SBL บันทึกประเทศไทย - จังหวัดมหาสารคาม ฉบับที่ 82 by SBL MAGAZINE

ท่อ

Magazine

น” ีสา ลอ ณ ฑ วั ด ไทย ุ ท ธ ม , 0 3 9 ทั่ว “พ ่า 1 วัดยบุญใน าน กว ฐ สา ม าง รร ้นท ระก งเส ถ่ินพ

นิตยสารแนะน�ำแหล่งท่องเที่ยวและของดีจังหวัดมหาสารคาม ประจ�ำปี 2561

2561

MAHA SARAKHAM TRAVEL GUIDE ท่องเที่ยวเขตอภัยทานอันแสนสุขใน “วนอุทยานโกสัมพี” ที่นี่มีฟาร์มตัวอย่างตาม พระราชด�ำริ “บ้านก�ำพี้” ให้ชื่นชม

จากวันนั้นถึงวันนี้ หนึ่งพันสามร้อยปี ในบวรพระพุทธศาสนาแห่ง “ตักศิลานคร” EXCLUSIVE

“เจ้าคณะจังหวัด”

พระเทพสิทธาจารย์ (น้อย ญานวุฑฺโท) วัดมหาชัย หรือ วัดเหนือ ถนนศรีราชวงศ์ ต�ำบลตลาด อ�ำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม

Vol.9 Issue 82/2018

www.issuu.com

.indd 5

กราบพระธาตุพุทธเมตตามหาเจดีย์ สักการะสังเวชนียสถานจ�ำลองทั้ง 4 แห่ง วัดวังปลาโด หมู่ 7 ต�ำบลวังใหม่ อ�ำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม

5/11/2561 17:43:07

ดื่ ม กา แ ฟ ช้ าง ท อง ค� า สื บ สา น ศู น ย์ อ นุ รั ก ษ์ ช้ าง คู่ บ้ า นเ มื องไ ท ย

CH AN G THoN GK Hu m

ช้ าง ท อง ค� า

ข อเชิ ญเ ที่ ยวช ม ศู น ย์ อ นุ รั ก ษ์ ช้ าง ณ บร ิ ษั ท ้ชางทองค� า ( ประเทศไทย ) จ� ากั ด ตั้งอยู่เลขที่ 212 หมู่ 1 ต� าบล นาข่า อ า�เ ภอวา ีป ป ทุ ม จัง หวั ด ม หาสาร คา ม โ ด ย “ ห ลวง ปู่ ครู บาธรร ม มุ นี” เ ป็ น ผู้ริเริ่ มเลี้ ยงช้าง มาเ ็ป นเวลาร่ ว ม 10 ปี โ ดย นายธ น บ ดี พร ห มส ุข ไ ้ดเ ็ป น ้ผู มาสา น ่ต อ ป ณิ ธา นของ ่ทา น โ ดย การ ่ก อ ตั้ ง บริ ษั ท ช้าง ทอง ค�า( ประเ ท ศไ ทย) จ�ากั ด ซึ่ง ัป จจุ บั น ด� ารง ต�าแห ่นง ประธา น กรร ม การ บร ิ ษั ท้ชาง ทอง ค�า ( ประเ ท ศไ ท ย) จ�า กั ด เ พื่ อช่ ว ยเ ห ลื อ “ช้ าง” และ อ นุ รั ก ษ์ ช้ าง อ ย่ างจริงจัง ทุ ก ประเ ภ ท เ พื่ อใ ห้ ช้ าง มี ที่ อ ยู่ อา ศั ย อา หาร ยารั ก ษาโร ค แ ละ การเ ลี้ ยง ดู ที่ ดี ไ ่ม ้ต อง การใ ้ห ้ชาง ท�า งา น ห นั ก รา ยไ ้ด ห ลัง หั ก ่คา ใช้ จ่ า ย จา ก การ น�า ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ กาแ ฟขี้ ช้ าง กาแ ฟ ้ชาง ทอง ค� า จะ น�ามาเ ็ป น ทุ น ทรั พย์ ส า�หรั บช่วยเหลื อ ช้ าง ทั้งระ บ บ

ช้ าง ท อง ค�า รั บ ส อ น ก า ร ชง ก าแ ฟ ชาเ ครื่ อง ดื่ ม ฟรี ไ ม่ คิ ด ค่ าใช้ จ่ า ย ส อ นจ น สา มาร ถเ ปิ ดธุ ร กิ จขา ยไ ด้ ตั้งแ ต่ ข นา ดเ ล็ ก ไ ปจ น ถึงข นา ดใ ห ญ่

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

.i n d d 2

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 4: 3 8: 4 4

กาแ ฟขี้ ้ชาง ้ชาง ทอง ค� า เ ็ป น กาแ ฟ สา ย พั นธ์ุ อรา บิ ก้ า ป ล อ ด สาร พิ ษ ซึ่งแ ห ล่งเ พาะ ป ลู กจา ก ด อ ย สว น ยา ห ลวง อ� าเ ภ อ ท่ าวัง ผา จัง หวั ด น่ า น เ ป็ นเ ม ล็ ด พั น ธุ์ กาแ ฟชั้ น ดี มี คุ ณ ภา พ เ มื่ อ น�าม า โ ปรเ ซ ส ผ่ า นช้ างโ ด ย มีเ อ ก ลั ก ษ ณ์โ ด ดเ ด่ น คื อ ก ลิ่ น ห อ ม ร สชา ติไ ม่ ข ม บา ด ลิ้ น ไ ม่ มี ร ส ฝา ด หรื อ ร สเ ปรี้ ยว กาแ ฟขี้ ้ช าง มี ก ลิ่ น ห อ ม ละ มุ น ่ต างจา ก กาแ ฟ ทั่ วไ ป เ พราะ บ่ มแ ละ ย่ อ ย ด้ ว ย กระเ พาะช้ าง ท� าใ ห้ ห อ ม พิเ ศ ษ แ ละ ท� าใ ห้ “ร สข ม” ล ด ลงแ ละ ควา ม เ ปรี้ ยว น้ อ ย กว่ า ควา ม พิเ ศ ษ นี้ ท�าใ ห้ กาแ ฟขี้ ช้ าง ห อ ม ละ มุ นแ ละ อร่ อ ยเ ป็ น พิเ ศ ษ ที่ นี่ ที่เ ดี ยว

“ช้ าง ท อง ค�า” โรงงา น กาแ ฟขี้ ้ช างแ ่หงเ ดี ยว ใ น ภา ค อี สา น ผ ู้ สร้ าง สรร ์ค ชุ มช น แ ละ อ นุ รั ก ษ์ สิ่งแว ด ล้ อ ม อ ย่ าง ยั่ง ยื น

กาแ ฟขี้ ช้ าง

จา กโรงงา น ผ ลิ ต กาแ ฟ “ช้ าง ท อง ค�า ” รั บ คั่ ว ผ ลิ ต กาแ ฟ ส ด แ ละ กาแ ฟ ดริ ป ตา ม สั่ง (แ ห่งเ ดี ยวใน ภา ค อี สา น) ร่ ว มเ ป็ น ห นึ่ งใ น ธุ ร กิ จแ ฟร นไ ช ส์ ้รา น กาแ ฟ ก ับเราและเ ติ บโ ตไป ้ดวยกั นเ พียง “ 0 ” บาท ช ม ช้ าง ชิ ม ก าแ ฟ ขี้ ช้ าง ก าแ ฟ พ ร ีเ มี่ ย ม อา หาร ฟิ วชั่ น อา หาร ปั ก ษ์ ใ ต้ ท ี่ คาเ ฟ่ ช้ าง ท อง ค�า ณ ศ ู น ์ย อ นุ รั ก ์ษ ้ช าง ้ช าง ท อง ค�า แ ละ สาขา พระธา ตุ นา ดู น เ ปิ ด ทุ กวั น

บริ ษั ท ช้ าง ท อง ค� า ( ประเ ท ศไ ท ย ) จ� ากั ด

เ ลข ที่ 212 ห มู่ 1 ต� าบ ล นาข่ า อ� าเ ภ อวา ปี ป ทุ ม จัง หวั ด ม หา สาร คา ม โ ทร. 095-169-3212 , 093-686-9016, 043-706-572 : w w w.changthongkhu m.co m : changthongkhu m212 : @chang.tk C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 3

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 4: 3 8: 5 1

พั ก ผ่ อ น เ ติ ม ปั ญ ญา ที่ ...

ปรั ช ญา เร ส ซิเ ด น ท์

เ พราะเรา อ ยู่ใ ก ล้ ส ถา น ศึ ก ษาแ ละ ศู น ย์ รว มธุ ร กิ จใ น อ�าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม ปรั ช ญา เรส ซิเ ด น ท์ บริ การ ห้ อง พั ก ใกล้ แ หล่งช้ อ ป ปิ้ง และสถา นศึ ก ษา ตั กศิ ลา นคร ภายใ นจัง หวั ดม หาสารคาม เดิ น ทางสะดวก ห้ อง พั กสะอาด เครื่ องอ�านวยความ สะดวกคร บครั น ภายใ น ห้ อง เงี ย บสง บเ ป็ นส่ ว นตั ว

แวะ พั กใจร่ ม ๆ พ บ ัป ญ ญา ที่ พั กส บาย ๆ ตอ บโจ ทย์ นั กศึ ก ษา นั ก ่ท องเ ที่ ยวเดิ น ทาง และ นั กธุรกิ จ ที่ ้ต องการควา มเ ็ป นส่ ว นตั วอย่างสง บ ใ นตั วเ มื อง

77/32 ถ. น คร สวรร ค์ ต. ต ลา ด อ.เ มื อง จ. ม หา สาร คา ม 44000

.i n d d 4

8/ 1 1/ 2 5 6 1 9: 2 0: 2 5

ป รั ช ญ า อ พา ร์ ทเ ม น ท์

โ081-320-0901 ท ร. 089-840-1819

12/4 & 12/7 ห ่มู 14 ต� าบลเ กิ้ง อ� าเ ภอเ มื อง จังหวั ด มหาสาร คา ม

.i n d d 5

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 7: 1 9

T al k

E DI T O R’ S M A H A S A R A K H A M 2018

ป ลา ย ฝ น ต้ น ห นา วแ ล้ ว

ิน ต ย ส าร S B L บั น ทึ ก ปร ะเ ท ศไ ท ย ฉ บั บ ิพเ ศ ษ ีม ค ว า ม ีป ติ ี่ทไ ้ดเ ดิ น ท าง มายัง ตั ก ศิ ลา น คร ใ น บวร พระ พุ ทธ ศา ส นา แ ห่งเ ืม อง ม หา สาร คา ม จากวั น นั้นถึงวั น ีน้ ตั้งแ ต่ พระ พุ ทธ อง ์ค ตรั สรู้ แ ละ ปริ ิน พ พา น ใ น ิอ นเ ีด ย จ น ถึ ง พ. ศ. 1 แ ล ะ จ า ก นั้ น ีอ ก ห นึ่ ง พั น สา มร้ อ ย ีป กง ้ล อธรร ม จั กร ็ก ขั บเ ค ลื่ อ นไ ป ทั่วโ ลก รว ม ทั้ง ประเ ท ศไ ทย ็ก ้ด ว ย กั บ ก าร ้ค น พ บ ี่ท ิ่ย งใ ห ่ญ ข อง พร ะ บร ม ธ า ตุ น า ดู น ( น คร จั ม ป า ศรี) ใ น “ พุ ทธ ม ณ ฑ ล ีอ สา น” ิ่ถ น พระ กรร ม ฐา น กว่ า 1039 วั ด ี่ท ี่น ีท มงา น ข องเรา ู้ร สึ กเ ็ป นเ ีก ยร ติ อ ย่ าง สูง ี่ทไ ้ดัร บ การ ้ต อ นรั บเ ็ป น อ ย่ าง ีด ้ด ว ย ควา ม อ บ อุ่ น ต ล อ ด เ ้ส น ทาง การ บั น ทึ ก ี่ท สุ ด แ ห่ ง พร ะ พุ ท ธ ศา ส นาใ น ภา ค ต ะวั น อ อ กเ ีฉ ยงเ ห ืน อ ี่ทเรา ต่ าง ภา ค ภู ิมใ จ ใ น น า ม ข อง นิ ต ย ส าร S B L บั น ทึ ก ปร ะเ ท ศไ ท ย ผ ม ข อ ืถ อโ อ ก า ส ีน้ กรา บขอ บ พระ คุ ณ “ นายสุ ทธิ ชั ย ิอง คยะกุ ล” ้ผู �อ านว ยการส� าน ักงา น พระ พุ ทธ ศาส นา จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม ต ล อ ด จ น ้ผู บริ หาร อง ์ค กร ป ก คร อง ส่ ว น ้ท อง ิ่ถ น ต่ าง ๆ ศา ส น ส ถา น บริ ัษ ท ้ห างร้ า น ฯ ลฯ ซึ่ ง กรุ ณา ส นั บ ส นุ นใ ้ห ีท มงา น �ด าเ ิน น การ จั ด �ท านิ ต ย สาร S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย ฉ บั บ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ใ ้ห ส� าเร็ จ ลุ ล่ วงไ ปไ ้ด ้ด ว ย ีด ครั บ

คุ ณ ุศ ภ กิ จ ศิ ล ป รั ง ส ร ร ค์

บ ร ร ณา ธิ กา ร อ� าน ว ย กา ร นิ ต ย สา ร SBL บั น ทึ ก ป ระเ ท ศไ ท ย

W e bsit e

F ac e b o ok

T el : 0 8- 1 4 4 2- 4 4 4 5, 0 8- 4 8 7 4- 3 8 6 1 E m ail : su p akit.s @liv e.c o m

บ ริ ษั ท ส มา ร์ ท บิ ซิเ น ส ไ ล น์ จ� ากั ด 9 / 4- 6 ถ น น รา ม อิ น ท รา แ ข วง อ นุ สา ว รี ย์ เ ข ต บางเ ข น ก รุ งเ ท พ ฯ 1 0 2 2 0 โ ท ร. 0- 2 5 2 2- 7 1 7 1 แ ฟ ก ซ์. 0- 2 9 7 1- 7 7 4 7 F A CEB O O K : SBL บั น ทึ ก ป ระเ ท ศไ ท ย

E DT

.i n d d 6

E M AIL : s bl 2 5 5 3 @ g m ail.c o m

สะ พ า นไ ม้ แ ก ด� า อ� า เ ภ อ แ ก ด� า

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 0 2: 4 6

T al k

E DI T O R’ S M A H A S A R A K H A M 2018 ค ณะ ผู้ บ ริ ห า ร

นิ ต ย ส า ร S B L บั น ทึ ก ป ระเ ท ศไ ท ย

ค ณะ ที ่ป รึ ก ษ า ศ. ด ร. ก ฤ ช เ พิ่ ม ทั น จิ ต ต์ พ ลเ อ ก ส ร ชั ช ว ร ปั ญ ญา ด ร. นิเ ว ศ น์ กั นไ ท ย รา ษ ฎ ร์ ด ร. ป ระ ยุ ท ธ คงเ ฉ ลิ ม วั ฒ น์ ด ร. ชา ญ ธา ระ วา ส ด ร. สุ มิ ท แ ช่ ม ป ระ สิ ท ด ร. วั ล ล ภ อา รี ร บ ด ร. พิ ชั ย ท รั พ ย์เ กิ ด ด ร.ไ อ ศู ร ย์ ดี รั ต น์ ด ร. สุเ ท ษ ณ์ จั น ท รุ ก ขา ด ร. อ ร ร ถ สิ ท ธิ์ ตั น ติ วิ รั ช กุ ล

บ ร ร ณ า ธิ ก า ร อ� า น ว ย ก า ร ุศ ภ กิ จ ศิ ล ป รั ง ส ร ร ค์ บ ร ร ณ า ธิ ก า ร บ ริ ห า ร อั ค รา พง ษ์ ศิ ล ป รั ง ส ร ร ค์ บ ร ร ณ า ธิ ก า ร ง า น บุ ค ค ล พง ษ์ ศั ก ดิ์ พ ร ัณ ฐ วุ ฒิ กุ ล ว นั ส ก ฤ ษ ณ์ ศิ ล ป รั ง ส ร ร ค์ บ ร ร ณ า ธิ ก า ร ก า ร ต ล า ด ปั ณ ณ์ ฐาโ ช ค ธ น สา น สิ ท ธิโ ช ติ ่ฝ า ย ก ฎ ห ม า ย ส ม คิ ด ห วั งเ ชิ ด ชู วง ศ์ ท วิ ช อ ม ร นิ มิ ต ร

ก อ ง บ ร ร ณ า ธิ ก า ร

นิ ต ย ส า ร S B L บั น ทึ ก ป ระเ ท ศไ ท ย

่ฝ า ย ป ระ ส า น ง า นโ ค ร ง ก า ร ภ า ค รั ฐ แ ละเ อ ก ช น

ผู้ จั ด กา ร

กิ ต ติ ชั ย ศ รี ส มุ ท ร

ค ณะ ที ม งา น

ิว ท ยา กา ริ น ท ร์ ภา น พ เ พิ่ ม พง ศ์ วง ศ์ วา น ณั ฐ ภู มิ ศิ ริ ว ร รโ ณ ่ฝ า ย ป ระ ส า น ง า น ข้ อ มู ล

ผู้ จั ด กา ร ฝ่ า ย ป ระ สา น งา น ข้ อ มู ล

นั น ท์ ธ นา ดา พ ล พ ว ก

ป ระ สา น งา น ข้ อ มู ล

ศุ ภ ญา บุ ญ ช่ ว ย ชี พ นง ลั ก ษ ณ์ เ ที ย มเ ก ตุ ท วีโ ช ค

นั กเ ขี ย น

คุ ณิ ตา สุ ว ร ร ณโ ร จ น์ ่ฝ า ย ป ระ ส า น ง า น จั ง ห วั ด ก ช ก ร รั ฐ ว ร

w w w.s bl.c o.t h

E DT

.i n d d 8

ศิ ล ป ก ร ร ม

ผู้ จั ด กา ร ฝ่ า ย ศิ ล ป ก ร ร ม พั ช รา ค� ามี

ก รา ฟิ ก ดีไ ซ น์

ิพ ม พ์ พิ สุ ท ธิ์ พั ง จู นั น ท์ ว รเ ช ษ ฐ ส ม ป ระ สง ค์ จั ก ร พั น ธ์ สิ ง ห์ ดี

ช่ า ง ภา พ

ัช ย วิ ช ญ์ แ สงใ ส ป ณ ต ปิ ติ จา รุ วิ ศา ล กิ ติ วั ฒ น์ ทิ ศ มั่ ง วิ ท ยา ป ระเ ส ริ ฐ สั ง ข์

กู่ สั น ต รั ต น์ อ� าเ ภ อ น า ดู น

ตั ด ต่ อ วี ดีโ อ

วั ช ร ก ร ณ์ พ ร ห ม จ ร ร ย์ ่ฝ า ย บั ญ ชี / ก า รเ งิ น

บั ญ ชี

ปั ฐ มา ภ ร ณ์ แ สง บุ รา ณ

ผู้ จั ด กา ร ฝ่ า ย กา รเ งิ น สุ จิ ต รา แ ด นแ ก้ ว นิ ต

กา รเ งิ น

ัจ น ทิ พ ย์ กั น ภั ย ณ ภั ท ร ชื่ น ส กุ ล ช วั ล ชา น ก ขุ น ท อง กู่ น้ อ ย อ� าเ ภ อ น า ดู น

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 0 2: 3 0

Pi m a ni n n G r a n d & Res o rt

โ ร ง แ ร ม ิพ ม า น อิ น น์ แ ก ร น ด์ & รี ส อ ร์ ท

โรงแร มเ ปี่ ย ม คุ ณ ภา พ รา คา มิ ตร ภา พ

บร ิ การ ห้ อง พั ก สะ อา ด สว่ าง สง บ ส บา ย ห ลา ก ห ลา ย สไ ต ล์ ทุ ก ห้ อง พร้ อ มเ ครื่ องใช้ คร บ ครั น สไ ต ล์ พิ มา น อิ น น์ แ กร น ด์ บริ การ ห้ อง ประชุ ม สั ม ม นา ห้ องจั ดเ ลี้ ยง สัง สรร ค์ บริ การ อา หารแ ละเ ครื่ อง ดื่ ม

รี วิ วจา กใจ ... ผู้เข้ า พั ก

“ ห้ อง พั กใ ห ม่ สว ย สะ อา ด มา ก กว้ าง รา คาโ อเ ค มา กๆ อา หาร อร่ อ ย ช อ บ ค่ะ” “ ห้ อง พั ก มี ห ลา ยรู ปแ บ บ พั ก มาเ กื อ บ ห ม ดแ ล้ ว ดี ทุ กแ บ บ แ ละรา คา ถู ก ด้ ว ย ค่ะ” “ ที่ พั ก สะ อา ด สว ย บรร ยา กา ศ ดี มา ก ไ ปงา นแ ต่งงา น เ พื่ อ น มา ค่ะ ประ ทั บใจ”

โรงแร ม พิ มา น อิ น น์ แ กร น ด์ & รี ส อร์ ท

ั้ตง อ ยู่เ ลข ที่ 112 ห มู่ ที่ 6 ถ น นแจ้ง ส นิ ท บ้ า น นา ดี ต� าบ ล บร บื อ อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม 44130 Tel: 0-4302-0199, 098-104-3989

C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 3 4: 2 2

Va s u Ho t el M a h as a r a k h a m

ที่ พั ก อั นแ ส น อ ภิ ร ม ย์ใจ ก ลางเ มื อง ม หา สาร คา ม FA CEB O OK : vasuhotel1981

โรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม

โรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม ั้ตง อ ยู่ใ น ย่ า น ตั วเ มื อง ม หา สาร คา ม ที่ มี ชื่ อเ สี ยงแ ละเ ดิ น ทางเข้ า ถึงไ ด้ สะ ดว ก ที่ พั ก น� าเ ส น อ สิ่ง อ�านว ย ควา ม สะ ดว ก มา ก มา ย ที่ จะ ท� าใ ห้ การเข้ า พั กข อง คุ ณเ ป็ น ประ ส บ การ ณ์ ที่ น่ า อ ภิ ร ม ย์ พร้ อ ม สิ่ง อ�านว ย ควา ม สะ ดว ก ส บา ย ม อ บใ ห้ คุ ณ เช่ น Wi-Fi ฟรี ใ น พื้ น ที่ สาธาร ณะ, ที่ จ อ ดร ถ ส่ ว น ตั ว, รู มเซ อร์ วิ ส, ห้ อง ประชุ ม, ร้ า น อา หาร เ ป็ น ต้ น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

.i n d d 1 0

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 6: 2 4

อิ่ ม อร่ อ ย กั บ บุ ฟเ ฟ่ ต์ ยา มเช้ า ข อเชิ ญ ผ่ อ น ค ลา ยใ น ห้ อง พั ก อั นแ ส น สะ ดว ก สบายที่ มี พร้ อมทั้ง ้ห องปลอดบุ หรี่, เครื่ องปรั บอากาศ, โ ต๊ะเขี ย น ห นัง สื อ, โ ทร ทั ศ น์ (เ คเ บิ ล) อี ก ทั้ง สิ่ง อ�านว ย ควา ม สะ ดว กเ พื่ อ การ นั น ท นา การเช่ น บริ การ น ว ด ล้ ว นเข้ า กั น ดี กั บ บรร ยา กา ศ อั น สุ ข สง บข องโรงแร ม โรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม กั บ บรร ยา กา ศ อั น อ บ อุ่ น ข อเชื้ อเชิ ญ ทุ ก ท่ า น ด้ ว ย การ บริ การ ดีเ ยี่ ย ม คื อ สิ่ ง ที่ คุ ณ จะไ ด้ สั ม ผั สระ หว่ างเข้ า พั ก ที่ โรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม การเ ด ิ น ทาง จา ก ตั วเ มื อง ม หา สาร คา มเข้า ถ น น เ ฉ ลิ ม พระเ กี ยร ติ ร. 9 ตรง มา ทางโรง พ ยา บา ล ม หา สาร คา ม จะเ ห็ นโรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม อ ยู่ ติ ด กั บ ส ห ก ร ณ์ อ อ ม ท รั พ ย์ ค รู ริ ม ค ล อง ส ม ถ วิ ล ใ น อ�าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม

โรงแร มว สุ ม หา สาร คา ม

ตั้ง อ ยู่ ที่ 10 ถ น นเ ฉ ลิ ม พระเ กี ยร ติ ร.9 ต. ต ลา ด อ.เ มื อง ม หา สาร คา ม จ. ม หา สาร คา ม 44000 ส�าร อง ห้ อง พั ก โ ทร. 0-4371-2354, 09-1872-7506 C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 1

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 6: 3 1

C O NTE NTS M A H A S A R A K H A M ฉ บั บ ที่ 82 จัง หวั ด ม หา สาร คา ม พ. ศ.2561

2 01 8

iss u u จั ง ห วั ด ม ห า ส า ร ค า ม

ม หา สาร คา ม เ มื อง พระ พุ ทธ ศา ส นา ตั ก ศิ ลา น ครแ ห่ง อิ สา น

ใ ต้ ร่ ม พ ระ บ า ร มี “โ ค ร ง ก า ร ฟ า ร์ ม ัต ว อ ย่ า ง ต า ม พ ระ ร า ช ด� า ริ บ้ า น ก� า ีพ ้”

เ พื่ อ ส อ นชาว บ้ า นใ ห้ สะ ส ม อา หารเ พิ่ มขึ้ น จะไ ด้ไ ม่ มี ปั ญ หาเรื่ อง อา หาร การ กิ น แ ละ ท� าฟาร์ ม ตั ว อย่ าง

บั น ทึ กเ ้ส น ท า ง ค ว า มเ ป็ น ม า

เ มื อง พระ พุ ทธ ศา ส นา “ ม หา สาร คา ม” ตั ก ศิ ลา น คร ฐา นแ ห่งธรร ม ตั้งแ ต่ ส มั ย คุ ป ตะ ต อ น ป ลายแ ละ ปา ละวะข อง อิ นเ ดี ย

แ ก่ งเ ลิ ง จา น อ� าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม

พระ บร ม ธา ตุ นา ดู น อ� าเ ภ อ นา ดู น

E X C L U SI V E

บั น ทึ กเ ้ส น ท า ง พ บ �ส า นั ก พ ระ ุพ ท ธ ศ า ส น า จั ง ห วั ด ห ลั ก ธ ร ร ม ทา ง พ ระ ุพ ท ธ ศา ส นา มี �ส าค ั ญ งยิ่ ต่ อ กา ร ัพ ฒ นา แ ละ ค วา ม มั น่ ค ง ข อ ง ป ระเ ท ศ ชา ติ

นา ย สุ ทธิ ชั ย อิง ค ยะ กุ ล

ผู้ อ� ำ นว ย ก ำร ส� ำ นั กงำน พระ พุ ทธ ศ ำส น ำจัง หวั ด ม หำส ำร คำม

.i n d d 1 2

เ จ้ า ค ณะ จั ง ห วั ด วั ด ม ห า ชั ย วั ดแร กใ น ประวั ติ ศา ส ตร์ การ ก่ อ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา ม

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 2 0: 5 3

76 78 80 82 84 86

90 92 94 98

วั ด อ ภิ ิส ท ธิ ์

วั ด หั ว ขั ว / วั ด ป ร มั ย

วั ด ท่ า ง า ม

วั ด ติ ก ข ม ณี ว ร ร ณ

วั ดเ ท พ วิ ห ค

วั ด บ้ า น ป่ า ช า ด

วั ด ีส ช ม ูพ

กู่ สั น ตรั ต น์ อ� าเ ภ อ นา ดู น

วั ดใ ต้ ด ง น้ อ ย

วั ด ขุ น พ ร ห ม

บั น ทึ กเ ้ส น ท า ง ่ท อ งเ ที ่ย ว

อโร ค ย ำศ ำล - คั ม ภีร์ ท ำง ศำส น ำ

วั ด ป่ า อ า ิศ ร า ว า ส (เ ก าะเ กิ ้ง) ัว ด ป่ ำอ ำศิร ำวำส เ ก ำะเ กิ้ง (วั ด ป่ ำวังเ กำะเ กิ้ง) ป ฏิ บั ติ ธรร ม บ นเ ก ำะ ก ลำงแ ม่ น�้ ำชี

วั ดเ ห นื อ ด ง ้น อ ย

สร้ าง ด้ ว ย ศิ ลาแ ลงเ ป็ น ศิ ล ปะข อ มแ บ บ

.i n d d 1 3บ ำน ประ ตู ศ ำล ำก ำรเ ปรี ย

วั ด ุส ว ร ร ณ ม ง ค ล

ญ

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 2 1: 0 2

C O NTE NTS ฉ บั บ ที่ 8 2 จั ง ห วั ด ม ห า ส า ร ค า ม พ. ศ. 2 5 6 1

พระ พุ ท ธรู ป ยื น มง ค ล

ท ร ง อ า นุ ภ า พ แ ละ ัศ ก ดิ ิ์ส ท ธิ ์ วั ด ุพ ท ธ ม ง ค ล

100

ัว ดเ จ ริ ญ ผ ล “ ห ลวง ่พ อชิ นวร ์ณ” หรื อ “ ห ลวง ่พ อ พระ พุ ทธชิ นวร ์ณ” เ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์โ บรา ณ คู่ บ้ า น คู่เ มื อง ชาว ม หา สาร คา ม ปั จจุ บั น ประ ดิ ษฐา น ตั้งเ ด่ นเ ป็ น สง่ า ภา ยใ น อุโ บ ส ถวั ดเจริ ญ ผ ล

104 108 114 116

วั ดเ ก ษ รเ จ ริ ญ ผ ล วั ด ป ทุ ม ว น า ร า ม วั ด อุ ด ม วิ ท ย า

วั ดเ จริ ญ ผ ล

.i n d d 1 4

วั ด ุพ ท ธ ป ระ ดิ ษ ฐ์ ( วั ด บ้ า นโ น น)

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 2 1: 0 8

จั ง ห วั ด ม หา สา ร คา ม

ส า ร บั ญ M A H A S A R A K H A M 2 0 1 8

118

ัว ด ป่ า บ้ า น จ า ร อา ยุ วรร ณะ สุ ขะ พ ละ “ พระ พุ ทธรั ต น ปั ญ ญา ประชา นุ สร ณ์”

122 124 128

วั ด ป่ า ห น อ ง คู วั ด วั ง ป ล าโ ด วั ด บ ร บื อ ส ร า ร า ม

132

วั ด ห น อ ง ก ก

136

วั ด ชั ย ม ง ค ล

142

วั ด ก ล า ง

146

วั ด ุส พ ร ร ณ ัพ ต ร์

148

วั ดโ น น ีส ล า

วั ด ป่ า บ้ า น จา น

.i n d d 1 5

150

วั ด ลั ฎ ฐิ วั ล ( บ้ า น น า ข่ า)

0 7/ 1 1/ 6 1 1 4: 2 1: 1 3

บ้ า น ช า ญ ช ล รี ส อ ร์ ท - B a a n C h a r n c h ol r e s o rt -

บ้ า น แ ห่ ง ค ว า ม สุ ข ใ จ ก ล า งเ มื อ ง ม หา สาร คา ม บ้ า น พั ก ที่ ใ ห้ ก ลิ ่น ไ อ ท ้ อ ง ทะเ ล

บ้ า น ชา ญ ช ล รี ส อร์ ท บ ริ การ ห้ อง พั ก ทั้ งเ ตี ยง คู่ แ ละเ ตี ยงเ ดี่ ยว ภา ยใ น ห้ อง พ ั ก ม ี T V เ ครื่ อง ท�า น�้ าอุ่ น กา ต้ ม น�้ าร้ อ น W i Fi ฟ รี ม ี ที่ จ อ ดร ถ ส่ ว น ตั ว อ ี ก ทั้ ง ยั ง มี บริ การ กาแ ฟ แ ละ คุ ก กี้ มี ห้ อง อ า ห า ร ที่ ลู ก ค้ าโ รงแ ร ม แ ละ ลู ก ค้ า ทั่ วไ ป สา มาร ถ มาใ ช้ บริ การไ ด้ (เ ปิ ด 7: 0 0 - 2 0: 0 0 น.) บริ การ อา หาร จา น ด่ ว น หรื อ อา หาร ตา ม สั่ ง มี ห้ อง ประชุ ม ส ั ม ม นา พร้ อ ม ด้ ว ย อ ุ ป กร ณ์ คร บ ครั น L C D Pr oj e ct or, L C D T V, ชุ ดเ ครื่ องเ สี ยง ฟร ี!! ( สา มาร ถร องรั บไ ด้ 2 0 - 4 0 ท่ า น) พร้ อ ม ม ี บริ การ อา หารแ ละข องว่ าง

มี บุ ฟเ ฟ่ ต์ ข น ม จี น

ุท กวั นเ สาร์ - อา ท ิ ต ย์ ท่ า น ละ 79 บา ท (ไ ม่ รว มเ ครื่ อง ดื่ ม) เว ลา 10:00-14:00 น.

C H E C KI N

1 2: 0 0 P M C HE C K O UT

1 2: 0 0- 1 4: 0 0 P M

บ้ า น ช า ญ ช ล รี ส อ ร์ ท ( B a a n C h a r n c h ol r e s o rt ) เ ลข ที่ 185 ห มู่ ที่ 6 บ้ า น ห น อง จิ ก ต�าบ ลแ ก่ งเ ลิ ง จา น อ� าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม จั ง ห วั ด ม หา สาร คา ม

ติ ด ต่ อ แ ละ ส� า ร อ ง ห้ อ ง พั ก 16

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

.i n d d 1 6

ส ถา น ที่ ท่ องเ ที่ ยว บริเว ณใ ก ล้เ คี ยง “ พระ ธา ตุ นา ดู น” กา รเ ดิ น ทาง สา มาร ถเรี ย ก Taxi มาไ ด้ หรื อ จะใ ห้ ทางโรงแร มแ นะ น� า taxi ก็ไ ด้

0 9- 4 9 2 9- 6 2 01, 0- 4 3 7 0- 6 5 81 0 5/ 1 1/ 6 1 1 9: 5 3: 3 8

De b u a

M a h as a r a k h a m Facebook : เดอ บั ว ม หาสารคาม

จุ ดเริ่ ม ต้ นแ ห่ ง ควา ม สุ ขแ ละ ควา ม สะ ดว ก ส บา ย

เ ด อ บั ว ม หา สาร คา ม พร้ อ ม ต อ บ ส น อง ควา ม ต้ อง การข อง ผู้เข้ า พั ก อ ย่ างเ ต็ ม ที่

เ ด อ บั ว ม หา สาร คา ม เ ด อ บัว ม หา ส าร คาม ตั้ง อ ยู่ใ น ย่ าน ตั วเ มื อง ม ห าส าร คาม เ ป็ นจุ ดเริ่ ม ต้ น ที่เ ห ม าะเจาะ ส� า หรั บ ก ารเ ที่ ยวช ม ม หาส าร คาม ไ ม่ ว่ าจะเ ดิ น ทางเ พื่ อ ติ ด ่ต อธุ ร กิ จ หรื อ ่ท องเ ที่ ยว ผู้เข้ าพั กจะเ พลิ ดเ พลิ น ไ ป กั บ บริ การ แ ละ สิ่ง อ� า นว ย สะ ดว กข อง ที่ พั กแ ่หง นี้ ต ล อ ด ก ารเข้ าพั ก ฟร ี Wi- Fi ทุ ก ห้ อง, รู มเ ซ อร์ วิ ส ( R o o m service) 24 ชั่ วโมง, ระบบ ความ ปลอ ด ภั ย 24 ชั่ วโมง, แ ม่ บ้าน ท� า ค ว าม สะ อ าดร าย วั น, Wi- Fi ฟรี ใ น พื้ น ที่ สาธาร ณะ เ ดอ บัว ตอ บรั บ ทุ ก ความสะ ดว กส บ ายส�า หรั บ แข ก ้ผูเข้าพั กไ ้ดเ พ ลิ ดเ พ ลิ นโ ด ยเ ฉ พ าะ ห้ อง พั ก อั น แส นสะ ดว กส บายของ ที่ พั ก ซึ่ง มี พร้ อ ม ทั้งโ ทร ทั ศ ์น จ อแ บ น, กระจ ก, โซ ฟา, ผ้าข น ห นู, ตู้เ สื้ อ ผ้ า แ ละ เ ตี ยงเ พื่ อ สุ ข ภาพจะช่ ว ยใ ้ห ่ท าน น อ น ห ลั บ พั ก ่ผ อ น ไ ด้ อ ย่างเ ต็ ม อิ่ ม อี ก ทั้ ง ที่ พั ก มี ทางเ ลื อ ก ด้ าน นั น ท น าก าร มาก ม ายเ พื่ อ น� า คว าม ่ผ อ น ค ล าย ม า ใ ห้ ท่าน ด้ ว ย บริ ก าร ที่ วางใจไ ด้ แ ละ พ นั กงาน มื อ อ าชี พ

เ ด อ บั ว ม หา สาร คา ม ( De bua Mahasarakha m)

เ ลข ที่ 20 ซ อ ย ศรี สวั ส ดิ์ ด� าเ นิ น 23 ต� า บ ล ต ลาด อ� าเ ภ อเ มื อง ม ห าส าร คาม จัง หวั ด ม ห าส าร คาม 44000 ส� าร อง ห้ อง CพัHก โA Cทร. 0-4372-2799 , 099-638-1939 H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย 17

.i n d d 1 7

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 3: 1 8

To n g Kai y a n g Res t a u r a nt

a iy a n

k g .m a h a sa ra

n gk

ไ ก่ ย่าง, ป ลา ท อ ด ส มุ นไ พร, ป ลา ส้ ม ท อ ด, ต้ ม พวงไข่, แ กง หวา ย , ต�าลาว แ ละ อี ก ห ลา ก ห ลา ยเ ม นู พร้ อ มเ สิ ร์ ฟ

สว น อา หารโ ต้งไ ก่ ย่ าง

(Tong Kaiyang Restaurant) เ ิป ด บริ การ ตั้งแ ่ตเวลา 9.30-18.00 น. ท ุ กวั น ไ ม่ มี วั น ห ยุ ด อิ่ มอร่ อ ย กั บอา หารเ ม นูเ ด็ ด “ สวน อา หารโ ้ตง ไ ก่ ย่ าง” ใน อา คารเรื อ นไ ม้ อ อ กแ นว สไ ต ล์ ย้ อ น ยุ ค มี มุ มถ่ายรู ปสวยๆ ท ั้งห้ องแอร ์หร ือจะ มุ มแ บ บรั บล ม O pen Air ก ็ มี บริ การ คร บ น ั่ง ส บา ย ห ลัง คา สูง อา กา ศ ถ่ า ยเ ทไ ด้ ดี มา กไ ม่ รู้ สึ ก อึ ด อั ด พ ร้ อ มเ ม นู ที่ ห ลา ก ห ลา ย ร สชา ติ อร่ อ ย

เ ม นูแ นะ น�า : ไ ่ก ่ยาง, ไ ่ก ้บา น ทอ ด, ปลา ทอ ดส ม ุ นไ พร,

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

ปลาส้ ม ทอ ด, ต้ ม พวงไข่, แ กงหวาย, ปลาเ น ื้ ออ่ อ น ทอ ด กระเ ที ย ม, ลา บ ป ลา ต อง, ป ลา ท อ ด น า�้ป ลา, ่อ อมปลาเนื้ ออ่ อน, ลาบเป็ ด, ต า�ถา ด, ต า�ลาว, ต า�้กุงส ด และอี กหลากหลายเ ม นู พร้ อ มเสิ์ร ฟ การเ ดิ น ทาง : ร้า น ตั้งอยู่ใ กล้แย ก ศาลา กลาง ( ห ลังใ ห ม่) ถ ้า ท่ า นเ ดิ น ทาง มาจา กจัง หวั ด ขอนแก่ นหรื อจากอ�าเ ภอบรบื อ ให้ ่ทานเ ดินทาง บ น ถ น นเ ลี่ ยงเ มื อง ทางไ ปจัง หวั ดร้ อ ยเ อ็ ด เ มื่ อ ถึ งแ ย ก ศา ลา ก ลางใ ห้ ท่ า น ก ลั บ ร ถ มา ประ มา ณ 500 เ ม ตร ท่ า นจะเจ อ ้ป า ย ทาง เข้ าร้ า นโ ต้งไ ก่ ย่ าง ต ั้งอยู่เลขท ี่132 ถ น นเล ี่ ยงเ มื อง มหาสาร คา ม ต� าบ ลแวง น่ าง อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม 44000 โ ทร ศั พ ท์ ส�าร องโ ต๊ะแ ละ อา หาร 0-4377-7788 , 087-8551060 w w w.tongkaiyang.co m

.i n d d 1 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 5: 4 0

To n g Ho t el โรงแร มโ ต้ง

เ ติ มเ ต็ ม ควา ม ส ดชื่ น ทุ ก การเ ดิ น ทาง

โรงแร มโ ต้ง เ ป็ น ส ถา น ที่ พั ก อั น ลง ตั ว ส�าหรั บ นั ก ท่ องเ ที่ ยว ที่ ต้ อง การ ดื่ ม ด�่ ากั บ สี สั นข อง ม หา สาร คา ม อ ย่ างเ ต็ ม ที่ ที่ พั ก ตั้ง อยู่ ่หางจากใจกลางเ มื องเ พี ยง 2.5 ก ิโลเ ม ตร ผ ู้เข้า พั กจึงเ พลิ ดเ พลิ น กั บ กิ จ กรร ม ที่ ห ลา ก ห ลา ย แ ละแ ห ล่ง ท่ องเ ที่ ยว มา ก มา ยข อง ตั วเ มื องไ ้ดโ ดยง่าย เ นื่ องจา ก ที่ พั ก ตั้งอยู่ใ น ท�า เล ที่เ ดิ น ทางสะ ดว ก ท่ า น สา มาร ถเ ดิ น ทางไ ป ยัง ส ถา น ที่ ท่ องเ ที่ ยว ย อ ด นิ ย ม ต่ างๆ ข องเ มื องไ ด้โ ด ยง่ า ย โรงแร มโ ต้ง ม ี บริ การ ที่ ส ม บู ร ณ์แ บ บแ ละ สิ่ง อ�า นว ย ควา ม สะ ดว ก ที่ จ� าเ ป็ น อ ย่ าง คร บ ครั น เ พื่ อ ค อ ยเ ติ ม ควา ม ส ดชื่ นใ ห้แ ก่ ้ผูเข้า พั ก เ พื่ อ ควา ม สะ ดว กส บา ยของ ้ผูเข้า พั ก ท ี่ พั ก มี รู มเซอร์ วิ ส 24 ชั่ วโ มง, ฟรี Wi-Fi ทุ ก ห้ อง, แ ผ น ก ต้ อ นรั บ 24 ชั่ วโ มง, Wi-Fi ใ น พื้ น ที่ สาธาร ณะ, ที่ จ อ ดร ถ ส่ ว น ตั ว บริ การ ้ห อง พั ก 12 ห้ อง ท ุ ก ้ห อง ต กแ ่ตง อ ่ย าง มี ร ส นิ ย มเ พื่ อ มอ บ ควา มสะ ดว กส บาย ่ตางๆ ไ ่ม่วาจะเ ็ป นราว ตา ก ้ผา, ฟร ีกาแ ฟ ส� าเร็ จรู ป, กระจ ก, ผ้ าข น ห นู, ตู้เ สื้ อ ผ้ า น อ กจา ก นี้ ที่ พั ก ยังจั ด เ ตรี ย ม กิ จ กรร ม นั น ท นา การ ห ลา ก ห ลา ยไว้ใ ห้ ผู้เข้ า พั กไ ด้ เ พ ลิ ดเ พ ลิ น ไ ่ม่วาจุ ด ่มุง ห มายใ น การเ ดิ น ทางของ ่ทา น คื ออะไร โรงแร มโ ้ตง คื อ ตั วเ ลื อ ก ที่เ ห มาะเ จาะ อ ย่ าง ยิ่ ง ส� าหรั บ การ พั ก ผ่ อ นใ น ม หา สาร คา ม โ ต้ง Hotel ท ี่ พั ก สไ ต ล์ รี ส อร์ ท ระ ดั บ 5 ดาวข องจ ัง หวั ด ม หา สาร คา ม บรร ยา กา ศ ดี รา คา ถู ก

h o te l.m a h a sa ra k h

to n g

โรงแร มโ ต้ง ม หา สาร คา ม

ตั้ง อ ยู่ใ ก ล้ ศู น ย์ ราช การ บ น ถ น นเ ลี่ ยงเ มื อง ซ อ ย ดวง ดาว ต� าบ ลแวง น่ าง อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ส� าร อง ห้ อง พั ก โ ทร. 0-4370-6884, 087-855-1060 C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 9

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 5: 4 9

MAHA SARAKHA M

ท่ อ ง ม หา สา ร คา ม วั น นี้... ส ง บเ งี ย บแ ละเ รี ย บ ง่ า ย ตา มแ บ บ ฉ บั บ ข อ งเ มื อ ง อี สา น เ ปี่ ย ม ด้ ว ย ท รั พ ยา ก ร กา ร ท่ อ งเ ที่ ย ว ที่โ ด ดเ ด่ นใ น ด้ า น ป ระ วั ติ ศา ส ต ร์ วั ฒ น ธ ร ร ม แ ละ ป ระเ พ ณี ท้ อ ง ถิ่ น ที่ มี รา กแ ห่ ง บ ว ร พ ระ พุ ท ธ ศา ส นา ก ว่ า พั น ปี สั ม ผั ส กั บ วิ ถี ชี วิ ต อั น บ ริ สุ ท ธิ์ใ น วิ ถี ชา ว บ้ า นแ ห่ ง พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา นเ ส น่ ห์ วิ ถี พุ ท ธ ที่ นั บ วั น หาไ ด้ ยา กใ น สั ง ค มเ มื อ ง ปั จ จุ บั น

“ ลิ งแ ส ม สี ท อ ง” ที่เ ดี ย วใ นโ ล ก ว น อุ ท ยา นโ ก สั ม พี

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 2 0

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 3 9

MAHA SARAKHA M

ศิ ล ปะแ ห่ ง ดิ น... ห มู่ บ้ า น ปั้ น ห ม้ อ M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

A D___

.i n d d 2 1

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 4 1

MAHA SARAKHA M

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 2 2

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 4 2

พ ระ อา ทิ ต ย์ ต ก ดิ น ี่ท... แ ก่ งเ ลิ ง จา น

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

A D___

.i n d d 2 3

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 4 2

MAHA SARAKHA M พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น กา ร ค้ น พ บ ที่ ยิ่ งใ ห ญ่ พ ระ บ ร ม ธา ตุ นา ดู น ( น ค ร จั ม ปา ศ รี)

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 2 4

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 4 4

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

A D___

.i n d d 2 5

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 4 5

MAHA SARAKHA M ส มใ จ นึ ก ทุ ก ป ระ กา ร พ ระ พุ ท ธ รู ป มิ่ งเ มื อ ง แ ละ พ ระ พุ ท ธ รู ป ยื น ม ง ค ล

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 2 6

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 5 0

ูศ น ย์ วั ฒ น ธ ร ร ม ท้ อ ง ถิ่ น ภา ค ตะ วั น อ อ กเ ฉี ย งเ ห นื อ วั ด ม หา ชั ย พ ระ อา รา ม ห ล ว ง

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

A D___

.i n d d 2 7

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 5 1

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 2 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 5 2

MAHA SARAKHA M

ส่ อ ง น กเ ป็ ด น�้ าจา กไ ซ บีเ รี ย สะ พา นไ ม้ แ ก ด� า M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

A D___

.i n d d 2 9

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 5: 1 3: 5 4

B A A N K A M P HI “โ ค ร ง ก า ร ฟ า ร์ ม ตั ว อ ย่ า ง ต า ม พ ระ ร า ช ด� า ริ บ้ า น ก� า ีพ ้” จั ง ห วั ด ม ห า ส า ร ค า ม “ ที่ ฉั น ท�าฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง นี้ เ พื่ อ ส อ นชาว บ้ า นใ ห้ สะ ส ม อา หารเ พิ่ มขึ้ น จะไ ด้ ไ ม่ มี ปั ญ หา เรื่ อง อา หาร การ กิ น และ ท� าฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง และ อ ย่ าง ที่ 2 ค ื อ ต ้ อง การใ ห้ ทุ ก ๆ ค น ท ี่ ข้ า พเจ้ า พ บ ปะไ ด้ มี อาชี พ ม ี ทาง ท�า มา หา กิ น ค ื อ รั บเขาเข้ า มาแ ล้ วจ่ า ยเงิ นใ ห้เขาเ ป็ น ลู กจ้ างใ น ฟาร์ ม ฯ เว ลาเ ดี ยว กั นเขา ก็เ ห็ นวิ ธีเ ลี้ ยงเ ป็ ด เ ลี้ ยงแ กะ เ ลี้ ยง อะไร ทั้ง ห ลา ย อ ย่ าง ไ ด้เงิ นแ ละไ ด้ ค่ าจ้ าง ทุ กวั น ข้ า พเจ้ า ก็ บ อ กว่ า ต้ อง การ ค นงา น มา ก ๆ เ พื่ อใ ห้ ชาวเขาเ ห ล่ า นี้ไ ด้ มีงา น ท�า…” พร ะรำ ช ด� ำรั ส ข อง ส มเ ด็ จ พร ะ นำงเ จ้ ำ สิ ริ กิ ติ์ พร ะ บร มรำ ชิ นี นำ ถ ใ น ส มเ ด็ จ พร ะ ปร มิ น ทร ม หำ ภู มิ พ ล อ ดุ ล ยเ ด ช บร ม นำ ถ บ พิ ตร รั ช กำ ล ที่ 9 ณ ศำ ลำ ดุ สิ ตำ ลั ย พร ะ ต� ำห นั ก จิ ตร ล ดำรโ ห ฐำ น เ มื่ อวั น ที่ 1 1 สิ ง หำ ค ม พ. ศ. 2 5 4 6

โ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง ตา ม พระราช ด�าริ บ้ า น ก� าพี้ ต ั้ ง อ ยู่ใ น ต� าบ ล ก� าพี้ อ �า เ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม จา กแ นว พระราช ด�า ริ ส มเ ด็ จ พ ระ น างเ จ้ า สิ ริ กิ ติ์ พ ระ บ ร ม ร า ช ิ นี น า ถ เ มื่ อ วั น ที่ 2 1 พ ฤ ศจิ กา ย น พ. ศ. 2 5 4 3 พระ อง ค์เ ส ด ็จ พระราช ด�า เ นิ น มาเ ยี่ ย ม ส มาชิ ก ก ลุ่ ม ท อ ผ้ าไ ห ม แ ละรา ษ ฎร บ้ า น ก�า พี้ ห ม ู่ ที่ 1 แ ละ ห มู่ ที่ 12 ต� าบ ล ก� าพี้ อ �า เ ภ อ บร บื อ จัง ห วั ด ม หา สาร คา ม ใ น ครั้ ง นั้ น ส่ ว น รา ช กา ร ที่เ กี่ ย ว ข้ องไ ด้ พิ จา ร ณา คั ดเ ลื อ ก รา ษ ฎ ร ยา ก จ น จา ก บ้ า น ก� าพี้ แ ละ ห มู่ บ้ า นใ ก ล้เ คี ยง เ พื่ อข อ พระรา ช ทา นเข้ าเ ฝ้ า ฯ พระ อง ค์ ทรง พระ กรุ ณาโ ปร ดเ ก ล้ า ฯ รั บรา ษ ฎรเ ห ล่ า นั้ น เข้ าเ ป็ น ส มาชิ ก ท อ ผ้ าไ ห มข อง มู ล นิ ธิ ส่งเ สริ ม ศิ ล ปาชี พ กระ ทั่งเ มื่ อวั น ที่ 15 ธั นวา ค ม พ. ศ.2548 ส มเ ด็ จ พระ นางเจ้ า สิ ริ กิ ติ์ พระ บร มราชิ นี นา ถไ ้ดเ ส ด็ จเ ยี่ ย มเ ยื อ น ส มาชิ ก ก ่ลุ ม ท อ ้ผ าไ ห ม ้บ า น ก� าพี้ อี ก ครั้ง ทรง ม ี พระราชเสาว นี ์ย ที่ จะใ ้ห จั ด ตั้ง ฟาร์ ม ตั วอย่างใ น พระราช ด�าริ ขึ้ นใ น พื้ น ที่ บ้ า น ก� า พี้ แ ละ บ ริเ ว ณใ ก ล้เ คี ยง ซึ่ ง ท าง จั ง ห วั ด ม หา สาร คา มรั บ ส น อง พระราชเ สาว นี ย์ โ ด ย การจั ด หา พื้ น ที่ ว่ างเ ป ล่ า เ พื่ อจั ด ท�าโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง ฯ โ ด ยใช้ พื้ น ที่ ป่ าโ ค กแ ส บง ต �า บ ล ก� าพี้ อ �า เ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม จ�า นว น 1 5 7 ไร่ 2 งา น เ ป็ น พื้ น ที่ จั ด ตั้ งโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง ตา ม พระราช ด�าริ ฯ แ ละ เริ่ มเข้ า ด�าเ นิ น การเ มื่ อวั น ที่ 18 พ ฤ ษ ภา ค ม พ. ศ.2549 ห ล ังจา ก ที่ ท่ า น ผู้ ห ญิง สุ ประ ภา ดา เ ก ษ ม สั น ต์ ไ ด้ ด�า เ นิ น การ ก่ อ ตั้ง ก ลุ่ ม ท อ ผ้ า ไ ห ม บ้ า น ก�าพี้ ซึ่ง ตั้ง อ ยู่ บ้ า น ก�า พี้ ห ม ู่ ที่ 1 แ ละ ห มู่ ที่ 12 ต �า บ ล ก� าพี้ อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม เ มื่ อ ปี พ. ศ.2516 แ ละไ ด้ กรุ ณารั บ รา ษ ฎร บ้ า น ก� าพี้เข้ าเ ป็ น ส มาชิ ก ก ลุ่ ม ท อ ผ้ าไ ห มข อง มู ล นิ ธิ ส่งเ สริ ม ศิ ล ปาชี พใ น ส มเ ด็ จ พระ นางเจ้ า สิ ริ กิ ติ์ พระ บร มรา ชิ นี นา ถ มา ก่ อ นแ ล้ ว

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย II ม หา สาร คา ม

.i n d d 3 0

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 4: 4 9

“ พระรำชเ สำว ณี ย์ใ ห้รั บรำ ษ ฎร ยำ กจ นใ น พื้ น ที่ เข้ ำ มำ ท�ำงำ นใ นโ ครง กำร ฯ เ พื่ อเ ป็ น กำรเรี ย นรู้ แ ละ ฝึ ก ฝ น กำร ท� ำกำรเ ก ษ ตร ที่เ ห มำะ ส ม ใ น ลั ก ษ ณะเรี ย นรู้โ ด ย กำร ป ฏิ บั ติ จริง”

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 3 1

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 4: 5 0

โ ดย มี วั ต ถุ ประ สง ์ค ดัง นี้ 1. เ พื่ อเ ็ป นแ ห ่ลงจ้างแรงงา นใ นชุ มช น 2. เ พื่ อเ ็ป นแ ห ่ลง ผ ลิ ต อา หาร ป ล อ ด ภั ยจา ก สาร พิ ษ 3. เ พื่ อเ ็ป นแ ห ่ลง เรี ย นรู้ ชุ มช น แ ละ 4. เ ป็ นแ ห ล่ง ท่ องเ ที่ ยวเชิงเ ก ษ ตร ห น่ ว ยงา น ผู้ ด� าเ นิ นงา น แ ละ ห น่ ว ยงา น ที่เ กี่ ยวข้ อง คื อ ส ถา นี พั ฒ นา ที่ ดิ น ม หา สาร คา ม, ส� านั กงา นเ ก ษ ตรแ ละ ส ห กร ณ์ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม, กร ม ทรั พยา กร น�้ าบา ดา ล (ข อ นแ ก่ น), ส� านั กงา น ทรั พ ยา กร น�้ าภา ค 5 น ครราช สี มา , ศู น ย์ บริ การวิ ชา การ ด้ า น พื ชแ ละ ปั จ จั ย การ ผ ลิ ต ( พื ชไร่), ศู น ย์ ส่งเ สริ มแ ละ พั ฒ นา อาชี พ เ ก ษ ตร กร( พั นธ์ุ พื ชเ พาะเ ลี้ ยง), ทรั พยา กรธรร มชา ติ แ ละ สิ่งแว ด ้ล อ ม จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม, ส� านั กงา น ป ศุ สั ตว์ จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม, ส� านั กช ล ประ ทา นจัง หวั ด ม หา สาร คา ม, ส� านั กงา น ประ มงจัง หวั ด ม หา สาร คา ม, ศู น ย์ วิ จั ยแ ละ พั ฒ นา ประ มง น�้ าจื ด ม หา สาร คา ม, การไ ฟ ้ฟาส่ว น ูภ มิ ภาคจัง หวั ด ม หาสารคา ม,ส� านั กงา น ทาง หลวงช น บ ท, ส ห กร ณ์ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม, ส่ ว นราช การ ต่ าง ๆ ภายใ นจัง หวั ด, ส� านั กงา น ค ณะ กรร ม การ พิเ ศ ษเ พื่ อ ประ สา นงา นโ ครง การ อั นเ นื่ อง มา จา ก พร ะราช ด� าริ ( ส� านั กงา น ก ปร.) แ ล ะ ก อง ทั พ ภา ค ที่ 2 (ส ปร. ท ภ. 2)

ัล ก ษ ณะโ ครง การ : ส ภา พ พื้ น ที่โ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ าง ตา ม พระราช ด� าริ ฯ บ้ า น ก�า พี้ ต� าบ ล ก� าพี้ อ� าเ ภ อ บร บื อ จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม มีเ นื้ อ ที่ ประ มา ณ 1 5 7 ไร่ 2 งา น จา ก การ ส� ารวจ แ ละจ� าแ น ก ดิ น พ บว่า พื้ น ที่ ่ส ว นใ ห ่ญเ ็ป น ที่ ด อ น ส ภา พ พื้ น ที่เ ็ป น ลู ก ค ลื่ น ล อ น ลา ดเ ล็ ก ้น อย แ ละ มี แ ห ่ลง น�้ ามีเ นื้ อ ที่ ประ มา ณ 2 1. 4 9 ไร่ หรื อ 1 3. 5 6 % ข อง พื้ น ที่ ผู้ไ ด้รั บ ประโ ยช น์ : ประชาช น บ้ า น ก�าพี้ ต� าบ ล ก� าพี้ อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม แ ละ บริเว ณ พื้ น ที่ใ ก ล้เ คี ยง โ ดย ท� าใ ห้ รา ษ ฎร มีรายไ ด้เ ฉ ลี่ ย ประ มา ณ 3 0, 0 0 0 บา ท ต่ อ ค น ต่ อ ปี , ท� าใ ห้ รา ษ ฎรใ นโ ครง การ ฯ แ ล ะ ห มู่ บ้ า นใ ก ล้เ คี ยงไ ด้ บริโ ภ ค อา หาร ป ล อ ด ภั ยจา ก สาร พิ ษ, รา ษ ฎร ที่ ท� างา นใ นโ ครง การฯ น อ กจา ก มี รายไ ด้ แ ล้ ว ยัง สา มาร ถ น� าควา มรู้ ที่ไ ด้ จา ก การ ป ฏิ บั ติงา น อ อ กไ ป ประ ก อ บ อาชี พ ส่ ว น ตั ว แ ละ ปิ ดโ อ กา สใ ห้ ค น อื่ นไ ด้เข้ า มา ท� างา น มี รายไ ้ด มี ควา มรู้ สา มาร ถ น� าไ ป ประ ก อ บ อาชี พ ่ต าง ๆ ไ ้ด ่ต อไ ป แ ละ เ ป็ นแ ห ล่ง ศึ ก ษา ดูงา น แ ละ ฝึ ก อ บร ม ซึ่ง มี รา ษ ฎรเข้ ารั บ การ ฝึ ก อ บร มแ ละเยี่ ย มโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ างฯ บ้ า น ก� าพี้ไ ด้ ต ล อ ดเว ลา 32

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 3 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 4: 5 7

ผ ล การ ด� าเนิ นงา นแ ละ กิ จ กรร มโ ครง การ แ ่บง ัล ก ษ ณะ การ ด� าเ นิ นงา นข องโ ครง การฯ อ อ กเ ป็ น 8 กิ จ กรร ม ห ลั ก ดัง นี้ 1. กิ จกรร ม อ� านวยการ ่ก อ สร้างโ ครง สร้าง พื้ น ฐา น ระ หว่าง ีปง บ ประ มา ณ 2 54 9 – 2 5 5 1 2. กิ จกรร มด้า น พั ฒ นา ที่ ดิ น ่สงเสริ ม สาธิ ต ผลิ ต จ� าห ่นาย ๋ปุย หมั ก ๋ปุยอิ น ทรี์ย น�้ า สาร ้ปองกั น แ ม ลง ศั ตรู พื ช จา ก สารเร่ ง พ ด. 1, 2, 6, 7 ส นั บส นุ นการใช้ ห ้ญาแฝก ้ป องกั นการ พัง ทลาย ข อง ดิ น แ ละช่ วยใ น การ อ นุรั ก ์ษ ดิ นแ ละ น�้ า ร ณรง ์ค ง ดเ ผา ต อซัง พื ชโ ดย การไ ถ ก ล บ ต อซัง พื ช แ ละใช้ พื ช ปุ๋ ย ส ด เ พื่ อ ปรั บ ปรุง บ� ารุง ดิ น 3 . กิ จ กรร ม ป ศุ สั ตว์ ผ ลิ ตแ ละจ�าห น ่ายเ ็ป ด ไ ่ก สุ กร แ พะ แ นะ น� าการ ผ ลิ ต คว บ คุ ม แ ละเ ้ฝ าระวัง โร คระ บา ด จั ด ท�ามา ตรฐา นโรงเรื อ น แ นะ น� าแ ละ ผ ลิ ต อา หาร สั ตว์ เ พื่ อใช้ ภายใ นโ ครง การ ฟาร์ มฯ การ ดู แ ล พ่ อ พั นธุ์ แ ม่ พั นธุ์ เ พื่ อ ผ ลิ ต เ ป็ ด ไ ก่ สุ กร แ ละแ พะ 4. กิ จ กรร ม ด้ า น พื ช ผ ลิ ตแ ละจ� าห น่ าย พื ช ผั ก ไ ม้ ผ ล พื ชไร่ แ ละเ ห็ ด อ บร มเ ก ษ ตร กร ด้ า น การ ผ ลิ ต อา หาร ป ล อ ด ภั ยจา ก สาร พิ ษ 5. กิ จ กรร ม ห ม่ อ นไ ห ม ป ลู ก ห ม่ อ น เ ลี้ ยงไ ห ม โรงเรื อ นเ ลี้ ยงไ ห ม แ ป ลง ห ่ม อ น แ ละไ ห ม ที่ไ ้ด จา ก การเ ลี้ ยง ภายใ นโ ครง การ ฟาร์ มฯ 6. กิ จ กรร ม ประ มง ส นั บ ส นุ น ส่งเ สริ ม ผ ลิ ต แ ละจ� าห ่น าย ป ลา ก บ การ ดู แ ล ่พ อ พั นธ์ุ แ ่ม พั นธ์ุ ป ลาแ ละ ก บ 7. ส ถา น ที่ จ� าห น่ าย ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ จา กโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ าง ตา ม พระราช ด� าริ ฯ บ้ า น ก�าพี้ 7. 1 จ �า ห น่ า ย ภา ยใ นโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ างฯ 7. 2 จ� าห น่ า ย ณ ต ลา ด อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม 7. 3 จ� าห น่ า ย ห น้ าโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อ ย่ าง ฯ ( ตรงข้ า มโรงเรี ย น บ้ า น ก� าพี้เ ห ล่ า กา เจริ ญ ศิ ล ป์) 8. การ ฝึ ก อ บร มโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ างฯ มี การ ึฝ กอ บร มใ ้ห กั บรา ษ ฎรใ นจัง หวั ด ม หา สาร คา ม จ� านว น 1 6 ครั้ง ใ นช่ วง ปี พ. ศ. 2 5 5 0- พ. ศ. 2 5 5 1 มี รา ษ ฎรเข้ ารั บ การ ฝึ ก อ บร ม ทั้ ง สิ้ น 5 5 6 ค น รา ษ ฎร ที่เข้ ารั บ การ ฝึ ก อ บร ม ไ ด้ แ ก่ รา ษ ฎร ต� าบ ล ห น องโ ก ต� าบ ล ห น อง ม่ วง ต� าบ ล ห น องจิ ก ต� าบล ่บ อใ ห ่ญ �ต าบลยาง ต� าบล บัว มาศ ต� าบลดอ นงัว ต� าบ ล ห น อง สิ ม ต� าบ ลโ น นรา ษี ต� าบ ล ก� าพี้ ต� าบ ลโ น นแ ดง ต� าบ ลวังไชย ต� าบ ล ห น อง คู ขา ด ต� าบ ลวังใ ห ม่ เ ป็ น ต้ น

ค ว า ม ส� า เ ร็ จ ข อ งโ ค ร ง ก า ร นาย กรธวั ช ยุงรั มย์ เจ้า ห ้นา ที่งา นใ น พระองค์ สว นจิ ตรล ดา ใ นฐา นะผู้ ประสา นงา น แ ละ ติ ด ตา ม ควา ม ้กาว ห ้นาโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่าง ตา ม พระราช ด� าริ ก ่ลาวว่า สื บเ นื่ อง จา ก ส มเ ด็ จ พระ นางเจ้ าฯ พระ บร มราชิ นี นา ถ เ ส ด็ จฯ ไ ป ทรงเยี่ ย มรา ษ ฎร ณ ศู นย์ ส่งเ สริ ม ศิ ล ปาชี พ บ้ า น ก� าพี้ เ มื่ อวั น ที่ 1 5 ธั นวา ค ม 2 5 4 8 ที่ ผ่ า น มา แ ละ ทรง ทรา บ ว่ ารา ษ ฎร กว่ า 1 2 4 ครั วเรื อ น ยัง ต้ อง การแ ห ล่ง น�้ าเ พื่ อ ประ ก อ บ อาชี พ รว ม ทั้งใช้ใ น การ อุ ปโ ภ ค บริโ ภ ค แ ละ ห ลังจา ก ที่ไ ด้ ส� ารวจ พื้ น ที่ พ บว่ า บริเว ณ นั้ น มี แ ห ล่ง น�้ าเ ดิ ม คื อ “ ห น องโ ค ก สะแ บง” ที่ มี ควา มเ ห มาะ ส มเ พื่ อเ ป็ นแ ห ล่ง น�้าส นั บ ส นุ นใ นโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ าง เ พื่ อใ ห้รา ษ ฎร มีรายไ ด้เ พิ่ มขึ้ น อี ก ทั้งไ ด้ บริโ ภ ค อา หาร ป ล อ ด ภั ยจา ก สาร พิ ษ “ นั บว่ าโ ครง การ ฟาร์ ม ตั ว อย่ างแ ห่ง นี้ เ ป็ น ห นึ่งใ น ห ลายแ ห่ง ที่ ช่ วย สร้ างรายไ ด้ใ ห้ แ ก่ ชาว บ้ า นใ น พื้ น ที่ แ ละเ ป็ นแ บ บ อย่ างใ น การ ท� าเ ก ษ ตรแ บ บ ผ ส ม ผ สา น ที่ ส�าคั ญ สา มาร ถ พั ฒ นาเ ป็ นแ ห ล่ง ท่ องเ ที่ ยวเชิงเ ก ษ ตรไ ด้ อย่ าง น่ าชื่ นช มยิ่ง” นางซั น เ ที ย บแ ส น อายุ 8 9 ีป ชาว ้บา น ้บา น ก�าพี้ เ ิป ดเ ผยว่ า ไ ้ด มีโ อ กา สเข้ าเ ้ฝ าฯ ส มเ ด็ จ พระ นางเจ้าฯ พระ บร มราชิ นี นา ถ เ มื่ อ ต อ น อายุ 8 3 ีป ทรง ่ห วงใย ถึงชี วิ ต ควา ม เ ป็ น อยู่ ข อง ประชาช น ตรั สว่ า “ชี วิ ตเ ป็ น อยู่ อย่ างไร ใ ห้ ท อ ผ้ าไ ห มเย อะ ๆ แ ล้ ว ส่งไ ป ที่ สว นจิ ตร ล ดา” ต อ น นั้ น ที่ บ้ า นยา กจ น มา ก “รู้ สึ ก ป ลื้ มใจ อย่ าง หา ที่ สุ ดไ ่มไ ้ด ้ด วย ควา ม ีป ติ ถึงข นา ดเ มื่ อเ ดิ น ก ลั บ ้บ า นยัง ลื มไ ป ว่ า บ้ า น ต นเ อง อยู่ ที่ไ ห น แ ละ มา ถึง ตรง นี้เ ห มื อ นเ ป็ น บุ ญ ที่ไ ด้ ท� างา นใ ห้ พระ อง ค์ ท่ า น เงิ น ที่ได้ มาก็ ท�าใ ้ห มี ควา มสุ ขด้วย อยากใ ้ห พระองค์ ่ทา นเสด็ จฯ มาเยี่ ย มชาว ้บา น ที่ นี่ อี ก” นาง กุ ห ลา บ เ ที ย บแ ส น อายุ 3 9 ปี เ ลขา นุ การ ก ลุ่ ม ท อ ผ้ า ก ล่ าวว่ า จา ก ที่ไ ด้รั บ พระ ม หากรุ ณาธิ คุ ณจากส มเด็ จ พระ นางเจ้าฯ พระ บร มราชิ นี นาถ ท� าใ ้หชี วิ ตของชาว ้บา น ที่ นี่ ดี ขึ้ น มา ก ทุ ก บ้ า น มีรายไ ด้เ สริ ม ไ ด้ใช้ จ่ าย อี ก ทั้งยัง มีเงิ นเ ก็ บ “ น อ กจา ก มีโ ครง การ ่สงเ สริ ม ศิ ล ปาชี พ ้บา น ก�า พี้ ใ น ส มเ ด็ จ พระ นางเจ้าฯ พระ บร ม ราชิ นี นา ถ ระยะ ห ลังยังไ ้ดรั บ พระ ม หา กรุ ณาธิ คุ ณจา ก พระ อง ์ค ้ด วย การ พระราช ทา น ไ ห ม ห ลวง ปี ละ 4 0 0 กิโ ล กรั ม เ พื่ อ น�ามา ท อ ผ้ าไ ห ม อี ก ด้ วย” นา ย ค� า ท องโ ค ตร อายุ 5 6 ปี พ่ อ บ้ า นจั ก สา น ก ล่ าว ถึง การ ท�าอาชี พจั ก สา นซึ่ง เ ป็ น อาชี พเ สริ ม ห ลังจา กเ สร็ จ สิ้ น ฤ ดู ท�านาว่ า ไ ด้รั บ พระ ม หา กรุ ณาธิ คุ ณใ ห้ไ ด้เ ป็ น ส มาชิ กใ นกลุ่ มจั กสา น โดย มี อาจารย์ จากศิ ล ปาชี พเข้า มาสอ น ท� าลายและรู ปแ บ บใ ห ่ม ๆ ท� าใ ห้ มี ควา ม ห ลา ก ห ลายข องชิ้ นงา น มา กยิ่งขึ้ น เ ป็ น การเ พิ่ มช่ อง ทางใ น การจ�าห น่ าย ไ ด้ อี ก ด้ วย แ ม้ ระยะแร กจะรู้ สึ กว่ าเ ป็ นงา น ที่ ยา ก เ พราะ ต้ องใช้ สาย ตา มา ก รว ม ทั้ง ควา มอด ท นสูง เ มื่ อ นึ กถึง พระ ม หากรุ ณาธิ คุ ณ ที่ ส มเด็ จ พระ นางเจ้าฯ พระ บร มราชิ นี นาถ ทรง พระเ ม ต ตา ก็ ท� าใ ้ห้รู สึ ก ภา ค ภู มิใจ มา ก กว่า ยิ่งเ มื่ อ ผ ลงา น ส�าเร็ จ อ อ ก มา ก็ สา มาร ถ จ� าห น่ ายไ ด้เงิ น มาเ ลี้ ยง คร อ บ ครั ว ด้ วย ข อข อ บ คุ ณข้ อ มู ล w w w.r dp b.go.th

