Shqiptarja.com

Page 1

“Almedicus” Suplementi për mjeksinë Burrat, të gjithë për kontrollin mjekësor Kafshët shtëpiake, ky ilaç i ëmbël Faqe 13-20

Faqe 4

THIRRJA

“Omonia”, dështon bashkimi i minoritarëve grekë

Faqe 3

PËRPLASJA

Shkarkimi i imamit, sherr në Tiranë mes myslimanëve

Faqe 8

GJYKATA

Bllokohen milionat e Bekim Halilajt, dëshmoi për Metën

Na ndiqni edhe online LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi ALMEDICUS

VITI II - NR. 61 E enjte, 15-03-2012

www.shqiptarja.com

Ish she¿ i SHISH: Unë e di nga personi i kontaktit. U bë në Dibër të Madhe

KLOSI: RREFEJ TAKIMIN MES GAZIDEDES E ARKAN Fatos Klosi: Kam dyshimet e mia që Remziu (Hoxha) ka ditur gjëra që s’duhej t’i dinte ndaj ndodhi përndjekja dhe ndodhi ajo që ndodhi. Dokumenti i Ballës për Berishën si agjent? Vetëm aq pak sa u publikua nuk mjafton” Analizë Lajmi Faqe 9 PROSTITUCIONI Seks në autostradë për 400 euro nata

Ish-kryetari i SHISH, Fatos Klosi tha se takimi i paraardhësit të tij Gazidede me kreun e trupave paramilitare serbe “Tigrat”, Arkan është zhvilluar në Dibër të Madhe. Ai tha se Remzi Hoxha ndoshta dinte më shumë se duhet, ndaj ndodhi përndjekja e tij. Për hapjen e dosjeve, Klosi tha se duhet bërë si në Gjermani.

INTERVISTA

Faqe 22

TIRANE

JAKIN MARENA

I

sh-kreu i SHISH, Fatos Klosi në një intervistë për gazetën “Shqiptarja.com” ka deklaruar se takimi mes ishkryetarit të SHIK-ut shqiptar Gazidede dhe kreut të forcave paramiltare serbe, Arkan është zhvilluar në Dibër të Madhe. Njëherësh ai thotë se dhe Remzi Hoxha u përndoq në atë mënyrë pasi... Faqet 2-3

Në foto: Bashkim Gazidede dhe Zhelko Razhnjatoviç (Arkan) (fotomontazh)

Noçja: Ermali dhe Françeska, lidhje për interes

SOT 4 VITE NGA TRAGJEDIA E GERDECIT

Milionat e biznesit të Ylli Pinarit Faturat e ish-drejtorit të MEICO-s. Jeta nga emigrant në Itali, kambist dhe pronar biznesesh TIRANE

ARBEN RROZHANI

K

ur Prokuroria e Tiranës bastisi zyrën e ish-drejtorit të MEICO-s, Ylli Pinari pas tragjedisë së gërdecit, 4 vite më parë, në kompjuterin e tij u gjetën materiale të bollshme. “Lordi i armëve” kishte lënë shënime për... Faqe 6-7

NGA

SHINASI A.RAMA

Ja emrat e parisë së Tiranës* P

aria e Tiranës përbëhet nga të gjithë ata individë që, për shkak të inÀuencës së tyre mbi politikën, ekonominë, kulturën e vlerat e popullit në shtetin shqiptar, luajnë një rol kryesor në drejtimin që merr shoqëria shqiptare dhe pakicat që jetojnë me ta në shtetin shqiptar. Pjesë integrale e parisë së Tiranës janë tre grupime individësh. Së pari, janë prijatarët e partive politike që mbrojnë interesat e shtresës së tyre nga shteti e nga shoqëria përmes kontrollit e infuencës së tyre mbi vetë shtetin e strukturat institucionale. Këtu hyjnë edhe strukturat e konsoliduara të parisë si klani i Enver Hoxhës , por edhe klanet e vjetra të dala nga sistemi i mëparshëm duke mos përjashtuar këtu klanet Kapo, Shehu, apo të tjerë të identi¿kuar në bazë të krahinës apo besimit. Por gjithnjë, prijatarët janë maja e ajsbergut të parisë në çdo kohë. Prandaj, duhen veçuar individë të spikatur, që dalin në krye të tyre,k ose që formojnë struktura të reja brenda parisë si Ramiz Alia, Xhelil Gjoni, Sali Berisha, Sabri Godo, Fatos Nano, Genc Ruli, Rexhep Mejdani, Paskal Milo, Arben Imami, Servet Pëllumbi, Jozefina Topalli, Bamir Topi, Fatmir Mediu, Genc Pollo, Kurt Kola, Edi Rama, Neritan Ceka, Aleksandër Meksi, Skënder Gjinushi, Ilir Meta, Gramoz Ruçi, Pandeli Majko, Ritvan Bode, Besnik Mustafaj, Lufter Xhuveli, Erion Braçe, Ilir Rusmajli, Dashamir Shehi, Arta Dade, Kastriot Islami, Ben Blushi apo Paskal Milo. Këtaa e shumë të tjerë që kanë qenë ¿gura me rëndësi politike sot mund të jenë në hije apo dritë-hije, por ata vazhdojnë që të luajnë një rol në politikën e Tiranës. Vijon në faqe 10 Së dyti, janë...


2

E enjte, 15 mars 2012

POLITIKE

Jensen: Berisha dhe Rama në Elbasan për të festuar, shenjë e mirë

D

o ishte e mrekullueshme që Shqipëria në 100-vjetorin e pavarësisë së vendit të merrte dhe statusin e vendit kandidat për anëtarësimin në BE. Ky është qëndrimi i ambasadorit danez në vendin tonë Jensen, i cili ka qënë dje në ditën e verës në Elbasan, ku ka shprehur optimizmin e tij pas mbërritjes së Berishës e Ramës për të festuar. "Janë 12 gjëra që duhen plotësuar, e kjo s'do thotë që ky

proces është më i vështirë se sa të ngjitesh në majën e Everestit. Është diçka që mund të arrihet nëse ekziston vullneti i mirë. Në Europë besojnë se politikanët shqiptarë do përmbushin ato që kërkohen. Do ishte e mrekullueshme që shqiptarët në 100 vjetorin e Pavarësisë të merrnin dhe statusin, e kjo është vetëm në dorën e politikanëve që të tregojnë që e kanë vullnetin e duhur për këtë", tha Jensen.

Nga qyteti i Elbasanit diplomati danez ka vlerësuar dhe zgjedhjen e kreut të opozitës dhe kryeministrit për të festuar të dy në të njëjtin qytet. "Është një shenjë shumë e mirë Kryeministri dhe kryetari i opozitës kanë zgjedhur të vijnë këtu për ditën e verës dhe shpresoj që të njëjtën gjë ta bëjne dhe në vazhdim", tha ai pas takimit me kryetarin e Bashkisë së Elbasanit Qazim Sejdini.

Ish-kreu i SHISH thotë se në Shqipëri ka pasur spiunë të UDB

Klosi: Gazidede dhe 'Arkani' janë takuar "Remzi Hoxha ndoshta dinte shumë, ndaj u përndoq"

TIRANE

Pobrati

JAKIN MARENA

"Një ndër eksponentët e sigurimit të shtetit ka deklaruar diçka për mediat këto kohët e fundit ku ka thënë se UDB ishte brenda deri në Bllok. Pra kishte depërtuar deri në bllokun e Enver Hoxhës. Kush ishte brenda në bllok, këtë s'mund ta them sepse nuk e di".

vijon nga faqja 1 ...me sa duket dinte më shumë se sa duhej. Klosi nënvizon se UDB kishte spiunët e saj në Shqipëri, ndërkohë që në lidhje me hapjen e dosjeve ai thotë se duhet të veprohet sipas modelit të përdorur në Gjermani. Ka shpërthyer debati në lidhje me dosjet e shërbimeve sekrete të huaja. Më konkretisht, ka pasur spiunë të UDB në Shqipëri? Sigurisht që kemi pasur bashkëpuntorë të UDB Jugosllave në Shqipëri. Por është vështirë që të identifikohen, përderisa nuk janë bërë të ditur publikisht. Por natyrisht që ka pasur. Po në radhët e politikës ka pasur spiunë të agjencive të huaja? Në radhët e politikës është e vështirë të thuash se ka pasur bashkëpuntorë të shërbimeve sekrete të huaja. Pasi nuk kanë qënë ndonjëherë akuza serioze dhe në këtë fushë asnjë nuk mund të thotë me siguri nëse ka ose nuk ka ish-bashkëpuntorë. Natyrisht shërbimi ynë ka ndjekur plot njerëz që dyshoheshin si agjentë të shërbimeve të huaja sekrete. Por nuk është e thjeshtë të thuash se kanë qënë të tillë dhe ata që ne i kemi ndjekur si të dyshuar. Gjë shumë e rrallë që ta kapësh në flagrancë dhe të vertetohet saktësisht nëse është i sigurimit të huaj, apo mbetet thjeshtë një i dyshuar dhe punohet për të siguruar të dhënat e mjaftueshme për të vërtetuar nëse dyshimet janë të sakta. S'është e thjeshtë ta nxjerrësh para gjyqit, aq më tepër ta nxjerrësh fajtor. Deputeti Balla pretendon se ka një dokument...?

Fatos Klosi Lexova sot në gazetë diçka në lidhje me këtë fakt. Por mund të them se kaq është fare pak, pasi duhen dokumenta dhe elementë të tjerë

më konkretë për të qënë më i plotë në atë që kërkon. Po debatohet shumë për një takim të kaher-

shëm të Arkan me Gazideden në Dibër të Madhe, sa të vërteta janë këto? Takimi ka qënë shumë i vërtetë. Remzi Hoxha e ka pas ditur këtë ngjarje. Është plotësisht i vërtetë dhe e di nga burimi i kontaktit. Takimi është zhvilluar, këtë e di me siguri. Por mendoj se në këto kohë këto janë tema që s'të çojnë asgjëkundi. Nuk vërtetohet asnjëherë në mënyrë precize.

Në foto: Zhelko Razhnjatoviç (Arkan)

Djali i Remzi Hoxhës ka hedhur akuza se i ati u vra pikërisht se ka qënë në dijeni të këtij takimi dhe shumë të tjerave...? Kam dyshimet e mia që Remziu ka ditur gjëra që s'duhej t'i dinte ndaj ndodhi përndjekja dhe ndodhi ajo që ndodhi. Çështja e dosjeve ka shkaktuar sërish debat, duhet të hapen?

Hapja e dosjeve s'ka asnjë kuptim. S'ka për ta dalë asgjë që do t'i shërbente klimës politike e shoqërore në vend. Duhej të ishin hapur me kohë, nuk u bë, tani lëreni. Ose të përdoret varianti si në Gjermani që gjithkush të shohë dosjen e vet. Nëse bëhet kështu më duket normale, sepse është më mirë të qetësohen disa njerëz që kanë vuajtur, ndaj dhe duhen të hapen në këtë mënyrë.

Rrjeti social

Komentet për takimin Gazidede-Arkan Shahin Baja: Jam i bindur se takimin e ka sajuar Berisha. Ishte njeriu më i besuar i Berishoviqit. Dhe me pamundësi me shkue vetë ka dërguar Gazideden. Që më në fund e vrau nga frika e nxjerrjes sekreteve. Miri Sylaj: Sali Berisha është hero i kombit shqiptar të shekullit 21. Ilir Taraj: E habitshme ndonjëherë, ke të gjitha pjesët para syve të një objekti të zbërthyer, por si vendos dot nëpër vendet e tyre, sapo kap veç një thërmijëz të vockël gati të padukshme, të gjitha venë në vendin e tyre dhe objekti ngrihet qiri në këmbë si me magji!!! Komandant Teli: Urgjent të hapen dosjet... Maliq Sadullahu: Mos publikoni kësi lajme se ma mir është mos mi dit se po del se miqësija me serbi shum e mir kur tan poplli ka vuajtur. Xhuliano Gryka: Merreni me qetësi bre burra, se tan jetën na kan shit, na kan vra, e na kan tradhtu, edhe epoka e tradhëtisë po mbyllet me dy agjendat e UDB se vëllezërit kastro, berisha, Thaçi. Altin Celo: Indrit tek Zëri i Popullit të kenë dalë këto informacione..? Fatos Carcani: Mos vall dhe remzi hoxha? Sefedin Aliu: Sukseset e kontributet e kryeministrit Majko dime ne Shqiptaret nga Kosova dhe Maqedonija Hengjell Hoxhaj: Aq patriot ka qenë ai Remzi Hoxha sa që ceshtjen e tij e mori për t'a zgjidhur kryekrimineli dhe hetuesi me i ndyrë i kohës së ENVERIT. Dhe sa për doktorin..sa më shumë e shani

aq më shumë i shtohet jeta nga ju të pakta plehra të shqiptarëve.... Prefi Jashari: Kush do ti botojë ato 10 cilësit e komunistit ju lutem.......... Komandant Teli: Nuk du komente këtu politike, jo e majta jo e djathta, dhe se po jua them që unë vetë jam i djathtë dhe se tjetër kund është muhabeti, dhe nuk kam as i kosovës as i maqedonise jam i shqipërisë. Brokli Brahaj: Po more Saliu dhëndërr serb është në shërbim të tyre është, mikun e ngushteve ka atë Fazlliçin që bën pastrim parash. Shqipëria po si hoqi këta kurrë s'do bëjë përpara se njerëzit s'do keni siguri Komandant Teli: Kanë ardhur urdhëra nga Tirana në zonën e luftës në fund të luftës të 2001 në Maqedoni, janë vrarë me urdhëra disa komandante dhe djem nga Shqipëria dhe asnjë gazetë asnjë media as e djathte as e majtë asnjëra nuk flet... Ragip Kçiku: Kolona e pestë ishte në Tiranë! Miftar Murati: Kur e ditke kaq mire si nuk u paske bërë një foto gjatë takimit. Africa Sahara: Malta po po, me se vërtet, u vranë në fund të luftës për fshehur shumë gjëra të pista.... Albert Lleshi: Good luck juve që mereni me politikë! Rroftë Levizja Vetvendosje dhe Aleanca Kuq E zi! Komandant Teli: Nuk është tek gjërat e pista por tjetërkund eshte puna. Eduart Muharremi: Komandant, këta njerëz janë vrarë gjatë luftës apo pas marrëveshjes së Ohrit dhe mbarimit të luftimeve? Mentor Llugaliu: Me sa po e shoh unë në foto është

Arkan dhe Radovan Karadjic! Apo gabim e kam? Besim Islami: O kta ishin mbeturina të marksizmit leninizmit serbo rusa Alma Cela: Edhe po u hapën dosjet, ju besoni se do të gjeni material për të gjithë? Si mendoni se nuk janë zhdukur një pjesë e mirë e tyre, dhe sidomos emra të veçantë? Ragip Kçiku: Mendoj se i gjitha -izmat ishin mbeturina. Ragip Kçiku: Or mik i dashur! Po ç´dallim pati njëra qeveri nga tjetra në Shqipëri kur është ç´ndryshim kishin dhe kanë ato qeveri kur është në pyetje Kosova dhe Maqedonia? Këto nuk ndryshojnë në esencë fare. Kanë vetëm retorikë ekstremisht partiake. Jeton Alija: O burra po ne nuk i dimë punët e fshehta të shtetit tonë se si kanë vepru ndoshta edhe kanë vra burra e patriota por ja ndalgadal këta qe po i quani tradhëtar po e bëjnë SHQIPERINE e madhe thot një fjal popullore kurban bajrami është një festë e madhe por pa mish pa kurbana nuk bahet. Amerika i mbyti sa mijëra njerëz të vetë për t'iu shpall luftë shteteve të orientit po du me thenë se do t'ja kisha fal edhe mijëra gjaqe vetëm të bëhet ajo që 99 perqind e shqipëtareve e ëndrron qe kur ekziston shqiptaria. Ragip Kçiku: Nuk qëndron kjo mënyrë arsyetimit të gjërave i nderuar. Kush ka vrarë më shumë se Enver Hoxha në emër të shtetit, Shqipërisë etj. Por Shqipëria ishte i sëmuri i Ballkanit ose i tërë Evropës.


E enjte, 15 mars 2012

3

POLITIKE

Uollfarth: Imuniteti në Parlament, Kushtetuta mos të preket përditë

N

jë ditë pasi kryesocialisti konfirmoi gatishmërinë që së bashku me ligjet e tjera me 3/5 të reformës në drejtësi të japë votën dhe për imunitetin, vjen reagimi i ndërkombëtarëve. Shefi i OSBE-së në Tiranë, Uollfarth deklaron se pret votimin sa më të shpejtë të kësaj çështjeje në Kuvend. Por megjithatë palët s'duhet të fusin duart çdo ditë në Kushtetutë. "Ky

është një kontribut i rëndësishëm në një diskutim jashtëzakonisht të rëndësishëm. Imuniteti duhet përdorur vetëm për t'u shërbyer njerëzve e për asgjë tjetër dhe duhet të ketë kufij. Unë jam në favor të një zgjidhjeje e votimi të shpejtë. Jam i sigurtë që bashkërisht mund të gjendet një zgjidhje e mirë në Parlament. Kushtetuta nuk duhet prekur çdo ditë", tha ai. Uollfarth i bën

thirrje politikës të mos ngecë me reformat e tjera, të nevojitura për integrimin. "Këndvështrimi i OSBE është se statusi i vendit kandidat është shumë më afër, por mbetet gjithashtu ende shumë punë për të bërë. Duhet të vazhdojë reforma zgjedhore, parlamentare dhe reforma në drejtësi, për të përmendur vetëm më të rëndësishmet", tha Uollfarth.

Deputeti i PS, letër kolegëve demokratë me "dalje" në det

Gaçi: Deputetë të PD votë të heqim "skafet" "Ligji ka bllokuar zhvillimin turistik e ekonomik" Lajmi

Ndërmjetësimi

Gazidede-Arkan, takimi në Dibër të Madhe më 1995 TIRANE

N

uk rreshtin dek laratat në lidhje me takimin e ish-kreut të SHIK, të ndjerit Bashkim Gazidede me ish-kreun e trupave paramilitare të Serbisë, Arkan. Në një lajm të gjetur në adresën e rrjetit social Facebook të Komandant Telit gjendet dhe skema e takimit në Dibër të Madhe. Duke konfirmuar në këtë mënyrë dhe akuzat e djalit të Remzi Hoxhës që në mënyrë të detajuar shpjegon faktin se pas këtij takimi GazidedeArkan dhe atij BerishaMilosheviç-Gligorov është zhdukur më 1995 i ati i tij për të mos u gjetur më kurrë. "Takimi midis Bashkim Gazidedes dhe Arkanit është bërë me ndërmjetësimin e nipit të Gazidedes që është Petrit Ame nga Dibra e Madhe. Takimi është bërë në vitin 1995 tek taverna "Cami" në Dibër të madhe. Prezentë në takim aty kanë qenë bashkë me Gazideden nipi tij Jakup Marku dhe ispektori i SHIK, Hanibal Basha. Pjestarë të tjerë që kanë

Faksimile e faqes online në “facebook”

qenë aty jo prezentë, por roje vrojtimi dhe sigurimi janë këta persona, si më poshtë: Ilir Marku, Albert Allajbegu, Bekim Duka, Argëtim Duka, Vullnet Maqellara. Pra shtrohet pyetja çfarë kërkon një drejtor i një istuticioni të sigurisë kombëtare siç është 'SHIK' të bëjë takim të fshehtë me një njeri siç është Arkan, dhe pas kësaj do të zhdukej dhe patrioti i çështjes kombëtare Remzi Hoxha dhe do të niste rraprezalja ndaj UÇK dhe njerëzve që punonin për çështjen kombëtare", është informacioni i plotë në këtë adresë.

PËRPLASJA

Deputeti socialist Artan Gaçi në një letër drejtuar deputetëve të qarqeve bregdetare dhe atyre me dalje në liqene që të bashkojnë votat me PS për të votuar shfuqizimin e Moratoriumit për bllokimin e "skafeve" që ka bllokuar turizmin e ekonominë.

TIRANE

Artan Gaçi

TE DHENAT

JAKIN MARENA

D

eputeti socialist Artan Gaçi në një letër drejtu ar deputetëve të qarqeve bregdetare e atyre me dalje në liqenin e Shkodrës, liqenin e Fierzës dhe liqenin e Pogradecit u kërkon që të jenë në unison për të votuar nismën e tij ligjore për heqjen e moratoriumit të "skafeve". "Nesër (sot) do shqyrtohet kërkesa e PS për shfuqizimin e moratoriumit të mjeteve lundruese. Nëpërmjet kësaj letre publike, ju bëj thirrje ju kolegë të mazhorancës të votoni në interesin më të mirë të atyre që përfaqësoni për të shfuqizuar moratoriumin e mjeteve lundruese, ligj që ka bllokuar zhvillimin turistik e ekonomik të Shqipërisë", shkruan Gaçi. Për të cilin, Moratoriumi e ka vendosur Shqipërinë në një pozicion të turpshëm krahasuar me fqinjët bregdetarë që e shohin turizmin si burim mirëqënieje për qytetarët e tyre dhe se zgjatja e tij vetëm sa do të thellonte absurdin e një ligji që nuk përmbush asnjë qëllim përveçse penalizimit të industrisë së turizmit. "Ju drejtohem ju me shpresën se do të ngriheni mbi interesin e çastit e do të reflektoni me votën tuaj vullnetin dhe interesin e atyre që përfaqësoni por edhe vetëdijen individuale për rëndësinë strategjike të turizmit për zhvillimin e vendit. Vota juaj në favor të shfuqizimit është prova që duhet t'u japim shqiptarëve se interesat e tyre

Qarku Durrës

Gazmend Oketa Eduard Halimi Ndricim Babasi Igli Cara Lefter Koka Albana Vokshi Osman Metalla

Qarku Vlorë

Astrit Patozi Dashamir Tahiri Kreshnik Çipi Koço Barka Leonard Demi Shpëtim Idrizi

Qarku Korçë

Ridvan Bode Edmond Spaho Fatbardh Kadilli Gjergji Papa

janë mbi interasat partiake", shkruan deputeti i PS. "Uroj që kjo çështje të shërbejë si shembulli se s'nevojitet presioni i ndërkombëtarëve për t'u marrë vesh e për të bashkëpunuar për ato çështje që përbëjnë prioritet kombëtar", përfundon ai. Ligji për moratoriumin e skafeve u miratua nga mazhoranca e djathtë më 2006, disa muaj pasi kishte ardhur në pushtet, si shprehje e vullnetit për të luftuar pa kompromis çdo lloj trafiku, përfshi atë të qenieve njerëzore dhe lëndëve narko-

Ismail Hoxha Ledina Aliolli Qarku Kukës

Besnik Dushaj Flamur Noka Fatos Hoxha Qarku Lezhë

Edi Paloka Mark Marku Pavlina Hoti Rrajmond Hoxha

Qarku Shkodër

Jozefina Topalli Arenca Trashani Astrit Bushati Ramiz Çobaj Gjok Uldedaj Ndue Paluca

tike. Ligji do kishte fuqi deri më 2010. Në atë kohë, ky ligj u bë objekt i një debati të gjerë, pasi opozita, por dhe bashkitë e qyteteve bregdetare e kundërshtuan atë si penalizues të turizmit e paaftësi e qeverisë për të kontrolluar kufijtë ujorë. Në prag të anëtarësimit në NATO, qeveria e djathtë për t'ju shprehur partnerëve ndërkombëtarë garancinë e saj se ishte e vendosur të luftonte çdo lloj trafiku, vendosi të zgjasë afatin e këtij ligji dhe për 3 vjet të tjera, pra deri në vitin 2013.

Shkarkimi i imamit ndan myslimanët në Shqipëri

K

omuniteti Mysliman i Shqipërisë është përfshirë në një debat pas shkarkimit të Lulzim Plloçit, imami i Xhamisë së Medresesë në Tiranë dhe predikuesit të saj, Ferid Piku. Lëvizja shihet si pjesë e një sulmi nga lidershipi i Komunitetit Mysliman, i cili favorizon një degë turke të Islamit përkundrejt klerikëve të edukuar në vendet arabe. Duke reaguar pas shkarkimit të dy drejtuesve fetarë, mbështetësit e tyre kanë vënë në pikëpyetje vendimin duke diskutuar në rrjetet sociale. Largimin e tyre e ka dënuar dhe Lidhja e Imamëve Shqiptarë, një grup i shkëputur nga Komuniteti Mysliman, i cili favorizon më shumë degën arabe të Islamit. Komuniteti Mysliman Shqiptar u themelua në vitin 1991 pas rënies së regjimit komunist në Shqipëri, vend ku ishte ndaluar për 34 vjet besimi fetar, duke u shpallur si vendi i parë ateist në botë. Ndarja mes dy grupeve nisi pas sulmeve të 11 Shtatorit kur qeveria u detyrua të shqyrtojë sfondin e organizatave bamirëse islamike të huaja, që operonin në vend.


4

E enjte, 15 mars 2012

POLITIKE LSI: NANO PRESIDENT?

FORBS: GREQIA TË “KOPJOJË” SHQIPËRINË

Sekretari i Përgjithshëm i LSI, Luan Rama i sugjeron PS që të kandidojë për president Fatos Nanon. "Për mendimin tim Fatos Nanon duhet ta propozojë PS. Madje po ta shtyj më tej vlerësimin tim, PS nuk mund të ofrojë kandidaturë më dinjitoze dhe më të plotë nga ajo e Fatos Nanos. Nëse ndodh kështu, PS i bën një nder të madh vetes, historisë së saj dhe gjithë investimit që ka bërë për këtë vend", ka thënë Luan Rama në një deklaratë për mediat.

Greqia duhet të ndjekë shembullin e vendosur nga dy fqinjët e saj Bullgaria dhe Shqipëria dhe të vendosë një taksë të sheshtë, thotë Steve Forbes, botuesi 64-vjeçar I revistës Forbes. “Ju duhet të merrni shembullin e fqinjëve tuaj si Shqipëria dhe Bullgaria. Ata nuk duan të paguajnë taksa, por disa vite më parë, ata vendosën taksën e sheshtë 10 përqind, shumë e lehtë për tu mbledhur, dhe ato ekonomi janë në rritje” komenton Forbs për atë se çfarë beson ai se duhet të bëjë Greqia në politikën e ardhshme të taksave.

