seminar, waardoorda baianstussan hat zakeiijka an hat gaastaiijke kan wordan gawaarborgd. Dat zuiks mogeiijk is, daarvan was da afgaiopan vargadaring zaif aan iavand bawijs. in dat spoor verdar.

IN MEMORIAM: JOHANNES EMANUEL VAN DEN BRINK

(1909-1989) Op vrijdag 2 juni 1989 is op 80-jariga ieeftijd br. J.E. van dan Brink naar da Hear gagaan. Bij da hardankingsdianst op 10 juni in da Johannas-

taur van "Kracht van Omhoog", aan biad dat in da jaran zastig aan opiage van 17.000 baraikta.

kark ta Gorincham waran ankaia honderdan

en spraekbaurten had broader van dan Brink

baiangstaiiandan aanwazig. Broader van dan Brink maakta in da jaran dartig kannis mat da Pinkstarboodschap. in 1936 ward hij gedoopt mat da Haiiiga Gaast. Vanaf 1941 was hij radak-

aan grota iandaiijka bakandhaid. Vaie van zijn

Door hat biad, maar ook door zijn veie boekan inzichtan wordan achtar binnen da Pinkstarba-

waging, waarondar da Broadarschap, ais controvarsiaai baschouwd.

JAAP KOOIJ SPREEKT IN REGIO-NOORD Op 7 oktobar 1989 spraakt broader Jaap Kooij voor iadan van da Ragio Noord over hat ondarwarp: "Da reiatia tussan da voorgangar en zijn oudstan". Da bijaankomst wordt gahoudan in hat gebouw van da Pinkstergemeenta Eikana,

Piantsoan 17 ta Da Wiip an zai om 10.00 uur aanvangan. Voor nadara informatia raadpiaga u

da ragio-sacretaris Jaap van Dijk, tai. 0596027143.

ILE DE LA REUNION Tar hoogte van Mozambique, aan da oostkust van zuldalijk Afrika, ligt, in da Indischa Ocaaan, hat aiiand lie da la Reunion. Ean weak na hat bezoak van da Paus aan dit

aiiand was ar aan Pinkstarconfarantia gaorganisaard door da piaatsalijka afdaling van da Assambi^a da Diau. Ook da voorzittar van

da Broadarschap van Pinkstargamaantan in Nadariand, broader Van Amarom, kraag aan uitnodiging om aan van da sprakars ta zijn tijdans daze aan weak lang duranda confarantia. Uit zijn mond takanden wa hat volganda varslag op. Broede en zuster Cizeron 18

Da avangaiiavarkondiging op dit aiiand an da aiiandan Mauritius (ontdakt door Nadariandars an varnoamd naar prins Maurits), St. Rodriqua

an da Saychaiian, bagon mat da roeping van da Fransman Aim6 Cizaron. Daze broader, van baroap duiker bij da Fransa marina an later kok in aan kindarkamp, kwam in 1949 tot bakaring. in 1959 riap da Hear ham in da badiening en mocht hij invarschiiianda kiainagemeantan inFrankrijk voorgaan. Later raisda hij met ean tent door hat heia iand voor hat stichten van niauwa gemean tan. Ergvaei rasuitaatiavardezijnarbeid niatop; zijn tantsamankomsten warden siaohts door

aan ankaiing bazocht. in 1966 ontving broader Cizeron aan reaping voor da zanding an in hat bijzondar hat aiiand lie da ia Reunion. Ditaiiand (ong. 500.000 inw.) haatte voor 95% Kathoiiek ta zijn, maar hat was gabruikaiijkdat da mansan na da ochtandmis's middags naar da Hindoastaansa tampei gingan an's avonds aan spiritis-

tische seances deden. Bij aankomst op het eiland kreeg hij dan ooktotaal geen medewerking

PARAKLEET

van de lokale autoriteiten. De Heer had echter

de weg bereid. In de hoofdstad van het eiland,

cus

St. Denis (eng. 120.000 inw.), was nameiijk een stationsruimte die niet langer meer in gebruik was voor treinreizigers en als vergaderruimte diende van oud-verzetstrijders. De secretaris van deze groep bieek bereid deze ruimte aan breeder Cizeron te verhuren indien deze ken

aantonen ook een oud-verzetsstrijderte zijn. Het bleek dat, teen Cizeron in 1949 tot bekering kwam, hij ai zijn onderscheidingen had weg willen gooien omdat hij vend datvanaf dat moment de Heer aiie eer moest krijgen. De Heer had echter tot zijn hart gesproken zijn belangrijkste onderscheidingspapieren te bewaren omdat hij het, zoals Paulus' eens zijn Romeins staatsburgerschap, in de dienst van zijn Meester zou kunnen gebruiken. Zestien jaar had hij deze papieren bijzich gedragen en nu kwamen zij van pas!

Links Br.van Amerom, daarnaast David Cizeron. in het midden br. en zr. Cizeron en

geheei rechts zoon Jean

gearriveerde hulp uit Frankrijk, vier gemeentes gesticht worden.

Momenteel heeftditeiiand ongeveer75 piaatsen van samenkomst met zo'n 20.000 gedoopte leden (60.000 bezoekers), waarvan alieen ai in St. Denis twee gemeenten met zo'n duizend bezoe kers, geleid door de beide zonen van Cizeron, David en Jean.

KLEIN BEGINNEN MET EEN GROTE GOD

Indie stationszaal begon hijzijn eerste campagne. Na een tijd van intensief foideren bezochten zeven mensen zijn eerste samenkomst. Na een week van prediking over de reddende en genezende kracht van Jezus Christus zag hij dat aantal uitgroeien naar 160. Op de zevende dag werd er een biinde vrouw onder handoplegging voikomen genezen. God gebruikte dat wonder voor Zijn Heerlijkheid. De stationszaal lag name iijk aan een drukbezocht plein waar de bussen

In 1967 trok Cizeron naar het nabijgeiegen ei land Mauritius (ruim 1 miljoen inw.). In diezelfde tIjd werd Mauritius onafhankeiijk. De Engeisen die het gekoloniseerd hadden namen er op een bijzondere manier afscheid van: overal hingen zij spandoeken met de tekst: God bless Mauriti us.

En God zegendei in de eerste piaats waar Cize ron samenkomsten hieid (een zaal door een Methodistenprediker ter beschikking gesteld), kwamen de eerste keer tien mensen. In een

van over het hele eiland samenkwamen. Het

tweede piaats kwamen er de eerste keer twaalf.

getuigenis van deze vrouw vond op deze manier zijn weg over het gehele eiland. De daaropvolgende week moest Cizeron zijn diensten in de

groot wonder door vIer zwaar bezeten mensen

openlucht houden vanwege de toestroom aan mensen. Na een maand kwamen er ruim 15.000

mensen naar zijn prediking, die door meerdere wonderen bevestigd werd, luisteren. in slechts drie maanden tijds konden er, met inmiddels

In die eerste week deed God echter weer een

op slag te bevrijden. BInnen twee weken bracht dat 18 tot 20.000 mensen naar zijn prediking. Nu telt Mauritius 107 gemeenten met ruim 120 predikers.

In 1969 ging Cizeron naar het eiland St. Rodrique, waar momenteel, met een inwonertal van

zo'n 40.000 mensen, veertien gemeenten ge sticht zijn. GOD DE EER

Het congres van 16-23 mei jongsleden, was speciaal bedoeid voor de leidinggevende breeders van ge meenten van deze eiianden. Naast

breeder Van Amerom waren er gastsprekers uit Afrika, India en Australie

S'' â&#x20AC;˘

die alien spraken over hetthema Het GoddelijkVuur. Deslotsamenkomst op de tweede pinksterdag werd gehouden In een groot stadion met zo'n vljfentwintigduizend aanwezigen, voornamelijk afkomstig van lie de la Reunion.

Cizeron, inmiddels de zeventig gepasseerd, gaf tijdens zijn toespraken aan het begin en aan het einde van deze conferentie, aan God de eer!

PInksteren in het stadion.

PARAKLEET

VREEMDELING MET EEN OPDRACHT Christen en de politiek

Door Meindert Leerling fractievoorzitter RPF-fractie in de Tweede Kamer

Op D.V. 6 September aanstaande zijn er vervroegde verkiezingen voor de Tweede Kamer. Het kabinet Lubbers II kwam ten val op het moment waarop het parlement had moeten besllssen over de Euthanasiewet. Een menselijkerwijs gesproken volkomen onverwaohte ontwikkeling. Dat moet chrlstenen in Nederland toch wat te zeggen hebben. Ze krijgen nu een uitgelezen kans om bij de stembus hun keuze duidelijk te maken. Een kans, die we als christenen niet verloren mogen iaten gaan. Of moeten christenen zich in het geheel niet inlaten met politiek of moet je geioof en politiek scheiden? Ik wil graag wat nader op die vragen ingaan.

