Schoolgids 2017-2018 Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo
Informatie
1 Inleiding
Adres
Dit is onze schoolgids, bestemd voor (toekomstige) ouders*, leerlingen en andere
Novalis College
belangstellenden. Wij geven in deze gids zowel inhoudelijke als ook praktische informatie.
Sterrenlaan 16
Buiten deze gids is veel informatie op onze website te vinden. Wij verwijzen in deze gids dan
5631 KA Eindhoven
ook regelmatig naar deze website.
Correspondentieadres Novalis College
Het Novalis College is een kleine school met 590 leerlingen. Een school waar iedereen elkaar
Postbus 1073
kent. Een school waar wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de gehele mens vanuit de
5602 BB Eindhoven
pedagogie van Rudolf Steiner: een vrijeschool.
Contact
Een school waar de leerling centraal staat en een betrokken team de leerling stimuleert in
De school is maandag t/m
de ontwikkeling tot vrij denkende en vrij voelende mensen die hun eigen maatschappij later
vrijdag telefonisch bereikbaar
Het Novalis College maakt deel uit van de nationale en internationale vrijeschoolbeweging. Over de gehele wereld zijn er momenteel ruim 800 vrijescholen.
van 8:00 tot 16:00 uur. T 040-2969310 post@novalis.nl www.novalis.nl.
dient telefonisch vóór 8:30 uur te worden gemeld op de telefoonbeantwoorder 040-2969312 absentie@novalis.nl.
Schoolleiding, rector, decaan, enz. De namen van functio narissen vindt u op de website www.novalis.nl.
Inhoud
Wij werken met hoofd (denken en leren), hart (ervaren en verbinden) en handen (aanpakken een oordeel vormen, zij leren verantwoording te dragen voor zichzelf en voor anderen en ontwikkelen veerkracht, daadkracht en wilskracht.
1 Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Wij bieden compleet onderwijs met een afwisseling van leren, doen, kijken, samenwerken,
2
De school. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
groeien, ontwikkelen. In deze schoolgids zijn een aantal uitgangspunten van onze school
3
Pedagogische visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
opgenomen. Wij nodigen u uit om hiervan kennis te nemen.
4
Inrichting van het
onderwijs/leertrajecten. . . . . . . . . . . . . . . . . 11 5
Dagelijkse onderwijspraktijk. . . . . . . . . . . . 23
6
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding. . . . . . 30
7
Structuur en organisatie . . . . . . . . . . . . . . . 37
Bereikbaarheid
8 Financiën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
De school is goed te
9
bereiken met de auto en
examens vmbo-t, havo en vwo, maar we doen dat net even anders.
en creëren). Leerlingen ontwikkelen zich dus cognitief, sociaal en kunstzinnig. Zij leren
Ziekmelding Absentie van leerlingen
vorm kunnen geven. In onze school bereiden we de leerlingen natuurlijk voor op de reguliere
Overige instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
het openbaar vervoer, lijn 21, 22, 184 en 404, bushalte voor de school. Uitgave: juli 2017
2 | Novalis College Schoolgids
Colofon Samenstelling: Novalis College Vormgeving: Kade 05, Eindhoven Fotografie: Bart van Overbeeke, foto archief Novalis College Drukwerk: Drukkerij Gianotten. Deze brochure is gedrukt op 100% recycled Reviva Print.
* voor de leesbaarheid leest u in de schoolgids ‘ouders’, waar we ouders en verzorgers bedoelen. Inleiding | 3
Grondsteenspreuk Op deze plaats Waar de grond nog niet bebouwd was, Willen wij deze steen in de aarde leggen. Mogen de leerlingen Die de weg naar het Novalis College vinden, Hun lichaam vormen, Hun ziel ontwikkelen, Hun geestesvuur wekken. Moge in de ontmoeting van de leerling, leraar en ouder Licht en liefde ontspringen, Opdat het goede wordt gedaan, De oorspronkelijkheid ontstaat, Het inzicht van een eigen oordeel rijpt. Moge de jonge mens hier De weg van zijn ster vinden, Het ware leren zoeken, Zowel in ruimten buiten Als in diepten binnen. Dit spreken wij uit Om in de geest van Novalis,
Toen ons nieuwe schoolgebouw aan de Sterrenlaan 16 in Eindhoven gebouwd werd, werd het
In naam van het geesteslicht,
bouwproces op een bijzondere manier feestelijk in het bewustzijn van de schoolgemeenschap
Een bijdrage te leveren
gemarkeerd. Een groep bestaande uit leraren en ouders was bezig geweest met de wensen en
Aan de ontwikkeling van de aarde.
de doelstellingen van de vrijeschool-bovenbouw. Dit hebben zij in de vorm van een spreuk (tekst hiernaast) opgeschreven. Deze spreuk is te zien als de wens die de grondleggers van de school aan de schoolgemeenschap mee wilden geven. De spreuk is met de hand op speciaal papier geschreven. Dit document werd in een pentagondodecaĂŤder van koper geplaatst. Dit platonisch lichaam bevindt zich nu in de fundamenten van de school, onder de huidige aula.
4 | Novalis College Schoolgids
Inleiding | 5
Geschiedenis In 1972 werd in Eindhoven begonnen met vrijeschoolonderwijs. Vanaf 2000 is de afdeling voor voortgezet vrijeschoolonderwijs losgekoppeld van de basisschool. De school voor voortgezet onderwijs kreeg de naam Novalis College, de basisschool behield de oorspronkelijke naam Vrijeschool Brabant. Vanaf 1 augustus 2000 worden examens voor vmbo-t, havo en vwo afgenomen. Daarnaast ontvangen de leerlingen een eindgetuigschrift voor gevolgde vrijeschoolonderdelen.
Huisvesting Het gebouw aan de Sterrenlaan is een milieuvriendelijk gebouw. Dat betekent: gebouwd met gezonde materialen en zoveel mogelijk natuurlijke materialen. Maar ook dat bij de sloop van het gebouw de materialen weer opgenomen kunnen worden in de natuur. Daarom is gekozen voor organische materialen en materialen die hergebruikt kunnen worden, zoals houtskeletbouw, aftimmering van bamboe, trappen en leuningen van eikenhout, gebruikte baksteen voor de buitengevels, staal als dakbedekking, leemstuc wanden en plafonds, stro,
2 De school
vlaswol en papierpulp als isolatie, wilgentenen als afscherming. Er zijn maatregelen genomen om het verbruik van fossiele energiebronnen en drinkwater
Naamgeving
zoveel mogelijk te beperken: zonnecellen voor het opwekken van elektriciteit, zonnecollectoren
Novalis, pseudoniem van Friedrich von Hardenberg (1772-1801), was naast denker en schrijver
voor het opwarmen van water om te douchen, daglichtregeling voor de verlichting, zonwering
ook jurist en mijnbouwkundige. Hij schreef niet alleen over hoe hij de wereld zag, maar ook
die aan de buitenzijde zit en toch veel licht doorlaat, opslag van warmte in de bodem en het
over hoe deze zou moeten worden. Als zijn missie zag hij de ontwikkeling van de aarde en de
opvangen van regenwater voor het spoelen van de toiletten (grijswatercircuit). Daardoor
mens: “zur Bildung der Erde sind wir berufen”.
kunnen de installaties kleiner worden, zodat een beperking ontstaat van fossiel energiegebruik, ruimtebeslag, geluidsproductie en elektromagnetische straling.
In zijn korte leven heeft Friedrich von Hardenberg veel van mensen, hun oorsprong, hun ideeën en de aarde, de wetenschap, de techniek, de poëzie en verschillende andere kunsten leren
Het is een gebouw waarin leerlingen zich veilig en thuis voelen; een plaats die uitnodigt om
kennen. Midden in zijn leven heeft hij ervoor gekozen om onder de naam Novalis zijn gedichten
elkaar te ontmoeten.
en boeken te publiceren. Novalis betekent ‘hij die nieuw land klaarmaakt’, zoals de zaaier het land klaarmaakt om te zaaien. Het nieuwe een kans geven, dat was voor de school de reden om voor deze naam te kiezen. Zoals Novalis nieuw land wil klaarmaken, zo geven wij in het Novalis College de leerlingen de kans om nieuwe zaken te ontdekken, zelfstandig te leren waarnemen en oordelen, goede doelen na te streven. Wij willen dat de leerlingen de buitenwereld concreet leren kennen, zichzelf ontdekken en kiemen voor de toekomst leggen.
6 | Novalis College Schoolgids
De school | 7
7. Periodeonderwijs biedt de mogelijkheid lesstof te verdiepen. 8. Vrijeschoolleerkrachten zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie. 9. Vrijescholen ontwikkelen de natuurlijke ontvankelijkheid van het kind. 10. Vrijescholen creëren een vertrouwensbasis. In het vrijeschoolonderwijs wordt belang gehecht aan de verzorging van de leeromgeving, het kunstzinnige binnen de lessen, de ontwikkeling van de wil, het gevoelsleven en het denken. Het ontwikkelen van een eigen oordeelsvermogen bij de leerling staat hoog in het vaandel.
