ER
SIDD
!
EEF EN B
kelijke afhan Hét on
ent iteit G nivers U e d d van tenbla studen
Geldwolf De Grote Boze
Jaargang 49 // #643 / 23.10.2023 // driewekelijks tijdens het academiejaar
slaat toe!
De avonturen van Rik Van de Walle in Brussel UGent by night Hekserij en Britney Spears Lees het nu, als je durft...!
COLOFON
Vrijheid leidt het volk
Oplage 3000 exemplaren op papier Verschijnt driewekelijks tijdens het academiejaar. Verantwoordelijke uitgever Bavo Bobelijn Hoveniersberg 24, 9000 Gent Druk Graphius Gent Traktaatweg 8 9041 Gent
DOOR HANNAH BOEN BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
Het geld groeit niet op de rug van de
in de doofpot worden gestopt, u kan
Hoofdredacteur Kernredactie
Chef Cultuur Anaïs Vanassche
rector, zoveel is duidelijk. De UGent
er u zelf wel iets bij inbeelden.
Algemeen Coördinator Louise De Meyer
Chef Wetenschap Hannah Boen
zelfs geen publiek geheim meer. De
Maar genoeg met al die faits divers.
plannen om de Green Office te sluiten
Tijd om het over de orde van de dag te
zit krap bij kas en dat is ondertussen
Chef Reclame & PR Noah Dols
Chef Lay-out Bavo Bobelijn
kwamen eind maart 2022 op een iet-
hebben. We hebben Ben Weyts niet
Chef Sociale Media & PR Noah Dols
Chef IT Rex Verdonck
wat onfortuinlijke wijze aan het licht.
voor Piet Snot als de duivel op onze
Maar niet alleen de Green Office zou
cover afgebeeld. Het hoger onderwijs
Chef Maatschappij & Opinie Tailah Baert
Chef Eindredactie Nina De Neve
haar deuren moeten sluiten, ook de
wordt
Chef Universiteit Hannah Boen & Noah Dols
Chef Beeld Lieke Zuiderwijk
filmzaal Paddenhoek zou tegen de
cierd en dat is problematisch. Weyts
grond gaan deze zo-
is er (opnieuw) een
systematisch
ondergefinan-
mer. Dat is alleen niet
soepje
Redacteurs Anaïs “Frank Vandenbroucke” Vanassche, Bavo “Amédée de Failly” Bobelijn, Collin “Louis Tobback” Cardon, Dries “Karl-Theodor zu Guttenberg” Blontrock, Hannah “Wouter Beke (1)” Boen, Jasper “Karel Pinxten” Mouton, Nina “Liz Truss” De Neve, Nette “Joke Schauvliege (1)” De Schrijver, Noah “Harriet Walter” Dols, Pieter “Johan Vande Lanotte” Beirens, Rex “Bert Anciaux” Verdonck, Sander “Johan Sauwens” Muylaert
gebeurd. Officieel zou
het maken. Geluk-
Medewerkers Henri “Henri Simonet” Ponnet, Lara “Anissa Temsamani” Merlevede, Paul “Paul Furlan” Diallo, Zita-Luna “Conner Rousseau (manifesting)” De Smaele
UGent zo weinig geld,
Beeld Bavo Bobelijn, Hannah Boen, Jasper “Van Quickenborne (manifesting)” Mouton, Lieke “Joop den Uyl” Zuiderwijk, Nette De Schrijver, Noah Dols, Paul Diallo, Pieter Beirens, Sander Muylaert
het uitsteld zijn omdat er
geen
aanvaardba-
re offertes waren. Dat kan je vrij vertalen als: momenteel
heeft
de
“
We hebben Ben Weyts niet voor Piet Snot als de duivel op onze cover afgebeeld
van
aan
kig spoorde onze held rector Van de Walle zijn personeel en studenten aan te gaan betogen op 11 oktober
dat zelfs pogingen om
in Brussel. Van de
te besparen te duur zijn.
Walle
heeft
zijn
Nogal ongemakkelijk. Het is natuurlijk
roeping gevonden als de nieuwe Ma-
wel fijn dat zo’n parel van het patrimo-
rianne, die half ontblote deerne op
nium (nog even) mag blijven staan.
het bekende schilderij van Delacroix. Als herboren leidt hij zijn volk naar de
Eindredactie Anaïs Vanassche, Bjarni “Eva De Bleeker” Vanhoutte, Collin Cardon, Cyriel “Edward Anseele jr.” Pattyn, Daria “Wouter Beke (2)” Gancarz, Dries Blontrock, Elena “Annemie Turtelboom” Coppens, Emilie “Albert de Vleeschauwer” De Winne, Gaëlle “Pierre Chevalier” De Sloovere, Hannah Boen, Héloïse “Joke Schauvliege (2)” Vandekerckhove, Janne “Stefaan De Clerck” de Clercq, Jasper Mouton, Lenke “Leo Delcroix” Blommaert, Louise “Jo Vandeurzen” De Meyer, Lune “Félix Chazal” Schollaert, Noah Dols, Paul Diallo, Pieter Beirens, Robin “Boris Johnson” Chan, Sander Muylaert, Tailah “Joëlle Milquet” Baert, Tina “Fientje Moerman” Morthier, Zita-Luna De Smaele
Besparen is natuurlijk een werk van
vrijheid en hij gooit alle middelen in
lange adem. Schamper helpt de UGent
de strijd om ons op de barricades te
graag het juk wat te verlichten. We
laten staan. En gelijk heeft hij! Ik hoop
maakten daarom een avondwandelin-
alleszins dat het Brussels wafeltje hem
getje om eens te inspecteren hoelang
gesmaakt heeft.
Cover Bavo Bobelijn Lieke Zuiderwijk
tien uur ‘s avonds nog licht op campus
de verlichting op enkele campussen ‘s nachts blijft branden. Dat leverde ons interessante inzichten op. Waarom brandt er immers in godsnaam na Tweekerken? Overwerkte doctoraatsstudenten of clandestiene zaakjes die
CHECK ONZE WEBSITE!
ONDERWIJS Prof Préféré(e) // Dagelijkse Restokost
4.
Best Of: natuur in Gent
5.
UGent by night
7.
Betoging onderfinanciering hoger
8.
onderwijs met Rik Van de Walle UGent Verkend: Filmzaal Paddenhoek
10.
Stubio vs. oplichters
11.
UGent Translate
12.
MAATSCHAPPIJ Open Boek met Sami Zemni
14.
De kotenmarkt is doodziek
17.
Verleden tijd
18.
Nettes crypto
19.
WETENSCHAP Julius Caesar gefactcheckt
22.
Kotleven en slaapstoornissen
23.
Een deeltjesversneller, hoe werkt dat?
25.
Cafeïne: vriend of vijand?
26.
Slaap, studentje, slaap
27.
Slaapgewoontes van celebs
28.
CULTUUR
SATIRE Openingscollege Politicologie op TikTok
38.
Schampie // Fakebook
39.
Herfst, bitches: de perfecte herfstplaylist
30.
Fallen Leaves
31.
Britney Spears en hekserij
32.
Tinder Talks: Italiaanse avonden
34.
Het dorp aan het water
35.
Deadstock is springlevend
36.
PROF PRÉFÉRÉ(E): Katrien Boncquet DOOR COLLIN CARDON
Katrien Boncquet is leerkracht Spaans en Nederlands aan het Universitair Centrum voor Talenonderwijs en het Centrum voor Volwassenenonderwijs Kisp, waar ze al jaren mensen van alle leeftijden leert dat je de ‘h’ in ‘hola’ niet uitspreekt. Drie jaar later heb ik dan mijn diploma van leerkracht behaald. Dat heb ik dan pas gedaan, omdat ik eerst echt zeker was dat ik dat niet lang ging doen. We zijn ondertussen twintig jaar verder.” Heeft u tips voor mensen die nieuwe talen willen leren? “De eerste en beste manier is een lief hebben dat die taal spreekt (lacht). Ten tweede is er wonen in het land, maar Hoe bent u leerkracht Spaans geworden?
dan liefst niet met andere Erasmusstudenten, natuurlijk,
“Ik heb Vertaler-Tolk gestudeerd en ben dan naar Spanje
maar met anderen die de taal spreken. En daarna is er
vertrokken. Toen ik terugkwam, wist ik helemaal niet wat
naar de les komen, maar met twee uurtjes in de week
ik wou worden. Ik had vol zekerheid gezegd: “geen onder-
gaat dat traag vooruit. Ik zou dus altijd aanraden om naar
wijs. Dat zeker niet (lacht).” Toen kwam ik iemand tegen
series en films te kijken, en naar muziek te luisteren. Zet
die ik nog kende van mijn studies en die werkte op een
dat op terwijl je kookt! Wees gewoon zo veel mogelijk in
avondonderwijsschool, een CVO. Ze zochten iemand om
contact met de taal. Vrienden hebben die de taal spre-
in te vallen. Ik ben daar dan gaan invallen om een paar
ken is ook altijd een pluspunt. En stoppen met Engels te
Spaanse lessen te geven en ik heb daar tien jaar gewerkt.
praten.”
Dagelijkse Restokost:
EEN BROODJE ZEEWIERSALADE
DOOR NINA DE NEVE
Voor deze editie gooien we het over een andere boeg en recenseren we eens een broodje. En niet zomaar een broodje, maar eentje met de groentespread van de week. Dit keer was het vegan zeewiersalade. Een naam die weinig prijsgeeft en de beschrijving erbij nemen was niet bepaald een hulp. Die leest als ‘frisse tofunaise met mineraalrijke iziki en verse marktgroenten’, wat zelfs de slimste Blandijnstudent volgens ons niet kan vertalen naar normaal Nederlands. Het brood in cafetaria de Brug zelf is, zoals altijd, heerlijk. Het is vers gebakken en nog lekker krokant, zelfs als het al eventjes in de koeltoog lag. Het beleg viel helaas wel tegen. De groentespread had niet echt een uitgesproken smaak en was relatief eentonig. Van frisheid was er weinig te merken en het zeewier voegde weinig toe, behalve lichtjes verontrustende zwarte stukjes in de spread. De marktgroenten bleken gewoon geraspte wortels en een paar blaadjes ijsbergsla.
4
“RELATIEF EENTONIG”
schamper.be
BEST OF: natuur in Gent DOOR SANDER MUYLAERT
De herfst is het ideale moment om even de natuur in te duiken. Met een wandeling of loopje door de Gentse bossen en weilanden, kan je je adem terugvinden die je aan de start van het academiejaar misschien wel bent verloren.
BOURGOYEN-OSSEMEERSEN Je zou het niet meteen verwachten van een drukke stad als Gent, maar op drie kilometer van het Gravensteen ligt een belangrijk natuurgebied: Bourgoyen-Ossemeersen. Vanaf midden oktober loopt het gebied bijna volledig onder water. Zo vormt het gebied de ideale stek voor watervogels die een plekje zoeken om de winter te overleven. In het natuurpark kan je lopen of wandelen, maar ook over het blotevoetenpad lopen of deelnemen aan een cursus ‘vogelen voor beginners’. Wie graag een extra lusje door de natuur maakt, kan via de Bourgoyen makkelijk oversteken naar de Vinderhoutse Bossen, een gebied dat al meer dan honderd jaar bebost is: natuurplezier gegarandeerd! BEELD DOOR DONAR REISKOFFER
LIEDERMEERSPARK Het Liedermeerspark ligt aan de Schelde in de schaduw van de Ghelamco Arena. De weg ernaartoe is simpel: je volgt het water naast de Kinepolis richting Merelbeke. Na een kilometer wandelen loop je al tussen de bomen en na drie kilometer loop je via een oude esdoorn het park binnen. Er is weinig speciaals aan de wandeling, maar dat is helemaal niet zo erg. De beste gesprekken en gedachten ontstaan tijdens het wandelen. Je hebt ook de tijd om goed rond te kijken, als je goed kijkt, zie je dat elke maand andere kleuren heeft. Mensen met een hart voor dieren kunnen in het park ook terecht in het opvangcentrum voor vogels en wilde dieren. Elk jaar wordt er een bezoekdag georganiseerd.
DE GENTSBRUGSE MEERSEN Alle wegen leiden naar Luc de Vos, alleen nemen sommigen een omweg. In het natuurgebied Gentbrugse Meersen loopt er een richting de Voshoek: een gedenkbord voor de Gentse volkszanger. De familie van de Vos vroeg bloemen noch kransen voor de begrafenis, maar een gift voor de uitbouw van het natuurgebied. In de Gentbrugse Meersen kan je heerlijk lopen of wandelen langs het water of vrij door de weilanden lopen tussen de koeien. Het gebied grenst aan Gentbrugge. Een buurt die je kan kennen van het VRT-programma ... Gentbrugge. Joris Hessels zat er op een bankje en praatte er met toevallige voorbijgangers – misschien loop je hem wel tegen het lijf.
onderwijs
5
6
schamper.be
UGENT BY NIGHT DOOR BAVO BOBELIJN & NINA DE NEVE BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
De laatste die naar buiten gaat, doet het licht uit. Zo gaat het bij de meeste mensen thuis, maar hoe zit dat aan de UGent? Gaan de lichten er ‘s avonds uit, of verlicht de gemiddelde campus de straten van Gent? Blandino’s zijn zich dus duidelijk beter bewust van de lichtvervuilingsproblematiek dan de gemiddelde FEB’er. Na deze meevaller gingen we verder richting rectoraat. Eerst passeerden we het Ufo, daar was nog een receptie aan de gang, wat verklaarde waarom er nog licht brandde. Maar wanneer we ons omdraaiden, waren we minder teWe spreken van lichtvervuiling
lichten er nog brandden. Een ant-
vreden. Hoewel de lichten binnen
als er verhoogde helderheid van
woordenblad invullen bij kaarslicht
niet brandden, was de volledige
de nachtelijke omgeving is door
lijkt ons niet meteen een verbroe-
gevel van studentenresto de Brug
kunstlicht. Dat kan een negatieve
derende studentenactiviteit.
wél verlicht. Of de resto nog duide-
impact hebben op de gezondheid. Bijvoorbeeld voor de aanmaak van melatonine, ook wel het ‘slaaphormoon’ genoemd omdat het ons moe maakt. Melatonine wordt alleen aangemaakt als het donker
“ Campus Tweekerken
was meer verlicht dan de gemiddelde filosoof in de 18e eeuw
genoeg is, dus kan lichtvervuiling
voor een spaghetti na sluitingstijd is discutabel. In het rectoraat waren alle lichten wel gedimd, al komt dit waarschijnlijk doordat sommige dingen die daar gebeuren het (dag)licht niet verdragen …
op lange termijn slaapritmestoor-
We waren de Therminal amper uit
nissen
veroorzaken.
lijk moet maken waar je moet zijn
Daarnaast
toen we het volgende verlichte ge-
Ook aan de Boekentoren en de
kost de lichten laten branden extra
bouw zagen. Campus Tweekerken,
Rozier brandden alle lichten nog,
energie en is het niet bepaald mi-
de thuisbasis van de Gentse eco-
waarschijnlijk omdat de biblio-
lieuvriendelijk. Omdat België een
nomen en bedrijfskundigen, was
theek nog open is tot tien uur. Dat
van de meest lichtvervuilde landen
meer verlicht dan de gemiddelde
kan een reden zijn om de verlich-
ter wereld is, trokken wij de Gentse
filosoof in de 18e eeuw. Om tien
ting langer aan te laten, al kan je je
straten op om na te gaan hoe licht-
uur ‘s avonds was er behalve één
afvragen hoeveel mensen er dan
vervuilend UGent-gebouwen zijn.
kat niemand meer te zien, hoewel
nog studeren in de bib. Toen we er
alle lichten er nog volop onze ogen
een uurtje later nog eens passeer-
verblindden.
den, waren de meeste lichten wel
Ons onderzoek begon op een doordeweekse maandagavond in
gedoofd, maar op sommige plek-
de Therminal, het studentenhuis
Vervolgens verplaatsten we het
ken was er nog een brandende
van de UGent. Aangezien er nog
onderzoek naar de Blandijn. In een
lamp te bespeuren. Misschien wa-
activiteiten aan de gang waren,
paar auditoria was er nog licht, ver-
ren er nog een paar vlijtige studen-
zoals een quiz van een ons verder
moedelijk omdat er nog avondles-
ten achtergebleven of had iemand
niet
studentenvereni-
sen gegeven werden. Verder was
niet veel zin om alle lokalen nog
ging, was het niet vreemd dat de
enkel de hoofdingang nog verlicht.
eens te controleren.
bekende
onderwijs
7
Hoger onderwijs betoogt tegen onderfinanciering
DOOR JASPER MOUTON // BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
Op 11 oktober gingen studenten, proffen en administratief personeel van hogeronderwijsinstellingen naar Brussel om te protesteren tegen de systematische onderfinanciering. Hoe dat verliep, lees je hier.
