Shqiptarja.com

“Almedicus” Suplementi për mjekësinë ““A

P Probleme me gjumin? Ja zgjidhja • Diabeti, çfarë (nuk) duhet të bëni • Kujdesi për shëndetin oral në shtatzani d

Novruz Shehu

Musineja dhe Shevqet Musaraj, të dashuruar?

Faqe 13-20

Faqe 22-23

Na ndiqni edhe online LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi ALMEDICUS

VITI II - NR. 55 E enjte, 08-03-2012

www.shqiptarja.com

E majta dhe e djathta akuzon njëra-tjetrën për praninë e ish-sigurimsave në politikë

NA DREJTOJNE SPIUNET

PS: Janë në Qeveri. PD: Edhe në Kuvend Tritan Shehu dhe Taulant Balla hapin “petët e lakrorit”: Ka me shumicë në parlament. Nëse zbulohen, bie qeveria dhe kryesia e Kuvendit. Kërkojnë hapjen e dosjeve dhe largimin nga politika POGRADEC

Shefi i Policisë: “Nuk e kam takuar vajzën që më akuzon” ARRESTIMET

Lajmi

Faqe 7

Faqe 9

Editorial

Deputeti demokrat Tritan Shehu thotë se në Kuvendin me 140 deputetë ka ishbashkëpuntorë të Sigurimit të Shtetit, duke përjashtuar praninë e tyre në qeveri. Për foton e Berishës me familjen e Enver Hoxhës ai thotë se si mjek i shkëlqyer Sali Berishës ia kishin nevojën të gjithë.

NGA

8 marsi i Edës dhe Megit D

TIRANE

JAKIN MARENA

Shqipëri-Itali, pranga për lumin e drogës, ja emrat DENONCIMI

Faqe 10

Nxënësit e verbër: Mësuesja tre vjet dhunë në klasë

Në foto: Kryeministri Sali Berisha me deputetin e PD-së, Tritan Shehu

I

sh-zv.kryeministri dhe Ministër i Jashtëm shqiptar në kohën e qeverisjes së parë të PD, deputeti demokrat Tritan Shehu në një intervistë për gazetën “Shqiptarja.com” është shprehur se në Kuvendin prej 140 deputetësh ka ishbashkëpuntorë të Sigurimit të Shtetit. Por nga ana tjetër ka mohuar të ketë të tillë në qeveri. Për më tepër ai ka nënvizuar faktin se PD e ka bërë një ligj Lustracioni në fundin e vitit 1995, të cilin PS në...

Vijon në faqet 2-3

ANILA BASHA

FESTA NE LOKALE NATE

8 marsi, shfaqje striptize në Tiranë Femra VIP në lokalet e kryeqytetit. Balerinë që zhvishen dhe rezervime pa fund. Ja lokalet TIRANE

ESMERALA KETA

F

esta e gruas në Tiranë këtë 8 mars do të vijë edhe me ngjyra erotike. Lokalet e natës në kryeqytet janë përgatitur për një festë të çmendur vetëm me femra, plot surpriza, ku nuk do të mungojnë kërcimet erotike, Faqe 11 meshkujt që...

je paradite në redaksinë e shqiptarja. com, mbërriti Eda. Ishte një femër e dhunuar. Kërkonte mbrojtjen e medias nga bashkëshorti që i bënte presion edhe pse për të kishte një vendim gjykate.

Vendim që do të thoshte, se bashkëshorti nuk mund të afrohej në banesën e saj në një distancë prej 300 metrash. Por edhe pse kishte vendim të tillë, ai përditë i del përpara. Ajo përditë, ...është dita e duke lënë edhe pu- Megit, sepse nën që mezi e ka, si kamariere, shkon në do të donte dyer e komisariatit ndoshta të për të denoncuar. festonte 8 Askush nuk mund ta ndihmojë. Eshtë marsë të disi e rastësishme që tjerë, por nuk Eda mbërriti te ne, ia arriti dot... në 7 mars. Eshtë tetë marsi nesër (sot). E pyes nëse e ndjen këtë ditë. Jo se nuk e di, por më thotë: Ç’a hallesh kam unë, e ti më tregon 8 marsin....!!!

E pra, sot është 8 marsi. Eshtë dita e qokave. Pak ditë më parë pamë bashkëshortën e kryeministrit tek takonte aktoret e vjetra për tetë marsin.

Sot do të shohim kryetaren e kuvendit tek takon disa zonja gra për tetë marsin.

Sot do të shohim edhe shoqatat e grave që kanë nxjerrë parrullën “festë apo protestë”, po për tetë marsin....

Nuk ia vlen të merresh me ndonjë rast të tillë të përmendur. Tetë marsi, dita e gruas, është dita e të gjitha femrave shqiptare. Por më shumë është dita e Megit, vajzës...

Vijon në faqe 11

2

E enjte, 8 mars 2012

POLITIKE

Rama: Berisha rrënoi PD, çarja më tresh e saj e tregon këtë

K

reu i Partisë Socialiste, Edi Rama, pas akuzave të bëra në adresë të tij nga kryeministri Berisha në Korçë, i cili e bëri përgjegjës për bllokimin e statusit të vendit, i është kundërpërgjigjur menjëherë.

"Shpifja e ditës: Opozita bllokoi Kodin Penal! E vërteta: Opozita e përmirësoi dhe votoi Kodin në seancën e parashikuar.

Votuam çdo ligj me 3/5!", shkruan Rama në

rrjetin social 'Twitter'. Kreu i opozitës vlerëson se çarja e mazhorancës tregon rrënimin e saj, ndërkohë që sipas tij zgjidhja është 'Rilindja Shqiptare' ose rrënimi i vazhdueshëm. "Një qeveri që vetëm i kërkon llogari opozitës, pasi vetëm shpif ndaj saj është fytyra e rrënimit. Çarja në tresh e PD flet vetë për rrënimin. Shpif shpif se diçka mbetet është programi i

sotëm qeverisës dhe i kryeministrit.

Zgjedhja është e qartë: Një Rilindje Shqiptare ose ky rrënim i vazhdueshëm", komenton Rama. Deklarata e kreut socialist ka ardhur pas akuzave të Berishës sipas të cilave ai paska dhënë urdhër të mos votohej Kodi Penal për të bllokuar integrimin, duke e lidhur me shërbimin Serbisë.

Kreu i qeverisë akuzon liderin e PS për bllokimin që i bëri Kodit Penal

Berisha: Rama, ndihmove Serbinë apo Shqipërinë?

Kryeministri: Serbia e mori statusin sepse ajo e meritoi Lajmi Kryeministri Berisha që nga Korça ku ishte me rastin e 7 marsit, ditës së mësuesit ka akuzuar kreun e PS Rama se me bllokimin që i bëri miratimit të Kodit Penal, kishte penguar marrjen e statusit të vendit kandidat për në BE të Shqipërisë, ndërkohë që kishte ndihmuar Serbinë, e cila për të e kishte merituar plotësisht.

TIRANE

JAKIN MARENA

K

ryeministri Sali Ber isha ka akuzuar sërish Kryetarin e PS Edi Rama si aktor të bllokimit të reformave në vend dhe që ka frenuar marrjen e statusit të vendit kandidat për në BE. Madje ka shkuar më tej duke aluduar se me këtë bllokim ai më shumë kishte ndihmuar Serbinë në dëm të Shqipërisë.

Që nga Korça ku ndodhej me rastin e festës së 7 Marsit, kreu i qeverisë theksoi se Rama me të gjitha veprimet që kreu ndihmoi që Serbia të merrte statusin e vendit kandidat në BE. "Nga ky tempull i dijes, unë dua t'i shtroj një pyetje z.Edi Rama që, me sa di unë e ka vizituar sot këtë tempull, dje u zotove, më erdhi mirë, se do votoje çdo gjë, madje se keni votuar gjithçka që kërkohet në procesin e statusit të Shqipërisë për në BE. Kjo është pozitive, por 10 ditë më parë kur urdhërove grupin parlamentar dhe vendose të mos votonin Kodin Penal, kur deklarove të bllokuara reformat, këto i bërë për të ndihmuar Shqipërinë apo Serbinë?", ka qënë akuza e kreut të mazhorancës Berisha. Madje është shprehur se vendi fqinj me të cilin na ndan në mes Kosova, e kishte merituar këtë fitore në BE. "Këto ditë rëndom po krahason e po

Edi Rama Kryetari i PS Edi Rama theksoi dy ditë më parë se qeveria ka dështuar në marrjen e statusit dhe se fajëson opozitën me pa të drejtë. Sipas tij, teksa opozita votonte Kodin Penal në Kuvend, në BE diskutohej statusi i Shqipërisë për vend kandidat në BE, dhe në të njëjtin moment'Berisha ëndërronte që ne të votonim kundër dhe të bëheshim shkak për mosmarrjen e statusit'.

shpreh keqardhje që Serbia e mori statusin e Shqipëria jo.

Unë s'kam asnjë keqardhje që Serbia e mori statusin, ajo e meritoi që e mori, sepse Serbia s'ka asnjë forcë politike që të mos votojë ligjet që kërkohen, por 10 ditë më parë, kur ti bllokove në parlament Kodin Penal, e bërë këtë për të

ndihmuar Shqipërinë apo Serbinë?!", ka akuzuar sërish kryeministri Berisha. I cili ka shprehur bindjen më të thellë se interesi jetik i opozitës shqiptare është që procesin e integrimit të vendit ta konsiderojë si një proces të detyruar për të gjithë shqiptarët, i cili s'mund të jetë tjetër veçse kon-

tribut i të gjithë shqiptarëve e forcave politike, si një proces, në të cilin s'ka asnjë të humbur, por vetëm të fituar, si një proces që buron thellë nga shpirti i qytetarëve shqiptarë.

"Në rast se mendohet se një javë para bllokohen e një javë më vonë thuhet se po kontribuojmë duke i zhbllokuar,

kjo është një këngë, një melodi e trishtuar që shqiptarët e kanë dëgjuar 43 vjet me radhë, nga etërit e tyre dhe nuk e besojnë më", tha Berisha, duke iu rikthyer dhe një herë akuzave për trashëgiminë komuniste të lidershipit të PS, pas akuzave të forta që Topi dhe Biberaj kanë dhënë në drejtim të Berishës se ka qënë pjesë e nomenklaturës komuniste. Berisha tha se vështirësitë e krijuara këto 23 viteve të fundit, kryekëput të pamerituara, janë të përkohshme dhe sëbashku do kapërcehen. Një ditë më parë ishte kryetari i PS Rama ai që tha se qeveria ka dështuar në marrjen e statusit dhe se fajëson opozitën me pa të drejtë. Sipas Ramës, teksa opozita votonte Kodin Penal ne Kuvend, në BE diskutohej statusi i Shqipërisë për vend kandidat në BE, dhe në të njëjtin moment, "Berisha ëndërronte që ne të votonim kundër dhe të bëheshim shkak për mosmarrjen e statusit për në BE".

Reagimi i PS

Braçe: Je dhëndërri i Serbisë, i shërbeve Millosheçit duke e furnizuar me naftë

M

TIRANE

enjëherë pas deklaratës së Ber ishës që akuzonte liderin e PS Rama, ka reaguar nënkryetari i grupit të PS, Erjon Braçe. "Ti Sali Berisha flet për ne e na akuzon për shërbim ndaj Serbisë?! Po si s'ke turp, ti je dhëndëri i Serbisë, për këtë shkak të futën në politikë, për këtë shkak të mbajnë ende në politike. Ti s'duhet ta prekësh këtë temë! Ti je ish Presidenti që i shërbeve Serbisë, madje asaj barbares së Millosheviçit, që krijove skemën gjigande të furnizimit me naftë të makinës ushtarake, kriminale të Millosheviçit gjatë luftrave nëpër Ballkan! Ti e Bullatoviçi", ka akuzuar Braçe, që s'ndalet. "Ti je ish Presidenti që ndalove e arrestove njerëzit e parë të bërthamave të asaj që më pas u njoh si UÇK, duke nisur nga ky Kryeministri i sotëm që ka harruar e

të quan 'burrë kombi", që zhduke Remzi Hoxhën, një shqiptar të ndershëm e patriot që po i shërbente me gjithë ç'kishte çështjes shqiptare. Ti je ish Kryeopozitari që i quajte ushtarët

e parë të UÇK dhe vetë atë si terroriste, që presoje gjithë opinionin shqiptar, delegacionin e Rambujesë të mos nënshkruante marrëveshjen që i hapi rrugë NATO të ndërhynte në Kosove", lëshon akuzat Braçe. "Ti ke lëshuar sektoret strategjikë të ekonomisë së vendit te Serbia, rrugët, energjinë, drithërat, telefonin.

Këshilltarin tënd, më kryesorin, Damirin e zgjodhe nga serbët e Bosnjës, tamam nga nipat e UDB! Ti i ke dhënë atij leje e licensa për të hyrë në tregun e energjisë por dhe lejen për pontilin më të madh të naftës e gazit në Porto Romano, e ke futur këtë vend në linjën kriminale që furnizon me armë diktatorët e Libisë, Jemenit përmes kontratave me kompanitë serbe të furnizimit. Prandaj duhet të heshtësh. Fussnote: Ti nuk e fsheh dot Serbinë tënde, të dekonspiron shërbimi ndaj saj", tha Braçe.

SPARTAK NGJELA:

"Opozita të rinisë shpejt protestat"

K

ryetari i PLD, Spar tak Ngjela nëpërmjet një deklarate për mediat i bëri thirrje opozitës të rinisë protestat për të larguar nga vendi otomanizmin hoxhjan dhe rrjedhimisht kryeministrin Berisha, që Ngjela e cilësoi si pasardhës të këtij regjimi. Ai tha më tej se pikërisht kjo qeverisje, mban peng integrimin në BE. "Ne konstatojmë se vijon otomanizmi hoxhjan nëpërmjet një bande otomane që ka kohë që livadhis nëpër Shqipëri. Si pasojë e kësaj nuk u dënua kurrë asnjë kryetar dege, asnjë punonjës i sigurimit të shtetit në makabritetet që kanë bërë gjatë 30 vjetëve të otomanizmit hoxhjan në Shqipëri. Në këtë situatë i bëj thirrje opozitës të fillojë protestat për të shkallmuar përfundimisht otomanizmin në Shqipëri. Arsyeja kryesore që nuk hyjmë dot në procedurat e BE-së është otomanizmi i kryeministrit Sali", u shpreh Ngjela.

E enjte, 8 mars 2012

3

POLITIKE

Rama: Universitetet private, diplomat si letra me vlerë

P

artia Socialiste ka mbajtur një tryezë gjatë ditës së djeshme për arsimin.

Kreu i kësaj partie, Edi Rama, është shprehur shumë kritik për gjendjen në të cilën ndodhet arsimi shqiptar. Sipas tij, arsimi shqiptar ka degraduar. "Arsimi shqiptar nuk ka njohur ndonjëherë vite më të vështira se këto, të politizimit dhe barbarizmit. Sistemi arsimor ka arritur në një pikë fundore degradimi", tha Rama.

Njëherësh ai ka lëshuar kritika të forta veçanërisht ndaj universiteteve private, që sipas Ramës, janë kthyer në valvula të shkarkimit të papunësisë. Rama tha se universitete private lëshojnë diploma si letrat me vlerë një herë e një kohe, që nuk i hynin në punë njeriu. "Qeveria i ka kthyer universitetet në valvula për të shkarkuar prurjet masive të të papunëve që dalin nga shkollat e mesme. Diplomat e

universiteteve private janë si ato letrat e dikurshme me vlerë që nuk u hyn kurrë në punë shqiptarëve, ndërsa diplomat e tyre do shtojnë ndjeshëm numrin e të papunëve me diplomë. Ky liberalizmi pa asnjë princip dhe pa rregull ka rrafshuar dy vlerat themelore për një jetë universitare, konkurrencën dhe meritën si një vlerë e patjetërsueshme e krijuar nga konkurrenca", tha Rama.

Opozita

Balla: Po të hapeshin dosjet tani do të iknin Kryeministri e ministrat, Kuvendi pa kryetare

TIRANE

K

a qënë me të vërtetë i ashpër depu teti socialist Taulant Balla në lidhje me debatin që ka shpërthyer tërë këto ditë në lidhje me praninë ne politikë dhe në qeveri të spiunëve të sigurimit të shtetit, por dhe të lidhjeve me noimenklaturën komuniste. Akuzave të Presidentit Topi e ish-deputetit të PD, Biberaj për praninë e ish-spiunëve në qeveri e grupin e PD, u është shtuar dhe deputeti socialist Balla.

"Nëse do të hapeshin dosjet Sigurimit të Shtetit në këto momente, Kryministri dhe disa ministra do të jepnin dorëheqjen menjëherë. Mund të na ngelte dhe Kuvendi pa kryetare", ka deklaruar deputeti socialist Balla. Deklaratë e cila ka pasuar jo vetëm akuzat e ish-eksponentëve të

lartë të PD, por dhe të debatit të tij në sallën e Kuvendit kohë më parë. Balla i ka bërë një pyetje Topallit, për përdorimin në media të një psudonimi. "Të lutem më

hiq një merak mua e disa gazetarëve që kanë publikuar lista pseudonimesh. Çfarë lidhje ka dosja 'dezinjatorja' me Ju. Meqenëse ju keni deklaruar që të largohen spiunët nga Presidenca e Qeveria dhe sigurisht duke qenë se ti je bërë tashmë eksperte hetimesh për këdo në Shqipëri, gjyqtare, prokurore, presidente, deputete, na thuaj dhe ne kush janë spiunët në Qeveri e Presidencë", tha Balla. "Ju jeni përpjekur të abuzoni, të shpifni. Ky Kuvend duhet t'i mbyllë gojën atyre që shpifin, ndoshta do shikonin pak përpara brenda familjes së tyre. Në asnjë institucion s'duhet të punojnë njerëz me dosje, aq më tepër në sistemin e drejtësisë, njerëz që kanë marrë pjesë në gjykata politike apo për të mbuluar problemet e tyre apo të familjarëve", tha Topalli.

Ish-zv.kryeministri flet për fotot e Berishës me familjen Hoxha: Si mjek i shkëlqyer ia kishin nevojën

Shehu: Në Kuvend ka ‘sigurimsa’ Deputeti i PD: Në qeveri asnjë ish-bashkëpuntor i Sigurimit të Shtetit, ndërsa në Kuvendin me 140 deputetë ka. PD kërkon hapjen e dosjeve. Topi, gabim që s'firmosi ligjin për Lustracionin

TIRANE

të shoqërisë së kaluar.

JAKIN MARENA

Biberaj

vijon nga faqja 1

“Kryeministri aktual i Shqipërisë është mbështetësi më i madh politik i ish-komunistëve e ish-bashkëpunëtorëve të Ish-Sigurimit të Shtetit, të cilët i ka në qeveri, në grupin parlamentar dhe në lidershipin e PD. Kjo është tradhtia më e madhe e pas-viteve '90 ndaj shqiptarëve”, tha Biberaj.

... pushtet pas vitit 1997 e abrogoi, ndërkohë që për të e majta ka shërbyer gjithnjë si penguese për miratimin e një ligji të tillë. Teksa ka deklaruar qëndrimin e PD për hapjen e dosjeve, Shehu akuzon Topin për moshedhjen e firmës për ligjin e miratuar të Lustracionit. Ndërsa në lidhje me fotot e Berishës me ish-udhëheqësit dhe familjen e Enver Hoxhës, Shehu thotë se si mjek i shkëlqyer Berishës ia kishin nevojën të gjithë dhe kudo.

Si e konsideroni debatin që ka shpërthyer mes Topit, Biberajt nga njëra anë dhe mazhorancës nga ana tjetër në lidhje me ish-spiunët, ligjin e Lustracionit dhe lidhjen me nomenklaturën komuniste?

Partia Demokratike gjithonë ka qënë për hapjen e dosjeve të ish-bashkëpuntorëve të Sigurimit të Shtetit dhe për një politikë lustracioni ndaj të kaluarës, për të krijuar premisa më të mira në zhvillimin shoqëror të Shqipërisë, ecjen para të saj në rrugën e integrimit të vendit.

tike, e cila e ka penguar intensivisht miratimin e këtij ligji.

Madje dhe një ligj i cili siç e theksova ishte miratuar dhe kishte nisur aplikimin në fund të vitit 1995 u abrogua nga e majta.

Ne miratuam një një ligj të tillë në fund të vitit 1995, të cilin dhe e aplikuam. Por pas vitit 1997 dhe pas fitores së Partisë Socialiste, ky ligj u nxor jashtë funksionit nga mazhoranca e majtë e atëhershme.

Por ju pas tetë viteve në opozitë erdhët në pushtet, ku keni shtatë vite në qeverisje, ndërsa ligji për Lustracionin ende nuk është miratuar. Si e komentoni një zvarritje të tillë?

Partia Demokratike ka theksuar gjithnjë se hapja e dosjeve është një detyrë

qytetare për të sqaruar të kaluarën dhe për të bërë purifikimin e shoqërisë shqiptare në konceptin e vlerave. Madje ne kemi insistuar gjithnjë për të pastruar politikën shqiptare nga njollat e së kaluarës, pasi ka qënë një nga angazhimet tona si forca e parë opozitare që rrëzoi komunizmin. Shqipëria ka qënë vendi ku janë kryer krimet më të egra në kohën e diktaturës, krahasuar me të gjitha vendet e tjera të lindjes. Megjithatë ne jemi i vetmi vend në tërë evropën ish-komuniste që nuk ka një ligj të tillë, kjo për pasojë e mosdashjes së të majtës poli-

Po ka pasur një draft në vitin 2008 nga Biberaj, i cili u rrëzua, ndërkohë që ligji tjetër për Lustracionin u nuk u firmos nga Presidenti, u quajt i pavlefshëm nga Komisioni i Venecias dhe u hodh poshtë më pas nga Kushtetuesja...?

Unë di që mazhoranca ka miratuar një ligj shumë të mirë Lustracioni dhe me konsulencë ndërkombëtare. Unë mendoj se një përgjegjësi ka dhe Presidenti Topi që nuk e firmosi atë ligj që PD e miratoi, për zbardhjen e dosjeve të komunizmit.

Ka akuza nga ana e të majtëve, por dhe përfaqë-

suesve të djathtë se në qeveri dhe në grupin parlamentar të PD ka ishbashkëpuntorë të Sigurimit të Shtetit apo të lidhur me nomenklaturën komuniste. Vlerësimi juaj?

Nuk është e vërtetë. Nuk është e vërtetë që në radhët e mazhorancës ka ish-bashkëpuntorë të Sigurimit të Shtetit. Në qeveri s'ka asnjë bashkëpuntor, por ka një vullnet të palëkundur për të hapur dosjet dhe për të vënë në jetë një ligj të tillë. Por mund të them që në Kuvend, në hapësirën prej 140 deputetësh ka ishbashkëpuntorë të Sigurimit të Shtetit. Janë 140 deputetë.

Nga ana tjetër sot ka një shtim të prezencës së njerëzve të lidhur me nomenklaturën, ka një shtim fatkeqësisht kohët e fundit në PS, e cila është kthyer në ato praktika që janë dhe si pasojë e remineshencave të vjetra, që lidhen me ide dhe individë prezentë të asaj pjesë

Por ama foto me eksponentë të rëndësishëm të diktaturës komuniste dhe familjen e diktatorit ka kryetari aktual i mazhorancës...?

Sali Berisha ishte një mjek i shkëlqyer, një kardiolog i shkëlqyer, një nga mjekët më të mirë që ka pasur Shqipëria, dhe e vetmja gjë që ka bërë gjatë gjithë kësaj kohe ka qënë shpëtimi i jetës së njerëzve dhe zhvillimi i shkencës mjekësore shqiptare. Berisha është themeluesi dhe promotori i kardiologjisë invazive shqiptare dhe një nga figurat më të shquara të shkencës së kadiologjisë shqiptare. Ky ka qënë realieti, askush s'mund ta mohojë. Si mjek i shkëlqyer dhe në kohën e diktaturës ia kishin nevojën dhe kudo kryente detyrën e tij, duke shëruar që nga njerëzit më të thjeshtë e deri tek njerëzit më të rëndësishëm. Dhe asnjëherë nuk ka munguar të japë ndihmën e tij për shpëtimin e njerëzve, pavarësisht se kujt pjesë të shoqërisë i takonin ata. Ashtu siç dhe ka qënë promotori dhe udhëheqësi i Lëvizjes demokratike shqiptare, njeriu më i rëndësishëm për rrëzimin e diktaturës komuniste në Shqipëri dhe demokratizimin e vendit.

4

E enjte, 8 mars 2012

EKONOMI

Pakësohen licensat për aplikimet në energjetikë

L

icensat dhe autorizimet që duhen për një subjekt që kërkon të aplikojë lidhur me projekt të energjetikës do të kalojnë nga 23, që janë aktualisht, në 13. Kjo është vendosur dje në mbledhjen e Task Forcës Rregullatore, që trajtoi disa problemeve thelbësore të reformës derregullatore, që kanë të bëjnë me lehtësimin e procedurave të lejeve dhe licensave, pas marrjes së

koncensionit në fushën e energjetikës. Më parë, ka qenë ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës që ka deklaruar se do të thjeshtoheshin procedurat për dhënien e lejeve koncensionare për ndërtimin e HEC-eve, nga 23 leje në institucione të ndryshme që duhet të nxirrte më parë një investitor për të marrë licensën, në 20 prej tyre mund të

depozitojë kërkesën pranë Qendrës Kombëtare të Licencimit (QKL) dhe pas katër ditësh kërkesa depozitohet pranë Ministrisë së Energjetikës. Në mbledhjen e drejtuar nga kryeministri Berisha u paraqit edhe një projektvendim për ndërhyrjen në legjislacionin e dhënies së tokave me qera, enfiteozë, etj., për të zgjidhur problemet me pronësisë

BERZH publikon kërkesën e qeverisë për strategji

Gjithë rrugët do të kalohen me pagesë Shqiptarët paguajnë edhe kreditë e marra Lajmi Brenda gjashtë muajve, Shqipëria do të pajiset me një strategji për vendosjen e tarifave për të kaluar në të gjitha rrugët nacionale. Këtë e zbulon Banka Evropiane për Rindërtim e Zhvillim, me anë të një dokumenti, që shpall tenderin për konsulencën lidhur me strategjinë për këtë qëllim

marrjes së sektorit privat.

Një fushë e rëndësishme që ka nevojë për reforma është financimi i rrugëve. Kjo, jo vetëm për mirëmbajtjen, por edhe në ndërtimin e tyre, thekson BERZH.

TIRANE

GENC KONDI

ARSYETIMI

Q

everia po harton strategjinë për të ven dosur "trarët" në të gjitha rrugët nacionale, në mënyrë që, të gjithë automjetet që do të kalojnë në to, të paguajnë tarifë për kalimin.

Këtë e zbulon një dokument i Bankës Evropiane për Rindërtim e Zhvillim (BERZH), që ka shpallur tenderin për konsulencën. Pavarësisht se do të paguhen në vite shifra të kripura për kreditë e marra me interesa të larta në banka tregtare nga qeveria, tani qytetarëve u kërkohet që, veç këtyre borxheve, të paguajnë edhe sa herë të kalojnë mbi një rrugë, që është ndërtuar me paratë e tyre.

