Schoolgids 2018-2019 Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo
Informatie
1 Inleiding
Adres
“Opvoeden is geen vat vullen, maar een vlam ontsteken”. Vanuit deze gedachte stappen wij
Novalis College
elke dag onze school binnen om de leerlingen te ontmoeten, te motiveren en te stimuleren
Sterrenlaan 16
tot ontwikkeling.
5631 KA Eindhoven
Correspondentieadres
Het vertrekpunt van ons onderwijs is de vrijeschoolpedagogie zoals die werd ontwikkeld door
Novalis College
Rudolf Steiner. Een pedagogie die kennis, sociale groei en de ontplooiing van kunstzinnige
Postbus 1073
en ambachtelijke vaardigheden aanbiedt, vanuit de gedachte dat elke leerling zijn ambities
5602 BB Eindhoven
waar kan maken in een veranderende wereld. Op het Novalis College dragen we kennis over en leren we onze leerlingen om te komen tot oordeelsvorming en om verantwoordelijkheid
Contact
te dragen voor zichzelf en anderen. In samenwerking met elkaar ontwikkelen de leerlingen
De school is maandag t/m
veerkracht, daadkracht en wilskracht.
vrijdag telefonisch bereikbaar
Het Novalis College maakt deel uit van de nationale en internationale vrijeschoolbeweging. Over de gehele wereld zijn er momenteel ruim 800 vrijescholen.
van 8:00 tot 15.30 uur. T 040-2969310 post@novalis.nl www.novalis.nl.
Ziekmelding Absentie van leerlingen dient telefonisch vóór 8:30 uur te worden gemeld op de telefoonbeantwoorder 040-2969312 absentie@novalis.nl.
Schoolleiding, rector, decaan, enz. De namen van functio narissen vindt u op de website www.novalis.nl.
Inhoud
Het Novalis College is een ambitieuze school. Wij leggen de lat hoog, zowel voor onze medewerkers als voor de 600 leerlingen die op weg zijn naar een vmbo-t-, havo- en vwo-diploma. Wij stellen groei centraal; groei van de leerling, de medewerker en het onderwijs.
Het Novalis College is een dynamische school. Nieuwe vakken als digitale geletterdheid en creatieve technologie en de uitbreiding van ons
1 Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2
De school. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3
Pedagogische visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
4
Inrichting van het
onderwijs/leertrajecten. . . . . . . . . . . . . . . . . 11 5
Dagelijkse onderwijspraktijk. . . . . . . . . . . . 23
6
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding. . . . . . 30
7
schoolgebouw dragen ook in de toekomst bij aan een gezond, vernieuwend en harmonieus leerklimaat. Het Novalis College biedt leerlingen een veilige en prettige leeromgeving. In onze school kennen we elkaar. Met ouders/verzorgers is er ook een stevige band, omdat we ouderbetrokkenheid belangrijk vinden. Daaraan werken we samen in ouderavonden, lezingen en werkweken.
Structuur en organisatie . . . . . . . . . . . . . . . 37
Deze schoolgids geeft u informatie over het vrijeschoolonderwijs en de dagelijkse onder
Bereikbaarheid
8 Financiën. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
wijspraktijk, over de bijzondere vakken en activiteiten en over de integratieklas De Blauwe
De school is goed te
9
Overige instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Bloem. We verwijzen in deze schoolgids regelmatig naar de website, www.novalis.nl, waar u
bereiken met de auto en
eveneens informatie kunt vinden.
het openbaar vervoer, lijn 21, 22, 184 en 404,
Namens alle medewerkers van het Novalis College wens ik onze leerlingen van harte een
bushalte voor de school. Uitgave: augustus 2018
2 | Novalis College Schoolgids
Colofon
fantastisch schooljaar toe. Een schooljaar waarin zij hun talenten en passies ontdekken en zich
Samenstelling: Novalis College Vormgeving: Kade 05, Eindhoven Fotografie: Bart van Overbeeke, foto archief Novalis College Drukwerk: Drukkerij Gianotten. Deze brochure is gedrukt op 100% recycled Reviva Print.
in de volle breedte ontwikkelen. Marijke Vermeer, Rector Inleiding | 3
klaarmaakt’. Het woord heeft betrekking op het voorbereidend werk van degene die het land bebouwt, die zaait, verzorgt en oogst. Tot de dag van vandaag is de naam zeer van toepassing op het werken met jonge mensen. Een school ontwikkelt zich en maakt een rijpingsfase door waarin veel zaken verzorgd moeten worden. Hetzelfde geldt ook voor de leerlingen: zij leren, ontdekken zichzelf en de wereld en leggen een kiem voor de toekomst van de aarde.
De Grondsteenspreuk De spreuk die Rudolf Steiner bij de Kerstbijeenkomst (Weihnachtstagung) in Dornach in 1923 uitsprak, wordt de eerste Grondsteenspreuk genoemd. Het Novalis College werd in 2006 gebouwd aan de Sterrenlaan in Eindhoven. Voorafgaand aan de bouw heeft een groep ouders en leerkrachten de doelstellingen van de vrijeschool voor voortgezet onderwijs geformuleerd en wensen in de vorm van een spreuk opgeschreven. Deze Grondsteenspreuk, ontstaan in navolging van Rudolf Steiner, is in een dodecaëder van koper gebracht. De Grondsteenspreuk is tijdens een feestelijke bijeenkomst geplaatst in de fundamenten van de school en ligt onder de aula als een belofte voor de toekomst van de
2 De school
schoolgemeenschap en de aarde.
Huisvesting Geschiedenis
Wanneer je door de Sterrenlaan rijdt, springt het schoolgebouw direct in het oog. De bijzon-
Het Novalis College is een vrijeschool voor voortgezet onderwijs. De vrijeschool (internationaal
dere vormgeving en het kleurgebruik zijn beeldbepalend. Bij binnenkomst begrijp je waar-
ook bekend als Waldorfschool) werkt vanuit de pedagogische inzichten van de antroposofie.
om leerlingen zich veilig en thuis voelen. Het open karakter van het gebouw en de centraal
Deze is ontwikkeld door Rudolf Steiner (1861-1925). De eerste “Waldorfschule” werd in 1919
gelegen aula nodigen uit om elkaar te ontmoeten.
in Stuttgart (D) opgericht; de eerste Nederlandse vrijeschool kwam er in 1923 in Den Haag. In 1972 werd in Eindhoven de eerste vrijeschool opgericht: de Vrije School Brabant. Nadat de school een enorme groei doormaakte is een tweede locatie in Eindhoven gestart, waarna in 2000 de basisschool en het voortgezet onderwijs ieder hun eigen weg gingen. De basisschool behield de naam Vrije School Brabant. Het voortgezet onderwijs ging deel uitmaken van ZEN, de stichting waartoe de scholen voor voortgezet vrijeschoolonderwijs in Zeist, Eindhoven en Nijmegen behoren. De school voor voortgezet vrijeschoolonderwijs in Eindhoven kreeg de naam Novalis College. Het Novalis College is een school voor vmbo-t, havo en vwo.
Naamgeving De school ontleent haar naam aan Novalis, pseudoniem van Friedrich von Hardenberg (17721801). Novalis schreef over zijn kijk op de wereld en zijn toekomstbeeld van de aarde en haar bewoners. Vanaf het midden van zijn korte leven publiceerde Friedrich von Hardenberg boeken en gedichten onder het pseudoniem Novalis. Novalis betekent: ‘hij die nieuw land
4 | Novalis College Schoolgids
De school | 5
Grondsteenspreuk Op deze plaats Waar de grond nog niet bebouwd was, Willen wij deze steen in de aarde leggen. Mogen de leerlingen Die de weg naar het Novalis College vinden, Hun lichaam vormen, Hun ziel ontwikkelen, Hun geestesvuur wekken. Moge in de ontmoeting van de leerling, leraar en ouder Licht en liefde ontspringen, Opdat het goede wordt gedaan, De oorspronkelijkheid ontstaat, Het inzicht van een eigen oordeel rijpt. Moge de jonge mens hier De weg van zijn ster vinden, Het ware leren zoeken, Zowel in ruimten buiten
Het Novalis College heeft het predicaat duurzaam. Het gebouw is milieuvriendelijk gebouwd
Als in diepten binnen.
met natuurlijke en organische materialen. Denk hierbij aan: houtskeletbouw, aftimmering van bamboe, trappen en leuningen van eikenhout, de buitengevel van bakstenen die een tweede
Dit spreken wij uit
leven kregen, dakbedekking van staal, wanden en plafond van leemstuc, wilgentenen als
Om in de geest van Novalis,
afscherming en stro, vlaswol en papierpulp als isolatie.