Vrijescholen zijn een inspirerende omgeving •
De leerling kan zich geïnspireerd voelen door de leraar en door de schoolomgeving.
•
De school is een veilige omgeving.
•
In de vormgeving van het gebouw is met de keuze van kleuren en materialen aandacht gegeven aan een mensvriendelijke en milieuvriendelijke omgeving.
3 Pedagogische visie Het Novalis College is een vrijeschool voor voortgezet onderwijs. De vrijeschool (internationaal
•
De leerling kan zichzelf zijn.
•
De leerling voelt zich uitgedaagd het beste in zichzelf naar boven te halen.
Vrijescholen geven kunstzinnig onderwijs •
De leraren geven in hun lessen bewust betekenis aan wat zij doen.
•
De leraren geven hun lessen zo vorm dat aandacht wordt besteed aan de vraag ‘wat heeft
ook bekend als Waldorfschool) werkt vanuit de pedagogische inzichten van de antroposofie. Deze is ontwikkeld door Rudolf Steiner (1861-1925). De eerste “Waldorfschule” werd in 1919
deze leerling, deze klas, nodig om zich verder te ontwikkelen?’ •
De leraar heeft een voorbeeldfunctie.
in Stuttgart (D) opgericht; de eerste Nederlandse vrijeschool kwam er in 1923 in Den Haag. Het woord “vrij” in de Nederlandse naamgeving staat voor de individuele vrijheid van het
Vrijescholen stimuleren de wilsontwikkeling
menselijk individu. Elk kind kan zijn eigen vrije wil ontwikkelen, zijn persoonlijke ontwikkelingsweg
•
De scholen bieden ambachtelijk onderwijs (denk daarbij aan bijv. smeden en houtbewerking).
gaan. De kern van de onderwijsvisie wordt samengevat in het citaat: “Opvoeden is geen vat
•
De leerlingen leren met verschillende materialen om te gaan, elk materiaal met zijn eigen
vullen, maar een vlam ontsteken”.
mogelijkheden en beperkingen. •
In 2013 beschreef de landelijke Vereniging van vrijescholen in de publicatie Wat maakt de vrijeschool uniek? tien van deze kenmerken.
De leerling wordt geconfronteerd met zijn grenzen, zijn weerstanden, zijn eigen kunnen en antipathieën en moet zich daarmee uiteenzetten.
De leerling leert in letterlijke en figuurlijke zin de handen uit de mouwen te steken en gericht zijn daadkracht in te zetten.
Tien kenmerken van het vrijeschoolonderwijs: 1. Vrijescholen bereiden kinderen voor op de maatschappij van de toekomst.
Vrijescholen geven ruimte aan cognitieve ontwikkeling
2. Vrijescholen zoeken de uitdaging in de realiteit zoals die is.
•
Kennis vergaren is een belangrijk doel voor elke school.
3. Vrijescholen bieden onderwijs in leeftijdsfasen.
•
De ontwikkeling van het denken is een belangrijke leerweg.
4. Op vrijescholen volgen we de seizoenen en het ritme van de natuur.
•
Leerlingen verlaten de vrijeschool met het bij hen passende diploma.
5. Euritmie wordt gegeven als vak dat alle vakken ondersteunt. 6. Bij vrijescholen is ieder leren een creatief proces.
8 | Novalis College Schoolgids
Pedagogische visie |
9
Vrijescholen zijn een ontmoetingsplaats voor het sociale •
Door de ontmoeting ontwikkelt de leerling zijn eigen sociale bewustzijn.
•
Leerlingen helpen elkaar en hebben oog voor wat de ander nodig heeft.
Vrijescholen zijn een lerende omgeving •
Door voortdurend bezig te zijn met de eigen ontwikkeling, ontwikkelen alle betrokkenen bij de vrijeschool zichzelf, maar zij ontwikkelen ook elkaar.
•
Ook de leraar is lerend, net zoals de leerling.
Vrijescholen stimuleren het oordeelsvermogen •
De leerling wordt aangemoedigd een genuanceerd oordeelsvermogen te ontwikkelen, op basis waarvan hij tot innerlijk vrij en zelfstandig handelen kan komen.
•
Door deze op de innerlijke ontwikkeling gerichte scholing worden de leerlingen dus in staat gesteld om hun maatschappelijke dromen en wensen te verwezenlijken.
Om idealen en interesses te ontdekken brengen wij leerlingen met zoveel mogelijk aspecten van onze fysieke wereld, onze cultuur en maatschappij in contact. Met zoveel mogelijk verschillende vakken en disciplines. Leerlingen volgen daarom veel vakken met een evenwichtige
4 Inrichting van het onderwijs/leertrajecten
verdeling van vakken op het gebied van de wil, het gevoel en het denken. Algemene uitgangspunten van het Novalis College: •
Goed examengericht onderwijs en ontwikkelingsstof passend bij de leeftijdsfase van de leerling. De ordening en het aanbod van de ontwikkelingsstof wordt ontleend aan de ontwikkelingspsychologie van de leerling en de klas, volgens de theorie van Steiner.
•
Cognitieve, kunstzinnige en sociale vorming zijn gelijkwaardige elementen in het onderwijs. Daardoor kunnen leerlingen zich evenwichtig ontplooien op het gebied van denken, beleven en doen.
•
Een veilige sfeer: “je kunt jezelf zijn” is een veelgehoorde uitspraak van oud-leerlingen.
•
Leerlingen stimuleren bij te dragen aan een menselijke samenleving en aan de gezondheid van de aarde.
•
Een enthousiast lerarencollege, betrokken bij de ontwikkeling van de leerlingen.
•
Drieweeks hoofdonderwijs, iedere eerste twee lesuren van de schooldag met thema’s als sterrenkunde, ontdekkingsreizen, middeleeuwen, poëtica, het Parcival-epos, wiskunde, natuurkunde, enz.
•
Seizoensgebonden jaarfeesten die extra kleur en ritme in het schooljaar brengen.
•
Toneel, beeldende vorming, textiel, euritmie (bewegingskunst op muziek of woord), muziek en koorzang voor leerlingen. Leerlingen hebben in de tweede fase de mogelijkheid om te kiezen voor een specialisatie.
10 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 11
De leraar houdt bij deze lessen rekening met het onderwerp, de ontwikkelingsfase van de leerlingen en de speciale eisen die bij een klas horen. De leerlingen werken opdrachten en lesstof in een schrift uit. Zij maken zelf hun lesboek en geven dat op kunstzinnige wijze vorm. Het hoofdonderwijs wordt afgesloten met een toets of opdracht. Het hoofdonderwijs telt mee in de beoordeling.
Ochtendspreuk De dag begint voor alle leerlingen met de spreuk; het gaat erom dat er een gezamenlijk begin is voor de leerlingen: samen reciteren zij met de leerkracht de spreuk. Dit sociale moment door middel van de spreuk geeft een speciale verbinding met de medeleerlingen binnen de klas, binnen de hele school, waar ongeveer tegelijk dezelfde spreuk klinkt, maar ook nog binnen de vrijeschoolbeweging zowel in ons land als daarbuiten. De leerlingen die vroeg op de dag vanuit verschillende richtingen de school binnenkomen, stappen met de spreuk in dezelfde stroom. In het vrijeschoolonderwijs zijn er diverse spreuken in gebruik, passend bij de levensfase van de leerlingen. Voor de levensfase van de 12- tot 18-jarigen is dit de spreuk die hieronder staat. Het gaat inhoudelijk om de daadkracht en het eigen onderzoeken van de wereld en de ontmoeting met de geestelijke wereld. •
Meerdere stages van een of meerdere weken (winkelstage in klas 9, maatschappelijke en sociale stage in klas 10, industriële/beroepsgerichte stage in klas 11 vwo).
•
Niet alleen een vmbo-t, havo of vwo diploma, maar ook een eindgetuigschrift van de vrije-
•
Grote participatie van ouders. Ouders krijgen de mogelijkheid om actief mee te denken en
school met een beschrijving van kennis, kwaliteiten en vaardigheden. mee te doen. •
Portfolio’s van een aantal vakken.
•
Presentaties gedurende de schoolloopbaan, waaronder de presentatie van het profielwerk-
Ochtend spreuk
Ik schouw diep in de ziel Die binnen in mij leeft
stuk in 11 havo of 12 vwo. •
Lessen ‘studievaardigheid” in klas 7.
Ik zie rond in de wereld
De godesgeest hij weeft
•
Loopbaanbegeleiding vanaf klas 9.
Waarin de zon haar licht zendt
In zon- en zielelicht
•
Werkweken en een afrondende cultuurreis.
