TOP10 LIPIEC 2017 AKTUALNOŚCI BHP, PPOŻ. Ochrona Środowiska

Wysokie temperatury a obowiązki pracodawcy Latem temperatura na zewnątrz niejednokrotnie przekracza 30°C. Praca w pomieszczeniach zamkniętych bez skutecznego systemu wentylacji czy klimatyzacji staje się w tym czasie poważnym problemem zarówno dla pracownika jak i pracodawcy.

Pracownik narażony jest na tzw. stres gorąca.

Przepisy bhp nie określają górnej granicy temperatury, w jakiej może być wykonywana praca, jednak pracodawca zgodnie z przepisem § 30 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.) ma obowiązek zapewnienia odpowiedniej temperatury w zależności od rodzaju wykonywanej pracy, stosowanych metod i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania – np. nie niższej niż 18°C (291 K) przy wykonywaniu lekkiej pracy fizycznej i w pomieszczeniach biurowych.

Praca w wysokiej temperaturze określana jest jako praca w mikroklimacie gorącym i zaliczana do prac w warunkach szkodliwych. W celu zapewnienia właściwych warunków pracy, w pomieszczeniach powinna być zapewniona wymiana powietrza. Dlatego bardzo ważną sprawą jest zaprojektowanie i sprawne funkcjonowanie odpowiedniej wentylacji.

W czasie wykonywania pracy w wysokiej temperaturze (powyżej 28oC) w pomieszczeniach), pracodawca MUSI NIEODPŁATNIE zapewnić pracownikom zimne lub gorące napoje, które powinny być dostępne w ciągu całej zmiany roboczej, w ilości zaspokajającej potrzeby pracujących.

Zagrożenie hałasem w środowisku pracy Hałas wpływa na organizm człowieka w bardzo różny sposób. Jest czynnikiem oddziałującym na zdrowie, a także na jego samopoczucie i sprawność. Z czasem może dojść do urazu akustycznego powodującego odbiorcze uszkodzenie słuchu.

Za hałas uważane są wszelkie bodźce słuchowe, których występowanie jest w danym miejscu i czasie niepożądane lub które mogą być uciążliwe czy też szkodliwe dla organizmu, gdyż zwiększają ryzyko wypadku.

Obowiązki pracodawców dotyczące kontroli narażenia na hałas i zapobiegania skutkom jego działania znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne, które wdraża postanowienia Dyrektywy 2003/10/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 6 lutego 2003 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników spowodowanego czynnikami fizycznymi – hałasem.

Walka z hałasem w zakładzie produkcyjnym powinna być prowadzona już w fazie wstępnych opracowań projektowych. Natomiast w funkcjonujących już obiektach pracy, w pierwszej kolejności należy wyeliminować oraz ograniczyć źródła hałasu poprzez zastosowanie rozwiązań wyciszających oraz środków o charakterze organizacyjnym.

Są to m.in.: obudowy dźwiękochłonno-izolacyjne, tłumiki i ekrany akustyczne, przemysłowe kabiny dźwiękoizolacyjne, materiały pochłaniające dźwięk, aktywna redukcja hałasu, indywidualne ochronniki słuchu.

Najwięcej wypadków przy pracy jest w sektorze przemysłowym Według danych GUS w pierwszym kwartale 2017 r. prawie 30 proc. wypadków przy pracy miało miejsce w sektorze przemysłowym. Zgłoszono 4894 zdarzeń, z czego 60 miało charakter ciężki, a 4 zakończyły się śmiercią pracowników. Lżejszego uszczerbku na zdrowiu doznało 4830 osób. W porównaniu do analogicznego okresu z 2016 r. liczba ta zmniejszyła się o 221 wypadków.

Najwięcej tego typu zdarzeń miało miejsce przy pracy związanej z produkcją artykułów spożywczych – 886 wypadków. Ważne jednak, że nie było ani jednego ze skutkiem śmiertelnym, chociaż osiem miało charakter ciężki. 659 wypadków odnotowano w sektorze związanym z produkcją wyrobów z metali. Jeden zakończył się śmiercią pracownika, 11 – ciężkimi uszczerbkami na zdrowiu, a 647 miało charakter lekki. Na trzecim miejscu znalazła się produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, w której doszło do 413 wypadków, w tym 4 o charakterze ciężkim i 409 o charakterze lekkim.

Sektor przemysłowy dynamicznie się rozwija. Możemy to zaobserwować na podstawie statystyk związanych z zatrudnieniem – tylko w pierwszym kwartale 2017 r. w przemyśle zatrudnionych było 5,148 mln osób, to o 154 tys. (3,1%) więcej niż w analogicznym okresie w 2016 r. Warto zwrócić uwagę na fakt, że większa liczba zatrudnionych nie wpłynęła na większą wypadkowość w branży.

W celu zmniejszenia liczby wypadków należy położyć duży nacisk na szkolenia oraz edukację pracowników. W branży przemysłowej, z uwagi na czynniki mogące prowadzić do tragicznych zdarzeń, jest to niezwykle ważne. Dlatego szkolenia bhp, odpowiednio przygotowane stanowisko pracy oraz bieżące informowanie pracowników o zagrożeniach, są konieczne.

Zmiany w rozporządzeniu bhp dotyczą laboratoriów badawczych 30 czerwca 2017 roku weszło w życie rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne. Dotyczy to akredytacji laboratoriów badawczych realizujących pomiary pola-EM w środowisku pracy.

Zgodnie ze zmianami, podmioty, którym do 31 grudnia 2016 r. wydano certyfikaty akredytacji laboratoriów badawczych do realizacji pomiaru pola-EM w środowisku pracy, mogą wykonywać pomiary, dostosowując dotychczasowe metody do oceny pola-EM, jeżeli dana metoda: 





została opublikowana do dnia 30 kwietnia 2017 r. i podmiot wystąpił lub wystąpi o aktualizację zakresu akredytacji uwzględniającego tę metodę w terminie do dnia 30 czerwca 2017 r., albo została lub zostanie opublikowana po dniu 30 kwietnia 2017 r., a przed dniem 30 czerwca 2017 r. i podmiot wystąpił lub wystąpi o aktualizację zakresu akredytacji uwzględniającego tę metodę w terminie do dnia 31 sierpnia 2017 r., albo zostanie opublikowana po dniu 30 czerwca 2017 r. i podmiot wystąpi o aktualizację zakresu akredytacji uwzględniającego tę metodę w terminie 60 dni licząc od daty jej opublikowania.

W przypadku, gdy metoda dla danego typu źródła pola-EM nie zostanie do tego czasu opublikowana, oznacza to utrzymanie możliwości wykonywania pomiarów także po 30 czerwca 2017 r. Podmioty, którym do 31 grudnia 2016 r. nie wydano certyfikatów akredytacji laboratoriów badawczych, mogą wykonywać pomiary danego typu źródła pola-EM od dnia uzyskania certyfikatu akredytacji na metodę pomiaru dla danego typu źródła pola-EM.

Nowe prawo wodne 18 lipca 2017 r. Sejm przyjął projekt ustawy Prawo wodne. Jeżeli projekt zostanie przyjęty w tym brzmieniu, to większość przepisów ustawy wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r.

Nowe przepisy mają spełnić warunki wstępne Ramowej Dyrektywy Wodnej, co pozwoli wykorzystać 3,5 mld euro z funduszy europejskich m.in. na inwestycje przeciwpowodziowe.

Unia Europejska postawiła warunek, aby wszystkie kraje członkowskie uchwaliły nowe przepisy w tym zakresie do końca czerwca 2017 r. Dlatego, by nie stracić unijnych dotacji, Senat musi przyjąć ustawę jak najszybciej.

Projekt ustawy implementuje w sumie osiem unijnych dyrektyw – m.in. ściekową i azotanową oraz wprowadza zmiany do 45 obowiązujących ustaw. Przewiduje też powołanie nowej instytucji Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”, które w imieniu Skarbu Państwa będą zarządzać wszystkimi wodami publicznymi.

Projekt zakłada również wprowadzenie opłaty „za zmniejszenie naturalnej retencji” – nowy podatek od deszczu i roztopów. Opłata dotknie więc wszystkich, którzy korzystają z większych budynków. W praktyce dotyczyć ma spółdzielni czy wspólnot mieszkaniowych, a także wszystkich magazynów, sklepów wielkopowierzchniowych czy biurowców. Z jednym wyjątkiem – opłaty nie muszą być uiszczane przez kościoły i związki wyznaniowe.

Ministerstwo Środowiska szacuje, że cena za 1 m3 wody wzrośnie od 5 groszy w gminach wiejskich, do 50 groszy w dużych miastach. Podwyżki cen wody czekają też m.in. producentów napojów. Hodowcy ryb, rolnicy (o ile w ciągu doby zużyją więcej niż 5 tys. litrów wody) oraz elektrownie czy elektrociepłownie również zapłacą więcej.

Zmiany w systemie segregacji odpadów również dotkną przedsiębiorców Od 1 lipca 2017 r. obowiązuje nowy system segregacji odpadów komunalnych. Zmiany zostały wprowadzone w związku z unijnymi regulacjami, które zakładają, że do 2020 r.

Polska uzyska 50% poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła. Nieosiągnięcie w 2020 r. wskazanych wymagań, będzie skutkowało nałożeniem na Polskę wysokich kar finansowych.

Przedsiębiorcy również odczują te zmiany. Zmiany dotyczą sposobu odbioru odpadów i opłat za te usługi: gminnie czy samodzielnie. Gminy będzie obowiązywał okres przejściowy.

Oznacza to, że do 31 grudnia 2017 r. muszą one odpowiednio oznakować pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych, a do 30 czerwca 2022 r. wymienić je na nowe.

W przypadku samodzielnego gospodarowania odpadami, właściciel nieruchomości powinien zawrzeć nową umowę z gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne, który jest wpisany do rejestru działalności regulowanej.

Umowa, zawarta między stronami, powinna zostać dostosowana do zmian i uwzględniać akt prawa miejscowego, jakim jest regulamin utrzymania czystości i porządku, uchwalony na terenie danej gminy, a odnoszący się jednocześnie do obowiązującego Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów (Dz.U. 2017 poz. 19).

Plan ewakuacji pracowników niepełnosprawnych Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, czyli najczęściej pracodawca, powinien zapewnić pracownikom ochronę przeciwpożarową na jak najwyższym poziomie. Bardzo ważnym elementem jest plan ewakuacji, szczególnie w sytuacji, kiedy z budynku korzystają osoby niepełnosprawne.

Wymagania w zakresie długości i szerokości dróg ewakuacyjnych, ich przebiegu i oznakowania, miejsc zbiórki po ewakuacji, a także obowiązkowych ćwiczeń (tzw. ewakuacjach próbnych) określają przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 07.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422).

W powołanych przepisach określone zostały wymagania dotyczące obiektów budowlanych, takich jak np. szpitale, w których osoby niepełnosprawne stanowią znaczącą większość użytkowników (kategoria zagrożenia ludzi ZL II). W pozostałych przypadkach kwestie bezpieczeństwa pożarowego użytkowników niepełnosprawnych pozostawiono osobom odpowiadającym za obiekt, w tym często pracodawcom.

Przy organizacji ewakuacji osób niepełnosprawnych pracodawca powinien zwrócić uwagę na rodzaj oraz stopień niepełnosprawności, wiek osoby niepełnosprawnej i ewentualne wykorzystanie na potrzeby ewakuacji pomocy ze strony innych pracowników.

PIP: co trzeci kontrolowany narusza przepisy bhp Sprawozdanie PIP za 2016 r. ujawniło liczne przypadki nieprzestrzegania przepisów bhp, w szczególności w zakresie szkoleń, badan lekarskich oraz wyposażenia w środki ochrony indywidualnej.

Uwagę zwraca wzrost liczby wypadków przy pracy, którym ulegają obywatele ukraińscy. W 2016 r. inspektorzy pracy zbadali 75 takich wypadków zgłoszonych do PIP. W wypadkach tych poniosło śmierć 7 osób, a 20 doznało ciężkich obrażeń ciała.

Z analizy przyczyn wypadków przy pracy badanych przez inspektorów wynika, że najczęściej przyczyny organizacyjne polegały na:       

niewłaściwym przeszkoleniu poszkodowanych w dziedzinie bhp i ergonomii braku przeszkolenia, niedostatecznym przygotowaniu zawodowym, braku instrukcji w zakresie bezpiecznej obsługi narzędzi, maszyn lub urządzeń, niewłaściwych poleceniach przełożonych, nieodpowiednim podziale pracy i wadliwej koordynacji prac zbiorowych, braku nadzoru nad pracownikami.

Prawidłowy nadzór i zaangażowanie kierownictwa zakładu w sprawy bhp oraz uczestnictwo pracowników w takich ocenach mają decydujące znaczenie w skutecznym zarządzaniu bezpieczeństwem pracy.

W sprawozdaniu zwrócono także uwagę na lawinowo rosnącą liczbę cudzoziemców zatrudnionych „na czarno”. W tym zakresie przeszkodą w skutecznej działalności kontrolnej inspektorów pracy jest brak dostępu do danych o obcokrajowcach przebywających w Polsce.

EU-OSHA o drukowaniu 3D i monitorowaniu pracowników Praca i miejsca pracy nieustannie ewoluują pod wpływem nowych technologii, materiałów i procesów roboczych, zmian w strukturze siły roboczej i rynku pracy oraz nowych form zatrudnienia i organizacji pracy. Zmiany te mogą prowadzić do powstania nowych zagrożeń i wyzwań dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Aby miejsca pracy przyszłości były bezpieczne i zdrowe, konieczne jest przewidywanie tych zagrożeń i podejmowanie stosownych działań.

Jednym z najważniejszych celów Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) jest identyfikacja i udostępnianie wiarygodnych danych dotyczących nowych i pojawiających się zagrożeń dla bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp), które zaspokoją potrzeby decydentów i naukowców, pozwalając im na podejmowanie skutecznych działań we właściwym czasie.

EU-OSHA opublikowała dwa nowe sprawozdania ekspertów badające wykorzystanie szczególnych rodzajów technologii w miejscu pracy. Pod dyskusję poddano drukowanie trójwymiarowe (przestrzenne) i potencjalne nowe zagrożenia, jeśli chodzi o odpowiedzialność, stosowane materiały, elastyczność zatrudnienia i monotonię pracy.

Drugie sprawozdanie ekspertów koncentruje się na monitorowaniu dobrego samopoczucia pracowników za pomocą technologii, co jest zjawiskiem przełomowym w wielu miejscach pracy.

Powietrze w biurze powinno odpowiadać normom mikrobiologicznym?

Przepisy bhp nie określają dopuszczalnych wartości czynników biologicznych w środowisku pracy, inaczej niż ma to miejsce w przypadku czynników chemicznych (NDS) czy fizycznych (NDN).

Zespół Ekspertów ds. Czynników Biologicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN zdefiniował je jako mikro- i makroorganizmy oraz struktury i substancje wytwarzane przez te organizmy, które występując w środowisku pracy wywierają szkodliwy wpływ na organizm ludzki i mogą być przyczyną chorób oraz dolegliwości pochodzenia zawodowego.

Klasyfikacja i wykaz szkodliwych czynników biologicznych są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z 22.04.2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. Nr 81, poz. 716 ze zm.).

Szkodliwe czynniki biologiczne, pod względem rodzaju chorobotwórczego oddziaływania na organizm człowieka, można podzielić na następujące grupy:  czynniki wywołujące choroby zakaźne i inwazyjne (np. wirusy, bakterie, grzyby),  alergeny biologiczne (np. cząstki roślinne i zwierzęce),  toksyny biologiczne,  czynniki rakotwórcze,  biologiczne wektory, czyli stawonogi przenoszące zarazki chorób transmisyjnych (np. kleszcze). Źródłami zanieczyszczeń biologicznych w powietrzu środowiska pomieszczeń pracy biurowej mogą być zarówno sami użytkownicy tych pomieszczeń (ludzie), pyły pochodzenia organicznego, materiały gromadzone w budynkach, jak i urządzenia wentylacyjno-klimatyzacyjne.