573

HĂŠt onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent

Jaargang 42 // #573 // 21 november 201ďż˝// tweeweekelijks tijdens het academiejaar

COLOFON Oplage 5000 exemplaren op gerecycleerd papier, gratis verspreid in alle faculteiten, resto’s en homes van de UGent. Verschijnt tweewekelijks tijdens het academiejaar.

VU Laura Massa Hoveniersberg 24, 9000 Gent Druk Geers Offset Eekhoutdriestraat 67, 9041 Gent Hoofdredacteur Laura Massa

Chef Eindredactie Emilie Devreese

Coördinator Pieterjan Schepens

Chef Cultuur Shauni De Gussem

Chef Reclame & PR Selin Bakistanli

Chef Wetenschap Nicolas Van Laere

Chef Lay-out Elisabeth Goethals

Chef IT Maxim Lippeveld

Redacteurs Selin ‘Krabby’ Bakistanli, Timme ‘Butterfree’ Craeye, Andries ‘Machoke’ Rosseau, Laura ‘Eevee’ Massa, Lieselot ‘Starmie’ Le Comte, Shauni ‘Mr. Mime’ De Gussem, Arthur

PIETENPACT ‘t Is weer die tijd van het jaar. De

Afrika. Dat ik, blanke vrouw, daar geen

intrede van Sinterklaas en zijn pieten

aanstoot aan nam als kind, bevestigt net

gaat

zonder

dat de hele raciale stereotypering ons

kleerscheuren voorbij. Om relletjes

onder de huid is gaan zitten. En die

te vermijden lanceerde DeBuren

gewenning zou ik er graag afschrapen.

een

Want waarom mag een traditie niet

tegenwoordig

heus

diversiteit

Pietenpact, van

waarin

de

de

pieten aangepakt moet worden. Dat hebben de Gezinsbond, de onderwijsnetten, jeugdtheaters

niet

veranderen "Waarom mag een traditie niet veranderen als ze door anderen als beledigend wordt ervaren?"

en

door

als

ze

anderen

als

beledigend

wordt

ervaren? ‘Omdat het altijd al zo was!’ is daarbij wel een heel

-zenders samen bedisseld. De traditi-

engzinnig en lui argument, waarmee

onele hulpjes van de Sint moeten

je evengoed stierengevechten kan

‘Ghastly’ Van Parys, Pieterjan ‘Weedle’ Schepens, Elise

daarmee veel diverser worden: rood

verdedigen.

‘Ninetails’ Bovendeur, Loïs ‘Seel’ Savat, Suzanne ‘Lapras’

krullend haar, een gouden gezicht met

Het spreekt dan ook voor zich dat het

een paar roetvegen, glitters, alles kan.

Minderhedenforum niet tevreden is.

Op zich een enorme vooruitgang,

Alsof je met een handtekening voor

ware het niet dat sommige blanke

meer diversiteit ook die diversiteit

‘Cubone’ Joos, Wouter ‘Farfetch’d’ De Rycke, Kasper

Grootveld, Nicolas ‘Jynx’ Van Laere, Elisabeth ‘Ditto’ Goethals, Laetitia ‘Oddish’ Mouton, Martijn ‘Bulbasaur’ Vermeersch, Suzanne ‘Snorlax’ Grootveld

Medewerkers

mensen bij het idee ineens in een

an sich verkrijgt; dat is wel heel kort

Joline ‘Goldeen’ Vermeulen, Silke ‘Abra’ Heusequin, Eline

pop-upkramp schieten. Traditie is

door de bocht. Toch zou toegeven

‘Pidgeot’ Valk, Tom ‘Hitmonchan’ Antonissen

blijkbaar iets dat koste wat het kost in

aan alle wensen van het Minderhe-

ere gehouden moet worden, ook met

denforum de weerstand tegen transitie

haar talrijke gebreken.

bemoeilijken. Politieke correctheid valt

Ook in mijn thuisstad, Sint-Niklaas, is

niet op een papiertje af te dwingen.

dat zo. Mede door haar naam ligt het

Sint en Piet moeten helemaal niet

daar extra gevoelig. Maar de grootste

afgeschaft worden. Dat mag Wouter

weerstand ligt natuurlijk bij haar

Van Bellingen, voorzitter van het

bestuur, in handen van de N-VA. Ook

Minderhedenforum, ook wel eens

Illustraties Paulien ‘Jigglypuf’ van der Wel, Sophie ‘Caterpie’ Staquet

Foto’s Arthur Joos, Nicolas Van Laere, Shauni De Gussem

Eindredactie

volgens de tsjeven is heel de discussie

beseffen. Toch is zijn stem in het

Timme Craeye, Laura Massa, Aaricia ‘Chansey’ Lambrigts,

overdreven. De Piet is volgens hen

debat rond de plaats van traditie en

Elise Bovendeur, Elisabeth Goethals, Emilie ‘Muk’

helemaal geen ‘raciale stereotypering’.

normbevestigende

Wel, kijkt u eens op verkleedpagina’s,

in onze samenleving waardevol. Hij

folders, winkels allerhande. Gouden

laat ons beseffen dat de machtsver-

oorbellen. Een dwaze blik. Zo zwart

deling noch evident noch neutraal

als pek. Nog net niet geketend aan

is. Laat de Sint er ook eens uitzien

een kogelbal. Het beeld is net zo

als een gebruinde rentenier - hij

onthutsend als dat van Kuifje in

komt tenslotte toch uit Myra?

Sofie ‘Pikachu’ Schietecatte, Arthur Joos, Lieselot Le Comte,

Devreese, Shauni De Gussem, Wouter De Rycke, Nicolas Van Laere, Olivier ‘Meowth’ Vander Bauwede

Cover Arthur Joos

rollenpatronen

ONDERWIJS 4 5 6

Kort en 200 jaar UGent On The Origin Of: de Timichegtunnel Dubbelinterview Marc De Clercq en Patrick van Kenhove

“De veranderingen waren noodzakelijk”

06 10

9 10 13 14 17 18 22 24

Avonturen in de Faculteit Economie Praktisch rijexamen verandert Achterklap Dagelijks Bestuur onder vuur Column NMB$ Internationaal Middenpagina

WETENSCHAP Wetenschapskort 26 Extreem stemgedrag verklaard 27 Seks met iedereen 30 Schamperlab 32 Interview met Johan Braeckman 34

27

Extreem stemdrag

36 Cultuuragenda

CULTUUR

37 Strippen!

41 Het Lijstje 43 Gat in uw Cultuur 44 Recensies

Strippen in Brussel

37

SATIRE 46 De Liegende Reporter 47

Strip

KORT

DOOR PIETERJAN SCHEPENS

Mynen beminden kleyn-soon – ’t Verloop der Tyd en

neken begeert, geeft gy een brood aen haer vaeder ende

heeft ons niet toe-gestaen elkander betaemelyck te kennen,

speelt gy even met haer in het hooi. Gy en gaet niet op

ende ‘t en soude my niet verbaezen soo mocht gy selfs

eenen “speed-date” met haer. Ende dan hebt gy u den

mynen naem niet en kennen. Edoch, ic slae u al lange

volgenden dag vertoont op het Pael-danschen, Verkeerd

gaede van-uyt ’t heemelryck. Schenckt gy daerom uwen

Geparkeerd, 24/11. Myn kleyn-soon, soo-als den Romeyn

ouden voor-vaeder eenige oogenblicken van uwen dag,

Marcus Antonius seyde, ’t en maeckt niet uyt waer ende

die hy soude willen wyden aen uwe instructie? Want ick

in wie gy recht-comt, maer so gy eenen cnaep begeert, en

heb lange geswegen, maer myn goed geweeten en laet my

doet gy dat niet door en public aen eenen pael te swieren.

niet langer toe uwe geestelycke perditie sonder handelen

Maer ’t bovenstaende can u nog door jeugdige onbeson-

gaede te slaen.

neheyt syn in-gegeven. Maer wat deed gy op den

Ick hadde nog hoop voor u toen ick sag dat gy naer d’

Internshipfair, Vlaemsche Technische Kring, 29/11?

Algemeene Vergaedering der Gentschen Studen-

Wilt gy dan de hand-werklieden hunne loop-knegtjongens

ten-raed, 22/11 ging. Daer en comt sulckx geurend

ontneemen? ’t En betaemt niet, myn kleyn-soon, ’t en

canaille niet binnen. Dien Raed doet my peynzen aen

betaemt niet. Ende wat sal men seggen van UGent Quizt

de schoone verhaelen die mynen groot-nonckel van den

2016, 31/11? Is dat hoe philosophes tegen-woordig hunne

Pauselycken Hove in Rome heeft meede-gebracht. Soo gy

insichten deelen? Alle studenten der Universiteyt conden

wilt sal ick u laeter daer-over meerdere schryven, soo gy

daer aen-wesig syn, ende gy weet beter dan uwen dooden

leeren cont, hoe men syne maistresse ende neeven goed

groot-vader dat sy beter souden weder-keeren naer de

behandelen sal.

velden hunner voor-vaederen.

Maer ick en sal niet blyven dwaelen in myne memoires.

Myn kleyn-soon, onthoudt immer de woorden van myn

Want wat deedt gy den volgenden dag? Gy syt gegaen

groot-vader: Koemest en is geen parfum. Overpeynst gy

naer eenen Professioneelen Speed-date, Vlaemsche

dat eensch?

Levens-technische Kring, 23/11. So gy een boerin-

200 JAAR MEISJES!

JAAR 1890

UNIVERSITEIT GENT ONDERWIJSHERVORMINGEN

1882 1826 ‘T ZAL WEL GAAN

DOOR SELIN BAKISTANLI

Onderwijshervormingen zijn een hot topic van alle tijden. In 1890 en

1891 voerde de Belgische Regering de Organisatiewetten in. Ongeveer vijftien jaar daarvoor werden de inschrijvingsproeven aan de hogere onderwijsinstellingen afgeschaft, wat leidde tot een exponentiële groei van studenten. Er waren zelfs studenten die hun middelbare school niet afmaakten en linea recta aan de unief kwamen studeren. Dat leidde tot een heuse diplomadiarree, en niet Imodium maar de Organisatiewetten waren hier het antwoord op. Voortaan was de enige voorwaarde om aan de universiteit te mogen studeren het bezit van een middelbaar diploma. Behalve voor de meisjes, die weer moeizaam binnenraakten op universiteiten aangezien er voor hen op dat moment nog geen goed humanioraonderwijs voorzien was.

This is a man's world ...

4

www.schamper.be

- ON THE ORIGIN OF -

DOOR ELISE BOVENDEUR

DE TIMICHEGTUNNEL Indien je eens buiten je comfortzone van de Gouden Saté komt en köttbullar - die ballekes - gaat gaan boefen in de Ikea, kan het zijn dat je door de Timichegtunnel fietst. Deze tunnel, die onder ’t Sint-Pieters loopt, is vernoemd naar de indiaan Timicheg die het leven liet bij de Gentse Wereldexpo van 1913.

Een passage uit één van mijn favoriete boeken, 'Oorlog

wordt neergeplant, daardoor minder een boerendorp is.

en Terpentijn', dreef me ertoe deze ‘On the Origin of’ te schrijven. Schrijver Stefan Hertmans zet hierin de tragische

MENGELPRODUCT

dood van de Filipijnse Igorot-indiaan Timicheg uiteen, die ter ons plezier tentoongesteld werd op de Wereldtentoonstelling van 1913 in Gent. In 2011, een kleine honderd jaar

Naast deze bouwwerken, was er ook een zoo humain te bezichtigen. Ter habitatie werden er zo’n 126 Sengalezen

later, excuseerde burgemeester

en

Daniël

Termont

60

Filipijnse

Igorot-in-

zich

dianen naar ons koude Belgen-

tegenover zijn nabestaanden

landje verscheept. Ze krijgen

en die van de andere bewoners

de opdracht hun natuurlijke

van de zoo humain. Hierin

habitat – of ook wel dorp -

kaderde o.a. de inhuldiging

na te bouwen en dagdage-

van de Timichegtunnel.

lijkse niches op te voeren. De toeschouwers beschouwen de Sengalezen nog enigszins als

FANCY BOERENDORPKES

beschaafd. Ze hebben immers kennis van het elitaire Frans

We schrijven het jaar 1913.

en zijn nog min of meer

De ambitieuze stad Gent doet

aangekleed. De Igorot-indianen

er alles aan om de wereldexpo

zijn daarentegen praktisch naakt

van Brussel te overtreffen.

en bij het uitvoeren van hun

Hierbij willen de organisa-

oorlogsdansen,

toren zowel het rijke verleden

naakte borstjes alle kanten op.

van Vlaanderen als de toekomst

Zo barbaars! Niemand lijkt iets

in het licht zetten. Er worden

goeds te kunnen zeggen over de

verschillende sites opgericht,

zwiepen

hun

Filippino’s, ook schrijver Cyriel

waaronder “Oud Vlaenderen” en het “Modern dorp”. De

Buysse niet. Hij vergelijkt ze immers met een mengelproduct

eerstgenoemde herbergt reconstructies van de mooiste 16de

van apen en Mongolen.

en 17de-eeuwse gebouwen van Vlaanderen en daarbuiten.

Het gaat de Igorot-indianen niet voor de wind. Ze worden

Deze bouwwerken staan in schril contrast met het “Modern

belaagd door heimwee, koude en aanpassingsproblemen.

dorp”, dat stadmensen moet overtuigen van de schoonheid en

Dat brengt desastreuze gevolgen met zich mee. Toch voor

functionaliteit van het platteland. Het stratenplan was er strak

Timicheg, hij overlijdt immers vier maand na aankomst aan de

en er werden verschillende gebouwen opgericht die zelfs nu

gevolgen van tuberculose. Daarbovenop laat hun impresario

nog hun sporen achterlaten. Zo vormt het gemeentehuis de

hen in de steek. Ze brengen niet voldoende op. Na afloop van

basis van dat van de gemeente Zomergem. Al kan ik er me niet

de expo worden ze meermaals al bedelend in de Gentse straten

over uitspreken of een boerendorp waarin een fancy gebouw

gespot. En neen, dat zijn niet die met hun panfluiten!

onderwijs

5

"BIJ LEVEN EN WELZIJN DUBBELINTERVIEW MET MARC DE CLERCQ EN PATRICK VAN KENHOVEN Prof Marc De Clercq zwaait af als decaan van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde (FEB) en geeft de fakkel door aan prof Patrick Van Kenhove. Wij konden beide heren strikken voor een aangename babbel.

DOOR SELIN BAKISTANLI

Sinds oktober is professor Patrick Van

Ook De Clercq is vol lof over zijn collega:

Kenhove de nieuwe decaan op de Faculteit

“Prof Van Kenhove was voorzitter van

Economie. Hij heeft grote schoenen te

de Vakgroep Marketing. Onder de

De proffen zijn vol lof over de studenten

vullen, want zijn voorganger prof Marc

leiding van hem en zijn voorgangers

aan hun faculteit, meermaals worden de

De Clercq is bijna een wandelende

is die vakgroep uitgegroeid tot een

studentenverenigingen en de studenten-

legende. Toch zien ze de toekomst allebei

grote vakgroep waar niet enkel wordt

vertegenwoordiging aangehaald tijdens

meer dan rooskleurig in.

lesgegeven, maar waar ook onderzoek

het gesprek. Prof Van Kenhove geeft

wordt gedaan. Hij doet qua gedrevenheid

toe dat hij fysiek niet in staat is om even

niet onder voor mij, hij was de facto al

veel met de studenten op zwier te gaan

PRIJSDUIVEN

EEN HART VOOR STUDENTEN

vicedecaan. Hij is een zeer begenadigd

als prof De Clercq, maar hij is wel van

Op de vraag of ze elkaar kort even

lesgever, kijk maar naar die awards voor

plan om dat af en toe te doen. Zo is hij

kunnen voorstellen moeten beide proffen

‘beste lesgever van het jaar’. Dat heb ik

dit academiejaar wel al gaan tappen in de

lachen. “Heb je een uurtje?” vraagt Van

zelfs niet gekregen. Ik denk dat hij nog

Yucca, het café van de VEK. “Toen heb ik

Kenhove. “Prof Marc De Clercq is dus

moet leren om uit te gaan met studenten,

mij gerealiseerd dat de VEK wel een heel

de vorige decaan van de faculteit. Hij is

maar dat komt wel in orde. Hij zal een zeer

winstgevende organisatie moet zijn”, zegt

een zeer gedreven lesgever en een zeer

goede ambassadeur zijn voor de faculteit.”

hij. “Van onze studenten kunnen we niet

goede onderhandelaar. Hij staat ook heel

Het is duidelijk, de FEB stelt hoge eisen

beter verwachten. Het zijn natuurlijk die

dicht bij de studenten, hij is bijvoor-

aan haar decanen.

van de Rechten die een café hadden met

beeld erevoorzitter van

te grote vaste kosten”, vult De Clercq aan

de VEK (Vlaamse

met een sneer naar het Hof van Beroep,

Economische

het café van het Vlaams Rechtsgenoot-

Kring,

schap dat failliet ging. “Die gasten

red.).”