DOKUMENTI

Banka Evropiane për Rindërtim e Zhvillim njoftoi me anë të këtij dokumenti se aktualisht po përpunon një projekt të ri për rrugët sëbashku me qeverinë shqiptare, për të financuar ndërtimin e by pass-eve pranë qyteteve të Fierit e Vlorës. Të dyja këto janë nyje të rëndësishme në rrjetin kombëtar të rrugëve, që lidhin segmente rrugore të financuara më parë ngë BERZH-i, thekson ajo.

Por, nëpërmjet këtij investimi, BERZH-i ka ndërmend të mbështetë qeverinë e Republikës së Shqipërisë në

Ftesa e Bankës Evropiane për Rindërtim e Zhvillim për garë lidhur me konsulencën për strategjinë e pagesave për kalimin në rrugë në Shqipëri reformimin e gjithë sektorit.

Objektivat kryesorë të reformës janë përmirësimi i

efektivitetit përmes reformave institucionale, komercializimit dhe rritjen e pjesë-

Vendosja e tarifave të pagesës për kalimin e automjeteve në rrugë ofron mundësinë që të merren të ardhura shtesë në sektorin e rrugëve, ndërkohë që sjell burime financimi të dedikuara për një rrugë të caktuar. Të ardhurat nga pagesa të tilla janë gjithashtu të pavarura nga procesi vjetor buxhetor dhe rritin qendrueshmërinë e të ardhurave nga sektori rrugor, megjithëse mbeten të ekspozuara ndaj riskut të trafikut, thuhet më

tej në këtë dokument, që nxjerr qartë pamundësinë e qeverisë për të vijuar shpenzimet buxhetore për rrugët.

DETYRAT

Objektivi bazë do të jetë përgatitja e një Strategjie të Pagesave për Kalimin në Rrugë, që do t'i ofronte qeverisë shqiptare një dokument strategjik për ta përdorur për të zbatuar pagesat rrugore. Në këtë kuadër, subjekti që do të angazhohej, do të kishte dy detyra për të zgjidhur. Së pari, të përcaktojë në nivel strategjik çështjen e vendosjes së rrjetit të vjeljes së pagesave për kalimin në rrugë. Dhe, së dyti, të hartojë një politikë tarifore në përputhje me legjislacionin e BE dhe praktikat më të mira në këtë drejtim. Ko-

mpanisë i kërkohet të identifikojë një opsion të parapëlqyer për marrjen e pagesës, midis alternativave të tilla si: manuale, elektronike apo e përzier, si dhe midis sistemeve të hapura apo të mbyllura.

PROCEDURA

Procesi i përgatitjes së konsulencës do të zgjatë gjashtë muaj, duke filluar nga shkurti 2012 dhe pagesa do të ishte 150 mijë euro, pa TVSH. Konsulenti duhet të jetë një subjekt apo grup subjektesh që kanë përvojë në fushën e transportit dhe atë financiare, në strategjitë e pagesave të kalimit në rrugë, përvojë në punën në rajonin e Ballkanit dhe të paktën 10 vjet përvojë në aplikimin e pagesave, thekson BERZH.

Komunikimi

AKKP: Do ulim tarifat e celularëve

T

TIRANE

arifat e telefonisë së lëvizshme do të ulen sërish në muajin shtator.

Kryetari i Autoritetit të Komunikimeve Elektronike dhe Postare, Pirro Xhixho, gjatë raportimit në Komisionin parlamentar të Veprimtarive Prodhuese, deklaroi dje se ky institucion ka një skemë, sipas së cilës në shtator të çdo viti rishikohen tarifat celulare. Ndërkohë, drejtori i Rregullimit të Tregut në AKEP, Altin Rrapaj, deklaroi se gjatë vitit të kaluar, të ardhurat e kompanive celulare kanë shënuar rënie. Deputetët socialistë në Komision kërkuan nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare që të detyrojë kompanitë celu-

lare të publikojnë tarifat, në mënyrë që të rritet transparenca për abonentët.

Ndërkohë, në fund të vitit 2011 numri i lidhjeve të internetit me brez të gjerë arriti në 6.2 për 100 banorë, nga 3.7% që ishte në fund të vitit 2010. Tarifa për një lidhje me shpejtësi 2 Mbps në Shqipëri është mesatarisht 20.7 euro, ndëkohë që mesatarja rajonale është 22.9 euro. Sipas regjistrit të sipërmarrësve të AKEP, shërbimet e internetit ofrohen nga mbi 150 subjekte, por vetëm 8 prej tyre kanë një pjesë domethënëse të tregu në nivel kombëtar, duke përfshirë këtu edhe dy operatorët 3G, AMC dhe Vodafone Albania. Albtelecom vazhdon të jetë operatori më i madh, me rreth 35% të

tregut sipas numrit të abonentëve.

Megjithatë, për shkak të konkurrencës në rritje, Albtelecom ka pësuar një ulje të numrit të abonentëve me 15% gjatë vitit të kaluar.

Në rritje të fortë paraqiten shoqëritë Abcom dhe ASC, që e kanë rritur numrin e abonentëve përkatësisht me 116% dhe 79%. Aktualisht, Abcom është operatori i dytë më i madh me 17% të tregut të internetit me brez të gjerë, ndërsa ASC renditet e katërta me 7%.

Sa i përket internetit të lëvizshëm, Vodafone Albania ka deklaruar rreth 25 mijë abonentë interneti broadband, ndërkohë që AMC e nisi ofrimin e shërbimeve 3G vetëm në fund të vitit 2011 dhe raporton 9 mijë abonentë.

E enjte, 8 mars 2012

5

EKONOMI RIVLERËSIM I LEKUT

KRIZA EVROPIANE

Në tregun valutor të Tiranës, gjatë ditës së djeshme është shënuar një rritje e vlerës së lekut ndaj valutave. Dollari u kuotua me 106.26 lekë, 0.11 më pak se një ditë më parë, ndërkohë që euro me 139.83, 0.03 lekë më pak se të martën. Paundi britanik u tregtua me 167.24 lekë, 0.57 lekë më pak dhe vetëm franga zviceriane, me 115.98 lekë, u rivlerësua, me 0.04 lekë

Greqia ka shtuar presionet ndaj investitorëve privatë që të pranojnë ulje borxhi. Në rast se qeveria greke nuk paguan detyrimet më 20 mars, tregjet do të shënjestrojnë Italinë dhe Spanjën, me kosto 350 miliardë euro, ndërsa ndihma për Irlandën dhe Portugalinë do të ishte 380 miliardë euro shtesë në 5 vite. Ndërsa rikapitalizimi i bankave do të kërkonte 160 miliardë euro

Pas shkatërrimit total, i kërkohet BERZH-it zgjidhje

Treni elektrik, ringjallet projekti i Fatos Nanos Raporti: Hekurudhat shqiptare drejt paralizës

TIRANE

GENC KONDI

P

HIPOTEKA

asi e çoi në gjendjen më të vështirë në 20 vjetët e fundit sektorin e hekurudhave, dikasteri i Olldashit kërkon tani ndihmë nga ndërkombëtarët me një strategji për të risjellë në "lavdinë e dikurshme" transportin mbi shina. Duke e filluar nga rigjallërimi i një projekti, të inicuar nga qeveria Nano, për rehabilitimin e linjës Tiranë-Durrës.

Për këtë, si dhe për rrugët automobilistike, qeveria i është drejtuar për ndihmë Bankës Evropiane për Rindërtim e Zhvillim, e cila ka shpallur kërkesë për shprehje interesi lidhur me një strategji të rehabilitimit të transportit hekurudhor në Shqipëri.

Nis regjistrimi për zonën 8320

Z

yra Qendrore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme (Hipoteka) njofton se ka filluar Afishimi Publik i Regjistrimit Fillestar të Pasurive të Paluajtshme për Zonën Kadastrale Nr. 8320, të qytetit të Tiranës. Ky afishim bëhet respektivisht në territorin e Zonës Kadastrale Nr. 8320, saktësisht në adresën, Rruga Shkodër-Tiranë, Kodër Kamëz, përballë Farmaci "Shehu", Tiranë. Periudha e Afishimit Publik do të vazhdojë 45 ditë kalendarike. Të gjitha subjektet private dhe shtetërore që kanë të drejta pronësie, ose të drejta të tjera reale mbi pasuritë e paluajtshme në Zonën Kadastrale Nr. 8320, janë të ftuar të verifikojnë Regjistrimin Fillestar të pasurive të tyre.

Afishimi bëhet për efekt korrigjimesh të mundshme.

Fondacioni Vodafone takim për familjet në nevojë

Në kuadër të Festës Ndërkombëtare të 8 Marsit, Fondacioni Vodafone Albania dhe Fshatrat SOS Albania në Shkodër prezantuan projektin "Fuqizimi i Familjeve në nevojë" që ndodhet në fazë zbatimi në Shkodër. Qëllimi i projektit "Fuqizimi i Familjes" është të ndihmojë familjet që rrezikojnë të humbasin kujdesin e fëmijëve të tyre.

Afro 154 familje përfitojnë shërbime në mënyrë që të fuqizohen për të ofruar mbrojtje, edukim dhe kujdes që fëmijët e tyre të rriten në një ambjent familjar, social përkujdesës.

Eagle, në 4-vjetor gjithshka fillon me 4

SITUATA

Kompania e Hekurudhave Shqiptare (HSH) është përgjegjëse për infrastrukturën dhe veprimtarinë e transportit hekurudhor në Shqipëri, theksohet në raportin e shkurtër që shoqëron dokumentin e BERZH-it.

Deri tani, në këtë sektor për një kohë të gjatë ka patur investime të pakta dhe mirëmbajtja është kufizuar në gjërat më thelbësore, thekson BERZH. Shinat janë të përdorshme, por në një gjendje të mjeruar. Lokomotivat dhe vagonët janë të vjetër dhe duhet të zëvendësohen. Sinjalistika ështa gati në pikën e vde-

LAJME SHKURT

Ftesa e Bankës Evropiane për Rindërtim e Zhvillim për garë lidhur me konsulencën për strategjinë e hekurudhave shqiptare kjes. Është e nevojshme të organizohet një shërbim i rregullt me cilësi që të tërheqë pasagjerët drejt hekurudhës për të lehtësuar trafikun e rënduar në rrugë.

Sistemi hekurudhor në Shqipëri është ndërtuar për t'i shërbyer industrisë dhe aktualisht e bën një gjë të tillë: për

çelikun, çimenton dhe industrinë e naftës përdoret transporti mbi shina.

KËRKESA

Qeveria shqiptare i ka kërkuar BERZH-it të ndihmojë me një projekt që synon financimin e investimeve, me objektiv rigjallërimin e hekurudhave shqiptare nëpërmjet

përmirësimit të infrastrukturës dhe veprimtarisë hekurudhore, duke krijuar sigurinë e duhur në to. Përparësia kryesore: Rehabilitimi i linjës hekurudhore Tiranë-Durrës.

Po kështu, kërkohet përcaktimi i përparësive midis gjithë linjave ekzistuese hekurudhore që do të kërkojnë mbështetje ekonomike e financiare për investime në afat të mesëm dhe të gjatë.

Pra, detyrat do të jenë dy: Linja Tiranë-Durrës dhe zhvillimi i të gjithë rrjetit hekurudhor.

Puna për hartimin e një strategjie të tillë do të fillojë në shtator 2012 dhe do të vijojë për nëntë muuaj. Pagesa do të jetë 1.25 milionë euro pa TVSH për kompaninë realizuese.

Kompania duhet të ketë përvojë pune në hekurudha dhe duhet të ketë punuar më parë në Ballkanin Perëndimor.

Të gjithë abonentët e familjes Eagle, duke filluar nga data 7 mars, me vetëm 800 lekë (me TVSH) do të mund të përfitojnë 400 minuta kohë bisedë drejt të gjithë numrave Eagle, 40 minuta drejt operatorëve të tjerë kombëtarë (përveç Plus), 40 SMS drejt destinacioneve kombëtare (përveç Plus) si edhe 120 MB internet. Duke zgjedhur këtë paketë, abonentët me parapagesë do të mund t'i përdorin minutat, SMS-të dhe internetin brenda 15 ditësh nga dita e aktivizimit të saj.

Kina ndikon në rritjen e çmimit të naftës

Nafta u shtrenjtua në sesionin e djeshëm të bursave, pas deklaratës zyrtare të Kinës se do rrisë importin e naftës bruto në këtë vit. Çmimin më të lartë e mbështeti edhe vazhdimi i tensionit midis Iranit dhe Perëndimit, megjithëse vendet më të mëdha kanë pranuar ofertën e Teheranit për bisedime. Nafta bruto amerikane për prillin u rrit dje me 35 cent, në 105.05 dollarë për fuçi.

Projekti

Qeveria, 12 mln euro gjobë për Tiranë-Durrës

P

TIRANE

ër linjën hekurudhore TiranëDurrës, tashmë qeveria Berisha është dënuar dhe ka paguar një gjobë 12 milionë euro për shkak se anuloi një projekt ambicioz me General Electric. Linja duhej të modernizohej nga viti 2005 nga qeveria socialiste e asaj kohe, por projekti u anulua nga 'Berisha'. Përmasat e projektit të propozuar dhe pasojat në buxhet janë të tilla që qeveria do ta kish-

te të vështirë të zbatonte projekte të tjera, në programuara në kuadër të Strategjisë Kombëtare të Zhvillimit Social-Ekonomik, shkruan në letrën e tyre, drejtuar General Electric, tre ministra të qeverisë së re të PD. Ra në sy fakti se, si një ndër arsyet e anulimit, u paraqit kostoja e lartë financiare e projektit. Por, ndërkohë që u anulua një faturë prej 74 milionë eurosh, vetëm segmenti Rrëshen-Kalimash i "rrugës së kombit", kushtoi më shumë se 1 miliard euro,

ndërkohë që ende nuk ka një faturë përfundimtare të punimeve të kryera për ndërtimin e tij. Pas pagesës së gjobës, së vendosur nga Gjykata Ndërkombëtare e Arbitrazhit, në maj 2010, ministri i Transportit Sokol Olldashi depozitoi në Prokurori kallëzim penal ndaj ishministrit të Transportit dhe Telekomunikacionit Spartak Poçi, për veprën penale të shpërdorimit të detyrës, duke ja faturuar atij dëmin për prishje të kontratës.

6

E enjte, 8 mars 2012

AKTUALITET

Pukë, zhduket pa adrresë nga banesa Durim Kukaj

N

jë 17-vjeçar me emrin Durim Kukaj ka humbur kontaktet me familjen e tij në Pukë që prej ditës së djeshme.

Prindërit dhe të afërmit e të riut kërkojnë ndihmë për të mësuar për fatin e djalit. "Që dje në orën 11:45 djali im ka ikur nga mësimi dhe nuk ka ardhur në shtëpi. Nuk ka qenë problematik, është tip i qetë."- thotë babai i Durimit. Policia

e Pukës ka nisur punën për kërkimin e të riut, ndërkohë që është vënë në dispozicion edhe një numër telefoni, për këdo që ka informacion për vendndodhjen e 17-vjeçarit. Nr është i kontaktit: 0682921457. Kërkime të shumta janë kryer në zonën për rreth si dhe tek të afërmit e familjes Kukaj, por në fakt kërkimet kanë qënë pa rezultat.

Policia ka ngritur dyshimet e saj rreth zhdukjes së adoleshentit duke pohuar se 17 vjeçari me emrin Durim Kukaj, ka shumë gjasa të jetë larguar nga banesa me shoqërinë e tij. Policia tregon se mund të jetë një aventurë e tij.

Pavarësisht këtyre hipotezave policia ka bërë disa kontrolle në disa hotele, por në fakt kontrollet kanë dështuar.

Zbardhet mesazhi i dytë që Ilia Basho i dërgon Yllkës

"Unë o të marr o vdes kujdesu për fëmijët" Urdhëri i Ilias: Mos takohemi për tre muaj Lajmi SMS i dytë

Dalin prova të reja që krijojnë bindjen se i arrestuari Ilia Basho është organizatori i vrasjes së bashkëshortes së tij Eleni Basho. SMS, dhe dëshmitë tregojnë se Ilia, ka planifikuar vrasjen, ndërkohë që pas saj ka tentuar të ngrerë një skemë mbrojtje duke urdhëruar Yllkën që të mos takoheshin dhe mos flisnin për një periudhë 3 mujore.

Në foto: Avokati Lazer Sokoli

TIRANE

ELTON QYNO

U

"Duro dhe pak, shumë shpejt do zgjidhet kjo punë, vetëm prit". Ky është mesazhi tjetër që e ka implikuar pozicionin e Ilia Bashos në vrasjen e bashkëshortes së tij Elenit.

në o të mar o vdes, prandaj kujdesu për fëmijët e mi po su bë kjo që unë dua". Ky është një tjetër mesazh i zbuluar nga telefoni i Ilia Bashos dërguar të dashurës së tij Yllka Shehaj disa ditë para se të ndodhte vrasja e Eleni Bashos.

Prokuroria e Tiranës ka arritur të zbardhë mesazhe të tjerë, duke harmonizuar akoma dhe më tepër faktet, të cilat tregojnë se organizatori i vrasjes së 33 vjeçares, nënës

Në foto: Yllka Shehaj dhe Ilia basho tij, duke pranuar të mbrohet vetëm nga avokati i tij Lazer Sokolaj.

POROSIA PËR FINANCIERIN

Veç disponimit të mesazheve, prokuroria ka pretenduar se pas vrasjes së Elenit, i arrestuari Ilia Basho ka kërkuar që Yllka Shehaj të mos e takonte për një periudhë kohe prej dy deri në tre muaj. Për këtë urdhër, sipas prokurorisë i arrestuari Basho ka porositur financiarin e kompanisë "Nova Dental Albania" Jonuz Muça, të Eleni Basho e ka cilit i ka lënë detyrë që të takonte Yllka Shekanosur të arrestuarin haj, për ti transmetuIlia, se do ta helmojë ar asajt urdhërin që të takoheshin dhe të nëse i merr vesh ndonjë mos mos flisnin në telefon lidhje jashtë martese së bashku. Nisur nga këto rrethana, prokuroria pretendoi së dy fëmijëve është burri i saj se i arrestuari Ilia Basho duIlia Basho. Në seancën e het të qëndrojë në burg për djeshme gjyqësore në shkak se nga harmonizimi i të Gjykatën e Apelit prokuroria gjitha provave materiale, ka renditur një sërë provash, mendohet se ai është personi ku sipas të cilave mendohet se që ka organizuar vrasjen, dhe njeriu që ka organizuar për këtë duhet të qëndrojë në krimin e rëndë është 38 qeli. Nga ana tjetër avokati vjeçari Ilia Basho. Ky i fundit Lazer Sokolaj i ka kërkuar gjatë zhvillimit të seancës gjykatës së përbërë nga Gjin ndodhej në sallën e gjyqit, por Gjoni, Edmond Gogu dhe Arska pranuar të flasë ansjë fjalë tan Broci lirimin e klientit të rreth akuzës së ngritur ndaj tij për shkak se ai nuk përbën

asnjë rrezik ikje, apo rrezik shoqëror. Mirëpo ky argument është kundërshtuar nga trupi gjykues duke vendosur caktimin e masës së sigurisë "arrest me burg" të Ilia Bashos

ARGUMENTAT E AVOKATIT

ndonjë lidhje jashtë martese.

Ndërkohë për sa i përket dëshmisë së shtetasit Jonuz Muça, që tregon se Ilia e ka urdhëruar të porosiste Yllkën që të mos takohej dhe mos flisnin në telefon, avokati Sokolaj tha në gjykatë se ky është një veprim normal dhe nuk ka asnjë gjë për të provuar se Ilia Basho, është ekzekutori i gruas së tij, Elenit. "Ilia Bashos i kishte vdekur gruaja dhe tani duhej të meret me hallin që e kishte zënë, pasi në rrethet familjare të tij dhe të gruas së tij, do të përgojohej dhe lidhja që kishte pasur dhe që për vetë traditën dhe fisnikërinë e të dyja familjeve lidhja jashtëmartesore, ishte diçka shumë e rëndë dhe ishte normale që i arrestuari Ilia Basho të porosiste të dashurën që për një farë kohe të mos e takonte apo komuni-

Mesazhet dhe deklarimet e personave që pretendon prokuroria se janë prova të vlefshme janë kundërshtuar nga avokati mbrojtës i Ilia Bashos. Sipas tij, mesazhet janë bërë në gjëndje të tronditjes së fortë të martesës së tij dhe nën një mo- Basho ka porositur financiament depresiv edhe rin e kompanisë "Nova për shkak të konsumimit të alkoolit, Dental Albania" Jonuz i thotë të dashurës Muça, të cilit i ka lënë detyrë së tij se nëse nuk realizon martesën e që të takonte Yllka Shehaj tij me të, ai do të vdes, i kërkon të ndihmojë fëmijët e tij për të konte me të"-tregoi në gjykatë cilën ai është një baba i avokati Lazer Sokolaj. Sipas shqetësuar dhe i tregon për këtij të fundit vetëm përfaqëdisa lekë të fshehura në am- suesi i akuzës e ka deshifruar bientet e shtëpisë së tij. Sipas ashtu siç do ai thënien e dëshavokatit vetë deklaruesja Yll- mitarit Jonuz Muça, pasi në ka Shehaj i ka treguar se këtë deklarimet e Yllkës del se ajo fakt i arrestuari ja ka thënë e ka kuptuar ndryshe këtë urasaj një ditë me gojë, duke dhër të dhënë nga Ilia Basho. shpjeguar se viktima Sipas avokatit, Ylla i ka pohuar domethënë Eleni Basho e ka deklaruesit se po qe se Ilia nuk kanosur të arrestuarin Ilia, se do të më takojë dhe sdo të më do ta helmojë nëse i merr vesh flasë, ajo ska asnjë problem.

Tre pistat

Avokati:Viktima probleme me një trafikant droge

TIRANE

G

jatë zhvillimit të se ancës gjyqësore avokati i Ilia Bashos, Lazer Sokolaj ka theksuar se në vrasjen e 33 vjeçares Eleni Basho, prokuroria është marë më shumë me burrin e saj, se sa për të ngritur pistat prej nga dyshohet se mund të ketë ardhur vrasja. Sokolaj është shprehur se që në fillim në shtëpinë e të arrestuarit dhe të viktimës në mesin e muajit dhjetor, në dhomën e djalit, natën rreth orës 01:30 ka hyrë brenda një person i cili pasi është ndjerë nga djali i tyre është larguar nga shtëpia pa marë asnjë gjë. Ndërkohë që të nesërmen janë gjetur shkallët në një kanal, larg shtëpisë. Gjithashtu pretendohet se vetë i arrestuari Ilia Basho, i ka dhënë viktimës gruas së tij shumën prej 25 mijë euro për ta depozituar në bankë, por që në fakt kjo shumë nuk dihet se ku ka shkuar. Përveç këtyre sipas avokatit është folur se viktima ka punuar në një firmë turistike, ka

Eleni Basho pasur një problem me një person i cili është arrestuar nga policia për trafik të lëndëve narkotike, veprim të cilin e ka bërë me autobuzin e lëndës narkotike. Sipas avokatit ky person mendohet se ka dalë nga burgu. Lazer Sokolaj është shprehur në gjykatë se mediatizimi dhe politizimi i këtij rasti, po e çon sistemin në një gabim të madh gjyqësor, ndërkohë që vrasësit e vërtetë të të ndjerës Eleni Basho, pikërisht këtë gjendje kërkojnë. Pamundësia e prokurorisë për të zbardhur ngjarjen, por e fut zgjidhjen e saj në një gabim edhe më të rëndë me vrasjen morale, psiqike dhe fizike edhe të burrit të viktimës.

E enjte, 8 mars 2012

7

AKTUALITET

Adoleshenti, gjobë 6 mijë euro të miturit nga Tirana

M

esazhe në celular pafund, me kërcënime nga më të ndryshmet, me një qëllim, të plaçkiste një të mitur, duke i marrë 600 mijë lekë ose gjashtë mijë dollarë. Kjo ka ndodhur në Tiranë, ku 16-vjeçari Xhoni Bujar Asllanaj, nëpërmjet telefonit ka shtrënguar për dhënie pasurie në shumën 600.000 lekë 15 vjeçarin Kejvi E., banues në Tiranë.

Burime zyrtare policore thanë se filloi procedimi penal për shtetasin Xhoni Asllanaj, lindur dhe banues në Vorë, pallati në afërsi të kopshtit, i dënuar më parë për vjedhje. Nga hetimi doli se që prej datës 3 mars dhe në vijim, Xhoni ka kërcënuar nëpërmjet mesazheve telefonike Kejvi E., duke i kërkuar shumën prej 600 000 lekë. Policia

konfirmoi se Xhoni Asllanaj, është ndaluar nga Stacioni i Policisë Vorë, për veprën penale të “Vjedhjes”.

Momentalisht hetimi rreth kësaj çështje I është referuar për hetime të mëtejshme prokurorisë së rrethit gjyqësor Tiranë, e cila pritet që të bëjë hetimet më të thelluara rreth kësaj çështje penale.

"Urim Gjata bën presione me fotografinë e Berishës"

Lajmi Efektivi i policisë së Korçës Kujtim Isai, ka reaguar duke pohuar se ai nuk e ka takuar fare shtetasen U.Gjata, ditën kur ajo pretendon se është ngacmuar seksualisht. Sipas tij, vajza mashtron. Ndërsa për sa i përket babait të saj Urim Gjata, për këtë të fundit ai shprehen se është njeri që bën presione me fotografinë e Berishës.

Polici:Vajzën nuk e kam takuar Isai:Jam gjysh, është turp të merem me këtë punë

TIRANE

ELTON QYNO

R

eagon efektivi i policisë së Korçës Kujtim Isai, i cili u denoncua publikisht nga shtetasja U.Gjata për ngacmim seksual. Në një lidhje telefonike, Shefi i Rendit dhe i Sigurisë Publike Kujtim Isai, ka mohuar faktin që ai ta ketë ngacmuar seksualisht vajzën e doganierit Urim Gjata, shtetasen U.Gjata. Sipas tij, ai as nuk e ka takuar këtë shtetase ditën kur ajo pretendon se është ngacmuar seksualisht nga ai përpara komisariatit të policisë Pogradec. "Unë jam në moshën 59 vjeçare dhe është turp për mua të merem me një gjë të tillë, siç pretendon familja Gjata. Kjo është një familje e degjeneruar dhe se babai i vajzës është një pijanec, që nuk bën gjë tjetër por kërkon të shkatërojë familjen time. Unë jam i martuar dhe se aktualisht jam gjysh"shprehet efektivi i policisë së Korçës Kujtim Isai. I pyetur nëse ka pasur takim ditën kur U.Gjata pretendon se është ngacmuar seksualisht, Isai shprehet i prerë se nuk ka pasur asnjë takim me këtë shtetase. Më tej ai shton se babai i vajzës është një person që bën presione me fotografitë e kreministrit Sali Berisha që mban në shtëpi dhe në zyrën e punës.

Ndërkohë që i pyetur lidhur me ndonjë konflikt të hershëm mes tij dhe babait të vajzës Urim Gjata, efektivi i policisë Kujtim Isai tregon se ai nuk di të ketë pasur ndonjë konflikt me këtë person.

DREJTORI METKO

Ndërkohë që i kontaktuar nga gazeta Drejtori i Policisë

LAJME SHKURT

Shpandarësi i drogës abuzon me klienten e tij

Një vajzë e re nga Asti në Itali u sekuestrua për një natë të tërë nga shpërndarësi i saj i drogës, i cili abuzoi me të deri në momentin që kjo e fundit mundi të lajmërojë policinë.

