Shqiptarja.com

“Fundjava” Suplementi për argëtimin

Dokumenti

Feng Shu, shtëpia e përsosur • Philip Bohrer: Recetë nga “Crocodil” për në tryezë

Basha, muslimanëve: Xhamia, te Parku Rinia

ɽ Faqe 13-20

ɽ Faqe 12

Na ndiqni edhe online LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi FUNDJAVA

VITI II - NR. 68 E premte, 23-03-2012

www.shqiptarja.com

EKSKLUZIVE/ Prokurori i Apelit në 1995, rrëfen procesin ndaj ish-kreut të opozitës

“NXORRA NANON NGA BURGU SI ME KERCENOI GAZIDEDE” Skënder Demiri, sot avokat: Kërkova në sallën e gjyqit lirimin e Nanos. Nuk qëndronte akuza për korrupsion. She¿ i SHIK-ut Gazidede më ndiqte nga pas. Me të i zgjidha çështjet privatisht, i çova fjalë TIRANE PRIVATIZIMI

JAKIN MARENA

Maksim Shuli: Formula e Albpetrolit, në dëm të vendit

N

jë ndër çështjet e përmendura nga Zef Brozi në intervistën e tij dhënë për shqiptarja.com, tre ditë më parë, ishte irritimi i Berishës për qëndrimin që ai mbajti për rrëzimin e një prej akuzave të liderit të opozitës Fatos Nano. Përkundrejt fjalëve të Brozit, për herë të parë Àet për shqiptarja.com, ish prokurori i Apelit Skëder Demiri, njeriu që në vitin 1995, kërkoi në mënyrë të pazakontë lirimin e liderit të opozitës Fatos Nano nga burgu rrëfen tërë kërcënimet, peripecitë dhe pasojat e këtij vendimi, tashmë që ai që nga viti 2005 ushtron avokatinë në kryeqytet, duke u ndarë nga 30 vite jetë si prokuror... ɽ vijon në faqe 2-3

ISH-KREU I KQZ

Në foto: (majtas) Fatos Nano gjatë seancave gjyqësore ndaj tij në 1994 (lart) Skënder Demiri, ish-prokurori i Apelit në 1995

Nexhmije Hoxha: 7 shefa qeverie për shpifjet e Fevziut

Rrë¿mi: Ku gabuam me vijën e partisë dhe çfarë po ndodh tani TIRANE

B

ashkëshortja e ish diktatorit Enver Hoxha është rrëfyer ndër të rrallat herë gjatë e gjërë në lidhje me disa prej çështjeve kyçe që kanë të bëjnë me periudhën e komunizmit ɽ Faqe 10-11 në...

ɽ Faqe 4-5

Editorial NGA

Niko Nosi: “Berisha donte fitore pa rival në Kavajë në 1992” INTERVISTA

ɽ Faqe 6

Sali Berisha: Piramidat, shqiptarët kishin të drejtë me mua PRESIDENTI

ɽ Faqe 7

Rama heziton për Nanon: “Topalli kurrë në krye të shtetit”

GENCI KOJDHELI

Zvicër me det Medet o Zvicër K

INTERVISTA ME TE VEJEN E DIKTATORIT

JANUSZ BUGAJSKI

ɽ Faqe 8-9

ëtë javë Kryeministri ynë i bëri një vizitë kortezie homologut të tij hungarez, Viktor Orbán. Nuk dua të zgjatem me interpretimin e sfondit diplomatik të këtij takimi mes dy të “dëbuarish” nga BE-ja, pasi tanimë ky argument është trajtuar gjerësisht. Mjafton të përmendet fakti që miku hungarez i Berishës, kryeministri Orbán, është cilësuar nga prestigjiozja The Economist si një “populist cinik që aplikon politika autoritare”, ndërkohë që Bashkimi Europian e ka kritikuar për shtypje të parimeve demokratike, ku¿zim të shtypit të lirë, uzurpim të gjyqësorit, dhe shpenzime buxhetore të tepruara”; tingëllon goxha familjare edhe për ne ky portret, apo jo?

