RUIMTE VOOR DE RIVIER
Wat is... Ontpoldering?
Ruimte voor de Rivier
De rivier meer ruimte geven kan op verschillende manieren. Hier lees je meer over ‘ontpoldering’.
uimte voor de Rivier bestaat uit meer dan 30 verschillende projecten. We werken langs en aan de rivieren de IJssel, Rijn, Lek, Nederrijn en Waal. Rijkswaterstaat doet dit samen met bewoners, water schappen, gemeentes en provincies van die gebieden. Ruimte voor de Rivier moet het rivierengebied veiliger maken, maar ook ruimte geven aan natuur en r ecreatie.
Een polder is een gebied dat lager ligt dan het omringende water. Door de dijk
van een polder langs de rivier op sommige plekken te verlagen, kan het water bij hoogwater door de polder gaan stromen. Dit heet een ‘ontpoldering’. De boerderijen in de polder moeten dan wel hoog genoeg staan, anders moeten de mensen en dieren verhuizen.
Bezoekje aan het Biesbosch museum
I
n het Biesbosch museum is te zien hoe mensen vroeger in de buurt van Noordwaard leefden. Ze verdienden hun brood als griendhakkers, rietsnijders, biezen vlechters, jagers, eendenkooikers en als boeren. In het museum lijkt de tijd stil te staan. Je ziet de griendhakker aan het werk, maar ook de kleine huizen waarin ze woonden. Dat de mensen toen nog niet zo groot waren, zie je aan de kleine bedden. Buiten het museum worden ook allerlei activiteiten georganiseerd; je kunt bijvoorbeeld varen in een fluisterboot door de mooie en stille kreekjes (soort rivieren).
De gidsen in het museum kunnen je vertellen dat de Biesbosch in oorlogstijd een goede schuilplaats bood. Je kon je goed verstoppen in de bossen of op een boot in de wirwar van kreekjes. Behalve dingen van vroeger, staan er ook dingen van nu en voor in de toe komst. Het Biesbosch museum heeft een interactieve maquette (schaalmodel van 9 x 3 meter). De maquette laat zien hoe de Noordwaard er uit zal zien na de ontpoldering. In de film bij de maquette
vertellen bewoners van de Noordwaard en mensen van Rijkswaterstaat over de samenwerking, het plan en wat zij verwachten in de toekomst.
R
Voor meer informatie: www.ruimtevoorderivier.nl en info@ruimtevoorderivier.nl © Mei 2014
Kijk voor meer informatie: www.biesboschmuseum.nl
UITERWAARDVERGRAVI NG BOLWERKSPLAS, WORP EN OSSENWAARD
DIJKVERBETERING LEK / BETUWE / TIELEREN CULEMBORGERWAARD Hilversum Leiden
ering No ord w
Den Haag
aa
rd UW
W AT ER
EG
LEK
NIEUWE MAAS
KIL
DORDTSCHE
KADEVERLAGING ZUIDERKLIP KADEVERLAGING BIESBOSCH DIJKVERBETERING AMER / DONGE
ZOOMMEER
HE
GSC
BER
AS
MA
LENT
RIVIERVERRUIMING OVERDIEPSE POLDER
De Noordwaard wordt straks weer UITERWAARDVERGRAVI NG een MILL mooi gebied, waar je heerlijk kunt INGERWA ARD wandelen of roeien in een van de vele OBSkreekjes. TAKELVERWIJDERIN
BOV
EN-
RIJN
SUIKERDAM / GENDTSE KRIBVERLAGING WAALBOCHTEN
DIJKVERBETERING NEDERRIJN / BETUWE / TIELER- EN CULEMBORGER WAA
’s-Hertogenbosch
H
WATERBERGING VOLKERAK-ZOOMMEER
AMER
L
KRAMMER/ VOLKERAK
KRIBVERLAGING WAAL FORT ST. ANDRIES
SC
HOLLANDSCH DIEP
AA
RD
DIJKVERBETERING STEURGAT / LAND VAN ALTENA
de Rivier worden tussen 2012 . TERUGLEGGING DIJK en 2019 opgeleverd
EN
DIJKVERBETERING OUDE MAAS / HOEKSCHE WAA
D
IET
N KA
VL
DIJKVERLEGGING HONDSBROEKSCHE PLEIJ
UITERWAARDVERGRAVI NG HUISSENSCHE WAARDEN
ER
SPUI
NG
Arnhem UITERWAARDVERGRAVI NG AVELINGEN Tiel UITERWAARDVERGRAVI NG ONTPOLDERING MUNNIKENLAND is het klaar? Wanneer WAAL NOORDWAARD KRIBVERLAGING KRIBVERL AGIN van G Ruimte voor BENEDEN-WAAL De proje cten MERWEDE MIDDEN-WAAL Nijmegen Dordrecht
D OR
OUDE MAAS
RI
Culemborg
wonen wanneer de polder overZutphen DIJKVERLEGGING CORTENOEVERkrijgen een stroomt. De boeren DIJKVERBETERING akkerbouwland in de polders met NEDERRIJN / ARNHEMSE EN VELPSEBROEK de hoge dijken.