De sluiting van de jobdienst, de stij-
oktober. Als je 667 miljoen euro van
ZIJ DIE BETOGEN
gende prijzen in studentenresto’s,
het beloofde jaarbudget aftrekt, is
Vooraan de mars liepen profes-
dure koten en andere besparings-
dat de datum waarop het geld op
soren, docenten en personeel, de
maatregelen lokten al langer kri-
is. Van de Walle en verschillende
meesten van hen onder de vlag
tiek uit. Rector Rik Van de Walle
van
was vaak het doelwit van deze kritiek. De besparingen bleken echter niet het probleem, maar wel een symptoom te zijn van een structurele onderfinanciering van het hoger onderwijs. Om dit aan te kaar-
“
Het gaat over een omgerekend tekort van 667 miljoen euro per jaar
ten ondertekenden de vijf rectoren
de
aanwezige
vakbonden.
Hun grootste klacht is de stijgende werkdruk. Door besparingen en ontslagen wordt die hoger, terwijl de vergoedingen niet mee stijgen en daarbovenop komt nog eens het stijgend studentenaantal. De aftandse infrastructuur, zoals au-
van de Vlaamse universiteiten een
professoren spoorden vervolgens
ditoria en labomateriaal, kan niet
memorandum. Van de Walle sprak
studenten aan om mee te protes-
vernieuwd worden, wat betekent
er ook over in zijn openingsrede en
teren, want ook zij lijden onder de
dat studenten soms de les vanop
tijdens het openingscollege van
besparingen.
de trap moeten volgen.
politieke wetenschappen. Met die frustraties in het achter-
Een terugkerend thema was de
De universiteiten lopen ongeveer
hoofd en protestborden in de hand
basisbehoeften, wat ook de rector
667 miljoen euro mis door de on-
trokken studenten en personeel
van de UGent beaamde. Het gaat
derfinanciering. Daar zit hem ook
samen naar Brussel om het pro-
niet om luxe of zelfs een schep bo-
de significantie van de datum 11
bleem aan te kaarten.
venop wat er beloofd werd door de
8
schamper.be
overheid. Het gaat over het nale-
stapte vooraan en de studenten
een pro-Palestinabord te wachten
ven van afspraken die eerder door
volgden. Vooraan het studenten-
op een mars die later die dag zou
diezelfde overheid werden goed-
blok hing het spandoek van On-
volgen.
gekeurd.
gehoord naast dat van de Gentse studentenraad,
waarachter
een
De mars bestond uit 1500 tot 3000
Aanwezige studenten beklaagden
groepering Comac-vlaggen te zien
aanwezigen, afhankelijk van de
op hun beurt de gevolgen die hen
was. Ook de leden van de Jongso-
bron. Hoewel dit zeker geen klein
het meest treffen, voornamelijk
cialisten en Jong Groen waren
aantal is, is het tegenover een stu-
stijgende prijzen van koten en in-
met eigen vlaggen aanwezig. Het
dentenpopulatie van 279.421 toch
schrijvingsgeld. Daarnaast worden
meest actieve blok was dat van
een tegenvaller.
de prijzen in studentenresto’s vaak aangehaald wanneer het gaat over de druk die studenten ervaren. Ook bij beursstudenten blijkt de financiering te mager. Studenten van alle hogeronderwijsinstellingen waren vertegen-
“
Velen zagen het als de start van een bredere sociale beweging
woordigd. Veel aanwezigen kwamen uit het kunstonderwijs dat enorm kreunt onder de stijgende
Comac, dat hun slogans en liedjes
studentenpopulatie.
luidkeels scandeerden in het Ne-
Het
aantal
studenten per lesgever wordt er
derlands, Engels en zelfs Spaans.
ook steeds groter. Dat verzwakt de relatie tussen docent en student,
De betoging liep van een ietwat on-
een relatie die in het kunstonder-
duidelijk startpunt in de Noordwijk
wijs heel belangrijk is.
even langs de kleine ring en vervolgens door de Brusselse binnen-
Instellingen die al met slechte fi-
stad richting een campus met ge-
nanciën kampten, komen nu extra
bouwen van de Vlaamse Overheid.
in de problemen. Dat leidt tot kor-
Vervolgens stapten de deelnemers
tere masters en minder keuzemo-
verder naar Brussel-Centraal. Op
gelijkheden binnen de opleiding.
het Europakruispunt, het plein aan de ingang van het station, werd de
DE PROTESTMARS
stoet in majeur ten einde gebracht.
Iedereen die we spraken, leek het-
Een cirkel betogers scandeerde
zelfde doel te hebben, namelijk een
nog een paar laatste keren een slo-
sterk signaal sturen en de politiek
gan onder leiding van een viertal
bewust maken van het probleem.
energieke Comac-partizanen die
Het werd ook snel duidelijk dat de
in het midden stonden.
protestmars niet het enige signaal is. Velen zagen het als de start van
De betoging verliep vreedzaam.
een bredere sociale beweging.
De politie was minimaal aanwezig en was niet in oproeruitrusting.
Hoewel studenten en personeel in
Onderweg stonden sommige toe-
solidariteit met elkaar marcheer-
schouwers de stoet aan te moedi-
den, was er een duidelijk onder-
gen, anderen keken wat verward.
scheid tussen de twee. Personeel
Eén enkele bijstaander stond met
onderwijs
9
Wordt (nog niet) afgebroken:
Filmzaal Paddenhoek
DOOR HANNAH BOEN BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
Al in 2021 schreef Schamper dat de filmzaal Paddenhoek afgebroken zou worden wegens besparingen. Het is nu twee jaar later en het gebouw blijft nog kranig overeind. De filmzaal zit een beetje weggemoffeld in de armen
rond de jaarwisseling gelanceerd worden. “Het uitstel
van campus Aula, maar is een pareltje in het patrimo-
van de afbraak komt er omdat de UGent geen aan-
nium van de UGent. Aan de buitenkant ziet de Pad-
vaardbare offertes ontvangen heeft”, stelt Lenoir. “De
denhoek er niet zo speciaal uit, maar eenmaal achter
start van de werken is normaal voorzien voor augustus
de glazen deuren vind je een gezellig verdonkerde
2024. In juni zullen wel al enkele voorbereidende wer-
ruimte met rode pluchen zeteltjes. De zaal maakte
ken gebeuren.”
haar debuut met de film ‘Dood in Venetië’ van Luchino Visconti. In juni 2024 zal er een allerlaatste film ge-
Voor velen is de Paddenhoek echter meer dan een
speeld worden.
hoopje stenen. De filmzaal was de thuis van de onderzoeksgroep Centre for Cinema and Media Studies
De UGent wil dit charmante zaaltje namelijk al lang
(CIMS). Daarnaast behuisde het ook enkele jaren het
tegen de grond knallen om plaats te maken voor het
filmfestival Courtisane. Hoewel de Paddenhoek oor-
Universitair Centrum voor Talenonderwijs (UCT) en
spronkelijk niet bedoeld is als filmzaal, werd het ook
de uitbreiding van de faculteit Recht en Criminolo-
jarenlang gebruikt door de universitaire filmclub Pla-
gie. Dit is het gevolg van een groter project rond de
teau voor voorstellingen en besprekingen. De film-
herbestemming van verschillende campussen en ge-
club is intussen verhuisd naar KASKcinema, maar er
bouwen dat voortvloeide uit een scenario-onderzoek
worden nog steeds congressen, lessen en doctoraats-
in 2019. Volgens Stephanie Lenoir, woordvoerster van
verdedigingen georganiseerd in de zaal. De filmzaal
de UGent, zou de heraanbesteding van de werken
aan de Paddenhoek is uniek in zijn soort, want het is een van de weinige zalen in België waar films nog getoond kunnen worden met 35mm parallelle projectie. De meeste cinema’s zijn immers overgestapt naar digitale projecties. Professor Daniël Biltereyst, verbonden aan de onderzoeksgroep CIMS, betreurt dat de zaal weldra aan haar einde zal komen. Hij vergelijkt de waarde van de Paddenhoek met die van een laboratorium voor bètawetenschappers: films en andere vormen van audio visuele beelden in optimale omstandigheden tonen en analyseren. Professor Biltereyst stelt dat het niet heel duidelijk is gemaakt waarom de Paddenhoek moet verdwijnen. Er zou zowel gesproken zijn over technische oorzaken als budgettaire redenen. De zaal is al verouderd en vertoont een aantal technische mankementen. Hij vertelt dat de zaal een sterke emotionele waarde heeft en hij hoopt toch dat dit unieke staaltje vastgoed bewaard kan worden. De onderzoeksgroep zoekt momenteel naar een andere zaal, want een optimale projectie is onontbeerlijk voor de activiteiten van het CIMS.
10
schamper.be
WHATUP
GSR
StuBio vs. oplichters
DOOR ANAÏS VANASSCHE
De kotenmarkt kent een ongekende krapte. Dat is een probleem voor veel studenten, maar nog meer voor internationale studenten, die een makkelijke prooi vormen voor oplichters. StuBio nam daarom sensibiliseringsmaatregelen. StuBio is de facultaire studenten-
hebben we tips and tricks mee-
universiteit zelf. Door de informele
raad van de faculteit Bio-Ingeni-
gegeven, begeleid door een po-
sfeer die er hangt, zijn internatio-
eurswetenschappen. Het is geen
werpoint. Ook was er een Q&A en
nale studenten meer geneigd om
toeval dat net deze studentenraad
deden een paar studenten die er-
met hun problemen en vragen
het probleem oppikt. De faculteit
varing hebben met oplichters hun
naar buiten te komen. We krijgen
is namelijk één van de meest inter-
verhaal. We brachten de internatio-
veel complimenten over het feit
nationale faculteiten van UGent en
nale studenten in contact met ESN
dat we makkelijk bereikbaar zijn.”
werd geconfronteerd met verha-
(Erasmus Student Network, de stu-
len van internationale studenten
dentenvereniging die instaat voor
Wat zou je aanraden aan inter-
die slachtoffer werden van oplich-
de praktische en sociale integratie
nationale studenten die te ma-
ters. Camille Masselis, vicevoorzit-
van de uitwisselingsstudenten aan
ken krijgen met een oplichter?
ter van StuBio, geeft tekst en uitleg
de UGent, red.), want die hebben
“Durf er met iemand over praten
bij het initiatief van de studenten-
een platform voor huisvesting. Ook
en zoek hulp, laat je niet denigre-
raad.
gaven we mee dat ze met vragen
ren. Heb geen angst om naar de
terechtkonden bij ITC (Internatio-
autoriteiten te stappen, de politie
Waarom zijn internationale stu-
nal Training Centre, de dienst van
en het gerecht zijn er juist om je
denten extra gevoelig voor op-
de faculteit Bio-Ingenieursweten-
rechten te beschermen. Hulp kan
lichters op de kotenmarkt?
schappen die internationale stu-
er in zo’n situatie in veel vormen
“Ze zijn er gevoelig voor omdat ze
denten helpt, red.).”
aannemen, zo waren er mensen
eigenlijk niet in België zijn op het
die ons gewoon via Whatsapp een
moment dat ze hun kot zoeken.