Bollano dhe Dule, thirrje për të mbledhur shoqatat "vorioepirote", por shumë prej tyre nuk u përgjigjën Lajmi Vasil Bollano dhe Vangjel Dule kanë dështuar në përpjekjet e tyre për të mbledhur së bashku të gjitha organizatat minoritare që kërkojnë njohjen e vorioepirit. Në një takim të mbajtur në Athinë, një pjesë e madhe e tyre e kanë bojkotuar aktivitetin. Ndërkaq, nuk munguan parrullat se ‘Vorio Epiri është tokë greke’.

TIRANE

ARBEN LLALLA

O

rganizata e minoritetit grek OMONIA kishte paralajmëruar se më 11 mars do mbahet mbrëmje me muzikë ku nga ky aktivitet do të kërkohej bashkimi i të gjitha shoqatave politike dhe kulturore në një të vetme. Po ashtu OMONIA dhe PBDNJ kishte bërë thirrje që edhe partitë e minoritetit të bashkohen. Për fatin e keq të Vasilis Bollanos dhe të Valngjel Dules thirrjes së tyre nëntingunjt e klarinetës nuk ju përgjigjen shumica dërmuese e shoqatave Vorio Epitiote dhe të partisë MEGA. Në këtë aktivitet nuk u pa asnjë deputet i partisë PASOK dhe të Demokracisë së Re,

OMONIA dështon të bashkojë minoritarët Parrullat: Vorioepiri tokë greke, nuk e shesim, nuk e harrojmë por ishte deputeti i LAOS Thanasis Plefris dhe zëvendësministri për zhvillim, konkurencë e tregtisë Antonis Gjeorgjiadhis, që para pak kohe braktisi partinë ekstremiste LAOS për të kaluar në partinë e Demokracisë së Re të Samaras. Mbrëmja e mbajtur në një nga sallat sportive në Athinë u hap me parakalimin e grupeve popullore të cilat mbanin një pankartë të madhe ku ishte shkru-

ar: "Vorio Epiri tokë greke, nuk e shesim nuk e harrojmë". Fjalimin qendrorë e mbajti kryetari i OMANIA-s Vasilis Bollano, i cili pasi bëri pasqyrën e shkurtër historike të kësaj organizate tha se OMONIA shumë shpejtë do të fillojë fushatën për regjistrin e popullsisë minoritare në Vorio Epir (kështu e quajnë grekët andej dhe këtej kufirit Jugun e Shqipërisë duke shfaqur hapët

pretendimet territoriale dhe askush nga shqiptarët nuk ngre procedurë penale për këta minoritarë ekstremistë). Më tej fjalën e mori kryetari i partisë së PBDNJ Vangjel Dule i cili foli për politikën aktuale në Shqipëri dhe prespektivat e minoritetit grek. Vangjel Dule politikisht përfaqëson të gjithë minoritetet në Shqipëri si vllehët, malazezët, sllavo-maqedonasit, ciganët,

egjyptianët. Mbrëmjen muzikore e përshëndetën përfaqësues të dorës së dytë të partisë PASOK, Demokracisë së Re dhe të qeverisë greke. Një përshëndetje bëri edhe i dërguari i Mitropolitit të KonicësPogonit si dhe njëkohësisht kryetar i organizatës ekstremiste SFEVA, që lufton për Autonominë e Vorio Epirit mitropolit Andrea. Duhet thënë se selia e Mitropolitisë së Konicës hapët zhvillon aktivitete prej 50 vitesh për aneksimin e jugut të Shqipërisë. Ky institucion shtetëror fetare propagandon dhe punon për nxitjen e një lufte midis Greqisë dhe Shqipërisë. Aktivitetin e organizuar nga OMONIA e Vasilis Bollanos dhe të partisë PBDNJ të Vangjel Dule e bojkotuan shoqata e Vorio Epirit që e drejton Harallambos Karathanos, shoqata Vorio Epiriote Pirro si, shoqatat e Vllehëve dhe partia e Kristaq Kiços MEGA, Panajot Barka, Spiro Ksera, Theofan Kalivioti etj, të cilët njihen si aktivistë ekstremistë të ngjarjeve përkujtimore që lidhen me Autonominë e Vorio Epirit. Kohëve të fundit shihen aktivitete që kërkojnë shpalljen e Autonomisë duke provokuar Shqipërinë dhe shqiptarët. Këtyre zërave u shtohet edhe propozimi i Pirro Dhimës për kandidat për deputet me partinë Demokracia e Re për të përfaqësuar Vorio Epirin në Kuvendin e Greqisë. Pirro Dhima ka si kundër kandidat për deputet brenda zgjedhjeve në Demokracinë e Re Harallambos Kararthanos.

Ragon Halimi

Urimet

PS, Bazhdari: Berisha po mashtron të përndjekurit me shifra false

Meta: Mungesa e dialogut bllokoi statusin për në BE

TIRANE

K

ryetarja e grupit të punës të PS për të përndjekurit, Keti Bozhdari, akuzoi kryeministrin Berisha se po mashtron ish të përndjekurit me shifra false. Nga selia rozë, Bozhdari deklaroi se qeveria ka shkelur premtimet për të përndjekurit, gjysma e të cilëve, siç tha ajo, nuk kanë marrë ende dëmshpërblimet e para. "PS kërkon që të ndalet në mënyrë sa më urgjente abuzimi propagandistik me ish të përndjekurit nga ana e qeverisë dhe shpreh gatishmërinë e saj të plotë të votojë një ligj serioz, i cili të mbështesë me të vërtetë këtë shtresë dhe të jetë në përputhje me programin e saj 'Për një rilindje shqiptare", deklaroi Bozhdari. Ndërkohë Ministri i Drejtësisë, Eduard Halimi, ka

Keti Bozhdari

reaguar në lidhje me akuzat e PS në drejtim të qeverisë, së është duke mashtuar ish të përndjekurit. Sipas Halimit, i gjithë shqetësimi i PS është hipokrizi. Ai ka kërkuar nga kjo e fundit, që të kërkojë falje për krimet e komunizimit. "Loja e PS me ish të përndjekurit është hikoprikte. PS duhet të kërkojë falje për krimet që ka kryer ndaj tyre. Për 8 vite sa ishte në pushtet, PS dha zero lekë për të përndjekurit. Mes PD dhe ish të përndjekurve ka dialog konstruktiv. Në Ministrinë e Drejtësisë janë paraqitur 21 mijë kërkesa për dëmshpërblim, nga të cilat janë miratuar 11 mijë e 500", ka thënë Halimi për mediat. Përmes një vendimi të marrë një ditë më parë, qeveria përcaktoi 26 marsin e këtij viti si afatin e shpërndarjes së këstit të dytë të fondeve të dëmshpërblimit për ish-të përndjekurit.

GJIROKASTER

K

ryetari i Lëvizjes Socialiste për In tegrim, Ilir Meta i përcolli urimet e tij për Ditën e Verës nga Antigonea në Gjirokastër. Krahas urimit për më shumë dashuri mes shqiptarëve, kreu i LSI-së theksoi sërish nevojën e bashkëpunimit politik për të mirën e vendit. "Fillimet politike gjithashtu kërkojnë më shumë dashuri. Por, edhe nëse kjo do jetë e vështirë të paktën dialogu nuk është i pamundur, në mënyrë që Shqipëria të hedhë atë hap qo do ta kishte hedhur para dy tre viteve, të marrjes së statusit të vendit kandidat, sepse i vetmi problem ka qenë mungesa e dialogut poli-

tike dhe e disa reformave që kanë për bazë këtë dialog. Në këtë qytet që jemi këtu zanafillen e ka nga dashuria, ndërkohë që thonë se djegien apo shkkatërrimin e ka nga urrejtja. Ne jemi këtu për ti dhënë një nxitje dialogut dhe dashurisë mes shqiptarëve", u shpreh Meta. Ndërsa përshëndeti miratimin në parim të projektligjit për Gjykatën Administrative, në Komisionin e Ligjeve, Meta nënvizoi se diskutimi për këtë ligj të rëndësishëm duhet të kishte nisur më herët. "Konsensusi për Gjykatën Administrative duhet të ishte arritur me kohë por, më mirë vonë se sesa më vonë. Është një hap pozitiv", u shpreh Meta.


E enjte, 15 mars 2012

5

EKONOMI

Subashi: Gjykata Administrative kalon brenda marsit

M

iratimi i projektligjit për Gjykatën Administrative mund përfundojë brenda dy javësh, duke respektuar kështu edhe marrëveshjen mes palëve politike për votimin e ligjeve, që kërkojnë shumicë të cilësuar, brenda muajit mars. Relatori i projektligjit, Armando Subashi, tha se, duke nisur nga java e ardhshme, do të zhvillohen seancat dëgjimore në

Komisionin e Ligjeve dhe do të nisë amendimi sipas draftit paraprak që është përgatitur. Këtij drafti do t’i shtohen më pas edhe propozimet, që mund të vijnë nga grupet e interesit. Lidhur me amendimet e kërkuara nga biznesi, ai tha se një prej tyre do të jetë ai për caktimin e afateve të shqyrtimit të çështjeve në Gjykatën e Lartë. Sipas deputetit

socialist, në draftin e parë përcaktohej afat për shqyrtimin e çështjeve në dy shkallët e Gjykatës Administrative, por mungonte afati për Gjykatën e Lartë, çka lejonte zvarritje. Dje Partia Socialiste ka organizuar një dëgjesë të re për Gjykatën Administrative, me një tryezë, të kryesuar nga Edi Rama, ku thirri ekspertë dhe grupe të biznesit

Patton Boggs vlerëson 322 mln euro kompaninë e naftës Lajmi Konsulentë amerikanë të Patton Boggsit, të angazhuar nga qeveria shqiptare për të përgatitur privazitimin e Albpetrolit, kanë përgatitur raportin e vlerësimit të aseteve, sipas të cilit vlera e kompanisë së naftës është 322 milionë euro. Kjo është sa katër vjet fitime të realizuara nga ky subjekt

Albpetrol, në 4 vjet blerësi nxjerr koston Fitimi për 2012-ën ishte 81 milionë euro VLERËSIMI

COFACE: Shqipëria, risk i lartë

TIRANE

GENC KONDI

G

rupi amerikan i konsu lentëve nga kompania Patton Boggs, i pajtuar nga qeveria shqiptare për të mbikëqyrur procesin e privatizimit të shoqërisë së naftës me pronar shtetin Albpetrol, vlerëson se asetet që ka në dispozicion ky subjekt llogariten në 322 milionë euro. Kjo është një shifër që, me sa duket, qeveria do ta nxjerrë si çmim-dysheme në procesin e tenderimit ndërkombëtar për shqitjen e 100 për qind të aksioneve të saj, bëjnë të ditur për Shqiptarja.com zyrtarë të ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës. Kjo është një shifër shumë më e ulët, edhe nga vetë vlerësimet e mëparshme nga të njejtët ekspertë për kompaninë në fjalë, që janë bërë më parë. Konsulenti ndërkombëtar Patton Boggs është shprehur më 2010 shprehej se Albpetroli vlente 497 milionë USD dhe më pas shifra u korrigjua në ulje, në 420 milionë dollarë, pra 322 milionë euro. Por, vetëm në një vit, të paktën zyrtarisht, është deklaruar që fitimi i kompanisë së naftës ka qenë i tillë, që do të mjaftonin katër vite për të kthyer shpenzimin e bërë për blerjen e kompanisë. Më 2012, viti i fundit për të cilin Tatimet kanë regjistrime të deklaratave mbi fitimet e kompanive, Albpetroli ka deklaruar një fitim në masën 11 miliardë lekë, ose 81 milionë euro me kursin aktual. Pra, edhe pa shfrytëzuar intensivisht, me metoda të reja, naftën e nëntokës shqiptare, kompania që do të blinte Albpetrolin do të kishte fitime kolosale. Por, të gjitha subjektet e huaja që kanë lidhur marrëveshje hidrokarbure me shtetin sh-

A

qiptar, kanë aplikuar metoda të reja, duke nxjerrë nga nëntoka sasi nafte, që konsideroheshin si të parikuperueshme. Nga të dhënat e deklaruara në Kuvend ditët e fundit nga zv.ministri i METE-s Enno Bozdo, u mësua se aktualisht vendi ka rreth 30 milionë ton rezerva nafte nëntokë, ndërsa ato pritet të rriten edhe me zhvillimin e teknologjisë. Rezervat e naftës përllogariten zakonisht në raport me mundësitë teknike

për nxjerrjen e tyre në sipërfaqe me teknologjinë aktuale. Por ekspertët kanë vlerësuar se vendi ka në total 480 milionë ton rezerva. Ndërkohë, deputeti socialist Arben Ahmetaj ka llogaritur se rezervat shqiptare të naftës vlejnë aktualisht 15 miliardë dollarë me çmimin e tregut. Referuar kësaj vlere, Ekzekutivi po ia lë këtë pasuri kombëtare një privati, me një akt krejtësisht anti-kombëtar, shtoi ai. Ai akuzoi gjithashtu qeverinë se po shet ndërmarrjen më fitimpru-

rëse në kushte emergjence, gjë që shihet edhe nga nxitimi i mazhorancës për të kaluar me shpejtësi ligjet e paketës së privatizimit të saj në Kuvend. Albpetroli zotëron gjashtë burime nafte, një vendburim gazi, një burim rëre bituminoze dhe infrastrukturën përkatëse për nxjerrjen dhe transportimin e pasurive hidrokarbure. Kompania ende shtetërore ka 3.000 puse nafte, që prodhojnë rreth 135 mijë tonë naftë në vit dhe punëson 4050 punonjës.

gjencia e vlerësimit të riskut ekonomik dhe financiar COFACE, në analizën që ka bërë për vitin 2012, parashikon një rritje ekonomike jo më shumë se 1.5% për Shqipërinë. Sipas saj, problem për Shqipërinë vijon të mbetet infrastruktura e dobët dhe investimet që duhen bërë në fushën energjetike, ndërkohë që vlerësohet negativisht edhe rreziku që mund te vijë nga borxhi publik. Vendi ynë futet në kategorinë C, të njejtë me Greqinë, me risk të lartë investimi. Një perfomancë më të dobët në Evropë se Shqipëria sa i përket riskut të borxheve e kanë vetëm Ukraina, Bosnja, Moldavia dhe Bjellorusia.

Kosovë

“Shqipëria na diskriminon”

TIRANE

D

ukej sikur ishte zgjidhur tashmë njëherë e mirë, por, pavarësisht ankesave të shtetit dhe biznesit kosovar, Dogana e Shqipërisë sërish vazhdon të pengojë me çmime të larta referencë importin e patates nga Kosova. Gjatë ditë së djeshme, në një takim mes dhomave të tregtisë të dy vendeve, kreu i Odës Ekonomike të Kosovës Safet Gërxhaliu ka vënë në dukje se, me një autorizim të lëshuar më datën 13 shkurt të këtij viti nga ministria e Financave e Shqipërisë, vetëm për pataten e importuar nga Kosova caktohet çmimi fiks 24–25 cent për kilogram, ndërsa i njëjti çmim për vendet tjera të rajonit cak-

tohet 10 cent. Kjo është një anomali e përsëritur, e cila dëmton prodhimin kosovar dhe, mbi të gjitha, përparimin e

bashkëpunimit ekonomik mes dy vendeve, u shpreh Gërxhaliu. “Nuk mund të sakrifikohen interesat mes dy shteteve për interesa të grupeve apo individëve”, shtoi ai. Vitin e kaluar, problemi mori përmasa të një “lufte” tregtare. Vetë ministrja kosovare Kusari paralajmëroi se Kosova mund të vendosë çmime reference ndaj prodhimeve të Shqipërisë, nëse Tirana zyrtare nuk e hiqte taksën e referencës për produktet e Kosovës, sipas marrëveshjes së arritur në qershor 2011. Por, pavarësisht se është angazhuar në këtë proces edhe kryeministri Sali Berisha, Doganat kanë vijuar diskriminimin, në kundërshtim me rregullat e marrëveshjes së tregtisë së lirë midis dy vendeve.

LAJME SHKURT Kreditimi i bujqësisë, vetëm 1.4% e totalit

Kredia për bujqësinë u rrit gjatë vitit 2011 me 40%, duke qënë një ndër sektorët ekonomikë me rritjen vjetore më të lartë. Sipas Bankës së Shqipërisë, kredia për bujqësinë në fund të vitit të kaluar arriti vlerën e 5.6 miliardë lekëve. Por, megjithë dinamikën pozitive vjetore, kreditimi i bujqësisë kundrejt totalit të kredisë për biznesin zë vetëm 1.4%

Çmimi i naftës i afrohet 200 lekëve për litër

Çmimi i karburanteve po i afrohet nivelit 200 lekë/ litër, duke e vendosur ekonominë kombëtare, të ndrydhur nga kriza, përballë një testi tjetër. Ndonëse ndër të paktat vende në rajon që prodhon naftë, Shqipëria është importuese neto e karburanteve. Eksportet vjet ishin në sasi të barabartë me importet, por në vlerë ishin 2.3 herë më pak, pasi shitet lëndë e parë dhe blihet e përpunuar

Banka kontribuon për gjelbërimin e Sarandës

100 pemë të tjera i janë shtuar zonës turistike të qytetit të Sarandës. Mbjellja e fidanave të blirit ka nisur në trotuaret përpara Grand Hotelit. Fidani i parë u mboll nga kryetari i bashkisë së Sarandës, Stefan Çipa dhe drejtori i përgjithshëm i Raiffeisen Bank në Tiranë, Kristian Kanakaris. Kryebashkiaku falenderoi drejtuesit e Raiffeisen Bank për këtë kontribut të ri në shtimin e gjelbërimit të Sarandës

S’ka marrëveshje për taksën mbi transaksionet

Taksa e posaçme mbi transaksionet bankare, si këmbimet valutore dhe shitblerja e aksioneve, e ashtuquajtura “Tobin tax”, nuk po gjen miratim nga vendet e BE, ndonëse mund të ishte një rrugëdalje nga kriza për shumë ekonomi të Evropës. Kundërshtimi i vendeve si Britania e Madhe, ekonomia e së cilës është e varur nga bursa e Londrës, ka qenë shumë i fortë. Gjermania dhe Franca janë pro vendosjes së kësaj takse, për të përfshirë më shumë sektorin financiar në kostot e krizës


6

E enjte, 15 mars 2012

SPECIALE

4-vjetori i Gërdecit

MILINOËT Faturat dhe pronat e ishdrejtorit të MEICO-s, njëri prej arkitektëve të tragjedisë së 15 marsit 2008.

Në foto: (Majtas) Ylli Pinari, ishdrejtori i MEICO-s (Djathtas) Dokumentet për arredimin e 13 apartamenteve në Golem

Bizneset e Ylli Pinarit shtëpi dhe prona Nga emigrant në 1992 te "lord i armëve" në 2008

TIRANE

ARBEN RROZHANI

K

ur Prokuroria e Tiranës bas tisi zyrën e ish-drejtorit të MEICO-s, Ylli Pinari pas tragjedisë së gërdecit, 4 vite më parë, në kompjuterin e tij u gjetën materiale të bollshme. "Lordi i armëve" kishte lënë shënime për gjithçka: për punën e tij si drejtor kompanie shtetërore që merrej me import-eksportin e armëve dhe municioneve, si dhe për aktivitetin e tij si biznesmen. Sa për anën e drejtorit të MEICO-s, dihet se ai blinte nga fishekët, deri te fregatat e rojes bregdetare, apo helikopterët. Ana tjetër është e panjohur: biznesi që ai bënte për të ngritur perandorinë e tij të milionave, edhe pse të pajustifikuar prej rrogës jo shumë të lartë që merr një drejtor kompanie shtetërore. Ylli Pinari këtu është skrupuloz: shënon gjithçka, nga blerja e kartave të telefonit për të birin, pagesat në shuma të vogla, deri te biznesi që kishte si bashkëpronar në një pallat në Golem, ku kishte 13 apartamente. Ai kujdeset për të gjitha. Ndërtimin, arredimin dhe pagesat, për materiale ndërtimi, aksesorë dhe pajisje shtëpiake.

PO SI ARRITI DERI ATY?

Sigurisht jo vetëm me ato lekë që kishte bërë deri në vitin 1999, siç thoshte në deklarimin e pasurisë të firmosur vetë. Në deklaratën e bërë dhe që u gjet në kompjuterin personal thuhej si ai kishte arritur të vinte ca pasuri nga aktiviteti, filimisht si emigrant në Itali, kur reforma e ish-ministrit Zhulali e nxorri të papunë në 1992, deri te roli i tij si aksioner në firma apo kambist. Më poshtë është deklarimi i pasurisë që ai bënte në Ministrinë e Mbrojtjes: "Në plotësim të deklaratave të pasurisë të plotësuara në detyrim

Pallati Sipas Akt-marrëveshjes së lidhur në 28 dhjetor 1998, Pinari dhe dy shtetas të tjerë blenë një truall në Golem. Sipas aktit të pjestimit të pasurisë në gusht 2001 në objektin 7 katësh të ngritur në zonën turistike Golem Kavajë, Pinari merrte 13 apartamente.atëherë që despotizmi në botën arabe ishte e rezervuar, në ata

të kërkesave ligjore po paraqes më poshtë edhe disa sqarime mbi aktivitetin tim privat në periudhën

1992-1999. Në muajin Tetor 1992 jam liruar nga ushtria në kuadër të reformës dhe në muajin nëntor 1992 jam larguar familjarisht në Itali. Atje kam punuar në punë të ndryshme si emigrant, por kryesisht me tregti si ndërmjetës në dërgimin e materialeve të ndryshme për firmat dhe individët në Shqipëri. Pa shkëputje këtë aktivitet e kam ushtruar në Itali deri në fillim të vitit 1994, përfshirë edhe një periudhë prej 3 muaj e gjysëm në Zvicër. Pas kësaj periudhe jam kthyer në Shqipëri vetëm. Të ardhurat nga ajo periudhë arrinin në shumën prej rreth 44000 USD. Në Shqipëri këtë shumë e kam përdorur fillimisht në kambizëm, aktivitet të cilin e kam zhvilluar pa ndërprerje deri në fund të vitit 1999,

por nuk mund të them saktësisht sa të ardhura kam krijuar shtesë, por jo më shumë se 70-80 milionë lekë vjetra, pasi punoja edhe për kambizmin e disa firmave italiane me të cilat kisha lidhje pune. Të ardhurat më të mëdha janë krijuar gjatë viteve 1996-1998. Nga viti 1994 (Tetor)deri në fund të vitit 1998 kur jam larguar kam qenë ortak në 1/3 në bar-bufe prapa bankës Qendrore pjesë e firmës "Mars" dhe devidentët nga ky aktivitet kanë qenë rreth 4 milionë lekë të vjetra në vit. Në vitin 1994 (Mars) deri në janar 1997 kam punuar si përfaqësues i firmës dhe njëkohësisht ortak në një firme italiane të prodhimit të inerteve "Ital beton" Zall Herr. Ne këtë firmë isha ortak me 15 %. Në këtë firmë kam marrë pagë njëlloj me punonjësit

Përvjetori

Gërdeci, e shtuna e zezë

S

TIRANE

hpërthimi në Gërdec ndodhi më 15 mars 2008 (e shtunë), rreth orës 12:05 dhe nga shpërthimi humbën jetën të paktën 26 persona. Gërdeci është fshat i qarkut të Tiranës, Shqipëri dhe shpërthimi ndodhi në një "fabrikë" për demontimin e armëve. Shpërthimi shkaktoi me qindra të plagosur dhe shumë shtëpi pësuan dëmtime të shumta. Disa humbën jetën në çast, dhe disa të tjerë humbën jetën më pas në spital. Sipas Reuters, spitalet u mbushën me të gjymtuar, të djegur dhe të tjerë do të dëmtoheshin nga grimca xhamash të thyer. Tre ditë mbas tragjedisë më 18 mars 2008, nga qeveria u shpall ditë zie kombëtare dhe protesta të shumta qytetare vijuan. Ministri i mbrojtjes Fatmir Mediu, do të jepte dorëheqjen pak ditë mbas tragjedisë

(një javë më pas). Ai nuk pranoi se kishte përgjegjësi për shpërthimin ose ndonjë lidhje korruptive në tregtinë e armëve dhe u shpreh se dorëheqja nga posti ministror ishte një "...përgjegjësi morale.". Edhe pse në fillim grupet opozitare do të qëndronin pasive ndaj ngjarjes (si shenjë solidariteti për tragjedinë), më pas ata do të akuzonin drejtpërdrejtë qeverinë si shkaktare të tragjedisë. Ngjarja la një shije të hidhur në opinionin publik, por do të ishte artikulli i gazetës së New York Times ai që do të shkaktonte debate të ashpra politike në Parlamentin e Republikës së Shqipërisë. Artikulli "Supplier Under Scrutiny on Arms for Afghans" i shkruar nga C. J. Chivers, Eric Schmitt dhe Nicholas Wood (i shtypur nga Mr. Chivers.), i publikuar më 27 mars të vitit 2008, nuk u mor parasysh nga qeveria, madje kryeministri Sali Berisha e quajti artikullin "Letër higjienike".

italianë në shumën prej 2,5 milionë lireta në muaj për të gjithë periudhën. Prej 33 muaj deri në largimin nga kjo firmë. Kjo ishte pagesë jashtë borderosë. Nga kjo periudhë meqenëse plotësova që në fillim kuotën time si ortak që me fillimin e arkëtimeve nga aktiviteti kam tërhequr devidentët çdo tremujor që më takonin për kuotën time dhe mesatarisht çdo muaj kam marrë jo më pak se 5-6 milionë lekë të vjetra.(28 muaj). Në fund të vitit 1996 kuotën time ia transferova kundrejt pagesës ortakëve të tjerë dhe jam larguar nga firma, duke marrë një shumë prej 190 milionë lireta në fund të vitit 1996. Nga viti 1997 deri në fund të vitit 1999 kam qenë kordinator,furnitor dhe konsulent në firmën "Ital Beton 2" me pagë mujore 450.000 lekë dhe me honorare për çdo kontratë apo furnizim. Kryesisht në periudhën e ngritjes e kampeve të refugjatëve kosovarë dhe aktivitetin me firmat e huaja që mbështetnin trupat e NATO-s përfshirë edhe një periudhë pune në Kosovë. Të ardhurat nga kjo punë llogariten në rreth 25 milionë lekë të vjetra. Një pjesë të këtyre të ardhurave e kam përdorur për për aktivitet tregtar por edhe dhënie parash me interes, ndërkohë që në vitin 19982000 kam filluar dhe përfunduar sëbashku me dy ortakë të tjerë një objekt në Golem ku kam përfituar një të tretën e apartamenteve të përfunduara të cilat janë të hipotekuara në emrin tim. Në vitin 2002 kam përfituar pjesën time nga shitja e shtëpisë dhe truallit në rrugën "Mujo Ulqinaku" në shumën prej 13800 USD. Në vitin 1996 (dhjetor) kam blerë një aparatament në Pallatet Shallvare në shumën prej 22.000 USD. Nga viti 1999 me të ardhurat në bazë të faturave në këtë apartament janë bërë dy shtesa dhe nga sipërfaqja prej 68 metra katrorë apartamenti është shtuar duke arritur në 250 metra katrorë".