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 3 3

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 5: 0 1

2.i n d d 9 9 9

3/ 8/ 2 5 6 1 9: 2 4: 0 3

Pr ai y a n a n Pl ace Hot el

โรงแร ม 4 ดาว ห้ องขาว สะ อา ด ส�าหรั บ คุ ณ w w w. praiyanan placehotel.co m

ไ ปร ย นั น ท์ เ พ ล ส

ไ ปร ย นั น ท์ เ พ ล ส ( Praiyanan Place Hotel) โรงแร ม ส� า หรั บ คุ ณ ตั้ง อ ยู่ใ นจัง หวั ด ม หาส าร คาม ห้ อง พั ก สี ข าว สะ อาด ต า ก ลิ่ น ห อ ม สะ อาดใจ ทุ ก พื้ น ที่เ น้ น คว ามสะอ าด สะ ดวกสบ าย ราค าเป็ นกั นเอง อยู่ใกล้ ศู นย์ราชการ และห่างจากสน ามบิ น จังหวั ดร้ อยเอ็ ดเ พี ยง 50 กิโลเม ตร ่ห างจากสน ามบิ นขอนแก่ น 70 กิโลเม ตร บริ ก าร ฟรี WiFi จอ ดร ถส่ ว น ตั ว ฟรีใ นส ถาน ที่ ้ห อง พั ก ทุ ก ้ห อง มี ที วี จอแ บ น มี ่ช องเ คเ บิ ลเ ครื่ อง ปรั บอ าก าศ มี ้ห อง น�้าส่ ว น ตั ว พร้ อ ม ัฝ ก บั วเ ครื่ องใช้ใ นห้ อง น�้า ฟรี ระเ บี ยงเ ย็ น ส บาย มี สว น ห ย่ อ มเ ดิ นเ ล่ น พั ก ผ่ อ น อ นุ ญ าตใ ห้ น� า สั ตว์เ ลี้ ยงเข้ าพั กไ ด้ เ มื่ อแจ้ง คว าม ประ สง ค์ พร้ อ มแ ผ น ก ต้ อ นรั บ ต ล อ ด 24 ชั่ วโ มง ไ ปร ย นั น ท์ เ พ ล ส กั บ ท� าเ ล ที่ ตั้ง อั นเ ห มาะเจาะใ น ตั วเ มื อง ม หาส าร คาม เ ป็ นจุ ดเริ่ ม ต้ น ที่ ดีเ ยี่ ย มใ น ก าร ท่ องเ ที่ ยว ตั วเ มื อง อั น น่ าตื่ น ต าตื่ นใจ ซึ่ง อ ยู่ ห่ างจาก ที่ พั กไ ป เ พี ยง 1 กิโ ลเ ม ตร แ ละ ด้ ว ย ท� าเ ล ที่เ ดิ น ทาง สะ ดว ก ผู้เข้าพั กจึง ส าม าร ถไ ป ยัง ส ถาน ที่ ท่ องเ ที่ ยว ย อ ด นิ ย ม ต่ างๆ ข องเ มื องไ ด้โ ด ยง่าย

ไ ปร ย นั น ท์ เ พ ล ส ( Praiyanan Place Hotel) โรงแร ม 4 ดาว

555/11 ห มู่ 11 ต� า บ ลเเวง น่ าง อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หาส าร คาม 44000 ส� าร อง ห้ อง พั ก โ ทร. 097-223-9923 mail.co C H A C praiyananplace H O E N G S A O I S BL บั @hot น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย m35

.i n d d 3 5

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 7: 4 7

T R A V E L G UI D E

บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ควา มเ ป็ น มา จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม

M A HA S AR A K HA M T R A V E L G UI D E

เ มื อ ง พ ระ ุพ ท ธ ศ า ส น า “ ม ห า ส า ร ค า ม” ตั ก ิศ ล า น ค ร เ มื อง พระ พุ ท ธ ศา ส นา “ ม หา สาร คา ม” ตั ก ศิ ลา น คร มี รา ก ฐา นแ ห่ ง ธรร ม มา ตั้ งแ ต่ ส มั ย คุ ป ตะ ต อ น ป ลา ยแ ละ ปา ละวะ ข อง อิ นเ ดี ย ผ่ า นเ มื อง พุ กา ม จา ก การ ปรา ก ฎข อง ศิ ล ปะใ น ยุ ค ส มั ย ทวาราว ดี ที่ ยัง ห ลงเ ห ลื อ อ ยู่ บริเว ณเ มื อง กั น ทรวิ ชั ย (โ ค ก พระ) แ ละเ มื อง น คร จ�าปา ศร ี โ ด ย พ บ พระ ยื น กั น ทร วิ ชั ย พระ พิ ม พ์ ดิ นเ ผา ต ล อ ด ทั้ ง พระ บร ม สารี ริ ก ธา ตุ ม หา สาร คา ม ที่ มี อา ยุ กว่ า ห นึ่ ง พั น ปี 36

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 3 6

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 1 9

ม หา สาร คา มไ ด้ รั บ การแ ต่ง ตั้งเ ป็ นเ มื อง เ มื่ อวั น ที่ 22 สิง หา ค ม พ. ศ. 2408

ม หา สาร คา มใ น อ ดี ต กา ล ยังไ ด้ รั บ อิ ท ธิ พ ลข อง ศา ส นา พรา ห ม ณ์ ผ่ า น ทางช นชา ติ ข อ ม ใ นรู ปแ บ บ ศิ ล ปะ ส มั ย ล พ บุ รี เช่ น กู่ สั น ตรั ต น์ อ ยู่ ที่ อ� าเ ภ อ นา ดู น ซึ่ง สั น นิ ฐา นว่ าเ ป็ น อโร ค ย ศา ลา หรื อโรง พ ยา บา ลใ น ส มั ย ก่ อ น ปั จจุ บั นไ ด้ รั บ การ ประ กา ศขึ้ น ทะเ บี ย นเ ป็ นโ บรา ณ ส ถา นโ ด ย กร ม ศิ ล ปา กร เ มื่ อวั น ที่ 8 มี นา ค ม พ. ศ. 2478 น อ กจา ก นี้ ห ลั กฐา น ทาง ประวั ติ ศา ส ตร์ ที่ กู่ บ้ า นเขวา กู่ บ้ า นแ ดง แ ละ กู่ อื่ นๆ รว มไ ปจ น ถึงเ ทวรู ปแ ละเ ครื่ อง ปั้ น ดิ นเ ผาข องข อ ม ที่ ปรา ก ฎ อ ยู่ ตา ม ผิ ว ดิ น ทั่ ว ๆ ไ ปใ นจั ง หวั ด ม หา สาร คา ม ผ นว ก กั บวั ฒ น ธรร ม อี สา นจา ก ช น ห ลา ยเ ผ่ า ที่ ป ฏิ บั ติ ตา มข น บ ธรร มเ นี ย มจารี ต ประเ พ ณี “ ฮี ต สิ บ ส อง” มา ยาว นา นใ น สัง ค ม ก สิ กรร ม ที่ มั่ น คงแ น่ นแ ฟ้ น มาจ น ถึง ปั จจุ บั น

แ ต่ ก่ อ นใ น ปี พ. ศ. 2 4 0 3 พระขั ติ ยะวง ศา(จั น ทร์) เจ้ าเ มื อง ร้ อ ยเ อ็ ดใ ห้ ท้ าว ม หาชั ย ( กว ด) บุ ตร อุ ป ฮา ด สิ ง ห์ กั บ ท้ าว บั ว ท อง บุ ตร อุ ป ฮา ต ูภ ไ ป ส� ารว จ ที่ ตั้ งเ มื องใ ห ม่ ทั้ ง ส อง มี ควา ม คิ ดเ ห็ น ที่ แ ต ก ต่ าง กั น ท้ าว ม หาชั ยเ ห็ นว่ า ที่ ดิ น ตั้งแ ต่ ฝั่ง กุ ด นางใยไ ปจ ด ฝั่ง ห้ วย คะ คาง ทาง ทิ ศ ตะวั น ต กเ ป็ น ที่เ ห มาะใ น การ ตั้งเ มื อง เ พราะเ ป็ น ที่ สูง น�้ าท่ ว มไ ม่ ถึง ห น้ าแ ล้งจะไ ด้ อา ศั ย น�้ าห้ วย คะ ตางแ ละ กุ ด นางใย

ส่ ว น ท้ าว บั ว ท อง เ ห็ นว่ า ส ถา น ที่ ต ะวั น ต ก บ้ า น ลา ด มี ท� าเล เ ห มาะ กว่า เ พราะ ตั้ง อยู่ ่ัฝง น�้าชี ่ต อไ ปจะเ ็ป นเ มื อง ่ท า สิ น ้ค าไ ้ด ทั้ง ส อง มี ควา มเ ห็ นไ ม่ ตรง กั น พระขั ติ ยวง ศา ( จั น ทร์) จึง มีใ บ บ อ กข อ ตั้ง “ บ้ า น ลา ด กุ ด ยางไ ย” เ ป็ นเ มื องข อ ท้ าว ม หาชั ย ( กว ด) เ ป็ นเจ้ าเ มื อง ข อ ท้ าวไช ยวง ษา ( ฮึ ง) บุ ตร พระ ยาขั ติ ยวง ษา ( สี ลั ง) เ ป็ นราชวง ษ์ ไ ปยังราช ส�านั ก กรุงเ ท พฯ ต่ อ มาราช ส� านั ก กรุงเ ท พฯ ไ ด้ มี สาร ตรา มา ถึง พระขั ติ ยวง ศา (จั น ทร์) ลงวั น อัง คาร เ ดื อ น 1 0 ขึ้ น 1 ค�่า ปี ฉ ลู สั ป ต ศ ก จุ ล ศั กราช 1 2 2 7 ( ตรง กั บวั น ที่ 2 2 สิ ง หา ค ม พ. ศ. 2 4 0 8) “ มี พร ะ บร ม รำชโ อง กำรโ ปร ดเ ก ล้ ำ ฯ ข นำ น นำ ม บ้ ำ น ลำ ด กุ ด ยำงไ ย เ ป็ นเ มื อง ม หำ สำร คำ ม พระรำช ทำ น นำ ม สั ญ ญำ บั ตร ประ ทั บ พระรำช ลั ญจ กร ตั้ง ้ท ำว ม หำไชย เ ็ป น ที่ พระเจริ ญรำชเ ดช เจ้ ำเ มื อง ท� ำรำช กำรขึ้ นแ ่ก เ มื องร้ อ ยเ อ็ ด...” ่ต อ มา พระ บา ท ส มเ ด็ จ พระจ อ มเ ก ้ลาเจ้า อยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 4 ไ ้ด มี พระ บร มราชโ องการโ ปร ดเก ้ลาโ ปร ดกระ ห ่ม อ ม ใ ้ห ยก ้บา น ลา ดกุ ดยาง ใ ห ญ่ ขึ้ นเ ป็ นเ มื อง ม หา สาร คา ม เ มื่ อวั น ที่ 2 2 สิง หา ค ม พ. ศ. 2 4 0 8 โ ดยแย ก พื้ น ที่ แ ละ พ ลเ มื องราว ส อง พั น ค น มาจา กเ มื องร้ อยเ อ็ ด แ ละ M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 3 7

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 2 3

โ ปร ดเ ก ล้ าฯ ใ ห้ ท้ าว ม หาชั ย ( กว ด ภว ภู ตา น น ท์) เ ป็ น พระเจริ ญราช เ ดชเจ้าเ มื อง มี ้ทาว บั ว ท อง เ ็ป น ้ผู ่ช วยขึ้ น กั บเ มื องร้ อยเ อ็ ด ่ต อ มาโ ปร ด เ ก ล้ าฯ ใ ห้ แย กเ มื อง ม หา สาร คา มขึ้ น กั บ กรุงเ ท พ ฯ เ มื่ อ พ. ศ. 2 4 1 2 แ ละร้ อ ยเ อ็ ดไ ด้ แ บ่ง พ ลเ มื องใ ห้ อี กเ จ็ ด พั น ค น พ ลเ มื องเ ดิ ม อ พ ย พ มาจา กเ มื องจ� าป า ศั ก ดิ์ ท้ าว ม หาชั ยแ ละ ท้ าว บั ว ท อง นั้ น เ ป็ น ห ลา น โ ด ย ตรงข อง พระ ยาขั ติ ยะวง ษา( สี ลัง) เจ้ าเ มื อง ค น ที่ 2 ข องเ มื อง ้ร อยเ อ็ ด เ ดิ ม ก อง บั ญชา การข องเ มื อง ม หา สาร คา ม ตั้ง อยู่ ที่เ นิ น สูงแ ่หง ห นึ่งใ ก ้ล กุ ด นางใย ไ ้ด สร้าง ศา ลเจ้า ่พ อ ห ลั กเ มื อง แ ละ ศา ล มเ ห ศั ก ดิ์ ขึ้ น เ ป็ น ที่ สั ก การะข องชาวเ มื อง ่ต อ มา สร้ างวั ด ด อ นเ มื องแ ้ล วเ ป ลี่ ย นชื่ อเ ็ป นวั ดข้ าว ้ฮ าว (วั ดธั ญ ญาวา ส) แ ละไ ด้ ย้ าย ก อง บั ญชา การไ ป อยู่ริ ม ห น อง กระ ทุ่ ม ด้ า นเ ห นื อ ข องวั ดโ พธิ์ ศรี ปั จจุ บั น ใ น ปี พ. ศ. 2 4 5 6 ห ม่ อ มเจ้ า น พ มา ศ นวรั ต น์ เ ป็ น ป ลั ด ม ณ ฑ ล ประจ�าจัง หวั ด โ ดย ควา มเ ห็ นช อ บข อง พระยา ม หา อ� ามา ตยาธิ บ ดี (เ ส็ง วิรย ศิริ) ไ ด้ ย้ าย ศา ลา ก ลาง มา อยู่ ณ ที่ ตั้ง ศา ลา ก ลาง ห ลังเ ดิ ม ( ที่ ว่ า การ อ� าเ ภ อเ มื อง ปั จจุ บั น) แ ละใ น ปี พ. ศ. 2 5 4 2 ไ ด้ ย้ าย ศา ลา ก ลาง มา อยู่ ณ ที่ ตั้ง ปั จจุ บั น มี ผู้ ด�ารง ต�าแ ห น่งเจ้ าเ มื อง หรื อ ผู้ ว่ าราช การจัง หวั ด รว ม 4 6 ค น 38

ม หา สาร คา ม เ ป็ นจัง หวั ด ห นึ่ง ทาง ภา ค ตะวั น อ อ กเ ฉี ยงเ ห นื อ ต อ น ก ลางข อง ประเ ท ศไ ทย ตั้ง อยู่ กึ่ง ก ลางข อง ภา ค ตะวั น อ อ กเ ฉี ยง เ ห นื อ แ ละเ ป็ นเ มื องแ ห ล่งโ บรา ณ ค ดี ที่ ส�าคั ญ ที่ ตั้ง อยู่ ต อ น ก ลางข อง ภา ค อี สา น มี ช น ห ลายเ ่ผา เช่ น ชาวไ ทย พื้ นเ มื อง พู ด ภา ษา อี สา น ชาว ไ ทยย้ อแ ละชาว ผู้ไ ท ประชาช น ส่ ว นใ ห ญ่ นั บ ถื อ ศา ส นา พุ ทธ ป ฏิ บั ติ ตา มข น บธรร มเ นี ย มจารี ต ประเ พ ณี “ ฮี ต สิ บ ส อง” ประ ก อ บ อาชี พ ้ดา น ก สิ กรร มเ ็ป น ่ส ว นใ ห ่ญ ใช้ ชี วิ ต อย่ างเรี ย บง่ าย มี การไ ป มา หา ่สู กั น ่ช วย เ ห ลื อ พึ่ง พา อา ศั ย กั น ตา มแ บ บข อง ค น อี สา น ทั่ วไ ป ส� าหรั บชื่ อ “ ม หา สาร คา ม” มาจา ก ค� าว่ า ม หา แ ป ลว่ า ใ ห ญ่ ยิ่ง ใ ห ญ่ ค�าว่ า สาร เ พี้ ย น มาจา ก สา ละ แ ละ ค� าว่ า คา ม แ ป ลว่ า บ้ า น ห มู่ บ้ า น รว ม ควา ม ห มา ย ถึง บ้ า น ต้ น ยางใ ห ญ่ หรื อ ต้ น สา ละใ ห ญ่ ( สา ละเ ป็ นไ ม้ ตระ กู ลยางช นิ ด ห นึ่ง) ชื่ อจัง หวั ด “ ม หา สาร คา ม” ที่ ปรา ก ฏ ัป จจุ บั น นั้ น แ ่ตเ ดิ มเขี ย นว่า “ ม หา ษา ล คา ม” หรื อ “ ม หา สา ล คา ม” จา กเ อ ก สารเ ่การ่ ว ม ส มั ย การ ตั้ง เ มื องแ ละแ ่ตง ตั้ง ต�าแ ห ่นง ห ้น า ที่ ้ผู ดู แ ลเ มื อง ใ น สาร ตราเจ้ า พระยาจั ก รี ฯ แ ม้ สะ ก ด ห ลาย อย่ าง ทั้ง ม หา สา ล คา ม , ม หา ษา ล คา ม หรื อ ม หา ษาร คา ม แ ต่ไ ม่ มี ปรา ก ฏว่ า สะ ก ดเ ป็ น “ ม หา สาร คา ม” เ ลย ประ ก อ บ กั บชื่ อเ ดิ มว่ า “ บ้ า น กุ ดยางใ ห ญ่” ( บาง ครั้งชาว บ้ า น เรี ย ก กุ ด นางใย มี นิ ทา น ท้ อง ถิ่ น ผู กเรื่ อง อธิ บาย) ซึ่ง ค�าว่ า “ กุ ด” เ ป็ น ภา ษา ท้ อง ถิ่ น ห มาย ถึง บึง แ ห ล่ง น�้ า หรื อ ล�าน�้ าด้ ว น แ ต่ ทางราช การ เข้ าใจว่ า “ กุ ด” ห มาย ถึง “ กุ ฏิ” ที่ แ ป ลว่ า ที่ อยู่ อา ศั ย จึงใช้ ค�าว่ า “ คา ม” ที่ มี ควา ม ห มายเ ดี ยว กั น มา ตั้งชื่ อ ค� าว่ า “ยาง” ห มาย ถึง ต้ นยาง ส่ ว น “ใ ห ่ญ” ตรง กั บ ค�า “ ม หา” ที่ น�ามาใ ่สใ นชื่ อ ดัง นั้ นชื่ อ ม หา สา ล คา ม จึง น่ าจะ ส อ ด ค ล้ อง กั บ ควา ม ห มายเ ดิ มข องชื่ อ ท้ อง ถิ่ น มา ก กว่ า

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 3 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 2 6

จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ตั้ง อยู่ บริเว ณ ต อ น ก ลางข อง ภา ค ตะวั น อ อ ก เ ฉี ยงเ ห นื อ ีม พื้ น ที่ ประ มา ณ 5, 3 0 0 ตาราง กิโ ลเ ม ตร ( 3, 3 0 7, 3 0 0 ไร่) ระยะ ทาง ห่ างจา ก กรุงเ ท พฯ 4 7 5 กิโ ลเ ม ตร มี อา ณาเข ต ติ ด ต่ อ กั บจัง หวั ดใ ก ล้เ คี ยง ดัง นี้ ทิ ศเ ห นื อ ติ ด ต่ อ กั บจัง หวั ดข อ นแ ก่ น แ ละจัง หวั ด กา ฬ สิ นธุ์ ทิ ศใ ต้ ิต ด ต่ อ กั บจัง หวั ด สุริ น ทร์ แ ละจัง หวั ด บุรีรั มย์ ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ติ ด ต่ อ กั บจัง หวั ด กา ฬ สิ นธุ์ แ ละจัง หวั ดร้ อยเ อ็ ด ทิ ศ ตะวั น ต ก ติ ด ต่ อ กั บจัง หวั ดข อ นแ ก่ น แ ละจัง หวั ด บุรีรั มย์ จัง หวั ด ม หา สาร คา มแ ่บง การ ป ก คร อง อ อ กเ ็ป น 1 3 อ� าเ ภ อ 1 3 3 ต� าบ ล 1, 8 0 4 ห มู่ บ้ า น ม หา สาร คา ม นั บเ ป็ นแ ห ล่งรว มวั ฒ นธรร มข องชาว อี สา น ที่ น่ า มา ศึ ก ษา หา ควา มรู้ ทาง ประวั ติ ศา ส ตร์เ ป็ น อย่ าง ยิ่ง ปั จจุ บั นจัง หวั ด ม หา สาร คา มเ ป็ นเ มื อง ตั ก สิ ลา เ มื อง การ ศึ ก ษาข องชาวเ มื อง ตั ก สิ ลา เ มื อง การ ศึ ก ษาข องชาว อี สา น มี ทั้ง ม หาวิ ทยา ลั ย ม หา สาร คา ม ม หาวิ ทยา ลั ยราช ภั ฏ ม หา สาร คา ม วิ ทยา ลั ย พ ล ศึ ก ษา วิ ทยา ลั ยเ ท ค นิ ค วิ ทยา ลั ยเ ก ษ ตรแ ละเ ท คโ นโ ลยี วิ ทยา ลั ย อาชี ว ศึ ก ษา รว ม ทั้ง ส ถา น ศึ ก ษา อุ ด ม ศึ ก ษาข อง ภา คเ อ กช น ซึ่ งใ นช่ วงเ ปิ ด ภา คเรี ย น จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม จะ ครึ ก ครื้ นไ ป ด้ ว ย นั ก ศึ ก ษา จา ก ต่ าง ถิ่ น ที่ มา ศึ ก ษา หา ควา มรู้ จา ก ส ถา น ศึ ก ษา ต่ าง ๆ ใ นจัง หวั ด ม หา สาร คา ม น อ ก จา ก นี้ จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ป็ น จั ง หวั ด ที่เชื่ อ มโ ยง กั บ จัง หวั ด ่ตาง ๆ ใ น ภู มิ ภา คแ ละเชื่ อ มโยงไ ป ่สู ชายแ ด น อิ นโ ดจี น ประ กอ บ กั บ จั ง หวั ด มี ยุ ท ธ์ ศา ส ตร์ การ พั ฒ นา จั ง หวั ด ส่ งเ สริ มใ ห้เ ป็ นแ ห ล่ ง ผ ลิ ต ผ ล การเ ก ษ ตรเ ศร ษฐ กิ จ ปั จ จุ บั น นั ก ลง ทุ นใ ห้ ควา ม ส นใจใ น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม มา กขึ้ น เ นื่ องจา ก มี ปั จจั ย ด้ า น การ ลง ทุ น ห ลาย

ด้ า น ที่ ท� าใ ห้ ค่ าใช้ จ่ า ยใ น การ ลง ทุ นใ น จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม ค�ากว่ า ัจง หวั ดใ ก ้ลเ คี ยง ัป จจั ย ที่ สร้ าง ควา มเชื่ อ มั่ นใ ้ห แ ่ก นั ก ลง ทุ นเ พื่ อ ตั ด สิ น ใจ มา ลง ทุ นใ นจัง หวั ด ม หา สาร คา ม คื อ มี ทั้ง ส ถา บั น การ ศึ ก ษาระ ดั บ อุ ด ม ศึ ก ษา ห ลา ก ห ลา ย มี ทรั พ ยา กรธรร มชา ติ ที่ ส� าคั ญ คื อ เ ก ลื อ สิ นเธาว์ เ ป็ น สาร ตั้ง ต้ นใ น การ ผ ลิ ต สารเ ค มี ต่ าง ๆ เ พื่ อเ ป็ นวั ต ถุ ดิ บ ใ น อุ ต สา ห กรร ม การ ผ ลิ ต ห ลาย ประเ ภ ท มี พื ชเ ศร ษฐ กิ จ ที่ ส�าคั ญ เช่ น ข้ าว อ้ อย มั น ส� าปะ ห ลัง เ ป็ นจ� านว น มา ก สา มาร ถใช้เ ป็ นวั ต ถุ ดิ บใ น อุ ต สา ห กรร มแ ปรรู ป ผ ล ผ ลิ ต ทาง การเ ก ษ ตร อุ ต สา ห กรร ม อา หาร อุ ต สา ห กรร ม พ ลังงา น มี สาธาร ณู ปโ ภ ค เช่ นไ ฟ ฟ้ า ประ ปา แ ละเ ส้ น ทาง การ ค ม นา ค มข น ่สง ที่ มี ควา ม พร้ อ มเ พื่ อร องรั บ การ ลง ทุ นข อง ภา ค อุ ต สา ห กรร ม สีเขี ยว

แ ละ ที่ ส�ำ คั ญ คื อ เ ป็ นแ ผ่ น ดิ น พระ พุ ท ธ ศำส น ำที่ มี ร ำก ฐ ำน อั น มั่ น ค ง ม ำเ ป็ น พั น ปี ส ม กั บ มี ค�ำ ขวั ญว่ำ “ พุ ท ธ ม ล ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม ผ้ าไ ห ม ล�้ าเ ล อ ค่ า ตั ก ศิ ลา น ค ร”

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 3 9

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 2 8

พุ ทธม ณฑลอี สาน ถิ่ นฐานอารยธรรม

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 4 0

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 3 0

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 4 1

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 3 6: 3 1

“หลั กธรรมทาง พระ พุ ทธศาสนามี ส�าคั ญยิ่งต่ อการ พั ฒนาและความมั่ นคงข องประเทศชาติ”

ส�ำ นั กง ำน พระ พุ ท ธ ศ ำส น ำ จั ง ห วั ด ม หำส ำร คำม

นา ย สุ ทธิ ชั ย อิ ง ค ยะกุ ล

ผู้ อ� านว ยการ ส� านั กงา น พระ พุ ทธ ศา ส นา จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ปิ ด ปู ม ประ วั ติ “ ส�ำ นั ก พุ ท ธ”

พระ พุ ทธ ศา ส นาเ ป็ น ศา ส นา ประจ�าชา ติไ ท ย ้ดวย ค นไ ทยส่ว นใ ห ่ญเ คาร พ นั บถื อ พระ พุ ทธ ศา ส นา

เ ็ป น สร ณะแ ่หงชี วิ ต สื บ ่ต อ กั น มาเ ็ป นเว ลาช้า นา น นั บแ ต่โ บรา ณ กา ลจว บจ น ปั จจุ บั น ท ี่ ชา ติไ ท ย เรา มี ควา ม มั่ น คง ด �า รงเ อ กราช ม ี อธิ ปไ ต ยเ ป็ น อิ สระเสรี อยู่ได้ ตรา บเ ่ทา ทุ กวั น นี้ ก ็ด้วยค นใ นชา ติ ยึ ด มั่ น อ ยู่ใ น ส า มั ค คี ต า ม ห ล ั ก ธรร ม ท าง พระ พุ ทธศาส นา ข น บธรรมเ นี ย ม จารี ต ประเ พ ณี อั น ดี งา ม ซึ่งเ ็ป น ปั จจั ยเ สริ ม สร้ าง สา มั ค คี ธรร ม ระ หว่ าง ค นใ นชา ติ ส่ ว นใ ห ญ่ ม ี พื้ นฐา น มาจา ก พระ พุ ทธ ศา ส นา ดั ง นั้ น ห ล ั กธรร ม ค�า สั่ ง ส อ น ทาง ศา ส นาจึง มี บ ท บา ท ส� าคั ญยิ่ง ต่ อ การ พั ฒ นา แ ละ ควา ม มั่ น คงข อง ประเ ท ศชา ติ 42

การ บริ หาร กิ จ การ พระ ศา ส นา นั้ น เ ป็ น ห น้ า ที่ ข อง ค ณะ สง ฆ์ ตา ม พุ ทธ บั ญ ญั ติ แ ต่เ นื่ อง จา ก อา ณา จั กร แ ล ะ ศา ส น จั กร ต้ อง ปร ะ สา น กั น เ พื่ อ ค วา ม มั่ น คง ข อง ปร ะเ ท ศ ชา ติ รั ฐ บา ล ใ น ฐ า น ะ ผู้ รั บ ส น อ ง พ ร ะ ร า ช ภ า ร ะ ข อ ง พร ะ ม หา ก ษั ตริ ย์ จึ งเข้ าไ ป มี ส่ ว นร่ ว มใ น การ �ด าเ นิ นงา น กิ จ การ ทาง ศา ส นา ตา ม ประวั ติ แ ละ ัพ ฒ นา การโ ดย ล� าดั บ ดัง นี้ ส มั ย ก รุ ง สุ โ ข ทั ย แ ล ะ ก รุ ง ศ รี อ ยุ ธ ย า ีมราช บั ณ ฑิ ต และ ห ม ื่ นราชสัง ฆการีรั บ มอ บ ห มาย ภาร กิ จ ด้ า น การ ศา ส นา ้ต น กรุงรั ต นโ ก สิ น ทร์ ม ี ห ่น วยงา นรั บ ผิ ดช อ บ 3 ห น่ ว ยงา น ค ื อกร มธรร ม การ กร ม สั ง ฆ การี แ ละ กร มราช บั ณ ฑิ ต

พ. ศ. 24 3 0 พ ระ บา ท ส มเ ด็ จ พระจุ ลจ อ มเ ก ้ลา เจ้า อยู่ หั ว รัช กา ล ที่5 ทรง พระ กร ุ ณาโ ปร ดเ ก ้ลาฯ

ใ ห้ ตั้ง กร ม ศึ ก ษาธิ การ ขึ้ น ดู แ ลโรงเรี ย น ต่ าง ๆ ใ นข ณะ นั้ น พ. ศ. 24 3 5 รว มกร มธรร มการ กร ม สัง ฆ การี กร ม พยา บา ล ก ร ม พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ส ถา น และ กร ม ศึ ก ษาธิ การ เ ป็ น กระ ทรวงธรร ม การ พ. ศ. 2 4 4 1 “ ประ กา ศจั ด การเ ล่ าเรี ย นใ น หั วเ มื อง” ให้รา ษ ฎร มี ควา มรั บ ผิ ดช อ บ และใ ห้ รู้ จั ก การ ประ ก อ บ อาชี พใ น ทาง สุ จริ ต โ ด ยใ ห้ พระ ภิ ก ษุ สง ฆ์เ ป็ น ผู้ สั่ง ส อ น อ บร ม ( พ. ศ. 2 4 4 2 กระ ทรวง ม หา ดไ ทย ไ ด้โ อ น ห น้ า ที่ การ อุ ด ห นุ น การ ศึ ก ษา ใ ห้ กระ ทรวงธรร ม การ ตา มเ ดิ ม)

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 4 2

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 4: 3 9

พ. ศ. 24 4 5 ประกา ศใช้ “ พระราช บั ญ ญั ติ ัล ก ษ ณะ ป ก คร อง ค ณ ะ สง ฆ์ ร. ศ. 1 2 1 ซึ่ ง มี บั ญ ญั ติใ ห้ พระ สง ฆ์ ทุ กระ ดั บ ม ี ห น้ า ที่ บ�า รุง การ ศึ ก ษาใ นวั ด อี ก ด้ วย พ. ศ. 24 5 9 พระ บา ท ส มเ ด ็จ พระ มง กุ ฎเ ก ้ลา เจ้า อยู่ หั ว รัช กา ล ที่6 ไ ้ด มี การ ปรั บ ปรุง ต�า แ ห ่นง ห ้นา ที่ ใ น กระ ทรวงธรรม การ ใ ้หเ ห มาะ ส มยิ่งขึ้ น โ ดย มี ก อง บั ญชา การแ ละแ ่บง กร มใ ห ่ญ มี หั ว ห ้น า เ ป็ น อธิ บ ดี 2 ก ร ม ค ื อ ก ร มธรร ม การ และ กร ม ศึ ก ษาธิ การ แ ละใ น 2 กร ม ดัง ก ล่ าว ก ็ มี กร มเ ล็ ก ๆ ซึ่ ง หั ว ห น้ า มี ต�า แ ห น่ งเ ป็ นเ จ้ า กร ม อยู่ใ น สัง กั ด คื อ กร ม สัง ฆ การี กร ม พระ อารา ม ก อง อธิ กร ณ์ ขึ้ น อยู่ กั บ กรมธรร ม การ ส่ ว น กร ม ราช บั ณ ฑิ ต กร มวิ สา มั ญ ศึ ก ษา กร ม สา มั ญ ศึ ก ษา ขึ้ น กั บ กร ม ศึ ก ษาธิ การ

ก ำร ศึ ก ษำไ ม่ ค วรแ ย กจำก วั ด

พ. ศ. 2 4 6 2 ไ ด้ มี การเ ป ลี่ ย นชื่ อ กระ ทรวง ธรร ม การ เ ป็ น กระ ทรวง ศึ ก ษาธิ การ แ ละโ ปร ด ใ ห้ ย้ า ย กร ม ธรร ม การ ไ ปรว ม อ ยู่ใ น พร ะราช ส� านั ก ตา ม ประเ พ ณีเ ดิ ม ซึ่งรว ม กร ม สัง ฆ การี อยู่ ด้ วย กั นไ ป สัง กั ด อยู่ใ น กระ ทรวงธรร ม การ ทั้ง นี้ “โ ดย ที่ ทรง พระราช ด�าริ ว่ า การ ศ ึ ก ษาไ ม่ ควรจะ แย กจา กวั ด” พ. ศ. 2 4 6 9 เ ป ลี่ ย นชื่ อเ ป็ น กร ะ ทรวง ธรร ม การ อ ี ก ครั้ง ห นึ่ง แ ละย้ าย กรมธรร ม การ ซึ่งรว ม กร ม สัง ฆ การี อยู่ ด้ วย กั น ไ ป สัง กั ด อยู่ใ น กระ ทรวงธรร มการ ท ั้ง นี้“โ ดย ที่ ทรง พระราช าด�ริ ่วา การ ศึ ก ษาไ ่ม ควรจะแยกจากวั ด” พ. ศ. 2 4 74 มี การเ ป ลี่ ย นแ ป ลงราช การใ น กระ ทรวงธรร ม การแ ละ กร ม สั ง ฆ การีเข้ า ด้ ว ย เ ช่ นเ ดิ ม กร ม ธรร ม การ ยั ง คง สั ง กั ด อ ยู่ใ น กระ ทรวงธรร ม การเรื่ อ ย มา แ ม้ ภา ย ห ลัง ส มั ย เ ป ลี่ ย นแ ป ลง การ ป ก คร อง พ. ศ. 2 4 8 4 ไ ด้ มี ประ กา ศ พระราช บั ญ ญั ติ ปรั บ ปรุ ง กร ะ ทรวง ท บวง ก ร ม เป ลี่ ย นชื่ อ กระ ทรวงธรร ม การ เ ป็ น กระ ทรวง ศึ ก ษาธิ การ แ ละเ ป ลี่ ย นชื่ อ กร มธรร ม การ เ ป็ น กร ม การ ศา ส นา พ. ศ. 2 5 4 5 ใ นวั น ที่ 3 ตุ ลา ค ม พ. ศ. 2 5 4 5 ไ ด้ มี การแ บ่ง ส่ ว นราช การ กร ม การ ศา ส นาเ ดิ ม อ อ กเ ป็ น 2 ห น่ ว ยงา น ค ื อ กร ม การ ศา ส นา สั ง กั ด กร ะ ทรวงวั ฒ น ธรร ม แ ล ะ ส�า นั กงา น พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ห่งชา ติ เ ป็ น ห น่ วยงา น ที่ ขึ้ น ตรง ต่ อ นาย กรั ฐ ม น ตรี ดัง ปรา ก ฎ อยู่ ทุ กวั น นี้ M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 4 3

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 4: 4 5

ด วง ตร ำส�ำ นั กง ำน พระ พุ ท ธ ศ ำส น ำ แ ห่ ง ชำติ

ตรา นี้ใช้ ธรร มจั กร บ นฐา น ด อ ก บั ว เรีย กว่ า “ไ ตรรั ต นจั กร” ( กง ล้ อ คื อ พระรั ต น ตรั ย) เ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์ แ ท น พระรั ต น ตรั ย คื อ ( 1) ด อ ก บั วแ ท น พระ พุ ทธเจ้ า ดัง พระ บา ลี ใ นเ ถร คา ถาว่า “ พระ พุ ทธเจ้า ทรง อุ บั ติ ขึ้ นใ นโ ล ก แ ต่ไ ม่ ติ ดใ นโ ล ีก วิ สั ย ดุ จ ด อ ก บั วเ กิ ดใ น น�้ าแ ต่ไ ม่ เ ปี ย ก น�้า” (ขุ.เ ถร. 2 6/ 3 8 8) ( 2) ดอก บั วแ ท น พระอริ ยสง ์ฆ ด ัง พุ ทธวจ นะ ใ น ธรร ม บ ทว่ า “ด อ ก บั วเ กิ ด ที่ ก องข ย ะ ที่เขา ทิ้งไว้ ข้ าง ทางใ ห ญ่ ม ี ก ลิ่ น ห อ มรื่ นร มย์ใจ ฉั นใ ด ท่ า ม ก ลาง ม หาช น ผู้โง่เข ลา เป็ น ดุ จ สิ่ ง ป ฏิ กู ล พระสาวกของ พระสั ม มาสั ม พุ ทธเจ้า ่ย อ มรุ่งโรจ ์น ด้ วย ปั ญ ญา ฉั น นั้ น” (ขุ.ธ. 2 5- 5 9) ( 3) ด อ ก บั ว มี 7 ก ลี บ เ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์ แ ท น ด อ ก บั ว 7 ด อ ก ท ี่เ กิ ดขึ้ นร องรั บ พระ บา ทข อง เจ้าชายสิ ทธั ตถะเ มื่ อคราว ประสู ติ หร ือสั ญลั ก ษ ์ณ แ ท นโ พช ฌง ค์ 7 ( 4) ธรรมจั กร เ ็ป นสั ญลั ก ษ ์ณ แ ท น พระธรร ม คื อ อริ ย สั จ สี่ ัอ นเ ป็ นแ ก่ นข อง พระ พุ ทธ ศา ส นา ที่ ทรงแส ดงใ นวั นเ พ็ ญเ ดื อ น 8 วั น ที่ พระรั ต น ตรั ย คร บ ส ม บูร ณ์ ( 5) ซี่ ธรร ม จั กร 1 2 ซี่ เ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์ แ ท น การรู้ แจ้ง อริ ย สั จแ ต่ ละข้ อ ด้ วย ญา ณ ทั้ง 3 (สั จจ ญา ณ, ก ิจจ ญา ณ,และกต ญา ณ) (3x4 = 12) ( 6) พระ บา ลีใ นธั ม มจั กร กั ป ปวั ต ต น สู ตรว่ า ธ มฺ มจ กฺ ก� ปว ต ฺ ติ ต� อ ป ฺ ป ฏิ ว ตฺ ติ ย� = กง ล้ อ ค ื อ พระธรร ม อั น พระ สั ม มา สั ม พุ ทธเจ้ า ทรง ห มุ นไ ปแ ล้ ว ไ ม่ มีใ คร ห มุ น ก ลั บไ ด้

ภ ำร กิ จข อง ส�ำ นั ก พุ ท ธ

�สานั กงา น พระ พุ ทธศาส นาแ ่หงชาติ ม ี ภารกิ จ เ กี่ ยว กั บ การ ด�าเ นิ นงา น ส น องงา น ค ณะ สง ์ฆ แ ละรั ฐ โดยการ ท�าน ุ าบ�รุงส่งเสริ มกิ จการ พระ พุ ทธศาส นา ใ ห้ การ อุ ป ถั ม ภ์ ค ุ้ ม คร องแ ละ ส่ งเ สริ ม พั ฒ นา พระ พุ ทธศาส นา ด ูแลรัก ษาจั ดการศาส นส ม บั ติ พั ฒ นา พุ ท ธ ม ณ ฑ ลใ ห้เ ป็ น ศู น ย์ ก ลาง ทาง พระ พุ ทธศาส นา รว ม ทั้งใ ้ห การส นั บส นุ นส่งเสริ ม พั ฒ นา บุ ค ลา กร ทาง ศา ส นา โ ดย มี าอ� นาจ ห ้น า ที่ ดัง ต่ อไ ป นี้ ( 1) ด �า เ นิ น การ ตา ม ก ฎ ห มา ย ว่ า ด้ ว ย การ ค ณ ะ สง ฆ์ ก ฎ ห มา ย ว่ า ด้ ว ย การ ก� าห น ด วิ ทยฐา นะ ้ผู ส� าเร็ จวิ ชา การ พระ พุ ทธ ศา ส นา รว ม ั้ทง ก ฎ ห มายแ ละระเ บี ย บ ที่เ กี่ ยวข้ อง ( 2) รั บ ส น องงา น ประ สา นงา น แ ละ ถวาย การส นั บส นุ นกิ จการและการ บริ หาร การ ปกครอง ค ณะ สง ฆ์ ( 3) เ ส น อแ นว ทาง การ ก� าห น ด นโย บายแ ละ มา ตร การใ น การ คุ้ ม คร อง พระ พุ ทธ ศา ส นา ( 4) ส่งเ สร ิ ม ด ูแ ล รั ก ษา แ ละ ท�า นุ บ� ารุง ศา ส น ส ถา นแ ละ ศา ส นวั ต ถุ ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา ( 5) ด ูแ ลรั ก ษา จั ด การวั ดร้ าง แ ละ ศา ส น ส ม บั ติ ก ลาง ( 6) พ ั ฒ นา พุ ทธ ม ณ ฑ ลใ ห้เ ป็ น ศู น ย์ ก ลาง ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา ( 7) ท า� นุ บ� ารุง พุ ทธ ศา ส น ศึ ก ษา เ พื่ อ พั ฒ นา ควา มรู้ คู่ คุ ณธรร ม ( 8) ป ฏิ บั ติ การ อื่ นใ ด ตา ม ที่ ก ฎ ห มายก� าห น ด ใ ห้เ ป็ น อ�านา จ ห น้ า ที่ ข อง ส� านั กงา น หรื อ นา ย ก ัร ฐ ม น ตรี หรื อ ค ณะรั ฐ ม น ตรี ม อ บ ห มาย

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 4 4

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 4: 5 0

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 4 5

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 4: 5 5

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 4 6

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 5: 0 0

วิ สั ย ทั ศ น์- พั น ธ กิ จ- ยุ ท ธ ศ ำส ตร์

วิ สั ย ทั ศ น์ ส�านั กงา น พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ห่งชา ติ เ ป็ น อง ค์ กร ห ลั กใ น การขั บเ ค ลื่ อ น พระ พุ ทธ ศา ส นา ใ ้ห มี ควา ม มั่ น คงยั่งยื น แ ละ สัง ค ม มี ควา ม สุ ข ้ด วย ห ลั ก พุ ทธธรร ม พั นธ กิ จ 1) เ สริ ม สร้ างใ ห้ ส ถา บั นแ ละ กิ จ การ ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา มี ควา ม มั่ น คงยั่งยื น 2) ส นั บ ส ุน น ส่งเ สริ มแ ละจั ด การ การ ศึ ก ษา สง ์ฆ แ ละการเผยแผ่ พระ พุ ทธ ศา ส นาเ พื่ อ พั ฒ นา ใ ห้ มี ควา มรู้ คู่ คุ ณธรร ม 3) จั ด การ ศึ ก ษา สง ฆ์เ พื่ อ ผ ลิ ต แ ละ พั ฒนา ศา ส น ทา ยา ท ี่ทเ ปี่ ย ม ปั ญ ญา พุ ทธธรร มเ ผ ยแ ผ่ ท� านุ บ� ารุง พระ พุ ทธ ศา ส นาใ ้หเจริ ญงอกงา ม แ ละ ร่ ว ม สร้ าง สัง ค ม พุ ทธธรร ม ที่ มี ควา มเข้ มแข็ง

4) ด า�เ นิ นการใ ้ห ประเ ท ศไ ทยเ ็ป น ศู นย์ ก ลาง ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นาโ ล ก 5) พั ฒ นา การ ดู แ ลรั ก ษาแ ละจั ด การ ศา ส น ส ม บั ติใ ้หเ ็ป น ประโยช ์น ่ต อ พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ละ สัง ค ม

ยุ ท ธ ศ ำส ตร์

เ พื่ อใ ้ห สา มาร ถ บรร ลุเ ้ปา ห มาย ตา ม พั นธ กิ จ จึงไ ด้ ก� าห น ดยุ ทธ ศา ส ตร์ 6 ยุ ทธ ศา ส ตร์ ยุ ท ธ ศา ส ตร์ ที่ 1 ก ารเ สริ ม สร้ างเ อ ก ภา พ ใ ห้ กั บ ส ถา บั นแ ละ กิ จ การ ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา อย่ างเ ป็ นระ บ บ ยุ ท ธ ศา ส ตร์ ที่ 2 การ ส่งเ สร ิ ม การ พั ฒ นา ระ บ บ การ ศึ ก ษา สง ฆ์ แ ละ การเ ผยแ ผ่ พระ พุ ทธ ศา ส นา อย่ างเ ป็ นระ บ บแ ละ คร บวงจร ยุ ทธ ศา ส ตร์ ที่ 3 การเสร ิ มสร้างควา มเข้ มแข็ง ใ ห้ กั บ ศา ส น ทายา ท

ยุ ทธ ศา ส ตร์ ที่ 4 ก ารเ สริ ม สร้ าง ศั กย ภา พ ใ ห้ ปร ะเ ท ศไ ท ยเ ป็ น ศู น ย์ ก ลาง ทาง พร ะ พุ ท ธ ศา ส นาโ ล ก ยุ ทธ ศา ส ตร์ ที่ 5 การ พ ั ฒ นา นโย บายแ ละ เ สริ ม สร้ าง ศั กย ภา พระ บ บ บริ หารจั ด การ ศา ส น ส ม บั ติ ยุ ทธ ศา ส ตร์ ที่ 6 การเสร ิ มสร้างควา มเข้ มแข็ง ใ ห้ กั บข้ าราช การ ส�านั กงา น พร ะ พุ ท ธ ศา ส นา แ ห่งชา ติใ ห้เ ป็ น มื อ อาชี พ

ิต ด ต่ อ ส�ำ นั กง ำน พระ พุ ท ธ ศ ำส น ำ จั ง ห วั ด ม ห ำส ำร คำม

อ �ำเ ภ อเ มื อง จั ง ห วั ด ม หำส ำร คำม 44000 โ ทร. 0-4377-7795-6 โ ทร สำร. 0-4377-7797 E- Mail : mk m @ ona b. g o.th

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 4 7

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 3 5: 0 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

“ วั ด แ ร กใ น ป ระ วั ติ ศ า ส ต ร์ ก า ร ก่ อ ตั ้งเ มื อ ง ม ห า ส า ร ค า ม” 48

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 4 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 5: 4 2

วั ด ม ห า ชั ย

( พ ระ อ า ร า ม ห ล ว ง)

พระเ ท พ สิ ท ธา จาร ย์ ( น้ อ ย ญา ณวุ ฑฺโ ฒ)

เจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส วั ด ม หาชั ย ( พระ อารา ม ห ลวง) ัว ด ม หา ชั ย เ ป็ น พระ อารา ม ห ล วง ชั้ น ตรี ช นิ ด สา มั ญ สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 7 7 9 ถ น น ศรี ราชวง ศ์ ต� าบ ล ต ลา ด อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ดิ มชาวเ มื อง ม หา สาร คา มเรี ย กว่ า วั ดเ ห นื อ ต่ อ มา เ มื่ อ ีป พ. ศ.2482 ทางรั ฐ บาลออ กรั ฐ นิ ย มใ ้หเ ปลี่ ย นชื่ อวั ด ทุ กวั ดใ น ประเ ท ศไ ทย ท่ า นเจ้ า คุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี เจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม แ ละเจ้ า อาวา ส วั ดใ นข ณะ นั้ น ไ ้ดขอเ ปลี่ ย นชื่ อวั ดเ ห นื อ มาเ ็ป น “วั ด ม หาชั ย ม หาสาร คา ม” เ พื่ อ ใ ้หเ ็ป น การ ถู ก ้ต อง ตา มส ภา พ ภู มิ ศาส ตร์และ ประวั ติ ศาส ตร์ ไ ้ดรั บ พระราช ทา น วิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อวั น ที่ 13 สิง หา ค ม พ. ศ.2473 ใ นรั ช ส มั ย พระ บา ท ส มเ ด็ จ พระ ป กเ ก ล้ าเจ้ า อ ยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 7

ัว ด ม หาชั ย เ ป็ นวั ดเ ก่ าแ ก่ คู่เ มื อง ม หา สาร คา ม เ ป็ นวั ด ที่ มี ควา ม ส� าคั ญ กั บ ประวั ติ ศา ส ตร์เ มื อง ม หา สาร คา ม เ ป็ น อย่ างยิ่ง ไ ด้ รั บ การ พั ฒ นา มาโ ดย ล� าดั บใ น ทุ ก ด้ า น ต ั้งแ ต่ อ ดี ตเ ป็ น ต้ น มาจ น ถึงใ น ปี พ. ศ. 2 5 2 7 ส ม ัย ที่พระ อร ิยา นุ วั ตร( อารีย์เข มจารีป.ธ. 5) ด �า รง ต�าแ ห น่ง เ ป็ นเจ้ า อาวา ส น ั บเ ป็ นเ กี ยร ติ ประวั ติ อย่ าง ยิ่งข องวั ด ม หาชั ยซึ่งไ ด้ รั บ พระ ม หา กรุ ณาธิ คุ ณโ ปร ดเ ก ล้ าฯ ใ ห้ ยกฐา นะข องวั ด ม หาชั ย จา ก วั ดรา ษ ฎร์ ขึ้ นเ ป็ น พระ อารา ม ห ลวงชั้ น ตรี ช นิ ด สา มั ญต ั้งแ ต่ วั น ที่2 3 กุ ม ภา พั นธ์ พ. ศ. 2 5 2 7 เ ป็ น ต้ นไ ป

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 4 9

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 5: 4 5

บั น ทึ ก ควา มเ ป็ น มา

เ มื่ อครั้งก่ อ ตั้งเ มื อง ม หาสารคา มใ ห ่ม ๆ ใ น ีป พ.ศ. 2 4 0 4 พระข ั ต ติ ยวงศา(จั น ทร์) เจ้ าเ มื องร้ อยเ อ็ ด ม ีใ บ บ อ ก ทู ลเ ก ล้ าฯไ ปยัง กรุงเ ท พฯเ พื่ อ กรา บ บัง ค ม ทู ลเ ก ล้ าฯ ข อ บ้ า น ลา ด นางใ ย เ ป็ นเ มื อง ข อ ท้ าว ม หาชั ย ( กว ต) เ ป็ นเจ้ าเ มื อง ข อ ท้ าว บั ว ท อง เ ป็ น อั คร ฮา ด ข อ ท้ าวไช ยะวง ศา ( ฮึง) เ ป็ น อั ครวง ศ์ ข้ อ ท้ าวเ ถื่ อ น เ ป็ น อั คร บุ ตร ใ น ปีเ ดี ยว กั น นี้ ท้ าว ม หาช ั ย ( กว ต) พร้ อ ม ด้ วย ท้ าว บ ัว ท อง จึง ด�า เ นิ น การ ส� ารว จ ส ถา น ที่ พร้ อ มวางแ ผ น ผั ง บริเว ณโ ค กเ นิ น สู งริ ม ท ิ ศ ตะวั น ต ก บ้ า น กุ ด นางใ ย ที่ จะ สร้ างเ มื องเ พื่ อใ ห้เ ป็ น การเ ห มาะ ส มเ มื่ อ สร้ างเ มื อง จะไ ด้ สร้ าง ถู ก ต้ อง ตา มแ ป ล นแ ผ น ผัง ที่ วางไว้ โ ด ยวาง ส ถา น ที่ ผัง ห ลั กเ มื องซึ่งไ ด้ แ ก่ ห ลั กเ มื อง ม หา สาร คา มใ น ปั จ จุ บั น ท ี่ ตั้ งวั ด ประ จ�า เ มื อง นั้ น สร้ างขึ้ น ที่ กึ่ ง ก ลางข องเ นิ น เ มื อง โ ด ยวั ดจา ก กุ ด นางใ ยไ ป ถึง ห ลั กเ มื อง วั ด ม หาชั ย ตั้ง อยู่ ที่ ก ลาง พ อ ดีโ ดย มี อา ณาเข ต ต ั้งวั ด มี ดัง นี้ท ิ ศ ตะวั น อ อ กก ว้ าง 3 เ ส้ น 1 8 วา ท ิ ศ ตะวั น ต กก ว้ าง 3 เ ส้ น 1 8 วา ทิ ศเ ห นื อ ยาว 5 เ ส้ น 1 5 วา แ ละ ทิ ศใ ต้ ยาว 4 เ ส้ น 1 2 วา

พื้ น ที่ ข องวั ด นั้ น กว้ าง ยาวเ ห มื อ นชา ยธง ใ น ปี ุบ กร้ าง ถาง พง ท้ าว ม หาช ัย( กว ต) สร้ าง ก ุ ฏิ1 ห ล ัง ห อ ฉั น 1 ห ล ังศา ลา การเ ปร ีย ญ( ห อแจ ก) 1 ห ล ัง เ พี ยงเ ป็ น ส�านั ก สง ฆ์ ประชาช นเร ีย กว่ า“วั ดเ ห นื อ” เ พราะ ตั้ง อยู่ ทางเ ห นื อ น�้า โ ดย ถื อเ อา ทาง น�้า ไ ห ลเ ป็ น เ ครื่ อง ห มาย พ. ศ. 2 4 0 8 ใ น รั ช ก า ล พ ร ะ บ า ท ส มเ ด็ จ พระจ อ มเ ก ล้ าเจ้ า อยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 4 ท รง พระ กรุ ณา โ ปร ดเ ก ล้ าฯ ย ก บ้ า น ลา ด– กุ ด นางใย ขึ้ นเ ป็ น“เ มื อง ม หา สาร คา ม” ทรง พระ กร ุ ณาโ ปร ดเ ก ล้ าฯ ใ ห้ ท้ าว ม หา ชั ย ( กว ต) เ ป็ น “ พร ะเ จริ ญรา ชเ ด ชวรเ ช ษ ฐ ม หาขั ติ ย พง ศ์ รวิวง ศ์ สุ รชา ติประเ ท ศราชธ �า รงรั ก ษ์ ศั ก ดิ์ กิ ต ติ ย ศเ กรี ยงไ กร ศ รี พิ ชั ยเ ท พวร ฤ ทธิ์ พ ิ ษ ณุ พง ศ์ ปรี ชา ส ิง ห บุ ตร สุ วั ฒ นา น ครา ภิ บา ล” จา ก นั้ น พระเ จริ ญราชเ ดช ( กว ต) พร้ อ ม ด้ ว ย กร ม การเ มื อง ้ทาวเ พี ย ร่ว มกั นก่ อ ตั้ง“วั ดเ ห นื อ”ขึ้ นแ ล้ วจึงไ ด้ สร้ าง พระ อุโ บ ส ถ พ ั ทธ สี มา( สิ ม บ ก) ใ น ปี ตั้งเ มื อง นั้ นเ อง โ ด ย มี พร ะ ปร ะ ธา น ที่ สร้ าง พร้ อ ม พร ะ อุโ บ ส ถ นั้ น รู ป ทรง สวย มากก่ ออ ิฐถื อ ปู น ปางช นะ มารแ บ บเชี ยงแส น ล้ า นช้ าง ลงร ั ก ปิ ด ท อง ดู สวยงา ม หา ที่เ ปรี ย บไ ด้ ยา ก ห น้ า ตั ก กว้ าง 2 ศ อ ก 4 น ิ้ วชาวเ มื องเ คาร พ นั บ ถื อ มา ก ใ น ส มัย นั้ น มี พิ ธี ถื อ น�้า พิ พั ฒ ์น สั ตยาใ น พั ทธ สี มา ห ลัง นี้ ด้ วย แ ต่ ภาย ห ลัง ย กเ ลิ กไ ป ที่ วั ดโ พธิ์ ศรี แ ท น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 5 0

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 5: 4 9

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 5 1

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 5: 5 5

่ต อ มาใ น ีป พ. ศ. 24 7 0 ่ทา นเจ้า คุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี

(สาร) เ ห็ นว่า พั ทธสี มา หลังเก่า นี้ คั บแค บไ ่ม พอแก่ พระ ภิ ก ษุ

สา มเ ณร ท� ากิ จวั ตรเช้าเย็ น เ พราะ บรรจุไ ้ดเ พี ยง 2 5 รู ป ก็ แ ่น นอั ดเ ต็ ม ที่ จึงสร้าง พั ทธสี มา หลังใ ห ่มขึ้ น พร้ อ มด้วย ่ทา นเจ้า คุ ณ พระ ญา ณวิริ ยะ ( ่อ อ น ส ุ ทิ นฺโ นป .ธ. 6)สกุ ล ภวภู ตา น น ์ท ณ ม หาสารคาม ด า�เ นิ นการขอ พระราช ทา น วิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อไ ด้ รั บ พระ บร มราชา นุ ญา ตแ ล้ วจึง สร้ าง พั ทธ สี มา ห ลังใ ห ม่ ขึ้ น แ ละ ท่ า นเจ้ า คุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี ( สาร) ก ็เ ห็ นว่ า พั ทธ สี มา ห ลังเ ก่ า นี้ สร้ างขึ้ น ใ น ส มั ย ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา ม พระ คร ู ห ลั ก ค�า สุ วรร ณ์ ดี ศี ล สังวร เจ้ า อาวา สรู ปแร กซึ่งเ ป็ น บิ ดาข อง ท่ า นไ ด้ ไ ป ตั ดไ ม้ ต้ นเ สาระเ บี ยงใ น ป่ าโ ค ก ห น อง ก ล องเ พ ล ค ื อ ห น องข่า ่ทุง ส นา ม บิ นเ ดี๋ ยว นี้ ส ม ัย นั้ น พระเจริ ญราชเ ดช ( อุ่ น) เ ป็ น ศิ ษย์ วั ด สะ พายย่ า มไ ป ตั ด ต้ นเ สา ด้ วยเ พื่ อ รั ก ษาร อ ย มื อข อง บรร พ บุ รุ ษใ ห้ คงไว้ อ ย่ างเ ดิ ม จึง พร้ อ มด้วยค ณะสง ์ฆ สวดถอ น พั ทธสี มา หลังเก่าเ ็ป นวิ หาร ซึ่ง มี ท่ า นเจ้ า คุ ณ พระ พร ห ม มุ นี ( อ้ ว น ต ิ สฺโ ส)เจ้ า ค ณะ ม ณ ฑ ล น ครราช สี มา วั ด สุ ทธจิ น ดาจัง หวั ด น ครราช สี มา เ ป็ น ประธา น ่ต อ มาไ ้ด มี การ บูร ณ ป ฏิ สังขร ์ณ พระวิ หาร ( พระ อุโ บ สถ ห ลังเก่า)ใ น ปี พ. ศ. 2 4 9 0 โ ดย ญาแ ม่ แ ก้ ว อ ั ต ถา กร ( ภว ภู ตา น น ท์ ณ ม หา สาร คา ม) คงไว้ ร ู ปแ บ บเ ดิ มแ ต่ ข ยา ย ฝา ผ นั ง ติ ดเ สาระเ บี ยง ม ุ่ ง ห มา ยใ ห้เ ป็ น ที่ ส อ น บา ลี นั กธรร มจึง มี ป้ าย บ อ กว่ า โรงเรี ย น ปริ ยั ติ ธรรม ศรี เจริ ญราชเ ดช เพื่ อ อุ ทิ ศ อั ญ ญา แ ม่ ศรี เจริ ญราชเ ดช ซึ่ งเ ป็ น มาร ดา บั งเ กิ ดเ ก ล้ า ของ ญาแ ม่ แ ก้ ว พ ร้ อ ม บรรจุ อั ฐิไว้ แ ท่ น พระ ประธา น เ มื่ อ พระ อุโ บ ส ถ ห ลังใ ห ม่ เริ่ ม ด�า เ นิ น การ ก่ อ สร้ าง เ มื่ อ พ. ศ . 2 4 7 0 จุ ด ที่ สร้ าง อ ยู่ ห่ าง จา ก พั ท ธ สี มา ห ลังเ ก่ า 1 5 เ ม ตร เรียงแ ถว ด้ า น ทิ ศเ ห นื อ ห ลั งเ ก่ า พระยาสารคา มค ณา ภิ บาล (อ นงค์ พย ัค ฆั นค์)ผู้่วาราชการ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ป็ น ประธา น ก่ อ สร้ าง ฝ่ า ย สง ฆ์ พระ ครู อ ดุ ลย์ ศี ล พร ต ( ภาย ห ลังเ ป็ น พระ สาร คา ม มุ นี) เ ป็ น ประธา น พระ ม หา อ่ อ น ส ุ ทิ นฺโ นป.ธ. 6 ( ภาย ห ลัง เ ป็ น พระ ญา ณวิ ริ ยะ) เป็ นร อง ประธา น ก่ อ สร้ าง ตา ม แ บ บ นวกรร มของส มเ ด็ จ พระ ม หาส ม ณเจ้า ก ร ม พระยา วชิ ร ญา ณวโรร ส ท รว ด ทรง แ บ บ แ ป ล น พร ะ อุโ บ ส ถ เ ห มื อ น กั บ วั ด ปริ ณา ย ก โด ย ทุ น ก่ อ สร้ าง อา ศั ย ศรั ทธา ผู้ บริ จา ค ก่ อ สร้ างแ ล้ วเ สร ็จพ. ศ. 2 4 74 อ น ึ่ง พร ะ อุโ บ ส ถ ห ลั ง นี้ ไ ด้ รั บ พร ะรา ช ทา น พร ะ บร ม ฉายา ลั ก ษ ณ์ พระ บา ท ส มเ ด ็จ พระ ป กเ ก ล้ าเจ้ า อยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 7 ประ ด ิ ษฐา นไว้ ที่ บ น กร อ บ ประ ตู ข้ างใ น ด้ า น ห น้ าข อง พระ อุโ บ ส ถ

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 5 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 5: 5 9

ใ น ปี พ. ศ. 2 4 7 3 ท่ า นเจ้ า ค ุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี( สาร) ไ ด้ ด�า เ นิ น สร้ าง พระ ประธา น ประจ� าพระ อุโ บ ส ถ ห ลังใ ห ม่ ประ ด ิ ษฐา นไว้ ที่ ฐา น ชุ กชี พระ อุโ บ ส ถ เ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ปางช นะ มารรู ป ทรงจ�า ล องแ บ บ เชี ยงแส นลา นช้าง ม ี นา มว่าพระ พ ุ ทธสิริ ม หา มุ นีโดย มี พระโ มคคั ลลา นะ แ ละ พระ สารี บุ ตร ซ้ า ยขวา นั่ ง คุ กเข่ า ฐา นชุ กชี ประ ดั บ กระ จ ก มุ ก ส ลั บ สี ต่ อ มาไ ด้ มี การ บู ร ณ ป ฏิ สังขร ณ์ พระ อุโ บ ส ถ ห ลังใ ห ม่ ใ น ปี พ. ศ. 2 5 1 0 โ ด ย นา ย บ ุ ญ ถิ่ นอ ั ต ถา กรป ล ั ด กระ ทรวง ศึ ก ษาธิ การส ม ัย นั้ น ยั งเ ป็ น อ ิธ บ ดี กร ม การ ฝึ ก หั ด ครู แ ล ะใ น ปีเ ดี ยว กั น นี้ ทางวั ด ไ ด้เงิ น บู ร ณะวั ด พั ฒ นา ตั ว อ ย่ าง จึงไ ด้ ท�า ก ารเ ท ค อ น กรี ตร อ บ ลา น พระ อุโ บ ส ถ พร้ อ ม กั บ ท� ากระ ถางธู ป ข้ าง ห น้ า 2 อั น ข้ าง ห ลัง 2 อั น แ ละ พ. ศ. 2 5 1 8 ไ ด้ สร้ างรู ป ยั ก ษ์ ถื อ กระ บ องส ูง7 เ ม ตร ไว้ น อ ก ก� าแ พง ด้ า น ห น้ า พระ อุโ บ ส ถ 2 ต น ใ น ปี พ. ศ. 2 4 8 2 สร้ าง ศา ลา การเ ปร ี ย ญ โ ด ย ท่ า นเ จ้ า คุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี ( สาร) สร้ างเ สร ็จเ มื่ อพ. ศ. 2 4 9 7 ชั้ น ล่ างใช้เ ป็ น ที่ บ� าเ พ็ ญ บุ ญ ชั้ น บ นเ ป็ นโรงเรี ย น ปริ ยั ติ ธรร มต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 4 9 8 ห ลังจา ก ที่ สร้ างโรงเรี ย น ปริ ยั ติ ธรร มเ สร็ จแ ล้ ว ท่ า นเจ้ า ค ุ ณ พระ สาร คา ม มุ นี และ หลวงอ นุ มั ติราชกิ จ(อั๋ น)ผ ู้่วาราชการจัง หวั ด ม หาสารคา ม นาย อ� าเ ภ อ ค ณะ กรร ม การจัง หวั ด อ �า เ ภ อ พ่ อ ค้ า ประชาช น ค ห บ ด ี พร ะ สง ฆ์ สา มเ ณ ร ไ ด้ ร่ ว ม กั น จั ด หา ทุ นเ พื่ อ จั ด สร้ างโ ต๊ ะ-เ ก้ า อี้ ทั้ง ห ม ด 2 6 5 ชุ ด

พื้ น ที่ ธร ณี สง ฆ์ ข องวั ด เ มื่ อพ. ศ. 2 4 9 8 พระ สาร คา ม ม ุ นี( สาร) ไ ด้ ซื้ อ ที่ ดิ นข อง นา ย มี ธง อิ น ทร์เ น ตร์ เ นื้ อ ที่ 2 งา น 3 ตารางวา ทาง ด้ า น ทิ ศเ ห นื อข องวั ด แ ละไ ด้ ท�า การโ อ นโ ฉ น ดเ ป็ นข องวั ดโ ด ย เรี ย บร้ อ ย ต่ อ มา พ. ศ. 2 5 0 5 พระ อร ิ ยา นุ วั ตร( อารี ย์) พร้ อ ม ด้ ว ย ทาย ก ทายิ กา ไ ด้ ซื้ อ ที่ ข อง นาย บุ ญ มาแ ม่ใ ห ญ่ บัวร อ ดจั น ท คา มิซึ่ง ห่ าง จา กวั ด ทาง ทิ ศเ ห นื อ 2 เ ส้ น เ พื่ อ ท�า ฌา ป น ส ถา นแ ละ สุ สา น เ นื้ อ ที่ 1 4 ไร่ โ ดย พระ อริยา นุ วั ตรด �า เ นิ น การ ฝ่ าย สง ฆ์ นายเร ื อง ย ศ ขุ น ศรี ราช สุ รา กร น ายแ สง รั ต น มู ล ตรี ช่วย ด�า เนิ น การแ ละไ ด้โ อ น โ ฉ น ดเ ป็ นข องวั ด ตา ม ก ฎ ห มายเรี ย บร้ อย ใ น ปี พ. ศ. 2 5 0 6 แ ม่ ส� าอาง อาช ญา สี แ ละ นายเ ที่ ยง พุ ทธั ส สะ ซื้ อ ที่ ดิ นข อง ยาย พร ม เ นื้ อ ที่ 1 งา น 3 ตารางวา พร้ อ ม ด้ วย ค ณะ ญา ติไ ด้โ อ นโ ฉ น ดเ ป็ นข องวั ดเรี ย บร้ อยแ ล้ ว ต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 5 0 7 ญา พ่ อ ป ลั ด พู นเ ห็ นว่ า ท ี่ ข อง นาง ท องใ บฝาง มา ลา ยัง ติ ด ที่ ธร ณี สง ฆ์ ข องวั ดจะไ ป มาไ ม่ สะ ดว กเ ป็ น การ ล� าบา ก มา ก ประ ส ง ค์ จะใ ห้เ ป็ น อั น เ ดี ยว กั น พระ อร ิยา นุ วั ตร( อารีย์)จึงเชิ ญ นาง ท องใ บฝาง มา ลา ซึ่ง เ ป็ นเจ้ าข อง ที่ ดิ น แ ละ ญา พ่ อ ป ลั ด พู นจึงซื้ อ ที่ ดัง ก ล่ าว ประ มา ณ1 ไร่ ใ ห้ แ ก่ วั ด ม หาชั ย ปั จจ ุ บั น ที่ ธร ณี สง ฆ์ ข องวั ด ม หาชั ย ร่ ว ม ประ มา ณ 2 0 กว่ าไร่ใ น ส มั ยเจ้ า คุ ณ พระ อริ ยา นุ วั ตร เ ป็ นเจ้ า อาวา ส