Velp
N
NO
EN
Wanneer project? 2012
N PA
DIJKVERBETERING OUDE MAAS / VOORNE PUTT
DIJKVERLEGGING VOORSTERKLEI
Apeldoorn
NEDERRIJN
Rotterdam
W
HA
Utrecht
VOORBEELD PROJECT
Deventer
UITERWAARDVERGRAVI NG DE TOLLEWAARD
UITERWAARDVERGRAVI NG OBSTAKELVERWIJDERIN DOO ligt G RTHSCHE WAARDEN MACHINISTENSCHOOL welke provincieRWE InELST UITERWAARDVERGRAVI NG rd? de Noordwaa MIDDELWA ARD UITERWAARDVERGRAVING Noord-Brabant DIJKVERBETERING MEIN ERSWIJK NEDERRIJN / GELDERSCHE VALLEI het start
DIJKVERBETERING LEK / LOPIKER- EN KRIMPENERWAARD
IE
E
DIJKVERBETERING LEK / ALBLASSERWAARD EN VIJFHEERENLANDEN
STE UR GA T
N
Amersfoort
UITERWAARDVERGRAVI NG BOSSENWAARD, PONTWA ARD EN HEERENWAARD
N M IEU ER W W E ED E
old p t On
Facts
UITERWAARDVERGRAVI NG KEIZERS-, STOBBEN- EN OLSTERWAARDEN
RD
G WAARD
Meer informatie: www.ruimtevoorderivier.nl/ noordwaard
DIJKVERBETERING BERGSCHE MAAS / LAND VAN ALTENA
Bergen op Zoom
Eindhoven
D
e Noordwaard is een stuk laagliggend land (polder) dat ligt tussen Dordrecht en Werkendam. Het wordt in het noorden begrensd door de rivier Merwede en in het zuiden door de rivier de Amer. Bij hoogwater kan er bij Gorinchem niet genoeg water naar zee worden afgevoerd. Dat kan leiden tot overstromingen bij Gorinchem en omgeving. Als de Noordwaard wordt ontpolderd, kan
FACTSHEET ONTPOLDERING
het overtollige water van de Nieuwe Merwede over het land van de Noordwaard naar zee stromen. Om de Noordwaard te ontpolderen moet de dijk langs de Nieuwe Merwede worden verlaagd. Van de Noordwaard maken we een aantal kleine polders. Een aantal daar van krijgt een lage dijk en een aantal krijgt een hoge dijk. Bij hoogwater overstromen eerst de polders met de lage dijken. In de wintermaanden zal dit
gebied een aantal keer overstromen. Als het water heel hoog staat, zullen ook de polders met de hoge dijken overstromen. Dat zal maar eens per 100 tot 1000 jaar gebeuren. De huizen in de Noordwaard worden gebouwd op terpen, dit zijn een soort heuvels waar de mensen dan hoog en droog kunnen
Wist je dat in de Noordwaard zeldzame vleermuissoorten zijn gevonden? Daarom willen we dat ze in de Noordwaard kunnen blijven wonen.
RUIMTE VOOR DE RIVIER