Bölüm 4: C’de Yapısal Program Geliştirmek 4.1: Giriş Bir sorunu çözmeden önce, onu anlamak, analiz etmek ve de en doğrusunu bulup planlamak önemlidir. 4.2: Girdikten Sonra ‘ALGORİTMALAR’ Algoritma, ‘Ya bir yol bul, ya bir yol aç, ya da yoldan çekil!’ mantığına dayanan, sorunların çözülmesinde gidilecek yolu bulmaya yarayan felsefi bir şey olsa gerek. Bu algoritma ile çözülmeyen düğüm, sorun yok. Bir problemi veya sorun çıkaran bir şeyi çözerken; • Uygulanacak işlemler ve bu işlemlerin hangi sırada uygulanacağı(olay örgüsü) algoritmadır diyebiliriz. Örneğin; Benim yataktan kalkıp okula gidene kadar yapacaklarımın algoritmasını bulalım. Yataktan kalk Pijamalarını çıkar Duş al(Bu her zaman olmayabilir) Giyin Kahvaltı yap(Nadir olur. Bu dönem toplamda 8 kahvaltı yaptım.) Okula doğru yola koyul Bu algoritma, benim okula düzgün bir şekilde gitmemi sağlar. Şimdi de aynı işlemlerin farklı sırada olduğu bir algoritmayı inceleyelim. Yataktan kalk Pijamalarını çıkar Giyin Duş al(Bu her zaman olmayabilir) Kahvaltı yap(Nadir olur. Bu dönem toplamda 8 kahvaltı yaptım.) Okula doğru yola koyul Eğer bu algoritma uygulanırsa okula ıslak bir şekilde gitmiş olurum. Bu örneklere, programlamada program kontrolü denir. Şimdi C’nin program kontrol tekniklerinden bakalım.. 4.3: Sahte Kodlar(Pseudocode) Sahte kodlar, bir programcının algoritma yazmada kullandığı suni ve mantıksal bir dildir. Sahte kodlar, konuşma dilimize oldukça yakındır. Bu kodları, bilgisayarda çalıştırma şansımız yok. Sadece bir C programını yazma sürecinde kullandığımız bir teknik. Sahte kodlar, C kodlarını yazmadan önce onları daha da somutlaştırmamıza yarıyor. Kısaca sahte kodlar, bir program geliştirme aracıdır. Sahte kodlarda sadece işlem ifadeleri yer alır. İşlem ifadeleri, C’ye çevrildiğinde kolayca çalıştırılabilirler. 4.4: Kontrol Yapıları Genelde yazdığımız ifadeler, programa yazıldıkları sıraya göre teker teker çalıştırılırlar. Buna sıralı çalışma denir. Ama bazı C komutları sırayı değiştirmemize yardım eder. Böylece sıradaki ifade yerine istediğimiz ifadeyi çalıştırabiliriz. Buna da kontrolün transferi denir. Sahte kodlar gibi akış grafikleri de, algoritmalar yazmakta kullanılırlar. Ancak sahte kodlar, programcılar tarafından daha yaygın kullanılır. Akış grafiğinde, elmas, dikdörtgen, çember gibi özel şekiller bulunur.
4.5: if Seçim Yapısı Seçme yapısı, bir işin değişik yönlerinden seçim yapma için kullanılır. Mesela bir sınavın geçme notunun 50 olduğunu varsayalım. Eğer(if) öğrencinin notu 50 ya da üstüyse ‘Geçtiniz’ yazdır. Biçimindeki sahte kod öğrencinin notunun 50 ya da üzeri olma durumunun doğruluğunu araştırır. Eğer koşul doğruysa “Geçtiniz” yazdırılır ve diğer sahte koda geçilir. Sahte kodu C koduna kolaylıkla çevirebiliriz. /*deneme.c*/ if(not >= 50) printf(“Geçtiniz”); 4.6: if / else Seçim Yapısı if yapısı, koşul doğru olduğu sürece belirtilen işi yapıyordu. Yanlış olursa atlıyordu. if / else ise, koşul doğruysa şunları yap; yanlışsa bunları yap diyor. Şu aşağıdaki sahte kodu inceleyelim. Eğer(if) öğrencinin notu 50 ya da üstüyse ‘Geçtiniz’ yazdır. Aksi halde(else) ‘Kaldınız’ yazdır. Yine bu sahte kodu, kolaylıkla C koduna çevirebiliriz. 4.7: while Döngüsü Diyelim ki üniversiteyi yeni kazanmış birisi var ve üniversiteye kayıt için gerekli evrakların listesini çıkartmış. Ve yapılacaklar listesinde birden fazla yapması gereken var öyleyse bunun sahte kodu; Yapılacaklar listemde birden fazla yapılacak bulunduğu sürece(while) Bunu yap ve listemden çıkar. Yapılacaklar sırasındaki döngüyü tanımlamaktadır. Burada koşul(yapılacaklar listemde yapılacak olduğu sürece) döngü devam eder.