E reja 25 vjeç kishte shkuar në banesën e shqiptarit në qendër të qytetit për të blerë kokainë por u mbajt e ngujuar nga shpërndarësi i saj deri në mëngjesin pasardhës, i cili ishte fiksuar pas saj gjatë gjithë natës. Por një përgjumje e furnizuesit të saj, bëri që kjo e fundit të lajmërojë policinë nëpërmjet një telefonate të shkurtër, kur kjo e fundit ndërhyri brenda pak minutave. Duke ndjekur të dhënat e viktimës forcat e policisë mundën të gjejnë apartamentin duke shpërthyer derën dhe gjetur në brendësi rrëmbyesin, një 42 vjeçar shqiptar i kërkuar nga drejtësia. Sapo pikasi surprizën e pakëndshme sekuestruesi tentoi të arratiset, por pas rezistencës së efektivëve të policisë u arrit të bllokohet.

Vra kunatin, gjykata le në burg autorin

Në foto: Urim Gjata, punonjës i doganës së Kapshticës

Në foto: Ylli Metko, Drejtori i Policisë Korçë

DENOCIMI

denoncimit, i mer vetëm SHKB, dhe në kushtet që ndodhet hetimi sot duhet vetëm që palët e konfliktuara të presion konkluzjonet përfundimtare.

Gjata: Kujtim Isai një polic që prek femrat

U

rim Gjata, punonjës i doganës së Kapshticës akuzon drejtpërdrejt shefin e rendit në Korçe dhe policinë e shtetit se po abuzojnë me detyrën dhe uniformën. Në një intervistë për "Shqiptarja.com", Gjata aktivist i njohur i PD-së në vend dhe në Greqi, thotë se i ka nisur mesazh edhe kryeministrit Berisha dhe ish-drejtorit të Policisë së Korçës, Berndard Çaushajt, aktualisht drejtor në Tiranë, por nuk ka marrë përgjigje. Ai pretendon se shefi i komisariatit, Kujtim Isai është një polic që prek femrat dhe ngacmon edhe pastrueset e rrugëve. Sipas thënieve të Gjatës, polici i përket asaj race të poshtër që nuk ke ku gjen më. Këta marrin prostitutat i futin në birucë dhe aty i përdhunojnë.

Këta shkojnë në një lokal në Hudënisht dhe atje kalojnë kohën në prostituta. Komisariati i Pogradecit është kthyer në një komisarjat prostitutash. Unë i kam thënë edhe Drejtorit të Policisë së Korçës Bernard Çaushajt, por këta nuk dëgjojnë. Të thashë këta marrin prostitutat i futin në komisariat dhe aty i përdhunojnë.

së Qarkut Korçë z.Ylli Metko rreth kësaj çështje është shprehur se ai ka dijeni për një denoncim të tillë, por vetë ai personalisht nuk është marë me hetimin. Sipas tij në të tilla raste, tagrin e hetimeve

e ka struktura e Kontrollit të Shërbimit të Brendshëm që është pjesë e ministrisë së Brendshme dhe jo Drejtoria e Policisë Qarkut Korçë. Drejtori Metko, ka shtuar se vendimet për hetimin ose jo të

HETIMET E SHKB

SHKB do kryejnë dhe ballafaqimin e palëve, për të parë si qëndron e vërteta rreth ngacmimit seksual.

Burime pranë kësaj strukture thanë se deri në këto momente hetimi ndodhet vetëm në fazën e deklaratave të palëve, ku U.Gjata pretendon se është ngacmuar seksualisht nga efektivi i policisë Kujtim Isai, ndërsa ky i fundit edhe

Shërbimi i Kontrollit të Brendshëm, prej një jave ka nisur hetimet ndaj rastit të denoncuar në gazetën "Shqiptarja.com", ku vajza e një doganieri në Kapshticë akuzoi publikisht për ngac- Sipas ekspertëve të SHKB, mim seksual shefin e rendit Kujtim në këtë rast mungojnë një I s a i . V e r i f i k i m e t sërë provash si dhe kanë si qëllim nxjerjen e vërtetësisë së dëshmitarët për tia faktuar këtij denoncimi dhe ngacmimin seksual efektivit përcaktimin e rolit të efektivit të Drej- të policisë Kujtim Isai torisë së Policisë së Korçës Kujtim Isai.

Momentalisht hetimi është në pse nuk është pyetur, pretenfazën fillestare të tij dhe se don se jo vetëm që nuk e ka shumë shpejt pritet të meret ngacmuar por atë femër as e në pyetje, personi i akuzuar në takuar asnjë moment atë ditë. këtë rast 59 vjeçari Kujtim Isai Sipas ekspertëve të SHKB, në si dhe shtetasja U.Gjata që ka këtë rast mungojnë një sërë bërë denoncimin në komisar- provash si dhe dëshmitarët për iat. Kjo e fundit është marë tia faktuar ngacmimin seksunjëherë në pyetje, në mo- al efektivit të policisë Kujtim mentin kur ka depozituar de- Isai. Por pavarësisht kësaj, noncimin, ndërkohë që në hetimi rreth kësaj çështje do rast se do jetë e nevojshme vijojë për të hedhur dritë mbi oficerët policisë gjyqësore të të vërtetën e këtij denoncimi.

Gjykata e Shkodrës caktoi masën e sigurisë burg pa afat për 43-vjeçarin Gëzim Aliaj, autorin e vrasjes së kunatit të tij në Malësi të Madhe. Aliaj ka pranuar vrasjen e 33-vjeçarit Gjovalin Vuçinaj dhe plagosjen e rastësishme të Bardhok Girshajt. Para trupit gjykues, ai ka deklaruar se ndihej i kërcënuar nga viktima, që njihej si person me precedentë penale, e madje ishte dënuar edhe për vrasje. Konfliktet mes tyre u thelluan me rrëmbimin e motrës se Gëzim Aliajt, pa dëshirën e familjes dhe me pas divorcit mes tyre.

Kërkoheshin në Itali kapen të 3 në Shqipëri

Tre shqiptarë janë vënë nën pranga nga policia shqiptare për llogari të drejtësisë italiane. Policia e Shtetit deklaroi se ka përmbyllur me sukses operacionin e koduar “Babele” gjatë të cilit janë arrestuar shtetasit Ankeleida Tonuzi, Sami e Naxhije Osmani. Ky operacion antidrogë është nisur që në vitin 2002 në Itali ndërsa në vitin 2004 raportohet të jenë sekuestruar një sasi prej 6 kilogram heroinë dhe 800 gram kokainë. Ndaj tre shqiptarëve mësohet se drejtësia italiane kishte dhënë dënimin me nga 5.8 vite burg. Të arrestuarit do të ekstradohen tanimë drejt Italisë për të vuajtur dënimin.

8

E enjte, 8 mars 2012

AKTUALITET

Fqinja e Arditit: I hëngrën plumbat kot për sherret e të tjerëve

P

asi kanë parë lajmin në televizor dhe kanë dëgjuar të qarat e gjyshes së Arditit fqinjët janë drejtuar në familjen Buxheli për të parë se çfarë kishte ngjarë.

Fillimisht nuk kanë kuptuar nëse djali ishte plagosur aspo kishte ndodhur diçka më e rëndë. Fqinja e katit të katërt tregon se e ka kaluar natën me gjyshen e Arditit duke pritur me ankth lajme për shëndetin

e 18-vjeçarit."Ne po shikonim televizor kur dëgjuam të qarat e plakës dhe të bërtiturat e vëllait të Arditit nëpër shkallë. U trembëm menduam çfarë ndodhi. Zbrita poshtë pyeta Bajamen se çfarë kishte ndodhur dhe ajo po thoshte kanë plagosur djalin. Pastaj i mësuam gjërat e tjera. Në fillim na thanë që këta ishin zënë me ata që I plagosën për ndeshjen po pastaj

shoket e djemve që u plagosën na treguan se nuk kishte patur faj asnjë nga katër djemtë. I hëngrën plumbat kot. Ishin këtu pranë te internet a pikë bastesh si i thonë këta, një çun u zu me pronarin jo me këta djemtë. Ky çuni që u zu ishte i pirë dhe ai iku në shtëpi mblodhi dhe ca të tjerë pas vetes dhe u kthye gjuajti kë të mundte. Kaq dimë ne." rrëfen për Shqiptarja.com

Pranga autorëve, zbardhen detajet e ngjarjes Lajmi Pak orë pas plagosjes së katër të rinjve në një pikë bastesh dhe bilardoje në Kinostudio policia e kryeqytetit vuri në pranga autorët e ngjarjes. Sipas policisë personat që zbrazën automatikun ndaj të rinjve janë Bilbil Krasniqi dhe Gentian Luga. Shkak i plagosjes është një sherr i ndodhur pak minuta para ngjarjes mes pronarit të biladros dhe autorëve për përplasjen e stekave dhe zhurmë. Policia bën me dije se autorët kanë qenë më gjendje të dehur.

Kinostudio, hakmarrje ndaj pronarit të bilardos Policia arrestoi Bilbil Krasniqin dhe Gentian Lugën

Në foto: Arma e krimit

TIRANE

ARMALDA NUHU

D

y persona u vunë në pranga në orët e para të mëngjesit të djeshëm si autorë të dyshuar për plagosjen e katër të rinjve në një biladro në Kinostudio.

Sipas policisë masakra është kryer nga Bilbil Krasniqi 36

Në foto: Banesa ku jeton familja e Arditit vjeç dhe Gentian Luga 27 vjeç të dy me precedentë penalë të mëparshëm. Një sherr banal

mes pronarit të bilardos dhe dy të arrestuarve në gjendje të dehur për pak u kushtoi jetën

katër personave mbrëmjen e së martës në kryeqytet. Dy të arrestuarit hynë në një pikë basti dhe bilardo dhe qëlluan me automatik në drejtim të djemve që ndodheshin brenda duke plagosur katër prej tyre.

Ngjarja ndodhi në kohën kur grupi i të rinjve ishin duke ndjekur ndeshjen Arsenal-Milan rreth orës 23:00 . Sulmi me armë zjarri erdhi pas një sherri banal mes pronarit të biladros dhe klientëve të dehur.

Nga atentati mbetën të plagosur Erald Bami, 21 vjeç, Oltion Shehu, 25 vjeç, Ardit Buxheli, 18 vjeç dhe Eldi Skadrina 25 vjeç. Atentati kishte për objekt pronarin e biladros 21-vjeçarin Erald Bami pasi ky i fundit u grind pak minuta para ngjarjes.

Tre personat e dehur në nervat e lojës po shanin e thërrisnin duke përplasur stekat. 21-vjecacri u ka kërkuar të largohen dhe kjo ndezi sherrin mes tyre.

Pronari i bilardos i ka nxjerrë jashtë të tre personat dhe në përjekje për t'i sqaruar është goditur me mjete të forta prej tyre. Më pas klientët e dehur u larguan duke i thënë Erald Bamit, që çështja nuk do të mbyllej me aq. Pak minuta më vonë ata janë kthyer përsëri tashmë me përforcime dhe të armatosur dhe kanë zbrazur një breshëri automatiku në

drejtim të ambienteve të brendshme të bilardos duke plagosur katër të rinjtë. 21vjeçari Bami mori 4 plumba në trup dhe ndodhet në gjendje kritike për jetën, ndërkohë që tre të plagosurit e tjerë tashmë janë jashtë rrezikut për jetën. Te plagosurit u nisën me urgjencë në Spitalin Ushtarak.

Flasin familjarët

Gjyshja e Arditit: kanë armë të gjithë, po na vrasin fëmijët

TIRANE

N

ë shtëpinë e 18 vjeçarit Ardit Buxheli i plagosur aksidentalisht një natë më parë me armë zjarri në Kinostudio gjejmë vetëm gjyshen. E moshuara Bajame Buxheli na hap derën e shtëpisë dhe ende e tronditur nga ngjarja rrëfen se si e morën vesh plagosjen e nipit. Sipas të moshuarës autorët e ngjarjes kanë kaluar poshtë pallatit ku banon familja Buxheli dhe po bisedonin për vrasjen. Familja Buxheli e ardhur nga Kuçi i Vlorës banon në katin e tretë të një palati të vjetër shumë pranë vendit ku ndodhi ngjarja. E moshuara rrëfen se fillimisht kanë parë në televizor që katër të rinj u plagosën në Kinostudio dhe pak minuta më vonë një shok i 18vjeçarit i ka njoftuar se njëri nga të plagosurit ishte nipi, Arditi.

Si është Arditi tani keni marë vesh?

Tani sa iku djali. Se janë në spital me nusen po më mirë është.

Shyqyr që ashpëtoi. Desh na iku

djali pa bërë asnjë gjë.

Po si ndodhi ju kanë thënë gjë?

Po erdhi djali nga ora 7 në shtëpi. Këta shkuan të shohin sportin në një klub këtu afër në Kinostudio. Erdhi djali hëngri bukë dhe i tha të atit të dal se më thirrën shokët të shikojmë sportin. Një jevg thanë ishte zënë me pronarin e dyqanit, këta nuk dinë gjë të shkretët. Dhe iku djali hëngri bukë dhe iku. Mos u vono të keqen nëna i thashë unë. Jo jo nëna nuk vonohem tha sa të mbarojë ndeshja do vij. Nusja ishte në Vlorë bashkë me vëllanë e vogël të Arditit kurse djali tjetër nuk e ndoqi pas, ndenji në kompjuter. Shyqyr që nuk e ndoqi pas dhe ky tjetri, them tani. Po shkonte ora 23:00 dhe ne po prisnim zgjuar që të kthehej djali se shkoi vonë. Në televizion pamë që ishin plagosur ca të rinj në Kinostudio në një qendër interneti. Djali mi lexonte se unë nuk i shikoj dot.

Nuk kishin dalë akoma emrat se kush ishin plagosur, kur poshtë dritares një grup çunash po flisnin me njëri-tjetrin vrau shumë, vrau

shumë, kishin kaluar edhe ca të tjerë më përpara tyre, ne po mbanim vesh. Kur vjen shoku i Arditit që kishte qenë aty dhe thotë që Arditin e kanë plagosur.

U ngrit djali, Tiku babai i Arditit nuk pa më nga sytë se ku shkoi, si e hapi derën e si e përplasi, si nuk ra nga shkallët. I shpunë këtu në këtë spitalin afër, te "Nënë Tereza" të katër çunat, se janë vrarë katër vetë, por nuk i mbajtën këtu i çuan menjëherë te spitali i madh, ai Ushtaraku.

Ku e kanë kapur plumbat Arditin?

Copë e kanë bërë djalin. Arditi ka marë dy plumba njëri i ka shpuar kofshën kurse tjetri i ka kaluar tejëpërtej barkut dhe i ka prekur pak edhe mëlçinë. Arditi është 18 vjeç. Është në vitin e katërt te shkolla "Eqerem Çabej".

Mua më panë që u bëra keq dhe më thanë që një çik është vrarë. Po ç'një çikë zeza. Djalin mirë që e mbrojti çuni i llotos se ai i doli përpara Arditit dhe e shpëtoi. Ai djali tjetër ka marë katër plumba.

Kështu më tha babai i Arditit që-

Gjyshja e Arditit parë kur erdhi nga spitali dhe është shumë keq. Po doktorët i thanë që kanë shpresë të shërohet se nuk i ka kapur shtyllën kurrizore. Shyqyr që nuk i ka kapur shtyllën kurrizore se është çun i ri.

Ju thatë që kaluan disa herë poshtë dritares grupe çunash, dëgjuat gjë se çfarë bisedonin me njëri-tjetrin?

Ne e ndjemë se ata kaluan këtu në muri poshtë. Po ulërinin dhe po shanin. Ishin të pirë ata dukeshin dhe i dëgjoi djali që po thoshin do e vrasim, do e vrasim. Po nuk menduam se do ndodhte gjëma.

Thamë kushedi çunat janë zënë dhe shajnë. Po ata ishin grup nuk ishte vetëm një. Zbritën poshtë rrugës. Nuk e di ku e kanë shtëpinë po kaluan këtu poshte pallatit. Ka shkuar mori atë armën kallash çfarë i thonë dhe iku prap lartë. Po kur u këthyen prap ishin shumë nuk e morëm vesh po kaluan këtu prap dhe llafosnin me njëri tjetrin obo bo çfarë bëre , vrau këtë e vraru atë … sa dëgjuam këta te dritarja ne kur erdhi shoku i djalit dhe na tha që e kanë plagosur. Ai krisi e iku me bijë ne na la gjëmën në shtëpi. E kishim djalin shëndoshë e mirë. Aman mezi i kemi rritur. Rrita vetë 5 fëmijë dhe nuk i preku njeri me dorë atë kohë ,sot ta marin djalin nga duart. Po i vrasin fëmijët pa bërë faj se kanë të gjithë armë nëpër duar. Çdo ditë thotë televizori që u vranë me thika u vranë me armë, po mjerë kujt i ndodh në shtëpi.

E enjte, 8 mars 2012

AKTUALITET

Vetëhelmohen dy femra Brenda pak orëve

D

y femra i kanë dhënë fund jetës duke u vetëhelmuar ditën e djeshme në vendin tonë. Rasti i parë u shënua në qytetin e Durrësit kur një 68- vjeçare u helmua me fotosksinë ndërsa pak orë më vonë një 20-vjeçare në Elbasan piu detergjent rrobash dhe ndodhet në gjendje kritike për jetën. Ngjarjet u shënuan në orët e mbasdites.68- vjeçaria

Zahide Tatraku, banuese në fshatin Manzë u nis me urgjencë drejt Siptalit Ushtarak në Tiranë e helmuar dhe me pas ka gjetur vdekjen.68-vjeçaria ka vdndosur ti japë fund jettës pasi sipas policisë së Durrësit vuante nga një sëmundje e pa shërueshme e cila po e torturonte dita ditës dhe e kishte çuar në depresion.

Ndërsa për vetëvrasjen e Elbasanit polica

9

bën me dijes e shkak mendohet të ketë qenë një grindje mes 20 vjeçares Zhuljeta Nuredini dhe nënës së saj. 20 vjeçaria pas grindjes me të ëmën piu një sasi detergjenti të llojit klor, dhe ndodhet në spital në gjendje të rëndë për jetën.

Ndërhyrja e menjëhershme mjekësore ka bërë që gjendja e 20-vjeçares të mbetet e qëndrueshme, megjithëse e rëndë.

DISA NGA TË ARRESTUARIT

Rrjeti shtrihej në Shqipëri,Itali, Gjermani, Holandë

Në foto: Vendi ku ndodhi ngjarja

Trafik droge drejt BE-së 9 shqiptarë në pranga 3 të arrestuar në Shqipëri dhe 6 nga policia italiane Lajmi

Babai Oltionit

Lajmin e morëm vesh nga televizori D

ali Shehu babai i Oltion Shehut i plagosur në kurriz qëndron te dera e dhomës 308 të Spitalit Ushtarak dhe pret shokët e të birit për vizitë. Ai tregon se 25 vjeçari është jashtë rrezikuit për jetën.Daliu tregon se në momentin kur ndodhi ngjarja ka qenë duke shikuar televizor dhe lajmin e ka marë fillimisht nga ekrani I televizorit.

A ju ka treguar se çfarë ndodhi?

Me aq sa ka mundur të flasi më ka thën pak a shumë se si ndodhi. Ishim duke parë ndëshjen me çuant tha. Ne ishim ulur të katërt në një tavolinë kurse te bilardoja mbrapa po luanin tre jevgj. Po ziheshin me njëri-tjetrin, shanin.

Në fakt ata ishin të dehur se kishin që para se të shkonim ne aty që pinin. Çuni i lloto Sportit Eraldi ju kërkoi në fillim që të rrinin qetësi dhe mos bërtisnin. Po ata nuk mernin vesh çfarë bëhej. Filluan po përplasnin stekat, thërrisnin shanin me njëri-tjetrin. Kur Bani (Erald Bani) pronari i bilardos, i tha që të pushonin sherri nisi mes tyre pastaj. I nxori jashtë dhe kur dolën jashtë u zunë disa minuta madje njëri nga jevgjit e goditi me grusht. Po pastaj u larguan. Ne u ulëm prap të shikonim rezultatet pa e prishur shumë terezinë se menduam që nuk do vinin më. Nuk kaluan as 10

minuta kur erdhën prap dhe duke sharë drejtuan kallashin që te dera dhe nuk pamë më se çfarë u bë. Ata ishin 5 vetë kur hynë jo dy. Njëri gjuajti. Ndjeva që më goditën në fund të kurrizit. Nëpër mjegull kujtoj që një nga 5 personat që hyri me atë që shkrehu automatikun e mbajti dhe ja ngriti armën lart kurse të tjetrët e kapën se ai do i kishte vrarë të gjithë. Po drejtimin e kishte nga Bani, pronari i bilardos, pastaj si gjuajti atë drejtoi kallashin nga mundi dhe vetëm gjuante të kapte kë të kapte.

Pastaj nuk mban mend më asnjë gjë.

Sa plumba e kanë kapur Oltionin?

Ka marë një plumb në fund të kurrizit. Ndosha do ketë bërë rikoshetë diku dhe e ka kapur djalin pastaj.unë them shyqyr që një nga djemtë i ka drejtuar armën lart se ashtu si është vendi aty do kishin vdekur të gjithë.

Si e morët vesh lajmin?

Nga televizori e morëm vesh. Po shikoja lajmet kur rastësisht më vajtën sytë te titrat dhe thuhej që në Kinostudio ishin plagosur me armë zjarri katër të rinj. E ndjeva që mund ti kishte ndodhur diçka Oltionit sepse nga të dhënat që dolën ngjarja kishte ndodhur afër llotos ku po shikonte ndeshjen djali. I rash telefonit po nuk e hapi njeri.

9 shqiptarë u vunë në pranga nga policia italiane dhe 11 janë në kërkim për trafikim ndërkombëtar të lëndëve narkotike. Në kuadër të një operacioni anti drogë të nisur nga policia e shtetit fqinjë dhe në bashkëpunom me shtetet ku shtrihej rrjeti i trafikimit të drogës 3 shqiptarë u arrestuan nga policia në Shqipëri ditën e djeshme, ndërkohë që 6 të tjerë u arrestuan në Itali. Policia Italiane zbuloi një rrjet të trafikimit të drogës që shtrihej në katër shtete Shqipëri, Itali, Gjermani dhe Hollandë.

TIRANE

ARMALDA NUHU

N

jë rrjet i zgjeruar i trafikimit të drogës drejt shteteve të BE-së është zbuluar nga policia Italiane në opereacione të organizuara anti-drogë. Rrjeti kishte si hallka të rrugëtimit të lëndës narkotike shtetet Shqipëri, Itali, Gjermani dhe Hollandë. Policia e shtetit fqinjë u ka çuar homologeve përkatëse në shtetet ku shtrihet rrjeti i trafikantëve nga një listë me emrat e personave të njohur si anëtareve të rrjetit të trafikimit ndërkombëtar të drogës. Në kuadër të këtij operacioni të zgjeruar policia Shqipatre vuri në pranga ditën e djeshme tre shqiptarë,

TË ARRESTUARIT

Andrea Hila , lindur në Shkodër në 13.03.1964 dhe banues në Molfetta të Barit me pseudonimin "Trendafili" Luigj Mrinaj , lindur në Shkodër në 20.01.1963 , dhe banues në Gjermani i njohur si Kujtim Bigji, me pseudonimin "Molla" Shkëlzen Laci, lindur në Durrës në 05.10. 1985 , dhe banues në Rovereto, me pseudonimin "Nipi " Elvis Prifti, lindur në Durrës në 13.02.1985, dhe banues në Bolzano Vicentino, i njohur si Visi , me pseudonimin "Gazetari" Agostino Murgolo, lindur dhe banues në Bari, i datëlindjes 01.01.1972 Agron Metvelaj, lindur në Shqipëri në 09.09.1974 dhe banues në Molfetta, me pseudonimet "Antonio, titullari, padroni" Altin Frroku, lindur në Krujë në 01.06.1987 dhe banues në La Spieza NË KËRKIM

Angent Lushakaj, lindur në Durrës në 14.07.1987 dhe banues në Valstagna Indrit Skapeta , lindur në durrës në 22.10.1969 dhe banues në Rimini me pseudonim "Kuzhinieri" Andrea Prifti , lindur në Lushnje në 22.02.1960 dhe banues në Rimini Sheriff Mehmeti, lindur në Shqipëri në 14.01.1965 dhe banues në Gjermani Dije Mehmeti, lindur në Shqipëri në 28.10.1966 dhe banues në Gjermani Ali Muleshka, lindur në Shkodër në 05.04.1963 dhe banues në Shkodër Sokol Shala lindur në Durrës në 14.04.1971 dhe banues në Massa Lombarda Ismail Cirra , lindur në Durrës në 11.04.1960 dhe banues në Shijak Samir Hoti ,lindur në Durrës në 03.10.1963 dhe banues në Molfetta të Barit i njohur si Miri , me pseudonimet "kunati, shtylla kryesore, ariu" Nikolin Kola, lindur në Mashteror të Mirëdits dhe banues në Mamurras të Kurbinit me pseudonimin " Bashkim Tuci" Armando Salillari, lindur në Durrës në 19.02.1973 dhe banues në Rimini me pseudonimin "Tullaci"

dy prej të cilëve femra nën akuzën e trafikimit ndërkombëtar të kokainës. Të arrestuarit kërkohen nga shteti Italian pasi Gjykata e Lartë e këtij shteti i ka dënuar me 5

vite e 8 muaj burg për trafikim të lëndëve narkotike.

Sipas policisë shqiptare të arrestuarit janë Sami Osmani 59 vjeç, Naxhije Osmani 54 vjeçe dhe Enkeleida Tonuzi

33 vjeçe. Personat e mësipërm ishin shpallur në kërkim pasi policia italiane kishte prerë 19 urdhër-arreste në korrik të 2004, si dhe kishte sekuestruar 6 kg heroinë dhe 800 gramë kokainë. Të arrestuarit u vunë në pranga me qëllim ekstradimin drejt Italisë. Nga një hetim i nisur në vitin 2002 ku janë përgjuar telefonat e të arrestuarve u zbulua një rrjet ndërkombëtar i trafikut të drogës që veprinon nga rajoni i Bressanones dhe më pas shtrihej në qytetin e Lombardisë, Toskanës, Ligurias dhe Venetos.

Krerët e organizatës së trafikimit të drogës kishin krijuar kontakte me trafikantë të ndryshëm të drogës në Shqipëri, Gjermani dhe Hollandë. Tre shqiptarët u arrestuan nga finalizimi i një operacioni të koduar "Babel".

Ndërkohë në të njëjtën kohë në shtetin fqinj 6 persona janë vënë në pranga dhe 11 të tjerë janë në kërkim për trafik droge.5 nga të arrestuarit si anëtarë të rrjetit ndërkombëtar të drogës janë shqiptarë. Të arrestuarit pjesa më e madhe e të cilëve lindur në Durrës, ishin banues në qytete të ndryshme të Italisë por edhe në Gjermani. Sipas policisë Italiane pjesa me e madhe e të vënëve në pranga dhe nën hetim qarkullonin në shtetin fqinj me identitete të rremë ose me pseudonime. Operacioni anti drogë për shkatërrimin e këtij rrjeti të organizuar dhe të shtrirë në disa shtete po vazhdon.