Alles is van Chrlstus Ik ben jaloers op mensen, die de gave hebben of in het verieden hadden om beiangrijke zaken in enkeie woorden of een pakkende volzin te verwoorden. Abraham Kuyper heeft eens gezegd: "Geen duimbreed is er op het erf van ons menseiijk ieven, waarvan de Christus, die ^iier Soeverein is, niet roept: "Mijni". ik kan me niet voorsteiien, dat er een christen is, die deze uit-

spraak niet voiiedig zou wiiien beamen. Christus is Koning. Hij heeft recht op aiies wat ieeft en bestaat. Ook in het hier en nu! God heeft on-

danks de zondevai Zijn Schepping en de mensheid niet aan hun lot overgeiaten. "Van U is de hemei en van U is de aarde. De wereid met ai

haar bewoners," zo ieert ons psaim 89. Die wetenschap heeft ons ais christenen en navoi-

gers van Christus veei te zeggen. Wij mogen ons door genade kinderen van God weten en erfgenamen van Zijn Koninkrijk. Op grond van dat feit zijn we op aarde weiiswaar vreemdeiing zijn en bijwoner, maardanvreemdeiingen met een spe cials opdracht. We hebben hier geen biijvende stad en zoeken een hemeis, beter vaderiand

(Hebr. 11:16), maar we trekken niet met gesioten ogen naar een ander land. Ook in dit aardse 20

ieven hebben we de roeping God in zowei het persooniijke ais ook pubiieke ieven te dienen.

De cuituuropdracht, die de mens in het paradijs is gegeven om de aarde tot iof en eer van God

de Vader te bouwen en te bewaren (Gen. 1:28), heeft ook na de zondevai en na het aiies omvat-

tende verlossingswerk van Christus aan het

kruis van Goigotha nog aitijd voile geidingskracht. We zijn en biijven rentmeesters en dat schept zeker in een tijd van angstwekkende miiieuvervuiiingextra verpiichtingen. Het is echteronmogeiijk, dat elk mens op eigen houtje die opdracht uitvoert. Er is gecoordineerde actie nodig en dat gebeurt in de vorm van poiitieke besiuitvorming.

De overheid speelt daarin de centrale rol De overheid is naar wat de Bijbei ons onomstoteiijkieert dienares van God (Rom. 13:1, Spreuken 8:15). in een pariementaire democratie, zoaiswijdie inonsiand kennen, kunnen burgers echter grote invioed uitoefenen op het overheidsbeieid en zeifs deei uitmaken van het be-

stuur van de pubiieke samenieving. De periodieke verkiezingen bieden daarvoor aiie mogelijk-

heden. We zouden naar mijn vaste overtuiging op Bijbeis niet te verantwoorden wijze handeien ais we onze poiitieke verantwoordeiijkheid zou den ontiopen. Christenen zijngeroepen om een bijdrage te ieveren aan het besiuitvormingspro-

ces inzake het beheer van de aarde en het

noemen. Aan christenen de taak om als zou

bestuur van de volkeren, zijhet onder voorwaarden. Het is voor christenen een onvermijdelijke opdracht om de poiitieke besluitvorming te normeren aan wat de Schepper van hemel en aarde in Zijnonfeilbaar Woord van zowei het menselijk individu als de in Zijndienst staande overheden vraagt. Sterker, de maatschappeiijke activiteiten

tend zout en iichtend iicht ook in de publieke samenleving aan te geven wat goed en kwaad is en dat in de politiek aan de overheid voor te

die nodig zijn om onze cuituuropdracht uit te voeren, zijn pas dan zinvoi als ze voldoen aan

Hoe zinvoi is het nu om in een sterk gesecuiariseerde samenleving op te roepen om in het publieke leven te handeien naar Bijbeise nor men? Komen we daarmee niet tot knechting van gewetens? ik meen van niet, aangezien elk mens gehouden is zich te onderwerpen aan

de Goddelijke norm van recht en gereohtigheid. (Ps. 9:9, Spreuken 12:28, Spreuken 14:34).

Zout der aarde Poiitieke activiteit wordt nog weieens bestempeld als aards, ongeesteiijk en daardoor voor een christen niet beiangrijk. Maar hoezitdatdan met de uitspraak van Jezus Christus, dat Zijn voigeiingen het "zout der aarde" zijn? Let wei, der aarde. Het kan tooh moeilijk anders worden geinterpreteerd, dan dat christenen het zout van de volkerenwereid zijn. in zijn boekje "De chris ten en de politiek" conciudeert Evert van der Poii, dat christenen in de menselijke samenieving een uniek en invloedrijk element zijn. Zout is er om de smaak, de zinvoiheid in stand te houden en het kwaad te weren.

Hikechristen kan door zijn of haar optreden ais zout functioneren en een positieve bijdrage ieveren aan de samenleving. Voor het openbare leven heeft de door God aangestelde overheid de roeping om ais weerhouder van het kwaad zoutend zout te zijn. De overheid moet het

kwaad bestraffen en het goede beionen. (1 Petrus 2:13 en 14, Rom. 13:3-5). En om te bepalen wat als goed en kwaad moet worden aangemerkt, reikt de Bijbei ons de voor alie tijden en plaatsen geidende normen aan. We kunnen daarvoor terecht bij de voorschriften die God aan Noach heeft voorgehouden en later de mozaische wetgeving, die Pauius met zoveei woorden in de Romeinenbrief als de wet van het

geweten bestempelt. Niemand kan zich voor onschuldig houden doorte stellen,dat hij de wet van God voor het menselijk geslacht niet kent (Rom.1:19 en 20).

De overheid dient zich bewust te zijn van het felt, dat zij voor alies dienares van God is en haar gezag om handeiend op te treden niet ontieent aan het voik, maar aan de Schepper van hemei en aarde. De overheid is aangesteld om er voor te zorgen, dat de inwoners van het land ondanks de gebrokenheid van de samenleving "een stii en gerust leven" hebben (1 Tim. 2:2). En wee de overheid, die het kwaad tot recht verheft en het

recht buigt tot bedreigend recht, zoais in onze dagen meer en meer gebeurt met betrekking tot

bij voorbeeid abortusprovocatus, euthanasie, toenemende wetsverachting en ondermijning van gezonde gezagsverhoudingen. Deze vormen van geesteiijke miiieuvervuiiing zijn nog benauwender, dan de aantasting van het natuurlijk milieu. De overheid is er om het kwaad te weren en te

bestraffen en niet toe te geven, ook niet als de meerderheid van het voik het kwade goed zou

PARAKLEET

houden.

Christen In de politiek

Gods geboden (Prediker 12:13) en,diewetvanuit het geweten kent. Bovendien zien we in de dageiijkse praktijk wat het betekent ais er wordt geregeerd naar menselijke maatstaven. Het le ven wordt bedreigd in de vorm van abortuspro vocatus en euthanasie, de vrijheid van godsdienst staat op het spei door de Anti-Discriminatiewet, het milieu is sterk vervuiid door een ma

terial istische levenshouding, er is publieke

godsiastering die niet wordt bestraft (radio en TV), de sexualiteit wordt gedegradeerd tot consumptiegoed met ais gevoig het uitbreken van een dodelijke ziekte (AIDS). We zouden geen zout meer zijn, ais we ons zouden onttrekken aan het poiitieke werk om de samenleving anders in te richten. Ons ideaai moet biijven een nieuw Nederiand naar Bijbeise normen ook ai beseffen we terdege, dat wij niet de stad Gods kunnen bouwen. Die zai van de

hemei neerdalen. Toch moeten we het diepe veriangen biijven hebben,dat ook in deze aardse bedeling de mensen persooniijk en ais sa menleving totaal zich richten naar wat God vraagt. De overheid kan niet door middel van dwang een christeiijke natie tot stand brengen, maar ze dient zich wei aitijd bewust te biijvenvan haar hoge roeping dienares van God te zijn en naar Zijn geboden te handeien. De mate waarin een overheid weerhouder van

het kwaad is, hangt in de Nederiandse situatie menseiijkerwijs gesproken voor een groot deei af van de manier waarop christenen zich wei of niet voor het poiitieke gebeuren inzetten. Met andere woorden, we zulien ais getuigende chris tenen in het publieke leven andere wegen moe ten wijzen dan ons worden voorgehouden op grond van puur menselijke overwegingen. Christenen bedrijven Christocentrische politiek en dat is wat anders dan iiberaie- of socialisti-

sche- en zeifs christen-democratische politiek. Het gaat om een tegensteiiing tussen principieie opvattingen, die de bekende christen staatsman Groen van Prinsterer heeft betiteid als de anti-

these tussen enerzijds de Revoiutie (geen god en geen meester) en anderzijds het Evangelie (God regeert). Politiek beleid, dat in absolute gehoorzaamheid aan het Woord van God is gestempeid, zai een zegen zijn voor iedere sa menleving en zai een dam opwerpen tegen ailesbedreigende wetteioosheid. Niet kiezen of stemmen voor een politiek die niet Christocentrisch is, bergt het grote gevaar in zich, dat er direct of indirect wordt meegebouwd aan Babel,

de stad van de anti-christ. Wanneer christenen

PARAKLEET

zich aan hun politiekeroeping onttrekken, zullen zij made verantwoordelijkworden gesteld voor wat er in het publieke leven gebeurt. In dat opzicht is het goed de opdracht die God Ezechiel gaf nog eensaandachtig nateiezen. (Ezechiei 3:17 e.v.).