Waarin de sterren fonkelen
In wereldruimte buiten
Waarin de stenen rusten
In zielendiepte binnen
De planten levend groeien
Tot u o godesgeest
De leerlingen starten in de brugklas in klas 7. Dat is dus het eerste brugklasjaar.
De dieren voelend leven
Wil ik mij vragend wenden
Hoofdonderwijs
Waarin de mens bezield
Dat in mij kracht en zegen
Tijdens de eerste twee lesuren van elke schooldag hebben de leerlingen hoofdonderwijs.
De geest een woning geeft
Voor leven en voor arbeid
Gedurende drie weken is men intensief bezig met een thema van een (meestal) theoretisch
Tot wasdom mogen komen.
leervak.
12 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 13
Vaklessen De brugklasfase (vmbo-t, vmbo-t/havo, havo/vwo) duurt twee jaar. Het hoofdonderwijs en de vaklessen richten zich op de niveaus vmbo-t, vmbo-t/havo en havo/ vwo. Aan het eind van klas 8 komt de definitieve niveaubepaling. De leerlingen in de klas vmbo-t homogeen kunnen tussentijds niet opstromen naar een hoger niveau. De vaklassen vanaf klas 9 zijn gedifferentieerd in vmbo-t, en havo en vwo. Vanaf klas 10 zijn alle vaklessen op niveau vmbo-t, havo of vwo. Het hoofdonderwijs is klassikaal gedurende de schoolloopbaan.
Huiswerk Op het einde van de dag verwerkt de leerling zelfstandig de stof van het hoofdonderwijs in het schrift. De lesstof komt nog eens langs; daardoor worden de verwerking en de verinnerlijking versterkt. Daarnaast is er het reguliere huiswerk voor de andere vakken. In de hogere leerjaren neemt het huiswerk meer tijd in beslag dan in de middenbouw.
Bijzondere vakken De lesstof is niet alleen bepaald vanuit de exameneisen. Lesstof wordt gezien als ontwikkelingsstof waarmee de jonge mens zich kan ontwikkelen. Bovendien zijn er bijzondere vakken
Een overzicht van de verschillende werkweken.
in het leerplan opgenomen: koorzang, euritmie (een bewegingskunst op gesproken woord en
Klas 7: werkweek in de natuur.
muziek), geologie, filosofie, architectuur, wiskundige geografie en een biografieperiode.
Klas 8: werkweek in de natuur/ zorg. Klas 9: werkweek geologie (Zuid-Limburg, Ardennen, Vulkaan-Eifel); deze werkweek is
Sectorwerkstuk In de 10e klas vmbo-t werkt de leerling aan een sectorwerkstuk.
gekoppeld aan het hoofdonderwijs aardrijkskunde. Klas 10: landmeten, gekoppeld aan het hoofdonderwijs wiskunde. Klas 10 vmbo-t: cultuurreis.
Eindwerkstuk
Klas 11: havo: cultuurreis.
In de 11e (havo) of 12e klas (vwo) werkt de leerling aan een eindwerkstuk (profielwerkstuk)
Klas 12: vwo: cultuurreis.
over een zelfgekozen onderwerp. Dit eindwerkstuk is aan een eindexamenvak gekoppeld; de leerling moet het werkstuk wetenschappelijk kunnen verantwoorden en op een praktisch-
Stages
kunstzinnige manier beleefbaar maken. Met een openbare podiumpresentatie wordt dit on-
Tijdens het leertraject op het Novalis College is het belangrijk dat leerlingen kennis maken met
derdeel van de schoolloopbaan afgerond. Veel facetten van het vrijeschoolonderwijs komen
de maatschappij. Niet alleen tijdens de lessen en/of projecten over burgerschap en persoonlijk-
hier samen. Als profielwerkstuk maakt dit eindwerkstuk deel uit van het schoolexamen.
heidsvorming, maar ook daadwerkelijk in de maatschappij via stages. Tijdens de lessen wordt hierop teruggekeken en de opgedane kennis toegepast waar het mogelijk is.
Werkweken De werkweken maken deel uit van het vrijeschoolprogramma en zijn gekoppeld aan de ont-
In klas 9: een winkelstage van twee weken.
wikkelingsleeftijd en in klas 9 en 10 aan het hoofdonderwijs.
In klas 10: een sociale of maatschappelijke stage van een of twee weken, bij voorkeur in een
Tijdens de werkweek werkt de mentor met de leerlingen, samen met een collega en enkele
zorginstelling.
ouders, aan het ontwikkelingsgerichte thema van dat leerjaar. Hierbij staat de sociale interactie
In klas 11 vwo: een bedrijfsstage van twee weken bij een industrieel productiebedrijf of een
en het samen ontdekken van een facet van onze wereld centraal.
beroepsgerichte stage.
14 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 15
inspirerende persoonlijkheden aan bod. Ook aan de historische ontwikkeling van de grote godsdiensten wordt aandacht besteed. Daarnaast komen vrije onderwerpen aan de orde die aansluiten bij de actualiteit en appelleren aan een algemeen-menselijke grondhouding.
Intercultureel onderwijs In onze maatschappij is het samenleven met verschillende culturen een terugkerend thema. In ons onderwijs proberen wij bij de leerling een openheid voor verschillende culturele achtergronden te stimuleren. Dit thema komt vanzelfsprekend terug in diverse lessen. Daarnaast proberen wij het intercultureel onderwijs steeds meer te bevorderen en te ontwikkelen. Al vele jaren wordt voor alle leerlingen van de examenklassen een cultuurreis georganiseerd, waarin sprake is van een actieve kennismaking met de bewoners en de cultuur van een land. Bijvoorbeeld door het volgen van lessen op een school of door mee te helpen aan een bouwproject. In de stageperiodes is het ook mogelijk om een buitenlandstage te lopen bij een sociale instelling of een bedrijf. Ieder jaar doet de school mee met de Waldorf One World (WOW) actiedag waarbij de leerlingen zich inzetten om geld in te zamelen om het vrijeschoolonderwijs in het buitenland te ondersteunen. De leerlingen krijgen in de voorbereiding hiervoor ook les over de omstandigheden De leerlingen maken een portfolio van deze stage en de leerlingen van klas 10 en klas 11
van de mensen in een specifiek gebied. Zo heeft de school de afgelopen jaren hulp gegeven
geven een presentatie waarin ze hun ervaringen vertellen aan medeleerlingen, ouders, leraren,
aan een nieuwe vrijeschool die is opgericht door boeren in Nepal en een vrijeschool in oprich-
stagebegeleiders en andere belangstellenden.
ting in Kakuma, het grootste vluchtelingenkamp ter wereld in Kenia.
Kantelweken
Jaarfeesten
Tijdens de toetsweken voor klassen 9 t/m 12 worden voor leerlingen van klassen 7 en 8 zoge-
Door het vieren van de jaarfeesten kan de verbondenheid van de mens met de natuur ervaren
naamde kantelweken georganiseerd. De leerlingen volgen dan 10 uur in één week thematisch
worden en het ritme in de wisseling van de seizoenen. Ook krijgt door het vieren van de jaar-
onderwijs over één onderwerp. Voorbeelden zijn: Duitse taal en cultuur, mediawijsheid, pre-
feesten de school als sociale gemeenschap gestalte, de leerlingen spelen bij de organisatie en
sentatievaardigheden.
uitvoering van de jaarfeesten een grote rol.
Religieuze oriëntatie
Rond Michaëlsdag (29 september) is er voor de leerlingen een activiteitenprogramma in het
Aan het onderwijs van de vrijeschool ligt een mens- en wereldbeeld ten grondslag dat door
kader van Waldorf One World. Op de WOW-dag ondernemen leerlingen van veel vrijescholen
Rudolf Steiner (1861-1925) is ontwikkeld. Steiner was de grondlegger van de antroposofie.
in de wereld een actie ten behoeve van een goed doel.
Volgens de antroposofie zijn wetenschap, kunst en religie de drie pijlers van de ontwikkeling van de mensheid. In de loop van de geschiedenis zijn deze drie uit elkaar gegroeid. De vrije-
In de adventstijd is er op de vier maandagen voor Kerstmis een bijeenkomst met muziek en
school wil deze drie pijlers in een nieuwe samenhang aan bod laten komen.
gesproken woord en er is een kerstviering op de laatste schooldag voor Kerstmis. Leraren, leerlin-
De school onderwijst geen antroposofie. De spirituele grondhouding neemt wel een belang-
gen en ouders werken samen aan een toneelproject rondom het feest van drie koningen. Daar-
rijke plaats in de lessen in.
naast viert de school Pasen en het St. Jansfeest; deze dag wordt bij voorkeur op 24 juni gevierd,
Speciale aandacht krijgt de religieuze ontwikkeling bij de viering van de jaarfeesten en in
maar kan om verschillende redenen op een andere dag in de week worden gehouden. Dit feest
de lessen levensbeschouwing in de brugklassen. In deze lessen komen o.a. biografieën van
wordt met de ouders en leerlingen en alle medewerkers van de school gevierd.