Policia Italiane po punon për vënien në pranga të 11 personave të dyshuar dhe të shpallur në kërkim si anëtarë të rrjetit.

10

E enjte, 8 mars 2012

SOCIALE

Bulevardi i Tiranës sot konkursi për projektin fitues

Z

hvillohet sot konkursi për zgjatimin e bulevardit dhe rehabilitimi i lumit të Tiranës. Zëvendëskryetarja e bashkisë, Jorida Tabaku, ka deklaruar se sot në orën 9.00, në Akademinë e Arteve, 7 prej 20 studiove më të mira arkitekturore të botës paraqesin projektet e tyre, për zgjatimin e Bulevardit dhe rehabilitimin e lumit të Tiranës. "Studiot arkitekturore: DAR Group Turkey & United

Kingdom; hollandezët e "Ëest 8"; Albert Speer & Partners nga Gjermania; "Cino Zuçhi Architetti" nga Italia; "Gerkan, Marg & Partners" nga Gjermania; "Kees Christianse & Partners", nga Hollanda si dhe "Grimshaë Architects" nga Anglia do të prezantojnë masterplanet për zgjatimin e Bulevardit, deri tek lumi i Tiranës, me gjatësi 1.7 km dhe për zhvillimin e sipërfaqes përreth saj, prej 132.8

ha", - ka sqaruar Tabaku. Sipas saj, këto studio do të sjellin dhe një masterplan për rehabilitimin e lumit të Tiranës, prej 6.7 km dhe zhvillimin e zonës përreth. Shtatë studiot arkitekturore do të paraqesin dhe propozime për zhvillimin e zonës, nga lumi i Tiranës deri në Paskuqan, përfshirë edhe zgjatimin e Bulevardit si dhe për zhvillimin e Kodrave të Paskuqanit.

Kjo fazë e projektit ka kushtuar 1.7 milionë euro.

Drejtori thirret në MASH, është kontrolluar pak ditë më parë Lajmi Nxënësit e shkollës së të verbërve "Ramazan Kabashi", na thonë se më shumë ankesa ata kanë për Mësuesen e Matematikës, e cila sidomos këto tre vitet e fundit, nuk ua kursen në asnjë rast shuplakën.

Ata thonë se e vetmja ankesë që kanë për drejtorin është fakti se duke qenë shumë i mirë, stafi po abuzon në kurriz të tij.

Të verbërit: Zysha e Matematikës na rreh "S'kemi frikë nga përballja, ia themi në sy" Shkolla Instituti i fëmijevë që nuk shikojnë ka aktualisht 56 nxënës, nga të cilët vetëm 9 janë nga Tirana.

Nxënësit qëndrojnë në këtë shkollë deri sa të mbarojnë klasën e 9-të, por mund të ndodhë që në klasën e parë të jetë edhe një 10-vjeçar dhe ai qëndron në shkollë deri sa të mbarojë arsimin e detyruar

TIRANE

ESMERALDA KETA

D

rejtorin e kësaj shkolle gjatë ditës së djeshme ishte e pamundur ta takoje. Ai ishte thirrur në Ministrinë e Arsimit për të dhënë llogari për akuzat e bëra nga nxënësit e shkollës që drejton.

Ndërsa MASH ka deklaruar se para pak kohësh ka dërguar Inspektoriatin Kombëtar të Arsimit për të monitoruar situatën, ndaj janë në pritje edhe të raportit që ky inspektoriat do të paraqesë.

Emirson Gila, është njëri prej nxënësve të shkollës së të verbërve që ka denoncuar faktin se në këtë shkollë ushtrohet dhunë mbi ta. Ai është 16 vjeç, por ndjek klasën e shtatë. Nuk është krejtësisht i verbër dhe arrin të shikojë pak edhe pa syze. Ai na tregon se edhe vetë ka qenë disa herë pre e dorës së rëndë të zysh Nereidës, që u jep lëndën e matematikës. Emirsoni na thotë se shkak për këtë nuk është sjellja e keqe, por kjo mësuese, sipas tij, është vetë e dhunshme. "Unë e kam thënë dhe ia them edhe në sy. Nuk kam frikë nga përballja me të.

Zysh Nereida e ka dorën e rëndë. Ajo nuk ta përton fare.

Gjatë gjithë orës së mësimit, të godet, të bërtet, na shan, madje unë edhe dy ditë më parë kam pasur një konflikt me të, dhe kur është duke mbaruar ora e mësimit, në fund të 5-minutëshit vjen dhe të ledhaton te koka.

Bën si e mirë. E ka zakon të vetin", - na thotë Emirsoni, apo Eri siç e thërrasin shokët në shkollë. Ai ka gjashtë vjet që jeton në këtë institut dhe na tregon se mësuesja e Matematikës ka 12 vjet që jep mësim aty. "Ajo ka shumë vite që jep mësim këtu.

Fillimisht kur kam ardhur unë, nuk ka qenë kështu, por ka nja tre vjet që e ka lëshuar dorën krejt. Pa le më për të sharat...", - na thotë më tej ai, ndërsa merr

PUNONJËSI SOCIAL

"Fëmijët nuk më janë ankuar Kurrë, u çudita shumë"

R

asim Bylyku, është punonjës social i kësaj sh kolle. Por ai thotë se deri më tani nuk ka marrë asnjë ankesë, nga ata që ka dëgjuar të artikulohen në një emision investigues. "Unë u habita, pasi asnjëherë nuk më janë ankuar. Të vetmet ankesa që kam pasur deri më tani, kanë pasur të bëjnë me kushtet, me sistemin e ngrohjes, por jo që ata dhunohen nga mësuesit apo kujdestarët.

Megjithatë unë po këshillohem me fëmijët, për të krijuar një ide më të qartë se është situata. si shembull edhe një shokun e tij, që ishte i mirë në matematikë, por që nuk i ka shpëtuar

goditjeve të mësueses së Matematikës. "Nuk e ka vetëm për ata që nuk mësojnë. Një

Invalidët sot në protestë

Shoqata e të Verbërve dhe Shoqata e para dhe tetraplegjikëve do të organizojnë gjatë ditës së sotme në orën 9:30, para parlamentit. Kjo pasi sipas tyre Parlamenti u ka rrëzuar me ligjin e ri të gjitha të drejtat e fituara. "Do t'ju bëhet thirrje deputetëve të mazhorancës dhe të opozitës që të mos e votojnë ndryshimet në ligjin tonë. Votimi i tyre në thelb do rrezikojë më tej shëndetin dhe jetën e këtyre njerëzve. Kjo protestë do të jetë vetëm fillimi i shfaqjes së zemërimit të grupeve të aftësisë së kufizuar dhe hapi i parë në përpjekjet dhe përballimin e drejtëpër drejtë me institucionet shtetërore.

"Fol Shqip" protestë para MASH

Në foto: Shkolla e të verbërve “Ramazan Kabashi” në Tiranë shokun tim, para ca kohësh ia mori fytyrën në duar dhe filloi ta godiste në të dy faqet duke i thënë: hë se mëson më shumë se kaq, e di unë je nxënës i mirë ti". Dhe unë për këto gjëra jam ankuar te drejtori, por ai nuk ka bërë asgjë. Unë kërkoj që të ndryshojë sjellje stafi i mësuesve dhe kujdestarëve, pasi ne nuk jemi të burgosur", - na thotë ai, që për hir të së vërtetës e shikojmë që del nga oborri i shkollës sa herë do dhe futet në një qendër interneti që është ngjitur me shkollën. Si për të vërtetuar se sjellja e mësueses së matematikës nuk është konfliktuese vetëm me të, Emirsoni na tregon se dje, me rastin e festës së 7 marsit, katër nxënësit e klasës së tetë që Nereida ka në

LAJME SHKURT

kujdestari, i kanë bërë një dhuratë të veçantë. "I dhuruan një gazetë ku flitej për dhunën që ajo ushtron ndaj nesh", - na thotë ai.

"Unë personalisht e vetmja ankesë që kam për drejtorin, është fakti se duke qenë shumë i mirë mësuesit e tjerë po abuzojnë me të. Ta zëmë ne ka kohë që nuk bëjmë orën e fundit muzikë. Kjo pasi mësuesja e muzikës, nuk vjen asnjëherë, edhe për këtë i kemi thënë drejtorit. E ai na ka thënë se do flas unë me të, por hiç...Po ashtu edhe kur i thashë që kujdestarja kishte godit shokun tonë nga Rubiku ai më tha "nuk ka mundësi, se bën Fatma këtë". Mirëpo këto ngjarje po përsëriten dhe dikush duhet të marrë masat, çfarëdo qofshin ata", - thotë Emirsoni.

Organizata "Fol shqip" ka protestuar në ditën e mësuesit para Ministrisë së Arsimit, për mësuesit e pezulluar ndër vite pa të drejtë nga puna dhe zëvendësimin e tyre me militantë partiakë. Mes të tjerash këta studentë kanë kërkuar që dhe gjuha shqipe duhet të jetë në prioritetet e kurrikulave, që nga arsimi 9- vjeçar deri tek ai i larti, pasi sipas tyre po fliten më mirë gjuhët e huaja se ajo amtare.

Protestuesit kanë tërhequr vëmendjen dhe për numrin e madh të universiteteve private nga të cilët po dalin breza me dije të mangëta.

Festa e mësuesit

7 marsi, dhurata e orë të shkurtuara

T

TIRANE

ë gjitha shkollat e vendit dje kanë bërë mësim me orar të shkurtuar.

Shkak është bërë festa e mësuesit.

Thuajse në të gjitha shkollat ka pasur festime, ndërkohë që nuk kanë munguar as dhuratat e shumta për mësueset.

Lulet kanë thyer rekorde, duke e bërë dhuratën më të preferuar, por nuk kanë munguar as parfumet, çantat, varëset e floririt, madje edhe pikturat për në shtëpi apo dekoret e ndryshme që mësueset mund të përdorin për të zbukuruar ambientin ku jetojnë. Ata që i janë gëzuar më shumë kësaj feste kanë qenë vogëlushët e klasave të para. Mesazhet dhe urimet në këtë ditë vijnë edhe nga

vetë ata që janë protagonistët e festës.

Pavarësisht lodhjes që marrin çdo ditë përkushtimi për të shpërndarë sa më shumë dije sfidon gjithçka. E veçanta e kësaj dite kanë qenë dhe koncertet e nxënësve më të rritur. Një atmosferë e

Lajmi Por ndryshe nga mësuesit e arsimit parauniversitar, që dje janë mbuluar me dhurata, pedagogët e universiteteve kanë marrë vetëm ndonjë urim. Ata thonë se nuk marrin kurrë asnjë lloj dhurate për këtë festë, madje ka nga ata që megjithëse kanë një jetë në arsim, nuk e kanë festuar kurrë këtë festë simbolike

veçantë e krijuar nga melodia e harqeve, e diku tjetër valle të trevave të ndryshme shqiptare. Nxënës të shkollave të ndryshme, kanë pohuar se çdo vit, mbledhin nga 5 mijë lekë dhe vendosin të blejnë ndonjë bizhuteri të shtrenjtë,

ndonjë çantë. Ata shprehen se mësuesit nuk e kërkojnë drejtpërdrejt dhuratën, por ama pak ditë para festës së 7 Marsit, e bëjnë një gjë të tillë me stil.

Dikush do një çantë, një tjetër një varëse floriri, një mësues tjetër një pajisje modeste elektroshtëpiake, e lloj-soj.

Nxënësit pohojnë se jo të gjithë i blejnë mësuesve individualisht dhurata, por i mbledhin të gjithë bashkë lekët dhe vendosin për dhuratën. Nuk mundojnë as rastet kur nxënësit nuk dinë se ç't'u blejnë mësuesve dhe u japin para në zarf. Por, ka edhe nga ata mësues, që u paraprijnë situatave të tilla dhe u thonë që nuk do të donin asgjë. Dhuratat i pranon edhe mbreti, por ama nëse nxënësit do të dëshironin, mund t'u blinin thjesht nga një lule.

11

E enjte, 8 mars 2012

SOCIALE TREGTARËT S'AFISHOJNË ÇMIMET

ULET NGARKESA NË 9-VJEÇARE

Bashkia e Tiranës, deklaroi që në fillim të këtij viti, të gjitha tregjet ushqimore në qytet do të kishin tabela çmimesh ku shpreheshin qartë origjina, cilësia dhe çmimi i produktit, për të parandaluar abuzimet me konsumatorin. Por aktualisht tabelat e vetme të çmimeve të produkteve janë të vendosura nga vetë tregtarët në copa kartoni apo letre.

Kurrikulat e reja të arsimit bazë që do të shmangin mbivendosjet nga një lëndë në tjetrën nuk do të zbatohen vitin e ardhshëm shkollor. Specialistët që janë marrë me ndryshimin e tyre shpjegojnë se në radhë të parë do të shmanget ngarkesa në mësime, pasi do të synohet integrimi i disa lëndëve në një të vetme. Ata thonë se drafti i ri synon ulje të ngarkesës në orë e koncept

Nisin prenotimet nga femrat VIP, 2 mijë euro për një balerin

8 marsi, striptizëm dhe kabare në Tiranë Lokalet e natës, festë e çmendur deri në mëngjes Lajmi Festa e gruas në Tiranë këtë 8 mars do të vijë edhe me ngjyra erotike. Lokalet e natës në kryeqytet janë përgatitur për një festë të çmendur vetëm me femra, plot surpriza, ku nuk do të mungojnë kërcimet erotike, meshkujt që zhvishen, alkooli, por edhe kabareja e famshme.

Në foto: Festa e zhvilluar me rastin e 8 marsit, një vit më parë në lokalet e natës në Tiranë

TIRANE

ESMERALDA KETA

P

ërveç protestave të paralajmëruara në rrugë për më shumë të drejta, shëtitjeve tradicionale nga liqeni, në mbrëmje festa e gruas në Tiranë do të marrë ngjyra krejt të tjera, ku femrat nuk do të kenë limite në argëtim. Ata që frekuentojnë lokalet e natës, do të mund të zgjedhin mes një festë të "çmendur për vajzat e këqija", dhe një feste disi më të qetë "për vajzat e shpisë", që do i ngjajë më tepër kabaresë. Por në asnjërën prej tyre nuk do të mungojnë muzika ndjellëse, kërcimet erotike, meshkuj që zhvishen dhe pijet alkoolike. Madje, për ta bërë disi edhe më intriguese atmosferën, menaxherët preferojnë që balerinët striptizë të jenë me ngjyrë. Këto janë vetëm disa nga detajet surprizë që kanë rezervuar menaxherët e lokaleve të natës për festën e 8 marsit, mbrëmjen e sotme në Tiranë.

Sigurisht, na thonë menaxherët, klientet do të jenë vetëm femra dhe nuk mungojnë as emrat e njohur të botës së medias, biznesmene apo stiliste. Kështu mësojmë se në një nga lokalet e natës së Tiranës, festa është menduar me detaje. Gjatë ditës së djeshme po punohej ende për skenografinë, duke e bërë ambientin të dukej sa më joshës për klientet e shumta. Ndërsa balerinët që do të zhvishen

për publikun femër do të jenë të gjithë të huaj. "Ne kemi menduar një festë me detaje, por që nuk duam t'i zbulojmë të gjitha, pasi më pas ikën kurioziteti, - na thotë Ari, menaxheri i një prej lokaleve më të reja të natës në Tiranë "Si n'shpi". - Festa do të nisë në orën 21:30 të mbrëmjes dhe do të jetë e ndarë me tre etapa. Sigurisht që këto ngjarje, do të jenë në varësi të publikut. Publiku do të jetë i ndarë, në katin e dytë do të kemi vetëm femra, të cilat do

të mund të qëndrojnë aty deri pas mesnatës dhe më pas mund të bashkohen me klientët që do të jenë në katin e parë dhe festa do të vazhdojë deri në mëngjes", - na shpjegon ai. Më tej Ani na zbulon edhe detaje të tjera. "Do të krijojmë një atmosferë shumë të këndshme. Mendojmë që të mos kemi një festë të çmendur, por më tepër një festë të qetë. Do të kemi një balerin francez, i cili do të kërcejë mbi një krevat dopio, në mënyrë që të jetë i duk-

shëm nga të gjithë. Pra spektakli të shijohet nga të gjithë femrat e pranishme. Ne kemi menduar që i gjithë stafi i kamarierëve, dekori i ambientit si dhe veshjet e balerinit të jenë të stilit të viteve '20", na thotë më tej ai. Menaxheri i këtij lokali mjaft të njohur, na thotë më tej se hyrja do të jetë pa biletë, por jo të gjithë do të mund të futen, pasi do të kalojnë te rojat e sigurisë.

"Hyrja do të jetë pa biletë.

Kështu kemi bërë edhe për Vitin e Ri. Por mund të them

EDITORIAL NGA ANILA

8 marsi i Edës dhe Megit vijon nga faqja 1 ... që u vra tre javë më parë padrejtësisht dhe rastësisht në qendër të Tiranës dhe askush nuk kujtohet për të. Eshtë dita e Megit, sepse do të donte ndoshta të festonte 8 marsë të tjerë, por nuk ia arriti dot. 8 Marsi, është dita e Edës, që ka frikë të afrohet në shtëpinë e saj prej burrit dhunues edhe pse ka një vendim gjykate. Tetë marsi, duhet të jetë dita për të gjitha gratë e dhunuara në gjithë Shqipërinë, ato që vuajnë, nuk divorcohen dot prej tarifave të larta gjyqësore, ato që nuk denoncojnë dot, për shkak të problemeve familjare, ato që nuk munden dot të vetme, të ndryshojë realitetin e varfër ku të gjithë jetojmë sot.

Tetë marsi, duhet të jetë homazh për gratë e dhunuara, edhe pse askush nuk shkon ti vizitojë dot ato në qendrat ku janë vendosur. Sepse ato janë gratë që kanë arritur të thyejnë tabutë. Por, kush do të kujtohet për to në 8 mars? Aroma e mimozave të sapoçelura në Tiranë dhe lokaleve të mbushura plot me gra që festojnë, do të na tregojnë shumë mirë, se tetë marsi, nuk mund të festohet te shtresat në nevojë. Sepse ato nuk kanë luksin e tetë marsit. Kanë hallin si të zgjidhin problemet, që shteti nuk ua zgjidh dot. www.shqiptarja.com se deri më tani janë rezervuar shumë vende. Ka midis tyre personazhe femra të njohura të botës së televizionit, prezantuese, spikere, gazetare, por edhe plot femra biznesmene, apo bashkëshorte të personazheve të njohura politike", - na thotë më tej ai, pa zbuluar identitetin e tyre.

Për ata që duan një natë të çmendur, festa do të jetë pa fund edhe në një lokal tjetër nate të njohur në kryeqytete.

Bëhet fjalë për bar Mumja.

Megjithëse menaxheri i këtij

Manifestimi

Shoqëria civile në protestë

N

TIRANE

jë grupim i madh i shoqërisë civile do të protestojë sot për të kërkuar më shumë pjesëmarrje të gruas. Protesta do të zhvillohet sot në orën 09:00, përpara kryesisë së Kuvendit, për t'i kërkuar kryeparlamentares Topalli me anë të protestës paqësore më shumë të drejta dhë angazhim për mbrojtjen e grave.

Ndërkohë që edhe shoqata "Në Dobi të Gruas Shqiptare" do të organizojë një sërë aktivitetesh, që kanë për qëllim sensibilizimin e shoqërisë mbi çështjet e të drejtave të grave, barazisë gjinore, probleme të dhunës në familje, etj. Me moton "Festë apo

protestë"?, NGDSH do të vendoset në mënyrë simbolike pranë Liqenit Artificial, pasi tradicionalisht kjo zonë e kryeqytetit është parë nga gratë si një vend për të shëtitur apo festuar.

Lajmi "Një kafe për ndihmë" është një tjetër nismë që synon të ndihmojë gratë në nevojë. Qytetarët ftohen të marrin një kafe e në këmbim të saj të ofrojnë një kontribut vullnetar, që do të shkojë për të ndihmuar një grua në nevojë.

BASHA

Mesazhi do të nisë me krosin masiv, për të vijuar më tej me garën e biçikletave, "Në një garë të barabartë, për të drejta të barabarta". Pikërisht mesazhi i kësaj gare, do t'i vendosë në të njëjtat pozita burrat dhe gratë, të rinjtë e të rejat pjesëmarrës, për të treguar se është momenti, kur gruaja dhe burri duhet të kenë mundësi të barabarta në të gjitha fushat e jetës.

Gjatë këtij aktiviteti, me mbështetjen e Ministrisë së Mbrojtjes mbi qiellin e kryeqytetit do të fluturojë një helikopter, i cili do të lëshojë nga ajri fletushka me mesazhe për barazinë gjinore dhe respektimin e të drejtave të grave, duke vijuar kështu traditën e nisur shumë vite më parë.

lokali, nuk pranon të zbulojë shumë detaje të festës, për ata që e frekuentojnë këtë bar të njohur, e dinë se në dy vitet e kaluara, atmosfera e krijuar në festën e 8 marsit ka qenë me të vërtetë e çmendur. "Është krijuar tashmë tradita e festës së 8 marsit në lokalin tonë, dhe ata që vijnë e dinë se çfarë ndodh këtu tek ne.

Unë nuk dua të zbuloj shumë gjëra se pastaj humbet kurioziteti, por mund të them se balerinët nuk do të jenë të njëjtë me ata të një viti më parë. Festa do të nisë në orën 21:00 të mbrëmjes dhe ne do të ofrojmë për klientet tona një festë e cila t'i mbajë ata sa më gjatë zgjuar. Nuk mund të zbuloj detaje të tjera, pasi është më mirë kur gjërat janë surprizë dhe shijohen live", - na shpjegon menaxheri pub "Mumja".

BALERINËT

Në fakt, vitet e fundit është bërë traditë që festa e 8 marsit në Tiranë të festohet me striptizëm. Balerinët që pranojnë të zhvishen përpara publikut femër, janë përgjithësisht të huaj. Mësojmë se për çdo njërin prej tyre, lokalet e njohura të natës në Tiranës paguajnë rreth 2 mijë euro, vetëm për një natë.

Përgjithësisht mungojnë balerinët shqiptarë, të cilët nuk pranojnë të zhvishen përpara një publiku vendas.

12

E enjte, 8 mars 2012

SPEKTAKËL

Big Brother 5

REALITY SHOW Eksperienca ime në Big Brother është një moment që nuk do të përsëritet dy herë në jetën time, dhe unë e kujtojë me shumë nostalgji

Franceska

TIRANE

Nuk do të eleminohem këtë javë N

SUADA DACI

I

sh-konkurrentja e edicionit të 3të Big Brother Albania Tatjana, shprehet se, vajza nga Babani Gentiana ka ngjashmëri të dukshme me të. Në një intervistë për Shqiptarja. Com Tatjana thotë se , Genta i ngjan jo vetëm si pamje, por edhe si tip pasi të dyja sipas saj janë vajza të çiltra dhe të sinqerta. Duke u ndalur te BB5, Tatjana vlerëson se është një reality show interesant, por meshkujt e shtëpisë janë më të dobët se femrat. Ajo flet edhe për eksperiencën e saj në Big Brother Albania, që sipas saj është një momentet që nuk do të përsëritet dy herë në jetën e saj. Tatjana thotë se ky format e bëri të njohur, jo vetëm në Shqipëri por edhe në shumë vende të tjera.

Tatjana ju jetoni në Itali, megjithatë a po e ndiqni BB5?

Po jetojë në Itali, BB e ndjek shumë pak, kjo për arsye të angazhimeve të mia ditore. Por kur kam kohë e ndjek me shumë kënaqësi.

Si ju duken banorët e këtij reality show?

Me kaq sa kam mundur të shoh deri tani, mendojë që banorët meshkuj ndonëse janë më simpatikë se femrat janë më të dobët si konkurrentë.

Jeni shprehur se Genta banorja fshati Baban, i komunës së Devollit ngjan me ju. Mendoni se ju ngjan si pamje apo si tip?

Unë nuk e kisha parë Gentianën ,por disa nga fansat e mi më shkruanin që një banore e BB5 ngjasonte më mua. Që atëherë fillova ta ndjekë dhe vura re që më ngjante vërtet. Mendojë që Gentiana është një tip i ciltër ashtu sikurse edhe unë. Çfarë ju pëlqen tek ajo?

Sic u shpreha dhe pak më sipër

TATJANA VS GENTA Tatjana: "Genta më ngjan mua" Konkurrentët meshkuj më të dobët se femrat mendojë që Gentiana është një vajzë e mirë. Pastaj si mund të jetë ndryshe kur ngjason me mua (qesh).

Tek Gentiana do të veçoja karakterin dhe sinqeritetin e saj.

Po vajzat e tjera si ju duken?

Disa më pëlqejnë dhe disa jo.

Brenda shtëpisë janë krijuar edhe pëlqimet e para, ju duken si lojë apo reale?

Mendojë se pëlqimet e krijuara brenda shtëpisë janë reale. Të kesh qejf dikë do të thotë që e ke pëlqen vërtet, dhe nuk ke pse pret të dalësh jashtë për të qënë me të. Mendojë

që është një eksperiencë e bukur për tu jetuar brenda shtëpisë.

Si e kujtoni eksperiencën tuaj në Big Brother?

Eksperienca ime në Big Brother është një moment që nuk do të përsëritet dy herë në jetën time, dhe unë e kujtojë me shumë nostalgji.

Me kë nga banorët mbani kontakte më shumë?

Unë kam kontakte me të gjithë banorët e BB3, sepse nuk kam pasur inate dhe zënka me ta dhe unë në përgjithësi jam tip shumë gazmorë.

Me çfarë merreni aktualisht?

Aktualisht jam me punë në Itali.

Të them të drejtën jam pak e mërzitur sepse do të doja shumë të jetoja në Shqipëri, por nuk më janë realizuar ato dëshira që unë të kisha një punë dhe një shtëpi në vendin tim.

Mendoni që Big Brother ju bëri të njohur?

Po më ka bërë shumë të njohur.

Kam shkuar në Paris, në Bruksel për pushime dhe shumë njerëz më kanë folur, përshendetur madje kanë kërkuar të dalim edhe në fotografi. Ka qënë një kënaqësi e veçantë për mua.

FESTA

Biseda

Banorët urojnë 7 Marsin

Franceska xheloze për Ermalin Ai: Ajo nuk më intereson

B

anorët fillojnë që të merren me provën ditore e cila titullohet ABC dhe i kushtohet festës së mësuesit. Ata përsërisin alfabetin mbrapsht, ndërsa presin që të njoftohen për fillimin e kësaj prove që për banorin që do ta thotë më shpejt alfabetin mbrapsht do të ketë një surprizë të madhe. Gjatë kësaj kohe ata argëtohen dhe qeshin pasi është mjaft e vështirë të mësojnë një gjë të tillë dhe për më tepër pa e pasur mundësinë që ta shkruajnë. Ata shpesh ngatërrohen dhe kjo shkakton të qeshura. Meti është një nga banorët që nuk e ka mësuar ende alfabetin mbrapsht. Ndërsa përpiqet që ta mësojë ai kujtohet dhe uron mësuesit për festën e 7-Marsit.

A

nila është veshur me fund të sh kurtër e me taka të larta. Ajo kërcen duke u parë në pasqyre dhe Ermali fillon ta ngacmojë për pamjen e saj, po ashtu edhe Gentën.