E enjte, 15 mars 2012

7

SPECIALE

Mbledhja e qeverisë në 2007

Berisha-Mediu, dakort për biznesin në Gërdec M

bledhja e qeverisë e datës 17 shkurt 2007, zbulon interesin real të Berishës dhe Mediut për biznesin që shkaktoi masakrën. Enigma e kundërshtimit të Bodes dhe Rusmalit Kryeministri Sali Berisha dhe Ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu, kanë mbështetur biznesin e demontimit në Gërdec, jo në parim, por si interes për një kompani të caktuar. Përpjekja e tyre e parë është bërë në mbledhjen e qeverisë së datës 17 shkurt, të cilën po e botoi të plotë dje gazeta "Tema". Procesverbali i mbledhjes tregon se Fatmir Mediu i ka kërkuar qeverisë shqiptare të miratojë projektin direkt me emër të kompanisë SAC, e cila siç del është kompania ortake me Delijorgjin. Berisha, siç shihet nga procesverbali, ka qenë i përkushtuar që projekti të realizohej me çdo kusht. Ka qenë vetëm kundërshtimi i ashpër i Ministrit të Financave, Ridvan Bode dhe Zëvendëskryeministrit Ilir Rusmali që ka shmangur miratimin në mbledhje të qeverisë të kërkesës së Fatmir Mediut që të autorizohej drejtpërdrejt kompania SAC për demontimin në Gërdec. Pas kësaj mbledhje, ku shihet qartë se Bode dhe Rusmali nuk i kane hapur rrugë propozimit të Mediut, Berisha ka kërkuar që vendimi

Faksimile e diskutimeve në qeveri në 2007 për ngritjen e fabrikës së Gërdecit

të ripunohet dhe të autorizohet Ministria e Mbrojtjes të bëjë tender për këtë çështje. Përfundimi është i njëjte. Pas mbledhjes së dytë të qeverisë më 14 mars 2007, Mediu merr autorizimin për të bërë tender për këtë projekt dhe ai thjesht ia jep atë të njëjtës kompani për të cilin kërkoi të investohej vetë qeveria. Në çdo vend të botës do të mjaftonte një fakt i tillë për të kuptuar

që Sali Berisha dhe Fatmir Mediu kanë qenë të kapur nga biznesmenët që qëndronin pas kësaj kompanie. Formalisht partner i tyre është Mihal Delijorgji, por siç del nga korrespodenca ata kanë kërkuar që Rrahman Selmanllari, njeriu më i afërt i djalit të kryeministrit, të ishte përfaqësues i tyre në këtë biznes. Hyrje- daljet e të birit Sali Berishës në zyrën e Mediut ato ditë, raportimet

e Aldo Bumçit për komentet e tij rreth projektvendimit për Shkëlzen Berishën si dhe tabulatet telefonike të Delijorgjit me të, dëshmojnë se gjithë projekti ishte një biznes i Familjes Berisha, i cili u investua personalisht në miratimin e tij. Kundërshtimi nga ana e Ridvan Bodes dhe Ilir Rusmalit në mbledhjen e parë të qeverisë, vijnë nga dyshimet e tyre se pas biznesit

ishte Fatmir Mediu. Por me sa duket periudha një mujore deri në mbledhjen e dytë u ka mjaftuar të binden se një tjetër person me çante në dorë që hynte zyrë më zyrë dhe donte të mbyllej shpejt procedura, ishte pas këtij biznesi. Quhej Shkëlzen Berisha. Dhe ata heshtin në mbledhjen e dytë. Dhe nëse duan të jenë në atë qeveri, duhet të heshtin gjatë.

VERIFIKIMI

Pinari, "arrest shtëpiak" në bregdet Të dënuarit e procesit enden të lirë nëpër Shqipëri

TIRANE

ELTON QYNO

K

atër vjetori i tragjedisë së 15 Marsit, i ka gjetur të lirë të gjithë të pandehurit e dosjes Gërdeci, përfshirë këtu dhe Mihail Delijorgjin, Ylli Pinarin, Dritan Minxollin dhe Sokol Ngjecin për të cilët gjykata ka caktuar

moment nga efektivët e policisë së shtetit. Në një vëzhgim që gazeta "Shqiptarja.com" bëri ditën e djeshme rezultoi se asnjë nga të pandehurit nuk ndodheshin në banesat e tyre. Në apartamentin e ish-drejtorit të ndërmarjes MEICO

Ylli Pinari që ndodhet në katin e parë të një pallati në zonën e "Shallvareve", nuk ishte i pranishëm i dënuari nga Gjykata e Tiranës me 18 vjet burg Ylli Pinari. Fqinjët e tij u shprehën për gazetën se Pinari herë pas here vjen në këtë

apartament, pasi kohët e fundit ai jeton në një apartament tjetër në zonën e plazhit të Durrësit. Mësohet se edhe dje Pinari ka qënë në Durrës, ndërkohë që burime pranë gjykatës së Tiranës thanë se ekziston një leje e posaçme e

lëshuar nga gjykata, që i lejon Ylli Pinarit të qëndrojë dhe në banesën e dytë të tij në Durrës. Këtë lejë mendohet se Ylli Pinari e ka marë duke paraqitur një raport mjekësor, për shkak se vuan nga zemra dhe për pasojë e ka të nevojshme

Dje Pinari ka qenë në Durrës, sepse edhe pse në arrest shtëpie ekziston një leje e posaçme e lëshuar nga gjykata masën e sigurimit arrest shtëpie. Pavarësisht kësaj masa dhe dënimit me dhjetëra vite burg, të pandehurit e dosjes "Gërdeci" lëvizin lirisht në Tiranë, por dhe rrethe të tjera, duke mos u ndaluar në asnjë

Axhenda e Pinarit për një ditë të zakonshme pune kur ishte drejtor i MEICO-s. (Majtas) Duke kërcyer me një punonjëse gjatë festës për ditëlindjen e tij në shkurt 2008

të qëndrojë në apartamentin që e ka blerë pak vite më parë në zonën e bregdetit të Durrësit. Ndërkohë që ditën e djeshme në banesë nuk ka qënë dhe i dënuari tjetër me 18 vjet burg Dritan Minxolli. Banesa e këtij të fundit ndodhet në zonën afër Gardës së Republikës në katin e 5 të një pallati. I kontaktuar me telefon, shtetasi Minxolli është shprehur se nuk pranon të flasë rreth vendimit të gjykatës së Tiranës, për shkak se ndodhet në gjëndje jo të mirë shëndetësore. Minxolli e vlerëson vendimin e gjykatës, duke u shprehur se tashmë të tjerët duhet të heshtin. Ndërkohë që të pandehurit e tjerë të kësaj dosje janë hetuar dhe gjykuar në gjëndje të lirë. Katër vjet nga shpërthimi tragjik dhe dhënia e vendimit të gjykatës, familjarët shprehen se s'kanë marë drejtësi për 26 viktimat e 15 marsit 2008. Tre ditë më parë, ditën e dhënies së vendimit Zamira Durdaj, nga pakënaqësia e masave të dënimit, ka shpërthyer në lot, duke mallkuar rëndë gjyqtarët dhe prokurorët e çështjes.


8

E enjte, 15 mars 2012

AKTUALITET KËRPI, DËNOHET 38 FERMERËT

VDES EMIGRANTI NË SHBA

Dënime me 5 deri në 15 vite burg, për 38 fermerët e fshatit Shkrel që gjatë viteve 2000 pretendojnë se kanë kultivuar kërp, por prokuroria thotë se është drogë. Vendimi për dënimin e tyre është marë nga gjyakta e Shkodrës, e cila ka vendosur të shpallë fajtor 38 të pandehurit për akuzën e kultivimit të lëndëve narkotike. Skandali i kërpit është hetuar edhe nga prokuroria e Krimeve të Rënda, por më pas Gjykata e Lartë ekluzivitetin e hetimit ia la Shkodrës.

I riu shqiptar Valon Rraci, ka humbur jetën në një aksident rrugor, pikërisht në rrugën ku katër vite më parë ai i kishte shpëtuar jetën dy shoqeve të tij studente, që atë ditë u përplasën me makinë. Mediat amerikane raportuan se Valoni vdiq në spitalin “Westchester Medical Center në Valhalla, ku u dërgua i plagosur rëndë. Bashkë me të janë aksidentuar edhe dy shokët që udhëtonin me të, 18-vjeçarët Vincent McMorroë dhe Albert Tapia.

Valon Rraci

Gjykata e Tiranës, sekuestron kredinë prej 264 mijë euro

Bllokohen milionat e dëshmitarit të Metës Halilaj, duhet ti shlyente brenda 3 muajve Lajmi Bekim Halilaj, biznesmenit të përfolur në ankandin e naftës në "Alpetrol" i është bllokuar një shumë financiare prej 264 mijë e 500 euro. Vendimi për bllokimin e kësaj shume financiare ka ardhur si rezultat i mospagimit të kredisë të marë në "Raiffaizen Bank". Mirëpo me këtë vendim nuk pajtohet Halilaj, i cilia ka paditur në gjykatë shoqërinë përmbarimore.

TIRANE

ELTON QYNO

B

iznesmenit të naftës Bekim Halilaj, njëherësh ish-dëshmitarit në procesin gjyqësor ndaj të pandehurit për korrupsion Ilir Meta, i janë bllokuar 264 mijë e 500 euro. Vendimi për bllokimin e kësaj shume financiare është marë nga Gjykata e Tiranës, e cila ka nxjerë urdhërin e ekzekutimit për ngrirjen e kësaj shumë të marë në formën e kredisë nga biznesmeni Halilaj. Sipas gjykatës, biznesmeni Bekim Halilaj këto para i ka marë kredi në bankën "Raiffaizen Bank", duke nënshkruar një kontratë për kthimin e kësaj shume brenda një periudhë tre mujore. Mirëpo duke qënë se një gjë e tillë nuk është arritur të bëhet nga ana e administratorit të kompanisë "Halilaj Hollding Grup", atëherë "Raiffaizen Bank", i ka kërkuar gjykatës nxjerjen e një urdhëri ekzekutimi, dhe respektimin e kushteve të kontratës të nënshkruar në datën 23 mars 2011 mes Bekim Halilaj dhe "Raiffaizen Bank". Kjo kërkesë është miratuar nga gjyqtarja e Tiranës, Brunilda Kasmi, e cila vendosur të ngrijë shumën prej 264 mijë e 500 euro. Nisur nga këto kushte "Raiffaizen Bank", nëpërmjet shoqërisë përmbarimore "E.P.S.A." SH.P.K. ka bërë

ekzekutimin e urdhërit të vendimit të nxjerë nga gjykata. Mirëpo bllokimi i shumës financiare, ka bërë që të reagojë biznesmeni Bekim Halilaj i përfolur në skandalin e ankandit të shitjes së 30 mijë tonë naftë, i cili në 2 mars të këtij viti është kundërpërgjigjur me një padi civile, ku ka paditur në gjykatë shoqërinë përmbarimore "E.P.S.A." sh.p.k.

VENDIMI I GJYKATËS

Gjykata në perfundim të hetimit gjyqësor,pasi administroi provat shkresore në bisedimet përfundimtare, mori pretendimet e përfaqësuesit të palës kërkuese i cili kërkoi pranimin e kërkesës për lëshimin e urdhrit të ekzekutimit,dhe si e bisedoi çështjen në tërësi vëren se pala kërkuese i ëhtë drejtuar Gjykatës me një kërkesë sipas objektit të përcaktuar në pjesën hyrëse të këtij vendimi gjyqëqor. Me kërkesën në gjykim pala kërkuese "Raiffeisen Bank" Sh.a, parashtron se midis saj në cilësinë e kredidhënëses dhe kredimarrëses shoqëria "Halilaj Holding Group"Sh.a, me dorëzanës Bekim Mit'hat Halilaj nëpërmjet lëvrimit të një shume prej 250, 000 Euro, me një afat kthimi prej 3 muaj, ka filluar mar-

BEKIM HALILAJ

192 telefonata me Metën për ankandin e naftës

Në foto: Biznesmeni Bekim Halilaj lëshuar urdhri i ekzekutimit përkatës.

B

iznesmeni i naftës Bekim Halilaj njihet si një nga personat që dëshmoi në procesin gjyqësor kundër ish-zv/kryeministrit Ilir Meta. Halilaj, si një biznesmen që kishte marë pjesë në ankandin e shitjes së 30 mijë tonë naftë bruto nga "Alpetrol", ka pohuar se të pandehurin Meta nuk e kishte takuar asnjëherë për veç se një herë rastësisht në hotel "Rogner". Në dëshminë e tij dhënë në gjykatë, Halilaj ka pohuar se s'kishte folur në telefon me të pandehurin Meta, ndërkohë që nga verifikimet e tabulateve ka rezultuar se ai kishte kryer 192 telefonata, ku 9 herë kishte biseduar me Metën, ditën kur është vendosur shtyrja e ankandit të naftës.

rëdhënia e kreditimit. Kjo marrëdhënie kreditimi është konkretizuar me nënshkrimin e kontratës së kredisë me kufi Nr 1257 Rep, Nr 688 Kol datë 23.03.2011. Kredimarrësi nuk e ka paguar këtë shumë megjithë njoftimet që i janë bërë, dhe është në vonesë në përmbushjen e detyrimeve që rrjedhin nga kontrata e kredisë së mësipërme. Sipas vërtetimit datë 28.10.2011 të adminis-

truar në dosjen gjyqësore aktualisht detyrimi i kredimarrësit shoqërisë "Halilaj Holding Group"Sh.a, është në shumën prej 264,518.82 Euro. Për këtë arsye pala kërkuese kërkoi lëshimin e urdhrit të ekzekutimit përkatës për zbatimin e kontratës së kredisë në fjalë. Në nenin 510 të K.të Pr Civile parashikohet se ekzekutimi i detyrueshëm mund të bëhet vetëm në bazë të një titulli

PADIA E BEKIM HALILAJ

Faksimile e vendimit të gjykatës ekzekutiv. Gjykata çmon se tituj ekzekutivë janë aktet noteriale që përmbajnë detyrim në të holla, si dhe aktet për dhënien e kredive bankare ose aktet për dhënien e kredive nga institucionet financiare jobankare. Gjykata nisur nga përmbajtja e kontratës në fjalë çmon se në vështrim të nenit 510/d të Kodit të Proçedurës Civile, ajo përbën një titull ekzekutiv dhe se për zbatimin e saj duhet

Në datën 2 mars të këtij viti shoqëria Halilaj Holding Grup me administrator Bekim Halilaj ka paditur në gjykatë shoqërinë përmbarimore "E.P.S.A.". Sipas objektit të padisë me nr. 9264 Bekim Halilaj kundërshton veprimet përmbarimore nga kjo shoqëri. Deklarimin e pavlefshmërisë së titullit Ekzekutiv, kontratë kredie për sa i përket debitorit kryesor Halilaj Holding Group sh.p.k dhe dorëzanësve të tjerë. Detyrimin e palës së paditur shoqëria përmbarimore "E.P.S.A." që ti paguajë paditësit dëmin pasuror të shkaktuar nga sekuestrimi i aseteve dhe bllokimi i veprimtarisë ekonomike e përbërë nga humbja e pësuar ku përfshihen shpenzimet e shoqërisë për qiranë, pagat dhe humbje të tjera financiare për mosrealizim të kontratave me të tretëve.

I dënuar me 7 vjet burg

Arratiset turku Ozel, dështon ekstradimi

N

TIRANE

jë shtetas Turk i dënuar nga drejtë sia shqiptare në 2009 me 7 vite burg, dhe i kërkuar nga ajo Turke, për akuzën e falcifikimit të pasaportave, është zhdukur në rrethana misterioze, duke sjelle dështimin e ekstradimit të tij për në Turqi. Bëhet fjalë për Yasin Ozel, i cili ka arritur të përfitojë lirinë nëpërmjet shërbimit të provës dhe pasi ka dalë nga burgu ka humbur çdo kontakt me drejtësinë shqiptare, për shkak se ka mësuar që shteti Turk e kërkon për akuzën e "Falcifikimit të pasaportave". Nga të dhënat paraprake rezulton se Yasin Ozel është njohur me shtetasin Gultekin Sahin, i cili ishte i in-

teresuar për të shkuar në Gjermani. Për këtë arsye shtetasi "Ozil" i ka premtuar atij një vizë shengen kundrejt vlerës prej 3100 Euro. Pasi kanë rënë dakort shtetasi turk "Gultekin" i ka dorëzuar shtetasit "Yassin" pasaportën e tij të lëshuar nga Republika e Turqisë nr TR/N/505315, në faqën 15 të së cilës ka ngjitur pullën e vizës shengen me nr Nr D03514018, të përgatitur nga autoritetet gjermane, duke e hequr nga një tjetër pasaportë dhe duke e ngjitur në pasaportën e shtetasit Gultekin, duke konsumuar në këtë mënyrë veprën penale të "Fallsifikimit të pasaportave". Nisur nga kjo situatë drejtësia Turke, ka kërkuar ekstradimin e shtetasit Yasin Ozel. Fillimisht Ozel,

është arrestuar por më pas është liruar nga gjykata, çka ka sjellë dhe arratisjen e tij. Gjatë fazës së gjykimit të kërkesës së prokurorisë për miratimin e letërpororisë së ardhur nga Turqia, trupi gjykues i kryesuar nga gjyqtarja Antonela Prendi i ka kërkuar informacion 12 drejtorive të policisë në qarqe, por asnjëra prej tyre nuk ka konfirmuar prezencën e Ozel në Shqipëri. Verifikime janë bërë dhe në aeroportin e Rinasit, ku ka rezultuar se ai nuk ka dalë nga Shqipëria. Nisur nga këto rrethana pas 19 seancash gjyqësore, gjykatësja Prendi ka vendosur të rëzojë kërkesën për ekstradim, për shkak të pamundësisë së pyetjes në cilësinë e të pandehurit të shtetasit turk Yasin Ozel.


E enjte, 15 mars 2012

AKTUALITET

Gomonia me flamur P grek solli 84 kg drogë në Sarandë

olicia e Shtetit ditën e djeshme ka dhënë detaje mbi operacionin e sekuestrimit të gomones mbrëmjen e djeshme në detin Jon. Policia bën me dije se rreth orës 22:45 minuta struktura kufitare kishte arritur të identifikonte një gomone me flamur grek, e pajisur me 2 motorë me nga 250 kuaj fuqi secili,e cila po lëvizte nga ishulli i Kurfuzit në drejtim të Kanalit të Çukës. Burime nga policia bëjnë me dije gjithashtu se menjëherë

nga informacionet e marra në rrugë informative strukturat e Policisë Kufitare kanë organizuar shërbimet nga deti në bashkëpunim edhe me grupin operacional nga toka për të bërë të mundur bllokimin e këtij mjeti të dyshimtë. Ndërkohë njëkohësisht janë njoftuar dhe shërbimet e tjera të policisë, të cilat kanë qenë në afërsi të kësaj zone. Ndërsa pas 15 minutash pas lëvizjes së policisë është arritur të lokalizohej

dhe bllokohej mjeti lundrues. Sipas policisë mësohet gjithashtu se gomonia ishte rreth 10 metra e gjatë dhe ishte e pajisur me 2 motorë, tip yamaha, me nga 250 kuaj fuqi secili. Ndërkohë pas bllokimit të mjetit lundrues policia ka vijuar menjëherë kontrollin e zonës. Kështu nga kontrolli i ushtruar në zonën rreth bregut janë konstatuar dhe 2 çanta me rreth 84 kilogramë lëndë narkotike e dyshuar e llojit kanabis sativa.

Policia e Tiranës prangos 3 persona dhe prostitutën Lajmi Një sekser, taksist dhe një tutore së bashku me një prostitutë 23 vjeçare janë arrestuar nga policia e Tiranës, pasi ata shfrytëzonin si prostitutë shtetasen me inicialet E. T. Arrestimi i tyre ka ardhur në bazë të operacionit të koduar "Fshehtësia", i cili u zhvillua në orët e para të mëngjesit të të Mërkurës.

Seks në autostradë për 400 euro nata Mekanizmi i shfrytëzimit të 23 vjeçares në hotele

DEZDEMONA PORJA

K

atër persona kanë rënë në prangat e policisë së Tiranës, pasi ka rezultuar se ata janë të implikuar në shfrytëzimin si prostitutë të një 23 vjeçare nga kryeqyteti. Katër muaj hetime kanë mjaftuar për agjentët e seksionit të antitrafiqeve që të zenë me "presh në dorë", katër personat dhe ti dërgojnë ata për ndjekje penale për akuzën e "shfrytëzimit të prostitucionit në rrethana rënduese". Prej kohësh agjentët ishin vënë në dijeni të veprimeve kriminale të të arrestuarve, duke mbledhur informacione të sakta, të cilat çuan në prangosjen e tyre në kushtet e flagrancës. Pas administrimit në dosje të provave bindëse policia e Tiranës, i ka ndezur dritën jeshile operacionit të koduar "Fshehtësia", duke arrestuar katër personat Fatmir Lizi, 38 vjeç, banues në Tiranë, i dënuar më parë për vrasje, si dhe Ardian Keçi, 41 vjeç, banues në Shijak, i dënuar më parë për plagosje, E. T., 23 vjeç dhe Niva Kokolari, 25 vjeçe, të dyja me banim në Tiranë. Policia ka bërë të ditur se arrestimi i këtyre shtetasve është bërë në kuadër të një procedimi penal të nisur në ngarkim të tyre. Rreth orës 05:00 e mëgjesit të djeshëm agjentët kanë hyrë në ambjentet e një hoteli në Shijak, duke arrestuar katër personat e përmendur.

KODET QË PËRDORNIN

Sipas policisë mësohet se metoda që të arrestuarit përdornin ishin "Jua shërbejmë femrat në adresë, sipas mundësive të pagësës". Me këtë metodë pune, prej më tepër se rreth 4 muajsh punonin katër persona të arrestuar mëngjesit e të mërkurës, nga policia e kryeqytetit, me akuzën e shfrytëzimit për qëllime prostitucioni në rrethana rënduese. Fatmir Lizi,

Policisë, i interesuar për klientët ishte Ardian Keçi, i cili përgjithësisht merrte një përqindje të caktuar nga çdo rast, në varësi të pagesës që ofronte klienti. Kjo pagesë niste nga 50 euro për orë dhe në varësi të gjendjes së klientit, ajo pagesë rritej. Në rastet kur klienti e kërkonte vajzën për një natë, pra jo më për një orë, pagesa kapte shifrën e 400 eurove. Madje me këtë shumë parash, grupi, e dërgonte vajzën në çdo adresë të mundshme Tre persona kanë rënë që e kërkonte klienti. Burimet e policisë në prangat e policisë së thanë se nga hetimet e Tiranës, pasi ata janë të kryera është zbuluar se në shumë raste, perimplikuar në shfrytëzimin sonat e arrestuar e e një prostitute kishin dërguar femrën në qytete të ndryshme si në Durrës, Shijak, për ushtrim prostitucioni. Sipas Kavajë, e madje edhe në Fier, burimeve të policisë Niva për çmime që arrinin shumën e Kokalari, ishte shfrytëzuesja e 400 eurove. Një shumë e tillë vajzës 23 vjeçare, e cila merrte parash sipas hetuesve, nga të fitimet kryesore të punës së saj. arrestuarit justifikohej me fakArdian Keçi, i dënuar më parë tin se vajza ishte shumë e mirë, për plagosje, thuajse gjithmonë e re dhe e pakonsumuar. Buluante rolin e sekserit, duke i gje- rimet e policisë kanë bërë me tur klientë, Niva Kokolarit, për dije se vajza e cila shfrytëzohej, vajzën që ajo shfrytëzonte. Një kishte qëndruar një periudhë praktikë e tillë kjo sipas hetuesve kohore jashte vendit ku kishte funksiononte gjithmonë, në të punuar si prostitutë, kryesisht gjitha rastet. Sipas burimeve të në Itali, Zvicër dhe Austri. Fatmir Lizi, ishte personi që me taksi e kishte dërguar 23 vjeçaren E.T, në drejtim të adresës së hotelit ku është kapur vajza duke kryer mardhënie me një klient. Në drejtim të këtij hoteli, sipas hetuesve, e kishte orientuar Niva Kokolari, 25 vjeçarja nga Tirana. Pikërisht kjo e fundit sipas burimeve të policisë është e dyshuar si tutorja e vajzës 23 vjeçare të arrestuar nga policia gjithashtu

TIRANE

nga Tirana, i punësuar si taksist i dënuar më parë për vrasje, Ardian Keçi, banues në Shijak, i dënuar më parë për plagosje, akuzohen se në bashkëpunim me Niva Kokolarin, shfrytëzonin për prostitucion, një vajzë 23 vjeçare, nga Tirana, me inicialet E.T, e cila edhe dyshohet se është shfyrtëzuar dhe ka ushtruar porstitucion jashtë vendit. Ndërkohë operacioni është kryer gjatë mëngjesit të ditës së

djeshme dhe ka përfunduar në orët e para të mëngjesit, në një hotel në qytetin e Shijakut në dhomat e të cilit, policia ka ndaluar vajzën E. T, që prostituonte me një klient. Ky i fundit sipas burimeve të policisë kishte paguar ndaj njerëzve që ia kishin dërguar vajzën në Shijak, 50 euro, plus shpenzimet e taskisë.