zijn zeer professioneel. Actief op zowel het ludieke als het actieve niveau”, gaat Van Kenhove verder. Marc De Clercq beaamt dit,

ze

hebben

volgens hem in de loop van de jaren een grote weg afgelegd: hij heeft ze immers n

6

o

g

www.schamper.be

N"

meegemaakt als bende die eigenlijk alleen

hij. Hij ontkracht ook de perceptie van

wordt dit proces omgekeerd en wordt er

uitging en dronk. Ook over Stuveco,

De Clercq als onderwijsgericht: “Prof

de studentenraad van de faculteit, wordt

De Clercq heeft hier serieuze Europese

zonder reden gespeeld met een toolbox. Je

geen slecht woord gerept. “Toen ik nog

onderzoeksprojecten binnengehaald, wat

zonder digitalisering. In mijn ogen zal

assistent was, heerste het conflictmodel:

men dikwijls niet weet.” Ook De Clercq

het in de toekomst veel meer gaan over

studenten zetten zich af tegen proffen.

verklaart zijn label met het verleden. Toen

competenties, namelijk dingen goed doen

Geleidelijk aan is die sfeer omgedraaid

hij vicerector was, kreeg hij de portefeuille

en excelleren, dan diploma’s. Vergelijk het

en kregen studenten meer verantwoor-

‘onderwijs’. Rector De Leenheer wilde de

delijkheid”, legt De Clercq uit. Van

portefeuille voor onderzoek zelf beheren,

met gamification. In een game ga je, na het

Kenhove doet er een schepje bovenop:

zoals daarvoor. Na zijn tijd als vicerector

geen jaar wachten tot je naar level twee

“Die gasten van Stuveco zijn ongelooflijk

had De Clercq, bij het terugkeren naar

mag? Bij ons is dat wel zo. Digitalisering

betrokken. Gemotiveerde studentenver-

de faculteit, geen zin om alles opnieuw

zal hier een rol spelen. Je zal je kunnen

tegenwoordigers zijn een zegen voor de

op te bouwen. Hij had immers geen

verdiepen in iets, bijvoorbeeld met online

faculteit.”

mensen meer op onderzoek en zou van

lespaketten, en zo kan je op verschillende

nul moeten beginnen.

levels werken.”

kan perfect onderwijsvernieuwing doen

behalen van een bepaalde level, toch ook

ONDERWIJS VS. ONDERZOEK DIGITALISERING

FUCK BUREAUCRATIE

Marc De Clercq wordt vaak gezien als een onderwijsgerichte prof, terwijl Van

De digitalisering van ons onderwijs is het

Hoewel de proffen natuurlijk elk hun

Kenhove het label onderzoeksgericht soms

grote gespreksonderwerp van deze tijd.

kijk op dingen hebben, zijn ze het over

op zich gekleefd krijgt. Die onderzoeks-

Iedereen lijkt te zeggen dat we er meer op

een

gerichte sticker kan de prof verklaren door

moeten inzetten. Van Kenhove probeert

eens: ze hekelen allebei de bureaucratie

zijn verleden op de Vakgroep Marketing,

dit te nuanceren: “Don’t put all your eggs

en zijn allebei ongeduldig. “Eén van

waar vroeger geen onderzoek gebeurde,

bepaald

onderwerp

volmondig

in one basket. Je moet niet alles inzetten

mijn frustraties is dat ondernemend zijn

op één kanaal. Eerst moet je je afvragen

binnen een universiteit niet makkelijk

consulting ging. In 2000 heeft hij hier als

wát je wil bereiken, en afhankelijk van de

is. Het systeem zegt eigenlijk dat je niet

voorzitter radicaal mee gebroken: er moest

doelstellingen kijk je naar je toolbox. Vaak

ondernemend moet zijn”, zegt De Clercq.

maar waar alles naar bedrijfsprojecten en

meer onderzoek gebeuren. De vakgroep is uitgegroeid van twee proffen en drie assistenten naar een vakgroep van 45 mensen. “Aan de univer-

“Als decaan zit je tussen twee vuren. Je wil nieuwe dingen realiseren, maar

je

siteit zijn er slingers. Soms wordt toond,

beklemen

als

onderwijs dan in het gedrang komt er

is een

tegenreactie”, zegt

onderwijs

je

reglement.

onderzoek

meer

moet

houden aan het

7

"Het systeem is te veel gericht op individuele concurrentie" - De Clercq

De definitie van een bureaucraat is iemand

De helft had ruzie met elkaar en sprak

die voor elke oplossing ook een probleem

hem een algemeen probleem aan heel de

niet. Het is een belangrijke gedachte die

weet.” In een ideale wereld bestaat

universiteit. “Wij kennen onze alumni te

we moeten beklemtonen aan de univer-

bureaucratie niet, we vragen de kersverse

weinig. De wisselwerking ontbreekt. Wij

siteit: niet individuele prestaties, maar

decaan wat er op zijn wishlist staat mocht

kunnen iets voor hen betekenen, maar zij

de groepen tellen. Het systeem is te veel

dit inderdaad zo zijn. Nog voor de vraag

ook voor ons.” De Clercq, die communi-

gericht op individuele concurrentie.”

gesteld is komt hij op de proppen met

catie ook ongelooflijk belangrijk vindt,

een aantal zaken. “Op onderzoeksvlak

verwijst

moeten we werk maken van een ander

vicerector was: “Toen communiceerden

type docoraat. We moeten veel sneller

we helemaal niet. Iedereen zou ons vanzelf

De leukste avonturen die er beleefd

durven gaan over onderwijsvernieuwing.

ontdekken, omdat we zo goed zijn. Ook

werden aan de Faculteit Economie en

Opnamemogelijkheden zijn er nu in

interne communicatie is heel belangrijk.

Bedrijfskunde kan je hiernaast lezen, over

bepaalde auditoria, voor mij mag dat in

Hoe groter een instelling is, hoe belang-

hun mooiste herinnering zijn de proffen

alle auditoria. We moeten durven spelen

rijker het wordt. In een kleine entiteit

evenwel minder terughoudend. Voor prof

met de indeling van het academiejaar.

kent iedereen elkaar. De faculteit krijgt

Marc De Clercq is de mooiste realisatie

Durven experimenteren.” De FEB is altijd

omvang, waardoor het voor de decaan

die hij heeft meegemaakt de creatie

al een van de voortrekkers geweest, claimt

onmogelijk is om al het personeel en de

van de richting Handelsingenieur. “De

De Clercq, volgens hem ligt het in de aard

studenten te kennen. Interne communi-

faculteit zou er helemaal anders uitzien als

van de economen om dynamischer en

catie werkt in twee richtingen. Van boven

we geen Handelsingenieur hadden. Dan

meer naar innovatie gericht te zijn.

kan de decaan zeggen wat zijn gedachten

zouden we een tweederangsfaculteit zijn.

zijn, en van onder kunnen de ideeën hem

De andere universiteiten gunden het ons

EUH AFTER WORK DRINK EN PERSO-

bereiken. In informele settingen hoor je

niet, we hebben echt moeten vechten.”

NEELSFEESTJES OF ZOIETS

zaken die je niet zou weten als je enkel naar

Prof Patrick Van Kenhove wordt dan

het officiële luistert, daarom doen we ook

weer warm vanbinnen als hij terugdenkt

afterwork drinks met de medewerkers. We

aan de Vakgroep Marketing. “Die groep

organiseren jaarlijks een personeelsfeest.

zien groeien en bloeien, zien dat het een

hij bijvoorbeeld dat de communicatie naar

Vroeger kwamen de proffen enkel samen

team is. Je voelt dat het een groep is die

alumni toe veel beter kan, dit is volgens

als iemand met pensioen ging. Dat was

aan elkaar hangt en dat gevoel is ongelo-

de saaiste avond die je je kan inbeelden.

felijk leuk.”

De kersverse decaan wil inspelen op zowel interne als externe communicatie. Zo vindt

8

naar

de

periode

voor

hij

TRIP DOWN MEMORY LANE

www.schamper.be

AVONTUREN IN DE FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE

De Clercq: “Ik nam vroeger assistenten mee naar buitenlandse

Van Kenhove: “Ik moest ooit eens een examen afnemen. Dat

congressen, zodat ze zouden zien hoe zo’n dingen verlopen. ’s

begon om 8u30. Om 9u komt er een student binnen, te laat. Hij

Avonds gingen we dan stevig uit. Nu, op het congres moest ik

was verbaasd en dacht echt dat het examen om 9u was. Nu, geen

’s ochtends wel weer spreken en alert zijn. De assistenten waren

probleem, ik geef hem zijn examen en zeg dat hij zijn hand maar

solidair en stonden ook vroeg op, maar die zaten in de zaal

moet opsteken als er vragen zijn. Hij blijft tien minuten kijken

meer te slapen dan te luisteren. Ik herinner me dat we eens in

naar dat examen en zegt dan dat hij niet juist is. ‘Bent u niet

Bangkok uitgingen met een aantal professoren en assistenten.

professor De Clercq?’ vroeg hij toen.”

Opeens waren er twee assistenten

De Clercq: “Toen ik nog

verdwenen. Uiteindelijk bleek

assistent was, was er een decaan

dat ze in een travestietenbar

die de gewoonte had om zijn

zaten. Ik ging die daar halen,

huisvuil in plastic zakken mee

omdat ik me verantwoordelijk

te nemen naar de universiteit.

voelde. Resultaat: ik lag pas om

Hij

vier uur in bed omdat die twee

tens-Latem en de burgemeester

niet weg wilden. Toen deed ik

daar had besloten om mensen te

dat nog. Nu zou ik zeggen ‘foert,

laten betalen voor hun huisvuil.

dat ze hun plan trekken’.”

Die man wilde dat niet en nam

Van Kenhove: “Er was ooit eens

het mee in zijn auto om bij het

een heel serieuze decaan. Op de

huisvuil van de universiteit te

Vakgroep Marketing was er op

zetten. Op een keer had hij de

dat moment een speciale gast, en

vuilniszakken per ongeluk laten

de toenmalige decaan was om de

woonde

in

Sint-Mar-

staan en was hij weggereden in

een of andere reden een tegenpool van hem. De decaan kon

plaats van ze weg te smijten. Dat was in de periode van CCC

hem niet verdragen. Alles wat fout ging, kwam door ‘die van de

(terreurdreiging, red.). Iemand had dat natuurlijk gezien en had de

Marketing’. Er stond hier toen een fax, die van het decanaat was.

politie gebeld, waarop heel het gebouw werd ontruimd. De man

Op een gegeven moment zag men dat er midden in de nacht

die er woonde moest ergens anders slapen die nacht. Wij wisten

gefaxt werd. Natuurlijk had ‘die van de Marketing’ dat gedaan.

natuurlijk waar het over ging, maar ik denk dat de politie het nog

De decaan kwam woedend bij ons over de vloer, maar hij

altijd niet weet.”

ontkende. De techniekers hebben toen een houten kot met een

Van Kenhove: “Volgens mij was er ook ooit een decaan die

slot op rond het faxapparaat gezet. Probleem was dat dat kot niet

toiletpapier van de faculteit mee naar huis nam. Hoe gênant is

heel hoog was. De eerstvolgende nacht is er weer gefaxt. Het

dat? Dan sta je daar met je pallet toiletpapier. Als decaan doe je

decanaat was in alle staten: ‘die van de Marketing’ was over het

dat toch niet?”

kot gekropen om te faxen. Toen kwam iemand tot de conclusie

De Clercq: “Je kan op YouTube nog zien dat ik ooit eens tien

dat het uurwerk van het faxapparaat gewoon verkeerd stond.”

zatte studenten in mijn les had op vrijdagmorgen. Ik ben er

De Clercq: “Ik zat ooit met een assistent in Finland. We waren

trouwens van overtuigd dat het geen economen waren, want ik

uitgenodigd door de Minister van Buitenlandse Zaken om te

heb nog zicht in mijn fiches en kon ze niet terugvinden. Het

varen op een boot. Die Minister wilde om één uur ’s nachts

kostte veel moeite om ze buiten te krijgen. De eerste zeven

liedjes zingen. Ik moest een Vlaams volkslied zingen, maar

gingen nog, maar die laatste drie ... Tot in de Verenigde Staten

ik had geen codex bij en kende de teksten niet. Uiteindelijk

werd dat filmpje bekeken. Toen ik daar was vroegen ze me ‘Do

hebben we de ‘Schele Vanderlinden’ gezongen en dat laten

you often have drunk students in your class?’, precies alsof ik iedere

doorgaan voor een volkslied. De diplomatieke betrekkingen

week zatte studenten in mijn les had.”

met Finland hebben er niet onder geleden.”

onderwijs

9

OVER HET HERVORMDE RI

LIJDEN ONDER RIJDE Afgelopen zomer besliste onze regering om het rijexamen helemaal te hervormen. Strengere theoretische examens, meer manoeuvres tijdens het praktijkexamen en een risicoperceptietest. 'Hoe meer rijervaring, hoe minder risico’s' klonk het, maar is dat wel zo?

DOOR ROXANNA DELEERSNYDER, TIMME CRAEYE

10

www.schamper.be

"In onzen tijd hadden wij nog geen GPS op ons examen", hoort u uzelf ook al

nemen omtrent de route (desnoods met

zeggen tegen uw toekomstige kinderen

behulp van een GPS). Als kers op de taart

terwijl zij ijverig proberen voor de

moeten we voor deze hoop miserie nog

vierde maal hun praktisch rijexamen af

eens drie euro extra betalen: de prijs stijgt

te leggen. Of bent u het zelf tegen wie

dus van 36 naar 39 euro!

op dit moment gezaagd wordt? Wat het geval ook is, een rijbewijs halen zal nooit

EXTRA PROEVEN EN SIMULATIES

meer zijn als voorheen. Wij vertellen u de grootste veranderingen en steken ons licht

Alsof dat allemaal nog niet genoeg is,

op bij studenten en rij-instructeurs.

voeren ze nu ook twee extra proeven in:

MANOEUVRES IN THE DARK

een

risicoperceptietest

terugkomdag.

De

en

een

risicopercetietest

gebeurt op de computer en het is de Zij die hun rijbewijs al hebben, zullen

bedoeling dat de aandachtige rijschool-

het nog goed weten: voor het theoretisch

student

examen moest je minimum 41/50 halen.

goed kan inschatten. De terugkomdag

Nu blijft dat nog altijd zo, maar er wordt

is dan nog iets anders: ook al ben je

wel een onderscheid gemaakt tussen lichte

geslaagd voor het praktijkexamen, word

en

zware

via

simulaties

gevaarsituaties

fouten.

Terwijl het vroeger niet

uitmaakte

welke

antwoorden

je fout had, moet je

nu

bepaalde

antwoorden sowieso juist hebben. Als je

"Als kers op de taart moeten we voor deze hoop miserie nog eens drie euro extra betalen"

meer dan één zware fout maakt, bijvoorbeeld een snelheids-

IJEXAMEN

EN

overtreding of een rood licht, dan ben je

je na zes maanden nog eens uitgenodigd

er niet door. FAIL, zoals er op de punten-

voor een tweede proef. Als u niet komt

briefjes van de Universiteit Gent staat.

opdagen, verliest u uw rijbewijs. Voor

Ook voor het praktijkexamen verandert

deze buitengewoon leuke ervaring op de

er heel wat. Terwijl je vroeger je praktij-

terugkomdag, moet je slechts 100 euro

kexamen al na drie maanden mocht

extra betalen! Een koopje, toch?

afleggen, moet je er nu minimum negen

Het enige wat een voordeel kan bieden

maanden voor wachten. De bedoeling

voor de aspirant-weggebruikers is de

is om je meer te doen oefenen. En

nieuwe regeling omtrent het voorlopige

oefenen zal het geblazen zijn, want op

rijbewijs. U zult het waarschijnlijk nog

het praktisch rijexamen zal je niet alleen

weten: na het behalen van uw theoretisch

de twee klassieke manoeuvres moeten

examen kreeg u een voorlopig rijbewijs

doen, maar daar lappen ze nog eens

waarmee u al met mama of papa mocht

vier andere bij. Vanaf nu zal je dus zes

cruisen door de straten van uw dorp.

manoeuvres moeten oefenen en op het

Daarna kreeg u drie jaar de tijd om te

examen worden er dan twee van geloot.

oefenen voor uw praktijkexamen. Velen

Daarenboven zal je vanaf nu ook moeten

konden niet wachten, andere wachtten te

bewijzen dat je zélf beslissingen kunt

onderwijs

11

RIJSCHOOL IS VRAGENDE PARTIJ In de passagierszetels van rijschoolauto’s bevinden zich steevast de instructeurs. En ook zij hebben een mening over de veranderingen in het examen.

