shqiptarja.com

Faqe 5

Partia e Topi, së shpejti do e drejtojnë tre nënkryetarë

Faqe 11

Alibi si i mbytur, Italia zbulon e kap ska¿stin e 9 janarit

Faqe 10

Shifrat ‘sekret’ të policisë : Sa vrasje e plagosje në tre muaj

Faqe 6

Bonot e privatizimit afati shtyhet për herë të katërt

Emrat nga e gjithë Shqipëria

Fituesit e Telebingos del lista e plotë

Faqe 16

Tani jemi edhe online www.shqiptarja.com

NR. 8 E shtunë, 12-11-2011

Lekë 20

Kujtimet e Helenës/ Dëshmia e Agim Vincës: Çfarë ndodhi në shtëpinë e Ismailit Editorial

“Sherri Qosja-Kadare Helena gënjen në libër” “Kadareja nuk ishte atëbotë dhe, me ç’shihet, nuk është as sot i interesuar t’i keqësojë marrëdhëniet me Qosjen. Përse? Ngaqë Zeusi Kadare duket i frikësohet ballafaqimit me rivalin e tij kosovar”

Lajmi Libri me kujtime i Helena Kadaresë vijon të ngjallë debate. Nga Àirtet e shkrimtarit, të cilat znj.Kadare i ka quajtur debate të ulëta, e deri tek peripecitë e botimit të veprave në diktaturë, ngacmime po ngjallin edhe ngjarje apo personazhe të përmendur në libër, si ky i fundit për takimin e 2005 mes shkrimtarit Kadare dhe studiuesit Agim Vinca.

TIRANE

AGIM VINCA

A

sgjë nga ato që thuhen në librin me kujtime të Helena Kadaresë për një takim timin me bashkëshortin e saj, shkrimtarin Ismail Kadare, në verë të vitit 2005, nuk është e saktë.

E tëra është një shtrembërim i së vërtetës, përmbysje e plotë e saj.

E vërtetë është vetëm se ky takim ka ndodhur, për arsye krejt të tjera nga ato që thuhen a supozohen aty

Në foto: Shkrimtari Ismail Kadare dhe akademiku Rexhep Qosja dhe se ka qenë jo vetëm korrekt, por edhe i përzemërt.

“Na kishte ardhur Agim Vinca, një nga dishepujt e Qosjes, për të bërë, si të thuash, ’pajtimin’.

Shoqërohej nga botuesi B. Hudhri dhe një shqiptar nga Zvicra. Is, me sa duket, ishte në orët e tij jo të mira, ose u acarua qysh në frazat e para,

kur Vinca nisi të thoshte që nuk ishte mirë që ata të dy, ‘baballarët e kombit’, të ishin të zemëruar etj., etj.

Ishin pikërisht epitete të tilla, të cilat ai nuk i duronte dot: baba i kombit, bacë, e të tjera si këto.

Shumëkush do ta merrte si shenjë modestie nga ana e tij, apo si shenjë përmbajtjeje, por unë e dija fort

mirë se s’kishte të bënte fare me to.

Epitete të tilla i dukeshin folklorike.

Sapo dëgjova shprehjen ‘baballarët e kombit’ e kuptova se puna do të mbaronte keq.

Fytyra e tij mori një shprehje përçmuese.‘Ç’janë këto idiotësira, tha, këto marrëzira, jo baballarë, jo trapër’. Vijon në faqen 14-15

PROCEDURAT

Hipotekat e banesave pa leje shfrytëzimi dhe dokumentet që duhen GENC KONDI

M

e Udhëzimin e Këshillit të Ministrave të datës 5 tetor të këtij viti i është hapur rruga hipotekimit të disa qindra ndërtesave, me leje të rregullt ndërtimi, por që nuk regjistroheshin për shkaqe të ndryshme. Udhëzimi ka hyrë në fuqi vetëm ditën e djeshme, pasi parashikohej që një gjë e tillë të ndodhte vetëm kur akti nënligjor të dilte në faqet e

Tapitë në Tiranë, del urdhri Fletores Zyrtare. Mendohet që rreth 700 milionë euro do të çlirohen dhe mund të përdoren si kolateral nga hipotekimi i mijëra banesave në kryeqytet. Ky ka qenë një premtim i bërë nga kryebashkiaku aktual Lulzim Basha, pas një ngërçi të vërtetë në këtë drejtim, kryesisht me objektiva të caktuar politike, që u

shkaktua nga fërkimet midis qeverisë së djathtë dhe ish-kryetarit të majtë të Bashkisë së Tiranës, Edi Rama.

BANESAT

Sipas Udhëzimit, nga dita e sotme do të mund të regjistrohen në mënyrë të rregullt objekte, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi, Vijon në faqen 7 dhe pse...

NGA

AFRIM KRASNIQI

Rrethi i mbyllur i politikes K

ur Àitet për defektet kryesore të demokracisë shqiptare çdo raport ndërkombëtar, sondazh publik, apo debat profesional politik vendos në krye të listës nivelin e kulturës politike dhe të parisë politike.Të njëjtët individë konÀiktualë, të njëjtat mentalitete e sjellje egoiste e refuzuese, e njëjta oratori denigruese ndaj tjetrit përballë një mungesë të dukshme të ideve të reja, vizionit për të ardhmen, moralit dhe integritetit politik.

Modeli më popullor i politikanit të tranzicionit, ndryshe nga praktikat perëndimore të politikanit qytetar, me vizion, ide, vlera e parime, - u bë inividi pa identitet politik, pa projekt politik publik, i aftë të bëjë karrierë e pasuri, që kontrollon partinë dhe zgjedhjet, që nuk ka profesion tjetër veç mbijetesës Ky është një në politikë, dhe që lajm i keq për sa më shumë kap shqiptarët, majat e pushtetit ia sidomos për ata jep të drejten vetes të bëjë njëherësh poli- që mendojnë tikanin, arkitektin, më gjatë sesa sportistin, mjekun, zgjedhjet e ekonomistin dhe his- radhës. torianin. Në kupolën politike në PD vegjetojnë disa individë të tillë pa kurrfarë vlerash politike, imitues e zëdhënës të shefave të tyre, pa profesion tjetër në jetë dhe pa kurrfarë veprash pozitive politike në karrierën e tyre të gjatë. Fatalisht edhe PS në opozitë po ndjek këtë praktikë. Risitë programore ose prurjet e reja politike bien në kontrast me rikthimin në Kongresin e fundit të gardës së vjetër, shumica ish zyrtarë, ministra apo deputetë të shkarkuar dhe ndërshkuar me votë për korrupsion ose paaftësi. E njëjta situatë edhe në partitë e treta politike. Një cikël i mbyllur i emërimeve politike nepotike midis 2-3-4 personave pa lejuar hapje ndaj vlerave konkurruese i ka shndërruar ato në parti personale. Kudo dorëheqjet dhe konkurrenca e vlerave janë zëvendësuar nga riciklimet periodike dhe emërimet nepotike.Për të gjithë ata nuk kanë rëndësi rregullat e demokracisë, vota dhe konkurrenca brendapartiake, përgjegjësia publike as morali politik, - mjaftojnë që ata të jenë në krye të listës proporcionale për deputet apo në kabinete qeveritare dhe kjo është Shqipëria që atyre u mjafton.

Ky është një lajm i keq për shqiptarët, sidomos për ata që mendojnë më gjatë sesa zgjedhjet e radhës. Të mësuar të zgjedhim të keqen më të vogël, fatalisht po dënohemi dhe mësohemi të rritemi me të njëjtat fytyra dhe emra që eksperimentojnë mbi jetën tonë, Àasin në emrin tonë dhe sundojnë nën emrin tonë. Kjo mbetet arsyeja kryesore pse sjellja jonë mbetet larg standardeve dhe vlerave europiane dhe që Shqipëria politike, 20 vjet pas rënies së komunizmit, vetëm sa na ka bërë 20 vjet më të mëdhenj në moshë.

2

E shtunë, 12 nëntor 2011

POLITIKE

Berisha: Unë kardiologu që mësova nga Ronald Regan

K

reu i qeverisë, Berisha gjatë pritjes së tij me drejtuesit e rinj të koorporatave, duke ofruar ekperiencën e tij paraqiti lirinë fiskale si model suksesi, ndërkohë theksoi se gjatë karrierës së tij ka mësuar shumë nga postulatet e ishpresidentit amerikan Ronald Regan. "Unë jam kardiolog dhe erdha me njohuri zero sa i përket politikave fiskale, por kam qenë

adhurues i Reaganit. Kam lexuar librat e tij. Një nga postulatet e tij është se paratë në duart e privatit janë më me vlerë se sa në duart e qeverisë", u shpreh Berisha. Kryeministri duke rikujtuar skemat piramidale të vitit 1997, nënvizoi se qeveria ktheu paratë e qytetarëve, pavarësisht se borxhi nuk ishte i saj. "Në 1997 qeveria nuk ka qenë e përfshirë në skemat piramidale, por e rëndësishme ishte nëse

qeveria duhet të paguante apo jo paratë e humbura. Unë isha dakort të paguheshin paratë.

Isha në opozitë, por më votuan dhe u ktheva me principet e mia. Zvogëlova dhe ula taksat e koorporatave dhe të ardhurave personale. Kemi reduktuar dhe dhjetra tarifa të tjera",deklaroi Berisha. Kreu i qeverisë deklaroi se do bëjë gjithçka për të afruar sa më shumë investitorë të huaj në Shqipëri, pasi ajo e ka gjithë potencialin e duhur.

Zgjedhja e kryetarit të Asamblesë, pritet sërish Ruçi

Asambleja zgjedh në fundjavë kryesinë dhe sekretariatin Procedura e propozimeve për anëtarë të forumeve drejtuese, në dorë të kryetarit Rama Lajmi Kryesia e Partisë Socialiste, bashkë me kryetarin e Asamblesë Kombëtare dhe sekretariatin pritet të zgjidhen nga Asambleja në fundjavën e ardhshme. Mësohet se Gramoz Ruçi, kreu i pritet të rikonfirmohet, duke mos paralajmëruar ndonjë surprizë të mundshme në këtë mbledhje.

Kryesia e re dhe Sekretariati pritet të kenë ndryshime të thella, ku më shumë se gjysma e atyre që kanë mbajtur këto poste, të mos jenë më në të njejtat pozicione partiake.

TIRANE

JAKIN MARENA

A

sambleja e re Kombëtare e Par tisë Socialiste pritet që në fundjavën e ardhshme të mblidhet për të zgjedhur forumet dhe strukturat drejtuese të saj. Pasi ka përmbyllur

Reagimi i PD “Kryetari i PS Edi Rama, njoftoi anëtarët e Partisë së tij se përfundoi procesi i klonimit të komitetit të ri qendror të PS. Edi Rama shënoi një rekord të ri në historine botërore të numërimit të votave dhe klonimit të anëtarëve të Komitetit qendror të PS-së. Për numërimin e votave të 1500 delegatëve klonar të tij zotit Rama iu deshën 5 ditë e 5 netë apo 120 orë”, deklaroi zyra e shtypit e PD.

tërë procesin e numërimit të votave, dhe ka shpallur listën fituese me 120 anëtarët e rinj të Asamblesë Kombëtare të PS, ndonëse nuk ka ndërmend të publikojë votat që kanë marrë sipas renditjes secili garues për këtë forum të lartë drejtues socialist, tashmë pritet që të mblidhet sipas Statutit, Asambleja e re për herë të pare, për të realizuar zgjedhjen e kryetarit të forumit më të lartë drejtues të periudhës mes dy kongreseve. Në këtë post aktualisht është Gramoz Ruçi dhe gjasat janë që ai të rizgjidhet sërish në krye të Asamblesë Ko-

mbëtare të Partisë Socialiste. Nga ana tjetër ky forum i lartë, bazuar dhe në statut do të zgjedhë kryesinë e re të Partisë Socialiste. E cila me sa duket do të ketë një riformatim të ri, përderisa një pjesë e kryesisë së vjetër nuk është zgjedhur as në Asamblenë Kombëtare. Ndërkohë që disa nga sekretarët që kanë qënë dhe anëtarë të kryesisë pa të drejtë vote, nuk mendohet të ripërtërijnë më mandatin në sekretariatin e partisë, sikurse e kanë pasur gjatë këtyre katër viteve. Numri i anëtarëve të kryesisë miratohet nga Asambleja Kombëtare me propozim

Edi Rama

të kryetarit të Partisë. Kryetari i PS propozon deri në 1/3 e kandidaturave më shumë se numri i miratuar për anëtarë të Kryesisë. Asambleja Kombëtare e Partisë Socialiste ka të drejtën e propozimit të kandidaturave shtesë për anëtarë të kryesisë. Çdo kandidaturë shtesë mbi listën e propozuar për anëtar të kryesisë së PS nga kjo Asamble duhet të ketë mbështetjen e 10 për qind të anëtarëve të saj. Por nga ana tjetër, Asambleja Kombëtare, në ditën e zgjedhjes së kryesisë, miraton dhe numrin e kandidatëve për sekretarë të PS, duke u hedhur në votim, me kandidatura alternative. Kështu, Asambleja Kombëtare e PS me propozim të kryetarit të partisë miraton numrin dhe strukturën e sekretariatit. Kryetari Rama, sipas statutit të partisë i paraqet Asamblesë Kombëtare për miratim kandidaturat për sekretarë të PS për secilin post, kandidatë që janë nga përbërja e kryesisë së re. Por nga ana tjetër forumi më i lartë socialist nuk përqëndrohet vetëm në kandidaturat e paraqitura nga kryesocialisti Rama për sekretariatin. Asambleja Kombëtare ka të drejtë të propozojë kandidatura alternative për funksione të veçan-

ta për sekretarët. Çdo kandidaturë alternative për poste të veçanta për sekretar të PS duhet të ketë mbështetjen e 20 për qind të anëtarëve të Asamblesë Kombëtare, në mënyrë që të hyjë në garë për t'u votuar nga anëtarësia. Nga ana tjetër, kandidatët për sekretarë duhet të kenë të paktën një mandat si anëtarë të Asamblesë Kombëtare të Partisë Socialiste.

Në të njejtën kohë, po në Asamble pritet që të konstituohet dhe KGS, ku anëtarët e saj do të zgjedhin kryetarin. Nga ana tjetër, një rëndësi e dorës së parë i është dhënë dhe listës së anëtarëve të Asamblesë Kombëtare të PS, poshtë "vijës fituese". Pasi për shkak të ndonjë largimi të mundshëm, lista e anëtarësisë së Asamblesë duhet të vijojë ekzaktësisht me numrin pasardhës. Dhe për të shmangur të gjitha keqkuptimet, po punohet shumë për këtë listë, ndonëse ende nuk është bërë e plotë lista me numrin e votave të të gjithë anëtarëve të Asamblesë Kombëtare, si fituesit ashtu dhe humbësit, të cilët duhet të njihet me mbështetjen që ka marrë secili nga delegatët e kongresit të 5 nëntorit. Dhe pavarësisht se kanë kaluar gjashtë ditë, ende kjo listë nuk është bërë prezente.

Ndregjoni: Komunistët të ikin

Të përndjekurit: Dëmshpërblimi është selektiv

I

TIRANE

sh- të përndjekurit politikë kanë shprehur shqetësimin e tyre në lidhje me përjashtimin nga dëmshpërblimi të të pushkatuarve pa gjyqe dhe të internuarve nga regjimi komunist. Sekretari i Përgjithshëm i integrimit të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë, Besim Ndregjoni ka deklaruar se klasa politike shqiptare, me veprimet e saj po e thellon shumë hendekun me këtë klasë të vuajtur në periudhën e komunizmit. "Fatkeqësisht dëmshpërblimi është përdorur politikisht dhe jo ligjërisht. Ai ligj, nuk është sakrificë që bën

Lajmi Sekretari i Përgjithshëm i integrimit të Burgosurve e të Përndjekurve Politikë, Besim Ndregjoni ka deklaruar se klasa politike shqiptare, me veprimet e saj po e thellon shumë hendekun me këtë klasë të vuajtur në periudhën e komunizmit. Ai njëherësh ka nënvizuar faktin se qeveria me ligj po përjashton të pushkatuarit dhe të internuarit nga dëmshpërblimi, duke vepruar në mënyrë selektive.

shteti shqiptar, është një detyrim ligjor që duhet ta kryejë kjo klasë politike. Ai është përdorur nga mazhoranca, duke bërë selektimin e e zbatimit të këtij ligji.

Më e rëndw ka qënë vrasja pa ligj në kohën e komunizmit, dhe kjo ndëshkohet në të gjithë botën, por në Shqipëri këto të vrarë janë përjashtuar nga dëmshpërblimi", ka reaguar Ndregjoni. Për të cilin është e pakonceptueshme që të të internuarit politikë në Tepelenë, Berat apo në kampet shfarosëse të Spaçit, Burrelit, nuk dëmshpërblehen, por vetëm të burgosurit politikë. Nga ana tjetër, ai ka përmendur dhe tentativat e klasës politike për të joshur shtresën e

të përndjekurve politikë që të marrin votat prej saj në sfidat elektorale. Sipas Ndregjonit, në radhë të parë politika duhet të distancohet nga krimet e komunizmit. "Në Gjermani kërkesën për hapjen e dosjeve e kanë bërë socialdemokratët, për të pastruar partinë nga të inkriminuarit. Në lidhje me futjen në program nga ana e PS tw çështjes së shtresës sonë, them se si qytetarë, çdo veprim të mirë sduhet ta përbuzin. I them Edi Ramës që nenin 1 tw programit të PS për të përndjekurit, të mos fillojë me dëmshpërblimin financiar, por me atë moral, dënimin e krimeve të komunizmit", tha Ndregjoni. Duke nënvizuar

se duhet të bëhet program kombëtar për rehabilitimin e pasojave të komunizmit.

"Vota duhet të kërkohet duke qënë bindës me elektoratin, jo siç ka bërë PD që votat i merr djathtas dhe qeveris me të majtën, me komunistët dhe pinjollët e komunizmit", ka reaguar ai. Ai qëndron në mendimin se komunistët duhet të largohen nga politika, pasi sipas tij "dhe statuti i komunistit, ka qënë i qartë: do të zhvilloj luftën e klasave kundër armiqve të Shqipërisë për mbrojtjen e diktaturës së proletariatit. Pra çdo komunist është pjesë e genocidit që i ka bërë këtij populli". Ai ka kërkuar njëherësh dhe hapjen e dosjeve.

E shtunë, 12 nëntor 2011

3

POLITIKE DADE, TAKIM PËR INTEGRIMIN

BIBERA, MBËSHTETJE NGA CDU

Sekretari i Shtetit në Ministrinë Fedrale për Çështjet Europiane dhe Ndërkombëtare, Ëaldner, u prit në Selinë e PS nga Sekretarja për Marrëdhëniet Ndërkombëtare dhe Nënkryetarja e Komisionit Parlamentar për Politikën e Jashtme, Arta Dade dhe Kryetari i Komisionit Parlamentar për Integrimin, Bushati. Përfaqësuesit e PS-së shprehën angazhimin për të përmbushur të gjitha përgjegjësitë dhe detyrimet si opozitë për adresimin e çështjeve shqetësuese të ngritura në Progres Raportin e Komisionit Europian

Në vazhdim të takimeve në Bundestagun Gjerman në Berlin, ish Zv-Presidenti i Asamblese Parlamentare të KE Biberaj, është takuar me Vaatz, Zv. kryetar i Grupit Parlamentar CDU/CSU në Bundestag, ku cështja kryesore e diskutimit ka qenë miratimi dhe aplikimi nga Shqiperia i ligjit te lustracionit. Biberaj eshte shprehur se "hapja e dosjeve të ish-Sigurimit të Shtetit dhe të bashkëpunëtorëve të tij, është një detyrim politik dhe moral i klasës politike shqiptare".

Flasin Bashkim Zeneli dhe Luan Hajdaraga, më të votuarit në asamblenë e PS-së

Fitoi memoria historike Fatos Nano e ka vendin në PS Lajmi Dy prej anëtarëve më të votuar në Asamblenë e PS-së, Bashkim Zeneli dhe Luan hajdaraga vlerësuan me nota pozitive frymën e re në PS, të krijuar pas mbajtjen së kongresit. Ata theksuan se partia tani është e hapur dhe ka vend për të gjithë, pse jo edhe për ish-kryetarin Nano

TIRANE

ARBEN RROZHANI

N

ë Partinë Socialiste fi toi memoria historike dhe u vlerësuan kontributet e atyre që kanë dhënë aq sa kanë mundur për forcën më të madhe politike në vend". Ndonëse votat që ka marrë sicili anëtar i Asamblesë së PS-së të votuar pas Kongresit, ende nuk janë bërë zyrtare, jozyrtarisht Bashkim Zeneli dhe Luan Hajdaraga janë ndër më të votuarit e 1500 delegatëve të PS-së. Ata nuk e fshehin kënaqësinë që kanë marrë këtë vlerësim nga të mandatuarit socialistë, duke theksuar se pas shumë vitesh kjo forcë politike po di si t'i vlerësojë kontributet e figurave të saj dhe të kthejë në parti memorien historike për të cilën ajo ka aq shumë nevojë.

"Ishte befasi për mua që pas kaq vitesh marr një vlerësim të tillë"thotë ish-diplomati Bashkim Zeneli. Ai nuk e fsheh kënaqësinë dhe vlerësimin që delegatët e PS-së e bënë ndër më të votuarin në Asamblenë e partisë. "Ishte një vlerësim për figurën time dhe kontributet dhe unë kam dhënë për PS-në. Dhe të mendosh që ata që më kanë votuar mua, kur unë iu përkushtova karrierës diplomatike, duke lënë pas angazhimin partiak në 1997, ndoshta nuk më njihnin mirë mua, sepse ishin në moshë të re"-thotë Bashkim Zeneli në një bisedë për "Shqiptarja.com".

"Të marrësh mbi 1000

Bashkim Zeneli

Luan Hajdaraga

VONESAT

vota nuk është pak dhe është vlerësim për këdo dhe sidomos për mua"thotë Luan Hajdaraga ishdrejtues i lartë i PS-së dhe më pas ministër në disa prej qeverive të PS-së prej vitit 1997. "Kjo është partia që ne kemi kërkuar të jetë, që të bashkojë të gjitha figurat, që të vlerësojë të gjitha kontributet për ta bërë atë një forcë politike, të aftë për të marrë pushtetin dhe për të qeverisur shqiptarët, ashtu siç ka treguar se di të bëjë"-shprehet z. Hajdaraga.

Pas marrjes së drejtimit të PS-së nga Edi Rama në vitin 2005, figura si Bashkim Zeneli dhe Luan Hajdarga u lanë në periferi të angazhimit në parti, edhe

Manipulime për Asamblenë?

Ndryshoi votimi

V

onesa me gati pesë ditë e daljes së rezultateve për anëtarët e rinj të Asamblesë së Partisë Socialiste u la vend spekulimeve për përpunime të rezultateve, duke favorizuar njerëzit e Edi Ramës.

Luan Hajdaraga qesh me këtë pistë të hedhur nga ata që sulmojnë opozitën. "Është procedura e tillë, që është ndryshuar, ajo që solli vonesa në daljen e rezultatit"- thotë ai, duke sqaruar se ndërsa më parë është votuar për sistemin rajonal dhe atë kombëtar, tani u votua për një të vetme, duke voanuar përpunimin dhe nxjerrjen e votive. Shto këtu festën e Kurban Bajramit dhe lodhjen e numëruesve që duhet të numëronin votat e 1500 delegatëve për anëtarët e Asamblesë.

pse ata vazhduan të militojnë në radhët e saj dhe kontribuan për hapjen, demokratizimin dhe vlerësimin e meritokracisë në parti.

Bashkim Zeneli ishte një figurë e rëndësishme në PS deri para vitit 1997,

qeverisjeve të majta, deri në fund të vitit 2005, kur u largua nga shërbimi, për tu zëvendësuar nga një prej ishdrejtuesve të PD-së.

Luan Hajdaraga ishte njëri prej katër nënkryetarëve që drejtoi PS-në në mesin e viteve '90, kur Fatos Nano ishte në burg.

Më pas u emërua ministër në disa poste të rëndësishme ministrore si në Mbrojtje dhe në Ministrinë e Punëve të jashtme. Pas vitit 2005 iu përkushtua jetës akademike, pa hequr dorë nga angazhimi në politikë.

A do të kthehet Fatos Nano në PS? Si z. Zeneli ashtu edhe z. Hajdaraga, të cilësuar si përkrahës t ëish-kryetarit e shohin të mundshme një gjë të tillë, sepse partia Socialiste është tashmë një parti e hapur dhe ka vend për të gjitha figurat që kanë dhënë kontribute në të. "Mjafton tu kujtoj se në

"Kjo është partia që ne kemi kërkuar të jetë, që të bashkojë të gjitha figurat, që të vlerësojë të gjitha kontributet kohë kur do të niste karrierën e diplomatit. Ai shërbeu si ambasador në Gjermani dhe më pas në shtetin fqinj Greqi, duke qenë njëri prej diplomatëve më të spikatur të

statutin e PS-së thuhet se ka vend për ish-kryeministrat dhe ish-kryetarët, që të kihet parasysh se cili është vendi i Fatos Nanos në parti"-u shpreh z.Hajdaraga.

Deklarata në maj 2009

Nano: PS humbi memorien historike

N

TIRANE

jë muaj para zgjedhjeve par lamentare të 28 qershorit 2009, në një intervistë të gjatë për një televizion në Tiranë, ish-kryetari socialist Fatos Nano, ndërsa pyetej për një përjashtim të mundshëm nga lista e kandidatëve për deputetë, ashtu siç edhe ndodhi, shprehej se nuk besonte se veprimtaria politike, apo kontributi i tij për të majtën e të gjitha forcat progresiste, do të ndërpritej në qenien apo jo, në listën e kandidatëve në zgjedhjet për deputetë. Por nga ana tjetër ai sulmon-

te drejtimin e PS-së nga kryetari Edi Rama, duke deklaruar se: "Partia Socialiste jo vetëm u grabit dhe u ble nga kreu i bashkisë së Tiranës, por dhe u deformua, u degradua, ju fshi memoria dhe arkivi i eksperiencës së saj qeverisëse. Tashmë kjo parti po transformohet dhe nga njerëz pa integritet në përfaqësim. Me njerëz që nuk kanë asnje rekord publik". Sipas vlerësimit të tij, PS-ja prej vitit 2005 kur ai e dorëzoi postin e kryetarit për ta marrë Rama nuk ishte më ajo parti qe kontribuoi ne legjislacionin e ekonomisë, institucioneve demokratike dhe klimës politike në

vend, ajo që kontribuoi me vlera dhe që bëri të vlerësohet nga internacionalja socialiste. " Ajo që ka ndodhur në PS është fshirja e memories, blerja e përfaqësuesve me afera e interesa ekonomike private, shkatërrimi i institucioneve. Mbi këtë model klientelist. "Një anëtar - një votë", për të zgjedhur Edi Ramën, për të imponuar përfaqësimin e tij pa identitet, në një pjesë të rëndësishme të strukturave të partisë. Ky realitet për socialistët e vërtetë është shumë shqetësues, aspak motivues për të ardhmen"- shprehej Fatos Nano mëse dy vite më parë .

4

E shtunë, 12 nëntor 2011

POLITIKE BERISHA: RAMA I DËSHTUAR

RAMA: S’KE FISNIKËRI

Kryeministri Berisha e ka anashkaluar stendën ku ishte ekspozuar libri i Edi Ramës. Ai pranoi para mediave se një gjë të tillë e ka bërë me qëllim. “do të them vetëm kaq: Zoti i mbroftë letrat tona nga politikanët e dështuar. Nuk mendoj se kërkojnë një nderim të veçantë ata që dështojnë në politikë dhe rendin drejt letrave. Lashë mënjanë dështakët e politikës që duan të shndërrohen në shkrimtarë, por zëdhënëses time i thashë “Shko bli librin e kushëririt tënd se të ka bërë personazh”, u shpreh Berisha.

Kreu socialist Edi Rama reagoi menjëherë ndaj deklaratës së Berishës në komunikimin e tij në Twitter.

“Sali, fisnikëria s'është si plehrat që i shumon apo si votat që i vjedh! O e ke o s'e ke, as Zoti s'të ndihmon dot në këtë pikë", ishte Twitter-i i parë i kryetarit të PS për kryeministrin. Menjëherë e pason atë me një të dytë."E meqë ra fjala, na thuaj çfarë lexonte gjyshi yt Sali, po bibliotekën të madhe e kishte?" u shpreh Rama në komunikimin e tij në rrjetin social.

Turi i takimeve të kreut të shtetit, përgatitet ngritja e strukturave

Partia e Topit para largimit nga posti i Presidentit Partia e re do të drejtohet nga grupi nismëtar Topi nuk do të jetë pjesë ditën e themelimit Lajmi Partia e re e presidentit aktual, Bamir Topi pritet të krijohet menjëherë pas përfundimit të reformës zgjedhore nga partitë politike, nëse ajo përfundon deri në fund të prillit të vitit të ardhshëm.

TIRANE

JAKIN MARENA

P

artia e re e presidentit aktual, Bamir Topi pritet të krijohet menjëherë pas përfundimit të reformës zgjedhore nga partitë politike, nëse ajo përfundon deri në fund të prillit të vitit të ardhshëm. Nëse ky proces vijon dhe më tej se ky afat kohor, atëherë gjasat për të pritur përfundimin e këtij procesi të rëndësishëm nga ana e mbështetësve të Topit për partinë e re, janë të pakta, duke e materializuar subjektin e ri politik të paktën deri në fund të majit të vitit të ardhshëm.

Periudhë që nuk korrespondon me përfundimin e mandatit të Presidentit nga ana e Topit, gjë që e përjashton mundësinë që kreu i shtetit të jetë në krye të kësaj partie të re të djathtë, që në datën e themelimit të saj. Çka nxjerr të domosdoshëm faktin që në krye të saj të jetë një ndër mbështetësit e tij ose një grup mbështetësish. Burime afër Presidentit bëjnë me dije se do të jetë një komision nismëtar, me një bërthamë drejtuese prej tre mbështetësish të Topit ata që do të udhëheqin partinë deri në kongresin zgjedhor, pas largimit të Topit nga Presidenca. Ky "triumvirat" drejtuesish

VIZIT AT P AS DEKLARIMIT PUBLIK VIZITA PAS Kalendari i takimeve të Topit në 2 muaj

11 shtator 14 tetor 15 tetor 30 tetor 7 nëntor 7 nëntor 8 nëntor 8 nëntor 11 nentor

vizitë vizitë vizitë vizitë vizitë vizitë vizitë vizitë vizitë

në Vlorë në Fier në Shkodër në Pukë në Gjirokastër në Dropull "Vrisera" në Sarandë në Konispol në Pogradec

Kalendari i vizitave të pritshme

14 nëntor Nëntor Nëntor Dhjetor

pritet që të ngrenë të gjitha strukturat provizore drejtuese për funksionimin e partisë, si dhe do të ngrenë dhe seksionet dhe grupseksionet e kësaj partie të re në të gjitha bashkitë dhe komunat e vendit, përmes një përzgjedhjeje sipas mbështetjes në komunitet por dhe të meritave për kr-

vizitë vizitë vizitë vizitë

në në në në

Lezhë Durrës Vlorë Elbasan

ijimin e kësaj partie.

Njëherësh mësohet se ngritja e strukturave drejtuese të partisë së re, në pothuajse të gjitha rrethet e vendit, është gati dhe pret vetëm startin e deklarimit zyrtar të procedurave të krijimit të saj. Një përgatitjeje të tillë i ka shërbyer dhe turi i fortë i presi-

AKUZA

Berisha për Topin

N

ë mënyrë indirekte ka akuzuar Topin se po përdor institucionin e Presidentit për qëllime politike. "Kushdo mund të krijojë parti, por askush nuk ka të drejtë të përdhosë Kushtetutën në funksion të kreut të opozitës sepse kështu mendon që mund të vijë ne pushtet", deklaroi kohë më parë Berisha. "I them Ramës i cili ka faktuar se nuk nxjerr mësime, kjo nuk është mënyra e ardhjes në pushtet, nësë ti mendon se duke i shndërruar në parti institucionet e pavarura, vecse e fuqizon më shumë mazhorancën, institucionet kushtetuese nuk janë as të tuat as të miat", u shpreh Berisha.

dentit aktual dhe njeriut që do ta drejtojë realisht këtë parti, Bamir Topi. I cili menjëherë pas deklarimit në media, se nuk heq dorë nga politika, në një periudhë pak më shumë se dy mujore ka zhvilluar takime pune në pikat kyçe ku mendon të mbështesë dhe bërthamën e partisë së re.

Kështu, që në fillim kreu i shtetit ka qënë në Vlorë, teksa ka ngushëlluar familjen e gjyqtarit që humbi jetën nga një shpërthim eksplozimi në makinën e tij, Skerdilajd Konomi. Më pas Presidenti ka vijuar takimet në qytetin e Fierit, në Shkodër, Pukë, Gjirokastër dhe rrethona, Sarandë, Konispol dhe Pogradec dhe të hënën ose të martën e ardhshme në Shëngjin të Lezhës. Pritet që në nëntor të zhvillojë takime në Durës dhe Vlorë, ndërsa në dhjetor në Elbasan.

Mësohet se në çdo vizitë, në qytete të ndryshme të vendit, ka krijuar bërthamën e mbështësve, një ekip drejtues për ta pasur gati në momentin e krijimit të partisë së re. Topi gjatë tërë

turit të tij, sidomos pas gjysmës së parë të shtatorit të këtij viti është përpjekur që të "godasë" pikërisht në zonat bastion të PD, duke provokuar ndjeshëm reagimin e mazhorancës, kryesisht të Berishës dhe Topallit, të cilët arritën deri në cilësimin si "parti të plehut" dhe krijesë të Edi Ramës.

Tashmë përplasjet mes Topit dhe lidershipit të PD, do të vijojnë të jenë të ashpra, ndërkohë që ngutja e kreut të shtetit për të krijuar partinë e re, ende pa lënë poltronin e Presidentit ka ardhur për shkak të kohës që kërkon t'i lërë në dizpozicion ngritjes dhe organizimit të strukturave të partisë.

Ndërkohë që kryetari i LZHK, Dashamir Shehi është shprehur se nuk mund të deklarohet që tani për një bashkëpunim të mundshëm me partinë e re të Topit, përderisa kjo parti ende s'është krijuar, s'ka një program që ta shohësh me qetësi dhe për më tepër s'ka ende një lidership. Kur të bëhen këto, ka nënvizuar ai, do japim qëndrimin tonë.

Pogradec

Topi: Urgjent bëni reformën zgjedhore

N

TIRANE

ë vijim të turit të tij në qytetet krye sore të vendit, Presidenti Topi u ka bërë thirrje dje partive politike të nisin punën për reformën zgjedhore. Nga Pogradeci, kreu i shtetit ka deklaruar se klima politike në vend po ndryshon për mirë, duke shpresuar kështu në nisjen e dialogut mes palëve. "Të fillojnë dialogun, të fillojnë komunikimin.

Klasa politike duhet ta rifitojë koshiencën. Të shpikësh modele që nuk janë modele të Europës Perëndimore, do të thotë që të mos kesh koshiencën

për të shkuar në Europë. Gjërat janë më të thjeshta sec duken, unë besoj që jemi afër një mundësie zgjidhjeje të krizës së besimit që ekziston midis partive. Ka një lloj shprese që gjërat të fillojnë të funksionojnë, të fillojnë të punojnë sëbashkë në parlament", është shprehur kreu i shtetit. Ndërkohë ai ka nënvizuar edhe njëherë rëndësinë e Gjykatës Administrative dhe Avokatit të Popullit, duke bërë thirrje që partitë politike ta zgjidhin këtë proces.

