1
Samenspel
April 2011
Magazine over Goes Opening asielzoekerscentrum | Maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven
Jaargang 42 | Nummer 1 | www.goes.nl
2
Samenspel
Inhoud Artikelen
8 Maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven | Het belang van belangeloosheid 18 Opening asielzoekerscentrum | Sober, maar humaan Rubrieken
3 10 11 16 17 23 24
Om te beginnen | Mensen In een Goes’ blaadje staan Klemmende kwestie | Bouwen voor leegstand? Wat vindt uw partij hiervan? | Veilig uitgaan De opdracht | Carolien over Masterplan Binnenstad Een wandeling in de 18e eeuw | Langs de Goese bedrijven Goes en ik | Rein-Jan Elenbaas
En verder
Het spoor: aanvullend onderzoek nodig | Scholen actief met fairtrade De stedenband met Panevéžys | De laatste hand aan ’s-Heer Hendrikskinderen-Oost Op weg naar ‘Beste Binnenstad’ | Jodiumtabletten | En nog veel meer
5
Elke maand een andere expositie van Goese kunstenaars in het Stadskantoor.
6
12
15
3
Om te beginnen Mensen
Van de redactie
Ooit had ik de term ‘mensenwethouders’ bedacht. De bedoeling hiervan was dat ik als wethouder Onderwijs in het Utrechtse college met de collega’s van Sociale Zaken en Welzijn wat meer tegenwicht kon bieden aan het geweld van het beton van het Utrecht Centrum Project, de busbaan door de binnenstad, rotondes en fly-overs. Zoiets werkt dan maar even, want al snel was er wat irritatie bij de collega-wethouders van Verkeer en Ruimtelijke Ordening, dat zij dan kennelijk onmensen waren. Het helpt dan niet, wanneer je zegt dat dit gevoel dan toch vooral eigen interpretatie is. Ik kan me ook nog herinneren dat burgemeester Brouwer het geen slechte vondst vond. Afijn, je weet dat het dan weer tijd is om iets nieuws te bedenken en dat heb ik toen ook gedaan. Ik gebruik dit voorbeeld omdat bij de dynamiek van Goes toch vooral wordt gedacht aan bouw- en verkeersplannen. Uitvoering daarvan is ook van belang voor de regionale economie. Maar er is natuurlijk ook een sociale kant en die mag ook wel eens belicht worden. Daarbij is het zo dat zaken die wij hier heel gewoon vinden, zoals de inzet van Bethomedewerkers in de openbare ruimte, elders helemaal niet zo gewoon zijn. En dat geldt ook voor individuele bedrijven die leerlingen uit het speciaal onderwijs een kans geven. Gemeente en bedrijven doen dat als vanzelf, vanuit maatschappelijke betrokkenheid.
RenĂŠ Verhulst BURGEMEESTER VAN GOES
Stijl Zeker weten dat het u niet ontgaan is, het nieuwe jasje van Samenspel: fris, modern en strak. We zijn benieuwd wat u ervan vindt, dus mail uw reactie naar samenspel@goes.nl. De komende maanden zullen steeds meer communicatiemiddelen van de gemeente, denk aan folders en nieuwsbrieven, in het nieuw worden gestoken. De vernieuwde huisstijl past bij het logo (want dat blijft vanwege de herkenbaarheid wel behouden) en bij het karakter van de gemeente. Want Goes wil graag transparant, eigen en helder communiceren. Ook weer via deze fonkelnieuwe editie van uw oude, vertrouwde Samenspel, 41 jaar jong!
Dat er in Goes een azc is, hoeft niet ook gewoon te zijn. Dat heeft ook te maken met verantwoordelijkheid die je als gemeente wil nemen in de opvang van medemensen die een veilige plek zoeken. Ik besef dat dit gevoelig ligt. Er zijn vrijwilligers die graag een bijdrage leveren aan het azc, maar er zijn ook vele tegenstanders van het asielbeleid. We doen niet anders dan het asielbeleid uitvoeren. Het makkelijkste is de andere kant op te kijken of te schelden. Maar we zijn niet van steen, we zijn mensen.
Openingstijden afdeling Publiekszaken Maandag t/m vrijdag: 09.00 - 12.30 uur Donderdagavond: 17.00 - 20.00 uur Zaterdagmorgen: 10.00 - 12.00 uur Op maandag- t/m donderdagmiddag kunt u alleen na telefonische afspraak geholpen worden. Op vrijdagmiddag zijn alle gemeentelijke diensten gesloten.
Colofon
Gemeenteraad De vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar en worden aangekondigd op de voorlichtingspagina in de Bevelandse Bode en op www.goes.nl. Bij de receptie in het Stadskantoor zijn de vergaderstukken in te zien. Voorafgaand aan de vergadering kunt u zich melden en vervolgens meepraten over een specifiek onderwerp in ‘Met de raad aan tafel’. Zowel individuen als belangenverenigingen zijn welkom. De raadsvergaderingen zijn live te volgen via goes.raadsinformatie.nl.
REDACTIE Joke Boel, Rutger Fokke, Heidi de Jager, Guusta van Loo, Willy van Meegen, Marjan van de Vreugde, Yvonne van der Weele en Arend van der Wel HOOFDREDACTIE Guusta van Loo en Arend van der Wel EINDREDACTIE Arend van der Wel CONTACT REDACTIE (0113) 249 871, samenspel@goes.nl DESIGN MANAGEMENT Designagain BNO, Middelburg FOTOGRAFIE /LPLW)RWRJUDÄąH DIG &RPPXQLFDWLH Larz van der Ploeg, Marco Kloet, Sandra Kooi e.a. OPLAGE 18.500 ex.
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T (0113) 249 600 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-5329 8184)
Samenspel is een uitgave van de gemeente Goes (afdeling Communicatie) en wordt viermaal per jaar huis-aan-huis in de gemeente verspreid. Samenspel biedt zo juist mogelijke informatie; er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Overname van teksten en foto’s is alleen toegestaan na overleg met de eindredactie en met bronvermelding.
E stadskantoor@goes.nl I www.goes.nl
4
Samenspel
Sarah’s Wereld ook op Goese basisscholen Op verschillende basisscholen in Goes neemt Sarah’s Wereld deze maanden de groepen 6, 7 en 8 over. Sarah’s Wereld is een fantasierijk spel over duurzaam leven. Op een speelse manier schetst het spel een beeld van de wereldwijde milieuproblematiek, de oorzaken én mogelijke oplossingen. In Limburg en Noord-Brabant hebben honderden scholen al kennis gemaakt met Sarah. Kinderen en leerkrachten zijn erg enthousiast over het spel. Onderwijswethouder Jo-Annes de Bat was aanwezig bij de try-out op montessorischool De Basis in Goes-Zuid: “Ik waardeer de positieve insteek van het spel. De bedoeling is namelijk niet om kinderen overal ‘tegen’ te krijgen, dus bijvoorbeeld antiplastic of antivlees. Het gaat veel meer om de bewustwording: welk vlees koop ik en wat betekent recycling. Een heel leerzaam spel.”
Een greep uit bruisend 2011 Meer informatie kunt u vinden op de website www.goespromotie.nl die binnenkort in een nieuw jasje wordt gestoken. Ook kunt u alles lezen over de evenementen in Goes op onze pagina’s van Facebook, Hyves en Twitter.
Dit jaar kunnen de inwoners en bezoekers van Goes weer aan veel leuke evenementen deelnemen. Hier alvast een greep uit de totale lijst van evenementen. Vanaf zondag 1 mei: Manhuistuinconcerten Tot eind september (met een hoog-
www.sarahswereld.nl
zomer-onderbreking van vijf keer) zijn er weer de traditionele openluchtconcerten in de prachtige Manhuistuin, van 12.00 tot 13.00 uur. Het spits wordt afgebeten door Brassband ONDA uit Ritthem. Vrijdag 17 juni: Kleurrijk Goes Maak kennis met andere culturen door optredens, culinaire hapjes en kraampjes op de Grote Markt. Zaterdag 2 juli: Nostalgische dag Klederdrachten en oude ambachten op de Grote Markt, in de Grote Kerk, op het Kerkplein en in de Manhuistuin.
>>
Zondag 24 juli: Goes CuliFair Geniet op de Grote Markt van fairtradegerechten van Goese restaurants.
Sfeer en contrasten tijdens Kleurrijk Goes afgelopen jaar.
Zondag 31 juli: Dancetour Dancefestijn op de Grote Markt met bekende dj’s die het publiek laten swingen.
Vrijdag 12 t/m donderdag 18 augustus: Kermis Met een keur aan attracties is de kermis ieder jaar een groot feest. Zaterdag 20 augustus: Goes Kinderstad Goes is deze dag van en voor de kinderen. Verspreid over de binnenstad zijn talloze gratis attracties en optredens. Vrijdag 26 en zaterdag 27 augustus: MuziKade Muzikaal evenement op de Goese kaden: klassiek op vrijdag en populair op zaterdag. Zaterdag 10 september: Open Monumentendag Het thema van dit jaar: Nieuw gebruik – Oud gebouw.
5
Het spoor: aanvullend onderzoek nodig In oktober vorig jaar zijn metingen verricht langs het spoor in Goes. Dit moest duidelijkheid geven over het effect van de rijsnelheid van treinen op trillingsoverlast. Uit het voorlopige onderzoeksrapport blijkt nu, dat er niet genoeg goederentreinen met een snelheid van 80 km/u zijn gemeten. De voorlopige conclusies zijn daarom gedeeltelijk gebaseerd op theoretische berekeningen en niet op echte metingen. Daarom wordt er nu opnieuw gemeten bij treinen die 80 km/u rijden.
Hoe kan er het beste ‘een einde’ komen aan overlast door trilling?