Frank Baeyens van rijschool Lust, begrijpt

de

verstrengingsmaatregelen:

“Deze veranderingen waren zeker en vast noodzakelijk. Je ziet dat genoeg aan de vele ongelukken die in de weekends lang en lieten zo hun voorlopig rijbewijs

oefenen!”Ze heeft ook nog niet direct

gebeuren met jonge chauffeurs achter het

verlopen. Helaas moesten ze dan niet

plannen om het examen af te leggen: “Ik

stuur. Die ongevallen gebeuren vooral

alleen verplicht zes uur rijles volgen, maar

zal waarschijnlijk nooit mijn rijbewijs

door een gebrek aan ervaring.”

ook nog eens drie jaar wachten tot ze

halen.

opnieuw een voorlopig rijbewijs konden

bijvoorbeeld

behalen (tot grote ergernis van deze

extra maneuvers die

uitstellers). Nu zal het voorlopig rijbewijs

ze hebben ingevoerd

nog altijd na drie jaar vervallen, en zal u

… Dat is alleen om

nog steeds zes uur rijles moeten volgen,

te pushen om extra

maar zal u wel na het opnieuw afleggen

rijlessen te volgen!

van het theorie-examen meteen een

En het is zo al duur

voorlopig rijbewijs kunnen halen. Gedaan

genoeg!”

dus met drie jaar wachten op Godot!

Volgens

CONFESSIE VAN EEN RIJBEWIJSLOZE

Neem

nu die

“Deze veranderingen waren zeker en vast noodzakelijk” - Frank Baeyens

Justine

schrikken die nieuwe regels wel af, zeker

Baeyens gaat zelfs een stapje verder en

omdat het strenger en moeilijker wordt.

pleit ervoor om ouders niet langer te laten

“Ik ben al wat onzeker in het verkeer en

instaan voor de opleiding van zoon- of

ik vind het sowieso niet leuk om te rijden (in

tegenstelling

tot veel van mijn

“De meeste jonge chauffeurs die ik ken, zijn veel verantwoordelijker dan oude chauffeurs” - JC

leeftijdsgenoten).

Door die nieuwe regels zal ik het alleen nog meer uitstellen. Ik vind het echt een slecht idee! jonge

De

meeste

chauffeurs

die ik ken, zijn veel Justine is 21, binnenkort ingenieur, maar

verantwoordelijker dan oudere chauffeurs!

nog altijd rijbewijsloos. Ze blijft liever

Natuurlijk hebben oudere mensen meer

anoniem, want ze wordt er naar eigen

ervaring, maar die kan je ook alleen

zeggen “al genoeg mee gepest”. “Ik heb

opbouwen door veel rond te rijden. Elke

rijlessen gevolgd, maar ik vind dat ik nog

dag naar je werk rijden is bijvoorbeeld een

niet goed genoeg kan rijden. In de week zit

goede oefening. Maar hoe kun je dat doen

ik op kot en in het weekend heb ik het door

als het zo moeilijk wordt om te slagen

mijn schoolwerk veel te druk om nog te

voor dat rijexamen?”

12

www.schamper.be

dochterlief: “Veel mensen nemen zes uur rijles om de basistechnieken onder de knie te krijgen. Daarna nemen ze de gewoontes over van hun ouders, maar die zijn meestal al misvormd.”

Ook voor de rijscholen zal er heel wat

BAKOUNA MATAARTA

veranderen. Zo is er bijvoorbeeld de

Bakou Mertens is

verhoging van twee naar zes manoeuvres.

naast een gepassioneerde studentenvertegenwoor-

Daarover weet Frank Baeyens te zeggen

diger in de Sociale Raad ook nog eens een goede

dat hij “nog niet weet hoe dat in de

econoom in spe! In de les van prof Stijn Baert worden

rijscholen zal ingepland worden. Als we

studenten soms extra gemotiveerd om te antwoorden.

gaan rijden is dat meestal voor twee uren

Tijdens de oefenles Micro-Economie kregen de

en focussen we vooral op behendigheid.

studenten tien minuten om een oude examenvraag te

Wanneer die nieuwe manoeuvres daar

beantwoorden. De eerste die het antwoord vond, kreeg

nog eens tussenkomen, vraagt dat allemaal

een taart en laat dat nu net Bakou geweest zijn. Dit

weer meer tijd, en rijschool is al zo duur.

was overigens de eerste les economie die hij ooit heeft

Het is wel goed dat er nu negen maanden

gevolgd. Fun fact: deze taart was zijn avondeten tijdens het

moet gewacht worden in plaats van

volgen van de verkiezingen in de VS.

drie voordat het examen mag afgelegd worden.” Baeyens beklemtoont nog dat

ZORG MAAR DAT GE NIET PIST

een auto een moordwapen is dat gezinnen

Studenten, de Dienst Studentenactiviteiten (DSA) walgt van

kan verwoesten. Hij vindt het daarom ook

jullie! Oké, niet van jullie allemaal, maar er zitten toch een

uiterst belangrijk dat jongeren een auto goed leren beheersen.

aantal vetzakjes tussen jullie rangen. De Turbinezaal van de

Therminal rook al enkele dagen onfris, maar de bron van de stank bleef onbekend. Tot Jasper De Pauw, schoonmaker in het gebouw, een vuilnisbak aantrof waar iemand in had geürineerd.

Gelukkig heeft de DSA vorige week een berg schoonmaakgerief aangekocht: in elke zaal zal er materiaal liggen om na een activiteit alles proper achter te laten. De DSA is veel te goedgelovig, studenten, maar ze zijn toch zo lief. Dus doe volgende keer maar een efforke, het is slechts een peulschil vergeleken met wat zij voor jullie doen.

'T IS EEN THEORIE De UGent-delegatie zakte onlangs af naar Groningen voor U4, een samenwerking tussen universiteiten in Gent, Göttingen, Groningen en Uppsala. Deze editie draaide rond duurzaamheid en daarom vertrokken de studenten flink met de trein richting Nederland. Ze konden aanbevelingen doen aan de instellingen om de duurzaamheid naar een hoger niveau te tillen. Natuurlijk werd er ook gedronken. Tijdens een bierestafette tussen de verschillende delegaties wonnen de studenten uit Duitsland. Shame on you, UGent'ers. Op de terugweg naar Gent irriteerde

onze delegatie overigens haar medetreinrezigers mateloos door heel de tijd 'Het Gras van het Noorderplantsoen' te zingen.

DOOR SELIN BAKISTANLI

onderwijs

13

DAGELIJKS BESTUUR ONDER VUUR GENTSE STUDENTENRAAD IN WURGGREEP DOOR VERMEEND STATUTAIR LAARSGELAP? Het bestuur van de Gentse Studentenraad wordt een gebrek aan openbaarheid verweten, maar ook geruchten van nepotisme en belangenvermenging doen de ronde. Heeft de voorzitter zijn vriendin echt een betaalde functie gegeven?

DOOR ARTHUR JOOS

“Wat is die Gentse Studentenraad, en wat

Voor de vergadering van 21 oktober 2016

E-MAILGATE

kan ons dat schelen”, vraagt u? Het orgaan

werd deze uitnodiging niet verstuurd. Wel

beheert jaarlijks € 250.000. Een kwart

“Het belangrijkste van die statutaire

werd er een groepsgesprek aangemaakt

miljoen euro, dat leest u goed. Volgens

bepalingen heeft te maken met de

op Facebook, maar dat gebeurde niet

bronnen binnen de studentenvertegen-

openbaarheid van de zittingen van de

binnen de vastgelegde termijn van zeven

woordiging lapte het bestuur van de Gentse

Algemene Vergadering (AV) van de

dagen. Bovendien werd niet iedereen

Studentenraad de afgelopen maanden

Studentenraad”, meent een anonieme

daaraan toegevoegd, althans niet in eerste

minstens vier statutaire bepalingen aan

bron

studentenvertegen-

instantie. Stemgerechtigd lid Lennert

zijn laars, maar ook een zwakke Algemene

woordiging. “Deze vergaderingen zijn

Noppe (voormalig voorzitter van de

Vergadering blijft niet buiten schot en

toegankelijk voor alle studenten van

Gentse Studentenraad en lid van het

wordt als medeverantwoordelijke gezien.

de Universiteit Gent. Leden van de

Bestuurscollege van de UGent), werd net

Volgens de voorzitter van de Studen-

Algemene Vergadering moeten volgens

als heel wat niet-stemgerechtigde leden

tenraad, Johannes Weytjens, werd enkel

het huishoudelijk reglement bovendien

aanvankelijk niet uitgenodigd. Noppe,

een huisreglement geschonden.

zeven dagen op voorhand via e-mail

die nochtans in het hoogste operati-

worden uitgenodigd voor een zitting.”

onele orgaan van de UGent zetelt, werd

14

binnen

de

www.schamper.be

pas na eigen verzoek toegevoegd aan het gesprek. Volgens interne bestanden van de Studentenraad, die Schamper kon inkijken, werd een mailinglijst pas op 2 november aangemaakt.

“Ik heb Lennert nooit bewust uit het

"Het is problematisch dat de meerderheid van de leden ofwel bestuurslid ofwel betaald medewerker is"

gesprek geweerd, het was veeleer een geval van vergetelheid”, meent Weytjens.

“We hebben leden van elke facultaire studentenraad en de centrale stuvers uitgenodigd. Iedereen die niet uitgenodigd was, was uiteraard ook welkom. Die selectie was niet doelbewust”, vervolgde hij. Daarnaast zouden ook de termijnen van het doorsturen van de agenda en de nodige documenten, hetgeen ook bepaald is in het huishoudelijk reglement van de Studentenraad, niet gerespecteerd zijn.

Weytjens bevestigt dit, maar wijst erop dat dit ook in eerdere jaren wel vaker voorkwam.

QUID QUORUM? Bij het verloop van de vergadering op 21 oktober zelf liep bovendien ook niet alles op rolletjes. Op deze vergadering werd de verkiezing van twee kersverse leden van het Dagelijks Bestuur (DB) van de Gentse Studentenraad beklonken. Voor de verkiezing van gewone DB-leden geldt, zoals statutair bepaald, een gewone meerderheid van ½ van de stemgerechtigde leden, bij een quorum van ½. Het quorum werd door de afwezigheid van enkele centrale stuvers verlaagd. De manier waarop het quorum uiteindelijk bereikt werd, is echter op zijn minst opmerkelijk te noemen.

Zo vermeldde Weytjens, volgens het verslag van de vergadering in kwestie althans, niet wat het te bereiken quorum was, noch of dit quorum behaald werd.

Daarnaast werden in een eerdere versie van het verslag van de vergadering in kwestie twee stemgerechtigde leden bij niet-stemgerechtigde

onderwijs

leden

opgelijst.

15

“Een foutje”, aldus de voorzitter. Beide

Na een ludiek artikel in Schamper 571,

te zijn.

dat de gebrekkige openbaarheid van

Is het echt nodig om een sterke AV te

Dagelijks Bestuur van de Gentse Studen-

de eerste AV aanklaagde, werd op 2

hebben, die het Dagelijks Bestuur van

tenraad, wat bij verschillende AV-leden

november een nieuwe zitting van de

de Studentenraad in toom kan houden?

vragen opriep. Van een totaal van tien

Algemene Vergadering ingepland. Op

Blijkbaar wel, want alles wijst erop dat de

aanwezige stemgerechtigde leden waren

deze vergadering werd voorgesteld om de

voorzitter van de Raad, Johannes Weytjens,

daarenboven

niet-statutaire vergadering van 21 oktober

een goede vriend en zijn eigen vriendin

medewerkers van de Studentenraad.

ongeldig te verklaren, maar de op die dag

aanstelde voor betaalde inhoudelijke en

DB-leden en betaalde medewerkers die

verkozen bestuursleden wel te aanvaarden.

administratieve functies, dezelfde betaalde

hun stemrecht alsnog opnemen, het is

“Het goedkeuren van een niet-statutaire

medewerkers die hem bovendien op de

een praktijk die niet ongezien is, en het

Algemene Vergadering is een gevaarlijk

eerder vermelde Algemene Vergadering

is evenmin statutair verboden. Ook in

precedent”, klinkt het bij een AV-lid, “dan

hielpen om het quorum te bereiken. “De

vorige jaren werd dit soms gehanteerd om

kan je vanaf nu evengoed je AV onaange-

vacatures stonden open voor iedereen, alle

het quorum te bereiken. “Het wordt echter

kondigd op een zatte avond

problematisch als de meerderheid van de

in de Overpoort houden, en

aanwezige stemgerechtigde leden ofwel

die vervolgens nadien gewoon

bestuurslid, ofwel betaalde medewerker

laten goedkeuren.”

is”, meent een AV-lid, “bovendien is het

“Voor de vergadering van 2

zelfs niet duidelijk wie betaald is, en wie

november stond een vertrou-

niet.” Volgens Weytjens is het zeker niet

wensstemming en het bepalen

de bedoeling om deze informatie binnens-

van de rechtsgeldigheid van de

kamers te houden, maar is het hiervoor

Algemene Vergadering van 21

wachten tot de website van de Studen-

oktober geagendeerd”, luidt de repliek van

kandidaten werden op dezelfde manier

tenraad opgefrist is.

Weytjens, “De stemming over het nietig

behandeld. De gesprekken gingen altijd

Ook over het stemrecht voor DB-leden

verklaren van de eerdere AV werd niet door

door met minstens drie mensen van de

en betaalde medewerkers is de voorzitter

een meerderheid onthaald, waardoor deze

Gentse Studentenraad, en de uiteinde-

duidelijk: “Momenteel verhinderen de

bleef bestaan.” Volgens bronnen binnen

lijke beslissing werd genomen door het

statuten dat inderdaad niet. We zijn ons

de Algemene Vergadering werd het deel

voltallige bestuur”, verdedigt voorzitter

bewust van het feit dat dit voor problemen

van het voorstel om de vergadering van

Weytjens zich, maar bij een studenten-

kan zorgen en dat mensen zouden kunnen

21 oktober ongeldig te verklaren onder de

vertegenwoordiger klinkt het tot slot nog

spreken van belangenvermenging. We

mat geveegd, waardoor sommige mensen

kritisch: “Het gaat in principe over een

zijn dan ook van plan om onze statuten

in de overtuiging waren dat de stemming

openbare aanbesteding. Wat er met geld

te herbekijken, om discussies hierover uit

over dit agendapunt er op gericht was de

van de universiteit gebeurt, moet toch

te klaren.”

goedgekeurde DB-leden af te keuren. Het

transparant zijn?”

AV-lid dat het voorstel deed, werd door

leden zetelden echter tegelijk ook in het

vier

personen

betaalde

"De selectie was niet doelbewust" - Johannes Weytjens

een bestuurslid verweten een onruststoker

ACADEMISCHE COOPERATIEVE VENNOOTSCHAP CVBA ACCO Blijde Inkomststraat 22, 3000 LEUVEN Ondernemingsnummer 0403 547 615 Bijzondere Algemene vergadering ter zetel op 01/12/2016 om 18u.

Agenda: (Her)Benoemingen en ontslagen.

Aanwezigheid bevestigen via algemenevergadering@acco.be

16

www.schamper.be

column

DOOR SELIN BAKISTANLI

"Fietsers wanen zich

Eenmaal hij in de auto stapte, veranderde mijn

tegenwoordig de

vader in een boze en ongeduldige

koningen van de weg."

chauffeur,

inclusief geroep en gevloek.

ZONDER HANDEN, ZONDER TANDEN

Dat ik zijn road rage zou erven

wist ik wel, maar dat dat al het geval

'fietsen'. Door zo'n stoten uit te halen breng je jezelf

zou zijn nog voor ik een rijbewijs zou halen, is voor

in gevaar, maar ook je medemens. Als je je handen

mij ook een verrassing. Het verkeer maakt van mij

in je zakken steekt omdat je het anders te koud hebt,

een enorm agressieve persoon, ook al zit ik er niet

koop je maar een extra paar handschoenen. Als je

middenin met mijn auto. Trage voetgangers doen

wil antwoorden op een sms'je of een telefoontje

mijn bloed koken, en als ik daarbovenop moet

doe je dit maar wanneer je bent aangekomen op je

wijken voor mensen die in het midden van het

bestemming. Als je jezelf te belangrijk acht en het

voetpad stilstaan is het hek helemaal van dam. Hele

sms'je niet kan wachten, beantwoord die dan aan

tirades vol met de ergste scheldwoorden en verwen-

de kant van de weg. Er zijn letterlijk geen excuusjes

singen die ik me kan bedenken spelen zich op zo'n

om zonder handen te rijden. Tenzij je geen handen

moment af in mijn hoofd. Helaas ben ik niet zo'n

hebt natuurlijk, maar dan hoor je uberhaupt niet op

stoere chick in het echte leven, want het stoutste dat

een fiets te zitten. Doe dus maar gewoon normaal

ik durf doen, is dit soort individuen met een diepe

en hou je beide handen op je stuur, zoals het hoort.

zucht voorbijlopen.

Willen we dat afspreken?