In naam van het geesteslicht, Een bijdrage te leveren
We beperken zoveel mogelijk het verbruik van fossiele energiebronnen en water. Energie
Aan de ontwikkeling van de aarde.
wekken we op met zonnecellen. We slaan warmte op in de bodem. We vangen regenÂwater op en gebruiken dat in de toiletten (grijswatercircuit). We verwarmen water met zonneÂcollectoren. Onze zonwering zit aan de buitenkant van het gebouw en wel zo dat er daglicht naar binnen kan. Een daglichtregeling zorgt voor verlichting. We hebben oog, oor en aandacht voor kleine installaties, ruimtebeslag, geluidsproductie en elektromagnetische straling. Ook de uitbreiding van ons gebouw waarmee we in het voorjaar 2019 starten, wordt een schoolvoorbeeld van duurzaamheid. Dankzij moderne technieken, milieuvriendelijke en gezonde materialen zal ook ons tweede gebouw zich onderscheiden op het gebied van duurzaamheid. En daar zijn we nu al trots op!
6 | Novalis College Schoolgids
De school | 7
In 2013 beschreef de landelijke Vereniging van vrijescholen tien kenmerken van het vrijeschoolonderwijs: 1. Vrijescholen bereiden kinderen voor op de maatschappij van de toekomst. 2. Vrijescholen zoeken de uitdaging in de realiteit zoals die is. 3. Vrijescholen bieden onderwijs in leeftijdsfasen. 4. Op vrijescholen volgen we de seizoenen en het ritme van de natuur. 5. Euritmie wordt gegeven als vak dat alle vakken ondersteunt. 6. Bij vrijescholen is ieder leren een creatief proces. 7. Periodeonderwijs biedt de mogelijkheid lesstof te verdiepen. 8. Vrijeschoolleerkrachten zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie. 9. Vrijescholen ontwikkelen de natuurlijke ontvankelijkheid van het kind. 10. Vrijescholen creëren een vertrouwensbasis.
Het Novalis College is een ontmoetingsplaats Waar in een veranderende wereld respect en intercultureel bewustzijn vaste pijlers zijn.
3 Pedagogische visie
Waar leerlingen elkaar kennen en oog hebben voor wat de ander nodig heeft. waar veiligheid en transparantie het vertrekpunt vormen in de sociale omgang met elkaar.
Het Novalis College werkt vanuit de pedagogische inzichten van de antroposofie. De antropo-
Het Novalis College is een lerende omgeving
sofie is ontwikkeld door Rudolf Steiner (1861-1925). De pedagogische uitgangspunten van het
Waar waardevolle uitgangspunten en vernieuwing de kern vormen van het onderwijs.
vrijeschoolonderwijs vormen het fundament waarop we bouwen aan onderwijs dat niet alleen
Waar leerlingen en leraren elkaar motiveren, stimuleren en samenwerken voor het beste
vandaag maar ook in de toekomst verrijkend en vernieuwend is.
resultaat.
In onze multiculturele samenleving zijn wij een school waar mensen vanuit diverse achtergronden met elkaar werken en leren. Samen bouwen we aan de samenleving van morgen en werken we aan de persoonlijkheidsontwikkeling van iedere leerling. Een cognitieve en stevige basis, sociale intelligentie, creativiteit en talentontwikkeling dragen bij aan de ontwikkeling van de vrije wil van onze leerlingen. Als een leerling het Novalis College verlaat, staat hij of zij als een vrij mens in de wereld. De kern van onze onderwijsvisie wordt samengevat in het citaat: “Opvoeden is geen vat vullen, maar een vlam ontsteken”.
8 | Novalis College Schoolgids
Pedagogische visie |
9
Het Novalis College is een inspirerende omgeving Waar we elkaar de ruimte geven om te ontdekken, te creëren en onszelf te zijn. Waar alle talenten tellen en leerlingen worden uitgedaagd tot de groei die bij hen past. Waar allen een steentje bijdragen aan een kleurrijk, mensvriendelijk en duurzaam milieu. Waar leerlingen leren om richting en betekenis te geven aan het leven.
Het Novalis College is een school voor vmbo-t, havo en vwo Waar leerlingen in contact gebracht worden met zoveel mogelijk aspecten van verschillende culturen, de aarde en de maatschappij zodat zij hun idealen en interesses ontdekken. Waar het vergaren van kennis een belangrijk doel is. Waar kunst, techniek, ICT en ambachtelijk onderwijs deel uitmaken van het leerplan. waar de wilsontwikkeling wordt gestimuleerd door de handen uit de mouwen te steken en door de uiteenzetting met mogelijkheden en weerstanden. Waar de leerlingen worden aangemoedigd tot het ontwikkelen van een genuanceerd oordeelsvermogen, op basis waarvan zij tot vrij en zelfstandig handelen kunnen komen en zo maatschappelijke dromen en wensen kunnen verwezenlijken. Waar de leerlingen een grote diversiteit aan vakken en disciplines volgen, zodat iedere leerling de school verlaat met een diploma en een goed gevulde rugzak!
4 Inrichting van het onderwijs/leertrajecten Alle kinderen die de basisschool verlaten met een niveau dat past bij het onderwijsaanbod van het Novalis College, zijn welkom op onze school voor vmbo-t, havo en vwo. Het vrijeschoolleerplan biedt primair en voortgezet onderwijs voor kinderen van 4 tot en met 18 jaar. Omdat de kleuter nog kleuter mag zijn, maakt(e) de vrijeschool onderscheid tussen kleuteronderwijs en onderwijs voor kinderen vanaf 6 jaar. Zo noemen we groep 3 soms nog de eerste klas en tellen we door tot de leerling het voortgezet onderwijs heeft afgesloten. Om deze reden noemen we onze eerste brugklas nog altijd klas 7. Met een vmbo-t diploma eindig je in klas 10, de havo loopt tot en met klas 11 en met een vwo-diploma op zak stroom je uit in klas 12. Bijzonder? Ja, de vrijeschool is origineel en verrassend! Algemene uitgangspunten van het Novalis College: •
Het Novalis College biedt uitstekend, examengericht onderwijs. Daarnaast bieden we ontwikkelstof, passend bij de leeftijdsfasen van onze leerlingen en bij de samenstelling en de cultuur van de klassen. De ontwikkelstof wordt ontleend aan de pedagogische, didactische en psychologische inzichten van Rudolf Steiner.
•
Cognitieve, kunstzinnige en sociale vorming zijn gelijkwaardige elementen in het onderwijs. Daardoor kunnen onze leerlingen zich evenwichtig ontplooien.
10 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 11
•
We waarderen de betrokkenheid en participatie van ouders. Ouders krijgen de mogelijk-
•
De leerlingen verlaten de school met een regulier vmbo-t-, havo- of vwo-diploma. Daar-
heid om actief mee te denken en mee te doen. naast krijgt iedere leerling een vrijeschool-eindgetuigschrift met daarin een beschrijving van kennis, kwaliteiten en vaardigheden.
Hoofdonderwijs Tijdens de eerste twee lesuren van elke schooldag hebben de leerlingen hoofdonderwijs. Gedurende drie weken is men intensief bezig met een thema van een (meestal) theoretisch leervak. De leraar houdt bij deze lessen rekening met het onderwerp, de ontwikkelingsfase van de leerlingen en de speciale eisen die bij een klas horen. De leerlingen werken opdrachten en lesstof in een schrift uit. Zij maken zelf hun lesboek en geven dat op kunstzinnige wijze vorm. • •
We bieden leerlingen en medewerkers een veilige sfeer. “Je kunt jezelf zijn!” is een veel
Het hoofdonderwijs wordt afgesloten met een toets of opdracht. Het hoofdonderwijs telt mee
gehoorde uitspraak van (oud)leerlingen.
in de beoordeling.
We stimuleren de leerlingen om een bijdrage te leveren aan een humanitaire samenleving en aan de gezondheid van de aarde.
Ochtendspreuk
•
Het enthousiaste lerarenteam is betrokken bij de ontwikkeling van de leerlingen
De dag begint voor alle leerlingen met de spreuk; het gaat erom dat er een gezamenlijk begin
•
We kennen drieweeks ‘hoofdonderwijs’. Gedurende drie weken starten we de eerste twee
is voor de leerlingen: samen reciteren zij met de leerkracht de spreuk. Dit sociale moment door
lesuren van de schooldag met thema’s als sterrenkunde, ontdekkingsreizen, middeleeuwen,
middel van de spreuk geeft een speciale verbinding met de medeleerlingen binnen de klas,
poëtica, het Parzival-epos, wiskunde, natuurkunde, enzovoort.
binnen de hele school, waar ongeveer tegelijk dezelfde spreuk klinkt, maar ook nog binnen de
•
We vieren seizoensgebonden jaarfeesten die extra kleur en ritme in het schooljaar brengen.
•
Aan de leerlingen van klas 7 t/m 9 bieden we gedegen lessen (digitale) studievaardigheid.
•
We bieden de leerlingen die een vmbo-t traject volgen loopbaanbegeleiding vanaf klas 8, de leerlingen van de havo en het vwo vanaf klas 9.
•
Leerlingen hebben in de tweede fase de mogelijkheid om voor een specialisatie te kiezen uit de volgende vakken: toneel, beeldende vorming of muziek.
