Καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Λατινική Αμερική Υποθέσεις Καταπάτησης Δικαιωμάτων Ψεκάζουν με φυτοφάρμακα ιθαγενείς στην Παραγουάη για να περάσουν οι πολυεθνικές Περισσότεροι από 200 ιθαγενείς που αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τη γη τους στην ανατολική Παραγουάη οδηγήθηκαν στο νοσοκομείο με σοβαρά προβλήματα υγείας μετά τον ψεκασμό που "υπέστησαν" από αέρος. Η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε τη χρήση των τοξικών φυτοφαρμάκων, υποστηρίζοντας πως γίνεται προφανώς με στόχο τον εκφοβισμό μιας γηγενούς κοινότητας λόγω της αντίστασης που προβάλλει προκειμένου να εκδιωχθούν διά της βίας από τις πατρογονικές τους εστίες. Η ένταση στην Παραγουάη είναι ίδια με εκείνη που συναντάται σε άλλες περιοχές της Λατινικής Αμερικής, όπως στο Περού όπου είχαν δημιουργεί μεγάλης έκτασης επεισόδια όταν ιθαγενείς διαμαρτύρονταν για τα σχέδια εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου από την προγονική γη τους στην Bagua του Αμαζονίου. Η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε τη χρήση των τοξικών φυτοφαρμάκων, υποστηρίζοντας πως γίνεται προφανώς με στόχο τον εκφοβισμό μιας γηγενούς κοινότητας λόγω της αντίστασης που προβάλλει προκειμένου να εκδιωχθούν διά της βίας από τις πατρογονικές τους εστίες. Ο στρατός του Περού τότε είχει στήσει οδοφράγματα και είχε επιβάλει απογόρευση κυκλοφορίας στην περιοχή μετά και τις συμπλοκές μεταξύ ιθαγενών και αστυνομίας που κόστισαν την ζωή σε τουλάχιστον 24 αστυνομικούς και 34 ιθαγενείς. Τότε χιλιάδες κάτοικοι, φοιτητές και μέλη εργατικών οργανώσεων από διάφορες πόλεις του Περού στάθηκαν στο πλευρό των ιθαγενών του Αμαζονίου που εναντιώνονταν στην απόφαση της κυβέρνησης για την εκμετάλλευση της
προγονικής τους γης. Τελικά οι ιθαγενείς κατάφεραν να κερδίσουν εκείνη την μάχη με την αναβολή της εφαρμογής δύο επίμαχων κτηματικών διαταγμάτων. Πρόσφατα, όμως και το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Λατινικής Αμερικής διέταξε την Παραγουάη να επιστρέψει προγονικά εδάφη σε δύο κοινότητες ιθαγενών, χωρίς ωστόσο ακόμη να έχει τεθεί σε εφαρμογή η απόφαση αυτή. Αντ'αυτού οι ιθαγενείς έχουν να αντιμετωπίσουν με τόξα και βέλη αεροπλάνα και τοξικά χημικά. Τα παραδοσιακά σπίτια των αυτόχθονων κοινοτήτων και οι παρθένες εκτάσεις του Αμαζονίου βρίσκονται στο στόχαστρο επιχειρήσεων για εξόρυξη πετρέλαιου, υλοτομία και κτηνοτροφικές επιχειρήσεις. Μερικά Σύνταγματα αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των ιθαγενών, αλλά η πολιτική πραγματικότητα αποδεικνύει ότι είναι αρκετά διαφορετική από το συνταγματικό ιδανικό. Συχνά τα δικαιώματα των ιθαγενών κοινοτήτων στη Λατινική Αμερική συγκρούονται με τα συμφέροντα των επιχειρήσεων. Τα παραδοσιακά σπίτια των αυτόχθονων κοινοτήτων και οι παρθένες εκτάσεις του Αμαζονίου βρίσκονται στο στόχαστρο επιχειρήσεων για εξόρυξη πετρέλαιου, υλοτομία και κτηνοτροφικές επιχειρήσεις. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Λατινικής Αμερικής δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν σύντομα. Οι Αρχές πρέπει να εργαστούν από κοινού για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών των κοινοτήτων.
