rattforma 端ber alleg DE FA N TA S TIS C H E S T U D IE R E IS VAN DE G EO GRAFIE
D e w a p e n in d u s tr ie aan de RUG
V e r s e k e r s e n e n v e r le p t e b a n a n e n
Z
Z e t u w s c h o e n tje van avo nd nog
in s titu u t v o o r p s ych o a ko e stie k en es december komt met e le ctron isch e m uziek van de a fd e rasse schreden naderbij. lin g M u s ic o lo g ie g e o rg a n is e e rd e Misschien denkt u daarom in deze rubriek enkelesym posium en co nce rt. Het OXO-ensem ble o .l.v. B a r t B o u c k a e r t zal grappige verwijzingen naar de die dag in de Film-Plateauzaal Sirene grote kindervriend terug te van R a o u l S e r v a i s en Un chien vinden. Forget it. Sinterklaas Andalou van Loui s B u n u e lv a n e e n is één grote o p lic h te rij, heel e ig e n tijd s e m usic score v o o ropgezet door een duister zien. V o o r m eer gedeta ille erde info, commercieel-militair-religieus z ie : h t t p : / / n e x t . r u g . a c . b e / S L G / S L G .h tm l. £ £ £ En als d a t n ie t complex, met als enige doel geholpen h e e ft schakelen we over het bestaan van Sint Maarop de e c h t grove m iddelen: tu b a ’s! ten, de enige echte kinder£ £ £ Op 26 decem ber o rg a n is e e rt vriend, uit het collectieve de VZW T re fp u n t im m ers h e t derde geheugen te wissen. En dit g ro o t T u b a -tre ffe n in Vlaanderen. enkel en alleen omdat Sint Zoveel m og elijk m uzikan te n zullen Maarten het lef had zich die dag op h e t v e rw a rm d e S in ttegen de kerkelijke hiërarchie Jacobsplein enkele kerstliederen ten te verzetten. Sint Nicolaas is gehore brengen. Bij regen en ander een doetje! Op w oensdag 2 decem ber h o u d t de V e reniging vo o r O n d e rw ijsre ch t en O n d e rw ijsb e le id in de aula van de u n iv e rs ite it haar jaarcongres. D it jaar m e t als them a “ gew eld op sch o o l” . Staan onder m eer op h e t p ro g ra m ma: “ De sch ro e ve d ra a ie r in al zijn fa c e tte n ” en “ H et p is to o l en de drie k o g e ls ” . De a fs lu ite n d e to e s p ra a k w o rd t, onder voorbehoud, gehouden d oo r de heren E d d y B a l d e w i j n s e n Luc V an den Bossche. Voor in lic h tin g e n o f h e t o b lig a te d re ig te le fo o n tje annex bom m elding kan u ste ed s te re c h t op h e t num m er 0 9 / 2 6 4 63 9 9 . £ £ £ Als kersverse Minis te r van Binnenlandse Zaken w e e t de heer Van den Bossche tro u w e n s wel w a t aan te vangen m e t h e rrie s c h o p p e rs . G e w o o n u it - w ijz e n , o n g e a c h t m en nu een v e r b li j f s vergunning h e e ft o f niet. D it bestem p e lt men in bepaalde kringen als “ De h a rd e a a n p a k ” . D a t z ijn dan w el kringen w aar men zich w eliswaar nog s te e d s m e t de kn o kke ls sch uren d o ve r de grond v o o rtb e w e e g t. £ £ £ K ersvers en Van den Bossche zijn inderdaad w oorden die men n ie t vaak in dezelfde zin a a n tre ft maar jam m e r genoeg is “ v e rle p te banaan” - nog geen g estandaardiseerde zegsw ijze in h e t Nederlands. En men m o e t nu eenm aal roeien m e t de riem en die m en h e e ft. £ £ £ Naar h e t s c h ijn t v e rz a c h t m uziek de zeden. Bij deze wens ik de heer Van den Bossche op w o e n s d a g 9 d e c e m b e r dan o o k h a rte lijk u it nodigen op h e t d o o r h e t
2
o n tij w o rd t u itgew eken naar de SintJacobskerk. Indien u zich geroepen v o e lt mag u ste ed s bellen naar h e t num m er 0 9 /2 3 3 66 77 en vragen naar Ria Geenen. £ £ £ Hadden de o o rs p ro n k e lijk e b ew o n e rs van h e t Paaseiland de tu b a leren bespelen in p la ats hun tijd te verdoen m e t die b e e ld e n , ze w a re n w a a rs c h ijn lijk n o o it d o o r de In ca ’s van de k a a rt geveegd. Dat is to c h o n g eve er de conclusie van h e t d o o r Prof. H e n r i D u m o n t g e le id e m u ltid is c ip lin a ir onderzoek. Op h e t einde van de 14de eeuw zou een k o rt bezoekje van een Inca-groep nam elijk t o t h e t in s to rte n van de aldaar bloeiende M oai-cultuur geleid hebben. £ £ £ W ist u trou w en s d a t h e t Paaseiland o n td e k t is door de V la m in g J a c o b R o g g e v e e n ? £ £ £ Ik ook n ie t. Normaal ric h t men v o o r de o n td e k k e r van een nieuw land wel een sta n d b e e ld je o f tw e e op, m aar op h e t Paaseiland viel die su gg estie n ie t e c h t in goede aarde. £ £ £ Had van de goede aarde zijn b u ik m e e r dan v o l: d r. J e a n d e H e i n z e l i n d e B r a u c o u r t . Na jarenlang archeologisch ve ra ntw o ord w ro e te n in de aarde z o c h t hij zijn eeuw ige ru s tp la a ts ie tw a t hogerop en lie t zich na zijn overlijde n dan ook crem eren. £ £ £ De eerwaarde heer
D i e r i c k is d a a re n te g e n nog v e ry much alive and kicking. T o t en m et 1 6 decem ber g e e ft hij van 1 4 u t o t 1 7 u 3 0 in h o o g ste ig e n persoon in het Imaginair Museum Dierick (on de rg e b ra c h t in H et Pand) u itle g bij zijn a ld a a r o n d e rg e b ra c h te c o lle c tie . H oudt u hem liever aan h e t lijn tje , dan kan u hem ste ed s bereiken op h e t num m er 0 9 /2 2 5 4 7 16. £ £ £ Elkaar aan h e t lijn tje houden was trou w en s gedurende m eer dan v ijftig ja a r h é t fa v o rie te tijd v e r d r ijf van O ost en W est. H et vredeshuis o rg a niseert hier rond van 1 decem ber t o t en m e t 1 3 fe b ru a ri een te n to o n s te llin g o n d e r de n o e m e r: O o s t W e s t W est Best, België onder de k o u d e o o r l o g (1 9 4 7 1 9 8 9 ) . De te n to o n s te llin g is te b e zich tig e n van 9 t o t 17 uur. £ £ £ T e g e n de a c h te r g r o n d v a n een n ie u w e N o o rd - Z u id -v e rh o u d in g s te u n t de sta d Gent de s la c h to ffe rs van de o r k a a n M i t c h m e t een bedrag van 1 2 3 .3 7 5 Fr. De massale h u lp a c tie en algem ene v o lk s m o b ilisa tie die naar aanleiding van deze c o n tin e n ta le ram p in Nederland op gang is gekom en v e rz in k t hie rb ij in h e t n ie ts . £ £ £ Maar de N e d e rla n d e rs z ijn dan o o k w e r e ld w ijd bekend om hun g e n e ro s ite it . £ £ £ Ook de fie ts e n h e rs te lp la a ts to o n t zich van haar m eest v rijg e v ig e ka nt en s te lt een vo lle dig in fo rm a tie b o rd te r beschikking van al wie een fie ts w e n s t te k o p e n o f te v e rk o p e n . D iegene die een fie ts w e n se n te stelen zijn w eerom schielijk o ver h et h o o fd g ezien . £ £ £ De V e re n ig in g v o o r K in e s o lo g ie aan de RUG (d e u n iv e rs ite it, n ie t h e t a n a to m is c h e lic h a a m s g e d e e lte ) z ie t e c h te r n iemand o v e r h e t h o o fd en b e s te e d t evenveel, én evenwaardige aandacht aan beide g eslachten. Hun sym po sium op donderdag 10 decem ber is im m e rs g e w ijd aan “ G e s la c h ts verschillen en K inesologie” . W enst u m eer te w e te n o ve r deze boeiende p ro b le m a tie k bel dan naar 0 9 /2 6 4 63 2 2 . £ £ £ W enst u m eer te w e te n o ver de ve rd o rve n levensw andel van onze ch e f fe e stre d a ctie , bel dan naar 0 9 /2 6 4 7 0 8 7.
D e c re e t 1
IN H O U D
2
KO RT
3
ED ITO
4
De w a p e n in d u s trie aan de RUG
7
E co no m ie
8
VONK
9
De studiereis van de Geografie
14
Standpunt
15
SKEPP
16
DigiTaal
17
M uziek
18
Column
19
Toneel
22
Film
24
Agenda
E
d it o
Of to c h lie v e r n iet?
D
e werking van de universiteiten wordt geregeld door een decreet, dat op dit ogenblik aan zijn tiende herziening toe is. Uit dit document blijkt duidelijk dat de regulerende instanties van de Vlaamse Gemeenschap er eens te meer op u zijn de universiteiten zoveel mogelijk autonomie af te nemen. Wat de laatste jaren nog een sluipend gevaar leek, wordt nu werkelijkheid. Er is een overduidelijke invloed van de economische machten merkbaar wat de universiteiten betreft. Blijkbaar zijn er heel wat machtige mensen die vinden dat universiteiten op dezelfde manier als bedrijven moeten functioneren en dat ze enkel ten dienste van het bedrijfsleven moeten staan. D e c re e t 10 b e tr e f t de hele u n iversitaire werking. Het volledig uitdiepen van deze m aterie in één artikel -zelfs in een hele S cham per- is o nd oe nb aa r. Daarom belichten wij hier slechts één van de vele aspecten: de evaluatie van het academisch personeel. In Decreet 10 w o rd t voorgesteld om tenm inste elke d rie ja a r een evaluatie te houden. Op zich is daar niets verkeerd m ee, m aar h e t d e c re e t v o e r t o ok sancties in, en nog niet van de minste. Bij eenonvoldoende evaluatie w o rd t een volledig jaar anciënniteit afgenomen. Dit betekent d at het personeelslid één jaar loonsverhoging w o rd t afgenom en op basis van het aantal jaar d at hij o f zij w erkt. Als u d it nog niet erg genoeg vind, zal u verheugd zijn te horen dat er nog zw aardere sancties zijn. V anaf tw e e opeenvolgende onvoldoende evaluaties w o rd t een p ro f o f assistent ontslagen. Drie negatieve evaluaties in de loop van een academische carrière geven eveneens aanleding to t ontslag. M
o nddo o d
Uit het decreet blijkt niet duidelijk wie deze evaluaties zal uitvoeren. Het is best m o g e lijk d a t d it gedaan w o rd t d oo r mensen van buiten de universiteit, die to ta a l a n d e re p rin c ip e s h a n te re n . B o ve n d ie n kan een la s tig e p ro f o f a ssiste n t zo binnen de k o rs te keren b u ite n g e w e rk t w o rd e n . D it zal er waarschijnlijk toe leiden, dat op een paar u itzon de ring e n na, de leden van h et academ isch personeel er zullen v o o r kiezen hun mond te houden. Zo’n situatie druist in tegen de academische vrijheid, een fu n d a m e n te le w a a rd e va n de universiteit ,en zo rg t ervoor d at ze niet m ee r dan een o rd in a ir b e d r ijf m e t monddode personeelsleden w ordt. Het is best mogelijk d at u deze analyse o ve rd re v e n v in d t en d a t u van mening bent dat een grondige evaluatie
30 NOVEMBER 1998
a b s o lu u t n o d ig is, e v e n tu e e l m e t ontslagen t o t gevolg. Bedenk wel dat een g r o o t a a n ta l m e e lo p e rs n o o it negatief beoordeeld zal worden en dat een aantal proffen en assistenten die hun mond durven te openen w ellicht zal verdwijnen. Zij worden immers beoordeeld aan de hand van een functiebeschrijving en functieprofiel. Op basis van deze twee zaken kan m en n a tu u rlijk ie d e re e n ontslaan. Kwestie van interpretatie. En deze in te rp re ta tie is iets d at we best kunnen missen wanneer het over o n tslagen van academisch personeel gaat.
De
a nder e
o p t ie
De evaluatieprocedure v a lt ergens wel te verstaan ... uit bedrijfsoptiek. In de industrie w e rk t men vaak m et ongem otiveerde mensen in onm otiverende jobs, en mensen die niets doen mogen b e s t o ntsla ge n w orden. Op een univ e rs ite it daarentegen is de overgrote meerderheid van het academisch personeel wel gem otiveerd en fu nctio ne ert zij uitstekend, zeker wanneer we naar de middelen kijken, die in vergelijking m et de in d u s trie z e e r b e p e rk t z ijn . Een b e d r ijfs g e r ic h te e v a lu a tie van h e t academisch personeel houdt geen steek. B o v e n d ie n b e s ta a t e r al een z e e r d e g e lijk e e v a lu a tie in de v o rm van visitatie com m issie s. S tudierichtingen, va kgroe pe n en h e t academ isch p e rsoneel zelf, worden er beoordeeld door c o lle g a ’s van andere u n iv e rs ite ite n , specialisten in de m ate rie dus. Deze commissies werken over het algemeen uitstekend en laten een zelfregulatie van de u n iv e rs ite it to e . W anneer men de academische vrijheid en de autonomie wil b eknotten daarentegen, is het decreet 10 een veel betere oplossing.
