In een moeilijke grot als deze moet je goed kunnen klimmen.
Speleologie
Grotonderzoek wordt ook wel speleologie genoemd. En grotonderzoekers of grotverkenners worden speleologen genoemd. Het woord komt van het Griekse spèlaion, dat ‘grot’ betekent.
Kamers en doorgangen
Een kamer is een grote open ruimte in een groot grottenstelsel. Een krappe doorgang kan ineens uitkomen in een hoge, echoënde ruimte. Een doorgang is net een tunneltje. Hij is langer dan hij breed is. Vaak verbindt hij twee kamers met elkaar.
Schoorstenen en versperringen
Een schoorsteen is een smalle, verticale sleuf in de rots. Je kunt er op twee manieren omhoog klimmen. Je duwt je rug tegen de ene wand en je voeten tegen de andere. Zo werk je jezelf omhoog. Of je zet je ene voet tegen de ene wand en je andere voet tegen de andere. Je werkt je zo met handen en voeten omhoog. Wanneer een doorgang dichtzit met gevallen stenen, noem je dat een versperring. Het is een van de vele gevaren onder de grond.
Echte doorzetters Iemand moet de eerste zijn die een nieuwe grot in gaat. Zo’n grotontdekker weet niet wat hem te wachten staat. Hij riskeert zijn leven. Soms is een doorgang volgelopen met water en moet hij duiken. Steve Barnett en Dave Jagnow ontdekten in 1967 de Koudwatergrot in Amerika. Barnett ontdekte het eerste gedeelte in zijn eentje. Hij dook in water van 9 graden Celsius. Met z’n tweeën gingen ze langzaamaan steeds verder. Op hun vijfde ontdekkingstocht bleven ze 52 uur ondergronds. Ze legden daar bijna 6 kilometer af. In dit grottenstelsel is nu 11 kilometer aan bekende doorgangen. Er kan nog veel meer zijn.
21
Verrassende rotsvormen O ndergronds zie je veel bijzondere rotsvormen. Ook daar zijn speciale woorden voor. Ze ontstaan door de werking van mineralen en water. Magische mineralen
Grotparels ontstaan in ondiepe ondergrondse plassen waar mineralen (een soort zouten) in zitten. Grotparels zijn korrels zand waaromheen laagjes calciet (krijt) zijn afgezet.
De grotparels ontstaan uit mineralen in het ondergrondse water. Helictieten zijn tere blaadjes van afgezette mineralen. Ze lijken als bloemen uit de rots te komen. Je ziet ze niet vaak in toeristische grotten. Ze zijn heel broos en breken als je ze aanraakt.
22
Stalactieten en stalagmieten
Deze ontstaan als er water met mineralen door het plafond van een kamer drupt. Stalactieten hangen aan het plafond en stalagmieten groeien
KRISTALLEN In Mexico is een grot die de Grot van de Kristalle n heet. Daar zijn de grootste natu urlijke kristallen op aarde te zien. Sommige zijn wel 11 meter lang!
vanaf de bodem. Als ze bij elkaar komen, krijgt je een zuil.
Druipsteen
Ook druipsteen ontstaat door water waarin veel mineralen zitten. Dat drupt dit keer niet van het plafond. Het loopt over de rots en wordt daar hard. Het vormt een mooi, nieuw laagje. Druipsteen ziet er soms uit als een bevroren waterval.
chte E doorzetters Niet alle grotten zijn van steen en liggen ondergronds. Phil Doole en Mark Inglis beklommen in 1982 Mount Cook, de hoogste berg van Nieuw-Zeeland. Ze kwamen in een sneeuwstorm terecht en gingen schuilen in een ijsgrot. Daar moesten ze twee weken blijven, omdat het weer zo slecht was. Ze hadden weinig voedsel en overleefden het maar net. Toen ze eindelijk werden gered, waren hun benen zo erg bevroren dat die eraf moesten. Maar daar trokken ze zich niks van aan. Mark Inglis werd later de eerste die met twee kunstbenen de top van de Mount Everest haalde.
23
Extreem spannend O ok bij grottentochten zoeken mensen de grenzen op, net als bij sport. Ze worden er steeds beter in en gaan steeds een stapje verder.
24
Leuk om te weten t van de In Mexico heb je de Gro achtige Zwaluwen. Het is een reus meter kuil in de grond, van 333 gen, zou diep. Als je erin zou sprin or je het twaalf tellen duren vo die beneden was. Je hebt van speciaal maffe grotliefhebbers die doen naar deze grot reizen. Ze gen een parachute om en sprin weinig erin. De parachute heeft nd je tijd om open te gaan‌ Vi nd? dat niet extreem spanne
Duiken in grotten
Duiken in grotten is erg gevaarlijk. De kans is groot dat je verdrinkt. Duikers moeten kunnen omgaan met een duikuitrusting. In een grot kun je niet zomaar even naar het oppervlak zwemmen, zoals in zee. Je bent ingesloten door rotsen en water. Een sterke stroming kan je zomaar tegen de rotsen drukken. Het zicht is een ander probleem. Grotduikers nemen drie lantaarns mee, voor als er een stuk gaat.
Links Een duiker onderzoekt een machtige onderwatergrot bij een eiland in Palau, in de Stille Zuidzee.
Ontdekkingstochten
De grotsport is ooit begonnen met ontdekkingstochten, in Europa in de 19de eeuw en in Amerika aan het begin van de 20ste eeuw. Iemand moet de eerste zijn die een grot in gaat en kijkt waar die naartoe loopt. Hij heeft geen kaart en ook geen gids. Hij moet dus heel voorzichtig zijn.
Graven in grotten
Met graven kun je nieuwe doorgangen maken in grotten. Mensen gebruiken gereedschap en soms explosieven om naar nieuwe gebieden te komen. Vaak valt er dan gesteente omlaag en dat is heel gevaarlijk.
Echte doorzetters
Andrew Wright was in 1988 met zijn duikteam aan het duiken in een onderwatergrot in AustraliĂŤ. Bovengronds woedde een storm, waardoor de ingang van de grot instortte. Ze zaten gevangen. Gelukkig konden ze op sommige plekken boven water ademhalen. Anders zouden hun zuurstofflessen op zijn geraakt en zouden ze zijn gestikt. Ze vonden een andere uitgang, maar deden daar wel twee dagen over.
25