Françeska bëhet xheloze dhe largohet nga Ermali dhe qëndron e mërzitur. Ermali bisedon me Erionin dhe ky i fundit i tregon për xhelozinë e Klaudjas. Ermali i thotë se atij nuk i intereson nëse Françeska bëhet xheloze apo jo. Më pas ai bisedon me Gentjanën dhe Françeska kërcen me Gracianon.

Genta ngacmon Françeskën duke i thënë se ajo është mërzitur me Ermalin, por Françeska nuk e pranon në fillim. Më vonë ajo ulet pranë Ermalit dhe i thotë "të

të fus një dackë, që i jep kot rëndësi asaj" duke e pasur fjalën për Anilën.

Më pas Françeska i thotë "qysh e përqafove qëparë?" dhe Ermali i përgjigjet "ajo erdhi si ti thoja unë? jo". Genta teksa sheh që ata diskutojnë për Anilën i thotë Françeskës që të mos bëhet xhelozë për të sepse Anila ka simpati për Metin. "Ajo e ka me Metin tim, pse bëhesh xheloze?" i thotë Genta Françeskës dhe ajo i përgjigjet "se mos vetëm me Metin, edhe me këtë e ka ajo" duke folur kështu për Ermalin. Ermali i thotë se atij nuk i intereson Anila.

Françeska i thotë se ajo e beson një gjë të tillë, por dyshon se Anila i pravokon me shikime djemtë e shtëpisë.

dërsa disa prej banorëve janë në gjumë, disa të tjerë janë duke biseduar me njëri-tjetrin .

Arbri i pyet banorët se për çfarë do t'i vinte keq, nëse do të dilnin nga shtëpia natën e së shtunës. Anila thotë se do t'i mungojë shtëpia, banorët dhe bisedat me ta.

Françeska thotë se nuk ka për t'i munguar asgjë nga shtëpia. "As për Ermalin, do të ndihet vetëm", i thotë Arbri. Ajo i tregon se do ta takojë kur të dalë nga shtëpia dhe e siguron se Ermali ka karakter të fortë, aq sa të mos ndiejë mugesën e Françeskës. Françeska thotë se është e sigurt që nuk do të dalë nga shtëpia mbrëmjen e së shtunës.

Anila

Meti, nuk kam ndjenja për të M

eti, Françeska dhe Arbëri ndodhen në ballkonin pranë pishinës dhe aty bisedojnë për dashurinë dhe lidhjet që kanë pasur. Arbëri tregon për ish-të dashurën e tij. Françeska u thotë se ajo e ka shumë të vështirë të dashurohet dhe për më tepër thotë se ka frikë nga dashuria. "Kur bie në dashuri një një mënyrë apo në një tjetër, lëndohesh gjithmonë" thotë Françeska dhe më pas shton "po ta kisha në dorë, nuk do doja të dashurohesha".

Françeska pyet Metin nëse ka rënë ai ndonjëherë në dashuri deri tani dhe Meti i përgjigjet "asnjëherë".

I pyetur nga Françeska për lidhjet Meti thotë se lidhjet e tij kanë zgjatur shumë pak dhe lidhja më e gjatë e tij ka qënë dy javë. Meti thotë se ende nuk e ka gjetur një vajzë me të cilën të dashurohet dhe thekson se ai do shumë që të krijojë një lidhje afatgjatë, por kjo nuk ka ndodhur. Françeska e pyet se çfarë do të donte ai te një femër që të lidhej me të dhe Meti i përgjigjet "Kur e do diçka nuk di as se çfarë kërkon tek ajo" dhe më pas shton se atij i neveriten femrat që flasin apo bëjnë gjeste të ndryshme ashtu sikur nuk i shkon një femre. Françeska e pyet Metin nëse e pëlqen ai Anilën dhe Meti i përgjigjet "Jo", por Arbëri ndërhyn në bisedën e tytre dhe tregon për lidhjet e tij.

Kujdesi për shëndetin oral në shtatzani

Jeni alergjikë?Masat që duhet të merrni

S

A

htatzania është një moment i veçantë në jetën e një gruaje, gjatë të cilit ndërthuren emocionet për sjelljen në jetë të një fëmije dhe shqetësimi që ai të lindë i...

Faqe 17

A

rdhja e pranverës përbën një arsye shqetë simi për ata të cilët vuajnë nga alergjitë sezonale. Megjithatë marrja e disa masave parandaluese mund të ndihmojë... Faqe 16

Botim zyrtar i Fakultetit të Mjekësisë, Universiteti i Tiranës Adresa: Fakulteti i Mjekësisë, Nr371, Cel: 069 63 46688, E-mail: suplementi@almedicus.org

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Nr.5

LMEDICU BOTIM I PËRJAVSHËM I GAZETËS SHQIPTARJA.COM

MUNGESA E GJUMIT, RISK PËR HIPERTENSIONIN

Probleme me gjumin? Ja zgjidhja Çrregullimet shmangen me një higjienë të mirë MIRALD GINA

Dietologji

Faqe 15

Diabeti, çfarë (nuk) duhet të bëni

N

ëse jeni me diabet ka shumë gjasa që të keni probleme me këmbët tuaja. Kjo ndodh kryesisht për shkak të dëmtimit të nervave ( neuropatia diabetike). Dëmtimi nervor mund të shkaktojë humbje të ndjesisë në këmbët tuaja. Për pasojë ju mund të mos ndjeni dëmtimet që mund të shkaktohet në to. Dëmtimet që zhvillohen në këmbë mund të...

P

ërpara se të nxitoni për në farmaci për të blerë mjekime pa recetë për gjumin, provoni një prej mënyrave të mëposhtme natyrale. Shumë prej tyre jo vetëm që ndihmojnë për problemet me gjumin, por mund të ndihmojnë edhe për relaksimin e muskujve.

Psikiatri

MAGNEZI DHE KALCIUMI Magnezi dhe kalciumi ndihmojnë me gjumin dhe nëse merren së bashku, bëhen akoma më efektivë.

Për më tepër, nëse merrni magnez, asnjëanësoni problemet e mundshme me zemrën që mund të shfaqen nëse merrni vetëm kalcium. Merrni 200 miligramë magnez – uleni dozën nëse shkakton diarre – dhe 600 miligramë kalcium çdo natë.( Konsultoni mjekun duaj për dozat)...

Faqe 14 Drejtor: Taulant MUKA Kryeredaktore: Jana NANO Zv/Kryeredaktore: Fjorda KOROMANI Redaksia: Alba Kuqi Arminda Avdulaj Blerta Dollaku Dea Qirjaqi Eralda Asllanaj Erklida Sula Marinela Kumaraku

E ENJTE 08.03.2012

Mirald Gina Këshilli botues: Departamenti i Shëndetit Publik Enver ROSHI Shërbimi i Endrokrinologjisë, QSUT Agron YLLI Shërbimi i Urgjencës, QSUT Edmond ZAIMI Shërbimi i Nefrologjisë, QSUT Arjana STRAKOSHA Shërbimi i Reumatologjisë, QSUT Argjend TAFAJ Shërbimi i Alergologjisë, QSUT

Etleva QIRKO Shërbimi i Kardiologjisë, Spitali Ushtarak Gerta KOÇEKU Shërbimi i Neurologjisë, Spitali Ushtarak Fatos JAHO Shërbimi i Ortopedi-Traumatologjisë, Spitali Ushtarak Gjergj ÇAUSHI Shërbimi i Tokosikologjisë, Spitali Ushtarak Zyhni SULAJ Biokimi Klinike, QSUT Ndok MARKU Farmaci Leonard DEDJA

Faqe 18

Nga afër, askush nuk është normal!

M

iku më i mirë i të vërtës është koha dhe në të njëjtën kohë, paragjykuesi më i keq! Në kulturën tonë, kur përshëndetemi me të dashurit tanë, themi ‘’Shëndet mbi të gjitha’’ dhe me të drejtë, se tek e fundit çfarë ka më të rëndësishme në këtë jetë. Sa herë që na ndodh të sëmuremi nuk kursejmë asgjë, por kur vjen puna tek sëmundjet mendore...

14

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Jeto shëndetshëm!

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

PAGJUMËSIA është më shpesh një simptomë e çrregullimeve psikologjike dhe jo një çrregullim parësor

Probleme me gjumin?

Ja zgjidhjet natyrore Mungesa e gjumit, risk për hipertensionin MIRALD GINA

P

ërpara se të nxitoni për në farmaci për të blerë mjekime pa recetë për gjumin, provoni një prej mënyrave të mëposhtme natyrale. Shumë prej tyre jo vetëm që ndihmojnë për problemet me gjumin, por mund të ndihmojnë edhe për relaksimin e muskujve.

MAGNEZI DHE KALCIUMI Magnezi dhe kalciumi ndihmojnë me gjumin dhe nëse merren së bashku, bëhen akoma më efektivë. Për më tepër, nëse merrni magnez, asnjëanësoni problemet e mundshme me zemrën që mund të shfaqen nëse merrni vetëm kalcium. Merrni 200 miligramë magnez – uleni dozën nëse shkakton diarre – dhe 600 miligramë kalcium çdo natë.( Konsultoni mjekun duaj për dozat).

MARULJA E EGËR (LACTUCA VIROSA) Nëse vuani nga ankthi, dhimbjet e kokës, ose dhimbja e muskujve apo artikulacioneve, ndoshta e njihni marulen e egër. Ajo është gjithashtu

SI TË BËNI NJË GJUMË TË MIRË?

Mbani një regjim të rregullt gjumi, flini dhe zgjohuni

në të njëjtën orë. Përpiquni të shmangni mënyrën e jetesës me mungesë të vazhdueshme të gjumit gjatë javës dhe fjejtjen përgjatë gjithë fundjavës për të zëvendësuar orët e munguara.

Mos hani rëndë përpara se të flini. Një vakt i lehtë mund t’iu ndihmojë të flini më mirë.

Në përgjithësi, është mirë që të shmangni dremitjet gjatë ditës. (Përjashtim përbëjnë të moshuarit.)

Kryeni aktivitet fizik çdo ditë. Rezultatet më të mira arrihen nëse aktiviteti kryhet pasdite vonë ose herët gjatë mbrëmjes. Ushtrimet vonë në mbrëmje mund ta çrregullojnë gjumin.

Minimizoni marrjet e kafeinës dhe duhanpirjen 8 orët përpara se të flini.

Mos e shihni orën gjatë natës. Nëse ju nevojitet një orë me zile, vendoseni në një sirtar pranë shtratit, në mënyrë që ta dëgjoni, por mos ta shihni.

Nëse ka diçka që ju shqetëson kur bini për të fjetur,

shkuajeni në një copë letër dhe premtoni se do ta shihni në mëngjes. Deri atëherë, harrojeni!

Dhoma e gjumit duhet të jetë një ambjent i rehatshëm. Në përgjithësi, është më mirë të jetë pak e freskët sesa e ngrohtë.

Mos përdorni alkool për të fjetur më mirë. efikase për qetësimin e ankthit, madje mund të ketë veprim edhe në sindromën e këmbëve

të shqetësuara. Kur përdorni suplemente të marules së egër, merrni 30-120 miligramë për-

para se të bini për të fjetur.

AROMATERAPIA Sekreti është bima e livandës ose trumza! Studimet kanë treguar që ndihmon për një gjumë të mirë. Gjithashtu është një mënyrë e lirë dhe jo toksike për një gjumë të paqtë.

Gjeni një spraj me livandë të vërtetë dhe spërkatni jastëkun përpara se të flini.

JOGA, OSE MEDITIMI Bëni lëvizje të ëmbla dhe të lehta të jogës, pa sforcim dhe lodhje të tepërt, pasi kjo mund t’iu nxjerrë gjumin në vend që t’iu ndihmojë të flini. Provoni stretching në shtrat të pasuar nga meditimi i thjeshtë. Mbyllni sytë dhe për 5-10 minuta i kushtoni vëmendje asgjëje tjetër, veç frymëmarrjes. ÇAJI JESHIL Në çajin jeshil gjendet një aminoacid që quhet L-teanina.

Ky aminoacid jo vetëm që ndihmon për të qëndruar zgjuar dhe aktivë gjatë ditës, por edhe për të bërë një gjumë të thellë natën. Megjithatë, çaji jeshil nuk përmban sasi të mjaftueshme për të shtuar fazat REM të gjumit. Përveç kësaj

mund t’iu duhet të ngriheni natën për të shkuar në tualet.

Në vend të çajit jeshil mund të provoni një produkt tregtar që quhet Suntheanine, i cili përmban vetëm L-teaninë. Merrni 50-200 miligramë përpara gjumit.

VALERIANA Valeriana është një prej gjumëndjellësve më të zakonshëm që përdoren për pagjumësinë. Megjithatë, ajo është më tepër efektive kur përdoret për një kohë të gjatë. Por, rreth 10% e njerëzve që përdorin valeriana ndjehen më tepër energjikë, gjë që mund t’i pengojë të flenë. Nëse ju ndodh kjo, merrni valeriana gjatë ditës. Nëse jo, atëherë merrni 200-800 miligramë përpara se të flini.

Sugjerimet

Higjena e mirë shmang çrregullimet e gjumit T

ermi çrregullime të gjumit mund të sugjerojë përpëlitjen në shtrat gjatë gjithë natës, por të qëndruarit zgjuar për orë të tëra është vetëm një shembull i shumë prej çrregullimeve që ndikojnë gjumin dhe funksionin normal gjatë ditës. Në fakt, mund të keni një çrregullim të gjumit edhe pa qenë në dijeni. Shkaqet janë nga më të ndryshmet, por stresi luan një rol thelbësor. Faktorët stresues, si për shembull një tension emocional shpien në adoptimin e sjelljeve të gabuara, ndryshimin e cikleve fiziologjike (për shembull ritmi i zemrës) ose në simptoma konjitive apo emocionale (psh. ankthi).

Sa orë gjumë na duhen?

Nuk ka një numër normal orësh që të përcaktojë një gjumë të mirë. Pjesa më e madhe e të rriturve kanë nevojë për 7-9 orë në ditë; të tjerë ia dalin më së miri edhe me gjashtë orë. Madje edhe të fjeturit shumë gjatë mund të jetë problem, pasi mund të tregojë çrregullime të tjera, si depresioni ose sindro-

PAGJUMËSIA SIMPTOMAT Pacienti ankohet për zgjime të shpeshta gjatë natës, për tentativa të pasuksesshme për të fjetur dhe për përgjumje të zgjatur gjatë ditës.

Ndjenja e lodhjes, nevoja për të pushuar dhe kompromentimi i eficiencës në përgjithësi shoqërojnë problemet e gjumit. Zakonisht ka një perceptim të një gjendjeje të keqe të përgjithshme e cila ka tendencë të bëhet kronike. Normalisht fillon pas moshës 20-30 vjeç. ma e lodhjes kronike.

Mungesa dëmton shëndetin!

Në një studim Britanik, shkencëtarët zbuluan se njerëzit që kanë mungesë të vazhdueshme gjumi (5 orë ose më pak në natë) janë më të rrezikuar për të pasur presion të lartë gjaku dhe probleme kardiovaskulare. Gjithashtu, gjumi i pamjaftueshëm rrit riskun për zhvillimin e obezitetit, diabetit, alkoolizmit dhe aksidenteve automobilistike. Për më tepër, një studim i vitit 2007 i Universitetit të Kalifornisë konfirmoi atë që ishte evidente prej shumë kohësh: mungesa e gjumit ndikon drejtpërdrejtë në zonat e trurit që janë përgjegjëse për

VLERËSIMI PSIKOLOGJIK Pagjumësia është më shpesh një simptomë e çrregullimeve psikologjike dhe jo një çrregullim parësor. Depresioni është një karakteristikë që e bashkëshoqëron. humorin dhe përqëndrimin.

Shenjat e një gjumi të shëndetshëm Mjekët duhet të shohin si sasinë edhe cilësinë e gjumit për të zbuluar një problem të mundshëm. Kur vjen puna për cilësinë e gjumit, pacientët jo gjithmonë janë të vetëdijshëm për problemet që mund të kenë. Një person që vuan nga pagjumësia, i cili rri shtrirë gjithë natën pa arritur të vërë gjumë

në sy, e kupton fare mirë që ka një problem. Dikush që vuan nga apnea e gjumit mund të mos jetë në dijeni për problemin që ka. Treguesi më i besueshëm i një çrregullimi është gjendja gjatë ditës. Nëse përgjithësisht ndiheni të gjallë, aktivë dhe të freskët, bëni një gjumë të shëndetshëm. Nëse zgjoheni vazhdimisht të përgjumur, të irrituar dhe konfuz, mund të keni një çrregullim me gjumin.

MEDIKAMENTET

Pilulat “gjumëvënëse” vrasin

S

tudimi zbulon se përdoruesit më aktivë të këtyre pilulave kanë mortalitet 5.3 herë më të lartë dhe 35% risk për të zhvilluar kancer. Një studim i ri arriti në përfundimin që njerëzit që marrin tableta për gjumë, kanë risk më të lartë për të vdekur sesa njerëzit që nuk i përdorin këto barna. Udhëheqësi i studimit shprehet se nuk janë të sigurt, por duket se pilulat e gjumit mund të jenë po aq të rrezikshme sa edhe duhanpirja. Bëhet fjalë për klasën e medikamenteve që quhen hipnotikë. Grupi i personave që përdorin këto medikamente përgjithësisht janë të moshuar dhe me probleme të tjera shëndetësore, ndaj nuk mund të lidhet drejtpërdrejtë vdekja me këto pilula, megjithatë, ky studim u bie këmbanave të alarmit! Kështu që gjithmonë iu duhet dhënë përparësi mënyrave jofarmakologjike të trajtimit të pagjumësisë. Edhe kur përdoren duhen kufizuar në periudha të shkurtra kohe.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Sëmundjet endokrine TAULANT MUKA

N

ëse jeni me diabet ka shumë gjasa që të keni probleme me këmbët tuaja. Kjo ndodh kryesisht për shkak të dëmtimit të nervave ( neuropatia diabetike).

Dëmtimi nervor mund të shkaktojë humbje të ndjesisë në këmbët tuaja. Për pasojë ju mund të mos ndjeni dëmtimet që mund të shkaktohet në to.

Dëmtimet që zhvillohen në këmbë mund të infektohen lehtësisht dhe mund të kalojnë pa u vënë re, duke çuar në zhvillimin e infeksioneve më serioze dhe në ulçera të lëkurës. Diabeti e vështirëson mjekimin e infeksionit dhe për pasojë këto ulçera mund të çojnë në infeksione të indeve të thella. Rastet ekstreme mund të shkojnë deri në amputim të këmbës.

Fatmirësisht, kujdesi ndaj këmbëve tuaja është i lehtë nëse e dini se ç’duhet të bëni. Është e rëndësishme të kontrolloni çdo ditë këmbët tuaja për skuqje, flluska, enjtje, dhimbje, prerje ose plagë.

1. Duhet: Të lani këmbët çdo ditë me sapun të butë dhe ujë të vakët.

Sigurohuni që uji nuk është shumë i nxehtë. Thajini me kujdes, edhe midis gishtave. Këshillohet të përdoren pomada për të mbajtur lëkurën e butë Nuk duhet: Të lani këmbët tuaja me ujë të nxehtë. Mund të shkaktojë djegie.

2. Duhet: Të prisni thonjtë e gishtave të këmbës rregullisht për të parandaluar depërtimin e tyre në mish. Më pas i limoni.

Nuk duhet: Të jenë të mprehtë.

3. Duhet: Të vishni këpucë sa herë që qëndroni në këmbë. Ato duhet të përshtaten me këmbët tu-

15

BIRRA dhe vera e ëmbël mbajnë karbohidrate. Për pasojë, konsumimi i tyre mund të rrisë nivelin e sheqerit në gjak

9 Këshilla për të mbajtur këmbët tuaja të shëndetshme Diabeti: Çfarë duhet dhe nuk duhet të bëni KËSHILLA PËR KËPUCËT Duhet te keni të paktën dy palë këpucë në mënyrë që të vishni një palë të ndryshme çdo ditë.

Ndryshoni këpucët tuaja pas 5 orëve që i keni veshur ose uluni dhe hiqini ato për pak kohë për t’i dhënë këmbëve tuaja pak pushim Përpiquni t’i vishni këpucët e reja për jo më shumë se një orë, të paktën në ditët e para.

Konsultoheni me mjekun tuaj nëse ju nevojiten këpucë speciale që i përshtaten këmbëve tuaja. aja dhe të jenë të rehatshme.

Nuk duhet: Të ecni këmbëzbathur apo të vishni këpucë që i ndjeni të ngushta.

4. Duhet:Të zgjidhni këpucë që janë të përbërë prej materiali që lejon ajrosjen e këmbës. Përzgjidhni një këpucë me shuall të rehatshëm për të absorbuar presionin.

Nuk duhet: Të vishni sandale, taka të larta ose me majë.

5. Duhet: Të zëvendësoni këpucën kur shenjat e konsumimit të tyre bëhen të dukshme, për shembull kur griset veshja e brendshme e këpucës. Kontrolloni këpucën në brendësi për zhavor ose për zona të ashpra.

Nuk duhet: Të mbani veshur këpucë që kanë zona të ashpra ose pjesë të grisura në brendësi. Hidhi-

ni ato dhe blini një palë të reja.

6. Duhet: Të vishni gjithmonë çorape të pastra dhe të thata. Ato ndërrohen çdo ditë.

Nuk duhet: Të vishni çorape të tendosura ose çorape të përbera me material nailoni 7. Duhet: Të vishni çorape kur keni ftohtë nga këmbët edhe kur jeni në krevat.

Nuk duhet: Të përdorni bidona uji dhe batanije elektrike për ngrohjen e këmbëve tuaja sepse mund të shkaktojnë djegie 8. Duhet: Të lëvizni gishtat e këmbës dhe këmbën tuaj disa herë në ditë për të ruajtur qarkullimin e gjakut Nuk duhet: Të qëndroni në një pozicion për një kohë të gjatë ose të uleni më këmbët tuaja të

Diabeti

Sa alkool duhet të konsumojmë?

A

lkooli përpunohet në trup pothuajse në të njëjtën mënyrë sikurse yndyrnat, duke siguruar të njëjtin sasi kalorish . Për pasojë, konsumi i alkoolit nga pacientë me diabet mund të shkaktojë rritjen e nivelit të sheqerit në gjak. Përpara se të konsumoni alkool, është e këshillueshme të kontrolloheni te mjeku juaj për të parë nëse jeni mbipeshë, keni nivel të lartë të sheqerit në gjak ose keni nivel të lartë trigliceridesh.

EFEKTE Si mund të ndikojë alkooli në diabet?

Sasi të moderuara alkooli mund të shkaktojnë rritjen e nivelit të sheqerit në gjak, ndërsa alkooli i tepërt mund të ulë nivelin e tij duke rrezikuar edhe jetën.

Birra dhe vera e ëmbël mbajnë karbohidrate. Për pasojë, konsumimi i tyre mund të rrisë nivelin e sheqerit në gjak.

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

Alkooli stimulon oreksin. Kjo mund të shkaktojë tek ju mbiushqyerje duke alteruar kontrollin e nivelit të sheqerit në gjak.

Alkooli mund të prishë efektet pozitive të medikamenteve orale që përdoren në diabet ose edhe të vetë insulinës.

Alkooli mund të rrisë nivelin e triglicerideve dhe tensionin e gjakut Diabeti dhe konsumimi i alkoolit:

Pacientët me diabet duhet të ndjekin këto këshilla mbi konsumimin e alkoolit: Mos konsumoni më shumë se dy pije (të sasive mesatare) alkoolike brenda një dite.

Pini alkool të shoqëruar patjetër me ushqime.

Pini ngadalë.

Shmangni pijet e përziera me sheqer dhe verërat e ëmbla.

Mund të përzieni likuoret me ujë ose me pije të buta dietike.

USHQYERJE Dieta në diabet, rol thelbësor në kurën e tij Nëse ju keni diabet atëherë duhet të ndiqni një dietë ushqimore speciale.

Qëllimi i saj është të mbahet në normë niveli i sheqerit për të parandaluar komplikimet tipike të kësaj sëmundeje. Duke zgjedhur me kujdes ushqimet dhe oraret e vakteve mund të shmangni krizat hipoglicemike.

kryqëzuara. Këto pozicione mund të bllokojnë fluksin e gjakut në këmbë.

9. Duhet: Të jeni aktiv. Vijini detyrë vetes të kryeni të paktën 30 minuta aktivitet fizik çdo ditë.

Konsultohuni me mjekun tuaj për llojin e aktivitetit që është më i përshtashëm.

Nuk duhet: Të pini duhan. Duhanpirja mund të shkaktojë ulje të fluksit të gjakut në këmbët tuaja.

PLAN USHQIMOR PËR PACIENTËT ME DIABET, JA KALORITË DHE GRAMATURAT E USHQIMEVE

Mëngjesi

(360 kalori, 52.5 gram karbohidrate) 1 fetë buke të thekur (me miell misri të pasitur ) me margarine (një lug çaji) ¼ filxhan me djath ½ filxhan më qull tërshëre ½ filxhan qumësht i skremuar ½ banane Dreka (535 kalori, 75 gram karbohidrate) 1 filxhan me sup perimesh me 4-6 feta buke të thekura (të vogla) 1 sanduiç turk (2 feta bukë misri me miell të pasitur; 28,35 gr mish gjel deti dhe 28,35 gr djath me përmbajtje të ulët yndyre; 1 lugë çaji majonez) 1 kokërr mollë Darka (635 kalori, 65 gram karbohidrate) 114 gram gjoks pule në zgarë me borzilok 2/3 filxhan oriz kaf ½ filxhan me karrota 1 fetë e vogël buke misri me miell të pa situr me margarine (një lugë çaji) 4 kajsi të konservuara, jo të ëmbla

16

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Alergologji

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

ALERGENI përfaqëson shkakun e alergjisë. Nëse jemi para një shpërthimi alergjik që provokon simptoma duhet kontaktuar me mjekun specialist, alergologun

Vjen pranvera por vijnë edhe alergjitë!

Simptomat rëndohen gjatë ditëve të nxehta dhe të thata ARMINDA AVDULAJ

A

rdhja e pranverës për bën një arsye shqetësi mi për ata të cilët vuajnë nga alergjitë sezonale. Megjithatë marrja e disa masave parandaluese mund të ndihmojë në mbajtjen nën kontroll të simptomave. Alergjitë e pranverës manifestohen në forma të ndryshme, ku riniti (rrufa) alergjik sezonal është më i shpeshti. Pavarësisht se në disa raste këtyre çrregullimeve nuk u jepet rëndësi dhe mund të kalojnë pa u vënë re, herë të tjera shenja të tilla si bllokimi i hundëve, lotimi, kruarja e hundës, kolla apo vështirësia për të marrë frymë mund të kushtëzojnë jetën e një alergjiku.

KUR SHFAQET DHE PSE Në përgjithësi, alergjitë në

Rekomandohet spërkatja e dhomës ose banesës me ujë formën e rinitit alergjik shfaqen zakonisht në fëmijëri dhe adoleshencë, por mund të bëhen të dukshme në çdo moment të jetës, si tek meshkujt ashtu dhe tek femrat, edhe nëse nuk kanë patur kurrë alergji. Çdo gjë varet nga ndjeshmëria individuale dhe nga ekspozimi ndaj agjentit që shkakton alergji. Bëhet fjalë për një patologji që mund të trashëgohet. Përllogaritet se 70% e fëmijëve nga prindër alergjikë kanë prirje më të madhe për të vuajtur nga alergjia.