Sidoqoftë, në takimin bilateral, kryeministri përsëriti edhe një herë tezën ultra-populiste se Shqipëria na qenka një Zvicër me det. Medet moj Zvicër sa poshtë paske rënë! Krahasimin me Zvicrën, natyrisht, që nuk e ha askush përveç mbështetësve më të fandaksur të mazhorancës në pushtet. Qoftë në aspektin historik, politik apo socialekonomike ky krahasim jo vetëm që nuk ka absolutisht asnjë sens logjik, por, minimalisht, është i turpshëm dhe një tallje për shqiptarët.

Politikisht, ky vend aplikon një standart thuajse unik mospërfshirjeje dhe neutraliteti; nuk është (dhe as nuk aspiron të bëhet) anëtar i Bashkimit Europian e as i NATO-s, dhe është bërë pjesë e Kombeve të Bashkuara vetëm në vitin 2002 për arsye me tepër administrative. Zvicra ekziston si një vend me ɽ vijon në faqe 4 demokraci të...

2

E premte, 23 mars 2012

POLITIKE

OSBE, Uollfarth: Përfundoni në kohë reformën zgjedhore

P

ërfundoni në kohë reformën zgjedhore, në rrugën e reformave vendit i duhet një politikë konstruktive".

Kështu deklaroi dje ambasadori i prezencës së OSBE-së në Tiranë, Eugen Uollfarth, i cili uroi një zhvillim paqësor në Shqipëri dhe sidomos me axhendën e reformave. Nga Kryegjyshata Botërore e Bektashinjve, ku uroi festën e Sulltan

Novruzit, Uollfarth u shpreh se, "politika konstruktive është gjëja më e mirë që mund të kemi në kohë paqësore dhe pikërisht këtë doja të shihja në një ditë të bukur si kjo: Si prezencë e OSBE-së kemi bërë një punë të madhe për të kërkuar mbarimin sa më shpejt të reformës zgjedhore, duke pasur parasysh të gjitha aspektet e reformës, si reformimin e kodit

zgjedhor. Kjo reformë është pjesë e një axhende më të gjerë refomash si reforma në gjyqësor apo reforma parlamentare, si dhe aspekte të brendshme të ketyre reformave". Kjo është thirrja më e fundit e bërë nga ndërkombëtarët në lidhje me përfundimin e reformës zgjedhpre, e cila për hir të sër vërtetës po zvarritet, duke sjellë dhe shqetësimin e partive të vogla.

EKSKL UZIVE/ Skënder Demiri flet për gjyqin ndaj ish kreut të opozitës EKSKLUZIVE/

Ish-prokurori i Nanos: Si më përndoqi Gazidede "Në 1995, kërkova në gjyq lirimin e Fatos Nanos"

TIRANE

Demiri

JAKIN MARENA

“Unë e kam takuar Fatos Nanon vetëm në vitin 2005, kur kam kandiduar në emër të PS për deputet. Ai më ka vlerësuar shumë për vendimin që mora unë në atë kohë të vështirë, duke zbatuar vetëm ligjin. Më ka takuar, më ka dhënë dorën dhe më ka shprehur vlerësimin e tij në mënyrë të drejtëpërdrejtë”, tha Demiri.

vijon nga faqja 1 ...i shtetit.

Ai thotë se e kërcënuan, i kërkuan të lërë dosjen dhe të largohej, i ndryshuan vendimin, të cilin e ribëri sërish, gjykata kërkoi pushim seance ku pas urdhërave të tjera u vendos që Nano të lihej në burg. Demiri rrëfen rrethimin e Gjykatës me tre gardhe policie dhe pjestarë të SHIK, kërcënimet dhe survejimet e Gazidedes dhe zgjidhja private me të, duke e kërcënuar me kokë, si dhe përplasjet me shefin e tij direkt Rrapi. Ishprokurori rrëfen dhe takimin e vonë me Fatos Nanon në verë të vitit 2005 kur kandidoi për deputet me siglën e PS në Mat dhe ku pas këtij viti ushtron avokatinë, pas 30 viteve si prokuror.

Një rrëfim më detaje për një ngjarje të bujshme të asaj kohe, që silli dhe futjen e burgut në Nanos në axhendën e ndërkombëtarëve që kërkuar lirimin e tij si i burgosur politik.

Z.Demiri, jeni prokurori që në vitin 1995 guxuar për herë të parë të kërkonit lirimin e Fatos Nanos direkt nga salla e gjyqit.