"Unë besoj që jemi afër një mundësie zgjidhjeje të krizës, që ekziston, në krizën e besimit, që ekziston në mar-

rëdhënien midis partive", është shprehur Topi. Presidenti Topi është shprehur optimist në lidhje me ndryshimin e mënyrës së sjelljes së partive politike.

"Unë jam i predispozuar të jem optimist dhe këtë e shikoj jo thjesht tek mënyra e sjelljes së partive politike, që është, besoj, momenti më i rëndësishëm, por edhe tek komunikimi me partnerët ndërkombëtarë. Pra, është momenti që të gjithë duhet të bëhen koshientë që, sa më shumë kontestues refraktarë të jenë në bashkëpunim, nga eksperienca, aq më shumë pikë do të humbim", tha Topi.

E shtunë, 12 nëntor 2011

5

POLITIKE

Importimi i mbetjeve, ricikluesit: Kemi plot në Shqipëri

P

ronari i fabrikës së riciklimit të mbetjeve të letrës në Porto Romano, Durrës, Bardhyl Baltëza, njëherësh kryetar i Shoqatës së Ricikluesve, që përmbledh rreth 60 investitorë të riciklimit të letrës, skrepeve, metaleve, plastikës dhe drurit pak ditë më parë ishte shprehur zyrtarisht kundër importimit të mbetjeve nga jashtë. Deklarata e tij u bë

para se shumica në parlament të miratonte ligjin për plehrat, duke rrëzuar kthimin nga presidenti, në datën 3 nëntor 2011. Sipas Baltëzës dhe anëtarëve të Shoqatës së Ricikluesve, në Shqipëri prodhohen çdo vit rreth 850 mijë tonë mbetje dhe të paktën 40 për qind e tyre janë të riciklueshme. Sipas ricikluesve, Shqipëria ka sasi të mëdha mbetjesh të riciklueshme, por prej vitit 2004,

rickluesit thanë se i kishin importuar lëndët e para që kanë përdorur në industrinë ricikluese.

“Mbetjet janë me qindra tonë. Kemi kapacitete të plota për ta bërë këtë punë. Investimet nuk do të mungojnë qoftë edhe nga partnerët europianë nëse këto materiale do të mblidhen në Shqipëri dhe do të riciklohen pikërisht vetëm mbeturinat që mblidhen këtu"- ishte shprehur kreu i shoqatës së ricikluesve Bardhyl Baltëza.

Banka dha 2 mln euro për linjën e riciklimit të mbetjeve të letrës në Porto-Romano

Riciklimi, BERZH: Lënda e parë vetëm "Made in Albania" Lajmi Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim është bashkëfinancuese në një fabrikë që riciklon letrën në Porto-Romano të Durrësit, por kur dha financimin vendosi që letra të merrej nëpër Shqipëri dhe jo nga importi, siç do të bëjë fabrika, që kërkon lëndë të parë për industrinë e riciklimit.

Europa Komisioni Europian argumentoi pak ditë më parë se Shqipërisë i nevojitej një ligj për menaxhimin e plehrave, por veçoi nenin përkatës për importin e mbeturinave nga jashtë, duke theksuar se BE-ja nuk mund të detyrojë askënd që të importojë ndonjë gjë.

Sali Berisha gjatë inagurimit të fabrikës së letrës në Porto-Romano

TIRANE

ARBEN RROZHANI

P

ak ditë më parë kryem inistri Berisha inau guroi zyrtarisht një fabrikë çmontimi dhe përpunimi të makinave, në rajonin e Durrësit. Fabrika ka një kapacitet përpunues shumë herë se sa mbetjet që mund të krijohen në Shqipëri dhe e vetmja shpresë për jusfifikimin e investimit madhor është importi nga jashtë, i cili me ligji e miratuar në parlament për "Plehrat", nuk do të jetë problem. Pak kilometra më tutje, zyrtarisht prej qershorit të vitit të shkuar operon një fabrikë riciklimi e mbetjeve të letrës.

E ka inauguruar vetë kryeministri Berisha, shoqëruar ministri i Mjedisit Mediu në 18 qershor 2010. Fabrika e riciklimit të mbetjeve të letrës në Porto Romano, Durrës, është një investim privat, në bashkëpunim me BERZH, me vlerë 17 milionë euro. Fabrika përdor si lëndë të parë mbetjet e letrës, të grumbulluara në vend, duke e shndërruar atë në letër ambalazhi, karton dhe ambalazhe kartoni dhe letre, me kapacitet prodhimi prej 70-80 ton letër në ditë. Fabrika plotëson nevojat e vendit për këto produkte dhe një pjesë e konsiderueshme e prodhimit të saj është i destinuar për eksport. Gajtë fjalës së tij në prerjen e shiritit, Berisha shprehu besimin se kjo fabrikë që punon për riciklim i bën një shërbim të madh vendit, sepse jep mundësi përpunimi të të gjithë hedhurinave të letrës në vend. BERZH-i e ka pranuar bashkëfinancimin në këtë pro-

jekt për riciklimin e mbetjeve urbane. Në një njoftim të zyrës së saj në Tiranë, të datës 26 nëntor 2008, Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim njoftonte se: "Do të finan-

mpani letër-prodhuese në Shqipëri dhe për të mbështetur planet e kompanisë për të instaluar një linjë prodhimi letre të ricikluar dhe vendgrumbullimi të letrës së

Banka në nëntor 2008, kur dha 2 milionë euro kërkoi mbledhjen e mbetjeve të letrës "nga gjithë Shqipëria", pra jo nga importi conte prodhimin e letrës në Shqipëri", duke dhënë 2 milionë euro për shoqërinë "Edipack Sh.a", të vetmen ko-

riciklueshme, por duke nënvizuar togfjalëshin "nga e gjithë Shqipëria", pra jo nga importi. Ndërsa nga ana e tij

pronari i "Edipack" Bardhyl Baltëza ishte shprehur se investimet e BERZH-it do të ndihmojnë kompaninë që të arrijë synimet për reduktimin e kostove të prodhimit dhe të krjimit të një rrjeti mbledhës". Dan Berg, ishshefi i zyrës së BERZH në Shqipëri ishte shprehur se ky investim do të ndryshonte mënyrën e riciklimit në Shqipëri". BERZH themeluar në vitin 1991 deri më sot ka dhënë mbi 400 milionë euro financime në sektorë të rëndësishëm si infrastruktura, sektori finan-

ciar dhe ai privat.

IMPORTI

Siç e thekson edhe Berisha në fjalën e tij në inaugurimin e fabrikës së z.Baltëza dhe financuar edhe nga BERZH, investimi prej 17 milionë euro, do të përpunojë rreth 70-80 tonë mbetje në ditë.

Por sipas përllogaritjeve të ekspertëve të ambientit, në tregun e Shqipërisë, duke punuar në maksimumin e vet, fabrika mund të mbledhë deri në 10 tonë mbetje letre, duke e bërë investimin jofitimprurës. Ligji i kaluar për së dyti në parla-

ment, edhe pasi u kthye nga presidenti, është motivuar me ndihmën që duhet të japë për industrinë ricikluese, duke siguruar lëndën e parë për të. Në këtë rast, duke siguruar letrën. Por fakti është se nëse mbetjet e letrës në Shqipëri blihen me 20 euro tonin, në vendin fqinj Itali, një ton arriti deri në 180 euro, për të rënë kohë e fundit në 120 euro, pra shumë herë më shtrenjtë se në Shqipëri, duke e bërë të paverdisshëm një biznes të tillë.

Por ambientalistët theksojnë edhe faktin se fabrika të tilla nuk mund të ricikojnë të njëjtën letër shumë herë, nëse ajo është ricikluar përpara se të vijë në fabrikë, brenda apo jashtë Shqipërisë. Kështu që, duke mos patur ekspertë në dogana për të përcaktuar qëllimisht, ose jo, cilësinë e mbetjeve të letrës, do të vijë edhe letër që vjen thjesht për tu depozituar dhe djegur më pas, në një vend të destinuar për atë operacion, që është shumë i rrezikshëm për ambientin dhe shëndetin e njerëzve.

Kështu që nëse nuk do të groposet, mbetja e letrës do të digjet nëpër inceneratorë, që do të ndërtohen, ashtu siç ka paraparë edhe ministria e Mjedisit.

Siguria në fluturim

Aviacioni Civil: Pse i bllokuam avionët

TIRANE

A

utoriteti i Aviacionit Civil të Sh qipërisë reagoi dje duke sqaruar arsyet, që sipas tij, e çuan te bllokimi i operimit të katër avionëve, një të kompanisë 'Belle Air" dhe tre të "Albanian Airlines", pra duke ia lënë flotën ajrore në tokë kësaj të fundit. Sipas njoftimit të Autoritetit të Aviacionit Civil, ai tërhoqi të enjten certifikatën e Operimit Ajror të Operatorit "Albanian Airlines" (AL-065) si dhe pezulloi ARC (Certifikatën e Rinovuar të Vlefshmërisë Ajrore) të një aeroplani të kompanisë "Belle Air" me shenjë regjistrimi (ZA-ARD). Ky avion si dhe tre avionët që bënin pjesë në Certifikatën e Operimit Ajror (AOC) të operatorit "Albanian Airlines" ishin

Pasagjerë në Rinas pjesë e Regjistrit Aeronautik të Republikës së Shqipërisë. Sipas tij, ndërhyrja e Autoritetit të Aviacionit Civil bëhet në ushtrim të funksionit

dhe detyrimeve që ka ky autoritet, në përputhje me standartet e ICAO-s, për të mbikqyrur mbarëvajtjen e avionëve që bëjnë pjesë në Regjistrin

Aeronautik të Republikës së Shqipërisë. Duke ruajtur si prioritet kryesor sigurinë ajrore dhe interesin më të mirë të pasagjerëve me të dy operatorët ajrorë të licensuar prej tij, Autoriteti i Aviacionit Civil mbetet i vendosur të ushtrojë rigorozisht detyrën dhe funksionet e tij si dhe të kërkojë po rigorozisht respektimin e kritereve dhe standardeve të ICAO-s dhe EASA-s nga të dy këta operatorë që përdorin avionë që janë pjesë e Regjistrit Aeronautik Shqiptar.

"Albanian Airlines" në reagimin e saj pas vendimit për pezullimin e aktivitetit deklaroi se Autoriteti i Aviacionit Civil bëri lojë klienteliste, duke favorizuar kompaninë 'Belle Air", madje duke i këshilluar që t'i çonin pasagjerët e tyre te ajo kompani.

6

E shtunë, 12 nëntor 2011

EKONOMI

Itali, Senati OK paketës ligjore të kursimeve

S

enati italian miratoi dje masa shtrënguese për të shpëtuar ekonominë e tretë më të madhe të eurozonës nga kolapsi dhe të imponuara si kusht nga Bashkimi Europian.

Projekti duhet të miratohet edhe nga Dhoma e Deputetëve, që t'i hapë rrugën dorëheqjes së paralajmëruar të kryeministrit Berluskoni. Midis

zgjedhjeve të parakohshme dhe një qeverie teknike, po fiton gjithmonë e më shumë peshë mundësia e dytë, me kryeministër të ri Mario Montin, ish-komisoner i BE-së për Konkurrencën. Italia ka defiçitin e dytë më të lartë në Europë, pasi atij të Greqisë. Borxhet kapin një vlerë totale prej 120% të Prodhimit të Brendshëm Bruto, i përllogaritur në më shumë se dy trilionë euro. Masat që po

merren parashikojnë rritjen e TVSH-së në 21%, bllokimin e pagave publike deri më 2014, ndërkohë që mosha e daljes në pension për gratë do të rritet gradualisht, nga 60 që është për momentin, në 65 deri në vitin 2026, duke bërë që të barazohet dalja në pension midis të dy sekseve. Do të hetohet çdo transaksion financiar më i lartë se 2.500 euro dhe do të vendoset një taksë e re në sektorin energjetik.

Qeveria ka lejuar përdorimin e tyre për legalizimin Lajmi Me vendim të Këshillit të Ministrave, është shtyrë edhe për dy vjet ët tjerë vlefshmëria e bonove dhe lekëve të privatizimit. Ato mund të përdoren deri në fund 2013

TIRANE

GENC KONDI

L

ajm i mirë për ata sh qiptarë, të cilët ende kanë në zotërimin e tyre bono të privatizimit. Afati i përdorimit të bonove dhe të lekëve të privatizimit është deri më 31.12.2013, theksohet në një projektligj, të kaluar dy ditë më parë nga Këshilli i Ministrave, por që ka nevojë për miratimin e parlamentit.

Në këtë mënyrë, shtyhet edhe për dy vjet të tjerë afati i përdorimit të këtyre letrave me vlerë, të cilat u "zgjuan" nga gjumi nga lejimi zyrtar për pagesën e një pjese të detyrimit financiar të personave, të përfshirë në procesin e legalizimit të ndërtimeve pa leje, me bono privatizimi.

Bonot e privatizimit afati shtyhet për herë të katërt Përfitues ishin spekulantët, që privatizuan objektet përmes letrave me vlerë Letrat me vlerë Bonot u "zgjuan" nga gjumi nga lejimi zyrtar për pagesën me të të një pjese të detyrimit financiar të personave, të përfshirë në procesin e legalizimit të ndërtimeve pa leje

AFATET

Kuvendi i Shqipërisë kishte vendosur për herë të fundit që afati i përdorimit të bonove dhe lekëve të privatizimit të ishte deri më 31.12.2011. Para kësaj, janë bërë edhe disa zgjatje të tjera afati. Prodhimi i tyre u autorizua më 1995 dhe parashikohej që ato të humbisnin vlerën në fund të vitit 1999.

Në fund të kësaj periudhe, ishte ish-kryeministri Ilir Meta, që vendosi të shtyjë edhe për gjashtë vjet të tjerë të drejtën e përdorimit, kur zotëruesit e tyre mendonin se po i mbanin më kot.

Më pas, në fund të 2005-ës, një gjë të tillë e bëri edhe Berisha, i cili zgjati afatet deri më 2010, pastaj deri më 2011 dhe ditën e enjte përgatiti projektligjin për zgjatjen edhe për dy vjet të tjerë.

LEGALIZIMET

Pavarësisht nga fakti që është lejuar që pjesa më e madhe e vlerës së truallit në zonat informale, që janë futur në proces legalizimi, do të mund të paguhet me letra me vlerë dhe pjesa tjetër me lekë në dorë, në vend që të bëheshin më të kërkuara, bonot nuk po përfillen dhe këtë e tregon vlera e tyre, që ka rënë në mënyrë të vazhdueshme në treg.

Zhvlerësimi i tyre në vitet e mëparshme ka ardhur si rrjedhim i disa faktorëve, ku mund të përmenden procesi i privatizimit masiv vitet e para pas ndryshimeve demokratike, i cili trans-

feroi në mënyrë të menjëhershme pronësinë tek aksionerët privatë të shoqërive me borxhe të mëdha, menaxhim të dobët, treg të dominuar nga importi dhe të pakontrolluar, etj., që nuk dha efektet e parashikuara.

Po kështu, ka ndikuar raporti i disfavorshëm i vlerës së kapitaleve shtetërore të hedhura në treg dhe vlerës së shpërndarë të bonove dhe lekëve të privatizimit. Nga ana tjetër, goditjen përfundimtare, këtyre letrave më

Pagesat

vlerë ua dha kriza e "piramidave" në fillim të vitit 1997, pas së cilës vlera e bonove u ul për vite me radhë deri në masën 2-3%.

Vlera reale e shitjes në treg të lirë e bonove të privatizimit ka mbetur, çuditërisht, e ulët.

Sipas specialistëve, kjo vlerë pritej të rritej, duke arritur 40%, ose, ndoshta, edhe 50% të vlerës së tyre nominale, në vartësi të kërkesës për to. Por, ndonëse kërkesa ka ardhur në rritje, kjo nuk ka ndikuar shumë në treg. Kjo tregon që procesi i legalizimeve po zhvillohet me ritme shumë më të ulëta se sa pritej.

Dështon procesi i legalizimit

P

TIRANE

as një bum-i njoftimesh e listash për prona që legalizohen, në fakt procesi është ndërprerë dhe tani shumë rrallë dëgjohet për lista të reja, ndërkohë që edhe ish-pronarët në tërësi po kompensohen vetëm me ato pak lekë që mblidhen nga ALUIZNI nga pagesa e tarifave të legalizimeve. Largimi i bujshëm i krerëve të Agjencisë së Legalizimeve, të përgjithshme dhe në Tiranë, tregon se qeveria po përgatitet të përballet me dështimin e procesit, i cili duhet të kishte mbaruar prej kohësh. Përdorimi i bonove të privatizimit për të paguar një

pjesë të mirë të detyrimit financiar, në fakt, i bën humbës të gjithë qytetarët të marrë së bashku, sepse dëmshpërblimi për ish-pronarët e trojeve ku do të bëhet legalizimi do të kryhet me lekët e tyre (taksat), në vend që të ngarkohet me këtë detyrim vetëm ai që ka zaptuar tokën e tjetrit pa leje. Por, më absurdja dhe që vlen të theksohet, është se, megjithë një lehtësim të jashtëzakonshëm financiar që u bëhet shkelësve të ligjit, duke u njohur ndërtimet pa leje, përsëri shumica e tyre nuk pranon as të paguaj një tarifë minimale, të ndarë në lekë e në bono. Një numër i madh pretendojnë që detyrimin t'ua paguajë shteti.

PAJTIM BELLO

"Më mirë, t'u kishin falur pjesë detyrimi"

S

ipas ish-zv.ministrit të Ekonomisë Pajtim Bello, me ligj, destinacioni i përdorimit të bonove është vetëm privatizimi dhe jo tjetër.

Sipas jush, qeveria ka shkelur ligjin që ka përdorur bonot për të paguar tarifën e legalizimit?

Destinacioni i përdorimit të këtyre letrave është vetëm për privatizimin dhe juridikisht nuk mund të trajtohet ndryshe, pa ndryshuar edhe ato dekrete që kanë emetuar letrat me vlerë.

