•Ê3◊˜ ÷Í÷ȸfl Sfl—– Ãà‚ÁflÃÈfl¸⁄áÿ¢ ÷ªÊ¸ ŒflSÿ œË◊Á„U– ÁœÿÊ ÿÊŸ— ¬˝øÊŒÿÊØH
ÒØÛ ˛
‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË
◊π± ◊Ø«ÏßÁ «√ßÿ Ó≈‚Ò √’±Ò, ’ϱÒÙ≈‘ ÷øπω «Úæ⁄ Óæπ÷ ¡«Ë¡≈Í’ ¡Â∂ Íz ≈ ¬∆Ó∆ ¡«Ë¡≈Í’≈ Á∆ ÔØ◊Â≈
ABÚƒ, E.T.T., B.A, B.Ed. ÓØÏ≈«¬Ò IDFCC-DBIAE IHAEI-C@BEF
RNI NO. PUNHIN2004/16599 email:- sarhad.kesri@gmail.com, www.scribd.com/sarhadkesri ckckS vk x;kS js o"kZ% 7 vad% 277 i`"B% 4 ewY; 1 : 10 vizSy 2011 jfookj foØeh 2068 nSfud izkr%dkyhu QSDl 01638&267200] Qksu 264200 eks 95925&00112
àæéh ÙãUÚUè ÂæÙè ·¤æ àæãUÚU ßæçâØæð´ ·¤æ âÂÙæ ãéU¥æ ÂêÚUæ Ñ ’Øæ‡æè ‡ÊÈ h ¬ÊŸË ©U ¬ ‹éäÊ ∑§⁄U fl ÊŸ ¬⁄U ¬Á⁄U · Œ ∑§Ê ¬˝ Á Ãfl·¸ πø¸ ∑§⁄U Ÿ ¬«∏ ¥ ª y, y v, z Æy L§¬ÿ
zª¥ª ∑§ŸÊ‹ ‚ ¬ÊßU¬ ‹ÊßUŸ «UÊ‹Ÿ ∑§Ê ∑§Êÿ¸ ‡ÊËÉÊ˝ „UÊªÊ ¬˝Ê⁄¥U÷ z{ ◊„UËŸ ◊¥ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ¬Í⁄UÊ fl·¸ Á◊‹ªÊ ‡ÊÈh Ÿ„U⁄UË ¬ÊŸË ‚È⁄‘UãŒ˝ ÁÃÛÊÊ/◊ŸÊ¡ ŸÊª¬Ê‹ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ ßU‚ Ÿª⁄U ∑§ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ‡ÊÈh Ÿ„U⁄UË ¬ÊŸË ¬Í⁄UÊ fl·¸ ©U¬‹éäÊ ∑§⁄UflÊŸ ∑§ Á‹ÿ ª¥ª ∑§ŸÊ‹ ‚ ‚ËäÊ ¬ÊßU¬ ‹ÊßUŸ «UÊ‹Ÿ ∑§Ë SflË∑ΧÁà ¬„U‹ „UË ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄U ŒË ÕË •ÊÒ⁄U •’ ª¥ª ∑§ŸÊ‹ ‚ ◊ÊÉÊÊ ‹ªÊŸ ∑§Ë SflË∑ΧÁà ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄U ŒË „ÒU– Á¡‚∑§ ø‹Ã ßU‚ Ÿª⁄U ∑§ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ë ‹ê’ ‚◊ÿ ‚ ø‹ ⁄U„UË ◊Ê¥ª ¬Í⁄UË „UÊ ⁄U„UË „ÒU •ÊÒ⁄U ‡ÊÈh ‡Ê· ¬ÎDU w ∑§Ê‹◊ v ¬⁄U.......
íÿÊáÊË Ÿ Á⁄UáÊflÊ ∑§Ê ‚Ê◊Ÿ ’Ò∆U∑§⁄U ‚ê¬ÁûÊÿÊ¥ ∑§Ê éÿÊÒ⁄UÊ ŒŸ ∑§Ê ÁŒÿÊ øÒ‹¥¡
÷ÍÁ◊ π⁄UËŒ∑§⁄U ∑§Ê‹ÊŸË ∑§Ê≈UŸÊ •flÒäÊ Ÿ„UË¥ — íÿÊáÊË
»§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ßU‹Ê∑§Ê ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ©UŸ∑§ ¬Ê‚ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ «UÊ. Á⁄UáÊflÊ ‚ •ÁäÊ∑§ fl •ë¿UË ¡◊ËŸ „ÒU– ßU‚∑§ ’Êfl¡ÍŒ fl„U Œ‡Ê ∑§ Á∑§‚Ë ÷Ë ∑§ÊŸ ◊¥ ∑§Ê߸U ‚ê¬ÁûÊ Ÿ„UË¥ π⁄UËŒ ¬Êÿ „Ò¥U– ©UŸ∑§ ŸÊ◊ ø¥«U˪…∏U ◊¥ Á‚»¸§ ∞∑§ å‹Ê≈U „ÒU, ¡Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ ÁŒÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ©UŸ∑§ ’Ò¥∑§ πÊà ◊¥ flß ∑§Ë ⁄U∑§◊ ¡◊Ê „UÊÃË „ÒU •ÕflÊ ¡’ fl„U ÁfläÊÊÿ∑§ Ÿ„UË¥ Õ ÃÊ ¬¥‡ÊŸ ¡◊Ê „UÊÃË ÕË– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ fl„U Á∑§‚Ë ÷Ë ¡Ê¥ø ∑§ Á‹ÿ „U◊‡ÊÊ ÃÒÿÊ⁄U „Ò¥U– ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ «UÊ. ◊„UãŒ˝ Á⁄UáÊflÊ •Ê◊Ÿ ‚Ê◊Ÿ ’Ò∆U∑§⁄U ‹ÊªÊ¥ fl ¬˝Ò‚ ∑§Ë ◊ÊÒ¡ÍŒªË ◊¥ ∑§÷Ë ÷Ë ©UŸ‚ ’Êà ∑§⁄U ‚∑§Ã „Ò¥U– üÊË íÿÊáÊË Ÿ •Ê⁄Uʬ ‹ªÊà „ÈUÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ mUÊ⁄UÊ •¬Ÿ ∑§Êÿ¸∑§Ê‹ ∑§ ŒÊÒ⁄UÊŸ ¡Ê ‚ê¬ÁûÊ π⁄UËŒË „ÒU, ©U‚∑§Ê éÿÊÒ⁄UÊ ÷Ë ©Uã„¥U ¬˝SÃÈà ∑§⁄UŸÊ øÊÁ„Uÿ– •ª⁄U fl„U Ÿ ∑§⁄U ¬Êÿ¥ ÃÊ ◊Ò¥ ©U‚∑§Ê πÈ‹Ê‚Ê ∑§L¥§ªÊ–
ÁŒŸ ÁŒ„UÊ«∏ ÉÊŸË •Ê’ÊŒË ◊¥ ÁSÕà ◊∑§ÊŸ ‚ ‹ª÷ª «U…∏U ‹Êπ ∑§ Sfláʸ •Ê÷Í·áÊ fl ŸªŒË ‹ ª∞ øÊ⁄U
¿UÊ’«∏Ê/¡ÒŸ/◊Ÿ¡Ëà ◊‹Ê≈U, Æ~ •¬˝Ò‹ — ¬ÈÁ‹‚ ∑§ ‚È⁄UˇÊÊ √ÿflSÕÊ ∑§ ŒÊflÊ¥ ∑§Ê äÊÃÊ ’ÃÊà „ÈUÿ øÊ⁄U ÉÊŸË •Ê’ÊŒË ◊¥ ÁSÕà ∞∑§ ◊∑§ÊŸ ‚ ÁŒŸ ÁŒ„UÊ«∏ ‹ª÷ª «U…∏U ‹Êπ L§¬ÿ ∑§ Sfláʸ •Ê÷Í·áÊ fl ŸªŒË øÊ⁄UË ∑§⁄U∑§ ‹ ª∞– ÿ„U øÊ⁄UË ◊¥«UË „U⁄U¡Ë ⁄UÊ◊ ÁSÕà üÊË ∑ΧcáÊÊ ◊¥ÁŒ⁄U ∑§ Á¬¿UflÊ«∏ ÁSÕà ∑ΧcáÊ äÊ◊¸‡ÊÊ‹Ê ∑§ ‚ÊÕ ‚≈Uà ∑§ã„ÒUÿÊ ‹Ê‹ ‡Ê◊ʸ ∑§ ◊∑§ÊŸ ◊¥ „ÈUßU¸– ¬˝Ê# ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U ∑§ã„ÒUÿÊ ‹Ê‹ ∑§Ê ∞∑§ ¬ÈòÊ ‚È⁄U‘ãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U ‡Ê◊ʸ ◊‹Ê≈U ◊¥ ⁄U„UÃÊ „ÒU, ¡’Á∑§
»§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ‡Ê„U⁄U flÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§Ê ¬˝ÁÃfl·¸ ‡ÊÈh Ÿ„U⁄UË ¬ÊŸË ©U¬‹éäÊ ∑§⁄UflÊŸ ∑§ Á‹ÿ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ ∑§Ê ¬˝ÁÃfl·¸ y,yv,zÆy L§¬ÿ Ÿ„U⁄UË Áfl÷ʪ ∑§Ê •Áª˝◊ •ŒÊ ∑§⁄UŸ ¬«∏¥ª– Ÿ„U⁄UË Áfl÷ʪ mUÊ⁄UÊ ¬˝Áà ÄÿÍÁ‚∑§ v|w.}Æ L§¬ÿ ¬˝ÁÃÁŒŸ Ãÿ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „ÒU– ¡’ Ÿª⁄U ∑§Ê | ÄÿÍÁ‚∑§ ¬˝ÁÃÁŒŸ ¬ÊŸË ©U¬‹éäÊ „UÊªÊ ÃÊ ∑ȧ‹ ⁄U∑§◊ ‹ÊπÊ¥ Ã∑§ ¬„È¥Uø ¡Ê∞ªÊ– ∑ΧÁ· ◊ÊÁ„U⁄UÊ¥ ∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U ∞∑§ ÄÿÍÁ‚∑§ ¬ÊŸË ‚ ¬˝ÁÃÁŒŸ vÆÆÆ ∞∑§«∏U ÷ÍÁ◊ ∑§Ë ®‚øÊ߸U „UÊ ‚∑§ÃË „ÒU– ßU‚∑§Ê ‚ËäÊÊ •Õ¸ ÿ„U „ÒU Á∑§ •ª⁄U ‡Ê„U⁄U flÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§Ê ¬ËŸ ∑§ Á‹ÿ ¬˝ÁÃÁŒŸ | ÄÿÍÁ‚∑§ ¬ÊŸË Á◊‹ªÊ ÃÊ ßU‚∑§Ë ◊ÊòÊÊ ¬˝ÁÃÁŒŸ | „U¡Ê⁄U ∞∑§«∏ ÷ÍÁ◊ ∑§Ë ®‚øÊ߸U ∑§ ’⁄UÊ’⁄U ’Ÿ ¡Ê∞ªË– ‡Ê„U⁄U flÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§Ê ÿ„U ŒÊÁÿàfl ’ŸÃÊ „ÒU Á∑§ fl„U ¬ÊŸË ∑§Ê ¬˝ÿʪ ¡M§⁄Uà •ŸÈ‚Ê⁄U ∑§⁄‘¥U–
ŒÍ‚⁄UÊ ¡ÿ¬È⁄U ◊¥ ⁄U„UÃÊ „ÒU– ¡ÿ¬È⁄U ÁSÕà ’≈U ∑§Ê »§ÊŸ •ÊŸ ¬⁄U ßU‚∑§Ë ‚ÍøŸÊ ŒŸ ¡’ ¬¥Á«Uà ¡Ë •¬Ÿ ÉÊ⁄U ¬„ÈU¥ø ÃÊ ÉÊ⁄U ∑§Ê ‚Ê⁄UÊ ‚Ê◊ÊŸ Á’π⁄UÊ ¬«∏Ê ÕÊ– ÉÊ⁄U ∑§ ‚÷Ë ‚ŒSÿ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ª∞ „ÈUÿ Õ– üÊË ‡Ê◊ʸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ øÊ⁄U ©UŸ∑§ ◊∑§ÊŸ ‚ x ‚ÊŸ ∑§Ë ¿Uʬ,¥ v øÒŸ, w øÍÁ«∏ÿÊ¥, xÆÆ ª˝Ê◊ øÊ¥ŒË, ~ •Ê≈U˸ »§ËÁ‡Êÿ‹ ‚Ò≈U •ÊÒ⁄U ‹ª÷ª zÆ „U¡Ê⁄U L§¬ÿ ∑§Ë ŸªŒË ‹ ª∞ „ÒU¥– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚∑§Ë ‚ÍøŸÊ ¬ÈÁ‹‚ ∑§Ê Œ ŒË ªß¸U „ÒU, ‹Á∑§Ÿ ¬ÈÁ‹‚ Ÿ •÷Ë Ã∑§ ∑§Ê⁄¸UflÊ߸U ¬˝Ê⁄¥U÷ Ÿ„UË¥ ∑§Ë „ÒU–
»§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ßU‹Ê∑§Ê ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ Ÿª⁄U ◊¥ ∑§Ê߸U ÷Ë ÷Í◊ÊÁ»§ÿÊ Ÿ„UË¥ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ Á∑§‚Ë ∑§Ë ÷ÍÁ◊ ∑§Ë π⁄UËŒ ∑§⁄U∑§ å‹Ê≈U ∑§Ê≈UŸÊ Á’¡Ÿ‚ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ SflË∑§Ê⁄U Á∑§ÿÊ Á∑§ ∞‚Ê Á’¡Ÿ‚ ÷Ê¡¬Ê ∑§ ∑§ß¸U ŸÃÊ ∑§⁄U ⁄U„U „Ò¥U •ÊÒ⁄U ßU‚◊¥ Á∑§‚Ë ∑§Ê ∑§Ê߸U •Ê¬ÁûÊ Ÿ„UË¥ „UÊŸË øÊÁ„Uÿ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U Á∑§‚Ë ÷Ë √ÿÁQ§ Á∑§‚Ë ∑§Ë ÷ÍÁ◊ ¬⁄U ∑§é¡Ê Á∑§ÿÊ „ÒU, ÃÊ ßU‚∑§Ë ‚ÍøŸÊ ©Uã„¥U ŒË ¡ÊŸË øÊÁ„Uÿ, ÃÊÁ∑§ ©U‚∑§Ë ◊ŒŒ ∑§Ë ¡Ê ‚∑§– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •Ê¡ ∑§Ê‹ÊŸË ∑§Ê≈UŸ ∑§Ê L§¤ÊÊŸ ø‹ ÁŸ∑§‹Ê „ÒU, Á¡‚‚ fl„U ‹Êª, Á¡Ÿ∑§ ¬Ê‚ ¬Ò‚Ê „ÒU, fl„U ©U‚ ßU‚ ∑§Êÿ¸ ◊¥ ‹ªÊ ⁄U„U „Ò¥U •ÊÒ⁄U flÒäÊ ∑§Ê‹ÊÁŸÿÊ¥ ∑§Ê≈UË ¡Ê ⁄U„UË „Ò¥U–
ç·¤¥Â Ùð çâß•ÅU ·¤æð ×æÚUè ÅUP¤ÚU, Îæð ƒææØÜ U
‚ÊŸÍ ’È‹¥ÈŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ Ò — SÕÊŸËÿ ◊‹Ê≈U ⁄UÊ« U ⁄‘U‹fl »§Ê≈U∑§ ¬⁄U ∞∑§ á ªÁà ‚ •Ê ⁄U„UË Á¬∑§•¬ ªÊ«∏Ë mUÊ⁄UÊ Á‚ç≈U ∑§Ê ≈UP§⁄U ◊Ê⁄UŸ ‚ ŒÊ ¡Ÿ ÉÊÊÿ‹ „UÊ ª∞– ÉÊÊÿ‹Ê¥
∑§Ê ©U¬øÊ⁄U „UÃÈ SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ÷Ã˸ ∑§⁄UflÊÿÊ ªÿÊ „ÒU– ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U ‚ÃË‡Ê ¬ÈòÊ ‚ßÊ◊ ⁄UÊÿ flÊ‚Ë ’‚¥Ã Ÿª⁄UË ª‹Ë Ÿ¥’⁄U ŒÊ •¬ŸË Á‚ç≈U ªÊ«∏Ë ¬Ë.’ËxÆ߸U-
wxv| ¬⁄U Á„U‚Ê⁄U ‚ •¬Ÿ Á⁄U‡ÃŒÊ⁄U ’Ê‹ ∑ΧcáÊ ¬ÈòÊ ∑§‡◊Ë⁄UË ‹Ê‹ flÊ‚Ë ªÈL§ ∑Χ¬Ê ∑§Ê‹ÊŸË •’Ê„U⁄U∑§ ‚ÊÕ ªÃ ⁄UÊÁòÊ vÆ.xÆ ’¡ ‚flÊ⁄U „UÊ∑§⁄U •’Ê„U⁄U •Ê ⁄U„UÊ ÕÊ ‡Ê· ¬ÎDU w ∑§Ê‹◊ } ¬⁄U.......
∞«UflÊ∑§≈U ¬˝flËáÊ ∑ȧ◊Ê⁄U äÊ¥¡Í (ÁÃÛÊÊ)
∑§ÊŸÍŸË ‚‹Ê„U∑§Ê⁄U ∑§ê’Ê¡ ◊„UÊ‚÷Ê, »§ÊÁ¡À∑§Ê–
‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U ¡‹ ◊¥ ‚¡Ê ∑§Ê≈U ⁄U„U ŒÊ ÿÈfl∑§Ê¥ ‚ ◊Ê’ÊßU‹ Á◊‹Ÿ fl ©UŸ∑§ Á‚◊∑§Ê«¸U ‚ ∑§ß¸U ‚¥ÁŒÇäÊ Ÿ¥’⁄U Á◊‹Ÿ ‚ ¬Í⁄UÊ ¬˝‡ÊÊ‚Ÿ Á„U‹ ªÿÊ „ÒU– ‚ÍòÊÊ¥ ‚ ¬˝Ê# ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U ‚¡Ê ∑§Ê≈U ⁄U„U ÿÈfl∑§ ªÊ¥fl ‚‹◊‡ÊÊ„U ∑§ ’ÃÊÿ ¡Êà „Ò¥U– ßU‚∑§Ê
◊È∑§‡Ê ŸÊª¬Ê‹ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ üÊË ŒÈ Ç ÿʸ á ÊÊ ◊¥ Á Œ⁄U ◊ ¥ ø‹ ⁄U „ U Ÿfl⁄UÊòÊ ◊‹ ∑§ ¿U∆U ÁŒŸ ¬˝flËáÊ
∑È § ◊Ê⁄U πÈ ⁄ U Ê ŸÊ ∑ § ¬Á⁄U fl Ê⁄U mU Ê ⁄U Ê ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë íÿÊÁà ∑§Ê ¬Í¡Ÿ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ◊È⁄U‹Ë ¡Ë ◊„UÊ⁄UÊ¡ mUÊ⁄UÊ üÊË ⁄UÊ◊ÊÿáÊ ∑§Ê ¬Ê∆U Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ◊Á„U‹Ê
÷¡Ÿ ◊¥«U‹Ë mUÊ⁄UÊ ‚Êÿ¥ z.ÆÆ ‚ |.ÆÆ ’¡ Ã∑§ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ê ¬ÊflŸ ‚¥∑§ËøŸ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ‚Êÿ¥ |.vz ’¡ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë ¬ÊflŸ •Ê⁄UÃË ßU‹Ê∑§Ê
ŸÊ⁄UÊÿáÊ ∑§ ªÊÒ ‚ÈÁfläÊÊ flÊ„UŸ ∑§Ê vÆ •¬˝ Ò ‹ ∑§Ê SÕÊŸËÿ ªÊÒ ‡ ÊÊ‹Ê ◊ ¥ •ÊÿÊÁ¡Ã ∞∑§ ‚ÊŒ ‚◊Ê⁄UÊ„U ◊¥ ªÊÒfl¥‡Ê ∑§Ê ‚◊̬à Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË Œ à „È U ÿ ‚Ê‚Êÿ≈UË •äÿˇÊ •‡ÊÊ∑§ ∑ȧP§«∏ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÿ„U ‚◊Ê⁄UÊ„U vÆ •¬˝Ò‹ ∑§Ê
¬˝Ê× vv.ÆÆ ’¡ „Uʪʖ ßU‚ ‚◊Ê⁄UÊ„U ◊¥ ⁄UÊ∑§‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄U ∑ȧP§«∏ ‹fl‹Ë ◊ÈQ§‚⁄U flÊ‹ ’ÃÊÒ⁄U ◊ÈÅÿ ◊„U◊ÊŸ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊ¥ª– ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË ∑§ ‚¥¬ÊŒ∑§ ⁄UÊ∑§‡Ê ŸÊª¬Ê‹, ‚È÷Ê· øãŒ˝ ’∆U‹Ê, ‚È⁄‘UãŒ˝ •Ê„ÍU¡Ê, ≈˛UÊ߸U Á‚≈UË ∑§ ‚¥¬ÊŒ∑§ ’Ρ ‹Ê‹ øÊfl‹Ê, üÊË◊ÃË ‚ÈŒ‡Ê ŸÊª¬Ê‹,
∑ȧ¿U ÷Ë ’ÃÊŸ ‚ ߥU∑§Ê⁄U ∑§⁄U ÁŒÿÊ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ÿ„U ‚Ê⁄UÊ ◊Ê◊‹Ê ∞‚.∞‚.¬Ë. «UÊ. ∑§ÊÒSÃÈèÊ ‡Ê◊ʸ ∑§ äÿÊŸ ◊¥ „ÒU– fl„UË¥ ßU‚∑§ ’Ê⁄‘U ◊¥ •ÁäÊ∑§ ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË Œ ‚∑§Ã „Ò¥U– ‚ÍòÊ ÿ„U ÷Ë ’ÃÊà „Ò¥U Á∑§ ⁄UÁflflÊ⁄U ∑§Ê ∞‚.∞‚.¬Ë. ßU‚ ◊Ê◊‹ ∑§ ‚¥’¥äÊ ◊¥ »§ÊÁ¡À∑§Ê •Ê ⁄U„U „Ò¥U–
z•’Ê„U⁄U ∑§ ≈ÒUÄ‚Ë øÊ‹∑§ ∑§Ê ◊ÈQ§‚⁄U ◊¥ ‹Í≈UÊ zÉÊÊÿ‹ ≈ÒUÄ‚Ë øÊ‹∑§ ◊ÈQ§‚⁄U ∑§ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ÷Ã˸ ‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ ≈ÒUÄ‚Ë «˛UÊßUfl⁄U ‚ ÿÊ¡ŸÊ’h Ã⁄UË∑§ ‚ ©Uã„¥U ‹Í≈UŸ ∑§Ê Á‚‹Á‚‹Ê Õ◊Ÿ ∑§Ê ŸÊ◊ Ÿ„UË¥ ‹ ⁄U„UÊ „ÒU– ßUŸ ’…∏UÃË ÉÊ≈UŸÊ•Ê¥ ‚ SÕÊŸËÿ ≈ÒUÄ‚Ë øÊ‹∑§Ê¥ ◊¥ Œ„U‡Êà ∑§Ê ◊Ê„UÊÒ‹ ¬ÊÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ¬˝Ê# ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U ªÈ⁄UŒË¬ ®‚„U ©U»¸§ ŒË¬ flÊ‚Ë ‚È¥Œ⁄U Ÿª⁄UË ª‹Ë Ÿ¥’⁄U z •’Ê„U⁄U ߥUÁ«U∑§Ê ∑§Ê⁄U ‚Ë.∞øÆx-∞»§{|{{ ∑§ ¬Ê‚ ªÃ ‚Êÿ¥