Cilat ishin arësyet që ju shtynë të vepronit në këtë mënyrë, kur të gjithë kjërkonin, madje dhe brenda lidershpit të partisë Socialiste t'i shtonin vitet e tij të burgut?

Ka qënë një vendim i vështirë për atë kohë por dhe shumë i lehtë për t'u marrë, pasi vetëm duhej të merrej parasysh dhe të zbatohej ligji me korrektësi dhe me ndershmëri dhe gjithçka ishte e qartë. Unë si prokuror i Apelit kisha parë në vijueshmëri se si po shkelej ligji, por dhe po shihja se si donin ta shkelnin ligjin në atë seancë.

Kështu që mora një vendim të prerë me veten time që të zbatoj vetëm ligjin dhe nuk bëra as më pak dhe as më shumë por vetëm zbatova ligjin.

Ju e njihnit Fatos Nanon, që arritet të kërkonin në kundërshtim me të gjitha mesazhet që kishit marrë, lirimin e tij nga salla e gjyqit?

Unë atë kohë nuk e njihja Fatos Nanon. Dija për të aq sa dinin të gjithë qytetarët e tjerë, pasi ka qënë kryeministër i vendit, ishte dënuar për një

Në foto: Skënder Demiri, ish-prokurori i Apelit në 1995 akuza të caktuar dhe kaq. Por nuk e kisha takuar asnjë herë personalisht, pasi nuk kisha pasur as rastin dhe s'kisha pasur as punë me të. Duke qenë se ai kishte kërkuar të lirohej, duke paraqitur argumentet ligjore përmes avokatëve të tij, të cilat ishin bërë publik kuptohet dhe në media më parë, unë pasi shqyrtova dosjen dhe pashë se ishte e drejta e tij ligjore që të lirohej nga burgu, vendosa të zbatoj ligjin.

Por ju e bëtë të qartë qëndrimin tij ditë përpara se të fillonte seanca gjyqësore, duke paralajmëruar se kishte të drejtën ligjore të lirohej nga burgu, dhe se do ta kërkonit një gjë të tillë në sallën e gjyqit. Si e

dorë nga dosja e Fatos Nanos, që ta merrte dikush tjetër këtë dosje dhe të jepte vendimin për të. Unë refuzova në mënyrë kategorike duke u përgjigjur vetëm me argumente ligjore dhe praktikën ligjore.

Nga kush të vinin kërcënimet, nga shefat e tu apo më lart...?

Kërcënimet më vinin nga vendi i punës, Prokuroria e Apelit. Ka qënë shefi i Prokurorisë së Apelit Marenglen Rrapi ai që më kërkoi që të mos kërkoja në sallën e gjyqit lirimin e Fatos Nanos, madje më paralajmëroi se do të më hiqnin dhe dosjen dhe do t'ia kalonin një prokurori tjetër të Apelit.

“Edhe pas vendimit kam pasur shumë presione nga ana e strukturave të shtetit.

Përjashtuar Alush Dragoshin, kreun e Prokurorisë së Përgjithshme të Republikës, i cili ka qënë i vemti që më ka thënë zbato ligjin”. morët guximin, pasi bëhej fjalë për korrikun e vitit 1995?

Kam qënë gjithnjë një zbatues fanatik i ligjit dhe vetëm ligjit. Kue shfaq mendimin se Fatos Nano duhej liruar direkt në sallën e gjyqit pasi i takonte në bazë të ligjit, filluan menjëherë telefonatat kërcënuese, përplasjet brenda Prokurorisë së Apelit me eprorët e mi, por dhe me segmente të tjera të shtetit. Madje u arrit deri atje sa më bënë kërkesë ultimative që të hiqja

Nuk të ka thirrur presidenti i asaj kohe, Sali Berisha, apo paralajmëruar për këtë dosje të rëndë që kishte të vbënte me kreun e opozitës së atëhershme, Fatos Nano?

