Nawoord
Met PROMs brengen we de bevalling nog scherper in kaart “We hebben de afgelopen jaren mooie stappen gezet op het gebied van de geboortezorg. Met keizersneden, totaal rupturen, fluxus en episiotomieën hebben we onszelf verbeterd op belangrijke onderwerpen. Die thema’s blijven onze aandacht houden maar tegelijkertijd willen we ook onze scope uitbreiden. Dat doen we bijvoorbeeld door kinderartsen en anesthesiologen bij onze verbetercyclus te betrekken, en door samen met de Santeon ziekenhuizen een plan te maken voor het gebruik van PROMs. PROMs staat voor Patient Reported Outcome Measures en zijn uitkomsten die je niet objectief kunt meten maar uitvraagt bij de patiënt, in ons geval de zwangere of net bevallen vrouw. Het doel van PROMs is om grip te krijgen op een nieuwe categorie uitkomstmaten. Ook zijn PROMs belangrijk om vrouwen en hun partners steeds nadrukkelijker te betrekken bij zorgkeuzes. Ze helpen ons om in de spreekkamer inzichtelijk te maken welk effect bepaalde keuzes hebben op de manier waarop een vrouw haar bevalling beleeft, hoe ze daarvan herstelt en hoe haar kind zich de eerste dagen en weken ontwikkelt. Niet (alleen) op basis van wetenschappelijke studies, maar juist op basis van hoe andere vrouwen die voor vergelijkbare keuzes stonden erop terugkijken. Dat maakt het gesprek tussen ons – gynaecoloog, kinderarts of verloskundige – en de zwangere vrouw inhoudelijker en effectiever. Andere zorgvelden werken al langer met PROMs en laten zien hoe waardevol het kan zijn. In de geboortezorg zijn we er nog niet zo ver mee. Het International Consortium for Health Outcomes Measurement (ICHOM) heeft recent een internationaal gedragen set aan indicatoren 44 • Samen Beter geboortezorg
ontwikkeld en binnen Nederland zien we dat er vanuit het Erasmus MC een pilot is gestart waarbij de PROMs binnen zes VSV’s zijn geïmplementeerd. Ons streven is om dit jaar in alle Santeon ziekenhuizen de eerste vragenlijsten uit te sturen. Daarmee heb ik ook meteen één van de grootste uitdagingen genoemd. De wetenschappelijk gevalideerde vragenlijsten zijn lang en vormen daarmee een behoorlijke belasting voor degenen die ze in moeten vullen. Daarom overwegen we kortere vragenlijsten die dan weer minder geschikt zijn voor wetenschappelijke en internationale vergelijkingen. Een moeilijke afweging die we met elkaar moeten maken. Vast staat dat PROMs ons enorm gaan helpen om de zorg rond zwanger zijn en bevallen scherp in kaart te brengen, onderling te vergelijken, erover te communiceren en te verbeteren. Het is daarom geen kwestie van ‘of’ maar van ‘hoe’ en ‘wanneer’.” Mariëlle van Pampus Medisch leider geboortezorg en gynaecoloog in OLVG