•
Onze leerlingen maken kennis met en dragen bij aan de maatschappij door stages van een of meerdere weken. In klas 9 doen ze een winkelstage, in klas 10 een maatschappelijke en
Ochtend spreuk
sociale stage en in klas 11 een industriële / beroepsgerichte stage. • • •
De leerlingen geven presentaties gedurende hun schoolloopbaan. De presentaties van het
Ik zie rond in de wereld
De geest een woning geeft
Tot u o godesgeest
profielwerkstuk in 11 havo of 12 vwo nemen een bijzondere plaats in.
Waarin de zon haar licht zendt
Ik schouw diep in de ziel
Wil ik mij vragend wenden
De leerlingen zetten stappen in de wereld door deel te nemen aan werkweken en aan een
Waarin de sterren fonkelen
Die binnen in mij leeft
Dat in mij kracht en zegen
boeiende cultuurreis.
Waarin de stenen rusten
De godesgeest hij weeft
Voor leven en voor arbeid
Als onderdeel van een wereldwijde schoolbeweging dragen we bij, door middel van acties,
De planten levend groeien
In zon- en zielelicht
Tot wasdom mogen komen.
aan het realiseren van vrijeschoolonderwijs op plaatsen in de wereld waar dat niet vanzelf-
De dieren voelend leven
In wereldruimte buiten
sprekend is.
Waarin de mens bezield
In zielendiepte binnen
12 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 13
vrijeschoolbeweging zowel in ons land als daarbuiten. De leerlingen die vroeg op de dag vanuit verschillende richtingen de school binnenkomen, stappen met de spreuk in dezelfde stroom. In het vrijeschoolonderwijs zijn er diverse spreuken in gebruik, passend bij de levensfase van de leerlingen. Voor de levensfase van de 12- tot 18-jarigen is dit de spreuk die hieronder staat. Het gaat inhoudelijk om de daadkracht en het eigen onderzoeken van de wereld en de ontmoeting met de geestelijke wereld.
Vaklessen De brugklasfase/middenbouw (vmbo-t, vmbo-t/havo, havo/vwo) duurt twee jaar. Het hoofdonderwijs en de vaklessen richten zich op de niveaus vmbo-t, vmbo-t/havo en havo/ vwo. Aan het eind van klas 8 komt de definitieve niveaubepaling. De leerlingen in de klas vmbo-t A kunnen tussentijds niet opstromen naar een hoger niveau. De vakklassen vanaf klas 9 zijn gedifferentieerd in vmbo-t, en havo en vwo. Vanaf klas 10 zijn alle vaklessen op niveau vmbo-t, havo of vwo. Het hoofdonderwijs is klassikaal gedurende de schoolloopbaan.
Huiswerk Op het einde van de dag verwerkt de leerling zelfstandig de stof van het hoofdonderwijs in het
onderdeel van de schoolloopbaan afgerond. Veel facetten van het vrijeschoolonderwijs komen
schrift. De lesstof komt nog eens langs; daardoor worden de verwerking en de verinnerlijking
hier samen. Als profielwerkstuk maakt dit werkstuk deel uit van het schoolexamen.
versterkt. Daarnaast is er het reguliere huiswerk voor de andere vakken. In de hogere leerjaren neemt het huiswerk meer tijd in beslag dan in de eerste twee leerjaren.
Werkweken en excursieweken De werkweken maken deel uit van het vrijeschoolprogramma en zijn gekoppeld aan de
Bijzondere vakken
ontwikkelingsfasen van de leerlingen.
De lesstof is niet alleen bepaald vanuit de exameneisen. Lesstof wordt ook gezien als ont-
Tijdens de werkweek werken de leerlingen, de mentor, een collega en enkele ouders samen
wikkelingsstof waarmee de jonge mens zich kan ontwikkelen. Daarom hebben we o.a. de
aan het ontwikkelingsgerichte thema van dat leerjaar. Hierbij staat de sociale interactie en het
volgende bijzondere vakken in het leerplan opgenomen: koorzang, euritmie (een bewegings-
samen ontdekken van een facet van onze wereld centraal.
kunst op gesproken woord en muziek), geologie, filosofie, architectuur, wiskundige geografie en een biografieperiode.
Tijdens de excursieweken wordt vanuit de verschillende vakken gekozen voor activiteiten, gekoppeld aan het lesprogramma. Dit excursieprogramma kan jaarlijks varieren.
Profielwerkstuk vmbo-t In de 10e klassen vmbo-t werkt de leerling aan een profielwerkstuk. De leerling werkt aan
Een overzicht van de verschillende werkweken.
een zelfgekozen onderwerp. Dit werkstuk is gekoppeld aan een eindexamenvak. De leerling
Klas 7:
werkweek in de natuur.
presenteert het werkstuk aan de klas en ouders/verzorgers.
Klas 8:
excursieprogramma
Klas 9:
werkweek geologie (Zuid-Limburg, Ardennen, Vulkaan-Eifel); deze werkweek
Eindwerkstuk (profielwerkstuk) havo/vwo
is gekoppeld aan het hoofdonderwijs aardrijkskunde.
In de 11e (havo) of 12e klas (vwo) werkt de leerling aan een eindwerkstuk (profielwerkstuk)
Klas 10:
landmeten, gekoppeld aan het hoofdonderwijs wiskunde en/of excursieweek
over een zelfgekozen onderwerp. Dit werkstuk is aan een eindexamenvak gekoppeld; de
Klas 10:
vmbo-t: cultuurreis.
leerling moet het werkstuk wetenschappelijk kunnen verantwoorden en op een praktisch-
Klas 11:
havo: cultuurreis.
kunstzinnige manier beleefbaar maken. Met een openbare podiumpresentatie wordt dit
Klas 12:
vwo: cultuurreis.
14 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 15
van de mensheid. In de loop van de geschiedenis zijn deze drie uit elkaar gegroeid. De vrijeschool wil deze drie pijlers in een nieuwe samenhang aan bod laten komen. De school onderwijst geen antroposofie. De spirituele grondhouding neemt wel een belangrijke plaats in de lessen in. Speciale aandacht krijgt de religieuze oriëntatie bij de viering van de jaarfeesten en in de lessen levensbeschouwing in de brugklassen. In deze lessen komen o.a. biografieën van inspirerende persoonlijkheden aan bod. Ook aan de historische ontwikkeling van de grote godsdiensten wordt aandacht besteed. Daarnaast komen vrije onderwerpen aan de orde die aansluiten bij de actualiteit en appelleren aan een algemeen-menselijke grondhouding.
Intercultureel onderwijs en uitwisselingen In onze maatschappij is het samenleven met verschillende culturen een terugkerend thema. In ons onderwijs proberen wij bij de leerling een openheid voor verschillende culturele achtergronden te stimuleren. Dit thema komt vanzelfsprekend terug in diverse lessen. Daarnaast proberen wij het intercultureel onderwijs steeds meer te bevorderen en te ontwikkelen. Al vele jaren wordt voor alle leerlingen van de examenklassen een cultuurreis georganiseerd, waarin sprake is van een actieve kennismaking met de bewoners en de cultuur van een land. Bijvoorbeeld door het volgen van lessen op een school of door mee te helpen aan een bouw-
Stages
project. In de stageperiodes is het ook mogelijk om een buitenlandstage te lopen bij een
Tijdens het leertraject op het Novalis College is het belangrijk dat leerlingen hun kennis van
sociale instelling of een bedrijf.
de maatschappij verbreden. Niet alleen tijdens de lessen en/of projecten over burgerschap en persoonlijkheidsvorming, maar ook via stages. Tijdens de lessen wordt hierop teruggekeken en
Ieder jaar doet de school mee met de Waldorf One World (WOW) actiedag waarbij de leer-
de opgedane kennis toegepast waar het mogelijk is.
lingen zich inzetten om geld in te zamelen om het vrijeschoolonderwijs in het buitenland te
In klas 9:
een winkelstage van twee weken.
ondersteunen. De leerlingen krijgen in de voorbereiding hiervoor ook les over de omstandig-
In klas 10:
een sociale of maatschappelijke stage van een of twee weken, bij voorkeur in
heden van de mensen in een specifiek gebied. Zo heeft de school de afgelopen jaren hulp
een zorginstelling.
gegeven aan een nieuwe vrijeschool die is opgericht door boeren in Nepal en een vrijeschool in
In klas 11 vwo: een bedrijfsstage van twee weken bij een industrieel productiebedrijf of een
oprichting in Kakuma, het grootste vluchtelingenkamp ter wereld in Kenia.
beroepsgerichte stage. Daarnaast maken we actief kennis met andere culturen door uitwisselingen. We kennen een
Kantelweken
uitwisseling met een school in Pskov (Rusland) en een school in Brest (Frankrijk). Tijdens de
De leerlingen van klassen 7 en 8 volgen zogenaamde kantelweken (tijdens de toetsweken).
cultuurreizen wordt gezocht naar een optimale verhouding tussen cultuur, natuur en activi
In die kantelweken krijgen ze 10 uur thematisch onderwijs over één onderwerp. Voorbeelden
teiten in het kader van de afsluiting van de schoolloopbaan.
zijn: Duitse taal en cultuur, mediawijsheid, presentatievaardigheden of film/fotografie.