3
H e t g ev a l E2S W a p e n te c h n o lo g ie aan de RUG
I
n de zitting van 10 november 1998 besliste de Raad van èn m e t de w a p e n s y s te m e n . Om de Bestuur van de Universiteit Gent dat binnen haar gebouwen p ro g ra m m a tu u r v o o r deze MMC te geen technologie meer zou ontwikkeld worden die uitsluitend te s te n w erd een A vionics Sim ulation op militaire gevechtsoperaties is gericht, noch door de E n v iro n m e n t (A S E ), w a a ro p zo w e l Universiteit zelf, noch door derden. Op het researchpark van de vliegtuigapparatuur als wapensystemen w orde n g e sim u lee rd , o n tw o rp e n en RUG is echter een bedrijf ingeplant dat zich onder meer met geïmplementeerd. militaire projecten bezighoudt. Dit bedrijf mag daar probleemloos nog enkele decennia blijven. N o g 42 j a a r s a f e
Een researchpark is een so ort industrieonderhoud van de nieuwe elektronische E2S h e e ft sinds 1 9 9 0 een overee n park waar enkel bedrijven o f afdelingen systemen w o rd t een op maat geschrekom st m et de RUG om op de terreinen van bedrijven worden toegelaten die als ven A utom ated T est Equipment (ATE) van h et researchpark haar b e d rijf te h o o fd a c tiv ite it onderzoek en o n tw ik ontw orpen. Eveneens voor de Belgische plaatsen. Indien E2S vandaag zou vragen keling hebben. Die research en developL u c h tm a c h t, d itm a a l v o o r de F -1 6 zich op u niversitair te rre in te mogen m e n t (R &D ) m o e t b o ve n d ie n nauw toestellen, ontw ikkelt E2S een Electronic vestigen, dan zou de U niversiteit daar a a n s lu ite n bij een b e sta a n d o n d e rC ounter Measure System (ECM), een geen to estem m in g meer zoeksthem a aan de univerv o o r g e v e n . In de b e site it. De bedoeling van een slissing van de Raad van researchpark is imm ers d at Bestuur sta at immers: “ in d o o r sam enw erking tussen nieuwe overee nko m sten b e d rijv e n en u n iv e rs ita ire m e t derden die op t e r vakgroepen meer en betere reinen o f in de gebouwen R & D -re s u lta te n g e b o e k t van de U nive rsite it Gent worden. a c tie f z ijn , zal bepaald H e t re s e a rc h p a rk van de worden dat de universiteit U n iv e rs ite it b e vin d t zich in Gent niet toelaat dat zij op Zwijnaarde en g re nst aan de haar terreinen o f in haar campus die een deel van de gebouwen dergelijke te ch gebouw en van de fa c u lte it nologie (die uitsluitend op Toegepaste Wetenschappen m ilita ir e g e v e c h ts o p e herbergt. Momenteel bevindt raties is gericht, nvdr) o n tzich onder de bedrijven op het wikkelen.” researchpark ook het bedrijf Helaas geldt de beslissing E 2 S (E xpert S oftw are Sysenkel v o o r nieuwe o verte m s), een so ftw a re -b e d rijf e e n k o m s te n . Reeds dat zich specialiseert in hoogo v e re e n w aardige, op m aat van de De g e b o u w e n v a n E2S o p h e t r e s e a r c h pa r k v a n d e RUG. J2S v e r l e e n t b e s ta a n d e k o m s te n m e t d e rd e n klant geschreven so ftw a re - h a a r m e d e w e r k in g a a n v e r s c h il l e n d e m il it a ir e p r o j e c t e n . blijven onverm inderd geL te c h n o lo g ie en d ie n s tv e r dig. Volgens de Juridische Dienst van de le n in g aan b e d rijv e n b ij h e t o p t i d e te c tie s y s te e m d a t sneller en e ffiRUG is de overeenkom st m et E2S a fmaliseren van bestaande so ftw are en ciënter vijandelijke radarinstallaties kan g e s lo te n in 1 9 9 0 , en d it v o o r een systemen. h e rke n n e n en lo k a lis e re n . V o lg e n s periode van 50 jaar. Dit b etekent dat gegevens van het Forum voor Vredesde RUG nog zeker t o t het jaa r 2 0 4 0 a ctie w erd een g elijka ardig syste em M il it a ir e p r o j e c t e n m oe t w achten voorateer alle w apene e rd e r o n tw o rp e n v o o r D a s s a u l t industrie van haar terreinen verdwenen E l e c t r o n iq u e . De meeste activiteiten van E2S beperken zal zijn. In het kader van het F-16 Mid-life Upzich t o t burgerlijke toepassingen, maar Tenzij E2S haar p rojecten in m ilitaire d a te P ro je c t van een a antal NAVOeen aantal projecten zijn onmiskenbaar toepassingen vrijw illig en d e fin itie f de landen, w aa rb ij de ve ro u d e rd e e le kop w a p e n te c h n o lo g ie en m ilita ir e rug toe keert, zal de intentie om alle tronische systemen vervangen worden toepassingen gericht. Dat E2S op haar wapentechnologie van de universiteit te door een nieuwe uitrusting, creëerde E2S website deze projecten bundelt onder de bannen nog 42 jaar dode le tte r blijven. een efficiëntere manier om de vereisten hoofding Defense and Avionics laat aan van h et nieuwe hardw are-systeem te d uidelijkheid w einig te wensen over. bekomen door het oude systeem in een H ie ro n d e r e n ke le v o o rb e e ld e n van co m p u te rta a l (VHDL) te beschrijven. lopende projecten bij E2S. De w e b s ite van E2S s t a a t op Binnen datzelfde F-16 Mid-life Update Het Mirage Safety Improvement Program h t t p : //w w w . e 2 s . b e / Project w erkte E2S ook mee aan een (MirSIP) vo e rt een upgrade u it van de De a f d e lin g Defense and A v io n ic s s im u la tie o m g e v in g v o o r een nieuw e Mirage V g e ve chtsvlieg tu ig en van de is te v in d e n op h t t p : / / Modular Mission Com puter (MMC) in de Belgische Luchtm acht. De verouderde www. e 2 s . b e / C u s t o m s o f t w a r e / F-1 6 gevechtsvliegtuigen. De MMC staat elektronica w o rd t vervangen door een c s w d e fe n s e .h tm in verbinding m et de vliegtuigonderdelen m o d e rn e re u itr u s tin g , en v o o r h e t
H e t g e v a l B a rc o M ag de V la a m s e w a p en in d u s trie m e e h et beleid van de RUG bepalen?
M
et haar beslissing alle wapentechnologie uit de universiteit b e z e t d o o r In d o n e s ië , en b li j f t de te weren, heeft de Raad van Bestuur een lovenswaardig re p re s s ie te g e n de O o s t-T im o re s e standpunt ingenomen. Merkwaardig genoeg zetelt in oppositie gewoon verder gaan. Op een diezelfde Raad van Bestuur ook een topman van het belangrijkste eilandenarchipel als d at van Indonesië wapenbedrijf in Vlaanderen. Het b e treft Eric De Jonghe, zijn maritiem e patrouillevliegtuigen een b ijz o n d e r g e s c h ik t a p p a ra a t om Bestuurder Directeur-Generaal van Barco.
re p re s s ie te v o e re n . B a rco b le e k d a a ro v e r op h aa r w e b s ite w e in ig g e w e te n s p ro b le m e n te n t o o n te spreiden. B a rco la a t z ic h g ra a g z ie n op w a p e n b e u rz e n o v e r de hele w ereld ( h t t p : / / w w w . b d s - a m e r ic a . c o m / trad e.htm ). Zo stonden ze d it jaar reeds op de B attlefield Systems Internationalb e u rs in h e t UK, en op de Eurosatory-beurs in Parijs. In april nam B a rco o o k d e e l aan de D efense S ervices Asia (D S A )beurs in Kuala Lumpur, Maleisië. De in m id d e ls w e e r a fg e s lo te n w ebsite van deze beurs toonde d a t de DSA-beurs ook b ezo cht w e rd door m ilita ir e n u it verschillende dictatoriale landen. In ieder geval w erkt Barco mee aan de huidige wapenwedloop in Azië d o o r op d e rg e lijk e beurzen te staan.
te ver leiden. We vermelden hieronder Dat in Wallonië nog steeds conventionele slechts enkele in h e t oog springende wapenindustrie bestaat (tanks, kogels, projecten. kanonnen,...) is algemeen bekend. In Op een vroegere versie van haar website Vlaanderen le e ft de indruk d at we geen h e e ft B a rco v e rm e ld dat het w a p e n in d u strie m eer hebben. D it is Indonesische leger B a rco-ap pa ra tu ur echter schijn: steeds meer bedrijven die d oo r V lam ingen w orden geleid o f in gebruikt voor zijn 737 Surveiller Aircraft, Vlaanderen vestiging en hebben, werken mee aan de ontwikkeling en productie van hoogtechnologische w a p e n s y s t e m e n : c o m p u t e r s c h e r m e n , | s a te llie tv e r b in d in g e n , r a d io s y s te m e n , h a rd w a re , sp ra akte chn o lo gie ,... aangepast aan de specifieke eisen van m ilitair gebruik. Méér dan v ijftig Vlaamse bedrijven z ijn b e tr o k k e n b ij m ilita ir e projecten en hoogtechnologische w apenproductie. Het gaat onder meer om A l c a t e l l Bell, A sc o , S i e m e n s , S a b c a , . . . B a r c o is Ba r c o en d e a t o o mb o m misschien wel het meest prominent aanwezig op deze lijst. Sinds het Eén van Barco’s trouw e klanten is begin van de jaren ta ch tig h eeft w a p e n fa b r ik a n t D assau lt B A R C O s im u l a t ie s y s t e m e n d ie n e n b l ij k b a a r o o k v o o r Barco zich meer en meer ingewerkt E l e c t r o n i q u e , geen onbekend HET NASPELEN VAN GEVECHTSSITUATIES. ( H T T P :// in de m ilitaire m arkt. Het bedrijf bedrijf in België. Dassault gebruikt WWW.BARCO.BE / P R O JE C T l/ APPLIC / SIMULAT/a 5 5 1 Z.HTM) zelf bew eert dat slechts 3% van g ra a g de MHDD 3 .3 haar om zet u it m ilitaire projecten b eeldscherm en van Barco, die een m aritie m p a tro u ille -v lie g tu ig . De kom t; het Forum v o o r V r e d e s a c t i e voor m ilita ir e o m s ta n d ig h e d e n w e b s ite v e rs c h e e n to e n d ic t a t o r v e rm o e d t d a t d it c ijfe r ze ke r 10% ontw orpen zijn. Dassault gebruikt deze S u h a r t o nog aan de m acht was. Het is bedraagt. schermen onderm eer vo or een Radar bekend d at het Indonesische leger de Warning Receiver in de ALAT-vliegtuigen p o litie k e o p p o s itie en e tn is c h e B a r c o in ( w ) a p e n l a n d en PUMA- en GAZELLE-helicopters van minderheden steeds m et veel geweld het Franse leger, en voor het CARAPACEh e e ft o n d e rd ru k t. B ovendien w o rd t Een volledige opsomming geven van de afw eersysteem van de F-1 6 ’s van de O ost-T im or nog steeds o n re ch tm a tig m ilitaire producten van Barco zou ons
Dat de Raad van Bestuur beslist heeft dat aan de RUG geen wapentechnologie meer geproduceerd mag worden, betekent niet dat de Raad van Bestuur een screening zal doorvoeren van alle projecten van alle vakgroepen en onderzoeksgroepen. Het is dus niet onmogelijk dat er ergens eentje, tegen het beleid van de RUG in, aan één of ander militair project zal meewerken. We menen dat alle academici voldoende verstand hebben zich niet met wapentechnologie bezig te houden, maar als u toch ooit een prof of onderzoeksgroep ontdekt die aan een militair project werkt, aarzel dan niet de universiteit op de hoogte te brengen. Meld het bijvoorbeeld aan de studentenvertegenwoordigers (St. Pietersnieuwstraat 45, Ie verdiep — 0 9 /2 6 4 .7 0 .8 8 — stv@student.rug.ac.be).
30 novbmbb<1998
5
B e lg is c h e lu c h tm a c h t (h ttp :// w w w .b a r c o .c o m /d is p la y /p r e s s / 9 7 0 7 0 3 .h tm ). Barco heeft ook de schermen ontworpen v o o r de D igital Im agery W o rksta tio n Suite (DIWS) van het Amerikaanse leger ( h ttp ://w w w .b a rco .co m /d isp la y/p re ss/ 9 7 0 3 2 5 a .h tm ). Deze DIWS zo rg t voor de mission planning van de Amerikaanse T o m a h a w k -k ru is ra k e tte n . Op deze raketten kunnen gemakkelijk kernkoppen geplaatst worden. De Indiase wapenfabrikant Bharat E le c t r o n i c s w e rk t eveneens m e t beeld-
schermen van Barco. Bharat Electronics o n tw ik k e lt o.a. ra k e ts y s te m e n v o o r oorlogsschepen. De Amerikaanse regering verm oedt echter dat Bharat b etrokken is b ij de o n tw ik k e lin g van de atoomwapens van India en heeft Bharat Electronics op de zw arte lijst geplaatst van ondernemingen die mogelijk b etrokken zijn bij de proliferatie van massav e rn ie tig in g s w a p e n s (h ttp :// w w w .b x a .d o c .g o v /lic e n s in g / e n titie s.h tm ). Toen een aantal nvdr.), staten die op korte term ijn bij een (inte rn ) g ew apend c o n flic t b e tro k k e n
kunnen raken (bv. India en de Verenigde Staten, nvdr.), dictaturen o f fundam entalistische regimes (bv. Indonesië, nvdr.), landen die m et grote armoede kampen (bv. alweer Indonesië, nvdr.). Hierdoor is de kans reëel dat Vlaamse wapentechnologie ingezet w o rd t voor doeleinden die (...) vanuit ethisch oogpunt op geen enkele wijze te verantw oorden zijn.” Zou De Jonghe beseffen d a t de RUG hiermee een standpunt heeft ingenomen tégen bedrijven als Barco? MDG
W a t m e t d e b e u rs ? V e e l p ra a t voor in ‘t c a fé
D
