Công Ty Samsung Trân trọng gửi đến bạn cuốn sách này.
Phiên bản ebook này được thực hiện theo bản quyền xuất bản và phát hành ấn bản tiếng Việt của công ty First News - Trí Việt với sự tài trợ độc quyền của công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam. Tác phẩm này không được chuyển dạng sang bất kỳ hình thức nào hay sử dụng cho bất kỳ mục đích thương mại nào.
Daânh cho phuå nûä
“Haäy luön laâ chñnh mònh vaâ àûâng bao giúâ tûâ boã ûúác mú"
Nhiïìu taác giaã First News töíng húåp vaâ thûåc hiïån
Daânh cho phuå nûä
5 FIRST NEWS
NHAÂ XUÊËT BAÃN TÖÍNG HÚÅP TP. HCM
2004
“Thên tùång têët caã ngûúâi thên cuãa chuáng töi vaâ nhûäng ngûúâi àang trùn trúã, vûúåt qua nhûäng khoá khùn, thûã thaách tinh thêìn vaâ àang êëp uã niïìm tin trong cuöåc söëng àïí àaåt àûúåc ûúác mú cuãa mònh”. - First News
Caác baâi viïët saáng taác, baâi dõch cöång taác cuãa baån àoåc vïì caác chuã àïì Söëng Àeåp (têm höìn cao thûúång, gûúng vûúåt khoá, tònh baån, tònh yïu, caãm xuác sêu sùæc vïì cuöåc söëng...) cho caác têåp Haåt Giöëng Têm Höìn tiïëp theo xin gûãi vïì: HAÅT GIÖËNG TÊM HÖÌN - FIRST NEWS 11H Nguyïîn Thõ Minh Khai, Q.1, TP. HCM Fax: (08) 8224560 – Email: firstnews@hcmc.netnam.vn
Lúâi giúái thiïåu
B
aån àoåc thên mïën,
Cuöën saách maâ caác baån àang cêìm trïn tay àaä “thay cho nhûäng lúâi muöën noái cuãa chuáng töi” trên troång gúãi àïën möåt nûãa cuãa nhên loaåi trïn traái àêët naây: Àoá laâ giúái phuå nûä. Laâ nhûäng ngûúâi laâm saách, hún ai hïët, chuáng töi biïët roä giaá trõ cuãa ngûúâi phuå nûä vaâ biïët rùçng hoå àang àûúåc tön vinh möîi ngaây. Trïn caác trang baáo, trong nhûäng doâng thú cêu vùn, chuáng ta àïìu thêëy hònh aãnh cuãa nûä doanh nhên, nûä baác sô, têåp thïí nûä cöng nhên cuãa nhaâ maáy naây, nhaâ maáy noå... Nhûng trong cuöën saách moãng naây, chuáng töi xin ài sêu vaâo möåt khña caånh hoaân toaân khaác cuãa ngûúâi phuå nûä, àoá laâ cuöåc àúâi thûúâng cuãa hoå. Qua nhûäng trang giêëy, baån àoåc seä thêëy phuå nûä laâ nhûäng con ngûúâi thêåt bònh dõ trong cuöåc söëng. Dûúâng nhû phuå nûä àûúåc sinh ra laâ àïí yïu, àïí cöëng hiïën, vaâ àïí hy sinh têët caã cho maái êëm gia àònh cuãa hoå. Hoå àaä söëng nhûäng cuöåc àúâi thêåm lùång, vö danh, nhûng rêët cao thûúång. Hònh aãnh ngûúâi phuå nûä trong cuöën saách naây thêåt àa daång. Àoá laâ nhûäng ngûúâi vúå, ngûúâi meå treã cuâng vúái khaát voång yïu thûúng vaâ khaát voång söëng. Àoá laâ nhûäng baâ nöåi baâ ngoaåi tuy toác baåc da möìi, vêîn muöën
5
Haåt giöëng têm höìn
daânh duåm thúâi gian coân soát laåi cho con chaáu. Àoá laâ nhûäng ngûúâi àang mùæc bïånh nan y (ung thû) nhûng sùén saâng chiïën àêëu vúái thêìn chïët vaâ khöng chõu àêìu haâng söë phêån. Möîi cêu chuyïån laâ möåt cuöåc àúâi riïng cêìn àïí chuáng ta suy nghô. Möîi cêu chuyïån laâ möåt thöng àiïåp àêìy yá nghôa maâ chuáng töi thêåt sûå muöën gúãi àïën baån àoåc. Chuáng töi muöën chia seã vúái caác baån loâng tin maänh liïåt vaâo cuöåc söëng. Haäy tin rùçng cuöåc söëng naây töët àeåp vaâ coá giaá trõ hún nhûäng gò baån tûúãng. Do àoá, baån úi, duâ trong loâng àang coá têm sûå buöìn phiïìn hay chaán naãn, xin baån neán laåi nöîi niïìm riïng vaâ bùæt àêìu àoåc tûâng cêu chuyïån möåt. Àoåc thêåt chêåm raäi. Àïí baån bûúác vaâo cuöåc àúâi cuãa tûâng nhên vêåt coá thêåt trong cêu chuyïån. Àïí baån thêëy rùçng “nöîi sêìu nhên thïë” cuãa baån cuäng chó laâ maãnh àêåu phoång nhoã nùçm trïn lúáp söcöla maâu nêu sêîm maâ thöi. Àïí kïët lúâi, chuáng töi xin trñch laåi möåt cêu noái cuãa taác giaã Judith Fraser – möåt phuå nûä kïí laåi chuyïån baâ bõ ung thû trong cuöën saách naây. Ngay khi biïët tin mònh bõ ung thû, baâ nghe baác sô phaán rùçng chó coá thïí duâng xaå trõ hoùåc hoáa trõ àïí chûäa cùn bïånh nan y naây. Möåt thúâi gian sau, luác quay trúã laåi taái khaám, baâ àaä traã lúâi baác sô rùçng: “Töi coân biïët möåt caách chûäa trõ khaác coá thïí giuáp töi vûúåt qua. Àoá laâ tònh yïu. Yïu thûúng cuöåc söëng naây, vaâ yïu thûúng lêîn nhau”.
6
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi mú thêëy Shawna Coäi loâng thanh thaãn khöng phaãi laâ sûå tûå do ngoaâi baäo töë, maâ laâ bònh yïn trong baäo töë. —Khuyïët danh
H
öm àoá laâ töëi thûá Nùm, vaâ chùèng bao lêu nûäa, caã nhaâ àûúåc nghó hai ngaây cuöëi tuêìn thêåt tuyïåt vúâi. Thïë nhûng, khöí thên chuáng töi, thay vò àûúåc nùçm daâi ra ghïë xem tivi nhû moåi ngaây thò caã nhaâ töi naáo loaån lïn trong cöng viïåc chuêín bõ: Lau chuâi tûâng xùngtimeát trïn saân nhaâ, trang trñ tûâng goác cûãa söí, vaâ mua sùæm haâng àöëng thûác ùn ngon àïí àoá. Mûác àöå hoaåt àöång tùng cao vò chuáng töi chuêín bõ àoán Shawna, àûáa baån gaái qua maång Internet cuãa thùçng con trai mûúâi saáu tuöíi cuãa töi. Thêåt töi khöng thïí naâo tin àûúåc. Jake cuãa chuáng töi, chaâng trai treã coá thên hònh cao möåt meát taám
7
Haåt giöëng têm höìn
chó toaân xûúng vaâ gên, hiïíu biïët khaá sú saâi vïì giao tiïëp xaä höåi vaâ rêët tiïët kiïåm lúâi noái, nhûng chùèng hiïíu sao khöng nhûäng noá kiïëm àûúåc baån gaái maâ coân thuyïët phuåc hai cha con cö naâng laái xe ài saáu trùm dùåm àïí gùåp gúä chuáng töi bùçng da bùçng thõt. Töëi höm àoá, Jake coá veã húi höìi höåp mùåc duâ noá tuyïn böë rùçng noá biïët vïì Shawna rêët roä sau nùm thaáng “chat” qua maång Internet. Hai àûáa trao àöíi hònh aãnh, thû tûâ... qua maáy tñnh. Qua aãnh, Shawna laâ möåt thiïëu nûä quyïën ruä vúái maái toác sêîm maâu vaâ möåt phong caách khaá möët. Thaão naâo cu cêåu rêët muöën laâm àuã moåi caách àïí gêy êën tûúång vúái cö naâng. Buöíi töëi dêìn tröi qua. Sau khi ài ài laåi laåi haâng dùåm giûäa nhaâ bïëp vaâ phoâng khaách, Jake àöët möåt cêy nïën thúm vaâ hoãi töi xem muâi cuãa noá coá àûúåc hay khöng. Cu cêåu bõ aám aãnh búãi caái muâi. Noá tùæm rûãa saåch seä, giùåt quêìn aáo chùn mïìn röët raáo, àaánh rùng vaâ duâng chó nha khoa hai lêìn, laåi coân nhúâ töi ra tiïåm mua möåt chai nûúác suác miïång coá muâi thúm hún. Cuöëi cuâng, töi phaãi lïn tiïëng: - Jake, coá chuyïån gò vêåy? Noá traã lúâi: - Meå, con khöng muöën mang caái muâi giöëng möåt thùçng nhoác! Töëi höm àoá, khöng khñ trong nhaâ giöëng hïåt möåt àïm trûúác Giaáng Sinh. Töi kiïåt sûác sau möåt ngaây hoaåt àöång cùng thùèng vaâ vêët vaã. Ngöi nhaâ ngùn
8
Nhûäng àiïìu bònh dõ
nùæp hùèn. Quêìn aáo giùåt saåch àûúåc gêëp laåi vaâ cêët ài. Saân nhaâ àûúåc lau boáng àïën mûác coá thïí soi mùåt vaâo àoá. Muâi thúm cuãa baánh quy nûúáng lan toãa khùæp nhaâ bïëp. Töi vûâa ngöìi phõch xuöëng chiïëc ghïë thò Jake àûáng bêåt dêåy. Noá noái: - Con ài nguã àêy. - Gò súám vêåy? Múái coá chñn giúâ thöi maâ? Noá nhòn töi bùçng aánh mùæt nhaåo baáng röìi bûúác ài. Möåt laát sau, töi nghe tiïëng nûúác voâi sen chaãy raâo raâo trong nhaâ tùæm. Khi nùçm nghó ngúi trïn ghïë sö pha, töi múái nhêån ra caãm giaác àang quêëy rêìy àêìu oác töi suöët ngaây höm àoá. Töi thêåt sûå lo lùæng. Lo rùçng cö thiïëu nûä naây (möåt ngûúâi maâ chuáng töi khöng biïët gò hïët) seä laâm tan naát traái tim con trai töi. Lo rùçng cö naâng chó nhòn con töi möåt caái vaâ cho rùçng àêy laâ möåt quyïët àõnh sai lêìm. Hay tïå hún, cö naâng seä mï hoùåc noá vaâ trúã thaânh möëi aãnh hûúãng duy nhêët àïën cuöåc söëng coân thiïëu kinh nghiïåm cuãa noá. Noá seä trúã thaânh nö lïå cuãa tònh yïu, khöng coân muöën nghe lúâi khuyïn nhuã cuãa baãn thên hoùåc bêët cûá ai khaác. Nhû töi, chùèng haån. Töi vöåi vaâng ngùn chùån trñ tûúãng tûúång cuãa mònh laåi, biïët rùçng nïëu töi tiïëp tuåc thïu dïåt cêu chuyïån, noá seä khiïën töi trúã nïn tuyïåt voång. Khi nghô ngúåi vïì àiïìu naây, töi bõ söëc vò biïët rùçng mònh àang bûúác vaâo möåt lùçn ranh giûäa sûå ghen tuöng vaâ thiïëu niïìm tin. Ghen vúái tuöíi treã vaâ
9
Haåt giöëng têm höìn
sûå àam mï cuãa chuáng, vaâ thiïëu loâng tin vaâo khaã nùng coá thïí duy trò möåt möëi quan hïå cuãa con trai töi. Töi khöng biïët àiïìu gò quêëy rêìy töi nhiïìu hún. Laâm cha laâm meå laâ möåt nhiïåm vuå baåc beäo, laâ möåt cöng viïåc nùång nïì, vaâ túái luác nghô mònh coá thïí chêëm dûát gaánh nùång thò noá bùæt àêìu quay laåi têën cöng töi, noá laâm töi thêëy roä baãn thên mònh chó laâ möåt ngûúâi meå àöåc àoaán vaâ hay xen vaâo viïåc cuãa keã khaác. Töi noái to suy nghô thaânh lúâi: - Nhûng mònh chó muöën noá haånh phuác. Miïîn laâ mònh coân coá thïí kiïím soaát àûúåc moåi viïåc. Caãm thêëy thïí xaác lêîn tinh thêìn quaá mïåt moãi, töi cuäng lïn giûúâng súám. Töi nguã chêåp chúân, trong àïm thûác giêëc nhiïìu lêìn vaâ ngaåc nhiïn vò têm traång lo lùæng cuãa mònh. Nïëu töi böìn chöìn lo lùæng nhû vêåy, thûã hoãi caãm giaác cuãa Jake coân lïn túái mûác àöå naâo nûäa? Gêìn saáng, töi chòm vaâo giêëc nguã thêåt sêu vaâ bùæt àêìu nùçm mú. Trong mú, töi thêëy Shawna àaä àïën vaâ àang àûáng trûúác cûãa. Cö naâng Shawna naây khöng giöëng trong têëm hònh chuát naâo. Daáng noá cao dong doãng vaâ khuön mùåt chùèng coá gò dïî coi. Maái toác nêu cûáng coâng cuãa noá dûång àûáng lïn, vaâ noá àeo möåt cùåp kñnh goång sûâng daây cöåp. Khi töi bûúác túái öm noá, thò noá co ruát ngûúâi laåi vúái veã khoá chõu. Thaái àöå cuãa noá laâm töi vûâa bûåc mònh vûâa töåi nghiïåp. Röìi Jake xuêët hiïån vúái möåt cö baån gaái múái – vaâ àêy àuáng laâ baãn sao thu nhoã cuãa Jake: maái toác hung àoã dúån soáng, nhiïìu taân nhang, aánh mùæt söëng 10
Nhûäng àiïìu bònh dõ
àöång, neát mùåt xinh xùæn. Trong giêëc mú, töi biïët roä thiïëu nûä naây. Noá laâ àûáa baån thúâi thú êëu cuãa Jake. Töi hoaân toaân bõ söëc vò àöåt nhiïn hai àûáa “kïët” vúái nhau, trong khi múái höm trûúác chuáng chó laâ baån beâ àuáng nghôa. Coá leä sau khi àöëi mùåt vúái Shawna, con trai töi nhêån ra rùçng tònh yïu àñch thûåc cuãa noá chñnh laâ cö baån toác hung àoã. Giêëc mú chêëm dûát vúái caãnh böën ngûúâi chuáng töi àûáng trong cùn phoâng àoá: Shawna, mùæt daán chùåt xuöëng nïn nhaâ; Jake vaâ ngûúâi yïu múái cuãa noá àûáng saát vaâo nhau móm cûúâi, chùèng theâm quan têm àïën ai khaác; coân töi àûáng giûäa, vui mûâng cho Jake nhûng bùn khoùn khöng biïët phaãi laâm gò vúái Shawna. Töi thûác dêåy, ngú ngêín trûúác caãm xuác maänh liïåt cuãa giêëc mú, biïët rùçng àêy laâ àiïìu gò àoá rêët quan troång. Sau àoá, khi töi àûáng trûúác chêåu rûãa cheán, baân tay nhuáng vaâo laân nûúác êëm thò chúåt nghô ra. Trong giêëc mú, Shawna giöëng hïåt Jake – möåt thiïëu nûä tuöíi múái lúán coân loáng ngoáng vuång vïì, chûa coá caãm giaác thoaãi maái lùæm. Coân àûáa con gaái toác àoã cuäng giöëng hïåt Jake – thöng minh, töët buång, tònh tònh vui veã, sùén saâng yïu vaâ àûúåc yïu. Chùèng hiïíu sao töi bùæt àêìu khoác thuát thñt, vaâ töi àûáng lùång ngûúâi trûúác chêåu rûãa cheán, nûúác mùæt chaãy roâng roâng. Phêìn coân laåi cuãa buöíi saáng daânh cho nhûäng chi tiïët cuöëi cuâng: Àaánh boáng laåi chêåu rûãa cheán vaâ quêìy bïëp, gom nhûäng túâ giêëy vuån trïn baân laâm 11
Haåt giöëng têm höìn
viïåc röìi nheát vaâo höåc tuã, queát maång nhïån coân soát trong phoâng khaách. Vaâ röìi thúâi gian chúâ àúåi bêët chúåt chêëm dûát. Coá tiïëng goä cöëc cöëc ngoaâi cûãa trûúác. Öng böë – möåt nhên vêåt coá böå mùåt dïî thûúng vaâ àêìy rêu – xuêët hiïån, vaâ àûáng sau lûng öng laâ cö gaái Shawna thêåt sûå maâ chuáng töi àang mong àúåi. Cö gaái hoaåt baát vaâ thên thiïån, maái toác sêîm maâu saáng boáng, àöi mùæt long lanh vaâ trung thûåc. Töi quan saát Jake khi noá múã miïång cêët tiïëng chaâo hoãi. Noá giöëng nhû àang lú lûãng trïn thiïn àaâng. Vaâ mùåc duâ biïët rùçng noá seä àau khöí vò möëi tònh àêìu, rùçng àêy chó laâ möåt trong nhûäng bûúác seä keáo noá thoaát ra khoãi voâng tay cuãa töi, töi cuäng biïët àêy seä laâ laâ sûå khúãi àêìu cuãa möåt haânh trònh biïën noá thaânh ngûúâi àaân öng thêåt sûå. Töi àûáng luâi ra sau trong suöët thúâi gian diïîn ra nhûäng caái öm hön chaâo àoán àêìy luáng tuáng. Vaâ röìi túái lûúåt töi. Töi bûúác lïn trûúác, cêìm lêëy tay Shawna vaâ noái vúái noá: -Shawna, töi rêët vui khi chaáu coá mùåt úã àêy. Laå luâng laâm sao, töi thêëy mònh vui sûúáng thêåt sûå.
12
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Caãm xuác goåi yïu thûúng Chuáng ta chó coá thïí hiïíu thêëu baâi hoåc yïu thûúng qua viïåc yïu thûúng ngûúâi khaác. —Iris Murdock
K
hi con gaái töi haänh diïån trao caái boåc nhoã quêën àêìy khùn mïìn cho töi, àiïìu duy nhêët töi coá thïí caãm nhêån laâ sûå cùng thùèng lan doåc theo söëng lûng. Nhòn vaâo khuön mùåt beá tñ xñu àûúåc che khuêët bùçng múá toác daây sêîm maâu, töi thêìm nghô: Mònh laâ möåt baâ ngoaåi thêåt û? Taåi sao mònh caãm thêëy mònh chùèng giöëng baâ ngoaåi chuát naâo? Chaâ, chuyïån gò xaãy ra vúái töi vêåy? Sao töi khöng coá àûúåc niïìm vui thñch maâ töi tûâng nghe caác baâ ngoaåi khaác kïí laåi? Thay vaâo àoá, töi laåi run rêíy vaâ tay chên loáng ngoáng khi öm àûáa chaáu ngoaåi vaâo loâng?
13
Haåt giöëng têm höìn
Thúâi gian tröi qua, Brad caâng luác caâng lúán dêìn lïn, töi múái bùæt àêìu thêëy mònh nheå nhoäm àöi chuát duâ töi vêîn thûúâng xuyïn kiïím tra noá möîi khi noá nguã àïm laåi nhaâ töi. Noá thò khöng sao. Chó coá töi, töi luön caãm thêëy mònh chûa thñch húåp laâm baâ ngoaåi. Chûâng naâo töi múái vui sûúáng vúái sûå thay àöíi naây? Chùèng bao lêu, Brad biïët ài lûäng chûäng vaâ biïët noái chuyïån bi bö. Luác naây noá söëng chung vúái vúå chöìng chuáng töi nhiïìu hún trûúác. Töi coá thïí thêëy tñnh caách cuãa noá phaát triïín khi noá àaánh vêåt vúái tûâ ngûä. Chuáng töi àoåc nhûäng cuöën saách maâ noá thñch nhêët, xêy nhûäng lêu àaâi tûâ caác têëm bòa cûáng, laâm nhaâ cho Ruâa Ninja úã, vaâ mua vïì àaám quaái vêåt bùçng nhûåa maâ noá yïu cêìu. ÚÃ nhaâ chuáng töi, noá coá möåt caái giûúâng riïng vaâ noá thûúâng öm theo Bob – con thoã böng tai daâi, gêìy goâ cuãa noá – möîi khi ài nguã. Khi àûúåc ba tuöíi rûúäi, Brad khöng coân thñch thuá nhöìi böng nûäa, maâ noá àoâi nguã chung vúái Mogli, ngûúâi baån tûúãng tûúång cuãa noá. Trong suöët saáu thaáng tiïëp theo, Mogli vaâ Brad laâ hai anh em sinh àöi. Hïî múã miïång ra, noá laåi nhùæc àïën Mogli. Noá thûúâng noái: - Àûâng ai ngöìi trïn Mogli nha. - Ngoaåi úi, Mogli cuäng àoái buång nûäa. Thónh thoaãng Mogli phaãi chõu traách nhiïåm cho möåt troâ àuâa quêåy phaá naâo àoá. Nhûng thûúâng, Mogli rêët im lùång vaâ rêët ngoan.
14
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi bùæt àêìu mong àúåi thúâi gian nûång nõu Brad nhiïìu hún, nïn àaä sùæp xïëp cöng viïåc sao cho töi coá thïí àoán noá vïì nhaâ vaâo möîi töëi thûá Saáu. Luác naây noá lïn böën vaâ tñnh toâ moâ cuãa noá àang phaát triïín. Chuáng töi thûúâng àûa caác yá tûúãng múái laå vaâo cêu chuyïån. Thñ duå, noá noái: “Ngoaåi úi, mònh cho con röìng xuêët hiïån ài. Chaáu vaâ Bob seä àaánh nhau vúái noá àïí cûáu thõ trêën”. Sau khi traã noá vïì vúái meå noá, töi ngöìi vaâo maáy tñnh vaâ vêån duång hïët khaã nùng àïí biïën tûâ ngûä thaânh nhûäng cêu chuyïån thuá võ maâ Brad mong àúåi àûúåc àoåc. Noá goåi laâ “cêu chuyïån cuãa chuáng ta”. Traái tim töi thûúâng êëm laåi möîi khi gheá vaâo nhaâ con gaái töi, thêëy noá lon ton chaåy ài lêëy möåt “cuöën saách cuãa chuáng ta” nùçm úã trïn kïå àïí nhúâ töi àoåc. Chùèng bao lêu, Brad bùæt àêìu ài mêîu giaáo. Sau àoá, chuáng töi nhêån thêëy cuöåc troâ chuyïån giûäa noá vaâ ngûúâi baån tûúãng tûúång Mogli trúã nïn thûa thúát dêìn. Cuöëi cuâng, noá khöng nhùæc túái Mogli nûäa. Noá àöåt ngöåt quan têm àïën viïåc laâm ra àöì àaåc; nhûng sûå chùm chuá cuãa möåt àûáa treã böën tuöíi keáo daâi khöng bao lêu, thaânh ra baâ ngoaåi cuãa noá phaãi hoaân thaânh moán àöì àoá cho noá. Àïí traánh tònh traång naây, töi tòm kiïëm mön thuã cöng àún giaãn röìi cuâng laâm vúái noá, cho noá möåt caãm giaác thoãa maän khi hoaân têët möåt cöng viïåc. Coá lêìn noá hên hoan noái vúái meå noá: - Meå úi? Nhòn xem con laâm caái gò àêy. Con laâm àïí tùång cho meå. 15
Haåt giöëng têm höìn
Nghe vêåy töi móm cûúâi. Traái tim töi ngêåp traân yïu thûúng àöëi vúái àûáa chaáu ngoaåi beá nhoã, àaä àem laåi niïìm vui cho cuöåc àúâi töi. Muâa heâ àïën, töi bùæt àêìu nghô àïën chuyïån ài cùæm traåi úã núi töi rêët thñch. ÚÃ àoá coá bêìu trúâi xanh biïëc, doâng suöëi maát laånh chaãy roác raách, vaâ khöng khñ thoang thoaãng muâi nhûåa thöng. Chên tay töi ngûáa ngaáy chó muöën lïn àûúâng ài ngay. Töi nghô, khöng coá gò tuyïåt vúâi hún khi töi chúã Brad vïì nhaâ sau chuyïën ài chúi ngoaâi trúâi, sau nhûäng khoaãnh khùæc àùåc biïåt cuãa chuáng töi. Vïì túái nhaâ, Brad liïën thoùæng noái: - Ngoaåi úi, con thñch àïën nhaâ ngoaåi lùæm. Ngoaåi laâ baâ ngoaåi töët nhêët trïn khùæp thïë giúái naây. Töi toeát miïång cûúâi, chúm chúáp àöi mùæt àïí ngùn doâng lïå chó chûåc traâo ra. Vêng. Möåt àiïìu gò àoá vïì àûáa chaáu trai thêåt sûå laâm têm höìn töi rung àöång. Vaâ caãm xuác kïu goåi yïu thûúng àoá choaáng ngúåp con ngûúâi töi möåt lêìn nûäa. Nhûng... chùèng phaãi têët caã caác baâ ngoaåi àïìu coá caãm xuác naây sao?
16
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Neát àeåp thêåt sûå Àiïìu töët cêìn coá thúâi gian àïí xaãy ra. Coân àiïìu vô àaåi thò xaãy ra tûác thúâi. —Khuyïët danh
T
öi àang ngöìi trong möåt quaán ùn nhoã, têån hûúãng caãm giaác cö àöåc vaâ àùæm chòm trong suy tûúãng vïì cha töi. Höm àoá laâ ngaây giöî àêìu tiïn cuãa öng vaâ töi nhúá nhung öng vö cuâng.
Tûâ khoáe mùæt, töi àïí yá thêëy möåt cùåp vúå chöìng treã tuöíi coá daáng veã lõch sûå àang ngöìi úã chiïëc baân gêìn àoá. Baâ vúå cûåc kyâ xinh àeåp vúái cùåp mùæt to, àen, àêìy quyïën ruä; vúái maái toác àen daây àûúåc búái goån trïn àêìu; vaâ möåt laân da trùæng noän mõn maâng nhû trûáng gaâ boác. Cûã chó cuãa baâ duyïn daáng vaâ uyïín chuyïín. Daáng veã cuãa baâ àiïìm àaåm vaâ dûúâng nhû hoaân toaân thúâ ú trûúác moåi viïåc chung quanh. Töi quan saát baâ húáp möåt nguåm caâ phï, vaâ nhêån ra rùçng veã àeåp cuãa baâ laâ veã àeåp maâ töi hùçng mong muöën.
17
Haåt giöëng têm höìn
Öng chöìng cuäng thanh lõch möåt caách tuyïåt vúâi. Töi trú traáo nhòn öng vaâ röìi tûå chïë nhaåo mònh khi cho pheáp trñ tûúãng tûúång cuãa töi bay böíng. Nûúác da öng maâu baánh mêåt, vaâ àùåc àiïím nöíi bêåt núi öng laâ caái cùçm cheä nam tñnh vaâ maâu mùæt xanh biïëc, trong veo. Böå cöm-plï àùæt tiïìn àûúåc cùæt thêåt kheáo àïí nhêën maånh phêìn ngûåc vaâ phêìn vai cuãa öng. Öng chöìng im lùång àang àoåc túâ baáo. Baâ vúå lùång leä nhêëp caâ phï. Chùèng ai noái nùng vúái ai. Töi nghe loâng mònh thúã daâi, cöë gùæng nñu keáo yá tûúãng trong àêìu quay trúã vïì chöën cuä – trûúác luác noá bõ cùæt ngang – nhûng sao maâ khoá quaá. Töi hoaân toaân bõ thu huát búãi nhûäng chuyïín àöång thêåt maáy moác cuãa hai vúå chöìng: lêåt trang baáo, nêng taách caâ phï. Khöng troâ chuyïån. Khöng móm cûúâi. Khöng giao tiïëp. Têm trñ cuãa töi caâng bõ xaáo tröån hún khi ngûúâi chuã quaán àûa möåt cùåp vúå chöìng khaác túái chiïëc baân àùåt phña trûúác baân cuãa töi. Hoå coá veã laâ khaách quen cuãa quaán ùn naây búãi hoå àang böng àuâa vúái cö hêìu baân, ngûúâi vûâa hoãi hoå coá muöën duâng moán “thûúâng lïå” hay khöng. Öng chöìng khoaãng saáu mûúi lùm vaâ maái toác àaä ngaä sang maâu xaám tro. Phêìn trïn, öng mùåc chiïëc aáo sú mi thïí thao keã ngang; coân phêìn dûúái, öng mùåc chiïëc quêìn sooc röång thuâng thònh, lûng quêìn húi trïî xuöëng mùåc tònh cho caái buång tröëng phúi ra dûúái lúáp vaãi aáo. Àêìu öng àöåi chiïëc noán maâu àoã, 18
Nhûäng àiïìu bònh dõ
chên öng mang àöi giaây maâu àen. Àöi bñt têët maâu àen ngùæn nguãn khöng che nöíi àöi chên voâng kiïìng vaâ trùæng nhaách cuãa öng. Baâ vúå khoaãng nùm mûúi lùm, coá maái toác ngùæn maâu nêu àûúåc uöën quùn vaâ núi chên toác àaä baåc trùæng ài nhiïìu. Baâ cuäng mùåc quêìn sooc, vaâ chiïëc aáo sú mi ngùæn tay coá nhûäng chêëm bi nhoã nhùæn xinh xùæn. Baâ mang giaây sùng àan vúái súåi dêy chuyïìn maâu trùæng quanh cöí chên. Möåt tuái xaách nhoã bùçng da maâu trùæng àûúåc àeo luãng lùèng trïn vai. Àiïím àùåc biïåt laâ baâ khöng hïì coá cùèng tay, chó coá nhûäng mêíu thõt dû ngo ngoe giöëng nhû nhûäng ngoán tay nhoã àang moåc ra tûâ àêìu cuâi choã. Töi cöë gùæng phúát lúâ veã dõ daång cuãa baâ, nhûng vêîn bùæt gùåp mònh liïëc vaâo hònh aãnh phaãn chiïëu cuãa baâ trïn khung cûãa söí bïn caånh. Khoaãng caách xa khiïën töi khöng nghe roä cuöåc troâ chuyïån cuãa hoå, nhûng nhûäng lúâi àöëi àaáp khöng dûát, tiïëng cûúâi röå lïn vaâ cûã chó ngöå nghônh cuãa hoå biïíu löå roä sûå êëm aáp vaâ sêu sùæc maâ tònh caãm cuãa hoå daânh cho nhau. Töi tòm caách naán laåi bùçng caách goåi thïm vaâi taách traâ. Töi hoaân toaân bõ thu huát búãi sûå tûúng phaãn vïì ngoaåi hònh lêîn caách cû xûã cuãa hai cùåp vúå chöìng naây. Cùåp vúå chöìng treã tuöíi àêíy luâi chiïëc ghïë cuãa hoå ra sau, àûáng lïn vaâ chuêín bõ rúâi khoãi quaán. Baâ vúå cao dong doãng vaâ maãnh deã, coân öng chöìng thò khöng thêëp dûúái hai meát. Hoå thêåt xûáng àöi vûâa lûáa, vaâ neát àeåp cuãa hoå hïët sûác hoaân haão, khöng chï 19
Haåt giöëng têm höìn
vaâo àêu àûúåc. Baâ vúå laách ngûúâi ài trûúác, qua mùåt cö thu ngên vaâ bûúác thùèng ra ngoaâi. Öng chöìng traã tiïìn röìi ài theo sau. Hoå khöng hïì trao àöíi vúái nhau hoùåc toã ra biïët àïën sûå hiïån diïån cuãa nhau. Dûúâng nhû hoå chó laâ hai taác phêím àeåp toaân diïån àûúåc àuác àeäo tûâ khöëi àaá cêím thaåch vö tri giaác. Luác naây töi àang nhêëp taách traâ thûá ba vaâ caãm thêëy khöng thoaãi maái lùæm khi cûá ngöìi ò hoaâi nhû vêåy. Cùåp vúå chöìng lúán tuöíi cuäng àûáng lïn vaâ chuêín bõ rúâi quaán. Khi öng chöìng bûúác àïën gêìn baâ vúå, öng nghiïng ngûúâi túái thò thêìm àiïìu gò àoá vaâo tai baâ khiïën baâ bêåt cûúâi vaâ àöi maá ûãng höìng lïn. Röìi hoå öm nhau. Töi vöåi giêëu mùåt sau têëm thûåc àún vaâ kïu lïn khe kheä. Hoå cuâng ài vïì phña cö thu ngên thò àöåt nhiïn öng chöìng xoay ngûúâi vaâ quay trúã laåi baân cuãa hoå. Öng nhoaâi ngûúâi túái, cêìm lïn caái muä àoã maâ öng àïí quïn trïn chiïëc ghïë bïn caånh chöî öng àaä ngöìi. Mùæt töi vêîn coân ûún ûúát khi töi cöë nhoeän miïång cûúâi vaâ noái vúái öng: - May laâ baác nhúá túái noá liïìn. Chûá ra túái ngoaâi àûúâng röìi múái nhúá, thò cuäng phiïìn. Öng nhe rùng cûúâi vaâ bûúác vïì phña töi. Öng chòa caái muä ra vaâ hoãi: - Cö nhòn thêëy caái keåp naây khöng? Öng haänh diïån chó cho töi xem caái keåp nhoã bùçng àöìng coá hònh traái tim àûúåc gùæn trïn vaânh muä. Öng khoe tiïëp:
20
Nhûäng àiïìu bònh dõ
- Vúå töi tùång noá cho töi caách àêy trïn böën mûúi nùm, vaâ töi khöng bao giúâ thiïëu vùæng noá. Töi móm cûúâi, gêåt àêìu àöìng tònh. Öng quay laåi chöî cö thu ngên, traã tiïìn vaâ bûúác ra ngoaâi vúái caánh tay choaâng lïn búâ vai cuãa baâ vúå. Khi aánh mùæt töi theo doäi hoå ra túái baäi àêåu xe, kyã niïåm vïì cha töi hiïån lïn trong àêìu vaâ töi chúåt nhúá túái nhûäng àiïìu maâ öng àaä noái vúái töi höìi töi coân nhoã. Möîi khi töi àûáng bïn caånh öng, giuáp öng baán traái cêy vaâ rau quaã núi saåp thò öng hay thuã thó rùçng: - Traái cêy ngoåt ngaâo nhêët thûúâng laâ nhûäng traái coá khuyïët àiïím vaâ khöng àeåp toaân diïån. Töi nhû àûúåc sûúãi êëm búãi yá tûúãng trong cêu noái cuãa cha töi. Vaâ töi biïët rùçng trong khi cùåp vúå chöìng treã tuöíi thu huát aánh mùæt cuãa töi, thò cùåp vúå chöìng lúán tuöíi chinh phuåc traái tim cuãa töi.
21
Haåt giöëng têm höìn
Nïëu caác baâ nöåi, baâ ngoaåi laänh àaåo thïë giúái
À
öi khi töi caãm thêëy dûúâng nhû thïë giúái naây àang raä rúâi thaânh tûâng maãnh. Giaãi phaáp cuãa töi laâ cûá àïí caác baâ nöåi, baâ ngoaåi nùæm quyïìn laänh àaåo noá. Trong gia àònh töi, baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi rêët thñch võ trñ àöåc tön vaâ töëi thûúång cuãa hoå. Töi biïët mònh khöng thïí laâm böå àiïëc trûúác nhûäng àiïìu baâ ngoaåi Mae noái, hoùåc khöng thïí chöëi boã quyïìn lûåc rêët àaáng thuyïët phuåc cuãa baâ nöåi Hudson. Xeát cho cuâng, coân ai khaác ngoaâi chïë àöå mêîu hïå quyïët àõnh söë phêån cuãa truyïìn thöëng gia àònh, quyïët àõnh ngûúâi naâo mang àïën sûå sum hoåp, tuyïn böë caác chi tiïët cuãa àaám cûúái, àaám ma, ngaây hoåp mùåt, lïî àùåt tïn thaánh, tiïåc àñnh hön, tiïåc sinh nhêåt,
22
Nhûäng àiïìu bònh dõ
tiïåc mûâng töët nghiïåp vaâ caác chuyïën ài nghó cuãa gia àònh? Baâ nöåi, hoùåc baâ ngoaåi, chûá coân ai nûäa? Nïëu chñnh phuã caác nûúác chõu khai thaác vuä khñ bñ mêåt àêìy quyïìn lûåc naây, nhên loaåi seä nhaãy möåt bûúác khöíng löì túái nïìn hoâa bònh cuãa thïë giúái. Chó cêìn nghô túái caãnh caác baâ giaâ toác baåc trùæng cuãa têët caã chuãng töåc, maâu da, tön giaáo, vaâ àêët nûúác... gùåp gúä nhau àïí baân vïì vêën àïì chung, àiïìu àoá khiïën töi caãm thêëy êëm aáp hùèn. Baâ nöåi, baâ ngoaåi laâ nhûäng ngûúâi rêët can àaãm. Helen, meå chöìng töi, tûác baâ nöåi cuãa caác con töi, àaä chiïën thùæng nöîi súå haäi ngöìi maáy bay vaâ bay möåt maåch vûúåt àaåi dûúng qua chêu Phi àïí ngùæm àûáa chaáu nöåi gaái múái sinh cuãa baâ. Baâ cöë Smith vêîn nuöi khoãe möåt bêìy con àöng àuác suöët thúâi kyâ kinh tïë suy thoaái vaâ chiïën tranh thïë giúái. Baâ coá thïí caãi àaåo nhaâ àöåc taâi Mussolini bùçng moán gaâ röti theo kiïíu miïìn nam, moán baánh quy nûúáng doân vaâ moán mûát lï laâm taåi nhaâ. Vúái caác baâ nöåi, baâ ngoaåi trong vai troâ kiïím soaát chñnh phuã, nguyïn thuã caác nûúác seä trao àöíi cöng thûác nêëu ùn cuãa gia àònh vaâ meåo vùåt têíy nhûäng vïët bêín trïn têëm thaãm – thay vò chùm chùm tòm kiïëm boån khuãng böë. Búãi vò seä chùèng coân boån khuãng böë naâo caã. Chñnh phuã caác nûúác coá thïí tuyïn chiïën trïn mùåt trêån nhaâ bïëp – thay vò trïn chiïën trûúâng. Chuáng ta seä chûáng kiïën möåt thïë giúái maâ trïn àoá phiïëu mua haâng vaâ chùn böng àûúåc mua baán trao àöíi – thay vò suáng àaån. Caác 23
Haåt giöëng têm höìn
cuöåc thûúng lûúång hoâa bònh coá thïí àûúåc nêng chêët lûúång lïn bùçng möåt bûäa ùn trûa thêåt ngon, keâm theo chûúng trònh biïíu diïîn thúâi trang. Têët caã baâ nöåi, baâ ngoaåi àïìu àûúåc múâi tham dûå – nhûng laâm ún nhúá höìi êm. Baâ nöåi, baâ ngoaåi laâ nhûäng ngûúâi rêët khön ngoan. Baâ ngoaåi Mae cuãa töi laâ võ cûáu tinh duy nhêët cuãa gia àònh, möîi khi coá möåt àûáa beá múái chaâo àúâi, möåt khuãng hoaãng haånh phuác, möåt ngûúâi thên qua àúâi... hoå àïìu cêìn sûå giuáp àúä cuãa baâ. Möåt tay baâ chùm soác saãn phuå treã, àöëi phoá vúái möåt cêåu trai muöën nöíi loaån úã tuöíi múái lúán, hoùåc hêëp baánh bao vaâ nêëu suáp gaâ cho ngûúâi bõ cuám. Baâ laâ ngûúâi khöng hïì biïët mïåt moãi, khùng khùng vúái yá kiïën àïì ra, thñch an uãi keã khaác, luön toãa ra muâi hoa, àêìy ùæp cêu chuyïån cöí tñch, vaâ àûúåc trang bõ bùçng möåt cuöåc söëng vúái nhûäng lúâi cêìu nguyïån. Baâ nöåi, baâ ngoaåi trong àúâi töi laâ nhûäng ngûúâi tuyïåt àeåp, bêët chêëp tuöíi taác vaâ hònh daáng. Giaâ hay treã, mêåp hay öëm, mùåc böå àöì in böng hay mùåc böå àöì thïí thao... caác baâ chó coá möåt baáu vêåt duy nhêët laâ tiïëng cûúâi vui veã thêåt loâng vaâ voâng tay öm chùåt, nguå yá rùçng: “Moåi viïåc röìi seä töët àeåp”. Vúái trñ tuïå khön ngoan vaâ têëm loâng bao dung, baâ nöåi, baâ ngoaåi coá thïí laänh àaåo thïë giúái naây thêåt dïî daâng. Àõa võ laâm baâ seä àûúåc nêng cao vaâ trúã thaânh möåt nghïå thuêåt söëng cao quyá. Phuå nûä treã khao khaát têìm cao àoá, vaâ mong àûúåc vïì giaâ vúái neát àeåp duyïn daáng nhû vêåy. Chñnh trõ gia baâ nöåi, 24
Nhûäng àiïìu bònh dõ
baâ ngoaåi vûâa tranh caäi trong quöëc höåi vûâa haänh diïån khoe ra nhûäng têëm hònh múái nhêët cuãa àaám chaáu vaâ àaám chùæt. Caác giaáo sû baâ nöåi, baâ ngoaåi seä khöng nhuöåm toác maâ bûúác lïn giaãng àûúâng vúái maái toác baåc trùæng nhû cûúác, àoá laâ biïíu hiïån cuãa möåt cuöåc söëng troån veån. Baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi cuãa hai nûúác Bosnia vaâ Serbia seä giaãi quyïët moåi khaác biïåt qua baân traâ. Baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi cuãa hai nûúác Mexico vaâ Myä seä giaám saát viïåc cho con nuöi. Baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi cuãa hai nûúác Palestin vaâ Israel seä öm hön nhau, cêìu nguyïån vúái nhau trûúác khi gúä röëi cho vêën àïì daäi Gaza. Baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi cuãa caác nûúác chêu Êu seä àöìng yá vúái nhau vïì vêën àïì biïn giúái vaâ tiïìn tïå, trong khi baâ nöåi vaâ baâ ngoaåi cuãa caác nûúác chêu AÁ chia seã vúái nhau bñ quyïët xïëp giêëy origami vaâ meåo vùåt nêëu thûác ùn ngon. Nïëu baâ nöåi, baâ ngoaåi quaãn lyá thïë giúái, nhên loaåi seä khöng phaãi chõu àau khöí triïìn miïn tûâ Thïë chiïën thûá nhêët sang Thïë chiïën thûá hai, seä khöng coá chiïën tranh Triïìu Tiïn, Viïåt Nam vaâ röìi sûå kiïån vuâng Võnh... Khöng möåt baâ nöåi, baâ ngoaåi naâo muöën laâm ö danh baãn thên nïëu nghô túái viïåc bùæt coác vaâ chùåt àêìu con tin, àùåt bom khùæp trûúâng hoåc vaâ uy hiïëp sûå bònh yïn cuãa con ngûúâi. Caác baâ quaá bêån röån vúái cöng viïåc chùm soác gia àònh, quan têm àïën cöång àöìng, baão àaãm rùçng moåi ngûúâi àïìu coá chöî nguã êëm aáp vaâo ban àïm vúái chuyïån cöí tñch vaâ lúâi cêìu nguyïån.
25
Haåt giöëng têm höìn
Dûúái quyïìn laänh àaåo cuãa baâ nöåi, baâ ngoaåi, thïë giúái höîn loaån vaâ túi taã naây coá thïí nhòn thêëy rêët nhiïìu sûå tiïën böå. Baâ cöë Sewell luön chaâo àoán chuáng töi bùçng nhûäng cêu: “Caái öm cuãa baâ àêu röìi? Coá àûáa naâo muöën hun baâ khöng?” Baâ thûúâng vêîy tay taåm biïåt vúái nhûäng lúâi thò thêìm nhû sau: “Nguã ngon nheá”, “Phaãi baão troång àêëy”, “Nhúá thûúâng xuyïn goåi àiïån cho baâ”, vaâ “Baâ thûúng chaáu lùæm”. Vaâ töi cho rùçng, àoá khöng phaãi laâ caách töìi tïå àïí chêëm dûát bêët cûá cuöåc thûúng lûúång naâo.
26
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Bùçng cêëp quan troång cúä naâo?
T
öi vêîn luön biïët rùçng mònh khaác biïåt moåi ngûúâi. Höìi mûúâi böën, mûúâi lùm tuöíi, trong khi nhûäng àûáa khaác daânh hïët thúâi gian cho viïåc hoåc úã trûúâng, töi laåi thêëy àiïìu naây nhaåt nheäo vaâ chaán chûúâng. Khöng phaãi vò töi laâ àûáa muöën nöíi loaån àêu; maâ vò töi thêëy chuyïån hoåc haânh chùèng coá gò quan troång hïët. Chùèng ai maâng àûa ra lúâi giaãi thñch taåi sao töi phaãi hoåc mön toaán cêëp ba trong khi töi dúã tïå mön toaán cêëp hai. Töi àaä noái chuyïån vúái möåt söë ngûúâi lúán, vaâ hoå thuá nhêån rùçng hoå khöng sûã duång lêëy möåt phêìn ba kiïën thûác maâ hoå àaä hoåc úã trûúâng, vaâ hoå quïn beáng luön hai phêìn ba kiïën thûác coân laåi. Töi khöng thñch caác mön hoåc, 27
Haåt giöëng têm höìn
töi gheát viïåc xïëp loaåi hoåc lûåc, vaâ töi bûåc böåi khi bõ bùæt buöåc phaãi tuên theo nöåi quy. Ba meå töi gheá vaâo trûúâng àïí noái chuyïån vúái caác chuyïn viïn tû vêën nhiïìu lêìn, vaâ caác võ àoá àïìu traã lúâi giöëng nhau: “Noá àoåc saách trong giúâ toaán, noá boã giúâ khoa hoåc, vaâ noá khöng tham gia bêët cûá hoaåt àöång naâo.Vúái àiïím söë cuãa hoåc kyâ vûâa qua, noá bõ thi laåi nhiïìu mön, nhûng mön naâo cuäng rúát trûâ mön têm lyá vaâ luêån vùn”. Töi nhúá mònh àaä lêìu bêìu noái vúái ba meå: - Con khöng thñch caác mön àoá. - Con khöng cêìn phaãi thñch chuáng, maâ con phaãi hoåc chuáng. Töi nghô buång, khöng àêu... Nhûng hònh nhû töi laâ keã nöíi loaån thêåt röìi. Tuy nhiïn, töi coá nhûäng muåc tiïu chùèng liïn quan gò túái trûúâng hoåc caã. Möåt trong caác muåc tiïu àoá laâ, vaâo nùm 25 tuöíi, töi seä àoåc hïët caác taác phêím kinh àiïín maâ töi coá thïí tòm àûúåc. Töi cuäng muöën nghiïn cûáu vïì ngûåa, röìi lêëy möåt caái bùçng trúå taá àïí töi coá thïí laâm viïåc cho caác nhaâ dûúäng laäo vaâ viïët möåt cuöën saách vïì caác chuöìng ngûåa cuä úã miïìn àöng Oregon. Töi muöën laâm thú, muöën trúã thaânh chuyïn gia vïì caác vêën àïì cuãa tuöíi àöi mûúi. Töi thñch yá nghôa cuãa giaáo duåc nhûng töi khöng thñch trûúâng hoåc. Búãi thïë, saáu thaáng trûúác ngaây thi töët nghiïåp Tuá Taâi, töi boã hoåc luön.
28
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi nhúá têm traång kñch àöång cuãa mònh vaâo luác àoá. Töi àûúåc tûå do! Tûå do hoåc hoãi vaâ nghiïn cûáu nhûäng gò maâ cuöåc söëng hûáa heån. Töi muöën dang röång àöi caánh vaâ bay lïn cao. Nhûng cuöëi cuâng àöi caánh cuãa töi chó laâ àöi caánh gaäy. - Con seä khöng bao giúâ laâm àûúåc àiïìu gò àêu. - Ba meå rêët thêët voång vïì con. - Xin löîi Teri, meå töi khöng muöën töi àaánh beâ àaánh luä vúái baån nûäa. - Ba meå khöng nghô con seä laâ keã thêët baåi. Sau nhûäng nùm thaáng tûâ chöëi hoåc caác mön khoa hoåc xaä höåi úã nhaâ trûúâng, töi chó coân laåi chuát loâng tûå troång coãn con, thïë maâ töi cuäng àaánh mêët noá luön kïí tûâ khi thöi hoåc. Töi cho pheáp moåi ngûúâi àõnh nghôa vïì töi bùçng möåt cêu noái ngùæn goån. Töi biïët hoå àaä sai. Töi biïët töi àûúåc giaáo duåc töët hún nhiïìu ngûúâi coá bùçng cêëp, nhûng töi àaä chaán àêëu tranh vúái àiïìu àoá röìi. Nùm àoá, töi àaä àaánh mêët möåt àiïìu thêåt quyá giaá. Noá khiïën töi nghi ngúâ moåi quyïët àõnh cuãa mònh, vaâ vò vêåy maâ töi cûá àûa ra hïët quyïët àõnh sai lêìm naây àïën quyïët àõnh sai lêìm khaác. Töi lêëy möåt ngûúâi chöìng khöng thñch húåp, töi doån àïën möåt núi khöng thñch húåp, töi nhêån nhûäng cöng viïåc khöng thñch húåp. Nùm 23 tuöíi, töi hoaân toaân kiïåt sûác, ngaä guåc vaâ tuyïåt voång. Töi co ruám ngûúâi laåi möîi khi phaãi àiïìn 29
Haåt giöëng têm höìn
vaâo túâ àún xin viïåc, phaãi àaánh dêëu chûä “khöng” bïn dûúái ö bùçng cêëp Tuá Taâi – biïët rùçng ngûúâi ta seä sùæp xïëp vaâ phên loaåi töi vaâo möåt nhoám naâo àoá. Töi che giêëu sûå thêëp keám cuãa mònh bùçng tiïåc tuâng vaâ men rûúåu, vaâ töi thêët voång vò khöng coân thêëy hònh aãnh cö thiïëu nûä daám boã hoåc nay muöën hoåc laåi lêìn nûäa. Nhûng töi àaä laâm àûúåc àiïìu àoá. Töi boã ngûúâi chöìng àêìu tiïn – anh ta àaä biïën thaânh keã nghiïån rûúåu, gùåp gúä vaâ lêëy ngûúâi chöìng thûá hai. Trong mùæt ngûúâi chöìng sau, anh thêëy töi laâ möåt phuå nûä thöng minh nuáp boáng dûúái hònh haâi möåt àûáa treã súå haäi. Sau nhiïìu nùm trúâi, viïåc lêëy anh laâ quyïët àõnh töët àeåp àêìu tiïn cuãa töi. Tiïëp theo, töi dêën thïm möåt bûúác nûäa bùçng caách sinh cho anh hai àûáa con xinh àeåp. Möîi möåt nùm qua ài, töi lêëy laåi möåt chuát tûå tin vïì cho baãn thên, vaâ khi hai àûáa nhoã àuã lúán àïí bùæt àêìu àïën trûúâng, töi khao khaát muöën àñch thên daåy döî chuáng úã nhaâ. Töi nhúá khuya höm àoá töi àaä thò thaâo àiïìu mong ûúác vaâ sûå nghi ngúâ vaâo tai chöìng töi. - Em muöën lùæm, nhûng em coá nïn khöng? Chöìng töi thò thaâo àaáp laåi: - Em nïn. - Liïåu em coá thïí khöng? - Em coá thïí.
30
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Hoáa ra àoá laâ quyïët àõnh töët àeåp nhêët trong àúâi chuáng töi, cho hai àûáa con vaâ cho baãn thên töi. Chuáng töi biïën ngöi trûúâng nhoã cuãa ba meå con thaânh möåt núi thiïng liïng àïí hoåc têåp. Töi quan saát khi chuáng têåp àïëm, hoan hó khi chuáng têåp àoåc. Khi nghiïn cûáu àïën böå laåc da àoã vaâ nhûäng ngûúâi tiïn phong, chuáng töi laâm cheán dôa bùçng àêët seát, may muä bùçng da gêëu truác (giaã), vaâ lang thang khùæp caác viïån baão taâng àïí xem vuä khñ cuãa ngûúâi tiïn phong. Khi hoåc sinh vêåt, chuáng töi tòm hiïíu luä sûáa, àaám cua, vaâ caác loaåi cêy coã àöåc àaáo söëng trong nhûäng höì nûúác lúán. Chuáng töi nuöi noâng noåc trong ao nûúác nhoã, thñch thuá quan saát chuáng phaát triïín thaânh nhûäng con ïëch hoaân haão. Chuáng töi boã ra nhiïìu giúâ úã thû viïån àïën khi chuáng thuöåc loâng tïn cuãa caác thuã thû, vaâ àiïìu naây nhùæc töi nhúá àïën sûå thu huát bñ êín cuãa nhûäng cuöën saách trong thúâi töi coân ài hoåc. Giúâ àêy chuáng töi laâm cöng viïåc tònh nguyïån taåi thû viïåc, nhêån saách vaâo vaâ xïëp chuáng lïn kïå. Dêìn daâ, trong khi daåy caác con, töi lêëy laåi àûúåc khöng chó tònh yïu àöëi vúái viïåc hoåc têåp, maâ coân niïìm tin rùçng töi coá thïí hoåc vaâ laâm bêët cûá àiïìu gò töi nghô ra trong àêìu. Àïí nïu möåt têëm gûúng cho caác con, töi mong mònh seä tùång cho chuáng moán quaâ vö giaá àoá. Töi muöën chuáng biïët rùçng, duâ ngûúâi ta nhêån àûúåc bêët cûá loaåi giaáo duåc naâo, thò hoåc vêën laâ àiïìu hoå phaãi tòm kiïëm lêëy cho baãn thên hoå, khöng phaãi àiïìu ngûúâi khaác aáp àùåt lïn baãn thên hoå.
31
Haåt giöëng têm höìn
Möåt höm, chuáng töi àang úã cöng viïn vaâ tònh cúâ töi nghe loãm cêu chuyïån giûäa con trai töi vúái möåt thùçng beá khaác. Thùçng beá hoãi con trai töi hoåc úã trûúâng naâo. Con trai töi traã lúâi noá chó hoåc úã nhaâ. Thùçng beá lïn gioång rêët chaãnh: - Meå tao noái, maây seä khöng thïí laâm gò nïëu maây khöng coá bùçng Tuá Taâi. Con trai töi àñnh chñnh: - Tao coá thïí. Maây cûá nhòn meå tao ài. Meå tao khöng coá bùçng Tuá Taâi, nhûng meå tao coá thïí laâm àûúåc rêët nhiïìu viïåc. Khöng coá bùçng cêëp thò àaä sao? Àiïìu àoá chùèng ngùn caãn àûúåc meå tao àêu. Töi nghô túái têët caã nhûäng àiïìu töi àaä laâm vaâ àaä hoåc, nghô túái hai àûáa con thöng minh vaâ xinh àeåp cuãa töi, nghô túái sûå thaânh úã nghïì nghiïåp àaä choån, vaâ töi kheä thò thaâo: - Àuáng röìi. Àiïìu àoá khöng ngùn caãn àûúåc mònh.
32
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Giaáng Sinh vêîn úã àoá
M
eå úi? Con goåi àiïån àïí baáo vúái meå rùçng con seä khöng vïì nhaâ vaâo Giaáng Sinh nùm nay. Thöng baáo cuãa àûáa con trai laâm töi bõ söëc, vaâ traái tim töi tï cûáng laåi! Trong 35 nùm qua, àêy seä laâ muâa Giaáng Sinh àêìu tiïn gia àònh töi khöng thïí sum hoåp cuâng nhau. Con gaái töi – àang coá bêìu vaâ dûå baáo seä lêm böìn vaâo ngaây 29 thaáng Mûúâi Hai – muöën coá möåt ngaây lïî yïn tônh vúái chöìng noá. Coân vûâa tûác thúâi, con trai töi – àang söëng úã vuâng biïín khaác – baáo rùçng chûác vuå múái cuãa noá taåi haäng Haâng Khöng khöng cho pheáp noá nghó ngúi trong muâa lïî bêån röån naây. ÚÃ nhaâ chuáng töi, Giaáng Sinh mang yá nghôa rêët quan troång. Chuáng töi söëng vò Giaáng Sinh. Töi ài mua sùæm vaâ lûåa quaâ Giaáng Sinh trong suöët möåt nùm roâng raä. Sau ngaây lïî Taå Ún (cuöëi thaáng Mûúâi 33
Haåt giöëng têm höìn
Möåt) laâ töi bùæt àêìu nûúáng baánh, naâo baánh nhên taáo, naâo baánh nhên thõt, naâo baánh quy, baánh mò àuã loaåi vaâ cuöëi cuâng laâ baánh kem phïët söcöla. Buöíi töëi cuãa àïm trûúác Giaáng Sinh (24 thaáng Mûúâi Hai), chuáng töi töí chûác tiïåc tuâng bùçng caác moán ùn bu-phï vaâ chó múã möåt goái quaâ tûúång trûng thöi. Buöíi saáng ngaây Giaáng Sinh (25 thaáng Mûúâi Hai), chuáng töi múã hïët nhûäng goái quaâ coân laåi vaâ duâng bûäa àiïím têm gia àònh. Khoaãng xïë chiïìu, chuáng töi tiïåc tuâng thïm möåt lêìn nûäa, vaâ lêìn naây coá caã möåt con gaâ têy. Sau àoá chuáng töi xuám quanh baân troân vaâ chúi baâi vúái nhau, nhûäng vaán baâi luön àêìy ùæp tiïëng cûúâi vaâ tiïëng la oá khi coá keã ùn gian... Sau khi nhêån àûúåc hai cuá àiïån thoaåi khöng mong àúåi, hai vúå chöìng töi buöìn baä ngöìi thaão luêån vïì chuyïån ài mua cêy thöng Nö-en, mua nhûäng moán àöì trang trñ, vïì chuyïån nûúáng baánh, chuêín bõ con gaâ têy vaâ goái quaâ. Cuöëi cuâng chuáng töi quyïët àõnh nùm nay – nùm àêìu tiïn kïí tûâ khi caác con töi chaâo àúâi – chuáng töi seä boã qua khöng khñ tûng bûâng cuãa ngaây lïî vaâ ài ùn töëi úã ngoaâi. Àöåt nhiïn Bob, chöìng töi, coá veã giaâ soåm hùèn. Thónh thoaãng aãnh thúã daâi vaâ nhòn chùçm chùçm vaâo khoaãng khöng. Thúâi gian tröi qua, khi thaáng Mûúâi Hai túái gêìn, töi coá caãm tûúãng mònh chùèng coân tinh thêìn phêën khúãi daânh cho ngaây lïî. Tuyïåt voång, töi caãm thêëy dûúâng nhû mònh àaä mêët möåt ngûúâi thên yïu naâo àoá. Xeát cho cuâng, chuáng töi àaä thuöåc loâng cêu noái “nïëu khöng coá gia àònh thò Giaáng Sinh chùèng
34
Nhûäng àiïìu bònh dõ
coân laâ Giaáng Sinh”. Caác taåp chñ têën cöng chuáng töi túái têëp bùçng nhûäng baâi baáo ca ngúåi giúâ phuát sum hoåp gia àònh. Chûúng trònh TV phaát nhûäng phoáng sûå vïì niïìm vui sûúáng cuãa caác ngûúâi thên gùåp gúä nhau trong dõp lïî. Nhûng nùm nay chuáng töi khöng coá ai. Khöng möåt ai. Chuáng töi àaánh mêët Giaáng Sinh röìi! Möåt ngaây àêìu thaáng Mûúâi Hai, con gaái töi goåi vïì nhaâ: - Meå, vêåy meå àõnh laâm gò? Trong tuã àöng cuãa meå chêët àêìy thûác ùn chûa? Buöìn baä, töi noái cho noá biïët kïë hoaåch cuãa chuáng töi. Noá cêët tiïëng hoãi: - Trûúác khi tuåi con chaâo àúâi, ba vaâ meå thûúâng laâm gò trong ngaây lïî? Àoá laâ luác töi nhúá laåi nhûäng nùm àêìu sau ngaây cûúái – khöng tiïìn baåc vaâ söëng caách xa gia àònh nhûäng hai ngaân dùåm. Àöåt nhiïn töi caãm thêëy kñch àöång! Taåi sao vúå chöìng töi khöng thïí coá möåt ngaây vui khöng cêìn con caái bïn caånh? Röët laåi, chuáng töi vêîn coá thïí goåi àiïån cho chuáng. Chuáng töi vêîn coá thïí nûúáng baánh, laâm keåo vaâ gúãi cho chuáng – coi nhû lúâi thùm hoãi tûâ quï nhaâ. Töi biïët muâa lïî nùm nay seä khoá khùn cho chuáng hún laâ cho vúå chöìng töi. Tû tûúãng ñch kyã cuãa töi hoaân toaân tan biïën khi töi luåc loåi trong tuã àïí tòm múá huä thiïëc àûång baánh quy. Bob huyát saáo vang khi aãnh löi nhûäng cuöån dêy àeân Giaáng Sinh ra ngoaâi vaâ bùæt àêìu trang trñ mùåt tiïìn ngöi nhaâ. Chùèng bao lêu, muâi thúm lûâng cuãa
35
Haåt giöëng têm höìn
quïë vaâ haåt nhuåc àêåu khêëu lan toãa khùæp ngöi nhaâ. Chuáng töi trang trñ quanh maáng coã bùçng caânh laá xanh cùæt tûâ cêy thöng ngoaâi vûúân. Buöíi töëi cuãa àïm trûúác Giaáng Sinh, Bob vaâ töi cuâng ùn nhûäng moán bu-phï vúái nhau. Chuáng töi múã möåt goái quaâ tûúång trûng, ngöìi thû giaän trûúác loâ sûúãi êëm aáp, vaâ lùæng nghe an bum nhaåc mûâng Nö-en cuãa Bing Crosby. Trong buöíi lïî Mass luác nûãa àïm, võ cha xûá treã àûáng trûúác baân thúâ àûúåc tö àiïím löång lêîy bùçng caânh cêy laá àoã vaâ caânh thöng xanh, tûâng lúâi noái cuãa cha xûá thêëm sêu vaâo loâng töi: “Caác ngûúâi àûâng súå haäi, vò ta seä mang àïën caác ngûúâi möåt tin vui lúán lao...” Trong buöíi saáng Giaáng Sinh, chuáng töi múã hïët nhûäng goái quaâ coân laåi vaâ chuêín bõ nûúáng con gaâ têy àaä àûúåc nhöìi nheát gia võ. Röìi hoaâng hön buöng xuöëng, khung caãnh bònh yïn vêy quanh vúå chöìng töi khi chuáng töi tay trong tay, chêåm bûúác bùng qua baäi coã vaâ quan saát bêìu trúâi bùæt àêìu saáng rûåc nhûäng vò sao. Cún gioá nheå thöíi rò raâo qua boáng töëi cuãa haâng cêy linh sam. Laân khoái tûâ loâ sûúãi cuãa caác nhaâ haâng xoám böëc lïn cao laâm trùæng xoáa caã khöng khñ. Caãnh tûúång múái ïm àïìm laâm sao! Röët laåi, chuáng töi àêu coá àaánh mêët Giaáng Sinh. Tinh thêìn cuãa ngaây lïî luön coá mùåt úã àoá, chúâ àúåi chuáng töi trong àïm thaánh yïn laânh.
36
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Têëm thiïåp mûâng
T
öi nghe noái nhiïìu cùåp vúå chöìng yïu nhau thùæm thiïët àïën mûác hoå coá thïí àoåc àûúåc yá nghô cuãa nhau. Höìi coân treã, töi mú tûúãng túái loaåi tònh caãm gùæn boá nhû vêåy, khi trûúãng thaânh, töi àaä tòm thêëy noá qua möëi quan hïå vúái ngûúâi chöìng cuãa töi. Chuáng töi coá möåt ngön ngûä khöng lúâi, vaâ coá sûå àöìng caãm vïì nhau. AÃnh noái lïn àiïìu maâ töi múã miïång àõnh noái. AÃnh goåi àiïån cho töi khi töi sùæp cêìm maáy lïn àïí goåi cho aãnh. Thêåm chñ chuáng töi coá nhûäng giêëc mú giöëng nhau. Chuáng töi biïët àoá laâ moán quaâ àùåc biïåt nïn hïët sûác nêng niu vaâ gòn giûä. Tuy nhiïn, khi kyã niïåm ngaây cûúái lêìn thûá baãy cuãa chuáng töi àïën gêìn, quan hïå cuãa chuáng töi bùæt àêìu thay àöíi, vaâ chuáng töi caãm thêëy möåt khoaãng caách lúán dêìn lïn giûäa hai àûáa. Xeát theo möåt khña caånh, khoaãng caách laâ àiïìu quaá roä raâng. Hêìu nhû chuáng töi rêët ñt khi gùåp mùåt
37
Haåt giöëng têm höìn
nhau. Möîi buöíi saáng, chöìng töi ra ài trûúác luác bònh minh, laái xe möåt tiïëng àöìng höì túái chöî laâm, nhêån phiïn trûåc keáo daâi taám tiïëng rûúäi àöìng höì, röìi laái xe möåt tiïëng àöìng höì àïí vïì nhaâ. Chuáng töi trao àöíi möåt nuå hön nhanh taåm biïåt núi ngûúäng cûãa vaâ töi ra ài àïí nhêån phiïn trûåc àïm toaân-thúâigian cuãa töi. Vúå chöìng töi biïët roä khi phên cöng nhû vêåy, chuáng töi múái coá àuã tiïìn baåc lo cho con caái, nhûng cuöåc hön nhên cuãa chuáng töi laåi chõu aãnh hûúãng trûåc tiïëp. Chuáng töi goåi àiïån cho nhau möîi ngaây, nhûng cuöåc troâ chuyïån caâng luác caâng gûúång eáp vaâ ài theo kõch baãn. Thñ duå töi hoãi: - Chuyïën ài vïì nhaâ cuãa anh thïë naâo? - Bònh thûúâng. Nhû moåi ngaây. - Ngoaâi àûúâng keåt xe nhiïìu khöng? - Khöng nhiïìu lùæm. Buöíi töëi cuãa em thïë naâo? - Bònh thûúâng. Khöng coá gò àùåc biïåt. Buöíi töëi anh muöën ùn gò? - Ùn gò cuäng àûúåc. Em nêëu sao thò anh ùn vêåy. Chuáng töi tiïëp tuåc troâ chuyïån nhû vêåy àïën khi ai àoá úã chöî laâm goåi aãnh, hay boån treã goåi töi. Töi nhúá nhûäng buöíi thaão luêån maâ chuáng töi thûúâng daânh cho nhau. Giúâ àêy chuáng töi khöng coân nhùæc túái chuyïån thúâi sûå vaâ chñnh trõ nûäa. Chuáng töi cuäng khöng nhùæc túái cöng viïåc cuãa aãnh vò sïëp cuãa aãnh ngöìi laâm viïåc gêìn àoá. Chuáng töi cuäng khöng nhùæc àïën saách baáo vaâ phim aãnh, 38
Nhûäng àiïìu bònh dõ
vò lêu lùæm röìi töi khöng àoåc saách hay xem böå phim naâo. Chuáng töi vêîn gùåp mùåt nhau vaâo ngaây nghó cuöëi tuêìn, nhûng hêìu nhû chuáng töi chùèng noái ra nhûäng àiïìu chuáng töi cêìn noái. Sûå cùng thùèng cuãa tuêìn lïî laâm viïåc khiïën chuáng töi mïåt nhoaâi vaâ caáu kónh, thïë laâ chuáng töi daânh thúâi gian àïí caäi nhau möîi khi “gùåp nhau cuöëi tuêìn”. Ngoaâi khoaãng caách vïì vêåt chêët, dûúâng nhû tònh caãm cuãa chuáng töi cuäng khöng coân gùæn boá nhû xûa. Cêu noái "Anh yïu em/ Em yïu anh" chó laâ àêìu möi choát lûúäi chûá chùèng coá yá nghôa gò hïët. Chuáng töi khöng coá thúâi gian böåc baåch têm höìn hay chia seã nhûäng giêëc mú. Chuáng töi quaá bêån röån vaâ quaá mïåt moãi, chùèng coân muöën caãi thiïån laåi möëi quan hïå tònh caãm nûäa. Giúâ àêy chuáng töi giöëng hïåt hai ngûúâi chó muöën “goáp gaåo nêëu cúm chung”. Sûå xa caách vïì tònh caãm múã ra nhûäng tûác giêån ngêëm ngêìm trong loâng töi. Theo hoaân caãnh, töi phaãi daânh hïët thúâi gian cuãa ban ngaây àïí chùm soác con caái vaâ nhaâ cûãa. Doån bûäa ùn chiïìu xong, töi ài laâm àïën têån ba giúâ saáng höm sau múái vïì nhaâ. Töi ganh tõ vúái chöìng töi. Buöíi töëi aãnh coá nhiïìu thúâi gian raãnh sau khi döî daânh mêëy àûáa nhoã nguã. AÃnh coá thïí àoåc saách, xem TV, vaâ lùn ra giûúâng àaánh möåt giêëc ngon laânh. Töi caãm thêëy xêëu höí vò yá nghô naây nïn khöng heá möi cho aãnh biïët. Nhûng sûå chõu àûång thêìm lùång naây caâng laâm vêën àïì trêìm troång hún. 39
Haåt giöëng têm höìn
Nöîi tuyïåt voång àeâ nùång lïn töi khi tiïåc mûâng kyã niïåm ngaây cûúái lêìn thûá baãy àïën gêìn. Trûúác ngaây àoá, töi lïët böå túái tiïåm baán thiïåp àïí tòm kiïëm möåt caái thñch húåp. Trong thêm têm, töi tûå thuyïët phuåc mònh rùçng àêy seä laâ têëm thiïåp cuöëi cuâng maâ töi tùång aãnh. Khi àoåc qua doâng chûä tha thiïët trong tûâng têëm thiïåp möåt, mùæt töi chúåt nhoâa lïå. Töi caãm thêëy vûâa yïu thûúng, vûâa lo súå mònh seä àaánh mêët ngûúâi àaân öng coá yá nghôa nhêët trong cuöåc àúâi töi. Töi hiïíu mònh cêìn phaãi noái cho aãnh biïët moåi têm tû tònh caãm àïí töi coá thïí vûúåt qua nöîi àau vaâ súå haäi. Töi phaãi nghô ra caách àïí xoay möëi quan hïå cuãa chuáng töi trúã laåi traång thaái cuä. Töi cêìn phaãi nhúá höìi àoá chuáng töi gùæn boá vúái nhau nhû thïë naâo. Sau möåt tiïëng àöìng höì àoåc tûâng têëm thiïåp, töi choån àûúåc möåt caái khaá hoaân haão. Nhûäng doâng chûä trong têëm thiïåp noái lïn hïët tònh caãm trong loâng töi. Cûá nhû chñnh tay töi àaä viïët ra noá vêåy. Noá noái vïì tònh yïu vaâ lúâi cam kïët trong cuöåc hön nhên. Noá nhùæc nhúã hai ngûúâi yïu nhau phaãi chia seã vúái nhau hy voång vaâ ûúác mú, trúã ngaåi vaâ thêët voång. Noá khuyïën khñch àöi vúå chöìng hêm noáng laåi möëi quan hïå àïí möîi ngaây cuãa hoå seä tuyïåt vúâi nhû möåt ngaây kyã niïåm. Buöíi saáng cuãa ngaây kyã niïåm lêìn thûá baãy, töi nheát têëm thiïåp àoá vaâo trong cùåp taáp cuãa aãnh röìi lï chên vaâo phoâng nguã. Tónh dêåy, töi bûúác xuöëng cêìu thang vaâ thêëy möåt phong bò àïì tïn töi àùåt trïn baân trong nhaâ 40
Nhûäng àiïìu bònh dõ
bïëp. Múã phong bò ra, töi thêëy möåt têëm thiïåp y chang têëm thiïåp maâ töi àaä tùång aãnh. Nhûäng doâng chûä tha thiïët vêîn coân àoång laåi trong têm trñ töi. Chuáng töi àaä mua cuâng möåt têëm thiïåp àïí tùång nhau. Khi töi chöåp lêëy àiïån thoaåi àõnh goåi cho aãnh thò tiïëng chuöng bêët chúåt reng lïn. Töi traã lúâi: - A lö? Gioång noái cuãa aãnh tûâ bïn kia àêìu dêy: - Anh yïu em nhiïìu. Àêìu muäi töi noáng lïn vaâ aánh mùæt töi cay cay. Miïång töi buöåt ra cêu traã lúâi ngheån ngaâo: - Em cuäng yïu anh. - Anh àaä xin nghó höm nay àïí chuáng ta coá thïí úã bïn nhau. Töëi nay em xin nghó àûúåc khöng? - Em seä xin nghó ngay sau khi chuáng ta cuáp maáy. - Vêåy chuáng ta seä gùåp nhau trong möåt tiïëng nûäa nheá? -Em söët ruöåt chúâ anh àêy. Àöåt nhiïn khoaãng caách thu heåp laåi. Khi aãnh vïì nhaâ, chuáng töi noái chuyïån say sûa, cûúâi vang doân daä vaâ têån hûúãng sûå hiïån diïån cuãa nhau giöëng nhû nhûäng ngaây xûa cuä. Töi thêåt sûå tin rùçng nhûäng ngûúâi coá thïí àoåc àûúåc yá nghô cuãa nhau chñnh laâ nhûäng ngûúâi àang yïu nhau thùæm thiïët.
41
Haåt giöëng têm höìn
Möåt Dawn múái cuãa töi Möîi möåt àûáa beá chaâo àúâi laâ möåt thöng àiïåp gúãi àïën nhên loaåi, rùçng thïë giúái naây vêîn töìn taåi. —Khuyïët Danh
L
êìn àêìu tiïn khi nghe Laura, con gaái töi, baáo tin noá sùæp laâ möåt ngûúâi meå – coân töi sùæp laâ möåt baâ ngoaåi – töi àaä khoác vúái nhûäng gioåt nûúác mùæt haånh phuác. Nhûng röìi têån dûúái àaáy loâng töi, möåt àiïìu gò thêìm kñn àang khuêëy àöång. Böën nùm trûúác, Dawn, con gaái töi vaâ laâ em gaái Laura, chïët vò tai naån giao thöng úã tuöíi mûúâi baãy. Caái chïët cuãa noá àaä biïën töi tûâ möåt ngûúâi meå sung sûúáng trúã thaânh möåt ngûúâi meå àau buöìn vaâ tuyïåt voång. Töi chó muöën chïët theo, búãi vò töi khöng thïí chõu àûång nöíi sûå àau khöí. Nhûng yá nghô vïì
42
Nhûäng àiïìu bònh dõ
nhûäng àûáa con khaác àaä giûä töi laåi vúái cuöåc söëng, mùåc duâ luác àoá, cuöåc söëng cuãa töi thêåt mong manh nhû súåi tú trúâi. Nhûng giúâ àêy, möåt thaânh viïn múái sùæp àûúåc chaâo àúâi trong gia àònh chuáng töi. Tin vui naây khiïën töi nhúá àïën giêëc mú àaä xaãy ra vaâi thaáng sau khi Dawn chïët. Trong giêëc mú, töi thêëy Dawn àang ngöìi úã möåt chöën thêåt bònh yïn, chung quanh noá laâ hùçng haâ vö söë treã con múái sinh ra, giöëng nhû noá àang ngöìi giûäa möåt caánh àöìng toaân böng cuác daåi. Qua neát mùåt, töi biïët noá thêåt sûå sung sûúáng. Giêëc mú ngùæn nguãi àoá àaä tùång töi möåt moán quaâ cuãa bònh yïn. Nhûng khi Laura thöng baáo rùçng, nïëu àûáa beá laâ con gaái, noá seä àûúåc àùåt tïn laâ Dawn àïí tûúãng nhúá àïën ngûúâi dò vùæn söë, thò töi thêëy loâng mònh nhû soáng traâo. Töi àaä biïët àiïìu naây chûa? Taåi sao töi khöng biïët àiïìu naây? Leä ra töi phaãi biïët àiïìu naây duâ chùèng coá ai noái túái. Töi cöë gùæng laâm ra veã haâi loâng, nhûng àoá laâ sûå haâi loâng giaã taåo búãi vò àêìu oác töi àang bêån "tiïu hoáa" caái tin maâ töi cho laâ kinh khuãng àoá. Töi muöën kïu to: Khoan àaä, àoá laâ tïn cuãa con gaái cuãa meå maâ. Con khöng hiïíu àiïìu àoá sao? Laâm sao meå coá thïí nhòn vaâo mùæt àûáa beá sú sinh vaâ goåi noá laâ Dawn Michelle, vaâ khöng rúi lïå möîi khi nghe caái tïn àoá àûúåc goåi lïn? Töi thêëy mònh vêåt vaä vúái yá tûúãng àoá, vaâ hêìu nhû muöën chöëng àöëi yá àõnh töët àeåp cuãa chñnh mònh. 43
Haåt giöëng têm höìn
Möåt buöíi saáng muâa xuên, àiïån thoaåi reáo lïn goåi töi túái bïånh viïån thêåt nhanh. Nhûng hoáa ra sûå vöåi vaä laåi khöng cêìn thiïët, vò àûáa beá nhêët àõnh khöng chõu chaâo àúâi. Sau hai ngaây möåt àïm chuyïín buång, neát mùåt Laura khöng coân sinh khñ nûäa. Thónh thoaãng, töi moãi mïåt àöång viïn noá, lau möì höi traán vaâ xoa boáp hai cöí chên sûng phöìng lïn cuãa noá. Ron (chöìng noá) vaâ töi hêìu nhû tuác trûåc úã hai bïn thaânh giûúâng cuãa noá. Chuáng töi quan saát Laura möîi luác möåt kiïåt sûác vò cuöåc chuyïín daå keáo daâi. Cuöëi cuâng, nhùæm khöng thïí chõu àûång nöíi sûå tra têën, vaâ muöën àûáa beá chaâo àúâi thêåt nhanh, noá quyïët àõnh sanh möí. Sau khi Laura àûúåc àêíy ài, con rïí töi àêìu haâng moåi caãm xuác, vaâ thïë laâ hai doâng lïå chaãy roâng roâng trïn mùåt noá. Töi cuäng chùèng thïí laâm khaác ài. Möåt luác sau, töi nhòn sang chöî Ron vaâ hûáa vúái noá: “Laura khoãe maånh lùæm. Röìi meå troân con vuöng thöi”. Giêy laát sau, tûâ phoâng bïn voång ra tiïëng treã sú sinh khoác oa oa. Cuöëi cuâng thò con beá cuäng chõu chaâo àúâi. Chuáng töi àûúåc pheáp bûúác vaâo trong àoá, kõp luác nhòn thêëy cö muå àùåt möåt beá gaái àoã hoãn vaâ khoãe maånh xuöëng ngûåc Laura. Quaâng tay öm lêëy àûáa con gaái múái sinh, trïn khuön mùåt mïåt nhoaâi cuãa Laura loáe saáng lïn möåt niïìm vui sûúáng. Töi cuái ngûúâi xuöëng öm lêëy vai Laura vaâ hön vaâo vêìng traán coân rõn möì höi cuãa noá. Hai maá con chuáng töi nhòn nhau röìi bêåt khoác. Nhûäng gioåt nûúác 44
Nhûäng àiïìu bònh dõ
mùæt ngoåt ngaâo cuãa haånh phuác, tröån lêîn vúái möåt chuát xoát xa. Nhûng khöng sao, moåi viïåc röìi cuäng öín caã, búãi vò möåt Dawn múái cuãa töi àaä xuêët hiïån. Khi töi gaåt nûúác mùæt, móm cûúâi vúái con gaái töi vaâ chaáu ngoaåi töi, dûúâng nhû cuöåc söëng kheä lïn tiïëng thò thêìm vaâo tai töi: “Àoá, thêëy chûa? Baâ coá mûâng laâ vêîn coân töìn taåi àïën ngaây höm nay khöng?”
45
Haåt giöëng têm höìn
Giûä noá laåi, nïëu em coá thïí... Nhûäng vò sao saáng seä ngûå trõ trïn bêìu trúâi naây maäi maäi. —Sara Teasdale
À
aám tang cuãa Ben àaä xong, chuáng töi vûâa bûúác vïì nhaâ thò nghe àiïån thoaåi reng lïn. Ngûúâi goåi túái laâ àaåi lyá bêët àöång saãn úã Vermont, hoå muöën biïët chuáng töi thñch baán àûát hay cho thuï ngöi nhaâ nghó taåi vuâng àoá. Hoå khöng biïët Ben àaä chïët vò ung thû caách àêy ba ngaây.
Hai ngaây trûúác khi Ben ra ài, möåt trong nhûäng vêën àïì cuöëi cuâng àûúåc chuáng töi baân túái laâ ngöi nhaâ úã Vermont. - Giûä noá laåi nïëu em coá thïí... Ben mïåt nhoåc thò thaâo, khi anh cöë gùæng diïîn àaåt nhûäng àiïìu ûúác muöën vúái töi. Töi khöng tin anh vêîn cho rùçng töi coá thïí tiïëp tuåc cuöåc söëng maâ 46
Nhûäng àiïìu bònh dõ
khöng coá anh – chûá khoan noái túái chuyïån phaãi giûä laåi ngöi nhaâ úã Vermont, phaãi dêîn caác con ài trûúåt tuyïët theo truyïìn thöëng haâng nùm, phaãi nuöi dûúäng hai àûáa treã coân nhoã tuöíi... Nhûng töi hûáa töi seä thûåc hiïån nhûäng gò anh muöën. Caách àêy ba nùm, trûúác khi baác sô chêín àoaán Ben bõ mùæc bïånh ung thû, chuáng töi mua möåt ngöi nhaâ nghó úã Vermont. Luác àoá chuáng töi coân treã, coá hai àûáa con vaâ cuöåc söëng luön àêìy ùæp haånh phuác. Ngöi nhaâ nghó khöng hoaân haão lùæm; noá cêìn sûãa chûäa nhiïìu chöî, nhûng Ben laâ ngûúâi àaân öng kheáo tay vaâ anh coá thïí sûãa chûäa moåi hû hoãng trong nhaâ vúái Jared, àûáa con trai mûúâi tuöíi cuãa chuáng töi. Ben söët ruöåt muöën daåy Lara (con beá múái saáu tuöíi) trûúåt tuyïët cuâng vúái Jared ngay. Öi, chuáng töi coá nhiïìu viïåc phaãi laâm, vaâ coá nhiïìu àiïìu úã phña trûúác àïí mong àúåi. Vaâo buöíi chiïìu ba maá con chuáng töi khùn goái lïn àûúâng ài vïì hûúáng bùæc, trúâi mûa dêìm dïì vaâ têìm taä. Lêìn àêìu tiïn chuáng töi ài trûúåt tuyïët khöng coá Ben. Töi lo lùæng nghô túái chuyïån bûúác vaâo ngöi nhaâ tröëng traãi trong boáng töëi. Chuyïën ài naây seä khoá khùn cho chuáng töi àêëy, vò töi biïët tònh caãm cuãa chuáng töi seä dêng traâo trûúác “caãnh cuä àêy maâ ngûúâi xûa àêu?” Chuyïën ài hai tiïëng rûúäi hoáa thaânh chuyïën ài nùm tiïëng trïn lúáp bùng töëi àen, vò thïë chuáng töi àïën trïî, àoái buång cöìn caâo vaâ ngûúâi naâo cuäng 47
Haåt giöëng têm höìn
giaânh ài vïå sinh. Trûúác sûå kinh ngaåc cuãa chuáng töi, coá ba con chuöåt chïët trong toilet. Töi coá thïí nghe tiïëng Ben thò thaâo bïn tai: “Àûâng bao giúâ giêåt nûúác cho xaác möåt con chuöåt tröi xuöëng böìn cêìu úã Vermont”. Chûá àûâng noái túái ba con. Quaá súå haäi, khöng daám xaách luä chuöåt ài, ba maá con àaânh... xaã bêìu têm sûå úã ngoaâi tuyïët laånh. ÖÌ, töi coá thïí nhòn thêëy vaâ nghe roä tiïëng Ben àang cûúâi chïë nhaåo caã ba maá con. Khöng chó thïë, möåt baánh xe xeåp vaâ möåt bònh nhúát hïët dêìu àaä thïm hûúng võ cho chuyïën phiïu lûu cuãa chuáng töi. Cuöëi cuâng, sau khi duâng bûäa töëi thêåt ngon taåi nhaâ haâng Brickers, chuáng töi ön laåi vaâi kyã niïåm tuyïåt vúâi nhûng xoát xa cuãa nhûäng ngaây söëng haånh phuác vúái Ben úã Vermont. Anh yïu tuyïët vaâ yïu daäy nuái phuã àêìy tuyïët trùæng. Coân ngöi nhaâ nghó thò luác naâo cuäng röån raä tiïëng cûúâi. Chuáng töi cuäng nhúá laåi luác anh duäng caãm chöëng choåi vúái cùn bïånh ung thû. Anh àaä cho gia àònh vaâ baån beâ thêëy rùçng, caách duy nhêët àïí àaánh baåi ung thû laâ niïìm tin vaâ hy voång. Thêåm chñ trong nhûäng ngaây phaãi chõu àûång hoáa trõ vaâ xaå trõ, anh luön tin tûúãng ngaây mai seä laâ ngaây tûúi saáng hún. Anh daåy chuáng töi phaãi giûä chùåt hy voång, baám chùåt vaâo con ngûúâi vaâ núi chöën coá yá nghôa nhêët vúái chuáng töi. Tuyïët bùæt àêìu rúi. Tuyïët laâm êëm loâng ba maá con búãi vò lêìn cuöëi cuâng chuáng töi nhòn thêëy tuyïët laâ ngaây Ben chïët. Chuáng töi biïët qua chuyïën ài naây, chuáng töi seä caãm thêëy möëi dêy liïn kïët maånh
48
Nhûäng àiïìu bònh dõ
meä vúái anh hún, vò àêy laâ núi nuöi dûúäng mú ûúác cuãa chuáng töi. Vaâo bïn trong nhaâ, àêu àêu cuäng thêëy nhûäng moán àöì gúåi nhúá àïën anh. Doâng chûä anh ghi trïn baãng, cuöën saách anh àïí laåi àêy àïí àoåc, cöng viïåc sûãa chûäa anh coân laâm dúã dang. Noá nhùæc ba maá con töi nhúá Ben muöën chuáng töi tiïëp tuåc vúái cuöåc söëng, vúái haånh phuác úã Vermont. Dêîu hoaân caãnh coân khoá khùn chuáng töi khöng thïí ngùn àûúåc nuå cûúâi. Ngaây höm sau, ba maá con ài têåp trûúåt tuyïët úã nuái Okemo. Ben chûa bao giúâ nhòn thêëy Lara trûúåt tuyïët, hoùåc ngöìi caáp treo, nïn töi quyïët àõnh noá seä thûåc hiïån àiïìu naây. Töi chùæc anh seä haånh phuác vaâ tûå haâo vïì chuáng töi. Chó tiïëc rùçng anh coân àïí laåi nhiïìu kïë hoaåch dúã dang maâ anh muöën laâm cho gia àònh thên yïu cuãa anh. Cuöëi cuâng, khi lïn túái àónh nuái, töi hoaân toaân kiïåt sûác caã thïí xaác lêîn tinh thêìn, nhûng möåt caãm giaác nheå nhoäm khoá taã lan toãa khùæp ngûúâi. Chùèng hiïíu sao, khung caãnh cuãa ngaây höm àoá xinh àeåp hún moåi khi gêëp ngaân lêìn. Töi coá thïí thêëy sûå hiïån diïån cuãa Ben – dõu daâng, êëm aáp vaâ lùång leä – trïn nïìn tuyïët trùæng. Töi öm ghò hai àûáa nhoã. Chuáng töi haånh phuác quaá. Chuáng töi àaä lïn túái àónh röìi. Caãm xuác traâo dêng khiïën töi khöng ngùn nöíi doâng lïå lùn daâi xuöëng maá.
49
Haåt giöëng têm höìn
Töi àang mùåc aáo khoaác cuãa Ben vò noá êëm aáp vaâ röång raäi. Töi coá thïí nheát vaâo tuái aáo nhûäng moán àöì maâ boån treã seä cêìn trïn àûúâng trûúåt tuyïët. Cho tay vaâo tuái aáo trong àïí lêëy ra bõch khùn giêëy, töi ruát ra luön têëm bòa cûáng 3X5 maâ chùæc Ben àaä duâng noá trong lêìn cuöëi cuâng mùåc chiïëc aáo naây. Anh nöíi tiïëng laâ chuyïn gia lêåp danh saách, vaâ viïët ghi chuá lïn caác têëm bòa nhû thïë naây. Doâng chûä trïn têëm bòa nhû sau: "Vermont – giûä noá laåi nïëu em coá thïí". Traái tim töi àêåp thònh thònh. Töi nùæm chùåt têëm bòa trong tay. Sûå kñch àöång xêm chiïëm têm höìn töi. Ben àang úã gêìn àêy, trïn àónh nuái naây. Anh àang úã cuâng chuáng töi, chó àûúâng cho chuáng töi, vaâ rêët vui sûúáng khi chuáng töi cöë gùæng laâm theo àiïìu àoá. Chuáng töi coá thïí thêëy niïìm tûå haâo cuâng nuå cûúâi rûåc saáng cuãa anh úã khoaãnh khùæc àaáng nhúá naây. Thêåt laâ kyâ diïåu, gia àònh böën ngûúâi chuáng töi àang àûáng bïn nhau trïn àónh nuái, vaâ àiïìu àoá an uãi chuáng töi biïët bao. Yïn têm rùçng moåi viïåc röìi seä öín, chuáng töi caãm thêëy mònh àûúåc baão vïå búãi khöng gian êëm aáp cuãa bònh yïn. Nûúác mùæt cuãa chuáng töi laâ niïìm vui vaâ hy voång cho tûúng lai. Cuâng vúái tònh yïu vaâ haånh phuác trong tim, ba maá con tûâ tûâ trûúåt tuyïët xuöëng nuái, biïët rùçng chuáng töi seä giûä laåi ngöi nhaâ Vermont vaâ Ben seä maäi úã bïn caånh chuáng töi.
50
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Dò Honey cuãa töi
C
oá thïí dò töi laâ möåt phuå nûä khoá chõu nhêët maâ baån tûâng gùåp gúä. Gioång noái khaân khaân cuãa dò taác àöång àïën tai ngûúâi nghe, cûá nhû ai àoá caâo moáng tay nhoån lïn têëm baãng àen. Khi troâ chuyïån vúái dò, ngûúâi ta phaãi tuên theo caác quy tùæc sau àêy: Luác naâo cuäng phaãi chuá yá lùæng nghe, khöng ngùæt lúâi, àûâng yïu cêìu dò nhùæc laåi, vaâ àûâng bao giúâ phaãn àöëi yá kiïën cuãa dò.
Höìi coân nhoã, töi súå dò muöën chïët (sau naây töi biïët rùçng àûáa treã naâo cuäng vêåy). Dò söëng úã bang Oregon, vaâ hêìu nhû muâa heâ naâo gia àònh töi cuäng laái xe àïën thùm dò – möåt àiïìu maâ töi rêët súå haäi vaâ kinh hoaãng. Töi khöng hiïíu taåi sao chuáng töi phaãi laâm àiïìu naây. Meå töi (chõ ruöåt cuãa dò) thûúâng cöë thuyïët phuåc töi rùçng dò coá möåt khña caånh khaác rêët ngoåt ngaâo, nhûng töi khöng tin. Coá leä thêm têm cuãa dò nghô vêåy vaâ muöën ngûúâi khaác nghô vêåy,
51
Haåt giöëng têm höìn
nïn bùæt chuáng töi phaãi nhùæc àïën dò bùçng caái tïn “Dò Honey”. Lúán lïn, töi biïët dò coá vaâi phêím chêët dïî thûúng vaâ thónh thoaãng cuäng rêët ngoåt ngaâo. Tuy nhiïn, hònh aãnh cuãa "dò Honey" vêîn laâ möåt phuå nûä uy quyïìn vaâ höëng haách. Trong gia àònh töi, dò laâ ngûúâi cuöëi cuâng cuãa thïë hïå nïn thñch tuyïn böë cêu: “Ta seä cai trõ bùçng baân tay cûúng quyïët”. Trong suöët àúåt viïëng thùm haâng nùm, chuáng töi ài tham quan khùæp nhaâ dò vaâ khu vûúân hoa höìng cuãa dò, tiïëp theo sau laâ möåt cêu àöë. Cêu àöë yïu cêìu khaách tham quan phaãi nhêån ra moåi thay àöíi cuãa ngöi nhaâ trong nùm vûâa qua. Kyâ nghó cuãa chuáng töi coi nhû tiïu, nïëu chuáng töi khöng nhêån ra sûå hiïån diïån cuãa möåt moán àöì múái, hoùåc nïëu chuáng töi suyát soa khen ngúåi caái ghïë maâ dò àaä sûã duång àûúåc vaâi nùm röìi. Dò seä chò chiïët maäi khöng thöi. Cöng viïåc kiïím tra ngöi nhaâ khöng chó laâm chuáng töi bûåc böåi maâ coân laâm chuáng töi mêët thúâi gian, búãi dò laâ möåt nhaâ sûu têåp. Dò sûu têåp hoa höìng, bònh traâ, àöì cöí, àöì baåc, àöì pha lï, vaâ nhiïìu moán àöì sûá vö giaá. Nhiïìu cùn phoâng chûáa àêìy ùæp haâng hoáa nhaän hiïåu Waterford, Lenox vaâ Lladro. Moán naâo dò cuäng coá. Möîi nùm möåt lêìn, dò gúãi thöng baáo àïën gia àònh vaâ baån beâ. Dò noái: “Nùm nay töi seä sûu têåp àöì pha lï (hoùåc bònh traâ, hoùåc àöì baåc)”. Nghe vêåy, chuáng töi biïët ngay mònh phaãi mua moán gò cho sinh nhêåt cuãa dò, vaâ cho muâa Giaáng Sinh nùm àoá. 52
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Coá lêìn, töi quïn sinh nhêåt cuãa dò vaâ goåi àiïån thoaåi àïën xin löîi. Dò traã lúâi: “Chaáu coá caã möåt nùm àïí biïët rùçng sinh nhêåt dò àïën vaâo ngaây àoá”. Àúåi töi phaãi cuái mùåt vò xêëu höí, dò thïm vaâo: “Sao? Chaáu khoãe khöng? Coá cêìn tiïìn khöng?” Vaâ dò luön kïët thuác bùçng cêu: “Dò yïu chaáu lùæm”. Khi töi coân laâ ngûúâi meå treã, haâng nùm töi phaãi bay lïn miïìn bùæc vúái hai àûáa con nhoã àïí thùm dò. Àoá laâ nghi thûác bùæt buöåc. Vò meå töi àaä qua àúâi trûúác àoá, dò cho rùçng töi cêìn söëng vúái baâ con gia àònh nhiïìu hún. Trong möåt lêìn viïëng thùm, vaâo möåt buöíi chiïìu yïn tônh, dò bùæt töi phaãi ài mua sùæm möåt mònh àïí thû giaän. Khi àûa chiïëc xe Dodge cuãa dò ra ngoaâi àûúâng, töi coá thïí nghe tiïëng àûáa nhoã ba tuöíi gaâo theát lïn muöën bïí phöíi. Töi àêåu chiïëc xe laåi vaâ chaåy vaâo trong nhaâ vúái noá. Dò Honey àûáng chùån töi núi khung cûãa. Gioång dò vang rïìn, laâm cho ngûúâi khaác kinh súå nhû moåi khi: - Chaáu quay trúã ra ngoaâi xe ngay. Chaáu seä khöng muöën bûúác vaâo trong àêu. Khuön mùåt töi taái xanh: - Chaáu khöng thïí ài àûúåc. - Chaáu coá thïí ài. Dò chùm soác boån treã con àaä böën mûúi nùm nay, vaâ dò chûa gùåp àûáa naâo quaá quùæc àïën mûác dò khöng lo liïåu àûúåc. Chaáu nhúá laâ dò lúán hún noá nhiïìu.
53
Haåt giöëng têm höìn
Vò dò Honey àoáng sêìm caánh cûãa laåi, töi àaânh phaãi laái xe ài túái khu thûúng maåi vaâ mua quaâng mua xiïn vaâi moán àöì cho lêëy coá. Khoaãng hai tiïëng àöìng höì sau, töi trúã vïì nhaâ. Khi múã caánh cûãa trûúác ra, thay vò nghe tiïëng kïu gaâo nhû mong àúåi, töi àûúåc àoán chaâo bùçng möåt traâng cûúâi doân daä. Töi seä khöng bao giúâ quïn caãnh tûúång maâ töi nhòn thêëy khi bûúác chên vaâo phoâng khaách. Dò Honey vaâ hai àûáa con cuãa töi àang ngöìi xïåp trïn mùåt saân boáng loaáng. Chung quanh hoå laâ nhûäng laá baâi nùçm tung toáe, söë laá baâi nhiïìu àïën nöîi coá thïí dûång àûáng chuáng lïn maâ xêy àûúåc möåt cùn phoâng. Dò àang daåy hai àûáa beá ba tuöíi vaâ böën tuöíi nghïå thuêåt chúi baâi Poker. Àoá laâ luác töi bùæt àêìu hiïíu àûúåc phûúng phaáp nuöi daåy treã con cuãa dò. Dò quaãn lyá boån treã giöëng nhû möåt buöíi têåp quên sûå. Àêìu tiïn dò laâm cho chuáng súå haäi gêìn chïët, sau àoá dò chuyïín sang chiïën thuêåt ngoåt ngaâo vaâ mïìm deão. Phûúng phaáp naây rêët coá hiïåu quaã, búãi trong suöët cuöåc àúâi, dò daä giuáp nuöi daåy caác chaáu, röìi con caái cuãa caác chaáu, röìi chaáu nöåi chaáu ngoaåi cuãa caác chaáu. Caách daåy cuãa dò coá hiïåu quaã hún caách daåy cuãa nhûäng baâ meå treã thûúâng coi troång vïì lyá thuyïët. Thúâi gian thêëm thoaát thoi àûa, ngûúâi àoáng vai chuã xõ cuãa nhûäng chuyïën ài àaä thay àöíi. Giúâ àêy, möîi muâa heâ, dò Honey laåi bay àïën thùm töi úã California. Vaâ möîi chuyïën viïëng thùm coi nhû baãy ngaây daâi nhêët cuãa àúâi töi. Cöë gùæng cung cêëp moåi
54
Nhûäng àiïìu bònh dõ
vui chúi giaãi trñ theo yïu cêìu, hêìu nhû töëi naâo töi cuäng àûa dò ài ùn úã ngoaâi. Dò thñch nhûäng bûäa töëi ngon miïång, cho nïn khi dò khùn goái ra ài laâ töi hoaân toaân chaáy tuái. Baãn thên caác bûäa töëi cuäng laâm töi àau khöí, búãi baãn chêët thñch ùn cùæp àöì àeåp cuãa dò khöng thua gò baãn tñnh thñch ùn àöì ngon. Sau möîi bûäa ùn, naâo àöì baåc, naâo gaåt taân thuöëc, naâo huä muöëi tiïu... lêìn lûúåt biïën mêët trong gioã xaách khaá lúán cuãa dò. Coá lêìn, möåt bònh sûá àêìy hoa cuäng cuâng chung söë phêån. Trong nhûäng nùm dò Honey bay ài bay vïì thùm töi, töi àang ly dõ vaâ söëng möåt mònh. Caác baån trai cuãa töi, khöng ai khöng coá möåt lêìn hên haånh gùåp mùåt dò. Maäi sau naây töi nghe kïí laåi dò àaä hùm doåa hoå nhû thïë naây: “Nïëu cêåu laâm haåi noá, cêåu seä nhêån àûúåc cêu traã lúâi cuãa töi. Töi seä sùn luâng cêåu túái cuâng”. Töi caãm thêëy quï quï, nhûng khöng ngaåc nhiïn. Thïm haâng chuåc nùm nûäa tröi qua, bêy giúâ thò töi biïët roä dò Honey àaä daåy töi rêët nhiïìu àiïìu. Dò truyïìn cho töi sûå yïu thñch nhûäng moán àöì àeåp àeä vaâ caách quan têm túái chuáng. Dò daåy töi loâng yïu nûúác bùçng têëm gûúng saáng cuãa baãn thên, dò àöång viïn con trai ruöåt cuãa dò àaáp laåi tiïëng goåi non söng. Dò cho töi thêëy niïìm vui khi chòa baân tay giuáp àúä gia àònh vaâ beâ baån. Nïëu coá tiïìn nong dñnh vaâo, dò daåy töi tñnh chêët quan troång cuãa viïåc traã goáp àuáng haån. Bùçng viïåc tham gia phuåc vuå haâng tuêìn taåi möåt bïëp ùn tûâ thiïån, dò cho thêëy neát àeåp 55
Haåt giöëng têm höìn
cuãa haânh àöång “cho ài”. Têëm loâng têån tuåy chñnh laâ phêím chêët cao àeåp nhêët cuãa dò, vaâ nhúâ phêím chêët naây maâ vaâo ngaây àaám tang cuãa dò, ngöi nhaâ thúâ nhoã chêåt ngheåt ngûúâi àïën chia buöìn cuâng nhûäng voâng hoa. Giúâ àêy, khöng möåt ngaây tröi qua maâ töi khöng nghô àïën dò Honey. Töi vêîn coân nhúá dò lùæm. Hún möåt lêìn töi nghe ngûúâi ta noái rùçng tinh thêìn cuãa dò àang söëng trong con ngûúâi töi. Coá leä giûäa dò vaâ töi coá nhiïìu àiïím tûúng àöìng. Töi thñch nhûäng bûäa ùn töëi thêåt ngon, töi yïu khu vûúân hoa höìng, vaâ töi coá möåt böå sûu têåp àöì pha lï cuäng nhû coá rêët nhiïìu bònh traâ. Nïëu ngêîu nhiïn töi laâ ngûúâi cuöëi cuâng cuãa thïë hïå töi, töi thïì rùçng töi cuäng seä cai trõ bùçng baân tay cûúng quyïët – vaâ hy voång seä truyïìn tinh thêìn naây cho ngûúâi thûâa kïë.
56
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Tònh yïu cuãa möåt con võt
H
öìi caác con coân nhoã, töi mua möåt nöng traåi be beá vaâ lêåp tûác thaã vaâo trong chuöìng nuöi thuá nhûäng con vêåt maâ töi coá thïí kiïëm àûúåc. Chuáng töi coá möåt luä choá vaâ möåt luä meâo àuâa giúän quanh sên – hêìu hïët laâ choá meâo hoang. Röìi chuáng töi thïm vaâo hai con ngûåa giaâ rêët dïî mïën, möåt bêìy gaâ àöng àuác, ba con dï, möåt con cûâu vaâ nhiïìu loaâi gia suác khaác. Möåt ngaây noå, töi gùåp xui nïn ngaä tûâ noác chuöìng nuöi thuá xuöëng vaâ bõ gaäy chên, àiïìu naây coá nghôa laâ töi phaãi nùçm yïn möåt chöî khoaãng vaâi tuêìn. Töi trúã thaânh möåt bïånh nhên khoá chõu nhêët thïë giúái, luön miïång ca cêím rùçng úã ngoaâi kia coá biïët bao nhiïu cöng viïåc àang chúâ àúåi töi. Möåt ngûúâi baån töåi nghiïåp töi, cöë gùæng laâm tinh thêìn töi phêën khúãi bùçng caách mang àïën cho töi möåt con võt múái núã. Öi, àuáng laâ tiïëng seát cuãa aái tònh röìi. Töi khöng biïët
57
Haåt giöëng têm höìn
con võt naây thuöåc giöëng gò, hoùåc töi cuäng chùèng cêìn quan têm àïën noá, chó biïët rùçng con vêåt beá nhoã coá böå löng xuâ tûác cûúâi naây laâ phûúng thuöëc hay nhêët àïí chûäa chûáng bïånh tuyïåt voång. Trong khi töi nùçm nghó trïn ghïë, Donald (töi coân biïët goåi noá bùçng caái tïn naâo khaác?) àûúåc tûå do ài thùm doâ àêìu töi, ngûåc töi vaâ vai töi. Troâ hïì cuãa noá vûâa hêëp dêîn töi, vûâa laâm töi thñch thuá. Noá thûúâng ài lang thang quanh ngûåc töi, möí möí chöî naây chöî noå, doâ dêîm nhûäng moán àöì úã trong tuái aáo, róa róa möåt höåt nuát, hoùåc leo thùèng lïn àêìu töi àûáng ngoá nghiïng. Noá thûúâng kïu chñp chñp möåt caách sung sûúáng, röìi bùæt àêìu buöìn nguã, sau àoá nùçm õch xuöëng naách töi vaâ thu mònh laåi nguã ngon laânh. Moåi ngûúâi chùæc chùæn rùçng Donald yïu töi cuäng nhiïìu nhû töi yïu noá, vaâ noá àûúåc xem laâ khaách cuãa gia àònh trong khoaãng thúâi gian chên töi coân boá böåt. Nhûng túái luác töi quyïët àõnh Donald phaãi ra ngoaâi chuöìng nuöi thuá àïí söëng vúái nhûäng con vêåt khaác. Noá lúán rêët nhanh, vaâ lúán túái mûác töi khöng thïí àïí noá ài tûå do trong nhaâ nûäa. Töi ùém Donald vaâo chuöìng vaâ kheä khaâng àùåt noá xuöëng caái giûúâng bùçng rúm mïìm maåi. Töi cung cêëp àöì ùn thûác uöëng àêìy àuã vaâ ngöìi bïn caånh noá möåt laát, nghô buång, mònh seä cho noá cú höåi laâm quen vúái möi trûúâng múái. Donald khöng chõu rúâi khoãi àuâi töi, vaâ töi coá thïí thêëy viïåc dúâi chöî naây khoá khùn hún töi tûúãng.
58
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Luä meâo xaán túái gêìn àïí quan saát möåt cû dên múái, nhûng Donald chùèng theâm quan têm túái chuáng. Cuöëi cuâng, töi quyïët àõnh phaãi àïí noá tûå thñch nghi vúái cuöåc söëng múái, thïë laâ töi vuöët ve noá lêìn cuöëi, àêíy noá xuöëng àêët röìi àûáng lïn. - Quaác quaác quaác. Donald ài laåch baåch ngay sau lûng töi, phaát ra nhûäng êm thanh êìm ô, phaãn àöëi chuyïån ra ài cuãa töi. Töi caâng raão bûúác, noá caâng ài laåch baåch nhanh hún, vûúåt qua caánh cûãa chuöìng vaâ trúã vaâo trong nhaâ. Töi nghô buång: Noá nghô mònh laâ meå cuãa noá, maâ xeát cho cuâng, võt con söëng chung vúái võt meå laâ àiïìu tûå nhiïn thöi. Thïë laâ töi phaãi nghô ra möåt caách khaác. Töi àoáng möåt caái nhaâ göî thêåt êëm cuáng cho Donald, bïn trong àûúåc raãi àêìy rúm mïìm, vaâ töi àùåt noá bïn ngoaâi caánh cûãa nhaâ bïëp. Leä ra võt phaãi nguã vaâo ban àïm, nhûng Donald cûá haá moã ra maâ quaåc quaåc suöët ba àïm liïìn. Töi coá caãm tûúãng mònh boã rúi möåt àûáa con nhoã, nhûng töi biïët Donald phaãi thñch nghi vúái cuöåc söëng ngoaâi trúâi nïn loâng khöng dao àöång. Ngaây höm sau, töi mang Donald trúã ra chuöìng nuöi thuá vaâ úã laåi vúái noá lêu hún. Noá bùæt àêìu rúâi töi àïí thaám hiïím möi trûúâng chung quanh. Caâng luác noá caâng toã ra quan têm túái nhûäng con thuá khaác. Noá àùåc biïåt thñch luä meâo, vaâ dûúâng nhû luä meâo cuäng thñch noá. Buöíi töëi thûá tû Donald nguã riïng úã ngöi nhaâ göî, töi nheå nhoäm khi àïí yá thêëy noá khöng coân kïu 59
Haåt giöëng têm höìn
quang quaác nûäa. Töi nghô buång: Caãm ún Chuáa, cuöëi cuâng thò Donald cuäng öín àõnh cuöåc söëng. Töi hònh dung caãnh noá àang nùçm trong ngöi nhaâ göî êëm aáp, nguã say sûa. Saáng höm sau, töi thûác dêåy súám, vöåi vaâng xuöëng lêìu àïí kiïím tra Donald vaâ àïí noá yïn têm laâ töi vêîn coân àoá. Trûúác sûå kinh ngaåc cuãa töi, ngöi nhaâ göî tröëng röîng. Töi nhanh choáng ài tòm kiïëm noá nhûng chùèng thêëy àêu. Biïët rùçng Donald àaä àuã lúán, khöng bõ nhûäng con thuá khaác àe doåa, töi vêîn nghô àïën nhûäng tònh huöëng xêëu nhêët. Töi goåi to tïn noá, xuåc xaåo khùæp caác buåi rêåm ven haâng raâo. Cuöëi cuâng, töi naãy ra yá nghô cêìn phaãi àïën chuöìng nuöi thuá. Phaãi röìi, töi àaä àïí heá caánh cûãa chuöìng nïn chùæc laâ Donald àaä lang thang vaâo trong àoá. Töi múã toang caánh cûãa cho aánh nùæng buöíi saáng traân vaâo xua tan tûâng goác töëi. Möåt con ngûåa giaâ hñ lïn, vaâ luä gaâ bùæt àêìu cuåc cuåc ài tòm thûác ùn saáng, nhûng khöng coá tiïëng kïu "quaåc quaåc" quen thuöåc. Töi nhòn vaâo àöëng coã khö, hy voång thêëy noá àang nùçm nguã trïn caái giûúâng rúm maâ töi àaä laâm cho noá vaâi ngaây trûúác. Nhûng caái giûúâng tröëng röîng. Töi goåi to tïn Donald lêìn nûäa vaâ nûúác mùæt bùæt àêìu raâo ra. Röìi töi nghe tiïëng noá, tiïëng quaác quaác khaân àuåc tûâ trong goác bïn kia cuãa chuöìng nuöi thuá voång túái. Töi ài theo tiïëng kïu cuãa noá, vaâ túái ngöi nhaâ göî daânh cho luä meâo. Töi khom ngûúâi, nhòn vaâo bïn trong. Donald kòa, noá àang nùçm 60
Nhûäng àiïìu bònh dõ
chung vúái ba con meâo nhoã, aánh mùæt hoaân toaân haâi loâng, vaâ chùèng maâng ngûúác nhòn töi àïí noái lúâi chaâo buöíi saáng. Trûúác cuöåc söëng múái àöåc lêåp cuãa Donald, thoaåt tiïn töi caãm thêëy nheå nhoäm, nhûng röìi sau àoá laâ buöìn man maác, giöëng nhû tònh caãm cuãa ngûúâi meå trong ngaây àêìu tiïn àûáa con nhoã cuãa baâ ài hoåc. Súåi dêy liïn kïët giûäa chuáng töi seä khöng bao giúâ giöëng nhû xûa, nhûng töi luön trên troång tònh yïu töìn taåi giûäa hai loaâi vêåt khaác nhau. Tuy nhiïn, töi caãm thêëy mûâng vui vò cuöëi cuâng noá àaä coá baån beâ trong thïë giúái loaâi vêåt, vaâ töi tin tònh baån cuãa hai chuáng töi seä vêîn coân àoá. Donald lúán lïn, thaânh möåt con võt trûúãng thaânh vaâ àónh àaåc. Noá rêët tûå haâo vïì têìm voác to lúán, vaâ thûúâng hay xoaäi röång àöi caánh, àïí aánh mùæt mùåt trúâi chiïëu saáng lêëp laánh trïn lúáp löng mõn maâng àêìy maâu sùæc cuãa noá. Noá laâ con võt àûåc àêìu tiïn vaâ duy nhêët trong chuöìng, nhûng thónh thoaãng noá vêîn khoe maã trûúác aánh mùæt ngûúäng möå cuãa luä meâo. Möåt buöíi saáng muâa thu, trong khi àang bêån röån nêëu nûúáng bïn bïëp, töi thêëy Donald cöë yá ài laåch baåch vïì hûúáng ngöi nhaâ, moã ngêåm chùåt möåt vêåt gò àoá. Röìi... quaác quaác quaác... Tiïëng kïu cuãa noá mang yá nghôa gò àoá khêín cêëp lùæm. Tñnh toâ moâ nöíi lïn, töi bûúác túái khung cûãa bïëp vaâ nhòn ra ngoaâi.
61
Haåt giöëng têm höìn
- Quaác quaác. Donald tûå haâo kïu to lïn vaâ àêåp àêåp àöi caánh vúái veã kñch àöång lùæm. Kòa, trïn bêåc thïìm laâ möåt con chuöåt chïët nùçm ngay àú. - ÖÌ... Caãm ún anh baån thên mïën... Töi noái kheä. Möåt gioåt lïå long lanh trïn khoáe mùæt, àöìng thúâi möåt nuå cûúâi núã toeát trïn mùåt. Nùm thaáng tröi qua, con caái töi trûúãng thaânh vaâ khön lúán vaâ àûáa naâo cuäng coá gia àònh riïng. Coân chuáng töi àaä chuyïín sang möåt tiïíu bang khaác, vaâ söëng úã möåt nöng traåi khaác. Nhûng thónh thoaãng, khi laái xe ài ngang thõ trêën cuä, töi àïìu laång xe ngang chöî úã cuä cuãa töi. Töi móm cûúâi, nhúá laåi ngûúâi baån thên thiïët cuãa töi, Donald.
62
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Caái baân göî maâu àoã Giöëng nhû nhûäng ngûúâi baån, àöì vêåt cuä kyä thûúâng mang nhiïìu yá nghôa nhêët àöëi vúái ta. —Khuyïët Danh
C
aách àêy böën mûúi nùm, chöìng töi vaâ töi hùm húã bûúác vaâo möåt cûãa tiïåm baán àöì göî – quaãng caáo rùçng hoå seä giaãm giaá trong ngaây lïî Lao Àöång. Chuáng töi cêìn möåt caái ghïë dûåa, vaâ àaä àïí daânh tiïìn trong suöët nhiïìu thaáng àïí mua möåt caái. Cûúái nhau múái vaâi nùm, chuáng töi thûúâng tñnh toaán cêín thêån khi mua tûâng moán àöì möåt. Chuáng töi cho rùçng, lêìn naây seä laâ moán àêìu tû húâi nhêët. Cöng viïåc cuãa chöìng töi cêìn phaãi àûáng trong nhiïìu giúâ liïn tuåc, búãi thïë, chiïëc ghïë dûåa laâ giêëc mú sùæp trúã thaânh sûå thêåt cuãa aãnh. AÃnh noái vïì chûúng trònh giaãm giaá haâng tuêìn liïìn. Coá leä àöëi vúái aãnh, viïåc mua möåt chiïëc ghïë dûåa seä giúái thiïåu
63
Haåt giöëng têm höìn
cho cuöåc söëng múái naây biïët aãnh laâ möåt ngûúâi chöìng, ngûúâi cha, vaâ laâ truå cöåt cuãa gia àònh. Caái baân göî maâu àoã àang dûåa saát vaâo bûác tûúâng. Vûâa bûúác vaâo cûãa tiïåm, töi àïí yá thêëy noá ngay. Àöåt nhiïn töi caãm thêëy coá sûå gùæn boá laå luâng vúái noá vò töi khöng thïí quay lûng bûúác ài. Caái baân cao lúán, bïå vïå vúái nhûäng ngùn tuã duyïn daáng vaâ möåt khoaãng khöng gian nhoã beá. Töi lûúån lúâ quanh noá thêåt lêu, ghi nhúá tûâng àûúâng neát trong cêëu truác cuãa noá. Khöng coá caách gò giaãi thñch àûúåc khoaãnh khùæc chúáp nhoaáng giûäa caái baân göî maâu àoã vaâ töi. Thêåm chñ töi cuäng khöng thïí diïîn taã àiïìu àoá cho chöìng töi biïët àûúåc. Àïí yá thêëy veã mùåt cuãa töi, aãnh noái: - Moán àöì göî naây hay àêëy. Anh chûa tûâng nhòn thêëy caái gò àöì söå nhû noá. Àuáng laâ möåt Quyá Baâ To Lúán. Caã hai chuáng töi àïìu liïëc nhòn baãng giaá tiïìn cuãa noá. Vûúåt quaá khaã nùng cuãa chuáng töi röìi. Ngêìn ngûâ àöi chuát, töi rúâi khoãi caái baân göî maâu àoã àïí xem xeát nhûäng caái ghïë dûåa nhûng thêåt loâng töi khöng hûáng thuá lùæm. Chöìng töi ngöìi thûã hïët caái ghïë dûåa naây àïën caái ghïë dûåa khaác, nhûng dûúâng nhû anh chûa quyïët àõnh àûúåc gò. AÃnh noái: - ÚÃ àêy khöng coá gò àaáng mua. Lêìn khaác chuáng ta seä trúã laåi. - Nhûng vêîn coân nhiïìu thûá àïí anh lûåa maâ?
64
Nhûäng àiïìu bònh dõ
AÃnh lùæc àêìu: - Nhûng khöng coá thûá maâ anh muöën mua. Trïn àûúâng ra, chuáng töi ài ngang caái baân maâu àoã möåt lêìn nûäa. Töi khöng thïí ngùn àûúåc loâng mònh. Töi phaãi chaåm vaâo noá cho thoãa nöîi mong ûúác. Nhûäng ngoán tay cuãa töi dõu daâng lûúát trïn caác àûúâng neát löång lêîy cuãa noá. Töi khöng phaãi laâ ngûúâi coi troång àöì àaåc vêåt chêët, nhûng lêìn naây thò khaác. Töi caãm thêëy caái baân göî maâu àoã coá àiïìu gò muöën noái vúái töi. Töi coá thïí thêëy hònh aãnh mònh ngöìi núi baân, vaâ àang viïët cuöën tiïíu thuyïët àêìu tay. Töi coá thïí thêëy àûáa con gaái lúán àang múã hai caánh cûãa tuã àïí phaát hiïån nhûäng bñ êín àang chúâ àúåi noá. Töi nghô caái baân coá àiïìu gò àoá muöën chia seã vúái töi. Noá thuöåc vïì cuöåc àúâi töi. Thïë nhûng khña caånh thûåc tïë cuãa töi àaä lêën aáp sûå mong muöën naây, töi lêím bêím möåt mònh: - Coá nhûäng moán àöì àûúåc laâm ra àïí ngùæm, mònh khöng cêìn phaãi súã hûäu noá. Khoaãng hai tuêìn sau, möåt chiïëc xe taãi giao haâng àêåu trûúác nhaâ töi, vaâ hoå mang vaâo nhaâ töi caái baân göî maâu àoã. Chöìng töi àaä mua noá traã goáp maâ töi hoaân toaân khöng hay biïët gò caã. AÃnh chó àún giaãn noái vúái töi: - Quyá Baâ To Lúán vaâ em thuöåc vïì nhau. Trong giêy phuát àoá, duâ cûúái nhau chó vaâi nùm, töi biïët mònh seä khöng cêìn phaãi böåc löå baãn thên ra vúái aãnh. AÃnh hiïíu tûâng thöng àiïåp trong aánh mùæt
65
Haåt giöëng têm höìn
töi. Chuáng töi khöng sùæm àûúåc ghïë dûåa hoùåc ghïë daâi, nhûng chuáng töi khöng hïì tiïëc nuöëi. Quyá Baâ To Lúán àûúåc àùåt úã àêu thò cùn phoâng àoá saáng rûåc lïn. Nhúâ coá caái baân göî maâu àoã, khöng gian àoá trúã nïn àùåc biïåt. Vaâ möîi giêëc möång dûúâng nhû trúã thaânh hiïån thûåc. Möîi khi thêët voång vïì möåt àiïìu gò, töi cêín thêån lau buåi cho noá vaâ nhúá laåi ngaây àêìu tiïn noá àûúåc mang àïën nhaâ töi. Thónh thoaãng, chöìng töi àùåt caái muä cuãa aãnh lïn mùåt baân, hoùåc lêëp àêìy khoaãng khöng gian nhoã beá bùçng nhûäng moán àöì lùåt vùåt. Àaám treã thûúâng àïí saách vúã, cùåp taáp, hoùåc àöì chúi lïn àoá cûá nhû mùåt baân laâ chiïëc xe àêíy trong siïu thõ vêåy. Quyá Baâ To Lúán toã ra rêët kiïn nhêîn vúái chuáng töi. Khi con trai töi doån vïì cùn höå riïng cuãa noá, àöì àaåc cuãa noá rêët ñt. Noá hoãi töi: - Meå úi? Con coá thïí mûúån caái baân göî maâu àoã àûúåc khöng? Àoá laâ moán àöì göî duy nhêët maâ noá muöën. Töi biïët con trai töi cêìn gò núi Quyá Baâ To Lúán. Vúái söë tiïìn ñt oãi, cùn höå nhoã xñu, àöì àaåc têìm têìm, con trai töi cêìn giaá trõ cuãa caái baân göî bïå vïå àïí giûä giaá trõ cuãa noá. Quyá Baâ To Lúán coá caách riïng àïí laâm àiïìu àoá cho ngûúâi khaác. Nêng giaá trõ cuãa hoå lïn. Cho hoå hy voång. Caái baân mang theo möåt phêìn con ngûúâi töi, tham gia vaâo cuöåc haânh trònh múái meã vúái con trai töi. Töi thûúâng àïën thùm caái baân göî maâu àoã. Töi biïët noá gùåp khoá khùn khi söëng chung vúái möåt 66
Nhûäng àiïìu bònh dõ
chaâng trai àöåc thên. Rêët nhiïìu lêìn töi nhòn thêëy noá chêët àêìy saách vúã vaâ giêëy túâ, tröng noá giöëng möåt baäi chûáa raác hún möåt moán trang sûác thanh nhaä. Nhûng vúái töi, veã àeåp cuãa noá khöng hïì phai taân. Khi con trai töi coá vúå vaâ doån vïì ngöi nhaâ múái cuãa noá, töi biïët mònh phaãi lêëy laåi Quyá Baâ To Lúán cuãa töi. Noá cuäng biïët àiïìu àoá. Noá noái: - Con khöng coá chöî tröëng daânh cho caái baân göî maâu àoã nûäa. Giúâ àêy Quyá Baâ To Lúán ngûå trong möåt goác phoâng, luác naâo cuäng coá möåt àaám chaáu nöåi chaáu ngoaåi vêy quanh. Giêëy goái keåo thûúâng xuyïn àûúåc vûát tung toáe trïn mùåt baân. Noá cuâng töi chia seã quaäng àúâi goáa buåa, giai àoaån khoá khùn khi vûúåt qua chûáng bïånh ung thû. Möîi lêìn nhòn caái baân göî maâu àoã, têm trñ töi laåi hiïån lïn hònh aãnh möåt chaâng trai àaáng yïu, ngûúâi àaä tûâ boã giêëc mú cuãa chaâng àïí töi coá thïí coá àûúåc giêëc mú cuãa töi.
67
Haåt giöëng têm höìn
Ngöi nhaâ cuãa cha meå töi
S
öëng vúái cha meå khi àaä bûúác qua tuöíi “bùm” laâ àiïìu laâm töi bûåc böåi vaâ khoá chõu hïët sûác. Xeát cho cuâng, vaâo luác àoá, töi nïn coá möåt ngöi nhaâ riïng thò hún. Töi khöng coá yá àõnh laâm röëi tung cuöåc söëng cuãa mònh vaâ söëng chung vúái ba meå suöët àúâi. Nhûng töi quaá nöng nöíi, vaâ hêìu hïët caác haânh àöång cuãa töi àïìu àûúåc dêîn dùæt búãi nhûäng tònh caãm luön thay àöíi. Vñ duå, höìi töi gùåp möåt chaâng trai quyïën ruä úã tuöíi mûúâi chñn, töi lêëy anh ta ngay thay vò phaãi töët nghiïåp àaåi hoåc. Khi vêîn coân trong thúâi kyâ àêìu cuãa hön nhên, töi biïët mònh coá thai. Àoá laâ möåt sûå kiïån àaáng hoan nghïnh, nhûng khöng phaãi laâ sûå kiïån àûúåc kïë hoaåch trûúác. Thïë laâ úã tuöíi hai mûúi, töi sinh möåt àûáa con trai vaâ àùåt tïn laâ Shane – theo tïn möåt ngûúâi huâng miïìn viïîn têy cuãa töi.
68
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Con trai cuãa töi töåi nghiïåp lùæm. Nùm noá lïn ba, cha noá vaâ töi ly dõ nhau. Sau àoá, Shane úã vúái töi vaâ dûúâng nhû töi khöng bao giúâ coá àuã tiïìn àïí laâm àiïìu chuáng töi cêìn, hoùåc muöën laâm. Töi cöë gùæng tòm nhaâ, nhûng úã àêu chuáng töi cuäng caãm thêëy khöng thñch húåp. Cùn höå àêìu tiïn cuãa chuáng töi coá möåt phoâng nguã. Mùåc duâ àaä thöi nöi, con trai töi vêîn nguã trong caái nöi cuä vaâ chuáng töi chia seã cùn phoâng nguã beá xñu àoá. Àêìu oác töi bêån bõu quaá nhiïìu chuyïån àïën mûác töi khöng nghô túái viïåc mua cho Shane möåt caái giûúâng lúán hún. Noá vêîn nguã trong caái nöi tñ hon khi chuáng töi chuyïín sang cùn höå thûá hai – möåt toâa nhaâ chung cû vúái àûúâng öëng nûúác àöng cûáng laåi vaâo muâa àöng – vaâ haânh lang tröëng traãi laâ phoâng nguã cuãa con trai töi. Nhûng Shane khöng hïì than phiïìn chuyïån noá nguã úã àêu hoùåc chuáng töi söëng úã àêu. Noá cuäng chùèng than phiïìn chuyïån noá khöng coá cha. Àaáng buöìn laâ, ngay khi töi bùæt àêìu heån hoâ vúái möåt ngûúâi àaân öng khaác thò töi laåi chuyïín nhaâ thïm lêìn nûäa. Lêìn naây laâ möåt chiïëc nhaâ xe lûu àöång cho thuï. Cuöåc söëng thiïëu thöën cuãa con trai töi vaâ töi trong chiïëc rúâ-mooc àuã àïí dêåp tùæt yá muöën ra riïng cuãa töi. Mang têm traång nheå nhoäm, töi quay trúã vïì nhaâ cha meå. Hoå nhên aái àoán nhêån töi vaâ chaáu ngoaåi cuãa hoå vaâo nhaâ. ÚÃ àoá, loâ sûúãi àûúåc múã hùm böën giúâ möîi ngaây vaâ àûúâng öëng nûúác khöng bõ àöng 69
Haåt giöëng têm höìn
cûáng. Con trai töi coá phoâng riïng, vaâ möåt caái giûúâng phuâ húåp vúái chiïìu cao cuãa noá. Cha meå luön coá mùåt àïì giuáp àúä hai maá con töi. Böën ngûúâi anh trai cuäng vêåy. Möîi khi gheá vaâo thùm, hoå àïìu chúi vúái àûáa chaáu nhoã vaâ cho noá thêëy tònh phuå tûã laâ nhû thïë naâo, giöëng nhû cha töi vêåy. Nhûng, mùåc cho moåi tònh thûúng bao truâm quanh Shane, töi vêîn khöng vui. Mùåc cho bao thùng trêìm àïën vaâ ài trong cuöåc àúâi, töi vêîn chûa ruát ra baâi hoåc rùçng moåi àiïìu trong cuöåc söëng khöng thïí vaâ khöng chó daânh cho möåt mònh töi. Noái thêåt, trong khi ngöìi ngoaâi hiïn vúái meå, töi àaä than vaän àuã thûá möåt caách cay àùæng. Meå töi kiïn nhêîn lùæng nghe trong khi töi khöng tiïëc lúâi thûúng xoát cho thên phêån mònh. Röìi, nhòn vïì phña con àûúâng im vùæng phña trûúác, baâ kheä hoãi töi: - Coá bao giúâ con nghô rùçng cuöåc söëng cuãa con úã àêy khöng phaãi laâ vò con? Töi im lùång. Baâ lùång leä noái tiïëp: - Thûúång Àïë àaä sùæp àùåt hïët röìi. Ngûúâi thu xïëp àïí con vaâ Shane söëng úã núi naâo laâ vò lúåi ñch cuãa Shane, khöng phaãi vò lúåi ñch cuãa con. Vò lúåi ñch cuãa Shane, khöng phaãi vò lúåi ñch cuãa con. Giúâ àêy töi vêîn coân nhúá nhûäng lúâi noái thöng thaái cuãa meå töi. Vúái caái nhòn tûâng traãi, baâ nhêån ra rùçng khi töi khöng coá sùén kïë hoaåch naâo thò Thûúång Àïë seä lêåp kïë hoaåch cho töi. Baâ hiïíu ngöi
70
Nhûäng àiïìu bònh dõ
nhaâ cuãa cha meå laâ àïí Shane öín àõnh cuöåc söëng, khöng phaãi àïí daânh cho sûå ñch kyã cuãa töi. Trong khi töi noái chuyïån vúái meå úã ngoaâi hiïn, Shane àang bêån röån bïn dûúái têìng hêìm cuãa öng ngoaåi noá. Trong têìng hêìm àêìy nhûäng àöì phuå tuâng xe húi vaâ nhiïìu vêåt duång linh tinh khaác cung cêëp àuã möåt cuöåc phiïu lûu maåo hiïím. Vaâ trong ngaây höm àoá, töi khöng nhúá roä Shane àaä daânh bao nhiïu thúâi gian úã dûúái têìng hêìm khi töi maãi mï vúái sûå naãn loâng, naãn chñ. Cuöëi cuâng, khi bûúác ra khoãi thïë giúái àêìy àöì nghïì duång cuå cuãa öng ngoaåi, Shane mang theo möåt miïëng göî moãng. Lùèng lùång vaâ àêìy tûå haâo, con trai töi dûåa taác phêím cuãa noá vaâo lïì àûúâng, ngay trûúác nhaâ öng baâ ngoaåi. Trïn têëm baãng, neát buát nghiïng nghiïng maâu àoã cuãa noá hiïån roä haâng chûä: NGÖI NHAÂ ÀÙÅC BIÏåT.
71
Haåt giöëng têm höìn
Cöng viïåc thêåt sûå Ngûúâi ta khöng àaánh giaá baån qua dûå tñnh, maâ qua kïët quaã. —Annie Morita
T
rong nhiïìu nùm liïìn, töi àaä traãi qua caác cöng viïåc àûúåc traã lûúng cao, vaâ cöng viïåc naâo töi cuäng thñch. Nhûng giúâ àêy, töi àang laâm cöng viïåc “thêåt sûå” cuãa töi, laâ nuöi daåy saáu àûáa con nhoã. Àaä coá möåt thúâi gian töi laâm viïåc vò tiïìn, coân luác naây töi chó laâm viïåc vò tònh caãm vaâ traách nhiïåm vúái gia àònh. Àöi khi ngûúâi ta hoãi töi: “Baâ laâm nghïì gò?” Töi traã lúâi àún giaãn: “Laâm àuã thûá”. Tuy nhiïn, khöng ai coá thïí traã lúâi cho cêu hoãi àoá.
Khi ài laâm ngoaâi cöng súã, töi nhêån àûúåc rêët nhiïìu kñnh troång. Trong gia àònh, moåi ngûúâi giuáp àúä nhau nhiïìu hún, vaâ chöìng töi àöëi xûã vúái töi coá phêìn tön troång hún – mùåc duâ aãnh thûúâng chöëi àiïìu
72
Nhûäng àiïìu bònh dõ
àoá. Töi àûúåc nghó ngúi vaâ thû giaän thûúâng xuyïn hún. Nhûng tûâ khi töi gaåt boã têët caã àïí chuyïín sang toaân têm toaân yá nuöi daåy con caái, võ trñ cuãa töi suåt giaãm nhiïìu trong aánh mùæt cuãa ngûúâi khaác. ÖÌ, chùèng sao, chuáng töi seä khöng múâi nhûäng ngûúâi àoá àïën ùn töëi nûäa. Vaâ hoå seä khöng coân dõp àaánh giaá moán ùn noå moán ùn kia bùçng möåt thaái àöå xeát neát. Töi biïët, möåt ngaây naâo àoá töi seä laâ con söë khöng to tûúáng cuãa xaä höåi naây, nhûng töi sùén saâng cöëng hiïën toaân böå baãn thên töi cho nhûäng cöng viïåc vö danh – maâ rêët quan troång àöëi vúái töi. Töi thñch caái mïåt baä ngûúâi sau khi phúi xong möåt chêåu quêìn aáo àêìy nhoác. Töi thñch múã miïång than thúã cêu: “Àïm qua töi thûác suöët vò con nhoã khoác quêëy quaá”. Than thúã maâ giöëng nhû khoe khoang, búãi àoá laâ loaåi cöng viïåc khöng phaãi ai cuäng laâm àûúåc – trûâ ngûúâi meå. Xeát cho cuâng, töi khöng thïí loaåi boã chñnh mònh ra khoãi cöng viïåc “thêåt sûå” naây. Múái tuêìn trûúác, töi caãm thêëy kiïåt sûác vaâ naãn loâng vúái cöng viïåc nöåi trúå baåc beäo túái mûác töi boã ài ra ngoaâi vaâ tröën trong chiïëc xe taãi. Töi chui ngûúâi ngöìi giûäa bùng ghïë sau vaâ thaã têëm che nùæng xuöëng. Töi naãy ra möåt yá nghô àiïn khuâng khi biïët bònh xùng coân àêìy vaâ chùæc chùæn khöng ai ngùn caãn töi laái xe chaåy ài. Ài thêåt xa. Thoaát khoãi cuöåc söëng bêån röån vúái bêìy con saáu àûáa àöng àuác. Nhûng röìi àûáa uát hai tuöíi múã toang caánh cûãa trûúác cuãa chiïëc xe. Töi cöë gùæng khöng theâm nghe 73
Haåt giöëng têm höìn
tiïëng noá, nhûng baãn nùng ngûúâi meå vêîn nhaåy beán mùåc duâ thêìn kinh cuãa töi àaä chai lyâ vaâ thanh quaãn cuãa töi àaä tùæt tiïëng. Nhiïìu nùm kinh nghiïåm cho töi biïët rùçng con beá khöng mang giaây vaâ chùèng ai àïí mùæt túái noá. Töi thúã daâi vaâ quyïët àõnh rùçng, khi töi àaä mang "nghiïåp" laâm meå thò chaåy tröën laâ àiïìu khöng thïí coá àûúåc. Seä khöng ai khaác laâm àûúåc cöng viïåc nöåi trúå naây àêu. Vaâ töi cuäng dûát khoaát khöng cho hoå nhêån lêëy àiïìu àoá.
74
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi seä khöng khoác
T
öi nhêån traách nhiïåm laâm meå chó múái mûúâi chñn nùm rûúäi – khöng laâ bao, so vúái nhûäng gò ba meå töi àaä tûâng traãi qua – nhûng cuäng àuã lêu àïí khoá maâ nhúá laåi khoaãng thúâi gian höìi töi coân laâ möåt phuå nûä “àöåc thên vui tñnh”. Mùåc duâ töi yïu caác con nhiïìu nhû caác baâ haâng xoám, àöi khi töi chùèng hïì khoác trong khi nhûäng baâ meå khaác laåi khoác roâng. Töi coá bõ chuyïån gò khöng vêåy? Töi coá gùåp khuyïët àiïím khi laâm meå khöng vêåy? Töi laâ ngûúâi coá traái tim bùçng àaá hay sao? Chùèng leä töi laâ ngûúâi thiïëu tònh caãm vúái caác con?
Töi chúåt nghô ra rùçng mònh khöng phuâ húåp caác quy àõnh laâm meå khi cö baån töi (vaâ haâng xoám cuãa töi) bùæt àêìu chõu àûång chûáng kñch àöång vò àau khöí, trûúác viïîn caãnh saáu thaáng nûäa (!) con gaái hoå seä töët nghiïåp trung hoåc, rúâi khoãi nhaâ, vaâ ài hoåc àaåi hoåc.
75
Haåt giöëng têm höìn
Töi thò khaác, töi söët ruöåt muöën àûáa con trai lúán mau mau laâm àiïìu àoá. (Ñt ra, töi hy voång noá seä thûåc hiïån àûúåc àiïìu àoá. Töi khöng muöën noá lêín quêín trong nhaâ nhû ngûúâi àaân öng trong àoaån phim quaãng caáo, öng ta ngöìi moåc rïî trïn chiïëc ghïë sofa nhaâ cha meå, luön miïång àoâi ùn moán khoai têy chiïn. Àoá múái laâ àiïìu àïí àaáng khoác!) Cö baån töi quêîn trñ vò chuyïën-ài-sùæp-xaãy-ra cuãa con gaái àïën mûác, möåt buöíi töëi noå, trong luác laái xe vïì nhaâ, cö ta nöíi cún kñch àöång vaâ khöng thïí àiïìu khiïín tay laái àûúåc. Chiïëc xe chaåy ngoùçn ngoeâo giûäa àûúâng. Möåt xe tuêìn tiïîu tònh cúâ xuêët hiïån phña sau cö ta. Hoå bùæt cö ta têëp xe vaâo lïì àûúâng, yïu cêìu cö ta ào nöìng àöå cöìn trong húi thúã. Vêåy laâ ngûúâi baån töåi nghiïåp cuãa töi phaãi cöë gùæng giaãi thñch vúái caác nhên viïn cöng lûåc rùçng cö ta khöng say xón, maâ chó àang traãi qua cún khuãng khoaãng cuãa möåt ngûúâi meå trûúác viïîn aãnh chia tay. Ngaây àûáa con trai lúán töët nghiïåp trung hoåc, töi khöng hïì nhoã xuöëng möåt gioåt nûúác mùæt. Thêåt ra, töi hïët sûác phêën khúãi trûúác viïîn caãnh naây. Töi xuác àöång – cho noá – vaâ cho vúå chöìng töi. Möåt caãm giaác nheå nhoäm lan khùæp thên thïí khi töi thêëy noá àûáng thùèng trong haâng, neát mùåt trõnh troång vúái naâo aáo thuång, naâo muä miïån. Noá àaä hoaân têët chûúng trònh, noá àaä laâm xong cöng viïåc àoá, vaâ bêy giúâ ngûúâi ta nhòn thêëy tïn cuãa noá trïn têëm bùçng töët nghiïåp lêëp laánh. Töi nghô àaä àïën luác töi coá thïí thúã ra möåt húi nheå nhoäm. 76
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Khi ngûúâi ta hoãi töi: “Cö coá buöìn khi noá töët nghiïåp khöng?”, “Cö coá nhúá noá vò noá phaãi ài xa àïí hoåc àaåi hoåc khöng?”, “Cö coá caãm thêëy cö àún khi vùæng noá khöng?”. Töi rêët muöën traã lúâi chên thêåt, muöën noái “Khöng” cho nhûäng cêu hoãi trïn. Nhûng töi nghô, cêu traã lúâi nhû vêåy seä laâm ngûúâi ta nhòn töi nhû möåt ngûúâi ngoaâi haânh tinh, thaânh ra töi noái döëi: “Coá”. Töi chúåt nghô ra rùçng, chuyïån töi sùén saâng cho caác con töi bay nhaãy khöng phaãi laâ àiïìu múái meã. Khi àûáa con trai lúán múái ba tuöíi rûúäi, töi àaä nùæm tay noá dêîn àïën nhaâ treã, núi ngûúâi ta chó nhêån treã con böën tuöíi thöi. Caách àêy mûúâi böën nùm, trong khi baån beâ àiïn cuöìng lïn vò con caái hoå phaãi ài nhaâ treã, thò töi laåi thùæc mùæc nhûäng cêu nhû: “Sao tuåi nhoã chó àûúåc hoåc coá nûãa ngaây vêåy? Tuåi noá khöng thïí hoåc nguyïn möåt ngaây sao?” Töi cho rùçng mònh luác naâo cuäng sùén saâng chuyïín sang giai àoaån tiïëp theo, vaâ töi khöng nghô àoá laâ àiïìu xêëu, töi chó nghô àoá laâ tiïën trònh tûå nhiïn cuãa cuöåc söëng. Vúå chöìng töi thûúâng thaão luêån vïì sûå sùén saâng cuãa mònh. Àoá laâ möåt khiïëm khuyïët vïì tñnh caách phaãi khöng? Chuáng töi coá ñt baãn chêët cha meå hún nhûäng öng böë baâ meå luön mùæc chûáng bïånh caãm thêëy nhaâ cûãa tröëng traãi khi con caái ra ài? Töi khöng nghô vêåy.
77
Haåt giöëng têm höìn
Laâm möåt ngûúâi meå, àoá laâ cöng viïåc ún phûúác nhêët vaâ tuyïåt vúâi nhêët maâ töi àaãm nhêån trong àúâi. Töi cöëng hiïën toaân böå khaã nùng vaâ sûác lûåc cuãa töi cho nhiïåm vuå naây, àïí röìi khi túái thúâi àiïím naâo àoá, caác con töi vaâ töi hoaân toaân àöìng yá vúái nhau, rùçng àaä àïën luác chuáng thu xïëp haânh lyá vaâ lïn àûúâng tiïëp tuåc cuöåc söëng! Nïëu caác con töi trúã nïn nhûäng con ngûúâi trûúãng thaânh vaâ àûáng àùæn, coi nhû nhiïåm vuå cuãa töi àaä hoaân têët vaâ laâm rêët töët. Vaâ, vêng, töi coá khoác àêëy chûá. Thêåt ra, chöìng töi cho rùçng töi laâ möåt phuå nûä mñt ûúát. Nhûng töi seä khöng khoác vò con caái töi sùæp bûúác vaâo giai àoaån tiïëp theo cuãa cuöåc àúâi chuáng. Khöng. Töi chó khoác khi chuáng bõ töín thûúng hoùåc bõ àöëi xûã khöng àuáng. Töi chó khoác khi chuáng xeát àoaán sai lêìm vïì ngûúâi khaác hoùåc tûå àaánh giaá thêëp baãn thên. Töi chó khoác khi chuáng laâm nhûäng àiïìu nguy hiïím hoùåc ngu ngöëc. Nhûng töi seä khöng bao giúâ khoác khi chuáng muöën xoaäi röång àöi caánh vaâ tiïëp tuåc cuöåc söëng riïng. Vúå chöìng töi laâ ngûúâi xêy dûång caái töí êëm tröëng röîng trûúác khi chuáng töi nhêån biïët àiïìu àoá. Cuöåc söëng seä nhû thïë naâo khi boån treã tung caánh bay ài khùæp böën phûúng trúâi, chó coân laåi hai con ngûúâi giaâ nua naây? Khöng coân sûå öìn aâo. Khöng phaãi laâm troång taâi cho caác cuöåc tranh caäi. Khöng coân nhûäng àïm thûác khuya, thúã daâi sûúân sûúåt, chùèng biïët thùçng nhoã àang úã àêu vaâ noá coá nhúá giûä êëm cú thïí hay khöng. 78
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi seä laâm nhûäng gò vúái khoaãng thúâi gian trûúác àêy daânh cho giùåt uãi quêìn aáo, daân xïëp chuyïån luãng cuãng nöåi böå vaâ can thiïåp vaâo cuöåc khuãng hoaãng? Hûâmmm... Thöi thò töi cûá chúâ xem, nhûng coá leä töi seä thêëy moåi viïåc àïìu töët àeåp!
79
Haåt giöëng têm höìn
Tin nhùæn tònh yïu Tònh yïu laâ àiïìu duy nhêët giuáp töi suy nghô àuáng mûåc. —Sue Townsend
M
öåt trong nhûäng caách maâ vúå chöìng töi cöë gùæng gòn giûä neát laäng maån laâ àïí laåi cho nhau nhûäng tin nhùæn tònh yïu. Àöi khi chuáng nùçm úã chöî rêët dïî thêëy, àöi khi chuáng töi nheát chuáng úã àêu àoá àïí “phe kia” nhêån àûúåc möåt bêët ngúâ thñch thuá. Caác tin nhùæn thûúâng rêët ngùæn nguãi. Nhûng chuáng nhùæc chuáng töi nhúá roä lyá do vò sao chuáng töi choån nhau. Töi thûúâng giêëu tin nhùæn tònh yïu trong valy cuãa aãnh möîi khi aãnh ài cöng taác, kñn àaáo nheát dûúái chöìng quêìn aáo àïí aãnh búái tòm maäi múái thêëy. Töi cuäng phaát hiïån ra nhûäng tin nhùæn nhû vêåy trong valy cuãa töi. Coá lêìn, töi ài chúi vúái àaám baån beâ vaâo möåt buöíi töëi, túâ tin nhùæn àûúåc nheát vaâo trong traái banh bö-linh cuãa töi möåt caách bñ mêåt...
80
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Töi àang nhêån möåt cöng viïåc vúái giúâ giêëc rêët linh àöång, töi coá thïí àïën trïî röìi sau àoá laâm buâ laåi àïën luác xong viïåc thò thöi. Búãi vêåy, thûúâng thò thúâi tiïët seä quyïët àõnh töi ài laâm luác mêëy giúâ. Múái höm röìi, töi thûác dêåy thò thêëy tuyïët rúi xuöëng daây khoaãng 15 cm. Töi nghô mònh seä àúåi nghe baãn tin dûå baáo thúâi tiïët vaâ àúåi àïën khi tuyïët tan röìi haäy lïn àûúâng. Tuy nhiïn, töi vêîn roán reán ra ngoaâi vaâ phuãi saåch lúáp tuyïët phuã trùæng trïn xe. Khi töi quay vaâo trong nhaâ, chöìng töi vûâa mùåc xong chiïëc aáo khoaác vaâ aãnh chuêín bõ ài laâm. Möåt caái öm, möåt nuå hön vaâ röìi aãnh biïën mêët thêåt nhanh. Caâ phï àaä pha xong röìi, töi roát noá vaâo chiïëc ca nhûåa vêîn thûúâng uöëng. Chiïëc ca nhûåa naây àûúåc xem nhû chuêín mûåc daânh riïng cho töi. Töi duâng noá àïí ào lûúâng nûúác vûâa àuã uöëng. Töi thïm àûúâng, thïm kem vaâo vaâ khuêëy àïìu. Töi àêåy nùæp ca trong khi khuêëy vò àöi khi töi caãm thêëy mònh haânh àöång húi vuång vïì, luåp chuåp. Vêîn coân ñt thúâi gian raãnh röîi, töi kiïím tra e-mail vaâ xuåc xaåo trong maång Internet möåt laát. Tuyïët vêîn coân rúi nïn töi khöng quan têm túái thúâi gian. Baãn tin dûå baáo thúâi tiïët cho rùçng coá khaã nùng tuyïët seä coân rúi thïm möåt têëc nûäa. Nghe vêåy, töi quyïët àõnh höm nay nghó möåt ngaây chúi cho àaä. Trong khoaãng thúâi gian àoá, töi liïn tuåc uöëng caån caâ phï trong chiïëc ca. Coá möåt nguåm naâo àoá àùæng hún nhûäng nguåm khaác, nhûng töi cho rùçng taåi mònh khuêëy khöng àïìu.
81
Haåt giöëng têm höìn
Vûâa thoaát ra khoãi maång Internet, töi nghe tiïëng chuöng àiïån thoaåi reng lïn. Chöìng töi goåi vïì àêëy. AÃnh rêët mûâng khi nghe rùçng töi vêîn bònh yïn úã trong nhaâ. Chuáng töi taán doác vúái nhau möåt laát thò aãnh hoãi: - Em àoåc tin nhùæn cuãa anh chûa? Töi chùèng thêëy maãnh giêëy tin nhùæn naâo caã nïn hoãi laåi: - UÃa, anh àïí noá úã àêu? - Anh àïí noá trong ca caâ phï cuãa em. Nghe noái vêåy, töi bùæt àêìu cûúâi to lïn vaâ cûúâi sùåc suåa. Töi múã nùæp ca caâ phï lïn vaâ vúát ra möåt maãnh giêëy cuâng vúái nhûäng gò coân laåi cuãa noá. Khoá nhoåc lùæm töi múái àoåc àûúåc nhûäng doâng chûä sau àêy: “Ch... em. Anh hy v... em seä nguã th... ngon. Töëi nay ch... ta gùåp laåi ...au nheá. Yïu... nhiïìu”.
82
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Êm nhaåc trong àúâi meå töi Nïëu baån coá möåt ngûúâi meå, vaâ nïëu baâ êëy luön cho baån têët caã nhûäng àiïìu baån quan têm nhêët, baån seä khöng bao giúâ trûúãng thaânh àûúåc. —Anne Douglas Sedgwick
H
öìi con gaái àêìu loâng cuãa töi chaâo àúâi, meå àïën àïí giuáp àúä töi möåt tuêìn nhûng röìi meå úã laåi thïm ba tuêìn. Meå àùåt tïn cho àûáa chaáu ngoaåi laâ Traái Àaâo vaâ con beá mang luön caái tïn àoá trong suöët nhiïìu nùm sau. Luác raång saáng, meå thûúâng àùåt Traái Àaâo lïn voäng vaâ ru noá, hy voång töi coá thïí chúåp mùæt thïm möåt laát; nhûng hêìu nhû töi thûác giêëc theo àïí lùæng nghe tiïëng meå ngên nga khöng phaãi baâi haát ru, maâ laâ baâi haát cuãa nhûäng nùm hai mûúi vaâ ba mûúi. Loaåi nhaåc maâ meå thuöåc loâng khöng
83
Haåt giöëng têm höìn
soát tûâ naâo. Caái voäng àûa qua àûa laåi trong luác meå cêët tiïëng: “Chaâng cuãa töi úi, töi yïu mïën chaâng nhiïìu lùæm...” Nïëu “Chaâng Cuãa Töi” khöng döî àûáa beá nñn khoác, meå seä tiïëp tuåc vúái möåt liïn khuác göìm coá “Töi Khiïu Vuä Vúái Doâng Lïå Trïn Mùæt” vaâ “Baãn Tònh Ca Pagan”. Töi nùçm im trïn giûúâng, nhúá laåi nhûäng lêìn meå haát cho töi nghe, döåi saåch nöîi buöìn trong loâng töi bùçng baâi “Baánh Xe Quay Nhanh Nhanh...”, vaâ quúã traách töi bùçng baâi “Cûng Laâ Cún Nhûác Àêìu Dõu Daâng”. Töi thñch lùæng nghe meå haát cho àûáa chaáu ngoaåi, vaâ khi Traái Àaâo thiïëp nguã trúã laåi, töi nghe tiïëng meå luåc àuåc trong bïëp àïí chuêín bõ möåt bûäa saáng maâ chó coá öng khöíng löì múái coá thïí ùn hïët. Möîi ngaây, khi nhòn nhûäng dôa thûác ùn ngöìn ngöån trûúác mùåt, töi àïìu noái: - Meå úi, meå khöng cêìn phaãi nêëu nhiïìu cho con. Nghe vêåy, meå thûúâng phaãn àöëi: - Nhûng àoá laâ lyá do meå àïën àêy. Àïí chùm nom con. Àïí thêëy sûác khoãe con höìi phuåc trúã laåi. Àïí nhòn con ùn möåt traái taáo möîi ngaây. Meå thñch haát ngên nga trong luác laâm cöng viïåc nhaâ. Qua tiïëng kïu hu... hu... cuãa maáy huát buåi, töi coá thïí nghe êm àiïåu du dûúng cuãa “Nhûäng Ngaây Xûa Cuä”. Vaâ khi Traái Àaâo bõ àau buång, meå ùém noá ài voâng quanh khùæp nhaâ, döî daânh noá bùçng cêu: 84
Nhûäng àiïìu bònh dõ
“Tiïëng nhaåc vang vang khùæp àêët trúâi...” Röìi cuäng túái luác meå phaãi ra ài. Meå thu xïëp haânh lyá trong luác töi nhùæc ài nhùæc laåi nhûäng lúâi meå hûáa, rùçng nïëu töi coá cêìn àïën meå thò töi chó viïåc huyát saáo to lïn. Hai nùm sau, töi sinh àûáa con trai thûá hai vaâ huyát saáo goåi meå àïën. Lêìn naây meå haát vang baâi “Chaâng Buckaroo Beá Nhoã”. Töi quïn rùçng meå thuöåc rêët nhiïìu baâi haát vïì cao-böìi, vaâ chùèng bao lêu, töi cuäng ngên nga baâi “Chaåy Ài, Chên Nhoã, Chaåy Ài” khi àûa voäng ru con trai töi nguã. Möåt lêìn, trong cún ghen tûác, Traái Àaâo hoãi meå töi rùçng baâ seä haát riïng möåt baâi cho noá àûúåc khöng, meå chòu yá noá bùçng caách cêët tiïëng: “Cûng haäy ngoan vaâ lùæng nghe ta noái...” Traái Àaâo reá lïn thñch thuá, thaã ngûúâi nùçm xuöëng göëi trong khi meå töi ài chêìm chêåm quanh phoâng nguã, haát baâi ru duy nhêët maâ meå biïët. Cuöëi cuâng, töi phaãi bûúác vaâo trong àoá vaâ döî daânh Traái Àaâo nguã bùçng baâi “Ài Kïí Vúái Dò Rhody”, laâ baâi maâ meå thûúâng noái rùçng àoá laâ baâi ca cuãa möåt baâ giaâ. Trong lêìn nuöi àeã naây, meå laåi tiïëp tïë töi nhûäng bûäa àiïím têm chó coá gaä khöng löì múái coá thïí ùn hïët, vaâ khöng hïì quïn nhùæc nhúã töi “traánh xa chêët cöìn” khi töi nhêëp möi vaâo ly rûúåu vang. Sau tuêìn lïî àêìu tiïn, meå khöng dêåy súám nöíi nhû moåi khi vaâ àöi lêìn töi thêëy meå nguã thiïëp ài trong chiïëc ghïë dûåa, núi meå vûâa àùåt mònh xuöëng
85
Haåt giöëng têm höìn
àïí canh chûâng Traái Àaâo àang chúi úã ngoaâi sên. Nhûng khi meå bùæt àêìu “ngöìi xuöëng nghó lêëy húi” sau vaâi lêìn huát buåi têëm thaãm, töi cho rùçng meå khöng cêìn phaãi úã laåi àêy nïëu cöng viïåc nhiïìu quaá sûác. Meå cam àoan baâ khöng sao, vaâ meå nhêët àõnh úã laåi. Möåt ngaây noå, khi öm múá quêìn aáo àaä uãi phùèng phiu bûúác lïn bêåc thïìm cuãa têìng hêìm, meå àöí nhaâo xuöëng àêët. Túái nûúác naây thò töi buöåc meå phaãi ài nghó, vaâ noái rùçng töi seä chùm soác meå thay vò àïí meå chùm soác töi. Meå giaãm búát cöng viïåc nhaâ vaâ eáp baãn thên phaãi nùçm nûúáng àïën taám giúâ saáng, sau àoá, meå dêåy àïí tùæm rûãa cho Chaâng Buckaroo. Hai tuêìn lïî sau, meå quyïët àõnh seä vïì nhaâ. Meå noái vúái töi: - Jean naây, meå rêët tiïëc khöng thïí úã laåi lêu hún. Meå nghô àaä túái luác “Con Ngöîng Giaâ Giaäy Chïët” röìi àêëy. Duâ meå vûâa noái cêu àoá vûâa cûúâi tuãm tóm, töi chúåt caãm thêëy söëng lûng laånh toaát lïn vaâ nhõp tim nhû ngûâng àêåp. Tuy nhiïn, töi chó kheä nhùæc meå nhúá rùçng trong têm höìn cuãa möåt cö gaái giaâ vêîn coân nhiïìu sûác söëng lùæm. Böën nùm sau, chuáng töi coá thïm àûáa con thûá ba. Lêìn naây meå khöng àïën àïí giuáp àúä nûäa, chó gúãi möåt boá hoa höìng àïën nhaâ. Keåp trong boá hoa laâ möåt têëm thiïåp, meå viïët: “Gúãi tònh yïu cuãa meå àïën
86
Nhûäng àiïìu bònh dõ
cuåc cûng múái sinh cuãa con. Àïën thùm meå khi naâo con coá thïí. Yïu con nhiïìu, Meå”. Giúâ àêy töi thûúâng haát nhûäng baâi maâ meå thuöåc loâng nhû chaáo. Caác con töi chïë nhaåo töi “laåc hêåu” vaâ thûúâng cûúâi reá lïn khi nghe cêu “gaâi kyä chiïëc nuát aáo khoaác...” Nhûng múái höm trûúác, töi nghe Traái Àaâo cêët gioång the theá haát baâi “Khuác Ru Cuãa Broadway” thò töi mûâng rúä vò biïët rùçng êm nhaåc trong àúâi meå töi vêîn coân “vang vang vúái àêët trúâi...”
87
Haåt giöëng têm höìn
Chuáng ta noái chuyïån nheá?
L
êìn àêìu tiïn ài chúi vúái Jeff, töi khöng biïët mònh àang àïën vúái möåt cuöåc “heån hoâ”. Töi thêåt sûå khöng biïët, vò noá chùèng giöëng nhûäng cuöåc heån hoâ àiïín hònh trûúác, nghôa laâ chùèng coá ai cùng thùèng, chùèng coá nhûäng khoaãnh khùæc im lùång kinh khuãng, vaâ töi cuäng chùèng cöë gùæng taåo ra bêët cûá êën tûúång naâo. Nhû àaä lïn kïë hoaåch, chuáng töi gùåp nhau bïn ngoaâi nhaâ haâng ûa thñch cuãa töi vaâ hai àûáa lêåp tûác “taám” chuyïån haâng giúâ khöng dûát. Töi coá caãm giaác kyâ cuåc rùçng Jeff khöng phaãi laâ ngûúâi múái quen, maâ laâ ngûúâi baån cuä maâ lêu lùæm röìi töi khöng gùåp laåi. Chuáng töi “taám” vúái nhau vïì nhûäng danh lam thùæng caãnh àaä tûâng du lõch qua, vïì nhûäng lêìn heån hoâ tûác cûúâi trong quaá khûá, vaâ vïì muåc àñch cho sûå nghiïåp cuãa chuáng töi. Chuã àïì naây dêîn túái chuã
88
Nhûäng àiïìu bònh dõ
àïì khaác, vaâ cûá thïë. Coá thïí chuáng töi khöng àuã sûác nhaãy nhoát vúái nhau suöët àïm, nhûng chuáng töi àuã sûác troâ chuyïån vúái nhau suöët àïm. Laâm thïë naâo maâ anh chaâng tuyïåt vúâi naây laåi rúi vaâo quyä àaåo giao tiïëp cuãa töi? AÃnh vûâa chên ûúát chên raáo chuyïín àïën thõ trêën naây vaâ coá àûúåc söë àiïån thoaåi cuãa töi tûâ Becky, möåt ngûúâi baån chung àang söëng úã thaânh phöë khaác. Khi Jeff noái vúái Becky rùçng aãnh sùæp chuyïín ài Los Angeles, Becky àaä laâm moåi chuyïån dïî daâng hún bùçng caách xeá möåt túâ giêëy nhoã, viïët lïn àoá nùm caái tïn vaâ nùm söë àiïån thoaåi keâm theo, röìi àûa cho aãnh. Becky àaánh dêëu böng thõ úã caái tïn nùçm trïn cuâng vaâ noái thïë naây: “Anh haäy bùæt àêìu vúái Judy. Cö êëy quen biïët nhûäng ngûúâi coân laåi vaâ seä giuáp anh liïn laåc vúái hoå”. Jeff giûä túâ giêëy trong boáp nhiïìu tuêìn lïî liïìn. Röìi möåt ngaây noå, vò buöìn chaán, aãnh nhêëc àiïån thoaåi lïn vaâ goåi àïën caái tïn àûúåc àaánh dêëu böng thõ. Àoá laâ tïn cuãa töi. AÃnh noái nùng böåc trûåc nhû thïë naây: “Becky cho töi söë àiïån thoaåi cuãa cö. Töi nghô chuáng ta coá thïí gùåp gúä nhau àïí töi xem mùåt muäi cuãa cö thïë naâo”. Nghe cêu laâm quen naây, nhiïìu ngûúâi dïî bõ tûå aái lùæm àêëy, nhûng gioång noái thên thiïån cuãa aãnh laâm töi nghô ngûúåc laåi: “Àûúåc thöi anh baån. Töi sùén saâng cho thûã thaách naây!” Trong suöët bûäa ùn töëi àêìu tiïn vúái Jeff, töi caãm thêëy thoaãi maái àïën mûác töi àaä laâm àöi àiïìu maâ töi seä khöng bao giúâ laâm nïëu nghô rùçng àêy laâ cuöåc hoâ heån thêåt sûå. Töi goåi moán baánh nhên trûáng rau 89
Haåt giöëng têm höìn
dïìn, vaâ thùèng thûâng yïu cêìu aãnh noái cho töi biïët coá súåi rau naâo dñnh núi rùng töi khöng. Sau bûäa töëi, töi khöng chó ùn phêìn kem cuãa mònh maâ coân veát saåch phêìn kem cuãa aãnh. Töëi höm àoá, khi vïì àïën nhaâ, loâng töi chúåt bêng khuêng vaâ nghô buång: “Anh chaâng tuyïåt vúâi thêåt. Tiïëc laâ mònh seä khöng gùåp laåi anh ta nûäa”. Töi khöng tin Jeff muöën goåi cho töi lêìn thûá hai. Xeát cho cuâng, aãnh àaä hoaân thaânh nhiïåm vuå röìi, aãnh àaä biïët mùåt muäi cuãa töi nhû thïë naâo röìi... Ngêîu nhiïn maâ Jeff goåi túái töi nhùçm luác töi àang cö àún, chûá töi laâ keã thûúâng heån hoâ vúái nhiïìu ngûúâi cuâng möåt luác. Noái thùèng ra, so vúái töi thò Jeff coân treã lùæm. Khöng coá xe húi. Khöng coá viïåc laâm. Vêîn coân ngöìi nhaâ ùn baám cha meå. Töi laâ keã nghiïån mua sùæm, vaâ duâ thñch aãnh, töi thêëy aãnh chùèng coá chuát triïín voång daânh cho töi àêu. Vò thïë, möåt tuêìn sau, töi hïët sûác xuác àöång khi Jeff goåi cho töi lêìn nûäa. Lêìn naây, aãnh ùn mùåc hoaân toaân khaác hùèn. Lêìn trûúác laâ böå aáo thun quêìn jean phong trêìn. Lêìn naây, aãnh àïën chöî heån sau möåt ngaây ài xin viïåc nïn vêîn coân diïån àöì vña trïn ngûúâi. Töi nhêån ra aãnh thêåt àeåp trai, vaâ coá àöi vai nam tñnh thêåt quyïën ruä. Ï, biïët àêu lêìn naây laâ cuöåc heån hoâ thêåt sûå àêëy! Vaâ töi chúåt biïët rùçng – dûúái möåt hoaân caãnh hiïëm coá naâo àoá – cuöåc heån hoâ giöëng nhû möåt hiïån tûúång tûå nhiïn. Nhûng suyát nûäa töi laâm hoãng buöíi töëi höm àoá. Trong suöët bûäa ùn, töi cöë gùæng 90
Nhûäng àiïìu bònh dõ
búm tinh thêìn cuãa Jeff lïn cao sau möåt ngaây xin viïåc àêìy thêët voång. Töi cam àoan aãnh seä súám coá cöng viïåc, röìi cuöëi cuâng, trûúác khi chia tay, töi noái: “Khi naâo anh kiïëm àûúåc viïåc laâm thò goåi töi nheá!” Àöëi vúái töi, yá nghôa cêu noái àoá chó laâ nïëu kiïëm àûúåc viïåc thò anh goåi cho töi àïí chuáng ta chia seã niïìm vui vúái nhau. Nhûng vúái aãnh, thöng àiïåp cuãa cêu noái àoá laâ: “Àûâng goåi töi cho túái khi anh coá àûúåc viïåc laâm!” Thïë laâ töi bùåt tin anh möåt tuêìn. Röìi hai tuêìn. Trong luác àoá, nhûäng ngûúâi maâ töi thûúâng heån hoâ bùæt àêìu nhaåt nhoâa dêìn so vúái Jeff. Coá thïí hoå coá xe húi riïng, coá cùn höå riïng, coá cöng ùn viïåc laâm öín àõnh, nhûng àêìu oác hoå chùèng coá chuát haâi hûúác naâo. Hoå khöng hiïíu àûúåc giaá trõ cuãa töi. Hoå khöng thïí giûä cho cuöåc troâ chuyïån nöí doân nhû bùæp rang nhû nhûäng ngûúâi baån têm giao thûúâng laâm. Cuöëi cuâng töi àaânh goåi cho Jeff. AÃnh bùæt maây vaâ rêët ngaåc nhiïn khi nghe tiïëng töi bïn kia àêìu dêy. AÃnh noái: “UÃa, töi tûúãng cö khöng muöën töi goåi cö cho túái khi töi kiïëm àûúåc viïåc laâm”. “Caái gò? Thêåt laâ löë bõch!” Töi giêåt mònh vaâ thêåt sûå böëi röëi khi biïët mònh àaä laâm aãnh tûå aái – duâ khöng cöë yá. Töi phên bua: “Àêu coá. Töi chó muöën chia seã tin töët laânh vúái anh sau khi anh tòm àûúåc viïåc laâm. Chó vêåy thöi”. May thay, kïí tûâ àoá, baãn nùng nhêån ra àiïìu gò coá thïí khiïën cho àaân öng tûå aái cuãa töi àaä àûúåc goåt
91
Haåt giöëng têm höìn
duäa vaâ àûúåc nêng lïn möåt bêåc. Thónh thoaãng, duâ Jeff vêîn coân choåc gheåo vïì lúâi nhêån xeát linh tinh cuãa töi, cêu noái bêng quú höm àoá laåi coá tñnh quyïët àõnh giöëng nhû maãnh giêëy nhoã coá tïn vaâ söë àiïån thoaåi cuãa töi trïn àoá. Trong luác chuáng töi heån hoâ nhau, àöi khi Jeff hoãi doâ töi: - Em coá lo rùçng möåt ngaây naâo àoá chuáng ta chùèng coân chuyïån gò àïí noái vúái nhau khöng? Nhûng sau muúâi lùm nùm chung söëng, coá böën mùåt con, nghïì nghiïåp hai àûáa öín àõnh, nhiïìu sûå kiïån döìn dêåp xaãy ra trong àúâi, àiïìu kinh khuãng àoá vêîn chûa xaãy ra. Vaâ töi tin chùæc rùçng noá seä khöng bao giúâ xaãy ra.
92
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Khoaác lêëy caánh tay töi Nïëu baån hoãi töi àïën coäi àúâi naây àïí laâm gò, Töi seä traã lúâi rùçng töi àïën àêy àïí söëng àuáng vúái yá nghôa cuãa noá. —EÁmile Zola
C
aách àêy nhiïìu nùm, Harry chöìng töi trúã vïì nhaâ muöån sau möåt chuyïën ài cöng taác. Höm àoá laâ ngaây thaánh Valentine, vaâ khi beän leän àûa töi têëm thiïåp, aãnh móm cûúâi röìi noái: - Anh muöën mònh laâ ngûúâi àêìu tiïn chuác em möåt ngaây lïî thaánh Patrick vui veã.
AÃnh vïì nhaâ quaá trïî nïn cûãa tiïåm àaä baán hïët thiïåp mûâng Valentine röìi. Thïë laâ têëm thiïåp maâ aãnh mua khöng coá hònh cêy laá chuåm ba, hoùåc öng tiïn nhoã nhùæn núi mùåt trûúác, chó coá hònh öng thêìn khöíng löì vui nhöån da xanh laá cêy thöi.
93
Haåt giöëng têm höìn
Trong suöët cuöåc söëng chung keáo daâi àûúåc böën lùm nùm, Harry thûúâng xuyïn choåc cûúâi moåi thaânh viïn trong gia àònh. Cuöåc söëng bïn nhau cuãa chuáng töi phong phuá hún nhúâ baãn tñnh vui veã vaâ haâi hûúác cuãa aãnh. Nhûng Harry qua àúâi caách nay saáu thaáng röìi. Giúâ àêy, khi moåi ngûúâi hoãi töi söëng nhû thïë naâo, töi traã lúâi: - Töi àaánh mêët sûå àiïìu àöå cuãa mònh röìi. Töi ùn baánh traái quaâ vùåt thay vò nêëu nûúáng; töi nhêëm nhaáp bûäa töëi trong phoâng laâm viïåc luác chñn giúâ àïm. Töi nhúá tiïëng noái têm tònh cuãa Harry nïn thûúâng troâ chuyïån möåt mònh, thûúâng kïí lïí vúái aãnh nhûäng àiïìu mùæt thêëy hoùåc tai nghe. Nhêån thûác vïì nöîi cö àún thûúâng laâm töi choaáng ngúåp. Buöíi saáng höm trûúác, töi thûác giêëc luác hai giúâ, caãm giaác mêët maát àeâ nùång têm höìn töi. Nùçm trùçn troåc trïn giûúâng, töi nhúá laåi bûäa ùn cuâng baån beâ töëi höm trûúác. Luác rúâi khoãi nhaâ haâng möåt mònh, töi ao ûúác coá möåt ngûúâi ài keâm bïn caånh. Möåt ngûúâi baån hoåc cuä, baân tay aãnh luön khoaác lêëy caánh tay töi. AÃnh bûúác ài trong mûa sau khi thaã töi xuöëng àiïím cuöëi cuâng, àêåu xe vaâo chöî, múã caánh cûãa vaâ khöng bao giúâ bûúác vaâo bïn trong trûúác töi. Nûúác mùæt töi tuön traâo nhû suöëi. Töi bêåt raàiö. Bêët cûá àiïåu nhaåc naâo dõu daâng vaâ laäng maån gúåi gúåi töi nhúá àïën vö vaân kyã niïåm. Harry laâ thaânh
94
Nhûäng àiïìu bònh dõ
viïn trong ban haát cuãa nhaâ thúâ nïn chó cêìn nghe tiïëng àaân Organ cêët vuát lïn laâ töi laåi bêåt khoác. Töi thûúâng laâm nhûäng chuyïån daåi döåt. Thñ duå, töi mùåc kïå bònh ùæc-quy trong xe húi caån saåch, khöng theâm kiïím tra tònh traång cuãa chiïëc xe, àïí coá “cöng chuyïån” maâ laâm. Giúâ àêy, khi àaãm nhêån nhûäng viïåc maâ Harry hay laâm trûúác kia, töi múái biïët mònh chùèng coá khaã nùng sûãa chûäa gò caã. Töi àïí mùåc doâng chûä phuå àïì daânh cho ngûúâi khiïëm thñnh trïn maân hònh tivi haâng thaáng trúâi, vò töi khöng biïët caách tùæt noá ài. Töi thêëy mònh thúã daâi khi ngûúâi nhùæc tuöìng baão thúã daâi, vaâ cûúâi khuác khñch khi nghe hoå baão cûúâi khuác khñch. Kyä thuêåt khöng phaãi laâ thïë maånh cuãa töi, vaâ töi cuäng chùèng coá khiïëu vïì maáy moác. Nhiïìu thaáng tröi qua, vêåy maâ töi khöng thïí quyïët àõnh àûúåc. Töi seä hoãi yá kiïën cuãa ngûúâi queát doån sên hai cêu: Coá nïn tóa goån caác buåi cêy khöng? Coá nïn mang nhûäng caái ghïë vaâo trong nhaâ khi muâa àöng àïën khöng? Tûâ khi chõu àûång cuöåc söëng cö àún, töi àaä traãi qua sûå thay àöíi cuãa ba muâa. Trong thaáng Giïng, möåt trêån baäo tuyïët kinh khuãng khiïën chuáng töi bõ mêët àiïån hïët vaâi ngaây. Ban àïm, trúâi laånh leäo vaâ êm u. Muâa xuên àïën, töi nhúá nhung da diïët khu vûúân xanh tûúi cuãa töi. Harry tröìng cêy, töi queát doån vaâ caâo laá muåc. Khi hoa núã röå, töi thñch thuá ngùæm nhòn cöng trònh cuãa aãnh. Muâa heâ nöëi tiïëp muâa xuên, töi phaãi lïn kïë hoaåch ài biïín möåt mònh thöi. 95
Haåt giöëng têm höìn
Nghe töi than thúã rùçng chõu àûång nhûäng buöíi saáng thêåt khoá khùn, baâ êëy àöìng yá ngay: “Phaãi àoá, chùèng ai thñch thûác dêåy trong möåt ngöi nhaâ tröëng traãi”. Töi thïm vaâo: “Vaâ cuäng chùèng ai thñch quay vïì möåt ngöi nhaâ hoang vùæng”. Àuáng saáu thaáng sau ngaây Harry mêët, coá möåt chuyïån xaãy ra nhùæc töi nhúá àïën aãnh. Höm àoá, töi ra ngoaâi sên lêëy túâ baáo thò thêëy chuâm hoa daânh daânh àêìu tiïn núã bung, toãa hûúng thúm ngaát. Trûúác àoá, buåi hoa traâ maâu höìng cuäng núã röå lêìn àêìu tiïn. Thïë laâ töi biïët rùçng, duâ àaä ài xa, Harry vêîn àïí mùæt theo doäi töi. AÃnh maäi laâ ngûúâi àaân öng duy nhêët maâ töi tin cêåy, laâ ngûúâi luön khoaác lêëy caánh tay töi àïí nêng àúä vaâ àöång viïn töi vûúåt qua nhûäng ngaây thaáng cö àún coân laåi.
96
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Àoá laâ tònh yïu Can àaãm khöng phaãi laâ caái thuâng röîng kïu to. Àöi khi can àaãm chó laâ tiïëng noái thêìm lùång vaâo cuöëi ngaây. Vaâ noá noái rùçng: “Ngaây mai ta seä cöë gùæng thïm lêìn nûäa”. —Mary Anne Radmacher Hershey
N
gûúâi baác sô trong chiïëc aáo choaâng trùæng noái vúái töi: - Baâ bõ ung thû röìi. Baâng hoaâng vaâ run rêíy, töi coá caãm giaác mònh àang úã giûäa têm àiïím cuãa trêån àöång àêët. Töi khöng coân laâ chñnh mònh. Tim ngûng àêåp. Vaâ phöíi ngûng thúã. Khöng, khöng thïí. ÖÍng vûâa noái caái gò vêåy? Ung thû haã? Biïët àêu öíng löån vúái möåt baâ Judith Fraser naâo àoá. Biïët àêu laát nûäa öíng seä thêëy sûå sai lêìm àoá vaâ öíng seä xin löîi mònh.
97
Haåt giöëng têm höìn
Töi múã miïång noái nhû möåt caái maáy: - Tiïëp theo töi seä laâm gò? Tiïëng noái cuãa töi nghe nhû tûâ coäi xa xöi voång laåi. Baác sô àaáp: - Queát CAT hoùåc chuåp MRI. Chïët tiïåt, giêëc mú cuãa töi àaä baáo trûúác nhû vêåy maâ. Tuêìn röìi töi nguã mú thêëy möåt àiïìu nhû sau: Töi àang úã trïn möåt chiïëc taâu vûúåt àaåi dûúng, àang cöë cûáu möåt con meâo run rêíy trïn thanh lan can cuãa boong taâu. Nhûng töi thêët baåi. Con meâo cùæn töi möåt phaát úã phña sau cöí. Suöët tuêìn lïî tiïëp theo, töi coá nhiïìu giêëc mú xêëu y hïåt nhû vêåy khi chuêín bõ cho ca möí. Trong möåt giêëc mú, töi tòm thêëy möåt höì nûúác röång lúán vúái caái thuâng àaân ghi-ta bõ chòm úã giûäa höì. Töi lo rùçng cêy àaân nùçm úã bïn trong seä hoãng mêët. Cêìn àaân vaâ nhûäng súåi dêy thanh maãnh seä khöng coân dõp gúãi àïën thïë giúái naây tiïëng nhaåc reáo rùæc cuãa noá. Bïn kia búâ höì laâ möåt bònh sûá bïí, trong bònh vêîn coân nhûäng caânh hoa nhoã li ti. Töi lo rùçng boá hoa àoá seä heáo taân mêët. Vò trong bònh khö queo, khöng coân möåt gioåt nûúác naâo caã. Sau ca möí, baác sô thöng baáo: - Khöëi u trong daå con cuãa baâ thêåt bêët thûúâng. Noá coá thïí moåc úã bêët cûá núi àêu trong cú thïí. May mùæn cho baâ laâ noá moåc úã möåt võ trñ àûúåc baão vïå chùæc chùæn. Chuáng töi seä thûã nghiïåm trïn caác mö baåch huyïët àïí xem baâ coá cêìn phaãi hoáa trõ hoùåc xaå trõ khöng.
98
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Nhûäng giêëc mú tiïëp tuåc. Möåt àïm, töi nguã mú thêëy vúå chöìng töi àang cûúäi xe àaåp. Trïn àûúâng túái chöî nhaâ kho cho thuï, möåt caái höë buân to tûúáng chùæn ngang àûúâng. Ngûúâi chuã nhaâ baão chuáng töi ài con àûúâng voâng. Núi àoá, chuáng töi phaãi traánh neá nhûäng laân àaån àûúåc bùæn vung vaãi röìi mang traã hai chiïëc xe àaåp taåi nhaâ kho thûá hai. Trong lêìn taái khaám, baác sô noái: - Baâ seä cêìn saáu tuêìn lïî xaå trõ. Nhiïìu mö baåch huyïët àaä dûúng tñnh trúã laåi. - Xaå trõ coá giöëng vúái viïåc bùæn ra nhûäng loaåt suáng khöng? Töi hoãi, loâng thêìm caãm ún thiïn thêìn höå mïånh àaä baáo trûúác àiïìu àoá vúái töi qua giêëc mú. Laâ thêìy thuöëc chuyïn khoa, töi biïët hêìu hïët moåi ngûúâi àïìu gùåp khoá khùn khi àöëi mùåt vúái caái chïët. Àûáng trûúác caái chïët cuãa chñnh mònh búãi cùn bïånh ung thû, töi caãm thêëy mònh khöng phaãi laâ trûúâng húåp ngoaåi lïå, vaâ tûâng ngaây qua, thêìn chïët àang lêëy cùæp cuöåc söëng cuãa töi. Töi hoãi: - Trong trûúâng húåp cuãa töi, coá caách chûäa trõ naâo khaác khöng? - Töi khöng biïët. Vïì àïën nhaâ, töi lêëy buát chò maâu ra vaâ veä laåi cùn bïånh cuãa töi. Töi veä noá thaânh tûâng lúáp bùçng caác tia nùæng àuã maâu cuãa Mùåt Trúâi vaâ Traái Àêët. Töi nhùæm mùæt laåi vaâ bûúác vaâo khu vûúân bïn trong cú thïí 99
Haåt giöëng têm höìn
mònh. Nhûäng hònh aãnh noái cho töi biïët noá cêìn sûå giuáp àúä. Töi liïìn thuï möåt ngûúâi laâm vûúân vaâ thïm moán rau cuã cuâng nhiïìu loaåi traâ cho thûåc àún haâng ngaây. Töi khöng thïí ngùn àûúåc suy nghô: Nïëu töi chïët, ai seä nhùæc nhúã caác con töi vïì àiïìu quan troång nhêët úã trong àúâi? Ai seä thay töi lùæng nghe lúâi noái khön ngoan cuãa baån beâ, chuác mûâng thaânh cöng cuãa hoå? Ai chia seã àûúåc nöîi thùng trêìm cuãa thên chuã töi, trong cuöåc haânh trònh hûúáng vïì sûå hiïíu biïët röång múã? Ai toeát miïång cûúâi sung sûúáng trong ngaây con trai töi khai trûúng nhaâ haâng múái cuãa noá? Ai ngöìi haâng ghïë àêìu trong raåp haát àïí vöî tay taán thûúâng buöíi biïíu diïîn cuãa con gaái töi? Ai ru caác chaáu nöåi chaáu ngoaåi nguã vaâ haát nhûäng baâi ru maâ baâ nöåi, baâ ngoaåi cuãa töi tûâng haát cho töi nghe? Ai cuâng ngöìi vúái chöìng töi núi haâng hiïn trûúác nhaâ, quan saát luä chim ruöìi nhuáng caái moã nhoã xñu vaâo nhûäng chuâm hoa cam núã röå rûåc rúä àïí huát mêåt ngoåt cuãa hoa? Nhûäng tuêìn lïî sau àoá, baån beâ àïën thùm nûúâm nûúåp, röìi gúãi hoa, gúãi thiïåp, gúãi bùng àôa àïí àöång viïn, röìi cêìu nguyïån cho töi, röìi ài chúå ài buáa vaâ nêëu nûúáng caác bûäa ùn noáng söët cho gia àònh töi. Töi àaä nghô àïën chuyïån tòm möåt baâ vúå khaác cho aãnh, nhûng chöìng töi khöng mùån maâ vúái yá tûúãng àoá lùæm. Giúâ àêy, trïn caánh cûãa tuã laånh, bïn caånh baâi thú cuãa con gaái töi laâm tùng, coân coá möåt danh saách tïn 100
Nhûäng àiïìu bònh dõ
tuöíi vaâ söë àiïån thoaåi cuãa nhûäng ngûúâi sùén saâng chúã töi àïën bïånh viïån khi àúåt xaå trõ laâm töi mïåt moãi quaá mûác, khöng thïí tûå laái xe ài àûúåc. Trong lêìn taái khaám tiïëp theo, töi noái vúái baác sô: - Töi àaä biïët möåt caách chûäa trõ khaác coá thïí giuáp töi vûúåt qua. Àoá laâ tònh yïu. Yïu thûúng cuöåc söëng naây vaâ yïu thûúng lêîn nhau.
101
Haåt giöëng têm höìn
Ài tòm möåt ngûúâi baån àúâi hoaân haão Àïí con taâu coá thïí vaâo búâ, trûúác hïët, baån phaãi xêy dûång möåt bïën caãng. —Khuyïët danh
A
bby thên yïu cuãa töi noái rùçng caác àêëng öng chöìng khöng boã vúå àïí àïën vúái phuå nûä khaác – nhûng chöìng töi àaä boã töi, vaâ aãnh cûúái cö êëy. Àöåt nhiïn trúã laåi àöåc thên úã tuöíi ba mûúi taám, töi êín mònh trong cöng viïåc àïí quïn ài cêu chuyïån ly dõ thêåt àau loâng. Coá thïí töi cuäng àïí têm tòm möåt ngûúâi baån àúâi khaác, nhûng ba nùm qua chûa ai coá àuã “nöåi lûåc thêm hêåu” àïí húáp höìn töi.
102
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Möåt cö baån vûâa tham dûå möåt buöíi sinh hoaåt vúái chuã àïì “Laâm thïë naâo àïí tòm ngûúâi baån àúâi hoaân haão”. Cö êëy khuyïën caáo rùçng töi khöng nïn tiïën haânh nhûäng biïån phaáp àûúåc giúái thiïåu nïëu töi chûa caãm thêëy cêìn thiïët, hoùåc khöng hïët loâng tin tûúãng. Cö êëy trònh baây quaá trònh tiïën haânh nhû sau: 1. Kï ra möåt danh saách daâi lï thï caác phêím chêët cuãa ngûúâi baån àúâi – theo yá baån muöën. 2. Nghiïn cûáu danh saách thêåt kyä vaâ cùæt giaãm coân khoaãng mûúâi lùm phêím chêët quan troång nhêët àöëi vúái baån. 3. Doâ laåi danh saách, xem baån coá têët caã nhûäng phêím chêët maâ baån àang tòm kiïëm núi ngûúâi baån àúâi khöng. 4. Taåo àiïìu kiïån thuêån lúåi cho ngûúâi àoá tiïën àïën vúái baån bùçng caách cùæt hïët nhûäng quan hïå hoaân toaân bïë tùæc vaâ nhûäng cuöåc heån hoâ tònh cúâ. 5. Haäy biïët ún Thûúång Àïë vò ngûúâi baån àúâi hoaân haão seä àïën vúái baån. Baån khöng cêìn thiïët phaãi ài tòm hoùåc thuác eáp quaá trònh. Baån chó viïåc àoán nhêån sûå viïåc xaãy ra vaâ khöng cêìn bêån têm àïën hêåu quaã cuãa noá. Bêy giúâ baån coá thïí thû giaän àûúåc röìi. Töi sùén saâng lêåp danh saách. Trong àoá coá nhûäng phêím chêët nhû: Trñ tuïå, coá oác haâi hûúác, laâ ngûúâi taåo nïn nhiïìu àiïìu coá yá nghôa qua cöng viïåc ngûúâi
103
Haåt giöëng têm höìn
àoá laâm, chung thuãy, möåt ngûúâi àaáng kñnh, möåt ngûúâi biïët caách chùm soác vúå con. Tûâ àoá, töi bùæt àêìu tûå vêën mònh laâ ai vaâ mònh muöën gò trong cuöåc àúâi. Töi coá thïí nhòn thêëy tûúng lai vaâ niïìm vui cuãa mònh. Thay vò chùm chùm tòm kiïëm ngûúâi baån àúâi hoaân haão, töi bùæt àêìu chuêín bõ cho baãn thên àïí trúã nïn xûáng àaáng vúái con ngûúâi maâ töi mong muöën. Trong thúâi gian naây, töi tham dûå möåt khoáa hoåc quaãn lyá taåi bïånh viïån, núi töi àang laâm viïåc. Eric, chuyïn viïn tû vêën, daåy chuáng töi vïì nhiïåm vuå khoa hoåc, têìm nhòn, giaá trõ vaâ sûå cöång taác. Töi rêët ngûúäng möå aãnh. Töi cuäng thñch caái buái toác hay hay cuãa aãnh. Tuy vêåy, moåi yá nghô chó dûâng úã àoá vò töi cao möåt meát baãy mûúi. Töi thûúâng mú tûúãng túái möåt ngûúâi cao hún kia – möåt meát taám mûúi chùèng haån. Eric chó cao möåt meát saáu mûúi baãy thöi. Trong luác dûå khoáa hoåc cuãa Eric, töi tiïëp tuåc xaác àõnh caác nguyïn tùæc àaåo àûác vïì baãn thên vaâ nghïì nghiïåp. Noái àuáng ra, töi quyïët àõnh seä khöng bao giúâ kïët hön lêìn nûäa nïëu cuöåc hön nhên khöng àùåt trïn nïìn taãng tinh thêìn. Töi cuäng gùåp möåt thêìy boái àïí tû vêën cho vui thöi, öng ta hoãi töi: - Cö nghô sao vïì nhûäng ngûúâi àaân öng thêëp beá? Töi àaáp laåi bùçng möåt cêu hoãi: - Töi coá cêìn phaãi nghô túái àiïìu àoá khöng?
104
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Öng ta tiïëp tuåc noái vúái töi rùçng ngûúâi baån àúâi cuãa töi thêåt sûå biïët caách chùm soác vúå con, rêët thöng minh, vaâ coá liïn quan túái möåt cêu laåc böå úã miïìn quï. Vaâi thaáng sau, töi thuï Eric töí chûác möåt nhoám sinh hoaåt cuöëi tuêìn úã baäi biïín cho nhên viïn cuãa töi. AÃnh àïì nghõ chúã töi túái àoá àïí chuáng töi coá thïí lêåp kïë hoaåch. Trong luác troâ chuyïån, töi vö tònh hoãi núi laâm viïåc cuãa aãnh – úã möåt thaânh phöë caách chöî töi hai giúâ ài xe. AÃnh cho biïët vùn phoâng cuãa aãnh trïn àûúâng Country Club. Trong nhûäng ngaây cuöëi tuêìn àoá, chuáng töi àïí yá àïën nhau theo möåt caách múái. ÚÃ àoá coá sûác hêëp dêîn thêåt laå luâng. Nhûng khöng ai trong chuáng töi biïët phaãi laâm thïë naâo vïì àiïìu àoá. AÃnh àïì nghõ àûa töi vïì nhaâ – chó ngûúåc àûúâng aãnh böën tiïëng àöìng höì thöi! Trïn àûúâng vïì, töi lêëy hïët can àaãm noái rùçng töi bõ aãnh thu huát. May thay, aãnh cuäng caãm thêëy nhû vêåy. Khi àûa töi àïën cûãa, Eric coá veã böëi röëi lùæm. Sau àoá Eric êëp uáng noái aãnh khöng biïët nïn hön töi hay nïn bùæt tay töi. Chuáng töi thoãa thuêån laâ chó öm nhau möåt caái. AÃnh coá möåt quy àõnh laâ khöng àûúåc heån hoâ vúái thên chuã. Tuy vêåy, tuêìn sau aãnh goåi àiïån cho sïëp cuãa töi, xin pheáp àûúåc múâi töi ài chúi. Sau möåt nùm troân hoâ heån nhau, möåt trùm khaách múâi vaâ böën àûáa con trai cuãa töi cuâng àïën nhaâ thúâ tham dûå àaám cûúái cuãa chuáng töi. 105
Haåt giöëng têm höìn
Nïëu töi khöng xem xeát tiïën trònh xaác àõnh vaâ söëng vúái giaá trõ thêåt sûå cuãa baãn thên, coá thïí töi khöng àoâi hoãi giaá trõ àoá úã möåt ngûúâi khaác. Thöi àûúåc, coá thïí töi quïn ghi phêím chêët “cao raáo” vaâo danh saách cuãa töi. Nhûng nïëu coá ghi, coá thïí töi khöng àïí mùæt àïën Eric, “Ngûúâi Baån Àúâi Hoaân Haão” cuãa töi. Vïì diïån maåo, coá thïí aãnh thêëp beá, nhûng theo caách aãnh söëng vaâ caách aãnh chùm soác ngûúâi vúå cuãa mònh, Eric àuáng laâ möåt ngûúâi khöíng löì.
106
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Khöng cêìn xem chûä kyá
T
öi laâ nhaâ phên tñch chûä viïët chuyïn nghiïåp. Trong khi taâi nùng àöåc àaáo naây àûúåc xem laâ möåt sûå baão àaãm vïì mùåt taâi chñnh, noá laåi taác haåi àïën cuöåc söëng tònh caãm cuãa töi! Möîi lêìn thñch möåt ngûúâi àaân öng naâo àoá, töi beân phên tñch chûä viïët cuãa anh ta ngay, xem thûã möëi quan hïå giûäa chuáng töi coá keáo daâi vaâ bïìn vûäng khöng. Töi khöng muöën mònh bõ bêët ngúâ. Viïåc phên tñch chûä viïët chûáng toã rùçng, töi coá thïí dïî daâng gaåt boã möåt ngûúâi àaân öng trûúác khi töi quan têm àïën anh ta hún. Cêìn gò phaãi nhoåc cöng nïëu chuáng töi khöng coá àiïím gò chung? Tûâng nghe baån beâ noái vïì nhûäng ngûúâi àaân öng maâ hoå gùåp hoáa ra chó laâ nhûäng “keã ngúá ngêín”, töi caãm thêëy tûå tin rùçng, bùçng caách sûã duång nùng lûåc 107
Haåt giöëng têm höìn
nghiïn cûáu chûä viïët, töi coá thïí boåc kyä phaáo àaâi kiïn cöë cuãa töi. Theo thúâi gian, töi tiïëp tuåc loaåi boã nhûäng ngûúâi àaân öngtöi gùåp. Sau nhiïìu nùm thaáng heån hoâ traân àêìy hy voång vaâ phên tñch kyä lûúäng, töi àaânh thuá nhêån vúái mònh rùçng coá leä “Chaâng Phuâ Húåp” khöng hïì töìn taåi àöëi vúái töi. Trong möåt lêìn àaánh tennis, töi ngaåc nhiïn khi gùåp möåt ngûúâi àaân öng hêìu nhû coá àêìy àuã moåi phêím chêët maâ töi àang tòm kiïëm – tïë nhõ, thöng minh vaâ àöåc lêåp vïì taâi chñnh. Trûåc giaác maách baão vúái töi rùçng ngûúâi naây coá veã hûáa heån àêëy, nhûng töi cêìn sûå baão àaãm. Töi nghô buång: A ha, mònh seä biïët àûúåc con ngûúâi thêåt sûå cuãa anh ta laâ nhû thïë naâo. Mònh seä múâi anh ta tham gia möåt thûã nghiïåm. Mònh seä nhúâ anh ta viïët lïn giêëy vaâi chûä, vaâ sûå thêåt seä hiïån ra ngay trûúác mùæt. Anh ta cûúng quyïët tûâ chöëi! Thêåm chñ anh ta coân cûúâi phaá lïn röìi hoãi töi: - Taåi sao töi phaãi laâm nhû thïë? Cö coá thïí àoåc àûúåc àiïìu gò àoá qua chûä viïët cuãa töi, vaâ röìi loaåi boã töi ra trûúác khi chuáng ta cêìn phaãi tòm hiïíu nhau. Khöng. Töi muöën chuyïån naây diïîn ra thêåt sûå bònh àùèng giûäa hai chuáng ta. Chuáng ta coá thïí troâ chuyïån, nhûng töi seä khöng viïët gò cho cö àêu. Ñt ra laâ luác naây. Vêåy laâ ngûúâi naây tûúác ài quyïìn kiïím soaát cuãa töi. Bùçng viïåc gaåt boã nùng lûåc maâ töi thûúâng duâng
108
Nhûäng àiïìu bònh dõ
àïí àoaán vïì ngûúâi khaác, anh ta buöåc töi phaãi dûåa vaâo quan saát, trûåc giaác vaâ tònh caãm cuãa töi. Khöng coá kiïën thûác àoaán ngûúâi qua chûä viïët, töi khöng thïí tin cêåy vaâo baãn thên àûúåc, laâm sao töi coá thïí tin tûúãng núi anh ta? Viïåc phên tñch chûä viïët luön giuáp töi coá khaã nùng tòm hiïíu moåi bñ êín cuãa àaân öng. Töi coá thïí biïët ngûúâi àoá dïî daâng tha thûá hay nuöi giûä loâng thuâ hêån; haâo phoáng hay keo kiïåt; tïë nhõ hay söî saâng. Nhiïìu nùm nghiïn cûáu cho töi thêëy êën tûúång àêìu tiïn khöng phaãi luác naâo cuäng àuáng. Nïëu anh ta tûâ chöëi viïët vaâi chûä àïí töi nghiïn cûáu, coá leä quïn phûác anh ta ài laâ hay hún caã. Biïët àêu anh ta àang muöën che giêëu àiïìu gò àoá. Sûå giùçng co tiïëp tuåc diïîn ra giûäa traái tim vaâ lyá trñ cuãa töi. Traái tim noái: “Anh ta coá veã laâ möåt ngûúâi àaân öng hoaân haão. Taåi sao cö khöng cho anh ta möåt cú höåi?” Ngay luác àoá, trong àêìu töi voång laåi tiïëng noái: “Cêín thêån àêëy. Cö khöng hiïíu gò vïì chuyïån naây àêu”. Viïåc tûå phên tñch chûä kyá àaä laâm töi àau loâng khi biïët roä tñnh caách cuãa mònh: Töi seä khöng bao giúâ yïu àûúng thïm möåt lêìn nûäa búãi vò nhûäng àau khöí trong quaá khûá. Thïë röìi möåt gioång nhoã nheå tûâ bïn trong vang lïn: “Coá phaãi àoá laâ caách maâ cö muöën söëng troån àúâi khöng?” Töi biïët mònh phaãi chia tay ngay vúái möëi tònh khöng hïì coá tûúng lai. Trong luác traái tim vaâ àêìu oác giùçng co dûä döåi, töi quyïët àõnh chõu àûång hoaân 109
Haåt giöëng têm höìn
caãnh naây vúái möåt quyïët têm cao hún. Àaä túái luác buöng thaã têët caã – vaâ tin tûúãng. Lêìn àêìu tiïn töi haânh àöång theo trûåc giaác, vaâ tiïëp tuåc gùåp gúä “Chaâng Coá Thïí Phuâ Húåp”. Bêy giúâ töi biïët rùçng, trong àúâi coá nhûäng thûá töi khöng thïí kiïím soaát hoùåc phên tñch. Khi töi cho pheáp traái tim múã röång, töi hoåc caách keáo daâi möåt möëi quan hïå maâ khöng àïí yá àïën kïët quaã. Töi quan saát ngûúâi naây tiïëp xuác vúái con caái cuãa anh ta. Töi kñnh troång caách anh ta chia seã vaâ chùm soác cêåu con trai vaâ cö con gaái. Töi thñch caách àuöi toác loùn xoùn cuãa anh ta phuã xuöëng gaáy, veã dõu daâng vaâ yïu thûúng trong aánh mùæt khi anh ta nhòn töi, caách anh ta cûá xoa nheå ngoán tay caái cuãa töi khi chuáng töi nùæm tay nhau trong raåp chiïëu phim. Vaâ cuöëi cuâng, khöng cêìn xem qua chûä viïët töi cuäng biïët rùçng “Chaâng Coá Thïí Phuâ Húåp” àuáng laâ “Chaâng Phuâ Húåp” cuãa töi. Vaâ khi nhòn thêëy chûä viïët cuãa anh röìi, thò chuáng xaác àõnh thïm nhûäng àiïìu töi àaä khaám phaá vïì anh êëy qua caách tin tûúãng vaâo baãn thên cuãa töi. Têët nhiïn, khi trao àöíi lúâi thïì ûúác trong àaám cûúái, chuáng töi khöng viïët thaânh chûä maâ chó noái ra nhûäng lúâi chên thaânh xuêët phaát tûâ traái tim.
110
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Ngûúâi baån têm giao
X
oaãng! Caái ly trïn khay cuãa töi rúi xuöëng àêët, vúä tan thaânh nhiïìu maãnh, sûäa tûúi vùng tung toáe. Mùåt àoã nhûâ, töi cuái xuöëng nhùåt nhûäng maãnh thuãy tinh. Chúåt, gioång möåt ngûúâi àaân öng vang lïn: - Khöng sao àêu. Àïí töi giuáp cho. Ngêíng àêìu nhòn lïn, töi thêëy möåt cùåp mùæt xanh biïëc vaâ möåt nuå cûúâi raång rúä. Don vaâ töi àaä gùåp gúä nhau nhû thïë àêëy – trong khuön viïn trûúâng àaåi hoåc Colorado vaâo muâa heâ nùm 1952. Töi àïën àïí hoåc khoáa muâa heâ úã àoá. Don cuäng vêåy. Ngoaâi ra, anh coân laâm thïm cöng viïåc doån baân ùn taåi cùn tin. Khöng lêu sau, Don goåi àiïån múâi töi ài chúi. Töi xuác àöång àïën mûác khöng thïí ùn àûúåc gò trûúác mùåt anh. Don nghiïm chónh, rêët thöng
111
Haåt giöëng têm höìn
minh, vaâ àeåp trai khöng khaác gò möåt hoaâng tûã. Töi nhû nuöët tûâng lúâi noái cuãa anh khi anh chúã töi ài ngùæm thaânh phöë Boulder, caãnh nuái non huâng vô cuãa Colorado. Töi ngaåc nhiïn khi thêëy anh coá sûác thu huát nhû vêåy. Töi caãm thêëy mònh non treã vaâ yïëu àuöëi quaá. Don àöëi xûã vúái töi nhû möåt cöng chuáa. Anh àöëi xûã vúái töi nhû vúái möåt ngûúâi trûúãng thaânh biïët suy nghô. Tñnh tònh anh hoaân toaân cúãi múã. Vaâ chuáng töi coá thïí troâ chuyïån vïì tònh caãm – möåt àiïìu hïët sûác xa laå àöëi vúái töi. Muâa heâ nùm àoá laâ sûå kïët húåp giûäa nhûäng buöíi hoåc daâi lï thï vúái thúâi gian bïn caånh Don dûúâng nhû quaá ngùæn nguãi. Vaâ röìi àïën luác phaãi trúã vïì quï nhaâ Houston, loâng töi traân ngêåp nöîi buöìn. Chuáng töi viïët thû cho nhau möîi ngaây. Thaáng chñn nùm àoá, Don vaâ cêåu em trai laái xe àïën Texas thùm töi. Töi caãm thêëy phêën khñch xen lêîn höìi höåp. Thêåt ra, súå haäi thò àuáng hún. Chuyïån tònh caãm laäng maån giûäa hai tiïíu bang xa xöi giöëng nhû möåt giêëc mú. Giúâ àêy noá trúã thaânh hiïån thûåc. Sau khi Don vaâ cêåu em trai ài röìi, ba töi goåi töi vaâo phoâng noái chuyïån. Öng lïn tiïëng: - Trish, ba muöën con hiïíu rùçng ba thñch anh baån cuãa con. Cêåu ta laâ möåt thanh niïn thöng minh, coá tû caách töët, vaâ ba nghô cêåu ta seä tiïën xa hún trong nghïì nghiïåp. Tuy nhiïn...
112
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Öi, hai tûâ tuy nhiïn àoá noái lïn têët caã. Öng tiïëp tuåc: - Tuy nhiïn, coá quaá nhiïìu trúã ngaåi. Möåt, cêåu ta theo àaåo Thiïn Chuáa. Hai, cêåu ta laâ ngûúâi YÁ. Ba, cêåu ta söëng caách àêy xa quaá. Töi àûáng lùång ngûúâi. Cöí hoång töi nhû ngheån laåi. Cûá nhû töi nhû àang úã möåt núi rêët xa xùm, loaáng thoaáng nghe öng noái vïì àaåo Thiïn Chuáa, vïì quy luêåt sinh àeã thoaãi maái (laâ àiïìu khaác biïåt vúái quy luêåt cuãa chuáng töi), vïì viïåc töi phaãi hoaân têët chûúng trònh àaåi hoåc úã Texas. Vaâ röìi, cûá nhû moåi chuyïån àaä àûúåc giaãi quyïët xong, öng kïët thuác bùçng cêu: - Cha nghô con nïn viïët thû noái cho cêåu thanh niïn àoá hiïíu. Suöët mûúâi taám nùm nay, töi khöng bao giúâ caäi lúâi ba töi. Àoá laâ nùm 1952. Vaâ chuáng ta chó laâm nhûäng gò ngûúâi lúán chó baão. Öng anh lúán cuãa töi tûâng laâ möåt “keã nöíi loaån” trong gia àònh, vaâ töi phaãi àaãm nhiïåm vai troâ ngûúåc laåi. Töi khoác khi viïët laá thû àoá, noái vúái Don rùçng chuáng töi khoá maâ tiïëp tuåc möëi quan hïå. Noái àuáng ra, möåt phêìn con ngûúâi töi caãm thêëy súå haäi – súå rùçng coá thïí anh chaâng thên thiïån, àeåp trai vaâ thöng minh àoá yïu töi. Töi khöng thïí tûúãng tûúång mònh coá thïí söëng rêët xa gia àònh vaâ baån beâ. Sau àoá, töi nhêån àûúåc laá thû höìi êm daâi chñn trang giêëy. Don noái anh àaä àoaán ra àiïìu àoá, vaâ
113
Haåt giöëng têm höìn
anh rêët buöìn. Lúâi leä trong thû cuãa anh thêåt dõu daâng vaâ thöng caãm, noá laâm töi caãm thêëy mònh àûúåc an uãi rêët nhiïìu. Anh noái anh muöën àïí laåi cho töi nhûäng kyã niïåm ngoåt ngaâo nhêët, thi võ nhêët, vïì khoaãng thúâi gian ngùæn nguãi maâ chuáng töi úã bïn caånh nhau. Anh muöën töi luön nghô àïën muâa heâ úã Colorado, xem àoá laâ möåt trong nhûäng thúâi gian vui sûúáng nhêët trong àúâi. Laá thû cuãa Don thêåt tuyïåt vúâi. Tuyïåt vúâi àïën nöîi töi khöng thïí quùng ài. Khöng bao giúâ. Töi giûä têëm aãnh cuãa anh vaâ laá thû àoá trong cuöën nhêåt kyá riïng cuãa töi. Nùm thaáng sau àoá, ba töi qua àúâi vò möåt cún àau tim. Töi viïët thû cho Don àïí baáo tin nhûng khöng thêëy höìi êm. Vaâi thaáng sau, töi bùæt àêìu heån hoâ vaâ kïët hön vúái möåt ngûúâi khaác. Möåt ngûúâi söëng gêìn nhaâ. Möåt ngûúâi biïët roä ba töi vaâ àûúåc sûå taán àöìng cuãa öng. Möåt ngûúâi giuáp töi vûúåt qua nöîi àau buöìn trûúác caái chïët cuãa ba töi. Chuáng töi coá böën àûáa con thêåt tuyïåt vúâi vaâ nhiïìu nùm àêìu thêåt haånh phuác. Nhûng chuáng töi coá quan niïåm söëng khaác nhau. Cuöëi cuâng, khöng thïí chõu àûång hún nûäa, chuáng töi chia tay nhau sau hai mûúi baãy nùm chung söëng. Chuáng töi baán nhaâ, vaâ töi mua möåt cùn nhaâ phöë. Trong luác sùæp xïëp saách vúã lïn kïå, töi bùæt gùåp cuöën nhêåt kyá, têëm aãnh cuãa Don vaâ laá thû cuãa anh. Töi múã nhûäng trang thû moãng manh, vaâng uáa ra 114
Nhûäng àiïìu bònh dõ
xem, thêëy laåi nhûäng vïåt nûúác mùæt ngaây xûa. Töi caãm thêëy bõ thöi thuác phaãi viïët thû cho anh – àïí thùm hoãi anh sau ba mûúi nùm daâi àùng àùèng. Töi thûác suöët nûãa àïm àïí viïët thû vaâ àoåc túái àoåc lui nhiïìu lêìn. Töi kïí vúái anh nhûäng chuyïån àaä xaãy ra trong cuöåc àúâi töi. Töi caãm thêëy sûác söëng múái lan toãa khùæp thên thïí. Lúâi leä cûá tuön traâo trïn trang giêëy. Töi cuäng noái thïm rùçng anh khöng cêìn höìi êm, chó vò töi cêìn phaãi viïët – thïë thöi. Trûúác àêy, anh tûâng noái rêët muöën múã vùn phoâng luêåt sû úã Denver. Töi tra trong cuöën danh baå àiïån thoaåi thaânh phöë Denver, vaâ thêëy tïn anh nùçm úã àoá. Töi gûãi laá thû maâ loâng àêìy höìi höåp vaâ mong àúåi. Töi tin rùçng thïë naâo cuäng nhêån àûúåc thû höìi êm cuãa anh. Möåt tuêìn sau, khi nhòn doâng chûä quen thuöåc trïn phong bò, töi chêìn chûâ trong giêy laát. Töi cûá ngöìi im nhòn noá höìi lêu trûúác khi múã. Anh cho biïët vúå anh àaä mêët caách àoá ba thaáng, vaâ hoå khöng coá con caái. Don noái, ba mûúi nùm trûúác, sau chuyïën ài Houston thùm töi, anh trúã vïì vaâ chuyïín àõa chó nïn khöng nhêån àûúåc laá thû baáo tin ba töi mêët. Chuáng töi thûúâng xuyïn goåi àiïån cho nhau trong nhiïìu thaáng tiïëp theo. Cuöëi cuâng, chuáng töi quyïët àõnh phaãi gùåp laåi nhau, vaâ choån thaânh phöë Santa Fe laâm àiïím heån. Chuáng töi chûa ai àùåt chên túái núi naây. Khi bûúác xuöëng cêìu thang maáy bay, töi àaão mùæt tòm Don. Vaâ töi thêëy ngay 115
Haåt giöëng têm höìn
gûúng mùåt tûúi cûúâi àoá, cuâng cùåp mùæt xanh biïëc àoá, nhûng maái toác anh giúâ àêy àaä baåc nhiïìu. Cöí hoång töi ngheån laåi, hai baân tay run rêíy khi chuáng töi bûúác túái chöî nhau. Röìi chuáng töi öm nhau. Mùæt ai cuäng nhoâa lïå. Ba mûúi nùm xa caách àaä àûúåc nöëi liïìn. Ngay lêåp tûác, lúâi noái trong miïång chuáng töi tuön traâo ra khöng dûát. Chûa hïët cêu naây, àaä coá cêu khaác nöëi lúâi. Thêåt laâ thên quen. Thêåt laâ têm àùæc. Möëi tònh laäng maån cuãa chuáng töi chõu àûång thïm möåt nùm xa caách nûäa. Trong luác àoá, töi thu xïëp chuyïín nhaâ sang núi khaác, coân anh lo giaãi quyïët cöng chuyïån gia àònh. Chuáng töi giöëng nhû nhûäng ngûúâi baån têm giao. Cuöëi cuâng, thaáng Tû sau àoá, chuáng töi cûúái nhau. Baâ con thên thuöåc vaâ baån beâ toã ra ngaåc nhiïn, hoãi rùçng laâm sao töi coá thïí ra ài, boã têët caã laåi sau lûng. Töi chó cûúâi nuå àïí traã lúâi. Nhûng trong thêm têm, möåt gioång noái thò thêìm bïn tai: “Cûá nhòn töi ài”. Àïën tûâng tuöíi naây trong cuöåc àúâi, töi àaä hoåc àûúåc caách hiïíu roä traái tim mònh. Töi àaä hoåc àûúåc caách lùæng nghe gioång noái nhoã nheå vang lïn tûâ têån àaáy loâng, hoåc caách chuá yá àïën phêìn trûåc giaác cuãa töi. Töi àaä hoåc àûúåc caách tin tûúãng vaâo baãn thên.
116
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Chuyïën bay 603 Töi tin rùçng, àöi khi chuáng ta cêìn phaãi chaåm mùåt caái chïët trûúác khi chuáng ta thêåt sûå söëng. —Rosita Perez
K
hi chiïëc maáy bay DC-10 cêët caánh úã cuöëi àûúâng bùng, töi nghe tiïëng chuöng baáo àöång vang lïn inh oãi. Àang úã vêån töëc 268 cêy söë giúâ, maáy bay chêåm laåi vaâ bùæt àêìu haå xuöëng. Tiïëp theo laâ möåt tiïëng nöí àöåt ngöåt. Hoaãng súå, töi uáp mùåt vaâo giûäa hai àêìu göëi, vaâ öm cûáng hai cùèng chên. Maáy bay rúi xuöëng àêët vaâ böëc chaáy. Ngay lêåp tûác, àaám lûãa traân ngêåp toaân böå phêìn bïn traái cuãa maáy bay. Ngoån lûãa böëc lïn trúâi mêëy chuåc meát. Muöåi khoái bao phuã khùæp núi. Suöët baãy nùm qua, töi àaä traãi qua möåt cuöåc söëng àêìy gian truên cuãa möåt diïîn viïn söëng taåi Los Angeles. Töi àaä chaåm xuöëng àaáy cuãa vûåc
117
Haåt giöëng têm höìn
thùèm – vïì tònh caãm, taâi chñnh, vïì tinh thêìn vaâ caã têm höìn. Töi khöng muöën söëng nûäa. Laâ cûåu hoa hêåu àaão Hawaii, töi àang trïn àûúâng trúã laåi Honolulu àïí laâm ngûúâi dêîn chûúng trònh cho buöíi lïî àùng quang hoa hêåu Hawaii nùm nay. Khi bûúác lïn maáy bay, töi nghô thêìm trong àêìu nhiïìu lêìn: “Cêìu xin cuöåc àúâi con thay àöíi, cêìu xin noá khöng bao giúâ giöëng nhû xûa, bùçng khöng cêìu xin cho con chïët ài”. Luác nghe tiïëng nöí lúán, moåi chuá yá vaâo thûåc taåi cuãa töi chuyïín àöíi möåt caách kyâ laå. Khöng biïët tûâ àêu, möåt sûå thanh thaãn ïm aã bao truâm khùæp ngûúâi töi. Töi caãm thêëy mònh àûúåc baão vïå. Dûúâng nhû coá möåt têëm khiïn àang che chùæn chung quanh. Vaâ töi àang úã giûäa möåt vêìng saáng trùæng. Thay vò thu mònh laåi súå haäi trûúác biïën cöë àang xaãy ra cho maáy bay vaâ baãn thên, àöåt nhiïn töi caãm thêëy hên hoan vaâ yïn bònh, cûá nhû coá möåt tònh yïu vö àiïìu kiïån àang öm êëp töi. Luöìng aánh saáng trùæng bao quanh töi vaâ töi nghe möåt thöng àiïåp: “Con àûúåc trao tùång cuöåc söëng naây, con àaä laâm gò vúái noá?” Röìi böën cêu hoãi lûúát qua àêìu töi thêåt nhanh: “Con coá thûúng yïu baãn thên con khöng? Con coá thûúng yïu gia àònh vaâ baån beâ con khöng? Con coá söëng àuáng vúái muåc àñch vaâ ûúác mú cuãa con khöng? Vaâ nïëu höm nay con chïët, sûå goáp mùåt cuãa con trïn haânh tinh naây coá laâm cho noá trúã thaânh núi töët àeåp hún khöng?” Töi heát lïn: 118
Nhûäng àiïìu bònh dõ
- Khöng! Töi muöën söëng! Khi ngoån lûãa noáng rûåc lan túái gêìn, töi àûáng lïn, loaång choaång ài lêìn ra caánh cûãa thoaát hiïím. Töi laâ ngûúâi cuöëi cuâng thoaát ra khoãi núi nguy hiïím. Trong luác khêåp khiïíng rúâi xa chiïëc maáy bay àang böëc chaáy, töi nhêån ra rùçng mònh coá cú höåi söëng lêìn thûá hai. Kïí tûâ bêy giúâ, bêët cûá àiïìu gò cuäng laâ phêìn thûúãng thïm daânh cho töi. Dûúâng nhû moåi quyïët àõnh sai lêìm trûúác àêy cuãa töi àïìu àûúåc viïët ra trïn möåt têëm baãng, vaâ töi vûâa xoaá saåch têët caã. Tûâ ngaây höm nay trúã ài, vúái têëm baãng hoaân toaân trùæng boác, töi seä chõu traách nhiïåm vïì bêët cûá àiïìu gò töi laâm. Möåt tiïëng nöí lúán laâm chiïëc maáy bay vúä tung ra tûâng maãnh. Nhûäng ngûúâi söëng soát chaåy ngang qua töi, la heát vaâ khoác loác. Töi ài caâ nhùæc thêåt chêåm phña sau hoå, tiïën vïì phña haâng raâo dêy theáp gai. Töi àaä thoaát khoãi caái chïët. Möåt thaãm hoåa diïîn ra àöåt ngöåt. Noá cùæt àûát moåi vúâ vônh giaã döëi vúái sûå chên thêåt. Noá mang laåi möåt mêîu söë chung cho tònh yïu thûúng vaâ loâng trùæc êín àöëi vúái nhûäng ngûúâi àang chõu àau khöí. Möåt cö gaái treã hoaân toaân mêët bònh tônh, àang run rêíy, khoác loác, baám chùåt vaâo caánh tay cuãa möåt ngûúâi àaân öng àang vöî vïì cö ta. Möåt phuå nûä àûáng tuöíi àang nûác núã trong voâng tay cuãa möåt baâ baån, ngûúâi naây dõu daâng àu àûa thên mònh baâ nhû àu àûa möåt àûáa beá. Chöìng öm chùåt lêëy vúå – möåt haânh àöång maâ hoå khöng coân quen thuöåc nûäa. Tûâ trong 119
Haåt giöëng têm höìn
têm höìn hoå, tònh yïu thûúng toãa ra thêåt êëm aáp. Hoå cho ài vaâ nhêån laåi tònh thûúng khöng möåt chuát ngûúång ngêåp. Giúâ àêy töi hiïíu rùçng, vêën àïì khöng phaãi laâ cuöåc söëng cho ta nhûäng gò maâ ta àaä laâm nhûäng gò cho cuöåc söëng. Cuöåc söëng laâ möåt moán quaâ vö giaá; vaâ töi phaãi taåo nïn thaânh quaã cho chñnh baãn thên. Töi seä laâm gò khaác vúái trûúác àêy? Töi seä khöng bao giúâ ngêåp ngûâng khi noái “Xin löîi” hoùåc “Töi yïu quyá baån”. Töi seä soi moái baãn thên mònh hún laâ soi moái ngûúâi khaác, xem thûã àiïìu töët àeåp gò àang xaãy ra cho töi. Vaâ töi seä söëng tûâng ngaây nhû thïí möîi ngaây seä laâ möåt ngaây cuöëi cuâng cuãa àúâi töi.
120
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Phoâng toaát möì höi
T
öi khöng thïí tin rùçng mònh àang bûúác vaâo phoâng toaát möì höi. Möåt núi cûã haânh nghi lïî cuãa thöí dên da àoã. Töi laâ möåt phuå nûä ngûúâi Àûác, toác vaâng, mùæt xanh, böën mûúi ba tuöíi, meå cuãa böën àûáa con trai, vaâ àang laâm viïåc taåi bïånh viïån. Töi cuâng chöìng, Eric, ài nghó maát úã búâ biïín vúái möåt nhoám thêìy thuöëc khaác. Khi àûúåc àïì nghõ möåt dõp may hiïëm coá tham dûå nghi lïî cuãa thöí dên da àoã, Eric nhêån lúâi khöng chuát do dûå. AÃnh laâ vêåy àoá. AÃnh thuöåc loaåi ngûúâi “gò cuäng thûã qua möåt lêìn cho biïët” nïëu àiïìu àoá seä àûa aãnh vaâo cuöåc phiïu lûu múái. Dô nhiïn, töi phaãi ài theo aãnh thöi. Töi vêîn coân thaái àöå chöëng àöëi khi caã nhoám mûúâi hai ngûúâi chuáng töi ngöìi xïëp bùçng theo voâng troân bïn trong möåt khöng gian nhoã xñu, coá chiïìu cao khoaãng möåt meát rûúäi, giöëng hïåt möåt caái lïìu vaãi àûúåc dûång bùçng cêy saâo vaâ àûúåc phuã
121
Haåt giöëng têm höìn
bùçng caânh laá. Baâ thêìy cuáng ngûúâi da àoã bùæt àêìu haát ï a, ngúåi khen caác thêìn linh. Tim töi bùæt àêìu àêåp maånh. Töi súå haäi nhòn nhûäng khöëi àaá àoã rûåc lûãa nùçm thaânh möåt àöëng ngay chñnh giûäa lïìu. Chuáng coá thïí nöí tung khöng? Chuáng töi coá bõ ngaåt thúã vò thiïëu khöng khñ khöng? Töi coá bõ ngêët xóu khöng? Moåi thûá dûúâng nhû quaá chêåt heåp. Töi cöë gùæng kiïím soaát húi thúã àiïn cuöìng cuãa mònh. Khöng khñ noáng àïën nöíi, trong cún hoaãng höët, töi ngaä ngûúâi túái trûúác, uáp mùåt xuöëng àêët àïí dõu búát sûác noáng. Möåt giúâ sau, töi laão àaão bûúác ra khoãi lïìu. Toaân thên töi hoaân toaân khö kiïåt vaâ mïåt nhoaâi. Töi thaã ngûúâi nùçm phõch xuöëng àêët, chên tay soaãi trïn caát. Àuáng. Àuáng vêåy. Töi àang an toaân vaâ àang hñt thúã khöng khñ trong laânh. Töi khöng muöën toaát möì höi thïm nûäa. Röìi böîng nhiïn, khi ngûãa mùåt nhòn lïn caác vò sao trïn trúâi, hònh aãnh meå töi xuêët hiïån trûúác mùæt. Töi baâng hoaâng. Meå töi chïët treã lùæm, luác àoá baâ böën mûúi tuöíi, coân töi múái mûúâi lùm. Gûúng mùåt tûúi cûúâi cuãa meå chiïëm troån võ trñ cuãa aánh trùng rùçm. Baâ bùæt àêìu noái chuyïån vúái töi – nhûäng lúâi maâ chó coá mònh töi nghe àûúåc. Baâ noái: “Nhòn con kòa! Con àaä laâm àûúåc nhiïìu viïåc vaâ con àaä tiïën rêët xa. Con coá nhûäng cú höåi maâ meå khöng bao giúâ àûúåc”. Baâ rêët haâi loâng vïì töi. Töi coá thïí caãm thêëy tònh yïu cuãa meå töi daânh cho töi. 122
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Vaâ röìi àêìu oác töi hiïån lïn nhûäng sûå kiïån quan troång maâ töi khöng thïí san seã vúái baâ; nöíi àau buöìn sau khi baâ chïët, àûáa em song sinh vúái töi nùçm meåp trïn giûúâng khoác loác; saáu thaáng sau, töi töët nghiïåp trung hoåc; röìi töët nghiïåp àaåi hoåc; ngaây cuãa Meå hùçng nùm; ngaây cûúái cuãa töi; nhûäng àûáa con lêìn lûúåt chaâo àúâi; cuöåc ly dõ àau àúán; lêìn taái hön thêåt tuyïåt vúâi; nhûäng thay àöíi trong nghïì nghiïåp... Töi cuäng muöën chia seã vúái meå sûå thiïëu thöën vïì tinh thêìn; nhûäng gioåt nûúác mùæt cuâng nhûäng tiïëng cûúâi; sûå yïu thñch àiïån aãnh; àûúåc nhòn baâ meå vaâ con gaái úã bïn nhau. Töi cûá tûúãng meå töi àaä boã soát têët caã nhûäng àiïìu àoá. Giúâ àêy töi biïët rùçng baâ luön hiïån diïån bïn caånh töi trong suöët cuöåc àúâi töi. Vaâi phuát sau, gûúng mùåt meå töi múâ dêìn. Töi vêîn nùçm yïn àoá, caãm nhêån niïìm vui vaâ àiïìu kyâ diïåu, àùæm mònh trong aánh nùæng buöíi chiïìu êëm aáp. Töi khöng thïí giaãi thñch, nhûng töi biïët àoá laâ sûå thêåt. Nïëu töi súå haäi vaâ chaåy khoãi cùn phoâng toaát möì höi àoá, töi àaä boã lúä möåt àiïìu àaáng ghi nhúá nhêët trong àúâi. Töi àûúåc cho möåt dõp may àïí chûäa laânh vïët thûúng loâng, àöìng thúâi, töi àûúåc nghe meå töi noái: “Meå yïu con, con gaái cûng”.
123
Haåt giöëng têm höìn
Cö cêìn gò khöng? Chuáng ta laâ ai – àoá laâ moán quaâ Thûúång Àïë tùång cho chuáng ta; Chuáng ta trúã thaânh con ngûúâi naâo – àoá laâ moán quaâ chuáng ta tùång Thûúång Àïë. —Khuyïët danh
H
öm àoá, töi khúãi haânh khaá súám. Trûúác khi àïën cuöåc heån àêìu tiïn, töi àûa möåt cö baån àïën sên bay quöëc tïë thaânh phöë Kansas röìi quay trúã laåi theo tuyïën àûúâng quen thuöåc haâng ngaây. Khi àïën ngaä ba, núi töi thûúâng reä bïn traái, thò xe töi bùæt àêìu chuyïín sang bïn phaãi, hoaân toaân ngoaâi yá muöën cuãa töi. Dûúâng nhû coá ai àoá giaânh lêëy vö-lùng núi tay töi vaâ laái xe thay töi. Vûâa tiïëp tuåc laái xe, töi vûâa noái to lïn: “Taåi sao mònh laåi laâm nhû vêåy?” Böå àöì vña maâu trùæng cuãa töi rêët phuâ húåp vúái möåt ngaây heâ àeåp trúâi nhû höm nay. Biïët rùçng mònh coá khuynh hûúáng laái xe nhanh khi thúâi tiïët
124
Nhûäng àiïìu bònh dõ
töët, töi bêåt hïå thöëng kiïím tra töëc àöå trong xe vaâ bùæt àêìu ngùæm nghña caãnh àeåp. Tiïëp tuåc cho xe chaåy bon bon trïn xa löå, töi cêët tiïëng haát nghïu ngao, thò möåt gioång noái trong àêìu töi vang lïn: “Chaåy chêåm laåi”. Töi nhòn baãng àöìng höì vaâ thêëy töëc àöå chó coá chñn mûúi cêy söë möåt giúâ. Töi nghô nhû vêåy laâ öín, vaâ töi vêîy tay toã veã xem thûúâng. Ngay sau àoá, möåt gioång noái – nhû thïí ai àoá ngöìi núi bùng ghïë sau – heát lïn: “Chêåm laåi ài!” Giêåt mònh, töi àaåp maånh thùæng laâm chiïëc xe suyát khûång laåi. Töi vûâa lêìu bêìu möåt mònh: “Chuyïån naây nghôa laâ thïë naâo?” thò chúåt nhòn thêëy chiïëc xe húi nhoã maâu trùæng trûúác mùåt töi bùæt àêìu chaåy loaång choaång. Töi têëp xe vaâo bïn lïì ngay lêåp tûác, vaâ caãm thêëy möåt tai naån kinh khuãng sùæp sûãa xaãy ra. Chiïëc xe töi dûâng hùèn laåi, cuäng laâ luác chiïëc xe nhoã maâu trùæng laång qua ba laân àûúâng vaâ àêm thùèng vaâo haâng raâo baão vïå, vúái töëc àöå trïn möåt trùm cêy söë giúâ. Ngay khi töi nhaãy ra khoãi xe, möåt chiïëc xe khaác dûâng laåi bïn caånh töi. Möåt ngûúâi àaân öng lao ra ngoaâi vaâ hoãi: - Taåi sao cö àaåp thùæng vêåy? Töi àaáp: - Xe töi chûa xaãy ra chuyïån gò caã. Nhûng töi khöng biïët taåi sao töi dûâng xe laåi. 125
Haåt giöëng têm höìn
Öng ta noái: - Caám ún cö. Cö àaä cûáu maång töi. Töi hoãi taåi sao vaâ öng ta giaãi thñch ngay: - Töi àang chaåy rêët nhanh, khoaãng möåt trùm ba mûúi lùm cêy söë giúâ. Töi àang trïî nïn cöë gùæng buâ àùæp thúâi gian. Töi bõ nhiïìu theã phaåt chaåy quaá töëc àöå röìi, nïn khi thêëy cö àaåp thùæng, töi nghô cö thêëy xe caãnh saát úã phña trûúác. Nhúâ thïë töi cuäng àaåp thùæng theo. Nïëu khöng, töi coá thïí àêm thùèng vaâo chiïëc xe maâu trùæng kia khi noá bùæt àêìu laão àaão. Vêîn coân baâng hoaâng, ngûúâi àaân öng leo vaâo trong chiïëc xe vaâ laái ài tiïëp. Khi töi àïën bïn chiïëc xe bõ naån nùçm giûäa xa löå, töi thò thêìm möåt mònh: - Taåi sao laåi laâ mònh? Mònh coá biïët gò vïì sú cûáu tai naån àêu? Ngûúâi laái xe laâ möåt phuå nûä treã mang thai, coân ngûúâi ngöìi bïn caånh laâ chöìng cö ta. Caã hai dûúâng nhû bõ thûúng rêët nùång. Maáu tung toáe khùæp núi. Ngûúâi chöìng bõ gaäy hïët rùng. Caã hai àang kïu khoác vaâ súå haäi. Töi biïët chuáng töi cêìn sûå giuáp àúä vaâ cêìn chiïëc xe cûáu thûúng. Möåt xe húi dûâng laåi. Möåt phuå nûä ngöìi sau tay laái hoãi: - Cö cêìn gò khöng? Töi àaáp: - Chuáng töi cêìn caãnh saát vaâ möåt xe cûáu thûúng. Hai ngûúâi naây bõ thûúng rêët nùång. 126
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Ngûúâi phuå nûä gêåt àêìu, laái xe ài tòm möåt buöìng àiïån thoaåi cöng cöång. Töi quay trúã laåi chöî hai naån nhên àïí noái cho hoå biïët xe cûáu thûúng àang trïn àûúâng túái àêy. Möåt ngûúâi laái xe chaåy ngang qua heát lïn thêåt to: - Cö phaãi àûa hoå ra khoãi xe. Xùng chaãy lïnh laáng dûúái xe kòa. Töi laåi gêìn hún, àõnh múã caánh cûãa xe moáp meáo, nhûng ngûúâi phuå nûä cho biïët noá àaä bõ keåt. Töi liïëc mùæt nhòn lïn phña khung cûãa söí. Coá nhûäng maãnh kñnh xe vúä chòa ra nhoån hoùæc nïn töi thêëy chó coá möåt caách duy nhêët àûa cö ta ra ngoaâi laâ phaãi múã caánh cûãa. Duâng hïët sûác, töi keáo maånh tay nùæm. Thêåt khöng thïí tin nöíi, caánh cûãa bêåt ra ngay. Töi giuáp ngûúâi phuå nûä hoaãng súå ra khoãi xe, àùåt cö ta nùçm xuöëng àêët, röìi chaåy trúã laåi giuáp ngûúâi chöìng. Caánh cûãa xe bïn naây bõ keåt vaâo haâng raâo baão vïå nïn khöng thïí múã àûúåc. Anh ta cuäng khöng thïí trûúâng ngûúâi qua chöî ngöìi cuãa taâi xïë, vò coá möåt vêåt caãn. Töi phaãi nêng thên ngûúâi anh ta lïn, trong khi anh ta cöë nhoaâi mònh qua khung cûãa söí. Sau àoá, töi giuáp anh ta nùçm xuöëng, bïn caånh ngûúâi vúå. Ngûúâi chöìng chaãy maáu nhiïìu túái mûác töi phaãi nghô buång: “Hoå cêìn coá hai chiïëc khùn”. Ngay luác àoá, möåt phuå nûä dûâng xe laåi vaâ heát lïn: - Cö cêìn gò khöng? 127
Haåt giöëng têm höìn
Töi cho baâ êëy biïët. Baâ êëy thoâ tay ra ghïë sau, lêëy lïn möåt tuái xaách àûång hai chiïëc khùn múái mua. Quay trúã laåi chöî hai vúå chöìng, töi duâng möåt chiïëc khùn àïí thùæt ga-rö trïn caánh tay ngûúâi chöìng vaâ àùåt chiïëc khùn coân laåi dûúái àêìu anh ta. Hoå àang bõ söëc maånh, vaâ töi biïët hoå cêìn chùn mïìn àïí giûä êëm. Möåt phuå nûä khaác dûâng xe laåi vaâ hoãi: - Cö cêìn gò khöng? Töi noái töi cêìn hai têëm chùn. Baâ êëy ài voâng ra phña sau xe taãi nhoã, lêëy ra hai têëm chùn trong gioã àûång àöì saåch cuãa hiïåu giùåt uãi. Baâ êëy noái laâ cêìn phaãi ài ngay. Trong luác àùæp chùn cho hai vúå chöìng, töi nhêån ra naäy giúâ mònh àaä xoay súã rêët nhiïìu viïåc – chó coá möåt mònh. Röìi töi nghô: “Mònh cêìn möåt nhên viïn cûáu thûúng – mònh cêìn ngay lêåp tûác!” Khi ngûúác mùæt lïn, töi thêëy möåt ngûúâi àaân öng mùåc àöìng phuåc trùæng tûâ bïn kia xa löå àang chaåy vïì hûúáng töi. Töi khöng thêëy chiïëc xe naâo àêåu úã gêìn àoá caã. Dûúâng nhû öng êëy xuêët hiïån tûâ trong khöng khñ. Öng êëy giúái thiïåu laâ möåt nhên viïn cûáu thûúng vûâa xong ca trûåc. Töi àûáng lui ra khi öng êëy bùæt àêìu sú cûáu cho hai vúå chöìng naån nhên. Töi chùæc chùæn neát mùåt mònh coá veã böëi röëi khi caãnh saát àïën, vaâ hoå noái töi coá thïí ài. Àêìu oác töi chó toaân nghô àïën pheáp laå vûâa xaãy ra. Töi nhêån àûúåc moåi thûá töi cêìn – ngay luác töi muöën coá. Lêìn àêìu tiïn trong àúâi, töi hiïíu chuáng ta thêåt sûå an toaân
128
Nhûäng àiïìu bònh dõ
biïët bao. Thiïn thêìn höå mïånh cuãa chuáng ta chó laâ viïåc thò thêìm vaâ röìi Thûúång Àïë thûåc hiïån pheáp laå cuãa Ngûúâi. Nhòn àöìng höì, töi biïët mònh coá àuã thúâi gian àïí àïën cuöåc heån. Khi àïën núi, qua hònh aãnh phaãn chiïëu trïn khung cûãa, töi chúåt nhúá rùçng mònh àang mùåc böå àöì trùæng. Töi nhòn xuöëng vaâ khöng thïí naâo tin àûúåc. Sau nhûäng gò töi vûâa traãi qua, quêìn aáo cuãa töi hoaân toaân khöng coá möåt vïët bêín.
129
Haåt giöëng têm höìn
Thiïn thêìn tuêìn tra
V
aâo möåt buöíi töëi ûúát aát vaâ laånh leäo, nhên viïn caãnh saát Berniece Johnson àang cêìn mêîn thûåc hiïån phiïn trûåc cuãa cö trïn khu phöë úã Portland, bang Oregon. Trong luác ài tuêìn, cö nghe raàio thöng baáo coá möåt tai naån xaãy ra trïn cêy cêìu söë 8 cuãa thõ trêën. Luác naây, caãnh saát Johnson úã caách xa hiïån trûúâng tai naån khoaãng hai mûúi phuát, nhûng trong buång cö coá möåt caãm giaác maånh meä laâ phaãi túái giuáp àúä ngûúâi àöìng nghiïåp naâo àoá cuãa cö. Àuáng ra cö khöng phaãi lo lùæng nhû vêåy. Hoå khöng yïu cêìu cö túái höî trúå, vaâ coá nhiïìu nhên viïn caãnh saát àang úã gêìn hiïån trûúâng hún cö. Nhûng cö vêîn cho xe vûúåt qua cêìu Marquam – möåt trong nhûäng cêy cêìu bùæc ngang söng Willamette, laâ con söng chia cùæt thõ trêën Portland ra laâm àöi.
130
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Tiïëng noái trong raàio vêîn kïu goåi, vaâ cö bùæt àêìu voâng xe ài vïì phña bïn kia thõ trêën. Möåt lêìn nûäa, caãm giaác nön nao trong buång cö laåi quùån lïn, nhûng noá muöën cö reä sang möåt con àûúâng khaác. Khi cö túái gêìn cêìu Freemont, möåt tiïëng noái thêìm trong àêìu cö vang lïn: - Reä vaâo àêy. Nhên viïn caãnh saát Johnson laái xe lïn cêìu Freemont. Vûâa àõnh vûúåt qua cêìu, cö àïí yá thêëy möåt chiïëc xe nhoã àêåu sai quy àõnh trïn lïì àûúâng. Chiïëc xe vêîn àïí àeân pha phña trûúác bêåt saáng. Nhêån ra möåt ngûúâi àaân öng vaâ möåt phuå nûä úã trong xe, cö bùæt àêìu kiïím tra nhû thûúâng lïå. Nhòn vaâo trong xe, cö hoãi to: - Coá vêën àïì gò úã àêy khöng? Ngûúâi phuå nûä vúái khuön mùåt ûúát àêîm nûúác mùæt, traã lúâi: - Coá. Chöìng töi muöën tûå tûã bùçng caách nhaãy xuöëng cêìu. Thuã tuåc àoâi hoãi nhên viïn caãnh caãnh saát phaãi taåm giam ngûúâi muöën tûå tûã àïí hoå bònh tônh, suy nghô laåi. Nhûng trûåc giaác cuãa cö maách baão cö phaãi noái chuyïån vúái con ngûúâi tuyïåt voång àang ngöìi sau tay laái, àang nhòn trûâng trûâng vïì phña trûúác. Cö bùæt àêìu àûa ra nhûäng lyá do taåi sao anh ta khöng nïn kïët liïîu maång söëng. Cö noái, trïn àúâi naây khöng coá gò töìi tïå àïën mûác anh ta cêìn phaãi chïët ài. Cö noái thêåt nhiïìu, thuyïët phuåc thêåt nhiïìu. 131
Haåt giöëng têm höìn
Mûúâi lùm phuát sau, cö khöng coân biïët phaãi noái thïm àiïìu gò nûäa. Dûúâng nhû anh ta sùæp khoác. Cö trêën an anh ta bùçng cêu: - Phaãi laâ möåt ngûúâi maånh meä vaâ nhaåy caãm thò múái sùén saâng khoác lïn. Vò khoác laâ caách àïí chuáng ta gaåt boã nöîi àau buöìn ra ngoaâi. Ngûúâi àaân öng uáp mùåt xuöëng loâng baân tay, guåc xuöëng vaâ bùæt àêìu khoác thöín thûác. Nhên viïn caãnh saát Johnsaon thêìm cêìu nguyïån: “Chuáa úi, con phaãi laâm gò àêy?” Núi bùng ghïë sau, cö àïí yá thêëy möåt àûáa beá nhoã xñu. Cö beân têm sûå vúái öng böë treã tuöíi vïì nöîi buöìn cuãa cö khi lúán lïn vúái möåt ngûúâi cha khöng coá tònh thûúng daânh cho cö. Cö nhùæc anh ta nhúá rùçng, dêîu anh ta coá chõu àûång àau khöí nhû thïë naâo chùng nûäa, anh ta vêîn coá thïí yïu thûúng vaâ quan têm túái àûáa con nhoã cuãa mònh. Anh ta seä luön coá mùåt bïn caånh noá àïí nuöi daåy noá, àïí khñch lïå noá khi noá lúán lïn, vaâ àïí àûáa con trai nhoã luön caãm thêëy an toaân trong thïë giúái naây. Ngûúâi àaân öng caâng khoác to hún, vaâ luác naây, nhên viïn caãnh saát Johnson nghe tiïëng thò thêìm bïn tai: “Im lùång ài! Àûâng noái nûäa!” Cö laåi cêìu nguyïån: “Chuáa úi, con phaãi laâm gò àêy?” Dûúâng nhû cö àang gúãi àïën ngûúâi àaân öng àau khöí naây möåt luöìng aánh saáng trùæng àïí chûäa laânh vïët thûúng. Duâ di chuyïín theo hûúáng naâo, duâ àûáng xa xa hay bûúác laåi gêìn gêìn, cö àïìu thêëy anh ta àûúåc bao quanh búãi möåt quêìng aánh saáng trùæng. 132
Nhûäng àiïìu bònh dõ
Möåt tiïëng àöìng höì sau, giöëng nhû caânh hoa àûúåc tûúái àêîm nûúác, ngûúâi àaân öng ngöìi dêåy vaâ ngûúác mùæt nhòn nhên viïn caãnh saát Johnson. Khuön mùåt anh ta saáng bûâng lïn möåt sûác söëng múái. Cö múâi anh ta sang ngöìi bïn chiïëc xe tuêìn tra cuãa cö. Cö coá caãm giaác anh ta muöën noái chuyïån möåt mònh vúái cö trûúác khi cö cho pheáp anh ta laái xe ài. Anh ta bùæt àêìu noái vïì nhûäng sai lêìm maâ anh ta àaä phaåm phaãi trong àúâi. Vïì nhûäng vêën àïì rùæc röëi vúái cha meå anh ta. Caâng chia seã nöîi loâng tuyïåt voång vúái ngûúâi khaác, thaái àöå cuãa anh ta caâng dõu xuöëng vaâ bònh thaãn hún. Ngûúâi àaân öng vûâa coá yá àõnh tûå tûã quay sang nhên viïn caãnh saát Johnson vaâ caãm ún cö àaä coá mùåt úã àoá kõp thúâi vò anh ta. Cö chaåm vaâo caánh tay anh ta vaâ noái kheä: -Trûúác khi anh ài, töi muöën noái vúái anh àiïìu naây. Cho duâ anh coá yá àõnh tûå tûã úã àêu vaâo àïm nay... töi cuäng seä tòm ra anh.
133
Haåt giöëng têm höìn
Sûác maånh cuãa trñ tûúãng tûúång
H
öìi múái bùæt àêìu viïët cuöën saách, töi thûã tûúãng tûúång àïën caãnh mònh kyá tùång chûä kyá. Böën tuêìn sau, töi àûúåc múâi àïën dûå bûäa tiïåc Giaáng Sinh – àöåi boáng chaây Dodger töí chûác – daânh cho thiïëu nhi trong thaânh phöë. Baån trai cuãa töi laâ cûåu vêån àöång viïn cuãa àöåi, öng chuã, öng bêìu, huêën luyïån viïn cuâng caác vêån àöång viïn khaác seä coá mùåt àïí tùång chûä kyá cho caác em thiïëu nhi. Khi àïën dûå, boån treã seä nhêån möåt chiïëc muä boáng chaây nho nhoã. Caác vêån àöång viïn nöíi tiïëng cuãa mön boáng chaây seä kyá tùång lïn muä. Caác em rêët haáo hûác, àûáng xïëp haâng trûúác mùåt tûâng vêån àöång viïn. Àoá laâ moán quaâ Giaáng Sinh àùåc biïåt daânh cho têët caã caác Fan nhñ cuãa àöåi Dodger. Möåt beá gaái bûúác túái chöî töi, àûa chiïëc muä cho töi kyá tïn. Töi giaãi thñch cho cö beá biïët töi khöng phaãi laâ ngûúâi nöíi tiïëng, nhûng noá khöng chõu cêu traã lúâi naây. Töi nghô buång, thöi thò cûá kyá tïn quaách 134
Nhûäng àiïìu bònh dõ
cho cö beá àïí noá khoãi nùçn nò nûäa. Dûúâng nhû moåi ngûúâi àang nhòn vïì hûúáng töi. Caác yá tûúãng lûúát nhanh qua àêìu töi. Töi tûúãng tûúång caác vêån àöång viïn seä thùæc mùæc: “Ngûúâi phuå nûä naây laâ ai? Cö ta coá quyïìn gò maâ kyá tïn cö ta lïn chiïëc muä cuãa àöåi Dodger? Cha meå boån treã noái gò khi nhòn thêëy tïn caác vêån àöång viïn nöíi tiïëng cuãa àöåi Dodger vaâ röìi coá caã tïn töi trïn àoá nûäa?” Thïë röìi yá tûúãng naãy ra khiïën töi giêåt mònh. Töi àang thêåt sûå tùång chûä kyá! Àêy laâ àiïìu maâ töi mong muöën. Ngûúác mùæt nhòn lïn, töi hoaân toaân bêët ngúâ trûúác caãnh tûúång töi tröng thêëy. Töi chó mêët vaâi giêy kyá tïn tùång cö beá, thïë maâ coá möåt haâng daâi nhûäng àûáa treã dïî thûúng àûáng chúâ trûúác mùåt töi. Con söë àoá caâng luác caâng tùng dêìn. Tûâng àûáa treã cêìm sùén muä trïn tay, giú ra chúâ töi kyá. Khi töi àûáng àoá, vûâa noái chuyïån vúái boån treã, vûâa kyá tïn, loâng töi chúåt traân ngêåp niïìm phêën khúãi vaâ sûå biïët ún. Tiïåc Giaáng Sinh daânh cho boån treã, nhûng chuáng àang tùång töi möåt moán quaâ tuyïåt vúâi. Töi àaä biïët àûúåc xuác àöång khi tùång chûä kyá laâ nhû thïë naâo. Giúâ àêy, khi thûåc haânh sûác maånh cuãa trñ tûúãng tûúång, têm trñ töi luön hiïån ra hònh aãnh cuãa nhûäng àûáa treã ngêy thú vaâ vui sûúáng. Búãi chñnh caác em laâ nhûäng àûáa biïët roä àiïìu naây: Bêët cûá àiïìu gò ta mú ûúác cuäng coá thïí trúã thaânh sûå thêåt.
135
Daânh cho phuå nûä
5
FIRST NEWS Chõu traách nhiïåm xuêët baãn: TRÊÌN ÀÒNH VIÏÅT
Biïn têåp Trònh baây Sûãa baãn in Thûåc hiïån
: : : :
Trêìn Thõ Anh Oanh Lï Cöng Bùçng Hoaâng Duy First News - Trñ Viïåt
NHAÂ XUÊËT BAÃN TÖÍNG HÚÅP TP. HCM 62 Nguyïîn Thõ Minh Khai - Quêån 1 ÀT: 8225340 - 8296764 - 8220405 - 8223637 - 8269713 In lêìn thûá 1. Söë lûúång 2.000 cuöën, khöí 13,5 x 20,5 cm taåi XN In Phûúng Nam. Giêëy àùng kyá KHXB söë 1210-33/XB-QLXB do CXB cêëp ngaây 18/10/2002 vaâ giêëy TN söë 965/KHXB/2004. In xong vaâ nöåp lûu chiïíu thaáng 11/2004.