Η οικονομική κρίση κρύβει μια ωρολογιακή βόμβα για τα ανθρώπινα δικαιώματα Η διεθνής οικονομική κρίση έχει συμβάλει στην καταπατήση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σύμφωνα με την Διεθνή Αμνηστία. Στην ετήσια αναφορά της για το 2009 κάνει λόγο πως η "κάτω βόλτα" στην διεθνή οικονομία έχει αποσπάσει την προσοχή από τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχει ταυτόχρονα δημιουργήσει νέα προβλήματα σε
Λατινική Αμερική, Αφρική και Ασία. Παρόλου που τα τελευταία χρόνια παρατηρείται βελτίωση στον τομέα των αθρωπίνων δικαιωμάτων από μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις των χωρών της Λατινικής Αμερικής, πολλές παραμένουν εκείνες οι ομάδες που καθημερινά βλέπουν τα δικαιωματά τους να καταπατώνται στην περιοχή. Η Γενική Γραμματέας Διεθνούς Αμνηστίας δήλωσε: «Πίσω από την οικονομική κρίση βρίσκεται μια εκρηκτική κρίση στα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα πήγαν πίσω στο όνομα της ασφάλειας και τώρα ακόμη πιο πίσω στο όνομα της οικονομικής ύφεσης» Οι αυτόχθονες κοινότητες στην κεντρική και την νότια Αμερική έχουν δυσανάλογα επηρεαστεί από την παγκόσμια φτώχεια με τα δικαιώματα τους να καταπατώνται χρόνο με τον χρόνο όλο και περισσότερο. Τα αναπτυξιακά προγράμματα που στόχο έχουν την βελτίωση της ζωής των αυτοχθόνων όχι μόνο δεν έχουν συμβάλλει στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους αλλά συχνά συνοδεύονται από παρενοχλήσεις και άσκηση κάθε μορφής βίας απεναντί τους. Οι γυναίκες και τα κορίτσια ανήκουν στην ομάδα εκείνη που καθημερινά αντιμετωπίζει την βία και την σεξουαλική κακοποίηση, ιδιαίτερα στην Αϊτή και την Νικαράγουα. Το στίγμα της κακοποιήσης οδηγεί πολλές γυναίκες και κορίτσια στην σιωπή, ενώ οι νόμοι σε μερικές χώρες της Λατινικής Αμερικής όχι μόνο δεν προστατεύουν τα κορίτσια άλλα απαγορεύουν τις αποβολές για όποιες μένουν έγκυοι μέτα από βιασμό. Τα μέτρα για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και της βίας από τις ομάδες συμμοριών στην περιοχή δεν έχουν συμβάλλει μέχρι στιγμής στην αντιμετώπιση τους καθώς σύμφωνα με την ετήσια αναφορά 2009 της Διεθνούς Αμνηστίας η κατάσταση έχει χειροτερεύσει, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές, όπως την Βραζιλία και την Γουατεμάλα, με τις αστυνομικές αρχές να εμπλέκονται σε πολλά σκάνδαλα και συνεργασίες με καρτέλ ναρκωτικών και συμμορίες βίας.
Στη Λατινική Αμερική η γυναίκα μετατρέπεται συχνά σε ένα δραματικό πρόσωπο Βία κατά των γυναικών και κοριτσιών. Η πιο διαδεδομένη και πιο αποσιωπημένη μορφή βίας, σε όλο τον πλανήτη. Η καθιέρωση της 25ης Νοεμβρίου από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ως η Παγκόσμια Ημέρα εναντίον της Βίας κατά των Γυναικών, αναδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος και την αναγκαιότητα
λήψης αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία των γυναικών. Οι γυναίκες είναι αυτές που γίνονται δέκτες της ανδρικής πολύμορφης βίας καθώς και της προκατάληψης, της άγνοιας, της φτώχειας, της ίδιας της οικογένειας, της ίδιας της κοινωνίας. Η Διεθνής Αμνηστία με την έκθεση της για το 2009 έρχεται να αναδείξει την κρίση στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων την οποία διέρχεται ο κόσμος και να υπογραμμίσει ότι οι γυναίκες είναι αυτές που πλήττονται πιο πολύ. Οι γυναίκες είναι αυτές που γίνονται δέκτες της ανδρικής πολύμορφης βίας καθώς και της προκατάληψης, της άγνοιας, της φτώχειας, της ίδιας της οικογένειας, της ίδιας της κοινωνίας. Στην έκθεση της για τη Λατινική Αμερική, σημειώνει την πρόοδο που έχει παρατηρηθεί στην περιοχή ως προς την