16 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 17
The Big Draw en de Dutch Design Week
De leertrajecten
Het internationale tekenfestival The Big Draw en de Dutch Design Week geven scholen in Eindhoven de kans om zich te presenteren. Het Novalis College maakt hier sinds twee jaar gebruik
Het Novalis College biedt de volgende leertrajecten aan:
van en leerlingen die hiervoor kiezen krijgen op deze manier een prachtig podium.
1. vmbo-t (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs – theoretische leerweg). 2. havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs).
Vorig jaar was de speech-wedstrijd van The Big Draw een groot succes.
3. vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs). 4. Blauwe Bloem: integratieklas voor leerlingen met een ZMLK-indicatie. Aanmelden via de
Koorzang
Monseigneur Bekkersschool Eindhoven.
Zingen is binnen het vrijeschoolonderwijs een wezenlijk onderdeel van het curriculum. Tijdens de muzieklessen in de lassen 7, 8 en 9 wordt een basis gelegd voor het zingen in groeps
Schema leerlijnen
verband en/of het schoolkoor. De klassen 10 en 11 havo vwo krijgen wekelijks koorles en vormen het schoolkoor.
vwo examenklas
Klas 12
Zowel de klassen 7, 8 en 9 als het schoolkoor presenteren zich tijdens diverse vieringen.
Toneel
Klas 11
havo examenklas
vwo
Tijdens hoofdonderwijs toneel wordt er gewerkt aan een theatervoorstelling met de hele klas. Belangrijk hierbij zijn de vaardigheden rondom samenwerken en het als groep iets neerzetten waar je trots op kunt zijn. De eigen inbreng van de leerlingen is dan ook groot. Vaak zijn de
Klas 10
vmbo-t examenklas
vmbo-t examenklas
havo
vwo
Klas 9
vmbo-t
vmbo-t
havo
vwo
Klas 8
vmbo-t
vmbo-t/havo
havo/vwo
Klas 7
vmbo-t
vmbo-t/havo
havo/vwo
voorstellingen een combinatie van zang, dans en toneel. De klassen 10 (en 11 vwo) hebben hoofdonderwijs toneel.
Drama In klas 10, 11 en 12 havo/vwo is het vak drama een examenvak dat gekoppeld is aan het vak KUA (kunst algemeen). We volgen de geschiedenis van de kunst vanaf de middeleeuwen tot heden. Middels praktijkopdrachten en presentaties ervaren de leerlingen alle vormen van theater door de eeuwen heen. In klas 9 en 10 vmbo is het vak drama een examenvak. Dit vak is zowel praktisch als theoretisch. De leerlingen leggen voor dit vak ook een centraal schriftelijk eindexamen af.
Toelichting op de leertrajecten voor de middenbouw (klassen 7 en 8) De leerlingen stromen in klas 7 (leerjaar 1) in op basis van vastgestelde aannamecriteria
Beoordeling en verslaglegging
(zie website). De leerling wordt geplaatst in een vmbo-t, een vmbo-t/havo of een havo/vwo
Drie keer per jaar krijgt de leerling een rapport over de voortgang van de verschillende vakken.
brugklas.
Aan het eind van het voltooid schooltraject ontvangt de leerling een eindgetuigschrift van de vrijeschool. Daarnaast ontvangt de leerling een diploma als hij/zij dat gehaald heeft. Door
Middenbouw (brugklasfase) vmbo-t, vmbo-t/havo of havo/vwo
middel van het leerlingvolgsysteem Magister kunnen ouders en leerlingen op de hoogte blijven
Het aanbod van zowel de vaklessen als ook hoofdonderwijs is op het betreffende niveau.
van de voortgang.
De teamleider middenbouw monitort de tussentijdse voortgang bij elk rapport. Waar nodig communiceert hij/zij hierover met mentoren en/of ouders. Aan de hand van het overgangs
18 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 19
protocol wordt bepaald of een leerling wordt bevorderd op zijn/haar niveau of doorstroomt naar een ander niveau. In klas 8 ontvangt de leerling na het 2e rapport een voorlopige niveaubepaling, waarmee hij/zij de bovenbouw zal vervolgen. Na het 3e rapport volgt de definitieve niveaubepaling. Zowel na het 2e als 3e rapport informeert de teamleider middenbouw de ouders en indien nodig vinden er gesprekken plaats. Vanaf klas 9 (de bovenbouw) kent het Novalis College de volgende trajecten: •
vmbo-t traject.
•
havo traject.
•
vwo traject.
In klas 9 krijgen de leerlingen sector- of profielkeuzelessen om zich voor te bereiden op de keuze voor hun examenpakket en zich goed te oriënteren op een mogelijke vervolgstudie. De leerlingen ontvangen in klas 9 (vmbo-t) of klas 10 (havo en vwo) het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting). Dit is een document waarin per vak precies omschreven staat welke onderdelen per vak getoetst worden en hoe deze meetellen voor het schoolexamencijfer (SE).
Profielen
In het examenjaar wordt het PTA afgerond.
Het Novalis College biedt op havo- en vwo-niveau alle profielen aan, met dien verstande dat de keuzemogelijkheden beperkt zijn. Informatie over de vakken in de profielen en sectoren zijn
Naast de examengerichte afronding van de vakken blijft er op het Novalis College veel ruimte
te vinden op de website. Dit komt voort uit de beperkte schaalgrootte van de school. Daar
voor de algemene ontwikkeling via het hoofdonderwijs, de stages, de werkweken en de eindreis.
staat tegenover dat de leerlingen naast hun profielvakken een breed pakket aan algemene vormende vakken volgen. De culturele en kunstzinnige vorming wordt ruimschoots aangeboden
Vanaf klas 10 hebben de leerlingen les in hun eigen sector of profiel. Daarnaast zijn er ook nog
in de vorm van beeldende vakken, toneel, muziek, euritmie en school behoudt de belangrijke
lessen, zoals het periodeonderwijs, die horen bij het vrijeschoolcurriculum, bijvoorbeeld: een
pijlers van het vrijeschoolonderwijs.
toneelperiode en koorzang. De vakken voor profielen en sectoren worden op de website geplaatst (www.novalis.nl/ Leerlingen van vmbo-t doen examen in klas 10. De leerlingen stromen daarna uit naar het mbo
onderwijs/decanaat).
of zij kunnen doorstromen – via een speciaal voorbereidingsprogramma – naar havo.
Loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) De leerlingen van havo doen examen in klas 11 en de leerlingen van vwo in klas 12.
Op het Novalis College wordt vanaf klas 9 LOB aangeboden. In klas 9 zijn hiervoor aparte lessen om de leerlingen goed voor te bereiden op een goede sector- of profielkeuze.
Sectoren vmbo-t en profielen havo en vwo in 2017 - 2018:
In de LOB-lessen wordt aandacht gegeven aan de vragen: •
Wat zijn mijn kwaliteiten? (wat kan ik?)
•
Wat vind ik belangrijk? (wat wil ik?)
Sectoren
•
Waar wil ik naartoe? (welke studie of beroep spreekt mij aan?)
Op het vmbo-t worden de sectoren economie, zorg en welzijn en techniek aangeboden, waar-
•
Hoe kan ik daar komen? (welke stappen moet ik nemen om dat te bereiken?)
mee toegang mogelijk is tot alle opleidingen van het mbo.
•
Wie kan mij daarbij helpen? (hoe zet ik mijn netwerk in?)
20 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 21
-
Hierbij maken we gebruik van Yubu, dit is een leerlingvriendelijke loopbaantool waarin gebruik gemaakt wordt van serious gaming, individuele en groepsopdrachten. In de hogere klassen wordt in de mentoruren aandacht besteed aan LOB. De namen van de decanen zijn op de website te vinden.
Integratieklas De Blauwe Bloem De integratieklas is bedoeld voor leerlingen met een verstandelijke beperking. De leerlingen uit deze klas zijn ingeschreven bij de Monseigneur Bekkersschool en volgen ZMLonderwijs op het Novalis College in De Blauwe Bloem. De integratieklas werkt vanuit het “groep-in-school-model”. De leerling volgt onderwijs in een aparte, aangepaste omgeving onder het motto: “gewoon waar het kan en speciaal waar het moet”, door, daar waar het lukt, te integreren met reguliere leerlingen op school en andersom. Integreren doe je niet alleen, maar samen met anderen! Dit willen we bereiken door het inzetten van praktisch-kunstzinnige vakken en het samenwerken met “begeleidende leerlingen” (een reguliere leerling die tijdens de les de verstandelijk beperkte leerling helpt). Het ontdekken van de eigen creatieve talenten is voor de verstandelijk beperkte leerling een
5 Dagelijkse onderwijspraktijk
belangrijk middel om zoveel mogelijk gelijkwaardig en zelfstandig te kunnen integreren. Belangrijk, voor beide leerlingen, om te ervaren, omdat je je zo al goed kan voorbereiden op
Contacten tussen de school en de ouders
een volwaardig deelnemen aan de samenleving, waarin je verschillende mensen ontmoet.