Presidenti i asaj kohe Berisha nuk më ka kërkuar as takim, as më ka çuar mesazh dhe nuk e di nëse ka qënë ai prapa shefit të Apelit të asaj kohe Marenglen Rrapi. Mua të gjitha paralajmërimet, kërcënimet dhe

kërkesat më vinin përmes shefit tim, që mi kalonte në çdo moment, sa më shumë afrohej dita e gjyqit. Por kishin bërë dhe një shkelje tjetër ligjore, ata kishin ndryshuar vendimin tim, kërkesën time për lirimin e Fatos Nanos. Nuk e pranova dhe kërkova shtyrjen e seancës për gjysmë orë dhe në këtë afat kohor me shpejtësi kam ribërë kërkesën time për ta paraqitur në seancë. Unë u paraqita në seancë dhe pasu u dhashë të drejtë avokatëve në kërkesën e tyre, kërkova lirimin direkt të Fatos Nanos nga burgu.

Në këtë vendim të fortë nga ana juaj si mbrojtës i akuzës në emër të prokurorisë së Apelit, cili ishte reagimi i gjykatës së Apelit dhe i personave të interesuar që Fatos Nano të mbetej në burg?

Gjykata nuk e priste, që megjithë presionet dhe kërcënimet që më ishin bërë, unë të jepja një vendim të tillë.

Sapo unë mbarova fjalën time ku kërkova lirimin direkt në atë moment të Fatos Nanos nga burgu, trupi gjykues vendosi të shtyjë gjyqin dhe dhënien e vendimit për gjysmë orë tjetër. Gjyqi u shty, dhe në moment gjykata e Apelit është rrethuar nga policia dhe forcat e SHIK-ut të asaj kohe. Madje ka pasur tre rrethime të gjykatës nga këto forca duke formuar një "darë" të fortë përreth gjykatës, e cila ishte në qendër të kryeqytetit dhe ju e keni parë besoj asokohe, pasi keni qenë të interesuar si gazetarë.

Trupi gjykues u rikthye në sallë dhe dha vendimin, duke mos e pranuar vendimin tim si mbrojtës i akuzës, një rast i paprecedent në historinë e

Në foto: Fatos Nano gjatë seancave gjyqësore ndaj tij në 1994

gjyqësorit kur prokurori kërkon lirimin nga burgu të një personi, gjykata ka të drejtë të vendosë për atë që kërkon akuza.

Ju mendoni se kishte urdhër nga lart, apo ishte thjeshtë një vendim i trupit gjykues të asaj kohe...?

Unë kam qënë 30 vjet prokuror dhe jam njeri i ligjit. Nuk mund të flas pa fakte, kshu që mund të them se nuk di nëse ishte dhënë urdhër nga lart ose jo. Ajo që di unë është se menjëherë pas vendimit tim për lirimin e Fatos Nanos nga burgu dhe vendimit të Gjykatës së Apelit për ta lënë atë në burg, organizatat ndërkombëtare të të drejtave të njeriut e klasifikuan Fatos Nanon të burgosur politik dhe filluan kërkesat për lirimin e tij të menjëhershëm nga burgu, duke shkruar se akuza e tij ka të bëjë vetemë me faktin se është i kryetar i opozitës. Unë veprova sipas parametrave ligjore duke zbatuar ligjin dhe vetëm ligjin.

Pasi u dha vendimi që e la Fatos Nanon në burg, ju keni pasur presione nga ana e eprorëve tuaj apo strukturave të tjera të shtetit në lidhje me vendimin tuaj për lirimin e liderit të PS? Edhe pas vendimit kam pasur shumë presione nga ana e strukturave të shtetit. Përjashtuar Alush Dragoshin, kreun e Prokurorisë së Përgjithshme të Republikës, i cili ka qënë i vemti që më ka thënë zbato ligjin. Vetëm ai nuk më ka bërë asnjë presion për vendimin që mora për lirimin e Fatos Nanos nga burgu.

Po nga SHIK-u i Gazidedes apo Presidenca...?

Mua më ka bërë gjithnjë presion të jashtëzakonshëm kreu i athershëm i Prokurorisë së Apelit, Marenglen Rrapi, i cili nuk e di nëse komandohej nga të tjerët. Por pas gjyqit kam pasur presion dhe nga SHIK-u i drejtuar nga Bashkim Gazidede, ndjesë pastë. Ai më survejonte ntgado që

E premte, 23 mars 2012

3

POLITIKE

Rama me Sanninon: Të përshpejtohet reforma zgjedhore

N

ë takimin me Drejtorin e Përgjithshëm për Zgjerimin, Stefano Sannino, Kryetari i PS, Edi Rama rikonfirmoi angazhimin dhe vullnetin e Partisë Socialiste për të kryer reformat e kërkuara për procesin e integrimit të Shqipërisë në BE. Njëkohësisht, Kryetari i PS shprehu shqetësimin për shkeljen e afateve për përfundimin e reformës zgjedhore dhe

domosdoshmërinë për adresimin e çështjeve substanciale, si korrupsioni, ç'rrënjosjen e kulturës së pandëshkueshmërisë, mosfunksionimin e gjyqësorit, problemet me median dhe respektimin e të drejtat e njeriut.

