September 2013
Magazine over Goes Goes is fietsstad | Samen zetten we Goes op de kaart
Jaargang 44 | Nummer 3 | www.goes.nl
2
Samenspel
Inhoud Artikelen
7 Wat doet Goes met (uw) geld? 10 Samen zetten we Goes op de kaart Bijlage in het hart
Kausay Pacha Rubrieken
16 21 25 28
De opdracht Wat vindt uw partij? De Goese uitblinker oud Goes en ik
En verder
Nieuwe kinderburgemeester / Werk in uitvoering / Toeren met de Rode Kruisbus Buurtbemiddeling / Wie verdient een bloemetje?
Goes is feest
3
Om te beginnen
Van de redactie Fietsstad
Goes is...? Altijd een belangrijke vraag: wie ben je en wat wil je? Maar ook voor een gemeente, die moet er toch alleen zijn voor een paspoort en onderhoud aan wegen. Het is toch ietsje meer wat je als gemeente moet doen. Dienstverlening aan de bewoners staat centraal, maar je wilt ook bezoekers in Goes voor de winkels en bedrijven die zich bij ons vestigen. Lees meer over ons DNA en Goes Marketing in het hoofdartikel van deze Samenspel vanaf pagina 10. Fietsveiligheid is iets wat terecht belangrijk wordt gevonden. Daar is aan gewerkt de afgelopen tijd. Op pagina 18 leest u hier meer over. Wie ook werken zijn de mantelzorgers, daarom is er de dag van de mantelzorg. Zij worden deze dag in het zonnetje gezet. En waar weer gewerkt kan worden is in het nieuwe gebouw van De Betho op industrieterrein Klein Frankrijk. Als een feniks uit de as herrezen na de verwoestende brand in januari 2011. De medewerkers van de sociale werkplaats kunnen zo weer goed uit de voeten. Betekent eigenlijk Goes is...?, niet gewoon ‘Goes is werken’. De deskundigen hebben geloof ik wat anders bedacht.
René Verhulst BURGEMEESTER VAN GOES
Ik hoop dat u aan het lezen van deze Samenspel veel plezier beleeft.
Helaas, maar waar: de zomer ligt nu echt weer achter ons. De scholen zijn alweer een tijdje begonnen. Elke dag fietsen duizenden kinderen van huis naar school en weer terug. Goes is een echte fietsstad en we werken voortdurend aan de fietsveiligheid. Een ongeluk zit in een klein hoekje en daarom kunt u nu een gratis fietshelm afhalen voor uw kind. Dat is wel zo’n veilig idee, toch? Op pagina 19 leest u hoe en waar u deze kunt halen. De redactie van Samenspel wenst u veel leesplezier!
René Verhulst Burgemeester van Goes
Openingstijden afdeling Publiekszaken Maandag t/m vrijdag: 09.00 - 12.30 uur Donderdagavond: 17.00 - 20.00 uur Zaterdagmorgen: 10.00 - 12.00 uur Op maandag- t/m donderdagmiddag kunt u alleen na afspraak (telefonisch of via website) geholpen worden. Op vrijdagmiddag zijn alle gemeentelijke diensten gesloten. Gemeenteraad De vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar en worden aangekondigd op de voorlichtingspagina in de Bevelandse Bode en op www.goes.nl. Bij de receptie in het Stadskantoor zijn de vergaderstukken in te zien. De raadsvergaderingen zijn live te volgen via goes.raadsinformatie.nl.
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T 14 0113 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-5329 8141)
Colofon
Samenspel is een uitgave van de gemeente Goes (afdeling Communicatie) en wordt viermaal per jaar huis-aan-huis in de gemeente verspreid. Samenspel biedt zo juist mogelijke informatie; er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Overname van teksten en foto’s is alleen toegestaan na overleg met de eindredactie en met bronvermelding. REDACTIE Joke Boel, Rutger Fokke, Indra Paasse, Heidi de Jager, Guusta van Loo (hoofdredactie), Marjan van de Vreugde, Yvonne van der Weele, Myrthe de Graaf en Arend van der Wel CONTACT REDACTIE (0113) 249 878, samenspel@goes.nl VORMGEVING Nilsson communicatiekunstenaars FOTOGRAFIE Miranda Schrier (pagina 4) Myra van der Straaten (cover, pagina 10) FotoGroep Goes (pagina 5) Jeroen Moerdijk (pagina 16, 28) Mechteld Jansen (pagina 19, 22) Paul van Bueren (pagina 40) Marcelle Davidse (pagina 23) Dennis Wisse (pagina 25) Hans Colijn (pagina 27) OPLAGE 18.000 ex.
E stadskantoor@goes.nl I www.goes.nl
4
Samenspel
De Betho is terug! Ruim tweeënhalf jaar na de brand die hun werkplek verwoestte, kijken de medewerkers van de Betho wat onwennig rond op hun eerste werkdag in de centrale ruimte en kantine van hun nagelnieuwe gebouw. Na lange tijd op een tijdelijk adres in De Poel gewerkt te hebben, is hun werkadres weer als vanouds: Klein Frankrijk 2.
Iets verloren of gevonden? Bent u uw sleutels, bril of bankpas kwijt? Of heeft u een ring of handtas gevonden? U kunt hiervoor terecht bij de gemeente en niet meer bij de politie. Melding maken van een verloren of gevonden voorwerp kan 24 uur per dag via www. verlorenofgevonden.nl. Heeft u geen computer of wilt u het voorwerp niet thuis bewaren, dan kunt u het afgeven aan de balie van de gemeente tijdens de openingstijden. Gevonden documenten zoals rijbewijs, identiteitskaart, paspoort of verblijfsdocumenten moet u altijd inleveren bij de gemeente. Bent u deze documenten zelf verloren? Dan moet u persoonlijk aangifte doen bij de afdeling Publiekszaken op het Stadskantoor.
Bewaartermijn Elke vinder kan na een bepaalde periode eigenaar worden van het gevonden voorwerp, maar alleen als daarvan melding is gedaan via www.verlorenofgevonden.nl. Voorwerpen met een waarde onder de € 450 moeten drie maanden bewaard blijven. Voorwerpen met een geschatte waarde hoger dan € 450 moeten een jaar bewaard blijven. Na de verstreken termijn krijgt de vinder bericht van de gemeente.
5
Wie verdient een bloemetje? Kent u iemand die al voor langere tijd voor een familielid, buur, kennis of vriend zorgt? Of bent u misschien zelf actief als mantelzorger? Laat dan van u horen. We willen mantelzorgers in de gemeente in het zonnetje zetten met een vrolijk boeket als blijk van waardering voor hun werk. Dit doen we in het kader van de Dag van de
Mantelzorg op zondag 10 november. De dag waarop 3,7 miljoen mantelzorgers in Nederland in het zonnetje worden gezet. Kent u iemand die een bloemetje verdient? Mail naar dagvandemantelzorg@goes.nl en laat weten wie een bloemetje verdient en waarom. Dit kan ook anoniem. Een bloemetje aanvragen kan tot vrijdag 1 november. De boeketten worden tussen maandag 11 november en zaterdag 30 november bezorgd.
Nieuwe kinderburgemeester! Komend jaar heeft burgemeester RenĂŠ Verhulst weer een goede hulp aan zijn zijde. We hebben namelijk sinds kort weer een nieuwe kinderburgemeester in Goes: Marleen Zuidweg! Elk jaar is er een wisseling van de wacht en stemmen inwoners van Goes op hun favoriete, nieuwe kinderburgemeester en twee wethouders. Het kindercollege mag het hele jaar door allerlei leuke evenementen bijwonen. Zo mocht de vorige kinderburgemeester zelfs koning Willem-Alexander en koningin MĂĄxima ontmoeten tijdens hun bezoek aan Goes. We wensen Marleen, Carmen en Ming veel succes! Wilt u het kindercollege inschakelen voor activiteiten? Mail dan naar info@goeskinderstad.nl.
>> Kinderburgemeester Marleen tijdens Goes Kinderstad samen met de twee wethouders Ming en Carmen.
6
Samenspel
Werk in uitvoering! Goes staat nooit stil, er wordt altijd wel érgens gewerkt. Op dit moment wordt veel onderhoud uitgevoerd aan verschillende wegen. >> Op de ringbaan bij Klein Frankrijk is de fietsveiligheid verbeterd.
Adopteer een rotonde
Tot eind september wordt in Wolphaartsdijk gewerkt aan het herinrichten van de Lepelstraat, de Frederikstraat en de Molendijk. De klinkers op de rijbaan zijn vervangen door asfalt en de trottoirs zijn herstraat. In de Goese Polder zijn verschillende wegen en rotondes opnieuw geasfalteerd en zijn de fietspaden vernieuwd. Ook op de Ringbanen West en Oost, bij het Rotatieplein en de aangrenzende ’s Gravenpolderseweg is de weg opnieuw geasfalteerd. Wat nog meer? Vanaf eind september wordt in de dorpen Kattendijke, Wilhelminadorp, ’s-Heer Arendskerke en ’s-Heer Hendrikskinderen, de Oude Zeedijk in de Goese Polder en de Hollandse
Hoeve geasfalteerd en aan de weg gewerkt. In het najaar volgt ook de verdere bestrating van de Beestenmarkt in de binnenstad. Buiten spelen Er wordt niet alleen aan de weg gewerkt. Afgelopen tijd zijn in Goes veel nieuwe speeltoestellen geplaatst en speelplaatsen aangepast. Zo zijn er in de Goese Polder, Wolphaartsdijk, Kattendijke, ’s- Heer Arendskerke en het Goese Meer onder andere mandschommels, klimtoestellen, schommels, een draaischrijf, een wip en een tafeltennistafel geplaatst. Voor de overige wijken en dorpen zijn we aan het kijken wat we nog kunnen realiseren.
Als alle rotondes in de stad en dorpen er mooi bij liggen, is dat een goed visitekaartje voor Goes. Om de rotondes goed te onderhouden, bieden we de groene inrichting van een aantal rotondes ter adoptie aan lokale bedrijven en instellingen. Als bedrijf richt u de rotonde, in samenspraak met de gemeente, naar eigen wens in. In ruil daarvoor krijgt u naamsbekendheid door middel van reclameborden op de rotonde. Naast bomen of planten, kunt u ook kunst adopteren om de rotonde te verfraaien. Interesse? Neem dan contact op met Joachim Koutstaal via 249 770 of mail naar j.koutstaal@goes.nl.
7
Wat doet Goes met (uw) geld? Het grootste deel van de gemeentelijke uitgaven bestaat uit de uitvoering van wettelijke taken zoals onderwijs, vergunningen en uitkeringen. Daarnaast is er (een beetje) ruimte voor nieuwe plannen. Wat we in 2014 van plan zijn en hoeveel dat gaat kosten staat in de programmabegroting. De gemeenteraad bespreekt de plannen, wijzigt wat ze nodig vindt en stelt de begroting vast in november. Het college moet zich daarna aan deze programmabegroting houden. Informatieavond Goes werkt op dit moment aan de begroting voor volgend jaar. Hoe gaan we er in 2014 weer voor zorgen dat we niet meer uitgeven dan we hebben? Wat kunnen we wel doen en wat niet? Moeten we bezuinigen? Hoeveel precies en waarop? Over deze keuzes en de getallen die hierbij horen geeft de gemeente tekst en uitleg tijdens een informatieavond over de begroting voor 2014. De begroting is
‘Experts’ zetten tanden in begroting
De echte cijferaars en getallenvreters onder de Goesenaren waren op 3 en 25 september bij elkaar tijdens de speciale begrotingsworkshops die dit jaar voor het eerst werden georganiseerd. Tijdens twee leerzame bijeenkomsten werden zij wegwijs gemaakt in de wereld van de gemeentelijke financiën. De deelnemers vormden een bont gezelschap van Goesenaren. Eén dingen hadden zij gemeen; ze wilden allemaal het naadje van de kous weten.
een onderwerp dat misschien afschrikt omdat het moeilijk lijkt. Toch heeft iedereen wel een mening over de keuzes die de gemeente maakt over het besteden van belastinggeld. Het doel van de bijeenkomst is om de gemeentelijke begroting voor iedereen begrijpelijk te maken. Komt u ook voor tekst en uitleg op 3 oktober? Wie meer wil weten over de keuzes die voor 2014 worden gemaakt, is op 3 oktober aanstaande vanaf 19.15 uur van harte welkom op het stadskantoor in Goes. Vanaf half acht zal wethouder Loes Meeuwisse vertellen voor welke keuzes het college van B & W staat, neemt de afdeling financiën u in vogelvlucht mee door de begroting en is er
natuurlijk gelegenheid om vragen te stellen en na te praten met de wethouder, leden van de gemeenteraad en ambtenaren. Om een indruk te krijgen van het aantal bezoekers stellen we een aanmelding onder vermelding van het aantal personen op prijs. Stuur hiervoor een email naar m.vande. vreugde@goes.nl. De begroting voor 2014 wordt behandeld in de gemeenteraadsvergadering van 7 november 2013. Meer informatie op www.goes.nl/begroting.
8
Samenspel
Toeren met de Rode Kruisbus steeds populairder ‘Toen we vroeger weleens gingen fietsen, was er deze kant op nergens een plek om ’s wat te drinken,’ zegt mevrouw Van Driel, genietend van haar koffie met appelgebak op het terras van strandbrasserie De Landing bij Baarland.