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 5 3

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 6: 0 1

ล� าดั บเจ้ า อาวา ส

พ. ศ. 2 4 0 8 พ ร ะเ จริ ญรา ชเ ด ช (ก ว ต ภ ว ภู ตา น น ท์ ณ ม หา สาร คา ม) เจ้าเ มื อง ม หา สาร คา มผู้ ก่ อ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา ม แ ละ สร้ างวั ด ม หาชั ย พร้ อ ม ท ั้ง สร้ าง พั ทธ สี มาขึ้ นใ นวั ด ม หาชั ยซึ่ง ส มั ย นั้ น การ สร้ าง พั ทธ สี มา เจ้ าเ มื อง อ นุ ญา ตใ ห้ สร้ างไ ด้ ต ล อ ดระยะเว ลา อั น ยาว นา น ตั้งแ ต่เริ่ ม ก่ อ ตั้งวั ดจ น ถึง ปั จจุ บั น มี ล� าดั บเจ้ า อาวา ส ดัง นี้ 1. พร ะ คร ู สุ วรร ณ์ ดี ศี ล สั งวร2. พร ะ ชา ส อง ห ลา บ 3. พร ะ ชา ล ี 4. พระเ ก ษ 5. พระชาไ ม ย์ 6. พระเ ก ตุ 7. พระชา ท อง 8. พระช้ าง 9. พระ สา 1 0. พระโ ส ม 1 1. พระชา ่อ อ น 1 2. พระชา บ ุ ด ดา1 3. พระโ ส ม 1 4. พระ ห ล่ อ น 1 5. พระเ พ ็ชร1 6. พระขรั ว ละ ค อ น 1 7. พระชา บั ว 1 8. พระ สาร คา ม มุ นี ( สาร ภว ภ ู ตา น น ท์ณ ม หา สาร คา ม) เจ้ า ค ณะ จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม 1 9. พระ อริ ยา นุ วั ตร (อารี ย์ เข ม จารี ป .ธ. 5 ) ร องเ จ้ า ค ณ ะ ัจ ง หวั ด ม หา สาร คา ม 2 0. พร ะเ ท พ วุ ฒา จาร ย์ ( สิ น ธุ์ เข มิโ ย ป. ธ. 3) เ จ้ า ค ณ ะ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม2 1. พระ ศร ีวชิ รโ ม ลี ( สั ง ค ม จิ ตฺ ติ ญาโ ณ ป . ธ. 9) เจ้ า ค ณ ะ อ� าเภ อ นาเ ชื อ ก แ ล ะ 2 2. พร ะเ ท พ ิส ท ธา จาร ย์ ( น้ อ ย ญา ณ วุ ฑฺโ ฒ) เ จ้ า ค ณ ะ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม เจ้ า อาวา สรู ป ปั จจุ บั น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 5 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 6: 0 5

พ. ศ. 2530 ได้รั บ พระราช ทา นเลื่ อ นส ม ณศั กดิ์เ ็ป น พระครูสั ญ ญา บั ตร เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลชั้ นโ ท ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ ครู ปั ญ ญา ภิ สาร” พ. ศ. 2536 ได้รั บ พระราช ทา นเลื่ อ นส ม ณศั กดิ์เ ็ป น พระครูสั ญ ญา บั ตร เจ้ า ค ณะ อ�าเ ภ อชั้ นเ อ ก ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ ครู ปั ญ ญา ภิ สาร” พ.ศ.2539 ได้รั บ พระราช ทา นเลื่ อ นส ม ณศั กดิ์เ ็ป น พระครู สั ญ ญา บั ตร เจ้ า ค ณะ อ�าเ ภ อชั้ น พิเ ศ ษ ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ ครู ปั ญ ญา ภิ สาร” พ. ศ. 2 5 4 4 ไ ด้รั บ พระราช ทา น ตั้ง ส ม ณ ศั ก ดิ์ เ ป็ น พระราชา ค ณะ ชั้ น สา มั ญ ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ บวร ปริ ยั ติ กิ จ” พ. ศ. 2 5 4 9 ไ ด้รั บ พระราช ทา นเ ลื่ อ น ส ม ณ ศั ก ดิ์เป็ น พระราชา ค ณะ ชั้ นราช ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระราช ปริยั ตยา ทร ส ุ น ทรวร กิ จจา นุ กิ จ ม หา ค ณิ ส สร บวร สัง ฆารา ม คา มวา สี” พ. ศ. 2 5 5 5 ได้รั บ พระราช ทา นเ ลื่ อ น ส ม ณ ศั ก ดิ์ เป็ น พระราชา ค ณะ ชั้ นเ ท พ ใ นราช ทิ น นา ม ที่“ พระเ ท พ สิ ทธา จาร ย์ศา ส น ภารธ ุรา ทร บวร ศา ส น กิ จ ม หา ค ณิ ส สร บวร สัง ฆารา ม คา มวา สี” ผ ลงา น ที่ไ ด้รั บ การ ย ก ย่ องเชิ ดชู พ. ศ. 2 5 5 2 ไ ด้ รั บ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะเ ป็ น ประ ธา น กิ ต ติ ม ศั ก ดิ์ แ ล ะ ส นั บ ส นุ น การ สว ด ม น ต์เ ฉ ลิ ม พร ะเ กี ยร ติ ฯ จา ก โ ครง การ สว ด ม น ต์เ ฉ ลิ ม พระเ กี ยร ติ ฯ เพื่ อ ควา ม ส ถิ ต ส ถา พรข อง แ ผ่ น ดิ นไ ทย ประวั ติแ ละ ผ ลงา น พระเ ท พ สิ ทธาจาร ย์ โ ด ย สังเข ป พ. ศ. 2 5 5 3 ไ ด้รั บ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะ ผู้ ส นั บ ส นุ น การจั ด พระเ ท พ สิ ทธาจาร ย์ เ ดิ มชื่ อ น้ อย ฉายา ญา ณ วุ ฑฺโ ฒ นา ม ส กุ ล งา น ประ กว ด บรรยายธรร ม นั กเรี ย น จา ก กร ม การ ศา ส นา อุ ทั ย สา อาย ุ7 2 ีป พรร ษา 5 2 เ กิ ดเ มื่ อวั น ที่2 4 ธั นวา ค มพ. ศ. 2 4 8 7 พ. ศ. 2 5 5 4 ไ ด้ รั บ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณแ ละรางวั ล พุ ทธ คุ ณู ป การ บิ ดาชื่ อ นาย ุ้อ ย อุ ทั ย สา มาร ดาชื่ อ นาง สา อุ ทั ย สา ณ บ้ า น ห น อง บั ว กา ญ จ นเ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะเ ป็ น พระ ม หาเ ถระ ผู้เ พี ย บ พร้ อ ม ด้ ว ย ต� าบ ลวังแ สง อ า�เ ภ อแก ด�า จัง หวั ด ม หา สาร คา มัป จจ ุ บั น าด�รง ต�าแ ห ่นง ศี ลาจารวั ตร อั น ดีงา ม มี ควา ม ตั้งใจ เ สี ย ส ละ ทุ่ มเ ท แ ละ อุ ทิ ศ ตนเ พื่ อ เจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม เจ้า อาวา สวั ด ม หาชั ยพระ อารา ม ห ลวง พระ พุ ทธ ศา ส นาเ ป็ นเว ลา ยาว นา น จา ก ค ณะ กรร มาธิ การ ศา ส นา บรร พชา ุอ ป ส ม บ ท ณ พั ทธ สี มา วั ด หั ว ห น อง ต� าบ ล ด อ น หว่ า น ศิ ล ปะแ ละวั ฒ นธรร ม ส ภ า ผู้ แ ท นรา ษ ฎร แ ละใ น ปีเ ดี ยว กั น ก็ไ ด้ รั บ อ� าเ ภอเ มื อง ม หา สาร คา ม จัง หวั ด ม หา สาร คา มโ ดย มี พร ะ ครู นิ ม มา น โ ล่ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะ ที่ใ ห้ การ ส นั บ ส นุ นโ ครง การ ฟื้ น ฟู ศี ล กิ ต ติ วั ฒ น์ วั ดเจริ ญ ผ ล เ ป็ น พระ อุ ปั ช ฌาย์ พระ ครู วิ สุ ทธิ สัง ฆ คุ ณ วั ด ธรร มโ ล กจา ก ค ณะ กรร มาธิ การ การ ศา ส นา ศ ิ ล ปะแ ละวั ฒ นธรร ม ห น อง ห ล่ ม เ ป็ น พระ กรรมวาจาจารย์ พระ อธิ การ ท อง สุ ข โช ติ ธ มฺโ ม ส ภา ผู้ แ ท นรา ษ ฎร วั ด บ้ า นโ ค ก เ ป็ น พระ อ นุ สาว นาจารย์ ไ ด้ นา ม ฉายาว่ า ญา ณ วุ ฑฺโ ฒ พ. ศ. 2 5 5 5 ไ ้ดรั บเ กี ยร ติ บั ตรใ นฐา นะ ผู้ ่สงเ สริ ม พระ สง ์ฆ แ ละ พุ ทธ แ ป ลว่ า “ ผู้เจริ ญ ด้ วย ควา มรู้ บริ ษั ทไ ป ประ ก อ บ ศา ส น กิ จ ณ สังเวช นี ย ส ถา น 4 ต� าบ ล จา ก กร ม ห น้ า ที่ การงา น ทาง ค ณะ สง ฆ์ การ ศา ส นา พ. ศ. 2 5 3 1 ไ ด้รั บแ ต่ง ตั้งใ ห้เ ป็ น พระ อุ ปั ช ฌาย์ แ ละ เ ป็ นเจ้ า ค ณะ พ. ศ. 2 5 5 6 ไ ด้รั บ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะ ผู้ใ ห้ การ ส นั บ ส นุ น อ� าเ ภ อแ ก ด�า โ ครง การ ท อ ด ผ้ า ป่ า ก อง ทุ นเ พื่ อ การ พั ฒ นาเ ด็ กแ ละเ ยาวช นจัง หวั ด พ. ศ. 2 5 4 2 เ ป็ นร องเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ม หา สาร คา ม ,ไ ด้รั บรางวั ล นา คราช เ พื่ อเชิ ดชูเ กี ยร ติใ นฐา นะ ผู้ มี ผ ล พ. ศ. 2 5 5 2- ปั จจุ บั น เ ป็ นเจ้ า อาวา สวั ด ม หาชั ย พระ อารา ม ห ลวง งา น ดีเ ่ด น ้ดา นวั ฒ นธรร ม จา ก ส ถา บั นวิ จั ย ศิ ล ปะแ ละวั ฒ นธรร ม อี สา น พ.ศ. 2 5 5 5- ัป จจุ บั น เป็ นเจ้าค ณะจัง หวั ด ม หาสารคา ม, เป็ นเจ้าส� าน ัก ม หาวิ ทยา ลั ย ม หา สาร คา ม และ ได้รั บโ ่ล ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ในฐา นะ เรี ย น ค ณะ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม, เ ป็ น ประธา น มู ล นิ ธิ สง ฆ์ อา พาธ ที่ จั ด การเรี ย น การ ส อ น พระ ปริ ยั ติ ธรร ม แ ผ น กธรรม มี ผ ลงา น ดีเ ด่ น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม จา ก ส� านั กงา นแ ม่ ก องธรร ม ส นา ม ห ลวง พ. ศ. 2 5 5 8 เ ็ป นผู้ อ� านวย การ ห ่น วย วิ ทย บริ การ ม หาวิ ทยา ลั ย ม หา พ. ศ. 2 5 5 8 ได้รั บโ ล่ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ยกย่ องใ ห้เ ป็ น ค น ดี ศรี จุ ฬา ลง กร ณราชวิ ทยา ลั ย วิ ทยาเข ตข อ นแ ก่ น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ม หา สาร คา ม ใ น การเ ฉ ลิ ม ฉ ล อง การ ก่ อ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา ม คร บ ส ม ณ ศั ก ดิ์ 1 5 0 ปี พ.ศ. 2 5 2 2 ไ ้ดรั บ พระราช ทา น ตั้งส ม ณศั ก ดิ์เ ็ป น พระครูสั ญ ญา บั ตร พ. ศ. 2 5 5 9 ไ ด้ รั บรางวั ลเ สา อโ ศ ก ผู้ น�า ศี ลธรร ม แ ละ ประ กา ศ เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลชั้ น ตรี ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ ครู ปั ญ ญา ภิ สาร” เ กี ยร ติ คุ ณ ใ นฐา นะเ ป็ นผู้ มี ควา ม ตั้งใจ เ สี ย ส ละ ทุ่ มเ ท แ ละ อุ ทิ ศ ตน เ พื่ อ พระ พุ ทธ ศา ส นา M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 5 5

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 6: 0 6

ม หา สาร คา ม เมื องตั กศิ ลาแห่งอี สาน

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 5 6

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 8: 5 7

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 5 7

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 8: 5 9

พุ ทธ ม ณ ฑ ล อี สา น การ ค้ น พ บ ที่ ยิ่งใ ห ญ่

“ พระบรมธา ตุ นา ดู น(นครจั มปาศรี)” ่ท องดิ นแด น พุ ทธ ม ณ ฑลแ ่หงอี สา น กรา บ น มั สการ พระธาตุ นาดู น อายุ กว่ า 1, 3 0 0 ปี ใ น น ครจั ม ปา ศรี ท ี่ ตั้ง อ�า เ ภ อ นา ดู น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ใ น ปั จจุ บั น ณ ดิ นแ ด นแ ห่ง นี้ ปรา ก ฏ ห ลั กฐา น ที่เ ป็ น โ บรา ณ ส ถา น โ บรา ณวั ต ถุ ต ล อ ดจ น มี การขุ ด พ บ พระ พิ ม พ์ ดิ นเ ผา แ ละ ส ถู ป บรร จุ พระ บร ม สารี ริ กธา ตุ แ ส ดงใ ห้เ ห็ น ถึง ควา มเ จริ ญ ทาง ด้ า น การเ มื อง แ ละเจริ ญใ น ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา อย่ าง ถึง ที่ สุ ด ใ น อ ดี ต กา ล น ครจั ม ปา ศรี มี ประวั ติ อั นยาว นา น นั บเ ป็ น พั น ปี แ ละ ถู กเ ลื อ น หายไ ปจาก ห ้นา ประวั ติ ศา ส ตร์ แ ่ต ก็ยัง มีเ ้คาเงื่ อ น พ อ ที่ จะ ส อ บ ้ค นไ ้ด ้บางจาก ห ลั กฐา น ทางโ บรา ณ ค ดี เช่ น การขุ ด พ บ สถู ป บรรจุ พระ บร ม สารี ริ กธา ตุ บรร จุใ น ต ลั บ ท อง ค� า เงิ น แ ละ ส�า ริ ด ซึ่ง สั น นิ ษฐา น ว่ า มี อายุ อยู่ใ น พุ ทธ ศ ตวรร ษ ที่ 1 3- 1 5 ส ม ัย ทวาราว ดี รัฐ บา ลจึง อ นุ มั ติใ ห้ ด� าเ นิ น การ ก่ อ สร้ าง พระธา ตุ นา ดู นขึ้ นใ นเ นื้ อ ที่ 9 0 2 ไร่ โ ดย บริเว ณร อ บ ๆ ม ี พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ น ครจั ม ปา ศรี สว นร ุ กขชา ติ สว น ส มุ นไ พร ซึ่ง ต กแ ต่งใ ห้เ ป็ น ส ถา น ที่ ส� าคั ญ ทาง พุ ทธ ศา ส นาเ พื่ อ การ ศึ ก ษาแ ละ ป ฏิ บั ติ ธรร ม

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 5 8

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 0 4

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 5 9

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 1 0

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 6 0

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 1 7

“ พิ พิ ธภั ณฑ์ นครจั มปาศรี”

เก็ บเรื่ องราวรว บรว มรั ก ษาโ บรา ณวั ตถุ ศ ิล ปวั ตถุแ ่หงอา ณาจักรจั ม ปาศรี น ครโ บรา ณ ส มั ย ทวารว ดี อา ย ุ ประ มา ณ พุ ทธ ศ ตวรร ษ ที่ 1 3- 1 6ไว้ อ ย่ าง น่ า ศึ ก ษาเรี ย นรู้ พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ น ครจั ม ปา ศรี ก่ อ สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 4 3 ตั้ง อยู่ ภายใ น บริเว ณ อง ค์ พระ บร มธา ตุ นา ดู น ( พุ ทธ ม ณ ฑ ล อี สา น) ลั ก ษ ณะเ ป็ น อา คาร ทรงไ ทย ประยุ ก ต์ 2 ห ล ังเชื่ อ ม ต่ อ กั น ภายใ น ม ี การจั ดแ ส ดงเรื่ อง ราว ต่ าง ๆ ผ่ า น สื่ อ วี ดี ทั ศ น์ โ มเ ด ลจ�าล อง แ ละ บ อร์ ดข้ อ มู ล แ บ่ง อ อ กเ ป็ น 4 ส่ ว น คื อ 1. พุ ทธ ศา ส นา : ศา ส ตร์ แ ห่ง บูร พา ทิ ศ 2. พระ บร ม สารีริ กธา ตุ 3. การ ค้ น พ บ ที่ ยิ่งใ ห ญ่ ที่ นา ดู น แ ละ 4. พุ ทธ ม ณ ฑ ล อี สา น ส�าหรั บใ น ส่ ว น ที่ 3 ม ี การ จั ด แ ส ดงเรื่ องราว การ ค้ น พ บ พร ะ บร ม สารีริ กธา ตุ ข นา ดเ ท่ าเ ม ล็ ดข้ าว สาร หั ก วรร ณะ สีขาวขุ่ น ค ล้ ายแ ก้ ว มุ ก ดา เ มื่ อ ีป พ. ศ. 2 5 2 2 ใ น บริเว ณเ นิ น ดิ นซึ่งแ ่ตเ ดิ มเ ็ป น พระ บร มธา ตุเจ ดี ์ยโ บรา ณ ส มั ย ทวารว ดี อง ค์ พระ บร ม สารี ริ กธา ตุ พ บ ประ ดิ ษฐา นใ น ผ อ บ ท อง ค� า ผ อ บเงิ น แ ละ ผ อ บ ส� าริ ดซ้ อ น กั น บรรจุ ภายใ น ส ถู ป ส� าริ ด น อ กจา ก นี้ มี การ จั ดแ ส ดงเรื่ อง พระ พิ ม พ์ใ น ประเ ท ศไ ทย แ ละ พระ พิ ม พ์ กรุ พระธา ตุ นา ดู น ซึ่ งเ ป็ น พระ พิ ม พ์ ดิ นเ ผา ส มั ย ทวารว ดี ประ ก อ บวี ดี ทั ศ น์ สรุ ปเ ห ตุ การ ณ์ ส� าคั ญ ที่เ กิ ดขึ้ น อี ก ด้ วย การเ ดิ น ทางจา ก ตั วเ มื อง ม หา สาร คา ม โดยใช้เ ้ส น ทาง ห มายเ ลข 2 0 4 0 ผ่ า น อ� าเ ภ อแ ก ด�า อ �า เ ภ อวา ปี ป ทุ ม แ ล้ วเ ลี้ ยวขวาเข้ า ทาง ห ลวง ห มายเ ลข 2 0 4 5 ถึง อ� าเ ภ อ นา ดู น ทาง ลา ดยาง ต ล อ ด ห่ างจา ก ตั วเ มื อง ประ มา ณ 6 5 กิโ ลเ ม ตร

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 6 1

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 2 2

ส มใจ นึ ก ทุ ก ประ การ

“ พระ พุ ทธรู ปมิ่งเมื อง และ พระ พุ ทธรู ปยื นมงคล” พระ พุ ทธ มง ค ล แ ละ พระ พุ ทธ มิ่งเ มื อง คื อ พระ พุ ทธรู ป ส� าคั ญ 2 อง ์ค ถ ื อเ ็ป น พระ ่คู ้บา น ่คูเ มื อง ม หา สาร คา มซึ่งเ ็ป น พระเ ก่ าแ ก่ เป็ นโ บรา ณวั ต ถุ และเ ป็ น ที่เ คาร พ สั ก การ บู ชา ข องชาว �อ าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย มาแ ่ต ครั้งโ บรา ณ เ ็ป น พระ พุ ทธรู ป ส มั ย ทวารว ดี สร้างขึ้ น ้ด วย หิ น ทรายแ ดง เ ห มื อ น พระ พุ ทธรู ป ยื น มง ค ล พ ระ พุ ทธรู ป ทั้ง ส อง อง ์ค นี้ สร้างขึ้ นใ นเว ลาเ ดี ยว กั น คื อ เ มื่ อ อ�า เ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย ฝ นแ ล้ง ผ ู้ ชาย สร้ าง พระ พุ ทธรู ป มิ่งเ มื อง ผ ู้ ห ญิง สร้ าง พระ พุ ทธรู ปยื น มง ค ล เ สร็จ พร้ อ ม กั น แ ล้ ว ท� าการ ฉ ล อง อ ย่ าง มโ ห ฬาร ปรา ก ฏว่ า ต ั้งแ ต่ไ ด้ สร้ าง พระ พุ ทธรู ป ทั้ง ส อง อง ค์ แ ล้ ว ฝ น ก็ ต ก ต้ อง ตา ม ฤ ดู กา ล พระ พุ ทธรู ป มิ่งเ มื อง ห รื อ พระ พุ ทธรู ป สุ วรร ณ มาลี ต ั้งอยู่ ที่ ห มู่ 1 ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย แ ละ พระ พุ ทธรู ป ยื น มง ค ล ต ั้ง อยู่ ที่ วั ด พุ ทธ มง ค ลต า�บ ล คั นธารรา ษ ฎร์ อ า�เ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย ม ี ลั ก ษ ณะ ตา มแ บ บ ศิ ล ปะ ทวารว ดีเช่ นเ ดี ยว กั บ พระ พุ ทธรู ป มิ่งเ มื อง สร้ าง ด้ ว ย ห ิ น ทรา ยแ ดงเช่ นเ ดี ยว กั น สู ง ปร ะ มา ณ 4 เ ม ตร ชาว จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ทุ ก ค น ไ ่ม ่วา ่ทา นจะ กรา บไ หว้ ข อ พร หร ื อ บ น บา น ศา ล ก ่ลาวก ็จะไ ้ด ส มใจ นึ ก ทุ ก ประ การ

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 6 2

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 2 9

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 6 3

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 3 3

Unseen … …

“วิ หารค ตหมื่ นสมเ ด็จ” วั ด ป่ า ห น องชา ด

ตั้ง อยู่ ที่ ห มู่ 2 ห มู่ บ้ า น หั ว ห น อง ต� าบ ล ด อ นเงิ น อ� าเ ภ อ เชี ยงยื น จัง หวั ด ม หา สาร คา มวั ด ่ปา ห น องชา ดเ ดิ มเ ็ป นเ พี ยง วั ด ่ป า แ ละเ ็ป น ส ถา น ที่ ป ฏิ บั ติ ธรร มข องชาว ้บ า น่ต อ มา ่ท า น เจ้ า อาวา ส มี ควา ม คิ ด ที่ จะ สร้ าง ศู นย์รว มจิ ตใจข องชาว บ้ า น ที่ นี่ จึงไ ด้ สร้ างโ บ ส ถ์ ซึ่งเ ป็ น การรว ม ศิ ล ปะข อง 3 ชา ติเข้ า ไว้ ด้ วย กั น คื อ ลาว พ ม่ า แ ละไ ทย น อ กจา ก นี้ ยัง มีระเ บี ยง ค ด สี แ ดง ป ระ ดั บ ้ด วย อง ์ค พระ ส มเ ด็ จวั ดระ ฆัง ละ ลา น ตา นั บ ห มื่ น อง ค์ ที่ มิใช่ แ ค่ ปู น ปั้ นธรร ม ดา แ ต่ มี มว ล สาร อยู่ใ นเ นื้ อ ปู น ด้ วย ึจงเรี ย กว่ า “วิ หาร ค ด ห มื่ น ส มเ ด็ จ” วั ด ป่ า ห น องชา ด เ ป็ นวั ด ที่ มี พระ อุโ บ ส ถ สว ยงา มแ ห่ง ห นึ่งข อง ัจง หวั ด ม หา สาร คา มเ ป็ น ที่ แ ป ล ก ตาแ ก่ ผู้ พ บเ ห็ น ลั ก ษ ณะไ ่มเ ห มื อ น ที่ไ ห น ม ีวิ หาร ทรง สี่เ ห ลี่ ย มจั ตุรั ส สี แ ดงชั้ น เ ดี ยว ล้ อ มร อ บ พระ อุโ บ ส ถ การเ ดิ น ทางไ ปเ ที่ ย วช มวิ หาร ค ด ห มื่ น ส มเ ็ด จวั ด ป่ า ห น องชา ดใช้เ ส้ น ทางข อ นแ ก่ น-ยาง ต ลา ด ถึง ้บ า น สระแ ้ก ว ต .โ พ น ท องอ .เชี ยงยื นให้เ ลี้ ยวเข้ า ถ น นเ ้ส น บ้ า น สระแ ก้ ว- ห น องแวง ระยะ ทาง ประ มา ณ 8 กิโ ลเ ม ตร 64

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 6 4

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 4 1

พระ พุ ทธชิ นราช ก ลาง ป่ า

“วั ดป่าหนองซอน”

�สานั ก ป ฏิ บั ติ ธรร ม ประ จ� าจั ง หวั ด ม หา สาร คา ม แ ห่ ง ที่9 ตั้ง อยู่ ที่ 2 7 ห ม ู่ 2 ต า� บ ล ห น องซ อง อ า� เ ภ อเชี ยงยื น จัง หวั ด ม หาสารคา ม วัด ่ปา ห นองซอ นเ ็ป นวั ดธรร มยุ ต เดิ มเ ็ป น ่ปาช้าเก่า ่ร มรื่ น เ ห มาะส�าหรั บ บ� าเ พ็ ญธรร ม บรรยากาศเง ีย บสง บ เ ็ป นโคก ( ่ปาเล็ ก ๆ ประจ า�ห ่มู ้บา น) ม ี พระธุ ดงค์จาริ ก มาวิ ัป สส นาณ ท ี่ แ ่หง นี้ เ ็ป น ประจ�า จ นใ น ที่ สุ ด ก็ มี การ ตั้งวั ดขึ้ น ที่ นี่กระ ท ั่ง ัป จจุ บั นเ ็ป น วั ด ป่ า ที่ มี ผู้ ค นเข้ า มา ป ฏิ บั ติ ธรร ม มิไ ด้ ขา ด พระ คร ูโช ติ วร คุ ณ พร ะ ป ฏิ บั ติ สา ย ห ลวง ปู่ ชา เ จ้ า ค ณ ะ อ�า เ ภ อโ ก สุ ม-เชี ยง ยื น (ธรร ม ุย ต นิ กา ย) ไ ด้ มี ด�า ริ สร้ างโ บ ส ถ์เ พื่ อ ประ ก อ บ พิ ธี ทาง ศา ส นาขึ้ น ที่ นี่ เ พื่ อ ด�า รงไว้ ซึ่ง ศิ ล ปวั ฒ นธรร มข อง ค นใ นชุ มช น ชาว บ้ า นเเ ละ ลู ก ศิ ษ ย์ ลู ก หา จึ งไ ด้ ร่ ว ม กั น ถวา ย ทุ น ทรั พ ย์ใ น การ สร้าง โ ดยไ ้ดไ ป ศึ ก ษาแ บ บจา ก ประเ ท ศ ลาวใช้เว ลา ่ก อ สร้าง 9 ปี จึงแ ล้ วเ สร็ จ เ ป็ นโ บ ถ ส์ หรื อ สิ มใ น ภา ษา อี สา น ชาว บ้ า น เรี ย ก ติ ด ปา กว่า ส ิ มวั ด ่ปา ้บา น ห น องซ อ นเ ็ป น สิ ม ศิ ล ปะ ้ลา นช้าง เ พี ยงไ ่ม กี่ แ ่หงใ น ภา ค อี สา น หาช มไ ้ด ยา กยิ่ง ภายใ น ประ ด ิ ษฐา น อง ค์ จ� าล อง พระ พุ ทธชิ นราช ที่ สง่ างา ม ภายใ น พระ อ ุโ บ ส ถเ ป็ น เ ครื่ องไ ม้ แ กะ ส ลั ก อย่ างวิ จิ ตร บรรจง

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 6 5

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 4 6

โ ครง กระ ดู ก ม นุ ษ ย์โ บรา ณ

“แหล่งโบรา ณคดี ้บานเชี ยงเหี ยน (BanChiang Hian)” ั้ต ง อ ยู่ ที่ บ้ า นเ ชี ยงเ หี ย น ต �า บ ลเ ขวา อ �า เ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ม ี ลั ก ษ ณะเ ป็ นเ มื องโ บรา ณข นา ดใ ห ญ่ ด้ า น น อ ก ตั ว เ มื องโ บรา ณ มีเ นิ น ดิ นโ บรา ณ ค ดี อี ก 5 แ ่หง ไ ้ด แก่ ดอ นข้าวโอ ดอ น ป ู่ ตา ด อ นย่าเ ่ฒา ด อ นยา คู และ ห อ นาง จา ก การขุ ด ้ค น ครั้งแร ก ไ ด้ พ บโ ครง กระ ดู ก ม นุ ษย์ มีเ ครื่ องใช้ ส� าริ ด ฝังร่ ว ม อยู่ ด้ วย ห ลายโ ครง ต่ อ มาไ ด้ ขุ ด ค้ น พ บว่ า มี ชั้ น ดิ น ลึ ก ประ มา ณ 6 เ ม ตร ชั้ น ดิ น ล่ าง สุ ด แ ส ดง ถึง การ เริ่ ม ต้ น อยู่ อา ศั ยใ น ส มั ย ก่ อ น ประวั ติ ศา ส ตร์ ม ี อายุ ประ มา ณ 2 , 0 0 0 - 1, 5 0 0 ปี มาแ ล้ ว พ บ ภาช นะ ดิ นเ ผาเ นื้ อ หยา บ ภาช นะ ดิ นเ ผาเ ค ลื อ บ แ ละ ภาช นะ ดิ นเ ผาเ นื้ อแ กร่ง ชั้ น ดิ น ด้ า น บ น สุ ด พ บ ห ล ั กฐา น การ อยู่ อา ศั ยข อง ค นยุ ค ัป จจุ บั น ท า�ใ ้หเ ห็ นยุ ค ส มั ยแ ่หง ควา ม อุ ด ม ส ม บูร ์ณ บ น ผื นแ ผ่ น ดิ น นี้ นั บเ นื่ องจา ก อ ดี ต กา ล มาจ น ถึง ปั จจุ บั น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 6 6

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 5 1

อโร ค ยา ศา ล – คั ม ภี ร์ ทาง ศา ส นา

“กู่ สั นตรั ตน์”

ตั้ง อยู่ ที่ ต�าบ ล ่กู สั น ตรั ต ์น อ า� เ ภ อ นา ดู น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ห่ างจา ก ที่ ว่ า การ อ� าเ ภ อ นา ดู น ไ ป ทางทิ ศ ตะวั น อ อ ก ประ มา ณ 4 ก ิโ ลเ ม ตร สร้ าง ด้ ว ย ศ ิ ลาแ ลงเ ป็ น ศิ ล ปะข อ มแ บ บ บา ย น มีรู ปลั ก ษ ณะ ปราสา ท หิ น ที่ มี ปรางค์ ประธา นเ ็ป นรู ปสี่เ หลี่ ย มจั ตุรั ต มี มุ ข ด้ า น ห น้ า ยื่ นไ ป ทาง ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ม ี บรร ณา ลั ย ซึ่ งเ ป็ น ที่ เ ก็ บ คั ม ภีร์ ทาง ศา ส นา ตั้ง อยู่ ทาง ทิ ศ ตะวั น น อ อ กเ ฉี ยงใ ต้ หั น ห น้ า เข้ า หา ปราง ์ค ประธา น อ า คาร ทั้ง 2 ล ้ อ ม ้ด วย ก�า แพง ศิ ลาแ ลงซึ่ง สร้างยังไ ่มเ สร็ จเรี ย บร้ อย อี กชั้ น ห นึ่ง ก ู่ สั น ตรั ต ์น สร้างขึ้ น มา ้ด วย มี วั ตถุ ประ สง ์คเ พื่ อ ประ ดิ ษฐา นรู ปเ คาร พ ส� าหรั บ ประกอ บ พิ ธี กรร ม ทาง ศา ส นา แ ละเ ป็ น อโร ค ยา ศา ล ค ื อเ ป็ น ที่ พั กรั ก ษา พยา บา ล ค นเ จ็ บ ป่ ว ย ด้ ว ย พร ะ บา ท ส มเ ด็ จ พร ะ ปร มิ น ทร ม หา ภู มิ พ ล อ ดุ ลยเ ดช แ ละ ส มเ ด็จ พระ นางเจ้าฯพระ บร มราชิ นี นา ถ ทรงเ คย เ ส ด็ จ ท อ ด พระเ น ตร แ ละ ทรงเยี่ ย มรา ษ ฎร ที่ ่กู สั น ตรั ต ์น แ ่หง นี้เ มื่ อ วั น ที่ 2 7 ตุ ลา ค ม พ. ศ. 2 5 1 4

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 6 7

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 5 6

ที่เ ดี ยวใ นโ ล ก ณ ว น อุ ท ยา นโ ก สั ม พี

“ลิงแสมสี ทอง”

ชาว บ้ า น ท้ อง ถิ่ นเรี ย กว น อุ ท ยา นโ ก สั ม พี ว่ า “ บุ่ ง ลิ ง” หรื อ “ ห น อง บุ่ ง” เ ป็ น ป่ า ดง ดิ บ ธรร มชา ติ ที่ อ ยู่ใ ก ล้ใจ ก ลางชุ มช น เ ป็ น ส ถา น ที่ พั ก ผ่ อ น ห ย่ อ นใจข องชาว อ� าเ ภ อโ ก สุ ม พิ สั ยแ ละ อ�าเ ภ อใ ก ล้ เ คี ยงใ นจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ภา ยใ นว น อุ ท ยา นโ ก สั ม พี มี แ ห ่ลง ่ท อง เ ที่ ยวแ ละ พั ก ่ผ อ น ห ลาย อย่าง ทั้งแ ่กง ตา ด ลา นข่ อย ่บุง (แ ป ลว่า บึง) พรร ณไ ม้ ยื น ต้ นแ ละ ด อ กไ ม้ สั ตว์ ป่ า แ ละ ลิงแ ส ม สี ท อง ซึ่ง มี ที่เ ดี ยว ใ นโ ล ก ว น อุ ท ยา นโ ก สั ม พี ตั้ง อ ่ยู ที่ ห ่มู 1 ้บ า น ้คุ ม ก ลาง ต� าบ ล หั วขวาง อ� าเ ภ อโ ก สุ ม ิพ สั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ติ ดแ ่ม น�้าชี มีเ นื้ อ ที่ ประ มา ณ 1 2 5 ไร่ ใ น อ ีด ต บริเว ณ นี้เ ป็ น ป่ า ดง ดิ บ แ ละ มี ศา ล ปู่ ตา ที่ ค น อี สา น เรี ย กว่ า ่ป า ด อ น ่ปู ตา เ ็ป น ส ถา น ที่ ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ เ ็ป น ที่เ คาร พ นั บ ถื อข อง ชาวโ ก สุ ม พิ สั ย แ ละ ก็ มี ควา มเชื่ อว่ า สั ตว์ ป่ าแ ละ ฝู ง ลิ ง ซึ่ ง มี จ� านว น มา ก กว่ า 5 0 0 ตั ว ที่ อา ศั ย อ ยู่ใ น บริเว ณ นั้ น เ ป็ น สั ตว์ ข อง ปู่ ตา ที่ ว น อุ ท ยา นโ ก ัส ม พี มี จุ ด ที่ น่ า ส นใจ ห ลา ย อ ย่ าง โ ด ยเ ฉ พาะ ลิง สี ท อง เ ป็ น สั ตว์ ป่ า ประจ�าถิ่ นข อง ป่ าแ ห่ง นี้ เ ป็ น ลิงแ ส ม มี ลั ก ษ ณะ 2 สี คื อ ลิ ง แ ส ม สีเ ทา แ ล ะ ลิ ง แ ส ม สี ท อง แ ล ะ ลิ ง แ ส ม สี ท องจ ะ มีเ ฉ พา ะใ น ว น อุ ท ยา นโ ก ัส ม พี แ ห่ง นี้เ พี ยง ที่เ ดี ยว

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 6 8

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 5 8

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 6 9

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 4 9: 5 9

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 7 0

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 0 3

พิ พิ ธ ภั ณ ์ฑ ท้ อง ถิ่ น

“วั ดมหาชั ย”

ั้ต ง อ ยู่ ใ นเ ข ต อ� า เ ภ อเ มื อง ม ห า ส าร ค า ม เ ็ป น ส ถา น ที่เ ็ก บรว บรว มวั ต ถุโ บรา ณข อง ภา ค อี สา น จ� านว น มา ก มาย ทั้งใ บเ ส มา หิ น พระ พุ ทธรู ปโ บรา ณ จ� านว น มา ก ที่ สร้ าง มา จา กไ ม้ ศิ ลาเเ ลง รว ม ทั้ ง บา น ปร ะ ตู ที่ มี ควา ม สว ยงา ม เเ ล ะ คั น ทว ยเเ ก ะ ส ลั ก ที่ มี อา ยุ มา ก กว่ า 2 0 0 ปี อี ก ทั้ง ยังเ ป็ นเเ ห ล่ง เ ก็ บรว บรว มวรร ณ ค ดี ภา ค อี สา น แ ละ พระธรร มจา ก ใ บลา นจ�านว น มา ก มาย หลาย ผู ก ้ดวย กั น ใ น สองอา คาร คื อ อา คาร ศู น ย์ วั ฒ น ธรร ม ท้ อง ถิ่ น ภา ค ตะวั น อ อ ก เ ฉี ยงเ ห นื อ ใช้เ ก็ บรั ก ษาวั ต ถุโ บรา ณ ที่ มี ข นา ดใ ห ญ่ ทั้งเ ทวรู ปโ บรา ณ พระ พุ ทธรู ป ปาง ่ตางๆ เเ ละใ บเ ส มา หิ น ทรา ย ที่ มี ควา มเ ก่ าแ ก่ รว มไ ป ถึง ธรร มา ส น์ แ ละ ก ล อง ส่ ว น อี ก อา คาร นั้ นเ ป็ น ที่เ ก็ บเ ครื่ องไ ม้ ต่ าง ๆ ที่ มี ควา มเ ก่ าเเ ่กเเ ละง ดงา ม น่ าช ม อ ย่ าง ยิ่ง M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 7 1

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 0 5

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 7 2

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 0 8

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 7 3

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 1 5

รา บรื่ น ป ล อ ด ภั ย ทุ กเ ส้ น ทาง

“ศาลเจ้า ่พ อหลั กเมื อง”

ั้ตง อ ยู่ ถ น น น คร สวรร ค์ ห น้ าโรงเรี ย น ห ลั กเ มื อง ม หา สาร คา ม อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ตั้งขึ้ น ครั้งแร กใ น ปี พ. ศ. 2 4 0 8 เ มื่ อ ท้ าว ม หาชั ยเ จ้ าเ มื อง ม หา สาร คา ม ค นแร กไ ด้ รว บรว มไ พ ล่ พ ล จา ก จัง หวั ดร้ อยเ อ็ ด มา ตั้งเ มื องใ ห ม่ ไ ด้ สร้ าง ศา ล ห ลั กเ มื องแ ละ อั ญเชิ ญ เจ้ า พ่ อ ห ลั กเ มื อง มา ประ ทั บเ พื่ อเ ป็ น สิ่ง ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ คู่ บ้ า น คู่เ มื อง ถื อว่ า เ ป็ น ส ถา น ที่ ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ มา กแ ละเ ป็ น ที่เ คาร พ สั ก การะข องชาวจัง หวั ด ม หา สาร คา ม มา อย่ างยาว นา น อาจ ก ล่ าไ ด้ ว่ าชาว บ้ า น ม หา สาร คา ม ใ ห้ ควา มเ คาร พ นั บ ถื อ ศา ล ห ลั กเ มื องเ ป็ น อย่ าง มา ก ศา ล ห ลั กเ มื อง ปั จจุ บั น สร้ างข ึ้ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 4 5 5 เ ดิ มเ ป็ น ศา ลไ ม้ ต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 5 2 7 ม ี การ บูร ณะ ศา ล ห ลั กเ มื อง อี ก ครั้ง ห นึ่งโ ดยใ ห้ กร ม ศิ ล ปา กร อ อ กแ บ บใ ห้ ถู ก ต้ อง ตา มจารี ต ประเ พ ณีโ บรา ณ ปั จจุ บั น นี้ มี ลั ก ษ ณะเ ็ป น อา คารจั ตุร มุ ข ม ี ทางขึ้ น ทั้ง สี่ ทิ ศเ สา ห ลั กเ มื อง าท�้ด วย ไ ้ม ชั ย พ ฤ ก ์ษ(ไ ้ม คู น หรื อแ ่ก น คู น) แกะ ส ลั ก ลงรั ก ิป ด ท อง อย่าง สวยงา ม ข อเชิ ญ นั ก ่ท องเ ที่ ยวเ ดิ น ทางแวะ สั ก การะ ศา ล ห ลั กเ มื อง ม หา สาร คา ม เ พื่ อ ควา มเ ป็ น สิ ริ มง ค ลแ ละเ พื่ อใ ห้ การเ ดิ น ทางรา บรื่ น ป ล อ ด ภั ย ทุ ก เ ส้ น ทาง

ครั้ง ห นึ่ง ณ พิ กั ด กึ่ง กลางของ ภา ค ตะวั นออ กเ ฉี ยงเ ห นื อ

“สะดื ออี สาน”

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 7 4

สะ ดื อ อี สา น หรื อ บึง กุ ย ตั้ง อยู่ ที่ ห มู่ 1 3 ต� าบ ล หั วขวาง อ า�เ ภ อโ ก สุ ม พิ สั ย ม ี ควา มเชื่ อ กั นว่ า ที่ นี่เ ป็ น จุ ด ศู น ย์ ก ลางข อง ภา ค อี สา น จึ งเรี ย ก กั นว่ า สะ ดื อ อี สา น ม ี ลั ก ษ ณะเ ป็ น บึง น�้ าขนา ดใ ห ญ่ ค ร อ บ ค ลุ ม พื้ น ที่ ประ มา ณ 2, 7 5 0 ไร่ อ ุ ด ม ส ม บู ร ณ์ไ ป ด้ ว ย สั ตว์ น�้า มา ก มา ย เ ป็ นแ ห ล่ ง ท�า มา หา กิ น ที่ ส� าคั ญ ข องชาว ม หา สาร คา ม อี ก ทั้งโ ดยร อ บ บึงยัง มี ทั ศ นี ย ภา พ ที่ สวยงา ม บรร ยา กา ศเงี ย บ สง บ น่ าเ ที่ ยว พั ก ผ่ อ น ม ี อา คารรู ป ทรง สว ยงา ม ตั้ งเ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์โ ด ดเ ด่ น ภา ยใ น พ ื้ น ที่ มี อา ณาเข ต ที่ กว้ างขวาง มี การจั ด ต กแ ต่งเ ป็ น สว น สาธาร ณะ ที่ร่ มรื่ น สา มาร ถ ม องเ ห็ นวิ ว สวยข อง “บึง กุ ย” บ ึง น�้า ขนา ดใ ห ญ่ไ ด้ อย่ าง สว ยงา ม ซึ่ งเ ห มาะแ ก่ การเ ดิ น ทาง มา พั ก ่ผ อ น หย่ อ นใจ แ ละเ ก็ บ ภา พ ประ ทั บใจไว้เ ็ป น ที่ระ ลึ ก ส ะ ดื อ อี สา น แ ห่ ง นี้ ถู ก สร้ างขึ้ นเ พื่ อใ ห้ เ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์ ที่เ ปรี ย บเ ส มื อ นเ ป็ นจุ ด พิ กั ด กึ่ง ก ลางข อง ภา ค ตะวั น อ อ กเ ฉี ยงเ ห นื อ หรื อ ศู นย์ ก ลางข อง ภา ค อี สา น

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 2 0

ตา ม หา “ ปู ทู ล กระ ห ม่ อ ม” ปู น�้ าจื ด ที่ สว ย ที่ สุ ดใ นโ ล ก

“เข ตห้ามล่าสั ตว์ ป่าล�าดู นล� าพั น” เข ต ห้ า ม ล่ า สั ตว์ ป่ า ล�าดู น ล� าพั น ต ั้ ง อ ยู่ ที่ ต�า บ ล นาเชื อ ก อ �า เ ภ อ นาเชื อ ก มีเ นื้ อ ที่ ทั้ง ห ม ด ประ มา ณ 3 4 3 ไร่ มี ควา ม อุ ด ม ส ม บูร ณ์ เ ต็ มไ ป ด้ วย พื ช พรร ณแ ละ สั ตว์ ป่ า ห ลา ก ห ลายช นิ ด บริเว ณ ห น อง ดู นเ ป็ น ห น อง น�้ า ข นา ดใ ห ญ่ มี ตา น�้ าผุ ดขึ้ น มา ตา มธรร มชา ติ ต ล อ ด ดิ นจึง มี ควา มชื้ น สูง ซึ่ง สา มาร ถ ท� าใ ห้ สา มาร ถ พ บเ ห็ น ปู ทู ล กระ ห ม่ อ ม หร ื อ ปู แ ป้ง ป ู น�้า จื ด สี สั น ส ดใ สใ น บริเว ณ นี้ อี ก ้ด วย เข ต ้หา ม ่ลา สั ตว์ ่ปา ล� าด ู น าล�พ ั นม ี ลั ก ษ ณะเ ็ป น ่ปา ธรร มชา ติ มี น�้ าไ ห ลเ ฉ พาะ ที่ ต ล อ ดเว ลา หรื อ ที่เรี ย ก ว่ า ป่ า น�้ าซั บ น อ กจา ก นั้ นยัง มี พื ชแ ละ สั ตว์ ที่ไ ่ม ่ค อย พ บใ น ที่ อื่ น ๆ เช่ น ้ต น ล า�พั น หรื อธู ป ฤา ษี เ ห็ ด ลา บ ป ลา ค อ กั้ง งูเขาแ ละ ปู ทู ล กระ ห ม่ อ ม ( ส มเ ด็ จ พระเจ้ า ลู กเธ อเจ้ า ฟ้ า จุ ฬา ภร ณ์ ว ลั ย ลั ก ษ ณ์ ทรง พระราช ทา นชื่ อ) หรื อ ปู แ ป้งเ ป็ น ปู น�้ าจื ด ที่ สวย ที่ สุ ดใ นโ ล ก ตั วข นา ดใ ห ญ่ ก ว่ า ปู นา ล� าตั ว มี ห ลาย สี เช่ น ม่ วง ส้ ม เ ห ลื อง แ ละขาว ซึ่ง พ บเ ฉ พาะ ที่ ่ป า ดู น ล�า พั นแ ่หง นี้เ ่ท า นั้ น น อ กจา ก น ี้ ่ป า ดู น ล�า พั น ยังเ ป็ นแ ห ล่ง ดู น กแ ละ ศึ ก ษาเรี ย นรู้ระ บ บ นิเว ศ น์ อี ก ด้ วย

พระ อา ทิ ต ย์ ต ก ดิ น ที่ ...

“แก่งเลิงจาน”

แ ่กงเ ลิงจา น หร ื อ่อางเ ก ็ บ าน�้แ ่กงเ ลิงจา น ( Kaeng Leng Chan) ตั้ง อยู่ ทิ ศ ตะวั น ต กข อง ตั วเ มื อง ต� าบ ลแ ก่งเ ลิงจา น อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ท่ องเ ที่ ย วไ ด้ ต ล อ ด ทั้ง ปี มี ลั ก ษ ณะเ ป็ น บึง น�้ ากว้ าง ภายใ น มี สว น สุ ข ภา พแ ก่งเ ลิงจา น ที่ กว้ างขวาง โ ล่ง ต้ นไ ม้ใ ห ่ญร่ ม รื่ น เ ห มาะแ ก่ การ พั ก ผ่ อ นแ ละ การ อ อ ก ก� าลัง กา ย พ ิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ศา ลา ก ลาง น �้า แ ละ มุ ม พั ก ่ผ อ น มา ก มาย เ พื่ อใ ้ห ้ผู ที่ ่ผ า นไ ป มาแ ละ นั ก ่ท องเ ที่ ยวไ ้ดเยี่ ย มช มแ ละ ศึ ก ษา ธรร มชา ติ น อ กจา ก นี้ ยังเ ป็ น ที่ ตั้งข อง ส ถา นี ประ มง �ท าการเ พาะ พั นธุ์ ป ลา น�้ าจื ดใ ้ห ห ลายจัง หวั ดใ น ภา ค อี สา น ซึ่งง ดงา มเ ็ป น อย่างยิ่งยา ม พระ อา ทิ ตย์ ก� าลัง ต ก ดิ น มี ทั ศ นี ย ภา พ ที่ สวยงา ม มา กเ ห นื อ ค� าบรรยาย

“ พั ทยานาเชื อก”

พั ก ผ่ อ น ห ย่ อ นใจ

ัพ ทยา นาเชื อ กเ ป็ น ส ถา น ที่ ท่ องเ ที่ ยวแ ละ ส ถา น ที่ พั ก ผ่ อ น หย่ อ นใจ ข อง ค นชาว ม หา สาร คา มแ ละชาว อี สา นใ น ภู มิ ภา ค นี้ เ นื่ องจา กเ ็ป น ่อ างเ ก็ บ น�้ าห้ วย ้ค อ ที่ มีเกาะธรร มชา ติ ที่เกิ ดขึ้ นเ อง คื อเกาะข่า(โ น นข่า)เ ็ป น ที่ อยู่ อา ศั ย ข อง สั ตว์ น�้ านา นาช นิ ดเช่ น ป ล า ่บู ก ุ้งใ ห ่ญเป็ น ้ต นแ ละเ ็ป นแ ห ่ลง น�้ าจื ดข นา ด ใ ห ญ่ ที่ สร้ าง ควา ม อุ ด ม ส ม บูร ณ์ใ ห้ กั บ ประชาช นใ นเข ต พื้ น ที่ อ�าเ ภ อ นาเชื อ ก แ ละ พื้ น ที่ใ ก ล้เ คี ยง การเ ด ิ น ทาง จา ก จัง หวั ด ม หา สาร คา มไ ป ยัง พั ท ยา นาเชื อ ก 1 ต ั้ง อยู่ บ้ า น ห น องแ สง ต �า บ ลเขวาไร่ อ �า เ ภ อ นาเชื อ ก จัง หวั ด ม หา สาร คา ม อ ่ยู ติ ด กั บ ทาง ห ลวง สาย 2 1 9 ระ หว่าง อ� าเภ อ บร บื อ ไป อ� าเภ อ นาเชื อ ก ตรง ก ิโ ลเ ม ตร ที่ 2 9 อย ู่ ทางขวา มื อ ประ มา ณ 3 0 0 เ ม ตรก็ จะ ถึง พั ทยา นาเชื อ ก 1 แ ละใ นข ณะเ ดียว กั น ก็ จะ ม องเ ห็ น พั ทยา นาเชื อ ก 2อ ี ก ้ด วย M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 7 5

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 2 5

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด อ ภิ สิ ท ธิ ์ ( วั ด ก ล า ง)

ัส ก ก า ร บู ช า“ พ ระ ธ า ตุ ุพ ท ธ ม ง ค ล” เ ืพ่อ ค ว า ม ส วั ส ีด ข อ ง ชี วิ ต

พระเ ท พ สาร คา ม มุ นี

ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด อ ภิ สิ ทธิ์ (วั ด ก ลาง) ัว ด อ ภิ สิ ท ธิ์ ( วั ด ก ลาง) ห รื อ วั ด บ้ า น จ า น ตั้ ง อ ยู่เ ล ข ที่ 1 5 6 1 ถ น น น คร สวรร ค์ ต� าบ ล ต ลา ด อ� าเ ภ อเ มื อง จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ป็ นวั ดรา ษ ฎร์ สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย เ ดิ มเ ป็ นวั ดเ ก่ าแ ก่ สร้ างขึ้ น เ มื่ อ พ. ศ. 2 3 9 9 เ ป็ นวั ด คู่ บ้ า น คู่เ มื องข อง จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม

่ต อ มาเจ้ าเ มื องร้ อยเ อ็ ดไ ้ด ข อ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา มขึ้ นใ นราว พ. ศ. 2 4 0 8 ห มู่ บ้ า นจา น ซึ่ง อยู่ใ น ตั วเ มื อง ม หา สาร คา ม แ ละวั ด บ้ า นจา น ก็ไ ้ด ถู กเรี ย ก ตา ม ภู มิ ประเ ท ศ ประ มา ณ พ. ศ. 2 4 6 8 ไ ้ดเ ป ลี่ ย นชื่ อเ ็ป น “วั ด อ ภิ สิ ทธิ์” ตา มช ื่ อผู้ใ ้ห การ อุ ปถั ม ์ภ วั ดค ื อห ลวง อ ภ ิ สิ ทธิ์ ศรี สาร คา ม เ พื่ อเ ็ป นอ นุ สร ์ณ และเ ็ป นเกี ยร ติ แก่ คุ ณงา มควา ม ดี ของ ่ทา น เ พราะ ่ทา น เ ป็ น นาย อ�าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม ค นแร ก แ ละเ มื่ อ มี การ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา มขึ้ น มาใ น ครั้ง นั้ น เจ้ าเ มื องไ ด้ ช่ วย ป ฏิ สังขร ณ์ บูร ณะวั ด ดั้งเ ดิ ม แ ละ สร้ าง พระ อุโ บ ส ถใ ห้ พร้ อ ม ทั้ง เรี ยกขา นชื่ อวั ดใ ห ่ม่วา “วัดกลาง”เ พื่ อใ ้ห สอดคล้ องกั บวั ดเ ห นื อ(วั ด ม หาชั ย) แ ละวั ดใ ้ต(วั ด อุ ทั ย ทิ ศ),โ ดยเ ฉ พาะใ นช่ วง ที่“ พระ บุ ด ดี”ไ ้ด จ�าพรร ษา ที่ วั ด ก ลาง นั้ น( พ. ศ. 24 24- 24 2 8) ่ทา นไ ้ดเ ิป ด ส อ น พระธรร มวิ นั ย ตา ม ห ลั ก สู ตร ่ส ว นก ลาง แ ละยังไ ้ด ส อ น ห นัง สื อไ ทยวิชา ลู ก คิ ดเ ็ป น ครั้งแร ก ข องเ มื อง ม หา สาร คา ม

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 7 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 0 8: 3 1

ใ น ปี พ. ศ. 2 5 3 6 ภา ยใ น วั ด อ ภิ สิ ทธิ์ ม ี ถาวรวั ต ถุ ป ูช นี ย บู ชา แ ละเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ วย พระ พ ุ ทธรู ป นา ค ปร ก อ ุโ บ ส ถ ศา ลา การเ ปรี ย ญ ศา ลา บ� าเ พ็ ญ กุ ศ ล โรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรรม กุ ฏิ ที่ พ� านั ก ภิ ก ษุ สง ฆ์ แ ละ ห้ อง ส มุ ด ปั จ จ ุ บั นไ ด้เ ปิ ด ส อ นโรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร มแ ผ น กธรร ม แ ผ น กธรร ม บา ลี แ ละแ ผ น ก สา มั ญ แ ละเ ป็ น ที่ ตั้ง ม หาวิ ท ยา ลั ย ม หาจุ ฬา ลง กร ณราชวิ ท ยา ลั ย ( สาขา) ใ นวั ด ด้ ว ย โ ด ย มี พระเ ท พ สาร คา ม มุ นี ท ี่ ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ด� ารง ต�าแ ห น่งเจ้ า อาวา สใ น ปั จจุ บั น

ข อเ ชิ ญ กรา บ สั ก การะ พระ ธา ตุ พุ ท ธ มง ค ล

เ มื่ อวั น ที่ 5 พ ฤ ศ จ ิ กา ย น พ. ศ. 2 5 5 8 พ ุ ทธ ศา ส นิ กช นใ นเข ต เ ท ศ บา ลเ มื อง ม หา สาร คา ม ร่ ว ม ประ กอ บ พิ ธี วาง ศิ ลา ฤ ก ษ์ พระธา ตุ พุ ทธ มง ค ล วั ด อ ภิ สิ ทธิ์ โด ย มี พระเ ท พเ มธี เจ้ า ค ณะ ภา ค 9 เป็ น ประธา น ฝ่ าย สง ฆ์ นายชว น ศิริ นั น ท์ พร อ ดี ต อธิ บ ดี กร ม การ ป ก คร อง เ ป็ น ประธา น ฝ่ า ย ฆราวา ส ใ น พิธี วาง ศิ ลา ฤ ก ษ์ พระธา ตุ พุ ทธ มง ค ล โ ด ย มี ค ณะ สง ฆ์ จัง หวั ด ม หา สาร คา มแ ละ พุ ทธ ศา ส นิ กช นร่ ว มใ น พิ ธี จ� านว น มา ก ซึ่งวั ด อ ภิ สิ ทธิ์ไ ้ด ท�า พิ ธี วาง ศิ ลา ฤ ก ์ษเ พื่ อ ่ก อ สร้าง พระธา ตุ ขึ้ น ภายใ นวั ด จา ก ด�าริ ข อง พระเ ท พ สาร คา ม มุ นี เจ้า อาวา สวั ด อ ภิ สิ ทธิ์ ที่ ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ว่ า วั ด อ ภิ สิ ทธิ์เ ป็ นวั ด ที่ ก่ อ ตั้ง มาช้ า นา น ควร มี อ นุ สร ณ์ ส ถา นเ พื่ อใ ห้เ ป็ น ที่รู้ จั กแ ละเ ป็ นเ อ ก ลั ก ษ ณ์ ประจ� าวั ดไว้ “ ดัง นั้ น ค ณะ สง ฆ์ แ ละ ค ณะ กรร ม การวั ด ต ล อ ด ทั้ง ทาย ก ทายิ กา ญา ติ ธรร ม จึงไ ด้ ประชุ มแ ละ ต ก ลง กั น ที่ จะ สร้ าง พระธา ตุ เ พื่ อ บรรจุ พระ บร ม สารี ริ กธา ตุ แ ละ สิ่ ง ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ อื่ น ๆ ใ ห้ พุ ทธ ศา ส นิ กช นไ ด้ กรา บไ หว้ สั ก การ บู ชา รว ม ทั้งเ ป็ น พระธา ตุ คู่เ มื อง ม หา สาร คา ม สื บไ ป โ ดย ตั้งชื่ อ พระธา ตุ นี้ ว่ า พระธา ตุ พุ ทธ มง ค ล ซึ่งใ น การ สร้ าง ต้ องใช้ง บ ประ มา ณ 1 5 ล้ า น บา ท M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 7 7

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 0 8: 3 7

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ท่ า ง า ม “ ง า ม ทั ้ง ก า ย ว า จ า ใ จ วั ด บั น ด า ลใ จ ข อ ง ัส ง ค ม”

พระ ครูใ บ ฎี กาวรา ยุ จิ ตฺ ต ส� วโร

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลโ ค ก ก่ อ �ด ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ท่ างา ม ัว ด ท่ างา ม ตั้ ง อ ยู่ ที่ ต�าบ ล ห้ ว ยแ อ่ ง อ� าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม ตั้ งวั ดเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 4 0 4 สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย วั ด มีเ นื้ อ ที่ ทั้ ง ห ม ด 7 ไร่ เ ป็ นเข ต ภา ยใ น บริเว ณวั ด มีเ อ ก สาร สิ ท ธิ์เ ป็ นโ ฉ น ด แ ละ มี พื้ น ที่ ดิ น ที่ ญา ติ ธรร มร่ ว ม กั น ถวา ยวั ดไว้ สร้ าง บุ ญ บาร มี ่ร ว ม กั น อี กจ� านว น 5 ไร่ 3 งา น 7 ตารางวา เ ป็ นเ อ ก สารโ ฉ น ด รว ม ที่ ดิ นวั ด ท่ างา มจ�านว น 13 ไร่เ ศ ษ ปั จจุ บั น มี พระ ครูใ บ ฎี กาวรา ยุ จิ ตฺ ต ส �วโร ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส

เดิ มวั ด ่ทางา ม มี ชื่ อว่าวั ด ้บา น ห นอง ห ้ญา ้มา (วัด ้บา นศาลา ่ทางา ม) หรื อ “วั ดร่ ม ประ ดู่ ท่ างา ม” จา ก การเริ่ ม ต้ นโ ดย การ น�า ข อง พ่ อใ ห ญ่ จารย์ จั น ทร์ ่พ อใ ห ่ญ จารย์ บ ุ ญละ คร มู ล ซึ่ง มี ่พ อใ ห ่ญโ สค า� แ ส นเ ดช เ ป็ นเจ้ าข อง ที่ ดิ น ม อ บใ ห้ สร้ างวั ด จา ก นั้ น พ่ อใ ห ญ่ จารย์ จั น ทร์ แ ละ ่พ อใ ห ่ญ ห ม�่ าเ ็ป น ้ผู น�ามา สร้าง ห ่มู ้บา น ศา ลา ่ทางา ม ่ก อ น ซึ่งแ ่ตเ ดิ ม มี ห ลวง ปู่โช คชั ย ผู้เ ป็ น พระ ครู บ้ า น ศา ลา ท่ างา ม เ ป็ น พระธุ ดง ค์ มา พั ก จ� าวั ด อยู่ ที่ใ ้ต ้ต นเ ก ษ ้ดา น ทิ ศใ ้ต ข องวั ด ศา ลา ่ทางา ม โ ดย มีแ ่มใ ห ่ญ ้ย อ เ ็ป นยายข องแ ่มเ ค นแ ละ คุ ณยายเ ค นเ ็ป นยายข อง ่พ อใ ห ่ญ จารย์ จั น ทร์ แล้ว ่พ อใ ห ่ญ จารย์ จั น ทร์ เ ็ป นลูกของแ ่มใ ห ่ญ สี กั บ ่พ อใ ห ่ญ ่อ อ นพ ั นธ์ชุ ม ไ ด้ นิ ม น ต์ มา จ�าที่ วั ด บ้ า น ศา ลา ท่ างา ม สร้ าง พระ ส ถ ู ป ม ณ ฑ ปใ ห้ หลวง ่ปูโชคชั ย ประดิ ษฐา นเ ็ป น ที่ กรา บสั กการ บู ชา ที่ วั ดแ ่หง นี้เ ็ป นต้ น มา จ นไ ด้ มี การ บูร ณะวั ด บ้ า น ศา ลา ท่ างา ม ไ ด้ ตั้งชื่ อวั ดว่ า “วั ดร่ ม ประ ดู่ ท่ างา ม” กระ ทั่ง ต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 4 9 8 ผู้ บูร ณะวั ดร อ บ ที่ 2 คื อ ตาจั น ที พั นธ์ ชุ ม ก ั บ พระจาร ย์ ทั ศ น์ แ ละจาร ย์ บุ ญ ละ คร มู ล มาจ น ถ ึง ปี พุ ทธ ศั กราช ัป จจุ บั น นี้ไ ้ดเ ป ลี่ ย นชื่ อวั ด ตา มชื่ อ ห ่มู ้บา นว่า “วั ด ่ทางา ม” แ ละไ ด้ ด� าเ นิ น การ บูร ณ ป ฏิ สังขร ณ์ วั ด ท่ างา ม มาจ น ถึง ปั จจุ บั น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 7 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 0 8: 1 0

ัว ด ท่ างา มเ ปิ ด การเรี ย น การ ส อ น นั ก ธรร มชั้ น ตรี โ ท เ อ ก มาเรื่ อย มี การ พั ฒ นาระเ บี ย บ วางแ ผ น วั ดใ ห้เ ป็ นระ บ บ มี ก าร สร้างเส นาส นะ ม ีก ฎระเ บี ย บข้ อวั ตรป ฏ ิ บั ติ ตา มแ นว ทางวั ด พั ฒ นา ส่งเ สริ ม สุ ข ภา พ วั ด 5 ส. ( ประ กอ บ ด้ วย สะ สาง สะ ดว ก สะ อา ด สร้ าง มา ตรฐา น แ ละ สร้ างวิ นั ย ) แ ละโ ครง การวั ด บั น ดา ลใ จ วั ด ประชารั ฐไ ทยยั่งยื น มั่ น คง เ พื่ อใ ้ห วั ดเ ็ป น ส ถา น ที่ พั ก กายพ ั กใจ สะ อา ด สว่ าง สง บ ด้ วยจิ ต สง บ มี ศี ล มี ส มาธิ แ ละ มี ปั ญ ญา น� า ไ ปใช้ใ นชี วิ ต ประจ�าวั น

ดัง พุ ท ธ ภา ษิ ตว่ า

ท ท ม าโ น ิปโ ย โ ห ติ. ผู้ใ ห้ ย่ อ มเ ็ป น ที ่รั ก

ล �าดั บเ จ้ า อา วา ส ูร ป ที่ 1 รู ป ที่ 2 รู ป ที่ 3 รู ป ที่ 4 รู ป ที่ 5 รู ป ที่ 6

ห ลวง พ่ อใ ห ญ่ จารย์ ทั ศ น์ ห ลวง พ่ อจารย์ บุ ญ ห ลวง พ่ อใ ห ญ่ ชุ ห ลวง พ่ อใ ห ญ่ จั น ที พั นธ์ ชุ ม พระ อธิ การ สังข์ เข มวโร พระ ครูใ บ ฎี กาวรายุ จิ ตฺ ต ส�วโร เจ้ า อาวา สรู ป ปั จจุ บั น

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ ว ย

พระ พุ ทธ มุ นี ศรี ท่ างา ม เ ป็ น พระ ป ฏิ มา ประจ�าอุโ บ ส ถ ศา ลา การเ ปรี ย ญ 1 ห ลัง เ ป็ น ส ถา น ที่ ป ฏิ บั ติ ธรร ม ประจ�าวั ด กุ ฏิ ส� าหรั บ พระ สง ฆ์ จ� าพรร ษา 5 ห ลัง กุ ฏิรั บร อง เ พื่ อ ต้ อ นรั บ พระ อา คั น ตุ กะ ผู้ มาเยื อ น 1 ห ลัง โรง ครั ว เ พื่ อเ ป็ น ที่ ปร ะ ก อ บ อา หารเ ตรี ย ม ภั ต ตา หารร องรั บ โรง ทา นงา น บุ ญ ประจ�าวั ด ห้ อง น�้ า เ พื่ อ ผู้ มาเยื อ น จ� านว น 1 0 ห้ อง ห้ อง อา บ �้น า จ� านว น 4 ห ลัง

บั น ทึ ก

ป ฏิ ป ทาเ จ้ า อา วา ส รู ป ปั จ จุ บั น พระ ครูใ บ ฏี กา วรา ยุ จิ ตฺ ต ส� วโร อายุ 4 3 ีป พรร ษา 1 3 น.ธ.เ อ ก ัป จจ ุ บั น าด�รง ต�าแ ห ่นง เจ้าค ณะ ต�าบ ลโคกก่ อ เจ้าอาวาสวั ด ่ทางา ม พ ระครู สอ น ศี ล ธรร มใ นโรงเรี ย น พร ะ ธรร ม ทู ต ฝ่ า ยเ ผ ย แ ผ่ พระ คิ ลา นุ อุ ปั ฏฐา ก พระวิ นยาธิ การ M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 7 9

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 0 8: 1 7

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ดเ ท พ วิ ห ค

( บ้ า น น า น กเ ขี ย น) พระ ครู ประโช ติ วร คุ ณ

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ล ห น องโ น ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส ัว ดเ ท พวิ ห ค( บ้ า น นา น กเขี ย น) ตั้ง อ ยู่ ห มู่ ที่ 4 ต�าบ ล ห น องโ น อ� าเ ภ อเ มื อง ม หา สาร คา ม ัจง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ก่ อ ตั้ง เ มื่ อ ปี พ. ศ.2471 เ ดิ มชาว บ้ า นเรี ย ก “วั ด หั วโ น น ตา ล” เ นื่ องจา ก ลา นวั ด มี ต้ น ตา ล 2 ต้ น ที่ ดิ น ป ลู ก สร้ างวั ดโ ด ยไ ด้ รั บ บริ จา ค ที่ ดิ นข อง พ่ อใ ห ญ่ ขุ นเ ท พ เ พี ยโ ค ตรแ ก้ ว แ ละ พ่ อใ ห ญ่ ผา ย ค�าสิง ห์ ต่ อ มาเ ป ลี่ ย นชื่ อใ ห ม่ ว่ า วั ดเ ท พวิ ห ค 80

ก ว่ า จะ มาเ ป็ น “ บ้ า น นา น กเขี ย น”

ปฐ มเ ห ตุ ที่ มา มี อ ยู่ ว่ า ท ี่ ดิ นแ ห่ง นี้ มี ทรั พ ยา กร ทางธรร มชา ติ มา ก มาย เช่ น ป่ าไ ม้ แ ห ล่ง น�้า ต่ าง ๆ แ ละ พร้ อ มไ ป ด้ วย พืช พั นธุ์ ธั ญ ญา หารอุ ด มส ม บูร ์ณ ทุ กอย่าง ม ี ห นอง าน�้ขัง ตลอด ีป ม ี นก ฝูงใ ห ่ญ บิ น มา กิ น น�้ าแ ละ หา อา หาร กั นเ ป็ น ประจ� าทุ กวั น อย ู่ ต่ อ มาจ�า นว น น กไ ้ดเ พิ่ ม มา กขึ้ น ตา มธรร มชา ติ แ ละ อา หารก็ ล ด ลง การ หา ก ิ นข อง ห มู่ น ก ก็ ล� าบา กขึ้ นเช่ น กั น จ นใ น ที่ สุ ด น กอี ก ฝูง ห นึ่ง อ พย พ บิ น ก ลั บ สู่ ประเ ท ศจี น อี ก ฝูง ห นึ่งจ� าพว กรั ก ถิ่ นฐา น ย อ ม อยู่ ที่เ ดิ มแ ละย อ ม อ ด ตายไ ป ด้ วย กั น ชาว บ้ า นใ น ท้ อง ถิ่ นเรี ย ก น กช นิ ด นี้ ว่ า น กเข ีย น ( น ก กระเรี ย น) ม ี อุ ป นิ สั ยซื่ อ สั ตย์ ่ต อ กั น(ระ หว่าง คู่ สา มี แ ละ ภรรยา ้ถาฝ่ายใ ดฝ่าย ห นึ่งเ สี ยชี วิ ต ลง นก พวก นี้ จะไ ่ม ย อ ม หา ่คูใ ห ่ม) จึง มี ม ติ จา กชาว บ้ า นว่ าใ ห้ ตั้งชื่ อ บ้ า นว่ า บ้ า น นา น กเขี ย น มาจ น ทุ ก วั น นี้ มี พื้ น ที่ ทั้ง ห ม ด จ� านว น 2, 1 1 0 ไร่ แย กเ ป็ น พื้ น ที่ อยู่ อา ศั ย 1 1 3 ไร่ พื้ น ที่ สาธาร ณะ 3 5 ไร่ พื้ น ที่ ท� าการเ ก ษ ตร 1, 9 2 2 ไร่

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 8 0

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 4: 2 4

ล� าดั บเ จ้ า อา วา ส

ูร ป ที่ 1 พระ อธิ การว น มงฺ ค ลิโ ก พ. ศ. 2 4 7 3 – พ. ศ. 2 4 7 8 รู ป ที่ 2 พระ อธิ การ ส ม ดี สุ จิ ตโ ต พ. ศ. 2 4 7 8 – พ. ศ. 2 4 8 8 รู ป ที่ 3 พระ อธิ การ สี ท น ปิ ยธ มฺโ ม พ. ศ. 2 4 8 9 – พ. ศ. 2 4 9 2 รู ป ที่ 4 พระ อธิ การ ทุ ย ธีร ป ญฺโ ญ พ. ศ. 2 4 9 2 – พ. ศ. 2 4 9 5 รู ป ที่ 5 พระ อธิ การ ท อง มี สุ จิ ณโ ณ พ. ศ. 2 4 9 5 – พ. ศ. 2 4 9 7 รู ป ที่ 6 พระ อธิ การ อ� าคา ญา ณวุ ฒโ ฑ พ. ศ. 2 4 9 7 – พ. ศ. 2 4 9 9 รู ป ที่ 7 พระ อธิ การ สว น ศิริ ธ มฺโ ม พ. ศ. 2 4 9 9 – พ. ศ. 2 5 0 0 รู ป ที่ 8 พระ อธิ การ บุ ญ ส ม ธ มฺโชโ ต พ. ศ. 2 5 0 0 – พ. ศ. 2 5 0 3 รู ป ที่ 9 พระ อธิ การ หวั่ น อชิโ ต พ. ศ. 2 5 0 3 – พ. ศ. 2 5 0 7 รู ป ที่ 1 0 พระ อธิ การ บุ ญเ ฮื อง ป ญฺ ญาวุ ฒโ ฑ พ. ศ. 2 5 0 7 – พ. ศ. 2 5 1 0 รู ป ที่ 1 1 พระ อธิ การ สุ นา เข มา ภิรโ ต พ. ศ. 2 5 1 0 – พ. ศ. 2 5 1 9 รู ป ที่ 1 2 พระ อธิ การเจ น ยโ สธโร พ. ศ. 2 5 1 9 – พ. ศ. 2 5 2 6 รู ป ที่ 1 3 พระ อธิ การ สุ นี ก ต ปุ ญโ ญ พ. ศ. 2 5 2 6 – พ. ศ. 2 5 3 2 รู ป ที่ 1 4 พระ คง ส นฺ ตจิ ตโ ต รู ป ที่ 1 5 พระ ท องใ บ จิ ตธ มฺโ ม รู ป ที่ 1 6 พระ ครู ประโช ติ วร คุ ณ เจ้ า ค ณะ ต�าบ ล ห น องโ น เจ้ า อาวา ส พ. ศ. 2 5 3 2 – ปั จจุ บั น

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 8 1

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 4: 3 1

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด สี ช ม ูพ พระ อ ธิ การ ละ อ อง ต นฺ ติ ปาโ ล

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด สี ช ม พู ัว ด สี ช ม พู ตั้ ง อ ยู่เ ลข ที่ 1 1 1 บ้ า น ห น อง ตื่ น ถ น นแ จ้ ง ส นิ ท ห มู่ ที่ 7 ต� าบ ลเ ข วา อ� า เ ภ อเ มื อง จั ง ห วั ด ม หา สา ร คา ม สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ที่ ดิ น ตั้งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 10 ไร่

อา ณาเข ต

การ บริ หารแ ละ การ ป ก คร อง มีเจ้ า อาวา สเ ่ทา ที่ ทรา บ นา ม

ูร ป ที่ 1 พระ บุ ญ ห นา ทั พธา นี พ. ศ. 2 5 1 0– 2 5 1 9 รู ป ที่ 2 พระ อ่ อ น พ. ศ. 2 5 2 0– 2 5 2 3 รู ป ที่ 3 พระชาย พ. ศ. 2 5 2 4– 2 5 2 6 รู ป ที่ 4 พระเ กรี ย ม พ. ศ. 2 5 2 7– 2 5 2 9 รู ป ที่ 5 พระ ส ม พ. ศ. 2 5 3 0– 2 5 3 1 รู ป ที่ 6 พระไ พรวรร ณ ธ มฺ ม ทีโ ป พ. ศ. 2 5 3 1– 2 5 3 8 รู ป ที่ 7 พระ อธิ การ ส ม ห มาย จ นฺ ทธ มฺโ ม พ. ศ. 2 5 3 9– 2 5 4 4 รู ป ที่ 8 พระ อธิ การ ละ อ อง ตนฺ ติ ปาโ ล รั ก ษา การเจ้ า อาวา ส พ. ศ. 2 5 4 5 แ ละไ ด้รั บแ ต่ง ตั้งเ ป็ นเจ้ า อาวา ส ใ นวั น ที่ 1 พ ฤ ษ ภา ค ม พ. ศ. 2 5 4 9 เ ป็ น ต้ น มา

ิท ศเ ห นื อ ประ มา ณ 3 เ ส้ น จ ด ถ น น สาธาร ณ ประโยช น์ ทิ ศใ ต้ ประ มา ณ 3 เ ส้ น จ ด ถ น น สาธาร ณ ประโยช น์ ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ประ มา ณ 2 เ ส้ น จ ด ถ น นใ ห ญ่ ห น้ าวั ด ทิ ศ ตะวั น ต ก ประ มา ณ 1 เ ส้ น 1 0 วา จ ด ถ น น สาธาร ณ ประโยช น์ วั ด สี ช ม พู ตั้งเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 3 9 7 ชาว บ้ า นเรี ย กว่ าวั ด บ้ า น ห น อง ตื่ น

(

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

) .