Jaarfeesten Religieuze oriëntatie
Door het vieren van de jaarfeesten kan de verbondenheid van de mens met de natuur ervaren
Aan het onderwijs van de vrijeschool ligt een mens- en wereldbeeld ten grondslag dat door
worden en het ritme in de wisseling van de seizoenen. Ook krijgt door het vieren van de jaar-
Rudolf Steiner (1861-1925) is ontwikkeld. Steiner was de grondlegger van de antroposofie.
feesten de school als sociale gemeenschap gestalte, de leerlingen spelen bij de organisatie en
Volgens de antroposofie zijn wetenschap, kunst en religie de drie pijlers van de ontwikkeling
uitvoering van de jaarfeesten een grote rol.
16 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 17
Rond Michaëlsdag (29 september) is er voor de leerlingen een activiteitenprogramma in het
De leertrajecten
kader van Waldorf One World. Op de WOW-dag ondernemen leerlingen van veel vrijescholen in de wereld een actie ten behoeve van een goed doel.
Het Novalis College biedt de volgende leertrajecten aan: 1. vmbo-t (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs – theoretische leerweg).
In de adventstijd is er op de vier maandagen voor Kerstmis een bijeenkomst met muziek
2. havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs).
en gesproken woord en er is een kerstviering op de laatste schooldag voor Kerstmis. Lera-
3. vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs).
ren, leerlingen en ouders werken samen aan een toneelproject rondom het feest van drie
4. Blauwe Bloem: integratieklas voor leerlingen met een ZML-indicatie. Aanmelden via de
koningen. Daarnaast viert de school Pasen en het St. Jansfeest. Dit feest wordt met de ouders
Monseigneur Bekkersschool Eindhoven.
en leerlingen en alle medewerkers van de school gevierd. Schema leerlijnen
Koorzang Zingen is binnen het vrijeschoolonderwijs een wezenlijk onderdeel van het curriculum. Tijdens de muzieklessen in de klassen 7, 8 en 9 wordt een basis gelegd voor het zingen in groeps
vwo examenklas
Klas 12
verband en/of het schoolkoor. De klassen 10 en 11 havo en vwo krijgen wekelijks koorles en vormen het schoolkoor. Zowel
Klas 11
havo examenklas
vwo
de klassen 7, 8 en 9 als het schoolkoor presenteren zich tijdens diverse vieringen.
Toneel
Klas 10
vmbo-t examenklas
vmbo-t examenklas
havo
vwo
Klas 9
vmbo-t
vmbo-t
havo
vwo
Klas 8
vmbo-t
vmbo-t/havo
havo/vwo
Klas 7
vmbo-t
vmbo-t/havo
havo/vwo
Tijdens hoofdonderwijs toneel wordt er gewerkt aan een theatervoorstelling met de hele klas. Belangrijk hierbij is het samenwerken aan een productie waar de leerling trots op kan zijn. De eigen inbreng van de leerlingen is dan ook groot. Vaak zijn de voorstellingen een combinatie van zang, dans en toneel. De klassen 10 (en 11 vwo) hebben hoofdonderwijs toneel.
Atelierklassen bovenbouw In het voorexamenjaar en het examenjaar van zowel vmbo-t, havo- als vwo kennen we atelierklassen. De leerlingen volgen het examenvak drama, beeldende vorming of muziek (bij havo en vwo), gekoppeld aan het vak Kua (kunst algemeen). De vakken zijn zowel praktisch als theoretisch. De praktische afronding geschiedt door presentaties voor publiek.
Beoordeling en verslaglegging
Toelichting op de leertrajecten voor de brugklasfase (lees: middenbouw klassen
Door middel van het leerlingvolgsysteem Magister kunnen ouders en leerlingen op de hoogte
7 en 8)
blijven van de voortgang.
De leerlingen stromen in klas 7 (leerjaar 1) in op basis van vastgestelde aannamecriteria (zie website). De leerling wordt geplaatst in een vmbo-t, een vmbo-t/havo of een havo/vwo
Drie keer per jaar krijgt de leerling een rapport over de voortgang van de verschillende vakken.
brugklas.
Aan het eind van het voltooid schooltraject ontvangt de leerling een eindgetuigschrift van de vrijeschool. Daarnaast ontvangt de leerling een diploma als hij/zij dat gehaald heeft.
Het aanbod van zowel de vaklessen als ook hoofdonderwijs is op het betreffende niveau. De teamleider middenbouw monitort de tussentijdse voortgang bij elk rapport. Waar nodig com-
18 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 19
municeert hij/zij hierover met mentoren en/of ouders. Aan de hand van het overgangsprotocol
Leerlingen kunnen in klas 7 instromen in een vmbo-t stroom die rechtstreeks leidt naar het
wordt bepaald of een leerling wordt bevorderd op zijn/haar niveau of doorstroomt naar een
examen. Zij blijven als klas gedurende vier jaar samen. De profilering van deze vmbo-t stroom
ander niveau.
richt zich meer op afsluiting van hoofdonderwijs door middel van vaardigheden en projecten. Voor meer informatie verwijzen we naar de site.
In klas 8 ontvangt de leerling na het 2e rapport een voorlopige niveaubepaling, waarmee hij/ zij de bovenbouw zal vervolgen. Na het 3e rapport volgt de definitieve niveaubepaling. Zowel
Daarnaast bestaat de instroom in klas 7 vmbo-t/havo. De leerlingen kunnen aan het einde van
na het 2e als 3e rapport informeert de teamleider middenbouw de ouders en indien nodig
klas 8 instromen in klas 9 vmbo-t of klas 9 havo.
vinden er gesprekken plaats.
Profielen havo en vwo Vanaf klas 9 (de bovenbouw) kent het Novalis College de volgende trajecten:
Het Novalis College biedt op havo- en vwo-niveau alle profielen aan, met dien verstande dat
•
vmbo-t traject.
de keuzemogelijkheden beperkt zijn, als gevolg van de beperkte schaalgrootte van de school.
•
havo traject.
Daar staat tegenover dat de leerlingen naast hun profielvakken een breed pakket aan al-
•
vwo traject.
gemene vormende vakken volgen. De culturele en kunstzinnige vorming wordt ruimschoots aangeboden in de vorm van beeldende vakken zoals toneel, muziek en euritmie. De school
In klas 9 krijgen de leerlingen profielkeuzelessen om zich voor te bereiden op de keuze voor
waarborgt door haar lesaanbod de belangrijke pijlers van het vrijeschoolonderwijs.
hun examenpakket en zich goed te oriënteren op een mogelijke vervolgstudie. Informatie over de vakken in de profielen en sectoren zijn te vinden op de website De leerlingen ontvangen in klas 9 (vmbo-t) of klas 10 (havo en vwo) het PTA (Programma van
www.novalis.nl
Toetsing en Afsluiting). Dit is een document waarin per vak precies omschreven staat welke onderdelen per vak getoetst worden en hoe deze meetellen voor het schoolexamencijfer (SE).
Loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB)
In het examenjaar wordt het PTA afgerond.
Op het Novalis College wordt vanaf klas 8 LOB aangeboden voor de leerlingen van de vmbo-t stroom. Vanaf klas 9 wordt LOB ingezet voor leerlingen vmbo-t/havo en vwo. In aparte lessen
Naast de examengerichte afronding van de vakken blijft er op het Novalis College veel ruimte
worden leerlingen voorbereid op een goede of profielkeuze.
voor de algemene ontwikkeling via het hoofdonderwijs, de stages, de werkweken en de cul-
In de LOB-lessen wordt aandacht gegeven aan de vragen:
tuurreis.
•
Wat zijn mijn kwaliteiten?
•
Wat vind ik belangrijk?
Vanaf klas 10 hebben de leerlingen les in hun eigen profiel. Daarnaast volgende leerlingen
•
Waar wil ik naartoe?
hoofdonderwijs als onderdeel van het specifieke vrijeschoolcurriculum.
•
Hoe kan ik daar komen?
•
Wie kan mij daarbij helpen?
Leerlingen van vmbo-t doen examen in klas 10. De leerlingen stromen daarna uit naar het mbo of zij kunnen doorstromen – via een speciaal voorbereidingsprogramma – naar havo.
Hierbij maken we gebruik van Yubu, dit is een leerlingvriendelijke loopbaantool waarin gebruik
De leerlingen van havo doen examen in klas 11 en de leerlingen van vwo in klas 12.
gemaakt wordt van serious gaming, individuele en groepsopdrachten.
Profielen vmbo-t
In de hogere klassen wordt in de mentoruren aandacht besteed aan LOB.
Op het vmbo-t worden de profielen economie, zorg en welzijn en techniek aangeboden, waarmee toegang mogelijk is tot alle opleidingen van het mbo.
