Matematyka Finansowa i Ubezpieczeniowa: Aktuariusz Matematyka Finansowa i Ubezpieczeniowa: Aktuariusz

Aktuariusz to wciąż niszowy zawód w branży ubezpieczeniowej. W Polsce pracuje zaledwie kilkuset certyfikowanych aktuariuszy, których zgodnie z prawem muszą zatrudniać wszystkie towarzystwa ubezpieczeniowe. Ponadto coraz częściej jest to poszukiwana profesja wśród firm konsultingowych czy funduszy. To oznacza, że popyt na pracowników do działu aktuariatu będzie wzrastał. Jak pokierować swoimi studiami, by mieć szansę załapać się do tego elitarnego grona? Jakie wykształcenie i umiejętności są potrzebne?

Charakterystyka aktuariusza

Osoba zatrudniona na stanowisku aktuariusza odpowiedzialna jest m.in. za ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz wyliczanie marginesu wypłacalności. – Do innych zadań aktuariusza można zaliczyć tworzenie taryf produktów ubezpieczeniowych, przeprowadzanie analizy szkodowości lub wymieralności czy wyznaczanie wartości nowego biznesu – opowiada Marek Spanily, Główny specjalista w Dziale Wyceny i Analiz Produktowych STU ERGO Hestia na Życie. W aktuariacie często korzysta się więc z metod matematycznych i statystycznych.

Brzmi jak coś dla ścisłowców? To prawda. Pracą w aktuariacie mogą być zainteresowani zwłaszcza studenci matematyki, ekonometrii, statystyki, ekonomii, finansów, ale także fizyki i informatyki. To właśnie po tych studiach absolwenci posiadają odpowiednie doświadczenie. – Ważne są umiejętności techniczne: zaawansowana znajomość arkuszy kalkulacyjnych czy pracy przy hurtowni danych – mówi Marek Spanily. Przydaje się też dobra znajomość języka angielskiego. Oczywiście nie mniej ważne są umiejętności miękkie. – Jako że prowadzone projekty są często bardzo skomplikowane i rozbudowa - ne, ważna jest umiejętność pracy w zespole i łatwość w komunikacji. Nawet najlepszy matematyk nie zostanie aktuariuszem, jeśli nie będzie dobrze zorganizowany i komunikatywny – podkreśla Wioletta Macnar, główny aktuariusz grupy Aviva.

Trudne egzaminy

Dlaczego jest to tak elitarny zawód? By zostać aktuariuszem, trzeba spełnić kilka wymogów, a głównym jest zdanie egzaminu państwowego przed Komisją Nadzoru Finansowego składającego się z czterech testów z zakresu matematyki finansowej, matematyki ubezpieczeń życiowych, matematyki ubezpieczeń majątkowych oraz prawdopodobieństwa i statystyki. Oprócz zaliczenia egzaminów wymagane jest posiadanie wyższego wykształcenia, niekaralność oraz udokumentowanie odbycia minimum dwuletniego stażu pod okiem certyfikowanego aktuariusza.

Egzaminy to wcale nie formalność, a niedługo będzie ich jeszcze więcej. – Wiadomo już, że wymogi ulegną zmianie wraz z implementacją nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Zakres egzaminów ma się znacznie rozszerzyć, ale też możliwe będzie uzyskanie zwolnienia z nich – tłumaczy Aleksandra Chadryś, Specjalista ds. aktuarialnych z Concordia Ubezpieczenia. Obecnie każdy z testów trzeba pomyślnie zdać w ciągu dwóch lat, ale po wejściu ustawy ten okres ma zostać wydłużony do pięciu. Dobrze przystąpić do egzaminów pod koniec studiów lub po rozpoczęciu pracy zawodowej. Niektóre uczelnie dostosowują się do wymogów rynku pracy i oferują kursy oraz studia podyplomowe przygotowujące do egzaminów, ale nie ma to jak uczenie się na żywym organizmie. – W praktyce większość pracowników zaczynających przygodę z aktuariatem rozpo - czyna swoją drogę zawodową, nie posiadając licencji – mówi Marek Spanily z STU ERGO Hestia na Życie.

Ścieżka kariery

Jak może wyglądać przykładowa ścieżka kariery? – Absolwenci lub studenci ostatnich lat znajdują zatrudnienie w centralach zakładów ubezpieczeń albo w firmach konsultingowych, gdzie zaczynają pracę jako młodsi specjaliści ds. aktuarialnych i na podobnych stanowiskach – opowiada Patrycja Pawłowska, Młodszy specjalista ds. aktuarialnych z Biura Aktuarialnego Concordia Ubezpieczenia. W Warszawie działa też Aktuarialne Centrum Usług Wspólnych grupy kapitałowej Aviva. –Nasze centrum jest miejscem, gdzie kandydaci do zawodu aktuariusza mogą w szybkim tempie rozwijać się i czerpać wiedzę zarówno od bardziej doświadczonych członków zespołu, jak i od aktuariuszy zatrudnianych przez Avivę na całym świecie – opowiada Wioletta Macnar.

Na początku kariery młodzi pracownicy zwykle poznają charakter pracy w firmie ubezpieczeniowej, dlatego do ich zadań należą nie tylko te stricte związane z aktuariatem. Z czasem ich odpowiedzialność wzrasta. Aktuariusze z kilkunastoletnim stażem mogą awansować na stanowiska kierownicze, a w towarzystwach ubezpieczeniowych także wejść do zarządu.

Aktuariusze z uprawnieniami zdobytymi w Polsce mają też szansę na kontynuację kariery za granicą, gdyż polskie licencje aktuarialne uznawane są w krajach UE. Zobowiązani są jedynie do odbycia rocznego stażu w danym kraju członkowskim lub do zdania dodatkowych egzaminów. Nie trzeba jednak powtarzać całej procedury od początku.

Agata Blinkiewicz