ŒÊ ÿÈfl∑§ ’‚ S≈¥U«U ¬⁄U •Êÿ •ÊÒ⁄U ©U‚ ◊ÈQ§‚⁄U ¡ÊŸ ∑§ Á‹ÿ ∑§„UŸ ‹ª– ßUŸ ŒÊŸÊ¥ ÿÈfl∑§Ê¥ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ◊ÈQ§‚⁄U ◊¥ ∞∑§ ¬Ê≈U˸ ∑§Ê Á◊‹ ∑§⁄U fl ⁄UÊà fl„UË¥ L§∑§ŸÊ „UÊªÊ •ÊÒ⁄U •ª‹Ë ‚È’„U ‚ fl„UÊ¥ ‚ ø‹ ¬«∏ª¥ – ∞‚ ◊¥ ≈ÒUÄ‚Ë øÊ‹∑§ ªÈ⁄UŒË¬ ®‚„U ⁄UÊ¡Ë „UÊ ªÿÊ •ÊÒ⁄U ©UŸ∑§ ‚ÊÕ •¬ŸË ∑§Ê⁄U ‹∑§⁄U ø‹ ¬«∏Ê– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ ◊ÈQ§‚⁄U ◊¥ ∑§Ê≈U∑ͧ¬⁄UÊ ⁄UÊ«U ¬⁄U ÁSÕà ⁄UÊ„Uà „UÊ≈ U‹ ◊¥ ¬„Uø ¥È ∑§⁄U ©UŸ ŒÊŸÊ¥ ÿÈfl∑§Ê¥ Ÿ ‡Ê⁄UÊ’ ¬ËŸË ‡ÊÈM§ ∑§⁄U ŒË •ÊÒ⁄U «˛UÊßUfl⁄U ŒË¬ ∑§Ê ÷Ë ‡Ê⁄UÊ’ ∑§Ê ‚flŸ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ∑§„UÊ ‹Á∑§Ÿ ¡’ ©U‚∑§ mUÊ⁄UÊ ß¥U∑§Ê⁄U ∑§⁄UŸ ¬⁄U ©U‚ ∑§ÊÀ«U Á«¥˛U∑§ Á¬‹Ê ÁŒÿÊ–
∞∑§ „UË ⁄UÊà ◊¥ ÃËŸ πÃÊ¥ ‚ ≈˛UÊ¥‚»§Ê◊¸⁄U øÊ⁄UË
≈˛ U ∑§ ∑§Ë ≈UÄ∑§⁄U ‚ ◊Ê≈U⁄U‚ÊßUÁ∑§‹ ‚flÊ⁄U ∑§Ë ◊ÊÒÃ
¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ~ •¬˝Ò‹— ÁŸ∑§≈UflÃ˸ ªÊ¥fl øP§ ∑§Ê∆Uª…∏U ◊¥ ’ËÃË ⁄UÊà øÊ⁄UÊ¥ Ÿ ÃËŸ ÅÊÃÊ¥ ‚ ≈˛UÊ¥‚»§Ê◊¸⁄UÊ¥ ◊¥ ‚ ∑§Ê¬⁄U fl Ë øÊ⁄UË ∑§⁄U Á‹ÿÊ– ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U ªÊ¥fl ∑§Ê∆Uª…∏U ÁSÕà «U⁄UÊ ’Ê’Ê ‚flÊ ®‚„U ¡Ë ∑§ ªgËŸ‡ÊËŸ ’Ê’Ê Á≈UP§Ê ®‚„U ◊„U⁄U’ÊŸ ∑§ πÃÊ¥ ◊¥ ‹ª ≈˛UÊ‚¥ »§Ê◊¸⁄U, Á∑§‚ÊŸ ßU∑§’Ê‹ ®‚„U ¬ÈòÊ ◊„¥Uà ߥUŒ˝ ®‚„U fl ∑ȧ¥ ŒŸ ‹Ê‹ ∑§ πÃÊ¥ ‚ øÊ⁄U ≈˛UÊ‚ ¥ »§Ê◊¸⁄UÊ¥ ‚ Ë fl ∑§Ê¬⁄U øÊ⁄UË ∑§⁄U∑§ ‹ ª∞– ßU‚∑§Ê ¬ÃÊ Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§Ê ‚È’„U πÃÊ¥ ◊¥ ¡ÊŸ ¬⁄U ‹ªÊ– ßU‚∑§Ë ‚ÍøŸÊ ‚Œ⁄U ¬ÈÁ‹‚ fl Á’¡‹Ë ’Ê«¸U ∑§Ê Œ ŒË ªß¸U „ÒU–
ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË fl flË⁄‘UãŒ˝ ’¡Ê¡ mUÊ⁄UÊ ©UÃÊ⁄UË ªß¸U– Ìʬ⁄Uʥà üÊhÊ‹È•Ê¥ ◊¥ „U⁄UË ø¥Œ πÈ⁄UÊŸÊ fl ¬˝flËáÊ ∑ȧ◊Ê⁄U πÈ⁄UÊŸÊ ∑§ ¬Á⁄UflÊ⁄U mUÊ⁄UÊ Ÿfl⁄UÊòÊ ◊¥ πÊŸ ÿÊÇÿ ¬ŒÊÕÊ Z ∑§Ê ‹¥ ª ⁄U ‹ªÊÿÊ ªÿÊ– ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë øÊÒ∑§Ë ∑§Ê ¬Í¡Ÿ ‚Êÿ¥ }.ÆÆ ’¡ ßU‹Ê∑§Ê ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË mUÊ⁄UÊ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ◊¥ÁŒ⁄U ∑§Ë ÷¡Ÿ ◊¥«U‹Ë mUÊ⁄UÊ ‚Êÿ¥ vv.ÆÆ ’¡ Ã∑§ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë ◊Á„U◊Ê ∑§Ê ªÈáʪʟ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– •Ê⁄UÃË ©U¬⁄Uʥà üÊhÊ‹È•Ê¥ ◊¥ ∑§‚⁄UÿÈQ§ ŒÍäÊ ∑§Ê ¬˝‚ÊŒ ÁflÃÁ⁄Uà Á∑§ÿÊ ªÿÊ–
üÊË ŸÊ⁄UÊÿáÊ fl‹»§ÿ⁄U ‚Ê‚Êÿ≈UË mUÊ⁄UÊ ÃÒÿÊ⁄U ∑§⁄UflÊÿ ª∞ ŸÊ⁄UÊÿáÊ ∑§Ê ªÊÒ ‚ÈÁfläÊÊ flÊ„UŸ •Ê¡ ªÊÒfl‡¥ Ê ∑§Ê „Uʪ Ê ‚◊̬à ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ’Ë◊Ê⁄U fl ∑§◊¡Ê⁄U ªÊÒfl¥‡Ê ∑§Ê ¬‡ÊÈ •S¬ÃÊ‹ ∞fl¥ ªÊÒ‡ÊÊ‹Ê ◊¥ ¬„¥ÈUøÊŸ ∑§ Á‹ÿ ªÊÒfl¥‡Ê ∑§Ë ‚ fl Ê ◊ ¥ ¡È ≈ U Ë üÊË ŸÊ⁄U Ê ÿáÊ fl‹»§ÿ⁄U ‚Ê‚Êÿ≈UË mUÊ⁄UÊ ‹ª÷ª z ‹ÊÅÊ L§¬ÿ ∑§Ë ‹ÊªÃ ‚ ’ŸÊÿ ª∞
πÈ‹Ê‚Ê „UÊŸ ∑§ ’ÊŒ ¬ÈÁ‹‚ ¬˝‡ÊÊ‚Ÿ ¬Í⁄UË Ã⁄U„U Á„U‹ øÈ∑§Ê „ÒU– •Ê¡ ¬ÈÁ‹‚ Ÿ ¬˝Ê# Á∑§∞ ª∞ Á‚◊∑§Ê«¸U ∑§ Áfl∑˝§ÃÊ fl ¬„UøÊŸ ŒŸ flÊ‹Ê¥ ∑§ Áπ‹Ê»§ ∑§Ê⁄¸UflÊ߸U ¬˝Ê⁄¥U÷ ∑§⁄U ŒË „ÒU– ßU‚ ‚¥’¥äÊ ◊¥ ¬Í¿U ¡ÊŸ ¬⁄U «UË.∞‚.¬Ë. ∑§◊¸¡Ëà ®‚„U Ÿ ßU‚∑§Ë ¬ÈÁCU ∑§⁄Uà „ÈUÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¡Ê¥ø ∑§Êÿ¸ ¡Ê⁄UË „ÒU– ßU‚‚ •ÁäÊ∑§ ©Uã„UÊ¥Ÿ
ÇUæþ §UßÚU ·¤æð ÙàæèÜè ·¤æËð ÇU çÇUþ´·¤ çÂÜæ çÎØæ ÜêÅU ·¤æð ¥´Áæ×
ŒÈÇÿʸáÊÊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ÁfläÊÊÿ∑§ íÿÊáÊË mUÊ⁄UÊ ©UÃÊ⁄UË ªß¸U ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë •Ê⁄UÃË
„UÊÌŒ∑§ •Ê÷Ê⁄U ◊Ò¥ •Áà •Ê÷Ê⁄UË „Í¥U ∑§ê’Ê¡ ◊„UÊ‚÷Ê ∑§ ‚÷Ë ¬ŒÊÁäÊ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ fl ‚ŒSÿÊ¥ ∑§Ê, Á¡ã„UÊ¥Ÿ ◊ȤÊ◊¥ ÁflEÊ‚ √ÿQ§ ∑§⁄Uà „ÈUÿ ◊È¤Ê ∑§ê’Ê¡ ◊„UÊ‚÷Ê ∑§Ê ∑§ÊŸÍŸË ‚‹Ê„U∑§Ê⁄U ‚fl¸‚ê◊Áà ‚ ÁŸÿÈQ§ Á∑§ÿÊ „ÒU– ◊Ò¥ flÊÿŒÊ ∑§⁄UÃÊ „Í¥U Á∑§ ‚ÊÒ¥¬Ë ªß¸U Á¡ê◊ŒÊ⁄UË ∑§Ê ¬Í⁄UË ÃŸŒ„UË ‚ ÁŸflʸ„U ∑§M¥§ªÊ •ÊÒ⁄U ◊„UÊ‚÷Ê ∑§Ê ◊¡’Íà ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ¬˝ÿÊ‚⁄Uà ⁄U„Í¥UªÊ–
Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U ¡‹ ‚ ◊Ê’ÊßU‹ Á◊‹Ÿ ‚ »§ÊÁ¡À∑§Ê ¬ÈÁ‹‚ ¬˝‡ÊÊ‚Ÿ ◊¥ ◊øË „U‹ø‹
¬¥Á«Uà ‡ÊÁQ§äÊ⁄U ‡Ê◊ʸ, ‚¥¬Ã ®‚„U, ‚È⁄U‘ãŒ˝ ∆U∑§⁄UÊ‹ „ÒUå¬Ë, ÕÊŸÊ ¬˝÷Ê⁄UË ’‹¡Ëà ®‚„U, ‚È÷Ê· øãŒ˝ Áª⁄UäÊ⁄U, ◊ŸÊ¡ ÁòʬÊ∆UË, •‡ÊÊ∑§ ‡Ê◊ʸ ’ÃÊÒ⁄U ÁflÁ‡ÊCU •ÁÃÁÕ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊ¥ª– ©Uã„UÊ¥Ÿ ‚◊Í„U ªÊÒ ¬˝Á◊ÿÊ¥ ‚ ‚◊Ê⁄UÊ„U ◊¥ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊŸ ∑§Ë •¬Ë‹ ∑§Ë „ÒU–
‚ÊŸÍ ’È‹Œ¥ Ë •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ Ò — SÕÊŸËÿ ‚ÈŒ¥ ⁄U Ÿª⁄UË ª‹Ë Ÿ¥’⁄U vy flÊ‚Ë xÆ fl·Ë¸ÿ ‚’¸¡Ëà ¬ÈòÊ ’øŸ Á‚¥„U •Ê¡ ¡’ ◊Ê≈U⁄U‚ÊßUÁ∑§‹ ¬⁄U ‚flÊ⁄U „UÊ∑ §⁄U Œ⁄U ‚Êÿ¥ ◊‹Ê≈U ¡Ê ⁄U„UÊ ÕÊ ÃÊ •Êfl⁄UÁ’˝¡ ‚ ©UÃ⁄Uà „U∞È ‚Ê◊Ÿ ‚ •Ê ⁄U„U ≈˛U∑§ Ÿ ≈UP§⁄U ◊Ê⁄U ŒË– ßU‚ „UÊŒ‚ ◊¥ ª¥÷Ë⁄U M§¬ ‚ ÉÊÊÿ‹ „U∞È ‚’¸¡Ëà ®‚„U
ßU‚ ∑§ÊÀ«U Á«¥U˛∑§ Á¡‚◊¥ Ÿ‡ÊË‹Ë ŒflÊ߸U Á◊‹Ë „UßÈ U¸ ÕË, ∑§Ê ¬Ëà „UË ªÈ⁄UŒË¬ ’„Uʇ Ê „UÊ ªÿÊ •ÊÒ⁄U ©U‚ •Ê¡ ‚fl⁄‘U | ’¡ „UÊ‡Ê •ÊÿÊ– ‹Á∑§Ÿ ¡’ ©U‚Ÿ ŒπÊ ÃÊ ©U‚∑§Ë ¡’ ◊¥ ∑§Ê⁄U ∑§Ë ∑§Ê⁄U ∑§Ë øÊ’Ë Ÿ„UË¥ ÕË •ÊÒ⁄U ’Ê„U⁄U π«∏Ë ∑§Ê⁄U ÷Ë ªÊÿ’ ÕÊ– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ ¡’ ©U‚Ÿ „UÊ≈U‹ ∑§ Á⁄US¬‡ÊÁŸS≈U ¬⁄U ¬Í¿UÃÊ¿U ∑§Ë ÃÊ ©U‚ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©U‚∑§ ŒÊŸÊ¥ ‚ÊÕË ⁄UÊà ∑§Ê ¡Êà ‚◊ÿ ∑§„U ª∞ Õ Á∑§ ©UŸ∑§Ê ‚ÊÕË ÷ËÃ⁄U ‚Ê ⁄U„UÊ „ÒU •ÊÒ⁄U fl„U ÕÊ«∏Ë Œ⁄U ’ÊŒ •Ê ¡Êÿ¥ª– ßU‚ ¬⁄U «˛UÊßUfl⁄U ŒË¬ Ÿ ◊ÈQ§‚⁄U ¬ÈÁ‹‚ fl üÊË ªÈL§ ªÊÁ’㌠®‚„U ‡Ê· ¬ÎDU w ∑§Ê‹◊ y ¬⁄U.......
∑§Ê ¬ÈÁ‹‚ „UÀ¬‹ÊßUŸ Ÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ÷Ã˸ ∑§⁄UflÊÿÊ ªÿÊ ‹Á∑§Ÿ fl„UÊ¥ ©U‚∑§Ë ◊ÊÒà „UÊ ªß¸U– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ Ÿª⁄U ÕÊŸÊ ∞∑§ ∑§ ∞.∞‚.•Ê߸U ∑§Ê‹Ë ¬˝‚ÊŒ Ÿ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ¬„Uø ¥È ∑§⁄U ≈˛U∑§ ∑§Ê ∑§é¡ ◊¥ ‹ Á‹ÿÊ ¡’Á∑§ øÊ‹∑§ fl„UÊ¥ ‚ »§⁄UÊ⁄U „UÊ ªÿÊ– ‡Êfl ∑§Ê vÆ •¬˝‹ Ò ∑§Ê SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ¬ÊS≈U◊Ê≈¸U◊ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ–
’‚ Ÿ ◊Ê⁄UË ≈UÄ∑§⁄U, ÉÊÊÿ‹ ‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ ÁŒ√ÿ íÿÊÁà ¡ÊªÎÁà ‚¥SÕÊŸ ∑§ ‚◊ˬ •Ê¡ ∞∑§ ÁŸ¡Ë ’‚ ∑§Ë ≈UP§⁄U ‚ ‚ÊßUÁ∑§‹ ‚flÊ⁄U ∞∑§ √ÿÁQ§ ÉÊÊÿ‹ „UÊ ªÿÊ– ÉÊÊÿ‹ ∑§Ê SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ÷Ã˸ ∑§⁄UflÊÿÊ ªÿÊ „ÒU– ÉÊÊÿ‹ ◊ÊÁ„Uà ¬ÈòÊ flË⁄‘UãŒ˝ flÊ‚Ë ß¥UÁŒ⁄UÊ Ÿª⁄UË Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ fl„U ‚ÊßUÁ∑§‹ ¬⁄U ‚flÊ⁄U „UÊ∑§⁄U ª¥ªÊŸª⁄U ⁄UÊ«U ¬⁄U ◊„UãŒ˝ ∑§ÊÀ«U S≈UÊ⁄U ∑§ ¬Ê‚ •¬Ÿ Á∑§‚Ë Á◊òÊ ‚ Á◊‹Ÿ ¡Ê ⁄U„UÊ ÕÊ ÃÊ ⁄UÊSà ◊¥ ÁŒ√ÿ íÿÊÁà ¡ÊªÎÁà ‚¥SÕÊŸ ∑§ ‚◊ˬ ÁŸ¡Ë ∑¥§¬ŸË ∑§Ë ’‚ Ÿ ≈UP§⁄U ◊Ê⁄U ŒË–
ljgn dsljh QkftYdk ¼fQjkstiqj½
‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË 1234567890123456789012345678 1234567890123456789012345678 ÁfløÊ⁄U ŒUˬ 1234567890123456789012345678 ‚¥ÃÈCUÃÊ fl πȇÊË ‚ÊÕ-‚ÊÕ ⁄U„Uà „Ò¥U– ßUŸ ªÈáÊÊ¥ ‚ ŒÍ‚⁄‘U •Ê¬∑§Ë •ÊÒ⁄U Sfl× •Ê∑§Á·¸Ã „UÊ¥ª–
10 vizSy 2011 jfookj foØeh 2067
2
vizSy 10] 2011
•Ê¡ ◊⁄‘U ⁄UÊ◊ ∑§Ë ‡ÊÊŒË „ÒU ÷¡Ÿ ŒÈπ ÁŸflÊ⁄UáÊ üÊË ’Ê‹Ê ¡Ë äÊÊ◊ ◊¥ Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ∑§Ë ⁄UÊÒŸ∑¥§ ¬⁄U ¤ÊÍ◊Ÿ ¬⁄U ◊¡’Í⁄U „ÈUÿ üÊhÊ‹È
‚¥¬ÊŒ∑§Ëÿ
â×æÁ ·¤æð â×æ# ·¤ÚU ÚUãUð ãñU´ ¥æÇU•ÕÚU ∞∑§ ’Ê⁄U ÿÍŸÊŸ ∑§ ‡ÊÊ‚∑§ Ÿ fl„UÊ¢ ∑§ ŸÊ◊Ë ‚¢Ã ∑§Ê ÷Ê¡Ÿ ∑§ Á‹∞ •Ê◊¢ÁòÊà Á∑§ÿÊ– ‚¢Ã ∑§ ◊„U‹ ◊¥ •Êª◊Ÿ ¬⁄U ©Uã„¥U ÷√ÿ •ÊÁÃâÿ ‚à∑§Ê⁄U Á◊‹Ê– ⁄UàŸ ¡Á«∏Uà ‚ÊŸ ∑§Ë ÕÊ‹Ë ◊¥ ŸÊŸÊ ¬˝∑§Ê⁄U ∑§ √ÿ¢¡Ÿ ¬⁄UÊ‚ ª∞– ‚¢Ã ∑§ ◊ÊŸ‚ê◊ÊŸ ∑§ Á‹∞ ‡ÊÊ‚∑§ Ÿ ∑§Ê߸ ∑§‚⁄U Ÿ ¿UÊ«∏UË– ‚¢Ã ∑§Ê ‡ÊÊ‚∑§ ∑§Ë ◊¢‡ÊÊ ‚◊¤Êà Œ⁄U Ÿ ‹ªË– ◊„U‹ ¿UÊ«∏Uà ‚◊ÿ ‚¢Ã Ÿ ⁄UÊ¡Ê ‚ ©UŸ∑§Ë ∑ȧ≈UË ¬⁄U •ÊŸ ∑§Ê •Êª˝„U Á∑§ÿÊ– ∑ȧ¿U ÁŒŸÊ¥ ∑§ ’ÊŒ ⁄UÊ¡Ê •¬Ÿ ‹Êfl-‹‡∑§⁄U ∑§ ‚ÊÕ ‚¢Ã ∑§Ë ∑ȧ≈UË ¬⁄U ª∞– ‚¢Ã Ÿ ©UŸ∑§Ê •Áà •Êà◊ËÿÃÊ ∑§ ‚ÊÕ Sflʪà Á∑§ÿÊ– Áfl‡ÊÈh ∑§‹ ∑§ ¬ûÊÊ¥ ¬⁄U ∑¢§Œ◊Í‹ ∑§ ‚ÊÕ ÷Ê¡Ÿ ¬⁄UÊ‚Ê ªÿÊ– ‡ÊÊ‚∑§ ∑§Ê ∞‚Ë ‚ÊŒªË ∑§Ë ©Uê◊ËŒ Ÿ ÕË– Á»§⁄U ÷Ë ◊Ÿ ◊‚Ê‚ ∑§⁄U ©Uã„UÊ¥Ÿ ÷Ê¡Ÿ ª˝„UáÊ Á∑§ÿÊ– ÷Ê¡Ÿ ∑§ ¬pÊà ‡ÊÊ‚∑§ ∑§Ê ¡Ò‚ •Êà◊’ÊäÊ „ÈU•Ê Á∑§ flÒ÷fl¬Íáʸ ÁŒπÊfl ◊¥ ©UÃŸË •Êà◊‚¢ÃÈÁCU Ÿ„UË¥ Á◊‹ÃË Á¡ÃŸË Á∑§ ‚ÊŒªË ◊¥– ◊„U‹ ◊¥ Sfláʸ ÕÊ‹Ë ◊¥ ¬⁄UÊ‚ ¡ÊŸ flÊ‹ ÷Ê¡Ÿ ∑§Ë ÃÈ‹ŸÊ ◊¥ ‡Êʢà ∞fl¢ ŸË⁄Ufl SÕ‹ ¬⁄U ¬ÁflòÊ ∑§‹ ∑§ ¬ûÊÊ¥ ¬⁄U ¬⁄UÊ‚ ª∞ √ÿ¢¡Ÿ ‚ •Áœ∑§ •Êà◊ ‚¢ÃÈÁc≈U Á◊‹ÃË „ÒU– ⁄UÊ¡Ê ∑§Ê Áø¢ÃŸ ∑§⁄Uà Œπ ‚¢Ã ©UŸ∑§ ¬Ê‚ •Ê∞– ©UŸ∑§Ë ◊ŸÊŒ‡ÊÊ ÷Ê¢¬Ã „ÈUÿ ©Uã„UÊ¥Ÿ ‚◊˝Ê≈U ‚ ∑§„UÊ, ““◊„UÊ⁄UÊ¡ flÒ÷fl ∑§Ê Œ‡ÊʸŸÊ ∑§Ê߸ ’È⁄UË ’Êà Ÿ„UË¥ „ÒU– ¬˝ŒÁ‡Ê¸Ã flÒ÷fl ¡’ Á∑§‚Ë ∑§ Á‹∞ •Á÷¬˝⁄U∑§ „UÊÃÊ „ÒU ÃÊ ª‹Ã ¬⁄Uê¬⁄UÊ ∑§Ë ‡ÊÈM§•Êà „UÊÃË „ÒU– ÁŒπÊfl ∑§ Á‹∞ ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ◊ÿʸŒÊ ∑§ Áfl¬⁄UËà •Êø⁄UáÊ ‚ •Ê‹ÊøŸÊ ∑§Ê ¬ÊòÊ ’ŸÃ Œ⁄U Ÿ„UË¥ ‹ªÃË–”” flSÃÈà — •Ê¡ ∑§Ê ◊Ê„UÊÒ‹ ÷Ë ÁŒπÊfl ∑§Ê „UÊ ªÿÊ „ÒU– √ÿÁQ§ Áfl‡Ê·∑§⁄U œŸË flª¸ Á∑§‚Ë ÷Ë •fl‚⁄U ¬⁄U •Ê«Uê’⁄U¬Íáʸ ÁflœÊŸ ‚ ÁŒπÊflÊ ∑§⁄UŸ ‚ Ÿ„UË¥ øÍ∑§Ã– ◊Ê¢ªÁ‹∑§ ∑§Êÿ¸ Áfl‡Ê·∑§⁄U ‡ÊÊŒËéÿÊ„U ◊¥ ÁŒπÊfl ∑§Ê ¬˝ø‹Ÿ •Ê◊ „UÊ ªÿÊ „ÒU Á¡‚◊¥ ∑§ß¸ √ÿÁQ§ •¬ŸË „ÒUÁ‚ÿà ∑§Ê ‚◊Ê¡ ∑§ ‚◊ˇÊ ¬˝SÃÈà ∑§⁄Uà ⁄U„U „Ò¥U– ‡ÊÊŒË-éÿÊ„U ∑§ •fl‚⁄U ¬⁄U flÒ÷fl¬Íáʸ ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ œŸË flªÊZ ∑§ Á‹∞ ◊ÊŸ-‚ê◊ÊŸ ∑§Ê ¬˝ÃË∑§ ’ŸÃÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ’≈U-’Á≈UÿÊ¥ ∑§Ë ‡ÊÊŒË ◊¥ ∑§⁄UÊ«∏UÊ¥ »Í¢§∑§Ÿ ∑§Ë Ÿß¸ ¬⁄Uê¬⁄UÊ •ÊŸ flÊ‹ ‚◊ÿ ◊¥ •Ê◊ ◊ÊÃÊ-Á¬ÃÊ ∑§ Á‹∞ øÈŸÊÒÃË ’ŸÃË ¡Ê ⁄U„UËU „ÒU– ⁄UÊ¡ŸËÁÃôÊ ÷Ë •¬Ÿ ’ìÊÊ¥ ∑§Ë ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ¬⁄U ∑§⁄UÊ«∏UÊ¥ L§¬∞ ’„UÊ ⁄U„U „Ò¥U– „U◊Ê⁄U ‚◊Ê¡ ◊¥ ¡’ ’Á≈UÿÊ¥ ∑§Ê ¬ÒÃÎ∑§ ‚ê¬ÁûÊ ◊¥ Á„US‚Ê Ÿ„UË¥ ÁŒÿÊ ¡ÊÃÊ ÕÊ ß‚Á‹∞ ©UŸ∑§Ê ÁflflÊ„U ∑§ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U Ÿ∞ ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑§Ë ŒÒÁŸ∑§ ¡M§⁄UÃÊ¥ ∑§Ê ¬Í⁄UÊ ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ flSòÊ, ⁄U‚Ê߸ ◊¥ ∑§Ê◊ •ÊŸ flÊ‹Ë flSÃÈ∞¢-’øŸ ßàÿÊÁŒ •ÊÒ⁄U •Ê÷Í·áÊU Œ„U¡ ∑§ M§¬ ◊¥ ÁŒ∞ ¡Êà Õ, ‹Á∑§Ÿ •’ ÿ„U Œ„U¡ ¬˝ÕÊ ÁÉÊŸÊÒŸÊ M§¬ œÊ⁄UáÊ ∑§⁄U øÈ∑§Ë „ÒU •ÊÒ⁄U ‡ÊÊŒË ∞∑§ ‚ÊÒŒ’Ê¡Ë ◊¥ ’Œ‹ ªß¸ •ÊÒ⁄U Ÿ∑§ŒË ∑§Ê ‹Ÿ-ŒŸ „UÊ ⁄U„UÊ „ÒU, ¡Ê ‡ÊÊŒË ‚ ¬„U‹ „UË Ãÿ „UÊ ¡ÊÃË „ÒU– ¡Ò‚Ê ⁄UÊ¡ŸËÁÃôÊ •Êø⁄UáÊ ∑§⁄¥Uª flÒ‚Ê „UË ‚◊Ê¡ •Êø⁄UáÊ ∑§⁄UªÊ– œŸË √ÿÁQ§ÿÊ¥ ∑§Ê ÃÊ ∑§Ê߸ »§∑¸§ Ÿ„UË¥ ¬«∏UÃÊ ‹Á∑§Ÿ ‚◊SÿÊ •ÊÃË „ÒU ª⁄UË’Ê¥ ∑§Ê– ŒÍÀ„U •¬ŸË „ÒUÁ‚ÿà ∑§ Á„U‚Ê’ ‚ Á’∑§Ã „Ò¥U, ª⁄UË’ Œ„U¡ Ÿ„UË¥ Œ ‚∑§ÃÊ •ÊÒ⁄U ©UŸ∑§Ë ‹«∏UÁ∑§ÿÊ¥ ∑§Ê ÃÊ ‡ÊÊŒË ∑§ Á‹∞ ‹ê’Ê ß¢Ã¡Ê⁄U ∑§⁄UŸÊ ¬«∏UÃÊ „ÒU ÿÊ ©UŸ∑§Ë ©U◊˝ „UË ÁŸ∑§‹ ¡ÊÃË „ÒU– Á∑§‚ÊŸ ŸÃÊ øÊÒœ⁄UË ø⁄UáÊ ®‚„U „U◊‡ÊÊ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ¬⁄U Á»§¡Í‹πø˸ ’¢Œ ∑§⁄UŸ ∑§Ë Ÿ‚Ë„Uà ŒÃ Õ– fl„U Á∑§‚Ë ∑§Ë ‡ÊÊŒË ◊¥ ÷Ë ß‚Á‹∞ ‡Ê⁄UË∑§ Ÿ„UË¥ „UÊÃ Õ ÄÿÊ¥Á∑§ ©Uã„¥U ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ◊¥ Á»§¡Í‹πø˸ ¬‚¢Œ Ÿ„UË¥ ÕË ‹Á∑§Ÿ •Ê¡ ‚◊Ê¡ ∑§ ⁄U‚ÍπŒÊ⁄U ‹Êª ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ¬⁄U •¢œÊœÈ¢œ πø¸ ∑§⁄U ‚◊Ê¡ ◊¥ •¬ŸË ¬˝ÁÃDUÊ ◊¥ øÊ⁄U øÊ¢Œ ‹ªÊŸÊ øÊ„Uà „Ò¥U– ‚◊Ê¡ ‚ÈœÊ⁄U ∑§Ë ’ÊÃ¥ ÃÊ ’„ÈUà ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò¥U ‹Á∑§Ÿ •’ ‚◊Ê¡ ‚ÈœÊ⁄U •Ê¢ŒÊ‹Ÿ ÃÊ Á‚⁄U ‚ „UË ªÊÿ’ „ÒU– Á∑§‚ÊŸ ŸÃÊ ◊„Uãº˝ ®‚„U Á≈U∑ҧà Ÿ ÁflflÊ„U ◊¥ ∑ȧ‹ vv ’Ê⁄UÊÃË ‹ ¡ÊŸ •ÊÒ⁄U ◊Ê◊Í‹Ë ⁄UÊÁ‡Ê ◊¥ ⁄US◊¥ ¬Í⁄UË ∑§⁄UŸ ∑§Ê •ÊuUÊŸ Á∑§ÿÊ ÕÊ, ‹Á∑§Ÿ Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§ Á„Uà ◊¥ ø‹Ê∞ ª∞ ©UŸ∑§ •Ê¢ŒÊ‹Ÿ ◊¥ ©UŸ∑§ ‚◊Õ¸Ÿ ◊¥ π«∏UË Áfl‡ÊÊ‹ ÷Ë«∏U Ÿ ©UŸ∑§ ‚ȤÊÊflÊ¥ ¬⁄U ∑§Ê߸ •◊‹ „UË Ÿ„UË¥ Á∑§ÿÊ– Á¬¿U‹ ÁŒŸÊ¥ ∞∑§ ÁŸ¡Ë ≈UËflË øÒŸ‹ ¬⁄U “‡ÊÊŒË ÃËŸ ∑§⁄UÊ«∏U ∑§Ë” ∞∑§ ‡ÊÊ ÁŒπÊÿÊ ªÿÊ Á¡‚ ¬⁄U «UU…∏U ∑§⁄UÊ«∏U ‹«∏U∑§ flÊ‹Ê¥ •ÊÒ⁄U «UU…∏U ∑§⁄UÊ«∏U ‹«∏U∑§Ë flÊ‹Ê¥ ¬⁄U πø¸ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ∞‚Ê ÷√ÿ Ã◊ʇÊÊ ÁŒπÊ∑§⁄U ≈UËflË øÒŸ‹ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ÄÿÊ ‚¢Œ‡Ê ŒŸÊ øÊ„UÃÊ „ÒU– ◊ËÁ«UÿÊ ∑§Ê ∑§Ê◊ ‚◊Ê¡ ∑§Ê Á‡ÊˇÊÊ ŒŸÊ ÷Ë „ÒU ‹Á∑§Ÿ ≈UËflË øÒŸ‹ Ÿ ¬ÁflòÊ Á⁄U‡Ã ∑§Ê ÷Ë ◊„U¡ ◊ŸÊ⁄¢U¡Ÿ ’ŸÊ ÁŒÿÊ– Œ„U¡ ¬˝ÕÊ •ÊÒ⁄U Á»§¡Í‹πø˸ ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ‚ ¡È«∏UË ∑ȧ⁄UËÁà ’Ÿ øÈ∑§Ë „ÒU– Œ„U¡ ∑§Ë πÊÁÃ⁄U ‹«∏UÁ∑§ÿÊ¥ ∑§Ê ¡‹Ê ÁŒÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU ÿÊ ©Uã„¥U •Êà◊„UàÿÊ ∑§Ê ◊¡’Í⁄U „UÊŸÊ ¬«∏UÃÊ „ÒU– •Ê¡ ∑§Ê߸ ⁄UÊ¡ŸÃÊ ∞‚Ê ÁŒπÊ߸ Ÿ„UË¥ Œ ⁄U„UÊ ¡Ê ‚◊Ê¡ ‚ÈœÊ⁄U •Ê¢ŒÊ‹Ÿ ø‹ÊŸ ∑§Ê ‚◊Õ¸∑§ „UÊ ÿÊ ©UŸ∑§Ë ∞∑§ „UË •ÊflÊ¡ ¬⁄U ‹Êª ‡ÊÊÁŒÿÊ¥ ∑§Ê ‚ÊœÊ⁄UáÊ …¢Uª ‚ ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ¬˝Á⁄Uà „UÊ¢– ∞‚Ê ß‚Á‹∞ „ÒU Á∑§ ⁄UÊ¡ŸËÁÃôÊÊ¥ ∑§Ê •¬ŸÊ •Êø⁄UáÊ •ÊÒ⁄U øÁ⁄UòÊ „UË ŒÊªË „ÒU ÃÊ ©UŸ∑§Ë ’Êà ∑§ÊÒŸ ◊ÊŸªÊ? Á¬¿U‹ ÁŒŸÊ¥ ªÈ¡¸⁄UÊ¥ Ÿ »Ò§‚‹Ê Á∑§ÿÊ Á∑§ fl„U •¬Ÿ ’ìÊÊ¥ ∑§Ë ‡ÊÊÁŒÿÊ¢ ‚ÊŒªË ‚ ∑§⁄¥Uª– ÿ„U ∞∑§ •ë¿UÊ »Ò§‚‹Ê „ÒU ‹Á∑§Ÿ ß‚ ¬⁄U •◊‹ ÷Ë „UÊŸÊ øÊÁ„U∞– ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ∑ȧ⁄UËÁÃÿÊ¢ ŒÍ⁄U ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ‚÷Ë ‚◊ÈŒÊÿÊ¥ ∑§Ê ∞∑§ •ÊøÊ⁄U ‚¢Á„UÃÊ ÃÒÿÊ⁄U ∑§⁄UŸË øÊÁ„U∞– ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ‚ÈœÊ⁄UÊ¥ ∑§Ë ∑ȧ¿U ‡ÊÃZ ÃÊ Ãÿ „UÊŸË „UË øÊÁ„U∞¢– ŒπŸË „ÒU ∞∑§ ‚‡ÊÄà ¬„U‹!
züÊË ⁄UÊ◊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ üÊË ⁄UÊ◊ ◊ÈŒÁª‹ ‡ÊÊSòÊË Ÿ ⁄UÊ◊ ‚ËÃÊ ÁflflÊ„U ∑§Ê ¬˝‚¥ª ‚ÈŸÊÿÊ ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄Ê »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ üÊË ⁄UÊ◊ ‚¥∑§ËøŸ ‚÷Ê ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ üÊË ⁄UÊ◊Ÿfl◊Ë ∑§ ©U¬‹ˇÿ ◊¥ ø‹ ⁄U„UË •‹ÊÒÁ∑§∑§ üÊË ⁄UÊ◊ ∑§ÕÊ ∑§ {fl¥ ÁŒŸ ¬˝Á‚h ∑§ÕÊflÊø∑§ üÊË ⁄UÊ◊ ◊ÈŒÁª‹ ‡ÊÊSòÊË Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ üÊË ⁄UÊ◊ÊÿáÊ ∑§Ê ¬˝ÁÃÁŒŸ ¬Í¡Ÿ fl üÊfláÊ ∑§⁄UŸ ‚ ÉÊ⁄U ∑§ ‚÷Ë •◊¥ª‹ ŒÍ⁄U „UÊ ¡Êà „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÷ªflÊŸ üÊË ⁄UÊ◊ ∑§ ¡ã◊ ∑§Ë ‚ÍøŸÊ ¬Ê∑§⁄U ´§Á· ÁflEÊÁ◊òÊ ∑§Ê •Êª◊Ÿ „ÈU•Ê– ßU‚∑§Ê •Õ¸ „ÒU ÁflE ∑§Ê Á◊òÊ, ¡Ê ¬Í⁄‘U ÁflE ∑§Ê Á◊òÊ „ÒU, fl„UË¥ ÁflEÊÁ◊òÊ „ÒU– ¡Ê Á◊òÊ ∑§ •flªÈáÊ ¿ÈU¬Ê∑§⁄U ‚Œ˜ªÈáÊ ¬˝ª≈U ∑§⁄‘U, ©U‚ ’È⁄UÊ߸U ∑§ ◊ʪ¸ ‚ „U≈UÊ∑§⁄U •ë¿UÊ߸U ∑§ ◊ʪ¸ ¬⁄U ‹∑§⁄U ¡Êÿ, fl„UË¥ ‚ìÊÊ Á◊òÊ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¡Ê Á◊òÊ ∑§Ê ŒÈCU ’ŸÊ Œ, fl„U ŒÊSà „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ üÊË ⁄UÊ◊ ∑§ NŒÿ ◊¥ ¡Ÿ∑§ÀÿÊáÊ ∑§Ë ÷ÊflŸÊ Á¿U¬Ë „ÈU߸U ÕË, ßU‚Á‹ÿ fl„U •¬Ÿ Á¬ÃÊ ∑§Ê ¿UÊ«∏U∑§⁄U ¡¥ª‹Ê¥ ◊¥ ⁄UÊˇÊ‚Ê¥ ∑§Ê ©UhÊ⁄U ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ª∞– ‡ÊÊSòÊË ¡Ë Ÿ •ÊÁ„UÀÿÊ ¬˝‚¥ª ∑§Ê fláʸŸ ∑§⁄Uà „ÈUÿ ∑§„UÊ Á∑§ üÊË ⁄UÊ◊ ∑§ ø⁄UáÊÊ¥ ∑§ S¬‡Ê¸ ‚ •ÊÁ„UÀÿÊ ∑§Ê ©UhÊ⁄U „ÈU•Ê– ©Uã„UÊ¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ òÊÃÊ ÿȪ ◊¥ ÷Q§ ¬˝„U‹ÊŒ Ÿ ¬àÕ⁄U ‚ ÷ªflÊŸ ∑§Ê ¬˝ª≈U Á∑§ÿÊ– •Ê¡ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ üÊË ⁄UÊ◊-
•Êà◊ flÀ‹÷ S∑ͧ‹ ∑§ Ÿã„¥U ’ëøÊ¥ Ÿ ÁŒπÊÿ ∑§‹Ê ∑§ ¡ÊÒ„U⁄U
‚ËÃÊ ∑§ ÁflflÊ„U ∑§Ê Ÿ Á‚»¸§ fláʸŸ Á∑§ÿÊ ªÿÊ, ’ÁÀ∑§ ÿ„U ©Uà‚fl ÷Ë äÊÍ◊äÊÊ◊ ‚ ◊ŸÊÿÊ ªÿÊ– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U SflÊ◊Ë ¡Ë mUÊ⁄UÊ •Ê¡ ◊⁄‘U ⁄UÊ◊ ∑§Ë ‡ÊÊŒË „ÒU, ªÊ∑§⁄U
◊È∑§ ‡Ê ŸÊª¬Ê‹ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ üÊË ŒÈπ ÁŸflÊ⁄UáÊ üÊË ’Ê‹Ê ¡Ë äÊÊ◊ ◊¥ ø‹ üÊhÊ‹È•Ê¥ ∑§Ê ¤ÊÍ◊Ÿ ¬⁄U ◊¡’Í⁄U Á∑§ÿÊ– ⁄U„UË Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ∑§Ë ⁄UÊŸÒ ∑§¥ ∑§Êÿ¸∑§˝ ◊ ∑§ ŒÊÒ⁄UÊŸ ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U üÊË ⁄UÊ◊ fl ◊ÊÃÊ ‚ËÃÊ ∑§Ë •Ê¡ {fl¥ ÁŒŸ ◊„UÊflË⁄U ¬˝‚ÊŒ ◊ÊŒË, Ÿ¥Œ ‚È¥Œ⁄U ¤ÊÊ¥Á∑§ÿÊ¥ ’ŸÊ߸U ªß¸U– ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ‹Ê‹ ªÈ#Ê, ⁄UÊ∑§‡Ê äÊflŸ ∑§ ¬Á⁄UflÊ⁄UÊ¥ mUÊ⁄UÊ üÊhÊ‹È•Ê¥ ∑§Ë ÷Ê⁄UË ÷Ë«∏ ⁄U„UË– ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ê ¬Í¡Ÿ ∑§⁄U∑§ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ø‹ ⁄U„U vvÆÆ üÊË ŒÈªÊ¸ SÃÈÁà ¬Ê∆UÊ¥ ∑§Ê ¬˝Ê⁄¥U÷ ∑§⁄UflÊÿÊ •ÊÒ⁄U ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë •Ê⁄UÃË ©UÃÊ⁄UË– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ‚È¥Œ⁄U ∑§Ê¥«U ◊Á„U‹Ê ‚Á◊Áà mUÊ⁄UÊ ‚È¥Œ⁄U ∑§Ê¥«U ∑§ ¬Ê∆U Á∑§∞ ª∞– ßU‚ •fl‚⁄U ¬⁄U ®⁄U∑§Í ªÄπ«∏, •‡ÊÊ∑§ ªÄπ«∏, ¬flŸ, ÁflÁ¬Ÿ, Ÿ⁄‘U‡Ê ¡ÈŸ¡Ê mUÊ⁄UÊ ‚È¥Œ⁄U ‚ÈŒ¥ ⁄U ÷≈¥ U¥ ¬˝SÃÈà ∑§⁄U ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë ªÈáʪʟ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ÷¡ŸÊ¥ ∑§Ë ÃÊŸ ¬⁄U üÊhÊ‹È ¤ÊÍ◊Ÿ ¬⁄U ◊¡’Í⁄U „UÊ ª∞– ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë ¬ÊflŸ •Ê⁄UÃË Ÿ⁄‘U‡Ê ‚ÁÃÿÊ, •‡ÊÊ∑§ äÊflŸ, ÁflŸÊŒ ªÈ#Ê, Ÿ⁄‘U‡Ê ¡ÈŸ¡ Ê, •EŸË ’Ê¥‚‹
üÊË ⁄UÊ◊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ‹ª •ÊÿÈfl¸ÁŒ∑§ Á‡ÊÁfl⁄U ◊¥ xÆÆ ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ë ŸÊ«∏Ë Œπ∑§⁄U Á∑§ÿÊ ªÿÊ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ©U¬øÊ⁄U
◊È∑§ ‡Ê ŸÊª¬Ê‹ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ÷ªflÊŸ˜ ⁄UÊ◊ ∑§ •flÃÊ⁄U ÁŒfl‚ ∑§ ©U¬‹ˇÿ ◊¥ „UÊŸ flÊ‹ ‚◊Ê⁄UÊ„UÊ¥ ∑§ ÄUà SÕÊŸËÿ üÊË ⁄UÊ◊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ •Ê¡ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ •ÊÿÈfl¸ÁŒ∑§ Á‡ÊÁfl⁄U ‹ªÊÿÊ ªÿÊ– ÃËŸ ÁŒŸ Ã∑§ ø‹Ÿ flÊ‹ ßU‚ ∑Ò§ê¬ ∑§ ¬˝Õ◊ ÁŒŸ flÎ¥ŒÊflŸ ‚ ¬äÊÊ⁄‘U flÒÉÊ ⁄UÊ¡ „UÁ⁄U •Ê◊ øÃÈfl¸ŒË Ÿ ‹ª÷ª xÆÆ ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ë ŸÊ«∏Ë Œπ∑§⁄U ©UŸ∑§Ë ’Ë◊Ê⁄UË ’ÃÊ߸U •ÊÒ⁄U ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ŒflÊ߸U ŒË– Á‡ÊÁfl⁄U ∑§Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ üÊË ⁄UÊ◊ ‚¥∑§ËøãÊ ‚÷Ê ∑§ ¬˝äÊÊŸ ∑§fl‹ ∑ΧcáÊ ∑§Ê◊⁄UÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÷Ê⁄Uà ∑§Ë ¬˝ÊøËŸ ŸÊ«∏Ë Œπ ’Ë◊Ê⁄UË ŒπŸ ∑§Ë ¬˝Á∑˝§ÿÊ ∑§ ÄUà •‚Êäÿ ⁄Uʪ ¡«∏Ê¥ ‚ ŸCU „UÊ ¡Êà „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÃËŸ ÁŒŸ Ã∑§ ßU‚ ∑Ò§ê¬ ◊¥ ¡M§⁄UÃ◊¥Œ ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ê ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ŒflÊ߸UÿÊ¥ ŒË ¡Ê ⁄U„UË „Ò¥U– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ∑§Ê ©UŒ˜ÉÊÊ≈UŸ ‚Ë◊Ê ‚È⁄UˇÊÊ ’‹ ∑§ flÁ⁄UDU •ÁäÊ∑§Ê⁄UË ⁄UÁfl∑§Ê¥Ã Ÿ Á∑§ÿÊ–
◊¥ÁŒ⁄U ∑§◊≈UË mUÊ⁄UÊ ÷¡Ÿ ªÊÿ∑§ ®⁄U∑ͧ ªÄπ«∏ ∑§Ê Á∑§ÿÊ ‚ê◊ÊÁŸÃ »§ÊÁ¡À∑§Ê— ŒÈπ ÁŸflÊ⁄UáÊ üÊË ’Ê‹Ê ¡Ë äÊÊ◊ ◊¥ ø‹ ⁄U„U Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ∑§Ë ⁄UÊÒŸ∑§ ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ∑§ ÄUà ¬˝Á‚h ÷¡Ÿ ªÊÿ∑§ ®⁄U∑ͧ ªÄπ«∏ Ÿ •¬ŸË Ÿß¸U Á⁄U‹Ë¡ „ÈU߸U ∑Ò§‚≈U ßU∑§ flÊ⁄U •Ê¡Ê ŒÊÁÃÿ ∑§Ë ÷¥≈UÊ¥ ◊¥ ‚ ‚Ê«∏Ê ⁄Uπ ‹ ÁŸ◊ÊÁŸÿÊ¥ ŒÊ ◊ÊŸ, ø‹Ê ◊Ê¥ Œ Œ⁄U’Ê⁄U, ◊„UËŸÊ ‚ÊflŸ ŒÊ •ÊÿÊ, ◊ßUÿÊ Œ Ÿfl⁄UÊòÊ •Êÿ Ÿ ªÊ∑§⁄U üÊhÊ‹È•Ê¥ ∑§Ê ¤ÊÍ◊Ÿ ¬⁄U ◊¡’Í⁄U ∑§⁄U ÁŒÿÊ– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ®⁄U∑ͧ ªÄπ«∏ ∑§Ê ‚ÊÕ ’’‹Í ŸÊ⁄¥Uª, •‡ÊÊ∑§ ªÄπ«∏ fl ‡ÊÈ÷◊ ªÄπ«∏ Ÿ ÁŒÿÊ– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ◊¥ÁŒ⁄U ∑§ ¬˝äÊÊŸ ◊„UÊflË⁄U ¬˝‚ÊŒ ◊ÊŒË fl ‚Áøfl Ÿ⁄‘U‡Ê ¡ÈŸ¡Ê Ÿ ®⁄U∑ͧ ªÄπ«∏ fl ‚¥ªËÃ∑§Ê⁄U ◊ŸÁ¡ãŒ˝ ß¡Ê ∑§Ê ‚ê◊ÊÁŸÃ Á∑§ÿÊ– ∑§ ¬Á⁄UflÊ⁄U mUÊ⁄UÊ ©UÃÊ⁄UË ªß¸U– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ◊„U Ê ◊Ê߸ U ∑§Ë •Ê⁄U Ã Ë ©U à Ê⁄U Ë ªß¸ U – ¬⁄U ÷Ê⁄Uà ÷Í·áÊ ªª¸, ⁄U◊Ÿ ‡Ê◊ʸ, ⁄UÊ∑§‡Ê üÊhÊ‹È•Ê¥ ◊¥ ’»§Ë¸ fl ∑§‚⁄UÿÈQ§ ŒÍäÊ äÊflŸ, •Ê‡ÊÊ ⁄UÊŸË, Áfl¡ÿ ∑ȧ◊Ê⁄U ∑§Ê ¬˝‚ÊŒ ÁflÃÁ⁄Uà Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ◊¥ÁŒ⁄U Áª⁄UäÊ⁄U, ‚È◊Ÿ ≈¥U«UŸ, ⁄UÊŸË äÊflŸ, ¬˝’¥äÊ∑§ ∑§◊≈UË ∑§ ‚Áøfl Ÿ⁄‘U‡Ê ¡ÈŸ¡Ê ∑§Ê◊ŸÊ ‡Ê◊ʸ, ŸË‹◊ fl◊ʸ, ‚È◊Ÿ ¡ÈŸ¡ Ê, Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÿ„U ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ◊¥ª‹flÊ⁄U ‡ÊÁ‡Ê äÊÍÁ«∏ÿÊ, •¥¡‹Ë äÊflŸ mUÊ⁄UÊ ÷Ë Ã∑§ ¡Ê⁄UË ⁄U„UªÊ–
¡ÿ ◊Ê¥ ßUë¿UʬÍáʸ flÒcáÊflË ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ◊øË „ÈU߸U „ÒU Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ∑§Ë äÊÍ◊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ ⁄UÊäÊÊ SflÊ◊Ë ∑§Ê‹ÊŸË ÁSÕà ¡ÿ ◊Ê¥ ßUë¿UʬÍáʸ flÒcáÊflË ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ø‹ ⁄U„U Ÿfl⁄UÊòÊ ◊‹ ∑§ ŒÊÒ⁄UÊŸ ÷Ê⁄UË ‚¥ÅÿÊ ◊¥ üÊhÊ‹È ¬„ÈU¥ø∑§⁄U ‚Èπ ‚ʪ⁄U fl üÊË ŒÈªÊ¸ SÃÈÁà ¬Ê∆U ∑§Ê üÊfláÊ ∑§⁄U ⁄U„U „ÒU¥– ¬˝ÁÃÁŒŸ ⁄UÊà ∑§Ê ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë øÊÒ∑§Ë ∑§ ŒÊÒ⁄UÊŸ ◊¥ÁŒ⁄U ∑§Ë ÷¡Ÿ ◊¥«U‹Ë mUÊ⁄UÊ ‚ÈŒ¥ ⁄U ‚ÈŒ¥ ⁄U ÷¡Ÿ ¬˝SÃÈà ∑§⁄U ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ë ◊Á„U◊Ê ∑§Ê ªÈáʪʟ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ „ÈUÿ ◊¥ÁŒ⁄U ¬˝’ä¥ Ê∑§