Invulling opdracht Christenen in de poiitiek dienen zich voortdurend rekenschap te blijven geven van het "vreemdeiingschap". Dat iegt beperkingen op aan de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de opdracht poiitiekte voeren naar Bijbelse normen. Het vreemdeiingschap moet ook tekenend zijn voor de intenties waarmee wordt gewerkt. Christenen in de poiitiek dienen zich te realiseren dat Paulus ons ook in dit opzicht voorhoudt om "geheei anders" te zijn. (Ef. 4:20). Nu gaat het nuchter beschouwde in de poiitiek om het vraagstuk van de macht. Wie heeft het voor het zeggen en wie heeft de meeste stemmen? Wat koop |e voor mooie verhalen en desnoods sterke getuigenissen als daarvoor geen

ven aan wat God van ons vraagt Iigt groot loon, omdat we weten, dat alie macht in hemei ยงn op aarde is gegeven aan Jezus Christus. Dankzij het verlossend bioed van Christus, mogen we deien in die macht ais we Hem getrouw zijn. Voor christenen is het daarom niet de beiangrijkste vraag wie de grootste partij wordt en of na de voigende verkiezingen Kok, dan wei Lub bers de ministerpresident wordt. Christenen moeten bij de stembus niet in de eerste plaats het rekenende verstand, maar het door God

geleide geweten laten spreken. Vasthouden aan poiitiek naar Bijbelse normen zai vroeg of laat gezegend worden. Dat is de belofte, die God in Zijn Woord ons geeft. Is dat niet geweldig? Het is bemoedigend en stimulerend. Ook in de poiitiekkomt het er net ais inde samenleving ais geheei op aan, dat christenen getuigend durven

spreken en sprekend durven getulgen van Koning Jezus, ons daarbij niet schamend voor het Evangelie van Jezus Christus (Ps. 119:46 en Rom. 1:16). Christenen moeten bij de stembus dan ook kiezen voor mannen en vrouwen, die zowei in woord ais daad uitkomen voor het

geioof in Jezus Christus, de Redder der wereld.

pariementaire meerderheid te vinden is. in de

poiitiek moet je - zo beweren velen - zo nodig ook bereid zijn vuiie handen te maken om nog

Samenvatting

lets te kunnen redden van wat ons dierbaar is.

Daniel rechtop moeten blijven staan en niet buigen als dat van ons wordt gevraagd. De conse-

ik vat kort samen. Christenen mogen zich niet aan hun politieke verantwoordelijkheid onttrek ken. Geioof en poiitiek kunnen niet worden gescheiden. Christenen kiezen personen, die in het persoonlijke en het publieke leven getulgen van Christus wlllen zijn. Juist in onze ontkerstenende samenleving is een helder christelijk geiuidmeer dan ooit noodzakelijk. Nu in het parie-

quenties zullen niet gelijk zijn als destijds bIj

ment niet de gevreesde Euthanasiewet van de

Daniel en zijnvrienden, maar wellicht worden we

regering werd aangenomen, maar er een voortijdig einde kwam aan het kabinet Lubbers ii

Nu is het sluiten van een compromis niet op voorhand verboden, maar voor christenen zul

len er grenzen moeten worden gesteid aan de bereidheid om bij de politieke besluitvorming in te schikken. Het kan er toe leiden, dat we ais

uit de eerste en menselijkerwijs gesproken belangrijkste rijen in de poiitiek weggedrukt. Hebben we ons daarmee zodanig bultenspei gezet, dat aiie werk vrijwel tevergeefs wordt en geen wezeniijke bijdrage meer kan worden geleverd aan het bestuur van gemeente, provincie of land? Dat is een misvatting, want daarin schuiit nu precies het geheim dat een christen mag

kennen. in het isolement (beginselvastheid) iigt onze kracht, zo stelde Groen van Prinsterer in

de vorige eeuw. in het gehoorzaam zijn en blij

moet dat met name christenen veel te zeggen hebben. Op D.V. 6 Septemberkrijgen wealsvolk van Nederland nieuwe kansen. Er mag geen stem verloren gaan. Al het mogelljke moet wor den gedaan om met inachtneming van ons vreemdeiingschap op aarde een meer BIjbels genormeerd beleid in Nederland te voeren. We

hebben daarvoor in ons land unleke kansen. Laten we die niet missen.

LOPPRIJS EN AANBIDDING

PARAKLEET

door Marianne R. Loggers

"Wie dank offert, die zai Mij eren; en wie zijn weg wei baant, dien zai ik Gods heii doen zien." Ps.50:23.

Dit keer heb ik de statenvertaiing gebruikt. Immers wordt in de NBG-vertaiing het belangrijke tekstdeel "en wie zijn weg wei baant" op een heei andere wijze vertaaid en in de tekst ingepast. Er wordt wat afgezongen en iofgeprezen, maar... maar veien beseffen nauweiijkswat lofprijs inhoudt. Laat staat dat men ook maar enig besef heeft wat aanbidding is. Lofprijs is: de Heer danken voor wat Hij gedaan heeft en doet. Aanbidding is: de Heer prijzen voor wie Hij is. Lofofferen staat in hele nauwe relatie tot "wiezijn weg wei baant". Tussen iof offeren en heii zien, iigt nameiijke de weg van heiliging. Lof offeren en heiliging kfjnnen en mogen niet van elkaar gescheiden worden. Zang en muziek hebben dus een beiangrijke plaats in heiliging "zonder weike niemand de Here zai zien". In dit artikel wii ik graag ingaan op de pastorale werking van zang en muziek ten aanzien van heiliging. I. MUZIEK IN DE SCHRIFTEN

Zang en muziek zijn geen "menseiijke" bedenksels. Beide komen voort uit God en behoren bij Zijn Tegenwoordigheid. leder die de piaats van zang en muziek, vanuit God gegeven, gaat bezien en toepassen, ontdekt zelf dat er zang en muziek is, die niet uit God komen.

In de Schriften komen we aiierlei aanduidingen en toespeiingen tegen van de Almachtige God, die zich verheugt in zang en muziek. Ai vanaf de schepping troont Hij tot en met vandaag "op de iofzangen van Zijn volk". in de jaren dat ik bezig ben zang en muziek dfe waarde te geven, die de Schrift ook toekent,

ontdek ik ook de wrevel, de antipathie en de weerzin van gelovigen tegen zang, lofprijs en beweging. Deze mensen baseren hun beweringen dat "men van handopheffing niet heiliger wordt of dat de Heer het hart wei aanziet" op het feit, dat er in het NIeuwe Testament weinig over de plaats van zang en muziek in het leven van een geiovige geschreven staat. Dat is ook zo. We komen in het Nieuwe Testament ook niet

veei tegen over het functioneren van zang en muziek in de gemeente. Wei kennen we de teksten over het "voi zijn van de Heiiige Geest", waarbij onzedanktoeneemt en uitgedruktwordt in het zingen van psalmen, iofzangen en geestelijke iiederen" (Ef.5:19-20 en CoI.3:16-17). Daarnaast wijst Pauius ons de weg naar het "zingen in de Geest" mogeiijk ook binnen ge-

meenteverband. Maar het Nieuwe Testament staat of valt met het Oude Testament.

En in het Oude Testament is er een schat aan

gegevens over zang en muziek, die een grote plaats innemen in de dienst aan God en aan het huis van God. Hoewei de tempel verwoest is, hebben zang en muziek tot op vandaag nog aitijd een hele grote piaats in het godsdienstig

ieven van de orthodoxe jood. Het zijn juist ook deze joden die vandaag aan de dag hun kinderen de coiiectieve waarden van zang en muziek inprenten. Zij doen dit op dezeifde manier als hun voorvaderen deden. David geeft zijn onderdanen zeifs bevei om de Here te ioven (1 Kron.15:7e.v.). Het is een geweidige ontdekking geweest, dat vanaf het vroege begin der mensheid zang en muziek zo'n grote plaats mochten innemen en dat de Here God zich aitijd heeft iaten omringen met zang en muziek. Het is tevens een ondersteunend gegeven, dat er in de hemel bij beiangrijke gebeurtenissen een enorme bedrijvigheid is in zang en muziek. Denk maar eens aan de engelenzang bij de aankondiging van de geboorte van onze Heer Jezus. De tijd ontbreekt hier op dit moment om het heie boek Openbaringen door te nemen, waar hemei en aarde tezamen instemmen in de

iofzang aan het Lam. Voor een ieder die zich op het terrein van zang en muziek in en om de gemeente wil bezighouden, is het aan te beveien om alle teksten op dit gebied eensdoortelezen. Ikhebzeifaiieteksten

PARAKLEET

over uitingen van zang en muziek aan de hand van de concordantie door genomen. En het heeft me geduizeld: de Schrift geeft z6'n grote plaats aan dit gebeuren. Maar de bestudering van de teksten heeft me ook aangezet tot m66r gebruik van creativiteit om de Heer te behagen.