.i n d d 8 2

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 0: 4 3

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ ว ย

1. อุโ บ ส ถ กว้ าง 8 เ ม ตร ยาว 1 2 เ ม ตร ถ้ ารว ม ก�าแ พงแ ก้ ว ด้ วย กว้ าง 2 1 เ ม ตร ยาว 3 1 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 3 1– 2 5 4 3 2. ศา ลา การเ ปรี ย ญ 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 4 7 – 2 5 5 8 กว้ าง 2 0 เ ม ตร ยาว 3 5 เ ม ตร 3. ศา ลา บ� าเ พ็ ญ กุ ศ ล 1 ห ลัง กว้ าง 1 1 เ ม ตร ยาว 1 8 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 3 5 4. เ มรุ 1 ห ลัง กว้ าง 4. 5 0 เ ม ตร ยาว 1 0. 5 0 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 3 9– 2 5 4 6 5. ห อระ ฆัง 3 ชั้ น 1 ห ลัง กว้ าง 6. 5 0 เ ม ตร ยาว 6. 5 0 เ ม ตร สูง 2 1 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 5 3 6. โรง ครั ว 1 ห ลัง กว้ าง 7 เ ม ตร ยาว 1 0. 5 0 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 5 6 7. กุ ฏี 6 ห ลั ง กว้ าง 3. 5 0 เ ม ตร ยาว 7 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 4 4- 2 5 5 7 8. ห้ อง น�้ าสง ฆ์ แ ละ ฆราวา ส 7 ห้ อง 9. ถัง น�้ าประ ปา 1 ถัง 10. หอ กระจายเ สี ยง 1 หอ กว้าง 1 เ มตร ยาว 1 เ มตร สูง 14 เ มตร 1 1. ซุ้ ม ประ ตู 3 ซุ้ ม กว้ าง 6 เ ม ตร สูง 7 เ ม ตร 1 2. ฆ้ องใ ห ญ่ 3x 3 เ ม ตร แ ละ ฆ้ องใ น ศา ลา

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

(

) .

.i n d d 8 3

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 0: 5 0

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ดใ ต้ ด ง น้ อ ย

พระธา ตุ

( วั ด บ้ า นโ น นเ ็พ ก) พระ อ ธิ การ ปิ ยะ ร ต น ป ญฺโ ญ

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดใ ต้ ดง น้ อ ย (วั ด บ้ า นโ น นเ พ็ ก) ัว ดใ ้ต ดงน้ อย ั้ตงอยู่เลข ที่ 396 บ้า นโ น นเ พ็ ก ห ่มู 14 ต�าบลแวง ่นาง อ� าเ ภอเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ที่ ดิ น ตั้งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 10 ไร่ อา ณาเข ต ทิ ศเ ห นื อ ประ มา ณ 3 เ ส้ น 17 วา จ ด ที่ นาข องชาว บ้ า น ทิ ศใ ต้ ประ มา ณ 3 เ ส้ น 17 วา จ ดเข ตข อง ห มู่ บ้ า น ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ประ มา ณ 2 เ ส้ น 11 วา จ ด ล� าห้ ว ยเ ครื อซู ด ทิ ศ ตะวั น ต ก ประ มา ณ 2 เ ้ส น 11 วา จ ดเข ตข อง ห มู่ บ้ า น มี ที่ ธร ณี สง ฆ์ จ� านว น 2 แ ป ลง เ นื้ อ ที่ 13 ไร่ 84

ปู ม ประวั ติ วั ดใ ต้ ดง น้ อ ย

ั้ตงเ มื่ อ พ. ศ. 2 3 4 5 ชาว ้บา นเรียกว่าวั ด ้บา นโ น นเ พ็ กเ ดิ มวั ดอยู่ใ น ห ่มู ้บา น ดง ้น อย ่ต อ มาไ ้ด แ ่บง ห ม ู่ ้บา นเ ็ป น2 ห ม ู่ ้บา นเ มื่ อพ. ศ. 2 5 2 7 คื อ ้บา น ดง ้น อย ห ม ู่4 แ ละ ้บา นโ น นเ พ็กห ม ู่1 4 ัป จจ ุ บั นวั ดใ ้ต ดง ้น อย ตั้ง อยู่ใ น ห มู่ บ้ า นโ น นเ พ็ ก ไ ด้ รั บ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มาเ มื่ อวั น ที่ 1 0 ม ี นา ค ม พ. ศ. 2 3 5 0 ต่ อ มา อ ุโ บ ส ถไ ด้ ช�า รุ ดเ สี ย หาย จึง มี การ สร้ าง อุโ บ ส ถ ห ลั งใ ห ม่ ขึ้ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 3 6 แ ละไ ด้ รั บ พระราช ทา น วิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อวั น ที่ 7 กั นยาย น พ. ศ. 2 5 4 9

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 8 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 2: 2 9

อา คารเ ส นา ส นะ

1. ศา ลา การเ ปรี ย ญ กว้ าง 1 1. 5 0 เ ม ตร ยาว 1 5 เ ม ตร 2. อา คาร ห อ สว ด ม น ต์ ก ว้ าง 8 เ ม ตร เ ป็ น อา คาร ครึ่งไ ม้ สร้ าง เ มื่ อ พ. ศ. 2 5 3 2 ปั จจ ุ บั น สร้ างเ ป็ น“วิ หาร ปริ ปุ ณฺโ ณ นุ สร ณ์”ท ดแ ท น 3. ก ุ ฏิใ ห ่ญเ ็ป นกุ ฏิ ปู น2 ห ล ังสร้างเ ม ื่ อ พ. ศ.2 5 3 5 แ ละ พ. ศ. 2 5 3 8 4. อุโ บ ส ถ 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 3 6 5. ศา ลาเ อ น ก ประ สง ค์ 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 3 8 6. กุ ฏิเ ล็ ก เ ป็ น กุ ฏิ ปู น 5 ห ลัง กุ ฏิเ ล็ ก ครึ่ง ปู น ครึ่งไ ม้ 2 ชั้ น 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 0 7. ห้ อง น �้า 4 ห ล ังจ�า นว น 1 9 ห้ อง สร้ างเ ม ื่ อพ. ศ. 2 5 3 4 แ ละ พ. ศ. 2 5 4 0 8. โรง ครั ว 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 2 9. โรง ทา น 1 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 5

การ ศึ ก ษา

ัว ดใ ต้ ดง น้ อ ย จั ด การเรี ย น การ ส อ นธรร ม ศึ ก ษา เ ปิ ด ส อ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 0 อ ี ก ทั้ ง ยั งเ ป็ น ศู น ย์ ศึ ก ษา พระ พุ ท ธ ศา ส นาวั น อา ทิ ต ย์ ก่ อ ตั้งเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 8 จ น ถึง ปั จจุ บั น

ล� าดั บเจ้ า อาวา ส

ูร ป ที่ 1 พระ สี มา พ. ศ. 2 5 0 8 - พ. ศ. 2 5 1 5 รู ป ที่ 2 พระ บุ ญ มี พ. ศ. 2 5 1 5 - พ. ศ. 2 5 1 9 รู ป ที่ 3 พระใ ส พ. ศ. 2 5 1 9 - พ. ศ. 2 5 2 0 รู ป ที่ 4 พระธรร มา พ. ศ. 2 5 2 0 - พ. ศ. 2 5 2 5 รู ป ที่ 5 พระ บุ ด ดา พ. ศ. 2 5 2 6 - พ. ศ. 2 5 2 7 รู ป ที่ 6 พระ ห นู กั น พ. ศ. 2 4 2 8 - พ. ศ. 2 5 2 8 รู ป ที่ 7 พระ ทั ศ น์ พ. ศ. 2 5 2 8 - พ. ศ. 2 5 2 9 รู ป ที่ 8 พระโ ฮ ม พ. ศ. 2 5 2 9 - พ. ศ. 2 5 3 0 รู ป ที่ 9 พระ ส มชา ติ ส มาจาโร พ. ศ. 2 5 3 0 - พ. ศ. 2 5 3 3 รู ป ที่ 1 0 พระ ครู วรธรร ม นิเ ท ศ ก์ รั ก ษา การเจ้ า อาวา ส พ. ศ. 2 5 3 4 - พ. ศ. 2 5 4 7 รู ป ที่ 1 1 พระ บุ ญ สว น อ คฺ ค ปุ ญโ ญ รั ก ษา การเจ้ า อาวา ส พ. ศ. 2 5 4 7 - พ. ศ. 2 5 5 0 รู ป ที่ 1 2 พร ะ อธิ การ ปิ ยะ ร ตน ป ญฺโ ญ ต ั้งแ ต่ วั น ที่1 พ ฤ ษ ภา ค ม พ. ศ. 2 5 5 2 - ปั จจุ บั น

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 8 5

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 2: 3 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ขุ น พ ร ห ม ด� า ริ พระ ครู สาร กิ จ ประ ยุ ต, ดร.( กา บ ฐา นฺ ท ตฺโ ต)

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดขุ น พร ห ม ด�าริ

ัว ดขุ น พร ห ม ด� าริ ตั้ง อ ่ยู ที่ ้บา น อุ ปราช ต�าบ ล ่ทา ส อง ค อ น อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม เ ็ป นวั ดรา ษ ฎร์ สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ภา ค 9 สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ.2457 บ นเ นื้ อ ที่ 11 ไร่ 2 งา น แ ละเ ป็ น พื้ น ที่ ว่ างเ ป ล่ าใ ห้เช่ า ท� าไร ท�านา 6 ไร่ ต่ อ มา พระ ครู สาร กิ จ ประ ยุ ต, ดร.( ห ลวง ตา กา บ ฐา นฺ ท ตฺโ ต) เจ้ า อาวา ส ไ ด้ ข อร้ อง ผู้เช่ าใ ห้เ ลิ ก ท� านาเ พื่ อข ยา ยเข ต สร้ าง ถาวรวั ต ถุ พร้ อ ม ทั้งข อ บริ จา ค พื้ น ที่ ทาง ทิ ศเ ห นื อเ ิ่พ มขึ้ น อี ก 16 ไร่ รว ม ทั้ง สิ้ น 28 ไร่ จา ก นั้ น ท่ า นไ ด้ ด� าเ นิ น การ บู ร ณ ป ฏิ สังขร ณ์ วั ดใ ห้เจริ ญรุ่งเรื อง จ นไ ด้ รั บ พระ ม หา กรุ ณา ธิ คุ ณ จา ก พระ บา ท ส มเ ด็ จ พระ ปร มิ น ทร ม หา ภู มิ พ ล อ ดุ ล ยเ ดช รั ช กา ล ที่ 9 ทรง มี พระ บร มราชโ อง การ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มา ตา ม ประ กา ศ ข อง ส� านั ก นา ย กรั ฐ ม น ตรี ลงวั น ที่ 1 8 ธั นวา ค ม พ. ศ. 2 5 4 5 ใ นระ หว่ าง การร อ การ โ ปร ดเ ก ล้ า ฯ อ ยู่ นั้ น ก็ มี การ ก่ อ สร้ าง พระ อุโ บ ส ถ พร้ อ ม กุ ฏิ ห ลา ย ห ลัง ซึ่ง พระ อุโ บ ส ถ ไ ด้ ก่ อ สร้ างเ สร็ จแ ละจั ดใ ห้ มี พิ ธี ผู ก พั ท ธ ีส มา ปิ ด ท อง ลู ก นิ มิ ต ฉ ล องเ มื่ อวั น ที่ 10 - 29 ม กรา ค ม พ. ศ.2546 ถาวรวั ต ถุใ นวั ด ประ ก อ บ ด้ ว ย กุ ฏิ ค อ น กรี ต 2 ชั้ น 1 ห ลั ง , กุ ฏิไ ม้ 2 ชั้ น 1 ห ลั ง, กุ ฏิ รั บร อง พระเ ถระ ( ศรี ปริ ยั ติโ ส ภิ ต) 1 ห ลัง, กุ ฏิ ป ฏิ บั ติ ธรร ม 34 ห ลัง, ศา ลา การเ ปรี ย ญ ข นา ด 16 x 32 เ ม ตร 1 ห ลัง, ศา ลา ป ฏิ บั ติ ธรร ม ข นา ด 12 x 28 เ ม ตร 1 ห ลัง, ศา ลา บ� าเ พ็ ญ ุบ ญ ข นา ดใ ห ญ่ 11 x 28 เ ม ตร 1 ห ลัง, เ มรุ โรง ครั ว, ห้ อง สุ ขา 7 ห้ อง แ ละ 13 ห้ อง

พระ ครู ส าร กิ จ ประ ยุ ต, ดร. ( ห ลวง ตาก าบ ฐ านฺ ท ตฺโ ต)

นา มเดิ ม กา บ นา มสก ุลวัง หอ มเกิดเ มื่ อวั นอา ทิ ตย์ ที่1 3 เ ม ษาย น พ. ศ. 2500 ณ ้บา น วังแสง ต า�บลวังแสง อ า�เ ภอแกด�า จัง หวั ด ม หาสารคา ม สิ ริ อายุ 6 1 ป ีพ รร ษา ที่ 4 0 ส �า เร็ จ การ ศึ ก ษาชั้ น ประ ถ ม ศึ ก ษา ปี ที่ 4 โรงเรี ย น บ้ า นวังแ สง อุ ป ส ม บ ทเ มื่ อ อายุ 2 0 ปี บริ บูร ณ์ใ น ปี พ. ศ. 2 5 2 1 โ ดย มีเจ้ า อธิ การ น้ อย ญา ณ ว ฑโ ฒ ( ปั จจ ุ บั นพระเ ท พ ส ิ ทธาจารย์) เ ป็ น พร ะ อุ ปั ช ฌา ย์ ห ล ัง จา ก นั้ น ตั้ งใ จ ศึ ก ษา พร ะ ธรร มวิ นั ย แ ล ะ พระ ปริ ยั ติ ธรร ม สา มาร ถ ส อ บไ ล่ไ ด้ นั กธรร มชั้ นเ อ กใ นเว ลา 3 ปี ท่ า นเ ป็ น พระ นั ก พั ฒ นาวั ด ทุ ก ด้ า น ส่ ว น ด้ า น การ ศ ึ ก ษาไ ด้ใ ห้ ควา ม ส� าคั ญ มาก ่ทา นร ั บ ห ้นา ที่เ ็ป น ครู สอ น พระ ปริ ยั ติ ธรร มวั ดขุ น พร ห ม ด�าริ มาโ ดย ต ล อ ด ส ม ณ ศั ก ดิ์ ใ น ปี พ. ศ. 2 5 6 0 ไ ด้ รั บ พระราช ทา นเ ลื่ อ น ส ม ณ ศั ก ดิ์ เ ป็ น พระ ครู สั ญ ญา บั ตรเ ที ย บเจ้ า ค ณะ อ�าเ ภ อชั้ นเ อ ก ใ นราช ทิ น นา ม ที่ “ พระ ครู สาร กิ จ ประยุ ต” ( กา บ ฐา นฺ ท ตฺโ ต) 86

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 8 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 5 9: 3 2

วั ดเ ห นื อ ด ง น้ อ ย พระ ครู คั ม ภี ร์ วร ธรร ม ( ค� าไ พ ค มฺ ภีโร)

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลแวง น่ าง ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดเ ห นื อ ดง น้ อ ย ัว ดเห นื อ ดง ้น อย ตั้งอยู่ ที่ ห ่มู 9 ต�าบลแวง ่นาง อ� าเ ภอเ มื อง จัง หวั ด ม หาสาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ปั จจุ บั น พระ ครู คั ม ภี ร์ วรธรร ม ( ค� าไ พ ค มฺ ภีโร) เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลแวง น่ าง ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส

ต� า น าน ห ลวง พ่ อ ส� าเร็ จชิ น

หลวง ่พ อส�าเร็ จชิ น เ ็ป น พระ พุ ทธรู ปเกา่แก่ ปาง มารวิ ชั ย พระ ประธ าน ประ ดิ ษฐ าน อ ยู่ใ นวิ ห ารวั ดเ ห นื อ ดง น้ อ ย เ ป็ น พระ พุ ทธรู ปเ ก่า แ ก่ ป าง มารวิ ชั ย ห ้น าตั ก กว้ าง กว่า 1 เ ม ตร อ ายุเ กื อ บร้ อย ีป โ ดย พุ ทธ ศิ ล ์ป ีฝ มื อช่ างพื้ น ้บ าน ส ้รางด้ วยวั ส ดุ ที่ มีใ น ้ท อง ถิ่ น ป ระ กอ บ ้ด วย ด ิ นทร าย เ ป ลื อ ก ห อย ย างไ ม้ เ ป็ น ตั ว ประ สาน ตาม ต�า น าน ้ท องถิ่ นเ ่ล าส ื บ ่ต อกั น มาว่า ผ ู้ ่ก อ ตั้งชุ มช น ้าบน ดง ้น อย แ ละวั ดเ ห นื อ ดง น้ อ ย ค ื อ ส �าเร็ จชิ น ท่ านเ ป็ น พระ ภิ ก ษุ ที่เ ก่ง ด้ าน วิ ทยาค ม ชาว ้บ าน ดง ้น อยเชื่ อว่ าที่ ชุ มช น ้บ าน ดง ้น อย อยู่เย็ นเ ็ป น สุ ขไ ้ด เ นื่ องเ พราะ บาร มี ห ลวง พ่ อ ส� าเร็ จชิ น ค อ ย ดู แ ล คุ้ ม คร อง จึง มี กา ร สร้ าง พระ พุ ทธรู ป แ ละ ตั้ งชื่ อ ห ลวง พ่ อ ส� าเร็ จชิ น ไว้ ประ ดิ ษฐา น ภ ายใ น บริเว ณวั ด เ พื่ อใ ห้ ชาว บ้ านไ ด้ กร าบไ หว้ บู ช า ต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 5 3 9 ท างวั ดเ ห นื อ ดง น้ อ ยไ ด้ จั ดงาน ผู ก พั ทธ สี ม าฝัง ลู ก นิ มิ ต ท างวั ดแ ละชาว บ้ านไ ด้ ร่ ว ม กั นจั ด สร้ างเ หรี ย ญ ห ลวง พ่ อ ส� าเร็ จ ชิ น เพื่ อ ห าจ ตุ ปั จ จั ย ส ม ท บ ทุ น ก ารจั ดง าน ผู ก พั ทธ สี ม าฝั ง ลู ก นิ มิ ตวั ดเ ห นื อ ดง น้ อ ยใ น ครั้ ง นั้ น เ พื่ อใ ห้ ประชา ช น ชาว บ้ าน ดง น้ อ ยไ ด้ มี อง ค์ ห ลวง พ่ อ ส� าเร็ จชิ น ไว้ บูชา ติ ด ตั วเ พื่ อเ ป็ น เ ครื่ องระ ลึ ก ถึ ง คุ ณงาม คว าม ดี แ ละ ค�า ส อ นข อง ห ลวง พ่ อใ ห้ มี ส ติ มี ส ม าธิ แ ละ มี ปั ญ ญา ใ น การรั ก ษาต นแ ละ คุ้ ม คร อง ภั ยเ ป ลี่ ย น ศั ตรู เ ป็ น มิ ตร ด้ ว ย ความเ ม ต ต า กร ุ ณา ต่ อ กั นแ ละ กั น สร้ าง ส มาน ฉั น ท์ สั น ติ สุ ขใ ห้เ กิ ดขึ้ นใ น สัง ค ม M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 8 7

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 9: 4 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ่ป า อ า ศิ ร า ว า ส เ ก าะเ กิ้ง ( วั ด ป่ า วั งเ ก าะเ กิ ้ง) “ ป ิฏ บั ติ ธ ร ร ม บ นเ ก าะ ก ล า ง แ ม่ น� ้า ชี ”

พระ อา จาร ย์ ก ม ล อ ตฺ ต ทโ ม( ห ลวง พ่ อ ตุ้ ม)

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ป่ า อา ศิ ราวา ส เ กาะเ กิ้ง

ติ ด ต่ อ ึฝ ก วิ ัป ส ส น า กั ม มั ฏ ฐ า น ที ่ วั ด ่ป า อ า ศิ ร า ว า ส เ ก าะเ กิ้ง ต� า บ ลเ กิ ้ง อ� า เ ภ อเ มื อ ง จั ง ห วั ด ม ห า ส า ร ค า ม โ ท ร ัศ พ ท์ 0 6 2 - 4 5 2 - 9 7 7 7

วั ด ป่ า อา ศิ ราวา ส เ กาะเ กิ้ ง (วั ด ป่ าวั งเ กาะเ กิ้ ง) ตั้ ง อ ยู่ ที่ บ้ า นเ กิ้ งใ ต้ ต� าบ ลเ กิ้ง อ� าเ ภอเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม โ ด ย มี พระอาจาร ์ย ก มล อ ตฺ ต ทโ ม ( ห ลวง พ่ อ ตุ้ ม) เ ป็ นเจ้ า อาวา ส แ ละเ ป็ น ผู้ ก่ อ ตั้ง ศู น ย์ ป ฏิ บั ติ ธรร ม จา กเริ่ ม ต้ น เ มื่ อ ปี พ. ศ.2546 ห ลวง พ่ อ ตุ้ ม อ ตฺ ต ทโ ม เ ดิ นธุ ดง ค์ มาจา กจัง หวั ด อุ ตร ดิ ต ถ์ ถึงจัง หวั ด ม หา สาร คา ม แ ละไ ด้เ ห็ นเ กาะ ที่ ตั้ง อ ยู่ บ้ า นเ กิ้งใ ต้ โ ด ย มีแ ม่ น�้ าชี ล้ อ มร อ บ ท่ า นเ ห็ นว่ า ที่เ กาะแ ห่ง นี้เ ป็ น ส� านั ก สง ฆ์เ ก่ า ไ ม่ มี พระ มา อ ยู่ ป ล่ อ ย ใ ห้ ร กร้ างว่ างเ ป ล่ า ห ลวง พ่ อจึงไ ด้ จ�าพรร ษา อ ยู่ ที่ ส� านั ก สง ฆ์เ ก่ า แ ละ พ บ ควา มร่ มรื่ นเ ห มาะแ ก่ การ ป ฏิ บั ติ ธรร ม อี ก ทั้งไ ด้ ทรา บ ถึง ปั ญ หาข องเ กาะ คื อ ชาว บ้ า น มา ลั ก ล อ บ ตั ดไ ม้ ท� าลา ย ป่ า ท่ า นรู้ สึ กเ สี ย ดา ย ป่ า จึงไ ด้ ท� าการ บู ร ณะ ส� านั ก สง ฆ์ ใ ห้เ ป็ น ที่ ป ฏิ บั ติ ธรร มแ ละ ตั้งชื่ อ ส� านั ก สง ฆ์ ว่ า “วั ด ป่ าวัง เ กาะเ กิ้ง”

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 8 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 5 4: 1 1

ประวั ติ แ ละ ป ฏิ ป ทา

พระ อา จาร ย์ ก ม ล อ ตฺ ต ทโ ม ( ห ล วง พ่ อ ตุ้ ม) พระ อาจารย์ ก ม ล อ ตฺ ต ทโ ม ( ห ลวง พ่ อ ตุ้ ม) เ ป็ น พระ ภิ ก ษุ ชาวไ ท ย ปั จ จุ บั น ด� ารง ต� าแ ห น่ งเ จ้ า อาวา สวั ด ป่ า อา ศิ ราวา ส เกาะเกิ้ง อ�าเ ภอเ มื อง จัง หวั ด ม หาสารคา ม ่ทา นเ ็ป น พระ นั ก พั ฒ นา พระ นั กเ ท ศ ์น แ ละ พระวิ ัป ส ส นาจารย์ แ นว ทางการ สื บ ท อด พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ละ การเ ผยแ ผ่ ข อง ท่ า นเ น้ น ห นั ก ที่ การ สั่ง ส อ น เรื่ อง ก ฎแ ่หง กรร ม โ ดย การย กเ ห ตุ การ ์ณ ที่ ่ท า น ประ ส บเ องขึ้ น มา เ ป็ น อุ ทา หร ณ์ อยู่เ ส ม อ บั น ทึ ก

พ ระ อา จา ร ย์ ก ม ล อ ตฺ ต ทโ ม ( ห ล ว ง พ่ อ ตุ้ ม) ท่ า นเ น้ น การ พั ฒ นา จิ ตใ จ ผู้ ค น ด้ ว ย การ ท� า วิ ปั ส ส นา กรร ม ฐา น ด้ ว ย ห ลั ก ส ติ ปั ฏ ฐา น 4 แ บ บ ( พ อง ห น อ- ยุ บ ห น อ) ท่ า น อุ ป ส ม บ ทเ มื่ อวั น ที่ 1 0 ม กรา ค ม พ. ศ. 2 5 4 2 วั ด ท่ า ประ ทาย ต� าบ ลเ กิ้ง เ มื อง ม หา สาร คา ม โ ด ย มีเ จ้ า อาวา สวั ด ท่ า ปร ะ ทา ยเ ป็ น พร ะ อุ ปั ช ฌา ย์ พร ะ ครู ถาวรวิ ริ ย คุ ณ เ ป็ น พร ะ กรร ม วาจาจารย์ ท่ า นไ ด้รั บ ฉายาว่ า” อ ตฺ ต ทโ ม”

บั น ทึ กร อ ย ธรร ม

ช่ วงแร กข อง การ ก่ อ ตั้งวั ด ค่ อ นข้ าง ล� าบา ก เ นื่ องจา ก มี แ ค่ เรื อ ที่ สา มาร ถข้ า มไ ป- มาวั ดไ ด้ ห ลวง พ่ อ ตุ้ ม อ ตฺ ต ทโ ม จึง มี ด�าริ ใ น การ สร้ าง สะ พา นไ ้ม เ พื่ อใ ้ห ้ผู ที่ มา ท�าบุ ญแ ละ ป ฏิ บั ติ ธรร มเ ดิ น ทาง มาวั ดไ ด้ สะ ดว กขึ้ น ไ ม้ ที่ น� ามา สร้ างเ ป็ น สะ พา น นั้ น ไ ด้ มา จา ก ผู้ มี ิจ ต ศรั ทธา น� ามา บริ จา ค โ ดย พระใ นวั ดร่ ว ม กั บชาว บ้ า น นั ก ศึ ก ษาจา ก ม หาวิ ทยา ลั ย ม หา สาร คา ม ม หาวิ ทยา ลั ยราช ภั ฏ ม หา สาร คา ม วิ ทยา ลั ยเ ท ค นิ ค แ ละ มู ล นิ ธิ ต่ าง ๆ สะ พา นไ ม้เริ่ ม ก่ อ สร้ างเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 5 6 เ สร็ จ สิ้ นเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 5 8 ข นา ดข อง สะ พา น กว้ าง 3. 5 0 x 1 4 9 เ ม ตร ยาว 1 4 5 เ ม ตร น อ กจา ก สะ พา นไ ม้ แ ล้ ว วั ด ป่ าวังเ กาะเ กิ้งยัง มี กิ จ กรร ม ที่ ่นา ส นใจ อี ก ห ลาย กิ จ กรร ม เช่ น การ กว นข้าว ทิ พย์โ ดย สาว พร ห มจรรย์ ทุ ก ปี

ัว ดเ กาะเ กิ้งเ ็ป น ส� านั ก สง ์ฆ มาแ ่ตโ บรา ณ ชาว ้บ า นใ นชุ มช น มี การ น� าศ พ มา ฝัง มาเ ผา จั ด กิ จ กรร ม ทาง ศา ส นา ที่ ส� านั ก สง ฆ์ ต่ อ มาแ ม่ น�้ าเ ป ลี่ ย นเ ส้ น ทางเ ป ลี่ ย น การไ ห ลข อง น�้า ที่เรี ย กว่ า ชี ลั ด หรื อชี หลง กลายเ ็ป นเกาะอยู่ กลางแ ่ม น�้ าชี ่ต อ มา หลวง ่พ อตุ้ ม ไ ด้ มา พั ฒ นา มาเ ห็ นว่ า ป่ า อุ ด ม ส ม บู ร ณ์ ญา ติโย ม ก็เ ลย นิ ม น ต์ ท่ า น มา อยู่ใ ห้ พั ฒ นาวั ด เ พราะ อยา กใ ห้เ ป็ น ส ถา น ที่ ป ฏิ บั ติ ธรร ม เ ป็ น ที่ ป ฏิ บั ติ ศา ส น กิ จ ทางวั ด ข องชุ มช น หลวง ่พ อตุ้ ม มี กุ ศโล บายใ นการ น� าวั ฒ นธรร ม ประเ พ ณี ้ท องถิ่ น ผ สา น กั บวิ ถี พุ ทธ อย่างง ดงา ม น� าชาว ้บา น ประชาช น ป ฏิ บั ติ ธรร ม พั ฒ นาวั ด มาโ ดย ต ล อด ่ทา นไ ้ดรื้ อ ้ืฟ น พั ฒ นา ประเ พ ณี วั ฒ นธรร ม การ กว นข้ าว ทิ พย์ โ ดยใช้ สาว พร ห มจรรย์ รื้ อ ฟื้ น ประเ พ ณี กฐิ น แ บ บโ บรา ณ หรื อ กฐิ นแ ่ล น ( ควา ม ห มาย คื อเร่งรี บ ้ต องแล่ น (วิ่ง) จึงจะเสร็ จ ทั นกาล) ใ ้ห ชาว ้บา น มาเย็ บผ้าถวาย พระ ้ดวยกั น ท� าใ ้ห ค นเริ่ ม ส นใจ มาวั ดกั นเยอะขึ้ น การเ ดิ น ทาง ทางเรื อ ก็ อั น ตรา ย ท่ า น ก็ น� าศรั ทธา ญา ติโ ย มช่ ว ย กั น สร้ าง สะ พา นไ ม้ ซึ่งไ ด้ ควา ม ่ร ว ม มื อจา กชาว ้บ า น ญา ติโย ม ที่ อยู่ใ นชุ มช นร่ ว ม มื อร่ ว มใจ ตา ม ที่เ ห็ นใ น ปั จจุ บั น ซึ่ง ก ลายเ ป็ น สะ พา นไ ม้ ที่ใช้ใ นงา นวั ฒ นธรร ม ประเ พ ณี ทุ ก อย่ าง โ ดยเ ฉ พาะ การ บรร พชา อุ ป ส ม บ ท ทุ ก ปีเ ป็ น ร้ อย ๆ รู ป โ ดย มี ข บว นช้ าง น� าอย่ างยิ่งใ ห ญ่

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 8 9

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 5 4: 1 6

วั ด บ้ า น หั ว ขั ว ่ร ว ม ส ร้ า งเ ส้ น ท า ง บุ ญ กั บ วั ด บ้ า น หั ว ขั ว ติ ด ต่ อเ จ้ า อ า ว า ส โ ท ร 0 9 3 - 3 7 6 - 2 5 3 6

( วั ด “ กร

พระ จิ ร ศั ก ดิ์ ฉ นฺ ท สุโ ก

รั ก ษา การเจ้ า อาวา สวั ด บ้ า น หั วขั ว เ ลข ที่ 171 ห มู่ 9 ต�าบ ล กุ ดรัง อ� าเ ภ อ กุ ดรัง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม 44130

วั ด ป ร มั ย ยิ ก า ว า ส “ ศู น ย์เ รี ย น รู้ วิ ถี ชุ ม ช น บ้ า น ห ม้ อ”

พระ ครู ปริ ยั ติ กิ จ จา ภร ณ์

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลเขวา เข ต 2 เจ้ า อาวา สวั ด ปร มั ย ยิ กาวา ส ตั้ง อ ยู่ ที่ บ้ า น ห ม้ อ ห มู่ ที่ 11 ต� าบ ลเขวา อ� าเ ภ อเ มื อง จัง หวั ด ม หา สาร คา ม 90

ติ ด ต่ อเ จ้ า อ า ว า ส โ ท ร 0 81 - 5 7 4 - 9 0 3 9 S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 9 0

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 0: 4 8

F ai k h a m Re s o rt

ฝ้ า ย ค� า รี ส อ ร์ ท

ด้ ว ย ท�าเ ล ท อง กั บ บริ ก าร ที่ วางใจไ ด้ แ ละ พ นั กงาน มื อ อ าชี พ

เรามี บริ ก าร สิ่ง อ� า นว ย ความ สะ ดว ก ห ล าก ห ล าย พร้ อ มใ ห้ คุ ณไ ด้ สั ม ผั สช่ วงเว ล าแ ส นวิเ ศ ษแ ละ ความ สะ ดว ก ส บ าย สูง สุ ด ต ล อ ด ก ารเข้ าพั ก

ฝ้ า ย ค� า รี ส อร์ ท น�าเ ส น อ ทุ ก ควา ม น่ า ส นใจข องเ มื อง ส่ง ตรง ถึง คุ ณ ตั้ง อ ยู่ใ น ย่ านโ ก สุ ม พิ สั ย ที่ มี ชื่ อเ สี ยง ส าม าร ถเ ดิ น ทางเข้าถึงไ ด้ สะ ดว ก เ พ ลิ ดเ พ ลิ นไ ป กั บ รู มเซ อร์ วิ ส

24 ชั่ วโ มง, ฟรี Wi-Fi ทุ ก ห้ อง, ระ บ บ ความ ป ล อ ด ภั ย 24 ชั่ วโ มง, แ ม่ บ้ าน ท� า คว าม สะ อ าดร ายวั น ที่เ ตรี ย ม ไว้ ส�า หรั บแข ก ู้ผเข้าพั กโ ด ยเ ฉ พ าะ ข อเชิ ญ ่ผ อ น ค ลายใ น ้ห อง พั ก อั นแ ส น สะ ดว ก ส บ าย ที่ มี พร้ อ ม ทั้งโ ทร ทั ศ ์น จ อแ บ น, อิ นเ ท อร์เ น็ ตไร้ สาย (ไ ม่เ สี ย ค่าใช้ จ่า ย ), ห้ อง ป ล อ ด บุ หรี่, เ ครื่ อง ปรั บ อาก าศ , โ ต๊ะเขี ย น ห นัง สื อ เ ป็ น ต้ น เ ติ ม พลังใ น ้ห อง พั ก ที่ สะอาด หอ ม กร ุ่ น หลังจาก ่ท องเ ที่ ยว ม าท ั้งวั น หรื อไ ปเ พลิ ดเ พลิ น ่ต อ กั บสิ่งอ�า นว ย คว าม สะ ดว กเ ื่พ อ นั น ท น าก ารข องโรงแร มเช่ น ปิง ป อง, สว นร่ มรื่ น, คาราโ อเ กะ ด้ ว ย บริ การ ที่ วางใจไ ด้แ ละ พ นั กง าน มื อ อ าชี พ

ฝ้ า ย ค� า รี ส อร์ ท (Faikha m Resort)

ั้ตง อ ยู่เ ลข ที่ 214 ห มู่ 11 ต� า บ ลแ พง อ� าเ ภ อ โ ก สุ ม พิ สั ย จัง หวั ด ม หาส าร คาม 44140 Tel: 061-029- 7699 เ พี ยง 9 กิโ ลเ ม ตรจากใจ ก ล างเ ืม อง ไ ม่ ว่า จุ ด มุ่ง ห มายใ น ก ารเ ดิ น ทางข อง คุ ณ คื อ อะไร ฝ้ าย ค� า รี ส อร์ ท เ ป็ น ตั วเ ลื อ ก ที่ ย อ ดเ ยี่ ย ม ส� า หรั บ ก าร พั ก ผ่ อ นข อง คุ ณใ น ม หาส าร คาม

C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9 1

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 1: 3 3

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ติ ก ข ม ณี ว ร ร ณ

พระธา ตุ

พระ ครู สุ ธรร มรั ต นา ทร ( สุ กั น ป ญฺ ญา ธโร – ไ ป ดง)

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ติ กข ม ณี วรร ณ

ัว ด ติ กข ม ณี วรร ณ ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 116 ห มู่ ที่ 11 บ้ า นเ ืส อโ ก้ ก ต�าบ ลเ สื อโ ก้ ก อ� าเ ภ อวา ปี ป ทุ ม จัง หวั ด ม หา สาร คา ม มีเ นื้ อ ที่ 14 ไร่ ก่ อ ตั้งเ มื่ อ พ. ศ.2416 เ ดิ มชื่ อ วั ด ้บา นเ สื อโ ้ก ก ต่ อ มาชาว ้บา น โ ด ย มี ห ลวงวิเ ศ ษ ( โ ย ม บิ ดา ห ลวง ่ปู ซุ น ประสง ์ค คุ ณ) หลวงสุ น ทร หลวง ทิ พย์ ( ้ต น ตระ กู ล ไ ป ดง) หลวงสุ วรร ณ ขุ นอาจ ขุ น ภั ก ดี ( ต้ น ตระ กู ล ป องไ ป) แ ละ ้ผูเ ่ฒ า ้ผูแ ่ก จั ด ท� าบ� ารุง สร้ างเ ็ป นเ ส นา ส นะใ ห้ พ อเ พี ยงแ ก่ พระ ภิ ก ษุ- สา มเ ณร ไ ด้ พ� านั ก อา ศั ยแ ละข อเ ป ลี่ ย นชื่ อเ ป็ น วั ด ติ ก ข ม ณี วรร ณ โ ด ยไ ด้ รั บ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อเ ดื อ น สิง หา ค ม พ. ศ. 2466 เข ตวิ สุง คา ม สี มา มี ข นา ด กว้ าง 42 เ ม ตร ยาว 44 เ ม ตร

สิ่ง ป ลู ก สร้ างแ ละเ ส นา ส นะ ภา ยใ นวั ด

ุอโ บ ส ถ จ� า นว น 1 ห ลัง ศาล าก ารเ ปรี ย ญ จ� า นว น 2 ห ลัง กุ ฏิ สง ฆ์ จ� า นว น 4 ห ลัง ศาล าบ� าเ พ็ ญ กุ ศ ล จ� า นว น 2 ห ลัง วิ หาร จ� า นว น 1 ห ลัง ศู นย์ อ บร มเ ด็ ก ก่ อ นเ ก ณ ฑ์ วั ด ติ กข ม ณี วรร ณ จ� า นว น 1 ศู นย์ ธาตุ บรร พ ก าล ก ก ตู ม 2 อง ค์ บ่ อ น�้ าโ บราณ 1 แ ห่ง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 9 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 3: 4 4

ล� าดั บเจ้ า อาวา ส 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

พระ ส น ป อง น าน พ. ศ. 2 4 1 6 – พ. ศ. 2 4 2 5 พระเ ส น มู ล กิ ต ติ พ. ศ. 2 4 2 6 – พ. ศ. 2 4 3 2 พระเ ดิ่ง เ ท พ ท อง พู ล พ. ศ. 2 4 3 3 – พ. ศ. 2 4 3 8 พระแ อ่ง เ อ กรั ก ษา พ. ศ. 2 4 3 9 – พ. ศ. 2 4 4 0 พระ ลุ น แ ป น มา พ. ศ. 2 4 4 1 – พ. ศ. 2 4 4 3 พระ สิ ม ศรีเ มื องช้ าง พ. ศ. 2 4 4 4 – พ. ศ. 2 4 4 6 พระ อว น แ ส น ศรี พ. ศ. 2 4 4 7 – พ. ศ. 2 4 5 1 พระ ครู สุ น ทร สาธุ กิ จ (ซุ น ติ กฺ ข ป ญฺโ ญ- ประ สง ค์ คุ ณ) พ. ศ. 2 4 5 2 – พ. ศ. 2 5 0 4 9. พระ อธิ การเ ป ลี่ ย น (เ ป) จิ ตฺ ตธ มฺโ ม พ. ศ. 2 5 0 5 – พ. ศ. 2 5 1 5 1 0. พระ ครู ญาณวุ ฒิ คุ ณ ( พร ม มา ญ าณวุ ฑฺโ ฒ- ปิ ต ส ายะ ) พ. ศ. 2 5 1 6 – พ. ศ. 2 5 4 8 1 1. พระ ครู สุ ธรร มรั ต นาทร ( สุ กั น ป ญฺ ญ าธโร – ไ ป ดง) พ. ศ. 2 5 4 9 – ปั จจุ บั น

บั น ทึ ก

ป ฏิ ป ทา ห ล ว ง ปู่ ซุ น ติ ก ข ปั ญโ ญ พระ ครู สุ น ทร สาธุ กิ จ ( ห ลวง ปู่ ซุ นต ิ กข ปั ญโ ญ)อ ดี ต เจ้าอ าวาสวั ด ติ กข ม ณี วรร ณ ท่ านเ ป็ น พระ สุ ป ฏิ ปั นโ น ที่ มี ชื่ อเ สี ยงรู ป ห นึ่งข องเ มื อง ม ห าส าร คาม เ กิ ดเ มื่ อ ปีพ. ศ. 2 4 2 9 ณ บ้ านเ ป ลื อย ต �า บ ลใ นเ มื องอ �าเ ภ อเ มื องจัง หวั ด ร้ อ ยเ อ็ ด ห ล ังเข้า พิ ธี อุ ป ส ม บ ท ไ ด้ ศึ ก ษา วิ ปั ส ส นาแ ละ เรี ย นวิ ชาท างวิ ท ยาค ม จ าก พร ะเ ก จิ อ าจ าร ย์ ชื่ อ ดั ง จาก ประเ ท ศ ล าวจ น ส� าเร็ จ ท่ าน มร ณ ภ าพ อย่ าง สง บ เ มื่ อวั น ที่ 2 9 ก ั นยา ย น พ. ศ. 2 5 0 4 ส ิริ อา ยุ 7 6 ปี พรร ษ าที่ 5 6

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9 3

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 3: 5 3

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด บ้ า น ่ป า ช า ด “ ข อใ ห้ มี ค ว า ม ป ร ก ติ ( รั ก ษ า ีศ ล) ท� า ค ว า ม ดี แ ละ ละ อ า ย ที ่จะ ท� า ชั ่ว ”

พระ อ ธิ การ ณั ฐ พ ล ฐา นิโ ย

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด บ้ า น ป่ าชา ด ัว ด บ้ า น ป่ าชา ด ตั้ง อ ยู่ ที่ ต�าบ ล มิ ตร ภา พ อ� าเ ภ อแ ก ด�า จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ตา ม ประวั ติ ควา มเ ป็ น มา การจั ด ตั้งวั ดไ ม่ไ ด้ มี บั น ทึ กไว้เ ป็ น ที่ ชั ดเจ นแ น่ น อ น ว่ าจั ด ตั้งใ น ปี พุ ท ธ ศั กราช ที่เ ท่ าไ หร่ อา ศั ยเ ล่ า สู่ กั น ฟัง ปา ก ต่ อ ปา กจา ก บรร พ บุ รุ ษ แ ละ ค นเ ฒ่ า ค นแ ก่ มาจ น ถึง ปั จจุ บั น จึงรว ม ควา มไ ด้ ว่ า ประ มา ณ พ. ศ. 2 2 7 5 ไ ด้แ ย ก อ อ ก มา จา ก บ้ า น ตา ห ลุ ง มา จั ด ตั้ ง บ้ า นใ ห ม่ ชื่ อ ว่ า “ บ้ า น ป่ าชา ด” ต�าบ ล ห น อง กุง (เ ดิ ม) อ� าเ ภ อเ มื อง (เ ดิ ม)จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ด้ ว ยเ ห ตุ ที่ บริเว ณ ที่ ตั้ง ห มู่ บ้ า น อุ ด ม ส ม บู ร ณ์ไ ป ด้ ว ย ต้ นชา ด แ ละ ประ มา ณ พ. ศ. 2480 นา ย สุ ข ฉา ยา พั ฒ น์ เ ป็ น ผู้ใ ห ญ่ บ้ า น ไ ด้ มี พระธุ ดง ค์ รู ป ห นึ่ง นา มว่ า “ ญา คู สี” เ ดิ น ทาง มา พั ก ที่ ห มู่ บ้ า น ด้ ว ยวั ตร ป ฏิ บั ติ อั นง ดงา มข อง ท่ า น ท� าใ ห้ ชาว บ้ า น มี ควา ม ศรั ท ธา ผู้ใ ห ญ่ บ้ า น กั บ ลู ก บ้ า นจึงไ ด้ ปรึ ก ษา หารื อ กั น ไ ด้ ถวา ย ที่ ดิ นเ พื่ อจั ด ตั้งวั ด แ ละไ ด้ กรา บ อาราธ นา พระ คุ ณ ท่ า น ไ ด้ จ�าพรร ษา อ ยู่ ที่ วั ดแ ห่ง นี้ใ น ปี พ. ศ.2482 94

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 9 4

8/ 1 1/ 2 5 6 1 1 0: 4 0: 3 7

่ต อ มา ญา คู สี พร้ อ ม ้ด วย ้ผูใ ห ่ญ ้บา นแ ละชาว ้บา นไ ้ด ข อจั ด ตั้ง วั ด อ ย่ างเ ป็ น ทาง การโ ด ยใช้ ชื่ อว่ า “วั ด บ้ า น ป่ า ชา ด” สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กาย คา มวา สี (วั ด บ้ า น) มีเ นื้ อ ที่ 1 3 ไร่ 1 งา น 1 ตารางวา อี ก ห ลาย ปี ต่ อ มา ญา คู สี ท่ า นไ ด้ ลาจา กวั ด บ้ า น ป่ าชา ด เ พื่ อ ธุ ดง ์ค จาริ กแ สวง หาธรร ม ่ต อไ ป อี ก โ ดย มี พระ สง ์ฆเ ็ป นเจ้า อาวา ส แ ละรั ก ษา การ มา ต่ อเ นื่ อง ตา ม ล� าดั บ ดัง นี้ 1. ญา คู สี 2. ห ลวง ปู่เ อ่ง 3. ห ลวง ปู่ จั้ น 4. ห ลวง ปู่เ ม ฆ 5. ห ลวง ปู่เ ค น 6. ห ลวง พ่ อ ลี วง ค์ สะ อา ด วาระ 2 5 ปี 7. ห ลวง พ่ อ บุ ญ มี ค� าสี แ ก้ ว วาระ 27 ปี 8. ห ลวง พ่ อ บุ ญ มี ฐา นุ ตฺ ตโร วาระ 8 ปี 9. พระ อธิ การ ณั ฐ พ ล ฐา นิโย ตั้ งแ ่ตวั น ที่ 1 6 พฤ ษ ภาค ม พ. ศ. 2 5 5 6- ัป จจุ บั น ทางวั ดเ ้น น การขั ดเ ก ลา ้ผู ที่เข้าวั ดใ ้ห มี ควา ม ปร ก ติ (รั ก ษา ศี ล)ใ ้ห ท� าควา ม ดี แ ละ ละ อาย ที่ จะ ท� าชั่ ว ใ ้ห ต นเ อง แ ละ คร อ บ ครั ว มี ควา ม สุ ข ล ด การ ทะเ ลาะ กั น ชุ มช น ก็ มี สุ ขแ ละ ไ ่ม อยากใ ้ห ครอ บครั วได้รั บแค่เศ ษเวลา ที่เ หลื อจากค นอื่ น อย่าเ ห็ น ค น อื่ น ส� าคั ญ กว่ า คร อ บ ครั ว...

การ ด� ารง อ ยู่ ข องเ จ้ า อา วา สรู ป ปั จ จุ บั น

ต อ น น ี้ อา ต มา จ ะ สร้ าง คุ ณ ปร ะโ ยช น์ แ ก่ ชุ มช น ส่ ว นรว มแ ล ะ พร ะ พุ ท ธ ศา ส นาใ ห้ มา ก ๆ...ช่ วง บั้ น ป ลา ยชี วิ ต อา ต มา จ ะข อ ท� า ประโยช น์ ส่ ว น ต น บ้ าง (เ ที ยว ดูใจ ตั วเ อง) เ คย มีโย ม ถา มว่ า พระ อาจารย์ อยา กจะ ลา สิ กขาไ ห ม?.. อา ต มา จึงเ ปรย ๆ ว่ า วั น นี้ ยังไ ม่ ค�่ า พรุ่ง นี้ ยังไ ม่ สว่ าง อาจจะ ลา สิ กขา พรุ่ง นี้ หรื อ อาจจะ อยู่ จ น สิ้ น ล ม...แ ต่ ที่ แ น่ ๆ ต อ น นี้ อา ต มาข อ สะ ส มวิ ธี การ ป ฏิ บั ติเ พื่ อไ ป พระ นิ พ พา นใ ห้ มา ก ๆ ก่ อ นเ พราะชี วิ ต สั้ น นั ก ป ัจจุ บั น ก�า ลั ง ่ก อ สร้ าง ถาวรวั ต ถุ คื อ กุ ฏิ สง ์ฆ แ ละ ลา นธรร ม อง ์ค พระฯ เ พื่ อใช้ใ น การ ป ฏิ บั ติ ธรร ม

บั น ทึ ก

วั ด บ้ า น ป่ า ชา ด เ จริ ญ พรเรี ย นเ ชิ ญร่ ว ม บริ จา ค ก ั ป ปิ ย ภั ณ ฑ์ เ พื่ อ สร้ าง ถาวรวั ต ถุ ไ ด้ ที่ ธ นา คารเ พ ื่ อ การเ ก ษ ตร แ ล ะ ส ห กร ณ์ การเ ก ษ ตร ชื่ อ บั ญ ชีจิ ต อา สาวั ด บ้ า น ป่ า ชา ด P a c h a d V ol u nt e er สา ขา ม หา สาร คา ม เ ล ข ที่ 0 2 0 0 3 0 5 9 1 4 3 4 (อา ต มา ข อเ ตื อ น ส ติ ญา ติโ ย มว่ า กรุ ณา ตรวจ ส อ บ ควา ม น่ าเชื่ อ ถื อข องวั ด ก่ อ นร่ ว ม ท� าบุ ญ เ พื่ อ กั ป ิป ย ภั ณ ์ฑ หรื อ สิ่งข อง ที่ ่ท า น ถวายจะเ กิ ด ประโยช ์น สู ง สุ ดจริ ง)

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9 5

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 1: 4 6: 3 8

Ku n g Ki n g Vill a ge Hot el

ที่ พั ก หวา น ๆ ชื่ น บา นใจ ก ลางเ มื อง กั น ทรวิ ชั ย อ ยู่ใ ก ล้ ม หาวิ ท ยา ลั ย ม หา สาร คา ม ที่ สุ ด

โรงแร ม กุ๊ง กิ๊งวิ ลเ ลจ

FA CEB O OK : โรงแรมกุ๊งกิ๊งวิ ลเลจ

เ พ ร าะเ ร าเ ป็ นโ รงแ ร ม ที่ อ ยู่ใ ก ล้ ม หาวิ ท ยา ลั ย ม หา สาร คา ม ที่ สุ ด บรร ยา กา ศร่ มรื่ น ส ิ่ ง อ�า นว ย ควา ม สะ ดว ก คร บ ครั น รา คาเ ป็ น กั นเ อง ไ ่ม ่วาจะ พั ก ห ลา ยๆวั นพ ั กวั นเ ดี ยวเรา พร้ อ ม บริ การ อ ย่ าง ดีเ ยี่ ย ม ๊กุง กิ๊งวิ ลเ ลจ ศ ู น ์ย ก ลาง การเ ดิ น ทางร อ บ ทิ ศ 180 อง ศา

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

.i n d d 9 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 3 2

กรา บ หลวง ่พ อ พระยื น“ พระ พุ ทธรู ป มิ่งเ มื อง” ัว ด สุ วรร ณาวา ส ใ น อ�าเ ภอ กั น ทรวิ ชั ยรั บ พ ลัง พุ ทธ า นุ ภา พ ทร ง อา นุ ภา พ ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ ท ี่ พึ่ง ทางใจข อง ชาว พุ ทธ เ ป็ น ที่เ คาร พ บู ชาข องชาว ม หา สาร คา ม เ ป็ น อ ย่ าง ยิ่ง ห มุ น ตั วไ ปไ ห น ก็ สะ ดว ก ทุ กเ ส้ น ทาง โรงแร ม ๊กุง กิ๊งวิลเลจพร้ อ ม ้ต อ นร ั บ ทุ ก การเ ดิ น ทาง ท่ องเ ที่ ยว ศึ ก ษาใ นเ มื อง ตั ก ศิ ลาแ ห่ง ยุ ค ส มั ย 4.0

โรงแร ม กุ๊ง กิ๊งวิ ลเ ลจ ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 110 ห มู่ 7 ต� าบ ล ท่ าข อ น ยาง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ส� าร อง ห้ อง พั ก โ ทร. 089-574-7595, 086-642-5734

C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9 7

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 0: 4 2

วั ด สุ ว ร ร ณ ม ง ค ล ( วั ด บ้ า น คั น ธ า ร์) “ ก ร า บ พ ระ ุพ ท ธ บ า ท จ� า ล อ ง น้ อ ม น� า จิ ต สู่ ธ ร ร ม”

พระ ครู วิ ชั ย กิ ต ติ คุ ณ( ห ลวง ปู่ สั ม ฤ ท ธิ์ กิ ตฺ ติโ ก) ี่ท ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม เจ้ า อาวา สวั ด สุ วรร ณ มง ค ล

ัว ด สุ วรร ณ มง ค ล ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 96 บ้ า น คั นธาร์ ถ น น ถี นา น น ท์ ห มู่ ที่ 1 ต�าบ ล คั น ธารรา ษ ฎร์ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ที่ ดิ น ที่ ตั้ ง วั ด มีเ นื้ อ ที่ 1 2 ไร่ 2 งา น ก่ อ ตั้ งเ มื่ อ พ. ศ. 2 3 6 3 ชาว บ้ า นเรี ย กว่ า วั ด บ้ า น คั นธาร์ ไ ด้ รั บ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มาเ มื่ อวั น ที่ 3 กุ ม ภา พั นธ์ พ. ศ.2494 เข ตวิ สุง คา ม สี มา กว้ าง 20 เ ม ตร ยาว 40 เ ม ตร ปั จจ ุ บั น พระ ครู วิ ชั ย กิ ต ติ คุ ณ ( ห ลวง ปู่ สั ม ฤ ท ธิ์ กิ ตฺ ติโ ก) อา ยุ 83 ปี พรร ษา 62 น.ธ. เ อ ก ที่ ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม เจ้ า ค ณะ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส

ปู ช นี ย วั ต ถุ พ ระ ค รู วิู ชั ย กิ ต ติ คุ ณ ( ห ล ว ง ู่ป สั ม ฤ ท ธิ ์ กิ ตฺ ติโ ก)

ี่ท ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะจัง หวั ด ม หา สาร คา ม เจ้ า อาวา สวั ด สุ วรร ณ มง ค ล

พระ ประธา นใ น อุโ บ ส ถ ข นา ด ห น้ า ตั ก กว้ าง 5 9 นิ้ ว จ�านว น 1 อง ค์ พระ ประธา น บ น ศา ลาการเ ปรี ย ญ ข นา ด ห ้นา ตั กกว้าง 3 7 นิ้ ว จ� านว น 1 อง ค์ พระ พุ ทธรู ป 3 อง ค์ ส ถู ปร อย พระ พุ ทธ บา ทจ�าล อง กว้ าง 1 6. 3 0 เ ม ตร ยาว 1 6. 3 0 เ ม ตร

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 9 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 4 2: 2 7

“ ท ร ง อ า นุ ภ า พ แ ละ ัศ ก ดิ ิ์ส ท ธิ ์”

ห ล ว ง ่พ อ พ ระ ยื น

“ วั ด ุพ ท ธ ม ง ค ล“ ( บ้ า น ส ระ) แ ละ

ห ล ว ง ่พ อ พ ระ ยื น

“ วั ด สุ ว ร ร ณ า ว า ส“ ( บ้ า นโ ค ก พ ระ) หลวง ่พ อ พระยื น แห่งวั ด พุ ทธมง คล และ หลวง ่พ อ พระยื น แห่งวั ดสุ วรร ณาวาส พระ พุ ทธรู ป ่คู ้บา น ่คูเ มื อง มหาสาร คา ม ทั้งสอง พระอง ์ค ทรงอา นุ ภา พ ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ เ ็ป น ปู ช นี ยวั ต ถุ ที่ ควรแ ่ก กาสั ก การะเ คาร พ บู ชายิ่ง ทั้งสององ ์ค นี้ ชาว ้บา น นิ ย ม เรี ย ก กั นว่า “ หลวง ่พ อ พระ ยื น” เ พราะเ ็ป น พระ พุ ทธรู ป ที่ ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ ยิ่ง และเ ็ป น มิ่งขวั ญของชาว กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หาสาร คา ม อี ก ทั้งเ ็ป น ที่ พึ่ง พา ทางใจของ ชาว พุ ทธ ้ถ ว น ห ้นา และเ ็ป น ที่เ คาร พ บู ชาของ พุ ทธ ศาส นิ กช น ทั่ วไ ป

พระ พุ ทธรู ป ทั้งสององค์ นี้เ ็ป น ปางสรง น�้า ม ีควา มสูงตลอดองค์ ประ มา ณ

8 ศ อ ก ก ว้ าง 2 ศ อ ก พระเ น ตรแ ละเ นื้ อ อง ค์ พระ สร้ าง ด้ วย ศิ ลาแ ลง อย่ าง ดี เ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ที่ นิ ย ม สร้ างใ น ส มั ยข อ ม ก่ อ นยุ ค สุโข ทั ย ห ลวง ่พ อ พระยื น ทั้ง ส อง อง ์ค ผ ิ น พระ พั ก ตร์ไ ป ทาง ทิ ศ ทั ก ษิ ณอ ่ยู ห่ าง กั น ประ มา ณ 1, 2 5 0 เ ม ตร เ ป็ น ปูช นี ยวั ต ถุเ ก่ าแ ก่ คู่ บ้ า น คู่เ มื อง ตา ม ต� านา น หรื อ ประวั ติ ที่ หา ห ลั กฐา น ยื น ยั นไ ด้ จา กใ บเ ส มา ที่ ฝัง อ ยู่ ใ ก ล้ อง ค์ พระ เขี ย นเ ป็ น ภา ษาข อ มว่ า “ สร้ าง ปี ฮว ด สง่ า พุ ทธ ศั กราช 1 3 9 9” ัป จจ ุ บั นยัง มี ตั ว อั ก ษร ปรา ก ฏ ที่ใ บเ ส มาแ ่ตเ ล อะเ ลื อ น มา กแ ้ล ว ข อเ ชิ ญ ช ว น ส า ธุ ช น ทั ว่ ทุ ก ห ล้ า “ ก ร า บ สั ก ก า ร บู ช า ห ล ว ง ่พ อ พ ระ ยื น” ทั้ง

2 องค์ ได้ ที่วัด พุ ทธ มงคล แ ละ ัว ด สุ วรร ณาวา ส อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม การเ ดิ น ทาง : ใช้เ ส้ น ทาง สาร คา ม- กา ฬ สิ นธุ์ ( ทาง ห ลวง ห มายเ ลข 213 ) จา ก ตั วเ มื อง ประ มา ณ 1 5 กิโ ลเ ม ตร จะ ถึง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย พระยื น พุ ทธ มงคลเ มื อง วัด พุ ทธ มงคลอย ู่ ติ ดถ น นฝ่ังขวา มื อขั บรถ มาอี ก ประ มา ณ 2 ก ิโลเ ม ตรจะเ ห็ นวั ดสุ วรร ณาวาสพระย ื น พระ พุ ทธ มิ่งเ มื อง ฝั่งซ้ าย มื อ ติ ด ถ น น

ข อ อา นุ ภา พ พระ พุ ทธ คุ ณช่ ว ยใ ห้ ทุ ก ท่ า น มี ควา ม สุ ข สวั ส ดี ต ล อ ด การเ ดิ น ทาง M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 9 9

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 1: 3 4

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

““ ห ล ว ง พ่ อ ชิ น ว ร ณ์”

100

ก ร า บ ด้ ว ยใ จ ไ ด้ ปั ญ ญ า ... ที่ วั ดเ จ ริ ญ ผ ล

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 0 0

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 8: 3 6

W AT C H A R OE N P H O N “Luang Phor Chinna worn” Those who pay respect with heart will be granted wisdo m.

พระ ครู อุ ด มวั ฒ น คุ ณ ( พระ ครู ห น อ)

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ล ท่ าข อ น ยาง ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดเจริ ญ ผ ล Phra Khru Udo m Wattanakhun ( Udon), Tha Khon Yang sub-district monk dean, takes a position of abbot.

ัว ดเจริ ญ ผ ล ตั้ง อ ยู่ ที่ 999 ม.4 ต�าบ ล ท่ าข อ น ยาง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ปั จจุ บั น พระ ครู อุ ด มวั ฒ น คุ ณ ( พระ ครู ห น อ) เจ้ า ค ณะ ต�าบ ล ท่ าข อ น ยาง ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส

เ นื้ อ ที่ วั ด 5 ไร่ 3 งา น 25 ตารางวา

Wat Charoen Phon islocated at Tha Khon Yang sub-district, Kanthara wichai district, Mahasarakha m province. It belongs to Maha Nikhai clergy. At present, Phra Khru Udo m Wattanakhun ( Udon), Tha Khon Yang sub-district monk dean, takes a position of abbot.