De decanen zijn verantwoordelijk voor het loopbaanoriëntatie en –begeleiding beleid. U vindt hun namen op de website www.novalis.nl
20 | Novalis College Schoolgids
Inrichting van het onderwijs/leertrajecten | 21
Integratieklas De Blauwe Bloem De integratieklas is bedoeld voor leerlingen met een verstandelijke beperking. De leerlingen uit deze klas zijn ingeschreven bij de Monseigneur Bekkersschool en volgen ZML- onderwijs op het Novalis College in De Blauwe Bloem. De integratieklas werkt vanuit het “groep-in-school-model”. De leerling volgt onderwijs in een aparte, aangepaste omgeving onder het motto: “gewoon waar het kan en speciaal waar het moet”, door, daar waar het lukt, te integreren met reguliere leerlingen op school en andersom. Integreren doe je niet alleen, maar samen met anderen! Dit willen we bereiken door het inzetten van praktisch-kunstzinnige vakken en het samenwerken van leerlingen van het Novalis College met leerlingen van de Blauwe Bloem. Het ontdekken van de eigen creatieve talenten is voor de verstandelijk beperkte leerling een belangrijk middel om zoveel mogelijk gelijkwaardig en zelfstandig te kunnen integreren. Het is belangrijk, zowel voor leerlingen van De Blauwe bloem als het Novalis College, om elkaars talenten en beperkingen te leren kennen, zodat ze kunnen deelnemen aan een samenleving waar verscheidenheid inspireert.
5 Dagelijkse onderwijspraktijk
Het structureel inzetten van buddy’s (een maatje die het contact van de verstandelijk beperkte
Contacten tussen de school en de ouders
leerling in de vrije momenten op school stimuleert) en integratielessen biedt zowel de leerling
Voor de voortgang is een regelmatig en persoonlijk contact tussen de school en de ouders van
met een verstandelijke beperking, alsook de reguliere leerlingen een verrijkte leeromgeving.
belang. De school organiseert minimaal drie klassikale ouderavonden waarin de mentor met
Daarom is het uiteindelijke doel van de integratieklas om te komen tot een voor elke leerling
ouders spreekt over uiteenlopende zaken. Mentoren hebben in klas 7 en klas 9 korte kennis-
aparte arbeidsgerichte leerweg.
makingsgesprekken met alle ouders in het eerste trimester van het schooljaar.
Alle leerlingen ontvangen bij de afronding van het schooltraject een eindgetuigschrift van de
In de 10 minuten gesprekken kunnen ouders met leraren spreken over de voortgang van de
eigen klas en van de Mgr. Bekkersschool, met daarin een beoordeling van de arbeidsgerichte
leerling. De mogelijkheid tot overleg met mentor, leraar en teamleider is altijd aanwezig.
leerweg, eigen lessen en integratielessen. Ouders participeren in werkweken, excursies en nemen deel aan de organisatie van verschillende activiteiten in de school. Er is een actieve dMr en ouderraad waarin ouders met de schoolleiding spreken. Over aangelegenheden die de gehele klas of school betreffen informeert de school de ouders doorgaans per mail. Voor meer algemene informatie publiceert de school informatie via de website www.novalis.nl.
22 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 23
Ouderavonden Jaarlijks zijn er per klas twee tot drie klassikale ouderavonden. De ouders worden op deze ouderavonden verwacht; de ontwikkelingsstof van de klas en de actuele ontwikkelingen binnen de klas en de school staan op de agenda. Ook zijn er thema-avonden.
Rapportgesprekken Na de uitreiking van het 1e en 2e rapport zijn er avonden gepland voor gesprekken met vakleraren. Ouders en leerlingen kunnen zich digitaal inschrijven en aangeven met welke leraren zij een gesprek (ca. 10 minuten) willen voeren. Deze gesprekken zijn vakinhoudelijk. Het zijn geen mentorgesprekken.
Mentor De mentor draagt zorg voor onder meer de volgende zaken: de begeleiding van de leerlingen, het bewaken van de voortgang en het welzijn van de leerlingen, planning, voorbereiding en inhoud van de ouderavonden, onderhouden van contacten tussen het lerarencollege en de leerlingen en de ouders, bespreking van de klas en individuele leerlingen in de lerarenverg adering, vervolgacties na besprekingen en mentorgesprekken, begeleiding van de groep bij activiteiten. Soms kan het nodig blijken om een leerling intensiever te laten begeleiden door een leraar anders dan de mentor. In dat geval spreken we van een persoonlijke mentor die de betreffende leerling voor kortere of langere tijd begeleidt. Bij de start krijgen de leerlingen in klas 7 een mentor, die hen begeleidt tot het einde van
Enkele onderdelen willen we echter toelichten.
klas 8. In klas 9 krijgt de klas een nieuwe mentor die tot en met het laatste schooljaar met de klas verbonden blijft.
Schorsing en verwijdering In het leerlingenstatuut wordt de gang van zaken met betrekking tot schorsing en verwijdering
Klassenouders
nauwkeurig beschreven, in overeenstemming met de Wet op het voortgezet onderwijs.
Iedere klas heeft één of twee klassenouders. De taken van de klassenouder zijn onder andere het op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen van de klas, het aanspreekpunt zijn voor ou-
Absentenregistratie
ders en mentor en overleg met de mentor. Ook hebben de klassenouders een ondersteunende
Wanneer een leerling wegens ziekte moet verzuimen dienen ouders dit telefonisch te melden
functie bij de organisatie van ouderavonden, werkweken en andere schoolactiviteiten.
vóór 8:30 uur op het meldapparaat via telefoonnummer 040-2969312 of te mailen naar absentie@novalis.nl. Dit volstaat voor een verzuim van één dag. Duurt de absentie langer dan
Leerlingenstatuut
een dag dan moet, behalve deze eerste melding, de leerling op de eerste schooldag na de
In het leerlingenstatuut staan op uitgebreide wijze de regels, de rechten en de plichten voor
absentie een briefje van de ouders, waarin de duur van de absentie wordt bevestigd, afgeven
leerlingen beschreven (zie www.novalis.nl). Onder andere over:
aan de receptie.
• Absentie (verlof, ziekmelding, te laat komen). • Schorsing en verwijdering.
Absenties zijn zichtbaar in Magister (zowel de geoorloofde als de ongeoorloofde absentie). De
• Inhalen en herkansen van proefwerken.
ouders worden geacht zich hiervan regelmatig op de hoogte te stellen.
• Huiswerkprotocol.
24 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 25
Telaatkomers Leerlingen die te laat op school arriveren, melden zich altijd bij de receptie. Er zal eerst worden nagegaan of er sprake is van overmacht. Is dit het geval dan heeft de leerling op vertoon van een te-laat-kombriefje zonder consequenties toegang tot de les. Indien er geen sprake is van overmacht komt de leerling de volgende schooldag om 8:00 uur op school en verricht vóór schooltijd taken voor de conciërge. Met leerlingen die hierdoor onverantwoord vroeg van huis moeten, wordt een andere regeling getroffen.
Verlof Voor buitengewoon verlof gelden regels, deze zijn te vinden in het leerlingenstatuut.
Leerlingen van 18 jaar en ouder Voor leerlingen die 18 jaar en ouder zijn, gaan wij ervan uit dat zij aanwezig zijn op school om lessen te volgen en toetsen te maken. Bij frequente afwezigheid vindt een gesprek met leerlingen en eventueel de ouders plaats en kan dit gevolgen hebben voor inhaal- en her kansingsmogelijkheden.
Lestijden De lestijden : Ziekte/ziek gedurende de dag
08:30 - 10:00 uur: hoofdonderwijs
Het komt incidenteel voor dat een leerling in de loop van een schooldag ziek wordt en voor-
10:00 - 10:20 uur: pauze
tijdig naar huis moet. In deze gevallen gelden de volgende afspraken: Een schooldag moet
10:20 - 11:10 uur:
3e lesuur
zo veel mogelijk in zijn geheel worden gevolgd, in de loop van een schooldag naar huis gaan
11:10 - 12:00 uur:
4e lesuur
moet een incidentele zaak zijn.
12:00 - 12:30 uur: pauze 12:30 - 13:20 uur:
5e lesuur
Als ouders er voor kiezen een leerling naar school te laten gaan met het vermoeden dat deze
13:20 - 14:10 uur:
6e lesuur
leerling in de loop van de dag (te) ziek zou kunnen worden, dan moet deze leerling uit voor-
14:10 - 14:20 uur: pauze
zorg een briefje met datum en handtekening bij zich hebben waarin hiervan melding wordt
14:20 - 15:10 uur:
7e lesuur
gemaakt. Leerlingen kunnen bij uitzondering een ziektebriefje krijgen van een leraar of bij de
15:10 - 16:00 uur:
8e lesuur
receptie. De verantwoordelijkheid ligt bij de ouders: zij worden, voor zover mogelijk, op de
16:00 - 16:50 uur:
9e lesuur
hoogte gebracht door de receptioniste/ hoofdconciërge. Op de eerste schooldag na de ziekteperiode wordt voor 8:30 uur bij de receptie een door ouders geschreven briefje terugverwacht
Lesrooster/lesuitval
waarin de ziekteperiode wordt vermeld.
