ontwikkelstrategie SCHIEKWARTIER DEELOPGAVEN 14 JULI 2016
TEAM SCHIEDAM
Opdrachtgever: Gemeente Schiedam
Ontwerp: TEAM SCHIEDAM bestaande uit: BASIC CITY
BASIC CITY
architecture+urbanism Felixx Landscape Architects & Planners
STUDIO KOMMA
2
Inhoudsopgave 1. Inleiding
4
2. Koemarkt 2.1. Ambitie Koemarkt 2.2. Inventarisatie Koemarkt 2.3. Hoofdprincipes inrichting vernieuwde Koemarkt 2.4. Entree parkeergarage 2.5. Programma 2.6. Tijdelijke interventies Koemarkt
6 6 10 12 16 22 24
3. De Waterkant 3.1. Ambitie Waterkant 3.2. Inventarisatie Waterkant 3.3. Hoofdprincipes waterkant 3.4. Uitgangspunten uitwerking trappen 3.5. Richtlijnen aanlegpunt boten 3.6. Illustratieve uitwerking Waterkant
26 26 30 32 36 38 40
4. VROM locatie 4.1. Ambitie VROM 4.2. Inventarisatie VROM 4.3. Ontwikkelstrategie VROM 4.4. Ontwikkelrandvoorwaarden VROM 4.5. Stapsgewijze ontwikkeling 4.6. Direct gebruik en optimaliseren van de bestaande situatie 4.7. Scenario’s voor herontwikkeling van de VROM 4.8. Inbedding in de stad van nieuw programma
42 42 44 46 48 52 54 56 80
5. Bestaande panden 5.1. Ambitie Bestaande Panden 5.2. Inventarisatie Bestaande panden 5.3. Hoofdprincipes Bestaande panden 5.4. Mogelijkheden waterkant 5.5. Programma 6. Broersvest en Rotterdamsedijk 6.1. Ambitie Broersvest en Rotterdamsedijk 6.2. Hoofdprincipes Broersvest en Rotterdamsedijk 6.3. Programma 6.4. Transformatie van de begane grond 6.5. Profiel Broersvest en Rotterdamsedijk 6.6. Verbinden Rotterdamsedijk met VROM
82 82 84 86 88 90 92 92 94 96 98 100 102
3
1. Inleiding Het voorliggende document is deel 2 van de ontwikkelstrategie Schiekwartier. In deel 2 is een verdiepingsslag gemaakt van de verschillende deelopgaven uit de ontwikkelstrategie. Het betreft: • De Koemarkt • De Waterkant • De VROM locatie • De Bestaande panden • De Broersvest en Rotterdamsedijk Voor elk van de deelopgaven worden in dit document de ruimtelijke en programmatische kaders beschreven voor een verdere uitwerking en uitvoering in de toekomst.
4
Gemeentelijk beleid Stadsvisie Schiedam 2030
Visie Openbare ruimte
Gemeentelijk Vervoers Plan (GVVP)
Stad aan de Schie. Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad
Masterplan Nieuw Mathenesse
EUROPAN
Ontwikkelstrategie deel 1: Planconcept Ontwikkelstrategie deel 2: Deelopgaven
Deelopgave Koemarkt
Deelopgave Koemarkt
Deelopgave voormalige VROM locatie Buitenhavenweg
Deelopgave Bestaande panden
Deelopgave Rotterdamse Dijk en Broersvest
Uitvoerend programma Schema met relatie deelopgaven, ontwikkelstrategie en gemeentelijk beleid 5
2. Koemarkt 2.1. Ambitie Koemarkt De Koemarkt wordt een aansprekend vernieuwd stadsplein aan de Schie. Een plek om te verblijven, iets te drinken of te eten, een plek waar je het winkelgebied in loopt of waar je op een zomerse avond naar een concert in de buitenlucht komt kijken. De kwaliteit en het karakter van het plein is meervoudig: • Representatief stadsplein • Entreegebied van het centrum winkelgebied • Ruimte voor evenementen en activiteiten • Ruimte voor groen • Ruimte voor verblijven en ontspanning • Plek aan de Schie • Verkeersknoop Het zijn precies deze kwaliteiten die de Koemarkt uniek maken en het een bijzondere positie in de binnenstad geven. De Koemarkt is anders dan de Grote Markt, het Stadserf of het stationsplein. Het is het epicentrum van het Schiekwartier en een entrée naar de binnenstad en Nieuw Mathenesse. Een plek die telkens van betekenis kan verkleuren afhankelijk van de bezoeker.
verblijfsplek groen en blauw
entree passage en hoogstraat
Koemarkt verkeers knooppunt
plein aan de schie evenementenplek
Een verniewd stadsplein met meervoudig gebruik en identiteit
6
Impressie vernieuwde Koemarkt
Impressie vernieuwde Koemarkt en verbinding met de Buitenhavenweg
Nieuwe Buurt
MUUR
Grofbaan
Nieuwe Buurt
Grofbaan
MUUR
Boomga
Marconiweg
ardstraa
Singe
t
Herenpad
MUUR
ardstraa
t
Singe
MUUR
l
l
2. Koemarkt
Herenpad
MUUR
Boomga
t
BGB BGB
Boomga
t
lstraa
Singe Korte
ardstraa
BGB BGB
Broersveld
BGB BGB BGB
BGB
MUUR
BGB
MUUR
BGB
t
MUUR
t
nis Marco
lstraa Korte Singe
traat
BGB
MUUR
MUUR
BGB
BGB
BGB
MUUR
MUUR
BGB
BGB MUUR
BGB
Tram stop
Leliëndaa l
BGB BGB
Passage
Passage
Nieuwe
BGB
BGB
MUUR
BGB
BGB
Marconistraat
Nieuwe
Passage
BGB
BGB
Singel
BGB
Singel
Leliëndaa l
BGB
Passage
MUUR
BGB
BGB
BGB
MUUR
MUUR
MUUR
BGB
BGB
BGB
Broersvel
d
Rotterdamse
MUUR
Broersve
Koemarkt Hoog
Groenend
t
Hoog
MUUR
straa
MUUR
al
Groenend
t
MUUR
al
Rotterdam
g rstee aat
BGB
arkt
Haven
Lange
BGB
Lange Haven
Haven
Fietsenstalling
MUUR MUUR MUUR
MUUR
Rommelige zone met veel bestemmingen
BGB
MUUR MUUR MUUR
MUUR
ite
nh
av
en
koema rktbrug
t
Bu
Bu
ite
BGB
we
g
HGB
nh
av
en
BGB
we
g
HGB
HGB
HGB
Westvest
HGB
Haven
Griffioen straa
Griffioen straa
MUUR
Lange
koema rktbrug
Haven
t
Lange
BGB
MUUR
Koem
BGB
Haven
jk
sedi
am
terd
Rot
g Lange BGB
MUUR
Koem
Lange
aat
HGB
MUUR
jk sedi
BGB
arkt
Haven
Haven
Hoogstr
Havens tee
g Havens tee
Lange
MUUR MUUR
am
terd
Rot
Garage ingang
MUUR
Wate
Wate
rstee
g
sedijk
Hoogstr
Lange
dijk
Koemarkt
MUUR
straa
Rotterdamse
Bus stop
Broe rsve st
ld
dijk
Broe rsve st
ld Broersve
BGB BGB
vest Broers
vest Broers
d
MUUR
P
MUUR
Broersvel
MUUR
HGB
Bu
ite
nh
Westvest
HGB
av
en
HGB
Kleine bestemmingen
Auto’s
Winkelcentrum
Ingang
Bu
ite
nh
av
en
Tramlijn
Rommelig en onoverzichtelijk
Verkeer domineert
•
•
• •
10
MUUR
BGB BGB
MUUR
MUUR
De Koemarkt onderscheidt zich in de stad vanwege zijn positie en gebruik. Geen van de andere pleinen in de stad kent zo’n meervoudig gebruik. Het stadserf is voornamelijk een evenementenplein, de Grote Markt is getransformeerd tot een horecaplein en het Stationsplein is een “verkeersknoop”. De Koemarkt combineert deze functies en is meer dan dat. De meervoudig betekenis trekt een pluriform publiek. Daardoor krijgt het plein zowel een lokale als regionale rol; het doelpubliek bestaat zowel uit bewoners als bezoekers.
t
lstraa
Singe
MUUR
BGB
lstraa Korte Singe
BGB
Om de Koemarkt te kunnen verbeteren is het van belang te begrijpen hoe het functioneert. Een inventarisatie van de Koemarkt leert ons dat het bestaat uit een complex systeem van verschillende functionele lagen. We onderscheiden: • Bestemmingen in het gebied • Verkeer van auto en openbaar vervoer • Looproutes • Programma en gebruik pleinranden • Terrassen
Korte
MUUR
BGB BGB BGB
BGB
2.2. Inventarisatie Koemarkt
t
MUUR
BGB
MUUR
MUUR
Broersvest
ardstraa
BGB
Broersveld
Broersvest
BGB
Boomga BGB BGB
Kakofonie van kleine bestemmingen en programma’s op de Koemarkt die met elkaar concurreren en de leesbaarheid van het plein belemmeren De Passage is een grote commerciële voorziening en een sterke bestemming met een eenvoudige en duidelijke identiteit. Er is een groot contrast tussen de grootschaligheid van het winkelcentrum en de kleinschaligheid van de voorzieningen aan de Hoogstraat en de Koemarkt
• •
De Koemarkt is goed toegankelijk voor voetgangers, auto’s, OV en fiets Het autoverkeer domineert en neemt veel ruimte in beslag Het autoverkeer is een barrière tussen de verschillende delen van het plein
Passage Singe
ardstraa
t
MUUR
Passage
Nieuwe
Grofbaan
Nieuwe
Herenpad
MUUR
Boomga
MUUR
Marconiweg
Boomga
Grofbaan
ardstraa
t
MUUR
Marconiweg
Singe
MUUR
Korte
t
lstraa
Singe
MUUR MUUR
MUUR MUUR
MUUR
Broersveld
MUUR
ardstraa
l
lstraat
MUUR
ardstraa
t
BGB
BGB
Korte
t
lstraa
Singe
MUUR
MUUR MUUR
Broersveld
MUUR MUUR
HORECA EN WINKELEN
ld
Koemarkt Groenend
t
g rstee Wate
Hoogstr
aat
MUUR MUUR
Havens tee
g
Lange
Haven
t ves MUUR
e Hav en
Lange
Haven
Haven
MUUR MUUR MUUR
arkt
MUUR
Koem
MUUR MUUR MUUR
MUUR
MUUR
BGB
Haven
Griffioen straa
MUUR MUUR MUUR
MUUR
ite
Bu
ite
nh
av
en
ite
g e
ng Nie
en
Ge
rb
Ve
en
we
g
en
Bu
ite
MUUR MUUR
t
av
it
rr
MUUR
aa
nh
str
ite
uw
HGB
Bu
av
at
tra
ns
oo
La
HGB
Westvest
nh
BGB
we
HGB
av
Haven
Griffioen
Bu
Westvest
nh
straat
koema rktbrug
Griffioen straa
t
Haven
Lange
Bu
MUUR
arktbr ug
BGB
koem
Lange
Haven
koema rktbrug
Lange
BGB
MUUR
HGB
Lang
MUUR
MUUR
Haven
Lange
MUUR
ma MUUR
k
MUUR MUUR
BGB
t
Lange
se
am
terd
Rot
Lange
Haven
Ro
sedijk
edij
ms
rda
tte
Rotterdam
rkt
Havens tee
MUUR
Haven
sedijk
HGB
dijk
Lange
Rotterdam
arkt
Wate
rstee
g
Lange
aat
jk
sedi
am
terd
Rot
g
MUUR
Hoogstr
Haven
aat
MUUR
al
Lange
Hoogstr
MUUR
al
Koem
Groenend
t
dijk
dijk
MUUR
straa
Rotterdamse
MUUR
straa
Broe rsve st
ld Broersve
BGB
BGB
Rotterdamse
Koemarkt Hoog
BGB
Broe rsve st
vest Broers
Hoog
BGB
Broersve
BGB
WINKELEN
MUUR
dal
Wate rstee g
MUUR MUUR
d
Groenen
Havens
Passage Nieuwe
d
BGB BGB
MUUR
straat
vest Broers
Broersvel
Broersvel
MUUR
Hoog
Marconistraat
MUUR
MUUR
Koemarkt
MUUR MUUR
Koe
Leliëndaa l
Passage
Marconistraat
MUUR
Singel
BGB
MUUR
ers
Passage
Nieuwe
MUUR
Bro
BGB BGB
BGB BGB
Broersv eld
MUUR
MUUR
Passage
traat
Singel
nis Marco
BGB BGB
BGB
d
MUUR
t
lstraa Korte Singe
Leliëndaa l
BGB
BGB
Broersvel
MUUR
MUUR
BGB BGB BGB
BGB
MUUR
MUUR
vest
BGB
traat
Broersvest
Boomga BGB BGB
Broers
nis Marco
Korte Singe
BGB
teeg
t
Broersvest
Nieuwe Buurt
l
Herenpad
MUUR
Boomga
circulatie winkelcentrum
Leegstand
Wonen en voorzieningen
publieke circulatie
Horeca
Winkelen e
ng
La
verbindingen/oversteek
Bu
Bestaande terassen
Westvest
Ni
G
tr
ns
oo
rb
Ve
t aa MUUR MUUR
at
ra
st
w
eu
it
r er
MUUR
ite
Looproutes en entrees
Programma randen en leegstand
Terassen aan de Koemarkt
•
Aan de Koemarkt liggen diverse programma’s. Deze zijn onder te verdelen in een aantal zones: • Horeca aan de Koemarkt • Woonbebouwing met voorzieningen op de begane grond aan de Broersvest en de Rotterdamsedijk. De kwaliteit en uitstraling van de voorzieningen is laag. Er is bovendien flink wat leegstand. • Winkelprogramma aan de Hoogstraat. Ook hier flink wat leegstand.