SI TË IDENTIFIKOJMË ALERGENIN Alergeni përfaqëson shkakun e alergjisë. Nëse jemi para një shpërthimi alergjik që provokon simptoma duhet kontaktuar me mjekun specialist, alergologun. Gjatë bisedës me të duhet shpjeguar se kur shfaqen simptomat, cilat janë dhe në çfarë rrethanash

shfaqen me intensitet më të madh. Mjeku specialist kryen një test që konsiston në futjen e ekstrakteve të ndryshme nën lëkurë me qëllim identifikimin e alergenit ose alergenëve. Më pas, mund të lindë nevoja për

kryerjen e analizave laboratorike specifike. Së fundi, pas identifikimit të alergenit shkaktar të alergjisë, mjeku specialist jep trajtimin e duhur, të shoqëruar me këshilla parandaluese.

A E DINI SE

Ja dy fakte interesante mbi alergjinë 1.Injektimet e rregullta mund të ulin simptomat Pavarësisht se nuk ekziston një kurë përfundimtare për alergjinë, injektimet periodike (të njohura ndryshe si imunoterapia), përfaqësojnë gjënë më të afërt me të. Në rast se ju vuani nga alergji të forta ose reaksione nga disa alergenë, mund të merrni përfitime terapeutike nga imunoterapia. Për këtë, duhet të konsultoheni me mjekun specialist.

2.Shiu “shplan” polenin Ditët më të mira për ata që vuajnë nga alergjia janë ato kur ka rënë një shi i fortë. Nivelet e polenit mund të ndikohen nga temperatura, momenti i ditës, lagështia dhe shiu. Vlerat e polenit në ajër ulen gjatë ditëve të freskëta. Këto vlera kanë prirje të jenë më të larta nga ora 10 e mëngjesit deri në orën 4 pasdite, veçanërisht gjatë ditëve të nxehta, të thata dhe me erë.

MITE MBI ALERGJITË Të rriturit preken nga alergjitë, edhe pse nuk kanë vuajtur në fëmijëri Miti: lulet nxisin alergjinë.

Disa nga personat të cilët profesioni i tyre i bën që të jenë në kontakt të vazhdueshëm me lulet mund të kenë simptoma alergjike, por në përgjithësi, bimët që shkaktojnë alergji janë shkurre që prodhojnë polene.

Miti: nuk ka polene në plazh Dakord, është e vërtetë që krahasuar me vende të tjera, plazhi i bën mirë alergjikëve.

Zonat pranë detit në përgjithësi kanë më pak polene. Por ama, nuk duhet harruar që pranë detit ka barishte dhe shkurre të cilat mund të rinxisin simptomat e alergjisë.

Miti: mjalti “i zonës” mund të reduktojë alergjitë Teoria se ngrënia e mjaltit të zonës ndihmon alergjikët nuk është vërtetuar në studime. Ka njerëz të cilët besojnë se poleni që ndodhet në mjalt do t’i desensibilizojë ata, duke mos shfaqur simptomat e rinitit alergjik. Nga ana tjetër, polenet që ndodhen në mjalt mund të mos përfshijnë ato polene ndaj të cilëve ju jeni alergjik.

Miti: alergjia e fëmijëve do zhduket me moshën Disa fëmijë mund të shfaqin përmirësim në disa lloje alergjish, por kjo nuk ndodh në rinitin alergjik sezonal.

Miti: alergjia nga mykërat shfaqet vetëm në mjedise të brendshme Sporet e mykrave mund të gjenden gati kudo. Ato rriten në tokë, në gjethet e rëna e drunjtë e kalbur, veçanërisht në klimë të lagësht. Gjasat më të larta për të pasur një reaksion alergjik janë në verë, pasi myqet nuk janë aktive gjatë dimrit.

Miti: nëse nuk ke patur alergji gjatë fëmijërisë, nuk do të vuash asnjëherë prej tyre.

Shpesh alergjitë fillojnë në fëmijëri. Por gjithashtu mund të zhvillohen te të rriturit.

Disa prej tyre takohen pasi ndryshoni mjedis dhe bini në kontakt me alergenë të rinj.

Një pjesë e të rriturve rizhvillojnë simptomat që kanë patur gjatë fëmijërisë.

Jeni alergjikë?

Masat që duhet të merrni në këtë stinë K

a shumë rëndësi të dihet se në cilën periudhë të vitit lëshon polene pema apo bima ndaj të cilit keni alergji; ashtu si dhe të njihen zonat ku dëndësia e këtyre bimëve është më e madhe. Me anë të ndjekjes së disa udhëzimeve të thjeshta mund të minimizoni simptomat gjatë periudhave të alergjisë.

Mbajtja e dritareve mbyllur Gjatë udhëtimit në makinë mbani xhamat e mbyllura dhe, nëse është e mundur, përdorni një filtër “antipolen”. Dritaret duhet të jenë të mbyllura gjatë gjumit. Momenti më i mirë për të ajrosur shtëpinë është në mëngjes herët ose në darkë.

Lani rrobat Gjatë ditës, veshjet tuaja mbushen me grimca që mund të jenë shkak i alergisë. Kur ktheheni në shtëpi,

ndërroni rrobat. Gjithashtu, shmangni tharjen e rrobave në ajër të pastër.

Veprimtaria në ajër të pastër Rekomandohet shmangia e daljes jashtë gjatë ditëve kur niveli i polenit është më i lartë dhe, mbi të gjitha, shmangia e daljes para ose pas një stuhie apo ditët kur fryn shumë erë.

Në rastin e kryerjes së ushtrimeve fizike, është më mirë që ato të kry-

hen në mjedise të mbyllura. Duhet thënë se simptomat e pacientëve alergjikëve përmirësohen pas shiut.

Udhëtime Klima e parapëlqyer është ajo pranë detit. Është mirë të shmangen udhëtimet në fshat apo në mal, duke qenë se përqëndrimi i polenit mund të jetë deri dhjetë herë më i lartë krahasuar me qytetin.

Spërkatja e shpeshtë me ujë Rekomandohet spërkatja e dhomës ose banesës me ujë, sidomos përpara gjumit.

Shmangia e kontaktit me lëndë irrituese Duhet shmangur sa më shumë të jetë e mundur qëndrimi në mjedise të ngarkuara me tym, bojëra, karburant, etj. Njëkohësisht duhet qëndruar larg ndryshimeve të menjëher-

shme të temperaturës dhe korrenteve me ajër të ftohtë.

Ushqimet Duhet shmangur ngrënia e mjaltit për shkak se përmban sasi të mëdha poleni. Nga ana tjetër, konsumi i çajit të kuq (rooibos afrikan) ndihmon shumë në trajtimin e alergjive duke qenë se vepron si antihistaminik natyral, nuk sjell përgjumje dhe nxit relaksimin e mirëqënien.

Parandalimi i alergjive te fëmijët Vihen re gjithmonë e më shumë raste me alergji te fëmijët në moshë të vogël. Me qëllim rritjen e moshës së shfaqjes së simptomave rekomandohet që prindërit të mos jenë të shqetësuar me pastërtinë e tepërt gjatë rritjes së fëmijës, sepse mikrobet do të bëjnë që fëmijët të imunizohen kundër alergjive të ardhshme.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

Mjeku përgjigjet

GINGIVITI I SHTATZANISË Në mungesë të trajtimit mund të progresojë drejt një forme më serioze, e cila prek jo vetëm mishrat, por edhe kockën

Si të kujdesemi për shëndetin oral gjatë shtatzanisë?

Koha optimale për trajtim dentar, tremujori i dytë BLERTA DOLLAKU Mjeke stomatologe

S

htatzania është një mo ment i veçantë në jetën e një gruaje, gjatë të cilit ndërthuren emocionet për sjelljen në jetë të një fëmije dhe shqetësimi që ai të lindë i fortë e i shëndetshëm. Një rol të rëndësishëm në mbarëvajtjen e kësaj periudhe delikate e plot ndryshime intensive ka kujdesi i nënës për shëndetin e saj. Shëndeti oral është pjesë integrale e shëndetit të përgjithshëm dhe kërkon një vëmendje të veçantë jo vetëm për të parandaluar problemet e nënës me gojën dhe dhëmbët, por edhe problemet në rritjen dhe zhvillimin e fëmijës.

Cilat janë ndryshimet që ndodhin në gojën time gjatë shtatzënisë?

Ndryshimet fiziologjike dhe emocionale gjatë periudhës së shtatzanisë prekin edhe shëndetin tuaj oral.

Ndryshimet që shfaqen në gojën tuaj karakterizohen nga skuqja, enjtja dhe gjakosja e mishrave të dhëmbëve (që prek rreth 60%-70% të grave shtatzëna), konsumimi dhe dëmtimi i smaltit të dhëmbëve për shkak të mjedisit acid të krijuar në gojë, tharja e shpeshtë e gojës si rezultat i ndryshimeve hormonale dhe lëvizshmëria e rritur e dhëmbëve.

A është e vërtetë që gjatë dhe pas shtatzanisë dhëmbët prishen sepse ato varfërohen nga kalciumi, nga konsumimi i tij për nevojat e bebit?

Prishja e dhëmbëve gjatë dhe pas shtatzanisë është një fenomen që vihet re në shumicën e grave shtatzëna, por kjo vjen si rezultat i ndryshimit të zakoneve të të ngrënit, dietës së çrregullt dhe shpesh neglizhencës për t’u kujdesur në mënyrë adekuate për higjienën dentare.

Gjithsesi kjo nuk vjen prej varfërimit nga kalciumi.

Humbja e kalciumit nga dhëmbët e nënës dhe përdorimi i tij për të përmbushur nevojat e bebit është një mit që ka qarkulluar për një kohë të gjatë, por që nuk ka baza shkencore. Kalciumi që merr fëmija juaj në bark e ka

HANI USHQIME TË SHËNDETSHME Për të plotësuar nevojat e bebes tuaj për kalcium duhet të konsumoni ushqime të pasura me të siç janë produktet e qumëshit apo të sojës..

Konsumoni ushqime të shëndetshme: fruta, perime, drithëra.

Evitoni konsumin e tepruar të ushqimeve të ëmbla, veçanërisht në periudhën mes vakteve.Kujdesuni për higjienën tuaj dentare Lani dhëmbët të paktën dy herë në ditë për 2-3 minuta.

Përdorni fillin dentar të paktën një herë në ditë për të pastruar hapësirat ndërmjet dhëmbëve. Pini shumë ujë Konsumoni sasira të mëdha uji, veçanërisht të fluorizuar.

Konsumoni qumësht me përmbajtje të ulët yndyrnash dhe pa sheqer.

Shmangni përdorimin e pijeve të gazuara e të ëmbla.

Në vend të lëngjeve të frutave konsumoni fruta të freskëta. prejardhjen nga ushqimi që ju konsumoni, jo nga dhëmbët tuaj. Edhe në rastet kur ai është i pamjaftueshëm, trupi juaj do t’i plotësojë nevojat e fetusit duke shfrytëzuar kalciumin e depozituar në kocka. Marrja e

sasisë së duhur të kalciumit nga nëna gjatë shtatzanisë ka një rëndësi të madhe sepse prania e tij siguron një ekuilibër normal në procesin e kalcifikimit të dhëmbëve së fetusit që fillon pas muajit të pestë të shtatzanisë. Në

17

mënyrë të vecantë, marrja e kalciumit duhet të rritet në tremujorin e fundit të shtatzënisë 30% më shumë.

Për këtë qëllim rekomandohet përdorimi i qumështit, perimeve, peshkut dhe frutave të pasura me kripëra të

PËR NJË HIGJIENË ORALE TË MIRË!

Lajini dhëmbët dy herë në ditë me pastë dhëmbësh dhe përdorni fillin dentar për të pastruar hapësirat midis dhëmbëve në të cilat nuk depërton dot furca.

Konsumoni vakte të ushqyeshme, të pasura me proteina, karbohidrate, yndyrna e vitamina sipas dietës të rekomanduar nga mjeku juaj.

Evitoni të ngrënit ndërmjet vakteve, por nëse e keni vërtët të nevojshme, evitoni përdorimin e ushqimeve të pasura me karbohidrate.

Përdorni ujin ose qumështin me përmbajtje të ulët të yndyrnave dhe shmangni përdorimine pijeve të gazuara

Në rastin e problemeve dentare apo orale konsultoheni me mjekun stomatolog.

Nëse ato mund të kërcënojnë shëndetin tuaj apo të fëmijës suaj, duhet të trajtohen menjëherë, në të kundërt mund të trajtohen pas lindjes.

kalciumit.

Pse gjatë shtatzënisë mishrat e dhëmbëve i kam vazhdimisht të skuqur, të enjtur dhe gjakosen menjëherë gjatë larjes së dhëmbëve?

Në periudhën e shtatzanisë, në trupin tuaj ndodhin ndryshime të shumta hormonale. Nivelet e rritura të progresteronit i bëjnë më të ndjeshme mishrat e dhëmbëve ndaj pllakës bakteriale të akumuluar. Për këtë arsye ato reagojnë në mënyrë të ekzagjeruar ndaj pranisë së saj me pasojë skuqjen, enjtjen dhe gjakosjen e tyre gjatë larjes së dhëmbëve. Kaq karakteristik është ky fenomen për gratë shtatzëna sa sëmundja quhet gingiviti i shtatzanisë.

Pse është e rëndësishme të trajtohet gingiviti i shtatzanisë?

Në mungesë të trajtimit ai mund të progresojë drejt një forme më serioze, e cila prek jo vetëm mishrat, por edhe kockën ku janë të fiksuar dhëmbët duke nxitur shkrirjen e saj. Përvec efekteve negative që jep në shëndetin tuaj oral, kjo sëmundje rrit në mënyrë domethënëse riskun për të pasur një lindje të parakohshme ose një bebe me peshë të ulët në lindje. Prandaj, nëse keni probleme me mishrat e dhëmbëve- janë të skuqur, të enjtur dhe gjakosen menjëhërë- duhet te konsultoheni me mjekun tuaj stomatolog në mënyrë që kjo situatë të trajtohet përpara se të avancojë më tej.

A ka ndonjë lidhje ndërmjet dietës gjatë shtatzanisë, shëndetit tim oral dhe bebes në të ardhmen?

Një dietë e balancuar është e domosdoshme për të siguruar elementët e nevojshëm ushqyes për ju dhe beben tuaj. Ajo çka ju hani gjatë nëntë muajve të shtatzanisë ndikon në rritjen dhe zhvillimin e organizmit të bebes, duke përfshirë këtu edhe dhëmbët e tij.

Dhëmbët e fëmijës fillojnë të formohen gjatë muajve të 3-6

TË VJELLAT DHE SHËNDETI ORAL Gratë shtatzëna të cilat janë subjekt i të vjellave të shpeshta dhe/ose refluksit nga stomaku janë të rrezikuara nga erozioni i dhëmbëve, një fenomen që prek smaltin e dhëmbëve i cili për shkak të mjedisit acid që formohet në gojë, konsumohet dhe dëmtohet. Për ta parandaluar këtë ju duhet të:

Shpëlani gojën

menjëherë pas të vjellave me ujë ose me një tretësirë të pregatitur nga një filxhan caji ujë dhe një lugë kafeje me sodë buke.

Përtypni camcakëz pa sheqer për të stimuluar fluksin e pështymës, në mënyrë që ajo të neutralizojë mjedisin acid në gojë.

Vendosni një sasi të

vogël paste dhëmbësh në dhëmbët tuaj dhe prisni të paktën 30 minuta përpara se t’i lani ato në mënyrë që të evitoni dëmtimin e smaltit tashmë të zbutur.

të shtatzanisë dhe për këtë arsye është e rëndësishme që ju të merrni sasinë e duhur të lëndëve ushqyese- veçanërisht të kalciumit, proteinave, fosforit dhe vitaminat A, C dhe D. Gjatë shtatzanisë, shumë gra kanë dëshirë të hanë ndërmjet vakteve. Edhe pse kjo është dicka normale, ngrënia e shpeshtë ndërmjet vakteve, vecanërisht kur bëhet fjalë për

ushqime të pasura me karbohidrate mund të bëhet shkak për prishjen e dhëmbëve dhe shfaqjen e kaviteteve. Prandaj në rastet kur nuk i rezistoni dot dëshirës për të shijuar dicka, sigurohuni që të zgjidhni ushqime që janë të shëndetshëm për ju dhe beben, të tillë si fruta, perime e produkte të qumështit.

18

E enjte, 8 mars 2012

Shëndeti mendor

Masmedia stereotipizon të sëmurët mendorë

M

iku më i mirë i të vërtës është koha dhe në të njëjtën kohë, paragjykuesi më i keq!

Në kulturën tonë, kur përshëndetemi me të dashurit tanë, themi ‘’Shëndet mbi të gjitha’’ dhe me të drejtë, se tek e fundit çfarë ka më të rëndësishme në këtë jetë. Sa herë që na ndodh të sëmuremi nuk kursejmë asgjë, por kur vjen puna tek sëmundjet mendore, priremi në mënyrë të pandërgjegjshme ta shtyjmë në kohë, ta neglizhojmë apo dhe ta mohojmë sëmundjen! Çrregullimet mendore mund të prekin këdo! Ka shumë gjasa që secili prej jush të ketë njohur një person me probleme të shëndetit mendor. Çrregullime të tilla si ankthi, depresioni, çregullime të të ngrënit, keqpërdorimi i alkoolit dhe drograve, demenca dhe skizofrenia- mund të prekin këdo, në çdo moment të jetës. Tema e Organizatës Botërore të Shëndetësisë për vitin 2011 ‘’Nga afër, askush nuk është normal’’, jo rrallë u bë objekt batutash ndër qytetarë, por statistikat alarmante shoqëruese ‘’1 në 4

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

KOMENTET për vetëvrasjen duhen marrë gjithmonë seriozisht. 8 në 10 persona që kanë kryer vetëvrasje kanë folur për qëllimin e tyre të paktën një herë

OBSH: Nga afër,askush nuk është normal!

FJORDA KOROMANI

A

WWW.SHQIPTARJA.COM

SHENJAT PARALAJMËRUESE TË ÇRREGULLIMEVE MENDORE Nëse ju ose dikush pranë jush ka më shumë se tre nga simptomat e listuarat në tabelë, duhet të kontaktojë urgjentisht mjekun!

Apati (plogështi) ose humbje të inisiativës ose dëshirës për të marrë pjesë në aktivitete që më parë ju pëlqenin, duke përfshirë këtu dhe seksin.

Vështirësi me përqëndrimin, memorjen, të menduarit me llogjikë dhe të folurën, por pa vuajtur nga ndonjë sëmundje tjetër që mund t’i shkaktojë këto simptoma si hipotiroidizmi, menopauza apo infarkti i trurit.

Çrregullime të gjumit dhe ndryshime në të ngrënë.

persona vuan nga çrregullime të shëndetit mendor në botë’’, ngriu papritur buzëqeshjen e shumë prej tyre.

Këto sëmundje shkaktojnë paaftësi më shumë se çdo sëmundje tjetër, ndaj dhe kujdesi për to duhet të jetë më i madh! Pavarsisht kësaj, njerëzit e prekur nga këto sëmundje dhe ata që jetojnë

Frikë ose ndjenja dyshimi për njerëzit që ju rrethojnë ose një ndjenjë e qëndrueshme nervoziteti.

Rritje të ndjeshmërisë ndaj tingujve, pamjeve, aromave ose prekjes.

Luhatje të menjëhershmë të humorit.

Humbje e interesit ndaj miqve, tërheqje nga aktivitetet shoqërore.

Ndjenjë shkëputjeje nga vetja dhe ata që të rrethojnë.

Sjellje të çuditshme dhe jo karakteristike

Mund të prekin këdo pavarsisht moshës, races, gjinisë etj me ta, ndjejnë frikë, hidhërim, ankth në vend të mirëkuptimit dhe mbështetjes. Ky lloj qëndrimi jo vetëm që i çon më tej drejt mërzisë dhe izolimit, por bën që këta të sëmurë të mos kërkojnë as ndihmën mjekësore duke u futur kështu në një rreth vicioz. Çfarë janë çrregullimet mendore?

Ky term përfshin një sërë sëmundjesh të cilat shoqërohen me prishjen e funksionimit normal të individit në

Rënie e papritur e përformancës, si për shembull

probleme në shkollë, në punë, në kryerjen e aktiviteteve që më parë i kryenit lehtë ose lënia pas dore e higjienës personale.

jetën e përditshme duke ndikuar mënyrën sesi ndihen, humorin, të menduarit, ndërveprimet ndërpersonale më ambjentin përreth etj. Çfarë i shkakton sëmundjet mendore?

Një tërësi faktorësh akuzohen për këtë ku përfshihen trashëgimia gjenetike, kimia e trurit, mënyra e jetesës, ndodhi të së kaluarës, marrdhëniet me njerëzit. Të gjitha këto ndikojnë, por nuk ka vetëm një faktor të izoluar. Gjithsesi, cilido qoftë shkaku, të sëmurët

përjetojnë ndjenja jo normale që influencojnë në prishjen e ekuilibrave socialë dhe familjarë.

A mund të trajtohen sëmundjet mendore?

Po, mund të trajtohen, si me medikamente ashtu edhe me psikoterapi ( biseda me psikoterapeutin).

Psikiatria, tashmë, i diagnostikon shumë mirë patologjitë si dhe e njeh dekursin e tyre, duke arritur edhe efikasitet në trajtim. Çfarë bën psikiatri?

Besim i pazakontë dhe i ekzagjeruar për aftësitë

personale; besimi se mund të kuptoni gjëra që të tjerët nuk munden apo që mund të ndikoni në ngjarje të caktuara.

Psikiatri është një mjek i specializuar për diagnostikimin dhe trajtimin e çrregullimeve mendore! Ai e ndjek nga afër pacientin për t’i përshtatur një trajtim duke u bazuar në nevojat individuale të tij. Ata janë të kualifikuar për të përshkruar medikamente dhe bashkëpunojnë edhe me specialistë të tjerë të shëndetit.

Shpesh shihen si ‘’burgo-

Sëmundjet mendore

A jeni të zhveshur nga paragjykimet?

P

që preket në rastin e sëmundjeve mendore dhe të jeni të sigurt që është po aq organ sa zemra, mëlçia apo veshkat!

acientët me sëmundje mendore vazhdojnë të përballen me paragjykimin dhe diskriminimin në çdo fushë të jetës, nga gjetja e një vendbanimi deri tek gjetja e një pune.

Miti 1: Sëmundjet e shëndetit mendor janë të pazakonta, të rralla Fakt: Sëmundjet mendore janë shumë të shpeshta, madje më të shpeshta se kanceri, diabeti apo sëmundjet e zemrës. Këto sëmundje mund të prekin këdo pavarsisht moshës, races, gjinisë, apo gjendjes socio ekonomike.

Miti 2: Njerëzit me sëmundje mendore janë të rrezikshëm dhe të dhunshëm.

Fakt: Pjesa më e madhe e të sëmurëve mendorë nuk janë më të dhunshëm sesa njerëzit e shëndetshëm, madje dhe në rastet kur

bëhen të dhunshëm vijnë për të njëjtat arsye që shkaktojnë dhunë dhe tek individët normalë. Për efekte mediatike, krimet e të sëmurëve mendorë përmbëjnë lajm. Nuk ndodh rrallë që në raste të tilla, viktima të jenë pikërisht ata.

Miti 3: Sëmundjet mendore nuk janë sëmundje të vërteta.

Fakt: Përkufizimi i sëmundjes është: “Një gjendje patologjike e një pjese, organi apo sistemi të organizmit nga shkaqe të ndryshme”. Truri është organi

Miti 4: Njerëzit që flasin për vetëvrasje nuk e kryejnë atë.

Fakt: 8 në 10 persona që kanë kryer vetëvrasje kanë folur për qëllimin e tyre të paktën një herë. Komentet për vetëvrasjen duhen marrë gjithmonë seriozisht.

Miti 5: Varësia është një stil jetese dhe tregon mungesë vullneti/ Njerëzit që abuzojnë me drogërat janë moralisht të dobët ose të këqinj.

Fakt: Varësia është një sëmundje neurobiologjike që vjen nga ndryshime të kimisë së trurit. Varësia shpesh vjen kur personat me probleme të shëndetit mendor mundohen të vetëtrajtohen duke përdorur drogëra ose alkool. Haset në prob-

lemet emocionale dhe të sjelljes.

Miti 6 : Çrregulllimet e shëndetit mendor janë të vështira për t’u trajtuar dhe zgjasin gjithë jetën.

Fakt: Aktualisht, pjesa më e madhe e barnave që jepen për çregullimet mendore, me disa përjashtime ( barnat për skizofreninë dhe çrregullimin bipolar) duhet të merren për një periudhë të shkurtër (më pak se një vit) vetëm për qetësimin e simptomave.

Miti 7: Njerëzit më sëmundje të shëndetit mendor nuk shërohen kurrë.

Fakt: Studimet tregojnë se njerëzit me çrregullime të shëndetit mendor mund të shërohen dhe të rinisin aktivitetitin normalisht. Shërimi përfshin riaftësimin në punë, në shkollë dhe në jetë sociale. Me trajtim dhe mbështetje, pjesa më e madhe e këtyre personave mund t’i rikthehen stilit të mëparshëm të jetës!

sësit’’ e pacientëve në dhoma izolimi, por kjo nuk është e vërtetë. Mund të ndodhë vetëm në rrethana të veçanta, si në rastet kur pacienti është i rrezikshëm për veten dhe për të tjerët. Por kjo ndodh shumë rrallë!

STIGMA NË PSIKIATRI Në Greqinë e lashtë, për të evidentuar individët që kryenin krime, iu bëheshin shenja në trup me anë të prerjes ose djegieve që quheshin stigmata. Sot qëndrimet denigruese dhe negative përkundrejt personave me probleme të shëndetit mendor janë po aq të rënda për ta. Stigma në psikiatri lidhet pikërisht me qëndrimet (paragjykimin) dhe sjelljet negative (diskriminim) kundrejt tyre.

Nga vjen stigma?

Stigma lind për shumë arsye. Të sëmurët mendorë sillen ndryshe, për shembull një person me depresion mund të duket i trishtuar apo i mefshtë ndërkohë që në fazën e manisë mund të jetë tepër i gëzuar, pa një arsye të dukshme madje mund edhe të irritojë ata që ka përreth.

Kur dikush identifikohet si i ndryshëm, është e vështirë që të pranohet. Rrethi vicioz që krijohet çon në humbjen e besimit tek vetja dhe me kalimin e kohës krijohet bindja se është i çuditshëm dhe nuk përshtatet dot..

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

Të reja nga mjekësia

ÇDO QËNIE e gjallë ka gjene. Ato përbëjnë një ‘’set instruksionesh’’, të cilat përcaktojnë si do të jetë organizmi, si do të përshtatet ndaj mjedisit etj

Epigjenetika, pse ADN-ja nuk përcakton fatin tënd

REZULTATE

Epigjenetika transmetohet ndër breza

Kur prindërit stresohen, ndikohet edhe ADN-ja e fëmijëve MARINELA KUMARAKU

E

ksperiencat tona në jetë nuk ndikojnë vetëm mënyrën se si ne ndërveprojmë me mjedisin.