>>
Op het gebied van trillingshinder bestaan richtlijnen, maar er is (nog) geen wetgeving die het nemen van maatregelen verplicht stelt. Er zijn landelijke ontwikkelingen gaande, maar de gemeente kan en wil hier niet op wachten en bereidt een verzoek voor tot het invoeren van een permanente snelheidsbeperking door de kern Goes en het aanpakken van de kruiswissel bij de Willem Zelleweg. Goes wil de overlast voor omwonenden van het spoor zo effectief mogelijk aanpakken. Langzamer rijdende treinen in combinatie met aanpak van de kruiswissel en andere maatregelen kunnen een goede oplossing zijn.
Exposities in het Stadskantoor 1
2
In de publieksruimte van het Stadskantoor is ruimte voor tentoonstellingen. Hieronder ziet u welke tentoonstellingen in de komende maanden te bekijken zijn. April Indische landschappen en bloemen Schilderijen van Yvonne Weintré Geboren op Sumatra en als zestienjarige naar Holland gekomen, woont Yvonne Weintré nu in Goes. Ze schildert veelal ‘uit herinnering’, terwijl ze naar Indonesische muziek luistert (afb. 1).
3
Wilt u gebruik maken van de publieksruimte van het Stadskantoor voor tentoonstellingen, dan kunt u informatie aanvragen bij het gemeentearchief (Mirjam Louisse, e-mail m.louisse@goes.nl). De voorwaarden treft u aan op www.goes.nl > Gemeentearchief > Tentoonstellingen.
Mei Goes en omstreken Schilderijen en tekeningen van Leo Burgs Als twaalfjarige knaap tekende Leo Burgs op de straatstenen van de Grote Markt met stukken steen de gevels na. Johan Melse nam hem onder zijn hoede en hielp hem een veelzijdig kunstenaar te worden (afb. 2). Juni Tussen ambacht en passie Eigenzinnig werk van drie decoratieschilders Stephan Thelen, Barre Verkerke en Gert-Jan Nijsse gebruiken traditionele technieken en moderne materialen in hun professionele restauratiewerk. Maar u ziet ook innovaties die in de decoratie worden toegepast (afb. 3).
6
Samenspel
Ieder kind een startkwalificatie
Over Wolphaartsdijk Nederlands bekendste luchtfotograaf Karel Tomeï vliegt het liefst al fotograferend over de Wadden en Zeeland. Zo vloog hij ook over Wolphaartsdijk, met deze foto als resultaat. U ziet centraal de karakteristieke witte kerk en op de achtergrond het Veerse Meer, Noord-Beveland en – wazig – de Oosterschelde. De foto is afkomstig uit het boek Over Zeeland van Tomeï en Rinus Antonisse, die over de provincie, maar ook over elk eiland apart informatieve teksten schreef. Behalve Wolphaartsdijk zijn van onze gemeente ook OudSabbinge, ’s-Heer Arendskerke en de stad Goes in dit boek vanuit de lucht te bewonderen. De ‘makkelijke’, maar toch altijd boeiende luchtfoto’s worden afgewisseld met wat eigenzinniger en verrassender werk, en dat is een plezierige combinatie. Het kloeke boek is een uitgave van Scriptum en kost in de boekwinkel € 29,90.
Ieder kind heeft recht op onderwijs. Kinderen hebben onderwijs nodig om zich te ontwikkelen, te ontplooien, maar ook om later meer kans te hebben op werk. Bovendien hebben jongeren steeds meer vaardigheden nodig om zich in het dagelijkse leven te kunnen handhaven. Met elkaar hebben we de plicht om ervoor te zorgen dat kinderen en jongeren onderwijs krijgen in het Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio (RBL). Het RBL voert voor de zeven gemeenten van de Oosterschelderegio de leerplichtfunctie uit en de regionale meld- en coördinatiefunctie (RMC) voortijdig schoolverlaten. Het belangrijkste doel is het terugdringen van spijbelen en voortijdig schoolverlaten, ofwel kinderen en jongeren stimuleren zo goed mogelijk gebruik te maken van hun recht op onderwijs. Vanaf 1 april vorig jaar werken leerplichtambtenaren en loopbaanadviseurs/ trajectbegeleiders in de hele Oosterschelderegio samen binnen het RBL. Het RBL is gevestigd in het Stadskantoor van Goes en bereikbaar via tel. (0113) 249 780 of e-mail: rbl@goes.nl. www.rmczeeland.nl
7
Eerlijke Goese middenstanders Goese groothandel start eigen eerlijk label
Franse boeren allergisch Landelijk heeft Sligro nu zo’n duizend producten onder het nieuwe label gebracht.
Op een assortiment van meer dan zestigduizend producten is dat nog niet zo heel veel, maar dat gaat zeker groeien. “We zijn nog aan het pionieren,” legt Ruijs uit. “Met al die verschillende keurmerken is het soms lastig om te bepalen wat er onder ons nieuwe label mag vallen. Of juist door het ontbreken ervan. Om een voorbeeld te noemen: Franse boeren zijn bij wijze van spreken allergisch voor een predikaat als ‘biologisch’. Dat mag dus niet op het etiket, maar ondertussen kunnen die wijnen wel degelijk duurzaam geproduceerd en biologisch zijn. Dat vergt uitzoekwerk.” Een andere reden van de bescheiden start is dat de onderneming goed wil bekijken hoe de producten het lokaal in de markt doen. Voorlopig zijn het alleen vers- en foodproducten die onder het label gebracht zijn. In de toekomst wordt ook gekeken naar non food. Sligro verkoopt bijvoorbeeld al fairtrade katoen. Klanten van Sligro zijn vooral de horeca en inkopers van bedrijfs- en sportkantines. Merkt hij bij de klanten een toegenomen belangstelling voor fairtrade en duurzaam? Ruijs: “Het is nog mondjesmaat, maar er is een stijgende lijn.” www.eerlijk-heerlijk.nl
>>
De website is net gelanceerd, in de winkel zijn nieuwe displays gekomen, de medewerkers krijgen presentaties en ook de folders en personeelskrant besteden er aandacht aan. Het gaat om ‘eerlijk & heerlijk’, het nieuwe label van Sligro, waaronder de groothandel voortaan zijn duurzaam geproduceerde producten presenteert. Dat kunnen biologische producten zijn, maar ook producten op basis van eerlijke handel, duurzame of Nederlandse streekproducten. Bernard Ruijs, vestigingsmanager van de Goese Sligro: “Er zijn zoveel verschillende keurmerken, wij willen het voor de klant overzichtelijker maken.” De supermarkten waren eerder, maar onder de groothandels loopt Sligro voorop met de aandacht voor duurzame producten. De keten (45 vestigingen in Nederland) heeft ook een speciale stuurgroep, die prioriteiten bepaalt op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Ruijs: “Wij vinden dat wij als grote onderneming een voorbeeldfunctie hebben. Nu zijn we in onze branche nog onderscheidend, maar dat wordt natuurlijk minder, want MVO wordt steeds belangrijker.”
Bernard Ruijs van Sligro Goes: “We zijn nog aan het pionieren.”
Scholen actief met fairtrade
>>
Zes weken fairtradeproject op de Holtkampschool.
Dat Goes fairtradegemeente is, inspireert steeds meer mensen om ook iets met fairtrade te doen. Hier zomaar twee initiatieven op twee scholen. Rosa en Anne uit vwo-6 van het Ostrea Lyceum kozen bij hun profielwerkstuk voor het organiseren van een fairtrade-evenement. Na maanden voorbereiding was er in de Goederenloods een succesvolle avond met een markt, een chocolade- en wijnproeverij, loterij, de band Zaniac, optredens van de muziekschool en zelfs een modeshow. Alles in het teken van fairtrade natuurlijk, van de chocola tot de mode. Ook bij de basisscholen is belangstelling voor fairtrade. Zo heeft de Holtkampschool in de Goese Polder volgens het principe van ‘levensecht leren na schooltijd’ zes weken gewerkt aan fairtrade. De leerlingen zijn veel te weten gekomen over fairtradeproducten en de weg die deze producten afleggen van producent naar consument. Ze zijn ook de binnenstad ingegaan, waar ze winkeliers, restauranthouders en mensen op straat interviewden over het verkopen en kopen van fairtradeproducten. Ter afsluiting kregen de leerlingen een certificaat tijdens een gezellige middag met fairtrade hapjes en drankjes.
8
Samenspel
Het belang van belangeloosheid Ook Goes is gebaat bij maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven en instanties Niet alleen vrijwilligers dragen hun onmisbare steentje bij aan een sociale samenleving. Ook commerciële bedrijven en instanties, groot en klein, hebben het hart op de juiste plek. Een directeurbestuurder, een kantoormanager én de wethouder geven hun visie.
>> De Ruilwinkel aan de Couwervestraat is gevestigd in een pand van de RWS, die ook zorgt voor het onderhoud.