Het horecaprogramma aan de Koemarkt (inclusief de paviljoens) heeft buiten terrassen aan de openbare ruimte. De organisatie of de ruimte die wordt geboden aan de terrassen is suboptimaal. Bijvoorbeeld bij café het Sterretje of de terrassen achter de Passage parkeerentree.
• •
Er zijn een aantal belangrijke entrees in het gebied die toegang geven tot voorzieningen en gebieden. Het gaat om de Nieuwe Passage, de Hoogstraat, de Lange Haven en de Buitenhavenweg Er is een eenvoudig en efficiënt indoor circulatie systeem door de Nieuwe Passage Er is een gefragmenteerde publieke circulatie buiten het winkelcentrum, zonder een duidelijke hiërarchie, die de entrees tot belangrijke voorzieningen en gebieden slecht verbindt
11
nh
av
en
nh
av
e
2. Koemarkt Gemaal
2.3. Hoofdprincipes inrichting vernieuwde Koemarkt Het plan voor een vernieuwde inrichting van de Koemarkt gaat uit van een reeks hoofdprincipes voor de herontwikkeling. De principes zijn flexibel genoeg zijn om met veranderingen in de toekomst om te kunnen gaan. We onderscheiden voor de inrichting van een vernieuwde Koemarkt (naast de infrastructurele ingrepen) een zestal hoofdprincipes.
ENTREEPLEIN
Lange
Lange
Haven
Haven
WATE
RPLEIN
Bu
ite
Bu
nh
ite
av
en
nh
av
en
faciliteren activiteiten begane grond in publiek domein
Opruimen en twee karakters maken
Randen Koemarkt animeren
• •
•
• •
12
Een representatieve stadsentree maken Het opschonen van de Koemarkt door het uitplaatsen van de paviljoens en de fietsenstalling naar de leegstand rondom het plein Het creëren van twee karakteristieke verblijfsplekken: de waterkant en de Koemarkt Ruimte maken om te verblijven en voor evenementen
•
Voldoende ruimte bieden voor terrassen aan de vernieuwde openbare ruimte Voldoende stoepbreedte creëren voor programma’s op de begane grond om een intensievere relatie tussen de begane grond en het openbaar gebied te stimuleren
Gemaal
Gemaal
vanaf de Rotterdamsedijk
Lange
vanaf de Lange Haven
Haven
Lange
Lange
Haven
Haven
vanaf de Buitenhaven Bu
ite
nh
av
en
Bu
ite
Bu
nh
ite
av
en
av
en
Winkel route
Broersvest en Koemarkt circuit
Winkel route
Broersvest en Koemarkt circuit
Schie route
Plantage route
Schie route
Plantage route
Nieuw Mathenesse route
Nieuw Mathenesse route
Onderscheidende elementen markeren
Entrees leesbaar maken en ontsluiten
Routes faciliteren
•
•
•
Er zijn twee belangrijke elementen die het plein (en het plangebied) herkenbaarheid en leesbaarheid geven. Het gaat om de bestaande Koemarktbrug en om een nieuw te creëren pleinrand. Zij markeren het plein (architectonisch) aan de Schie en op het kruispunt van de Rotterdamsedijk en de Broersvest
nh
Hoofdentrees in het gebied markeren en leesbaar maken en goed verbinden met de routes voor voetgangers. Het gaat hier bijvoorbeeld om de entree van de Hoogstraat, de Buitenhavenweg en de Nieuwe Passage
Een samenhangend netwerk voor voetgangers maken dat diverse bestemmingen rondom de Koemarkt ontsluit
13
2. Koemarkt
14
Aantrekkelijke pleinwanden maken
Opwaarderen begane grond
•
•
Opwaarderen van de (architectonische) uitstraling van de pleinwanden. Het verbeteren en/of renoveren van de gevels tot markante bebouwing die de pleinruimte en stadsentree begeleiden.
Opwaarderen van de (architectonische) uitstraling van de begane gronden rondom het plein en het stimuleren van levendige activiteiten in de plinten. Leegstand moet worden tegengegaan.
Gemaal
Broersvest
Passage
R’damse dijk
Hoogs
traat
Lange
Haven
Lange
Haven Nieuwe Mathenesse
verblijfsplek hoofd routes interface plint auto verkeer fiets hoofdentrees
Bu
ite
nh
av
en
verbinding optionele link
Plantage
Raamwerk inrichting Koemarkt
water groen
15
2. Koemarkt 2.4. Entree parkeergarage
•
Om een meer aantrekkelijke binnenstad te maken heeft de ontwikkelstrategie de ambitie om de verbinding met de Schie te vergroten en om de kwaliteit van het openbaar gebied te verbeteren ter plekke van de Koemarkt, Hoogstraat en Lange Haven. Het voetgangersgebied moet worden vergroot, de verblijfskwaliteit moet toenemen en de entrees van de Hoogstraat en de Lange Haven moeten leesbaar en markant worden gemaakt. Daarnaast is er de wens om de verbinding tussen de Hoogstraat en de Buitenhavenweg te versterken.
•
De huidige entree van de Passage parkeergarage aan de Koemarkt is een obstakel om de genoemde ambities voor de binnenstad mogelijk te maken. Het mogelijkerwijs verplaatsen van de entree naar de Broersvest is dan ook een logische stap. Op deze manier worden de Koemarkt en de Hoogstraat vrijgehouden van autoverkeer en wordt het plein verbonden met de Schie. Verkeer vanuit het Westen kan de garage bereiken via de ring rondom de binnenstad (Nieuwe Haven, Breedstraat en Broersvest). Verkeer van de Rotterdamsedijk kan de garage bereiken via de Broersvest.
De verblijfskwaliteit van het openbaar gebied is suboptimaal; De terrassen van de horecagelegenheden aan de Koemarkt blijven verborgen liggen achter de parkeerentree.
De concrete herpositionering en haalbaarheid van een nieuwe parkeergarage entree is momenteel in beginsel onderzocht en heeft in een vervolgtraject nog nadere uitwerking nodig.
Referentie parkeerentree over een plein (garage de Appelaar in Haarlem)
Het niet aanpassen van de bestaande parkeergarage entree is in een tijdelijke situatie mogelijk wanneer het projectgebied stapsgewijs transformeert. Het permanent behouden van de huidige parkeerentree is ruimtelijk echter niet wenselijk en frustreert de binnenstads ambities op veel punten: • Verbinding tussen Koemarkt en Schie wordt gefrustreerd; • De entree van de Hoogstraat wordt niet goed vrijgespeeld voor voetgangers; • De verbinding Hoogstraat-Buitenhavenweg voor voetgangers is niet mogelijk; Referentie parkeerentree door begane grond over een stoep (Wijnburgstraat Rotterdam)
16
P
Illustratie parkeerentree verplaatst
P
Illustratie bestaande parkeerentree handhaven
17
optie 2 inrichting
2. Koemarkt Verbijzondering pleinrand De pleinrand is een karakteristiek element op een prominent punt in de bocht van de Rotterdamse dijkBroersvest. Het is een element dat het plein karakter en herkenbaarheid geeft. Samen met de Koemarktbrug stijgen ze als architectonische elementen uit boven de rest van de inrichting en geven ze de Koemarkt een bijzondere identiteit.
optie 3 inrichting KoemarKt De pleinrand markeert het onderscheid tussen het verkeer en de verblijfsruimte op de Koemarkt. Deze rand kan vele gedaanten aannemen. Het kan een zitelement zijn, een groen element met bomen het kan een element zijn met een invulling van water, of een combinatie van dit allemaal. Kortom meerdere typologieĂŤn, gebruik en inrichtingen van de pleinrand zijn voorstelbaar. Het is DE plek die ruimte biedt voor een verbijzondering van de Koemarkt met water, groen en zitelementen. In vervolgstappen en een verdere uitwerking van de Koemarkt moeten de vormgeving en het gebruik van de pleinrand verder onderzocht worden.
Referentie zitelement als rand
Referentie waterelement als rand
Pleinrand: blokkeert niet het zicht
X
Pleinrand: subtiele indicatie van het begin van het plein
Referentie groenelement als rand Werkboek 6 - Binnenstadsentree Koemarkt/VROM - Team Schiedam
18
TYPOLOGIEËN Rand
Object
PLEIN
Park / ruimte
PLEIN
PLEIN
GROEN / BLAUWE INRICHTING
BINNEN EN BUITENKANT
19
2. Koemarkt
Voorbeelduitwerkingen pleinrand Koemarkt
20
21
2. Koemarkt 2.5. Programma De Koemarkt moet het epicentrum van het Schiekwartier worden, een levendige plek waar mensen naar toe komen om wat te eten en te drinken, waar men kan winkelen of gewoon even aan het water kan zitten. Een vernieuwd stadsplein dat mensen uit de buurt, de stad en van verder aantrekt. Dit moet ondersteund worden door het programma aan de Koemarkt. Op dit moment is het een typisch aanloopgebied van een centrum winkellocatie met winkels, voorzieningen en horeca op de begane grond en woningen op de verdiepingen. De uitstraling en kwaliteit van de programma’s zijn niet overal even goed. Het bestaande profiel zal moeten worden versterkt en verbeterd. Het gaat niet om een radicale aanpassing van het programma rondom de Koemarkt, maar om een geleidelijke verbetering. De horeca rondom het plein moet bijvoorbeeld gefaciliteerd worden met voldoende terrasruimte en tegelijkertijd een kwaliteitsimpuls krijgen, net zoals het centrale winkelgebied. Woninggevels boven de winkels kunnen bijvoorbeeld gerenoveerd worden. Een aantal richtlijnen moeten helpen om de transformatie te sturen: • Bestaande programma’s faciliteren zoals de horeca en Nieuwe Passage. Voldoende ruimte geven om activiteiten te kunnen ontplooien zoals terrasruimte, looproutes voor bezoekers en duidelijke leesbare entrees; • Opwaarderen van de uitstraling van de begane grond en bovenliggende verdiepingen; • Stimuleren levendige activiteiten in de plinten; • Leegstand tegengaan en nieuwe initiatieven de ruimte bieden om bij te dragen aan een actieve en levendige omgeving; • Wonen op de begane grond stimuleren op plekken waar de voorzieningen marginaal zijn en er veel leegstand is. Bijvoorbeeld op delen van de Rotterdamsedijk.
Referentie representatieve uitstraling voorzieningen begane grond
Referentie drink,- en eetgelegenheid in een terraszone aan de plint
Referentie (kleinschalig) faciliteren gebruik begane grond
22
WONEN
WINKELEN
NINGEN
VOORZIE
WONEN EN
HOR
ECA
EN
WO W
WONEN
KOEMARKT WONEN
N
WO
HORECA
WONEN
E RZI
OO
NV EN E
N
GE NIN
WONEN EN VO
ORZIEN
STAD/WERK
HORECA
N N N E NGE E ON NI W ZIE OR O V
W
ON
EN
Diagram programma distributie rondom de Koemarkt
23
2. Koemark t 2.6.  Tijdelijke interventies Koemarkt Tijdelijke interventies moeten de ambities voor de Koemarkt ondersteunen. Het is ten eerste een publieke ruimte die zich moet ontwikkelen tot een representatieve binnenstadsentree, een aangename verblijfsplek en een podium voor evenementen. Het is het epicentrum van het Schiekwartier en als zodanig moet het de activiteiten uit de omgeving op de kaart zetten en promoten. Een scala aan bezoekers en belangstellenden kunnen worden aangesproken. Van lokale omwonenden, mensen uit de stad tot mensen uit de regio. Tijdelijke interventies en terugkerende evenementen moeten deze bezoekers aanspreken en trekken naar de plek. De aandacht met tijdelijke interventies zal moeten liggen op het publieke karakter van de plek en de potentie die het heeft om evenementen te faciliteren. Aanknopingspunten rondom de Koemarkt zoals de Schie, de binnenstad en Nieuw Mathenesse moeten worden aangegrepen. Een evenement dat gerelateerd is met de winkels en horeca rondom de Koemarkt, een expo van activiteiten op Nieuw Mathenesse of een festival op de Schie kunnen prima een plek krijgen op de Koemarkt en het projectgebied op de kaart zetten en promoten.
Referentie Film in de buurt evenement
Referentie Expo
Referentie Jeneverfestival Schiedam
24
school
EXPO
CONCERT EXPO / FESTIVAL
FILM IN DE BUURT
KUNST
Mogelijke tijdelijke interventies Koemarkt 25
3. De Waterkant 3.1. Ambitie Waterkant De waterkant moet een mooie verblijfsplek worden aan de vernieuwde Lange Haven. Een plek waar je aan het water kan zitten met zicht op de historische bebouwing aan de Lange Haven, voormalig hotel de Kroon en het Dudok gebouw. Het hoogteverschil tussen de Rotterdamse dijk en de waterkant wordt subtiel overbrugd door een trappartij die uitnodigt om op te zitten. Het plein is door de trappen gericht op de Schie en creëert een optimale verblijfskwaliteit. De trappartij wordt aan de zuidzijde bij de Unie gespiegeld doorgezet waardoor er samen met de Koemarktbrug één leesbaar geheel rondom het water wordt gemaakt. Een fraaie verbijzondering aan de Schie die oogt als een eigentijds amfitheater. Het is tevens een plek waar passanten met een boot kunnen aanmeren, middels een nieuw te creëren aanlegplek bij de kade. Verblijven en recreëren op en aan het water komen zo op een mooie manier bij elkaar.
Mooie verblijfsplek aan de Lange Haven
26
Impressie vernieuwdeWaterkant
Impressie vernieuwde Waterkant
3. De Waterkant 3.2. Inventarisatie Waterkant Het projectgebied ligt aan de Lange Haven en Buitenhaven en is onderdeel van een groter waternetwerk in Schiedam. Voor de komende jaren zijn er een aantal ontwikkelingen gepland die van belang zijn voor de herontwikkeling van het plangebied. Eén daarvan is de renovatie van de Lange Haven. Daarnaast is het van belang kennis te nemen van het gebruik en de inrichting van de Lange Haven met vaargeulen, aanlegpunten, etc.
Indeling
5
A
D
2
Knooppunten: A. Proveniersbrug B. Koemarkt C. Hoofdbrug D. Vlaardingerstraat
1
In de kaart op deze pagina komen de analyses samen in een advies of wensbeeld: Kiezen voor een asymmetrische brugopening bij de nieuwe brug schept het meeste ruimte voor de vaargeul In de kaart zijn vier nieuwe locaties aangeduid voor historische schepen waar zij meer bijdrage leveren aan het stadsbeeld. De spreiding van de schepen zorgt bovendien voor een evenwichtig stadsbeeld dat steeds ‘lokt’. Op twee locaties liggen nu schepen die beter verplaatst kunnen B worden Op drie plaatsen worden toeristische punten bereikbaar met een trap of steiger voor een lage instap. Hieronder zijn ook de nieuwe ontvangstruimte van Nolet en de Havenkerk 4 (toekomstige horeca). Het bereikbaar maken van de Beurs is niet mogelijk, 3 café Chique is al bereikbaar door een zeer lage kade Op drie plaatsen wordt in totaal ca 180 meter kade vrijgemaakt voor pleziervaartuigen, waarvan één deel voorzien van steiger voor comfort voor kleinere schepen. Dit wordt gecombineerd met een toeristisch instappunt Deze input laat ruimte voor overleg met C om in de scheepseigenaren en biedt ruimte toekomst in te spelen op ontwikkelingen.
Input indeling Lange Haven Schiedam, bijlage bij Projectplan Watertoerisme Schiedam, Projectbureau Vrolijks, 3-1-20
Knooppunten en segmenten Het Schiedamse binnenwater kan in karakteristieke segmenten worden verdeeld die elkaar op knooppunten ontmoeten. Het projectgebied ligt op de overgang van de Lange Haven naar de Buitenhaven. De segmenten in het Schiedamse binnenwater zijn: 1. Overschiesestraat [wonen] 2. Lange Haven [centrumfuncties] 3. Buitenhavenweg [industrie] 4. Nieuwe Haven [wonen+recreatie] 5. Noordvest [wonen+cultuur]
30
Indeling Lange Haven Schiedam ( Projectplan Watertoerisme Schiedam) De Lange Haven van Schiedam wordt opnieuw ingericht en ingedeeld. Dit is onderdeel van de ambitie om de haven een meer prominente plek in de openbare ruimte te geven. Het projectplan Watertoerisme Schiedam levert input vanuit de nautische en functionele waterfuncties. Het geeft een overzicht met kadehoogtes, vaargeul, oriëntatiepunten, aanlegplekken, etc. Op basis hiervan kan de kan de bijdrage van het plangebied aan de activering van het water verder worden verdiept.
1
a
F
Opstapplek fluisterboot
a
Aanmeerringen
b
Bruine vloot aanlegplek +1.0m
+1.0m
a b
+2.0m
+1.7m
+3.0m
+2.0m
b 2
+1.6m
3
F
+3.0m b
+3.0m
+3.0m
4
a b b b
a
5
a b
b
F 5
“Lange haven ladder” In de binnenstadsvisie worden de Lange Haven en de Hoogstraat als een parallel systeem of ladder structuur gezien die op gezette punten programmatisch en fysiek gekoppeld zijn. Aan de Lange Haven bevindt zich een sequentie van pleinen en voorname gebouwen aan het water. De Koemarkt is onderdeel en sluitstuk van deze ladder. Andere belangrijke plekken op deze zogenaamde ladder zijn: • Korenbeurs • Vismarkt • Appelmarkt & Museumkwartier • Havenkerk
Maaiveld hoogtes Aan de Noorzijde van de Schie wordt er een hoogteverschil van circa 1 meter overbrugd van de Koemarkt en de Koemarktbrug tot het kade niveau. En circa 2 meter van de Lange Haven tot aan de Koemarktbrug. Aan de zuidzijde wordt er circa 30 centimeter overbrugt tussen de Gerrit Verboonstraat en de kade. En circa 2 meter tussen de Lange Haven en de Koemarktbrug. De kade is in de jaren 50/60 aangepakt, is geheid en heeft een constructie met L-elementen. Alleen cosmetische herstel werkzaamheden zijn nodig. In een eerste verkenning lijken de kade-aanpassingen die nodig zijn voor een aanlegplek goed mogelijk.
Inrichtingsplan Lange Haven De Lange Haven wordt de komende jaren gerenoveerd. Een nieuw inrichtingsplan is voor de transformatie opgesteld. Het Masterplan houdt rekening met het nieuwe inrichtingsplan en de visie voor de Lange Haven qua gebruik van de waterkant en in een verdere uitwerking met de materialisering en detailering.
31
3. De Waterkant 3.3. Hoofdprincipes waterkant
Route Ho
ogstraat-B
Het plan voor een vernieuwde inrichting van de Waterkant gaat uit van een reeks hoofdprincipes voor de herontwikkeling. De principes zijn flexibel genoeg zijn om met veranderingen in de toekomst om te kunnen gaan. We onderscheiden voor de inrichting van een vernieuwde Waterkant een vijftal hoofdprincipes.
uitenhav
enweg
Kroon
Dudok
Eén plein maken
Verkeer en looproutes integreren
•
De (auto) ontsluiting van de Lange Haven wordt geïntegreerd in de inrichting van de waterkant. De route wordt verlegd richting de waterkant waardoor de entree van de Hoogstraat vrij wordt gemaakt voor voetgangers. Daardoor kan de voetgangersverbinding HoogstraatBuitenhavenweg worden gemaakt. De nieuwe route moet volgens het principe van “shared space” worden opgenomen in de inrichting en materialisering van het plein.
• • •
32
Twee waterkanten omsluiten de Schie en vormen samen één plein. Het is een karakteristiek sluitstuk aan de Lange Haven, onderdeel van de zogenaamde “ladder” uit de binnenstadsvisie. De waterkanten markeren de scheiding tussen de segmenten Lange Haven en Buitenhaven Inrichting van beide waterkanten moeten als één worden gezien met de Koemarktbrug als integraal onderdeel Het voormalige hotel de Kroon en het Dudok gebouw zijn markante gebouwen aan de waterkanten en creëren een vernauwing aan de Lange Haven
Overbrugging hoogteverschil naar de waterkant
Opgeschoonde en vrije inrichting waterkanten
Stimuleren gebruik water
Het hoogteverschil tussen de Koemarkt, de Gerrit Verboonstraat, de Lange Haven, de Koemarktbrug en de kade wordt overbrugd doormiddel van trappen. De trappartij moet uitnodigen tot verblijven aan de waterkant en het hoogteverschil op een subtiele manier markeren. De oriĂŤntatie van trappartijen is gericht op de Schie en de zichtlijn van de Lange Haven.
Een belangrijke aspect van de transformatie van de waterkanten is het opschonen en vrijspelen van de ruimte om te verblijven. In een vernieuwde inrichting gaat het om het maken van een plein met kwaliteiten die stimuleren tot verblijven, uitrusten en het opnemen van de historische waterkanten. Een vrij gebruik met suggestieve profilering moet activiteiten faciliteren. De waterkanten moeten vrij blijven van onnodige inrichtingselementen en details.
Activering en gebruik van het water moet gestimuleerd worden. De waterkant is een uitstekende plek voor een aanlegpunt voor passanten binnen de visie voor de gehele Lange Haven. De noordelijke waterkant moet plek bieden aan een aanlegpunt. Daarnaast vormt de Koemarktbrug samen met de beide waterkanten een stedelijk amfitheater aan het eind van de Lange Haven, een uitgelezen plek voor evenementen op het water.
Om de zichtbaarheid op het water te vergroten kan de noordelijke waterkant mogelijk met 40 cm worden “ afgevlakt� tot 1.60m en aansluiten op het niveau van de Lange Haven.
33
3. De Waterkant Raamwerk Waterkant Een aantal hoofdprincipes vormen een duurzaam en flexibel raamwerk voor de Waterkant. Het is een structuur die de kaders stelt voor belangrijke verblijfsplekken, routes, entrees en karakteristieke architectonische elementen die in de toekomst verder uitgewerkt kunnen worden.
bestaand - hellingbaan
Hoogstraat
+3.0m +1.6m
Schematische doorsnede Waterkant
34
trappen/terassen naar de Schie
Hoogstraat
Koemarkt
Rotterdamsedijk
Lange
Haven Buitenhavenweg Lange Haven Kroon VVV
getrapt plein hoofdcirculatie buitenprogramma plinten auto verkeer fiets route bootstop bootroute Oranjestraat
belangrijke entrees belangrijke route optionele route Zichtlijnen waterkant locatie grens “Architectonische lijn� voor versterken van de relatie tussen beide waterkanten
Raamwerk inrichting waterkant 35
3. De Waterkant 3.4. Uitgangspunten uitwerking trappen Om het plein de gewenste verblijfsfunctie te geven moet er in vervolgstappen worden nagedacht over de verblijfskwaliteiten op het plein, specifiek ter plaatse van het hoogteverschil met de Lange Haven. Belangrijke aspecten die aandacht verdienen zijn: • Gelegenheid bieden tot uitrusten • Langer verblijf stimuleren • Extrovert, gericht op het aanschouwen van de context • Prikkelen van bezoeker met nieuwe inzichten voor looproutes en interessante plekken.
bordessen met zitelementen
bordessen met zitkwaliteit
zittrappen
trappen
36
+1.0m
+1.0m
+1.6m +3.0m +2.0m +1.6m +1.7m
+3.0m +3.0m +3.0m
Impressie trappen aan de waterkant met nieuwe maaiveldhoogtes 37
3. De Waterkant 3.5. Richtlijnen aanlegpunt boten De Lange Haven van Schiedam wordt opnieuw ingericht en ingedeeld. Dit is onderdeel van de ambitie om de haven een meer prominente plek in de openbare ruimte te geven. Het Projectplan Watertoerisme Schiedam geeft een visie op de indeling van de Lange Haven. Binnen deze kaders is een aanlegplek voor passanten aan de waterkant van de Koemarkt een goed element om levendigheid op het water te stimuleren. De Koemarkt wordt aangemerkt als belangrijk oriëntatiepunt, het is een toeristische bestemming en het aanlegpunt ligt voldoende ver uit de vaargeul en de waterkant. De waterkant aan de zuidzijde (bij café de Unie) heeft als bestemming twee aanlegplekken maar is minder geschikt als aanlegplek voor passanten. De Buitenhavenzijde is een minder goed oriëntatiepunt dan de Koemarkt en de kade is hier gereserveerd voor riviercruises. Een aanlegplek voor passanten kan de kade nadelig opknippen, waardoor de capaciteit voor grotere schepen om aan te meren sterk wordt verminderd. De kade aan de Koemarkt is in vergelijking met de andere kades aan de Lange Haven hoger. Dit betekent dat er een trapconstructie moet worden gemaakt naar het waterniveau (vergelijkbaar met de trap die gemaakt wordt bij de Vismarkt bij de renovatie van de Lange Haven). Er kan eventueel een steiger worden gemaakt die het mogelijk maakt direct aan het water te zitten. Om het hoogteverschil te overbruggen zijn meerdere opties mogelijk zoals de diverse referenties en illustraties hiernaast tonen.