>> Genieten van koffie met appelgebak én van het uitzicht over de Westerschelde. ‘Dat is nu wel anders!’ Een andere passagier, met een knikje naar de zonaanbidders op het strandje: ‘We zijn ons badpak vergeten!’ Rijdend door Baarland hiernaartoe zagen ze dat de ‘kleine kerk’ tegenwoordig een restaurant is. Het is een ontwikkeling die de tongen los maakt. Ook toen geconstateerd werd dat in hetzelfde dorp ‘IJs van Sam’ nog steeds bestaat, is het niet stil. De chauffeur hoeft voor dit gezelschap niet als gids op te treden: ‘Helemaal niet nodig! En als iemand iets niet weet of herkent, helpen ze elkaar; het is nooit stil in de bus.’ De andere Rode Kruis-vrijwilliger is de begeleidster (met EHBO): ‘Ik kom hier niet vandaan, dus ik leer op zo’n middagje in de bus altijd ontzettend veel van onze passagiers over de omgeving.’ Ideeën voor routes welkom De gemeente startte in 2012 in samenwerking met het Rode Kruis met het organiseren van korte reisjes. Hiervoor maakt het Rode Kruis gebruik van een eigen bus (maximaal acht passagiers), die is ingericht voor het vervoer van personen met een beperking, inclusief rolstoelvervoer. Zo worden elke twee weken bewoners van het Erasmuspark en uit de directe omgeving vervoerd van en naar de dinsdagmarkt in Goes. Sinds enkele maanden worden nu ook rondritten georganiseerd
op de Bevelanden of net daarbuiten. De bijdrage hiervoor is drie euro per persoon, exclusief consumpties. Per kwartaal wordt een planning van de ritten gepubliceerd op de gemeentelijke informatiepagina in de Bevelandse Bode. De nieuwe planning staat in de editie van 2 oktober. Daarin is ook te lezen waar en hoe geïnteresseerden zich kunnen opgeven. Het is ook mogelijk suggesties aan te dragen voor een bestemming of route, deze kunt u doorgeven aan John Duinkerke van de afdeling Zorg van de gemeente via e-mail: j.duinkerke@goes.nl of via telefoonnummer 249 627. Ongelooflijk dankbaar werk De afdeling Noord-West Beveland van het Rode Kruis wil de eigen bus graag nuttig gebruiken, niet alleen bij calamiteiten. Zo is vorig jaar het idee ontstaan om de niet-mobiele medemens te helpen en een verzetje te bieden. Voorzitter Henk Steenks: ‘In het begin liep het niet vanzelf, maar nu hebben we telkens een volle bus en soms moeten we zelfs mensen op de wachtlijst zetten. De populariteit neemt duidelijk toe en daar zijn we blij mee. Gelukkig hebben we genoeg vrijwilligers, al kunnen we voor de pool van chauffeurs altijd wel versterking gebruiken. Het is leuk en ongelooflijk dankbaar werk!’
9
Exposities in het Stadskantoor In de hal van het Stadskantoor zijn de komende tijd de volgende exposities te bekijken. Wilt u ook exposeren in het Stadskantoor? Mail dan naar het Gemeentearchief via expositiegemeentearchief@goes.nl. De voorwaarden vindt u op www.goes. nl > Gemeentearchief > Tentoonstellingen > Hal Stadskantoor. Hier vindt u ook meer informatie over de genoemde tentoonstellingen.
1
Oktober (1) Objecten Caroline de Ligt De ‘Zeeuwse Stikken’ die Caroline de Ligt in atelier Quast (bij Baarland) maakt, zijn bijzonder door hun afmetingen. Deze sieraden zijn niet bedoeld om je hals te versieren, maar je huis, of werkruimte. Het basismateriaal bestaat uit oude kranten (PZC’s natuurlijk!) Daarop komen allerlei randen en versieringen. De afwerking is goud- of zilverkleurig, soms met bloedkoralen of zwarte accenten.
2
November (2) Schilderijen Gerhard de Witte Gerhard de Witte laat zich graag inspireren door de natuur en de directe omgeving. Landschappen, vogels, bloemen vangt hij in acrylverf op canvas. Na ruim vijftig jaar als huisschilder/ondernemer gewerkt te hebben, zet hij zijn schilderstechniek nu kunstzinnig in. December (3) Tekeningen en schilderijen Erna Daalman Erna Daalman maakt vooral werk over dieren. Voor haar expositie in ganzenstad Goes heeft zij schilderijen in olieverf en ganzenveertekeningen gemaakt met het thema ‘ganzen’ (afbeelding). Op jonge leeftijd werd zij al geïnspireerd door het inmiddels verdwenen beeldje van de beeldhouwer Anton Beijsens aan de Oostsingel.
3
Bel ons via 14 0113 De Bevelandse gemeenten Goes, Kapelle, Reimerswaal, Noord-Beveland en Borsele zijn sinds een tijdje te bereiken via één gezamenlijk telefoonnummer 14 0113.
Dit lijkt misschien een vreemd nummer, maar als u 14 0113 intoetst op uw telefoon, krijgt u een spraakcomputer die u vraagt om de naam van de Bevelandse gemeente in te spreken die u wilt bereiken. Als u de naam Goes inspreekt, komt u dus automatisch uit bij het Klant Contact Centrum van de gemeente Goes. Gemak! Het nummer 14 0113 sluit aan bij het landelijk project ‘Antwoord’ met
als doel de bereikbaarheid en dienstverlening van de overheid te verbeteren. In 2015 moeten alle gemeenten het aanspreekpunt zijn voor alle overheidsdiensten. Eén van de eerste stappen is de invoering van een eenvoudig, herkenbaar telefoonnummer van de gemeente. Want weet u het netnummer van de gemeente, dan weet u meteen het juiste telefoonnummer, wel zo makkelijk.
10
Samenspel
Samen zetten we Goes op de kaart Niemand geneert zich hier om naar de Aldi te gaan.
Wij kennen elkaar is het thema van Goes. Carin Biesterbosch, directeur CIOS Goes-Breda
Jaap Pauptit, inwoner Kattendijke
In Rotterdam ga ik op in de menigte, hier ben ik nog iemand.
Als niet-Goesenaar moet je er wel op afstappen; ze komen niet naar je toe.
Erwin Nuytinck, middenvelder bij Excelsior en voormalig sportambassadeur van de gemeente Goes
Roos Vrencken, docente Scalda
gemoedelijk
GOESENAREN LOPEN NIET MET ZICHZELF TE KOOP, AL ZOUDEN SOMMIGEN DAT BEST WEL EEN BEETJE MOGEN DOEN. DE MENSEN IN DE GEMEENTE GOES BLINKEN UIT IN HET GEWOON ZIJN. GEWOON ZIJN HEEFT OOK TE MAKEN MET JEZELF ZIJN, NIETS VOORWENDEN. TÉ OPZICHTIG GEUREN OF OVERDREVEN VERTELLEN WAT JE ALLEMAAL WEL NIET KAN PAST NIET BIJ GOES. JE HOEFT NIET TE SCHREEUWEN OM GEHOORD TE WORDEN. NIEUWKOMERS WORDEN NIET GEWEERD MAAR ZE MOETEN WEL HUN PLEKJE VERDIENEN.
11
‘Hé, Goes staat op de kaart!’ riepen veel Goesenaren vorig jaar waarschijnlijk verbaasd. Het was niet Vlissingen maar Goes dat opeens -letterlijk- op de kaart stond bij het weerbericht van het NOS journaal. Heel Nederland krijgt sindsdien dagelijks te horen dat het Goese zonnetje weer gaat schijnen en dat is goed voor onze naamsbekendheid. De afgelopen periode hebben we veel geïnvesteerd in de communicatie over Goes. Allerlei inwoners en ondernemers hebben onder leiding van de gemeente en Provincie Zeeland geholpen om ons DNA te jutten, de ware kenmerken van Goes. Dit vormt de basis voor onze communicatie. Daarnaast heeft de stichting Goes Marketing gewerkt aan een nieuwe campagne. Deze campagne is door Goese ondernemers, instanties en inwoners te gebruiken. Zo zetten we samen Goes nog beter op de kaart. Hoe dat precies werkt? U leest het in dit artikel.
Echt Goes!
In de komende edities van Samenspel vindt u steeds een andere kernwaarde uit ons DNAboek. Als eerste de kernwaarde gemoedelijk. Zie de pagina hiernaast. Gewoon, handelsstad, natuurlijk knooppunt: ál ons DNA komt aan bod. Aan u de beurt om vanuit deze kwaliteiten uw eigen verhaal over Goes te vertellen. Wie kan immers onze gemeente beter verkopen dan de Goesenaren zelf?
Streekbelang Buitengebied Gemoedelijk Gezond verstand Aangemeerd Het DNA van Goes Bovenstaande kernwaarden vormen samen het karakter van Goes en kunnen we dus zien als ons eigen DNA. De basis voor het communiceren van onze gemeente komt voort uit het onlangs gepresenteerde DNA-boek van de gemeente: een verzameling van eigen stukjes Goes, gejut door betrokken inwoners en bedrijven. In twee sessies die werden begeleid door het DNA-team van Provincie Zeeland, werd door authentieke beelden die door de deelnemers werden meegenomen, verhalen en uitspraken duidelijk wat Goes bezielt. Kort samengevat resulteerde dit in het DNA van Goes: natuurlijk knooppunt, streekbelang, gezond verstand, handelsstad, gewoon, gemoedelijk, buitengebied en aangemeerd.
Op www.goes.nl/dna vindt u alle foto’s uit ons DNA-boek. U kunt ze vrij gebruiken om uw relatie met onze gemeente te weerspiegelen: verwerk ze bijvoorbeeld op uw website, in een uitnodiging of hang ze op in uw kantoor hier in de stad. Overigens, op www.laatzeelandzien. nl vindt u foto’s uit de hele provincie. Neem daar ook eens een kijkje! Als u zelf mooie foto’s heeft van Goes die u ter beschikking wilt stellen, schrijf u dan in als fotograaf op www.laatzeelandzien.nl.
12
Goes is‌? Goes Marketing werkt sinds 2012 aan onze citymarketing. Het doel van citymarketing is dat we ons willen onderscheiden van andere steden. Afgelopen augustus startte Goes Marketing met de campagne Goes is‌? Door heel Goes waren vlaggen te vinden met deze tekst. De bedoeling van de campagne: mensen nieuwsgierig maken naar Goes is goes. Op zaterdag 14 september is deze nieuwe campagne gepresenteerd. Met Goes is goes is een marketingmerk ontwikkeld dat door iedereen gebruikt kan worden die Goes een warm hart toedraagt.
Samenspel
13
Wees trots op Goes! ‘Met de campagne Goes is goes willen we graag bereiken dat inwoners, bedrijven en bezoekers ambassadeur worden van Goes’, vertelt Jonneke, citymarketeer bij Goes Marketing. ‘Als je trots bent op je gemeente, moet je dat laten zien. Op www.goesisgoes.nl kan iedereen verschillende standaard kreten downloaden en als logo gebruiken. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld Goes ondernemend of Goes creatief gebruiken in hun eigen marketinguitingen. Inwoners kunnen op hun beurt bijvoorbeeld hun auto bestickeren met Goes toeven of een Goes hart hebben. Het logo moet ervoor zorgen dat er binnen Zeeland (en daarbuiten) een sterkere voorkeur voor Goes ontstaat, of dit nu is op het gebied van wonen, werken of activiteiten. We willen, samen met inwoners, bedrijven en toeristen, laten zien waar Goes voor staat, maar dit kunnen we niet alleen. Hoe meer mensen ambassadeur worden, hoe beter we Goes op de kaart zetten. Want Goes is .. samenwerken!´
d weeken
Onwijs toeven Een
hart hebben gedaan
Een
t gezich
woordje doen
Word ook ambassadeur van Goes! Ook als gemeente gaan we het Goes is goes logo gebruiken in onze communicatie uitingen. U vindt ze al in deze Samenspel. Bent u ook trots op Goes en wilt u dit graag laten zien? Word ambassadeur! Op www.goesisgoes. nl vindt u alle informatie. Hier kunt u ook de verschillende logo’s downloaden om zelf te gebruiken.
Volg Goes Marketing via: www.goesisgoes.nl Twitter @GoesisGoes Facebook.com/goesisgoes
or o v n aa e ia j v d f l e e i r M sb ... w f o u / e i n de n ebsite e w onze
Kia e d t ...spo laats en p o op t o f uw ook b e c a F
nieke ket! u t e p h ingspak o s n ak ka s’ verrass a m e en is go s e o ‘G
Goes is Blijf daarom op de hoogte van nieuws over wonen, werken, recreëren, evenementen en allerlei leuke acties!
Goesisgoes.nl facebook.com/Goesisgoes twitter.com/Goesisgoes info@goesisgoes.nl
Goesisgoes is een initiatief van Stichting Goes Marketing
Magazine over het Goes Latijns-Amerika jaar
OPENLUCHT SPEKTAKEL een groot succes!
September 2013 | NO. 3
IMPRESSIE GOESLA KAUSAY PACHA INHOUD 6 7 8 9 10 11 12 14
2
Zeeuwen in BraziliĂŤ Zeeuwse Latijns-Amerikaan met recept! Goes geeft thuis Filmfestival in Goes De Misa Criolla Latijnse stemmen Latijns-Amerika op school Evenementenkalender
Goes Latijns-Amerika 2013
KAUSAY PACHA
Tussen 22 en 25 augustus is het spektakel Kausay Pacha zes keer met succes opgevoerd in het Bosgebied Zuid voor in totaal zesduizend
op zoek naar el dorado
bezoekers. Het bos waar het spektakel werd opgevoerd was precies dat decor waardoor je je een bezoeker in Latijns-Amerika voelde. Het verhaal ging over een botsing tussen de nog in hun tradities levende inwoners van het dorpje Paititi, ergens in het Amazonegebied, en
De reacties De bijzondere locatie, de alpaca’s die voor de voorstelling op het speelveld lopen, de papegaaien, de helikopter die één van de hoofdrolspelers brengt, de Incatempel, de schitterende kostuums, de prachtige zang, de wervelende dansen, de vuureffecten... Al deze zaken bij elkaar zorgden voor een spectaculaire voorstelling. Zowel in de middag- als bij de avondvoorstellingen met z’n schitterende lichteffecten kwamen de toeschouwers ogen en oren tekort, zoveel gebeurde er op het speelveld. Dat mensen hebben genoten van de bijzondere voorstelling, bleek uit de reacties heet van de naald, direct na de voorstelling:
de medewerkers van Orlando Paz Productions, een eigentijds televisieproductiebedrijf.
Bert en Kim Smal uit Goes Schitterend is het openluchtspektakel. Het is geweldig dat lokale verenigingen zo samenwerken. Jammer dat het weer vier jaar duurt voordat er weer zo’n voorstelling komt. Jan-Kees Tramper uit Kloetinge
Cor Gotjé uit Vleuten
Vanaf de repetities in het bos ben ik
Vanwege familiebezoek kwam ik in
bezig als vrijwilliger bij Kausay Pacha.
2009 bij Ubuntu terecht, dat was prach-
Mijn vrouw werkt aan de kostuums en
tig. Reden om ook dit jaar te komen. Blij
zo ben ik er ook bij betrokken geraakt.
dat ik dat heb gedaan. Ik vond Kausay
Ik vind het een mooi en uniek spektakel.
Pacha nog beter dan Ubuntu!
Het is een leuk team van spelers en het stuk zit strak in elkaar. Helemaal top!
Maaike Davidse uit Colijnsplaat Ik kan niet snappen dat je voor maar
Adinda Esveld uit Goes
€ 4,80 zoiets bijzonders als dit spektakel
Het is heel erg leuk en gezellig en
kunt zien. Alleen is het verhaal
vooral een kleurrijke musical.
soms wel een beetje moeilijk te volgen.
Goes Latijns-Amerika 2013
3
Ron Westerweel uit Goes Het is heel mooi en spectaculair met een helikopter als verrassing. De muziek, de entourage, helemaal goed.
Linda en Carolien uit Goes Het is bijzonder dat zo’n grote groep samenwerkt op zo’n leuke locatie. Ook de organisatie is goed. We komen kijken omdat een collega en dochter meedoen.
Patricia Effting uit Goes en Sandra Verwest uit Dreischor Ik vind het een heel leuk idee, dit openluchtspektakel. Het is mooi opgezet, de kostuums zijn schitterend en het is voor jong en oud voor ieder wat wils. In het begin was het verhaal even moeilijk, maar we zitten er nu helemaal in.
Ik vind het hartstikke mooi. Fantastisch dat ze dat allemaal voor elkaar krijgen met al die kostuums. Ik vind het zo leuk dat ik zelfs naar twee voorstellingen ga kijken. CORRIE BOONMAN UIT LEWEDORP
EEN LIVE CD ÉN EEN DVD Dank aan de bijna honderd personen die samen een bedrag van meer dan € 2.500 hebben ingelegd waardoor we zowel een dvd als een live cd van Kausay Pacha kunnen uitbrengen. Iedereen die een bijdrage heeft geleverd, kan de tegenprestatie in oktober in de brievenbus verwachten. Het doek met daarop de foto’s van degenen die dit mogelijk hebben gemaakt krijgt een ereplaats bij de komende evenementen. Heeft u geen geld ingelegd, terwijl u wel een cd en/of dvd wilt kopen? U kunt deze bestellen in onze webshop. U kunt daar ook voor € 15,00 T-shirts bestellen van Kausay Pacha en van Orlando Paz Productions. Kijk op www.goesla.nl
4
Goes Latijns-Amerika 2013
Op zoek naar Paititi
Ik ben een collega van een van de hoofdrolspelers, Reinier. Het is geweldig hoe alles wordt neergezet, zo knap. Ik heb er diep respect voor.
Het Bosgebied-Zuid in Goes heette tijdens het spektakel vier dagen lang Paititi. Schrijver-regisseur Koen Schyvens heeft deze naam niet zo maar gekozen. Paititi is de naam van een onvindbare Inca stad, ergens in het grensgebied tussen Peru en Brazilië. Wie de naam Paititi intikt in een zoekmachine krijgt zelfs een weersverwachting voor de plaats. Als je dan doorklikt op de weerkaart, dan is de stad WSV[ZLSPUN ]LYK^LULU 9HHKZLSHJO[PN ° De magie waarmee het gebied is omge-
ELLES VAN SCHAAIK UIT NIEUWERKERK AAN DE IJSSEL
Peter van Luijk uit ’s-Heer Hendrikskinderen Ik vind het een hele leuke voorstelling met een bijzondere entourage. De inspanning van iedereen zie je hier goed terug. Van mij mag er elk jaar zo’n spektakel plaatsvinden.
Robert Barendsen en Kirsten Janvier uit Goes We vinden de voorstelling bijzonder leuk. Het zit goed in elkaar. Het orkest is fantastisch. Ook is het goed geproduceerd: geweldig met al die auto’s en die helikopter.
Ik vind de voorstelling heel mooi, professioneel en kleurrijk. Ook overdag is de voorstelling leuk. Een pluim voor iedereen in Goes! RONALD MIJNSBERGEN UIT MIDDELBURG
Marja van Driel uit Middelburg Het verhaal is prachtig en vol met verrassingen. Alpaca’s, levende standbeelden, schitterende kostuums... Het is goed georganiseerd en op een bijzondere locatie. Ook fijn dat we op een overdekte tribune zitten.
Johan Jansen uit Goes Een aantal bekenden van mij doet mee. Het is leuk opgezet en de spelers presenteren zich goed. Ik had niet verwacht dat het zo druk zou zijn, maar ik geniet enorm omdat alles er zo mooi uitziet.
ven heeft door de eeuwen heen tot heel wat expedities geleid. Uitgebreide verslaNLU KHHY]HU aPQU [L ]PUKLU ]PH >PRPWLKPH ° Volgens een legende trokken de laatste Inca’s zich na de inval van de Spanjaarden in 1533 vanuit Cusco veilig terug in de jungle “Madre de Dios”, gelegen in Peru. Hun laatste heilige gouden voorwerpen, waaronder een beroemde zonneschijf, namen zij mee. Ze stichtten de stad Paititi. De Spanjaarden noemden Paititi anders, namelijk El Dorado. Voor de Spanjaarden stond El Dorado voor goud. Voor de Inca’s staat Paititi voor kennis en wijsheid. Volgens de kunstenares Patries van Elsen, die deelnam aan twee expedities op zoek naar Paititi, is de stad Paititi gehuld in mysteriën en straalt de plaats een hele speciale energie uit, die elektromagnetische storingen veroorzaakt bij helikopters die het gebied naderen. Gelukkig hadden we daar dit jaar in Goes-Zuid geen last van en kon de helikopter zeven keer onberispelijk dalen en weer opstijgen.
Goes Latijns-Amerika 2013
5
ZEEUWSE EMIGRANTEN IN BRAZILIË In het Braziliaanse Espírito Santo kwam de kolonisatie pas in de negentiende eeuw goed op gang. Omdat er een gebrek was aan pioniers werd er een speciale organisatie opgericht om Europese emigranten aan te trekken. In spetterende wervingscampagnes in kranten werd veel beloofd: een lap grond, een comfortabel huis, een vruchtbare bodem waar gewassen goed konden gedijen en een veestapel met kippen en varkens. Kortom, hier gloorde het begin van een welvarend leven, een aantrekkelijk alternatief voor de schrijnende omstandigheden waarin (land)arbeiders zich in het midden van de negentiende eeuw bevonden.
De Zeeuws-Vlaamse specialiteit Postekop wordt nog altijd bereid
leidt tot veel problemen. Maar het Zeeuwse culturele erfgoed houden de emigranten lang in traditie: tot 1930 lopen de nakomelingen in Zeeuwse klederdracht en op klompen.
Bijna driehonderd mensen vertrekken er uit Schouwen-Duiveland en Zuid-Beveland naar Brazilië. Hier zullen vast Goesenaren bij zijn geweest, maar van hen zijn geen namen bekend. Verder wagen ruim vijfhonderd arbeiders uit het Land van Cadzand de oversteek. De reis naar Zuid-Amerika is meteen de eerste zware beproeving en strookt totaal niet met wat er in de ´overtogtsverdrag´ beschreven staat. Gouden bergen Bij aankomst blijkt dat de Zeeuwen zijn bedrogen: de beloofde lap grond is in werkelijkheid een stuk oerwoud dat ze bij gebrek aan de juiste hulpmiddelen, min of meer met de hand moeten ontbossen. Het huis is een hut met palmbladeren en de toegezegde gewassen en dieren ontbreken. Velen worden getroffen door tropische ziekten, terwijl medische voorzieningen ontbreken. Verder missen de Zeeuwen pastorale steun en onderwijs voor de kinderen. De meeste Zeeuwse families reizen naar de kolonies in Espírito Santo, waar ieder van hen een perceel ter beschikking krijgt. Ze bouwen zo goed en kwaad zoals het gaat hun bestaan op en leren veel van de slaven die al langer in het gebied woonden. De leefomstandigheden zijn en blijven erbarmelijk en de eenzijdige voeding
6
Goes Latijns-Amerika 2013
Kapel Pas in het begin van de twintigste eeuw krijgen de Zeeuwen een eigen schoolgebouw dat tevens fungeert als kapel, het begin van een eigen Hollandia-kapelgemeente. De Zeeuwen maken de opkomst en ondergang mee van de RVMÄL L_WVY[ 5H YPJO[ TLU aPJO VW OL[ gewas maniok. Op zoek naar nieuwe, vruchtbare gronden trekken de nakomelingen van de Zeeuwse immigranten steeds meer naar andere gebieden in Brazilië. Na 1950 is het in het district Espírito Santo nog altijd armoe troef. Velen trekken dan weg, waardoor het aantal mensen dat het Zeeuws beheerst verder afneemt. Wel wordt de herinnering aan Zeeland lange tijd levend gehouden door krantenartikelen, familiefoto´s en andere dierbare documenten te bewaren. De uitspraak van Piet Heule: `We moeten Hollands blijven praten, want op een dag zullen ze ons vinden´, wordt in de jaren zeventig werkelijkheid. De Hollandse kerk stuurt een delegatie naar het gebied en zo komen de Zeeuwen opnieuw in de Nederlandse belangstelling te staan. In 1975 stuurt de Nederlandse kerk sociaal-cultureel werkers Ton Roos en Margje Eshuis naar Brazilie met als doelen de pastores te ondersteunen in het jongerenwerk en de gemeenschapszin te vergroten. Tijdens hun maandelijkse bezoek aan Holanda organiseren zij allerlei activiteiten. Een paar jaar later wordt begonnen met de bouw van een gemeenschapshuis, waardoor de nakomelingen van de Zeeuwen steeds meer uit hun isolement komen.
Klompen Nog altijd wonen er nazaten van de Zeeuwse families in Holanda en Holandinha. Vooral voor de kleine boeren is het dagelijks leven vaak moeizaam. In 1996 is er een nieuwe kapel gebouwd mede KHURaPQ LLU ÄUHUJPwSL IPQKYHNL ]HU\P[ Nederland. Het gemeenschapshuis is nog steeds in gebruik. In Garrafão, een plaats in de omgeving, staat tegenwoordig een Familielandbouwschool. De directeur is Leonora Boone, een nazaat van een Zeeuwse emigrant. Na ruim 150 jaar wordt op deze school nog steeds op klompen gedanst tijdens het Zeeuwse volksdansen.
,LU ÄST V]LY Braziliaanse Zeeuwen Monique Schoutsen en Arjan van Wes[LU ^PSSLU KL NLZJOPLKLUPZ ]LYÄSTLU ]HU de achthonderd Zeeuwen die tussen 1858 en 1862 naar Brazilië emigreerden. Het is de bedoeling om de situatie te schetsen van het negentiende-eeuwse Zeeland en op zoek te gaan naar de levensverhalen van de huidige generatie Brazilianen met Zeeuws bloed. U kunt OL[ ÄSTWYVQLJ[ Z[L\ULU KVVY ]PQM L\YV VM TLLY [L Z[VY[LU (SZ KL ÄST UPL[ NLTHHR[ wordt, krijgen degenen die een bijdrage hebben gedaan hun geld terug. Kijk voor meer informatie op www.braziliaansekoorts.nl.
Bron: Op een dag zullen ze ons vinden. Door: Ton Roos en Margje Eshuis, 2008
LATIJNSAMERIKA IN GOES
Een typisch recept uit Trinidad is Trinidad Pelau. Hieronder lees je hoe je dit zelf kunt maken
RECEPT
In deze rubriek maken we kennis
Trinidad Pelau
met Goesenaren die hun roots in Latijns-Amerika hebben.
INGREDIĂ‹NTEN
SHERYL UIT TRINIDAD EN TOBAGO In de winter van 1979 komt Sheryl Braam naar Nederland om haar zus te bezoeken die hier dan al woont. Tijdens haar bezoek ontmoet ze de man met wie ze een jaar later trouwt. Ze verlaat Trinidad om samen met hem in Goes te gaan wonen. Vergeten doet ze haar geboorteland niet. Ze gaat nog graag terug om het contact met haar familie warm te houden. “Vijf jaar na ons huwelijk lieten we een vakantiehuis bouwen op Tobago. Zo kunnen we met onze kinderen jaarlijks een bezoek brengen aan het eiland.� Haar diploma als lerares werd niet erkend in Nederland. Om toch les te kunnen geven is Sheryl weer gaan studeren: “Ik heb hier de lerarenopleiding opnieuw gedaan en later een eerstegraads onderwijsbevoegdheid gehaald. Sinds vijf jaar geef ik les aan jonge mensen die zich voorbereiden op een internationale opleiding. Daarnaast geef ik les op het vwo en het gymnasium.� Alle lessen geeft Sheryl in het Engels. “Van mijn Engelse accent kom ik dus ook nooit meer af�, lacht ze. Het weer, de natuur en de mensen mist Sheryl het meest. “Mensen passen zich aan het klimaat aan. Door het warme klimaat zijn de mensen daar open en vrolijk en lijken ze altijd gelukkig te zijn. Ze hebben misschien wel problemen, maar tillen daar niet zo zwaar aan. Als het in Nederland koud is, reageren de mensen daar andersom op.� Sheryl vindt het Nederlands
een bijzondere taal, met name de dialecten. “Toen ik hier nog niet zo lang was, wilde ik altijd controleren of de woorden die ik geleerd had uit het Zeeuwse dialect kwamen of dat ze echt Nederlands waren. Door veel met mensen te praten, televisie te kijken en te lezen, heb ik me de taal eigen gemaakt.â€? De banneling van Tobago, het stripboek dat speciaal voor het Latijns-Amerikajaar is gemaakt door burgemeester RenĂŠ Verhulst en Danker-Jan Oreel, speelt zich af op Tobago. Sheryl heeft het stripboek gelezen en vond er veel herkenbare dingen in zitten. “Vooral de beschrijving van het gedrag van de Europeanen op de plantages daar klopt goed. Ook zitten er veel historische feiten in het verhaal. Soms zaten er wat ongebruikelijke combinaties in, zo moest ik bij sommige tekeningen in het begin van het verhaal denken aan de Swiss family Robinson, maar dat maakt het verhaal natuurlijk wel levendiger. Het boek is een graphic novel, een modern concept om een verhaal te vertellen. Dat is een compliment voor de burgemeester, want het maakt het lezen van geschiedenis veel aantrekkelijker.â€?
Q 3 eetlepels bruine suiker Q 450 g in blokjes gesneden stoofvlees Q 300 ml water, of zoveel als nodig Q 275 g ongekookte bruine rijst Q 250 ml kokosmelk Q 450 g gedroogde kikkererwten (die een nacht in koud water hebben geweekt) Q 1 wortel, geschild en gesneden Q 1 eetlepel grof gehakte, verse peterselie
BEREIDEN =VVYILYLPKPUN!° TPU % )LYLPKPUN!° TPU %° 2SHHY PU! \\Y° 1. Smelt suiker in een grote pan op middelhoog vuur tot het begint te karamelliseren. 2. Voeg het vlees toe en bak tot het goed bruin is. 3. Breng het water, kokosmelk, rijst, erwten en wortel zachtjes aan de kook. Doe het deksel erop tot de rijst klaar is, na ongeveer 45 minuten. Controleer en roer regelmatig. 4. Bestrooi met peterselie als garnering. 5)!°KL Z[VVMWV[ ^VYK[ NL^VVUSPQR TL[ struikerwten gemaakt, maar die zijn moeilijk te vinden.
Buen provecho!
Goes Latijns-Amerika 2013
7
Anne en Geke Ruijsink wonen en werken voor de organisatie Jeugd met een Opdracht in Belo Horizonte, Brazilië. Hun doel is om kansarme jongeren een hoopvolle toekomst te geven.
GOES GEEFT THUIS IN BELO HORIZONTE, BRAZILIË! Geke: “ik rij met een aantal collega’s het Volkswagenbusje omhoog de favela Taquaril in, een arme buitenwijk van Belo Horizonte. We zijn op weg naar Diego, een jongen van 15 jaar die met zijn moeder en zeven broertjes ergens achteraf in een klein huisje woont. Onderweg zien we groepjes mannen zitten, jongeren die op straat voetballen of vliegeren en horen we harde muziek uit één van de vele barretjes.
Bezoek onze website voor uitgebreidere informatie over ons werk: www.annegeke.com
Terwijl ik om me heen kijk, denk ik terug aan vier jaar geleden. Toen verliet ik Goes, samen met mijn man Anne om hier in Belo Horizonte te gaan werken en wonen. Ons doel: kansarme jongeren een hoopvolle toekomst geven. Diego is één van die kansarme jongens die we nu probe-
ren te ondersteunen door ambulante zorg. We zijn met hem in contact gekomen door het straatwerk dat onze organisatie elke vrijdagavond doet in het centrum van Belo Horizonte. Daar kwamen we hem tegen als straatkind: weggelopen van huis omdat hij daar niets te doen had en zich verveelde.” Ondertussen is het Volkswagenbusje geparkeerd en leggen we het laatste gedeelte naar het huisje te voet af. Een steile, ongelijke trap met hier en daar een stroomkabel of waterleiding, maken het afdalen naar het huisje tot een bijna gevaarlijke wandeling. Aangekomen bij het huisje van Diego zien we acht smoezelige gezichten tevoorschijn komen en ook Diego’s moeder. Na een uitgebreide begroeting pakt een Braziliaanse collega van Geke zijn gitaar en begint kinderliedjes te zingen. Alle kinderen doen vol overgave mee en genieten zichtbaar van de positieve aandacht. Na dit speelkwartier gaan de jongste kinderen buiten voetballen in het gangetje en praat ik met Diego en zijn moeder. Zijn vader is doodgeschoten toen Diego nog heel jong was. Hij zat in de drugshandel en het was een afrekening. De broertjes van Diego zijn van twee andere vaders. Diego’s moeder heeft haar handen vol om acht kinderen op het rechte pad te houden. Door de samenwerking van de lokale instanties en praktische ondersteuning krijgen
8
Goes Latijns-Amerika 2013
de kinderen scholing, algemene ontwikkeling, positieve aandacht en ontspanning. We hopen hierdoor dat de jongens geen behoefte meer hebben om zich op straat te gaan vervelen en zo het risico lopen om in een wereld van drugs en geweld te raken! Onze motivatie om anderen te helpen die het minder hebben komt ook mooi tot uitdrukking in het “Goes geeft thuis” concert dat 4 oktober wordt gehouden in theater de Mythe in Goes. Stichting de Figurant verzorgt op deze avond LLU ILULÄL[JVUJLY[ ]VVY VUZ ^LYR om jongens zoals Diego de kansen te geven die voor Goese jongeren vanzelfsprekend zijn!
)LULÄL[JVUJLY[ Goes geeft thuis vrijdag 4 oktober Meer info: www.zeelandtheaters.nl en op pagina 14
Latin American Film Festival Goes =HU [V[ LU TL[ VR[VILY ]PUK[ OL[ 3H[PQUZ (TLYPRHHUZL ÄSTMLZ[P]HS WSHH[Z PU ÄSTO\PZ »[ )LLZ[ en in DaVinci Cinema. -PST PZ IPQ \P[Z[LR LLU TLKP\T VT PL[Z [L ^L[LU [L RVTLU OVL OL[ SL]LU PZ PU OL[ SHUK ^HHY KL ÄST aPJO HMZWLLS[ :PUKZ 2004 wordt er in Utrecht een Latin American Filmfestival (LAFF) georganiseerd. Het LAFF heeft tot doel om de Latijns(TLYPRHHUZL ÄST ILYLPRIHHY [L THRLU ]VVY OL[ 5LKLYSHUKZL W\ISPLR LU LLU ILLSK [L NL]LU ]HU KL YPQRKVT LU ]LLSaPQKPNOLPK ]HU KL 3H[PQUZ (TLYPRHHUZL ÄST (SSL YLKLULU VT [L NHHU ZHTLU^LYRLU TL[ KL <[YLJO[ZL VYNHUPZH[PL ^HHYKVVY ^L PU .VLZ PU KL NLSLNLUOLPK aPQU VT LLU HHU[HS aLLY YLJLU[L ÄSTZ [L ]LY[VULU HHUNL]\SK TL[ KL ILZ[L ÄSTZ ]HU KL HMNLSVWLU QHYLU /L[ ÄSTMLZ[P]HS ILZ[HH[ \P[ [^LL KLSLU /L[ MLP[LSPQRL MLZ[P]HS SVVW[ ]HU [V[ LU TL[ VR[VILY =VVY\P[SVpend daarop is er een scholenfestival.
Acht films uit het programma van LAFF @ GOES. THE LAST ELVIS Wie denkt dat de 41-jarige Carlos Guttierez zich alleen in een wit pak afgezet met strassstenen hijst voor het geld, heeft het mis. De Elvisimitator ziet zijn optredens op feesten en partijen niet als werk, maar als roeping. Dit alles is NLÄSTK HSZ LLU KVJ\TLU[HPYL V]LY LLU WVWZ[LY JVTWSLL[ TL[ Z[PLRLT VT KL hoek glurende camera en optredens waarbij je door de close-ups het bezwete gezicht bijna kunt aanraken. ELEFANTE BLANCO De twee bevriende priesters Nicolas en Julian werken aan de bouw van een ziekenhuis in de sloppenwijken van Buenos Aires. Nicolas is verward door zijn ervaringen maar vindt troost bij de atheistische Luciana. Zijn geloof begint te wankelen. Ondertussen wordt de situatie in de wijk steeds erger.
MARRIAGE A MENDOZA Antoine is met zijn broer Marcus vanuit Parijs naar Buenos Aires gevlucht. Op straat in de Argentijnse hoofdstad, na een nachtelijke zuippartij en wat OHSMZSHJO[PN NLÅPY[ PU LLU JHMt KYPUN[ OL[ L_[YH OHYK [V[ OLT KVVY KH[ aPQU ]YV\^ hem enkele weken geleden zonder mededogen heeft gedumpt. Gelukkig is er een concreet eindpunt van de reis. Hun neef in de bergstad Mendoza gaat trouwen. Zo ontstaat er een bijzondere road movie.
DESPUES DE LUCIA Lucía is de vrouw van Roberto en de moeder van hun tienerdochter Alejandra. Zes maanden eerder is ze overleden. Roberto, kapot van het verlies, besluit TL[ aPQU KVJO[LY UHHY 4L_PJV :[HK [L verhuizen. Alejandra vindt snel aansluiting op haar nieuwe school, maar haar verse vriendschappen zijn allesbehalve duurzaam. Eén misstap is genoeg om haar tot pispaal van haar nieuwe klas te maken. VIRAMUNDO De Braziliaanse muzikant, dichter en politicus Gilberto Gil reist over het zuidelijk halfrond van Brazilië, via Australië en ZuidAfrika weer naar Brazilië. Gil introduceert onderweg de verschillende muziekstijlen van de diverse culturen en minderheden. Zijn missie: de promotie van de kracht van culturele diversiteit. Zijn visie op de toekomst: een diverse maar door uitwisseling van gedachten en ideeën verbonden wereld gevuld met muziek.
LA VIDA DE LOS PECES Een ingetogen portret over levens die langzaam uit elkaar gegroeid zijn, over heimwee naar het verleden. Wat de personages hebben meegemaakt is niet precies duidelijk, wat hun [L ^HJO[LU Z[HH[ L]LUTPU +L ÄST KYHHP[ VT KH[ LUL TVTLU[ waarin ze beseffen dat tijden en dromen vervliegen.
LINHA DE PASSE ,LU ÄST V]LY QVUNLUZKYVTLU +YVTLU KPL VUOLYYVLWLSPQR oplopen tegen de bittere werkelijkheid van de miljoenenstad São Paolo. Clueza heeft vier zonen van vier verschillende vaders. De jongens pestten elkaar wie in het gezin precies de ‘bastaard’ is. Religie, voetbal en seks – dat zijn de schaarse lichtpuntjes in deze roadmovie die zich afspeelt in een tredmolen: de jongens zetten de vaart erin, maar ze komen elke keer weer in dezelfde cirkel terecht. =LY[VUPUN ]HU IV]LUNLUVLTKL ÄSTZ VUKLY ]VVYILOV\K /L[ KLÄUP[PL]L WYVNYHTTH PZ [L ]PUKLU VW KL ^LIZP[L ^^^ NVLZSH[PQUZHTLYPRH US ÄSTMLZ[P]HS < R\U[ KHHY VVR LLU SPUR ]PUKLU UHHY KL [YHPSLYZ ]HU KL ÄST KPL PU .VLZ NHHU KYHHPLU WAT KOST EEN KAARTJE ? (SSL ÄSTZ RVZ[LU Á
FILMFESTIVAL VOOR SCHOLIEREN Van 23 tot en met 27 september bezoeken ca 2400 scholieren van zes scholen voor voortgezet onderwijs \P[ .VLZ LLU ÄST KPL PU ttU ]HU KL SHUKLU PU 3H[PQUZ Amerika is gemaakt. Alle middelbare scholen in Goes zijn uitgenodigd om mee te doen aan het project. De ÄSTZ aPQU aV NLRVaLU KH[ aL ]VVY KL SLLYSPUNLU NVLK [L ]VSNLU aPQU AV aPQU HSSL ÄSTZ 5LKLYSHUKZ VUKLY[P[LSK LU ZS\P[LU KL ÄSTZ HHU IPQ KL SLLM[PQK =VVY HS KLaL ÄSTZ PZ lesmateriaal ontwikkeld zodat er al in de voorbereiding in de lessen aandacht kan worden besteed aan de 3H[PQUZ (TLYPRHHUZL JPULTH
Goes Latijns-Amerika 2013
9
DE MISA CRIOLLA,
Het Huygens Vocaal Ensemble brengt op zaterdag 14 december om 20.00 uur in theater de Mythe in Goes een uitvoering van de Misa Criolla en van de kerstcantate Navidad Nuestra, geschreven door Ariel RamĂrez. Een koorprogramma met prachtige muziek, deels vooruitkijkend naar kerst.
Een Argentijnse â&#x20AC;&#x2DC;hitmisâ&#x20AC;&#x2122; in de Mythe Het Huygens Vocaal Ensemble werkt samen met de uit ArgentiniĂŤ overgekomen tenor Javier RodrĂguez en multi-instrumentalisten Daniel Morcos, Orlando MiĂąo en Ă lvaro Pinto. Zij begeleiden koor en tenor VW WPHUV NP[HHY (YNLU[PQUZL X\LUH (UKLZ Ă&#x2026;\P[ IVTIV JOLYHUNV LU bandoneon. De Misa Criolla is een muziekstuk vol Zuid-Amerikaans temperament en warmbloedigheid. Een stuk waarin klassieke muziek en Argentijnse folklore elkaar ontmoeten. Javier RodrĂguez geeft over heel de wereld uitvoeringen van de Misa Criolla. De stem en uitstraling van RodrĂguez zijn zo authentiek en opvallend dat de componist Ariel RamĂrez hem jarenlang als vaste zanger bij zijn concerten had. Javier wordt in de Misa Criolla begeleid door zijn muziekvrienden uit Mendoza in ArgentiniĂŤ. Het Huygens Vocaal Ensemble uit Zwolle bestaat uit achttien semiprofessionele zangers uit heel het land. In 2010 was het koor te gast in ArgentiniĂŤ. Hier werd samen met de Argentijnen een cd opgemaakt. De cd is te koop in de pauze van het concert. Een kaartje voor de Misa Criolla in de Mythe is online te koop via www.goesla.nl en kost â&#x201A;Ź10,00. Verder kunt u terecht bij â&#x20AC;&#x2122;t Paard van Troje, De Koperen Tuin en bij de VVV.
10
Goes Latijns-Amerika 2013
Ariel RamĂrez
De Argentijnse componist Ariel RamĂrez verspreidde vanaf het begin van de jaren vijftig van de twintigste eeuw zijn kennis van en liefde voor de Argentijnse folkloremuziek. Toen in de zestiger jaren het verbod op een mis in de volkstaal werd opgeheven, componeerde hij zijn in de westerse wereld bekendste werk, de Misa Criolla. RamĂrez gebruikte niet alleen de taal, maar ook de ritmes en instrumenten van de inheemse bevolking: indianen en criollos, nazaten van immigranten. De mis werd snel over de hele wereld populair en wordt nog steeds vaak uitgevoerd. De belangrijkste tekstdichter van het werk van RamĂrez ^HZ -tSP_ 3\UH KPL L]LUHSZ hij gefascineerd was door de Argentijnse folkloretraditie. EĂŠn van hun eerste en belangrijkste gezamenlijke werken was Navidad Nuestra, de kerstcantate waarin niet alleen in de muziek, maar ook in de tekst, veel typisch Argentijnse elementen naar voren komen.
‘LATIJNSE’ STEMMEN IN GOES 19 OKTOBER 16.00 en 19.00 uur
Ontdek tijdens deze gezellige en spannende dag in Podium 't Beest hoe het leven er in één van de Latijns-Amerikaanse landen aan toe kan gaan. Op verschillende plaatsen in het gebouw staan vertellers, vaak inmiddels Goesenaren, die de bezoekers meenemen naar het land waar zij vandaan komen. De bezoekers maken een ronde langs de vertellers. Zo ontstaat een spannende ontdekkingsreis langs verschillende
landen van dit culturele ‘continent’, gewoon verwoord door mensen die misschien nu wel bij jou om de hoek wonen. De vertellers brengen elk hun eigen verhaal. Ze vertellen over wat ze hebben meegemaakt, wat ze deden op een bepaalde dag of wat ze toen hebben gezien en gevoeld. Het resultaat is een veelheid van verschillende belevenissen, niet de
De vertellers brengen elk hun eigen verhaal. Ze vertellen over wat ze hebben meegemaakt, wat ze deden op een bepaalde dag of wat ze toen hebben gezien en gevoeld.
geschiedenis van een continent, wel een stukje levenshaal van iemand die nu deel uitmaakt van de Zeeuwse gemeenschap. Ben jij ook nieuwsgierig naar stukjes van Latijns-Amerika? Kom dan naar ’t Beest om te luisteren naar deze import Zeeuwen die terugblikken op hun land van herkomst. Vanaf 16.00 uur ben je welkom in ’t Beest. De verhalenvertellers starten om 16.30 uur. De eerste ronde duurt tot ongeveer 18.00 waarna er voor slechts €7,50,- een lekkere Latijns-Amerikaanse maaltijd wordt geserveerd. Om 19.00 uur is er tweede een ronde met verhalenvertellers. Vanaf 20.30 uur is het genieten geblazen met diverse reggae artiesten (toegang € 5,00, voor meer informatie zie pagina 14).
Nadere informatie volgt op www.goeslatijnsamerika.nl/programma/ latijnse-stemmen
7PS` =LYI\YN 3}WLa \P[ 4L_PJV ]LY[LS[ OHHY verhaal aan de hand van zelfgemaakte collages
Toegang: € 3,00, Inclusief een drankje maaltijd: €7,50
Goes Latijns-Amerika 2013
11
LATIJNSAMERIKA OP SCHOOL Een belangrijk onderdeel van het themajaar is een educatief programma voor basisscholieren. De gemeente Goes heeft alle basisscholen in de gemeente een gratis basisscholenproject aangeboden. Bijna alle basisscholen hebben zich enthousiast opgegeven voor het project.
Het lesmateriaal is samengesteld door de docenten Miriam Meyrer en Ira Blommers in samenwerking met het Centrum voor Kunsten Cultuureducatie (KCE), Plan Nederland en de gemeente, met in de klankbordgroep drie leerkrachten van basisscholen in Goes. Centraal staan de thema’s wereldburgerschap en – natuurlijk - Latijns-Amerika. Voor alle groepen is er lesmateriaal gemaakt. Per niveau zijn er verschillende activiteiten. Alle deelnemende scholen krijgen per twee schooljaren / klassen een lesdoos. Iedere leerling krijgt een apart werkboekje of een leskrant over Latijns-Amerika, gemaakt in samenwerking met Plan Nederland. Bovendien komen ook de thema’s fairtrade en de millenniumdoelen aan bod. Er zijn praatplaten beschikbaar en er is een raamposter waarmee de scholen kunnen laten zien dat ze meedoen met het scholenproject.
DOCENTENHANDLEIDING LESPAKKET GROEP 3 EN 4 DOCENTENHANDLEIDING GOES LESPAKKET GROEP 3 EN 4 LATIJNS-AMERIKA GOES LATIJNS-AMERIKA
groep groep
3/4 3/4
Memory Er is een memoryspel gemaakt voor leerlingen van groep 3 t/m 8, maar dan net even anders dan gebruikelijk. Het zijn namelijk niet precies dezelfde plaatjes, maar plaatjes van dezelfde situatie in Goes en in Latijns-Amerika. Bij een plaatje van de Grote Kerk in Goes hoort bijvoorbeeld een kerk ergens in Latijns-Amerika. Spelenderwijs leren de kinderen zo iets over de overeenkomsten en verschillen tussen hier een daar. Natuurlijk zit ook het stripboek van burgemeester René Verhulst en Danker Jan Oreel in elke lesdoos. Workshops Er worden verschillende workshops aangeboden. Veel scholen hebben zich hiervoor aangemeld. Zo gaan de groepen 1 en 2 multiculturele aankleedpoppen maken en de groepen 3 en 4 gieters van restmaterialen. Voor de groepen 5 tot en met 7 is er een theatervoorstelling in Podium ’t Beest of een dansworkshop geregeld.
Nohemi Ortiz (rechts) met haar moeder en zusje.
12
Goes Latijns-Amerika 2013
Groep 7 gaat zich bezighouden met een wel heel bijzonder computerspel: Grow your meal. Dit is een interactief spel waarbij de kinderen geld moeten verdienen en landbouwproducten moeten produceren in Bolivia, zodat er geen honger ontstaat. De deelnemende scholen gaan met elkaar de strijd aan. De school die hier het beste in slaagt, krijgt een mooi cadeau. Voor de hoogste klas van de basisschool is er een bijzondere workshop georganiseerd: Urbanlicious Rap! De leerlingen maken samen met een workshopleider een rap. Ze kunnen meezingen, rappen of een instrument bespelen. Het resultaat daarvan wordt vervolgens professioneel opgenomen LU NLÄSTK PU KL VWUHTLZ[\KPV IPQ )H_ shop in Goes.
Sponsorkind Via Plan Nederland ‘sponsort’ de gemeente Goes een tienjarig Boliviaans meisje, Nohemi Ortiz. Nohemi stuurt regelmatig tekeningen, foto’s en brieven. Deze worden gedeeld met alle basisschoolkinderen van de deelnemende scholen als onderdeel van het lespakket. Natuurlijk mogen de leerlingen op hun beurt weer een brief naar Nohemi sturen. Spelletjes Als laatste maken de kinderen kennis met verschillende spelletjes uit LatijnsAmerika. Kinderen van de groepen 1 t/m 8 gaan, elk op hun eigen niveau, spelletjes doen uit Latijns-Amerika. Er zijn voor de verschillende leeftijdsgroepen een heleboel spelletjes uitgewerkt om in de klas uit te proberen.
Zelf meer bereiken
door samen te werken.
De Rabobank biedt de kracht van de coöperatie. Als coöperatieve bank gelooft de Rabobank in de kracht van het collectief. Samen bereik je immers meer dan allen. Daarom kunt u gebruik maken van onze kennis én van de kennis van onze klanten. Zo komen we samen verder.
www.rabobank.nl/oosterschelde Samen sterker. Dat is het idee van coöperatief bankieren.
Oosterschelde
Goes Latijns-Amerika 2013
13
EVENEMENTEN OKTOBER – DECEMBER
WELLNESS OP A»5 3(;015: AMERIKAANS.
heel de maand oktober
BENEFIETCONCERT VRIJDAG 4 OKTOBER
Waar: Theater De Mythe Tijd: 20.00 uur Kosten: €15,00 ‘Goes geeft thuis..!’ is een concert dat ieder themajaar terugkomt. Het werd voor het eerst georganiseerd tijdens Goes 600. Ook tijdens het Afrikajaar was het concert een groot succes. De gedachte is: wij hebben een mooie stad met een feest. Wij wonen veilig en goed en we gunnen een ander dat ook. Iedereen mag meefeesten. De opbrengst is bestemd voor een straatkinderen project in Belo Horizonte te Brazilië. Hier werkt de uit Goes afkomstige Anne Ruijsink met zijn vrouw Geke in een team dat zich ontfermt over straatkinderen. Lees meer over hun leven in Brazilië op pagina 8.
14
Goes Latijns-Amerika 2013
Waar: Fitland Wellness Voor tijden en de diverse prijzen: ^^^ Ä[SHUK US ^LSSULZZ NVLZ Fitland heeft in oktober een Latin uitstraling. Er staan heerlijke Zuid-Amerikaanse gerechten op de menukaart, er is een ontspanningsarrangement te boeken met onder andere entree tot KL ^LSSULZZ RVMÄL VM [OLL TL[ PL[Z SLRRLYZ LU een speciale danza massage, een massage op Zuid-Amerikaanse muziek. Donderdag 10 oktober is een speciale ladies day om met vriendin,
RE..(,»: ),:; BEWAARDE GEHEIM 19 OKTOBER
Waar: Podium ‘t Beest Tijd: 21.00 uur Entree: €5,Op 19 oktober is er, aansluitend op de verhalencyclus, een roots reggae & dancehall programma in de grote zaal van Podium ’t Beest. De door Bob Marley geïnspireerde Jamaicaanse reggae-artiest Raymond Wright reist speciaal af naar Goes voor een sprankelend concert. Hij is een reggae artiest, maar hij bedient ook degenen die van R&B en soul houden. Het Goese talent Kwodjo brengt deze avond zijn Reggae & Dancehall nummers ten gehore. Alle artiesten worden begeleid door de Jahvolution Band.
(schoon)moeder of zus te komen genieten van wellness in Latijns-Amerikaanse stijl. Op zaterdag 26 en zondag 27 oktober zijn er speciale dagen met elk uur opgietingen in de sfeer van Latijns-Amerika. Een opgieting is een ontspannend ritueel waarbij etherische oliën opgelost in water over de hete saunakachel worden gegoten. De warmte en geur wordt daarna door de ruimte ‘geslagen’, wat een heerlijk gevoel geeft.
DANZA CUBA
VRIJDAG 25 OKTOBER Waar: Theater De Mythe Tijd: 20.00 uur Kosten: €33,00 Eén van de meest vernieuwende dansgezelschappen uit Cuba komt naar Goes! Het gezelschap, met uitsluitend danseressen, staat garant voor een verrassende choreoNYHÄL LLU M\ZPL ]HU *\IHHUZL LU :WHHUZL dansstijlen en tradities. De dans is een TLUNLSPUN ]HU ÅHTLUJV ZHSZH LU IHSSL[ Afro-Cubaanse en Cubaanse ritmes worden NLTP_[ TL[ QHaa` LSLTLU[LU °° Het voorprogramma wordt verzorgd door Dansdroom Zeeland. Dansers van verschillende dansstijlen zorgen voor een onvergetelijke show. De muziek bij deze show wordt live uitgevoerd. Meer info en kaartverkoop ]PH°^^^ [OLH[LY]LYRVVWaLLSHUK US
LEZING CAROLIJN VISSER MAANDAG 4 NOVEMBER
Waar: bibliotheek Tijd: 20.00 uur Entree: €5.00 De Zeeuwse schrijfster Carolijn Visser geeft op maandag 4 november in de bibliotheek Goes een lezing over haar laatste boek Argentijnse avonden. Argentijnse avonden is een fascine-
TANGO EXTREMO
WOENSDAG 27 NOVEMBER Waar: Theater De Mythe Tijd: 20.00 uur Entree: Á ;HUNV ,_[YLTV PZ LLU UPL[ HSSLKHHNZ ensemble onder leiding van Tanya Schaap. Gewaagde arrangementen op de muziek van Piazzolla, Horacio Salgan en Osvaldo Pugliese. Ook de “maestros” uit andere landen, die op hun heel eigen manier invloed op de Argentijnse tango hebben gehad, komen aan bod. De muziek van Tschaikovsky wordt belicht, van Bach, maar bijvoorbeeld ook Johann Strauss en zelfs The Beatles! Kortom, een eigenzinnige, gedurfde avond, gebracht door Nederlands meest eigenzinnige ensemble, ;HUNV ,_[YLTV
rend reisboek met daarin de wonderlijke geschiedenis van Rinus van Mastrigt KPL PU WLY ÄL[Z aPQU ouderlijk huis in Rotterdam verliet en koers zette naar ... Batavia. Een ziekte wordt hem bijna fataal, zijn verloofde komt over, hij trouwt en krijgt twee dochters. Dan vallen de Japanners Nederlands-Indië binnen en volgt een krijgsgevangenschap in Japan. Na de oorlog vindt hij in Batavia zijn vrouw terug te vinden in de armen van een Amerikaanse militair. Einde huwelijk. Samen met zijn beide dochters vertrekt hij - via Nederland - uiteindelijk naar Argentinië, waar zijn dochters zich enige tijd later bij hem voegen. Carolijn Visser beschrijft hoe het leven van vader en dochters zich op de pampa’s van Argentinië ontrolt. Een leven, waarin het mislukte huwelijk en het harde bestaan op de pampa’s de verhouding tussen vader en dochters verziekt.
SWINGING LATIN DOOR CADANT VRIJDAG 29 NOVEMBER
Waar: Theater de Mythe Tijd: 20.00 uur Entree: €17,00 Het Cadant Symfonieorkest geeft in de Mythe in Goes een spectaculair optreden onder de titel Swingin’ Latin. Samen met een aantal verrassende artiesten wordt een wervelend LatijnsAmerikaans programma opgevoerd om zo de zomer even terug te brengen in november. In het Afrikajaar heeft Cadant een soortgelijk concert gegeven. Dit jaar verwachten we weer een NYVV[ Z\JJLZ +L ILRLUKL IHUKVULVUPZ[°*HYLS 2YHH`LUOVM°]LYaVYN[ UH KL WH\aL ZHTLU TL[ zijn Kraayenhof Tango Ensemble een bijzonder optreden. Vanaf 18.30 zijn er tangoworkshops en tangodemonstraties. Meer info en kaartverRVVW ]PH°;OLH[LY]LYRVVW ALLSHUK
MARKT VAN HOOP
ZATERDAG 30 NOVEMBER Waar: Grote of Maria Magdalena Kerk Tijd: 10.00 - 17.00 uur Entree: gratis Jaarlijkse markt met veertig kramen voor projecten ter ondersteuning van ontwikkelingssamenwerking.
Evenementen okt - dec OKTOBER 1-6 3HMM'.VLZ ÄSTMLZ[P]HS +H=PUJP Cinema en Podium ’t Beest 1-31 3( >LSSULZZ THHUK -P[SHUK >LSSULZZ 4 Salsa Dance Party, Café Restaurant Het Postkantoor 4 Goes geeft thuis…!, Theater de Mythe 11 Salsa night, Café de Post 19 =LYOHSLUJ`JS\Z º3H[PQUZL» :[LTTLU Podium ’t Beest 19 Reggae Night, Podium ’t Beest 25 Danza Cuba met Dansdroom Zeeland, Theater de Mythe 29 3LaPUN 4HYP[PLTL NLZJOPLKLUPZ Historisch Museum de Bevelanden
1 3 4 8 26
27 29 30
14
NOVEMBER Salsa Danceparty, Café Restaurant het Postkantoor Tangosalon, Goederenloods 3LaPUN *HYVSPQU =PZZLY º(YNLU[PQUZL Avonden’, Bibliotheek Goes Salsa Night, Café De Post Ruud Paesie houdt een lezing over een expeditie naar Zuid-Amerika, Historisch Museum de Bevelanden Tango Extremo, Theater de Mythe :^PUPUN 3H[PU KVVY *HKHU[ TL[ ]VVYHM tangoworkshops, Theater de Mythe Markt van Hoop, Grote of Maria Magdalena Kerk DECEMBER Misa Criolla, door het Huygens Vocaal Ensemble, o.l.v. Hans Tijssen met als solist de `Argentijnse tenor Javier Rodríguez, Theater de Mythe
Goes Latijns-Amerika 2013
15
Sponsors van het Latijns-Amerika jaar
L I E S H O U T
COLOFON
H O L L A N D
Actuele informatie over het themajaar vindt u op ^^^ NVLZ3( US LU MHJLIVVR LU [^P[[LY =VVY ]YHNLU V]LY OL[ 3H[PQUZ (TLYPRHQHHY! [LS VM L THPS SH'NVLZ US
www.goesLA.nl GoesLA2013
16
Goes Latijns-Amerika 2013
goesLA / gemeentegoes
Redactie Albert Boonman Myrthe de Graaf Matthanja Schipper Yvonne van der Weele Cock van den Wijngaard (eindredactie)
-V[VÂťZ 7H\ZH` 7HJOH JosĂŠ Dek Johan van der Heijden Gert Rap
15
Betonnen zonnen in de Wilhelminapolder
Over deze unieke landschapskunst kunt u meer lezen op de website van het landbouwbedrijf de Wilhelminapolder, de eigenaar: www.kmwp.nl.
Uw woning energiezuinig met Woningdossier.nl a++ / a+: 0% a: 1% g: 14%
b: 17%
f: 9% c: 16% e: 12%
d: 31% a++
a+
a
b
Energielabels Goes
c
d
e
f
g
Veel woningeigenaren in Goes hebben de afgelopen jaren energiebesparende maatregelen getroffen aan hun woning. Logisch, want de maatregelen zorgen voor meer comfort én een lagere energierekening. Zeker dit jaar is het nog interessant om maatregelen te nemen, want nu geldt namelijk nog het verlaagde btwtarief van 6% op renovatie en onderhoud van uw woning. Uit onderzoek van Milieu Centraal (zie de rekenmethode op milieucentraal.nl) blijkt dat investeren in energiebesparing op dit moment een hoger rendement geeft dan geld sparen.
Sinds eind augustus worden her en der in de Wilhelminapolder de bouwkundige voorbereidingen getroffen voor de plaatsing van negen betonnen sculpturen. Deze vormen straks samen het kunstwerk ‘Like suns setting three meter above true level’ van de Duitse kunstenaar Michael Beutler. De hoogste sculptuur is tien meter en de laagste een meter; het hoogste en laagste kunstwerk staan op het respectievelijk laagste en hoogste punt van het gebied. Staand bij een van de negen grijswitte sculpturen is vanaf die plek minstens één ander beeld waar te nemen. De kunstenaar wil de toeschouwer bewust maken van het landschap en van de hoogteverschillen daarin. Uitgaand van de middenlijn van de sculpturen kan de wandelaar en fietser een eigen ‘hoogtespel’ spelen. De kolossale betonnen elementen (28 in totaal) komen momenteel ’s nachts op diepladers vanuit de betonfabriek in Delft naar de Wilhelminapolder.
Wat kan ik met mijn Woningdossier? De gemiddelde woning in Goes heeft energielabel D. Wilt u weten welk energielabel uw woning heeft? Ga dan naar www.woningdossier.nl. Hier krijgt u inzicht in de meest geschikte energiebesparende maatregelen voor uw woning, compleet met kosten en besparingen per jaar. Via uw Woningdossier kunt u direct een of meerdere offertes opvragen bij gespecialiseerde bedrijven. Ook kunt u een collectieve aanvraag starten met uw buren en andere wijkbewoners. Neemt u namelijk samen maatregelen, dan daalt de prijs. Woningdossier.nl is een initiatief van Meer Met Minder (MMM). In MMM werken Rijksoverheid en bouw-, installatie- en energiebedrijven samen om energiebesparing in woningen en gebouwen te stimuleren.
16
Samenspel
De opdracht van Lenneke Wie? Lenneke Strijd, beleidsmedewerker bij afdeling Samenleving van de gemeente Goes. Wat? Samen met vier andere collega’s begeleid ik projecten voor alcohol- en drugspreventie. ‘Laat ze niet (ver) zuipen’ en ‘Aanpak harddrugs’ zijn de twee grootste projecten. Waarom? Ons college en de gemeenteraad willen de inzet op preventie van alcohol en drugs verstevigen en extra inzetten op handhaving van handel in soft- en harddrugs. Dit is nodig, omdat we een omgeving willen waarin jongeren zich veilig voelen en zich goed kunnen ontwikkelen tot volwassenen. Het belangrijkste is het aanbod van alcohol en drugs beperken, jongeren te begeleiden in het maken van veilige keuzes en de illegale handel in drugs aan te pakken. Voor wie? We richten ons vooral op jongeren maar ouders, docenten, jeugdbegeleiders van sportverenigingen, medewerkers/eigenaren van cafés, discotheken en coffeeshops spelen ook een belangrijke rol. Hoe? We organiseren veel activiteiten, bijvoorbeeld stapavonden voor ouders, waarbij zij informatie krijgen over hoe zij het beste gesprekken kunnen voeren met hun kinderen over alcohol. Deze avonden zijn altijd een groot succes. Daarnaast heeft horecapersoneel scholing gehad en krijgen alle derdeklassers van het voortgezet onderwijs drugsvoorlichting van een ervaringsdeskundige. Met wie? We werken op regionaal en provinciaal niveau samen in het project ‘Laat ze niet (ver)zuipen!’. Voor de preventie van soft- en harddrugs is een lokale projectgroep opgezet waarin we intensief samenwerken met politie, horeca, SMWO jongerenwerk, Indigo en RWS. Wanneer klaar? Alcohol- en drugsproblemen verdwijnen helaas niet van de ene op de andere dag. We zullen ons daarom komende jaren met allerlei verschillende activiteiten blijven inzetten voor alcohol- en drugspreventie.
17
Nee tegen harddrugs In de rubriek hiernaast, leest u dat we ons sinds dit jaar extra hard inzetten voor de aanpak van gebruik en handel in harddrugs. We willen jongeren laten zien dat harddrugs niet goed voor hen is. Samen met onze partners hebben we een plan van aanpak opgesteld waarmee we jongeren en ouders informeren over de risicoâ&#x20AC;&#x2122;s van het gebruik en
handel in drugs. Met de verschillende preventieactiviteiten willen we jongeren laten zien dat het gebruiken en dealen van harddrugs niet goed is. Zo organiseren we informatieavonden met jongeren, geven we gastlessen op scholen en informeren we jongeren tijdens het uitgaan. Voor ouders worden stapavonden georganiseerd, hier wordt gepraat over drugs, uitgaan en opvoeding. De volgende stapavond staat gepland op vrijdagavond 25 oktober en ouders met een zoon/dochter in de leeftijd van 11 tot en met 15 jaar ontvangen hiervoor een uitnodiging. De politie en Indigo gaan ook nog samen op pad om vragen over drugs van uitgaanspubliek te beantwoorden. Door hen wordt dan meteen uitgelegd dat handel in drugs verboden is en dus strafbaar!
Informatiemiddag rederijkersonderzoek De informatiemiddag is voor iedereen toegankelijk. Lees er meer over op ww.gemeentearchiefgoes.nl.