Stigma niet terecht Op de Vlasmarkt in Goes is het deurwaarderskantoor AGIN Timmermans gevestigd. Hier werken negen mensen, waarvan de meeste administratief werk doen. Drie administratief medewerkers zijn hier aan de slag gegaan, nadat ze een poosje als werkzoekend ingeschreven hebben gestaan bij het UWV. Voor sommige werkgevers ‘zit er dan een luchtje aan’; lang zonder vast werk, dat is vast niet voor niets, denken ze dan. Maar niets is minder waar, vindt kantoormanager Jos Verhage. Hij trok vorig jaar bij het UWV aan de bel toen hij twee vacatures had. Een jobhunter zorgde vervolgens voor twee sollicitanten met de gewenste havo-achtergrond, die met zes gelijkwaardige ‘normale’ kandidaten de strijd aangingen. En ze wonnen. Verhage: “Ze verdienden de kans, maar moesten hem wel zelf pakken, en dat deden ze.” Een van de twee, Marten, besloot na een jaar verder te gaan studeren en werkt nu nog bij AGIN bij wijze van bijbaan. De ander, Jessica, heeft inmiddels gezelschap gekregen van Mandy, ook weer na bemiddeling van de jobhunter. Zijn bewuste keuze om jonge, langdurig werkzoekenden te laten solliciteren, kan Verhage wel verklaren: “Zeven jaar geleden was ik bijna een jaar zonder werk. Hoeveel sollicitatiebrieven ik toen wel niet heb geschreven! Uiteindelijk kreeg ik hier de kans en volgens mij ben ik best goed terecht gekomen.” Hij wil maar zeggen: het stigma is niet terecht. “Geef langdurig werkzoekenden een kans, want ze kunnen vaak niet helpen dat ze uit het arbeidsproces zijn geraakt.” Vanuit dezelfde maatschappelijke betrokkenheid neemt Agin ook zoveel mogelijk stagiairs aan: “Dat is het minste wat je als bedrijf kunt doen: plek bieden aan jonge mensen om te leren, om zich te ontwikkelen.”
9
>>
“De gemeente kan echt niet alles…”
Jos Verhage, in gesprek met Mandy: “Het klikte, dat is natuurlijk veel belangrijker.”
Wethouder Jan de Pooter (sociale zaken, welzijn en zorg) signaleert dat telkens meer bedrijven een sociaal gezicht laten zien: “Ze houden zich niet alleen met hun eigen voortbestaan bezig, maar op allerlei manieren ook met dat van anderen, bijvoorbeeld met mensen die het moeilijk hebben. We zijn daar als gemeente buitengewoon blij mee.” Wat gebeurt er als bedrijven niet (meer) maatschappelijk betrokken zijn? “Dan verschraalt de maatschappij,” meent De Pooter. “Vergelijk het maar met vrijwilligerswerk door particulieren: had je die twee miljoen vrijwilligers niet, dan zou de samenleving zelfs enorm onder druk komen te staan. De gemeente kan nu eenmaal echt niet alles zelf doen. Vrijwilligers, mantelzorgers en dus ook sociaalvoelende bedrijven of maatschappelijk ingestelde ondernemers zijn nodig om een sociale maatschappij draaiende te houden. Ik ben ook blij dat veel brancheorganisaties daar mee bezig zijn en hun ledenbedrijven op dit terrein stimuleren en ondersteunen. Zo zijn er om de jeugdwerkloosheid aan te pakken afspraken met brancheorganisaties gemaakt en al tot uitvoering gebracht.”
Over de streep trekken Maatschappelijke betrokkenheid kent vele gezichten, vindt Verhage. “Een van onze gerechtsdeurwaarders houdt bijvoorbeeld geregeld openbare veilingen, waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat.” Sponsoring is een heel ander verhaal, legt Verhage uit: “Dat doen we ook wel, maar sponsoring heeft naast het goede doel toch ook een commercieel doel, meestal de vergroting van je naamsbekendheid. Maatschappelijke betrokkenheid heeft een andere insteek, die is belangeloos.” Nu zijn er wel regelingen waardoor een bedrijf dat een langdurig werkzoekende aanneemt een subsidie ontvangt, waardoor het eventuele risico iets kleiner wordt. “Goed dat die regelingen er zijn,” vindt Verhage, “want het kan bedrijven over de streep trekken. Bij een van de drie was zo’n regeling van toepassing, maar dat was beslist niet doorslaggevend. Het klikte en we hadden er vertrouwen in. Dat is natuurlijk veel belangrijker.” In het belang van de wijk RWS partner in wonen is een woningcorporatie die breder kijkt dan alleen naar ‘het huis’ en zich daardoor op allerlei manieren maatschappelijk betrokken toont. Directeurbestuurder Maarten Sas legt uit waarom: “Er is meer nodig dan alleen huisvesting om mensen een goed leven te laten leiden. In onze doelgroep zijn relatief veel mensen die het wat moeilijker hebben, om wat voor reden dan ook. Daar zijn we als corporatie vanuit het hart bij betrokken, anders ga je niet in dit werk. We verbreden zo onze doelstelling ‘huisvesting bieden’ tot ‘bijdragen aan het welzijn’. Maar dat doen we wel door als schoenmaker bij de eigen leest te blijven en andere instanties te helpen met waar we goed in zijn.” En dat is dus vooral: faciliteren door huisvesting te bieden. Zo bood de RWS de helpende hand bij de totstandkoming van het Jongerenhuis aan de Westhavendijk. De Ruilwinkel, de Voedselbank, Home-Start en stichting Leergeld zijn gevestigd in panden van de RWS, die ook zorgt voor het onderhoud ervan. Sas: “We doen waar we goed in zijn en kunnen zo, liefst in nauwe samenwerking met andere instan-
ties, bijdragen aan het welzijn van mensen.” Maar daar zijn voor een woningcorporatie toch wel grenzen aan? “Jawel,” beaamt Sas, “we houden onze doelgroep scherp in het vizier; een activiteit van ons moet hen direct of indirect ten goede komen. Daarom zijn we vooral geëngageerd bezig in de wijken Goes-West en Goese Polder. Het moet namelijk in het belang van de wijk zijn.” Met weinig veel doen De RWS onderhoudt ook de brede school in de Goese Polder. “Dat werk nemen we mee met het onderhoud van onze huizen in die wijk,” vertelt Sas. “We sturen geen rekening naar de gemeente, want de afspraak is dat het geld dat de gemeente zo bespaart, wordt besteed aan jeugdwerk in de wijk.” De woningcorporatie denkt te merken dat hun bredere aanpak positief effect heeft: “Het is natuurlijk moeilijk te bewijzen, maar omdat we telkens meer breed en integraal te werk gaan en bij latente problemen eerder en meer betrokken zijn, zijn nu veel minder huisuitzettingen noodzakelijk dan we gewend waren. Afgelopen jaar waren er maar twee, en dat is bepaald weinig op een bestand van zesduizend huurhuizen.” Uiteraard doet de RWS ook aan sponsoring, “maar,” legt Sas uit, “alleen als zo’n gesponsorde activiteit de wijk ten goede komt en anders is onze voorwaarde dat er iets op het gebied van welzijn in de wijk tegenover moet staan. We proberen bij dit soort verzoeken om geld vindingrijk te zijn, want we zijn niet geïnteresseerd in pr als tegenprestatie. Zo hebben we Goes in Concert gesponsord met als tegenprestatie een aantal toegangskaarten die we vervolgens onder onze huurders hebben verloot.” Sas benadrukt tenslotte dat, zeker nu welzijn onder druk staat, de gemeente niet alles alleen kan en mag doen. “Iedereen, dus ook bedrijven en instanties, hebben hun verantwoordelijkheid ten opzichte van de maatschappij.” En hij relativeert de kosten ervan, ook de bijdrage van de RWS: “Ach, met betrekkelijk weinig geld en inspanning kan je met een beetje goede wil toch heel veel doen.” TEKST
Arend van der Wel
10
Samenspel
In een Goes’ blaadje staan Een driemaandelijkse kroniek over Goesenaren en hun in het oog lopende prestaties in de breedste zin van het woord.
1
Tips voor deze rubriek? Mail naar: goesblaadje@goes.nl
Op 19 januari kreeg de 90-jarige Okko Kooi, geboren in Groningen en sinds 1946 Goesenaar, het Mobilisatie-Oorlogskruis uit handen van de burgemeester (1). Kooi was militair toen Nederland in mei 1940 werd binnengevallen. Hij werkte vervolgens als dwangarbeider in Duitsland en bracht daar ook enige tijd door in een strafkamp, omdat hij niet voor de SS wilde tekenen. Het Mobilisatie-Oorlogskruis werd in 1948 door koningin Wilhelmina ingesteld en nog steeds komen naasten van oorlogsmilitairen er achter dat hun vaak hoogbejaarde familielid deze onderscheiding toekomt. Zo ging het ook bij de heer Kooi, die bij de uitreiking dan ook verrast en ontroerd was. De aanzienlijk jongere John van Bremen uit Goes kreeg eveneens een verrassing te verwerken. Hem werd op 25 februari een koninklijke onderscheiding opgespeld, omdat hij zich in zijn vrije tijd twintig jaar enthousiast en kundig had ingezet als vrijwilliger bij de brandweer (2). Docent voortgezet onderwijs Hans Dingemanse uit Goes stelt zijn vrije tijd beschikbaar aan de Muze; hij is dichter. Samen met beeldend kunstenaar Adri Geelhoed (rechts) uit ’s-Heer Hendrikskinderen maakte hij het boek We vonden het huis (3). Het is een poëtisch verslag van de zoektocht naar een huis: van het eerste zoeken op het internet en het onopvallend langslopen tot het bezichtigen en het in gedachten al bewonen. De bundel toont de parallelle zoektocht van Adri Geelhoed. In veertien collages ga je in gedachten met hem mee langs evenzoveel huizen om door
het venster naar binnen te kijken: Is dit de plek voor mij? Kom ik hier thuis? Niet vaak thuis zijn in de komende seizoenen de volkstuinders, bijvoorbeeld die van de VBIV: de Vereniging ter Bevordering en Instandhouding van Volkstuintjes. Deze volkstuintjes zijn te vinden ten noorden van de Oude Zeedijk, parallel aan de Westhavendijk tussen Goes en Wilhelminadorp. Van 1987 tot februari 2010 was verpleegkundige Ad van Liere (4) uit Goes de drijvende kracht van de VBIV, terwijl hij al als jochie de jaarlijkse rekeningen voor zijn vader rondbracht. Deze man maakte de aardse hobby van velen mogelijk, zonder zelf die liefhebberij uit te oefenen; Van Liere heeft geen volkstuin en dat zal ook zo blijven, denkt hij. Hij kreeg de vrijwilligerslegpenning van de gemeente Goes. Het wordt groeizaam weertje, dus we blijven even buiten. Om de aanleg van duurzame tuinen te stimuleren, heeft de gemeente samen met andere instanties een tuinontwerpwedstrijd georganiseerd. Hoofdprijs was € 10.000,voor de aanleg van een watertuin in de nieuwe wijk Mannee (5). Op de foto tuineigenaar Johan Stout (links) en zijn tuinontwerper Jan Sandee, beiden zeer verguld met de prijs en de eer, maar nog druk discussiërend over – wie weet? – de diepte van de vijver. De familie Stout gaat in de loop van dit jaar over naar hun nieuwe huis in Mannee, waarna hun prijswinnende watertuin aangelegd zal worden. Het is de bedoeling dat de tuin een paar keer voor het publiek toegankelijk is, zodat andere tuinbezitters op duurzame ideeën kunnen komen.
2
3
4
5
11
Jo-Annes de Bat wethouder, o.a. ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, jeugd, onderwijs, sport, milieu, landschap en natuur; dorpen en wijken: ’s-Heer Arendskerke/ Eindewege, Kloetinge, Noordhoek/ Mannee, Goes-Zuid, Overzuid, Ouverture/Aria, Goes-West
Jan de Pooter wethouder, o.a. sociale zaken/ Wmo, welzijn en zorg, cultuur/ cultureel erfgoed, dienstverlening; dorpen en wijken: Kattendijke, Wilhelminadorp, Goese Polder, Goes-Oost
Loes Meeuwisse wethouder, o.a. verkeer en vervoer, openbare ruimte en reiniging, binnenstad, economische zaken, recreatie en toerisme; dorpen en wijken: Wolphaartsdijk/Oud-Sabbinge, ’s-Heer Hendrikskinderen, Goes-Centrum, Goese Meer
René Verhulst burgemeester, o.a. openbare orde en veiligheid, personeelszaken, vergunningen en handhaving, samenwerking op de Bevelanden
Klemmende kwestie Bouwen voor leegstand? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de woningmarkt de laatste maanden wat is opgekrabbeld. Toch kan 2011 opnieuw een zwaar jaar worden. Wethouder ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Jo-Annes de Bat legt uit welke keuzes de gemeente Goes maakt, zodat nieuwe wijken geen lege wijken worden. Zijn al die nieuwe wijken – Mannee, Aria, Riethoek, Goese Schans – wel nodig? “We zijn een gemeente die in ontwikkeling is. We plannen daarom lang vooruit en focussen ons op 2040. Alle analyses geven aan dat wij geen krimpgemeente zijn, ondanks dat we een sterfteoverschot hebben. Het aantal inwoners groeit doordat er nog steeds mensen van buiten in Goes komen wonen. Daarom moet het aantal woningen groeien, ook om de gezinsverdunning op te vangen. De woningbouwplanning is dus realistisch; we hebben gewoon huizen nodig.” Dus alle plannen worden uitgevoerd? “Onze woningbouwplanning loopt tot 2040. We hebben veel gesprekken met deskundigen
om te bekijken of de projecten haalbaar zijn. Dit is vooralsnog altijd het geval. We kijken voortdurend naar projecten die een lange termijnplanning kennen. Het is lastig om te sturen op projecten die al van start zijn gegaan. Dit vraagt creativiteit. Die is hard nodig om ruimte te creëren op de planning. Daarmee kunnen we goede initiatieven die soms langskomen honoreren.” Je hoort steeds vaker dat de ergste klappen nog moeten komen voor de bouw. Merkt u dat ook in Goes? “We merken dat de bouw iets aantrekt. Er komen steeds meer mensen, zowel van binnen als van buiten Goes, die geïnteresseerd zijn in nieuwbouw. Tegelijkertijd geven deze
mensen wel aan dat hun eigen huis verkopen toch prioriteit heeft. Daarvoor is het van belang dat de hele markt weer op gang komt.” Doet Goes zelf iets om de verkoop van nieuwbouw te stimuleren? “In Mannee gaan we steeds meer richting het individu. In plaats van met projectontwikkelaars gaan we steeds meer met particulieren in gesprek om tot nieuwbouw te komen. Mensen ontwikkelen samen een twee-onder-een-kapwoning of een rijtje huizen. Dit stimuleren wij enorm. Weten wat de klant wil, vergt flexibiliteit. We maken een omslag van een aanbodgerichte naar een vraaggerichte markt. Naast de particulieren blijven we natuurlijk ook in gesprek met de ontwikkelaars, makelaars en bouwbedrijven. Zo weten we precies wat er leeft.” Heeft de gemeente een plan B, mocht de markt niet aantrekken? “We hebben geen plan B nodig. De tijd dat alles zo maar kon, zoals vier jaar geleden, die is voorbij. Dat weten we. Sommige projecten die gepland stonden voor 2025 worden naar achteren geplaatst. We houden de markt goed in de gaten, waardoor we realistisch kunnen plannen.”
12
Samenspel
>> Home-Start was present bij Goes Kinderstad vorig jaar.
Blij met Home-Start “Had ik het maar eerder gedaan” en “Ik ben superblij” zijn uitlatingen van ouders die een beroep hebben gedaan op de vrijwilligers van Home-Start Goes/Humanitas. Home-Start is er voor gezinnen met kinderen onder de 7 jaar die tijdelijk wat ondersteuning nodig hebben om daarna weer zelfstandig verder te kunnen. Een verhuizing, het verlies van een partner of gezinsuitbreiding kunnen oor-zaken zijn, waardoor het even niet zo lekker gaat met de opvoeding. De vrijwilliger, die weet wat het is om op te voeden, komt één keer in de week bij het gezin thuis en geeft aandacht aan de ouder. Waar is behoefte aan en vooral ook: wat gaat er goed? Dat zijn de vragen waar het bij Home-Start om draait. Regelmatig zijn er nieuwe vrijwilligers nodig. Bij voldoende aanmeldingen wordt er een basistraining georganiseerd en wanneer de vrijwilliger een adres heeft, wordt hij/zij begeleid. Ouders en vrijwilligers kunnen zelf contact opnemen met Home-Start door te bellen of te mailen met coördinator Dineke Krutwagen (06-1312 2661, home-start.goes@humanitas.nl). www.home-start.nl
Even bellen met Openbare Ruimte Met telefonische meldingen over ongemakken in uw leefomgeving is de gemeente blij, want zo kunnen bijvoorbeeld oneffenheden in de bestrating en verstopte straatkolken sneller worden verholpen. Wilt u ook iets melden? Bel dan 249 770. Shirley en Maya uit Oost deden dat vorige maand ook, of nee… het liep iets anders.
In de kleine uurtjes van de zaterdag die net nog vrijdagavond was, lopen Shirley en Maya na het stappen vanuit het centrum naar huis. Op een stil stuk waar ze vooral erg blij zijn dat ze samen zijn, ziet Maya dat een van de straatlantaarns geen licht geeft. Hier valt dat best op. “Hé Shir, op de heenweg deed-ie ’t nog, sure!” “Oké, heb je een lampje bij je? Klim d’r maar in en vervang ‘m!” zegt Shirley chagrijnig, ze wil naar huis. “Ik bel morgen wel naar de gemeente,” zegt Maya. “Ja hoor, morgen is het zondag en zoiets vergeet je sowieso, tut.” Maya heeft ineens haar mobieltje in haar hand. Ze is verrassend helder na deze zware avond. “Ik maak een foto en een tweet,” zegt ze, druk toetsend. Ze weet dat haar vader een volger is van de gemeente op twitter. Ze ziet dat de lantaarnpaal op ooghoogte een zwart nummer heeft en tikt dat er voor de zekerheid maar bij. En zo kon het gebeuren dat Petra van de afdeling Openbare Ruimte die maandag via www.twitter.com/gemeentegoes een berichtje in haar mailbox vindt over een defecte straatlantaarn. Ze neemt de melding op in het controlesysteem en mailt ‘m door naar Delta. Delta heeft een storingsdienst die dit soort problemen door heel Zeeland meestal binnen vijf werkdagen oplost.
13
Voor de vierde keer organiseert de gemeente Goes het WAK: het Weekend van de Amateurkunst.
Amateur-kunstenaars in alle soorten en maten Op vrijdagavond 20 mei en zaterdag 21 mei zal de binnenstad bruisen van allerlei vormen van amateurkunst. Het Weekend van de Amateurkunst wordt georganiseerd om amateurkunstenaars de ruimte te geven om hun passie aan een breed publiek te tonen. Op het WAK zijn alle kunstdisciplines welkom: van theater tot schilderkunst, van muziek en dans tot beeldhouwkunst. De amateurkunstenaars bepalen zelf mee hoe zij hun werk willen presenteren: via een expositie, een kunstroute, een optreden of wellicht een workshop.
>>
Wilt u een steentje bijdragen als vrijwilliger? Geef u dan op door per e-mail het inschrijfformulier op te vragen bij WAK@goes.nl of door te bellen met de WAKcoördinator: (0113) 249 799.
Amateur-kunstenaars op het podium.
De stedenband met Panevéžys
>> De kinderzorgdelegatie van Panevéžys in Goes, vorig jaar oktober. Het contact met de zusterstad van Goes, Panevéžys in Litouwen, wordt namens onze gemeente onderhouden door de Stichting Stedenband Goes-Panevéžys. Deze stichting heeft een actief vijfkoppig bestuur, dat tal van activiteiten organiseert en coördineert. Zo fietste afgelopen zomer een fietsclub uit Panevéžys een week door Zeeland om vervolgens huiswaarts te keren met een aanhanger vol fietsen, die het bestuur voor Litouwen verzameld had. In oktober bracht een delegatie van mensen uit Panevéžys die daar betrokken zijn bij de zorg voor lichamelijk en geestelijk gehandicapte kinderen een uitgebreid werkbezoek aan vergelijkbare voorzieningen in Goes en omstreken. Deze studieweek werd door zowel de gastheren en -vrouwen als de bezoekers als buitengewoon nuttig en
hartverwarmend ervaren. Ook afgelopen jaar kwamen Litouwse studenten praktijkervaring opdoen bij fruittelers en leverden CIOS-studenten in Panevéžys een bijdrage aan het doceren en uitvoeren van bewegingsleer. Vooruitkijkend naar 2011 zullen met name de contacten met en de bijstand aan de kinderzorg in Panevéžys worden voortgezet. In maart had het bestuur van de stichting een kennismakingsoverleg met burgemeester Verhulst, waarbij de toekomstplannen van de stedenband aan de orde kwamen. Wie weet zit er weer een burgemeesterscontact in het verschiet, want niet alleen Goes, ook Panevéžys heeft sinds enkele maanden een nieuwe burgemeester. www.goes.nl > Gemeentelijke organisatie > Stedenband
14
Samenspel
60-plus en gezond
Van deur tot deur met de Regiotaxi
>> In beweging blijven kan op alle mogelijke manieren en niveaus. Uit onderzoek blijkt dat bij het ouder worden het op peil houden van fitheid en gezondheid steeds belangrijker wordt. Met verschillende activiteiten kunnen 60-plussers in Goes op een verantwoorde manier werken aan hun gezondheid. In de Goese Polder, Kattendijke, Wilhelminadorp en Wolphaartsdijk is het project Goes Gezond gestart. 60-plussers uit deze wijk en kernen kregen een uitnodiging om deel te nemen aan een fittest in Sportpunt Zeeland. Eens in de twee jaar wordt een groep 60-plussers uit telkens andere kernen en wijken uitgenodigd voor een testdag. Iedereen krijgt een persoonlijk advies op het gebied van bewegen en gezondheid in brede zin. Na de testdag kunnen deelnemers meedoen aan een introductie-bewegingsprogramma van ongeveer acht weken van verschillende verenigingen. Het project Goes Gezond wordt uitgevoerd door de SMWO met extra inzet van de GGD. Het wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie van het Rijk uit het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) uit 2010. Wilt u meer informatie over bewegen voor ouderen, neem dan contact op met Jan Priem van de SMWO. Hij is maandag tot en met donderdag bereikbaar van 9.00 tot 12.30 uur op tel. (0113) 277 179.
Heeft u een taxi nodig en bent u iemand met een beperking die in het bezit is van een indicatie van de gemeente? Dan kunt u zeven dagen per week van 7.00 tot 24.00 uur gebruik maken van de Regiotaxi Oosterschelde. De Regiotaxi wordt verzorgd door Connexxion en biedt vervoer van deur tot deur aan binnen de Oosterschelderegio. Om de uitvoering van de Regiotaxi te verbeteren, is het belangrijk dat u opmerkingen of klachten op een juiste manier indient. Heeft u iets op te merken over de Regiotaxi, dan kunt u contact opnemen met het Wmo-loket van de gemeente, tel. (0113) 249 750. Spelregels 1. Een rit kan worden geboekt op vertrektijd of op aankomsttijd. 2. Bij speciale gelegenheden is het mogelijk een prioriteitsrit te boeken. 3. U moet een kwartier voor de geplande aankomsttijd van de taxi gereed staan. 4. De taxichauffeur moet zich netjes gedragen en u zonodig helpen bij het in- en uitstappen. 5. Zorg, indien mogelijk, dat u bereikbaar bent op de plaats waar u moet worden opgehaald voor de terugreis. www.goes.nl > Zorg en welzijn > Wmo > Vervoer
www.nasb.nl
De laatste hand aan ’s-Heer Hendrikskinderen-Oost Dit voorjaar wordt de laatste hand gelegd aan het nieuwe wijkje ’s-Heer HendrikskinderenOost. In totaal zijn hier 29 nieuwe woningen gebouwd. Het gaat om gevarieerde types: vrijstaand, geschakeld, patio, en twee/drieonder-een-kap. De Otto van Deventerstraat, Floris de Voogdstraat, tot nu toe bouwstraten, worden aangesloten op de Zwanenburg en krijgen nu ook hun definitieve inrichting. Verder is er nog wat grondwerk aan de watergang en afrondend werk zoals het plaatsen van de laatste lichtmasten. De bouwstraat vanaf de provinciale weg verdwijnt. Eind april is het werk klaar, dan heeft de gemeente Goes er weer een mooi nieuw wijkje bij. De meeste woningen zijn inmiddels verkocht en bewoond, nog drie patio’s zijn te koop.
15
Op weg naar ‘Beste Binnenstad’ Het werk aan de Westwal is klaar. De verkeerssituatie rond de entree van de parkeergarage is nu duidelijker en veiliger. Ook het begin van de Zusterstraat heeft als belangrijke toegang tot de binnenstad een facelift gekregen (foto). Na Pasen is het Kolveniershof aan de beurt en na de bouwvak het Bleekveld. Daarmee is dan de eerste fase van het Masterplan Binnenstad afgerond. Bleekveld en Kolveniershof Het Bleekveld wordt een plein met hagen, bomen en een waterelement. Nieuwe bestrating, straatmeubilair en bomen geven het Kolveniershof straks een heel andere aanblik. Het wordt een gezellig plein met ruimte voor optredens en andere cultuuruitingen. Theater de Mythe gaat daarmee meer deel uitmaken van de gezelligheid van de binnenstad. Beste Binnenstad 2011-2013 Nu de eerste fase van het Masterplan Binnenstad bijna is afgerond en de tweede fase begint, is het een mooi moment om onze mooie binnenstad onder de aandacht van een groot publiek te brengen. Goes dingt mee naar
de titel ‘Beste Binnenstad van Nederland 2011-2013’ in de categorie middelgrote steden. Een jury zal de binnenstad van Goes beoordelen, in oktober wordt de uitslag bekendgemaakt. Met onze mooie vernieuwde pleinen en straten en onze historische
stadshaven maken we een goede kans. De parkeergarage, de kunstwerken, de verlichting van de monumenten, de fraaie bewegwijzering, de vele extra fietsparkeerplaatsen en alles wat er nog meer gebeurd is, dragen daar zeker aan bij.
16
Samenspel
Wat vindt uw partij hiervan? ‘Veilig uitgaan in de Goese binnenstad is een mooie droom’ Uitgaan is gezellig. Op leuke plaatsen met gezellige mensen. Die hebben we in Goes. Helaas gebeurt er rottigheid, vooral door veel alcohol of andere middelen. Rond de Grote Markt is er cameratoezicht . Zo kan de politie gericht en snel optreden. Buiten het cameragebied is het minder veilig. Bovendien hebben mensen die langs de teruglooproutes wonen overlast van lawaai en vandalisme. Met mooi weer in de zomer is het wekelijks drie keer raak. Mensen onder invloed in groepen door Goes laten trekken, lijkt niet zo’n geweldig idee. Daar kan en moet meer aan gebeuren. Niet dromen, maar doen.
Geen verkeersongelukken meer is ook een mooie droom, maar de meeste dromen zijn bedrog. Samenwerking tussen de ondernemers en de gemeente Goes zoals bijvoorbeeld in het cameraproject heeft de afgelopen jaren geleid tot aanzienlijke verbetering. Uitgaan in Goes is voor het allergrootste deel van de mensen gewoon gezellig. Het kleine groepje raddraaiers behoeft stevige aanpak van politie en gemeente. Met succes heeft u uw kinderen geleerd veilig over te steken, leer uw kinderen ook veilig te stappen. De VVD zal blijven knokken voor nog meer veiligheid, ook buiten het uitgaansgebied.
Floor van Lamoen, FRACTIEVOORZITTER SP
Deze stelling klinkt alsof het in Goes onveilig zou zijn. Natuurlijk gebeurt er wel eens iets wat niet door de beugel kan. Daar moet dan ook zeker tegen opgetreden worden. Iedereen moet zich veilig door Goes kunnen bewegen, dat geldt voor het uitgaanspubliek, maar ook voor de politie en andere hulpdiensten. GroenLinks vraagt vooral meer aandacht voor de aanlooproutes van en naar het centrum. Het is juist op de weg naar de kroeg, of daarvandaan, dat de feestvierders soms voor te veel overlast zorgen, die onveilige gevoelens veroorzaken bij anderen op straat en omwonenden. Carel Bruring,
Dick van der Velde,
FRACTIEVOORZITTER GROENLINKS
FRACTIEVOORZITTER VVD
Is veilig uitgaan in de ‘Gemeente van het jaar 2010’ een droom? Nee, we gaan de goede kant op. Als beloning op het permanent investeren in onder meer veiligheid heeft Goes deze titel gewonnen. Om het niveau van veiligheid en gezelligheid in Goes vast te houden, blijven wij ons, samen met politie en andere organisaties, inzetten voor een veilig uitgaansklimaat voor onze inwoners en bezoekers. Wel blijven we van mening dat de coffeeshops qua beleid en omvang niet in het beeld van Goes passen en een negatief effect oproepen. Het cameratoezicht en een actief alcohol-ontmoedigingsbeleid hebben al veel bijgedragen aan de veiligheid op straat, maar we kunnen en willen nog verdere stappen zetten.
Nee, veilig uitgaan in het centrum van Goes is geen droom, maar een must! Een van de belangrijkste oorzaken van geweld of onveiligheid tijdens het uitgaan is het gebruik van drugs en overmatig drankgebruik. Het CDA Goes zet in op preventie. Diverse projecten hebben plaatsgevonden en werpen hun vruchten af. Het cameratoezicht heeft zich bewezen en speelt een belangrijke rol bij het ‘veiliger uitgaan’. Het CDA is van mening dat we moeten doorgaan op de ingeslagen weg en dat caféhouders en politie nauw met elkaar moeten blijven samenwerken. Veilig uitgaan in Goes is geen droom, het is dichterbij dan we denken!
RAADSLID SGP-CHRISTENUNIE
Henk Hoogerland, FRACTIEVOORZITTER PVDA
De binnenstad van Goes is een prachtig centrum voor winkelen, cultuur en uitgaan. Veel gemeentes mogen dromen van zo’n binnenstad, maar wij hebben hem. D66 vindt dat iedereen veilig kan uitgaan in Goes. Het doel van de meeste mensen is immers om elkaar in een gezellige sfeer te ontmoeten. Slechts een enkeling heeft kwade bedoelingen of een kwalijke drang naar drankmisbruik. Laat die incidenten de plezierige bevindingen van de meerderheid niet overschaduwen. Sluit de bierkraan voor dronkelappen. Na de recente brand op de Markt zal de brandweer ongetwijfeld extra inspecties gaan uitvoeren op vluchtwegen en blusmiddelen. Ook voor uw veiligheid.
Derk Alssema, RAADSLID CDA
Arie Heijboer,
Dromen kunnen mooi zijn, maar de werkelijkheid is vaak anders. Honderd procent veiligheid is niet reëel. Er bestaat echter verschil van mening over veiligheid. De een voelt zich al onveilig als het donker is. De ander heeft bijna nooit een onveilig gevoel. Volgens mij is het in het centrum van Goes veilig, ook al zijn er wel eens incidenten, maar dat betekent nog niet dat uitgaan in het centrum van Goes onveilig is. Alert blijven en optreden bij incidenten is belangrijk, dan komt de droom misschien helemaal uit. Al zal daar gevoelsmatig verschil van mening over blijven bestaan.
Pieter Romijn, FRACTIEVOORZITTER D66
17
De Opdracht van Carolien Wie? Carolien Eijkelenboom, binnenstadsmanager bij de afdeling Economische Zaken van de gemeente Goes. Wat? De kwaliteitsverbetering van de binnenstad volgens het Masterplan Binnenstad uit 2003. Waarom? Eind jaren negentig maakte de binnenstad een rommelige indruk. De leefbaarheid ging achteruit. Het werd tijd voor een kwaliteitsimpuls. Voor wie? Voor de ondernemers, bewoners, de bezoekers en natuurlijk de toekomstige nieuwe bezoekers. Hoe? In het begin, toen het masterplan gemaakt werd, zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd, zodat de Goesenaren konden meepraten over de vernieuwing van de binnenstad. Tijdens de uitvoering houden we bij elk deelproject een inloopbijeenkomst om de plannen te laten zien, ook weer om de inbreng van belanghebbenden en belangstellenden te kunnen meenemen. Met wie? Het masterplan is destijds gemaakt door Rothuizen van Doorn ’t Hooft Architecten Stedenbouwkundigen. De gemeentelijke afdelingen Stadsontwikkeling en Ingenieursbureau werken het plan uit in gedetailleerde deelplannen. Een inrichtingscommissie, met vertegenwoordigers van de winkels en de horeca, de ambulante handel en Goes Promotie beoordeelt de plannen. Wanneer klaar? Met de eerste fase zijn we bijna klaar. Eerst hebben we de winkelstraten en de meeste pleinen achter elkaar aangepakt, toen hebben we de parkeergarage gebouwd. De komende tijd worden Bleekveld en Kolveniershof opnieuw ingericht. Daarna starten we met de tweede fase: de Beestenmarkt en de tussenstraten in het winkelgebied (zie ook pag. 15). Die willen we ook snel achter elkaar aanpakken. Dat zal als alles meezit eind 2012 klaar zijn. En daarna lopen sommige projecten nog door, zoals Slot Oostende en eventueel de Koepoort, het Dampleingebied en parkeergarage Oostwal.
18
Samenspel
Sober, maar humaan Driehonderd asielzoekers opgevangen in Goes Aan de Albert Plesmanweg, vlakbij het complex van de stoomtrein Goes-Borsele, draait het nieuwe asielzoekerscentrum sinds enkele weken op volle toeren. Begin van dit jaar namen de eerste bewoners er hun intrek en inmiddels is het centrum vol. Het azc had een soepele en rustige start, niet in het minst omdat er veel draagvlak is in Goes. Op 16 maart opende minister Leers van Immigratie en Asielzaken het Goese asielzoekerscentrum (azc), dat met driehonderd bewoners volledig bezet is. Een kwart van de bewoners komt uit Somalië, 14% uit Irak en Afghanistan, 20% uit Iran en Armenië en 40% uit andere landen. Gemiddeld verblijft men anderhalf jaar in een azc. Na die tijd is de procedure afgerond en is besloten of een asielzoeker in Nederland mag blijven of terug moet naar het land van herkomst. Gezamenlijke ruimten Het centrum bestaat uit een aantal woonunits waar vier tot zes personen wonen. Er zijn ook enkele speciale units voor mindervaliden. De bewoners hebben de beschikking over een gezamenlijke woonkamer, keuken en badkamer. De slaapkamers zijn geschikt voor twee personen. Het komt voor dat mensen die elkaar niet kennen of van verschillende nationaliteiten zijn, in één huis wonen. Wel wordt rekening gehouden met families. Een gezin met kinderen komt in ieder geval in één woning. Bij kleine kinderen worden ook geen anderen op de slaapkamer geplaatst. Er wonen nu zo’n dertig kinderen in het azc.
Het azc in Goes kan altijd vrijwilligers gebruiken voor bijvoorbeeld begeleiding in de speelzaal of voor assistentie bij taallessen. Mocht u belangstelling hebben, dan kunt u contact opnemen met de locatiemanager van het azc Goes, de heer Bert Timmerman, tel. 06 - 5799 2688.
>> Op 16 maart opende minister Leers het Goese azc.
Deze kinderen volgen nu nog onderwijs in Vlissingen. Vanaf de zomervakantie gaan ze naar De Tweern in de Evertsenstraat. Trainingen Het azc heeft ook voorzieningen zoals een medische dienst, speelplekken voor kinderen, een recreatieruimte en leslokalen. De medische dienst is altijd bereikbaar via een telefoonlijn met een tolk en zorgt ervoor dat er afspraken gemaakt kunnen worden met de huisarts. In de recreatieruimte is er de mogelijkheid om te tafeltennissen, kaarten, spelletjes te doen of tv te kijken. In de leslokalen worden trainingen gegeven op allerlei gebied. Deze trainingen zijn met uitzondering van de oriëntatietraining niet verplicht. Tijdens deze training krijgen nieuwe bewoners uitleg over de huisregels, de omgeving, het spoor, het bedrijventerrein en bijvoorbeeld ook over de looproute naar het centrum. Wordt bekend dat een asielzoeker in Nederland mag blijven, dan kan hij of zij een voorinburgeringscursus volgen, vooruitlopend op de cursus die door de gemeente wordt aangeboden. Tijdens deze voorinburgeringscursus wordt aandacht besteed aan de Nederlandse taal, maar ook praktische zaken komen aan de orde, zoals: hoe regel ik straks de nutsvoorzieningen als ik een eigen woning heb en hoe werkt 112?
19
>> De twaalfjarige Mohamed Ali uit SomaliĂŤ woont voorlopig in Goes.
April 2011
Magazine over Goes Opening asielzoekerscentrum | Maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven
Jaargang 42 | Nummer 1 | www.goes.nl
Dagelijks leven De meeste bewoners hebben een normaal dag- en nachtritme. In het centrum moet het van 23.00 tot 7.30 uur stil zijn. Bewoners mogen wel komen en gaan wanneer zij willen. Een gezin met kinderen leeft net als de meeste Nederlandse gezinnen met kleine kinderen: opstaan, aankleden, ontbijten en naar school. De vaders en moeders gaan dan boodschappen doen, volgen trainingen, gaan naar de recreatiezaal, maken de woning schoon, wassen, strijken, koken en hebben gesprekken met een advocaat, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) of Vluchtelingenwerk. Een volwassene krijgt een uitkering van ₏ 50,per week voor eten en kleding. Voor kinderen krijgen de ouders ₏ 35,- per kind per week. Dit is allemaal conform de bijstandsnorm. Volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA, zie kader) is dit sober, maar humaan en die typering geldt voor de gehele opvang van asielzoekers door Nederland. De bewoners mogen vrijwilligerswerk doen. Als iemand een half jaar in Nederland is, mag die persoon ook betaald werk verrichten. Het verdiende geld wordt wel ingehouden op de uitkering. Beroepskrachten en vrijwilligers In het azc Goes werken vijftien mensen. Er is permanent beveiliging en er zijn ook altijd enkele BHV’ers aanwezig om bijvoorbeeld eerste hulp te verlenen. Beveiliging is onder meer nodig om het werk van de BHV’ers in de nacht mogelijk te maken. Daarnaast heeft al het azcpersoneel speciale aandacht voor kwetsbare groepen zoals vrouwen en kinderen. Kinderen krijgen, zeker tijdens schoolvakanties, extra aandacht en vrouwen kunnen trainingen in weerbaarheid volgen. Verder is Vluchtelingenwerk Nederland heel actief in het azc.
TEKST Joke Boel
Het COA Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is voor de Nederlandse samenleving dÊ opvangorganisatie die zorgt voor probleemloze opvang van vreemdelingen. In opdracht van de minister voor Immigratie en Asiel biedt het COA mensen in een kwetsbare positie veilige huisvesting en ondersteunt hen in de voorbereiding op hun toekomst, in Nederland of elders. Het gaat vooral om asielzoekers en vluchtelingen, en om specifieke groepen zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Er zijn drie soorten azc’s: s $E CENTRALE ONTVANGSTLOCATIE IN 4ER !PEL WAAR NIEUWE ASIELZOEKERS worden opgevangen. s $E PROCESOPVANGLOCATIES !SIELZOEKERS DIE IN DE EERSTE FASE VAN DE asielprocedure zitten (de Algemene Asielprocedure), worden hier opgevangen. Deze locaties zijn in de buurt van een kantoor van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). s 2EGULIERE AZC S .A DE EERSTE FASE VAN DE ASIELPROCEDURE WORDEN asielzoekers hier opgevangen. Hier verblijven zowel asielzoekers die een verblijfsvergunning krijgen als asielzoekers die nog in de vervolgprocedure zitten of terug moeten keren naar het land van herkomst. Het azc in Goes is een regulier azc. www.coa.nl
20
Samenspel
Voordelig geld lenen voor duurzame woningverbetering Heeft u een eigen huis en wilt u uw woning duurzaam verbouwen? Met de duurzaamheidsleningen van de gemeente Goes wordt het extra financieel aantrekkelijk om te investeren in de kwaliteit en duurzaamheid van uw woning. De opbrengst is een lagere energierekening, meer wooncomfort en een waardevermeerdering van uw woning. De laatst bekende WOZ-waarde bepaalt voor welke van de twee leningen u in aanmerking komt. 1. Stimuleringslening DPW De stimuleringslening DPW is bedoeld voor een breed scala aan maatregelen. Zo kunt u de lening gebruiken om gebreken aan het casco van uw huis te laten repareren, maar ook voor bijvoorbeeld het beter isoleren van uw woning of de aanschaf van zonnepanelen. Bovendien kunt u met maximaal 30% van het geleende bedrag uw badkamer of keuken vernieuwen. Om voor deze lening in aanmerking te komen mag uw laatst bekende WOZ-waarde niet meer bedragen dan € 170.000,-. Verder kunt u minimaal € 5.000,- lenen en maximaal € 30.000,-, tegen een vaste lage rente van 1% en een maximale looptijd van twintig jaar. 2. Stimuleringslening Duurzaam Bouwen Een voordeel van de stimuleringslening Duurzaam Bouwen is dat deze ook beschikbaar is voor woningen met een WOZ-waarde van meer dan € 170.000,-. Wel is het zo dat
het maatregelenpakket iets minder uitgebreid is, maar nog steeds zijn er diverse mogelijkheden. Zo kunt u een lening aanvragen voor het beter isoleren van uw woning, zowel voor de schil van de woning als ook voor het plaatsen van isolatieglas, als ook voor de aanschaf van een hoogrendement ketel of een vraaggestuurd ventilatiesysteem met vochtsensoren. Per woning kan maximaal € 15.000,- worden geleend. Het rentepercentage is 5% lager dan de rente die dagelijks door de Bank voor Nederlandse Gemeenten wordt gepubliceerd, met een minimum van 2%, bij een looptijd van tien jaar.
Meer informatie kunt u vinden op onderstaande websites of bel met het gratis nummer (0800) 235 432. Bent u geïnteresseerd geraakt in een van deze leningen? Meer informatie en alle voorwaarden zijn na te lezen op de gemeentelijke website of neem contact op met Maarten Dobbelaer, tel. (0113) 249 887, e-mail m.dobbelaer@goes.nl.
Leningen stapelen Het is mogelijk om de Zeeuwse premieregeling te stapelen met landelijke subsidies. Ook kunt u gebruik maken van een van de genoemde leningen in combinatie met deze subsidies.
www.energieloket.nl/zeeland www.meermetminder.nl www.goes.nl/duurzaamheidsleningen
Overal een loket voor vragen over jeugd en gezin Na de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) in de gemeenten Goes (brede school Goese Polder), Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland zijn sinds begin februari ook de CJG’s in Borsele, Kapelle, Reimerswaal en Tholen actief. De hele Oosterschelderegio is nu voorzien en ongeacht uw woonplaats kunt u bij al deze loketten terecht met uw vragen over opvoeden en opgroeien. Voor het waarborgen van deze brede bereikbaarheid zijn onlangs verschillende afspraken gemaakt met het onderwijs, de kinderopvang en een aantal zorgaanbieders. Op de foto ziet u de officiële bekrachtiging van die afspraken door de wethouders van de zeven gemeenten.
21
Herkenbare wegen voor veiliger verkeer Het verkeer eist elk jaar veel doden en gewonden. Een aanpak waarin de infrastructuur en het gedrag van verkeersdeelnemers op elkaar zijn afgestemd, moet daar gaandeweg verandering in brengen.
Een van de risico’s in Zeeland en West-Brabant is een ongeval met de kerncentrales in Borssele en/of Doel (België). Hoewel de kans op een kernongeval zeer klein is, is het belangrijk dat u de juiste voorbereidingen treft voor als er wél iets gebeurt. Daarom verstrekt de gemeente al enige tijd jodiumtabletten. Deze tabletten kunnen bescherming bieden tegen straling na een kernongeval en zijn nuttig voor kinderen en volwassenen tot en met 45 jaar. U kunt de tabletten ophalen voor u en uw huisgenoten in de leeftijd van 0 tot en met 45 jaar in het Stadskantoor (kijk op pag. 3 voor de openingstijden). U hoeft niets mee te nemen als u de tabletten komt ophalen. www.zeelandveilig.nl > Nucleaire veiligheid > Veelgestelde vragen
noemen. In de afgelopen jaren is gestart met het vernieuwen van markeringen (‘de verfstrepen’) op deze 50 km-wegen. In het midden van de weg zien we nu dubbele, ononderbroken strepen in plaats van enkele, onderbroken strepen. Je mag er dus niet meer inhalen en door de visuele versmalling houden automobilisten zich beter aan de maximumsnelheid van 50 km/u. De streep aan de zijkanten is vervangen door een onderbroken markeringsstreep (of door fietsstroken of trottoirbanden). Bijna alle wegen in Goes zijn nu gecategoriseerd, dat wil zeggen dat bepaald is of je er 30 of 50 km/u mag rijden. Wegen die nog definitief gecategoriseerd moeten worden, zijn de ’s-Heer Elsdorpweg, Beatrixlaan, Oostsingel en de Charlotte de Bourbonweg. Zodra herinrichtingsplannen en/ of onderhoudswerkzaamheden op stapel staan, wordt dit nader bekeken.
>>
Jodiumtabletten
Die aanpak omvat veel meer, maar een belangrijk deel ervan is dat de weg zo is ingericht dat de weggebruiker zich ‘automatisch goed gedraagt’. De vormgeving van wegen moet dus eenduidig en herkenbaar zijn. Hoe hard mag je rijden en mag je wel of niet inhalen? Dat zijn natuurlijk twee dingen die voor iedereen duidelijk moeten zijn. In en rond Goes hebben we drie soorten wegen: stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen. Op de stroomwegen mag 80, 100 of 120 km/u gereden worden. Er voor zorgen dat dit duidelijk is, is de taak van provincie, Rijk of waterschap. De gemeente is verantwoordelijk voor de andere wegen, die binnen de bebouwde kom liggen. Bij de erftoegangswegen in de gemeente is de inrichting inmiddels goed voor elkaar, bij de gebiedsontsluitingswegen is er nog werk aan de winkel. Voorbeelden van gebiedsontsluitingswegen zijn de Middelburgsestraat, de Ringbanen, Oranjeweg, Fokkerstraat, Buys Ballotstraat, Kloetingseweg en Fruitlaan. Je zou ze ook de verkeershoofdwegen in Goes kunnen
Een voorbeeld van de nieuwe markering met een dubbele ononderbroken middenstreep.
22
Wilt u meer lezen over alle recente ontwikkelingen? Download dan de nieuwsbrief over Goese Schans die onlangs is verschenen: www.goes.nl > Inwoner > Bouwen en wonen > Nieuwbouwplannen > Waterstad Goese Schans > Nieuwsbrief februari 2011.
Samenspel
Verder met Goese Schans Omdat de gemeente snel weer aan de slag wil met de bouw van Waterstad Goese Schans, en dan met name met het verlenen van vergunningen voor de allereerste ‘scherf’ uit het plan, hebben de afgelopen paar weken al verschillende nieuwe plannen voor de wijk hun vorm gekregen. Met die plannen (een structuurvisie Goese Schans, een facetplan geluid en het bestemmingsplan Havengebied) komt de gemeente tegemoet aan de opmerkingen van de Raad van State, die in december liet weten het bestemmingsplan Goese Schans niet goed te keuren en daarmee te vernietigen. De bouw van de al eerder vergunde woningen in het deelgebied Goese Diep gaat overigens gewoon door, want daar hebben de rechters een positieve uitspraak over gedaan.
Hoe ver zijn we met de millenniumdoelen? Heeft u of uw organisatie projecten die direct met Millenniumdoel 2 te maken hebben? Laat het ons weten door een mailtje te sturen naar fairtradegemeente@goes.nl.