Voor de voortgang is een goed en regelmatig contact tussen de school en de ouders van belang. Over aangelegenheden die de gehele klas of school betreffen informeert de school de
Het structureel inzetten van buddy’s (een maatje die het contact van de verstandelijk beperkte
ouders doorgaans per mail.
leerling in de vrije momenten op school stimuleert) en integratielessen biedt zowel de leerling
Voor meer algemene informatie publiceert de school informatie via de website www.novalis.nl.
met een verstandelijke beperking, alsook de reguliere leerlingen een verrijkte leeromgeving. Daarom is het uiteindelijke doel te komen tot een voor elke leerling aparte arbeidsgerichte
Ouderavonden
leerweg.
Jaarlijks zijn er per klas twee tot drie klassikale ouderavonden. De derde ouderavond heeft
Alle leerlingen ontvangen bij de afronding van het schooltraject een eindgetuigschrift van de
doorgaans een informeel karakter. De ouders worden op deze ouderavonden verwacht; de
eigen klas en van de Mgr. Bekkersschool, met daarin een beoordeling van de arbeidsgerichte
ontwikkelingsstof van de klas en de actuele ontwikkelingen binnen de klas en de school staan
leerweg, eigen lessen en integratielessen.
op de agenda. Ook zijn er thema-avonden.
Rapportgesprekken Na de uitreiking van het 1e en 2e rapport zijn er avonden gepland voor gesprekken met vakleraren. Ouders en leerlingen kunnen zich digitaal inschrijven en aangeven met welke leraren zij een gesprek (ca. 10 minuten) willen voeren. Deze gesprekjes zijn vakinhoudelijk. Het zijn geen mentorgesprekken.
22 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 23
•
Begeleiden en voorbereiden van activiteiten van de klas.
•
Zorgvraag indiceren.
Klassenouders Iedere klas heeft één of twee klassenouders. Taken zijn o.a.: op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen van de klas, aanspreekpunt zijn voor andere ouders en de mentor en overleg met de mentor. Ook hebben de klassenouders een ondersteunende functie bij de organisatie van ouderavonden, werkweken en andere schoolactiviteiten.
Leerlingenstatuut In het leerlingenstatuut staan regels, rechten en plichten voor leerlingen beschreven (zie www.novalis.nl). Te denken valt aan:
Mentor
•
Absentie (verlof, ziekmelding, te laat komen).
•
Schorsing en verwijdering.
•
Inhalen en herkansen van proefwerken.
•
Huiswerkprotocol.
In het kort worden hier enkele punten uitgelicht.
Klas 7 en 8: in de 7e klassen krijgen de leerlingen een van de vaste leraren als mentor, die ook in klas 9 de mentor blijft.
Schorsing en verwijdering
In klas 9 krijgt de klas een nieuwe mentor die tot en met het laatste schooljaar met de klas verbon-
In het leerlingenstatuut wordt de gang van zaken met betrekking tot schorsing en verwijdering
den blijft. In een incidenteel geval gaat de mentor van klas 7 tot en met het einde van de school-
nauwkeurig beschreven, in overeenstemming met de Wet op het voortgezet onderwijs.
loopbaan door. De mentor draagt zorg voor onder meer de volgende zaken: de begeleiding van de leerlingen, het bewaken van de voortgang en het welzijn van de leerlingen, planning, voor-
Absentenregistratie
bereiding en inhoud van de ouderavonden, onderhouden van contacten tussen het leraren-
Wanneer een leerling wegens ziekte moet verzuimen dienen ouders dit telefonisch te
college en de leerlingen en de ouders, bespreking van de klas en individuele leerlingen in de
melden vóór 8:30 uur op het meldapparaat via telefoonnummer 040-2969312 of te mailen via
lerarenvergadering, vervolgacties na besprekingen en mentorgesprekken, begeleiding van de
absentie@novalis.nl. Dit volstaat voor een verzuim van één dag. Duurt de absentie langer dan
groep bij activiteiten. Soms kan het nodig blijken om een leerling intensiever te laten bege-
een dag dan moet, behalve deze eerste melding, de leerling op de eerste schooldag na de
leiden door een leraar anders dan de mentor. In dat geval spreken we van een persoonlijke
absentie een briefje van de ouders, waarin de duur van de absentie wordt bevestigd, afgeven
mentor die de betreffende leerling voor kortere of langere tijd begeleidt.
aan de receptie.
De taken van de mentor zijn:
Absenties zijn zichtbaar in Magister (zowel de geoorloofde als de ongeoorloofde absentie). De
•
Begeleiding van de leerling.
ouders worden geacht zich regelmatig van de gegevens op de hoogte te stellen.
•
Voeren van kennismakings- en voortgangsgesprekken.
•
Voortgang en welzijn van de leerlingen bewaken.
Ziek gedurende de dag
•
Contacten tussen leraren, leerlingen en ouders onderhouden.
Het komt voor dat een leerling in de loop van een schooldag ziek wordt en voortijdig naar huis moet.
•
Bespreken van de klas en/of individuele leerling in de lerarenvergadering.
In deze gevallen gelden de volgende afspraken: Een schooldag moet zo veel mogelijk in zijn geheel
•
Mentorgesprekken houden en vervolgacties opstarten.
worden gevolgd, in de loop van een schooldag naar huis gaan moet een incidentele zaak zijn.
24 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 25
overmacht komt de leerling de volgende schooldag om 8:00 uur op school en verricht vóór schooltijd taken voor de conciërge. Met leerlingen die hierdoor onverantwoord vroeg van huis moeten, wordt een andere regeling getroffen. Voor verdere regels verwijzen wij naar het leerlingenstatuut. Verlof Voor buitengewoon verlof gelden regels, deze zijn te vinden in het leerlingenstatuut.
Leerlingen van 18 jaar en ouder Voor leerlingen die 18 jaar en ouder zijn, gaan wij ervan uit dat zij aanwezig zijn op school om lessen te volgen en toetsen te maken. Bij frequente afwezigheid vindt een gesprek met leerlingen en eventueel de ouders plaats en kan dit effect hebben op inhaal- en herkansingsmogelijkheden.
Lestijden De lestijden zijn een compromis tussen een voor alle leerlingen haalbare begintijd, pauzes en een acceptabele eindtijd van de laatste lessen: 08:30 - 10:00 uur: hoofdonderwijs 10:00 - 10:20 uur: pauze 10:20 - 11:10 uur: 3e lesuur 11:10 - 12:00 uur: 4e lesuur Als ouders er voor kiezen een leerling naar school te laten gaan met het vermoeden dat deze
12:00 - 12:30 uur: pauze
leerling in de loop van de dag (te) ziek zou kunnen worden, dan moet deze leerling uit voor-
12:30 - 13:20 uur: 5e lesuur
zorg een briefje met datum en handtekening bij zich hebben waarin hiervan melding wordt
13:20 - 14:10 uur: 6e lesuur
gemaakt. Leerlingen kunnen bij uitzondering een ziektebriefje krijgen van een leraar of bij de
14:10 - 14:20 uur: pauze
receptie. Dit kan alleen in één van de pauzes en wanneer bovengenoemd briefje van de ouders
14:20 - 15:10 uur: 7e lesuur
overhandigd wordt. De verantwoordelijkheid ligt bij de ouders: zij worden, voor zover moge-
15:10 - 16:00 uur: 8e lesuur
lijk, op de hoogte gebracht door de receptioniste/ hoofdconciërge. Op de eerste schooldag
16:00 - 16:50 uur: 9e lesuur
na de ziekteperiode wordt voor 8:30 uur bij de receptie een door ouders geschreven briefje terugverwacht waarin de ziekteperiode wordt vermeld.
Tijdens de toetsweken is er een ander rooster; zie www.novalis.nl.
Leraren moeten op de hoogte zijn van tijdelijke of slepende gezondheidsproblemen om in voorkomende gevallen tot een vlotte afhandeling of een structurele oplossing te komen.
Pauzes De leerlingen kunnen in de pauze gebruik maken van de kantine. In de komende twee jaren
Telaatkomers
wordt het schoolplein rookvrij. Dat betekent dat in het komend schooljaar leerlingen ouder
Leerlingen die te laat op school arriveren, melden zich altijd bij de receptie. Er zal eerst worden
dan 17 jaar en leraren nog kunnen roken op een daartoe aangewezen rookplek. Alle andere
nagegaan of er sprake is van overmacht. Is dit het geval dan heeft de leerling op vertoon van
leerlingen is het niet toegestaan te roken onder schooltijd. Tijdens iedere pauze hebben enkele
een te-laat-kombriefje zonder consequenties toegang tot de les. Indien er geen sprake is van
leraren pauzewacht om op een en ander toe te zien.