Ato, gjithashtu, mund të ndikojnë në gjenet tona dhe të influencojnë pasardhësit tanë- sygjerojnë tashmë një numër në rritje kërkimesh.

Ngjarjet stresuese dhe përdorimi i drogërave duket se ndryshojnë procesin e aktivizimit dhe inaktivizimi të gjeneve të ndryshme. Disa faktorë mjedisorë krijojnë ndryshime biologjike kaq domethënëse dhe afatgjata, të cilat mund të transmetohen në shëndetin e gjeneratës tjetër. Kur prindërit stresohen, edhe ADNja e fëmijëve të tyre ndikohet.

Një studim ka gjetur se adoleshentët kishin modele të ndryshëm ADN-je në varësi të shkallës së stresit që shfaqnin prindërit e tyre kur ata ishin në moshën parashkollore. Çfarë janë gjenet? Çdo qënie e gjallë ka gjene.

Ato përbëjnë një ‘’set instruksionesh’’, të cilat përcaktojnë si do të jetë organizmi, si do të përshtatet ndaj mjedisit, si do të ndërveprojë apo mbijetojë në të etj. Gjenet janë të vendosura në molekulën 2 fijore të ADN-së, duke formuar kromozomet. Trupi i njeriut ka 23 çifte të tilla (në total 46

kromozome). Çdo qelizë e trupit ka të njëjtën ADN. Persona të ndryshëm kanë ADN të ndryshme,prandaj çdo individ është unik në origjinalitetin e tij. Çfarë është epigjenetika?

Epigjenetika i referohet të gjitha ndryshimeve të informcionit gjenetik të trashëgueshme e të përhershme, që

Stresi i nënave ndikon tek fëmijët edhe në vitet e adoleshencës nuk përfshin alterimet e sekuencës së ADN-së. Epigjenetika gjen aplikim në shumë fusha të biologjisë. Në zhvillimet gjenetike për të diferencuar qeliza të specializuara të trupit nga qeliza burimore të padiferencuara, epigjenetika zë një hapësirë të madhe aplikimi. Molekula që vijnë nga ambjenti, të quajtura grupe metilike, gjenden në ushqim, kimikatet e produketeve shtëpiake të pastërtisë apo në ndotësit mjedisorë. Këto molekula mund të modifikojnë ADN duke luajtur kështu një rol shumë të rëndësishëm në aktivizimin ose jo të disa gjeneve.

Në një studim, adolesh-

entët, nënat e të cilëve raportuan stres të madh gjatë shtatzanisë, si për shembull depre-

sion ose konflikt martesor, kishin shumë më tepër modifikime të ADN nga molekula

19

metilike sesa adoleshentët, nënat e te cilëve raportuan ekspozim më të ulët ndaj stresit. ‘’Kjo sygjeron që stresi i nënave mund të ndikojë fëmijët edhe në vitet e adoleshencës. Edhe pse ngjarjet negative në jetë lënë shenja biologjike kjo nuk do të thotë që fëmijët do të sëmuren patjetër. Nivele të moderuara stresi mund të ndihmojnë në zhvillimin e fëmijës. Të kuptuarit e këtij procesi mund të orientojë mjekët dhe prindërit të gjejnë mënyra për të ndërhyrë herët në kohë ose për të përshtatur mjedisin që rrethon

fëmijën.’’, thotë mjekja Essex.

Shkencëtarët kanë gjetur ndryshime epigjenetike që mund të ndikojnë metabolizmin e fetusit, duke sygjeruar kështu që një bebe mund të riprogramohet fizikisht për të përballuar jetën në një ambjent të varfër. Nëse ky fëmijë ndryshon mjedisin nga i varfër në një më të pasur, atëhere ai do të shpalosë vështirësi adaptimi që mund të kontribojnë në sëmundje eventuale. Ky zbulim i ka bërë shkencëtarët të mendojnë nëse edhe sjellja njerëzore mund të ndikohet nga një proces i ngjashëm. Në fakt, studimet tregojnë që bebet e lindura me peshë të vogël ka

K

ujdesi prindëror gjithashtu duket se ndikon ndryshimet biologjike tek pasardhësit. Michael Meaney, profesor psikiatrie në Universitetin McGill në Montreal, ka kryer një seri studimesh mbi këtë temë tek minjte dhe njerëzit.

Tek njerëzit ata kanë ekzaminuar shembuj të indeve për të zbuluar shenja të variacionit epigjenetik në 36 individë të ndryshëm -12 viktima vetvrasjesh, të cilët qenë abuzuar në fëmijëri, 12 viktima vetvrasjesh pa histori abuzimi dhe 12 të tjerë që kishin vdekur nga shkaqe të tjera. Ata gjetën modele të ndryshme në varësi të faktit nëse personi qe abuzuar ose jo. “Këto forca sociale psikologjike në të vërtetë kishin ndikuar dukshëm në biologjinë e trurit,”shprehet profesori Meanley. më të ngjarë të vuajnë nga depresioni ose nga çrregullime të tjera psikiatrike në një të ardhme. Të gjitha ndryshimet që ndodhin në ambjentin fetal (in-utero) stimulojnë procese epigjenetike që në një farë mënyre ndikojnë në sjëlljen e fëmijëve, duke orientuar drejt çrregullimeve psikopatologjike.

Studimi

Rezultat befasues! Cilësia e gjumit rritet me moshën ISID XHURA

T

ek 18-24 vjeçarët, më shumë shqetësime me gjumin sesa tek 80 vjeçarët. Cilësia e gjumit përmirësohet me kalimin e viteve. Nëse kjo nuk ndodh, është një këmbanë alarmi që mund të tregojë për një sëmundje ose gjendje depresive. Ky ështe rezultati surprizë i studimit më të gjerë të kryer deri tani mbi lidhjen ndërmjet cilësisë së gjumit dhe plakjes. Në kundërshtim me mendimin ekzistues, përfshirë edhe atë të mjekëve, cilësia e gjumit duket se rritet gjatë jetës. Ky është rezultati befasues i një studimi të publikuar në revistën “Sleep”, që ka marrë në pyetje plot 155.877 qytetarë amerikanë. Të an-

ketuarit janë pyetur me rrugë telefonike, në një përzgjedhje të rastësishme.

“Këto rezultate na detyrojnë të rishikojmë atë që dimë rreth gjumit në të moshuarit, burra ose gra”, thotë Michale Grandner, udhëheqës i studimit. Qëllimi i studimit ishtë konfirmimi i hipotezës tashmë të njohur, se problemet e gjumit shtohen me kalimin e moshës. Për këtë qëllim u

pyet numri më i madh i personave i marrë ndonjëherë për një studim të këtij lloji. Rezultatet e dala si surprizë, kundërshtojnë besimin e përgjithshëm se të vjetrit kanë më shumë vështirësi për të fjetur. Akoma më tepër, rezultatet kundërshtojnë tendencën e mjekëve për t’i konsideruar problemet e gjumit si të zakonshme tek të moshuarit. Të intervistuarit janë pyetur nëse kanë shqetësime me gjumin, ose nëse ndjejnë përgjumje gjatë ditës. Ndër të tjera është regjistruar rraca, të ardhurat, arsimimi, gjëndja e përgjithshme e humorit, sëmundje ekzistuese dhe koha nga vizita e fundit tek mjeku. Sipas rezultateve, të intervistuarit e grupmoshës 18-24 vjeç raportojnë më shumë shqetësime të gjumit se ato të grup-

moshës mbi 80 vjeç. Vetëm grupmosha 40-59 vjeç bën përjashtim, ku perceptimi i cilësisë së gjumit është më i dobët se grupmoshat e tjera.

Problematika më e shprehur te femrat Të intervistuarit që referojnë sëmundje ekzistuese dhe gjendje depresive zakonisht kanë edhe probleme me gjumin. Ndërkohë problemet me gjumin dhe gjendja e përgjumjes duken të jenë më të shprehur tek femrat se tek meshkujt. Kjo lidhet edhe me periudhën e menopauzës, e cila duket se influencon në cilësinë e gjumit. Megjithatë, kur procesi i menopauzës përfundon, tek femrat vihet re rritje konstante e cilësisë së gjumit me kalimin e viteve.

Të paktën kështu referojnë të inter-

vistuarit e studimit.

Si përfundim... “Megjithëse cilësia e gjumit e të moshuarve në Amerikë duket më e dobët se ajo e të rinjve, ndjesia e gjumit sa vjen e ëmbëlsohet me kalimin e viteve”, thotë Grandner, kërkues në qendrën për gjumin dhe neurobiologjinë në Universitetin e Pensilvanisë. “Nëse heqim faktorë si sëmundjet dhe depresionin, më të moshuarit del se bëjnë gjumë më të mirë: nëse kjo nuk ndodh ata nuk duhet të anashkalojnë problemin, por duhet t’i drejtohen mjekut.” Perceptimi i cilësisë së gjumit mbetet diçka relative dhe e ndryshueshme ditaditës, por rezultatet e studimit mbeten interesante dhe të vlefshme, sidomos për të hedhur poshtë mitet mbi gjumin e të moshuarve.

20

E enjte, 8 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Profil JANA NANO

F

izioterapia është një sh kencë rehabilituese e cila gjen vend në 85% të sëmundjeve. Ajo ka për qëllim reduktimin e dhimbjës dhe ripërfitimit të motorikës funksionale në pacientët e dëmtuar. Origjina e saj daton me Hipokratin dhe Galenin, të cilët ishin praktikantët e parë nëpërmjet masazheve apo hidroterapive që në vitin 460 p.e.s. Në fund të shekullit 19, kjo degë mori një zhvillim të shpejtë sidomos në Britaninë e Madhe, nga ku marrin fillesë hapat e para të fizioterapisë moderne.

Ky specialitet i mjekësisë, tashmë është një realitet në spitalet dhe klinikat rehabilituese jo vetëm në Tiranë, por edhe në qytete të tjera në vend. Endriti është një prej fizioterapistëve që punon në spitalet tona, i cili i përket brezit të parë të fizioterapistëve të diplomuar në Shqipëri. Çfarë është fizioterapia dhe cili është qëllimi i saj?

Fizioterapia është profesion i kujdesit shëndetësor, i cili synon rivendosjen e lëvizjeve funksionale dhe rritjen e cilësisë së jetës për personat me dëmtime fizike, ose atyre me aftësi të kufizuar.

Fizioterapia ose terapia fizike përfshin diagnostikimin, trajtimin dhe ajo që është më e rëndësishmja parandalimin e çrregullimeve lokomotore dhe aftësive të kufizuara në lëvizje.

Rehabilitimi është po aq i rëndësishëm sa një ndërhyrje kirurgjikale. Asnjë diagnostikim apo operacion nuk do të arrinte efektshmërinë e tij pa një trajtim pasues fizioterapeutik. Qëllimi i Fizoterapisë është finalizimi me sukses i një rruge të gjatë dhe të vështirë që ndjek pacienti, për t’iu rikthyer rutinës së përditshme.

Fizioterapia është një specialitet multidisiplinor, parimet e së cilës i gjejmë të aplikuara në shumë sëmundje. Cilat janë ato situata shëndetësore të cilat kërkojnë medoemos nënshtrimin e një terapie rehabilituese?

Fizioterapia gjen aplikim në të gjitha fushat e mjekësisë. Fizioterapia me metodat e saj (elektroterapi, krioterapi, termoterapi, terapi manuale etj.) dhe me programet rehabilituese që i përshtaten problemit të pacientit, përfshihet në çdo degë të mjekësisë si psh. : ortopedi (fraktura, amputime, distorsione, rehabilitime para dhe pas ndërhyrjeve kirurgjikale ) neurologji (paraliza të fytyrës, hemiplegji, tetraplegji, lëndime të shtyllës kurrizore etj )

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

ENDRIT MONE Intervistë me fizioterapeutin pranë Spitalit Ushtarak, Departamenti i Ortopedisë, Tiranë

Fizioterapia, një disiplinë mjekësore. Jo masazh!

Cilët pacientë kanë nevojë per fizioterapi?

pediatri (trajtimi i problemeve të lindura neuromuskulore dhe skeletore te fëmijët e vegjël) reumatologji (spondiliartrozat, herniet diskale, prekje të nervit shiatik etj ) geriartri (sëmundjet shoqëruese të moshës së tretë)

Fizioterapia mund të praktikohet në qendra spitalore, palestra, shtëpi etj çrregullimet zemërmushkëri ( fibrozat e mushkërive, sëmundjet kronike obstruktive të mushkërive , pas ndërhyrjve kirurgjikale në arteriet koronare të zemrës etj. ) kujdesi teraupetik ndaj grave (osteoporoza, dhimbjet e baçinit të orgjinave të ndryshme, urinimi i pavullnetshëm, periudha perinatale dhe pas lindjes etj.)

Kur duhet që një pacient të paraqitet te fizioterapisti? Cila është rruga që duhet të ndjekë ai?

Dhimbja është shqetësimi më i shpeshtë. Pra, kur një individ ankon për dhimbje artikulare, dhimbje muskulore, pafuqi muskulore, ngrirje të supeve apo të qafës, ndrydhje të kyceve e të tjera, atëhere ai duhet patjetër të drejtohet te fizioterapisti. Normalisht mjeku specialist duhet të bëjë vlerësimet e veta për të vendosur diagnozën. Por siç edhe u

sipërpërmend, fizioterapisti është i specializuar të bëjë teste të posaçme për të vendosur diagnoza të sëmundjeve të aparatit muskulo-skeletik Duke qënë një degë jo mjaft e zhvilluar në Shqipëri, a ka specialistë të kualifikuar në këtë fushë?

Në Shqipëri ka shumë pak fi-

ziatër (mjeku i fizioterapisë), por shumë fizioterapistë. Brezi i parë i fizioterapistëve ka mbaruar studimet në vitin 2009 dhe në janar të vitit 2012 janë hedhur në tregun e punës fizioterapistët e parë të diplomuar në Master. Për vetë nevojat që ka mjekësia, kërkesa për fizioterapeut është gjithmonë në

Terminologji

Teknika të tjera të fizioterapisë HIDROKINEZITERAPIA Është një teknikë fizioterapeutike e cila shfrytëzon vetitë fizike dhe kimike të ujit për të ndihmuar trupin duke e zhytur në të në mënyrë të natyrshme. Një person i zhytur në ujë peshon shumë më pak se pesha e tij reale, duke lehtësuar kështu kryerjen e ushtrimeve ERGOTERAPIA Prej kësaj teknike përfitojnë trajtim pacientët e të gjitha moshave të cilat vuajnë nga sëmundje apo dëmtime të ndryshme. Ushtrimet janë të programuara individualisht në përputhje edhe me aktivitetin jetësor të përditshëm të pacientit. Ergoterapia rezulton në një jetë më të shëndetshme dhe të lumtur.

LOGOPEDIA Është një specialiteti i shkencave mjekësore e cila

merret me parandalimin, vlerësimin dhe trajtimin rehabilitues të sëmundjeve që kompromentojnë komunikimin: gjuhën e folur dhe të shkruar, zërin si dhe përtypjen. Interes për këtë fushë bëjnë të gjithë pacientët e të gjitha moshave.

Disa nga sëmundjet më të zakonshme të cilat kanë nevojë për ndjekjen nga nga specialist logopedist janë: çrregullimet e folurit, belbëzimi, çrregullime të të kuptuarit të teksteve të shkruara dhe paaftësi në bërjen e llogarive matematikore, shurdhime, çrregullime që vijnë nga defiçitet mendore etj.

rritje. Në atë kohë u diplomuan vetëm 25 studentë, por tashmë ekzistojnë edhe 4-5 fakultete private përveç fakultetit shtetëror. Shumë prej miqve e njëkohësisht kolegëve të mi janë të punësuar në në shumë reparte spitalore si tek ai i ortopedisë, reumatologjisë, pediatrisë, neurokirurgjisë etj. Në kryeqytet së fundmi janë hapur edhe shumë qendra rehabilitimi, madje para pak muajsh u inagurua edhe qëndra e trajtimit nëpërmjet hidroterapisë, pra ajo e rehabilitimit në pishinë.

A janë të njohur shqiptarët me këto skeme të reja të terapive rehabilituese?

Ka një perceptim të gabuar në popullatë në lidhje me fizioterapinë. Ajo është e painformuar në lidhje me benefitet që sjell ajo. Shumica e njerëzve vazhdon ende të mendojë se fizioterapia është thjesht një masazh, kur në të vërtetë ai zë vetëm 5% në fizoterapinë e mirfilltë. Shpesh herë gjatë punës time më ka ndodhur që pacientët më kanë thërritur me terma të tillë si ‘’djali i masazhit apo i fiskulturës’’, ndërkohë që me pacientin bëhet një punë e vërtetë sipas parimeve mjekësore për rehabilitimin e gjymtyrës së dëmtuar me ushtrime dhe manipulime të ndryshme. Për të marrë përfitimin maskimal nga specialitetet mjekësore për të mirën e shëndetit tonë, është e nevojshme që qytetarët të sensibilizohen dhe të lexojnë më tepër mbi të rejat e terapive mjekësore. Specialitete të tjera si ergoterapeuti dhe logoterapeuti janë akoma më të panjohura dhe të aplikueshme në kontekstin shqiptar.

A është e vështirë të jesh fizioterapist?Cilat janë fushat e tjera të aplikimit të dijeve fizioterapeutike?

Fizioterapia është shkencë dhe art, si e gjithë mjekësia në tërësi. Ajo kërkon vëmendje maksimale sepse dikush të ka besuar trupin e tij dhe gabimet nuk tolerohen. Duke qënë një specialitet ndërdisiplinor, bashkëpunimi midis specialistëve është thelbësor. Fizioterapia

nuk kërkon domosdoshmërisht fuqi fizike dhe si rrjedhim mund të ushtrohet si nga meshkujt, ashtu edhe nga femrat. Ajo është gjithëpërfshirëse dhe si e tillë gjen aplikim jo vetëm në spitale, por edhe në qendra shëndetësore, në qendra rehabilitimi apo edhe në ato estetike. Ajo gjithashtu është shumë e domosdoshme në fushën e sportit, në futboll, në lojrat me dorë etj.

Fizioterapisti nuk merret vetëm me rehabilitimin e sportistit, por edhe me përgatitjen e tij.

Sot, gjithashtu, fizioterapisti po punon gjithmonë e me teper në palestra.

Ku qëndron kënaqësia e punës tuaj?

Të jesh pranë një 70 vjeçari, i cili pas 3-4 javësh në shtrat si pasojë e një ndërhyrjeje në këmbë, arrin të zbresë shkallët vet pas seancave të gjata të fizioterapisë, është një kënaqësi e papërshkrueshme. Arrin të dallosh në sytë e tyre një dritë gëzimi e shprese që përbën shpërblimin më të mirë të punës time. Shpesh herë jam dëshmitar i ‘’mrekullive’’ të

rehabilimit fizioterapeutik, ku individë të paralizuar, arrijnë të ushqehen dhe të kryejnë aktivitete të thjeshta të jetës së përditshme pa asnjë lloj vështirësie. Është një kënaqësi e veçantë kur sheh që puna jote në finalizohet me sukses. ( Informacionet e paraqitura në këtë suplement janë marrë nga burime të akredituara shkencore të shtypit ndërkombëtar në fushën e shkencave mjekësore. I rikujtojmë lexuesve se këshillat e paraqitura nuk duhen aplikuar asnjëherë pa konsultimin dhe miratimin e mjekut të famijes apo atij specialist. Stafi ALMEDICUS )

E enjte, 8 mars 2012

21

ZBAVITJE

HOROSKOPI Nudo në metro

Prova e vështirë e patentës

Rekord për piercing

P

Q

S

ër qytetarët që çdo ditë udhëtojnë në metronë e Londrës, pamja e para disa ditëve ishte nga më të pazakontat. Të habitur ata që ishin të pranishëm panë dy çifte që si pa gjë të keq po ecnin nudo.

Nga mënyra se si lëviznin sigurisht që e kuptuan që nuk kishin të bënin as me të çmendur e as me nudistë të thekur që kishin zgjedhur të dilnin me kostumin adamik në një vend publik si metroja.

Përkundrazi, të dy çiftet (njëri prej tyre në këtë foto) janë në fakt ¿gurantë dhe në momentin e ¿ksuar në celuloid nuk janë duke pozuar por duke xhiruar një serial tv. “The Naked Of¿ce” (Zyra e lakuriqësive) është tele¿lmi që merr shkas nga një ngjarje e vërtetë e vitit 2009, kur në Newcastle, një grup menaxherësh të pushuar nga puna protestuan nudo.

ë provimi për të marrë patentën e makinës nuk është nga më të lehtit kjo është diçka që dihet, sidomos sa i takon teorisë.

Por ka edhe nga ata që në praktikë emocionet u rezervojnë të papritura nga më të pakëndshmet. Kështu i ndodhi një gruaje nga Kili (gjeneralitetet e së cilës nuk jepen), e cila, gjatë kohës që po jepte provat e praktikës, pranë një porti në Antofagasta, në vend që të shkelte pedalin e frenave, i mëshoi me sa fuqi kishte atij të gazit, duke bërë që makina (siç duket në foto) të Àuturonte e të binte drejt e në det, me gjithë përpjekjet e instruktorit për ta ndaluar. Për fat të mirë si aspirantja për patentë ashtu edhe instruktori dolën në kohë pa asnjë dëmtim, ndërsa për makinën u deshën disa orë poër ta nxjerrë.

taysha Randall është një vajzë 22-vjeçare nga Las Vegas, por që ka një pasion të veçantë pë piercing-un. E në këtë kuadër, pak kohë më parë Randall, vendosi të thyente rekordin për numrin më të madh të piercing të bërë njëherësh. Kështu Randall, siç e shihni në foton këtu pranë, u shpua plot 3200 herë në lëkurë, nga shpina, te krahët e drei te këmbët nga body piercer Bill “Dancer” Robinson, me plot 3200 gjilpëra në studion “Intoxicatet Tattoss’s”. Në ¿llim ajo kishte menduar që të shpohej me 3600 gjilpëra, por pasi kaloi shifrën prej 3100 të tillash, që ishte rekordi i mëparshëm, vendosi të tërhiqej. Duhet thënë gjithashtu si i gjithë ky proces vijoi për më shumë se 6 orë.

2

3

19

4

5

6

7

8

20

27

9

21

28

22

29

33

34 38

10

23

11

41

59

67

71

72 80

89

ɷ HORIZONTAL

73

42

43 49

48

82

83

62

63

84

78

85

86

I

S T

P

86. Kapiteni i Nautilus.

8. Louis Mallè.

88. Një fjalë e pamjaftueshme. 9. Redon piktor.

89. Një mjet transporti publik. 10. Eshtë prift.

90. Janë baballarët.

11. Motra e Kol Idromenos.

91. Eshtë sekt mysliman.

12. Shahu i fundit.

92. Janë skuadrat që triumfojnë 13. Bëjnë arte me re.

14. Bëhet duke vënë në lojë.

15. Janë produktet e punës së dorës. ɷ VERTIKAL 16. Si humane.

1. E jashtëzakonshme, 17. Franco aktor Italian. e hatashme.

18. Heton pa ku¿j.

2. Përcaktohet për rrugë.

19. Një pije piratësh.

3. Visar pa ekstreme 21. Diftong në duar.

4. Një sportiest në pistë.

22. Mund të jetë një mbrëmje letrare.

23. Eshtë policia në udhëkryq.

5. Louis Armstrong.

24. Eshtë moshë më e bukur.

6. Eshtë enjtje.

25. Një lagje segregacioni.

7. Turner këngëtare.

T

C A T

E R

I K

R E N A

A

A

I

S

M A N

I E

U I N T E I

O B

I M T A R E

P E

P O R T R

I K E T

I

N

I

A P E L

T

I

I

T A T

S I M

I N S T A T

L E K E T E R E

A R K R M

I R

O L E G

K O L E G E T I

L E

K A M A T A

T O T E M

R B

T A

T A V A N

R O M A K E

T

D

I

E M I

D E L A N O

M E M O

A K

L

K A L A M A J T E

A N E I

M

S T E T

A N A K O N D A

P O R T

K A L

I

P A R A P L E G J

U K U L E L E

E T

D P

D R A K O N

M T I

K L A S

I K A M

R H O D E S I

P

K A R A T E

A N A T E M A

79 87

PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM H L L

Peshorja

Disa nga projektet tuaja do t’ju duhet t’i lini mënjanë, të paktën përkohësisht, pasi mund të keni një emergjencë që kërkon zgjidhje të menjëhershme.

Hëna mund t’ju bëjë disi të tensionuar.

Akrepi

Përsëri protagonsite në shenjën tuaj do të jetë ylli i dashurisë, Afërdita, që do të thotë se në planin sentimental gjërat nuk mund të shkojnë tjetër veçse mirë. Mund të bëni një udhëtim interesant.

Shigjetari

Duket se, pas një periudhe të shkurtër me humor aspak të mirë, keni ¿lluar ta rimerrni veten dhe kjo për meritë të njën kuadri yjor që sa vjen e bëhet edhe më pozitiv. Hapa të mira edhe në drejtim të punës.

65

88

92

59. Organizma ndërkombëtare ekonomike.

60. Rrethojnë ringun.

64. Eshtë edhe ajo e çimentos.

66. Eshtë vepra me Akilin dhe Hektorin.

67. Një puçër e thatë.

69. Eshtë temperatura më e ulët.

70. Një ngatërrim zorrësh.

71. Unë dhe ti.

72. Parashtesë e nxehtë.

75. Një pjesë e mijëvjeçarit.

76. Fillojnë tjetrën.

77. Hapet njënpër ajër.

79. Fund dhjetori.

81. Eshtë Àetushhkë klandestine.

83. Eshtë emri pas alias.

K A P A K E

Virgjëresha

Gjendja psikofizike jo e mirë për shkak të ndonjë sëmndjeje të stinës do të bëjë që dita e sotme të jetë pa shumë shkëlqim.

Mundohuni t’i zgjidhni gjërat më shumë me “kokë” se me “zemër”.

44

64

77

91

S K A M P A S

Luani

70

76

90

61

O T

T A N

N

I

A

M A S A T

I K E

T H I

28. Ishin reparte të legjioneve.

30. Flet për Hidrën dhe Meduzën.

31. Profeti i gropës së luanëve.

32. Një pjesë e bëmave.

35. Felipe pilot.

36. Një bar.

40. Ka vende nderi.

42. Bëri lundrimin e parë rreth botës.

44. Ishte epoka ndërmjet Permianit e Jurasikut.

45. Janë njëvendëshe në Formula 1.

47. Mosketieri gaga.

49. Vërtetojnë ¿rma.

52. Mund të jenë sekrete.

53. Eshtë i çmenduri.

54. Në hyrje të sallës.

58. Ku¿zojnë një tunel.

61. Mund të jenë dhjamore.

62. Një sigël maunesh.

63. Rastet pa set.

65. Përcakohet nga mjeku.

68. Nisen nga kreu.

69. Eshtë doktori.

73. Eshtë shahu i fundit.

74. Një njësi peshe e dikurshme.

76. Një numër femrash 78. Struci australian.

80. Derisa mbarojnë.

82. Në krye të trupave.

84. Inicialet e Redford.

85. Fillojnë matjet.

87. Diftong poetik.

88. Fillojnë periudhën.

Do të keni gjithë mbështetjen e Afërditës pozitive, e cila do të bëjë të mundur t’ju kthjellojë, pasi Marsi dhe Merkuri vazhdojnë t’ju turbullojnë e të mos ju lenë të qetë. Nuk do të mungojnë shanset e mira.