Het schooljaar is verdeeld in een aantal blokken. Voor ieder blok geldt een ander rooster met soms andere vakken en andere eindtijden. Lessen kunnen worden ingeroosterd van 8:30 tot
Leraren moeten op de hoogte zijn van tijdelijke of langdurige gezondheidsproblemen om zicht
16.50 uur. Leerlingen kunnen het actuele rooster op www.novalis.nl inzien. Bij wijzigingen
te kunnen houden op de voortgang van het leerproces.
wordt het gewijzigd rooster op de website geplaatst. Dagelijks kan dit rooster worden geactualiseerd. Wanneer in geval van uitval van een leraar het rooster gewijzigd moet worden,
26 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 27
probeert de roostermaker de lessen zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Waar dit
Mediatheek
niet lukt, worden de lessen voor de klassen 7 en 8 vervangen, zo mogelijk met een vakleraar
Leerlingen kunnen op bepaalde tijden gebruik maken van de mediatheek. Men dient zich te
die Nederlands, Engels of wiskunde geeft. Bij de hogere klassen gebeurt dit niet en kunnen de
houden aan de daar geldende regels.
leerlingen in een lokaal zelfstandig aan het werk gaan. Mocht door omstandigheden pas laat blijken dat leerlingen de volgende dag later op school worden verwacht dan zet de rooster
Privacyreglement
maker een telefoonpiramide in werking of een sms-alert.
Wij bieden onze leerlingen een veilige leeromgeving en onze medewerkers een veilige werkplek. Een goede en zorgvuldige omgang met persoonsgegevens binnen de school is daarvoor
Vakantierooster
een randvoorwaarde.
Zie www.novalis.nl. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) stelt nieuwe en verdergaande eisen
Pauzes
aan de omgang met persoonsgegevens. Het privacyreglement van Stichting Scholengemeen-
De leerlingen kunnen in de pauze gebruik maken van de kantine. In de komende twee jaren
schap voor vrijeschoolonderwijs (SGVVS) en het beleid dat daaraan ten grondslag ligt hebben
wordt het schoolplein rookvrij. Dat betekent dat in het komend schooljaar leerlingen ouder
wij daarom herzien en aangevuld op de punten waar de AVG dit vereist.
dan 18 jaar en leraren nog kunnen roken op een daartoe aangewezen rookplek. Alle andere leerlingen is het niet toegestaan te roken onder schooltijd. Tijdens iedere pauze hebben leerlingen pauzewacht in het project schoolsteward.
Gebouw en toegankelijkheid Leerlingen dienen vanzelfsprekend met respect van alle faciliteiten en het gebouw gebruik te maken. De leraren sluiten na de lessen altijd de lokalen. Enkele leerlingen per klas hebben klassendienst en maken het lokaal voor iedere pauze en aan het eind van de dag schoon. De aula wordt beurtelings door klassen onderhouden. Het gebruik van kauwgom is in de school niet toegestaan. Het gebouw is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. In overleg met de ouders worden voor leerlingen met een lichamelijke beperking de nodige voorzieningen getroffen.
Bedrijfshulpverlening Conform de Arbovoorschriften heeft een aantal personeelsleden een cursus bedrijfshulpverlening gevolgd waarvan ‘eerste levensreddende handelingen’ ook deel uitmaken. Bij ongevallen en calamiteiten zijn deze personen in staat de eerste hulp te verlenen en verder te handelen. Wanneer het raadzaam lijkt een leerling naar het ziekenhuis te verwijzen gaat een medeleerling of personeelslid mee en worden direct de ouders van de betreffende leerling op de hoogte gebracht. Indien noodzakelijk wordt taxivervoer geregeld voor rekening van de ouders. In ernstiger gevallen gaat een volwassene mee. De school beschikt over een door de onderwijsinspectie goedgekeurd schoolveiligheidsplan.
28 | Novalis College Schoolgids
Dagelijkse onderwijspraktijk | 29
Met het reglement beoogt SGVVS ervoor zorg te dragen dat op haar scholen de verwerking van persoonsgegevens plaatsvindt conform de Verordening, de implementatiewet Verordening, sectorgedragscodes, sectorbeveiligingscodes en organisatie-specifieke (interne) regelingen. Dit houdt onder andere in dat: a. de persoonlijke levenssfeer van betrokkene wordt beschermd tegen onrechtmatige verÂwerking en/of misbruik van die gegevens, tegen verlies en tegen het verwerken van onjuiste gegevens; b. wordt voorkomen dat persoonsgegevens worden verwerkt voor een ander doel dan het doel waarvoor ze verzameld zijn; c. de verwerkingen niet leiden tot een hoog risico voor de betrokkenen.
Het college van bestuur zal passende maatregelen ten uitvoer leggen en verantwoording afleggen over het gevoerde beleid aan de ouder- en personeelsgeleding van de mede zeggenschapsraad en aan de Raad van Toezicht.
6 Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding Algemeen De schoolleiding zorgt in samenwerking met de pedagogische werkgroep voor de kwaliteitsbewaking van alle pedagogische processen: begeleiding van (nieuwe) leraren, nascholing en bijscholing, organiseren van studiedagen, interne cursussen en voorbereiding en invulling van (pedagogische) vergaderingen. Daarnaast heeft de schoolleiding een aantal kwaliteitscriteria ontwikkeld op grond waarvan kwaliteitszorg plaatsvindt.
Kwaliteit van het onderwijs De Inspectie van het Onderwijs biedt met de kwaliteitskaart aan ouders en leerlingen een belangrijk hulpmiddel bij de keuze van een school voor voortgezet onderwijs. Hierin worden gegevens gepubliceerd over de resultaten van scholen zodat de in getallen uit te drukken prestaties van de scholen gemakkelijk met elkaar kunnen worden vergeleken. Hierbij gaat het vooral om de in-, door- en uitstroomgegevens en de slagingspercentages. Aspecten als sfeer, de wijze waarop leerlingen en leraren met elkaar omgaan, de mate waarin een leerling zichzelf kan zijn, zich veilig kan voelen etc. zijn echter moeilijk in deze cijfers terug te vinden. Het zijn echter wel deze aspecten die – zo zeggen leerlingen en ouders desgevraagd - als zeer belangrijk worden ervaren en over het algemeen op het Novalis College als positief worden beleefd. Het instrument Vensters voor Verantwoording geeft een beeld van de beleving van het Novalis College. Zie www.scholenopdekaart.nl
30 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 31
Regulier Schooltoezicht (RST) Regelmatig bezoeken onderwijsinspecteurs scholen. Met lesbezoeken, gesprekken met leerlingen, leraren en ouders en door diverse schooldocumenten te raadplegen (waaronder deze schoolgids), proberen zij zich een concreet beeld te vormen van de kwaliteit van het onderwijs. Op basis van die beeldvorming spreekt de onderwijsinspectie vervolgens een oordeel uit. Van alle schoolbezoeken zijn rapporten in te zien op de internetsite van de onderwijsinspectie: www.owinsp.nl.
Huiswerkinstituut Op het Novalis College bestaat de mogelijkheid om tegen betaling huiswerkbegeleiding te volgen bij Spectrum Brabant. Deze begeleiding vindt plaats in lokalen van het Novalis College. Meer informatie vindt u op www.spectrumbrabant.nl.
Bijlesuren / inloopuren In een aantal klassen worden bij de vakken Engels, wiskunde en rekenen extra verplichte lesuren ingeroosterd ten behoeve van leerlingen die meer uitleg of oefening nodig hebben. Studiebegeleiding
Vertrouwenspersoon De vertrouwenspersoon fungeert als aanspreekpunt bij klachten en gaat na of een oplossing
In de 7e en 8e klas wordt aandacht besteed aan studiebegeleiding in de vorm van een aantal
door bemiddeling kan worden bereikt, dan wel of er aanleiding is tot het indienen van een
lesuren en tijdens het mentoruur. Het doel hiervan is het aanleren van studievaardigheden. Een
formele klacht. Taken en verantwoordelijkheden van de vertrouwenspersoon zijn nader
deel van de tijd wordt besteed aan het maken van huiswerk.
beschreven in de klachtenregeling, zie www.novalis.nl.
Passend onderwijs
Mw. Alkemade is vertrouwenspersoon voor de leerlingen, dhr. Van Brakel (extern) is verÂ
Op 1 augustus 2014 werd de Wet passend onderwijs van kracht. De leerlinggebonden
trouwenspersoon voor ouders en leraren (Tel: 06-29201946).
financiering is vervallen. In plaats daarvan biedt het Novalis College basisondersteuning en extra ondersteuning aan leerlingen die dit nodig hebben.