Përdorimi i tyre jashtë destinacionit krijon shpërfytyrime në tregun e letrave me vlerë dhe dëm ekonomik në buxhetin e shtetit.

Shihni ndonjë rrezik tjetër nga përdorimi i tyre?

Kështu po krijohet mundësia e një spekulimi të ri nga njerëzit pranë pushtetit, të cilët para vitit '98 kanë grumbulluar sasi të mëdha të letrave me vlerë me çmim 1.5-4% në tregun spekulativ të asaj kohe dhe tani mund të përfitojnë shumë nga riaktivizimi i tyre.

A mund të ndohmoheshin në rrugë të tjera qytetarët e përfshirë në procesin e legalizimit? Është më e ndershme që një pjesë e kostos së legalizimit t'iu falet, duke ulur tarifat apo duke mos ua arkëtuar fare, se sa të pleksësh popullin tënd në një veprimtari spekulative, gjoja nëpërmjet rigjallërimit të tregut.

Mundet që t'iu jepen kredi me kushte shumë lehtësuese etj., mënyra këto më të ndershme se kjo që po servir qeveria.

E shtunë, 12 nëntor 2011

7

EKONOMI PORTI

GREQIA

Porti detar i Durrësit, për shkak të thellësisë së pakët, mund t'u shërbejë vetëm anijeve tregtare me kapacitet deri në 20-25 mijë ton.

Anija "Bibi M", që do të marrë 46 mijë ton mineral hekuri, ka filluar këto ditë të furnizohet fillimisht në port, pastaj do ta kalojë në radë, për t' mbushur me federa. Kjo krijon vonesa në lëvizjen e mallrave

Një ditë pas mandatimit të tij nga presidenti i Republikës dhe apelit për "unitet në një rrugëtim të vështirë", kryeministri i ri i Greqisë Llukas Papadhimos formoi dje kabinetin qeveritar.

Kabineti i bashkëpunimit tripartiak do të ratifikojë marrëveshjen që eviton falimentimin e vendit dhe mban Greqinë në eurozonë, dhe do të çojë vendin në zgjedhje më 19 shkurt

Qeveria nxjerr aktin nënligjor që i hap rrugë zhbllokimit në Tiranë

Basha hap hipotekimin e banesave Ishte pjesë e premtimit elektoral, përfitojnë objektet e ndërtuara në bazë të lejeve të ndërtimit në Tiranë, që nuk figurojnë të regjistruara në regjistrat e ZRRPP-së

Lajmi

KUSH PËRFIT ON NGA UDHËZIMI PËRFITON

Të gjitha objektet e ndërtuara me leje në Tiranë, por ende të pahipotekuara, mund të regjistrohen tani sipas procedurave të përcaktuara në një udhëzim të KM

Objektet, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi, dhe pse është paraqitur kërkesë nga subjekti i interesuar pranë zyrës apo seksionit të urbanistikës së organit të qeverisjes vendore Objektet, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi dhe nuk është paraqitur kërkesë për leje shfrytëzimi nga subjekti i interesuar pranë zyrës apo seksionit të urbanistikës së organit të qeverisjes vendore Objektet, për të cilat është lëshuar leje shfrytëzimi, por kjo e fundit nuk rezulton të jetë përcjellë për regjistrim pranë ZRPP-së Objektet, për të cilat është lëshuar leje shfrytëzimi dhe kjo e fundit është përcjellë për regjistrim pranë ZRPP-së

TIRANE

GENC KONDI

M

e Udhëzimin e Këshillit të Ministrave të datës 5 tetor të këtij viti i është hapur rruga hipotekimit të disa qindra ndërtesave, me leje të rregullt ndërtimi, por që nuk regjistroheshin për shkaqe të ndryshme. Udhëzimi ka hyrë në fuqi vetëm ditën e djeshme, pasi parashikohej që një gjë e tillë të ndodhte vetëm kur akti nënligjor të dilte në faqet e Fletores Zyrtare.

Mendohet që rreth 700 milionë euro do të çlirohen dhe mund të përdoren si kolateral nga hipotekimi i mijëra banesave në kryeqytet. Ky ka qenë një premtim i bërë nga kryebashkiaku aktual Lulzim Basha, pas një ngërçi të vërtetë në këtë drejtim, kryesisht me objektiva të caktuar politike, që u shkaktua nga fërkimet midis qeverisë së djathtë dhe ish-kryetarit të majtë të Bashkisë së Tiranës, Edi Rama.

KUSH MUND TË APLIK OJË APLIKOJË

Berisha: Hipotekimi i banesave në Tiranë, kapital 800 mln euro

N

ë mbledhjen e rradhës të qeverisë, gjatë së cilës është miratuar Udhëzimi në fjalë, kryeministri Sali ka konfirmuar mbështetjen që jep qeveria për premtimin e kryebashkiakut Lulzim Basha lidhur me zhbllokimin e lejeve të shfrytëzimit. Ai përshëndeti marrëveshjen e nënshkruar mes Bashës dhe dy ministrave: Olldashit dhe Halimit, për hipotekimin e banesave në Tiranë. "Gjithshka u bllokua për shkak të burokracisë. Leverdia është shumë e madhe, po të mbahet parasysh aspekti kolateral. Ky është premtimi madhor që kryebashkiaku Basha u ka bërë qytetarëve të Tiranës, nga i cili zhbllokohet një kapital 700-800 milionë euro", tha ai.

BANESAT

Sipas Udhëzimit, nga dita e sotme do të mund të regjistrohen në mënyrë të rregullt objekte, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi, dhe pse është paraqitur kërkesë nga subjekti i interesuar pranë zyrës apo seksionit të urbanistikës së organit të qeverisjes vendore, si dhe objekte, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi dhe nuk është paraqitur kërkesë për leje shfrytëzimi nga subjekti i interesuar pranë zyrës apo seksionit të urbanistikës së organit të qeverisjes vendore. Nga ana tjetër, mund të marrin tapinë edhe objekte pa leje shfrytëzimi, kur kjo e fundit nuk rezulton të jetë përcjellë për regjistrim pranë ZRPP-së dhe, së fundi, objekte, për të cilat është lëshuar leje shfrytëzimi dhe kjo e fundit është përcjellë për regjistrim pranë ZRPP-së, vetëm se procesi nuk është përfunduar ende.

NISMËTARI

Mund të paraqiten për të kryer veprimet, sipas këtij akti, personi fizik apo juridik i përcaktuar si investitor në lejen e ndërtimit, personi fizik apo juridik, i cili paraqet një akt noterial të lidhur ndërmjet tij, në cilësinë e porositësit, dhe subjektit të përcaktuar si investitor në lejen e ndërtim-

Personi fizik apo juridik i përcaktuar si investitor në lejen e ndërtimit Personi fizik apo juridik, i cili paraqet një akt noterial të lidhur

DEKLARATA

it, me anë të të cilit janë marrë përsipër nga ky i fundit që, në këmbim të pagesës së një çmimi të caktuar, të ndërtojë për llogari të porositësit njësi individualisht të përcaktuara të objektit të ndërtuar me lejen përkatëse të ndërtimit, si dhe personi fizik apo juridik, në pronësi të të cilit figuron i regjistruar trualli, i cili përbën sheshin e ndërtimit mbi të cilin është ngritur objekti me leje ndërtimi.

PROCEDURAT

Kërkesa do të dorëzohet në Bashki. Kur, nga ana e autoriteteve vendore të Tiranës, konstatohet se kërkesa për leje shfrytëzimi nuk është trajtuar për mungesë të dokumentacionit që vërteton kryerjen e pagesave të taksave apo tatimeve për objektin, Drejtoria e Urbanistikës, në Bashkinë e Tiranës, brenda 30 ditëve kryen kontrollin dhe njofton Tatimet për detyrimet e papaguara të objektit.

Kur konstatohet se kërkesa për leje shfrytëzimi nuk është trajtuar për

shkak të shkeljeve të kondicioneve të lejes së ndërtimit dhe dosja nuk është përcjellë pranë ALUIZNI-t, ajo çohet nga Bashkia te ALUIZNI. Po të ketë kryer aplikim për legalizim, ALUIZNI kthen pa veprim dosjet brenda pesë ditëve në Drejtorinë e

ndërmjet tij, në cilësinë e porositësit, dhe subjektit të përcaktuar si investitor në lejen e ndërtimit, me anë të të cilit janë marrë përsipër nga ky i fundit që, në këmbim të pagesës së një çmimi të caktuar, të ndërtojë për llogari të porositësit njësi individualisht të përcaktuara të objektit të ndërtuar me lejen përkatëse të ndërtimit Personi fizik apo juridik, në pronësi të të cilit figuron i regjistruar trualli, i cili përbën sheshin e ndërtimit mbi të cilin është ngritur objekti me leje ndërtimi.

MUNGESA E DOKUMENT ACIONI DOKUMENTA

Në të gjitha rastet e mosparaqitjes së dokumentacionit të nevojshëm nga investitori për lëshimin e lejes së shfrytëzimit për objektet, për të cilat janë lëshuar lejet e ndërtimit, Drejtoria e Urbanistikës në Bashkinë e Tiranës brenda pesë ditëve nga kalimi i afatit, njofton organet e tatim-taksave për detyrimin financiar që këto subjekte i detyrohen shtetit me qëllim përmbushjen e tyre sipas parashikimeve ligjore të objektit, do të bëhet kur ka akt noterial të lidhur ndërmjet pronarit të truallit dhe investitorit, kur pronarët e regjistruar të truallit, në momentin e paraqitjes së akteve për regjistrimin e objektit, janë të ndryshëm pjesërisht ose plotësisht nga

...nga dita e sotme do të mund të regjistrohen në mënyrë të rregullt objekte, për të cilat nuk është lëshuar leje shfrytëzimi...

Urbanistikës në Bashki, e cila lëshon lejen e shfrytëzimit.

Hipoteka brenda 15 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës për regjistrim bën regjistrimin e objektit sipas aktit të kolaudimit, për të cilin është lëshuar leja e shfrytëzimit.

pronarët e truallit, kur nuk ka akt noterial të lidhur ndërmjet pronarit të truallit dhe investitorit, por trualli ku është ngritur objekti rezulton në pronësi shtetërore dhe kur trualli ku është ngritur objekti është në pronësi të investitorit.

Regjistrimi i pronësisë së njësive të individualizuara, pjesë përbërëse

Sipas viteve, gjithnjë numri i objekteve, që kanë marrë leje shfrytë-

REGJISTRIMI

SHIFRAT

zimi, pas marrjes së lejes së ndërtimit ka qenë më i vogël në Tiranë. Kështu, sipas statistikave të ofruara nga Bashkia, në vitin 2001, nga 91 leje ndërtimi të dhëna, vetëm 29 prej objekteve kanë marrë leje shfrytëzimi. Më 2002, ky raport është 91 me 37, për të kaluar më pas në 104 me 52. Në vitin 2004 janë dhënë nga Bashkia 99 leje ndërtimi dhe, nga këto, deri tani, janë pajisur me leje shfrytëzimi 54 prej tyre, kurse më 2005 këto shifra ishin 120 dhe 47.

Më pas vijon viti 2006, kur, nga 56 leje ndërtimi, 14 prej tyre pajisen me leje shfrytëzimi. Viti 2007 shënon një rënie drastike të lejeve, duke qenë se ishte edhe vit i zgjedhjeve të reja lokale, me pesë leje ndërtimi dhe vetëm një leje shfrytëzimi. Më 2008 dhe 2009 këto shifra ishin përkatësisht 89/19 dhe 25/3. Më 2010 dhe 2011, nuk është dhënë asnjë lloj leje në kryeqytet.

8

E shtunë, 12 nëntor 2011

E shtunë, 12 nëntor 2011

9

EKONOMI KOSOVE, S’FALEN BORXHET

VAZHDON AUTOSTRADA LIDHESE

Borxhet që konsumatorët kanë ndaj Korporatës Energjetike të Kosovës nuk do të falen. Kështu ka vendosur qeveria e Prishtinës. Megjithatë, ende nuk është përcaktuar se kush do të marrë përsipër detyrën e grumbullimit të tyre pas privatizimit të Shpërndarjes.

Totali i borxheve llogaritet në rreth 100 milionë euro, ku pjesa më e madhe u takon konsumatorëve në veri të vendit, ku KEK-u nuk ka kontakte

Autoriteti mbikqyrës i autostradës VermicëMerdare, vazhdim i asaj Durrës-Kukës, ka çertifikuar të gjitha punimet në 38 kilometrat e para, që përurohen sot. Sipas ministrit të Infrastrukturës Mujota, kjo dëshmon se punimet janë kryer sipas standardeve të ndërtimit evropian. "Nga e shtuna, kjo pjesë e autostradës mund të shfrytëzohet", tha ministri, duke shtuar se puna vazhdon në gjithë gjatësinë

Zyrtari i lartë i FMN: Nuk duhet të lejohet që Guvernatori të jetë pa mandat. Banka, jo politike

FMN: Buxheti të mos ndryshojë në mes të vitit, kujdes borxhin G

erwin Bell, i Fondit Monetar Ndërkombëtar që mbulon Shqipërinë thotë se shifrat optimiste të qeverisë për një rritje prej 4.3 % për vitin e ardhshëm, sipas parashikimit të FMN, nuk mund të jenë kaq, por mund të shkojnë deri tek 1.5%. Ndërkohë kritikon buxhetin që qeveria ka dërguar në kuvend, dhe i bën thirrje zyrtarëve të shtetit, që të bëjnë një buxhet më realist, në mënyrë që të ulin borxhin publik dhe të mos e ndryshojnë atë në mes të vitit, ashtu sikurse ndodhi në këtë vit buxhetor. Për zyrtarin e FMN, një gjë e tillë nuk është serioze.

Zëri i Amerikës: Si po ecën ekonomia shqiptare në kushtet e një kulmi të ri të krizës evropiane?

Gerwin Bell: Ka shqetësime të reja përditë. Deri tani ekonomia shqiptare nuk ka ecur keq dhe kjo është pjesë e fenomenit të ekonomive të reja që gjatë vitit të kaluar kanë qënë më imune ndaj krizës se sa ekonomitë perëndimore më të përparuara. Por tani po hyjmë në një fazë të re, të rrezikshme në Evropë. Sot pamë se interesi për bonot e Italisë arriti 7 përqind.

Këto janë kohë shumë të vështira në tregjet financiare të gërshetuara me ngadalësimin e ekonomive. Fondi Monetar llogarit tani një rrezik të madh për recesion teknik në më shumë se një ekonomi të madhe evropiane. Kjo do të ketë pasoja për Shqipërinë patjetër dhe kjo do të ndodhë pavarësisht nga çfarë ka arritur Shqipëria ekonomikisht. Për t'u dhënë një shembull, në se kthehemi tre muaj pas, ne parashikuam se rritja ekonomike për Shqipërinë do të ishte 2,5 përqind këtë vit dhe 3,5 përqind për 2012. Në bazë të zhvillimeve që po ndodhin tani, ne parashikojmë një rritje prej më pak se 2 përqind në 2011 dhe një deri në 1 presje 5 përqind në 2012. Pra këto janë efekte reale që po përcillen nga ekonomitë kryesore evropiane tek ekonomitë e reja dhe partnerët e tyre tregëtarë.

Qeveria shqiptare pretendon se rritja do të jetë 4 presje 3 përqind. Ndërsa ju po e ulni edhe më tej parashikimin tuaj. A mendoni se qeveria nuk po përgatitet për skenarin më të keq dhe po shpreson për skenarin më të mirë?

Ka dy efekte të asaj që kanë bërë autoritetet shqiptare. Ne kemi parë një rënie të ndjeshme nga rritja ekonomike e lartë mes viteve 1999 deri në 2008-ën. Pra rritja 6 apo 7 përqind u bë e zakonshme. Gjatë viteve të fundit kemi parë një rritje prej 3 apo 3 presje 5 përqind. Qeveria shqiptare këmbëngul tek 7 përqindshi, por edhe nga kjo shifër në atë që pretendohet tani, për 4 presje 3 për-

Ger w in Bell Gerw qind, prapë është një rënie e madhe.

Fatkeqësisht ata nuk po e ulin parashikimin aq sa ne e shohim. Kjo ka ardhur për shkak të parashikimeve për inflacionin, që qeveria shqiptare

mendon se do të jetë më i ulët se sa e parashikojmë ne. Por parashikimi për buxhetin është problem dhe e kemi parë këtë dy vitet e fundit ku mosrealizimi i parashikimeve optimiste për

të ardhurat, bënë që buxheti të rishikohej duke u ulur në mesin e vitit. Kjo nuk është mënyra e duhur për të planifikuar buxhetin dhe politikat fiskale.

Si mund ta mbushë Shqipëria hendekun e krijuar nga pakësimi i investimeve dhe rënia e të ardhurave nga emigrantët?

Shqipëria ka forca dhe ne i theksojmë ato - sistemi solid bankar, një sistem që ndryshe nga sistemet bankare evropiane ende po jep kredi me një ritëm të lartë. Pra shohim një rritje të shëndetshme të kreditit në Shqipëri që nuk e shohim në shumë vende të tjera. Në vend ka besim tek sistemi bankar dhe depozituesit janë të qetë të fusin paratë e tyre. Shohim disa pika të forta strukturore për një mjedis të favorshëm biznesi që jep nxitje për investimet e huaja direkte. Ne kemi shqetësime dhe i kemi theksuar. Ato kanë të bëjnë me borxhin publik. Buxheti që po diskutohet tani parashikon një rritje të shpenzimeve primare prej vetëm pak më shumë se 2 përqind dhe ky është një buxhet i vështirë që do ta quaja ideal, në se borxhi publik do të ishte 30 apo 40 përqind e GDP-së. Por fatkeqësisht borxhi publik është gati 60 përqind dhe në këtë mjedis edhe ai buxhet shumë i vogël, ka rreziqe të mëdha.