voorbeelden voorbeelden inrichting inrichting aanlegplaatS aanlegplaatS
Referentie trap
Referentie trap enkelzijdig
Werkboek 6 - Binnenstadsentree Koemarkt/VROM - Team Schiedam Werkboek - Binnenstadsentree Koemarkt/VROM Referentie6 brede trap loodrecht op het water - Team Schiedam
38
18
Referentie steiger
18
Optie trap
Optie trap enkelzijdig
Optie trap loodrecht op het water
Optie steiger
3. De Waterkant 3.6. Illustratieve uitwerking Waterkant De illustratieve uitwerking is een verbeelding van een ontwikkeling die kan ontstaan wanneer de ambities en richtlijnen voor de Waterkant worden nagestreefd. Het toont de potentie en de belofte van een herontwikkelde Waterkant. Een prachtige plek aan de Schie om te verblijven, een sluitstuk van de Lange Haven. In een verdere uitwerking moet het materiaalgebruik in dienst zijn van de genoemde richtlijnen en deze ondersteunen. Daarnaast moet er in vervolgstappen en uitwerking rekening worden gehouden met de context van de binnenstad en specifiek de renovatie van de Lange Haven. Een tweetal aspecten verdienen daarbij veel aandacht: • Koppeling tussen de twee waterkanten en het integraal opnemen van de Koemarktbrug • Eenduidigheid in inrichting en materialisering van verblijfsruimten (beide waterkanten), hoofdcirculatie systeem, overgangen horeca en openbare ruimte en overgangen voorzieningen en openbare ruimte • Afstemming met de inrichting van de Koemarkt
Illustratieve uitwerking Waterkant
40
Impressie vernieuwde Waterkant
4.  VROM locatie 4.1.  Ambitie VROM De voormalige VROM locatie aan de Buitenhaven weg is een ontwikkellocatie die de komende jaren kan transformeren naar een nieuwe bestemming, met een programma die stad en werkgebied samenbrengt. De plek moet geleidelijk aan kunnen verkleuren van programma. Van het huidige parkeerterrein met tijdelijke school, naar een programma die stad en werken representeren. De randvoorwaarden voor ontwikkeling moeten bestaan uit globale kaders die de verdere transformatie van het gebied voor de langere termijn open houdt. In de tussentijd moeten tijdelijke programma’s gestimuleerd worden; als testcase, als publiekstrekker en om het gebied op de kaart te zetten. Tegelijkertijd kan de plek via de Buitenhavenweg beter met de binnenstad worden verbonden en kan het water worden geactiveerd.
STAD
+ WERKEN
Een programma dat stad en werkgebied samenbrengt
42
Impressie herontwikkelde VROM locatie
4.
VROM locatie
4.2. Inventarisatie VROM
Functionele h
Vigerend beleid (Masterplan Nieuw Mathenesse 2008) en het huidige gebruik voor de VROM locatie zijn van belang voor toekomstige ontwikkelingen in het plangebied. Voor een aantal hoofdaspecten wordt kort aangegeven wat de kaders zijn. Het gaat om: • Het huidige gebruik van de locatie • De functionele structuur • De ruimtelijke structuur • Milieu • Verkeer Buitenhavenweg
3
Hoofdelementen en str
1
2
Hoofdstruc
5
Secundaire
3
Zoeklocatie
Optie tracé
Knooppun Functionele zones 1
2
4
Functionele hoofdstructuur 3
Hoofdelementen en structuur
1
2
3
5
Hoofdstructuur Secundaire structuur
3
Zoeklocatie dwarsverbindingen
1
Distilleerclu
2
Werkgebie
3
Gemengd
4
Woongebie
5
Marconistr
Algemeen
Optie tracé Gustoweg
Huidige bestemmingsplan De VROM locatie heeft volgens het huidige bestemmingsplan de bestemming gemengde doeleinden (bedrijfsmatige activiteiten, cultuur en ontspanning, dienstverlening, horeca 1, maatschappelijke voorzieningen, parkeren) De toegestane milieucategorie is 2. Bedrijven in een hogere milieucategorie inpassen in een gebied met een lagere categorie is toegestaan, maar dan moet het bedrijf (milieu)maatregelen nemen om de hinder omlaag te brengen. Het bedrijf krijgt dan een op maat gesneden milieuvergunning én een op maat gesneden bestemming in het bestemmingsplan. De maximale bouwhoogte langs de Buitenhavenweg is 15m en op het achterterrein 7m.
44
2 3 1
2
Bebouwing
Knooppunten
Water binn
Functionele zones
4
4
3
1
Distilleercluster
2
Werkgebied
3
Gemengd gebied
4
Woongebied
5
Marconistrip
Water buit
Algemeen Bebouwing
2
(buiten lokatie/op lokatie (bestaand/in voorbereiding)
Water binnendijks
3 32
Water buitendijks
gemeente Schiedam | Masterplan Nieuw-Mathenesse
4
gemeente Schiedam | Masterplan Nieuw-Mathenesse
0m
Huidig gebruik De voormalige VROM locatie is niet leeg en kent een tijdelijke programmering. Op dit moment wordt het gebruikt voor parkeerprogramma en als tijdelijke huisvesting voor een elders in aanbouw zijnde school. Voor de school heeft een tijdelijke supermarkt een plek gehad op de VROM, ook vanwege verbouwingsactiviteiten. De komende twee jaar moet van deze situatie worden uitgegaan; een tijdelijke school en parkeerprogramma op de locatie.
100m
200m
300m
400m
500m
33
Functionele structuur Het plangebied is onderdeel van een gemengd gebied aan de Rotterdamsedijk. In dit gebied zijn zowel bedrijfsals woonfuncties toegestaan, waarbij het uitgangspunt is dat woningbouw in ieder geval is toegestaan en dat bedrijfsactiviteiten de woonfuncties niet in de weg mogen staan, zowel milieutechnisch als kwalitatief (woongenot). In dit gebied zijn er volop mogelijkheden tot intensivering. Dubbel grondgebruik (ruimtelijk/ functioneel) en de intensiteit van de bebouwing stimuleert dat het gebied zo optimaal mogelijk wordt gebruikt. In het gebied wordt een menging van wonen en werken mogelijk gemaakt. Er worden functies voorgestaan in de nautische sfeer, maar ook kleinschalige kantoorfuncties, ateliers en detailhandel (faciliterend aan Merwekwartier en aanvullend aan het centrum). (bron: Masterplan Nieuw Mathenesse 2008) 0m
100m
200m
300m
400m
500m
Ruimtelijke hoofdstructuur Hoofdelementen en structuur Dijk/hoofdstructuur Kade binnen/buitendijks
alternatieve bedrijven b onbelemme blijft daarb gezocht bij leerd in de
Stadskade Overgangszone land/water Knoop Overige elementen, routes en structuur Interne routes
Ruimtelijke hoofdstructuur
Zoeklokaties verfijning structuur
Hoofdelementen en structuur
Bijzondere elementen (bebouwd/onbebouwd)
Dijk/hoofdstructuur
Zichtpunten
Kade binnen/buitendijks
Zichtassen
Stadskade Overgangszone land/water
Water
Verblijfsgebied
Knoop
Algemeen
Overige elementen, routes en structuur Interne routes
Bebouwing
Zoeklokaties verfijning structuur
(buiten lokatie/op lokatie (bestaand/in voorbereiding))
Water binnendijks
Bijzondere elementen (bebouwd/onbebouwd) Zichtpunten
Water buitendijks
Zichtassen Verblijfsgebied Algemeen Bebouwing
(buiten lokatie/op lokatie (bestaand/in voorbereiding))
Water binnendijks 30
Water buitendijks
gemeente Schiedam | Masterplan Nieuw-Mathenesse
gemeente Schiedam | Masterplan Nieuw-Mathenesse 0m
0m
100m
200m
300m
400m
100m
200m
300m
400m
500m
31
Bestaande milieucontouren Nieuw-Mathenesse op basis van Kaart Milieucontouren Nieuw Mathenesse dd 03-06-2005
500m
Ruimtelijke structuur De dijk blijft ruimtelijk het dragende element van NieuwMathenesse en de functie voor het langzaam verkeer wordt waar mogelijk uitgebouwd. De binnendijkse kade (Buitenhavenweg) wordt als toeristisch-recreatief element versterkt aansluitend op de representatieve kwaliteiten van de bedrijven in het distilleercluster. Een en ander in combinatie met een bedrijfsmatig gebruik van de kade (aanleggen, laden/lossen). (bron: Masterplan Nieuw Mathenesse 2008)
Milieu Voor de herstructurering van Nieuw-Mathenesse speelt milieuzonering een grote rol omdat op termijn meer ruimte wordt geboden voor stedelijke en/of gevoelige functies. De belangrijkste activiteit wordt ontplooid in het distilleercluster en bij de glasfabriek. Hier worden bedrijvencategorieën 3 en 4 toegestaan. In de bedrijvenzone worden in principe bedrijvencategorieën 1 en 2 toegestaan. Tevens kunnen, na milieukundig advies, categorie 3-bedrijven worden toegestaan. In de gemengde zone zijn zowel bedrijfs- als woonfuncties toegestaan. Bovenstaande kaart toont de bestaande milieucontouren Nieuw-Mathenesse op basis van Kaart Milieucontouren Nieuw Mathenesse dd 03-06-2005. Geluid is een belangrijk aspect bij de herontwikkeling van de VROM locatie. (bron: Masterplan Nieuw Mathenesse 2008)
Het water k zorgen en m geschieden Buitenhavenweg als toevoer voor bedrijven > Buitenhavenweg met water kan h functies in de toeristisch-recreatieve en cultuurhistorische sfeer • Zicht op • Gebruik Schiedam worden bereikt, terwijl men over de weg gaand, • Gebruik of over het water van de Buitenhaven, al een beeld van het watersp historische Schiedam krijgt voorgeschoteld. Deze weg wordt • Het vers zo herontwikkeld dat er meer ruimte komt voor het langzaam havenge Verkeer Buitenhavenweg verkeer en een betere aansluiting op het water. Een deel • Het met Vanuit historisch oogpunt is de Buitenhavenweg een van het autoverkeer en dan met name het vrachtverkeer kan de rivie belangrijke en interessante route. Via de Buitenhavenweg
kan het Centrum van Schiedam worden bereikt, terwijl men over de weg gaand of over het water van de Buitenhaven, al een beeld van het historische Schiedam krijgt voorgeschoteld. Deze weg wordt zo herontwikkeld dat er meer ruimte komt voor het langzaam verkeer en een betere aansluiting op het water. Een deel van het autoverkeer en dan met name het vrachtverkeer kan alternatieven krijgen aangeboden. De bereikbaarheid van de bedrijven blijft daarbij gegarandeerd. (bron Masterplan Nieuw Mathenesse 2008)
45 Zicht op water
Gebruik kades
4.
VROM locatie
4.3. Ontwikkelstrategie VROM De ontwikkelstrategie voor het voormalige VROM terrein bestaat uit een aantal randvoorwaarden die voldoende flexibel naar de toekomst zijn, maar tegelijkertijd een aantal fundamentele aspecten vastleggen die de transformatie van het gebied (kwalitatief) verankeren. Op hoofdlijnen bestaan de randvoorwaarden uit drie onderdelen: kernwaarden, programmatisch kader en ruimtelijk kader: • KERNWAARDEN: Overkoepelende thema’s voor de herontwikkeling die het plan borgen in de stad. Vernieuwend, Levendig en Authentiek. • PROGRAMMATISCH KADER: Programmatische criteria voor de herontwikkeling van de locatie. Twee belangrijke thema’s zijn Stad en Werken. • RUIMTELIJK KADER: Ruimtelijke criteria voor de herontwikkeling van de locatie. Het verankeren van het plan in zijn omgeving. Ontwikkelscenario’s In de toekomst kunnen tijdelijke en permanente ingrepen op de locatie getoetst en gestuurd worden aan de hand van de ontwikkelrandvoorwaarden. In de ontwikkelstrategie zijn een aantal ontwikkelscenario’s voor de lange en korte termijn geïllustreerd voor zogenaamde programmatische thema’s (onderwijs, leisure, werken, wonen, etc.). Ze onderzoeken en illustreren de programmatische potenties en capaciteit van de plek. De scenario’s hebben niet als doel op dit moment in de tijd programmatische keuzes te maken.
