STUDENTENW EEKBLAD van d e R.U.G.
b e ja a rg a n g
V e ran tw o o rd elijk U itg e v e r: Rik Van N uffel H o o fd re d a k te u r:
Frank
G o e tm a e c k e rs
R edaktieadres: St. Pietersnieuw sstraat 45
9000
G ent
ASLK
001-0481260-22
FINIR EN BEAUTÉ Ze noemen zich de twee laatste groote poetiese beloften van net voor de 3° W.O. : Tom Lanoye. Markies van Graffiti, Prins Van De Schuttingen, Dichter bij de Gratie van het Geest geworden Lichaam, en Peter Roose, alias James Bordello, Schrik Der Dorstige Woestijnen, van Astmalijder tot konino der Kunstfluiters. De laatste maanden waren ze met hun show ( vooral in het Gentse ) te zien op happenings ( o.a. KK-happening in de St.-Pietersabdij ), freepodia, in kafees. Ook brachten ze hun performance op de feesten van De Morgen-live in Leuven, Gent, Brugge, Oostende en Mechelen. De inhoud van hun poëzie poogt, zeggen ze, werkelijkheidsbetrokken te zijn, en dit op een levendige, spottende, soms sarkastische en/of krue manier, waarbij vooral schijnheiligheid en inkonsekwentie geviseerd worden. Hun taalgebruik probeert duidelijk, rechtstreeks te zijn : een taal zoals die in het werkelijke leven voorkomt, zonder bellettrie.
Met het gevaar dat de aot gaat primeren op de poëzie ? TL : Ja, dat gevaar zit erin.
Maar als iemand die teksten achteraf opnieuw leest, zal hij zich beter kunnen voorstellen wat ze bedoelen. Het ideale zou natuurlijk zijn dat zowel de inhoud, als de act even goed zijn. Dat we teksten schrijven, die je best kan lezen, maar waar ook mee gewerkt kan worden. Kijk maar naar de manier waarop we onze poëzie uitbrengen. Dit gebeurt niet langs een uitgever om ?
Neen, we volgen zeker de traditionele weg niet, naar uitgeverijen en tijdschriften schrijven en zo. Nu moeten we geen konsessies doen; we hebben de keuze van illustrator, de keuze van de volgorde van de teksten, van het aantal teksten die erin moeten. Bij een uitgeverij ben je gebonden aan bepaalde spelregels. De mogeliikheid zit * Sommigen noemen dit engagement, anderen er in dat we in de toekomst een beroep zulnihilisme. Wij noemen het poëzie ". len moeten doen op een uitgever, wanneer Vlijtig als we zijn, gingen we Tom en Peter we een breder publiek willen bereiken. Maar we liggen er zeker niet op te wachten. 'es bezoeken. We willen meewerken aan de tendens die zicf uit in de vrije radio's : vrij poëzie gaan Jullie geloven werkelijk in wat jullie aan uitbrengen dus. het doen zijn. Waarom ? Bovendien is het zo dat de uitgevers niet erg happig zijn naar poëzie. Poëzie is niet verkoopbaar, zeggen ze. Je moet met TL : Ja, ik geloof in poëzie als show, ge- een bepaalde reputatie naar een uitgeverij paard gaande met muziek, van klassieke tot kunnen gaan. Je moet kunnen terugvallen rockmuziek. Ik zie niet in waarom teksten op intervieuws, optredens e.d. Pas dan zouden moeten gedeklameerd worden. Als dich kan je je eisen stellen. ters op het podium komen, heeft poëzie geen vorm meer. Poëzie moet niet alleen op paZijn jullie deze referenties nü aan het pier komen, het moet ook een vorm hebben ophouwen ? als performance. Het visuele is heel belangrijk. Het is een uitdrukkingsmiddel. Je moet niet bewijzen dat je een taalvirtuTL : Neen, dat is niet de bedoeling. De oos bent ! Je moet iets overbrengen. optredens zijn hoofdzakelijk gericht op PR : In poëzie moeten emotie en techniek promotie, omdat je tenslotte je uitgegeven samengaan. De mensen zijn niets met je bundels moet kwijtgeraken. Langs optredens techniek alleen ! Kunst is toch altijd het trachten we ook aansluiting te zoeken met overbrengen van emoties. En het publiek mensen die ook wel schrijven, maar die nog moet op die emoties reageren. niet naar voor zijn gekomen. TL : Wat we brengen wil dus een tegenpool Ons ideaal zou zijn een nieuwe beweging zijn van de traditionele voordrachtkunst. doen ontstaan, met jonge mensen die poëzie In plaats van de teksten zeer intimistisch anders willen maken en anders willen brennaar voor te brengen, gaan wij van het gen dan de neo-romantiekers. standpunt uit dat 1 het oog ook wel wat Kreativiteit is bij ons heel belangrijk. wilt '. We zijn kreatief bezig en we hebben er veel lol in; maar we willen er niet teHet doel van onze acts is dat de teksten er wat kleuriger uitkomen. De acts onder- veel geld in steken ( verplaatsingskosten e.d. ). strepen de tekst. De poëzie zelf schrijven, die zelf in een vorm gieten om ze te verkopen en om ermee op te treden,al les wat erbij komt kijken, affiches, kaftjes, posters, briefwisseling . . . dat is allemaal kreativiteit. TL :
Op het podium gaan jullie nogal agressief te keer. Agressiviteit als imago ? PR : We kunnen niet ontkennen dat we ons geen imago opbouwen. Maar ook dat is een deel van onze kreativiteit. De vroegere zolderkamerromantiekpoëten bouwden zich ook een imago op : zonderling gaan doen, zich afzonderen... TL : Kijk, voor mij is een imago erg funk tioneel : de teksten komen er beter door uit, het wordt herkenbaar. Een optreden van Tom Lanoye en Peter Roose is nu op zijn minst al een identifikatie van het brengen van moderne poëzie, die aansluit bij de hedendaagse moderne muziek. Alles gaat dus in de richting van poëziekabaret. De scheiding is niet duidelijk. En elke kabaretier heeft zijn eigen imago.