Goes is in 2010 uitgeroepen tot meest Inspirerende Millennium Gemeente van Nederland. Onze gemeente ondersteunt de acht doelen die de Verenigde Naties zich tijdens het millennium gesteld hebben. Goes levert een concrete bijdrage aan de doelen 7 en 8: duurzaam leefmilieu en eerlijke handel. Maar het is de moeite waard om voor alle doelen te bekijken of we er wat mee kunnen, als gemeente, maar ook als individu of als vereniging, instelling of bedrijf. Daarom bespreken we in Samenspel de acht doelen die in 2015 moeten zijn bereikt. Doel 2: Alle jongens en meisjes gaan naar school In ontwikkelingslanden gaan miljoenen kinderen helemaal niet naar school. Vaak worden zij thuis gehouden om mee te helpen in het huishouden of moeten ze werken. Verplicht basisonderwijs geeft kinderen de kans om zich verder te ontwikkelen waardoor hun kansen in het leven toenemen. Dit komt de hele samenleving ten goede. Op dit millenniumdoel is echt vooruitgang geboekt. In 1990 ging in de arme landen 80% van
de kinderen in de basisschoolleeftijd naar school. In 2008 was dat al 89%. Hoewel het natuurlijk positief is dat steeds meer kinderen naar school gaan, moet er nog veel worden gedaan aan de verbetering van de kwaliteit van
het onderwijs. In veel landen zijn er te weinig docenten waardoor klassen uitpuilen en is er te weinig schoolmeubilair. Teveel leerlingen gaan van school zonder diploma. Tijdens ons Afrikaproject zagen we in het Ugandese Soroti schrij-
nende voorbeelden van klassen met meer dan honderd leerlingen, sommigen zittend op de grond, zoals de foto laat zien.
www.millenniumdoelen.nl
23
>> Buiten de Nieuwe Havenpoort. Van rechts naar links: de Nieuwe Havenpoort, de toren van de Oude Havenpoort, de ophaalbrug, enkele zoutketen en het zomerhuis.
Een wandeling in de 18e eeuw
(32 - slot volgt)
Langs de Goese bedrijven Tussen de Twee Poorten Bij de Sint Maartenspoort (ook genoemd de Oude Havenpoort, gelegen tussen de Kleine Kade en de J.A. van der Goeskade) slaan we de weg in langs de haven naar de Nieuwe Havenpoort. Deze poort ligt ter hoogte van de huizen J.A. van der Goeskade 9 en 11. De kade tussen de Oude en Nieuwe Havenpoort heet vanaf de 17e eeuw in de volksmond ‘Tussen de Twee Poorten’. We passeren de monumentale brugwachterswoning ’Huize Hoope’ op nummer 69 en opvallend veel herbergen en kroegen. We tellen er wel zeven: ‘de Hooge Deure’, ‘Den Frissen Romer’ (nr. 59), ‘de Dry Meebalen’, ‘Koning William’, ‘’s Lands Welvaren’, ‘de Maagd van Mechelen’ en de ‘Stad Veere’ (nr. 63). Aan de kade tussen de twee poorten mag de eigenaar van de houtzaagmolen in 1751 een houttuin aanleggen. Hier vestigt zich in 1775 ook de eerste steenhouwerij van Goes. Verderop langs de haven zien we de Ooster- en Westerschans. Op de Westerschans ligt in de 18e eeuw de herberg ‘de Schanse’, waar ook in 1753 een kolfbaan is aangelegd. Buiten de Nieuwe Havenpoort hebben we een fraai uitzicht op de stad. Rechts de beide havenpoorten en links de zoutketen en meestoven met in het midden de Grote Kerk en het Stadhuis. Opvallend is het fraaie koepelvormige zomerhuis dat de vermogende koopman Ruygh in 1724 in zijn boomgaard buiten de Oostpoort aan de stadsingel laat bouwen. Het stadsbestuur juicht de bouw van deze zomerhuizen toe, want de griffier tekent in het notulenboek aan: ‘Overwogen wordt dat zulke somerhuizen strekken tot groot ornament ende vercieringe van stadscijngels’.
Scheepstimmerwerf en oliemolen Aan de overzijde zien we aan het eind van de Boomkade (thans Albert Joachimikade) de scheepstimmerwerf van de stad. Van vader op zoon blijft de werf de gehele 18e eeuw door in handen van de familie Welle. Op de werf worden vele vaartuigen van Goese schippers nieuw gebouwd, gerepareerd of verfraaid (bijvoorbeeld voorzien van een versierde kajuit op de achtersteven). Even verderop staat de oliemolen op het noordwestelijke bolwerk. Al in 1613 stond hier een schorsmolen. In 1709 geven de eigenaren ‘van de schorsmolen, staande aan het noordeinde van de stad, te kennen dat hun schorsmolen door het verloop van de nering en lange stilstand ten enemale onbruikbaar is’. Ze krijgen toestemming om de schorsmolen af te breken. Vermoedelijk bouwt de Goese zakenman Everwijn Tekelenburg op dit noordoostelijke bolwerk buiten de Bleykveldse Poort een dubbele oliemolen. Deze is in 1832 afgebrand. In 1716 krijgt Sr. Everwijn Tekelenburg toestemming om te stichten ‘een speelhuysken annex zijn oliemolen beoosten de haven op de punt boven de scheepstimmerwerf ter breedte van omtrent anderhalve roede vierkant’. De meestoven Onze metgezel mr. Jacobus Dominicus, schepen van de stad en eigenaar van de meestoof ‘de Fortuyn’, vertelt ons het een en ander over de vanouds belangrijke inkomstenbron voor de stad, de meekrapnering. Hij zegt: ‘De Meereedery plagt in Goes voortyds ook sterk gedreeven te worden. By de Stad stonden toen vyf Meestooven, van welken er nu maar twee overig zyn.
Al in 1450 werd de meekrapplant verbouwd en in meestoven tot rode verfstof gemaakt’. De meekrapwortels worden in meestoven opgeslagen, gedroogd en gestampt tot rode verfpoeder voor het kleuren van textiel en leer. Begin 18e eeuw telt Goes vijf meestoven met de namen ‘de Son’, ‘de Mane’, ‘de Liefde’, ‘de Hope’ en ‘de Fortuyn’. In 1717 exploiteert de familie Smytegelt drie van de vijf meestoven. Oostelijk van de havendijk ligt de zogenoemde ‘Sonstove’. De ‘Manestove’ ligt op de weide ten westen van de havenpoort en stadshaven. De ‘Fortuynstove’ wordt in 1720 eigendom van mr. Jacob Dominicus. Vanaf 1748 is hij genoodzaakt ‘door het afsterven van bijna alle de medereders van de meenering om de stoof te laten stil staan’. In 1750 verkoopt hij zijn meestoof voor afbraak. Ook de ‘Manestove’ staat sinds 1719 stil door het algehele verval van de meekrapnering. De hoge kosten wegen niet op tegen de inkomsten. Het stadsbestuur geeft dan ook in 1729 met pijn toestemming om de stoof af te breken. Dit lot ondergaat in 1736 ook de ‘Hopestove’. Kort daarvoor is namelijk ‘door een vehemente en onuitblusbare brand’ het voornaamste gedeelte van deze stoof verloren gegaan. Wederopbouw weegt niet op tegen de hoge kosten. Ook de meestoof ‘de Liefde’ wordt in 1775 voor afbraak verkocht. En in 1780 brandt een gedeelte van de ‘Zonstove’ af. Eerst wordt nog overwogen deze opnieuw op te bouwen aan de andere zijde van de haven, op de plaats waar de ‘Liefdestove’ stond. Maar dit heeft geen doorgang. De meestoof ‘de Zon’ is op de oorspronkelijke plaats weer opgebouwd. TEKST
Joost Adriaanse
24
Samenspel
Goes en ik Wat heb je met Goes? “Ik ben geboren in de Goese Polder en alleen uit Goes weggeweest om na het Calvijn College in Rotterdam te studeren. Goes is helemaal mijn plaats! Rondom Goes ken ik ook elke heg, steg en weg, want vanaf mijn veertiende doe ik aan wielrennen. Verder hou ik van hardlopen, golf en zeevissen – het is geweldig om na hard werken te ontspannen in de eigen omgeving, vlakbij je eigen roots.”
Vier vaste vragen aan een ‘onbekende bekende’ Goesenaar. Rein-Jan Elenbaas (29) is fysiotherapeut. Naast zijn praktijk (drie vestigingen) is hij momenteel druk bezig met het opzetten van Fydee, een landelijk kwaliteits- en organisatiekeurmerk voor fysiotherapeuten.
Waarom is de Terluchtse Weel aan de N254 je favoriete plek? “Toen ik begon met wielrennen werd dit al snel een bijzondere plek voor me, ook omdat ik op school toen met de geschiedenis van Zeeland bezig was. Die boeit me nog steeds. En deze prachtige plek, waar eeuwen terug de zee nog tegen de dijk sloeg, symboliseert voor mij de Zeeuwse en dus ook de Goese mentaliteit. Inpolderen en na een dijkdoorbraak onvermoeibaar weer een nieuwe dijk aanleggen – ook dat is hier gebeurd, met de weel als blijvende herinnering.” Wat is je Goese hartenwens? “Ik wens Goes en omstreken een tweede gezondheidscentrum toe, met meer mogelijkheden dan de Pijlers nu heeft. Zo vind ik orthopedische klinieken voor kleinere ingrepen – short stays – gecombineerd met allerlei eerstelijnsvoorzieningen noodzakelijk voor de regio Zuid-Beveland. Op dit punt van de eerstelijns- en ziekenhuiszorg lopen we in Zeeland gewoon achter. Hoeveel mensen gaan er nu niet naar België voor deze zorg! De gemeente investeert in megaprojecten zoals Waterstad Goese Schans, maar niet in een eerstelijnszorg, terwijl de combinatie daarvan juist mensen zal aantrekken!” Welke ‘onbekende bekende’ Goesenaar prijkt volgende keer op deze plek? “Raimond van Soest, een Goese alleskunner die nu onder meer in Amsterdam storyboards voor films maakt. Hij was ook medeorganisator van het Fashion Event in de Grote Kerk.”
Magazine over Goes Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T (0113) 249 600 E stadskantoor@goes.nl www.goes.nl