46
Ontwikkelrandvoorwaarden VROM locatie KERNWAARDEN
PROGRAMMATISCH KADER
STAD
Vernieuwend Levendig Authentiek
RUIMTELIJK KADER
+ WERKEN
MOGELIJKE SCENARIO’S VOOR TIJDELIJK EN PERMANENT GEBRUIK
INOVATIE CAMPUS
WERK CLUSTER
LEISURE CITY
STADSRAAM
BUITENHAVEN BUURT
47
school
4.
school
VROM locatie
4.4. Ontwikkelrandvoorwaarden VROM Kernwaarden en programmatische kaders moeten een kwalitatieve ontwikkeling van de voormalige VROM locatie garanderen. Het zijn globale kaders die de verdere transformatie van het gebied voor de langere termijn open houdt. Lange
Haven
Lange
Haven
Levendig
Vernieuwend Authentiek
kerk
+ WERKEN
kerk
Kernwaarden voor nieuw programma Het onderdeel kernwaarden representeert een aantal thematische aspecten die aansluiten op het binnenstadsbeleid van de stad. Het gaat om de thema’s: • Vernieuwend: nieuwe ontwikkelingen moeten vernieuwend zijn. Dit kan in een scala van aspecten zijn: programmatisch, duurzaam, architectonisch, transformatiepotentie, etc. • Authentiek: de nieuwe activiteit op de herontwikkelde VROM locatie moet authetiek zijn en een relatie hebben met authenthieke thema’s in Schiedam als historische binnenstad, ambacht, dynamisch werkgebied en karakteristiek water (Schie). • Levendig: het type activiteiten die plaatsvinden op een herontwikkeld VROM terrein moeten levendigheid genereren. 48
STAD
Programmatisch kader De programmatische uitgangspunten voor de herontwikkeling richten zich op de relatie met de nabij gelegen binnenstad en het werkgebied Nieuw Mathenesse. Nieuwe programma’s moeten een aanvulling zijn op de historische binnenstad en het werkgebied. Op een aantrekkelijke manier moeten deze thema’s worden gerepresenteerd in de nieuwe herontwikkeling. Deze thema’s creëren bewust een grote bandbreedte aan mogelijke programma’s om een grote flexibiliteit naar de toekomst te garanderen. Vanuit een kwalitatief oogpunt zullen voorstellen getoetst en gestuurd worden.
Binnenstad en werkgebied verbinden op de VROM locatie 49
4.
VROM locatie
Ruimtelijke kaders VROM
Gemaal
Een aantal ruimtelijke kaders moeten de toekomstige ontwikkeling verankeren in de context. De aspecten zijn niet genormeerd maar zullen in de toekomst kwalitatief worden beoordeeld om flexibiliteit te garanderen.
Gemaal
school
school
OUDE STAD
Lange
Lange
Haven
Haven
VROM
N ieuw Mathenesse kerk
kerk
Twee verschillende deelgebieden samenbrengen
Globale kaders ontwikkelruimte
•
De hoeveelheid programma en de maximale bouwhoogten voor nieuwe programma’s in de toekomst worden kwalitatief beoordeeld. Er moet een aanleiding voor zijn hoogbouw en de dichtheid van het ontwikkelbare oppervlak moet proportioneel zijn en in relatie staan tot de directe omgeving.
•
50
De VROM locatie ligt op het raakvlak van werkgebied en binnenstad. De ontwikkeling moet zowel in schaal en architectuur anticiperen op deze twee deelgebieden: de grootschalige industrie (glasfabriek, Nolet) en de kleinschalige historische bebouwing van de binnenstad. De ontwikkeling moet een gezicht naar de stad zijn. Hoe kan Nieuw Mathenesse zich presenteren aan de binnenstad? Daarbij moet het flexibel genoeg zijn om in de toekomst te kunnen anticiperen op het verdwijnen van de bebouwingswand aan de Rotterdamsedijk.
Gemaal
Gemaal
school
Gemaal
school
school
Rotterdamse
dijk
Koemarkt
Lange
e Hav en
Lange
Haven
Bu
ite
kerk
nh
av
en
Haven
we
g
kerk
Verbonden openbare ruimte
Auto toegankelijkheid
Doorwaadbaar voor voetgangers
De VROM-locatie maakt deel uit van een groter netwerk van plekken en bestemmingen zoals de Koemarkt, de waterkant en de Buitenhavenweg. De nieuwe ontwikkeling moet verbindingen leggen met deze plekken en zelf een prominente plek creëren. De plek heeft een eigen identiteit en integreert de stedelijke inrichting van de kade en de actieve bedrijvigheid van Nieuw Mathenesse. Daarnaast moet het aansluiten met het grotere groene raamwerk, bestaande uit een aantal lineaire boomstructuren (veelal eensoortig) langs de Buitenhavenweg en de Rotterdamsedijk.
De VROM-locatie is voor autoverkeer toegankelijk vanaf de Buitenhavenweg. Het gedeelte Buitenhavenweg dat aansluit op De Koemarkt is éénrichtingsverkeer in zuidelijk richting. Een mogelijk nieuwe autoverbinding vanaf de Rotterdamsedijk kan de afwikkeling van bestemmingsverkeer van en naar de locatie verbeteren en het eerste deel van de Buitenhavenweg vrijspelen van autoverkeer, waardoor er een goede verbinding voor voetgangers tussen de Hoogstraat (binnenstad) en de Buitenhavenweg gemaakt kan worden.
Voor de aanhechting van het gebied met de stad is het van belang om het gebied maximaal doorwaadbaar te maken voor voetgangers. Langzaam verkeersdoorsteken / doorbraken in de gevelwand van de Rotterdamsedijk kunnen hier aan bijdragen.
51
4.
VROM locatie
4.5. Stapsgewijze ontwikkeling Het is belangrijk dat de VROM locatie zich stapsgewijs kan ontwikkelen. De VROM heeft op dit moment een aantal gebruikers die de komende jaren nog verbonden zijn met de locatie. Het is niet te verwachten dat de locatie op korte termijn herontwikkeld zal worden met nieuw programma. Het is waarschijnlijker dat via een geleidelijk transformatieproces bestaande en tijdelijke programma’s op de korte termijn doorgroeien naar permanente programma’s voor de langere termijn. Een stapsgewijze herontwikkeling waarin tijdelijke interventies een rol spelen is de essentie van het plan voor de VROM. We onderscheiden een korte termijn en een lange termijn gebruik van de plek. Direct gebruiken en optimaliseren locatie Het parkeerterrein kan mogelijk door het jaar heen tijdelijk worden gebruikt voor kortdurende evenementen. Daarnaast ligt er een opgave om de omgeving van de school een kwaliteitsimpuls te geven met tijdelijke inrichtingselementen om het ten eerste een meer kindvriendelijke omgeving te laten zijn en om een nieuwe bestemming aan het water te creëren voor mensen uit de stad. Herontwikkeling korte termijn Wanneer lopende afspraken voor de VROM locatie eindigen (minimaal over 2 jaar) kan de locatie worden herontwikkeld. Dit kan allereerst gebeuren met een tijdelijke invulling. Voor een snelle activering van de plek en wellicht als testcase voor een permanent programma op de lange termijn.
Herontwikkeling lange termijn Voor de lange termijn heeft het VROM terrein de potentie om programmatische tekortkomingen in de stad en het werkgebied te adresseren. Vergelijkbaar met de manier waarop dat nu ook gebeurt met een tijdelijke school en voorheen supermarkt, maar dan op een meer gestructureerde en afgebakende manier. Het terrein heeft de capaciteit (en de taakstelling) om stad en werkgebied te verbinden en het heeft bovendien de potentie tijdelijke programma’s te stimuleren (of haalbaarheid te testen) die kunnen doorgroeien naar een meer permanente status. Deze strategie kan toekomstige stakeholders op een laagdrempelige manier aantrekken om activiteiten in het gebied te ontplooien. Idealiter gebeurt dit met thema’s die inspelen op stad en werken: bijvoorbeeld een werkcluster scheepvaart of een innovatiecluster met vakopleidingen.
Vandaag
2 jaar
4 jaar
Parkeren/tijdelijke evenementen Pa
Onderwijs
rke
ren
Sport outdoor
Sport outdoor
Tijdelijke sport hal
Speeltuin
parkeer garage
Sport outdoor
Ple
in wa aan te het r
Direct gebruiken en optimaliseren
Hotel Vergaderen
Cafe
Te Herontwikkeling korte termijn (scenario leisure)
rra
s
Met een stapsgewijze ontwikkeling kunnen tijdelijke programma’s doorgroeien naar permanente
52
Sport & health (indoor)
Te Herontwikkeling lange termijn (scenario leisure)
rra
s
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling De locatie laat een stapsgewijze ontwikkeling toe. In een aantal stappen kan er van tijdelijke programma’s worden doorgegroeid naar permanente programma’s. Opeenvolgend kunnen gebouwen aan de locatie worden toegevoegd en kan de openbare ruimte worden verbeterd.
parkeerterrein tijdelijke park / speeltuin / sportterrein
tijdelijke park / speeltuin / sportterrein cafe
cafe
hotel
Stap 1: Tijdelijk sport/speel terrein op de VROM locatie eventueel met een tijdelijk indoor sporthal aan de oostzijde van het terrein
Stap 2: Toevoeging van een kleinschalig hotel met vergader faciliteiten aan de Schie nabij de binnenstad en Nieuw Mathenesse plus parkeerterrein
parkeergarage parkeerterrein recreatie centrum
recreatie centrum
hotel
Stap 3: Transformatie van outdoor leisure programma naar een gebouwd concept
P
hotel
Stap 4: Complementeren van het Leisure City concept. Een combinatie van Health centrum, hotel en parkeergarage ter ondersteuning van het programma en ook voor de binnenstad
53
4.
VROM locatie
4.6.  Direct gebruik en optimaliseren van de bestaande situatie Op dit moment moet de parkeercapaciteit van het VROM terrein moet worden gehandhaafd. Het VROM terrein en het haaksparkeren aan de Buitenhavenweg tellen samen 88 plekken. Wanneer de renovatie van de Lange Haven start moeten mogelijk 40 plekken van de Lange haven op het VROM-terrein worden opgevangen. De huidige parkeerbezetting ligt op ca. 40 -50% voor het openbare deel (= dagkaarten en vergunninghouders). Als daarbij de plekken voor de Lange Haven worden opgeteld (ervan uitgaande dat die allemaal bezet zijn) komt dat neer op een bezettingsgraad van ca. 90%-100% van het VROM terrein de komende jaren.
Prive parkeren
Openbaar parkeren (88 plekken) Schoolplein
De tijdelijke school aan de Oostzijde van het terrein blijft naar verwachting de komende twee jaren het VROM terrein gebruiken, totdat de renovatie van de school gereed is. Dit betekent dat alleen het parkeerterrein en de waterkant kortstondig ingezet kunnen worden voor tijdelijke evenementen. Een scala van evenementen is mogelijk, waarbij het VROM terrein op de kaart wordt gezet en er wordt bijgedragen aan de profilering van het Schiekwartier.
School
Waterkant
Circus
Referenties tijdelijk gebruik parkeerterrein
54
Expo
Markt
Optimalisatie bestaande situatie Om meer kwaliteit op het VROM terrein in te brengen en ruimte te creëren voor andere activiteiten is een meer efficiënte indeling van het parkeerterrein mogelijk. Op deze manier kan de voorkant van de school vrijgespeeld worden van parkeren. De parkeerplekken worden verplaatst naar het grotere westelijke terrein en een efficiëntere indeling kan eenvoudig worden gemaakt door een nieuwe belijning alhier. Vervolgens kan de kwaliteit van het School voorplein en de binnenruimte met tijdelijke inrichtingselementen worden verbeterd (vergroening, verven plein, speelobjecten, etc.). Dit kan “low key” en ouders, kinderen en omwonenden kunnen daar een directe rol in spelen. Een vergroening van het parkeerterrein is mogelijk met bomen in potten. Een vervolgstap is het verder activeren van de waterkant bij het vernieuwde voorplein van de school en eventueel de schoolentree die nu aan het binnenterrein zit naar de straatzijde verplaatsen. Daarnaast blijft er de mogelijkheid van tijdelijke evenementen op het parkeerterrein met bijvoorbeeld een festival, markt, pleinbios, etc.
Impressie optimalisatie bestaande VROM locatie
Referenties tijdelijke herinrichting openbare ruimte
55
Scenario Leisure City 4.7. Scenario’s voor herontwikkeling van de VROM Tijdelijk gebruik met Leisure programma Wanneer de huidige school en het parkeerprogramma op de VROM verdwijnen of verplaatsen is er ruimte voor andere tijdelijke programma’s op de VROM . Doormiddel van “Low key” ingrepen kan de locatie worden gebruikt voor nieuwe initiatieven en als opstap naar meer permanente programma’s. Het getoonde scenario is een uitwerking van het thema leisure rondom sport en health. Diverse sport en recreatie activiteiten zijn georganiseerd op het VROM terrein. Een eventuele tijdelijke hal waarin tennis of iets dergelijks kan plaats vinden is mogelijk aan de oostzijde van het terrein. Een tijdelijke kantine en kleedruimten op voorplein aan de oostzijde maken een koppeling naar het water. De initiatieffase kan bij succes mogelijk doorgroeien naar een permanente leisure scenario.