พระ ครู อุ ด มวั ฒ น คุ ณ ป็ น พระเถ ระ ที่เ ต็ มเ ่ีป ย มไ ป ้ด วย ควา มเ ม ต ตา ่ท า นแ ละ พระ ลู กวั ด อ อ ก พั ฒ นาชุ มช นเ ส ม อ อา ทิ ท ี่โรงเรี ย น ้บ า น ด อ น เวี ยงจั น ท น์ ใ น ปี ที่ ผ่ า น มา ท่ า น ก็ไ ด้ บริ จา ค สี ทารั้ ว แ ละร่ ว ม กั น ลง มื อ ทาสีรั้ วด้า น ห ้นาโรงเรี ย น ้บา นดอ นเวี ยงจั น ท ์นใ ้ห ดูใ ห ่ม สวยงา ม น ั บได้่วา เ ็ป น ตั ว อย่าง ี่ท ดีใ น การช่ วยเ ห ลื อชุ มช นใ น การ “ คิ ดไ ้ด่ช วยไ ้ด ท า�ทั น ที” M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 0 1

101

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 8: 4 1

ไ หว้ พระข อ พร “ ห ลวง พ่ อชิ นวร ณ์” เรื่ องร้ า ย ก ลั บ ดี

“ ห ลวง พ่ อชิ นวร ณ์” หร ื อ “ ห ลวง พ่ อ พระ พุ ทธชิ นวร ณ์” เ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์โ บรา ณ คู่ บ้ า น คู่เ มื องชาว ม หา สาร คา ม ปั จจ ุ บั น ประดิ ษฐา น ตั้งเด่ นเ ็ป นสง่า ภายใ นอ ุโ บสถวั ดเจริ ญผล ต า�บล ่ทาขอ นยาง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม หา กใ คร มี ปั ญ หา หร ื อไ ด้ รั บ ควา มเ ดื อ ดร้ อ นใ ด ๆ ก ็ ตา ม ถ้ าไ ด้ เข้ า มา กรา บไ หว้ ข อ พร จา ก ห ลวง พ่ อแ ล้ ว เรื่ องร้ า ย จะ ก ลา ยเ ป็ น ดี แ ละ ประ ส บ ควา ม ส� าเร็ จใ น สิ่ง ที่ ข อ ทุ ก ประ การ ส�าหรั บ สิ่งข อง สั ก การ บู ชา น อ กจา ก ด อ กไ ม้ ธ ู ปเ ที ย นแ ล้ ว ยัง มี ไข่ 9 ฟ อง ผ ลไ ม้ 9 ช นิ ด แ ละ ด อ กไ ม้ 9 ด อ ก ควา ม ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ ข อง ห ลวง พ่ อชิ นวร ณ์ เ ป็ น ที่เ ลื่ อง ลื อ มา ตั้ งแ ต่ โ บรา ณ กา ล หา กช ุ มช นจั ด กิ จ กรร ม ต่ าง ๆ แ ล้ ว สว ดข อ บาร มี จา ก ท่ า นจะ ส� าเร็ จ ลง ด้ วย ดี แ ละ ที่ น่ า ประ ห ลา ดจะเ กิ ด ฝ น ต ก ลง มา สร้ าง ควา มชุ่ มชื้ นชุ่ มเ ย็ นใ ห้ กั บ พุ ทธ ศา ส นิ กช นแ ท บ ทุ ก ครั้ง ห ลวง พ่ อ พระ พุ ทธชิ นวร ณ์ เ ป็น พระ พุ ทธรู ปเ ก่ าแ ก่ พร้ อ ม กั บ ตั้ง เ มื อง ่ทาขอ นยาง หร ือ าต�บล ่ทาขอ นยางใ น ัป จจุ บั น ประว ัติ ศาสตร์ บั น ทึ ก ว่ าใ น ปี พ. ศ. 2 3 7 9 ห ล ังจา ก ที่ พระ บา ท ส มเ ด็ จ พระ นั่งเ ก ล้ าเจ้ า อยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 3 ทร ง ปรา บ ก บ ฏเจ้า อ นุ วง ์ศ เมื องเวี ยงจั น ท ์น แ ้ล ว ก็ไ ้ด กวา ด ต้ อ น ประชาช นเ ผ่ า ต่ าง ๆ เข้ า มา ยัง ดิ นแ ด นข องไ ท ย ทาง ภา ค อี สา น ซึ่ง ก็ มี ห ลา ยเ ผ่ า เช่ น ไ ท ย ญ้ อ ไ ท ยแ ส ก ไ ท ย กะเ ลิง ไ ทยโซ่ (โ ส้) พระเ จ้ า �คาก้ อ น เ จ้ าเ มื อง ค�า เ กิ ด เ ป็ นเ ผ่ า ญ้ อ ก ลุ่ มใ ห ญ่ ที่ ถู ก กวา ด ต้ อ น มาแ ละใ ห้ ตั้ง บ้ า นเรื อ น อ ยู่ ริ ม ฝั่ง ล� าน�้ าชี เรี ย กว่ า บ้ า น ท่ า ข อ น ยาง จ น ถึง ปี พ. ศ. 2 3 8 8 พระ บา ท ส มเ ด ็จ พระ นั่งเ ก ล้ าเจ้ า อยู่ Paying res pect to “Luang Phor Chinna worn” will make หั ว โ ปร ดเ ก ล้ าฯ พระราช ทา นใ ห้เ ป็ นเ ม ื อง ท่ าข อ น ยาง แ ละโ ปร ด bad things beco me good. เ ก ล้ าฯ ใ ห้ พระเจ้ า ค�า ก้ อ น เ ป็ น พระ สุวรร ณ ภั ก ดี ด �า รง ต� าแ ห น่งเจ้ า “Luang Phor Chinna worn” or “Luang Phor Phra Buddha Chinna worn”is a sa เ มื อง ท่ าข อ น ยาง ค นแร ก เ ป็ นเ มื องจั ตวาขึ้ น กั บเ มื อง กา ฬ สิ นธุ์ cred andinvaluable Buddhai mage of Mahasarakha m. At present,it was enshrined

majesticallyinside ubosot of Wat Charoen Phon at Tha Khon Yang sub-district, Kanthara wichai district, Mahasarakha m province. Incase of anyone encounter proble ms or any trouble,if he or she co me to this te mple to pay respect to Luang Phor, their badissues will beco me good and they will achieve everything they have asked for. Ho liness of Luang Phor Chinna worn has been resounded since ancient ti mes. If peoplein co m munity arrange activities, they will co me to this te mple to pay respect to Luang Phor. After that, everything will be acco mplished without trouble. Moreover, thereis raining that occurred al most every ti me after activities end which made Buddhists feel refreshed and co mfortable. Luang Phor Phra Buddha Chinna wornis an ancient Buddhai mage which was built at the sa me ti me when Tha Khon Tang city or current Tha Khon Yang sub-district was established. According to the historical record, in B.E.2379, after King Ra maIII had subdued the rebellion of King Anouvong at Vientiane. He captured and herded people fro m many tribes such as Thai Yor tribe, Thai Saek tribe, Thai Karoeng tribe and Thai So to Thai’s northeastern territory. Phra Chao Kha m Korn, ruler of Kha m Koet city,is one of Kor tribe that was herded and per mitted to build a place for living at the shore of Chi river which was called Ban Tha Khon Yang until B.E.2388, King Ra maIII was kind enough to pro motethis areato be Tha Khon Yang city and pro moted Phra Chao Kha m Korn to be Phra Su wanphakdi which took a position of the first ruler of Tha Khon Yang city which categorized as outer province atthatti me and belongedto Kalasin city.

102

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 0 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 8: 4 8

จา ก นั้ น ชาวเ มื อง ทั้ ง ห ม ดไ ด้ ร่ ว ม กั น สร้ างวั ด ขึ้ น ถึ ง 3 แ ห ่ง ประ ก อ บ อาชี พ ท� ามา หา กิ น อ ยู่ ฝั่ งเ ห นื อข อง ล� าน�้ าชี ซึ่ งเ ป็ นแ ม่ น�้า ส� าคั ญ ทาง การข น ่สงแ ละ การ ้คาแ ล กเ ป ลี่ ย น สิ น ้คา จ น ถึง ีปพ. ศ. 2 4 0 8 ภา ย ห ลัง มี การ ตั้งเ มื อง ม หา สาร คา มขึ้ น ทาง ฝั่ง ด้ า นใ ต้ ข องแ ม่ น�้ าชี ข ณะ นั้ นเ มื อง ท่ าข อ น ยาง ม ีเจ้ าเ มื อง ป ก คร อง ผ่ า นไ ป 3 ค น เ มื อง ท่ าข อ นยาง ก็ไ ม่ มีเจ้ าเ มื อง ป ก คร อง อี ก ค วา ม ส� าค ั ญจึง ล ด ลง ต ่ อ มา เ มื อง ท่ าข อ น ยางจึง ถู ก ยุ บ ลงเ ป็ น ต�าบ ล ท่ าข อ น ยางจ น ถึง ปั จจุ บั น ส�าหรั บ ห ลวง พ่ อ พระ พุ ทธชิ นวร ณ์ ม ี พุ ทธ ลั ก ษ ณะ ปาง มารวิ ชั ย อง ค์ พระ สร้ างจา ก ปู นโ บรา ณ สั น นิ ษฐา นว่ า ก ลุ่ มชาว บ้ า น ที่ อ พย พ มา จา กเ มื อง ค� าเกิ ด ได้ อั ญเชิ ญ ห ลวง ่พ อชิ นวร ์ณเข้า มา ้ด วย และ ภาย ห ลัง การ สร้ าง ชุ ม ช นเ ป็ น ห มู่ บ้ า น ที่ มั่ น คง แ ล้ ว ก ็ มี การ สร้ างวั ดเ พื่ อ เ ป็ น ศู น ย์ ก ลาง ยึ ดเ ห นี่ ยว จิ ตใ จ แ ละ อั ญเชิ ญ ห ลวง พ่ อชิ นวร ณ์ ขึ้ น ประ ดิ ษฐา นเ ป็ น พระ ประธา นใ น อุโ บ ส ถ ห ลัง นี้

After that, all of residentsinthis cityjointly built 3te mples and earned aliving at northernterritory of Chiriver whichisi mportantriverfortransportation andtrading until B.E.2408, , Mahasarakha m city was established at southern territory of Chi river whilethere were 3 rulers who had ruled Tha Khon Yang city, but afterthelast ruler passed a way,this city had no ruler anditsi mportance was decreased. Then, Tha Khon Yang city was de moted to Tha Khon Yang sub-district as present ti me. As for Luang Phor Phra Buddha Chinna worn, it is Buddha i mage in attitude of subduing Mara and made of ancient ce ment. Thereis a presu mption that group of villagers who e migrated fro m Kha m Koet city had respectfully engaged Luang Phor Chinna worn to Tha Khon Yang sub-district. After the establish ment of solid co m munity, they built te mple to be a spiritual anchor, then, respectfully engaged Luang Phor Chinna wornto be enshrined and beca me principle Buddhai mage at this te mple. M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 0 3

103

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 8: 5 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

“ วั ดเ ก ษ รเ จ ริ ญ ผ ล บ้ า น มะ ค่ า”

104

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 0 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 6: 2 9

W AT KE S O R N C H A R OE N P H O N วั ดเ ก ษ รเ จ ริ ญ ผ ล บ้ า น มะ ค่ า พระ อ ธิ การไ กร สร คุ ณ กโร

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดเ ก ษรเจริ ญ ผ ล บ้ า น มะ ค่ า ัว ดเ ก ษรเ จริ ญ ผ ล ตั้ ง อ ยู่ ที่ บ้ า น มะ ค่ า ต�าบ ล มะ ค่ า อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ปั จจุ บั น พระ อธิ การไ กร สร คุ ณ กโร ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส Wat Kesorn Charoen Phon is located at Ma Kha sub-district, Kanthara wichai district, Mahasarakha m province. It belongs to Maha Nikaya clergy. At present, Phra Athikarn Kraisorn Kunaro takes a position of abbot.

บ้ า น มะ ค่ า เ ป็ น ห มู่ บ้ า น ห นึ่งใ นจ�า นว น 1 5 ห ม ู่ บ้ า นข อง ต�า บ ล มะค่า อ า�เ ภอกั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หาสารคา มเ ็ป น ห มู่ ้บา น ที่ มี ข นาดใ ห ่ญ ที่ สุ ดใ น ต� าบ ล มะ ค่ า โ ดยแย กอ อ กเ ป็ น ทั้ง ห ม ด 4 ห ม ู่ บ้ า น บ้ า น มะ ค่ า ห่ าง จา ก ตั ว อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย ปร ะ มา ณ 9 กิโ ลเ ม ตร ห่ าง จา ก ตั ว จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม ปร ะ มา ณ 2 5 กิโ ลเ ม ตร ตั้ ง อ ยู่ ทาง ด้ า น ทิ ศ ตะวั น อ อ กข อง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย แ ละ อยู่ ทาง ทิ ศ ตะวั น อ อ กเ ฉี ยง เ ห นื อข องจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ต �า บ ล มะ ค่ าเ ป็ น ต� าบ ลเ ก่ าแ ก่ ตั้ง มา ตั้งแ ต่ ปี พ. ศ. 2 4 9 1 จ น ถึง ปั จจุ บั นเ ป็ นเว ลา 5 3 ปี ประชาช น ส่ ว น ใ ห ญ่ พู ด ภา ษาไ ทย อี สา น นั บ ถื อ ศา ส นา พุ ทธ Ban Ma Kha is one of 15 villages of Ma Kha sub-dsitrict, Kanthara wichai district, Mahasarakha m province. It is the biggest village in Ma Kha sub-district by dividedinto 4 sub-villages. This villageislocated approxi mately 9 Kilo meters fro m center of Kanthara wichai district an d 25 Kilo meters fro m center of Mahasarakha m province. It is located in the east of Kanthara wichai district and northeast of Mahasarakha m province. Ma Kha sub-districtis an ancient sub-district which establishedin B.E.2491 and has been maintained until today for 53 years. Most of peoplein this sub-district are Buddhists and speak northeast dialect.

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 0 5

105

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 6: 3 1

ประวั ติ ห ่มู ้บา น มะค่า ใ นคราว ห นึ่งเ มื่ อไ ทยและลาวเกิ ดสงครา มกั น เจ้ าเ มื องข อง ประเ ท ศ ลาว ค ื อ เจ้ า อ นุวง ศ์ แ ห่ง น ครเวี ยงจั น ทร์ ไ ด้ ย ก ก อง ทั พ มาเ พื่ อ กวา ด ต้ อ น ประชาช นชาวไ ท ยไ ป ยั ง น ครเวี ยง จั น ทร์ ด้ ว ย นิ สั ยข อง ค นไ ท ย ที่ รั ก ควา ม สง บจึงไ ด้ มี บุ ค ค ล ส� าคั ญ 2 ค น คื อ ห ลวง พ่ อ ฝ้ าย แ ละ ห ลวง พ่ อดา ซึ่งเ ป็ น พระ ภิ ก ษุใ น พระ พุ ทธ ศา ส นา ไ ด้ พา คร อ บ ครั ว ค นไ ท ย ปร ะ มา ณ 2 0 คร ัวเรื อ น อ พ ย พ มา ทาง ทิ ศ ตะวั น อ อ กเ ฉี ยงเ ห นื อข อง พิ มาย มาเรื่ อย ๆ จ น กระ ทั่ง มา ถึง บริเว ณ ดง ห้ ว ย ต่ า ซึ่ง บริเว ณแ ห่ง นี้ ที่ ห ลวง พ่ อ ฝ้ า ยแ ละ ห ลวง พ่ อ ดา ไ ด้ พา ้ผู ค นอ พย พ มาถึง นั้ นจะ มี ลั ก ษ ณะเ ่ด น ค ือ ม ีข มิ้ น ่ปาขึ้ นเ ็ป นจา�นว น มาก ห ลวง ่พ อ ้ฝ ายแ ละ ห ลวง ่พ อ ดาจึง ตั ด สิ นใจ ตั้งร กรา ก ที่ บริเว ณ นี้ไ ้ด ตั้งชื่ อ ห มู่ บ้ า นว่ า ด อ นข ม ิ้ น หร ื อ ข มิ้ น ห น อง ส อ ( ซึ่ง ปั จจุ บั น นี้เ ป็ น ที่ ตั้งข องโรงเรี ย น มะ ค่ า พิ ทยา ค ม แ ละวั ด ป่ า ศรี ประชาว นารา ม ) ห ล ัง จา ก ที่ ห ลวง พ่ อ ฝ้ ายแ ละ ห ลวง พ่ อ ดา อา ศั ย อยู่ ที่ ด อ นข มิ้ น ห ลาย สิ บ ปี มี ควา มเจริ ญรุ่งเรื องเ ป็ น อ ย่ าง มา ก โ ด ย มี ห ลั กฐา นเ ป็ น ที่ ประจั ก ษ์ แ ก่ ค นรุ่ น ห ลัง คื อ ม ีวั ดแ ละ มี สิ มโ บรา ณ ( ส ิ ม อี สา น โ บ ส ถ์ อี สา น มา จา ก การ ที่ ทาง อี สา นเรี ย กโ บ ส ถ์ ว่ า “ สิ ม”) อย ู่ ทาง ทิ ศใ ต้ ข องโรงเรี ย น มะ ่คา พิ ทยา ค ม แ ่ต ขา ดการ ท�านุ บ� ารุง มายาว นา น ท�าใ ้ห ห ลั กฐา น ่ตาง ๆ เ ห ล่ า นั้ นเ สื่ อ มโ ทร ม ลงแ ละ สู ญ หา ยไ ปใ น ที่ สุ ด ซึ่ง ปั จจุ บั นไ ด้ ก ลา ย มาเ ป็ น ห น อง น�้ าแ ละ ที่ ดิ น ท� ากิ นข อง ประชาช นข อง ห มู่ บ้ า น มะ ค่ า ต่ อ มา ลู ก บ้ า น ก็ มี มา กขึ้ น ประชา กรใ น ห ม ู่ บ้ า นข มิ้ น ห น อง ส อ ประ ส บ กั บ ปั ญ หาโร คระ บา ดแ ละ ปั ญ หาเ กี่ ยว กั บ ที่ ดิ น ท� ากิ น ท �า การ เ ก ษ ตรไ ม่เ พี ยง พ อ ต่ อ การ ด�ารงชี พ ห ลวง พ่ อ ดาจึง พา ลู ก บ้ า น ส่ ว น ห นึ่ง อ พ ย พไ ป ทาง ทิ ศ ตะวั น อ อ กข อง ห มู่ บ้ า นข มิ้ น ห น อง ส อ แ ละไ ด้ พ บ กั บ ล� าน�้ าแ ่หง ห นึ่ง คื อ ล� าน�้ ากุ ดใ ้ส ่จ อ หร ื อ ห น อง ก ล อย ห ลวง ่พ อ ดา เ ห็ นว่ าเ ป็ น ท�าเ ล ที่ ดี จึง ตั้งร กรา ก อ ยู่ ทาง ฝั่ง ซ้ า ยข อง ล�าน�้ ากุ ดใ ส้ จ่ อ แ ละใ ห้ ชื่ อ ห มู่ บ้ า นว่ า บ้ า นใ ส้ จ่ อ ต �า บ ล กุ ดใ ส้ จ่ อ ซึ่งเ ป็ น ห นึ่ง ต�า บ ล ข อง อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย มาจ น ถึง ปั จจุ บั น 106

History of Ma Kha village – There was one ti me when Thai and Laos were at war which the ruler of Laos at that ti me was Chao Anouvong of Vientiane, he marched an ar my to herd Thai people to Vientiane but, due to Thai people’s peaceful habit, there were 2 i mportant persons which are Luang Phor Fai and Luang Phor Da, both are Buddhist monks. They led around 20 of Thai fa milies to evacuate to northeast of Phi mai until they reached Dong huai Ta which an outstanding characteristic of this area was alot of wild tur meric had gro wn at this area. Then, Luang Phor Fai and Luang Phor Da decidedto settle do wn atthis area and established village whichits na me was Don Kha min or Kha min Nong Sor(Itis thelocation where Ma Kha Pitthayakho m School and Wat Pa Sri Pracha Wanara m presently). After Luang Phor Fai and Luang Phor Da hadlived atthis placefor many years,this area has beeni mproved considerably, whichthe apparent prooffor ne w generation are te mples and ancient “ Si m”( Si mIsan mean Buddhist monasteryin the northeastern, dueto Northeasterner of Thailand called Buddhist monastery as “ Si m”). These buildings werelocatedinthe south of Ma Kha Pitthayakho m School. Ho wever, duetothelacking of maintenancefor alongti me,it made many evidence beca me decadent and missing eventually. At present,it beco mes s wa mp andland where people of Ma Kha village make aliving. After the population of peoplein this village has beenincreased, they had encountered the diseased outbreak and proble m regarding the deficient ofland to make aliving. Then, Luang Phor Daled so me villagers and moved to the east of Kha min Nong Sor village until they found canal which its na me is Kut Sai Jor canal or Kloi s wa mp. Luang Phor Da settled do wn on theleft side of Kut Sai Jor canal because this areais quite good forliving. Moreover, he na med this village as Ban Sai Jor of Kut Sai Jor sub-district whichis one of sub-district that belong to Kanthara wichai district since then until today.

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 0 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 6: 3 4

ส่ ว น ห ลวง พ่ อ ฝ้ าย ก็ไ ด้ อ พย พ ลู ก บ้ า น มา ทาง ทิ ศ ตะวั น ต กเ ฉี ยงใ ต้ ข อง ห มู่ บ้ า น ด อ น มะ ค่ า จ น มา พ บ บริเว ณ ที่ รา บ สู งแ ห่ ง ห นึ่ ง ซึ่ ง มี ต้ น มะ ค่ าแ ละ ต้ นไ ม้ ขึ้ น อ ยู่ จ� านว น มา ก เ ป็ น บริเว ณ ที่ กว้ าง ทาง ทิ ศใ ต้ แ ละ ทิ ศ ตะวั น ต กเ ป็ น ที่ รา บ ลุ่ ม อั น กว้ างใ ห ญ่ ม ี ห น อง น�้า ขั งใ น ฤ ดู ฝ น อั นเ ห มาะแ ก่ การเ ก ษ ตรเ พาะ ป ลู กข้ าว ส่ ว น ทาง ท ิ ศเ ห นื อแ ละ ทาง ทิ ศ ตะวั น อ อ กเ ป็ น ที่ รา บ สูงเ ห มาะแ ก่ การ ป ลู ก พื ชไร่ เช่ น ถ ั่ ว งา ฝ้ า ย แ ตง เ มื่ อ ห ลวง พ่ อ ฝ้ า ย มาเ ห็ น ภู มิ ประเ ท ศ ที่เ ห มาะ ส ม ที่ จะ ตั้ง ห มู่ บ้ า นจึง พา ลู ก บ้ า น ตั้ง ห มู่ บ้ า นขึ้ น ที่ ด อ น มะ ค่ าแ ละ ต้ นโ ม่งแ ล้ ว ตั้ง ชื่ อ บ้ า นว่ า บ้ า น มะ ค่ า มาจ น ถึง ทุ กวั น นี้ บุ ค ค ล ส�าคั ญใ น การ ก่ อ ตั้งวั ดเ ก ษรเจริ ญ ผ ล อี ก ผู้ ห นึ่ง คื อ ห ลวง ป ู่ เ ก ษร เจริ ญ ผ ล ท ่า นเ ป็ น พระ สุ ป ฏิ ปั นโ น มี วั ตร ป ฏิ บั ติง ดงา ม และ เ ป็ นเจ้ า อาวา สรู ปแร กข องวั ดเ ก ษรเจริ ญ ผ ล ห ลวง ป ู่เ ก ษร มี อา ยุไ ด้ 9 5 ปี ก ็ มร ณ ภา พ ชาว บ้ า นจึง พา กั น สร้ าง อ นุ สาวรี ย์ ห ลวง ปู่ ขึ้ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 4 7 2 ่ต อ มาก็ มี พระครู พิ พั ฒ วร ญา ณโ ณ ขึ้ น มาเ ็ป นเจ้าอาวาส ( หลวง ป ู่โฮ ม) มี อา ยุไ ด้ 7 2 ปี ก ็ มร ณ ภา พ ชาว บ้ า นไ ด้ สร้ าง อ นุ สาวรี ย์ บรรจุ อั ฐิ เ มื่ อ พ. ศ. 2 5 2 6 แ ล้ ว ต่ อ มา ก็ มี ห ลวง พ่ อ อธิ การ บุ ญ อ ุ ตฺโร ขึ้ นเ ป็ น เจ้ า อาวา ส เ มื่ อวั น ที่ 1 เ ม ษา ย น พ. ศ. 2 4 8 2 ม ร ณ ภา พเ มื่ อวั น ที่ 6 มกรา ค ม พ. ศ. 2 5 4 8 ม ี อาย ุ6 6 ปี ต่ อ มา ม ี ห ลวง ่พ อ นิ ค ม เ ตชวโร (โรย) เ ป็ นเจ้ า อาวา ส เ มื่ อ พ. ศ. 2 5 4 9 – พ. ศ. 2 5 5 3 อาย ุ 6 5 ปี ก ็ ลา สิ กขา อ อ กไ ปเ ป็ น ฆราวา ส จา ก นั้ น ต�า แ ห น่งเจ้ า อาวา ส ก็ ว่ าง ลง แ ล้ ว ต่ อ มา พระ อธิ การไ กร สร ค ุ ณ กโร ม ี อายุ 3 8 ป ี พ รร ษา ที่ 1 5 ด �า รง ต�าแห น่ง เจ้ า อาวา สจ น ถึง ปั จจุ บั น วั ดเ ก สรเ จริ ญ ผ ล ม ี ควา ม ส�า ค ั ญ ต่ อ ปร ะวั ติ ศา ส ตร์ พร ะ พุ ท ธ ศา ส นา มา ยาว นา น เ มื่ อ ค ณ ะ ส�า รว จโ ครง การ อ นุ รั ก ษ์ใ บ ลา นใ น ภา ค ตะวั น อ อ กเ ฉี ยงเ ห นื อ ม หาว ิ ท ยา ลั ย ม หา สาร คา ม ( ม ม ส.) ไ ด้ อ อ ก ส� ารว จ คั ม ภี ร์ใ บ ลา น ที่ วั ดเ ก ษรเ จริ ญ ผ ลเ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 4 7 ไ ด้ พ บ คั ม ภีร์ ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา มา ก มาย ห่ อ ด้ วย ผ้ าขาว ผ้ าซ ิ่ น อย ู่ใ น ตู้ พระธรร ม ซึ่ง มี ทั้ง ห ม ด 3 ต ู้ ทาง ค ณะ ส �า รวจจึงไ ด้ ช่ วย กั น ท� าควา ม สะ อา ด ตู้ พระธรร ม รว ม ทั้ง บริเว ณ ที่ จั ดเ ก็ บ ตู้ พระธรร ม ด้ วย แ ละจั ด แ ย กชื่ อเรื่ อง จั ด ห มว ด ห มู่ อ า ทิ ต �า น า น พุ ทธ ศา ส นา น ิ ยา ยธรร ม นิ ยาย นิ ทา น พื้ น ้บา น ชาดก พระอธ ิธรร มเอกสาร ที่ พ บได้แก ่ใ บลา นยาว ใ บ ลา น สั้ น ส ม ุ ดไ ท ย ด�า ส ม ุ ดไ ท ยขาว เ ป็ น ต้ น น ั กเ ดิ น ทางแ ละ ผู้ ส นใจใ นธรร ม สา มาร ถเ ดิ น ทาง มาเ ยี่ ย มช มแ ละ ศึ ก ษาไ ด้ ทุ กวั น

As for Luang Phor F ai, he and villagers e migrated to south west of Don Ma Kha village until they found highland where Makha tree and various kinds of tree gro wn. This highland was vast area and there was a s wa mp in this land during rainy season which suitedfor rice cultivation. Asforthe north and east ofthis area, it is a highland which suited for far m plants cultivation such as bean, sesa me, cotton, melon. After Luang Phor Fai hadfound an areathat was suitablefor village establishing, then, he and villagersjointly established village at Don Ma Kha and na medit “ Ban Ma Kha” which has been using until today. There is one more significant person regarding the establish ment of W at Kesorn Charoen Phon whichis Luang Phu Keset Charoen Phon. He wasthe monk who conducted hi mself byfollo wed Lord Buddha’s moral excellently and he was also the first abbot of Wat Kesorn Charoen Phon. He passed a way when he was 95 years old. Then, villagersjointly built his monu mentin B.E.2472. Afterthat, Phra Khru Phiphat W orayanno beca me abbot(Luang Phu Ho me) and passed a way when he was 72 years old. Villagers had built a monu ment to contain his cre mainsin B.E.252. Next, Luang Phor Athikarn Boon Auttaro beca me abbot on 1 April B.E.2482 and passed a way on 6 January B.E.2548 at the age of 66 years old. After that, Luang Phor Niko m Techa waro ( Roi) took a position of abbot during B.E.2549 – B.E.2553, when we was 65 years old, heleftthe Buddhist monkhood and position of an abbot was unoccupied until Phra Athikarn Kraisorn Kunaro, whois 38 years old with 15 years of being a Buddhist monk, has been taking a position of abbot until no w. W at Kesorn Charoen Phon has a significant rolein history of Buddhis mfor a longti me. When search party of Northeastern Leaf-inscription Conservation Center of Mahasarakha m University had explored Pal m-leaf manuscript at Wat Kesorn Charoen Phon in B.E.2547, they discovered many Buddhist scriptures which wrapped white cloth and saronginsidethree cabinets. Then, search party cleaned three cabinetstogether,including an area wherethese cabinetslocated. They also categorized all scriptures byits na me andtype such as Buddhis mlegend, Dhar ma novel,folktale,tales ofthelord Buddha’sfor mer birth and Abhidhar mapitaka. The docu ments that they found are as follo ws: Long and short pal mleaves and Thai long book made of pulpfro mtrees ofthefa mily Uricaceae and so on. Traveler and anyone whointerestedin Dhar ma can travel to sightsee and study every day.

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 0 7

107

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 6: 3 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M

ัส ม ัผ บัสน ทึ อกเ ส้าน ทางนุ ธรร ภ าม ห พนุ น น�แาชีห่วิ ตง ค ว า ม ศ รั ท ธ า

“ ห ล ว ง ่พ อ ัส ม ฤ ท ธิ ”์ แ ห่ ง วั ด ป ทุ ม ว น า ร า ม

108

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 0 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 4: 2 0

วั ด ป ทุ ม ว น า ร า ม ัส ม ผั ส อ า ุน ภ า พ แ ห่ ง ค ว า ม ศ รั ท ธ า “ ห ล ว ง ่พ อ ัส ม ฤ ท ธิ ์”

พระ ม หา ท อง สุ ข ธ มฺ ม สุ นฺ ทโร

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ลโ ค ก พระ ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ป ทุ มว นารา ม ัว ด ป ทุ ม ว นารา ม ตั้ ง อ ยู่ ที่ บ้ า น ค อ ก ม้ า ห มู่ ที่ 8 ต�าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ตั้ ง ขึ้ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 3 5 1 ไ ด้ รั บ พ ระ ร า ช ท า น วิ สุ ง ค า ม สี ม า ใ น ปี พ. ศ.2521 ซึ่ง มีเจ้ า ค ณะ ฝ่ า ย สง ฆ์ ป ก คร อง มาโ ด ย ต ล อ ดจ น ถึง ปั จจุ บั น มี พระ ม หา ท อง สุ ข ธ มฺ ม สุ นฺ ทโร เ ป็ นเจ้ า อาวา ส ที่ ดิ น ตั้งวั ด มีเ นื้ อ ที่ ประ มา ณ 14 ไร่

อา คารเ ส นา ส นะ

1. กุ ฏิ 5 ห ลัง เ ป็ น ปู น 2. โ บ ส ถ์ 1 ห ลัง 3. ศา ลา การเ ปรี ย ญ 1 ห ลัง

ข อเ ชิ ญ ส า ธุ ช น ัส ก ก า ร บู ช า อ า นุ ภ า พ แ ห่ ง ค ว า ม ศ รั ท ธ า“ ห ล ว ง ่พ อ ัส ม ฤ ท ธิ ์” บ้ า น ค อ ก ม้ า ห มู่ ที่ 8 ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 0 9

109

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 4: 2 4

ปู ม ประ วั ติ วั ด ป ทุ ม ว นารา ม บ้ า น ค อ ก ม้ า

อ ดี ต มั ค นา ย กวั ด ป ทุ มว นารา ม พ่ อ ท องใ บ วิชา ฮา ต(เ กิ ด 2 มิ ถุ นาย น พ.ศ. 2 4 8 1 รุ่ น หลา น พระอาจารย ์โฮ ม) และ ่พ ออ่ อ นไส พ ุดลา (เ กิ ด 1 5 พ ฤ ศจิ กาย น พ. ศ. 2 4 7 8 รุ่ น ห ลา น พระ อาจารย์ โ ฮ ม อี ก ทั้งเ ็ป น ลู กเขยข อง สา มเ ณร ที่เ ็ป น ลู ก ศิ ษย์ ข อง พระ อาจารย์ใ นข ณะ นั้ น) เล่า ประวั ติ วั ด ป ทุ มว นารา มว่า เกิ ดจากการสร้างของ พ ระอาจารย์ โฮ ม ศิริโยธา แ ละ สา มเ ณร ลู ก ศิ ษย์ ซึ่งเ ็ป นชาว ้บ า น ค อ ก ้ม าแ ่ตเ ดิ ม ่ท า นไ ้ด บวชเรี ย น แ ละไ ป พั กจ� าพรร ษา ที่ วั ด ป ทุ มว นารา ม กรุงเ ท พ ม หา น คร ห ลังจา ก ก ลั บ มา ที่ บ้ า น ค อ ก ม้ า จึงไ ด้ สร้ างวั ดขึ้ นโ ด ยใช้ ชื่ อเ ดี ยว กั บ วั ด ที่ไ ป อา ศั ยเ มื่ อ ครั้ง ศึ ก ษา ที่ กรุงเ ท พ ม หา น คร จึงเ กิ ดเ ป็ น วั ด ป ทุ ม ว นารา ม บ้ า น ค อ ก ม้ า ขึ้ น มาเ พื่ อเ ป็ นเ กี ยร ติ แ ก่ วั ด ป ทุ มว นารา ม กรุงเ ท พ แ ล้ วใ นข ณะ นั้ น ท ี่ วั ด ยังไ ม่ มี พระ ประธา น จึงไ ด้ อั ญเชิ ญ พระ พุ ทธรู ปเ นื้ อ สั ม ฤ ทธิ์ จา กวั ด พระแ ก้ ว มา ประ ดิ ษฐา น ที่ วั ด ป ทุ ม ว นารา ม บ้ า น ค อ ก ม้ า โ ดย พระ ทั้ง ส องรู ป คื อ พระ อาจารย์โ ฮ มแ ละ สา มเ ณร ลู ก ศิ ษ ย์ไ ด้ ข น ย้ า ย พระ พุ ทธรู ป สั ม ฤ ทธิ์ มา ทางร ถไ ฟแ ละ มา ลง ที่ ส ถา นี ท่ า พระ จัง หวั ดข อ นแ ก่ น ( บาง ค น บ อ กว่ าชาว บ้ า นใช้ เ กวี ย นไ ปรั บ ที่ จัง หวั ด น ครราช สี มา) แ ล้ วชาว บ้ า น ค อ ก ม้ าใ น ส มัย นั้ น ไ ด้ใช้เ กวี ย นไ ปข น น�าพระ พุ ทธรู ป สั ม ฤ ทธิ์ จา กข อ นแ ก่ น มาไว้ ที่ บ้ า น ค อ ก ม้ าจ น ถึง ัป จจุ บั น

110

อา นุ ภา พแ ละ ควา ม ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ข อง “ ห ล วง พ่ อ สั ม ฤ ท ธิ์”

พุ ทธ ศา ส นิ กช น ทั้ง ห ลาย มา กรา บข อ พรแ ้ล วไ ้ด ส ม ควา ม ปราร ถ นา เช่ นเ ด็ กเ ลี้ ยงยาก มั กเจ็ บไข้ไ ้ด ่ป วย หรื อเ ด็ ก ที่เกิ ดใ ห ่ม ่พ อแ ่ม ข องเ ด็ ก มั ก จะ น� ามา ฝา กเ ป็ น ลู กข อ บาร มี ข อง ห ลวง พ่ อ ป ก ป้ อง คุ้ ม คร อง ค น ที่ จะ เ ดิ น ทางไ ป ท�างา น ต่ าง ประเ ท ศ หร ื อ ค นจะ ส อ บ บรรจุเข้ ารั บราช การ เ ป็ น ต้ นเ มื่ อข อ พรแ ละไ ด้ ส ม ปราร ถ นาแ ล้ ว มั กจะแวะเวี ย น น�าเ ครื่ อง สั ก การะ มา กรา บไ หว้ อ ยู่เ ป็ น นิ ต ย์ จึงเ ป็ น ที่ มาข อง ห ลวง พ่ อ สั ม ฤ ทธิ์ ที่ ห มาย ถึง ควา ม ส� าเร็ จ ใ น ส มั ย ห นึ่ง เ กิ ดเ ห ตุ การ ณ์ มีโจร มาขโ มย อง ค์ ห ลวง พ่ อไ ป แ ต่ไ ม่ สา มาร ถเ อาไ ปไ ้ด แ ละว่าย น�า้บ น บ กข้างโ บ ส ์ถ จ น ถึงเช้าจึง มี ค น มาเจ อ ตา ม ตั วเ ต็ มไ ป ด้ วย บา ดแ ผ ล ส่ ว นขโ มยใ น ครั้ง ต่ อ มา ก็ ข นไ ปไ ม่ไ หวจึง น� าไ ปซ่ อ น ทิ้ง ลงแ ม่ น�้าห ลังวั ด( ปั จจุ บั น ค น ที่ร่ ว มขโ มยเ กิ ด อาเ พ ศแ ละ ตาย ห ม ดแ ล้ ว) ชาว บ้ า น ต่ าง พา กั นโ ศ กเ ศร้ า ที่ ห ลวง พ่ อ หายไ ป แ ต่ อยู่ มาวั น ห นึ่ง ม ีชายชาว ้บ า น ค อ ก ้ม า ค น ห นึ่งไ ้ด อธิ ษฐา นจิ ตว่ าข อใ ้ห ตา ม หา ห ลวง พ่ อ สั ม ฤ ทธิ์ใ ห้เจ อ แ ละ ประ กอ บ กั บ มี ค น ฝั นว่ า ห ลวง พ่ อ ถู ก ทิ้งไว้ใ นแ ม่ น�้ า ชายผู้ นั้ นจึง ลง ด� าหา ทั้ง ๆ ที่ ก่ อ น ห น้ า นี้ ไ ม่ สา มารถ หาเจ อ สุ ด ท้ าย ก็ หาเจ อ ด้ วย อา นุ ภา พแ ห่ง ควา ม ศรั ทธา หลวง ่พ อสั มฤ ทธิ์เ ็ป น พระ พุ ทธรู ปส มั ยสุโข ทั ย น�ามาจากวั ด พระแก้ว และ มา ประดิ ษฐา น ณ วัด ป ทุ มว นารา มแ ่หง นี้จึงเ ็ป นศู นย์รว มและยึ ดเ ห นี่ ยว จิ ตใจของชาว ้บา น มาตลอดจว บจ นถึง ัป จจุ บั น พ.ศ. ท ี่ แ ่นชั ดน ั้ น มิ สา มารถ สื บ ค้ นไ ด้ เ ป็ นเ พี ยง การเ ล่ า สื บ ต่ อ กั น มาจา ก ค นรุ่ น ก่ อ น ต่ อ ๆ กั น มา

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 1 0

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 4: 3 0

ต� านา น “ บ้ า น ค อ ก ม้ า” ห มู่ บ้ า นเ ก่ าแ ก่ใ น ต� าบ ลโ ค ก พระ

ส�าหรั บ ้บา น ค อก ้มา ห ม ู่ ที่1 5 เ ็ป น ห มู่ ้บา นเก่าแก่ใ น าต�บ ลโ คก พระ ่ก อ ตั้งขึ้ นเ มื่ อใ ดไ ่ม ปรา ก ฏ ห ลั กฐา นแ ่น ชั ด จา ก ค�าบ อกเ ่ลาข องชาว ้บา น ที่ มี การ บั น ทึ ก ประวั ติ ข อง ห มู่ บ้ า นเ อาไว้ ก ล่ าวว่ า บ้ า น ค อ ก ม้ า น่ าจะ ตั้งขึ้ น ก่ อ น ปี พ. ศ. 2 3 5 0 เ พราะ จา ก ห ลั กฐา น ตั้งวั ด ป ทุ มว นารา ม บ้ า น ค อ ก ม้ า ระ บุ ปี พ. ศ. 2 3 5 1 โ ดยจา ก การ สั ม ภา ษ ณ์ ผู้รู้เ ล่ าว่ า ค น ก ลุ่ มแร ก ที่ อ พย พ มา ตั้ง ห มู่ บ้ า น มาจา ก บ้ า นโ น น สูง ต� าบ ล ห น องแ ป น อ� าเภ อ ก ม ลาไ สย จัง หวั ด กา ฬ สิ นธุ์ ใน การ อ พย พ ครั้งแร กไ ด้ไ ป ตั้ง ที่ อ� าเ ภ อโ ก สุ ม พิ สั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ใ น ปั จจุ บั น แ ต่เ มื่ อเ กิ ด ปั ญ หา ควา มขั ดแย้งกั บช นกลุ่ ม ที่ อาศั ยอยู่ ่ก อ น กอ ปรกั บเกิ ด ัป ญ หาโรคระ บาด ซึ่งชาว บ้ า นเชื่ อว่ า มี ผีร้ ายรัง ควา น จึงไ ด้ มี การ อ พย พย้ าย หา ที่ อยู่ใ ห ม่ ใ นเข ต อ�าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย ใ น ครั้ง นั้ น มี จ�านว น 6 คร อ บ ครั ว มา ตั้งเ ป็ น ห มู่ บ้ า นเ ล็ ก ๆ ปั จจ ุ บั น อยู่ ทาง ทิ ศ ตะวั น ต กข อง ห มู่ บ้ า นซึ่งเ ป็ นชั ย ภู มิ ที่ อุ ด ม ส ม บูร ณ์ บริเว ณ ที่ ตั้งชุ มช น มี ลั ก ษ ณะเ ็ป นโคกแยกออกไ ปกลาง ่ทุง นา ชาว ้บา น จึงเรี ย กว่ า โ ค ก ด อ นโ ด๋ เ นื่ องจา ก ส ภา พโ ดยร อ บมี ควา ม อุ ด ม ส ม บูร ณ์ และเ พื่ อใ ้หเกิ ด นา มอั น มงคล จึงไ ้ด ตั้งชื่ อ ห ่มู ้บา นว่ า“ ้บา น น�า้เ ที่ ยง นาดี” ชุ มช นแร ก ที่ ตั้ง มี 6 คร อ บ ครั วไ ด้ แ ก่ 1. คร อ บ ครั วข อง พ่ อขุ นชา ญ จั น ทริ มา 2. คร อ บ ครั วข อง พ่ อใ ห ญ่ พร มราช ไ ม่ ทรา บ นา ม ส กุ ล 3. คร อ บ ครั วข อง พ่ อใ ห ญ่ พิ ม มะ ส อ น ไ ม่ ทรา บ นา ม ส กุ ล

4. คร อ บ ครั วข อง พ่ อใ ห ญ่ จั น ท บา ล ไ ม่ ทรา บ ส กุ ล 5. คร อ บ ครั วข อง พ่ อใ ห ญ่ น� า ไ ม่ ทรา บ นา ม ส กุ ล 6. คร อ บ ครั วข อง พ่ อใ ห ญ่ จั นเ ท พา ไ ม่ ทรา บ นา ม ส กุ ล ใ นระ ยะเว ลา ต่ อ มา ไ ด้ มี ญา ติ พี่ น้ อง อ พ ย พเข้ า มา ส ม ท บเ พิ่ ม มา กขึ้ นเรื่ อย ๆ เ มื่ อชุ มช น มี การขยายเ พิ่ ม มา กขึ้ น ต่ อ มาไ ด้ พ บ ว่ า เ กิ ด ปั ญ หาโร คระ บา ด ท� าใ ห้ ผู้ ค น ล้ ม ตายชาว บ้ า นจึง มี ควา มเชื่ อว่ า “ ผี ก อง ก อ ย” อา ละวา ด จึงไ ด้ มี การ อ พ ย พ ย้ า ย บ้ า น อี ก ครั้ง ห นึ่ง โ ดยย้ าย ห มู่ บ้ า นใ ห้ ห่ างจา ก ที่เ ดิ ม ทาง ทิ ศเ ห นื อระยะ ทาง ประ มา ณ 2 กิโ ลเ ม ตร บริเว ณ นี้ ทางราช การเ มื อง กั น ทรวิ ชั ย ใ น อดี ตเ คยเ ป็ น ส ถา น ที่ รว ม ม้ าเ พื่ อใช้ใ น การ ศึ ก สง ครา มโ ด ยใช้เ ป็ น ค อ ก ม้ าเ พื่ อ ท� าการ ปรา บศึ กฮ่ อ จึงได้ มี การตั้งชื่ อ ห ่มู ้บา นแ ่หงใ ห ่ม นี้่วา “บ้า นคอก ้มา” ตา ม นา ม ที่ ตั้งข อง ห มู่ บ้ า น ผู้ น� าชุ มช น ค นแร ก ที่ ป ก คร อง ลู ก ห ลา น โดยการ น�าของ ่ปูขุ นชา ญ จั น ทริ มา มี ต� าแ ห น่งเ ป็ น “ ตาแ สง” ปั จจุ บั น บ้ า น ค อ ก ม้ า แ บ่ง การ ป ก คร อง อ อ กเ ป็ น 2 ห มู่ บ้ า น คื อ บ้ า น ค อ ก ม้ า ห มู่ ที่ 8 แ ละ บ้ า น ค อ ก ม้ า ห มู่ ที่ 1 5 ซึ่ง มี ผู้ น� าห มู่ บ้ า น ที่ไ ด้ รั บเ ลื อ ก ตั้ ง อ ย่ างเ ป็ น ทาง การ ค น ปั จ จุ บั นข อง ห มู่ บ้ า น ค ื อ นาย ประยุ ทธ บุ ตร ศรี โ ดย มี จ�านว น ครั วเรื อ น ทั้ง สิ้ น 1 5 3 ครั วเรื อ น บ้ า น ค อ ก ม้ าเ ป็ นชุ มช น ที่เ ก่ าแ ก่ ที่ ตั้ง มา ตั้งแ ต่ ยุ ครั ต นโ ก สิ น ทร์ ต อ น ต้ น มี อายุ ประ มา ณ ก ว่ า 2 0 0 ปี เ ป็ น ก ลุ่ ม ค น ที่ อ พย พ มาจา ก อ� าเ ภ อ ก ม ลาไ ส ย จัง หวั ด กา ฬ สิ นธุ์ เ พื่ อแ สวง หาแ ห ล่ง ที่ อ ยู่ แ ละ ที่ ท� ากิ น ที่ มี ควา ม อุ ด ม ส ม บูร ณ์ จา ก ถ น น ถี นา น น ท์ ระยะ ทาง 2 0 กิโ ลเ ม ตร ม ี ทางแย กเข้ า ห มู่ บ้ า น บริเว ณ ที่ ตั้งโรงเรี ย น บ้ า น ค อ ก ม้ า ซึ่ง มี ถ น น ค อ น กรี ต ตั ด ผ่ า น ทุ่ง นา ระยะ ทาง ประ มา ณ 1 กิ ด ลเ ม ตร ที่ ตั้ง ห มู่ บ้ า นเ ป็ น ที่ ด อ น น�้ าท่ ว มไ ม่ ถึง ด้ า น ท ิ ศ ตะวั น อ อ ก พื้ น ที่เ ป็ น ที่ สูงแ ละ ลา ดเ อี ยง มา ทาง ด้ า น ทิ ศใ ต้ แ ละ ทิ ศ ตะวั น อ อ ก บ้ า น ค อ ก ม้ า มี อา ณาเข ต ติ ด ต่ อ กั บชุ มช น อื่ น ดัง นี้ ทิ ศเ ห นื อ จ ด บ้ า น ห น องไร่ ห มู ที่ 7 แ ละ บ้ า นโ น น ค้ อ ห มู่ ที่ 6 ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ทิ ศใ ต้ จ ด กั บ บ้ า นเ ห ล่ า ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ทิ ศ ตะวั น อ อ ก จ ด กั บ บ้ า น ลุ ม พุ ก ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ทิ ศ ตะวั น ต ก จ ด กั บ บ้ า นโ ค ก พระ ต� าบ ลโ ค ก พระ อ� าเ ภ อ กั น ทรวิ ชั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 1 1

111

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 4: 3 6

@มหาสารคาม M a h a S ar a k h a m

112

a ds 1.i n d d 1 1 2

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย II มL หา O Pสาร B UคาRI ม

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 1 5: 3 6

#ตามค�ำสอน

“เหตุของความทุกข์ คือการยึดติดกับบางสิ่งไม่ปล่อยวาง” MAHA SARAKHAM LOP BURI I SBL บันทึกประเทศไทย

ads1.indd113

7/11/256116:15:38

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด อุ ด ม วิ ท ย า พระ อ ธิ การ สรา ญ อ นุ ตฺ ตโร

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด อุ ด มวิ ท ยา

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ ว ย

ศา ลา การเ ปรี ย ญ เ ป็ น อา คารไ ม้ ก ว้ าง 1 8 เ ม ตร ยาว 2 6 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 3 5 กุ ฏิ สง ฆ์ เ ป็ น อา คารไ ม้ จ� านว น 2 ห ลัง วิ หาร เ ็ป นอาคารไ ้ม กว้าง 9 เ มตร ยาว 15 เ มตร สร้างเ ม ื่ อพ. ศ. 251 7

ัว ด อุ ด ม วิ ท ยา ตั้ ง อ ยู่เ ลข ที่ 2 บ้ า น ห น องซ อ น ห มู่ ี่ท 2 ต�าบ ล ห น องซ อ น อ� า เภ อเ ชี ยง ยื น จั ง ห วั ด ม ห า ส า ร ค า ม สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม ห า นิ ก า ย ตั้ งเ มื่ อ พ. ศ. 2 2 0 3 มี ที่ ดิ น ตั้ งวั ดเ นื้ อ ที่ 4 ไร่ 2 งา น 1 5 ตารางวา น. ส. 3 เ ลข ที่ 2 5 7 9 แ ละ มี ที่ ธร ณี สง ฆ์ จ� านว น 1 แ ป ลง เ ื้น อ ที่ 4 ไร่ ปั จ จุ บั น มี พระ อ ธิ การ สรา ญ อ นุ ตฺ ตโร ด� ารง ต� าแ ห น่ งเ จ้ า อาวา ส

อา ณาเข ต

ทิ ศเ ห นื อ ประ มา ณ 3 เ ส้ น 1 วา จ ด ถ น น สาธาร ณะ ทิ ศใ ต้ ประ มา ณ 2 เ ส้ น 2 วา จ ดเข ต บ้ า นข อง นาย นิ ค ม แ ละ นาง สังวา ลย์ ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ประ มา ณ 2 เ ส้ น 6 วา จ ด ที่ ดิ นข อง นาย บาง แ ละ นาง นว ล ทิ ศ ตะวั น ต ก ประ มา ณ 3 เ ส้ น 4 วา จ ด ที่ ดิ นข อง นายไ สย พ ลช้ า 114

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 1 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 0 4: 5 3

การ บริ หารแ ละ การ ป ก คร อง มีเจ้ า อาวา สเ ท่ า ที่ ทรา บ นา ม คื อ

รู ป ที่ 1 พระ มี รู ป ที่ 2 พระเ ห มา รู ป ที่ 3 พระจั น ทร์ รู ป ที่ 4 พระ มั ย รู ป ที่ 5 พระ ตั น รู ป ที่ 6 พระเ อี ย รู ป ที่ 7 พระ ห ล อ ด รู ป ที่ 8 พระ ศรี สธ มฺโ ม รู ป ที่ 9 พระ อธิ การ สรา ญ อ นุ ตฺ ตโร ตั้งแ ต่ ปี 2 5 5 5 – จ น ถึง ปั จจุ บั น

บั น ทึ ก ค ติ ธรร ม “ บุ ค ค ลไ ม่ ควร ประ มา ทใ นวั ย”

บุ ค ค ล ้ผู ตั้ง อยู่ใ นวั ยใ ด ๆ ควร ท า� ห ้นา ที่ ตา มวั ย นั้ น ๆ เ มื่ อไ ่ม าท� ห น้ า ที่ ตา มวั ย จะ ต้ องไ ด้รั บ ควา มเ ดื อ ดร้ อ นใ นใจ ภาย ห ลัง วัย นี้ ่ย อ ม ่ล วงไ ปโ ดย ล� าด ั บเ ห มื อ นข ณะ กา ลเว ลา ท ่า น ส อ นใ ้ห พิ จาร ณา เรื่ อง นี้ใ นวิ ปั ส ส นา นั ยใ น สว ด ม น ต์ ว่ า อโ ห ว ต เ ม อิ มิ นา วี ติว ตฺเ ต น ร ตฺ ติ นฺ ทิเว น อายุ ิป ขี ย ติ อุ ปรุ ชฺ ฌ ติ โ อ! วั น คื น นี้ ล่ วงไ ป ๆ แ ม้ อายุ ข องเราย่ อ ม สิ้ นไ ป ชี วิ ตข องเราย่ อ ม ห ม ดไ ป ใ ก ล้ ๆ ต่ อ ควา ม ตาย ห น อ ดัง นี้ เ มื่ อ บุ ค ค ล มาร�าพึง ถึง อายุ วั ยเ ที ย บ กั บข ณะ กา ลเว ลา ฉะ นี้ ก ็ เ ป็ นเ ห ตุใ ห้ มี ส ติ สั ม ปชั ญ ญะ ไ ม่ ประ มา ท ลื ม ตั ว ต ั้ง ต นใ ห้ ส ม ควร แ ก่ ภาวะ ส� าเร็ จ ประโยช น์ใ นโ ล ก ห น้ า ต ล อ ด ถึง ประโยช น์ อย่ างยิ่ง ใ นชา ติ นี้

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 1 5

115

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 0 5: 0 3

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ุพ ท ธ ป ระ ดิ ษ ฐ์ ( วั ด บ้ า นโ พ น)

พ ระใ ห ญ่ บ้ า นโ พ น “ พ ระ ุพ ท ธ รู ป ศั ก ดิ สิ์ ท ธิ ์ พุ ท ธ ศิ ล ์ป 2 0 0 ีป ”

พระ ครู ประ ดิ ษ ฐ์ วิ ริ ยา ภร ณ์

เจ้ า ค ณะ อ�าเ ภ อชื่ นช ม ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด พุ ทธ ประ ดิ ษฐ์ (วั ด บ้ า นโ พ น) ัว ด พุ ท ธ ประ ดิ ษ ฐ์ ตั้ง อ ยู่ ที่ บ้ า นโ พ น ห มู่ 1 ต�าบ ล บ้ า นโ พ น ต� าบ ลโ พ น ท อง อ� าเ ภ อเชี ยง ยื น จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ฝ่ า ย ม หา นิ กา ย 116

ต� านา น ค วา ม ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ “ ห ล วง ปู่ใ ห ญ่ ”

“ ห ลวง ปู่ใ ห ญ่” เ ป็ น พร ะ พุ ท ธรู ป ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ อี ก อง ค์ ห นึ่ ง ที่ไ ด้ รั บ ควา มเ ชื่ อ ถื อ ศรั ท ธา จา ก พุ ท ธ ศา ส นิ ก ช น ชาวเ มื อง ม หา สาร คา ม มา นา น น ั บ กว่ า 1 0 0 ปี ปั จ จ ุ บั น ปร ะ ดิ ษฐา น อ ยู่ใ นวิ หาร วั ด พุ ทธ ประ ดิ ษฐ์ (วั ด บ้ า นโ พ น) เ ป็ น พุ ทธ ศิ ล ปะ เ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ปาง มารวิ ชั ย แ กะ ส ลั กจา ก หิ น ศิ ลาแ ลง มี ข นา ด ห น้ า ตั ก กว้ างเ กื อ บ 2 เ ม ตร ยาว 5 0 เ ม ตร สูง 2 เ ม ตร นั บ ว่ า เ ็ป น พร ะ พุ ท ธรู ปโ บร า ณ ที่ มี ข น า ดใ ห ญ่ ม า ก ช า ว บ้ า น จึ ง เรี ย ก กั น ติ ด ปา กว่ า “ ห ลวง ปู่ใ ห ญ่” หร ื อ “ พระ ครูขาใ ห ญ่” หร ื อ “ พระใ ห ่ญ ้บา นโ พ น” ส ื บ ่ต อกั น มาจว บจ น ัป จจุ บั น และ ด้ วย ควา ม ที่ พุ ทธ ศา ส นิ กช น ทั้งใ ก ล้ แ ละไ ก ลไ ด้ใ ห้ ควา มเ คาร พ ศรั ทธาใ น อง ์ค พระ พุ ทธรู ป ห ลวง ่ปูใ ห ่ญเ ็ป นจ� าน ว น มา ก ผู ้ ที่ มา สั ก การ บู ชา จึง มั ก ท� าบุ ญ ิป ด ท อง อง ์ค ห ลวง ่ปู จ น กระ ทั่งใ น ัป จจุ บั นไ ่ม สา มาร ถ ม องเ ห็ นเ นื้ อ หิ น ศิ ลาแ ลงข้ างใ นไ ด้

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 1 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 8: 0 2

ผ ศ. ส ม ชา ติ ม ณ ีโ ช ติ ร อง ค ณ บ ดี ค ณ ะ ม นุ ษ ย ศา ส ตร์ แ ล ะ สังค มศาสตร์ ม หาว ิ ทยาลั ย ม หาสารคา มผ ู้เชี่ ยวชา ญโ บรา ณคด ีกล่าวว่า ห ลวง พ่ อใ ห ญ่ ท ี่ วั ด พุ ทธ ประ ดิ ษฐ์ อง ค์ น ี้ เ ป็ น พุ ทธ ศิ ล ป์ ที่ สั น นิ ฐา น ว่ า สร้ างโ ดยช่ าง พื้ นเ มื อง อิ ทธิ พ ล ศิ ล ปะ ลาว ด ูจา ก พระ พั ก ตร์ ใ บ หู แ ละย อ ดเ ศี ยร อายุ การ สร้ างไ ม่ น่ าจะเ กิ น 2 0 0 ปี อยู่ ช่ วง ป ลาย ส มั ย กรุ ง ศรี อ ยุ ธ ยา ถึ ง ส มั ย กรุ งรั ต นโ ก สิ น ทร์ ต อ น ต้ น ซึ่ ง พร ะ พุ ท ธรู ป ลั ก ษ ณะ นี้ จะ พ บเ ห็ นอยู่ หลายแ ่หงใ น ภาคอี สา นและ ทั่วไ ปใ น ประเ ทศลาว

พระ ครู ประ ดิ ษฐ์ วิ ริ ยา ภร ณ์ ( ห ลวง พ่ อแ ฉ ล้ ม วิริโย) เจ้ า อาวา ส วั ด พุ ทธ ประดิ ษฐ์ (วั ด ้บา นโ พ น) อธิ บาย ่ต อ มาว่า ห ลวง ่ปูใ ห ่ญ จะสร้างใ น ีปใ ดไ ่ม ปราก ฏ แ ่ต ค นเ ่ฒา ค นแก่เ ่ลากั น สื บ ่ต อ ๆมาว่า เ ดิ ม ห ลวง ่ปูใ ห ่ญ ประ ดิ ษฐา น อ ยู่ใ นวิ หาร ห ลังเ ล็ ก ๆ ท ี่ ทรุ ดโ ทร ม ก ลาง ป่ าร กร้ าง ซึ่ง เ ป็ น บริเว ณวั ด บ้ า นโ พ นใ น ปั จจุ บั น บร ิเว ณ นี้ มี ห ลั กฐา น บ่งชี้ ว่ าเ ป็ น วั ด มา ก่ อ น “เ นื่ องจา ก มี การขุ ด พ บเ ส มา หิ นแ ละ ศิ ล ปะโ บรา ณวั ต ถุ ห ลายชิ้ น ต่ อ มาเ มื่ อ มี ประชาช นเข้ า มา ตั้ ง บ้ า นเรื อ นใ นแ ถ บ นี้ มา กขึ้ น ก็ ก ลา ย ส ภา พเ ป็ น ห ูม่ บ้ า น จา ก นั้ นชาว บ้ า น ก็ไ ด้ ช่ ว ย กั น บู ร ณ ป ฏิ สั งขร ณ์ วั ดเ ก่ าแ ห่ง นี้ ขึ้ นใ ห ม่ พร้ อ ม ก ั บ สร้ างวิ หารใ ห้ ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ น ั บแ ต่ นั้ น มา ตรา บจ น ปั จ จุ บั นเ ป็ นเว ลา นั บร้ อ ย ปี ห ลวง ป ู่ใ ห ญ่ไ ด้ ก ลา ยเ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ อี ก อง ์ค ห นึ่ง ที่ พุ ทธ ศา ส นิ กช นชาว ม หา สาร คา ม ใ ห้ ควา มเ คาร พ ศรั ทธา มา ก” เ ล่ า กั นว่ า ควา ม ศ ั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ข อง ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ ร�่า ลื อ กั น มา กใ น ห มู่ บ้ า น เว ลา พั ฒนาวั ด พั ฒ นา ห มู่ บ้ า น หรื อชุ มช นจะ ท� าอะไร ก็ ตา ม ้ต อง มาจุ ดธู ปเ ที ย น บ อ ก ก ่ลาว ห ลวง ่ปูใ ห ่ญ ่ก อ น งา น นั้ นจึง าส�เร็ จ ลุ ่ล วง ไ ป ้ด วย ดี แ ่ต หากใ คร ผิ ด ค� าสา บา น ที่ใ ้หไว้ ไ ่ม ก ลั บ มาขอข มา ่ต อ ห ลวง ่ปู จะ มี อั นเ ็ป นไ ป ทุ กราย เช่ น ท ี่ วั ด มี การเ ิป ดรั ก ษา ้ผู ติ ดยาเ ส พ ติ ด โดย ส มุ นไ พร แ ละใ น การรั ก ษา ทุ ก ค นจะ ต้ อง สา บา น ต่ อ ห น้ า ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ ว่ าจะเ ลิ กยาเ ส พ ติ ด อย่ าง สิ้ นเชิง แ ต่ มี บาง ค น ที่ ผิ ด ค�า สา บา น ก ลั บไ ป ยุ่งเ กี่ ยว กั บ ยาเ ส พ ติ ด อี ก ก ็เ กิ ด ควา ม กระว น กระวา ย อ ยู่ไ ม่เ ป็ น สุ ข สุ ด ท้ าย ต้ อง ก ัล บ มาข อข มา ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ อา การ นั้ นจึง หายไ ป แ ละ หา กใ คร มีเรื่ องเ ดื อ ดร้ อ น ก็ มาข อ พร จา ก ท่ า นไ ด้ ทุ กเรื่ อง สิ่ง สั ก การ บู ชาเ ป็ น ด อ กไ ม้ ธู ปเ ที ย นขั นธ์ 5 ขั นธ์ 8 ก็ไ ด้ แ ละใ นร อ บ ห นึ่ง ีป จะ มี การ ท� าพิ ธี สรง น�้ าหลวง ่ปูใ ห ่ญขึ้ น การ ก� าห นดวั น หลวง ่ปูใ ห ่ญ จ ะ ก� าห น ดเ องโ ด ย ท� าพิ ธีเ ซี ยงข้ อง หา กเ ซี ยงข้ อง บ อ กใ ห้ จั ด

ัว นใ ด ก็ จะ จั ดขึ้ นใ นวั น นั้ น โ ด ยเชื่ อว่ าเ ป็ น ควา ม ประ สง ค์ ข อง ห ลวง ่ปูใ ห ่ญ ก าร ท� าพ ิธีเซี ยงข้ อง ่ส ว นใ ห ่ญ จะ ท�าีป ละ ครั้ง แต่ หา ก เ กิ ดเ ห ตุ การ ณ์ไ ม่ ป ก ติใ นชุ มช น ก็ จ ะ ท�าพิ ธีเ ซี ยงข้ อง เ พื่ อใ ห้ ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ ช่ วยชี้ แ นะแ ก้ ปั ญ หาใ ห้ กั บชุ มช น ผ่ า นเซี ยงข้ อง บั น ทึ ก

หา ก พุ ทธ ศา ส นิ กช น ่ทา นใ ด ่ผา นเข้า มาใ น พื้ น ที่ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม จึงไ ม่ ควร พ ลา ด ที่ จะ หาโ อ กา สไ ป สั ก การะ ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ พ ระ พุ ทธรู ป ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ อี ก อง ค์ ห นึ่งข องเ มื อง ม หา สาร คา ม เพื่ อ ควา มเ ป็ น ศิ ริ มง ค ล แ ก่ ต นเ อง แ ล ะ คร อ บ ครั ว เ ส้ น ทาง ค ม นา ค ม ส ะ ดว ก เ ดิ น ทาง จา ก ตั วเ มื อง ม หา สาร คา ม ถ ึง อ�า เ ภ อ กั น ทรวิ ชั ยแ ล้ วเ ลี้ ยวซ้ า ยไ ป ตา ม ถ น น มุ่ ง สู่ อ� าเ ภ อเชี ยง ยื น ก่ อ น ถ ึง อ�า เ ภ อเชี ยง ยื น 1 0 กิโ ลเ ม ตร ด้ า นขวา มื อจะ มี ป้ า ย บ อ กไว้ ว่ า “วั ด บ้ า นโ พ น” เ ลี้ ยวเข้ าไ ป อี ก 2 กิโ ลเ ม ตร จะ ถึงวั ด ห ลวง ปู่ใ ห ญ่ พ อ ดี M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 1 7

117

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 8: 1 0

วั ด ่ป า บ้ า น จ า น อ า ยุ ว ร ร ณะ ุส ขะ พ ละ “ พ ระ ุพ ท ธ รั ต น ปั ญ ญ า ป ระ ช า นุ ส ร ณ์ ”

ห ลวง พ่ อ บุ ญเ ที่ ยง ปริ สุ ทโ ธ

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ป่ า บ้ า นจา น ัว ด ่ปา ้บา นจา น ตั้ง อ ่ยู ที่ ต�าบ ลเ สื อเ ่ฒ า อ� าเ ภ อเชี ยง ยื น จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ปั จจุ บั น มี ห ลวง พ่ อ บุ ญเ ที่ ยง ปริ สุ ทโธ ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา ส ท่ า นเ ป็ น ศิ ษ ยา นุ ศิ ษ ย์ รู ป ส� าคั ญ อี ก ห นึ่งรู ปข อง พระเ ท พวิ ท ยา ค ม ( ห ลวง พ่ อ คู ณ ปริ สุ ทโธ) แ ่หงวั ด ้บา นไร่ จัง หวั ด น ครราชสี มา

ัว ด ป่ า บ้ า น จา นเ ป็ นวั ด ป่ า ที่ มี การรั ก ษา ป่ าใ ห้ คง ส ภา พ ตา ม ธรร มชา ติ แ ละ มี ปู ช นี ย ส ถา น พร้ อ ม พระ พุ ทธรู ป อง ค์ใ ห ญ่ มี ชื่ อว่ า “ พระ พุ ทธรั ต น ัป ญ ญา ประชา นุ สร ์ณ” เ ็ป น พระ ประธา น ปาง นา ค ปร ก มี ข นาด ห ้นา ตั กกว้าง 3 2 เ ม ตร สูง 5 9 เ ม ตร ซึ่งส มเด็ จ พระ ญา ณสังวร ส มเ ด็ จ พระ สัง ฆราช ส ก ล ม หา สัง ฆ ปริ ณาย ก ( สุ วั ฑ ฒ น ม หาเ ถระ เจริ ญ คชวั ตร) ส มเ ด็ จ พระ สัง ฆราช พระ อง ค์ ที่ 1 9 ไ ด้ ทรง ประ ทา น นา มว่า “ พระ พุ ทธรั ต น ัป ญ ญา ประชา นุ สร ์ณ” ( ห ลวง ่ปูเ ท พ ประ สิ ทธิ์) เ พื่ อใ ้ห ศา ส นิ กช น พุ ทธ บริ ษั ท ทั้ง ห ลาย ที่ สั ญจร ่ผา นไ ป มา ไ ้ดเข้าร่ ว ม สั ก การ บู ชา กรา บไ หว้ ข อ พร อั นเ ป็ น สิ ริ มง ค ล แ ก่ ต นเ อง แ ล ะ คร อ บ ครั ว ต ล อ ดจ น สัง ค ม ป ล อ ด ภั ยจา ก ภยั น ตราย ทั้ง ปวง ขอผล บุ ญอ นิ สง ์ค ่ตาง ๆ ที่เ ดิ น ทาง มากรา บสั กการะอง ์ค หลวง ่ปู เ ท พ ประ สิ ทธิ์ จง ป ก ปั กรั ก ษา คุ้ ม คร อง ทุ ก ๆ ท่ า น ด้ วย อายุ วรร ณะ สุ ขะ พ ละ ธ น สาร ส ม บั ติ สวั ส ดิ พั ฒ น มง ค ล ส ม บูร ณ์ พู น ผ ล ด้ วย ลา ภย ศ สุ ข สรรเ สริ ญ ทุ ก ทิ วารา ตรี กา ล สาธุ 118

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 1 8

8/ 1 1/ 2 5 6 1 1 0: 4 3: 0 3

Na r a g a r de n ใ ก ล้ พระ บร ม ธา ตุ นา ดู น... นิ ดเ ดี ยว ฤ ดู กา ลไ ห น ก็ น่า พั ก

Res o rt face book/naragardenresort

นรา การ์เ ด้ น รี ส อร์ ท

สั ม ผั ส บรร ยา กา ศ เงี ย บ สง บ ควา มเ ป็ น ส่ ว น ตั ว ช ม ท้ อง ทุ่ง ช มธรร มชา ติใ นช น บ ท รั บโ อโซ น บริ สุ ทธิ์ ไ ด้ ทุ ก ฤ ดู กา ล กรา บ น มั ส การ พระ บร ม สารี ริ กธา ตุ ที่ พระ บร มธา ตุ นา ดู น พุ ทธ ม ณ ฑ ลแ ห่ง อี สา น ชาร์ จแ บ ตเ ต อรี่ ชี วิ ตใ ห้ ส ม องใ สใจ กระจ่ าง บริ การ ห้ อง พั ก พร้ อ มเ ครื่ อง อ� านว ย ควา ม สะ ดว ก คร บ ครั น ภา ยใ น ห้ อง

นรา การ์เ ด้ น รี ส อร์ ท (naragar denresort)

เ ลข ที่ 79 ห มู่ 10 ถ. นา ดู น- นาเชื อ ก. ต. นา ดู น อ. นา ดู น จ. ม หา สาร คา ม 44180

.i n d d 1 1 9

ส�าร อง ห้ อง พั ก โ ทร. 098-632-6698,C H A080-188-3044 รี ส อร์ ท C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก นรา ประเ ทการ ศไ ท์เย ด้ น119

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 6: 5 2: 5 5

ตา ม หา “ ปู ทู ล กระ ห ม่ อ ม” ใ น ป่ า ดู น ล� าพั น ปั ก ห มุ ด ที่...