MEKANIZMI

Sipas burimeve të policisë,

9

LAJME SHKURT

Aksident në Kukës,

humb jetën 23-vjeçari

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur ditën e djeshme në qytetin e Kukësit, ku një person ka mbetur i vdekur në vend dhe tre të tjerë janë plagosur rëndë, por fatmirësisht kanë shpëtuar jashtë rrezikut për jetën. Lajmi është konfirmuar nga policia e cila bën me dije se ngjarja e rëndë ka ndodhur si pasojë e shpëjtësisë së lartë, jashtë normave të lejuara. Burime nga policia bëjn me dije gjithashtu se ngjarja e rëndë ka ndodhur rreth orës 14:00 pranë aeroportit të Kukësit, kur mjeti tip fuoristradë, që mendohet se udhëtonte nga Bushtrica në drejtim të qytetit të Kukësit ka humbur kontrollin, duke dalë kështu nga rruga dhe më pas ka përfunduar në një kanal. Kështu që bëhet e ditur për pasojë nga aksidenti i ndodhur ka humbur jetën 23-vjeçari Galip Perzhilla dhe janë plagosur Trëndafile Perzhilla, 20 vjeç dhe shtetasit Gëzim e Përparim Nici. Ndërkohë të plagosurit janë dërguar menjëherë në spitalin rajonal, prej nga mësohet se janë në gjendje të rëndë shëndetësore. Ndërsa policia dyshon se shkak i aksidentit ka qenë shpejtësia e madhe, e cila ka bërë që mjeti tip fuoristradë të përfundojë në kanal dhe kështu të mbesin të plagosur personat të cilët ndodheshin në automjet. Fatkeqësisht nga ky aksident ka mbetur i vdekur një 23 vjeçar, por edhe personat e tjerë po luftojnë me vdekjen pasi kanë marrë shumë plagë në trup, dhe janë në gjendje të rëndë shëndetësore.

Ngjarja në Korçë

Sherr në ditën e Verës, vdes 23-vjeçari

K

KORÇË

a ndërruar jetë pas disa orësh në Spitalin Ushtarak 23-vjecari Oligert Kreka, i cili është plagosur nga disa të rinj gjatë festimeve të natës së Verës në fshatin Barçë të Korcës. Lajmi është konfirmuar nga policia e cila bën me dije se shkak për vdekjen e 23-vjecarit kanë qenë plagët e shumta të pësuara në pjesën e kokës, si pasojë e goditjes me mjete të forta dhe të mprehta. Burime nga policia bëjnë me dije gjithashtu se i plagosuri tjetër Sajmir Yzeiri konfirmohet se është jashtë rrezikut për jetën. Sipas policisë mësohet se dy të rinjtë janë plagosur gjatë një sherri me 4 të tjerë, ndërsa festonin në

fshatin ku ata banonin. Ndërkaq, policia është vënë në ndjekje të autorëve të ngjarjes, Emiljano dhe Genci Nazifi. Policia po heton për ndalimin dhe arrestimin e personave të tjerë që janë përfshirë në sherr ku mbeti i vdekur nga plagët e marra Oligert Kreka. Po nga të njëjtat burime mësohet gjithashtu se Oligert Kreka kishte shkuar mysafir te një shok i tij në fshatin Barç të Korçës për Ditën e Verës, por duket se vizita nuk ka shkuar mirë për 23 vjeçarin i cili është rrahur nga i zoti i shtëpisë dhe miqtë e tij. Ndërkohë pas afro 24 orë betejë me plagët e marra në Spitalin Ushtarak në Tiranë, Kreka nuk ka mundur dot tu rezistojë plagëve dhe ka gjetur vdekjen. Burime zyrtare nga

policia thanë se i dyshuar kryesor për vdekjen e tij dyshohet të jetë Emiljano Nazifi 25 vjeç i cili është vënë në pranga pasditen e djeshme. Mësohet gjithashtu se gjatë mesnatës në fshatin Barç të Korçës, gjatë një konflikti mes disa të rinjsh ka pasur 2 persona të plagosur, mes tyre edhe viktima e mbrëmjes së djeshme 23 vjeçari Kreka. Ndërsa pas sinjalizimit për këtë rast, në vendngjarje kanë shkuar efektivët e policisë, ku nga hetimet e para ka rezultuar se autorë të ngjarjes janë katër persona të cilët janë shpallur në kërkim. Nga ana e uniformave blu thuhet se të kërkuarit mbajnë identitetet Emiljano Nazifi 25 vjeç, A.N 22 vjeç, G.K 22 vjeç, J.K 22 vjeç, që të katër nga fshati Barç.


10

E enjte, 15 mars 2012

ANALIZE

Debati për parinë

KIÇO BLUSHI: Rrallë më ka ndodhur të bie në mendime, siç rashë pasi lexova dhe rilexova Përrallat e Tranzicionit...Me një mprehtësi dhe tejpashmëri të lavdërueshme të dukurive tona, edhe pse nuk jeton këtu, Shinasiu përshkruan cilësitë dhe veçoritë e "parisë së Tiranës"....

Ja emrat e parisë së Tiranës* NGA

SHINASI A.RAMA

vijon nga faqja 1 ...pronarët e monopoleve dhe të ndërmarrjeve ekonomike që e mbajnë gjallë dhe spikasin ekonomikisht në të gjithë shtresën e parisë si Bashkim Ulaj, Rezart Taçi, Koço Kokëdhima, Anastas Angjeli, Dritan Hoxha, Artan Dulaku, stefan Pinguli, Lefter Koka, Tom Doshi, Sadri Abazi, Fidel Ylli, Sami Gjergji, Arben Duka, Shyqyri Duraku, Ram Geci, Zamir Mane e të tjerë afaristë e tregtarë e investitorë me peshë të madhe në ekonomi. Edhe këta e kanë vënë pasurinë duke qenë të lidhur politikisht me strukturat e parisë. Kurdo që qëmtohet mënyra e vënies së pasurisë së këtyre individëve do të shihet se rrënja e saj ka qenë një lidhje politike. Së treti, janë krijuesit e vlerave apo antivlerave e të mendësive që i interesojnë parisë e të cilët, përmes lumit të botimeve, propagandës e emisioneve televizive ia paketojnë e ia shesin interesat e kësaj shtrese si vlera të mirëfillta letrare, kulturore, apo ideologjike popullit shqiptar. Këtu hyjnë shkrimtarët, artistët, opinionistët, analistët, komentatorët e prodhuesit e argumentave që formësojnë debatin në Tiranë. Ndër figurat e spikatura të këtij krahu të parisë janë Dritëro Agolli, Ismail Kadare, Visar Zhiti, Nikollë Lesi, Blendi Fevziu, Agron Tufa, Arjan Çani, Filip Çakulli, Ylli Pango, Rudina Xhunga, Fatmir Toçi, Kiço

Politika është në plan të parë. Krimi është rruga për të ruajtur interesat kur nuk mbetet zgjidhje tjetër. Pasurimi është objektivi i pandryshuar i parisë. Edhe për disa kohë të mira, shteti ligjor dhe instrumentat e dhunës do të jenë armiku i parisë Blushi, Skënder Minxhozi, Fatos Lubonja, Ilva Tare, Aleksandër Frangaj, Anila Basha, Mero Baze, Mustafa Nano, Sokol Balla, Andrea Stefani, Artan Lame, Mark Marku, Armand Shkullaku e të tjerë. Këtu hyjnë edhe shumë të tjerë që nuk dinë se çfarë flasin si Ndriçim Kulla, Hamit Take, Miranda Haxhia, apo, edhe i ndjeri, mjeku i pahar-

rueshëm popullor, Arqile Boti, individë të superkulturuar që shkruajnë por që në shkrimet e tyre dallohet se kanë obsesione profesionale si Edmond Tupja me personazhet e tij Françes Armadhi e Vangjel Lezeti, mitomanë dhe prototipë të dikujt që vuan kompleksin e madhështisë si Edison Ypi, apo pisqolla mediatike të dala nga romanet e Balzakut si Fahri Balliu apo Frrok Çupi. Rëndësia e këtij grupi për parinë shihet qartë në vëmendjen që marrin individët brenda këtij grupi nga paria. Paria ka mbetur e ngrirë në mendësinë e vitit 1990. Pika kulmore kulturore e shoqërisë shqiptare kanë qenë e mbeten Ismail Kadare e Dritëro Agolli, poeti më i shquar katundar kombëtar. Më në fund, si askund tjetër, pari legjitime në shtetin shqiptar janë edhe figurat e botës së nëndheshme si Miri i Xhikes, Rrahmoni, Lul Berisha, Aldo Bare, Zan Caushi, Kakami, Gjenerali i Babrrusë, Gzimi i Kashtës, Qorri e shumë të tjerë që nga paria njihen me emra të tillë përkëdhelës si Tan Lepri. Shumë më të rëndësishëm janë ata që nuk ju përmendet emri as në shtyp, dhe as në media, por që arrijnë të kërcënojnë edhe kryeministrin me një sms. Këta janë ish-truproja dhe ish-shoferë, ish-oficerë apo zyrtarë që punojnë në strukturat dritë-hije të parisë dhe që janë3 pasuruar në mënyrë marramendëse. Disa kanë qenë pjesë e rëndësishme e parisë sunduese, si bie fjala “nipi i kryeministrit”, trafikanti i drogës, kolonel i antidrogës, avokat Sokol Koçiu. Por roli qendror i këtyre dregzave të sho-

Në foto: Kopertian e librit “Përrallat e tranzicionit shqiptar” të Shinasi A. Rama

qërisë shihet si në periudha krize ashtu edhe në allishverishet e dyshimta të parisë. Si edhe shihet lehtë, ky përkufizim i parisë është i ndryshëm nga përcaktimet tradicionale të elitave tek Pareto sepse është shumë më i ngushtuar dhe selektiv, por më i zgjeruar sesa tek Mosca, sepse paria nuk është thjesht klasa sunduese politike. Arsyeja është se gjithkund tjetër, paria, elitat apo klasa sunduese kanë një bazë shumë më të gjerë tradicionale legjitimiteti, festare, ushtarake, kulturore, apo historike. Këta që sundojnë në shtetin shqiptar nuk kanë pasur asnjë mundësi që të krijojnë legjitimitetin e duhur apo të imponohen në disa breza. Prandaj, ndër shqiptarët, paria janë ata që sundojnë e që duan të sundojnë me forcë politike, dhe duke kontrolluar politikën e krimin për t’u pasuruar ata vetë dhe klanet e tyre. Politika është në plan të parë. Krimi është rruga për të ruajtur interesat kur nuk mbetet zgjidhje tjetër. Pasurimi është objektivi i pandryshuar i parisë. Edhe për disa kohë të mira, shteti ligjor dhe instrumentat e dhunës do të jenë armiku i parisë. Po ashtu, nga përkufizimi shihet se kam përjashtuar figurat kulturore dhe fetare bashkëkohore. Strukturat fetare janë ende të brishta e don kohë që të fuqizohen, megjithëse Anastas Janullatos, Rrok Mirdita, Selim Stafa e një kohë Reshat Bardhi, Hafiz Sabri Koçi, janë bërë pjesë integrale e parisë së Tiranës. Figurat e sekteve që po fuqizohen dita më ditë përfshirë këtu edhe kultin e “shenjtores Eleonorë”

që ndërroi jetë në rrethana të dyshimta dhe pa mundur të parashikojë fundin e vet me kohë do të fillojnë të kenë më shumë peshë. Po ashtu, paria i kontrollon me shumë rreptësi zhvillime në struktura të tilla. Gjithsesi, strukturat e mirëfillta kulturore e fetare janë tejet të dobta e pa influencë të mjaftueshme në shoqërinë shqiptare. Më në fund, nga paria e Tiranës janë të përjashtuara edhe figurat ushtarake. Shteti shqiptar nuk ka më as ushtri, as oficerë shërbimesh, që të imponohen si figura me ndikim kombëtar. Një gjeneral ushtrie shqiptar, apo një gjeneral i policisë, për nga infuenca është i barabartë me drejtorin e postës në një shtet tjetër. Paria e re sunduese shqiptare, edhe kur vjen nga profesorati apo shtresa intelektuale është pastërtisht politike, kriminale, dhe ekonomike. Ajo ka edhe një frikë të justifikuar nga instrumentet e dhunës së shtetit si ushtria, policia dhe shërbimet e ndryshme. Edhe ky përqëndrim kaq i ngushtë interesash e vëmendjeje tradhëton interesat dhe identitetin e vërtetë të shtresës. Po të shikohet e qëmtohet me qetësi, kjo shtresë e ngushtë bëhen a nuk bëhen më shumë se tre mijë vetë. Të gjithë janë të vendosur në Tiranë ose në rrethinat e saj ku i kanë vilat dhe apartamentet luksoze. Të gjithë kanë lidhje me parinë sunduese të mëparshme. Paria e mëparshme ishte thelbësisht politike, edhe këta nuk janë thjesht një rikrijim i zgjeruar i parisë së mëparshme. Kësaj radhe zgjerimi ndodhi me intelektualët që u bënë politikanë dhe me pasanikët e rinj që po seleksionohen me shumë shpejtësi. Ata që po mbesin të fortë ekonomikisht, janë pjesa integrale e shtresës, të tjerët po zhyten e do të zhyten në fund, me ngadalë e me kohë, por nuk mund të jenë pari. Në thelb, ajo që të bën pari, është lidhja me pushtetin politik, mendësia e shtresës dhe

Po të shikohet e qëmtohet me qetësi, kjo shtresë e ngushtë bëhen a nuk bëhen më shumë se tre mijë vetë. Të gjithë janë të vendosur në Tiranë ose në rrethinat e saj ku i kanë vilat dhe apartamentet luksoze. Të gjithë kanë lidhje me parinë sunduese të mëparshme përkastësia e pranimi në shtresën vetë. Dhe shtresa përzgjedh vetveten, pikë së pari, përmes besnikërisë së individëve ndaj interesave të saj si shtresë dhe identifikimit të tyre me vlerat e shtresës. (Kjo pjesë është marrë nga libri “Përrallat e Tranzicionit shqiptar, shkruar nga Shinasi Rama. Titulli i pjesës së përzgjedhur është i redaksisë)


E enjte, 15 mars 2012 SPITAL

Isuf Kalo: Ka ardhur koha që mjekët të paguajnë për gabimet

B

luzat e bardha duhet të paguajnë vetë për gabimet mjekësore që bëjnë gjatë ushtrimit të profesionet dhe nuk se përse gabimet e tyre të mbulohen nga spitalet. Ky është qëndrimi i drejtorit të Agjencisë së Akreditimit dhe Matjes së Cilësisë së Institucioneve Shëndetësore Isuf Kalo. Sipas tij ka ardhur koha që të kemi një strategji për menaxhimin e riskut në shëndetësi, në mënyrë që dëmtimet tek

pacientët të janë sa më minimale, rrjedhimisht dhe ankesat e tyre. Sipas tij, asnjë spital, apo qendër shëndetësore nuk do të akreditohet nëse nuk plotësohen standardet e sigurisë. Njëkohësisht me hartimin dhe implementimin e strategjisë për minimizimin e rreziqeve në spitale mund të ndryshojë dhe kuadri ligjor, duke detyruar spitalin dhe mjekun që të paguajnë policë sigurimi.

Sipas Kalos, edhe krijimi i një fondi sigurimi nga ana e spitaleve është një kosto buxhetore, qëllimi është që të spitalet të kenë kushte dhe aparatura dhe mjekët të rriten profesionalisht. Muajt e fundit gjykata ka dhënë tre vendime për dëmtim të pacientëve. Dy raste kanë qenë në Spitalin e Vlorës, një në Lushnjë. Gjoba që kanë paguar këto spitale kap vlerën 38 milionë lekë.

LAJME SHKURT

Në foto: Angela Bushi 6 vjeçe Para (majtas) dhe pas (djathtas) transplantit të katërfishtë në spitalin e fëmijëve në Florida

Trotuaret në gjendje të mjeruar

Në foto: Angela, në foto me doktorët pas operacionit, është rikuperuar plotësisht

Daily Mail raporton nga spitali i Floridas për operacionin e katërfishtë të shqiptares

Angela, vajza 6 vjeçe që po pushton faqet e gazetave Mbi të u krye operacioni që nuk është bërë asnjëherë më parë Lajmi Daily Mail i ka kushtuar një hapësirë të rëndësishme operacionit të rrallë të vajzës 6 vjeçare shqiptare Angela. I konsideruar si një operacion shumë i suksesshëm dhe që nuk është kryer më parë, duket se fotot e vajzës para dhe pas operacionit, tani po bëjnë ‘xhiron’ pothuajse në të gjitha mediat ndërkombëtare

SHBA

NGA

CLAIRE BATES

N

jë vajzë 6 vjeçare me kushte gjenetike që i kërcënonin edhe jetën ka pasur të parin operacion botëror të katërfshishtë transplanti tek një fëmijë. Angela Bushi lindi e shëndetëshme por prindërit e saj Valbona dhe Petrit Bushi u shqetësuan kur u shfaqën shenjat e para të diabetit dhe varësisë nga insulina që kur ajo ishte 1 vjeç. Në shtator të vitit 2011 vajza u diagnostikua me sindromën Wolcott Rallinson, ndërsa ishte 5 vjeç pasi kalojë një gjendje gripale. Sëmundja që shkakton diabetin dhe prishjen e organeve është kaq e rrallë saqë vetëm 60 raste janë regjistruar në botë. Sëmundja shkakton infesione të përsëritura si dhe rritjen e problemeve me kockat. Tragjikisht, diagnoza e saj u zbulua pasi motra e saj Alicia kishte vdekur nga sëmundja e mëlçisë kur ishte 18 muajshe. Angela, nga Jacksonville i Floridas, u disagnostikua nga doktorët në spitalin Holtz Children. Ajo u vendos në listën për

transplant, dhe në 29 dhjetor 2011, ajo arriti të bëjë transplantin e parë të mëlçisë, veshkave dhe pankreasit, i pari që është bërë ndonjëherë tek një fëmijë. Operacioni zgjati afërsisht tetë orë. Të enjten e javës së kaluar, Angela dhe prindërit e saj, që janë nga Shqipëria, ishin të gatshëm të falenderonin mjekët që shpëtuan jetën e saj. Transplanti nuk ishte bërë ndonjëherë më parë te ndonjë fëmijë dhe ishte i pari i këtij lloji që trajtonte sëmundjen WRS në botë.

11

SOCIALE

Valbona (në të djathtë) dhe Petrit Bushi me vajzën e tyre Angela. Tragjikisht ata humbën fëmijën e tyre Alicia në 2011 Angela kishte një fazë pasoperacionale të vështirë por ajo u rikuperua plotësisht dhe doli nga spitali Holtz në 23 shkurt 2012. Ajo ska më nevojë për trajtim me insulinë. Doktor Andreas Tzakis, një nga doktorët

që bëri transplantin tha: "Të gjithë organet tani funksionojnë normalisht, ajo nuk ka më nevojë për insulinë". "Ne jemi optimistë që ajo mund të rritet me organet e saj personale. Do të na duhet ta ndjekim cdo ditë,

çdo javë apo muaj, sepse ky ishte një territor i pashkelur më parë. Ishim përgatiturpër këtë gjë, aq sa kemi mundur". Nëna e Angelës, Valbona thotë: "Eshtë një mrekulli ajo ç'ka kanë bërë mjekët për të, ata shpëtuan jetën e vogëlushes sime". Valbona thotë se Angela i thoshte çdo ditë se i mungonte shkolla dhe nëse rikuperimi vazhdon të jetë i fortë ajo do të jetë në gjendje të kthehet. Një zëdhënës i spitalit tha: Dr Olaf Bodamer, drejtori i pediatrisë arriti të diagnostikojë ËRS. Një ekip që konsistoi me gastroenterologjistin pediatrik Dr. Jennifer Garcia dhe kirurgët e organeve transplante dr.Andreas Tzakis dhe Akin Tekin, punuan me operacionin paediatrik, anestezinë dhe me një ekip të kujdesshëm të spitalit për të vënë së bashku në jetë një plan për ta kthyer vajzën në jetë që të mos kishte fatin e të motrës".

Trotuaret e një pjesë të madhe ët rrugëve të Tiranës, janë shkatërruar thuajse plotësisht. Kjo jo vetëm që në to nuk po investohet që prej disa kohësh, por edhe për faktin se firma të ndryshme bëjnë herë pas herë punime të ndryshme dhe nuk i rregullojnë duke i çuar në gjendjen e mëparshme. Vendevende ka çarje, gropa, heqje pllakash, mbulim me baltë dhe vetëm pak metra nga e gjithë rruga është në gjendje normale. Përveç problemeve që hasin automjetet me rrugët e prishura, edhe këmbësorët kanë vështirësi kalimi në rrugën e tyre. Në disa zona, trotuaret janë pothuajse të pakalueshme duke i detyruar kalimtarët të ecin në rrugën e makinave, duke vënë në rrezik jetën e tyre.

Paskuqani, me plan urbanistik

Hartimi i planit rregullues të Tiranës ka vënë në punë edhe drejtuesit e komunave përreth. Kështu kryetari i komunës së Paskuqanit Fatos Rexha, ka deklaruar se po punohet me specialistët e bashkisë për zgjidhjen e problemeve urbane dhe komunitare me zbatimin e projektit të zgjatimit të Bulevardit dhe rehabilitimit të lumit të Tiranës. Sipas tij po po mblidhen edhe opinionet e banorëve të Paskuqanit për ndërhyrjet e ndryshme që do të kryhen. Sipas tij, plani urbanistik i komunës do të jetë gati gjatë muajit maj. Komuna e Paskuqanit përshin 8 fshatra dhe numëron rreth 55 mijë banorë. Në Lindje kjo komunë kufizohet me komunën Dajt, në Jug me qytetin e Tiranës dhe në Perëndim me qytetin e Kamzës.

Ndryshon ligji

Invalidët sot protestë: Do vetëflijohemi

P

TIRANE

ersonat me aftësi të kufizuar kanë kërcënuar me forma ekstreme të protestës nëse parlamenti miraton ndryshimet që u ul përfitimet kësaj kategorie. Ata akne paralajmëruar se gjatë ditës së sotme do të nisin një protestë paqësore përpara parlamentit ku do të kalojë edhe ligji, dhe nëse nuk do të m,arrin sinjale pozitive, atëherë nuk përjashtojnë edhe sakrificat deri në vetëflijim. Ata kanë

kërkuar më këmbëngulje që nesër deputetët e LSI-së, të mos miratojnë ndryshimet në ligj, pasi ky ishte një premtim i zëvendësministres së Punëve dhe Çështjeve Sociale, Filloreta Kodra. "Nuk do të përjashtohet asnjë lloj qëndrimi, as mosbindja civile, as greva e urisë, as forma të tjera të sakrificave spektakolare, pasi ka shumë njerëz të verbër dhe paraplegjikë të cilëve u është mërzitur jeta. Janë të gatshëm të flijohen që të

fitojnë grupe të tjera. Por ne këto forma nuk do ti mbështesim dhe do përpiqemi ti parandalojmë. Megjithatë zemërimi ndonjëherë është i papërmbajtshëm", - ka deklaruar Sinan Tafaj, kryetar i këshillit kombëtar të PAK. Sipas tyre, këto lëvizje ndërmerren për faktin se ata janë të bindur se këto ndryshime janë thellësisht antikushtetuese dhe do të bëjnë një precedent të rrezikshëm në dëm të procesit të formimit të shtetit ligjor.


12

E enjte, 15 mars 2012

SOCIALE IKËN HALIT SHAMATA

AMC, FESTË NË ELBASAN E TIRANË

Ndryshime në ministrinë e Arsimit. Zëvendësministri i Arsimit, Halit Shamata, i cili e mban këtë post që në kohën kur ministër i Arsimit ishte Genc Pollo, e ka lënë pak ditë më parë karrigen e numrit dy të MASH-it. Në vendin e tij është emëruar një javë më parë Ardian Tano nga PDIU, i cili së bashku me Nora Malajn do të jenë dy zëvendësit e kreut të Arsimit, Myqerem Tafaj.

AMC ka mundësuar një sërë aktivitetesh në Elbasan dhe Tiranë për Ditën e Verës. Në Elbasan, që nga 9 marsi, përmes një serie koncertesh me artistë të njohur lokalë dhe talente të, aktivitete të cilat kulmuan dje me koncertin e madh. AMC ishte sponsor gjeneral edhe i koncertit festiv (karaoke) të organizuar dje në Tiranë në sheshin “Nënë Tereza”.

PANAIRI

Basha: Konsumoni produkte shqiptare

Lajmi Në ditën e verës, Tirana, është përmbytur nga një lum njerëzish, të cilët kanë zbarkuar jo vetëm nga rrethinat e saj, por edhe nga qytete të tjera të vendit e madje edhe nga Kosova, Maqedonia e Mali i Zi. Në bulevardin kryesor, ka qenë e pamundur të lëvizje, ndërkohë që Tirana i është kthyer ritmit të saj normal, vetëm pas orës 17:00 të pasdites, kur edhe të ardhurit u kanë dhënë fund festimeve në Tiranë duke lënë pas pirgje me mbeturina.

TIRANE

ESMERALDA KETA

D

ita e Verës dje në Tiranë i ka ngjare një feste të “çmendur”. Me mijëra banorë, pjesa më e madhe të periferisë, por edhe të ardhur nga rrethe të tjera, madje edhe nga trevat, kanë pushtuar që në orët e para të mëngjesit rrugët e Tiranës, duke e bërë të pamundur të lëvizje. Ata që kanë pushtuar bulevardin kryesor të Tiranës, rrugën pedonale, parkun “Rinia” si dhe parkun e liqenit artificial, kanë qenë me mijëra. Pikërisht për këtë arsye deri në mesditë, policia ka marrë masa për të bllokuar qarkullimin e automjeteve në bulevardin kryesor të Tiranës, duke filluar që nga blloku i ministrive e deri te universiteti Politeknik i Tiranës. Por pasojat e kësaj turme të stërmadhe njerëzish, që zbriti në Tiranë për të festuar ditën e verës, filluan të duken pas orën 15:00, kur vizitorët nisën të largoheshin pak nga pak. Dhe ajo që ata lanë pas ishte një det i madh me mbeturina.