Hebben jullie reacties op het ini-
berichtje stuurden omdat ze niet
Vaak moeten ze vooraf een voor-
tiatief gekregen?
wisten waar naartoe. We konden
schot of waarborg betalen, soms
“De reacties op het initiatief zijn zo-
ze dan altijd doorverwijzen naar
ook de eerste maand huur. Ze zijn
wel in persoon als online positief.
de juiste persoon bij ITC, of we ver-
zich van geen kwaad bewust en
Er zijn zelfs studenten die door het
wezen ze door naar de site van de
schrijven geld over naar een reke-
initiatief naar de studentenraad ko-
huurdersbond.”
ningnummer. Vaak geven oplich-
men. We horen van internationa-
ters een buitenlands rekening-
le studenten dat onze initiatieven
Komen er nog initiatieven aan
nummer op, en eens het bedrag
een zeer nuttige aanvulling zijn op
rond dit thema?
overgeschreven is, betekent dat
de informatie die ze krijgen van de
“We gaan dit verder uitbouwen
bijna zeker dat ze met hun geld
met wat socialemediacampagnes
gaan lopen zijn. De politie kan dan
op onze Facebook en Instagram
niet veel meer doen.”
waarbij we nog meer gaan proberen te sensibiliseren. We gaan ho-
Welke sensibiliseringsacties heb-
pelijk ook eens aan tafel zitten met
ben jullie met StuBio concreet
ESN, de GSR heeft intussen ook
gedaan?
contact met hen over deze the-
“Tijdens de online meetings deze
matiek. En dan zien we wel wat de
zomer via Teams en Google Meet
toekomst nog in petto heeft.”
onderwijs
11
UGent Translate: hoe ziet Ufora eruit voor Erasmusstudenten? DOOR NINA DE NEVE
UGent zet volop in op internationalisering en omdat de gemiddelde Erasmusstudent die naar Gent komt geen Nederlands spreekt, moet de UGent ook in het Engels communiceren. Krijgen de internationale studenten dezelfde berichten voorgeschoteld of niet? Je kent het waarschijnlijk van Ufora
is dat de pagina’s eigenlijk geen
Erasmusstudenten willen waar-
of de mailtjes die de rector tijdens
vertalingen van elkaar zijn. Som-
schijnlijk liever weten waar ze te-
de coronacrisis gretig rondstuur-
mige stukken komen zeker over-
recht zullen komen en wat daar te
de, het zinnetje “English version
een, maar het is meteen duidelijk
doen is dan wanneer de volgende
below”. De UGent profileert zich
dat de pagina’s zich tot een an-
lezing over beheksing en bezeten-
als een internationale universiteit
heid in Afrika zal plaatsvinden (7
die niet alleen Erasmusstuden-
“
november, voor de geïnteresseer-
buitenlandse studenten
versiteit het goed doet op verschil-
ten, maar ook buitenlandse onderzoekers en lesgevers aantrekt. Die spreken meestal geen Nederlands, dus moet alle informatie in een andere taal beschikbaar zijn
den). De UGent benadrukt op de
Blijkbaar hebben geen nood aan nieuws
die voor meer mensen verstaan-
of een agenda, maar
baar is. Al snel kom je dan uit op
wel aan een ‘University
Engels. Elke webpagina van de UGent heeft in principe rechtsbo-
Life’-pagina
Engelstalige site ook dat de unilende rankings en dat ze in 1817 opgericht is, vermoedelijk omdat dat extra grandeur geeft. Buitenlandse studenten krijgen als ze op ‘University Life’ klikken
ven een link met ‘English home-
meteen het kostenplaatje van het
page’ of ‘English version’ voor onze
der doelpubliek richten. ‘Over de
leven in België te zien. Het lijkt
niet-Nederlandstalige
UGent’ wordt ‘About us’ en blijk-
meer een afschriktechniek dan
baar hebben buitenlandse stu-
een uitnodiging om naar Gent te
medestu-
denten en lesgevers.
denten geen nood aan nieuws of
komen. Verder krijgen ze speci-
De UGent pakt zelfs op zijn Neder-
een agenda, maar wel aan een
fieke uitleg over huisvesting voor
landstalige pagina’s graag uit met
‘University
uitwisselingsstudenten.
de 73 Engelstalige masters en de
wel, want de meeste inkomende
Life’-pagina.
Logisch
Ook
meer dan 7000 internationale studenten die elk jaar naar Gent afzakken om hier hun Erasmus te voltooien. In totaal studeren er ongeveer 50.000 studenten aan de universiteit, dus de internationale studenten zijn geen kleine groep. We beginnen, zoals iedereen die voor het eerst de UGent opzoekt, op de homepage, of thuispagina voor wie het graag in het Algemeen Nederlands heeft. Het eerste wat opvalt,
12
de
studentenresto’s, fietsen en trans-
schamper.be
port of praktischere zaken zoals
is duidelijk enkel voor uitwisse-
voor een stage of voor extra op-
studentenjobs
belastingen
lingsstudenten bedoeld. Eén van
leidingen. Diergeneeskunde kijkt
krijgen er een plaatsje. Die info is
en
de vier gelinkte pagina’s, ‘all you
dus verder dan de Erasmusstu-
misschien ook interessant voor
need to know as a student’, is dan
denten en probeert ook interna-
Nederlandstalige studenten, maar
nog eens alleen in het Nederlands
tionale studenten aan te trekken
die moeten langer zoeken om een
beschikbaar. Want ja, iemand die
om naar Gent, of liever Merelbeke,
antwoord op hun vragen te vin-
geen Nederlands spreekt, heeft
te komen.
den.
natuurlijk geen hulp nodig om wegwijs te worden aan de UGent.
Iedereen die aan de UGent stu-
WAT MET DE FACULTEITEN?
De site is ook duidelijk, als je geen
deert, krijgt vroeg of laat wel eens
Naast de algemene homepage
B2-certificaat voor Engels kan
te maken met Ufora. Ook daar zou
van de universiteit, heeft elke
voorleggen, kom je er niet in.
alle info die ook internationale
faculteit zelf ook een eigen pa-
studenten aangaat in het Engels
gina. De faculteit Letteren en
beschikbaar moeten zijn. Uit em-
Wijsbegeerte, dankzij alle talenopleidingen wel een trekpleister voor uitwisselingsstudenten en buiten-
“
Iemand die geen
landse lesgevers, heeft ook een
Nederlands spreekt,
aparte pagina voor uitwisselings-
heeft natuurlijk geen
studenten. Daarop staat meteen duidelijk dat je geen Nederlands moet kennen om de lessen te vol-
hulp nodig om wegwijs te worden aan de UGent
gen, waarschijnlijk een opluchting
pirisch onderzoek van de redactie (een redacteur heeft hun eigen Uforapagina eens doorgenomen) blijkt dat dit zeker niet altijd het geval is. Enkele aankondigingen waren enkel in het Nederlands beschikbaar, zelfs als ze misschien interessant zouden kunnen zijn voor andere
voor menig niet-Nederlandstalige
studenten,
bijvoorbeeld
een pagina om een mentor aan te
student. Ook aan zogenaamde
De faculteit Diergeneeskunde is
vragen of om steward te worden
degree students en het personeel
duidelijk meer gewend aan inter-
in de faculteitsbibliotheek. Andere
wordt een pagina toegewijd op de
nationale studenten. De site richt
aankondigingen waren dan weer
Engelstalige site.
zich niet alleen tot undergradua-
alleen in het Engels beschikbaar,
te students, de bachelor- en mas-
waarschijnlijk omdat degene die
De faculteit Psychologie en Peda-
terstudenten dus, maar ook tot
ze geschreven heeft geen Neder-
gogische
pakt
postgraduate students, dat zijn
lands machtig is. Een voorbeeld
haar site dan weer anders aan.
studenten die al een diploma heb-
is een bericht over een summer-
Haar
ben, maar naar Gent willen komen
school in Colombia.
Wetenschappen
Engelstalige
homepagina
Ten slotte is er nog Oasis, het administratieve kleine broertje van Ufora. Op Oasis is alles gewoon vertaald, behalve het rubriekje ‘choice of study’, waar je als je doorklikt enkel Nederlands te zien krijgt. Al bij al dus geen slecht resultaat, al kan je je afvragen waarom er dan één rubriek niet vertaald is.
onderwijs
13
OPEN BOEK INTERVIEW MET SAMI ZEMNI
“De hypocrisi
DOOR SANDER MUYLAERT & JASPER MOUTON
Voor deze editie interviewden we Sami Zemni, hoogleraar Politieke Wetenschappen. Het werd een boeiend gesprek over dekolonisering en diversiteit, de bezetting door Israël, de geschriften van Karl Marx en de band tussen Spinoza en Prince. Welke denker kan ons vandaag
Verder lees ik graag de filosoof
stappen gezet. Er was een onder-
het meeste bijleren om de wereld
David Scott. Hij schrijft vanuit een
zoekscommissie koloniaal verle-
rond ons beter te begrijpen?
dekoloniaal perspectief en komt zo
den, maar die had niet veel succes.
“Ik heb zelf geen superhelden, of
tot zeer originele ideeën die je la-
De regering en de koning hebben
er zijn er te veel om op te noemen.
ten nadenken.”
er wel al over gesproken, maar ze
In mijn lessen haal ik heel wat au-
hebben nog geen duidelijke excu-
Edward
ses aangeboden, laat staan enige
teurs
aan,
waaronder
Saïd, maar je zou kunnen zeggen dat zijn voorgangers even belangrijk zijn. Spontaan denk ik dat het weer tijd is om, en dat zie je aan de verkoopcijfers, Marx te lezen. We leven nog altijd in een wereld van
“
“Ik denk dat we nog altijd leven in een wereld van ongelijkheid”
ongelijkheid. Productieverhoudin-
vorm van reparaties (behalve geroofde kunst die is teruggegeven). Het bewustzijn hierover groeit, maar nog niet zo ver als bijvoorbeeld in Nederland. Daar heeft de koning onlangs schuld bekend voor de jaren van slavernij.”
gen liggen vaak aan de basis van allerlei problemen. Het is niet mo-
Hoe vindt u dat België omgaat
“Het groeiend bewustzijn hierover
nocausaal, maar het neoliberale
met het koloniale verleden?
komt voor een deel omdat de we-
model heeft een enorme individu-
“België heeft daarin nog veel werk,
reld steeds globaler is geworden.
alisering tot gevolg. Het midden-
maar er zijn de afgelopen jaren wel
Mensen met een migratieachter-
veld kalft af en politieke partijen hebben bijna geen leden meer in vergelijking met vroeger. We zijn atomen geworden die het zelf allemaal maar moeten bezien en belopen. Collectieve actie en strijdvaardigheid waren vroeger veel sterker en je kon door op straat te gaan een bepaalde eis doen inwilligen.” “Marx heeft veel inzichten geboden over hoe de economie functioneert, en hoe, boven de economische onderbouw, een politiek en legaal debat en systeem functioneert. Ik ben niet dogmatisch in die zaken, maar je ziet dat mensen terugkeren naar de essentie. Marx was een intelligente observator van het kapitalisme van toen. Je moet er dus wel op voortbouwen.
14
schamper.be
ie van het Westen toont haar moreel failliet” grond in onze maatschappij ne-
beuren, blijft een open discussie.
men deel aan die debatten. Zij
Maar dat vind ik goed, zoiets moet
eisen, terecht, dat er met dit verle-
niet van bovenaf worden opge-
den iets wordt gedaan. Persoonlijk
legd. Het is iets dat continu leeft en
beschouw ik dekolonisatie als een
gevoed wordt door wat onderzoe-
proces dat nooit af is, net zoals de
kers, medewerkers en studenten
democratie. We moeten er blijven
vragen, verlangen en soms eisen.”
aan werken, gezien de noden van een bepaalde tijd. Je kan nooit zeg-
Doet onze universiteit voldoende
gen dat alles is afgerond. Ik denk
om mensen met een migratie-
dat we als land, zowel op middel-
achtergrond aan te trekken?
bare scholen als daarna op de uni-
“Dat is opnieuw bouwen aan een
versiteit, wel de taak hebben om
bouwwerk dat eigenlijk nooit hon-
dat historisch bewustzijn en die re-
derd procent af zal zijn. De uni-
flectie te ontwikkelen.”
versiteit doet nog niet voldoende, dat is altijd het uitgangspunt. Als
Is er op onze universiteit voldoen-
we kijken naar Gent heeft onge-
de aandacht voor dekolonise-
veer tien à vijftien procent van de
ring?
Gentse bevolking een migratie-
“Het is niet alleen een kwestie van
achtergrond. Toch heeft maar drie
de brede maatschappij. De socio-
aandacht, die begint stilaan te
tot vier procent van de studenten
loog Pierre Bourdieu toonde al dat
groeien, maar van in de praktijk
een migratieachtergrond. Als je
alles wat je nodig hebt om te sla-
dingen te veranderen. Naar aan-
een weerspiegeling wil zijn van de
gen, naast natuurlijk een bepaal-
leiding van de internationale Black
de mate van intelligentie, eigenlijk
Lives Matter-protesten en de op-
een sociaal kapitaal is dat vooral
roep tot dekolonisering door studentenorganisaties Umoja, Flux en Engage zijn er toch enkele initiatieven gestart. De faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen heeft ondertussen een lerend netwerk dekolonisering opgericht. We organiseren lezingen, infosessies en hebben ook interne debatten georganiseerd over hoe we, bijvoorbeeld, aanbevelingen kunnen doen om curricula inclusiever en diverser te maken.”
“
“Israël is een koloniserende staat die al 75 jaar internationale verdragen en internationaal erkende mensenrechten met de voeten treed, en toch kan het maar doorgaan”
“Er is nog veel werk aan de winkel
bij de middenklasse voorkomt. Op onze universiteit moeten we daarom nog meer inzetten op manieren om de ondervertegenwoordigde groepen mee te krijgen.” “Meer algemeen is er een bredere vraag naar inclusie in ons onderwijs, ook als het gaat over bijvoorbeeld studenten met een functiebeperking. Vroeger zeiden mensen over die groep dat ze te dom was om te studeren. Gelukkig weten we vandaag beter en weten we dat ze cognitief even sterk zijn, maar
en zo’n netwerk kent ook zijn te-
maatschappij, zou je aan die tien
dat ze nog te veel botsen op ob-
kortkomingen, maar toch is er nu
tot vijftien procent moeten gera-
stakels, gaande van moeilijk toe-
een groeiende aandacht voor het
ken. Die cijfers zijn natuurlijk ook
gankelijke gebouwen tot overprik-
thema. Wat er precies moet ge-
het resultaat van ongelijkheid in
keling. Natuurlijk gaat het bij die
maatschappij
15
evoluties niet over de lat verlagen,
Israël is een koloniserende staat die
aan reportages over de Tweede
wat critici soms zeggen. Uiteinde-
al 75 jaar internationale verdragen
Wereldoorlog. Hier zit terecht altijd
lijk moeten ze evenveel kennen en
en internationaal erkende men-
een groot stuk tussen over de ho-
kunnen, maar om daar te geraken
senrechten met de voeten treedt,
locaust. Dat nemen we dan mee in
heb je andere middelen nodig, een
en toch kan het maar doorgaan.
ons collectief geheugen. Bij andere
andere aanpak, aangepaste peda-
Vandaag zien we een genocide
gebeurtenissen in onze geschiede-
gogieën. Ik geloof dat dat nodig is,
voor onze ogen voltrekken in de
nis zoals kolonialisme of collabora-
want anders verliezen we te veel
Gazastrook en nog blijft het op het
tie staan we veel minder stil. Het
talent in onze maatschappij.” Dan nu naar een hot topic van vandaag, en eigenlijk de voorbije 70 jaar. Hoe kan het dat Israël al sinds 1948 blijft wegkomen met misdaden tegen de Palestijnse, en recent ook de eigen, bevol-
is pas de afgelopen decennia dat mensen zich die vraag beginnen
“
“Een nummer dat ik al drie jaar gebruik tijdens mijn lessen is ‘Baltimore’ van Prince”
king?
te stellen”. In uw lessen sociale en politieke leerstelsels speelt u elke week een nummer af dat u kan linken aan de lessen. Met welk lied zou u onze tijd beschrijven?
