'M El
1878
nr 69
ROSTRA hlad van de ekonomische fakulteit jaargang
78 - 79
redaktie Noor de Bruin Bert' Brunninkhuis Rob de Klerk Tjalling Haisma Mic van Vlijk AUke Uilkema Iris de Veer Piet de Vrije
adres Jodenbrecstraat 23
Iedereen tentamen en tach een Rostra. Ra ra hoe kan dat? Nou, gewoon niet iedereen liad tentamen~ In dit nummer vooral advertenties, hiervoor zorgt onZe kersverse advertent1e~erwerver Bert. Naast Mic zult u hem voorlopig in het colofon kunnen terugv1~den. Nu weet u dus oak wat hij doet: advertenties. Ingr1d he?ft de redact1e verlaten, andere, ongetwijfeld oak zeer belangwekkende bez1gheden, roepen haar. Wat staat e:.in dit paasnummer? Natuurlijk weer informatie over de EEG. Tot de zomer b11Jft Rostra aandacht besteden aan dit laat-kapitalisti sc he fenomeen. Oak een Marxistisch georienteerde analyse Voor onze Marx georienteerde l:zers. Voor hen is hiermee de koek echter wel 路 op. Verder namelijk een interV1euw met de . kan~inedames: wel leuk am te lezen natuurlijk. Veel faculta1r n1euws: Oostendorp raakt niet uitgepraat over desemesterblok_ ken, Clemens verhaalt over de aflooP! afgang van het microstructuurrapport en de TAS-vrouwen heb ben een club opgerlcht en daar is een enquete gehouden. Wij houden u op de hoogte. Hope~ijk h?eft u e " n leuke paas (gehad). Met dank a an mevr. van der Horst die het 1nterv1euw met de kantinedames uittikte op de bekende vo ortreffeli j ke wijze. Tot slot een goede raad: Stem tach vooral bij de komende Faculteits- en Universiteitsraadverkiezingen!
IIlINHOUD
kamer 1339 tel. 525.2497 Amsterdam kopij zenden naar: Fakulteitsburo kamer 2141 Adreswijzigingen: Studentenadministratie Jodenbreestr. 23
voorpagina Herman Schaap
drukkerij Kaal Nieuwe Herengracht 61
Pag. 3 Pag. 4 Pag. 7 Pag. 9 Pag,10 Pag.11 Pag.14 Pag. 17 Bag.19 Pag.20
TAS-vrouwen EEG en associatielanden Rand uit de Raad EEG een marxistische analyse Een brief van het dagelijks bestuul Oostendorp over semesterblokken Intervieuw met de kantinedames Recensie open economie De rechtspositie van de st udent EEG en de Nederlandse concurrentiepositie
IN MEMORIAM DRS. J. SNIJDER Op vrijdagmorgen 30 maart bereikte ons het schokkende bericht, dat Jan Snijder, wetenschappelijk medewerker van de vakgroepbedrijfseconomie, plotseling was overleden. Hij werd 46 jaar. Jan Snijder was al vele jaren werkzaam bij de Universiteit van Amsterdam. Eerst heeft hij enige tijd gewerkt bij de Financieel-Eeonomische Dienst, later werd hij medewerker bij hat Instituut voor Bedrijfseeonomie en Accountancy en toen de vakgroepen werden gevormd, bij de vakgroep Bedrijfseconomie. In die jaren heeft hij onder meer enige tijd gewerkt aan het zogenaamde JoegoSlavieproject en aan het onderzoekproject "Amsterdam en Ommelanden". Wat het onderwijs betreft, heeft hij zich vooral op de vakgebieden Bedrijfsc al culatie en later Financiering gerieht. De laatste jaren was hij oak betrokken bij de werkgroep, die het opzetten van een data-bank voor gegevens uit jaarverslagen in studie heeft. Naas t zijn onderwijs- en onderzoekwerkzaamheden verrichtte hij veel taken op het gebied van bestuur en beheer, zoals zijn actief lidmaatschap van de beheersraad van het Burgemeester Tellegenhuis, het financieel beheer van de vak_ groep en het lidmaatscbap van de bibliotheekcommissie. Vanuit al deze functies was hij een vraagbaak voor velen en kon men steeds een beroep op bem doen. Meermalen moest hij zieh eehter, doorgezondbeidsomstandigheden gedwongen, voor kortere of wat langere tijd uit zijn dagelijkse werk terugtrekken. Op veel punten ontstond er dan een leegte, die nu helaas definitief is geworden. Een leegte, die ook ontstaat buiten het facultaire verband,zoals de Civitas en een aantal organisaties in en ook buiten zijn woonplaats, waarvoor hij zich aetief inzette. Een leegte ook in zijn gezin, die door zijn vrouw en kinderen zeker nog veel sehrijnender gevoeld zal worden. Wij hopen, dat hun de kracht gegeven zal worden, dit verlies van man en vader, die tegelijkertijd steun gaf en zorg behoefde, te verwerken. Het moge hun tot troost zijn te weten, dat hij nu bevrijd is van de zorgen, die hem kwelden en te weten, dat hij in onze herinne~ ring zal blijven leven als een actief, meelevend en prettig collega. Namens het faculteitsbestuur en allen, die met hem samenwerkten, Prof. Dr. p. Verburg dekaan
2
ENQUETE TAS -VRGUWEN In juni 1976 werd aan het einde van een oursus een werkgroep gevormd "vrouwen .opleiding en Training" (V.oT). Deze groep organiseerde 'open dagen' en themadagen om de behoe!te aan oursussen en opleidingen bij TAS-vrouwen ( de vergeten I groep binnen de UvA) na te gaan. Eind 1977 resulteerde dit in de oprichting van,
blijkbaar op grong van ervaring niet, gepromoveerd naar een hogere groep • Een bijkomend verschijnsel is, dat de meeste vrouwen niet georganiseerdz.ijn: slechts 98 van de 3.0.0 is lid van een vakbond. Terwijl via de vakbond misschien wat meer invloed op het personeelsbeleid van de UvA uitgeoefend zou kunn'e n worden.
een aantal werkgroepen, waaronder de .werkgroep rechtspositie TAS-vrouwen'. Deze ,bestaat Lydia van de Ark-Zijdel, Gerda Gunderman, Anya Kooyman, Nettie Roes en Elisabeth van Zoetendaal. Zij zien zichzel! als vrouwen, die zich bewust worden van hun positie als vrouw, 'n, werkneem,ster~ Dit sinds de opkomst van d'e Tweede !eministis'che goi! ongeveer vier jaa r geleden, die nu uiteindelijk ook de Universiteit van Amsterdam is binnengespoeld. Dat het standje van de EEG-commissie (met ' dreigementen van Vredeling erachteraan) aan Nederland over discrimina- , .oorzaak hiervan iswaarschijnlijk, dat tie van de vrouw op de a:rbeidsmarkt vrouwen zich minder 'hard' en kritisch terecht was, blijkt ook weer uit deze opstellen dan mannen en dus Minder geenquete naar de rechtspositie van de neigd zi,jn bepaalde werkzaamheden te TAS-/ vrouwen. Zij hebben in het a,lge, weigeren meen weinig promotiekansen, zel!s niet Wat betre!t de relatie! lage beloning als zij een grote mate van ervaring Er bestond bij de ' leden van deze werkvan 'vrouwen: uit de enquete blijkt, hebben. Veel vrouwen hebben een con-. groep de indruk, dat er ten aanzien dat de meeste vrouwen na hun 35-e jaa~ tract voor bepaalde tijd, blijven ja• van de rechtspositi,e van TAS"'vrouwen al aan hun maximum salaris iitten. renlang in dezelfde salarisgroep 'zitnogal wat willekeur bestond. Teneinde deze verschillen , (bv. in waardering van diploma's en ervaring) te' inventariseren hee!t de groep een enquete gehou~en onder alle vrouwelijke TASpersoneelsleden van de UvA (± 85.0). ' Men wilde uit die enquete te weten
standie
willekeur
komen, hoe de tegenstellingen wetenschappelijk ' personeel! TAS-personeel, man! vrouw en ,f ull time! part time personeel binnen de UvA liggen. Zoals wel vaker voorkomt, kreeg de werkgroep in eerste instantie geen geld, waardoor alle enquete!ormulie_ ren door de vrouwenzelf rondgebracht moesten ,worden. Niet alle vrouwen reageerden, maar toch werden 3.0.0' formulieren terugontvangen en hieruit ontstond een aardig beeld van enkele aspecten van de positie van de vrouw binnen de universiteit.
lunetie Het is al veel langer bekend, dat vrouwen gemiddeld Minder scholing genieten dan mannen, met alle gevolgen van dien voor hun ~ositie op de arbeidsmarkt, zoals banen van ondergeschikt belang, lagere beloning en vooroordelen van werkgevers, 'waar het jonge gehuwde vrouwen betreft. De', meeste TAS-vrouwen ' daarentegen hebben een midde,lbare o! hogere opleiding gehad, die voornamelijk administratie! gericht is (typen, steno, Schoevers ' boekhouddiploma). Toch zitten de meesten, Qok die met een hogere opleiding, in salarisgroep 5, die van adjunctcommies. Door die administratieve scholing is het merendeel secretare~se, administratief medewerkster, bibliothecaresse etc. Meestsl krijgt zij daarnaast taken te vervullen, die eigenlijk niet bij haar functie, horen, bijvoorbeeld de HH hoogleraren koffie op de Kamer serveren.
Bijna allen hebben een contract voor , ten en veel part timers (tradi tioneel bepaalde tijd. waardoor volgenl!! de veel vrouwen) worden belemmerd in hun we~kgroep haar rechspositie slechter promotiekansAn. is dan van diegenen met een vaste aanWst betre!t de deelname van Mannen en stelling. .ook parttime werk komt revrouwen aan het arbeidsproce,s in ' het gelmatig voor, met alle daaraanklevende algemeen, concludeert de werkgroep, " nare' gevolgen: een lagere status da~ dat het ongelijke beeld, dat zich voorfull time werk en daardoor consequen-' doet op de arbeidsmarkt in heel Nederties wat betre!t beloning en promotie- ' land eveneeris Kan worden waargenomen kansen. aan de UvA. Vrouwen overheersen i.h.a., in de dienstverlenende en verzorgende beroepen, voor de UvA dus de TAS.sector. .ook hier geldt: ,hoe hoger de functie, hoe Minder vrouwen men aantre!t. Hoewel de Verenigde Naties in '1978 bepaald hee!t, dat voor vrollwen Ruim de hel!t van de vrouwen is sinds de -'i ndiensttreding nog niet bevorderd, -"grotere arbeidskansen en vermindering' van werkloosheid en discriminatie op waarbij ' wel aangetekend moet worden, het gebied van de arbeidsvoorwaarden" dat ruim 2.0.0 van hen na 197.0 in dienst van de ,UvA zijn gekomen. .ook de erva~ moet worden nagestreefd. geloo! ik, dat daarasn bij de UvA nog heel wat te ring van de vrouwen wordt blijkends de enauete niet beloond: vrouwen' met lang£, sleutelen valt. ( 7.jaar o! meer) ervaring zitten nog Het verslag van deze enquete is ver_ steed" i.n salarisgroep 5 en worden krijgbaar bij de leden van de werkgroe'p .
promotie
NdB
3
EUROPESE GEMEENSCRAP De assQciatie van de eerste Afrikaanse gebieden ep Mada~ascar met de Europese Gemeenschap wordt weleens een 'accident Historique' genoemd. Het 'Comit~ Spaak' dat in 1956 , het basisrapport heeft opgesteld waaruit het Verdrag van Rome is voort'gekomen, noemt deze associatie 'in het geheel niet. Tot verrassing van de ' overige lidstate,n bracht Fr~nkrijk 'op de valreep haar 'koloniale erfenis in Afrika bij de besprekingen in. Op zi"ch verbazend, omdat de meeate' lidstaten reeds geruime tijd in meerdere of mindere mate met het dekolonisatieproces werd geconfronteerd.