E6n van de mooiste psaimen, waarin iedereen binnen de gemeenschap een plaats heeft is wei Ps.68:25-26 met een muzikale aanmoediging in vers 34: "0 God! zij hebben uw gangen gezien, de gangen van mijn God, mijn Koning, in het heiiigdom. Dezangers gingen v66r, de speeiiieden achter, in het midden de trommelende

II. HET ONTSTAAN VAN ZANG

Zingen, julohen en jubelen komen voort uit God en uit zijn Tegenwoordigheid. Daarvoor moeten we terug naar het moment, waarop de Almachtige - geprezen zijZijn Naam - het besiuit neemt Zijn gedachten en gevoeiens om te zetten in tastbare creativiteit. Daaruit voortkomend ontstaan de hemeien en aarde. Niemand minder

dan de Heiiige God zeif verkiaart, hoe het heelai

betrokken werd bij Zijn scheppingsdaden. in samenspraak met Job over Gods Aimacht en

Voorzienigheid, zegt de Here : "Waarwaart gij, toen ik de aarde grondvestte? Vertel het, indien gij inzicht hebt! Wie heeft haar afmetingen bepaaid? Gij weet het immers! Of wie heeft over

haar het meetsnoer gespannen? Waarop zijn haar pijiers neergeiaten, of wie heeft haar hoeksteen geiegd, terwiji de morgensterren tezamen juichten, en al de zonen Gods jubelden? (Job 38:4-7)

Jobs antwoord op deze heeriijke ontsluiering is: "Siechts van horen zeggen had ik van Uvernomen, maar nu heeft mijn oog U aanschouwd." (Job 42:5) Het grote heeiai zag en erkende de daden, de Aimacht en de Tegenwoordigheid van God. Zelfs Job in ai zijn nietigheid en verwrongen gestaite erkent de heeriijkheid van Gods schep pingsdaden. in de hemei gaat het dan voort: de hemeiingen zoeken Gods Tegenwoordigheid. Op aarde doet Job dat ook. De uitingen van hun beider verwonderingen zijn hetzeifde: juichen en jubeien. Uit Jobs antwoord vernemen we een zekere mate van verbazing: "Nu heeft mijn oog U aanschouwd." En dan wordt hij stii ais in aanbidding. Degenen die Gods daden zien en daarmee in-

is nooitgebaseerd op persoonlijke gevoeiens of emoties, maar aitijd gericht op God. In de herinnering van wat Hij gedaan heeft en doet, vond het volk van Israel troost en bemoediging. Het verbaast me evenmin dat onze geliefde Heer en Heiiand, Jezus Christus de iofzang zong alvorens Hijde strijd in Geths6manยง aanging. Paulus

en Silas zongen Gods iof, tenwiji ze bijkwamen van de stokslagen en met hun voeten in het biok

zateni Zang en muziek hebben biijkbaar een beiangrijk aspect in zich voor wat betreft de "pastorale" huip aan onszelf en aan anderen.

III. DE "PASTORALE" GAAT VOORAAN

Zingenen musiceren kan een natuuriijke aanleg of talent zijn. Maar beide hebben ook een geestelijkaspect en zeker een specifieke plaats bin nen de gemeente. Psalm 68 is ook een Psalm van David. Juist Koning David heeft een schat aan gegevens achtergelaten, die ons vandaag wijs kunnen maken omtrent zang en muziek in de relatie tot God.

David had niet zomaar een hobby. Zang en muziek kregen een beiangrijke plaats in de dienst aan God, in de dienst aan het huis van God en in de dienst aan de mensi Salomo heeft

deze visie van zijn vader David overgenomen. Endeze visievan Salomo werd nog verdiept. Hij iette niet alleen op de dienst en de bediening,

dat iokt gejuich en jubel uit bijdegenen, die Hem verwonderd aanschouwen. Dat gezang brengt Schepper en schepsei in nauwe relatie met ei-

maardestemeer opdedienaren. In2 Kron.5:12 e.v. lezen we over de zangers: 1. ze waren in fijn iinnen (beeld van rechtvaardigmaking) gekleed; 2. lieten eenparig (in harmonie met de Heer en met elkaar) hun stem en trompetten horen, met als gevolg

kaar.

3. dat het huis met een woik vervuid werd... want

stemmen, kunnen niets anders dan uitbreken in

gejuich. Zang brengt een wisseiwerking te weeg: in heiiige sfeer doet God zich kennen en

in andere woorden gezegd: wartneer de daden van God openbaar worden, brengen ze een lofzang teweeg. Deze iofzang brengt de lofzangers in de tegenwoordigheid van God. En ddiir gaat de lofzang over in aanbidding. De schepping begint met een iofzang en zai er ook mee eindigen. Het boek Openbaringen siuit af met het lied van de overwinnaars over het

maagden... zie Hij geeft zijn stem, een stem der sterkte". Een Psaim van David. Van Koning Da vid, de door God aangewezen ieider. Het verbaast me niets meer, dat juist deze koning, de man naar Gods hart, die z6 van zang en muziek hield, zijn volk daarin onderwees en het zelfs bevel tot lofzang gaf. Opwekking tot zang (iof)

beest. Staande aan de glazen zee verhogen zij het Lam in hun lied. Daarop voigend vernemen wedatde Aimachtige God zich tot in eeuwigheid zai laten dienen. ik ben ervan overtuigd, dat die dienst zeker ook met zang en muziek ondersteund zai zijn. De hemei is er vol van!

de heeriijkheid des Heren had het huis Gods vervuid I

Een toegewijd zangleider kan door een geheiiigde zangdienst teweeg brengen, dat het volk via lofprijs in Gods Tegenwoordigheid komt. En naar dit laatste willen we toe: de tastbare, voel-

bare aanwezigheid van God gemanifesteerd in de gelovige door zijnzang en muziek. De openbaring van die heie nauwe relatie tussen de

gelovige en God, en tussen de gemeente en

God. Dan zai aiies en zuiien alien heel zijn. Geheeid, geheiiig, vervuldl Uit het leven van Koning David kunnen we het voigende leren:

1. Zang en muziek waren heel belangrijk voor

* als men leiding zoekt

David zeif. David had als kind a! heel vroeg de waardevan muziekieren kennen. Hij speeldede harp. En daar bleef het niet bij. We weten niet

Ps.23:3,6; Ps. 138:5;

precies hoeveei verschillende instrumenten Da vid bespeelde, maar het is zeker, dat het er een aantal waren. David zong ook. Zijn Psalmen staan voi met oproepen tot het zingen en spelen voor de Here om Hem daarmee lof te offeren.

David bleef echter niet staan bij het persoonlijke voordeei, die zang en muziek inzijn ieven brach-

PARAKLEET

* als men troost zoekt (bij afscheid nemen) Gen.31:27; Ps.23:4; Naar lichaam:

* als men op zoek is naar levensonderhoud Deut.26:10-11; Ps.23:2; Ps.65:14; Ps.67:5,6; Jer.31:4; * als men zoekt naar kracht Jes.40:31 e.v.;

* als men van eigenaar/baas/baan wil veranderen Lev.27.

ten.

2. Hij ontdekte dat zang en muziek belangrijke onderdelen waren voor de gemoedstoestand van een mens in een wereid voi haat, nijd en dreiging. (1 Sam.16:16). Gestoeld op de per soonlijke ervaringen in zijn jonge ieven aan het hof van koning Saul heeft zijn muzikale bediening zeker zijn ogen geopend voor een collectieve bediening aan hen die in het huis en de dienst van de Hear waren.

David heeft zijn zang en muziek ontwikkeld. Hij bespeelde niet alieen de instrumenten, hij ontwierp ook nieuwe: "vierduizend lofzangers des Heren, met instrumenten, die ik gemaakt heb (zei David), om lofte zingen" (1Kron.5:5). David maakte de instrumenten en de zang met het duideiijke doei om de Heer te loven. Daartoe steide hij speciale lofzangers aan. 3. David krijgt in de loop der jaren visie voor een bediening door zang en muziek in het coiiectieve geioofsleven; een bediening aan alle geiovigen in het huis en in de dienst van de Heer. Door de heie Schrift heen vinden we dat zang en muziek een pastorale functie vervuiien in het tot stand brengen van de reiatie tussen God en mens naar geest, ziel en lichaam. Door zang en muziek worden noden tegemoet getreden en overwonnen, waardoor de mens open komt voor een ontmoeting met God. Naar geest:

* voor, in en na de strijd met de duivel en zijn invloed Ex.15:20; 1 Sam. 10:5; Ps.20:6; Ps.23:5; Opb.15:2; * als men uitredding (Ieven) nodig of gevonden heeft Ps.68:25; Ps.95:1; Ps.89:2; Jes.30:39; Luk.15:25; Jak.5:13;

Bij David is dus een duideiijke ontwikkeling te zien van een persoonlijk gebruik (hobby) naar een "pastorale" bediening. Deze iaatste gaf hem ook visie voor toekomstige dingen. Davids grootste "pastorale" is wel Psaim 23. Hoewel

vers 1 6en geheel is, geven de versen 2 t/m 6 aan, waarom hem niets ontbreekt. In die versen

ligt de vervulling van alle menseiijke behoeften naar lichaam (23:2,3), ziel (23:3,4,5) en geest (23:5b,6). Het is voor mij een rijke ervaring geweest om deze Psaim 23 te (laten) zingen in verschillende situaties. In nood, in pijn, bij droefheid, zeifs bij sterven of bij verlies van een naaste. Van deze psalm gaat rust, vrede, bemoediging uit en opent de weg naar de toekomst. Hoe groot ook de componisten uit vorige eeuwen geweest mogen zijn: niemand heeft ooit een kortere en mooiere "pastorale" geschreven dan deze Da vid, die in veel facetten van zijn bediening een afschaduwing was van de Grote David, Die komt!