αντιμετώπιση της βίας εναντίον των γυναικών, ωστόσο τονίζει πως τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις της περιοχής, ιδιαίτερα αυτές της Κεντρικής Αμερικής, παραμένουν ανεπαρκή. Ομάδες γυναικών εξακολουθούν να απαιτούν δράση απέναντι σε έναν αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων βίας και ανθρωποκτονιών στην περιοχή. Πολλά σώματα γυναικών φέρουν σημάδια βασανιστηρίων και ειδικότερα της σεξουαλικής βίας. Οι νόμοι για τη βελτίωση του σεβασμού των δικαιωμάτων των γυναικών και ιδίως το δικαίωμα στην ελευθερία από τη βία στο σπίτι, στην κοινότητα και στον τόπο εργασίας, έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο, στις περισσότερες χώρες της περιοχής, με την αξιοπρόσεχτη εξαίρεση της Αϊτής και ορισμένων άλλων χωρών της Καραϊβικής. Ωστόσο, η πρόοδος στην πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και στην τιμωρία των υπευθύνων παραμένουν περιορισμένες. Στη Νικαράγουα, ομάδες έρευνας ειδικών αστυνομικών που ασχολούνται με τη βία κατά των γυναικών παραμένουν άπραγες λόγω έλλειψης πόρων,αλλά και στην Βενεζουέλα μια εξειδικευμένη ομάδα υπεύθυνη για την κατάρτιση δημοσίων υπαλλήλων για την επιβολή του νόμου σχετικά με την αντιμετώπιση της βίας στο σπίτι δεν έχει ξεκινήσει ακόμα τις δραστηριότητες της. Το Κογκρέσο της Χιλής έχει αρχίσει τις συζητήσεις για ένα νομοσχέδιο το οποίο, εάν εγκριθεί, θα εισάγει "τα εγκλήματα κατά των γυναικών" στον ποινικό κώδικα και θα αύξησει τις ποινές για τη βία κατά των γυναικών.
Νικαράγουα και Αϊτή ξεχώρισαν στην περιοχή ως δύο χώρες όπου το άνω του 50 τοις εκατό όλων των αναφερθέντων θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης ήταν 18 ετών ή και νεότερα. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, οι δράστες ήταν ενήλικες άνδρες, κάτοχοι εξουσίας. Η σεξουαλική κακοποίηση των κοριτσιών -ορισμένα μικρά, εννέα ή 10 χρόνων- είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη φτώχεια, τη στέρηση και τον αποκλεισμό, τα οποία οδηγούν τα κορίτσια στον κίνδυνο της σεξουαλικής εκμετάλλευσης ως το μοναδικό μέσο επιβίωσης τους. Στην Βραζιλία γυναίκες που επέζησαν των βιασμών ή του ξυλοδαρμού σε φτωχές κοινότητες δεν έχουν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες περίθαλψης και στη δικαιοσύνη. Παρά τη διαδεδομένη φύση του προβλήματος, το στίγμα που σχετίζεται με τη σεξουαλική βία καταδικάζει πολλά κορίτσια που επέζησαν, στην σιωπή. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα υψηλά επίπεδα της σεξουαλικής βίας, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός ότι στη Νικαράγουα, όπως και στη Χιλή και στο Ελ Σαλβαδόρ, υπάρχει η απαγόρευση των αμβλώσεων σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στις περιπτώσεις όπου η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμών ή όπου η συνέχιση της εγκυμοσύνης θα μπορούσε να θέσει τη ζωή της γυναίκας ή του κοριτσιού σε κίνδυνο. Υπάρχουν αναφορές σχετικές με τις προσπάθειες θρησκευτικών ομάδων στο Περού και στον Ισημερινό να ασκούν πίεση για μια παρόμοια απαγόρευση. Ωστόσο, στο Μεξικό, το Ανώτατο Δικαστήριο ψήφισε την άσρη της απαγόρευσης της άμβλωσης στην Περιφέρεια της πρωτεύουσας του Μεξικού. Η βία κατά των γυναικών είναι ένα φαινόμενο που εμφανίζεται σε όλα τα πολιτισμικά και οικονομικά περιβάλλοντα και αφορά γυναίκες όλων των μορφωτικών και οικονομικών επιπέδων. Η Λατινική Αμερική έχει πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι να δει ευτυχισμένες τις γυναίκες της... Μέχρι να σταματήσει η πλειονότητα των γυναικών που επιζούν από τη βία να είναι εκ νέου θύματα του συστήματος Δικαιοσύνης.