“Het is deels een raadsel. Het be-
internationale politieke toneel zeer
“Een nummer dat ik al drie jaar
langrijkste startpunt is het trauma
stil. Collectieve straffen, executies,
gebruik tijdens mijn lessen is ‘Bal-
dat het westen overhield aan de
willekeurige
bombardementen,
timore’ van Prince. Het nummer
Tweede Wereldoorlog en de holo-
folteren (inclusief van kinderen)
zou vandaag geschreven kunnen
caust. Daarvoor draagt Europa een
worden, als niet gelegitimeerd, ge-
zijn, maar dateert eigenlijk van
historische schuld waardoor Israël
doogd. De hypocrisie van het Wes-
2015. Prince schreef het nummer
altijd een pasje voor heeft gehad.
ten toont haar moreel failliet.”
na het overlijden van Freddie Gray, een zwarte Amerikaan die was om-
Waarom
kun-
gekomen door politiegeweld. Het
nen we datzelfde
is een van laatste nummers die
schuldgevoel
niet
hij schreef voor hij zelf stierf. Het
opbrengen tegen-
nummer klinkt geweldig en com-
over de Palestijnen
bineert een strijkerskwartet en een
of, om verder te
blazerskwartet. In de muziekwe-
gaan, de Congole-
reld is die combinatie uitzonder-
zen,
lijk en ik voel dat persoonlijk in dat
Burundezen
en Rwandezen?
nummer. Het lied is ook tekstueel
“Ons
sterk. Een van de zinsneden die
historisch
bewustzijn gevormd
wordt door
Prince gebruikt is ‘if there is no jus-
de
tice, there is no peace’. Dat wordt
historische gebeur-
al even gezegd door filosofen zoals
tenissen
het
Spinoza en anderen. Maar ik denk
dichtst bij ons lig-
dat die boodschap nog steeds ra-
gen. Wie opgroeit
zend actueel is, kijk maar wat er nu
zonder interesse in
gebeurt in de Gazastrook.”
die
politiek, krijgt wel een breed aanbod
16
schamper.be
De kotenmarkt is doodziek
Opinie
DOOR NINA DE NEVE BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
Er is iets mis op de Gentse kotenmarkt. De laatste tijd is het één en al luxekoten wat de klok slaat in de media, maar nog geen jaar geleden draaide de mediamolen rond de prijzen van koten.
In Leuven is bijna de helft van de koten al een
de normen die door de stad Gent opgelegd wa-
zogenaamd ‘luxekot’, eentje met eigen badka-
ren. Achteraf gezien was 300 euro betalen voor
mer dus. Sommige van die überluxueuze koten
een kamer zonder warm water waar ik bijna kan
kosten zelfs al 900 euro per maand, en dan moe-
horen wat mijn buurman denkt het niet waard.
ten de kosten er nog eens bijgerekend worden.
Maar wat moest ik doen? Het was het enige kot
In Gent lijkt het soms wel alsof een basiskot al
dat ik gevonden had en dan nog eentje voor
een luxeproduct is, want wie (of wiens ouders)
een redelijke prijs. Ik kan me ook maar amper
kan nu een slordige 500 euro betalen voor een
voorstellen hoe de persoon die het nu huurt zich
simpele kamer? En dat is als je überhaupt al een
voelt. Dankzij de energiecrisis kwam er nog een
kotbaas vindt die nog een
slordige honderd euro bo-
kamer vrij heeft.
venop de huurprijs, maar er
Het is knokken om een kot, luxe of niet, te vinden in Gent. Als je niemand kent die misschien iemand kent die uit hun kot gaat, is het bijna onbegonnen werk om nog een stekje in Gent te vinden.
Facebookgroepen
waarin koten aangeboden
“
komt nog altijd geen warm
De kotenmarkt bestaat uit twee uitersten en de grootste dupe daarvan is de gemiddelde student
worden, voelen soms aan als
water uit de kraan. De muizen in de keuken krijg je er gratis en voor niets bij. Het lijkt wel of de kotenmarkt bestaat uit twee uitersten en de grootste dupe daarvan is de gemiddelde student. De markt lijkt ook meer en meer overspoeld te raken
een goedkope versie van ‘De
door grote bedrijven die ko-
Hongerspelen’ waar mensen tot de dood vech-
ten zien als een winstmodel. Bij Upkot betaal
ten om toch een kot te hebben. Waarom is het
je voor een gewone kamer met gedeelde keu-
dan zo verbazingwekkend dat studenten huizen
ken en badkamer 450 euro. Klinkt redelijk, tot je
op de gewone markt gaan huren? De prijzen
er nog eens 120 euro voor de kosten bijrekent.
maken het verschil al lang niet meer. Om dan
Upgrade Estate, het moederbedrijf van Upkot,
nog te zwijgen over de Erasmusstudenten die
moedigt mensen aan om te investeren in hun
opgelicht worden via die groepen.
projecten om zo een kot te garanderen voor je toekomstige student. Een investering voor de
De kamers waar je dan een arm en een been
toekomst, dus, of eerder geld slaan uit onzekere
voor moet betalen, zijn ook niet altijd veel soeps.
ouders?
Een van de koten die ik huurde voldeed niet aan
maatschappij
17
Verleden Tijd:
DOOR HENRI PONNET
Landen die nooit gekoloniseerd werden AANPASSEN IS OVERLEVEN Thailand, Iran, Nepal, Bhutan, Liberië, Afghanistan, Saudi-Arabië en China hebben allemaal iets gemeen. Het zijn namelijk acht landen die in ‘the scramble for colonies’ hun onafhankelijkheid van buitenlandse mogendheden wisten te bewaren. Thailand, dat tot de Tweede We-
tegen de belangen van het andere
een ondankbare positie. En dit was
reldoorlog nog Siam heette, werd
land ingaat, zou het direct reage-
niet zonder gevolgen. Het zijn die
nooit gekoloniseerd, maar moest
ren.
laatste twee mogendheden die via
wel veel territorium afstaan in zijn
een reeks oorlogen in de 19e eeuw
geschiedenis. De Fransen en de
Een andere reden vinden we bij
belangrijke gebieden van Perzië
Britten, die in de 19e eeuw gebie-
twee koningen van Siam, Rama
wisten af te snoepen. Perzië besef-
den in Zuidoost-Azië aan hun ko-
IV en zijn zoon Chulalongkorn. Zij
te dat ze niet gingen stoppen tot
loniale rijk toevoegden, begonnen
moderniseerden Siam naar Euro-
de regio volledig ingenomen was.
ook Siam te infiltreren. Zo werden
pees model om aan te tonen dat
Er zat nog maar één ding op: Rus-
Cambodja en Laos, die toen bij
het een ‘beschaafde’ natie was.
land en het Verenigd Koninkrijk te-
Siam hoorden, bij de Franse kolo-
Kolonisatie werd door de Europe-
gen elkaar uitspelen. Dat was niet
nie Indochina gevoegd en moest
anen ook gezien als een vorm van
zonder risico en de invloed van bei-
het in het Westen en in het Zuiden
beschaving brengen. Rama IV en
de landen op Perzië nam toe.
heel wat gebieden afstaan aan de
zijn zoon wisten dus dat ze zich
Britse kolonie Burma, die vandaag
moesten aanpassen om te overle-
Myanmar heet, en de Britse koloniale bezittingen op het schiereiland Malakka.
“
Hoe slaagden ze
Hoe slaagden ze erin nooit ver-
erin nooit veroverd
overd te worden? Er zijn twee be-
In 1907 hielden de twee landen, die bondgenoten waren van elkaar, de Anglo-Russische Entente, waarin ze Perzië verdeelden in twee economische invloedssferen met een neutrale bufferzone in het midden. Het voordeel daarbij was dat geen
langrijke redenen. Ten eerste moet
ven. En dat uitte zich als een nieuw
van de twee landen de overhand
je erkennen dat ze dat niet hele-
politiek systeem naar Europees
kon nemen. Wanneer de Russen
maal in eigen handen hadden.
model, Europese architectuur, kle-
door de communistische revolu-
Frankrijk en het Verenigd Konink-
ding, auto’s... werden ingevoerd.
tie in 1917 hun invloedssfeer lieten
rijk hadden er baat bij dat Siam on-
De koninklijke familie stuurde haar
voor wat het was, lag voor de Brit-
afhankelijk bleef. Het land kon als
zonen naar Europese scholen en
ten de weg naar volledige econo-
bufferstaat tussen de twee rijken
ging op diner bij elke Europese
mische hegemonie over de regio
fungeren. Dat werd ook onrecht-
koninklijke familie. Een heleboel
open. Met dit in het achterhoofd
streeks in een overeenkomst tus-
maatregelen om aan te tonen dat
probeerden ze met de toenmali-
sen de Britten en de Fransen ge-
Siam een modern land was. En uit-
ge leider van Perzië een verdrag af
goten in 1896 waarin ze, niet alleen
eindelijk wierp dat zijn vruchten af.
te sluiten dat van Perzië een Brits
de grenzen tussen hun kolonies in
protectoraat maakte. Pas na veel-
het gebied, maar ook afspraken
Eindigen doen we met Perzië,
vuldig protest van Frankrijk, de VS
om Siam niet verder te infiltreren
nu ongeveer het huidige Iran,
en de USSR, die het als een de fac-
vastlegden. Het land had zelf ook
dat aanvankelijk een gelijkaardig
to kolonisatie van het land zagen,
meerdere verdragen met Frank-
verhaal als Siam kende. Met het
werden de plannen afgeblazen.
rijk en het Verenigd Koninkrijk en
Ottomaanse Rijk in het Westen,
Perzië, dat sinds 1935 de naam Iran
wist de twee zo tegen elkaar uit te
Rusland in het Noorden en het Ver-
draagt, bleef onafhankelijk, op de
spelen. Als een van de twee landen
enigd Koninkrijk (via hun Indische
occupatie tijdens Wereldoorlog II
iets in Siam zou ondernemen dat
kolonie) in het Oosten, zat Perzië in
na.
18
schamper.be
NETTES CRYPTO VER
DOOR NETTE DE SCHRIJ
maken niet Kick-Off was geen crypto de petitie op de Student Na k. zaa oie mo te een is d Gedul iejaar. Groetjes, je favorie van het nieuwe academ ste eer de dus e dez Bij echt een optie. nerd.
1. De vriend aan je voet 2. Hij controleert zijn gewicht te vaak 3. Begroeting van pagina’s 4. Het hele jaar minder haar 5. De vader der ongewervelde insecten 6. Ik ben enig kind en mijn rijke vader ligt op sterven dus ik… 7. Het foute meervoud voor als je vingers het ‘s nachts koud hebben 8. Op de berg kon ik hem niet meer zien 9. Geen neptrio maar een…
maatschappij
19
Betoging onderfinanciering hoger onderwijs, te Brussel (11/10/2023)
DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
De Feitenfluisteraar:
DOOR COLLIN CARDON BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
De Caesarcompilatie: zin en onzin van ‘s werelds bekendste Romein Julius Caesar. Juul Cezar voor de vrienden. Machtsgeile dictator voor de vijanden. Zonder twijfel is hij een van de bekendste Romeinen uit de geschiedenis, maar net daarom zijn er ook zoveel halve waarheden. Tijd voor een kleine factcheck. noemen. De namen ‘Caesar’ en ‘Au-
tus originalis.
gustus’ zouden vervolgens door de opvolgers worden aangenomen,
Decimus was niet alleen een van
waar ‘caesar’ zoveel zou komen te
Caesars bevelhebbers in Gallië,
betekenen als ‘toekomstige opvol-
maar ook de persoon die in zijn tes-
ger’, en ‘augustus’ als ‘het is in de
tament de taak had gekregen om
sacoche’.
zorg te dragen voor Caesars kinderen. Decimus was echter niet alleen
De term ‘caesar’ zou nog recht-
de favoriete ‘Brutus’, maar ook de
streeks blijven doorleven tot de 18e
meest geniepige ‘Brutus’, aange-
eeuw bij de Ottomanen, en ande-
zien hij een van de aanzetters was
re culturen zouden de term ook
van het moordcomplot. Zelfs dát
gebruiken als inspiratie voor hun
was Brutus niet.
eigen knockoffs zoals ‘tsaar’ bij de Russen en ‘Kaiser’ in de Duitse ge-
OOK JIJ, MIJN LEZER?
bieden. Je zou denken dat ‘de ver-
Ten slotte nog een van de meest
De alleenheerser die zijn politie-
hevene’ beter klinkt dan ‘genocida-
valse quotes uit de quotegeschie-
ke tegenstanders genadeloos uit
le alleenheerser’, maar een dikke
denis. Caesar heeft de Latijnse zin
de weg ruimde, Cleopatra het hof
duizend jaar royalty zijn het daar
‘tu quo que, fili mi’, namelijk zo
maakte en heel Gallië veroverde (op
klaarblijkelijk niet mee eens.
goed als zeker niet gezegd. Wat er
één dorpje na dan, als we de vakliteratuur mogen geloven). We zouden boeken kunnen schrijven over deze man, mochten zoveel auteurs ons niet voor zijn geweest. Maar net zoals de bekende haviksneus uit de nog bekendere stripreeks zijn er
“
“Ook jij, mijn zoon?” De woorden die volgen op de bekendste backstab in de geschiedenis
wel gebeurde, is niet helemaal zeker. De ene Romeinse historiograaf stelt dat hij het Griekse ‘Καὶ σύ,
τέκνον’ sprak, oftewel ‘jij ook, kind’, de andere stelt dat hij helemaal niets zei.
nogal veel halve waarheden en vol-
BEST BRUTI FOREVER
Hoe komen we dan aan die feno-
ledige leugens die de ronde doen
“Ook jij, mijn zoon?” De woorden
menaal
opgeblazen
misquote?
over ‘s werelds grootste Romein.
die volgen op de bekendste − let-
Niemand
minder
William
terlijke − backstab in de geschiede-
Shakespeare heeft de zin de we-
DE KLEREN VAN CAESAR?
nis. Voor veel mensen was het ook
reld in geholpen in zijn stuk ‘Ju-
Alhoewel
‘keizer’
een teken van het hartelijke ver-
lius Caesar’. Naast woorden zoals
ontegensprekelijk afgeleid is van
trouwen dat onze imperator had in
‘eyeball’ en ‘swagger’ heeft Sha-
onze Romeinse genocidepleger, is
zijn poulain. Dat is echter een ver-
kespeare dus ook bekende quotes
Juul niet de eerste Romeinse kei-
tekend beeld. Brutus was niet Cae-
op zijn palmares staan. Als je nu
zer. Die eer komt zijn adoptiefzoon
sars zoon, noch adoptiezoon. Hij
in de rug wordt gestoken door je
Octavianus toe, die een slordige
was niet eens de favoriete ‘Brutus’
op-één-na-favoriete Brutus weet je
vijftien jaar na Caesars dood de titel
van Caesar. Die eer komt toe aan
nu ook hoe je niet alleen extra dra-
‘Augustus’ of ‘de verhevene’ aan-
de minder bekende Decimus Juni-
matisch, maar ook quasi-historisch
neemt. Het Romeinse equivalent
us Brutus Albinus (voor het gemak
correct je figuurlijke dood kan in-
van jezelf ineens ‘de superstudent’
‘Decimus’), een verre neef van Bru-
kleden. Graag gedaan.
het
22
woord
dan
schamper.be
INTERVIEW MET AN MARIMAN:
DOOR NOAH DOLS & HANNAH BOEN BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
Hoe het kotleven uw slaappatroon kan verknoeien ‘When we fall asleep, where do we go’. Het is een bekende oneliner uit een lied van Billie Eilish en spreekt tot de verbeelding. Slaap is mysterieus en soms moeilijk te vatten. Professor An Mariman is somnoloog en een expert op het vlak van slaap. Professor An Mariman is psychiater en somnoloog. Ze werkt in het UZ Gent en geeft er ook les. Wat is slaap eigenlijk? “Er
zijn
twee
non-remslaap
soorten en
slaap:
remslaap.
Non-remslaap bestaat uit twee oppervlakkige slaapfasen en één diepe slaapfase. Tijdens diepe slaap gebeurt het fysiek herstel. Tijdens de remslaap vindt de droomactiviteit plaats, die is belangrijk voor emotieregulatie. Remslaap is nodig voor psychische verwerking. Je geheugen is aanwezig in zowel remslaap om connecties te vor-
sche klok. De homeostase is het
acht uur slaap nodig hebben.
men, als in de non-remslaap om
mechanisme
slaap-
Dutten en lang uitslapen vermin-
het feitengeheugen aan te vullen.”
druk opbouwt doorheen de dag,
deren je slaapdruk, waardoor je
waarbij
je
onder andere aan de hand van
minder goed in slaap zal vallen of
Hoe belangrijk is slaap in ons le-
de vrijstelling van adenosine. De
je slaapkwaliteit minder goed zal
ven?
opbouw van de slaapdruk geeft
zijn. Daarnaast heb je ook je biolo-
“Slaap is eigenlijk een primaire be-
ons een slaperig gevoel. Bij een
gische klok. Om in de maatschap-
hoefte. Er is ooit een experiment
pij te functioneren moeten we die
uitgevoerd met ratten, waarbij ze
klok op 24 uur zetten, licht en don-
de ratten wakker maakten voor ze in slaap vielen. Na tien dagen
“
waren ze allemaal dood, hoewel er
“Slaap is eigenlijk een
geen somatische ziekte was opge-
primaire behoefte”
ker helpen ons daarmee. Als je tot laat op je computer kijkt, dan lijkt het in je hersenen alsof er daglicht is en staat de melatonineproduc-
treden. We hebben slaap dus echt
tie uit waardoor je later in slaap
nodig. Het is belangrijk voor ons
valt.”
cognitief, mentaal en fysiek her-
goed opgebouwde slaapbehoef-
stel.”
te, waarvoor we ongeveer 16 uur
Toch verschillen mensen vaak in
nodig hebben, is de kans op een
hun slaapgewoontes, hoe kan
Waarom worden we slaperig?
goede slaapkwaliteit en kwantiteit
dat?
“De slaap wordt door twee be-
het hoogst. Tijdens de slaap bouwt
“Slaap is deels het resultaat van
langrijke mechanismen geregeld:
de slaapbehoefte exponentieel af,
conditionering en deels genetisch
de homeostase en de biologi-
wat betekent dat we gemiddeld
bepaald. Genetisch gezien bepa-
wetenschap
23
len je klokgenen of je een och-
studentenjob meer doen’, en zo
tuur. Wanneer sommige studen-
tend-, dag- of avondtype bent. Je
gaan ze in verkeerde cognities
ten op kot komen, valt die struc-
kan natuurlijk ook iets daartussen
vast komen te zitten en vaak ook
tuur weg. Ze gaan later slapen en
zijn. Aan je chronotype kan je ei-
slechte slaapgewoontes krijgen.
staan pas rond de middag op. Als
genlijk niet veel veranderen.”
Als mensen langdurig slecht sla-
ze in het werkveld komen, moeten
pen door die verkeerde cognities
ze weer meedraaien in een vaste
“We zien daarnaast dat de mela-
en gedragingen, ontstaat er ook
structuur en dat is vaak moeilijk
nineproductie wel later op gang
lichamelijke spanning die aanlei-
omdat hun biologische klok on-
komt tijdens de puberteit. Je wil
ding geeft tot nog meer bezorgd-
dertussen wat verzet is.”
dan iets later naar bed gaan. Hoe
heid en stress. Wat op zijn beurt
ouder we worden, hoe vroeger we
nog meer aanleiding geeft tot
Mensen hebben slaap dus brood-
willen gaan slapen. En dan is er
slechter gaan slapen.”
nodig, maar ook dieren doen al
ook nog conditionering. Als je bij-
eens graag een dutje. Professor
voorbeeld veel stress hebt tijdens
Welke slaapstoornissen bestaan
Mariman duidt enkele verschillen
de examens en slechter slaapt,
er?
tussen slaap bij mensen en dieren
“Er zijn meer dan zeventig slaap-
“
“Remslaap vinden we enkel terug in vogels en zoogdieren. Alleen zij dromen dus.”
stoornissen. Er zijn zes grote ca-
“Non-remslaap is universeel voor
tegorieën: insomnie, slaapgerela-
alle diersoorten, remslaap vinden
teerde
we enkel terug in vogels en zoog-
ademhalingsstoornissen,
hypersomnolentie
centrale
dieren. Alleen zij dromen dus. Er is
oorsprong zoals narcolepsie, cir-
ook een groot verschil tussen de
cadiaans-ritme-stoornissen,
pa-
slaapduur bij dieren. Koala’s heb-
slaapwandelen
ben tussen de achttien en twee-
rasomnia en
zoals
van
slaapgebonden
toornissen,
bewegings-
ëntwintig uur slaap nodig, zij sla-
bijvoorbeeld
rus-
pen en eten alleen maar. Olifanten
telozebenenproblematiek.
Bij
slapen daarentegen maar vier uur.
dan kan je jezelf conditioneren.
studenten zien we vaak het late
Apen dromen ondanks hun gelij-
Dan wordt je bed een trigger om
slaapfasesyndroom, een circadi-
kenissen met ons een stuk minder,
moeilijker te slapen. Je autonome
aans-ritme-stoornis. Als je thuis
zodat ze niet uit de bomen vallen.”
zenuwstelsel schiet in gang en dat
woont, heb je vaak een vaste struc-
maakt je alerter voor je naar bed moet gaan.” Hoe ontstaan slaapstoornissen? “Dat kan aan allerhande factoren liggen. Insomnie (ook wel slapeloosheid, red.) ontstaat vaak omdat mensen in een vicieuze cirkel terechtkomen. Neem nu het voorbeeld van studenten. Die slapen slecht omdat ze bijvoorbeeld stress hebben voor een examen. Ze liggen te draaien en te keren met hun gedachten. ‘Als ik niet kan slapen, ga ik de dingen niet meer onthouden, dan ik ga mijn examen niet goed maken dus ga ik gebuisd zijn, dan kan ik geen
24
schamper.be
???
In Mensentaal:
DOOR DRIES BLONTROCK
EEN DEELTJESVERSNELLER, HOE WERKT DAT? Een deeltjesversneller. Dat er in Zwitserland een staat, weet je wellicht. Hoe het precies werkt en waarvoor het dient, is lang niet zo bekend. Wat kan je tenslotte aanvangen met een holle ring die meer dan dubbel zo groot is als de Gentse binnenring? De boeiendste zaken in de fysica
professor Jorgen D’hondt het uit
ronddraaien. Daar is een paar mil-
zijn meestal ofwel gigantisch groot,
in zijn optreden bij de Universiteit
joen volt voor nodig. Een gewoon
ofwel gigantisch klein. De meeste
van Vlaanderen.
stopcontact moet het doen met
mensen begrijpen hoe de weten-
230 volt. Om zo een snel deeltje
schappers de eerste categorie be-
Om die kleine deeltjes te bestu-
cirkels te laten draaien, is ook een
studeren. Planeten, sterren en hele
deren,
wetenschappers
reusachtige magnetische kracht
melkwegstelsels kunnen ze door
ze eerst kunnen zien. Met micro-
nodig. Via supergeleidende mag-
de lens van telescopen bekijken,
scopen lukt het niet, dus moeten
neten die onder 11.800 ampère
die als een soort enorme verrekij-
ze creatief zijn. Dat is waar de ‘ver-
staan, creëren wetenschappers in
kers in de ruimte hangen. Maar hoe
sneller’ in het spel komt. De be-
het CERN een magnetisch veld dat
ontleden wetenschappers de aller-
kendste versie ervan is wellicht de
de deeltjes op koers houdt. Een
kleinste elementen waaruit alles op
Large Hadron Collider (LHC) van
stopcontact staat dan weer on-
aarde is opgebouwd? Een micro-
de Europese onderzoeksorganisa-
der 16 ampère. Die supergeleiders
scoop helpt je maar zover, en op
tie CERN. Er bestaan versnellers in
werken alleen behoorlijk aan een
een bepaald moment moet je met
alle maten en gewichten, maar in
temperatuur van ongeveer 271 gra-
zwaar geschut komen aanzetten:
dit artikel beperken we ons tot de
den Celsius onder nul. Alleen dan
de deeltjesversneller.
iconische LHC. Het is de grootste
valt de weerstand tegen elektri-
RIJSTKORREL Een deeltjesversneller doet wat hij belooft. Het is een instrument dat deeltjes versnelt. De deeltjes in kwestie bevinden zich op het subatomaire niveau, en zijn dus kleiner dan atomen. Dat zijn die dingen
moeten
“
Met weerstand brandt een kabel die onder 11.800 ampère staat gewoonweg op
citeit weg. Met weerstand brandt een kabel die onder zoveel stroom staat gewoonweg op. Als de deeltjes voldoende snelheid hebben, laten de onderzoekers hen tegen elkaar botsen. Die botsing vindt plaats in een detector, die
die netjes opgelijst staan in de ta-
deeltjesversneller ter wereld. De
alle
bel van Mendelejev, en bestaan uit
ringvormige tunnel heeft een om-
registreert. Die brokstukken zijn
een kern waar elektronen rondzwe-
trek van 26,7 kilometer. Ter verge-
dan quarks, leptonen en bosonen.
ven. In de kern vind je neutronen
lijking: de Gentse kleine ring R40
Zo puzzelen wetenschappers stap
en protonen terug. Die laatste twee
is 11,5 kilometer lang. De Zwitserse
voor stap bijeen hoe de kleinste
bestaan op hun beurt uit quarks,
joekel bevindt zich bovendien op
deeltjes in het universum functio-
die samenklitten tot hadronen.
ongeveer honderd meter diepte.
neren. Een belangrijke stap daarin
Quarks zijn de kleinste fysische
rondvliegende
brokstukken
kwam er in 2012, toen in de LHC
deeltjes die wetenschappers al
HIGSSBOWADDE?
het higgsboson gevonden werd.
hebben kunnen waarnemen. Hoe
Via een netwerk van andere, klei-
Dat deeltje was nodig om het stan-
klein precies? “Mocht een atoom
nere ringen komen deeltjes in de
daardmodel van de deeltjesfysica
even groot zijn als de aarde, dan
LHC terecht. Die deeltjes, door-
te laten kloppen. Het higgsboson
is het vinden van een quark in een
gaans protonen of elektronen, krij-
geeft alle andere deeltjes massa,
atoom even moeilijk als iets vinden
gen dan bij elke ronde in de ring
waardoor ze niet gewichtloos aan
in het volume van de aarde dat klei-
meer elektrische spanning mee,
lichtsnelheid door het universum
ner is dan een rijstkorrel”, zo legde
waardoor ze steeds sneller gaan
bewegen.
wetenschap
25
Cafeïne: vriend of vijand? DOOR LARA MERLEVEDE & ZITA-LUNA DE SMAELE BEELD DOOR PAUL DIALLO
Een beetje moe? Drink Nalu! Menig student heeft waarschijnlijk al eens een energiedrankje of een grote tas koffie gedronken om de zware bloknachten te overleven. Maar wat voor effect heeft al die cafeïne nu eigenlijk op je lichaam?
WAT IS CAFEÏNE?
en motivatie verhoogt. Bovendien
Cafeïne is een natuurlijke stof die
blokkeert cafeïne in de hersenen
stimulerend werkt op het centrale
de receptoren voor adenosine, een
zenuwstelsel. Het zit in de blade-
neurotransmitter die je slaperig
ren en bessen van de koffieplant,
kan maken. Cafeïne geeft je dus
de theeplant en de cacaoplant. Die
geen energie, maar laat je minder
planten zijn niet verwant, dus ca-
vermoeid voelen. Het verhindert
feïne is maar liefst drie keer apart
namelijk de vrijgave van slaaphor-
ontstaan. Cafeïne wordt verwerkt
monen. Daardoor verbeteren je
in energiedrankjes, frisdrank, cho-
prestaties en uithoudingsvermo-
colade, bepaalde soorten (sport)
gen tijdens het sporten. Let wel,
supplementen en snoep. Zo ko-
niet iedereen zal dezelfde effecten
men wij er meestal mee in aanra-
voelen.
king.
...OF GROOTSTE VIJAND? De grote aantrekkingskracht van
Voor de mens heeft de stof ook
Een kleine hoeveelheid cafeïne kan
de stof zit hem in de oppeppende
voordelen. Koffie en thee drinken
dus positieve effecten hebben op
werking, maar ook de smaak en de
heeft naast de werking als stimule-
het lichaam. Maar te veel cafeïne
geur van een kopje koffie maken
rende stof ook een groot cultureel
kan bepaalde symptomen tot ge-
het een vaste klant aan ontbijtta-
belang. Kort nadat je iets met ca-
volg hebben, zoals rusteloosheid,
fels, in vergaderzalen en in studie-
feïne gegeten of gedronken hebt,
angstgevoelens, slaapproblemen,
ruimtes. Ze hebben niet te maken
heeft je lichaam de cafeïne al op-
prikkelbaarheid
met cafeïne, maar komen van stof-
genomen. Aangezien cafeïne je
gen. Bij overmatig gebruik kan ca-
fen als furfurythiol en guaiacol.
zenuwstelsel stimuleert, heeft het
feïne zelfs verslavend worden, wat
BESTE STUDIEMAATJE... Voor planten heeft cafeïne een overduidelijk voordeel. Het stuifmeel van de planten is verslavend voor insecten. Hierdoor worden die planten vaker bestoven. Wanneer
“
Cafeïne geeft je dus geen energie, maar laat je minder vermoeid voelen
een koffieplant sterft en compos-
en
hartkloppin-
ontwenningsverschijnselen
zoals
hoofdpijn, vermoeidheid en trillende handen met zich meebrengt. Er wordt ook wel eens gezegd dat cafeïne ervoor zorgt dat je sneller uitdroogt. Niets is minder waar. Cafeïne stimuleert de nieren, waar-
teert, komt er ook cafeïne in de
een invloed op wat je voelt, doet en
door het vocht je lichaam enkel
bodem terecht. Die aarde is dan als
denkt. Een kleine hoeveelheid cafe-
sneller verlaat. Je verliest dus niet
het ware vergiftigd waardoor an-
ïne kan een positief effect hebben
meer vocht wanneer je bijvoor-
dere planten er minder makkelijk
op je concentratie en prestaties.
beeld koffie drinkt, dan je doet bij
kunnen groeien en dus plaatsma-
Het activeert namelijk bepaalde
andere dranken.
ken voor cafeïnebevattende plan-
gebieden in de hersenen waar-
ten.
door het je aandacht, alertheid
26
schamper.be
&
DOOR NETTE DE SCHRIJVER
GETEST SLAAP, STUDENTJE, SLAAP GOEDGEKEURD: Na een dutje volgt bijna altijd één van de volgende gemoedstoestanden. Of je voelt je de koning te rijk, of je voelt je als een krokante trol die net kwijlend gedesoriënteerd wakker is geworden in een grot, onwetend in welk jaartal we nu ook alweer zijn.
PLAN VS. UITVOERING
ontoereikend want ik heb niet één,
helemaal geen tijd meer voor die
Spoiler alert: mijn experiment heeft
niet twee, niet drie, niet vier, maar
drie artikels, een recensie en een
ongeveer 220 minuten te lang ge-
vijf keer gesnoozed en dan heeft
pitch die eigenlijk gisteren al ge-
duurd …
slaperige ik blijkbaar beslist om
schreven moesten zijn.
mijn alarm gewoon uit te zetten.
Voel ik me beter uitgerust? Nee. Ik
Het plan was simpel, de uitvoering
voel me nog minder mens dan an-
iets minder. Een klein dutje om te
ders. Zelfs na een tas koffie zit mijn
kijken of je productiviteit nadien de
lichaam nog in een vage staat tus-
hoogte in schiet. Een perfecte po-
sen leven en dood.
wernap mag volgens het internet en wetenschappers tien tot twintig
De concentratie is ver te zoeken.
minuten duren. Na een kort dutje
Op de een of andere manier ben
zou je tot wel twee uur nadien aler-
ik er wel in geslaagd om dit artikel
ter zijn en dus efficiënter kunnen
te schrijven, hoewel ik een halfuur
werken. Tijdens die twintig minu-
geleden nog wakker werd in een
ten blijf je ook in een lichte slaap
plasje kwijl naast mijn dinoknuffel
waardoor je makkelijker weer wak-
Edouard. Ik was wel veel actiever
ker wordt. Wanneer je langer zou
naarmate de avond vorderde. Ik
slapen kom je in je remslaap, ook
kreeg na het avondeten een gigan-
wel droomslaap, terecht en is het
tische energieboost en heb zelfs
veel moeilijker om op te staan. En
even overwogen om te gaan spor-
let me tell you, er is geen twijfel
ten (ik heb het niet gedaan hoor,
over mogelijk dat ik al in die fase
enkel erover nagedacht).
was geraakt. Ik droomde dat ik op een zwemplankje door een kerk vloog om een hostie te nemen, maar steeds de fles wijn − ja, een fles − op het altaar omstootte en een verschrikkelijke lachbui kreeg. Uiteindelijk vloog ik naar buiten en
“
Zelfs na een tas koffie zit mijn lichaam nog in een vage staat tussen leven en dood
CONCLUSIE Het experiment liep niet echt vlotjes en ik heb eigenlijk heel mijn namiddag verspild aan liggen schimmelen in mijn bed. Misschien dat een korte powernap wél efficiënt
zat ik in een bakfiets mijn huiswerk
Vier uur na het begin van mijn dut-
is, maar ik was duidelijk te uitge-
te maken.
je (lees: winterslaap; eigenlijk heb ik
put en moe om wat karakter te
gewoon twee volwaardige nacht-
tonen wanneer mijn alarm af ging.
SNOOZE X 5
rusten achter de rug) zag ik de
Alles voor de wetenschap, dus lieve
Ik had oprecht goede bedoelingen.
tijd op mijn gsm en dacht ik heel
hoofdredacteurs, als ik het expe-
Mijn alarm stond effectief ingesteld
even dat het universum een mopje
riment nog eens moet herhalen,
op 20 minuten, maar aangezien ik
maakte. Het was ineens avond. De
kruip ik met enorm veel plezier
beschik over zelfkennis had ik al
bedoeling van dit experiment was
weer onder de lakens.
een tweede alarm op 90 minuten
om te testen of ik productiever zou
gezet. Blijkbaar was mijn zelfkennis
zijn na een dutje, maar nu had ik
wetenschap
27
Sterren met wallen: is minder slapen de
weg naar succes?
DOOR ZITA-LUNA DE SMAELE // BEELD DOOR JASPER MOUTON
Of het nu beroemdheden, historische figuren of mensen met een internetverbinding en sterallures zijn. De sleutel tot hun succes zit hem in de details en hun bijzondere slaapgewoontes zijn stof tot nadenken.
Tijdens de blok hoor je het mis-
twee uur vespreid over een volledi-
schien wel van je vrienden, nadat
ge dag. Dat is de ‘Uberman-metho-
de faculteitsbib sluit, gaan we nog
de’: iedere drie uur wakker wordt
even naar de Therminal. Die sluit
opgevolgd door een dutje van
pas om een uur ‘s nachts en andere
twintig minuten. Jammer genoeg
blokspots vegen je al buiten tegen
slaagde Leo er nooit in de mens te
het onredelijke tien uur. Hoe moet
laten vliegen met zijn ornithopter,
een hardwerkende student ooit
maar met dit slaapschema had hij
klaar geraken voor het examen?
Red Bull zeker binnen als sponsor.
Slaap inleveren lijkt een stap om op een 10/20. Studenten zijn zeker
GOED BEDRIJFS- OF STAATSMANAGEMENT?
niet de enigen die een tekort aan
Een hedendaags voorbeeld komt
slaap en een teveel aan cafeïne lin-
van ieders favoriete toupetmodel
ken aan productiviteit, ze halen de
en niemands favoriete ‘Home Al-
mosterd waarschijnlijk bij een was-
one’-personage, Donald Trump.
lijst aan publieke figuren die acht
Hij is naar eigen zeggen volledig
uur aan onafgebroken slaap net
functioneel na een anderhalf à
iets te veel van het goede vinden.
vier uur slaap per nacht en spen-
net dat ietsje meer kans te hebben
deert de rest van zijn tijd aan zijn
DÉ ACHT UUR ONAFGEBROKEN SLAAP
RENAISSANCEDUTJES
eigen naam opzoeken in de krant.
Om Leonardo da Vinci te heten,
In hetzelfde genre is Elon Musk,
De allom bekende acht uur slaap
moet je een heleboel talenten heb-
het boegbeeld van de hustlecul-
heeft geen historische basis. In de
ben. De tijd vinden om ‘s werelds
tuur en afwezige vaders, een man van veel woorden en weinig slaap.
middeleeuwen was de gewoonte om een bifase slaap te houden. Daarbij had je een eerste en tweede slaap. De slaap werd dan onderbroken door een moment waar gezinnen een uurtje met elkaar doorbrengen. Geen groot verschil met het ideale slaappatroon van de 21e eeuw dus. De reden dat wij geen ‘slaappauze’ meer houden in het midden van de nacht, moeten we gaan zoeken in de industriële revolutie. Speciale gevalletjes heb-
“
Een hedendaags voorbeeld komt van ieders favoriete toupetmodel en niemands favoriete ‘Home Alone’personage, Donald Trump
Starlink jongleren gaat gepaard met een royale zes uur slaap. Een werkweek van honderdtwintig uur laat hem niet veel tijd voor andere activiteiten. Tijd met het gezin is er op zaterdag, wanneer hij zijn mails beantwoordt en met een half oor naar zijn elf kinderen luistert. Als je zoveel geld hebt, is dat natuurlijk geen kinderverwaarlozing, en wat voor interessants hebben die veredelde spermakwakjes nu écht te
ben natuurlijk altijd bestaan.
28
Zijn posities bij Tesla, SpaceX en
bekendste homo universalis te zijn
zeggen. Vermoedelijk zal de com-
bleek niet moeilijk, hij sliep maar
municatie vlotten wanneer ze der-
schamper.be
tien worden en zich op Twitter/X
zonder werk zitten. Jared Leto is
ning brengen, waardoor je gege-
kunnen registreren.
een geval apart, hij slaapt niet per
vens niet representatief zijn). Niet
se heel kort of lang, maar wel in
iedereen kan zomaar overleven
De meeste bijzondere slaapge-
een doodskist. Waarom? Wat drijft
met significant minder slaap en
woonten
voormalig
hem? Verschillende van zijn col-
verschillende studies raden het ten
Amerikaanse presidenten te ko-
lega’s bevestigden zelfs al dat het
sterkste af. Wanneer de slaap in je
men. Barack Obama zou tijdens
ding meegaat op tour. Bijzonder,
ogen zit en je nog twee hoofdstuk-
en niet voor de claustrofoben on-
jes erdoor moet jagen, kan je beter
der ons. Desalniettemin een knus
gaan slapen. Je lichamelijk welzijn
pitplekje.
opofferen is het gewoonweg niet
lijken
van
“
Jared Leto is een geval apart, hij slaapt niet per se heel kort of lang, maar wel in een doodskist
waard. De kans is groot dat een
NACHTJE DOOR BLOKKEN
goede nachtrust je meer oplevert
Wil dat nu zeggen dat ook jij min-
dan een nachtje doordoen. Kruip
der lang moet slapen om succesvol
maar onder de wol en zweef weg
te zijn? Helemaal niet. De paar voor-
naar dromenland.
beelden van spartaanse slaapsche-
ma’s die je productiever zouden zijn ambt slechts vijf uur per nacht
maken, zijn waarschijnlijk een ge-
slapen, net als Bill Clinton – de
val van survivorship bias (voor een
functionele slapeloze – en Lyndon
analyse enkel de overlevers in reke-
B. Johnson. Samen zetten ze de trend voor de ‘Night Owl Presidency’. Als leider van de vrije wereld wordt natuurlijk veel van je verwacht. Toch werd de vraag al gesteld of de gevreesde nucleaire knop in veilige handen is bij ‘slaapgebrekkigen’. Leven op amper zes uur slaap is mogelijk, maar een langdurig slaaptekort zou je hersencapaciteit verlagen tot tachtig procent.
ALL I WANT FOR CHRISTMAS IS... EEN LUCHTBEVOCHTIGER Mariah Carey is dan weer de complete tegenpool van haar ‘faamgenoten’. Zij heeft genoeg met ongeveer vijftien uur in dromenland, een winterslaap om u tegen te zeggen. Daarnaast staan in haar slaapkamer ongeveer twintig luchtbevochtigers die droge lucht voorkomen en de keel smeren. Mariah zorgt op die manier voor haar stem, wat een toewijding. De schimmelbestrijdingsdiensten van Hollywood zullen alleszins niet
wetenschap
29
HET CASSETTEBANDJE
DOOR DRIES BLONTROCK BEELD DOOR BAVO BOBELIJN
DE BESTE PLAYLIST VOOR DE HERFST: DEPRESSIE MET EEN VLEUGJE SPRINGEN IN PLASSEN Trek een trui aan en zoek je leren schoenen, want de herfst is terug. Spooky season schiet uit de startblokken in al zijn glorie, en we blijven met veel plezier een avond binnen. Hier is de perfecte afspeellijst voor een natte oktoberavond. dat in de Bijbel ontbreekt. Of is hier een derde wiel aan de relationele wagen aan het woord? “The Bible didn’t mention us”, lijkt in die richting te wijzen. In de meest eigentijdse interpretatie is ‘Samson’ een kankerpatiënt, wiens geliefde hem zijn haren en kracht ziet verliezen. Gelijk wie de verteller is, Spektor maakt er een hartverscheurend nummer van dat geen nekhaar of traanklier onberoerd laat.
THE COMMUNARDS - DON’T LEAVE ME THIS WAY Voor de welgemeendste ‘baby’-uitroep uit de muziekgeschiedenis moet je bij deze britpopklassieker zijn. Nooit was er een nummer dat beter het gevoel verwoordde van met gelaarsde voeten van de ene in de andere plas te springen terwijl je oranje bladeren als plussize confettisnippers door de stralen van de naDe herfst is in het land, en dat betekent een prach-
middagzon laat dwarrelen. ‘Don’t leave me this way’
tig kleurrijk bladerdek, eindelijk die mooie wollen trui
is lachend tegen de wind in naar huis rennen om een
weer kunnen aantrekken en kopjes warme chocola-
septemberbui te vlug af te zijn en halverwege besef-
demelk onder het ritmische getokkel van een okto-
fen dat de wolken sneller zweven dan jij kan lopen, om
berbui. Maar de herfst is evengoed met een drijfnatte
je vervolgens over te geven aan de druppels.
jeansbroek aankomen in de les, het teleurstellende voorspel voor de feestdagen en een deprimerende
RHEINGOLD - FLUSS
grauwe versie van de lente.
Een nummer als een gloeiend hete kachel die op ontploffen staat. Zover komt het evenwel nooit. Rhein-
REGINA SPEKTOR - SAMSON
gold zijn Duitsers, ze hebben alles onder controle,
Er bestaan in de Engelse taal weinig frasen die die-
of wat dacht u. ‘Fluss’ is een ode aan de rivier. Soms
per snijden dan de “You are my sweetest downfall”,
moet je het niet moeilijker maken dan het is: rivieren
waarmee Regina Spektor ‘Samson’ bijna fluisterend
zijn cool en überregional. Het lied stroomt met een
opent. In de drie minuten die erop volgen, vertelt ze
gestaag tempo door nos-
een met verdriet doordrenkte versie van het klassie-
talgische
ke verhaal over de bijbelse held Samson die door zijn
aan een tijd toen rivieren
geliefde Delila verraden wordt. Ze snijdt zijn haren en
nog de levensaders van
zo ook Samsons buitengewone kracht af. Er bestaan
de gemeenschap waren.
verschillende theorieën over de verteller in het num-
Knetterende houtblokken
mer. Op het eerste gezicht lijkt Delila zelf het woord
geïnfuseerd
te krijgen, en krijgen we zo een vrouwelijk perspectief
vleugje melancholie.
met
LUISTER NU!
30
herinneringen
een
schamper.be
SEGMENT VAN GENT:
Fallen Leaves DOOR REX VERDONCK
In het aanbod van Film Fest Gent 2023 zitten heel wat pareltjes. ‘Fallen Leaves’ is een ruwe diamant. De film is geschreven en geregis-
haar tweede job verliest, leren ze
over hoe moeilijk het is om op late-
seerd door de Finse Aki Kaurismä-
elkaar kennen. Bij de tweede date
re leeftijd een romantische relatie
ki. Zijn bekendste werken vallen
loopt het echter al mis wanneer
te zoeken. Ieder individu heeft dan
onder het genre comedy-drama,
ze ondervindt dat Holappa kampt
natuurlijk al heel wat bagage. Ro-
‘Fallen Leaves’ (2023) is daarin niet
met een alcoholprobleem en daar
mantisch is de film toch niet echt
anders. Ook dit werk past volle-
ook niet bepaald aangenaamer
te noemen. Het lijkt meer te gaan
dig in zijn stijl. Simpel in beeld ge-
door wordt. Na enkele omwente-
over hoe mensen kampen met een
bracht, eenvoudig opgezet en on-
lingen besluit Holappa zijn leven
bepaald gevoel van eenzaamheid,
danks de tragische elementen toch
te beteren. Zogezegd voor haar,
een leegte die de hoofdpersona-
een vrij positieve afloop. Daarnaast
maar misschien eerder omdat hij
ges graag opgevuld willen zien.
verwerkt Kaurismäki ook in deze
zich gerealiserd heeft dat hij door
Daarvoor moeten individuele pro-
film actuele thema’s die hij politiek
zijn alcoholprobleem steeds jobs
blemen soms eerst aangepakt te
relevant vindt. Hier is dat de Rus-
verliest, waardoor hij nooit aan een
worden, los van het feit of de po-
sisch-Oekraïense oorlog, waarvan
vast inkomen raakt. Tot een derde
tentiële partner daar wel de groot-
date komt het helaas niet meer,
ste motivator voor is.
“
Het eerste dat opvalt bij het zien van de film is de deadpan-stijl
Holappa wordt door een trein aangereden
en
belandt in het ziekenhuis. Gelukkig raakt hij uiteindelijk uit zijn coma en
de berichtgeving in enkele scènes
samen wande-
via de radio overgemaakt wordt. In
len ze de film
Cannes werd de film genomineerd
uit. Eind goed,
voor de Palme d’Or en won hij de
al goed.
juryprijs. Daarnaast won ‘Fallen Leaves’ ook de FIPRESCI Grand Prix.
Het eerste dat opvalt aan de
Het verhaal speelt zich af tijdens
film is de dead-
een periode van economische cri-
pan-stijl. De ac-
sis, hierdoor werken de meeste per-
teerprestaties
sonages in precaire jobs. Zo maken
voelen
we kennis met Ansa (Alma Pöysti)
door wat stoï-
die in een supermarkt werkt, maar
cijns aan, maar
ook al snel weer ontslagen wordt
zonder
omdat ze voedsel steelt waarvan
door het ver-
de datum net overschreden is. Het
haal te onder-
tweede hoofdpersonage is de alco-
graven. De film
holieker Holappa (Jussi Vatanen)
wordt vaak ge-
die we wat later eveneens zijn baan
ïnterpreteerd
zien verliezen. Wanneer Ansa ook
als een verhaal
cultuur
daar-
daar-
31
“Het onderscheid tussen serieuze literatuur en popcultuur voelt heel artificieel” DOOR ANAÏS VANASSCHE & PAUL DIALLO BEELD DOOR LIEKE ZUIDERWIJK
INTERVIEW MET DOMINIQUE DE GROEN
Dominique De Groen schrijft over de manier waarop jonge meisjes gezien worden in de samenleving, globalisering en klimaatbeleid. Ondanks de thematiek hebben de teksten van de Gentse dichteres en beeldende kunstenares iets lichts en fantasierijks. Ze werkt nu aan haar eerste roman ‘Corpus Britney’. “Verder vind ik het
tabblad een artikel aan het lezen
wel altijd heel fijn
over literatuur, maar in een an-
als ik van mensen te
der tabblad ben ik gewoon naar
horen krijg dat mijn
popmuziek aan het luisteren of
werk hen heeft doen
naar memes aan het kijken.”
lachen. Humor is heel belangrijk
in
politiek, maar het is niet dat ik moraalridder wil spelen. Als het mensen met andere ogen kan doen kijken naar zaken die heel vanzelfsprekend
“
mijn
werk. Het is wel vrij
“Zelf probeer ik dit in mijn schrijfwerk te vertalen met wat ruimte voor lichtpuntjes en plezier”
lij-
ken, vind ik dat al veel waard.”
“Er zijn ook meer en meer jonge dichters die dat beginnen te
Welke boodschap wil je bren-
In je werk zitten heel wat ver-
doen. Een interessant voorbeeld
gen met je werk?
wijzingen naar popcultuur, zit
is het werk van Maxime Garcia
“Het gebeurt soms dat mensen
daar een bepaald idee achter?
Diaz. Zij is een jonge Nederland-
er dingen uithalen die ik er zelf
“Ja, ik denk dat dat voor mij
se dichter en in haar werk gaat
niet per se heb ingestoken, of
vrij natuurlijk aanvoelt om ook
het ook superveel over popcul-
die ik niet zelf echt op dat mo-
popcultuur en internetcultuur
tuur, internetcultuur, al die din-
ment doorhad. Maar dat vind ik
daarin te verwerken. Mensen
gen. Dus ik heb wel de indruk
net heel interessant, als mensen
van mijn generatie en van jullie
dat het onderscheid meer en
er ook hun eigen interpretatie
generatie zijn daar ook mee op-
meer begint weg te vallen.”
van hebben. Ik heb het gevoel
gegroeid. Dus voor mij voelt het
dat als ik een boek de wereld in
ook bijna heel artificieel aan om
Hoe verloopt jouw schrijfpro-
stuur, ik ook geen controle meer
dan onderscheid te gaan maken
ces?
heb over hoe mensen het gaan
tussen hoge kunst en serieuze
“Tot nu toe is dat bij elke bundel
lezen, wat ze eruit halen, wat ze
literatuur enerzijds en popcul-
een beetje anders verlopen. Bij
eraan hebben. Ik vind het super
tuur en internetcultuur ander-
mijn eerste bundel, ‘Shopgirl’,
interessant als mensen er ook
zijds, en te doen alsof dat volle-
heb ik dat heel systematisch
gewoon hun eigen ding van ma-
dig losstaat van elkaar. Want in
en methodisch aangepakt. Dan
ken.”
mijn beleving is dat helemaal
heb ik echt eerst research ge-
niet zo. Vaak staat gewoon mijn
daan, en dan heb ik echt een
browser open wanneer ik poëzie
structuur uitgepland.
schrijf en ben ik misschien in één
mijn laatste bundel, ‘Slangen’,
32
Maar in
schamper.be
zag dat proces er helemaal an-
we de aarde zien als een bron
gen naar gemeenschap, kunst,
ders uit. Toen was ik eigenlijk
om waarde uit te persen, terwijl
cultuur en natuur. Zelf probeer
zelfs niet echt van plan om een
die visie nefast is, zowel voor de
ik dat in mijn schrijfwerk te
bundel te schrijven. Die gedich-
staat van onze planeet als voor
vertalen met wat ruimte voor
ten zijn spontaan uit notities be-
de fysieke staat van de mensen.
lichtpuntjes en plezier, het is
ginnen voort te komen. En bijna
Hierbij denk ik dan aan mensen
natuurlijk niet de bedoeling dat
voor ik het zelf door had, was er
die in sweatshops werken, maar
mensen na het lezen totaal ont-
plots een bundel.”
ook aan andere beroepen. Dat
moedigd en depressief worden.”
vertaalt zich dan in burn-outs Je bent bezig aan je eerste ro-
en dergelijke. Elk levend wezen
Wat is je lievelingsboek?
man, ‘Corpus Britney’. Kun je
heeft een inherente waarde die
“Mijn favoriet is ‘Gravity’s Rain-
daar iets meer over vertellen?
losstaat van het zuiver economi-
bow’ van Thomas Pynchon. Het
“Het is een heel groot werk, ik
sche, maar de simplificatie van
is eigenlijk hoe ik idealiter zelf
ben er al een aantal jaar mee
alles naar geld te vertalen leidt
zou schrijven. De eerste keer dat
bezig. Ik hoop tegen het einde
tot het kernprobleem van het
ik het boek las, wist ik niet wat
van dit jaar een eerste versie af
kapitalistisch stelsel. Dit zorgt
me overkwam. Het springt van
te hebben. In het boek volg je
voor een variatie aan ecologi-
het ene naar het andere onder-
een paranormaal begaafde de-
sche en mentale problemen na-
werp en je leest uit veel verschil-
tective die op zoek gaat naar
tuurlijk.”
lende perspectieven. De woord-
een vermist meisje. Ze lijkt als
spelingen
kunnen
meerdere
twee druppels water op een
“Mijn vooruitzichten voor de ver-
pagina’s innemen omdat ze zo
jonge Britney Spears. Maar ze
dere evolutie hiervan schom-
mooi ineenzitten.”
blijkt een actrice te zijn die rolle-
melen
tjes krijgt in B-horrorfilms. Het is
en pessimistisch, maar zijn toch
deels een kritiek op de duistere
ook wel hoopvol. Dat evenwicht
kant van Hollywood.”
is niet altijd makkelijk. Als in-
tussen
overweldigend
dividu is het gevoel van mach“De detective in kwestie kan op
teloosheid tegenover de grote
een bepaald moment door de
systemen bijna onvermijdelijk.
tijd reizen naar momenten zo-
Tegelijkertijd
als de heksenverbranding en de
geloof ik op-
kolonisatie. Witchcraft komt dus
recht dat een
zeker veel aan bod en was toen
betere
ook een vorm van vrouwelijk
reld mogelijk
verzet. Tijdens de periode waar-
is
in Californië gekolonisserd werd,
herverdeling
zie je hoe het kapitalisme zich
en
ontplooit en de bouwstenen van
verschuiving
de huidige maatschappij stilaan
te doen. Dat
vorm krijgen.”
betekent dan
door
“Dansen, saboteren, vijandig hotlinken om me mijn vlees, organen terug te geven versteende slangen te verpulveren”
weaan
waarde-
minder focusJe schrijft dus vooral over
sen
maatschappelijke
thema’s,
consump-
waaronder kapitalisme. Wat
t i e g e d e e l te ,
zijn volgens jou de grootste
maar de fo-
pijnpunten in het huidig kapi-
cus van wat
talistische systeem?
we belangrijk
“Het grootste probleem is dat
vinden verleg-
cultuur
op
het
33
tinder talks
Italiaanse avonden
DOOR JASPER MOUTON
In dit verhaal rijden opgehitste en verveelde Italianen ons na een ontmoeting via Tinder rond op hun eiland. Sommige delen heb ik zelf meegemaakt, anderen zijn mij achteraf verteld. Stuk voor stuk zijn ze het vertellen waard. Eerst en vooral moet duidelijk zijn
Het vreemde was echter niet de
Toen we vroegen waarom de date
dat de hoofdrolspeler van dit ver-
muziekkeuze, maar de constante
telkens het slachtoffer was van wel
haal anoniem wil blijven. Hij zal
“
Lukas genoemd worden. Het verhaal begon toen Lukas me
Soms leken de
aan het einde van een dronken
vrienden van de date
avond in een Italiaans vakantiehuis
eerder pooiers
het volgende vertelde: “Mijn tinderdate staat met haar vrienden
vaak verregaande grappen, vertelden ze ons dat het leuk was om haar kwaad te zien. Ik moet wel toevoegen dat ze bij haar boze reacties toch altijd een glimlach op haar gezicht had. Wat de seksuele aard van de grap betreft, vonden de Italianen dat wij als Belgen ge-
voor de deur!” Uit nieuwsgierigheid
seksuele avances die in de plaats
woon te preuts waren. Toch moest
wandelde ik mee naar de rode Fiat
van de Tinderdate gemaakt wer-
de, volgens de Italianen, grappig-
omringd door een viertal Italianen
den. Allerhande vulgariteiten pas-
ste grap aller tijden nog komen.
rond de twintig. Wij stelden ons
seerden de revue: “she ride the
Er werd gelachen dat de date haar
voor en zij overlegden druk in het
horse”, “now you two go into the
voeten en adem roken naar ajui-
Italiaans. Lukas en ik verstonden
nen. Wat volgde was schaterge-
één enkel woord: giro. We zouden
lach zoals er die avond nooit meer
een rondleiding krijgen van de lo-
zou voorkomen.
cals. Dus vertrokken we op tour, zonder gordels, die zijn toch niet
Na de rondrit belandden we te-
wettelijk verplicht, en met het be-
rug bij het vakantiehuis. Daar nam
ruchte Italiaanse rijgedrag in het
Lukas zijn date, alweer onder im-
achterhoofd.
puls van haar vrienden, mee naar het strand om toch nog een laatste
Er werd aan riskante snelheden
poging te wagen. De conversatie
door de smalle bochtige wegen
liep stroef. De date sprak namelijk
gezoefd met open ramen. Er werd
geen Engels en dus moest Google
luidkeels meegezongen met Itali-
Translate voor elke zin ingezet wor-
aanse klassiekers zoals ‘sarà perché
den. Lukas dacht dat het ietwat
ti amo’ en ‘l’Italiano’. Hedendaagse
opzij leunende, naderende hoofd
hits waren amper te bekennen. De
met dichte ogen en getuitte lippen
vreemdste keuze kwam echter la-
dan wel universeel verstaanbaar
ter op de avond, toen het Italiaanse
zou zijn. Niet dus, “Cigarette?” was
volkslied onder absolute stilte van
castle to make love” en “she like
de passagiers werd afgespeeld. De
to do it like a sheep”, wat Italiaans
muziek werd ook op willekeurige
voor doggystyle blijkt te zijn. Soms
Maar niet getreurd, Google Trans-
momenten
leken de vrienden van de date eer-
late zou toch nog hulp bieden. Luk-
der pooiers.
as zag uiteindelijk een ‘mag ik u
stilgelegd,
blijkbaar
omdat we langs een politiekantoor reden.
wat hij terug kreeg.
kussen’ op zijn scherm verschijnen.
34
schamper.be
Ampersand &
Het dorp aan het water DOOR PAUL DIALLO
Ampersand is het blauwe schelpvormige zandbakje van Schamper. Het is een rubriek voor poëzie, kortverhalen, tekeningen en alles wat niet in een andere rubriek past, maar wel op een blaadje papier. Hier sta ik dan aan de brug die zowel de ingang naar
de gemakzucht en de bijna akelige rust en familiariteit
een rijke bron van herinneringen en sentiment is, als
die dit dorp te bieden heeft.
de afronding van een hoofdstuk is, het einde van een tijdperk. En vooral de brug waarop ik in een vlaag van
Ik nader het park. Nou ja, ‘park’ is eigenlijk beledigend,
overmoed tot een gesprek werd geroepen met het kil-
want het is gigantisch. Het is een leefwereld op zich
le asfalt en mijn pols brak. De veelbetekenende, maar
omdat het zo afgesloten is van de rest van het dorp. Hor-
ook weer nietszeggende brug richting een dorp waar
des waterhoentjes, eendjes en de gevreesde ganzen
ik nooit kan verdwalen.
kom je altijd wel tegen als je maar lang genoeg wandelt. Maar nu is het lente en zie ik voor de eerste keer
De
koetjes
sta-
de
baby-eendjes.
ren me apathisch
Normaal zou ik al
aan wanneer ik
grappend
langsloop. Ik wil
een sentimenteel
nog zeggen dat
persoon
het
onbeleefd
hebben dat ze om
voorbij-
op te eten zijn en
zo
na
dat ik eigenlijk wel
te gapen, maar
honger heb, maar
het gebrek aan
er is niemand om
levenslust
het aan te vertel-
is
om
gangers
waar-
mee ze het gras
tegen gezegd
len.
herkauwen en de steeds aanwezige
Aan de ingang van
stilte hier, verhin-
het park nestelen
deren me ervan
zich herten en al-
de rust te door-
lerlei soorten vo-
zijn ze wel zelfvoldaan, bedenk
“
gels. Elke keer als ik iemand
De koetjes staren me apathisch
ik me terwijl ik mezelf erop be-
aan wanneer ik langsloop
de wereld inhouden. Mijn en-
breken. Misschien zijn de koetjes niet apathisch. Misschien
trap dat ik eigenlijk een beetje
meeneem, kan ik me slechts met de grootste moeite van thousiasme voor de dieren
jaloers ben op hoe ze zo zorgeloos in het gras kunnen
dwingt me ertoe de ongelukkige passanten door het
ontspannen. Of toch nadat ik de koeienvlaaien en de
park te sleuren, richting het hertjesparadijs.
bijbehorende stank heb weggefilterd. Na het bezoek aan de herten sta ik voor een moeilijke Ik passeer langs het station, de enige reden waarom
keuze, verder het dorp intrekken of terugkeren? Uit-
dit dorp en deze contreien nog niet compleet afgesne-
eindelijk keer ik stilaan terug, om me klaar te maken
den zijn van de rest van België. Mijn dierbare verbin-
voor de reis richting een stad die mijn naam roept. Op
ding met de kosmopolitische steden waar niemand
de trein realiseer ik me iets. Herinneringen overspoe-
deze koetjes ook maar een blik zou gunnen. Mijn ver-
len me als een tsunami, en ik besef plots dat het ge-
trekpunt naar iets groters, iets wat ik nooit zou kun-
brek aan buffels me hier nooit zal doen thuis voelen.
nen vatten als ik me compleet laat bedwelmen door
cultuur
35
DEADSTOCK IS SPRINGLEVEND DOOR ANAÏS VANASSCHE & NINA DE NEVE // BEELD DOOR HANNAH BOEN
We kopen de hele tijd nieuwe spullen: een mooie blouse of nieuwe oorbellen. Maar wat gebeurt er eigenlijk met alles dat nooit verkocht wordt? Meestal wordt dat gewoon weggegooid, maar dat verandert stilaan.
FUCK FAST FASHION
dan duizend mensen lieten daar-
werkwinkels of mensen die naai-
Het is allang geen geheim meer
bij het leven. De grootste ramp
lessen volgen.
dat fast fashion perverse gevol-
ooit in de textielindustrie heeft de
gen heeft. Europeanen kopen
geesten gerijpt voor verandering.
Nadine
Veldman
van
oorbel-
gemiddeld 26 kilo textiel per jaar
len- en kledingmerk LIVE-TO-EX-
en gooien ook elk jaar weer 11 kilo
PRESS maakt een onderscheid
“
weg. Belgen zijn zelfs koploper op
tussen deadstock en deadstock
Belgen gooien
vintage. “Deadstock zijn items of
naast was de textielindustrie in
gemiddeld een goeie 15
zijn. Dit kan verschillende rede-
2020 de op twee na grootste bron
kilo kleding per jaar weg
dat vlak en gooien gemiddeld een goeie 15 kilo per jaar weg. Daar-
van waterverontreiniging en landgebruik. Vooral textielverf en mi-
nen hebben, bijvoorbeeld omdat iets op een bepaald moment niet meer in de mode was. De items
croplastics zijn erg schadelijk voor het milieu.
grondstoffen die nooit verkocht
zijn dus nog in nieuwstaat, maar Sindsdien hebben er initiatieven
zijn een tijdje geleden geprodu-
de kop opgestoken die proberen
ceerd.”
De enorme afvalberg en de ver-
te voorkomen dat de overvloed
vuiling is helaas niet alles. Ook
aan
geproduceerde
“Van vintage wordt gesproken als
de omstandigheden waarin onze
kledij ons de das omdoet. Zo zijn
iets minimaal 25 jaar oud is. Dead-
kleren geproduceerd worden, zijn
er nu onder andere bedrijven die
stock vintage is extra speciaal,
lang niet altijd ideaal. Dit jaar is het
werken met deadstock.
aangezien in ons geval sommige
goedkoop
tien jaar geleden dat Rana Plaza,
stukken uit onze oorbellencollec-
een gebouw van acht verdiepin-
DEFINIEER DEADSTOCK
tie tot wel 60 jaar oud zijn en nog
gen in Bangladesh, instortte. Meer
Kirstin
nooit eerder gedragen zijn.” De
Schrier
van
webshop
Small Bobbins definieert deads-
collectie
van
LIVE-TO-EXPRESS
tock als elk soort bruikbaar over-
bestaat uit exclusieve deadstock
schot van kledingproductie. “Het
vintage oorbellen en kledingstuk-
kan dus een op maat bedrukt
ken die met de hand op maat ge-
stukje stof van Dries Van Noten of
maakt worden in België van high-
een onopvallend zakje beha-rin-
end deadstock stof
gen uit een fabriek zijn, maar het op de een of andere manier geen
TUSSEN TRENDS EN DUURZAAMHEID
doel meer hebben. Mijn doel is
Kirstin kwam op het idee voor
om ze bij mensen te krijgen die ze
Small Bobbins toen ze een stock
goed kunnen gebruiken.” Kirstin
sale had bezocht in Antwerpen en
runt Small Bobbins nu vier jaar.
zag hoeveel stof grote ontwerpers
In de webshop biedt ze materia-
na elk seizoen overhadden. Ze
len aan om lingerie te maken. Ze
nam contact op met enkele Bel-
vertelt dat ze stoffen en fournitu-
gische en Europese ontwerpers
ren verkoopt aan hobbynaaisters,
die hun overblijvende stoffen aan
maar ook aan ontwerpers, hand-
haar wilden verkopen. De mode-
belangrijkste is dat de materialen
36
schamper.be
wereld evolueert snel: wat de ene maand de trend van het moment is, is het volgende seizoen al volledig passé. Kirstin verkoopt nu in haar shop bijvoorbeeld een stof die Victoria’s Secret gebruikte voor een bh die populair was op TikTok. Omdat de trends op TikTok even snel vergaan als ze opkomen, gebruikt het merk de stof niet meer in de volgende collectie. Kirstin legt uit dat de modetrends volgen voor haar cliënteel geen probleem is. Mensen kopen de stof die ze misschien herkennen van Victoria’s Secret, maar kunnen er dan mee doen wat ze willen. LIVE-TO-EXPRESS is ontstaan uit hetzelfde zaadje als Small Bob-
mogelijk te werk te gaan bij alles
60 tot de jaren 90 wat sieraden
bins. “Deadstock is een duurzaam
wat we doen. Werken met deads-
betreft omdat de vraag blijft toe-
alternatief voor alles wat nog ge-
tock stoffen en zo lokaal mogelijk
nemen,” vertelt Nadine. Ze vindt
produceerd moet worden. Waar-
produceren past helemaal binnen
dat echter niet negatief. “Elke keer
om zouden we nieuwe oorbellen
onze missie.”
als iemand besluit om een dead-
laten maken als er nog zoveel
stock item te kopen, is er minder
moois beschikbaar is?” Nadine
GEEN SINECURE
vraag naar items die nog gepro-
vindt dat de oorbellencollectie
Zowel Kirstin en Nadine hebben
duceerd moeten worden.”
een extra romantische dimensie
intussen een goed netwerk dat
heeft, net omdat ze deadstock
hen aan items helpt, maar werken
vintage zijn. “Doordat we ze op een nieuwe manier aanbieden, hopen we deadstock vintage inte-
“
ressanter te maken voor een gro-
“Elke keer als iemand
ter publiek. Hopelijk zijn mensen
besluit om een
hierdoor minder snel geneigd om enkel voor nieuw te gaan.”
deadstock item te
Enkel deadstock verkopen is voor Kirstin niet rendabel: “deadstock vinden is heel hit or miss omdat je niet altijd weet welke kleuren en hoeveel stof je kan kopen. Klanten verwachten ook dat bepaalde basics altijd beschikbaar zijn,” legt ze uit. Ze benadrukt dat een klein-
kopen, is er minder
schalige webshop die een paar
vanuit dezelfde filosofie. “Waarom
vraag naar items die
van overproductie en textielafval
zou je stof laten produceren als er
nog geproduceerd
Ook haar kledingitems vertrekken
nog zoveel mooie stoffen zijn waar niks mee gebeurt?” LIVE-TO-EX-
moeten worden”
PRESS werkt met overstock, over-
niet de wereld uit zal helpen. Als mensen iets creatiefs maken met de stoffen die anders weggegooid zouden worden, is dat volgens
schot van stoffen dus, van Belgi-
met deadstock is geen sinecure.
sche modehuizen. “We vinden het
“Nu kunnen we eigenlijk nog zel-
heel belangrijk om zo duurzaam
den iets goeds vinden uit de jaren
cultuur
meter stof verkoopt, het probleem
haar alvast mooi meegenomen.
37
~ De Fabeltjeskrant ~ DOOR PIETER BEIRENS
Openingscollege politicologie volgend jaar exclusief op TikTok Het openingscollege van politicologie beroert de media en laat normale studenten ietwat verveeld achter. Terwijl de naschokken van vorige editie nog aan het verwerkt worden, kondigt professor Carl Devos trots de volgende editie al aan. Naar jaarlijkse gewoonte kon het
vraag-en-antwoorden te beper-
openingscollege van het vak po-
ken tot 7 seconden. Dat is toch
COLLABORATEURS EN STALIN
liticologie van professor Carl De-
ongeveer de hoeveelheid tijd die
Ook de sprekerslijst van volgend
vos en zijn anders genegeerde
nodig is om complexe politieke
jaar wil de professor al aankondi-
sidekick, professor Nicolas Boute-
vraagstukken uit te leggen.”
gen. “Om aan te tonen dat onze
ca, weer op heel wat media-aan-
maatschappij echt wel heel ge-
dacht rekenen. Wat voor velen
Het publiek van de openingscol-
polariseerd is, hebben wij een
als een gedempte scheet onder
leges bestaat voornamelijk uit
repertoire van gastsprekers uit-
het beddengoed van de politieke
verveelde eerstejaars, afgevaar-
genodigd die daarover kunnen re-
wereld wordt gezien, was ook dit
digden van de politieke studen-
flecteren. Zo spreken volgend jaar
jaar goed voor enkele sensatione-
tenverenigingen die sprekers van
het spook van collaborateur Staf
le krantenkoppen. Dat de politie-
hun strekking aanmoedigen en
Declercq en een man verkleed als
ke kopstukken van links en rechts
gemakkelijke vragen voorschote-
Jozef Stalin. N-VA-voorzitter Bart
dit jaar schaamteloos hun partij-
len, en academici die zichzelf wat
De Wever is natuurlijk ook weer
standpunten in elkaars richting
in de kijker willen zetten. Toen rec-
van de partij.”
konden roepen, deed meerdere
tor Rik Van de Walle spreker Bart
naar sensatie hongerende journa-
De Wever onderbrak om hem te
“We nodigen ook direct de woord-
listen met hun gat in de spreek-
corrigeren over de onderfinan-
voerders van de andere Vlaam-
woordelijke boter vallen.
ciering van het hoger onderwijs,
se partijen uit. Veel meerwaarde
eindigde dit traditiegetrouw in
hebben die partijvoorzitters toch
‘BIGGER AND BETTER’
een heen-en-weer-geworp van ja-
niet, en dan kunnen zij in Brussel
De op de media-aandacht profes-
wellen en nietessen, gevolgd door
blijven om zich met echt belang-
sor Devos kon dus niet wachten
een groot applaus voor de rector.
rijke zaken bezig te houden, zoals
om de volgende samenkomst
het ritueel slachten van de Vlaam-
van zijn vriendjes uit de Wetstraat
“Dat is dus de kern van politiek”,
se dienstverlening of het actief
aan te kondigen. “In 2024 gaat het
legt Devos uit. “Volgend jaar zou-
negeren van het concept begro-
openingscollege nog grootser en
den we daar graag een schepje
tingsevenwicht.”
indrukwekkender
dan
bovenop doen door enkel nog
voorgaande jaren”, laat de prof
partijleden toe te laten tot het au-
Op de vraag of dit allemaal wel
weten.
ditorium en een applausmeter op
binnen
worden
de
opleidingsvereisten
de schermen te projecteren. Zo
van de politieke en sociale weten-
Omdat de bijdragen van de po-
kunnen we op de meest simpele
schappen past, valt de professor
litici
tijdens
toch
manier zien welke politieke stand-
uit de lucht. “Ah ja, dat is eigenlijk
propagan-
punten standhouden, enkel en
een les, hé? Ik was dat al verge-
da-TikToks, besluit de professor
alleen op basis van het enthousi-
ten.”
om zijn openingscollege integraal
asme van het publiek.”
eindigen
als
het
college
korte
te livestreamen op TikTok en de
38
schamper.be
DOOR BAVO BOBELIJN
DE STRIP!
DOOR NETTE DE SCHRIJVER
Terugroeping van Schampercondooms Like
Comment
Ik zen dus gewoon vijf maanden fucking zwanger hé… Op den echo was die kleine ook kaal en had nen bril. Wa nu??”
Share
Aan klanten die dit product gekocht hebben wordt
Product: Schampercondoom.
gevraagd om het huwelijk niet te consumeren en het
Probleemstelling: lek gedetecteerd.
terug te brengen naar de redactie. Intussen werden
Schamper roept condoom met productnummer
de betrokken producten in alle winkels uit de rekken
6942069 terug.
gehaald.
Bij controles door de leverancier werd de aanwezigheid van een lek vastgesteld in het product Schampercondoom met opschrift ‘bespaar UGent een toekomstige student’ en met houdbaarheidsdatum 01/04/2027. De controles volgden naar aanleiding van volgend bericht: “Ik heb op die kick-off gepoept met ne gast, ik denk dat die Rik heette maar geen idee, ik was echt retescheel. Ik dacht, ik zal ne keer verantwoordelijk zijn na die vorige drie soa’s en heb ulle condoom gebruikt en nu em ik het vlagge he verdomme.
satire
39
HOW GOES THE WOR WORLD HISTOIRE(S) DU THÉÂTRE V TIM ETCHELLS & NTGENT
16/11 - 11/02 📍📍📍 NTGENT MINARD
tickets & info
NTGENT.BE