Psalm 23 is door alie eeuwen heen een bron van

inspiratie geweest voor musici en dichters. Ikzelf

ken 8 verschillende nederlandstalige versies in verschillende muzikale zettingen. EIke zetting geeft een bepaalde gevoeiswaarde weer: overwinning, berusting, overgave, dank en aanbidding. En nog steeds inspireert deze Psaim mensen tot componeren, schrijven en dichten! Het boek

Openbaringen ieert ons, dat bijde komst van de Messias op de Oiijfberg alle heiligen Hem zullen toezingen! Alle heiligen: zij die op aarde zijn; zij die met Hem zullen komen en zij, die in de hemel zijn. Allen!

* als men rechtvaardigmaking of genade zoekt 2 Kron.4:22 (gedegen goud); 2 Kron.20:21; 2 Kron.23:13; 2 Kron.35:15; Ezra 2:65; Neh.12:42; Ps.101:1; Spr.2:8;

IV. VISIE VOOR COLLECTIEF GEBRUIK

* als men de kracht en daden van God zoekt

In een aantal teksten zullen we zien met weike

Richt.5:1-3; Ps.150:4;

* als men Gods Tegenwoordigheid zoekt

intentie David mensen aansteide om de gemeente te dienen met en door zang en muziek. 1 Kron.13:8: "En David en gans Israel speelden

Ps.39:17;

voor het aangezicht des Heren met aiie macht,

Jes.24:14; Opb.14:3; Opb.15:3; * als men naar de heerschappij van God in het ieven zoekt 1 Kon.1:40; Ps.149:3; Opb.5:8; Opb.14:2;

zo met liederen (zang) als met harpen, en met

Kon.12:13;

Ps.33:3,4;

Ps.23:5a;

Ps.81:1;

Ps.42:5;

Ps.92:5;

luiten, en met trommelen, en met cimbalen, en met trompetten." 1 Kron.15:16: "En David zeide tot de oversten

der Levieten, dat zij hun breeders, de zangers, stellen zouden met muzlekinstrumenten, met

Naar ziel:

* als men een schuilplaats of besoherming zoekt Ps.5:12; Ps.21:14; Hand.16:25;

Ps.59:17,18;

Ps.42:9;

luiten, en harpen, en cimbalen, dat zij zich zou den doen horen, verheffende de stem met biijdschap."

1 Kron.23:5:"... en vierduizend lofzangers des

PARAKLEET

Heren, met instrumenten, die Ik gemaakt heb, om lot te zingen." 1 Kron.25:1: "En David, mitsgaders de oversten van het leger, scheidde af tot den dienst, van de kinderen van Asaf, en van Heman, en van Jedut-

hun, die met harpen, met luiten en met cimbalen profeteren zouden." 1 Kron.25:3b:"... aan de handen van hun vader

Jeduthun, op harpen, profeterende metde Here te danken en te ioven."

Ps.49:5:"... Ikzal mijnoortot een spreuk neigen, mijn geheimenis bij de citer ontsiuieren." 1 Kron.25:6: "Dezen waren ailemaal aan de han

den huns vaders gesteld tot het gezang van het huis des Heren, op cimbalen, luiten, en harpen, tot de dienst van het huis Gods."

Het is duideiijk, dat zang en muziek een beiangrijke plaats innamen in de dienst aan (het huis

van) de Heer. Die bediening in Davids tijd was een voorafspiegeiing van wat zich vandaag in Gods tempei (dat is het Lichaam van Christus) kan afspeien en wat zich inde toekomst zai gaan afspeien. De piaats van zang en muziek is nu wel duideiijk. Maar in genoemde teksten komt nog een beiangrijk aspect naar voren; dat van "aanstelien aan de handen van Asaf, van Jeduthun..." Is gave of kennis dan niet genoeg? is de werking van de Geest niet voidoende? Moeten we nog lets bijieren? V. AAN DE HANDEN VAN DE LERAAR

Is gave niet genoeg? in veel kringen waar de charismata mogen en kunnen functioneren, treft men een zekere mate van geesteiijke hoogmoed aan. Men steunt grotendeels op eigen inspiratie. Nu is het goed om de Heiiige Geest

zijn gang te laten gaan. Maar het is ontegenzeggelijk nodig om, zoais Pauius zegt "alies in orde te laten geschieden". We zouden ons ook kun

nen afvragen, waarom Pauius - bij een duideiijke werking van de Geest - zo'n waarschuwing iaat horen. Laten we wei wezen: hoe zeer ook aile

aanwezigen vervuid zijn met Gods Geest, zij worden niet aiieen maar ยง6n en al geest. De mens biijft ook viees en beenderen! En dat laatste vergeten we wel eens ai te makkeiijk. Een gave in zang of muziek is fijn en dient gehonoreerd te worden. Maar als deze gave in dienst gesteid wordt van het welzijn van het collectief (hier bedoeid de gemeente), dient deze gave ook voigens geesteiijk niveau gebracht te worden.

"Al de Schrift is van God ingegeven en is nuttig tot iering, tot wederlegging, tot verbetering, tot ondenwijzing, die in de rechtvaardiging is" (2 Tim.3:16) met het uiteindelijke doei "opdat de

mens Gods volmaakt zij, tot aiie go^ werk

volmaakt toegerust." Ik herinner er aan, dat

1. zang en muziek in grote mate deel hebben in

de "pastorale" bediening aan de geiovigen; 2. zang en muziek een beiangrijk aspect in lofprijs en aanbidding zijn; 3. zangers (zangleiders) en musici door eigen levensheiliging (zie III. alinea 2) in belangrijke

mate het geesteiijke niveau van de iofprijs en aanbidding bepalen. Het vereist gevoeiigheid, intelligentieen nederigheid om jezelfop de juiste wijzete portretteren in een lofprijs-samenkomst. Het is nuttig en inspirerend om een diepgaander studie te maken van de namen van de zangers en musici, die David aansteide. Zoais de naam

van een persoon was, zo was de persoon. We kunnen hiervan leren, dat degene die zang en muziek beoefent zijn heie persoonlijkheid moet afstemmen op de dienst en de bediening. Mensen die met hun kennis en gaven van zang en muziek in de gemeente willen dienen, behoren derhaive inde geest gedoopte, en geestvervulde en voiwassen (d.w.z. geen pas-bekeerde) christenen te zijn, die een zekere mate van pas torale gaven bezitten of zich uitstrekken naar dienstbaarheid. Zangleiders en musici dienen zich uit te strekken naar het verstaan van Gods

stem in hun bediening. Ik meen dat het Don Francisco is die zingt: Heiligheid zit'm niet in eten en drinken, noch in kleding. Heiligheid zit

'm in het verstaan van Gods stem en daarop "ja" te zeggen (Holyness). Indien in de gemeente de zangieider(s) en mu sici behoren tot de groep van nog niet geest-vervulde christenen, dienen zij zich minstens daartoe uit te strekken en een positieve geesteiijke ontwikkeiing aan de dag te leggen. Hoe was dit in Davids tijd geregeid? De meest duideiijke teksten vinden we in 1 Kron.23 en 25. Hoewei het misschien een onder-

geschikt aspect is, vinden we in dezeifde tekstgedeeiten ook, dat zangers tenminste 66n in strument moeten kunnen bespeien. De beiang-

rijkste aspecten zijn: 1. het zijn lofzangers des Heren. De oorsprong en het doei van zang is hetzeifde: het komt uit God en gaat naar God (1 Kron.23:5,30). 2. het was een bestemd deei van degenen die dienst deden in het huis van de Heer. Van de

32.000 mannen boven de dertig jaar (voiwassenen, die voigens joodse wet-maatstaven rechten en piichten kenden en daarverantwoording over konden afleggen), waren er 4.000 afgezon-

derd voor de iofzang met muziek (1 Kron.23:35). E6nachtste deel van de dienstdoende men-

sen werd tot deze dienst bestemd! Geen jdnggelovigen, maar voiwassenen, die verantwoor-

ding konden dragen en afleggen. 3. de lofzangers zouden met hun instrumenten profeteren! Hieruit blijkt opnieuw, dat lofzangers (zangleiders en musici) geestvervuide mensen moeten zijn, die de stem van de Heer kunnen verstaan en doorgeven. De toon van hun profe teren werd gezet door hun muziek! (1 Kron. 25:1,2 en 3). 4. ze werden ondergeschikt aan hun vader Asaf ofJeduthun, d.w.z. ze moesten zich zijn oordeei en aanwijzingen laten weigevaiien. En daarbij ook nog geestvervuld biijven om te kunnen pro feteren! Hierzitdus een ernstige ies invooralien, die zich met zang en muziek in de dienst/bedie-

ning wiiien stelien (1 Kron.25:3b en 6a). 5. ze waren bovendien geieerd (onderwezen) in het gezang des Heren (1 Kron.25:7a).