Ju keni tërhequr vëmendjen tek borxhi publik edhe më parë. Çfarë pasojash do të ketë shtyrja e këtij problemi në të ardhmen?

Nuk do të thoja se po e shtyjnë këtë problem. Ka dy elementë të përqasjes së qeverisë shqiptare ndaj borxhit.

Një është mbajtja nën kontroll e rritjes së shpenzimeve dhe këtë e kanë bërë.

Tjetra është shpresa për një rritje më të mirë ekonomike. Por parashikimet tona kanë qënë të sakta gjatë tre viteve të fundit. Në se parashikimet e tyre realizohen do të bëjnë përparim për pakësimin e borxhit. Por pikëpamja jonë është se kjo është shumë e rrezikshme. Ne kemi rekomanduar shqyrtimin e të dy elementëve - për uljen e borxhit duhet të përmirësohen të ardhurat dhe të ulen shpenzimet.

Mbajtja e shpenzimeve tek 2 përqindëshi është një objektiv ambicioz, në se nuk parashikon ndryshime strukturore si pakësimi i shërbimeve sociale apo të shërbimeve publike. Në se nuk i bën këto është pothuajse e pamundur të mbash shpenzimet tek 2 përqindshi. Nga ana tjetër është e vërtetë se në se rritja ekonomike do të jetë më e lartë edhe të ardhurat do të ishin më të larta. Në këtë buxhet, sipas mendimit tonë, është llogaritur një rritje prej 8 përqind të të ardhurave, që është sigurisht shumë optimiste. Një element tjetër që kemi rekomanduar është rritja e taksës së sheshtë nga 10 në 15 përqind që është ende tërheqëse. Këto do të kërkonin

ndryshime të politikave të tanishme që nuk ka të ngjarë se do të sjellin uljen e borxhit.

Ju përmendët sistemin bankar si një pikë të fuqishme në ekonominë shqiptare. Por në raportin tuaj thuhet se kreditë e këqija janë shtuar duke arritur në 15 përqind. Sa të shqetësuar jeni ju nga kjo rritje? Është një shqetësim i rëndësishëm dhe faktikisht shifra tani është gati 18 përqind. Ky është një nivel i lartë i kredive problematike në çdo sistem bankar. Autoritetet po e shohin tani këtë problem dhe po marrin masa. Detyra imediate është marrja e masave që bankat janë të mirë kapitalizuara për të përballuar humbjet nga kreditë e këqija. Një element tjetër i rëndësishëm është që bankat të kenë mbulesë likuiditeti për të përballuar tronditjet. Por ende është një sistem që jep kredi. Mund të ishte edhe më mirë, por duke ditur tronditjet që po ndjen ekonomia krahasuar me sistemet e tjera bankare në rajon, Shqipëria ka ende një sistem të fuqishëm. Çfarë është e rëndësishme është që autoritetet po e shohin këtë problem dhe po marrin masa.

Mandati i guvernatorit Fullani ka përfunduar më 28 tetor dhe Banka ende nuk ka nje guvernator të mandatuar. Ju shqetëson kjo vonesë?

Para se t'i përgjigjem kësaj, është e rëndësishme të shohim institutin për të cilin po flasim. Banka e Shqipërisë duhet të jetë një institucion i pavarur nga politika dhe politikanët që t'i lejojë ata të marrin vendime të vështira, ndoshta jo popullore si rritja e interesave apo kërkesa që bankat të kenë më shumë kapital. Ka kaluar më shumë se një javë por guvernatori i Bankës është pa mandat. Kjo nuk është gjë e mirë të kesh një institucion të pavarur që drejtohet nga njerëz që nuk kanë mandat. Nuk dua të komentojë për meritat e personit të zgjedhur, por është e rëndësishme që të zgjidhet një person i kualifikuar me një mandat të qartë. Sigurisht guvernatori Fullani është një njeri i kualifikuar dhe këtë e ka provuar por dua të theksoj që të respektohet mandati i guvernatorit dhe bordit që ata të mund të marrin vendime ndoshta politikisht të vështira. Në se institucioni varet vetëm nga një person atëherë nuk është institucion. FMNja e sheh integritetin e këtij institucioni si shumë të rëndësishëm, si një tipar themelor të stabilitetit financiar dhe të politikave të qëndrueshme monetare.

Ky është një element që Shqipëria e ka zhvilluar gjatë viteve, me sjellje profesionale dhe personel profesional dhe të pavarur nga politika. Është e rëndësishme që kjo të vazhdojë dhe të forcohet edhe më tej.

Marrë nga VOA

10

E shtunë, 12 nëntor 2011

AKTUALITET GRABITËN TAKSISTIN, PRANGOSEN

ARRESTOHET SEKSERI I NOTAVE

Tre të rinj janë arrestuar pasi dyshohet se janë autorë të grabitjes së një taksie. Në pranga ka rënë Berti Limani, 21 vjeç,Hysen Xixa,18 vjeç, Lulëzim Ibrahim Doci, 24 vjeç, të tre banues në qytetin e Krujës. Autorët kanë marrë automjetin tip Taksi dhe në segmentin rrugor Tiranë-Rinas e kanë detyruar nën kërcënimin e armës të dëmtuarin Sabri Vaja,të zbresë nga taksia forcërisht

Një sekser është arrestuar ditën e djeshme nga Sektori Kundër Krimt Ekonomik, pasi në këmbim të 20-30 mijë lekëvë ndihmonte studentët e Universitetit Buqësor të Kamzës për të kaluar ose për të marrë nota të larta. Gjergji Deda 56 vjeç është kapur në flagrancë duke marrë shumën e parave. Ndërkohë mësohet se arrestimi i tij është kryer në sajë të hetimeve 3 mujore.

Policia ben bilancin bilancin:: 31 krime ndaj personit, arrestohen 21 autorë, 9 në kërkim

Lufta e bandave në Tiranë Në tre muaj 10 të vrarë

Lajmi

VRASJET

Vrasjet e kryera në kryeqytet gjatë 3 mujorit të fundit kanë vënë në pranga 8 persona të cilët janë arrestuar në kushtet e flagrancës si dhe 1 autor rezultojn i shpallur në kërkim. Në sajë të statistikave policore regjistrohen 10 vrasje të ndodhura në periushën gushtshtator- tetor.

BESMIRA MUÇAJ

TIRANE

P

lot 10 vrasje janë regjis truar gjatë 3 mujorit Gusht- Shtator-Tetor të vitit 2011. Statistikat e Drejtorisë së Policisë së Qarkut Tiranë tregojnë rreth 10 vrasje ku 9 prej tyre janë cilësuar më dashje ndërsa 1 është vrasje në rrethana të tjera cilësuese. Në vrasjet e ndodhura 2 persona janë cilësuar si preçedent kriminal, 2 autorë janë regjistruar në bashkëpunim, dhe të të gjithë rastet në flagrancë janë arrestuar 8 autorë. Ndërkaq përsa i përket arsimit që kanë autorët e veprave kriminale, burimet zyrtare të policisë bëjnë të ditur se mbizotërojnë persona me arsim të ulët madje pjesa me e madhe e tyre figurojnë të papunë. Pyetur lidhur me shkaqet që i çojnë idnividët që të kryejnë ekzekutime të tjera, Inspektorët e Hetimit dhe Parandalimit të Krimit kanë theksuar se përgjithësisht ndodhin për larje hesapesh, borxhe, trafikim femrash, trafikim droge, si dhe rastet më të ulta janë konfliktet e çastit.

STATISTIKAT E KRIMIT

Duke iu referuar statistikave të policisë së kryeqytetit shohim se ka një rritje ndaj krimit kundër personit në krahasim me tre mujorin e vitit të kaluar. Policia ka regjistruar veprat penale sipas tendencave, ku krime kundër personit janë 31 në këtë rast 19 janë vrasje, 10 janë vrasje të mbetura në tentativë, 6 janë vrasje më dashje, 2 vrasje më

Konstatimi Inspektorët e Hetimit dhe Parandalimit të Krimit kanë theksuar se përgjithësisht ndodhin për larje hesapesh, borxhe, trafikim femrash, trafikim droge, si dhe rastet më të ulta janë konfliktet e çastit

KRIMET

Shkaqet për kryerjet e vrasjeve Përsa i përket rastet e vrasjeve më të bujshme, burimet e policsë së sektorit të vrasjeve thanë se ka një sërë fenomenesh madje kryesisht ndodhin për larje hesapesh. Padiskutim që në to përfshihet trafiqet e drogës, femrave, borxhe të pashlyera, gjakmarrje, si dhe konflikte të çasit.Ajo që vlen për tu cilësuar gjatë këtij 3 mujori është se nuk është regjistruar asnjë vrasje nga pakujdesia, apo me paramendim. Të gjitha rastet kur është shënuar vrasje, skena ka qenë e pregatitur më parë nga autorët të cilët kanë shenjëstruar viktimat e radhës. Mosha e autorëve rezulton të jetë 26-45 vjeç dhe me arsim të ulët.

paramendim, 1 vrasje nga pakujdesia si dhe 1 vrasje në rrethana të tjera lehtësuese. Ndërkaq gjatë vitit të kaluar në muajn tetor 2010, nga ana e Specialistëve të Seksionit të Krimeve Kundër Jetës dhe Personit janë ndjekur gjithësej 9 ngjarje ku janë zbuluar 8 prej tyre, 11 janë autorë të implikuar, nga të cilët 5 janë të arrestuar në flagrancë, 2 në kërkim, dhe 4 të tjerë në gjendje të lirë. Karahasuar me vitin e kaluar muaji tetor në 2011 ka shënuar po 9 ngjarje, nga të cilat janë zbuluar 8 me 9 autorë të implikuar, 7 prej të cilëve janë arrestuar në flagrancë, kurse 2 të tjerë ndiqen penalisht në gjendje të lirë.

Po të sjellim vrasjet më të bujëshmë, vëmë re se shumica janë regjistruar pikërisht në muajin tetor të këtij viti. Përmendim këtu vrasjen e të fejuarit të Inis Gjonit, Arjan selimi i cili u ekzekutua nga dy persona të dyshuar, të cilët janë nisur për larje hesapesh lidhur me trafikimin e drogës. Vrasja tjetër është regjistruar në 21 tetor 2011, ku një person vret me armë zjarri argjendarin Rrapo Sinanaj. Policia arrestoi si të dyshuar një autor,por nuk dihet ende e vërteta e këtij rasti. Një rast tjetër është Sokol Doçi, i cili është ekzekutuar me automatik Tomson rreth ores 1:30 minuta në rrugën 'Shyqyri Ishmi', në kryeqytet, në afërsi të shkollës 9-vjeçare '1 Maji'. Viktima njihet si ish avokat i kompanisë së Prudentinos.

Paulin Marku, ekzekutua me 7 plumba, teksa lëvizte me motor në rrugën dytësore të autostradës, tek mbikalimi i Kamzës në Tiranë. Sipas policisë, viktima është qëlluar për vdekje me armë zjarri nga persona që ndodheshin në një makinë në ecje e sipër. Automjeti është identifikuar dhe, sipas burimeve, është një makinë tip "Benz", me targë TR 63 21 M. Dyshimet e para të ngritura nga grupi hetimor për motivet e ngjarjes janë se i riu mund të jetë ekzekutuar për motive hakmarrjeje

EVIDENCAT

Adoleshentët shkaktojnë 12 plagosje

R

TIRANE

reth 12 plagosje të rënda me dashje janë regjistruar në statistikat e veprave penale të krimeve kundër shëndetit ku pjesa më e madhe e autorëve dhe të plagosurve rezultojnë të jenë adoleshentë. Burimet e policisë konfirmojnë se rastet më të shpeshta të ngjarjeve të ndodhura kanë pasur si autorë persona të moshës 14-18 vjeç, madje zënkat janë shënuar për çëshje femrash ose konflikte të çastit.

Ndërkaq 4 raste të tjera kanë qënë plagosje më armë zjarri e moshës 19-26 vjeç. Policia ka arritur të arrestojë në flagrancë 7 autorë, 1 rezulton në gjendje të lirë ndërsa 4 të tjerë janë shpallur në kërkim. Përsa i përket

autorëve nga hetimet e kryera kanë rezulurar se katër prej tyre janë me precedent kriminal të mëparëshëm, gjë e cila

tregon se krimi vijon të përsëritet ende nga moshat adoleshente. Ngjarjet ndodhin përgjithësisht nëpër oborre gjimnazesh ose nëpër pube të ndryshme. Ekspertët e krimeve kundër shëndetit bëjnë me dije se alkoli është një nga shkaktarët kryesorë të humbjes së kontrollit duke e bërë personin më të papërgjegjëshëm në veprimet që kryen.

Pjesërisht plagosjet e rënda me armë të ftohta kryehen me më shumë se 1 person, pasi shoqëruesi vijon për të ruajtur zonën ku pretendohet të kryehet krimi.Lidhur me statistikat zyrtare të Drejtorisë së Policisë së Tiranës vihet re se dy prej autorëve të plagosjes së rëndë me dashje rezultojnë të jenë dy femra, të cilat kanë kryer vepra penale.

?

PYETJE PERGJIGJE

Pse ndodhin vrasjet ?

Lidhur me këtë pyetje ekspertët e policisë kriminale theksojnë se pjesa me e madhe e vrasjeve kryen për larje hesapesh ose për prishje pazaresh. Ngjarjet e bujshme hetohen nga historitë dhe lidhjet e mëparshme të viktimës.

Gjithashtu cilësohet se shumë prej viktimave janë vrarë për trafiqet e drogës, si dhe për çështje nderi.

Në ç'farë zonash kryhen vrasje?

Grupi mafioz që ka vendosur të egzekutojë një person është i destinuar ta ruaj "Gjahun e tij" për të kaluar në zona të errta pa drita, mundësisht personi të jetë i pashoqëruar në mënyrë të tillë që vrasja të jetë më e lehë dhe të mos ketë dëshmitarë okularë. Vlen të theksohet se pjesa më e madhe e autorëve e kanë studiuar më parë personin që kanë shenjëstruar madje kanë skicuar dhe rrugët e zhdukjes për të mos rënë në prangat e policisë.

Sa dënohet një vrasje më dashje?

Nëse autori i një vrasje më dashje do të marri dënimin, sigurisht që do të shihen të gjitha rrethanat si ka ndodhur krimi. Kur autori ka rrethana lëhtësuese se e pranon krimin dhe vetëdorëzohet atëhere i ulet 1/3 e dënimit. Vrasje me dashje me paramendimim varion por minimum është 17- 20 vjet heqie lirie.

Sa dënohet një plagosje e rëndë me dashje?

Autori i plagosjes së rëndë me dashje merr dënimin nga 10- 20 vjet heqie lirie, vetëm kur e ka kryer me paramendim. Në rast se ky person ka qëlluar për tu vetëmbrojtur ose ndonjë rrethanë tjetër ku është cënuar jeta e tij, dënimi mund të jetë më i ulët ose mund të mos dënohësh fare.

E shtunë, 12 nëntor 2011

11

AKTUALITET

Kryeprokurori i EULEX në Tiranë: Bashkëpunoni për trafikun e organeve

Duket se akuzat e rënda të përfshira në raportin e Dick Marty-it, për transplant e trafik organesh, të realizuara nga UÇK me rrobër serb edhe në vendin tonë, vazhdojnë të jenë prioritare për EULEX. Kryeprokurori, Clint Williamson mbylli dje vizitën e tij në Tiranë, ku zhvilloi takime me zyrtarë të lartë të

prokurorisë, në lidhje me pretendimet e ish-senatorit Dick Marty. Williamson nënvizoi se raporti i Marty-t përmban akuza serioze, të cilat duhet të hetohen gjerësisht. Për këtë ai ftoi autoritet shqiptare të jenë bashkëpunuese deri në zbardhjen përfundimtare të të vërtetës, e cila sipas tij, është në interest të të gjithëve. EULEX-i nisi hetimet paraprake

për akuzat e ish-senatorit zviceran më 27 janar të vitit 2011. Raporti i Dick Marty-it ngre dyshime të forta rreth mundësisë për trafikim organesh njerëzore nga UÇK-ja, gjatë luftës në Kosovë, ku implikohet edhe kryeministri kosovar Hashim Thaçi. Sipas Marty-it, transplanti i organeve realizohej në një shtëpi në Gurrë të Matit, e njohur si "Shtëpia e Verdhë".

Altin Belulaj, u arrestua parmbrëmë në Romë nga karabineria

Ngriti alibinë si i mbytur arrestohet skafisti i tragjedisë së 9 janarit I shumkërkuari nga Interpoli, ka rënë rastësisht në duart e policisë. U kap në shoqërinë e një të kërkuari Lajmi

Altin Belulaj

DENIMET PER 9 J AN ARIN UR G JAN ANARIN ARIN,, 178 VITE B BUR URG

POLI HOXHA TIRANE

I

nterpol Tirana, konfirmon se parmbrëmë, është arrestuar në Romë 31 vjeçari Alitin Belulaj, një nga 3 skafistët që ishte në bord në momentin e tragjedisë.

Altin Belulaj, pas 8 vitesh kërkim nga Interpoli, më në fund ka rënë në prangat e karabinierëve italianë, edhe pse kishte bërë një maskim perfekt të indentitetit të tij. Njëkohësisht, ai kishte ngritur nëpërmjet njerëzve të afërt të tij në Shqipëri, alibinë se ishte mbytur natën e tragjedisë, duke shfrytëzuar faktin se realisht ai ka qënë një nga tre skafistët së bashku me Albert Aliu dhe Arten Rrokajn, i cili arriti të mbijetonte. Sipas Interpol Tirana, për një kohë të gjatë ka pasur të dhëna se ai fshihej në vendin fqinj përtej detit, por disa operacione të policisë italiane, kishin dështuar.