Zaterdag 5 oktober is bij het Zeeuws Archief in Middelburg een informatiemiddag over de stand van zaken van het grootschalige rederijkersonderzoek waarin de universiteiten van Gent en Groningen samenwerken met de archieven in Zeeland. In verschillende archieven zoeken vrijwilligers naar nooit eerder geraadpleegde bronnen over de rederijkers. De liederen, gedichten en toneelspelen van de rederijkers gingen vaak over actuele
gebeurtenissen, in een tijd waarin er nog geen kranten waren en nauwelijks boeken. Daarom zijn de teksten niet alleen literair gezien, maar ook sociaal-historisch interessant. Het Gemeentearchief Goes houdt een presentatie over de resultaten tot nu toe van de zoektocht in de eigen collectie. Dat de rederijkers alles aangrepen om een feestje te bouwen en dat de kerk daar niet altijd even blij mee was, is een van de eerste voorlopige conclusies.
18
Samenspel
Goes is fietsstad Goes vindt het verbeteren van de fietsveiligheid erg belangrijk. Voortdurend kijken we welke aanpassingen nodig zijn om dit verder te verbeteren. In dit artikel vertellen we de laatste ontwikkelingen.
Fietsveilige Wilhelminastraat geopend In Kloetinge is de Wilhelminastraat aangepast als fietsstraat. De straat is opnieuw ingericht met snelheidsremmers. Bewoners en vereniging Dorpsbelangen Kloetinge konden in een klankbordgroep hun wensen aangeven. De geplande asfaltering van de straat is vervangen door gebakken klinkers om het dorpse karakter te behouden en er zijn voldoende parkeerplaatsen gemaakt. Er geldt nog steeds tweerichtingsverkeer in de straat, maar het landbouwverkeer rijdt voortaan niet over de Patijnweg. Dit alles maakt de Wilhelminastraat tot een veilige straat voor fietsers.
Kazerneplein heeft fietstunnel Op de kruising van de Oranjeweg en de Patijnweg ligt sinds kort een rotonde, het Kazerneplein. Fietsers kunnen door de tunnel onderdoor het Kazerneplein fietsen. Leerlingen van het nieuwe Pontes kunnen zo straks veilig op de fiets naar hun school aan de Oranjeweg.
Fietsen langs de Kattendijksedijk Door de aansluiting van het nieuwe fietspad op de Krukweg en de Stelleweg wordt de verkeersveiligheid voor fietsers vergroot. Als het goed is, fietsen in 2015 de eerste fietsers over het nieuwe fietspad.
19
Wie wil er een fietshelm? Ernstige fietsongevallen leiden vaak tot hoofd- of hersenletsel. Bij driekwart van de ernstige ongevallen is geen auto of ander gemotoriseerd verkeer betrokken, bij ongevallen onder kinderen is dit zelfs 90%. Een fietshelm vermindert de kans op hoofd- of hersenletsel behoorlijk. In 2010 startte de Provincie Zeeland een campagne om het gebruik van fietshelmen te stimuleren. Wij willen deze campagne graag ondersteunen. Tegen inlevering van een tekening of kleurplaat over fietshelmen kunt u gratis een fietshelm afhalen voor uw kind. Deze helmen zijn beschikbaar gesteld door Provincie Zeeland.
De fietshelm is af te halen bij de AFAC in Goes aan de Dirk Dronkersweg 18 in De Poel. De AFAC is geopend van maandag tot en met vrijdag van 13:00 uur tot en met 15:00 uur. Voor meer informatie en de voorwaarden, zie www.goes.nl/afac.
Burgernet scoort 10% in Zeeland Op 6 september is de landelijke campagne ‘Meld je aan voor Burgernet’ van start gegaan. Ook de Zeeuwse gemeenten doen mee. De Zeeuwse burgemeesters roepen alle inwoners op zich nu aan te melden op www.burgernet.nl. Samen kunnen we Zeeland nóg veiliger maken. Want hoe meer mensen mee doen, hoe groter de kans dat inbrekers worden opgepakt en vermiste personen worden teruggevonden. Burgernet werkt heel eenvoudig. Na een melding van een inbraak, tasjesroof of een vermist kind, kan de politie een Burgernetactie starten. Burgernetdeelnemers in de buurt ontvangen een
spraak- of sms-bericht met het verzoek uit te kijken naar de gezochte persoon die duidelijk wordt omschreven. Wie informatie heeft, kan met het Burgernetnummer 0800-0011 gratis bellen met de meldkamer. Die informatie speelt de meldkamer direct door naar de politie. Op dit moment wordt al 1 op de 10 Burgernetacties dankzij tips van Burgernetdeelnemers opgelost. Hoe meer mensen meedoen, hoe meer Burgernetacties we met succes kunnen afsluiten. Want samen zien we méér. Op dit moment zijn er zo’n 13.650 deelnemers in Zeeland. De bedoeling is dat dit aantal flink toeneemt om onze dorpen en wijken nóg veiliger te maken. Heeft u zich nog niet aangemeld? Meld u zich dan aan op www.burgernet.nl.
20
Samenspel
Keuringsleeftijd automobilisten van 70 naar 75 jaar Met ingang van 1 januari 2014 gaat de keuringsleeftijd van automobilisten en motorrijders omhoog van 70 naar 75 jaar. Dit houdt in dat vanaf 2014 nieuwe spelregels gelden bij vernieuwing van uw rijbewijs. Bent u tussen de 65 en 70 jaar op het moment dat u uw nieuwe rijbewijs aanvraagt? Dan is uw rijbewijs geldig tot uw 75e. Bent u ouder dan 70 op het moment dat u uw nieuwe rijbewijs aanvraagt? Dan is uw rijbewijs maximaal
vijf jaar geldig. Na uw 75e krijgt u elke vijf jaar een medische keuring. Na elke keuring is uw rijbewijs vijf jaar geldig. Meer informatie is te vinden op www.cbr.nl en op www.regelzorg.nl kunt u via een keuringscheck nagaan of u gekeurd moet worden.
Jongerenraad Goes zoekt... jou! Ben jij tussen de 12 en 24 jaar, woon je in de Gemeente Goes en hou je ervan om mee te praten en te denken over allerlei zaken die jongeren aangaan? Dan is de Jongerenraad Goes op zoek naar jou! Help mee met het bedenken, organiseren en uitvoeren van verschillende activiteiten voor jongeren. Daarnaast moet je het ook leuk vinden om bezig te zijn met politiek beleid.
Wat biedt de jongerenraad? • een leuk team • een onkostenvergoeding per vergadering • ervaring opdoen en netwerk opbouwen
Wat wordt er van jou verwacht? • dat je meedenkt tijdens bijeenkomsten • dat je deelneemt aan werkgroepen om activiteiten te organiseren • dat je je inzet voor Goese jongeren
Interesse? Stuur een mailtje naar jongerenraad@goes.nl of kijk op www.jongerenraadgoes.nl.
Word spelenderwijs! Van maandag 7 tot en met zondag 13 oktober wordt in het hele land weer de Week van de Opvoeding georganiseerd. Thema dit jaar is Word spelenderwijs! Speelsheid is immers de taal die kinderen begrijpen en waarmee u ze kunt bereiken. Een hele week lang zijn er ook in Goes verschillende leuke activiteiten. Kijk voor een overzicht op www.cjggoes.nl. Op deze website vindt u dan meteen de adressen waar u het gratis opvoedweekgeschenk Speels! kunt ophalen: een doosje met 25 kaarten met inspirerende, creatieve spelletjes en ‘speelse tips’ voor ouders, opvoeders en kinderen om samen te spelen. Op zoek naar leuke adviezen en informatie over opvoeden en gezond opgroeien? Volg het Centrum voor Jeugd en Gezin op www.facebook.com/cjggoesennoordbeveland.
21
Wat vindt uw partij hiervan? Ieder soort bedrijf is welkom op de bedrijventerreinen in Goes.
Voor GroenLinks zijn de meeste bedrijven welkom op de Goese bedrijventerreinen; zeker als dat bedrijven zijn die duurzaam werken en duurzame producten maken. De meeste bedrijven, omdat volgens GroenLinks niet álle bedrijven op een Goes’ bedrijventerrein thuishoren. Zo vinden wij bijvoorbeeld dat detailhandel in de binnenstad of in het Marconigebied thuis hoort. Of in de dorpen en wijken. En voor zware en chemische industrie heeft Zeeland nu juist het Sloegebied ontwikkeld.Gelukkig blijven er nog genoeg bedrijven over die meer dan welkom zijn op onze bedrijfsterreinen, want Goes is niet voor niets het economisch hart van De Bevelanden. Carel Bruring FRACTIEVOORZITTER GROENLINKS
Goes biedt veel mogelijkheden voor bedrijven. Er is ruimte en er zijn veel voorzieningen. Nieuwe bedrijven zijn dus van harte welkom. Of ieder bedrijf welkom is, heeft wel te maken met een aantal afwegingen. Hierbij valt te denken aan onder andere milieuaspecten en veiligheid. Kortom niet elk bedrijf past op elke plaats. Daarnaast speelt de bereikbaarheid van Goes een grote rol: hier zullen we absoluut iets aan moeten doen middels een extra aansluiting op de A58. Jan Hut FRACTIEVOORZITTER CDA
Nee, er mogen wel degelijk voorwaarden worden gesteld. Sommige bedrijven zijn maatschappelijk niet wenselijk en Goes mag bedrijven best selecteren op hun regionale bijdrage aan werkgelegenheid en aantrekkingskracht. Ook duurzaamheid, bereidheid tot samenwerking en service moeten we meewegen. Daarnaast vergt de vestiging van detailhandel op bedrijventerreinen visie, overleg met bestaande detailhandel en een goede coördinatie, zeker qua verkeer en veiligheid. Voor D66 heeft een goede invulling van bestaande terreinen de voorkeur boven de mogelijke ontwikkeling van nieuwe. Pieter Romijn FRACTIEVOORZITTER D66
De investeringen die Goes heeft gedaan in het centrum en de wetenschap dat detailhandel en horeca zeer moeilijke tijden beleven, is voor de VVD reden genoeg om terughoudend om te gaan met de vestigingen van nieuwe bedrijven op de bedrijventerreinen. Sommige passen nou eenmaal beter in het kernwinkelgebied. Reeds gevestigde ondernemers op de bedrijventerreinen hebben dit veelal gedaan rekening houdend met het bestemmingsplan. Alles vrijgeven op de bedrijventerreinen doet geen recht aan deze ondernemers. Wenselijke ontwikkelingen toestaan moet mogelijk blijven onder de bepaalde voorwaarden. Dick van der Velde FRACTIEVOORZITTER VVD
Nee, wat de SGP-ChristenUnie fractie betreft kijken we of bedrijven en Goes goed bij elkaar passen. Afstemming met andere gemeenten is dan noodzakelijk. Sommige bedrijven (denk aan zwaardere industrie) passen misschien beter bij bijvoorbeeld Vlissingen-Oost of een van de andere gemeenten. Laten we daar vooral rekening mee houden. Voor de SGP-ChristenUnie fractie geen onbeperkte groei van terreinen met alle bedrijven die zich maar aandienen. Zoeken naar nieuwe, passende bedrijven met werkgelegenheid voor Goes heeft een hoge prioriteit. Jan Jaap Bouma FRACTIE SGP/CHRISTENUNIE
Natuurlijk moeten zoveel mogelijk bedrijven zich op de bedrijventerreinen kunnen vestigen. Werkgelegenheid is belangrijk en Goes heeft daarin met zijn centrumfunctie een natuurlijke taak. Maar niet alle soorten bedrijven zijn welkom. Graag schoon, graag fatsoenlijke werkomstandigheden en graag passend in het soort bedrijventerrein wat er ligt. En op de bedrijventerreinen geen winkels die ondernemen in de binnenstad onmogelijk maken. Floor van Lamoen FRACTIEVOORZITTER SP
De spontane reactie is: Ja, natuurlijk! Maar dan denk je wat meer na en luidt de reactie: Nee, toch maar niet, want een milieuonvriendelijk bedrijf –ook al zijn er nog zoveel maatregelen genomen ter voorkoming van milieuvervuiling- past niet op een bedrijventerrein in Goes. In principe zijn veel bedrijven zondermeer welkom als ze voldoen aan de voorwaarden. Ieder bedrijf dat zich meldt dient zorgvuldig getoetst te worden conform de regels die we hanteren. Voldoet zo’n bedrijf daar volledig aan, dan is een nieuwe vestiging in Goes vanzelfsprekend welkom. Henk Hoogerland FRACTIEVOORZITTER PVDA
22
Samenspel
Ruzie met de buren? Schakel buurtbemiddeling in Geluidsoverlast, roddelen of het bepalen van de grenzen tussen tuinen. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van burenruzies. SMWO probeert samen met de gemeente, de politie en woningstichting RWS de leefbaarheid in Goes te verbeteren en bemiddelt bij burenruzies. Jos Bekker (SMWO), is coördinator van het tweejarige buurtbemiddelingsproject, dat eind mei van start is gegaan. ‘Dit project is in het leven geroepen om buren in een zo vroeg mogelijk stadium te helpen en te ondersteunen bij onenigheid, zodat er geen heftiger conflict tussen buren ontstaat. In andere gemeenten worden goede resultaten gehaald en zijn bewoners blij dat er naar hun
verhaal wordt geluisterd en dat er daadwerkelijk gewerkt wordt aan het oplossen van het probleem. Ook in Goes hebben we al positieve resultaten geboekt. Het team in Goes bestaat uit twaalf enthousiaste vrijwilligers, zij hebben een basistraining ‘buurtbemiddeling’ gevolgd om goed om te gaan met emoties, onpartijdig te zijn en goed te luisteren. De vrijwilligers zijn neutraal en kiezen geen kant.’