โ ร ง แ ร ม ห้ ว ย ค้ อ รี ส อ ร์ ท - H u ai K h o R e s o rt -

กว้ างขวาง สะ อา ด ป ล อ ด ภั ย ใจ ก ลาง สว น ป่ า รี ส อร์ ทข องเรา ต กแ ต่ งใ น สไ ต ล์ อี สา น คั น ทรี สั ม ผั ส ม น ต์เ ส น่ ห์ ข อง ห้ อง พั ก แ ละ บ้ า น พั ก ตา ก อา กา ศ ข อง ค น อี สา นแ ท้ ๆ

ี่ท พั ก สไ ต ล์ อี ส า น คั น ท รี่

บ ร ิ ก า ร ห้ อง พั ก 2 4 ชั่ วโ มง สะ ด ว ก สะ อ า ด คร บ ครั นเ ครื่ อง อ� านว ย ควา ม สะ ดว ก ภา ยใ น ห้ อง พั ก มีเ ครื่ อง ปรั บ อา กา ศ แ ละ พั ด ล ม ที วี เ ครื่ อง ท� าน�้ าร้ อ น แ ละ มุ ม พั ก ผ่ อ น ห น้ า ห้ อง พั ก ม ี อา หาร พร้ อ มเ ครื่ อง ดื่ มไว้ ค อ ย บริ การ อ ย่ างจุใจ เ ยื อ น นาเ ชื อ ก แ วะเ ที่ ย ว อ่ างเ ก็ บ น�้าห้ ว ย ค้ อ สั ม ผั ส บรร ยา กา ศ ควา มเรี ย บง่ า ย สุ ข.. สง บ เ ป็ น ธรร ม ชา ติ แ ละแ วะ พั ก กั บเ ร าไ ด้ ที่ นี่ ใ ก ล้ ทุ ก ส ถ า น ที่ ท่ องเ ที่ ย ว ใ น นาเ ชื อ ก

120

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ฉะเชิงเ ทรา

.i n d d 1 2 0

0 5/ 1 1/ 6 1 1 9: 5 6: 1 2

วั น ห ยุ ด พั ก ผ่ อ น พา ลู ก ห ลา น มา ท่ องโ ล ก อี สา น ตา ม หา “ ปู ทู ล กระ ห ม่ อ ม” หรื อ ปูแ ป้ ง ปู่ ป่ า สีแ ดง ส ดใ ส หั วใ จร่ าเริ ง เ พิ่ นร อ อ ยู่เ ด้ อ พ บไ ด้ ที่ นี่ ที่เ ดี ยว ภา ยใ น ป่ า ดู น ล� าพั น อ� าเ ภ อ นาเ ชื อ ก จั ง ห วั ด ม หา สาร คา ม ผื น ป่ าแ ห่ง ควา ม ห ลา ก ห ลา ย ส ถา น ที่ อา ศั ยข อง ปู น�้ าจื ด พั น ธุ์ หา ยา ก ยิ่ ง ที่ สว ย ี่ท สุ ดใ นโ ล ก แ ห่ งเ ดี ยวใ นไ ท ย น อ ก จา ก น ี้ ป่ า ดู น ล�า พั น ยั งเ ป็ น ที่ พั ก อา ศั ยข อง น ก น า น า พั น ธุ์ โ ด ยเ ฉ พ าะ น กไ ซ บีเ รี ย จ� า น ว น ม า ก ที่ บิ น มาแวะเ ยี่ ย มเ ยื อ น อ ยู่เ ป็ น ประ จ� า แ วะ ม า น าเ ชื อ ก พั ก กั บเ ร า ที่ ห้ ว ย ค้ อ รี ส อ ร์ ท คร บ ครั นเรื่ อง การ พั ก ผ่ อ นแ ละ การเ ดิ น ทาง ท่ องเ ที่ ยว

โ ร ง แ ร ม ห้ ว ย ค้ อ รี ส อ ร์ ท ( H u ai K h o R e s o rt ) ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 55 ห มู่ ที่ 11 ต� า บ ลเขว าไร่ อ� าเ ภ อ นาเชื อ ก จัง หวั ด ม ห าส าร คาม 44170

ติ ด ต่ อ แ ละ ส� า ร อ ง ห้ อ ง พั ก

.i n d d 1 2 1

0 6-1 2 3 4- 2 8 4 8

C H A C H O E N G S A O I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

121

0 5/ 1 1/ 6 1 1 9: 5 6: 3 2

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ่ป า ห น อ ง คู ึฝ ก ส ติ ปั ฏ ฐ า น 4 ต า ม แ น ว ท า ง “ ห ล ว ง ่พ อเ ที ย น ิจ ตฺ ต สุโ ภ”

พระ ศรี วร ญา ณ ( พระ ม หาไ ห ล โ ฆ สโ ก) ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ป่ า ห น อง คู

ติ ด ต่ อ ึฝ ก วิ ัป ส ส น า กั ม มั ฏ ฐ า น ที ่ วั ด ่ป า ห น อ ง คู ห มู่ 6 บ้ า น ห น อ ง คู ต. ห น อ ง กุ ง อ. น าเ ชื อ ก จ. ม ห า ส า ร ค า ม 4 41 7 0 โ ท ร ัศ พ ท์ 0 8 -1 0 51 - 0 9 4 5

122

ัว ด ป่ า ห น อง คู มี การ ป ฏิ บั ติแ บ บ “ การเจริ ญ ส ติ รู้ การเ ค ลื่ อ นไ หวข อง กา ย ตา ม ห ลั ก ส ติ ปั ฏฐา น 4” ตา มแ นวข อง ห ลวง พ่ อเ ที ย น จิ ตฺ ต สุโ ภโ ด ยเ น้ น การ มี ส ติ สั ม ปชั ญ ญะใ น อิ ริ ยา บ ถ ต่ างๆเช่ น การเ ดิ นจง กร ม การ ท� าจัง หวะ มื อ แ ละ กา ร ท�าวั ต ร ส ว ด ม น ต์ เ ป็ น ต้ น โ ด ย ทาง วั ด มีโ ค รง กา ร จั ด อ บ ร ม ป ฏิ บั ติ ธรร มเจริ ญ ส ติ ภาว นา ประจ� าปี อ ย่ าง ต่ อเ นื่ อง ทั้ง นี้ วั ด ป่ า ห น อง คู เ ป็ น ศู น ย์ พั ฒ นาจิ ตเ ฉ ลิ ม พระเ กี ยร ติ ประจ�าจัง หวั ด ม หา สาร คา ม โ ด ย มี ห ล วง พ่ อ พ ระ ม หาไ ห ล โ ฆ สโ ก เ ป็ น พ ระ วิ ปั ส ส นา จาร ย์ ซึ่ ง ท่ า นเ ป็ น พระวิ ปั ส ส นา กั ม มั ฏฐา น ที่ มี วั ตร ป ฏิ บั ติ ดี ป ฏิ บั ติ ช อ บ แ ละ เ ป็ นวั ด ห นึ่ ง ที่ เข้ าร่ ว มโ ครง การ ป ฏิ บั ติ ธรร มเ พื่ อเ พิ่ ม ประ สิ ทธิ ภา พใ น การ ป ฏิ บั ติงา นข อง เจ้ า ห น้ า ที่ ข องรั ฐ ตา มแ นว นโ ย บา ยข อง ส�านั กงา น พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ห่งชา ติ

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 2 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 5: 5 2

ประวั ติ แ ละ ป ฏิ ป ทา ห ลวง พ่ อ ม หาไ ห ล โ ฆ สโ ก

พระ ศรี วร ญา ณ ( ห ล วง พ่ อ ม หาไ ห ล โ ฆ สโ ก) เ ป็ น พระเ ถระชั้ น ผู้ใ ห ญ่ อี กรู ป ห นึ่ งข องวง การ สง ฆ์เ มื อง ม หา สาร คา ม เ ป็ น พระ สายวิ ปั ส ส นา กั ม มั ฏฐา น ที่ มี วั ตร ป ฏิ บั ติ ดี ป ฏิ บั ติ ช อ บเ ส ม อ ต้ นเ ส ม อ ป ลาย มีเ ม ต ตาธรร ม สูง ท่ า น มี ควา มรู้ ใ น ทางโ ล กแ ละ ทางธรร มเ ค ยเ ป็ น ตั วแ ท นไ ปเ ผ ยแ ผ่ พระ พุ ทธ ศา ส นา ที่ ต่ าง ประเ ท ศ นา น นั บ สิ บ ปี ปั จจุ บั น ห ลวง พ่ อ ม หาไ ห ล สิริ อายุ อายุ 7 8 พรร ษา 5 0 ด� ารง ต�าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ป่ า ห น อง คู จัง หวั ด ม หา สาร คา ม อั ตโ น ประวั ติ : ท่ า น มี นา มเ ดิ มว่ า ไ ห ล เ พี ยร อ ดวง ษ์ เ กิ ด เ มื่ อวั น ี่ท 1 เ ม ษาย น พ. ศ. 2 4 8 3 ที่ บ้ า น ห น อง คู ต�าบ ล ห น อง กุง อ� าเ ภ อ นาเชื อก จัง หวั ด ม หา สาร คา ม โย ม บิ ดา- มาร ดา ชื่ อ นาย สุ ข แ ละ นาง ทุ ม เ พี ยร อ ดวง ษ์ ห ลั ง จ บ การ ศึ ก ษาชั้ น ประ ถ ม ศึ ก ษา ีป ที่ 4 ไ ้ด อ อ ก มาช่ วยงา น คร อ บ ครั ว ท� าไร่ ท�านา เ มื่ อ อายุ ่ยางเข้า ่สู วั ย ฉ กรรจ์ ด้ วย ควา ม ที่เ ป็ น ผู้ มีใจโ น้ มเ อี ยงเข้ า หา พระธรร ม พ. ศ. 2 5 1 1 ได้ ตั ดสิ นใจเข้า พิ ธี อุ ปส ม บ ท ที่วั ดสุ ทธิว นารา ม บ้า น ห นอง ฉิ ม ต� าบ ล ละ หา น อ� าเ ภ อจั ตุรั ส จัง หวั ดชั ย ภู มิ โ ดย มีเจ้ า อธิ การ สิง ห์ วั ด สุ ทธิ ว นารา ม เ ็ป น พระ อุ ัป ช ฌาย์, พระ อาจารย์ สิ ม มา วั ด สุ ทธิ ว นารา ม เ ป็ น พร ะ กรร มวา จา จาร ย์ แ ล ะ พร ะ อา จาร ย์ น้ อ ย

พ.ศ. 2 5 1 5 ย้ายไ ปวั ด มงคล ทั บคล้ อ จัง หวั ด พิ จิ ตร สอ บไ ้ด ป.ธ. 4 พ. ศ. 2 5 1 6 เ ดิ น ทางเข้ า กรุงเ ท พฯ เ พื่ อ ศึ ก ษา บา ลี ณ ส� านั ก เรี ย นวั ด หิรั ญรู จี วรวิ หาร พ. ศ. 2 5 2 4 ส อ บไ ด้เ ปรี ย ญธรร ม 9 ประโย ค พ. ศ. 2 5 3 0 ไ ด้ รั บ คั ดเ ลื อ ก จา ก ม หาเ ถร ส มา ค ม เ ป็ น พระ ธรร ม ทู ตไ ปเ ผยแ ผ่ พระ พุ ทธ ศา ส นา ที่ วั ด พระ ศรีรั ต นารา ม รั ฐ มิ สซูรี ปร ะเ ท ศ ส หรั ฐ อเ มริ กา ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่เ ผ ยแ ผ่ พร ะ พุ ท ธ ศา ส นา อ ยู่ ต่ าง ประเ ท ศ นา น 1 0 ปี กระ ทั่ง พ. ศ. 2 5 4 0 ตั ด สิ นใจเ ดิ น ทาง ก ลั บ เ มื องไ ทย จ�าพรร ษา อยู่ ที่ วั ด ป่ า ห น อง คู ห ลวง พ่ อ ม หาไ ห ล ไ ด้ใช้ ห ลั ก ธรร ม อ บร ม สั่ง ส อ น ญา ติโย ม มุ่งเ น้ น การ ป ฏิ บั ติเ ป็ น ห ลั ก ด้ วยเชื่ อว่ า การ ฝึ กวิ ปั ส ส นา กั ม มั ฏฐา น จะ สา มาร ถ สร้ าง ส ติ ก� าลังใจใ ้หเ กิ ด ควา มเข้ มแข็ง ไ ด้ น อ ก จา ก นี้ ห ลวง พ่ อ ยั งช มช อ บ ธรร มชา ติ ป่ าไ ม้ ใ นวั น ส� าคั ญ ท่ า น จะ พา ญา ติโย มร่ ว มใจ กั น ป ลู ก ต้ นไ ม้ เ สริ ม ต ล อ ด ท�าให้ วั ด ป่ าแ ห่ง นี้ มี แ ต่ ควา ม สง บร่ มรื่ นเ ห มาะ กั บ การ ป ฏิ บั ติ ธรร มยิ่ง นั ก บั น ทึ ก

ัว ด บ้ า น หวา ย เ ป็ น พร ะ อ นุ สาว นา จาร ย์ ภา ย ห ลั ง อุ ป ส ม บ ท ท่ า นไ ด้ มุ่ ง มั่ น ศึ ก ษา พระธรร มวิ นั ย สา มาร ถ ส อ บไ ด้ นั กธรร ม ชั้ น ตรี ที่ ส� านั กเรี ย น ้บา น กั น กง อ� าเ ภ อจั ตุรั ส จัง หวั ดชั ย ภู มิ ต่ อ มา ไ ด้ ย้ า ย มา จ�าพ รร ษา ที่ วั ด มรร ค ส� ารา ญ อ� าเภ อเ มื อง จั ง หวั ด ข อ นแ ก่ น ส อ บไ ด้ นั กธรร มชั้ นโ ท จา ก นั้ นไ ด้ ย้ ายไ ปจ� าพรร ษา ที่ วั ด สว่างโ น น คู ณ อ� าเ ภ อ ภูเวี ยง จัง หวั ดข อ นแ ่ก น สา มาร ถ ส อ บไ ้ด นั กธรร มชั้ นเ อ กแ ละ ส อ บไ ด้ ประโย ค ต่ อ 1- 2 แ ละ ป.ธ. 3

พ ระ ศ รี ว ร ญา ณ ( ห ล ว ง พ่ อ ม หาไ ห ล โ ฆ สโ ก) ห ลวง พ่ อเ ป็ น พร ะ ที่เ คร่ ง ครั ด พร ะ ธรร มวิ นั ย มา ก ึถงข นา ด ประ กา ศ ้หา ม น� าเ ครื่ อง ดื่ มแ อ ล ก อ ฮ อ ์ล หรื อ ค น ที่ อ ยู่ใ น อา การ มึ นเ มาเข้ า มาใ นเข ตวั ดโ ด ยเ ด็ ดขา ด ห ลวง พ่ อ ม หาไ ห ล ไ ด้ อุ ทิ ศ ต นรั บใ ช้ พร ะ พุ ท ธ ศา ส นา อ ย่ างไ ม่รู้เ ห น็ ดเ ห นื่ อ ย เ ป็ น อาจาร ย์ ส อ น ธรร ม บา ลี แ ล ะเ ป็ นวิ ท ยา กร อ บร ม บา ลี ก่ อ น ลง ส นา ม ส อ บใ ห้ พระ ภิ ก ษุ- สา มเ ณร มาจ น ถึง ปั จจุ บั น

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 2 3

123

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 5: 5 7

วั ด วั ง ป ล าโ ด HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

พ ระ ธ า ตุ พุ ท ธเ ม ต ต า ม ห าเ จ ดี ย์

124

แ ห่ ง วั ด วั ง ป ล าโ ด

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 2 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 1: 4 4

W A T W A N G PL A D O “ พ ระ ธ า ตุ พุ ท ธเ ม ต ต า ม ห าเ จ ดี ย์ ( สั งเ ว ช นี ย ส ถ า นจ � ล อ ง ทั้ ง 4) แ ห่ ง วั ด วั ง ป ล าโ ด”

พระ ครู ปริ ยั ติ ภาว นา นิเ ท ศ ก์ (วิ) พระ ม หาโ ส บิ น โ ส ปาโ ก โ พ ธิ ( ส. นา มโ ท)

�ด ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดวัง ป ลาโ ด พระวิ ัป สส นาจารย์ ประธา น ค ณะ กรร ม การอ� านวย การวั ด พุ ทธวรารา ม น ครเ ด นเวอร์ รั ฐโ คโลราโ ด และ ที่ ปรึ ก ษาส มั ชชาสง ์ฆไ ทยใ นส หรั ฐอเ มริ กา ู้ผ มี พระ คุ ณ ประโ ยช น์ ต่ อ พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ละ การเ ผ ยแ ผ่ ธรร มะ ใ น ต่ าง ประเ ท ศ

วั ดวัง ป ลาโ ด ตั้ง อ ยู่ ที่ ต�าบ ลวังใ ห ม่ อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ก่ อ ตั้งเ มื่ อ ปี พ. ศ.2464 เ ดิ มชาว บ้ า น ย้ า ยจา ก บ้ า น ทั บช้ าง ( ท่ าแร่) มา ตั้ง บ้ า นเรื อ นใ น ปั จจุ บั น แ ล้ ว ตั้งชื่ อ ห มู่ บ้ า นใ ห ม่ ว่ า “ บ้ า นวัง ป ลาโ ด”เ นื่ องจา ก ตั้ง ตา มชื่ อ ป ลาชะโ ด ซึ่ง อ ยู่ใ นวัง น�้ าลึ กแ ละ มี ข นา ดใ ห ญ่ กว่ า ป ลาชะโ ด ทั่ วไ ป มา ก จ นชาว บ้ า น คิ ดว่ าเ ป็ น ป ลาเจ้ า ที่ หรื อ ป ลาชะโ ดโ พธิ สั ตว์เ พราะจะ ปรา ก ฏใ ห้ ค นเ ห็ นใ นวั น ส� าคั ญ คื อ วั น พระขึ้ น 8-15 ค�่ าแ ละแร ม 8-15 ค�่า เ ป็ น ประจ�า ต่ อ มาชาว บ้ า นไ ด้ สร้ างวั ดขึ้ น ตั้งชื่ อว่ า “วั ดวัง ป ลาโ ด” แ ละไ ด้ สร้ าง อุโ บ ส ถ ผู ก พั ท ธ สี มาใ น ปี พ. ศ. 2 5 0 1 พร้ อ ม ทั้งเ ป ลี่ ย นชื่ อวั ดเ ป็ น “วั ด สว่ างรัง ษี” แ ต่ ทางรา ช การ ยั ง คงใ ช้ ชื่ อว่ า วั ดวั ง ป ลาโ ด ต่ อ มาใ น ปี พ. ศ. 2 5 2 4 ค ณะ กรร ม การไ ด้ รื้ อ ถ อ น อุโ บ ส ถ ห ลังเ ดิ มซึ่ง สร้ าง ด้ ว ยไ ม้แ ละ มี ส ภา พช� ารุ ด ทรุ ดโ ทร ม มา กโ ด ย สร้ าง อุโ บ ส ถ ห ลังใ ห ม่เ ป็ น ค อ น กรี ตเ สริ มเ ห ล็ ก วั ด นี้ไ ด้ รั บ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อวั น ที่ 2 กุ ม ภา พั นธ์ พ. ศ. 2499 W at Wang Pla Do islocated at Wang Mai sub-district, Borabue district, Mahasarakha m province. It was established in B.E.2464 and was na med after Chado fish (large snakehead mullet) which lived at the deep of the river and its body was much bigger than ordinary Chado fish that made villagers thought it was village fish god or Buddhist deity Chado fish because it al ways appeared on i mportant days which are 8th day of waxing moon to full moon day and 8th day of waning moon to ne w moon day of Buddhist holy day. After that, villagers built te mple and na medit as “ Wat Wang Pla Do” which they also built Buddhist sanctuary. The monastic boundary-specification cere mony was perfor med atthis te mplein B.E.2501.It was granted “ Wisungkha msi ma"(Land grantedfro m Royal fa mily to build te mple or other religious buildings) on 2 February B.E.2499.

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 2 5

125

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 1: 4 8

ชี ว ประวั ติ ท่ า นเจ้ า อาวา สโ ด ย สังเข ป

พระ ครู ปริ ยั ต ภาว นาวิเ ท ศก์ (วิ) ( พระ อาจารย์โ ส บิ นโ ส ปาโก โ พธิ) หรื อ (โ ส บิ น ส. นา มโ ท) เจ้ า อาวา สวั ดวัง ป ลาโ ด พระวิ ปั ส ส นาจารย์ แ ละ ที่ ปรึ ก ษา ส มั ชชา สง ฆ์ไ ทยใ น ส หรั ฐ อเ มริ กา ก�าเ นิ ดเ ื่ม อวั น ศุ กร์ ที่ 1 1 ธั นวา ค ม พ. ศ. 2 4 7 4 ( ค. ศ. 1 9 3 1) ท ี่ ห ่มู ้บา นวัง ปลาโ ด ต า�บล บร บื อ ( ต�าบลวังใ ห ่ม ใ น ัป จจุ บั น) อ า�เ ภอ บร บื อ จัง หวั ด ม หาสารคา ม หล ังจากเรี ย นจ บ ประถ มศึ ก ษา ีป ที่ 4 แล้ว ไ ้ดเข้าสู่ ่ร มกาสาว พั ส ตร์ บรร พชาเ ็ป นสา มเ ณ ร ที่ วั ด ้บา น หั ว ห นอง อ า�เ ภอ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม มี พระ ครู ธรรโ ม ภา ษ ผ ดุง กิ จ เ ป็ น พระ อุ ปั ช ฌาย์ ต่ อ มาไ ด้เข้ า สู่ กรุงเ ท พ ม หา น คร ไ ด้ บรร พชาเ ป็ น สา มเ ณร อี ก ครั้ง ตา ม ก ฎระเ บี ย บของวั ด ม หาธา ตุ ยุ วราชรังสฤ ษ ฎิ์ราชวร ม หาวิ หาร อย ู่ ภายใ ้ต การ ดู แ ลข อง พระเ ดช พระ คุ ณ พระ พิ ม ลธรร ม ( อาจ อา ส ภ ม หาเ ถร) วั ด ม หาธา ตุ ยุ วราชรัง ส ฤ ษ ฎิ์ จ นกระ ทั่ง อุ ป ส ม บ ทโ ดย มี พระเ ดช พระ คุ ณ พระ พิ ม ลธรร ม ส ัง ฆ ม น ตรี ่วา การ อง ์ค การ ป ก คร อง เ ็ป น พระ อุุ ัป ช ฌาย์ ซึ่ ง ต่ อ มา มี ส ม ณ ศั ก ดิ์ ที่ ส มเ ด ็ จ พร ะ พุ ท ธา จาร ย์ ใ ห้ ชื่ อ ฉา ยาเ ป็ น พระ อุ ปั ช ฌาย์ ใ ห้ ชื่ อ ฉายาเ ป็ น ภา ษา บา ลี ว่ า “โ ส ปาโ ก” แ ป ลว่ า ผู้ มี จิ ต ที่ ฝึ ก ฝ นจ น สุ ก ดี แ ล้ ว ไ ด้ ศึ ก ษา เ ล่ าเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรรมจ บ น.ธ.เ อ ก บาลีได้เ ปรี ย ญธรร ม 4 ประโยค บาล ี มั ธย มชั้ นม. 3 พระอ ภ ิธรร ม บั ณ ฑิ ต แ ละไ ด้เข้ า ป ฎิ บั ติ วิ ปั ส ส นา กั ม มั ฏฐา น เจริ ญ ส ติ ัป ฏฐา น อย่าง ่ต อเ นื่ อง ทั้งก ลางวั นก ลาง คื น เป็ นเว ลา 7 เ ดื อ นเ ต็ ม ณ วิ หาร ค ด พระ อุโ บ ส ถ วั ด ม หาธา ตุ ฯ โ ดย มีเจ้ า คุ ณ อาจารย์ พระ ภาว นา ภิรา มเ ถร ( สุ ข ปวโร) วั ดระ ฆังโ ฆ สิ ตารา ม เ ็ป น พระวิ ัป ส ส นาจารย์ ้ผู คว บ คุ ม ดู แ ลแ นะ น�า แ นว ทาง ป ฎิ บั ติ วิ ปั ส ส นา กั ม มั ฏฐา น พระครู ปริ ยั ติ ภาว นา นิเ ทศก์ (วิ) พระ ม หาโส บิ น โส ปาโก โ พธิ (ส. นา มโ ท) เ ็ป น พระ ครู สั ญ ญา บั ตร ่ฝายวิ ัป ส ส นา ชั้ นเ อ กเ ที ย บเ ่ทาผู้ ่ช วยเจ้า อาวา ส พระ อารา ม ห ลวง ปั จจุ บั น อายุ 8 7 ปี พรร ษา 1 8 วิ ทยฐา นะ น .ธ.เอก ป.ธ. 4 อ ภ ิธรร ม บั ณ ฑิ ตและ พระวิ ัป สส นาจารย ์เจ้าอาวาสวัดวัง ปลาโด ต� าบลวังใ ห ่ม อ า�เ ภอ บร บื อ จัง หวั ด ม หาสารคา มประธา นค ณะกรร มการ อ� านวย การวั ด พุ ทธวรารา ม น ครเ ด นเว อร์ ม ลรั ฐโ คโ ลราโ ด ประเ ท ศ ส หรั ฐ อเ มริ กา แ ละ ที่ ปรึ ก ษา ส มั ชชา สง ฆ์ไ ท ยใ น ส หรั ฐ อเ มริ กา อ ี ก ต� าแ ห ่นง ห นึ่งใ นฐา นะเ ็ป น ้ผู บุ กเ บิ กแ ละก่ อ ตั้ง ส มั ชชา สง ์ฆไ ทยรู ป ห นึ่ง

งา น สร้ าง ศา ส น ทา ยา ทแ ละเ ผ ยแ ผ่ ธรร ม อา ท ิ ใ น ปี พ. ศ. 2 5 1 1 ( ค. ศ. 1 9 6 8) เ ็ป น ประธา น อ�านวยการจั ด บรร พชา สา มเ ณร ภา ค ฤ ดู้ร อ น ่ร ว มกั บข้าราชการแผ นก ศึ ก ษาธิ การ จัง หวั ดจัง หวั ด ภูเก็ ต เ ็ป น ครั้งแร ก แ ่หง ประเ ท ศไ ทย เ พื่ อ อ บร มเ ด็ กแ ละเยาวช น ใ ้ห ชื่ อ“ สา มเ ณร พั ฒ นา” แ ละจั ดใ ห้ มี การ บวชเ ป็ น ประจ� าท ุ ก ๆ ป ี ต ิ ด ต่ อ กั น 5 ส มั ย จนเ ็ป น ้ต น แ บ บใ ้ห วั ด หรื อ ส� านั ก ่ต าง ๆ ไ ้ด มี การจั ด บรร พชา สา มเ ณร ภา ค ฤ ดู้ร อ น เ ็ป น ประเ พ ณี สื บ มาจว บเ ่ทา ทุ กวั น นี้ ต่ อ มาใ น ีป พ. ศ. 2 5 1 5( ค. ศ. 1 9 7 2) เ ป็ น หั ว ห น้ า ค ณะ สง ฆ์ไ ทย เ ดิ น ทางไ ปเ ผยแ ผ่ พระ พุ ทธ ศา ส นา แ ละ สร้ างวั ดไ ทยใ น น คร ล อ สแ อ นเจ ลิ ส ม ลร ัฐแ ค ลิ ฟ อร์เ นี ย ซึ่งเ ็ป นวั ดไ ทย แ ห่งแร ก ที่เ กิ ดขึ้ นใ น ภา ค พื้ น ทวี ป อเ มริ กา พ. ศ. 2 5 1 9 ( ปี ค. ศ. 1 9 7 6) เ ป็ น ปร ะ ธา น อ�า นว ย การ จั ด ตั้ ง วั ด พุ ทธวรารา ม น ครเ ด นเว อร์ ม ลร ัฐโ คโ ลราโ ด เ ป็ นผู้ ร่ ว ม ประชุ ม ก่ อ ตั้ง ส มั ชชา สง ฆ์ไ ทย กั บ ค ณะ สง ฆ์ ทั้ง 5 วั ด แ ละไ ด้ รั บเ ลื อ กใ ห้เ ป็ น เ ลขาธิ การข อง ส มั ชชา สง ฆ์ไ ท ยรู ปแร ก ด้ ว ย โ ด ย มี ค ณะ กรร ม การ อ� านว ย การชุ ด แร กข อง ส มั ชชา สง ฆ์ไ ท ย ซึ่ งเ ป็ น อง ค์ กร ห นึ่ ง ทาง พระ พุ ทธศาส นา เรี ยกว่า “T HE C O U N CIL O F TH AI B HI K K H U S IN T HE U.S. A. ต่ อ มา พ.ศ. 2 5 2 0 (ค.ศ. 1 9 7 7) เ ิป ดสอ นวิ ัป สส นากรร มฐา น แ ก่ ชาว พุ ทธไ ทยแ ละ ต่ างชา ติเ ป็ น ครั้งแร ก จ นเ ป็ น ที่ แ พร่ ห ลายจึ งไ ด้ รว บรว ม ประ มว ล ผ ล การ ป ฏิ บั ติ จั ด พิ ม พ์เ ป็ น ห นั ง สื อ ภา ษา อั ง ก ฤ ษ เ ล่ มแร กใ ห้ ชื่ อว่ า “ Way Farin g” ซึ่งไ ด้ ม อ บ ลิ ข สิ ทธิ์ใ ห้ B uddhist Publication Society ประเ ท ศ ศรี ลังกา จั ด พิ ม ์พเผยแผ่ไ ป ทั่ วโ ลก

HI ST O RI OF A C H A N S O BI N S. N A MT O

A C H A N S O BI N S. N A MT O has been spending 32 years as a Buddhist monk and teacher of Vipassana(Insight) meditation, Buddhis m and Abhidhar ma psychology. For several years, helived as a wandering forest monk and entered long periods ofintensive solitary practice. Achan (teacher) trained with many meditation masters and also practiced at the centers of Mahasi Sayada w of Bur ma. His principal teacher, Chao Khun Bhavana bhira ma Thera, taught hi m a meticulous ste p by ste p metho d for developing precise mindfulness whichis describedin Achan’s book, M O ME NT T O M O ME NT MI N DF UL NE S S: A Pictorial Manual for Meditators. He taught in Thailand for many years, establishing an Abhidhar ma and Vipassana centerinthe south( Phuket Province), where meditators may participate in a three- month winter training course beginningin 1990. In1972, the Buddhist Sangha Council appointed hi m the Abbot of the first Thai te mple in A merica. Achan was also the founder- Abbot of the Vipassana te mple, Wat Buddha Warara m of Denver, Colorado.

126

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 2 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 1: 5 0

การ บริ หารแ ละ การ ป ก คร อง ม ีเจ้ า อาวา ส ประจ�า วั ด ต่ อเ นื่ อง ถึง 1 1 รู ปัป จจ ุ บั น คื อพระ คร ู ปริ ยั ต ภาว นาวิเ ท ศก์ (วิ) ( พระอาจารย์โ ส บิ น โส ปาโก โ พธิ) หร ือ (โส บิ นส. นา มโ ท) เ ็ป นเจ้าอาวาส ตั้งแ ่ต ีป พ.ศ. 2 5 4 8 จ น ถึง ัป จจุ บั น ท ่า นเ ็ป น ้ผูริเริ่ มโ ครง การ ่ก อ สร้าง พ ระธา ตุ พุ ทธเ ม ต ตา ม หาเ จ ดี ย์ ( สังเวช นี ย ส ถา น จ�า ล อง ทั้ง 4 ) มา เ มื่ อ ปี พ. ศ. 2 5 4 8 จ น ถึง ปั จจุ บั นซึ่งใ ก ล้ แ ล้ วเ สร็ จ... ก �า ห น ด ฉ ล องใ น ปี ห น้ า พ. ศ. 2 5 6 2 Ad ministration - Since the past until no w, this te mple have had 11 abbots which current abbotis Phra Khru Pariyat Pa wana Nithet ( Wi) ( Sobin Sopako), he has been taking a position of abbot since B.E.2548 until today. Heis the founder of construction project “ Phra Buddha Metta Maha Chedi”(Thei mitation ofthefour holy places of Buddhis m), the construction startedin B.E.2548 until no w whichit is nearly co mpleted.

ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ ้ผู ท�าค ุ ณ ประโยช ์น แ ่ก วั ดแ ละ พระ พุ ทธ ศา ส นา อา ทิ พ. ศ. 2 5 2 8( ค. ศ. 1 9 8 5) ไ ้ดรั บโ ่ล จาก ศู นย์ วิ ัป ส ส นา The Chicago Me ditati o n Ce nter ( C M C) พ. ศ. 2 5 3 3( ค. ศ. 1 9 9 0) ไ ด้ รั บ ประ กา ศเ กี ยร ติ คุ ณ A p preciation จา ก Mr.To m Bra dley นาย ก เ ท ศ ม น ตรี น คร ล อ สแ องเจ ล ิ ส รัฐแ ค ลิ ฟ อร์เ นี ย ใ นฐา นะเ ป็ น Chief Vi passana Trainer โ ดย การ น�า วิ ปั ส ส นาไ ป ส อ น พว กเ อเซี ย น อเ มริ กั น ที่ ติ ดยาเ ส พ ติ ด เ พื่ อช่ วยใ ห้เขาเ ลิ กยาเ ส พ ติ ด ด้ วย ห ลั กธรร ม ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นา , พ. ศ. 2 5 3 9( ค. ศ. 1 9 9 6 ) ไ ด้ รั บ พระราช ทา นเ สา เ ส มาธรร มจั กร จา ก ส มเ ด็จ พระเ ท พรั ต นราช สุ ดาฯ สยา ม บร มราช กุ มารี พร้ อ ม ท ั้งเ กี ยร ติ บั ตรจา ก ส มเ ด็ จ พระ ญา ณ สังวร ส มเ ด ็จ พระ สัง ฆราช ส ก ล ม หา ส ัง ฆ ปริ ณาย ก ใ นฐา นะเ ป็ นผู้ กระ ท� าคุ ณ ประโยช น์ ต่ อ พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ละเ ผ ยแ ผ่ ธรร มะใ น ต่ าง ประเ ท ศ, พ. ศ. 2 5 4 0 ( ค. ศ. 1 9 9 7) ไ ด้รั บเข็ มเ กี ยร ติ คุ ณจา ก ม หาวิ ทยา ลั ย ม หาจุ ฬา ลง กร ณ์ ราชวิ ทยา ลั ย ม หาว ิ ทยา ลั ยแ ห่ง ค ณะ สง ฆ์ไ ทย ใ นฐา นะ ผู้ บ�า เ พ็ ญ หิ ต า นุ หิ ต ประโยช น์ แ ก่ ม หาวิ ทยา ลั ย พระ พ ุ ทธ ศา ส นา ส ถา บ ั น พระ ม หา ก ษั ตริ ์ย แ ละ ประเ ท ศชา ติ ไ ้ดรั บเข็ ม ท อง ค�า แ ละเ กี ย ติ บั ตรจา ก ส มเ ด็ จ พระ สัง ฆราช ส ก ล ม หา สัง ฆ ปริ นาย ก บั น ทึ ก

ท่ า น ผู้ ส นใ จเ พิ่ มเ ติ ม ติ ด ต่ อ ส อ บ ถา มไ ด้ ที่ โ ทร. 0 8 1- 9 7 5- 74 3 9, 0 8 2- 1 5 4 - 5 3 8 8 0 9 3- 1 9 8- 3 5 6 4

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 2 7

127

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 2 1: 5 6

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด บ ร บื อ ส ร า ร า ม พระ ครู ปั ญ ญา นั น ท คุ ณ

เจ้ า ค ณะ อ�าเ ภ อ บร บื อ ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด บร บื อ สรารา ม ัว ด บร บื อ สรารา ม ตั้ ง อ ยู่เ ลข ที่ 4 5 0 บ้ า น บร บื อ ถ น น สุ ขา ภิ บา ล 3 ห มู่ ที่ 1 ต� าบ ล บร บื อ อ� าเ ภ อ บร บื อ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ที่ ดิ น ตั้ งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 1 3 ไร่ 4 8 ตารางวา

บั น ทึ ก ค วา มเ ป็ น มา

อา ณาเข ต

ิท ศเ ห นื อ ประ มา ณ 3 เ ส้ น 1 9 วา 2 ศ อ ก จ ด ที่ นาข องชาว บ้ า น ทิ ศใ ต้ ประ มา ณ 3 เ ส้ น 1 9 วา 2 ศ อ ก จ ด ถ น น สาธาร ณะแ ละ ห น อง น�้ าสาธาร ณะ ทิ ศ ตะวั น ต ก ประ มา ณ 4 เ ส้ น 7 วา 2 ศ อ ก จ ด ต ลา ด บร บื อ

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ ว ย

วั ด บร บื อสรารา ม ต ั้งเ มื่ อพ.ศ. 2 4 9 7 เดิ มชาว ้บา นเรี ยกว่ า“วัดใ ห ่ม” อุโ บ ส ถ กว้าง 8. 3 4 เ ม ตร ยาว 2 3. 4 5 เ ม ตร สร้างเ ม ื่ อพ. ศ. 2 5 0 2 โ ดย นาง ฉ ล อง ส ุ ต สุ วรร ณ นาย อ �า เ ภ อ บร บื อ พร้ อ ม ด้ วยข้ าราช การ ศา ลา การเ ปรี ย ญ ก ว้ าง 1 4 เ ม ตร ยาว 2 4 เ ม ตร เ ป็ น อา คารไ ม้ พ่ อ ค้ า และ ประชาช นใ นเข ต อ� าเภ อ บร บื อ ได้ร่ ว ม กั น ก่ อ สร้ างวั ดขึ้ น สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 4 9 7 ตั้งแ ่ต พ.ศ. 2 4 9 6 โ ดย มี พระครู บริรั ก ์ษ ธรร มกิ ต ติ เจ้าค ณะอ�าเ ภอ บร บื อ ุก ฏิ สง ์ฆ จ�านว น 1 1 ห ล ัง เ ็ป นอา คารไ ้ม 4 ห ล ัง คร ึ่ง ตึ ก ครึ่งไ ้ม7 ห ล ัง เ ็ป น ประธา น ่ฝาย สง ์ฆ ไ ้ดรั บ พระราช ทา นวิ สุง คา ม สี มา เ มื่ อพ. ศ. 2 5 0 2 ศา ลาเ อ น ก ประ สง ค์ ก ว้ าง 1 9. 9 เ ม ตร ยาว 3 4. 5 5 เ ม ตร เ ป็ น เข ตวิ สุง คา ม สี มา กว้ าง 8. 3 5 เ ม ตร ยาว 2 3. 4 5 เ ม ตร อา คาร ครึ่ง ึต ก ครึ่งไ ม้ สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 1 2 128

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 2 8

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 3: 4 4

การ บริ หารแ ละ การ พั ฒ นา วั ด

พ. ศ. 24 4 6 ไ ้ด ข อ ที่ ดิ นชาว ้บา น ่บ อใ ห ่ญ 1 แ ป ลง จ�านว น 2 ไร่ ไว้เ ็ป น ที่ ธร ณี สง ์ฆ วั ดโ พธิ์ สรี ่บ อใ ห ่ญ พ. ศ. 2 4 4 7 ไ ด้ ร่ ว ม กั น กั บ นาย อ�า เ ภ อ บร บื อ ข้ าราช การ พ่ อ ค้ า ประชาช น ใ นอ�าเ ภอ บร บื อ สร้าง ศา ลาการเ ปร ีย ญขึ้ น1 ห ล ัง ขุ ด สระ ภายใ นวั ด สร้างก ุ ฏิจ�านว น 3 ห ล ัง ้ห อง ส ุขา 6 ห้ อง แ ละ สร้าง ส�านั ก วิ ัป ส ส นากั ม มั ฏฐา น ที่โ น น ห นอง ่บ อ พ. ศ. 24 4 8 สร้างซุ้ ม ประ ตู แ ละก� าแ พง ้ดา น ห ้นาวั ด พ. ศ. 24 4 9 ไ ้ด่ร ว มกั นกั บชาว ้บา น สร้าง พระธา ตุ ศรีเ มื อง ( ห ลังกึ่ง พุ ทธกา ล) พ. ศ. 2 5 0 0 จั ด สร้าง พระ มง ค ลเ มื อง ปาง พุ ทธ ลี ลา พ. ศ. 2 5 0 1 ไ ้ด่ร ว มกั นกั บชาว ้บา น สร้าง พระอุโ บ สถ พ. ศ. 2 5 0 2 สร้าง พระอ ุโ บ สถ กว้าง 8. 3 5 เ ม ตร ยาว 2 3. 4 5 เ ม ตร แ ละไ ้ด ขุ ด สระ ภายใ นวั ดอี ก 1 บ่ อ พ. ศ. 2 5 0 3 พาชาว ้บา นร ื้ อ กุ ฏิ ห ลังเ ่กาแ ้ล ว สร้าง ห ลังใ ห ่ม 3 ห ล ัง สร้าง ศา ลาการเ ปรี ย ญอี ก 1 ห ลัง สร้างกุ ฏิ 1 ห ลัง พ.ศ. 2 5 04 ต่ อฝาผ น ังอุโ บสถ และ พ.ศ. 2 5 0 5 ต ัด หลังคา พระอุโ บสถ แ ละ ท� าม ณ ฑ ป พระ มง ค ลเ มื อง พร้ อ ม ทั้งเ สาธง 1 คู่ พ. ศ. 24 9 8 สร้างซุ้ ม ประ ตู หอก ลอง แ ละ หอระ ฆัง ปู ช นี ยวั ตถุ : พระ มง ค ลเ ม ือง ปาง พ ุ ทธ ลี ลา ฐา น สูง 1 0 เ ม ตร สร้าง เ มื่ อ พ. ศ. 2 5 0 0 โ บรา ณวั ตถุ : พระธาตุศรีเ มื อง ล ัก ษ ณะสี่เ หลี่ ย มจั ตุรั สกว้างด้า นละ 2. 5 เ ม ตร ฐา น สูง 24 เ ม ตร สร้างเ มื่ อ พ. ศ. 24 9 9

ล� าดั บเ จ้ า อา วา ส

พระ ครู บริรั ก ์ษ ธรร ม กิ ต ติ เจ้า ค ณะอ�าเ ภอ บร บื อ พ. ศ. 24 9 7– พ. ศ. 2 5 1 2 พระ ครู ป ทุ มวร กิ จ เจ้า ค ณะอ�าเ ภอ บร บื อ พ. ศ. 2 5 1 2– พ. ศ. 2 5 2 9 พระ ครู ัป ญ ญา นั น ท คุ ณ เจ้า ค ณะอ�าเ ภอ บร บื อ พ. ศ. 2 5 2 9– พ. ศ. 2 5 6 1 เจ้าอาวา สรู ป ัป จจุ บั น M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 2 9

129

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 3: 5 1

#ตามค�ำสอน

“ไม่มีสิ่งใดคงที่ ทุกสรรพสิ่ง ล้วนเปลี่ยนแปลงไป เป็นอนิจจัง”

130

ads2.indd130

SBL บันทึกประเทศไทย I มหาสารคาม

7/11/256117:15:44

@มหาสารคาม M a h a S ar a k h a m

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

a ds 2.i n d d 1 3 1

131

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 1 5: 4 5

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

132

“ ข อเ ชิ ญ น มั ส ก า ร ส มเ ด็ จ พ ระเ จ้ า จ อ ม จั ก ร พ ร ร ดิ พ ยั ค ฆ ภู มิ เ พื่ อ ศิ ริ ม ง ค ลแ ห่ ง ชี วิ ต S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 3 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 7: 2 0

W AT B A N N O N G K O K - N O N G YA O วั ด บ้ า น ห น อ ง ก ก - ห น อ ง ย า ว พระ ม หา ส มเ กี ยร ติ สุ ทฺ ธ จิ ตฺโ ต

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด บ้ า น ห น อง ก ก- ห น อง ยาว

ัว ด บ้ า น ห น อง ก ก- ห น อง ยาว ตั้ง อ ยู่เ ลข ที่ 128 ห มู่ ที่ 1 ต�าบ ลเ มื องเ สื อ อ� าเ ภ อ พ ยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ย จัง หวั ด ม หา สาร คา ม โ ด ย มี พระ ม หา ส มเ กี ยร ติ สุ ทฺ ธจิ ตฺโ ต ด� ารง ต� าแ ห ่นงเจ้ า อาวา ส ่ท า นไ ้ด พั ฒ นาวั ดเรื่ อ ย มา จา ก ที่เ ค ยเ ็ป นวั ดเ ่ก าแ ละ ทรุ ดโ ทร ม ท่ า นไ ด้ น� าพุ ทธ ศา ส นิ กช น ป ฏิ บั ติ ธรร มจ นเ กิ ด ควา มร่ มเ ย็ นใ นใจ เ กิ ด ศรั ทธา ปสา ทะใ น พระรั ต น ตรั ย จึงช่ ว ย กั นสร้าง ศาลา การเ ปรี ย ญ กุ ฏิ สง ์ฆ อี ก ทั้ง ท่ า นไ ด้ ห ล่ อ ห ล อ มจิ ตใจ พ ลัง ศรั ทธาชาว พุ ทธร่ ว ม ท� าพิ ธีเ ท ท อง ห ล่ อ พระ พุ ท ธรู ป คู่ ุช มช น ถวา ย พระ นา มว่ า ส มเ ด็ จ พระเจ้ าจ อ มจั กร พรร ดิ พ ยั ค ฆ ภู มิ

Wat Ban Nong Kok- Nong Yao is located at 128 village no.1, Mueang Suea sub-district, Phayakkhaphu m Phisai district, Mahasarakha m province. Phra Maha So mkiat Sutthachittotakes a position of abbot atthiste mple, he has been developed this te mple since it was an old and decayed te mple. He has led Buddhists to practice the dhar ma until the peacefulness for mingin their mind as sa me as faith in Threefold refuge,then,these peoplejointly built ser mon hall and monk’s house forthiste mple. Moreover, he enlightened mind andfaith of many Buddhists who m participated respectable Buddha i mage-casting cere mony which the na me of this Buddhai mageis So m Det Phra Chao Cho m Chakkapat Phayakkhaphu m. M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 3 3

133

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 7: 2 4

พระ กั บ การ พั ฒ นาชุ มช น

่ทา น พระ อาจารย์ ม หา ส มเ กี ยร ติ น อ กจา กเ ็ป น พระ น ั ก พั ฒ นาแ ้ล ว ่ทา นยังเ ็ป น พระธรร มกถึ ก น ักเ ทศ ์น แ หล่ อี สา นแ ่หงจัง หวั ด ม หาสารคา ม Monk and co m munity develo p ment Apart fro m being monk whois expert on developing, Phra Ajarn Maha So mkiat เ ป็ น พระวิ ท ยา กร อ บร มใ ห้ ควา มรู้ ด้ า น คุ ณธรร มจริ ยธรร มแ ก่ ห น่ ว ย is also preaching monk,the northeastern preacher of Mahasarakha m,thelecturer งา น ทั้ง ภา ครั ฐ เ อ กช น แ ละ ประชาช น ทั่ วไ ป เ ป็ นผู้ น� าใ น การ พั ฒ นา who has taught kno wledge on virtue and morality to govern ment sector, private ชุ มช น ต ล อ ด จ น การ จั ด อ บร ม ต่ าง ๆ ท� าการ ส อ น ป ฏิ บั ติ กรร มฐา น sector and general people, theleader of co m munity develop mentincluding with ตา ม ห ลั ก ค� าส อ นข อง พระ พุ ทธ ศา ส นา เ ป็ น พระนั ก พั ฒ นา ท� างา น training andteaching arrange ment on meditation byfollo w Buddhis m’s doctrine. สงเ ครา ะ ห์ สั ง ค มช่ ว ยเ ห ลื อชาว บ้ า น ด้ ว ย กิ จ กรร ม ต่ าง ๆ เ พื่ อใ ห้ As afore mentioned that heis an expert on developing, he also worked on social ควา มเ ป็ น อ ยู่ ข องชาว บ้ า น ดี ขึ้ น ท่ า น ท �า ใ ห้ ชาวชุ มช นวั ด ห น อง ก ก- welfare which is helping locals by arrange many activities in order to i mprove ห น อง ยาวไ ด้ ตระ ห นั กว่ า พระ นั้ นไ ม่ไ ด้ มี บ ท บา ทเ ฉ พาะ พิ ธี กรร ม livelihoo d oflocals. He ma delocals of Wat Non g Kok- Non g Yao co m munity ทาง พระ พุ ทธ ศา ส นาแ ต่เ พี ยง อ ย่ างเ ดี ยวแ ต่ ยัง มี บ ท บา ท ที่ ส� าคั ญใ น realizedthe role of monkis not only perfor ming religious cere mony but alsotaking significant roles on co m munity develop ment and livelihood i mprove ment. Apart การ พั ฒ นาชุ มช น แ ละใ ห้ สัง ค ม มี ควา มเ ป็ น อ ยู่ ที่ ดี อี ก ด้ วย น อ กจา ก fro m that, heis also the conservationist of culture and tradition whichis Heet Sib นี้ ่ทา นยังเ ็ป น พระ นั กอ นุรั ก ์ษวั ฒ นธรร ม ประเ พ ณี ค ือ งา น บุ ญฮี ตสิ บสอง Sorng - Klong Sib See cere mony of northeasterner. ค อง สิ บ สี่ ข องชาว อี สา น อี ก ด้ ว ย W e wanttoinvite everyonetojointhe significant religious cere monies of our ข อเชิ ญร่ ว มงา น บุ ญใ ห ญ่ ข องวั ด งา น น มั ส การ ส มเ ด็ จ พระเจ้ า te mple which are Phra Chao Cho m Chakkrapat Phayakkhaphu m- worshipping จ อ มจั กร พรร ดิ พยั ค ฆ ภู มิ ก ิ นข้ าว ปุ้ น บ ุ ญ ผะเ หว ด ฟังเ ท ศ น์ ม หาชา ต ิ cere mony, Thai rice noodles-eating cere mony, Bun Pha Wet,listeningto story of จั ดขึ้ นเ ็ป น ประจ� าท ุ ก ีปในวั นขึ้ น 1 5 ค า�่เดื อ น 3 ม ี การแ ส ดง พระธรร ม thelast greatincarnation of the Buddha. These eventsis held on Day of the full moon of the thirdlunar month. เ ท ศ นาเรื่ อง พระเว ส สั น ดรชา ด ก 1 3 กั ณ ฑ์ 1, 0 0 0 พระ คา ถา 134

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 3 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 7: 3 2

บั น ทึ ก ควา มเ ป็ น มา “ ส มเ ด็ จ พระเจ้ าจ อ มจั กร พรร ดิ พ ยั ค ฆ ภู มิ”

แ ้มเ พี ยงไ ้ดเ ห็ น นั บว่าเ ็ป น บุ ญวา ส นา ห ากไ ้ด สั กการ บู ชาย่ อ ม น� าม า ซึ่ ง ควา มเ จริ ญ ก้ าว ห น้ าใ นชี วิ ต จิ ตใ จ เ พรา ะ “ พร ะ พุ ท ธรู ป ปาง ม หาจั กร พรร ิด” ตา ม ควา มเช ื่ อแ ล้ วเ ป็ น พระ พุ ทธรู ป ที่ มี ควา มเ พี ย บ พร้ อ ม ด้ วยเ ครื่ อง ทรงเ พชร นิ ลจิ น ดา อั น ทรง ค่ ายิ่ง โ ดยจ�า ล อง ถึงเ ห ตุ ห นึ่ งใ น ส มั ย พุ ทธ กา ล ที่ พระ ผู้ มี พระ ภา คเ จ้ าไ ด้เ นร มิ ต พระวร กา ย เ ป็ น พระ ม หาจั กร พรร ดิเ พื่ อ ปรา บ มิ จ ฉา ทิ ฐิ ข อง พระ ยาช ม พู บ ดี ใน เ ห ตุ การ ณ์ ครั้ ง นั้ น พระ พุ ท ธ อง ค์ นิ ร มิ ต พระเว ฬุ วั น ม หาวิ หารเ ป็ น พร ะราช นิเว ศ น์ ส ถา น อั น ยิ่ งใ ห ญ่ แ ล ะ ทรงใ ห้ ท้ าว สั ก ก ะเ ทวราช เ ป็ นราช ทู ตไ ปเชิ ญ พระ ยาช ม บ ดีเข้ าเ ฝ้ า ใ ห้เ ห ล่ า พระ สง ฆ์เ ป็ นเ ส นา อ� ามา ตย์ รว ม ถึงใ ห้ มา ฆะ สา มเ ณรย่ นระยะ ทางใ ห้ พระยาช ม พู บ ดี มา ถึงโ ดยไว แ ละ ทรงเ ท ศ นาใ ห้ ฟังจ น พระยาช ม บ ดีเ ลื่ อ มใ ส ศรั ทธา ด ัง ปรา ก ฎใ น “ช ม พู ป ติ สู ตร” น ั บว่ าเ ป็ น พระ สู ตร ที่ พระ พุ ทธ อง ค์ ทรง แ ส ดง อิ ทธิ ฤ ทธิ์ ปา ฏิ หาริ ย์ อ ย่ าง มา ก มา ย จึงเ ป็ น ที่ มาข อง ควา มเชื่ อ ที่ ว่ า การไ ด้ ส ั ก การะ พระ พุ ทธรู ป ปาง ม หาจั กร พรร ดิ หร ื อใ คร มีไว้ บู ชาแ ล้ วจะเ ป็ นเ ค ล็ ดใ น การ ก ลั บร้ าย ก ลายเ ป็ น ดี ศ ั ตรู ก ลายเ ป็ น มิ ตร รว ม ถึ ง ควา ม ก้ าว ห น้ าใ น ย ศ ถา บรร ดา ศั ก ดิ์ การงา น ทั้ ง ห ลา ย แ ละ ชี วิ ตจั ก ประ ส บแ ต่ ควา มรุ่งเรื อง อ ย่ าง ปา ฏิ หาริ ย์ งา น บุ ญ คูเ ฒ่ าเ ต่ า ประเ พ ณี บุ ญ บั้งไ ฟ ถวา ย สั ก การะแ ด่ พระ ศรี น ครเ ตา ท้ าวเธ อ ถ ื อเ ป็ น บรร พ บุ รุ ษช นซึ่งจั ดขึ้ นเ ป็ น ประจ�า ทุ ก ปี ใ น วั นขึ้ น 1 4 ค�่ า- 1 5 ค�่ าเ ดื อ น 5 ข อง ทุ ก ปี ส� าหรั บ ที่ มา การ บู ชา พ่ อ ปู่ ศรี น ครเ ตา (พ่ อใ ห ญ่ คูเ ฒ่ าเ ต่ าแ ห่ง ทุ่ง กุ ลา) ของ พี่ น้ องชาวชุ มช น วั ด บ้ า น ห น อง ก ก- ห น อง ยาว ใ นแ ด น ดิ น ถิ่ น อี สา น เข ต ทุ่ง กุ ลาร้ องไ ห้ เ ป็ นชุ มช นเ ก ษ ตร ประ ก อ บ อาชี พ ท�านา การ ด �า รงจึง ต้ อง อา ศั ย ฟ้ า ฝ น จึง มี ควา มเชื่ อเรื่ อง ผี ก าร บ น บา น ่ต อ สิ่ง ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ ก าร กรา บไ หว้ ข อ พร “ ข อเ ชิ ญ น มั ส ก า ร ส มเ ด็ จ พ ระเ จ้ า จ อ ม จั ก ร พ ร ร ดิ พ ยั ค ฆ ภู มิ บรร พ บุ รุ ษ ผีใ ห ญ่ ยั ง คง มี อ ยู่ จ น ปรา ก ฎเ ป็ นเรื่ องเ ล่ า ต่ อ กั น มา เ พื่ อ ศิ ริ ม ง ค ลแ ห่ ง ชี วิ ต สื บ ลู ก สื บ ห ลา น เ กิ ดเ ป็ น ประเ พ ณี อั น ดีงา ม คู่ ชุ มช น ส่ ว น อี ก ควา มเชื่ อ ค ื อ เ ห ตุเ กิ ดจา ก ฝ นแ ล้ง ติ ด ต่ อ กั น ชาว บ้ า นใ น แ ถ บ นี้ไ ม่ มี ข้ าว กิ นจึงไ ปข อยื มข้ าวแ ละ ทรั พย์ สิ นจา กเ ฒ่ าเ ต่ า ศรี ค อ น Historical record of “ So m Det Phra Chao Cho m Chak เ ตา แ ละ สั ญ ญาว่ าเ มื่ อ ท�า นาไ ด้ แ ล้ วจะเ อาข้ าวแ ละ ทรั พ ย์ สิ นเ ห ล่ า kra pat Phayakkha phu m” นั้ นไ ป คื น แ ต่เ มื่ อ ท�า นาไ ด้ แ ล้ วชาว บ้ า น ทั้ง ห ลา ยไ ม่ ท� าตา ม สั ญ ญา Even just seeing is considered as fortunate event. If anyone has a chance to ท� าใ ห้เ ฒ่ าเ ต่ า ศรี ค อ นเ ตาโ กรธแ ค้ น จึง สา ปแช่งเ อาไว้ ก่ อ น ตา ย ใ ห้ worshipthis Buddha statue,it will bringfortune and advance menttothe one who ผู้ ค น อ ด อ ยา ก หา กไ ม่ ค ื นข้ าวแ ละ ทรั พ ย์ สิ น ชาว บ้ า นจึงเ กิ ด ควา ม worshippedit because as per belief, “ Buddha statuein attitude of beingthe great ก ลั วแ ละ สร้ าง ศา ล ถวา ยเ ป็ น ที่ สั ก การะ จึงเ กิ ด ประเ พ ณี การเ ลี้ ยง e mperor” is the Buddha statue that was fully equipped with valuable je wels by i mitating one eventin Buddha era when Lord Buddhatransfor med hi mselfto bethe ศา ล ประจ� าทุ ก ปี มาจ น ถึง ปั จจุ บั น great e mperorin orderto subduethe mistaken notion of Phraya Cho mphu Bordi.In this event, Lord Buddha created Phra Weru wan’s cathedral,the great palace and he ordered King Sakkato be an envoy andinvited Phraya Cho mphu Bordito appear before hi m which he converted Buddhist monks to be court official and ordered one novice to shorten the distance for Phraya Cho mphu Bordi travelled s wiftly. After that, when he arrived, Lord Buddha gave a ser mon until Phraya Cho mphu Bordi had faithin Lord Buddha’s teaching as mentionedin “ Cho mphupati Sutta” whichisthe Suttathat Lord Buddha had sho wn many miracles. As afore mentioned, thisis an origin of believe that worshipping Buddhai magein attitude of being the great e mperor will be granted with ability to revered bad situation to a good one, ene my will beco me ally,including with advance ment on rank andjob. Then,life will meet only prosperity miraculously. M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 3 5

135

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 7: 3 4

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

�ต า น า น ป ร า ง ์ค กู่ แ ละ ค ว า ม ัศ ก ดิ ์ส ิ ท ธิ์ข อ ง “ ห ล ว ง ่พ อ ีส ห ล ว ง ่พ อ สา ” 136

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

(

).i n d d 1 3 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 2: 1 5

L E G E N D OF P R A N G K U A N D T H E H OLI N E S S OF “L U A N G P H O R SI A N D L U A N G P H O R S A”

W A T C H AI M O N G K OL ( BAN KU) วั ด ชั ย ม ง ค ล ( บ้ า น กู่ )

พระ ครู จารุ ธรรโ ม ภา ส ( ท อง พู ล เ ตชวโร)

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดชั ย มง ค ล ( บ้ า น กู่)

วั ดชั ย มง ค ล( ้บา น ่กู) ตั้งอ ่ยูเลข ที่ 74 ้บา น ่กู ห ่มู ที่ 1 ต�าบล ้บา น ่กู อ� าเ ภอ ยางสี สุ ราช

ัจง หวั ด ม หาสาร คา ม สัง กั ด ค ณะสง ์ฆ ม หา นิ กาย มีเ นื้ อ ที่ ทั้ง ห ม ด 1 9 ไร่ 1 งา น 2 7 ตารางวา สร้ างเ มื่ อวั น ที่ 2 9 พ ฤ ษ ภา ค ม พ. ศ. 2 4 4 3 โ ด ยชาว บ้ า น ดง บังแ ละ ห น องช� า จา ก การ น�าข อง นา ย มู ล มา ตร ม หารั ญ นา ยราชเส นา ม หารั ญ นา ยชิ นวง ษ์ ไช ยโ ก ไ ด้ อ พ ย พ มา ตั้ง ถิ่ นฐา น อ ยู่ บริเว ณ บ้ า น กู่เ มื่ อ ประ มา ณ ปี พ. ศ.2430

Wat Chai Mongkol ( Ban Ku) is located at 74 Ban Ku, village no.1, Ban Ku sub-district, Yang Si Surat district, Mahasarakha m province. It belongs to Maha Nikai clergy. The scale of this te mple’slandis 7.6 acres and 508 square meters. It was built on 29 May B.E.2443 by people of Dong Bang village and Nong Cha m village under the leadership of Mr. Mun mat Maharun, Mr. Ratchasena Maharun and Mr. Chinna wong Chaiyako who e migrated and settled do wn at Ban Ku area around B.E.2430.

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

(

).i n d d 1 3 7

137

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 2: 1 8

ต�า บล ้บานกู่ อยู่ ่ห างจาก ที่่ว าการอ�าเ ภอยางสี สุราช ท าง ทิ ศตะวั นออก เ ฉี ยงเ ห นื อ ระ ยะ ทาง ประ มาณ 1 0 ก ิโ ลเ ม ตร พ ื้ น ที่ ส่ ว นใ ห ญ่เ ป็ น ที่ ลุ่ ม ส ลั บ กั บ ี่ท ด อ น ชาว บ้ าน ส่ ว นใ ห ญ่ มี อ าชี พ ห ลั ก คื อ ท �า นา แ ละ อ าชี พเ สริ ม เ ลี้ ยง สั ตว์ ค้ าขาย รั บจ้ าง รั บราช การ เ ห ตุ ที่ ชื่ อ ้บานกู่ เ พราะ มี ปรางค์ ่กู (วิ าหร หร ือ เจ ดีย์ )ใ นสมั ยโ บร าณ ที่ ประ ดิ ษฐ าน พระ พุ ทธรู ป ป าง นาค ปร ก อ ยู่ บริเว ณ ที่ ตั้ง ห มู่ บ้ าน ซึ่ง เ ดิ มเ ป็ น ป่าด ง ดิ บ และ ปร างค์ กู่ ดัง ก ล่ าวสั น นิ ษฐ าน ว่ าน ่า จะ สร้ างขึ้ น ใ น ส มั ย ทวาราว ดี ต่ อ ม าเ มื่ อ มี ชาว บ้ าน ม าอ ยู่ อ าศั ยแ ละเ พิ่ มจ� า นว น ม ากขึ้ นไ ด้ ช่ ว ย กั น สร้ างวั ดขึ้ น ปร ะ จ� า ห มู่ บ้ าน โ ด ย นาย มู ล ม าตร ม ห ารั ญได้ บริ จ าคไว้เ พื่ อสร้างเส นาสนะ ชาวบ้ าน จึงเรี ยกว่ า “วั ด ้บาน ่กู” ส่ ว น ค� าว่ า “ชั ย มง ค ล” น่ าจะ ตั้ง ตาม น าม ส กุ ลข อง ค น ทั้ง 3 ผู้ร่ ว ม กั น ก่ อ ตั้ง

138

The reason why this area’s na meis Ban Ku because there was an ancient Prang Ku (te mple or pagoda) located at the sa me location where village was, and there was Buddhai magein attitude of Buddha sheltered by Naga Hood placed in Prang Ku. For merly, this area was tropical rain forest and the period of construction of this Prang Ku was occurred during Dvaravati period. After that, many people moved and settled do wn at this village,then,they decidedtojointly builtthelocalte mple which Mr. Mun mat Maharun had offered hislandto buildi mportant building ofthiste mple. That’s whylocals calledthiste mple “ Wat Ban ku”. Asforthe word “ Chai Mongkol” was likely na med after last na me of 3 founders who built this te mple. At present, Phra Khru Jaruthan mophat(Thongpool Techa waro)takes a position of abbot of this te mple. บั น ทึ ก

ล� ำ ดั บเ จ้ ำอ ำว ำสเ ท่ ำที่ ท ร ำบ น ำม 1. พระ อาจาร ย์ สิง ห์ 3. พระ อาจาร ย์ แ พง 5. พระ อาจาร ย์ ที 7. พระ อาจาร ย์ ท น 9. พระ อาจาร ย์ บั น 1 1. พระ อาจาร ย์ ส ม ศรี

2. พระ อาจาร ย์ ส อ น 4. พระ อาจาร ย์ ห นู 6. พระ อาจาร ย์ น้ อ ย 8. พระ อาจาร ย์ ถาวร 1 0. พระ อาจาร ย์โ ส ภา 1 2. พระ ครู จารุ ธรรโ ม ภา ส ( ท อง พู ล เ ตชวโร) เจ้ า อาวา สรู ป ปั จจุ บั น

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

(

).i n d d 1 3 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 2: 2 4

ประวั ติ ปราง ค์ กู่

จาก ค� า บ อ กเ ล่ าข อง ห ลวง พ่ อ พระ ครูโ ส ภ ณ ส ม น ากร เจ้าค ณะ ต� า บ ล บ้ าน กู่ เจ้ าอ าวาส วั ดโ น นรัง ห ลวง พ่ อ พระ ครู นิเ ท ศธรร มโ ก ศ ล เจ้าค ณะ ต� า บ ล ดงเ มื อง เจ้าอ าวาสวั ด ดงเ มื อง น้ อย แ ละ พระ อธิ กา ร บั วเรี ย น ป ั ญ ญา ส ีโ ห เจ้ าอ าวาส วั ด บ้ าน สว่ าง และ ผู้เ ฒ่ าผ ู้ แ ก่ ชา ว บ้ าน กู่ ห ล าย ๆ ค น เ ล่าว่ า พร ะ พ ุ ท ธรู ป ห ลวง พ่ อ ส ี ห ลวง พ่ อ ส า ที่ ประ ดิ ษฐ าน อ ย ู่ใ น ปรา ง ค์ กู่ นั้ น มี ต้ น ตะโ ก นาเ กิ ดขึ้ น ตรง ก ลาง กู่ มี ก้ อ น หิ น ศิ ล าแ ลงโ ผ ล่ พ้ น ดิ นขึ้ น มาครึ่ ง ก้ อ นเรี ยง ย าว ต่ อ กั น 3 - 4 ก้ อ น ภ าย ใ น กู่ มี ดิ น จ อ ม ป ลว กข นาด ใ ห ญ่ ไม่ มีใ คร ทร าบ ว่ าข้า ง ใ น กู่ใ ต้ ดิ น จ อ ม ป ลว กข นาดใ ห ญ่ นั้ นว่ ามี อะไร อ ยู่ เ พราะว่ าบริเว ณ ตรง นี้ ผ ู้ ค น ที่เ ดิ น ทา ง ผ่ านไ ป ผ่ าน ม าที่ ม ณ ฑ ลร้ อ ยเ อ็ ด ยุ ค ส มั ย นั้ น ป่ าดง ตรง นี้เรี ย กว่ า “ ดง กู่” เ ป็ นเ ส้ น ทาง จาก อ �าเ ภ อ พิ มา ย จัง หวั ด น ครร าช สี มา ไ ปยัง ม ณ ฑ ลร้ อยเ อ็ ด ซึ่ง ปั จจุ บั นเ ป็ นเ ส้ น ทา ง ยุ ทธ ศาส ตร์ เส้ น ท างส ายไ ห ม เส้ น ท างอ ารยธรร มใ นยุ ค ส มั ยโ บราณ ที่ ค น ส มั ย นี้ น่ าศึ ก ษ าแ ละเรี ย นรู้

ปู ช นี ยวั ต ถุ ที่ ส� าคั ญ ที่ ขุ ด พ บ ภา ยใ น ปราง ค์ กู่

1. พระ พุ ทธรู ป ห ลวง พ่ อ สี ม ี พุ ทธ ลั ก ษ ณะ ที่ง ดงา ม ม าก น ่า เกรง ขาม มี น าค ปร ก 7 เ ศียร ห น้ าตั ก กว้ าง 1 6 น ิ้ ว 2 เซ น ติเ ม ตร ส ูง 6 9 เซ น ติเ ม ตร จากแ ท่ น 8 4 เซ น ติเ ม ตร 2. พระ พุ ทธรู ป ห ลวง พ่ อ สา ม ี พุ ทธ ลั ก ษ ณ์ ที่ง ดงา มเช่ นเ ดี ยว กั น มี น าค ปร ก 5 เ ศี ยร เ ป็ น พระเ สี่ ยง ทาย อธิ ษฐาน มี ห น้ าตั ก กว้ าง 5 นิ้ ว 1 เ ซ น ติเ ม ตร ส ูง 3 5 เ ซ น ติเ ม ตร จ าก ฐ าน สู ง 4 1 เ ซ น ติเ ม ตร พระ พุ ทธรู ป ทั้ง 2 อง ค์ ม ี ควา มข ลัง คว าม ศั ก ดิ์ สิ ทธิ์ แ ละ มี อิ ทธิ ฤ ทธิ์ ป าฏิ ห าริ ย์ มาก History of Prang Ku According to the saying of Luang Phor Phra Khru Sopon Sa manakorn, Ban Ku sub-district monk dean, abbot of Non Rangte mple, Luang Phor Phra Khru Nithet Tha mkosol, Dong Mueang sub-district monk dean, abbot of Dong Mueang Noi, Phra Athikarn Buarien Panyasiho, abbot of Wat Ban Sa wang and many elders, aside fro m the Buddhai mage na med “Luang Phor Si Luang Phor Sa” that was placed in Prang Ku, there was Takona tree which gro wn at the middle of Prang Ku and fourlateritesthat half of all were cropped out andlined up orderly. Moreover,there was huge anthillinside Prang Kuthat nobody had kno wn whatis buried underthis anthill because people whotravelledfro m andto Roi Et province atthatti me called forest at this area “ Dong Ku”. This route was a route fro m Phi mai district, Nakhon Ratchasi ma provinceto Roi Et province whichtodayitisthe strategic route or silk road, the road of civilizationin ancient ti me that modern people should studyit. Significant sacre d o bjects which was discovere din the Prang Ku: 1. Luang Phor Si, the abundantly gorgeous and dignified Buddha i mage, sheltere d by seven-hea de d Naga hoo d. Scale of Na Tak is 16 inches an d 2 centi meters, 69 centi metersin height and 84 centi metersin height(bedincluded). ( Na Takislong measure of the Buddha statuein the posture of meditation) 2. Luang Phor Sa, this Bu d dhai mage also has gorgeous characteristic, sheltered byfive-headed Naga hood.Itis Buddhai magefor castinglots and praying to get fortune. Scale of Na Tak is 5 inches and 1 centi meter, 35 centi meters in height and 41 centi metersin height(bedincluded). Both Buddhai mages have magical po wer, holiness, abundantly supernatural and miraculous po wer. M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

(

).i n d d 1 3 9

139

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 4 2: 2 6

R E GI O N S

M AH A S AR AKH A M

พระ บร ม ธา ตุ นา ดู น @ อ� าเ ภ อ นา ดู น

สะ พา นไ ม้แ ก ด� า @ �อ าเ ภ อแ ก ด�า สะ พา นไ ม้เ ก่ าแ ก่ใ น บรร ยา กา ศแ บ บ ท้ อง ทุ่งเ พื่ อ สั ม ผั สข อง ก ลิ่ นไ อแ ห่ ง ควา มเ ป็ นชาว บ้ า น

ว น อุ ท ยา น

โ ก สั ม พี

@ อ.โ ก สุ ม พิ สั ย แ ห ล่ ง ท่ องเ ที่ ย วแ ละ พั ก ผ่ อ น ห ลา ย อ ย่ าง ทั้ ง แ ่กง ตา ด ลา นข่ อ ย ่บุง พรร ณไ ้ม ยื น ้ต นแ ละ ด อ กไ ้ม สั ตว์ ป่ า แ ละ ลิ งแ ส ม ีส ท อง ซึ่ ง มี ที่เ ดี ยวใ นโ ล ก 140

A ds

แ ก่งเ ลิงจา น

@ อ� าเ ภ อเ มื อง ม หา สา ม คา ม เ ป็ น อ่ างเ ก็ บ น�้าข นา ดใ ห ญ่ แ ห ล่งเ พาะ พั น ธุ์ ป ลา น�้ าจื ดใ ห้ ห ลา ย จั ง หวั ดใ น ภา ค อี สา น แ ก่ งเ ลิ ง จา น มี ทิ ว ทั ศ น์ สว ยงา ม ประชาช น นิ ย ม ไ ป พั ก ผ่ อ นเ ป็ น จ� านว น มา ก

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย II มU หา B Oสาร N RคาATมC H AT H A NI

.i n d d 1 4 0

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 0: 5 4: 3 0

อ�ำเภอในจังหวัดมหาสารคาม ประวั ติ ศ าสตร์

เมืองมหาสารคามถือว่าเป็นแหล่งโบราณคดีทสี่ ำ� คัญและยาวนานมาหลายร้อยปี เพราะได้พบหลักฐาน ทางโบราณคดีที่ ได้รับอิทธิพลทางพุทธศาสนาตั้งแต่สมัยคุปตะตอนปลายและปัลลวะของอินเดียผ่าน เมืองพุกามมาในรูปแบบของศิลปะสมัยทวารวดี เช่น บริเวณเมืองกันทรวิชยั (โคกพระ) และเมืองนครจ�ำปาศรี โดยพบหลักฐาน เป็นพระยืนกันทรวิชัย พระพิมพ์ดินเผา ตลอดทั้งพระบรมสารีริกธาตุ นอกจากนั้นแล้ว ยังได้รับอิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ผ่านทางชนชาติขอม ในรูปแบบสมัยลพบุรี เช่น กู่สันตรัตน์ กู่บ้านเขวา กู่บ้านแดง และกู่อื่น ๆ รวมไปจนถึงเทวรูปและเครื่องปั้นดินเผาของขอมอยู่ตามผิวดินทั่ว ๆ ไป ในจังหวัดมหาสารคาม

ที่ ตั้ ง และอาณาเขต จั ง หวั ด มหาสารคามตั้ ง อยู ่ บ ริ เ วณตอนกลางของภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ มีพื้นที่ประมาณ 5,300 ตารางกิโลเมตร (3,307,300 ไร่) ระยะทางห่างจากกรุงเทพฯ 475 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้ ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดขอนแก่น และจังหวัดกาฬสินธุ์ ทิศตะวันออก ติดต่อกับจังหวัดกาฬสินธุ์ และจังหวัด ร้อยเอ็ด ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดบุรีรัมย์ ทิ ศ ตะวั น ตก ติ ด ต่ อ กั บ จั ง หวั ด ขอนแก่ น และจั ง หวั ด บุรีรัมย์

SNAP IT &

WACTH

ส�ำนักงานพุทธศาสนาจังหวัดมหาสารคาม

UBON MAHA RATCHATHANI SARAKHAM I SBL บันทึกประเทศไทย

Ads

.indd 141

141

8/11/2561 10:48:52

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

W A T KL A N G วั ด ก ล า ง

“ PA N Y O S ETT O M A N UT S E S U : WI S D O M I S T H E M O ST P R E CI O U S F O R H U M A N KI N D” “ ป ญฺโ ญ เ ส ฎฺโ ฐ ม นุ ฺสเ ส ุส ปั ญ ญ า ป ระเ ส ริ ฐ ที ุส่ ดใ น ห มู่ ม นุ ษ ย์ ”

พระ ครู วา ปี มั ช ฌิ มา ภร ณ์

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า ค ณะ ต�าบ ล ห น องแ สง เข ต 3 เจ้ า อาวา สวั ด ก ลาง ัว ด ก ลาง ตั้งอ ู่ย ที่ ชุ มช น ห ลั กเ มื อง ห ่มู ที่ 2 ถ น น พิ ทั ก ์ษ นรา กร ต�าบล ห นองแสง อ� าเ ภอวา ีป ป ทุ ม จัง หวั ด ม หาสาร คา ม สัง กั ด ค ณะสง ์ฆ ม หา นิ กา ย ตั้งเ มื่ อ พ. ศ. 2411 ที่ ดิ น ตั้งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 5 ไร่ 1 งา น Wat Klang islocated at co m munity around city pillar whichits addressis village no.2, Phithak Narakorn Road, Nongsang sub-district, Wapipathu m district, Mahasarakha m province. It belongs to Maha Nikhai clergy and was established in B.E.2411. The scale of this te mple’slandis 2 acres and 400 square meters.