Naast voetgangers is er nog een andere categorie van

Het Circulatieplan moet onder andere zorgen voor

mensen waaraan ik me groen en geel kan ergeren in

meer ruimte voor voetgangers en fietsers, mensen die

het verkeer: fietsers. "Je mag me gerust interviewen

in het verleden niet voldoende aandacht gekregen

voor je column", zegt een fietserhatende rijbewijs-

hebben. Begrijp me niet 'verkeer'd - ebdem? -,

bezittende vriend me. De haat zit diep, en kennelijk

alhoewel ik me er nog niet heel hard in heb verdiept

niet alleen bij mij. Fietsers wanen zich tegenwoordig

sta ik wel enigszins achter dit initiatief. Toch maak

de koning van de weg. Ze zigzaggen tussen auto's,

ik me zorgen om mijn eigen gemoedsrust. Kunnen

ze fietsen op plaatsen waar dat niet mag, dwingen

we in plaats van te bitchen tegen Filip Watteeuw

auto's en bussen om hun tempootje aan te houden

niet onze haat richten tegen irritante mensen in het

omdat ze naast elkaar rijden. En als het onvermij-

verkeer die nu nog meer vrij spel krijgen om irritant

delijke gebeurt en hen uiteindelijk iets overkomt,

te zijn? Voor zo'n protest wil ik wel uitzonderlijk

schreeuwen ze maar al te graag dat zij de zwakke

een spandoek bovenhalen en gaan betogen. Of

weggebruikers zijn. Iets wat ik tegenwoordig vaak

belemmer ik dan ook het verkeer?Â

zie zijn fietsers die zonder handen rijden. Waarom?!

Zelfs de bezorgers van Deliveroo heb ik hier al op betrapt, en hun jobomschrijving is toch min of meer

onderwijs

17

NMB$ ONTSPOORDE TARIEVEN De campuskaart wordt vanaf 1 februari fors duurder, met een prijsstijging van 3,38%. De reden van de NMBS? Het behalen van de stiptheidsdoelstellingen en een stijgende inflatie. #ThanksObama DOOR TIMME CRAEYE, ELINE VALK

De NMBS gaat haar tarieven behoorlijk verhogen. Niet enkel

2016) gehaald. Een zeer "makkelijke" doelstelling overigens,

studenten zijn de dupe, maar dit keer moeten álle reizigers

aangezien TreinTramBus pleit voor een stiptheid van 95%. Dat

de prijsstijgingen ondergaan:

er een prijsstijging komt, is

gemiddeld stijgen de prijzen

geen verrassing. Trouwe

met

Standaardbil-

reizigers zullen misschien

jetten worden 2,6% duurder

2,93%.

weten dat het sinds kort

en de Go Pass 10 kost

een jaarlijkse NMBS-tra-

volgend jaar één euro extra.

ditie is om in februari

De prijs van de campuskaart

prijzen aan te passen (gek

wordt het meest verhoogd,

genoeg altijd in het nadeel

dus vooral studenten moeten

van de reiziger).

meer geld neertellen. Na de recente verhoging van het inschrijvingsgeld is het niet

CREATIEF MET GETALLEN

gek dat dit in het verkeerde keelgat schiet bij sommige

Bij die stiptheid zijn wel

studenten. Wat krijgen we in

wat nuances te plaatsen. De

de plaats voor dat extra geld?

NMBS gebruikt de mooist beschikbare cijfers om de

DOELEN EN TRADITIES

prijsstijgingen te verantwoorden. Deze cijfers zijn

De NMBS baseert zich voor

dus niet fout maar geven

de

komende

toch een licht vertekend

op

het

prijsstijging

behalen

van

de

beeld van de dienstver-

stiptheidsdoelstelling en de

lening, iets wat de meeste

inflatie van 2,38%, die weer

treinreizigers wellicht al

is gebaseerd op de gezond-

konden

heidsindex (de consumen-

stiptheid is dik in orde:

tenprijsindex

95,6%

zonder

de

prijsstijging van aardoliepro-

aanvoelen. van

de

De

treinen

waren stipt, gemeten tot

ducten meegerekend). De stiptheidsdoelstelling zelf is gekoppeld

aan september 2016. Dat cijfer is echter ‘na neutralisatie’, wat

aan de prijs. Doelstelling behaald? Dan wordt de prijs extra

betekent dat vertragingen veroorzaakt door grote werken niet

verhoogd. De doelstelling van 85,63% werd met 88,41% (juni

worden meegerekend. Rekenen we ze wel mee, dan is het een

18

www.schamper.be

zijn hard nodig, de NMBS en Infrabel stuk minder ambitieus cijfer: een stiptheid

in vergelijking met het buitenland, nog

zijn immers staatsbedrijven. België met

van 89,9%. Volgens Infrabel moeten

steeds ‘ridicuul laag’ zijn. De NMBS zit

zijn dichte spoornetwerk investeert, in

we juist naar dat tweede, slechtere cijfer

al een tijd in de

kijken, om het beste algemene beeld van

schulden, met eind

de stiptheid te krijgen. Ook werden door

juni 2016 een schuld

de NMBS een tijd geleden de traject-

van

tijden verlengd waardoor een trein langer

euro. Deze zomer

over hetzelfde traject doet, maar dus geen

besliste de regering-

vertraging heeft. Het feit dat een trein 5

Michel

om

minuten en 59 seconden te laat mag zijn

NMBS

tegemoet

en toch als ‘’op tijd’’ wordt bestempeld, is

te komen en volgend

ook iets om bij stil te staan (pun intended).

jaar zal ze 1 miljard

PRIJS/KWALITEITVERHOUDING

2,54

miljard

“Ze weten dat wij op onze bestemming moeten raken, dus ze

de

kunnen de prijs flink opdrijven” - Charlotte

euro extra pompen in de het overheidsbedrijf, wat de NMBS de facto toestemming

tegenstelling tot bijvoorbeeld de wegen,

Ontslagnemend spoorbaas Jo Cornu ziet

geeft om haar schuldenberg toe te laten

zeer veel in spoorinfrastructuur: bijna

in de prijsstijgingen geen probleem. Vorig

nemen. Investeringen van de federale

dubbel zoveel als in onze buurlanden.

jaar claimde hij dat de Belgische tarieven,

regering in de Belgische infrastructuur

Deze relatief hoge investeringen leiden

onderwijs

19

prijsstijging: “Campuskaarten zijn sowieso spotgoedkoop. Ik vind het helemaal niet erg dat ze drie procent duurder worden, want dat is ook niet veel.”

WERPT NMBS ZICHZELF VOOR DE TREIN? De grote vraag die nu onbeantwoord echter niet tot een vergelijkbare kwaliteit,

wordt duurder. Ik ben onlangs een nieuwe

blijft, is of NMBS weg zal komen met

integendeel. Wanneer we kijken naar

campuskaart gaan halen en die kost nu

een nieuwe prijsstijging. Met de reguliere

recente kwaliteitsbeoordelingen zien we

€ 9,10 in plaats van € 8. De stijgingen

stakingen nog vers in het geheugen houdt

dat de Belgische sporen duidelijk slechter

zorgen ervoor dat mensen minder de

het spoorwegbedrijf er momenteel geen

presteren dan de buurlanden. De relatief

trein zullen nemen. Ik doe een paper rond

al te positief imago op na. Verder maken

lage prijzen voor de trein in België

mobiliteit en er zou juist meer openbaar

de bekreunde vertragingen de trein

hebben dus een achterliggende filosofie,

vervoer moeten zijn, maar door prijsstij-

allerminst populair. Of de firma zonder

namelijk dat deze in verhouding staat met

gingen

de kwaliteit.

het juist. Ik pak zelf

vermindert

al drie maanden de trein

WHAT’S IN IT FOR US?

bijna

nooit

meer omdat het zo

''De NMBS gebruikt de mooiste beschikbare cijfers om de prijsstijgingen

Constante prijsverhogingen, en dit jaar

duur geworden is.”

dus een ongeziene stijging in een keer

Charlotte Dekete-

voor alle reizigers, lijken geen adequaat

laere is bereid om

antwoord op de problemen, zolang de

maximaal tien euro

NMBS de kwaliteit van de dienst niet

te

verbetert. Daar is de NMBS druk mee

haar kaart. Volgens

bezig. Ze probeert de reizigers tegemoet

haar zijn studenten wel een gemakkelijk

veel tegenwind zal slagen in haar opzet,

te komen door vooral meer in te zetten

slachtoffer: “Ze weten dat wij op onze

is op dit moment alvast nog moeilijk te

op de gebieden rond Gent, Antwerpen,

bestemming moeten raken, dus ze kunnen

voorspellen. Maar hé, niet gevreesd, rond

Brussel, Luik en Charleroi. In december

de prijs flink opdrijven.” Aan de overkant

de tijd van de volgende stakingen wordt

2017 wil de NMBS een volledig nieuwe

in het debat, staan studenten Elke

dit onderwerp vast opnieuw een heet

dienstregeling

Voets

hangijzer.

invoeren,

waarin

de

reistijden korter zijn, de stiptheid hoger is

betalen

en

te verantwoorden.''

voor

Valerie

Boogaerts.

Zij

nemen helemaal geen aanstoot aan de

en waarin overstappen vlotter gaat.

AAN HET PERRON VAN HET PROBLEEM Aangezien

de

prijsstijgingen

vooral

studenten treffen, gingen wij reacties polsen aan de perrons van station Gent Sint-Pieters, dé broeihaard van campuskaarthouders. De meningen zijn verdeeld.

Bij Jef Van Den Driessche, Schamperfan en student Geografie, stoot het initiatief alvast op afkeuring: “Het is kut, maar alles

20

www.schamper.be

DE GLEUF PRESIDENT TRUMP MADE POSSIBLE BY CLINTON & CO. De nachtmerrie is uitgekomen. De nieuwe president van de Verenigde Staten is de racistische en nationa-

de ‘Derde Weg’, de op neoliberale leest geschoeide

listische miljardair Donald Trump. Hoe is dat kunnen

hervorming van de sociaaldemocratie. “Breaking up the

gebeuren?

In heel het land gingen minder Democraten stemmen

banks won’t end racism or sexism” zei Bill Clinton. En

hij dereguleerde de banken en leidde met NAFTA het

dan normaal. Het enthousiasme voor Hillary Clinton

tijdperk van de vrijhandel in (en racisme en seksisme

ontbrak. Opmerkelijk: Trump (“grab ‘em by the pussy”)

bleven bestaan). De grieven van gewone, werkende

won méér stemmen bij blanke vrouwen dan Clinton.

Amerikanen werden niet meer gehoord, terwijl de

Trump (“they’re rapists”) won méér stemmen bij latino’s

industrie vertrok naar Mexico of China. Met de crisis

dan de vorige Republikeinse presidentskandidaat,

van 2008 zochten miljoenen gezinnen die hun huis en

terwijl Clinton daar minder goed scoorde dan Obama.

inkomen verloren soelaas in het verzoenende betoog

In Michigan gingen zes keer meer Democraten wel

van Barack Obama. Maar alweer veranderde er niets.

stemmen voor de lokale of regionale verkiezingen

En dus koos een groot deel van hen voor de ‘fuck

zonder te stemmen voor de presidentsverkiezing, dan

you’-kandidaat, hoewel bijna de helft van zijn kiezers

het aantal kiezers dat Trump er uiteindelijk meer haalde

aangeeft reservaties (sic.) te hebben over de persoon

dan Clinton. Dat eigenaardige fenomeen kwam ook in

Trump zelf.

andere traditionele blue states voor. Michigan, Wisconsin

Hillary Clinton was de enige kandidaat die kón

en Pennsylvania kozen zelfs voor het eerst in decennia in

verliezen van Trump. Symbool van het establishment,

meerderheid voor de Republikeinen, waardoor Trump

lid van een machtige politieke dynastie, gesteund door

tegen alle verwachtingen in de verkiezingen won.

Wall Street en goedgekeurd door de traditionele media.

Dit zijn geen staten waar vrouwen compleet ontbreken

Zelfs wie voor haar stemde, deed dat vaker uit vrees

of minder minderheden wonen dan elders (in Michigan

voor Trump dan uit sympathie voor haar. Natuurlijk

wonen bijvoorbeeld meer Afro-Amerikanen dan

kunnen we niet goedkeuren dat mensen om een

gemiddeld in de VS). Wel liggen deze staten in de

statement te maken gaan stemmen voor extreemrechts,

zogenaamde Rust Belt, de regio in het noordoosten

maar we moeten het wel kunnen begrijpen en een

die ooit befaamd was voor haar maakindustrie -denk

gepast antwoord vinden. Uit alle peilingen in de VS

aan de automobielindustrie in Detroit- waar sinds de

bleek bijvoorbeeld dat het linkse anti-establishment

jaren ’80 en ’90 spectaculair veel jobs zijn verdwenen.

kandidaat Bernie Sanders met gemiddeld 10,2% (!)

Hele dorpen en stadswijken liggen er al jaren verlaten

voorsprong had kunnen winnen van Trump - zou

en verroest bij. Sommige ex-arbeiders hebben het geluk

hij niet gesaboteerd zijn geweest door de top van de

om voor een derde van hun voormalige loon achter

Democratische partij. Zijn programma keerde de afkeer

de balie van een hotel te werken, de meesten leven in

van het status quo niet tegen migranten, maar tegen

werkloosheid omdat de verdwenen jobs simpelweg

de top 1% die sinds de crisis haar fortuin spectaculair

nooit zijn teruggekomen.

zag toenemen. Laat het een les zijn voor wie in Europa

Al dertig jaar tellen de eisen van deze working class niet

geconfronteerd wordt met de opgang van extreem-

meer in het Amerikaanse politieke toneel. In de jaren ‘90 herschikten de Clintons de Democratische partij volgens

rechtse demagogie.

DOOR OLIVIER GOESSENS

Zelf een lezersbrief schrijven? Stuur dan een mail met als onderwerp “lezersbrief” naar schamper@ schamper.ugent.be of een brief naar Schamper.

onderwijs

21

INTERNATIONAAL

A REPUBLICAN IN D.C. TRUMPSTEMMERS, WAT DRIJFT HEN? In een bar in het hartje van Washington D.C., waar tot voor kort niemand echt oog had voor de verkiezingsuitslagen op het grote scherm, was elk gesprek stilgevallen. Het nieuwsanker kon zijn ongeloof nauwelijks verbergen: “Ladies and gentlemen, Donald Trump wordt president.”

DOOR MARTIJN VERMEERSCH, LAETITIA MOUTON

die de toon zouden zetten voor wat volgde.

tieve denktank, werd uiteengezet hoe

Op 9 november werd Washington D.C.

Trump’s economisch plan ondernemer-

wakker met een gruwelijke kater, wat zich

schap zou stimuleren en de middenklasse

al gauw vertaalde in protesten, afwezig-

zou versterken."

heden op werk en universiteit, afgewisseld met verhitte discussies op internetfora over hoe impeachment precies in elkaar zit. De realisten probeerden ondertussen zichzelf en anderen te overtuigen dat de

Wat denk je van zijn controversiële uitspraken over bepaalde bevolkingsgroepen, religies, vrouwen?

president-elect misschien nog niet zo’n

"Ik las een artikel waarin een Cubaanse

slechte zaak was voor de VS en de wereld.

vrouw uitlegde waarom ze voor Trump

Zijn overwinningsspeech was tenslotte

heeft gestemd. Ze schreef dat als Trump

ongewoon sober en respectvol. Toch?

inderdaad gezegd zou hebben dat alle Mexicanen,

"IF I'M PRESIDENT WE'LL WIN SO MUCH, YOU'LL GET BORED WITH WINNING"

papieren,

of

alle

mensen

verkrachters

onvergeeflijke

zijn,

belediging

zonder dat

is.

een Zelfs

professor Alberto Martinez, een Bernie Sanders-supporter afkomstig van Puerto

Een minderheid in D.C. haalde echter

Rico, heeft er echter verschillende keren

Voor veel inwoners van Washington

opgelucht adem. Na 595 dagen verkie-

op gewezen dat Trump die uitspraak

D.C., traditioneel een liberaal bastion, was

zingsstrijd

het

nooit heeft gedaan en de liberale media op

de uitslag van de Amerikaanse presidents-

ondenkbare gedaan. Uit de schaduw

een onjuiste manier over Trump rappor-

verkiezingen een onverteerbaar bittere pil.

treedt aldus Johnny Luna, student, Puerto

teert."

Toen in de vroege avond van 8 november

Ricaan én Trump-supporter, om ons zijn

de eerste tellingen werden aangekondigd,

kijk te geven op de VS, de wereld en zijn

weerklonk nog overal de mantra “Ach

toekomstige president: Donald Trump.

ja, het is nog te vroeg om te oordelen.”

Dat werd al snel vervangen door het al even populaire “Wel, het was natuurlijk

had

hun

kandidaat

Waarom heb je voor Trump gestemd?

Waren er volgens jou opmerkingen die te ver gingen?

"Beweren

dat

John

McCain

geen

oorlogsheld is, omdat hij gevangen werd genomen, ging volgens mij te ver. Na

te verwachten dat Georgia Republikeins

"Bijna nergens ter wereld is de vennoot-

zijn ontmoeting met President Obama

zou stemmen.” Rond 22 uur plaatselijke

schapsbelasting zo hoog als in Puerto Rico.

heeft Trump zijn discours wel wat

tijd keerden de optimisten (“Néé jongens,

Als gevolg van de hoge belastingdruk zijn

afgezwakt. We mogen niet vergeten dat

het kan nog!”) al huiswaarts, niet zelden

verschillende private ondernemingen over

hij voordien in een campagne verwikkeld

onder massale druk van vrienden en

de kop gegaan. Ik wil niet dat hetzelfde

was, en mensen moest zien aan te spreken.

omstaanders.

gebeurt in de VS. Op een evenement van

Natuurlijk valt een uitspraak als “Grab

Het waren echter de fatalisten en realisten

de Heritage Foundation, een conserva-

them by the pussy” niet goed te praten,

22

www.schamper.be

maar hij zei dat jaren geleden. Wellicht zei ik tien à vijftien jaar geleden ook dingen waar ik vandaag niet trots op zou zijn."

"THE POINT IS, YOU CAN NEVER BE TOO GREEDY" Wat betekent “Make America Great Again” voor jou?

"Sommige mensen denken dat hij het daarmee terug naar de tijd van de slavernij wil, maar het was de Republikeinse Partij die slavernij wist af te schaffen.

We moeten terug naar de periode van

de belastingen, niet nakomt, zal ik de

Ronald Reagan. Een periode waarin

eerste zijn om te zeggen dat we hem niet

we geloofden in private ondernemingen

opnieuw moeten verkiezen. Veel mensen

en een sterke middenklasse. Ik voel de

gedragen zich alsof de verkiezing van

trots die de Verenigde Staten vroeger

Trump het einde van de wereld betekent.

had niet meer. Ik denk dat veel mensen

Ik denk dat we hem de tijd moeten geven,

ons niet meer zien als dat lichtje aan de

pas dan kunnen we een oordeel vellen.

donkere horizon. Trump haalde aan dat

Trump heeft een groot ego, en hij gaat

“we niet meer winnen uit handel”, en dat

er volgens mij alles aan doen om niet

"Ik denk dat een muur noodzakelijk is.

klopt volgens mij. Ik wil terug naar een

als slechtste president van de Verenigde

Ons huidig immigratiebeleid werkt niet.

tijd waarin Amerika won, dat heb ik de

Staten bestempeld te worden."

Sommige mensen denken dat Trump

afgelopen acht jaar niet gevoeld. Er wordt

zaken grondig te veranderen."

"I WILL BUILD A GREAT WALL" Wat denk je over zijn uitspraak dat er een muur gebouwd moet worden tussen Noord-Amerika en Mexico?

Trump keerde terug op zijn uitspraak over Obamacare, en een deel van zijn campagne was opgebouwd rond de slogan “Drain the swamp”. Nu blijkt dat hij zich omringt met mensen die quasi geboren zijn in dat moeras. Wat vind je daarvan?

geen immigranten wil, maar dat klopt

"Obamacare bestaat al, dus je kan het

we kunnen gebruiken om de Mexicanen

"Ik denk van wel. Elke dag vervul je je

enkel vervangen of aanpassen, niet zomaar

onder druk te zetten om te betalen. We

plichten, maar soms heb je behoefte aan

afschaffen. Reagan zei ooit: “Geen enkele

zullen er uiteindelijk wel iets voor moeten

een leider die je inspireert, iemand waarop

overheid zal zichzelf vrijwillig verkleinen.

betalen, maar wie weet verrast Trump

je trots kan zijn. Toen Obama verkozen

Eens een overheidsprogramma gelanceerd

ons. Dat zou niet de eerste keer zijn."

werd, vond ik zijn plannen best goed

is, zal het nooit verdwijnen. Een overheids-

klinken en ik was benieuwd hoe hij het

instelling is de entiteit die het dichtst bij

ervan af zou brengen. Al snel zag ik dat hij

eeuwig leven staat.” Wat “Draining the

een goed spreker was, maar geen goede

Swamp” betreft, zei Trump onlangs dat

president."

je altijd een aantal insiders nodig hebt.

"Er

Kan Donald Trump volgens jou die voorbeeldfunctie vervullen?

Je moet bepaalde regels volgen. Obama

bewegingen, wereldwijd. Mensen zijn

wilde Washington D.C. veranderen toen

het systeem en het status quo beu. Ook

hij verkozen werd, maar Washington

in Europa zullen er leiders komen die

"Volgens mij wel. We zullen zien, en als

D.C. veranderde hem. Ik geloof dat

mensen die zich in de steek gelaten voelen

hij zijn beloftes, zoals het verlagen van

Donald Trump wel een kans heeft om de

aanspreken."

gezegd dat we de afgelopen acht jaar minder werkloosheid hebben, maar dat heb ik alleszins niet ervaren. Het kan wel zijn dat er meer jobs zijn, maar dat wil niet zeggen dat ze goed betaald zijn."

Speelt de president volgens jou een belangrijke rol om de trots van het land te verdedigen?

onderwijs

niet. Hij wil geen illegale immigranten.

De VS is een rechtsstaat en regels zijn er om gevolgd te worden."

Gaan de Mexicanen volgens jou voor die muur laten betalen?

"Dat is volgens mij wishful thinking. Er zijn natuurlijk handelsovereenkomsten die

Denk je dat verkiezing van een Trump een precedent zal zijn voor de verkiezingen in Europa? zijn

heel

wat

23

populistische

inquizitie

Faculteit politieke en sociale wetenschappen

Deze editie teisterde ons InQuizitie-team de pol-en soc'ers aan de Universiteit Gent. Prof Hendrik Vos, onder andere actief bij het Centrum voor EU-studies, kruist de degens met Lennert Noppe, studentenvertegenwoordiger in het Bestuurscollege van de universiteit. Over politiek weten ze meer dan voldoende, maar hoe zit het met hun algemene kennis?

door Selin Bakistanli en Kasper Van Parys lay-out door Selin Bakistanli

door Selin Bakistanli cartoon door Sophie Staquet

24

www.schamper.be

Waarvoor staat de 'J' in Donald J. Trump?

"Johann? Omdat hij van Duitse afkomst is, hé."

"Ik heb dat natuurlijk gelezen hé. Joseph."

Tot welke islamitsche stroming behoort Assad? Wees specifiek.

"Ik versta niks van islamitische stromingen. De Soennieten?"

"Soennieten, sjiieten ... Wahabisme?"

Waarvoor staat de afkorting NB in de auditoria NBI, NBII, NBIII? "Nieuwbouw."

"Nieuwbouw? Oef, dat was het beste dat ik kon bedenken."

Wie is de tekenaar van Nero?

"Marc Sleen en in het echt heet hij Marcel Neels."

"Marc Sleen."

Hoe heet de bondscoach van de Rode Duivels?

"Martinez."

"Martinez."

Welk boek van Khaled Hosseini werd onlangs verkozen tot favoriete boek van de afgelopen 80 jaar?

"De Vliegeraar."

"The Kite Runner. De Vliegeraar."

Waar heeft Caesar de woorden 'alea iacta est' vermoedelijk uitgesproken?

"Bij het oversteken van de Rubicon."

"Bij het oversteken van de Rubicon."

Wie is de componist van de Vier Seizoenen?

"Vivaldi."

"Händel? Neen. Fuck. Mijn opa doet mij dood.

Allez, hij is al dood, dus dat kan niet, maar toch."

Wie is de vrouw van Prince Charles?

"Op dit moment is dat Camilla Parker Bowles."

"Camilla."

Met welke woorden begint Genesis 1:1? "'Er was eens'? Als misdienaar had ik dit moeten weten"

onderwijs

"Shit, nooit godsdienst gevolgd. 'Er was niets buiten God'?"

25

WETENSCHAPSKORT

DOOR SUZANNE GROOTVELD

GIECHELENDE RATTEN Gekieteld worden is niet altijd een

ratten negatief op kietelen als ze in een

pretje. In vroegere tijden werd het zelfs

stressvolle situatie zitten. Door de stress

als marteltechniek gebruikt. Maar tot op

worden de gebieden in de hersenen die

een bepaalde hoogte blijft het een leuke

oplichten tijdens het kietelen onderdrukt

bezigheid. Nieuw onderzoek toont aan er

- dit gebied staat trouwens naast het

ook bij ratten een gelijkaardige respons

analyseren van druk en pijn ook in voor

plaatsvindt als een onderzoeker het beestje

lachen. Kietelen blijft voor een groot deel

kietelt. De ratten giechelen zelfs, al is

een mysterie, hopelijk vormt het vrolijke

dit enkel met een speciale microfoon te

gegiechel van de ratten een antwoord op

horen. En net zoals bij ons reageren de

deze gekke bezigheid.

“SIEGFRIED BRACKE”

GOED NIEUWS, PINOKKIO

“I KNOW THE BEST LIES”

“Dat Duitse pornofilmpje is zeker niet

kunst’. Gestuurd vanuit de amygdala, een

van mij, geen idee hoe het op mijn laptop

neuronencentrum in het midden van de

terecht is gekomen”, iedereen maakt wel

hersenen, kan je gewend raken aan jokken.

eens gebruik van een leugentje. Of het nu

Door vaak te liegen zullen de zenuwen

gaat om een leugen in de relatie, tegen

in de amygdala die gepaard gaan bij het

vrienden of om je politieke voorkeur, de

vertellen van onwaarheden onderdrukt

mens is er niet vies van. Goed nieuws

worden, een neutralere leugen is het

voor de personen waarbij de neus direct

gevolg. Deze emotionele adaptatie kan

begint te groeien als ze maar denken aan

ervoor zorgen dat onschuldige leugentjes

het vertellen van een leugen, want hier

kunnen omslaan naar bedrog.

geldt het aloude gezegde ‘oefening baart

WINTER IS HERE Nu de koude maanden er weer zijn,

is dan ook afhankelijk van bijvoorbeeld

wil de gemiddelde student zich het liefst

welke ziekte er bekeken wordt. Maar ook

in zoveel mogelijk dekens wikkelen. Veel

andere factoren spelen een rol, zo is er een

beter dan de kou trotseren voor de les.

onderscheid te maken tussen mannen en

Een dagje schoolziek. Hoe zit het met

vrouwen. Ook het vetpercentage maakt

de griep, die tijdens de winter velen van

een verschil. Verder zijn leeftijd of de

ons gedwongen in bed houdt? Voor een

gezondheid van het bacteriële bioom in de

aanzienlijk deel van de mensen ligt dit aan

darmen van belang. In de toekomst hopen

de genen, geluk hebben dus. De genen

de wetenschappers meer afweerpatronen

bepalen voor ongeveer 25 tot 75 procent

in kaart te kunnen brengen, bijvoorbeeld

in hoeverre iemand gevoelig is voor een

voor gezonde mensen met een andere

ziekte. Dit lijkt een grote marge, maar het

afkomst.

26

“THE FREEZING”

www.schamper.be

OP ZOEK NAAR DE MECHANISMEN VAN HET WAAROM INTERVIEW MET SOCIAAL PSYCHOLOOG ARNE ROETS OVER EXTREEM KIESGEDRAG Terwijl Trump druk in de weer is de deuren van Witte Huis van zijn monogram te voorzien, schudt een groot deel van de wereld nog steeds ongelovig het hoofd. Wij gingen met een bang hartje op de sofa van sociaal psycholoog Arne Roets liggen. DOOR LIESELOT LE COMTE, NICOLAS VAN LAERE, ELISABETH GOETHALS

Vanop de sofa komen we vanzelf bij emoties terecht. Maar welke

VS is daar een mooi voorbeeld van. Voor een jonge, hoogop-

emoties zijn volgens Roets bepalend geweest om voor Donald

geleide persoon in Silicon Valley of in de metropolen aan de

Trump te stemmen? “Meestal angst en dreiging. Als alles goed

Oostkust is openheid, globalisatie en innovatie zonder het juk

gaat, is het niet zo moeilijk om open en progressief naar de wereld

van tradities aantrekkelijk. Maar voor een oudere, laagopgeleide

te kijken. Maar als mensen veel economische of politieke dreiging

in de Rust Belt of in rurale gebieden wordt het leven slechter.

ervaren dan verkiezen ze een meer autocratische en gesloten

Althans, zo voelen ze het toch aan. Ze profiteren niet van de

maatschappij. Ik zou dat niet wanhopig noemen, je moet er

vooruitgang, omdat ze niet in hetzelfde tempo mee-evolueren

rekening mee houden dat de behoeftes van mensen niet allemaal

als de rest van de maatschappij. Dan is het niet onbegrijpelijk dat

gelijk zijn. Niet iedereen denkt hetzelfde in een democratie. De

ze voor personen als Trump stemmen, die beloven alles beter te

wetenschap

27

maken.”

RELATIEVE DEPRIVATIE

en de groei van partijen zoals het Front

zin voor nuance of zelfs waarheidsge-

National in Frankrijk kunnen we er niet

trouwheid. Oxford Dictionaries heeft net

meer omheen: ook Europa is vatbaar voor

de term ‘post-truth’ uitgeroepen tot woord

gelijkaardige processen."

van het jaar. De term betekent zoveel als

Roets nuanceert de reële situatie van de so-called deplorables. "Het is zelfs niet

omstandigheden waarin objectieve feiten minder invloed uitoefenen op de publieke

POST-TRUTH

belangrijk dat ze het effectief minder

opinie

dan

emoties

en

persoonlijke

goed hebben dan vroeger, wel hoe ze het

Mechanismen die uiteraard ook door de

overtuigingen. Dat vat de politieke en

aanvoelen. Relatieve deprivatie speelt een

media uitvergroot worden. Roets vindt dat

maatschappelijke tijdsgeest mooi samen,

belangrijke rol. Het gevoel benadeeld te

de media in de VS zich nog nooit met zoveel

denk ik."

zijn ten opzichte van anderen is belang-

eensgezindheid tegen een presidentskan-

Of Roets een verklaring heeft voor de

rijker dan de feitelijke situatie. De mensen

didaat hebben uitgesproken als tijdens de

minderheden die op Trump stemden?

maken zich zorgen over hun toekomst

afgelopen verkiezingen. "Veel media die

"Veel hing natuurlijk af van het alternatief.

en het is niet absurd dat die voor lager

nog nooit een kandidaat hadden gesteund,

Als er nu één persoon de liberale politieke

opgeleiden er minder rooskleurig uitziet

verlieten nu hun neutraliteit", stelt hij.

elite belichaamde, dan was het wel

door globalisering en automatisering. Wie

"Zelfs Fox News, dat normaal gezien

Hillary Clinton. Je moet er ook rekening

vroeger een stabiele job had in een fabriek

conservatief republikeins is, koos nu niet

mee houden dat maar de helft van de

beseft dat er een grote kans is dat die job

ten volle voor Trump." Roets gebruikt

bevolking een stem uitbracht. Misschien

er morgen niet meer zal zijn. Comfor-

daarvoor het beeld van een echokamer:

zijn veel van de mensen die vroeger nooit

tabel leven en een gezin onderhouden

"Mensen

met één loon zoals dat vroeger kon, is nu

effectief op zoek naar

onmogelijk. Bij zo'n onzeker toekomst-

media die hun eigen

perspectief komt al snel een conservatieve

ideeën beamen. Dat

reflex kijken, zeker als een autocratisch

mechanisme

leider Trump opstaat en een gevoel van

Trump

dreiging cultiveert. Hij presenteert zich

uitgebuit. De linkse elite was tegen hem,

in het stemhokje kwamen, nu toch gaan

als een groot leider en wijst een zondebok

en had geen voeling met de gewone man.

stemmen, maar dan zeker niet voor de

aan: de immigranten en de linkse elite.

Sociale media hebben dat effect enkel

elite." Voor wat de minderheden betreft,

Het is heel verleidelijk om op zo’n figuur

nog maar uitvergroot", vertelt Roets. "En

wil Roets benadrukken dat bijvoor-

te stemmen. Niet enkel in de VS, maar

sociale media zijn vaak heel polariserend.

beeld de Hispanics niet alleen Mexicanen

in vele landen is de samenleving er niet

Je kunt er de grootste linkse of rechtse

zijn, maar ook Cubanen die juist het

echt opener op geworden. Na de brexit

onzin lezen, ongehinderd door enige

linkse Cuba ontvluchtten en erg rechtse

gaan

ook

"Zeggen dat het bij ons niet zo'n vaart zal lopen, is gevaarlijk en kortzichtig"

heeft slim

hardliner zijn. "Volgens mij denken wij te veel dat enkel de etnische minderheden zich onderdrukt voelen in de VS. Maar de Afro-Amerikanen hadden acht jaar lang een zwarte president, iemand naar wie ze konden opkijken. Die blanke, werkende klasse niet, en zij voelden zich niet

vertegenwoordigd. Met

Bernie

Sanders was het misschien wel anders geweest, maar dat is pure hypothese. De oplossingen waren anders en de retoriek was verschillend, maar Sanders teerde voor een stuk op dezelfde onvrede, namelijk dat de elite niet meer omkeek naar de kleine man. Daarnaast speelt partij-affirmatie natuurlijk ook een belangrijke rol. Veel

28

www.schamper.be

"Mensen gaan effectief op zoek naar media die hun eigen ideeën beamen"

mensen stemmen sowieso Republikeins,

"Focus niet op het doembeeld. We moeten

wereld af tussen landen, maar ze neemt

ongeacht de kandidaat", besluit hij.

op zoek naar de oorzaken en mechanismen

toe binnen andere landen, omdat globali-

van het waarom. Het is een teken dat

sering en arm en rijk minder door

er iets groters aan de hand is. Zeggen

landsgrenzen wordt bepaald. Daardoor

INTERPERSOONLIJK CONTACT

dat het bij ons niet kan gebeuren omdat

gaan in landen zoals de VS sommige

Om een verzoening te bewerkstelligen,

er genoeg tegenwind is, is gevaarlijk

groepen er inderdaad relatief op achteruit

is interpersoonlijk contact met elkaar

en kortzichtig. De sociale psychologie

- en hun aantal groeit. Het protectionisme

heel

misschien

heeft als wetenschap een enorme boost

dat Trump aanhaalt speelt daar ook op in.

vinden dat Trump-stemmers 'racistische

gekregen na de Tweede Wereldoorlog,

'Mochten we alle jobs bij ons houden en de

idioten' zijn, maar die ingesteldheid helpt

net omdat men verder wou kijken naar

deur sluiten voor anderen, dan kunnen we

niets. Het is belangrijk om te luisteren

de toen populaire, simplistische verkla-

net zoals in de goede ouwe tijd de welvaart

naar de verzuchtingen van mensen."

ringen zoals 'alle Duitsers zjin racistische

binnen ons land houden', is de denkwijze.

Clintons

In de slogan 'Make America Great Again'

belangrijk.

"Je

kunt

‘deplorables’

onmensen'. De beruchte experimenten van

vermijdt natuurlijk iedere mogelijkheid

retoriek over

Stanley Milgram toonden dat het gedrag

tot communicatie. Wat we na de Brexit

van mensen afhankelijk is van situatie en

en de Amerikaanse verkiezingen weten,

context. Iedereen is vatbaar voor extreme

alles beter was. Trump biedt eenvoudige

is dat er een massa mensen zijn die

handeling, in welbepaalde omstandig-

recepten om terug naar die glorietijd van

geen gehoor vinden. Wanneer die in

heden. Het is belangrijk om te erkennen

weleer te keren. De realiteit is natuurlijk

de mogelijkheid zijn om hun stem te

dat de omstandigheden niet voor iedereen

veel complexer, maar het is blijkbaar

laten horen, kunnen ze onverwacht en

ideaal zijn en dat er in een globalise-

toch een aantrekkelijke boodschap voor

stevig uit de hoek komen. Veel mensen

rende wereld bepaalde groepen sterker

velen."

tonen een enorm onbegrip tegenover

getroffen worden. Het is belangrijk om te

"Wanneer mensen zich bedreigd voelen,

Trump-stemmers, maar voor veel blanke

kijken naar welke groepen zich benadeeld

plooien ze terug op zichzelf. Het zal een

mensen is het heel moeilijk om te snappen

voelen, los van het feit of deze mensen

grote uitdaging worden om weer een

wat racisme is. De enige manier om de

daadwerkelijk benadeeld zijn."

alternatief te bieden dat die dreiging en

onenigheid in de Verenigde Staten op te lossen is door mensen samen te brengen,

wetenschap

woord verwijst naar een verleden waarin

onzekerheid wegneemt, zonder dat we

MET DE NADRUK OP 'AGAIN'

niet door strijd te voeren onderling.

Of de professor tips heeft voor de media?

staat niet voor niets het woord 'again'. Dat

daarvoor een uiterst bedenkelijke figuur zoals Donald Trump nodig hebben",

"Bovendien neemt ongelijkheid in de

besluit professor Roets in vrede.

29

WAT ALS ... CUPIDO ME OVER HET LEVEN ALS POLYAMORIST

"Monogamie is iets dat aangeleerd is" - Annabelle Standaert

Voor polyamoristen is er geen prins op het witte paard.

Eentje is immers geentje. Zij verwerpen het idee van 'de ene ware liefde' en kiezen resoluut voor meerdere relaties. Hoe doen ze dat toch?

DOOR JOLINE VERMEULEN

Annabelle Standaert, medeoprichtster

Andere wel, maar zij kiezen er bewust

"Voor een bepaald aantal leden is dat wel

van de organisatie Polyamory Belgium,

voor om dat niet te zijn. Ik heb op een

het geval, maar bindingsangst is niet de

hielp me graag van mijn NOOB-gehalte

bepaald moment in mijn leven heel veel

hoofdreden. Wel komt polyamorie vaak

af.

vrijheid voor mezelf gecreëerd. Die wou

voort uit een gefaalde monogame relatie.

In onze westerse maatschappij is monogamie nog steeds de norm. Als leden van Polyamory Belgium breken jullie hier echter mee. Waarom werkt de mainstream relatie niet voor jullie?

ik niet meer afgeven. Het is ook toen dat

Enerzijds zijn er mensen die zich in zo’n

ik interesse gekregen heb in polyamorie.

relatie doodongelukkig voelen omdat ze

Als ik nu een relatie opbouw, dan kan ik

een bepaald deel van hun persoonlijkheid

mijn gevoelens hun natuurlijke gang laten

geen plaats kunnen geven, anderzijds

gaan. Er worden geen restricties opgelegd

merken sommigen dat ze niet monogaam

omwille van het feit dat ik al een partner

kunnen zijn omdat ze steeds weer

heb."

vreemdgaan."

"Dat is voor iedereen anders. Sommige

Hangt de keuze voor polyamorie vaak samen met bindingsangst?

leden kunnen niet monogaam zijn.

30

Maakt men dan geen misbruik van de identificatie als polyamo-

www.schamper.be

EERMAALS RAAK SCHIET? rist om vreemd te mogen gaan?

"Oh ja, absoluut. Je hebt altijd mensen die vreemdgaan en zeggen: “Ja, ik ben polyamoreus, maar mijn vrouw weet da nie.” Da’s bullshit. Onze definitie van

polyamorie is het openstaan voor meer

volgt een proces waarin je ermee leert

kinderen krijgen die je samen opvoedt.

omgaan."

Dat is geweldig! Het moeilijkere aspect is

Het is waarschijnlijk ook een heel proces om vandaag de dag voor polyamorie uit te komen.

dat het aan de schoolpoort nog niet echt aanvaard wordt. Ook treden er problemen op met het erfrecht en het voogdijschap.

Maar voor de rest …"

dan één intieme band tegelijkertijd, op

"Inderdaad. Ik ben bijvoorbeeld biseksueel

een ethische manier en mits toestemming

én polyamoreus. Als mensen over de beide

van alle betrokken partijen. Dat is in het

horen, dan doet die biseksualiteit er niet

geval van vreemdgaan niet zo. Ook draait

meer toe. Ook als ik mensen op café

het bij ons niet gewoon om de seks. Wij

ontmoet krijg ik vaak de vraag: “En, doet

"Als je terugblikt op de geschiedenis, zie

focussen vooral op romantische relaties."

ge nog iets vanavond?” Zij denken dat ik

je dat monogamie pas de norm werd toen

met jan en alleman in bed kruip, wat niet

het erfrecht werd doorgedreven. Toen

het geval is. Het is gewoon iets dat heel

kon men namelijk enkel weten wie de

snel over ons gedacht wordt. Onze relaties

vader was als de moeder slechts met één

worden vaak niet als serieus of toegewijd

man seks had. Daarvoor was er maar

"Daarvoor zijn er tal van manieren.

beschouwd. Maar in feite zijn ze even

weinig sprake van monogamie. Het is

De hiërarchische is er één van: je hebt

belangrijk als eender welke monogame

iets dat aangeleerd is, wat natuurlijk niet

zowel een primaire partner als secundaire

relatie. Wij hebben er gewoon meer."

betekent dat iedereen nood heeft aan

Hoe kan je een evenwicht vinden tussen die verschillende romantische relaties?

partners met wie je geen “huisje-tuintje-boompjedingen”

doet.

Anderen

kiezen dan weer voor egaliteit en willen hun partners op hetzelfde niveau houden.

Maar als je meerdere relaties hebt, moet je je liefde toch verdelen over je partners?

Probeert Polyamory Belgium iets te veranderen aan deze wettelijk bepaalde beperkingen?

polyamorie."

Ten slotte: waar kunnen polyamoristen elkaar vinden?

Natuurlijk hebben degenen met wie je

"Dat is een vooroordeel dat in de media

"Eerst en vooral hebben wij een forum

een relatie hebt ook nog inspraak. Het valt

sterk gepromoot wordt. Daar heerst het

op Facebook. Deelnemen kan via www.

te vergelijken met Knex: je geeft vorm aan

idee dat liefde iets schaars is: je hebt er een

facebook.com/polyamorybelgium

je relaties zoals je wil en kan deze vorm

bepaalde hoeveelheid van en hoe meer

www.bit.ly/polyletter. Daarnaast organi-

steeds aanpassen aan de persoon met wie

je ervan weggeeft, hoe minder je voor

seren we maandelijkse baravondjes in

je bezig bent."

anderen overhoudt. Ik heb zelf echter

Gent, Antwerpen en Brussel. Elke drie

gemerkt dat hoe meer liefde ik geef en

maanden vindt er een iets formeler event

Ontstaat er dan geen jaloezie tussen de partners?

krijg, hoe meer ik er heb. Ons aandeel aan

of

plaats, een discussieavond waar steeds

liefde is in principe oneindig, maar onze

op een bepaald aspect van polyamorie

"Ik merk dat jaloezie door de media op

tijd en energie natuurlijk niet. Als je een

wordt ingezet. Nieuwsbrieven hebben we

een zeer rare manier wordt voorgesteld:

voltijdse job hebt, heb je weliswaar minder

ook en binnenkort wordt onze website

als een groen, onoverwinnelijk monster

tijd die je in je relaties kan steken."

gelanceerd."

dat mensen dingen laat doen die ze niet willen en dat zelfs aandoenlijk is omdat het getuigt van de liefde voor een ander.

Die dingen zijn niet waar! Jaloezie is een

Een voltijdse job en meerdere partners; is het nog haalbaar om een gezin te stichten?

Annabelle

Standaert

en

vele

anderen spreken op het I-Brain

secundair gevoel dat meestal uit angst of

"Eigenlijk doe je wat je wil. Als je een

festival, met dit jaar als thema Lust

onzekerheid voortkomt. Zodra je weet

relatie hebt met drie mensen die elkaar ook

en Liefde op 27/11. Meer info op

wat er precies onder die jaloezie zit,

graag zien, kan je met hen samenwonen

www.breinwijzer.be/i-brain

in een huis dat groot genoeg is en

wetenschap

31

SCHAMPER

VERSLAFELOOSHEID

Onderzoek heeft aangetoond dat kaas even verslavend kan werken als bepaalde harddrugs. Op zich niet verrassend. Kaas is neukend lekker.

Maar hoe werken verslavingen? Een exploratie van (on)vrijwillig middelengebruik.

DOOR NICOLAS VAN LAERE

KAAS Wanneer je aan verslaving denkt, denk je niet meteen aan kaas. Kaas is nochtans een baas. Kaas eten terwijl je luistert naar ‘Boss Ass Bitch’ van de meesterlijk feministische musici P.T.A.F. (een acronym voor het veelzeggende Pretty Taking All Fades) is niet ver verwijderd van een religieuze ervaring. Jezus wie? Geef mij maar Kandi, K'Duce, Alizée en een driehoekje brie. Maar waarom werkt deze oude melk - want kaas is toch gewoon oude melk, niet? Ik ben geen kaasboer, wel een kaashoer - zo verslavend? In kaas zit het eiwit caseïne, en caseïne en morfine vertonen moleculair een sterke gelijkenis.

Net als morfine werkt caseïne, wanneer het afgebroken wordt, in op de opiaatreceptoren in het brein. Deze receptoren ontketenen dan een reactie die je een goed gevoel geeft. En een goed gevoel is verslavend. Behalve als je masochistisch bent ingesteld. Maar dan zorgt pijn voor een goed gevoel, veronderstel ik. Dus eigenlijk komt het op hetzelfde neer, maar met een omweg. Waarom makkelijk, als moeilijk ook kan?

Gelukkig is kaas niet zo schadelijk als morfine. Behalve voor het milieu, maar de opwarming van de aarde is toch een uitvinding van de Chinezen, zo heb ik onlangs ergens gehoord. Bij wijze van

32

www.schamper.be

wetenschappelijk

experiment

hielden

we in ons redactielokaal een kaasavond.

Waren alle experimenten maar zo lekker.

En stinkend genoeg zodat je je niet meer zelfbewust hoeft te voelen over die zweetgeur die constant rond je hangt.

DRUGS Er zijn heel veel soorten drugs. Uppers, downers, hallucinogenen, noem maar op. Er is een factor die al deze drugs met elkaar verbindt: een lichamelijke afhankelijkheid, gepaard met ontwenningsverschijnselen wanneer je ermee ophoudt.

dan bij het gebruik van het genots-

is nicotine het verslavende bestandsdeel

Behalve voor lsd, die drug is lichamelijk

middel. Bij het afkicken van marihuana

in tabak. Nicotine stimuleert voorna-

niet verslavend. Wat niet wil zeggen dat

kan slapeloosheid en agitatie optreden,

melijk het adrenerge systeem en dopami-

je er niet verslaafd aan kan raken. Het

waardoor gebruikers snel teruggrijpen

nereceptoren.

gaat bij lsd echter om een psychologische

naar

Ontwenningsver-

systeem verstaan we het systeem dat

verslaving. Geen ontwenningsverschijn-

schijnselen voor marihuana duren echter

geactiveerd wordt door adrenaline, met

selen dus, maar je psyche verlangt er wel

maar drie tot vijf dagen, dus niet te veel

als resultaat een verhoogde hartslag en

naar. Net als naar frietjes eigenlijk. Maar

neuten. Voor harddrugs zoals heroïne

bloeddruk en een verminderd honger-

dan wat intenser, waarschijnlijk. En

zijn ontwenningsverschijnselen vaak veel

gevoel. Eten is namelijk geen prioriteit

ook met occasionele random flashbacks.

intenser, zoals pijn, grieperig gevoel en

wanneer je in levensgevaar bent (en

Hoewel ik soms ook wel een flashback

intense craving. Ook na vijf dagen ben je

op dat moment wordt adrenaline dus

bij heroïne van het ergste af, maar daarna

vrijgesteld). Dopamine is betrokken bij het ‘reward system’ in de hersenen. Dit

heb naar een lekker pak friet.

Ontwenningsverschijnselen.

het

middel.

Onder

het

adrenerge

Afkicken.

is het eerder psychologisch moeilijk.

Abstinentie. We horen er veel over (They

Zo'n psychologische verslaving is het

tried to make me go to rehab, but I said no, no,

zwaarst om aan te pakken, en dat is wat ze

iets bereikt hebt waar je trots op mag zijn.

in afkickcentra proberen te doen.

Dus eigenlijk is het gewoon instant gratifi-

no), maar wat houdt het in? De oorzaak

ligt bij up- of downregulaties van hersenreceptoren. Waneer je een substantie lang

ROKEN

gebruikt, zullen de hersenen de receptoren

systeem wordt geactiveerd wanneer je

cation, zo’n sigaret. Je voelt je geslaagd in

het leven, zonder er iets voor te doen. Dit systeem wordt trouwens bij alcohol ook

die langdurig gesitmuleerd worden omdat

Stokjes die je in brand steekt, waar je aan

geactiveerd. Het leven kan toch schoon

zij een positief effect teweeg brengen,

zuigt en inademt. Lijkt wel leuk, niet? Nee,

zijn, zonder er iets van moeite voor te

extra aanmaken. En omgekeerd zal het

eigenlijk niet. Hoe dachten mensen ooit

moeten doen. Niet moeilijk dat roken

brein de recepetoren die geblokkeerd

dat dat gezond was? Ah ja, advertenties

en drinken verslavend werken. Ik zou er

worden om negatieve emoties te blokeren,

waarin dokters zeiden dat het gezond was.

hetzelfde gevoel van krijgen als wanneer

minder aanmaken. Wanneer je stopt met

Juist ja. Totaal niet moreel corrupt. Vijftig

ik dit artikel afgewerkt heb. Dus waarom

het innemen van dit genotsmiddel, zal

jaar later, na talloze pogingen om lelijke

ben ik hier mijn tijd in aan het steken?

het aantal actieve receptoren uit balans

(doch interessante) foto’s op sigaretten-

Waarom doen we het allemaal? Voor de

zijn. Te veel ‘negatieve’ receptoren of

pakjes te zetten en waarschuwingen over

roem? De eer? Nee, hier valt geen eer mee

te weinig ‘positieve’ receptoren zullen

uw onvermijdelijke dood, leeft de sigaret

te winnen. Misschien moet ik gewoon

zorgen voor onaangename gevoelens,

nog steeds verder (in tegenstelling tot uw

vaak

longen). Zoals iedereen hopelijk wel weet,

een sigaret gaan roken. Fuck dis shit.

het

tegenovergestelde

wetenschap

gevoel

33

INTERVIEW MET PROFESSOR JOHAN BRAECKMAN

NACHT VAN DE VRIJDEN Als u deze zaterdagavond dan toch niets zinvols te doen hebt, dan raden we u aan een kijkje te nemen op de Nacht van de Vrijdenker op 26 november. Ook de eminente professor Wijsbegeerte Johan Braeckman zal daar als halve stand-upcomedian ongetwijfeld het publiek innemen.

Braeckman lichte voor ons al even een tipje van de sluier op over zijn uiteenzetting van het ‘kritisch denken’. Het werd een gesprek over bullshitdetectors, artificiële intelligentie en kritische interdiscipliniteit op de universiteit.

nogal te verzetten tegen de waarheid, net

DOOR ANDRIES ROSSEAU

of hoeveel universa er zijn.

om zichzelf te beschermen. Een moeder zal bijvoorbeeld de laatste zijn om toe te

“Wel, dat heeft zeker zin, als het tenminste

geven dat haar kind niet deugt, ze zal dat

over reële kwesties gaat. Mensen zijn soms

zelfs blijven volhouden wanneer haar kind

geneigd om te zeggen dat wetenschap niet

in de gevangenis zit. Een ander voorbeeld

alles kan verklaren en daarom geloven ze

is dat van mensen die terminaal ziek zijn.

in telepathie of dergelijke onzin. Dus als

Zij blijven dat vaak tot op het einde van

je het daarop toepast, heeft het natuurlijk

hun leven ontkennen. Het leven in die

geen zin. Als telepathie niet bestaat, dan

illusie kan voor jou persoonlijk nuttig

hebben we ook het probleem niet dat we

zijn, maar ook voor een volk of cultuur.

het niet kunnen snappen. Maar natuurlijk

Wanneer een volk het gevoel krijgt

zijn er vragen die ons op dit moment

dat ze beter zijn dan anderen, bijvoor-

nog serieuze kopzorgen bezorgen en

beeld. Of een volk dat zich misschien

waar we nog niet veel over kunnen

bedreigd voelt en gezamenlijk beslist

zeggen. Onderwerpen zoals bewustzijn,

dat er maatregelen moeten komen. Ook

kosmologie en de fundamentele structuur

al hoeven zulke zaken helemaal niet te

van materie bijvoorbeeld. We mogen niet

“Of er grenzen zijn weet ik niet, maar het is

kloppen, toch kunnen ze een boost geven

in de valkuil van het pessimisme trappen.

in elk geval niet gemakkelijk. Er zijn nogal

aan de identiteit van dat volk. Daar zijn

De afgelopen eeuwen alleen al hebben we

wat belemmeringen en we worden snel

natuurlijk voor de hand liggende nadelen

enorme vooruitgangen gemaakt, ondanks

misleid door onze eigen zintuigen en door

aan, zoals de kans op burgeroorlogen of

het aanwezige pessimisme. Er waren

onze eigen manier van denken. Hierdoor

andere conflicten. Maar dankzij deze

mensen die dachten dat we nooit zouden

komen we bijvoorbeeld te makkelijk tot

schijnbare directe voordelen voor het volk

weten wat er zich in het binnenste van een

valse veralgemeningen. We maken te snel

raken zulke irrationele denkpatronen zo

ster bevindt. Het was net toen veel mensen

conclusies, we worden door vooroordelen

gemakkelijk verspreid. Daar komt nog

die mening deelden dat wetenschappers

geleid en we hebben het moeilijk om

eens bij dat in ons tijdperk alles nog eens

de roodverschuiving ontdekten waarmee

foute opvattingen te corrigeren. Kritisch

exponentieel sneller de ronde doet dankzij

men de chemische elementen in een ster

denken is niet onmogelijk, maar we

de sociale media.”

kon gaan bepalen. Ook werd er geopperd

NUTTIGE ILLUSIES In hoeverre is het volgens u mogelijk om altijd kritisch te zijn? Met andere woorden, hoe geschikt is de menselijke geest om kritisch te denken - of zijn er grenzen aan?

worden als het ware tegengewerkt door onze eigen vermogens.”

Zijn er ook voordelen aan irrationele denkpatronen?

“Wel, wanneer je de waarheid niet aankunt, kan het nuttig zijn om jezelf een illusie voor te houden. Mensen blijken zich

34

Heeft het zin om antwoorden te zoeken op vragen aan de rand van onze kennis, waar de wetenschap of ons kritisch denkvermogen helemaal niet of nog niet bij kunnen? Ik denk maar aan de vraag of de Big Bang toevallig was of niet,

dat we nooit zouden weten wat leven is of waar de mens vandaan komt. Ondertussen hebben we moleculaire genetica, paleontologie en evolutietheorie en weten we al heel wat meer wat leven nu precies inhoudt en waar we vandaan komen. Het is gewoon hard werken. Je moet methodes bedenken en je hebt natuurlijk bepaalde

www.schamper.be

NKER

"Wanneer je de waarheid niet aankunt, kan het nuttig zijn om jezelf een illusie voor te houden" - Johan Braeckman

doorbraken nodig. We kunnen niet voorspellen wat we in de toekomst zullen ontdekken, maar we moeten de handdoek daarom niet zomaar in de ring gooien.”

ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE Ziet u de opkomst van artificiële intelligentie als een pluspunt voor het kritisch denken?

Kan artificiële intelligentie op den duur onze rationele beslissingen doen voor ons, of moet er dan nog altijd een menselijk element aan te pas komen?

“Ik denk niet dat dat moet, maar de kunstmatige intelligentie van dit moment is eigenlijk niet op dit soort zaken gericht; ze is eigenlijk zeer praktisch. Ze zit in smartphones en allerlei computers om het complexe leven van nu gemakkelijker te maken. Er zijn natuurlijk al verbluffende resultaten geboekt door artificiële intelligentie, kijk maar naar de computers die wereldkampioenen

dat je dat al in de lagere school kunt

Voor bijna elke student is dat een nobele

versloegen in complexe spelletjes zoals

aanbieden. Het doorprikken van drogre-

onbekende, maar zijn inzichten zouden

Go en schaken. Waarom zouden we dan

denen, het leren omgaan met pseudo-

even belangrijk geacht moeten worden

op den duur geen andere zaken kunnen

wetenschappen, bijgeloof etc. Het zou

als die van de grootste wetenschappers

aanpakken? Computers hebben een veel

natuurlijk heel nuttig zijn dat kinderen,

aller tijden. Iedereen heeft wel al eens van

grotere denkkracht dan wij en zijn een pak

tieners en volwassenen allemaal feit en

Sigmund Freud gehoord, maar Freud

sneller. We kunnen hen ook zo program-

fictie kunnen onderscheiden. Zo zouden

heeft niets verteld waar we iets aan hebben.

meren dat ze niet dezelfde fouten zoals wij

ze bijvoorbeeld een bullshitdetector kunnen

Toch kent iedereen Freud, maar bijna

aankweken op het internet. De Univer-

niemand kent Kahneman. Kahnemans

geven ons resultaten die we vroeger nooit

siteit Gent zegt ons: ‘Durf denken’, maar

inzichten zijn niet alleen handig voor

voor mogelijk achtten.”

zo’n houding zit helaas niet bij iedereen

psychologen, maar ook voor ingenieurs,

systematisch ingebakken. Het komt wel

dokters enzoverder, maar doordat we

voor in veel vakken, maar een overkoe-

allemaal in vakjes en faculteiten zitten,

pelend geheel, zoals dat in de Angelsak-

wordt kennis amper overgedragen van

sische wereld bestaat, is er niet. Neem

vakgebied tot vakgebied. Daar moeten we

nu de inzichten van iemand als Daniel

iets aan veranderen.”

maken. Voorbeelden zoals data-analyse

Zou er meer aandacht moeten zijn voor het kritisch denkvermogen in de maatschappij?

Zou er bijvoorbeeld een vak over logisch redeneren moeten zijn op school?

“Wel, ik pleit daar al lang voor. Ik denk

wetenschap

Kahneman. Dat is iemand die nog steeds leeft. Hij toont aan hoe slecht we zijn in het omgaan met toeval en waarschijnlijkheid.

Tickets en info op www. nachtvandevrijdenker.be

35

CULTUURAGENDA

DOOR SILKE HEUSEQUIN

FESTIVAL VAN DE GELIJKHEID

MODERN ART

1. 2 en 3 december

24 november

FESTIVAL – Het Festival van de Gelijkheid op 1, 2 en 3 december

CONCERT - Op donderdag 24 november organiseert Trefpunt

organiseert een hele resem activiteiten die allemaal gelijkheid

vzw opnieuw een concert in de reeks ‘De Nieuwelingen’. De

steunen. Er zijn concerten, theaterstukken, maar ook debatten en

groep die deze editie aan de beurt is, heet Modern Art en brengt

lezingen. Verschillende bekende koppen komen er spreken over

een meerstemmige variant van poprock. De vijfkoppige band

hun ervaring met gelijkheid en de wereld. Zo kan je horen wat

komt uit Gent en speelde de laatste maanden al op Boomtown,

Eva Daeleman te zeggen heeft en komt Kristel Verbeke (OMG,

Crammerock en Dranouter aan Zee. Nóg een te ontdekken talent

de zwarte van de échte K3) praten over hoe zij streeft naar gelijke

dat het tot de finale van ‘De Nieuwe Lichting 2016’ schopte. Het

kansen voor elk kind. Je kan je online gratis inschrijven voor de

concert is volledig gratis. De uitgelezen kans om een beginnende

lezingen of tickets kopen voor de concerten. Check het volledige

band te ontdekken!

programma op www.festivalgelijkheid.be.

DE GOUDEN DRAAK

KATARINA SERULUS

21. 22. 23. 24 november, Minard Schouwburg

22 november, Designmuseum

THEATER – Het Antwerps theatergezelschap De Roovers pakt

LEZING – Heb je een zwak voor design en wil je een kenner

met haar theaterstuk ‘De Gouden Draak’ een zeer actueel thema

aan het woord horen? Dan is Katarina Serulus jouw vrouw! Op

aan. De groep met onder andere Luc Nuyens brengt een stuk

dinsdag 22 november geeft Serulus een lezing in het Design-

over zes mensen zonder papieren die samen proberen te overleven

museum in Gent. Daar zal ze haar inzichten over Belgisch design

in de keuken van het Chinese restaurant ‘De Gouden Draak’ in

en meer specifiek over het Design Centre in Brussel uit de doeken

een Europese grootstad. Het stuk toont hoe mensen met een

doen. Het zal onder meer gaan over de designers, maar ook over

verschillende achtergrond in tijden van nood op elkaar kunnen

de ambachtslui die alles praktisch mogelijk maken. De lezing kost

rekenen. ‘De Gouden Draak’ speelt vier opeenvolgende dagen in

vijf euro, maar voor studenten is ze helemaal gratis! Inschrijven is

de Minard Schouwburg in Gent. Op 21, 22, 23 en 24 november

verplicht. Vanaf 18u kan je gratis het Designmuseum bezoeken

kan je, telkens om 20 uur genieten van dit unieke stuk.

en aansluitend begint de lezing.

36

www.schamper.be

ALWAYS JUDGE A COMIC BY THE COVER

HOE LANG IS HET GELEDEN DAT JIJ EEN STRIP VAST HAD? BRUSSEL - In het prachtige gebouw van Victor Horta zetelt sinds 1989 het Stripmuseum, één van de oudste ter wereld. Is de strip na Nero ten dode opgeschreven, of kan het medium zichzelf heruitvinden?

DOOR LAURA MASSA, LIESELOT LE COMTE, SHAUNI DE GUSSEM

We hadden niet verwacht in een zijstraatje

strips die telt, zoals de Kuifjes en de

tweede pijler die belangrijk is voor het

zo’n mooi museum te vinden. Jolly

Jommekes. We hebben een erg sterke

tot stand komen van de strip in België, is

Jumper in de gang lacht ons vriendelijk

beeldtraditie, iedereen heeft thuis wel

volgens Tine de taal. “In België hadden we

toe. Tijd om de stripkenner en gids Tine

een stripplankje staan. Dat is bijvoor-

lang een taalkundig vacuüm: Vlaams en

Anthoni eens aan de tand te voelen.

beeld niet zo in Engeland, waar er meer

Waals werden gezien als dialecten, waar

een orale cultuur heerst. Zelfs Nederland

de literaire traditie niet interessant was.

- met een protestantse traditie - hinkt

Dus toen de moderne strip uit Amerika

HERGÉ ALS KATALYSATOR

achterop. In het katholieke Vlaanderen

overwaaide, konden beelden de lege plaats

“België heeft echt een enorm rijke

zijn we al eeuwen de barokke taferelen

opvullen en het verhaal vervolledigen.”

stripcultuur. Het zijn niet enkel de kinder-

van Breughel en Bosch gewoon.” De

Daarbij is Hergé cruciaal geweest als

cultuur

37

katalysator. Hij was de eerste die zoveel

chocolade en strips. Zeker 80% van de

succes had. Door zijn werk, eerst alleen en

bezoekers zijn buitenlanders. In die zin

daarna in zijn studio, heeft zich een rijke

zijn wij eerder een toeristische attractie

traditie kunnen ontwikkelen. Een hele

dan een cultuurhuis. Bovendien trekken

industrie ontstond: tijdschriften, maar ook

wij voor een museum een vrij jong

uitgeverijen en drukkers gespecialiseerd

publiek aan: veel backpackers, gezinnen

in druktechnieken voor strips."

en schoolgroepen.”

Voor vele tekenaars zijn de eenvoudige

TOERISTEN PLEASEN

"Belgische stripauteurs drijven graag de spot met zichzelf"

lijnen van Kuifje nog steeds een inspiratiebron.

Is

die

heldere

lijn

dan

specifiek te noemen voor de Belgische beeldtaal? “Bij Hergé is de klare lijn vooral uit gebrek ontstaan.

stripfestival, dan kan er gelachen worden.

Hij werkte op die

Wij drijven graag de spot met onszelf,

manier

evenals met de maatschappij.”

omdat

de

Waarom komen mensen van over de

druktechnieken hem niet toelieten om

hele wereld naar Brussel om strips te

met schaduwen te werken. De kranten

lezen? “Er zijn een aantal vaandeldragers:

waren van slechte kwaliteit, de lijnen

Kuifje is echt ongelooflijk bekend, net

bewogen al eens. Je kon geen grijsnu-

Het literaire veld keek lang neerbuigend

als De Smurfen. Het zijn iconen van het

ances aanbrengen; het was zwart of wit.

naar strips. “Kijk eens goed naar de

beeldverhaal, en de (teken)filmadaptaties

Daarom heeft hij ervoor gekozen heel

boekentoptien: er staat tussen haakjes

versterken dat nog. Toeristen willen de

eenvoudige lijnen te zetten.” De humor is

altijd ‘zonder strips’, want ze mogen niet

zaken die specifiek zijn voor een plaats

wel iets waar buitenlanders ons vaak mee

meegeteld worden. De weerzin is dus

leren kennen, en in België zijn dat bier,

complimenteren. “Vanaf het moment dat

nog niet helemaal verdwenen. Ook in het

GRAPHIC NOVEL

er Belgische auteurs aankomen op een

38

www.schamper.be

onderwijs is er nog heel veel werk aan de

evolueert: in oorsprong werd het medium

het geval is.” Als favoriete tekenares haalt

winkel. In plaats van een auteur uit de jaren

vooral voor jongens gemaakt, vandaag

ze Judith van Istendael aan. De graphic

50 zoals Harry Mulisch, waar leerlingen

bereikt de strip een heel ruim publiek. “In

novel trekt een nieuw vrouwelijk publiek

moeilijk aansluiting bij vinden, kan je ze

de jaren 60 hebben ze alle registers openge-

aan dat op zich niet geïnteresseerd is in

een graphic novel laten lezen. Strips lezen

trokken: geweld, erotiek, underground …

superhelden, maar wel in goede, authen-

kan ook uitdagend en moeilijk zijn, zeker

Vanaf dat moment waren er ineens veel

tieke verhalen. Als laatste belangrijke

om alles grafisch te ontcijferen. Beelden

meer mogelijkheden en genres. In de

trend ziet Tine dat uitgevers vandaag

leren lezen is zo belangrijk, en zit nog veel

jaren 80 werd er heel veel naar de cinema

meer naar onontgonnen materiaal zoeken.

te weinig in het curriculum. Nochtans

gekeken: de detective, de film noir … Ook

“Wij lezen nu strips van Persepolis, een

zijn we omringd door beelden en moeten

de graphic novel kent daar zijn voorloper:

Iraanse auteur, en de laatste 25 jaar is er

we ons bewust zijn van de kracht ervan.”

men wou in plaats van reeksen met steeds

enorm veel manga. Het aanbod is nog

Geen wonder dat de booming stripbusiness

dezelfde personages een boek maken

veel diverser geworden.“

dat op zichzelf staat, zoals dat bij literatuur

TENTOONSTELLING COVERART (NOG TOT 25 MEI) In het Stripmuseum Brussel loopt nog tot 25 mei de tijdelijke tentoonstelling ‘Coverart’.