Hoe gaat buurtbemiddeling in zijn werk? ‘Als een bewoner last heeft van de buren en er met hen niet uitkomt, kan iemand een melding maken bij SMWO. Dan luisteren we naar het verhaal: wat is de situatie? Is buurtbemiddeling de beste oplossing? Als dat het geval is, gaan twee buurtbemiddelaars op huisbezoek bij de melder. Wanneer beide partijen willen meewerken, wordt een bemiddelingsgesprek gehouden op neutraal terrein. Soms wil één partij of beide partijen geen gesprek met elkaar aangaan. De bemiddelaars geven dan advies en tips. Het meest belangrijke is dat er altijd respect is voor elkaar.’ Sinds de start van het project zijn er vijftien meldingen binnengekomen. Jos:’In een aantal gevallen is de lucht geklaard en zijn er afspraken gemaakt, waardoor de buren samen verder kunnen. We houden contact met de bewoners en na twee á drie maanden kijken we of de situatie verbeterd is. We hopen in de toekomst nog meer inwoners te kunnen helpen, zodat de leefbaarheid in Goes nog beter wordt.’
Wilt u meer weten over buurtbemiddeling, ervaringsverhalen lezen, of wilt u zich aanmelden als vrijwilliger? Kijk op www. buurtbemiddelinggoes.nl, of bel coördinator Jos Bekker via 277 111.
23
Duurzaam recreëren
Zo gaan deze bedrijven zuinig om met water, maar dan wel zó dat hun gasten na een lange dag alsnog kunt genieten van een heerlijke, warme douche. Ze maken gebruik van milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen, maar het bedrijf is hierdoor niet minder schoon. Tijdens uw verblijf kunt u ’s avonds een goed boek lezen, onder een sfeervolle spaarlamp. En de toiletverlichting ? Die springt, dankzij de lichtsensoren, pas aan als er daadwerkelijk iemand in het gebouw is. Daarnaast wordt ook op de verwarming en airconditioning
Deze maand is in Zeeland het project Green Key van start gegaan. Green Key is een bekend internationaal keurmerk voor duurzame bedrijven in de recreatie- en vrijetijdsbranche. Aan dit keurmerk kunt u zien dat de deelnemers er alles aan doen om de druk op natuur en milieu te minimaliseren. Daarmee gaan Green Key bedrijven net een stap verder dan de normale wet- en regelgeving vereist.
gelet, of deze op de juiste tijden aan of uit gaat. Dit alles draagt bij aan een beter milieu. Doet u ook mee? Op 17 september is in Wolphaartsdijk een bijeenkomst georganiseerd voor recreatie- en horecaondernemers in de gemeente Goes. Hier werd uitgelegd wat er bij het behalen van het keurmerk komt kijken, wat de kosten zijn en waarom het juist nu interessant is om met Green Key aan de slag te gaan. Samen met de Provincie Zeeland geven we in het kader van dit project een subsidie aan deelnemende bedrijven.
Heeft u de bijeenkomst gemist en wilt u meer informatie over Green Key? Kijk dan op www.goes.nl/greenkey, www.greenkey.nl of neem contact op met projectleider Maarten Dobbelaar via m.dobbelaar@goes.nl.
24
Samenspel
Oproep oude foto’s van cafés Heeft u nog oude foto’s van horecagelegenheden in de gemeente? Een prent van een oude herberg die al lang niet meer bestaat? Of juist een recentere foto van een café op de Grote Markt dat er nog steeds is? Het is allemaal welkom. Onlangs
ontving het Gemeentearchief van de heer C. de Jongh bijvoorbeeld mooie foto’s van het oude interieur van café de Blaauwe Steen en van het uitgraven van de Kelderbar. Het Gemeentearchief wil uw foto’s graag zien ter aanvulling van de fotocollectie. Mail gemeentearchief@goes.nl of bel 249 783.
Hulp nodig bij uw zoektocht naar een baan? Sinds juni is vanuit de Arbeidsmarkt Regio Zeeland een nieuw regionaal project opgezet dat werkzoekenden en uitzendbureaus direct aan elkaar koppelt, waardoor snel een match gemaakt kan worden: project Astrantia. Als u werkzoekende bent, een uitkering ontvangt en interesse heeft in deze bemiddeling, dan kunt u dit bespreken met uw gemeentelijke werkcoach of klantmanager van het UWV. U kunt dan uitgenodigd worden voor een kennismakingsgesprek in het Nijverheidscentrum met één van de deelnemende uitzendbureaus. In dit gesprek worden
uw kwaliteiten en CV besproken. Deze informatie wordt doorgegeven aan de projectcoördinator van Astrantia, die het vervolgens terugkoppelt aan de werkcoach/ klantmanager. Het grote voordeel van Astrantia is, dat u persoonlijk kennismaakt met een intercedent van één van de uitzendbureaus en omdat zij uw kwaliteiten kennen, kunnen zij snel een match maken tussen u als werkzoekende en de werkgevers. Zo heeft u sneller kans op een baan. Interesse? Bespreek het met uw klantmanager activering bij de gemeente.
25
De Goese uitblinker We hebben een nieuwe rubriek! Iedere Samenspel zetten we een bijzonder persoon in het zonnetje. Onze nieuwe sportambassadeur trapt af.
Naam: Matthijs Eversdijk Leeftijd: 20 jaar Beroep: mountainbiker en student Bachelor Lucht- en ruimtevaart Techniek Is een uitblinker omdat… hij de nieuwe sportambassadeur van Goes is en kinderen enthousiast wil maken voor sport en beweging. Wie ben je? ‘Ik ben Matthijs Eversdijk, 20 jaar en ik mountainbike al sinds mijn 12e. Naast het vele trainen en de wedstrijden, studeer ik Lucht- en ruimtevaart techniek in Delft. Ik heb het erg druk met mijn studie en sportcarrière, dus er blijft niet echt veel tijd over voor andere hobby’s. Wel ga ik graag naar de bioscoop of kijk ik thuis op de bank de laatste films en series.’ Wat doe je voor Goes? ‘Sinds begin dit jaar ben ik de nieuwe sportambassadeur voor de gemeente Goes, een echte sportstad, omdat er veel sportclubs- accommodaties zijn. Door deze titel ben ik het boegbeeld van sport en heb ik al veel leuke dingen mogen doen, zoals het openen van het sportplein tijdens Goes Kinderstad. Mijn doel is om zoveel mogelijk kinderen te bereiken en heel Goes aan het bewegen te krijgen. Ik vind het tof om door bijvoorbeeld mountainbikeclinics jonge kinderen enthousiast te maken om meer te gaan bewegen. ‘ Wat zijn je ambities? ‘In de toekomst zou ik het liefst geld gaan verdienen met sport, als professioneel mountainbiker of wielrenner. Op dit moment studeer ik naast mijn sportcarrière. Je weet nooit hoe de toekomst loopt, dus ik wil eerst mijn studie afmaken, zodat ik altijd een goede basis heb om op terug te vallen. Met mijn studie hoop ik later bij een fiets- of automerk aan te slag te gaan als ontwerper van nieuwe, sportieve modellen.‘
26
Samenspel
Goes beste online stad van Zeeland In juli ontvingen we als gemeente de Google eTown Award: de prijs voor de twaalf Nederlandse gemeenten die de economische kansen van het internet het best benutten in hun provincie. Wethouder Loes Meeuwisse en Burgemeester René Verhulst ontvingen de prijs uit handen van Pim van der Feltz, directeur van Google Nederland.
>>
Burgemeester René Verhulst en wethouder Loes Meeuwisse nemen de Google eTown Award in ontvangst. Links zit Dennis Simons van Loguswebwinkel.nl.
Internet wordt steeds belangrijker voor lokale ondernemingen. Steeds vaker maken zij gebruik van een webshop naast een fysieke winkel. Zo ook BouwCenter Logus, gevestigd op de Poel in Goes. Het bouwcentrum heeft een speciale website ontworpen waarmee mensen zelf hun badkamer of keuken kunnen ontwerpen. Dennis Simons, manager e-tail Loguswebwinkel.nl, legt uit: ‘Dit wordt steeds vaker gedaan. Klanten kunnen op de website hun badkamer naar hun eigen smaak
aanpassen en komen dan naar onze fysieke winkel om te kijken hoe het er in het echt uit gaat zien.’ Dennis vindt het positief dat Goes de eTown Award heeft gewonnen. ‘Het is goed dat deze award in het leven is geroepen. Op deze manier krijgen bedrijven die innovatief zijn op het internet meer aandacht.’ De prijs bewijst dat ondernemers tegenwooordig geen drukbezochte winkel nodig hebben voor succes, zolang zij goed gebruik maken van internet.
27
Evenementen in Goes
Goes Marketing presenteert iedere Samenspel een selectie van de evenementen in onze gemeente. Komt u ook gezellig?
Volg ons op: Twitter.com/goesisgoes Facebook.com/goesisgoes Meer informatie op www.goesisgoes.nl.
Bluesroute Vrijdag 18 oktober, binnenstad Goes Zestien bands op zestien verschillende podia. De Bluesroute is elk jaar weer een garantie op volle cafés gevuld met Goese bluesliefhebbers. De avond begint al vroeg in podium ‘t Beest, daarna zijn er in de cafés verschillende optredens te zien. Contacta Dinsdag 5 tot en met donderdag 7 november, Zeelandhallen Goes Het thema van de 27e editie van netwerkbeurs Contacta is ‘Grenzen verleggen’. Op deze beurs kunnen onder andere ondernemers en bedrijven uit Zuid-West Nederland en Vlaanderen met elkaar netwerken en ideeën opdoen. Meer informatie vindt u op www.contacta.nl.
Scaldis Fair Woensdag 20 november tot en met zaterdag 23 november, Grote Kerk Goes ‘A Way of Life’, dat is het thema van de Scaldis Fair, die dit jaar voor de zevende keer plaatsvindt. Voor iedereen die geïnteresseerd in lifestyle is er wel iets te beleven: van kunst tot antiek en van interieur tot heerlijke gerechten. Meer informatie vindt u op www.scaldisfair.nl. Intocht Sinterklaas Zaterdag 23 november, kade Goes Ook dit jaar zal Sinterklaas onze stad niet stilletjes voorbij gaan. Op 23 november komt Sinterklaas met zijn pieten aan op de kade met zijn Stoomboot.
Goes Winterstad Zondag 24 november tot en met zondag 5 januari 2013, binnenstad Goes Tijdens Goes Winterstad is het centrum omgetoverd in een waar winterwonderland. De binnenstad wordt sfeervol verlicht, waardoor het winkelen nóg leuker wordt. Tijdens Goes Winterstad zijn er verschillende evenementen zoals Old Christmas Day, de Kerstmannenloop en op zondag 22 december kunt u uw allerlaatste cadeaus inslaan voor de kerstdagen. Kijk voor het volledige programma op www.goeswinterstad.nl.
28
Samenspel
Goes en ik Vier vragen aan een ‘onbekende bekende’ Goesenaar, gefotografeerd op zijn favoriete plek in de gemeente. Jos den Hollander (49 jaar) is al 17 jaar een gedreven hardloper. Sinds een paar jaar is hij trainer bij de Goese atletiekvereniging AV ’56 en medeorganisator van de Ladiesrun Goes.
Wat heb je met Goes? ‘Ik ben opgegroeid in Serooskerke (W) en na een paar jaar in Middelburg te hebben gewoond, ben ik verhuisd naar Goes. Dat was vooral vanwege de afstand naar mijn werk in Bergen op Zoom. Omdat mijn vrouw en ik toch graag in een Zeeuwse stad wilden blijven wonen, werd het Goes. Een fijne stad om te wonen en door de centrale ligging kun je overal snel zijn.‘ Waarom is de atletiekbaan op sportpark ’t Schenge je favoriete plek? ‘In 1996 ben ik door een collega besmet geraakt met het hardloopvirus en kort daarna heb ik me aangemeld bij atletiekvereniging AV ’56. Op ‘t Schenge heb ik leren hardlopen en nu vertoef ik hier twee á drie avonden per week om trainingen te geven of om zelf te trainen. Vooral de startersgroepen zijn een groot succes! Het geeft me veel voldoening om beginnende lopers na tien weken een half uur te zien hardlopen.’ Wat is je Goese hartenwens? ‘Dat meer Goesenaren op een verantwoorde manier gaan bewegen. Door alledaagse bezigheden schiet dat er vaak bij in. Het is goed om bijvoorbeeld even een uurtje te gaan lopen of te gaan wandelen. Meer beweging is zeker op jonge leeftijd belangrijk. Door spelcomputers, televisie en smartphones zijn kinderen minder actief en gaat hun gezondheid achteruit. Mijn wens is dat meer Goesenaren zich bij sportverenigingen aansluiten, het is leuk en gezellig om in groepsverband te sporten!’
n bewege
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T 14 0113 E stadskantoor@goes.nl www.goes.nl
Welke ‘onbekende bekende’ Goesenaar prijkt volgende keer op deze plek? ‘Gert-Jan Nijsse, docent decoratie en restauratie aan het ROC Scalda. Hij loopt in één van mijn recreantengroepen. Vroeger had hij een schildersbedrijf, maar door zijn passie voor decorschilderen heeft hij van zijn hobby zijn beroep gemaakt. Hij reist de hele wereld over om lezingen te geven en om workshops te organiseren. Voor mij een reden om hem de volgende Samenspel op deze plek te willen zien.’