Organisatie van de leerlingenondersteuning De begeleiding door mentor en vakleraren is de basisondersteuning voor iedere leerling op het
Het schoolzorgplan met informatie over de basis- en extra ondersteuning is te vinden op de
Novalis College. Zij staan het dichtst bij de leerlingen. Zij zijn de spil van de leerlingbegeleiding.
website www.novalis.nl. Voor leerlingen die gebruik maken van een extra ondersteuningsÂ
Zij bouwen een professionele relatie op met de leerlingen die onder hun verantwoordelijkheid
voorziening wordt een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opgesteld.
vallen. Zij zorgen voor het persoonlijk welzijn van elke individuele leerling, zij observeren het groeiproces van de klas en het leefklimaat van de klas op school. Signaleren zij bij een leerling
Wilt u nog meer weten over passend onderwijs, dan kunt u terecht op
problemen die het leer-/ontwikkelingsproces doen stagneren, dan zullen zij aanvankelijk
www.passendonderwijs.nl.
proberen in overleg met de leerling en/of diens ouders, daarvoor samen een oplossing te vinden. Als de ondersteuningsvraag van een bepaalde leerling de deskundigheid of verant-
Alcohol en drugs
woordelijkheid van de mentor of vakleraar te boven gaat, dan meldt de mentor de leerling aan
Gebruik van alcohol en drugs is conform het beleid in de school niet toegestaan. Bij
bij het ondersteuningscoĂśrdinatoroverleg (OCO-overleg).
(vermeend) gebruik wordt, na een gesprek met de leerling, contact opgenomen met ouders. De mentor brengt de ouders van deze aanmelding op de hoogte.
32 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 33
Teamoverleg/vergadering
Dyslexie
Na aanmelding wordt de leerling in het OCO-overleg besproken. Mocht tijdens dit overleg
Leerlingen met een dyslexieverklaring worden ondersteund door de dyslexiecoach en
afgesproken worden dat begeleiding door schoolmaatschappelijk werk, remedial teacher,
kunnen gebruikmaken van een voorleesapp en geautomatiseerde programma’s (Kurzweil).
ondersteuningscoördinator, counselor, ambulante begeleiding of jongerencoach nodig is,
Leerlingen kunnen tegen betaling ook thuis gebruik maken van de ondersteunende programma’s.
dan wordt dit contact gelegd door de ondersteuningscoördinator. Indien er sprake is van een
Informatie hierover kunt u vragen bij mevrouw Brandt ( a.brandt@novalis.nl).
ondersteuningsbehoefte die groter is dan de basisondersteuning, dan wordt een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) geschreven. Dit OPP blijft de verantwoordelijkheid van de mentor.
Op www.novalis.nl vindt u het dyslexieprotocol.
Het handelingsdeel van het OPP wordt samen met ouders besproken. In het OPP wordt een datum opgenomen voor evaluatie van de uitvoering van het plan. De evaluatie kan leiden tot
GGD Brabant-Zuidoost
een aanpassing van het OPP of tot een afronding van de geboden hulp. Ook hiervan worden
Onze school werkt samen met het team Jeugdgezondheidszorg van de GGD. Dit team bestaat
ouders door de mentor op de hoogte gesteld.
uit een jeugdarts, jeugdverpleegkundige, assistente en een medewerker gezondheidsbevordering. De GGD is partner in het Centrum voor Jeugd en Gezin.
Filmen/fotograferen in de klas In het kader van de privacy is het voor leerlingen verboden om op school beeld of geluids-
Heeft u vragen?
opnames te maken, tenzij dit met de uitdrukkelijke toestemming van een schoolmedewerker
• Stuur een e-mail naar: mijnkindendeggd@ggdbzo.nl. Vermeld altijd de voor- en achter-
gebeurt. Vanuit een ondersteuningsvraag kan het noodzakelijk zijn dat een leerling gefilmd wordt in de klas, deze opnames zijn alleen bedoeld voor het OCO-team. De ouders van de andere leerlingen worden hiervan op de hoogte gesteld. Indien zij hiertegen bezwaar hebben, dan
naam en geboortedatum van uw kind. • Of bel de GGD Brabant-Zuidoost via: 088 0031 414 op maandag t/m vrijdag: 8:30 tot 17:00 uur • Kijk op de website www.ggdbzo.nl
worden deze verzocht dit kenbaar te maken aan de OCO. Indien er foto’s gemaakt worden voor gebruik op de website, in foldermateriaal of in de school-
GGD Brabant-Zuidoost
gids, dan wordt er toestemming gevraagd. Voor leerlingen jonger dan 16 jaar is toestemming
Postbus 8684
van de ouders nodig, vanaf 16 jaar is toestemming van de leerling zelf nodig.
6505 KR Eindhoven Bezoekadres:
Zorg Advies Team
Clausplein 10
Wanneer tijdens de evaluatie blijkt dat de geboden hulp ontoereikend was, of bij andere vra-
5611 XP Eindhoven
gen over het funtioneren van een leerling, kan besloten worden de leerlingen te bespreken in het Zorg Advies Team (ZAT).
Klachtenregeling en ongewenst gedrag In de samenwerking tussen mensen kunnen wel eens beslissingen worden genomen en
De volgende zaken kunnen aan de orde komen:
handelingen worden verricht of juist nagelaten, die aanleiding zijn voor het stellen van vragen.
• Het ZAT kan gebruikt worden om de lijnen tussen de betrokken partijen (leerplicht en GGD) helder neer te zetten wanneer het geoorloofd of ongeoorloofd verzuim betreft
Voor het stellen van vragen kunt u op het Novalis College terecht bij medewerkers, die voor de
• Onderlinge consultatie met betrekking tot de inschatting van problematiek
betreffende vragen het meest in aanmerking komen. De ene keer is dat de mentor, de andere
• Afstemming van en organiseren van samenwerking met organisaties voor hulp-, zorg- en
keer de schoolleiding. Wanneer vragen of problemen onvoldoende worden beantwoord of
dienstverlening (al dan niet antroposofisch)
opgelost, kunt u zich wenden tot de klachtenregeling. De klachtenregeling van het Novalis
• Evaluatie van werkprocessen en resultaten
College geeft inzicht aan leerlingen, ouders, personeel en bestuur welke stappen worden
• Oplossing van gesignaleerde problemen (zo goed en snel mogelijk) door realisatie van
gezet bij het indienen van een klacht.
effectieve en efficiënte begeleiding.
34 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 35
In-, door- en uitstroomgegevens schooljaar 2017-2018
Deze klachtenregeling biedt de mogelijkheid voor ouders, leerlingen en personeel om klachten van allerlei aard aan de orde te stellen en heeft als doel de communicatie te verbeteren.
In een enkel geval kan een klacht de kwaliteit van het onderwijs gunstig beïnvloeden.
Totaal tussentijdse tussentijdse uitstroom uitstroom instroom einde schooljaar
Meestal worden klachten binnen de school door onderling overleg van de direct betrokkenen of door tussenkomst van een vertrouwenspersoon, de schoolleiding of het bestuur opgelost.
Klas M V 1 okt. M V M V M V
Wanneer het echter in onderling overleg niet lukt om tot een oplossing van de klachten te
7
18
67
85
komen, dan komt de externe klachtencommissie in beeld. Omdat deze commissie tot een
8
43
74
117
onafhankelijk en objectief oordeel moet kunnen komen, heeft de school zich aangesloten bij
9 vmbo 17 29 46 3 1
1
3
2
de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC). Deze commissie onderzoekt of een klacht
9 h/v
25
48
73 1
1
gegrond is. Zij rapporteert hierover aan het schoolbestuur en geeft zo nodig advies over te
10 vmbo
29
27
56
19
25
1
2
treffen maatregelen. Voor de goede orde vermelden wij, dat de Landelijke Klachtencommissie
10 havo
14
44
58
Onderwijs (LKC) geen beroepsinstantie is en dat zij geen bevoegdheid heeft om bijvoorbeeld
10 vwo
8
21
29
beoordelingscijfers, leertrajectvaststellingen of adviezen m.b.t. het niveau van de vervolg
11 havo
13
20
33
opleiding terug te draaien.
1
1
1
1
11 vwo
7
16
23
12 havo
18
23
41 14
23
In het geval van een mogelijk zedenmisdrijf, gepleegd door een leerling of medewerker van de
12 vwo
3
18
21
3
15
school jegens een minderjarige leerling, zijn medewerkers bij wet verplicht dit onverwijld aan
Totaal
582
39
71
2
1
7
477
het schoolbestuur te melden. In overleg met de vertrouwensinspecteur beoordeelt het bestuur of aangifte bij politie of justitie noodzakelijk is. De tekst van de volledige klachtenregeling ligt ter inzage op school.