N

REPOR REPORTTAZH AZH/ Foto të mbeturinave pas festës

Dita e verës plehrat mbysin Tiranën Dje mijëra vizitorë nga periferia Festa

PAS FESTA

Pasi kanë gllabëruar çdo gjë të mundshme: patatina, gështenja të pjekura, kokoshka, bukë të thekur, kruasantë, pije me gaz e pa gaz, etj, të gjithë ambalazhet e tyre i kanë flakur si pa të keq në mes të rrugët. Si pasojë, qeset e plastmasit, për të cilat për çdo njërën prej tyre duhen katër breza jetë njerëzish që të shpërbëhen, të favorizuara edhe nga era që ka filluar të fryejë në mesditë, janë shpërndarë në çdo cep të Tiranës. Ndërsa në parkun “Rinia” nuk kanë munguar as të vegjlit, që nën vështrimin e prindërve, janë ngjitur nëpër pemë, duke u thyer degët. E njëjta situatë, shikohet edhe në ata pak lulishte që kanë edhe kënde lojrash, ku nënat e reja, ndërsa tundin gjithë ngazëllim të vegjlit e tyre në shilarës, nuk mendojnë dy herë të flakin në mes të barit dhe pa kujdes ambalazhet e ushqimit që u japin fëmijëve. Si për ironi, koshat e mbeturinave që janë përgjatë gjithë bulevardit “Dëshmorët e Kombit”, janë pothuajse të zbrazur. Ndërkohë që edhe pankartat që janë vënë për të treguar aktivitetet e ndryshme, kanë përfunduar të kthyera përmbys, ndërsa të vegjlit harrakatë kanë përfituar nga rasti për t’i rrëmbyer ristelat e tyre dhe kanë filluar të luajnë shpatash. Megjithëse bashkia e Tiranës, ka angazhuar gjatë gjithë kohës skuadra të tëra me punonjësit e pastrimit, ata e kanë pasur të pamundur ta vinin situatën nën kontroll. Punonjësit e pastrimit, që kanë qëndruar përgjatë gjithë kohës në zonën e mbipopulluar nga të ardhurit nga të gjitha zonat, megjithëse mundoheshin të mblidhnin ambalazhet që u fluturonin nga të gjitha anët, sërish kanë dështuar

Dita e verës është një festë pagane, e cila simbolizon ardhjen e pranverës dhe largimin e stinës së ftohtë të dimrit. Qyteti i kësaj feste është Elbasani dhe ëmbëlsira tradicionale është ballokumi. Që prej disa vitesh, 14 marsi është në kalendarin e festave kombëtare.

BASHKIA

Mijëra qytetarë festojnë në Tiranë

N

ë një njoftim për shtyp, bashkia e Tiranës ka deklaruar se dje mijëra qytetarë, jo vetëm nga Tirana por edhe nga qytete të tjera të vendit si dhe të ardhur nga Kosova, Maqedonia, e Mali i Zi, kanë zgjedhur Tiranën për të festuar Ditën e Verës. Dekori me lule shumëngjyrëshe i përdorur për herë të parë i ka dhënë një pamje shumë festive kryeqytetit.

në misionin e tyre. Madje, dita e djeshme është kthyer në një ditë fitimi, edhe për ata që mbledhin kanaçe dhe i dorëzojnë për riciklim, ndaj dje karrocat e tyre i shikoje kudo në bulevard duke mbledhur mbeturinat e pushuesve. Nuk kanë munguar as ata që kanë marrë bukën me vete dhe i kanë shtruar copat e kartonit kudo që kanë mundur të gjejnë një copë vend të lirë.

BALLOKUME

Dhe si të mos mjaftonin këto, ballokumet që janë shitur në çdo trotuar të bulevardit “Dëshmorët e Kombit” kanë bërë të veten. Kudo ka pasur pirgje kartonësh, për të cilët tregtarët ambulantë nuk janë kujtuar t’i largojnë, por i kanë lënë në mes të rrugës. Por duket se dita e djeshme ka qenë një ditë e mirë për shitësit e ballokumeve, që kanë “fluturuar” sa hap e mbyll sytë. I shijojnë ose jo të gjithë janë bërë kuriozë dje të provojnë ëm-

ë rrugën pedonale “Murat Top tani” është çelur dje panairi i 100 produkteve shqiptare nga 100 kompani kombëtare me sloganin “Unë konsumoj prodhime shqiptare”. Javët e biznesit kombëtar nisën dje kështu rrugëtimin e tyre nga Tirana për të vijuar më pas në Prishtinë, Maqedoni, Preshevë e Mal të Zi. 100 biznese kombëtare do të promovojnë 100 produkte për 100 ditë në 100 vjetorin e Pavarësisë. Panairi i hapur dje në rrugën “Murat Toptani” ka patur të ftuar nderi përfaqësues nga të gjithë trevat shqiptare nga Prishtina, Shkupi, Ulqini, e Presheva. “I ftoj të gjithë vizitorët të njohin prodhimet e këtij panairi, të njohim njëritjetrin dhe t’i japim një impuls të ri prodhimeve shqiptare dhe konsumit shqiptar”, - ka deklaruar kreu i bashkisë, Lulzim Basha. Në këtë ceremoni kanë përshëndetur edhe ministri i Bujqësisë, Genc Ruli, presidenti i KASH Enver Ferizaj, kryetari i Aleancës Kosovare të Biznesit Agim Shahini dhe shumë të tjerë. Torta që simbolizon edhe hapjen e panairit u pre nga kryetari i komunës së Preshevës Ragmi Mustafa.

bëlsirën tradicionale të Ditës së Verës. Dhe nuk kanë të numëruar se sa janë shitur. Tregtarët thonë se kanë shitur me dhjetëra tepsi me ballokume, por nuk e dinë se sa copë kanë gllabëruar myshterinjtë e rastit. “Llogaritë do t’i bëjmë në darkë kur festa të ketë përfunduar”, - thotë njëri prej tregtarëve ambulantë, i cili pohon se ata që kanë blerë këtë ëmbëlsirë kanë qenë të shumtë. Klientët më tekanjozë kanë shëtitur në tregjet e improvizuara dhe kanë kërkuar të provojnë ballokumen e vërtetë, atë të Elbasanit, e cila sigurisht nuk i ka munguar edhe Ditës së Verës në Tiranë. Tregtarët e kanë porositur që më parë, ndërsa të tjerët kanë preferuar ta gatuajnë vetë. Sheshet janë boshatisur vetëm në orët e vona të pasdites, por festa ka vazhduar. “Dita e Verës” është zhvendosur në lokalet e natës ku të rinjtë kanë preferuar ta gdhijnë me shoqërinë dhe festa ka ulur siparin vetëm në orët e para të mëngjesit. Kështu turma e madhe e njërëzve që ka zbarkuar dje në Tiranë, kanë blerë ballokume, kanë provuar ëmbëlsirat që shiteshin në çdo cep të rrugës, kanë kthyer edhe nga një shishe birrë dhe kanë shijuar falas koncertin me disa nga këngëtarët më të njohur shqiptarë të organizuar nga bashkia e Tiranës. Gjithashtu edhe fëmijët nuk e kanë lënë që t’u ikë rasti nga dora. Meqë dita e djeshme ka qenë një ditë feste edhe për to ato janë bërë më tekanjozë se kurrë dhe ua kanë zbrazur xhepat prindërve të tyre duke u kërkuar që t’u blejnë çdo gjë që u zinte syri. Pjesa tjetër që nuk ka mundur të shkojë në Elbasan, që mbahet edhe si qyteti i origjinës së kësaj feste, kanë lënë zhurmën e çmendur të Tiranës dhe kanë festuar në lokalet periferike të saj. Por pasi janë larguar vizitorët e saj, Tirana ka dalë në shesh e pushtuar nga mbeturinat.


Vuani nga sinusiti? Ja trajtimi i duhur

Kafshët shtëpiake, ky ilaç i ëmbël

S

M

i fillim, çfarë janë sinuset? Sinuset janë një sistem kavitetesh të zbrazëta në kafkë, të cilat komunikojnë me njëra-tjetrën. Në kafkën e njeriut gjenden katër çifte ... Faqe 16

A

endje e shëndetshme nga rritja e ndërveprimit dhe shmangia e izolimit. Një nga mënyrat për të ruajtur shëndetin e mendjes është angazhimi me të tjerët... Faqe 17

Botim zyrtar i Fakultetit të Mjekësisë, Universiteti i Tiranës Adresa: Fakulteti i Mjekësisë, Nr371, Cel: 069 63 46688, E-mail: suplementi@almedicus.org

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Nr.6

LMEDICU BOTIM I PËRJAVSHËM I GAZETËS SHQIPTARJA.COM

TESTET E DEPISTIMIT ZBULOJNE HERET SEMUNDJET

Burra, të gjithë drejt check up-it

Shtatzani

TIRANE

Q

umështi i gjirit është forma më e mirë e ushqimit për fëmijët e vegjël. Rekomandohet që bebet të ushqehen vetëm me qumështin e gjirit për 6 muajt e parë të jetës, pa ujë apo lëngje të tjera shtesë. Rrallë ndodh që gjendje të caktuara mjekësore të jenë shenjë e kequshqyerjes me gji. Si bebi ashtu dhe nëna përfitojnë shumë nga qumështi i gjirit!...

JANA NANO

T

abelat e bashkangjitu ra përmbajnë të rendi tura të gjitha ekzaminimet e nevojshme që duhet të kryejë një burrë gjatë kujdesit të tij shëndetësor. Kontrollet e shpeshta dhe testet depistuese në varësi të moshës kanë treguar që mund të përmirësojnë dukshëm shëndetin tuaj. Ato reduktojnë vdekjet premature dhe paaftësitë. Nëse ju jeni pjesë ë një grupi të popullatës me risk të lartë për ndonjë sëmundje ose keni një histori familjare të sëmundjes atëherë është e nevojshme që të mbani kontakte të vazhdueshme me mjekun tuaj të familjes për të kryer në kohë ekzaminimet e nevojshme. Cilat janë sëmundjet malinje më të shpeshta tek meshkujt?... Faqe 14-15

Drejtor: Taulant MUKA Kryeredaktore: Jana NANO Zv/Kryeredaktore: Fjorda KOROMANI Redaksia: Alba Kuqi Arminda Avdulaj Blerta Dollaku Dea Qirjaqi Eralda Asllanaj Erklida Sula Marinela Kumaraku

Faqe 18

Përfitimet e qumështit të gjirit

Ekzaminimet mjekësore rutinë që duhet të kryeni

E ENJTE 15.03.2012

Ethja

Mirald Gina

Këshilli botues: Departamenti i Shëndetit Publik Enver ROSHI Shërbimi i Endrokrinologjisë, QSUT Agron YLLI Shërbimi i Urgjencës, QSUT Edmond ZAIMI Shërbimi i Nefrologjisë, QSUT Arjana STRAKOSHA Shërbimi i Reumatologjisë, QSUT Argjend TAFAJ Shërbimi i Alergologjisë, QSUT

Etleva QIRKO Shërbimi i Kardiologjisë, Spitali Ushtarak Gerta KOÇEKU Shërbimi i Neurologjisë, Spitali Ushtarak Fatos JAHO Shërbimi i Ortopedi-Traumatologjisë, Spitali Ushtarak Gjergj ÇAUSHI Shërbimi i Tokosikologjisë, Spitali Ushtarak Zyhni SULAJ Biokimi Klinike, QSUT Ndok MARKU Farmaci Leonard DEDJA

Faqe 19

Një mik apo armik? Kur dhe si ta trajtojmë

Ç

farë është ethja.Ethja është një përgjigjje normale e organizmit tonë kryesisht ndaj infeksioneve dhe shfaqet me rritje të temperaturës së trupit. Ajo është një simptomë dhe jo një sëmundje. Mund të shfaqet e vetme ose me simptoma të tjera të sëmundjes shkaktare si kollë, dhimbje fyti, dhimbje koke, dhimbje muskujsh...


14

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Ekzaminimet

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

E ARDHMJA e shëndetit tënd përcaktohet nga veprimi që do të ndërmarrësh tani. Nëse nuk ke mjekun tënd, mendo të gjesh një që në këtë moment

Pse është i rëndësishëm kontrolli mjekësor i rregullt Prognozë më e mirë e sëmundjes nëse kapet herët JANA NANO

Tradita

P

ër të gjithë ju që po lex oni këtë artikull, mos u shqetësoni! Shumë prej nesh shmangin kontrollet e rregullta rutinë apo takimet e përcaktuara me mjekun e familjes duke vënë në rrezik shëndetin. E rëndësishme është të kuptoni që jeni ende në kohë! Burrat nuk e ndihmojnë veten!

Kontrollet rutinë të burrave zgjasin 45 minuta dhe përfshijnë ekzaminimin fizik Në një studim të bërë në 4350 gra dhe burra, u vu re se dy të tretat e këtyre të fundit nuk ishin konsultuar me mjekun asnjëherë vitin e fundit dhe një e treta e tyre nuk kishte një mjek familjeje. Ndërsa një në 5 gra nuk kishte aspak kontakt me mjekun specialist. Jo vetëm që burrat nuk kryejnë vizita të rregullta mjekësore, por një e katërta e tyre u shprehën që nuk kishin ndërmend ta bënin një gjë të tillë për aq kohë sa nuk i shqetësonte asgjë. Por si mund të ndodhë një gjë

‘’Ka një traditë të gjatë e cila imponon meshkujt të mos shkojnë të kryejnë kontrollet rutinore aq shpesh sesa femrat. Një burrë duhet të konsultohet menjëherë me mjekun e tij nëse ndjen ndonjë fryrje, ndryshim të përmasave apo dhimbje në testikujt e tij

aktivitet të rregullt fizik ) nuk e kanë zakonisht të domosdoshme të kryejnë një ekzaminim fizik vjetor te mjeku i tyre. Por duke u ballafaquar me realitetin: ky standart i tyre qëndron shumë larg. Të caktosh një vizitë vjetore në fund të fundit nuk është edhe aq keq. Shiheni pozitivisht. Do të keni mundësi të ndërtoni një raport me mjekun tuaj ose të diskutoni tema në lidhje me shëndetin personal duke hartuar plane për parandalimin e sëmundjeve që mund të jeni i predispozuar të zhvilloni.

INFEKSIONET SEKSUALE: Kur duhet të bëjmë kontrollet për Sifilizin, Klamidian, Gonorrenë , HIV-in apo Hepatitin? Nëse keni kryer marrdhënie të pambrojtura seksuale me shumë partnere Keni kryer marrdhënie seksuale me meshkuj Keni përdorur apo jeni duke përdorur droga me injeksion Keni patur partnerë që kanë shkëmbyer seksin për para ose drogë Keni patur partnerë që janë duke u trajtuar për sëmundje seksualisht të transmetueshme Keni patur partnerë që janë të infektuar nga HIV, Hepatiti B, janë biseksual Bëni shpesh tranfuzione gjaku e tillë? Shëndeti duhet të përbëjë gjithmonë prioritet sidomos kur fillon e ngjitesh të 30-etave. Persona nën

moshën 50 vjeçare, të cilët jetojnë shëndetshëm ( ushqehen mirë, nuk konsumojnë alkool dhe duhan, kryejnë

Ja se si shprehet një mjek i përgjithshëm: ‘’Ka një traditë të gjatë e cila imponon meshkujt të mos shkojnë të kryejnë kontrollet rutinore aq shpesh sesa femrat. Një burrë duhet të konsultohet menjëherë me mjekun e tij

nëse ndjen ndonjë fryrje, ndryshim të përmasave apo dhimbje në testikujt e tij. Këto janë shenja të një tumori të mundshëm, por gjithsesi, ekzaminime të tjera duhet të konfirmojnë diagnozën. Një nga mënyrat më të mira për të kapur në kohë këtë lloj kanceri është duke bërë vetë ekzaminimin e testikujve të paktën një herë në muaj, në dush. Në rast se vini re diçka të pazakontë, caktoni një takim urgjent me mjekun tuaj. Kontrollet mjekësore modulohen sipas gjinisë Kontrollet rutinore të burrave zgjasin rreth 45 minuta dhe përfshijnë ekzaminimin fizik dhe një diskutim me mjekun. Pacienti mund të pyesë në lidhje më çështje të zakonshme mjekësore duke filluar që nga arsyet e impotencës, efektet e duhanit apo informacion të përgjithshëm për sëmundjet seksualisht të transmetueshme. Ndërsa mosha juaj flet për ju... Teksa filloni të flirtoni me të 50-tat tuaja, kontrolli i tensionit të gjakut, kolesterolit, depistimi për kancer të prostatës dhe të kolonit, pa përmendur këtu sëmundjet kronike, bëhet me të vërtetë e

rëndësishme. Historia juaj familjare mjekësore ka një rol të rëndësishëm në disa sëmundje. Të presësh derisa ‘’diçka të shkojë keq’’ ka një kosto në kohë, trajtim dhe cilësi jete. Jemi të gjithë shumë të mirë në lojën e mohimit: fshehim pas rrobave të gjera disa kile me tepër apo injorojmë shenja fillestare të sëmundjes. Por të shmangësh realitetin e rreziqeve nuk ia vlen. E ardhmja e shëndetit tënd përcaktohet nga veprimi që do të ndërmarrësh tani. Nëse nuk ke mjekun tënd, mendo të gjesh një që në këtë moment. Përfito nga rasti për të marrë nën kontroll zgjedhjet e tua për një të ardhme më të mirë.

Meshkujt mbi 30 vjeç:

Shëndeti juaj është përgjegjësi vetëm e juaja! B

ëni më kujdes ndaj trupit tuaj. Nëse ndjeni dhimbje barku, gjoksi, dhimbje kyçesh etj, mos hezitoni të kontaktoni mjekun tuaj. Në rastin më të mirë të një urthi, me siguri e kanë patur fajin patatinat Doritos e natës së mbrëmshme. Në rastin më të keq, ndoshta keni kapur simptomat e para të një ataku në zemër. Gjithsesi, e rëndësishme është që i jeni drejtuar mbikqyrjes së mjekut në kohë dhe keni zgjidhur misterin. Të kujdesesh për trupin dhe shëndetin tënd, nuk përbën një shenjë dobësie. Testet e depistimet ju ndihmojnë të zbuloni shumë herët sëmundjet që ju rrezikojnë shëndetin duke ju dhënë kështu mundëisne e trajtimit të tyre të

QËNDRONI TË SHËNDETSHËM!

Kontrollohuni vazhdimisht tek mjeku i familjes tuaj për ekzaminimet e CHECK UP-it të përgjithshëm Mos pini duhan Qëndroni aktivë fizikisht Konsumoni një dietë të shëndetshme Ruani një peshë konstante Pini rregullisht ilaçet tuaja hershëm të suksesshëm. Për çdo pyetje apo informacion që kërkoni të dini, flisni me mjekun tuaj. Kolesteroli i lartë: Ai duhet të kontrollohet rregullisht duke filluar që nga mosha 35 vjeç. Nëse jeni më i ri se 35 dhe vuani nga një prej sëmundjeve më

poshtë: diabeti, tensioni i gjakut, histori familjare për sëmunjde zemre, jeni duhanpirës etj, atëhere duhet të bëni kontrolle më të hershme për të. Obeziteti: Duhet të masni indeksin e masës tuaj trupore me formulën që do tju

tregojë mjeku juaj. Kontrollojeni shpesh atë duke mbajtur nën vëzhgim luhatjet e peshës tuaj Tensioni i lartë i gjakut: Kontrolloni tensionin e lartë të gjakut 2 herë në vit. Vlerat normale të tij janë 120/80. Diabeti: Duhet të bëni një analizë kontrolli për diabetin nëse keni tension dhe kolesterol të lartë. Aneurizma Aortës abdominale: Kjo patologji konsiston në zgjerimin anormal të një pjesë të Aortës e cila është ena më e madhe e gjakut në organizmin tuaj. Çarja e saj ka pasoja fatale. Nëse jeni 65-75 vjeç dhe keni konsumuar duhan është mirë të ekzaminoheni edhe për të.


A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Ekzaminimet

15

KANCERI I PROSTATËS kontrollet e shpeshta dhe testet depistuese në varësi të moshës kanë treguar që mund ta kapin në fazat e hershme

Burra, të gjithë drejt check up-it Testet e depistimit zbulojnë herët sëmundjet JANA NANO

T

abelat e bashkangjitu ra përmbajnë të rendi tura të gjitha ekzaminimet e nevojshme që duhet të kryejë një burrë gjatë kujdesit të tij shëndetësor. Kontrollet e shpeshta dhe testet depistuese në varësi të moshës kanë treguar që mund të përmirësojnë dukshëm shëndetin tuaj. Ato reduktojnë vdekjet prema-

Shmangni në dietën tuaj ushqimet me përmbajtje të lartë yndyrnash ture dhe paaftësitë. Nëse ju jeni pjesë ë një grupi të popullatës me risk të lartë për ndonjë sëmundje ose keni një histori familjare të sëmundjes atëherë është e nevojshme që të mbani kontakte të vazhdueshme me mjekun tuaj të familjes për të kryer në kohë ekzaminimet e nevojshme.

Kontrollet dhe testet e dipistimit

Cilat janë sëmundjet malinje më të shpeshta tek meshkujt? KANCERI I PROSTATËS Rreziku i zhvillimit të kancerit të prostatës rritet me moshën. Në fillim, ky lloj kanceri nuk shfaq simptoma derisa ai arrin stadet e tij më të avancuara ( edhe pse ka gjendje të tjera të prostatës jo-kanceroze që mund të shoqërohen me dhimbje dhe parehati). Burrat duhet të diskutojnë me mjekun e tyre rëndësinë e depistimeve të rregullta që përfshijnë analizën e gjakut për PSA ( Antigjenin Specifik të Prostatës) si dhe një ekzaminim rektal. Ndoshta do t’ju duket pak e sikletshme procedura e mësipërme, por kur mendon që mund t’ju shpëtojë jetën, atëhere me siguri ia vlen. DUHET TË DINI: Çfarë është prostata? Prostata është një gjendër e gjendur tek meshkujt që ka madhësinë e një lajthie e lokalizuar prapa fshikëzës së urinës. Ajo është përgjegjëse

për lëngun që bën të mundur transportimin e spermës. Ka tre mënyra sesi mjeku mund

të ekzaminojë prostatën: një ekzaminimi me gisht, test gjaku për Antigjenin Speci-

KONTROLLI PËR MESHKUJT MBI 30 ‘’Një mollë në ditë, mban doktorin larg’’-thotë një fjalë e urtë. Kontrollet rutinë me mjekun tuaj do t’ju sigurojnë një shëndet të mirë për një kohë të gjatë. Lista e mëposhtme përmban të gjitha ekzaminimet që ju duhet të bëni gjatë një vizite të tillë tek mjeku juaj: Teste: Tensioni i gjakut (çdo 2 vjet) Kolesteroli (çdo 5 vjet) Pesha dhe gjatësia (periodikisht) Ekzaminime: Tumoret e zakonshëm të tiroides, gojës, lëkurës, testikujve, nyjeve limfatike (çdo tre vjet) Shëndeti dentar (çdo vit) Imunizimi: Tetanozi-Difteria (çdo 10 vjet)

fik të Prostatës (PSA) dhe EKO-s. Antigjeni specifik i prostatës është një substancë e prodhuar nga vetë prostata në gjendjet e mëposhtme mjekësore: ZMADHIMI I PROSTATËS Ky është problemi më i zakonshëm që prek më shumë se gjysmën e burrave mbi 50 vjeç. Kjo gjendje nuk përbën një kancer. Shoqërohet me diskomfort dhe probleme urinimi të cilat mund zgjidhen me kirurgji. INFEKSIONET Prostatiti akut mund të çojë në vështirësi urinimi, urinim frekuent simptoma që i mbishtohen temperaturës së lartë, etheve dhe dhimbjes së poshtme të kurrizit. Komplikimet e mëtejshme shmangen nga antibiotiko terapia. KANCERI Nëse mjeku juaj dyshon për kancer, teste shtesë si radiografi, EKO apo biopsi, jeni të detyruar ti kryeni menjëherë. Në biopsi, disa pjesëza qelizash të marra nga prostata ekzaminohen nën mikroskop. Trajtimi mund të jetë kirurgjik, me rreze apo hormono-terapi. KANCERI KOLO-REKTAL Historia familjare apo personale me sëmundje të zorrës së trashë (kolo-rektale) mund të indikojë për një rrezik të lartë për të zhvilluar kancer. Depistimi zakonisht fillon në moshën e mesme apo pak më herët .

Këshilla

Një sjellje e shëndetshme MBANI NJË DIETË TË SHËNDETSHME Konsumoni fruta perime, të gjitha llojet e drithërave, qumështin pa yndyrë, peshkun, mishin e pulës bathët, vezët, arrat. Shmangni në dietën tuaj ushqimet me përmbajtje të lartë yndyrnash, shqernash dhe kripe. QËNDRONI AKTIVË Merruni me aktivitete sportive si not, ecje, tenis, biçikletë. Aktiviteti fizik rreth 30 minuta në ditë 3 herë në javë mban trupin tuaj në formë, larg sëmundjeve.

RUANI PESHËN TUAJ Balanconi kaloritë që konsumoni gjatë aktivitetit tuaj të përditshëm me ato që merrni. Konsumoni më pak alkool. Preferohet që të pihen jo më shumë se 2 gota në ditë MOS PINI DUHAN Ai është armiku numër 1 i shëndetit. Është mirë të kërkoni ndihmën e mjekut si dhe familjarëve tuaj për ta lënë atë. Me kalimin e moshës, mundësia për të zhvilluar sëmundje rritet. Duhani përbën vetëm një faktor rëndues në këtë situatë.


16

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Patologji MIRALD GINA

S

i fillim, çfarë janë si nuset? Sinuset janë një sistem kavitetesh të zbrazëta në kafkë, të cilat komunikojnë me njëra-tjetrën. Në kafkën e njeriut gjenden katër çifte sinusesh. Normalisht, sinuset janë bosh, përveçse një shtrese të hollë mukusi që kanë në sipërfaqe. Pjesa më e madhe e sinuseve derdhen në hundë përmes një kanali të vogël. Roli i tyre është i paqartë. Ka teori që pretendojnë se sinuset ndihmojnë për të lagështuar ajrin që marrim gjatë frymëmarrjes si dhe largon grimcat që hyjnë bashkë me të, ashtu siç ka teori që thonë se sinuset përforcojnë zërin. Ajo që është e sigurt, është që sinuset nuk i shpëtojnë sëmundjeve. SINUSITI VS. MIGRENA A është vërtetë aq i shpeshtë sinusiti? Është një perceptim i gabuar që sinusiti është një sëmundje e shpeshtë që e takon te kushdo. Por mesa duket nuk është vetëm një problem shqiptar. Një studim

Sinusiti akut zgjat deri në 4 javë, ndërsa kroniku për 3 muaj nga e mirënjohura Mayo Clinic, në SHBA, arriti në përfundimin që incidenca e sinusitit mund të jetë tepër e ekzagjeruar. Studimi zbuloi se numri i pacientëve me diagnozë të konfirmuar të sinusitit ishte plot 7-8 herë më i vogël se ai i raportuar rëndom në literaturë. Një pjesë e mirë e atyre që vetë-diagnostikohen me sinusit në fakt vuajnë nga migrena. Në këtë përfundim arriti një studim që u përpoq të qartësonte diagnozën e dhimbjeve të kokës nga sinuset dhe dhimbjet migrenoze. Ndodh shpesh që migrena ngatërrohet me dhimbjet e kokës nga sinuziti për shkak të karakteristikave të përbashkëta. Kështu, ndryshimet e klimës, ekspozimi ndaj materialeve që shkaktojnë alergji dhe ndryshimet e lartësisë janë faktorë që shkaktojnë migrenën, por gjithashtu përkeqësojnë një sinusit. Një episod migrenoz mund të shfaqet me dhimbje koke, bllokim hundësh, rrjedhje hundësh, lotim e skuqje të syve, simptoma që mund të takohen edhe në sinusit. Në studim u përfshinë 100 të rritur që mendonin se

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

SINUSITI VS. MIGRENA Është një perceptim i gabuar që sinusiti është një sëmundje e shpeshtë që e takon te kushdo. Mesa duket nuk është vetëm një problem shqiptar

Vuani nga sinusiti? Ndërlikimet dhe trajtimi i tij Mbidozimi me antibiotikë, shfaq format rezistente A MUND TA PARANDALOJMË? Mënyra më e mirë për të parandaluar sinusitin është të shmangen, apo të trajtohen shpejt, gripi dhe virozat e stinës: Konsumoni shumë fruta dhe perime, të cilat janë të pasura në antioksidues dhe substanca të tjera që mund të forcojnë sistemin tuaj imunitar dhe ndihmojnë trupin për t’i rezistuar infeksionit. Bëni vaksinën e gripit çdo vit. Lani duart shpesh, sidomos pas kontakteve me të tjerë. Shmangni tymrat dhe ndotësit e ambientit. Pini shumë lëngje për të hidratuar trupin. Merrni dekongjestionues gjatë infeksioneve të rrugëve të sipërme të frymëmarrjes. Trajtojini alergjitë shpejt dhe siç duhet.

KUR DUHET KONTAKTUAR MJEKU?

Simptomat zgjasin më tepër se 10-14 ditë, ose nëse keni të ftohtë që përkeqësohet pas 7 ditësh

Keni dhimbje të fortë koke që nuk qetësohet nga barnat pa recetë

Keni temperaturë Keni simptoma edhe pse e keni mbaruar të gjithë

mjekimin me antibiotikë sipas udhëzimeve të mjekut

Keni ndryshime të shikimit gjatë infeksionit të sinusit vuanin nga sinusiti. Rezultatet treguan që 63% e pjesëmarrësve në të vërtetë kishin migrenë, ndërsa 23% edhe pse me diagnozë të pasigurt, anonin më tepër nga migrena. Çfarë është sinusiti dhe çfarë iu bën sinuseve? Sinusit do të thotë që hunda dhe sinuset janë të pezmatuara, gjë që pengon nxerrjen

normale të mukusit, madje shtohet prodhimi i tij, si dhe trashet mukoza që vesh këto kavitete. Shkaktarët më të shpeshtë të këtij pezmatimi janë viruset ose bakteret që infektojnë kavitetin e sinusit. Përveç këtyre që u përmendën ka disa faktorë të tjerë që përbëjnë risk për shfaqjen e sinusitit

Problemet dentare. Problemet me dhëmbët apo procedurat dentare shkaktojnë infeksione që përbëjnë rreth 10% të sinusitive maksilare. Ndryshimet e presionit atmosferik. Njerëzit që përjetojnë ndryshime të presionit atmosferik, si gjatë fluturimeve, ngjitja në lartësi të mëdha ose gjatë notimit, rrezikojnë për bllokime të sinuseve dhe kanë mundësi të shtuara për të pasur sinusit. (Noti e rrit riskun për sinusit edhe për arsye të tjera). Duhanpirja dhe ndotës të tjerë. Ndotja e ajrit nga lëndët kimike industriale, tymi i duhanit ose ndotës të tjerë, i dëmton ciliet që janë përgjegjëse për largimin e mukusit nga sinuset.

Disa këshilla praktike Provoni masat e mëposhtme për të pakësuar kongjestionin e sinuseve: Vendosni një napë të ngrohtë të njomë mbi fytyrë disa herë në ditë. Pini shumë lëngje për të holluar mukusin. Thithni avull me hundë 2-4 herë në ditë (për shembull, në banjë ndërkohë që bëni dush). Përdorni spraj në hundë me tretësirë të thjeshtë saline disa herë në ditë. Sinusit akut apo kronik? Në pjesën më të madhe të rasteve, sinusiti është një problem që zgjat për një kohë të shkurtër dhe shkaktohet nga infeksioni i sinuseve. Tre simptoma thelbësore janë sekrecionet e trasha të turbullta nga hundët me ngjyrë të verdhë ose të gjelbër, hundët e zëna dhe dhimbja ose ndjesia e presionit në fytyrë, përreth syve ose në ball. Ndonjëherë

mund të ketë edhe temperaturë, erë të keqe të gojës, dhimbje të dhëmbëve dhe kollë. Sinusiti akut zgjat deri në 4 javë, ndërsa ai kronik për 3 muaj ose më tepër. Sinusiti kronik mund të fillojë në mënyrë të ngjashme me infeksionin akut të sinuseve, por me simptoma më të lehta. Së bashku me tre simptomat që përmendëm më sipër, sinusiti kronik mund të shkaktojë edhe humbje të nuhatjes.

Infeksione

A janë të nevojshëm antibiotikët?

A

ntibiotikët përdoren vetëm nëse keni infeksion të sinuseve nga bakteret. Në pjesën më të madhe të rasteve, sinusiti akut shkaktohet nga një infeksion i rrugëve të sipërme të frymëmarrjes nga viruset banale virozave të zakonshme. Megjithatë, në disa raste, bakteret fillojnë të rriten dhe të infektojnë sinuset. Një infeksion i tillë bakterial zgjat më tepër se 10 ditë. Megjithëse antibiotikët nuk veprojnë kundër infeksioneve virale, shpesh ato jepen gabimisht nga mjekët për pacientët me sinusit. Mbipërdorimi i antibiotikëve, jo vetëm që shkakton efekte anësore të panevojshme, por gjithashtu mund të ndihmojë rritjen

QETËSIMI I DHIMBJES DHE I PRESIONIT

Shmangni fluturimet kur keni kongjestion.

Shmangni temperaturat e skajshme, ndryshimet e papritura të temperaturës dhe përkuljen përpara me kokën poshtë. Përdorni paracetamol ose ibuprofen. e baktereve rezistente ndaj mjekimit. Për këtë arsye, në rastet e lehta të sinusitit akut, përgjithësisht sugjero-

het që të pritet deri në shtatë ditë pas diagnostikimit për të parë nëse simptomat përmirësohen vetë; nëse

nuk ka përmirësime, apo nëse ka përkeqësim, ka mundësi të keni sinusit bakterial dhe një antibiotik si amoksicilina mund t’iu ndihmojë. Cilët janë ndërlikimet e një sinusiti? Megjithëse ndodh rrallë, një sinusit mund të ndërlikohet me formimin e një abscesi (grumbullim qelbi), me infeksion të kockës, me meningit (pezmatim i cipave të trurit) ose infeksion të lëkurës përreth syve. Bëni kujdes me dekongjestionantët që shiten pa recetë. Në fillim të ndihmojnë, por po të përdoren më shumë se 3-5 ditë mund të përkeqësojnë kongjestionin e hundëve.


A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Kafshët për njerëzit ARMINDA AVDULAJ

M

endje e shëndet shme nga rritja e ndërveprimit dhe shmangia e izolimit. Një nga mënyrat për të ruajtur shëndetin e mendjes është angazhimi me të tjerët. Pronarët e kafshëve shtëpiake kanë dëshirë të flasin me të tjerë si ata. Shëtitja me qenin përfaqëson një justifikim të shkëlqyer për të nisur një bisedë. Terapia me kafshë inkuadrohet brenda rrymave të reja ekologjike të cilat nxisin një kontakt më të madh me natyrën dhe atyre të cilat e konsiderojnë shëndetin si një element i përbërë nga trupi, mendja dhe shpirti. Kjo lloj terapie mund të ofrojë ndihmë jo vetëm për personat që janë duke kaluar një krizë apo që kanë pësuar një aksident, por edhe për qënien njerëzore në përgjithësi. Parë në këtë këndvështrim, emocionet pozitive që nxisin kafshët shërbejnë si një antidot i shkëlqyer kundër sëmundjeve. Kafshët nuk kanë fuqinë e kurimit, por nëpërmjet dashurisë që transmetojnë favorizojnë relaksimin, qëndrueshmërinë dhe ndihmojnë në përballimin e rrethanave kritike me më shumë qartësi. Studimet tregojnë se kafshët luajnë një rol të rëndësishëm në reduktimin e depresionit dhe vetmisë, duke i ofruar shoqëri dhe ndjenjë përgjegjësie personave me të cilët bashkëjetojnë. 1. Zemra, macja dhe qeni Përveç dietës dhe ushtrimeve, mbajtja e një kafshe shtëpiake mund të ndihmojë në kontrollin e tensionit arterial. Kjo është treguar nga një studim me 240 çifte, ku ata që kishin kafshë në shtëpi paraqitën vlera më të ulëta të tensionit. Një studim tjetër tregoi se fëmijët me hipertension pësuan ulje të tij gjatë kontaktit me qenin e tyre. Gjithashtu, te pronarët e kafshëve janë vënë re vlera më të ulëta të kolesterolit dhe triglicerideve, çka mendohet se vjen si pasojë e stilit të tyre të jetesës. Këta faktorë ndikojnë në uljen e riskut për infarkt të miokardit. 2. Depresioni Ka terapistë të cilët rekomandojnë mbajtjen e një kafshe shtëpiake për t’u përballur apo për t’u rikuperuar nga depresioni. Asnjë tjetër nuk ju do në mënyrë të pakushtëzuar ashtu si macja apo qeni juaj. Ata do t’iu dëgjojnë sa herë të kenë nevojë të flisni. Përkëd-

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

KAFSHËT nuk kanë fuqinë e kurimit, por nëpërmjet dashurisë që transmetojnë favorizojnë relaksimin

Kafshët shtëpiake, ilaç i ëmbël për pacientët 10 sëmundjet që përmirësohen prej tyre AKTIVITETI FIZIK

Shëtitje dhe vrap me qenin tuaj

I

ndividët të cilët mbajnë një qen kanë prirje për të qenë më aktivë nga ana fizike dhe më pak obezë krahasuar me personat e tjerë. Shëtitja e qenit për 30 minuta do t’iu mbajë në lëvizje dhe do të sigurojë kryerjen e aktivitetit fizik minimal të rekomanduar. Dy shëtitje me nga 15 minuta, një në mëngjes dhe një pasdite, do të kenë të njëjtin efekt. Për më tepër, shëtitja me qenin ndihmon në forcimin e kockave dhe në shmangien e osteoporozës.

helja e maces ose e qenit ka efekte qetësuese, ndërkohë që përkujdesja për ta (shëtitja, krehja dhe loja) ndihmon që të ndiheni më mirë mbi mënyrën se si e kaloni kohën.

Bëni ushtrime stretçingu me ritmin e maces suaj

Epilepsia Qeni i epilepsisë” është një qen i stërvitur në mënyrë të tillë që të jetojë dhe punojë me persona që vuajnë nga epilepsia. Disa prej tyre janë stërvitur që të lehin dhe të lajmërojnë prindërit kur fëmija ka një krizë konvulsive në një dhomë tjetër apo jashtë shtëpisë

3. Numër më i vogël insultesh cerebrale te ata që mbajnë mace Nuk dihet arsyeja pse, por me sa duket, ata që mbajnë mace në shtëpi pësojnë më pak insulte cerebrale se sa ata që nuk mbajnë mace. Kjo vjen pjesërisht nga fakti se mbajtja e një kafshe në shtëpi sjell përmirësim të qarkullimit të gjakut. Megjithatë, hulumtuesit hamendësojnë se macet mund të kenë një efekt qetësues më të madh për pronarët e tyre krahasuar me kafshët e tjera. 4. Qentë dhe diabeti Për personat që vuajnë nga diabeti, ulje e menjëhershme e nivelit të glukozës në gjak mund të ketë efekte të rënda. Disa raca qensh mund të nu-

17

SI JU NDIHMOJNË KAFSHËT NË SITUATAT JETËSORE STRESUESE

Te të rriturit me depresion ul numrin e

vetëvrasjeve dhe kohëzgjatjen e qëndrimit në spitale psikiatrike.

Te personat me sëmundje mendore, kafshët

shtëpiake shtojnë fjalorin e kuptueshëm ndërkohë që pasurohet komunikimi joverbal nga rritja e motivimit. Një studim mbi mirëqënien psikologjike në Australi ka përcaktuar se personat të cilët mbanin mace në shtëpi kishin rezultate më të mira se sa ata që nuk kishin kafshë shtëpiake. Në studime të kryera mbi individë të pastrehë doli në pah se qentë përfaqësonin mënyrën kryesore të përballimit të vetmisë; duke qenë se kishin marrëdhënie vetëm me kafshët, nuk pranonin të jetonin në një banesë ku nuk lejohej hyrja e tyre. Studimet që janë kryer për qentë e shërbimit kanë treguar përmirësim të cilësisë së jetës së njerëzve të cilët i mbajnë, duke përforcuar vetëvlerësimin, reduktuar vetminë dhe duke krijuar më shumë mundësi për të krijuar miqësi në mjediset jashtë shtëpisë. Në përgjithësi, pjesa më e madhe e individëve që mbajnë kafshë kanë humor më të mirë. Mjaftojnë 15 deri 30 minuta me një qen a një mace apo të shohësh peshqit tek notojnë për t’u ndjerë më pak në ankth dhe i stresuar. Gjatë kësaj kohe në trup ndodhin ndryshime që ndikojnë në përmirësimin e humorit si ulja e nivelit të kortizolit (hormon i lidhur me stresin) dhe prodhimi i serotoninës, një substancë kimike e lidhur me mirëqënien.

hasin rënien e glukozës te pronari i tyre përpara se kjo të japë shfaqje klinike. Kjo mund të vijë si pasojë e ndryshimeve kimike që ndodhin në trup. Ky alarm i jep pronarit të qenit kohën për të ngrënë diçka e

për të shmangur situatat e rënda. Afërsisht një e treta e qenve që jetojnë me diabetikë e kanë këtë aftësi. 5. Sindroma e hiperaktivitetit dhe deficitit të vëmendjes ADHD te fëmijët

Fëmijët me sindromën e hiperaktivitetit dhe deficitit të vëmendjes mund të kenë përfitime nga mbajtja e kafshëve në shtëpi. Marrja përsipër e detyrave për përkujdesjen e qenit ose maces ndihmon që këta fëmijë të mësojnë të planifikohen dhe të jenë më të përgjegjshëm. Loja me kafshët përfaqëson një mënyrë të përkryer për të harxhuar energjinë. Kështu, këta fëmijë do e kenë më të lehtë të flenë në mbrëmje. 6. Autizmi Te fëmijët me autizëm shpesh takohen çrregullime ndijore. Për këta fëmijë janë planifikuar disa aktivitete për zhvillimin ndijor që përfshijnë qentë dhe kuajt. Përkujdesja e kafshëve ka efekte qetësuese mbi ta. 7. Stretchingu me macen Në rast se vuani nga artriti, është e rëndësishme që të bëhen ushtrime stretchingu. Sipas një artikulli të Arthritis Today, ju duhet të bëni ushtrime stretchingu duke ndjekur ritmin e maces suaj. Vëzhgoni se sa herë shtriqet ajo gjatë ditës dhe, me sa mundeni, imitoni të njëjtën lëvizje. 8. Lehtësimi i artritit reumatoid Personat që vuajnë nga artriti reumatoid mund të kenë lehtësim të sëmundjes nga aktiviteti gjatë ecjes me qenin dhe hedhjes së diskut. Kafshët shtëpiake shërbejnë si një mënyrë për të hequr mendjen nga sëmundja, ndërkohë që në raste të tjera, mjafton prania e tyre për t’u ndjerë më rehat. 9. I ngrohti për dhimbjen kronike Një racë meksikane qeni pa gëzof, e quajtur Xolo, njihet se prodhon shumë nxehtësi trupore. Organizata Paws for Comfort stërvit Xolot si qen shërbimi për individët me fibromialgi dhe me forma të tjera të dhimbjes kronike që përgjigjen ndaj të ngrohtit. Disa nga qentë janë stërvitur për të qendruar rreth qafës së një individi me dhimbje kronike të qafës. 10. Qeni i epilepsisë “Qeni i epilepsisë” është një qen i stërvitur në mënyrë të tillë që të jetojë dhe punojë me persona që vuajnë nga epilepsia. Disa prej tyre janë stërvitur që të lehin dhe të lajmërojnë prindërit kur fëmija ka një krizë konvulsive në një dhomë tjetër apo jashtë shtëpisë. Të tjerë shtrihen mbi personin që ka konvulsione për të parandaluar dëmtimin gjatë dridhjeve. Ka dhe nga ata qenë që janë stërvitur për të paralajmëruar fillimin e një krize konvulsive.


18

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Shtatzani

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

ASNJË TË METË! Qumështi i gjirit të nënës është ushqimi ideal për beben. Ka kombinimin perfekt të proteinave, yndyrnave, karbohidrateve dhe lëngjeve për të cilat ka nevojë një i sapolindur

Problemet e nënave në ushqyerjen me gji Përfitimet e nënës dhe bebes së sapolindur DEA QIRJAQI

PËRKUSHTOHUNI

Q

umështi i gjirit është forma më e mirë e ush qimit për fëmijët e vegjël. Rekomandohet që bebet të ushqehen vetëm me qumështin e gjirit për 6 muajt e parë të jetës, pa ujë apo lëngje të tjera shtesë. Rrallë ndodh që gjendje të caktuara mjekësore të jenë shenjë e kequshqyerjes me gji. Si bebi ashtu dhe nëna përfitojnë shumë nga qumështi i gjirit! Këshillohet që bebet dhe nëna gjate kohës së ushqyerjes me gji të marrin edhe vitaminë D. DISA PROBLEME TË

Fakte që duhet ti dini 1.Ushqyerja me gji kërkon përkushtim dhe kohë. Shumica e nënave janë të lumtura t’ia kushtojnë këtë kohë fëmijës së tyre. Një mënyrë shkëputje mund të jetë shtrydha e gjirit dhe grumbullimi i qumështit në biberon. Mund ta përdorni në rast se keni për të kaluar një mbrëmje jashtë me miqtë. 2.Ka shumë mënyra që edhe babai të përfshihet me fëmijën – ta mbajë në krahë, ta lajë, të luajë me të dhe të ndihmojë në shumë gjëra të tjera.

Ushqyerja me gji lidh më shumë nënën me fëmijën MUNDSHME PËR GJIRIN Ragadet Ragadet janë çarje të vogla të cilat ndodhin në thithkën e gjirit ose areolë, të cilat e bëjnë mjaft të dhimbshme ushqyerjen me gji. Duke përdorur disa teknika ushqyerje dhe sjelljeje, është e mundur të parandalohen dhe mjekohen ragadet. Më i rëndësishmi është korrigjimi i pozicionit të drejtimit të fëmijës drejt gjirit, pasi është shkaku më i shpeshtë i ragadeve. Kontrollohet që fëmija ta ketë mjekrën afër gjirit kur fillon të pijë qumësht. Buzët e tij duhet të jenë të hapura mirë duke mos kapur vetëm thithkën, por edhe një pjesë të mirë të areolës. Koka e fëmijës duhet të jetë ekzaktësisht përballë gjirit. Duhet evituar përdorimi i detergjentëve për larjen e gjirit. Është vënë re që përdorimi i detergjentëve specifik si dhe kremrave mbrojtës, nuk parandalon dhe nuk i kuron ragadet. Përkundrazi, era e tyre mund të jetë e padëshirueshme për neonatin duke bërë që ai të refuzojë gjirin. Duhet filluar ushqyerja me qumësht gjiri me një gji të shëndoshë, duke kaluar në gjirin tjetër kur refleksi i daljes së qumështit ka filluar. Duhet evituar përdorimi i parathithkave që e ndalojnë fëmijën të thithë në mënyrë

korrekte, duke frenuar në këtë rast refleksin që stimulon laktacionin, prodhimin e qumështit. Fryrja e gjirit Ndonjëherë, sidomos gjatë fazës së parë të ushqyerjes me gji, gjiri fryhet, skuqet e bëhet i dhimbshëm dhe ndalohet në këtë mënyrë fluksi i qumështit. Në ndryshim nga mastiti, infeksion në gji, kjo gjendje nuk paraqet temperaturë. Ky problem shkaktohet nga zbrazja jo e plotë e tubave të qumështit dhe shtypja vësh-

tirëson daljen e qumështit. Për ta rregulluar këtë gjendje rekomandohet: Përdorimi i kompresave të ngrohta. Pak përpara se të ushqehet fëmija me gji, nëna fut një peshqir në ujë mjaft të nxehtë. Shtrydhet dhe mbështillet i gjithë gjiri me peshqirin e ngrohtë. Të njëjtin funksion për lehtësimin e daljes së qumështit të gjirit, mund të kryejë edhe futja e gjirit në ujë të ngrohtë. Përdorimi i një shishe qelqi. Shishja mbushet me ujë

të nxehtë dhe më pas zbrazet. Gryka e saj ftohet dhe pjesa fundore e shishes e cila akoma është e ngrohtë, mbështetet në zonën areoale. Ngjeshja pothuajse hemetike, duke u ftohur ngadalë ushtron mbi lëkurë efekt të lehtë thithje. Pas disa minutash fillon dalja e qumështit. Është e mundur të ripërsëritet ky veprim disa herë, derisa gjiri të zbutet. Më pas gruaja mund të vazhdojë shtrydhjen e gjirit me dorë, ose duke përdorur pompën e thithjes së qumështit.

PËRFITIME AFATGJATA PËR SHËNDETIN Patologjitë e shënuara më poshtë hasen më pak në ata persona që kanë qënë ushqyer me gji: Obeziteti dhe mbipesha Hipertensioni arterial (HTA) Niveli i lartë i kolesterolit Ekzemat Diabeti Leukemia Astma Ndërkohë sëmundjet e mëposhtme janë më të rralla te ato nëna që kanë ushqyer me gji një ose disa fëmijë në krahasim me ato qe nuk kanë ushqyer asnjë fëmijë: Kanceri i gjirit Kanceri i ovareve Diabeti i sheqerit tip II Depresioni postnatal

Ushqyerja me gji sa më shpesh të jetë e mundur. Fëmija është thithësi më i mirë i qumështit. Vënia sa më shpesh e fëmijës në gji ndihmon zbrazjen e gjirit. Mastiti Mastiti është infeksion i tubave të qumështit, që favorizohet nga prania e ragadeve dhe fryrja e gjirit. Nëse trajtohen në mënyrë korrekte dy faktorët e mësipërm mund të evitohet. Zakonisht mastiti kap njërin gji që fryhet, skuqet dhe dhemb. Gruaja ka

Qumështi i gjirit

Zvogëlon rrezikun e infeksioneve Asnjë të metë! Qumështi i gjirit të nënës është ushqimi ideal për beben. Ka kombinimin perfekt të proteinave, yndyrnave, karbohidrateve dhe lëngjeve për të cilat ka nevojë një i sapolindur. Qumështi i gjirit zvogëlon riskun e zhvillimit të infeksioneve Bebet e ushqyera me gji kalojnë më pak infeksione në fillim të jetës së tyre. Veçanërisht kanë më pak diarre, të vjella, infeksione të gjoksit dhe të veshit krahasuar me bebet që nuk janë ushqyer me gji. Arsyeja kryesore qëndron në faktin që antitrupat dhe proteina të tjera kalojnë nga nëna tek fëmija pikërisht nëpërmjet qumështit të nënës. Këto rri-

sin mbrojtjen ndaj infeksioneve. Ushqyerja me gji ul mortalitetin foshnjor Ka tregues shumë të mirë që indikojnë se vdekja e papritur e neonatëve është më e rrallë tek bebet e ushqyera me gji.

Nuk është plotësisht e ditur sesi ndodh por mendohet se ka lidhje me praninë e antitrupave që ndodhen në qumësht. Faktorët e zhvillimit dhe emocional Një studim raportoi se fëmijet e ushqyer me gji kishin treguar inteligjencë më të lartë sesa fëmijët e ushqyer me biberon. Për sa i përket faktorëve emocional është e vështirë që ato të vlerësohen dhe nuk mund të arrihet në një konkluzion. Gjithsesi, mendohet që ushqyerja me gji lidh më shumë nënën me fëmijën. Siç u përmend më lart, ata fëmijë që janë ushqyer me gji kanë risk më të vogël për të zhvilluar këo sëmundje. Por edhe fëmijët pjesërisht të ushqyer me gji ose ata të ushqyer për një kohë të shkurtër zvogëlojnë riskun për to.

temperaturë dhe në shumicën e rasteve dhe gjendje të përgjithshme jo të mirë. Rekomandohet terapia me antibiotikë dhe zbrazje të gjirit nga qumështi. Mjaft antibiotikë janë të përshtatshëm dhe mund të jepen gjatë periudhës së laktacionit, prandaj mund të vazhdohet t’i jepet fëmijës qumësht gjiri, pasi është mënyra më e mirë për të zbrazur gjirin. Por një mastit i lehtë mund të kalojë edhe pa trajtim. Pra, nëse dalloni një masë të butë të enjtur kur ushqeni me gji, mund të jetë ose gyp qumështi i bllokuar ose mastit. Mund të largohet një ose dy ditë më pas. Nëse simptomat keqësohen duhet t’i drejtoheni mjekut tuaj i cili do ju japë antibiotik. Ka raste që formohet absces brenda një lobuli të gjirit. Abscesi është grumbullim pusi (qelbi). Pusi duhet drenuar me një shiringë me age. Nëse ushqeni me gji, vazhdoni të jepni nga gjiri i prekur. Kjo ndihmon qumështin që të rrjedhë dhe parandalon zmadhimin e gjoksit dhe përkeqësimin e gjendjes. Pas çdo dhënie përpiquni të shtrydhni gjoksin për të nxjerrë qumështin e mbetur. Të ushqesh nga gjoksi i infektuar nuk e dëmton bebin. Bakteret e kaluara me qumështin do të vriten në stomak nga lëngu acid.


A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

Simptoma të shpeshta DR.ENVER HALILI Çfarë është ethja Ethja është një përgjigjje normale e organizmit tonë kryesisht ndaj infeksioneve dhe shfaqet me rritje të temperaturës së trupit. Ajo është një simptomë dhe jo një sëmundje. Mund të shfaqet e vetme ose me simptoma të tjera të sëmundjes shkaktare si kollë, dhimbje fyti, dhimbje koke, dhimbje muskujsh, diarre, të vjella, konvulsione, dehidrim etj. Si përcaktohet ajo? Mënyra më e thjeshtë për të përcaktuar ethen është matja e temperaturës. Për këtë përdoren termometra të ndryshëm (oralë, rektalë, nën sqetull) Temperatura normale e njeriut varion 36,4-37,2 gradë celcius. Bëhet fjalë për ethe kur:

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

KONVULSIONET febrile nuk ndodhin tek të gjithë fëmijët, por vetëm tek ata që janë të predispozuar gjenetikisht

Ethja, një mik apo armik? Si ta trajtojmë Paracetamoli, medikamenti i preferuar KUR TË SHKOJMË TEK MJEKU?

Është sëmundja ajo që duhet kuruar, jo ethja Temperatura e matur në sqetull mbi 37,5 gradë celcius. Temperatura e matur në rektum (preferohet në foshnja) është mbi 38 gradë celcius. Temperatura e matur në gojë (preferohet në fëmijë mbi 5 vjeç) është mbi 38,5 gradë celcius. Cilat janë shkaqet? Ethja zakonisht shkaktohet nga infeksione virale,bakteriale ,kërpudha,parazitë që shkaktojnë sëmundje si gripi, rrufa, pneumonia, bronkiti, infeksionet urinare, hepatitet, gastroenteritet etj. Më rrallë ethja mund të shkaktohet nga sëmundje të tjera si sëmundjet reumatizmale, kanceri etj. Ethja:një mik apo armik? Në disa situata, ethja është e nevojshme sepse ngadalëson përhapjen e infeksionit dhe bën më efikas imunitetin në eliminimin e disa baktereve apo viruseve. Për këtë nuk duhet trajtuar gjithmonë. Ajo është shenjë pozitive që tregon se imuniteti ynë reagon ndaj viruseve e baktereve. Shqetësimet shoqëruese si këputja, dobësia, përgjumja, mungesa e oreksit, dridhjet, dhimbja shkaktohen nga sëmundja, jo nga ethja. Në situata të tjera temperatura e lartë bën që i sëmuri të humbasë lëngje e të dehidrohet. Tek fëmijët e predispozuar, në moshat 6muaj deri 5 vjeç ethja mund të shpërthejë konvulsionet febrile. Kur dhe si të trajtojmë ethen? Meqë ethja është një mekanizëm mbrojtjeje, mirë është

të trajtohet nëse ka vlera mbi 39,5gradë celcius e matur në rektum ose mbi 39 gradë celcius e matur në gojë, sqetull ose vesh. Ne keto raste ethja trajtohet jo se përbën rrezik por që ta bëjë të sëmurin të ndihet më mirë në mënyrë që të pijë më tepër lëngje, të hajë e të flejë më mirë. Trajtimi i ethes , për të parandaluar ndërlikime të rënda është i nevojshëm të kryhet në këto raste: Në fëmijë të vegjël dhe të moshuar. Në të sëmurë kronikë, sidomos me sëmundje të zemrës. Mbani mend, qëllimi është ulja dhe jo eliminimi i ethes. MASA TË THJESHTA Freskoni dhomën. Ajo nuk duhet të jetë as shumë e

Këshilla Mos përdorni banja me ujë të ftohtë apo fërkim me akull, uthull e raki . Këto vërtet mund të ftohin lëkurën, por shpesh mund të jenë të dëmshme duke shkaktuar të ngjethura. Për më tepër alkoli i tepërt mund të thithet nga lëkura dhe të helmojë të sëmurin

nxehtë as shumë e ftohtë . Mbajeni ajrin në temperaturat 18-22gradë celcius. Vendosni peshqirë të njomur me ujë mbi ball, krahë, këmbë, sqetulla.

19

Bëni një banjë me ujë të vakët , ku temperatura e ujit të jetë rreth 2 gradë më pak se e trupit tuaj. Ajo duhet të zgjasë 10-15 minuta dhe mund të kryhet çdo 2-3 orë nëse është e nevojshme. Kjo mënyrë është më efikase pasi të keni marrë medikamentet-përndryshe ethja mund të kthehet prapë. Mos përdorni rroba të tepërta për tu veshur apo mbuluar pasi trupi e ka më të vështirë të humbasë nxehtësinë. Mos përdorni banja me ujë të ftohtë apo fërkim me akull, uthull e raki . Këto vërtet mund të ftohin lëkurën, por shpesh mund të jenë të dëmshme duke shkaktuar të ngjethura. Për më tepër alkoli i tepërt mund të thithet nga

Në raste të veçanta ethja mund të jetë shenjë e semundjeve serioze për jetën që mund të rrezikojnë jetën e të sëmurit . Duhet të drejtohemi pa humbur kohë tek mjeku nëse: Personi i prekur është foshnje nën 3 muaj ose një i moshuar. Fëmija nuk është i aftë të pijë apo nuk reagon Temperatura qëndron mbi 39 gradë celcius prej mbi 48 orësh, me gjithë përdorimin e medikamenteve. Ethja shoqërohet me ngrirje qafe e dhimbje koke. Vëreni një përkeqësim të gjendjes së përgjithshme ose shfaqjen e simptomave të tjera si:skuqje,njolla në lëkurë, lodhje e madhe, të vjella , vështirësi në frymëmarrje, dhimbje barku, konvulsione apo nëse duket konfuz, mezi reagon, nuk mund të ecë. Vuani nga ndonjë sëmundje kardiake, sëmundje e mushkërive, diabeti etj. lëkura dhe të helmojë të sëmurin. Pushoni. Kështu kurseni energjitë e nevojshme për të

luftuar infeksionin. DIETA Pini sa më shumë lëngje. Të paktën 8 gota në ditë tek të rriturit janë të nevojshme për të zëvendësuar lëngjet e humbura. Kjo këshillë është më e domosdoshme për fëmijët dhe të moshuarit të cilët dehidrohen më lehtë. Mund të përdorni ujë të zakonshëm, ujë mineral , pije të gazuara, çaj. Ato zëvendësojnë lëngjet e humbura dhe parandalojnë dehidrimin. Nëse janë të ftohta lëngjet ndihmojnë edhe në uljen e temperaturës. Përdorni ushqime të lehta si supë, kos, lëng pule, perime. Përdorni ushqime të ftohta si akullore pasi ndihmojnë dhe në uljen e temperaturës Ushqehuni më shpesh dhe nga pak afërsisht çdo 2-3 orë për të shmangur të vjellat, por hani më tepër sepse shpenzimet energjitike në ethe janë më të mëdha. Fëmijëve të vegjël nuk u duhet ndërprerë apo kufizuar dhënia e qumështit të gjirit, por u duhet dhënë gji më shpesh . Shmangni ushqime të rënda si sallmrat, ëmbëlsirat, mishi i kuq. Shmangni pijet energjike në fëmijë të vegjël. MEDIKAMENTE Medikamentet për uljen e temperaturës quhen antipiretikë. Ja dy nga antipiretikët më të përdorur që mund të merren pa recetë në farmaci dhe që duhet ti kemi gjithmonë në shtëpi : Paracetamoli është medikamenti i zgjedhur për të ulur temperaturën. Ai mund të përdoret çdo 4-6 orë. Ibuprofeni mund të përdoret çdo 6-8 orë. Nuk duhet përdorur për fëmijët nën 6 muaj. Mund ta përdorni 1-2 orë pas marrjes së paracetamolit nëse nuk jep efekt , por vetëm me miratimin e mjekut.

Mit apo fakt?

Disa mendime të gabuara mbi ethen 1-Ethja mund të shkaktojë konvulsione te fëmijët Mit. Në fakt , ethja nuk është shkaktar direkt i konvulsioneve, por konsiderohet si faktor shpërthyes i tyre. Konvulsionet febrile nuk ndodhin tek të gjithë fëmijët, por vetëm tek ata që janë të predispozuar gjenetikisht. Këta fëmijë janë të moshës 6 muaj deri 5 vjeç. Përdorimi i medikamenteve që ulin temperaturën nuk e pengon shfaqjen e konvulsioneve apo përsëritjen e tyre. 2-Ethja nuk largohet nëse nuk përdorim medikamente. Mit. Në fakt kohëzgjatja dhe shkalla e ethes varet nga trupi ynë. Kjo është arsyeja pse gjatë sëmundjeve të ndry-

shme temperatura ndryshon në mënyra të ndryshme. 3-Sa më e fortë të jetë ethja aq më e rëndë është ajo. Mit. Në fakt kjo ide vjen sepse praktikisht, sa më e lartë të jetë temperatura aq më keq e ndjen veten i sëmuri. Në shumë raste sëmundje të lehta si gripi mund të japin temperatura të larta dhe sëmundje më të rënda mund të japin vetëm një rritje të lehtë të temperaturës. 4-Ulja e temperaturës shpejton shërimin. Mit. Në fakt ethja është pasoja e një sëmundjeje dhe jo shkaku i saj. Temperatura bie kur sëmundja shkon drejt shërimit.

5-Duhet të largoj ethen me çdo kusht. Mit. Në fakt është sëmundja ajo që duhet kuruar. Ethja është një armë e nevojshme e organizmit për të luftuar shkaktarin e saj. Ajo dëshmon se imuniteti ynë po lufton me sëmundjen, Kjo është dhe arsyeja pse në disa persona me imunitet të dobët ajo mund të mungojë ose të jetë e lehtë. 6-Mund të përdor dy lloj medikamentesh njëkohësisht për të ulur temperaturën Mit. Në fakt përdorimi i dy medikamenteve mund të bëhet në disa raste si psh nëse njëri medikament nuk jep fare efekt 1-2 orë pas marrjes.


20

E enjte, 15 mars 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Mjeku përgjigjet

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

INTERVISTE me mjeken stomatologe Erklida Sula mbi rëndësinë e trajtimit të infeksioneve të mishrave të dhëmbëve

Mishrat e dhembeve, kujdes higjienen Vuajnë pa e ditur 75% e popullsisë TAULANT MUKA

T

re në katër persona kanë shenja paralajmëruese të sëmundjes periodontale. 75 % e popullsisë ka shenja të sëmundjes së mishrave të dhëmbëve, por shumica e tyre nuk janë në dijeni. Sëmundja e mishrave të dhëmbëve fillon në hapësirën midis dhëmbëve . Pastrimi i rregullt me furçë nuk mund të arrijë këto zona kritike. Shumica e individëve nuk e përdorin fillin dentar rregullisht. Edhe dhëmbët më të shëndetshëm mund të shfaqin shenja të kësaj sëmundjeje. Vetëm dentisti mund ta identifikojë përmes një ekzaminimi të thjeshtë . Pse është e rëndësishme që të kemi mishra të shëndetshëm ? Sëmundja e mishrave të dhëmbëve, e quajtur ndryshe paradontoza, ndikon në ënjtjen dhe ndryshimin e përmasave të mishrave duke i acaruar këta të fundit. Ata mund të gjakosen me lehtësi. Identifikimi i hershëm është çelësi i suksesit të trajtimit. Ekzaminimi rutinë të paktën 1 herë në vit do të përcaktojë dhe shkallën e gjendjes së sëmundjes. Nëse ju diagnostikoheni me këtë sëmundje, trajtimi do jetë specifik për ju, në varësi të shkallës se infeksionit. Pastrimi rutinë nuk përbën në vetvete trajtim specifik të sëmundjes. Cilat janë masat që duhet të marrë pacienti ndaj kësaj sëmundjeje? Pllaka bakteriale sulmon mishrat e dhëmbëve, dhëmbët, duke ndikuar negativisht në estetikë dhe në punimet konservative që kryhen nga mjeku stomatolog. Takimet e rregullta me mjekun tuaj, larja e dhëmbëve pas çdo ngrënieje dhe përdorimi i rregullt i fillit dentar do t’i ruajë dhëmbët e tu të shëndetshëm. Nga ndryshon gingiviti nga paradontoza? Gingiviti është një infeksion bakterial i mishrave të dhëmbëve që është i rikthyeshëm, ndërsa sëmundja periodontale është një sëmundje që prek mishrat (gingivat ) dhe kockën . Infeksioni përhapet

JA CILËT JANË FAKTORËT E RISKUT Historia familjare Medikamente Mosha Gjinia Duhani Sëmundje të mëparshme të mishrave të dhëmbëve Stresi Diabeti Osteoporoza Hormonet Vesi i kërcitjes së dhëmbëve

nga mishrat në drejtim të kockës duke shkaktuar dëmtime të përhershme.Ka disa faza të kësaj sëmundje që nëse identifikohen në kohë mund të kontrollohen. Cilat janë këto faza ? Në varësi të shenjave dhe simptomave i ndajmë në: 1.Gjendje normale Mishrat kanë ngjyrë rozë Nuk ka gjakosje Dhëmbët kanë raport të ngush të me mishrat e dhëmbëve 2.Gingiviti Mishrat e dhëmbëve gjakosen

tërhiqen gradualisht nga dhëmbët Gjakosje, inflamacion, ënjtje që është e dukshme Erë dhe shije e keqe e gojës Xhepat arrijne 3-4 mm midis dhëmbëve dhe mishrave në një ose në disa zona në gojë. 4. Zhvillimi i sëmundjes në fazën e moderuar Mund të keni abcese ose mishrat e dhëmbëve paraqiten shumë të acaruara Dhëmbi duket më i gjatë ose mishrat janë në dukje të tërhequra nga dhëmbi Mund të keni një lëvizje ose krijimin e hapësirave midis dhëmbëve frontale Erë e keqe nga goja Në grafi evidentohet humbje horizontale dhe vertikale e kockës Thellësia e xhepave midis dhëmbëve dhe mishrave varion nga 4-6mm thellësi 5.Zhvillimi i sëmundjes në fazën e avancuar Dhëmbët fillojnë të lëvizin Erë e keqe e vazhdueshme nga goja Mund te keni ekspozim të rrënjeve duke e bërë të ndjeshëm dhëmbin nga të ftohtit ose të nxehtit Në grafi evidentohet humbje horizontale dhe angulare e kockës Thellësia e xhepave midis

hëm të gjakut duke qenë se kjo pllakë përbën burimin e sëmundjeve të mishrave të dhëmbëve. Studimet e fundit tregojnë një raport të ngushtë të sëmundjes peridontale me atë të zemrës ashtu, siç është lidhja e sëmundjeve të zemrës me kolesterolin, peshën trupore ose duhanin. Cila është incidenca e sëmundjes periodontale? Kjo sëmundje përparon në mënyrë të heshtur, zakonisht pa dhimbje. Mund të përparojë gradualisht ose me shpejtësi. Më shumë se gjysma e njerëzve mbi moshën 18

që ju lani dhëmbët Skuqje, gjakosje dhe ënjtje Midis dhëmbëve dhe mishrave mund të dalë qelb nëse ushtrohet presion mbi to. Dhëmbët e përhershëm fillojnë të lëvizin ose fillojnë të krijojnë hapësira ndërmjet tyre. Ndryshime në stabilitetin e protezës mbi të cilët mbështetet proteza mbi dhëmbët e prekur nga paradontoza Era e keqe e vazhdueshme e gojës. Cili është roli i mjekut në

Studimet kanë treguar një rritje të incidencës për sëmundje të zemrës 2 herë më shumë tek personat me sëmundje periodontale

lehtësisht gjatë përdorimit të furçës ose kur ekzaminohen me sondë nga ana e dentistit . Mishrat janë të ënjtura, të ndjeshme në prekje Pacienti mund të ketë erë të keqe dhe shije jo te mirë në gojë Mishrat midis dhëmbëve mund të marrin ngjyrë të kuqe të errët 3. Zhvillimi sëmundjes në fazë të hershme Mishrat e dhëmbëve fillojnë të

dhëmbëve dhe mishrave arrin 6 mm thellësi Cila është lidhja midis sëmundjes së mishrave të dhëmbëve dhe zemrës? Studimet kanë treguar një rritje të incidencës për sëmundje të zemrës 2 herë më shumë tek personat me sëmundje periodontale. Kjo sepse shumica e mikroorganizmave që ndodhen në pllakën bakteriale mund të kalojnë në qarkullimin e përgjiths-

vjeç shfaqin faza të hershme të kësaj sëmundjeje. Pas moshës 35 vjeç, 3 nga 4 persona janë të prekur në një nga stadet e sëmundjes. Sëmundja është një infeksion që shkatërron mishrat ( gingivat) e cila rrethon dhëmbët dhe kockën që mban dhëmbin në vendin e saj. Cilat janë shenjat kryesore të shqetësimeve të mishrave të dhëmbëve? Gjakosje të mishrave sa herë

parandalimin ose ngadalësimin e sëmundjes ? Stafi mjekësor dentar mund tju ndihmojë ta kuptoni më mirë rëndësinë e kësaj sëmundjeje dhe sesi ju mund ta parandaloni. nëpërmjet kontrollit dhe monitorimit të gjëndjes së mishrave të dhëmbëve tuaj gjatë takimeve në studion dentare. Ekzaminimet mund të tregojnë shenja të infeksionit siç janë gjakosja ose xhepat e thellë që krijohen në hapësirat midis dhëmbit dhe mishit që e rrethon atë. Dentisti juaj mund të propozojë një plan trajtimi që mund të parandalojë dëmtimin e mëtejshëm të mishrave dhe kockës dhe më pas të planifikojë një regjim shtëpiak për nevojat specifike të çdo pacienti


E enjte, 15 mars 2012

21

KULTURE

HOROSKOPI Do gjoksin me silikon? Bëhu infermiere

Kush do të bëhet milioner…

Krokodili “vjedh” celularin

D

N

G

rejtuesit e një kompanie spitalore private në kryeqytetin çek, Pragë, duke pasur një nevojë tmerrëisht urgjente për infermiere dhe, nga ana tjetër, duke parë se askush nuk ofrohet për të ushtruar këtë profesion, e kanë gjetur zgjidhjen me një ide vërtet gjeniale. Kështu drejtuesit e kësaj klinike private ofrojnë një ribërje të gjoksit me silikon gratis, për të gjitha ato vajza apo gra që pranojnë të punojnë si infermiere. Duhet theksuar se një opreacion i tillë në Çeki kushton pak më shumë se 2 mijë euro. E duket se kjo ide i ka dhënë rezultatet e para, sepse që tani kërkesat po njohin një rritje të ndjeshme. Por, siç i kanë deklaruar të përditshmes Denik, ata do të pranojnë në punë vetëm ato që do të pranojë një kontratë 3 vjeçare.

uk është fjala për quiz-in e famshëm botëror « Kush do të bëhet Milioner » (që te ne drejtohet nga Agron Llakaj), por për një ndodhi tjetër gati-gati të pabesueshme, por që është e vertetë. Kështu, një çift nga Zelande e Re është shpallur në kërkim nga policia vendase dhe së fundi edhe nga Interpol për shkak se është zhdukur me 10 Milionë dollarë lokalë (gati 6500 euro) që i ka marrë nga banka Westpac. Në fakt nuk kanë kryer ndonjë grabitje, por, siç e thothë edhe detektivi David harvey. ata thjesht kishin kërkuar një hua prej 10 mijë dollarësh nga banka në fjalë, por për shkak të një gabimi, në llogarinë e tyre u derdhën plot 10 milionë dollarë. Kështu që çiftit nuk i mbeti gjë tjetër veç ta zbraste të gjithë llogarinë e t’ia mbathte e të zhdukej…

ena është një krokodil 14-vjeçar, që jeton në habitatin e krijuar për të në Dnipropetrovks të Ukrainës, i cili po refuzonte të hante ushqim dhe madje po manifestonte edhe shenja të qarta se nuk ndjej mirë. Drejtuesit e zooparkut në fjalë u shqetësuan dhe sepse nuk e dinin arsyen e kësaj gjendjeje të keqe të krokodilit, atyre u erdhi në ndihmë një nga vizitore, Rimma Golovko, e cila i njoftoi se duke dashur t’i bënte një foto me celular krokodilit, pa dashje i kishte rrëshkitur dhe falë instinktit të tij prej grabitqari, zvarraniku e kishte gëlltitur. Menjëherë krokodilin Gena e e dërguan për ekzaminim në klinikë dhe, pasi e zbuluan me radiogra¿ celuarin në barkun e tij, e nxorrën që andej pas operacionit…

SUPER FJALEKRYQ 1

2

3

4

5

6

7

8

9

22

23

28

11

24

13

14

52

53

54

68 75

76

77

84

ɷ HORIZONTAL

43 49

56

71

78

79

81

82

86 90

11. Inicialet e Michael këngëtar. 12. Eshtë shtet me Amman. . 13. Mbyllin një qepen. 14. Një pjesë e titujve. 15. Eshtë sa elektroni por me shenjë të kundërt një i tillë. 16. Mund të jenë edhe përleshjesh. 17. Vishet në dimeër një e tillë. 18. Inicialet e Rohmer. 19. Musante aktor. 20. Janushi aktore. 21. Gjëja e romakëve. 23. Zoti... Sarkozy. 24. Eshtë si e gjithë. 26. Më shumë se shumë.

89. Tregu i përbashkët Europian dikur (sigla). 90. Vitet pa ku¿j. 91. Inicialet e Morricone-s.

ɷ VERTIKAL 1. I kanë tek kafet. 2. Fallaci që qe gazetare e famshme. 3. Një katror me sparring partner. 4. Almodovar regjisor. 5. Eshtë dhomë. 6. Janë çift në record. 7. Zanore takimi. 8. Ku¿zojën traktatin. 9. Marco van ish bomber.

PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM A

S A T I R

M A J A T A R E

P A R A L E L E P A L L O I T O K

A R

L U I G I

P

I

T J A

I

T

N A M I

L

I G O R

I N E E

B A L E T

I

A

P L A N E T

N E T E T T R

N E V I

A T L E T E R

I M E R

I

J E N A

O S E

D A

E U R O D R E A M

L O P E L

I K E

R A V E L T

I

A T A L A N T A

O T

I M E

I M E

U M

I D O L A T R

I R A N D E L L O

A

E

E M A R T E

S T E

P R A V O

I

F T A

P A R T T

I

P R E M T

L E R

I M A

H A F S A

P E R G A T

A N A

M A R N

B

N A C I O N A L

A

L A

P

K A S O

S O Z I M I

S

Peshorja

Me Marsin në “opozitë” sigurisht që nuk do ta keni aspak të lehtë të arrini objektivat tuaja, por mos harroni se zgjedhjet janë personale dhe pikërisht këtu duhet të tregoheni shumë të matur.

Akrepi

Qielli në përgjithësi duket i “qetë” dhe me gjithë ndonjë “cickël” të staelitit të tonë,. hënws, dita pritet të jetë shumë e mirë. “Era” e favorshme e Uranit bën që ta keni shumë më të lehtë të ecni në drejtimin që doni.

Shigjetari

Duhet të tregoni kujdes, sepse sot sot janë një sërë yjesh që e komplikojnë ecurinë e aktivitetit tuaj, ndërkohë që në planin sentimental sot do të jeni vërtet brilantë. Mund të ¿toni një zemër të re.

Bricjapi

Edhe për të lindurit e kësaj shenje, situata planetare duket disi e paqartë, sepse Dielli dhe merkuri janë në disharmoni dhe në një pozicion aspak të favorshëm. Ju duhet shumë ndihma e një njeriu me peshë.

Ujori

Jeni disi në ankth dhe kjo mund të komprometojë në një farë mënyre punën tuaj, por mos u shqetësoni se “lajmet e mira” janë pas dere. Pjesa e dytë e ditës pritet të jetë me takime intensive në planin ndërpersonal.

Peshqit

Me hyrjen në shenjë të Uranit të favorshëm duhet të bëni përpjekjet makismale për të dalë nga një qerthull që ju lidh me të kaluarën e afërt.. Nga ana tjetër, Marsi ju ofron energjiër të përballuar ngarkesat emocionale.

66

83

89

64. Klikohen në computer. 67. Eshtë raca e... kombit. 68. Eshtë asnjëanësi. 71. Mbarojnë fare. 72. Në një të tillë mund jepet ¿torja pas ankimimit. 74. Eshtë helika e... helikopterit. 76. Larmia por... jo ama. 77. Eshtë feja e një... Zoti. 83. Janë njëvendëshe në Formula 1. 84. Felix Tournachon në art. 85. Iluzioni optik në ngushticën e Messinas 86. Filozo¿ që shkroi Republika. 87. Eshtë numri 1. 88. Studion organizmin.

L I

65

73

85 88

Virgjëresha

Me Uranin agresiv në shenjë sot do t’ju duhet të shpalosni gjithë forcën tuaj të vullnetit, për ti bërë ballë një dite shumë të lodhshme e stressuese. Mundohuni të krijoni situata relaxi për veten.

44

58 64

72

80

Luani

Vitaliteti juaj duket se ka pësuar një rënie të lehtë dhe kjo për shkak të Merkurit dhe Marsit që janë në një orbitë jo shumë të favorshme. Nuk përjashtohen momente magjike në dashuri.

50

57 63

70

Gaforrja

Sot duket se i merrni gjërat me ¿lozo¿ dhe jeni të priur të pëlqeni çka është e thjeshtë e lehtë për të arritur, pa e vrarë shumë mendjen e, për më tepër, pa shpenzuar shumë energji.

21

33

48

55

20

Binjakët

Sa më shumë të ruani qetësinë, aq më shumë shanse do të keni për të dalë nga një situatë e vështirë pa shumë “humbje” Hëna luhatëse në shenjë bën që humori juaj të jetë i alternueshëm.

39

62

69

87

1. Një “K” e KESH. 10. Nuk duhen shkelur. 15. Rruga e Ferenc Molnar. 17. O’ Toole aktor. 22. William, regjisor i Ekzoricisti. 23. Vanessa violoniste. 25. Televizori i regjisorit. 27. Bouquet aktore. 28. Qe mbret i Spartës. 29. Parashtasë për... pas. 31. Vrau Minotaurin. 33. Fillon… ndryshe. 34. Pak agresivitet. 35. Kompozoi Orfeu. 38. Këndojnë Another brick in the wall. 40. Ekstreme në stacion. 41. Bëhet edhe një herë tjetër. 42. Janë besimtarë. 43. Me të nxjerrin një tavë. 45. Diftong… realist. 46. Eshtë vendmbërritje e... letrës. 48. Në rrjet kur nuk je. 49. Një sinjal dramatic. 51. Një mënyrë foljeje. 54. Kaluar në krye. 55. Instittucione Ndërkombëtare Perëndimore. 57. Fillojnë studimin. 58. Fillojnë brejtjen. 59. Heroi kombëtar i... Korçës. 61. Fillimi i... ¿llimit. 62. Uragani që shkatërroi New Orleans.

19

Demi

Yjet ju premtojnë ndryshime, ndërsa rrethanat do të jenë të tilla që mund t’ju krijohet mundësia për të ndërmarrë veprime që do të shënojnë një kthesë rrënjësore në jetën tuaj.

27

38

47

61

74

18

42

60

67

17

32

37

46 51

16

31

36

41

45

15 26

30

35

40

12

25

29 34

59

10

Dashi

Jeni aq shumë të impenjuar saqë ju duket se edhe për gjërat më të vogla të gjithë t’ju drejtohen juve. Duhet të dini të ruani qetësinë dhe të veproni pa u nervozuar. Zhvillime të reja në fushën sentimentale.

S U E

I D

R M N

I

I

G

T

A

I G M A T M F R A N C E Z E T

S H K A T E R R

I M E

91

29. I famshëm ai i Dorian Gray. 30. Eshtë cilësi. 32. Ukraina në tabela. 35. Eshtë njeriu rreth të pesëdhjetave. 36. Baum shkrimtare austriake. 37. Rajonale por jo anale. 39. Mund të jetë ¿lmi ose kënge. 40. Ndërmjetësojnë në pazar. 41. Ka një kala pranë Tiranës. 44. Një si çerti¿katë. 46. Janë dy dele. 47. Thuret me... prapaskena. 50. Janë zbukurime. 51. Një i drejtë në skuadër. 52. Para Jack në Àamurin britanik. 53. Inicialet e Dalí, piktor. 56. Mund të jetë hidraulike. 58. Një frut ekzotik. 60. Faktet pa fat. 61. Eshtë detare me kryqëzorë. 63. Mbyllin portat. 65. Ato të mëdha janë dijetarë. 66. Rota kompozitor. 69. Kush e thotë... lutet. 70. Një mobilje me sirtarë. 73. Pak ampli¿kim. 75. Pak naivitet. 78. King Cole i muzikës. 79. Hanks aktor. 80. Veriu pa ekstreme. 81. Një sigël... eksplozive. 82. Shkroi Korbi (inic) 85. Fillojnë fazën.


22

E enjte, 15 mars 2012

SPEKTAKEL

Big Brother 5

LIAMI Ai është një nga banorët më interesant, ka disa batuta të papara

NAJADA KONOMI

Franceska dhe Ermali nuk kanë c'të japin, ndaj janë lidhur Banori më interesant brenda shtëpisë është Liami

Në foto: Najada Konomi, ish-konkurrentja e BB1

TIRANE

SUADA DACI

N

donëse kanë kaluar pesë vjet nga përfundimi i edicionit të parë të Big Brother Albania, atë e mbajnë mend të gjithë. Vajza nga Fieri, Najada Konomi e njohur nga të gjithë si "Nocja", do të spikaste brenda shtëpisë më të famshme në Shqipëri, jo vetëm për pamjen e saj 'trendy", por edhe tipin karizmatik. E qeshur, e çiltër, pa paragjykime, impulsive, e padisiplinuar, e ëmbël, janë këto disa nga cilësitë që karakterizuan Najadën brenda shtëpisë. Për këto arsye piktorja Konomi u pëlqye nga publiku shqiptar dhe arriti të ishte një nga 4 finalistet e edicionit të parë të këtij spektakli. Por ajo do të ishte në vëmendje të medias edhe pasi doli jashtë shtëpisë. Në një intervistë për Shqiptarja. Com Konomi flet për banorët e rinj të BB5 si dhe rrëfen eksperiencën e saj në këtë reality show. Ajo shprehet se , banori

më karizmatik është Liami, ndërsa Ermali dhe Franceska sipas saj, janë dy personazhe që nuk kanë cfarë të japin ndaj dhe kanë vendosur të lidhen, për të bërë show përpara publikut. Duke u ndalur tek pjesëmarrja e saj në BB, ajo e cilëson atë si një eksperiencë të bukur që ia vlejti ta provonte. Në aventurën e saj në "Big Brother" "Nocja: krijoi një lidhje me Olsin, e cila vazhdoi për një kohë të gjatë me ndarje e bashkime por në fund nuk përfundoi me sukses. Najada nuk preferon ta kujtojë dhe të prononcohet për këtë lidhje .Ish-banorja e shtëpisë së Big Brother 1, Najada Konomi, e njohur sidomos për tatutë e saj, madje edhe atë në gjoks, u përfol edhe për një lidhje me një djalë të quajtur Ardi, por edhe për një lidhje mes saj dhe ish-banorit të BB4, Ervin Sinjarit. E ndiqni BB5, si ju duket? E ndjek kur kam kohë. Më duket ndonjëherë i lodhshëm ndonjëherë i lezetshëm. Problemi është se janë vetëm 3 veta që janë gazmor dhe duken nëpër shtëpi pjesa tjetër më

duket sikur rri në gjumë. Realisht nuk mund ti quaj lidhje, Çfarë mund të thoni për lojën kur edhe vet banorët thonë që vetëm e banorëve? e respektojnë njëri- tjetrin. Duan të Për lojën më pëlqen Liami. Ndon- bëjnë vetëm show sidomos Ermali jëherë më duket sikur ai s'luan fare me Françeskën nuk kanë ç'të japin. por eshte realisht ashtu si duket. Nga Ata s'kanë ç'të bëjnë tjetër dhe Ermali e dëgjoj shpesh fjalën lojë, por kërkojnë vëmendjen në këtë formë. nuk e shikoj gjëkundi në lojë. Erioni më duket djalë pozitiv por nuk Si ju duken banorët meshkuj, është për Klaudjan, ajo duket sikur e është cilësuar si një nga edicio- mbyt. net me meshkujt më simpatik? Si janë marrdhëniet tuaja Meshkujt duken më aktiv se fem- ish- banorët e BB1? rat, por vetëm disa. Një pjesë janë Mbajë kontakte me disa nga banvetëm manikina dhe kaq. Është e orët e BB1 dhe takohem shpesh me vërtet që ka më shumë meshkuj sim- disa prej tyre. patik në këtë Big Brother, por aty s'është një konkurs bukurie. Unë mendojë vërtet që pamja Meshkujt duken më aktiv se shet por duhet edhe kar- femrat, por vetëm disa. Një pjesë akteri e shumë gjëra të tjera për të fituar simpat- janë vetëm manikina dhe kaq inë e publikut. Po femrat , cila prej tyre ju duket më intersante? Sa e rëndësishme ka qënë Nga femrat mund të veçojë vetëm pjesëmarrja në këtë reality show? Gentën, sepse më duket pa kompleNuk mund ta përcaktojë rëndëskse dhe paqësore. Për vendin ku ka inë pasi për mua, s'bëri ndonjë ndrylindur dhe është rritur ka një karak- shim thjesht një ishte një eksperiencë ter komplet ndryshe, më pëlqen vërtet e bukur. .Të tjerat duken vetëm në horizont Ju mungon si eksperiencë? edhe kaq. Ndonjëherë më mungon, kur Keni ndonjë banorë të shikoj banorët tani më merr malli preferuar? është normale. Ndonjëherë them Unë e thashë edhe pak më sipër sikur të isha un do thosha kështu ashmë pëlqen Liami, sepse ka disa bat- tu, etj. (qesh) uta të papara. Po sa i përket thashethNjihni ndonjë prej tyre? emeve, çfarë keni dëgjuar për Jo nuk njoh asnjërin prej tyre. veten ? Ç' mendim keni për lidhjet (qesh ) Plot sa të duash ne jemi brenda shtëpisë? popull që dëshirojmë të merremi me

të tjerët. Pastaj gazetarët në përgjithësi edhe kur porosit një gotë verë kapin me shpejtësi kamarierin e ta bëjnë për të dashur. Vazhdojnë t'iu përshendesin njerezit, edhe sot që kanë kaluar 5 vjet nga mbyllja e edicionit të parë të BB? Njerëzit vazhdojnë të më përshëndesin akoma. Najada ju keni qënë një nga banorët që keni kritikuar deklaratat e Arbana Osmanit, për ish - banonorët e BB, do të kishit ndonjë koment për këto deklarata të prezantueses? Thjesht nuk më pëlqyen deklaratat e saj, janë tepër të forta. Ajo si prezantuese duhet të mbaj pozicionin e saj dhe preferencat personale duhet ti mbaj për vete. Ajo nuk duhet të ndikojë publikun me deklaratat e saj. Duhet respektuar çdo banor i BB, sepse ai ka dhënë shumë për atë program. Ju vet si i keni pasur marrëdhëniet me të? Të mira. Me çfarë po merreni aktualisht? Po ndjekë një fakultet të dytë për psikologji. Por në të njëjtën kohë vazhdoj të ushtrojë edhe profesionin e parë që është piktura. Punoj gjithashtu edhe në Bashkinë e Fierit në sektorin kulturor. Po sa i takon jetës personale, kemi të reja? Këto që përmenda më lartë janë të rejat më të rëndësishme të jetës sime personale, të tjerat janë kalimtare.

Debati

Bie gongu

Françeska - Edit : Je i paedukatë

Banorët e dënuar dalin nga "burgu"

D

jemtë e burgut, por edhe banorë të tjerë ankohen për higjienën brenda shtëpisë. Shpesh ata kanë diskutuar se një pjesë e mirë e banorëve nuk bëjnë asnjë punë dhe nuk kujdesen fare për higjienën në shtëpi. këto ankesa bien kryesisht mbi vajzat të cilat nuk kujdesen sidomos për higjienën në banjë. Françeska u drejtohet të gjithëve duke u thënë që të bëjnë më shumë kujdes dhe ta pastrojnë banjën. Reagimi i Françeskës bën që të reagojnë banorët e tjerë. Ermira i kundërvihet fuqishëm duke i thënë se ajo është shumë e kujdesshme dhe për këtë arsye nuk duhet që të flasë për higjienën e vajzave në përgjithësi. Françeska i kundërvihet Ermirës duke i thënë se ajo nuk ka pse të ndjehet e ofenduar. "Mos i përgjithëso gjërat" i thotë Ermira Françeskës dhe ajo i përgjigjet "nuk më intereson

se ofendohesh apo jo, mua më shqetëson dhe do ta them". Françeska debaton edhe me Edgarin. Ai i thotë i nervozuar që kur të ketë ankesa për higjienën e vajzave të diskutojë me vajzat dhe të mos flasë për gjëra të tilla në prani të meshkujve. Françeska i thotë Edit se ajo flet në prani të të gjithëve, për faktin se shumica e meshkujve kanë pasur ankesa të tilla. Në një moment Edi i thotë "e paedukatë" dhe Françeska e nervozuar i thotë se ai është i paedukatë. "e kemi parë edukatën tënde që je 52-vjeç dhe shih si flet. Të kam thënë që me mua mos fol në atë mënyrë, nuk e toleroj" i thotë Françeska Edit. Në debat ndërhyjnë edhe banorë të tjerë. Shumica e tyre i kërkojnë Françeskës që ta mbyll këtë debat dhe të mos flasë më për një gjë të tillë sepse për ta të diskutohet higjiena është turp. Të tjerët ironizojnë sjelljet dhe fjalët e vajzave.

V

ëllai i Madh i bie gongut, si shenjë paralajmërimi që banorët "e burgosur" të dalin nga dhoma-burg. Me rënien e gongut, banorët bërtasin nga gëzimi dhe dalin menjëherë, për të shkuar në kuzhinë. Menjëherë banorët dalin në kopsht dhe ulen, duke rrethuar zjarrin. Ata fillojnë të bisedojnë, ndërsa ngrohen afër zjarrit, të cilin me urdhër nga Vëllai i Madh, duhet që ta mbajnë ndezur deri me një rënie të dytë të gongut. Tre "të burgosurit" shkojnë në kuzhinë dhe hapin frigoriferin për të parë nëse mund të ketë diçka

për të ngrënë. "I kane ngrënë të gjitha, vampirët", shprehet Ermali. Ata marrin çdo gjë që gjejnë në frigorifer dhe fillojnë që të hanë të uritur. Banorët në kopsht, pjekin patate në zjarr dhe fillojnë të diskutojnë për orët që duhet të kalojnë afër zjarrit. Sipas rregullave të provës javore, banorët duhet të tregojnë histori të frikshme deri në të gdhirë. Ndërkohë që afër zjarrit kanë shkuar edhe banorët "e burgosur", ata fillojnë të diskutojnë për rregullat që duhet të përmbushin, për ta kaluar me sukses këtë provë javore.


E enjte, 15 mars 2012

23

KULTURE

70-vjetori

AKTIVITETI Aktorit i shquar Birçe Hasko, që mban titullin "Mjeshtër i madh", feston sot 70-vjetorin e lindjes. Promovohet albumi me krijimtarinë e tij. Aktiviteti zhvillohet nga AQSHF në orën sot nw 12.00, ku do të shfaqet një montazh me disa nga rolet e tij më të spikatur në kinematografi.

TIRANE

DHURATA HAMZAI

N

ë mesin e shumë aktorëve të shquar të artit dhe të kine matografisë shqiptare, në brezin e dytë të aktorëve shqiptarë, nga ata që erdhën nga Institutin e Lartë të Arteve, e që për mëse tre dekada e gjysmë, e renditën emrin e tyre me meritë në artin e shtatë shqiptar, është pa dyshim, edhe aktori i mirënjohur, Birçe Hasko. Njëherësh një nga pedagogët më profesionalë të ILA, Akdemisë dhe tani Universitetit të Arteve, me një karrierë të gjatë prej katër dekadash, i dashur për publikun e gjerë brenda dhe jashtë vendit, nëpërmjet roleve të spikatura si në teatër, por veçanërisht në filmin artistik, aktori që ka krijuar modelin e një intelektuali krijues, personaliteti i të cilit është i padiskutueshëm dhe një model i admirueshëm për brezin e ri. Jeta e tij ka qenë plot ulje ngritjen karrierrë, të cilat kushtëzoheshin nga faktorët ideologjikë të kohës së komunizmit. "Nga drejtor shkolle erdha student.", thotë ai. Birçja ishte student me një brez të talentuar, ku bënin pjesë shokët e kursit si Mevlan Shanaj, Timo Flloko, Kristaq Mitro, Llazi Serbo, Saimir Kumbaro, Gëzim Kame, Niko Kanxheri, Minella Borova, Petrika Riza, Dervish Biba ... etj. shkollën 7-vjeçare e kreu në Tragjas, pasi nuk kishte shkollë në Radhimë, në vitet 1953-1957, në shkollën "Zonja Çurre". Mbas mbarimit të shkollës së mesme pedagogjike "Jani Minga" në Vlorë, gjatë viteve 1957-1961, punon si mësues në shkollën 7vjeçare në Memaliaj. "Kam qëndruar 3 vjet mësues në Tepelenë, pra nga vitet '61-'64. Kam qenë arsimtar në fshatin Amanikaj. Pastaj shkova në Memaliaj në shkollën 11-vjeçare, ku jepja matematikë". Në Memaliaj angazhohet me trupën e Estradës amatore të qytetit. "Aty fillova të angazhohem me estradën amatore të qytetit. Shkolla e lartë për aktor ishte çelur në '59-ën, por nëpër rrethe nuk kishin njohuri për aktrim. Edhe unë vetë nuk i kisha njohuritë e duhura. Një inxhinier, që kishte mbaruar shkollën në Poloni, më shikon në një shfaqe në Memaliaj dhe me një komposto në dorë më thotë: "Merre këtë dhe kam një sugjerim, duhet të vazhdosh shkollën për aktor!". As nuk e mendoja se do të kisha talent. Erdha, konkurova, meqë më tha ai, dhe fitova". Pasi qëndroi tre vjet në Memaliaj, në 1964 Birçe Hasko u emërua drejtor shkolle në Poro të Vlorës, në shkollën "Loni Mone". Në vitin 1965 konkuron dhe më pas fillon studimet për aktor në Institutin e Lartë të Arteve. Mbas diplomimit, për rezultate të mira, mbahet pedagog pranë këtij Instituti. "Më propozuan qysh atëherë për pedagog, pas diplomimit, por vitin e parë nuk më lanë. Erdha në Institutin e Arteve një vit më vonë." Që nga viti 1969 punon si pedagog, punë të cilën e vazhdon edhe sot, në moshën 70-vjeçare, duke dhënë lëndën e Mjeshtërisë së Aktorit e duke nxjerrë me dhjetëra e qindra aktorë në 43 vjet karrierë si një personalitet i nderuar i atij Universiteti. Për punën e tij akademike i është dhënë titulli "Profesor" në vitin 1995. Ai ka kryer detyrën e dekanit të Fakultetit të Artit Skenik. Si ak-

BIRÇE HASKO

Roli i ballistit më hapi rrugën e kinemasë Mjeshtri i skenës, rrëfen rolet e tij më të spikatur për 70-vjetorin tor fillimet i ka në teatër, por shkëlqimin e pati në filmin artistik. Në skenën e Akademisë së Arteve, me studentët dhe pedagogët ka marrë pjesë në disa shfaqje, duke shkëlqyer në çdo rol që ka patur. Si aktor i jashtëm ka interpretuar në katër pjesë në Teatrin Kombëtar, "Shtëpia me dy porta" (Abaz Kola), "Familja e peshkatarit" (Shazo), "Tiranozauri" (Kalebi), "Mysafiri i mallkuar" (Ministri). Nga teatri, i paharruar mbetet roli i Milo Tafanit në në komedinë "Shi në plazh" , shkruar nga Teodor Laço, pjesë e vënë në skenë nga Gëzim Kame me pedagogët e ILA në vitin 1985. Me rolin e fundit në

skenën e teatrit "Bylis" ka interpretuar gjithsej mbi 12 role, por i shtojmë këtu edhe 27 pjesë të tjera të vëna me studentët si pedagog-regjisor. Birçe Hasko u lind në Dukat të Vlorës, më 15 mars 1942. I veçantë dhe i vyer kontributi i tij i çmuar në kinematografinë shqiptare, ku ka interpretuar me dhjetëra role. Roli i tij i parë në kinematografi është në vitin 1971, ballisti në filmin "Kur zbardhi një ditë" të regjisorit Piro Milkani. "Ballisti në filmin me Pirro Milkanin "Kur zbardhi një ditë" ka qenë roli im i parë. Piro Milkani është regjisori i parë që më ka hapur rrugën e bukur të kinemasë. Më pas jeta ime artis-

tike vijoi dhe me filma të tjerë, por dhe në interpretime në teatër. Nuk shkoja për të kërkuar role, por më kanë kërkuar.", thotë ai. Më tej do të vazhdonin rolet e tij në shumë filma si ai i Mete Aliut tek filmi "Radiostacioni" në vitin 1979, roli i Syrjait në filmin "Skëterrë 43" në vitin 1980, roli i profesorit në filmin "Gurët e shtëpisë sime" në vitin 1985 si dhe shumë role në filma të tjerë për të mbërritur në rolin e tij më të fundit në filmin "Kronikë Provinciale" në vitin 2009. Në karrierën e tij të gjatë e të suksesshme në kinematografi Birçe Hasko ështrë vlerësuar me çmime, tituj, urdha e med-

alje të ndryshme. Në vitin 1976 vlerësohet me urdhri "Naim Frashëri" të klasit të dytë, në vitin 1988 merr titullin e lartë "Artist i Merituar". Në festivalin e VII të Filmit Shqiptar, në 1987, merr Medaljonin e Festivalit për interpretimin e rolit të dajës në filmin "Dhe vjen një ditë" të Vladimir Priftit. Ndërsa në Festivalin e VIII-të të Filmit Shqiptar në 1989, vlerësohet me Çmimi i III-të për interpretimin e rolit të babait të Danes në filmin "Shkëlqim i përkohshëm". Në vitin 2002 merr titullin "Mjeshtër i Madh", nga Presidenti i Republikës dhe po këtë vit shpallet "Qytetar Nderi" i Orikumit.

Shfaqja

"Dosja H" shfaqet në Kosovë, dy ditë më pas vjen në Tiranë Ngjitet në skenën e Teatrit të Prishtinës drama e mbështetur mbi subjektin e veprës së Kadaresë

R

egjisori Agim Sopi ka ngji tur në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës premierën e shfaqjes "Dosja H", skenari i së cilës është mbështetur mbi subjektin e veprës së shkrimtarit Ismail Kadare. Personazhi kryesor mashkull në roman do të luhet nga një femër, aktorja Lumnije Sopi, gruaja e regjisorit. Udhëheqësi artistik i shfaqjes është Emin Emini, është shprehur në një konferencë për shtyp, se "ky është projekti më i madh i Teatrit Kombëtar gjatë këtij sezoni". Regjia paraqitet me një lojë teatrale midis tradicionales dhe modernes. Muzika e kompozuar nga Trimor Dhomi është

"live" dhe interpretohet nga një grup lahutarësh që janë pjesë e shfaqjes. Sipas Eminit, "Dosja H" e Agim Sopit më 16 dhe 17 të këtij muaji do të shfaqet edhe në Tiranë. Aktori Çun

Lajçi ka thënë se ndihet i lumtur që i është besuar roli i lahutarit. "Për mua është privilegj që në këtë moshë të luaj sërish rolin e lahutarit, pasi këtë rol kam pasur rast ta luaja edhe sa kam qenë i ri", ka thënë Lajçi. Më tej ai ka shtuar se: "Për tridhjetë vjet jam i lidhur me lahutën dhe nga ajo kam siguruar edhe bukën për veten dhe familjen", ka shtuar ai. Regjisori Agim Sopi pas një përvoje të gjatë dhe pas shumë sprovash në inskenimin e e autorëve shqiptarë, ka vendosur të ngjis së fundi edhe një nga veprat e Kadaresë. Aktorët e Prishtinës janë të entuziazmuar për shfaqjen. Aktori Kushtrim Sheremeti ka thënë se roli në shfaqjen "Dosja H" është i veçantë për të pasi e

kthen në skenën e TKK-së pas një pauze të gjatë. "Vështirësitë për të qenë pjesë e kësaj trupe kanë qenë evidente, por kam hasur në mirëkuptim të kolegëve dhe ata më kanë ndihmuar të formoja një personazh dhe karakter që besoj se publikut do t'i pëlqejë. Kjo shfaqje është edhe arsyeja e mirë që unë pas 8 vjetësh rikthehem në Teatrin Kombëtar", ka thënë Sheremeti. Në shfaqje janë angazhuar edhe pjesëtarë të Trupës së Baletit të Kosovë, ndërkaq ishte e parashikuar që të luajë edhe Sabri Fejzullahu, por për shkak të problemeve shëndetësore ai është zëvendësuar me një aktor tjetër, për t'i mbetur Fejzullahut që të paraqitet në repriza", tha aktori.


24

E enjte, 15 mars 2012

LAJME NGA BOTA ɷ Obama pret Cameron në SHBA

Abonohu!

Presidenti Barak Obama priti në Shtëpinë e Bardhë aleatin e tij më të afërt, Kryeministrin britanik, David Cameron, për bisedime mbi Afganistanin, Sirinë dhe çështjet ekonomike globale. Shtëpia e Bardhë kishte organizuar një ceremoni madhështore për nder të kryeministrit britanik, i cili ka ardhur në Uashington për vizitë zyrtare. Presidenti Obama i quajti marrëdhëniet mes ShBA dhe Britanisë si “një nga aleancat më të mëdha që bota ka njohur ndonjëherë” dhe tha se ato kanë mbetur “të pandryshuara” megjithë kthesat e historisë.

Për t'u abonuar ju lutemi kontaktoni me:

To Subscribe please contact:

ɷ Greqia siguron paketën prej 170 mld USD

Pas muaj negociatash, Greqia ka siguruar miratimin përfundimtar të një pakete të re shpëtimi ¿nanciar prej 170 miliardë dollarësh, e dyta në dy vjet. Kryeministri i Luksemburgut Jean-Claude Juncker tha sot se kësti i parë prej më shumë se 51 miliard dollarësh do t’i jepet qeverisë së Athinës në disa pjesë. Paketa, së bashku me marrëveshjen me kreditorëve privatë të Greqisë për të eliminuar 142 miliard dollarë nga borxhi i saj, synon të mos lejojë falimentimin dhe të mbajë ¿nancimin e qeverisë deri në vitin 2014.

Agjensia e Abonimeve të Shtypit (TRENOVA) Tel: +355 682047825 e-mail: arbentrenova@yahoo.com POSTA SHQIPTARE Tel: +355 4 2375598 e-mail: abonime@postashqiptare.al ADRION Ltd Tel: +355 4 2240018 e-mail: sales@adrionltd.com

ɷ Thaçi: Serbia do të destabilizojë rajonin

Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, tha dje se paralajmërimi i Serbisë për mbajtjen e zgjedhjeve lokale edhe në Kosovë është nxitje e konÀiktit të hapur me pasoja për gjithë rajonin. Në mbledhjen e sotme të qeverisë ai tha se ky synim paraqet një agresion të Serbisë dhe Kosova do t’i kundërvihet me të gjitha mjetet kushtetuese e ligjore. Dje, autoritetet serbe shpallën gjashtë majin ditë të zgjedhjeve parlamentare e lokale me synimin që ato të mbahen edhe në disa komuna të Kosovës. Kryeministri Thaçi tha se një veprim i tillë mund të ketë pasoja edhe për rajonin.

ɷ Kinë, kryeministri kërkon reforma

Kryeministri kinez Uën Gjabao, i cili pritet të largohet nga politika, paralajmëroi se pa reforma politike vendi rrezikon të kalojë në problemet politike që ndodhën gjatë Revolucionit të dhunshëm Kulturor nga viti 1966 deri në 1976. Ai paralajmëroi se arritjet ekonomike të tre dekadave të fundit mundet gjithashtu të humbasin pa reforma politike. Zoti Uën i bëri komentet për gazetarët pas mbylljes së takimit vjetor të Asamblesë Kombëtare në Pekin, në një konferencë shtypi që mund të jetë e fundit para se ai të dalë në pension vitin e ardhshëm.

ɷ Belgjikë, tronditje nga aksidenti i autobuzit

Belgjika vazhdon të jetë e tronditur nga tragjedia që ndodhi mbrëmë, kur një autobus me turistë belgë, u përplas brenda një tuneli në Zvicër, duke shkaktuar vdekjen e 28 personave, mes tyre 22 fëmijë. Zyrtarët belgë dhe zviceranë thanë se vazhdojnë hetimet për të hetuar shkakun e përplasjes së autobusit në murin e tunelit. Sipas tyre, kompania në pronësi të të cilit ishte autobusi turistik nuk ka patur aksidente në të kaluarën.

origjina e lajmit... • Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

• Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com • Arben Rrozhani Kryeredaktor

Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Ekonomia: Genc Kondi Kronika: Elton Qyno

Kulturë: Admirina Peçi

Design: Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Indrit Maraku

Departamenti i Marketingut: Cel: +355696060419 redaksia@shqiptarja.com

Shpërndarja: Saimir Zenelaj Cel: +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.