Drejtori i Përgjithshëm i Zgjerimit falenderoi PS për kontributin e dhënë për miratimin e ligjeve me 3/5 dhe rolin konstruktiv të opozitës. Duke vënë në

dukje rëndësinë e miratimit të Planit të Veprimit për 12 pikat dhe rolin e luajtur nga opozita në këtë proces, Sannino theksoi domosdoshmërinë e zbatimit të tij në afatet e caktuara dhe angazhimin e BE për të monitoruar këtë proces. Në këtë takim, Sannino shoqërohej nga Ambasadori i Delegacionit të BE në Shqipëri, Ettore Sequi dhe Shefi i Zyrës për Shqipërinë në KE, Vassilis Maragos.

Prokurori: Ja faktet që lirojnë kreun e opozitës

Demiri më '95, debati me Qaton: Nano, jo në burg Gjashtë orë për të rrëzuar kërkesën e tij

TIRANE

JAKIN MARENA shkoja, qëndronin dhe rrotull shtëpisë sime, kur shkoja në punë dhe kudo pas meje ishin. Me Gazideden e zgjidha çështjen privatisht. I çova fjalë privatisht që të mos më shqetësonte më, të mos më ndiqte dhe survejonte më, pasi do të përgjigjej me kokën e tij nëse vijonte sërish kjo punë. Do ta bëja çështje personale pastaj, dhe kjo me sa duket ndikoi që unë të lehtësohesha një çikë nga përndjekja.

Por ju vijuar të ishit sërish prokuror në Prokurorinë e Apelit?

Presidenti Sali Berisha me sa duket ka qënë i bindur që unë kam shkelur ligjin në lidhje me vendimin që kisha dhënë për lirimin e Fatos Nanos nga salla e gjyqit. Por me sa duket ai është këshilluar me këshilltarët e tij juridikë dhe ligjorë dhe vetëm shtatë ditë pas vendimit, pra më 28 korrik të vitit 1995 ai shkoi në Kuvend dhe kërkoi ndryshimin e ligjit. Me këtë ndryshim ligji, Fatos Nano mbetej në burg gjithsesi, pasi ligji mbi të cilin u mbështeta unë në vendimin tim e nxirrte atë në bazë të të gjitha përllogaritjeve jashtë dyerve të burgut.

Ju e keni takuar Fatos Nanon pas daljes nga burgu?

Unë e kam takuar Fatos Nanon vetëm në vitin 2005, kur kam kandiduar në emër të PS për deputet. Ai më ka vlerësuar shumë për vendimin që mora unë në atë kohë të vështirë, duke zbatuar vetëm ligjin. Më ka takuar, më ka dhënë dorën dhe më ka shprehur vlerësimin e tij në mënyrë të drtejtëpërdrejtë. Në atë kohë, duke zbatuar ligjin kam dhënë dorëheqjen si prokuror, duke i dhënë fund karrierës sime 30 vjeçare në organin e akuzës dhe duke hyrë në fushatën elektorale. Rezultati duhet dhe që nga ajo kohë unë ushtroj avokatinë pa ndërprerje.

Eshtë hapur debati për dosjet e Sigurimit të Shtetit dhe hapjen e tyre. Si njeri i drejtë-

sisë mendoni se duhet të hapen?

Unë jam kategorikisht pro hapjes së dosjeve. Por ligji i lustracionit duhet të bëhet me kujdes dhe duke parë në shumë drejtime. Qeveria e Berishës e filloi gabim këtë punë, duke kërkuar hapjen e dosjeve për drejtësinë. Unë jam me qëndrimin se asnjë gjyqtar, prokuror, hetues, drejtues policie nuk mban dhe as duhet të mbajë përgjegjësi për ligjin, si është ndërtuar ligji, por ka mbajtur, mban dhe duhet të mbajë përgjegjësi për zbatimin e ligjit të kohës. Pasi ishte i detyruar të zbatonte ligjin e asaj kohe, si kushdo në Shqipëri. Të gjithë ata që kanë shkelur ligjin e asaj kohe duhet të mbajnë përgjegjësi dhe të përgjigjen dhe askush tjetër.