Examenresultaten 2015-2018 Jaar vmbo-t havo
vwo
totaal
vertrouwensinspecteur. Bij de onderwijsinspectie werken vertrouwensinspecteurs bij wie u te-
2015-2016 opgegaan 36
19
9
64
recht kunt voor het melden van klachten over gebeurtenissen in het onderwijs op het gebied van:
geslaagd 35
17
8
60
• seksuele intimidatie en seksueel misbruik,
percentage 97% 89% 88% 94%
Is uw kind op school op een onaangename manier lastiggevallen dan kunt u zich wenden tot een
• lichamelijk geweld, • grove pesterijen,
2016-2017 opgegaan 49 32 14 95
• geweld, extremisme, discriminatie, onverdraagzaamheid, fundamentalisme en radicalisering.
geslaagd 49 30 12 86
percentage 100%
94%
86%
91%
De vertrouwensinspecteurs zijn tijdens kantooruren bereikbaar op telefoonnummer 0900 111 3 111 (lokaal tarief). Een vertrouwensinspecteur is aanspreekpunt voor betrokkenen bij
2017-2018 opgegaan 54 39 16 109
scholen. De inspecteur helpt bij het zoeken naar oplossingen, bij het vinden van de juiste weg
geslaagd 49 34 13 96
of bij het doen van aangifte.
percentage 91% 87% 81% 88%
De non-discriminatiecode van vrijescholen is vastgesteld door de Vereniging van Vrijescholen, www.vrijescholen.nl.
36 | Novalis College Schoolgids
Kwaliteitszorg, leerlingbegeleiding | 37
7 Structuur en organisatie School Het Novalis College vormt met het Karel de Grote College in Nijmegen en de Stichtse Vrijeschool in Zeist één Scholengemeenschap voor Voortgezet Vrijeschool Onderwijs (SGVVS).
Bestuur en Raad van Toezicht Het bestuur van de Scholengemeenschap voor Voortgezet Vrijeschoolonderwijs vormt het bevoegd gezag van het Novalis College, het Karel de Grote College en de Stichtse Vrijeschool en bestaat uit één bestuurder. Er is een Raad van Toezicht, zie www.sgvvs.nl.
Schoolleiding De schoolleiding bestaat uit de rector, mw. Vermeer en de teamleiders, mw. Weesjes, mw. Krugers dhr. Werts en mw. Helling
Ouderraad In de ouderraad zit van elke klas één vertegenwoordigende ouder. Het platform bespreekt allerlei onderwerpen die een ouderbelang in zich dragen. De ouderraad vormt een schakelfunctie
8 Financiën
tussen ouders en school en beoogt daarmee de betrokkenheid en communicatie tussen ouders en school te verzorgen.
Ouderbijdrage Jaarlijks vraagt de school na overleg met de ouderraad en met toestemming van de dMR aan
Leerlingenraad
ouders een ouderbijdrage voor een aantal activiteiten. Deze ouderbijdrage is vrijwillig.
De leerlingenraad vertegenwoordigt de leerlingen in het contact met de leraren over
Het vrijeschoolonderwijs kent een aantal bijzondere vakken en activiteiten. De basisbekosti-
organisatorische en inhoudelijke zaken. Het streven is dat elk leerjaar door een leerling is
ging van de overheid is onvoldoende om deze te bekostigen. De ouderbijdrage is essentieel om
vertegenwoordigd. De leerlingenraad vergadert elke maand met de rector.
het vrijeschoolonderwijs te waarborgen. Op de website www.novalis.nl/organisatie/school kosten kunt u lezen waar de ouderbijdrage aan besteed wordt.
Medezeggenschapsraad De Scholengemeenschap voor Voortgezet Vrijeschool Onderwijs (SGVVS) heeft een
De vrijwillige maar noodzakelijke ouderbijdrage bedraagt € 441,- per leerling, per schooljaar.
medezeggenschapsraad (MR). De MR van de Scholengemeenschap heeft advies- en
(schooljaar 2018 – 2019). Tevens verzoeken we om indien nodig een extra bedrag te schenken
instemmingsrecht dat het vestigingsbelang te boven gaat. De medezeggenschapsraad heeft
ten behoeve van leerlingen waarvan de ouders niet in staat zijn om het gemiddelde te betalen,
met het bestuur afgesproken dat voor die zaken alle advies- of instemmingsvragen worden
zodat we alle leerlingen vrijeschoolonderwijs kunnen bieden.
gesteld aan de deelraden en dat alleen wanneer de adviezen of instemmingen niet gelijkluidend zijn de medezeggenschapsraad bijeen wordt geroepen.
Leermiddelen De schoolboeken voor het voorgezet onderwijs zijn gratis.
Het Novalis College heeft, zoals de andere twee vestigingen van de scholengemeenschap, een
Overige schoolbenodigdheden dient een leerling zelf aan te schaffen. Een lijst hiervan kunt u
eigen deel-medezeggenschapsraad (dMR). In het medezeggenschapsreglement is een aantal
vinden op de website www.novalis.nl/praktischezaken .
advies- en instemmingsrechten toebedeeld aan de deelraad.
38 | Novalis College Schoolgids
Financiën | 39
Werkweken, cultuurreizen en excursies Gedurende het schooljaar zijn er verplichte activiteiten zoals werkweken, cultuurreizen en excursies waar een verplichte financiële bijdrage voor wordt gevraagd. • klas 7 werkweek ± € 85,-• klas 8 excursieweek ± € 50,-• klas 9 werkweek ± €130,-• klas 10 excursieweek ± € 50,-• klas 10 vmbo cultuurreis ± €425,-- * • klas 11 en 12 havo en 12 vwo cultuurreis ± € 550,-- * • De kosten voor de excursies zijn wisselend. * Leerlingen hebben gedurende de schoolloopbaan activiteiten waarbij ze voor de cultuurreis geld bijeen sparen. Te denken valt aan de organisatie van een talentenjacht, eetavond of valentijnsactie. Indien er tussentijds nog extra excursies zijn, worden ouders hierover geïnformeerd.
Tegemoetkoming scholieren Alle leerlingen die volledig dagonderwijs volgen in het voortgezet onderwijs hebben, wanneer zij 18 jaar geworden zijn, recht op een tegemoetkoming voor scholieren. Voor informatie zie www.duo.nl.
Verzekering De leraren en alle leerlingen zijn collectief verzekerd tegen de kosten, voortvloeiend uit
Stichting leergeld
ongevallen die plaatsvinden tijdens schooltijd. Bovendien dekt de verzekering kosten van
Ouders, die de voorgeschreven bedragen niet kunnen betalen, kunnen zich richten tot
ongevallen gedurende de reis naar en van school. Geneeskundige kosten worden door deze
Stichting Leergeld. De Stichting Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18
verzekering alleen gedekt voor zover dat niet al gebeurt door enige andere voorziening. Ook
jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Voor meer informa-
bij excursies, werkweken, e.d. zijn de leerlingen verzekerd via deze collectieve verzekering.
tie zie: www.leergeld.nl. Secretariaat: 040-2131141, secretariaat@leergeld-eindhoven.nl.
Naast de ongevallenverzekering heeft de school ook een reisverzekering (voor tijdens werk-
Voor wie is Stichting Leergeld bedoeld?
weken), een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (waaronder ook schades toegebracht tijdens stages vallen) en een werkgeversaansprakelijkheidsverzekering.
Stichting Leergeld richt zich op ouders/verzorgers van schoolgaande kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar:
Schades aan vervoersmiddelen (b.v. fietsen) vallen niet onder een van bovengenoemde school-
• meteen laag inkomen/schulden.
verzekeringen.
• woonachtig in de gemeente waar Leergeld gevestigd/werkzaam is. • die hun kosten niet of gedeeltelijk vergoed krijgen via bijzondere bijstand, tegemoetkoming in studiekosten of een andere regeling. • die hun kosten pas op een later tijdstip vergoed krijgen.
40 | Novalis College Schoolgids
Financiën | 41
Meer weten? Meer informatie Voor meer informatie kunt u zich abonneren op de nieuwsbrief van de Vereniging van vrijescholen en de volgende websites bezoeken: www.vrijescholen.nl www.kiezenvoordevrijeschool.nl BVS-schooladvies Vondellaan 503521 GH Utrecht T 030-2819656 admin@bvs-schooladvies.nl BVS-schooladvies is een kennis- en expertisecentrum voor vrijeschoolonderwijs. Voor uit gebreidere informatie: zie de website: www.bvs-schooladvies.nl
9 Overige instellingen Vereniging van vrijescholen Hoofdstraat 14-b, 3972 LA, Driebergen. Tel. 0343-536060, fax 0343-531772, e-mail vereniging@vrijescholen.nl, website www.vrijescholen.nl De Vereniging van vrijescholen is de landelijke belangenorganisatie van vrijeschoolbesturen. Eind 2017 telde Nederland in totaal 106 locaties voor vrijeschoolonderwijs. Er zijn in Nederland bijna 28.000 leerlingen die op een vrijeschool zitten. De laatste vijf jaar groeide het aantal leerlingen op de vrijeschool landelijk met bijna 25%. Taken van de Vereniging van vrijescholen: • Ondersteunen bij bestuurlijke en managementvraagstukken; • Behartigen van de belangen van vrijescholen op landelijk niveau; • Werken aan de ontwikkeling en de borging van de kwaliteit van vrijeschoolonderwijs; • Stimuleren van nationale- en internationale samenwerking in de vrijeschoolbeweging
42 | Novalis College Schoolgids
Overige Instellingen | 43
Sterrenlaan 16 5631 KA Eindhoven Postbus 1073
Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo
5602 BB Eindhoven T +31 (0)40 296 93 10 post@novalis.nl www.novalis.nl