Nëse konstatonin edhe ju se po kaloni një moment “magjik” kjo i detyrohet edhe ndikimit pozitiv të treshesh Merkur, Mars dhe Jupiter. Një ndryshim në punën tuaj do të jetë me mjaft interes.

18

50

69

75

81

1. Janë degë të ¿rmës.

8. Nota e diapazonit.

9. Janë në modë.

10. Në fund të krahut.

12. Eshtë vajza simbol e republikës franceze.

19. Gjysmë retine.

20. Ka tribuna një i tillë.

22. Takim Rajonal Durrës.

24. Janë paga.

26. Një mund të jetë spiunazhi 27. Eshtë rasti i vetëm.

29. Mund të jetë kuzhine.

30. Presin paralele.

32. Fernando, piktor e skulptor njohur kolumbian.

33. Parashtesë për një.

34. Andrea aktore.

36. Bëjnë si të sëmurë.

37. Robert i Ronin.

38. Gjysmë mehari.

39. I katek thana.

40. Shtrihet pa fund në Argjentinë.

41. Në mes të dhomës.

43. Një mund të jetë ce-ce.

45. Baze te Tema.

46. Eshtë e mërzitshme.

48. Fillojnë ankesat.

50. Zonë Adiministrime Zgjedhor.

51. Një ndjekës i Bakuninit.

55. Një dalldi.

56. Valeria aktore.

57. Sheh fallin në letra.

60

68

74

17

56

58

66

16

32

55

57

15

37

47

54

Binjakët

Qielli juaj sa vjen e ndriçohet dhe mbështetjet nga yjet tashmë janë të shumta.

Në mënyrë të vçantë një ndikim shumë pozitiv do të kenë Afërdita dhe Hëna që ju sjellin momente të bukura në dashuri.

26

31

46 53

14

25

40

45 52

13

36

39

51

12

24

30

35

Demi

Edhe pse atmosfera e përgjitshme qështë pak a shumë e njëjtë, “përplasjet” e vogla të planetëve në shenjë mund të reÀektohen në probleme të vogla në raport me punën. Mirë dashuria.

Gaforrja

SUPER FJALEKRYQ 1

Dashi

Dukej se disa marrëveshje apo raporte ishin të shëndosha, por kanë ¿lluar krisjet e para dhe ndoshta ky është vetëm ¿llimi. Një dozë të theksuar ndikimi ka edhe Hëna në një orbitë negative.

Bricjapi

Dukket se dita e sotme do të jetë me shumë impenjime e me shumë stress për ju, pasi Marsi në një orbitë aspak të favorshme sjell vetëm pështjellim. Më mirë të pritni se sa të merrni vendime të nxituara.

Ujori

Nxitoni të mbaroni impenjimet që akoma ju mbajën të lidhur me punën dhe mendoni të rregulloni raporetet me njerëzit më të afërt tuaj, në mënyrë të veçantë ato me partnerin.

Peshqit

Pozicioni i Hënës në shenjë vazhdon të jetë i pafavorshëm, prandaj jeni edhe të irritueshëm për hiç gjë. Sidoqoftë, me gjithë kontrastin e satelitit tonë, dita pritet të jetë e mirë.

22

E enjte, 8 mars 2012

KULTURE

Personazhet

LIDHJA A janë dashuruar vërtetë Shevqet Musarai dhe Musine Kokalari? Besoj se po. Ata ishin të dy letrarë, merrnin pjesë në shoqëritë intelektualë të Tiranës dhe kishin qëndrim të njëjtë ndaj plagëve sociale të shoqërisë së kohës.

Musine Kokalari

MUSINE KOKALARI Në dashurinë e Emira Velos së Shevqet Musarait

TIRANE

NOVRUZ XH SHEHU

S

hevqet Musarai (1914-1987) ka qenë sh krimtar komunist, idealist gjer në dhim bje, i vendosur gjer në përkushtim, i bindur se sistemi komunist ish i vetmi që mund të mjekonte shoqërinë nga plagët sociale. Ishte njeri i urtë, inteligjent, me mirësi të dallueshme ndaj shkrimtareve dhe artisteve, mjeshtër në limimin e fjalës, portretit, peizazhit. Në vitet '30-

të fokusoi problemet sociale të kohës duke arritur, duke arritur kulmin e krijimtarisë poetike me poemën "Bujku i Hanko Hallës". Gjatë lëvizjes antifashiste mori pjese aktive duke u dalluar si një nga militantët e Partisë Komuniste Shqiptare.

Në vitet '40-të ishte sekretar avokatie tek vellai i Musinesë Muntazi, që shpuri në njohjen e thellë me këtë familje e pikërisht me Musine Kokalarin, të cilën vendosi ta kishte personazh qendror në romanin historik "Para Agimit" duke e vendosur në petkun e Emira Velos ndërsa veten në petkun e Qemal Orhanait.

A janë dashuruar vërtetë Shevqet Musarai

dhe Musine Kokalari?

Besoj se po. Ata ishin të dy letrarë, merrnin pjesë në shoqëritë intelektualë të Tiranës dhe kishin qëndrim të njëjtë ndaj plagëve sociale të shoqërisë së kohës.

Në të njëjtën kohë, Musineja ishte bijë e një familjeje aristorkrate ku mblidheshin intelektualët kryesorë të kryeqytetit, falë edhe faktit që Kokalarajt kishin shtëpinë Botuese "Mesagjeritë shqiptare", ku ishin botuar vepra të Shekspirit, Ibanjezit, etj.

Duke njohur nga afër Musinenë dhe familjen e saj Shevqet Musaraj dha me realizëm të jashtëzakonshëm historinë e personazheve Qemal-Emira e nëpërmjet tyre psikologjinë, realitetin, qëndrimet demokratike e ato të dhunshme, filozofinë e forcave komuniste dhe ato të Ballit Kombëtar.

Megjithëse duket jo pak qëndrimi për t'i nënvlerësuar, për t'i nxjerrë klloun në mbrojtjen e pikëpamjeve, sërish jep me realizëm të pashembullt me ndonjë vepër tjetër. Mendoj se kjo vepër në dy vëllime, me rreth 1000 faqe nuk ka respektuar kornizat e Realizmit Socialist dhe kjo për faktin se ai dha në letërsi justifikimin e fitores nga komunistët, gjë që i interesonte udhëheqjes së kohës.

Them nuk i ka respektuar dhe anon më tepër nga realizmi, duke pasur parasysh korrektesën me të cilën ka skicuar latuar, përkryer personazhet qendrore.

Shevqet

2-

Musaraj

Natyrisht nuk mund të këmbngulim e të mendojmë se Musine-Emira Velo ishte thjesht një personazh artistik gjersa gjithë aktiviteti letrar e politik i Musine kokalarit përkon plotësisht me Ermira Velon.

Këtë e pohojnë edhe autorët Shaban Sinani e Petrefe Lika si dhe familjarët e Musinesë.

Aishte Shevqeti Qemal Orhanai?

Jo vetëm fakti që ka punuar tek familja Kokalari e ka bërë të besueshëm të jetë pikërisht autori, por dhe aktiviteti letrar e politik, pikëpamja, qëndrimi, kundërshtitë e deri tek portretet.

Unë nuk mund të besoj se ai nuk e ka dashuruar me të gjithë parametrat e pasionit Musine Kokalarin. Vetëm një dashuri e përmasave të mëdha mund të bëjë një shkrimtar të guxojë ta vendosq nq vëprën e tij historike prej 1000 faqesh e megjithq kontradiktat vihet re qartë se ai e jep të plot e të gdhendur Musine Kokalarin, shkrimtaren dhe socialdemokraten e flaktë pa e fyer, duke vlerësuar bukurinë, brishtësinë, dashamirësinë, romantizmin dhe idealizmin e saj deri aqë mund të thuhet që Shevqet Musarai i ka bërë një monument të përkryer Musinesë në rast se libri do të lexohet sërish, jashtë indoktrinimit e qëndrimit të njëanshëm komunist.

Në betejën Qemal-Emira, megjithëse autori e jep t mundur vajzën kokëfortë e të paepur mbas një gjysëm shekulli, u vërtetua se Musineja kish të drejtë dhe jo Shevqeti, pra Emira dhe jo Qemal Orhanai.

Dashuria e tyre nayrisht nuk mund të gjykohej në kushtet kur Shevqeti ish-sekretar i Lidhjes

së Shkrimtarëve ndërsa Musineja në burg, nuk mund të gjykohej në megallomaninë e ideologjisë komuniste por në kushtet njerëzore, pjesë përbërëse e dentitetit të njeriut. Pra dashuria dhe konfliktet e tyre që morën përmasën e konfliktit midis komunistëve dhe nacionalistëve shqiptarë, mund të gjykohet vetëm në një shoqëri kur personazhi nuk paragjykohet pa e lexuar.

Të dy të rinjtë përfaqësojnë dy filozofitë, psikologjitë, mendimet, qëndrimet e dy rrymave qendrore të kohës.

Emira Velo mbron me gjakftohtësi, maturi, inteligjencë e argument bindjet e saj antikomuniste.

Qemal Orhanai vepron po ashtu në mbrojtje të filozofisë së tij dhe megjithatë duheshin të dy shumë, shihnin në ëndërr njëri tjetrin, s'mund ta kuptojnë jetën pa njëri tjetrin.

Të dy kundërshtojnë instalimin e fashizmit por ndërsa në këtë pikë qëndrimi është i njëjtë, në marrëdhënie me Komunizmin kemi një rrebelim e deri në konflikt të dy të rinjve që i bën të largohen disi por dashuria i thërret të gjykojnë dhe njëherë.

Emira kundërshton deri në fund. Ajo flet për pabesi e megallomani komuniste, për vrasje prapa krahësh të nacionalistëve, për marrëdhënie të padurueshme midis shqiptarëve. Është e habitshme që redaktorët këta vigjilent heroikë të Realizmit Socialist e kanë lejuar ose nuk e kanë denoncuar diku, megjithëse dyshoj se dhe mund ta kenë bërë aktin e fundit.

Qemali, po ashtu si Emira, kundërshton deri në fund dhe e quan tradhëti apo rënie në prehërin e ideve borgjeze e fashiste qëndrimin e saj. Vihet re argument logjik i evolucionit tek Emira dhe argumenti i dhunës së revolucionit tek Qemali që kërkon me çdo kusht zhdukjen gjer në fizike të kundërshtarit.

3-

Ja një fragment nga konfliktet: "Po mua më quajnë Emira Velo dhe vij nga një familje që s'është aq mangut sa pqandeh ti, nga kultura, as nga ndjenjat e atdhetarisë.

Më kupton? Nuk jam aventuriere unë, që të shkoj pas asaj turmës sate të verbër… amorfe… profane, aq të shtrenjtë për ty me shokë.

Ku e ke eliën e vendit zotrote, ku? Apo tek komisarët e tu që s'dinë nga mbahet pena?"

-Ata dinë të paktën si mbahet pushka - tha mbas pak si i vrarë shpirtërisht (Qemali shënimi im n.sh.)- Po edhe penën, zonjushe do ta mësojnë….Jo për të nënshkruar akte tradhëtie, siç bëjnë idhujt e tu, por për tjera qëllime….

Injorant, - shtoi si nëpër dhëmbë, duke i kthyer shpinën vajzës dhe duke u mbajtur pas Vasos që kishte arritur pranë tij dhe për çudi po shqyhej në gaz!"

Ne këtë tablo të përkthyer mund të kuptosh Qemalin dhe Emira Velon, pra komunistin dhe intelektualin nacionalist në periudhën e luftës antifashiste.

Emira ka për idhull penën. Qemali ka për idhull pushkën, masat populiste të përbëra

E enjte, 8 mars 2012

23

KULTURE

Përkimi Nuk mund të këmbngulim e të mendojmë se Musine-Emira Velo ishte thjesht një personazh artistik gjersa gjithë aktiviteti letrar e politik i Musine kokalarit përkon plotësisht me Ermira Velon. Këtë e pohojnë edhe autorët Shaban Sinani e Petrefe Lika si dhe familjarët e Musinesë

Romani i Shevqet Musaraj “Para Agimit” nga kovaçë, barinj, druvarë që i ngritëm për pesëdhjetë vjet në pankarta.

Ndërsa Vasua është një partizan pa asnjë farë kulture që zgërdhihet me prishjen e një dashurie, të cilën Qemal Orhanai e sakrifikoi për Partinë Komuniste, me bindjen se po kryente heroizmin e duhur.

A nuk ishte ky realiteti i kohës? A nuk u dha në një dokumentar se mbas mbi njëzet vite më vonë një farë mjeku me emër Aleksandër vendosi ta urrejë e ta ndajë nënën e tij ruse, duke mos kërkuar falje as në ditët e sotme? Emira e quan turmën të verbër pa intelektualët. Qemali i quan nacionalistët firmëtarë të tradhëtisë. Emira nuk fyen. Qemali pëshpërit tërë mllef "Injorante!"

Emira e quan aventurë rrugën e Qemalit.

Qemali i kthen shpinën, pa mundur ta përballojë ndërsa shoku tij shqyhet në gaz. Vasua ishte ajo masë primitive që nuk njihte as dashurinë njerëzore dhe as dialogun intelektual, pra ishte Aleksandri i ardhshëm që diku dhe sot punon mjek, në sektorin më human të jetës! Pra kush pati të drejtë Qemali apo Emira Velo?!

Musine Kokalari u fut në burg, u internua nuk u kurua nga kanceri, u varros pa asnjë njeri pranë, u lidh me hekura në duar dhe është në varr me hekura.

Shevqet Musarai punoi tërë idealizëm, dhe vitet e fundit i sëmurë rëndë u braktis nga miqtë e shokët duke mos i dhënë mundësinë qoftë njëherë te vetme të kurohej jashtë Shqipërisë.

Shoqja e tij e ngushtë, Nexhmije Hoxha se mori asnjë herë parasysh kërkesën e bashkëshortes së tij, Ervehesë.

Musineja s'bëri asnjë herë autokritikë për bindjet e saj. Shevqeti s'bëri asnjëherë autokritikë për bindjet e tij.

Musineja nuk ka kërkund një shtatore sot megjithse Nderi i Kombit e megjithse sugjeroi ambasadori amerikan Ëidhers t'i ngrihej muze. Shevqet Musarai ka shtatore në qendër të Vlorës.

Shevqeti e Musineja jetuan dhe vdiqën me bindjet e tyre. Brezi tjetër besojmë se do të ketë komunikim tjetër. Historia e dashurisë së Qemalit me Emirën është historia jonë e dhimbëshme, shumë e dhimbëshme, por reale. Zoti i ndjeftë e i mbuloftë me paqe.

Festivali

Mësonjëtorja e parë në 120 fotografi Niko Kotherja promovoi dje një album dhe një ekspozitë në Korçë

KORÇE

M

e rastin e 125 vjetorit të Me sonjëtores së parë shqipe të Korçës, botohet i pari album fotografik - një rrugëtim pamor me personazhet që mundësuan çeljen e shkollës së parë shqipe me 7 mars.

Me titullin "Mësonjëtorja e parë shqipe 1887-7 mars-2012", autori i këtij albumi është Niko Kotherja, i cili shpjegon edhe arsyet pse e realizoi këtë botim. "Duke ndjerë mungesën e një vëllimi, ku të përfshihej me dokumente pamore gjithë historia e Mësonjëtores së Parë Shqipe, u pa i nevojshëm angazhimi për ndërtimin e këtij albumi. Ideja për krijimin e një vëllimi të tillë ishte diskutuar që në përvjetorin e 120-të të Mësonjëtores", thotë Kotherja. Ai shpjegon se ky album përmban rreth 120 fotografi, në të cilat paraqiten pothuaj të gjithë personazhet që bënë të mundur çeljen e kësaj "Foleje Kombëtare". Ndihmëtarët dhe kontribuesit, drejtuesit dhe mësuesit patriotë të kësaj vatre të rëndësishme të emancipimit shoqëror, nxënësit e dalë nga bankat e shkollës së parë, të cilët u bënë veprimtarë të shquar të lëvizjes për çlirim kombëtar për-

REPUBLIKA E SHQIPERISE MINISTRIA E EKONOMISË, TREGTISË DHE ENERGJETIKËS MINISTRI

FTESË PËR OFERTË Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, bazuar në ligjin nr. 9663 date 18.12.2006 " Për koncensionet" i ndryshuar, në VKM nr. 27 date 19.01.2007 "Për miratimin e rregullave të vlerësimit dhe të dhënies së koncensioneve", i ndryshuar, si dhe në VKM nr. 1299, date 24.09.2008 " Për përcaktimin e Autoritetit Kontraktues për dhënien me koncension të Hidrocentraleve " Ne Kaskadën e Luses", dhe miratimin e bonusit në procedurën përzgjedhëse konkurruese që i jepet shoqërisë", shpall ftesën për pjesëmarrje ne procedurën konkurrese për dhënien me koncension të hidrocentraleve " Në Kaskadën e Luses".

Armenia bojkoton Eurovizionin

A

rmenia ka bërë të ditur se do të bojkotojë Festivalin e Këngës Eurovizion - nikoqir i të cilit do të jetë fqinji i saj, Azerbajxhani. Gagik Bunatina, drejtori i Televizionit Publik armen, i cili organizon hyrjen e Armenisë në garë, nuk ka dhënë detaje mbi vendimin, duke thënë vetëm atë se "këngëtarët armenë nuk do të shkojnë në Baku", transmeton REL. Në muajin shkurt, rreth 20 këngëtarë armenë kanë lëshuar një deklaratë të përbashkët për Unionin e Transmetimeve Evropiane, duke thënë se nuk do të marrin pjesë në Eurozvizion, pasi një ushtar armen është qëlluar për vdekje nga snajperistët azerbajxhanas, në kufirin Armeni-Azerbajxhan. Dy vendet janë në konflikt për tri dekada të tëra, për shkak të territorit separatist të Nagorno Karabakut - një rajon ky i populluar me shumicë armene në brendi të Azerbajxhanit. Në Festivalin Evropian të Këngës, kosovarja Rona Nishliu do të përfaqësojë Shqipërinë.

1.

Kërkohet që projekti të realizohet në pellgun ujëmbledhës te Përroit të Luses nga kuota 469 m.m.n.d, deri në derdhjen e lumit Mat. 2.

Ofertuesit e interesuar mund të njihen me dokumentet standarte të procedurës konkurruese në Drejtorinë Energjetike , pranë Autoritetit Kontraktues ( METE) , me personin përgjegjës te caktuar z. Ilir Qafa.

3.

Një kopje e plotë e dokumenteve standarte të konkurrimit mund të blihet nga kandidatët e interesuar me anë të një kërkese me shkrim drejtuar Autoritetit Kontraktues në zyrën e cituar më sipër dhe me pagesën e një tarife te pa kthyeshme prej 5.000 leke , tarifë e cila do të derdhet ne numrin e llogarisë 0104030780 të Mete-s, pranë " Raiffeisen Bank" Tiranë.

4.

Ofertuesit të paraqesin vetëm një ofertë, ku të angazhohen se pranojnë kushtet e përcaktuara në ftesën për procedurën konkurruese dhe detyrimet që rrjedhin nga fitimi i procedurës konkurruese. Shpenzimet e kryera për të marrë pjesë në procedurën konkurruese nuk rimbursohen nga Autoriteti Kontraktues.

5.

Ofertat duhet të shoqërohen me dokumentet ligjore dhe administrative origjinale ose kopje të noterizuara , si provë e kërkesave kualifikuese te përcaktuara në dokumentet e procedurës konkurruese dhe të dërgohen tek Ministra e Ekonomisë , Tregtisë dhe Energjetikës , në adresën Bulevardi " Dëshmorët e Kombit" nr. 1001 Tiranë.

6.

Sigurimi i ofertës, që është në shumën 2% të vlerës së Projektit , të dorëzohet së bashku me ofertën. Format e pranueshme të sigurimit janë përshkruar në dokumentet e procedurës konkurruese.

7.

Asnjë ofertues nuk do të përjashtohet nga pjesëmarrja në procedurën e konkurrimit në bazë te shtetësisë.

8.

Afati i fundit për dorëzimin e ofertave është data 05 Prill 2012, ora 11.00. Ofertat e dorëzuara pas këtij afati do të refuzohen.

9.

Ofertat do të hapen në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, ne Sallën e Mbledhjeve , Kati i parë në datën 05 Prill 2012 ora 11.00.

10.

Përfaqësues të ofertuesve janë të ftuar të ndjekin hapjen e ofertave.

cillen në pamjet e mëposhtme".

Sipas tij tekstet e përdorura nga nxënësit e Mësonjëtores janë një tjetër material interesant i paraqitur në këtë album. "Duke patur në dorë origjinalet e tyre, kemi risjellë pamjet e kopertinave shqipe të kohës", thotë autori i këtij botimi Niko Kotherja.

Albumi është plotësuar me të dhëna të shkurtra biografike për personazhet e paraqitur në fotografi, çka e bën më të lehtë njohjen e figurave të shquara të arsimit kombëtar dhe Mësonjëtores.

Një pjesë e mirë e materialeve fotografike të botuara publikohen për herë të parë, nxjerrë nga origjinalet e tyre ose nga procesi i zhvillimit të negativëve qindvjeçarë në metal, xham e pelikul.

Vëllimi ka një rëndësi të veçantë, pasi trajton një nga ngjarjet më kryesore të luftës për pavarësi, kulturë e dije në vitet e Rilindjes Kombëtare, promotori i së cilës ishte Naum Veqilharxhi. Çelja e Mësonjëtores së Parë Shqipe ishte një nga arritjet e mëdha të rilindasve e patriotëve tanë brenda e jashtë atdheut, rezultat i përpjekjeve dhe luftës së kolonive patriotike në Rumani, Egjipt, Bullgari, Turqi, etj.

Mësonjëtorja ishte e para shkollë shqipe laike dhe demokratike, ku të gjitha mësimet jepeshin në gjuhën shqipe. Ajo funksionoi mbi bazën e një programi me karakter të theksuar kombëtar, ku u mëkua dashuria për vendin, zakonet e gjuhën. Njëkohësisht, personeli arsimor i shkollës së Korçës hodhi bazat e një shoqërie moderne perëndimore, pasi mësuesit që dhanë mësim aty përfunduan studimet dhe u diplomuan në universitetet më të mirë të Evropës.

Albumi "Mësonjëtorja e parë shqipe 18877 mars-2012" u botua me financimin e Bashkisë Korçë, nën kujdesin e kryetarit të bashkisë Niko Peleshi.

REPUBLIKA E SHQIPERISE

GJYKATA KUSHTETUESE NJOFTIM REZULTATI KONKURRIMI Gjykata Kushtetuese njofton, se zj. Elta Milori është fituese e konkurrimit për vendin e punës në pozicionin “specialiste e nivelit të lartë e dokumentacionit dhe e sekretarisë gjyqsore”.

Datë 05.03.2012

24

E enjte, 8 mars 2012

LAJME NGA BOTA ɷ OKB, ndihmë për Sirinë

Një zyrtare e Kombeve të Bashkuara, e ngarkuar për të ndjekur situatën humanitare në Siri, shkon sot në Damask, në përpjekje për të realizuar dërgimin e ndihmave dhe evakuimin e të plagosurve. Zonja Valerie Amos pritet të qëndrojë në Siri deri të premten. Pas saj atje do të shkojë ish-sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Ko¿ Anan, që tani është i dërguari i posaçëm i organizatës për Sirinë. Zyrtarët e OKB-së shkojnë në Siri, ndërsa është rritur presioni ndërkombëtar ndaj qeverisë siriane, për t’i dhënë fund shtypjes me dhunë të kryengritjes një vjeçare të opozitës.

ɷ Sulmuesi në Norvegji, në spital psikiatrik

33 vjeçari i cili kreu masakrën më të madhe në kohë paqeje në Norvegji mund të mos ballafaqohet me burgim.

Prokurorët dje ngritën zyrtarisht akuza kundër Anders Behring Breivik për vrajse dhe terrorizëm në lidhje me bombardimet dhe të shtënat që vranë 77 persona.

Akuzat për vrasje shoqërohen me një dënim maksimal me 21 vjet burgim, por prokurorët thanë se ata ¿llimisht do të kërkojnë që i akuzuari të mbahet në një spital psikiatrik për mjekim.Në nëntor të vitit të kaluar, dy psikiatër deklaruan se vrasësi kriminal është i çmendur.

ɷ Greqia, gati shkurtimit të borxhit

Greqia i është afruar objektivit për të bindur huadhënësit privatë të vendit të eliminojnë 142 miliard dollarë nga borxhi që u ka atyre, por ende nuk e ka realizuar këtë synim, afati i të cilit përfundon nesër. Qeveria greke thotë se ka nevojë që bankat, fondet e pensioneve dhe institucionet e tjera ¿nanciare, të cilët mbajnë së paku dy të tretat e borxhit privat të vendit, të bien dakord për një shkurtim të tillë. Por, deri tani është mbuluar vetëm 46 për qind e borxhit.

UDHËTONI ME “ADRIATICA Traghetti”

KUALITET KOMODITET SIGURI

ɷ Romney në avantazh për zgjedhjet në SHBA

Ish guvernatori i shtetit Masaçusets, Mitt Romney fitoi zgjedhjet në shtetin e rëndësishëm të Ohajos, shteti kryesor në zgjedhjet paraprake të ‘Super të Martës’, megjithëse me një diferencë fare të vogël, duke bërë që ¿tuesi i vendit të dytë në atë shtet, ish senatori Rick Santorum nga Pensillvania, të vazhdojë fushatën në pozita të forta. “Sonte (dje) ne po bëjmë disa numërime. Ne po numërojmë delegatët për në kuvendin e partisë, dhe ky numër duket mirë, madje ne po numërojmë edhe ditët e mbetura deri në zgjedhjet e nëntorit, e kjo duket edhe më mirë”!”” tha ai.

ɷ Kosova: Jo zgjedhje serbe te ne

Qeveria e Kosovës i bëri thirrje Beogradit për një qasje evropiane ndaj Kosovës dhe që të mos ndërhyjë në punët e brendshme të saj. Këto komente pasuan njoftimet se autoritetet e Serbisë, do të shpallin mbajtjen e zgjedhjeve lokale edhe në Kosovë. Zëvendëskryeministri i Kosovës, Hajredin Kuqi tha se çfarëdo zgjedhjesh që organizohen jashtë institucioneve të Kosovës, janë të paligjshme dhe pa fuqi juridike.

ord

në b Casinò

Kruje

Durres Tirane

Bari

Albania Berat Vlore

Cdo dite, gjithe vitin nga Bari per ne Durres dhe anasjelltas Kuzhina me e mire ne linjen Bari Durres • Restorant per 400 persona te ulur rehatshem dhe komoditet • E vetmja anije me kabina me krevat dopjo dhe suita per VIP Salle “casino” ne bord Sherbim BAR me muzike • Ne bord flitet gjuha shqipe • Salle VIP www.adriaticatraghetti.com

• Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

• Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com • Arben Rrozhani Kryeredaktor

Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Ekonomia: Genc Kondi Kronika: Elton Qyno

Kulturë: Admirina Peçi

Design: Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Indrit Maraku

Departamenti i Marketingut: Cel: +355696060419 redaksia@shqiptarja.com

Shpërndarja: Saimir Zenelaj Cel: +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë