RUIMTE VOOR DE RIVIER
Wat is... Zomerbedverlaging?
Ruimte voor de Rivier
De rivier meer ruimte geven kan op verschillende manieren. Hier lees je meer over ‘zomerbedverlaging’.
uimte voor de Rivier bestaat uit meer dan 30 verschillende projecten. We werken langs en aan de rivieren de IJssel, Rijn, Lek, Nederrijn en Waal. Rijkswaterstaat doet dit samen met bewoners, water schappen, gemeentes en provincies van die gebieden. Ruimte voor de Rivier moet het rivierengebied veiliger maken, maar ook ruimte geven aan natuur en r ecreatie.
Het zomerbed is de bodem van de rivier van oever tot oever. Bij een
zomerbedverlaging wordt de bodem van de rivier verdiept. Hierdoor kan er meer water door de rivier stromen. Het zand en klei (slib) dat op de bodem ligt, wordt van de bodem gezogen met een soort grote stofzuiger.
Rijkswaterstaat ontdekt scheepswrak
A
ls we de rivier dieper maken, moet er eerst archeologisch onderzoek plaatsvinden. Dit vloeit voort uit de Wet op de Archeologische Monumentenzorg. Deze wet schrijft voor dat de overheid goed moet zorgen voor voorwerpen die door
onze voorouders zijn achtergelaten en nu in de grond zitten. Nu is er bij onderzoek in de rivier bodem van de Beneden-IJssel een groot scheepswrak (ongeveer 20 bij 8 meter) gevonden. Het vermoeden is dat het een Koggeschip is uit de Middeleeuwen. Deze schepen werden vroeger veel gebruikt om handel te drijven. De Kogge was een groot en stevig schip, gebouwd van eikenhout en heel geschikt voor het vervoer van hout, graan en vis. Als het echt een Kogge is, is het een belangrijke
archeologische vondst. Men vermoedt dat een deel van de lading nog in het schip zit. Het kan dus zomaar zijn dat er aardewerken voorwerpen worden gevonden. Deze kunnen ons veel vertellen over de geschiedenis. Het is nog de vraag of wij het schip aan de wal kunnen bekijken, want hout dat zo lang in het water ligt, moet voor altijd nat gehouden worden of het moet geconserveerd worden met hars, anders verschrompelt de boot.
R
Voor meer informatie: www.ruimtevoorderivier.nl en info@ruimtevoorderivier.nl © Mei 2014
RUIMTE VOOR DE RIVIER IJSSELDELTA
Zo m e
KETELMEER MARKERMEER
DIJKVERLEGGIN G WESTENHOLTE
Kampen Lelystad
Zwolle
UITERWAARDV ERGRAVING BOLWERKSPLAS, WORP EN OSSENWAARD Hilversum
UITERWAARDV ERGRAVING BOSSENWAARD, PON EN HEERENWAARD TWAARD
D
DIJKVERBETERIN G LEK / ALBLASSER WA EN VIJFHEERENLAN ARD DEN
Wanneer is het klaar? De projecten van Ruimte voor de Rivier worden tussen 2012 en 2019 opgeleverd.
Amersfoort
UITERWAARDV ERGRAVING DE TOLLEWAARD
OBSTAKELVERWI JDERING MACHINISTENSCH OOL ELST Utrecht
UITERWAARDV ERGRAVING KEIZERS-, STOBBE NOLSTERWAARDEN EN Deventer
Apeldoorn
DIJKVERLEGGIN G VOORSTERKLEI
UITERWAARDV ERGRAVING DOORWERTHSCH E WAARDEN UITERWAARDV ERGRAVING MIDDELWAARD UITERWAARDVERGRAVING DIJKVERBETERIN G MEINERSWIJK NEDERRIJN / GELDERSCHE VALLEI
VOORBEELD PROJECT
waterwinputten verplaatsen, zodat er genoeg water overblijft op de plaatsen waar dat nodig is. Meer informatie www.ruimtevoorderivier.nl/ benedenijssel
UITERWAARDV ERG SCHELLER EN OLD RAVING ENELER BUITENWAARDEN
D
DIJKVERBETERIN G LEK / BETUWE / TIE EN CULEMBORGE LERRWAARD Leiden
Wanneer start het project? 2013
L SE
Almere
Amsterdam
IJS
HOOGWATERGE UL VEESSEN-WAPEN VEL
Haarlem
Zutphen
Wist je dat er bijna ieder jaar gebaggerd moet worden om de bodem op peil te houden?
DIJKVERLEGGIN G CORTENOEVER
Doordat de bodem van de IJssel smeltwater van de gletsjers of met e IJssel is een aftakking van DIJKVERBETERIN G NEDERRIJN / ARN HEMSE-wordt, daalt het water in vBRO erlaagd regenwater. Bij zoveel water stroomt het de Rijn en stroomt vanaf EN VELPSE EK DIJKVERLEGGIN Velp de IJssel gedurende het hele jaar. water over de dijken naar de huizen in Rotterdam Westervoort in noordelijke G HONDSBROEKSCH E PLEIJ Culemborg UITERWAARDV UIT H ierdoor daalt ook het grondwater Zwolle. Om te zorgen dat de bewoners ERG richting via Kampen het ERW Arnh RAV em AAR ING DVERG AVELINGEN HUISSENSCHE WA RAVING UITERWAARDV ARDEN Tiel ERGRAVING ON TPO LDEDe MUNN peil (het water dat in de bodem zit). van Zwolle droge voeten houden, krijgt Ketelmeer in. van deNDIJssel is RINGlengte IKENLA UITERWAARDV NOORDWAARD ERG MILLINGERWAARD RAVING KRIBVERLAGING KRIBV Daarom worden de gevolgen van de de IJssel bij Zwolle op drie verschillende ongeveer 125 km. Het is een BENnatuurlijke ERL EDEN-WAAL AGING Dordrecht MIDDEN-WAAL Nijmegen zomerbedverlaging goed in de gaten rivier, een beetje DIJ eigenwijs, kronkels manieren de ruimte om het water af te KVERBETERINmet G OBSTAKELVERWI STEURGAT / JDERING DIJKTERUGLEGG SUIKER LAND VAN ALTENA ING gehouden. Het kan zijn dat het voeren. De dijk bij Westenholte wordt en bochten. DA KRIBVERLAGING M / GENDTSE WA LENT ARD WAAL FORT ST. AN KRIBVERLAGING DRIES water in de zomer zo laag komt te verlegd, de uiterwaarden van Scheller WAALBde OCHTE N DIJKVERBETERIN ’s-Hertogenbosch KADEVERLAGING G NEDERRIJN / BET ZUIDER UWEBuitenwaarden KLIP staan, dat er geen schepen meer / en Oldeneler worden Zwolle ligt aan de IJssel, niet zover TIELER- EN CULEM RIVIERVERRUIM BORGERWAARD ING KADEVERLAGING OVERDIEPSE POL DER BIESBO SCH IJsselmeer. Bij een storm op kunnen varen of dat boeren niet afgegraven en het zomerbed van de van het DIJKVERBETERIN G DIJKVERBETE AM genoeg water hebben voor hun RIN IJssel tussen Kampen en het Ketelmeer het IJsselmeer omhoog ER / DONGE kan het water G BERGSCHE MAAS / LAND VAN ALTENA land. Het waterbedrijf in Overijssel wordt afgegraven. Samen zorgen deze geduwd worden. Het water kan dan heeft al een goede oplossing maatregelen ervoor dat de rivier meer over het land de IJssel in stromen. bedacht: het bedrijf gaat twee ruimte krijgt. Maar de IJssel kan ook vollopen met DIJKVERBETERIN G LEK / LOPIKER- EN KRIMPENERWAAR D
NEDERRIJN
LEK
N PA
L
H
BOV
EN-
STE UR GA T
KIL
N M IEU ER W W E ED E
DORDTSCHE
AMER
HE
GSC
BER
SC
MERWEDE
HOLLANDSCH DIEP
N
AA
DE
N KA
WAAL
D
OUDE MAAS
ER
OR
N
NO
om
l Jsse
UWE MAAS
rb
In welke provincie ligt de maatregel Zomerbedverlaging Beneden-IJssel? Overijssel
erlaging Ben v d ed e -I en
aag
Facts
RIJN
AS
MA
Eindhoven
FACTSHEET ZOMERBEDVERLAGING
RUIMTE VOOR DE RIVIER