∑§◊≈UË ∑§ ‚ŒSÿ ÁflP§Ë ∑§Ê◊⁄UÊ, ∑§áʸ fläÊflÊ, ¬˝ŒË¬ ∑§≈UÊÁ⁄UÿÊ fl ‚ÊÁ„U‹ πÈ⁄UÊŸÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ üÊhÊ‹È•Ê¥ mUÊ⁄UÊ ¬˝ÁÃÁŒŸ Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ◊¥ πÊŸ ÿÊÇÿ ¬ŒÊÕÊZ ∑§Ê ÷¥«UÊ⁄UÊ ‹ªÊ∑§⁄U üÊhÊ‹È•Ê¥ ◊¥ ¬˝‚ÊŒ ÁflÃÁ⁄Uà Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ •’ Ã∑§ ‚È÷Ê· øãŒ˝ •⁄UÊ« Ê∏ , ¬flŸ ∑ȧ◊Ê⁄U ‹ÍŸÊ ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ∞«UflÊ∑§ ≈U •ÁŸ‹ ‚ÁÃÿÊ, ⁄UÊ¡Ëfl ¡‚Í¡Ê, ⁄UÊ∑§‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄U ‹P§Ë, ªÈ‹‡ÊŸ ∑ȧ◊Ê⁄U fl „U⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U ∑§ ¬Á⁄UflÊ⁄UÊ¥ mUÊ⁄UÊ ÷¥«UÊ⁄‘U
‹ªÊÿ ¡Ê øÈ∑§ „ÒU¥– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¡ã◊ÊCU◊Ë ∑§ ÁŒŸ vv •¬˝‹ Ò ∑§Ê ◊¥ÁŒ⁄U ¬˝Êª¥ áÊ ◊¥ ◊¥ÁŒ⁄U ‚¥øÊÁ‹∑§Ê ‚ÊŸÍ ŒflÊ mUÊ⁄UÊ üÊhÊ‹È•Ê¥ ∑§Ê •Ê‡ÊËflʸŒ ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ fl Áfl‡ÊÊ‹ ¡Êª⁄UáÊ ∑§Ê •ÊÿÊ¡Ÿ „Uʪ Ê– vw •¬˝‹ Ò ∑§Ê ¬˝Ê× }.ÆÆ ’¡ „UflŸ ÿôÊ ∑§ ’ÊŒ ∑¥§¡∑§ ¬Í¡Ÿ „Uʪ Ê fl ¬Í⁄UÊ ÁŒŸ Áfl‡ÊÊ‹ ÷¥«UÊ⁄UÊ ‹ªÊÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ‚◊Í„U äÊ◊¸¬Á˝ ◊ÿÊ¥ ∑§Ê ∑§Êÿ¸∑§˝ ◊ ◊¥ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊŸ ∑§Ë •¬Ë‹ ∑§Ë „ÒU–
S¬Ÿ Œ¥¬Áà Ÿ •’Ê„U⁄U flÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§Ê ‚⁄UÊ„UÊ •⁄UÊ«∏fl¥‡Ê ‚÷Ê ∑§Ë ’Ò∆U∑§ Œ¥¬Áà ∑§Ê ‹ÊªÊ¥ Ÿ ÷√ÿ Sflʪà Á∑§ÿÊ– ßU‚ Œ¥¬Áà Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¡’ fl„U ÿ„UÊ¥ ‚ ªÈ¡⁄‘U Õ ÃÊ ©UŸ∑§Ê ÿ„UÊ¥ ∑§ ‹ÊªÊ¥ Ÿ ∑§Ê»§Ë Sflʪà Á∑§ÿÊ ÕÊ •ÊÒ⁄U •’ ¡’ fl„U flʬ‚ S¬Ÿ ‹ÊÒ≈U ⁄U„U „ÒU¥ ÃÊ ÷Ë ÿ„UÊ¥ ∑§ ‹ÊªÊ¥ Ÿ ©UŸ∑§Ê Sflʪà Á∑§ÿÊ– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ fl„U Ÿ¬Ê‹, üÊË Ÿª⁄U, ¡ê◊Í, ¬¥¡Ê’, •◊ÎÂ⁄U, üÊ˪¥ªÊŸª⁄U, ¡ÿ¬È⁄U, ’Ë∑§ÊŸ⁄U ‚Á„Uà •Ÿ∑§Ê¥ ‡Ê„U⁄UÊ¥ ∑§Ê ÷˝◊áÊ ∑§⁄Uà „U∞È flʬ‚ S¬Ÿ ‹ÊÒ≈U ⁄U„U „ÒU¥–
◊¥ Á‹ÿ ª∞ ∑§ß¸U »Ò§‚‹ •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ Ò — •⁄Ê«fl∏ ‡¥ Ê ‚÷Ê ∑§Ë ’Ò∆U∑§ •äÿˇÊ ◊„UãŒ˝ ’∆U‹Ê ∑§Ê‹Ë ∑§Ë •äÿˇÊÃÊ ◊¥ •’Ê„U⁄U ¬Ò‹‚ ◊¥ „UßÈ U¸ Á¡‚◊¥ ’Ò∆U∑§ ◊¥ |Æ ‚ }Æ ‚ŒSÿÊ¥ Ÿ Á„US‚Ê Á‹ÿÊ– ’Ò∆U∑§ ‚¥’¥äÊË ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ „È∞ ⁄UÊ¡Ëfl ⁄U„U¡Ê Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ’Ò∆U∑§ ◊¥ üÊË
‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ •Êà◊flÑ÷ S∑ͧ‹ ∑§ Ÿã„U¥ ’ìÊÊ¥ ◊¥ •Ê¡ ªÊÒ ∞¥«U ∑§‹Ä≈U ŒÊ ’Ê‹‚ ∞fl¥ «UÊ¥‚ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ∑§⁄UflÊ߸U ªß¸U– Á¡‚◊¥ ’ìÊÊ¥ Ÿ ’…∏U ø…∏U∑§⁄U Á„US‚Ê Á‹ÿÊ •ÊÒ⁄U •¬ŸË ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄Ê Áfl‡fl ÷˝◊áÊ ∑§⁄U flʬ‚ ‹ÊÒ≈U ⁄U„UË S¬Ÿ ¬˝ÁÃ÷Ê ∑§Ê ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ Á∑§ÿÊ– S∑ͧ‹ Á¬˝Á¥ ‚¬‹ Ò — ∞∑§ ◊„UËŸ ∑§ Á‹ÿ Œ¥¬Áà •Ê¡ •’Ê„U⁄U ¬„Uø ¥È Ë– ÿ„UÊ¥ ¬⁄U ßU‚ üÊË◊ÃË ‚¥ªËÃÊ ÁÃÛÊÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ’ìÊÊ¥ •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ ∑§Ë ¬˝ÁÃ÷Ê ∑§Ê ÁŸπÊ⁄UŸ •ÊÒ⁄U ©Uã„U¥ ∞ÁÄ≈Ufl ¬˝ fl Ê‚Ë ÷Ê⁄U à Ëÿ „U ⁄ U ’ ¥ ‚ ®‚„U Á‚hÍ Ÿ ‚⁄U ∑ §Ê⁄U Ë ⁄UπŸ ∑§ Á‹ÿ ‚◊ÿ ‚◊ÿ ¬⁄U ∞‚Ë ªÈL§„U⁄U‚„UÊÿ, Æ~ •¬˝Ò‹ — ÷Ê⁄Uà Áfl∑§Ê‚ ¬Á⁄U·Œ ∑§Ë SÕÊŸËÿ ‡ÊÊπÊ mUÊ⁄UÊ ÷ÊÁfl¬ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ∞¥ ∑§⁄UflÊ߸U ¡ÊÃË „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ S∑Í § ‹ ∑ § ’ìÊÊ ¥ ◊¥ ’Ê¥ ≈ U Ë ¬Ê∆U ˜ ÿ ‚Ê◊ª˝ Ë øÿ⁄U◊ÒŸ ¬⁄U◊¡Ëà ®‚„U ¬ê◊Ê ∑§ Á¬ÃÊ Sfl. ◊ÈÅÃÿÊ⁄U ®‚„U ∑§Ë S◊ÎÁà ◊¥ •ÊÿÊÁ¡Ã ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÁŸäÊʸÁ⁄Uà ‚◊ÿ ◊¥ ’ìÊÊ¥ Ÿ ÃËŸ ÁŒfl‚Ëÿ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ŸòÊ ¡Ê¥ø ∑Ò¥§¬ ∑§Ê •Ê¡ ‚◊ʬŸ „UÊ ªÿÊ– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ŒÊÒ⁄UÊŸ •ÁäÊ∑§ ‚ •ÁäÊ∑§ ª¥Œ¥ ∞∑§ÁòÊà ∑§⁄UŸ yÆÆ ŸòÊ ⁄UÊÁ ªÿÊ¥ ∑§Ë ◊¥ •¬ŸË ¬Í⁄UË ˇÊ◊ÃÊ ‹ªÊ߸U– ßU‚∑§ ¡Ê¥ø ∑§Ë ªß¸U fl xz •ÁÃÁ⁄UQ§ ¬¥¡Ê’Ë äÊÈŸ ¬⁄U ÁfllÊÌÕÿÊ¥ Ÿ ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§ ŸòÊÊ¥ ∑§ «UÊ¥‚ Á∑§ÿÊ •ÊÒ⁄U •¬ŸË ¬˝ÁÃ÷Ê ∑§Ê •Ê¬⁄‘ U ‡ÊŸ Á∑§∞ ©U¡Êª⁄U Á∑§ÿÊ– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ¬˝ÁÃÿÊÁªÿÊ¥ ª∞– ∑Ò¥§¬ ŒÊÒ⁄UÊŸ ∑§Ê ¬˝Êà‚ÊÁ„Uà ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ¬È⁄US∑Χà ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ê ŒflÊßUÿÊ¥, Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ∞Ÿ∑¥§ fl ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§ ÷Ê¡Ÿ ∑§Ë √ÿflSÕÊ àæéh ÙãUÚUè ÂæÙè ·¤æ àæãUÚU ßæçâØæð´................... ÷ÊÁfl¬ mUÊ⁄UÊ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ∑§Ë ªß¸U– ∑Ò¥§¬ ◊¥ ŸòÊ Áfl‡Ê·ôÊ «UÊ. ßUãŒÈ πÊ‚Ê, ∑§◊‹¡Ëà Ÿ„U⁄UË ¬ÊŸË ¬˝Ê# ∑§⁄UŸ ∑§Ê ‚¬ŸÊ ¬Í⁄UÊ „UÊ ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ¬˝Ê¡ÒÄ≈U ¬⁄U x Á‹ÿ »¥§«U ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ πø¸ Á∑§ÿÊ ®ÕŒ fl ’‹ÁflãŒ˝ ®‚„U mUÊ⁄UÊ •¬ŸË ‚flÊ∞¥ ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë ªß¸U– ‚◊ʬŸ ‚◊Ê⁄UÊ„U ◊¥ ⁄U„UÊ „ÒU– ßU‚ ∑§Êÿ¸ ∑§ Á‹ÿ ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§⁄UÊ«∏ L§¬ÿ πø¸ „UÊ¥ª– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ¿UÊ’«∏Ê/¡ÒŸ/◊Ÿ¡Ëà ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ fl S≈UÊ»§ ‚ŒSÿÊ¥ Ÿ ‚. øÿ⁄U◊ÒŸ ¬⁄U◊¡Ëà ®‚„U ¬ê◊Ê, ‚¥ŒË¬ ß¡Ê, ªÊÒ⁄Ufl ◊Ê¥ªÊ, ©U◊‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄U, ÁflŸÊŒ ∑§Ê¥ª˝‚ ∑§ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ ◊‹Ê≈U, Æ~ •¬˝Ò‹ — ‚◊ˬflÃ˸ ªÊ¥fl „U⁄U’¥‚ ®‚„U Á‚hÍ fl •ãÿ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê mUÊ⁄UÊ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ ∑§ πÊà ◊¥ z ∑§⁄UÊ«∏ Á∑§ ÿ„U ¬Á⁄UÿÊ¡ŸÊ ¬Í⁄UË „UÊŸ ¬⁄U Ÿª⁄U ∑ȧ◊Ê⁄U, ¬flŸ ÷¥«UÊ⁄UË, ⁄UÊ¡Ëfl ŸM§‹Ê, ‚Í⁄U¡ ‚ÊŸË, ‚¥ŒË¬ ◊ŒÊŸ, ⁄UÊ¡ãŒ˝ Áª⁄UäÊ⁄U, L§¬ÿ ¡◊Ê ∑§⁄UflÊ ÁŒÿ ª∞ „Ò¥U– ßU‚ ∑§Ê ∑§Ê߸U ÷Ë Á„US‚Ê ‚Ëfl⁄‘U¡ ‚ÈÁfläÊÊ ‚ mUÊ⁄UÊ ‹ªÊÿ ª∞ ∑§◊ˇʟ’Ê¡Ë fl •S¬Ê‹Ê¥ ◊¥ ÁSÕà ‚⁄U∑§Ê⁄UË Á◊«U‹ S∑ͧ‹ •Ê÷Ê⁄U √ÿQ§ Á∑§ÿÊ– ⁄UÊ∑§‡Ê ◊Ê¥ªÊ, ŒË¬∑§ ªÈ¥’⁄U ‚Á„Uà •ãÿ ‚ŒSÿ fl Ÿª⁄U ∑§ ªáÊ◊Êãÿ ‹Êª ◊ÊÒ¡ÍŒ ¬˝Ê¡ÒÄ≈U ¬⁄U vx ∑§⁄UÊ«∏ L§¬ÿ ∑§Ê πø¸ •¿ÍUÃÊ Ÿ„UË¥ ⁄U„UªÊ– üÊË íÿÊáÊË Ÿ ’ÃÊÿÊ ÷˝CUÊøÊ⁄U ∑§ •Ê⁄Uʬʥ ∑§Ê Ÿ∑§Ê⁄Uà „ÈUÿ üÊË ◊¥ •ÊÿÊÁ¡Ã ∞∑§ ‚ÊŒ ‚◊Ê⁄UÊ„ U ◊¥ ¬˝flÊ‚Ë ⁄U„U– ‚flÊ∞¥ ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UŸ flÊ‹ «UÊÄ≈U⁄UÊ¥ ∑§Ê S◊ÎÁà Áøã„U ¬˝ŒÊŸ Á∑§∞ ª∞– •Ê∞ªÊ– ©UQ§ ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ßU‹Ê∑§Ê ÁfläÊÊÿ∑§ Á∑§ ‡ÊËÉÊ˝ „UË ÃËŸ ∞∑§«∏ ÷ÍÁ◊ ¬⁄U ªÊÒ‡ÊÊ‹Ê íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ ÿ„U ÷Ê⁄UÃËÿ ‚. „U⁄U’¥‚ ®‚„U Á‚hÍ, ∑Ò§å≈UŸ ∞Ÿ.∞ø.•Ê⁄U.∞‚ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË Ÿ •Ê¡ ∑§Ê ÁŸ◊ʸáÊ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU, Á¡‚◊¥ ∑§„U ⁄U„U „Ò¥U Á∑§ ∑§Ê¥ª˝‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U •ÊŸ ¬⁄U ¬⁄U◊¡Ëà ®‚„U, ¡‚¬Ê‹ ®‚„U Á‚hÍ, ∑§Ì◊ÿÊ¥ ∑§Ë „U«∏ÃÊ‹ SÕÊŸËÿ ◊Ê∑¸§≈U ∑§◊≈UË ÁflüÊÊ◊ ÉÊ⁄U ◊¥ Ÿª⁄U ◊¥ ÉÊÍ◊ ⁄U„U ‹ÊflÊÁ⁄U‚ ªÊÒfl¥‡Ê ∑§Ê ©UŸ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§Ë ¡Ê∞ªË– üÊË íÿÊáÊË Ÿ «UÊ. ∑§‡◊Ë⁄U ®‚„U „ÒUå¬Ë, •Êà◊Ê ®‚„U Ÿ øÊÒÕ ÁŒŸ ÷Ë ⁄U„UË •ÊÿÊÁ¡Ã ¬˝Ò‚ ∑§Ê¥»˝¥§‚ ◊¥ ¬òÊ∑§Ê⁄UÊ¥ ∑§Ê ⁄UπÊ ¡Ê∞ªÊ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ∑§„UÊ Á∑§ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ ÿ„U ‚◊¤Ê ‹¥ ¡M§⁄UÃ◊¥Œ ÁfllÊÌÕÿÊ¥ ◊¥ ¬Ê∆˜Uÿ ‚Ê◊ª˝Ë ¡Ê⁄U Ë ŒË– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ©UŸ∑§ ‚ÊÕ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ ªÊÒ‡ÊÊ‹Ê ◊¥ ⁄Uπ ¡ÊŸ flÊ‹ ¬‡ÊÈ ŒÈäÊÊM§ Á∑§ ∑§Ê¥ª˝‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U •ÊŸ flÊ‹Ë Ÿ„UË¥ „ÒU– ÁflÃÁ⁄Uà ∑§Ë– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U S∑ͧ‹ ∑§ •‡ÊÊ∑§ ∑ȧ∑§«∏U¡Ê/‚ßÊ◊ Á‚¥„U/ߥUŒ˝ ¡Ê‚Ÿ •äÿˇÊ •ÁŸ‹ ∑ȧ◊Ê⁄U ‚∆UË, ◊Ê∑¸§≈U Ÿ„UË¥ „UÊ¥ª– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¡ŸÃÊ ‚ •ª⁄U fl„U ¡Ê¥ø ∑§⁄UflÊŸÊ øÊ„Uà „Ò¥U ÃÊ ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ Ÿ‡ÊŸ‹ ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ~ •¬˝Ò‹— ‚⁄U∑§Ê⁄UË Á◊Á«U‹ fl „UÊ߸U S∑ͧ‹ …UÊ’ ÅÊȇʄUÊ‹ ¡ÊßUÿÊ ∑§◊≈UË ∑§ øÿ⁄U◊ŸÒ •‡ÊÊ∑§ ¡Ò⁄UÕ, ÷Ê¡¬Ê ¡Ê ÷Ë flÊÿŒ Á∑§∞ ª∞ Õ, ©Uã„¥U ‹ª÷ª •÷Ë ‚Ë.’Ë.•Ê߸U. ‚ ©UŸ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§⁄UflÊ ÙàæèÜè ·¤æðËÇU çÇ´þU·¤ çÂÜæ..... ª˝Ê◊ËáÊ „UÀÕ ÿÊ¡ŸÊ ∑§ ÄUà ∆U∑§ ¬⁄U ∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄UË S∑ͧ‹ ÃÕÊ ‚⁄U∑§Ê⁄UË Á◊Á«U‹ S∑ͧ‹ ‡Ê⁄U ◊Ê„Uê◊Œ mUÊ⁄UÊ •Ê¡ ßU∑§Ê Ÿª⁄U ◊¥«U‹ •äÿˇÊ ¡ªŒË‡Ê ‚ÁÃÿÊ, ¬Í⁄UÊ ∑§⁄U ÁŒÿÊ ªÿÊ „ÒU– ‡Ê„U⁄U ∑§Ê Áfl∑§Ê‚ ‚∑§Ã „Ò¥U– •ª⁄U fl„U ‚Ë.’Ë.•Ê߸U. ∑§ ∑§Ê⁄U ≈ÒUÄ‚Ë S≈¥U«U ∑§ ¬˝äÊÊŸ ⁄U◊‡Ê ’È‹¥ŒË ÃÒŸÊà ∑§◊¸øÊÁ⁄UÿÊ¥ ∑§Ë •Ê¡ ∑§‹◊ ¿UÊ«∏ Ä‹’ ∑§ ‚„Uÿʪ ‚ flÊÃÊfl⁄UáÊ ¡ÊªM§∑§ÃÊ ⁄ÒU‹Ë ÁŸ∑§Ê‹Ë ªß¸U– ⁄ÒU‹Ë ◊¥ Á¡‹Ê ◊„UÊ‚Áøfl ‚ȇÊË‹ ¡Ò⁄UÕ, ÷Ê¡¬Ê ª˝Ê◊ËáÊ Ã¡ ªÁà ‚ ¡Ê⁄UË „ÒU–üÊË íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ ‚◊ˇÊ Ÿ„UË¥ ¡ÊŸÊ øÊ„Uà ÃÊ ‡Ê„U⁄U ∑§ fl •ãÿ ‚ŒSÿÊ¥ ∑§Ê ‚ÍøŸÊ ŒË– ÿÍÁŸÿŸ „U«∏ÃÊ‹ øÊÒÕ ÁŒŸ ÷Ë ¡Ê⁄UË ⁄U„UË– äÊ⁄UŸ ∑§Ê•Ê«U˸Ÿ≈U⁄U ¬flŸ ◊Ÿø¥ŒÊ, ‚flÊ ÷Ê⁄UÃË ∑§ ‚¥⁄UˇÊ∑§ ⁄UÊ¡‡Ê ¿UÊ’«∏Ê, •äÿˇÊ ÃÊ⁄UÊ ◊¥«U‹ ◊„UÊ‚Áøfl ⁄UÊ◊ ∑ȧ◊Ê⁄U ‚ÊŸË ‚Á„Uà Á∑§ ∑§Ê¥ª˝‚ mUÊ⁄UÊ „U◊‡ÊÊ „UË Áfl∑§Ê‚ ∑§Ê ‹ÊªÊ¥ ∑§Ë ∞∑§ ∑§◊≈UË ªÁ∆Uà ∑§⁄‘¥U •ÊÒ⁄U ‚ŒSÿÊ¥ Ÿ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ¬„UÈ¥ø ∑§⁄U ⁄UÊ· ◊¥ ⁄UÊ· ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ∑§⁄Uà „È∞ «UÊ. ∑§À¬ŸÊ, ø¥Œ ªÊ∑§‹ÊŸË, ¡‚⁄UÊ¡ ÷∆U¡Ê, ∑§Á¬‹ ∑§¬Í⁄U, flˇÊÍ ŒÍ◊«∏Ê, •Á◊à ªªŸ¡Ê, •ãÿ ÷Ê¡¬Ê ŸÃÊ ◊ÊÒ¡ÍŒ ⁄U„U– üÊË íÿÊáÊË Áfl⁄UÊäÊ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •Ê◊Ÿ ‚Ê◊Ÿ ’Ò∆U∑§⁄U •¬ŸÊ ¬ˇÊ ¬˝SÃÈà √ÿQ§ Á∑§ÿÊ– ÉÊÊÿ‹ ŒË¬ ∑§Ê ◊ÈQ§‚⁄U ‚ßÊ◊ ø¥Œ, ¬⁄U◊‡ fl⁄U, ∑§áʸ, ∑¥§fl‹¡Ëà •‡ÊÊ∑§ ªªŸ¡Ê, ◊„UãŒ˝ ªÈ#Ê, ◊ÈÅÿ •äÿÊÁ¬∑§Ê ⁄‘U‡Ê◊Ê ⁄UÊË, •äÿʬ∑§ ÷ªflÊŸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ‡ÊËÉÊ˝ „UË ‚ìÊÊ ‚ÊÒŒÊ ∑§Ê‹ÊŸË ∑§Ê¥ª˝‚Ë ¤ÊÍ∆UË ‡ÊÊ„U⁄Uà „UÊÁ‚‹ ∑§⁄UŸ ∑§ ∑§⁄‘¥U– üÊË íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U ©UŸ ∑§ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ßU‹Ê¡ ø‹ ®‚„U, ⁄UÊ¡ÁflãŒ˝, ŒË¬ ߥUŒ˝, ⁄UflËŸÊ, ‚⁄UÊ¡ ®‚„U, ‹Ê∑§‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄U, ¬˝Ê¡Ä≈U ¬˝÷Ê⁄UË ◊ŸË· ¿UÊ’«∏Ê fl ø¥Œ˝ ◊Èπ ⁄UÊÿ ◊ÊÒ¡ÍŒ ⁄U„U– ‚ •Ê◊˸ ⁄UÊ«U ¬⁄U ‚Ëfl⁄‘U¡ ¬ÊßU¬ ‹ÊßUŸ Á‹ÿ ª¥ª Ÿ„U⁄U ‚ «UÊ‹Ë ¡ÊŸ flÊ‹Ë ¬⁄U ÷˝CUÊøÊ⁄U ∑§Ê ∑§Ê߸U •Ê⁄Uʬ ‚ÊÁ’à „UÊ ⁄U„UÊ „ÒU– ©UäÊ⁄U, «˛UÊßUfl⁄U ŒË¬ ∑§ ◊Ê’ÊßU‹ ’Ê‹Ê fl „U⁄U¡Ëà ∑§ÊÒ⁄U Ÿ ‚¥’ÊÁäÊà ∑§⁄Uà ÿ„U ¡ÊªM§∑§ÃÊ ⁄ÒU‹Ë ’Ë.¬Ë.߸U.•Ê ∑§Êÿʸ‹ÿ ‚ ‡ÊÈM§ „UÊ∑§⁄U ÁflÁ÷ÛÊ ’Ê¡Ê⁄UÊ¥ ‚ «UÊ‹Ÿ ∑§Ê ∑§Êÿ¸ ‡ÊÈM§ „UÊ ¡Ê∞ªÊ– ßU‚∑§ ¬ÊßU¬ ‹ÊßUŸ ∑§Ê ∑§ãŒ˝ mUÊ⁄UÊ ¡Ê⁄UË »¥§«U ¡Êÿ ÃÊ fl„U ⁄UÊ¡ŸËÁà ¿UÊ«∏Ÿ fl ‚¡Ê ’¥Œ „UÊŸ ‚ ¬⁄‘U‡ÊÊŸ ©U‚∑§ ¬Á⁄U¡Ÿ ¬Í⁄UË „UÈ∞ ∑§„UÊ Á∑§ ⁄‘UªÈ‹⁄U Ÿ Á∑§∞ ¡ÊŸ Ã∑§ ªÈ¡⁄UË– ’ìÊÊ¥¥ Ÿ Ÿ‡ÊÊ, ÷˝CUÊøÊ⁄U, ¬ÊÒäÊÊ⁄UʬáÊ, Œ„U¡ ¬˝ÕÊ fl ∑§ãÿÊ ÷Í˝áÊ „UàÿÊ ¡Ò‚Ë Á‹ÿ ≈¥U«U⁄U •Ê◊¥ÁòÊà ∑§⁄U Á‹ÿ ª∞ „Ò¥U– ‚ ’ŸŸÊ ∑§⁄UÊ⁄U Œ ⁄U„U „Ò¥U, ¡’Á∑§ ßU‚∑§ ÷Ȫß ∑§ Á‹ÿ ÃÒÿÊ⁄U ⁄U„¥Uª– ©UŸ∑§Ê ‚¥ÉÊ·¸ ¡Ê⁄UË ⁄U„UªÊ– ⁄UÊà ÷⁄U ◊ÈQ§‚⁄U ◊¥ …Í¥U…Uà ⁄U„U– ∑ȧ⁄UËÁÃÿÊ¥ ∑§ ¬˝Áà ¡ÊªM§∑§ Á∑§ÿÊ–
÷ÊÁfl¬ mUÊ⁄UÊ ‹ªÊÿ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ŸòÊ Á‡ÊÁfl⁄U ◊¥ xz ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§ Á∑§∞ ª∞ •Ê¬⁄‘U‡ÊŸ
flÊÃÊfl⁄UáÊ ‚¥’¥äÊË ¡ÊªM§∑§ÃÊ ⁄ÒU‹Ë ÁŸ∑§Ê‹Ë
⁄UÊ◊ Ÿfl◊Ë ¬fl¸ ◊¥ ’…∏U ø…∏U ∑§⁄U Á„US‚Ê ‹Ÿ ∑§Ê »Ò§‚‹Ê Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ßU‚∑§ •‹ÊflÊ ⁄UÊ◊ Ÿfl◊Ë flÊ‹ ÁŒŸ ‚Œ⁄U ’Ê¡Ê⁄U ª‹Ë Ÿ¥’⁄U vw ‚∑ȧ¸ ‹⁄U ⁄UÊ« ∏ ¬⁄U •⁄UÊ« fl∏ ‡¥ Ê ‚÷Ê ∑§Ë Ã⁄U»§ ‚ ¿UÊ‹ fl „U‹fl ∑§Ê ¬˝‚ÊŒ ÁflÃÁ⁄Uà Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ÿ„U ÷Ë »Ò§‚‹Ê Á‹ÿÊ ªÿÊ Á∑§ ‚÷Ê ∑§Ë ◊ÊÁ‚∑§ ’Ò∆U∑§ ◊„UËŸ ∑§ •¥ÁÃ◊ ⁄UÁflflÊ⁄U ∑§Ê ‚Êÿ¥ | ’¡ •’Ê„U⁄U ¬Ò‹‚ ◊¥ „Uʪ Ë– ’Ò∆U∑§ ◊¥ ÷˝CUÊøÊ⁄U ∑§ ÁflL§h ‚¥ÉÊ·¸ ∑§⁄UŸ flÊ‹ •ÛÊÊ „U¡Ê⁄‘U ∑§Ê äÊãÿflÊŒ Á∑§ÿÊ ªÿÊ Á¡Ÿ∑§Ë ’ŒÊÒ‹Ã ‹Ê∑§¬Ê‹ ÁfläÊÿ∑§ ¬ÊÁ⁄Uà ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ∑§ãŒ˝ ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ ÉÊÈ≈UŸ ≈U∑§– ’Ò∆U∑§ ◊¥ •ã»§Ê ‚ ¸ ◊ ¥ ≈ U Áfl¥ ª ∑ § ‚ŒSÿ, ∑§Êÿ¸∑§ÊÁ⁄UáÊË ‚ŒSÿ, ¬Ò≈Ÿ¸ fl flÁ⁄UDU ‚ŒSÿÊ¥ ∑§ •‹ÊflÊ •L§áÊ ŸÊ⁄¥Uª, ⁄UÁfl ‚ÁÃÿÊ, ´§Á· ŸÊ⁄¥Uª, •‡ÊÊ∑§ ◊È¡ ¥ Ê‹, ¬˝Ê» § ‚⁄U »È§≈U‹Ê, ‚È⁄U‘‡Ê ‚ÃË¡Ê, ⁄UÊ∑§‡Ê ⁄U„U¡Ê, ¬˝flËáÊ ¡ÇªÊ, ⁄¥U¡◊ ªÈ‹Ê≈UË ‚Á„Uà •ãÿ ‚ŒSÿ ◊ÊÒ¡ŒÍ ⁄U„U–
ç·¤¥Â Ùð çâ•ÅU ·¤æð........ •’Ê„U⁄U •Ê ⁄U„UÊ ÕÊ Á∑§ ◊‹Ê≈U ⁄UÊ«U ⁄‘U‹fl »§Ê≈U∑§ ‚ ªÈ¡⁄Uà ‚◊ÿ ¬Ë¿U ‚ ÃËfl˝ ªÁà ‚ •Ê ⁄U„UË Á¬∑§•¬ ªÊ«∏Ë •Ê⁄U.¡wx¡Ë∞-y}zw Ÿ ¡Ê⁄UŒÊ⁄U ≈UP§⁄U ◊Ê⁄U ŒË– ’ÃÊÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU Á∑§ Á¬∑§•¬ ªÊ«∏Ë ßUÃŸË Ã¡ ªÁà ‚ ÕË Á∑§ ≈UP§⁄U ‚ Á‚ç≈U ªÊ«UË ¬Ê¥ø ¿U„U ¬‹Á≈UÿÊ¥ ◊Ê⁄Uà „UÈ∞ ‚«∏∑§ ‚ ŸËø ¬Ê¥ø ¿U„U »È§≈U ŸËø πÊ߸U ◊¥ Áª⁄U ªß¸U– fl„UË ŒÍ‚⁄UË Ã⁄U»§ Á¬∑§•¬ ªÊ«∏Ë ÷Ë ¬‹≈U ªß¸U– ßU‚ ‚«∏∑§ ŒÈÉʸ≈UŸÊ ◊¥ ’Ê‹ ∑ΧcáÊ fl Á¬∑§•¬ ∑§Ê «˛UÊßUfl⁄U ÁflŸÊŒ ∑ȧ◊Ê⁄U flÊ‚Ë üÊË ª¥ªÊŸª⁄U ÉÊÊÿ‹ „UÊ ª∞– ÁflŸÊŒ ∑ȧ◊Ê⁄U Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ fl„U Á¬∑§•¬ ◊¥ åÿÊ¡ ÷⁄U∑§⁄U ◊‹Ê≈U ¡Ê ⁄U„Ê ÕÊ– ßU‚ „UÊŒ‚ ∑§Ë ‚ÍøŸÊ Á◊‹Ã „UË ¡Ë.•Ê⁄U.¬Ë ¬ÈÁ‹‚ Ÿ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ¬„Uø ¥È ∑§⁄U ∑§Ê⁄¸UflÊ߸U ‡ÊÈM§ ∑§⁄U ŒË–
ljgn dsljh QkftYdk ¼fQjkstiqj½
3
vizSy 10] 2011
«UÊ. fl◊ʸ ’Ÿ Á‚Áfl‹ ÆðU·¤æ ÖÌèü SßæS‰Ø ·¤í×Øæð´ Ùð ¿æñÍð çÎÙ Öè ŠæÚUÙæ ÖQ¤æð´ ·¤æ ©UhæÚ ·¤ÚUÙð ßæÜè ×æ´ ·¤æÜÚUæç˜æ ‚¡¸Ÿ, Ã’ÊŒ‹Ê ܻ淤ÚU âÚU·¤æÚU ·¤è Á×·¤ÚU ×éÎæüÕæÎ ·¤è •Ê¡ ‚ÊÃfl¥ Ÿfl⁄UÊòÊ ¬⁄U Áfl‡ÊcÊ
•Ê¡ ◊Ê¥ ∑§ ‚ÊÃfl¥ Ÿfl⁄UÊòÊ ∑§Ë „UÊÌŒ∑§ ‡ÊÈ÷∑§Ê◊ŸÊ∞¥– ÷Q§Ê¥ •Ê¡ ∑§ ÁŒŸ ◊Ê¥ ∑§ ‚ÊÃfl¥ SflM§¬ ◊Ê¥ ∑§Ê‹ ⁄UÊÁòÊ ∑§Ë ¬Í¡Ê •ø¸ŸÊ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ÁfläÊÊŸ „ÒU– ÷ªflÊŸ ◊Ê∑¸§á«Uÿ ¡Ë Ÿ ’˝rÊÊ ‚ ¬Í¿UÊ Á∑§ „U ‚ÎÁCU ∑§Ãʸ ’˝rÊÊ ¡Ë ◊Ê¥ ∑§Ê ŸÊ◊ ∑§Ê‹ ⁄UÊÁòÊ ∑Ò§‚ „UÈ•Ê? ◊Ò¥ ÿ„U ¡ÊŸŸÊ øÊ„UÃÊ „UÍ¥– ’˝rÊÊ ¡Ë Ÿ ’Ê‹, ’˝ÊrÊÊáÊ, ¡’ ŒflË Ÿ •¬Ÿ ∞∑§ ÷Q§ üÊË äÊ⁄U ∑§Ê ∑§Ê‹ ∑§ ¬¥¡ ‚ ¿ÈU«∏ÊÿÊ •ÊÒ⁄U ∑§Ê‹ ¬⁄U Áfl¡ÿ ¬˝Ê# ∑§Ë ÃÊ– Ã’ ◊Ê¥ ∑§Ê ŸÊ◊ ∑§Ê‹⁄UÊÁòÊ „È•Ê– ◊Ê¥ „U◊‡ÊÊ •¬Ÿ ÷Q§Ê¥ ∑§Ê ©UhÊ⁄U ∑§⁄UÃË „ÒU– •Ê¡ ∑§ ÁŒŸ ‚È’„U ∑§Ê‹Ë Á◊ø¸ ∑§ vÆ} ŒÊŸ ‹∑§⁄U ©U‚ ¬⁄U •Ê©˜U◊ ∑˝§Ë¥ª, ∑§ÊÀÿÒ ∑§ÊÁ‹ „UË¥ª »§≈˜U SflÊ„UÊ ∑§Ê ¡Ê¬ ∑§⁄U∑§ ◊Ê¥ ∑§ ø⁄UáÊÊ¥ ◊¥ •¬áʸ ∑§⁄‘¥U ÿÊ ©UŸ ŒÊŸÊ¥ ∑§Ë ◊Ê‹Ê ’ŸÊ ∑§⁄U ◊Ê¥ ∑§Ê äÊÊ⁄UáÊ ∑§⁄UÊÿ¥– •Ê¬∑§Ê ‹Ê÷ ¬˝Ê# „Uʪʖ ◊· ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹ •Ê¡ πø¸ ¬⁄U äÿÊŸ Œ¥, ‚„Uà π⁄UÊ’ ⁄U„U ‚∑§ÃË „ÒU– flη ⁄UÊÁ‡Ê äÊŸ πø¸ ∑§ ÿʪ „Ò¥U– Á◊ÕÈŸ ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹Ê¥ ∑§ ◊Ÿ ◊¥ ÕÊ«∏Ë ‚Ë ©UŒÊ‚Ë ¬ÒŒÊ „Uʪ˖ ◊Ê¥ ∑§Ê ø⁄UáÊ S¬‡Ê¸ ∑§⁄‘¥U– ∑§∑¸§ ⁄UÊÁ‡Ê Á∑§‚Ë ‡ÊòÊÈ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ Á∑§‚Ë äÊŸ „UÊÁŸ ∑§ ÿʪ „Ò¥U– Á‚¥„U ⁄UÊÁ‡Ê ◊¥ •Ê¡ •Ê◊ŒŸË ∑§◊ πø¸ íÿÊŒÊ „Uʪʖ ∑§ãÿÊ ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹ ‚„Uà ¬⁄U äÿÊŸ Œ¥– ÃÈ‹Ê ⁄UÊÁ‡Ê ÷ÊÇÿ „U⁄U Ã⁄U„U ‚ ‚ÊÕ ŒªÊ– flÎÁ‡ø∑§ ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹Ê¥ ∑§Ê äÊŸ ◊¥ Ã⁄UP§Ë fl ‡ÊòÊÈ ∑§◊¡Ê⁄U– äÊŸÈ ⁄UÊÁ‡Ê ‹Ê÷ ∑§ ÿʪ „Ò¥U– ¡ËflŸ ‚ÊÕË ∑§Ë ‚„Uà ∑§Ê äÿÊŸ ⁄Uπ¥– ◊∑§⁄U ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹Ê¥ ∑§Ê ÉÊÊfl ‹ªŸ ∑§Ê ÷ÿ– ∑ȧê÷ ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹ •Ê¡ ⁄UÊÁ◊ã≈U∑§ ◊Í«∏ ◊¥ ⁄U„¥Uª– ◊ËŸ ⁄UÊÁ‡Ê flÊ‹Ê¥ ∑§Ê äÊŸ ∑§Ê •Êª◊Ÿ „Uʪʖ ‚„Uà ∆UË∑§ ⁄U„UªË– ‡ÊÊSòÊË ⁄UÊ¡Ëfl ‡Ê◊ʸ, »§ÊÁ¡À∑§Ê– ◊Ê. ~y{xv-Æ}{x{
ÖýCUæ¿æÚU ·ð¤ çßL¤h âñ·¤Ç¸æ´ð Ùæ»çÚU·¤æð´ Ùð ×æð×Õç•æØæ´ ÁÜæ ç·¤Øæ ×æ¿ü z÷˝CUÊøÊ⁄U, ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ∑ȧ⁄UËÁÃÿÊ¥ ∑§Ê πà◊ ∑§⁄UŸ fl ‡Ê„Uˌʥ ∑§ ‚¬Ÿ ¬Í⁄‘U ∑§⁄UŸ ∑§Ê Á‹ÿÊ ‚¥∑§À¬ •‡ÊÊ∑§ ∑ȧ∑§«∏U¡Ê/‚ßÊ◊ Á‚¥„U/ ߥUŒ˝ ¡Ê‚Ÿ ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ~ •¬˝Ò‹— Œ‡Ê ◊¥ »Ò§‹ ⁄U„U ÷˝CUÊøÊ⁄U, ÷˝CUÊøÊ⁄UË ŸÃÊ•Ê¥ ∑§ ¬˝Áà ¡ÊªM§∑§ÃÊ ¬ÒŒÊ ∑§⁄UŸ ∑§ ©Ug‡ÿ ‚ ∞Ÿ.¡Ë.•Ê •äÿˇÊ ⁄UÊ¡Ëfl ŒÊ„UÍ¡Ê, •⁄UÊ« fl∏ ‡¥ Ê ◊„UÊ‚÷Ê ∑§ ¬˝Œ‡ ÊÊäÿˇÊ •ŸË· Á‚«UÊŸÊ, ’Ê⁄U ∞‚ÊÁ‚∞‡ÊŸ, ¬˝‚ Ä‹’, •Ê‹ ߥUÁ«UÿÊ S≈ÍU«¥U≈U »§«U⁄‘U‡ÊŸ, ’¡⁄¥Uª ‚ʇʋ fl‹»§ÿ⁄U ‚Ê‚Êÿ≈UË, üÊË „UŸÈ◊ÊŸ ◊¥ÁŒ⁄U ∑§◊≈UË, ∑§Á◊S≈U ∞‚ÊÁ‚∞‡ÊŸ, ≈UËø‚¸ Ä‹’, ∑§Á⁄UÿÊŸÊ ◊ø Z ≈ U ∞‚ÊÁ‚∞‡ÊŸ, ‚flÊ ÷Ê⁄UÃË, ŒflË mUÊ⁄UÊ ◊¥ÁŒ⁄U ∑§◊≈UË, ÷Ê⁄Uà Áfl∑§Ê‚ ¬Á⁄U·Œ,
flÊÀ◊ËÁ∑§ ◊¥ÁŒ⁄U ∑§◊≈UË, •Ê≈¸U •Ê»§ Á‹Áfl¥ª, ÷Ê⁄UÃËÿ ∑§êÿÍÁŸS≈U ¬Ê≈U˸, äÊ◊¸ ¡Êª⁄UáÊ ◊¥ø, ÁflE Á„UãŒÍ ¬Á⁄U·Œ, •◊⁄UŸÊÕ ‚flÊ ‚¥ÉÊ, ’Ê‹Ê ¡Ë ‹¥ª⁄U ∑§◊≈UË, Á‡ÊflÊÁ‹∑§ ª˝¬È •Ê»§ ∞¡È∑§ ‡ÊŸ, ÷Ê⁄UÃËÿ ¡ŸÃÊ ¬Ê≈U˸ fl »˝Ò¥§«U‚ Ä‹’ ‚Á„Uà ÁflÁ÷ÛÊ ‚Ê◊ÊÁ¡∑§, äÊÊÌ◊∑§, √ÿʬÊÁ⁄U∑§, ⁄UÊ¡ŸËÁÃ∑§ fl •ãÿ ‚¥ª∆UŸÊ¥ ‚ ¡È«∏ ‚Ò∑§«∏Ê¥ ‚ŒSÿÊ¥ fl ¬ŒÊÁäÊ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ Ÿ ◊Ê◊’ÁûÊÿÊ¥ ¡‹Ê ∑§⁄U ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ÷˝CUÊøÊ⁄U ∑§Ê πà◊ ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ∞∑§¡È≈U „UÊŸ „UÃÈ ¡ÊªM§∑§ Á∑§ÿÊ– ßU‚‚ ¬Ífl¸ ‚÷Ë ‚¥SÕÊ•Ê¥ ∑§ ¬˝ÁÃÁŸÁäÊÿÊ¥ ∑§Ë ∞∑§ ’Ò∆U∑§ ŒflË mUÊ⁄UÊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ „È߸U Á¡‚◊¥ ⁄UÊC˛U fl ‚◊Ê¡ Á„Uà ◊¥ ∑§Êÿ¸ ∑§⁄UŸ fl ‡Ê„Uˌʥ ∑§ •äÊÍ⁄‘U ‚¬Ÿ ¬Í⁄UÊ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ‚¥∑§À¬ Á‹ÿÊ ªÿÊ– ÿ„U
¡ÊªM§∑§ÃÊ ◊Êø¸ ŒflË mUÊ⁄UÊ ◊¥ÁŒ⁄U ‚ ‡ÊÈM§ „UÊ∑§⁄U ÁflÁ÷ÛÊ ’Ê¡Ê⁄UÊ¥ ‚ ªÈ¡⁄UÊ– ßU‚ ◊Êø¸ ◊¥ ⁄UÊ¡‡Ê ¿UÊ’«∏Ê, ≈UÊŸ Ë ¿UÊ’«∏Ê, ⁄UáÊäÊË⁄U ’¡Ê¡, ‡Êπ⁄U ¿UÊ«∏Ê, ¬⁄UÁ◊ãŒ˝ Á‚«UÊŸÊ, ‚¥ŒË¬ ◊‹Í¡Ê, ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ ◊„UÃÊ’ ®‚„U, Œfl⁄UÊ¡ ‡Ê◊ʸ, ߥU¡ËÁŸÿ⁄U ÷ÈÑ⁄U, ∞«UflÊ∑§≈U øÈÉÊ, ∞«UflÊ∑§≈U ’ÊflÊ, „ÒUå¬Ë ∑§Ê∆U¬Ê‹, ∑§Ê◊⁄‘U«U „¥U‚⁄UÊ¡ ªÊÀ«UŸ, ⁄UÊÁ „Uà ªÈ«UÊÁ‹ÿÊ, ∑§Ê◊⁄‘U«U Á¿UãŒ⁄U …¥UÁ«UÿÊ, ¬⁄U◊¡Ëà …UÊ’Ê¥, ¬Ê·¸Œ Á’^ÂU ’é’⁄U, ◊Õ⁄UÊ ŒÊ‚ flÊ≈U‚, ¡‚⁄UÊ¡ ÷∆U¡Ê, ¬flŸ ∑§Ê◊⁄UÊ, ’ÊÒ’Ë •⁄UÊ« Ê∏ , ‚ÈäÊË⁄U ‡Ê◊ʸ, ‚È⁄U‘‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄U, ∑§ÁflãŒ˝ ÷∆ÒU¡Ê, «UÊ. •ÁEŸË Á◊bUÊ, ‚¥ŒË¬ ◊‹Í¡Ê, •‡ÊÊ∑§ ∑ȧ∑§«∏¡Ê, ¡ªŒË‡Ê ∑ȧP§«∏ ‚Á„Uà •ãÿ ŸÊªÁ⁄U∑§Ê¥ Ÿ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊ∑§⁄U ßU‚ ◊Êø¸ ∑§Ê ‚◊Õ¸Ÿ Á∑§ÿÊ–
z«UÊ. ≈UP§⁄U Ÿ ’ÃÊÒ⁄U ∞‚.∞◊.•Ê ‚¥÷Ê‹Ê ∑§Êÿ¸÷Ê⁄U ‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ’„UÃ⁄UËŸ ‚flÊ∞¥ Œ ⁄U„U ∞‚.∞◊.•Ê «UÊ. ⁄U◊‡Ê fl◊ʸ ∑§Ë ’ÃÊÒ⁄U Á‚Áfl‹ ‚¡¸Ÿ ¬ŒÊÁÛÊà ∑§⁄U∑§ ‚¥ªM§⁄U SÕÊŸÊ¥ÃÁ⁄Uà ∑§⁄U ÁŒÿÊ ªÿÊ „ÒU– ©UŸ∑§Ë ¡ª„U ¬⁄U •Ê¡ «UÊ. ¡ªŒË‡Ê ≈UP§⁄U Ÿ ’ÃÊÒ⁄U ∞‚.∞◊.•Ê ∑§Êÿ¸÷Ê⁄U ‚¥÷Ê‹ Á‹ÿÊ– ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •ŸÈ‚Ê⁄U «UÊ. ≈UP§⁄U •’ Ã∑§ πÈßUπ«∏Ê fl ¡¥«UflÊ‹Ê ÷Ë◊‡ÊÊ„U ¬˝ÊßU◊⁄UË SflÊSâÿ ∑§ãŒ˝ ◊¥ •¬ŸË ‚flÊ∞¥ Œ øÈ∑§ „Ò¥U– ßU‚ •fl‚⁄U ¬⁄U «UÊ. ≈UP§⁄U
Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¬˝Œ‡Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U fl SflÊSâÿ Áfl÷ʪ mUÊ⁄UÊ ÁflÁ÷ÛÊ ‚ÈÁfläÊÊ∞¥ ÿ„UÊ¥ ∑§ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê ©U¬‹éäÊ ∑§⁄UflÊ߸U ¡Êÿ¥ªË– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ é‹«U ’Ò¥∑§ ¡ÀŒ „UË ‡ÊÈM§ Á∑§∞ ¡ÊŸ ‚¥’¥äÊË ‚÷Ë ¬˝Á∑˝§ÿÊ∞¥ ¬Íáʸ ∑§⁄U ‹Ë ªß¸U „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ Á’ª«∏Ë ‚»§Ê߸U √ÿflSÕÊ ∑§ ’Ê⁄‘U ◊¥ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ’Ê⁄‘U ◊¥ ∑§Ê≈U∑§¬Í⁄UÊ ∑§ ∆U∑§ŒÊ⁄U ∑§Ê Ë’ ∑§⁄U Á‹ÿÊ ªÿÊ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ÁŸ◊ʸáÊÊäÊËŸ Á’ÁÀ«¥Uª ∑§ ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ ’Ê⁄‘U ◊¥ ∑§„UÊ Á∑§ ªÈáÊflûÊÊ ∑§ ◊Ê◊‹ ªÈ L §„U⁄U‚„UÊÿ, Æ~ •¬˝ Ò ‹ — Á∑§‚Ë ¬˝∑§Ê⁄U ∑§Ë ∑§ÊÃÊ„UË Ÿ„UË¥ ’⁄Uß ∞Ÿ.•Ê⁄U.∞ø.∞◊.∑ § ∆ U ∑§Ê ÷Ã˸ ŒË ¡ÊÿªË– ◊È‹ÊÁ¡◊Ê¥ mUÊ⁄UÊ ∞‚.∞◊.•Ê. ŒçÃ⁄U ∑§
íÿÊáÊË ∑§⁄U ⁄U„U „ÒU¥ ª˝Ê≈¥ UÊ¥ ∑§Ë ’ÊÒ¿UÊ⁄U ∑§Ë ‚◊ÊÁäÊ SÕ‹ •Ê‚»§flÊ‹Ê ◊¥ •ÊÿÊÁ¡Ã ∞∑§ ‚ÊŒ ‚◊Ê⁄UÊ„U ◊¥ ªÊ¥fl ∑§ Áfl∑§Ê‚ ∑§ÊÿÊZ ∑§ Á‹ÿ x.|Æ ‹Êπ L§¬ÿ ∑§ øÒ∑§ ¡Ê⁄UË Á∑§∞ ¡Êÿ¥ª– ßU‚∑§Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ „ÈUÿ •Ê¡ üÊË íÿÊáÊË Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§Ê ∑§Ê߸U ÷Ë ∞‚Ê ªÊ¥fl Ÿ„UË¥ „ÒU, Á¡‚∑§Ê Áfl∑§Ê‚ ∑§ Á‹ÿ ª˝Ê¥≈U ¡Ê⁄UË Ÿ ∑§Ë ªß¸U „UÊ– ßU‚‚ ¬Ífl¸ üÊË íÿÊáÊË Ÿ ‡Ê„U⁄UË ˇÊòÊ ◊¥ ßU‹Ê¡ ∑§ Á‹ÿ, ◊∑§ÊŸ ’ŸÊŸ ∑§ Á‹ÿ fl ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ∑§ÊÿÊZ ◊¥ ¡È≈UË ‚¥SÕÊ•Ê¥ ’‹¡Ëà ‚„UÊÃÊ ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚È⁄U¡Ëà ∑ȧ◊Ê⁄U íÿÊáÊË mUÊ⁄UÊ ∑§Ê ‹ª÷ª y} ‹Êπ L§¬ÿ ∑§ øÒ∑§ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ßU‹Ê∑§Ê vÆ •¬˝Ò‹ ∑§Ê ‚Êÿ¥ y.ÆÆ ’¡ ‡Ê„Uˌʥ ¬˝ŒÊŸ Á∑§∞–
◊Ê¥ª¥ ¬Í⁄UË Ÿ „UÊŸ Ã∑§ ∆U∑§Ê ÷Ã˸ ∑§◊¸øÊ⁄UË ¡Ê⁄UË ⁄U𥪠„U«∏ÃÊ‹
‚◊ˇÊ äÊ⁄UŸÊ ‹ªÊ∑§⁄U •Ê¡ øÊÒÕ ÁŒŸ ÷Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§ Áπ‹Ê»§ ¡◊∑§⁄U ŸÊ⁄‘U’Ê¡Ë ∑§Ë– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ◊ÊÒ¡ÍŒ „U⁄U’¥‚ ‹Ê‹, Á‚◊⁄U¡Ëà ∑§ÊÒ⁄U, Áfl∑§Ê‚ ∑ȧ◊Ê⁄U, ¬˝ËÃ◊ ®‚„U, Á÷ãŒ⁄U ®‚„U fl •ãÿ ÿÍÁŸÿŸ ŸÃÊ•Ê¥ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ’Ê⁄U ’Ê⁄U ◊Ê¥ª ∑§⁄UŸ ¬⁄U ÷Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ ©Uã„¥U ÁŸÿÁ◊à Ÿ„UË¥ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „ÒU– Á¡‚‚ ©UŸ∑§Ê ÷Áflcÿ πÃ⁄‘U ◊¥ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •’ fl„U ‹ªÊÃÊ⁄U øÊ⁄U ÁŒŸ ‚ äÊ⁄UŸÊ ‹ªÊ ⁄U„U „Ò¥U, ‹Á∑§Ÿ ‚⁄U∑§Ê⁄U ‚ÈŸflÊ߸U Ÿ„UË¥ ∑§⁄U ⁄U„UË– ©Uã„UÊ¥Ÿ øÃÊflŸË ŒÃ
¬«∏ÊÁ‚ÿÊ¥ Ÿ ◊Ê⁄U¬Ë≈U ∑§⁄U ◊Ê¥ ’≈U ∑§Ê Á∑§ÿÊ ÉÊÊÿ‹ ‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË
¡Ÿ∑§ÀÿÊáÊ ¬Á⁄U·Œ fl ¬˝Ò‚ Ä‹’ •Ê¡ ¬‡Ê ∑§⁄‘UªÊ “Á¡ãŸ ¤ÊÀ‹ ◊⁄ ¬À‹” »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ‚◊Ê¡‚flË ‚¢SâÊÊ ¡Ÿ ∑§ÀÿÊáÊ ¬Á⁄cÊŒ ∑§Ë •Ê⁄ ‚ »§ÊÁ¡À∑§Ê ¬˝Ò‚ Ä‹’ ∑§ ‚„Uÿʪ ‚ ‡Ê„U⁄ ◊¥ ¬¢¡Ê’Ë ∑§Ê◊«UË ŸÊ≈U∑§ “Á¡ãŸ ¤ÊÀ‹ ◊⁄ ¬À‹” ∑§Ê ◊¢øŸ vÆ •¬˝Ò‹ ⁄ÊÁòÊ ‚Ê…U∏ •Ê∆U ’¡ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ¬Á⁄cÊŒ ∑§ ◊„UÊ‚Áøfl •◊Îà ‚øŒflÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ß‚ „UÊSÿ ŸÊ≈U∑§ ∑§Ê ◊¢øŸ ŸÊ≈U˜ÿ ‚¢SâÊÊ S¬‡Ê¸ •’Ê„U⁄ ∑§ ∑§‹Ê∑§Ê⁄Ê¥ mÊ⁄Ê Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ŸÊ≈U∑§ ∑§ ‹ÅÊ∑§ ¬˝Á‚h ‹ÅÊ∑§ ‚È„U‹ •„U◊Œ „ÒU ¡’Á∑§ ÁŸŒ¸‡ÊŸ ÿÈflÊ ÁŸŒ¸‡Ê∑§ ¬˝Ê. ªÊÒ⁄fl Áfl¡ Ÿ Á∑§ÿÊ „ÒU– ŸÊ≈U∑§ ∑§Ê ◊¢øŸ ∑§Ê‹¡ ⁄Ê«U ¬⁄ ‡Ê„U⁄ ∑§ ’ËøÊ¥’Ëø ÁSâÊà «UË∞flË ‚ËÁŸÿ⁄ ‚∑¥§«U⁄UË S∑ͧ‹ ∑§ ª˝Ê©U¢«U ◊¥ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– •ÊÿÊ¡Ÿ ∑§ Á‹∞ ¬˝Ê¡Ä≈U ߢøÊ¡¸ Ä‹’ ∑§ ‚Áøfl Á¡‹‡Ê ∆Uß߸ fl ∑§ÊcÊÊäÿˇÊ •‡ÊÊ∑§ ∑§Ê◊⁄Ê ∑§Ê ’ŸÊÿÊ ªÿÊ „ÒU–
‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ∆U∑§Ê ÷Ã˸ ∑§◊¸ ø ÊÁ⁄U ÿ Ê ¥ mU Ê ⁄U Ê ∞‚.∞◊.•Ê . ∑§Êÿʸ‹ÿ ∑§ ‚◊ˇÊ •Ê¡ øÊÒÕ ÁŒŸ ÷Ë äÊ⁄UŸÊ ‹ªÊ∑§⁄U ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ë ◊Ȍʸ’ÊŒ ∑§Ë– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U ∆U∑§Ê ÷Ã˸ ∑§◊¸øÊÁ⁄UÿÊ¥ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¡’ Ã∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄U ©UŸ∑§Ë ¡Êÿ¡ ◊Ê¥ªÊ¥ ∑§Ê ¬Í⁄UÊ Ÿ„UË¥ ∑§⁄UÃË •ÊÒ⁄U ©Uã„¥U ÁŸÿÁ◊à Ÿ„UË¥ ∑§⁄UÃË, Ã’ Ã∑§ äÊ⁄UŸÊ ¡Ê⁄UË ⁄U„UªÊ– „ÈUÿ ∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U ©UŸ∑§Ë ◊Ê¥ª¥ ‡ÊËÉÊ˝ Ÿ„UË¥ ◊ÊŸË ªß¸U ÃÊ •Ê¥ŒÊ‹Ÿ ∑§Ê •ÊÒ⁄U á ∑§⁄U ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ∆U∑§Ê ÷Ã˸ ◊È‹ÊÁ¡◊ ∑§Ê߸U ÷Ë ∑ȧ’ʸŸË ŒŸ ‚ ¬Ë¿U Ÿ„UË¥ „U≈¥Uª–
•’Ê„U⁄U, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ ª‹Ë Ÿ¥’⁄U vy ◊¥ ¬«∏ÊÁ‚ÿÊ¥ ‚ „È∞ ¤Êª«∏ ◊¥ ◊Ê¥ ’≈UÊ ÉÊÊÿ‹ „U Ê ªÿ – SÕÊŸËÿ Á‚Áfl‹ •S¬ÃÊ‹ ◊¥ ©U¬øÊ⁄U ∑§ Á‹ÿ ÷Ã˸ ‚Ê◊Ê
¬%Ë ∑ΧcáÊ fl ÁflcáÊÈ ¬ÈòÊ ∑ΧcáÊ flÊ‚Ë ⁄UÊ¡Ëfl Ÿª⁄UË ª‹Ë Ÿ¥’⁄U y Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©U Ÿ ∑§Ê ¬«∏ÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§ ‚ÊÕ ¬È⁄UÊŸÊ ÁflflÊŒ ø‹ ⁄U„UÊ ÕÊ– ßU‚Ë ŒÊÒ ⁄ U Ê Ÿ ªÃ ⁄U Ê ÁòÊ ©U Q § ¬«∏Ê‚ Ë Ÿ •¬Ÿ ∞∑§ Œ¡¸Ÿ ‚ÊÁÕÿÊ¥ ∑§ ‚ÊÕ „U◊‹Ê ∑§⁄U ©U‚ ÉÊÊÿ‹ ∑§⁄U ÁŒÿÊ– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ ¡’ ©Uã„UÊŸ¥ ‡ÊÊ⁄U ◊øÊÿÊ ÃÊ ‹ÊªÊ¥ ∑§ ∞∑§ÁòÊà „UÊŸ ¬⁄U •Ê⁄Uʬ Ë »§⁄UÊ⁄U „UÊ ª∞ •ÊÒ⁄U áäÊÊ⁄U „UÁÕÿÊ⁄U fl„UË¥ ¿UÊ«∏ ª∞– ÉÊ≈UŸÊ ∑§Ë ‚ÍøŸÊ Á‚≈UË ¬ÈÁ‹‚ ∑§Ê Œ ŒË ªß¸U „ÒU–
‹Ê∑§¬Ê‹ ÁfläÊÿ∑§ ¬ÊÁ⁄Uà ∑§⁄UŸ ∑§Ë ◊Ê¥ª ‚flÊ ‚Ê‚ÊÿÁ≈UÿÊ¥ Ÿ ⁄‘U‹fl S≈U‡ÊŸ ¬⁄U ¬ÊŸË ’…∏UÃË ◊„Uª ¥ Ê߸U ∑§ ŒÊÒ⁄U ◊¥ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ◊Á«U∑§‹ ¡Ê¥ø ◊ÊŸŸ ¬⁄U ŒÈ ∑ §ÊŸŒÊ⁄U Ê ¥ Ÿ ’Ê¥ ≈ U ‹a U ∑§Ë √ÿflSÕÊ ∑§⁄U ÿÊÁòÊÿÊ¥ ∑§Ê ŒË ⁄UÊ„Uà Á‡ÊÁfl⁄UÊ¥ ∑§Ê •ÊÿÊ¡Ÿ ‚⁄UÊ„UŸËÿ— ◊¥¡Í äÊË¥ª«∏Ê
zªÈL§∑ȧ‹ ÁfllÊ ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ‹ªÊÿÊ ªÿÊ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ◊Á«U∑§‹ ¡Ê¥ø Á‡ÊÁfl⁄U ¬flŸ ¡È‹Ê„UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, ~ •¬˝‹ Ò — ‡Ê„U⁄U ∑§Ë •ª˝áÊË ‚◊Ê¡‚flË ‚¥SÕÊ ÁŒ »§ÊÁ¡À∑§Ê S¬Ê≈U˜‚,¸ ∑§Àø⁄U‹ ∞¥«U fl‹»§ÿ⁄U ‚Ê‚Êÿ≈UË ∑§Ë Ã⁄U»§ ‚ •Ê¡ SÕÊŸËÿ ªÈL§∑ȧ‹ ÁfllÊ
◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ Á‡ÊˇÊÊ⁄Uà ÁfllÊÌÕÿÊ¥ ∑§Ë SflÊSâÿ „UÃÈ ÁflÁ÷ÛÊ ⁄Uʪ Ê¥ ∑§Ê ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ¡Ê¥ø Á‡ÊÁfl⁄U ‹ªÊÿÊ ªÿÊ– ßU‚ ‚¥’¥äÊË ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ „UÈ∞ øÿ⁄U◊ÒŸ •¡ÿ ∆U∑§⁄UÊ‹ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ Á‡ÊÁfl⁄U ◊ ¥ ¬Ê·¸ Œ üÊË◊ÃË ◊¥ ¡ Í äÊË¥ ª «∏ Ê fl ‚◊Ê¡‚flË ‚È⁄U‘ãŒ˝ ‚øŒflÊ ∞‹.•Ê߸U.‚Ë
ªÊ«U ÁªÁç≈U«U Á∑§«U˜‚ „UÊ◊ ◊¥ ∑§⁄UflÊ߸U ªß¸U ∑§ˇÊÊ ‚¡Ê•Ê ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ¬flŸ ¡È‹Ê„UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, ~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ ∑Ò§‹Ê‡Ê Ÿª⁄U ÁSÕà ªÊ«U ÁªÁç≈U«U Á∑§«˜U‚ „UÊ◊ ◊¥ ∑§ˇÊÊ ‚¡Ê•Ê ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ∑§⁄UflÊ߸U ªß¸U Á¡‚◊¥ ’ìÊÊ ¥ Ÿ ©Uà‚Ê„U ‚ Á„US‚Ê Á‹ÿÊ– ßU‚ ‚¥’¥äÊË ¡ÊŸ∑§Ê⁄U Ë ŒÃ „UÈ∞ ¬˝’¥äÊ∑§ •Ê⁄U.•Ê⁄U ∆U∑§⁄UÊ‹ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ◊¥ ‚◊Ê¡‚flË ‚È⁄‘UãŒ˝ ‚øŒflÊ ∞‹.•Ê߸U.‚Ë ’ÃÊÒ⁄U ◊ÈÅÿÊÁÃÁÕ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÈ∞ •ÊÒ⁄U ’ìÊÊ¥ ∑§Ê ©Uà‚Ê„U ’…∏UÊÿÊ– ◊Ò«U◊ ◊ÁÑ∑§Ê ◊P§«∏ fl •Ê◊ŸÊ ◊Ê¥ªÊ Ÿ ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒÃ „UÈ∞ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ◊¥ ‚ÍÿÊZ‡ÊË ∑ȧP§«∏, ÿȪ◊ ∑§Ê◊⁄UÊ, ◊ŸË· ‡Ê◊ʸ, ¡¬ŸËà fl ∑§‡Êfl äÊÍÁ«∏ÿÊ •√fl‹ ⁄U„U– üÊË ∆U∑§⁄UÊ‹ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ S∑ͧ‹ ◊¥ ’ìÊÊ¥ ∑§ ‚fl¸¬ˇÊËÿ Áfl∑§Ê‚ „UÃÈ ‚◊ÿ ‚◊ÿ ¬⁄U ∞‚Ë ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ∞¥ ∑§⁄UflÊ߸U ¡ÊÃË „Ò¥U– •¥Ã ◊¥ ◊Ò«U◊ íÿÊÁà ªÈê’⁄U Ÿ ◊„U◊ÊŸÊ¥ ∑§Ê äÊãÿflÊŒ Á∑§ÿÊ– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ ◊„U◊ÊŸ fl Áfl¡ÃÊ ⁄U„U ’ìÊÊ¥ ∑§Ê ¬È⁄US∑Χà Á∑§ÿÊ ªÿÊ–
’ÃÊÒ⁄U ◊ÈÅÿÊÁÃÁÕ ‡ÊÊÁ◊‹ „U∞È – ßU‚ Á‡ÊÁfl⁄U ◊¥ ‚øŒflÊ •S¬ÃÊ‹ ∑§ «UÊ. •Ê‡ÊË· ª˝Êfl⁄U, Œ¥Ã ⁄Uʪ Áfl‡Ê·ôÊ «UÊ. ŒËÁ¬∑§Ê ª˝Êfl⁄U fl ª˝Êfl⁄U •S¬ÃÊ‹ ∑§ «UÊ. •¡ÿ ª˝Êfl⁄U mUÊ⁄UÊ ’ìÊÊ¥ ∑§ SflÊSâÿ ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§Ë ªß¸U ÃÕÊ ÁflÁ÷ÛÊ ⁄Uʪʥ ‚ ’øÊfl ‚¥’¥äÊË ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒË ªß¸U– Á‡ÊÁfl⁄U ∑§ ‡ÊÈ÷Ê⁄¥U÷ ∑§ •fl‚⁄U ¬⁄U •äÿˇÊ ∞«UflÊ∑§ ≈U ‚¥¡Ëfl ’Ê¥‚‹ ◊ʇʸ‹ Ÿ ¬„Uø ¥È •ÁÃÁÕÿÊ¥ fl «UÊÄ≈U⁄UÊ¥ ∑§Ê Sflʪà ∑§⁄Uà „U∞È ‚Ê‚Êÿ≈UË mUÊ⁄UÊ ◊Á«U∑§‹ Á‡ÊÁfl⁄U ∑§ •ÊÿÊ¡Ÿ ∑§Ê ◊„Uàfl ’ÃÊÿÊ– ◊ÈÅÿÊÁÃÁÕ ¬Ê·¸Œ üÊË◊ÃË äÊË¥ª«∏Ê Ÿ ◊„¥UªÊ߸U ∑§ ‚◊ÿ ◊¥ ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ Á‡ÊÁfl⁄U ‹ªÊŸ ∑§ Á‹ÿ ‚Ê‚Êÿ≈UË ∑§Ë ‚⁄UÊ„UŸÊ ∑§⁄Uà „UÈ∞ ÿÕÊ‚¥÷fl ‚„Uÿʪ ∑§Ê •Ê‡flÊ‚Ÿ ÁŒÿÊ– ‚¥⁄UˇÊ∑§ ⁄UÊ¡ Á∑§‡ÊÊ⁄U ∑§Ê‹«∏Ê Ÿ ‚Ê‚Êÿ≈UË mUÊ⁄UÊ Á∑§∞ ¡Ê ⁄U„U
∑§ÊÿÊZ ∑§Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒË– •¥Ã ◊¥ Á¬˝Á¥ ‚¬‹ üÊË ŒÿÊŸ¥Œ Ÿ Á‡ÊÁfl⁄U ‹ªÊŸ ∑§ Á‹ÿ ‚Ê‚Êÿ≈UË ∑§Ê äÊãÿflÊŒ Á∑§ÿÊ– üÊË ∆U∑§⁄UÊ‹ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ Á‡ÊÁfl⁄U ◊¥ wÆÆ ‚ •ÁäÊ∑§ ’ìÊÊ¥ ∑§ ÁflÁ÷ÛÊ ⁄Uʪʥ ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§Ë ªß¸U ÃÕÊ ÁflÁ÷ÛÊ ⁄Uʪʥ ‚ ’øÊfl ‚¥’¥äÊË ’ÃÊÿÊ ªÿÊ– Á‡ÊÁfl⁄U ∑§ •ÊÿÊ¡Ÿ ◊¥ Á‚≈UË ‹Ò’ ∑§ Áfl∑§Ê‚ ∑§≈UÊÁ⁄UÿÊ ÃÕÊ ¬¥¡Ê’ „UÀÕ Á‚S≈U◊ ∑§Ê¬Ê¸⁄‘U‡ÊŸ ∑§ ‚„Uÿʪ ‚ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ◊¥ø ‚¥øÊ‹Ÿ ‚¥ŒË¬ •Ÿ¡Ê fl ◊Ò«U◊ •ø¸ŸÊ Ÿ Á∑§ÿÊ– Á‡ÊÁfl⁄U ∑§ •ÊÿÊ¡Ÿ ◊¥ ‚flÊ◊ÈQ§ ∞‚.«UË.•Ê ’Ê’Í ‹Ê‹ •⁄UÊ« Ê∏ , Áfl∑§Ê‚ ∑§≈UÊÁ⁄UÿÊ ‚Á„Uà ‚◊Í„U S≈UÊ»§ Ÿ ‚„Uÿʪ Á∑§ÿÊ– •¥Ã ◊¥ ‚èÊË ◊„U◊ÊŸÊ¥ fl ‚„UÿÊÁªÿÊ¥ ∑§Ê S◊ÎÁà Áøã„U ÷¥≈U ∑§⁄U ‚ê◊ÊÁŸÃ Á∑§ÿÊ ªÿÊ–
ßæÇüU Ù´ÕÚU | ×ð´ ·¤æð§üU â×SØæ ÙãUè´ ÚUãðU»è Ñ ÕÚUæǸ ¿UÊ’«∏Ê/¡ÒŸ/◊Ÿ¡Ëà ◊‹Ê≈U, ~ •¬˝Ò‹ — ¬˝Œ‡Ê ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ‚. ¬˝∑§Ê‡Ê Á‚¥„U ’ÊŒ‹ ∑§ ∑ȧ‡Ê‹ ◊ʪ¸Œ‡Ê¸Ÿ ◊¥ ¬¥¡Ê’ Ã⁄UP§Ë ∑§ Á‡Êπ⁄U ∑§Ê ¿ÍU ⁄U„UÊ „ÒU– •ÊŸ flÊ‹ ‚◊ÿ ◊¥ ¬¥¡Ê’ ◊¥ Ÿÿ ¬˝Ê¡Ä≈U SÕÊÁ¬Ã Á∑§ÿ ¡Ê ⁄U„¥U „ÒU Á¡‚‚ ’⁄UÊ¡ªÊ⁄UÊ¥ ∑§Ê ⁄UÊ¡ªÊ⁄U ©U¬‹éäÊ „Uʪʖ ©UQ§ ©UŒ˜ªÊ⁄U ¬˝ª≈U ∑§⁄Uà „È∞ SÕÊŸËÿ flÊ«¸U Ÿ¥’⁄U | ∑§ Á‡Ê⁄UÊ◊ÁáÊ •∑§Ê‹Ë Œ‹ ∑§ ¬Ê·¸Œ ¡ªÃÊ⁄U Á‚¥„U ’⁄UÊ«∏ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ◊‹Ê≈U ∑§Ê ‚È¥Œ⁄U ’ŸÊŸ ∑§ Á‹∞ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË mUÊ⁄UÊ ÁŸ¡Ë ÁŒ‹øS¬Ë ‹∑§⁄U ª˝Ê¥≈U ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë ªß¸U „ÒU •ÊÒ⁄U ÷Áflcÿ ◊¥ •ÊÒ⁄U ÷Ë ª˝Ê¥≈U ¡Ê⁄UË „Uʪ˖ ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ flÊ«¸U Ÿ¥’⁄U | ◊¥ ∑§Ê߸U ÷Ë ‚◊SÿÊ Ÿ„UË¥ ⁄U„UŸ ŒË ¡ÊÿªË– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U ◊‹Ê≈U ∑§Ê ◊Ê«U‹ ‡Ê„U⁄U ’ŸÊŸÊ øÊ„UÃË „ÒU •ÊÒ⁄U ßU‚ Ã⁄U»§ ‚ÊÕ¸∑§ ∑§Œ◊ ©U∆UÊÿ ¡Ê ⁄U„¥U „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ Áfl‚ øÈŸÊfl wÆvw ◊¥ ¬¥¡Ê’ ◊¥ ∞∑§ ’Ê⁄U Á»§⁄U •∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ∑§Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸªË– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ‡Ê„U ⁄ U ∑ § ◊ÃŒÊÃÊ ∞∑§ ’Ê⁄U Á»§⁄U
•∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ∑§Ê •fl‚⁄U ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄‘¥Uª, ÃÊÁ∑§ Áfl∑§Ê‚ ∑§ÊÿÊZ ∑§Ë ªÁà ÿÍ¥ „UË ø‹ÃË ⁄U„U •ÊÒ⁄U ◊‹Ê≈U ‚◊SÿÊ ⁄UÁ„Uà ‡Ê„U⁄U ∑§Ê Œ¡Ê¸ „UÊÁ‚‹ ∑§⁄U ‚∑§–
◊Ê⁄U¬Ë≈U ◊¥ ~Æ fl·Ë¸ÿ ’È¡ª È ¸ ‚Á„Uà ŒÊ ÉÊÊÿ‹ ‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ Ò — Á⁄U‡ÃŒÊ⁄UÊ¥ ◊¥ ¡◊ËŸ ∑§Ê ‹∑§⁄U „U∞È ¤Êª«∏ ◊¥ ~Æ fl·Ë¸ÿ ’È¡ªÈ ¸ ‚Á„Uà ŒÊ ¡Ÿ ÉÊÊÿ‹ „UÊ ª∞– ÉÊÊÿ‹ ÷ͬ ⁄UÊ◊ ¬ÈòÊ ’ŸflÊ⁄UË ‹Ê‹ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©U‚∑§Ê •¬Ÿ Á⁄U‡ÃŒÊ⁄UÊ¥ ∑§ ‚ÊÕ ¡◊ËŸË ÁflflÊŒ ø‹ ⁄U„UÊ „ÒU– ßU‚Ë ŒÊÒ⁄UÊŸ Á⁄U‡ÃŒÊ⁄U Ÿ •¬Ÿ ∑ȧ¿U ‚ÊÁÕÿÊ¥ ∑§ ‚ÊÕ „U◊‹Ê ∑§⁄U ©U‚ ÉÊÊÿ‹ ∑§⁄U ÁŒÿÊ– ŒÍ‚⁄UË Ã⁄U»§ ~Æ fl·Ë¸ÿ •¥ª⁄Í UË ŒflË ¬%Ë ¬Íáʸ ⁄UÊ◊ ∑§ ’≈U ‚È÷Ê· ¬ÈòÊ ¬Íáʸ ⁄UÊ◊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¡◊ËŸË ÁflflÊŒ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ ÉÊ⁄U ◊¥ ÉÊÈ‚ ∑§⁄U ◊Ê⁄U¬Ë≈U ∑§Ë •ÊÒ⁄U ÉÊÊÿ‹ ∑§⁄U ÁŒÿÊ– ßU‚ ÉÊ≈UŸÊ ∑§Ë ‚ÍøŸÊ ¬ÈÁ‹‚ ∑§Ê Œ ŒË ªß¸U „ÒU–
‚ÊŸÍ ’È‹¥ŒË •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝Ò‹— Œ‡Ê ◊¥ ÷˝CUÊøÊ⁄U ∑§Ê πà◊ ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹ÿ ‹Ê∑§¬Ê‹ ÁfläÊÿ∑§ ¬ÊÁ⁄Uà ∑§⁄UflÊŸ ∑§ Á‹ÿ •◊⁄UáÊ •Ÿ‡ÊáÊ ¬⁄U ’Ò∆U ‚◊Ê¡‚fl∑§ •ÛÊÊ „U¡Ê⁄‘U ∑§Ê Á◊‹ ⁄U„U ‚◊Õ¸Ÿ ‚ Œ’Êfl ◊¥ •Ê߸U ∑§ãŒ˝ ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ ÁfläÊÿ∑§ ¬ÊÁ⁄Uà ∑§⁄UŸ
∑§Ë ’Êà ◊ÊŸŸ ¬⁄U •Ê¡ SÕÊŸËÿ ‚Œ⁄U ’Ê¡Ê⁄U ◊¥ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄UÊ¥ Ÿ ‹aÂU ’Ê¥≈U ∑§⁄U πȇÊË ◊ŸÊ߸U– ßU‚ ŒÊÒ⁄UÊŸ •ÁŸ‹ πòʬʋ, ‚ËÃÊ ⁄UÊ◊ ‡Ê◊ʸ, ¡ªŒË‡Ê øÈø⁄UÊ, ÷Í¬ãŒ˝ F„UË, •ÁŸ‹ ‚∆UË Á∑§^ÂU, Ÿ⁄‘U‡Ê ¿UÊ’«∏Ê Ÿ ‹aÂU ’Ê¥≈Uà „UÈ∞ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ÁfläÊÿ∑§ ∑§ ¬Ê‚ „UÊŸ ‚ ÷˝CUÊøÊ⁄U ‚◊Ê# „Uʪʖ
¿UÊ’«∏Ê/¡ÒŸ/◊Ÿ¡ËÃ, ◊‹Ê≈U, Æ~ •¬˝‹ Ò — SÕÊŸËÿ ⁄‘U‹fl S≈U‡ÊŸ ¬⁄U ⁄‘U‹fl Áfl÷ʪ mUÊ⁄UÊ ¬ËŸ ∑§ ¬ÊŸË ∑§Ë ∑§ÊßU¸ √ÿflSÕÊ Ÿ Á∑§∞ ¡ÊŸ ‚ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ê •Ê ⁄U„UË ÷Ê⁄UË ¬⁄‘U‡ÊÊŸË ∑§Ê Œπà „ÈUÿ •Ê¡ ÷Ê߸U ∑§ã„ÒUÿÊ ‚flÊ ‚Ê‚Êÿ≈UË ∞fl¥ ‚flÊ ‚Á◊Áà mUÊ⁄UÊ ÿÊÁòÊÿÊ¥ ∑§Ê ¬ÊŸË Á¬‹ÊŸ ∑§Ë √ÿflSÕÊ ∑§⁄U ŒË ªß¸U „ÒU– Á¡‚‚ ÿÊÁòÊÿÊ¥ Ÿ ⁄UÊ„Uà ∑§Ë ‚Ê¥‚ ‹Ë „ÒU– ∑§ÊÁ’‹Á¡∑˝§ „ÒU Á∑§ ⁄‘U‹fl S≈U‡ÊŸ ¬⁄U flÊ≈U⁄U ∑ͧ‹⁄U ÷Ë ‹ª „ÈUÿ „ÒU¥, ‹Á∑§Ÿ ©UŸ◊¥ ‚ ∑§ÊßU¸ ÷Ë øÊ‹Í Ÿ„UË¥ „ÒU– Á¡‚‚ ÿÊÁòÊÿÊ¥ ∑§Ê ÷Ê⁄UË ¬⁄‘U‡ÊÊŸË ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄UŸÊ ¬«∏ ⁄U„UÊ „ÒU •ÊÒ⁄U ßU‚ ¬⁄‘U‡ÊÊŸË ∑§Ê •’ ŒÊŸÊ¥ ‚Ê‚ÊÿÁ≈UÿÊ¥ Ÿ ∑ȧ¿U „UŒ Ã∑§ ŒÍ⁄U ∑§⁄U ÁŒÿÊ „ÒU–
’Ò‚ÊπË ¬⁄U ⁄UQ§ŒÊŸ fl ◊Á«U∑§‹ ¡Ê¥ø Á‡ÊÁfl⁄U vx •¬˝‹ Ò ∑§Ê ÁŸ◊ʸáÊÊäÊËŸ ¡ÿ ◊Ê¥ flÒcáÊÊ ŒflË ◊¥ÁŒ⁄U z¡àÕŒÊ⁄U •flÃÊ⁄U ®‚„U ◊P§«∏ fl ‚Ê¥‚Œ ÉÊÈ’ÊÿÊ ∑§⁄‘U¥ª ∑Ò§¥ ¬ ∑§Ê ©UŒÉ˜ ÊÊ≈UŸ zªÈL§mUÊ⁄UÊ üÊË ªÈL§ Á‚¥„U ‚÷Ê fl ¬˝Ò‚ Ä‹’ »§ÊÁ¡À∑§Ê mUÊ⁄UÊ ‹ªÊÿÊ ¡ÊÿªÊ ∑Ò¥§¬ ◊È∑§ ‡Ê ŸÊª¬Ê‹ »§ÊÁ¡À∑§Ê,~ •¬˝Ò‹— SÕÊŸËÿ ªÈL§mUÊ⁄UÊ üÊË ªÈL§ Á‚¥„U ‚÷Ê fl ¬˝‚ Ò Ä‹’ »§ÊÁ¡À∑§Ê ¬⁄U ¬ÊflŸ ¬fl¸ ’Ò‚ÊπË ∑§ •fl‚⁄U ¬⁄U üÊË ‚Èπ◊ÁáÊ ‚ÊÁ„U’ ‚flÊ ‚Ê‚Êÿ≈UË »§ÊÁ¡À∑§Ê mUÊ⁄UÊ πÍŸŒÊŸ •ÊÒ⁄U ◊Á«U∑§‹ ¡Ê¥ø Á‡ÊÁfl⁄U ∑§Ê •ÊÿÊ¡Ÿ vx •¬˝Ò‹,
’ÈäÊflÊ⁄U ∑§Ê Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „Ò¥U– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ∑§ ¬˝Ê¡ÒÄ≈U øÿ⁄U◊ÒŸ «UÊ. ¬⁄U◊¡Ëà Á‚¥„U ∑§ «UÊ. ’‹flË⁄U Á‚¥„U Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ πÍŸŒÊŸ ∑Ò¥§¬ ‚ •ÁÃÁ⁄UQ§ ÁŒ‹ ∑§ ⁄Uʪʥ ∑§ ◊ÊÁ„U⁄U «UÊÄ≈U⁄U ⁄UÊ¡‡Ê Á¡¥Œ‹ ’¥Á∆U«UÊ •ÊÒ⁄U «UÊ. ÿ‡Ê¬Ê‹ ¡S‚Ë ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ê ø∑§•¬ ∑§⁄‘¥Uª– ߸U‚Ë¡Ë •ÊÒ⁄U ŒflÊ߸UÿÊ ◊Èçà ŒË ¡Ê∞ªË– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ ∑Ò¥§¬ ∑§Ê ©UŒ˜ÉÊÊ≈UŸ Á‡Ê⁄UÊ◊ÁáÊ ªÈL§mUÊ⁄UÊ ¬˝’¥äÊ∑§ ∑§◊≈UË ∑§ •äÿˇÊ ¡àÕŒÊ⁄U •flÃÊ⁄U Á‚¥„U ◊P§«∏ ∑§⁄‘¥Uª ¡’Á∑§ ‚Ê¥‚Œ ‡Ê⁄U Á‚¥„U ÉÊÈ’ÊÿÊ Áfl‡Ê· ÃÊÒ⁄U ¬⁄U ¬„È¥Uøª–
Sfl. ‚È⁄‘UãŒ˝ ¡Êπ«∏ ∑§Ë S◊ÎÁà ◊¥ ’Ê⁄‘∑§Ê¥ ◊¥ ◊Á«U∑§‹ ∑Ò¥§¬ •Ê¡ •’Ê„U⁄U, Æ~ •¬˝Ò‹ — ÁfläÊÊŸ‚÷Ê ˇÊòÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê ∑§ •¥Ãª¸Ã •Êà ªÊ¥fl ’Ê⁄‘∑§Ê¥ ◊¥ ßUç∑§Ê ∑§ ¬Ífl¸ øÿ⁄U◊ÒŸ Sfl. øÊÒ. ‚È⁄‘UãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U ¡Êπ«∏ ∑§Ë ¬ÊflŸ S◊ÎÁà ◊¥ vÆ •¬˝Ò‹ ∑§Ê ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ◊Á«U∑§‹ ∑Ò¥§¬ ∑§Ê •ÊÿÊ¡Ÿ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ∑§Ê ©UŒ˜ÉÊÊ≈UŸ SÕÊŸËÿ ÁfläÊÊÿ∑§ øÊÒ. ‚ÈŸË‹ ∑ȧ◊Ê⁄U ¡Êπ«∏ ∑§⁄‘¥Uª, ¡’Á∑§ •äÿˇÊÃÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê ∑§ ¬Ífl¸ ÁfläÊÊÿ∑§ «UÊ. ◊„UãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U Á⁄UáÊflÊ ∑§⁄‘¥Uª– ßU‚ ◊ÊÒ∑§ ¬⁄U Á¡‹Ê ¬Á⁄U·Œ ‚ŒSÿ Áfl¡ÿ Á⁄UáÊflÊ, Á¡‹Ê ¬Á⁄U·Œ ∑§ ¬Ífl¸ øÿ⁄U◊ÒŸ ⁄UÊ¡ãŒ˝ Á⁄UáÊflÊ Áfl‡Ê· ÃÊÒ⁄U ¬⁄U ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊ¥ª– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ◊¥ ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ë •ÊπÊ¥ ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§Ë ¡ÊÿªË •ÊÒ⁄U ¡M§⁄UÃ◊¥Œ ‹ÊªÊ¥ ∑§Ë •Ê¥πÊ¥ ◊¥ ◊Èçà ‹Ò¥‚ ‹ªÊÿ ¡Êÿ¥ª– ßU‚ ∑Ò¥§¬ ◊¥ NŒÿ ⁄Uʪ, ø◊«∏Ë ⁄Uʪ fl „UaUË ⁄Uʪ Áfl‡Ê·ôÊ «UÊÄ≈U⁄UÊ¥ mUÊ⁄UÊ •¬ŸË ‚flÊ∞¥ ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë ¡ÊÿªË– ◊⁄UË¡Ê¥ ∑§Ê ŒflÊ߸UÿÊ¥ ÷Ë ÁŸ‡ÊÈÀ∑§ ŒË ¡Êÿ¥ªË–
◊¥ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ê ¡Êª⁄UáÊ vv ∑§Ê »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ ◊„UÊflË⁄U ∑§Ê‹ÊŸË ÁSÕà ÁŸ◊ʸáÊÊäÊËŸ ¡ÿ ◊Ê¥ flÒcáÊÊ ŒflË ◊¥ÁŒ⁄U ◊¥ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§ ¬ÊflŸ Ÿfl⁄UÊòÊÊ¥ ∞fl¥ üÊË ⁄UÊ◊Ÿfl◊Ë ∑§ ©U¬‹ˇÿ ◊¥ vv •¬˝Ò‹ ‚Ê◊flÊ⁄U ∑§Ê ‚Êÿ¥ ~.ÆÆ ’¡ ÷Q§ •‡flŸË ∑ȧ◊Ê⁄U ∑§Ë ⁄U„UŸÈ◊Ê߸U ◊¥ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ê ¡Êª⁄UáÊ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ßU‚ ¡Êª⁄UáÊ ◊¥ ¬˝Á‚h ÷¡Ÿ ªÊÿ∑§ ¬Ê≈U˸ ®⁄U∑ͧ ªÄπ«∏ ∞¥«U ¬Ê≈U˸ mUÊ⁄UÊ ◊„UÊ◊Ê߸U ∑§Ê ªÈáʪʟ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ◊¥ÁŒ⁄U ¬˝’¥äÊ∑§Ê¥ mUÊ⁄UÊ ‚◊Í„U äÊ◊¸¬˝Á◊ÿÊ¥ ∑§Ê ¬ÊflŸ ¡Êª⁄UáÊ ◊¥ ‡ÊÊÁ◊‹ „UÊŸ ∑§Ë •¬Ë‹ ∑§Ë „ÒU–
‚È‹π ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ vx •¬˝Ò‹ ∑§Ê •’Ê„U⁄U, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ ≈UËø‚¸ Ä‹’ ∑§ •äÿˇÊ •◊⁄UË∑§ ®‚„U ∑ȧP§«∏ ∑§Ë •äÿˇÊÃÊ ◊¥ ≈UËø‚¸ „UÊ◊ ◊¥ vx •¬˝‹ Ò ∑§Ê ªÈL§mUÊ⁄UÊ üÊË ‚¥ªÃ ‚ÊÁ„U’ ∑¥§äÊflÊ‹Ê ⁄UÊ« U •’Ê„U⁄U ∑§Ë ‚⁄U¬S˝ ÃË ◊¥ ŒÈÀ„UÊ ®‚„U •ÊÒ‹π ÿÊŒªÊ⁄UË ‚È‹π ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ∑§⁄UflÊ߸U ¡Ê∞ªË– ‚Áøfl ∑§.∑§ Á‚«UÊŸÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ¬Ê¥øflË¥ ∑§ˇÊÊ Ã∑§ ∑§ ’ìÊ ’Ò∆U ‚∑§Ã „ÒU¥ ÃâÊÊ ¬˝Õ◊, ÁmUÃËÿ fl ÃÎÃËÿ SÕÊŸ ¬⁄U •ÊŸ flÊ‹ ÁfllÊÌÕÿÊ¥ ∑§Ê ‚ê◊ÊÁŸÃ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ S∑ͧ‹Ê¥ ∑§ •ÊøÊÿ¸ ÁfllÊÌÕÿÊ¥ ∑§Ë ‚ÍøË vv •¬˝‹ Ò Ã∑§ Ä‹’ ∑§ •äÿˇÊ fl ◊„UÊ‚Áøfl ‚ȇÊË‹ ⁄U% ¤ÊÊ¥’ ∑§Ê ¡◊Ê ∑§⁄UflÊ ‚∑§Ã „ÒU¥– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ ∑§ Á‹ÿ wÆ ÁfllÊÌÕÿÊ¥ ∑§Ê ¬˝fl‡ Ê ÁŒ‹ÊŸ flÊ‹ S∑ͧ‹Ê¥ ∑§Ê Áfl‡Ê· M§¬ ‚ ‚ê◊ÊÁŸÃ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ–
‚Ê’∑§Ê »§ÊÒ¡Ë ÿÍÁŸÿŸ ∑§Ë ’Ò∆U∑§ •Ê¡ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — ‚Ê’∑§Ê »§ÊÒ¡Ë ÿÍÁŸÿŸ ∑§ ¬˝äÊÊŸ ‚È’ŒÊ⁄U ◊¡⁄U ¡¥ªË⁄U ⁄UÊ◊ ∑¥§’Ê¡, ◊„UÊ‚Áøfl ÷ªÃ Á‚¥„U fl ‚È’ŒÊ⁄U ¡‚’Ë⁄U Á‚¥„U Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ¬Ífl¸ »§ÊÒÁ¡ÿÊ¥ ∑§Ê Œ⁄U¬‡Ê ‚◊SÿÊ ¬⁄U ÁfløÊ⁄U ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ÿÍÁŸÿŸ ∑§Ë ∞∑§ •„U◊ ’Ò∆U∑§ vÆ •¬˝Ò‹ ∑§Ê ¬˝Ê× vÆ ’¡ Ÿß¸U •ŸÊ¡ ◊¥«UË ◊¥ ⁄UπË ªß¸U „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ÿÍÁŸÿŸ ∑§ ‚÷Ë ‚ŒSÿÊ¥ ∑§Ê ‚◊ÿ ¬⁄U ¬„UÈ¥øŸ ∑§Ë •¬Ë‹ ∑§Ë–
ljgn dsljh QkftYdk ¼fQjkstiqj½
vizSy 10] 2011
4 (Postal Regd.No. FZR PB03-2010-12)
“ÁfläÊÊÿ∑§ •Ê¬∑§ mUÊ⁄U” ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ∑§ ÄUà ãUæ©U¨â» ÕæðÇüU ·¤æÜæðÙè ×ð´ Ùóæê Ùð ßæÅUÚU •Ê‹ ߥUÁ«UÿÊ ⁄UÊÿ Á‚Äπ fl‹»§ÿ⁄U ∞‚ÊÁ‚∞‡ÊŸ ∑§ ‚ÈŸË‹ ¡Êπ«∏ Ÿ ‚ÈŸË ª˝Ê◊ËáÊÊ¥ ∑§Ë ‚◊SÿÊ∞¥ âŒÜæ§üU ´ ·¤æ ÚU¹æ Ùè´ß ˆÍÚU Á‡ÊCU◊«¥ U‹ Ÿ ∑§Ê¥ª‚˝ ∑§ ¬¥¡Ê’ ¬˝÷Ê⁄UË ‚ ∑§Ë ◊È‹Ê∑§ÊÃ
‚ÊŸÍ ’È‹Œ¥ Ë •’Ê„U⁄U, ~ •¬˝‹ Ò — “ÁfläÊÊÿ∑§ •Ê¬∑§ mUÊ⁄U” ∑§Êÿ¸∑§˝ ◊ ∑§ ÄUà ÁfläÊÊÿ∑§ ‚ÈŸË‹ ¡Êπ«∏ Ÿ •Ê¡ …UÊáÊË Áø⁄Uʪ ∑§ ÁŸflÊÁ‚ÿÊ¥ ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄U ©UŸ∑§Ë ‚◊SÿÊ∞¥ ‚ÈŸŸ ∑§ ©U¬⁄ʥà ©Uã„¥U ‚¥’ÊÁäÊà ∑§⁄Uà „ÈU∞ ∑§„UÊ Á∑§ •Ê¡ ∑§fl‹ Á∑§‚ÊŸ flª¸ „UË ßU‚ •∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U ‚ ŒÈπË Ÿ„UË¥ „ÒU, ’ÁÀ∑§ ŒÁ‹Ã, ◊¡ŒÍ⁄U, √ÿʬÊ⁄UË flª¸ fl ◊äÿ◊ flª¸ ∑§ ‹Êª ÷Ë ßU‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§ ÃʟʇÊÊ„UË ⁄UflÿÒ ‚ ¬⁄‘U‡ÊÊŸ „ÒU– ∑§fl‹ ßU‚ …UÊáÊË ◊¥ „UË ¬ËŸ ∑§ ¬ÊŸË ∑§Ë ‚◊SÿÊ Ÿ„UË¥ ’ÁÀ∑§ ßU‚∑§ ‚ÊâÊ ‹ªÃË •ãÿ …UÊÁáÊÿÊ¥ ◊¥ èÊË ª¥÷Ë⁄U ‚◊SÿÊ „ÒU– ßU‚Á‹∞ ¬˝Œ‡ Ê ◊¥ ∑§Ê¥ª‚ ˝ ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÃ „UË •Ê¬ ‚’∑§ ‚‹Ê„U ◊‡Êfl⁄‘U ‚ Ÿÿ flÊ≈U⁄U flÄ‚¸
∑§Ê ÁŸ◊ʸáÊ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ ÃÊÁ∑§ •Ê¬∑§Ê ¬ËŸ ∑§Ê Sflë¿U ¬ÊŸË Á◊‹ ‚∑§– ©Uã„UÊŸ¥ ∑§„UÊ Á∑§ •Ê¡ Á∑§‚ÊŸ ∑§Ê ‚’Á‚«UË ∑§Ê ’Ë¡ Ÿ„UË¥ Á◊‹ ⁄U„UÊ Á¡‚‚ ©UŸ◊¥ ’ÒøŸ Ë ¬Ê߸U ¡Ê ⁄U„UË „ÒU– ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§ Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§Ê Ÿ⁄U◊ ∑§Ê ’Ë≈UË ’Ë¡ ‚◊ÿ ¬⁄U Á◊‹ ßU‚∑§ Á‹∞ ©Uã„UÊŸ¥ ∑§‹ „UË øá«U˪…∏U ◊¥ πÃË-’Ê«∏Ë ◊„∑§◊ ∑§ ©UìÊÊÁäÊ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ ‚ ’Êà ∑§Ë ÃÕÊ ©Uã„UÊŸ¥ •ÊEÊ‚Ÿ ÁŒÿÊ „ÒU Á∑§ ßU‚ ’Ê⁄U Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§Ê Ÿ⁄U◊ ∑§ ’Ë¡ ∑§ Á‹∞ ‹Ê߸UŸÊ¥ ◊¥ Ÿ„UË¥ ‹ªŸÊ ¬«∏ª Ê, ‹Á∑§Ÿ ŒÍ‚⁄UË Ã⁄U»§ „U◊Ê⁄UÊ Á∑§‚ÊŸ Ÿ⁄U◊ ∑§ ’Ë¡ ∑§ Á‹∞ Œ⁄U-Œ⁄U ÷≈U∑§ ⁄U„UÊ „ÒU ÃÕÊ ’Ë¡ é‹Ò∑§ ◊¥ Á’∑§Ÿ ∑§Ë Á‡Ê∑§ÊÿÃ¥ ÷Ë Á◊‹ ⁄U„UË „ÒU– ©Uã„UÊŸ¥
∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U πÃË-’Ê«∏Ë ◊„U∑§◊ ∑§ •ÁäÊ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ Ÿ ‚◊ÿ ⁄U„Uà Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§Ê ’Ë¡ ◊È„UÒÿÊ Ÿ„UË¥ ∑§⁄UflÊÿÊ ÃÊ fl„U ßU‚ ◊Èg ∑§Ê ÁfläÊÊŸ‚÷Ê ◊¥ ÃÊ ©U∆UÊ∞¥ª „UË ¡’Á∑§ ∑§Ê¥ª˝‚ ∑§Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÃ „UË ßUŸ ÷˝CU •ÁäÊ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ ∑§ Áπ‹Ê»§ ∑§Ê⁄¸UflÊ߸U ÷Ë ∑§⁄‘U¥ª– – ©Uã„UÊŸ¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ∑§ãŒ˝ ‚⁄U∑§Ê⁄U ‚ „U⁄U ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑§ Á‹∞ { M§¬∞ Á∑§‹Ê •ÊŸ flÊ‹Ë ∑§Ÿ∑§ ∑§Ê fl„U •Ê≈UÊ ’ŸflÊ∑§⁄U ©U‚ vw M§¬∞ Á∑§‹Ê ’ø∑§⁄U ∑§⁄UÊ« Ê∏ ¥ M§¬∞ •¬Ÿ ø„UÃÊ¥ ∑§Ê ’ŸflÊ ⁄U„UË „ÒU– üÊË ¡Êπ«∏ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§Ë „U⁄U ‚◊SÿÊ ©UŸ∑§ äÿÊŸ ◊¥ „ÒU ÃÕÊ ∑§Ê¥ª‚ ˝ ∑§Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÃ „UË ©Uã„U¥ ßU‚ …¥Uª ‚ „U‹ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ Á∑§ •ÊŸ flÊ‹ ∑§ß¸U Œ‡Ê∑§Ê¥ Ã∑§ ßU‹Ê∑§Ê ÁŸflÊÁ‚ÿÊ¥ ∑§Ê Á»§⁄U ßUŸ ‚◊SÿÊ•Ê¥ ‚ ŸÊ ¡Í¤ÊŸÊ ¬«∏– ßU‚ •fl‚⁄U ¬⁄U é‹Ê∑§ ∑§Ê¥ª‚ ˝ ∑§ ¬˝äÊÊŸ ’‹’Ë⁄U Á‚¥„U ŒÊŸflÊÁ‹ÿÊ, ‚ÊŸÍ ‚¥äÊÍ, ÿÍÕ ∑§Ê¥ª‚ ˝ ∑§ é‹Ê∑§ ¬˝äÊÊŸ ‡ÊÒ‹ã Œ˝ Á‚¥„U ¡Êπ«∏, ªÈ⁄U◊π È Á‚¥„U, ◊¡⁄U Á‚¥„U, Á◊_UÊ Á‚¥„U, ◊ÈÁÅÃÿÊ⁄U Á‚¥„U, ◊„U‹ Á‚¥„U, ‚È⁄UÃÊ Á‚¥„U, π¡ÊŸ Á‚¥„U, ‚ÈÁ⁄UãŒ˝ Á‚¥„U, ÁŸ‡ÊÊŸ Á‚¥„U, ∑§⁄UÃÊ⁄U Á‚¥„U, ÁŸ◊¸‹ Á‚¥„U, ’‹Œfl Á‚¥„U, ¡ÊÁªãŒ˝ Á‚¥„U, ŒÿÊ Á‚¥„U ‚Á„Uà ‚÷Ë ÁŸflÊ‚Ë ©U¬ÁSÕà Ֆ