ARRESTIMI

Arrestimi i 31 vjeçarit nga qyteti i Vlorës, i dënuar në mungesë me 20 vjet burg për tragjedinë e 9 janarit, mësohet se ka rënë rastësisht në duart e karabinierisë së Romës. Objekt i operacionit, ka qenë shoku i tij, një shqiptar tjetër 42 vjeç, i cili kërkohej nga policia italiane për trafik droge, vepër për të cilën edhe ishte dënuar njëherë

Viktimat e 9 Janarit Liza Martini, Alfred Lleshi, Paulin Pushimaj, Tom Gjoni Gjoni, Gezim Fusha Fusha, Liza Prenga, Arben Prenga Prenga, Rasim Miruku, Besmira Miruku, Sadik Doci, Gezim Kurtaj Kurtaj, Oltion Jacaj, Ridvan Lumaj, Mark Ndou, Tonin Toka, Marlen Mhillaj, Dritan Hetaj, Agron Markaj, Shpetim Dizdari, Artan Ramadani,

35 vjeç 19 vjeç 21 vjeç 18 vjeç 18 vjeç 37 vjeç 24 vjeç 55 vjeç 16 vjeç 24 vjeç 33 vjeç 23 vjeç 16 vjeç 18 vjeç, 19 vjec 20 vjeç 32 vjeç 24 vjeç 34 vjeç

Viktimat që nuk u gjetën Ndue Sanaj, 21 vjeç Artan Sagrini, 33 vjeç Arian Gjilaj, 29 vjeç Marjana Zajeti Zajeti, 18 vjeç Kreshnik Bjeshka Bjeshka, 25 vjeç Fahrije Mehemeti Mehemeti,, 34 vjeç Gjin Grizha, 19 vjeç Ermira Grizha, 16 vjeç

Për opinionin e qytetit të Vlorës, Altin Belulaj që nga nata e 9 janarit 2004 e deri dje, konsiderohej i mbytur së bashku me 28 viktimat e tij, të cilët kundrejt pagesës 1500 eurove u përpoq që edhe në furtunë, ti çonte përtej detit.

Por duket se këtë alibi të zhdukjes së 24 vjeçarit në atë kohë, nuk e ka besuar asnjëherë as policia dhe as prokuroria.

BILANCI I TRA GJEDISË TRAGJEDISË

Viron Çobaj, 25 vjet burg Nazmi Hykaj, 25 vjet burg Cukal Delija, 25 vjet burg Zef Markun, 25 vjet burg Elton Tafili, 20 vjet burg në mungesë nga gjykata e Tranit në vitin 2004. Dy shqiptarët e kërkuar,

Altin Belulaj,20 vjet burg Hysni Tafili, 20 vjet burg Arten Rrokaj, 9 vjet burg Albert Aliu, 9 vjet burg Servet Beshaj, paraburgim janë ndaluar fillimisht nga karabinierët e stacionit "Roma Appia", në

lagjen Statuario. Ndërkohë që për 42 vjeçarin kanë pasur të dhëna të sakta se kush ishte, Altin Belulajt fillimisht i janë kërkuar vetëm dokumentat e indentitetit. Pas verifikimeve momentale, rezultoi se ato, ishin të falsifikuara. Kjo ka qënë edhe arsyeja që është shoqëruar për në kazermë, për hetim të mëtejshëm. Pas marrjes së shënjave të gishtërinjve, në komjuterin e karabinierisë së Romës, doli emri dhe fotoja e vërtetë e të shoqëru-

Interpoli

Edhe 3 në kërkim ndërkombëtar

P

TIRANE

as arrestimit të Altin Belulaj në Romë, nga 10 të dënuarit me vendim të formës së prerë për tragjedinë e 9 janarit, tre janë ende të lirë dhe rezultojnë në listën e 200 personave, më të kërkuar nga Interpoli shqiptar.

Ata janë Zef Marku i dënuar me 25 vjet burg, Nazmi Hykaj po me 25 vjet, dhe Elton Tafili me 20 vjet heqje lirie. Nazmi Hykaj, është arrestuar dy herë nga policia italiane por ka ritur të fitoj lirinë, brenda kohës së ekstradimit. Të tre këta persona u akuzuan,

se ishin ndër kryesorët që organizonin linjën e trafikut të klandestinëve nga Shkodra dhe qytete të tjera në veri të vendit, për në qytetin e Vlorës, nga më pas nëpërm-

jet skafeve niseshin drejt Italisë.

Familjarët e viktimave, asnjëherë nuk ngelën të kënaqur nga procesi gjyqësor për këtë çështje, duke akuzuar prokurorinë dhe gjykatën se po dënonin vetëm disa trafikant klandestinësh dhe jo fajtorët e vërtetë. Pas një greve 3 javore të tyre dhe ndërhyrjes së nënkryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë Kreshnik Spahiu, në muajin mars të vitit 2009, Gjykata e Apelit Vlorë, vendosi rihapjen e hetimit të çështjes.

arit. Rezultoi që 31 vjeçari, ishte në listën e 200 personave më të kërkuar nga Interpoli shqiptar dhe se për Belulajn, ishte lëshuar një mandat arresti ndërkombëtar që në vitin 2005, nga Gjykata e Apelit e Vlorës.

ARRATISJA

Altin Belulaj, edhe pse ishte një nga organizatorët dhe ekzekutorët kryesorë të nisjes të "skafit të vdekjes" drejt brigjeve të Italisë, natën e trazuar të 9 janarit, duke shfrytëzuar errësirën, rrëmujën dhe neglizhencën e policisë që mendonte vetëm për të mbijetuarit, ka mundur të largohet nga vendngjarja pa u parë nga askush. Të vetmit nga skafistët që qëndruan në vendngjarje, kanë qenë Albert Aliu dhe Arten Rrokaj, i cili më pas ka deklaruar se, nuk e kishte idenë se nga u zhduk shoku i tij gjatë stuhisë. Por policia gjithmonë ka dyshuar se ai s’ka qenë asnjëherë në skaf. Rrokaj u dënua me 9 vjet heqje lirie, por 3 vjet më parë, është liruar duke përfituar nga statusi i të penduarit dhe bashkëpuntorit të prokurorisë. Fillimisht u tha dhe u dyshua se Belulaj, ishte mbytur me 28 personat që rezultonin të zhdukur atë natë. Pas kërkimeve të gjata, u nxorën 20 trupa nga fundi i detit, por ai i Altin Belulajt, nuk ishte mes tyre. Gjithsesi, varianti se ai ishte i mbytur, vazhdoi të ishte i besueshëm për shumë njerëz edhe për faktin se, 8 nga trupat e të zhdukurve nuk u gjetën kurrë. Gjithsesi pas hetimeve, policia dhe prokuroria, nuk e shpallën asnjëherë të zhdukur 24 vjeçarin. Përkundrazi, ai u shpall fajtor dhe u dënua në mungesë me 20 vjet heqje lirie.

12

E shtunë, 12 nëntor 2011

SOCIALE AUSTRIAKËT PËR FONDET NË QSUT

RIINTEGRIMI I TË KTHYERVE

Sekretari i shtetit për Çështjet Evropiane dhe Ndërkombëtare në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Republikës së Austrisë, Wolfgang Waldner, ka vizituar QSUT, për të ndjekur nga afër ecurinë e projektit të kredisë austriake që po zbatohet te neurokirurgjia. Gjatë kësaj vizite, i shoqëruar edhe nga ministri Vasili, Waldner është shprehur i kënaqur me ecurinë e projekteve dhe ka deklaruar se mbështetja e austriakëve për spitalet do të vazhdojë.

Ministria e Punës do të bashkëpunojë me Qendrën Ndërkombëtare për Zhillimin e Politikave të Migrimit (ICMPD) për mbështetjen e të rikthyerve me programe të posacme riintegrimi dhe ofrimin e mbështetjes për viktimat e trafikimit, veçanërisht gratë dhe fëmijët në kushtet e krizës ekonomike. Deklaratat janë bërë nga ministri Spiro Ksara gjatë një takimi që ka zhvilluar dje me drejtorin e Përgjithshëm të ICMPD, Peter Widermann.

Shefi i urgjencës kirurgjikale në QSUT: Rastet, të një rëndësie të veçantë

Kirurgu: Situata më keq se në ‘97 Nuk kemi penj për operacionet Lajmi Produktet mjekësore janë me pikatore edhe për urgjencën kirurgjikale në QSUT. Shefi i këtij shërbimi, Ylli Ziçishti, thotë se për këtë shërbim merren gjithmonë gati që ai t'i ketë nevojat e plotësuara, por ata nuk janë asnjëherë aq sa duhet. Ai na shpjegon se sa e vështirë është të përballesh me një rast urgjence

ESMERALDA KETA

P

TIRANE

rofesor Ziçishti, pas kaq vitesh si mjek në këtë shërbim, sipas jush, a është e vështirë të punosh në urgjencë?

Të punosh mjek urgjence ka shumë vështirësi, jashtëzakonisht. Sepse, urgjenca është urgjencë dhe në kohën që ndodh i sëmuri është i papregatitur, vjen urgjent. Dhe vjen me një tufë njerëzish. Edhe mund të mos ketë gjë fare, por i sëmuri bërtet dhe është në një gjendje të caktuar, dhe një i sëmurë temeperon. Dhe në këto momente brigade e rojes së kirurgjisë duhet të veprojë e të zgjidhë problemin, por dhe të sqarojë familjarët.

Përveç problemit të madh që është jetik për të sëmurët na intereson edhe problemi i sqarimit të familjarëve që ka një rëndësi të madhe. Sepse në një moment, në disa minuta, mjeku duhet ta ekzaminojë të sëmurin dhe duhet të veprojë. O do të ndërhyjë, o duhet të presë. Pritshmëria ka kohën e vet dhe këtu mund të acarohet me familjarët.

Mjeku i urgjencës, sidomos i urgjencës kirurgjikale ka shumë vështirësi.

A ka raste kur familjarët kalojnë në ekstreme sjelljeje me mjekët?

Ka edhe raste të tilla, por mua gjatë gjithë eksperiencës sime nuk më ka ndodhur një

gjë e tillë. Nëse në një anë veprohet drejt me pacientin dhe nga ana tjetër sqarohen familjarët për çdo gjë që mund të ketë, atëherë gjakrat ulen. Ka pasur raste që na ka ardhur edhe i vdekur i sëmuri dhe familjarët na thonin "shpëtoje". Por ne kemi biseduar me ta dhe i kemi sqaruar. Momenti i parë është më i keqi.

Në këtë urgjencë vijnë edhe raste të veccanta, njërëz që njihen si të fortë, të burgosur… në këto raste a ka presion stafi?

Unë vazhdoj të them me bindje se nëse gjërat sqarohen, thuhen ashtu sicc jnaë dhe shikohet që çdo gjë bëhet me ndershmëri, nuk ndodh gjë fare.

Ju keni punuar në këtë urgjencë edhe në vitin '97, si ka qenë puna në këtë periudhë?

Ajo ishte një periudhë që mos ardhtë kurrë. Jashtëzakonisht e keqe. Ishte një periudhë, kur urgjenca shqiptare u përball me një punë voluminoze dhe me një punë që ishte ndryshe nga të tjerat. Sepse ka urgjencë kiururgjikale që ka sëmundje, por ka edhe urgjencë kirurgjikale që ka drama, plagosje me plumba. Asokohe kudo kishte plumba, në mushkëri kishte plumba, kudo. Kemi pasur konflikte, por kemi shpëtuar njerëzit. Unë nuk mbaj mend këtu në kirurgji, të kemi pas

Situata Ne punojmë gjithmonë në grup, mundohemi t'i rregullojmë gëjrat (edhe kur kemi mungesa) pa e marrë vesh familjari sepse alarmohen dhe krijohen tensione.

Ylli Ziçishti, shefi i urgjencës kirurgjikale në QSUT ndonjë incident. Kuptohet që kur ikën i sëmuri, tjetri nuk është se gëzohet, por duke parë përkushtimin e mjekëve, na kanë thënë edhe falemenderit.

Ju vinin shumë të plagosur në atë periudhë?

Po, jashtë mase shumë.

Unë mund të them se vetëm brenda një natë janë hapur gjashtë torakse (mushkëri), që në kohë normale, nëse hapet një në dy muaj, janë shumë. Pra urgjenca masive…

Po kërcënime keni pasur në atë periudhë?

Në spitalin tonë jo, ndodhta pasi këtu shteti ishte më i fortë dhe policia gjithashtu.

Dhe i kemi sqaruar se gjërat nuk bëhen ashtu.

A janë të paguar sa duhet mjekët e urgjencës?

Jo, jo! Pagesat janë dobët dhe mendoj se duhet të ketë diferencime. Paguhet turni i natës, por kjo nuk është zgjidhja.

Po sa i përket medikamenteve a ka mungesa, apo urgjenca s'ka problem të kësaj natyre?

Unë do të them një gjë, që në daç besoje, në daç jo. Në '97-'98 kemi pasur urgjencë jashtëzakonisht të madhe, por nuk na ka munguar gjë.

Ishin gjërat. Gjaku po, ka qenë gjithmonë problem, pasi duhet të sensibilizohen vetë familjarët. Më tepër mungesa kemi pas tani. Jo se nuk kemi gjë, se në urgjencë ka

gjithmonë furnizime, por jo që t'i kemi shpatullat e ngrohta. Ka disa mungesa. Për urgjencën është menduar.

Këtu ku jemi është spitali i ri, ne kemi futur skanerin në urgjencë. Por ka mangësi në gjëra të tjera. P.sh vonesa e tenderave për fijet e operacionit, jo se nuk kemi, por janë të limituara. Dhe plot mungesa të tjera. Nëse të gjithë do punojnë me përgjegjësi, çdo gjë rregullohet. Mua mu bë qejfi, që i vetmi personalitet që ka ardhur na ka vizituar, është Jozefina Topalli. Ka ardhur dy herë.

Më bëri përshtypje, pasi ajo nuk është e fushës së mjekësisë, por erdhi u interesua për urgjencën, për mamografinë e grave. Dhe unë e vlerësoj këtë.

Po sa i përket godinës ku jeni aktualisht, do zhvendoseni?

Këtu do të vijnë të gjitha urgjencat, kurse pavijonet fatkeqësisht do të qëndrojnë në atë vend të vjetër. Por rëndësi ka që së paku po rregullohen urgjencat.

Rasti

Vdes burri me dy gra, nis gjyqi

D

IT ALI ITALI

y bashkëshorte dhe një burrë, për më shumë që ka ndërruar jetë. Dy gra që tani kërkojnë të marrin paratë e sigurimit. Sipas "Shqiptari i Italisë", lajmi i pazakontë, që ka në qendër të tij personazhe shqiptare, është publikuar në të përditshmen "Il Resto del Carlino".

Më tej në këtë artikull shkruhet se gjykatësi civil i Pavias, qyteti ku burri jetonte së bashku me bashkëshorten e dytë, është në një dilemë të madhe.

E para jetonte në Rimini së bashku me djalin që ka me 'burrin'. Protagonist i pavullnetshëm i kësaj ngatërrese është një shqiptar me fe muslimane, i cili në

1991 ka mbërritur në Itali së bashku më gruan. Në vitin 1992 çifti mbërrin në Rimini, ai gjen punë si shofer dhe marrin dokumente të rregullta, bëhen edhe

Lajmi Sigurimet nuk kanë derdhur ende asnjë qindarkë asnjërës prej të dyjave, megjithëse dëmi në fjalë ende nuk është vlerësuar, sepse nuk di se cilës prej të dyjave duhet t'ia japë çekun

me djalë. Më 1996 ai kthehet për një periudhë në Shqipëri, ku martohet me një tjetër grua shqiptare, të cilën e sjell në Itali dhe jetojnë në Pavia, me sa duket me aprovimin edhe të gruas së pare.

Ka një tjetër fëmijë me gruan e dytë me të cilën jeton faktikisht.

Megjithëta vazhdon të frekuentojë edhe gruan e parë. Por më 22 shtator të 2006, 41-vjeçari shqiptar vdes në një aksident.

Tani ka nisur edhe beteja ligjore mes të dy grave, që janë të bindura se kanë të drejtë të marrin dëmshpërblimin për dëmin moral që i takon bashkëshortes në rastin e një tragjedie si kjo.

SPITALET

Aparatura të reja, në të gjithë vendin

S

pitalet rajonale do të pajisen shumë shpejt me aparatura moderne. Premtimi ka ardhur nga vetë ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili, gjatë konferencës kirurgjikale të zhvilluar gjatë ditës së djeshme.

"Unifikimi i teknikave kirurgjike dhe në spitalet rajonale është një nga synimet tona.

S'mund të kemi një mjekësi elitare terciale, nëse nuk kemi një mjekësi rajonale në pikpamjen e kirurgjisë që funksionon mirë. Ka ardhur momenti që shërbimet terciale të lirohen nga rutina e të përditëshmes e panevojshme, për t'u thelluar më shumë në kërkimin shkencor dhe arritur objektivat që kanë. Ndaj dhe një nga detyrat primare të departamentit është komunikimi i ngushtë. Përsosja e gamës së aparaturave mjekësore në të gjitha spitalet e vendit.

Thellimi në metodikat e reja në nivelin universitar e kombinuar kjo dhe me teknikat e reja, që do të duhej për t'i vënë ato në jetë", - ka deklaruar Vasili, I cili ka shtuar se do të mundësohet edhe një sisitem interial që do të bënte dhe diferencimin mes profesionistëve, ata që kanë ambicje për të futur teknika dhe rifreskuar gjithmonë me të renë dhe atyre që nuk e kanë një dëshirë të tillë.

E shtunë, 12 nëntor 2011

13

SOCIALE

Komuniteti Mysliman: Bajrami i 2012, në shtëpinë tonë të Zotit

R

rugëtimi i ngritjes së xhamisë në sheshin e "Namazgjasë", ka qenë i stërgjatur, por beteja ende nuk ka përfunduar. Gazmend Aga, nënkryetari i komitetit musliman të Shqipërisë, thotë se tashmë nis një tjetër rrugëtim, ai i sigurimit të fondeve për realizimin e këtij projekti madhor për të gjithë besimtarët myslimanë. Megjithatë ai

ka deklaruar se ajo që që presin myslimanët në të gjithë vendin është që Bajrami 2012 të mos i gjejë besimtarët e Islamit duke u falur në bulevard, siç ka ndodhur deri më tani, por në shtëpinë e tyre të fesë. Megjithëse në mbledhjen e dy ditëve më parë të këshillit bashkiak, është miratuar ngritja e komisionit për xhaminë, myslimanët e quajnë këtë një hap të rëndësishëm, por jo

vendimtar. Sipas Agës, ngritja e xhamisë së re do të kërkojë që të bëhen edhe shpronësime të tjera në sheshin "Namazgjasë" ku është menduar të ndërtohet, sepse edhe këtë hapësirë e kanë zënë lokalet dhe bulevardet, të cilat do të futen në territorin e xhamisë së re, ndaj sipas tyre, ka ende punë deri në hedhjen e themeleve të kësaj xhamie të re.

Në minibashkinë nr.8 dhe 9, u celebruan 14 çifte

Data 11.11.2011, 'boom' martesash në kryeqytet Gjendjet civile të kryeqytetit kanë regjistruar dje shumë martesa:Njihet si ditë me fat Lajmi Për të dashuruarit që besojnë në shenjat e fatit, dje ka qenë dita ideale për të lidhur kurorë.

Dhe një gjë të tillë e kanë bërë me dhjetra çifte, në Tiranë, që kanë zgjedhur datën 11.11.2011 që të celebrohen edhe ligjërisht.

ESMERALDA KETA

TIRANE

Në të gjitha zyrat e gjendjeve civile dje janë shpërndarë llokume me shumicë. Të veshur thjeshtë, me një emëbëlsirë në dorë dhe në disa raste edhe me një buqetë lulesh, të rinjtë kanë vendosur që t'i bëjnë premtimet njëri-tjetrit, pikërisht në një ditë të veçantë, me shpresën se do t'u sjellë më

KOICIDENCA

Në të gjithë botën lumë martesash Data 11.11.2011 quhet si ditë e veçantë në të gjithë botën, për shkak të shumë numrave 1-a. Sipas supersticiozëve, e veçanta e saj qëndon në faktin se një ditë e tillë përsëritet vetëm një herë në një shekull. Ndaj ata sugjerojnë që kjo do të ishte dita e duhur për të bërë gjëra të veçanta, siç janë dasmat. Dhe në mbarë botën, mijëra çifte kryejnë ritualin e martesës përpara ligjit ose përpara zotit, duke shpresuar në më shumë fat. shumë fat. Në njësinë bashkiake nr.8 në kryeqytet deri në orën 12:00 të drekës ishin celebruar 9 çifte. Ne nuk mundëm të gjejmë ndonjë çift të pranishëm në zyrat e gjendjes civile, por punonjëset që i celebrojnë na tregojnë se kjo ditë ka qenë e mbingarkuar. "Po kemi pasur gjithë atë punë sot, deri më tani na kanë ardhur 9 çifte, të cilët kanë bërë celebrimin. Ndërkohë që ditët e tjera, rrallë ndodh që të kemi punë. Ose një rast në ditë, maksimumi. Sot kanë ardhur se është kjo dita me fat,

që thonë se përsëritet shumë rrallë", - na thotë njëra nga punonjëset e minibashkisë nr.8 në Tiranë. Ndërkohë që edhe në njësinë nr.9, ka qenë një ditë e veçantë sa u përket martesave. "Tani sapo martova çiftin e pestë për sot, - na thotë punonjësja e minibashkisë, nr.9. Sot kemi pasur punë.

E kanë zgjedhur të rinjtë që t'ju ecë më mbarë. Dhe mirë bëjnë se të gjithë kemi nevojë për pak më shumë fat", - na thotë ajo dhe na zgjat një kuti me llokume, që ia ka lënë çifti sapo u

celebrua. Ndërkohë që duket se kjo ka qenë një tendencë në të gjitha njësitë bashkiake të Tiranës, dhe duket se data 11.11.2011 do të jetë dita me më shumë celebrime, jo vetëm për të gjithë vitin 2011, por edhe për shumë vite të tjera. "Po tani kanë filluar që t'i ndjekin edhe këto gjëra, sepse deri më tani nuk ka qenë kështu. Ca e kanë bërë dasmën dhe nuk janë celebruar vetëm për të pritur këtë datë dhe ca të tjera janë celebruar, pa bërë dasmën se donin pikërisht këtë datë", - na thonë punënjëset e gjendjeve civile.

Por ndërkohë për kishat dhe xhamitë, duket se kjo nuk ka qenë ndonjë ditë e veçantë.

Megjithë për të dy besimet, e premtja është një ditë e mbarë për të lidhur kurorë, për shkak të bestytnisë se numri 11 është për persona single, në këto institucione të fesë nuk është zhvilluar asnjë martesë. Ndërsa nuk kanë munguar në të vërtetë ceremonitë tradicionale martesore, kryesisht për vajzat, që kanë zgjedhur të veshin fustanin e bardhë që të premten.

Kreditet

Matura, 38 lëndë me zgjedhje

TIRANE

Maturantët këtë vit do të kenë mundësi të zgjedhin deri në 3 lëndë me zgjedhje, mes një liste prej 38 lëndësh që do të vendosen në formularin A1. Ndërkohë që janë përcaktuar edhe kreditet që do të ketë secila prej tyre. Konkretisht në skemën e kurrikulës-bërthamë gjuha e huaj e parë vlerësohet me 10 kredite, kimia me 4 kredite, fizika 4, biologjia 4, shkencat e tokës 2, qytetari 3, historia 5, gjeografia 3, ekonomia 2, teknologjia 2. Për shkollat artistike histori muzike 6 kredite, harmoni 6 kredite, histori arti 6, histori baleti 3, ndërsa për

shkollat profesionale teoria profesionale 8 kredite. Ndërsa në kurrikulën e lëndëve me

Lajmi Të gjitha lëndët që përfshihen në kurrikulën-bërthamë apo atë me zgjedhje vlerësohen me një numër të caktuar kreditosh, mbi bazën e të cilave do të referohet edhe përzgjedhja e provimeve

zgjedhje letërsi e thelluar vlerësohet me 5 kredite, matematika e thelluar 5 kredite, fizika e thelluar 2, kimia e thelluar 2, biologjia e thelluar 2, trashëgimi kulturore 4, sociologji 2, histori e thelluar 4, gjeografi e thelluar 2, psikologji 2, filozofi 2, ekonomi e thelluar 2, teknologji e thelluar 2, gjuhë e guaj e dytë, angleze, italiane, franceze, gjermane e spanjolle secila vlerësohet me 6 kredite. Pas ndryshimeve që ka pësuar rregullorja e maturës shtetëore këtë vit, ajo që u vu re është se Anglishtja nuk është më prioritet, duke I dhënë pikë maksimale.

Basha:

Ndërmarrjet e vogla, 4 vite pa taksa

TIRANE

B

ashkia e Tiranës pritet që brenda këtij muaji të propozojë përjashtimin për 4 vite nga taksat lokale të ndërmarrjeve të vogla e të mesme që punësojnë më tepër se 50 punëtorë.

Deklarata është bërë nga kryetari I Bashkisë së Tiranës, Lulzim basha, dje gjatë takimi me 40 biznesmenë dhe investitorë, nga vende të ndryshme të botës, të cilët janë pjesë e organizatës së biznesmenëve të rinj. "në do të çojmë në mbledhjen e ardhshmë të këshillit bashkiak dy propozime. E para: përjashtimin për 4 vite nga taksat lokale të gjithë ndërmarrjeve të vogla e të mesme që punësojnë më tepër se 50 punëtorë dhe e dyta ka të bëjë me kompanitë dhe sipërmarrjet e mëdha e për këtë qëllim ne po shikojmë rimbursimin e pjesshëm dhe të plotë të gjithë taksave, që mblidhen nga pushteti vendor.

Ne besojmë se zhvillimi ekonomik krijon mundësi për biznesin dhe krijon mundësi

punësimi për qytetin dhe qytetarët si dhe ofrimin e shërbimeve më të mira nga Bashkia e Tiranës"- tha zoti Basha.

Biznesmenët dhe investitorët, të shoqëruar edhe nga stafi i Bashkisë panë nga afër punimet që po kryhen për rehabilitimin e sheshit "Skënderbej". Ata vizituan më pas edhe simbolin e Tiranës, Kullën e Sahatit. Ata u ngjitën në Kullën 181 vjeçare, 35 metra të lartë, duke pare prej andej Tiranën. Më pas, vizituan Ekspozitën e hapur, në ambientin e Muzeut të Orëve, Kulturë dhe Vazhdimësi", ku janë paraqitur veshje të punuara dhe objekte, të cilat datojnë në fundin e viteve 1800, dhe punime të artizanatit të periudhës 1920 deri në çlirimin e vendit.

14

E shtunë, 12 nëntor 2011

KULTURE

Debatet e librit vijon nga faqja 1

AGIM VINCA Agim Vinca mbeti gojë hapur. Më erdhi keq për të se ishte një nga dashamirësit dhe nuk e meritonte tërë atë furi.

Is u ngrit me aq vrull, sa desh përmbysi tryezën. Unë desha të ikja nga veranda për të mos dëgjuar të tjerat.

'Baballarë të kombit, vazhdoi ai nëpër dhëmbë. Unë me…Qosjen'.

'Takimi i pajtimit' mbaroi në mënyrën më katastrofike që mund të përfytyrohej".

Kështu shkruan Helena Kadare në librin e saj "Kohë e pamjaftueshme" ("Onufri", Tiranë 2011, f. 564-565), në të cilin ka marrë mundimin të flasë edhe për vizitën time në shtëpinë e tyre verore në Durrës dhe bisedën e zhvilluar me atë rast mes meje dhe bashkëshortit të saj, bisedë kjo në të cilën ajo vetë, siç do të shohim më poshtë, nuk ishte e pranishme.

Që Ismail Kadare është natyrë e vështirë, këtë e dinë edhe zogjtë e malit. Por, në takimin për të cilin e kemi fjalën, për çudi, ai nuk u tregua i tillë.

E kujtoj fort mirë atë takim, për të cilin, duke e konsideruar, sigurisht, të rëndësishëm, kam mbajtur edhe një shënim, por nga ato që kujtoj dhe që kam shënuar unë, del krejt ndryshe nga ç'paraqitet në librin e zonjës Kadare.

Nuk pati asnjë ngritje të vrulltë nga tryeza, asnjë fjalë të rëndë, asnjë hakërrim.

Asgjë të tillë. Ishte një bisedë krejt normale, madje edhe e përzemërt, me një mospajtim të lehtë për ndonjë çështje të veçantë, madje më shumë se me vetë Kadarenë, me botuesin e tij, i cili, ndryshe nga ç'thotë autorja e librit:"Shoqërohej nga botuesi B. Hudhri dhe një shqiptar nga Zvicra", erdhi shumë kohë pasi kishim shkuar ne, pra na gjeti aty, ndërsa vetë zonja Kadare, vazhdonte të mungonte deri kah fundi, kur zbriti nga kati i sipërm i vilës me ca fletë të shtypura në dorë.

Nuk e di, nuk e kuptoj, pse zonja Kadare spekulon, për të mos thënë gënjen, duke e quajtur këtë takim "tentim pajtimi" mes Kadaresë dhe Qosjes dhe duke e paraqitur atë si një takim të rëndë e dramatik, pra të tillë, çfarë ai, në fakt, nuk ishte aspak.

Nuk shkova tek Ismail Kadareja për ta "pajtuar" me Rexhep Qosjen, sepse, tekefundit, ata ende nuk ishin "prishur". Prishja e tyre ndodhi, siç dihet nga të gjithë, një vit më vonë, në 2006-n, kur shpërtheu debati i shumëpërfolur për çështjen e identitetit. Ishte vetë Kadareja, ndërkaq, që insistonte ta orientonte bisedën kah marrëdhëniet e tij me Qosjen, duke më shtruar vazhdimisht pyetjen: "Ç'ka Rexhep Qosja me mua?". Kur e pashë se ku donte të dilte, madje duke marrë shkas nga disa dezinformata që ia kishin servirur të tjetër (servilët e tij), u detyrova t'i them: "Pse më pyetni mua për këtë, zoti Kadare? Pyetni vetë Rexhep Qosjen! Ju jeni miq dhe kolegë. Uluni dhe sqaroni gjërat (mosmarrëveshjet që keni) dhe mos dëgjoni ç'ju pëshpërisin në vesh të tjerët. Sa më përket mua, mund të them se ju jeni dy njerëz të mëdhenj të kulturës sonë dhe nuk është mirë të grindeni me njëri-tjetrin".

Nuk shkova te Kadareja, pra, me "mision pajtimi" dhe as me "porosi" diskrete, siç mund të nënkuptohet nga teksti i cituar më lart (pikë për pikë, edhe me gabimet gjuhësore), por për një arsye krejt të thjeshtë dhe praktike.

PAJTIMI Nuk shkova tek Ismail Kadareja për ta “pajtuar” me Rexhep Qosjen, sepse, tekefundit, ata ende nuk ishin “prishur”. Prishja e tyre ndodhi, siç dihet nga të gjithë, një vit më vonë, në 2006-n, kur shpërtheu debati i shumëpërfolur për çështjen e identitetit

“Takimi im me Kadarenë s'ishte për pajtim me Qosjen” Vinca: Helena spekulon, nuk ishte e pranishme dëshirën e mikut tim. Ai jo vetëm që e mirëpriti thirrjen, por na ftoi në shtëpinë e tij te Mali i Robit, ku gjendej aktualisht, duke më dhënë udhëzime të hollësishme nëpërmjet telefonit se si mund të arrihej sa më lehtë aty.

Sikur zoti Kadare të kishte shprehur edhe më të voglën rezervë për atë vizitë, unë nuk do të kisha shkuar kurrsesi. Por ishte krejt e kundërta; ai thuajse mezi e kishte pritur telefonatën.

Na priti vetëm, në verandë dhe, me përjashtim të gruas (shërbyeses) që na solli kafenë, për një kohë (rreth gjysmë ore, në mos më shumë) nuk pamë tjetër njeri pos tij, ndërkohë që e zonja e shtëpisë, bashkëshortja e shkrimtarit, siç na tha vetë ai, po shtypte në kompjuter një intervistë të tij.

Dëshira për të ditur se ç'kishte Rexhep

Gjatë gjithë kohës, sa zhvillohej biseda, zonja Kadare nuk ishte me ne në tryezë. Portretit tonë në grup prej katër burrash i mungonte vetëm dama, e cila vazhdonte ende shtypjen e intervistës në katin e dytë të vilës.

Në foto: Helena Kadare në panairin e librit gjatë promovimit

Një miku im kosovar, që jeton e punon në Zvicër, zotëri Naim Kryeziu, kishte dëshirë ta takonte Kadarenë dhe t'i bënte ftesë për pjesëmarrje në një takim letrar me emrin "Festivali Ndërkombëtar i Letërsisë" (Internationales Literaturfestival), që mbahet për çdo vjeshtë në Bazel. Personi në fjalë, magjistër i letërsisë dhe përkthyes letrar nga gjermanishtja në shqip dhe anasjelltas, ishte i autorizuar për këtë nga drejtoria e festivalit dhe dëshironte ta njoftonte me kohë, pra disa muaj

më parë, Kadarenë për ftesën dhe të merrte, mundësisht, edhe pëlqimin e tij për pjesëmarrje.

I kishte premtuar se do t'ia bënte të mundur takimin me shkrimtarin një gazetare e Radio-Tiranës, e cila, pasi e sorollati nja dy ditë nëpër rrugët e Tiranës dhe plazhin e Durrësit, i tha se Kadareja nuk ishte në Shqipëri. Kur miku im u bind se nëpërmjet mikeshës së tij nuk mund të arrinte te Kadareja, e mora vetë përsipër këtë punë. U lidha me telefon me Kadarenë dhe ia shfaqa

Qosja me të, që u shfaq pothuajse që në fillim të bisedës, u përsërit edhe në vazhdim, duke u konkretizuar paksa. "Më ka kritikuar te ai libri për Rambujenë!" - tha.

Shihej qartë se nuk e kishte parë e as lexuar librin, por fliste në bazë të asaj që i kishin thënë të tjerët, servilët dhe mediokrit që sillen rreth tij, duke iu vardisur paturpësisht, njësoj siç bëjnë sivllezërit dhe simotrat e tyre në Prishtinë me Qosjen. "Nuk është e vërtetë" - i thashë. "Në dy-tre raste që të përmend, flet për ty me respekt e simpati". "Po tek ai tjetri!". E hidhte fjalën, sigurisht, te ditari i luftës, "Tronditja e shekullit". "As tek ai tjetri jo", i them. "As aty nuk ka asnjë fjalë të keqe për ty". "Po te një i tretë, atëherë", ngul këmbë. "Eh, tek i treti po" - dorëzohem unë. "I treti" ishte një artikull i Qosjes, në të cilin ai thoshte se Ismail Kadare po e retushon jetëshkrimin dhe veprën e tij. Ja tek erdhëm, më në fund, në "cak". "Po pse, pse e bën këtë?

A është fjala për xhelozi krijuese apo çka?"

- pyet me ngulm. Nuk i përgjigjem. Duke e parandier stuhinë që do të shpërthente pa kaluar shumë kohë midis tyre, me fajin e të dyve, siç do të pohojë vetë Kadareja më vonë, i them përsëri se nuk është mirë që ata të dy të përplasen me njëri-tjetrin. Të njëjtën gjë ia kisha thënë sa e sa herë në

E shtunë, 12 nëntor 2011

15

KULTURE

Kush është..

Agim Vinca lindi më 22 maj 1947 në Veleshtë të Strugës (Maqedoni). Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa të mesmen në Strugë. Studimet për gjuhë dhe letërsi shqipe i kreu në vitin 1970, në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës., ku edhe magjistroi dhe doktoroi. Është profesor ordinar në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës, ku ligjëron Letërsinë e sotme shqipe. Agim Vinca është njëri nga poetët e njohur bashkëkohorë shqiptarë dhe studiues i letërsisë shqipe. Agim Vinca merret edhe me përkthime letrare. Jeton dhe punon në Prishtinë.

Prishtinë edhe Qosjes, madje shumë më rreptë se Kadaresë, por pa sukses. "Nuk kam ardhur të flas me ju për këtë temë", i them, "por edhe nëse do të flisja, do të doja kur të jemi vetëm, pa praninë e të tjerëve".

Ndërkohë, në vilën e Kadaresë ka arritur botuesi i tij, Bujar Hudhri, i cili i bashkohet kuvendit. Nuk e di a kishte qenë aty pari apo ia behu nga Tirana, por tani edhe ai ulet me ne rreth tryezës dhe bëhet pjesë e bisedës, duke e trazuar paksa rrjedhën e saj përgjithësisht të qetë. Duke dashur t'ia mbajë anën Kadaresë, Hudhri ndërhyn në bisedë pa takt. "Ti flet kështu, sepse e ke inat Rugovën!" - më drejtohet mua. Pikërisht me këto fjalë!

Pata debatuar pak më parë me të për zhvillimet në Kosovë, përfshirë edhe ndërtimin e Katedrales në themelet e Gjimnazit "Xhevdet Doda" në Prishtinë, duke kontestuar të drejtën e njeriut që e quan veten "president" që ta caktojë vetë lokacionin e saj, pa lejen e organeve kompetente. Kadareja gjatë kësaj kohe heshtte. Nuk fliste. Vetëm nënqeshte ngapak.

Por, kur botuesi i tij m'u drejtua mua me fjalët: "Ti flet kështu, sepse e ke inat Filanin!", i zoti i shtëpisë shqiptoi frazën: "Degradoi muhabeti!".

Ky mund të quhet i vetmi detaj disonant i takimit te Mali i Robit dhe unë nuk do të isha i sinqertë me veten dhe lexuesin po të mos e përmendja me këtë rast.

Gjatë gjithë kohës, sa zhvillohej biseda, zonja Kadare nuk ishte me ne në tryezë.

Portretit tonë në grup prej katër burrash i mungonte vetëm dama, e cila vazhdonte ende shtypjen e intervistës në katin e dytë të vilës. Zbriti pasi e kreu për t'ia dhënë të shoqit ta shihte të shtypur në letër dhe për t'u përshëndetur me ne. Ai e mori dhe pasi i hodhi një sy, më tha se në atë intervistë fliste edhe për Kosovën dhe, madje, edhe më lexoi një paragraf.

Mjafton vetëm ky fakt për të dëshmuar të kundërtën e asaj që thotë zonja Kadare: "Is u ngrit me aq vrull, sa desh përmbysi tryezën", kurse ajo vetë paskësh dashur "të ikte nga veranda për të mos dëgjuar të tjerat". (E si të ikte, vallë, kur nuk ishte fare aty?!) .

Krejt ndryshe nga ç'paraqitet në librin e të shoqes, atë ditë Kadareja, jo vetëm që nuk shfaqi shenja nervozizmi, por, përkundrazi, m'u duk më i butë e më tolerant se ç'e prisja. Duke përfituar nga kjo "klimë" i pata thënë, në bisedë e sipër, se nuk bëri mirë që shkoi te Rugova gjatë vizitës së tij

në Kosovë në vitin 2002 dhe aq më pak që, në njëfarë mënyre, kërkoi falje për kritikat që ia kishte bërë atij në vitet '90 dhe sidomos në vitin 1999, pas shkuarjes në Beograd. Kadareja tha se tani ai ishte "president legjitim", "i zgjedhur nga parlamenti", gjë që ishte e vërtetë. Mirëpo, shkrimtari i madh i kombit nuk duhej të shkonte në audiencë tek njeriu që jo më larg se dy vjet më parë e kishte quajtur "njeri që s'ka asnjë tronditje për gjëmën që i ka ndodhur popullit të vet" dhe "njeri që nuk di të shprehë dhimbje, por di vetëm të qeshë", duke mos kërkuar prej tij të sillej si hero, por të bënte së paku një veprim të thjeshtë njerëzor: "të ngrysej pak" në takimin me Millosheviqin, në prill të vitit 1999, kur u zu "peng", por edhe një vit më parë, më 15 maj 1998, kur shkoi në Beograd si qytetar i lirë në krye të delegacionit shqiptar prej pesë vetash. Pamja që përshkoi botën me atë rast ishte: lideri i shqiptarëve të Kosovës, Ibrahim Rugova, duke qeshur me hov në zyrën e Millosheviqit, aq sa tundej kolltuku nga gazi i tij!

"Aha, kjo na qenka!", tha Kadareja, duke u kthyer prapë tek Qosja, sepse iu duk se zbuloi shkakun e zemërimit të tij me të dhe sakaq shtoi: "Po unë nuk bëra asnjë deklaratë politike gjatë asaj vizite". "Nuk e di. Unë isha në Paris ato ditë dhe ktheja shpesh në Le Rostand, ku vendin tënd e gjeja bosh", thashë si me shaka, ngaqë s'doja ta teproja.

Edhe një njeri tjetër u zu në gojë gjatë bisedës me Kadarenë: Adem Demaçi.

Duke përfituar nga rasti, i thashë Kadaresë se te ditari i tij për Kosovën, "Ra ky mort e u pamë", e kishte rënduar së tepërmi Demaçin, duke e quajtur "marksist-leninist i pandreqshëm" dhe "njeri pa atdhe", kurse ai u arsyetua se ashtu i paskësh rezultuar nga një intervistë e tij dhënë TV francez gjatë kohës së bombardimeve. (Nuk e di a është rezultat i "vërejtjes" sime apo i reflektimit të tyre - nuk përjashtohet mundësia të jetë edhe kalkulim, por vërej se Kadarenjtë e kanë ndryshuar qëndrimin e tyre ndaj "Bacës". Letra e tij e hapur drejtuar Kadaresë me rastin e largimit të tij nga Shqipëria në vitin 1990, është komentuar gjerësisht në libër, kurse në albumin e fotografive figuron edhe një foto e çiftit Kadare me Demaçin në mes, bërë në Paris në vitin 1991).

As pas këtyre dy "vërejtjeve" të mia,

Në foto: (majtas) Poeti kosovar, Agim Vinca (djathtas) Kopertina e librit të Helena Kadaresë

nuk pati reagime negative nga ana e tij.

Kadareja kishte njëqind arsye të sillej mirë me mua, njeriun që i kishte bërë aq shumë shërbime veprës së tij pa asnjë interes - dhe ashtu u soll në takimin në vilën e tij te Mali i Robit, në verë të vitit 2005.

Kisha shkruar me dhjetëra artikuj për veprën e tij, të cilën e kisha vlerësuar lart, ashtu siç vazhdoj ta vlerësoj edhe sot, përfshirë edhe atë për veprën e tij të plotë botuar nga "Fayard"-i në Paris. E ligjëroja në dy universitete, në atë të Prishtinës dhe të Tetovës, në njërin nga të cilët për më se tridhjetë vjet. Kisha lejuar dhe udhëhequr në cilësinë e mentorit me dhjetëra punime diplome, magjistrature e doktorate për veprën e tij të gjerë dhe të larmishme (disa ende janë në proces). Kisha marrë pjesë në sa e sa konferenca shkencore kushtuar veprës së tij në Tiranë, në Prishtinë, në Gjirokastër etj. Në nëntor të vitit 2003, pra më pak se dy vjet më parë, kur Kadareja u shpall "Doktor Nderi" i Universitetit të Prishtinës, kisha mbajtur fjalën e laudatorit në sallën solemne të Fakultetit Filologjik,

E vërteta është se nuk pati asnjë ngritje të vrulltë nga tryeza, asnjë fjalë të rëndë, asnjë hakërrim.

Asgjë të tillë. Ishte një bisedë krejt normale, madje edhe e përzemërt, me një mospajtim të lehtë për ndonjë çështje të veçantë... me ç'rast veprën e tij e kisha quajtur "emblemë e kulturës kombëtare" dhe "bibël nacionale". Kisha polemizuar për të me Kasëm Trebeshinën, shkrimtarin e persekutuar dhe disident, të cilit ai i kishte hyrë në hak, ashtu si shumë të tjerëve dhe e kisha marrë në mbrojtje nga sulmet që i bëheshin dhe vazhdojnë t'i bëhen, brenda dhe jashtë, sidomos në prag të marrjes së vendimit për Çmimin Nobel, duke e quajtur "shkrimtar të oborrit" etj.

Edhe të qenit "dishepull i Qosjes", "një nga dishepujt e tij", sado që ky s'është veçse një paragjykim, nuk ishte pa rëndësi. Kadareja nuk ishte atëbotë dhe, me ç'shihet, nuk është as sot i interesuar t'i keqësojë marrëdhëniet me

Qosjen. Përse? Ngaqë Zeusi Kadare duket i frikësohet ballafaqimit me rivalin e tij kosovar. Si shpjegohet ndryshe fakti që në gjithë atë libër të Helenës ka vetëm një faqe për Qosjen, aq sa edhe për mua dhe shumë më pak se për shumë të tjerë, "të mëdhenj" e "të vegjël", "të fajshëm" e "të pafajshëm".

Ndërkaq, unë i marri, isha zënë sa e sa herë me "idhullin" tim në Prishtinë për shkak të tij, duke e marrë në mbrojtje veprën e tij dhe duke u përpjekur t'i arsyetoj veprimet e tij.

Duhet të jesh tepër egoist dhe mosmirënjohës që t'i harrosh dhe, madje, edhe t'i shkelmosh të gjitha këto.

Dhe, e para, në mos edhe kryesorja, ngaqë ai duket i kushton shumë rëndësi kësaj pune, kurrë deri atëherë nuk kisha shqiptuar ndonjë fjalë të keqe për Is-in, si e quan Helena në librin e saj ose "Isën", si e quajti këto ditë shtypi kosovar. ("Helena rrëfen jetën me Isën", "Zëri", Prishtinë, 2 nëntor 2011).

S'kishte asnjë arsye që të më vërsulej dhe të më priste me këmbët e para zoti Kadare në shtëpinë e tij, ku unë isha mysafir, duke më fyer e përulur, siç dëshmon rrejshëm bashkëshortja e tij, në të vërtetë ai vetë.

Fundja, ne u ndamë si miq atë ditë dhe fjalët e fundit që dëgjuam nga goja e tij: "Të fala miqve!", i morëm si një mesazh paqësor, për t'i shpërndarë dashamirësisht në Kosovë e diasporë.

Se ç'ka ndodhur më vonë, pas largimit tonë, në atë shtëpi, unë nuk e di dhe as që më intereson, por sa qemë ne aty, unë dhe miku im nga Zvicra, nuk pat asgjë, ama bash asgjë nga profkat e tanishme. Jo "marrëzira", jo "idiotësira"; jo "trapër", jo "baballarë", jo "më erdhi keq se ishte një nga dashamirësit dhe nuk e meritonte tërë atë furi". Të gjitha janë pjellë e fantazisë!

Po tani? Tani ndryshon puna. Në librin tim "(Po)etika e fjalës" (2010), krahas shkrimeve vlerësuese për Kadarenë dhe veprën e tij, ka edhe nja dy-tri sosh, në të cilat unë shprehi mospajtimin tim me ndonjë paraqitje publike të tij, çfarë ishte, fjala vjen, ajo në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës në vitin 2006, ku Kadareja tha, publikisht, në takimin me studentë, se Rexhep Qosja "duhet të shkojë te psikiatri" dhe sidomos në ceremoninë e marrjes së Çmimit "Princi i Asturiasit" në Spanjë në 2009-n, ku laureati shqiptar, duke folur për "Don Kishotin", e shmangu emrin e përkthyesit të kësaj vepre në gjuhën shqipe dhe të popullarizuesit të këtij personazhi jetik ndër shqiptarë, Fan S. Nolit, për të mos i mbetur hatri familjes mbretërore, që favoriti i saj fliste në praninë e tyre për një "mbretpërmbysës"!

Konsideroj se këto dy shkrime dhe sidomos i dyti, që botohet për herë të parë në libër, duhet të jenë bërë shkas i zemërimit të Kadaresë ndaj meje dhe i goditjes së ulët e tinëzare që më bën tani me dorën e së shoqes.

Nuk di si ta shpjegoj ndryshe paraqitjen fyese, sado të rreme, të takimit tim me burrin e saj, Ismail Kadarenë, në librin me kujtime të Helena Kadaresë, "Kohë e pamjaftueshme", që po bëhet një bestseller në kuptimin e keq të fjalës, për të mos thënë edhe një skandal publik.

Në qoftë se edhe dëshmitë e tjera për marrëdhëniet e Kadaresë me njerëzit janë të stisura e shpifëse si kjo për mua, qoftë edhe në masë shumëfish më të vogël, atëherë vaj halli për vlerën e këtij libri dhe moralin e autores së saj, në të vërtetë të autorëve të tij!

16

E shtunë, 12 nëntor 2011

LAJMET NE 5 RRESHTA • Bulqizë, vdes një minator Fetah Shehu, 56 vjeç, gjeti vdekjen dje në minierën e Bulqizës, pas një shpërthimi ndodhur në galerinë 66 dhe shembjes së një masivi të madh dheu. Mësohet se 56 vjeçari ishte duke nxjerrë krom në këtë pjesë të minierës e cila ishte e braktisur në momentin kur ndodhi shembja. Ekipet e kërkim shpëtimit kanë shkuar menjëherë në vendngjarje dhe vënë të mundur nxjerrjen e trupit të minatorit.

• Vlora rebelohet ndaj Berishës

Deklarata e kryeministrit në mbledhje qeverie për të hapur një konkurs për një monument të ri pavarësie për qytetin e Vlorës, ka ngjallur reagimin e këtij komuniteti. Deputeti i PS Eltar Deda deklaroi se kryeministri nuk mund të zhbëjë historinë për të zhbërë një qytet, pasi “kryeministri ka prej vitesh që e ka lënë pas dore Vlorën në drejtim të investimeve”. “Sheshi i Flamurit me atë monument prej shumë vitesh është kthyer në vend pelegrinazhi për të gjithë shqiptarët dhe për gjithë kombin” tha Eltar Deda.

• Gati hipotekat e pallateve

Më në fund qytetarët e Tiranës do ta kenë zgjidhjen përfundimtare për apartamentet e tyre.

Shqiptarja.com ka siguruar udhëzimin që do t’i hapë rrugën kryebashkiakut Basha që të mund të hipotekojë banesat në Tiranë. Bëhet fjalë për të gjitha ato pallate që nuk kanë pasur leje shfrytëzimi ose kanë qenë në proces. Në udhëzimin e ri jepen gjithë detajet se si do të realizohet ky proces në një kohë të shpejtë.

Faqe 7

• Shtyhet gjyqi për videon e Metës

Të hënën do të vazhdojë gjyqi ndaj Ilir Metës. Sepse gjykata ka vendosur që të marrë parasysh kërkesën e ekspertëve për të parë me imtësi 30 pyetjet që prokurorët u kanë bërë lidhur me videopërgjimin, që ekspertët shqiptarë pak ditë më parë e konsideruan të montuar dhe jo origjinal. Ekspertët shqiptarë hodhën poshtë ekspertizën amerikane, një ekspertizë që nxorri në dritë se video ishte origjinale, ndërkohë që gjykata rrëzoi vetëm 10 pyetje të prokurorëve.

• Data 11.11.11, boom martesash

Edhe shqiptarët janë supersticiozë. Shqiptarja.com, evidentoi dje në dy njësitë bashkiake të Tiranës, njësinë 8 dhe 9 u celebruan plot 14 çifte. Zyrtarë të gjendjeve civile thanë se martesa ka pasur në të gjitha minibashkitë, por ndërkaq, nuk mund të jepen shifrat zyrtare.

Gjithsesi, nuset dhe dhëndurrët, nuk janë veshur me fustane të bardha apo kostume. Ceremonitë kanë qenë të thjeshta dhe jo shumë të bujshme Faqe 13

• Elbasan, 3 në pranga për falsifikim

Falsifikonin dokumente, fshihnin të ardhurat dhe nuk paguanin taksat, por kanë rënë në prangat e policisë. Aksioni ka ndodhur në Elbasan, ku prokuroria e rrethit ka nxjerrë urdhërarrestet për tre shtetas: Sokol Nasufi, Elton Beci dhe biznesmeni Vaid Tarja. Sipas komunikatës së prokurorisë së Elbasanit, hetimet kanë zgjatur gati një vit, dhe pas kësaj, operacioni ka mundur të realizohet me sukses

Lista e Àtuesve të lojës më popullore në vend TeleBingo Shqiptare për sezonin e kaluar 2010-2011

T

ë bëhesh Milioner me 50 lekë është moto e kësaj kompanie që deri më tani numëron shumë ¿tues të tillë por dhe më të mëdhenj do të vijnë.

Sezoni që shkoi pati një mori ¿tuesish të mëdhenj e të vegjël, duke ¿lluar nga 57 milionë lekë, apartament, makina, motorra etj. Telebingo transmetohet rregullisht çdo të dielë në orën 16.00 në TV Klan ku asnjë të dielë nuk mungojnë surprizat.

Me rastin e festave të Nëntorit Telebingo ka menduar që të japë makinën që nuk po arrihet te gjendet në zarfe, kjo është vetëm njëra nga surprizat që zbulon kompania për gazetën tonë.

Të tjera lajme dhe surpriza do vazhdojmë të tregojmë në numrat në vijim sepse kjo lojë tani ka prekur pjesën më të madhe të shoqërisë.

Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com

Julia Dhame: Drejtore Marketingu julia.dhame@shqiptarja.com

Investigimi: Poli Hoxha Sociale: Esmeralda Keta Kulturë: Admirina Peçi

Politika: Arben Rrozhani, Ekonomia: Genc Kondi

Design: Altin Aliaj, Tomka Nasi Website: Suela Gera, Antuen Hoxha

Shpërndarja: Celular:

Saimir Zenelaj +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë - Tiranë E-mail: redaksia@shqiptarja.com Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, rruga 5 maji, Tiranë