26 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 27
Gebouw en toegankelijkheid
mogelijk met een vakleraar die Nederlands, Engels of wiskunde geeft. Bij de hogere klassen
Leerlingen dienen vanzelfsprekend met het nodige respect van alle faciliteiten gebruik te
gebeurt dit niet en kunnen de leerlingen in een lokaal zelfstandig aan het werk gaan. Mocht
maken. De leraren sluiten na de lessen altijd de lokalen. Enkele leerlingen per klas hebben
door omstandigheden pas laat blijken dat leerlingen de volgende dag later op school worden
klassendienst en maken het lokaal voor iedere pauze en aan het eind van de dag schoon. De
verwacht dan zet de roostermaker een telefoonpiramide in werking of een sms-alert.
aula wordt beurtelings door klassen onderhouden. Het gebruik van kauwgom is in de school niet toegestaan. Het gebouw is toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
Mediatheek
In overleg met de ouders worden voor leerlingen met een lichamelijke beperking de nodige
Leerlingen kunnen op bepaalde tijden gebruik maken van de mediatheek. Men dient zich te
voorzieningen getroffen.
houden aan de daar geldende regels.
Kluisjes
Vakantierooster zie www.novalis.nl.
Er zijn kluisjes waar leerlingen hun eigendommen kunnen opbergen op school. Naast de jaarlijkse bijdrage van € 10,00 dient er een borgsom van € 20,00 te worden betaald. De schoolleiding heeft het recht de inhoud van de kluisjes te controleren, al of niet in het bijzijn van de leerling. Voor de schade voortvloeiend uit diefstal of inbraak is de school niet aansprakelijk. Wel zal veelal bij de eigen uitgebreide inboedelverzekering een dekking zijn tegen diefstal buitenshuis uit een afgesloten ruimte. Bij het begin van elke zomervakantie dienen de kluisjes leeg en schoon te zijn. Voorwaarden voor het gebruik van een kluisje: zie www.novalis.nl
Bedrijfshulpverlening Conform de Arbovoorschriften heeft een aantal personeelsleden een cursus bedrijfshulpverlening gevolgd waarvan ‘eerste levensreddende handelingen’ ook deel uitmaken. Sommigen hebben daarnaast nog een EHBO-cursus gevolgd. Bij ongevallen en calamiteiten zijn deze personen in staat de eerste hulp te verlenen en verder te handelen. Wanneer het raadzaam lijkt een leerling naar het ziekenhuis te verwijzen gaat een medeleerling of personeelslid mee en worden direct de ouders van de betreffende leerling op de hoogte gebracht. Indien noodzakelijk wordt taxivervoer geregeld voor rekening van de ouders. In ernstiger gevallen gaat een volwassene mee. De school beschikt over een door de onderwijsinspectie goedgekeurd schoolveiligheidsplan.
Lesrooster/lesuitval Het schooljaar is verdeeld in een aantal blokken. Voor ieder blok geldt een ander rooster met soms andere vakken en soms andere eindtijden. Lessen kunnen worden ingeroosterd van 8:30 tot 17:00 uur. Leerlingen kunnen het actuele rooster op www.novalis.nl inzien. Bij rooster wijzigingen wordt een gewijzigd rooster gemaakt dat op de website te zien is. Dagelijks kan dit rooster worden geactualiseerd. Wanneer in geval van uitval van een leraar het rooster gewijzigd moet worden, probeert de roostermaker de lessen zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Waar dit niet lukt, worden de lessen voor de klassen 7 en 8 vervangen, zo
28 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 29
Regulier Schooltoezicht (RST) Regelmatig bezoeken onderwijsinspecteurs scholen. Met lesbezoeken, gesprekken met leerlingen, leraren en ouders en door diverse schooldocumenten te raadplegen (waaronder deze schoolgids), proberen zij zich een concreet beeld te vormen van de kwaliteit van het onderwijs. Op basis van die beeldvorming spreekt de onderwijsinspectie vervolgens een oordeel uit. Van alle schoolbezoeken zijn rapporten in te zien op de internetsite van de onderwijsinspectie: www.owinsp.nl.
Studiebegeleiding In de 7e en 8e klas wordt aandacht besteed aan studiebegeleiding in de vorm van een aantal lesuren en tijdens het mentoruur. De insteek hiervan is het aanleren van studievaardigheden. Een deel van de tijd wordt besteed aan het maken van eigen huiswerk, waarbij de geleerde vaardigheden in praktijk kunnen worden gebracht.
Huiswerkinstituut Op het Novalis College bestaat de mogelijkheid om tegen betaling huiswerkbegeleiding te
6 Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding
volgen bij Spectrum Brabant. Deze begeleiding vindt plaats in lokalen van het Novalis College. Meer informatie vindt u op www.spectrumbrabant.nl.
Algemeen
Bijlesuren
De schoolleiding zorgt in samenwerking met de pedagogische werkgroep voor de kwaliteits-
In bepaalde klassen wordt bij de vakken Engels, wiskunde en rekenen extra verplichte lesuren
bewaking van alle pedagogische processen: begeleiding van (nieuwe) leraren, nascholing en
ingeroosterd t.b.v. leerlingen die meer uitleg of oefening nodig hebben.
bijscholing, organiseren van studiedagen, interne cursussen en voorbereiding en invulling van (pedagogische) vergaderingen. Daarnaast heeft de schoolleiding een aantal kwaliteitscriteria
Passend onderwijs
ontwikkeld op grond waarvan kwaliteitszorg plaatsvindt.
Op 1 augustus 2014 werd de Wet passend onderwijs van kracht. De leerlinggebonden financiering is vervallen. In plaats daarvan biedt het Novalis College basisondersteuning en
Kwaliteit van het onderwijs
extra ondersteuning aan leerlingen die dit nodig hebben.
De inspectie van het onderwijs biedt met de kwaliteitskaart aan ouders en leerlingen een
Het schoolzorgplan met de basis- en extra ondersteuning is te vinden op de website.
belangrijk hulpmiddel bij de keuze van een school voor voortgezet onderwijs. Hierin worden gegevens gepubliceerd over de resultaten van scholen zodat de in getallen uit te drukken
Voor leerlingen die gebruik maken van een extra ondersteuningsvoorziening wordt een
prestaties van de scholen gemakkelijk met elkaar kunnen worden vergeleken. Hierbij gaat het
ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opgesteld.
vooral om de in-, door- en uitstroomgegevens en de slagingspercentages. Aspecten als sfeer, de wijze waarop leerlingen en leraren met elkaar omgaan, de mate waarin een leerling zichzelf
Wilt u nog meer weten over passend onderwijs, dan kunt u terecht op
kan zijn, zich veilig kan voelen etc. zijn echter moeilijk in deze cijfers terug te vinden. Het zijn
www.passendonderwijs.nl.
echter wel deze aspecten die – zo zeggen leerlingen en ouders desgevraagd - als zeer belangrijk worden ervaren en over het algemeen op het Novalis College als positief worden beleefd.
Alcohol en drugs
Het instrument Vensters voor Verantwoording geeft een beeld van de beleving van het Novalis
Gebruik van alcohol en drugs is conform het beleid in de school niet toegestaan. Bij
College. Zie www.scholenopdekaart.nl
(vermeend) gebruik wordt, na een gesprek met de leerling, contact opgenomen met ouders
30 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 31
om tot een oplossing te komen. Vanzelfsprekend zal vanuit de school al het mogelijke en wenselijke worden gedaan om hieraan bij te dragen.
Roken In de school wordt niet gerookt. Dit is wettelijk bepaald. Leerlingen > ouder dan 17 jaar mogen nog roken op een daarvoor aangewezen rokersplek. Alle andere leerlingen mogen niet roken in of rondom de school.
Vertrouwenspersoon De vertrouwenspersoon fungeert als aanspreekpunt bij klachten en gaat na of een oplossing door bemiddeling kan worden bereikt, dan wel of er aanleiding is tot het indienen van een formele klacht. Taken en verantwoordelijkheden van de vertrouwenspersoon zijn nader beschreven in de klachtenregeling, zie www.novalis.nl. Mw. Alkemade is vertrouwenspersoon voor de leerlingen, dhr. Van Brakel (extern) is ver trouwenspersoon voor ouders en leraren (Tel: 06-29201946).
Organisatie van de leerlingenondersteuning
leiden tot een aanpassing van het OPP of tot een afronding van de geboden hulp. Ook hiervan
De begeleiding door mentor en vakleraren is de basisondersteuning voor iedere leerling op het
worden ouders door de mentor op de hoogte gesteld.
Novalis College. Zij staan het dichtst bij de leerlingen. Zij zijn de spil van de leerlingbegeleiding. Zij bouwen een professionele relatie op met de leerlingen die onder hun verantwoordelijkheid
Filmen/fotograferen in de klas
vallen. Zij zorgen voor het persoonlijk welzijn van elke individuele leerling, zij observeren het
Vanuit een zorgvraag kan het noodzakelijk zijn dat een leerling gefilmd wordt in de klas, deze
groeiproces van de klas en het leefklimaat van de klas op school. Signaleren zij bij een leerling
opnames zijn alleen bedoeld voor het zorgteam De betreffende ouders/verzorgers van de leer-
problemen die het leer-/ontwikkelingsproces doen stagneren, dan zullen zij aanvankelijk pro-
ling worden hiervan op de hoogte gesteld. Indien ouders/verzorgers van andere leerlingen in
beren in overleg met de leerling en/of diens ouders, daarvoor samen een oplossing te vinden.
die klas hiertegen bezwaar hebben, dan worden deze verzocht dit kenbaar te maken aan de
Als de ondersteuningsvraag van een bepaalde leerling de deskundigheid of verantwoordelijk-
zorgcoördinator.
heid van de mentor of vakleraar te boven gaat, dan meldt de mentor de leerling aan bij het
Ook indien ouders of leerlingen bezwaar hebben tegen het publiceren van foto’s of filmpjes
ondersteuningscoördinatoroverleg.
in pr-folders of op de website van de school, worden zij verzocht dit kenbaar te maken aan de
De mentor brengt de ouders van deze aanmelding op de hoogte.
administratie, post@novalis.nl. In het kader van de privacy is het voor leerlingen verboden om op school beeld- of geluids-
Teamoverleg/vergadering
opnames te maken, tenzij dit met de uitdrukkelijke toestemming van een schoolmedewerker
Na aanmelding wordt de leerling in het ondersteuningscoördinatoroverleg besproken. Mocht
gebeurt.
tijdens dit OCO-overleg afgesproken worden dat begeleiding door schoolmaatschappelijk werk, remedial teacher, ondersteuningscoördinator, ambulante begeleiding of jongerencoach
Zorg Advies Team
nodig is, dan wordt dit contact gelegd door de ondersteuningscoördinator. Indien er sprake
Wanneer tijdens de evaluatie blijkt dat de geboden hulp ontoereikend was, kan besloten
is van een ondersteuningsbehoefte die groter is dan de basisondersteuning, dan wordt een
worden de leerlingen te bespreken in het Zorg Advies Team (ZAT).
ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) geschreven. Dit OPP blijft de verantwoordelijkheid van de mentor. Het handelingsdeel van het OPP wordt samen met ouders besproken. In het OPP
Het ZAT is een multidisciplinair samenwerkingsverband dat de school ondersteunt bij het
wordt een datum beschreven voor evaluatie van de uitvoering van het plan. De evaluatie kan
vroegtijdig signaleren van cognitieve problemen, psychosociale gedragsproblemen en proble-
32 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 33
men die voortkomen uit een ontregelde of disfunctionerende opvoedingsomgeving. Daar-
Deze klachtenregeling biedt de mogelijkheid voor ouders, leerlingen en personeel om klachten
naast ondersteunt het ZAT de school bij het vraaggericht, doeltreffend en efficiënt afhandelen
van allerlei aard aan de orde te stellen.
van vragen die betrekking hebben op voorgenoemde problemen. De leden van het ZAT komen één maal per zes weken bijeen. Afhankelijk van de aard van de problematiek kan er door het
Daarnaast heeft de regeling de functie:
ZAT iemand (bijvoorbeeld: rector, decaan, politie, Novadic) worden uitgenodigd deel te nemen
•
de kwaliteit van het onderwijs te verhogen;
aan het overleg.
•
de communicatie tussen school, leerlingen en ouders te verbeteren.
Dyslexie
Meestal worden klachten binnen de school door onderling overleg van de direct betrokkenen
Leerlingen met een dyslexieverklaring worden ondersteund door de dyslexiecoach (mw. Van
of door tussenkomst van een vertrouwenspersoon, de schoolleiding of het bestuur opgelost.
Mackelenbergh, i.vanmackelenbergh@novalis.nl) en kunnen gebruikmaken van een voorlees-
Wanneer het echter in onderling overleg niet lukt om tot een oplossing van de klachten te
app en geautomatiseerde programma’s (Kurzweil). Ouders kunnen tegen betaling ook thuis
komen, dan komt de bovenschoolse klachtencommissie in beeld. Omdat een dergelijke com-
gebruik maken van de licentie. Informatie bij mevrouw Brandt ( a.brandt@novalis.nl).
missie tot een onafhankelijk en objectief oordeel moet kunnen komen, heeft de school zich
Op de website is het dyslexieprotocol te vinden.
aangesloten bij de landelijke klachtencommissie Onderwijs van Onderwijsgeschillen. Deze commissie onderzoekt of een klacht gegrond is. Zij rapporteert hierover aan het schoolbe-
GGD Brabant-Zuidoost
stuur en geeft zo nodig advies over te treffen maatregelen. Voor de goede orde vermelden
Onze school werkt samen met het team Jeugdgezondheidszorg van de GGD. Dit team bestaat
wij, dat de klachtencommissie geen beroepsinstantie is en dat zij geen bevoegdheid heeft om
uit een jeugdarts, jeugdverpleegkundige, assistente en een medewerker gezondheidsbevorde-
bijvoorbeeld beoordelingscijfers, leertrajectvaststellingen of adviezen m.b.t. het niveau van de
ring. De GGD is partner in het Centrum voor Jeugd en Gezin.
vervolgopleiding terug te draaien. In het geval van een mogelijk zedenmisdrijf, gepleegd door een leerling of medewerker van de
Heeft u vragen?
school jegens een minderjarige leerling, zijn medewerkers bij wet verplicht dit onverwijld aan
•
Stuur een e-mail naar: mijnkindendeggd@ggdbzo.nl.Vermeld altijd de voor- en achternaam
het schoolbestuur te melden. In overleg met de vertrouwensinspecteur beoordeelt het bestuur
en geboortedatum van uw kind.
of aangifte bij politie of justitie noodzakelijk is.
Of bel de GGD Brabant-Zuidoost via: 088 0031 414 op maandag t/m vrijdag: 8:30 tot
De tekst van de volledige klachtenregeling ligt ter inzage op school. Is uw kind op school op
17:00 uur
een onaangename manier lastiggevallen? Misschien kunt u dan de hulp gebruiken van een
Kijk op de website www.ggdbzo.nl
vertrouwensinspecteur. Bij de onderwijsinspectie werken vertrouwensinspecteurs bij wie u te-
• •
recht kunt voor het melden van klachten over gebeurtenissen in het onderwijs op het gebied van: GGD Brabant-Zuidoost
Bezoekadres:
•
seksuele intimidatie en seksueel misbruik,
Postbus 8684
Clausplein 10
•
lichamelijk geweld,
6505 KR Eindhoven
5611 XP Eindhoven
•
grove pesterijen,
•
geweld, extremisme, discriminatie, onverdraagzaamheid, fundamentalisme en radicalisering.
Klachtenregeling en ongewenst gedrag
De vertrouwensinspecteurs zijn tijdens kantooruren bereikbaar op telefoonnummer
In de samenwerking tussen mensen kunnen wel eens beslissingen worden genomen en han-
0900 - 111 3 111 (lokaal tarief). Een vertrouwensinspecteur is aanspreekpunt voor betrok-
delingen worden verricht of juist nagelaten, die aanleiding zijn voor het stellen van vragen.
kenen bij scholen. De inspecteur helpt bij het zoeken naar oplossingen, bij het vinden van de
Uiteindelijk zal misschien zelfs een klacht ingediend worden.
juiste weg of bij het doen van aangifte.
Voor het stellen van vragen kunt u op het Novalis College terecht bij medewerkers, die voor de betreffende vragen het meest in aanmerking komen. De ene keer is dat de mentor, de andere
De non-discriminatiecode van vrijescholen is vastgesteld door de Vereniging van Vrijescholen,
keer de schoolleiding. Wij hebben een klachtenregeling, zodat leerlingen en ouders maar ook
www.vrijescholen.nl.
het personeel en bestuur weten welke stappen worden gezet bij het indienen van een klacht.
34 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 35
In-, door- en uitstroomgegevens schooljaar 2016-2017 Totaal tussentijdse tussentijdse uitstroom uitstroom instroom einde schooljaar* Klas M V 1 okt. M V M V M V
7
39
8
46 82 128 1 3 2 1 1 1
75
114
9 vmbo
30
28
58
9 h/v
19
53
72
1
10 vmbo
17
36
53
1 1 1
1 1
1
1
14
31
10 havo 15 22 37 1 10 vwo 8
14
22
11 havo
23
42
19
1
1
1
11 vwo 1 17 18 12 havo
14
20
34
12
7
12 vwo
4
10
14
4
8
592
32
51
Totaal
4
6
2
2
7 Structuur en organisatie 503
School
* Uitstroomgegevens per 31/8/14
Het Novalis College vormt met het Karel de Grote College in Nijmegen en de Stichtse Vrijeschool in Zeist één Scholengemeenschap voor Voortgezet Vrijeschool Onderwijs (SGVVS).
Examenresultaten 2014-2017
Bestuur en Raad van Toezicht
Jaar
vmbo-t havo
vwo
totaal
Het bestuur van de Scholengemeenschap voor Voortgezet Vrijeschoolonderwijs vormt het bevoegd gezag van het Novalis College, de Stichtse Vrijeschool en het Karel de Grote College
2014-2015 opgegaan 62
18
9
89
geslaagd 59
17
9
85
percentage
94%
100%
96%
Schoolleiding
2015-2016 opgegaan 36
19
9
64
De schoolleiding bestaat uit de rector, mw. Vermeer en de teamleiders, mw. Weesjes, mw.
geslaagd 35
17
8
60
Krugers en dhr. Werts.
percentage 97% 89% 88% 94%
95%
en omvat één bestuurder. Er is een Raad van Toezicht, zie www.sgvvs.nl.
2016-2017 opgegaan 49 32 14 95
Ouderraad
geslaagd 49 30 12 86
In de ouderraad zit van elke klas één vertegenwoordigende ouder. Het platform bespreekt allerlei
onderwerpen die een ouderbelang in zich dragen. De ouderraad vormt een schakelfunctie
percentage 90% 94% 86% 91%
tussen ouders en school en beoogt daarmee de betrokkenheid en communicatie tussen ouders en school te verzorgen.
36 | Novalis College Schoolgids
Structuur en organisatie | 37
Leerlingenraad De leerlingenraad vertegenwoordigt de leerlingen in het contact met de leraren over organisatorische en inhoudelijke zaken. Het streven is dat elk leerjaar door een leerling is vertegenwoordigd. De leerlingenraad vergadert elke maand met de rector.
Medezeggenschapsraad Het Novalis College heeft, net als de andere twee vestigingen van de scholengemeenschap, een eigen deel-medezeggenschapsraad (dMR). In het medezeggenschapsreglement is een aantal advies- en instemmingsrechten toegedeeld aan de deelraad. De MR heeft van de Scholengemeenschap advies- en instemmingsrecht dat het vestigingsbelang te boven gaat. De medezeggenschapsraad heeft met het bestuur afgesproken dat voor die zaken alle advies- of instemmingsvragen worden gesteld aan de deelraden en dat alleen wanneer de adviezen of instemmingen niet gelijkluidend zijn de medezeggenschapsraad bijeen wordt geroepen.
8 Financiën Jaarlijks vraagt de school na overleg met de dMR en de ouderraad aan ouder(s) / verzorger(s) een ouderbijdrage voor een aantal activiteiten. De bekostiging door het ministerie laat immers niet toe om alle vrijeschoolactiviteiten te verrichten. Voor informatie over de ouderbijdrage dit schooljaar zie www.novalis.nl. Het vrijeschoolonderwijs kent een aantal bijzondere vakken en activiteiten. De basisbekostiging van de overheid is onvoldoende om deze te bekostigen. De ouderbijdrage is essentieel om het type onderwijs in stand te houden. De vrijwillige maar noodzakelijke ouderbijdrage is € 441 (schooljaar 2017-2018). Tevens verzoeken we om een extra bedrag te schenken ten behoeve van leerlingen waarvan de ouders niet in staat zijn om het gemiddelde te betalen, zodat we alle leerlingen vrijeschoolonderwijs kunnen bieden. De schoolboeken voor het voortgezet onderwijs zijn gratis.
Kosten werkweken In de verschillende klassen gaan de kinderen op werkweek. Hieronder volgen de bedragen (bij benadering) die aan de ouders worden gevraagd.
38 | Novalis College Schoolgids
Financiën | 39
Klas 7 werkweek
± € 85
Klas 8 werkweek
± € 85
Klas 9 werkweek geologie/biologie
± € 130
Klas 10 landmeetweek
± € 85
Klas 10 vmbo-t cultuurreis
± € 375*
Klas 11/12 cultuurreis
± € 550*
* In de klassen 10 en 11/12 worden cultuurreizen gepland. Leerlingen hebben gedurende de schoolloopbaan activiteiten waarbij ze voor deze reis geld bijeen sparen. Te denken valt aan de organisatie van een talentenjacht, eetavond of valentijnsactie.
Excursies Incidenteel staan excursies op het programma waarvoor een bijdrage van ouders wordt gevraagd. Hierover wordt afzonderlijk gecommuniceerd.
Tegemoetkoming scholieren Alle leerlingen die volledig dagonderwijs volgen in het voortgezet onderwijs hebben, wanneer zij 18 jaar geworden zijn, recht op een tegemoetkoming voor scholieren. Voor informatie zie www.duo.nl.
Stichting leergeld
verzekering alleen gedekt voor zover dat niet al gebeurt door enige andere voorziening. Ook
Ouders, die de voorgeschreven bedragen niet kunnen betalen, kunnen zich richten tot
bij excursies, werkweken, e.d. zijn de leerlingen verzekerd via deze collectieve verzekering.
Stichting Leergeld. De Stichting Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18
Naast de ongevallenverzekering heeft de school ook een reisverzekering (voor tijdens werk
jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Voor meer informatie
weken), een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (waaronder ook schades toegebracht
zie: www.leergeld.nl. Secretariaat: 040-2131141, secretariaat@leergeld-eindhoven.nl.
tijdens stages vallen) en een werkgeversaansprakelijkheidsverzekering.
Voor wie is Stichting Leergeld bedoeld?
Schades aan vervoersmiddelen (b.v. fietsen) vallen niet onder een van bovengenoemde school-
Stichting Leergeld richt zich op ouders/verzorgers van schoolgaande kinderen in de leeftijd van
verzekeringen.
4 tot 18 jaar: •
Met een laag inkomen/schulden.
•
Woonachtig in de gemeente waar Leergeld gevestigd/werkzaam is.
•
Die hun kosten niet of gedeeltelijk vergoed krijgen via bijzondere bijstand, tegemoet koming in studiekosten of een andere regeling.
•
die hun kosten pas op een later tijdstip vergoed krijgen.
Verzekering De leraren en alle leerlingen zijn collectief verzekerd tegen de kosten, voortvloeiend uit ongevallen die plaatsvinden tijdens schooltijd. Bovendien dekt de verzekering kosten van ongevallen gedurende de reis naar en van school. Geneeskundige kosten worden door deze
40 | Novalis College Schoolgids
Financiën | 41
•
De achtergronden van de functie van euritmie.
•
Het ondersteunen van de realisatie van het lectoraat vrijeschoolpedagogie.
•
Ondersteuning van kinderopvang vanuit dezelfde visie.
BVS-schooladvies Vondellaan 503521 GH Utrecht T 030-2819656 admin@bvs-schooladvies.nl Bvs-schooladvies (voorheen Begeleidingsdienst van vrijescholen) is een kennis- en expertisecentrum voor vrijeschoolonderwijs. Voor uitgebreidere informatie: zie de website: www.bvs-schooladvies.nl
9 Overige instellingen Vereniging van vrijescholen Hoofdstraat 14-b, 3972 LA, Driebergen. Tel. 0343-536060, fax 0343-531772, e-mail vereniging@vrijescholen.nl, website www.vrijescholen.nl De Vereniging van vrijescholen is een vereniging van besturen van vrijescholen. De activiteiten die de Vereniging op het gebied van onderwijs ontplooit, zijn gericht op samenwerking en kwaliteit, voorlichting en communicatie, bestuurlijke en pedagogische aangelegenheden en maatschappelijke ontwikkelingen. Zij heeft vier taken: vertegenwoordiging én belangenbehartiging bij de overheid (lobby), presentatie naar buiten van het vrijeschoolonderwijs, het betrekken van haar leden bij de ontwikkeling van het vrijeschoolonderwijs en het stimuleren van overleg tussen (groepen van) partners. Dit betekent anno 2017 dat de Vereniging zich onder andere bezighoudt met: •
Internationale ondersteuning en afstemming op de uitgangspunten van ons onderwijs.
•
Behoud en groei in en van de zuil, denominatie (antroposofisch, vrijeschoolonderwijs, neutraal bijzonder).
•
Vrijheid van inrichting (opheffingsnorm, huisvesting).
•
Definitie van opbrengsten (cognitief én sociaal-emotioneel).
42 | Novalis College Schoolgids
Overige Instellingen | 43
Sterrenlaan 16 5631 KA Eindhoven Postbus 1073
Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo
5602 BB Eindhoven T +31 (0)40 296 93 10 post@novalis.nl www.novalis.nl