SeekIdeal Magazine 1
2 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 3
Welcome to third issue of SeekIdeal Magazine! In this issue, we continue our journey in inspiring young Cambodians to realise their full potential as we bring youth stories of successful college start-ups such as Mark Zuckerberg, the founder of Facebook; Larry Page and Sergey Brin of Google; as well as the world’s most famous entrepreneur – Bill Gates of Microsoft. Also, this issue provides further practical steps in sharpening your mindset with helpful tips from experts to enhance your personal and professional development. This issue of SeekIdeal Magazine explores concepts beyond the scope of personal and professional development as we strive to bring you essential real life skills and knowledge through our specially-tailored content on topics including: Money Management, Investment, Entrepreneurship and Cambodia’s latest Industry Updates. Our content covers a wide range of issues that are of concern to our readers. Hear from the experts as you discover new insights on budgeting and financial protection with the use of insurance. Learn about the benefits of investing, realise the endless opportunities exist in Cambodia Stock Exchange Market and pick up tips to prepare yourself to benefit from this market. In addition to this, keep yourself up-to-date with the latest trends with our industry updates as you hear about the new launches of major players in the insurance and tech industries and what this may mean for Cambodia and end users like you. In this issue we had both the opportunity and privilege to conduct an exclusive interview with the President and CEO of ACLEDA, Mr. In Channy. Hear from him as he discusses the current climate of the banking sector in Cambodia and sheds light on the direction of ACLEDA into the future. As you read this issue, learn from industry professionals and experts in their respective field and be sure to take the knowledge to heart and apply it to your everyday life in the most beneficial way. Share what you learn with your friends, family, co-workers and like-minded individuals in your social circle in order to empower them and help you to integrate these concepts into your daily life. This issue of SeekIdeal Magazine proves that knowledge is power; readers want to possess the right know-how to embrace the opportunity that is thriving in this nation.
Best Regards,
Loeung Chhay Managing Director 4 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 5
6 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 7
8 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 9
Feature:
ភាពជោគជ័យនៃធនាគារ
អេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី
ACLEDA BANK’ S
MILESTONE
លោក អុន ិ ចាន់នី បធា ្រ ននាយកប្រតប ិ ត្តរិ បស់ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី
ផ្តលប ់ ទសម្ភាសន៍ដល់ទស្សនាវដ្តី SeekIdeal
ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី បានប្រារព្ធអបអរ
ខួបទី២០ឆ្នាស ំ ព ី្ត ភា ី ពជោគជ័យរបស់ខន ួ្ល
Happy 20th Birthday
ACLEDA is celebrating its 20 years since its inception and in that time it has grown to become Cambodia’s
ACLEDA Bank’s Milestone
leading bank in assets, loans, deposits
ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី បានប្រារព្ធពធ ិ អ ី បអរសាទរគម្របខ ់ ប ួ
number of offices and ATMs throughout
ទី២០ឆ្នារំ បស់ខន ួ្ល បន្ទាបព ់ បា ី នបង្កត ើ និងបានក្លាយជាធនាគារនាម ំ ខ ុ គេ
លើផក ែ្ន វន ិ យោ ិ គមល ូ ធនឥណទាន សេវាប្រាកប ់ ញ្ញើ និងជាធនាគារ ដែលទទួលបានបក ្រា ច ់ ណ ំ ញ េ ខ្ពស់ ក៏ដច ូ ជាមានចំនន ួ នៃកា រិយាល័យ
ប្រតប ិ ត្តកា ិ រ និងម៉ាសន ី៊ ស្វយ ័ ប្រវត្តA ិ TM’s ច្រន ើ ជាងគនៅ េ កង ុ្ន បទ ្រ ស េ
កម្ពជា ុ ។ ជាមួយនឹងចំណក ែ ទីផសា ្ រក្នង ុ ការផល ្ត ឥ ់ ណទាន ដែលមានអត្រា
and profitability, as well as in the the country. With a market share in lending and deposits of 24% and 22% respectively, ACLEDA’s recent announcement of its 2nd quarter
ចំនន ួ ២៤ភាគរយ និងប្រាកប ់ ញ្ញើ ដែលមានអត្រា២២ភាគរយ ធនាគារ
results is pointing to yet another record
ដែលតល ួ ខ េ នះេ បានបង្ហាញពស ី ក្តានព ុ លរបស់ខន ួ ្ល កង ុ ្ន កា របំបក ែ ឯតទគ្គកម្ម
SeekIdeal Magazine sat down with
អេសល ី ៊ ដា ី ថ្មៗ ី នេះ បានប្រកាសបង្ហាញពីលទ្ធផលរបស់ខន ួ ្ល កង ុ ្ន តមា ី ្រ សទី២
breaking profit figure this year.
ខាងផ្នក ែ ប្រាកច ់ ណ ំ ញ េ សម្រាបឆ ់ ន ំ ្នា ះេ ។
the President and CEO of ACLEDA, Mr.
ទស្សនាដ្តី SeekIdeal បានជួបធ្វប ើ ទសម្ភាសនដោ ៍ យផ្ទាលជា ់ មួយ
លោក អុន ិ ចាន់នី ប្រធាននាយកប្រតប ិ ត្តរិ បស់ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី ដម ើ ប្ ទ ី ទួលបានព័តមា ៌ នដោយផ្ទាលអ ់ ព ំ កា ី រកសាងបវ្រ ត្តសា ិ ស្តន ្រ ះេ
In Channy, to hear from him on what this milestone means for the bank and
ថាតើវាមានន័យយ៉ាងណាចពោ ំ ះធនាគាររបស់លោកផ្ទាល់ ហយ ើ អ្វដ ី ល ែ
what the bank has installed for the
ដឹកនាទ ំ ផ ី សា ្ ររបស់ខន ួ្ល កដ ៏ ច ូ ជាការអភិវឌ្ឍវិសយ ័ ហិរញ្ញវត្ថទ ុ ទា ូ ង ំ បទ ្រ ស េ
as well as to improve Cambodia’s
ធនាគារនង ឹ រៀបចំសម្រាបឆ ់ ខា ំ្នា ងមុខទៀត ដើមប្ រី ក្សានូវកម្រត ិ នៃការ
years ahead to retain its market lead,
កម្ពជា ុ ឱយ្ កាន់តល ែ ប ្អ ស ្រ រើ ។
overall financial sector.
10 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal: ACLEDA recently raised its capital to over 113 million USD, an increase of 28% from its previous level. How will this additional capital help to fund the ambitions of ACLEDA and retain its leading market share?
Acleda: Like with any other enterprise, capital is the main foundation for any bank to sustain growth and development. Although ACLEDA has been Cambodia’s leading bank since 2010 in the area of assets, profit, loans, deposits and distribution, the continual injection of capital is vital for our growth strategy and so this certainly won’t be the last time we do this.
SeekIdeal: ជម្រាបសួរលោកនាយក! ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី
ភីអល ិ ស៊ី ថ្មៗ ី នេះ បានបង្កន ើ នូវមូលធនរបស់ខន ួ្ល ចំនន ួ ១១៣លានដុល្លារ សហរដ្ឋអាមេរក ិ ពោលគឺមានការកើនឡើងប្រមាណ២៨ភាគរយបើបៀ្រ បធៀប
កម្រត ិ ន ៃការវិនយោ ិ គកាលពល ី ក ើ មុន។ ដច ូ ះេ្ន តើការបង្កន ើ នវូ មូលធនបន្ថម ែ នេះ
អាចជួយផ្តលឥ ់ ទ្ធព ិ លយ ង ៉ា ណាដល់ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ក្នង ុ កា របព ំ ញ េ នវូ
មហិចតា ិ្ឆ របស់ខន ួ្ល កដ ៏ ច ូ ជាការរក្សាបាននូវចំណក ែ ទផ ី សា ្ រដល ែ កព ំ ង ុ នាំ មុខគេនះេ ?
The increase in our capital in 2012 is to meet our three prime goals. Firstly, despite our best efforts in gathering deposits to meet the increasing demand for loans, there is still shortage in loanable funds. For this reason, our recent capital injection combined with deposits from households will help strengthen our lending arm. secondly, the capital will be used to strengthen our
Acleda: ធនាគារកដ ៏ ច ូ ជាសហគ្រាសដទៃទៀតដែរ ភា ពរង ឹ មាំ
electronic banking network including the existing credit and
ស្ថាបន ័ ។ ថ្វប ី ធ ើ នាគារអេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី ជាធនាគារខ្លាង ំ ជាងគល េ ខ េ មយ ួ
Thirdly, , the capital will be used to expand our ACLEDA
នដ ៃ ម ើ ទុនចន ើ្រ គឺជាមល ូ ដ្ឋានគះឹ្រ សម្រាបគា ់ ទ ំ ដ ្រ ល់ការលូតលាស់របស់
debit cards as well as the internet banking system.
តាំងពឆ ី ២ ំ្នា ០១០ រហូតដល់សព្វថន ៃ្ង ះេ (បើគណនាតាមទព ្រ យ្ សកម្ម
Unity services to increase convenience and accessibility to
ប្រាកច ់ ណ ំ ញ េ ឥណទាន បក ្រា ប ់ ញ្ញើ បណ្តាញចែកចាយ-ល-) ដើមប្ គា ី ទ ំ ្រការ លូតលាស់យើងនៅតប ែ ន្តប ង្កន ើ ដម ើ ទន ុ ។ ការបង្កន ើ ដើមទុនឆ្នា២ ំ ០១២នេះ
មិនមន ែ ជាឆ្នាច ំ ង ុ កយ ្រោ នោះទេ ពីពះ្រោ ភាពលត ូ លាស់ ក្នង ុ ទផ ី សា ្ រហរិ ញ្ញវត្ថុ
គឺតវូ្រ ការសេវាកម្មពធ ី នាគារ អេសល ី៊ ដា ី ជាចាបា ំ ច់។
people in the city as well as those in rural areas. Our investment in the latest technology will provide more people with the ability to pay their water and electricity bills anytime using a mobile phone at their convenience without the need to have a registered account with the bank. The strength of
ការបង្កន ើ ដម ើ ទុនក្នង ុ ឆ្នា២ ំ ០១២នេះ គដ ឺ ម ើ ប្ ព ី ង្រក ី ទៅលម ើ ខ ុ
ACLEDA Unity is shown by the increase in registered users
ទីមយ ួ ៈ ផលិតផលឥណទានដែលកព ំ ង ុ តែមានតម្រវូ ការខស ្ព នៅ ់ លើ
introduction of this service in 2010.
ពញ ួ្រ ចំនន ួ បស ី ខា ំ ន់ៗ៖
ទីផសា ្ រ។ ទោះបីជាធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី បានខិតខំបម ្រ ល ូ នូវប្រាកប ់ ញ្ញស ើ ន្សំ
(Saving Mobilization) ដើមប្ ប ី ជា ើ្រ ប្រភពទន ុ ក្នង ុ សក ្រុ ក្នង ុ កា រគាពា ំ រដល់ការ
រីកលត ូ លាស់ដល់វស ិ យ ័ ឥណទានយង ៉ា ណាក៏ដោយ ក៏នៅតែពទា ំុ ន់គប ្រ ់ គ្រាន។ ់ ដូចះេ្ន ការបង្កន ើ ទុននេះ គជា ឺ ចំណក ែ មយ ួ យ ង ៉ា សំខាន់ដម ើ ប្ ធ ី កា ើ្វ រ
បូកផ្សជា ំ មួយនង ឹ កម្រត ិ ទន ុ ក្នង ុ សក ្រុ សម្រាបធា ់ នាដល់កា ររីកលូតលាស់នៃ វិសយ ័ ឥណទានរបសធ ់ នាគារ អេសល ី៊ ដា ី ។
ទីពរី ៈ ដើមប្ ព ី ង្រក ី សវា េ កម្មធនាគារតាមប្រពន ័ អ ្ធ ឡ េ ច ិ ត្រន ូ ច ិ (Electronic
Banking) រួមមានការដាក់ឱយ្ បន ើ្រ វូ ប្រភទ េ បណ ័ ឥ ្ណ ណទាន(Visa Card)
to over 70,000, a more than twofold increase since the
SeekIdeal: : With recent reports highlighting that less than 4% of Cambodian population have a bank account with a formal financial institution, has the growth strategy of ACLEDA been hindered due to lack of credit availability? And what has been done by the banking sector and/or the government to encourage savings with formal financial institutions and to increase lending activities?
Acleda: Current low penetration of banking services usage is rather an opportunity for ACLEDA to expand our
បន្ថម ែ ពល ី ប ើ ណ ័ ឥ ្ណ ណពន្ធ(Debit Card) ដែលមានស្រាបក ់ ង ុ្ន ពេលបច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ
operation as we continue to gain the public’s trust. Our current
ឈ្មោះថា “Internet Banking”។
of 1.2 billion dollars. Our vast distribution network with over
រួមផ្សន ំ ង ឹ ការដាក់ឱយ្ ដណ ំ រើ ការនូវប្រពន ័ ធ ្ធ នាគារតាមអន ិុ ធើណត ិ ដល ែ យង ើ ឱ្យ
deposits amount to 1.4 billion dollars with outstanding loans
ទីបៈី ដើមប្ ព ី ង្រក ី សេវាកម្មអស េ ល ី៊ ដា ី យូនធ ី ( ី Acleda Unity) ដែល
237 branches, 134 ATMs, 631 EFTPOS merchant terminals and
ផ្តលភា ់ ពងាយសល ួ្រ ដល់បជា ្រ ជនទាង ំ នៅទីកង ្រុ នង ិ និគមជនបទ អាចធកា ើ្វ រ
ទូទាត់នវូ វិកយ ័ ប័តទ ្រ ក ឹ ភ្លង ើ បានគ្របព ់ ល េ វេលា តាមរយៈទរូ ស័ពដ ្ទ រៃ បស់
ពួកគាត់ ដោយពុចា ំ បា ំ ច់តវូ្រ បង្កត ើ គណនីនៅធនាគារដច ូ ពីលក ើ មុនទៀត ឡើយ។ តាមរយៈបច្ចក េ វិទយា ្ ថ្មន ី ះេ នង ឹ ផ្តលភា ់ ពងាយស្រល ួ កាន់តែខ្លាង ំ ដល់ អតិថជ ិ នរបស់ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី ។
our mobile phone banking services “ACLEDA Unity” are all positive actions taken by the bank to encourage savings and the use of bank services. The bank acknowledges that more needs to be done to inform and educate those in provincial and rural areas about the benefits of using banking services such as those provided by ACLEDA.
SeekIdeal Magazine 11
As part of our campaign in changing the mindset of Cambodians to encourage them to deposit their savings in a formal banking institution rather than at home: ACLEDA will expand our branch network to increase accessibility and provide peace of mind for the average Cambodian. We have to firstly gain their trust and educate them about the security that comes with depositing their savings in a formal banking institution. As well as this it is essential to highlight the potential loss of their hard earned savings if they choose not to deposit with the bank. This can happen through theft, fire, misplacement or scams as a result of depositing your money with a non-formal banking institution. ACLEDA will continue to streamline our operation ដោយឡក ែ សេវាកម្មអស េ ល ី៊ ដា ី យន ូ ធ ី ី នៅតែមានភាពរឹងមាំ និងឈានមុខគេ
and reduce the complexity involved in everyday banking
ទោះបីជាមានការប្រកត ួ ប្រជង ែ ជាមួយនង ឹ បណ្តាធនាគារនិងស្ថាបន ័ ហរិ ញ្ញវត្ថុ
through the use of language that most Cambodians will
បើបៀ្រ បធៀបជាមួយអ្នកប្រប ើ ស ្រា ់ សេវាអស េ ល ី៊ ដា ី កង ុ្ន ឆ្នា២ ំ ០១០ ដែលមាន
excellent customer service and continue to improve on it.
SeekIdeal: តាមរយៈការផល ្ត ន ់ វូ របាយការណ៍ថៗ ី្ម បានបង្ហាញថា
transactions by reducing waiting time. In addition to this, the
ផ្សង េ ទៀតក៏ដោយ ដែលសព្វថន ៃ្ង ះេ មានអតិថជ ិ នប្រមាណជាង៧ម៉ន ឺ នាក់
understand. This also involves the need to maintain our
ប្រមាណត្រម ឹ តែជាង៣ម៉ន ឺ នាក់បណ ុ៉ ះ្ណោ ។
ACLEDA will focus on increasing the accuracy and speed of
មានបជា ្រ ជនកម្ពជា ុ ដល ែ មានអត្រាតច ិ ជាង៤ភាគរយដែលមានគណនី
training of our staff will continue to emphasise on providing
ធនាគារកង ុ្ន ស្ថាបន ័ ហរិ ញ្ញវត្ថជា ុ ផ្លវូ ការ។ តើកត្តាទាង ំ អស់នះេ អាចជាកត្តារារាំង
សម្រាបយ ់ ទ ុ សា ្ធ ស្រន ្ត ៃការរក ី ចម្រន ើ នធ ៃ នាគារ អស េ ល ី៊ ដា ី ដោយសារតក ែ ង្វះ ខាតនវូ ភាពជឿជាក់ដរែ ឬទេ? ហយ ើ អ្វដ ី ល ែ ធនាគារឬរដភ ្ឋា បា ិ លគរួ ធ ក ើ្វ ង ុ្ន ការ
a friendly and non-threatening environment to customers of all socioeconomic backgrounds so that everyone can have a pleasant banking experience.
ជមញ ្រុ លើកទក ឹ ចិតឱ ្ត យ្ មានការសន្សជា ំ មយ ួ សប ្ថា ន ័ ហរិ ញ្ញវតស ុ្ថ ប ្រ ចបា ្ ប់កដ ៏ ច ូ ជា ការបង្កន ើ នវូ សកម្មភាពផល ្ត ឥ ់ ណទាន?
Acleda: អត្រានៃការបប ើ្រ ស ្រា ស ់ វា េ កម្មនៅមានកម្រត ិ ទាប វា
ជាឱកាសល្អសម្រាបធ ់ នាគារអស េ ល ី៊ ដា ី ទៅវិញទេ ខណៈពេលដល ែ ធនាគារ កំពង ុ ត្រវូ បានបង្កន ើ នវូ ភាពជឿជាក់ពប ី ណ្តាអតិថជ ិ ន។ បើគត ិ មកដល់ដណា ំ ច់ ខែកក្កដា ឆ២ ំ្នា ០១២នេះ យង ើ មានប្រាកប ់ ញ្ញច ើ ន ំ ន ួ ១.៣៥២លានដុល្លារអាមេរក ិ និងសមតុលយ្ ឥណទានចំនន ួ ១.១៥១លានដុល្លារអាមេរក ិ ។ ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី
មានបណ្តាញធនាគារផ្តលស ់ វា េ កម្មហរិ ញ្ញវត្ថទ ុ ល ូ ទ ំ លា ូ យរម ួ មានសាខា ការិយាល័យទាង ំ អស់ចន ំ ន ួ ២៣៧កន្លង ែ មស ៉ា ន ី៊ ស័យ ្វ ប្រវត្តិ ATM ចន ំ ន ួ ១៣៤គ្រឿង ម៉ាសន ី៊ ឆូតកាតចំនន ួ ៦៣១គ្រឿង និងប្រពន ័ ធ ្ធ នាគារតាមរយៈ ទូរស័ពច ្ទ ល័តដល ែ មានឈះ្មោ ថា «អេសល ី៊ ដា ី យូនធ ី » ី ទាំងអស់នះេ សទ ុ ត ្ធ ែ
ជាកត្តាជរំ ញ ុ និងលក ើ ទឹកចត ិ ឱ ្ត យ្ អតិថជ ិ នមានការសន្សប ំ ក ្រា ់ និងបប ើ្រ ស ្រា ់ សេវាកម្មធនាគារទទៅ ូ របស់អស េ ល ី៊ ដា ី ។
ដើមប្ ធ ី កា ើ្វ របន្សាបនូវផ្នតគ ់ ន ំ ត ិ ប្រជាពលរដ្ឋកង ុ្ន ការរក្សាសាច់បក ្រា ក ់ ង ុ្ន
ផ្ទះជំនស ួ មកដោយការរក្សាទុកនៅធនាគារដែលជាទីកន្លង ែ សុវត្ថភា ិ ពជហា ំ ន ដំបង ូ ត្រវូ ផម ើ្ត ចេញពីធនាគារខ្លន ួ ឯងសិន។
-ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ត្រវូ ពង្រក ី សាខាការិយាល័យរបស់ខន ួ្ល ទៅជិត
ពួកគាត់ជាដប ំ ង ូ សិនដែលនង ឹ ផ្តលភា ់ ពងាយស្រល ួ និងភាពកក់កច ្តៅ ន ើ្រ
ហើយធ្វើ ឱ្យពក ួ គាត់មានទំនក ុ ចិតថា ្ត ធនាគារ គឺជាកន្លង ែ មានសុវត្ថភា ិ ពបំផត ុ ក្នង ុ ការរក្សាសាច់បក ្រា ់ ដែលពក ួ គាត់អាចដកបានគ្របព ់ ល េ វេលា នង ិ ជាពិសស េ
គឺអាចការពារបានពីករណី ចោរកម្ម អគ្គភ ី យ ័ ការបាត់បង់ដោយភាពភ្លច េ ភ ង ំ្លា ឬដោយការផ្ញប ើ ក ្រា ជា ់ មួយនឹងបគ ុ ល ្គ មិនស្មោះត្រង។ ់
- ធនាគារ អេសល ី ៊ ដា ី តវូ ្រ ដុសខាត់នវូ សេវារបស់ខន ួ ្ល ឱ្យមានភាពងាយសល ួ ្រ
មិនស្មគ ុ ស្មាញ មិនសូវប្រពា ើ ក្យបច្ចក េ ទេស ដែលបណ្តាលឱ្យអតិថជ ិ នពបា ិ កយល់។ 12 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal: : Do you believe that major banking reforms will be required if Cambodia is to successfully implement ASEAN’s Economic Integration by 2015? And what has ACLEDA done or is sdoing to prepare for this upcoming regional integration of some of the world’s fastest-growing economies?
រាលស ់ វា េ កម្មតវូ្រ ធ្វឡ ើ ង ើ ដោយសុវត្ថភា ិ ពបំផត ុ និងមានភាពរហ័សដោយធ្វកា ើ រ
កាត់បន្ថយពេលវេលារង់ចាឱ ំ យ្ បានខ្លប ី ផ ំ ត ុ ។ ក្នង ុ ន័យនេះផងដែរ គប ្រ ទា ់ ង ំ បុគល ្គ ក ិ របស់ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ត្រវូ មានភាពរស ួ រាយរាក់ទាកច ់ ពោ ំ ះអតិថជ ិ ន
គ្របល ់ ដា ំ ប់ថក ្នា ់ ទាង ំ អ្នកមាន នង ិ អ្នកក្រ ដល ែ ញាំុ ងឱយ្ ពក ួ គាត់មានភាព កក់ក្តៅ ហើយចាត់ទក ុ ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ដូចជាផ្ទះរបស់ខន ួ្ល ដរែ ។
លើសពីនះេ ទៅទៀត បុគល ្គ ក ិ ទាង ំ អស់របស់ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី តវូ្រ បាន
ទទួលនូវការបណ្តះុ បណ្តាលយ ង ៉ា ល្អទាង ំ ផក ែ្ន បំរស ើ វា េ អតិថជ ិ នផក ែ្ន បញ្ហា ដាក់-ដក-ផ្ទរេ សាច់បក ្រា ់ និងផ្នក ែ សន្តស ិ ខ ុ ជាដើម ត្រវូ មានភាពរស ួ រាយរាក់ទាក់ ទន់ភន ្ល ់ នង ិ មិនរើសអើង។
SeekIdeal: តើលោកជឿដែរឬទេថា ការធ្វក ើ ណ ំ ទ ែ ម្រង់
ទៅលើវស ិ យ ័ ធនាគារ ជាចម្បងគឺ ទាមទារជាចាំបាច់ ប្រសន ិ បើកម្ពជា ុ ចាប់ផ្តើម
ធ្វើការអនុវត្តដោយជោគជ័យនូវការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិចអា ្ច សន ៊ា កង ុ្ន
ឆ្នា២ ំ ០១៥? ហើយអ្វដ ី ល ែ ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី បាននិងកំពង ុ ធដ ើ្វ ម ើ ប្ រ ី ៀប
ចំខន ួ្ល ចល ូ សមាហរណកម្មកង ុ្ន តំបន់នវៃ វិ ឌ្ឍន៍សដ េ ក ្ឋ ច ិ ដ ្ច ល ែ លឿនបំផត ុ នៅ ក្នង ុ ពិភពលោក?
Acleda: នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាការកែទម្រង់លើវិស័យ
ធនាគារនេះត្រវូ បានអនុវត្តពឆ ី ១ ំ្នា ៩៩៩មកតាមរយៈការដាក់ឱយ្ បប ើ្រ ស ្រា ផ ់ វូ្ល
ច្បាប់ដោយធនាគារជាតិនក ៃ ម្ពជា ុ ។ កំណទ ែ ម្រងន ់ ះេ មិនមែនតែធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី តម ែ យ ួ បណ ុ៉ ះ្ណោ ទេ គឺធនាគារទាង ំ អស់ដល ែ បាន នង ិ កំពង ុ បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រ
Acleda: The banking reforms that Cambodia currently has in place started in 1999 as a result of the introduction of legislation aimed at improving the efficiency of all banks and financial institutions. It is currently enforced by the central bank, the National Bank of Cambodia (NBC). ACLEDA and the other banks in Cambodia are embracing the reforms in preparation for ASEAN’s Economic Integration in 2015 to meet the international standard of banking practices. The planned Economic Integration in 2015 is set to provide enormous opportunities for Cambodia; however, Cambodia is also likely to face greater competition. It’s therefore important that we improve the quality, capability and knowledge of our bank, and serve more effectively. Other points for improvement are the governing laws and ethics that are essential to success in this regional economic integration. Basically, to ensure a smooth integration of our economies within the whole of ASEAN, we need to be flexible in our approach through the modification of our existing products and services to suit the needs of the ASEAN market, or more importantly, we need to be innovative with our ideas
ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បានត្រៀមខ្លន ួ ជានិចដ ្ច ម ើ ប្ ជា ី កម្លាង ំ ចលករនៃការធើ្វ
to meet the new demands derived from this integration.
អាចបង្កន ើ នូវសក្តានព ុ លរបស់ខន ួ្ល ទ្វឡ េ ង ើ សម្រាបទ ់ ផ ី សា ្ រជាតិនិងអន្តរជាតិ។
in Laos, ACLEDA is eyeing the opportunity to enter the
ដំណរើ ការដូចបានគង ្រោ ទុកមែននោះ គឺវាពិតជានឹងផ្តលសា ់ រៈប្រយោជន៍
ACLEDA MFI Myanmar Ltd. in early 2013. What do you see
ប្រជង ែ កាន់តខ ែ ង ំ្លា ផងដែរ ដូចះេ្ន កតា្តដស ៏ ខា ំ ន់ គឺយង ើ ត្រវូ បង្កន ើ គណ ុ ភាព
three countries? And does ASEAN’s Economic Integration
អ្វដ ី ល ែ សំខាន់មយ ួ ទៀត គឺបព ្រ ន ័ ច ្ធ បា ្ ប់ អភិបាលកិចល ្ច ្អ និងក្រមសីលធម៌
Cambodian to have an account with a bank that is growing
សមាហរណកម្មអាស៊ាននៅឆ្នា២ ំ ០១៥ ពីពះ្រោ បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រធនាគារទាំងនោះ
SeekIdeal:With the success of ACLEDA’s operations
នៅពេលដែលសមាហរណកម្មសដ េ ក ្ឋ ច ិ អា ្ច ស៊ានក្នង ុ ឆ្នា២ ំ ០១៥ នឹងតវូ្រ បាន
Myanmar market by announcing the planned launch of
ខ្លាង ំ សម្រាបព ់ ក ួ យង ើ ។ ប៉ន ុ ទ ែ្ត ន្ទម ឹ នឹងនោះយើងកត ៏ វូ្រ ប្រឈមនឹងក ា រប្រកត ួ
as the main similarities and differences in operating in these
សមត្ថភាព ចណ ំ ះេ ដឹង និងសេវាកម្មឱយ្ កាន់តមា ែ នប្រសទ ិ ភា ្ធ ពថែមទៀត។
in 2015 also mean that it would be useful for average
ចំណច ុ ទាង ំ នេះ គឺជាមូលដ្ឋាននភា ៃ ពជោគជ័យរបស់យង ើ ។ និយាយជារួម
in its regional significance?
ដើម្បីវិវឌ្ឍន៍ឱ្យទាន់សភាពការណ៍នៃការធើស ្វ មាហរណកម្មអាស៊ាន យើងត្រវូ បត់បន ែ និងអភិវឌ្ឍផលិតផលសវា េ ថ្មី ឬធផ ើ្វ លិតផលសេវាដែល មានសប ្រា ឱ ់ យ្ សមស្របទៅនង ឹ តម្រវូ ការអាស៊ាន។
SeekIdeal: ជាមួយប្រតប ិ ត្តកា ិ រប្រកបដោយភាពជោគជយ ័
ក្នង ុ បទ ្រ ស េ ឡាវធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី កំពង ុ សម្លង ឹ មើលឱកាសកង ុ្ន
ការចល ូ ទៅក្នង ុ ទីផសា ្ រកង ុ្ន ប្រទស េ មីយាន ៉ ម ់ ៉ា ដោយបានប្រកាសនវូ ផន ែ ការ របស់ខន ួ្ល ថា ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី នឹងបង្កត ើ បុតស ្រ ម្ពន ័ ជា ្ធ ស ប ្ថា ន ័ មក ី ហ ូ្រ រិ ញ្ញវត្ថុ
Acleda: It’s a fact that after our successes in Laos, we are looking to launch ACLEDA MFI Myanmar Ltd. in early 2013. As to the question about similarities and differences, the similarities in operating in these countries include the alignment of our governing policies across the board to ensure that we continue to be the bank that the public trusts. Without this trust, the bank would face a major risk and our important role as being the centrepiece in deposit
ដែលមានឈះ្មោ ថា“ អេសល ី៊ ដា ី អម ឹ អេហអា ្វ យមយ ី ន ៉ា ម ់ អ ៉ា ល ិ ធីឌី ACLEDA
takers, lenders and transaction intermediaries would be in
អាចបញ្ជាក់បានទេថា តើអ្វីដែលជាកត្តាដូចគ្នា និងខុសគ្នាកង ុ្ន កា រដាក់បត ្រ ប ិ ត្តិ
On the other hand, the main difference between the
MFI Myanmar Ltd ” នៅដើមឆ្នា២ ំ ០១៣ខាងមុខនេះ។ តើលោកនាយក
great jeopardy.
ធនាគារកង ុ្ន បទ ្រ ស េ ទាំងបីនះេ ? ស្របពេលជាមួយការធ្វើសមារណកម្ម
three countries is in the area of legislation, as each country
សេដ្ឋកិចអា ្ច ស៊ានក្នុងឆ្នាំ២០១៥ខាងមខ ុ នេះ តើវាមានសារៈប្រយោជន៍ដរែ
ឬទេកង ុ្ន ការផ្តលម ់ ធ្យមភាគដល់ ប្រជាជនកម្ពជា ុ ឱ្យមានគណនីជាមួយ ធនាគារមួយដែលកំពង ុ មានការរក ី ចម្រន ើ គរួ ឱយ្ កត់សម្គាលនៅ ់ ក្នង ុ តំបន់នោះ?
Acleda: ជាការពិតបន្ទាបព ់ ធ ី នាគារ អេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី បានធ្វើ
ប្រតប ិ ត្តកា ិ រប្រកបដោយផផ ែ្ល គ ្កា រួ ឱ្យកត់សគា ំ តនៅ ់ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ ឡាវ ហយ ើ យើងពត ិ ជាមានផែនការដម ើ ប្ ព ី ង្រក ី ការវិនយោ ិ គរបស់ខន ួ្ល ទៅប្រទស េ មយ ី ន ៉ា ម ់ ៉ា ដោយបង្កត ើ បត ុ ស ្រ ម្ពន ័ ជា ្ធ ស្ថាបន ័ មីកហ ូ្រ រិ ញ្ញវត ដ ុ្ថ ល ែ មានឈ្មោះថា
has different governing laws and jurisdiction. For example, when we first started our operation in Laos, we faced great difficulty and needed to be flexible in response to our new environment and cater to the needs of local customers. Regardless of the country that we operate in, ACLEDA’s core values remain intact and these are the elements that have led us to the great successes we’ve seen to date: 1. Maintenance of the balance between the interests SeekIdeal Magazine 13
"អេសល ី៊ ដា ី អ៊ម ឹ អហ េ អា ្វ យមយ ី ន ៉ា ម ់ អ ៉ា ល ិ ធីឌ"ី នៅដើមឆ្នា២ ំ ០១៣
ពិតប្រាកដមែន។
សូមជម្រាបផងដែរថា កត្តាដច ូ គ្នាសម្រាបកា ់ រប្រតប ិ ត្តកា ិ រនៃបទ ្រ ស េ
ទាំងបី គឺយង ើ ឱ្យមានអភិបាលកិចល ្ច ដ ្អ ច ូ គ្នា ដោយធយ ើ្វ ង ៉ា ណាឱយ្ កយ ្លា ជា ធនាគារមយ ួ ដល ែ សាធារណជនជឿជាក់ និងមានទំនក ុ ចិតខ ្ត ស ្ព ។ ់ ប្រសន ិ បើ
វិនយោ ិ គគន ិ ឬអតិថជ ិ នមានការបាត់បង់ទន ំ ក ុ ចិតហ ្ត យ ើ ប្រតប ិ ត្តកា ិ ររបស់ ធនាគារនានានង ឹ ត្រវូ បឈ ្រ មនឹងហានិភយ ័ ខ្ពសជា ់ ក់ជាមិនខាន ពព ី ះ្រោ ធនាគារ មានតនា ួ ទីសខា ំ ន់កង ុ្ន ការផល ្ត ហ ់ រិ ញ្ញបទា ្រ ន ផ្តលប ់ ក ្រា ក ់ មី្ច និងសេវាទូទាត់។
ភាពខស ុ គ្នានោះរវាងបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ជាមួយប្រទស េ ឡាវ ក៏ដច ូ ជា
មីយន ៉ា ម ់ ៉ា គឺបព ្រ ន ័ ច ្ធ បា ្ ប់ពព ី ះ្រោ ប្រទស េ នីមយ ួ ៗមានប្រពន ័ ច ្ធ បា ្ ប់គប ្រ គ ់ ង ្រ ខុសៗគ្នា
ឧទាហរណ៍នៅពេលដល ែ ធនាគារ អស េ ល ី៊ ដា ី ដាក់បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រនៅបទ ្រ ស េ ឡាវដំបង ូ យើងមានភាពលំបាកមួយចំនន ួ ប៉ន ុ ព ែ្ត ល េ នេះ យង ើ អាចបត់បន ែ បានទៅនង ឹ ស្ថានភាពបរិសន ្ថា និងលក្ខណៈរស់នៅរបស់បជា ្រ ពលរដ្ឋនៅទីនោះ។
ឆ្លងកាត់បទពិសោធន៍ដែលធ្វើឱ្យធនាគារ អេស៊ីលីដា ទទួលបាននវូ
ភាពជោគជ័យគរួ ជាទីមោទនៈ ហើយយង ើ តែងតែដាក់នវូ យុទសា ្ធ ស្តស ្រ ខ ំ ន់ៗ មួយចន ំ ន ួ ដូចជា៖
១. ការធ្វឱ ើ យ្ មានតម្លាភាពរវាងធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី និងអតិថជ ិ ន។
ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី មានភាពសះ្មោ ត្រង់ និងបានយកចត ិ ទ ្ត ក ុ ដាក់យង ៉ា ខ្លាង ំ
ចំពោះអតិថជ ិ ន ព្រោះហត េ នោ ុ ះទប ើ ពក ួ គាត់មានទន ំ ក ុ ចិតខ ្ត ស ្ព ដ ់ ល់របស់
of ACLEDA and that of our customers. ACLEDA cares for our customers and we gain their trust by acting with honesty and great integrity. 2. Expanding our branches and operating on a nondiscriminatory basis in which customers of all socioeconomic backgrounds have access to the high quality services of ACLEDA. 3. Investment in the latest technology to develop our banking systems in order to better serve the interests of our customers. 4. Accountability to our investors by expanding our revenue base beyond our lending operations to include other essential services such as money transfers, bank guarantees, ACLEDA Unity etc. 5. Maintenance of ACLEDA’s position as a market leader. 6. ACLEDA will continue to invest in staff development as we believe that our people are the core thriving factor of the bank.
SeekIdeal: SeekIdeal Magazine and SeekIdeal. com aim to empower students and professionals to find
ធនាគារយង ើ ។
their ideal career and succeed in their chosen field. With
ដល់គប ្រ ទ ់ ក ី ន្លង ែ ដើមប្ ផ ី ល ្ត ភា ់ ពងាយស្រល ួ ដល់បជា ្រ ពលរដ្ឋគប ្រ ស ់ ទា ្រ ប់វណ្ណៈ។
or younger, what advice do you have for students wishing
ហិរញ្ញវត្ថដ ុ ទទ ៃ ៀតរបស់ធនាគារដែលមានប្រយោជន៍។
ACLEDA Training Centre to prepare themselves to succeed in
២. ធ្វកា ើ រពង្រក ី នូវបណ្តាញសាខារបស់ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី ឱ្យបានទៅ
over 50% of the Cambodian population being of age 25
៣. ធ្វកា ើ របំពាក់បប ំ ន ៉ នូវបច្ចក េ វិទយា ្ ថ្មៗ ី និងធ្វកា ើ រអភិវឌ្ឍនូវសេវា
to pursue a career in banking? And how can they use the
៤. ធកា ើ្វ របង្កន ើ នូវផលិតផលចំណល ូ ដទៃទៀតកព ្រៅ ឥ ី ណទានរម ួ មាន
a career with ACLEDA Bank or any other major organisations?
៥. ធកា ើ្វ ររក្សានិងបង្កន ើ នូវចំណក ែ ទីផសា ្ ររបស់អស េ ល ី៊ ដា ី ។
for your contribution in providing practical guidance, the
សេវាផរេ្ទ សាច់បក ្រា ល ់ ខ ិ ត ិ ធានារបស់ធនាគារ ឬសេវាអេសល ី៊ ដា ី យូនធ ី ជា ី ដើម។
៦. ធនាគារ អេសល ី៊ ដា ី នូវតែបន្តអភិវឌ្ឍធនធានមនុសស្ ដែលរាប់ថាជា
ចំណច ុ ដស ៏ ខា ំ ន់ និងជា ស្នល ូ របស់កម ្រុ ហ៊ន ុ ។
SeekIdeal: ទស្សនាវដ្តី SeekIdeal និងគេហទំពរ័ SeekIdeal.com
មានគោលបំណងក្នង ុ ការផ្តលឥ ់ ទ្ធព ិ លដល់នស ិ ស្ ត ិ និងបុគល ្គ ក ិ កម ្រុ ហ៊ន ុ នានា
ក្នង ុ កា រឱ្យពួកគេសង ែ្វ រកឱ្យឃើញនូវមុខអាជីពដែលជាកស ី្ត ម ្រ រៃ បស់ខន ួ្ល ក៏ ដូចជាជមញ ្រុ ឱយ្ ពក ួ គទ េ ទួលបានភាពជោគជ័យនៅកង ុ្ន អាជីពទាង ំ នោះ។
មានប្រជាជនកម្ពជា ុ មានបមា ្រ ណជាង៥០ភាគរយ ដែលមានវ័យ២៥ឆ្នាំ
ឬតិចជាងនេះ។ តលោ ើ កមានអនុសាសន៍អស ី្វ ម្រាបន ់ ស ិ ស្ ត ិ គប ្រ រ់ ប ូ ដល ែ មានបំណងចងរ ់ ៀបចំខន ួ្ល ពួកគេ ដម ើ ប្ ទ ី ទួលបាននវូ ភាពជោគជ័យកង ុ្ន អាជីព នៅក្នង ុ ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី ឬក៏ដច ូ ជាសប ្ថា ន ័ សខា ំ ន់ដទៃទៀត?
Acleda: I admire the work of SeekIdeal Magazine compass of life in the development of both our Cambodian youth as well as the professionals of all industries. ACLEDA also contributes to this
cause through the creation of
our ACLEDA Training Centre with over 90
partners
including the biggest educational institutions across the
country.
Acleda: ជាចុងក្រោយយើងពិតជាមានការកោតសរសើរ ចំពោះទស្សនាវដ្តី SeekIdeal ដែលបានចូលរួមចំណែកក្នុងការ
Our training
ជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន ឬគ្រឹះស្ថាននានាដែលមានបំណងចង់ធកា ្វើ រអភិវឌ្ឍ
necessary to succeed in the banking
គ្រប់រូប។ដោយឡែកចំពោះធនាគារ អេស៊ីដាវិញក៏បានបង្កើតមជ្ឍមណ្ឌលមួយ
our programs are also suitable
បានការចូលរួមជាមួយគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាប្រមាណជាង៩០ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
international leaders in
courses aim at
អភិវឌ្ឍសង្គមតាមរយៈការផ្តល់នូវគន្លឹះសំខាន់ៗដល់យុវជនកម្ពុជា ក៏ដូច
improving the knowledge and skills
អាជីពរបស់ខ្លួនដូច្នេះ SeekIdeal គឺជាត្រីវិស័យដ៏ពិសិដ្ឋសម្រាប់មនុស្ស
and financial sector, and as well as this,
ឈ្មោះថា អេស៊ីលីដាត្រេននីងសេនធ័រ ហើយវា គឺជាមជ្ឈមណ្ឌល មួយដែល
for both local and
ដែលបានបណ្តុះបណ្តាលជំនាញផ្នែកវិស័យហិរញ្ញវត្ថុមួយផ្តោតទៅលើវជ ិ ្ជា
these particular fields.
ជីវៈធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ។ កម្មវិធីរបស់អេស៊ីលីដា ត្រេននីងសេនធ័រ
គឺសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងបុគ្គលិកវិជ្ជាជីវៈព្រមទាំងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុថ្នាក់ជាតិ និងអ ន្តរជាតិ៕
14 SeekIdeal Magazine
ជីវប្រវត្ដស ិ ង្ខប េ របស់លោក អុន ិ ចាន់នី
About Mr. In Channy’s Educational Background: លោក អុន ិ ចាន់នី (កើតថ្ងទ ៃ ៤ ី ខែមថ ិ នា ុ ឆ្នា១ ំ ៩៦០) លោកជាបធា ្រ ននាយកប្រតប ិ ត្តិ
របស់ធនាគារអេសល ី៊ ដា ី ភីអល ិ ស៊ី ។ លោកបានទទួលអនុបណ្ឌត ិ គប ្រ គ ់ ង ្រ អាជីវកម្មពីសាកល វិទយា ្ ល័យនរ័តន ុ និងបានសក ិ សា ្ ផក ែ្ន គ្របគ ់ ង ្រ អង្គភាពអាជីវកម្មនៅមហាវិទយា ្ ល័យGwynedd Mercy សហរដ្ឋអាមេរក ិ កង ុ្ន ឆ្នា១ ំ ៩៩០។ លោកបានទទួលបរិញប ្ញ ត្រផក ែ្ន អប់រំ ពម ី ហាវិទយា ្ ល័យ
Advanced Education នៅប្រទស េ ថៃកង ុ្ន ឆ្នា១ ំ ៩៩២។ ចាប់តាង ំ ពីឆ១ ំ្នា ៩៩៣ លោកបាន
ចូលរួមក្នង ុ វគ្គហក ឹ្វ ហ្វន ឺ ជាច្រន ើ ស្តព ី កា ី រគ្របគ ់ ង ្រ និងមក ី ហ ូ្រ រិ ញ្ញវត្ថនៅ ុ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ និង បណ្តាបទ ្រ ស េ ដទៃទៀតជាច្រន ើ ។នៅក្នង ុ ឆ្នា១ ំ ៩៩៨ លោកបានបញ្ចបវ់ គ្គគប ្រ គ ់ ង ្រ សព ី្ត ស ី ប ្ថា ន ័ ហិរញ្ញ
វត្ថស ុ ម្រាបអ ់ ភិវឌ្ឍសហគ្រាសឯកជន(FIPED) នៅ Harvard Kennedy School សហរដ្ឋអាមេរក ិ ។
លោកបានបញ្ចបកា ់ រសិកសា ្ ពីវទ ិ យា ្ ស្ថានអូសល ្ត្រា ី សម្រាបអ ់ ក ្ន គ្របគ ់ ង ្រ កម ្រុ ហ៊ន ុ (GAICD) និងបានទទួលសញ្ញាបត្រសព ី្ត កា ី រអភិវឌ្ឍន៍ និងគប ្រ គ ់ ង ្រ ផលិតភាពសម្រាបស ់ ដ េ ក ្ឋ ច ិ រ្ច បស់
ទ្វប ី អាស៊នៅ ី កង ុ្ន អន្តរភាពនទ ៃ ក ី ង ្រុ តូរណ ី ប ូ ទ ្រ ស េ អតា ីុ លី។ បច្ចប ុ ប្ ន្នលោកជាអនុបធា ្រ ន កម ្រុ ប្រក ឹ សា ្ ភិបាលសភាពាណិជក ្ជ ម្ម អន្តរជាតិនក ៃ ម្ពជា ុ ។
Mr. In Channy (born 4 June, 1960) serves as Chief Executive Officer and
President of ACLEDA Bank Plc. Mr. Channy holds a Master's Degree of business administration from Norton University and studied Business Organisation and
Management at Gwynedd Mercy College, USA in 1990. He further obtained a
bachelor's degree in education at the Faculty of Advanced Education in Thailand, in
1992. From 1993 onwards, he has attended numerous courses on management
and microfinance in Cambodia and overseas. In 1998, he completed an executive
course on Financial Institutions for Private Enterprise Development (FIPED) at
Harvard University, USA. He is a Graduate of the Australian Institute of Company Directors (GAICD) and has received a Diploma on 'Productivity Improvement
and Management for Asian Economies in Transition', Torino, Italy. He is currently a member of the Advisory Board for Cambodia Chamber of Commerce.
SeekIdeal Magazine 15
16 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 17
ភាពជោគជ័យ លើសពព ី ដ ំ្រ ន ែ
Success Beyond Borders
លោកលីមចំរន ើ ក្នង ុ ឱកាសទទួលវញ ិ ប ្ញា នបត្រពសា ី កលវិទយា ្ ល័យ OSUនៅសហរដ្ឋអាមេរក ិ
18 SeekIdeal Magazine
ពិធច ី ក ែ សញ្ញាបត្រនសា ៃ កលវិទយា ្ ល័យ OSU , OSU commencement: កាលពថ ី ៃអា ្ង ទត ិ យ្ ខម ែ ថ ិ នា ុ កន្លងទៅ សាកលវិទយា ្ លយ ័ OSU បានរៀបចព ំ ធ ិ ប ី គ ្រ ល់សញ្ញាបត្រជនា ំ ន់ទ១ ី ៤៣ របស់ខន ួ្ល ជាមយ ួ នង ឹ កា រផ្តលស ់ ញ្ញាបត្រដល់ និសស្ ត ិ បមា ្រ ណ៥.០០០នាក់ ដល ែ សាកលវិទយា ្ ល័យបានរាប់ថា ជាបរិមាណច្រន ើ ជាងគក េ ង ុ្ន ប្រវត្តសា ិ សរ្រ្ត បស់ខន ួ្ល ។ ចាប់ផម ើ្ត ពីថព ៃ្ង ធ ុ រហត ូ មកដល់ ថ្ងន ៃ ះេ សារព័តមា ៌ ន Gazette-Times ដែលជាសារពត ័ មា ៌ នកង ុ្ន រដ្ឋ Oregon បានចះុ នវូ ពត ័ មា ៌ នអំពន ី ស ិ ស្ ត ិ គរួ កត់សគា ំ ល់ពីរទៅបរី ប ូ ដែលបានសម្រេចនវូ សមិទផ ិ្ធ លដ៏ អស្ចារយ្ កង ុ្ន ឆ២ ំ្នា ០១២។ លោក លីម ចំរន ើ គឺជានិសស្ ត ិ តែម្នាកគ ់ ត់កង ុ្ន ចណោ ំ មនស ិ ស្ ត ិ ៥.០០០រូប ដែលបានបញ្ចបកា ់ រសក ិ សា ្ របស់ខន ួ្ល ជាមយ ួ នង ឹ បរិញប ្ញា ត្រ កិតយ ិ្ត សចន ំ ន ួ ៤ គប ឺ រិញប ្ញា ត្រផក ែ្ន គប ្រ គ ់ ង ្រ បរិញប ្ញា ត្រពាណិជក ្ជ ម្មអន្តរជាតិ បរិញប ្ញា ត្រហរិ ញ្ញវត្ថុ នង ិ បរិញប ្ញា ត្រទនា ំ ក់ទន ំ ងអន្តរជាតិ។ គាត់បានទទួលនវូ រង្វាន់ មួយដល ែ មានលក្ខណៈវស ិ ស េ បក ្រ បទៅដោយគុណតម្លព ៃ សា ី កលវទ ិ យា ្ ល័យទទា ូ ង ំ បទ ្រ ស េ ពព ី ះ្រោ តប ែ វ្រ ត្តន ិ ៃការសក ិ សា ្ ដហ ៏ ត ្ម ច ់ ត់ និងបទពសោ ិ ធន៍ជាលក្ខណៈ អន្តរជាតិ របស់គាត់ ។ On Sunday, Oregon State University will graduate its 143rd class, with degrees going to nearly 5,000 students in what OSU says is its biggest graduating class ever. Beginning Wednesday and running through today, the Gazette-Times, an Oregon State local newspaper, is profiling a few notable students from the class of 2012.Chamroeun Lim will be the only one among the 5,000 students to graduate with four honors, having gained a Bachelor of Arts degree in Management, International Business, Finance, and International Relations. He has earned one of the most prestigious distinctions from the university nationwide due to his rigorous educational background and international experiences.
ថ្ងស ៃ ក ុ ្រ ១៥មិថនា ុ ឆ្នា២ ំ ០១២ លោកលីមចំរន ើ បានកត ើ នៅបទ ្រ ស េ វៀតណាម ហើយគាតបា ់ នចណា ំ យ
ពេលវ លា េ ជាកមា ុ រភាពនៅបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។ គាត់មានមោទនភាពយង ៉ា ខង ំ្លា ក្នង ុ នាមគាត់ជាមនុសស្ មក ្នា ន ់ ជ ៃ នជាតិកម្ពជា ុ ដែលបានសក ិ សា ្ នៅសាកលវិទយា ្ ល័យ
OSU។ គាត់បានទៅរស់នៅសហរដអា ្ឋ មេរក ិ កា លព១ ី ០ឆ្នាក ំ ន្លងទៅហយ ើ
ក៏បានឆង ្ល កា ត់នវូ បទពិសោ ធន៍ជាចន ើ្រ នៅកង ុ្ន ពភ ិ ពលោកនះេ បន ុ៉ នោ ែ្ត ះគឺ គ្រានត ់ ជា ែ អ្វដ ី ល ែ គាតទ ់ ប ើ នង ឹ ចាប់ផម ើ្ត ប៉ណ ុ ះ្ណោ ។
លោក ចំរន ើ តង ែ នយា ិ យលង េ ជាមួយមត ិ ភ ្ត ក្តិ នង ិ សាសចា ្ត្រា រ្យរបស់គាត់ថា
មានហត េ ផ ុ លមយ ួ ដល ែ គាត់តវូ្រ ចណា ំ យពល េ ៦ឆំ្នា ដើមប្ ន ី ង ឹ បញ្ចបប ់ រិញ្ញា បត្រទាង ំ ៤របសគា ់ ត់។ គាត់បាននយា ិ យថា« ខដ ំុ្ញ ង ឹ ថានឹងមានអម ី្វ យ ួ ដល ែ
ពិសស េ កព ំ ង ុ មកដល់ »។ ការនិយាយដច្នោ ូ ះ គឺសដៅ ំ ដល់សទ ី្រ្ត ១ ី របស់
សហរដ្ឋអាមេរក ិ គឺលោកជទា ំ វ Michelle Obama ដល ែ បានចល ូ រម ួ ជាកិតយ ិ្ត ស ក្នង ុ ក ា រចក ែ សញ្ញាបតន ្រ សា ៃ កលវិទយា ្ ល័យនោះ កាលពថ ី ទ ៃ្ង ១ ី ៧ មិថនា ុ ឆ្នា២ ំ ០១២ ។
Friday, June 15, 2012 Chamroeun Lim was born in Vietnam, though he spent most of his childhood in Cambodia, and he is proud to be one of the few Cambodians here at Oregon State University. He immigrated to the United States ten years ago and although he’s seen much of the world, he’s really just begun. Chamroeun likes to joke with friends and professors that there is a reason he took six years to finish his four undergraduate degrees. “I knew something special was coming!” he said, referring tothe United States of America’s First Lady Michelle Obama’s appearance to deliver the university’s commencement address on Sunday, June 17, 2012. It wasn’t because he was taking it slow that it took Lim six
មិនមន ែ ដោយសារតែការយត ឺ យវ៉ា កង ុ្ន ការសក ិ សា ្ រៀនសត ូ ដ ្រ ល ែ តម្រវូ ឱយ្ គាត់
years to graduate. Within the last three years, Chamroeun
ពេល៣ឆច ំ្នា ង ុ កយ ្រោ នេះ លោក ចំរន ើ បានបញ្ចបក ់ ម្មវធ ិ ស ី ក ិ សា ្ នៅឯបរទស េ
Kong, and Australia; as well as completing multiple international
នូវកម្មសក ិ សា ្ អន្តរជាតិជាច្រន ើ ហយ ើ កបា ៏ នធកា ើ្វ រសវ្រា ជវ្រា ដោយផ្ទាលស ់ ម្រាប់
in Cambodia. An even more compelling story is that
ចំណាយពល េ រហូតដល់៦ឆ្នាក ំ ង ុ្ន បញ្ចបប ់ រិញប ្ញា ត្រនោះទេ ពោលគក ឺ ង ុ្ន រយៈ
completed three study abroad programs in Denmark, Hong
ចំនន ួ ៣គឺកង ុ្ន បទ ្រ ស េ ដាណាម៉ាក ហុងកុងនិងអូសា្ត្រ លី កដ ៏ ច ូ ជាកា របព ំ ញ េ
internships and directed research study for his honors thesis
និកប េ្ខ ទជាកត ិ យ ិ្ត សរបស់ខន ួ្ល នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។ រឿងដល ែ កាន់តជ ែ រំ ញ ុ
Chamroeun has traveled to more than 26 countries between
ចិតថ ្ត ម ែ ទៀតនោះគឺលោកចំរន ើ បានធ្វដ ើ ណ ំ រើ បានចន ើ្រ ជាង២៦បទ ្រ ស េ
ក្នង ុ កា រទទួលយកបទពសោ ិ ធន៍ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិនះេ គឺជាការរីករាយ ដ៏អស្ចារយ្ បផ ំ ត ុ សម្រាបប ់ ញ្ញវន ័ ។ ្ត គាត់បានមានបសា ្រ សន៍ថា «នៅពល េ ដល ែ យើងរៀនអម ី្វ យ ួ អព ំ ស ី ៀវភៅហើយបានឃញ ើ ជាក់សង ែ្ត វាពត ិ ជាធឱ ើ្វ យ្ មានក្តី
these international experiences— a tremendous joy for the scholar. “When you learn about something in your textbook and get to see it in real life… it’s amazing to me!” he said.
រំភប ើ រីករាយយង ៉ា កល ្រៃ ង ែ »។
During his time abroad, Chamroeun made friends around
នូវមិតភ ្ត ក្តជ ិ វំុ ញ ិ ពភ ិ ពលោក ហើយបានកសាងនវូ សម្ពន ័ ម ្ធ ត ិ ភា ្ត ពបណ្តាញ
among professors, young scholars, and universities. He hopes
តាមបណ្តាសាកលវទ ិ យា ្ ល័យ។ គាត់សង្ឃម ឹ ថា នង ឹ អាចនាយ ំ កចណ ំ ះេ ដឹង
acquired around the world, both academically and
នៅក្នង ុ កឡ ំ ង ុ ពេលដល ែ គាតច ់ ណា ំ យពល េ នៅបរទេស លោក ចរ ំ ន ើ បានកសាង
the world and established a strong networking relationship
ការងារដរ៏ ង ឹ មារំ វាងសាសា្ត្រ ចារ្យ នស ិ ស្ ត ិ បញ្ញវន ័ វ្ត យ ័ កង េ្ម ទាង ំ ឡាយ កដ ៏ ច ូ ជា
to bring the knowledge and skills that he has learned and
និងជនា ំ ញរបស់គាត់ដែលគាត់បា នរៀននិងបានទទួលនៅ ជុវំ ញ ិ ពភ ិ ពលោក
រួមទាង ំ កង ុ្ន កម្មវធ ិ ស ី ក ិ សា ្ កដ ៏ ច ូ ជាទាង ំ នៅកង ុ្ន អាជីពផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ចក ែ ចាយ
ដល់នស ិ ស្ ត ិ កម្ពជា ុ ជាមួយន ង ឹ ពា ណិជក ្ជ រវ័យកង េ្ម កដ ៏ ច ូ ជាអក ្ន ជំនញ ួ ខ ត ្នា តច ូ ដទៃទៀតដែរ។
professionally, back to Cambodia to share with Cambodian students, young business professionals, and Cambodian small businesses alike. SeekIdeal Magazine 19
ជាលទ្ធផល គាត់បានបង្កត ើ នវូ កម ្រុ ហន ុ៊ សហកម្មសទ ិ ម ្ធ យ ួ ដល ែ មានឈះ្មោ ថាSeekIdeal.com ជាមួយនឹងមត ិ ភ ្ត ក្តជ ិ នជាតិខរែ្ម ពរី
រូបទៀត ដល ែ ម ក ្នា ក ់ ព ំ ង ុ តរែ ស់នៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ អស ូ ល ្ត្រា ី ហយ ើ ស្ថាបនិកទ៣ ី កព ំ ង ុ តរែ ស់នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។
SeekIdeal.comមានមោទនភាពកង ុ្ន កា រកយ ្លា ខន ួ្ល ទៅជាកម ្រុ ហ៊ន ុ
កម្ពជា ុ ទ ម ី យ ួ កង ុ្ន កា រផ្តលប ់ ព ្រ ន ័ ទ ្ធ ន ិ ន ្ន យ ័ សម្រាបកា ់ រសង ែ្វ រកកា រងារ ធ្វរើ បស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ដែលតវូ្រ ទៅនឹងបទដ្ឋានអន្តរជាតិកង ុ្ន បរិបទ
ផ្តលន ់ វូ ជម្រស ើ សង ែ្វ រកដទា ៏ ន់សម័យ និងកម្មវធ ិ ដ ី ប ៏ ទា ្រ ក់កឡា ្រ គ្នា។ បេសកកម្មរបស់ពក ួ គេគឺដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ធកា ើ្វ របង្កន ើ នវូបស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ព និងផលិតភាពសម្រាបអ ់ ក ្ន ដែលមានអាជីពនៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ
ក្នង ុ ការអភិវឌ្ឍនវូ បណ្តាញការងាររបស់ខ្លួន ដោយធ្វើកា រកាត់ បន្ថយនូវរយៈពេលក្នុងការស្វែងរកសម្រាប់ទាង ំ បក េ ជ ្ខ នដល ែ រកការងារធ្វើ ក៏ដច ូ ជានយោ ិ ជក។
លោក លីម ចរ ំ ន ើ មានបទពសោ ិ ធន៍ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិគប ្រ គ ់ ន ្រា ់ ក្នង ុ ជវី ត ិ របស់គាត់ គគា ឺ ត់បានធំធាត់ឡង ើ នៅតាមបណ្តោយខស្ ប ែ ន្ទាត់
ព្រដ ំ ន ែ រវាងបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ និងវៀតណាម គឺសត ិ្ថ ក្នង ុ តប ំ ន់ មួយ ដែលស្ថានភាពកខ ្រ ស្ ត់។គាត់សង ឹ តព ែ ច ំុ ះេ ភាសាអង់គស ្លេ ទាំងអស់
នៅពល េ ដល ែ គាត់ នង ិ ម យ ្តា ពម ្រ ទាង ំ បន ូ្អ បស ្រុ ទាំងពរី ធ្វដ ើ ណ ំ រើ
ទៅកា ន់ទក ី ង ្រុ Portland កាលពី១០ឆក ំ្នា ន្លងទៅ។ គាត់ចាប់ផម ើ្ត ចល ូ រៀនក្នង ុ
កម្មវធ ិ ស ី ក ិ សា ្ ភាពជាអក ្ន ដក ឹ នា ំ ដោយអណ ំ រសាទរ ហយ ើ ចាបផ ់ ម ើ្ត រៀន ភាសាអង់គស េ្ល ដម ើ ប្ ប ី ង្កន ើ ចណ ំ ះេ ដង ឹ ផក ែ្ន ភាសាអង់គស េ្ល ។ ភាសាអង់គស េ្ល
មិនមែនជាភាសាទព ី រី របស់គាត់ទេ តគ ែ ជា ឺ ភាសាទប ី ន ួ ។ លោក លីម ចំរន ើ
អាចនិយាយភាសាវៀតណាម ភាសាខ្មរែ ភាសាចិន និងភាសាអង់គស េ្ល បានយ៉ាងច្បាស់។
As a result, he has established a partnership business, “SeekIdeal.com” with a Cambodian friend currently residing in Australia, and a third founder who currently lives in Cambodia. SeekIdeal.com is proud to be one of Cambodia’s first job search database companies to meet an international standard in terms of advanced search options and program interfaces. Their mission is to increase the overall proficiency and productivity of the Cambodian professional career development network by minimizing “search time” for both applicants and employers. Lim has already had enough world experience for a lifetime, growing up along the CambodiaVietnam border,one of the world’s most impoverished regions. He barely knew English when he, his mother and two brothers arrived in Portland, Oregon 10 years ago. He plunged into leadership programs and English language courses to master his comprehension skills. English was not his second language, but rather his fourth. Chamroeun is fluent in Vietnamese, Cambodian, Chinese-Mandarin, and English. After graduation, Lim hopes to see even more of the world — and to help as many people as he can, especially going back to Cambodia. He is currently training with the Teach for America program. According to its website, it “recruits committed recent college graduates of all backgrounds to teach for two years in urban and rural public schools.”
20 SeekIdeal Magazine
ក្រោយពីបញប ្ច ថ ់ ក ្នា ប ់ រិញប ្ញ ត្រ លោ ក លម ី ចំរន ើ សង្ឃម ឹ ថា នង ឹ បានឃញ ើ ពភ ិ ពលោកកាន់តែ
He plans to teach psychology and history at
ត្រលប់មកកាន់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ វិញ។ បច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ គាត់កព ំ ង ុ តធ ែ កា ើ្វ របណ្តះុ បណ្តាលនៅក្នង ុ កម្មវធ ិ ី
that, he hopes eventually to serve in the
ច្រន ើ ជាងនេះ និងអាចជយ ួ មនុសស្ ជាចន ើ្រ តាមលទ្ធភាពដល ែ គាត់អាចធបា ើ្វ ន ជាពិសស េ គកា ឺ រ
a high school in Hawaii for two years. After
បំពាក់បប ំ ន ៉ ផក ែ្ន គរុកោសល្យនៅកង ុ្ន សហរដ្ឋអាមេរក ិ ។
Peace Corps and return to OSU for graduate
យោងទៅលគ ើ ហ េ ទំពរ័ នក ៃ ម្មវធ ិ ី Teach for America បានចះុ ផ្សាយថា អង្គការនះេ បានរៀបចំ ជ្រស ើ រើសនិសស្ ត ិ ដល ែ ទើបនង ឹ បញ្ចបប ់ រិញប ្ញា ត្រថៗ ី្ម គប ្រ ជា ់ តសា ិ សន៍ ដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ធកា ើ្វ រចុះបង្រៀន
school. He then plans to pursue a job with the foreign service of the U.S. State Department.
នៅតាមនិគមជនបទ ក៏ដច ូ ជាតាមបណសា ្តា លារៀននានាកង ុ្ន តប ំ ន់ដាច់សយា ្រ លរយៈពល េ ២ឆ្នានោ ំ ះ
Lim’s dream is to one day become a U.S.
ក្នង ុ រដ្ឋហាវ៉ស ៃ ម្រាបរ់ យៈពល េ ២ឆ្នា។ ំ ក្រៅពន ី ះេ គាត់សង្ឃម ឹ ថា នឹងមា នពល េ អាចចល ូ រួមបំរកា ើ រងារ
he could oversee microfinance programs to
នឹងបន្តការសិកសា ្ របស់គាត់ ហើយគាត់មានគម្រោងទៅបម្រកា ើ រកង ុ្ន កស ្រ ង ួ ការបរទស េ សហរដ្ឋអាមេរក ិ ។
nations. He’s certain that such programs
គាត់កមា ៏ នផែនការកង ុ្ន ការបង្រៀនមខ ុ វិជច ្ជា ត ិ សា ្ត ស្រ ្ត និងបវ្រ ត្តសា ិ ស្តនៅ ្រ កង ុ្ន សាកលវទ ិ យា ្ ល័យ
ambassador to the United Nations, where
នៅក្នង ុ អង្គការសន្តភា ិ ព (Peace Corps) និងតល ្រ ប់មកកាន់សាកលវិទយា ្ ល័យ OSU វិញដើមប្ ី
help stimulate local economies in foreign
លោកលីម ចំរន ើ មានកស ី្ត ប ុ ន ិ ថាថ្ងណា ៃ មយ ួ គាត់នង ឹ ក្លាយជាឯកអគ្គរាជទត ូ របស់សហរដ្ឋអាមេរក ិ
នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ជាទីកន្លង ែ ដែលគាត់អាចពន ិ ត ិ យ្ ទៅលើកម្មវធ ិ ម ី ក ី ហ ូ្រ រិ ញ្ញវត្ថុ ដើមប្ ន ី ង ឹ ជួយជរំ ញ ុ សេដក ្ឋ ច ិ នៅ ្ច កង ុ្ន តប ំ ន់នប ៃ ណ្តាបជា ្រ ជាតិនប ៃ ទ ្រ ស េ ដទៃ។
គាត់មានភាពជឿជា ក់ថា កម្មវធ ិ ទា ី ង ំ អស់នោះអា ចនង ឹ មានអត្ថបយោ ្រ ជន៍យង ៉ា ចន ើ្រ ដល់កមា ុ រ ទាំងឡាយដល ែ ត្រវូ បង្ខច ំ ត ិ ឱ ្ត យ្ ទៅធ្វកា ើ រ ដើមប្ ជ ី យ ួ ផត ្គ ផ ់ ង ្គ ដ ់ ល់កម ្រុ គសា ួ្រ ររបស់ពក ួ គេ។ លោក លីម ចំរន ើ ជឿជាក់ទៀតថា ប្រសន ិ បមា ើ តាបតា ិ របសព ់ ក ួ គមា េ នឱកាសលប ្អ ស ្រ រើ កង ុ្ន ក ា រទទួល
បាននូវកម្រត ិ នប ៃ ក ្រា ឈ ់ ល ួ្ន ដម ើ ប្ រី ស់នៅ កមា ុ រទាំងអស់នោះពត ិ ជាអា ចរៀននៅសាលាបាន។ លោក ចំរន ើ ដឹងថាគោលដៅរបសគា ់ ត់ គឺជាគោលដៅមយ ួ ដល ែ មា នមហិចតា ្ឆ ខ្ពស់ ហយ ើ គាត់ អន្ទះសារក្នង ុ កា រចង់ចាប់ផម ើ្ត ដោយបានមានបសា ្រ សន៍ថា «វាគជា ឺ ផ្លវូ មួយដ៏វង ែ ឆ្ងាយដល ែ ខ្ញត ំុ វូ្រ
ធ្វដ ើ ណ ំ រើ ទៅ ហើយខន ំុ្ញ ង ឹ ខត ិ ខំសក ិ សា ្ ដម ើ ប្ យ ី កបទពសោ ិ ធន៍ពវា ី » ។
គម្រោងផន ែ កា របន្ទាបព ់ ប ី ញ្ចបកា ់ រសក ិ សា ្ គគា ឺ ត់តវូ្រ បញ្ចបវ់ គ្គហក ឹ្វ ហ្វន ឺ គរុកោសល្យរបស់ខន ួ្ល នៅកង ុ្ន
ទីកង ្រុ ហស្ ន ូ ក ិ រដ្ឋអាស្សណា ូ សហរដ្ឋអាមេរក ិ មន ុ ពេលទៅបង្រៀននៅវទ ិ យា ្ ល័យមយ ួ ក្នង ុ រដ្ឋហាវ៉ៃ
would ultimately benefit children who are currently forced to work to help support their families. Lim believes that if parents had better opportunities to earn a living wage, such children could stay in school. Lim knows his goals are ambitious, but he’s eager to get started. “It’s a long way to go, but I’m going to learn along the way,” he said. Post-graduation plans: Will finish Teach for America intensive training in Phoenix, Arizona, before moving to Hawaii to teach high school for two years.
សម្រាបរ់ យៈពល េ ២ឆ្នា៕ ំ
សកម្មភាពសប្បុរសធម៌របស់លោ ក លីម ចំរើនក ្នុងកា រជួយដ ល់ក ុមារកម្ពុជា SeekIdeal Magazine 21
Major Industries:
ក្រម ុ ហ៊ន ុ
បង្កត ើ ឱកាសនៅក្នង ុ
ប្រទស េ កម្ពជា ុ
Apple
Explores Opportunities
in Cambodia
ការដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការនៃហាង Itune នៅក្នុង
ប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសទា ំង១១នៅតំបន់អាស៊ី អាគ្នេយ៍ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ក្រុមហ៊ុន Apple ដែលធ្វើការ
ជំរុញទៅ មុខដើម្បីបង្កើននូវចំណែកភាគហ៊ុនទីផ្សារ ក៏ដូច
ជាបង្កើននូវប្រាក់ចំណូលនៅក្នុងតំបន់ដែលមានការរីក
ចម្រើនល ឿនបំផុតនៃពិភពលោក។ ពាណិជ្ជករ ក៏ដូច ជាយុវជនកម្ពុជា ឥឡូវនេះ អាចមានលទ្ធភាពទិញបទចំរៀង
Iphone 5
ច្រើនជាង២០លានបទ នៅក្នុងបណ្ណាល័យរបស់ Itune និងអាច ទិញឬជួលន ូវខ្សែភាពយន្ដយ៉ាងច្រើនផងដែរ។
The official launch of iTunes online store in Cambodia and 11 other Asian countries is a strategic move on the part of Apple, to gain market share and increase revenue in the world’s fastest growing region. Cambodian business professionals and teenagers alike now have access to over 20 million songs from the store’s library as well as the ability to buy or rent movies.
22 SeekIdeal Magazine
ឱ កាសដល ែ អតិថជ ិ នApple ធ្វកា ើ រទញ ិ នូវ បទភ្លង េ ឬកខ ៏ ស្ ភា ែ ពយន្ត
The opportunity for Apple customers to purchase
ពីគហ េ ទំពរ័ Itune ដោយពចា ំុ បា ំ ច់មានមត ិ ភ ្ត ក្តប ិ ង្កត ើ គណនីនៅកប ្រៅ ទ ្រ ស េ
music and movies from the iTunes Store without the hassle
ដូចពល េ មន ុ នោះទេ វាមន ិ គន ្រា ត ់ ជា ែ សញ្ញាវជ ិ មា ្ជ ននៃការពង្រក ី មល ូ ដ្ឋាន
of having to ask their friends to sign up for an account
អតិថជ ិ ន និងបង្កន ើ ទផ ី សា ្ រថក ្នា ក ់ ណ្តាលនៅទប ី្វ អាស៊ប ី ណ ុ៉ ះ្ណោ ទេ តែវាជា តឹកតាងបង្ហាញឱយ្ ឃញ ើ ពកា ី រដាក់បញ្ចល ូ នវូ បទ ្រ ស េ ដល ែ មានសដ េ ក ្ឋ ច ិ ក ្ច ព ំ ង ុ មានសន្ទះុ នៅលព ើ ភ ិ ពលោករួមមានប្រទស េ កម្ពជា ុ ជាអាទិ៍កង ុ្ន បរិបទនភា ៃ ព ជឿនលឿនកង ុ្ន វស ិ យ ័ ពត ័ មា ៌ នវទ ិ យា ្ ។ ក្នង ុ នាមជាជាតិសាសន៍មយ ួ ប្រទស េ កម្ពជា ុ បានដរើ ទន្ទម ឹ គ្នានង ឹ បទ ្រ ស េ ផ្សង េ ទៀត ហើយកា រសម្ភោធជាផ្លវូ ការនៃហាង Itune មានន័យថា កម្ពជា ុ ជាបទ ្រ ស េ មួយដែលកព ំ ង ុ រីកចម្រន ើ ហើយកានត ់ ខ ែ ត ិ ទៅជិតទំនប ើ ភាវូបនីយកម្មនិងការអភិវឌ្ឍសេដក ្ឋ ច ិ ដ ្ច ព ៏ ញ េ ខ ត ្នា ។ ការបប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ ម៉ាសន ី៊ ATM សយ ័្វ ប្រវត្តិ នង ិ បណ ័ ឥ ្ណ ណទានស្ថត ិ ក្នង ុ អត្រាមយ ួ ទៀតបស ្រ ន ិ បប ើ ៀ្រ ប ធៀបទៅនង ឹ តំបន់ផស្ ង េ ទៀតនប ៃ ជា ្រ ជាតិអាស៊អា ី គ្នយ េ ។ ៍ ដោយសារតែ អស្ថរេ ភាពនយោបាយនៅកង ុ្ន ប្រទស េ កម្ពជា ុ ជាមួយនង ឹ កា រវិនយោ ិ គបរទេស ដែលមានកម្រត ិ ទាបកាលពជា ី ងមយ ួ ទស្សវត្សរ៍មន ុ ជមញ ្រុ ឱយ្ សរើ្ទ តែ គ្របកា ់ រទិញលក់ទាង ំ អស់តវូ្រ តធ ែ ឡ ើ្វ ង ើ ដោយសាចប ់ ក ្រា ់ ហយ ើ មានបជា ្រ ពលរដ្ឋតច ិ តួចណាសដ ់ ល ែ បានដង ឹ ឮពីបព ្រ ន ័ អ ្ធ ន ិុ ធើណត ិ ឬក៏ការទិញទន ំ ញ ិ តាមរយៈគហ េ ទំពរ័ ។ ភាពផ្ទយ ុ ទៅវិញទាង ំ សង ្រុ បានសម្តង ែ ឱយ្ ឃញ ើ យ៉ាងជាក់ចបា ្ ស់កង ុ្ន មយ ួ ទសវត្សរ៍ចង ុ កយ ្រោ ពោលគស ឺ រេ្ថ ភាពខាងផក ែ្ន នយោបាយ នៅក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពជា ុ បានប្រមល ូ នូវការវន ិ យោ ិ គបរទេសជាសាច់បក ្រា រា ់ ប់ ពាន់លានដុល្លារ ហយ ើ សេវាអន ិុ ធើណត ិ Wi-Fi គឺជាសេវាមួយតច ូ តាច ដែលត្រវូ បានផ្គតផ ់ ង ្គ ដោ ់ យបណ្តាហាងកាហ្វធ េ ៗ ំ នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។ ការចាប់ផម ើ្ត ឱយ្ ដណ ំ រើ ការនហា ៃ ងItune នៅកង ុ្ន ប្រទស េ កម្ពជា ុ ជាការបញ្ជាក់
abroad is not only positive for Apple in terms of expanding its customer base and access to the growing middle class market in Asia, but it also puts pre-emerging economies such as Cambodia on the world map in the field of technological advancement. As a nation, Cambodia has come a long way, and this official launching of the iTunes Store means that we as a country have progressed one step closer towards modernisation and full economic development. Although the usage of ATMs and credit cards is still relatively low compared to other Southeast Asian nations, it is important to remember that a decade ago Cambodia’s political instability together with minimal foreign investment meant that almost all transactions were conducted in cash and little was heard about or known of the internet let alone online shopping. A stark contrast can be seen a decade later; the political stability coupled with billions of dollars in foreign investment has meant that we have now come to expect that Wi-Fi is the minimum service that all major coffee shops in Phnom Penh will offer. The move by Apple in introducing iTunes Store in Cambodia is an informal
ខាងកផ ្រៅ វូ្ល ការដោយកម ្រុ ហន ុ៊ ពត ័ មា ៌ នវទ ិ យា ្ ខត ្នា ធរំ បស់ពភ ិ ពលោកដោយ
affirmation by a global tech giant that Cambodia has
អំណះណាងថា ប្រទស េ កម្ពជា ុ មានគប ្រ ទា ់ ង ំ លទ្ធភាពនៅកង ុ្ន ការអភិវឌ្ឍ
the capability to develop and advance its payment
ក៏ដច ូ ជាការបង្កន ើ បព ្រ ន ័ ន ្ធ ៃការបង់បក ្រា ់ ដូចបណ្តាបទ ្រ ស េ ដល ែ មានការអភិវឌ្ឍ
systems just like other well developed cities in Asia such
នៅតំបន់អាស៊អា ី គ្នយ េ ដ ៍ រែ រួមមានហង ុ កុង និងសង ឹ ប ្ហ រុ ជា ី ដើម។
as Hong Kong and Singapore.
Steve Jobs speaking at the product launch of iTune 10 - arguably the most extremely polished and charismatic public speaker.
SeekIdeal Magazine 23
ប្រជាប្រយ ិ ភាពដ៏គហ ំ ក ុ នៃផលិតផលរបស់កម ្រុ ហ៊ន ុ Apple នៅក្នង ុ ចំណោមបជា ្រ ពលរដ្ឋកង ុ្ន តំបន់អាស៊ី រួមនង ឹ កា រកើនឡើងនវូ បក ្រា ច ់ ណ ំ ល ូ របស់អតិថជ ិ ននៅក្នង ុ តំបន់ ហាក់បដ ី ច ូ ជាបានលប ុ បំបាត់ចោលនូវការពយ ួ្រ បារម្ភអ ព ំ កា ី រលួចបន្លន ំ ៃការថតចំលងដែលជានិចកា ្ច ល គជា ឺ បញ្ហាគរួ ឱយ្ ពយ ួ្រ បារម្ភនប ៃ ណ្តាបទ ្រ ស េ អាស៊កា ី លពីមយ ួ ទសវត្សរ៍កន្លងមក ដោយជន ំ ស ួ មក វិញនវូ ការរព ំ ង ឹ ទក ុ កង ុ្ន កា របង្កន ើ ចណ ំ ល ូ តាមរយៈការលក់នវូ កម្មវធ ិ ផ ី ស្ ង េ ៗ របស់ IPad ឬIPod។ ទោះបីជាកា រដាក់ឱយ្ ដំណរើ ការនៃហាង Itune ជាសញ្ញាវជ ិ មា ្ជ នមួយសម្រាបប ់ ទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ក៏ដោយ កត្តាសខា ំ ន់ គឺតវូ្រ ផល ្ត ់ ការវាយតម្លដ ៃ ត ៏ ម ឹ្រ ត្រវូ ថាតើការរក ី ចម្រន ើ នះេ មានន័យយ ង ៉ា ដច ូ ម្តច េ សម្រាប់ ប្រទស េ កម្ពជា ុ ។ មិនមែនជាការធឱ ើ្វ ភាសកម្មទៅលប ើ ណ្តាបទ ្រ ស េ ជត ិ ខាង ណាមយ ួ នោះទេ តក ែ ម្ពជា ុ យង ើ សត ិ្ថ កង ុ្ន តំបន់ដល ែ គេដង ឹ ថា មានការថត ចម្លងផលិតផលជាពិសស េ គផ ឺ លិតផលអេឡច ិ ត្រន ូ ច ិ ឬកផ ៏ លិតផល ប្រណត ី ៗផ្សង េ ទៀត។ យើងចូលចិតនៅ ្ត ពេលណាដល ែ ផលិតផលមាន តម្លទា ៃ ប ហយ ើ កាន់តប ែ ស ្រ រើ នៅពេលបានដោយពមា ំុ នគិតថ្ល។ ៃ ការថតចម្លង ឬក៏ការក្លង ែ បន្លទៅ ំ លផ ើ លិតផលបណ ្រ ត ី ៗបានកយ ្លា ទៅជាទម្លាបន ់ ៃការ អនុវត្តទទៅ ូ ហើយបានផល ្ត ឱ ់ កាសដល់ពលរដ្ឋដល ែ មន ិ មានលទ្ធភាពក្នង ុ កា រ សាកល្បងបប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ ផលិតផលបណ ្រ ត ី ដល ែ គប េ រំ ង ុ សម្រាបត ់ អ ែ ក ្ន មាន ជីវភាពសក ុ្ត ស្តម។ ្ភ ការដែលថតចម្លងខុសច្បាប់ទៅលើកម្មវធ ិ ី លប្ ង ែ កំសាន្ត បទចំរៀង ឬខស្ ភា ែ ពយន្ត ហយ ើ ផលិតចក ែ ចាយទ្រងទ ់ យ ្រា ធនៅ ំ តាមហាង ទំនញ ិ ឬផ្សារទន ំ ប ើ នៅតំបន់អាស៊បា ី នកយ ្លា ទៅជាបព ្រ ណ ៃ ទៅ ី ហើយ។
The extreme popularity of Apple products among the Asian population as well as the increase in customers’ purchasing power within the region has made it a worthwhile risk for Apple, as the attraction to earn more by selling content for iPod and iPad products seems to eclipse concerns about piracy --- a concern which resulted in the withholding of the iTunes Store service in most parts of Asia for the past decade. Although the launching of the iTunes Store is positive for Cambodia, it is important to provide a fair assessment of what this move may mean for our country. Not to make any assumptions or generalisation about any of our neighborhood countries, but we as a region are well-known for product piracy, especially when it comes to electronic and luxury brand products. We like things cheap or even better free of charge; the economic hardship of many people in this region has meant that piracy of the luxury product has become a widely accepted practice which has enabled the less well-off population to gain a taste of what it may be like to own the luxury products that are only reserved for the wealthy. The practice of illegally downloading software, games, music and videos; mass producing the products and then legally reselling them in well-known shopping centres such as Sorya and Sovanna has become the norm. The official launch of iTunes Store in Cambodia could be a factor in providing further incentive for those in the pirating business to access to iTunes Store anytime to download the content and illegally mass produce it. The potential negative impact of this is reduced by the effort of Cambodian government in actively preventing and prosecuting those in the pirating business which aims to protect the intellectual property of those individuals and companies based both locally and abroad. Nonetheless, there are also many opportunities for Cambodian business professionals, entrepreneurs, and university students with the official launch of iTunes Store. Cambodian singers can now use this as a stable platform to bring their work to local and international fans, and provide a much needed source of revenue to Cambodian talented artists that have in the past lacked an opportunity to reach a global customer base. More importantly, this global platform will allow Cambodia to promote its customs and culture, as the content that can be made available to billions of customers worldwide certainly is the best promoter of Cambodia as a Kingdom of Wonder!
24 SeekIdeal Magazine
ការចាប់ផម ើ្ត ដាក់ឱយ្ ដណ ំ រើ ការនហា ៃ ង Itunes
ក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពជា ុ អាចនង ឹ ជមញ ្រុ លក ើ ទក ឹ ចត ិ ដ ្ត ល់ ពាណិជក ្ជ រ ដែលបក ្រ បរបរថតចម្លងខស ុ ចបា ្ ប់ កា ន់តែ
មានឱកាសបប ើ្រ ស ្រា ់ Itunes ជាយានកង ុ្ន កា រថត ចម្លងឱយ្ បានកាន់តច ែ ន ើ្រ ដម ើ ប្ ធ ី អា ើ្វ ជីវកម្មផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ។
តែទោះជាយង ៉ា ណាក៏ដោយរដ្ឋាភបា ិ លកម្ពជា ុ បាន
ចូលរួមចំណក ែ យ ង ៉ា សកមក ្ម ង ុ្ន កា រទប់សត ្កា រា ់ ល់
ការកង ែ្ល បន្លំ និងថតចម្លងទាំងឡាយណាដល ែ មានលក្ខណៈខុសចបា ្ ប់ បយោ ្រ ជន៍កង ុ្ន ការធានា
សុវត្ថភា ិ ព នង ិ កម្មសទ ិ ប ្ធ ញ្ញាដល់ប ណ្តាកម ្រុ ហ ន ុ៊ ក្នង ុ និងកប ្រៅ ទ ្រ ស េ ។
លើសពីនះេ មានឱកាសជាចន ើ្រ ផស្ ង េ ទៀត
សម្រាបពា ់ ណិជក ្ជ រកម្ពជា ុ សហគ្រន ិ ក៏ដច ូ ជាសិសស្
និសស្ ត ិ តាមរយៈកា រដាក់សម្ភោធជាផ្លវូ ការនៃ ហាង Itunes។ តារាចំរៀងរបស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ
ក៏អាចបើ្រ វេទកា ិ នះេ ជាវេទកា ិ ដមា ៏ នសរេ្ថ ភាពនៅ
ក្នង ុ ការពាំនាន ំ វូ កា រងាររបស់គទៅ េ ដល់អក ្ន គាទ ំ ្រ ទាំងក្នង ុ និងកប ្រៅ ទ ្រ ស េ ក៏ជាបភ ្រ ពប្រាកច ់ ណ ំ ល ូ ដល់ សិលប្ ៈករបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បក ្រ បដោយទព េ កោសល្យ
ដែលកាលពម ី ន ុ ខះ្វ នូវឱកាសក្នង ុ ការជំរញ ុ នូវស្នា
ដៃពក ួ គេទៅកាន់ទផ ី សា ្ រអតិថជ ិ នជាលក្ខណៈ សកល។ កាន់តមា ែ នសារៈសខា ំ ន់ជាងនេះវេទកា ិ អន្តរជាតិមយ ួ នេះនង ឹ អនុញត ្ញា ឱយ្ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ធ្វើ ការផ្សព្វផសា ្ យទៅដល់អតិថជ ិ នរបស់គេ និងផសា ្ យនវូ វប្បធម៌របស់ខន ួ្ល តា មរយៈបរិបទផស្ ង េ ៗជាច្រន ើ ដល ែ
អាចនឹងធ្វឱ ើ យ្ ជ្រាបទៅដលអ ់ ក ្ន បប ើ្រ ស ្រា ់ រាប់ពាន់ លាននាក់នៅលព ើ ភ ិ ពលោកជាពិសស េ ជាវធ ិ សា ី ស្រ្ត
ផ្សព្វផសា ្ យដល ៏ ប ្អ ផ ំ ត ុ កង ុ្ន នាមបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ជាព្រះ រាជាណាចកអ ្រ ច្ឆរយ ិ ៈ៕
SeekIdeal Magazine 25
nsurance: I f o e v i t c pe A New Pers ection t o r P h t i tw Investmen
ទស្សនៈថច ី្ម ព ំ ោះការធានារ៉ាប់រង:
ការវិនយ ិ ោគដែលមានការការពារ ការប្រលក ូ ចល ូ ថ្មៗ ី នប ៃ ណក ្តា ម ុ្រ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងធំៗ នៅលព ើ ភ ិ ពលោក នៅ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បានសបញ្ជាក់ អំពស ី ក្តានព ុ លនស ៃ ដ េ ក ្ឋ ច ិ រ្ច បស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ក៏ដច ូ ជា ការទទួលដល ែ មន ិ អាចបដស ិ ធ េ បានចពោ ំ ះការកន ើ ឡើងនច ៃ ន ំ ន ួ អត្រាអក ្ន មានជវី ភាពមធ្យមកង ុ្ន ចំណោម ប្រជាពលរដ្ឋ១៥លាននាក់។
he recent addition of some of the world’s biggest insurance players to Cambodia proves once again the economic potential of Cambodia and the undisputable emergence of the middle class among the country’s 15 million people.
កម ្រុ ហន ុ៊ ធានារ៉ាបរ់ ងលំដាបថ ់ ក ្នា ល ់ ខ េ ១របស់ចក្រភពអង់គស េ្ល គឺ
Britain’s No. 1 insurer Prudential and Canada’s insurance
T
Prudential ក៏ដច ូ ជាកម ្រុ ហន ុ៊ ធានារ៉ាបរ់ ងខ្នាតយកស្ របស់កាណាដា ដែល
giant Manulife opened new offices in Cambodia to
កម្ពជា ុ ក្នង ុ គោលបណ ំ ងពង្រង ឹ ទីតាង ំ របសខ ់ ន ួ្ល ឱយ្ បានរង ឹ មាំ នៅក្នង ុ តំបន់ដល ែ
unanimously agree to bethe fastest growing region in the
មានឈះ្មោ Manulife បានបង្កត ើ ការិយាល័យតណា ំ ងរបស់ខន ួ្ល នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ
strengthen their foothold in a region that economists
អ្នកសដ េ ក ្ឋ ច ិ ចា ្ច ត់ទក ុ ថាមានភាពលត ូ លាស់លឿនបផ ំ ត ុ នៅក្នង ុ ពភ ិ ពលោក។
world.
26 SeekIdeal Magazine
With growth averaging 10 per cent from 2004 to 2007 and the economy having expanded 6.1% over the last year, the IMF predicts Cambodia to be the fastest growing ASEAN country in five years. “With our forward thinking mindset and our goal to become Cambodia’s leading financial services provider, Manulife offers effective, reliable financial products to meet the present and future needs of Cambodian customers,” says David Wong, vice president of Manulife Cambodia. With over 125 years of success in the insurance field, its market-leading positions in Asia, Canada and the United States, strong capital levels and a welldiversified operating platform, the launch of Manulife Cambodia will provide peace of mind for Cambodian customers that their insurance policies are backed by one of the most trusted insurance companies in the world. Although the Cambodian economy has grown significantly over the past decade, the development of the insurance industry in particular has lagged behind other sectors. This is due both to the erroneous perception of the mass Cambodian population that insurance is an unnecessary part of life as well as the low disposable income of most Cambodians, making it extremely difficult for insurers to tap into this market. The concept of “insurance” is still relatively new to most Cambodians as insurance was traditionally associated with life insurance which has been negatively portrayed by the media. This is largely dueto the influence of Western movies that were once dominant on ជាមួយនង ឹ កំណន ើ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ជា ្ច មធ្យមភាគដែលមានបមា ្រ ណ១០ភាគរយ
តាំងកំឡង ុ ឆំ្នា ២០០៤ រហត ូ ដល់ឆំ្នា ២០០៧ ហើយសដ េ ក ្ឋ ច ិ រ្ច បស់ ប្រទស េ កម្ពជា ុ កង ុ្ន ឆន ំ្នា ះេ បានកើន៦.១ភាគរយបប ើ ៀ្រ បធៀបទៅនង ឹ ឆ្នាចា ំ ស់។
ស្ថាបន ័ IMF បា នពយា ្ ករណ៍ថា បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ នឹងកយ ្លា ទៅជាប្រទស េ ដែល
មានសន្ទះុ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ល ្ច ឿនបផ ំ ត ុ នប ៃ ណ្តាបទ ្រ ស េ កង ុ្ន តប ំ ន់អាស៊អា ី គយ េ្ន ៍ ក្នង ុ រយៈពល េ ៥ឆ្នា។ ំ
លោក David Wong អនុប្រធានជាន់ខ្ពស់ និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល
ក្រុមហ៊ុនមេនូឡាយហ្វ៍ Manulife (ខេមបូឌា) បានមានប្រសាសន៍ថា តាម រយៈទស្សនៈនៃការគិតទុកជាមុនរួមផ្សំនឹងគោលដៅរបស់ក្រុមហ៊ុនក្នុងការ ក្លាយខ្លួនទៅជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់សេវាហិរញ្ញវត្ថុទាំងឡាយដែលនាំមុខគេក្នុងទីផ្សារ នៅប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន Manulife នឹងធ្វើការផ្គត់ផ្គង់នូវផលិតផលហិរញ្ញវត្ថុ របស់ខ្លួនដែលអាចទុកចិត្តបា ននិងប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពក្នុងគោលបំណង បំពេញតម្រូវការរបស់អតិថិជនកម្ពុជាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតកាល។ ជាមួយនឹងភាពជោគជ័យអស់រយៈកាល១២៥ឆ្នាំ រួមជាមួយប ទពិសោធន៍ ក្នុងប ្រតិបត្តិការលើទីផ្សារនៅអាស៊ី កាណាដានិងសហរដ្ឋអាមេរិក រួមផ្សំជា មួយនឹងកម្រិតមូលធនដ៏ច្រើននិងដំណើរការអាជីវកម្មដែលមានច្រើនប្រភេទ បានធានាថា ការចាប់ផ្តើមប្រតិបតិកា ្ត រធានារ៉ាប់រងនៃក្រុមហ៊ុន Manulife Cambodia នឹងផ្តល់នូវសន្តិភាពផ្លូវចិត្តមួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលថា គោលនយោបាយនៃធានារ៉ាប់រងរបស់ពួកគេត្រូវបានរក្សានិងកា រពារ ដោយ ក្រុមហ៊ុនដែលមានភាពទទួលខ ុសត ្រូវខ្ពសនៅ ់ លើពិភពលោក។
Cambodian televisions; we often saw movies in which either husband killed wife or wife murdered husband for the insurance pay out. Over time, our superstitious culture also played a major role in this negative view of life insurance. To a certain extent, it is considered a taboo to discuss the purchasing of life insurance during family dinner. It is unfortunate that the purchasing of life insurance is not only considered taboo in Cambodia, but also in many other Asian cultures around the world. A Vietnamese family once proposed that when you purchase life insurance you are expecting death, as if not, why would you even bother buying it in the first place? The reality is that life insurance is more than just a protection against tragic events and it is essential that we should look at it as a form of investment. Here is how it works. Imagine you are a parent trying to save up for your child’s university fund by putting $1 into your savings account every day of the year. At the end of the year, you will have accumulated between $365 and $370 based on a 6% per annum interest compounded monthly. If something unexpected happened to you, your child would have only what you had saved for them in your savings account. SeekIdeal Magazine 27
ទោះបីជាសដ េ ក ្ឋ ច ិ ន ្ច ប ៃ ទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បានរីកចំរន ើ ជឿនលឿនគួរកត់
សំគាល់កង ុ្ន ទសវត្សរ៍កន្លងមក ក៏ការអភិវឌ្ឍន៍ទៅលវើ ស ិ យ ័ ធានារ៉ាបរ់ ងនៅ តមា ែ នកម្រត ិ ទាបជាងបណ្តាវស ិ យ ័ ដទទ ៃ ៀត។ នះេ ក៏ពះ្រោ តែការយល់ខស ុ
អំពស ី ណា ំ កប ់ ជា ្រ ពលរដ្ឋកម្ពជា ុ ភាគច្រន ើ ដល ែ យល់ឃញ ើ ថា ការទញ ិ ធានារ៉ាបរ់ ង គឺមន ិ មានសារៈសខា ំ ន់សម្រាបព ់ ក ួ គាត់នោះ ស្របពេលដល ែ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពជា ុ ភាគចន ើ្រ មានចណ ំ ល ូ ទាប ជាហត េ បា ុ នបណ្តាលឱ្យមាន
ផលវបា ិ កយង ៉ា ខ្លាង ំ សម្រាបក ់ ម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងក្នង ុ កា រជំរញ ុ សក្តានព ុ ល ទីផសា ្ ររបស់ខន ួ្ល ។
ការយល់ដង ឹ ពធា ី នារ៉ាបរ់ ងនៅតមា ែ នភាពខស្ ត់ខ្សោយ សម្រាប់
ប្រជាជនកម្ពជា ុ នៅឡើយដោយហេតថា ុ ធានារ៉ាបរ់ ងនះេ វាស្ទរើ តែកយ ្លា ទៅ
ជាទន ំ ៀមទម្លាបម ់ យ ួ ហើយជាមយ ួ គនោ ្នា ះបព ្រ ន ័ ផ ្ធ ស្ ព្វផសា ្ យកបា ៏ នបង្ហាញ រូបភាពអវិជមា ្ជ នតាមរយៈកា រផស្ ព្វផសា ្ យរបស់ខន ួ្ល ។ ទាំងអស់នះេ អាចបណ្តាល
ល្អបស ្រ រើ ជាងនេះ ដែលជាហត េ អា ុ ចការពារទៅនឹងឧបទ្ទវហត េ ដ ុ ល ែ កត ើ ឡើងជាយថាហត េ ុ នង ិ មានសារៈសំខាន់ ដែលយង ើ គរួ តក ែ ឡ ្រ ក េ មល ើ ទៅ លើកា រធានារ៉ាបរ់ ងជវី ត ិ ជាទំរង់បប ែ ផន ែ វន ិ យោ ិ គវិញ។
ខាងក្រោមនះេ គឺជាអត្ថបយោ ្រ ជន៍នកា ៃ រទញ ិ បណ ័ ធា ្ណ នារ៉ាបរ់ងជីវត ិ ។
ចូរស្រមថា ៃ បស ្រ ន ិ លោកអក ្ន ជាឪពុកម្តាយហើយពយា ្ យាមសន្សប ំ ក ្រា ស ់ ម្រាប់ ឱ្យកន ូ ៗទៅសក ិ សា ្ នៅឯសាកលវទ ិ យា ្ ល័យដោយសន្ស១ ំ ដុល្លារកង ុ្ន ១ថៃ្ង ទៅក្នង ុ
គណនីបក ្រា ស ់ ន្សរំ យៈពល េ ១ឆ្នា។ ំ នៅបំណាច់ឆំ្នាលោកអ្នកនឹងសន្សប ំ ក ្រា ់
បានចន ំ ន ួ ៣៦៥ដុល្លារ ហយ ើ អាចមានតល ំ ស ៃ ើ្ម ៣៧០ដុល្លារបស ្រ ន ិ បគ ើ ត ិ អត្រាការបក ្រា ់ ៦%ក្នង ុ មយ ួ ឆំ្នា និងជាកា របក ្រា ផ ់ ប ួ្គ បចា ្រ ខ ំ ។ ែ ប្រសន ិ បមា ើ ន
ឧបទ្ទវហេតណា ុ មយ ួ កត ើ ឡង ើ ហស ួ ពកា ី ររព ំ ង ឹ ទក ុ ដល់ខន ួ្ល របស់លោកអក ្ន ពេលនោះបត ុ ធ ្រ តា ី ររបស់លោកអក ្ន នឹងទទល ួ បានតម ឹ្រ តច ែ ន ំ ន ួ បក ្រា ស ់ ន្សំ
មកពកា ី រជះឥទ្ធព ិ លនៃខស្ ភា ែ ពយន្តលោកខាងលិច ដល ែ គប ្រ ដណ្តបទៅ ់ លើ
ដែលលោកអក ្ន បានសន្សទៅ ំ កង ុ្ន គណនីសម្រាបព ់ ក ួ គេ។ យ ង ៉ា ណាមញ ិ
យើងជានិចកា ្ច លតង ែ តែឃញ ើ រប ូ ភាពខស្ ភា ែ ពយន្តទាង ំ អស់នោះ ពេលខ្លះ
ជារៀងរាល់ថស ៃ្ង ម្រាបកា ់ រធានារប ៉ា រ់ ងលជ ើ វី ត ិ ទាង ំ មូលរបស់លោកអ្នក
ពីការធានារ៉ាបរ់ ងនជ ៃ វី ត ិ បណ ុ៉ ះ្ណោ ។
ដែលបានដា ក់សន្សនៅ ំ កង ុ្ន គណនីធនាគារដច ូ ះេ្ន ដែរ។
ប្រពន ័ ផ ្ធ ស្ ព្វផសា ្ យតាមបណ្តាទរូ ទស្សន៍នៅកង ុ្ន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា ុ ។
ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន ធកា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គតម្លសា ៃ ចប ់ ក ្រា ១ ់ ដុល្លារសហរដ្ឋអាមរេ ក ិ
ស្វាមស ី ម្លាបភ ់ រិយា ឬក៏ភរិយាធឃា ើ្វ តសម ្វា ី ពព ី ះ្រោ តច ែ ង់បាននៅតម្លត ៃ បស្នង
នៅបំណាច់ឆំ្នា លោកអ្នកនៅតមា ែ នសាច់បក ្រា ដ ់ ច ូ គ្នាទៅនឹងចន ំ ន ួ សាច់បក ្រា ់
លើសពន ី ះេ ទៅទៀត វប្បធម៌នជ ៃ ន ំ ឿអរូបយ ិ ក៏បានដរើ តួនាទីយ ង ៉ា
ភាពខស ុ បក ែ្ល មានតម ែ យ ួ គត់រវាងជម្រស ើ ទាង ំ ពរី គថា ឺ បត ុ ធ ្រ តា ី របស់
សំខាន់នៅកង ុ្ន ការបង្ហាញអព ំ ទ ី ដ ិ ភា ្ឋ ពអវិជមា ្ជ នសម្រាបធា ់ នារ៉ាបរ់ ងទៅ
លោកអក ្ន នឹងអាចមានលទ្ធភាពទទួលបាននៅបរិមាណសាច់បក ្រា ម ់ យ ួ ដ៏ធំ
អាក្រក់ នៅ ពល េ ណាដល ែ ពភា ិ កសា ្ អព ំ កា ី រទញ ិ ធានារប ៉ា រ់ ងទៅលជ ើ វី ត ិ កង ុ្ន
ហេតក ុ ត ើ ឡង ើ ហស ួ ពកា ី ររំពង ឹ ទុក ។
លើជវី ត ិ ។ តាមរយៈជន ំ ឿអរូបយ ិ មួយចន ំ ន ួ បានរាបប ់ ញ្ជល ូ ថា ជាសញ្ញាដ៏ កំឡង ុ ព ល េ ទទួលទានអាហារពល េ ល ច ្ងា កង ុ្ន កម ្រុ គសា ួ្រ រ ។
វាគឺជារឿងដល ែ គរួ ឱយ្ សោកសយ ្តា ដល ែ ថា ការទញ ិ ប័ណធា ្ណ នារ៉ាបរ់ង
មិនតវូ្រ បានគត ិ ថា ជាបរា ំ មសម្រាបក ់ ម ្រុ គ្រសា ួ រខ្លះនៅក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពជា ុ តែឯកឯងនោះទេ ប៉ន ុ វា ែ្ត បា នកត ើ ឡើងសម្រាបប ់ ណ្តាកម ្រុ គសា ួ្រ រផស្ ង េ ៗ ទៀតជុវំ ញ ិ ពភ ិ ពលោក និងបជា ្រ ជនដល ែ ប្រកាន់ខប ្ជា ន ់ វូ វប្បធម៌អា ់ ស៊ផ ី ងដែរ។
សម្រាបក ់ ម ្រុ គសា ួ្រ រជាជនជាតិវៀតណាម នៅពល េ ណាដល ែ ពភា ិ ក្សាអព ំ កា ី រ ទិញធានារ៉ាបរ់ ងជីវត ិ មាននយ ័ អក ្ន កព ំ ង ុ តរែ ព ំ ង ឹ ទៅដល់ថស ៃ្ង ប ្លា ់ ព្រោះថា
បើមន ិ ដ ច ូ ះេ្ន ទេក៏មន ិ មានភាពចាបា ំ ច់សម្រាបកា ់ រទញ ិ ធានារ៉ាបរ់ ងដែរ។ ភាព
ពិតបក ្រា ដ គឺយង ៉ា ដច ូ ះេ្ន ការទញ ិ ប័ណធា ្ណ នារ៉ាបរ់ ងទៅលជ ើ វី ត ិ មានលក្ខណៈ
28 SeekIdeal Magazine
ទៅតាមបភ ្រ ទ េ គោលនយោបាយធានារ៉ាបរ់ ងកង ុ្ន ខណៈពល េ ដល ែ មានឧបទ្ទវ
ផ្អក ែ ទៅតាមកម ្រុ ហន ុ៊ មួយកង ុ្ន បណច ្តា ណោ ំ មកម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ង
ដំបូងបំផុតដែលចាប់ផ្តើមដំណើរការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន Cambodia Life ជាកម ្រុ ហន ុ៊ សហកម្មសទ ិ ដ ិ្ធ ល ែ តវូ្រ បានបង្កត ើ ឡង ើ ក្នង ុ ខែ
មករា ឆន ំ្នា ះេ ដោយមានការចូលរួមពីសណា ំ កក ់ ស ្រ ង ួ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ្ច ន ង ិ ហិរញ្ញវត្ថុ
និងដគ ៃ ពា ូ ណជ ិ ក ្ជ ម្មពភ ិ ពលោកចន ំ ន ួ ៤។ ការធានារប ៉ា រ់ ងលប ើ ក ្រា ប ់ ណ ំ ល ុ
ជាទូទៅតវូ្រ បានអនុវត្តទៅតាមគោលនយោបាយរបស់កម ្រុ ហ៊ន ុ ដែលតវូ្រ សងរយៈពេលព២ ី ទៅ២០ឆ្នាំ ជាមួយនង ឹ បក ្រា ប ់ ណ ំ ល ុ អប្បរមា១.៥០០ដុល្លារ។
ការទិញធានារ៉ាបរ់ ងមយ ួ ជវិ ត ិ ដែលធានារហត ូ ទៅដល់ អាយុ៩០ឆ្នាំ នៅកម ្រោ លក្ខខ ័ ណ្ឌនកា ៃ រទទួលមរណៈភាពជាលក្ខណៈធម្មជាតិ ឬកដោ ៏ យឧបទ្ទវហេតុ ឬក៏ទទួលមរណៈភាពដោយសារជម្ង។ ឺ
ធានារ៉ាប់រងនឹងផ ្តល់ឱ្យលោកអ្នកមា នភាពកក់កក ្តៅ ្នុងជ ីវិត
ស្រដៀងគទៅ ្នា នឹងធានារប ៉ា រ់ងមយ ួ ជីវត ិ ធានារ៉ាប់
រងមានការកំណត់ គឺអនុវត្តទៅតាមគោលនយោបាយ
ដែលមា នរយៈកាលពី៣ឆ្នាំ ៥ឆ្នាឬ ំ ក៏១០ឆ្នាក ំ ម ្រោ លក្ខខណ្ឌនៃការទទល ួ មរណៈភាពតាមបប ែ ធម្មជាតិ ដោយឧបទ្ទវហេតុ ឬដោយសារជម្ង។ ឺ
ទោះបីអក ្ន ជនា ំ ញភាគចន ើ្រ នៅក្នង ុ វស ិ យ ័ ធានារា៉បរ់ ង
រំពង ឹ ទក ុ ថា ប្រាកច ់ ណ ំ ល ូ របស់វស ិ យ ័ ធនារ៉ាបរ់ ងនៅកង ុ្ន ប្រទស េ កម្ពជា ុ មានកម្រត ិ ទាបដោយសារតែGDPរបស់ ប្រជាពលដ េ ខ ្ឋ រែ្ម មានតម ឹ្រ ត៧ ែ ៥០ដុល្លារ ក្នង ុ មួយនាក់
ដូចដល ែ បានពយា ្ ករណ៍ដោយធនាគារពភ ិ ពលោក តែ
However, if you were to invest this $1 each day into your Whole Life Insurance, at the end of the year, you would still have the same amount as if you had put it into your savings account; the only difference is that your child would have access to a larger amount of money in the event that the unexpected happened. According to one of the first insurance companies to ever launch in Cambodia, Cambodia Life –a joint venture established in January this year by Cambodia’s Ministry of Economy and Finance and four global partners– Mortgage Insurance usually has a coverage period of 2-20 years on an insured person’s outstanding loan with a minimum amount of 1,500 US dollars; Whole Life Insurance covers the insured up to 90 years of age under
ទោះជាយង ៉ា ណាក៏ដោយ ពក ួ គទ េ ទួលស ល ្គា អ ់ ព ំ ី
the condition of natural death, accidental death and death of disease;
មសមាជិកទាង ំ ១០នប ៃ ជា ្រ ជាតិអាសអា ី៊ គ្នយ េ ។ ៍ ជាមួយ
10 years under the condition of natural death, accidental death and death
សក្តានព ុ លនៃការរក ី ចម្រន ើ របស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កង ុ្ន ចំណោ
while Term Insurance provides life coverage for a limited period of 3, 5 or
នឹងសន្ទះុ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ដ ្ច ល ែ មានការកន ើ ឡង ើ គួរឱយ្ កត់
of disease.
សំគាល់រួមជាមយ ួ នឹងបជា ្រ ពលរដ្ឋដល ែ មានបមា ្រ ណ
ជាងពាក់កណ្តាលដល ែ មានអាយុតច ិ ជាង៣០ឆ្នាំ ទំហវំ ស ិ យ ័ ធានារ៉ាបរ់ ងនៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ នង ឹ រក ី ចម្រន ើ
ទៅមខ ុ ទៀត ហយ ើ វាជាមូលហេតដ ុ ល ែ បណ្តាឱយ្ កម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងដទៃធកា ើ្វ រដើរតាមជហា ំ នរបស់Prudential
និង Manulife ក្នង ុ កា រចាប់ផម ើ្ត ដណ ំ កា ើ រនៅកង ុ្ន ប្រទស េ កម្ពជា ុ ៕
While few in the industry are expecting major revenues from a preemerging nation like Cambodia with a GDP per capita at $750 as estimated by the World Bank, they acknowledge Cambodia’s growth potential within the 10-member ASEAN nations. With over half of the population under the age of 30 and given the current pace of Cambodia’s economic growth, the size of the insurance industry in Cambodia is set to grow further and it would be a safe bet to say that other major insurance players will soon follow in the steps of Prudential and Manulife. SeekIdeal Magazine 29
Money Management:
ការរៀបចំ
គមង ្រោ ថវិកា
Budgeting ជាមួយនង ឹ ការកន ើ ឡង ើ នច ៃ ន ំ ន ួ សប ្ថា ន ័ ហរិ ញវ្ញ ត្ថដ ុ ល ែ ហរូ ចល ូ ទផ ី សា ្ រនៃ
ប្រទស េ កម្ពជា ុ ហយ ើ កស ៏ ប ្រ ពល េ ជាមយ ួ នង ឹ សេដក ្ឋ ច ិ ន ្ច ប ៃ ទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កំពង ុ បន្តការរក ី ចម្រន ើ នៅកង ុ្ន ផ្លវូ មយ ួ ដ៏ខង ំ្លា ក ្លា ដូចដល ែ យង ើ បានឃញ ើ នៅ
ក្នង ុ ទសវត្សរក ៍ ន្លងមកហយ ើ អ្វដ ី ល ែ សខា ំ ន់អក ្ន ជនា ំ ន់កយ ្រោ កង ុ្ន ពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ គួរតប ែ ពា ំ ក់បប ំ ន ៉ ខន ួ្ល ឯងជាមួយនង ឹ ចំណះេ ដឹងមួយដើមប្ ន ី ង ឹ
ធ្វកា ើ រចណា ំ យ នង ិ វន ិ យោ ិ គឱយ្ បានបស ្រ រើ ចពោ ំ ះសាចប ់ ក ្រា ទា ់ ង ំ ឡាយ ដែលពក ួ គបា េ នទទល ួ មកដោយពបា ិ ក កង ុ្ន ន័យដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ធានានូវស រេ ភា ី ព ផ្នក ែ ហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់ពក ួ គក េ ង ុ្ន ពល េ អនាគត។
With the increasing number of financial institutions entering the Cambodian market and as the Cambodian economy continues the strong growth pattern we’ve seen in the past decade, it’s vital that the youth of today equip themselves with the knowledge to better spend and invest their hard earned money in order to secure their financial freedom in the future.
30 SeekIdeal Magazine
ប្រាកប ់ ៀរវត្សរ៍របស់លោកអក ្ន លែងកយ ្លា ជារង្វាសត ់ ម ែ យ ួ កង ុ្ន កា រវាស់វង ែ
Your salary should no longer be the sole
ទៅលធ ើ នធានទព ្រ យ្ សម្បត្តទ ិ ៀតហយ ើ ដោយសារការប្រប ើ ស ្រា ន ់ វូ ទស្សនៈ
measure of your wealth, as investment vehicles
អ្នកធកា ើ្វ របង្កន ើ នវូ ចណ ំ ល ូ និងធានាសរេ ភា ី ពហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់ខន ួ្ល ។ កត្តាដមា ៏ ន
compound interest can allow you to multiply your
ជាមល ូ ដ្ឋាននកា ៃ របក ្រា ផ ់ ប ួ្គ និងយាននៃការវន ិ យោ ិ គ បានអនុញត ្ញា ឱយ្ លោក
សារៈសខា ំ ន់ដល ែ គរួ នង ឹ ធកា ើ្វ រពចា ិ រណានោះ គឺជាទម្លាបទា ់ ង ំ ឡាយនកា ៃ រ ចំណាយសាច់បក ្រា រ់ បស់លោកអក ្ន ដែលជះឥទ្ធព ិ លដោយផល ្ទា ទៅ ់ លប ើ ក ្រា ់
ដែលសល់ពកា ី រចណា ំ យផស្ ង េ ៗ ហើយវាផល ្ត ន ់ វូ លទ្ធភាពគប ្រ គ ់ ន ្រា ដ ់ ម ើ ប្ ី
and the use of the fundamental concept of income and secure your financial freedom. An important factor to consider is that your spending habits will have a direct impact on the level of disposable income, which consequently impacts
ប្រប ើ ស ្រា ស ់ ម្រាបកា ់ រវន ិ យោ ិ គនៅពល េ កយ ្រោ ។ដច ូ ះេ្ន កត្តាសខា ំ ន់នោះគឺតវូ្រ
the funds available for investment. Thus it’s
ផ្តន ំុ វូ ធនធានឱយ្ បានគប ្រ គ ់ ន ្រា ក ់ ង ុ្ន កា រវន ិ យោ ិ គសម្រាបព ់ ល េ អនាគត ដោយ
so that you can allocate sufficient funds towards
រៀបចចា ំ ត់ចង ែ នវូ សល ិ ប្ វ៍ ធ ិ ក ី ង ុ្ន ការគប ្រ គ ់ ង ្រ គម្រោងថវិការបស់ខន ួ្ល ដើមប្ ប ី ម ្រ ល ូ
important that you master the art of budgeting
ពុមា ំ នបះ៉ ពាល់ទៅលើបទដន ្ឋា នកា ៃ ររស់នៅរបស់លោកអក ្ន ។
investing for the future without lowering your
តើអជា ី្វ គម្រោងថវិកា
គម្រោងថវិកា គជា ឺ ឯកសារហរិ ញ្ញវត្ថដ ុ សា ៏ មញ្ញដល ែ នង ឹ តវូ្រ ធកា ើ្វ របប ើ្រ ស ្រា ់
ក្នង ុ កា រពយា ្ ករណ៍អព ំ ប ី ក ្រា ច ់ ណ ំ ល ូ និងចណា ំ យកង ុ្ន ថអ ៃ្ង នាគត។ អត្ថបយោ ្រ ជន៍
standard of living unnecessarily.
What is a Budget? A budget is simply a financial document used to project future income and expenses. The
ក្នង ុ កា ររៀបគម្រោងថវិកាគឺមន ិ មន ែ ស្ថត ិ នៅកង ុ្ន ផក ែ្ន គណនេយយ្ បណ ុ៉ ះ្ណោ ទេ។
benefits of preparing a budget go far beyond
មានលក្ខណៈលប ្អ ស ្រ រើ របៀបណានៅកង ុ្ន កឡ ំ ង ុ ពល េ កណ ំ ត់មយ ួ នកា ៃ រចណា ំ យ
see how well you “perform” overtime in specific
គម្រោងថវិកានះេ អនុញត ្ញា ឱ្យលោកអក ្ន ពន ិ ត ិ យ្ ឃញ ើ អព ំ កា ី របត ្រ ប ិ ត្តរិ បស់ខន ួ្ល ថា
the accounting method. A budget allows you to
ផ្សង េ ៗដច ូ ជាចណា ំ យទៅលផ ើ ះ្ទ សម្បង ែ គឿ្រ ងទស េ ការកសា ំ ន្ត និងថទ ៃ្ល ក ឹ
spending categories like housing, groceries,
ភ្លង ើ ជាដម ើ ។ប្រសន ិ យង ើ គត ិ បានលត ិ្អ ល្អនគ ់ ម្រោងថវិកាមយ ួ វានង ឹ ផល ្ត ន ់ វូ ព័ត៌
មានចាំបាច់កង ុ្ន កា រធស ើ្វ ច េ ក្តស ី ម្រេចចិតដ ្ត ត ៏ ម ឹ្រ តវូ្រ ទៅលផ ើ ក ែ្ន ចំណាយណា មួយដល ែ តវូ្រ កាត់បន្ថយ ឬផ្នក ែ វិនយោ ិ គណាមួយដល ែ យង ើ តវូ្រ បង្កន ើ ដើមប្ ី
entertainment, and utilities. A well thought out budget will provide you with the necessary information to make informed decisions on the specific categories to cut and on the investment
ទទួលបានបក ្រា ច ់ ណ ំ ញ េ ជាពហុគណ ុ សម្រាបព ់ ល េ អនាគត។ ចរូ ចងចាថា ំ
allocations that you can afford to increase in
ដែលមានភាពបតប ់ ន ែ ដែលទាមទារការផល ្ត ព ់ ត ័ មា ៌ នថៗ ី្ម ទៅលតា ើ រាងនៃការ
for the future. Remember that a budget is not a
គម្រោងថវិកា មន ិ មែនជាឯកសារដែលមន ិ បប ្រែ ល ួ្រ នោះទេ ប៉ន ុ គ ែ្ត ជា ឺ ឯកសារ
order to multiply your income stream potential
ចំណាយ និងចណ ំ ល ូ របស់ខន ួ្ល និងកា របក ូ សរុបខណៈពល េ ណាដល ែ បប ែ
fixed document but rather a flexible one that
ផែននជ ៃ វី ត ិ របស់យង ើ តវូ្រ បានផស ្លា ប ់ រូ្ត ឬអាទិភាពរបស់យង ើ តវូ្រ បានផស ្លា ប ់ រូ្ត ។
ហេតអ ុ បា ី្វ នជាត្រវូ ធគ ើ្វ ម្រោងថវិកា
requires continuous updates to your income/ spending categories and their allocations as your lifestyle or priorities change.
ការរៀបចគ ំ ម្រោងថវិកានិងកា រដាកឱ ់ យ្ មានការប្រប ើ ស ្រា នោ ់ ះគឺទាមទារ
នូវការបជ េ្ត ច ្ញា ត ិ ខ ្ត ស ្ព ់ ក្នង ុ កម្រត ិ មយ ួ ដល ែ មនុសស្ ភាគចន ើ្រ មានការខច ្លា រអា។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយវាគឺជាជំហានដល ែ ចាបា ំ ច់ដល ែ អាចឱយ្ យង ើ រស់នៅ
ក្នង ុ កម្រត ិ មយ ួ ទៅលទ្ធភាពដល ែ យង ើ អាចធបា ើ្វ ន ហើយវាកជា ៏ ជហា ំ នមយ ួ
ដែលយង ើ តវូ្រ ដរើ ដម ើ ប្ បា ី ននវូ ធនធានសម្រាបធ ់ វើ្វ ន ិ យោ ិ គទៅថអ ៃ្ង នាគត។ ចូរចងចាំថា ការរៀបចន ំ វូ គម្រោងថវិកាមិនមន ែ ជាការបបា ំ ត់សទ ិ ស ្ធ រេ ភា ី ពរបស់
លោកអក ្ន ទេ ហយ ើ គម្រោងថវិកាក៏មន ិ បានកណ ំ តន ់ វូ កា រសប្បាយរក ី រាយរបស់
លោកអ្នកដែរ ផ្ទយ ុ ទៅវិញ គម្រោងថវិកា គឺជាបព ្រ ន ័ ម ្ធ កា េ នច ិ មយ ួ ដល ែ នង ឹ អនុញត ្ញា ឱយ្ អក ្ន ទទួលបាននវូកា រគប ្រ គ ់ ង ្រ សព្វជង ្រុ ជយ ្រោ ទៅលើទលា ំ ប់នៃការ
ចំណាយរបស់លោកអ្នក ហយ ើ ធកា ើ្វ រកាត់បន្ថយនវូ ចំណាយទាង ំ ឡាយដែលពុំ
ចាំបាច់ ខណៈពេលដែលលោកអក ្ន នង ឹ ធកា ើ្វ រប្រប ើ ស ្រា រ់ បៀបនៅកង ុ្ន កា រសន្សំ
របស់លោកអក ្ន ឱ្យកាន់តមា ែ នបស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ព។ គុណសម្បត្តម ិ យ ួ ផស្ ង េ ទៀតនៃ គម្រោងថវិកា គឺជាលទ្ធភាពនៅក្នង ុ ការរៀបចផ ំ ន ែ ការសម្រាបហ ់ ត េ ុការណ៍ដល ែ កើតឡង ើ ហស ួ ពកា ី ររព ំ ង ឹ ទក ុ ឬក៏ពត ឹ្រ កា ្ត រណ៍ដល ែ មន ិ អាចមល ើ ឃញ ើ ដូចជា
ករណីបាត់បង់កា រងារធើ្វ ឬឧបទ្ទវហេតគ ុ ះ្រោ ថក ្នា ផ ់ ស្ ង េ ៗ ដល ែ នង ឹ បណ្តាល
ឱ្យយង ើ បាត់បង់ជាបណ្តោះអាសន្ននវូ បក ្រា ច ់ ណ ំ ល ូ ហើយជាកត្តាមយ ួ ដល ែ អាចនាទៅ ំ ដល់ភាពបក ែ បាក់នៅកង ុ្ន កម ្រុ គ្រសា ួ រ ប្រសន ិ បយ ើ ង ើ មិនបានចាត់ វិធកា ី រកង ុ្ន កា រអនុវត្តផន ែ ការការពារខណៈពល េ ដែលហត េ ុការណ៍អា ក្រកទា ់ ង ំ អស់នោះកត ើ ឡើង។
SeekIdeal Magazine 31
វិធសា ី ស្រក ្ត ង ុ្ន រៀបចគ ំ ម្រោងថវិកា
ការរៀបចគ ំ ម្រោងហរិ ញ្ញវត្ថុ គឺជាដណ ំ រើ កា រដល ែ លំបាក ពះ្រោ លោកអក ្ន
ត្រវូ បង្ខច ំ ត ិ ទ ្ត ទល ួ ខស ុ ត្រវូ សម្រាបទ ់ លា ំ ប់នកា ៃ រចាយវាយរបស់ខន ួ្ល ។សម្រាប់ ហេតផ ុ លមយ ួ នះេ វាមិនមានភាពចម្លក ែ ទេ ដែលមនុសស្ ភាគចន ើ្រ ធកា ើ្វ រដោះ
សារកង ុ្ន កា រពន្យារពេលសម្រាបខ ់ ន ួ្ល ពក ួ គក េ ង ុ្ន កា រដាក់ឱយ្ បប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ គម្រោង
ថវិកា ឬបដិសធ េ ចោលទស្សនៈនកា ៃ របប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ គម្រោងថវិកាកង ុ្ន កា រ
ជួយពក ួ គឱ េ យ្ ទទួលបានការគប ្រ គ ់ ង ្រ កាន់តល ែ ទៅ ្អ លហ ើ រិ ញ្ញវត្ថរុ បស់ខន ួ្ល ។ វិធសា ី ស្រខា ្ត ងកម ្រោ ក្នង ុ កា រចាប់ផម ើ្ត កណ ំ ត់នវូ គម្រោងថវិកាមួយ គលោ ឺ ក អ្នកតវូ្រ តប ែ ង្កត ើ អារម្មណម ៍ យ ួ ដល ែ មានភាពបញា ្រ ប់ជាទប ី ផ ំ ត ុ ដើមប្ ប ី ប ្រា ់
Why Make a Budget? Creating a budget and sticking to it requires discipline; a discipline that deters many. However, it is a necessary step towards living within your means and a step that you must take in order to obtain the necessary disposable funds to invest for the future. Remember that having a budget is not a loss of freedom and the budget will not limit your fun, but rather that the budget is a mechanism that allows you to gain control over your spending habits and cut
ខ្លន ួ លោកអក ្ន ដោយផល ្ទា ថា ់ ពល េ វលា េ ដល ែ ល្អបផ ំ ត ុ កង ុ្ន កា រចាប់ផម ើ្ត ធើ្វ
down on unnecessary expenses whilst utilising your
ក្រោយនោះទេប៉ន ុ គ ែ្ត ក ឺ ង ុ្ន ពល េ ឥឡូវនេះ។
of having a budget is the ability to plan for unexpected
គម្រោងថវិកាមិនមន ែ ថស ៃ្ង ក ែ្អ មិនមន ែ សប្តាហក ៍ យ ្រោ ហយ ើ កម ៏ ន ិ មន ែ ខែ ខាងកម ្រោ នះេ គឺជាផន ែ ទីដល ែ នង ឹ ជយ ួ លោកអក ្ន កង ុ្ន ការ
រៀបចគ ំ ម្រោងថវិកាមយ ួ ដល ែ មានភាពរលូន។
សរសេរចះ ុ ទាង ំ អស់
គម្រោងថវិកា គឺជាការឆះុ្ល បញ្ចាង ំ ដព ៏ ត ិ បក ្រា ដមយ ួ នស ៃ ន ្ថា ការណ៍
ហិរញ្ញវត្ថប ុ ច្ចប ុ ប្ ន្នរបស់លោកអក ្ន ដូចះេ្ន កត្តាដល ែ សខា ំ ន់នោះ គអ ឺ ក ្ន មន ិ តវូ្រ ធើ្វ
ការពន្លស ើ នវូ ចណ ំ ល ូ របស់ខន ួ្ល ឬកាត់បន្ថយចណា ំ យជាក់លាក់របស់ខន ួ្ល នោះ
savings more productively. Another major advantage or unforeseeable emergencies such as getting laid off at work or accidents that lead to temporary loss of income which could potentially result in financial distress and family breakdown if insufficient steps were taken in planning for the mishaps.
Budgeting Tips Budgeting is a painful process as it holds you accountable for your spending habits. For this reason,
ទេ។ ខណៈពល េ ដល ែ លោកអក ្ន រៀបចគ ំ ម្រោងថវិកាគំនត ិ យោបល់ដល ែ ល្អ
it is no wonder that many people find excuses to delay
តែកាត់បន្ថយនវូ ចណ ំ ល ូ ដល ែ រព ំ ង ឹ ទក ុ របស់ខន ួ្ល ឱយ្ បានទាបបន្តច ិ ។ វិធសា ី ស្ត្រ
of this concept in helping them to gain more control
ខ្លាង ំ រឹងមាដ ំ ដែលទោះបជា ី ចណា ំ យកង ុ្ន ខណា ែ មួយកត ើ ឡង ើ លស ើ ពកា ី ររព ំ ង ឹ
up a budget is to create a sense of urgency, telling
នោះ គលោ ឺ កអក ្ន គួរតធ ែ កា ើ្វ រសរសេរនវូ ចណា ំ យឱយ្ បានខស ្ព ប ់ ន្តច ិ ហើយគរួ
putting together a budget or simply deny the existence
មួយនះេ នង ឹ ធានាបានថា លហ ំ រូ ហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោកអក ្ន នង ឹ ស្ថត ិ កង ុ្ន ស ន ្ថា ភាព
over their finances. The tip to get started on setting
ទុកកដោ ៏ យ។ដូចះេ្ន ចរូ ចងចាថា ំ លោកអក ្ន តវូ្រ សរសេរចះុ ឱយ្ អស់នវូ ចណ ំ ល ូ
yourself that the best time to start a budget is not
ចំណាយ រម ួ ទាង ំ បណ ំ ល ុ នង ិ វក ិ យ ័្ក បត្រទាង ំ ឡាយដល ែ នង ឹ តវូ្រ ធកា ើ្វ រទទា ូ ត់។ ់
32 SeekIdeal Magazine
tomorrow, not next week or next month but now!
កត់រាល់បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រ
ភាពជោគជយ ័ ទៅនង ឹ ការរៀបចគ ំ ម្រោងថវិកាគឺពង ឹ ផក ែ្អ ទៅលល ើ ទ្ធភាពរបស់
Below is a road map to help you ride out a smooth budget setup.
លោកអក ្ន កង ុ្ន កា រចះុ គប ្រ ប ់ ត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រណ៍ទាង ំ អស់។ ទាំងនះេ គជា ឺ ចណា ំ យរបស់
Lay it all out
លោកអក ្ន ដល ែ ត្រវូ តធ ែ កា ើ្វ រចះុ ឬផៀ្ទ ងផត ្ទា ទៅ ់ នង ឹ គម្រោងថវិកាដល ែ បានគង ្រោ ទុក ដើមប្ ន ី ង ឹ ផល ្ត ឱ ់ យ្ លោកអក ្ន នូវរប ូ ភាពដព ៏ ត ិ បក ្រា ដទៅលើបភ ្រ ទ េ ចណា ំ យដល ែ លោក អ្នកអាចបវា ើ្រ លស ើ ឬតច ិ ជាងគម្រោងថវិកា។ស្របគផ ្នា ងដែរកត្តាជមញ ្រុ មយ ួ ផស្ ង េ
A budget must be a true reflection of your current financial situation, so it is important that you do not overstate your income or understate
ទៀតនោះគឺពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នង ឹ ចត ិ សា ្ត ស្ត្រ ពោលគប ឺ ស ្រ ន ិ បលោ ើ កអក ្ន បានដង ឹ ឮអំពី
your expenses. When setting up your budget,
ចំណាយរបស់ខន ួ្ល បចា ្រ ថ ំ ៃ្ង លោកអក ្ន នង ឹ មានកត្តាជមញ ្រុ ដម ើ ប្ កា ី ត់បន្ថយ
it’s a good idea to overstate your expenses
ចំណាយមិនចាំបាច់។
ភាពបត់បន ែ គឺ ជាកូនសោដ៏ចម្បងកង ុ្ន ការរៀប
ចំគម្រោងថវិកាដ៏ល្អ
គន្លះឹ ជាចម្បងកង ុ្ន ការរៀបចគ ំ ម្រោងថវិកាឱ្យល្អ គជា ឺ លទ្ធភាពរបស់លោកអក ្ន
ក្នង ុ កា រឆយ ើ្ល តបទៅលភា ើ ពបប ្រែ ល ួ្រ នៅក្នង ុ ស ន ្ថា ភាព ឬកាលៈទេសៈជុវំ ញ ិ ដល ែ បណ្តាលមកពកា ី រភន ័ ច ្ត ឡ ្រ ក ំ ង ុ្ន កា រគណនាចណ ំ ល ូ និងចណា ំ យ។ ជាឧទាហរណ៍ ប្រសន ិ បច ើ ណ ំ ល ូ របស់លោកអក ្ន មន ិ បានផ្គរូ ផ្គងទៅនង ឹ អដ ី្វ ល ែ លោកអក ្ន រព ំ ង ឹ ទក ុ នោះ
and lowball your expected revenue. This approach is to ensure that your cash flow is going to hold up and allow you a buffer for unexpected expenses for any particular month. So remember to lay out all income, all expenses, debt payments and bills you absolutely must pay.
Track Everything The success of the budget relies heavily
ទេ ចូរកាត់បន្ថយនវូ ចណា ំ យដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ធកា ើ្វ រទទា ូ ត់គវ្នា ញ ិ ។ ដូចគ្នាន ះេ ដែរបស ្រ ន ិ បើ
on your ability to track everything. These are
លោកអក ្ន ទទួលបានចណ ំ ល ូ ចន ើ្រ ជាងការរព ំ ង ឹ ទក ុ វញ ិ វាគជា ឺ ពល េ វលា េ មយ ួ ដល ែ
the daily expenses that must be accounted
លោកអ្នកតវូ្រ បន្ថម ែ នវូ មល ូ ធន ដម ើ ប្ ម ី កដាក់ចល ូ កង ុ្ន ការវន ិ យោ ិ គសម្រាបព ់ ល េ អនាគតឬសម្រាបប ់ ប ើ្រ ស ្រា ដ ់ ម ើ ប្ អ ី ភិវឌ្ឍជវី ត ិ រស់នៅរបស់ខន ួ្ល ។ រឿងមយ ួ ដល ែ គរួ ចងចាក ំ ង ុ្ន កា ររៀបចត ំ ណា ំ ងថវិកានោះគឺគម្រោងថវិកាតវូ្រ បាន ប្រប ើ ស ្រា ក ់ ង ុ្ន នាមជាបភ ្រ ពនកា ៃ រគប ្រ គ ់ ង ្រ លខ ើ ន ួ្ល ឯង មន ិ មន ែ ជាការកណ ំ ត់នដ ៃ ន ែ កំណត់របស់លោកអក ្ន នោះឡយ ើ ។ នេះមាននយ ័ ថា លោកអក ្ន មន ិ គរួ នង ឹ ភយ ័ ខ ច ្លា ក្នង ុ កា រចណា ំ យលយ ុ លស ើ ពគ ី ម្រោងថវិកាសម្រាបកា ់ រវន ិ យោ ិ គដល ែ មានតម្លណា ៃ មួយកង ុ្ន អាជព ី ឬមខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់លោកអក ្ន ផល ្ទា នោ ់ ះទ។ េ ចូរចងចាក ំ ង ុ្ន ចត ិ ថា ្ត កា រ មានគម្រោងថវិកាដល ែ ល្អ វាគជា ឺ រឿងដល ៏ ប ្អ ស ្រ រើ ក៏បន ុ៉ ស ែ្ត ម ូ កអ ំុ នុញត ្ញា ឱយ្ វាធកា ើ្វ រ បញល ្ជា ជ ើ វី ត ិ របស់លោកអក ្ន បានឡើយ៕
for and measured against the budgeted figures in order to provide you the full picture of categories in which you may be over or under budget. As well as this, another incentive to track everything is a mental state of mind where you know that if you have to account for your spending each day, you’re likely to spend less.
Flexibility is the Key to Good Budgeting The key to good budgeting is your ability to respond accordingly to changes in your circumstances or to situations in which you simply miscalculated your income and expenses. For example, if your income doesn’t match what you expected then trim back your expenses to compensate. By the same token, if you’re taking in more than you anticipated, it might be time to channel more funds into investing for the future or simply for the improvement of your lifestyle. One thing to remember with budgeting is that a budget should be used as a source of restraint and not constraint. This means that you should not be afraid to go beyond your budget to spend money that’s a valuable investment in your career or business. Bear in mind that although having a good budget is great; don’t let it dictate your life.
SeekIdeal Magazine 33
៛$ ៛ $ ៛$
ធើដ ្វ ច ូ មច េ្ត
ដម ើ ប្ ច ី ាប់ផម ើ្ត
សន្សក ំ ង ុ្ន ពល េ ឥឡូវនេះ?
How to Start
Saving Now?
ផ្នែកម ួយនការធ្វ ៃ ក ើ ំណែរទម្រង់នៅក្នុងប្រព័ន្ធ
អប់រប ំ ែបទំនើប គឺចាំបាច់ត្រូវផ្តលច ់ ំណេះដឹងដ ល់ យុវជនជំនាន់ក្រោយ អំពអ ី ្វីដែលពួកគ េត្រូវធ្វជា ើ មួយ សាច់ប្រាក់ ដែលព ួកគេនឹងត្រូវទ ទួលបា នសម្រាប់ថ្ងៃ អនាគត។ ការកសាងនូវប្រព័នប្រា ្ធ កស ់ ន្សំនិងកា រវិនិយោគ
សម្រាប់ថ្ងៃអនាគត គួរតែជាផ្នែកម ួយនៃមុខវិជ្ជាសិក្សា
នៅឯសាលា ហើយកា រណែនាំគួរតែផ្តល់ឱ្យសិស្ស សាលាឬជួយជ្រោមជ្រែងឱ្ យសម្រេចបានជោគជ័យទៅ
លើសេរីភា ពផ្នែកហ ិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជា ការពារពួកគ េពី កត្តាបរាជ័យផ្សេងៗ។
ការចាត់ចែងលើសា ច់ប្រាក់ គឺជាការចង្អុលបង្ហាញ
ទៅលើហេតុផលមួយចំនួន។ ជាបឋមមនុស្សជាច្រើន
យល់ឃើញថា ពួកគេពុំមានសាច់ប្រាក់សេសសល់ ដើម្បីនឹងប្រើប្រាស់ក្នុងការដាក់សន្សំឡើយកុំថាដល់ថា្នក់
មានប្រាក់សម្រាបកា ់ រវិនិយោគក្នុងថ្ងៃអនាគតនោះ។
ដូច្នេះសម្រាប់មនុស្សដែលមានផ្នត់គំនិតបែបដូច្នោះ
ជំនួសដោយការសន្សំប្រាក់បន្តិចបន្តួច ដែលពួកគេ ទទួលបាន ពួកគេតែងតែចាយវាយខ្ចះខ្ជាយគ្មា នសល់
ព្រោះពួកគេ យល់ឃើញថា "សាច់ប្រាក់បន្តិចបន្តួច" មិនអាចនឹងផ្តល់នូវលទ្ធផលអ្វីធំដុំកំភួននោះទេ។ផ្នត់
គំនិតប្រភេទនេះ គឺបញ្ជាក់ថា ជាការខុសឆ្គង ដូច ដែលលោកEinstein បានបញ្ជាក់នៅក្នុងឃ ្លាមួយរបស់
លោកថា "ការប្រាក់ផ្កួប គឺជាអច្ឆរិយៈទីប្រាំបីនៃពិភព
លោក។ អ្នកណាដែល យល់ដឹងអំពកា ី រប្រាក់ផ្គួប
នោះនឹងទទួលបានប្រាក់ចំណេញពីវា ហើយអ្នក ដែលមិនដឹងនោះនឹងត្រូវធើ្វការចំណាយទៅលើវាវិញ"។
34 SeekIdeal Magazine
O
ne of the biggest reforms required in the modern schooling system is the need to teach the younger generation about what to do with the money that they will earn in the future. Building savings and investing for the future should be a part of the school curriculum and guidance should be provided to school children in order to help them achieve financial freedom and prevent them from falling into the trap of poverty. Mastering money is a challenge for a number of reasons. First, many people believe that they do not have enough disposable income to put aside for savings let alone for investing for the future. So instead of putting aside a little earned money, people with that particular mindset splurge it all since they believe that the ‘small’ amount of money will amount to nothing. This type of mindset is proven wrong in Einstein’s famous quotation: “Compound interest is the
eighth wonder of the world. He who understands it, earns it ... he who doesn’t ... pays it.”
ខាងកម ្រោ នះេ គឺជាវិធសា ី ស្តងា ្រ យសល ួ្រ ដែលអាចបប ើ្រ ស ្រា ស ់ ម្រាបផ ់ ក ែ្ន
Here are quick-and-easy fixes you can make in your
ហិរញវ្ញ ត្ថន ុ ជ ៃ វី ត ិ រស់នៅរបសលោ ់ កអក ្ន នាពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្ន។ ទាំងនេះ គឺជាយុទសា ្ធ ស្រ្ត
own financial lives today. These are simple strategies that
ដ៏មានបស ្រ ទ ិ ភា ិ្ធ ពកង ុ្ន ការផស ្លា ប ់ រូ្ត របៀបដល ែ លោកអក ្ន តង ែ តគ ែ ត ិ អព ំ ប ី ក ្រា នោ ់ ះ។
work and will change the way you think about money.
ចូរចងចាំថា លោកអក ្ន មន ិ គន ្រា ត ់ ធ ែ ន ើ្វ វូ យទ ុ សា ្ធ ស្តទា ្រ ង ំ អស់នោះទេ កប ៏ ន ុ៉ ត ែ្ត វូ្រ
Remember to not only do these things but to also understand
តែយល់ឱយ្ បានចបា ្ ស់ផងអព ំ ម ី ល ូ ដែលត្រវូ ធនោ ើ្វ ះ។
why you are doing them.
ចូរចាប់ផម ើ្ត បង្កត ើ នូវបព ្រ ន ័ ប ្ធ ក ្រា ស ់ ន្សជ ំ ាស្វយ ័ បវ្រ តិ្ត ជំហានដប ំ ង ូ អក ្ន តវូ្រ តែធកា ើ្វ របង្កត ើ នវូ ការសន្សប ំ ក ្រា ដោ ់ យផល ្ទា ប ់ ចា ្រ ខ ំ ែ
ដែលនង ឹ ដកចញ េ អំពគ ី ណនីធនាគាររបស់អក ្ន ផ្ទាល់ ដាក់ទៅកង ុ្ន គណនីនៃ ប្រាកស ់ ន្សដ ំ ល ែ លោកអក ្ន នង ឹ មន ិ កា រប៉ះពាល់វា។ដោយផ្អក ែ ទៅលច ើ ណ ំ ល ូ
ដែលនៅ ស ស េ ស ល់ កដ ៏ ច ូ ជារបៀបនកា ៃ ររស់នៅផ្ទាលខ ់ ន ួ្ល លោកអ្នក អាចចាប់ផម ើ្ត សាកលប្ ងសន្សជា ំ មួយសាច់បក ្រា ច ់ ន ំ ន ួ ៥០ដុល្លារជារៀង រាល់ខ។ ែ ចូរចងចាថា ំ ត្រវូ ធ្វក ើ ា របៀ្រ បធៀបធនាគារ និងសវា េ របស់ធានាគារ ទាំងនោះ។ចូរពិនត ិ យ្ មល ើ ទៅ លើគណនីធនាគារណាដល ែ នង ឹ ផល ្ត អ ់ ត្រាការ
ប្រាកខ ់ ស ្ព ់ តែតវូ្រ ចងចាថា ំ អត្រាការប្រាកកា ់ ន់តខ ែ ស ្ព ់ នឹងត្រវូ កា របង្ខាង ំ ទក ុ សាច់បក ្រា ក ់ ង ុ្ន រយៈពល េ កណ ំ ត់មយ ួ មាននយ ័ ថា លោកអ្នកមន ិ អាចដកនវូ
សាច់ប ក ្រា នោ ់ ះបប ើ្រ ស ្រា បា ់ នទេ រហូតទាល់តច ែ ប់នវូ ដណា ំ ក់កា លនៃការ កំណត់ដោយធនាគារ។
ដូចះេ្ន សម ូ ចងចាថា ំ លោកអក ្ន កព ំ ង ុ តែសន្សប ំ ក ្រា ស ់ ម្រាបរ់ យៈពល េ យូរ។
ចូរដាក់សាច់បក ្រា ទា ់ ង ំ ឡាយណាដល ែ លោកអក ្ន គត ិ ថា អាចនឹងរក្សាសម្រាប់
រយៈពេលសន្សបា ំ នយូរ ហើយតវូ្រ ជៀសវាងនវូ កា រដាក់សាចប ់ ក ្រា ទា ់ ង ំ ឡាយ ណាដល ែ លោកអក ្ន នង ឹ បប ើ្រ ស ្រា ជា ់ ចំាបាច់ឬបន្ទានទៅ ់ កង ុ្ន គណនីសន្សន ំ ះេ ឡើយ។ នៅពេលណាលោកអក ្ន មានចណ ំ ល ូ កន ើ ឡង ើ ឬនៅពល េ មានជន ំ ឿ ថាខ្លួនអាចបន្ថែមទៅលើការសន្សំប្រាក់ប្រចាំខែដោយមិនមានផលប៉ះពាល់
ទៅលើការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃនោះ ចូរបនែ្ថមការសន្សំរបស់ខ្លួនថែមកម្រត ិ មួយទៀត។ តាមរយៈជន ំ យ ួ នអ ៃ ត្រាការបក ្រា ផ ់ ប ួ្គ លោកអក ្ន អាចនង ឹ ឃញ ើ សាច់បក ្រា មា ់ នការកន ើ ឡង ើ កាន់តល ែ ឿនហើយគោលដៅនៃការសន្សរំ បស់ លោកអក ្ន កកា ៏ ន់តខ ែ ត ិ មកជត ិ យ ង ៉ា ដច ូ ះ្នេ ដរែ ។
Sign Up for Automatic Savings The first step is to set up a monthly direct debit from your bank account that will go towards a savings account you will not touch. Depending on the amount of your monthly salary, your disposable income and your individual lifestyle, you may start with as little as $50 every month. Remember to compare banks and their products. Look for a bank account that offers the highest rate of return whilst keeping in mind that a higher rate of return is generally at the expense of liquidity – which means that you may not be entitled to withdraw your money until after a certain period. Also remember that you are saving for the long term, so only put the money that you can afford to leave in there for the duration of the savings term and avoid putting aside a portion of your emergency fund into this account. As soon as you get a pay rise, or when you believe you can make extra monthly savings without affecting your lifestyle, then up your contribution to the next level. With the help of compound interest, you will find that your money grows even faster and your savings goal becomes closer.
SeekIdeal Magazine 35
ផែនទីឆោ្ព ះទៅកាន់បក ្រា ល ់ ាន
ការសន្ស៥ ំ ០ដុល្លារ ជាប្រចាខ ំ ស ែ ម្រាបរ់ យៈពល េ ៣០ឆ្នាំ គស ឺ ន ើ្ម ង ឹ ៧៥.០៦៥ដុល្លារ
ការសន្ស១ ំ 00ដុល្លារជាប្រចាខ ំ ស ែ ម្រាបរ់យៈពល េ ៣០ឆ្នាំ គឺសន ើ្ម ង ឹ
Map to a Million Saving $50 every month for 30 years: $75,065 Saving $100 every month for 30 years: $150,129 Saving $200 every month for 30 years: $300,259
១៥០.១២៩ដុល្លារ
Saving $300 every month for 30 years: $450,388
៣០០. ២៥៩ដុល្លារ
* Assumes savings are tax-deferred and invested at
ដុល្លារ។
It is also worth noting that “saving” and “investing”
ការសន្សំ ២00ដុល្លារជាប្រចាខ ំ ស ែ ម្រាបរ់ យៈពល េ ៣០ឆំ្នា ស្មន ើ ង ឹ ការសន្សំ ៣00ដុល្លារ សម្រាបរ់ យៈពេល៣០ឆ្នាស ំ ន ើ្ម ង ឹ ៤៥០.៣៨៨
*ទ ន ិ ន ្ន យ ័ ខាងលន ើ ះេ តវូ្រ បានសន្មតថា ់ អត្រានក ៃ ា រសន្សត ំ វូ្រ បាន
ផ្តលឱ ់ យ្ ៨ភាគរយបចា ្រ ឆ ំ ដោ ំ្នា យពគ ំុ ត ិ ទៅលកា ើ រដកពន្ធ។ គួរឱយ្ កត់សម្គាលដ ់ ល ែ ថា"ការសន្សំ "និង"ការវន ិ យោ ិ គ" គឺជាទស្សនៈ
ពីរប្លក ែ គ។ ្នា ភាពខស ុ ប្លក ែ ដសា ៏ មញ្ញរវាងទស្សនៈពរី នះេ គឺថា សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអក ្ន តវូ្រ ការសន្សំ គជា ឺ សាចប ់ ក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអក ្ន មិនចង់បាត់បង់ ខណៈ
ពេលសាចប ់ ក ្រា ់ ដែលលោកអក ្ន ចង់វន ិ យោ ិ គ គឺជាបភ ្រ ទ េ សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ អាចនង ឹ មានការបាត់បង់។ ទោ ះបីជាការវិនយោ ិ គមានឧកាសដមា ៏ នសក្តានព ុ ល
an 8%per annum return.
are two different concepts. The easiest distinction between them is that the money in savings is the money you don’t want (or can’t afford) to lose while the money you invest is subject to loss. Although investing has a great potential for gains, the losses may mean that you end up with an amount that is only a fraction of your initial investment. For this reason, the rule of thumb to remember is that you
ក្នង ុ កា រទទួលបានផលចណ ំ ញ េ ចន ើ្រ បន ុ៉ ប ែ្ត ស ្រ ន ិ បខា ើ តវញ ិ មានន័យថា
should avoid putting money you can’t afford to lose into
សម្រាបហ ់ ត េ ផ ុ លមយ ួ នេះ ផ្អក ែ ទៅ លើកត ឹ្រ យ្ កម ្រ នច ៃ បា ្ ប់ដល ែ មនុសស្ ទទៅ ូ
Before investing, assess your risk profile and financial goals;
ណាដល ែ មន ិ បានពៀ្រ ងសម្រាបធ ់ កា ើ្វ រខាតបង់នៅក្នង ុ ទីផសា ្ រមល ូ បត្រ កង ុ្ន
20 or more years or even went backwards, could you live
លោកអក ្ន អាចទទួលបានតម ឹ្រ តម ែ យ ួ ភាគតច ូ ដម ើ ទន ុ ដប ំ ង ូ តប ែ ណ ុ៉ ះ្ណោ ។
stocks, real estate or other traditional investment opportunities.
ធ្លាបទ ់ ទួលស ល ្គា ់ លោកអ្នកតវូ្រ ជៀសវាងបប ើ្រ ស ្រា សា ់ ច់បក ្រា ទា ់ ង ំ ទបា ្ យ
ask yourself this question: ‘If your money didn’t grow for
អចលនទ្រពយ្ ឬឱកាសវន ិ យោ ិ គកង ុ្ន បប ែ ផន ែ ផ្សង េ ៗទៀត។ មុនពល េ ធកា ើ្វ រ
with that?’
វិនយោ ិ គ ចរូ វិភាគទៅលស ើ ន ្ថា ភាពហានិភយ ័ និងទស ិ ដៅហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោក
អ្នក។ ចូរសរួ ខន ួ្ល ឯងថា បស ្រ ន ិ បើសាច់បក ្រា នោ ់ ះមន ិ បានកន ើ ឡង ើ បន្ទាបព ់ ី
២០ឆ្នាំ ឬលើសពី២០ឆ្នាំ ហយ ើ បជា ែ ថយចុះទៅវញ ិ តលោ ើ កអក ្ន អាចមាន
លទ្ធភាពរស់បានដរែ ឬទេ?
សូមបង្អងប ់ ន្តច ិ មុនពេលទិញ តើលោកអក ្ន ធ ប ្លា យ ់ កសរ្ក កៅសថ ូ៊ ម ែ មយ ួ បអ ្រ ប់ទៀតដាក់ចល ូ ទៅកង ុ្ន
កន្តក ្រ ពេលដល ែ កព ំ ង ុ រង់ចាគ ំ ត ិ លយ ុ ដរែ ឬទ? េ នេះគឺ ជាឧទាហរណ៍ជាក់
ស្តង ែ អព ំ កា ី រទញ ិ អម ី្វ យ ួ ដល ែ ពបា ំុ នគង ្រោ ទក ុ ។ ការធស ើ្វ ច េ ក្តស ី ម្រេចចិត្ត ដែលពបា ំុ នពៀ្រ ងទក ុ ដម ើ ប្ ទ ី ញ ិ របស់អម ី្វ យ ួ មន ុ ធកា ើ្វ រទញ ិ ត្រវូ បានរាប់បញ្ចល ូ ថា
ជាការទិញដល ែ ពមា ំុ នផន ែ ការ។ ៨៨ភាគរយនកា ៃ រទញ ិ របស់ដល ែ ពមា ំុ ន
ផែនទឆ ី ះ្ពោ ទៅកាន់បក ្រា លា ់ ន
សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអក ្ន អាចសន្សតា ំ
ប្រាកច ់ ន ំ ន ួ ៥០ដុល្លារកង ុ្ន កា រទញ ិ ឥវ មួយខែ៖
សម្រាបរ់ យៈពេលមួយឆំ្នា ស្ម៦ ើ ០
សម្រាបរ់ យៈពេល ២០ឆំ្នា ស្មើ ២
សម្រាបរ់ យៈពេល១០ឆំ្នា ស្មើ ៩
សម្រាបរ់ យៈពេល ៣០ឆ្នា ស្មើ ៧
ផែនការ ត្រវូ បានកត ើ ឡង ើ ដោយសារតែមានការបញ្ជះុ តម្លព ៃ ស ិ ស េ ដែល
Map to a Million
ថោក។ ប៉ន ុ នៅ ែ្ត ពល េ ដល ែ គគ េ ត ិ សាឡើងវញ ិ ទើបយល់ថារបស់ដល ែ ពក ួ គេ
purchase a month:
ញុាំងឱយ្ មនុសស្ ភាគចន ើ្រ យល់ឃញ ើ ថា គអា េ ចទញ ិ បានរបស់ដល ែ មានតម្លៃ
Money you’ll save not makin
បានទញ ិ នោះ ជារបស់ដល ែ ពមា ំុ នការចាបា ំ ច់។
Over 1 year: $600
Over 10 years: $9,258
Over 20 years: $29,697
កត្តាដល ែ យង ើ អាចការពារសម្រាបកា ់ រទិញពមា ំុ នការពង ្រា ទក ុ គឺបញ្ចល ូ នូវ
វិធម ី យ ួ ចន ំ ន ួ ដច ូ ជារៀបចន ំ វូ គម្រោងថវិការមន ុ ពល េ ទៅទញ ិ ទន ំ ញ ិ នៅផសា ្ រ ហើយដកឃម ្លា កគត ិ សារជាថម ី្ម ង ្ត ទៀតមុនពល េ សម្រេចចិតទ ្ត ញ ិ របស់អម ី្វ យ ួ ។
ចូររៀបចន ំ វូ តារាងវត្ថទា ុ ង ំ ឡាយដល ែ លោកអក ្ន តវូ្រ ទញ ិ ដោយរម ួ បញ្ចល ូ ទាង ំ ថវិកាដែលតវូ្រ បប ើ្រ ស ្រា ស ់ ម្រាបវ់ ត្ថទា ុ ង ំ នោះផងដែរ។ កាន់តប ែ ស ្រ រើ ជាងនះេ
ទៅទៀត សូមចាប់ផម ើ្ត បទ ើ្រ ម្លាបន ់ កា ៃ រគត ិ ឡង ើ សារវញ ិ មន ុ ពល េ ធស ើ្វ ច េ ក្តី សម្រេចចិតទ ្ត ញ ិ របស់អម ី្វ យ ួ ដល ែ យង ើ មន ិ បានព្រាងទក ុ កង ុ្ន ពល េ ដល ែ យង ើ 36 SeekIdeal Magazine
Over 30 years: $75,065
ចូលទៅកង ុ្ន ហាង ក៏ដច ូ ជាកង ុ្ន គហ េ ទំពរ័ ផ្សង េ ។ ចូរពន្យាពល េ ទញ ិ វត្ថុ ទាំងអស់នោះរយៈពល េ ២៤ម៉ោង មុនពេលលោកអក ្ន សម្រេចចិតត ្ត ល ្រ ប់ ទៅក្រោយវញ ិ ដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ទញ ិ ។ សម្រាបផ ់ លិតផលនៅលើគហ េ ទំពរ័ ចូររក្សា នូវតនោ ុ្ថ ះនៅក្នង ុ កន្តក ្រ របស់ខន ួ្ល ហើយចាកចញ េ ពគ ី ហ េ ទំពរ័ នោះសិននៅ ពេលណាដល ែ លោកអក ្ន តឡ ្រ ប់មកគហ េ ទំពរ័ វញ ិ គឺវានៅតច ែ ងចាដ ំ ដែល។ ការដល ែ លោកអ្នកពន្យាពេលក្នង ុ កា រទញ ិ នោះលោកអក ្ន នង ឹ អនុញត ្ញា ឱយ្ គន ំ ត ិ
Pause Before You Purchase Have you ever added a pack of gum to your cart while waiting to check out at the counter? This is an example of impulse buying. Unplanned decisions to buy new products made just before the purchase is known as impulse buying. 88% of all impulse purchases are made because an item is on sale
របស់ខន ួ្ល ធកា ើ្វ រវាយតម្លទៅ ៃ លភា ើ ពចាបា ំ ច់ ហយ ើ អាចការពារអព ំ កា ី រ
as most people believe that they have gotten a bargain,
ទិញខ្ជះខ្ជាយឬការទញ ិ ដល ែ ពមា ំុ នផន ែ ការចញ េ អព ំ កា ី របប ើ្រ ស ្រា សា ់ ច់បក ្រា ់
however, on second thought, the purchased items are
របស់ខន ួ្ល ៕
usually deemed unnecessary. Preventing impulse buying involves techniques such as making budgets before shopping and taking time out before the purchase is made. Prepare a list of things that you will buy including the total budget on those items. As well as this, get used to the habit of thinking twice before buying anything you didn’t go to a store or onto a website to buy. Put the item on hold and wait twenty-four hours before you go back and buy. For online products, put the item in your cart and leave the site. If you surf your way back the next day, the site is likely to remember you. By pushing this pause button, you allow your mind to rationally assess the necessity of the purchase and prevent impulse buying from draining your bank account.
លាន
តាមរយៈការមន ិ បប ើ្រ ស ្រា ់
វ៉ានដ ់ ល ែ គ្មា នផន ែ ការកង ុ្ន
០០ដុល្លារ
៩. ២៥៨ដុល្លារ
២៩. ៦៩៧ ដុល្លារ
៧៥.០៦៥ ដុល្លារ
ng one $50 impulse
ផែនទឆ ី ះ្ពោ ទៅកាន់បក ្រា លា ់ ន
សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអក ្ន អាចសន្សតា ំ មរយៈការមន ិ បប ើ្រ ស ្រា ់
ប្រាកច ់ ន ំ ន ួ ៥០ដុល្លារកង ុ្ន កា រទញ ិ ឥវ៉ានដ ់ ល ែ គ្មានផន ែ ការកង ុ្ន មយ ួ ខែ៖ សម្រាបរ់ យៈពេលមួយឆំ្នា ស្ម៦ ើ ០០ដុល្លារ
សម្រាបរ់ យៈពេល១០ឆំ្នា ស្មើ ៩. ២៥៨ដុល្លារ
សម្រាបរ់ យៈពេល ៣០ឆ្នា ស្មើ ៧៥.០៦៥ ដុល្លារ
សម្រាបរ់ យៈពេល ២០ឆំ្នា ស្មើ ២៩. ៦៩៧ ដុល្លារ
Map to a Million Money you’ll save not making one $50 impulse purchase a month: Over 1 year: $600
Over 10 years: $9,258
Over 20 years: $29,697
Over 30 years: $75,065
SeekIdeal Magazine 37
ង ់ រ ប ៉ ា រ ា ន ា ី ធ ់ ព ែ្វ យល សង
‘‘ហត េ អ ុ បា ី្វ នជាយង ើ តវូ្រ ការធានារា៉ បរ់ ង”?
មនុសស្ យង ើ ទាង ំ អស់គច ា្ន ល ូ ចត ិ គ ្ត ត ិ ថា ជីវត ិ របស់យង ើ ត្រវូ បានគស ូ វាសដោយភាពលប ្អ ស ្រ រើ ហើយជារៀរាល់ថៃ ្ង គឺតង ែ តពោ ែ លពញ េ ទៅដោយបរិយាកាសរក ី រាយ និង វិជមា ្ជ ន។ ទោះជាយង ា៉ ណាកដោ ៏ យភាពពត ិ បក ្រា ដទៅលើ បញ្ហន ា ះេ គួរគប្បយ ី ល់ថាជីវត ិ របស់យង ើ គឺជាសឡា ្រ យនៃ ភាពមន ិ ទៀងទាត់ហយ ើ នោះ នៅពេលខះ្ល យង ើ តង ែ តែ មានគំនត ិ ឆ្កត ួ លលា ី ដោយគិតថាខន ួ្ល យើងបានកត ើ មក ជាមួយនង ឹ អាវកះ្រោ ការពារយង ា៉ ល្អបស ្រ រើ ដែលអាចការ ពារខន ួ្ល យង ើ ពភា ី ពសណា ំ ងមិនល្អរហូតដល់ពញ េ មយ ួ ជវី ត ិ យើងទៀតផង។
Understanding Insurance – Why Do you need it?
We all like to think that our lives have been beautifully mapped out and that every day is filled with only positive and happy moments. However, the fact of the matter is that life is a series of twists and turns, and that we will only make a fool of ourselves thinking that we were somehow born with a bulletproof vest that will protect us from any mishaps for the rest of our lives.
ហើយគរួ តចា ែ ប់ផម ើ្ត នវូ ជហា ំ នដល ែ ចាបា ំ ច់នៅក្នង ុ ការបញ្ចល ូ ធានារា៉បរ់ ងនះេ ចូល
38 SeekIdeal Magazine
ទោះជាលោកអក ្ន ជឿឬកម ៏ ន ិ ជឿកដោ ៏ យជីវត ិ របស់យង ើ គឺសត ិ្ថ នៅកង ុ្ន ភាព
មិនទៀងទាត់ដូចះេ្ន ដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ជយ ួ កា រពារលោកអក ្ន និងកម ្រុ គសា ួ្រ រឱយ្ ជៀសផត ុ អព ំ ី
មហន្តរាយផក ែ្ន ហរិ ញ្ញវត្ថុ ឬក៏បន្ទក ុ ទៅលហ ើ រិ ញ្ញវត្ថុ កត្តាដល ែ សខា ំ ន់លោកអក ្ន គរួ
តច ែ ណា ំ យពល េ សង ែ្វ យល់ទៅលស ើ វា េ កម្មធនារ៉ាបរ់ ងការបស ើ្រ វា េ ធានារា៉បរ់ ង ទៅកង ុ្ន ផន ែ ការហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោកអ្នកដើមប្ ន ី ង ឹ ផល ្ត ស ់ ន្តភា ិ ពផវូ្ល ចិតនៅ ្ត ពេលដល ែ កើតមានភាពមន ិ ទៀងទាត់ណាមួយកង ុ្ន ជវី ត ិ របស់យង ើ នោះ។
Whether you want to believe it or not, life is filled with uncertainties and in order to protect you and your family from financial disasters and burdens, it is essential that you take the time to understand the concept of insurance and take the necessary steps in integrating it into your financial plans in order to provide yourself with peace of mind about any uncertainties in life.
ខាងកម ្រោ នេះ គជា ឺ ផលិតផលចម្បងពរី បភ ្រ ទ ែ នសេ ៃ វាកម្ម
ធានារប ៉ា រ់ ងដល ែ ដរើ តនា ួ ទីយង ៉ា សំខាន់សម្រាបជ ់ វ ី ត ិ រស់នៅៈ ធានារា៉ប់រងទៅលើជវ ី ត ិ ៈ
ធានារ៉ាបរ់ ងទៅលជ ើ វី ត ិ នង ឹ ផល ្ត ន ់ វូ បរិមាណសរុបមយ ួ ដើមប្ ផ ី ល ្ត ន ់ វូ អត្ថ
Here are the two main types of insurance products that play an important role in every aspect of your life: • Life Insurance Life insurance provides a lump sum to the insured
ប្រយោជន៍ជាក់លាក់ណាមួយសម្រាបឧ ់ ប្បទ្ទវហេតព ុ ត ិ បក ្រា ដ ដូចជា
or their specified beneficiaries upon a certain event
សោកនាដ្ឋកម្ម ធានារា៉បរ់ ងជវី ត ិ អាចជួយលោកអ្នកនៅកង ុ្ន កា រទទា ូ តច ់ ណា ំ យ
In the event of a tragedy, life insurance proceeds can
សេចក្តស ី ប ្លា ់ ឬជំងប ឺ ចា ្រ កា ំ យដល ែ មន ិ អាចពយា ្ បាលបាន។ នៅកង ុ្ន ឧបទ្ទវហេតុ
such as death or diagnosis of certain terminal illnesses.
ផ្សង េ ៗ ហយ ើ ជយ ួ ឱយ្ លោកអក ្ន បន្តនវូ មុខជំនញ ួ កម ្រុ គ្រសា ួ រ និងផល ្ត កា ់ រផត ្គ ់
help pay the bills, continue a family business, finance
ផ្គងស ់ ម្រាបត ់ ម្រវូ ចាបា ំ ច់ផស្ ង េ ៗ ដូចជាកា រការអប់រប ំ ត ុ ធ ្រ តា ី និងកា រពារ គម្រោងចល ូ នវិ ត្តនរ៍ បស់ភរិយានិងស ម ្វា រី បស់ខន ួ្ល ជាដម ើ ។
ខាងក្រោម គជា ឺ អត្ថបយោ ្រ ជន៍កង ុ្ន ការមានគោលការ
ធានារ៉ារងលើជវ ី ត ិ
- នៅពេលណាដល ែ មានផន ែ ការជីវត ិ ពត ិ បក ្រា ដ ធានារា៉បរ់ ងជីវត ិ នឹង
ផ្តលន ់ វូ មូលធនសម្រាបដោ ់ ះស្រាយកង ុ្ន ខណៈពេលស ប ្លា ម ់ ន ុ អាយុ ឬបញ្ហា
future needs like your children’s education, protect your spouse’s retirement plans, and much more. Below are the benefits of having a life insurance policy: • When correctly planned, the life insurance
ផ្សង េ ៗដែលទាក់ទងនឹងផ្ទះសប ំ ង ែ នង ិ ចណា ំ យដទៃទៀតក្នង ុ ការរស់នៅ។
provides funds to deal with premature death and
ពីលោកអក ្ន ចាកចញ េ ទៅ ហើយវាកជា ៏ បភ ្រ ពនសា ៃ ច់បក ្រា ម ់ យ ួ ផ ងដែរ។
protection to the family you leave behind and serves
ធានារា៉បរ់ ងផល ្ត ន ់ វូ ការការពារមយ ួ សម្រាបក ់ ម ្រុ គ្រសា ួ ររបស់លោកអក ្ន បន្ទាប់ - ការដែលយង ើ មានគោលការណធា ៍ នារ៉ាបរ់ងមយ ួ ដល ែ មានសព ុ ល
ភាព គឺតវូ្រ បានចាត់ទក ុ ថាជាទ្រពយ្ សម្បត្តខា ិ ងផក ែ្ន ហរិ ញ្ញវត្ថម ុ យ ួ ដល ែ នឹង
problems on mortgages and living expenses. It offers as cash resource. • A valid insurance policy is considered as a
ជួយបង្កន ើ សក្តានព ុ លសម្រាបឥ ់ ណទានរបស់លោកអក ្ន នៅពេលដែល
financial asset which improves your credit rating when
ឬកស ៏ ម្រាបអា ់ ជីវកម្ម។
loan.
ការចណា ំ យទៅលើពធ ិ ប ី ណ ុ យ្ សពសមប ្រា ខ ់ ន ួ្ល លោកអក ្ន ផងដែរ។
cover even your funeral expenses.
លោកអ្នកតវូ្រ ការធានារា៉ាបរ់ ងទៅលើសខ ុ ភាពឥណទានសម្រាបផ ់ ះ្ទ សម្បង ែ
you need health insurance, a home loan or a business
-ធានារប ៉ា រ់ ងជវី ត ិ អាចរៀបចក ំ ង ុ្ន ផន ែ មួយដល ែ អាចគប ្រ ដណ្តបទា ់ ង ំ
• Life insurance can be planned such that it will
-ការធានារ៉ាបរ់ ងអាចនង ឹ ការពារមខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់លោកអក ្ន ចេញអព ំ ី
ភាពខាតបង់ ឬការទទួលខស ុុ ត្រវូ ដទៃទៀតនៅក្នង ុ ករណីដល ែ ដគ ៃ អា ូ ជីវកម្ម របស់លោកអក ្ន ទទួលមរណៈភាព។
-ធានារ៉ាបរ់ ងអាចររក្សានវូ សង ្ត ដា ់ ជវី ភាពកម ្រុ គសា ួ្រ ររបស់លោកអ្នក
• Insurance protects your business from financial loss or any liabilities in case a business partner dies. • It can contribute towards maintaining a family’s lifestyle when one contributing partner suddenly dies.
ទោះបជា ី អក ្ន ផ្គតផ ់ ង ្គ ម ់ ក ្នា ទ ់ ៀតបានបាត់បងជវី ត ិ ទៅកដោ ៏ យ។
SeekIdeal Magazine 39
ធានារ៉ាបរ់ ងទៅលគ ើ ហ េ ដ្ឋាននិងវត្ថមា ុ នតម្លបំ ៃ ផត ុ សម្រាបខ ់ ន ួ្ល យង ើ ផល ្ទា ់ ធានារ៉ាបរ់ ងទៅលគ ើ ហ េ ដ្ឋានគឺអាចជយ ួ កា រពារគហ េ ដ្ឋានរបស់លោក អ្នកនិងទព ្រ យ្ សម្បតិទា ្ត ង ំ ឡាយនៅកង ុ្ន ផះ្ទ ហយ ើ កអ ៏ នុញត ្ញា ឱយ្ អក ្ន ធកា ើ្វ រ ផ្លាសប ់ រូ្ត នវូ ទ្រពយ្ សម្បត្តទា ិ ង ំ អស់នោះ នៅពល េ ដែលវារងការខត ូ ខាត បាត់បង់ ដែលកត ើ ឡង ើ ដោយឧបទ្ទវហត េ ណា ុ មួយជាកលា ់ ក់នោះ។ កាលណានយា ិ យអព ំ កា ី រធានារ៉ាបរ់ ងទៅលើផះ្ទ សម្បង ែ នង ិ បរិករ្ខា ផ្សង េ ៗ គឺធានាថា លោកអ្នកនឹងមិនត្រវូ បឈ ្រ មនង ឹ វិបត្តហ ិ រិ ញ្ញវត្ថដ ុ ល ែ និងត្រវូ ធ្វកា ើ រ ចំណាយកង ុ្ន កា រផ្លាសប ់ រូ្ត នវូ ផ្ទះបស់លោកអ្នកឬក៏កម្មសទ ិ ទា ្ធ ង ំ ឡាយនៅ ខាងកង ុ្ន ដោយផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល នោះទេ។គួរកត់សគា ំ ល់ផងដែរថា ដល ែ ថាគោលន យោបាយធានារ៉ាបរ់ ងប្រភទ េ នេះគម ឺ ន ិ មន ែ ជាអដ ី្វ ល ែ មនុសស្ គប ្រ រ់ ប ូ អាច យកទៅបប ើ្រ ប ្រា បា ់ នទេ ពះ្រោ ហត េ ដ ុ ច្នោ ូ ះហយ ើ វាតវូ្រ បានតម្រវូ ឱយ្ លោក អ្នកបំពញ េ ទៅតាមសច េ ក្តត ី វូ្រ ការរបស់ខន ួ្ល ។ ខាងកម ្រោ នះេ គឺជាអតប ្ថ យោ ្រ ជនន ៍ គោល ៃ ការណ៍ ធានារប ៉ា រ់ ងគេហដ្ឋាន៖ - អាចមានកន្លង ែ ស ក ្នា នៅ ់ ខណៈពេលណាដល ែ ផ្ទះរបស់យង ើ កព ំ ង ុ តែតវូ្រ បានកសាងឡង ើ វិញ - ធើកា ្វ របោសសអា ំ តចោលនវូ វត្ថទា ុ ង ំ ឡាយណាដល ែ បែកបាក់ចញ េ អំពគ ី ហ េ ដ្ឋានរបស់យង ើ - ស្ថាបត្យករ និងអក ្ន ជនា ំ ញផស្ ង េ ទៀតនង ឹ ធ្វកា ើ រគរូ នវូ ប្លងផ ់ ះ្ទ លោក អ្នកសារឡង ើ វិញ - ធានារ៉ាបរ់ ងនឹងសងទៅតាមតម្លន ៃ ទ ៃ ព ្រ យ្ សម្បត្តដ ិ ល ែ ជាកម្មសទ ិ ្ធ របស់លោកអ្នក - តាមរយៈគោលការណ៍ នង ិ ធកា ើ្វ រជន ំ ស ួ នូវកម្មសទ ិ រ្ធ បស់លោកអ្នក ដោយបរូ្ត នូវរបស់ចាស់ចោល ហយ ើ ដាករ់ បស់ថច ី្ម ល ូ ។ ដោយសារតស ែ វា េ កម្មធានារ៉ាបរ់ ង គឺជាផលិតផលថម ី្ម យ ួ សម្រាបប ់ ជា ្រ ជនកម្ពជា ុ កត្តាដច ូ ះេ្ន ហើយគឺលោកអក ្ន តវូ្រ បងន ើ្ក ចណ ំ ះេ ដង ឹ ឱ្យកាន់តែ ប្រសរើ ទាក់ទងទៅនឹងសារៈបយោ ្រ ជន៍នធា ៃ នារប ៉ា រ់ ង និងភាពចាបា ំ ច់ នៃការដល ែ មានគោលនយោបាយធានារ៉ាបរ់ ងនេះ។ ធានារប ៉ា រ់ ងមន ិ មែន សម្រាបត ់ អ ែ ក ្ន មាននោះទេហើយកា រដល ែ មានធានារា៉បរ់ ងឱ្យបានគប ្រា ់ គ្រានស ់ ម្រាបកា ់ លៈទស េ ៈផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ក៏មន ិ ចាំបាច់ចណា ំ យច្រន ើ ដូចដែល យើងបានគត ិ នោះទេ។ វាជាការពិតដែលមិនអាចបដិសេធបានដែលថា ធានារ៉ាប់រង គឺ ជាផ្នែកដ៏សំខាន់សម្រាប់គ្រប់ទាំងផែនកា រហិរញ្ញវត្ថុរបស់យើង។ ការ ដែលមា នធា នារ៉ាប់រងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ខ្លួនយើងក៏ដូចជាក្រុមគ ្រួសារ នោះមានន័យថា យើងមានដំណោះស្រាយខាងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់
Home, Contents and Personal Valuables Insurance Home insurance protects your home and belongings and allows you to replace these should they be lost, damaged or stolen as a result of an insured event. Taking out a home and contents insurance policy ensures that you will not be faced with financial strain should you need to replace your house or all the possessions you own. It should be noted that this type of insurance is not a ‘one size fits all’ type of policy, rather it is tailored specifically accordingly to your unique personal circumstance to meet your needs.
Below are the benefits of having a home and content insurance policy: • Alternative accommodation while your house is rebuilt • Removal of debris from the site • Architects or other professionals to draw up plans • Cover for the value of your possessions • Policies that replace your possessions with new items e.g. ‘new for old’ Given that insurance is a relatively new financial product for Cambodians, it is essential that you gain a better understanding of the underlying importance of insurance and the necessity of being insured. Insurance is not a luxury for the rich and taking out sufficient insurance for your personal circumstances could cost less than you think. Insurance is undeniably a fundamental part of any sound financial plan. Having adequate insurance for you and your family will mean that you can cope financially if the unexpected happens to you. Remember the old saying: “Prevention
is better than cure.” H.E. Aun Porn Moniroth – Secretary of State, Ministry of Economy and Finance delivered strong endorsements by the government to the insurance giant Manulife whose presence in Cambodia is essential in boosting the insurance industry in the Kingdom. He further added that the sustained high economic growth in Cambodia means that Cambodian people are ready to embrace this new industry and the establishment of Manulife as a world renowned insurer in the nation will certainly be a strong convincing factor in increasing the number
កាលៈទេសៈដែលកើតឡើងហួសពីការរំពឹងទុក។ ចូរចងចាំពាក្យបុរាណ
of Cambodian signing up for insurance policies to offer
សុភាសិតត ែងតែពោលថា “ការពារប្រសើរ ជាងព្យាបាល”។
themselves the much needed financial protection.
40 SeekIdeal Magazine
ឯកឧត្តម អូន ពន្ធមន ុ រី ត្ន រដ្ឋលខា េ ធិការក្រសង ួ សេដក ្ឋ ច ិ ្ច និងហរិ ញ្ញវត្ថ ុ បានមានប្រសាសន៍ថា វត្តមានរបស់កម ្រុ ហន ុ៊ មេនឡា ូ យហ្វ៍ គឺជាទដ្ឋភាពថ្មម ី យ ួ និងជាការចាបា ំ ច់បផ ំ ត ុ សម្រាបប ់ ទ ្រ ស េ ប្រទស េ កម្ពជា ុ ។ ឯកឧត្តមបានបន្ថម ែ ថា ស្ថានភាពសេដក ្ឋ ច ិ រ្ច បស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បច្ចប ុ ប្ ន្នកព ំ ង ុ ត្រវូ បានកន ើ ឡង ើ គួរឱ្យកត់សម្គាល់ ហយ ើ មាននយ ័ ថា ប្រជាជន កម្ពជា ុ បានតៀ្រ មខន ួ្ល ជាសច ្រេ ដើមប្ ក ី ្រសោបយកនវូ សវេ កម្ម ដ៏មានសារៈសំខាន់មយ ួ នេះ។ ការចាប់ផម ើ្ត ដាក់បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រ របស់កម ្រុ ហ៊ន ុ មេនឡា ូ យហ៍ ដែលជាកម ្រុ ហ៊ន ុ រ ប ៉ា រ់ ងអាយុ ជីវត ិ មួយដល ែ មានបទពិសោធន៍ខស ្ព នៅ ់ លព ើ ភ ិ ពលោក និងកយ ្លា ជាកត្តាជមញ ្រុ ឱយ្ ចន ំ ន ួ បជា ្រ ពលរដ្ឋខរែ្ម កាន់តែ ច្រន ើ ចុះឈះ្មោ ទញ ិ គោលនយោបាយធានារ៉ាបរ់ ងដើមប្ ធ ី ើ្វ ការគាពា ំ រនវូ សដ េ ក ្ឋ ច ិ រ្ច បស់ខន ួ្ល ៕ ឯកឧត្តម អូន ពន្ធមន ុ រី ត្ន
រដ្ឋលខា េ ធិការក្រសង ួ សេដក ្ឋ ច ិ ន ្ច ង ិ ហរិ ញ្ញវត្ថុ
ធានារ៉ាប់រងប្រៀបដូចជា ចន្ទុល
សម្រាបទ ់ ្រទ្រង់សុខភាព និងជ ីវិត
SeekIdeal Magazine 41
ធានារ៉ាបរ់ ង
Insurance 101
ស
ម្រាបប ់ ជា ្រ ជនកម្ពជា ុ ភាគចន ើ្រ ការធានារប ៉ា រ់ ងគឺ
នៅតជា ែ ទស្សនៈមយ ួ ថ្មស ី ឡា ្រ ង នង ិ ពបា ិ កយល់ បំផត ុ សម្រាបព ់ ក ួ គេ ហយ ើ ជានច ិ ជា ្ច កា ល ពួកគាត់
នៅតែមានចម្ងលច ់ ពោ ំ ះផលវិជមា ្ជ ននទ ៃ ស្សនៈពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នឹង ការទទួលសណ ំ ងទល់នង ឹ ការបាត់បង់នា ពល េ អនាគត។
To a large proportion of the Cambodian population, ‘insurance’ is a new concept that is difficult to grasp. Many people still doubt the positive effect of insurance in compensating them for potential future losses.
ធានារ៉ាបរ់ ងពម ំុ ន ែ ជាទស្សនៈមយ ួ ដែលថនោ ី្ម ះទេ ព្រោះធានារ៉ាបរ់ ង
បានកត ើ ឡង ើ រាប់រយឆក ំ្នា ន្លងមកហយ ើ ។ មូលហត េ ច ុ ម្បងដែលបានផល ្ត ់ នូវសរេ្ថ ភាពដល់បព ្រ ន ័ ហ ្ធ រិ ញ្ញវត្ថ ុ គជា ឺ បស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ពនៃការធានាទៅលស ើ វុ ត្ថភា ិ ព
និងសន្តភា ិ ព ផ្លវូ ចត ិ ដ ្ត ល់អក ្ន ទញ ិ បណ ័ ធា ្ណ នារ៉ាបរ់ ងទាំងឡាយ។ កា រដល ែ ពុយ ំ ល់ចបា ្ ស់អព ំ អ ី ត្ថបយោ ្រ ជន៍នធា ៃ នារ៉ាបរ់ ងគជា ឺ កតដ ្តា ធ ៏ ច ំ ម្បង ដល ែ ទាញ យើងឱយ្ ថយកយ ្រោ កង ុ្ន កា រឆះ្ពោ ទៅកាន់សរេ ភា ី ពផក ែ្ន ហិរញ្ញវត្ថដ ុ ល ែ ជាបណ ំ ង
ប្រាថ្នារបស់យង ើ ម្នាកៗ ់ ។ ប្រសន ិ បយ ើ ង ើ ពមា ំុ នចណ ំ ះេ ដឹងដល ែ សមសប ្រ
ពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នឹងធានារ៉ាបរ់ ងនោះទេ យង ើ នឹងសង្សយ ័ ចពោ ំ ះសារៈសំខាន់ នៃការដល ែ មានឧបករណ៍ហរិ ញ្ញវត្ថម ុ យ ួ នះេ ហយ ើ ជាលទ្ធផលនោះយើងក៏
មើលសល ្រា ទៅលើភាពចាបា ំ ច់នៅកង ុ្ន កា រដល ែ មានការការពារហរិ ញ្ញវត្ថដ ុ ៏ គ្របគ ់ ន ្រា ស ់ ម្រាបខ ់ ន ួ្ល របសយ ់ ង ើ ផល ្ទា ់ ក៏ដច ូ ជាមនុសស្ ដល ែ យង ើ សលា ្រ ញ់ នង ិ យកចត ិ ទ ្ត ក ុ ដាក់ផងដែរ។
Insurance is not a new concept as it has been around for hundreds of years. Its effect in providing security and peace of mind to the policy holder is the fundamental reason that it offers stability to the financial system. Ignorance is the biggest factor holding us back from achieving the financial freedom that we all desire. Without equipping ourselves with a proper knowledge of insurance, it is likely that doubts will arise about the importance of this financial instrument which will consequently undermine the necessity of having enough financial protection for ourselves as well as for the people that we care for and love. 42 SeekIdeal Magazine
ធានារ៉ាបរ់ ង ត្រវូ បានគរេ ចនាឡង ើ ដម ើ ប្ កា ី រពារស្ថាន ភាពហិរញ្ញវត្ថប ុ គ ុ ល ្គ កម ្រុ ហ៊ន ុ ឬកស ៏ ប ្ថា ន ័ របស់គេ ខណៈពល េ មានការបាត់បង់ដល ែ មន ិ បានរព ំ ង ឹ ទក ុ កត ើ ឡើង។ តា មរយៈ ការបម ្រ ល ូ នង ិ ក ា របង់សាច់បក ្រា អ ់ ព ំ អ ី ក ្ន ដល ែ បងធា ់ នារ៉ាបរ់ ង អ្នកផ្តលស ់ វា េ ធានារ៉ាបរ់ ងនង ឹ ឯកភាពកង ុ្ន កា រទទា ូ ត់ជាសាច់ ប្រាកជា ់ ក់លាក់ណាមយ ួ ទៅដល់អក ្ន ដល ែ បង់ធានារប ៉ា រ់ ងនោះ ដោយយោងទៅលឧ ើ ប្បទ្ទវហត េ ទា ុ ង ំ ឡាយណា ដែលកើត ឡើងជាយថាហេតណា ុ មយ ួ ។ គួរកត់សគា ំ ល់ថា នៅក្នង ុ ករណី ភាគចន ើ្រ អ្នកដល ែ ទញ ិ ធានារ៉ាបរ់ ងជានច ិ ជា ្ច កាលត្រវូ បង់ នវូ ថ្លខា ៃ តបង់មយ ួ ផក ែ្ន ដល ែ យង ើ ឱ្យឈះ្មោ ថា «បរិមាណនៃ ការបង់ថប ៃ្ល ង្គប ្រ » ់ ហើយកម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងនង ឹ ធកា ើ្វ រសងនូវ ចំណក ែ ដល ែ នៅសស េ សល់។ ឧទាហរណ៍ៈ កា រធានារប ៉ា រ់ ង ទៅលរើ ថយន្ត នានារ៉ាបរ់ ងទៅលស ើ ខ ុ ភាពធានាប់រងទៅលើ ពិការភាព ធានារ ប ៉ា រ់ ងលជ ើ វី ត ិ និងកា រធានារប ៉ា រ់ ងទៅលើ ពាណិជក ្ជ ម្ម។ ជាការពិតមល ូ ដ្ឋានសខា ំ នន ់ ធា ៃ នារ៉ាបរ់ ង គឺការការពារ
Insurance is designed to protect the financial well-being of an individual, company or other entity in the case of unexpected loss. By pooling together payments from the insured (known as premiums), the insurer agrees to pay the policy holder a sum of money upon the occurrence of a specific event. It should be noted that in most cases, the policy holder pays part of the loss (called the deductible), and the insurer pays the rest. Examples include car insurance, health insurance, disability insurance, life insurance, and business insurance. Given the fundamental underlying principle of insurance is to hedge risk, the insurance rate (premium) which the insurance company requires the insured to pay will also be based on the risk profile of the individual insured. For example, why do men have to pay more for life insurance than women? Or why do people who are overweight pay more for life insurance than thin people? Insurance rates are all about risk, and men are generally riskier to insure than women, so they
ទៅលហា ើ និយភ័យដូចះេ្ន អត្រានកា ៃ របងសា ់ ច់បក ្រា ធា ់ នារ៉ាបរ់ ង
pay more. Being overweight does increase your risk of illness and
ដែលទាមទារដោយកម ្រុ ហន ុ៊ ធានារ៉ាបរ់ ងនោះ គត ឺ វូ្រ ផ្អក ែ ទៅ
death. Obesity definitely makes you riskier to insure. That risk shows
លើកត្តាហានភ ិ យ ័ របស់បគ ុ ល ្គ នម ិ យ ួ ៗដល ែ ត្រវូ ទញ ិ ធានារប ៉ា រ់ ង
up in the size of your premium.
នោះ។
SeekIdeal Magazine 43
ឧទាហរណ៍ៈ ហត េ អ ុ បា ី្វ នជាបរុ សទាំងឡាយត្រវូ បង់ធានារ៉ាបរ់ងជវី ត ិ ថជា ៃ្ល ងស្រ? ្តី
Armed with some knowledge of the importance
ច្រន ើ ជាងមនុសស្ សម ្គ ? អតន ្រា ៃការបង់ធានារ៉ាបរ់ ងគឺពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ លហា ើ និភយ ័ ហើយ
your loved ones, the next step is to seek profes-
ឬក៏ហត េ អ ុ បា ី្វ នជាមនុសស្ ដល ែ លស ើ ទម្ងនភា ់ គច្រន ើ តវូ្រ បង់ធានារ៉ាបរ់ ងទៅលើជវី ត ិ បុរសភាគចន ើ្រ ជាអក ្ន មានហានិភយ ័ ខស ្ព ច ់ ន ើ្រ ជាងស្តី្រ ដូចះេ្ន បរុ សតវូ្រ តែបងធា ់ នារ៉ាបរ់ ង
ថ្លជា ៃ ងស្ត។ ី្រ ការដល ែ យង ើ លស ើ ទម្ងន់ គឺអាចបន្ថម ែ ឱ្យយង ើ មានហានិភយ ័ កា ន់តែខ្លាង ំ នៅក្នង ុ ការទទួលនវូ ជម្ងឺ ឬកអា ៏ ចដល់សច េ ក្តស ី ប ្លា ។ ់ ការធាត់ពក េ នឹងធឱ ើ្វ យ្ មានហានិភយ ័
ខ្ពស់ ហយ ើ ហានភ ិ យ ័ នោះក៏បង្ហាញឱយ្ ឃញ ើ ពទ ី ហ ំ ន ំ សា ៃ ច់បក ្រា ដ ់ ល ែ តវូ្រ បង់ទៅកង ុ្ន ការ ធានារ៉ាបរ់ ងផងដែរ។
ជាមួយនង ឹ ការយល់ដង ឹ អព ំ សា ី រៈសខា ំ ន់កង ុ្ន កា រមានគោលការណធា ៍ នារ៉ាបរ់ ង
សម្រាបខ ់ ន ួ្ល ឯង និងមនុសស្ ជាទស ី លា ្រ ញ់នោះជំហានបន្ទាប់ គឺតវូ្រ ស្វង ែ រកនវូ ដប ំ ន្មា ូ ន
ដ៏តម ឹ្រ ត វូ្រ ពត ី ណា ំ ងនក ៃ ម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងណាមួយ ដែលគេអាចធកា ើ្វ រវាយតម្លទៅ ៃ លើកាលៈទស េ ៈរបស់លោកអ្នកនិងធកា ើ្វ រណនា ែ ជា ំ ពិសស េ សម្រាបប ់ ណ ័ ធា ្ណ នារ៉ាបរ់ ង ណាមយ ួ ដល ែ សមសប ្រ ទៅនង ឹ តម្រវូ របស់អក ្ន ។
ដើមប្ ន ី ង ឹ រៀបចខ ំ ន ួ្ល របស់លោកអ្នក ខាងក្រោមនេះ គឺជាសច េ ក្តណ ី នា ែ ដ ំ ល ែ នង ឹ
ជួយចង្អល ុ បង្ហាញកង ុ្ន ការធស ើ្វ ច េ កស ី្ត ម្រេចចត ិ ្ត ពេលទិញគោលនយោបាយនៃការ ធានារ៉ាបរ់ ង កដ ៏ ច ូ ជា អ្វដ ី ល ែ អ្នកតវូ្រ ពិនត ិ យ្ មល ើ នៅពល េ ដែលអក ្ន ទាមទារនវូ សណ ំ ង ត្រលប់មកវញ ិ ៈ
ការទិញគោលនយោបាយនធា ៃ នារ៉ាបរ់ ង
• ត្រវូ ពិនត ិ យ្ មើលឱ្យបានច្រន ើ ៈ ចូរចងចាថា ំ ត្រវូ សក ិ សា ្ ពត ី ម្លរៃ បស់កម ្រុ ហន ុ៊
ធានារ៉ាបរ់ ងផស្ ង េ ៗគ្នា ហយ ើ កមា ំុ នការភយ ័ ខច ្លា កង ុ្ន កា រសួរសណ ំ រួ ចន ើ្រ នោះឡយ ើ ។
of having an insurance policy for yourself and sional advice from representatives of the insurance company so that they can assess your circumstances and tailor a unique insurance policy to suit your individual needs. To prepare you, here are some tips to guide you in making a decision when purchasing an insurance policy as well as what to watch for when making claims: Purchasing an insurance policy: • Shop around. Remember to get quotes from different insurers and don’t be afraid to ask lots of questions. It is vital to know what you are getting into and more importantly whether your money is being put to the best use. • Choose carefully. Keep a list of things
កត្តាដល ែ សខា ំ ន់ គឺតវូ្រ ដឹងឱ្យចបា ្ ស់អព ំ អ ី ដ ី្វ ល ែ មាននៅកង ុ្ន គោលការណ៍ធានារ៉ាបរ់ ង
you need handy when getting quotes from
ដែលខន ួ្ល ចង់បានដរែ ឬទេ។
and pick the policy that best meets your needs.
ហើយតវូ្រ បក ្រា ដថា ប្រាកដ ់ ល ែ ចំណាយទៅលគោ ើ លការណនោ ៍ ះ វាសម ្រ ទៅនង ឹ អី្វ
different insurers (i.e. what you want covered)
• ធ្វកា ើ រជស ើ្រ រស ើ ដោយបង ្រុ ប្រយត ័ ៈ្ន ចរូ រក្សាតារាងនវៃ ត្ថទា ុ ង ំ ឡាយដល ែ យង ើ
• Renew your insurance. Remember to
ត្រវូ កា រចា បា ំ ចដ ់ ម ើ ប្ ឱ ី យ្ មានភាពងាយសល ួ្រ នៅខណៈពល េ ដល ែ យង ើ ទទួលបានតម្លៃ
អំពក ី ម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងផ្សង េ គ្នា(ឧទាហរណ៍ៈ អ្វដ ី ល ែ យើងចង់បានគ្របដណ្តបទៅ ់ លនោ ើ ះ) ហើយធកា ើ្វ រជស ើ្រ រស ើ យកនូវគោលនយោបាយធានារ៉ាបរ់ ងណាមួយ ដល ែ ស៊គ ី ទៅ ្នា នង ឹ តម្រវូ ការផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល របស់លោកអ្នក។
• ការបន្តគោលការណធា ៍ នារ៉ាបរ់ ងសារជាថ្មៈី ចូរចងចាថា ំ ត្រវូ តែបន្តបង់នវូ
ធានារ៉ាបរ់ ងសារជាថទៅ ី្ម លើគោលការណធា ៍ នារ៉ាបរ់ ងចាស់ នៅពល េ ដល ែ វាហស ួ សុពលភាព
always keep yourself covered by renewing your old policy when it expires or as your circumstances change. • Work out how much you need. It is advised that you do this when you start a new
ឬកផ ៏ ស ្លា ប ់ រូ្ត គោលការណ៍ចញ េ ពល េ ដែលកាលៈទេសៈរបស់យង ើ បប ្រែ ល ួ្រ ។
policy or renew your existing one as this exercise
ដឹងនោះ គឺនៅពេលដល ែ លោកអក ្ន ចាប់ផម ើ្ត ឬបន្តទញ ិ សារជាថ្មន ី វូ គោលនយោបាយ
underinsured. Insurance company websites have
ខ្វះខាតទាង ំ ឡាយក្នង ុ ការទទួលធានារ៉ាបរ់ ង។ គេហទព ំ រ័ នក ៃ ម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ង អាចជា
• Check exclusions. Always ask what is
• ចូរកំណត់ពត ី ម្រវូ កា រនធា ៃ នារប ៉ា រ់ ងដល ែ ខន ួ្ល ចង់បានៈ អ្វដ ី ល ែ លោកអក ្ន តវូ្រ
ធានារ៉ាបរ់ ងពីពះ្រោ ថា ការធ្វប ើ ប ែ នេះអា ចជយ ួ កា រពារ នង ិ ទប់ស ត ្កា លោ ់ កអ្នកអព ំ កា ី រ ឧបករណ៍ជយ ួ លោកអក ្ន កង ុ្ន កា រធ្វស ើ ច េ ក្តស ី ម្រេចចិតន ្ត ះេ ។
• ធ្វកា ើ រត្រត ួ ពន ិ ត ិ យ្ មល ើ របសដ ់ ល ែ មិនបានបញ្ចល ូ ទៅកង ុ្ន ធានារ៉ាបរ់ ងៈ ជានិចជា ្ច
កាល គរួ សួរសំណរួ ថា «តើអដ ី្វ ល ែ តវូ្រ បានគប ្រ ដណ្តបដោ ់ យការធានារ៉ាបរ់ ងនិងអដ ី្វ ល ែ មិនតវូ្រ បានគ្របដណ្តបដោ ់ យគោលនយោបាយធានារប ៉ា រ់ ងនោះ»។
• ត្រត ួ ពិនត ិ យ្ ទៅលថ ើ ធា ៃ្ល នារ៉ាបរ់ ងៈ លោកអ្នកនឹងធ្វកា ើ របង់ជាចណា ំ យទៀង
ទាត់ដែលគហៅ េ ថា«បព ុ លា ្វ ភ» សម្រាបកា ់ រធានា ។ នៅពល េ ដល ែ លោកអក ្ន ទាមទារ
can prevent you from finding yourself significantly tools to help you work this out. and isn’t covered by your policy. • Check the costs. You will pay a regular fee, known as a ‘premium’, for your cover. When you make a claim your payout will be reduced by an amount, known as the ‘excess’. Don’t sign
នូវសំណងតល ្រ ប់មកវិញនោះ ប្រាកស ់ ណ ំ ងដល ែ ទទួលបាននង ឹ តវូ្រ បន្ថយនវូ ចំនន ួ ជាក់
on the dotted line until you know all the costs.
លើកលង ែ តអ ែ ក ្ន ដង ឹ ថា ចណា ំ យទាង ំ អស់នោះគជា ឺ អ្វ។ ី
is because your ‘duty of disclosure’ means you
ពិតដល់កម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារប ៉ា ផ្អក ែ ទៅលកា ើ តព្វកច ិ ដ ្ច ល ែ បានបង្ហាញនៅលក ើ ច ិ ស ្ច ន្យាធានា
details out, any future claim may be denied.
លាក់ណាមយ ួ ហើយនះេ គច ឺ ន ំ ន ួ ដល ែ លោកអក ្ន តវូ្រ បង់បង្គប ្រ ។ ់ ចូរកច ំុ ះុ ហត្ថលខា េ
• ត្រវូ តមា ែ នភាពសះ្មោ តង ្រ ជា ់ មយ ួ កម ្រុ ហ៊ន ុ ធា នារ៉ាបរ់ ងៈ លោកអ្នកតវូ្រ ប្រាបកា ់ រ
រ៉ាបរ់ ងនោះ ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន មិនបានផ្តលព ់ ត ័ មា ៌ នលម្អត ិ នោះទេ រាល់ការទាមទារ សំណង តល ្រ ប់មកវិញនាពល េ អនាគតអាចនឹងតវូ្រ បានបដិសធ េ ។
44 SeekIdeal Magazine
• Be honest with your insurer. Tell it like it must tell the truth when you apply. If you leave
ការទាមទារសណ ំ ងសាច់បក ្រា ព ់ កា ី រធានា
រ៉ាបរ់ ង
• ផ្តលព ់ ត ័ មា ៌ នទៅដល់កម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារ៉ាបរ់ ងឱ្យបានកាន់តែឆាប់កាន់តែ
ប្រសរើ ហយ ើ តវូ្រ ផ្សាភ ប ្ជា ជា ់ មយ ួ ឯកសារឱយ្ បានពិស្ពារ។ • សូមផល ្ត ន ់ វូ ពត ័ មា ៌ ននៃកា រពិតទា ង ំ អស់។ • សូមជយ ួ ផល ្ត ឯ ់ កសារជយ ួ គាំពារគប ្រ ទា ់ ង ំ សំណរើ សស ើ្ន រំុ បសយ ់ ង ើ ។ • សហប្រតប ិ ត្តកា ិ រជាមួយកម ្រុ ហន ុ៊ ធានារ៉ាបរ់ ង និង បុគល ្គ ក ិ ដម ើ ប្ ន ី ង ឹ ធ្វកា ើ រវភា ិ គទៅលកា ើ រសស ើ្ន ទា ំុ មទារសណ ំ ងដែលរម ួ មានទាង ំ អ្នកពន ិ ត ិ យ្ សង្កត េ អ្នកសវ្រា ជ្រាវនិងវេជប ្ជ ណ្ឌត ិ ជាដើម៕
Making an insurance claim: • Inform your insurer as soon as possible and include many
details as possible.
• Tell the whole truth. • Provide all documents supporting your claim. • Cooperate with the insurer and the people they employ to
help assess the claims, such as investigators or doctors.
SeekIdeal Magazine 45
Investments:
ហេតអ ុ បា ី្វ នជាការខ្ចប ី ក ្រា ់ ដើម្បីវន ិ យោ ិ គ
គឺជាការល្អ? សម្រាបអ ់ ក ្ន មានអាជព ី វយ ័ ពត ិ បក ្រា ដនជ ៃ នជាតក ិ ម្ពជា ុ
វ័យកង េ្ម ភាគចន ើ្រ ដល ែ ទប ើ តចា ែ ប់ផម ើ្ត កា រងារបស់ខន ួ្ល នោះ ជាការពត ិ ចណ ំ ល ូ របស់ពក ួ គព េ ទា ំុ ន់មានកម្រត ិ ខ្ពស់ គ្របគ ់ ន ្រា ់
នៅឡយ ើ ទ េ ដូចះេ្ន ហយ ើ ពក ួ គេពទា ំុ នមា ់ នសាច់បក ្រា គ ់ ប ្រ ់ គ្រានស ់ ម្រាបធ ់ វើ្វ ន ិ យោ ិ គផស្ ង េ ឡយ ើ ។ ទស្សនៈនៃការខ្ចប ី ក ្រា ់
ដើមប្ ធ ី កា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គ គឺមានសារៈសខា ំ ន់កង ុ្ន កា រពង្រក ី
Why Borrowing to Invest Is Good? ការខ្ចប ី ក ្រា ដ ់ ម ើ ប្ ធ ី វើ្វ ន ិ យោ ិ គបានបង្កន ើ ឱកាសក្នង ុ កា រពង្រក ី វន ិ យោ ិ គ
របស់ខន ួ្ល ក៏ដច ូ ជាការបង្កត ើ សក្តានព ុ លនប ៃ ក ្រា ច ់ ណ ំ ញ េ ផងដែរ។ តាមរយៈការខ្ចី ដើមប្ ន ី ង ឹ ធកា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គ លោកអក ្ន អាចនង ឹ ឈានជង ើ ទៅដល់គោលដៅ នហ ៃ រិ ញ្ញវត្ថុ
របស់លោកអ្នកកាន់តែឆាប់រហ័ស ដ៏ដច ូ ជាការរក ី រាយ ជាមយ ួ សក្តានព ុ លនៃ ប្រាកច ់ ណ ំ ញ េ នកា ៃ រវិនយោ ិ គដល ែ មន ិ អាចទៅរច ួ បស ្រ ន ិ បម ើ ន ិ មានបក ្រា ក ់ ម្ចី នោះទ។ េ សេចក្តស ី ម្រេចចត ិ ទៅ ្ត លប ើ ភ ្រ ទ េ វន ិ យោ ិ គដល ែ យង ើ គរួ ចាប់យកគឺ
អាស្រយ ័ ទៅលើកម្រត ិ នហា ៃ និភយ ័ ដល ែ អាចទទួលបាន ចំណះេ ដង ឹ នៃការ
វិនយោ ិ គដល ែ យង ើ មាន ព្រមទាង ំ ចណ ំ ង់ចណ ំ ល ូ ចត ិ រ្ត បស់ខន ួ្ល សម្រាបកា ់ រ វិនយោ ិ គក៏ដច ូ ជាកម្រត ិ ធនធនដែលយង ើ មាន។
បភ ្រ ទ េ វន ិ យោ ិ គដល ែ ទទួលបានការចាប់អារម្មណខ ៍ ស ្ព ់ ដែលបជា ្រ ពលរដ្ឋ
សក្តានព ុ លកង ុ្ន ទផ ី សា ្ រ ក្នង ុ គោលបណ ំ ងដម ើ ប្ ទ ី ទួលនវូ អត្ថ
ខ្មរែ ភាគចន ើ្រ បានប្រប ើ ស ្រា ប ់ ក ្រា ក ់ ម្ចដ ី ម ើ ប្ ធ ី កា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គនោះ គឺទៅលើ
បានឃញ ើ នៅក្នង ុ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ក ្ច ម្ពជា ុ នាទសវត្សរ៍កន្លងមក។
កម្ពជា ុ រួមទាង ំ គម្រោងនៃការសាងសង់ដល ែ មានតម្លរា ៃ ប់ពាន់លានដុលរ្លា ដែល
ប្រយោជន៍អព ំ ស ី ន ្ថា ភាពទផ ី សា ្ រដល ែ អណោ ំ យទានដច ូ ដល ែ
For most young Cambodian professionals who have just started out in their career, it is likely that their income is not high enough to allow them to allocate a substantial amount into various investment vehicles. Thus the concept of borrowing to invest is essential to leverage their position and increase their exposure in the market in an attempt to benefit from the favourable market conditions in the Cambodian economy as seen in the past decade.
46 SeekIdeal Magazine
អចលនទ្រពយ្ ។ ជាមួយនឹងកា ររីកចម្រន ើ ដល ែ កព ំ ង ុ បន្តនៅក្នង ុ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ប ្ច ទ ្រ ស េ
បានការគង ្រោ ទក ុ នោះ ទីផសា ្ រអចលនទព ្រ យ្ នៅតែជាយាននៃការវិនយោ ិ គដល ែ មានតម្លក ៃ ង ុ្ន ការទាក់ទាញអក ្ន វិនយោ ិ គកង ុ្ន សក ្រុ និងក្រៅសក ្រុ ។ទោះបីជារប ូ ភាព
នៃទផ ី សា ្ រអចលនទ្រពយ្ កម្ពជា ុ នៅតរែ ក្សាភាពវិជមា ្ជ នកង ុ្ន អនាគតកាលដល ែ អាច ព្យាករណ៍នោះកដោ ៏ យ គរួ តជា ែ ការរំលក ឹ ថា ក ា លណាលោកអក ្ន ខ្ចកា ី ន់តច ែ ន ើ្រ
គអា ឺ ចទទួលចណ ំ ញ េ ឬខាត់បង់កានត ់ ច ែ ន ើ្រ ម្យ៉ាងទៀតលោកអក ្ន ត វូ្រ ចណា ំ យ ទៅលើការបក ្រា កា ់ ន់តច ែ ន ើ្រ ដរែ ។
ហត េ ផ ុ លនេះហើយ លោកអក ្ន ត្រវូ តែបក ្រា ដថាអចលនទ្រពយ្ ដល ែ វន ិ យោ ិ គ
នោះនឹងទទួលបាននវូ ប្រាកច ់ ណ ំ ល ូ ជាវិជមា ្ជ នតល ្រ ប់មកវិញក្នង ុ អំឡង ុ ពល េ ជាក់ លាក់មយ ួ ។ ដម ើ ប្ ជ ី យ ួ លោកអ្នកកង ុ្ន កា រសម្រេចចត ិ ថា ្ត តកា ើ ខ្ចប ី ក ្រា ដ ់ ម ើ ប្ វី ន ិ យោ ិ គ
លើអចលនទ្រពយ្ គជា ឺ កា រតម ឹ្រ ត្រវូ សម្រាបលោ ់ កអ្នក ហើយខាងក្រោមនេះ គឺជា តារាងគណ ុ វប ិ ត្តិ និងគណ ុ សម្បត្តន ិ ៃការវន ិ យោ ិ គទៅលវើ ស ិ យ ័ អចលនទព ្រ យ្ ។
+ គុណសម្បត្តនៅ ិ លវ ើ ស ិ យ ័ អចលនទព ្រ យ្
- អចលនទ្រពយ្ ជាប្រវត្តសា ិ ស្ត្រ តែងតមា ែ នការបប ្រែ ល ួ្រ
តិចជាងការវិនយោ ិ គទៅលភា ើ គហ៊ន ុ ឬការវិនយោ ិ គផ្សង េ ៗ
B
ទៀត។
- ការវិនយោ ិ គអចលនទ្រពយ្ ផ្តលជា ់ បយោ ្រ ជន៍
-អចលនទ្រពយ្ គឺជាទ្រពយ្ សម្បតិរ្ត ប ូ យ ិ ហើយនះេ គគ ឺ ណ ុ បយោ ្រ ជន៍
នៃការវន ិ យោ ិ គបភ ្រ ទ េ នះេ ។
- ការបង់សងទៅលប ើ ក ្រា ក ់ ម្ចស ី ម្រាបកា ់ រវន ិ យោ ិ គអាចជយ ួ កា ត់
បន្ថយនវូ កម្រត ិ ពន្ធដល ែ យង ើ តវូ្រ បង់។ + គុណវិបត្តិ
- ចំណល ូ ដល ែ បានមកពកា ី រជួលអាចនឹងមន ិ គប ្រ គ ់ ន ្រា ក ់ ង ុ្ន កា រ
រា៉បរ់ងទៅលច ើ ណា ំ យនៅកង ុ្ន កា របង់ថរៃ្ល ល ំ ស ួ ឬចណា ំ យកង ុ្ន កត្តាដទៃ ទៀត។
- នៅពល េ ដល ែ មន ិ មានអក ្ន ជល ួ នោះទេ លោកអ្នកតវូ្រ រប ៉ា រ់ ង
ចំណាយបក ្រា ផ ់ ល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ទៅលអ ើ ចលនទព ្រ យ្ នោះតែមង ្ត ។
- ការប្រែបល ួ្រ អត្រាការបក ្រា ន ់ ង ឹ មានផលបះ៉ ពាល់ទៅលកា ់ើ របង់
រំលស ួ ហើយវាអាចជះឥទ្ធព ិ លដល់លហ ំ រូ ហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោកអ្នកផងដែរ។
orrowing to invest, or gearing, provides you with a wider range of investment opportunities and increases your potential returns. By borrowing to invest, you can reach your financial goals faster and enjoy the profit potential of assets that you couldn’t otherwise afford. The decision as to which investment vehicle you should pursue will depend on your risk profile, your knowledge on investments, your personal investment style as well as your capital. One of the most common areas in which gearing is widely used in Cambodia is the area of property. With the continued expected growth of the Cambodian economy and billions of dollars of construction projects in the pipeline, the property market is likely to remain a favourable investment vehicle attracting both local and international investors. Although the outlook for the Cambodian property market remains positive for the foreseeable future, it should be remembered that the more you borrow, the more you stand to gain or lose and the more you pay in interest expenses. That’s why you have to be very sure that your property will earn a positive return over time.
-ផលវបា ិ កនៃការផស ្លា ប ់ រូ្ត អចលនទព ្រ យ្ ទៅជាសាច់បក ្រា វ់ ញ ិ
មានន័យថាលោកអក ្ន អាចនង ឹ ជប ួ បទ ្រ ះនវូ ឧបសគ្គខណៈពេលដល ែ លោកអក ្ន តវូ្រ ការបក ្រា ជា ់ បន្ទាន។ ់
- ការដល ែ ធក ្លា ច ់ ះុ នស ៃ ដ េ ក ្ឋ ច ិ អា ្ច ចជាកត្តានាឱ ំ យ្ លោកអក ្ន ខាត
បង់នវូ ទព ្រ យ្ សកម្ម ដោយសារតែតម្លន ៃ អ ៃ ចលនទ្រពយ្ មានការធក ្លា ច ់ ះុ ដល់កម្រត ិ មយ ួ ដល ែ ទាបជាងបណ ំ ល ុ ។
-ប្រាកច ់ ណា ំ យទាក់ទងទៅនង ឹ កា រទញ ិ លក់អចលនទព្យមាន
កម្រត ិ ខស ្ព ។ ់
ទោះបជា ី អចលនទព ្រ យ្ ក្នង ុ ពេលបច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ នៅតជា ែ បភ ្រ ទ េ
វិនយោ ិ គដ៏ចម្បងសម្រាបអ ់ ក ្ន វន ិ យោ ិ គបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កដោ ៏ យ ការ ចាប់ផម ើ្ត ដណ ំ រើ កា រនទ ៃ ផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ កាលពដ ី ម ើ ឆន ំ្នា ះេ មាននយ ័ ថា
ក្នង ុ ពល េ ឆាប់ៗខាងមុខ អក ្ន វិនយោ ិ គនង ឹ ចាប់ផម ើ្ត សម្លង ឹ មល ើ ពី អត្ថបយោ ្រ ជន៍អព ំ ទ ី ផ ី សា ្ មល ូ បត្រវញ ិ តាមរយៈការប្រាកក ់ ម្ចព ី ស ី ប ្ថា ន ័
ហិរញ្ញវត្ថផ ុ ស្ ង េ ៗគដ ្នា ម ើ ប្ ធ ី កា ើ្វ រទញ ិ ភាគហន ុ៊ ។ ប្រភទ េ នៃការប្រាក់ កម្ចន ី ះេ ត្រវូ បានហៅថា ប្រាកក ់ ម្ចស ី ម្រាបទ ់ ញ ិ ភាគហន ុ៊ (Margin Lending)។
ដូចជាបភ ្រ ទ េ នប ៃ ក ្រា ក ់ ម្ចផ ី ្សេងៗទៀតដែរ លោកអក ្ន តវូ្រ ចណា ំ យ
ពេលដម ើ ប្ ស ី ក ិ សា ្ ពីគណ ុ សម្បតិ្ត នង ិ គណ ុ វប ិ ត្តន ិ ប ៃ ភ ្រ ទ េ ប្រាកក ់ ម្ចី នោះ មុនពល េ ខដ ី្ច ម ើ ប្ ធ ី វើ្វ ន ិ យោ ិ គអម ី្វ យ ួ ។
អ្នកវ ិនិយោគវ័យក្មេងរបស់ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងតែបង្កើនកា រ
យល់ដឹងនូវតម្រូវការចាំបាច់ក្នុងការវិនិយោគនាពេលអនាគត។
ការពឹងផ្អែកតែមួយមុខទៅលើប្រាក់បៀរវត្សរ៍ ដោយពុំបានផ្សែផ្សំជាមួយ
យុទ្ធសាស្តវ្រ ិនិយោគផ្សេងទៀតនៅក្នុងគម្រោងផែនកា រហិរញ្ញវត្ថុ
របស់ពួកគេ បណ្តាលឱ្យពួកគេមានឱកាសតិចតួចក្នុងការអភិវឌ្ឍ ស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងផ្តល់ផលវិបាកដល់ពួកគេនៅពេលចូលនិវត្តន៍។
ឧបសគ្គមួយក្នុងចំណោមឧបសគ្គធំៗដែលរារាំងការបង្កើនប្រាក់កម្ចីដើម្បី
វិនិយោគ គឺការខ្វះច ំណេះដឹងន ៃប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើន ក្នុងការ ទទួលស ្គាល់អំពីសារៈសំខាន់នស ៃ ្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុដែលដើរតួនាទីជាអន្តរ ការីក្នុងការផ្សាភ្ជាប់រវាងអ្នកផ្តល់កម្ចី និងអ្នកទទួលកម្ចីនោះ។
ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានរីកចម្រើនគួរកត់សំគាល់ SeekIdeal Magazine 47
ក្នុងក ំឡុងព េលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ទោះបីជាយ ៉ាងនេះក៏
To assist you in deciding whether property gearing is right
ដោយ ក៏កម្រិតនកា ៃ រប្រើប្រាស់ផលិតផលសេវាកម្មធនាគារ ដោយ
for you, below is a list of pros and cons of property investment:
ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជានៅទាបជាងគេនៅឡើយនៅក្នុងតំបន់ គឺមានអត្រា ត្រឹមតែ៤ភាគរយនៃប្រជាជនកម្ពុជាដែលមានគណនីធនាគារក្នុងស ្ថាប័ន ហិរញ្ញវត្ថុស្របច្បាប់។ យ៉ាងណាមិញ បើផ្អែកទៅប្រសាសន៍របស់ប្រធាន នាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារអេស៊ីលីដា បានបញ្ជាក់ថា អត្រានៃក្រុម គ្រួសារដែលមានគណនីប្រាក់សន្សំ អាចនឹងឈានទៅដល់៦០ភាគរយ នៅក្នុងរ យៈពេលកំឡុង៥ ឆ្នាំខាងមុខទៀត។ ការបង្កើនប្រាក់សន្សំ គឺជាដំណឹងដ៏ល្អមួយព្រោះវានឹងបង្កើនកម្រិត ឥណទានក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ហើយនេះមិនគ្រាន់ តែអនុញ្ញាតឱ្យវិនិយោគគិនកម្ពុជាបង្កើនមូលធនរបស់ខ្លួនក្នុងគោល បំណងចាប់ផ្តើមមុខជំនួញ ឬវិនិយោគទៅលើវិស័យផ្សេងៗនោះទេ ប៉ុន្តែវាអាចជាសក្តានុពលមួយ ក្នុងកា រជួយកាត់បន្ថយនូវតម្រូវការរបស់ រដ្ឋាភិបាលរបស់កម្ពុជា ពីការខ្ចីនៅក្រៅប្រទេស ដោយជំនួសមកវិញ នៅកម្ចីក្នុងស្រុក ដើម្បីធ្វើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ក៏ដូចជាកា រ បន្ថែមមូលធ ននៅក្នុងកា រអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ សម្រាប់ហេតុផលមួយនេះ កត្តាដែលសំខាន់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ កម្ពុជាក្នុងយ ុគសម័យថ្មីនេះចាំបាច់ត្រូវធ្វើការអោបក្រសោបនូវប្រព័ន្ធ ធនាគារបែបទំទើប ហើយត្រូវមានទំនុកចិត្តទៅលើស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងកា រធានាលើប្រាក់បញ្ញើ ក៏ដូចជាកា រតបស្នងសម្រាប់ប្រាក់សន្សំ ដែលត ្រូវបានធានាដោយស្ថាប័នទាំងនោះ។ សរុបមក ការរីកចម្រើន នៃសេដ្ឋកិច្ចទាមទារឱ្យមានការវិនិយោគហើយការវិនិយោគនឹងមិនអាច កើតឡើងបាននោះទេ ប្រសិន បើគ្មានការសន្សំគ្រប់គ្រាន់ក្នុង ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថអ ុ ំពស ី ំណាក់គ ្រួសារនីមួយៗ៕
48 SeekIdeal Magazine
Pros: • Property is historically less volatile than shares or other investments • Benefits include rental income and potential capital growth • The tangible nature of property itself is a benefit of this type of investment • There are potential tax deductions for property investment loans
Cons: • Rental income may not be enough to cover the mortgage payments or other expenses • There may be periods of time where you don’t have a tenant and will have to cover all the costs yourself • Repayment may be affected by a change in the interest rates and so will impact your cash flow • The liquidity of properties is quite low meaning you may face problems in selling your investment property if you need to access some cash in a hurry • There is the potential for negative equity as a result of an economic downturn which would mean that the debt amount would outweigh the property value • There are high entry and exit costs
ការខ្ចីថវិការដើម្បីវិនិយោគលើគម្រោងអ ្វីមួយ ហើយប្រាសចាកហានិភ័យខ្ពស់ លុះត្រាតែយើងស ិក្សាលើគម្រោងផ ែនការណ៍នោះឱ្យបា នច្បាស់លាស់
Although at the current time property remains the main type of investment for Cambodian retail investors, the introduction of the stock exchange market in Cambodia earlier this year means that very soon investors will also look to benefit from the stock market by borrowing from various financial institutions to purchase shares. This type of borrowing is known as margin lending. Like any type of gearing, it is essential that you take the time to learn the pros and cons of this type of investment borrowing before proceeding. Young Cambodian investors are increasingly aware of the need to invest for the future. Relying solely on their wages without combining any investment strategies into their financial plan will give them little room to improve their financial situation and will almost certainly prove troublesome come retirement. One of the main barriers in increasing borrowing for investment activities is the lack of knowledge of a large portion of the Cambodian population about the importance of financial institutions in performing the intermediary role of linking lenders and borrowers. Cambodia’s financial systems have seen a remarkable improvement over the past decade; however the usage of banking products by its national citizens remains the lowest in the region with only 4% of the population having a bank account with a formal financial institution. There is however some good news as the percentage of households that have a savings account is expected to reach 60 per cent penetration rate during the next five years according the CEO of ACLEDA, Mr. In Channy. The increase in savings is great news for the economy and will ultimately increase credit availability; not only will this allow Cambodian investors access to more seed capital for the purpose of business start-ups or other investments, but it can potentially help to reduce the burden of the Cambodian Government’s overseas borrowing with the government able instead to look to domestic savings to fund its infrastructure projects and other injections into the economy. For these reasons, it is vital that this new generation of Cambodians embrace the power of our modern banking system and have faith in financial institutions in securing their deposits as well as providing them with the promised returns on their savings. After all, economic growth requires investment and there will be no investment without sufficient household savings in formal financial institutions. SeekIdeal Magazine 49
ប្រទស េ កម្ពជ ុ ាផ្ដល់ការគាំទ្រដល់
ទីផ្សារមូលបត្រ
Cambodia Embracing
Stock Market លោក កែវ ថាច ជាអគ្គនាយករងនៃ
កម ្រុ ហ៊ន ុ មល ូ បត្រកមជា ុ្ព បានមាន បសា ្រ សន៍ថា៖
«មានរយៈពល េ តិចជាង៥ខែ បន្ទាបព ់ កា ី រដាក់ ឱ្យមានបត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រជាលក ើ ដប ំ ង ូ នទ ៃ ផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ
កម្ពជា ុ រដា្ឋភបា ិ លមានសុទដ ិ ន ិ្ឋ យ ិ មដោយធកា ើ្វ រ
ព្យាករណក ៍ ង ុ្ន រយៈពល េ ៥ឆ្នាថា ំ តម្លទ ៃ ផ ី សា ្ រ ភាគហ៊ន ុ អាចនង ឹ កន ើ ឡង ើ ដល់១/៤នៃផលិត ផលសរុបរបស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ឬជាង៣០០០លាន
ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរក ិ »។ ការផល ្ត ស ់ ទ ិ គ ្ធ ប ្រ គ ់ ង ្រ
ពីរដ្ឋទៅជាលក្ខណៈឯកជននៅកង ុ្ន ទីផសា ្ រមល ូ បត្រ គឺជាឆន្ទៈរបស់រាជរដ្ឋាភបា ិ លកង ុ្ន កា រជរំ ញ ុ ឱយ្ មានការរីកចម្រន ើ ខាងវស ិ យ ័ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ្ចកដ ៏ ច ូ ជា
ការដាកឱ ់ យ្ មា នការបប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ ស្ថាបន ័ ទផ ី សា ្ រមូលបត្រ
នៅក្នង ុ ប្រទស េ កម្ពជា ុ គឺជាជហា ំ នមយ ួ ផស្ ង េ ទៀតនៃការវិវឌ្ឍន៍
ទៅមុខ ដើមប្ ប ី ព ំ ញ េ បព ្រ ន ័ ហ ្ធ រិ ញ្ញវតនៅ ុ្ថ កង ុ្ន បទ ្រ ស េ ។ វាគឺ ជាសញ្ញាមយ ួ នៃការដាក់បញ្ចល ូ នវូ មូលធននិយមដព ៏ ត ិ បក ្រា ដ នៅកង ុ្ន បជា ្រ ជាតិ កដ ៏ ច ូ ជាជហា ំ នដវ៏ ជ ិ មា ្ជ នកង ុ្ន ការបាញ់
ឆ្ពោះទៅរកការទាក់ទាញអក ្ន វន ិ យោ ិ គកប ្រៅ ទ ្រ ស េ ដម ើ ប្ ី រក្សានូវការរក ី ចម្រន ើ ផក ែ្ន សដ េ ក ្ឋ ច ិ ដ ្ច ល ែ គរួ ឱយ្ កត់សគា ំ ល់នៅ
ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ដែលយង ើ បានឃញ ើ រួចមកហយ ើ នៅកង ុ្ន ទស្សវត្សរ៍កន្លងមក។
The introduction of the stock exchange in Cambodia is another leap forward towards completion of the financial system in this country. It is also a sign of the emergence of true capitalism in the
ការលើកទក ឹ ចិតដ ្ត ល់សហគ្រាសឯកជន ដើមប្ ី
នឹងចុះបញ្ជក ី ង ុ្ន ទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ នង ិ ដម ើ ប្ ព ី ង្រក ី កម ្រុ ហន ុ៊ របស់ខន ួ្ល ជាមួយមូលធនថ។ ី្ម
“With less than 5 months since the execution of the first trade on CSX, the government is optimistic with its prediction that within five years, the market value of traded shares could constitute a quarter of the country’s gross domestic product, or a staggering $3 billion,” said Kao Thach, deputy director general of the Securities and Exchange Commission of Cambodia. The Cambodian Government’s initiative in privatising its state-owned
nation and a positive step towards attracting
companies shows its commitment
foreign investors to sustain Cambodia’s
to spurring economic growth and
remarkable economic growth as seen in
encouraging private enterprises to
the past decade.
list on the stock exchange in order to expand with new funding.
50 SeekIdeal Magazine
It should be remembered that
Vietnam. Consequently the country’s
នៃកម ្រុ ហ៊ន ុ បរទេសអគ ី្វ រួ ចងចាំនោះគថា ឺ ទោះបី
although foreign investments through the
savings as a percentage of economic
ជាការវិនយោ ិ គនក ៃ ម ្រុ ហ៊ន ុ បរទេសតាមរយៈ ទីផសា ្ រ
stock exchange are essential in reducing
output is also the lowest in the region
មូលបត្រកម្ពជា ុ គឺជាកត្តាដស ៏ ខា ំ នក ់ ង ុ្ន កា រ កាត់
Cambodia’s reliance on international
at 14 per cent compared with 27 per
បន្ថយនូវកា រពង ឹ ផ្អក ែ ទៅលើកម្ចព ី ប ី រទេស។ទោះជា
borrowings, one can never deny the fact
cent in Vietnam and 53 per cent in
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការពិតដល ែ មន ិ អាចបដិសធ េ
that the prosperity and survival of
China. With only 3 per cent of the
បានគឺថាការរក ី ចម្រន ើ នង ិ ភាពរស ួ រាននទ ៃ ផ ី សា ្ រ
Cambodia’s stock market will depend
population using debit cards and
មូលបត្រកម្ពជា ុ នង ឹ ត្រវូ ពង ឹ ផក ែ្អ ជាចម្បងពស ី ណា ំ ក់
heavily on the support of domestic
minimal credit card activity in the
វិនយោ ិ គទន ុ កង ុ្ន សក ្រុ ។ ដើមប្ ន ី ង ឹ ពង្រក ី ទផ ី សា ្ រ
investors. In order for the expansion of
country, the government is facing a
the stock exchange, it is vital that local
tough challenge in educating its people
Cambodian
actively
about the benefits of engaging in formal
participate in the system as this will
banking activities to promote the
exude signs of confidence about the
financial system and increasing savings
financial health of the Cambodian
and investments in order to spur
economy and act as the most persuasive
economic growth.
អ្វគ ី រួ ចងចាំនោះគថា ឺ ទោះបជា ី កា រវិនយោ ិ គ
មូលបត្រ កត្តាដល ែ សខា ំ ន់ គអ ឺ ក ្ន វន ិ យោ ិ គនៅ
កម្ពជា ុ តវូ្រ ចល ូ រួមជាមយ ួ នង ឹ បព ្រ ន ័ ម ្ធ ល ូ បត្រ ពីពះ្រោ ថា វាជាសញ្ញាមយ ួ បង្ហាញនវូ ភាពជឿជាក់
ទៅលើសខ ុ ភាពខាងផក ែ្ន ហរិ ញ្ញវត្ថុ និងសដ េ ក ្ឋ ច ិ ្ច
របសប ់ ទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ហយ ើ វាជាកត្តាទក ឹ ចត ិ ដ ្ត ល់
វិនយោ ិ គិនកង ុ្ន កា របង្កន ើ ការនយោ ិ គកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ផងដរែ ។
ប្រទស េ កម្ពជា ុ ជាប្រទស េ មួយ ដល ែ សវា េ កម្ម
ធនាគារក៏ដច ូ ជាផលិតផលហរិ ញ្ញវត្ថផ ុ ស្ ង េ ៗទៀត ត្រវូ បានបប ើ្រ ស ្រា ក ់ ង ុ្ន បរិមាណតច ិ តួចកង ុ្ន ចណោ ំ ម
បណ្តាបទ ្រ ស េ នៅកង ុ្ន តំបន់អាស៊ប ី ស ៉ា ហ ី៊ ក ិ្វ ។ មានប្រជាជនកម្ពជា ុ បមា ្រ ណត៤ ែ ភាគរយបណ ុ៉ ះ្ណោ
ដែលមានគណនធ ី នាគារនៅក្នង ុ ស្ថាបន ័ ហរិ ញ្ញវត្ថុ
ស្របចបា ្ ប់ បប ើ ៀ្រ បធៀបទៅនង ឹ ប្រទស េ ឡាវ ដែលមានបរិមាណដល់២៧ភាគរយហើយបធ ើ ៀប
ទៅបទ ្រ ស េ វៀតណាម ដែលមា ន អត្រាដល់ទៅ
investors
tool in increasing foreign investment in Cambodia.
The Cambodian population, especially the younger generation, needs
Among all countries in the Asia-
to take charge of their financial destiny
Pacific region, Cambodia remains the
by seeking a better understanding of the
country where banking services and
importance of the financial system in
products are least commonly used. Only
strengthening the overall economy and
4 per cent of the Cambodian population
improving the individual’s financial
holds a bank account at a formal
position. The first thing they ought to
financial institution compared with 27
learn is the role of the stock exchange
per cent in Laos and 21 per cent in
in the economy.
២១ភាគរយ។ អាស្រយ ័ ហត េ ដ ុ ច ូ ះេ្ន អតន ្រា ប ៃ ក ្រា ់
សន្សនៅ ំ កង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ បើធៀបទៅនឹង ផលិតផលសរុបកង ុ្ន សក ្រុ គឺមានកម្រត ិ ទាបជាង គេកង ុ្ន តប ំ ន់ ដែលមានត្រម ឹ ត១ ែ ៤ភាគរយប៉ណ ុ ះ្ណោ
បើបៀ្រ បធៀបទៅនង ឹ បទ ្រ ស េ វៀតណាម ដែល មាន២៧ភាគរយ នង ិ បទ ្រ ស េ ចន ិ ដល ែ មានចន ំ ន ួ
៥៣ភាគរយ។ មានបជា ្រ ជនចន ំ ន ួ ត៣ ែ ភាគរយ
ប៉ណ ុ ះ្ណោ ដែលធកា ើ្វ របប ើ្រ ស ្រា ប ់ ណ ័ ឥ ្ណ ណពន្ធ
ហើយមានចំនន ួ តច ិ តួចបផ ំ ត ុ ដល ែ ប្រប ើ ស ្រា ់ ប័ណឥ ្ណ ណទាននៅក្នង ុ ប្រទស េ ។រដ្ឋាភបា ិ លកព ំ ង ុ
តែជប ួ ប្រទះនវូ ផលពិបាកខ្លះៗនៅកង ុ្ន ការអប់រំ ទៅដល់បជា ្រ ពលរដ្ឋអព ំ អ ី ត្ថបយោ ្រ ជន៍នកា ៃ រប្រើ
ប្រាសស ់ វា េ កម្មធនាគារជាលកណ ្ខ ៈផវូ្ល កា រ ដម ើ ប្ ី
បង្កន ើ នវូបក ្រា ស ់ ន្សំ កដ ៏ ច ូ ជាការបង្កន ើ នវូ ប្រាក់ វិនយោ ិ គកង ុ្ន គោលបណ ំ ងជរំ ញ ុ ឱយ្ មានការរក ី ចម្រន ើ ខាងវិសយ ័ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ។ ្ច
បជា ្រ ពលរដ្ឋកម្ពជា ុ ជាពិសស េ គយ ឺ វុ ជនវយ ័
ក្មង េ ជាចាបា ំ ច់ត្រវូ ទទួលខស ុ តវូ្រ ចពោ ំ ះអនាគត
នៃហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់ពក ួ គេ ដោយធកា ើ្វ រជស ើ្រ រស ើ និងសក ិ សា ្ សង ែ្វ យលឱ ់ យ្ បានលប ្អ ស ្រ រើ អំពី សារៈសំខាន់នប ៃ ព ្រ ន ័ ហ ្ធ រិ ញ្ញវត្ថនៅ ុ កង ុ្ន ក ា រពង្រង ឹ នូវវស ិ យ ័ សដ េ ក ្ឋ ច ិ ជា ្ច រួម កដ ៏ ច ូ ជាកា រអភិវឌ្ឍស្ថានភាព ហិរញ្ញវត្ថផ ុ ល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ផងដរែ ។
SeekIdeal Magazine 51
ការងារជាបឋមដល ែ ពួកគគ េ រួ តរ ែ ៀនគឺ តួនាទីទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ
នៅក្នង ុ សេដក ្ឋ ច ិ ។ ្ច ខា ងកម ្រោ នេះ គជា ឺ មូលហេតស ុ ខា ំ ន់មយ ួ ចន ំ ន ួ ដល ែ
ប្រជាជនកម្ពជា ុ គប្បស ី ង ែ្វ យល់អព ំ ទ ី ផ ី សា ្ រមូលបត្រ:
ការបង្កន ើ មូលធនសម្រាប់មខ ុ ជំនញ ួ ៈ ទីផសា ្ រមល ូ បតបា ្រ នផល ្ត ល ់ ទ្ធភាព
Here are the reasons why Cambodia needs to embrace the stock market: • Raising capital for businesses The stock exchange provides companies with the
ដលក ់ ម ្រុ ហ៊ន ុ នៅក្នង ុ ការបង្កន ើ នវូ មល ូ ធនរបស់ខន ួ្ល ដើមប្ ធ ី កា ើ្វ រពង្រក ី
facility to raise capital for expansion through selling shares
ក្នង ុ ចណោ ំ មវធ ិ ដ ី ល ែ មានប្រសទ ិ ភា ្ធ ពបផ ំ ត ុ ក្នង ុ ការជរំ ញ ុ សកម្មភាពសដ េ ក ្ឋ ច ិ ្ច
to drive economic activity and increase employment.
តាមរយៈកា រលក់ភាគហន ុ៊ ទៅកា ន់ទផ ី សា ្ រសាធារណៈ។ នេះគជា ឺ វធ ិ ម ី យ ួ ហើយកដ ៏ ច ូ ជាការបង្កន ើ នវូ ការងារផងដរែ ។
ការប្រមល ូ នូវប្រាកស ់ ន្សស ំ ម្រាប់ការវិនយ ិ ោគៈ ការសន្សទោ ំ ះបជា ី ល្អ
សមប ្រា ស ់ ដ េ ក ្ឋ ច ិ ក ្ច ដោ ៏ យ កប ៏ ន ុ៉ វា ែ្ត មន ិ បានជយ ួ កង ុ្ន កា របង្កន ើ នវូ កម្លាង ំ បន្ថម ែ សម្រាបកា ់ ររីកចម្រន ើ នោះទ។ េ ទីផសា ្ រមូលបត្រអនុញត ្ញា ឱយ្ មនុសស្ ធកា ើ្វ រដកនវូ ការសន្សរំ បស់ខន ួ្ល ដម ើ ប្ ធ ី កា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គទៅលើភាគហ៊ន ុ ។ ការ ធ្វយ ើ ង ៉ា ដូចះេ្ន គឺតវូ្រ បានចាត់ទក ុ ថា ជាវធ ិ នៅ ី កង ុ្ន ការបង ែ ចក ែ បភ ្រ ពធនធាន
របស់ខន ួ្ល បានយង ៉ា បស ្រ រើ ជាទប ី ផ ំ ត ុ ។ចូរចងចាថា ំ សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ នង ឹ ត្រវូ
ប្រប ើ ស ្រា ស ់ ម្រាបកា ់ ររស់នៅទទៅ ូ ឬសាចប ់ ក ្រា ដ ់ ល ែ ត្រវូ ដាក់បញ្ញនៅ ើ កង ុ្ន
ធនាគារ វា ពុម ំ ន ែ ជាកត្តាជមញ ្រុ កង ុ្ន កា រអភិវឌ្ឍសកម្មភាពមខ ុ ជន ំ ញ ួ ដែលមានសារៈសខា ំ ន់ដល់កា ររក ី ចម្រន ើ នស ៃ ដ េ ក ្ឋ ច ិ ្ច ក៏ដច ូ ជាការបង្កន ើ នូវផលិតភាពឱយ្ កាន់តខ ែ ស ្ព នោ ់ ះទេ។
ការបង្កន ើ ភាពស្មោះត្រងៈ់ តាមរយៈចបា ្ ប់នៃការចុះបញ្ជច ី ល ូ ទផ ី សា ្ រ
មូលបត្រទាមទារឱយ្ កម ្រុ ហ៊ន ុ ដល ែ នង ឹ ចុះបញ្ជច ី ល ូ ទាង ំ អស់ធកា ើ្វ របង្ហាញ នូវរបាយការណស ៍ វនកម្មគណនេយយ្ ក្នង ុ រយៈពល េ ៣ឆ្នា។ ំ កម ្រុ ហ៊ន ុ មល ូ បត្រ
មានតនា ួ ទជា ី ភ ក ្នា ងា ់ រនៅក្នង ុ ការកណ ំ ត់នវូ កម្រត ិ គណ ុ ភាពបទដ្ឋានសម្រាប់
ការធរើ្វ បាយការណ៍របស់កម ្រុ ហ៊ន ុ កដ ៏ ច ូ ជាកា របង្កន ើ នវូ ភាពស្មោះត្រង់
របស់កម ្រុ ហ៊ន ុ ។ កត្តានះេ គមា ឺ នលក្ខណៈសំខាន់នៅ កង ុ្ន កា របង្កន ើ នូវ ជំនឿចត ិ ស ្ត ម្រាបអ ់ ក ្ន វិនយោ ិ គក៏ដច ូ ជាការបង្កន ើ នវូ កិតស ្តិ ព ័ ន ្ទ កា ៃ រវិនយោ ិ គ នៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ទាង ំ មល ូ ផងដរែ ។
ការវាស់វង ែ ទៅលើកម្រត ិ នៃសដ េ ក ្ឋ ច ិ ៈ្ច ការកើនឡង ើ និងកា រធ្លាកច ់ ះុ នៃ
តម្លប ៃ ណ ័ ភា ្ណ គហន ុ៊ ត្រវូ បានជះឥទ្ធព ិ លដោយកម្លាង ំ ផ្សង េ ៗនៅលើទផ ី សា ្ រ
ដូចះេ្ន កា រផស ្លា ប ់ រូ្ត នត ៃ ម្លប ៃ ណ ័ ភា ្ណ គហន ុ៊ ឬកកា ៏ របប ្រែ ល ួ្រ ជាទទៅ ូ នៃ សន្ទសស្ ន៍បណ ័ ភា ្ណ គហ៊ន ុ អាចជាខ្នាតវាស់វង ែ មយ ួ សម្រាបន ់ ន ិ កា ្នា រនៃ ការប្រែបល ួ្រ នស ៃ ដ េ ក ្ឋ ច ិ ៕ ្ច
52 SeekIdeal Magazine
to the investing public. This is one of the most effective ways •Mobilising savings for investment Although savings are good for the economy, they do not help to create extra capacity for growth. The stock exchange allows people to draw their savings and invest in shares, and doing so is considered a more rational allocation of resources. Remember that money that is used for consumption or kept idle as deposits with banks is not necessarily the best way to promote business activity which is essential for stronger economic growth and higher productivity. •Increased transparency With the listing rules requiring listed companies to show 3 years of audited accounts, the stock exchange will be an agent to setting a benchmark for company reporting and increasing company transparency. This is essential in order to increase investor confidence and improve Cambodia’s overall investment reputation. • Barometer of the economy The rise and fall of share prices are influenced by market forces. Therefore movement of share prices and in general of the stock indexes can be an indicator of the general trend of the economy.
SeekIdeal Magazine 53
ការរៀបចខ ំ ន ួ្ល ដម ើ ប្ ទ ី ទួល
ទី ផស្ ា រ មូ ល ប ត្រ ក មុ្ព ជ ា
អត្ថបយ ្រ ោជន៍ពទ ី ផ ី ស្ ារមល ូ បត្រ CAMBODIA JOINS STOCKS PARTY – PREPARING YOU TO BENEFIT FROM IT
ការចាប់ផម ើ្ត ដណ ំ រើ ការជាផវូ្ល ការនៃទីផសា ្ រមល ូ បត្រ របស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កាលពដ ី ម ើ ឆន ំ្នា ះេ បានផល ្ត ន ់ វូ សញ្ញាលក ្អ ង ុ្ន យុគសម័យថម ី្ម យ ួ សម្រាបប ់ ជា ្រ ពលរដ្ឋកម្ពជា ុ ក្នង ុ កា រដញ េ ថៃ្ល ដើមប្ ទា ី កទា ់ ញនវូ មល ូ ធនបរទេសនិងកា របក ើ ចហ ំ រទ្វារស ម្រាប់ ការរក ី ចម្រន ើ ដអ ៏ ស្ចារយ្ នប ៃ ព ្រ ន ័ ហ ្ធ រិ ញ្ញវត្ថ។ ុ
The official start of Cambodia’s stock exchange earlier this year marks a new era for Cambodia in its bid to attract foreign capital and open its door to greater prosperity of the financial system. 54 SeekIdeal Magazine
តាមរយៈរបាយការណដ ៍ ល ែ ចះុ បញ្ជនៅ ី ក្នង ុ ទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ បទ ្រ ស េ
កម្ពជា ុ ជាបទ ្រ ស េ ចង ុ កយ ្រោ នប ៃ ជា ្រ ជាតិអាស៊អា ី គយ េ្ន ៍ ដែលបក ើ ទផ ី សា ្ រ មូលបត្រ។ ទោះបជា ី ទីផសា ្ រមល ូ បត្រនៅបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ នៅមានភាពកង េ្ម ខ្ចី ហើយកា រយល់ដង ឹ ផក ែ្ន ទផ ី សា ្ រនៅ មានកម្រត ិ ក៏ដោយ ការរក ី ចម្រន ើ ខាងផក ែ្ន សេដក ្ឋ ច ិ ដ ្ច ល ែ គរួ ឱយ្ កត់សម្គាលរ់ បស់បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កង ុ្ន មយ ួ ទសវត្សរ៍កន្លងមក
នេះបានផល ្ត ន ់ វូ ហត េ ផ ុ លសទ ុ ដ ិ ន ិ្ឋ យ ិ មសម្រាបវ់ ន ិ យោ ិ គទន ុ ជាតិ និងអន្តរជាតិ ក្នង ុ កា រធវើ្វ យោ ិ គកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។
With just one stock listed on the exchange, Cambodia
is one of the last Southeast Asian nations to open a stock market. Although the stock market in Cambodia remains an immature and less understood market, the remarkable economic growth in Cambodia over the past decade gives both local and international investors reasons to be optimistic.
ដូចះេ្ន តអ ើ ដ ី្វ ល ែ យវុ ជនកម្ពជា ុ ជនា ំ ន់កយ ្រោ គរួ ធដ ើ្វ ម ើ ប្ ចា ី ប់យកឱកាស ដែលមានកង ុ្ន ទផ ី សា ្ រមល ូ ប ត្រនៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ មួយ ដែលមានសដ េ ក ្ឋ ច ិ ល ្ច ត ូ លាស់ល ឿនបផ ំ ត ុ នៅកង ុ្ន អាស៊អា ី គយ េ្ន ? ៍ ខាងកម ្រោ នះេ គឺ ជាជហា ំ នទាង ំ ៥ ដែលនង ឹ ជយ ួ លោកអក ្ន ដើមប្ រ ី ៀបចខ ំ ន ួ្ល សម្រាបកា ់ ររក ី ចម្រន ើ នទ ៃ ផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ ក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។
ជំហានទ១ ី ជំហានទម ី យ ួ ដម ើ ប្ ធ ី កា ើ្វ រវន ិ យោ ិ គឱយ្ បានទទួលជោគជយ ័ គឺតវូ្រ ចាប់ ផ្តម ើ ពកា ី របង្កត ើ គោលដៅ ឬកផ ៏ ន ែ កា រសម្រាបកា ់ រវន ិ យោ ិ គផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល របស់ លោកអក ្ន ។ នេះរម ួ បញ្ចល ូ ទាង ំ កា របង្កត ើ នវូ ផន ែ ទដ ី ម ើ ប្ ច ី ង្អល ុ បង្ហាញថា តើ ស្ថានភាពហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោកអក ្ន បច្ចប ុ ប្ ន្នកព ំ ង ុ សត ិ្ថ តង ្រ ណា ់ ហើយតលោ ើ ក អ្នកចង់ឱយ្ វាទៅដល់ទក ី ន្លង ែ ណា? ការវាយតម្លទៅ ៃ លស ើ ន ្ថា ភាពហរិ ញ្ញវត្ថុ ក្នង ុ ពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ គឺតម្រវូ ឱយ្ លោកអក ្ន ចះុ បញ្ជន ី វូ តម្លទ ៃ ព ្រ យ្ សម្បត្តទា ិ ង ំ អស់ដោយដកចញ េ នវូ រាល់បណ ំ ល ុ ដែលមាន។ ផ្នក ែ មយ ួ ទៀតកង ុ្ន កា រកណ ំ ត់ ទីតាង ំ ហ រិ ញ្ញវត្ថរុ បស់លោកអក ្ន គត ឺ វូ្រ ចះុ រាល់ចណ ំ ល ូ បចា ្រ ខ ំ រែ បស់ខន ួ្ល ដោយ ធ្វកា ើ រដកចញ េ នវូ ចណា ំ យបចា ្រ ខ ំ ែ ដល ែ រម ួ ទាង ំ សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ តវូ្រ បញ្ចល ូ ក្នង ុ បក ្រា ស ់ ន្សផ ំ ងដរែ ។ ចណ ំ ក ែ ឯសាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ នៅសស េ សល់ គឺអាច ប្រប ើ ស ្រា ជា ់ ដម ើ ទន ុ សម្រាបកា ់ រវន ិ យោ ិ គក្នង ុ ទផ ី សា ្ រមូលបត្របាន។
ជំហានទ២ ី ចូរចងចាំថា លោកអ្នកគួរតែធ្វើការវាយតម្លៃទៅលើកម្រិតហានិភ័យ ដែលអាចទទួលយកបានដើម្បីធ្វើឱ្យស្របទៅនឹងគុណតម្លៃនៃការវិនិយោគ របស់ខ្លួន។ហេតុផលនោះ គឺថាការវិនិយោគទៅលើទីផ្សារមូលបត្រ ទាំង ក្រុមហ៊ុនធំ ចាស់ ឬក្រុមហ៊ុនមានស្ថេរភាព នៅតែប្រឈមទៅនឹងកម្រិត នៃហានិភ័យដូចគ្នា។ កត្តាដែលសំខាន់សម្រាប់អ្នកវិនិយោគកម្ពុជាវ័យ ក្មេងដែលគួរយល់ដឹងនោះ គឺថាជានិច្ចកា លតែងតែមានកត្តាផ្សេងៗដែល មានការពាក់ព័ន្ធលើសអំពីលទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រុមហ៊ុន ដែល អាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ទៅលើតម្លៃភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននៅលើទី ផ្សារ។ ឧទាហរណ៍ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកត្តាដែលមិនអាចគ្រប់គ្រង់បាន រួមមាន ផលប៉ះពាល់ទាំងឡាយដែលកើតអំពីវិនិយោគទុនក្រៅប្រទេស ដែលមា នឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លានៅក្នុងតំបន់ ឬកាន់តែសំខាន់ជាងនេះ ផល ប៉ះពាល់ទាំងឡាយដែលអាចបណ្តាមកអំពីកា រស្រុតចុះ ឬការកើនឡើង នៃសេដ្ឋកិច្ចសហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាទូទៅផ្អែកលើច្បាប់ដែលមនុស្សទូទៅ មានការខ្លាចរអារនោះ គឺកម្រិតនៃអត្រាហានិភ័យ មានភាពជាប់ពាក់ព័ន្ធ ទៅនឹងផលតបស្នងនៃការវិនិយោគ។ នេះមានន័យថាខណៈពេលមាន ហានិភ័យកាន់តែធំ លទ្ធផលដែលត្រូវទទួលបានក៏កា ន់តែធំដែរ។ ផ្ទុយ
So what can the young generation of Cambodians do to embrace the endless opportunities that exist in a stock market of one of Southeast Asia’s fastest-growing economies? Here are the five steps to help you prepare for the growth of Cambodia’s stock market.
Step 1 The first step to successful investment is to create your personal investment goal and profile. This involves the creation of a road map by determining where you are financially right now and where you want to end up. Assessing where you are now financially involves the determination of your net worth by listing all of your assets and subtracting all of your debts. The next part of determining your financial position is to list all of your monthly income and subtract all of your monthly expenses, including money that goes into savings. The leftover is your discretionary income which can be used as your seed capital for investment in the stock market.
Step 2 Remember you should also assess your risk profile in order to cater your investment style to suit your investment personality. This is because all investment in the stock market, regardless of how big, old or stable a company might be, is subject to some level of risk. It is essential for all young Cambodian investors to know that there are always bound to be factors beyond the company’s control that may potentially affect its share price. Examples of these uncontrollable factors include overseas investors’ sentiment in the region’s biggest players or more importantly the sentiment caused by the ups and downs in the U.S. economy. As a general rule of thumb, the level of risk is directly proportional to the return of the investment. This means that the greater the risk, the greater the potential reward. The opposite is also true. Remember that most investments do not offer guaranteed return and thus the word “potential” is used.
Step 3 The third, and perhaps the most important step, is to acquire the necessary knowledge about stock market investment. This involves understanding the process of
ទៅវិញប្រសិនបើហានិភ័យកា ន់តែតិច សក្តានុពលក្នុងកា រទទួលបានក៏តិច
purchasing stock, research on the clearing and settlement
ផងដែរ។ចូរចងចាំថា កា រវិនិយោគភាគច្រើនមិនធានាថានឹងបានផ្តល់ផល
process in the stock market, choosing a stock broker and
ត្រលប់មកវិញនោះទេ ព្រោះហេតុនោះហើយ ទើបត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ ពាក្យនោះថា «សក្តានុពល»"។
finding out about the brokerage cost as well as the initial start-up investment for a stock trading account.
SeekIdeal Magazine 55
ជំហានទ៣ ី
Remember that regardless of your level of expertise, it is
ផ្នក ែ ទប ី ន ី ះេ បហ ្រ ល ែ ជាផក ែ្ន ដល ែ មានសារៈសខា ំ ន់បផ ំ ត ុ កង ុ្ន កា រទាមទារ
principles of investing in stock market and must not blindly
នូវចណ ំ ះេ ដង ឹ ចាំបាច់អំពកា ី រវន ិ យោ ិ គទៅលើទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ។ នេះរួមបញ្ចល ូ នូវដណ ំ រើ ការនៃការទញ ិ មល ូ បត្រ ការសវ្រា ជវ្រា អំពវី ធ ិ ទ ី ទា ូ ត់ ឬដោះដូរកង ុ្ន ទីផសា ្ រមល ូ បត្រ ការជស ើ្រ រើសឈញ ូ្ម កណ្តាល ខាងផក ែ្ន មល ូ បត្រ ការសង ែ្វ យល់អព ំ ត ី ម្លរៃ បស់ឈញ ូ្ម កណ្តាល ក៏ដច ូ ជាកា រសក ិ សា ្ ទៅលត ើ ម្លន ៃ កា ៃ រ វិនយោ ិ គកង ុ្ន ពល េ ចាប់ផម ើ្ត ទៅលើកា របង្កត ើ គណនីជញ ួ ដរូ មល ូ បត្រជាដើម។ ចូរចងចាថា ំ ទោះបឯ ី កទស េ របស់លោកអក ្ន ដល់កម្រត ិ ណាកដោ ៏ យ កត្តា ដែលសខា ំ ន់គឺតវូ្រ យល់ដង ឹ ឱយ្ បានច្បាស់នវូ មល ូ ដ ន ្ឋា ជាគោលកង ុ្ន កា រវន ិ យោ ិ គ
important that you understanding the fundamental follow the ‘crowd’ into buying and selling particular stock just because ‘everyone else’ seems to be doing it. Having a clear idea of your level of expertise will also help you determine whether you need to use the services of a full-service broker who advises you, a discount broker who is available when you need help, or an online brokerage firm where you make all your own investment decisions.
ទៅលើទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ នង ិ មិនតវូ្រ ធតា ើ្វ មគប េ ប ែ ងងឹតងងុលក្នង ុ ការទញ ិ ឬ
Step 4
ក៏លក់នវូ បណ ័ ភា ្ណ គហន ុ៊ ណាមយ ួ ដោយគន ្រា ត ់ ឃ ែ ញ ើ មនុសស្ ទទៅ ូ ធនោ ើ្វ ះទេ។
Like anything in life – practice makes perfect. If you
នៅពល េ ណាលោកអក ្ន មានទស្សនៈជាក់លាក់ទៅលក ើ ម្រត ិ នជ ៃ នា ំ ញរបស់ខន ួ្ល
are new to the stock market, then open a practice account
វានឹងជយ ួ កង ុ្ន កា រកណ ំ ត់ ថាតើលោកអក ្ន គរួ បស ើ្រ វា េ កម្មពញ េ ថព ៃ្ល ឈ ី ញ ួ្ម
and start trading. The use of a ‘dummy’ account gives you
កណ្តាលដល ែ ផល ្ត យោ ់ បល់ដល់លោ ់ កអក ្ន ជាបចា ្រ ំ ឬកជា ៏ បភ ្រ ទ េ សវា េ កម្ម
access to the real movements in the pricing of stocks without
បញ្ចះុ តម្លន ៃ ឈ ៃ ញ ួ្ម កណ្តាលដែលផល ្ត យោ ់ បល់នៅខណៈពល េ ដល ែ លោក
use of any real funding. The benefit of doing so is that it
អ្នកតវូ្រ ការឬកស ៏ វា េ កម្មតាមរយៈបព ្រ ន ័ អ ្ធ ន ិុ ធណ ើ ត ិ ដល ែ តម្រវូ ឱយ្ លោកអក ្ន សម្រចចត ិ ដោ ្ត យផល ្ទា ឯ ់ ងខន ួ្ល ។
allows you to trade with live data without risking losing your capital. Keep in mind that investing in the stock market should be done with long term money as although the
ជហ ំ ានទ៤ ី
stock market has historically performed well over the longer
ប្រៀបដូចជាអ្វៗ ី នៅក្នង ុ ជវី ត ិ ដូច្នោះដរែ ការអនុវត្តនង ឹ ផល ្ត ន ់ វូ ភាពល្អ
portfolio may be in the red for the short to medium time
ឥតខ្ចោះដល់លោកអក ្ន ។ ប្រសន ិ បើលោកអក ្ន ជាមនុសស្ គ្មា នបទពសោ ិ ធន៍
frame and so you must ensure that you only use money
នៅលទ ើ ផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ សម ូ ចាប់ផម ើ្ត បង្កត ើ គណនីអនុវត្តមយ ួ នង ិ សាកលប្ ង
that you will not need for the next three to five years.
ធ្វកា ើ រទញ ិ ដូរ។ ការបគ ើ្រ ណនីកង ុ្ន កា រសាកលប្ ងនះេ អាចនឹងផល ្ត ន ់ វូ លទ្ធភាព ឱ្យលោកអក ្ន ធច ើ្វ លនាដព ៏ ត ិ បក ្រា ដមយ ួ កង ុ្ន ចរន្តនទ ៃ ផ ី សា ្ រភាគហន ុ៊ ដោយ មិនចាបា ំ ច់បប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ ទព ្រ យ្ សម្បត្តព ិ ត ិ បក ្រា ដរបស់ខន ួ្ល ឡយ ើ ។ សារៈបយោ ្រ ជន៍នកា ៃ រសាកល្បងបប ែ ដច ូ ះេ្ន បានអនុញត ្ញា ឱយ្ លោក អ្នកសាកល្បងធជ ើ្វ ន ំ ញ ួ ជាមួយទន ិ ន ្ន យ ័ ពត ិ បក ្រា ដ ដោយពចា ំុ បា ំ ច់បថ ្រ យ ុ ប្រថាននង ឹ កា រខាតបង់នម ៃ ល ូ ធនរបស់អក ្ន ឡយ ើ ។ចូរចងចាំកង ុ្ន ចត ិ ថា ្ត សាច់ ប្រាកដ ់ ល ែ វន ិ យោ ិ គទៅកង ុ្ន ទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ គួរតជា ែ សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោក អ្នកមន ិ តវូ្រ ការចាបា ំ ច់សម្រាបរ់ យៈពល េ ខ្លី ពះ្រោ ថាទោះ បីជាបវ្រ ត្តសា ិ ស្ត្រ បានបញ្ជាកឱ ់ យ្ ឃញ ើ ថា ផ្សារមល ូ បត្រមានភាពរក ី ចម្រន ើ សម្រាបរ់ យៈពល េ វែង ប៉ន ុ ែកា ្ត របប ្រែ ល ួ្រ រយៈពល េ ខដ ី្ល ល ែ យង ើ មន ិ អាចបន ៉ា ស្មា ់ នបាន មានន័យថា លោកអអា ្ន ចបឈ ្រ មមខ ុ នង ឹ កា រខាតបង់ ក្នង ុ រយៈពល េ ខ ី្ល និងរយៈពល េ មធ្យម ដូចះេ្ន តវូ្រ បក ្រា ដថាសាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអ្នកបប ើ្រ ស ្រា ក ់ ង ុ្ន ទផ ី សា ្ រមល ូ បត្រ គឺជាសាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ លោកអក ្ន មន ិ នង ឹ តវូ្រ ការជាចាំបាច់កង ុ្ន រយៈពល េ ពី ៣ទៅ៥ឆខា ំ្នា ងមខ ុ ។ទោះជាយង ៉ា ណាកដោ ៏ យបស ្រ ន ិ បអ ើ ក ្ន ចង់ទទួលបក ្រា ់ ចំណញ េ កង ុ្ន រយៈពល េ ខី្ល ចូរពចា ិ រណាកា រដាក់សាច់បក ្រា ក ់ ង ុ្ន បរិយាកាស ដែលពស ំុ វូ មានក ា របប ្រែ ល ួ្រ ខង ំ្លា ដូចជាកា របប ើ្រ ស ្រា ន ់ វូ បក ្រា ប ់ ញ្ញមា ើ នការ កំណត់រយៈពល េ ខ្លជា ី ដម ើ ។
56 SeekIdeal Magazine
term, unpredictable short term volatility means that your
However if you are keen to get some return on your short term money then consider putting the short funds in a less volatile environment such as a short term deposit.
ជំហានទ៥ ី
Step 5
នេះប្រហែលជាជហា ំ នដែលសំខាន់ជាងគេបំផុតសម្រាបកា ់ រ
This is perhaps the most important step in
វិនិយោគ។ ចូរធ្វើការបែងចែកកា រកាន់កាប់ប័ណ្ណភាគហ៊ុនរបស់លោក អ្នកដោយមិនប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងឧស្សាហកម្មតែមួយ។ បច្ចុប្បន្ននេះមាន
តែក្រុមហ៊ុនមួយប៉ុណ្ណោះដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្នុងទីផ្សារមូលបត្រនៃ ប្រទេសកម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការចាប់ផ្តើម ក្នុងការចុះ
investing. Remember to diversify your holdings. Currently only one company is listed on CSX, however the introduction of other companies to be listed in
បញ្ជីនៃបណ្តាក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀតនាពេលអនាគតមានន័យថា វាជាកត្តា
the near future will mean that it is essential that young
កចំហរនូវទស្សនៈក្នុងកា រកាន់កាប់ប័ណ្ណភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននៅក្នុង
the concept of diversification. To diversify means not
សំខាន់ដែលអ ្នកវិនិយោគវ័យក្មេងរបស់ប្រជាជាតិកម្ពុជាគួរចាប់ផ្តើមបើ
Cambodian investors start to expose themselves to
ឧស្សាកម្មផ្សេងៗគ្នា។ ការបែងភាគហ៊ុនតាមឧស្សាហកម្មផ្សេងៗគ្នា
putting all your eggs in one basket. If you invest in a
មានន័យថា មិនត្រូវដាក់ស៊ុតទាំងអស់នៅក្នុងកន្ត្រកតែមួយនោះទេ។ ប្រសិនបើលោកអ្នកធ ្វើការវិនិយោគទៅលើស្រលាយនៃមូលធនចូរធ្វើការ
បែងចែកកា រវិនិយោគរបស់លោកអ្នកផ្សេងៗគ ្នាពីព្រោះកា រធ្វើរបៀបនេះ
ហានិភ័យសរុបរបស់លោកអ្នក អាចនឹងមានការថយចុះ ជាជាងលោក
range of assets, creating diversified investments, your overall risk may be less than if you invested in one asset alone. Diversified investments help you to
អ្នកធ ្វើវិនិយោគមូលធនទៅលើ៉ឧស្សាហកម្មតែមួយ។ ការវិនិយោគដែល
manage risk without sacrificing returns. This is also
បានដោយលោកអ្នកមិនចាំបាច់ធកា ្វើ រលះបង់ចំពោះសក្តានុពលនៃប្រាក់
companies that operate in different industries and
មានការបប ំ ែកផ្សេងពីគ្នានេះ អាចនឹងជួយលោកអ្នកគ្រប់គ្រងលើហានិភ័យ
true when investing in shares as you can invest in
ចំណេញរបស់ខ្លួនឡើយ។ ទាំងនេះសុទ្ធតែជាការពិត នៅពេលដែល
thus hedge your risk against any potential large
យើងធ្វើការវិនិយោគទៅលើប័ណ្ណភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនដែលមកពីឧស្សាហកម្ម
ផ្សេងៗគ្នានឹងផ្តល់នូវលទ្ធភាពក្នុងទប់ស្កាត់ហានិភ័យរបស់លោកអ្នកទប់
downside of a particular company or industry.
ទល់ទៅនឹងភា ពចុះថយយ៉ាងគំហុករបស់ប ណ្តាក្រុមហ៊ុនឬឧស្សាហកម្ម ជាក់លាក់ណា មួយផ ងដែរ៕
ក្រុមហ៊ុនផ្សារ
មូលបត្រកម្ពុជា
ប្រតិបត្តិការនៅ
វិមានកាណាឌីយ៉ា ជាន់ទី២៤
SeekIdeal Magazine 57
Business Start-Up:
ដើរលើវថ ិ ដ ី ល ែ មន ិ មានគន ំ ស ូ ភាពជោគជ័យចាប់ផម ើ្ត
ខណៈនៅជានិសស្ ត ិ មហាវទ ិ យា ្ ល័យ Taking On UnchartedTerritory Successful College Start -Up សម្រាបម ់ នុសស្ ភាគចន ើ្រ ការបញ្ចបថ ់ ក ្នា ប ់ រិញប ្ញា ត ័ ្រ និងការ
For most of us, pursuing a university degree and
ស្វង ែ រកការងារដល ែ មានសវុ តិភា ្ថ ពជាមយ ួ បក ្រា ប ់ ៀរវត្សរ៍ខស ្ព ់ គឺជា
securing a high paid job are the appropriate steps that
តើអដ ី្វ ល ែ តវូ្រ ធប ើ្វ ន្ទាប? ់ យើងគួរតធ ែ កា ើ្វ រដម ើ ប្ ជ ី ម្រញ ុ ឆះ្ពោ ទៅកាន់
advise. Then what comes next? We work our way up
យើងជា នយោ ិ ជកដល ែ លម ្អ យ ួ រប ូ ។ហើយនេះគឺជាមាគ៌ាដល ែ នស ិ ស្ ត ិ
as our ideal employer. This is the common path most
ពួកគទ េ ទួលសល ្គា ថា ់ វាជាកត ឹ្រ យ្ កម ្រ ដប ៏ ស ្រ រើ ។
us have come to accept as the norm.
ជំហានដល ែ មនុសស្ ភាគចន ើ្រ រម ួ ទាង ំ មាតាបតា ិ តង ែ តទ ែ ន ូ ន ្មា ។ ដូចះេ្ន
our parents as well as the people around us would
តំណង ែ គប ្រ គ ់ ង ្រ ក្នង ុ ផវូ្ល ដល ែ យង ើ គប ្រ គ ់ ្នា មានការជឿជាក់កង ុ្ន នាម
to reach a management position at what we perceive
បញ្ចបម ់ ហាវិទយា ្ ល័យភាគចន ើ្រ តវូ្រ ធ្វើ និងជាជម្រស ើ តម ែ យ ួ ដែល
university graduates will take and is an option many of
58 SeekIdeal Magazine
លោកMark Zuckerberg
លោក Larry Page និងSergey Brin
ទំនាក់ទន ំ ងដោយផល ្ទា រ់ វាងអាយុនិងបទពសោ ិ ធន៍គឺជាមល ូ ដ្ឋានគ្រះឹ
នៃវថ ិ ប ី រា ុ ណមយ ួ នះេ ហើយទោះបជា ី នោះជាការពត ិ នៅកង ុ្ន ករណីភាគចន ើ្រ ក៏ដោយដល ែ ថាអាយុអាចបង្កត ើ នវូ ប្រាជ្ញានោះ កស ៏ ហគ្រន ិ ដល ែ ទទួលបាន ជោគជយ ័ នៅលព ើ ភ ិ ពលោកបានបញ្ជាកយ ់ ង ៉ា ចបា ្ ស់ថាមានពល េ ខះ្ល ការមាន
មហិចតា ិ្ឆ នវូ វយ ័ កង េ្ម កអា ៏ ចនង ឹ បង្កន ើ វូ ជោគជយ ័ ផងដរែ ។ ជាកា រពត ិ មាន ឧទាហរណ៍ជាចន ើ្រ ដល ែ សហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម លប្ ៗ ី ដែលបានបង្កត ើ នវូ រលកដ៏ធំ
ខាងផក ែ្ន ពាណិជក ្ជ ម្ម មុនពល េ ដែលពក ួ គប េ ញ្ចបន ់ វូ មហាវទ ិ យា ្ លយ ័ ។ ភាព ជោគជយ ័ របស់ពក ួ គទា េ ង ំ នោះគឺជាការពត ិ ដល ែ មន ិ អាចបដិសធ េ បាន ហើយ
អ្នកជោគជ័យទាង ំ នោះកព ំ ង ុ តរែ ស់រានមានជវី ត ិ ដោយសង ែ្ត ឱយ្ ឃញ ើ ថា ការ
ខ្វះនវូ បទពសោ ិ ធន៍មន ិ គួរជាឧបសគ្គកង ុ្ន កា ររារាំងនរណាម ក ្នា ច ់ ញ េ ពភា ី ពជា សហគ្រន ិ នោះឡយ ើ ។ ពក ួ គេជាមនុសស្ អស្ចារយ្ នៅកង ុ្ន ពភ ិ ពលោកដែលបាន
លោក Bill Gates
T
he direct relationship between age and experience is fundamental to the traditional path, and although it’s true in most cases that with age comes wisdom,
many of the world’s most successful entrepreneurs have proven that sometimes young ambition can also breed success. In fact there are many examples of bright young entrepreneurs who have been making waves starting a business before even graduating university. Their successes are undeniable and they are living proof that a lack of experience shouldn’t hold anyone back from being an
ឈានដល់ចណ ំ ច ុ កំពល ូ ការបង ឹ្រ បង ្រែ របស់ពក ួ គេគន ំ ត ិ ដវ ៏ ឆ ៃ ត ្លា រម ួ ផ្សជា ំ មួយ
entrepreneur. They are the elite few that have made
លើកទក ឹ ចត ិ ទៅ ្ត ដល់នស ិ ស្ ត ិ ជនជាតិកម្ពជា ុ ខាងកម ្រោ នះេ គឺ បវ្រ តន ិ្ត ម ៃ នុសស្
combined with strong determination, have enabled
ឆន្ទៈដខ ៏ ង ំ្លា ក្លា បានជមញ ្រុ ឱយ្ កស ី្ត ប ុ ន ិ របស់ពក ួ គក េ យ ្លា ជាកា រពត ិ ។ ជាការ បួននាក់ដល ែ ទទួលបានជោគជយ ័ ខណៈពល េ ដល ែ កព ំ ង ុ សក ិ សា ្ នៅឡយ ើ ៖
១. លោកMark Zuckerberg
ក្នង ុ នាមជាស ប ្ថា និកនហ ៃ ស េ្វ ប៊ក ុ ហើយកជា ៏ នស ិ ស្ ត ិ ម ក ្នា ដ ់ ល ែ ចាកចោល មហាវិទយា ្ ល័យHarvard លោកZuckerberg បានកយ ្លា ទៅជាមហាសដ េ វី្ឋ យ ័ ក្មង េ កង ុ្ន វយ ័ ២៣ឆ្នា។ ំ លោកZuckerberg បានបញ្ជាកថា ់ វាមន ិ មន ែ កង េ្ម ពក េ សម្រាបយ ់ ង ើ កង ុ្ន កា រចាប់ផម ើ្ត សាកល្បងនោះទ េ ហយ ើ តាមរយៈការបប ើ្រ ស ្រា ់ នូវចណ ំ ះេ ដង ឹ ផក ែ្ន បព ្រ ន ័ ប ្ធ ច្ចក េ វទ ិ យា ្ របស់គាត់នង ិ ប្រាជ្ញាកង ុ្ន ការធម ើ្វ ខ ុ ជន ំ ញ ួ លោក Zuckerberg បានផស ្លា ប ់ រូ្ត នវូ វធ ិ ទ ី នា ំ ក់ទន ំ ងសង្គម និងវធ ិ ច ី ក ែ ចាយ ព័តមា ៌ នជាលក្ខណៈសកល។ ជាមយ ួ នង ឹ អក ្ន បប ើ្រ ស ្រា ់ Facebook ដល ែ មានចន ំ ន ួ ជាង៩០០លាននាក់នៅលព ើ ភ ិ ពលោកFacebook បានកយ ្លា ទៅ ជាគហ េ ទំពរ័ ដែលគប ្រ គ ់ បា ្នា នស្គាល់ ហយ ើ ស្ថាបនិករបស់ Facebook បាន ក្លាយទៅជាកត្តាជមញ ្រុ ចត ិ ស ្ត ម្រាបស ់ ហគ្រន ិ វ័យកង េ្ម នៅលព ើ ភ ិ ពលោកទាង ំ មូលផងដែរ។ទោះបជា ី មន ិ មែនគ្របគ ់ ្នា អាចទទួលបានជោគជ័យដច ូ លោក Zuckerberg ក៏ដោយ ប៉ន ុ វា ែ្ត ក៏មន ិ មានការខាតបង់អដ ី្វ ល ែ យង ើ គន ្រា ត ់ ែ ធ្វកា ើ រសាកលប្ ងនោះទ។ េ
it to the top and their hard work and smart ideas, them to take their dream and turn it into a reality. As an inspiration to Cambodian university students, below are four people who found success starting a business while they were still in university.
1. Mark Zuckerberg The founder of Facebook and a drop out of Harvard University, Zuckerberg became the youngest self-made billionaire at the age of 23. He proved to us that you’re never too young to try, and by using his tech knowledge and business acumen, Zuckerberg forever transformed the way we socialise and the way in which information is shared globally. With over 900 million users worldwide, Facebook has become a household name and its founder an aspiration figure for young entrepreneurs all around the world. Although not everyone can be as successful as Mark Zuckerberg, it never hurts to try!
SeekIdeal Magazine 59
លោក ពេន សធា ុ សាស្តចា ្រ រ្យនសា ៃ កលវិទយា ្ បញ្ញាសាស្តមា ្រ នបសា ្រ សន៍ថា “ វាប្រាកដណាស់ដល ែ ថា លោក
Mark Zuckerberg បានស្ថត ិ នៅកង ុ្ន ទក ី ន្លង ែ និងពល េ វលា េ ដស ៏ មសប ្រ មយ ួ ដើមប្ ធ ី កា ើ្វ រអភិវឌ្ឍនវូ អ្វដ ី ល ែ តវូ្រ គេហៅថា
ជាបណ្តាញទនា ំ ក់ទន ំ ងសង្គមដមា ៏ នបជា ្រ ប្រយ ិ ភា ពបផ ំ ត ុ នៅលើពភ ិ ពលោក។គាត់គឺ ជាមនុសស្ ដល ែ ឧស្សាហ៍ពយា ្ យាម មានគន ំ ត ិ ចប ៃ្ន ឌ ្រ ត ិ នង ិ ឆន្ទៈដ៏មត ុ មាំដម ើ ប្ ស ី ម្រេចបាននូវភាពជោគជ័យនេះ។ ដោយសារតែភាពអណ ំ ត់ដម ៏ ហិមារបស់គាត់
ក្នង ុ កា រជន ំ ះនវូ រាល់ឧបសគ្គនានាជាមយ ួ ចក្ខវុ ស ិ យ ័ ដ៏ខ ង ំ្លា ក្លា នង ិ ភាពបុន ិ បស ្រ ព្វកង ុ្ន កា របត់បន ែ គប ្រ កា ់ លៈទេសៈ ទប ើ គាត់ទទួលបានភាពជោគជ័យដម ៏ ហស្ចារយ្ នង ិ ជាមនុសស្ មានទព ្រ យ្ សម្បត្តស ិ ក ុ្ត ស្តម្ភ ”។
“There is no doubt that Mark Zuckerberg was in the right place at the right time to develop what
was to become the most popular social networking site in the world. He worked hard, was very crea-
tive and was always determined to succeed. His utmost patience in working through all obstacles with the big picture in mind and his ability adapt to all circumstances are main reasons for his phenomenal
wealth and success,” says Pen Southea, lecturer and professor at PUC.
Mr.Pen Southea,lecturer at PUC
60 SeekIdeal Magazine
២. លោក Larry Page និងSergey Brin
លោក Larry Page និង Sergey Brin គឺជា ស្ថាបនិកនៃក្រុម
ហ៊ុនធ្វើការស្វែងរកព័ត៌មានដ៏ធំនិងប្រជាប្រិយបំផុតនៅលើពិភពលោក នោះគឺ Google។ អ្នកទាំងពីរបានចាប់ផ្តើមធ្វើកា រសិក្សាទៅលើគម្រោង Google ខណៈដែលពួកគេកំពុងសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យStanford
នៅឡើយ។ គោលដៅដំបូងគឺគ្រាន់តែចង់បង្កើនភាពងាយស្រួលក្នុង ការស្វែងរកនូវព័ត៌មានតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែភាពជោគជ័យដែលទទួលបាន
គឺហួសគោលដៅកំណត់របស់ខ្លួនថែមទៀត។ បច្ចុប្បន្ននេះ Google
បានក្លាយទៅជាក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មអន្តរជាតិយ ៉ាងធំដែលមានអ្នក ចូលរួមទស្សនាច្រើនជាង១០០០លាននាក់ជារៀងរាល់ខែ មានន័យថា
Google គឺជាគេហទំព័រមួយក្នុងចំណោមគេហទំព័រដទៃទៀត ដែលមាន
មនុស្សចូលមើលច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក។ ហើយដោយមិន
2. Larry Page and Sergey Brin Larry Page and Sergey Brin are the founders of the world’s most popular search engine – Google. The pair began work on Google as a research project whilst studying at Stanford University. Seeking to improve on existing search engine technology, the pair more than succeeded in their goal. Today Google is a multinational corporation with over 1 billion unique visitors to the search engine each month, making it one of the most visited websites in the world. Undoubtedly
មានកា រសង្ស័យនោះ ស្ថាបនិកទាំងពីរនៃក្រុមហ៊ុន Google គឺជាមនុស្ស
the founders of Google are also among the
ប្រមាណ១៩ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដូច្នេះតើគម្រោងស្រាវ
worth estimated to be 19 billion dollars. So
ក្នុងចំណោមអ្នកមានបំផុតនៅលើពិភពលោកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ
richest in the world with each founder’s net
ជ្រាវរបស់អ្នកអាចជម្រុញលោកអ្នកឱ្យទៅដល់ទីណា?
where could your research project take you?
៣.លោក ប៊ល ី ហ្គត េ
ប៊ីល ហ្គេត គឺជាឈ្មោះដ៏សាមញ្ញសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា
វ័យក្មេង ហើយគាត់គឺជាឧទាហរណ៍ដ៏សំខាន់ក្នុងនាមសហគ្រិនវ័យ ក្មេងដែលទទួលបានជោគជ័យ។ លោកប៊ីល ហ្គេត បានចាប់ផ្តើមនូវ ក្រុមហ៊ុនMicrosoft របស់លោកនៅក្នុងយានដ្ឋានមួយនៅពេលដែល
3. Bill Gates A familiar name for all young Cambodians and perhaps the most famous example of a successful young entrepreneur. Bill Gates successfully started Microsoft from inside a garage while studying at Harvard, the young
គាត់កំពុងសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ Harvard។ លោកប៊ីលហ្គេត ដ៏
Bill Gates defied all odds and went on to
មានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ ក្នុងច ំណោមអ្នកមា នបំផុតនៅ លើពិភពលោក
world with a net worth of over 60 billion dollars.
វ័យក្មេងនោះបានជំនះគ្រប់ឧបសគ្គនានាហើយបានក្លាយខ្លួនទៅជាអ្នក ដែលមា នទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាង៦០ពាន់លានដុល្លារសហដ្ឋអាមេរិក។
ក្នុងនាមជាអតីតប្រធានកិត្តយសនិងជាប្រធាននាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុុម ហ៊ុនSoftwareដ៏ធំបំផុតនៅលើពិភពលោកលោកប៊ីលហ្គេត បច្ចុប្បន្ន ចំណាយពេលវេលារបស់លោកទៅលើមូលនិធិ Bill និង Melinda
become one of the richest people in the A former chairman and CEO of the world’s largest software corporation, Gates now spends most of his time running the Bill and Melinda Gates Foundation. His admirable desire to give back saw the creation of the
Gates។ សន្តានចិតដ ្ត ៏គួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងរបស់គាត់ក្នុងកា រផ្តល់ត្រលប់ទៅ
largest transparently operated private
ធំបំផុតនៅលើពិភពលោក ដែលមានសាច់ប្រាក់សប្បុរសធម៌ច្រើនជាង
of over 33 billion dollars. For all his success, Bill
វិញដល់ស ង្គម បានជម្រុញច ិតរ្ត បស់គា ត់ឱ្យបង្កើតនូវម ូលនិធិឯកជន ៣៣ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ សម្រាបជោ ់ គជ័យរបស់គាត់ ទាំងអស់លោកប៊ីល ហ្គេតគឺត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាឧទារហណ៍ដ៏ល្អបំ
ផុតក ្នុងនា ម សហគ្រិនវ័យក្មេងដែលបានចាប់ផ្តើមនៅមហាវិទ្យាល័យ ហើយបានទទួលជោ គជ័យគ ួរឱ្យកត់ស ម្គាល។ ់
foundation in the world with an endowment Gates is rightfully considered the best example of a successful young entrepreneur who started in college. Although it is true that most people will never achieve success on such a magnificent
ទោះបីជាកា រពិតដែលថា មនុស្សភាគច្រើននឹងមិនសម្រេច
scale as the four successful entrepreneurs
និស្សិតមហាវិទ្យាល័យវ័យក្មេងទាំងអស់នៅក្នុងយុគសម័យនេះអាច
university students of this generation have an
បាននូវកម្រិតជោគជ័យដូចជាសហគ្រិនទាំង៤រូបខាងលើក៏ដោយ ក៏ មានឱកាសធំធេងនៅក្នុងកា ររៀននិងសាកល្បងហើយអនុវត្តទៅ លើ
គំនិតពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកគេ ដែលទាំងនេះជាឱកាសសម្រាប់ពួកគេ ក្នុងកា រប្រែក្លាយសុបិនរបស់ខ ្លួនទៅជាការពិង និងទទួលបានជោគជ័យ ដ៏ធំធេងនៅ ក្នុងជ ីវិត។
mentioned above, the young Cambodian enormous opportunity to learn and try to execute their business ideas so that they have a chance to realising their dream and making it big in life. Remember that with the right amount
ចូរចងចាំថា ជាមួយនឹងបរិមាណដ៏ត្រឹមត្រូវនៅក្នុងភាពជាយុវវ័យ
of youthful ambition, taking risks is just part of
វ័យក្មេងរបស់យើង ហើយការប្រថុយនោះឯង អាចជាចំណុចសំខាន់
important for being an entrepreneur. Is it time
ការហ៊ានទ ទួលយកនូវភាពប្រថុយប្រថាន គឺជាផ្នែកមួយនៅក្នុងភាព ដើម្បីឱ្យយើងក្លាយខ្លួនជាសហគ្រិន។តើវាមិនមែនជាពេលវេលាដែល លោកអ្នកគួរតែចាប់ផ្តើមអ្វីមួយហើយពង្រីកវានៅមហាវិទ្យាល័យរបស់
being young and reckless and furthermore, for you to start something and have it growing on your university campus?
លោកអ្នកទ េឬ? ៕
SeekIdeal Magazine 61
វិធសា ី ស្រដ ្ត ម ើ ប្ ក ី សាង
ស្លាកសញ្ញាដមា ៏ នជ័យជន ំ ះ តើស្លាកសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មមួយចំនួន ដូចជា CTN, ACLEDA, CANADIA,SABAY,BBWORLD, COCA-
COLA and PEPSI មានអ្វីដែលដូចគ ្នា? ទាំងនេះ សុទ្ធសឹងជាស្លាកសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មដែលមានភាពដ៏ល្បី
ល្បាញក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តើអ្វីជាចំណុចពិសេស ដែលជំរុញឱ្យស្លាកសញ្ញាទាំងនេះឈានមុខគេហើយ លោកអ្នកគួរតែបង្កើនតម្លៃទៅលើស្លាកសញ្ញាក្រុមហ៊ុន របស់អ្នកតា មរបៀបណាដែរ?
What do CTN, ACLEDA, CANADIA, SABAY, BB WORLD, COCA-COLA and PEPSI have in common? These are Cambodia’s household names and hold some of the greatest brand
values in the country. But what is it about these brands that make them stand out and how can you increase your company’s brand value? 62 SeekIdeal Magazine
how to Build
a wINNING
bRAND
ខាងកម ្រោ នេះ គឺជាជហា ំ នដល ែ លោកអក ្ន អាចបប ើ្រ ស ្រា ់ ក្នង ុ ការបង្កន ើ កត ិ ស ិ្ត ព ័ ្ទ ទៅលើសក ្លា សញ្ញាពាណិជក ្ជ ម្មរបស់ខន ួ្ល ៈ
១. ញែកសក ្លា សញ្ញាឱយ្ បក ែ្ល ពីគេ
ការញែកសក ្លា សញ្ញាលោកអក ្ន ឱ្យបក ែ្ល ពគ ី េ ផ្តម ើ ចេញពកា ី រយលដ ់ ង ឹ
អំពច ី ណ ំ ច ុ ខ ង ំ្លា និងចណ ំ ច ុ ខ្សោយនៃគរូ បក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ របស់ខន ួ្ល ឱយ្ បានច្បាស់
Here are the steps that you can follow to put your company’s brand efforts on track: 1. Differentiate your brand. Differentiating your brand starts with having
លាស់រួចធកា ើ្វ ររៀបចក ំ ត ែ ម្រវូ ទៅលើយទ ុ សា ្ធ ស្រនា ្ត នាកង ុ្ន ការញក ែ កម ្រុ ហន ុ៊
a very good understanding of your competitor’s
អំពគ ី ប ូ ក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ រម ួ មាន ការវភា ិ គពស ិ រ្តា ទៅលើសកម្មភាពដច ូ តទៅនេះ
your strategies to separate your company from
ការសង្កត េ ឡង ើ វញ ិ ពីរបៀបទនា ំ ក់ទន ំ ង សាធារណៈរបស់ពក ួ គេ ការសវ្រា
performing a detailed competitive analysis which
ទិញនវូ ផលិតផលនិងសវា េ កម្មរបស់ពក ួ គេដើមប្ ព ី ន ិ ត ិ យ្ មល ើ ទៅលើភាពល្អឯក
ads, reviewing their PR coverage, researching them
របស់លោកអ្នកឱ្យលច េ ធព ្លោ ប ី ណ្តាកម ្រុ ហន ុ៊ ដទៃទៀត។ ការសិកសា ្ សង ែ្វ យល់
strengths and weaknesses and then fine-tuning
ពោលគកា ឺ របម ្រ ល ូ ផន ំុ្ត វូ ពត ័ មា ៌ នផស្ ព្វផសា ្ យពាណជ ិ ក ្ជ ម្មរបស់គប ូ ក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ
the pack. Understanding your competitors involves
ជ្រាវព័តមា ៌ នផស្ ង េ ទៀតពព ី ក ួ គតា េ មរយៈបព ្រ ន ័ អ ្ធ ន ុិ ធណ ើ ត ិ និងសាកល្បង
includes activities such as clipping all your competitors’
នៃលផ ើ លិតផល នង ិ សេវាកម្មដល ែ ពក ួ គបា េ នផល ្ត ដ ់ ល់អតិថជ ិ នរៀងរាល់ថ។ ៃ្ង
ដូចះេ្ន តាមរយៈចំណះេ ដង ឹ ដ៏លអ ំ ត ិ ដល ែ លោកអក ្ន ទទួលបានពីគប ូ ក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ
អាចជាព័តមា ៌ នគ្របគ ់ ន ្រា ល ់ ម ្ម សម្រាបលោ ់ កអ្នកធស ើ្វ ច េ ក្តស ី ម្រេចចត ិ ្ត ក្នង ុ ការ រៀបចន ំ វូ យទ ុ សា ្ធ ស្រ្ត ដើមប្ ធ ី ឱ ើ្វ យ្ ផលិតផលឬសវា េ កម្មលោកអក ្ន ខស ុ បក ែ្ល ពីគ។ េ
ចំណច ុ ដល ែ លោកអក ្ន ធ្វឱ ើ យ្ មានភាពខុសប្លក ែ នះេ ហយ ើ ដែលជយ ួ ជំរញ ុ ឱយ្ លោកអ្នក បង្កត ើ នវូ រប ូ ភាពមយ ួ កង ុ្ន កា រទាក់ទាញចិតអ ្ត តិថជ ិ នរបស់ខន ួ្ល ។
ចូរចងចាថា ំ សក ្លា សញ្ញាកម ្រុ ហន ុ៊ លោកអក ្ន មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា
ទៅនឹងសារដល ែ លោកអក ្ន ប ញ្ជន ូ ជាបចា ្រ ទៅ ំ អតិថជ ិ នរបសខ ់ ន ួ្ល រៀងរាល់ថ។ ៃ្ង
online, and buying their products and services to see what unique products and/or services they offer. With a thorough knowledge of what your competitors are doing, you can then decide what makes your product or service different. It’s this point of differentiation that allows you to create an image that sticks in customers’ minds. Remember also that your company’s brand
ដូចះេ្ន លោកអ្នកតវូ្រ សរួ ខន ួ្ល ឯងថា «តើលោកអក ្ន ចងឱ ់ យ្ អតិថជ ិ នទទួលបាន
is very much similar to a message that you consistently
អាចកណ ំ តសា ់ រនោះបានចបា ្ ស់លាស់ទើបអក ្ន អាចកែសម្រល ួ នវូ ទ្រងទ ់ យ ្រា
yourself: “What message or perception about me
ដើមប្ ធា ី នាថា នៅពេលណាដល ែ បគ ុ ល ្គ ណាម្នាក់ ឬអតិថជ ិ នណាមួយបាន
receive?” Only by clearly defining that ‘message’
ផ្សព្វផសា ្ យតវូ្រ ធានាថា ពក ួ គាត់អាចទទួលបាននវូ បទពិសោធន៍ដល ៏ ព ្អ ស ី ក ្លា
align your company’s goals and operations so that
នូវសញ្ញា ឬសារអអ ី្វ ព ំ ខ ី ន ួ្ល លោកអ្នក នង ិ កម ្រុ ហ៊ន ុ ?» លក ើ លង ែ តលោ ែ កអក ្ន
send out to the customers. So you have to ask
ស្លាកសញ្ញា កដ ៏ ច ូ ជារៀបចន ំ វូ បត ្រ ប ិ ត្តកា ិ រ និងគោលដៅកម ្រុ ហ៊ន ុ របស់ខន ួ្ល
and my company do I want our customers to
ទំនាក់ទន ំ ងមកកម ្រុ ហន ុ៊ ដោយផល ្ទា ់ តាមរយៈគហ េ ទំពរ័ ឬតាមខត ិ បណ ័ ្ណ
will you be able to fine-tune your brand image and
សញ្ញាពាណិជក ្ជ ម្មនះេ និងធានាថាពួកគេនង ឹ តល ្រ បម ់ កម្តងទៀត។
every time a prospect or customer has contact with your company, whether it’s by visiting your website or seeing a print ad, he or she has a branding experience and will be sure to come back for more.
2. Promise value Once you know what separates your product or service from its competitors, you can realign your branding strategies to deliver value to customers by redefining your brand message so that it resonates with your best prospects. It is important to remember however, that trying to be all things to all people results in a diluted and weak brand, whereas differentiation based on what your unique customers want, need and value most will result in strong branding and sales. Thus the key to effective branding strategy is to research and create an accurate portrait of your target prospects and align your brand image by delivering the promised values to that specific target market.
SeekIdeal Magazine 63
២. តម្លស ៃ ច េ ក្តស ី ន្យា
ខណៈពល េ ដល ែ លោកអ្នក អាចញក ែ ចញ េ នវូ ផលិតផល ឬសវា េ កម្ម
របស់ខន ួ្ល ពីគប ូ ក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ រច ួ ហើយ លោកអ្នកអាចរៀបចឡ ំ ង ើ នវូ យុទសា ្ធ ស្រ្ត ស្លាកសញ្ញា ដើមប្ ន ី ង ឹ ពានា ំ ន ំ វូ គុណតម្លទៅ ៃ កា នអ ់ តិថជ ិ ន តាមរយៈការកណ ំ ត់ ឡើងវិញនវូ សារដល ែ បញ្ជន ូ ចញ េ តាមរយៈស ក ្លា សញ្ញានោះដើមប្ ត ី ម្រងទៅ ់ កាន់
អតិថជ ិ នដល ែ ខន ួ្ល រព ំ ង ឹ ទក ុ ។ កត្តាសខា ំ ន់ដល ែ គរួ ចងចាំ គឺថាប្រសន ិ បលោ ើ ក អ្នកខត ិ ខប ំ ង ឹ្រ បង ្រែ ធស ើ្វ ក ្លា សញ្ញាកម ្រុ ហន ុ៊ របស់ខន ួ្ល ដើមប្ ត ី ម្រវូ អតិថជ ិ នគប ្រ រ់ ប ូ នោះ វានង ឹ ធឱ ើ្វ យ្ សក ្លា សញ្ញាលោកអក ្ន ប្រែទៅជាទន់ខ្សោយនិងចប ្រ ក ូ ចប ្រ ល់
ប៉ន ុ ប ែ្ត ស ្រ ន ិ បើលោកអក ្ន ធស ើ្វ ក ្លា សញ្ញាកម ្រុ ហន ុ៊ ដោយផ្តោតអារម្មណទៅ ៍ លើ
អតិថជ ិ នគោលដៅវញ ិ វាធឱ ើ្វ យ្ គុណមន ៃ្ល ៃស្លាកសញ្ញានោះកាន់តមា ែ នភាព រឹងមាំ។ ដូចនេះគន្លះឹ នកា ៃ ររៀបចស ំ ក ្លា សញ្ញាដមា ៏ នបស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ព គជា ឺ ការសក ិ សា ្
ស្រាវជ្រាវ នង ិ បង្កត ើ នវូ រូបភាពជាកលា ់ ក់នៃអតិថជ ិ នគោលដៅដល ែ រព ំ ង ឹ ទក ុ ហើយធកា ើ្វ ររៀបចឡ ំ ង ើ វិញនូវរូបភាពសាក ្ល សញ្ញាតាមរយៈការបំពញ េ នវូ តម្លៃ ដែលបានសន្យាទៅ ដល់ទផ ី សា ្ រគោលដៅជាក់លាក់របសលោ ់ កអក ្ន ។
៣. ធ្វជា ើ អក ្ន នាម ំ ខ ុ ទីផសា ្ រ
ពាក្យស្លោកមយ ួ តង ែ ពោលថា« សិស្សត្រូវរៀនពីគ្រូ ដើម្បីក្លាយខ្លួនជាគ្រូ
ក្នង ុ ពល េ អនាគត » ពាក្យនេះ កមា ៏ នការទាកទ ់ ងទៅនង ឹ ស្លាកសញក ្ញា ម ្រុ ហ៊ន ុ ផងដរែ ពីពះ្រោ កត្តាដល ែ សខា ំ ន់នោះ គលោ ឺ កអក ្ន តវូ្រ តែប្រកាន់ខ ប ្ជា ន ់ វូ តម្លៃ នៃសក ្លា សញ្ញារបស់ខន ួ្ល គប ្រ ព ់ ល េ វលា េ កង ុ្ន វត្ថប ុ ណ ំ ងដើមប្ កា ី រពារគណ ុ តម្លៃ នៃកច ិ ខ ្ច ត ិ ខប ំ ង ឹ្រ បង ្រែ កសាងករេ ឈ ្តិ៍ ះ្មោ ស ក ្លា សញ្ញាឱយ្ ឈានមខ ុ គក េ ង ុ្ន ទីផសា ្ រ។ ការធខ ើ្វ ន ួ្ល ជាអក ្ន នាម ំ ខ ុ គឺត វូ្រ រកសា ្ នវូ រាល់សច េ ក្តស ី ន្យាសម្រាបថ ់ ន ៃ្ង ះេ និង ថ្ងស ៃ ក ែ្អ ។ ដើមប្ ក ី យ ្លា ជាអ្នកដឹកនាព ំ ត ិ នៅកង ុ្ន តប ំ ន់ឧស្សាហកម្មរបស់ខន ួ្ល ទាមទារឱ្យលោកអក ្ន ផ្តោតការយកចត ិ ទ ្ត ក ុ ដាក់ទៅលប ើ ទពសោ ិ ធន៍ នង ិ អន្តរ ទំនាក់ទន ំ ងរវាងអតិថជ ិ ននង ិ កម ្រុ ហ៊ន ុ ដោយការធឱ ើ្វ យ្ បានទៅតាមការរព ំ ង ឹ ទុកដល ែ សន្យាដោយកម ្រុ ហន ុ៊ តាមរយៈយទ ុ នា ្ធ ការកង ុ្ន ការបង្កន ើ ការធើទ ្វ ផ ី សា ្ រ នៃសក ្លា សញ្ញា។ ផ្នក ែ មួយនយ ៃ ទ ុ សា ្ធ ស្រក ្ត សាងសក ្លា សញ្ញា ទាមទារឱយ្ លោកអ្នកផល ្ត កា ់ រយកចត ិ ទ ្ត ក ុ ដាក់ទៅលអា ើ រម្មណរ៍ បស់អតិថជ ិ ន ក្នង ុ កា រ ប្រប ើ ស ្រា ឬ ់ ភាពជាម្ចាសល ់ ផ ើ លិតផល និងសវា េ កម្មដោយការសួរនវូ សណ ំ រួ មួយចំនន ួ ពម ្រ ទាំងធកា ើ្វ រវាយតមទៅ ៃ្ល លើសច េ កព ី្ត ញ េ ចិតច ្ត ពោ ំ ះផលិតផល ឬសវា េ កម្ម តាមរយៈការស្រាវជវ្រា ទីផសា ្ រខាងក្រៅជា ដើម។ លទ្ធផលន ៃការសវ្រា ជ្រាវពប ី ទពសោ ិ ធន៍នៃការទិញ និងក្រោយការទិញរបស់អតិថជ ិ ន នឹងធានាថា លោកអ្នកអាចវិនច ិ យ ័្ឆ ពប ី ត ្រ ប ិ ត្តកា ិ ររបស់ខន ួ្ល រម ួ ទាំងបង្ហាញ ឱ្យឃញ ើ ពត ី ម្រវូ ការ កស ែ ម្រល ួ ទៅលើសក ្លា សញ្ញា និងយទ ុ សា ្ធ សទ ្ត្រ ផ ី សា ្ រ ឬ រឹតតែសខា ំ ន់នោះ គឺការបង្កន ើ គណ ុ ភាពផលត ិ ផល ឬសវា េ កម្មរបស់ខន ួ្ល តែមង ្ត ។ ចរូ ចងចាំថា ត្រវូ ធ្វឱ ើ យ្ អតិថជ ិ នមានចត ិ រ្ត ក ី រាយ ពព ី ះ្រោ អតិថជ ិ នថ្មី ដែលលោកអ្នករព ំ ង ឹ ទុក តែងតព ែ ចា ិ រណាទៅលប ើ ទពសោ ិ ធន៍នអ ៃ ក ្ន ធ ប ្លា ់ ប្រប ើ ស ្រា ព ់ ម ី ន ុ មុនពល េ ដែលពក ួ គស េ ម្រេចចត ិ ទ ្ត ញ ិ ។
៤. បញ្ជៀ្រ បសាររបស់លោកអ្នក ការកំណត់នវូ សារមយ ួ ដជា ៏ ក់លាក់សម្រាបយ ់ ទ ុ សា ្ធ ស្តទ ្រ ផ ី សា ្ រ គឺកង ុ្ន វត្ថុ បំណងដម ើ ប្ ឱ ី យ្ អតិជនបានជ្រត ួ ជប ្រា អព ំ គ ី ណ ុ តម្លន ៃ ក ៃ ម ្រុ ហ៊ន ុ វាគន ្រា ត ់ ជា ែ ជំហានដំបង ូ បណ ុ៉ ះ្ណោ ក្នង ុ កា រកសាងស្លាកសញ្ញា និងការបង្កើនតមរៃ្ល បស់ខន ួ្ល ។ ការបញ្ជន ូ សារពេញកម ្រុ ហ៊ន ុ ទាង ំ មូល រម ួ បញ្ចល ូ ទាង ំ កិចខ ្ច ត ិ ខំ ប្រង ឹ ប្រែង ទាំងខាងក្នង ុ និងខាងក្រៅ ដោយពានា ំ ន ំ វូ សក ្លា សញ្ញាជាក់លាក់តម ែ យ ួ ជាមយ ួ សមាសធាតុដទៃទៀត ដល ែ ជាប់ពាក់ពន ័ គ ្ធ ជា ឺ ស្នរូ នៃការធយ ើ្វ ទ ុ សា ្ធ ស្រស ្ត ក ្លា សញ្ញារបស់លោកអក ្ន ។ 64 SeekIdeal Magazine
3. Be a market leader Remember the saying that you have to learn from the master in order to be the future master. This saying is also relevant to the branding of your company as it is essential that you deliver on your brand value over the long term in order to live up to your branding efforts and become a marketplace leader. Performing like a leader means keeping the promises of today and tomorrow. To be a true leader in your market niche, focus on improving your customers’ experiences and interactions with your company by living up to the expectations raised by brand marketing campaigns. As part of your on-going branding strategy, ensure that you pay attention to your customers’ ownership experience by asking questions, obtaining product or service satisfaction ratings or through external market research. This form of purchase and post-purchase experience research will ensure that you gauge your performance and to see whether you need to adjust your branding and marketing strategy or more importantly improve on your products or services. Remember to keep your customers happy as your prospective customers often consider the “ownership experience” prior to making many purchases
4. Integrate your messages. Determining a clear marketing message to convey to customers is only the first step in building a brand image and growing the company’s worth. The delivery of this message across the entire company, including both online and offline efforts, by carrying a single, clear branding message and related design elements throughout are at the core of your branding strategy.
សូមចងចាំថា ជ័យជំនះនស ៃ ក ្លា សញ្ញាលោកអក ្ន តវូ្រ ពឹងផក ែ្អ ធន ្ង ធ ់ រ្ង ទៅលល ើ ទ្ធភាពលោកអក ្ន ផ្ទាល់ ដើមប្ ធា ី នាថា រាលអ ់ ន្តរទនា ំ ក់ទន ំ ងដល ែ អតិថជ ិ នម្នាក់ មានជាមួយស ក ្លា សញ្ញាកម ្រុ ហ៊ន ុ គឺសត ិ្ថ ក្នង ុ ទម្រងត ់ ម ែ យ ួ លើគប ្រ ប ់ ព ្រ ន ័ ទ ្ធ ផ ី សា ្ រ។ ដច ូ ះេ្ន ដើមប្ ធា ី នាឱ្យមានភាពជោគជ័យទៅលស ើ ក ្លា
សញ្ញា គទា ឺ មទារឱយ្ មានការធ្វស ើ វនកម្មជាបចា ្រ ទៅ ំ លស ើ ន ្ថា ភាពទផ ី សា ្ រ បច្ចប ុ ប្ ន្ន ដោយផ្តោតការយកចិតទ ្ត ក ុ ដាក់ជាពស ិ ស េ ទៅលើឧបករណ៍នៃ កា
រលក់ នង ិ ធានាថាមិនមានការផ្គរូ ផង ្គ ចឡ ្រ ំ រវាងសារនស ៃ ក ្លា សញ្ញាកម ្រុ ហន ុ៊
ជាមួយនង ឹ កា រខត ិ ខំបង ឹ្រ ប្រែងធទ ើ្វ ផ ី សា ្ រផស្ ង េ ទៀតនោះទ។ េ បស ្រ ន ិ បមា ើ ន ការផរូ្គ ផង ្គ ខុសលោកអក ្ន គរួ តរ ែ ៀបចឡ ំ ង ើ វិញនូវយុទនា ្ធ ការ នង ិ ឧបករណ៍ធើ្វ
ទីផសា ្ ររបស់កម ្រុ ហ៊ន ុ ឱយ្ បានចបា ្ ស់លាស់ ដម ើ ប្ ប ី ង្កត ើ នវូ រូបភាពសក ្លា សញ្ញាដ៏
Keep in mind that the success of your brand will heavily depend on your ability to ensure that every interaction a customer has with your brand is uniform across all marketing channels. Thus to ensure your branding tune-up is a success, conduct regular audits on the company’s current marketing communications by paying particular attention to sales tools and ensure that there is no mismatch between the company’s branding message and other marketing efforts. If there are mismatches then realign them with your company’s marketing tools and campaigns to create a stronger brand image.
ខ្លាង ំ ពក ូ ម ែ យ ួ ឡង ើ វិញ៕
Communicate Positive, accurate, memorable image
Your
Company
Your
Competitors
Your Customer Give them a reason to do business with you
Differentiate your Company
SeekIdeal Magazine 65
ប្រវត្ដិរបស់តែដ៏ល្បីមា៉ក SoSro
History of Sosro Brand
Sosro Brand តវូ្រ បានគស េ ល ្គា ថា ់ ជាម៉ាកតដ ែ ល ែ ល្បប ី ផ ំ ត ុ នៅកង ុ្ន
ប្រទស េ ឥណ្ឌន ូ ស េ ី៊ ដល ែ ម ក ៉ា តែនះេ ត្រវូ បានយកមកពក ី ម ្រុ គសា ួ្រ រតក ្រ ល ូ Sosrodjojo ។ មខ ុ ជំនញ ួ នេះបានចាប់ផម ើ្ត កង ុ្ន ទីកង ្រុ Slawi ជាទក ី ង ្រុ តច ូ មយ ួ
Sosro Brand
ក្នង ុ ខត េ ្ត ចាវ៉ា និងបានចរាចរលទ ើ ផ ី សា ្ រក្នង ុ ឆ១ ំ្នា ៩៤០ ដែលស ក ្លា យីហោដប ំ ង ូ បង្អសរ់ បស់តន ែ ះេ ឈ្មោះថា Teh Cap Botol។
នៅកង ុ្ន ឆ១ ំ្នា ៩៦៥ តក ែ អ ្រ ប ូ ផម ្កា ះិ្ល Cap Botol បង្ហាញខ្លន ួ ជាលើកដប ំ ង ូ
នៅកង ុ្ន ទក ី ង ្រុ ចាកាតា។ ក្នង ុ កឡ ំ ង ុ ពល េ កា រផស្ ព្វផសា ្ យឱយ្ ភក ្ល រ់ សជាតិដោយ ឥតគត ិ ថនោ ៃ្ល ះ តក ែ អ ្រ ប ូ ផម ្កា ះិ្ល ត្រវូ បានឆង ុ នៅនង ឹ កន្លង ែ ផស្ ព្វផសា ្ យនោះតម ែ ង ្ត ប៉ន ុ ព ែ្ត ល េ វលា េ កង ុ្ន ការឆង ុ នៅកន្លង ែ ផស្ ព្វផសា ្ យនោះត្រវូ ការពល េ វលា េ យរូ ពក េ
សម្រាបអ ់ តិថជ ិ នមយ ួ ចំនន ួ ដល ែ មន ិ មានចត ិ អ ្ត ណ ំ ត់។ ដូចះេ្ន ហយ ើ ដម ើ ប្ ដោ ី ះ
ស្រាយនវូ បញ្ហានះេ ទប ើ តម្រវូ ឱយ្ បគ ុ ល ្គ ក ិ ទាង ំ អស់រៀបចឆ ំ ង ុ ឱយ្ បានរច ួ រាល់នៅ
ការិយាល័យរបស់ខន ួ្ល មុនពល េ ចញ េ ទៅផ្សព្វផសា ្ យនៅកន្លង ែ ណាមយ ួ ហើយ ចាក់ចល ូ ធង ុ ឱ្យបានរច ួ រាល់ដម ើ ប្ ឱ ី យ្ អតិថជ ិ នធកា ើ្វ រភក ្ល រ់ សជាតិ។ ទោះបជា ី ការ ធ្វយ ើ ង ៉ា នះេ កី្ត វធ ិ ន ី ះេ ពបា ំុ នដោះសយ ្រា បញ្ហាឱយ្ បានលប ្អ ស ្រ រើ នោះទេព្រោះថា
ពេលធដ ើ្វ ណ ំ រើ ទៅកន្លង ែ ផស្ ព្វផសា ្ យមង ្ត ៗ វាបណ្តាលឱ្យមានភាពខប ្ព ខ ់ ត ្ចា ខ ់ យ ្ចា ។
ដំណោះសយ ្រា ដមា ៏ នបស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ពដល ែ តវូ្រ បានគរេ កឃញ ើ នោះ គឺកា រ
ដាក់តដ ែ ល ែ ឆង ុ ហយ ើ ទៅកង ុ្ន ដបដល ែ គស េ អា ំ តរច ួ រាល់ ដែលជាធម្មតាដប ទាំងនោះតវូ្រ បានគទ េ ក ុ សម្រាបដា ់ ក់ទក ឹ សដា ូ ទឹកសអ ី៊ វីុ និងផលិតផលផ្សង េ ៗ។
ភាពជោគជយ ័ នេះជាហេតនា ុ ឱ ំ យ្ ទៅដល់កា របង្កត ើ ឡង ើ នវូ ម ក ៉ា Teh Botol ក្នង ុ ឆ្នា១ ំ ៩៦៩ ហើយកយ ្រោ មកទៀតបានបង្កត ើ ទៅជាកម ្រុ ហន ុ៊ មយ ួ ឈះ្មោ ថា PT Sinar Sosro។
នាពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្នកម ្រុ ហន ុ៊ នះេ គឺជាកម ្រុ ហន ុ៊ ភេសជ្ជៈដ៏ធម ំ យ ួ នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ
ឥណ្ឌន ូ ស េ ី៊ ដោយផលិតផលរបស់កម ្រុ ហ៊ន ុ នះេ តវូ្រ បានចក ែ ចាយនិងលក់ទៅ ទូទាង ំ សកលលោក។សព្វថន ៃ្ង ះេ កម ្រុ ហន ុ៊ PT Sinar Sosroមានរោងចក្រផលិត
ចំនន ួ ១១កន្លង ែ ការិយាល័យសម្រាបល ់ ក់ និងកន្លង ែ សក ុ្ត ចន ំ ន ួ ១៦០ ព្រមទាង ំ បុគល ្គ ក ិ បម្រកា ើ រងារជាង៨០០០នាក់។
នៅឯកម ្រុ ហ៊ន ុ PT Sinar Sosro អ្នកគប ្រ គ ់ ង ្រ ក៏ដច ូ ជាបគ ុ ល ្គ ក ិ ទាំងអស់
ប្រកាន់ខ ប ្ជា ន ់ វូ គណ ុ តម្លរៃ បស់ខន ួ្ល ដច ូ ជា៖ -យកចត ិ ទ ្ត ក ុ ដាក់ផក ែ្ន គុណភាព
-សុវត្ថភា ិ ព
-សុខភាព
-បរិសន ្ថា
ទីផសា ្ រនាច ំ ញ េ របស់ផលិតផលកម ្រុ ហន ុ៊ PT Sinar Sosro មាននៅបទ ្រ ស េ
មួយចន ំ ន ួ ដច ូ ជា ប៊យ ្រុ ណេ សហរដ្ឋអាមេរក ិ អូសា្ត្រ លី សៅឌី អារ៉ាបប ់ ម ី៊ ឡ ៉ា ស េ ី ៊
ហូឡង់ ម៉ង ុ ហ្គោលី ហុងកង ុ កូរខា េ៉ ងត្បង ូ សឹងប ្ហ រុ ី និងប៉ាពូ ញូហណ ី្គ ។ េ បន្ថម ែ
លើសពន ី ះេ កម ្រុ ហន ុ៊ Xing Chhay Development Co.,Ltd បានកយ ្លា ទៅជា
កម ្រុ ហ៊ន ុ ចក ែ ចាយនផ ៃ លិតផលម៉ាកSosroក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ដម ើ ប្ ឱ ី យ្ បជា ្រ
ពលរដ្ឋខរែ្ម ទទួលបាននវូ តម ែ យ ួ បភ ្រ ទ េ ដល ែ មានគណ ុ ភាពខស ្ព ់ រសជាតិពត ិ និងជាទីគាប់ចត ិ ស ្ត ម្រាបអ ់ តិថជ ិ នគប ្រ រ់ ប ូ ។
Mr. Sosrodjojo, the founder of Srosro Group, ran a tea business in Central Java in 1940, Brand: “Teh cap Botol” ( Bottle brand Tea ) The Sosro brand, a well-known tea brand in Indonesia
is taken from the Sosrodjojo family name. The business started its operation in Slawi, a small town in Central Java
province, in 1940 marketed its first brand as Teh Cap Botol. In 1965 the Cap Botol jasmine tea was first introduced
to Jakarta. During the free tasting promotion, the jasmine tea
was brewed on the spot, but the time required for brewing
was too long for some of their more impatient customers.
To overcome this problem, the staff brewed the tea in the office before going to the promotion location and poured
the ready-to-consume jasmine tea into big pots and pans. However this technique did not solve the problem; the tea
spilled over on the way before they reached the location.
The innovative solution to the problem was found by
placing the brewed jasmine tea in clean used glass bottles,
which were normally used for packing soda, soy sauce and other products. The success gave birth to the Teh Botol brand
name in 1969 that later set the foundation for the creation of
a company under the name PT Sinar Sosro.
The company is now among Indonesia’s largest
beverages companies with its products sold worldwide.
Currently, PT Sinar Sosro has 11 factories with 160 sales offices and warehouse, and over 8,000 employees. At PT Sinar Sosro, the management and staffs alike
live and breathe the core values which are: • • • •
To Care for Quality To Care for Safety
To Care for Health
To Care for Environment
The export markets for products of PT Sinar Sosro
include countries such as Brunei, USA, Australia, Saudi
Arabia, Malaysia, Netherlands, Mongolia, Hong Kong, South Korea, Singapore and Papua New Guinea. More recently,
Xing Chhay Development Co.,Ltd became the distributor of Sosro products to Cambodia bringing to Cambodian people
the best quality drinks with the highest level of customer
លោកអក ្ន អាចទន ំ ាក់ទន ំ ងទញ ិ ដុំ និងរាយតាមរយៈទរូ សព្ទលខ េ
023 65 75 333 / 085 8 2222 8 (Free Delivery in Phnom Penh)
satisfaction.
What Is An Entrepreneur? Are you one?
អ្វជា ី សហគ្រន ិ តើលោកអក ្ន ជាសហគ្រន ិ ឬ
ប្រព័ន្ធអប់រំចាស់គម្រិល គឺបានបរាជ័យក្នុង ការកំណត់ពាក្យថា "សហគ្រិន" ពីព្រោះថា
បេក្ខជនដែលបញ្ចប់មហាវិទ្យាល័យភាគច្រើន
នៅតម ែ ិនទាន់យល់ច្បាស់ថាតើ នរណាគេជា សហគ្រិននិងអ្វីជាលក្ខណៈសម្បត្តិដែលពួក
គេមាន ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេទទួលបាននូវ
ភាពជោគជ័យល្អប្រសើរលើសពីប្រជាជន ភាគច្រើន។ ការស្វែងយល់អំពីលក្ខណៈសម្បត្តិ
របស់សហគ្រិនគឺជាជំហានទីមួយដ៏សំខាន់ក្នុង
ការកំណត់ថាតើលោ កអ្នកមានលក្ខណៈ
គ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចូលទៅក្នុងរង្វង់អ្នកមាន ឥទ្ធិពលហើយឬនៅ ។
T
he traditional education system fails to define the word “entrepreneur” as university graduates still lack the knowledge to nail down who exactly are entrepreneurs and what characteristics they possess that allow them to achieve success well above the mass population. Understanding what makes an entrepreneur is the critical first step to identifying whether you have what it takes to join the elite circle.
68 SeekIdeal Magazine
A
n entrepreneur is someone of very
high aptitude who pioneers change; more concretely, entrepreneurs
build products and the organisations needed to link those products to people who will pay for them. From that, these questions arise: • Is entrepreneurship innate or can it be taught? • Do entrepreneurs need college and work experience before launching a venture? The answers to whether entrepreneurs are born or made are disputable as both sides of the argument have strong views and real life examples of successful entrepreneurs that they can draw upon to support their case. Regardless of which school of thought you choose to support, it is widely accepted that the image of an entrepreneur we have come
ស
ហគ្រន ិ គឺជាបគ ុ ល ្គ ដល ែ មានលក្ខណៈសម្បទាខស ្ព ់ ហើយជា អ្នកដល ែ មានឆន្ទៈផស ្លា ប ់ រូ្ត មន ុ គ។ េ កា ន់តជា ែ កលា ់ ក់ជាងនះេ ទៅទៀតសហគ្រន ិ គជា ឺ អ្នកបង្កត ើ នវូ ផលិតផលនិងអង្គភាព
ដើមប្ ផ ី សា ្ រភប ្ជា ន ់ វូ ផលិតផលទាង ំ នោះ ទៅនឹងអតិថជ ិ នជាអក ្ន ទញ ិ ផលិតផលនោះ។ ដូចះេ្ន មានសន ំ រួ លើកឡង ើ ថា៖
► ►
តើភា ពជាសហគ្រន ិ កើតឡង ើ មកពធ ី ម្មជាតិឬអាចនង ឹ បង្រៀនបាន?
ចម្លយ ើ ទៅនង ឹ សន ំ រួ ដរែ ថា តស ើ ហគ្រន ិ អាចកត ើ ឡង ើ ពធ ី ម្មជាតិ ឬអាចរៀន
តើស ហគ្រន ិ ចាបា ំ ច់តវូ្រ តប ែ ញ្ចបន ់ វូ មហាវិទយា ្ ល័យ ឬកមា ៏ នបទពសោ ិ ធន៍ ការងារមន ុ ពល េ ចាប់ផម ើ្ត មខ ុ ជន ំ ញ ួ ដរែ ឬទេ?
ដើមប្ ក ី យ ្លា ទៅជាសហគ្រន ិ បាន មិនមានការបកសយ ្រា ជាក់លាក់ណាមួយនោះទេ ពីពះ្រោ ថា មតិទាង ំ សងខាងសទ ុ ត ្ធ មា ែ នទស្សនៈដខ ៏ ង ំ្លា ក្លា ក្នង ុ កា រគាទ ំ ដោ ្រ យផក ែ្អ ទៅលឧ ើ ទាហរណ៍ជវី ត ិ ពត ិ របស់សហគ្រន ិ ជោគជយ ័ ផស្ ង េ ៗគ្នា។ ទោះបីជាលោក អ្នកគាទ ំ ន ្រ វូ ទស្សនៈមួយណាក៏ដោយ ជាទទៅ ូ តវូ្រ បានគទ េ ទួលស ល ្គា ថា ់ លក្ខណៈសម្បត្តិ នៃសហគ្រន ិ គឺសដៅ ំ ទៅលប ើ គ ុ ល ្គ ណាមក ្នា ដ ់ ល ែ មានការផច ួ្ត ផម ើ្ត ចន ើ្រ លស ើ លប់ មានឆន្ទៈធធ ំ ង េ កង ុ្ន ការប្រ្រ ថុយបថា ្រ ន នង ិ រម ួ បញ្ចល ូ នវូ ភាពជាអក ្ន ដក ឹ នាំកង ុ្ន កា រនាំ
to accept is someone with a tremendous amount of initiative, a great willingness to take risks and who embodies both the leadership required to bring together the capital and resources for the organisation and the management needed to see the initiative through. Thus, we can never deny that innate tendencies seem to make certain people more likely to take risks, more able to identify and act on promising business opportunities, and more open to new experiences. With prime examples of entrepreneurs who dropped out of or barely graduated from college to start their companies and yet still managed to build a business empire that most can only dream of, we begin to think that given their youth and relative inexperience, their success was inborn. Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg and closer to home Mr. Mong
យកនវូ មល ូ ធន ឬធនធានផស្ ង េ ទៀតសម្រាបអ ់ ង្គភាព និងកា រគប ្រ គ ់ ង ្រ ដម ើ ប្ ធ ី ឱ ើ្វ យ្
Reththy are among the wealthiest people in the
គម្រោងមខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់ខន ួ្ល ឈានរកភាពជោគជ័យ។ ដច ូ ះេ្ន យង ើ កម ៏ ន ិ បដិសធ េ អព ំ ី
world and they are the living proof that the main
ការពត ិ មយ ួ ដល ែ ថា មនុសស្ ដល ែ មានភាពជាសហគ្រន ិ ពក ី ណ ំ ត ើ អាចជាបភ ្រ ទ េ
catalyst to successful entrepreneurship is to a great
ជំពក ូ មនុសស្ ពស ិ ស េ មយ ួ ចន ំ ន ួ ដល ែ ងាយទទួលយកហានិភ័យ ជាអ្នកចេះសម្លឹង
extent innate.
មើលឱ កាសនិងឆក់យកឱកាសនៃមុខជំនួញព្រមទាំងជាមនុស្សដែលចេះបើកចំហរ
Whilst it’s true that innate characteristics play a
ចិតដ ្ត ើម្បីទទួលយកនូវអ្វីដែលថ្មី។
big part in successful entrepreneurship, those that
ចាកចេញពីសាសកលវិទ្យាល័យ ឬសឹងតែមិនបានបញ្ចប់នូវមហាវិទ្យាល័យ
also have reason to be optimistic. Studies have
ជាមួយនឹងឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងនៃសហគ្រិនជោគជ័យមួយចំនួនដែលបាន
seem to have been born without the “Midas touch”
ពួកគាត់បានកសាងនូវអាណាចក្រមុខនៃជំនួញរបស់ខ្លួនយ ៉ាងធំដែលមនុស្សដទៃ
shown that the average age for an entrepreneur
ទៀតគ្រាន់តែសុបិនតែប៉ុណ្ណោះ ហេតុដូច្នេះហើយ ធ្វើឱ្យយើងចាប់ផ្តើមគិតថា
to start a high-tech company is 40 and this is after
ភាពវ័យក្មេងនិងកា រមិនមានបទពិសោធន៍ហើយជម្រុញឱ្យពួកគាត់ទទួលបាន
they have accumulated 15 to 20 years of relevant
ជោគជ័យនោះ អាចផ្សារភ្ជាប់ដោយសារជាតិមកពីកំណើត។
work experience under their belt. SeekIdeal Magazine 69
លោក Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg និងមនុស្ស
ដទៃទៀតក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដូចជា ឧកញ៉ា មុ៉ង រិទ្ធី ជាដើមគឺសុទ្ធសឹងតែ មនុស្សដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភនៅលើពិភពលោក ហើយពួកគេរស់
នៅក្នុងជីវិតមួយដែលតឹកតាងបញ្ជាក់អំពីកត្តាលីករនៃភាពជាសហគ្រិនដ៏ ជោគជ័យ គឺមានដុងពីកំណើត។
ទោះបីជាកា រពិតដែលថា ការដែលមានអំណោយទានពីកំណើត ដើរ
តួនាទីយ ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងភាពជាសហគ្រិនដ៏ជោគជ័យក៏ដោយប៉ុន្តែសម្រាប់
អ្នកដែលមិនមានដុងពីកំណើតក៏ត្រូវតែមានសុទិដ្ឋិយមសម្រាប់ខ្លួនឯងផង ដែរ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបង្ហាញឱ្យឃើញថា អាយុជាមធ្យមដែលសហគ្រិន
មួយរូបចាប់ផ្តើមនូវក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាជាន់ខ្ពស់គឺនៅពេលដែលគាត់មាន អាយុ៤០ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីគាត់បានប្រមូលផ្តុំនូវបទពិសោធន៍ដែលពាក់ព័ន្ធទៅ
នឹងជំនាញនៃឧស្សាហកម្មរបស់ពួកគាត់ពី១៥ទៅ២០ឆ្នាំ ។បទពិសោធន៍
នៃការងារដ៏មា នតម្លៃទាំងនេះបានកសាងនូវមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់
ជោគជ័យរបស់ពួកគេ ពីព្រោះវាបានផ្តល់នូវពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងកា រ
សិក្សារៀនសូត្រនូវតួនាទីសំខាន់ៗ និងជំនាញនៃការគ្រប់គ្រងដែលរួម បញ្ចូលទាំងវិធីក្នុងកា រងារកសាងនូវផលិតផលរបៀបនៃការចាត់ចែងទីផ្សារ
និងលក់ផលិតផលនោះព្រមទាំងវិធីសាស្រ្តក្នុងកា រកសាងក្រុម ការពង្រីក
This priceless work experience is the building block for their success as it gives them enough time to learn essential functional and management skills including how to build products, how to market and sell them, and how to build, grow
ក្រុម និងកា រចាត់ចែងក្រុម។រយៈពេលពី១៥ទៅ២០ឆ្នាំដែលពួកគេបានចំ
and manage teams. The 15-20 years also allows
អំណត់ និងកា រប្រើប្រាស់នូវបទពិសោ ធន៍ទាំងឡាយរបស់ពួកគេក្នុងកា រ
their experience in dealing with obstacles, both
ក្នុងអាណាចក្រមុខជំនួញរបស់ពួកគេ។
their ventures.
ណាយលើបទពិសោ ធន៍នោះ បានអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេបានកសាងនូវចិត្តអត់
them to build their mental stamina and utilise
ដោះស្រាយជាមួយឧបសគ្គផ្សេងៗដែលមានសារៈសំខាន់ ក្នុងបង្កើតនៅ
of which are essential in the establishment of
ខណៈដែលពេលវេលា គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយក្នុងកា រចង្អុលបង្ហាញ
នូវបទពិសោធន៍របស់បុគ្គលម ្នាក់នៅតំបន់កា រងារណាមួយ ភាពជាអ្នកដឹក
នាំ និងឆន្ទៈក្នុងកា រហ៊ានប្រថុយប្រថាន ជាបុគ្គលិកលក្ខណៈដ៏សំខាន់នៃ
សហគ្រិនដែលជោគជ័យ។ វាគឺជាកត្តាសំខាន់ដែលយើងធ្វើកា រញែកឱ្យ ដាច់ចេញពីគ ្នារវាងការគ្រប់គ្រង និងជំនាញនៃការដឹកនាំ។ ជំនាញនៃការ គ្រប់គ្រងគឺជាអ្វីដែលអាចរៀនបាន ចំណែកជំនាញនៃភាពជាអ្នកដឹកនាំគឺ
ជាគុណសម្បត្តិ ដែលដូចជាកើតឡើងពីកំណើត តែទោះជាយ ៉ាងណាក៏ ដោយ តាមរយៈការអនុវត្តច្រើន គុណភាពទាំងនេះក៏អាចកើតមានចំពោះ មនុស្សដែលពុំមានលក្ខណៈសម្បត្តិជាអ្នកដឹកនាំពីកំណើតផងដែរ។
ទោះបីជាការមន ិ យល់សប ្រ នៅកង ុ្ន បធា ្រ នបទថា តើសហគ្រន ិ តវូ្រ បាន
កើតឡង ើ ពធ ី ម្មជាតិ ឬមន ិ មនោ ែ ះ នៅតព ែ ទា ំុ ន់ បានដោះសយ ្រា ដាច់សឡ ្រ ះ
While time is an important factor in determining one’s experience in any particular field, leadership and the willingness to take risks are essential personality traits of successful entrepreneur. It’s important that we draw a distinction between management and leadership skills. Management skills can be taught while most leadership skills are qualities that seem to be inborn, however with much practice, those qualities may also be effectively nurtured in those born without leadership traits. The dispute as to whether entrepreneurs
រឿងមួយដែលពុំអាចបដិសេធ
are made or born is likely to remain unsettled,
ជោគវាសនាអនាគតរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះទោះបីជាលទ្ធភាពពីកំណើតមានភាព
we to a great extent hold the key to unlock our
នៅឡយ ើ តែទោះជាយង ៉ា ណាក៏ដោយ
បាននោះ គឺថាយើងម្នាក់ៗ មានកូនដ ែលជាគន្លឹះដ៏សំខាន់ស ម្រាប់កំណត់នូវ
however, one thing that is undeniable is that
ខុសប ្លែកគ្នាក៏ដោយកត្តាដែលសំខាន់សម្រាប់អ្នកដ ែលប៉ងប ្រាថ្នា ក្នុងកា រធ្វើ
potential and determine our future. So, even with
ដំណើរដើម្បីធ្វើខ្លួនឱ្យក្លាយទៅជាសហគ្រិនដែលជោគជ័យគឺទាមទារឱ្យរក្សា
នូវគំនិតស ុទិដ្ឋនិយមនៃអនាគតរបស់ខ្លួន ពីព្រោះថាជីវិតរបស់យើងមិនមែន
កំណត់ដោ យព្រហ្មលិខិតមួយនោះទេ។ ការខិតខំប ្រឹងប្រែងទៅលើការងារ
ការអភិវឌ្ឍទៅលើជំនាញ និងឆន្ទៈពុះពារក្នុងកា រចង់សម្រេចជោគជ័យនឹង អាចធ្វើការបំពេញនូវរាល់ភាពកង្វះខាតដែលមិនមានពីកំណើតរួមផ្សំជាមួយ
ភ័ព្វសំណាងខ្លះថែមទៀត លោកអ្នកពិតជាអាចចូលរួមទៅក្នុងរង្វង់នៃអ្នក ដែលមា នឥទ្ធិពលហើយក៏អាចកសាងនូវប្រវត្តិសាស្ត្របានដែរ។តើអ្វីដែល អាចផ្តល់ដល់លោកអ្នកនូវភ័ព្វសំណាងនេះ?ដូចជាពាក្យសំដីមួយឃ្លាដ៏មាន
ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោ ក Donald Trumpបាននិយាយថា« ខ្ញុំប្រឹងប្រែង
ធ្វើការងារកាន់តខ ែ ្លាំង សំណាងខ្ញុំក៏កាន់តែកើតមានដែរ »៕ 70 SeekIdeal Magazine
different natural abilities, it is important that those wishing to embark on a journey to become a successful entrepreneur remain optimistic about their future as life is not deterministic. Hard work, development of your skillset and the burning desire to succeed will make up for your lack of natural “entrepreneurial traits” and with a bit of luck, you too can join the elite circle and start making history. So how can you spark that bit of luck? Well, as Donald Trump famously once said:
“The harder I work, the luckier I get.”
កំហស ុ ផ្នក ែ ហរិ ញ្ញវត្ថ៣ ុ យង ា៉
ដែលសហគន ិ្រ វយ ័ កង េ្ម បង្កឡង ើ
Money Mistakes
3
Young Entrepreneurs Make
ការចាប់ផម ើ្ត នវូ មខ ុ ជន ំ ញ ួ គជា ឺ ពល េ វលា េ ដរ៏ ំ
ភើបមយ ួ សម្រាបស ់ ហគ្រន ិ ទាង ំ ឡាយហយ ើ
វាមន ិ មន ែ ជារឿងបក ែ្ល នោះទេដល ែ ថាការលោតរន្ថន ើ នៃចង្វាកប ់ ះេ ដង ូ សម្រាបព ់ ល េ វលា េ ដរ៏ ភ ំ ប ើ នះេ បាន បណ្តាលឱយ្ សហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម ថៗ ី្ម ជាចន ើ្រ មល ើ រល ំ ង
សមាសធាតុដស ៏ ខា ំ ន់មយ ួ ដល ែ នង ឹ ធឱ ើ្វ យ្ មខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់
ពួកគេមានស្ថរេ ភាពនោះ គឺការគប ្រ គ ់ ង ្រ ទៅលើ ហិរញ្ញវត្ថ។ ុ
Starting up a business is an exciting time for entrepreneurs and it is not uncommon that the adrenaline of this excitement can cause many new entrepreneurs to overlook the one essential element that will keep their business afloat –financial management. SeekIdeal 71 SeekIdeal Magazine Magazine 71
ប្រសន ិ បគ្មា ើ នសាច់បក ្រា នោ ់ ះទេ ទោះបីជាមានគន ំ ត ិ លប ្អ ស ្រ រើ យង ៉ា ណាឬ
A
ក៏គម្រោងអាជីវកម្មលម្អត ិ បុណ្ណា ៉ កដោ ៏ យ ក៏នង ឹ ធឱ ើ្វ យ្ ទៅជាអាសារឥតការ
cash during the start-up period is the key to survival and
ទោះបីជាមុខជំនញ ួ អាចនង ឹ ធក ើ្វ ង ុ្ន ទម្រងប ់ ប ែ ផស្ ង េ ៗគ្នាកដោ ៏ យ កប ៏ ន ុ៉ ែ្ត មុខជន ំ ញ ួ នម ី យ ួ ៗ ជាទូទៅមានលក្ខណៈដូចគ ្នា គ ត ឺ វូ្រ ការ ការគ្របគ ់ ង ្រ នវូ ហិរញ្ញវត្ថឱ ុ យ្ បានតម ឹ្រ តវូ្រ ដម ើ ប្ ឱ ី យ្ មខ ុ ជន ំ ញ ួ នោះមានការរស់រានមានជវី ត ិ ។
lthough businesses come in many different forms, all have one thing in common: they need proper financial management in order to survive. Without the cash, even the most well thought out business
plan will turn to dust, and so the ability to manage your
ដូចះេ្ន ហើយ លទ្ធភាពកង ុ្ន កា រគប ្រ គ ់ ង ្រ លហ ំ រូ សាច់បក ្រា ក ់ ង ុ្ន កឡ ំ ង ុ ពល េ នៃ
gives you the flexibility to execute your business plan in
ការចាប់ផម ើ្ត មខ ុ ជន ំ ញ ួ គឺជាគន្លះឹ យ ង ៉ា សខា ំ ន់ដើមប្ ធ ី ឱ ើ្វ យ្ មខ ុ ជន ំ ញ ួ នោះមាន
order to bring your venture to the next level. Below are the
ជីវត ិ រស់រាន និងផល ្ត ន ់ វូ ភាពបត់បន ែ កង ុ្ន កា រធប ើ្វ ត ្រ ប ិ ត្តទៅ ិ លគ ើ ម្រោងផន ែ ការ មុខជន ំ ញ ួ ក្នង ុ បណ ំ ងឱយ្ មខ ុ ជន ំ ញ ួ នោះឆះ្ពោ ទៅមុខមយ ួ កម្រត ិ ថែមទៀត។ ខាងកម ្រោ នះ េ មានកហ ំ ស ុ ខាងផក ែ្ន ហរិ ញ្ញវត្ថប ុ យ ី ង ៉ា ដល ែ ជាទទៅ ូ សហគ្រន ិ គរួ តជ ែ ៀសវាង៖
ការកណ ំ ត់ដម ើ ទន ុ ចាប់ផម ើ្ត ទាបពក េ ឬការវន ិ យោ ិ គ
1
មុខជន ំ ញ ួ ចន ើ្រ ពក េ
ការកណ ំ ត់ដម ើ ទន ុ ចាប់ផម ើ្ត ទាបពក េ ឬការកណ ំ ត់កា រវន ិ យោ ិ គហស ួ
ពេកនៅកង ុ្ន មខ ុ ជន ំ ញ ួ គឺជាកំហស ុ មួយនៅកង ុ្ន ចណោ ំ មកហ ំ ស ុ ផស្ ង េ ៗទៀត ខាងផក ែ្ន សាច់បក ្រា ់ ដែលជាលក្ខណៈទទៅ ូ សហគ្រន ិ មក ្នា ៗ ់ បានបង្កត ើ ឡង ើ នៅពល េ ដល ែ ពួកគេចាប់ផម ើ្ត នវូ មខ ុ ជន ំ ញ ួ ។ពីពះ្រោ តស ែ ហគ្រន ិ ទាង ំ ឡាយ ដែលពោរពញ េ ទៅដោយការរភ ំ ប ើ អាចជាជព ំ ក ូ មនុសស្ ដល ែ មានការរជ ំ ល ួ ចិតខ ្ត ង ំ្លា លគ ើ ន ំ ត ិ របស់ខន ួ្ល ដល ែ ជមញ ្រុ ឱយ្ ពក ួ គស្មា េ នខស ុ ទៅលប ើ ន្ទក ុ ហរិ ញ្ញ វត្ថដ ុ ល ែ តវូ្រ បក ូ បញ្ចល ូ ទៅក្នង ុ គម្រោងថនោ ី្ម ះ ឬក៏ពក ួ គអា េ ចជាមនុសស្ ដែល គណនាដោយភន ័ ច ្ត ឡ ្រ ទៅ ំ លច ើ ន ំ ន ួ សាច់បក ្រា ់ ឬកម ៏ ល ូ ធនដល ែ នង ឹ តវូ្រ ដាក់ បញ្ចល ូ ទៅក្នង ុ មខ ុ ជន ំ ញ ួ នៅពល េ ចាប់ផម ើ្ត នោះ។ វាគជា ឺ កត្តាសខា ំ ន់ដល ែ សហគ្រន ិ ទាង ំ ឡាយតវូ្រ ចណា ំ យពល េ កង ុ្ន កា រវាយតម្លទៅ ៃ លប ើ រិមាណនៃ សាច់បក ្រា ដ ់ ល ែ ពក ួ គត េ វូ្រ ការជាចាបា ំ ច់ បើមន ិ ដច្នោ ូ ះពួកគន េ ង ឹ ជប ួ បទ ្រ ះនូវ វិបត្តហ ិ រិ ញ្ញវត្ថដ ុ ធ ៏ ន ្ង ធ ់ រ្ង ខណៈដែលគដ េ ង ឹ ថា ការចណា ំ យពត ិ បក ្រា ដនៅកង ុ្ន អាជីវកម្មរបស់ខន ួ្ល ហស ួ ពីការរព ំ ង ឹ ទក ុ ។ ភាពទស េ្វ បហ ្រ ស ែ មួយទៀតកង ុ្ន កា រចាត់ចង ែ សាច់បក ្រា ់ គដោ ឺ យសារ តែចណ ំ ង់ចណ ំ ល ូ ចត ិ រ្ត បសស ់ ហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម មយ ួ ចន ំ ន ួ ដល ែ ចល ូ ចត ិ ចា ្ត យ វាយសរេ ភា ី ពហស ួ ហេតុ ដច ូ ជាកា រចណា ំ យខះ្ជ ខយ ្ជា ទៅលកា ើ ររៀបចំ ការិយាល័យឱយ្ ទន ំ ប ើ ឬការចង់បានចន ំ ន ួ បគ ុ ល ្គ ក ិ ចន ើ្រ ហស ួ ពក េ ។ ការ ចំណាយហស ួ កម្រត ិ ដែលពចា ំុ បា ំ ច់ អាចនង ឹ ធឱ ើ្វ យ្ ស ន ្ថា ភាពហរិ ញ្ញវត្ថរុ បស់ លោកអក ្ន ជប ួ បទ ្រ ះនូវវប ិ ត្តដ ិ ធ ៏ ន ្ង ធ ់ រ្ង ហើយងាយសល ួ្រ កង ុ្ន កា របផ ំ ញ ្លា នវូ បក ្រា ់ សន្សរំ បស់លោកអក ្ន មុនពល េ មានផលិតផល ឬសវា េ កម្មផស្ ង េ ទៀតដម ើ ប្ ល ី ក់។ ចូរចងចាថា ំ កត្តាដល ែ សខា ំ ន់សម្រាបម ់ ខ ុ ជន ំ ញ ួ ថដ ី្ម ល ែ នង ឹ តវូ្រ ចាប់ផម ើ្ត ដប ំ ង ូ គឺតវូ្រ ធានាថា គ្របទា ់ ង ំ ចណា ំ យផស្ ង េ ៗនោះ ត្រវូ ឱយ្ សត ិ្ថ នៅក្នង ុ បរិមាណ ទាបបផ ំ ត ុ ហើយតវូ្រ សន្សស ំ ម្ចសា ៃ ច់បក ្រា ់ ឬកច ៏ ណា ំ យសាច់បក ្រា នោ ់ ះក្នង ុ ការពង្រក ី មខ ុ ជន ំ ញ ួ សម្រាបរ់ យៈពល េ វ ង ែ ។ ការវន ិ យោ ិ គលម ើ ខ ុ ជ ន ំ ញ ួ មយ ួ មាននយ ័ ថា រាល់ទាង ំ សាច់បក ្រា ទា ់ ង ំ អស់ គួរត្រវូ បានចណា ំ យដោយមាន ភាពវយ ័ ឆត ្លា នៅកង ុ្ន កា រកសាងនវូ ផលិតផលមយ ួ ដល ែ មានលក្ខណៈលប ្អ ស ្រ រើ និងពត ិ បក ្រា ដ ហើយជមញ ្រុ ផលិតផលទាង ំ អស់នោះឱយ្ ទៅដល់ដអ ៃ ក ្ន បើ្រ ប្រាសច ់ ង ុ កយ ្រោ ពីពះ្រោ ភាពខ្វះខាតក្នង ុ កា រផត ្គ ផ ់ ង ្គ ផ ់ លិតផលដល ែ ល្អ មាន ន័យថា លោកអក ្ន មានសច េ ក្តស ី ង្ឃម ឹ តច ិ តច ួ កង ុ្ន កា របង្កន ើ នវូ ភាពរក ី ចម្រន ើ ក្នង ុ អាជីវកម្មរបស់ខន ួ្ល ។
72 SeekIdeal Magazine
top three common money mistakes that entrepreneurs should avoid:
1
Underestimating start-up costs or over investing in the business.
Underestimating start-up costs or over-investing in the business is one of the most common money mistakes that an entrepreneur can make when starting up a business. This is because the excited entrepreneurs are either so overly passionate about their ideas that they underestimate
2
បរាជ័យកង ុ្ន ការបង្កត ើ គមង ្រោ ថវិការទផ ី សា ្ រនិង បរាជ័យកង ុ្ន ការរៀបចព ំ ល េ មានគះ្រោ អាសន្ន
ភាពកង្វះខាតទៅលើកា ររៀបចគ ំ ម្រោងថវិកាទីផសា ្ រឱយ្ បានសមរម្យ
ល្មមអាចជាតក ឹ តាងបញ្ជាកអ ់ ព ំ ផ ី លបះ៉ ពាល់ទៅលើមខ ុ ជន ំ ញ ួ មយ ួ ជា ពិសស េ គឺសម្រាបម ់ ខ ុ ជន ំ ញ ួ ដល ែ ទប ើ តន ែ ង ឹ ចាប់ផម ើ្ត ថៗ ី្ម ។ កា រធទ ើ្វ ី ផ្សារនិងកា រផ្សព្វផសា ្ យពាណិជក ្ជ ម្មអព ំ ម ី ខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់លោកអក ្ន គឺជា វិធសា ី ស្រត ្ត ម ែ ្យ៉ាងកង ុ្ន កា របក ើ បង្ហាញនវូ ភង ើ្ល ខៀវនិងអនុញត ្ញា ឱ្យមនុសស្ ទូទៅបានដង ឹ អព ំ អ ី ដ ី្វ ល ែ លោកអក ្ន កព ំ ង ុ តច ែ ង់ផត ្គ ផ ់ ង ្គ ដ ់ ល់ពក ួ គ។ េ ដូចះេ្ន វាជាកត្តាដល ែ សខា ំ ន់បផ ំ ត ុ សម្រាបស ់ ហគ្រន ិ ដល ែ ទប ើ តចា ែ ប់ ផ្តម ើ ថ្មៗ ី គួររៀបចន ំ វូ គម្រោងថវិកាសម្រាបច ់ ណា ំ យទៅលទ ើ ផ ី សា ្ រដែល រួមបញ្ចល ូ ទាង ំ ទម្រងន ់ ៃការចណា ំ យខត ្នា តូច និងខ ត ្នា មធ្យម រួមមា ន ការផស្ ព្វផសា ្ យតាមរយៈបព ្រ ន ័ ផ ្ធ ស្ ព្វផសា ្ យសង្គម និងតាមរយៈអម ីុ ល ែ ហើយកាន់តជា ែ ងនះេ ទៅទៀតផ្សាយតាមរយៈវទ ិ យ្ ុ ផ្ទាង ំ ផសា ្ យពាណិជក ្ជ ម្ម និងកា រផស្ ព្វផសា ្ យតាមរយៈទរូ ទស្សន៍ជាដើម។
the financial burden involved with the new project or they simply miscalculate the amount of start-up capital that needs to be injected into the business. It is vital that entrepreneurs take the time to assess the amount of money that they will need or soon they will find that their budget is stretched and sometimes stretched beyond what is sustainable when the reality of the true cost of running the business hits. Another common way of mismanaging money relating to the start-up is the tendency for young entrepreneurs to spend their savings too freely such as splurging on a nice office space or a big staff. Overspending on business expenses that are actually unnecessary can quickly erode your personal finances and easily burn up your savings before you even have a product or service to sell. Remember that the most critical survival tip for any new start-up is to ensure that the overhead is low and that the money is saved or invested for long-term growth of the business; investing in the business means that the money should be wisely spent on building a really good product and getting it in front of users as the lack of a good product means that there is little hope for making any progress.
SeekIdeal Magazine 73
ជាធម្មតាសម្រាបស ់ ហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម ទាង ំ ឡាយដែលតង ែ តមា ែ ន ឆន្ទៈឆះេ ឆល ួ ដម ើ ប្ ជោ ី គជ័យហើយជមញ ្រុ ឱយ្ ពក ួ គមា េ នជន ំ ឿចិតជ ្ត ល ្រុ ពេក និងឈានទៅដល់ការគត ិ ថា ពក ួ គមា េ នឆង ឹ្អ ដក ែ សប្ ក ែ ស្ពាន់។ ដូចះេ្ន សហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម ទា ង ំ អស់នោះត្រវូ តយ ែ ល់ឱយ្ បានចបា ្ ស់លាស់ថា ពួកគេមន ិ ទាន់រង ឹ មាំដល់ថ ក ្នា នោ ់ ះទេ ហើយគរួ តែធកា ើ្វ រសម្រាលនវូ ហានិភយ ័ ដល ែ អាចកត ើ ឡង ើ កង ុ្ន គអា ្រា សន្នដោយការបប ើ្រ ស ្រា ក ់ ម ្រុ ហ៊ន ុ ធានារប ៉ា រ់ ង ក្នង ុ កា រជយ ួ ជម ្រោ ជង ្រែ នវូ មខ ុ ជន ំ ញ ួ បស ្រ ន ិ ពក ួ គេមន ិ អាចចាត់ចង ែ បានល។ ្អ ចូរចងចាថា ំ លោកអក ្ន គឺជាទព ្រ យ្ សម្បត្តិ
2
Failing to establish a marketing budget and failing to plan for the worst.
The lack of an appropriate marketing budget can prove detrimental to a business especially to a new start-up. Marketing and advertising your business is the only way to turn on the light and let people know about what you have to offer. Thus it is important that newly-started entrepreneurs budget for marketing costs, which can take the form of low cost media such as social media and e-mail marketing or
ដ៏មានតម្លប ៃ ផ ំ ត ុ នក ៃ ម ្រុ ហន ុ៊ របស់ខន ួ្ល ដូចះេ្ន លោកអក ្ន គរួ តធ ែ កា ើ្វ រជើ្រ
more expensive types such as radio, billboard and television
សរើសយកធានារ៉ាបរ់ ងដល ែ លស ្អ ម្រាបខ ់ ន ួ្ល អក ្ន ផល ្ទា ់ ដូចជាក ា រធានា
advertising.It is common for young entrepreneurs with a
រ៉ាបរ់ ងទៅលស ើ ខ ុ ភាពឬកធា ៏ នារប ៉ា រ់ ងជយ ួ កា រពារទៅលប ើ ក ្រា ច ់ ណ ំ ល ូ ។ លើសពីនះេ ទៅទៀតគោលនយោបាយធានារប ៉ា រ់ ងរបស់លោកអក ្ន គួរធានាផងដែរដល់មខ ុ ជន ំ ញ ួ បស ្រ ន ិ បើភាគហន ុ៊ ជប ួ បទ ្រ ះនវូ បញ្ហា ណាមយ ួ ។
3
ការធឱ ើ ្វ យ្ ចប ្រ ក ូ ចប ្រ ល់រវាងហរិ ញ្ញវត្ថផ ុ ល ា ្ទ ខ ់ ន ួ ្ល និង
ក្រម ុ ហន ុ៊
ការចបា ្រ ច់បញ្ចល ូ គ រ្នា វាងហរិ ញ្ញវត្ថក ុ ម ្រុ ហន ុ៊ នង ិ ហរិ ញ្ញវត្ថផ ុ ល ្ទា ់ ខ្លន ួ គឺជាការដល ែ មន ិ បានកណ ំ ត់នខ ៃ ស្ ប ែ ន្ទាតឱ ់ យ្ បានចបា ្ ស់លាស់រវាង អ្វដ ី ល ែ កម ្រុ ហន ុ៊ មាននិងអដ ី្វ ល ែ យង ើ មាន។ នេះគជា ឺ បញ្ហាទទៅ ូ មយ ួ សម្រាបស ់ ហគ្រន ិ ទាង ំ ឡាយហើយកជា ៏ ហត េ ផ ុ លតែមយ ួ ដល ែ តណា ំ ង ឱ្យហត េ ផ ុ លដធ ៏ ដ ំ ល ែ ថា ហេតអ ុ បា ី្វ នជាមខ ុ ជន ំ ញ ួ នះេ បានបរាជ័យ ខណៈពល េ ដល ែ ទប ើ តចា ែ ប់ផម ើ្ត ។ ការដល ែ ធឱ ើ្វ យ្ ឡក ូ ឡំគ្នា រវាង ហិរញ្ញវត្ថផ ុ ល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល និងហរិ ញ្ញវត្ថស ុ ម្រាបក ់ ម ្រុ ហន ុ៊ គឺនៅពល េ ណាដល ែ ម្ចាសក ់ ម ្រុ ហន ុ៊ យកសាច់បក ្រា ក ់ ង ុ្ន មខ ុ ជន ំ ញ ួ ដើមប្ ម ី កចាយវាយសម្រាប់ បញ្ហាផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល ។ សហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម ជាចន ើ្រ តែងតមា ែ នជន ំ ឿចិតជ ្ត ល ្រុ
great burning desire to succeed to be overconfident and think that they are bullet-proof. These young entrepreneurs need to understand that they are not bullet-proof and should mitigate the risks of not having an appropriate succession plan and some form of insurance to support the business if they can’t run it. Remember that you are your company’s greatest asset and so it is recommended that you take out appropriate insurance for yourself in the form of health or income-protected insurance. As well as this, your insurance cover should also include an insurance component that provides funding should something happen to you or your co-owner.
3
Mixing business and personal finance. Mixing business and personal finance is about not
having a clear line between what the company owns and what you personally own. This is a common problem for many entrepreneurs and represents one of the biggest reasons why businesses fail in the early stage of starting-up.
ហួសនៅពល េ ដល ែ គឃ េ ញ ើ មខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់គេ បង្ហាញពីភាព
By mixing business and personal finance, the owner dips
វិជមា ្ជ ននៃលហ ំ រូ ហរិ ញ្ញវត្ថ ុ ហើយដោយសារតែពក ួ គម េ ន ិ ធ ប ្លា មា ់ នបទ
into the business money bag to spend for a personal
ពិសោធន៍ ទប ើ ធឱ ើ្វ យ្ ពួកគចា េ ប់ផម ើ្ត ចណា ំ យសាច់បក ្រា ដោ ់ យពបា ំុ ន
agenda. Many young entrepreneurs are overconfident
គិតគ រូ ។ សហគ្រន ិ វយ ័ កង េ្ម តែងបរាជ័យដោយសាតែមន ិ បានយល់ចបា ្ ស់ថា ដំណាក់កា លចាប់ផម ើ្ត ដ ប ំ ង ូ នម ៃ ខ ុ ជន ំ ញ ួ នោះ គព ឺ ទា ំុ ន់មានសរិ្ថ ភាព នៅឡយ ើ ហើយទម្លាបន ់ កា ៃ រចណា ំ យខ្ជះខ្ចាយ ធឱ ើ្វ យ្ ពក ួ គព េ បា ិ ក ក្នង ុ ការសម្របសម្រល ួ ខ្លន ួ ទៅនង ឹ កម្រត ិ នកា ៃ រចណា ំ យពម ី ន ុ មក។វា
when the business shows some signs of positive cash flow and, being inexperienced, they start spending the business’ cash flow indiscriminately. They however fail to realise that it is during the early start-up phase that the business is most shaky, and given their previous level of spending on their lifestyle they find it hard to adjust to their previous and
គួរឱយ្ សោ កសយ ្តា នៅពល េ ណាដល ែ យង ើ ឃញ ើ ថាមនុសស្ ភាគចន ើ្រ
more conservative level when the business is not nearly as
បានធឱ ើ្វ យ្ មខ ុ ជន ំ ញ ួ របស់ខន ួ្ល អន់ថយដោយសារតែការបព ្រ ត ឹ្រ ប ្ត ប ែ នះេ
successful the next several months. It is sad to see that
គឺដោយសារតព ែ ក ួ គខ េ ះ្វ នវូ ចំណះេ ដង ឹ កង ុ្ន កា រចាត់ចង ែ ផក ែ្ន ហរិ ញ្ញវត្ថុ
many people drain their businesses in this way because of
ឱ្យបានល៕ ្អ
74 SeekIdeal Magazine
their lack of financial management.
SeekIdeal Magazine 75
Career Advice & Development:
គុណភាព៥យ៉ាង ដែលជយ ួ ឱយ្ អាជីពអ្នកបានភស ឺ្ល ា្វ ង ភាពជោគជ័យរបស់ម នុស្សតែមានភាពខុសៗគ្នា។ មនុស្ស មួយចំនួនតែងតែរីករាយជាមួយភាពជោគជ័យខ្នាតតូចខណៈ
ពេលដែលមនុស្សមួយចំនួនទៀតមិនពេញចិត្តរហូតទាល់តែ
ពួកគ េឈានជើងទៅដល់ចំណុចកំពូលនោះ។ “បញ្ហានៅ ត្រង់ថា ៈ តើភាពជោគជ័យពិតប្រាកដមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច សម្រាប់ខ្លួនរ បស់លោកអ្នក? ”
2 3 1
S
uccess in life is always relative. Some people are happy with small achievements while there are others who will not be
satisfied until they have reached the peak of the mountain. What really matters is: “What does success mean to you?”
4
Qualitieilsl that W ur Help Yero Shine Care 76 SeekIdeal Magazine
5
ទាក់ទងមហិចតា ិ្ឆ នោះ អាជីពរបស់លោកអក ្ន នង ឹ ឆ្លងកា ត់នវូ
ស្រឡាយនកា ៃ រងារនិងបទពសោ ិ ធន៍ទាង ំ ឡាយដែលនង ឹ សល ំ ៀង
នូវលក្ខណៈសម្បត្តិ ព្រមទាំងអត្តចរិតរបស់លោកអក ្ន ឆ្ពោះទៅកាន់
មាគ៌ានភា ៃ ពជោគជយ ័ យ ង ៉ា ពត ិ បក ្រា ដ។ នៅពល េ ដែលយង ើ មានពត ឹ្រ កា ិ្ត រណ៍អម ី្វ យ ួ ដល ែ ជាកត្តាធឱ ើ្វ យ្ បះ៉ ពាល់ទៅលប ើ ព ្រ ន ័ ្ធ នៃជន ំ ឿចត ិ ្ត ក៏ដច ូ ជាគុណតម្លជ ៃ វំុ ញ ិ ការងារដល ែ ពបា ិ ក ភាពតស៊ូ
និងឆន្ទៈ។ល។ កត្តាទាង ំ នះេ សទ ុ ត ្ធ ជា ែ សមាសធាតុដសា ៏ មញ្ញនៃ មូលដ្ឋានគះឹ្រ ដអ ៏ ស្ចារយ្ កង ុ្ន កា រកណ ំ ត់តម្លន ៃ ជ ៃ វី ត ិ របស់ខន ួ្ល ។ ដើមប្ ី អាចឱយ្ លោកអក ្ន នង ឹ លច េ ធជា ្លោ ងគេ ក្នង ុ ចណោ ំ មតនា ួ ទីកង ុ្ន កម ្រុ ហ៊ន ុ
គឺទាមទារឱយ្ មានការយល់ដង ឹ យង ៉ា សខា ំ ន រ់ ម ួ ផស្ ជា ំ មួយកត្តាផស ្លា ប ់ រូ្ត
ដែលអាចធទៅ ើ្វ បានទៅលឥ ើ រយា ិ បថ និងអត្តចរិតផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល របស់ លោកអក ្ន ជាពស ិ ស េ នៅពល េ ណាដល ែ លោកអក ្ន កំពង ុ តែធកា ើ្វ រ នៅកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។
មានបជា ្រ ជនកម្ពជា ុ ដែលពោរពេញទៅដោយទព េ កោសល្យ
និងភាពឆត ្លា វជា ៃ ចន ើ្រ កំពង ុ តធ ែ កា ើ្វ រដញ េ តាមនវូ គន្លងនអា ៃ ជីព យ៉ាងឆះេ ឆល ួ បក ្រ បដោយទស្សនៈមល ើ ឃញ ើ ឆះ្ពោ ទៅកាន់ភាព
ជោគជយ ័ ដអ ៏ ស្ចារយ្ ។ នៅពល េ ណាដល ែ សមត្ថភាពរបស់ពក ួ គេ នៅមានភាពខះ្វ ខាត ជាពស ិ ស េ ទៅលទ ើ ព េ កោសល្យ ភាគចន ើ្រ
Regardless of your ambitions, your career will go through a series of jobs and experiences that truly will shape your personality and attitude toward success. While we all have defining moments that determine and shape our core beliefs and values around hard work, persistence, determination, etc., these are all simply components of a greater foundation that defines “you”. Shining and rising through corporate ranks involves a radical understanding and possible change in your attitude and behaviours, especially when you are working in Cambodia. There are many smart and talented Cambodian people who pursue aggressive career paths and have their sights set on great achievement. While their ability is nothing short of genius, many lack the soft skills that could push them to the top. These are the traits, qualities and understanding that make good people great. Practical and tested, mastering and practicing the following qualities will empower you to achieve a successful career, if not life.
គឺខះ្វ នូវជនា ំ ញផក ្នែ ទនា ំ ក់ទន ំ ង ដែលនង ឹ ជមញ ្រុ ពក ួ គអា េ ចឱយ្ ទៅ
1.Creative Thinking
ពោលទាង ំ គណ ុ ភាពនិងកា រយល់ដង ឹ ដល ែ នង ឹ ជមញ ្រុ មនុសស្ លឱ ្អ យ្
Many people do not comprehend this concept of thinking,
ដល់កម្រត ិ កព ំ ល ូ នក ៃ ម ្រុ ហន ុ៊ បាន។ទាំងនះេ គជា ឺ លក្ខណៈដស ៏ ខា ំ ន់
កាន់តអ ែ ស្ចារយ្ ថម ែ ទៀត។ គុណតម្លជា ៃ ក់សង ែ្ត ដល ែ យង ើ បង្ហាញ
ជូនខាងកម ្រោ នះេ គឺធប ្លា ត ់ វូ្រ បានគយ េ កទៅអនុវត្តដោយទទួល បានជោគជ័យរច ួ មកហយ ើ ដូចះេ្ន បស ្រ ន ិ បយ ើ ង ើ យកទៅសិកសា ្
និងអនុតនោ ្ត ះ បើមន ិ ទទួលបានជោគជ័យកង ុ្ន ជវី ត ិ ទាង ំ មល ូ យ៉ាង ហោចណាស់កបា ៏ នជោគជ័យនៅក្នង ុ អាជីពរបស់ខន ួ្ល ដរែ ។
but all it really requires is thinking about problems though a different set of eyes, or different perspective. This is why many brainstorming sessions fail; most people sit and think of work problems in the context of what it means to the company, not the customers, not the employees, etc. Sitting back and trying to solve the problem through the eyes of an elementary student will turn things upside
១.ការគត ិ ប ក ្រ បដោយភាពចប ៃ្ន ឌ ្រ ត ិ
down, and absolutely challenge the way that you normally think.
មនុសស្ ភាគចន ើ្រ មន ិ បានយល់អព ំ ទ ី ស្សនៈក្នង ុ កា រគត ិ នេះទេ
you generally don’t sit to work) and think about why other solutions
ប៉ន ុ អ ែ្ត ដ ី្វ ល ែ ទាមទារទាង ំ អស់នៅកន្លង ែ នះេ គឺគត ិ ទៅលើបញ្ហាដោយ ឆ្លងកា ត់កា របក ើ្រ ស ្រ ភ ែ ក ែ្ន ផ្សង េ ៗគ្នា ឬការយល់ឃញ ើ បក ែ្ល ៗពីគ ។ ្នា
កត្តានះេ ហយ ើ ដល ែ ជាមល ូ ហត េ ុ ធ្វឱ ើ យ្ ការបផ ំ ស ុ នវូ គន ំ ត ិ ជាចន ើ្រ
ទទួលបរាជ័យ។ មនុសស្ ភាគចន ើ្រ តង ែ តអ ែ ង្គយ ុ ចះុ និងគត ិ ទៅ លើបញ្ហានកា ៃ រងារនៅកង ុ្ន បរិបទមយ ួ ដល ែ ទាក់ទងទៅនង ឹ អី្វ ដែល មានន័យ ចពោ ំ ះតក ែ ម ្រុ ហន ុ៊ មិនមន ែ បរែ ឆ្ពោះទៅរកអតិថជ ិ ននោះទេ
ហើយកម ៏ ន ិ មែនបរែ ទៅរកនយោ ិ ជិតនោះដែរ។ ការដល ែ អង្គយ ុ ចុះ
Go outside and enjoy the breeze at the riverfront (or somewhere have not worked. What has worked? Remember the best ideas come from people who are handson with their work. When everyone thinks and recommends an unattractive way of thinking, unattractive results will follow. Change your surroundings, change your views, change your thought process and come up with a creative idea!
និងពយា ្ យាមធកា ើ្វ រដោះស្រាយដោយបក ើ្រ ស ្រ ភ ែ ក ែ្ន របៀបជាសស ិ ស្ បឋមសក ិ សា ្ នោះនឹងធ្វឱ ើ យ្ ប្រភពនប ៃ ញមា ្ហា នការផស ្លា ប ់ រូ្ត និងជាកត្តា
ជមញ ្រុ ឱយ្ យង ើ គត ិ ដល់បញ្ហានោះពជ ី ង ្រុ មយ ួ ដល ែ យង ើ មន ិ ធ ប ្លា បា ់ ន
គិតពម ី ន ុ មក។ ចូរចញ េ ទៅខាងក្រៅ ហើយសប ូ្រ យកខយ្ ល់អាកាស
បរិសទ ុ ្ធ នៅមាត់ទន្លេ ឬកទៅ ៏ កន្លង ែ ណាមួយដល ែ អក ្ន គិតថា មិន មែនជាកន្លង ែ ធកា ើ្វ រនោះទេ ហយ ើ ចាប់ផម ើ្ត គត ិ ថា «ហេតអ ុ បា ី្វ នជា
ដំណោះសយ ្រា ផស្ ង េ ទៀតគ្មានបស ្រ ទ ិ ភា ្ធ ព?» «តើអដ ី្វ ល ែ អាចជា ដំណោះសយ ្រា ?»
ចូរចងចាថា ំ គំនត ិ ដល ែ បស ្រ រើ បផ ំ ត ុ គឺចញ េ មកពអ ី ក ្ន ដល ែ បាន
ចូលរម ួ ដោយផល ្ទា ជា ់ មួយនង ឹ កា រងារនោះ។ នៅពល េ ណានរណា ម្នាកគ ់ ត ិ នង ិ ផល ្ត យោ ់ បល់នវូ វធ ិ ដ ី ល ែ គ្មា នការទាក់ទាញនោះ វានឹង ផ្តលន ់ វូ លទ្ធផលដែលគ្មានការទាកទា ់ ញដរែ ។ដូចះេ្ន ចូរផស ្លា ប ់ រូ្ត នវូ
បរិយាកាសជវំុ ញ ិ អក ្ន ផស ្លា ប ់ រូ្ត នូវទស្សនៈ ផស ្លា ប ់ រូ្ត ដណ ំ រើ ការនៃការ គិតរបស់អក ្ន ហយ ើ ចរូ ផ្តលន ់ វូ គន ំ ត ិ ដល ែ មានភាពចប ៃ្ន ឌ ្រ ត ិ វិញ។
77 SeekIdeal Magazine 77
2. Eagerness to Learn
២. មានក្តសោ ី មនស្សកង ុ្ន ការសិក្សារៀនសត ូ ្រ ឆ្លងកា តម ់ យ ួ ដណា ំ ក់កា លកយ ្រោ មក ការងារដល ែ មន ិ មានការបក ្រ ត ួ
ប្រជង ែ បានកយ ្លា ទៅជាការងារដដល ែ ៗ នង ិ មានភាពធញ ុ ទន ្រា ់ ហើយមនុសស្ ដែលធកា ្វើ រងារនោះអាចនឹងកយ ្លា ទៅជាមនុសស្ ដល ែ មានភាពធញ ុ ទន ្រា ់ ឬក៏មាន
ភាពខល ិ្ជ ចអ ្រ ស ូ ។ ពួកគបា េ នបាត់បង់នវូ អំណរសាទរកង ុ្ន កា ររៀនអដ ី្វ ល ែ ថៗ ី្ម
ហើយទោះជាពួកគម េ ន ិ បានសារភាពនវូ ការនះេ កដោ ៏ យ តែសកម្មភាពរបស់ ពួកគេបានចង្អល ុ បញ្ជាកថា ់ ពក ួ គេបានពញ េ ចិតន ្ត វូ គោលដៅនជ ៃ វី ត ិ របស់ខន ួ្ល គេកង ុ្ន ស្ថានភា ពបច្ចប ុ ប្ ន្នហយ ើ ពក ួ គបា េ នបញ្ឈប់នវូ ការដញ េ តាមដម ើ ប្ ឱ ី យ្ ឆះ្ពោ
ទៅដល់ចណ ំ ច ុ កព ំ ល ូ ហើយបស ្រ ន ិ បើលោកអ្នកចង់ឈានមខ ុ គេសូមកុតា ំ ម នូវគន្លងនៃការគត ិ បែបដច ូ ះេ្ន អី អ្វដ ី ល ែ ត្រវូ ចងចាំ គឺតវូ្រ មានអណ ំ រក្នង ុ ការសិកសា ្ រៀនសូត្រ ពព ី ះ្រោ លោកអក ្ន មិនអាចដង ឹ ថា តើចណ ំ ះេ ដង ឹ ឬសមត្ថភាពមួយណា នឹងច ូលរ ួមជំរុញអាជីពលោ កអ្នកឱ ្យបានកាន់តែខ្ពសនោ ់ ះទេ។
សូមចងចាថា ំ លោកអ្នកតវូ្រ តប ែ ក ើ ចហ ំ រចត ិ ្ត នង ិ ប្រកានយ ់ កនវូ ឥរិយាបថ
វិជមា ្ជ នក្នុងការបំពេញការងារ។ ទោះបីជាពេលខ្លះលោកអ្នកជឿថា លោ កអ្នក
After a certain period, an unchallenging job becomes repetitive and boring, and people eventually become bored or even lazy. They lose all the enthusiasm to learn new things and although they won’t admit this, their actions show you that they are already satisfied with their life goals, and have stopped pushing themselves to reach the peak of the mountain. If you really want to move ahead, do not follow this pathway. Always remain eager to learn; you never know what
បា នដឹងកិច្ចការទាំងអស់នោះហើយក៏ប៉ុន្តែនៅតែមា នបន្ទប់សម្រាប់អភិវឌ្ឍដរែ
knowledge or capability will
តែសខា ំ ន់ជាងនេះទៅទៀតនោះនៅពល េ ណាដល ែ លោកអក ្ន បព ំ ញ េ ការងារឱយ្
Remember, you need to
រើសនូវមនុសស្ ដល ែ មានចត ិ ្ត និងមានអណ ំ រក្នង ុ ការរៀននូវជំនាញដែលថ្មៗ ី
an open mindset and positive
ជាពិសស េ នៅពល េ លោកអក ្ន បានចល ូ មកធកា ើ្វ រងារកង ុ្ន សប ្ថា ន ័ ជនា ំ ញ។ វាកាន់
push you up in your career.
កម ្រុ ហន ុ៊ បរទេសនៅក្នង ុ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ គណៈគប ្រ គ ់ ង ្រ ជាន់ខស ្ព ់តែងតជ ែ ស ើ្រ
approach your work with
រួមទាំងកា រដល ែ ទទួលយកនវូ ទន ំ ល ួ ខស ុ ត្រវូ ថី្ម ក្នង ុ ការជួយឱយ្ កម ្រុ ហ៊ន ុ មានការ
attitude.
រីកចម្រន ើ ទៅមុខ។
78 SeekIdeal Magazine
ារសគ ័្ម ច ្រ ិ
៣.ការងារស្មគ ័ ច ្រ ត ិ ្ដ
Even though you might believe that you already know everything, there is always room for improvement, especially
ភាគចន ើ្រ នជ ៃ វី ត ិ គឺការផ្តលឱ ់ យ្ និងការទទួលយក។ ការងារគឺមន ិ លើក
when it comes to working in a professional business setting.
ដែលមានភាពសណ ្រ ក ុ សខ ុ សល ួ្រ របសខ ់ ន ួ្ល ឯង កង ុ្ន ការឈោងជយ ួ អក ្ន ដទៃ
company in Cambodia. The top management team is always
លែងនោះទេ ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន ជាមនុសស្ ដល ែ ឈានជង ើ ចញ េ អព ំ ត ី ប ំ ន់ មនុសស្ ទាង ំ អស់នោះនឹងត្រឡបម ់ កជួយខន ួ្ល អក ្ន វញ ិ នៅពល េ ដល ែ អក ្ន តវូ្រ ការ។
លើសពន ី ះេ ទៅ ទៀត អក ្ន អាចនង ឹ មានមិតភា ្ត ពកង ុ្ន កា រលក ើ ទក ឹ ចត ិ ទៅ ្ត លើ
This is even more critical when you are working for a foreign seeking those individuals who are eager to learn new skills and take on new responsibilities to help the company grow.
បរិយាកាសនៃការងារ ដោយផ្អែកទៅលើមូលដ្ឋាន
នៃទំនាក់ទំនងដែលជួយគ ្នាទៅវិញទៅមកគឺជា
3.Volunteerism
បរិយាកាសដែលចេះធ្វើការងារជាក្រុម។
Much of life is give and take. Work is no exception. If នេះ គឺជាអ្វីមួយដែលប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវកា រ
you are the person that is constantly stepping out of your
កតា្តចម្បងសម្រាបខ ់ ន ួ្ល យង ើ ជានច ិ កា ្ច លគឺតង ែ តែ
return the favor when you ask. Moreover, you will be able to
ឆន្ទៈកង ុ្ន កា រជយ ួ គត េ ល ្រ ប់ទៅវញ ិ នេះដោយយង ើ
relationship, a team-working environment.
ជាចាំបាច់ក្នង ុ ការអភិវឌ្ឍខ្លន ួ នង ិ បន្តកា រងារទៅមុខ។
comfort zone in order to help others, (most) people will
រង់ចាឱ ំ យ្ អក ្ន ដទៃជយ ួ យង ើ ជាមន ុ មុនពល េ យង ើ មាន
foster a working environment that is based on a reciprocal
គិតឃញ ើ ថា យង ើ មានការងារជាចន ើ្រ ដល ែ តវូ្រ តែ បំពញ េ ឱយ្ បានទាន់ពល េ កំណត់ហើយពមា ុំ នពល េ វេលាគ្របគ ់ ន ្រា ដ ់ ម ើ ប្ ជ ី យ ួ អក ្ន ដទៃដល ែ តវូ្រ ការជន ំ យ ួ
ពីយង ើ នោះទេ ឬកអា ៏ ចមកពមា ី នភាពខះ្វ ខាតនៃ ការផល ្ត ន ់ វូ ទស្សនៈបង្រៀនដល ែ ទាក់ទងទៅនឹងកា រ
ស្មគ ័ ច ្រ ត ិ ក ្ត ង ុ្ន កា រជយ ួ គ្នា។ សម្រាបក ់ ម ្រុ ហន ុ៊ បរទេស
ភាគចន ើ្រ គត ឺ ង ែ តជ ែ ស ើ្រ រស ើ រកបគ ុ ល ្គ ណាដែល
មានបគ ុ ល ្គ ក ិ លក្ខណៈសគ ័្ម ច ្រ ត ិ ។ ្ត កម ្រុ ហ៊ន ុ តង ែ តែ ចង់បាននវូ បគ ុ ល ្គ ក ិ ដែលមានឆន្ទៈកង ុ្ន កា រជយ ួ កម ្រុ
ការងារដម ើ ប្ ឱ ី យ្ កច ិ ស ្ច ហការរវាងបគ ុ ល ្គ ក ិ កម ្រុ ហន ុ៊
កាន់តមា ែ នភាពសត ិ្អ រមូត។ ដច ូ ះេ្ន លោកអក ្ន គរួ តែ ជមញ ្រុ ខន ួ្ល អក ្ន ទៅលើទស្សនៈកង ុ្ន កា រជយ ួ អក ្ន ដទៃ និងរៀនអព ំ ទ ី ស្សនៈនោះ។
This is something that we as Cambodians still need to improve and work on. The majority of us often wait for other people to help us first before we are willing to return the favor. This is because we may think that we already have a workload to complete by the deadline and do not have time to help others when they need help. It could also be that we have never been taught the concept of volunteerism. Foreign companies constantly look for those individuals who have a volunteering personality. They want their employees develop a willingness to help their colleague so that they can embrace teamwork. Therefore, you must make yourself familiar with this “willingness to help” concept, and learn from it.
SeekIdeal Magazine 79
៤. ការភ្ជាបប ់ ណ្តាញ បណ្តាញរបស់លោកអក ្ន មន ិ គួរតវូ្រ បានកណ ំ ត់សម្រាបម ់ នុសស្ ដែលសត ិ្ថ នៅកង ុ្ន សហគមន៍ជាមយ ួ គ ្នា នាយកដ្ឋាន ឬកស ៏ ត ិ្ថ នៅក្នង ុ
4.Networking Your network should never be confined to those people in your community, work department, and/or comfort zone, but should be expanded to other realms as well. Again, break away from
តំបន់ផា សុកភាព របស់យង ើ នោះឡយ ើ ក៏បន ុ៉ គ ែ្ត រួ តធ ែ កា ើ្វ រពង្រក ី ទៅ
your comfort zone and genuinely get to know someone from a
ក្រៅតប ំ ន់ជាកា របស ្រ រើ ។ ជាថ្មម ី ង ្ត ទៀត ចូរចាកចញ េ អព ំ ត ី ប ំ ន់
different department. People will know when you are pretending,
ផាសុកភាពរបស់ខន ួ្ល ដោយបច ើ្រ ត ិ ស ្ត ះ្មោ ត្រងទៅ ់ ធ្វកា ើ រទនា ំ ក់ទន ំ ង
and there will be consequences. Think of networking as a gateway
ជាមួយមនុសស្ ដែលស្ថត ិ នៅកង ុ្ន នាយកដ្ឋានដទៃទៀតហើយពយា ្ យាម
to explore the possibilities, not merely as a career detour. When
ស្វង ែ យល់ពព ី ក ួ គឱ េ យ្ កាន់តច ែ ន ើ្រ ពីពះ្រោ ថា មនុសស្ ទាង ំ នោះ នឹង អាចដង ឹ ពភា ី ពមន ិ សះ្មោ តង ្រ រ់ បស់លោ កអក ្ន បើពនោ ំុ ះទេវាន ង ឹ ជះ ឥទ្ធព ិ លអាក្រកម ់ កលខ ើ ន ួ្ល វញ ិ ។ចរូ គត ិ អព ំ កា ី រភប ្ជា ប ់ ណ្តាញការងារ វាគឺជាកា រពង្រក ី នវូ លទ្ធភាពមិនមន ែ ដច ូ ជាផវូ្ល វៀងនអា ៃ ជីពនោះទ។ េ នៅពល េ ដល ែ លោកអក ្ន ដាក់ខន ួ្ល ចូលមកកង ុ្ន ទផ ី សា ្ រការងារកង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ លោកអក ្ន តវូ្រ ការមនុសស្ ដល ែ អាចជយ ួ ជម ្រោ ជង ្រែ ខន ួ្ល បាន
you market yourself in the Cambodian labor market, you need people who can sponsor you and the bigger and stronger your network is the better. A strong network always gives you a head start over those who are competing with you.
5. Solution Seeking Mindset
ហើយបណញ ្តា ការងាររបស់អក ្ន កាន់តច ែ ន ើ្រ បុណ្ណា ៉ កាន់តល ែ ប ្អ ស ្រ រើ
From my experience working not only in Cambodia but in
ប៉ណ ុ ះ្ណោ ដែរ។បណ្តាញការងារដរ៏ ង ឹ មាំនង ឹ ជយ ួ ជោ្រ មជង ្រែ ដល់លោកអក ្ន ឱយ្ ចាប់
other countries, I found that people often love to mention and
ផ្តម ើ បានលប ្អ ស ្រ រើ ជាងគប ូ ក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ របស់លោកអក ្ន ។
talk about problems that they encounter in their workplace.
However, when you ask for their solutions to those problems, they
៥. ការបក ើ ចហ ំ រចត ិ ស ្ត ង ែ្វ រកនវូ ដណោ ំ ះសយ ្រា ឆ្លងកា ត់តាមរយៈបទពិសោធន៍ដែលខ្ញុំបានធ្វើការ មិនមែន ត្រឹមតែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែមានប្រទេសដទៃ មួយចំនួនទៀត ខ្ញុំបានរកឃើញថា មនុស្សភាគច្រើនតែងចូលចិត្ត ជជែកអំពីបញ្ហាទាំងឡាយដែលពួកគេបានជួបប្រទះ នៅកន្លែង ការងារ។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅពេលដែលអ្នកសួរពួកគេអំពីដំណោះ ស្រាយចំពោះបញ្ហាទាំងអ ស់នោះ ពួកគ េជារឿយៗតែងមានភាព ស្ទាកស ់ ្ទើរក្នុងការបន្តក ិចស ្ច ន្ទនា។ ប ុគ្គលិកភាគច្រើនដែលខ្វះខាតនូវឥរិយាបថក្នុងកា រដោះស្រាយ បញ្ហាហើយតែងតែអូសប ន្លាយបញ្ហានោះឱ្យមានរយៈពេលវែងហាក់ ដូចជា ពួកគាត់មា នបំណងចង់បានភាពអាណិតអាសូរពីអ្នកដទៃ។ ខណៈពេលនោ ះ យើងគួរតែស្វែងរ កដំណោះស្រាយ និងបញ្ជូនន ូវ អារម្មណ៍នៃផ្នតគ ់ ំនិតវិជ្ជមានទៅដល់មនុស្សនៅជុំវិញខ្លួន ហើយ កត្តាកាន់តែសំខាន់នោះគឺអាចធ្វើឱ្យបុគ្គលិកទាំងអស់មានអារម្មណ៍ល្អ មកលើខ្លួនយើងវិញ។ចូរកុំគេចវេសអំពីអ្នកតវា៉ ហើយស្តាប់ពួកគេឱ្យបាន គ្រប់គ្រាន់អំពីបញ្ហានោះ បន្ទាប់មកចូរព្យាយាមរកនូវដំណោះស្រាយ។ ទីផ្សារការងារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កា ន់តែកើនខ្លាំងឡើងជា រៀងរាល់ឆ្នាំ វានឹងផ្តល់ឱកាសដល់លោកអ្នកកា ន់តែច្រើនក្នុងការដែល ទទួលនូវកា រអភិវឌ្ឍជំនាញ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលលោកអ្នកត្រូវរៀនជាដំបូង គឺការអភិវឌ្ឍទៅលើឥរិយាបថ ដែលជម្រុញទៅរកភាពជោគជ័យ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់អាចមានលទ្ធភាពក្នុងកា របញ្ឈប់លោកអ្នក ដើម្បីឱ្យឈោងទៅដល់ច ំណុចកំពូលនោ ះបានទេ៕
80 SeekIdeal Magazine
are often reluctant and hesitant to engage in the conversation. The majority of employees lack an attitude to solve issues and love to keep them burning for long time, almost to encourage sympathy. It is in these times that a positive mindset can send the right vibes across and can really give you a lot of attention.
Do not avoid complainers, listen to them just long enough to hear the problem, then try to come up with a solution. The Cambodian job market is getting stronger and stronger each year, which means that there will be many more opportunities for your career advancement. But first you need to learn and develop an attitude for success so that no one will ever dare to try to stop you from reaching the peak of the mountain.
ជានិច្ចកាលចូរចងចាំ , Always ១. ត្រូវមានភាពច្នៃប្រឌិត និងគិតនូវអ្វីដែលថ ្មីៗ ២. ត្រូវធានាថា អ្នកដែលនៅជុំវិញខ្លួនយើងនឹងយល់ព ីអ្វីដែលយើងកំពុងធ្វើ ៣. មានឆន្ទៈក្នុងកា រជួយអ្នកដទៃ ៤. ចូរតបណ្តាញកា រងារនៅពេលដ ែលមានឱកាសគ្រប់គ្រាន់ ៥. បើកចំហរចិត្ត ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។
1. Be creative, and think creatively. 2. Make sure other people know what you are doing. 3. Be willing to help other people. 4. Network when the opportunity is given. 5. Develop a solution seeking mindset.
SeekIdeal Magazine 81
អាជីពដល ែ ជោគជ័យ ផ្តម ើ កត ើ ចញ េ ពី
ផ្នតគ ់ ន ំ ត ិ ដល ែ ជោគជ័យ
82 SeekIdeal Magazine
Successful Career Starts with Successful Mindset
លោកអក ្ន មានអារម្មណរ៍ ភ ំ ប ើ
មានថាមពល មានភាពរស ួ រាយហើយ
ហាកប ់ ដ ី ច ូ ជារស់នៅលក ើ ព ំ ល ូ នៃ ពិភពលោកទាង ំ មូល។ ការទទួលនវូ
អារម្មណដ ៍ ល ែ មានភាពលប ្អ ស ្រ រើ ដែលបញ្រៀ្ជ បចល ូ ទៅកង ុ្ន ផត ្ន គ ់ ន ំ ត ិ របស់លោកអ្នកអនាគតមល ើ ទៅមាន ភាពរង ុ រឿងលោកអក ្ន មានអារម្មណថា ៍ ជាការលប ្អ ស ្រ រើ ដល ែ មានជវី ត ិ រស់។
នេះគជា ឺ ការអស្ចារយ្ បន ុ៉ ធ ែ្ត ើ្វ
ដូចម្តច េ ដម ើ ប្ ឱ ី យ្ យង ើ ជៀសឱ្យឆយ ្ងា
ចេញអព ំ ភា ី ពភយ ័ ពយ ួ្រ មន ិ ចេះអស់
មិនចះេ ហយ ើ ពីភាពតានតង ឹ និង ភាពភយ ័ ខ្លាចដល ែ កត ើ ឡង ើ ដោយ សារជវី ត ិ ដល ែ ពោលពញ េ ទៅដោយ ភាពបជ ្រ ង ែ របស់យង ើ ? នេះជារឿង
ងាយសល ួ្រ ទ!េ ចូរបប ្រា ខ ់ ន ួ្ល របស់ លោកអក ្ន ថា អក ្ន គជា ឺ មនុសស្ ល្អ មាន
សុខភាពល្អ និងមានសមតភា ្ថ ពគ្រប់
«វាគម ឺ ន ិ អាចទៅរច ួ កង ុ្ន កា រ
សម្រេចបាននវូ កស ី្ត ម ្រ ៃ ឬគោលបណ ំ ង
របស់ខន ួ្ល ។ តែតាមពិត គឺអៗ ី្វ គប ្រ ់ យ៉ាងសម្រេចខន ួ្ល ឯងផល ្ទា ់ ពីពះ្រោ លោកអក ្ន អាចលទ្ធភាពទៅរច ួ ។
នៅកង ុ្ន វប្បធម៌នប ៃ ជា ្រ ជនអាស៊ី
ភាគចន ើ្រ ជាពិសស េ នៅក្នង ុ សង្គម កម្ពជា ុ យង ើ ឋានៈគសា ួ្រ រនៅ កង ុ្ន សង្គម
គឺពង ឹ ផ្អក ែ ទៅលើសដ េ ក ្ឋ ច ិ រ្ច ប ស់គសា ួ្រ រ ហើយឋានៈដល ែ បានកណ ំ ត់ដោយ សង្គមមយ ួ នះេ គឺជាជញ្ជាង ំ ឥតសមោ ្រ ល
ដែលអាចរារាំងមន ិ អាចឱយ្ យង ើ ឈាន
ជើងសម្រេចបាននវូ សក្តានព ុ លរបស់ ខ្លន ួ ។ ជញ្ជាង ំ នេះ បានបង្កត ើ ផង ំ្ទា ពពក
ខ្មៅនៅកង ុ្ន ចត ិ ្ត និងផត ្ន គ ់ ន ំ ត ិ នៅពេល ដែលយង ើ ចង់សម្រេចនវូ សប ុ ន ិ របស់ យើងនោះ។ នៅពល េ ណាដល ែ មាន
មនុសស្ បប ្រា ថា ់ វាមិនអាចទៅ រច ួ ទេ
You feel exhilarated, en-
you will often hear people
ergetic, happy and on top
tell you that it is impossible
of the world. A sense of total
for you to achieve whatever
well-being permeates your
you dream of having, doing,
mind. The future looks bright.
or becoming. But it truly is up
It feels good to be alive.
to you to decide, because
Great, but how do you get away from your innumerable worries, tensions and fears that an increasingly competitive life burdens us with? Simple! Tell yourself that you are good, healthy and capable. That is the power of positive affirmation. This positive thinking can also
វិជមា ្ជ នបែបដច ូ ះេ្ន គអា ឺ ចជយ ួ ឱយ្ លោក
អ្នកអាចបង្កន ើ សក្កានព ុ លកង ុ្ន កា រ ទទួលបាននវូ ភាពជោគជ័យកង ុ្ន អាជីព អាជីពរបស់លោកអក ្ន ផ្ទាល់ ។
១. ការដល ែ ពអ ំុ ាចធទ ើ្វ ៅបាន
ជារៀងរាល់ពល េ នៅពេលដល ែ
មាននរណាមក ្នា ប ់ ប ្រា ខ ់ ថា ំុ្ញ វាជារឿង
មិនអាចយកបាននោះ ខ្ញជា ំុ និចជា ្ច កាលតង ែ ឆយ ើ្ល តបទៅវិញថា កា ល ពីមន ុ ក៏គធ េ ប ្លា គ ់ ត ិ ថា វាគឺជារឿងមន ិ
អចទៅរច ួ កង ុ្ន កា រធដ ើ្វ ណ ំ រើ ទៅកាន់ ភពពះ្រ ច័ន្ទ ឬក៏កា រធដ ើ្វ ណ ំ រើ ទៅលហ ំ
អាកាសដែរ។ នៅកង ុ្ន ពាក្យថា មិន អាចទៅរួច ជាភាសាអង់គស ្លេ ខបា ំុ្ញ ន
សង្កត េ ឃញ ើ ថា មានពាក្យពរី នៅ ខាងកង ុ្ន នោះគឺពាក្យថា “I'm” ខ្ញំុ និង
នៅកន្លង ែ ការងារនោះ លោកអក ្ន មាន ជំរស ើ ពីរៈ - ប្រសន ិ បអ ើ ក ្ន គិតថា វាមិនអាច ទៅរច ួ ដូចដល ែ គប េ ប ្រា នោ ់ ះ អ្នកពត ិ ជាបរាជ័យទៅកង ុ ្ន សម្តរី បស់គនោ េ ះ
1. Impossibility Every time someone told me that it was impossible to do something or to have something, I always responded by telling him or her that it was also thought impossible to travel to the moon or outer space not too long
ពាក្យ”Possibility” ដែលមាននយ ័ ថា
ហើយ ។ - ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន មើលទៅ
itself you can see that there
គិតបប ែ នះេ វាគជា ឺ ឧទាហរណ៍ដល ែ
ស្ថានភាពនោះ ចាត់ទក ុ ជាការជមញ ្រុ
are two words: “I’m,” and
ទាក់ទន ិ នឹងចត ិ វ្ត ទ ិ យា ្ ។ មន ិ ខល ្វ ថា ់
ទឹកចត ិ វ្ត ញ ិ ហយ ើ មានជំនឿចិតថា ្ត
“possibility”. It is a continuum
លោកអ្នកបានមកពទ ី ណា ី ឬសន ្ថា
លោកអ្នកអាចសមច ្រេ នវូ គោលដៅ
of a cognitive process.
ភាពសេដ្ឋកិច្ចរបៀបណានោះទេ
របសខ ់ ន ួ ្ល បាន លោកអ្នកកព ំ ង ុ ឈរនៅ
Regardless of where you
លើផវូ ្ល មយ ួ ដល ែ មានជម្រស ើ ចន ើ ្រ
are coming from, or your
សម្រាបខ ់ ន ួ ្ល ឯង។
family’s socioeconomic status,
លទ្ធភាពដល ែ អាចទៅរួចហើយកា រ
លោកអ្នកជានិចកា ្ច លតង ែ តែឮពាក្យ សំដអ ី ព ំ ម ី នុសស្ នៅជវំុ ញ ិ ខន ួ្ល ប្រាបថា ់
family’s socioeconomic status, and this status often builds an invisible wall for most of us that prevents us
dark cloud in our mind and
There is no greater joy than a healthy, positive life.
ដែលអក ្ន ចង់កយ ្លា ជាអ្នកគ្របគ ់ ង ្រ
rank is determined by our
potential. This ‘wall’ forms
ភាពវិជមា ្ជ ននោះទេ។
សហរដ្ឋអាមេរក ិ ឬក៏មន ិ អាចទៅរួចទេ
society, our perceived social
career prospects.
មានសខ ុ ភាពល្អ នង ិ ជវី ត ិ ដល ែ ពោរពញ េ ដោយ
ដែលលោកអក ្ន ចង់ទៅសិកសា ្ បន្តនៅ
especially our Cambodian
from reaching our fullest
គ្មានអណ ំ រណាមួយដល ែ បស ្រ រើ ជាងការ
ដែលពអា ំុ ចទៅរួច ឬមានអដ ី្វ ល ែ ពំុ
In most Asian cultures,
help you in advancing your
គ្រាន់ ហើយនេះគឺជាអំណា ចនៃ ការអះអាងនភា ៃ ពវជ ិ មា ្ជ ន។ ការគត ិ
you are the “possibility”.
ago. In the word “impossibility”
thoughts when it comes to achieving our dreams. When people tell you that it is impossible for you to go study abroad in America or it is impossible for you to become a manager at your work place, you are now given two choices. 1. If you do truly think that it is impossible, as they told you, then you are falling into their trap. 2. If you look at this situation as a challenge, and believe that you can achieve your goals, then you are on your way to the many possibilities in life. When people choose option one, their brain automatically shuts down because the dark cloud in their mind has already taken away the possibility. On the other hand, SeekIdeal Magazine 83
នៅពល េ មនុសស្ មក ្នា ជ ់ ស ើ្រ យក ជំរស ើ ទម ី យ ួ ខួរកបា ្ លរបសព ់ ក ួ គេជា ស្វយ ័ បវ្រ ត្តន ិ ង ឹ តវូ្រ បានបិទភត ិ្ជ ពីពះ្រោ ពពកខម ្មៅ យ ួ ផ្ទាង ំ នោះបានគប ្រ ដណ្តប់ ក្នង ុ ចត ិ គ ្ត ន ំ ត ិ របស់គេ និងដកគប ្រ ់ ទាំងលទ្ធភាពដល ែ ពក ួ គមា េ ន។ ផ្ទយ ុ ទៅវញ ិ បស ្រ ន ិ បគ ើ ជ េ ស ើ្រ រស ើ យក ជំរស ើ ទព ី រី ដល ែ គជ េ ឿថា អ្វគ ី ប ្រ យ ់ ង ៉ា អាចធទៅ ើ្វ រួច ដច ូ ះេ្ន នៅ ក្នង ុ ច ត ិ ព ្ត ក ួ គេ នឹងសរួ សណ ំ រួ ថា «តខ ើ ត ំុ្ញ វូ្រ ធដ ើ្វ ច ូ ម្តច េ ?» នៅពល េ ដល ែ យើងចាបផ ់ ម ើ្ត សួរសណ ំ រូ នះេ មកខន ួ្ល របស់យង ើ ផ្ទាល់ លោកអ្នកពត ិ ជា មានការភក ្ញា ផ ់ ល ើ្អ ហើយខរួ កបា ្ លរបស់លោកអក ្ន ចាប់ ផ្តម ើ រកវធ ិ ីសាស្រ្តកង ុ្ន ការផស ្លា ប ់ រូ្ត ពីសប ុ ន ិ ឱយ្ កយ ្លា ទៅជាការពិត។ ប្រទស េ កម្ពជា ុ បច្ចប ុ ប្ ន្នមិនដច ូ ជា ប្រទស េ កមជា ុ្ព កាលពីពល េ ១០ឆំ្នា កន្លងទៅនោះទេ ដល ែ ពម ី ន ុ មានតែ គ្រសា ួ រសក ុ្ត ស្តម្ភ ទើបមានឱកាស សម្រេចនវូ ក្តស ី ប ុ ន ិ របស់គបា េ ន។ តាមរយៈការចល ូ រម ួ វិនយោ ិ គនប ៃ ណ្តា កម ្រុ ហន ុ៊ បរទេសនាពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្នកង ុ្ន ប្រទស េ កម្ពជា ុ ការងារគប ្រ ប ់ ប ែ យ៉ាង អាចមា នលទ្ធភាពទៅរច ួ ហើយលោក អ្នកពត ិ ជាអាចធ្វវា ើ បាននៅពល េ ណា ដែលអក ្ន ចេះសរួ សំណរួ ដត ៏ ម ឹ្រ តវូ្រ គឺថា “How” ដូចម្តច េ ឬធយ ើ្វ ង ៉ា ម៉ច េ ?។ ពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នង ឹ ស ន ្ថា ភាព សេដក ្ឋ ច ិ ក ្ច ង ុ្ន កម ្រុ គសា ួ្រ រ ដរាបណា លោកអ្នកគឺជាបុគល ្គ ដល ែ បង ឹ្រ បង ្រែ ធ្វកា ើ រងារ ជាអក ្ន ដល ែ សះ្វ សង ែ្វ រក ឱកាសនោះ មានកម ្រុ ហន ុ៊ បរទេស និងសក ្រុ ជាចន ើ្រ ដល ែ នង ឹ ផ្តលរ់ ង្វាន់ លើកទក ឹ ចិត្ត និងតណ ំ ង ែ មួយដល ែ មានភាពទទួលខស ុ តវូ្រ ខស ្ព ់ នង ិ សក ័ ិ្ត សមទៅអ្វដ ី ល ែ ខន ួ្ល អាចទទួលយក បាន។ ចូរចងចាំថា នៅកង ុ្ន ពាក្យថា «មិនអាចទៅរួច» គលោ ឺ កអក ្ន ជាអ្នក ដែលទៅរួច។ 84 SeekIdeal Magazine
if they choose to go with
people, and I am very proud
option number two by believing
of this. Hard work will lead
that everything is possible
to accomplishment as long
then in their mind they will
as you work hard with a
be asking, “How?” When you
purpose. Are you working
ask yourself this question, you
hard just to achieve your
រយៈកាលបឆ ី ក ំ្នា ន្លងទៅនេះ ខ្ញម ំុ ន ិ
will be surprised that your
family’s basic living needs,
ដែលឃញ ើ ជនជាតិណាម្នាក់ ខត ិ ខំ
brain starts to think of ways to
or are you working hard to
ប្រង ឹ បង ្រែ ធកា ើ្វ រងារដច ូ បជា ្រ ជន
turn your dream into reality.
learn and grow so that you
កម្ពជា ុ នោះទេ ហយ ើ ខព ំុ្ញ ត ិ ជាមាន
Cambodia today is not the
can work smarter?
២. ការប្រង ឹ បង ្រែ ធ្វក ើ ារងារជាមួយ នឹងគោលដៅជាក់លាក់មយ ួ
តាមរយៈការធ្វដ ើ ណ ំ រើ ការបំពញ េ
ការងារស្មគ ័ ច ្រ ត ិ ្ត ការសក ិ សា ្ សវ្រា ជវ្រា
ពីមខ ុ វិជស ្ជា ក ិ សា ្ និងកា រចុះកម្មសក ិ សា ្
នៅជំវុ ិញពិភពលោករបស់ខំុ្ញកុង ្ន
មោទនកង ុ្ន នាមជាកន ូ ខរែ្ម មយ ួ រូប។
same as Cambodia ten years
When I was in Cambodia
ago, when only people com-
last year doing my graduation
ing from wealthy families had
thesis, I always advised my
the opportunity to achieve
student research assistant to
ដោយមានគោលដៅជាក់លាក់។
their dreams. Given the cur-
always work hard with a
តើលោកអក ្ន កព ំ ង ុ តប ែ ង ឹ្រ ប្រែងធើ្វ
rent level of foreign investment
purpose. If not, he would
ការងារដោយគន ្រា ត ់ ច ែ ង់សម្រេចនវូ
in Cambodia, everything is
never achieve anything. He
តម្រវូ ការរស់នៅជាមូលដ្ឋានរបស់កម ្រុ
possible, and you can do it
could have the option of
as long as you ask the right
waking up in the morning,
question—HOW. Regardless
going to work, having lunch
of your family’s socioeco-
in the afternoon, having
និយាយយង ៉ា ដច ូ ះេ្ន នៅពល េ ដល ែ ខំុ្ញ
nomic status, as long as you’re
dinner and hanging out with
បានសក ្នា នៅ ់ បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ កា ល
a hard worker and opportu-
friends in the evening, then
ពីឆក ំ្នា ន្លងទៅកង ុ្ន កា លសរសេរនក ិ ប េ្ខ ទ
nity seeker, many large local
sleeping. The next day, the
បញ្ចបកា ់ រសក ិ សា ្ របស់ខ។ ំុ្ញ ខជា ំុ្ញ នច ិ ជា ្ច
and foreign companies will
cycle would repeat itself
reward you
accord-
again, before soon enough
ingly and promote you to
becoming a routine for the
the level of higher responsi-
rest of his life. By no means did
bility and status that you
I say it was wrong; he was a
ដូចះេ្ន ទេ គាត់នង ឹ មន ិ អាចសម្រេចនវូ
deserve. Always remember,
great student, and a big help
in the word “impossibility”,
in my research. Nonetheless,
ដោយការភក ្ញា ឡ ់ ង ើ ពព ី ល ្រ ម ឹ ចញ េ
you are the possibility.
he could choose to work hard
ការខត ិ ខំបង ឹ្រ ប្រែងធកា ើ្វ រងារនង ឹ នាំ
លោកអក ្ន ឆះ្ពោ ទៅកាន់ក ា រសម្រេច
នូវសមិទផ ិ្ធ លសម្រាបខ ់ ន ួ្ល អក ្ន ផល ្ទា ់ ដរាបណា ដល ែ លោកអក ្ន ខប ំ ង ឹ្រ បង ្រែ
គ្រសា ួ រឬលោកអក ្ន ប្រង ឹ បង ្រែ ធកា ើ្វ រ
ដើមប្ ន ី ង ឹ រៀន និងរីកចម្រន ើ ដែល
អាចជរំុ ញ ុ ឱយ្ លោកអក ្ន អាចធកា ើ្វ រ ប្រកបដោយភាពវឆ ៃ ត ្លា ? កាលដល ែ
កាលតង ែ តផ ែ ល ្ត ដ ់ ប ំ ន្មា ូ នទៅដល់ និសស្ ត ិ ដល ែ ជាជំនយ ួ កា រកង ុ្ន កា ររៀបចំ
កិចកា ្ច រសវ្រា ជ្រាវរបស់ខំុ្ញ ឱ្យធកា ើ្វ រងារ
ដោយបង ឹ្រ បង ្រែ ជាមួយនង ឹ គោល បំណងមយ ួ ជាក់លាក់ប្រសន ិ បើមន ិ អ្វៗ ី ទាង ំ អស។ ់ គាត់អាចមានជរ ំ ស ើ
ទៅធកា ើ្វ រ ទទួលអាហារថត ៃ្ង ង ្រ នៅ ់ ពេលរសៀល ញាំុ អាហារពល េ លច ្ងា
ហើយចញ េ ទៅជប ួ មត ិ ភ ្ត ក្តនៅ ិ រៀង រាលរា ់ ត្រី បន្ទាបម ់ កចល ូ គង េ ។ នៅ
ថ្ងប ៃ ន្ទាប់ វដ្តនះេ នង ឹ កត ើ ឡង ើ ម្តង
while asking me questions or
2. Hard work with a purpose Throughout my travel,
ទៀតហើយមន ិ យរូ មន ិ ឆា ប់ ទង្វន ើ ះេ
volunteering, academic
របស់គាត់ទាង ំ មូល។
make the initiative to learn from my research so that he could work to become a researcher himself.
នឹងកយ ្លា ទៅជាទម្លាបស ់ ម្រាបជ ់ វី ត ិ
research, and internships
If you are working as a sales
around the world within the
agent for any local or foreign
ខ្ញម ំុ ន ិ មន ែ ចង់នយា ិ យថាការ
past three years, I have
companies, don’t just work
never seen anyone from any
hard to meet the sales target.
other culture who works as
Set a purpose for your hard
hard as our Cambodian
work; work hard in sales to
ប្រពត ឹ្រ រ្ត បស់ពក ួ គាត់គឺជាកហ ំ ស ុ ឆង ្គ
នោះទេ គាត់ជានិសស្ ត ិ ដល ែ ពក ូ ែ អស្ចារយ្ ហយ ើ បានជយ ួ កា រងារយង ៉ា
ច្រន ើ ចពោ ំ ះកា រសវ្រា ជ្រាវរបស់ខ។ ំុ្ញ
យ៉ាងណាមិញ គាត់គរួ ខត ិ ខប ំ ង ឹ្រ បង ្រែ
ធ្វកា ើ រ និងជជីកសរួ នវូ សន ំ រួ ផស្ ង េ ៗ សម្រាបស ់ ក ិ សា ្ សវ្រា ជវ្រា ដោយខន ួ្ល ឯង នៅពេលកយ ្រោ ទៀត។
ប្រសន ិ បអ ើ ក ្ន ធកា ើ្វ រជាភក ្នា ងា ់ រ
លកស ់ ម្រាបក ់ ម ្រុ ហ៊ន ុ កង ុ្ន ឬក្រៅ ប្រទស េ កគ ំុ ន ្រា ត ់ ប ែ ង ឹ្រ បង ្រែ ធកា ើ្វ រងារ
ដើមប្ ប ី ព ំ ញ េ តម ឹ្រ តែដន ែ កណ ំ ត់នៃ ការលក់របស់ខន ួ្ល នោះ។ ចូរកំណត់ នូវគោលដៅជាក់លាកម ់ យ ួ សម្រាប់ ការបង ឹ្រ បង ្រែ របស់ខន ួ្ល ហើយការបង ឹ្រ
ប្រែងក្នង ុ កា រលក់នោះ គឺកង ុ្ន គោលបំ ណងដម ើ ប្ ប ី ង្កន ើ នវូ ចន ំ ន ួ អតិជនដល ែ
មានទន ំ ក ុ ចត ិ ម ្ត កលក ើ ម ្រុ ហន ុ៊ ។ ត្រវូ
master the art of building
become one. If you think
loyal clients for your company.
positively and believe that
Work hard to master the arts
you are the possibility then
បាន គឺទាមទារឱយ្ មានបទពសោ ិ ធន៍
of oratory. If you are in a
you will think of “how” you
ចំណះេ ដង ឹ ជំនាញ និងកា រអប់រំ
management position, don’t
គ្របគ ់ ន ្រា ។ ់ យ ង ៉ា ណាមិញវាជារឿង
can achieve this dream and
just work hard to manage
មិនគរួ ឱយ្ ជឿដែលថា លោកអក ្ន មន ិ
you will start planning your
people in your department,
ផងដែរ។
វាគជា ឺ កា រពិតដល ែ ថា ដើមប្ ក ី យ ្លា ខន ួ្ល
ទៅជាអ្នកចាត់ចង ែ ឬក៏កយ ្លា ទៅជា ប្រធាននាយកប្រតប ិ ត្តនៅ ិ កង ុ្ន កម ្រុ ហ៊ន ុ
អាចកយ ្លា ទៅជាបគ ុ ល ្គ មួយរប ូ ដល ែ ខ្លន ួ
ប៉ងប្រាថ្នានោះឡយ ើ ។ បស ្រ ន ិ បើ
work hard to learn how to
អ្នកបានគត ិ គន ំ ត ិ វជ ិ មា ្ជ នហើយជឿថា
lead your workers more
នៅពល េ នោះអក ្ន នឹងចាប់ផម ើ្ត សរួ
Hard work does allow an
ខ្លន ួ ជាមនុសស្ ម្នាកមា ់ នសមត្ថភាព សំណរួ ថា«តើតវូ្រ ធដ ើ្វ ច ូ មច េ្ត ? ទើប
អាចសម្រេចសប ុ ន ិ នះេ បា ន ហើយ
productively and efficiently. individual to achieve his or her end needs, but only
career path accordingly. For example, you might begin taking part time classes in the evening or at night, or ask someone in your department to be your mentor. If
ខិតខដ ំ ស ុ ខាត់ជនា ំ ញនយា ិ យជា
បន្ទាបម ់ កតវូ្រ ចាប់ផម ើ្ត រៀបចំកណ ំ ត់
ក្នង ុ តណ ំ ង ែ ជាអក ្ន គប ្រ គ ់ ង ្រ វញ ិ កុំ
លំដោយ។ ឧទាហរណ៍ៈ ការចណា ំ យ
will yield significant satisfaction.
should work hard with a pur-
យប់ ឬសស ើ្ន យោ ំុ បល់ពន ី រណាម ក ្នា ់
3. Capability This is a key combination
pose to learn and grow to
of the previous two lessons.
become the leader of your
សាធារណៈ ប្រសន ិ បអ ើ ក ្ន សត ្ថិ នៅ គ្រានត ់ ប ែ ង ឹ្រ បង ្រែ ធកា ើ្វ រងារ ដើមប្ ី ចាត់ចង ែ និងគប ្រ គ ់ ង ្រ ទៅលម ើ នុសស្
ទិសដៅអាជីពរបស់ខន ួ ្ល តាមលដា ំ ប់ ពេលសក ិ សា ្ នៅពល េ លច ្ងា ឬកង ុ ្ន ពល េ
working hard with a purpose
you are already a hard worker in your company, you
នៅកង ុ្ន នាយកដ្ឋានតម ែ យ ួ ផក ែ្ន ចរូ ប្រង ឹ
នៅក្នង ុ នាយកដ្ឋាននោះ ដើមប្ បា ី ន
ការដក ឹ នាក ំ ម ្រុ ការងាររបស់ខន ួ្ល ឱយ្ មាន
ប្រសន ិ បអ ើ ក ្ន គជា ឺ មនុសស្ ដល ែ
You are capable of doing
company because you are
anything, as long you believe
ហ៊ន ុ លោកអក ្ន គរួ បង ឹ្រ បង ្រែ ធកា ើ្វ រងារ
capable of achieving it.
that everything is possible
Psychology says that our
through working hard with a
mind controls our body. So,
ប្រែងធកា ើ្វ រងារដម ើ ប្ រ ី ៀនពរី បៀបនៃ ប្រសទ ិ ភា ្ធ ពនិងផលិតភាពខស ្ព ។ ់
ការបង ឹ ្រ បង ្រែ ធកា ើ ្វ រ គឺអាចឱយ្
បុគល ្គ ម្នាកៗ ់ សម្រេចនវូ គោលដៅ របសខ ់ ន ួ្ល បាន បន ុ៉ កា ែ្ត រខិតខធ ំ ក ើ្វ ា រ ដែលមានគោលដៅជាក់លាក់ កាន់ តែធឱ ើ្វ យ្ លោកអក ្ន ទទួលនូវលទ្ធផល ជាទព ី ញ េ ចត ិ កា ្ត ន់តខ ែ ង ំ្លា ។
៣.សមត្ថភាព
នេះគឺជាផក ែ្ន មួយនៃការបក ូ ផស្ ំ
គ្នាជាចម្បងនស ៃ មាសភាពទា ង ំ ពរី ខាងដម ើ ។ អក ្ន អាចមានសមត្ថភាព
ក្នង ុ កា រធ្វអ ើ ក ី្វ បា ៏ ន ដរាបណាជឿ ជាក់ថាគ្របយ ់ ង ៉ា គអា ឺ ចមានលទ្ធភាព
ទៅរច ួ តាមរយៈការប្រង ឹ បង ្រែ ធកា ើ្វ រ ជាមួយនង ឹ គោលដៅជាក់លាក់មយ ួ ។
ទោះបជា ី ពល េ ឥឡូវនេះអក ្ន កព ំ ង ុ តែ បនអា ្ត នអត្ថបទនះេ ក៏ដោយ ពល េ ខះ្ល
អ្នកបានបង្កត ើ នូវពពកខម ្មៅ យ ួ នៅ ក្នង ុ ផត ្ន គ ់ ន ំ ត ិ ថា មន ិ អាចទៅរួចហើយ នោះវាមន ិ មែនជាបញ្ហាអទ ី្វ ។ េ
យើងគឺជាមនុសស្ ដូចះេ្ន ជានច ិ ជា ្ច
កាលយង ើ តង ែ តទ ែ ទួលឥទ្ធព ិ លនៃការ
គិតបប ែ អវិជមា ្ជ ន។ អក ្ន ក៏បហ ្រ ល ែ ធ្លាប់
គិតថា មិនអាចទៅរច ួ កង ុ្ន ការកយ ្លា ខ្លន ួ
ទៅជាអក ្ន គប ្រ គ ់ ង ្រ ទៅលើ
នាយកដ្ឋាន ឬក៏កយ ្លា ទៅជាប្រធាន
នាយកប្រតិបត្តិនៅកុង ្ន ក្រុមហ៊ុន
ជាគន ំ ត ិ យោបល់ខះ្ល ៗសម្រាបខ ់ ន ួ្ល ។ ប្រង ឹ បង ្រែ ធកា ើ្វ រងារខង ំ្លា នៅកង ុ្ន កម ្រុ
ក្នង ុ គោលបណ ំ ងដម ើ ប្ ន ី ង ឹ រៀន និង
រីកចម្រន ើ កយ ្លា ជាអ្នកដឹកនានៅ ំ ក្នង ុ កម ្រុ ហ៊ន ុ របស់អក ្ន ពីពះ្រោ មានតខ ែ ន ួ្ល
purpose. Even now as you
អ្នកតែមក ្នា គ ់ ត់ដល ែ មានសទ ិ ស ិ្ធ ម្រេច
continue reading this article,
ទ្រស ឹ ផ ី្ត ក ែ្ន ចត ិ វ្ត ទ ិ យា ្ បាននយា ិ យថា
already formed that dark
នូវជោគជ័យនេះ។
ចិតរ្ត បស់យង ើ ជាអ្នកតត ួ្រ ត្រាទៅ លើរាងកាយរបស់យង ើ ដច ូ ះេ្ន កា រ ទទួលខស ុ តវូ្រ ចំពោះចត ិ រ្ត បស់លោក
somehow you might have cloud of impossibility thinking, and that is okay. We are
អ្នកគជា ឺ កត្តាដស ៏ ខា ំ នក ់ ង ុ្ន កា ររក្សារាង
human; we are easily influ-
ចិតម ្ត ន ិ មន ែ គ្រានត ់ អា ែ ចតត ួ្រ ត្រា
taking charge of your mind becomes a vital factor in keeping your body healthy. Not only can your mind control your body, but it can control your actions and your
កាយរបស់ខន ួ្ល ឱយ្ មានសខ ុ ភាពល។ ្អ
enced by negative thinking.
views on everyday life, especially when it comes
លើរាងកាយរបសយ ់ ង ើ បានទេ បន ុ៉ ែ្ត
You might think that it is impossible for you become
to your career advancement.
the manager of your depart-
So think positively to defy the
គ្រងទៅលទ ើ ស្សនៈរបស់លោកអក ្ន
ment or even the CEO of your
“impossibility mindset”, through
ជារៀងរាល់ថៃ ្ង ជា ពិសស េ នៅពល េ
company.
ដែលវាចូលមកកង ុ្ន ការអភិវឌ្ឍបន្ថម ែ
working hard with a purpose,
It is a fact that becoming
ទៅលអា ើ ជីពរបស់លោកអ្នក ។ ដូចះេ្ន
the manager or the CEO of
អាចនង ឹ តត ួ្រ ត្រាទៅលស ើ កម្មភាព ភាពរបស់លោកអ្នក ហើយនង ឹ គប ្រ ់
ចូរគិតជាវិជមា ្ជ ន ដើមប្ ជ ី ន ំ ះនង ឹ ផ្នត់ គំនត ិ អវិជមា ្ជ នដែលតង ែ គត ិ ថាវាមិន
your company will require
អាចទៅរច ួ តាមរយៈការប្រង ឹ បង ្រែ ធើ្វ
significant amount of
ហើយតវូ្រ តែជឿជាក់ថា លោកអក ្ន
and education. However, it
ការងារជាមួយនង ឹ គោលដៅជាក់លាក់
មានសមត្ថភាពគប ្រ គ ់ ន ្រា ដ ់ ម ើ ប្ ស ី ម្រេច នូវកស ី្ត ប ុ ន ិ របស់ខន ួ្ល ៕
and always believe that you are capable of achieving anything that you dream of.
experience, skill, knowledge,
is a myth that you cannot
SeekIdeal Magazine 85
មេរៀនជោគជយ ័
យ៉ាងដែលអាចរៀន
ពីលោក ដូណាល់ដ៍ត្រាមភ៍
86 SeekIdeal Magazine
Three Success Lessons from Donald Trump
នៅក្នង ុ ដំណកា ើ រសេដក ្ឋ ច ិ ជ ្ច ឿនលឿននាពេល
បច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ ការឈានមខ ុ គនៅ េ កង ុ្ន កា របក ្រ ត ួ បជ ្រ ង ែ
គឺជាការពយ ួ្រ បារម្ភជា ចម្បង ចពោ ំ ះអ្នកមានអាជីពនៃ
ជនជាតក ិ ម្ពជា ុ វ័យក្មង េ កដ ៏ ច ូ ជានិសស្ ត ិ ដល ែ ទប ើ នង ឹ បានបពា្ចបម ់ ហាវិទយា ្ ល័យថៗ ី្ម ។ ទស្សនៈពីបរា ុ ណទាក់
ទងនង ឹ មខ ុ ជំនញ ួ ត វូ្រ បា នផស ្លា ប ់ រូ្ត ហើយយគ ុ សម័យ ដែលធ្វកា ើ រពេញមយ ួ ជវី ត ិ វាគន ្រា ជា ់ រឿងនអ ៃ តីតកា ល។
តាមរយៈរបកគហ ំ ញ ើ នៃបច្ចក េ វិទយា ្ សយ ្វ័ បវ្រ ត្តិ និង ជំនាញបច្ចក េ ទស េ ផស្ ង េ ៗ ដែលអក ្ន មាននោះ វាមន ិ អាច
ធានាបានទាង ំ សង ្រុ នវូ នរិ ន្តរភាពនអា ៃ ជីពកា រងាររបស់ ខ្លន ួ បានឡើយ ជាពស ិ ស េ កា រមកដល់ថៗ ី្ម នៃវន ិ យោ ិ គទុន
បរទេសដោយផល ្ទា នៅ ់ កង ុ្ន បទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ។ មានតអ ែ ក ្ន ដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តគ ិ ប ្រ គ ់ ន ្រា ់ និងអ្នកដល ែ ក្តោ ប
ក្តាបព ់ ត ័ មា ៌ នទផ ី សា ្ រការងារបានលប ្អ ស ្រ រើ ពម ្រ ទាំងមាន
ចំណះេ និងជនា ំ ញពត ិ បក ្រា ដ ទើបអាចមានឱកាស ទទួលបានការងារកម្រត ិ ខស ្ព ។ ់
អ្នកគប ្រ គ ់ ង ្រ ថក ្នា ខ ់ ស ្ព ់ជាពស ិ ស េ គឺអក ្ន ដល ែ កព ំ ង ុ
ធ្វកា ើ រងារកម ្រុ ហន ុ៊ បរទេសនៅបទ ្រ ស េ កម្ពជា ុ ជារឿយៗ
តែងតស ែ ង្កតធ ់ ន ្ង ថា ់ ពួកគ ច េ ងបា ់ នបគ ុ ល ្គ ដល ែ មាន ឆន្ទៈក្នង ុ ការចាប់ផម ើ្ត និងធ្វកា ើ រសម្រេចចត ិ ដ ្ត ត ៏ ម ឹ្រ តវូ្រ ក្នង ុ កា រគ្របគ ់ ង ្រ ពាណិជក ្ជ ម្មព្រោះថាបគ ុ ល ្គ ម ក ្នា ៗ ់ ពិបាក
ធ្វស ើ ច េ ក្តស ី ម្រេចចិតឱ ្ត យ្ បានតម ឹ្រ តវូ្រ ប្រសន ិ បើកង ុ្ន ខួរ ក្បាលរបស់ពក ួ គគ្មា េ នអី្វ ដោយបៀ្រ បបដ ី ច ូ ជាកដា ្រ ស សមួយផង ំ្ទា យ ង ៉ា ដច ូ ះេ្ន ។
មិនមានភាពងាយសល ួ្រ នោះទេ គព ឺ ក ួ គត េ វូ្រ កា រ
ចំណាយពល េ ប ន្តការសវ្រា ជវ្រា ព្យាយាមអានអព ំ ម ី ខ ុ ជំនញ ួ ផ ស្ ង េ ៗ បច្ចក េ វទ ិ យា ្ ឧស្សាហកម្មថៗ ី្ម នង ិ បក ើ ចិត្ត ទៅកាន់ពភ ិ ពគន ំ ត ិ ដធ ៏ ទ ំ លា ូ យ។ ការសិកសា ្ បទពិសោធន៍
ផ្សង េ ៗពីអក ្ន ដទៃ គឺជាផ្លវូ ងាយសល ួ្រ ដម ើ ប្ ប ី ព ំ ញ េ ទៅ លើបណ ំ ក ែ នក ៃ ដា ្រ សរបស់យង ើ នោះ។ វាកប ៏ ង្ហាញអព ំ ី
គន្លងផវូ្ល ដត ៏ ម ឹ្រ តវូ្រ ដល ែ តវូ្រ បានឆង ្ល កា ត់រច ួ មកហយ ើ
ដោយអក ្ន ធ្លាបដ ់ រើ ពីម ់ ន ុ ហើយអាចការពារលោកអ្នក អំពក ី ហ ំ ស ុ ឆង ្គ ដដែលៗដល ែ គេពម ី ន ុ បានធរើ្វ ច ួ មកហើយ។
ល្អបផ ំ ត ុ នោះ អ្នកគរួ តច ែ ល ូ ឱយ្ បានទៅជត ិ ចពោ ំ ះ
មនុសស្ ដល ែ ពោរពញ េ ដោយភាពជោគជ័យនិងជាមនុសស្
ម្នាកដ ់ ល ែ អក ្ន សច ើ្ញ សសើរ ដើមប្ ន ី ង ឹ រៀន ថាតព ើ ក ួ គធ េ ើ្វ កិចកា ្ច រដច ូ មច េ្ត ដម ើ ប្ ទ ី ទួលបានជោគជ័យដត ៏ ច ្រ ះតច ្រ ង់
បែបនះេ ។ បញ្ហាតង ្រ ថា ់ តើពក ួ គអា េ ចមានពល េ វលា េ
I
n today’s fast-paced economy, staying ahead of the competition has been a great concern to many young Cambodian business
professionals, as well as recent college graduates. The old deal in business has changed. The era of lifetime employment is a thing of the past. With the advent of automation technology, hard skills can hardly guarantee you a life-long job, especially with the recent influx of foreign direct investment in Cambodia. Now only those who are well-rounded, well-informed about the job market, and knowledgeable
គ្របគ ់ ន ្រា ស ់ ម្រាបយ ់ ង ើ ដរែ ឬទេ។ ដូចះេ្ន តាមរយៈគហ េ ទំពរ័
about their work will become highly employable
ពាំនាយ ំ កនវូ ជោគជយ ័ ទាង ំ ឡាយរបស់អក ្ន ទាង ំ នោះ
Top managers, especially those who work for
seekideal.com ក៏ដច ូ ជាទស្សនាវដ្តី SeekIdeal នង ឹ
professionals.
ក្នង ុ ន័យ ដម ើ ប្ ច ី ក ែ រល ំ ក ែ ន វូ បទពិសោធន៍របស់ពក ួ គេ
foreign companies in Cambodia, have consistently
ចំពោះមនុសស្ ភាគចន ើ្រ លោកDonald Trump
can take the initiative to make good business decisions.
ដែលធប ្លា បា ់ នឆង ្ល កាត់រច ួ មកហយ ើ ។
revealed that they want empowered individuals who
ត្រវូ បានគចា េ ត់ទក ុ ថា ជាបគ ុ ល ្គ ម ក ្នា ដ ់ ល ែ ទទួលបាន
An individual can hardly make good decisions if his
ជោគជ័យខ ង ំ្លា បផ ំ ត ុ នៅក្នង ុ យគ ុ សម័យរបស់យង ើ
mind is as blank as a piece of white paper.
សព្វថន ៃ្ង ះេ ។ SeekIdeal Magazine 87
លោកDonald Trump គឺជាពាណិជក ្ជ រជនជាតិអាមរេ ក ិ ជាអក ្ន នព ិ ន្ធ
Unfortunately, it takes time to constantly research,
និងជាអក ្ន មានភាពលប្ ល ី បា ្ ញទាង ំ កង ុ្ន សង្គម និងលវើ ស ិ យ ័ សារព័តមា ៌ ន
to read up about other businesses, to read up on new
ទូរទស្សន៍។ គាត់គជា ឺ បធា ្រ នកត ិ យ ិ្ត ស និងជាបធា ្រ ននាយកបត ្រ ប ិ ត្តន ិ ៃ កម ្រុ ហ៊ន ុ Trump ហើយកជា ៏ អក ្ន អភិវឌ្ឍវស ិ យ ័ អចលនទព ្រ យ្ ដ៏លប្ ល ី បា ្ ញមយ ួ រូបផងដរែ ។ លោកDonald Trumpគឺជាស្ថាបនក ិ នៃកម ្រុ ហន ុ៊ Trump Entertainment Resorts ជាកម ្រុ ហន ុ៊ មយ ួ ដល ែ គ្របគ ់ ង ្រ កាស៊ណ ី ូ និងសណ្ឋាគារ ជា ច្រន ើ នៅលព ើ ភ ិ ពលោក។ ជីវត ិ ដស ៏ ក ុ្ត ស្តម ុ រ្ភ បស់លោក Donald Trump ក៏ ដូចជាបគ ុ ល ្គ ក ិ លក្ខណៈដល ែ ពោរពញ េ ដោយភាពរស ួ រាយ បានធឱ ើ្វ យ្ គាត់ ក្លាយទៅជាតារាដមា ៏ នបជា ្រ បយ ិ្រ ភាព។ ខាងកម ្រោ នះេ គឺ ជាលក្ខណៈពស ិ ស េ បយ ី ង ៉ា ដល ែ យង ើ អាចរៀនអព ំ ី មហាសដ េ ី្ឋ Donald Trump។សម្រាបប ់ គ ុ ល ្គ ណាដល ែ ទទួលបានជយ ័ របៀប នេះ គឺជាកត្តាជរំ ញ ុ ចត ិ ដ ្ត ស ៏ ខា ំ ន់សម្រាបអ ់ ក ្ន ដទៃផងដែរ៖
industry techniques, to expose our minds to new dimensions of thought. Learning through the experience of others is the shortest route to filling up that piece of paper. It shows you the right path that has already been bashed through by your forerunners and prevents you from repeating the same mistakes that have already been made. In an ideal situation, it means getting close to successful people whom we admire, just to have that little conversation with them to learn how they did it. It is just a matter of whether they have the time for us. Therefore at SeekIdeal.com, we want to bring success stories to you, and share with you some of the steps that other successful business people have taken in the past.
១. ផ្តោតអារម្មណទៅ ៍ លប ើ ច្ចប ុ ប្ ន្នកាលហើយរៀន
ពីអតីតកាលនិងធផ ើ្វ ន ែ ការសម្រាបអនាគតកាល ់
សម្រាបអ ់ ក ្ន ដល ែ មានអាជីពពត ិ បក ្រា ដ ក៏ដច ូ ជាមនុសស្ វយ ័ កង េ្ម ភាគ ច្រន ើ ជានច ិ កា ្ច លតង ែ តរែ ស់នៅកង ុ្ន អតីតកាល ឬកង ុ្ន អនាគតកាល ក៏បន ុ៉ ែ្ត ពុបា ំ នរស់នៅកង ុ្ន ពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្នកាលនោះទ។ េ យើងជានច ិ កា ្ច លតង ែ សី្ត
To many, Donald Trump is considered to be one of the most successful individuals of our generation. Trump is an American business entrepreneur, author, socialite and television personality. He is the Chairman and CEO of the Trump Organization, as well as a famous realestate developer. Donald Trump is also the founder of Trump
បន្ទោសដល់ខន ួ្ល ឯងនៅពល េ ដល ែ យង ើ ធអ ើ្វ ខ ី្វ ស ុ ឬតង ែ តស ែ រួ ខន ួ្ល ឯងថា
Entertainment Resorts, a company which operates
"ប្រសន ិ បើ យង ៉ា នះេ ឬ យ៉ាងនោះ". យើងជានច ិ កា ្ច លតង ែ តមា ែ នការពយ ួ្រ
multiple casinos and hotels all around the world. Trump’s
បារម្ភពអ ី នាគតកាលថា ត យ ើ ង ើ គរួ ធអ ើ្វ ស ី្វ ម្រាបកា ់ ររស់នៅ និងតយ ើ ង ើ អាច
lavish lifestyle and witty personality has made him a
ជោគជយ ័ ដច ូ អក ្ន ដទៃបានតាមរបៀបណា?
ការមានអារម្មណប ៍ ប ែ នះេ វាជារឿងធម្មតាតែបស ្រ ន ិ បម ើ ន ិ មានអារម្មណ៍ បែបនោះវិញទប ើ វាជារឿងចម្លក ែ ។ អ្វដ ី ល ែ ជនជាតិកម្ពជា ុ វយ ័ កង េ្ម ដែលមាន អាជីពពត ិ បដ ្រា អាចរៀនពលោ ី កDonald Trump បាននោះគថា ឺ យើងពុអា ំ ច មានលទ្ធភាពផស ្លា ប ់ រូ្ត នូវអដ ី្វ ល ែ បានកត ើ ឡង ើ នៅកង ុ្ន អតីតកាលនោះទេ យើងគន ្រា ត ់ អា ែ ចរៀនពម ី រ េ ៀននៅកង ុ្ន អតីតកាលតប ែ ណ ុ៉ ះ្ណោ ។ ខណៈពល េ ដែលយង ើ មន ិ អាចធដ ើ្វ ណ ំ រើ តឡ ្រ ប់កយ ្រោ ទៅក្នង ុ បវ្រ ត្តសា ិ ស្តដ ្រ ម ើ ប្ ក ី ែែ ប្រ
celebrity. Here are three things we can learn from the billionaire Donald Trump. Any person who could amass such success is bound to be an inspiration.
1. Focus on the Present, while learning from the past and planning for the future. Business professionals and we as young adults often live in the past and/or the future, but rarely in the present or the moment. We often blame ourselves for the things
កំហស ុ របស់យង ើ បានយើងពត ិ ណាស់អាចរៀនពវា ី បានដរែ និងមន ិ អនុញត ្ញា ឱ្យ
that we did wrong, or become consumed by the “what
កំហស ុ នោះកត ើ ឡង ើ មង ្ត ទៀត។ ខណៈពល េ ដល ែ យង ើ មន ិ អាចរុញជីវត ិ
if” delusion. We also often worry about the future, what
យើងឱយ្ បានលឿនទៅកង ុ្ន ថអ ៃ្ង នាគត ហើយកព ៏ មា ំុ នលទ្ធភាពកង ុ្ន កា រព្យាករណ៍ថា តើនង ឹ មា នអក ី្វ ត ើ ឡង ើ នៅថក ៃ្ង យ ្រោ សប្តាហក ៍ យ ្រោ ខែកយ ្រោ ឆ្នាក ំ យ ្រោ ឬក១ ៏ ០ឆក ំ្នា យ ្រោ ពឥ ី ឡូវនះេ ប៉ន ុ អ ែ្ត ដ ី្វ្ ល ែ បក ្រា ដនោះគថា ឺ សកម្មភាពដល ែ យើងធស ើ្វ ព្វថន ៃ្ង ះេ នង ឹ ជយ ួ យង ើ ឱយ្ មានការរៀបចបា ំ នលស ្អ ម្រាបថ ់ អ ៃ្ង នាគត។ គ្របទា ់ ង ំ សកម្មភាពក្នង ុ កា ររៀបចគ ំ ម្រោងសម្រាបថ ់ អ ៃ្ង នាគត និងការ សិកសា ្ ពក ី ហ ំ ង ុ ឆង ្គ ដល ែ កត ើ ឡង ើ ពអ ី តីតកាល គឺកព ំ ង ុ តែកត ើ ឡង ើ នៅកង ុ្ន ពេលបច្ចប ុ ប្ ន្នកាល ដូចះេ្ន ត្រវូ ចាប់យកឱកាសនាពល េ បច្ចប ុ ប្ ន្ននះេ ឱ្យបាន ដែលនៅកង ុ្ន ភាសាអង់គស េ្ល យើងហៅពាក្យបច្ចប ុ ប្ ន្នកាលថា " Present " មានន័យថាអណោ ំ យ។
we will do for a living, how we can be as successful as others. All these feeling are common and normal, and it would be abnormal not to have them. What young Cambodian professionals can learn from Mr. Trump is that we cannot change what has already happened in our past. We only can learn from it. While we cannot travel back in history to correct our mistakes, we sure can learn from them so that they will not happen again. While we cannot fast forward our lives to the future and able to predict what will happen tomorrow, next week, next month, next year, or even ten years from now; we sure can take action now to help us better prepare for it.
88 SeekIdeal Magazine
២. បរាជ័យដើមប្ ឆ ី ះ្ពោ ទៅមខ ុ លោកអក ្ន ធ ប ្លា បា ់ នឮរឿងដល ែ ពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នង ឹ កា របរាជ័យ និងរឿង
ដែលពាក់ពន ័ ទៅ ្ធ នង ឹ កា រជោគជ័យ។ លោកអក ្ន កបា ៏ នធប ្លា ឮ ់ ដែរថា ការបរាជ័យ
គឺជាមាតានភា ៃ ពជោគជ័យ។ ទោះជាយង ៉ា ណាកលោ ៏ កអក ្ន នៅតមា ែ នការ ភ័យពយ ួ្រ ចពោ ំ ះការបរាជ័យពីពះ្រោ វាបដ ី ច ូ ជាសញ្ញាពណ៌ខម ្មៅ យ ួ ដល ែ បាន
លេចនៅលប ើ ណ ័ រ្ណ បាយការណន ៍ ជ ៃ វី ត ិ ប្រសន ិ បអ ើ ក ្ន ជប ួ នវូ ភាពបរាជ័យ។ លោកអក ្ន នង ឹ បក ្រា ដជាជប ួ បទ ្រ ះនូវភាពបរាជ័យបស ្រ ន ិ បើលោកអក ្ន មន ិ មាន
All this action-planning for the future and learning through reflection from our past is happening now in the present, this very moment. Therefore, embrace the present time; we call it the present for reason, right? That reason is because present means “a gift”.
2. Fail Forward You hear stories about failure. You hear stories about
ជីវត ិ អមតៈទនោ េ ះ។ថ្វប ី ដ ើ ច ូ ះេ្ន មន ែ តើមានន័យថា លោកអក ្ន គួរត ប ែ ញ្ឈប់
success. You hear how failure is the mother of all successes.
ចូរកភ ំុ យ ័ ពយ ួ្រ ចពោ ំ ះការបរាជ័យ ពីពះ្រោ បរាជ័យគជា ឺ មាគ៌ាឆ្ពោះទៅ
mark appearing on your report card of life if you fail. And
នូវការពយា ្ យាមឬ?
Yet, you are still fearful of failure. As there will be a black
កាន់ភាពជោគជយ ័ ។ ប្រសន ិ បដ ើ ណា ំ ក់កា លចាប់ផម ើ្ត ដប ំ ង ូ លោកអក ្ន ពំុ
fail you will, if you are like the rest of us mere mortals. Does
ទទួលបានជោគជយ ័ នោះ វាគរ ឺ ឿងធម្មតាទេ ពីពះ្រោ ថាភាពជោគជ័យគឺតវូ្រ ការពល េ វលា េ ហើយកវា ៏ ទាមទារឱយ្ មានការបរាជ័យខះ្ល ៗដែរ។ ឆ្លងកាត់តាម
ដំណរើ កា រនៃការបរាជ័យនោះ លោកអក ្ន អាចនឹងរកឃញ ើ វធ ិ សា ី ស្តដ ្រ ម ើ ប្ ី ទទួលបានជោគជយ ័ ។ លោកអក ្ន មិនគរួ ខ្លាចពីកា របរាជ័យឡើយអ្វដ ី ល ែ គរួ ខ្លាចគកា ឺ រដល ែ មន ិ បានបង ឹ្រ បង ្រែ អស់ពស ី មត្ថភាពរបស់ខន ួ្ល ដូចះេ្ន សូមកុបា ំ ក់ ទឹកចត ិ នៅ ្ត ពល េ ដល ែ គម្រោងចាប់ផម ើ្ត ធនោ ើ្វ ះពុទ ំ ទួលបានលទ្ធផល។
បរាជ័យ គឺជាផក ែ្ន នគ ៃ ប ្រ ក ់ ច ិ កា ្ច រទាង ំ អស់ដោយមន ិ ខល ្វ ថា ់ តលោ ើ កអក ្ន ទទួលជោគជ័យបានបុណ្ណា ៉ នោះទេ នៅខណៈពល េ ណាមួយនោះ លោក អ្នកពិតជានង ឹ តវូ្រ ជប ួ បទ ្រ ះជាមួយនង ឹ គម្រោងដល ែ បរាជ័យជាក់ជាមន ិ ខាន។
ចរូ សិកសា ្ អព ំ កា ី របរាជយ ័ នោះ ដើមប្ ន ី ង ឹ ធឱ ើ្វ យ្ គម្រោងសម្រាបថ ់ ៃ្ង
អនាគតឱ្យទទួលបានជោគជ័យកា ន់តច ែ ន ើ្រ ។ ចូរសង ែ្វ រកមល ូ ហត េ ន ុ ៃ ភាពបរាជ័យនោះ ហយ ើ អង្គយ ុ ចះុ ដោយចណា ំ យនូវពល េ វលា េ ផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល កង ុ្ន ការវាយតម្លព ៃ ប ី ញ្ហានោះ ពីពះ្រោ វាអាចនង ឹ ជយ ួ លោកអក ្ន កង ុ្ន កា រធគ ើ្វ ម្រោង ក្រោយៗទៀតឱយ្ បានល្អបស ្រ រើ ។
កុធ ំ កា ើ្វ រសប ី្ត ន្ទោសចពោ ំ ះកហ ំ ស ុ ឆង ្គ កង ុ្ន អតីតកាលសូមផត ្តោ អារម្មណ៍
ទៅលអ ើ ទា ី្វ ង ំ ឡាយណាដល ែ លោកអក ្ន អាចផ្លាសប ់ រូ្ត បាន ហើយតវូ្រ ធវា ើ្វ ឱយ្ ល្អបស ្រ រើ នៅពល េ កយ ្រោ ។ចូរចងចាថា ំ យើងមន ិ អាចបង្វល ិ ពល េ វេលាថយ
ក្រោយដម ើ ប្ ក ី ន ែ វូ កហ ំ ស ុ របស់យង ើ នោះទេ ប៉ន ុ យ ែ្ត ង ើ អាចរៀនពក ី ហ ំ ស ុ ឆ្គងនោះ។
ពិតណាស់វាជារឿងធម្មតាដល ែ យង ើ មក ្នា ៗ ់ គច េ មន ិ ផត ុ ពភា ី ពបរាជ័យ។
that mean you stop trying? Never fear failure, for failure is the path to success. If at first you don’t succeed, then … that makes sense. Success takes time and it requires failure, as through the process of failing you will discover how to succeed. Don’t fear failing, fear not giving your all. Don’t get too discouraged when the projects you embark on don’t work out. Failure is a part of everything and no matter how many successes you have, at some point you will have to deal with an unsuccessful project. Try to take lessons away that will make your next project more successful. Getting feedback and setting aside a little time for personal evaluation can help you with your next project. Don’t argue or dwell on mistakes in the past. Focus on the things you can change and do better the next time around. Remember: we cannot travel back in time to correct our mistakes, we only can learn from it. Yes, it’s okay to fail. The adage we learn from failure is true. Be open with your mind, eyes and ears. The lessons are there for you to understand and do better next time.
ហើយសភា ុ សិតដល ែ ពោលថា កា របរាជ័យជាមាតានភា ៃ ពជោគជ័យនោះ
Think about what you have done right, what you can do
បានទូលទ ំ លា ូ យព្រោះថាមេរៀនទាង ំ អស់ដល ែ ទទួលបានអព ំ ភា ី ពបរាជ័យ
easiest ways to analyse and learn from failure.
ក្រោយៗទៀត។ចូរគិតពអ ី ដ ី្វ ល ែ យង ើ ធបា ើ្វ នកាន់តប ែ ស ្រ រើ និងអដ ី្វ ល ែ មន ិ
endeavours, how would you learn to be better? How
គឺជាកា រពត ិ ។ សូមបក ើ ចហ ំ រផវូ្ល ចត ិ ្ត ភ្នក ែ និងតច ្រ ៀករបស់យង ើ ឱយ្
better and what you should stop doing. That is one of the
គឺដម ើ ប្ ឱ ី យ្ យង ើ សង ែ្វ យល់ និងធឱ ើ្វ យ្ បានកាន់តល ែ ប ្អ ស ្រ រើ សម្រាបព ់ ល េ
Think about this, if you did not fail in any of your
ដែលមន ិ គរួ ធ។ ើ្វ នេះគជា ឺ វធ ិ សា ី ស្តម ្រ យ ួ កង ុ្ន ចណោ ំ មវធ ិ សា ី ស្តជា ្រ ចន ើ្រ ទៀត ដែលអាចឱយ្ យង ើ វភា ិ គនិងសក ិ សា ្ ពភា ី ពបរាជ័យរបស់យង ើ ម ក ្នា ៗ ់ ។
ចរូ គត ិ អព ំ ប ី ញ្ហានះេ ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន មន ិ ធ ប ្លា ប ់ រាជ័យនៅកង ុ្ន កច ិ ខ ្ច ត ិ ខំ
ប្រង ឹ បង ្រែ ណាមយ ួ ទេ តើអាចនង ឹ រៀនធវា ើ្វ ឱយ្ បស ្រ រើ បានដោយរបៀបណា?
តើលោកអក ្ន អាចបង្កន ើ ប្រាជ្ញាបានយង ៉ា ដច ូ មច េ្ត ? មនុសស្ ជាទទៅ ូ តង ែ និយាយថា បទពិសោធន៍គឺជាគដ ូ្រ ល ៏ ប ្អ ស ្រ រើ ប្រសន ិ បយ ើ ង ើ ទទួលស ល ្គា ន ់ វូ ចំណច ុ នះេ លោកអក ្ន កត ៏ វូ្រ តទ ែ ទួលសល ្គា ផ ់ ងដែរថាបរាជ័យគឺជាមរ េ ៀនមួយ
ក្នង ុ ចណោ ំ មមរ េ ៀនទាង ំ ឡាយដល ែ យង ើ អាចទទួលបានពីបទពសោ ិ ធន៍។ ដូចះេ្ន លោកអក ្ន តវូ្រ តរ ែ ៀនពភា ី ពបរាជ័យនោះដោយចាត់ទក ុ ថា វាជារឿងធម្មតា
ហើយចរូ គត ិ ថា ការបរាជ័យគជា ឺ ថ្លដ ៃ ល ែ យ ង ើ តវូ្រ បង់ដម ើ ប្ ទ ី ទួលបានជាមេ រៀនសម្រាបជ ់ វី ត ិ ។
would you become wiser? People say experience is the best teacher. If you accept that to be true then you need to accept failure as one of the many lessons you gain from experience. So, you get to learn from failure. It’s that simple. Think about failure as lessons paid in the journey of life.
3. Think Big If you have something valuable in mind, a service to offer, an idea to develop, or even your own raw talent to use, then you owe it to yourself – and to others – to increase its scope. Why settle for anything less than the full potential of what you can do with it? SeekIdeal Magazine 89
៣. មានមហិចតា ិ្ឆ ខស ្ព ់
ប្រសន ិ បលោ ើ កអក ្ន មានអម ី្វ យ ួ ដល ែ គត ិ ថាមានតម្លនៅ ៃ កង ុ្ន ចត ិ ្ត ដូចជា
សេវាកម្មដល ែ ចង់ផត ្គ ផ ់ ង ្គ ់ គំនត ិ ដម ើ ប្ អ ី ភិវឌ្ឍ ឬទព េ កោសល្យដល ែ ចង់បើ្រ ប្រាស់ អ្វទា ី ង ំ អស់នះេ គឺជាកត្តពក ្វ ច ិ ចា ្ច បា ំ ច់របស់យង ើ កង ុ្ន កា របម្រជ ើ ន ូ ដល់
អតិថជ ិ ន និងដម ើ ប្ ព ី ង្រក ី នវូ វសា ិ លភាពរបស់វាឱ្យបានកាន់តល ែ ប ្អ ស ្រ រើ ។ ហេតអ ុ បា ី្វ នជាយង ើ ពម ្រ ទទួលយកនវូ លទ្ធផលឱយ្ បានតច ិ ជាងលទ្ធភាពដល ែ យើងអាចធវា ើ្វ បាន?
ការគត ិ ឱយ្ ធត ំ វ ូ្រ ទាមទារ • ទស្សនៈវស ិ យ ័ ៈ ចង់គត ិ ឱ្យបានធំ លើកលង ែ តលោ ែ កអក ្ន មល ើ ឃ ញ ើ ធំ។ • សេចក្តក ី ហា ្លា នៈ បើពមា ំុ នការផស្ ងពង ្រេ ក៏ពមា ំុ នការតបសង ្ន ដរែ ។ • មុខក្រាសៈ់ ប្រសន ិ បើអដ ី្វ ល ែ លោកអក ្ន ចង់ធើ្វ គជា ឺ ការងារមានតម្លៃ នោះពត ិ ជាជៀសមន ិ ផត ុ អព ំ កា ី រសង្សយ ័ ពអ ី ក ្ន ដទៃចពោ ំ ះសមត្ថភាពរបស់ លោកអក ្ន ឡយ ើ ដូចះេ្ន តវូ្រ តធ ែ ម ើ្វ ខ ុ កស ្រា ់ ហើយត្រវូ ជន ំ ះធន ើ្វ វូ អៗ ី្វ គប ្រ ប ់ ប ែ យ៉ាងដល ែ មនុសស្ ភាគចន ើ្រ គត ិ ថាមិនអាចធទៅ ើ្វ បាន។ ការពិតនោះ គឺនៅពេលលោកអក ្ន មានចក្ខវុ ស ិ យ ័ ដ៏ខង ំ្លា ក្លា លោកអក ្ន នឹងមានកម្លាង ំ ចិត្ត និងសេចក្តក ី ហា ្លា នក្នង ុ ការចាប់ផម ើ្ត ធ្វវា ើ ។ នៅពេលដល ែ អារម្មណទ ៍ ទួលបា នពកា ី រមើលឃើញ សប ្តា ឮ ់ នង ិ ញាណដទៃទៀតតបា ្រ ញ់ ជាមយ ួ នង ឹ ចក្ខវុ ស ិ យ ័ ដខ ៏ ង ំ្លា ក្លានោះ លោកអ្នកនឹងឆន្ទៈមុះមុត ដើមប្ ដ ី ញ េ តាមនូវគោលបណ ំ ងរបស់យ ង ើ ដោយមន ិ គិតពីការរិះគន់ពអ ី ក ្ន ដទៃឡយ ើ ។ បុពប ្វ រុ សដ៏អស្ចារយ្ របស់យង ើ បានកសាងនវូ អច្ឆរយ ិ ៈពភ ិ ពលោក គឺ
ដើម្បីសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្លួនត្រូវគិតឱ្យជ ្រៅ និងស ម្លឹងឱ្យឆ ្ងាយ
Thinking big requires: • Vision. To think big, you need to see big. • Courage. Nothing ventured, nothing gained. • Thick skin. If what you have in mind is at all worth doing, then others will express doubts about it along the way. So have thick skin and keep pushing the envelope. The fact is, when you have a strong enough vision, the courage takes care of itself. When you can see, hear, and feel your vision, then you simply have to pursue
ប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ប្រាសាទអច្ឆរយ ិ ៈនះេ មន ិ មន ែ កសាងតម ែ យ ួ ថនោ ៃ្ង ះទេ
it, however crazy it might seem to others. Here is one
ហើយកម ៏ ន ិ មន ែ កសាងឡង ើ ដោយបគ ុ ល ្គ តម ែ ក ្នា ដ ់ រែ ។ អ្នកដល ែ គត ិ ធៗ ំ
thing that can help you to think big--invite others to join
ទាំងឡាយតង ែ នាអ ំ ក ្ន ដទៃមកកង ុ្ន សប ុ ន ិ របស់ខន ួ្ល ព្រមទាំងដាក់ផន ែ ការ ឱ្យពួកគប េ ត ្រ ប ិ ត្តទ ិ ៀតផង។អ្នកមានមហិចតា ិ្ឆ ធំតែងតគ ែ ត ិ ថា ខន ួ្ល គេគន ្រា ត ់ ែ ជាបណ ំ ក ែ មយ ួ នរៃ ប ូ ភាពទាង ំ មល ូ នោះតប ែ ណ ុ៉ ះ្ណោ ប្រសន ិ បកា ើ រជំនះកង ុ្ន ការ ចង់គប ្រ កា ់ រងា រនោះតម ែ ក ្នា វ់ ញ ិ វាធឱ ើ្វ យ្ គម្រោងនោះមន ិ អាចរក ី ធបា ំ នឡយ ើ ។ លោក Bill Gates មិនមន ែ អាចលក់កព ំុ យ្ ទ ូ រ័ របស់គាត់ទៅតាមគប ្រ ់ ផ្ទះនោះទេ ហើយលោកHenry Fordក៏គ្មានលទ្ធភាពកង ុ្ន កា រធើ្វ ឬលក់រថយន្ត របស់គាត់ដោយផ្ទាល់ទៅកាន់អតិថិជនគ្រប់ទីកន្លែងដែរ។ អ្នកស្រី J.K. Rowling ក៏ពអា ំុ ចបោះពម ុ ផ ្ព ស្ ព្វផសា ្ យ ឬចងកង ្រ នវូ សៀវភៅ Harry Potter ចំនន ួ ៤០០លានកបា ្ លដើមប្ ល ី ក់ដោយផល ្ទា ខ ់ ន ួ្ល របស់គាត់ដរែ ។ ដើមប្ គ ី ត ិ ឱយ្ បានធំ លោកអក ្ន តវូ្រ តម ែ ល ើ ឱ្យឃញ ើ រប ូ ភាពរបស់លោក អ្នកថាជាផក ែ្ន ដត ៏ ច ូ មួយនៅកង ុ្ន រប ូ ភាពទាង ំ មល ូ ។ ចរូ បម ្រ ល ូ ផន ំុ្ត វូ មនុសស្ ដល ែ មានលក្ខណៈលប ្អ ស ្រ រើ ជាងខន ួ្ល ដម ើ ប្ ប ី ព ំ ញ េ នវូ ភាពខះ្វ ចន្លោះក្នង ុ ផក ែ្ន ណាមួយ ដែលលោកអក ្ន ចង់ធកា ់ើ្វ រអភិវឌ្ឍ។ អ្នកមន ិ មន ែ ជាមនុសស្ ម ក ្នា ដ ់ ល ែ តវូ្រ ធើ្វ ការចាត់ចង ែ ទាង ំ អស់នោះទេ ចូរពយា ្ យាមរកអក ្ន ណាម ក ្នា ដ ់ ល ែ មានលក្ខណៈ ល្អបស ្រ រើ កង ុ្ន ការជយ ួ ជម ្រោ ជង ្រែ កា រងារនោះបាន។ អ្នកដែលគត ិ ធទា ំ ង ំ ឡា យ ជានច ិ កា ្ច លតង ែ តដ ែ ង ឹ អព ំ ដ ី ន ែ កណ ំ ត់នវូ បុគល ្គ ក ិ លក្ខណៈរបស់ខន ួ្ល ។ ចូរបម ្រ ល ូ ផម ំុ្ត នុសស្ នៅជវំុ ញ ិ ខន ួ្ល អក ្ន ដល ែ អាច
your team. Our greatest man made wonder, Angkor Wat temple, wasn’t built in a day; neither was it built by just one person. The biggest thinkers get other people to dream their dreams and enact their plans for them. Thinking big means taking yourself out of the picture, at least to some extent. Trying to do everything on your own will keep things small. Not every home computer was sold over the counter by Bill Gates. Henry Ford certainly didn’t make and sell all his own cars personally. And J.K. Rowling didn’t publicise, print, and bind the 400 million plus Harry Potter books that have been sold around the world. To think big, you need to see yourself as a small part of a greater whole. Enlist people who are better than you at certain aspects of what you are developing. If you’re not the most organised person, don’t just lament that fact; find someone who is better at it to help you. Big thinkers know their personal limitations. Gather
នឹងធអ ើ្វ ដ ី្វ ល ែ អក ្ន មន ិ អាចធបា ើ្វ នកង ុ្ន ការធានាថា សុបន ិ របស់លោកអក ្ន នង ឹ
people around you who can do what you can’t to
រីកចម្រន ើ ទៅមខ ុ ៕
ensure your dream grows.
90 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 91
92 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 93
94 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 95
96 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 97
98 SeekIdeal Magazine
SeekIdeal Magazine 99
100 SeekIdeal Magazine