e laatste jaren was er veel geld te verdienen op de Europese h e e t ‘ re tu rn to C a p ita l’ en b e p a a lt en Amerikaanse beurzen. Allerlei goeroes waren er dan uiteraard de bedrijfsw insten aangezien ook als de kippen bij om deze historisch gezien veel ka pita al ju is t in handen is van b e d rijv e n . In c o n c r e to k rijg e n de uitzonderlijke koersstijgingen te kaderen in een ‘ nieuw kapitaaleigenaars 30% en de eigenaars paradigma’. De gespreide beurscrash zorgde voor een korte van arbeid 70% van de to ta le koek. ontnuchtering, maar lijkt ondertussen alweer vergeten. Vele Aangezien deze relatie sinds de tweede beurzen zijn aan een duizelingwekkend tempo hun opgelopen wereldoorlog zeer stabiel is, gaan we er verliezen van de maand oktober weer aan het goed maken. Zijn van u it dat d it in de nabije to eko m st zo we dan toch in een nieuwe tijd aanbeland waarin zulke zal blijven. Wij beseffen uiteraard dat deze hypothese ideologisch bekritiseerd beurstijgingen te rechtvaardigen vallen? Eerst de feiten. We baseren ons hiervoor op één van de m eest bekende beursindexen in de wereld, de S&P 500. Deze index is de som van de koerswijzigingen van de 500 belangrijkste aandelen op de New York Stock Exchange (NYSE), de g ro o tste beurs te r wereld. Bekijken we nu de S&P 500 dan merken we dat er gedurende de jaren negentig jaa rlijks zo ’n 1 5% w inst te verdelen viel. Deze w inst bestaat enerzijds uit een dividendu itk e rin g , die je o n tv a n g t op ie d e r aandeel d at je bezit, en anderzijds u it ko ersstijgingen. De gem iddelde w in st over de afgelopen 100 ja a r was z o ’n 10%, zodat we kunnen stellen dat de beurs in de jaren negentig duidelijk meer opbrengt voor de b e le g g e r. Twee reacties zijn nu m ogelijk. Ofwel neem je aan dat de jaren negentig het begin zijn van nieuwe tijden waar een hogere w inst op de beurs te verdienen is, ofwel stel je dat de beurs het in de komende jaren kalmer aan zal doen. Ja
mme r
d a t
w e
zo
w e in ig
WERKEN Aandelenkoersen w orden bepaald door de w insten die bedrijven jaarlijks maken. We'kunnen d it gegeven afleiden
6
uit historische data. Sinds 1 922 kennen de w insten van de bedrijven die een notering hebben in de S&P 500 index een groei van 7,6% per jaar, te rw ijl de index zelf een jaarlijkse koersgroei van 7,7% h e e ft gekend. De o v e rig e w in s t u it aandelen kwam, zoals eerder vermeld, uit dividenden (z o ’n 3 %) zodat we in totaal op het gemiddelde van 10 % uitkom en. Uit deze v a s ts te llin g kunnen we dus afleiden dat de winsten van de bedrijven in de komende jaren jaarlijks m et 1 3% m oeten stijg e n , w illen w ij de huidige trend in de aandelenkoersen verklaren. Bestaan er e chte r econom isch gefundeerde argum enten v o o r z o ’ n w in s tstijgingen? Aangezien bedrijfswinsten afhankelijk zijn van h e t a lg em ee n e c o n o m is c h klim aat o f van de economische groei op lange term ijn, kan een analyse van deze lange term ijn groei een oplossing geven. De redenering is namelijk d at het to ta al van w a t g e p ro d u c e e rd w o rd t in de economie (en via de economische groei: w a t zal g e p ro d u ce e rd w orde n in de to e ko m st - aandelen zijn immers fo rward-looking, d.w.z. enkel de to eko m st is van tel voor het verloop van aandelen) verdeeld w o rd t tussen de b ezitte rs van kapitaal en de b ezitte rs van arbeid. Het deel d a t de kapitaaleigenaars krijgen
364
kan worden. Ze is echter vooral realistisch, zeker op middellange term ijn. L aa tje de economische groei uiteenv a lle n in z ijn d rie s a m e n s te lle n d e factoren, dan krijg je: de totale inzet van arbeid, de to ta le inzet van kapitaal en de algemene p roductiviteit. Met productiv ite it w o rd t bedoeld: de m ate van efficiëntie die aan de dag w o rd t gelegd om m e t een bepaalde in p u t (arbeid, kapitaal) een zo g ro o t mogelijke o u tp u t (consum ptieartikelen,...) te creëren. Het lig t voor de hand d at een groei in de a rb e id en de p r o d u k tiv e it de e c o nomische groei aanzwengelt en dus ook de ‘retu rn to Capital’ vo o r eenzelfde kapitaalstock doet stijgen. Omgekeerd d oe t een uitbreiding van de kapitaals to c k de ‘ r e tu rn to C a p ita l’ dalen a an g e zie n de o p b re n g s t van m eer ing eze t kapitaal ook m o e t verspreid worden over meer machines. Nu, iedereen die een beetje op de hoogte is van de demografische evolutie in onze streken, voelt de conclusie reeds aan. Gebaseerd op economische variabelen zal de ‘return to Capital’ afnemen. De k a p ita a ls to c k zal im m ers s te rk e r groeien dan het aanbod van arbeid, die eerder stagneert en over enkele jaren z e lfs zal a fn e m e n , eens de b a b y boomers op pensioen vertrekken. cr=
H
et
in t e r n e t
en
sus
DE
de
PC
g sm ver
-
Deze feiten kunnen zelfs economen niet negeren en daarom w o rd t de strijd tussen de predikanten van het nieuwe paradigma en de tegenstanders vooral gevoerd op h et veld van de p ro du ctiv ite it. Meer bepaald draait de discussie rond de vraag o f het Internet, de e-mail o f de GSM een grote invloed hebben op de manier waarop een economie w e r k t. V o o rs ta n d e rs v e rw a c h te n van deze wondermiddelen een enorme groei in de p ro d u c tiv ite it die ver boven het lange te rm ijn evenw ich t u itko m t (6 % v e rs u s 2 % ), t e r w ijl tegenstanders ju is t naar die lange te rm ijn g ro e i v e rwijzen om aan te to n e n d a t b ijv o o r b e e ld ook de in tro ductie van de PC in de jaren ta c h tig geen merkbare v e r a n d e r in g b ra c h t in de to t a le e ffic iĂŤ n tie van een economie. T e g e n s ta n d e rs van het n ie u w e p a r a d ig m a gaan nog v e rd e r en stellen d at de to e k o m s tig e winsten op de beurzen lager zullen zijn dan h et historisch g e m id d e ld e . Ze b a s e re n zich vooral op het begrip â&#x20AC;&#x2DC;risk p re m iu m â&#x20AC;&#x2122;: als je denkt dat je g e ld ris ic o loopt en d a tje h e t wel eens k w ijt zou kunnen raken, dan v ra a g je v o o r h e t u itle n e n e rv a n een e x tra v e r g o e d in g . Studies tonen
aan dat de risicopremie voor beleggingen op de beurs is gedaald. Enerzijds zijn de aandelenkoersen nog n o o it zo weinig vo la tiel gew eest en anderzijds tonen historische data aan dat je gemiddeld veel meer verdient m et beleggingen op de b eurs dan m e t b ijv o o rb e e ld h e t nemen van een kasbon. Als d a tje als het ware gegarandeerd w ordt, noemen zij beleggen op de beurs geen risco meer maar ju is t een zegen waarvoor je m oet b e ta le n ! D oor m in de r k o e rs w in s t te maken natuurlijk... Economen babbelen en econom en gaan dood. De vorige keer dat een nieuw
paradigma werd geopperd bevonden we ons in de jaren tw in tig en toen kwamen de jaren dertig. De laatste beurshausse d ate ert dan weer van de jaren v ijftig . De jaren zestig en zeventig brachten echter zeer lage beurswinsten m et een absoluut dieptepunt in 1974. Derde keer goede keer, zeggen we dan. b r o n : J . E . G o lo b en D .G . B is h o p , What lo n g - r u n r e tu r n s can in v e s t o r s e x p e c t fro m te s to c k m a rk e t? , Econom ic Rev ie w , t h i r d q u a r te r 1997
K u n s tz ic h t: ...e n nu V O N K !
I
edere student die al eens een poging ondernam om iets cultureels op poten te zetten aan de universiteit zal ondervonden hebben dat het geen sinecure was. Alles loopt dood op het logge bureaucratische apparaat van de RUG. Dit ervaarden ook enkele studenten uit de Kunstwetenschappen toen ze vorig jaar een tentoonstelling probeerden op te zetten. Van cultureel ontplooien bleek al jaren geen sprake meer. Vanuit dit ongenoegen omtrent deze bureaucratische stroefheid groeide de vrees dat er misschien wel mensen waren met goede ideeĂŤn, maar dat deze zich te pletter liepen op het gewicht van de universitaire overheid. VONK! was geboren.
er trouw ens op dat iedereen bij hen te rade kan gaan. Hun doelgroep om vat te n s lo tte alle studenten aan de RUG. Iedereen m et een interessant idee kan bij hen aankloppen.
Ook is het voor VONK! belangrijk d a t de stu de nten binnen de K unstwetenschappen hier niet afgestudeerd buiten komen zonder dat ze weten wie de gangmakers zijn binnen de hedendaagse ku nst. D it is een p u n t van k ritie k naar de eigen ric h tin g to e . V O N K ! sta a t vo or het idee van een Binnen de richting Kunstwetenschapmaar op w o rd t er b itte r weinig infornieuwe culturele opflakkering onder de pen zelf, bijvoorbeeld, kom t het zelden matie gegeven. Wat VONK! zal trachten stu d e n te n . S tudenten w eten e ch te r voor dat men een a c tiv ite it ve rzo rg t te doen is deze waaier te openen. Ze zelden w at nuttig voor hen is en daarom waarbij men als kunstwetenschapper hopen er ook in te slagen contacten te beloofde het een zware opdracht te iets te w eten ko m t over de actuele leggen m et verschillende kunsthuizen worden. Als nog op te richten verenien galerijen in binnen- en buitenland. kunstwereld. Er zijn te weinig excursies ging wendden ze zich to t Kunstzicht en en als die al eens Via de w e b de Culturele dienst van de RUG aans ite zal h e t Er z ij n t e w e in ig ex c u r s ies en p la a ts v in d e n dan g e z ie n d e ze al p o g in g e n h a d d e n zijn ze meestal niet b in n e n k o r t ondernomen de studenten bij ku nstALS IE AL EENS PLAATSVINDEN DAN up to date. Daarom m ogelijk zijn manifestaties te betrekken. Een belangwillen ze bij VONK!, d o o r m iddel ZIJN ZE MEESTAL NIET OP TO DATE. rijk doel van deze g ro e p is e c h te r van een index eventueel in samenbinnenkort een onafhankelijke verenispraak m et proffen u itg e b r e id e ging te worden die sam enw erkt m et inform atie te en de K u n s th is to K u n s tz ich t. Deze onafhankelijkheid rische Kring, m eer lezingen en bevin d e n o v e r te n to o n s te llin g e n en willen ze om dat ze pas dan echt hun zoeken o rganiseren die b e tre k k in g m anifestaties die interessant zijn voor d o e le n zu lle n kunnen w a a rm a ke n . hebben op de huidige ontwikkelingen studenten. Dit alles organiseert VONK! Onafhankelijk hoeven ze zich niet meer binnen de artistieke wereld. als dienst aan de studenten zodat ze te plooien naar wensen die uiteindelijk gem akkelijker een kans zouden krijgen niet zo vruchtbaar zijn voor culturele om ook even poolshoogte te nemen VONK! is dus volop in groei. De woekeringen onder de studenten. groep achter deze vereniging is er zich van w at gebeurde na de negentiende echter van bewust dat hun doel niet eeuw. Het hoofddoel van de vereniging is zom aar v o o r h e t g rijpen lig t. Toch n ie t zozeer ze lf m an ife sta tie s orgazullen ze in decem ber tra c h te n van Een ander doel van VONK! is het niseren zoals dat bij Kunstzicht t o t nu a lg e m e e n c o Ăś rd in e re n van m a n is ta rt te gaanm et enkele lezingen. Ze to e h e t geva l iss. VONK! w il zich v re z e n d a t hun o n d e rn e m in g na fe sta ties om zo mensen in co n ta ct te profileren als een p la tfo rm voor s tu verloop van tijd in het verdom hoekje brengen m et de ju is te personen op de denten die ergens een p ro je ct wensen zal w e g k w ijn e n d o o r g e b re k aan ju iste plaats. T o t nu toe za t iedereen u it te voeren. Ze willen vooral een kans o pvo lg ing . Daarom w illen ze in h et te v e e l op z ijn e ig e n geven aan het ta loffensief gaan binnen de kandidaturen eilandje. Stel je eens het e n t d a t m o g e lijk zodat opvolging verzekerd is na hun volgende voor: in de Acaaanwezig is aan de MENSEN SAMEN BRENGEN demie m oet een groepje tijd aan de universiteit. Ik zou dus aan u n iv e rs ite it. Ook de lezers aanraden: grijp je kans. Niet d e c o rb o u w e rs v e rs c h ilw e n s e n ze h e t alle dagen richten ze een vereniging op lende sets rond een thema enthousiasme om iets te ondernemen m et zoveel ambitie. uitwerken. Dit zijn meestal zware en aan te wakkeren. VONK! wil stru ctu u r u itg e b re id e o p d ra c h te n . V a n z e lfb re n g e n en als g e s p re k s -p a r tn e r sprekend vinden deze mensen het dan D a v id L o g ie o p tre d e n bij in itia tie v e n . D it k lin k t ook zonde d a t hun p ro je c t ergens allemaal mooi maar w at betekent d it nu ongebruikt op een zolder w o rd t w egconcreet? g e m o ffe ld . Op h e tz e lfd e m o m e n t m oeten studenten van de Germaanse Het eerste w at de m eeste mensen De s i t e d ie in deze te k s t worden een theatervoorstelling opvoeren m et z u lle n o p g e m e rk t h e b b e n is d a t, een bord en overheadprojector op de v e rm e ld i s t e v in d e n op : ondanks het grote aanbod van kunsth t t p : / / in f 4 s e r v . ru g .a c .b e /achtergrond wegens gebrek aan een m a n ife s ta tie s , m en m e e s ta l b li j f t passend decor. VONK! wil deze mensen fv a n c a u w e la e r t/ k u n s t z ic h t plakken bij w at er te beleven va lt in de samen brengen zodat ze gezamenlijk Wie w i l m a ile n kan t e r e c h t op: zalen van de V ooruit. Over galerijen, iets veel interessanters kunnen prov o n k @ s tu d e n t. r u g .a c .b e kunstenaarsgezelschappen, en noem duceren. De mensen van VONK! wijzen
8
364
S tu d ie r e is n a a r C a lifo r n ie
D
E e rs te lic e n tie G e o g ra fie op u its tap !
e studenten in de eerste licentie Geografie zijn gelukzakken. geen d u id e lijk a n tw o o rd . P ro fe s s o r In het kader van het vak “Geïntegreerd geografisch Heyse, die de punten g e e ft voor d it vak, terreinwerk” gaan ze .dit academiejaar namelijk naar de bleef daar vaag over. Uiteindelijk heeft de minderheid m oeten zw ichten voor de Verenigde Staten op studiereis. Professor Heyse doceert dit jaar m eerderheid. V oor mij w o rd t het een dit verplichte vak. De studenten betalen voor deze reis ongeveer dure zaak. Ik hoop dat er hier lessen uit 35000 fr, bijna twee keer het inschrijvingsgeld. En dit voor één w o rd e n g e tro k k e n , z o d a t men b ijvak van zes studiepunten. Moeten de studenten tegenwoordig voorbeeld in de volgende jaren een limiet betalen voor de invulling van hun vakken? Het geologisch instituut ze t op hoeveel d at vak mag kosten.” We stapten ook naar de aanstoker op De Sterre gonsde van de discussies tussen voor-en van al deze com m otie: professor Heyse tegenstanders. B e r t R a v e l i n g i e n , p re s e s van G eografica, s to n d ons als e e rste te woord. “ Elk jaar g e e ft een andere prof d it vak en die kiest dan waarheen we gaan. Dit jaar was het de eerste keer d at z o ’n verre reis werd voorgesteld ging. Het eerste voorstel was een reis van zeven a acht dagen die ongeveer de 4 0 0 0 0 fr zou k o s te n . Maar de studenten vroegen om een a lternatief en d a t zou dan e v e n tu e e l Zeeuw sVlaanderen worden. Dat vonden we dan weer veel geld om zo ko rt en dichtbij op studiereis te gaan. Dan werd er een e e rs te keer sam engekom en m e t de studenten. Professor Heyse h eeft toen zijn voorstel uitgelegd en de studenten stelden tw ee voorwaarden : het m ocht maximum 3 5 0 0 0 fr kosten en de reis m oest minimum tien dagen duren. Er kwam dan een nieuw voorstel: een reis van tw a alf dagen die ongeveer 3 3 0 0 0 fr zou kosten. Na een stemm ing hebben de studenten van de eerste licentie de s tu d ie re is g o e d g e k e u rd . Binnen de o p le id in g s c o m m is s ie w aren er dan professoren die bezwaren hadden. Ze vonden dat er gestemd was op basis van te weinig informatie. Heyse had ook niet gezegd dat er proffen waren die het niet m et hem eens waren. Hij had alleen gezegd dat er “ genuanceerde meningen waren, maar overwegend p o sitie f” . Er is dan ëen tweede stemming gehouden op woensdag 1 8 november, en AO CM VeRSCHii___ z o c m . . . tJee, 3 d a a r w a re n , ? ? ? z j e <\, s ’m jj5 */ei~ sfiL* naast zesent w i n t i g s tu d e n te n , o o k a n d e re p r o f f e n a a n w e z ig . Opnieuw werd de reis goedgekeurd. Een s tu d e n t zei
wel dat hij zo ’n reis niet kon betalen, maar Geografica is van plan om een a c tiv ite it te organiseren om geld in te zamelen vo or de studiereis en om de kosten te drukken zullen we in te nten slapen en z e lf koken. Of ik nog bedenkingen heb bij de reis? Ja, ze is inderdaad duur. Vroeger bleven we altijd binnen Europa, waarom gaan we nu zo ve r? En d a t de p r o ffe n va n o n ze vakgroep onderling niet overeenkomen, dat vind ik jam m er.” En w a t vinden de studenten hier nu allemaal van? Er is de nodige discussie geweest, maar de stemming laat zien dat
D e p r o f f e n d e n k e n b l ij k b a a r DAT
IEDERE
STUDENT
EEN
WANDELENDE SCHATKIST IS. de meerderheid toch naar de Verenigde S taten wil. T o t ons g ro te geluk o n tm o e tte n we b u ite n een van de v ijf s tu d e n te n die te g e n s te m d e (e e n entw intig stemden voor). Stijn: “ Ik heb zeker mijn bedenkingen bij die studiereis. De proffen denken blijkbaar d at iedere student een wandelende schatkist is! De alternatieven die aangeboden werden waren ook niet serieus. Zo was er even sp ra ke van C anada, m aar d a t w as onmogelijk om klim atologische redenen. Er is tw ee keer vergaderd, maar professor Heyse zei tw ee keer hetzelfde. Ik had de indruk dat hij m et onze voeten zat te spelen. De alternatieven waren zo belachelijk dat men uiteindelijk toch voor de Verenigde Staten koos. Ook was er gezegd d at de reis maximum 3 5 0 0 0 fr m ocht kosten, maar ‘t zou nu toch op 3 7 0 0 0 fr komen om dat er nog een ve rze kering m o e t w orden afgesloten. Heyse stond ook niet open voor kritiek op zijn voorstel. En op de vraag w a t er zou gebeuren m et de studenten die niet meewillen, kwam
30 rnvBwet 1998
himself. Hij vond dat we te vroeg waren, de reis is immers maar gepland voor in maart. Onze bedoelingen leken hem ook maar dubieus, maar toch antwoordde hij vriendelijk op alle aantijgingen. SCHAMPER: W a t is e r zo i n t e r e s s a n t v o o r g e o g r a f e n in de Verenigde Staten? H e y s e : “ Ik kan daar nog maar weinig over zeggen. Maar v o o r een geograaf zijn landschappen en regio’s in heel de wereld het bestuderen waard. Met die studiereis is het bedoeling landschappen o f regio’s te bezoeken die de studenten hier niet kunnen zien. Om maar een voorbeeld te geven: de stad San Francisco is gebouwd op de San Andreasbreuk. Door die ligging zullen daar in de to e k o m s t nog vaak rampen- zijn, zoals aardbevingen. Dat is een typevoorbeeld in de geografie en dat z o u d e n w e z e e r g ra a g eens gaan bekijken.” S C H A M PE R : B e t a a l t u uw r ei s zelf? H e y s e : “ Dat hangt er een beetje van af bij zo ’n studiereizen. Maar ik zal die reis zelf betalen om de studenten niet m et nog meer kosten op te zadelen. Het is zeldzaam dat een begeleidende p ro f zijn
9
reis zelf b e ta a lt.” SCHAMPER: W a t g e b e u r t er m e t de s t u d e n t e n die d e z e s t u d i e r e i s n i e t ku n n en o f wil l en b e t a l e n ? H e y s e : “ Het is te vroeg om daarop te antw oorden. De beslissing d at de reis d o o rg a a t is m a a r g is te r e n a v o n d genom en. We z itte n nog in volle o rganisatie. Het is een netelige zaak en daar kan ik voorlopig nog geen com m entaar op geven. Ik wil alleen zeggen dat het een dem ocratische beslissing is, die er gekomen is in samenspraak m et de studenten. Het was van in het begin duidelijk d at de reis er alleen zou komen als de s tu d e n te n e ra c h te r sto n d e n , anders niet. Het idee om naar de V e ren ig de S ta te n te gaan k o m t trou w en s van de stu d e n te n zelf. Vorig jaar ben ik meegegaan m et een studiereis naar de Ardennen en daar is die idee te r sprake gekomen. En h e t v o o rs te l is op de la a tste samenkomst m et de studenten m et een bijzo nd er g ro te m eerderheid goedgekeurd. T o t slot vind ik het beneden niveau d a t enkele o n tevredenen er de pers bijhalen om hun ongenoegen te ventileren. Ze konden hun mening altijd kenbaar maken, ook bij mij persoonlijk.” T e n s lo tte kwamen we bij de opleidingscom m issie te re c h t, deze h e e ft h e t laa tste w oord o ver de inhoud van de vakken. Professor P i e t S a e y , v o o r z it te r van de opleidingscommissie form uleert het zo: S a e y : “ Zoals u al w eet, organiseert elke academiejaar een andere prof d it vak. De inrichtende professor h e e ft n a tu u rlijk volle dige academische vrijheid voor de organisatie van zijn cursus. In de omschrijving van het vak sta at niet dat het om een b uite nlan dse excursie m o e t gaan, maar in de praktijk ko m t het daar op neer. Als geograaf moeilijk altijd onder je kerktoren blijven. Tijdens het onthaal van de eerstejaars worden de studenten trouwens ve rw ittig d dat in de e e rs te lic e n tie een b u ite la n d s e studiereis op het programma sta at en d a t ze daar eventueel al vo or kunnen beginnen sparen. Op de vergadering m et de studenten bleek evenwel d at weinig zic h d a t nog h e rin n e rd e n . K o rte re e x c u rs ie s w o rd e n b e ta a ld d o o r de va kgroe p, m aar vo o r die excursie in eerste lice n tie betalen de stu d e n te n z e lf.“ SCHAMPER: V in d t u h e t v e r a n t w o o r d d a t de s t u d e n t e n z o v e e l m o e t e n b e t a l e n v o o r de invulling van een v e r p l i c h t vak? S a e y : “ Misschien vind t u wel d at die reis gratis m oet zijn. Maar dan m oet u naar
10
een hogere instantie dan de vakgroep kijken: de fa c u lte it, de u n iv e rs ite it o f zelfs de overheid. De opleiding geografie is goedgekeurd door de universiteit. Een opleiding geografie is ondenkbaar zonder buitenlandse excursie. Als de universiteit dan n ie t g e n o e g m id d e le n t e r b e schikking s te lt om die opleiding volledig te b e k o s tig e n , dan m o e te n we de studenten om geld vragen.” SCHAMPER: Is h e t nodig om zo v er t e gaan ? S a e y : “ V orige jaren bleef men steeds b innen Europa. H et o o rs p ro n k e lijk e voorstel van professor Heyse was ook te duur in verhouding to t de tijd dat de
studenten er zouden zijn. De reis is dan a a n g e p a s t. V o o r een re is n aa r de Verenigde Staten is d it een goede prijs. In absolute term en b lijft het natuurlijk veel geld.” SCHAMPER: W a t was de houdi ng van de o p l e i d i n g s c o m m i s s i e ? S a e y : “ Binnen de opleidingscommissie w a re n e r van in h e t b e g in e n k e le bezwaren en tw ijfels bij een excursie naar de Verenigde Staten. Maar nooit in die m ate d at we vonden d at ze n ie t kon doorgaan. Een eerste bezwaar was dat er veel afstand ging afgelegd worden. Het is de bedoeling meer dansightseeing te doen, om terreinwerk te verrichten en w aarnem ingstechnieken aan te leren. Een tweede bezwaar was de vrees voor een e sca la tie in de p rijs . V o rig ja a r
364
2 0 0 0 0 v o o r G rie k e n la n d , d it ja a r m in ste ns 3 5 0 0 0 v o o r de V e ren ig de Staten. Volgend jaar 4 00 00 ? Dat kan de bedoeling n ie t zijn. In de opleid in gscommissie werd als a lte rn a tie f eerder g edacht om m inder afsta nd te o verbruggen, maar wel in de USA. Ik w eet niet waar die stu de nt iets over Canada h eeft gehoord, dat klopt n ie t.” S C H A M P E R : W a a r o m w a s de e e r s t e s t e m m i n g n i e t geldig? S a e y : “ De e e rs te s te m m in g van de studenten was volgens ons gebeurd op grond van o nvo ld oe nd e in fo rm a tie . Daarom werd ze nietig verklaard door de opleidingscommissie. We vonden dat we de b e s lis s in g aan de studenten konden overlaten, en zo gebeurde het in een tw eede stem m ing.” SCHAMPER: Is d e e l n am e v e r p l i c h t v o o r de s t u d e n t e n ? Sa e y : “ Natuurlijk, anders is het studieprogram m a niet volledig. Dit vak is ingeschreven in het curricu lu m en n e t als de a nd ere va k k e n is h e t vereist om een diploma te krijgen. De examenc o m m is s ie h e e ft h ie r natuurlijk wel het laatste woord in. De beslissing is te n s lo tte op dem ocratische manier genomen. We hadden op voorhand gesteld d at er minstens een tweederde meerderheid m oest zijn, en die was er. De studenten die de reis echt niet kunnen betalen, kunnen steeds naar de sociale d ie n st stappen. Ik heb van een stu de nt gehoord d at zij v r ij so e p e l z ijn in de v o o rw a a rd e n om fin a n c ië le hulp te bieden.” De eerste licentie Geografie kiest er dus zelf voor om samen m et professor Heyse een American dream waar te maken. De v ra a g b li j f t hoe d e m o c ra tis c h h e t onderwijs is als er voor studiereizen zulke bedragen m oeten worden betaald. Voor een beursstudent is d it immers tien keer z ijn in s c h rijv in g s g e ld o f b ijn a tié n m aanden h u u r op een hom e. V o o r diegenen die wel meegaan, een goede reis! N a d in e L a h a y e
1000 gratis boeken
BON
Speciale Aktie voor lezers van Schamper
1 G ra tis B o e k
De Centrale Boekhandel geeft aan de lezers van Schamper 1000 bopken uit de Managementbibliotheek weg. Knip de bon uit Schamper en geef hem af aan de informatiebalie van de beurs.
Bij inlevering van deze bon aan de informatiebalie van de boekenbeurs, mag je een boek kiezen uit de Managementbibliotheek. Eén bon per persoon
Vrijdag 11 december: 11 -22 uur Zaterdag 12 december: 11-18 uur Zondag 13 december: 11-18 uur
Laatste nieuws: m et de bon van Schamper kan u ook op Donderdag 10 december binnen van 11 tot 22 uur
C o lo fo n Schamper is het kritische en onafhankelijke studentenblad
van de Universiteit Gent. De redactie bestaat uit vrijwilligers en komt elke dinsdag samen om 19u op volgend adres:
Hoofdredacteur Manu Keuleers
Coördinator
Maarten De Gendt
Schamperredactie Eindredactie: Studentenhuis De Brug Anneiies Poppe, Steven Jolly, Erwin Plancke, Barbara Debusschere St.-Pietersnieuwstraat 45 Redactie: 9000 Gent David Bauwens, Maartje Braeckman, Jürgen Boel, Andy Cobbaut, tel. en fax: 09/264.70.87 Niels De Decker, Maarten De Gendt, Hendrik De Smet, Bert De Vuyst, E-mail: schamper@student.rug.ac.be David De Wolf, Bart Haeck, Manu Keuleers, Katrijn Jonckheere,, Rek.nr.: 890-0144049-35 Nadine Lahaye, Roel Lenaerts, David Logie, Ingrid Nelis, Erwin Lezersbrieven zijn welkom, liefst op diskette. Naamloos is prullenmand. Vermeld ook studierichting, jaar en contactadres. Op grondig gem otiveerd verzoek laten wij uw naam weg. Lezersbrieven dienen betrekking te hebben op de studentenproblem atiek en de RUG in het algem een of artikels in Schamper in het bijzonder. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken verkort weer te geven, of om technische redenen niet te plaatsen.
Plancke, Anneiies Poppe, Els Uytterhoeven, Frederik Willemarck, Katleen Wytynck
Agenda:
Barbara Debusschere
Vormgeving:
papieren versie: Manu Keuleers, Nadine Lahaye, Peter Pas internet versie: Maarten De Gendt, Andy C obbaut
Cover Art:
Peter Pas, Manu Keuleers
Oplage: Cartoons:
4000 exemplaren, gratis verspreid in alle faculteiten, resto's en homes van de RUG
Maarten De Gendt, David Logie
Foto’s:
Nadine Lahaye
Verantwoordelijk Uitgever: Advertenties: Manu Keuleers St. Pietersnieuwstraat 45 9000 Gent
Frederik Willemarck
Schamper op Internet:
http://w w w .scham per.rug.ac.be/
30 N0VBVBER 1998
mm.
De Centrale Boekhandel organiseert een grote wetenschappelijke boekenbeurs. Het aanbod is —_ gigantisch, duizenden titels voor elk vakgebied. ^ Tekstboeken, manuals, atlassen, woordenboeken, r teveel om op te noemen. Soms een druk of editie ouder, echter het verschil zit hem in de prijs.
nn
bij,want dit
Weeser tijdig m m m wordt echt uniek en dangeldt*
^
Y M
A
MARKETING pn O R G A N IC CHEM ISTRY
■
LAATSTE N IE U W S PRISM A, AULA, POLY ZAKBOEKJES, CODEX ENZ. N U LICHT BESCHADIGD VOOR WEGGEEFPRUZENU!
B<^K BIJ 'N B<^K Bij elk boek dat je koopt krijg je 'n boek naar keuze, na de kassa's. (Zolang de voorraad strekt)
SCIEN BOOK
DISCOUNT U
ZE ZIJN ER ALLEMAAL: Allende • Van Dis • Palmen • King v. Istendael • Lanoye • Ludlum • Claus • Vestdijk • Brusselmans Theroux Rushdie • Campert Van Kooten • Van der Heijden • Komrij Mulisch • Van Paemel Van Oostrum • enz. enz. enz. •
•
•
•
•
•
10.001
1 0 0 .0 0 0 STRIPS Asterix Lucky Luke Roodbaard XIII -
COMPUTERBOEKEN
-
-
- Tborgal -S&W-M. Vaillant Marsipulami- Smurfen - enz.
MET SOFTWARE / CD-ROM / DISKS ENZ.
•••VOORVERKOOPDAG • • • DON.
DEC.
1 O
11 - 22 UUR
ZATERDAG ] 1
2
DEC. 11-18 UUR
F
K
DEC. 11-18 UUR
1 ëSÊÊÈÊSÊB RSÊ
TIFÈC SALE IP TO 90%
1
FLA N D ER S E X P O G E N T
S ta n d p u n t: Is het pleiten voor een soepeler en efficiënter asielbeleid en gemeentelijk stemrecht voor migranten werkelijk een intellectuele aberratie? Tijdens de les bracht professor Erauw zijn mening naar voren met een reeks schijnbaar logische en ‘op gezond verstand’ berustende argumenten: - er is geen ongelijkheid tussen Belgen en vreemdelingen, voor de wet zijn ze gelijk. Integendeel, ze worden positief gediscrimineerd; - het nationaliteitsbegrip is al voldoende uitgehold, straks blijft er niets meer over (buiten onze nationale voetbalploeg). Vreemdelingen stemrecht geven is het einde van België als natie (of Vlaanderen?); - we moeten ons land niet openstellen, want zij stellen hun vaderland niet open voor ons; - als vreemdelingen bij ons willen stemmen, moeten ze zich maar integreren en de Belgische nationaliteit aannemen. Wij kunnen in hun land ook niet zo maar stemmen. Omdat wij van mening zijn dat over dergelijke actuele thema’s meer en grondiger moet worden gediscussieerd in de rechtsfaculteit, willen we hierbij reageren op deze argumenten. Dat vreemdelingen juridisch gelijk worden behandeld met de Belgen is voor een groot stuk waar. Ze zijn gelijk voor de wet. Er dient echter opgemerkt te worden dat de vreemdelingen onderling niet altijd gelijk worden behandeld. De reden hiervoor is terug te vinden in de talrijke verdragen. Zo wordt een Griek wegens zijn Europese burgerschap toch bevoordeligd t.o.v. een Albanees, die geografisch toch- van dichtere oorsprong is. We denken hierbij bvb. aan de toegang tot “staatsfuncties” en binnenkort stemrecht op gemeentelijk vlak. Of een Senegalees in het dagdagelijkse leven gelijk wordt behandeld als een Belg is o.i. een delicate vraag. Een andere huidskleur of zelfs alleen een andersklinkende naam wekt bij velen al vooroordelen op. Het nationaliteitsbegrip heeft inderdaad (blijkens de realiteit) weinig te betekenen voor multinationale ondernemingen en kapitaalkrachtige investeerders die hun koffers pakken als ze elders winst ruiken. In deze zin kan er misschien van positieve discriminatie worden gesproken. Maar mensen die de erbarm elijke politieke of econom ische toestanden in hun thuisland ontvluchten, botsen tegen de muren van “Fort Europa”. De laatste weken gingen de politici de netelige problem en van het asielbeleid zonder handschoenen tegemoet. Het is te betreuren dat men hiervoor op een tragisch “incident” heeft moeten wachten. “Humane oplos-
D e m o c ra tie ? E nkel als h e t p ast singen” waren de woorden die eenieder in de mond had, maar een echte discussie over de kern van het probleem is men uit de weg gegaan. Een onbewust hypocriete neiging? Dat onze welvaart om praktische en financiële redenen niet meteen met iedereen kan gedeeld worden, neemt niet weg dat men op zijn minst kan zorgen dat de situatie in hun eigen land drastisch verbeterd. Westers landen hebben schuld aan het steeds groter worden van de kloof tussen rijk en arm (de Noord-Zuid tegenstelling). Het enige antwoord dat West-Europa heeft is het “humanitair terugwijzingsbeleid”, een eufemisme voor het terugsturen - soms hardhandig zoals recent bleek- van vluchtelingen. In België mogen wij geen asielbeleid voeren om de kiescijfers van bepaalde partijen op te krikken en het Vlaams Blok af te stoppen. Het verdrag van Genève laat een ruimte over voor de interpretatie van “vluchtelingen”. De meeste landen hebben dit begrip restrictief geïnterpreteerd en vooral in de betekenis van politiek-onwensbaren. Maar is het moreel verantwoord de deur te openen voor mensen wanneer hun levens door een staat worden bedreigd (politieke vluchtelingen) en dit niet te doen wanneer ze honger lijden en geen econom ische uitweg meer zien. Zoals hierboven is aangegeven, is een opengrenzen beleid waarschijnlijk niet haalbaar, de oplossing moet op wereldvlak gezocht worden maar in plaats van dat België het goede voorbeeld geeft, vervalt men nog geen week na de dood van Semira opnieuw in enge - electoraal winstgevende - communautaire twisten. Een ander punt dat ons ergert, is het samenkoppelen van de twee begrippen “democratie” en “wederkerigheid”. Gaat men nu vergelijken wat bvb. in Zwitserland en Siërra Léone toegelaten is om te bepalen hoe wij aan het begrip democratie een zin kunnen geven? Onze graad van democratisering mag niet afhangen van wat een ander land heeft verwezenlijkt, leder is moreel verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Het feit dat elders democratische principes niet worden toegepast, is geen excuus om zelf die principes niet na te komen. Leven wij nu in een maatschappij van wantrouwen en egoïsme? We maken ons niet te veel illusies. Maar is het wenselijk dat wij personen enkel helpen als we zeker zijn dat ze ons een wederdienst kunnen bewijzen? We vrezen dat onze samenleving meer en meer in die richting aan het evolueren is. “Vlaanderen moet onafhankelijk worden want Wallonië profiteert te veel van onze welvaart”, dit is de gedachte die bij velen leeft.
Men kan geen wederkerigheidscriterium hanteren bij het opbouwen van een democratie. Indien men dezelfde simplistische redenering zou volgen, moeten b.v. Tunesiërs ook met een eenvoudige identiteitskaart een weekje in Knokke kunnen doorbrengen. Het zonnetje zullen ze dan maar moeten missen. Stemrecht op gemeentelijk vlak had er o.i. al lang mogen zijn. Dit zou een integratie bevorderende oplossing zijn. Dat de nationale materies enkel voor Belgen voorbehouden blijven is begrijpbaar. Maar passief stemrecht op lokaal niveau is niet enkel wenselijk maar zelfs een noodzaak. Het voorde hand liggend argument is dat niet-Belgen op gemeentelijk vlak tot dezelfde belastingen zijn gehouden als wij. Het is dan ook maar normaal dat ze inspraak zouden verkrijgen over wat reilt en zeilt in hun gemeente. Als iemand een tijdje in een gemeente heeft gewoond, moet hij toch over zijn eigen leefwereld kunnen meebeslissen. Een tweede argument is dat veel problemen in migrantenwijken -die wegens de rampzalige toestand in getto’s dreigen te veranderen- vlugger opgelost zouden worden als de verantwoordelijke politici rekening moeten houden met deze potentiële kiezers. Het grote wantrouwen dat tussen autochtonen en migrantengemeenschappen bestaat is o.a. de schuld van de politici die niet willen investeren in het bevorderen van wederzijdse communicatie en informatie-uitwisseling (Politici blijken nog altijd het “Verdeel en Heers” principe te hanteren: migranten en Belgen, Vlamingen en Walen...). In een democratische samenleving moet men consequent zijn en eenieder die deel uitmaakt van die samenleving stemrecht geven. Zelfs bij ons moet er nog veel aan de democratie worden gewerkt! Wat het woord integratie wil zeggen, weet bijna niemand meer. De meeste mensen verwarren het met assimilatie. Moet een vreemdeling zijn cultuur (en zichzelf) uitwissen, om de vorm aan te nemen van een Belg of naar de woorden van onze Ministerpresident: een echte Vlaming? Is er nu een stereotype houding om al dan niet als Belg te worden aanschouwd? Dat men de regels van een land respecteert, zijn plichten nakomt en de taal leert, is dus niet voldoende. De wil tot integratie moet voor sommigen blijken uit het feit dat men de gewoontes aanleert. Een dergelijke mentaliteit is uiterst gevaarlijk, het begint met de assimilatie van migranten, het eindigt met het verdrijven van elke andersdenkende. Het leven op een cultureel eiland is misschien rustig en overzichtelijk maar men komt uiteindelijk in een woestijn terecht. (o p v e rz o e k onder BELIOR schuilnaam gepubliceerd)
Deze pagina staat open voor sta n d p u n ten van in d ivid u ele lezers(max. 700 a 800 woorden); politieke propaganda evenals anonieme schrijfsels worden naar de prullenmand verwezen en de redactie behoudt hoe dan ook het recht om een ingezonden tekst al dan niet te publiceren.
D
364
S K E P P D : R a tio n a lis t t o t in d e k is t
W
ie zijn ogen en oren openhoudt, moet toegeven dat we m oeten ze wel aanvaarden dat ze bezig in een wondere wereld leven: graancirkels, alternatieve zijn m et geloof en niet m et wetenschap. geneeskunde, satanische sekten, bio-magnetische Wij vinden wetenschap nog steeds de meest betrouwbare manier om tegen de onderbroeken, bermudadriehoeken, gesprekken met de doden, werkelijkheid aan te kijken en willen ze ... Het kan niet op. Waar deze fenomenen meestal makkelijk de dan ook v rijw a re n van deze o n c o n media halen, is dit veel minder het geval met de kritiek erop. troleerbare hypotheses.” SKEPP wil daar iets aan veranderen. SKEPP s ta a t vo o r “ Studiekring voor K r itis c h e E v a lu a tie van P se u d o w etenschap en h e t Paranorm ale” en w e rd een g o e d e tie n ja a r g e le d e n opgericht. Een van de initiatiefnem ers was de sterrenkundige T i m T r a n c h e t , die plots genoeg kreeg van astrologische voorspellingen die her en der de kop o p s ta k e n en die w el eens w e te n schappelijk b e ve stig d w ilde zien. De m o e d e ro rg a n is a tie van SKEPP h e e t S Y C O P en g e e ft h e t naar v e rlu id t sch itteren de tijd s c h rift The Sceptical Enquirer uit. Het uitgangspunt is simpel: geen enkel fenom een w o rd t aanvaard, te n zij het een kritische wetenschappelijke to e ts doorstaat. En hoe onwaarschijnlijker de bewering, hoe overtuigender het ve rlangde bewijs m oet zijn. Een verklaring zoals: “ mijn grootm oeder heeft toen ze klein was een echt spook gezien,” w ordt dan ook onthaald op een nuchter “ leuk voor U, maar d it is wetenschappelijk niet r e le v a n t .” Een g r o o t a a n ta l w ild e verklaringen werd volgens deze principes al gewogen en te licht bevonden. Een greep u it de voorbeelden:
Pis
in
spa c e
Homeopathische geneesmiddelen w erden zo eens g e te st volgens het dubbelblindonderzoek. Dit b ete ken t d at een groep snotterende en hoestende proefpersonen een klassiek geneesmiddel, een alternatief homeopathisch middel, o f een snoepje krijgt. Dit laatste om het place bo -e ffe ct te testen. Noch de patiënte n , n och d e g e n e die de p ille tje s uitdeelde, w ist om welk soort middel het ging. Alleen een externe observator was hiervan op de hoogte. Op deze manier werd duidelijk dat het klassieke geneesmiddel de niezende meute daadwerkelijk genas, terw ijl het homeopatisch middel en het snoepje een gelijkaardig placeboe ffe c t hadden. Een ander vo o rb e e ld g a a t o v e r h e t w aarnem en van a u ra ’s. D it zijn v e rmeende energetische velden rond een persoon die onder andere in fo rm a tie over zijn karakter en gem oedstoestand zouden bevatten. Omdat beweerd werd
dat aura’s zichtbaar konden vastgesteld worden als een roze gloed rondom het lichaam , w erd een te s tp e rs o o n o p gesteld achter een m uurtje dat precies zijn lichaamslengte had. Aan de hand van zijn energieveld m oest een aurareader dan in sta at zijn te zeggen waar precies die persoon zich a c h te r h e t m u u rtje bevond. De persoon zelf stond immers achter de bakstenen, maar zijn aura stak erboven. De proef mislukte. Ook UFO’s passeren geregeld de revue. Zo creëerden de bemanningsleden van de Discovery er ongewild eentje toen ze n ie ts v e rm o e d e n d hun t o ile t d o o r spoelden. De v ijfe n tw in tig lite r urine en w ater kristalliseerden onm iddellijk in de ijs k o u d e ru im te en h up sake e, daar kwamen de invaders weer op ons af. Een andere keer ging het om lichtkogels die langzaam aan parachutes naar aarde zakten, zodat de Russische marine een m ikpunt voor hun schietoefeningen had. Ook het befaamde Roswell-incident is ondertussen door de CIA afgedaan als camouflage voor een militair manoeuver. H e t l ij k t m is s c h ie n s p ie le re i v o o r w etenschappers die eens iets anders willen dan droge kwantum fysica, maar to ch is er wel degelijk nood aan een sceptische beweging, aldus professor filo s o fie en SKEPP-lid Johan B r a ec km a n. “ De pseudo-wetenschap neemt immers een hoge vlucht. Ga de dichtstbijzijnde krantenwinkel binnen en je zal heel w at vinden over frenologie, homeopathie, astrologie, poltergeisten en ga zo maar door. Kritische reactie daarop bestaat, maar w o rd t slechts m et m o n d je sm a a t v e rs p re id en gelezen. S o ciolog isch gezien kunnen we dus v a s ts te lle n d a t h e t m isbruik red elijk g ro o t is en dat veel mensen zich laten beïnvloeden. De geneeskunde van dr. Vogel bijvoorbeeld is pure kwakzalverij. De m otivatie van SKEPP is dus deels van e th isch e aard, nam elijk h e t b o e re n bedrog ontm askeren.” “ B o ve n d ie n m o e t e r op g e h a m e rd worden dat deze m ethodes niet w etenschappelijk zijn. Sommige homeopaten ze g g e n d a t h e t r e s u lta a t van hun geneesmiddelen niet g e te st kan worden aan de hand van de dubbelblindmethode. Welnu, d it is hun goed recht, maar dan
Z
es
mil j o e n
Maar er is meer. In septem ber ’93 werd de M a j a x - B r o c h - T h e o d o r - p r i j s u itg e lo o fd v o o r iedereen die op een betrouw bare manier h e t bestaan van paranorm ale verschijnselen kan aantonen. Er hangt een prijskaartje aan vast van - U raadde het misschien al - zes miljoen frank. Op de SKEPP-website vind je de v o o rw a a rd e n en h e t s p e lre g lement. V oor degenen die hun kans al ruiken is er goed nieuw s en s le c h t nieuw s. De p rijs is nog ste e d s n ie t uitgereikt, maar het ziet er ook niet naar u it d a t d it b in n e n ko rt zal gebeuren. Enkele verm etele pogingen b etro ffe n al perpetuum mobiles die pijnlijk stilvielen en aardstralen. De man van de aardstralen liep op de gang van een hotel, terw ijl sceptici op de benedenverdieping ijzeren buizen en emmers w ater hadden gep la atst. Zijn w ichelroede ging naar b e n e d e n , z ij h e t op de v e rk e e rd e plaatsen, en weer was er een potentiële miljonair minder. Wie wil proberen zoekt m is s c h ie n b e te r een a n d e re tr u c . W ellicht gaat de prijs naar de getuigen van Jehova als de w ereld eens e ch t vergaat. Naast selecties vo or de Majax-BrochTheodor-prijs houdt de studiekring zich vooral bezig m et lezingen en verschijnen er geregeld u itgaves en a rtike ls van leden. Daarnaast is het de bedoeling om een volwaardige organisatie te worden zo da t mensen (lees: jou rn aliste n) die ie ts w illen w e te n o v e r paranorm ale verschijnselen een effe-SKEPP-bellenreflex kweken. Onlangs werd ook een open brief rondgestuurd als kritiek op de erkenning van vier soorten alternatieve geneeskunde door m inister Colla. Wie deze in itia tie v e n lovensw aardig vin d t, kan te re c h t op de w ebsite. Je vind t er de kalender, verneem t er hoe je lid kan w orden en leest er samenva tting en van publicaties. Ba r
S K E P P - W e b s it e : h ttp :// b e w o n e r. dma. b e /s k e p p
t
F r e e b ie s II: t h e s e q u e l te ru g voor m e e r
I
n tegenstelling tot de grote Hollywood mayors betekent een lig t hebben we toch liever dat die niet sequel bij Schamper niet gewoon meer van hetzelfde, maar van ons bestaan op de h o o g te zijn. meer van hetzelfde met een zo mogelijk nog flauwere en Verder is het wel een mooie site m et voorspelbare inhoud. Nee, Schamper kiest, zoals het een kleine o nd er m eer een file k a a rt die je een o v e r z ic h t h e e ft va n de v e r k e e r s independent betaamt, resoluut voor kwaliteit. Wij hopen van problemen in België op dat ogenblik en jullie hetzelfde. een hoekje m et het o verzich t van de Na mijn oproep aan de Schamperlezers om ze lf een boek te schrijven, werd ik ’s nachts badend in het zw eet w akker. Surfende s tu d e n te n die besluiten een boek te schrijven, neen dank je. Eén Paul Mennes is meer dan genoeg. D a a ro m , en o p d a t ju llie g o e d h e t o n d e rs c h e id zo ud en kunnen m aken tu s s e n pulp en lite r a tu u r is er h e t Laurens Jz Coster Project. Op deze site ( h ttp ://w w w .d d s .n l/~ ljc o s te r/) kun je nam elijk de g ro te klassiekers u it de Nederlandstalige literatuu r (van Jacob van M aerlant o ver Guido Gezelle t o t M u lta tu li) in e le ktro n isch e vo rm op vragen. Deze site bevat zowel gedichten als toneelstukken, romans, essays en korte verhalen. Een leuk in itia tie f voor w ie van poëzie h o u d t is de C o ste rro n d z e n d lijst. Als je hierop in s c h rijft w o rd t er immers elke dag een gedicht in je mailbox gedropt. Ontvang je nu reeds te veel mail? Vind je pine ook zo'n archaïsch ding dat veel beter, en mooier, kan? Of zoek je een snellere manier om te downloaden, een anti virus program m a, ...? U p-toB y te ( h t t p : / / w w w . u p t o b y t e . c o m / ) h ee ft het allemaal. Ze beweren zelf dat ze de g ro o tste Nederlandstalige database m et program m a’s vo or Windows 9 5 /9 8 //N T zijn, en ik denk d at d at nog klopt ook. Ook voor Mac en Unix is een gelijkaardig archief aangekondigd. Bijzonder verm akelijk is de rubriek “ lachen m et” waar vooral Bill G at es het m oet ontgelden. Een heel leuke is wel de v e rg e lijk in g tu sse n de M ic ro s o ft p ro d u c te n en J e n n ife r G a te s ( h e t d och tertje van Bill). “V
o o r h e t e e r s t in h a a r
s l aag de
M ic r
best aan
o s o f t e r in o m t ij d ig e e n
PRODUCT AF TE LEVEREN! ÜENNIFER K
a t h a r in a
Ga
t e s
DOWNLOADEN WOOG HET GRAM. D e
do kt er s
.
B
ij
3,450
st el den
het
KILOe n ig e
OPVALLENDE GE-LIJKENISSEN VAST TUSSEN DE KLEINE GATES EN DE PRODUCTEN VAN PAPPIE BlLLIE!
16
Geen van beide kan op eigen benen staan zonder steun van een derde; Bij aanvang zijn ze vrij com pact, maar ze blijven jaar na jaar groeien; H oew el ze m e t ve el poeha w erde n aangekondigd, zou iedereen wel iets dergelijks kunnen produceren; Ze komen beide in wankele toestand te r wereld zonder de nodige uitleg; O ndanks alles b lijv e n er een a antal maanden tussen de aankondiging en de uiteindelijke release; Bill lo o p t m e t de eer weg, te rw ijl iemand anders het grootste werk verzet; W at er bij U p-to-B yte wel o ntb re ekt V
r o eg
of
l aat
b l ij v e n
ze
ALLEMAAL WEL EENS HANGEN.” zijn screensavers. Maar speciaal daarvoor b e s ta a t dan ook H o t S cre en save rs ( h ttp ://w w w .s c re e n s a v e rs h o t.c o m ). L e tte rlijk honderden screensavers en bureaublad-them a’s zijn op deze site te d ow nloaden, A llem aal n e tje s o n d e rverdeeld per categorieën. Deze site is op d it g e b ie d g e w o o n w e g n ie t te o vertreffen. De PC W orld online s ite ( h t t p : / / w w w .p cw o rld .co m /) is d at misschien wel. Deze is veel algemener opgebouwd en v e re is t dan ook een b e e tje m eer zoekwerk. Toch herbergt ze enkele leuke h ebbedingetjes zoals onderm eer een g e o clo ck v o o r W indow s. D it g ra tis program m aatje v e rte lt je de tijd in alle steden te r wereld, m et daarbij ook nog eens de geografische ligging, de tijd van de z o n s o p g a n g e n z ... ( h t t p : / / www.pcworld.com/cgi-bin/ shareware?ID=5438). Handig als je over verschillende tijdszones heen chat. Van al dat surfen verslijt je muismatje wel e x tra snel. Maar w aarom e rv o o r betalen als je het gratis van het net kunt plukken, filosofeerden wij, en na enig zoeken d achten w ij de ju is te s ite te hebben gevonden. Bijna hadden wij onze p ersoo nlijke gegevens d o o rg e s tu u rd toen we ons plotseling realiseerden dat w ij ons op de s ite van de Belgische rijksw acht bevonden. En als het aan ons
364
ra d arcon troles. H et m o e t overigens zow at de enige site te r wereld zijn waar de Bende Van Nijvel uitgeroepen kan worden t o t de klik van de week. Ook ta m e lijk uniek is ‘ T F O R U M ( h ttp ://w w w .tfo ru m .c o m ). Een site van tw ee Gentse studenten die zich als doel h eeft gesteld een zo volledig mogelijk o verzich t te geven van alle mogelijke a c tiv ite ite n die in h e t Gentse p la atsvinden. En m et alle mogelijke activiteiten bedoelen ze ook alle m ogelijke a c tivite iten . Naast de obligate categorieën zoals film, theater, concerten en kunst o m v a t d it o o k fu iv e n , s p o r t- en s tu d e n te n a c tiv ite ite n . Zoals gezegd, s tre e ft deze site volledigheid en concreet betekent dat bijvoorbeeld dat het cine m a -ove rzicht ook F i l m - P l a t e a u o m v a t. Op h e t in te r n e t is d it een unicum. Van alle activiteite n kan je ook het adres bekomen, en als dat niet vo lstaa t is er nog een kaart van Gent. Leuk is ook d a tje via deze site mensen onmiddellijk een berichtje kan sturen om ze voor een bepaalde a c tiv ite it u it te nodigen. Met deze site heb je dus geen enkel excuus meer om ’s avonds eenzaam achter je com puter te kruipen, .... COBBAUT
Uh l ’ s : L aurens Jz C o s te r P r o je c t h t t p : / / www. d d s . n l / ~ l j c o s t e r / Up t o B y te : h t t p : / / www. u p to b y t e . com/ H ot S c re e n s a v e rs : h t t p : / / w w w .s c re e n s a v e rs h o t. com PC W o rld o n lin e s i t e h t t p : / / www. p c w o r ld . com/ GEOCLOCK FOR WINDOWS h t t p : / / www. p c w o r ld . c o m /c g ib in /s h a re w a re ? ID = 5 4 3 8 r ij k s w a c h t : h t t p : / / www. r i j k s w a c h t. be t ’ Forum h t t p : / / www. t f o r u m . com
MARILYN M A N S O N
ROBBIE WILLIAMS
VO O R IEDER EEN
HET EINDE IS NABIJ
T
ake t h a t is nooit ons ding geweest: te puberaal, te a fg e b o rs te ld , te m e lig ,... M aar R o b b i e W i l l i a m s daarentegen kan wel op meer dan een goedkeurend gebrom van ons rekenen. Robbie Williams sch re ef geschiedenis door als eerste weg te gaan bij Take That. De daaropvolgende reacties van fans ta rtte n elke verbeelding: huilende bakvissen, zelfm oordpogingen en meer van dat. Robbie Williams schreef in onze ogen g e sc h ie d e n is d o o r op h e t te r ziele gegane MTV-programma Most wanted (hosted by Ray Cokes) zijn broek af te steken w aardoor wij een blik konden werpen op zijn mooi gevormd achterste. Bakvissen gilden zoals nooit tevoren. Maar th a t was then and this is now. Robbie Williams begon een solo-carriere en de andere Take That-leden gingen na enkele mindere albums ook elk hun eigen weg. Robbie Williams is niet enkel de meest su c c e s v o lle e x -’ta k e th a t ‘e r ’ m aar tevens de m eest charismatische. Indien u ons niet geloo ft, kijkt u dan maar eens naar Millenium, Robbie’s nieuwste clip en
prachtpastiche op Sean Connery as Miste r Bond. De w e n k b ra u w e n en h e t borsthaar heeft hij al, nu enkel nog het script (nou ja script). Muzikaal kunnen we Robbie plaatsen bij de radiovriendelijke rock. Hij m aakt niet de bubblegum -pop waar Take That als grondlegger van de boysbands een nieuwe tren d mee z e tte . Alw eer een bewijs d a t n iet elke tre n d h et v o o rtbestaan waard is. Robbie h eeft t o t op heden tw ee albums uitgebracht, Life thru a lens en l’ve been expecting you. Om zijn laatse album te o n d e rs te u n e n , k o m t Robbie o n d e r m e e r n aa r B e lg ië . H u ile n d e b a k v is s e n , h y s te r is c h e tie n e rs en v e ro n tru ste vaders zullen hem, naast blinde adoratie en volledige overgave, ten beurt vallen. Maar dat laat u waarschijnlijk allemaal ijskoud. We kunnen h e t u n ie t eens kwalijk nemen.
R o b b ie W i l l ia m s V o o r u it - G ent.
-
0 4 /1 2
-
Digital Hardcore Night HOORT WIE KLOPT D AAR , KINDEREN.
I
s d at niet Alec Empire en zijn gevolg? U w eet toch wie Alec Empire is, w ant zoniet verdw ijnt u onverm ijdelijk in de zak van zw arte Piet ( in een vorig leven b e te r bekend o n d e r de naam S in tNicodemus, maar so it). Al e c Empire is de bezieler van Atari Teenage Riot (fu c k P la ysta tio n ), d at h eeft u ju is t geraden. En u b lijft spijkers m et koppen slaan w ant het is inderdaad ook zo d a t onze goede vrie n d Alec tevens labelbaas is van Digital Hardcore Recordings. En weer bent u ju is t m et uw opm erking d a t A tari Teenage Riot de grondleggers zijn van Digital hardcore. We zijn tro ts op u, en niet alleen wij... Maar w eet u ook d at Digital Hardcore ontstond in de verpauperde wijken van Berlijn beginjaren negentig. Ah, dat w ist u al. Oké, maar w e e t u dan d a t D igital Hardcore een kruising is van overstuurde beats en scheurende gitaren - het soort gitaargeluid waar punk en hardcore het
p ate nt op lijken te hebben - en dat Digital Hardcore niet alleen het gitaargeluid h ee ft overgenomen van de punk maar ook hun ideeëngoed? Of waarom dacht u anders dat deze sympathieke heren en dames hun teringherrie tite ls toedichten als Hetzjagd auf Nazis (Hunting fo r Nazis), Deutschland (has g o t to die!) en D estroy 2 0 0 0 years o f culture? Daar hebben we u liggen en n ie t alleen w ij, w a n t de ons im m er to e genegen D em ocrazy ric h t een Digital Hardcore Night in en d it m et schoon volk zoals daar zijn: Bomb 20, EC80R (equato r) en Schizo. Dit alles op zaterdag 5 decem ber. Andere a cts zijn nog n iet bekend. Ons is echter te r ore gekomen dat de goedheilige man himself een korte show ten goede zou geven. We kunnen niet wachten. D i g i t a l H a rd c o re N ig h t 5 decem ber- dem ocrazy
30 wvBwa 1998
NIEUW SPEELTJE
M
arilyn Manson wordt door de m uziekkenners g e m a kshalve gesitueerd tussen Ministry en Nine Inch Nails. Wat ons betreft mogen die daar sito presto weer uitgebonjourd worden. Naar onze bescheiden mening is Marilyn Manson niet meer dan een overroepen puberaal industrial probeersel dat in deze tijden van algemene malaise meer krediet krijgt dan het verdient.
U m erkt het al, d it w o rd t een allesbehalve lovend artikel. The god o f fuck krijg t in m ijn ogen e v e n v e e l re s p e c t als h e t doorsnee bruinhem d. Dat b e h o e ft mijn inziens geen verdere comm entaar. Marilyn Mansons eerste volwaardige album is niet, zoals velen verkeerdelijk denken A n tichrist Superstar, maar wel P ortrait o f an American Family, m et een leuke hoes by the way. Marilyn Manson dankt hun bekendheid aan Lost Highway, maar als u even verder kijkt dan uw neus lang is, zal u beseffen dat ook Rammstein zijn bekendheid hieraan dankt. Need we say more? In die n M a rily n M anson u een to ta a l onbekende is, kom t bij ons vooral de vraag op waar u de laatste jaren verbleef. MIR en het Schamperlokaal zijn tw ee opties. Marilyn Manson brak door als een soort Gothic horror show waarbij de overdadige make-up en de bizarre namen (de vo ornaam van een vrouwelijke bekendheid Marilyn, Twiggy, e tc- en de familienaam van een illustere m oordenaar- Manson, Ramirez, e tc.-). Muzikaal situeren ze zich in hetzelfde straatje als Ministry, Nine Inch Nails en andere Amerikaanse industrialbands. Het grote probleem van Marilyn Manson, White Zombie en aanverwanten is d at ze willen overkom en als de g ro te boeman maar bij de nuchtere Europeanen eerder lachwekkend overkomen. Maar la a t u zich vo o ra l n ie t d o o r mij beïnvloeden. Als een n ach t van grand guignol, faecaliën en pose uw ding is, ga dan vooral naar Marilyn Manson. V oelt u e c h te r m eer v o o r ka m e rm u z ie k , een kn ap pe re nd h a a rd v u u r en een ru s tig spelletje schaak, wees dan welgekomen te château B, alwaar ik u zoals het een goede gastheer betaam t verwelkomen zal.
M a r ily n Manson - 18 december B r i e l p o o r t D e in z e .
W a a n z in
C
W
waanzinnig persoon zou zijn maar aanzin is mysterieus en durft het niet tentoon te stellen en ondoorgrondbaar. De, beschouwt zich dan maar als nietnaar eigen zeggen, niet waanzinnig genie. Of is waanzinnige bevolking voeltpraktizerend zich aangetrokken door het mysterieuze, het omgekeerd? Is het zo dat deze persoon wel het lef heeft om als het ondoorgrondbare. Is het mij dan waanzinnige in zijn eigen oester te niet geoorloofd te stellen dat ijsberen en daarmee de status van mysterie en ondoorgrondbaarheid openbaar waanzinnige weigert. Het waanzinnig zijn ? Het lijkt, na enig innerlijk overleg, wel fatsoenlijk me zou, indien dit-zo was, een zeer spijtige zaak zijn mocht dit ter ore in de vrijh e id van ge da ch te n komen van diegenen die zich als experimenten af te vragen of het zo openbaar waanzinnige profileren is dat de zich niet als waanzinnig maar zich enkel omwille van de beschouwende persoon zich aangeermee gepaarde status en reputatie trokken voelt to t het waanzinnige en zo gedragen. Zij zouden zich ook een het genie dat er in de volksmond ijsbeer aanschaffen en hierin gaan mee gepaard gaat. Dit individu zou oesteren. Bij een eerste maar misschien ze lf zeer graag een
o l u mn
voorbarige re fle ctie over deze volksverhuizing zou men kunnen vermoed hebben, dat de echte waanzinnige ijsberen en oesters dan uit de anonimiteit zouden treden en zich bij het resterende handvol van het kaf gescheiden koren openbare waanzinnigen zou voegen. Echter, de waarheid is minder waar: zij zouden blijven waar zij al waren -nergens en daarin berustend- geanticipeerd als zij hadden op het feit dat de massa gereformeerd niet prak-tizerend privé waanzinnigen, als zij dan toch met een ijsbeer in een oester zou moeten kruipen, zij dit dan wel in het openbaar zou doen.