142

อา ณาเข ต

ิท ศเ ห นื อ จ ดชุ มช น ห ลั กเ มื อง ทิ ศใ ต้ ติ ด ห น องแ สง ทิ ศ ต ะวั น อ อ ก ติ ด ห น องแ สง ทิ ศ ต ะวั น ต ก ติ ดชุ มช น ห ลั กเ มื อง

Territory North -itis adjacent to co m munity around city pillar. South -adjoin Nongsang sub-district. East -adjoin Nongsang sub-district. West -itis adjacent to co m munity around city pillar.

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ด้ ว ย

อ ุโ บ ส ถ กว้ าง 1 6 เ ม ตร ยาว 3 6 เ ม ตร สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 2 4 ศา ลา การเ ปรี ย ญ 4 ห ลัง ห อ สว ด ม น ต์ 2 ห อ กุ ฏิ สง ฆ์ 3 ห ลัง โรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร ม 2 ห ลัง แ ละ ห้ อง น�้า 3 ห ลัง I mportant building of this te mple are as follo ws: Buddhist sanctuary, scale ofthis buildingis 16 metersin width and 36 meters in length, it was built in B.E.2524. Apart fro m that, there are 4 Ser mon halls, 2 chanting halls, 3 monk’s houses, 2 Phra Pariyatitha m schools and 3 toilets.

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 4 2

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 0: 1 1

การ บริ หารแ ละ การ ป ก คร อง

ีมเจ้ า อาวา สเ ท่ า ที่ ทรา บ นา ม คื อ รู ป ที่ 1 พระข่ า ต่ง พ. ศ. 2 4 1 1 – พ. ศ. 2 4 9 0 รู ป ที่ 2 พระเ ล้ า เ ก ต สโร พ. ศ. 2 4 9 0 – พ. ศ. 2 5 0 8 รู ป ที่ 3 พระเ ห ล่ า พ. ศ. 2 5 0 8 รู ป ที่ 4 พระ ห นู รู ป ที่ 5 พระ ม หา พิ ชั ย รู ป ที่ 6 พระ ท อง ด้ วง รู ป ที่ 7 พระ มง ค ล ปริ ยั ติ คุ ณ พ. ศ. 2 5 1 2 – พ. ศ. 2 5 6 0 รู ป ที่ 8 พระ ครู วา ปี มั ช ฌิ มา ภร ณ์ พ. ศ. 2 5 6 0 ถึง ปั จจุ บั น Ad ministration - Abbots who have been ad ministrated this te mple as far as evidence goes are as follo ws: First abbot - Phra Kha Tong B.E.2411 - 2490 Second abbot - Phra Lao Ketsaro B.E.2490 - 2508 Third abbot - Phra Lao B.E.2508 Fourth abbot - Phra Nu Fifth abbot - Phra Maha Phichai Sixth abbot - Phra Thong Duang Seventh abbot - Phra Mongk ol Pariyatkhun B.E.2512 - 2560 Eighth abbot - Phra Khru Wapi Matchi maphon B.E.2560 - no w.

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 4 3

143

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 0: 1 2

การ ศึ ก ษา มีโรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร ม แ ผ น กธรร ม เ ปิ ด ส อ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 1 4 โรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร ม แ ผ น ก บา ลี เ ปิ ด ส อ นเ มื่ อ พ. ศ. 2515 โรงเรี ย นวา ปี ค ณา นุ สร ณ์ วิ ท ยา วั ด ก ลาง สัง กั ด ก ลุ่ มโรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร ม แ ผ น ก สา มั ญ ศึ ก ษา ก ่ลุ ม ที่ 1 0 ก อง พุ ทธ ศา ส น ศึ ก ษา ส� านั กงา น พระ พุ ทธศาส นาแ ่หงชา ติ ก่ อ ตั้งโดย เจ้า คุ ณ พระ มง ค ล ปริ ยั ติ คุ ณ ( พร ห มา พร ห ฺ มจารี) อ ดี ตเจ้ า อาวา สวั ด ก ลาง อ ดี ต ที่ ปรึ ก ษาเจ้ า ค ณะ จัง หวั ด ม หา สาร คา ม ก่ อ ตั้งขึ้ นเ ป็ นโรงเรี ย น ที่ 2 0 ข อง ประเ ท ศใ น แ ผ น ก สา มั ญ ศึ ก ษา โ ด ยไ ด้ รั บ อ นุ ญา ตจั ด ตั้งเ มื่ อวั น ที่ 1 มิ ถุ นา ย น พ. ศ. 2 5 1 4 นโ ย บา ยข องโรงเรี ย น 1.เ พ ื่ อเ ปิ ดโ อ กา สใ ห้เ ยาวช น ที่ ด้ อ ยโ อ กา ส ทาง การ ศึ ก ษาไ ด้เข้ า รั บ การ ศึ ก ษา ต่ อใ นระ ดั บ มั ธ ย ม ศึ ก ษา ต อ น ต้ นจ น ถึง ต อ น ป ลา ยเ พื่ อ ควา ม ก้ าว ห น้ า ต่ อ ต นเ องแ ละ สัง ค ม 2.เ พื่ อ แ บ่ งเ บา ภาร ะ ข อง ผู้ ป ก คร อง ที่ ปร ะ ส บ ปั ญ หาใ น ด้ า น การเงิ น การงา น แ ละ การ ประ พ ฤ ติ ข อง บุ ตร ห ลา น 3.เ พ ื่ อ อ บร ม นิ สั ยข องเ ยาวช นใ ห้ มี ควา มรั บ ผิ ดช อ บ ต่ อ ห น้ า ที่ ข อง ต นเ องแ ละ สั ง ค ม อั นเ ป็ น พื้ นฐา น ต่ อ การ ป ก คร องใ นระ บ อ บ ประชาธิ ปไ ต ย 4.เ พ ื่ อ ส่งเ สริ มใ ห้เยาวช นรู้ จั กรั ก ษา ศา ส น ส ม บั ติ ส ภา พแว ด ล้ อ ม ข อง สัง ค มไ ท ย ต ล อ ดจ น ด� ารงไว้ ซึ่ง พระ พุ ทธ ศา ส นา ค �า ขวั ญข องโรงเรี ย น คื อ “ ค ณา นุ สร ณ์ ม ุ่ ง ปริ ยั ติ เพื่ อ ป ฏิ บั ติ ใ ห้ ป ฏิเว ธ”

144

E ducation - There are Phra Pariyatitha m School, Dhar ma studies department. The first teaching of this school was occurredin B.E.2514 and Pali studies depart ment which was startedin B.E.2515. W api Kananusorn Vittaya School, Wat Klang - This school belongs to group of Phra Pariyatitha m School, general education depart ment, group 10, Buddhist education division, National Office of Buddhis m. It was founded by Chao Khun Phra Mongkol Pariyatkhun( Phro m ma Phro m majari),for mer abbot of Wat Klang and for mer consultant of Mahasarakha m province monk dean.It was established as thet wentieth school of Thailand which belongedto general education depart ment. It was per mitted to establish on 1 June B.E.2514. School policies 1. To provide an opportunityto underprivileged youth who mlack opportunities on education bylet the m studyin secondary and high school education for their advance ment of the mselves and society. 2. Tolightentheload of parent who m encounterfinancial proble m, business proble m and the behaving of their children. 3. Toteach and guide childrenin orderto makethe m beco methe one who are responsibleforthe mselves and society whichisthefunda mental of ad ministration in de mocracy. 4. To support children. As a result,they will preserve and value ecclesiastical things and Thai social surroundingincluding with the preservation of Buddhis m. This school’s motto is “ Kananusorn focus on Dha m ma studies in order to practice and attain enlighten ment”.

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 4 4

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 0: 1 6

ห ลั ก สู ตร การเรี ย น การ ส อ น แ ผ น ก ธรร ม : นั กธรร มชั้ น ตรี โ ท เ อ ก แ ผ น ก บา ลี : ประโ ย ค 1- 2 ป.ธ. 1- 4 แ ผ น ก สา มั ญ ศึ ก ษา : ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษา ต อ น ต้ น ( ม. 1- ม. 3) ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษา ต อ น ป ลาย ( ม. 4- ม. 6) เป็ นโรงเรี ย น ป ฏิ รู ป การ ศึ ก ษา เข้ า สู่ ระ บ บ การ ศึ ก ษาใ ห ม่ โ ด ย ผ่ า น การรั บร อง แ ล ะ ปร ะเ มิ น คุ ณ ภา พ การ ศึ ก ษา จา ก ส� านั กงา น รั บร อง มา ตรฐา นแ ละ ประเ มิ น คุ ณ ภา พ การ ศึ ก ษา ( ส ม ศ.) ส� าหรั บ พระเ ณร ที่ ส นใ จเรี ย น ต่ อ ทางโรงเรี ย น มี ทุ น การ ศึ ก ษา ม อ บใ ห้ กั บ พระเ ณร ทุ กรู ปเรี ย น ฟรี เข้าศึ ก ษาต่ อใ นระดั บ มั ธย มต้ นจ นถึง มั ธย ม ปลาย พร้ อ มจั ด หา ที่ พั กใ ห้ สะ ดว ก ส บาย มี บริ การ ห้ อง ส มุ ดไว้ ศึ ก ษาข้ อ มู ล มีโ ครง การ จั ด ทั ศ น ศึ ก ษา ประ จ� าปี เรี ย น ดี มี ทุ นใ ห้เรี ย น ต่ อจ น จ บ ปริ ญ ญา ตรี ปร ัช ญาโรงเรี ย น : “ ป ญฺโ ญ เ ส ฎฺโฐ ม น ุ สฺเ ส สุ: ปั ญ ญา ประเ สร ิฐ ที่ สุ ดใ น ห มู่ ม นุ ษ ย์ ” เ อ ก ลั ก ษ ณ์ : ค ณา นุ สร ณ์ สร้ าง ค น ดี ศรี สั ง ค ม อ ั ต ลั ก ษ ณ์ : ส ว ด ม น ต์ ทุ กวั น ข ยั น ท� ากิ จ

Curriculu m D har ma studies depart ment : Three levels of Dha m ma scholar which are ele mentary, secondary and advancedlevel. Pali studies depart ment : Four grades of Buddhist theology which are first, second, third and fourth grade. General education depart ment: Secondary school( Seventh - Nint h grade) High school(Tenth – T welfth grade) This school has refor med its educational syste m to a ne w one by passing the certification and evaluation fro m Office for National Education Standards and Quality Assess ment ( O NE Q A). As for monk and novice who interested in further studying, there are scholarship for every monk and novice for studyingin secondary school up to high school which the tuition fee are freeincluding with co mfortable d welling,libraryforlearning, annualfieldtrip. Lastly, student who keep up an excellent acade mic perfor mance will be granted the scholarship until they graduated bachelor’s degree. S chool’s philosophy: “ Panyo Setto Manutsesu: Wisdo misthe most precious for hu mankind” School’s trait : Kananusorn make good person who make good thing for society. Characteristic : Chanting every day, doing duty diligently.

ิต ด ต่ อ ส อ บ ถ า มไ ด้ ที ่ พ ระ ค รู ว า ปี มั ช ฌิ ม า ภ ร ณ์ เ จ้ า อ า ว า ส วั ด ก ล า ง โ ท ร. 0 8 - 2 31 5 - 4 5 3 9 พ ระ ส มุ ห์ วี ระ ป ภ า กโ ร ผู้ ช่ ว ยเ จ้ า อ า ว า ส วั ด ก ล า ง โ ท ร. 0 9 - 8 2 0 7 - 2 3 3 7 ่ฝ า ย ธุ ร ก า ร โ ท ร. 0 - 4 3 7 9 - 91 5 9, 0 8 -1 2 6 2 -1 4 6 4 วั ด ก ล า ง โ ท ร. 0 - 4 3 7 9 - 9 3 5 7

contact us Phra Khru W api Matchi maphon, abbot of Wat Klang, tel. 08-2315-4539 Phra Sa mu weera Paphakaro, assistant abbot of Wat Klang,tel. 09-8207-2337 Ad ministration sector, tel. 0-4379-9159, 08-1262-1464 W at Klang, tel. 0-4379-9357

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 4 5

145

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 8: 0 0: 1 9

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด สุ ว ร ร ณ ัพ ต ร์ อ. ว า ีป ป ทุ ม

พระ อ ธิ การ ก� าธร ฐิ ต สีโ ล

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด สุ วรร ณ พั ตร์

ัว ด สุ วรร ณ พั ตร์ ตั้ ง อ ยู่เ ลข ที่ 2 5 4 ห มู่ 5 ต�าบ ล ห น องแ สง อ� าเ ภ อ วา ปี ป ทุ ม จัง หวั ด ม หา สาร คา ม สัง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ที่ ดิ น ที่ ตั้งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 5 ไร่ 3 งา น 2 ตารางวา ก่ อ ตั้งเ มื่ อ พ. ศ.2370 เ ดิ มชาว บ้ า นเรี ย กว่ า วั ด บ้ า น ด อ น บ ม โ ด ย มี ห ลวง พ่ อ ท องเ ป็ น ผู้ น� าชาว บ้ า น สร้ างวั ด แ ละไ ด้ ย้ า ย ส ถา น ที่ สร้ างวั ด มา 2 ครั้ งแ ล้ ว ส ถา น ที่ ตั้ ง ปั จจุ บั นเ ป็ นแ ห่ ง ที่ สา ม

146

อา ณาเข ต

ิท ศเ ห นื อ ประ มา ณ 2 เ ส้ น 1 0 วา จ ด ที่ นาข อง นายวั น ทิ ศใ ต้ ประ มา ณ 3 เ ส้ น จ ด ที่ ดิ นข อง นายวั นแ ละ ถ น น ทิ ศ ตะวั น อ อ ก ประ มา ณ 2 เส้ น 1 0 วา จด ที่ ดิ นของ นางอ�าคา, นาย สุ วรร ณ, นายจั น ทร์ แ ละ ถ น น ทิ ศ ตะวั น ต ก ประ มา ณ 2 เ ส้ น จ ด ถ น น สาธาร ณ ประโยช น์

อา คารเ ส นา ส นะ

ุอโ บ ส ถ กว้ าง 4 เ ม ตร ยาว 9 เ ม ตร ศา ลา การเ ปรี ย ญ กว้ าง 9 เ ม ตร ยาว 2 1 เ ม ตร กุ ฏิ สง ฆ์ จ�านว น 3 ห ลัง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 4 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 3 1: 1 7

การ บริ หารแ ละ การ ป ก คร อง

ีมเจ้าอาวา สเ ่ทา ที่ ทรา บ นา ม คื อ รู ป ที่ 1 พระกัง รู ป ที่ 2 พระกุ ล รู ป ที่ 3 พระชุ ย รู ป ที่ 4 พระ ส มุ ์หเ สาร์ รู ป ที่ 5 เจ้าอธิ การยอ ญา ณ สว�โร พ. ศ. 24 8 4– พ. ศ. 2 5 0 2 รู ป ที่ 6 เจ้าอธิ การธรร มา พ. ศ. 2 5 0 3 – พ. ศ. 2 5 0 8 รู ป ที่ 7 พระแก้ ว พ. ศ. 2 5 2 0– พ. ศ. 2 5 2 7 รู ป ที่ 8 พระ สุ ตั น รู ป ที่ 9 พระ ทองเ ลื่ อ ม รู ป ที่ 1 0 พระ ส ม พง ์ษ พุ ทธ ญาโ ณ แ ละเจ้าอาวา สรู ป ัป จจุ บั น พระอธิ การ ก�าธร ฐิ ต สีโ ล การ ศึ ก ษา มีโรงเรี ย น พระ ปริ ยั ติ ธรร มแ ผ น กธรร ม เ ิป ด ส อ นเ มื่ อ พ. ศ. 24 7 8 บั น ทึ ก

พุ ท ธ พ จ น์ เ ตื อ นใ จ “ ดู กร ภิ ก ษุ ทั้ ง ห ลา ย! ผ้ า ที่ ท อ ด้ ว ย ด้ า ยช นิ ดใ ด ช นิ ด ห นึ่ง ผ้ าข องชาว กา สี บั ณ ฑิ ต ก ล่ าวว่ าเ ลิ ศ กว่ า ผ้ า ที่ ท อ ด้ วย ด้ ายเ ห ล่ า นั้ น แ ม้ ฉั นใ ด กุ ศ ลธรร มเ ห ล่ าใ ด เ ห ่ล า ห นึ่ง ทั้ง ห ม ด นั้ น มี ควา มไ ่ม ประ มา ทเ ็ป น มู ล รว ม ลงใ น ควา มไ ่ม ประ มา ท ควา มไ ่ม ประ มา ท บั ณ ฑิ ตก ่ลาว ว่ าเ ลิ ศ กว่ า กุ ศ ลธรร มเ ห ล่ า นั้ น ฉั น นั้ น เ ห มื อ น กั น” (วั ต ถ สู ตร) M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 4 7

147

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 3 1: 2 4

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ดโ น น สี ล า พระ ม หา ศุ ภโช ค สุ ชาโ ต

ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ดโ น น สี ลา ัว ดโ น น สี ลา ตั้ง อ ่ยูเ ลข ที่ 98 ้บ า น ต�าแ ย ห ่มู ที่ 2 ต�าบ ลแ ค น อ� าเ ภ อวา ีป ป ทุ ม จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย ไ ด้ รั บ พระราช ทา น วิ สุ ง คา ม สี มาเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 5 3 ที่ ดิ น ตั้ งวั ด มีเ นื้ อ ที่ 8 ไร่ 5 ตารางวา มี ที่ ธร ณี สง ฆ์ จ� าน ว น 3 แ ป ลง เ นื้ อ ที่ 8 0 ไร่ ก่ อ ตั้ งเ มื่ อ พ. ศ. 2 4 1 8 เ ดิ มชาว บ้ า นเรี ย ก “วั ด บ้ า น ต�าแ ย” ตา มชื่ อ ห มู่ บ้ า น

148

มีเรื่ องเล่า ตั้งแ ่ต ่ก อ ตั้ง ห ่มู ้บา นไ ้ด มี ชี ปะขาว ที่ ศรั ทธาใ น พุ ทธศาส นา ึ่ซง ่ทา น บวชเ ็ป น พระ สง ์ฆ ที่ ้บา น ดงใ ห ่ญ แ ่ต ้ด วย มี อาการ อา พาธจึงจ� าใจ ้ต อง ลา สิ กขา มาเ พื่ อรั ก ษา ตั วแ ่ต ยัง คง ศรั ทธาใ นการ บวช อยู่ จึงถื อ ศี ล 8 ่นุงขาว ่ห มขาวรั ก ษา ศี ล มา ต ล อ ด เ ็ป น ้ผูเริ่ ม น� าพาชาว ้บา น ่ก อ ตั้งวั ดขึ้ น ด้ ว ย บริเว ณ นั้ น มีโ น น หิ น สี ขาว จึงเรี ย กว่ า “วั ดโ น น ศิ ลา” ต่ อ มาไ ด้ เ ป ลี่ ย นชื่ อวั ดใ ้หเ ็ป นไ ป ตา ม นา มแ ฝง ที่ ่ซ อ นรู ปแ ่หง ศี ลเข้าไ ปจึงเรี ย กว่า “วั ดโ น น สี ลา” โ ดย ค�าว่ า “ สี ลา” มีรา ก ศั พ ท์ มาจา ก ภา ษา บา ลี ว่ า สีเ ล หรื อ สี ล � อั นแ ป ลว่ า “ ศี ล” ห มาย ถึง หิ น ที่ ห นั ก นั่ นเ อง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 4 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 3 2: 3 6

อา คารเ ส นา ส นะ ประ ก อ บ ้ด วย โ บ ส ์ถ 1 ห ลัง, ห อ สว ด ม น ์ต สร้ าง เ มื่ อ พ. ศ. 2 5 1 4, กุ ฏิ สง ฆ์ จ�านว น 2 ห ลัง สร้ างเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 1 6, ้ห อง น�้ าสุ ขา 1 7 ห้ อง, ห อระ ฆัง, ห อ ก ล อง, ห้ อง ส มุ ด, ศา ลา พั ก ญา ติ, ห อรู ปเ ห มื อ น อ ดี ตเจ้ า อาวา ส, ศู นย์เ ด็ กวั ดโ น น สี ลา แ ละ โรง ครั ว

ล� าดั บเจ้ า อาวา ส

รู ป ที่ 1. พระ อธิ การ อิ น ทร์ อิ นฺ ทว �โ ส พ. ศ. 2 4 1 8 – พ. ศ. 2 4 3 0 รู ป ที่ 2. พระ อธิ การ ห ล้ า จ นฺ ทโชโ ต พ. ศ. 2 4 3 1 – พ. ศ. 2 4 4 5 รู ป ที่ 3. พระ อธิ การ คุ้ ย ยโ สธโร พ. ศ. 2 4 4 6 – พ. ศ. 2 4 6 0 รู ป ที่ 4. พระ อธิ การ กิ ฟ อธิ จิ ตฺโ ต พ. ศ. 2 4 6 1 – พ. ศ. 2 4 7 0 รู ป ที่ 5. พระ อธิ การแ ห ล่ อ ภโย พ. ศ. 2 4 7 1 – พ. ศ. 2 4 7 9 รู ป ที่ 6. พระ อธิ การ พร ม มา อ ติ ภ ทฺโ ท พ. ศ. 2 4 8 0 – พ. ศ. 2 4 8 8 รู ป ที่ 7. พระ ครู ประ กา ศ สารธรร ม พ. ศ. 2 4 8 9 – พ. ศ. 2 4 9 5 (* พระ อธิ การ บุ ญ มี จ นฺ ทร�สี ( บุ ญ มี แ ค นเ สาร์) รู ป ที่ 8. พระ อธิ การ ห ล้ า อ คฺ คธ มฺโ ม พ. ศ. 2 4 9 6 – พ. ศ. 2 4 9 9 รู ป ที่ 9. พระ ม หา สิง ห์ สี หเ ตโช พ. ศ. 2 5 0 0 – พ. ศ. 2 5 0 8 รู ป ที่ 1 0. พระ ม หา บุ ญเ ถิง อริโย พ. ศ. 2 5 0 9 – พ. ศ. 2 5 1 1 รู ป ที่ 1 1. พระ ครู คั ม ภีรธรรม นิเ ท ศ น์ พ. ศ. 2 5 1 2 – พ. ศ. 2 5 2 1 รู ป ที่ 1 2. พระ ครู สั น ติ สาร คุ ณ พ. ศ. 2 5 2 2 – พ. ศ. 2 5 5 3 รู ป ที่ 1 3. พระ ม หา ศุ ภโช ค สุ ชาโ ต พ. ศ. 2 5 5 4 – ปั จจุ บั น วั ดโ น น สี ลา มีโรงเรี ย น พร ะ ปริ ยั ติ ธรร มแ ผ น ก ธรร มแ ล ะ บา ลี เ ปิ ด ส อ นเ มื่ อ พ. ศ. 2 5 0 0 น�าโ ดย พระ ม หา สิง ห์ สี หเ ตโช เ ป็ นเจ้ า ส�านั ก ใ น ครั้ง นั้ น มี พระเ ณร ที่ ส นใจใ น การ ศึ ก ษาใ น ฝ่ ายธรร มแ ละ บา ลีเ ป็ น จ� านว น มา ก ปั จ จุ บั นวั ด มี พั นธ กิ จ ห ลา ย ด้ า น คื อ 1. จั ด การเรี ย น การ ส อ นใ ห้ กั บ นั กเรี ย น นั ก ศึ ก ษา ที่ มี ควา ม ส นใจใ น พระ พุ ทธ ศา ส นา 2.เ ปิ ด อ บร ม การ ป ฏิ บั ติ ธรร มใ นช่ วงเข้ า พรร ษา 3.ช่ วยเ ห ลื อชาว บ้ า น ที่เ ดื อ ดร้ อ น ตา มเ ห ตุ การ ณ์ ต่ าง ๆ ที่เ กิ ดขึ้ น ภา ยใ ต้ ข อ บเข ตข อง วิ นั ย สง ฆ์ 4. อ� านวย ควา ม สะ ดว กใ ห้ กั บชาว บ้ า นใ น ด้ า น การใช้ ส ถา น ที่เ พื่ อ การ ต่ าง ๆ

1 ชุ มช น 1 วั ด แ ห่ง บ้ า น ต� าแ ย

ชุ มช น บ้ า น ต�า แยเ ป็ นชุ มช น ห นึ่งใ น 1 7 ห มู่ บ้ า นข อง ต� าบ ลแ ค น อ� าเ ภ อวา ปี ป ทุ ม จัง หวั ด ม หา สาร คา ม มี จ�านว น ครั วเรื อ น ทั้ง สิ้ น 2 2 5 ครั วเรื อ น มี ลั ก ษ ณะ ภู มิ ประเ ท ศ เ ป็ น พื้ น ที่รา บ สูง ส ลั บ กั บ ที่รา บ ลุ่ ม พื้ น ที่ ส่ ว นใ ห ญ่เ ป็ น ที่ นา ลุ่ ม ส� าหรั บ ป ลู กข้ าว นา ปี แ ละ พื้ น ที่ สูงใช้ ป ลู ก พื ชเ ศร ษฐ กิ จ ประชา กรใ นชุ มช น บ้ า น ต� าแย นั บ ถื อ ศา ส นา พุ ทธ แ ละ ยั ง คงรั ก ษา ป ฏิ บั ติ ตา ม ปร ะเ พ ณี ฮี ต 1 2 เ ดื อ น เช่ น บุ ญ คู ณ ลา น, บุ ญข้าวจี่, บุ ญผะเวด, บุ ญสงกรา นต์, บุ ญซ� าฮะ, บุ ญ บั้งไ ฟ, บุ ญเข้า พรร ษา, บุ ญข้ าว ประ ดั บ ดิ น, บุ ญข้ าว สา ก, บุ ญ อ อ ก พรร ษา แ ละ บุ ญ กฐิ น เ ป็ น ต้ น เ มื่ อ กา ลเว ลา ผ่ า นไ ป งา น บุ ญ บาง อย่ าง หายไ ป แ ละ บาง ฮี ต ก็ไ ด้ น� ามา จั ด ท� ารว มเข้ า ด้ ว ย กั นเช่ น บุ ญ คู ณ ลา น, บุ ญข้ าว จี่ แ ล ะ บุ ญ ผะเว ด ใ นชุ มช น ้บา น ต� าแย นั้ น มี วั ด อยู่ จ� านว น 1 วั ด คื อวั ดโ น น สี ลา ที่ ชาว บ้ า นไ ด้ใช้เ ป็ น ที่ ประ ก อ บ พิ ธี กรร ม ทาง ศา ส นาแ ละ ท� าบุ ญใ น วาระ ต่ าง ๆ ซึ่ง น� าควา ม สุ ข สง บ มา สู่ ชุ มช นจ น ถึง ปั จจุ บั น M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 4 9

149

5/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 3 2: 4 3

HI S T O R Y O F B U D D HI S M บั น ทึ กเ ส้ น ทาง ธรร ม ห นุ น น� าชี วิ ต

วั ด ลั ฏ ฐิ วั น พระ ครู พิ ทั ก ษ์ ลั ฏ ฐิ วั น ( ค� า ป ลิ ว)

เจ้ า ค ณะ ต�าบ ล นาข่ า ด� ารง ต� าแ ห น่งเจ้ า อาวา สวั ด ลั ฏฐิ วั น ัว ด ลั ฏ ฐิ วั น ตั้ง อ ยู่ ที่ บ้ า น นาข่ า บ้ า น นาข่ า ต�าบ ล นาข่ า อ� าเ ภ อวา ปี ป ทุ ม จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม สั ง กั ด ค ณะ สง ฆ์ ม หา นิ กา ย

ที่ มาข อง ค� าว่ า นาข่ าเ มื อง ยั ค ฆ์

เริ่ ม ต้ นจา ก พระร ั ต นวง ษา( ท้ าว ค�า สิง ห์) พ ิจาร ณาเ ห็ นว่ า พ ื้ น ที่ เ มื อง สุ วรร ณ ภู มิ ม ี อา ณาเข ต กว้ างขวาง คร อ บ ค ลุ มไ ป ทั่ ว บริเว ณ อี สา น ต อ น ก ลาง การ ป ก คร อง ดู แ ล กระ ท� าไ ด้ ยา กเ พราะเ ป็ น พื้ น ที่ ป่ า ดง พงไ พร ส ม ควร ที่ จะ ตั้งเ มื่ อเ พื่ อ คว บ คุ ม ก� ากั บ บัง คั บ บั ญชา จึงไ ้ด าน�ควา มขึ้ น กรา บ บัง ค ม ทู ล พระ บา ท ส มเ ด็ จ พระจุ ลจ อ มเ ก ล้ าเจ้ า อยู่ หั ว รั ช กา ล ที่ 5 ข อย ก บ้ า นเ มื องเ สื อซึ่ง อ ยู่ ทาง ทิ ศ ตะวั น ต กเ ฉี ยงใ ต้ ข องเข ตแ ด นเ ป็ นเ มื องขึ้ น แ ละข อแ ต่ง ตั้ง ท้ าวขั ต ติ ยะ (ท้ าวเ ท ศ) บ ุ ตรชายเ ป็ นเจ้ าเ มื อง เพื่ อจั กไ ด้ ป ก คร อง ต่ าง พระเ น ตร พระ กรร ณ ใ น ห ลวงรั ช กา ล ที่ 5 ทรงโ ปร ดเ ก ล้ า ฯ พระราช ทา น ตา ม ที่ ข อไ ปโ ด ย พระราช ทา น นา มเ มื องเ สื อ นั้ นว่ าเ มื อง พยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ย และ พระราช ทา น นา มเจ้าเ มื องเ สื อว่า พ ระ ศรี สุ วรร ณวง ศา ( ท้ าวเ ท ศ) ใ น ปี พ. ศ. 2 4 2 2 แ ต่ ว่ า ท้ าวเ ท ศไ ด้ น�า ไ พร่ พ ลแ ละ คร อ บ ครั ว เดิ น ทางออกจากเ มื องสุวรร ณ ภู มิ ไปถึง ้บา น นาข่า ได้เ ห็ นชั ย ภู มิ อั นเ ห มาะส ม อุ ด ม ส ม บู ร ณ์ ดี ก ็ ลง ห ลั ก ปั กฐา น สร้ าง บ้ า นแ ปงเ มื อง ที่ บ้ า น บ้ า น นาข่ า หาไ ด้เ ดิ น ทางไ ป ที่ บ้ า นเ มื องเ สื อ ถา ม พระ บร มราชโ อง การไ ม่ ส ่ว นชื่ อ พยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ย ก็เรี ย ก สั้ น ๆ ตา ม ควา ม น ิย มข องชาว ้บา นว่าเ มื องยั ค ์ฆ โ ดย เ อาชื่ อ บ้ า น นาข่ าเ ดิ ม ที่ ตั้ง อยู่ นั้ น น�าห น้ า จึง มี นา มว่ า “นาข่ าเ มื องยั ค ฆ์” ด้ วย สาเ ห ตุ ดัง นี้ พระ ศรี สุ วรร ณวง ศา ( ้ท าวเ ท ศ) ไ ้ด ป ก คร อง ดูแ ล ้บ า นเ มื อง อยู่ ต ั้งแ ่ต พ. ศ. 2 4 2 2 จ น ถึง พ. ศ. 2 4 3 6 ก็ ถึงแ ก่ กรร ม เ มื อง สุ วรร ณ ภู มิ ก็ ข อแ ต่ง ตั้ง ท้ าวโ พธิราช( ท้ าวเ ดช) น้ องชายข ึ้ นเ ป็ นเจ้ าเ มื อง ต่ อจา ก พี่ ชาย รัช กา ล ที่ 5 จึง พระราช ทา นแ ต่ง ตั้ง ท้ าวเ ดชขึ้ นเ ป็ นเจ้ าเ มื อง พยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ย ค น ที่ 2 โ ดยใช้ ชื่ อ นา มเ ดิ ม คื อ พระ ศรี สุ วรร ณ วง ศา คร อง นาข่ าเ มื อง ยั ค ฆ์ มา ตั้ง แ ต่ ปี พ. ศ. 2 4 3 6 ัป จจุ บั น อ�าเ ภ อ พยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ยขึ้ น กั บจัง หวั ด ม หา สาร คา ม ถ้า หา ก น ั บ เวลาตั้งแต่เ ็ป น นาข่าเ มื องยั ค ์ฆ ก็ มี อายุราว 1 3 9 ปี ( พ.ศ. 24 2 2 – พ.ศ. 2 5 6 1) 150

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 5 0

7/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 1 0: 4 8

U NSEE N

“วิ หาร ค ต ห มื่ น ส มเ ด็ จ” วั ด ป่ า ห น องชา ด

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

.i n d d 1 5 1

151

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 7: 2 8: 0 4

ท่ อ งเ ที่ ย ว ท ำงใ จ 1 0 3 9 วั ด พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม

1 0 3 9 วั ด

ท่ องเ ที่ ย ว ทางใ จ

อ� ำเ ภ อเ มื อ ง ม ห ำส ำร ค ำม ัว ด อุ ทั ย ทิ ศ ชุ ม ช น อุ ทิ ศ ต� บ ล ต ล ด วั ดธั ญ ญ ว ส ต� บ ล ต ล ด วั ด ม ห ชั ย ต� บ ล ต ล ด วั ด น ควิ ชั ย ต� บ ล ต ล ด วั ด ท ่ เ ส ม บ้ น แ ม ด ต� บ ล ต ล ด วั ดโ พธิ ศ์ รี ชุ ม ช นโ พธิศ์ รี ต� บ ล ต ล ด วั ด ัป จ ฉิ ม ทั ศ น ์ ชุ ม ช น ัป จ ฉิ ม ทั ศ นื ต� บ ล ต ล ด วั ดเ ครื อวั ล ย สุ์ ทธ ว ส บ้ น ค อ้ ต� บ ล ต ล ด วั ด ส มั ค คี ชุ ม ช น ส มั ค คี ต� บ ล ต ล ด วั ด อ ภิ สิ ทธิ ์ ชุ ม ช น อ ภิ สิ ทธิ์ ต� บ ล ต ล ด วั ด ส อ่งเ ห นื อ ชุ ม ช น สอ่งเ ห นื อ ต� บ ล ต ล ด วั ด บู ร พ ร ม ชุ ม ช น สอ่งใ ต ้ ต� บ ล ต ล ด วั ด ป่ ศุ ภ มิ ตร สิ ทธ ร ม ต� บ ล ต ล ด วั ด ศรี สวั ส ดิ ์ชุ ม ช น ศรี สวั ส ดิ ์ ต� บ ล ต ล ด วั ด ประ ช บ� รุง(ธ) ต� บ ล ต ล ด วั ด ศรีเว ฬุ วั น บ้ นวังไ ผ ่ ห มู่ 7 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ดเ กิ ง้เ ห นื อ บ้นเ กิ ง้ ห มู ่ 6 ต� บ ลเ กิ ง้

พุ ทธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ นฐา น อาร ยธรร ม จั ง หวั ด ม หา สาร คา ม

M a h a S ar a k h a m

วั ดโ น น ตู ม บ้นโ น น ตู ม ห มู ่ 2 ต� บ ลเ กิ ง้

วั ด บ ้ น ดิ น ด� ( ดิ น ด� ) บ้ น ดิ น ด� ห มู ่ 1 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ดวัง ย ว(วัง ย วว รี) บ้ นวัง ย ว ห มู ่ 4 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด บู ร พ เ กิง้ใ ต้ บ้ นเ กิ ง้ ห มู ่ 5 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด ท ่ ประ ท ย บ้ น ท ่ ประ ท ย ห มู ่ 3 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด บึงวัง ย ว บ้ นวัง ย ว ห มู ่ 4 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด ห น องโ ด น บ้ น ห น องโ ด น ห มู ่ 1 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ดว ริ น ทร ว ส( ท ่ ตู มว ริ น ทร ์) บ ้ น ท ่ ตู ม ห มู ่ 9 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ด ท ่ ตู ม บ้ น ท ่ ตู ม ห มู ่ 3 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์บ ้ นโ ปโ ล ห มู ่ 4 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ด ด อ นเรื อ บ้ น ด อ นเรื อ ห มู ่ 6 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ด สุ ทธ ว ส ( สุ ทธ ว ส ห น อง ข ่ ) บ ้ น ห น อง ข ่ ห มู่ 5 ต� บ ล ท ่ ตู ม

152

วั ด กุ ดเวี ย น ( บ ้ น กุ ดเวี ย น) บ ้ น กุ ดเวี ย น ห มู ่ 2 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ด ป่ สโ ม สร บ้ น ท ่ ตู ม ห มู ่ 3 ต� บ ล ท ่ ตู ม วั ดเ ม น่ใ ห ญ ่ บ้ นเ ม น่ใ ห ญ ่ ห มู่ 4 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ด ห น องใ ห ญ ่ บ้ น ห น องใ ห ญ ่ ห มู่ 3 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ด ด อ น ตู ม บ้ น ด อ น ตู ม ห มู ่ 1 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ด สุ วรร ณ ว ส บ้ น ห น องจิ ก ห มู ่ 1 0 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ดโ พธิไ์ชย ร ม (โ พธิ ชั์ยย ร ม หัว ฝ ย) บ ้น หั ว ฝ ย ห มู ่ 12 ต� บ ลแก ง่เ ลิงจ น วั ด ท ่ ส อง ค อ น บ้ น ท ่ ส อง ค อ น ห มู ่ 1 2 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด ดงเ ค็ง บ้ น ดงเ ค็ง ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น

ัว ด ด อ น หั น บ้ น ด อ น หั น ห มู ่ 9 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด ห น อง กุงเ ก ่ บ้ น ห น อง กุงเ ต ่ ห มู ่ 2 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด หิ น ล ด บ้ น หิ น ล ด ห มู ่ 8 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด ขุ น พร ห ม ด� ริ( อุ ปร ช) บ ้ น อุ ปร ช ห มู ่ 3 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ดโ น น แ ต ้ บ้ น ด น น แ ต ้ ห มู่ 4 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด น อ้ ย ดวง สิ ทธิ บู ร พ ร ม บ ้ น ท ่ ส อง ค อ น วั ด บ ้ น ท ่ แร ่( ท่ แร ่คง ค ร ม) บ ้ น ท ่ แร ่ ห มู่ 5 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ด สั น ติ วั น บ้ น ท ่ ส อง ค อ น ห มู ่ 1 2 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ดใ ต แ้ วง น ่ ง บ้ น แวง น ่ ง ห มู ่ 1 ต� บ ล แวง น ่ ง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

1039

.i n d d 1 5 2

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 1: 4 3

T HEI MP O R TA N T TE MPLES M A H A S A R A K H A M

ัว ท ่ ง ม บ้ น ท ่ ง ม ห มู ่ 3 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ดเจริ ญ ผ ล บ้ น ห น องโ น ห มู ่ 1 ต� บ ล ห น องโ น วั ด บ ้น กุ ดแ ค น ห มู่ 2 ต� บ ล ห น องโ น วั ดเ ท พวิ ห ค บ้ น น น กเ ขี ย น ห มู ่ 4 ต� บ ล ห น องโ น วั ด ภู ดิ น บ้น ภู ดิ น ห มุ ่ 5 ต� บ ลโ คกก อ่ วั ด บ ้ นโ ค ก ก อ่ ห มุ่ 1 ต� บ ลโ ค ก ก อ่ วั ด ศิ ริ ชั ย ห มู่ 1 0 ต� บ ลโ ค ก อ่ วั ด ห น อง หิ น ห มู่ 3 ต� บ ลโ ค ก ก อ่ วั ด บ ้ น ส ม ศรี ห มู่ 7 ต� บ ลโ ค ก ก อ่ วั ด ห น องโจ ด ห มู่ 9 ต� บ ลโ ค ก ก อ่ วั ด ห น อง อี ด� ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องโ น วั ด ป่ รว่ มใจ (ธ) ห มู่ 13 ต� บลแวง น ่ง วั ด ป่ กุ ด ศรี ก ล ง (ธ) ห มู่ 1 6 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด พิ ทั ก ษ ส์ มั ค คี ห มู่ 7 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด ท ่ส� ร ญธรร ม ห มู่7 ต� บล ห ว้ ยแอง่ วั ด กุ ญ ชรว น ร ม ห มู่ 7 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น วั ด ป่ ท ่ ค อ้ (ธ) ห มู่ 1 4 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด ป่ ถ ว น ร ม ห มู่ 1 3 ต� บ ล ท ่ ส อง ค อ น

วั ดเ ห นื อ แวง น ่ ง บ้ น แวง น ่ ง ห มู ่ 8 �ต บ ล แวง น ่ ง วั ด ป่ ศิ ล ขั นธ วิ์เว ก (ธ) บ้ น หิ น ตั้ง ห มู ่ 7 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ด ห น องโ พ ด บ้ น ห น องโ พ ด ห มู ่ 1 0 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ด สว ่ ง ( สว่ งโ น นเ พ็ ก) บ้ นโ นเ พ็ ก ห มู ่ 1 4 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ดเ ก ่ น อ้ ย บ้ นเ ก ่ น อ้ ย ห มู ่ 3 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ดเ นรั ญ ชร บ้ นโ น น ม ว่ง ห มู ่ 1 5 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ด ป่ โ น น แ ทน่ (ธ) บ้ นโ น น แ ท น่ ต� บ ล แวง น ่ ง วั ด ด อ น บ ม บ้ น ด อ น บ ม ห มู ่ 6 ต� บ ล แ บ ล แวง น ่ ง วั ดเ ห นื อ ดง น อ้ ย บ้ น ดง น อ้ ย ห มู ่ 9 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ดใ ต ด้ง น อ้ ย บ้ น ดง น อ้ ย ห มู ่ 1 4 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ดโ น นเ ่ดื อ บ้ นโ น นเ ่ดื อ ห มู ่ 1 0 ต� บ ล แวง น ่ ง วั ดจั น ท ธิ ว ส( บ ้ นโ น น มี )้ บ ้ นโ น น มี ่ ห มู่ 2 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด ป ทุ มว น ร ม ( ห น อง บั ว) บ ้ น ห น อง บั ว ห มู ่ 4 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด ยุ วร ช( บ ้ นโ ค ก) บ้ นโ ค ก ห มู ่ 3 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด บั ว ค อ้( บ ้ น บั ว ค อ้) บ้ น บั ว ค อ้ ห มู ่ 1 ต� บ ล บั ว ค อ้

วั ด ห น อง คู ณ ( บ้ น ห น อง คู ณ) บ ้ น ห น อง คู ณ ห มู ่ 7 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด ห น อง ค อ้ บ ้ น ห น อง ค อ้ ห มู ่ 5 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ดโ พธิ ศ์ รี บ ้ น ติ ว้ บ้ น ติ ว้ ห มู ่ 2 4 ต� บ ลเ ขว วั ดร ษ ฎร ์ป ระ ดิ ษฐ ์ บ้ น ด อ น ดู ่ ห มู ่ 2 ต� บ ลเ ขว วั ด ศรี ช ม พู( สี ช ม พู ห น อง ่ตื น) บ ้ น ห น อง ่ตื น ห มู ่ 7 ต� บ ลเ ขว วั ด ปร ง คกู์ ่ บ้ นเ ขว ห มู่ 1 7 ต� บ ลเ ขว วั ด บ ้น หั น บ้น หั น ห มู ่ 9 ต� บ ลเขว วั ด บ ้น ห มี บ้น ห มี ห มู ่ 8 ต� บ ลเขว วั ดโ พธิ ศ์ รีเ ชี ยงเ หี ย น บ้ นเ ชี ยงเ หี ย น ห มู ่ 3 ต� บ ลเ ขว วั ด บู ร พร ร ม บ้ นเ ขว ใ ห ญ ่ ห มู ่ 1 3 ต� บ ลเ ขว วั ดโ พธิ ส์ ระ แ ก ว้ บ้ น สงเ ป ลื อ ย ห มู ่ 9 ต� บ ลเ ขว วั ด บ ้ นเ อี ย ด บ้ นเ อี ย ด ห มู ่ 5 ต� บ ลเ ขว วั ดใ ห ม ขุ่ นเ ขว บ้ นเ ขว ห มู่ 1 7 ต� บ ลเ ขว วั ด ปร มั ย ยิ ก ว ส บ้ น ห ม อ้ ห มู ่ 1 1 ต� บ ลเ ขว วั ดโ พธิ ศ์ รี ห น อง คู ( บ้ น ห น อง คู) บ ้ น ห น อง คู ห มู ่ 3 ต� บ ล ห น อง ป ลิง วั ดโ พธิ ศ์ รี ห น อง คู ( บ้ น ห น อง คู) บ ้ น ห น อง คู ห มู ่ 6 ต� บ ล ห น อง ป ลิง

ัว ด พุ ทธว น ร ม บ้ นวัง น �เ ยน้ ห มู ่ 1 4 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ด ด อ น พั ฒ น ร ม บ้ น ด อ นโ ด ห มู ่ 9 ต� บ ล แ ก ง่เ ลิงจ น วั ด ป่ บุ ญ ญ ภิ บ ล (ธ) บ ้ นโ น น ตู ม ห มู ่ 2 ต� บ ลเ กิ ง้ วั ดจั น ทร ว ส บ้ น น แ พง ห มู ่ 2 ต� บ ล ห ้ว ย แ อ ่ง วั ด ป่ โ ค ก พั ม น สร ม(ธ) บ ้ นโ ค ก ห มู ่ 3 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด ด ค ก ล ่ ห มู่ 5 ต� บ ล ห ้ว ย แ อ ่ง วั ด บ ้น ห นองแสง ห มู่ 6 ต� บลโ คกก อ่ วั ด อุ ท กวร ร ม ห มู่ 9 ต� บ ลแวง น ่ง วั ดจั น ทร ร ม บ้ น สว น อ ้อ ย ห มู ่ 8 ต� บ ล บั ว ค อ้ วั ด ป่ โ ส ม ภ ส(ธ) บ้ น หั ว ห น อง ห มู ่ 8 ต� บ ล ด อ น หว ่ น วั ด ห น อง หว ย ห มู่ 9 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด สว ่ ง บ้ นจ� นั ก ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง ป ลิง วั ด ป่ เ ช ตวั น สั น ติ สิ ริ ธรร ม ห มู ่ 6 ต� บ ล แวง น ่ ง

ัว ด หั ว น ค� บ้ น หั ว น ค� ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง ป ลิง วั ดโ ค ก สี ( บ ้ นโ ค ก สี) บ้ นโ ค ก สี ห มู ่ 5 ต� บ ล ห น อง ป ลิง ส ถ น สงเ คร ะ หค์ นชร (ธ) บ้นโ ค ก สี ห มู ่ 5 ต� บ ล ห น อง ป ลิง วั ดจั น ทร ว ส(จั น ทร ว ส อ ้อ ย ช ้ ง) บ ้ น อ ้อ ย ช ้ ง ห มู ่ 7 ต� บ ล ท ่ ตู ม

วั ด บ ้นโ ด บ้นโ ด ห มู ่ 3 ต� บ ล ห ว้ ยแ อ ง่

วั ด ท ่ ง ม บ้ น ท ่ ง ม ห มู ่ 4 �ต บ ล ห ้ว ย แ อ ่ง วั ด ด อ นไ ฮ บ้ น ด อ นไ ฮ ห มู ่ 1 ต� บ ล ห ้ว ย แ อ ่ง วั ด ป่ บุ ป ผ ร ม บ้ น หั ว ห น อง ห มู ่ 8 ต� บ ล ด อ น หว ่ น วั ดโ พธิ ศ์ รี จิ น ร ม บ้ น ด อ น หว ่ น ห มู ่ 7 ต� บ ล ด อ น หว ่ น วั ด ห น อง ห ล ม่( ศรี บุ ญเรื อง) บ ้น ห นอง หล ม่ ห มู ่ 3 ต� บล ดอ น หว ่น วั ดเ ห ล ่ ห น ด บ้ นเ ห ล ่ ห น ด ห มู ่ 1 ต� บ ล ด อ น หว ่ น วั ดโ พธิ ศ์ รี บ ้ น ล ด บ้ น ล ด ห มู ่ 1 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด อั ม พวั น( อั ม พวั น บ ้ น ม ว่ง) บ ้ น ม ว่ง ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด แ สง สว ่ ง บุง่ ค ล้ บ้ น บุ ง่ ค ล้ ห มู ่ 1 1 ต� บ ล ล ด พั ฒ น วั ด กุ ด ซุ ย บ้ ย กุ ด ซุ ย ห มู ่ 8 ต� บ ล ล ด พั ฒ น

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

1039

.i n d d 1 5 3

153

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 1: 4 7

ท่ อ งเ ที่ ย ว ท ำงใ จ 1 0 3 9 วั ด พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม

อ� ำเ ภ อโ ก สุ ม พิ สั ย วั ด บ ้ นเ ขว ห มู่ 8 ต� บ ลเ ห ล ่ ัว ดโ พธิ ศ์ รี นว ล บ้ นเ ห ล ่ ห มู่ 2 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด ย ง สิ นไ ช ย ห มู่ 3 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด บ ้ น แ ท น่ ห มู่ 1 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด ห น อง แ ค น ห มู่ 4 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด ท อง มง ค ล ห มู่ 1 ต� บ ล แ ห ่ใ ต ้ วั ด สว ่ ง ชั ย ศรี ห มู่ 1 0 ต� บ ล แ ห ่ใ ต ้ วั ด ช นะไ พรี ห มู่ 6 ต� บ ล แ ห ่ใ ต ้ วั ด อั ม พวั น ห มู่ 1 3 ต� บ ล แ ห ่ใ ต ้ วั ด อิ น ทรวิ ชั ย ห มู่ 7 ต� บ ล แ ห ่ใ ต ้ วั ดจั น ท อุ ทั ย ห มู่ 1 ต� บ ลเ ่ขื อ น วั ด ทร ย ค� ห มู่ 5 ต� บ ลเ ่ขื อ น วั ดธ ตุโ น น น คร ห มู่ 1 5 ต� บ ล แ พง วั ด ห น อง แวง ห มู่ 2 ต� บ ล แ พง วั ดโ พธืเ ห นื อ ห มู่ 3 ต� บ ล แ พง วั ดไ ช ย ประ สิ ทธิ ์ ห มู่ 1 ต� บ ล แ พง วั ด ชั ย มง ค ล ห มู่ 1 3 ต� บ ล แ พง วั ด อั ม พว น ร ม ห มู่ 6 ต� บ ล แ พง วั ดเ ท พรัง สรร ค ์ ห มู่ 7 ต� บ ล แ พง วั ด ศรี สว ่ง มว่ง น อ้ ย ห มู่ 5 ต� บ ลแ พง วั ด ป่ ส มั ค คี ธรร ม ห มู่ 11 ต� บ ลแ พง วั ด สระ ท อง ห มู่ 2 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ชั ย ภ ษิ ต ห มู่ 5 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ศรี อรั ญ ญ ว ส ห มู่ 6 ต� บ ลเขว ไร่ วั ดโ น น พ ย อ ม ห มู ่ 7 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ศรี บุ ญเรื อง ห มู่ 9 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดเ ท พ ประ ดิ ษฐ ์ ห มู่ 1 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดโ น นร ษี ห มู่ 4 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดวัง กุง ห มู่ 8 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ต ลเรื อง ห มู ่ 1 0 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดโ น น ภ ษี บ้ น ห น อง สระ พัง ห มู ่ 1 5 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ม ว่งใ ห ญ ่ ห มู่ 6 ต� บ ลโ พ นง ม วั ดโ พธิ ศ์ รี ธ ร ม บ้ นโ น นง ม ห มู ่ 1 ต� บ ลโ พ นง ม วั ดวุ ฒิ วร ร ม บ้ นโ พ น สว ่ ง ห มู ่ 3 ต� บ ลโ พ นง ม วั ด สระ แ ก ว้ บ้ น ด อ น น อ้ ย ห มู ่ 5 ต� บ ลโ พ นง ม วั ดเ ก ่ บ ้ นโ พ นง ม ห ูม่ 1 2 ต� บ ลโ พ นง ม วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ บ้ น ด อ นจ� ป ห มู ่ 7 ต� บ ลโ พ นง ม วั ด สุ วรร ณ ว ส บ้ นวัง ย ว ห มู ่ 1 ต� บ ลวัง ย ว วั ด ด อ น ก ล ง ห มู่ 1 2 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ดโ พธิ ก์ ล ง บ้ น บะ ห ลวง ห มู ่ 4 ต� บ ล ด อ น ก ล ง

154

วั ดโ น น ทั น ห มู่ 1 1 ต� บ ล ด อ น ก ล ง ัว ด สุ ทธ ว ส บ้ น ห น องไร ่ ห มู่ 5 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ด สระ บั ว ท อง บ้ น ห น องโ น ห มู ่ 2 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ด มง ค ล ชั ย ศรี บ้ น ย งใ ห ญ ่ ห มู่ 5 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ด ชั ย สิ ทธิ ์ บ้ น ผั ก ห น อ ก ห มู ่ 6 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ด ชั ย มง ค ล บ้ น ย ง นอ้ ย ห มู ่ 2 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ด ศรี ชุ ม พร บ้ น ย ง นอ้ ย ห มู ่ 1 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ด ศรีโ ส ภ ณ บ ้ น ด น น น ก ห อ ห มู ่ 7 ย ง นอ้ ย วั ดธรร มรัง ษี บ้ น ด อ น สุ ริเ ย ศ ห มู ่ 8 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ด บ ้ น ทั น ห มู่ 1 1 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด ห น อง ห ญ ้ ม ้ ห มู่ 3 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด ห น อง แวงใ ต ้ บ้ น ห น อง แวง ห มู ่ 6 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ดโ ค ก ม ก ม ย บ้ น สว น ก ล ว้ ย ห มู ่ 4 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก

วั ด ห น องเ ห ล็ ก ห มู่ 14 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก

วั ดโ น น สูง ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก ัว ดโ น น สะ อ ด ห มู่ 1 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ดโ ค ก สี ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด ดู เ่ ห นื อ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก

ัว ด น ล อ้ ม ห มู่ 9 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด ข อ นจิ ก ห มู่ 2 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด สว นก ล ว้ ย ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด ก ล งโ ก สุ ม บ้ น คุ ม้ ก ล ง ห มู ่ 1 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด สัง ข ท์ องวร ร ม ห มู่ 3 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ดใ ต โ้ ก สุ ม ห มู่ 1 1 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด ด อ ย ก ล อ ย ห มู่ 6 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด ห น อง ย ง ห มู่ 7 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด ท ่ ง ม ห มู่ 1 4 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด คุ ยโ พธิ ์ ห มู่ 1 5 ต� บ ล หวั ขว ง วั ดโ ช ค ชั ยวร ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด ศรี สุ ข ห มู่ 5 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด ดงรัง(ธ) ห มู่ 1 2 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ดแก ง่โก สุ ม(ธ) ห มู1่ 6 ต� บ ล หั วขว ง วั ดเ ก ะ แ กว้โ ก สุ ม(ธ) ห มู่ 1 0 ต� บ ล หั ว ขว ง วั ด แ ห ่เ ห นื อ ห มู ่ 8 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด ห น อง บ อ น หู่ 1 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด หั ว ห น อง ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด มง ค ลเ ท พ ประ สิ ทธิ ์ บ้ นโ น น สัง ข ์ ห มู ่ 4 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด ท ่ เ ่ดื อ ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด แจ ้งใ ห ญ ่ ห มู่ 3 ต� บ ล แ ก ง้ แ ก วั ด ห น อง กุง น อ้ ย ห มู่ 7 ต� บ ล แ ก ง้ แ ก วั ด ขิง แ คง ห มู่ 5 ต� บ ล แ ก ง้ แ ก วั ด หั ว ขั ว ห มู่ 8 ต� บ ล แ ก ง้ แ ก วั ดเ ชี ยง ส ง่ ห มู่ 8 ต� บ ลเ ลิงใ ต ้ วั ดน �จ ้อ ย ห มู่ 9 ต� บ ลเ ลิงใ ต ้

ัว ด บ ้ นเ ลิงใ ต ้ ห มู่ 3 ต� บ ลเ ลิงใ ต ้ วั ดเ ลิง บั ว ห มู่ 4 ต� บ ลเ ลิงใ ต ้ วั ด แ สง สุ วรร ณ ห มู่ 7 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด ส� โรงวร ร ม ห มู ่ 1 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด สว ่ ง นิ ค ม ห มู่ 5 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด สุ วรร ณ คง ค ห มู่ 3 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด สุ วรร ณ มั ด ฉ ห มู่ 2 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ดวังจ น ห มู่ 6 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ด หิ น แ ห ่ ห มู่ 8 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ด ทิ พโ ส ต ห มู่ 4 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ดวัง แ ค น ห มู่ 1 1 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ด สว ่ ง ศรี วิ ลั ย ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด สะ อ ด น คร ชั ย ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดจั น ทร ร ม ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด สุ คั น ร ม ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดจั น ทรัง ษี ห มุ่ 2 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด สุ วรรร ร ม ห มู่ 10 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดเก ษ มสุ ข ร ม ห มู่ 3 ต� บล ห นอง บัว วั ด ห น อง กุง ห มุ่ 9 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ศ ล ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ห ญ ้ ข ว ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดเ ห ล ่ โ พธิ์ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดโ คก สว ่ง ห มู่ 13 ต� บ ล ห น องเ ห ล็ ก วั ด อรั ญ ญิ ก ร ม ห มู่ 4 ต� บ ลเขว ไร่

วั ดใ ห ม ห่ น องเ ห นื อ ห มู่ 4 ต� บ ล แ พง ัว ด พร มเ สรี ห มู่ 1 6 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดโ น น ภ ษี ห มู่ 1 5 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ป่ ส รธรร ม ห มู่ 6 ต� บ ล แ พง วั ด ด อ น ตู ม ห มู่ 5 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด ป่ ย ง หั ว ช้ ง(ธ) ห มู่ 1 2 ต� บ ล ย ง นอ้ ย วั ดแสง ทองสุ ทธ ว ส ห มู่ 8 ต� บลแ พง วั ดเ ท พ นิ มิ ต ห มู่ 4 ต� บ ล แ ก ง้ แ ก วั ดโ น น สูง ห มู่ 3 ต� บ ล ด อ น ก ล ง วั ดโ น น สะ อ ด ห มู่ 3 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ด ป่ บะ ห ลวง(ธ) ห มู่ 4 ต� บ ลวัง ย ว วั ด ป่ ห น อง ห มู(ธ) ห มุ่ 12 ต� บ ลแ พง วั ด ป่ ภู ดิ น(ธ) ห มู่ 7 ต� บ ลเ ห ล ่ วั ด แ สง อรุ ณ ห มู่ 6 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด พร สุ ริ ว น ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง วั ด สว ่ ง ส มั ค คี ธรร ม บ้ น ข อ น ขว ้ ง ห มู ่ 3 ต� บ ลวัง ย ว วั ด ป่ ช ยวั น บ้ น ห น อง สวรร ค ์ ห มู ่ 2 ต� บ ล ห น อง กุง สวรร ค ์ วั ด สี แ สง สิง ห ์มี พร บ้ น ห น อง สิ ม ห มู ่ 1 1 ต� บ ลเ ขว ไร่ วั ดไ ตร มิ ตรว น ร ม บ้ นเ ห ล ่ ย ว ห มู ่ 5 ต� บ ล ห น อง บ อ น วั ด ป่ อุ ด มธรร ม(ธ) บ้นโ น นข อ น ท อย ห มู ่ 1 ต� บ ลเ ลิงใ ต ้ วั ด ท องรั ต น ร ม บ้ น ห น อง บั วเรี ย น ห มู ่ 8 ต� บ ล ย ง ท่ แจ ้ง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

1039

.i n d d 1 5 4

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 1: 4 9

T HEI MP O R TA N T TE MPLES C H AC H OE N G S A O

T HEI MP O R TA N T TE MPLES M A H A S A R A K H A M

อ� ำเ ภ อ แ ก ด� ำ

อ� ำเ ภ อ พ ยั ค ฆ ภู มิ พิ สั ย

วั ด ท อง น พ คุ ณ ( ห ม ก ค� ) ห มู่ 7

ต� บ ล แ ก ด�

ัว ด ด ว ดึง ษ แ์ ก ด� ห มู่ 1 ต� บ ล แ ก ด� วั ดเ ห ล ่ จั น ห มู่ 1 1 ต� บ ล แ ก ด� วั ด ห น องเจริ ญ ห มู่ 9 ต� บ ล แ ก ด� วั ด หั ว ขั ว ห มู่ 4 ต� บ ล แ ก ด� วั ด ห น องไ ผ ่ ห มู่ 6 ต� บ ล แ ก ด� วั ดโ พธิ ศ์ รี แ ก ด� ห มู่ 3 ต� บ ล แ ก ด� วั ด น ภู ห มู่ 8 ต� บ ล แ ก ด� วั ดเ ก ษ บุ รี ด อ น ก อ่ ห มู่ 6 ต� บ ลวัง แ สง วั ดโ ค ก ก ล ง ห มู่ 1 1 ต� บ ลวัง แ สง วั ดร ช พ ฤ ก ษ สิ์ง ขร ห มู่ 1 7 ต� บ ลวัง แ สง

ัว ด ศิ ริ บุ รี วัง แ สง ห มู่ 1 ต� บ ลวัง แ สง วั ด บู ร พ ห น อง บั ว ห มู่ 7 ต� บ ลวัง แ สง วั ด อรั ญ ญิ ก ว ส(ธ) ห มู่ 4 ต� บ ลวัง แ สง วั ด ห น อง กุง ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดโ ค กไร ่ ห มู่ 2 ต บ ล ห น อง กุง วั ดโ พ น ละ อ อ ม ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ค� มะ ม ย ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดโ พ น สว ง ห มู่ 1 2 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดน �เ ทีย่ง ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ห น อง บั ว ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดโ ส ก แ ดง ห มู ่ 5 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ด ห น องไ ผ ่ ห มู่ 8 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ดโ น น ภิ บ ล ห มู่ 1 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ด น คู น ห มู่ 3 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ดโ น น ส� ร ญ ส ถิ ต ย ์

วั ด ส� โรง( บ้ น ส� โรง) ห มู ่ 1 1 ต� บ ลเ ม็ ก ด�

วั ดเ ม็ ก ด� ( ก ล งเ ม็ ก ด� ) ห มู ่ 6 ต� บ ลเ ม็ ก ด�

วั ด ต ล อ ก( บ ้ น ต ล อ ก) ห มู ่ 5 ต� บ ลเ ม็ ก ด�

วั ด สว น ต ล บ ้ น แ ก น่ ท ้ ว( แ ก น่ ท ้ ว) ห มู ่ 2 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ด บ ้ นเ ห ล ่ ห มู่ 3 ต� บ ลเ ม ก้ ด� วั ด บู ระ พ ห มู่ 4 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ด สว ่ งวร ร ม ห มู่ 8 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ด หั ว ช ้ ง ห มู่ 1 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ด ท ่ ชั ย ศรี ห มู่ 1 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ท อง น พ คุ ณ ห มู่ 3 ต� บ ล ปะ ห ล น

วั ด ห น อง ห ้ ง( บ้ น ห น อง ห ้ ง) ห มู ่ 3 ต� บ ล ปะ ห ล น

วั ด พ ยั ค ฆ ภู มิ ว น ร ม ห มู ่ 1 ต� บ ล ปะ ห ล น วั ดโ พธิ ชั์ ย นิ มิ ต ห มู่ 8 ต� บ ล ปะ ห ล น วั ดโ น นเ มื อง ห มู่ 1 2 ต� บ ล ปะ ห ล น

วั ดร ษ ฎร ์ป ระ ช ส มั ค คี

ห มู ่ 1 1 ต� บ ล ปะ ห ล น วั ด ด อ น ห ลี ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง บั ว แ ก ว้

วั ด ส อง ห ้อง( บ ้ น ส อง ห ้อง) ห มู ่ 7 ต� บ ล ห น อง บั ว แ ก ว้

ัว ด ห น อง บั ว น อ้ ย ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด ห น อง บั ว แ ก ว้ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดเ ก ่ น อ้ ย ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด สระ แ ค นใ ต ้ ห มู่ 3 ต� บ ลร ษ ฎร ์ วั ด สระธ ตุ ห มู่ 6 ต� บ ล น สี นว ล วั ดโ พธิ ท์ อง ห มู่ 2 ต� บ ล น สี นว ล วั ด บู ร ณะ อ เ ข ต ห มู่ 3 ต� บ ล น สี นว ล วั ด มะ ช ม ห มู่ 5 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ดง ศิ ล ( ดง สี ล ) ห มู่ 7 ต� บ ล น สี นว ล วั ด อุ ทั ย ทิ ศ ห มู่ 4 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ดง บ ก ห มู่ 1 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ห น อง แ ก( บ ้ น ห น อง แ ก) ห มู ่ 9 ต� บ ล น สี นว ล วั ด ทุ ง่เ มื องเ ต ห มู่ 1 2 ต� บ ลเ มื องเ ต วั ด สง ่ ส มั ค คี ห มู่ 2 ต� บ ล น งเ ต วั ด สว ่ ง อ รู ณ ห มู่ 9 ต� บ ลเ มื องเ ต

วั ดโ น นจ น(โ พธิ ศ์ รี น ครร ม)

ห มู ่ 7 ต� บ ล ล น สะ แ ก วั ด ห น อง แ ก ห มู่ 5 ต� บ ล ล น สะ แ ก วั ดร ษ ฎร ์เ จริ ญ ห มู่ 8 ต� บ ล ล น สะ แ ก

วั ด ห น อง ย ง( บ้ น ห น อง ย ง)

ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ล น สะ แ ก วั ด ห น องไ ผ ่ ห มู่ 2 ต� บ ล ล น สะ แ ก

วั ด ห น อง ผื อ ( บ ้ น ห น อง ผื อ)

ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ดรั ต น ม นิ ต ย ์ ห มู่ 6 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ดโ ส ม นั ส ห มู่ 4 ต� บ ล ก ้ม ปู

ัว ดร ษ ฎร ์ป ระ ดิ ษฐ ์ ห มู่ 8 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ดร ษ ฎร ์บู ร ณะ ห มู่ 8 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ดโ พธิ ชั์ ย ห มู่ 3 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ห น อง ต เ ต็ น ห มู่ 8 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด อรั ญ ญิ ก ว ส ห มู่ 9 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ดง บ ก(ธ) ห มู่ 1 ต� บ ล ภ ร แ อ น่ วั ด ด อ น ห มี( บ ้ น ด อ น ห มี)

วั ด ห น อง หว ้ ( ห น อง หว้ เ ฒ่ )

วั ด สระ บ ก( บ ้ น สระ บ ก)

ห มู ่ 8 ต� บ ล ห น อง บั ว แ ก ว้ วั ด ดง ย ง นอ้ ย ห มู่ 5 ต� บ ลเวี ยง สะ อ ด วั ด ห น อง แ ค น ห มู่ 1 2 ต� บ ลเวี ยง สะ อ ด วั ด ห น องจ น ห มู่ 3 ต� บ ลเวี ยงจ น

ห มู ่ 8 ต� บ ลเวี ยง สะ อ ด วั ด สว ่ง อ ร ม ณ ์ห มู ่ 8 ต� บ ลเวี ยง สะ อ ด วั ด หัว ดง น ค ่ย ห มู ่ 10 ต� บลเวี ยงสะอ ด วั ดรั ต นวั น ห มู่ 6 ต� บ ลร ษ ฎร พั์ ฒ น วั ด บ ้ น อีเ ม ง้ ห มู่ 8 ต� บ ลร ษ ฎร พั์ ฒ น ห มู ่ 1 0 ต� บ ลร ษ ฎร พั์ ฒ น

วั ด ห น อง แ ค น ( บ ้ น ห น อง แ ค น) ห มู ่ 4 ต� บ ลเ มื องเ สื อ

วั ด ห น อง ก ก( ห บ ้ น ห น อง ก ก) ห มู ่ 1 ต� บ ลเ มื องเ สื อ

วั ดเ มื องเ สื อ(เ มื องเ สื อ สุ ขุ ม ร ม) ห มู ่ 6 ต� บ ลเ มื องเ สื อ วั ดร ษ ฎร ์บ� รุง ห มู่ 1 3 ต� บ ลเวี ยงชั ย วั ด ทั พ ป่ จิ ก ห มู่ 7 ต� บ ลร ษ ฎร ์ วั ดโ พธิ ส์ ว ่ ง ห มู ่ 4 ต� บ ลร ษ ฎร ์ วั ด อั ม พวั น ห มู่ 2 ต� บ ลร ษ ฎร ์ วั ด ข มเรี ย น ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดโ ค ก ล ่ ม ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดโ ค กเ ลื อ น ห มู่ 8 ต� บ ล ห น อง บั ว

ห มู ่ 9 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ดใ ห ม พั่ ฒ น ห มู่ 6 ต� บ ลร ษ ฎร ์ วั ด ศรี น ครเ มื องเ ต ห มู่ 11 ต� บ ลเ มื องเ ต วั ดจ อ ม พะ ล น ห มู่ 8 ต� บ ลเวี ยงชั ย วั ด บ ้ น ห น อง ฮี ห มู่ 5 ต� บ ลเ มื องเ ต วั ด บ ้ น ห น อง ข ม ห มู่ 9 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ด บู ร พ ห มู่ 1 2 ต� บ ลเ ม็ ก ด� วั ด ห น อง บั ว ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด ศรี มง ค ล ห มู ่ 1 ต� บ ล น สี นว ล วั ดโ พธิ ท์ องชั ย นิ มิ ต ห มู่ 1 ต� บ ลเวี ยงชั ย

วั ด ห น อง คู ธรร ม คุ ณ

วั ด บ ้ น ห น อง ฮู(ธ)

ห มู ่ 1 1 ต� บ ลร ษ ฎร พั์ ฒ น วั ด สี เ่ ห ลีย่ ม ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง บั ว แ ก ว้ วั ด ทุ ง่ รวง ท อง ห มู่ 1 2 ต� บ ล ก ้ม ปู วั ด ค ่ ย นุ น่ บุ ญ ญ ร ม ห มู่ 3 ต� บ ลร ษ ฎร เ์ จริ ญ วั ดโ น น ยูง ห มู่ 3 ต� บ ลเ มื องเ ต วั ด ห น อง ย ง ห มู่ 7 ต� บ ลเวี ยง สะ อ ด วั ด ป่ พุ ทธ สุ ร ศรี ห มู่ 7 ต� บ ลเ ม ก้ ด�

ห มู ่ 1 1 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ดโ ค ก ก ลิ น่ ห มู่ 9 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ด ต ห ลุง ห มู่ 5 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ห น อง ดุ ก ห มู่ 1 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด บ ้ นเ สื อ กิ นวั ว ห มู่ 3 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ห น อง ขุ น่ ห มู่ 1 0 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ห น อง หู ลิง ห มู่ 7 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด สังว ร ค� ห มู่ 1 3 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ป่ ช ด ห มู่ 9 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด น ก กระโ ด ก ห มู่ 2 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ห น อง บั ว ดง ห มู่ 4 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด บ ้ น ย ง ห มู่ 6 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด สว ่งแจง้ ก อก ห มู่ 11 ต� บ ล มิ ตร ภ พ

วั ดโ พธิ ศ์ รี สะ อ ด พั ฒ น ร ม

ห มู ่ 8 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ป่ แ ดง ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด ป่ ข ่ ง ห มู่ 1 2 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด สุเ น ต ชั ชว ล ย ์ห มู ่ 9 ต� บ ลวัง แ สง

วั ด ป่ ประ ดู ป่ ระ ช ส มั ค คี (ธ)

ห มู ่ 3 ต� บ ล มิ ตร ภ พ วั ด สว ่ งโ น น ศรี ห มู่ 2 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล

วั ดโ ค ก ก อ่งไ ช ย ศรี

ห มู ่ 1 0 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล วั ด หั ว น ค� ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดวง ศ พั์ ฒ น ห มู่ 1 2 ต� บ ลโ น น ภิ บ ล

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

1039

.i n d d 1 5 5

155

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 1: 5 2

ท่ อ งเ ที่ ย ว ท ำงใ จ 1 0 3 9 วั ด พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม

อ� ำเ ภ อ น ำเ ชื อ ก วั ด ห ้ว ย ทร ย( บ ้ น หั วเ ข ่ แ ต ก) ห มู ่ 3 ต� บ ล ห น องเรื อ

วั ด หั ว สระ( บ ้ น หั ว สระ)

ห มู ่ 8 ต� บ ล ห น องเรื อ

วั ด ห น องเรื อ( บ ้ น ห น องเรื อ) ห มู ่ 4 ต� บ ล ห น องเรื อ

วั ด ต ล ด ม ว่ง( บ ้ น ต ล ด ม ว่ง) ห มู ่ 1 ต� บ ล ห น องเรื อ

วั ด ห ้ว ย ทร ย( บ ้ น ด ค ก ล ่ ม) ห มู ่ 9 ต� บ ล ห น องเรื อ

วั ด ห น อง ป อ ( บ ้ น ห น อง ป อ)

ห มู ่ 2 ต� บ ล ห น องเรื อ วั ด ป่ คู ข ด(ธ) ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องเรื อ วั ด ห นองกล งโ คก ห มู่ 7 ต� บล ห นองเรื อ วั ด บ ้ น ห น อง แ สง ห มู่ 1 6 ต� บ ลเขว ไร่ วั ด ขิง แ คง ห มู่ 1 0 ต� บ ลเขว ไร่

วั ด ด อ น ก ล อ ย( บ ้ น ด อ น ก ล อ ย)

ห มู ่ 4 ต� บ ลเขว ไร่ วั ด หั ว ห น อง คู ห มู่ 3 ต� บ ลเขว ไร่

วั ดรั ม ณี ย ร ม ( บ ้ นเ ขว ไร่) ห มู ่ 1 ต� บ ลเขว ไร่

วั ดโ ก ท ( บ้ นโ ก ท )

ห มู ่ 2 ต� บ ลเขว ไร่ วั ด ห น อง บั ว แ ดง ห มู่ 9 �ต บ ลเขว ไร่ วั ด สว ่ งวิเว กจิ ต ห มู่ 5 ต� บ ลเขว ไร่

วั ด ทุ ง่ สว่ ง ( บ้ นเ ห็ ดไ ค) ห มุ ่ 5 ต� บ ลเขว ไร่

วั ด บู ร พ ห ้ว ย ห ล ว ห มู ่ 7 ต� บ ลเขว ไร่

วั ดไ ทร ท อง ป่ ต อง

ห มู ่ 1 ต� บ ล สั น ป ่ ต อง วั ด ห น องงู ห มู่ 3 ต� บ ล สั น ป ่ ต อง วั ด ต� แ ย ห มู่ 2 ต� บ ล สั น ป ่ ต อง วั ด ทรง ศิ ล ห มู่ 9 ต� บ ล สั น ป ่ ต อง วั ด ห น อง กุง ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ห น อง แ ดง ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ป่ ห น อง คู ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดโ พ น ทร ย ห มู่ 2 ต� บ ล ส� โรง วั ดเ ห ล ่ กว ้ ง ห มู่ 9 ต� บ ล ส� โรง วั ด ส� โรงรั ต น ร ม ห มู่ 1 ต� บ ล ส� โรง วั ด บุ ร รั ฐโ พธ ร ม ห มู่ 8 ต� บ ล ส� โรง วั ด ขี เ้ ห ล็ ก ห มู่ 1 1 ต� บ ล ส� โรง

วั ด อ ภิ ธรร มว น ร ม

ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ส� โรง วั ด กุ ดน �ใ ส ห มู่ 1 ต� บ ล ห น องเ ม ก้ วั ด อุ ปโ ป ห มู่ 4 ต� บ ล ห น องเ ม็ ก วั ด ห น องเ ล ห มู่ 9 ต� บ ล ห น องเ ม็ ก วั ดร ษ ฎร ส์ มั ค คี ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องเ ม็ ก วั ดธรร ม ภิร ต ร ม ห มู่ 6 ต� บล ห นองเ ม็ ก วั ดเ ห ล ่ อี ห มั น ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องเ ม็ ก วั ด กู ท่ อง ห มู่ 5 ต� บ ล ป อ พ น

156

ัว ด อุ ดร ห มู่ 6 ต� บ ล ป อ พ น วั ด บู ร พ ห มู่ 7 ต� บ ล ป อ พ น วั ด บ ้ น ห น องโ น ห มู่ 3 ต� บ ล ป อ พ น วั ดโ พธิ ชั์ ย ห มู่ 2 ต� บ ล ป อ พ น วั ดเ ห ล ่ ค อ้ ห มู่ 1 2 ต� บ ล ป อ พ น วั ด ส ห พั ม ฯร ม ห มู่ 4 ต� บ ล ป อ พ น วั ด กุ ดรัง สุ ทธ ร ม ห มู่ 2 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด กุ ดรัง สุ ทธ ร ม ห มู่ 2 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด ทั ก ษิ ณ ร ม ห มู่ 1 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด น เ ชื อ ก ห มู่ 1 2 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด ค อ้ ธิ ห มู่ 1 3 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด ค อ้ธิ ห น อง ม ว่ง ห มู่ 10 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด ห ้ว ย หิ น ห มู่ 4 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด บู ร พ ห มู่ 8 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด ห ้ว ย ทร ย ห มู่ 6 ต� บ ล น เชื อ ก วั ด สุ ก ว ส ห มู่ 9 ต� บ ล น เชื อ ก วั ดโ พธิ ศ์ รี สว ่ ง ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง แ ดง วั ดโ พธิ ศ์ ร ร ม ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องโ พธิ ์ วั ดเช ตวั น ห นอง บึง ห มู่ 3 ต� บล ห นองโ พธิ ์ วั ด คึ ม บง ห มู่ 3 ต� บ ล ห น องโ พธิ ์ วั ดโ พธิ ท์ อง ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง แ ดง วั ดเ ก ่ ใ ห ญ ่ ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง แ ดง วั ด ป่ โ น น สะ อ ด ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องแ ดง วั ด บ ้ นวัง หิ น ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง แ ดง วั ด ป่ โ น ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องเรื อ วั ดโ น น ห ม กเ ห ลี ย่ ม ห มู่ 7 ต� บ ล ส� โรง วั ด ประ ช นิ มิ ต ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง แ ดง วั ด ป่ โ พธิเ์งิ น ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น องโ พธิ ์ วั ด ส มั ค คี ธรร ม ห มู่ 1 7 ต� บ ล น เชื อ ก วั ดใ ห ม ชั่ ย มง ค ล ห มู่ 1 1 ต� บ ลเขว ไร่ วั ด ป่ โ คก ดิ นแ ดง ห มู่ 14 ต� บล ห นองเ ม ก้

ัว ด ห น อง คู น อ้ ย ห มู่ 8 ต� บ ลเขว ไร่ วั ด กระ ต ่ ย ห มู่ 5 ต� บ ล สั น ป ่ ต อง วั ดโ พธิ ศ์ รี สว ่ ง ห มู่ 3 ต� บ ล ส� โรง วั ด บ ้ นเ ห ล ่ ค ห มู่ 9 ต� บ ล ป อ พ น วั ด หัวโสกว น ว ส ห มู่ 4 ต� บล ห นองโ พธิ ์ วั ด น งเ ลิง้ ห มุ่ 1 0 ต� บ ล ห น องเรื อ

อ� ำเ ภ อ กุ ด รั ง ัว ด น โ พธิ์ ห มู่ 1 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ด ห น อง กุง ห มู่ 1 0 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ด ห น องโ ด น ห มู่ 2 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ด ห น อง บั ว ห มู่ 2 ต� บ ล กุ ดรัง วั ด หั ว ช ้ ง ห มู่ 4 ต� บ ล กุ ดรัง วั ด ก ล ง กุ ดรัง ห มู ่ 1 ต� บ ล กุ ดรัง

ัว ด กุ ดเ ม็ ก ห มู่ 8 ต� บ ล กุ ดรัง วั ดโ ค ก ลี ่ ห มู่ 5 ต� บ ล กุ ดรัง วั ด ห น อง ค ล อง ห มู่ 6 ต� บ ล กุ ดรัง วั ด หั ว ขั ว ห มุ่ 9 ต� บ ล กุ ดรัง วั ด ห น อง ป้ น ห มู่ 3 ต� บ ล กุ ดรัง วั ดโ ส ก ค ล อง ห มู่ 9 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ดโ ส ก ก ว ห มู่ 6 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ด บ อ่ แ ก ห มู่ 1 0 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ด ป อ แ ดง ห มู่ 2 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ดเ ลิง แ ฝ ก ห มู่ 1 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ด ห น อง บ อ น ห มู่ 8 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ด ห น อง แ ค น ห มู ่ 4 ต� บ ล ห ว้ ยเ ต ย วั ด ห น อง แ สง ห มู ่ 7 ต� บ ล ห ว้ ยเ ต ย วั ด ส� โรง ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ห ว้ ยเ ต ย วั ดวังโจ ดโ ส ภ ร ม ห มู ่ 3 ต� บ ล ห ว้ ยเ ตย

ัว ด บ ้ น ห ้ว ย แ ค น ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง แวง วั ด ห น อง แวง ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง แวง วั ดจ อ ม ท อง ห ม ่ 8 ต� บ ล ห น อง แวง วั ด ศรี อรุ ณ ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง แวง วั ด หั ว น ห มู่ 1 7 ต� บ ล ห ว้ ยเ ต ย วั ดใ ห ม ชั่ ย ทวี ห มู่ 8 ต� บ ล ห ว้ ยเ ต ย วั ด ห น อง แ ห น ห มู่ 1 3 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ด ป ทุ มรั ต น ร ม ห มู่ 3 ต� บ ลเ ลิง แ ฝ ก วั ด ป่ โ พธิชั์ ย ห มู่ 3 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ดโ น น สะ อ ด ห มู่ 9 ต� บ ล น โ พธิ์ วั ด ป่ วรกิ จโ ส ภ ณ ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องแวง วั ด สว ่ งรัง ษีโ น น ส ม บู ร ณ ์ ห มู ่ 6 ต� บ ล น โ พธ์

วั ด บ ้ น ห น อง แ ห น ห มู่ 7 ต� บ ล น โ พธิ์

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

1039

.i n d d 1 5 6

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 1: 5 6

T HEI MP O R TA N T TE MPLES C H AC H OE N G S A O

T HEI MP O R TA N T TE MPLES M A H A S A R A K H A M

อ� ำเ ภ อ บ ร บื อ ัว ดเ ขว น อ้ ย ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ด ดง มั น ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ด ขี เ้ ห ลก้ ห มู ่ 3 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง

ัว ด ทุ ง่ สว่งโ น น มว่ง ห มู่ 8 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ด ม ว่ง ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ดโ ค กเ สื อเ ฒ ่ ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ดโ ค กใ ห ญ ่ ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ด บ ้ นงิ ว้ ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง ม ว่ง วั ด บ ้ น ค อ้ ห มู่ 9 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด ซ อง แ มว ห มู่ 2 ต บ ล ห น องจิ ก วั ด ด อ น บ ม ห มู่ 3 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด ห น อง แ ก ห มู่ 4 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด หั ว น ห มู่ 6 ต� บ ล ห น องจิ ก

ัว ดโ ค ก ลี ่ ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด ห น อ กจิ ก ห มู่ 1 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด ชั ยโ ย ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ดโ พธิ ท์ อง ห มู่ 1 4 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ด คู แ ค น ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ดวริ น ทร ว ส ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ด สว ่ ง ส มั ค คี ห มู่ 8 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ด ห น อง สิ มใ ห ญ ่ ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ดเว ฬุ ว น ร ม ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ด พงโ พ ด ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ด ด อ นงั ว ห มู่ 1 ต� บ ล ด อ นงั ว วั ดเ ห ล ่ ย ว ห มู่ 9 ต� บ ล ก� พี ้ วั ด ก� พี ้ ห มู่ 1 ต� บ ล ก� พี ้ วั ด สี ม ว ดี ห มู่ 5 ต� บ ล ก� พี ้ วั ด ส อง ห ้อง ห มู่ 6 ต� บ ล ก� ีพ ้ วั ด บ ้ น ฮ ่องไ ผ ่ ห มู่ 4 ต� บ ล ก� พี ้ วั ดเ ห ล ่ ก ห มู่ 3 ต� บ ล ก� ีพ ้ วั ด แ ดง น อ้ ย ห มู่ 2 ต� บ ล ก� พี ้ วั ด ฮ่อง น อ้ ย ห มู่ 7 ต� บ ล ก� ีพ ้ วั ด น ดี วร ร ม ห มู่ 6 ต� บ ล บร บื อ วั ด ซ� แ ฮ ด ห มู่ 2 ต� บ ล บร บื อ วั ดเ ห ล ่ โงง้ ห มู่ 5 ต� บ ล บร บื อ วั ดโ ค ก ก ล ง ห มู่ 3 ต� บ ล บร บื อ วั ดโ ค ก ล ่ ม ห มู่ 8 ต� บ ล บร ืบ อ วั ด บร บื อ สร ร ม ห มู่ 1 ต� บ ล บร บื อ วั ดแ สง สว ่ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 4 ต� บ ล บร บื อ วั ด ห น อง ตุ ห มู่ 4 ต� บ ล บั ว ม ศ วั ด ห น อง แวง ห มู่ 3 ต� บ ล บั ว ม ศ วั ด สว ่งโ น น ทั น ห มู่ ห มู่ 1 ต� บ ล บั ว ม ศ วั ด ห น อง ตุ ห น อง แวง(ธ) ห ูม ่ 3 ต� บ ล บั ว ม ศ

ัว ด ห น องโ ก ห มู่ 1 ต� บ ล ห น องโ ก วั ด สร ญ ณ มุ นี ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องโ ก วั ด ห น อง ตู บ ห มู่ 6 ต� บ ล ห น องโ ก วั ดโ ค ก ก ล ง ห มู่ 4 ต� บ ล ห น องโ ก วั ด ห น อง ค ล อง ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องโ ก วั ด บ ้ นเ ป ลื อ ย ห มู่ 6 ต� บ ล ห น องโ ก วั ด อรั ญ ญ ว ส ห มู่ 2 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ดโ น น ท อง ห มู่ 9 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด ห น อง แวง ห มู่ 1 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ดเ ห ล ่ ต ม ห มู่ 5 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด บ ้ น ศ ล ห มู่ 8 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด บ ้ น แ ดง ห มู่ 2 ต� บ ล ย ง วั ด ห น อง ข ม ห มู ่ 5 ต� บ ล ย ง วั ด บ ก พร ้ ว ห มู่ 6 ต� บ ล ย ง วั ด ห น อง หว ้ ห มู่ 3 ต� บ ล ย ง วั ด บ ้ น ย ง ห มู่ 1 ต� บ ล ย ง

วั ด ห น อง ทุ ม่ วร ร ม ห มู่ 7 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด มะ ข ม หว น ห มู่ 1 1 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด ป่ กุง ห น ห มู่ 1 0 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด ด อ น พ ย อ ม ห มู่ 4 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ดโ พธิ ศ์ รี สว ่ ง ห มู่ 1 4 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ดโ น น แ ดง ห มู่ 1 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด ด อ น ก อ่ ห มู่ 2 ต� บ ลวังไช ย วั ดโ ค ก ก อ่ง ห มู่ 4 ต� บ ลวังไช ย วั ด หั ว ห น อง ห มู่ 5 ต� บ ลวังไช ย วั ดวัง หิ น ห มู่ 3 ต� บ ลวังไช ย วั ดโ น นเ ก ษ ตร ห มู่ 1 ต� บ ลวังไช ย วั ดโ น น ส� ร ญ ห มู่ 7 ต� บ ลวังไช ย วั ด อั ม พว น ร ม ห มู่ 6 ต� บ ลวังไช ย วั ด ห น อง คูใ ห ญ ่ ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง คู ข ด

วั ด ด อ น ก ล งว น ร ม

ห มู ่ 2 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ดโ ค ก กู ่ ห มู5่ ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ด หั ว น ทั ย ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ดไ พรวั ล ย ์ ห มู่ 1 0 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ด ห น อง คู ข ด ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ดโ ส ก ภ ร ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ด ฝ่ ย ป่ บั ว ห มุ่ 8 ต� บ ล ห น อง คู ข ด วั ดโ พธิ ศ์รี บ อ่ใ ห ญ ่ ห มู่ 1 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด อั ม พวั น ห มู่ 1 0 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด ห น อง หว ้ ห มู่ 9 ต� บ ล บ อ่ใ ห ย ่ วั ด ห นอง ห ญ ้ปล อ้ง ห มู่ 4 ต� บล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด บ ้น บ อ่ใ ห ญ (่ธ) ห มู่ 5 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด ห น อง ทุ ม่ ห มุ่ 3 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ดโ น น ท อง ห มู่ 8 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด ดงเ ค็ง ห มู ่ 7 ต� บ ล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด ป่ ห นอง หว ้ (ธ) ห มู่ 9 ต� บล บ อ่ใ ห ญ ่ วั ด ห น อง ข ม ห มู่ 5 ต� บ ล ด อ นงั ว วั ด มง ค ล ส มั ค คี ห มู่ 8 ต� บ ล ด อ นงั ว วั ดโ น น ทั น ห มู่ 9 ต� บ ลวังใ ห ม ๋ วั ด มัง ค ล ร ม ห มู่ 8 ต� บ ลวังใ ห ม ่ วั ดวัง ป ล โ ด ห มู่ 7 ต� บ ลวังใ ห ม ่ วั ด สุ คั นธ ร ม ห มู่ 1 ต� บ ลวังใ ห ม ่ วั ด สระ แ ก ว้ ห มู่ 2 ต� บ ลวังใ ห ม ่ วั ด ศ ล ท อง ห มู่ 3 ต� บ ลวังใ ห ม ่ วั ด บู ร พ ห น อง บั ว ห มู่ 8 ต� บ ลโ น นร ษี วั ดโ พธิ ศ์ รี ห มู่ 3 ต� บ ลโ น นร ษี วั ด แ ก น่เ ท ห มู่ 1 1 ต� บ ลโ น นร ษี วั ดเ ห ล ่ ใ ห ญ ่ ห มู่ 6 ต� บ ลโ น นร ษี วั ด บ ้ น ฝ ง ห มู่ 2 ต� บ ลโ น นร ษี วั ด ผั ก หว น ห มู่ 6 ต� บ ลโ น นร ษี วั ดโ น น สวรร ค ์ ห มู่ 4 ต� บ ลโ น นร ษี

ัว ด หั ว ขั ว ห มู่ 7 ต� บ ลโ น นร ษี วั ด ป่ ศรี สว ่ ง พั ฒ น

ห มู ่ 1 2 ต� บ ล ห น องจิ ก วั ดโ น นร ษี ห มู่ 1 ห มู่ ต� บ ลโ น นร ษี วั ด ชั ย มง ค ล (ธ) ห มู่ 9 ต� บ ลวังไช ย วั ดโ น นรัง ห มู่ 9 ต� บ ลข ด วั ด ห น อง กุง ห มู่ 8 ต� บ ลวังไช ย วั ด ป่ ชั ย มง ค ล ห มู่ 5 ต� บ ล บั ว ม ศ

วั ดโ น น ท อง ส มั ค คะรร ม(ธ) ห มู ่ 1 ต� บ ลวังใ ห ม ่

วั ด ห น อง คู นว น ร ม (ธ) ห มู ่ 1 0 ต� บ ล บร บื อ

วั ด ป่ ประ ช ส มั ค คี ธรร ม ห มู่ 5 ต� บ ล บร บื อ

ัว ดโ น น สะ อ ด ห มู่ 1 3 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ดโ ค ก กุง ห มู่ 6 ต� บ ลโ น น แ ดง วั ด ป่ ธรร ม อุ ท ย น ห มู่ 8 ต� บ ล ก� พี ้ วั ด ป่ ม อ ดิ น แ ดง ห มู่ 8 ต� บ ล ย ง วั ด ค� บ อ น ห มู่ 1 0 ต� บ ล ก� พี ้

วั ด สว นเว ฬุ ว น ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง สิ ม วั ด ทั พ ข ้ ง ห มู่ 4 ต� บ ลวังใ ห ม ่

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

1039

.i n d d 1 5 7

157

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 2: 0 0

ท่ อ งเ ที่ ย ว ท ำงใ จ 1 0 3 9 วั ด พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม

อ� ำเ ภ อ ชื่ น ช ม ัว ดโ พธิ ศ์ รี บ ้ น ผื อ ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดจั น ทร ว ส ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ห ลุ บ แ ซง ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง กุง วั ด ห มุ น่ ชั ย ศรี ห มู ่ 2 ต� บ ลเ ห ล ่ด อ กไ ม ้ วั ดโ พธิ ศ์ รี กระ บ อ ก ห มู่ 5 ต� บ ลเ ห ล ่ ด อ กไ ม ้

ัว ด ท ่ แ ก ห มู่ 9 ต� บ ลเ ห ล ่ด อ กไ ม ้ วั ด สระ แ ก ว้ ห น อง คู ห มู่ 6 ต� บ ลเ ห ล ่

ด อ กไ ม ้

ัว ด บู ร พ ห มู่ 1 ต� บ ลเ ห ล ่ด อ กไ ม ้ วั ดโ พธิ ศ์ รีเจริ ญ ห มู่ 6 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ดธรร มรัง ษี ห มู่ 1 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด ศรี อิ น ทร ว ส ห มู่ 5 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด ประ ทุ ม ท อง ห มู่ 1 0 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด สว ่ งจ อ ม ศรี ห มู่ 5 ต� บ ลช่ื นช ม วั ด สว ่ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 8 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด ศรี วิ ลั ย ห มู่ 9 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด ชั ย ศรี ห มู่ 1 ต� บ ลช่ื นช ม วั ด อั ม พวั น ห มู่ 7 ต� บ ลช่ื นช ม วั ด อุ ท กว ริ น ทร ์ ห มู่ 6 ต� บ ลช่ื นช ม วั ด น ค� น อ้ ย ห มู่ 1 ต� บ ลเ ห ล ่ด อ กไ ม ้ วั ด ศรี บุ ญเรื อง ห มู่ 7 ต� บ ล กุ ด ป ล ดุ ก วั ด ศรี สว ่ ง ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง กุง วั ดชั ย มง ค ล ศรี สวั ส ดิ ์ ห มู่ 2 ต� บ ลช่ื นช ม

อ� ำเ ภ อเ ชี ย ง ยื น ัว ดร ษ ฎร ์สัง ค ม ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ดจั น ทร ์ป ระ สิ ทธิ ์ ห มู่ 3 ต� บ ลโ พ น ท อง วั ด สุ ทธรัง สิ ทธิ ์ ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ดร ษ ฎร ์นิ ค ม ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ด อุ ทั ยโ พธิ ท์ อง ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ดร ษ ฎร ์พิ สั ย ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ด อุ ด มวิ ท ย ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ด พุ ทธ ประ ดิ ษฐ ์ ห มู่ 1 ต� บ ลโ พ น ท อง วั ด สิ ทธ ร ม ห มู่ 4 ต� บ ลโ พ น ท อง

ัว ดไ พ สุ วรร ณ ห มู่ 4 ต� บ ลเ ห ล ่บั ว บ น วั ดธรร มจริ ย ห มู่ 7 ต� บ ลเ ห ล ่บั ว บ น วั ดธรร มวิเว ก ห มู่ 8 ต� บ ลเ ห ล ่บั ว บ น วั ด สุ วรร ณรัง ษี ห มู่ 3 ต� บ ล น ท อง วั ด ศรี สุ ทธ ร ม ห มู่ 6 ต� บลเ หล ่บัว บ น วั ดไ ช ย ส ถ นธรร ม ห มู่ 4 ต� บ ล น ท อง วั ด ชั ย พิ ม ล ห มู่ 5 ต� บ ล บ น วั ด บ ้ น แ บ ก(ธ) ห มู่ 1 2 ต� บ ล บ น วั ด ป่ ทั พ ม ้ ห มู่ 6 ต� บ ล น ท อง วั ด นิ ค ม สะ อ ด ห มู่ 6 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด ัป จจิ มเ ชี ยง ยื น ห มู่ 3 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด สว ่ ง สร้ ง แ กว้ ห มู่ 8 ต� บ ลเชี ยง ยื น

ัว ด ก ล งเ ชี ยง ยื น ห มู่ 4 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ดโ พธิ ศ์ รี สว ่ ง ห มู่ 1 0 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ดเ ห ล ่ ห น ดโ น นงิ ว้ ห มู่ 2 ต� บ ล เชี ยง ยื น

ัว ด ห น อง แวง ห มู่ 9 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด ห น อง มะเ ม ้ ห มู่ 7 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด พร ม พิ ชั ย ห มู่ 1 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ดวิไ ลธรร ม ร ม ห มู ่ 8 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ดวิเ ศ ษ ส ม บู ร ณ ์ ห มู่ 1 2 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ดจิ น ด ร ม ณ ์ ห มู่ 3 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ดสะอ ดเจริ ญ ศิ ล ป ์ ห มู่ 7 ต� บล ดอ นเงิ น วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 4 ต� บ ล ด อ นเงิ น

ัว ด ด อ นเงิ น ห มู่ 5 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ด หั ว ห น อง ห มู่ 2 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ด สว ่ง ศรี บุ ญเรื อง ห มู่ 2 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด ัป พ พ นิ ส สั ย ห มู่ 4 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด อิ ส ณเ สื อเ ฒ ่ ห มู่ 6 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด สว ่ ง ศรี วิ ลั ย ห มุ่ 9 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด นั น ทว น ร ม ห มู่ 5 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด ห น อง สระ พัง ห มู่ 8 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด บ ้นจ น ส มั ค คี ห มู่ 1 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ดวังน �ข ว ห มู่ 4 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ดโ พธิ ศ์รี บ ้นจ น ห มู่ 1 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่

ัว ดโ พธิ ศ์ รี บ ้ นเ ข็ง ห มู่ 7 ต� บ ลเ สื อเ ฒ ่ วั ด ป่ ห น องช ด(ธ) ห มู่ 2 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ด บ ้ น กู ท่ อง ห มุ่ 1 6 ต� บ ล กู ท่ อง วั ดเ ท พ นิ มิ ตวิ ท ย ร ม(ธ) ห มู ่ 8 ต� บ ล กู ท่ อง วั ดเ ชี ยง ยื น ห มู่ 1 8 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มุ่ 9 ต� บ ล ด อ นเงิ น วั ด บุ ญ ศิ ล ลั ย ห มู่ 1 2 ต� บ ลเชี ยง ยื น วั ด ป่ โ พธิส์ ม ต น้ ห ม่ 10 ต� บ ลเชี ยงยื น วั ด ป่ ธรร มรั ก ษ อั์ ค ค ร ม ห มู่ 1 4 ต� บ ล ูก ท่ อง

ัว ด มุ จจริ น ทร ว ส ห มู่ 8 ต� บ ล ห น อง ซ อ น วั ด ป่ ห นองซอ น(ธ) ห มู่2 ต� บล ห นองซอ น วั ด สว ่ งโ พธิชั์ ย ห มู่ 2 ต� บ ล กู ท่ อง

วั ด สระเ ก ตุ ห น อง มั น ป ล

ห มู ่ 7 ต� บ ล กู ท่ อง วั ด บู ร พ ห มู่ 3 ต� บ ล กู ท่ อง วั ดโ พธิ ชั์ ย ห มู่ 9 ต� บ ล กู ท่ อง วั ดโ พธิ ห์ น อง บุ ญ ชู ห มู่ 5 ต� บ ล กู ท่ อง วั ด สว ่ ง ห น อง ช ด ห มู่ 6 ต� บ ล กู ท่ อง วั ด กู ท่ อง(ธ) ห มู่ 1 ต� บ ล กู ท่ อง วั ด ห น อง มั น ป ล ห มู่ 1 0 ต� บ ล กู ท่ อง วั ด สว ่ งวิ จ ร ณ ์ ห มู่ 4 ต� บ ล กู อ่ง วั ด ประ ทุ มว น ร ม ห มู่ 2 ต� บ ล น ท อง วั ด ศรี ส ม พร ห มุ่ 1 ต� บ ล น ท อง

158

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

1039

.i n d d 1 5 8

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 2: 0 5

T HEI MP O R TA N T TE MPLES M A H A S A R A K H A M

อ� ำเ ภ อ กั น ท ร วิ ชั ย วั ด ด อ น พระ น อ น( พุ ทธไ ส ย ว น )์

ห มู ่ 7 ต� บ ล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ด พุ ทธ มง ค ล ห มู่ 2 ต� บ ล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ด ศรี ม ห โ พธิ์ ห มู่ 5 ต� บ ล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ดสุวรร ณ มง คล ห มู่ 1 ต� บล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ดโ พ น พิ พั ฒ น ์ ห มู่ 10 ต� บล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ด แ สง อุ ทั ย ห มู่ 9 ต� บ ล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ด ถิ ร ญ ณ ห มู่ 8 ต� บ ล คั น ร ษ ฎร ์ วั ด ศรี สง ่ ห มู่ 5 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ด แ ก ว้ สว ่ ง ห มู่ 2 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ดโ พธิ ศ์ รี สว ่ ง ห มู่ 1 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ด ท ่ ว รี ห มู ่ 1 0 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่

วั ด ศรี สุ ธรร ม ร ม ห มู่8 ต� บลเขว ใ ห ญ ่

ัว ด ด อ น ศรี สะ อ ด ห มู่ 7 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ด ช ม พู ว น ร ม ห มู่ 4 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ด บ ้ น ด อ นเงิ น ห มู่ 6 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ดเ ขว น อ้ ย ห มู่ 3 ต� บ ลเขว ใ ห ญ ่ วั ดเ ก ษรเจริ ญ ห มู่ 1 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด ศรี มง ค ล ห มู่ 1 3 ต� บ ล มะ ค ่ วั ดเ ส น ว รี ห มู่ 1 0 ต� บ ล มะ ค ่ วั ดเว ฬุ วั น ห มู ่ 5 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด ป่ ย ง ห่ ง ห มู่ 8 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด ท ่ สี ด บั ว ข ว ห มู่ 7 ต� บ ล มะ ค ่

ัว ดเ สริ ม สุ ข คง ค ห มู่ 1 2 �ต บ ล มะ ค ่ วั ด ต ลเรื อง ห มู่ 9 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 2 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด กุ ดเวี ย น ห มู ่ 6 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด ศรีโส ภ ณ ห มู่ 11 ต� บลข มเ ฒ ่พั ฒ น วั ดเส น นิ ค ม ห มู่ 7 ต� บลข มเ ฒ ่พั ฒ น วั ดธรร ม มง ค ล

ัว ดธรร ม นิ มิ ต ห มู่ 9 ต� บ ล น สี นว น วั ด ห น องเ ม็ ก (ธ) ห มุ่ 7 ต� บ ล น สี นว น วั ด ป ทุ มว น ร ม ห มู่ 8 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด ศรี ส ม บู ร ณ ์ ห มู่ 1 1 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด สุ วรร ณ ว ส ห มู่ 1 ต� บ ลโ ค ก พระ

ห มู ่ 8 ต� บ ลข มเ ฒ ่พั ฒ น วั ด นิ มิ ต มง ค ล ห ูม่ 1 ต� บ ล ข มเ ฒ ่ พั ฒ น

วั ด ป่ ศรั ทธ ธรร มว ท ย (ธ)

วั ด ศรี สว ส ดิ ์ ห มู่ 1 0 ต� บ ล ข มเ ฒ ่ พั ฒ น

วั ด ท ่ เรี ย บ ห มู่ 3 ต� บ ลข มเ ฒ ่พั ฒ น วั ด สว ่ ง อรุ ณ ห มู ่ 8 ต� บ ล ข มเ ฒ ่ พั ฒ น

วั ด ป่ ข มเ ฒ ่ พั ฒ น ห มู่ 2 ต� บ ลข ม เ ฒ่พั ฒ น

วั ด ป่ ด อ นเ ป ลื อ ย ห มู่ 5 ต� บ ลข มเ ฒ ่

พั ฒ น

ัว ดเ ขว โ ด น ห มู่ 1 0 ต� บ ล น สี นว น วั ด น สี นว น ห มู่ 1 ต� บ ล น สี นว น วั ดสระ ทอง บ ้น ทั บ ห มู่ 5 ต� บล น สี นว น วั ด ชั ย มง ค ล ห มู่ 4 ต� บ ล น สี นว น วั ด พร ห ม ประ สิ ทธิ ์ ห มู่ 8 ต� บ ล น สี นว น วั ด ต� แ ย ห มู่ 2 ต� บ ล น สี นว น วั ด ศรีไ ช ย ร ม ห มู่ 1 1 ต� บ ล น สี นว น วั ด ห น อง คู ห มู่ 3 ต� บ ล น สี นว น วั ดโ พธิ มี์ ห มู6่ ต� บ ล น สี นว น

วั ด สระ แ ก ว้ บุ ป ผ ร ม ห มู่ 6 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ดร ษ ฎร ์ส มั ค คี ห มู่ 5 ต� บ ลโ ค ก พระ ห มู ่ 5 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด สว ่ ง ดุ สิ ต ห มู่ 9 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด ป่ ห น องโก(ธ) ห มู่ 12 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด สระ แ ก ว้ ห มู่ 1 0 ต� บ ลข มเรี ยง วั ด ศรี สุ ข ห มู่ 8 ต� บ ลข มเรี ยง วั ด พุ ทธไ ช ย ร ม ห มู่ 3 ต� บ ลข มเรี ยง วั ด ชั ยจุ ม พ ล ห มู่ 1 ต� บ ลข มเรี ยง วั ดโ พธ ร ม ห มู่ 7 ต� บ ลข มเรี ยง วั ดจั น ทร ป์ ระ ดิ ษฐ ์ ห มู่ 5 ต� บ ลข มเรี ยง วั ด กู แ่ ก ว้(ธ) ห มู่ 2 0 ต� บ ลข มเรี ยง วั ดโ น น ท อง ห มู9่ ต� บ ลข มเรี ยง วั ด สว ่ งว รี ห มู่ 1 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ดเจริ ญ ผ ล ห มู่ 2 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด ศรีเวี ยง ชั ย ห มู่ 8 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด พิไชย ร ม ห มู่ 1 0 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด ด อ น ย ม ห มู่ 7 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด บู ร พ ห มู่ 9 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง

ัว ด ป่ วังเ ลิง(ธ) ห มุ ่ 15 ต� บ ล ท ่ข อ นย ง วั ด ม ห ผ ล ห มู่ 1 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด อั ม พวั น ห มู่ 8 ต� บ ล กุ ดใ ส จ้ อ่ วั ดเ ข มิ ก ว ส ห มู่ 6 ต� บ ล กุ ดใ ส จ้ อ่ วั ด ศรีเจริ ญ ห มู่ 4 ต� บ ล กุ ดใ ส จ้ อ่ วั ด สว ่ งโ น นจ น ห มู่ 3 ต� บ ล กุ ดใ ส จ้ อ่ วั ด ศรี สุ ข ห มู่ 3 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ด น ดี ห มู่ 4 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ด ห น อง แ ค น ห มู่ 8 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ด บวร มง ค ล ห มู่ 1 0 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ด ป ทุ มวั น ห มู่ 9 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ดเ ก ะ แ กว้ สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มู ่ 7 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ดโ พธิ ศ์ รี ห มู่ 1 ต� บ ล ศรี สุ ข วั ดน �เ ทีย่ง ห มู่ 5 ต� บ ล ศรี สุ ข

ัว ด ห น องไร ส่ มั ค คี ห มู่ 7 ต� บ ลโ ค ก พระ วั ด ด อ น สว น ห มู่ 1 2 ต� บ ล ท ่ข อ น ย ง วั ด ชั ย มง ค ล ห มู่ 3 ต� บ ล คั นธ ร ษ ฎร ์ วั ด ป่ เจริ ญธรร ม(ธ) ห มู่1 ต� บล น สี นว น วั ด ท ่สว ่งอ ร ม ณ ์ ห มู่ 9 ต� บลเขว ใ หย ่ วั ด ป่ สเ ม ต ต ธรร ม(ธ) ห มู ่ 2 ต� บ ล น สี นว น วั ด ประ ช นิ มิ ต ห มู่ 1 2 ต� บ ล ศรี สุ ข

วั ด ป่ แ ก ว้ ธรร มวิเว ก (ธ) ห มู ่ 2 ต� บ ลโ ค ก พระ

วั ด ป่ วังน �เ ย็ น(ธ)

ห มู ่ 2 ต� บ ลข มเ ฒ ่พั ฒ น วั ด อั ม พวั น ห มู ่ 1 4 ต� บ ล มะ ค ่ วั ด ป่ ธรร มจ รี ห มู่ 1 5 ต� บ ล ศรี สุ ข

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

1039

.i n d d 1 5 9

159

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 2: 0 9

ท่ อ งเ ที่ ย ว ท ำงใ จ 1 0 3 9 วั ด พุ ท ธ ม ณ ฑ ล อี สา น ถิ่ น ฐา น อา ร ย ธ ร ร ม

อ� ำเ ภ อ น ำดู น ัว ดโ พธ ร ม ห มู่ 5 ต� บ ล ดง บัง วั ด ป่ เรไ ล ย์ ห มู่ 7 ต� บ ล ดง บัง วั ดโ พธ ร ม ย ์ ห มู่ 2 ต� บ ล พระธ ตุ วั ดโ น น สะ อ ด ห มู ่ 6 ต� บ ล ดง บัง วั ด หง ษ ร ม ห มู่ 3 ต� บ ล พระธ ตุ วั ด ดง น อ้ ย ห มู่ 4 ต� บ ล พระธ ตุ วั ดโ พธิ ศ์ รี ห มู่ 6 ต� บ ล พระธ ตุ วั ด ห น องจิ ก ห มู่ 7 ต� บ ล พระธ ตุ วั ด หั ว ดง ห มู่ 1 ต� บ ล หั ว ดง วั ด สระ ศิ ล ห มู่ 1 5 ต� บ ล หั ว ดง วั ดโ ค กเ พิ ม่ ห มู่ 6 ต� บ ล หั ว ดง วั ดโ ค ก ก ล ง ห มู่ 5 ต� บ ล หั ว ดง วั ด ด อ น ดู ่ห มู ่ 7 ต� บ ล หั ว ดง วั ด ห นองซ� ข ่ส มั ค คี ห มู ่ 2 ต� บล หัว ดง วั ด สระเ ก ษ ห มู่ 2 ต� บ ล ห น องไ ผ ่ วั ดโ พธ ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล ห น องไ ผ ่ วั ดโ น นเ ห็ ดไ ค ห มู่ 3 ต� บ ล ห น องไ ผ ่ วั ด ด ว ประ ดิ ษฐ ์ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น องไ ผ ่ วั ด ผ ลิ วั น ห มู ่ 1 ต� บ ล ห น องไ ผ ่ วั ด ย ง อิไ ล ห มู่ 1 ต� บ ล กู สั่ น ตรั ต น ์ วั ด กู ใ่ ต ้ ห มู่ 2 ต� บ ล กู สั่ น ตรั ต น ์ วั ด สระ บั ว ห มู่ 6 ต� บ ล กู สั่ น ตรั ต น ์ วั ด ห น อง ทุ ม่ ห มู่ 5 ต� บ ล กู สั่ น ตรั ต น ์ วั ด ดง ย ง ห มู่ 1 ต� บ ล ดง ย ง วั ดโ ค กเ ครื อ ห มู่ 5 ต� บ ล ดง ย ง วั ด ห น อง ผง ห มู่ 8 ต� บ ล ดง ย ง วั ด ห ลุ บ ควั น ห มู่ 1 0 ต� บ ล ดง ย ง วั ด น ดู น พั ฒ น ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล น ดู น วั ด ห น อง ก ล งโ ค ก ห มู่ 3 ต� บ ล น ดู น วั ดโ ค ก ย ว ห มู่ 5 ต� บ ล ดง ดว น วั ด น ฝ ย ห มู่ ห มู่ 6 ต� บ ล ดง ดว น วั ด แ ดงโ พง ห มู่ 1 ต� บ ล ดง ดว น วั ด ห น อง บั ว น อ้ ย ห มู่ 2 ต� บ ล ดง ดว น วั ดเ ห ล ่ ส ม้ ล ม ห มู่ 7 ต� บ ล ดง ดว น วั ด ห น อง ป้ น พั ฒ น

ห มู ่ 1 4 ต� บ ล ห น อง คู วั ด บ ้ นโ พ น ท อง ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง คู วั ด ห น อง แ ต น้ อ้ ย ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง คู วั ด ประ ช ส มั ค คี ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง คู วั ดโ น น มะเ ก ลื อ ห มู่ 3 ต� บ ล ห น อง คู วั ด ป่ จิ น ด ร ม ห มู ่ 2 ต� บ ล ดง บัง วั ดใ ห ม ชั่ ย ประ สิ ทธิ ์ ห มู่ 8 ต� บ ล ห น อง คู วั ดเว ฬุ วั น ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องไ ผ ่

วั ด ป่ แ ก ว้เจริ ญธรร ม

ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ดง ย ง วั ด บ ้ นโ ค กงู ห มู่ 8 �ต บ ล หั ว ดง วั ด พระธ ตุ น ดู น ห มู่ 3 ต� บ ล พระธ ตุ

วั ด น ดู น ศรั ทธ ธรร ม ห มู ่ 1 ต� บ ล น ดู น

วั ด ห น องโ นใ ต ้ ห มู่ 7 ต� บ ล น ดู น

160

อ� ำเ ภ อ ย ำง สี สุ ร ำช ัว ด ห น อง บั ว สั น ตุ ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ วั ด ห น อง บั วใ ต ้ ห มุ่ 3 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ วั ด หั ว ช ้ ง ห มู่ 4 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ด ชั ย มง ค ล( บ ้ น กู )่ ห มู่ 1 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ดโ น นรัง ห มู่ 2 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ด ศ ล ( บ้ น ศ ล ) ห มู่ 8 ต� บ ล น ภู วั ด ห น องจิ ก ห มู่ 7 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ดโ น น แ ห ่ ห มู่ 5 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ด ห น อง ห ญ ้ ป ล อ้ง ห มู่ 6 ต� บ ล บ ้น กู ่ วั ด สว ่ ง น ภู ห มู่ 1 ต� บ ล น ภู วั ด ห น อง บั ว ชุ ม ห มู่ 5 ต� บ ล น ภู วั ด ป่ จิ ก ห มู่ 6 ต� บ ล น ภู วั ด สว อง ห มู่ 7 ต� บ ล น ภู

ัว ดเ ห ล ่ ห ม ก ค� ห มู่ 2 ต� บ ล น ภู วั ด บุ ง้ง้ ว ห มู่ 9 ต� บ ล แวง ดง วั ด บ ้ นเ ป ล ง่ ห มู่ 1 0 ต� บ ล แวง ดง วั ด ดง แ ค น ห มู่ 5 ต� บ ล แวง ดง วั ด น กเ ห ะ ห มู่ 4 ต� บ ล แวง ดง วั ด ห น องโ ด น ห มู่ 6 ต� บ ล แวง ดง วั ด ด อ น ก ล ง ห มู่ 2 ต� บ ล แวง ดง วั ด ฉ นว น ห มู่ 3 ต� บ ล สร ้ง แช่ง วั ด ห น อง บั ว แ ปะ ห มุ่ 1 ต� บ ล สร ้ง แช่ง วั ด ต พว น ห มู่ 6 ต� บ ล สร ้ง แช่ง วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 6 จ ต� บ ล ดงเ มื อง วั ด ดงเ มื อง น อ้ ย ห มู่ 1 ต� บ ล ดงเ มื อง วั ด ห น อง ห น อ่ง ห มู่ 8 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช

วั ด อุ ต ต ร ม ห มู่ 5 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช

ัว ด บ ้น ห น อง แ ป น ห มู่ 6 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช วั ด ป่ ศรีโ พธิ ว์ น ห มู่ 1 0 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช วั ด น เ ลิง ห มู่ 7 ต� บ ล น ภู วั ดโ น นจ น ห มู่ 8 ต� บ ล ดงเ มื อง

วั ด ศรี สุ ร ษ ฎร ์(ธ)

ห มู ่ 6 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ วั ด ย ง สี สุ ร ช ห มู่ 1 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช วั ด สะเ ด หว น ห มู่ 1 3 ต� บ ล น ภู วั ด ห น อง บั ว พั ม น ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง บั ว วั ด บ ้ น ห น อง บั ว น อ้ ย ห มู่ 4 ต� บ ล สร ้ ง แช่ง วั ด ชั ย มง ค ลว น ร ม ห มู่ 1 3 ต� บ ล แวง ดง

ัว ด ห น อง พุ ก ห มู่ 9 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ วั ด พัง คี ศรี ว น ร ม ห มู่ 9 ต� บ ล สร ้งแช่ง วั ดเ ห ล ่ งิว้ ว น ร ม ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ

วั ดเ ห ล ่ งิว้ บุ ญ ญ ว ส

ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ห น อง สั น ตุ วั ด ห น อง ก อ ก ห มู่ 3 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช วั ดโ ค ก ม ว่ง ห มู่ 8 ต� บ ล ย ง สี สุ ร ช วั ด บ ้ น ห น อง ขุ น่ ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง บั ว สั น ตุ วั ด สะ ตื อ สร ้งแช่ง ห มู่ 2 ต� บ ล สร ้งแช่ง

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

1039

.i n d d 1 6 0

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 2: 1 4

T HEI MP O R TA N T TE MPLES M A H A S A R A K H A M

ัว ด ป่ อุ ดมมงคล(ธ) ห มู่9 ต� บล ห นองแส น วั ด ป่ ประ ช เจริ ญธรร ม(ธ) ห มู่ 1 2 ต� บ ล น ข ่

อ� ำเ ภ อ ว ำปี ป ทุ ม วั ดโ ส ม ม นั ส ประ ดิ ษฐ ์

ห มู ่ 1 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด สุ วรร ณ พั ตร ์ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ห น อง คู ไ่ ช ย ห มู่ 1 8 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ห น อง ข ม ห มู่ 1 6 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ศรี ชุ ม พ ล ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ดจ อ ก ขว ง ห มู่ 6 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ดสอง ห อ้งเ ห นื อ ห มู่ 21 ต� บล ห นองแสง วั ดโ น น ท อ่ น ห มู่ 1 1 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด กระ ย อ ม ห มู่ 1 7 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด อิ น ทร ร ม ห มู่ 1 2 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ดโ พธิ ์ห มู ่ 1 0 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ป่ ย ง ห มู่ 1 5 ต� บ ล ห น อง แ สง ัว ส ม ณ ุค ต ประ ิด ษฐ ์ ห มู่ 13 ต� บ ล ห น องแ สง วั ด ป ล บู ่ ห มู่ 1 8 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ก ล ง ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ส อง ห ้องใ ต ้ ห มู่ 2 2 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ห น องเ ดิ น่ ห มู่ 1 6 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด หังงั ว (ธ) ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ห น อง ทุ ม่ ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง ทุ ม่ วั ดโ น นเ ขว ห มู่ 1 ต� บ ล ห น อง ทุ ม่ วั ด ห น อง ต ไ ก้ ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง ทุ ม่

วั ด อั ม พวั น สุ ทธ ว ส

ห มู ่ 4 ต� บ ล ห น อง ทุ ม่ วั ดรัง ษี ห มู่ 4 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ช ด น อ้ ย ห มู่ 3 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ช ดใ ห ญ ่ ห มู่ 1 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ห น อง แ ก ห มู่ 1 1 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ย งไ กเ่ ฒ่ ห มู่ 9 ต� บ ล หั วเรื อ

ัว ด ห น อง บั ว ห มู ่ 8 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ประ ดู ท่ รงธรร ม ห มู่ 7 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ทุ ง่ สว่ ง ห มู่ 6 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด น ฝ ย ห มู่ 1 2 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ศิ ล ห มู่ 1 0 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด ผ� เ ห ล่ หุ ่ง ห มู่ 8 ต� บ ล ัห วเรื อ วั ด บ ้ นโ น น ห มู่ 4 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ห น อง แวง ห มุ่ 6 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ห น อง บ ก ห มู่ 8 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ข ม ป ้อ ม ห มู่ 1 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ดโ น นจ น ห มู่ 1 0 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ดไ ผ ล่ อ้ ม ห มู่ 9 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ห น องใ ต ้(ธ) ห มู่ 5 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด บ ้ นเ ป ลื อ ย ห มู่ 6 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ห น อง แ ต ้ ห มู่ 1 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ห น อง ค ล อง ห มู่ 5 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ห น องไ ผ ่ห มู ่ 7 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด บ ้ ย หว ย ห มู่ 1 1 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ต ล ด ห มู่ 2 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด มะ แ ซว ห มู่ 9 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ห น องโง ง้ ห มู่ 1 6 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ดโ น นโ พธิ ์ ห มู่ 3 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ห น องไ ฮ ห มู่ 1 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ดจั น ทร ร ม ห มู่ 3 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ดโ พธ ร ม ห มู่ 2 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ดเว ฬุ ว ศรี ห มู่ 7 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ดโ ค ก สีไ ฮ ห มู่ 9 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ด ห น อง คู ม ว่ง ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ด ป่ ห น องไฮ(ธ) ห มู่ 11 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ด ตระ ค ล อง ห มู่ 7 ต� บ ลงั ว บ วั ด บ ้ นงั ว บ ห มู่ 8 ต� บ ลงั ว บ

ัว ด อั ม พวั น ห มู่ 5 ต� บ ลงั ว บ วั ด สิ ริ มง ค ล ห มู่ 1 5 ต� บ ลงั ว บ วั ด สว ่ ง ห มู่ ห มู่ 6 ต� บ ลงั ว บ วั ดรั ต นโ ส ภ ห มู่ 1 8 ต� บ ลงั ว บ วั ด คู ช ด พั ฒ น ห มู่ 8 ต� บ ล บั วง วั ด หั ว ท� น บ ต� บ ลงั ว บ วั ดโ พธิ ชั์ ย ศรี ห มู่ 5 ต� บ ลโ พธิ ชั์ ย วั ด ต� แ ย ห มู่ 7 ต� บ ลโ พธิ ชั์ ย วั ด แ ก น่เ ท ่ ห มู่ 6 ต� บ ลโ พธิ ชั์ ย วั ด บู ร พ ห มู่ 1 ต� บ ลโ พธิ ชั์ ย วั ดจ� ป ศรี ห มู่ 2 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ด สระ บั ว ห มู่ 5 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ดโ น น ทั น ห มู่ 8 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ด ศรี วิ ชั ย ห มุ ่ 4 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ด อรั ญ ญ ห มู่ 9 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ด ห น อง สระ ห มู่ 6 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ดโ พธิ ศ์ รี ดงใ ห ญ ่ ห มู่ 2 ต� บ ล ดงใ ห ญ ่ วั ด ด อ น หั น ห มู่ 1 2 ต� บ ล ดงใ ห ญ ่ วั ดโ น น ตู ม ห มู่ 1 0 ต� บ ล ดงใ ห ญ ่ วั ด กุ ด แ ค น ห มู่ 8 ต� บ ล ดงใ ห ญ ๋ วั ดใ ต ้ ห มู่ 6 ต� บ ล ดงใ ห ญ ๋ วั ด ท อง ห ล ง ห มู่ 3 ต� บ ลโ ค ก สี

ท อง ห ล ง

ัว ดโ ค ก สีใ น ห มู่ 4 ต� บ ลโ ค ก สี ท อง ห ล ง วั ด ติ ข ม ณี วรร ณ ห มู่ 1 1 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด กู ส่ น ม ห มู่ 2 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด ศ ล ห มู่ 1 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด หั ว ฝ ย ห มู ่ 1 2 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด ห น อง ผื อ ห มู่ 8 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด สังวร ณ ์ ห มู่ 1 7 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ดเ ท พ ศิ ริ ห น อง กุง ห มู่ 5 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้

ัว ดวี รธรร ม ร ม ห มู่ 6 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด ศรี มุ นี วรร ณ ห มู่ 6 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด ห น องแ ส นใ ต ้ห มู ่ 9 ต� บ ล ห น อง แ ส น วั ด ห นองแส นเ ห นื อ ห มู่1 ต� บล ห นองแส น วั ด กุ ด น ดี ห มู่ 5 ต� บ ล ห น อง แ ส น วั ด ส มั ค คี ธรร ม ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง แ ส น วั ด ฉิ ม พ ลี ดู งิ่ว้ ห มู่ 8 ต� บ ล แ ค น วั ดโ ค ก สะ อ ด ห มู่ 1 6 ต� บ ล แ ค น วั ด แวง ชั ยว น ร ม ห มู่ 3 ต� บ ล แ ค น วั ดโ น น สี ล ห มู่ 2 ต� บ ล แ ค น วั ด ประ ดู ่ ห มู่ 9 ต� บ ล แ ค น วั ดเ ก ่ น อ้ ย ห มู่ 7 ต� บ ล แ ค น วั ดโ ค กใ ห ญ ่ห มู ่ 1 1 ต� บ ล แ ค น วั ดเ ขว ค อ้ ห มู่ 6 ต� บ ล แ ค น วั ดโ ค ก ช ้ ง ห มู่ 1 1 ต� บ ล แ ค น วั ด ห น องโจ ด ห มู่ 1 1 ต� บ ล แ ค น วั ด มุ จ ลิ น ทร ์ ห มู่ 1 3 ต� บ ล แ ค น วั ด ลั ฏฐิ วั ล ห มู่ 1 ต� บ ล น ข ่ วั ด สระจั น ทร ์ ห มู่ 9 ต� บ ล น ข ่ วั ดโ ค ก สูง ห มู่ 5 ต� บ ล น ข ่ วั ด ห น อง ขี ห มู่ 7 ต� บ ล น ข ่ วั ด ห น องเ สี ยว ห มู่ 6 ต� บ ล น ข ่ วั ดโ ค กเ ต ่ ห มู่ 2 ต� บ ล น ข ่ วั ดน �เ ก ลีย้ง ห มู่ 8 ต� บ ล น ข ่ วั ด สว ่ ง อ ร ม ณ ์ ห มู่ 3 ต� บ ล น ข ่ วั ด ป่ ค� ผั ก กู ด(ธ) ห มู่ 6 ต� บ ล น ข ่ วั ดโ น นงิ ว้ ห มู่ 2 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ดโ น น ทั น ห มู่ 1 2 ต� บ ลงั ว บ วั ด บ ้ น ฝ ง ห มู่ 5 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด พร ม พั ฒ น ร ม ห มู่ 7 ต� บ ล พั ฒ น วั ด ป่ อุ ด ม ประ ช ธรร ม

ัว ด ป่ โ ค ก ช้ ง (ธ) ห มู่ 1 1 ต� บ ล แ ค น วั ดโ น นแ ดงว น ร ม ห มู่7 ต� บลข ม ป ้อ ม วั ด ป่ โ น น ท อง ห มู่ 1 4 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด สว ่งว น ร ม ห มู่ 4 ต� บ ล ห น อง แ ส น วั ดโ ค ก แ ปะ ห มู่ 6 ต� บ ลโ ค ก สี ท อง ห ล ง วั ด ศรี วิ ลั ย ห มู่ 3 ต� บ ล ประช พั ฒ น วั ด ป่ ส มั ค คี ธรร ม(ธ) ห มู ่ 1 1 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด หั ว น ไ ท ย ห มู่ 1 4 ต� บ ล แ ค น

วั ดโ น น ล น ส มั ค คี ธรร ม

ห มู ่ 6 ต� บ ล ห น อง แ ส น วั ดเรไรว น ร ม ห มุ่ 1 4 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด ม ห เว ต ค ม ห มู่ 4 ต� บ ล บ ้น หว ย วั ด ป่ ธรร มเ มธี(ธ) ห มู่ 1 ต� บ ล น ข ่ วั ด ป่ พั ฒ น มง คล(ธ) ห มู่15 ต� บลเสื อโก ก้ วั ด กู มิ่ ถิ ล ห มู่ 2 ต� บ ล ห น อง ทุ ม่ วั ด สั น ติ ว น ร ม ห มู่ 1 9 ต� บ ล หั วเรื อ วั ด บ ้ นโ น นงิ ว้ ห มุ่ 2 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ป่ ประ ช ค ม ข ม ป ้อ ม(ธ) ห มู่ 1 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ดเ ก ษ ม ศรี ดุ สิ ต ว ส ห มู่ 11 ต� บ ล ดงใ ห ญ ่ วั ด ป่ รั ต น พรชั ย(ธ) ห มู ่13 ต� บล บ ้น หว ย วั ด ห น อง คู พ ฒ น ร ม (ธ) ห มู่ 8 ต� บ ล ห น องไ ฮ วั ดเ สื อโ ก ก้ ห มู่ 2 0 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้ วั ด บ ้ น หั วงั ว ห มู่ 7 ต� บ ล ห น อง แ สง วั ด ป่ ห น อง แวง พั ฒ น (ธ) ห มู่ 1 6 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด ป่ อุ รุเว ฬ ห มู่ 1 ต� บ ลข ม ป ้อ ม วั ด บ ้ นวังจ น ห มู4่ ต� บ ล น ข ่ วั ด สระ แ ค น ห มู่ 1 ต� บ ล แ ค น วั ดโ ค ก สี น อ ก ห มู่ 9 ต� บ ลโ ค ก สี ท อง ห ล ง

ห มู ่ 1 1 ต� บ ลเ สื อโ ก ก้

M A H A S A R A K H A M I S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย

1039

.i n d d 1 6 1

161

5/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 1 2: 1 9

B E STI N T R A V EL 2017

ที่ สุ ด แ ห่ ง กา ร บั น ทึ ก

ค วา ม ท ร ง จ� า ห นึ่ ง ค วา ม ท ร ง จ� าข อ ง กา รเ ดิ น ทา งใ น ปี 2 5 6 0 ช ม พ ระ อา ทิ ต ย์ ต ก ที่ ส ว ย งา ม ร ว ม ทั้ ง ทั ศ นี ย ภา พ น�้ าใ ส สา ห ร่ า ย สี ท อ ง น ก น�้ า ป ลา นา นา พั น ธุ์ แ ละ วิ ถี ชี วิ ต ข อ ง ชา ว ป ระ ม ง ห น อ ง หา ร

ทะเ ล สา บ ห น อ ง หา ร จั ง ห วั ด ส ก ล น ค ร

S B L บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย น� าเ ส น อเรื่ องราวข องจั ง หวั ด ต่ าง ๆ ทั่ ว ประเ ท ศไ ท ย อ ย่ างเจาะ ลึ กแ ละ คร อ บ ค ลุ ม ทุ ก มิ ติ อาทิ มิ ติ ด้ าน ก าร พั ฒ นาคุ ณ ภ าพชี วิ ตแ ละ คว ามเ ป็ น อ ยู่ จ าก ห น่ ว ยง านร าช การ ส� า คั ญใ นจั ง หวั ด มิ ติ ด้ าน ก าร ท่ องเ ที่ ยว ที่ ส ดใ ห ม่ ทั น ส มั ย ทั้ ง ส ถ าน ที่เ ที่ ยว ที่ พั ก ร้ าน อ าห าร ร้ าน ก าแ ฟ แ ห ล่ งช็ อ ป ปิ้ งใ ห ม่ ๆ ฯ ล ฯ มิ ติ ด้าน อุ ต ส าห กรร ม- ก าร ค้ าก าร ลง ทุ น ที่เ ป็ น ตั วขั บ เ ค ลื่ อ นเ ศร ษฐ กิ จ ต ล อ ดจ น มิ ติ ด้าน ก าร ศึ ก ษา ศาส น า วั ฒ น ธรร ม แ ละวิ ถี ชี วิ ต ที่ มี จุ ดเ ด่ นแ ละ มีเ อ ก ลั ก ษ ณ์ น่า ส นใจ

A D_

.i n d d 1 6 2

6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 1: 4 0

B E S T IN T R AV E L

2 0 1 7

T O P 1 0 P H OT O G R A P H S

OF T HE YE A R

w w w. s bl. c o.t h

B E ST

A D_

.i n d d 1 6 3

I N

T R AVEL

2017 6/ 1 1/ 2 5 6 1 1 9: 1 1: 4 1

B u d d his m

i n T h ail a n d

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย น� าเ ส น อเรื่ องร าวข องจัง หวั ด ต่ างๆ ทั่ ว ประเ ท ศไ ท ย อ ย่ างเจาะ ลึ กแ ละ คร อ บ ค ลุ ม ทุ ก มิ ติ อ าทิ มิ ติ ด้ าน ก าร พั ฒ นาคุ ณ ภ าพชี วิ ตแ ละ คว ามเ ป็ น อ ยู่ จ าก ห น่ ว ยง านร าช การ ส� า คั ญใ นจัง หวั ด ิม ติ ด้ าน ก าร ท่ องเ ที่ ยว ที่ ส ดใ ห ม่ ทั น ส มั ย ทั้ง ส ถาน ที่เ ที่ ยว ที่ พั ก ร้ าน อ าห าร ร้ าน ก าแ ฟ แ ห ล่งช็ อ ป ปิ้งใ ห ม่ ๆ ฯ ล ฯ มิ ติ ด้ าน อุ ต ส าห กรร ม- ก าร ค้ าก าร ลง ทุ น ที่เ ป็ น ตั วขั บเ ค ลื่ อ นเ ศร ษฐ กิ จ ต ล อ ดจ น มิ ติ ด้ าน ก าร ศึ ก ษา ศาส น า วั ฒ น ธรร ม แ ละวิ ถี ชี วิ ต ที่ มี จุ ดเ ด่ นแ ละ มีเ อ ก ลั ก ษ ณ์ น่าส นใจ

164

A D___

S BL บั น ทึ ก ประเ ท ศไ ท ย I ม หา สาร คา ม

.i n d d 1 6 4

W W W. S B L. C O. T H

6/ 1 1/ 2 5 6 1 2 0: 2 7: 4 0