⁄US◊ ©U∆UÊ‹Ê
◊Êãÿfl⁄U, ’« ∏ U ŒÈ π Ë NŒÿ ∑ § ‚ÊÕ ‚Í Á øà Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò U Á∑§ „U ◊ Ê⁄‘ U ¬È í ÿ üÊË ‡Ê⁄U ø㌠¡Ë ªÊ¥äÊË ∑§Ê } •¬˝Ò‹ wÆvv ∑§Ê ÁŸäÊŸ „UÊ ªÿÊ „ÒU, ©UŸ∑§Ë •ÊÁà◊∑§‡ÊÊ¥Áà „UÃÍ ⁄US◊ ©U∆UÊ‹Ê, ‚Ê◊flÊ⁄U vv •¬˝Ò‹ wÆvv ∑§Ê ŒÊ¬„U⁄U v ‚ w ’¡ Ã∑§ ⁄UÊ◊ ¬Ò‹‚, »§ÊÁ¡À∑§Ê ◊¥ ‚ê¬ÛÊ „Uʪʖ ‡ÊÊ∑§Ê∑ȧ‹ ¬Á⁄UflÊ⁄U— ÜçÜÌ ·é¤×æÚU-¥´Áê ÕæÜæ (Âé˜æ-Âé˜æߊæé) ÙèÜ× ÚUæÙè-¥àææð·¤ ·é¤×æÚU (Âé˜æè-Îæ×æÎ) ÚÔU‡æê ÕæÜæ-âéÎàð æ ·é¤×æÚU (AECPWD)(Âé˜æè-Îæ×æÎ) â´»èÌæ ÚUæÙè-ãUÚUèá ·é¤×æÚU (Âé˜æè-Îæ×æÎ) ×´Áê ÕæÜæ-·¤çÂÜ ·é¤×æÚU (Âé˜æè-Îæ×æÎ) ªÊ¥äÊË fl∑¸§‡Êʬ ×ÜæðÅU ¿æñ·¤ ȤæçÁË·¤æ ×æð. ~~}}z-|®x||
çÎßæÙ ¿‹Î ß×æü (çÚU. §üU¥æð)-çßlæ ÚUæÙè (Öæ§üU-ÖæÖè) Šæ×üÂæÜ »æ´Šæè(Âêßü ÂæcæüÎ)-âˆØæ »æ´Šæè ÂæáüÎ (ÖÌèÁæ-ÖÌèÁæ ߊæé) Âýßè‡æ »æ´Šæè (XEN-PR)-ßèÙæ ÚUæÙè (ÖÌèÁæ-ÖÌèÁæ ߊæé) »æñÚUß »æ´Šæè-àææÜèÙè (ÖÌèÁæ-ÖÌèÁæ ߊæé) ¥ç×Ì »æ´Šæè (ÖÌèÁæ) â´Áèß »æ´Šæè-âæðÙê ÕæÜæ (Âæð˜æ-Âæð˜æߊæé) ÖÚUÌ »æ´Šæè, çâhæÍü, Á»Ì Âý·¤æàæ (Âæð˜æ)
≈U˛ÒÄ≈U⁄U ◊Ê™¥§≈U«U fl JCB ◊‡ÊËŸ¥ ¡Á◊¥ŒÊ⁄UÊ ‚◊Í„ U {Æ fl·ÊZ ‚ Á∑§‚ÊŸÊ¥ ∑§Ë ‚flÊ ◊¥ ‚◊Á¬¸Ã
ÁŒŸ ⁄UÊà Á∑§‚ÊŸ ∑§ ‚ÊÕ
•ŸÈ÷flË ≈UË◊ ∑§Ë Œπ ⁄Uπ ◊¥ ≈˛U¥«U •Ê¬⁄‘U≈U⁄UÊ¥ ∑§Ë ‚flÊÿ¥ √ÿÁêà ‚¥÷Ê‹ ∑§ ‚ÊÕ ∑§Êÿ¸ ∑§Ë ¬Í⁄UË Á¡ê◊ŒÊ⁄UË
¡Á◊¥ŒÊ⁄UÊ »§Ê◊¸‚ÊÀÿ͇Êã‚
zÁ‡ÊCU◊«¥ U‹ Ÿ «UÊ. ‚ßÊ◊ ®‚„U ⁄UÊÿ „ÒU •ÊÒ⁄U Á¡‚ ¬Ê≈U˸ ∑§ ‚ÊÕ ¡È«∏ÃË „ÒU, ‚ ¬¥¡Ê’ ¬˝÷Ê⁄UË ∑§Ê •flªÃ ∑§⁄UflÊÿÊ
„U·¸ ‚øŒflÊ Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U, Æ~ •¬˝Ò‹ — SÕÊŸËÿ „UÊ©U®‚ª ’Ê«¸U ∑§Ê‹ÊŸË ◊¥ ~.zÆ ‹Êπ L§¬ÿ ∑§Ë ‹ÊªÃ ‚ ’ŸŸ flÊ‹ flÊ≈U⁄U ‚å‹Ê߸U ¬¥¬ ∑§Ê Á‡Ê‹ÊãÿÊ‚ ∑§⁄Uà „ÈUÿ ◊ÈÅÿ ‚¥‚ŒËÿ ‚Áøfl ‚. ‚Èπ¬Ê‹ ®‚„U ŸÛÊÍ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ ¬¥¬ ∑§ ‡ÊÈM§ „UÊŸ ‚ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ◊¥ ¬ËŸ flÊ‹ ¬ÊŸË ∑§Ë ‚◊SÿÊ ∑§Ê ‚◊ÊäÊÊŸ „UÊ ¡Ê∞ªÊ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ë ŸËÁÃÿÊ¥ ¡ŸÁ„UÃÒ·Ë „Ò¥U– ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§ ‚ÊÕ ¡È«∏ Á¬¿U«∏ ‡ÊéŒ ∑§Ê „U≈UÊŸ ∑§ Á‹ÿ ¬¥¡Ê’ ‚⁄U∑§Ê⁄U mUÊ⁄UÊ ‚’‚ •ÁäÊ∑§ Áfl∑§Ê‚ ¬Á⁄UÿÊ¡ŸÊ∞¥ ø‹Ê߸U ¡Ê ⁄U„UË „Ò¥U– ∑§Ê¥ª˝‚ ¬⁄U ’⁄U‚à „ÈUÿ ‚. ŸÛÊÍ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ zÆ fl·ÊZ ◊¥ ∑§Ê¥ª˝‚ Ÿ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§Ë ‚ÈäÊ Ÿ„UË¥ ‹Ë– ¡’ ‚ •∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸË „ÒU, Ã’ ‚ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ◊¥ Áfl∑§Ê‚ ∑§Êÿ¸ ‡ÊÈM§ „ÈUÿ „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ‚. ¬˝∑§Ê‡Ê ®‚„U ’ÊŒ‹ mUÊ⁄UÊ ‹ÊªÊ¥ ‚ ¡Ê flÊÿŒ Á∑§∞ ª∞ Õ, ©Uã„¥U ¬Í⁄UÊ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„UÊ „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ‚. ’ÊŒ‹ Ÿ ÁŸ¡Ë ÁŒ‹øS¬Ë ‹∑§⁄U ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§Ê Áfl‡Ê· ª˝Ê¥≈¥U Œ∑§⁄U Áfl∑§Ê‚ ∑§Ë Ã⁄U»§ •ª˝‚⁄U Á∑§ÿÊ „Ò U – ßU ‚ ◊ÊÒ ∑ § ¬⁄U ◊ÊÒ ¡ Í Œ ߥU¡ËÁŸÿ⁄U ⁄UÁflãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ÿ„U ¬¥¬ ŒÊ ◊„UËŸ ◊¥ ‡ÊÈM§ „UÊ ¡Ê∞ªÊ–
ßU‚ •fl‚⁄U ¬⁄U Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ •äÿˇÊ ŒflãŒ˝ ∑§¬Í⁄U, ÷Ê¡ÿÈ◊Ê ‡Ê„U⁄UË •äÿˇÊ ’‹∑§Ê⁄U ®‚„U, ÁŒ‹’ʪ ®‚„U Áfl∑¸§, •ŸËÃÊ ⁄UÊŸË, ŒË¬∑§ fl◊ʸ ‚Á„Uà •ãÿ •∑§Ê‹Ë-÷Ê¡¬Ê ŸÃÊ ◊ÊÒ¡ÍŒ ⁄U„U–
∑§ Á‹ÿ ◊Ê¥ªË ∑§Ê¥ª˝‚ Á≈U∑§≈U ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË éÿÍ⁄UÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝Ò‹ — •Ê‹ ߥUÁ«UÿÊ ⁄UÊÿ Á‚Äπ fl‹»§ÿ⁄U ∞‚ÊÁ‚∞‡ÊŸ ∑§ Á‡ÊCU◊¥«U‹ Ÿ «UÊ. ‚ßÊ◊ ®‚„U ⁄UÊÿ ∑§Ë •äÿˇÊÃÊ ◊¥ ∑§Ê¥ª˝‚ ∑§ ¬¥¡Ê’ ¬˝÷Ê⁄UË ‚. ªÈ‹øÒŸ ®‚„U ø«∏U∑§ ‚ ÁŒÑË ÁSÕà ∑§Ê¥ª˝‚ ∑§Êÿʸ‹ÿ ◊¥ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄U ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∞fl¥ ©UŸ ‚÷Ë ßU‹Ê∑§Ê¥ ∑§Ë ¡„UÊ¥ ⁄UÊÿ Á‚Äπ Á’⁄UÊŒ⁄UË ’Ê„ÈU‹ ‚¥ÅÿÊ ◊¥ „ÒU, ∑§Ë ÁSÕÁà ∑§ ’Ê⁄‘U ◊¥ •flªÃ ∑§⁄UflÊÿÊ– «UÊ. ‚ßÊ◊ ®‚„U ⁄UÊÿ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¬¥¡Ê’ ◊¥ ⁄UÊÿ Á‚Äπ Á’⁄UÊŒ⁄UË ∑§Ë ‹ª÷ª vÆ ‹Êπ flÊ≈¥U „Ò¥U •ÊÒ⁄U ÿ„U xw ÁfläÊÊŸ‚÷Ê ˇÊòÊÊ¥ ∑§Ê ¬˝÷ÊÁflà ∑§⁄UÃË „ÒU¥– ©Uã„UÊŸ¥ ∑§„UÊ Á∑§ ÿ„U Á’⁄UÊŒ⁄UË ∞∑§¡È≈U
SALE
©U‚∑§Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÊ ŒÃË „ÒU– ©Uã„UÊ¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ⁄UÊÿ Á‚Äπ Á’⁄UÊŒ⁄UË ∑§Ê ‚’‚ ’«∏Ê flÊ≈U ’Ò¥∑§ Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U Á¡‹ ◊¥ „ÒU– »§ÊÁ¡À∑§Ê, ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ, ªÈL§„U⁄U‚„UÊÿ fl Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U Œ„UÊà ◊¥ ßU‚ Á’⁄UÊŒ⁄UË ∑§Ë yÆ ‚ {z ¬˝ÁÇÊà flÊ≈¥U „Ò¥U– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U ∑§Ê¥ª˝‚ ¬Ê≈U˸ ßUŸ ˇÊòÊÊ¥ ◊¥ ⁄UÊÿ Á‚Äπ Á’⁄UÊŒ⁄UË ‚ ‚¥’Á¥ äÊà ¬˝àÿʇÊË ◊Ҍʟ ◊¥ ©UÃÊ⁄‘U ÃÊ ßUŸ øÊ⁄UÊ¥ ‚Ë≈UÊ¥ ∑§ ‚ÊÕ ‚ÊÕ ∑§Ê¥ª˝‚ ¬¥¡Ê’ ∑§Ë xw •ÊÒ⁄U ‚Ë≈¥U ¡Ëà ‚∑§ÃË „ÒU •ÊÒ⁄U ©U‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÊŸÊ ‚Ȫ◊ „UÊ ¡Ê∞ªÊ– ©Uã„UÊ¥Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ Á¡‚ ¬Ê≈U˸ Ÿ ÷Ë ⁄UÊÿ Á‚Äπ Á’⁄UÊŒ⁄UË ∑§Ê Á≈U∑§≈¥U ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë, fl„UË¥ ¬Ê≈U˸ ‚⁄U∑§Ê⁄U ’ŸÊŸ ◊¥ ‚»§‹ „ÈU߸U „ÒU– ßU‚∑§ •ÁÃÁ⁄UQ§ ©Uã„UÊŸ¥ ßU‚ ßU‹Ê∑§ ∑§Ë ⁄UÊ¡ŸËÁÃ∑§ ÁSÕÁÃ
SERVICE
•Êfl‡ÿ∑§ÃÊ Á⁄USÊå‡ÊŸ ∑§ Á‹∞ ∞∑§ ‹«∏∑§Ë ∑§Ë •Êfl‡ÿ∑§ÃÊ „Ò– ÿÊÇÿÃÊ Œ‚flË¥ •ÕflÊ ’ÊU⁄„UUflË¥– •Ê∑§·¸∑§ flß– ‚¥¬∑¸§ ∑§⁄‘¥U— ~}vyvzxwwx
SPARE
z∑ȧ‡Ê‹ ∑§ÊÁ⁄Uª⁄Ê¥ ∑§Ê ¬˝’¥äÊ z•ÊäÊÈÁŸ∑§ ◊‡ÊËŸÊ¥ mUÊ⁄UÊ √„UË‹ ’Ò‹Á‚¥ª ∞fl¥ ‹ÊßUŸ◊¥≈U k Time Wor ork 9.30 am to 6.30 pm
M/s TARA AUT OMOBILS UTOMOBILS (A uthorised Mar uti Dealer) (Authorised Maruti
Opp den, Abohar R oad, F AZILKA Opp.. City Gar Garden, Road, FAZILKA 01638-260213, 98760-40484
flÊ«¸U Ÿ¥’⁄U } ◊¥ |w ÉÊ¥≈U ◊¥ ‚»§Ê߸U Ÿ„UË¥ „ÈU߸U ÃÊ ‚«∏U∑§Ê¥ ¬⁄U ∑§⁄‘¥Uª ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ — ∑§Ê∑§Ÿ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝‹ Ò — Ÿª⁄U ∑§Ê ‚ÈŒ¥ ⁄U ’ŸÊŸ ∑§Ê ŒÊflÊ ∑§⁄UŸ flÊ‹ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ •äÿˇÊ •ÁŸ‹ ∑ȧ◊Ê⁄U ‚∆UË Ÿ Ÿª⁄U ∑§Ê ’«Ê∏ ª∑¸§ ∑§⁄U ÁŒÿÊ „ÒU– ©UQ§ ©UŒª˜ Ê⁄U √ÿQ§ ∑§⁄Uà „ÈUÿ é‹Ê∑§ ∑§Ê¥ª‚ ˝ ∑§ ‚Áøfl ∞fl¥ flÊ«¸U Ÿ¥’⁄U } ‚ øÈŸÊfl „UÊ⁄U øÈ∑§ Ÿ⁄‘UãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U ¡ÒŸ ∑§Ê∑§Ÿ Ÿ ∑§„UÊ Á∑§ ¡’ ‚ ‚»§Ê߸U ‚fl∑§Ê¥ ∑§Ë „U«Ã∏ Ê‹ πÈ‹Ë „ÒU, ©UŸ∑§ flÊ«¸U ◊¥ ‚»§Ê߸U Ÿ„UË¥ „ÈUßU¸ „ÒU– ©Uã„UÊŸ¥ ∑§„UÊ Á∑§ ßU‚ flÊ«¸U ∑§Ë Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ mUÊ⁄UÊ ßU‚ Ã⁄U„U ©U¬ˇ ÊÊ ∑§⁄U ŒË ªß¸U „ÒU, ¡Ò‚ ßU‚ flÊ«¸U ∑§Ê ∑§ÊßU¸ flÊ‹Ë flÊÁ⁄U‚ Ÿ „UÊ– ‹Êª ª¥ŒªË fl ◊ë¿U⁄UÊ¥ ‚ òÊÊ„UË òÊÊ„UË ∑§⁄U ⁄U„U „ÒU¥– ©Uã„UÊŸ¥ •À≈UË◊≈U◊ ŒÃ „ÈUÿ ∑§„UÊ Á∑§ •ª⁄U |w ÉÊ¥≈U ◊¥ ©UŸ∑§ flÊ«¸U ∑§Ë ‚»§Ê߸U Ÿ ∑§⁄UflÊ߸U ªß¸U ÃÊ flÊ«¸U flÊ‚Ë Ÿª⁄U ◊¥ ¡‹Í‚ ÁŸ∑§Ê‹Ã „ÈUÿ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ ∑§ ‚◊ˇÊ äÊ⁄UŸÊ ‹ªÊ Œª¥ – ßU‚ ‚¥’ä¥ Ê ◊¥ Ÿª⁄U ¬Á⁄U·Œ ∑§ ‚Ÿ≈ U⁄UË ß¥US¬Ä≈U⁄U Ÿ⁄‘U‡Ê π«Ê∏ ‚ ‚¥¬∑¸§ ∑§⁄UŸ ∑§ ¬˝ÿÊ‚ Á∑§∞ ª∞, ‹Á∑§Ÿ ©UŸ∑§Ê ◊Ê’ÊßU‹ ’¥Œ •ÊÿÊ–
Sfl. ◊ÊS≈U⁄U ◊ŸÊ„U⁄U ‹Ê‹ πÛÊÊ ∑§Ê ⁄US◊ øÊÒÕÊ •Ê¡ »§ÊÁ¡À∑§Ê, Æ~ •¬˝‹ Ò — ŸË⁄U¡ πÛÊÊ ∑§ Á¬ÃÊ Á⁄U≈UÊÿ⁄U •äÿʬ∑§ ◊ŸÊ„U⁄U ‹Ê‹ πÛÊÊ ∑§Ê } •¬˝Ò‹ ∑§Ê ÁŸäÊŸ „UÊ ªÿÊ ÕÊ– ©UŸ∑§Ê ⁄US◊ øÊÒÕÊ vÆ •¬˝‹ Ò ⁄UÁflflÊ⁄U ∑§Ê „Uʪ Ê– ¬Á⁄U¡Ÿ ©UŸ∑§ ÁŸflÊ‚ SÕÊŸ ‚ ¬˝Ê× }.ÆÆ ’¡ ⁄UflÊŸÊ „Uʪ¥ – ‚⁄U„UŒ ∑§‚⁄UË ¬Á⁄UflÊ⁄U ‡ÊÊ∑§Ê∑ȧ‹ ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑§ ¬˝Áà ª„U⁄UË ‡ÊÊ∑§ ‚¥flŒŸÊ∞¥ √ÿQ§ ∑§⁄UÃÊ „ÒU–
˜Ó∆È ·∂’∂ Â∂ Á∂‰∆ ˛ ¡ÀÓ.¡≈. √’≈∆ ’≈Ò˜ Î≈«˜Ò’≈ Á∆ Ò◊Ì◊ AH ¬∂’Û ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ÔØ◊ ˜Ó∆È √≈Ò B@AA-AB Ò¬∆ ·∂’∂ Â∂ Á∂‰ Ò¬∆ AA-@D-B@AA ˘ Ï≈¡Á ÁπÍ«‘ AB.C@ Ú‹∂ ’≈Ò˜ Á∂ ÷πÒ∑∂ ¡‘≈Â∂ «Ú⁄ ÷πÒ∑∆ ÏØÒ∆ ≈‘ƒ «ÁæÂ∆ ‹≈‰∆ ˛Õ ÏØÒ∆ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø ‰ Á∂ ⁄≈‘Ú≈È «Ú¡’Â∆ B@@@@/-πͬ∂ ÏÂΩ ‹Ó≈È ’Ó ‹Ó∑ª ’Ú≈ ’∂ ÏØÒ∆ «Ú⁄ «‘æ√≈ ÒÀ √’Á∂ ‘ÈÕ Ï≈’∆ Ùª ÓΩ’∂ Â∂ Áæ√∆¡ª ‹≈‰◊∆¡ªÕ
ISO9001:2008
»§ÊÁ ÊÀ∑§Ê — 99157-63545, ¡‹Ê‹Ê’ÊŒ —99157-63542, •’È‹πÈ⁄UÊŸÊ — 99157-63559, Á»§⁄Ê¡¬È⁄U — 99157-63528, ◊‹Ê≈U — 99157-63537, •S¬Ê‹Ê¥ — 99157-63567, ◊ÈQ§‚⁄U— 99157-63508, •’Ê„U⁄U— 99157-63562, Á∑§‚ÊŸ „ÒUÀ¬‹ÊßUŸ — 99151-84000
•ÊÒ⁄U »§ÊÁ¡À∑§Ê ÁfläÊÊŸ‚÷Ê ˇÊòÊ ‚ «UÊ. ‚ßÊ◊ ®‚„U ⁄UÊÿ ∑§Ê ∑§Ê¥ª˝‚ ∑§Ë Á≈U∑§≈U ÁŒÿ ¡ÊŸ ∑§Ë ◊Ê¥ª ∑§Ë– Á‡ÊCU◊¥«U‹ ◊¥ ‡ÊÊÁ◊‹ «UÊ. ŒÿÊ‹ ®‚„U ◊Ê„ÈU•ÊŸÊ, ‚ÈπøÒŸ ®‚„U flÊ⁄U fl ‹, ∑È § ‹ÁflãŒ˝ ®‚„U ‚⁄U Ê ⁄U Ë , ¬⁄U◊¡Ëà ®‚„U, ¬Íáʸ ®‚„U, ◊ÊS≈U⁄U ‚ÊŸÊ ®‚„U, ‚È⁄U¡Ÿ ®‚„U Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ‚. ªÈ‹øÒŸ ®‚„U øÊ«∏∑§ Ÿ ©Uã„¥U ¬Í⁄UË ÁSÕÁà ¬⁄U ªÊÒ⁄U ∑§⁄UŸ ∑§Ê •ÊEÊ‚Ÿ ÁŒÿÊ „ÒU–
(ÁÃÛÊÊ)
«Ízß√∆ÍÒ ¡ÀÓ.¡≈. √’≈∆ ’≈Ò˜, Î≈«˜Ò’≈Õ
ÁŒ◊ÊªË ⁄Uʪ, Á◊⁄UªË, Ÿ‡Ê ∞fl¥ ‚ÒÄ‚ ‚¥’¥äÊË ⁄Uʪʥ ∑§Ê ßU‹Ê¡ •’ »§ÊÁ¡À∑§Ê ◊¥ «UÊÄ≈U⁄U ‚ÊÁ„U’ mUÊ⁄UÊ Á‚⁄U ŒŒ¸, ©UŒÊ‚Ë, ¬Êª‹¬Ÿ, ◊Ê߸ª˝Ÿ, Á◊⁄UªË, ‚ÒÄ‚ ‚¥’¥äÊË ⁄Uʪ, ’ìÊÊ¥ ∑§Ê ∑§◊ Áfl∑§Ê‚, Á’SÃ⁄U ◊¥ ¬‡ÊÊ’ ÁŸ∑§‹ŸÊ, ŒÊÒ⁄‘U ¬«∏ŸÊ ⁄Uʪʥ ∑§ •ÁÃÁ⁄UQ§ „U⁄U Ã⁄U„U ∑§ Ÿ‡Ê ¡Ò‚ ∑§Ë ‡Ê⁄UÊ’, •»§Ë◊, S◊Ò∑§, ¬ÊSÃ, ∑Ò§å‚Í‹ ∞fl¥ ÷¥ª •ÊÁŒ ∑§Ê ßU‹Ê¡ ÂÑË ’Å‡Ê Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU–
«UÊ. Áflfl∑§ ◊È¥¡Ê‹ M.B.B.S., MD, MIPS, MIES NEURO PSYCHIATRY EX. PSYCHIATRIST Amritsar
×éÁ´ æÜ çÎ×æ»è ÚUæ»ð æð´ °ß´ Ùàææ ÀéÇU æ¸ ¥æð ¥SÂÌæÜ Ÿ¡ŒË∑§ „UŸÈ◊ÊŸ ◊¥ÁŒ⁄U, ∑§Ê‹¡ ⁄UÊ«∏, »§ÊÁ¡À∑§Ê
»§ÊŸ— Æv{x}-w{ÆÆy} , ◊Ê. ~z~wv-|~x|z
ŸÊ≈U— •S¬ÃÊ‹ ◊¥ •Êfl‡ÿ∑§ÃÊ „ÒU MA SOCIOLOGY-1 PRO-1 OGY -1 MA PSCYHCOL PSCYHCOLOGY OGY-1 S≈UÊ»§ Ÿ‚¸-w (GNM), Sflˬ⁄U-v SflÊ◊Ë, ◊Ⱥ˝∑§, ¬˝∑§Ê‡Ê∑§ ⁄UÊ∑§‡Ê ŸÊª¬Ê‹ mÊ⁄UÊ ø¢¬∑§ Á¬˝¢≈U‚¸ ‚Ê◊Ÿ ◊ÈÅÿ «UÊ∑§ÉÊ⁄U »§ÊÁ¡À∑§Ê, Á¡‹Ê Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U ‚ ◊ÈÁº˝Ã •ÊÒ⁄U ‚Ê◊Ÿ ◊ÈÅÿ «UÊ∑§ÉÊ⁄U »§ÊÁ¡À∑§Ê, Á¡‹Ê Á»§⁄UÊ¡¬È⁄U ‚ ¬˝∑§ÊÁ‡ÊÃ, ‚¢¬ÊŒ∑§ ⁄UÊ∑§‡Ê ŸÊª¬Ê‹– ◊Ê. ~z~wzÆÆvvw, ~||~ÆÆÆvww, Æv{x}-w{ywÆÆ ‚◊Sà Áflflʌʢ ∑§Ê ãÿÊÿ ˇÊòÊ »§ÊÁ¡À∑§Ê „Uʪʖ