Po për shtresën e ish-bashkëpuntorëve të Sigurimit të shtetit..?

Ndërsa shtresa tjetër që ka lidhje me dosjet e së kaluarës, duhet dhe këta të kategorizohen në persona që kanë sjellë dëmë ndaj shoqërisë apo individëve me informacionet e tyre apo nuk kanë sjellë asnjë dëm. Sepse unë kam hasur në 6 raste të tilla, që pavarësisht se kanë nënshkruar deklaratën e informatorit, ata kanë dhënë informacione për ata që janë ngarkuar si të padëmshme, madje kanë dhënë vlerësime pozitive për ta, duke bërë që pas disa kohësh këta informatorë të cilësoheshin si të paaftë dhe të përjashtoheshin dhe dosje e tyre të arshivohej. Por ama nëse do hapeshin dosjet, emri i tyre del si ish-bashkëpuntor i Sigurimi të Shtetit. Dhe do njësohen si ata që kanë bërë dëmë, si këta që janë përjashtuar si të paaftë.

Po pse nuk hapen dosjet e Sigurimit të Shtetit sipas jush?

Nuk hapen për arsye shumë të forta të politikës. Politika nuk ka se si t'i hapë dosjet e Sigurimit, pasi në të dy krahët e politikës ka ish-bashkëpuntorë. Unë e theksoj dhe njëherë që duhet bërë një ligj shumë i mirë "Lustracioni" dhe duhen hapur urgjent.

M

ë 21 korrik të vitit 1995, dy vjet pas arrestimit të bujshëm, në kryeqytet zhvillohej seanca në ngarkim të ish-kryetarit të PS-së Fatos Nano.

Seanca ka nisur e tensionuar me prezantimin e trupit gjykues dhe është lexuar nga avokatët ankesa e liderit të opozitës Fatos Nano.

Avokatët kërkuan nga gjykata riklasifikimin e veprës penale, përcaktimin e dënimeve të reja në raportet e dhëna nga tre gjykatat shqiptare, në bazë të të cilave Fatos Nano duhet të lirohej.

Prokurori Skender Demiri, mbrojtës i akuzës, mbështeti avokatët dhe kërkesën e Fatos Nanos dhe kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së Tepelenës si i padrejtë. Ai tha se "në bazë të raporteve të përcaktuara nga tre gjykatat zoti Nano duhet të dënohet me shtatë vjet e gjashtë muaj.

Meqë ai ka vuajtur dhe përfituar nga amnistitë e faljes 7 vjet e 11 muaj e 12 ditë, ai duhet të lirohet". Kjo ka qënë deklarata e bujshme e prokurorit të Apelit Skënder Demiri, e cila tronditi asokohe drejtësinë dhe ambjentin politik shqiptar. Kërkesa që bëri prokurori Demiri ngjalli habi tek trupi gjykues dhe sidomos në qarqet politike të kohës, të cilat nisën menjëherë reagimet.

Gjykatësi Fatos Qato doli nga salla duke thënë se vendimin do ta jepte pas dhjetë minutash. Në fakt ai u dha pas 6 orësh. Një orë para se të jepej vendimi rrugët e unazës së kryeqytetit janë bllokuar nga efektivë të shumtë policie. Edhe Gjykata e Apelit u rrethua nga njerës me uniformë dhe civilë të shumtë. Në emër të trupit gjykues, rreth orës 16.15, të 21 korrikut 1995 Fatos Qato komunikoi vendimin e qendrimit në burg të zotit Fatos Nano. Pra, Demiri mbahet mend mjaft mirë që ishte i pari përfaqësues i akuzës që kërkoi lirimin e Fatos Nanos nga burgu dhe kjo është fiksuar

Burrel

Demiri, me votë unanime qytetar nderi

K

ëshilltarë të majtë e të djathtë të Burrelit kanë rënë dje dakort që ish prokurori i çështjes Nano, Skënder Demiri të shpallet "Qytetar Nderi". Ditë më parë disa mjekë, mësues, ekonomistë, gjyqtarë e qytetarë të Burrelit i janë drejtuar me një kërkesë këshillit bashkiak që Demiri të vlerësohet për kontributin e dhënë në fushën e drejtësisë dhe zhvillimit të proçeseve demokratike në vend. Aq dashamirës ishin këshilltarët e të gjitha subjekteve politike në këshillin e Burrelit saqë e ndryshuan rendin e ditës, duke e shqyrtuar këtë kërkesë para pikave të tjera të rendit të ditës. Ishin këshilltarë të subjekteve të mazhorancës qeverisëse që kërkuan që kjo çështje e renditur e pesta në rendin e ditës të shqyrtohej e dyta. në të gjitha kronikat e mediave vendase dhe të huaja të asaj kohe.

Garancia e liderit të PS Fatos Nano që të lirohej shikohej dhe në letrat që i dërgonte bashkëshortes së asaj kohe, Rexuna Nano, ku i thoshte se "të përshendes nga shtëpia në qelinë 47 të burgut të Berishës, pasi ka të ngjarë të të largojnë nga ajo qeli, që për një vit u bë shtëpia jote. Me siguri që do të ndjesh edhe keqardhje, kur të ndahesh prej saj. Ndërkaq, paskëtaj, edhe mua do të më mungojë qelia me numurin 47". Por

Skënder Demiri që për fat të keq, megjithë këmbënguljen e opozitës së atëhershme, me gjithë këmbënguljen e organizatave ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, Nano nuk do të lirohej. Lirinë ai e pa vetëm pas shpërthimit të burgjeve në marsin tragjik të vitit 1997 kur pas rënies së shtetit të gjithë dolën nga burgjet, ndërkohë që prokurori i Apelit do të mbahej mend gjatë për kurajon e tij qytetare dhe profesionale, që e kërkoi dy vite më parë lirimin e tij nga salla e gjyqit. Pas ardhjes së socialistëve në pushtet, Skënder Demiri bëhet kryetar i prokurorisë së Apelit deri në vitin 2005. Kur PS e integroi Demirin në politikë, duke e kandiduar për deputet në vendlindje, në rrethin e Matit, zgjedhje të cilat u fituan nga kandidati demokrat Idriz Xhomara. Por që solën njëkohësisht bashkë me humbjen e garës për deputet për Demirin, dhe largimin e tij përfundimtar nga organi i akuzës. Fjala e Nanos më 31 maj 2005 gjatë prezantimit të Demirit si kandidat për deputet, në mitingun e organizuar në qytetin e Burrelit në esencë ka qënë e thjeshtë. "Unë nderohem me djem matjanë si Qemal Minxhozi dhe Skënder Demiri. Gjithka kanë bërë ata për zhvillimin e Matit dhe kurimin e problemeve tuaja, nuk i kanë parë deri tani, si pjesë e ndonjë fushate elektorale, por i kanë parë si pjesë e jetës së vet dhe zhvillimit të vendit të origjinës", u shpreh ai.

4

E premte, 23 mars 2012

POLITIKE

Mediat hungareze: Orban na shiti Berishën për demokrat EDITORIAL NGA

GENCI KOJDHELI

Zvicër me det Medet o Zvicër vijon nga faqja 1 ...konsoliduar që në vitin 1848, dhe në indeksin botëror të demokracisë qëndron në vendin e 10të (krahasuar me këtë Zvicrën tonë me det, që renditet e 83-ta). Ekonomikisht, Zvicra është një ndër vendet më të përparuara në planet (pavarësisht sipërfaqes dhe popullsisë së vogël) ndërkohë që statistikat e vitit 2010 e rendisin atë si vendin më të pasur në botë per capita, plot 372,692 dollarë për frymë (ose gati 400 milionë lekë të vjetra, që ta kuptojnë më mirë symbyllurit dhe veshëzënët që brohorasin qeverinë), për të mos përmendur pastaj faktin që ekonomia zvicerane klasifikohet si më konkurruesja në botë. Zvicra ka ekonomi dhe industri të zhvilluar prodhimi, bankash e sigurimesh, farmaceutike, kimike e ushtarake, shërbime fantastike në fushën e edukimit, të mbështetjes e mbrojtjes sociale dhe shëndetësisë. Shkurt fare, nëse do donim të gjenim një vend që i avitej sadopak parajsës në tokë, Zvicra do ishte zgjedhja më e mirë.