M e d e d e lin g F ie t s u ? B e n t u a c t ie f ? O p d r ie d e c e mb e r
is er
een
f ie t s a c t ie a a n
de
H e u v e l p o o r t . De
ACTIEVOERDERS KOMEN SAMEN OM 1 2u AAN HET RECTORAAT. ORGANISATOR IS HET VLHORA. A l l e n d a a r h e e n , ( a u t o ’ s n ie t w e l k o m )
Advertentie
euR<t)tin e s B u sd ien sten n a a r * 3 5 0 BESTEMMINGEN * 2 5 EUROPESE LANDEN
P rijz e n h e e n e n te r u g (vanaf) AM STERDAM PA R IJS FRANKFURT LONDON PRAAG MILAAN K O PEN HA G EN BO RDEA U X B E R L IJN W EN EN B U D A PEST BARCELONA TO U LO SE MADRID
NU G O E D K O P E R DAN OOIT!
EUROLINES-PASS! Vrijwel on beperk t reizen tu s s e n 3 0 E uropese ste d e n voor 3 0 o f 6 0 dagen! V anaf 8 .3 9 0 BF. * NIEUW KANTOOR TE GENT! EUROLINES Kon. E lisa b e th la a n 73 9 0 0 0 G ent Tel. 0 9 / 2 2 0 .9 0 .2 4
18
364
800 990 1 .7 6 0 1 .9 9 0 3 .3 2 0 3 .5 0 0 3 .5 9 0 3 .5 9 0 3 .6 5 0 3 .9 5 0 3 .9 5 0 3 .9 9 0 4 .4 9 0 5 .5 0 0
BF BF BF BF BF BF BF BF BF BF BF BF BF BF
O n w a a rs c h ijn lijk n o rm a a l e in d ig e n d v e rh a a l
O
nwaarschijnlijk normaal eindigend verhaal is de nieuwste productie van Toneelgroep Ceremonia. Sedert begin november biedt V ic to ria , Vlaanderens cultureel ambassadeur, een onderkomen aan dit merkwaardig toneelgezelschap onder leiding van Gents theatermaker Eric De Volder. O n w a a rs c h ijn lijk norm a al e in d ig e n d verhaal v e r te lt h e t verhaal van een volkse familietragedie. Elementen uit het typische dorpsgebeuren spelen daarbij een belangrijke rol: het dorpscafé, de hoogmis, de authentieke dorpsroddels, ... Heel h e t s tu k w o rd t dan ook ge sproken in een com binatie van pogingen t o t ‘beschaafde’ taal en volkstaal. O n w a a rs c h ijn lijk n o rm a al e in d ig e n d verhaal gaat ook over mensen die elkaar door en door kennen, leven volgens een vastgelopen patroon, voortdurend naast elkaar praten en elkaar gek maken. De onderliggende pijn kom t duidelijk naar voor in de gedragingen van de personages. Het zijn doorgedraaide, opgefokte mensen in een uitzichtsloos leven. Hun nervositeit w ordt doorgestraald naar het publiek en d it kan bij menig w aarnem er de zenuwen doen tintelen. Ook de iets te lange m onologen kunnen som s enige w re ve l wekken. Toch b eva t het s tu k v o ld o e n d e andere e le m e n te n om h e t g e beuren boeiend te houden. De opbouw van het stuk h e e ft een e ig e n s t ijl, waarin de karaktertypes de spil van het verhaal zijn. Het decor is u ite rst sober. Uit de monologen van de verschillende personages k o m t de re la tie m e t de a nd ere p e rso n a g e s t o t
uiting. Deze zijn dan ook eerder d ia lo g e n m e t g e ïm p lic e e rd e m e d e s p e le rs . Na de inleidende freakshow kom en e r w el d e g e lijk m eerdere personages tegelijk op de bühne, to ch blijven de personages in dezelfde m onoloogstijl lekker verder flippen. Het verhaal van elk personage is er op uit om, via mime en taal, zoveel mogelijk w a a rd e rin g va n h e t p u b lie k a f te dwingen. Elk ty p e tje is geschm inkt als een m im espeler, w a t zeker een v e rw achtingspatroon schept bij de kijker en
h e t v o lle d ig e s tu k een e xp re ssie ve r k a ra k te r v e rle e n t dan een klassie k to n e e ls tu k . H e t to n e e ls tu k is een aanrader en V ic to ria is sow ieso een bezoekje waard: gaat de voorstelling er bij u niet goed in, dan to ch de pannenkoeken in de fo yer achteraf. Er
w in
Pl a n c k e
en A n n eü es
Po ppe
O n w a a r s c h ij n li j k n orm aal e in d ig e n d v e rh a a l s p e e lt nog op 30 november en 1, 2, 3 , 4 , 5 en 6 decem ber, te lk e n s om 20u30 in V i c t o r i a , F r a t e r s p le in 7, r e s e rv e re n op 0 9 /2 6 9 .0 9 .6 9
30 NOVEMBER 1998
K
a jto n Cie. is een to n e e lg e z e ls c h a p
a m a te u r van
studenten. Ze brengen jaarlijks meerdere producties in het doe-hetzelf-gamma: toneel, regie en muziek, jawel, alles kunnen deze jongelingen aan. Het gezelschap is geen vaste kliek. Per stuk worden de geschikte kandidaten u it de studentenbevolking g e p lu k t. Iedereen kan g e re c ru te e rd worden als hij over de nodige talenten beschikt. Op 15, 16, 17 en 18 d e ce m b e r spelen zij W interw ake, een s tu k geschreven door Luisa Treves in 1948 . Zoals de meeste literaire uitwerpselen uit de n a o o rlo g s e p e rio d e is h e t s tu k doordrongen van oorlogsherinneringen. Na een overdosis p ijnlijke ervaringen
B
T e koud voor blo o t onderneem t hoofdpersonage Jula een z e lfm o o rd p o g in g . Gelukkig v o o r h e t verhaal slaagt zij niet in haar opzet. In
WINTERWAKE een so b e r d e c o r zie je a fw is s e le n d scènes uit het ziekenhuis en flash-backs uit het leven van Julia. Hoewel het stuk van nature dramatisch is, zijn sommige p e rso n a g e s e e rd e r k a rik a tu re n van mensen. Dit kan wel eens lijken op een grap en een grol. C u ltu u r fa n a te n die hun to n e e lavonden graag opgewarmd zien m et een hete brok irrele van t naakt zullen hun
MIJN BLACKIE OP
20
verlangens en onuitgesproken spanning. Dansende jongeren creëren een sfeer van verveling. Landerigheid. Verveling evoceert verveling. Het klinkt saai en dat is het ook. Maar het werkt. Het leidt tot een moment waarop ze elkaar terugvinden, s tra a lbezopen en te moe om zichzelf nog langer te verbergen. T e g e lijke rtijd vind t de voorstelling ook het publiek terug dat zich even wezenloos afvroeg waar de voorstelling heen wou. Alle personages kijken elkaar, weliswaar dronken, in de ogen. Eén oprispende boer geeft aanleiding tot een ‘a capella burp concert’, dat hen in hun hemd zet. De onovertroffen Mie spant de kroon met een boer die mannelijker klinkt dan die van haar vijf mannelijke collega’s samen. Mathieu, als stadsjongen, voelt zich thuis onder de jongeren van het platteland. Toch blijft hij een vreemde eend in de bijt met zijn stadsaccent, zijn zwart pak (en rasta’s) en het (onverdiend) ontzag voor hogere studies dat op de buiten nog leeft. Zijn vrienden spreken het dialect van de streek (niet altijd even goed), ze lopen er minder hip bij, maar ze zijn heel rechttoe, rechtaan. De hele voorstelling blijft luchtig maar drijft op de stroming van wat dieper leeft. Soms
364
A n n e l ie s P o ppe Er
w in
Pl a n c k e
15, 16, 17, 18 december in T h e a t e r T in n e n p o t , T in n e n p o t s t r a a t 21 K i j k h e t g e r u s t even na op h t t p : //w w w . s t u d e n t . r u g . a c . b e / K a jto n C ie
v r ij k a a r t e n :
5
per
a vo nd
LOCATIE
lackie ligt aan de leiband in het midden van de scène. Dit is het centrale punt waarrond het jonge volkje van een dorp zijn vroegere speelkameraad, Mathieu, opnieuw ontmoet. Een éclair, het welkomstgeschenk van één van zijn vrienden, werkt Blackie vakkundig naar binnen. De hond Blackie is de fysieke link met het verleden. Hij is het levende bewijs van wat Mathieu en Mieke voor elkaar voelden. Mathieu liet zijn hond achter, Mie verhuisde hem van het huis naar de oprit omdat hij niet meer te vertrouwen was. De hond is oud en onrustig, goed om een spuitje te krijgen, net als het verleden dat onherroepelijk voorbij is. ‘Mijn Blackie’, na een preview, in Schamper. Het begint ogenschijnlijk luchtig. De thuisblijvers ontvangen de verloren zoon met open armen. De zoon is hier jeugdvriend Mathieu (Frederik Debrock) die als kind elke vakantie op het platteland doorbracht. Na vier jaa r keert hij nog eens terug. Iedereen hangt om hem heen als een zwerm bijen om een pot honing. De vrienden zijn nog geen haar veranderd: de vrijgezel, Sylveer (Johan Dehollander), die de geschikte partner niet vindt, maar elke kans hierop ook ontwijkt en het oude liefje, Mie (An Miller), dat met rasse schreden de volwassen wereld binnenstapte maar haar jeugdige schoonheid nog niet verloren heeft. Ze zijn jong, maar beseffen sinds kort dat elke weg die je inslaat je afsluit van een andere. Drie betonnen wanden op een grintpad vormen het decor van deze voorstelling. Mathieu wordt verwelkomd op de oprit voor de schuur waar zijn hond, Blackie, kwispelend de wacht houdt. De schuur doet tegelijk dienst als fuifzaal waar de plaatselijke jeugd later die dag verzamelt. Wat spots en enkele recente klassiekers transformeren de schuur tot een plattelandsfuif: oord van verveling en broeihaard van sluimerende
genot elders m oeten zoeken. Nu is het e ch t wel te koud, nu m oet h et mooi ingekleed. V o o r de m an isch -de pressieven onder u kan het stuk een les zijn: leef om te leven en ga niet op zoek naar h o g e re doe le n. Als d it te nihilistisch klinkt, lig t d at hoogstwaarschijnlijk aan uw redactie.
komt het tot ontboezemingen, soms laat men de kansen voorbijgaan. Verloren liefdes vind je niet terug maar de gedachte aan wat het had kunnen zijn, snijdt door merg en been. Zo proberen Mathieu en Mieke even te doen alsof er geen vier jaar gepasseerd is. Het is een illusie. Net als in De Broers Geboers werkt Arne Sierens met een tekst die goed in de mond ligt, vlot klinkt, en af en toe een poëtisch hoogstandje bevat zonder bevlogen te klinken. De acteurs kunnen er stuk voor stuk weg mee. Ze zijn jong, ze bulken van de energie en wat sommigen missen aan ervaring, maken ze goed door e erlijk enthousiasme. Mijn Blackie werd ineengebokst in Gent, ook de previews waren hier te zien, maar de eigenlijke voorstellingen vinden in het Electrabelgebouw van Borgerhout plaats. Wel in Gent, in het Nieuwpoorttheater, kan je de laatste productie van Jéröme Bel gaan bekijken. Vorig jaar was hij te gast bij Victoria met Shirtologie. Toen werd er nauwelijks gecommuniceerd met woorden, enkel met muziek, lichaamstaal en vooral T-shirts. Nu hoeven zelfs die niet meer en de acteurs communiceren alleen met hun naakte lijf. Taal wordt lichaam. De essentie, vinden sommigen, onzin, menen anderen. Gaan zien, zeggen wij. Van 9 tot 19 december.
Op ma 2 1 , d i 22 en wo 23 december kan j e met de bus van Gent n aa r A n tw e rp e n . Op het nummer 0 9 /2 2 3 .0 0 .0 0 kan je v o o r 300 f r re s e rv e re n v o o r de bus en de v o o r s t e l l i n g .
THE FALL OF THE HOUSE OF USHER
I
L a a t de doden in v re d e ru sten
jselijke gillen, vervallen burchten, doodskisten, vale gezichten: ze lijken zo weggelopen uit een spookkasteel of een boek van Stephen King. Toch overheersen deze elementen ook in The Fall of the House of Usher dat tot midden december in Arca speelt. D it s tu k is een b e w e rk in g van een kortverhaal van E d g a r Al l en Poe uit 1839 door het enfant terrible van het B rits e th e a te r w e r e ld je , S t e p h e n Berkhoff. Roderik (Daan V a n den D u r p e l ) en zijn zus Madeline ( L i e v e C o r n e l i s ) worden hier opgevoerd als de twee enige overle ven de n van h e t legendarische ‘Huis van Usher’. Ze wonen in een duister kasteel en ten gevolge van in te e lt lijden ze beiden a a n allerlei kwaaltjes: M adeline h e e f t c a t a Ie p s ie , een soort v a lle n d e ziekte en de m an d e s huizes lijd t aan o v e rg e voeligheid van z ijn zintuigen. Ze zie n alles donker in en langzaam m a a r z e k e r o n t g l ip t hen h e t leve n. In de h o o p d a t z ijn k o m s t enige g e n ezing zal brengen, nodigt Roderik in het begin van d it s tu k zijn ‘enige v rie n d ’ ( P e t e r M a r i c h a e l ) uit. Deze bezoeker brengt jammergenoeg weinig soelaas en de man w o rd t meegesleurd in de ‘danse macab re ’ van de Ushers. Wandelen, schilderen, lezen, muziek beluisteren: het kan hen allemaal niet ontspannen. Op een avond krijg t Madeline een hevige aanval waaraan ze lijkt te sterven. De mannen leggen haar in een k is t in de kelder. Roderik wil nog veertien dagen wachten alvorens haar in h et fam iliegraf bij te
ze tte n . Met haar ziekte w eet je maar nooit... En inderdaad, ongeveer een week la te r, te rw ijl de v rie n d R oderik een verhaal van een zekere Ethered vo orleest, horen ze p lo ts allerlei vreem de geluiden. Een storm w ind blaast de deur o p e n en d a a r s ta a t de ‘ h e r re z e n ’ Madeline. Met veel melodrama v a lt ze vervolgens opnieuw -ditm aal voorgoeddood neer, en sleurt in haar ondergang Roderik mee. Angstig verlaat de vriend
d it ‘house o f horror’. M isschien lijk t d it u goed g rie z e le n geblazen.m aar tijd e n s de voorstelling hadden wij geen last van angstzw eet o f klam m e handjes. De Z uid-A frikaanse regisseur, M arthinus Basson plaatst op het podium enkel drie paarse stoelen en een tafel, hij hult de acteurs in donkere gew aden en hij z o rg t v o o r een su rrealistische, glazen luchter. Zo probeert hij een intrigerende en beklem m ende sfeer te creëren, weliswaar zonder veel succes. De personages zijn wel raak g e ty p e e rd , m aar de te k s t z e lf is te
30iwvHBBt 1998
g e k u n s te ld en we w e rd e n te vaak overspoeld door een resem kreten en pathetische sterfscènes om echt meeg e s le e p t te w orde n. Ook vo eren de spelers a f en to e een dansje op o f brengen een liedje ten gehore. Dit doet vrij potsierlijk aan en je w eet niet goed o f The Fall o f the House o f Usher nu een gewoon toneelstuk, dan wel ballet o f een m usical p o o g t te z ijn . W e llic h t w ou B e rk h o ff zich op m eer niveaus u it drukken dan op h e t zu ive r ta lig e en introduceerde hij daarom deze andere vormen van communicatie. Het resultaat is jam m ergenoeg een stu k waarin de sym boliek er iets te dik bovenop ligt. Enkel de m u z ie k , live-cello d o o r Kathelijne V a n Kerckhoven, kan e cht bekoren. Wij raden dus aan te w achten op de - om heel andere rede-nen gev re e s d e komst van de kermis op het S i n t P ie te r s plein. D a a r v in d t u beslist een of ander ‘gruwel-huis’ waar u veel b ete r de stuipen op lijf gejaagd w ordt!
The F a l l o f T h e H o u s e o f U s h e r , decem ber: d i 1, do 3, v r 4 , zo 5, d i 8, do 10, v r 11, zo 12, d i 15, do 17, v r 18, zo 19, te lk e n s om 20u, d in sda g la g e t o e g a n g s p r ijs d a g : 250 BF, in A rc a , S t . - W id o s tr a a t 3, 9000 G e n t, 0 9 / 2 2 5 . 1 8 . 6 0 o f 0 9 / 2 2 5 .0 1 .8 6 .
21
A n tz
O
oit nachtmerries gehad puter getekende, driedimensionale film waarbij je opeens veel m et heel w a t to ffe shots die t o t de kleiner bent dan de rest verbeelding spreken. Elk beeld is t o t in van de wereld, waarbij je in de hetkleinste details u itge w e rkt en lijk t heel realistisch. Enkele jaren terug was gras ligt dat dan opeens begint er Toy Story. Dat was ook een animatiete groeien zodat je er helemaal film die v o lle d ig m e t de c o m p u te r in verzinkt? Dan kan je je de gem aakt werd, maar de techniek is op sfeer van deze animatiefilm d it vlak duidelijk vo o ru it gegaan. Toch perfect voorstellen. Zoals de zijn er nog heel w a t beperkingen op titel laat vermoeden gaat het technisch vlak. Zo zou het bijvoorbeeld nog onmogelijk zijn om een verhaal over hier over mieren. Even k o rt sam engevat: er is een kolonie mieren die verdeeld is in werkers en so ld a te n . A lles w o rd t gedaan in functie van de kolonie, het individu is niet belangrijk. Eén van de werkers, “ Z” , probeert zich hiertegen te ve rze tte n . Ook de prinses van de kolonie wil wel eens w a t o p w in d in g in h aar saaie leventje en hoe kan het ook anders, de tw e e o n tm o e te n e lka a r en w o rd e n verliefd. Samen proberen ze de “ generaal” tegen te houden, w ant die heeft een boosaardig plan... Je ziet het, qua verhaal weinig waard dus, m aar to c h is h e t b e st eens de m oeite om te gaan kijken. A n tz is geen tekenfilm maar een volledig m et de com-
wolven te maken; een w olvenvacht is te m oeilijk om driedimensionaal voor te stellen wegens de vele haartjes. Men h eeft zich dus beperkt to t eenvoudige insecten, net zoals de concurrentie, de studios van Disney, die A bug’s life (ook m et de com puter gemaakt) op de markt brengen. Behalve d it is de film ook best grappig , voorwaarde is wel d a tje in een niet al te ernstige bui bent...V ooral de manier waarop men kost w at kost de d ie p e rlig g e n d e b o o d s c h a p aan de oppervlakte wil brengen is grappig. Het enige w a t men had kunnen doen om ze nog d u id e lijk e r te m aken w as m e t spandoeken buiten de cinemazaal staan, waarop “ KOM ALS INDIVIDU OP VOOR JE RECHTEN, WEES ORIGINEEL” te lezen staat. Het leek wel o f de film geprom oot
w as d o o r een o f a n d e re v r ijh e id s beweging o f vakbond. Maar goed, we zullen dan maar aannemen dat het voor kinderen bedoeld is .Toch kan je ook als volw assene ( o f als s tu d e n t die zich vo ordo et als zijnde volwassen) gerust gaan k ijk e n z o n d e r je te v e rv e le n . Probeer het, je zal het waarschijnlijk zelfs leuk vinden. En als je niet d u rft toegeven d a tje zin hebt om ernaar te gaan kijken, neem dan eens je nichtje o f neefje mee naar de film . Dat is trouw ens een prima manier om ze stil te krijgen zonder je stembanden te m oeten forceren! Voor wie gebrek h ee ft aan een nichtje o f een n e e fje , kan ik wel een paar la s tig e kinderen aanbevelen die af en toe een babysit nodig hebben... De film werd gem aakt in de Dreamw ork Studios, geregisseerd door B ra d L e w i s , A r o n W a r n e r en P a t t y W o o t o n . De stemmen zijn van W o o d y A l l e n , Sharon S t o n e , Gene H a c k ma n en S y l v e s t e r S t a l l o n e .
MAARTJE
A n tz s p e e lt in
S p hin x
K u r t & C o u r tn e y
Z
gename bijverdienste. De samenwerking alig waren die namiddagen, nu al tussen beide mediavissen speelt nu in b ijn a tie n ja a r g e le d e n , to e n de bioscoop, K u r t & C o u r t n e y . heroïnefantast K u r t C o b a i n e n z ijn s c h a rre lb a n d je N i r v a n a e lke Hoe we h e t re s u la a t u ite in d e lijk m oeten lezen is ons alsnog onduidelijk: e d u c a tie f v e ra n tw o o rd e o p v o e d in g als een legendarische rockum entary o f o n d e rm ijn d e n m e t hun w e e m o e d ig eerder als een th e a tra le freakshow ? geblaat. Menige ouders zagen m et lede Broomfield w ekt aanvankelijk de illusie ogen aan hoe d it drietal nozems u it de een jo u rn a lis tie k ve ra ntw o orde docuVS m oeiteloos de peperkoekenhartjes m entaire te draaien over ‘the rise and van hun k ro o s t w is t te w innen m e t fall o f Kurt Cobain. Het geheel ontspoort gestroom lijnde anarchiemuzak. Grunge echter al snel in een filmisch onding waar was geboren en Cobain en co. waren de de fin a n c ië le m o e ilijk h e d e n van de vaders. De drugsgeile Cobain was echter regisseur om de prent te draaien en de n ie t g e d ie n d m e t z ijn g e d w o n g e n (z e lf)m o o rd van de rockicoon steeds vaderschap. Hij fe licite erde vriendelijk meer op de voorgrond komen. Bad boy voor de jo b door zichzelf enkele jaren Broomfield oordeelt zelf niet o f Cobain bij te schrijven in de annalen van onze vermoord is o f zelfmoord gepleegd heeft m aatschappij. Wie, w at en hoe Kurt & maar de m anier w aarop hij de d o cu friends waren h oe ft waarschijnlijk geen mentaire opbouwt, verraadt wel duidelijk betoog; iedereen is een kind van zijn tijd! een bepaalde visie over de feiten. N i c k B r o o m f i e l d ook. B room field, W a t e ig e n lijk een in te r e s s a n te beroemd voor zijn werk en berucht voor rockum entary kon worden over een man zijn s tijl, zag in Cobain een dankbaar die ongew ild een hele g en e ra tie beo n d e rw e rp v o o r een in te r e s s a n te paalde, is uitgedraaid op een vervelende documentaire. T i n e V a n Den Brande zag in bad boy Broom field een aan— opsom m ing van sa m enzw eringstheo-
364
rieën, intriges, m afiapraktijken, suggestie v e ve rd ach tm aking en en o n d o o rzichtige m oordhypotheses. De wil om C o u r t n e y L o v e een hak te z e tte n (Hare Valsheid h ee ft d it p ro je ct op alle mogelijke manieren proberen te saboteren), is veel nadrukkelijker aanwezig dan de wil om het publiek interessante onderzoeksjournalistiek te brengen. Pikant d e ta il: in de d ocu m e nta ire ko m t geen enkel m uziekfragm ent van Nirvana voor (Nick Broomfield s to o tte op een h e ftig e n je t bij C o u rtn e y Love) w a a rd o o r h e t hele p ro je c t e ig e n lijk volledig zijn bestaansrecht verliest. Een Lego-doos zonder Lego !
HedS
van N ic k B r o o m fie ld , c o p ro d u c e r T in e Van Den Brande K u r t & C o u rtn e y s p e e lt in S tu d io S k o o p
krin g en en ko n ven ten ma. 30/11
di. 1/12
wo. 2/12
do. 3/12
VI*. 4/12
ma. 7/12
di. 8/12
wo. 9/12
do. 10/12
v r. 11/12 za. 12/12
wo. 16/12
VLK AK
Zwemmarathon Infokeueken&videoi'Welcome to Sarajevo', Sparrestraat la , 20.30u VPPK Cantus, The Flash Geografica cockailfuif,Decadence VLAM Troelafuif,Amhiorix Studentenfanfare Klaascantus, LILA VVN 'De appel en het Kwantum', Plateaustraat 22, aud.D, 19.45u Lambrosiana Cantus, Twieoo GFK Klaascantus, Sala KK fuif, Sioux Germania 'Bérénice' (Het Zuidelijk Toneel) VG 'Belegen Holebi's', Stedelijke Jeugddienst (Kammerstraat), 19.30u VRG Sinterklaas-TD, Vooruit Lambrosiana Sinterklaasavond, Pere Total VGK Hoegaardenbezoek, Hoegaardenl ESN ESN-weekend to 'De Ardennen' Romania 'Bérénice' (Het Zuidelijk Toneel), Vooruit FK FK-fuif, Vooruit Chemica cantus, Salamander VGK Klaasshow en fuif, Ledeganck en Twieoo AK Infokeuken: 'Anarchie!', Sparrestraat la , 20.30u VG St-Niklaasactiviteit, Stedelijke Jeugd Dienst, 19.30u OAK Sinterklaasnachtspel WS lezing:'lnternational Space Station', Sterre, gebouw S9 Chemica cantus, Salamander Chemica ontbijtcantus, Salamander, vanaf 8u KHK uitstap naar Parijs, Sint-Pietersplein Verscheidene organisatiesFakkeltocht tegen het asielbeleid Dentalia Klaasschow Politeia Galabal, Carlos Quinto ESN Christmas-market (Aachen) Studentenfanfare Kerstmarkt in Marke Slavia Bowling, Meibloem Aperta Diner-dansant, Europa Hotel VPPK gratis vat, The Flash VG 'MeisjesBiMeisjestrefdag, 12.1 Ou, Sint-Pietersstationft13u, Brussel Centraal JS-RUG themadag 'Extreem Rechts' Massacantus Massacantus, Floraliapaleis, 20u. Enkel voorverkoop via je studentenvereniging. Info: http://www.student.rug.ac.be/ massacantus
30 wKMtft 1808
23
T ent
o o n s t e l l in g e n -T o n e e l
-F e s t iv a l
s
* V o o r u it ‘Chambre Séparée’(dans), Domzaal, 1&2 december, 20u * V o o r u it ‘Bérénice’(Het Zuidelijhk Toneel), lt.e.m.4 december, Theaterzaal, 20u * T e a t e r T i n n e n po t ‘De Wandelende Jood’, 3&4 december, 20u * Ba c k st a g e ‘De weliswaar lichtelijk ongeloofelijke doch volledig waargebeurde historie van verlorenbrood’ 3 &4 december, 20.30u * V ic t o r ia ‘Onwaaschijnlijk Normaal Eindigend Verhaal’,lt.e.m.6 december * D e R o d e P o m p ‘Sneeuwconcerten',3,5&13 december,20.30u * Teat er Kr ak eel ‘Romeo en Julia’, 4,5,11& 12 december, Teaterstraat 33 Gentbrugge, 20.15u * D e K o pe r g i e t e r i j ‘Klapstok’,7&8 december, 10u &14u, en 6 december, 15u * V o o r u it ‘ Franciska’, 8 t.e.m. 11 december, 19u * V o o r u it ‘Aan Tafel!' (muziektheater), 8&9 december * V o o r u it ‘Haunted-Daunted-Flaunted' (dans),8 &9 december, Domzaal, 20u * T e a t e r T i n n e n po t ‘Liefdesbrieven’, 10 & 12 december, 2 0 u *Arca The Fall of the House of Usher’,di, do, vr,za t.e.m. 19 december, 20u * M u s e u m v o o r S i e r k u n s t ‘Thonet in stijl’, tot 13 december * M u s e u m D r .G h i s l a i n ‘Tunnelmensen', tot 30 maart ‘Het Kind, gekoesterd en gekluisterd', tot 30 maart * Ge l e Za a l Koen De Decker, tot 8 januari * M u s e u m v o o r d e G e s c h i e d e n i s v a n d e W e t e n s c h a ppe n ‘Technische curiosa’, tot 28 februari * D e L e g e R u imt e Franky DC ( fotografie), tot 5 december * O u d h e id k u n d ig M u s e u m de B ij l o k e ‘De beurs van Jodocus Vijdt’, tot20 december * M use um v o o r He de nda a g se Kunst ‘’Catalonie - Vlaanderen’, het MACBA Barcelona te gast in Gent, tot 13 december
MAANDAG 30 NOVEMBER De Kopergieterii Vooruit
ZONDAG 6 DECEMBER
'initiatiecursus theatenkijken', I9u 'Franciska', 19u
De Rode Pomp Estonia Avond, 20.30u Vooruit 'Nuit Egyptiennne', Wereldse stemmen, Theaterzaal, 20u
DINSDAG 1 DECEMBER
DINSDAG 8 DECEMBER
Damberd 'Four Roses':women power in jazz (gratis!) Expo 'Page&Plant' Logos Tom Johnson (piano), 20u Film Plateai
Film Plataeu
WOENSDAG 2 DECEMBER
DONDERDAG 10 DECEMBER
wax/Das Pop, Balzaal rchint Sintfuif, concertzaal
okeconcerten: 'Musica Ricercata' ode Pomp Barok in de Barakxream Bellissima' Film Plateau
DONDERDAG 3 DECEMBER The Simons-Karrer Band, 20u 'Sample Project', Ballroom Sessions, Bal Majolica, Brugzaal, 21 u Film Plateau 'Los Olvidados' Hogeschool Gent 'Student en Mobiliteit', Polyvalente zaal CTL, Voskenslaan 270 1§ ■ Heuvelpoort Fietsenactie (Vhlora&VIIR), parking Rectoraat, 12u
VRIJDAG 11 DECEMBER Logos De Rode Pomp
Zachar Laskewicz, 20u Belgische Ensemble,20.30U
ZATERDAG 12 DECEMBER Vooruit Vrouwenhof, 22u, 100BEF, Balzaal Sint-Barbara Kerstconcert: Capella Vocale ed Insrumentale, 20u Gele Zaal Christian McBride Group, 20.30u
VRIJDAG 4 DECEMBER Vooruit Robbbie Williams, 20.30u Vooruit Raymond Van Het Groenewoud + fuiKDJ 4T4) Bijloke'Die Schopf ung'-Hay dn, 20u De Rode Pomp Slavische Avond, 20.30u
ZONDAG 13 DECEMBER Expo
ZATERDAG S DECEMBER Magazijn 'Monkyzers' Vooruit 'Vooruit Mensenrechten, Mensenrechten Vooruit', 14u
24
ang d'un poete' uille et Ie clergyman' .... e' rmittagspuck
364
Marco Borsato, 20u, tickets (950 BEF):070/ 345.9788.0900/10.333 Begijnhofkerk Northern Gauteng Youth Choir, Pretoria, Lange Violettenstraat, 16u Vooruit 'Franciska', 15u