มหาเทพฮินดู มหาเทพฮินดููเป็นเทพที่มีความสำ�คัญและได้รับความนับถือมากที่สุด ในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เทพแต่ละองค์นั้นล้วนมีเอกลักษณ์ที่มีความแตกต่างกันออกไป ในหลายด้าน เช่น ประวัติความเป็นมา ลักษณะรูปร่าง พลังอำ�นาจ ฯลฯ ซึ่งเป็นองค์ประกอบของเทพ เทพเจ้าฮินดูเป็นที่นับถือมากโดยเฉพาะในประเทศอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อเป็นที่เคารพบูชา เสริมความเป็นสิริมงคล เป็นความเชื่อหรือเป็นที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ โดยการเคารพเทพ นั้นมีความสำ�คัญและเป็นที่นิยมมากของผู้คน โดยจะเห็นได้จากศาสนสถาน รูปเคารพและพิธีสำ�คัญต่างๆที่พบเห็นได้จากในชีวิตประจำ�วัน
พระพิฆเนศ เทพเจ้าแห่งความสำ�เร็จ พระพิฆเนศวรถือว่าเป็นเทพเจ้าแห่งความรู้ เป็นผู้มีปัญญาเป็น เลิศปราดเปรื่องในศิลปวิทยาทุกแขนง ผู้เป็นใหญ่ เหนือความขัดข้อง พระพิฆเนศวรเป็นโอรสของพระศิวะและพระศรีมหาอุมาเทวี มีรูปกายเป็นมนุษย์มีเศียรเป็นช้าง พระพิฆเนศวรเป็นเทพพระองค์แรกที่ต้องบูชาก่อนเริ่ม พิธีใดๆเป็นการคารวะในฐานะบรมครูผู้ประสาทปัญญาและความสำ�เร็จ หรือเทพเจ้าแห่งการเริ่มต้นใหม่ทั้งปวง
คำ�บูชา : โอม ศรี คเณศายะ นะมะฮา
คำ�บูชา : โอม นะมัส ศิวายะ
พระสดาศิวะ มหาเทพผู้ทำ�ลายล้าง หนึ่งในตรีมูรติมหาเทพสูงสุดแห่งศาสนาพราหมณ์-ฮินดู พระองค์เปี่ยมไปด้วยอำ�นาจ พระพักตร์ของพระองค์แสดงให้เห็นว่าเป็นทั้งชายหญิง เป็นทั้ง ผู้ใจดีและดุร้าย มีอำ�นาจในการทำ�ลายทุกสรรพสิ่งหยั่งรู้ถึงจิตใต้สำ�นึกของมนุษย์ทุกคน เป็นผู้ประสานพลังแห่งจักรวาลเป็นที่เกรงกลัวแก่อสูรและสิ่งชั่วร้าย เป็นผู้อยู่เหนือเหล่าโยคีเทพเทวาและภูติและเป็นเป้าหมายอันสูงสุด แห่งการปฏิบัติธรรมของไศวะนิกาย
พระศรีมหาอุมาเทวี เทวีแห่งพลังอำ�นาจอันยิ่งใหญ่ พระศรีมหาอุมาเทวีเป็นชายาแห่งพระศิวะ และมารดาพระพิฆเนศพระแม่อุมาเป็นหนึ่งในสามแห่งพระตรีศักติ พระองค์มีวิมานสถิต ณ เขาไกรลาส เช่นเดียวกับพระศิวะเทพ มีสัญลักษณ์ประจำ� คือโยนี และมีรูปเป็นหญิงที่งดงามเปี่ยมไปด้วยความเมตตาเป็นมารดาแห่งสรรพชีวิต ฉลองพระองค์ด้วยอาภรณ์หลากสีสัน ประดับด้วยทองคำ�อย่างวิจิตร และอำ�นาจนั้นยิ่งใหญ่หาสิ่งใดเทียบได้
คำ�บูชา : โอม ศรี มหาอุมาเทวี นะมะฮา
พระแม่สตี นางซึ่งมีสิริโฉมงาม สตีเป็นธิดาของพระทักษะประชาบดี(หิมาลัย) มีพระเชษฐภคินีพระนามว่าพระคงคาเป็นเทวีในศาสนาฮินดู เชื่อว่าเป็นเทพเจ้าแห่งการมีอายุยืน พระแม่เป็นคนที่อ่อนหวานเป็นที่รักของเทพ กับเทวาทั่วไปและเป็นพระชายาองค์แรกของพระศิวะ โดยคำ�ว่าสตีนั้นเป็น พิธีกรรมหนึ่งที่ภรรยาจะฆ่าตัวตายโดยกระโดดเข้ากองไฟเพื่อบูชาความรัก และการเสียสละของพระสตีที่มีต่อพระศิวะ
คำ�บูชา : โอม เจ มาตากี
พระแม่อุมาตากี มหาเทวีแห่งจักรวาล การอวตารของพระศรีีมหาอุมาเทวีที่รวม พระแม่อีกสองพระองค์เข้าไว้ด้วย คือพระแม่ลักษมีและ พระนางสรัสวตีได้อวตารรวมเป็นร่างเดียวกันโดยเป็นที่นิยมนับถือกัน ในหมู่ผู้นับถือนิกายศักติซึ่ิงพระแม่อุมาตากีนั้นมีขึ้นเพื่อ ให้เป็นมหาเทพฝ่ายหญิงเช่นเดียวกับพระตรีมูรติ
คำ�บูชา : โอม ศรี ตรีศักติ มาตา
พระแม่ทรุคาเทวี เทพรวมบารมีสร้าง พระแม่ทุรคาคืออวตารหนึ่งของพระศรีมหาอุมาเทวซึ่งเกิดจาก อำ�นาจทั้งปวงของเหล่าเทพเจ้าที่อวตารมาปราบอสูรชื่อ“มหิษาสูร” นับว่าเป็นปางที่ สำ�คัญและยิง่ ใหญ่ไม่นอ้ ยไปกว่าปางพระแม่กาลี โดยมีความเหีย้ มหาญ แข็งแกร่ง มีพละกำ�ลังมากแต่ไม่ดุร้ายน่ากลัวเท่ากับปางพระแม่กาลี
คำ�บูชา : โอม ศรี มหา ทุรคาเทวะไย นะมะห์
พระแม่มหากาลี สตรีผู้มีชัยเหนือกาลเวลา พระแม่มหากาลีทรงมีบุคลิกภาพที่ยากแก่การเข้าใจ มีความลึกลับที่สุดในบรรดาเทพเทวาทั้งปวง มีความดุ ดันเกรี้ยวกราด รูปลักษณ์ และอุปนิสัยล้วนเต็มไปด้วยความน่าสะพรึงกลัว แต่พระแม่กาลีก็คือเทพ และเทพก็มักปกป้องคุ้มครองผู้กระทำ�ความดีเช่นเดียวกันทุกพระองค์ ฉะนั้นแม้ผู้ที่บูชา พระแม่อย่างเคร่งครัด แต่เป็นคนที่ไม่ดีมีความคิดที่ชั่วร้ายเอาเปรียบผู้อื่น พระแม่ก็จะทำ�ลายบุคคลผู้นั้นเสียโดยไม่ละเว้น
คำ�บูชา : โอม ชยะศรี มหากาลี มาตา
คำ�บูชา : โอม ศรี มัณ นารายะณายะ นะมะห์
พระนารายณ์ ผู้ปกครองโลกมนุษย์ “พระนารายณ์”หมายถึงผู้ที่ได้เคลื่อนไหวอยู่ในน้ำ� เป็นหนึ่งในตรีมูรติโดยมีหน้าที่คอยคุ้มครองป้องกันและรักษาโลกทั้งสาม มักปรากฎให้ประจักษ์ในรูปกายอันงดงามที่สุดฉลองพระองค์ด้วยอาภรณ์สดใสสว่าง ราวกับทองคำ�เรือนร่างประดับด้วยเครื่องถนิมพิมพาภรณ์อันวิจิตรตระการตา พระองค์โปรดการเอื้อเฟื้อการมอบความสุขแก่มวลมนุษย์ และเป็นสัญลักษณ์แห่งความภูมิฐาน
คำ�บูชา : โอม ชยะ ศรี ลักษมี มาตา
พระนางลักษมี เทวีแห่งความั่งคั่ง พระนางลักษมีเป็นหนึ่งในสามแห่งพระตรีศักติ พระแม่ลักษมีคือเทวีแห่งความงดงามความร่ำ�รวยและความอุดมสมบูรณ์ จะถือกันว่าเป็นเทพนารีผู้อำ�นวยโชคมีน้ำ�พระทัยเมตตาปราณี งดงามทั้งกายและกิริยามารยาท มีวาจาเปี่ยมด้วยเสน่ห์และไพเราะ ถือกันว่าเป็นผู้นำ�มาซึ่งความเจริญทุกประการ พระองค์มักประทานความสำ�เร็จในการประกอบกิจการ
คำ�บูชา : โอม พรหมมัณยะ นะมะห์
พระพรหม มหาเทพผู้สร้างโลก พระพรหมคือมหาเทพผู้ยิ่งใหญ่หนึ่งในสามตรีมูรติ โดยเป็นพระเจ้าผู้สร้างผู้ลิขิตความเป็นไปของทุกสรรพสิ่งเป็นผู้กำ�หนดชะตาชีวิต ของมนุษย์ทุกคน พระพรหมจึงเป็นผู้รู้ความเคลื่อนไหวของสรรพชีวิต เหตุการณ์สำ�คัญของโลกล้วนอยู่ในสายตาของพระพรหมและทรงรับฟัง คำ�อธิษฐานของผู้ศรัทธาเสมอ ผู้บูชาพระพรหมและทำ�ความดี จะได้รับการบันดาลพรให้สมหวังในสิ่งที่ปรารถนา
พระนางสรัสวตี เทวีแห่งปัญญาความรู้ศิลปวิทยาการ พระแม่สรัสวดีคือชายาแห่งพระพรหมผู้สร้างโลก หนึ่งในสามแห่งพระตรีศักติ พระองค์ประทับอยู่ในวิมาน ณ สวรรค์ชั้นพรหมหรือพรหมโลก พระองค์คือเทวีแห่งสรรพความรู้ วิชาการอันล้ำ�ลึก วิทยาการอันก้าวหน้า คือสัญลักษณ์แห่งงานศิลปะทุกแขนง ทั้งการวาดเขียน การดนตรี อักษรศาสตร์ การแต่งตำ�รา ตลอดจนเป็นผู้ให้กำ�เนิดอักขระของอินเดีย
คำ�บูชา : โอม ชยะ ศรี สรัสวตี มาตา
คำ�บูชา : โอม สกัณทายะ นะมะห์
พระขันธกุมาร มหาเทพนักรบแห่งสวรรค์ พระขันธกุมารเป็นโอรสของพระศิวะเทพกับพระแม่อุมาเทวี การกำ�เนิดของพระขันทกุมารนั้นก็เพื่อปราบอสูรที่ชื่อ ตาระกาสูร มักปรากฎทิพยรูปในลักษณะของเด็กหนุ่มรูปงาม แสดงถึงพลังแห่งชายหนุ่ม ฉลองพระองค์ในชุดขุนศึกสมัยโบราณ พละกำ�ลังพระองค์นั้นเปรียบ ดั่งพละกำ�ลังของพระศิวะและพระแม่ทุรคารวมกัน
คำ�บูชา : สหัสสเนตโต เทวินโท ทิพพจักขุง วิโสธายิ
พระอินทร์ ราชาผู้ครองสวรรค์ พระอินทร์มีตำ�แหน่งเป็นจอมเทพเป็นประมุขแห่งเทวดาทั้งปวง มีหน้าที่ปกครองสวรรค์และอภิบาลโลกแต่โบราณจะนับถือพระอินทร์ให้เป็นใหญ่ เพราะพระอินทร์ถือได้ว่าคือเทพเจ้าองค์แรกสุดของศาสนาพราหมณ์ฮินดู เพียงแต่ถูกลดบทบาทหลังจากที่มีการบูชาเทพเจ้าขึ้นใหม่ พระพรหม พระนารายณ์ และพระศิวะขึ้นจึงขึ้นเป็นใหญ่แทน
คำ�บูชา : โอม ศรี ทัตตาเตรยะ นะมะห์
พระตรีมูรติ เทพเจ้าแห่งความรัก พระตรีมูรตินั้นเป็นถึงเทพเจ้าที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเพราะ มีศักดิ์สูงสุดในศาสนาพราหมณ์เนื่องจากเป็นการรวมกันของมหาเทพที่ยิ่งใหญ่ ถึงสามพระองค์คือ พระพรหม พระวิษณุ และพระศิวะ การที่ได้มารวมพระวรกาย กันเป็นหนึ่งเดียว ก็ยิ่งมีอานุภาพกว้างและลึกยิ่งขึ้น