Referenties tijdelijk gebruik (thema Leisure)
56
Impressie tijdelijk gebruik VROM locatie met leisure programma
57
Scenario Leisure City Permanent gebruik met Leisure programma Een scenario voor de VROM locatie met de ontwikkeling van een leisure programma met mogelijke uitwerkingen in verschillende thema’s: • Optie Health thema: Leisure programma georganiseerd rondom het thema Health, met sport faciliteiten zowel indoor als outdoor en welness. Aangevuld met een klein hotel en vergaderfaciliteiten. • Optie Thema Leisure dome: Vermaak gerelateerde programma’s geclusterd in een gebouw voor activiteiten gedurende de hele dag en het hele gezin Doelgroepen: Inwoners van Schiedam, Dagjesmensen uit de regio, Toeristen
Gerrit (27) en Johanna (31) zijn
Dit is Thomas (22) die woont en
collega’s bij een groot bedrijf op
werkt in Schiedam.
Nieuw Mathenesse. Na het werk
In het weekend bezoekt hij met
gaan ze vaak met een groep
zijn vrienden regelmatig Leisure
collega’s sporten bij de Health
Village. Ze beginnen hun avond
Campus.
met een potje laser gamen,
Ze houden van het afwisseling
bezoeken dan vaak het casino
door het veelzijdigheide
en duiken dan tot diep in de
aanbod en de interactie tussen
nacht de club in die uitkijkt over
de verschillende sportplekken.
de Schie en Nieuw Mathenesse.
58
Referenties Leisure programma
Impressie nieuwe invulling VROM locatie met leisure programma
Scenario Leisure City Capaciteit proefverkaveling • Plangebied 6.160 m2 • Totaal programma ca. 12.185 m2 • 1 - 3 bouwniveaus • FAR 2.0 • Parkeergarage capaciteit ca. 210pp over 3 niveaus
Cafe Parkeergarage 1600m2 (3x) Leisure (indoor & outdoor) 2000m2 (2-3x)
Leisure programma (thema Health) • Indoor/outdoor sport zoals Fitness, Groepsless studio, Zwembad, Buitensporten (bastketbal/ atletiek), Squash, Dojo, Danszaal, • Welnnes zoals Spa/Sauna, Hammam, Zonnebanken, Schoonheidssalon, Fysio • Hotel met vergaderruimte • Restaurant en cafe • Kinderopvang
Vergaderen 350m2 (1x) Hotel 230m2 (3x)
Illustratieve uitwerking leisure programma
Stap 2
Stap 1 tijdelijke park / speeltuin / sportterrein
Stap 3
tijdelijke park / speeltuin / sportterrein
Stap 4
parkeergarage parkeerterrein parkeerterrein
cafe
cafe
hotel
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling
60
indoor leisure
indoor leisure
hotel
P hotel
Referenties architectuur en openbare ruimte Leisure programma
61
Scenario Werk Cluster Tijdelijk gebruik met werkprogramma Het scenario is een uitwerking van het thema werken rondom waterrecreatie en scheepsbouw activiteiten. In een tijdelijke hal aan de oostzijde van het terrein kunnen boten worden opgeknapt, fluisterboten worden geproduceerd, etc. Door middel van “Low key” ingrepen kan de locatie worden gebruikt voor nieuwe initiatieven en als opstap naar meer permanente programma’s. Buiten is een tijdelijke werf voor het opknappen van historische schepen (uit de Lange Haven of elders). Op de kop van het VROM terrein is ruimte voor een tijdelijk info paviljoen met educatie en expo activiteiten over water, de haven, Nieuw Mathenesse, etc. De initiatieffase kan bij succes mogelijk doorgroeien naar een permanent werkcluster scenario.
Referenties tijdelijk gebruik (thema werken)
62
Impressie tijdelijk gebruik VROM locatie met werkprogramma
63
Scenario Werk Cluster Permanent werkprogramma op de VROM De ontwikkeling van een nieuwe werkomgeving op het raakvlak van stedelijke activiteiten als wel meer bedrijfsmatige activiteiten die te vinden zijn op Nieuw Mathenesse. Bijvoorbeeld de combinatie van een bedrijfsverzamelgebouw met het aanbod van kleinere units en een meer grootschalige werkomgeving met werkplaatsen/productiehal. Parkeren en logistiek zijn geïntegreerd en ondersteunen het nieuwe programma en eventueel programma’s op Nieuw Mathenesse en in binnenstad Doelgroepen: Kleine en middelgrote bedrijven, Zelfstandigen/ creatieven, Bestaande werknemers en werkgevers Nieuw Mathenesse, Particulieren met hobbymatige werkplaatsbehoeften (stadswerkplaats)
Jos (52) uit Delft, is eigenaar van
Evelien (31) komt uit Schiedam
een bedrijf met 6 werknemers in
en is zelfstandig consultant voor
het werkcluster.
NGO organisaties. Afgelopen
Hij vindt het een perfecte plek
jaar is ze haar kantoor aan
om zijn werkplaatsactiviteiten
huis ontgroeid en heeft ze
te combineren met een goede
een nieuwe plek gevonden
bereikbaarheid voor zijn
in het werkcluster op het
opdrachtgevers.
VROM. Hier deelt ze zowel ervaringen als voorzieningen in het verzamelgebouw voor zelfstandigen.
64
Referenties Werk programma
Impressie nieuwe invulling VROM locatie met werkprogramma
Scenario Werk Cluster Capaciteit proefverkaveling • Plangebied 6.160 m2 • Totaal programma ca. 8.050 m2 • 1 - 3 bouwniveaus • FAR 1.3 • Parkeergarage capaciteit ca. 168pp over 3 niveaus
Bedrijfsverzamelgebouw 700m2 (4x) Cafe
Programma • Werkplaatsen • Kantoren en vergaderruimtes • Ondersteunende en gedeelde voorzieningen; fietsenstalling, kantine, terras, etc.
Parkeergarage 1400m2 (3x) Bedrijfskantoor 300m2 (4x)
Logistiek
Werkplaats 1500m2 (1x)
Illustratieve uitwerking werkprogramma
Stap 2
Stap 1
Stap 3
Stap 4
parkeergarage bedrijfsverzamelgebouw
tijdelijke werf bedrijfsverzamelgebouw info centrum
tijdelijk werfgebouw
tijdelijke werf
bedrijfsverzamelgebouw parkeerterrein
werkgebouw
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling
66
P
tijdelijk werfgebouw
werkgebouw
Referenties architectuur en openbare ruimte werk programma
67
Scenario Innovatie Cluster Een werk,- en leer programma op de VROM Een nieuwe omgeving van werken en leren waarbij een mix van werk, - en leerprogramma geclusterd worden op een kleinschalige campus. Vakopleidingen zijn gekoppeld aan het werkgebied Nieuw Mathenesse en de meer grootschalige industrie in Schiedam in de haven. De nabijheid en bereikbaarheid van de binnenstad zijn ideaal voor het onderwijsprogramma. Een eventueel parkeerprogramma is ondersteunend voor Nieuw Mathenesse en de binnenstad. Doelgroepen: Studenten, Bedrijfsleven, Onderzoeksinstituten, Onderwijsinstellingen, Overheid
Dit is Daan (15) uit Schiedam.
Peter (52) uit Rotterdam heeft
Hij volgt de vakopleiding
jarenlang op de vrachtwagen
Procestechniek en hoopt later
gereden en is uiteindelijk
-net als zijn vader- te gaan
zijn eigen vervoersbedrijf
werken bij ĂŠĂŠn van de bedrijven
begonnen.
actief in de Jeneverindustrie.
Tegenwoordig deelt hij zijn
Op de innovatiecampus leert hij
kennis over transport met de
over vroeger en doet hij kennis
leerlingen van de vakopleiding
op over nieuwe ontwikkelingen
op de VROM campus.
in het vakgebied.
68
Referenties werk,- en leerprogramma
Impressie nieuwe invulling VROM locatie met werk,- en leerprogramma
Scenario Innovatie Cluster Capaciteit proefverkaveling • Plangebied 6.160 m2 • Totaal programma ca. 9.955m2 • 2 - 4 bouwniveaus • FAR 1.6 • Parkeergarage capaciteit ca. 165pp over 3 niveaus
Parkeren 1400m2 (3x)
Werkplaats en vaklokalen 1000m2 (2x)
Onderwijslokalen 700m2 (3x)
Programma • Verzameling van vakopleiding, productie faciliteiten bedrijven, een bedrijfsverzamelgebouw en ondersteunende functies als een bedrijfskantine
Cafe Werkplaats 1000m2 (2x)
Bedrijfskantine
Illustratieve uitwerking werk,- en leerprogramma
Stap 2
Stap 1
Stap 3
Stap 4
Tijdelijke lokalen vakopleiding
horeca plein
werkplaats/ vaklokalen
werkplaats vaklokalen
werkplaats vaklokalen
onderwijslokalen Tijdelijke lokalen vakopleiding
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling
70
parkeergarage
parkeerterrein
P
onderwijslokalen
werkplaats
werkplaats
Referenties architectuur en openbare ruimte werk,- en leerprogramma programma
71
Scenario Stadsraam Een expo programma op de VROM Het concept is een platform voor Schiedam. Een verzamelgebouw met experience centre en ruimte voor evenementen. Het gebouw kan in de loop van de tijd “verkleuren” en van programma veranderen. Het is a.h.w. een robuuste schil die door exploitanten flexibel ingezet kan worden afhankelijk van vraag in de markt. Het is een platform voor Schiedamse ondernemingen zoals bv. in Leiden is gedaan met Corpus en medische ontwikkelingen over het lichaam. Een Schiedamse versie kan draaien om activiteiten in de haven of de destilleerindustrie. Daarnaast kan het concept ingezet worden voor Schiedamse culturele evenementen; tentoonstellingen, etc. En het kan gebruikt worden voor commerciële evenementen zoals bruiloften of beurzen. Doelgroepen: Ondernemers en bedrijven, Dagjesmensen uit de regio en NL en Toeristen, Inwoners Schiedam
Anja (32), Silke (4) en Klaus
Jan-Kees (23) uit Delft heeft een
(36) komen uit Duitsland en
studentenbaan als stadsgids in
bezoeken tijdens hun vakantie
Schiedam. Vaak eindigt hij bij
een dag Schiedam.
Stadsraam, waar hij zijn gevolg
Ze hebben net de binnenstad
het aanbod aan Schiedamse
bezocht en lopen nu het
cultuur laat zien waardoor ze
Stadsraam binnen voor een
nog een paar uurtjes in de stad
interactieve tentoonstelling
kunnen vertoeven.
over het industrieverleden en zijn oude ambachten.
72
Referenties expo programma
Impressie nieuwe invulling VROM locatie met expo programma
Scenario Stadsraam Capaciteit proefverkaveling • Plangebied 6.160 m2 • Totaal programma ca. 9.720 m2 • 1 - 4 bouwniveaus • FAR 1.6 • Parkeergarage capaciteit ca. 200pp over 2 niveaus • Parkeerterrein capaciteit ca. 100pp over 1 niveau
Parkeerterrein of garage 3250m2 (1x)
Experience centre 800m2 (4x)
Cafe
Programma • Bedrijfsverzamel units • Evenementenruimte voor beursen, feesten, tentoonstellingen, indoor markten, conventies, expo, etc. • Productie ruimte voor bedrijven • Experience centre
Expo hal 1300m2 (1x)
Illustratieve uitwerking Expo programma
Stap 2
Stap 1
Stap 3
Stap 4
parkeergarage tijdelijke werf info centrum
evenementen terrein tijdelijk werfgebouw
experience centre
tijdelijke werf tijdelijk werfgebouw
parkeerterrein evenementen terrein
experience centre
experience centre EXPO hal
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling
74
evenementen terrein
P
EXPO hal
Referenties architectuur en openbare ruimte Expo programma
75
Scenario Buitenhaven buurt Woonprogramma op de VROM Het concept introduceert een nieuw woonmilieu aan de Schie. Een woonbuurt aan het water in de nabijheid van de woonbebouwing aan de Plantage en de Lange Haven. Een prachtige plek met oriëntatie op het zuiden en direct zicht op het water. De locatie is groot genoeg om een substantiële dichtheid te kunnen maken zodat een buurtje ontstaat. Parkeren voor de woonfunctie is geïntegreerd in de blokken. Kleinschalige voorzieningen op prominente hoeken op de begane grond zijn mogelijk. Doelgroepen: Inwoners Schiedam, Inwoners regio
Jan (71) en Anna (68) hebben
Priscilla (36) werkt als operator
altijd in Rotterdam gewoond
in de naastgelegen glasfabriek
maar zijn sinds kort verhuisd
en heeft de bouw van de
naar het Schiedamse VROM-
woningen van dichtbij kunnen
kwartier. Het is er karakteristiek
volgen. Ze zag al daarme al snel
wonen op loopafstand van
de potentie van de plek en heeft
alle voorzieningen. Bovendien
zo op tijd een appartement
bezitten ze een boot die ze er
langs de Schie kunnen kopen.
voor de deur kunnen aanmeren.