I
Wat is de bedoeling van die agressiviteit ? Shokeren ? Of komt ze van binnenuit ? Afreageren. TL : Het komt vooral uit een gevoel van
onmacht. Je weet niet meer waar je aan toe bent in de maatschappij zoals die nu bestaat. Je vecht tegen onpersoonlijke machten, je weet niet wie de ware schuldige is. Ook emotioneel ben je onzeker.
Een gedeelte van jullie gedichten zijn sterk maatschappijbekritiserend. Vertrekken jullie vanuit een bepaalde politieke optiek ? PR : Wat ik de linkse beweging het meest
verwijt, is dat ze héél theoretisch werkt : wie gaan we nu navolgen, Trotsky, Lenin of Stal in. Bovendien is wat we in onze teksten brengen tamelijk rechts, rechtse ideëf»n d i p i-Q»viS'-h n n h r a r h + wnrHon
n a horlna]
ing is op die manier de waarheid van rechts te ontmaskeren. We brengen ze op zo’n manier dat men er bitter gaat om glimlachen én erover nadenkt.
TL • Ik vind het belangrijk dat poëzie
een afwisseling is van het maatschappijkritische en het louter technische. Bovendien is Peter meer politiek gericht dan ik. Ik interesseer mij in het individuele, het puur emotionele. Maar het is zeker niet zo dat we wantoestanden ekspliciet gaan opzoeken. In onze bindteksten proberen we wel aktueel te zijn, maar in de poëzie komt het erop aan alles ( fascisme, Reagan... ) te filtreren langs showpoëtische visie en dit sterk te verwoorden. Wij stellen dus geen maatschappijvisie voorop. Het is geheel onafhankelijk, vrijblijvend. PR't Het is ook zo dat de gedichten be-
reikbaar moeten zijn. Als er iemand naar me toekomt en vraagt ' verklaar dit eens ?' dan heeft ie er duidelijk niets van begrepen. Als je een gedicht leest of hoort, moet je daar zelf een visie op kleven en zelf de dingen eruithalen die je belangrijk lijken. Ik ben niet verantwoordelijk voor wat een ander met een gedicht van mij doet ! Ik weet wat er in dat gedicht zit en kan het uitspuwen. TL : Daarom zijn die shows juist zo vol-
doeninggevend. Het is belangrijk na zo'n performance de mening van anderen te horen over je teksten. Dan weet je wanneer er iets blijven hangen is. Het is dus niet voldoende een sociaal engagement te hebben bij de acts, je moet ook een bepaalde techniek hebben, routine en héél véél lef.
Peter, jij behandelt vaak katholieke onderwerpen. Een reaktie ... ? PR : Ja, een reaktie op mijn katholiek-
kristelijke opvoeding, die mij wel toegelaten heeft de hypokrisie te leren kennen. Kijk, ik ben niet in se tegen godsdienst. Mensen kunnen zich daar gelukkig in voelen, net zoals wij met onze poëzie. Maar niemand kan gelukkig zijn met de kerk, als instituut; dat is geen gemeenschap meer. (vervolg p.
134
PoezieschamPer
4- 5- 1981
het loopt nog Slecht met je af
(1)
puberpuisten, tandheugels, tevergeefs verwachte doodnormale lichaamsbouw, zweterig zwaarlijvig en een bril vanaf het 4° levensjaar, kortom : een als ongelukkiq ervaren jeugd, onmacht in liefdeszaken, en dan maar schrijven over het Verval. (2 )
De Dichter wil het weinige dat de Natuur hem schonk tot de uiterste extremiteiten drijven, hij wil het de polsen oversnijden, het met een broeksriem wurgen aan een deurklink, of het voor een sneltrein gooien, tenslotte leert hij het sonnetten schrijven. Tom Lanoye 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Bij dezen melden wij u de zeer heuglijke 9 tijding : 9 schamper is niet meer 9 (althans voor dit jaar) 9 9 9 De lijmstiften zijn op, de tipmachines 9 begonnen een boycot en bovendien is het 9 ons volstrekt onmogelijk het redactie9 lokaal te betreden, worstelend tegen de 9 bergen kladpapier die direëntwintig 9 weken schamper nalieten. 9 Deze poëzieschamper brak alle records. 9 Genoeg inzendingen voor een forse 9 bundel. 9 We hebben gepoogd een representatief 9 beeld te geven van wat binnenliep. 9 Tot en met het 'ik hoü van joü en 9 bléif me trouw’ -genre. 9 De talrijke inzendingen van de poëzie9 klas vielen grotendeels uit de boot 9 wegens plaatsgebrek. Geen paniek, 9 volgend jaar hebben we grootse plannen 9 met jullie. 9 9 9 9 9 9 En over volgend jaar gesproken. 9 Schamper blijft schamper. liet een 9 wat grotere oplage, een wat ruimere 9 redactie, een paar nieuwe ideetjes. 9 9 9 9 9 9 De redactie groet u en trekt zich 9 terug in een deugddoend blokverlof. 9 9 9 9 9 9 niet gepubliceerd werden. Wij hadden ons 9 niet aan zoveel respons verwacht, de ruim9 te ontbrak. 9 9 9 alle correspondentie 9 st.pietersnieuwstraat 45 gent 9 9 9 9 9 9
1