6. ze waren niet alleen maar geleerd (onderwe-

zen) in hun gaven, maar waren meesters (1 Kron.25:7b) Als sluitstuk van genoemde teksten staat dan, dat er zangmeesters en zangleerllngen waren. Er is dus echt niet aiieen de werking van de Heilige Geest. Maar ook in deze dienst en bediening heeft Hij ieraren aangesteid, die anderen onderwijzen om de gemeente te dienen met zang en muziek. Het ging ook niet om de enkeiing, die zich nog wat meer moest bekwamen. Er was een groep van 280 (1) "ieeriingen in zang en muziek". CONCLUSIE

Dienen wij onszeif en de gemeente met zang en muziek? Hoe kiezen wij onze medewerkers, die deze bediening aan kunnen tot eer van God en tot opbouw van de gemeente? Als wij mensen kiezen zonder op de specifieke kwaliteiten te ietten (muzikaai, geestvervuid, gewillig, nederig) "omdat het werktoch ai veeieisend is" zullen we

merken dat de gemeenteieden de opbouw voornamelijkvan de preek moet hebben. Kiezenwij, bewust van het feit dat zang en muziek een hoogwaardige plaats vervuilen binnen de diensten, onze geestvervuide medewerkers, dan zuiien we merken dat de Heiiige Geest ruimer baan krijgt om aan aile noden tegemoet te komen. Maar... de "weg wei banen" k6st aanpassing, onderwijzing en geesteiijk leven om niet aiieen

PARAKLEET

onszeif, maar ook anderen mee te nemen naar

iofprijs en aanbidding van de Aiierhoogste God! Grote meesters als Asaf, Heman en Jeduthun

lieten zich gewillig aansteiien door Koning Da vid tot eer van God en tot weizijn van de gemeenschap. En zij dienen ook nog nadat ze gestorven zijnl Hun bediening strekt zich uit tot op vandaagi Geraadpleegde literatuur: Jubilate, theology of praise - Daniel W. Hardy & David F. Ford

Learning tot lead - Chua Wee HIau Let us praise - Judson Cornwall Moving on In the spirit - Dennis Bennett

GEMEENTE EN P.R.- 2

PARAKLEET

De vorige keer schreef ik dat, als er in deze tijd aan een ding behoefte Is, het de behoefte is aan duidelijkheid. Omdat er zo'n groot aanbod is aan zanders en boodschappen, za! de boodschap die een eigen identiteit heeft de meeste kans maken herkend te worden.

Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat er vooral bij de jeugd grote behoefte bestaat aan duidelijke structuren en goede profilering. Dit was tot ongeveer vijf jaar geleden anders, toen de gedachte heerste dat iedereen maar zelf kon doen waar hij of zij zin in had en het non-conformisme hoogtij vierde. Deze keerzal ik lets schrijven over onze doelgroep en de diverse media waarlangs we De Boodschap uit kunnen dragen.

Hetzeifde geidt voor de voorbeeiden die we gebruiken in onze geschreven of gepredikte woordbediening. Zijn we bekend met het milieu van onze doeigroep. Gebruiken we, net ais onze Here Jezus, beeiden en gelijkenissen uit het voor hen dageiijkse Ieven? Misschien is ons woordgebruik dan taalkundig niet altijd verant woord, het zai de betreffende doeigroep zeker aanspreken. Ongeacht de krrtieken die de nieuwste parafrase van de bijbei, Het Boek, heeft gekregen, is het taalgebruik ervan zeker aan te beveien voor de generatie die we nu moeten bereiken. Als God in Psalm 4 van Het

Boek de mensenkinderen aanspreekt dat zijZijn eer te grabbei gooien, dan weten de mensen

kinderen van nu precies wat daarmee wordt bedoeid.

DE WERELD IS ONS WERKTERREIN

We hebben de opdracht het Goede Nieuws te verkondigen aan alle volkeren. Dit geeft meteen onze doeigroep aan. Aangezien dit een voor veien nogal omvangrijke doeigroep is zai ik proberen met wat voorbeeiden deze groep op te spiitsen in doelgroepen die wat gemakkeiijker in ons bereik liggen. De bijbei staat ons dat toe omdat het woord dat in Mattheus 28 vers 19 vertaaid is met voikeren ook de betekenis kan

hebben van groep met dezelfde manieren, gedragingen, gewoonten of wetten. (Strong's con cordance.) Dit kunnen de in ons land verblijvende zgn. etnische minderheden zijn evenals bijvoorbeeid groepen die wijzouden omschrijven ais druggebruikers, hardrockers of punkers. Maar ook voetbalfans, carriferemakers, computerversiaafden of "discodancers" om maar wat te noemen, hebben hun eigen gewoonten - noem het wetten - binnen een eigen "cuituur". Om deze volkeren te bereiken is het zaak hun taal te spreken. Jan

Kuitenbrouwer doet in zijn boekje Turbo-taal. Vansocio-babble tot yuppie-speak (Aramithuitgevers, Amsterdam, 1987, 96 biz. F. 14,90) verslag van modieuze taai. Turbo heeft zich losgemaakt van de motor waar het aan vast zat en is

een eigen ieven gaan ieiden bij aiies wat sneiier, dus beter, moet schijnen: van turbocassettes tot turboworstjes. Doorgewinterde vergaderaars doorspekken hun abstracte praat met zo concreet mogeiijke beeidspraak zoais: "we fietsen het stuk nu even door, zodat de secretaris het

MEDIA

Tegenwoordig zijn de boodschapdragers waar langs wij onze boodschap uit kunnen dragen legio. Naast de nieuwe media zoais telefoon, teietekst, telefax, en andere data-communica-

tielijnen, biijft het gedrukte woord een beiangrijke piaats innemen. Was vroeger de stencilmachine een geiiefd instrument om dat woord te vermenigvuldigen, tegenwoordig is het het kopieerapparaat. Met de nieuwste technische snufjes, zoais de PC waar ikdit artikel mee schrijf of het desk-top apparaat waar de PARAKLEET mee wordt gezet, kunnen we vrij goedkoop een relatief goed product produceren dat acceptabel is voor de doeigroep die we wiilen bereiken. Maar er zijn meer mogelijkheden. Zeif ben ik eens in mijn woonwijk stickers tegengekomen, geplakt op iantaarnpalen, brievenbussen en op muren in portieken, waarop met viitstiftde tekst "Jehovahgetuigen zijn geen getuigen van God" geschreven stond. Een heel werk en beslist niet aan te raden, maar die stickers droegen op dat moment wel een boodschap uit. Wat reaiistischer is het gebruik te maken van bestaande mogelijkheden. Verenigingsorganen, wijkkranten, ciubbiaden en dergelijke zitten

vaak te schreeuwen om kopij en/of vrijwiliigers voor de redaktie of zijn tenminste bereid een dee! van hun redaktioneie ruimte af te staan voor

ingezonden mededeiingen omtrent de aktiviteiten van uw kerk. Het wordt tijd dat christenen weer hun stem iaten horen in de media, iedere krant heeft wel een rubriek waar lezers hun

kan gaan vertimmeren." Veel computerfanaten personifieren hun rekentuig; "is mijn apparaat in de war of alieen maar gaan slapen?", en vercomputeren zichzeif door "Ho, syntax error" te roepen inplaatsvan "Pardon, ikvergis me". Bij jeugd zijn voorai de afko's (afkortingen) in. Wat dacht u van ordi, depro, kriepo, nonchi, meli, popi en prulli? Sommige van deze woorden zijn inderdaad zo ongeloveloos geschuffeld dat je haast wel een taalcursus mag volgen om achter de

voorwaarde dat het iedere week een andere

betekenis te komen. Misschien is wat ik nu

groep van honderd zou zijn!

schrijf niet echt taalkundig verantwoord maar het is goed ons af te vragen of God, die toch alle talen spreekt, ook Turbo kent.

Dewereld weet zijn doelgroepen, zoais bijvoor

mening in kwijt kunnen. Een dergelijk stukje in hetAigemeen Dagblad ofdeTeiegraaf bereiktal gauw tussen een half miljoen en een miljoen lezers. We zouden er een mensenieven over doen als we dezelfde hoeveelheid mensen met

onze mening wilien bereiken vanaf de kansei.

Voor een gemeente van zeg maar honderd zielen zou dat zo'n honderd jaar duren met de

beeid de jongeren, wel te bereiken. De PJB-info,

het blad van de Pinkster Jeugd Beweging heeft

nog genoeg groeimogelijkheden zolang zij maar 0,5% van de potentiele markt bestrijkt! Naast de jeugdmaandbladen treffen we in de wereid biaden speciaal afgestemd op bepaalde doeigroepen. Wat dacht u van de muziekbladen (totaal opiage 336.000), recreatieve biaden (de Kampioen: 2.335.000), Doe-het-zelf biaden (totaai ruim 1 miljoen), Voetbai internationai (190.000), de zgn. roddelbiaden (Prive, Story en Weekend samen meerdan een miijoen), en dan spreek ik niet eens over de vak- of technische tijdschriften, de omroepweekbladen en de opiniemaandbiaden ais hetfeministische Opzij (op iage 40.000) of de Gay(Homo) krant met een opiage van 22.000. En dan te bedenken dat er vaak nog gediscussieerd wordt over het be-

staansrecht van sommige christeiijke biaden, onder het motto van "erzijn eralzoveel". (Opiagecijfers van de christeiijke biaden zijn in het iicht van bovengenoemd cijfermateriaal te verwaariozen). ik zou dit gedeeite van deze serie wiiien beeindigen met u op te roepen om in uw eigen omgeving, met uw eigen middelen, gebruik te maken van de mogelijkheden die de diverse media u

PARAKLEET

bieden. Wees een P.R.-man of-vrouw - of stei er

een aan - die de reiaties met het pubiiek onderhoudt en doe dat in voor hen begrijpeli|ke taai. (Bronnen: Onze Taal, december 1987 en De Journalist, november 1988.) door Ton Verdam

Boekbespreking C. Westerman: Hoofdvragen van een theologie van het Oude Testament. (Kok, Kampen 1981.) ISBN 9024204062, 264 biz. met noten, iiteratuur opgaven per hoofdstuk en registers. Dezetheologie is het eindproduct van een jarenlange studie van de Bijbel door een zeer productieve Duitse hoogleraar Oude Testament. Toen het in 1980 uitkwam was Westermann 70. De

hoofdvraag voor een theologie van het Oude Testament, dus ook voor deze schrijver, iuidt; Wat zegt het Oude Testament over God? Het antwoordt moet komen uit het hele Oude Testa

ment. Het Oude Testament kent een driedeling: Geschiedenis,

Profeten,

Geschriften.