76
Referenties woonprogramma
Impressie nieuwe invulling VROM locatie met woonprogramma
Scenario Buitenhaven buurt Capaciteit proefverkaveling • Plangebied 6.160 m2 • Totaal programma ca. 11.565m2. Wonen 7.740 m2, voorzieningen 425 m2 en parkeren 3.400 m2 • Ca. 80 woningen • 1- 6 bouwniveaus • FAR 1.9 • Parkeergarage capaciteit ca. 100pp (per niveau) • Haven is optioneel, kan ook een binnentuin zijn
wonen 330m2 (6x)
wonen 700m2 (4x)
wonen 800m2 (4x)
parkeerdek 3000m2 (1x)
Programma • Woningen • Kleinschalige voorzieningen zoals creche, cafe, woonwerk units • Watergerelateerde functies; fluisterboot aanlegpunt, havenservices, werkplaats, verhuur boten, waterfietsen, etc.
wonen 330m2 (6x)
Optie zonder haven met binnentuin Illustratieve uitwerking woonprogramma
Stap 2
Stap 1
Stap 3
Stap 4 woongebouw
parkeerterrein
woongebouw
woongebouw parkeerterrein
tijdelijk park / speeltuin tijdelijk park / speeltuin
haven
haven
woongebouw
Illustratie stapsgewijze ontwikkeling
78
woongebouw
Referenties architectuur en openbare ruimte woonprogramma
79
4.
VROM locatie
4.8. Inbedding in de stad van nieuw programma De verschillende programmatische scenario’s die zijn geillustreerd voor de VROM locatie hebben elk een eigen mpact en toegevoegde waarde voor de stad. Voor de verschilllende scenario’s is beschreven welke relatie ze aangaan met de stad en wat de toegevoegde waarde van het scenario aan de stad is.
Inbedding Leisure Leisure • Een aanvulling op het commerciële, culturele en horeca programma van de binnenstad en Schieveste • Bezoekers langer in de stad te houden. Het Leisure programma is op loopafstand van de binnenstad. Bezoekers van het leisure programma kunnen ook de binnenstad bezoeken en vice versa.
Leisure
Horeca
Boodschappen
Cultuur Winkels Horeca
Werkprogramma • Versterken van de (nieuwe)werkfunctie in de stad en werkgelegenheid en productiviteit verankeren in de kern van de stad. Een traditie die Schiedam groot heeft gemaakt. • Aansluiting zoeken op het werkmilieu van Nieuw Mathenesse door grootschaligere productiefaciliteiten te kunnen maken • Aansluiting met de stad zoeken door een meer stedelijke werkomgeving te maken die een breed scala van initiatieven kan faciliteren en een bepaalde mate van flexibiliteit heeft die past bij het “nieuwe werken”.
80
Leisure
Werk cluster
Glas Overslag Destilleer Logistiek
Werk,- en Leerprogramma/Expo Werk,- en leerprogramma • Versterken werk, - en leerfunctie in de stad. • Bereikbaarheid en voorzieningenniveau van de binnenstad inzetten voor een onderwijsprogramma • Opleidingen en werkomgeving creëren die aansluiten op het werkmilieu van Nieuw Mathenesse en de meer grootschalige industrie in de haven Expo • Een podium te creëren voor tijdelijke en permanente evenementen voor Schiedamse ondernemers en culturele instellingen
Innovatie campus
Glas Offshore Destilleer
Scheepsbouw Transport Grondstoffen
0
Woonprogramma • Versterken wonen in de stad en aan de Schie • Aansluiten op de populaire woonmilieus rond de Plantage en de Lange Haven • Benutten kansen aan het water
100
500
Natuurkundigenbuurt Binnenstad Lange Haven Rotterdamsedijk
Buitenhaven buurt
De Plantage
81
5. Bestaande panden 5.1. Ambitie Bestaande Panden De bestaande panden aan de Koemarkt en dan speciaal het voormalige hotel de Kroon en het VVV gebouw hebben de potentie om een publiekstrekker te worden op het raakvlak van werkgebied en binnenstad. Een nieuwe bestemming aan de Koemarkt waar de bezoekers speciaal naar toe komen om te verblijven of te werken. Een fantastische plek aan het water met in de toekomst kans om daadwerkelijk op een terras aan de Schie te zitten. De opgave voor de panden is de transformatie van leegstand naar aantrekkelijke programma’s die publiek trekken en hun omgeving (met name de waterkant) activeren.
STAD
WERK
Publiekstrekker op het raakvlak van werkgebied en binnenstad
82
Impressie bestaande panden
5.
Bestaande panden
5.2. Inventarisatie Bestaande panden De bestaande panden bestaan uit een reeks van gebouwen aan de Buitenhavenweg. Ze zijn gegroepeerd rondom een bestaand pleintje en hebben aan de achterzijde een oriëntatie op de Schie. Het water is niet publiekelijk toegankelijk ter plekke van de panden. La nge H aven
Huidige bestemmingsplan Voormalig hotel de Kroon en het VVV kantoor hebben volgens het huidige bestemmingsplan de bestemming gemengde doeleinden (bedrijfsmatige activiteiten, cultuur en ontspanning, dienstverlening, horeca 1, maatschappelijke voorzieningen, parkeren).
kerk
Programma
Publiek karakter
De bestaande panden aan de kop van de Buitenhavenweg vormen samen een compositie van 5 verschillende en losstaande gebouwen. Als cluster van verschillende, lossstaande ‘historische gebouwen’ vormen ze een belangrijke schakel tussen de Koemarkt en het nieuwe te ontwikkelen programma op de VROM-locatie. Op dit moment staat voormalig hotel de Kroon leeg, de bestaande woonhuizen aan de Buitenhavenweg worden bewoond, café het sterretje staat te koop en de VVV gaat in 2015 verhuizen naar een locatie in de binnenstad.
Voormalig hotel de Kroon, het VVV gebouw en café het Sterretje hebben vanwege hun prominente positie aan de Koemarkt een meer publieke uitstraling dan de woonhuizen en het transformatorhuisje aan de Buitenhavenweg. Met name hotel Kroon heeft de meest prominente plek gelegen aan het water en direct aan de Koemarkt
Proeflokaal ‘t Sterretje
Woningen
Voormalig Hotel de Kroon
Transformatorhuisje
VVV kantoor
84
Lange
15m
20m Haven
3.5
m
Pleintje
Transparantie
Monumentale status
Het pleintje met zijn kleinschalige bebouwing vormt een overgangsgebied tussen het grote open plein op de Koemarkt en de langgerekte kade van de Buitenhavenweg. Twee Platanen geven intimiteit aan het pleintje en verkleinen de opening tot de Buitenhavenweg. In de huidige inrichting wordt een link met het verleden van de plek en de omgeving gelegd. In de gevel van voormalig Hotel de Kroon is een gedenkplaat geplaatst met een verwijzing naar Molen de Meyboom (bakkersmolen) die hier van 1779 tot begin 20e eeuw heeft gestaan. Ook in de bestrating wordt een verwijzing naar de molen gemaakt. Daarnaast staat er een beeld ter ere van De Kuijper, Schiedam. (kunstenaar Robbert Jan F. Donker) kerk
De gebouwen staan in een interessante compositie bij elkaar. Er is een spannende afwisseling tussen open en dichte ruimtes, waardoor er mooie doorzichten tussen de gebouwen ontstaan. De doorkijkjes en de zichten op markante gevels die zijn te onderscheiden betreffen: • vanaf de Rotterdamsedijk zicht tussen de bebouwing door op de Schie • vanaf de brug zicht op karakteristiek, kleinschalig bebouwingscluster • vanaf de brug kadert de bebouwing het achterliggende werkgebied in • vanuit de gebouwen zicht op groene achtererven
Het voormalige hotel de Kroon, het VVV gebouw en het transformator huisje zijn gemeentelijk monument. Voormalig hotel de Kroon is het meest fraaie pand van de bestaande panden aan de Buitenhavenweg. Een aantal aspecten zoals de fraaie boogramen zijn in het verleden weggewerkt achter panelen en verlaagde plafonds. Een toekomstige nieuwe invulling van de Kroon heeft de kans de allure van voorheen weer terug te brengen.
85
5.
Bestaande panden
5.3.  Hoofdprincipes Bestaande panden De transformatie van de bestaande panden is in vergelijking met de Koemarkt en de VROM locatie een kleinschalige ontwikkeling die zich richt op de transformatie van leegstand naar nieuwe aantrekkelijke programma’s, de activering van de waterkant en de Lang Haven Buitenhavenweg een het opwaarderen van de kwaliteit en uitstraling van de monumentale panden. Een soort van micro transformatie die met zorg de komende jaren moet worden begeleid.
kerk
86
KOEMARKT
Lange
Haven
VROM
Programmatische schakel tussen Koemarkt en VROM
Opnemen in het netwerk van openbare ruimte
Voormalig hotel de Kroon, het VVV gebouw en het Sterretje hebben een belangrijke functie in de koppeling tussen de binnenstad en het VROM terrein. Daarom is het van belang dat ook een programmatische koppeling wordt gemaakt. De Kroon is veruit het meest prominente en centrale gebouw. Een publiek programma in de Kroon met een goede activering van de omgeving is absoluut gewenst in de toekomst. De programmering kan een relatie hebben met zowel het werkgebied als met de binnenstad.
Rond de bestaande panden liggen een aantal belangrijke openbare ruimtes zoals de Koemarkt en de Buitenhavenweg. Daarnaast zijn de panden zelf gegroepeerd rond een kleinschalig historisch pleintje. Deze openbare ruimtes moeten goed met elkaar verbonden worden. Daarnaast moeten kwaliteitsverbeteringen van deze plekken gestimuleerd worden.
kerk
Optie 1
+
LaOptie nge2H aven
Lange
Haven
Optie 3
Schieroute stimuleren
Buitenruimte en terrasen faciliteren
Uitbreidingsmogelijkheden mogelijk maken
De Lange Haven van Schiedam wordt opnieuw ingericht en ingedeeld. Dit is onderdeel van de ambitie om de haven een meer prominente plek in de openbare ruimte te geven. Activering van het water en de beleving van het water moeten worden gestimuleerd. De niet publieke waterkant langs de bestaande panden heeft de potentie te transformeren naar een voetgangersroute direct langs het water. Diverse routes langs de Schie zijn mogelijk • Optie 1: bestaande route langs Lange Haven en de Buitenhavenweg • Optie 2: een nieuwe route langs de Lange haven en de Kroon naar de Buitenhavenweg • Optie 3: een nieuwe route langs de Lange Haven en langs de Kroon, VVV en bestaande woningen
Door de herinrichting van het verkeers-profiel over de Koemarkt kan het voetgangersgebied ter plaatse van Hotel de Kroon en ‘t Sterretje circa 2 a 3 meter worden verbreed. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor mogelijke terrassen aan de Koemarkt. Een ‘Shared Space’ inrichting voor het eerste gedeelte van de Buitenhavenweg kan bijdragen aan de plein-sfeer en biedt eveneens extra terras of uitstal-ruimte. Ook liggen er kansen om buitenruimtes of terrassen aan het water te realiseren.
Uitbreidingswensen van de bestaande panden vanwege herprogrammering kunnen in de toekomst ondervangen worden door de Kroon en VVV te koppelen. De twee volumes kunnen logistiek gekoppeld gekoppeld worden met een nieuw volume. Het volume kan ook extra programma op nemen en functies zoals ontvangst combineren. Randvoorwaarden voor het combineren van de Kroon en VVV: • Zichtbaarheid naar het water moet behouden blijven • Open constructie (Glas) • Ondergeschikt aan Kroon en VVV • Ruimte laten voor terras aan waterkant (geen achterkant creëren)
kerk
kerk
uitbreidingsmogelijkheden terras of uitstal ruimte voetgangersgebied één-richting autoverkeer ‘Shared Space’ inrichting
87
5.