Met een grote verzameling aan zowel bekende als minder bekende stripcovers vertelt de expositie over de wereld waar het filmische verhaal en de grafische kunst samenkomen tot één beeld. Bekende striptekenaars vertellen in videoboodschappen over hun ideeën wat een goeie covertekening maakt en voor de (oud-)stripfans onder het publiek wordt een bezoek een kleine nostalgische tijdreis. Hoewel de expositie zelf magertjes is opgebouwd, is er nog een fijne leesbibliotheek en enkele levensgroot nagebouwde stripiconen zoals de Kuifjeraket, het hoofddeksel van Robbedoes en de auto van Billy en Bolly. Oh, en Lucky Luke op Jolly Jumper natuurlijk. Perfect geplaceerd om Instagramworthy foto's te maken. Een fotootje van de art nouveau-architectuur zal ook schoon staan op je aesthetic blog. En een Brussel-geofilter voor Snapchat. Sommigen gaan ook gewoon omdat ze fan zijn van strips. Rare mensen.

cultuur

39

40

www.schamper.be

HET LIJSTJE MET SCHIJNBAAR WILLEKEURIGE ONDERWERPEN DIE TOCH EEN RODE DRAAD HEBBEN CREATIEVE DECONSTRUCTIE Kunst kan knap vervelend zijn. Zo vervelend dat je er van colère een steen naar zou willen smijten. Of iets creatievers. Hieronder de meest vindingrijke vandalen.

DOOR LAURA MASSA

Alle redenen om de Mona Lisa te haten. Denk maar aan die ogen die je blijven volgen, je zou er paranoïde van worden. Het werk kende om die reden bijzonder veel aanvallen:

1

zuur, terracotta … In 1974 sprayde een vrouw rode graffiti op het werk om aan te klagen dat gehandicapten moeilijk toegang hadden. Om wat juist mee te bewijzen?

In de categorie 'friends without benefits': Robert Rauschenberg ging in 1950 langs bij Willem De Kooning om een werk van hem te vernietigen. Minutieus verwijderde hij alle sporen van de hand van De Kooning, tot hij een wit tableau over hield. Jaloezie iemand?

2

Een voormalige kok probeerde met een mes De Nachtwacht van Rembrandt in stukjes te

3

snijden. Of hij daarbij zijn jullienne-snijtechniek wou oefenen, is tot nog toe onbekend.

Een jongeman vond het nodig om een van de duurste werken van Mark Rothko 'Black on Maroon' te bekrassen met zwarte inkt. Met zijn ‘Yellowism’-tag wou hij de kleur geel emanciperen.

4

Rindy Sam mocht in 2007 een flinke boete betalen omdat ze ‘onophoudelijk’ het

5 cultuur

witte triptiek van Cy Twombly kuste met knalrode lippenstift. Haar uitleg? Ze was ‘bedwelmd door passie’ en dacht dat de kunstenaar dat wel zou begrijpen. Niet dus.

41

ONZE PASSIE IS

FOTO

THE LIGHT BETWEEN OCEANS Derek Cianfrance

OMDAT

5 CINEMA’S + FILMCAFÉ Auteurs- en wereldfilms in de beste omstandigheden.

Digitale cinema in een uniek kader en een gezellig filmcafé met ‘coole’ drank en muziek.

Studio Skoop | Sint-Annaplein 63, 9000 Gent | Tel: 09 225 08 45 42

info@studioskoop.be | www.studioskoop.be | volg ons op

en

www.schamper.be

GAT

IN UW

De gustibus et coloribus non disputandum est. Maar een goede raad op tijd en stond kan nooit kwaad. Deze week helpen Marieken en Pieter het gat in uw cultuur dicht te metselen.

DOOR SHAUNI DE GUSSEM

PIETER ROGGE< 18 JAAR< STUDENT< GESCHIEDENIS

>MARIEKEN DEWITTE >34 JAAR >VORMINGSCOACH

Marieken ontdekt graag nieuwe dingen in haar

“Ik weet nog toen ik een jaar of zeven was

leven en ze gaat daarom soms alleen op ontdek-

en ik de openingsscène van 'Star Wars: A

kingstocht naar de cinema. Zo heeft ze de film 'The

New Hope' zag. Ik was direct verkocht", zegt

Art of Being' (2001, Pan Nalin) leren kennen,

Pieter, een rasechte Star Wars-fan. Ondanks

een documentaire over het gelijknamige boek van

de slechte kritieken en het feit dat de film door

Erich Fromm. “Dat is toch al tien jaar geleden,

veel mensen verafschuwd wordt, vindt hij toch

maar het is me bijgebleven. In de film eet een man

dat Episode III, Revenge of the Sith, onderge-

een bolletje kwik om te laten zien hoe iets wat als

waardeerd wordt. “Niet echt verwonderlijk na

giftig wordt aanzien dat niet altijd is en omgekeerd.

die twee eerste films. Revenge of the Sith komt

Ik vind het fijn wanneer cultuur me iets bijleert en

dankzij

inzichten geeft over werelden die ik niet ken. Dat

santere personages en enkele zeer onverwachte

zijn stukjes waardevolle informatie die ik anders

plotwendingen toch iets echter en geloofwaar-

nooit zou te weten zijn gekomen. Die documen-

diger over. Dat is Star Wars in zijn essentie:

taire vertelt over hoe we door supermarkten,

een perfecte mix tussen fantasie en realiteit. Het

wegwerpmicrogolfeten en YouTube-tutorials onze

is een wereld waarin alles kan maar dat toch

voeling met voeding zijn kwijt geraakt. De kennis

begrensd is door noties van werkelijkheid. Het

en het gezonde verstand van onze voorouders is

gaat op in zowel escapisme, maar evengoed trekt

naar verloop van tijd verloren gegaan en door de

het parallellen met de echte wereld.”

verbeterde

acteerprestaties,

interes-

ayurvediaanse kennis krijgen we dat terug. Dankzij The Art of Being heb ik Ayurveda leren kennen en ik kan mensen alleen maar hetzelfde aanraden.”

cultuur

43 www.schamper.be

FILM

FANTASTIC BEAST AND WHERE TO FIND THEM DOOR SHAUNI DE GUSSEM

In navolging van Peter Jackson en zijn 'The Hobbit'

vier volgende Fantastic Beast-films te vinden.

besliste de creatieve ploeg achter Harry Potter om

Ondanks dit is de film een zeer entertainende trip

ook aan de slag te gaan met een flinterdun prequel-

met veel nostalgische knipoogjes naar de Harry

boekje om een verhaal van een zestigtal jaar vóór

Potterreeks en de terugkeer naar de magische

de originele fantasysaga te brengen. Maar daar waar

wereld is warm en aangenaam. Hoewel de CGI,

'The Hobbit' niet helemaal in overtuigde, nemen

en vooral die van de New Yorkomgeving in de

regisseur David Yates en scenarist J.K. Rowling het

jaren 20, niet altijd even overtuigend was, werd

publiek moeiteloos mee in een dolle tocht doorheen

dit goedgemaakt met de complete schattigheid

Roaring Twenties Manhattan. De film begint op een

van Newts Niffler, een kleptomane platypus.

bekend beeld: neen, niet de gebrilde Potterpukkel,

Fantastic Beasts heeft zijn fouten, maar slaagt er in

maar het donkere Warner Bros-logo op de eerste

om het publiek dit te laten vergeten door de goed

noten van het 'Hedwig Theme', dat dan subtiel

gedoseerde humor, de sfeer, de oprechtheid en de

veranderen in de splinternieuwe maar toch bekend

snelle montage. Welkom terug, verzucht de film.

aanvoelende 'Fantastic Beasts' themesong door James

Eindelijk. J.K. Rowling, our queen.

Newton

Howard.

Newt

Scamander

(Eddie

Redmayne) arriveert met een koffer vol fabeldieren in New York en door een zeer Hitchcockiaanse vergissing wordt de koffer geopend en zetten enkele ontsnapte magische dieren de stad op zijn kop.

Maar the Big Apple wordt tegelijk geteisterd door een meer duistere kracht die vooral de neurotische Clerence (Ezra Miller) en de arrogante Mr Graves (Colin Farrell) naar het scherm brengen. Ook de zaden voor een groot sociaal conflict tussen de tovenaars en de niet-magische burgers (die geen muggles maar No-Maj heten, want Amerikanen moeten altijd de gesimplificeerde versie van iets

voorgeschoteld krijgen) worden netjes geplant.

Het verhaal zelf zal geen potten breken. Daarvoor is Newt als hoofdpersonage te ongelaagd. Hij is geen Uitverkorene, geen antiheld, maar gewoon een aimabel kereltje dat op het verkeerde moment op de verkeerde plaats is. De gebeurtenissen overkomen hem gewoon en het verhaal schakelt regelmatig naar andere personages die duidelijk meer diepte vertonen. Hoewel de film die diepte niet gaat exploreren, is daar wel het begin van de

44

www.schamper.be

MUZIEK

WE GOT IT FROM HERE...

THANK YOU 4 YOUR SERVICE Driewerf

hoera:

A

Tribe

DOOR TOM ANTONISSEN

Called

Service' is de zesde en laatste lp van de

tiesten genoeg trouwens: Kanye West

Quest heeft achttien jaar na 'The Love

hiphoppioniers uit New York. Q-Tip,

werd opgetrommeld om in The Killing

Ali Shaheed Muhammad, Jarobi White en Phife Dawg hadden er na de breuk in 1998 duidelijk opnieuw zin in. Al is het wel verrassend dat er uiteindelijk nog een plaat gekomen is: Phife overleed namelijk

liggen en dat is een reden tot vieren. 'We Got It From Here… Thank You 4 Your

mag in het slot van Lost Somebody een

gitaarsolo brengen en wanneer Anderson.

Paak in Movin Backwards vraagt of we ons

soms niet verloren voelen, kún je bijna

in maart aan de complicaties van diabetes.

niet anders dan heftig instemmen en een

Desalniettemin deden de overige leden

zakdoek bovenhalen. Toch zijn het de

voort met de al bestaande blauwdruk en

Tribe-leden die de plaat maken tot wat

leverden ze alsnog een dijk van een album

ze is. De narratieve flow van Phife Dawg,

af, met nummers die niet zelden een

de meer berekende manier van rappen die

politieke en sociale boodschap bevatten.

Q-Typ typeert, de zinnige teksten en de

In We The People ligt het er het dikste

fraai geproducete beats vormen de kern

naar Trump. Op Conrad Tokyo, waarop

ego hopes that you felt us” geeft Q-Tip ons

op, met sneren naar zowel de media als Movement' een nieuw album in de rekken

Season een refrein te zingen, Jack White

ook Kendrick Lamar zijn gal spuwt, gaat Phife door op dat elan. Gastar-

van het album. “This is the last Tribe and our in het in het voorlaatste nummer Ego nog mee. Het zal wel zijn.

MUZIEK LONG LIVE THE ANGELS DOOR LOÏS SAVAT

Vier jaar na haar debuutalbum brengt

het nummer haar eigen echtscheiding is,

Emeli Sandé met ' Long Live the Angels'

maar wel bijzonder mooi. Deze keer liet

een

nieuwe

verzameling

muzikale

nummer Tenderly waarop ook haar vader en neven te horen zijn. Every Single Little Piece is zo’n nummer dat meer zaagt dan

verhaaltjes uit. De nummers zijn deze keer

dat het echt iets vertelt en dus mag het

helaas niet altijd zo boeiend. Het eerste

snel over zijn. Met Highs and Lows wordt

wat ietwat noemenswaardig is, is Breathing

het weer beter. De tekst over een relatie

Underwater, een zacht nummer over een

die forever lijkt te zijn is niet meteen de

brengt Sandé voor het eerst het fragiele en

klinkt muzikaal wel vernieuwend en redt

krachtige terug samen, waar ze blijkbaar

het einde van het album. Met 'Long Live

nog steeds goed in is. Hurts zou de grote

the Angels' brengt Sandé dus wel enkele

hit van dit album moeten worden, maar

mooie nummers, maar vele andere zijn het

slaagt er niet in de verwachtingen in te

vermelden niet echt waard. In the end is het

bevrijdend gevoel. In het nummer Happen

meest diepgaande ooit, maar het nummer

lossen. Het nummer probeert krachtig

album toch wel wat saai, braaf en minder

te zijn, maar blijft toch wat leeg. Iets verder op het album staat Lonely, een

beetje zielig aangezien de inspiratie voor

cultuur

de Schotse zich ook inspireren door haar Zambiaanse roots, vooral dan voor het

sterk dan Our Version of Events. Ze kan

nog steeds zingen, maar daar blijft het dan ook bij.

45

DE LIEGENDE REPORTER

GENERATIE GISTEREN

Elke maand werpt een oud-hoogleraar van de universiteit zijn of haar licht op de meest beloftevolle jonge Vlaamse leeuwen uit het culturele veld. Want jong geweld en de oude garde hebben vaak meer gemeen dan ze zouden toegeven.

Deze week: Lize Spit.

DOOR WOUTER DE RYCKE

De reputatie van buitengewoon hoogleraar Vroegmoderne

Engelse

Letterkunde

een perfect acceptabel boek geweest zou lichaam. Kortom, van kunst, godverdomme.

zijn, maar dankzij de onmetelijke domheid

‘k Heb gans mijn carrière aan kunst gewijd.

van onze tijd verheven wordt tot de

Aan alle vormen ervan, want alsof een man

grootste romansensatie van het jaar. Quod

de man nooit geweest. De veelbesproken

houden. Een man houdt van alles totdat de

zeggen. Wat ik mis, is de polemiek. Waar

professor is namelijk ook een bekende

rechter zegt dat het niet mag. Maar probeer

figuur in hedendaagse literaire kringen. Dat

dat eens aan a woman scorned uit te leggen.

Herman Vincke berust grotendeels op zijn inzichten in de letteren van de vroege zeventiende eeuw, maar een vakidioot is

heeft de man te danken aan de ene roman

niet van verschillende dingen tegelijk kan

non, om het eens niet op kleuterniveau te is de modder? Het boelzoeken? De tijd van Mulisch die Reve een achterlijke aap

Een zeer wijze vent, die Shakespeare. Want

noemde? Waarom schrijft niemand dat

begrip tonen, ziet ge, is het belangrijkste

haar boek vol met typefouten staat? Dat de

dat je kan doen als mens voor de ander.

zinnen vaak stroever zijn opgebouwd dan

Onthoud dat, jongen. (steekt sigaret op) Als

mijn erectie? Dat de taal noch overtuigend

dus een stagiaire van NTGent vraagt om mij

Vlaams,

Kom, we gaan een druppel pakken. Storm

te interviewen, en het was net uit met haar

plotwending op het einde van plastiek is?

op zee, vliegt de blauwvoet, gelijk dat de

vriendje, wie was ik dan om neen te zeggen?

Toen ik net mijn roman uithad, was het dik

klakskes zeggen. (geluid van bord dat tegen de

(vaas vliegt met een luide bons tegen het venster;

spel met een oude studiemaat, Jean-Marie

Weet ge, het is geen geheim dat ik een groot

gaan best eens voor dat druppelke kijken.”

eloquent stuk van twintig pagina’s waarin

die hij schreef begin jaren zeventig. Die eeuwige bevlogenheid blijkt wanneer de deur openvliegt net als we willen aanbellen: “Ah, maat! Ge hebt uw vest al aan. Ideaal.

deur uit elkaar kletst) Niet op letten, maatje.

gedempt schreien achter de gevel) Bon. We

liefhebber ben van het theater. Van taal. Van tekst. Van het kunnen van het menselijk

noch

Hollands

is?

Dat

de

Berckmans. Ik schreef in De Gids een ik middels allerhande literaire, ethische en

MULISCH EN REVE

esthetische argumenten zijn nieuwste werk besprak, om op het einde te concluderen

“Een koffie? Allez maat, hebt ge nu nog

dat het allemaal dikke kak was van een nog

niks geleerd? Al die cafeïne is niet goed.

dikkere marginaal. En als ik Berckmans

Hah. Ziet uw gezicht. Ik ben u maar aan het

dan op straat tegenkwam, repliceerde hij

kloten, ventje. (steekt sigaret op) Maar serieus.

door een blik Carapils naar mijn hoofd

‘k Ben nog content dat ge een gewone

te smijten. En zo was het goed. Maar ik

koffie hebt besteld. Zie de rest hier zitten.

begrijp ze wel, hoor, die jonge schrijvers.

Achter hun witte computers, met een latte

Die Lize Spit. Een zeer knappe trees in

of een mokka of een andere chocomelk. Aan

beide betekenissen van het woord. Ik zou

hun debuut aan het werken, ongetwijfeld.

ook op haar afstappen en zeggen hoe goed

’t Is hun gegund. Ik was vroeger ook een

ik haar boek vond, ook al had ik de helft

grote dommekloot vol pretentie. Wat ons

overgeslagen. (nipt van pint) Neen, het

meteen bij Lize Spit brengt. Begrijp me niet verkeerd. Ze is niet slecht. Ze heeft het soort

komt wel goed met die letteren, jongen.

Het komt wel goed.

roman geschreven dat in een betere wereld

46

www.schamper.be

DOOR LORENZ KEMPENEERS

satire

47

Foto © Tim Tronckoe

Info & tickets: kinepolis.be/alexagnew of alexagnew.be