God

werkt. Zowei Zijn handeien (zegenend en reddend) als Zijn spreken behoort hiertoe. Mensen antwoorden, zowei sprekend (kiacht en lof) als handelend (al dan niet gehoorzaamend aan wet en gebod, en in de eredienst). De eenheid van Jahwe maakt algeheie samenhang mogelijk. in achtereenvolgende hoofdstukken komen ter sprake: De reddende God en de geschiedenis. De zegenende God en de schepping. Gods gericht (de gerichtsprofetie) en Gods erbarmen (heilsprofetie). Het antwoordt dat gesproken wordt (iof en kiacht). Het antwoord dat gedaan wordt. Het hoogtepunt is wei: Het Oude Testament en

noemde thema's (redden, zegenen) leven in onze beweging. Het ieven van dit boek was geestelijk zegenrijk, praktisch nuttig en inteiiectueel inspannend. VoorwieNederiandsieesten zich enige concentratie en inspanning wii getroosten zij dit boek aanbevolen. Men beoordeie steeds zeif of de Schrift het beweerde aantoont

(twee drukfouten vereisen verbetering "zaebah" op biz.203 moet natuuriijkzijn "zebah" en op biz. 163 moet "Nodajot" veranderd worden in "Hodajot"). J.LKarsten.

David L. Richards :Manager voor God. Opgetekend door :Bep de Geest-Straatsma. Uitgegeven door en verkrijgbaar via Teen Challen ge Nederiand, postbus 40, 3940 M Doom. ISBN 90-8-206-2-1, Hoornaar 1989.

Broeder Richards behoeft door zijn 20 jarige bediening in Nederiand nauwelijks introductie. Ais de tweede direkteur van de Centrale Pinkster

Bijbelschooi en ais spreker geniet hij wijde bekendheid.

Zijn lessen over "rentmeesterschap" zijn goed georganiseerd te boek gesteld. "Rentmeester schap" omvat meer dan met geid omgaan, ofschoon dit vaak een goede graadmeter is voor het geestelijk peii. Veie schriftgedeeiten, historische en andere iliustraties iezen prettig 6n helpen tot beter func-

Jezus Christus, waar aiie voorgaande "hoofdlijnen" op uit iopen. Alle beweringen stoelen op uitdrukkeiijk aangehaaide schriftgedeeiten zo-

tioneren.

dat de lezer alles aan het Woord kan toetsen.

dient echter ook aanschaf door anderen. Voor

Alien die br. Richards gekend hebben zuiien het boek ongetwijfeld aanschaffen. Het boek ver-

Het vak Oude Testament theologie veronder-

Bijbeistudie- en kringwerk is het uitermate ge-

steld wei kennis van het Oude Testament zowei

schikt. J.LKarsten.

inhoudeiijk, historisch ais iiterair. De schrijver maakt o.a. van de (veronderstelde) Pentateuch bronnen "J" en "E" gebruik. Het bestaan van deze bronnen wordt door steeds, meer geleerden in twijfei getrokken. Toch behoudt dit boek zijn waarde, zeifs voor wie die bronnen niet erkent. De respectieveiijke nadruk op het werk van God en de geschiedenis en de eredienst is wei te onderkennen in de Pentateuch. Pinkstermensen hebben het Oude Testament

nodig. Dit boek zorgt voor evenwicht. De ge-

Else Viug, Weid mijn Lammeren. Geesteiijke begeleiding en pastoraat aan kinderen, Hoor naar, Gideon, 1988 Er is veei nood in de wereid en dus ook in de

gemeente. (Dat wat inde wereid is, komtimmers de gemeente binnen.) Geiukkig verschijnen er steeds meer boeken op pastoraai gebied om (pastorale) gemeentewerkers te voorzien van de nodige kennis en inzichten om bekwaam en "met succes" mensen te kunnen helpen. Soms

PARAKLEET

zijn die boeken algemeen informatiefvan opzet, soms zijn ze bestemd voor hen die pastoraal werk doen onder een bepaaide categorie mensen (b.v. leeftijdscategorieen, of mensen in be paaide situaties zeals gevangenen, langdurig zieken, rouw dragenden enz.) "Weldmijn lammeren", geschrevendoordezeer ervaren kinderen pastoraal werkster Else Viug is een voorbeeid van een boek dat bedoeid is

door Else gehouden enquSte onder jongeren uit pinksteren evangeiische gemeenten is door haar uitgewerkt in een apart hoofdstuk. Bijzonder interessant en zeer leerzaam. Het tweede

deei behandeitvooral pastoraat aan kinderen en tieners m.b.t. specifieke probiemen b.v. zondige eigenschappen, echtscheiding, incest, ernstig zieke kinderen, stervende kinderen, angsten, occultisme, rouwbegeleiding, zelfdoding. Met liefde, bewogenheid en inzicht geeft Else haar adviezen. Telkens weer verwijstzij naar de

voor hen die met een bepaaide ieeftijdscategorie werken, nameiijk de kinderen en de tieners. Een groep die iange tijd over het hoofd gezien werd als het ging om pastoraat. Gebrek aan inzicht in de noodzaak van kinderpastoraat resuiteerde in weinig of geen iiteratuur op dat gebied. Else Viug besloot uiteindelijk om dan zeif een artikel te schrijven, hetgeen uitgroeide tot bovengenoemd boek. Dit boek voorziet in een grote leemte en is dan ook, naar mijn mening, noodzakelijk leesvoer en studiemateriaal voor alien die zich bezighouden met kinderen/of tienerwerk. EIke gemeentewerker die met mensen werkt is tot op zekere hoogte en soms zeifs heel intensief pastoraal bezig. Pastoraat is immers niet alleen hulp bieden aan mensen in nood maar ook begeleiden, zorg dragen voor de ander, bevorderen van geestelijke groei, openheid scheppen zodat de ander zich kan uitenen zich aanvaard weet. Dat pastoraat zit'm niet aiieen in een gesprekje zo nu en dan of een bemoedigende kiop op de schouder. Dat pas

de gehele kudde toevertrouwd? De lammeren

toraat houdt verband met alies wat met kinderen

van vandaag zij de schapen van morgen. Als we

Goede Herderen Zijn adviezen inZijn nageiaten Woord. Praktijkervaring straait van de bladzijden af. Over details kan men van mening verschiiien maar de grote lijnen, de nadruk, de boodschap, de bewogenheid en de dringende oproeptot inzet en de betrokkenheid bij dit o zo beiangrijk werk zijn zaken die eike werker in Gods koninkrijk zullen raken en aanspreken. Terecht zegt Else in haar naschrift dat zij geen paskiare antwoorden heeft op de vele noden onder kinderen en jonge mensen. Paskiare ant woorden zijn er mijns inziens ook niet. We mogen wijzen op Jezus en we mogen zelf steeds naar Hem toe gaan. Zoekende, tastende, leren-

de zai Hij ons heipen in deze donkere tijd om wegen en middeien te vinden om Zijn lammeren te weiden. Tot slot; ook voorgangers en andere ieidinggevenden in onze gemeenten zouden dit boek moeten lezen. is aan hen nietde zorg voor

aan onderwijzing en activiteiten aangeboden

morgen nog een voile schaapskooi wiiien heb-

krijgen. Watdient tot weizijn van de lammeren? Het eerste deel van Else's boek "Geestelijke begeleiding" gaat duideiijk, uitvoerig en overzichtelijk op bovengenoemde aspecten in. De

ben zuiien we vandaag de uiterste zorg aan de lammeren moeten besteden.

Connie Karsten-v.d.Brugge

TIPS VOOR HET GEMEENTE ONDERWIJS-PROGRAMMA

door CorlenDekker (coordlnatrlce St. Ezra)

In veel gemeenten worden in de zomermaanden de voorbereidingen getroffen voor de bijbelstudies en de zondagsschoolprogramma's die in het daaropvoigende jaar gebruikt zuiien gaan worden.

Als het goed gebeurt, dan worden eerst de resultaten van het afgelopen jaar uitvoerig geanalyseerd. Vervolgens worden de resultaten van dezeanalyse verwerkt om toteenzogoed mogelijk algeheel onderwijsprogramma voor de gemeente te komen. Dat programma moet

zo goed mogelijk afgestemd zijn op de doelstellingen die de gemeente voor ogen heeft. Hieronder volgen enkele tips die de leiders van de gemeente kunnen heipen bij hetbereiken van die doelstellingen. Coordlnatle

Overleg met al degenen die in de gemeente de eindverantwoording hebben over een bepaald deei van het ondenwijsgebeuren. (Zoals het kringenwerk, de zondagsschool, de tienerclub, het

jeugdwerk, de 20-i- kring, de zusterkring en vuit

hun taak goed te kunnen voibrengen. Er zijn diverse organisaties die kunnen heipen bij het

u zelf verder maar in.) Bespreek met elkaar hoe de communicatielijnen lopen tussen de verschii-

trainen van medewerkers.

lende afdelingen. Zorg er voor dat de groepen elkaar aanvuiien en overleg hoe overlappingen

juiste piaats meewerken. Sommige brokers

vermeden kunnen worden. Het doei is dat iede30

Training

Zorg ervoor dat de leidinggevende medewerkersovervoldoendetheoretische, praktische en geestelijke kennis en ervaring beschikken om

reen in de gemeente goed en voiiedig Bijbeionderricht krijgt.

Beiangrijk is ook dat de juiste mensen op de

hebben van de Heertalenten gekregen om kin deren te onderwijzen, en sommigezusters kun nen uitstekend onderricht geven aan volwasse-

nen. Vaak wordt het belang van goed onderwijs

aan de kinderen enorm onderschat, maar in de

het Ieren begrijpen van geestelijke symbolen kinderjaren wordt de basis gelegd voor het heie juist een enorme uitdaging geven en de weg verdere leven. Daarom |s het 20 belangrijk dat ppenen naar een diepere reiatie met God. 00k de kinderwerkers geestvejvulde, toegewij-;i Pastoraat de en bekwame mehsen 2ijn. Besteed aandacht aan pastorale zorg, en dat Resultaat

niet alleen voor de volwassenen, maar zeker ook

Zorg ervoor dat elk gemeentelid en eike bezbe-

voorde kinderen. Veei problemen die volwasse nen hebben zijn ontstaan inde kindertijd. Als de oudsten^ de ieid(st)ers en de ouders Ieren om de geestelijke nood bijde kinderen te onderken-

ker (dus 00k elk kind) op zo'n manier ondenwezen wordt in de Bijbeise waarheden, dat dit 00k tot resultaat zai leiden. Dit beoogde resultaat moet vooraf in uw doelstelling zijn opgenomen en dient achteraf getoetst te worden. Dat betekent misschien dat bepaalde vastgeroeste patronen in het gemeente- onderricht doorbroken moeten worden. Met name is dit vaak het gevai bij het onderricht voor de kinderen. Een voorbeeld: In hoeveei gemeenten krijgen de kinderen nog allerlei lessen voorgeschoteld die geestelijke symbolen proberen duideiijk te

PARAKLEET

nen, dan kunnen ze daar in eerste instantie zelf

lets aan doen, ofer huip bijroepen die daar meer in gespecialiseerd is. Eigeniijkzou iedere werker in de gemeente onderricht moeten worden in de basisprincipes van het kinderpastoraat. Met boek "Weid mijn iammeren" van Else Vlug is daarbij zeker aan te beveien. Om de hierboven genoemde tips beter uit te

maken. Dat is een verkeerde methode. Kinderen

kunnen voeren, staan hieronder de namen en

(tot zo'n 10 jaar) begrijpen niets van symboliek. Ook al is het nog zo gewoon om de kinderen te vertellen dat ze een schaapje van de Here Jezus

adressen vermeid van een aantal organisaties, die zieh bezig houden met het ontwikkelen van materiaal en het trainen van werkers. Achter de

zijn, toch zien zi] dat heel anders dan wij als

naam staat tussen haakjes vermeid of zij mate

volwassenen denken. Ze zieh zichzelf ai in de

riaal hebben voor kinderen (K), tieners (T) en/of

wei iopen met een wollen vacht om zieh heen en de geestelijke betekenis ontgaat ze vaak voile-

volwassenen (V).

St. Ezra (K+T+V), Postbus 148, 3990 DC HOUTEN, Tel.; 03403-79643.

dig. (Ze zien alles ietteriijk.) Misschien bent u ervan overtuigd dat de kinde ren het best wei begrijpen. Probeer het eens uit

inde praktijk en u zult ontdekken dat dit niet zp Is. Er zijn genoeg andere dingen die u de kinde ren kunt ieren. Overlaad de kinderen nIet met

kennis die ze pas op een veel latere leeftijd

zouden moeten ontvangen. Bovendien is er dan ook nog een heleboei niegw voor ze tegen de

tijd dat zp de tienerieeftijd bereiken en dan kan

iStvKlnderwerk Tirriotheus (K-t-T), De Rljn 2,5684 PJ BEST.

St. Baruch (K), Postbus 15825, 2502;BVDEN HAAG, Tel

nJ Of? g.'iibifjsQU

070-630393

i'H o-h

St. Tiener Toekomst (T), Postbus 20018, 7302 HA APELDOORN, Tel.: 055-427549.

sri -$

9SS19V0

De Navigators (V), Postbus 18, 3970 AA DRIEBERGEN,'Tel: 03438-20104.;

t?B¥ r-mtz isbnos

St. In de Ruimte (K-t-T),Inslngerstraat39„3766 MASOEST,:

bnul RA3T gnijfloifi 'iDnoi'Sgfsiis.ii.^iwjno n®

Tel. 02155-24433.

St. WEG (V), Waalstraat 40, 8303 DH: ErnrneibOrd,'tel: ' 05270-16521.

r v:

ns ne>ii9;s f&m

-' : ' , . ;

.nsDad

'/•

...

rpT"'

•a'S' /'f J

Dnifrtiitp.

OOGSTTIJD MAGAZINE OA CO At • -0: aud'eoA

Gouden Schoven •

ivji"

(X!'-

• Christelijk maandblad voor hbt hole gezin! • Al ruim zestig jaar een hegrip voor geestelijke verdieping en opbouw. Opgericht door zuster MA. Alt.

• Brcng ook deze iiiteayevkn de Broederschap eens

oiiD

nod (;5sb jiiijM U

.nspiQdehG SV OYmc teOr tsn"if;l;nSiOOWinA

onder dc AANDACHT vaii Uw gemeenteleden!

Vraagccns ccn pr(>cfnummcr.aairofbeter nog neem een abonnement!

TIP: voorgemcenten is ltd mogeligkeen"groeps-abonnement" voor ^iiaar leden te nemen (informeert u Mns voor de verkrijgen kprting). £en idee om dit magazinc-mcombinatie met uweigen % gemeente-inrormatieblad uan uwgcmeente-leden te verstrekken? .ji '1

Administratie : "OOGSTTIJD MAGA^NE" .Hildo Kropstraat 9a / 3431

i:;d

L.^

2TSB5B OMWiAHT

Om ~uijB c-shr-\'2-\A

Nicuwegein / Telefoon 03402-44344.

.ON i L;!3vVtT:6Sf90r r i'S- .rUfJ'iCk - Ci

01*0 •mm

VOORGANGERS

Gelooft u nog in wonderen en tekenen ?

Wilt u een opwekking ervaren in uw gemeente? Verlangt u ernaar om de opdracht van Jezus ult te voeren ?

Organiseereen Genezingssemlnar van Chiarles & Frances

Hunter in uw gemeente. Andere gemeenten zijn u voorgegaan, en de

Laat de kerk niet

scheef groeien Sommige voorgangers moeten vijf ofzes kerken bedienen! Talloze kerken zijn afhankelijk van een Gudste, die zelf nauwelijks kan lezen

resultaten waren fantastisch.

Deze praktisctie studie helpt u en uw mensen om

een bruikbaar instrument te zijn in Gods tiand. 8-avonden Video-onderwijs met Nederlands Instruktieboek.

Het geheel wordt verzorgt en praktisch begeleid door John &Jacqueline Howard.

Maakeen afspraak voor een persoonlljk gesprek of meer Informatie: 010-47513 08.

Hoe weinig geworteld in Gods Woord en hoe kwetsbaar zijn veel kerken daardoor!

Opieiding en training van geestelijke leiders isdringend nodig, om de kerk niet scheef te laten groeien. De kerken

GOED NIEUWS CENTRUM Postbus 2622,3000 CP Rotterdam

overzee werken er hard aan. Ze kunnen het echter niet zonder steun van onze kant. (Advertentie)

Stichting TEAR Fund Nederland iseen evangelisch hulpen ontwikkelingsfonds, dat door wereldwijde contacten met kerken en christelijke organisaties effectief hulp kan bieden.

poof Stichting

Nederland

Evangelisch hulpen ontwikkelingsfonds Postbus 104-3970AC Driebergen-Rijsenburg -Telefoon 03438-14844 Giro 41 400 - Bank ABN 50 80 12 600

Ukunt deze bon (zonder postzegel) zenden aan TEAR Fund,

Antwoordnummer 1040,3970 VB Driebergen.

Honderden mensen in

Nederland zijn door middel van de video door God op een machtige wijze aangeraakt!

Rulm 500 professionele videobanden beschlkbaar

â&#x20AC;˘ Stuur mij Informatie over het steunen van OPLEIDING EN TRAINING GEESTELIJKE WERKERS in derde wereldlanden.

On Stuur mij gratis uw maandelijkse nieuwsbulletin TEAR FUND NIEUWS.

Naam:

CQ Adres: Postcode:.. Plaats:

van Evangellsatiediensten en seminars; ook van voor-

aanstaande predlkers, zeals:

Karel Hoekendljk, The Hunters, Danny Moe, Hal Oxiey, Jaap Kooy en vele anderen. Schrijf of bel voor gratis catalogus naar:

Stichting Film Evangelisatie Nederland

Boezemweg 170, 3031 BP Rotterdam

Tel. 010 -4528451/4115450/ 4168928 Giro 1288362