Bestaande panden
5.4. Mogelijkheden waterkant De stad heeft de ambitie om de haven een meer prominente plek in de openbare ruimte te geven. Activering van het water en de beleving van het water moeten worden gestimuleerd. De verbindingen met het water kan op verschillende manieren worden gezocht. Door buitenruimtes of terrassen te oriënteren op het water of door nieuwe routes aan te leggen waardoor voetgangers direct langs het water kunnen lopen. Het is belangrijk dat de constructies die dit mogelijk maken buiten de vaargeul liggen. Voor de waterkant bij de bestaande panden is dit geen probleem. Daarnaast moeten constructies aan veiligheidseisen voldoen voor het geval van een aanvaring met een boot. Delen die achter de remmingswerken bij de Koemarktbrug liggen hebben niet met deze eis te maken. Een aantal opties om het water te activeren zijn mogelijk: • Terrasboot aan de kade (korte termijn) • Uitbreiding terras aan de kade (vaste constructie) eventueel gecombineerd met terrasboot • Omloop rondom de Kroon / doorsteek naar pleintje • Route langs het water
Referentie terrasboot
Rerentie terras aan het water
Referentie route langs het water (Mechelen)
88
Optie terrasboot aan de kade
Optie uitbreiding terras aan de kade
Optie omloop rondom de Kroon
Optie route langs het water
89
5.
Bestaande panden
5.5. Programma De Koemarkt en VROM locatie vormen samen DE strategische schakel tussen wijken, water, industrie en historische binnenstad. Hierdoor kunnen verbindingen worden gelegd tussen industrie en ambacht onderling, maar ook de verbinding naar het stadstoerisme en recreatie. Het voormalige hotel de Kroon is hierin de meest zichtbare schakel. Een ideale plek om naar toe te gaan en te verblijven. Bij de herprogrammering van met name het voormalige hotel de Kroon moet gestuurd worden op een programma met publieke uitstraling en aantrekkingskracht dat stad en werkgebied combineert. Dat kan een werkconcept zijn als “ Het Nieuwe Kantoor (HNK)” of juist een meer stedelijk concept als een hostel. Herbestemming de Kroon en VVV (scenario werken) In dit scenario is een werk programma getest in de vorm van werkplekken, ateliers en een Grand café in het volume van de Kroon. In het VVV gebouw is een Nieuw Mathenesse bedrijfskantine getest. Beide volumes zijn gekoppeld middels een serre. De capaciteit van de programma’s in de Kroon is: • Plint (260m2): Restaurant - Grandcafe (Dudok) • 1e/2e verdieping (400m2): Werkplekken - Ateliers (Spaces/Seats2share)
Programma
z
zz
z
leisure - leisure
zz
leisure - werk
Programma Opbouw Kroon
z
zz
z
geen leisure - leisure
zz
1 laag leisure - werk
werk - leisure
2 lagen
werk - werk
Koppeling Opbouw Kroon-VVV Kroon
geen
geen
1 laag
koppeling
2 lagen
Omgang Kroon-VVV water Koppeling
Capaciteit VVV: • Begane grond (220m2): Stadskantine van Nieuw Mathenesse en Conferentiezaal
terrasboot
geen terras
Omgang water Matrix met transformatie opties voor het voormalige hotel de Kroon en de VVV 90
werk - werk
werk - leisure
koppeling doorsteek
omloop
WERK-ATELIERS WERK-ATELIERS GRAND CAFE SERVICE
Doorsnede A-A’
Impressie koppeling Kroon en VVV
A’
260m2
220m2
A
Illustratieve uitwerking herbestemming Kroon en VVV
Referenties herbestemming Kroon en VVV
91
6.  Broersvest en Rotterdamsedijk 6.1.  Ambitie Broersvest en Rotterdamsedijk De entree naar de stad vanuit Rotterdam via de Rotterdamsedijk moet een groene, geanimeerde en stijlvolle stadsentree worden. Een straat met bomen, verzorgde plinten en fraaie gevels. De bestaande blokken die nu de straatwanden vormen zijn in potentie mooie woonblokken met voorzieningen op de begane grond. Door de jaren heen is de bebouwing in verval geraakt en is het bestaansrecht van de voorzieningen in het geding. De transformatie zal zich moeten richten op het stimuleren van gevelrenovaties, het verbeteren van de uitstraling van activiteiten op de begane grond, leegstand tegengaan en het vergroenen van het straatprofiel.
Een groene en geanimeerde Stadsentree
92
Impressie vernieuwde Broersvest
6. Broersvest en Rotterdamsedijk
Gemaal
6.2.  Hoofdprincipes Broersvest en Rotterdamsedijk Het plan voor de transformatie van de Rotterdamsedijk en Broersvest gaat uit van een reeks hoofdprincipes die richtingen uitzetten voor de herontwikkeling en flexibel genoeg zijn om met veranderingen om te kunnen gaan. We onderscheiden voor de transformatie een vijftal hoofdprincipes:
Lange
kerk
94
school
Haven
Aantrekkelijke pleinwanden maken
Opwaarderen begane grond
De ruimtes van de Rotterdamsedijk, de Broersvest en de Koemarkt moeten begeleid worden door fraaie pleinwanden om het geheel tot een aantrekkelijke stadsentree te maken. De bestaande gevels zien er over het algemeen vervallen uit. Stimuleren van de opwaardering van de pleinwanden naar aantrekkelijke gevels kan een belangrijke bijdrage leveren aan een verfraaiing van de stadsentree.
De bouwblokken aan de Rotterdamsedijk en de Broersvest hebben een typische opbouw met voorzieningen op de begane grond en woningen op de verdiepingen. De begane gronden hebben redelijk wat leegstand en de uitstraling is over het algemeen marginaal. Voor de transformatie naar een fraaie stadsentree is de aandacht voor de uitstraling en activiteiten op de begane grond zeer belangrijk.
Gemaal
Gemaal
school
school
Lange
Haven
Lange
Vergroenen profiel
Leegstaande winkelpanden op de begane grond moeten worden aangepakt. Het faciliteren van nieuwe initiatieven en het stimuleren van wonen op de begane grond kan de transformatie naar een aantrekkelijke plint in gang zetten.
Vergroening van het profiel door middel van bomen moet de straat nieuwe allure geven. De herinrichting van de Koemarkt biedt de kans het profiel van de Rotterdamsedijk en de Broersvest aan te passen door bomen aan te planten naast de rijbanen. kerk
school
Haven
Leegstands aanpak en herprogrameren
kerk
Gemaal
Hoofdontsluiting voor auto, OV en fiets. Verbinding met VROM mogelijk maken De Rotterdamsedijk en Broersvest zijn een belangrijke hoofdontsluitingsweg voor auto, OV en fietsverkeer. In de toekomst zullen deze wegen een belangrijke ontsluiting blijven. De bestaande bebouwingswand aan de Rotterdamsedijk schermt Nieuw Mathenesse en het VROM terrein volledig af. Nieuwe verbindingen tussen de Koemarkt en het VROM terrein moeten gestimuleerd worden om stad en Nieuw Mathenesse beter te verbinden, temeer zodra er in de toekomst een nieuwe ontwikkeling plaatsvindt op de VROM. Doorsteken op de begane grond kunnen langzaam verkeer en auto’s relatief eenvoudig toegang geven tot het terrein.
95
6. Broersvest en Rotterdamsedijk 6.3.  Programma De bestaande situatie kent relatief veel leegstand op de begane grond van de Rotterdamsedijk. De uitstraling en (architectonische) kwaliteit van de begane grond is over het algemeen laag. Een acupunctuurstrategie voor de begane grond kan selectief sturen op herprogrammering van de slechte delen van de plint. Initiatieven vanuit de stad van ondernemers, bewoners of instellingen kunnen gefaciliteerd worden in de leegstand. Daarnaast moeten de voorzieningen kritisch worden heroverwogen en moet in de toekomst de mogelijkheid van wonen op de begane grond worden gestimuleerd. De uitstraling van de begane gronden en de gevels als geheel moeten worden aangepakt en worden getransformeerd tot een mooie stadstraat. Casus Nieuwe Binnenweg Rotterdam Nog in 2008 was de Nieuwe Binnenweg een verpauperde winkelstraat met verzakte panden, krotten, leegstand van zowel winkelruimten als bovengelegen woningen, marginale winkels, en veel wisseling van eigenaren en/of exploitanten. De buitenruimte was versleten en bepaald smerig. Maar er waren ook een paar oude klassieke winkels die tot ver buiten Rotterdam bekend waren. Juist deze ondernemers hebben aan de bel getrokken over de deplorabele staat van hun winkelstraat. De Gemeente startte een samenwerking met ondernemers en eigenaren en stelde een plan van aanpak op, dat uitging van een integrale aanpak van alles: schoon, heel en veilig op orde, en tevens restauratie en verbetering van de panden en herinrichting van de straat. Het resultaat is wonderbaarlijk. De oude 19e eeuwse gevelornamentuur en gevelstenen zijn weer terug gebracht en zijn er mooie winkelpuien te zien. (http://www.gebiedsontwikkeling. nu/artikel/4309-de-wonderbaarlijke-metamorfose-vande-nieuwe-binnenweg) 96
Nieuwe Binnenweg Rotterdam voor de revitalisering
Nieuwe Binnenweg Rotterdam na de revitalisering
WONEN
Broersves t
WINKELEN ECA
EN
NINGEN
VOORZIE
OORZIENING
EN
HOR
sedijk
N EN
NE WO
WONEN EN VO
ORZIENINGEN
WONEN
STAD/WERK
HORECA
W
EN
NG ENI
ZI
R VOO
HORECA
N N N E NGE E ON NI W ZIE OR VO
WONEN EN V
Rotterdam
WONEN
WONEN
WONEN WONEN
WONEN
WERK
ON
EN
Diagram programma distributie rondom de Broersvest en Rotterdamsedijk
97
6. Broersvest en Rotterdamsedijk 6.4.  Transformatie van de begane grond Regels voor reclame uitingen Een minimale stap om de uitstraling van de begane grond te verbeteren is het opschonen van de openbare ruimte en afspraken over (eenduidige) reclame-uitingen aan de gevels zal in grote mate bijdragen aan een rustiger beeld en een verbetering van de identiteit van de plek.
Faciliteren (tijdelijke) initiatieven in de leegstand Initiatieven van ondernemers, bewoners of instellingen kunnen een plek krijgen in de leegstand aan de Rotterdamsedijk. Een projectbureau kan bijvoorbeeld tijdelijk in een pand gaan om de Koemarkt en de VROMlocatie onder de aandacht te brengen. Een soort van venster op de Schie en het plein.
98
6.500m2 vrije kavel aan de Schie
Collectief opwaarderen begane grond De winkeliers op de begane grond kunnen als collectief in samenwerking met de stad gezamenlijk de begane grond een kwaliteitsimpuls geven.
Referentie plinttransformatie de Passage (Oisterwijk) situatie voor en na
Pleinwanden als geheel aanpakken De winkeliers, bewoners, woningcorporaties en de stad kunnen collectief een plan van aanpak op zetten voor een verbeterde stadsentree. Begane gronden, gevels van woonverdiepingen en openbare ruimte worden in zijn geheel getransformeerd.
Referentie volledige geveltransformatie Quellijnstraat (Amsterdam) situatie voor en na
99
6. Broersvest en Rotterdamsedijk 6.5.  Profiel Broersvest en Rotterdamsedijk Voor de Broersvest en de Rotterdamsedijk is het de intentie om een dubbele bomenrij langs de trambaan door te zetten, wanneer de kruising opnieuw wordt ingericht. Idealiter wordt deze rij doorgezet over de Rotterdamsedijk om een mooie groene laan te creĂŤren. De dubbele rij bomen is een welkome vergroening voor de woonbebouwing aan de straat en het maakt een aangename groene begrenzing van de Koemarkt.
Dubbele rij doorzetten en extra bomen op de Broersvest en Rotterdamsedijk
Doorsnede Rotterdamsedijk
100
Doorsnede Broersvest
Impressie vernieuwde Rotterdamsedijk
6. Broersvest en Rotterdamsedijk 6.6.  Verbinden Rotterdamsedijk met VROM Fysieke verbindingen door de bebouwing van de Rotterdamsedijk kunnen stad en werkgebied met elkaar verbinden. Er zijn verschillende type verbindingen mogelijk. Van een balkon aan de VROM zijde, een doorsteek op de begane grond tot het verwijderen van een volledig pand waardoor een straat kan worden gemaakt. Door gedeeltelijk sloop van het Rotterdamsedijk bouwblok ontstaat er de kans om met een nieuw gebouwvolume de achterliggende ontwikkeling op het VROM terrein een adres en gezicht te geven aan de Rotterdamsedijk. De nieuwbouw kan tegelijkertijd gecombineerd worden met extra toegangen tot het VROM-gebied.
Optie pand ertussen uit
Terras/balkon aan de VROM en Schiekant
Doorsteek begane grond over een enkel pand
Doorsteek begane grond over meerdere panden
Verwijderen volledig pand Opties verbindingen door de Rotterdamsedijk bebouwing naar de Vrom
102
Optie doorsteek begane grond
Optie doorbraak naar het VROM terrein
103