ASSOCIATIES Wat Frankrijk de overige lidstaten aanbood was de openstelling van haar overzeese markten in Afrika . Wat zij er voor terugvroeg was dat de Gemeenschap mede de I'a sten zou dragen van de opbouw van de sociaal-economische ontwikkeling van de betreffende overzeese gebleden. Vanzelfsprekend kon de ,associatie worden uitgebreid met de overzeese gebiedsdelen van Belgie, Nederland en Italie. Wat er uitelndelijk na veel geharrewar ' als associatieverdrag uit de onderhandel ingen is voortgekomen, droeg het karakter van een compromis. De formulering werd bewust vaag gehouden. Het vermi-jden van een konfl ikt tussen Frankrijk en de overige lidstaten was van groter belang dan het ontwerpen van een verdragsteisel waarmee een daadwerkel iJk beleid gevoerd kon worden. Het doe I van de associatie is vOlgens deel 路 IV artikel 131 van het verdrag van Rome: het, bevorderen van de econo, mische en sociale ontwikkeling van de geassocieerde landen en gebieden en de totstandkomlng van nauwe eeonomische betrekkingen met de Gemeenschap in haa r gehee I . Vanaf 1958 werden de bij de associatie betrokken Afrikaanse ~taten in een snel t,empo politiek onafhankelljk. Hoewel hierdoor nieuwe politieke verhoudingen ontstonden werd de bestaande associatie gehandhaafd. Natuurlijk werden er enkele kleine wijzlgingen aangebracht. De geassocieerde landen kregen hun eigen vertegenwoordiging bij de Europese Gemeenschap en wat belangrijker was, zij konden voortaan zel1' bepalen' welKe ontwikkel ingsprojekten voor financlerlng met ontwikkelingshulp van de EG werden voorgedragen. ' find 1962 ~ iep het eerste ' associatie termi j n a'f. Ni euwe onderhande Ii ngen werden geopend en wee'r verI iep het besluitvormingsproces uiterst moeizaam. De Europese lidstaten vormden geen ~enheid en de inmiddels politiek zelfstandig geworden geassocieerde landen , waren ' verre van, eensgezi nd. Ui te'i nde I i j k, mede door de 'econom is ch zwakke en afhankel i:Jke posi'tle van de geassocieerde landen, werd het eerste verdrag van Jaoende in 1963 ondertekend welke medio 1964 in werking tra~. In 1971 trad het tweede verdrag . van Jaoende in werking dat qua vorm en inhoud we,i ni 9 afweek van Jaoende , I .
4
In de loop van de zestlger jaren was het aantal geassocieerde landen toegenomen. Oat kon enerzijds op basis van oude intentieverklaringen in het geval van Suriname' en de Nederlandse Anti lien en anderzijds doordat aan een aantal ontwikkelingslanden van het Britse Gemenebest, als gevolg van de onderhandellngen over de , toetr,eding van het Verenigd Koninkrijk, die overigens spoedig mislukte, de mogelijkheid werd geboden verdragen met de EG te'sluiten. Deze laatstgenpemde mogelljkheid leverde als uiteindelijk resultaat het Arusna verdrag met Kenia, Tanzania en Uganda op. oi i: verdrag had we I deze l.fde Ioopt I j d als Jaoende ' I I maar was beperkter van aard zowel met betrekking tot ,de ontwikkellngshulp als het handelsregiem. De toet red_,i ng van het V. K. tot de EG in 1973 leidde tot een verdere uitbreiding van het aantal geassocieerde lariden tot 53, met een totale bevolking van ongeveer 280 miljoen inwoners. Het verdrag van L~ welke :n 1975 werd gesloten omvat de , vanouds geas- , socieerde landen in Afrika, een groot aanta I onafhanke Ii j ke Af r i ka'a nse Gemenebestlanden, landen in het Caraibisch gebi~d en landen in het gebied van de Sti~le Oceaan, Op het gebl~d van de Ontwikkelingssamenwerking is de E.G. in de loop van de j aren i'n toenemende ma te a I s ~~n economisch machtsblok opgetreden. Dit geldt ook met betrekking tot de niet geas soc i ee rde Ianden I n de De rde ~/e颅 reId. Sedert het begin van de zestiger jaren hebben deze landen bij de EG gepleit voor een Algemeen Preferentieel Stelsel hetgeen uiteindelijk in ,1971 gerealiseerd is, zij het dat het resultaat van zeer bescheiden aard is. " De EG heeft op communautair niveau in toenemende mate ook verdragen g';sloten en eeonomi sehe bet rekk I n,gen aangegaan zowel met afz,o nderlljke ontwikkel ingslanden als ook met groepen van ontwik,ke lings I anden. '
In het kader van de komende' verkiezingen voor het Europees Parlement versohijnt in ROSTRA een artikelenserie over de EEG. In dit nummer schrijven drs L.J. van der Veen en drs H.E. Chin over de verhouding Em-Derde' Wereld; H.E. Chin (links) is wetensohappelijk medewerker bij het ISMOG van de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde reeds eerder i"n ROSTRA. L.J. van der Veen (rechts) is sooioloog en , als weten's ohappeli jk medewerker verbonden aan de Vrije Universiteit.
bevordering van wederzijdse handel de eeonomisehe ont.likkel ing van de ontwikkelings gebieden zou bevorderen. De geassocieerde landen en gebieden zouden op dezelfde wijze als de Lidstaten de tarieven binnen de gemeenschap en de geassoeieerde landen en gebieden moeten opheffen. WeI mochten de geassocieerde landen een belangrijke uitzondering maken voor tarieven 'welke ' in overeenstemming zljn met de eisen van hun ontwikkeling en de behoeften van hun industri~lisat~e' en tarieven die als doe I hebben het fourneren van beg rot i ngsmi dde len. ' Hierbij mocht geen diseriminatie t~s~ sen de Lidstaten bestaan. AIle kwantitatieve beperkingen moesten echter geleidel ijk worden ppgeheven. In 1968 we,rd de beoogde duane un i e tens lotte gerealiseerd met enkele uitzonderingen evenwel, 'die niet onbeduldend waren. Het betrof de z.g. gel ijksoo'rtige en eoncurrerende produkten: 'di t in verband met de opbouw van het Gemeensehappelijk landbouw Beleid van de lidstaten. ~/el verkregen de geassoeieerde landen ten aanzien van deze produkten een gering voordeel boven de andere ontwi kke Ii ngs 1anden. 'Een tweede be Iangrijke uitzondering vormden de bewerkte agrarisehe produkten. Ook met betrekking tot deze produkten yerkregen de geassoeieerde landen na lange onderhande Ii ngen een voorde Ii ge r pos i't i e da,; de ove ri ge on tw i kke Ii ngs I anden. ' 'Oi t betekende in fel te een mi nder gunsti~e positle voor de geassocieerde landen dan in de allereerste opzet van de associatie.
HANDE LSPOLITIEK Bij het verdrag van Rome stond de gemeensehap In. principe een vrijhandelszone met de ge,a ssocieerde landen en 'gebieden voor ogel1. Gesteld werd dat
Een verbetering voor de geassoeieerde I anden was dat deze I anden voort'aan ook kontigenteringen voor landbouwprod~kten mochten instellen, ter beseher-
EN DEBOE ' WERELD ming van hun industriele- en ' economische ontwikkeling en voor het oplossen van hun budgetaire problemen. Het beginsel van non-discriminatie tussen de li~staten en het toekennen van de behandeling van meest begunstigde natie aan de EG bleven van kracht. In 1971 werd de bevoorrechte positie van de geassocieerde landen ten opzichte van de andere ontwikkellngslanden ook verzwakt door het instellen van het Algemeen Preferentieel Stelsel door de EG. Hierbij moet echter worden aang~~ tekend dat in 1970 slechts 7% ~an de totale import uit de Derde Wereld en 1,8% van de import uit de geassocieerde landenonder het A.P.S . viel.
•
LOME
Het verdrag van Lome leverde na lange en moeizame onderhandelingen weI belangrijke verbeteringen op voor de positie van, de ontwikkelingslanden. 'Momenteel kan ruim 99% van ' de invoer uit de geassocieerde landen geheel vrij in de EG worden ingevoerd en de overige ingevoerde produkten kennen een gunstiger regiem dan de invoer uit andere oritwikkelingslanden. HierbiJ dient echter te worden opgemerkt dat voor bijna driekwart van de invoer uit deze ontwikkelingslanden het Gemeenschappelijk Buiten Tarief van de EG nihi I is.
een aantal Aziatische landen van het Britse Gemenebest d,e niet tot de ~ Associatie ziJn toegelaten; wetden compensatieregelingen 'getroffen voor het verlles van de ' vervallen preferenties als gevolg van de 'toetreding van het V.K. tot de EG. In de afgelopen jaren zijn er ook handelsakkoorden ges loten met de grot'e Lat i j ns' Amerikaanse landen en de EG kent ook verdragen en sainenwerkingsovereenkomsten met de Associatie van Zuid_Aziatische landen . Als gevolg van de olie crisis aan het eind van 1973 waarbij de afhankel ijkheid van de EG van ingevQerde energetische grondstoffen werd blootgeleod,' Zl In OD communautalr ni'veau reQelmatin ' confe-: rentles gehouden met de landen die bij d~ Organisatie van Arabische Olie Producerende Landen z i j n aanges I oten '. Gezien de voortschrijdeode z.g. inte,rnationale Arbeidsverdel ing waarbij veelal arbeids-intensieve industriele aktivi 'teiten worden overgeplaats van de economisch ontwikkelde naar de minder ontwikkelde landen mag worden verwacht dat verdragen met de betreffende ontwikkelingslanden zullen toenemen teneinde een naar de wensen van de Lldstaten te snelle afname van de werkgelegenheid in deze voor de ont.likkelde landen zwakke bedrijfstakken of onderdelen van bedrijfst~kken tegen te gaan.
Daarnaast verleent de Europese Investerings Bank leningen tegen markt voorwaarden voor produktieve projekten. WeI kan via rentesubsidies uit het EOG een rentevoet verlaging tot . 3% worden verkregen. De looptijd van de leningen van de EIB bedraagt maximaal 25 jaar. Procedureel is de gang van zaken globaal als voIgt. , De EG lees het Di rektoraat-Generaal Ontwikkelingssamenwerking stuurt aan het begin van elke verdragsperiode een missie naar elk hulp ontvangend land. Deze vertegenwoordiging pooge-- ter plaatse een Indruk te verkrljgen van het gevoerde ontwikkelingsbeleid. Hierhij wordt vooral uitgegaan van de bestaande ontwlkkellngsplannen. De keuze van de projekten die ter financie'ring aan de EG worden voorgedragen is in principe een zaak van het ontwikkelings- , land. Gesteld wordt dat de controle in 'Brussel' op deze projekten aIleen van technische en financiele aard is. ' Aangezien de EG dermate hoge eisen stelt aan de projektdossiers voordpt een projekt voor financiering in aanmerking komt moet veelal reeds bij de projektopstelling technische hulp worden verleend aan de hulpontvangende ,Ianden . Omdil~ 'ontwikkel ing " als begri p zelf in de verdragsbepalingen nauweI i j ks ope rat i onee lis gemaakt zu 11 en in
Deze op het eerste , gezicht vrij gunstige cijfers zijn echter het gevolg van het feit dat de ontwikkelingslanden in het algemeen en de geassocieerde landen in het bijzonder in hoofdzaak lev e ranciers van primaire produkten zijn van de EG. ' Een belangrijke doorbraak op handelspolitiek gebied werd bij hat verdrag van Lome bereikt door het instellen van het z .g. Stabex-systeem" dat 'de exportin komsten van een aantal produkten voor de geassoci eerde la,nden moet stab iIi seren. Het ' gaat hierbij echter s lechts om een beperkt aantal agrarische produkten en ijzererts, Voor Stabex is een fonds gereserveerd van 375 RE voor vijf jaar. De Commissie bepaalt of een geassocieerd land in aanmerking komt voor hulp uit het Fonds. Deze hulp kan uit een renteloze lening bestaan voor een economisch meer ontwikkeld associatieland of een gift voor een land behorende tot de 'groep van armste geassocieerde landen. Zoals reeds is gesteld heeft de ,EG in toenemende mate handelsverdragen en overeenkomsten op het gebied van industriele samenwerking gesloten met nlet geassocieerde ontwikkelingslanden. Belangrljke handelsverdragen en samenwerkingsovereenkomsten zijn reeds in de begin jaren gesloten met de landen om de Middenlandse Zee in het bij- , zonder met de vroegere Franse Kol~nien (AIgei-ije, Marqkko en Tunesie') . Met
In dit verband heeft de EG reeds met een groot aantal textielexporterende landen verdragen afgesloten om de invoer van deze produkten in de EG te reguleren.
ONTWIKKELING De EG verleent ontwikkelingshulp aan de geassocieerde ontwikkelingslanden , via het Europese Ontwikkel ings Fonds in de vorm Van giften en zachte leningen. De I en i ngen hebben een I oopt i jd van maximaal 50 jaar een aflossingsperiode van maximaal 10 jaar en een rente van gemiddeld 1,5%.
de real itei,t veelal die projektt:" worden uitgevoerd welke de regeringen van de hulpontvangende landen wensen te realiseren en die geen onoverkomelijke bezwaren onderv i nden vanu i t !\russel. ' Het ontwikkelingsfonds is in iedere verdragsperiode toegenomen en ook de bedragen die sinds het eerste verdrag van Jaoende ter beschikking zijn ge~ steld van de EIB, vertonen de sterke stijging. De bedragen van de vier tot 'nog toe gecreeerde fondsen waren 581 RE, Goo RE, 900 RE en 3.000 RE voor respektievel ijk het eerst-e tot en met het vlerde fonds. / BIJ het eerste en het tweede verdrag van Jaoende en de overeenkomst van Lome z i jn respekt i eve,l ij k 70 RE, 100
5
RE en 390 RE ter beschikking gesteld van de EIB. In tabel 1 zijn de bijdrage van de verschillende lidstaten aan de ontwikkel ingsfondsen weergegeve'n.
Homen tee I mogen -gezien de toenemende reg i ona Ie samenwe rk Ing I n de we re Idbij wljze van uitzondering ook natuurIi jke en, rechtspersonen va,n dei-de 'Ianden aan de ultvoering van projekten gefi nancIerd door de EG dee I nemen.
gaven m: b.t. deze hulp worden geraamd op respektievel ijk 45 ' mlljoen RE en 61路 mi IJoen RE voor 1978 en 1979, grotere bedragen worden uitgetrokken voor de voedselhulp die aan, aile daarvoor in aanmerking komende ontwikkelingslanden en internationale instell ingen wordt ' verstrekt.
TABEL 1. Bijdragen van de lidstaten aan E.O.F. I, 1 I, I II en IV in miljoe~en rekeneenheden Verdrag van Rome mi ,lj .RE % Selgie , Duitsla,;d Frankrijk 'ttal ie Luxemburg Nederland Ve ren i gd Kon ink r i j k Denemarken
1:2,0 34,4 34,4
70,0 200,0 200,0 40,0
7,0 0,2 12,0
1,3 70,0
Jaoende I, mi Ij .RE %
Jaoende II mi I.RE %
69,0 9,4 246,5 33,8 246,5 33,8 100,0 13,7 2,0 0,3
187,5 ' 6,2 80,0 8,9 778,5 26,0 298,5 33,2 29B,5 33,2 ' , 778,5 26,0 140,6 IS') 360,0 12,0 2,4 0,3 6,0 0,2 80,0 8,9 238,5 7,9 561,0 18,7
q6,O
9,0
581,3
100,0
800,0100,0
581,3
3000,0 100,0
7U,O
, 100,0
390,0
870,0
1000,0
3390,0
Europese Investeringsbank ALGEHEEN TOTAAL
,900,0 100,0
%
2,4 0,6
72,0 18,0
lerland Totaal E. O. F.
lom~
mi Ij .RE
Bronnen : Europees Ontwi kke I'i ngsfonds; Commi ss i e ' van de 'Eu ropese Gemeenschappen, Brusse'I , 1974; Europa en de Derde Wereld, 1976
Tabel 2 geeft een beeld van de 'richting van de bestedingen van de ontwikkelingshulp van de EG. Het grootste deel van het eerste fonds is besteed aan inf~astrukturele projeten, aan Onderwijs en aanVolksgezondheid. Slechts 16% is besteed aan Agrarische proj ekten en minder dan 1% aan industriele projekten . De bestedingen van het tweede fonds geven een verschuiving te zien . De agrarische sektor kreeg veel meer aandacht, met 39% van de tota Ie bestedingenen ook in de industriele sek,tor werd veel meer besteed zij het dat dit aandeel toch nog maar 6% bed roeg. De bested i ngsc i j fe rs van het derde fonds geven weer een relatieve dallng van de agrarische sektor te zien
De regelingen om de deelname van de geassocieerde landen blj de uitvoering van ontwikkeling~projekten van geringe omvang te stimuleren werd blj het verdrag van L~ ultgebreld. De versnelde procedure bij de uitvoering, die voorheen gold voor pro-
TABEL/ 2. Procentuele verdeling van de bestedingen van het EOF over haar sektor~n per 1.1.1975 Sektor Agrarische produktie InfrastITuktuur Industrialisatle Onderwi js Volksgezondheid Over! gen Totaal der besllsslnQen
INFRASTRUCTUUR In het algemeen kan worden ~esteld, dat met de ontwikkelingshulp van de EG in hoofdzaak infrastruktureJe werken en, andere niet di rekt .. produktieve projekten worden gefinancierd. Dit komt niet aileen door het feit dat in de meeste geassoci'eerde landen weinig direkt produktieve ' projekten voor handen ziJn', maar ook omdat deze hulpontvangende landen in het algemeen , ,de niet di rekt-produktieve projekten die niet of niet gemakkel ijk met andere , financieringsbronnen kunnen worden gefi nanci erd b i j de EG voprdragen aangezien de hulp uit het EOF ' in hoofdz~ak lIit giften bestaat. Tot het verdrag van Lore gold dat aileen natuurlijke en rechtspersonen van de I idstat.en en de geassocieerde landen mochten inschrijven op de aanbestedingen van projekten, gefinanclerd met ontwikkelingshulp van de EG.
' De uitgaven voor voedselhulp worden voor 1978 geschat op ongeveer 224 mi 1joen RE. Voedselhulp wordt verstrekt om voedsel tekorten te dekken en de sociaal economische ontw.ikkellng te bevorderen in de armste ontwikkelingslanden waarbij als criterium een per capita-inkomen van minder dan $ 300,per jaar wordt gehanteerd. ' Voedselhulp wordt ook gegeven , als tloodhulp en als hulp gericht op s'pecifieke groepen van de bevolking zoals kinderen en v'l uchtel ingen.
E.O. F. 16
E.O.F. II
E.O.F. III
Totaal
28 42
28 44
7 12
5 13
9 3
37 39 6 10 4 4
3 8
5 5
100
100
100
100
52 I 19
Bronnen: Commission des CE, Fonds Europ6en de D~veloppement 1960-1975 en G. Faber, De Europese gemeenschqp en ontwikkelingssamenwerking, 1978 jekten 'tot een bedrag van 500.000 RE, geldt nu voor projekten tot 2 mi Ijoen
RE.
Tabel ,3 laat zlen dat slechts een klein deel ,van de ontw.lkkel ingsh,uJp van de EG in de hulp ,ontvangende Jan, den wordt besteed. ,'Het grootste deel van' de ontwikkel ingshulp vl,geit terugnaar, de I idstaten. ' De percentages van de besteqingen in de geassoci'eerde landen geven bovendien een geflatteerd beeld aangezien eel) belahgrijk deel van deze beste'd i ngen i ngevoe rde goederen betreft ' die veelalweer ult de ' Ell afkomst-iCl zi In. De financiering en technische hulp welke de EG verleend aan niet geassocieerde ontwlkkeHngslande'n , neemt in de laatste jaren snel toe, maar is nog van bescheiden 'aard. De verwa,c hte uit-
CONCLUSIE Het ontwikkel ingsbeleld van de Europese Gemeensch'ap is niet gebaseerd ,op een duidelijk geformuleerde ontwikkelingsstrategie voor de Derde ' Wereld, De ontwikkel ingshulp van ile E:G is in hoofdzaak gericht op slechts een deel van de Derde Were ld. We 1 'i s het 20 'dat in de laatste jaren geleideliJk aan een meer mondiale aanpak wordt gevol gd .
Het ontbreken vr .; en uuidelijk ontwi'kke I i ngsbe lei d heeft a I s gevo i 9 dat b i j de goedkeur I n9 van ontwi kke Ii nQsprojekten door Brussel in hoofdzaak wordt gelet op techriische, financiele en administratieve .aspekten, waardoor de betekenis van de projekten voor de soeiaal ·economisehe ontwikkeling van het hulp ontvangende land op de aehter.g rond raak t.
TABEl 3. Geografische vercleling van de componel) tel van he tie, 2e" 3e en 4e EOG per 31 maart, 1978 (i n %) LO. F. Belgie
3,7 · 6,6
Dui ts land Frankri jk I ta Ii e luxemburg Nederland
E.O.F. II
E.O.F. III
43,4 14,8
7,3 19,6 40,7 ' 11,2
0,3
0,7
13,7 0,9
- 4,8
5,9
3,0
7,3 10,3 41,3
LO. F. IV 4', 0 16,2 23,5 15,9 0,7 4,8 .
Denemaken
0;4
Verenigd Kon I nkri jk lerland
7,5 0,1
Geassocieerde -Ianden
26,5
Derde I and'en ,TOTAAl
• Aanbes
100,0 t~d i ngen,
,14,5
22,8
25,0
0, I
0,7
1,9
100.,0
100,0
100,0
Met de ontwikkelingshulp van d~ EG worden overwegend niet direktprodukt i eve projekten ,gef inane i erd we I ke niet, althans op afzienbare termijn, bijdragen aan een substantiele verhoging van de welvaart van de gehele bevolking in de hulpontvangende landen.
,
De verwaehting dat de assoeiatie in . belangrijkse mate zou bijdragen aan de sociaal economische ontwikkeling van de geassocieerde landen .is tot nog toe niet beantwoord, omdat de basis gedachte bij de assoeiatIe voorbij gaat aan de huidige eeonomische maehtstruk,tuur van de wereldeconomie.
'goede ren I eve rant i es en techn i sche b i j stand
- < 0,1
H.E. Chin &
L.J. van dep Veen
Bron: Europa van Morgen, 1978
RONDUIT In de fa~ulteitsraadv~rgadering van maart is dan eindelijk de beslissing gevallen over het micro-struktuurrapport. In Rostra no. 66 ben ik uHgebreid ingegaan op de problemen rlie de' raad, met d!t rapport had. Oaarom zal ik nu slechts ingaan op , de beslissingen die de raad ten , aanzien van deze problemen. heeft genomen.
RAAD
op in gegaan). Bovendien achtten wij prof. Ellman in staat het doktoraal onderwijs te ,verzorgen. Nadeel was dat het onderzoek dan misschien wat minder aandacht zou krijgen • .Oit standpunt kwam overeen met het minderheidsstandpunt in het struktuurrapport. Kortom de keuze voor goed onderwijs . in een situatie waarin een 'optimale bezetting niet te verwe zenlijken' is. .
of ligt de nadruk op het doktoraal onderw·: ijs en onderzoek. · Oeze laatste keuze zou dan met , name het onderzoek ve11ig stellen. ,
VERDEELDE RAAD Van docent en zijde kwamen veel bezwaren tegen tegen het minderheidsstandpunt. Het was voor hunl niet acceptabel dat de nieuwe docent geen onderwij's in het (ioktoraal zou verzorgen. Een nog ' groter probleem voor hun was dat Ellman waar'schijnlijk weinig onderzoek zou gaan verrichten. Oaarom eisten zij dat de nieuwe docent 'in ieder geval het doktoraal 'onderwijs/onderzoek prijsthearie zou gaan verzorgen. Een duidelijke keuze dus 'voor het onderzoek. Het gevolg is dat de oude problemen met 'het pr' kandi.daats onderwijs ' wel weer eens terug .zullen kunnen keren. Het .standpunt van de docenten kwam 6vereen met het meerderheidsstandpunt van de struktuurkommissie.
ECONOMISCHE ORDE In een van de 'vorige raadsvergaderingen was het principe besluitgenomen ' dat het yak Theorie van de Organisatie van de Harktekonomie samengevoegd .moest worden met het yak Externe Organisatie. Prof. de Jong zou dit yak dan gaan verzorgen • . Voor van den Doelbetekende dit dat hij een yak zou verliezen en daarom stelde hij de voorwaarde dat zijn , leerstoel een nieuw yak zou mogen creeeren. Oit zov ,dan Eko,nomische Orde moeten' zijn. Omdat ook van den Ooel ,z elf weinig argument en 'voor het instellen van het yak Orde kon vinden en omdat de raad elleen maar tegena~gumenten kon, signaleren, besloot de raad dat het onaanvaa·r dbaar was om aan de eis van van den Ooel toe te geven.Gelukkig heeft de professor notie van de uitspraak van de fakulteitspaad genomen. Hij trok zijn voorwaarde in en daarmee was de samenvoeging een feit
TAAK KROONDOCENT De Aktiegroepen tenslotte ook de Werkgroep waren van mening dat het pr' kan~ didaats onderwiis nu maar eens voorrang 'zou moeten krijgen. De problemen die wi~ met Pais gehad hadden waren onaanvaard ,bear (in Rostra 66 ben ik daar uitvoerig
Eindelijk kon de fakulteitsraad zich gaan rich ten op het hoofdprobleem in het struktuurrapport: Wat wordt de tdeuwe taak van de nieuwe' kroondocent. Gezien d,e huidige verdeling van de leerstoelen waren er eigenlijk twee kroondocenten nodig ~oor . een optimale bezetting van de vakature.· Namelijk "n docent voor het doktoraal prijstheorie (en ' evt. het direktoraat van de 'SEa) en ~'n docent voor het mikro ekonomie onderwijs in ·de basisopleiding. ' Omdat er maar een plaats te bezetten was werd de fakultait min of mear gedwongen , een keuze te maken. Komt de nadruk op het pr' kandidaats te liggen (dus kiezen voor. het ,onderwijs dat alle' studenten volgen)
' Uit de diskussie in de raad bleek al snel dat er geen kompromis tevinden was tussen de twee tegenover elkaar staande meningen. Oaarom werd er op een gegeven' mOment maar tot stemming over gegaan. Het verbaasd'e dan ook niets dat ' het , meerderheidsvoorstel door de raad werd aanvaard met zeven stemmen voor.t zes
stemmen tegen en "n onthouding. Het is wel triest dat de onderwijsbelangen' weer eens het onderspit hebben gedolyen. omdat de docenten- ,en studenten belangen recht tegenover elkaar stonden.
7
:
.'
:'
,
'
.,
,
"
'
"
".'
:'
.. ,
,
,:
,: : ,:
'
.'.'
,
"
':
,
NEDERLANDSE:
ACCOUNTANTS MAATSCHAP
ALGEMEEN SECRETARIAAT De Nederlandse Accountants Maatschap behoort met haar' 25 vestigingen en ca. 1.000 medewerkers tot de 4 grootste accountantskantoren van Nederland. Wij treden graag in kontakt met
econODlen en zij die binnen afzienbare tijd hopen af te studeren en zich thans orienteren over een carriere in de acco un tan cy . Tijdens de trainingsperiode is men reeds verzekerd van' een aantrekkelijke, afwisselende werkkring. Deze afwisseling en de in terne cursussen maken doorgaans een snellere doorgroei mogelijk. Later kan, afhankelijk van het klientenbestand per vestiging het accen t van de werkzaamheden liggen op bijvoorbeeld het uitoefenen van de a ttestfunktie (soms binnen het samenwerkingsverband met Touche Ross International) of op het begeleiden en adviseren van klienten. Dit laatste zonodig in ,samenwerking met onze Organisatie- en Belastingspecialisten. Graag willen wij met gelnteresseerden van gedachten wisselen over hun belangstelling en toekoinstplanneri, over onze plaatsingsmogelijkhede~ en de eventuele procedure. U kunt hiertoe kontakt opnemen met ons: Hoofd Personeelszaken, Mr.,A.路W. van ,der Burg, Algemeen Secretariaat, Hofplein 19, 3e etage Zuid, Rotterdam. Telefoon 010 -110455.
" ,
Alkmaar, Almelo, Amersfoort, Amsterdam, Arnhem, Beverwijk, Den Bosch, Breda, Eindhoven, Enschede, Gouda, Groningen, Den Haag, Haarlem, Heerlen, Hilversum, Leeuwarden, Lelystad, Middelburg, Nijmegen, Rijswijk, Rotterdam, Terneuzen, Tilburg, Zwolle.
, ,
':
:
:
'
"
:
" "
,
,
,
:'
"
, '
,
,: :
:
,
EUROPESE INTEGRATIE •• EEN MARXIST lESE ANALYSE Wat aan de late kant, deze recensie, maar beter laat dan nooit. V.d. Pijl on d '-- rw~rpt de europese integratie aan een marxistiese analyse; het- ontstaan van de EEG in de on hlikkelingen van -het 20-e eeu>/se kapi talisme. De aanzet van het ontstaan van de EEG werd al gesc~apen door o.a. de invoering van de lopende band produkti-e eO n de invloed die de opkomst van de massa-markt in de VS op Europa heeft gehad . In h e t .begin van het boek gaat d e auteur in op de wezenlijk· bepalende faktor van het ontstaan van de integratie in West-Europa : de kapitalistiese pro-duktiewijze-. Daarin liggen,- zoals Marx al betoogde, de innerlijke tegenstrijdigheden van het kapitalis me opgesloten. En die maken de int egratie tot een ingewikkeld proces. _ De eenvoudigste tegenstrijdic;heid is die tUGGen ",:,'>a i d e1'C kapitaal,Deze kontradiktie 110,dt veroorzaakt door een ~ linke uitbreiding van de produktiefaktor kapi ta '~ l en daardoor is steeds meer arbeid nOdig . Dit is tot op zekere hoogte geen probleem, maar zodra de kapitaalakkumulatie sneller stijgt dan de normale aanvoer van ar beid,mal loonst ~ gin g een voor de hand ligg end gevol g zijn: de vraag naar arbeid is immers g roter dan - h et aanbod en volgens de oude ekonomiese wetten stijgt dan - de prijs . Dus zal ook d~ verhouding >finst/lonen kleiner worden, de winsten dalen omdat de l"oonstij- ging er gens van betaald moet word~n.
Als tweede manier om de winsten te verho ge n noemt vd. Pijl internationalis-a ti" van de produktie: een ui tlieg voor het kapitaal zodra hilt ergens wordt g ekonfronteerd met schaars te (en duurte) van arbeidskracht en/of met een toenemend klassebewustzijn vande arbeid e rs . Veel amerikaa nse kapitalisten gingen investeren in West-Europese _ bedrijven, - vooral in de sektoren transport, chemie en machines. ~en opvallend ve r schi j nsel daarbij "as, dat s a rnen met het kapitaal CIA - acrente n en vakbondsmensen de oceaan overstaken, om alhier 'de r~oreanisati e Va n de arbeid door te voeren, _ die was vereist om de arbeid -geen obstakel te lat-"n vormen -VOor de vanuit de VS gediri geerde kapitaalakkumulatie '. De rol van -de CIA lij"kt mij v/at onsmakeliJk, maar >/at er in die tijd allemaal gebeurd is zal wel Nu is loonstijging pretti!) voor de >/erk- altijd in _de duistere kelders ~an de nemers, maar de lange-ter~ijn gevo lCIA-gebom'Jen verborgen bli jven . !)en wat minder : de ondernemers zullen het produktieproces gaan reorganise~ ien en mechaniseren , -hetgeen resulteert in werkloosheid (de auteur spreekt van '_relatieve overbevolking' en 'vrij geste l den', mooie woorden voor een verder liat minder mooi verschij nBehalve de tecrenntelling arbei-d-kasell. Marx~chreef er het volgende pitaal bestaat er- nog de -tegenstelover:" Hen zou een komp-l ete geschie ling produktie-konsumptie_. A.g.v. denis kunnen schrijven over de uitde snell e akkumulatie van kapitaal, vilid-i ngen -sinds 1830 gedaan, die enke l -breidde de produktie zich sneller als strijdniddel v~ n het kapitali5me uit dan .de konsumptie. Dit had tot tege~ de arbeidsmuiterijen het leven gevolg dat de kapitalist uit moest zagen. 1I . gaan zi~n naar -andere afzetgebieden, Er bestaat eei duid elij k verschil in om aldus toch -nog I·dnst te verkri jreaktie o p de overvloedi!)e kapitaalgen over zijn kapitaal. Zoiets heet _ akkumulatie in de VS en in - EUropa. dus exporteren. Een duidelijk voorIn de VS nl. vonden als reaktie op de beeld van dez e ontwikkeling is de lagere winsten die arbeidsbesparende staalindustrie in het Engeland van investeringen plaats; ~erwijl Westde vori ge eeus gewees t; maar EngeEuropa zich meer richtte op het goedland had dan ook geen probleem met koper maken van grondstoffen, die in het vinden van nieuwe markten. Het verhouding tot de lonen nogal prijzig wa s nl. in het 'g-e lukkige' bezit waren. Die verhouding lag in de VS van een niet onaanzienlljk~ hoeveeljuist andersom. heid kolonien. i'ien legde een voor die tijd modern spoorwegnet aan in _ Azie.
MECHANI SAT IE
EXPORT
LOPENDE BAND Vandaar dat de invoering van d e lopende band in Europa pas na de tweede wereldoorlog plaatsvond, ten/ijl in de _VS deze produktiewijze reeds aan het begin van deze eeuw (bv. bij de Ford-fabrieken) was ingevoerd . Was voor de VS verhoging van de >linsten het -doel, in Euro'pa had men als uitgangs punt het produceren van een beter en goedkoper produkt.
Begin 197 8 verscheen bij de SUA het boek 'Een amerikaans plan VOor europa; achter!)ronden v~n het ontstaan van de ~EG ~ door Kees -van der Pijl. Het bo ek is het produkt van een projel:t v-an de doktoraalonderHijscrroep Internationale Betrek kineen (DOGIB) aan de UvA. Het thema van dit projekt wa s 'l1aatschappelijke krachten bij het ontstaan vande EEG'. Het boek vormt een achtergrond voor een goed begrip -van het bntstaan van de EEG , med -- door ee n ana" lyse van de arbe idsverhoudingen , de rol van het kapitaal en d 0 herstrukturering Van de Zl-!sre industrie in deze eeUH .
WAPENS Ook de al eerder genoemde omschakeling op lopende band werk en T.1as sa-produktie (in , :S'uropa begonnen na WO II) heeft belang r ~jke gevo lgen gehad vo ,- r de -]"'uropese industrie, Yd. Pijl verdeelt de kapitalistiese produktie over h/ee ';'fdelingen die resp. produktiemiddelen en konsumptiegoederen voortbreng en. Hij stelt, dat de kapi talist zelf uiteindelijk de konsument is van alle door de kapitelistiese _ produktie voortg ebrachte goed nren. Wat betref t de prbduktiefaktor kapitaal lijkt mij dit wel duidelijk. De ande r e soort goe deren , de zg. 'loongoederen', behoev en nog enige uitlecr . Yd. Pij l stelt (in navo l ging van de auteurs van 'Politi eke ekonomie van -de huishoudelijke arbeid'; enige maanden geleden besproken in Ros tra, NdB) , dat loongoederen cirkuleren via de arbeidsmarkt: de huis vrouw he lpt de man bij het omzetten van konsumptiegoed ren in arbe ids (spier~)kracht, door h em tj voeden en "at dies meer zij. Het voedsel op zich heeft in die vorm voor de -kapi - talist geen 'waarde ', wel die arbeidskracht (reproduktie van arbeid) zodat hij u{teindelijk toch weer kon:;;ument is _van al die door hem voortgebrachte goederen.
KETENS
Nu is er in die tweed"ling van produktiemiddelen en konsumptiegoederen een verandering gekomen . Door massaproduktie en de daarmee gepaard ' craande arbeidsverdeling en vermaatschappelijking van de pr-oduktie, ontV~~r dOe s t aal:.nd1lstr ie is er behalve staan er steeds langere produktieexport nog een andere uitweg geHaest; ketens . Vroeger zelf eindprodukten het omschakelen van de staalprodukleverende inaustrien worden fabritie dci~a-n-de--wapentuig aan /_kant van bv. halffabrikaten; \~a"_ rd'e staat te gaa!l leveren (bv. Duitll- ' - 1l:o;;r. het produkt ean ondeq;e>/aardeerland vlak voor en tijdens WO II). I. de ruih/aaran-k-F-i.;i&!.. ten gunste Van Gevolg daarvan voor Europa is _volhet kapi taal d-a t -aan ~-i-nd-e~ gens de schrijver geweest dat' -de de pro_d uktieketen staat .Zo staan dl.e--... politiek van de staat meer en meer kapitalisten niet alleen aan het einmoet beantwoorden aan de eisen die de ~an de produktieweg, maar trekken er _vanui t de staalindustrie worden ook nocr aan het lan gste eind v'lj.ar het gesteld' • hun kapi taalinvesterins en be treft.
9 \
.
Konklusie van dft alles' is, dat vooral Amerika een welbewuste politiek , t.o. v. Europa heart gevoerd; man pro-: beerde d.m.v. de marshal- en schuman' plannen de Europese ekon omiete reorganiserenc naar Amerikaans model. Dit hield in een liber ule, op massaa fzet en -produktie ' ger icht e , maat- ' schappij en tevens een meer agressie ve, op bewap ening afges~e mde lijn.
NEDERLAND Sen be l angrijk gedeelte van he t boek wordt besteed aan de industrialisatie van Nederland en haar toetreding tot de EGKS ( Europese ~emeen schap vo or Kolen en Staal). Wie dergelijke zak en over Duitsland en frankrijk, twee 'su pe rmacht en' binnen de ' EEG , wil weten, kan dit ook in het b~ek vinden. Het Neder l andse ~eldkapitaalwas, a . g .v. ': et uitblijven van een op nijverhe{d ' georienteerde eenheidsstaat ~n het afwezic blijven , in'de late 19-e eeuw, van ~ e n moderne gro ot ; nuust rie noca1 .vcrsnipperd. Het .eest e r;e~kap it a al vloeide naar Enga land en de koloni8n, en niet. na,ar de 'Vader l .:>ndse industrie. Sl'ech ts door ee r. khalitie van katholieken, imperialisties e liberale n en de ' k l e ine luyden' va n ' Kuyper kon de regering fin anci ers dl<ingen hun ka'pi taal in Nede rland zelf t u i 1-'."05- . ter en. Toch komt tot de oorlog n3ch cen binne nlandse markt, n3ch een behoorlijke konsumpii~-indust~ie op gone .
'
,ekonomies en monetair bloke Resul": terend in de ondertekening van het Verdrag van Brussel in 1948. Intussen onderhielden behalve de betreffende re g eringen ook de g rote staalproducenten regelmati g kontakt met elkaar ov er de oprichtinB van de EGKS.
wetenschapswinkel Het jaarvers lag van de Wetenschapswinkel van de Universiteit va n Amst e rdam om het experimentelp- ' eerste jaar 197-7-1978 is gratis verkrijgbaa r b ij de Wetenschapswinkel, Sarphatistraat 133, 1018' G,e Amsterdam, tel. 02 0-52 22 417. Het is ,i n november. 1978 verschenen. Erin opgen omen is een komplete l ijs{ vam alle vragen die bij de -weten~ schapswinkel zijn binnenp;ekomen en de stand va n ~a ken danr~ee.Aan de ord~ komen ve r de r ~ de Wetenschapswinkel als demokratisch alte~na tief, histori sc he achtergronden, doelste ll i "Re ro, werkw\jze, ' organisatiestructuur en de plannen voor , het jaar 1979. Het jaarvers'lag is niet klantge richt geschreven, __maar gericht op de univ~rsiteit.
Bij Hoogovens I'las men over h et resul-' taat van zo' n Europees bl'ok weinig zeker: me n vre esde lage r e verkoopprijzen en dus afroming van de winst~ En dit, terl<ijl Hoogovens altijd a ls prijsbreker. t.o.v. karteltendens en in .de l'iest-Europese s taalindustrie had gefunBeerd. Hoe het ' verd cr afliep met de EGKS valt buiten het kad er van dit boek, dat imme rs de voorwaarde tot ontwikkeling en totstandkoming v an de Europesa int egr,a tie beschri jft . NdB.
UNiVEf1SIT('IT VAN AMS TEllDtlM
FACUL TEIT DEn ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN Our~3U
AMSTERDAM JodC'nb(ct'~l r aa'
21
Iclef,;on !J25.4128
v.)n cJe F<1cu ltoil
kamef 2j·1D
.
00k . de a rbcidc rsbewe" inG Kon naUl'teli jks invloed u~toef e nen op hit investerinc sbeleid, ~nar zij sterk versnippe rd bleef door een te hetero -
'AmSlerdam,
. If apr i 1 1979.
g ene bas is \'laar zij mee moest werken. i>i- bes t on don nl. ste rke te ge n-
s telli ngen t uss e n de diverse regio's , (noord en zuid) , bovendien I't ordt de' kracht van de vru<bonden Goo r de . krisic van de jiren '30 no~ meer ver"z I<ai:t .
No, 2852/0. Belfelt:
Aan all e 1eden van de fa 'cu 1te I t-sgemee~~ch a p ----------------------------~--------------
OORLOG De Nederlandse industri e profiteert in d' jaren daarna fiks van de Duits e oorlogsind~strie. Pas ti jdens de bezettingstijd za l blijken dat de arbeidersbel~eging zic h in t i jden van norlog en ver zet ontwikkeld heeft tot een brede rnassabe \>/e 6 ing , Q.a.
tot uiti ng gakomen in de Fp.b ruarist ru<in'g , hedch ·t en daBe nog steeds met eerbied herdacht. Na de oorlo g spant de n e der l andse l ndustrie ' zich in, Amerikaanse deelnemingen en licenti es naai Ned e rland to krijgen, 'mede om<fat er een deviezenschaarste was onts~aan . Dit lukte aardig i n het kader van he t ;; arshall-plan: in de pe ri ode 1948;: 1952 I<erd aan ~:ederland ,977,3 mil j oen ( voor het mer end eel schenkingen) toegekend. Net al s ' in and'ere \'iest~ Europese landen >Ierd hier- · d90r de pos i ti e van het, op Ame rika georii nte . rde deel van het kapitaal versterkt.
Geachte dames en .heren.
"
In oktober 1979 eindigt de benoemingstermijn van de secretarls van de faculteit en tip 1 januarl 1980 die van de dekaan . Beiden stellen zich nlet beschikbaar voor een herbenoeming. Teneinde hun opvolgers de gelegenheld te geven zich in hun functie in te werken. streeft het faculteitsbestuur er naar een voorstel voor benoeming van . de dekaan en van de secretaris op 2 jul i 1979 in de vergadering van de Faculteitsraad te doen behandelen. ' Ieder die een 'sugges tie wi 1 doen voor ' de VEl rVu 11 i ng van de komende vacatures op deze bestuurspost, nodigen wij uit deze v66r 15 mei a . s. ean het faculteitsbestuur kenbaar te maken. Aan de vakgroepb'esturen vragen wij di t onden1erp in de eel-s:tvolgend" vakgroepvergadering aan de orde te stellen en daarutt resulterende suggesties 'e veneens v66r 15 mel aan het faculteitsbestuur "te zenden.
Hoogachtend.
EGKS Tevens , ontstond de' behoefte aan een regeling betreffende de international e 11aOOel, een behoeft e tot aan- ' sl~iting met andere land en in een
namens het bestuur,
P/o ' ~~(~~ . ·Prof.dr. P. Verburg, dekaan.
SEMESTERBLOKKEN /
Op 12 februari j.1. besloot de faculteitsraad het zogenaamde semestersY15teem in de kandidaatsfase met ingang van september 1979 in te voeren. In een vorig nummer, waari n ik meer op de onderwijskundige kant van de zaak ben ingegaan, heb ik verwezen npar een overgangsregeling, die al weer enige ~ijd ,op het faculteit,sbureau verkrijgbaar is. -Op verzoek _van de reda9tie van ROSTRA geef ik hieronder, de _belangrijkste punten uit deze regeling weer. Dit betreft niet alieen de overgangsregeling, maar tevens de veranderingen, die ten opzichte van vorige jaren in het kandidaats zullen plaatsvinden.
BESLUITEN De raad heeft het volgende besloten: -de blokken in het kandidaats worden met ingang van september- 1979 verlengd van 11 naar 16 weken. In de avondstu-die blijven -d e blokken 11 weken. Hierbij -moet het huidige tentamenni~ vepu gehandhaafd blijven. De inhoud van de vakken zal in de meeste gevallen veranderen, terwijl andere _vakken verdwijnen. (zie de op~ somming van vakken hieronder) -in de dagopleiding zullen voor ieder yak in het kandidaats per twee jaar drie semesterblokken worden verzorgd. -aIle vakken, die verdwijnen of inhoudelijk veranderen, moeten nog twee herhalingstentamens organiseren over de oude stof -er komt een overgangsregeling, die wordt aangekondigd in Folia en op de mededelingenborden. -
3. Het schrappen van de lijst van keuzevakken van de mogelijkheden , E.C.G.V' en 'enig ander yak binnen - of buiten de faculteit'. ~. Het teruglopen van het aantal tentamenmogelijkheden -van _18 naar 16.
VERPLICHTE VAKKEN De student moet 6 verplichte vakken doen het kandidaats, na~elijk: macro-economie II, micro-economie II, Internationale economische betrekkingen, bedrijfseconomie IIA (financiering en waarde en -winst), bedrijfseconomie lIB (bedrijfscalculatie en externe organisatie) -en statistiek II,.
ir::
KEUZEVAKKEN Uit de volgende lijst_ keuze;'~kken moet de student twee vakken doen: Economische geschiedenis, economi-s che geografie, Inleiding burgerlijk, handelsen sociaal-economisch recht, vQortgezette wiskunde, economische sociologie (variant Carcnedi of variant Zahn/Scobie), belastingrecht en voortgezet boekhoudeil. PAPERS Iedere student schrijft gedurende dekandidaatsstudie twee papers. Een regeling terzake van, daze werkstu_kken ~s op het faculteitsbureau verkrijgbaar • .
STUDIELAST RAPPORT 1l0vengenoem<1e besJ.uiten vloeiEm voort uit het herstructureringsrapport ' van de faculteit (HR), dat _is het plan van de faculteit om de studie te herprogrammeren. Hierin wordt uitgegaan van een aantal eisen, waaraaii een afgestudeerd 'econoom moet voldoen en worden daaruit de vakken, de omvang ~rvan, de he Ie indeling en _fasering van de studie afgeleid-. Een aantal conunissies is -de ~fge loperi jaren beziggeweest me,t het invullen van dit programma, dat op een aantal punten volgens ' de faculteit be-ter is dan- het tot nu toe bestaande programma. Enerzijds betreft dit de kwaliteit van de stof en de vorm~ waarin deze wordt gepresenteerd, anderzijds is het noodzakelijk iets aan de ' studievertraging te doen. De universiteit van Amsterdam vindt de- ze herprogranunering zo belangrijk, dat er speciale functionarissen bij -de diverse st1Jdierichtirigen werkzaam zijn, d_ie dnderwijskundige steun verlenen bij het opzetten van d-e programma's. ~E NIEUWE REGELING De belangrijkste veranderingen in het , kand,idaats zijn: 1. De verlenging van de blokken (in de dagstudie) ,van -11 col1egeweken naar 16 collegeweken. 2. Het verdwijnen van hetgecombineerde yak IEB/Welvaartstheorie, waarvoor in de plaats een voiledig vakIEB komt. -
Voor d~ acht kandidaatsvakken geldt in aIle gevallen een genormeerqe stud ielast van 350 uren.Dit -wil , zeggen, dat een gemiddelde student, die_v~~r het tentamen '. - slaagt, ongeveer 350 uren a~n het yak bezig is (inc-l usief ver10ren ' uren, reistijden e.d.). Als we uitgaan , van een ~O-urige werkweek (gemid_eld en weer inclusiet' reizen e.d-.) en van blokken van 16 weken plus enkele- weken : tentamenvoorbereiding, dan kan men per '. blok dus twee vakken goed volgen, waaraan men per week ongeveer ieder de helft vande studietijd besteedt. V~~r de papers is de geno~eerde _ stu die1ast 250 ure_n per paper.
OVERGANGSREGELING \
-
Die studenten, die viSiSI' of op 15 juli van dit jaar hun -propedeuse gehaald ' hebben of halen, kunnen geBruik maken van een overgangsreg~ling. Deze houdt in hoofdzaak in, dat men reeds behaalde tentamens onder zekere voorwaarden mag laten staan._ en dat men a1snog in de gelegenheid wordt gesteld -in de oude stof tentamen af te leggen. 20 wordt het tentamen financiering ge- ' lijkgesteld met bedrijfseconomie IIA. bedrijfscalculatie met bedrijfseconomie lIB en het yak IEB/welvaartstheorie met het nieuwe yak IEB. -
Bij het tel' perse gaan van dit ROSTRAnummer was het nog niet mogelijk_al een gefundeerd oordeel te vellenover het voorontwerp van wet inzake de'-Tweefasenstructuur W.O', dat minister Pais in maart aan de Academische - Raad zond. In grote lijnen bevat dit ontwerp de zelfde voorstellen als -in de vorig jaar verschenen -nota "Hoger ond_...-ijs ' voor velen", waartegen door onze faculteit, door de universiteit van Amsterdam en door vele andere organisaties grote bezwaren zijn ingebracht. (zie hiervoor o.a. ROSTRA 65). De minister blijft volkomen voorbij gaan _aan een aanta1 principiele kritiekpunten en wil bovendien grote haast zetten achter de invoering van zijn voorstellen. Door verschillende instanties is al aangedrongen- op verlenging van de termijn , _waarbinnen de Academische Raad moet reageren (viSiSr 1 juli a.s.!)Zeis -het bijna onmogelijk om over een ingewikkelde _materie _als , de structuur van het -1':_0 ., waarbij juridisch een heleboel over hoop wordt gehaald, een gefundeerd advies te geven. t.n dat terwijl ar al op het eel', ste gezicht een aantal hiaten en fouten in de wetswijzigingen te constateren zijn.. _ In een volgend nummer van ROSTRA zal ik op de onderwijskundige kanten yap de wet 'Tweefasenstructuur w.o.' terug komen. Hans Oostendorp
De vakken >lord en voor het laa-t st_gedoceerd in het derde trimest~r van d~t -collegejaar en men kail nog tentamen doen in juli, september en december _ van dit jaar. Als men dan nog niet geslaagd is moet het ,tentamen nieuwe -stijl worden ge~aan.
ECGV Het yak ECGV, dat verdwijnt,wordt naar aIle waarschijnlijkheid in het eerste blok van het studiejaar '79/'80 nog eenrnaal gedoceerd. Men kan in dit yak tentamen doen tot 1 maart 1980 (mondeling). Ook voor een door de kandidaatsexamencornmissie goedgekeurd ander vak binnen of buiten -onze faculteit geldt, d'a t het tentamen viSiSr 1 maart 1980- moet zijn behaald. Voor de exacte rege-l ing verwijs ik naar het stencil, dat op het faculteitsbureau ligt., Student en , die in moeilijk'heden dre~gen te komen b.v. met het aantal tentamenmogelijkheden kunnen zi~h _ het beste wenden tot de betreffende docent. Ook de studie-adviseur en on~ dergetekend_e zijn- gaarne bereid inlichtingen te verstrekken over de herprograrnrnering van het kandidaats.
WV\~ C2~~::~:gSfunct. k. 2136 tel.
525.~136-
11
Van Dien+Co-----::--'---.·: -: . • • •
Accountan~
. ." , . Aal1 jonge doctorandl'economle ter.overweging Jonge doctorandi economie (bedrijf~economische richting) die erover denken hun loopbaan in het accountantsberoep op te bouwen en daar met hun . keuzevakken al rekening mee gehouden hebben, dieons kantoor biedt. wijzeri wij op de mogelijkheden , . , Door expansie en de ontwikkeling van het dienstenpakket bestrijken onze activiteiteneen steeds breder terrein; controle, automatiserings-, management- en andere bedrijfseconomische adviezen. Door eigen research en zich wijzigende behoeften van onze clienten worden in onze Nederlandse en in onze internationale praktijk nieuwe methodieken van controle en bedrijfsadvisering toegepast . Hierdoor ontstaan nieuwe functies en wordt aan de personeelsbezetting steeds hogere eisen gesteld. Van Dien+Co staat open voor contacten met doctorandi economie die zich aangesproken voelen dootde uitdaging, die het voorgaande inhoudL Die hun intelligentie en creatieve vermogens gemotiveerd willen gebruiken ... het een pre vinden dat de aard en omvang van ons kantoor enerzijds de mogelijkheid bieden om op een ruim terrein van activiteiten erVaringen op te doen, terwijlanderzijds de organisatie overzichtelijk blijft. Specifieke eisen zijn: het vermogen snel en scherp t~ kunnen analyseren en formuleren en een goede kennis van de engelse ta~.I. Leeftijd tot 25 jaar. Plaatsing op een der kantoren geschiedt in ovedeg . . Na het behalenvan het accountantsdiploma is een tijdelijke detachering op een buitenlands kantoor mogelijk. Uw react ie, met relevante gegevens,gelieve u te richten aan ons' Hoofd Personeelszaken; u ontvangt daarna een uitnodiging voor een persoonlijk gesprek. .
VAN DIEN+CO - Postbus 4200 -1009 AE Amsterdam - Tel. 020-910111 . AMSTERDAM APELDOORN ARNHEM BREDA ' EINDHOVEN
ENSCHEDE 'S-GRAVENHAGE-RIJSWIJK GRONINGEN-HAREN ' HAARL':M 'S-HERTOGENBOSCH
HOOGEVEEN LEEUWARDEN LELYSTAD LOCHEM MAASTRICHT
ROTIERDAM TILBURG UTRECHT VENLO ZAANDAM
ZWOLLE
~~~~~tEN WILLEMSTAD-CURACAO
ORANJESTAD-ARUBA PHILIPSBURG-ST, MAARTEN CARACAS-VENEZUELA
THEORIE 路EN PRAKTIJK Ik heb eengrote interesse ,voor de meer bp het gebied van studie aIs in de praktijk, te wetenschappelijke kant van het accountants- .stimuleren. beroep. Tijdens mijn studie heb ik vaak wat extra verdieping gez6cht van de problemen Waht dat is nu juist wat ik zo prettig vind bij waarmee ik ~n aanraking kwam.Coopers & Lybrand, de onderlinge De werkmethode, die .ik heb leren toepassen, ,werkverhoudingen zijn erg informee1. Dat en de opleiding die ik daarvoor intern en in . geeft de mogelijkheid tot discussies over zaken werktijd van Coopers & Lybrand heb die veel meet omvatten dan de strikte ontvangen, hebben mijn interesse in uitvoering van de controle-opdracht. Door fundamentele problemen van het beroep sterk verder te kijken, door problemen nader uit te bevorderd. Mede dank zij goede studie:diepen, groeit op aIle niveau's de interesse en de betrokkenheid in het werk. Iedereen voelt faciliteiten in de vortn van vrije tijd en . studiekostenvergoeding, schiet ik goed op met zich verantwoordelijk, van de beginnend . mijn studie voor Registeraccountant en ik vind 'assistent tot de fmnant. Vandaar dat mens en dat decombinatie van studie en praktijkzich zo verbonden voelen met Coopers & toepassing een grote ontplooiing van mijn Lybrand. persoonlijke voorkeurenen inzichten mogelijk heeft gemaakt. Als u meer wilt weten over mijn ervaringen, geef ik graag verdere toelichting. U kunt mij Ik heber nu plezier in om nieuwemensen, die bellen op kantoor, vraag naar Dick vander Wijk, of in mijn afwezigheid naar Mej. van Coopers & Lybrand door de groei van de Meel, die 路zaI zorgen dat U met mij in contact laatste jaren,goed kan gebruiken, te . --komt. ' begeleiden, hun ' interesse in het yak te vergroten en zodoende hun voortgang, zowel Voor sollicitaties of inlichtingen kunt U ook contact opnemen met Drs. J. C._vau.Dijk,
RA ..
COOPERS & LYBRAND NEDERLAND Coolslngel6, 3011 AD Rotterdam, Tel. 010-130680 Coopers & Lybrand Nederland is een Nederlands accountantskantoor, verbonden met de wereldwijd opererende Coopers & Lybrand organ isatie. In totaal zijn er 344 Coopers & Lybrand \ , vestigingen . Europa telt er 93.
./
[c&W
Kantoren in Rotterdam en Amsterdam. '
OP
DE Per week smereu; beleggen en verpakken ' ,ze 2000 broodjes"koken ,en 'pellen ze , 300 eierenen zetten ze 750 liter koffie. Rostra wierp voor u, een blik 'in de keuken en sprak ' ~t twee van onze ' koffiedames: mevrouw, Qne,l en Carla Kalf. ,
~levrouw
Onel
Rostra: 'Hoe bent u ertoe gekomen hier te gaan werken?, Carla Kalf: Ik heb altijd in 't cafebedrijf gewerkt. En nu werk ik sinds een jaar hier. ~vrouw Onel ; Ik werk hier een jaar,of vier, vijf. Voor die tijd heb ik in een hotel gewerkt, in de Casa 400. Dat is aIleen zomers. Daar "eed ik Alles wat noodzakelijk was, lunches, diners enz. Dat is weI heel zwaar werk. Ca. ~n die vieze rommel die altijd weer op je afkomt in zo'n hotel. ' Ro. Is dat 'hier nou nieterg, die rot-
rooi
,Ro.: Dat assortiment kunt u daar nou ~ iets aan veranderen? Da.: Nou: dat gaat natuurlijk in overleg'met de inspecteur van 't SAB. En dan is er ook 'nog de universit'e it, voora! de kantinebeheersraad ,d ie maakt 't uiteindelijk uit. Als ze bijv. willen dat we kroketten' ga,an verkopen, dan ge:beurt dat. De inspecteur kan natuurlijk weI zeggen als e'r 'iets ,niet loopt, bijv. met dat ijs, van hoqr eens, 'dat moet eruit,,' maar 't moet weI ' eerst geprobeerd worden. Zo ging dat ook met die koffiekoe (apparaat' opwieltjes in de 'kantine (red.). 't Was een idee van de universiteit en dan komt ',t er. In theorie was " took weI een goed idee, maar'i':' de praktijk WaS 't een puinhoop. Je'zou denken ze zijn van al die'rotzooi af, een koek of een broodje, dat is alles.
Carla "Ro.: Is er vanuit de universiteit weI geviaagd wat u bijvoorbeeld van zO,'n koffiekoe vitidt?
eens
V 'j\v'i L.l El\
InsPRARK.
?
Dames: Ach, je moet ' t e.en beetje makkelijk opnemen . Da't je weI eens ,goed de pest in krijgt dat kan je wel , van me aannem'ln. Zoals vanmorgen ' om 10 uur begon er een tentamen en dan lopen ze om kwart voor tienen weg en dan laten ze alles staan, dan' zit je meteen al in ' de, troep, terwijl 't ieder voor zich , zo weinig moeite zou zijn. Als je een kQpje thee gedronken hebt, hop, weg ,kopje. En d'aar komt bij, ik zeg altijd: jullie laten "t niet voor ons liggen 'maar voor je medestudenten die na jullie komen. Kijk, en dat vind ik in wezen 't minderwaatdige hier.
Ro. Is dat nou typisch iets voor studenten? Da.: Nee, want de professoren laten 't ook staan. Kijk, als die er ,nou ' eens mee begonnen, dan zou je misschien de bal aan 't rollen krij gen'. Het wordt Oak steeds slechter. Maar 't ergste is als het seizoen weer begint in' september. Dan krijg je de nieuwe groepen en 't vreselijke geklieder me,t de soep. Zo'n jaar of vijf geledenwas het niet 'zo slecht als nu, maar toen hadden we natuurlijk weI een veel kleiner assortiment. '
Da.: Nee, wij kennen geen inspraak. Dat
~wei heel erg jammer. Op zo'n verga~
't Is niet uit te , leggen: je had weI tien 'man nodi-g, je deed niet anders dan he en en weer lopen: dan was de wisselautomaat stuk, dan deed de koffiekoe 't niet. Op een gegeven moment bleef hij zelfs doorlopen, toen hielden ze er aldoor maar bekertjes onder, nou ja, dat zou ik zeif ook doen hoor. Ro.: ' ,Is dat nou niet moeilijk: twee bazen, het SAB en4e universiteit? ~ Nou" in we~en hebben we natuurlijk aIleen wat ,te maken ~t de inspecteur van:t SAB. We zijn oek in dienst van 't SAB, dan kan eenabder kletsen wat hij ~il" mijn baas .is de inspecteur. Ze , hadden bi~ deunivereiteit 'bijv. een keer ver~onnen, Clat we in zwarte jutkjes met witte schortjes voor E;n witte' ~apjesop JI)Oesten gaan lopeno Dan zeg je natuurlijk tegen ' de inspecteur:,daar beginnen we niet aan, ze kunnen weI met tOil-less , gaan begtnnen. De tafels en stoelen zijn ook door hen weggehaald, toen zijn die banken neergezet. Toen heb ik ,nog 'gezegd, hoe kan je dat nou doen, dat staat toch nie't.
dering zul'len ze weI zeggen, gut, 'dat is weI leuk, maar die merrsen weten helemaal niet waar ze 't over hebben. Ik zeg altijd: Als jullie nog eens vergaderen,. l",at me dan mee doen., Want uiteindelijk is 't, bij hen allemaal theorie, 't zijn economen he. ' Nou, dat heb- , ben we gemerkt: 't, kost handen vol geld. Weet je ,wat die koffiekoe kostte: tienduizend gulden. Die ,s taat nou hierachter in het hok, en er .staat nog zO,'n ding: een koffiepomp, ook pel'erduur. Ro.: Hoe ziet de ideale kantLne eruit, als u' wat zou mogen veranderen, hoe zou het er hier dan uit , gaan zien? Da.: 'De ideale kantine bestaat niet, hier zeker niet. Er is een groot verloop he, en we ' zijn te goedkoop, dertig ,cent voor een kopje koffie, daar' kan je niets van doen. Natuurlijk, het zit weI in een , plastic bekertje, maar als,' wemet stenen koppen zouden beginnen; wat wij veel gezelliger vinden, dan moet je aan een 'afwasmachirie beginnen, 'e n daar komt bij, dat de dames 'e n heren studenten graag wat meenemen voor thuis, dus je bent zo je servies kwijt,' Zo wilden ze ook met echt bestek beginneti en vroegen ze me, zit u nou niet met die afwas. Nee ',hoor, zei ik, 'daar zit ik helemaal niet mee, ' ze steken het toch in hun zak, daar 'ben je zo van af. 'Net als de asbak:ken,' die gaan razendsnel, en ze breken haast nooit. Die banken. Zijn niet mooi
verder zijn ze volledig' vrij. Want de SAB is weI alcoholvri}. maar bij recepties schen.k en ze zelf ook een pilsje . ' hoor. We moeten offici~el weI dich,t zijn als er hier een borrel geho~den wordt in de kantine. Wij hopen dus altijd op borrels 's middags om hal,f ' twee of zoo • Ro.: Het idealisme gaat dus ' niet veel verder dan de luciferdoosjes , ~t tekst die hier verkocnt worden? ~ Nee: we verkop.e n een doosje lucifers om een sigaret mee aan te steken. ~ Vertelt u eens wat sappige anekdotes uit het kantine leven? Da.: Laatst komt er een bij de Kassa en die zegt:. "Ik heb een krentebol", zeg
\,
he, echte stoelen en tafels met een plant erop is veel leuker, maar dat kan weer niet, want daar drukken ze hun peuken dan ' in uit. Ro.: ~lagen en zeuren mensen weI eens ergens over? Da.: Natuurlijk, zo van als je vier soorten soep hebt: maar waarom heeft u
GAAT OAT NU 'VANZELF? Een ieder die aan deze 'fakuiteit studeert heeit weleens eenstudieboek nodig. Wat is er nu eigenli,jk logieser dan even'bij, de SEF naar binnen te wip,pen en het boek aan te schaifen, voor nog een schappelijk prijsje ook. Ook kopieren is tegenwoordig een bijna niet te omzeilen bezigheid bij het studeren. En waar kunnen we even anal een prima kopietje maken ,voor een belachel~K prijsje: natuurlijk bij de SEF • . Naast deze twee hooidzaken doet de SEF nog veel meer" zoals de meesten die in het Maupoleum rondlopen weI weten. Er zijn echter mensen die niet weten dat de SEF ook als tussenpersoon optreedb~ de handel in tweedehands boeken en ,d at de SEF (nieuwe) platen verkoopt tegen vaste (lage ) ,prijzen. Iedere plaat die je wilt hebben is e,r te verkrijgen. ,waar maak je dat vandaag de dag nog mee. Papier op, pennetje leeg : even naar de SEF, want bij de aideling sch~iji.aren vinden we een ruime sortering in beiden.
ONTSPANNING
I
nou geen kippesoep. En over de prijsverhoging van de thee, wat we daar niet over te horen kregen, over dat ene dubbeltje. lk kan me niet 'voorstellen dat dat zo'n bezwaar is, bovendien vergeten ze det het d~ieenhalf jaar geleden was dat de thee omboog gegaan was. ' Ro.: Als je bij de SAB (Stichting Alco~ holvrije Bedrijven) gaat werken moet je dan geheelonthouder zijn? Da.: Nee hoor, weI als je bij de SOY (Stichting Onthouders Vereniging) gaat werken. Daar moet je tekeqen, dat je ook in je vrije tijd geen alcohol gebruikt ; De SOY en de 'SAB kopen samen in,
SEF
ik: nou dat valt best mee. D'r was laats't iemand van Spaans die zei van: laat maar zitten die stuiver, koop er maar iets moois van. Nou ik de volgende ' dag tegen hem van: Nou ik ben toch dronken gewees·t samen ' met mijn man, dronken. Hij van: Hoezo dronken? lk: nou van die fooi. Ja kijk, zegt hij, als je het gaat verbrassen dan krijg je niet meer. Nou dan kom ik niet meer bij he, dat zijn mensen met humor. ladera dag gaan er zestig eieren doorheen, die koken en pellen we zelf, dat is eell werk •. Als we vakantie gehad hebben of een lang weekend of zo, dan gaat het van: toch nog even iedere dag tien eieren gepeld, ik kan er niet meer bui, ten.
'
, Ro.: Heeft u nog ,e en boodschap vo~r de lezers? Da.: , Ja, ach dat is al zo oud, dat heeft toch geen tin, van dat opruimen . Ro.: Dus -dat hoeven we niet op te nemen ? Da.: Nee hoor, ,)t helpt toch niks, je vraagt het en je vraagt' 't nog eens en ze do en het toch niet, ze zeggen keihard: u bent er toch voor. 't Gebeurt zelfs dat als , je zegt: wit. je die beker even weggo,o ien, dat z{' zeggen: dat doe ik morgen weI.
(ing~zonden mededeling) Va'n af heden iedere week bij de SEF ECONOMISCH STATISTISCHE BERICHTEN. ESB, het weekblad van de Stichting Het Nederlands Economi's ch Instit*ut, voor iedere ekonoom die een beetje op de hoogte wi~b~n. losse nummers ~ 12,75
Naast al deze dingen die in zekere mate direkt op de s1;udie zijn gericht, vinnen we nog vele andere mogelijkheden geboden door de SEF; Wil je wat anders te lezen hebben dan je standaar4 studieboeken, de SEF heeft een selekti$ geschriften die ook aan jouw aandacht aan te bevelen zijn. En naast a1 dat studeren willen we ook weI ee'ns een borrel :, de SEF zorgt ervoor. Zit je teveel thuis of in de kroeg en wil het lichaam ook weI eens wat : een voetbaltoernooi, de SEF zorgt ervoor. Hou je van kaartlln, een bridgedrive of kl,averjastoernooi :deSEF zorgt ervoor. Word ' 'je moe van al dat droge rekenwerk en wil je een rekenmachientje de SE~ heeft dat type dat . je net wilt hebben tegen een sterk gereduceerde prijs prijs. Ieder jaa r ' moeten er nieuwe , studenten worden ¢pgevangen ! de SEF helpt erblj.
PRETTIG En iedereen maa r denken dat zo'n service verlening uit zichzelf verloopt, maa r dat is niet zo. · Een aantal mensen (medestudenten) zija daar b'e zig ' de boel draaiende te houden, omdat ze weten dat iedereen het pre tUg vindt van alle mogel~Kheden die door de SEF geboden worden, gebruik te maken. En ze doen het ,graa g , want de prettige sfeer binnen de SEF . zorgt ervoor dat je er met plezier naa r toe gaa t. Eigenlijk kunnen we nog ~est een paar . mensen gebrui:ken die ook 'tets binnen ' de SEF ' V<illen doen. B. v. 'een dag per week achterde balie van 11uur tot }uur, hetgeen echt geen zwa re b e c,a sting is maar waara a n je weI e en ' aantal prettige kontakten overhoud. Mocht je i~teresse' hebben 'om mee te doen, wip even , langs dan zijn we graag bereid je enige inlichtfngen te verstrekken.
~--------~~--~--~~I ~
IS,
Klynveld Kraayenhof &co .
.
.
..
.
ACCOUNTANTS
Er is in de vaktechnische staf van ons kantoor te AMSTERqAM. plaats en toekomst voor
•
Jo.nge , bedrijfseeonomen 'die van plan zijn de post-doctorale opleidi~g tot
accountant te gaan volgen.
u
Wij bieden tijdens deze studie een goede mogelijkheid veelzijdige ervaring in een internationaal georienteerde accountantspraktijk op te doen. G~"jnteresseerden nodigen wij graag uit voor een orienterend gesprek met het hoofd vanonze Afdeling Personeelszaken, Prinses Irenestraat 59, 1077 WV Amsterdam. Telefoon 020 - 5410 541 .
. Amsterdam Almere Amersfoort Apeldoorn Arnhem Breda Deventer Dordrecht Eindhoven ·s-Gravenhage Groningen Haarlem Heerlen Hengelo Hoorn Leeuwarden ·Middelburg Rotterdam Utrecht Zwolle Antwerpen Barcelona Brussel Dusseldorf Hamburg Londen Madrid Milaan Parijs Zug Zurich Bogota Buenos Aires Caracas Curacao Jakarta Montevideo New York Paramaribo Rio de Janeiro Salvador Sao Paulo.
industriebonden 90 jaar
gewone economie De wetenschapswinkel he e ft een vraag Zo luidt de titel van een zOjuist ontvangen boekje, dat geschreven is door H. Dalebout. De auteur komt na Prof. Lambooy. Deze heeft d e vra ag intensieve bestudering van de westerin zijn kaart e n~ak voor s tudieonderse economie tot de conclusie, dat in de economische politiek twwe groothewerpen opge nn omen ,- zodat a ls er. geden centraal staan: het arbeidsoverinteresseerde s tudent en zijn, zij dit schot en de betalingsbalans. Een surplus aan arbeidskrachten duidt onderwerp kunnen 'nemen. z.i. op een florisRant'e economische De vraug i s a nn d e wetenschapswi a kel situatie.lmmers, ' de maukracht, die ge steld door SOBIA (Stichting On derover is, kan ingezet worden voor orsteuning Bas is Initiatieven Arbeid e rs- ganisatie, opleiding en productie. beweging l. Een van hun \·,erkgroepe n Een tweede gegeven,welke beslissend richt zic h , in vakhondsv e rba nd, op is voor de stand der economie, is de de derd e we r e l d en specifie), op betalingsbalans. Aangetekend wordt Chili. Gezien hun a k tieperspectief daarbij, dat het arbeidsoverschot is het v oo r hun va n g root bel a n g prevaleert boven de betalingsbalans. dat zjj antwo ord k rijp; en op enke l e Teneinde een gunstige economische e s's enti ele vrag en rond de h e rkomst situatie te creeren, dienen beide en invoer van koper. grootheden bernvloed te worden met De vDagen luid cn als voI g t: behulp van groepen stuurmiddelen. 1.a. Een inventarisatie van waa r Iser sprake van ee n ontspannen arkoper g ~pro d uc ee rd wordt beidsmarkt, dan is het wenselijk de b. Voor welk e takken va n industrie binnenlandse bestedingen te late n koper geproduce e rd wordt ( be i 'toenemen middels vergroting van de den op wereldschaa l ) , geldcreatie door ,de overheid. 2.a. Aan "Ielke EEG -la nden \'iordt De situatue op de betalingsbalans bekope l- ge leve rd paa lt het al dan niet toepa ssen van b. V~~r welke indus t riee n in de middelen uit de tweede groep: ont3 EG i.c. Ne der land wikkelt de betalingdbalans zich gunc. Wat i s de gro o t te va n de kope r - , stig, dan zal er ruimte zijn voor lever::mt ip. s a /' n de E::G i.c. extra loonstijging en/of revaluatie. Nederland " de af gel open 5 j «ar. , Een en ander wordt afhankelijk ged. "'Iat zi,jn de verw a c h ti nr;e n va n steld van de toe s tand en de maatrede invoe rcjjfers v oor d e Rl'.'.G i. c . gelen, zoals die respectievelijk beNe de rl a nd 3ta at en genomen worden in het bui4. Ben over zic h t van de alt e r na tenland. De wisselwerking van te netieven voo r de p r oduk t ie van men maa tregelen worden daa rbij onder kop er de loe p genomen. 5. Wat i s he t alt ernat i e f , ~ i sch aa ~6 t e van -koper, von r d e indus t r ie in het a l g e r.le e n en vo or de elek tr'o nis c he indus,trie in h et bijz onde r . die haar is g esteld ondergebracht bij
Op 31, maa rt is een tentoonstelling geopend in he't Amsterd 'lms Historisch Museum over het ontsta an en de ontwikkeling van de Amsterda mse .afdeling van de industriebond. nit j a ar bestaat die afdeling 90 jaar. De tentoonstel l ing behandelt de geschi e deni s van de' v ',i f gr oo tste voorlopers van ' de Amst 0rdam s e Indust~iebond~ de d{am~nt-, kleding-, textiel-, metaal-, en fabrieksarbeidersb on de n . Te bezichtigen in de maa nden apri l en mei.
.~
Hi" ",~n 3T"M ",oil&!Jk'~ ""I¥I.IJIC .,. "'~IC'1t 1191
"',"s,'" ""I(
50.0 J'I(IT BID,O"'T.~...
At..S Her IN Hff6£I:N WAfflE MAAKr
, wit~ em,
lef~ - VAN ,HEHZHF Z 'IT
• oIlid'aties vocW de.. ...teressmi,. ,.,. naar
)e auteur concludeert, da t naa rmate het arbeidsoverschot groter is, er meer mogelijkheden z ijn voor het l a 'ten to e ne men va n wel z ijn en ' welvaa rt, alsm e de v~ ~ r het in e venwicht brengen van de beta lingsbalans. Bovenstaande kerngeda chten worden op hun waarde getoetst aan de ha nd van de situatie in de economieen va n achtereenvolgens Groot-Brittannie, de V.S., Japa n en Ita lie. Het boekje wordt besloten met a ntwoorden op mogelijke kritieken. , De indruk ontstaa t, dat een z6 kerna chtige uit ee nze~ting als in dit ongeveer 59 bladzijden tel l ende boekje weI overzichtelijk is en de nOdige cha rme p eeft ... doch zeer a lgemeen , theoretisch bli j ft en op veel plaa tsen nog ingevuld moet worden. Dat li j kt ook de op zet va n de schrijver,: die er primair op uit is een discussie omtrent zi j'n denkbeelden uit te lokken • BB , Gewone economie" een nieuw tijdsgewricht op komst , 7, door H. Dalebout. Tilburg 1978, f 9.75 •
17
,
,
'
Uw opleiding
toteconoom kal1een b-r-e-d-e basis vonnen U bent geheel ofbijna afgestudeerd: Uw richting: bedrijfseconomie. Uw keuze: accountancy., Uw wens voor de' toekomst: een goede maatschappelijke positie. Alles hangt af van de wegdi~ u , nu inslaat. , Daarom is een informatief gesp~ekmet PeIser" Hamelberg, Van Til & Co. op dit momerit van groot belang. Onze maatschap van , registeraccountants heeft 13 vestigillgen in Nederland en . , .1 te Brussel. Wij bieden ude ideale mogelijkheid om verdere studie (voor Registeraccountant) te I combineren met werk-in:-de-praktijk, ook in het
internationale vlak. Afwisselend, goed gesalarieetd . werk met gunstigesecundaire arbeidsvoorwaarden. Bovendien vergoeden wij uw studie-.en reiskosten. Wendt u zichdaarom eens voor . het verkrijgen van nadere , inlich,tingen telefonisch (020-7183 83) tot de heer G.C.H. Beekhtiis, hoofd van de ' afdeling persoIieelszaken PeIser, Hamelberg, Van Til & Co., Jacob Obrechtstraat 53 te Amsterdam. .
Peiser, Hamelberg,
VanTd&Co.
maatschap va n regl ster accountant s
M c LI NTOC' K
~IAt N
LAVR E NTZ & C O, , H O LLAND
)
RECBTSPO路SITIE STUDENT Nog steeds staken veel studenten voortijdig hun studie en nog steeds worden veel studenten geconfronteerd met studievertraging: De theorie dat dit allemaal aan de studenten zelf ligt omdat ze te lui en te do~ z ijn, vindt hier en claar, vooral onder de ' wetenschappelijke staf, nog weI sanhang, maar ' schiet toch tekort vanwege een overmaat aan simplisme en kortzichtig,heid. Van veel grote r gewicht in de studieuitvalproblematiek is de relatief slechte sociaal-ekonomischepositie van de stu~ent: bv. het ontbreken van een rechtspositie voor studenten en het veelal - gebrekkige onderwijs(begeleiding~ysteem. Op deze aspecten, mede gezien in het licht (of beter:het donker) van de herprogrammering zal in het onderstaande a rtike l worden inge- ' gaan.
tegenover staan. "Vergelijk je dit met de positie van de gemiddelde werknemer dan is het ontbreken va n een rechts~ posi tie vo o r stU,den ,t en rondui t belachelijk" aldus drs. I'/iebe Zijlstra, lid van het College van bestuur van de UvA; Op het sociaal-economisch congres dat de ASVA ma a rt' jl,. organiseerde, consta 路 t 'e erde 'hij dat de sfechte studieomstan, digheden, tezamen met het niet altijd eve'! rooskleurige toekomstperspectief van de student, veel jongeren ontmoedigt te gaan studeren. Hat blijkt dat
weten het feilen van het onderwijs (begeleidings)systeem. Dat wil overigens hiet zeggen dat de andere oorzaken Minder belangrijk zijn. Het eerste wat hierbij opvalt is dat de onderwijsvorm' en de onderwijsinhoud vaa k niet' aanslui ten bij de behoefte vim "d'e ' student. Een sprekend voorbe eld hiervan i s het kandidaats~ onderwijs zoals dat tot op beden aan de economi ,'lc he facul tei t gegeven ward.
De massale "werkgroepen" en de vaak
RECHTSPOSITIE Om enigszins' effectief tekunnen s t uderen, is het vunzelfsprekend noodz.ake'i jk dat de vo orwaa rden daartoe 'aanw e zie zijn. Bet is 路dan op zijn I
zachtst gez egd vreemd, dat voor studenten ner r ens het rccht ,wordt erkend op noodzakelijke voorzieninge n als huisvesting, ~nkom ~n , gezondheidszo r g of zelf ook maar een onderwijs begeleidingssysteem, dat de studie n ie t verwordt tot een v.;are hordenloop met v oor ve len onneembare h indernis s en . Op s ommige v a n de boven~e noemd e pun ten is dD,t rccht formeel we I vastge -
legd, mAa r s telt het in de praktijk nie ts voor. fre t woonrecht vanaf 18 jaar, zonls enkela jaren geled en door de tweede kamer i~
HIER ' RUSTEN ':
ON.D, ERW~5 RECHTEN
EN EEVWIGf STV.J)拢NT
aa nVBEl r d , i3 enkel een laze kree t
ge~lekcn
' e .ien de immerstij gende woningnood onder de jongeren. Het studiefinancieringsotelselis ook aller belabberst. ' Het io hoofdzakelijk gebase~rd op afhankelijkheid van de ouders. De maximale toelage, die slechts weinigen ten depl valt, ligt maa r liefst 3000 " uldcn onder het bestaansm:i.nimum (wettelij k ~ r kend in het bijstandsminimum ) . ledera Kc de r "ander zou evenveei rec ht
het aantal studerende n relatief al dalende is. Zijlstra sprak het vermoeden uit, dat het Pais allemaal nietkan zoveel schelen dat er veAl studenten tijrlens de hordenloop a fvallen. Het gevclg van een derge J ijke politiek is '.'leI, da t juist ' die groepen jongeren afva llen, die Lo ch altijd al in het verdomhoekje zitten, zoals iemand op het congr~s opmerkte. Ben zeer
saaie, eenzijdige, niet stimulerende stof veroorzaakte een reusachtige studievertraging: uit een officieel ' onderzock bleek dat de gerniddelde feitelijke studieduur i n , l'\et kand~daats twee keer zo groot was als de geplande. ' Op de problernen in het kandidaat~ economie zullen we hier niet verder ingaan , omda t dat al ~aak elders i ,s ge beurd.
MOTIVATIE
Het eerate proble" m waar je als ' ( aankomende) stude nt mee wordt geconfrbnteerd is de s t udie van je keuze. onge'llenste maar hel aa s weI te vermoeo p vervu l ling van zijn priMa ire 1eIn ,het algemeen kun je zegge n dat de den ontrikkel{ ng. verisbehoeften moeten he bben, de student st udiekeuze voorlichting in het algenat uurlijk niet mear of ~inde r dan an meen vrij gnbrekki g is. Je kunt je dere bu q~ ers. nat uurlijk a fvr agen of een optimale voorliGhting mogelijk is. Het is 3rg rnoeilijk je op de middelbare school a~ In Den Haa g stre e ft men er naar de inschrijvi n~sduur ~nigszins in te vo o r te " tellen wat " ,-n bepaalpe rken. O~ zich zelf is het te prijde s tudi~ nu precies inhoudt. Veelal zen de inschr{jvin gsrluur enigszins heaft m ~ n er enn nogal roman t i sche binnen de perken te houden, teneinde Het ontbreken van een rechtspositie Voorstellin~ va n, die nog wordt verhet fenomeen aeuwi ge stud e~t uit te sterk t doo r de me es tal nogal roosvoor studenten wordt helemaar me rkbannen. De manier , waa.rop, Inat ech..:. kleurige , .voorlich t'ingsrl a gen van de waar-di g als je bedenkt, dat er in het ter veel t e 'IIe nsen over. Behaive het unive r site iten. ' kader va n de herprogrammering al s feit dat Pais als een olifant door de J~ i to Hoornweg, studentendecaan aan' norm i s gesteld dat 90% van d'e s tu denherprogrammeringsporceleinkast he en de UvA en voormalig studieadviseur op ten binnen de inschrij vingsduur afge stormt en botweg a l les naar ' zijn hand ~tudeert client ' te z ijn. Een lov ensde economische faculteit stelt in dit wil zette,! "v <' r oee t hij in ,,1 z ijn , . verband voor een zor;enaa'md brugja a r in lVaardig streven . Bezien het ontbreke n v a n de e i!rder ~ enoemde randV O:lr wao rden, , 'p,lannen de uili versi tei t de rnid",elen te stellen , ~aar in j. je als s tud ent te geven om de studievertraging .en was de~ e norm in het beieid van Kle in kU!lt oriente'ren op je st udiekeuze, studieuitval tegen te gaan. ' zonde~ , d at dat consekwenties heeft en Van Kemenade ~ e lh~aB t een Utopie. voor je beur s . He t probleem dat veel In het beieid van minister Pais kan , ee n De sj:udieaqviseurs, stCldentenartsen, eerstej A",rs studenten moeten 'acclima-decanen en ' -psychologen krijgen verwe~enlijking ervan gerusteen achtsteeds meer een oplap en' veger-err-blik 'tiseren in een nieuwe s~udie' en studieste wereldwonder heten. functie, tirwijl de door hen gesigna~ omgevin R zou door zo'n bru~jaa~ ook na nota "HOVV" van Pais en het daaruit leerdE} oorzaken van de vert raging en voortvloeiende vooron twe r p van de we't tegemoet kunnen worden gekomen. uitvai niRt weggenomen worden. ' tan aanzie n va~ de herprogrammering Sybren Piersma, hoofd van de Dienst In het onderstaande zal dieper worden staa n vol met verplichtingen van de ingegaan op een 'ran die oorzaken. te st ud ent , zonder dat daar enige rechten vervolg op bladzijde 23
VEGER EN BLIK
GEEN PLICHT
19
EXPORTPOSITIE NEDERLAND NIET -SLECHT De verwachte effekten van de eoonomisohe integratie . Met het in' werking treden van de Europese Economische Gemeenschap in 1959 werden de daarvoor bestaande
EEG, WEL SWEE
hande1sbarrie~es tuss~n de ledenlanden
opgeruimd. Algemeen werd van de
Bij de oprichting van de EEG werd een
economische eenwording een bevordering
gemeenschappelijk buitentarief inge-
van de handel tussen de l 'i dstaten verwacht. Een uitgebreide analyse
steld, gemiddeld gelijk aan de daarvOOr door de individuele lidstaten
van het geheel van te verwachten
geheven tarieven. Voor Nederland be -
effekten werd door P. Verdoorn in 1952
tekende dit een
gegeven (1).
tarieven, omdat de Nederlandse import-
Hij wijst er terecht op,
dat . naa~t
verhogi~g
van de
heffingen voor de integratie lager
handelssohepping tussen de lidstaten
waren dan in de overige vijf lidstaten
'er handelsvermindering (handels-
van de EEG. Het gemeenschappelijk
divertie) t.o;v. de rest van de wereld
buitentarief is sinds de oprichting
kan optreden. Handeis~ermindering
van de EEG in diverse (Kennedy) rondes
hoeft niet het gevolg te zijn van een
verlaagd. De geheven invoertarieven
verhoging van de buitentarieven van
verschillen echter per produkt . Zo
de EEG, maar kan ook optreden bij
wordt de landbouw van de EEG beschermd
niet verhoogde invoertarieven . Men
' door extra hoge tarieven voer bepaalde terw~ jl
moet zich dit als voIgt voorstellen:
produkten,
door het verdwijnen van de invoer-
diverse niet in de EEG geproduceerde
tarieven tussen de ledenlanden wordt de import van, buiten de EEG relatief
de impor t van
grondstoffen en voedselprodukten n?u, welijks wordt belemmerd.
duurder, omdat hierop nog steeds invoerrechten geheven worden. Dit effekt wordt ook weI 'passieve discriminatie ' genoemd.
VOORDEEL
',d oor
-
Iftarla ,
Het economische voordeel van vrijere internationale ,handel is, dat de consumenten een grotere keus aan produkten hebben, terwijl de prijzen ' kunnen dalen. Voor een mogelijke daling van de produktprijzen kunnen diverse argumenten worden aangevoerd. In de eerste ,pl aats wordt de concurrentie
brou~er
20
binnen de EEG'verscherpt, door het wegvallen van de tolmuren.
In onderstaand artikel gaat Maria Brouwer', medewerkster van de Stichting , voor Economisch Onderzoek , ? in op de vraag , wat de effecten zijn van de EEG op ' de handelsontwikkeling en op de positie van Nederland.
brink
an's
boekhandel
Jodenbreestraat 23 kamer 2386 Amsterdam Tel.: 020 - 525 4024
The capitalist world-economy-
Imman~el
Wallerstein
The essays in this collec tion focus on the two , central cQnflicts of capitalism, bourgeois vers~s proletarian and core versus periphery\ in an att~pt to describe both the cyclical rhythmll and the secular transformations of capitalism , conceived as a si.ng~lar world- system. C~bridge
University Press , 1979 .
I 25 ,60
;{oo~dlijnen
ven ge moderne groeitheorie Van den Goorbergh, De Groof en Peer, drie Tilburgse ekonomen schreven het eerste nederlandstal~e le,e.L'boek waarin een algemeen, inleidend en systematisch overzicht wordt geboden van de theoretische opvattingen aangaande het vraagst~ van de ekonomische groei. Chlder , meer komen re,?ente ontwi~elingen als de ~aargangen颅 theorl.e en de theorle ven de gel.nduceerde te.chnl.sche . ontwikkeling aan de orde. Ste~ert Kroese, 1979 . I 37 , 50 Spelregels voor economen- J.J . Klant tweede druk van dit bekende boek. Klant geeft een Bystema,tische analYile van de logische opbouw van economl.sche theorl.een, alsmeda een beoordeling van de methodologische opvattingen die in de afgeopen twee' honderd jaar door ",conomen zijn verkondigd. . Is de econo.mie een empirische wetenschap, een speculatieva 'filosofie of bestaat zij louter uit formele theorieen? Kla,rit geeft op deze vragen een genuanceerd antwoord .
ne
Stenfert Kroese,
1979.
f 54 ,00
De industrialisatis in Nederland tussen 1850 en 191,4J . A. de Jonge De auteur geeft aen samenvattend en gedetailleerd beeld van ,het eigenlijke industrialisatieproces in ons land in 'de tweede路 helft van de vorige eeuw en het begin van deze eaUI?
EKONOMIE GEOGRAFIE
.SlIN- reprint, 1976 . Goedkoop l Goedkoop ! Goedkoopl MeeI'I'Iaarde en winst - Vao ;)rimmelen
De armoede van de ekonoml.ese \," etenschap
f 6,-90 Y 6,90
PLANOLOGIE SOCIOLOG I E