Η φτώχεια έχει μετατρέψει τη Γουατεμάλα σε "παράδεισο" των παράνομων υιοθεσιών Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά. Σχεδόν ένα στα 100 μωρά που γεννιούνται στη Γουατεμάλα καταλήγουν με θετούς γονείς στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το προξενείο των ΗΠΑ στη Γουατεμάλα. Συχνά οι γονείς αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα παιδιά τους, αφού πολλοί είναι εκείνοι που δεν μπορούν να προσφέρουν σε αυτά όχι ένα καλύτερο αύριο αλλά ούτε τα αναγκαία για να ζήσουν. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το θέμα υποσιτισμού και τροφίμων, η Γουατεμάλα έχει το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό του χρόνιου υποσιτισμού στον κόσμο και τα υψηλότερα στη Λατινική Αμερική και την
Καραϊβική. Ο χρόνιος υποσιτισμός επηρεάζει περίπου το μισό των παιδιών της χώρας ηλικίας πέντε χρόνων. Λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι μια υιοθεσία μπορεί να κοστίσει έως και 30.000 δολάρια, παρέχει ένα μεγάλο οικονομικό κίνητρο σε μια χώρα όπου η Παγκόσμια Τράπεζα αναφέρει πως περίπου το 75 τοις εκατό του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Οι διεφθαρμένοι δικηγόροι και συμβολαιογράφοι συνήθως βρίκονται πίσω από πολλές παράνομες υιοθεσίες . Μερικοί εξ' αυτών, οι οποίοι έχουν μεγάλη εξουσία στη Γουατεμάλα εκμεταλλεύονται την ακραία φτώχεια και την περιορισμένη κρατική εποπτεία επί των υιοθεσιών και έτσι καταφέρνουν να κερδίσουν αρκετές χιλίαδες δολάρια.
Οι παράνομες υιοθεσίες αποτελούσαν πάντα μια από τις κυριότερες πηγές εισοδήματος για την Γουατεμάλα για πολλές δεκαετίες με τις απαγωγές παιδιών από τον στρατό να κυριαρχούν στην ταραγμένη περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Η κυβέρνηση της Γουατεμάλα αποφάσισε να ρίξει φως στην περιόδο εκείνη και τις παράνομες υιοθεσίες θεωρώντας χρέος της να μάθει την αλήθεια η κοινωνία της χώρας. Ερευνητές εξέτασαν 672 έγγραφα της περιόδου του εμφυλίου πολέμου 1977-89 για να συνάψουν μια κυβερνητική έκθεση της οποίας τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Κατα την διάρκεια των χρόνων του εμφυλίου περίπου 200.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη σύγκρουση μεταξύ των αριστερών ανταρτών και δεξιών κυβερνήσεων και περίπου 45.000 εξαφανίστηκαν, εκ των οποίων 5.000 ήταν παιδιά. Η έρευνα καταλήγει στο ότι ο στρατός της Γουατεμάλα έκλεψε 333 παιδιά πιστεύοντας πως πολλά περισσότερα παιδιά ενδεχομένως να είχαν απήχθη. Πολλά από αυτά τα παιδιά κατέληξαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και τη Σουηδία, την Ιταλία και την Γαλλία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αναφέρει η έκθεση, ο στρατός δολοφόνησε τους γονείς των ανήλικων παιδιών προκειμένου να τα απαγάγει και σε άλλες περιπτώσεις τα παιδιά είχαν απαχθεί χωρίς να προκαλέσουν σωματική βλάβη στους γονείς. Η κυβέρνηση της Γουατεμάλα δήλωσε πως ήδη έχουν έρθει σε επαφή πολλά από τα απαχθέντα παιδιά με τα μέλη της οικογενείας
τους. Πολιτικοί και πολιτειακοί κύκλοι της χώρας κάνουν λόγο για μια μεγάλη κατάχρηση εκ μέρους του τότε κράτους και εκφράζουν την πεποίθηση πως σύντομα οι παράνομες υιοθεσίες θα σταματήσουν να αποτελούν πηγή εισοδήματος για την χώρα.
Εκατομμύρια άνθρωποι σε περιοχές εκτοπίζονται από τις εστίες τους
της
Κολομβίας
Oι συνεχόμενες μάχες μεταξύ των guerrillas, των παραστρατιωτικών ομάδων και των δυνάμεων του στρατού έχουν οδηγήσει στην δραματική αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί από την ύπαιθρο της Κολομβίας όπως έχει καταγράψει η πρόσφατη αναφορά της Διεθνούς Αμνηστίας. Οι κοινότητες που βρίσκονται σε οικονομικά, στρατιωτικά και στρατηγικά σημαντικές περιοχές της χώρας είναι αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες περιοχές. Σύμφωνα με την αναφορά για το 2008 η Κολομβία έχει έναν από τους μεγαλύτερους εκτοπισμένους πληθυσμούς στον κόσμο φτάνοντας τα 3 με 4 εκατομύρια ανθρώπων. Μόνο το 2008, 380,000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με την βία προκειμένου να σωθούν απο τις συνεχείς μάχες της υπαίθρου, μια αύξηση της τάσεως του 25% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, το 2007. Οι κοινότητες που βρίσκονται σε οικονομικά, στρατιωτικά και στρατηγικά σημαντικές περιοχές της χώρας είναι αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες περιοχές. Η Διεθνής Αμνηστία κάνει λόγο για ένα οργανωμένο καλά μελετημένο σχέδιο τόσο από την πλευρά των guerrilla, των παραστρατιωτικών ομάδων όσο και των δυνάμεων του στρατού με στόχο την μετακίνηση όλων των ιθαγενών, αγροτών και αγροκτημόνων που βρίσκονται στις περιοχές αυτές της χώρας για την εξαγωγή πετρελαίου ή για επενδύσεις αγρο-βιομηχανικής μορφής. Συχνά δε γίνεται λόγος για τον συσσωρευμένο πλούτο των παραστρατιωτικών και των πολιτικών και επιχειρηματικών υποστηρικτών τους, ο
οποίος βασίζεται στον σφετερισμό της γης με την βία ή τις απειλές φτάνοντας μέχρι σήμερα τα 10 με 11 εκατομυρία σφετερισμένης γης. Διεθνείς και Εγχώριες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις προσπαθούν να πείσουν τις Κολομβιανές Αρχές να λάβουν μέτρα για την προστασία των κατοίκων, την διακοπή της βίαιης μετακίνησης τους και την επιστροφή της γης στους ιδιοκτήτες της. Από την πλευρά της η Κυβέρνηση προσπερνώντας τα αποτελέσματα της αναφοράς δηλώνει πως τα οποιαδήποτε προβλήματα του παρελθόντος στο σχετικό θέμα έχουν ξεπεραστεί. Το μόνο σίγουρο είναι πως κάτοικοι της Κολομβίας υφίσταται τις επιπτώσεις από την δράση της τρομοκρατίας και των καρτέλ ναρκωτικών όπως και από την "μάχη" και την δίψα κάθε μορφής δύναμης, είτε νομιμοποιημένης είτε όχι, για χρήμα. Την ίδια στιγμή μεγάλο μέρος του πληθυσμού ζει κάτω απο το όριο της φτώχειας μη έχοντας τα αναγκαία και δεδομένα σε όλους, στέγη και τροφή. Σημαντικό ποσοστό των παιδιών δεν έχει πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας και μια ευκαιρία να κερδίσει κάτι καλύτερο στη ζωή και στο μέλλον. Διεθνείς και εγχώριες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις προσπαθούν να πείσουν τις Κολομβιανές Αρχές να λάβουν μέτρα τόσο για την προστασία των κατοίκων, την διακοπή της βίαιης μετακίνησης τους και την επιστροφή της γης στους ιδιοκτήτες της αλλά και για την προστασία του πληθυσμού από την τρομοκρατία και την ανάπτυξη παραστρατιωτικών ομάδων και την δράση τους.
Παιδική εργασία στην Λατινική Αμερική Η παιδική εργασία βρίσκεται σε πολύ ψηλά επίπεδα στην Λατινική Αμερική. Πολλά παιδιά αντί να πηγαίνουν σχολείο, να παίζουν στον ελεύθερο τους χρόνο εργάζονται πολλές φορές μάλιστα κάτω από πολύ σκληρές συνθήκες, σκληρότερες από τις συνθήκες που εργάζονται οι ενήλικοι. Από τα πιο συνηθισμένα μέρη εργασίας είναι τα ορυχεία όπου οι θάνατοι είναι ένα αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο. Παρόλο που τα δικαιώματα των παιδιών προστατεύονται διεθνώς υπάρχουν πολλά σημεία στον κόσμο όπως η Λατινική Αμερική που το φαινόμενο βρίσκεται σε έξαρση. Αυτή την στιγμή μόνο στην Λατινική Αμερική υπάρχουν 48 εκατομμύρια παιδιά που δουλεύουν και 8,4 εκατομμύρια είναι θύματα πορνείας και δουλείας. Παιδική εργασία σε κάθε περιοχή Μόνο στην Βραζιλία υπάρχουν 7 εκατομμύρια παιδιά που εργάζονται. Το 20% των παιδιών ηλικίας 10 – 14 εργάζονται σε σπίτια ενώ 2 εκατομμύρια παιδιά 5 με 15 ετών κάνει αγροτικές δουλειές Στην Αργεντινή η εταιρεία Nuestra Huella που εξάγει κοτόπουλα στην
Γερμανία, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και στην Κίνα, έχει κατηγορηθεί ότι απασχολεί χιλιάδες παιδιά στα εργοστάσια και φάρμες. Περίπου 57 χιλιάδες αγόρια και κορίτσια εργάζονται ως ρακοσυλλέκτες, μαζεύουν χαρτόνια από τους δρόμους. “Η φτώχεια είναι ένας σημαντικός παράγοντας αλλά υπάρχουν και άλλες αιτίες που γεννούν την παιδική εργασία όπως είναι η πολιτική και οικονομική αστάθεια, οι ανισότητες, η μετανάστευση, η εκμετάλλευση, οι πολιτιστικές πρακτικές, η έλλειψη εργασίας, η έλλειψη εκπαίδευσης” αναφέρει έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας. Η δουλειά στα ορυχεία Ένας από τους τομείς που ανησυχούν περισσότερο τους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με τα δικαιώματα των παιδιών είναι η εργασία στα ορυχεία. Σύμφωνα με υπολογισμούς στα ορυχεία εργάζονται περίπου ένα εκατομμύριο παιδιά και έφηβοι. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά εργάζονται σε μικρές βιομηχανίες που δεν έχουν άδεια και τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας. Οι εργασίες που συνήθως κάνουν τα παιδιά είναι: να δουλεύουν σε σπίτια, στην αλιεία, σε εργοστάσια, σε ορυχεία, σε βιομηχανίες, στους δρόμους ή στην πορνεία. Η Βραζιλία, η Γουατεμάλα, το Μεξικό, το Περού και η Βολιβία είναι οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδικής εργασίας στη Λατινική Αμερική. Οι μεγάλες εταιρίες εκμεταλλεύονται την παιδική εργασία Η Οργάνωση Human Rights Watch σε μια έκθεση της αναφέρει ότι “εντόπισε παιδιά στο Εκουαδόρ τόσο νέα, ακόμη και 8 ετών, να εργάζονται σε φυτείες μπανάνας σε συνθήκες απαράδεκτες και σκληρές. Chiquita, Del, Monte, Dole, La Favorita, Bonita κατηγορήθηκαν επειδή χρησιμοποιούσαν φυτείες όπου εργάζονταν παιδιά. Η ιστοσελίδα Taringa δημοσίευσε έναν μακρύ κατάλογο με 81 εταιρείες σε Ευρώπη και Αμερική οι οποίες χρησιμοποιούν στην δουλειά μικρά παιδιά. Στον κατάλογο αυτό περιλαμβάνονται κορυφαίες εταιρείες αθλητικών παπουτσιών στις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν εργοστάσια για να παράγουν τα προϊόντα τους στην Ασία, ευρωπαϊκές εταιρείες τηλεπικοινωνιών και πολλοί πολυεθνικοί κολοσσοί.
Επαναστατικά κινήματα Λατινικής Αμερικής Ιδιαίτερη σημασία και ενδιαφέρον στο χώρο των αντιστάσεων παρουσιάζει μια ήπειρος, όπου βόρεια έχει κυριαρχίσει εξ΄ολοκλήρου το νεοφιλελεύθερο μοντέλο του Καπιταλισμού χωρίς να προβάλει ιδιαίτερα μεγάλη αντίσταση, ενώ νότια το παιχνίδι είναι ακόμα ανοιχτό καθώς οι αντιστάσεις “από τα κάτω” εναλλάσσονται και χρωματίζονται, δημιουργώντας νέες και επικίνδυνες εδαφικότητες αντικαπιταλιστικές, αυτόνομες, νησίδες μέσα στο καπιταλισμό. Δημιουργούν ουσιαστικά μια κοινωνία μέσα στην κοινωνία. Αναφερόμαστε για την Λατινική Αμερική και τα κινήματα των πόλεων, τους ιθαγενείς και την πολιτική “από τα κάτω”. Ο διαρκείς αγώνας και κυρίως από τις αρχές του 1990 έχει καταφέρει να ρίξει 2 προέδρους σε Εκουαδόρ και Αργεντινή, 1 σε Παραγουάη, Περού, Βενεζουέλα και Βραζιλία. Τα κυριότερα κινήματα συνίσταται από 3 μεγάλα πολιτοκοινωνικά ρεύματα που αποτελούν και το πολιτισμικό και ηθικό τους υπόβαθρο. Μια πλούσια μίξη που χαρακτηρίζει τα κινήματα της Λατινική Αμερικής. Α. Οι εκκλησιαστικές Κοινότητες βάσης, ή αλλιώς η θεολογία της απελευθέρωσης Β. Οι εξεγέρσεις των Ιθαγενών Γ. Ο Γκεβαρισμός, όπου ενέπνευσε τη στράτευση στην υπόθεση της επανάστασης Ίσως το πιο κύριο επαναστατικό κινημα ειναι Ο Στρατός των Ζαπατίστα για την Εθνική Απελευθέρωση (Ejercito Zapatista de Liberacion Nacional EZLN). Ο Στρατός των Ζαπατίστα είναι αριστερόελευθεριακό πολιτικό και στρατιωτικό κίνημα που ξεκίνησε τη δράση του με την κατάληψη της πρωτεύουσας της πολιτείας Τσιάπας του Μεξικού. Η εξέγερση επεκτάθηκε σταδιακά σε άλλες πολιτείες του νότιου Μεξικού, με βασικά αιτήματα στοιχειώδεις συνθήκες διαβίωσης, αναδιανομή της γης και διατροφή για τους ιθαγενείς Ινδιάνους. Αρχηγός δεν υπάρχει, αλλά βασικοί ομιλητές του κινήματος είναι ο Σουμπκομαντάντε Μάρκος, ο Σουμπκομαντάντε Μόισες και η Σουμπκομαντάντε Ελίζα.
Τα κινήματα έχουν πολλά κοινά και αναποκρίνονται σε προβληματικές που διατρέχουν όλα τα πολιτικά και ενεργά υποκείμενα της ηπείρου. Καταρχάς, αναφερόμαστε στην κατάληψη και επανοικιοποίηση πολλών εκταρίων γης, τα οποία τους ανήκουν γιατί αυτοί τα έχουν δουλέψει και τους τα άρπαξε το κράτος προς ευχαρίστηση κάποιων πολυεθνικών εταιριών. Ουσιαστικά προσπαθούν να εδαφοποιηθούν, δηλαδή η εδαφοποίηση είναι μια διαδικασία ριζώματος των κινήματων σε διάφορους φυσικούς χώρους στις πόλεις αλλά και στην ύπαιθρο με σκοπό να δημιουργήσουν μια μικροκοινωνία ή κοινωνία με νέες μορφές οργάνωσεις, καινούριες κοινωνικές σχέσεις με προοπτική όμως την αλληλεπίδραση με τον έξω κόσμο. Η οργάνωση του χώρου γίνεται με 2 τρόπους συνήθος α) με τη μετατροπή του χώρου σε μέρος επιβίωσης καικοινωνικπολιτικής δράσης ταυτόχρονα και β) οικοδωμόντας σχέσεις μη καπιταλιστικές. Δεν παραμείνουν αγκιστρωμένοι στο τόπο τους, με την διάθεση να αλλάξει ο κόσμος “από τα κάτω”. Δεύτερον, τη διεκδίκηση της αυτονομίας τους από το Κράτος και τα πολιτικά Κόμματα είτε δεξιά, είτε αριστερά. Προσπαθούν να εγγυηθούν την αυτάρκεια και την επιβίωση των μελών τους πέρα από την αγορά και δημιουργούν εμπορικές συναλαγές έξω από το σύστημα των μονοπολίων καταφέρνονάς το σε μεγάλο βαθμό. Τρίτον, προσπαθούν να επανεκτιμήσουν την κουλτούρα τους, να τη σώσουν από την επίθεση που τους έκαναν οι ισπανοί κατακτητές πιο παλιά μέχρι το σημερινό Αμερικάνικο Κράτος και τις πολυεθνικές. Να προστατεύσουν την ταυτότητά τους. Τέταρτον είναι ο κατά πολύ αναβαθμισμένος ρόλος της γυναίκας με πολύ σημαντικό έργο είτε σαν βουλευτές και κοινωνκά και πολιτικά στελέχη είτε μέσα στην καρδιά των κινημάτων να προσφέρουν τα μέγιστα για τον αγώνα. Ένα τελευταίο, το οποίο θα αναλυθεί αργότερα είναι το πως οργανώθηκε ή έγινε προσπάθεια να οργανωθεί η παιδεία, η υγεία, η απορρίψει του Τεϋλλοριστικού μοντέλου εργασίας και το σπάσιμο του διαχωρισμού πνευματικής και χειρονακτικής εργασίας, καθώς και αυτών που διευθύνουν και αυτών που εκτελούν. Οι καλυτέρευση των σχέσεων με το φυσικό περιβάλλον, τη προστασία του και τη καλλιέργειά του με σεβασμό, χωρίς τη χρήση τοξικών.
Δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα κινήματα Παρά όλα αυτά, τα κινήματα αντιμετοπίζουν διάφορες δυσκολίες από την άρχη τους κιόλας έως και μακροπόθεσμα. Μια δυσκολία που συναντάμε στα κινήματα είναι οτι εάν και όσο πιο “ορατό” γίνεται ένα κίνημα αποτελώντας μέρος της πολιτικής ατζέντας τόσο πιο αποτελεσματική δράση έχει όμως υπάρχει και ο κίνδυνος της εξάρτησης των κινημάτων από αυήν και την μετατροπή τους από ένα ριζοσπαστικό στοιχείο σε ρεφορμιστικό και ένα ακίνδυνο αριστερό κόμμα. Για αυτό και πρέπει τα κινήματα να αποδεσμεύονται από την πολιτική ατζέντα του συστήματος και να κερδίζουν την Αυτονομία τους. Πέρα από αυτή τη δυσκολία προκείπτουν και διάφορα όρια που πρέπει να ξεπεράσουν τα κινήματα. Σαν όρια γνωρίζουμε το Κράτος και το Κεφάλαιο που αποτελούν τα στοιχεία καταπιέσης, το ξεπέρασμα την απομόνωσης τους και την απαγκίστρωση από το τοπικό, τη συσχέτιση δυνάμεων και τη διασπαση των αγώνων είτε από το Κράτος με αφομοιωτικό και εξαγοράσιμο τρόπο είτε με βοήθεια από το παρακράτος και τη καταστολή και το αγκάλιασμα των προοδευτικών κομμάτων που σπαίρνουν τη διάσπαση του κινήματος μέσα σ΄αυτό αφού το λοιδωρούν και αφομοιωνοντάς το καθαρά για ψηφοθηρικούς σκοπούς, κάνοντάς το ακίνδυνο. Για τους “από κάτω” καμιά φορά δεν είναι εύκολο να εξηγήσουν σ΄άλλους “από κάτω” και κατά κυριο λόγο στους ανθρώπους που ζουν στις περιφέρειες των αστικών κέντρων τους λόγους για τους οποίους αντιστέκονται. Αυτό γίνετε διότι αρκετές φορές δεν υπάρχουν μείζονα κοινά προβλήματα δηλαδή στην ύπαιθρο υπάρχει το ζήτημα της καλλιέργειας της γης και την υπεράσπιση της από αυτούς που την κλέβουν ενώ στις περιφέρειες των αστικών περιοχών δεν υπάρχει ούτε η γη ούτε το αίσθημα της υπεράσπισης της. Αυτό είναι μόνο ένα πρόβλημα από αυτά που μπορεί να προκύψουν. Έτσι υπάρχει και ο κατακερματισμός του αγώνα και το πρόβλημα τυ συσχετισμού δυνάμεων. Σαν δεύτερο πρόβλημα συναντάμε τη “ρητορική” των προοδευτικών και αριστερών κυβερνήσεων, όπως ειπώθηκε οι οποίοι έχουν σφετεριστεί τα συνθήματα και τις σημαίες των κινημάτων προκαλώντας σύγχυση και διαίρεση μέσα στους κόλπους αυτών. Ένα τελευταίο πρόβλημα είναι και οι “Κοινωνικές Πολιτικές” οι οποίες δεν εφαρμόζονται μόνο από το Κράτος άλλα επιζητούνται από τη διαμεσολάβηση
κοινωνικών οργανώσεων. Έτσι τα κινήματα καταλήγουν να γίνουν ο ακρωγονιαίος λίθος των “Κοινωνικών Πολιτικών”.
Επαναστατικά κινήματα και παιδεία Πρώτα από όλα μια βασική προσπάθεια των κινημάτων είναι κατά κάποιο τρόπο να διαμορφώσουν τους δικού τους “Διανοούμενους” και λέγοντας τους έτσι εννοούν μια νέα γενιά με περισσότερη μόρφωση από την προηγούμενη όπου θα προσφέρουν μια σημαντική βοήθεια με τις ικανότητες και τις γνώσεις τους στο ζήτημα της αυτοοργάνωσης και της αυτοεπιμόρφωσης. Αυτο γίνετε γιατί κατά καιρούς διάφοροι διανοούμενοι “από τα έξω” φέρνουν και από μια “σοσιαλιστική” λύση λεννινιστικού μοντέλου. Ουσιαστικά τα κινήματα παίρνουν στα χέρια τους την επιμόρφωση των μελών τους. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει με το τρόπο που υπάρχει σήμερα η παιδεία και το σύστημα εκπαίδευσης, για αυτό ένα κίνημα,πιστευούν ότι δεν μπορεί απλά να παρεμβαίνει στην εκαπίδευση αλλά να γίνεται το ίδιο εκπαιδευτικό υποκείμενο. Η εκπαιδευτική αρχή που το καθοδηγεί είναι “να μεταμορφώνεσαι, μεταμορφώνοντας”, με σκοπό την γαλούχηση ελεύθερα σκεπτόμενων υποκειμένων.
Πηγές 1. blogs.sch.gr 2. www.oneearth.gr 3. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse 4. www.americalatina.com.gr 5.
.7 illionothers.org el
6. el. i i e ia.org 7. https://mnhmhkaieksegersh.wordpress.com/