Përkarshi Zvicrës, në anën tjetër të krahasimit të kryeministrit tonë, qëndron Shqipëria, realitetin socialekonomik të së cilës e njohim mirë të gjithë. Kryeministri ynë populist nuk heziton që të përshkruajë Shqipërinë si ‘të bukurën e dheut’, ‘mrekullinë e natyrës në brigjet e Adriatikut’, e të tjera dokrra që kanë vetëm një qëllim: të hipnotizojnë publikun, duke larguar vëmendjen nga esenca e çështjes dhe nga e vërteta e hidhur: deti, riviera, malet dhe kodrat, fushat dhe malet, pyjet dhe kullotat, luginat e kanionet, dhe bukuria “mahnitëse” e vendit tonë s’kanë lidhje fare me zhvillimin, në rast se njerëzit që drejtojnë nuk janë në terezi e nuk i shërbejnë progresit socialekonomik të vendit. Vende me pasuri tokësore të shumta e asete natyrore të mrekullueshme janë edhe Haiti (zyrtarisht vendi më i varfër i Amerikave), Kuba (e vënë përtokë nga komunizmi dhe liderët e lojtur politikë), Angola, Sri Lanka, Zimbabve, Vietnami, Mianmari e shumë shtete të tjerë që vuajnë nën diktatin e totalitarizmit dhe mungesës së demokracisë.

Padyshim, retorika populiste e kryeministrit nuk mund të gënjejë askënd. Shqipëria e Zvicra janë vite dritë larg, dhe krahasimi mes të dyjave është qesharak dhe i vajtueshëm. Në vend që të krahasohet me Zvicrën (që s’ka det), Kryeministri bën mirë të krahasohet me fqinjët e rajonit si Kroacia e Sllovenia (që kanë det), apo edhe me Serbinë (që s’ka det) e që sidoqoftë janë shumë përpara nesh në të gjithë indikatorët e rëndësishëm ekonomikë, politikë e socialë. www.shqiptarja.com

K

y më poshtë është raporti i gazetës së njohur Pester Lloyd, e cila mbulon ngjarjet në Hungari dhe në Europën Qendrore në lidhje me vizitën e kryeministrit Sali Berisha në Hungari.

Kryeministri shqiptar, Sali Berisha, u takua të hënën në Budapest me Viktor Orban. Si për ironi, ky takim mes dy 'demokratësh të përsosur' u përdor nga kryeministri për t'i

kthyer një përgjigje Barrosos, që kishte thënë se 'ata që e krahasojnë BE-në me Bashkimin Sovjetik nuk ia kanë idenë e demokracisë'.

Zëdhënësi i Orban tha se nuk ka pasur kurrë një krahasim të tillë, çka është një gënjeshtër.

Të hënën Orban deklaroi se 'vendet e Europës Qendrore dinë më shumë për demokracinë për shkak se kanë jetuar në diktaturë'. Për të ilustruar këtë ai mori si shembull mysafirin e

tij, Berisha, regjimi i të cilit nuk është larg nga ajo që përshkruhet si një diktaturë, por shitet si demokraci. Pyetjes së një gazetari, Orban iu përgjigj duke thënë se 'Shqipëria plotëson të gjitha standardet demokratike për anëtarësim në BE, kështu që nuk ka asnjë arsye për tu shqetësuar në këtë drejtim'.

Sigurisht me këtë mendim ai synon t'i kundërvihet BE-së sërish.

Niko Nosi, ish-kryetar i KQZ-së në 22 mars 1992

Berisha donte fitore pa rival në Kavajë Demokratët nuk lejuan rregjistrimin e socialistit Lajmi Në foto: Niko Nosi, ish-kryetar i KQZ-së në 1992

Niko Nosi, ish-kryetar I KQZ-së në zgjedhjet e 22 marsit 1992 në pjesën e dytë të intervistës me "Shqiptarja.com" thotë se PS-ja e nuk luftoi që të fitonte në zgjedhjet e dyta pluraliste të vendit, duke ia lënë terrenin PD-së, e cila donte të fitonte edhe 100 për qind të votive, po ta linin.

TIRANE

ARBEN RROZHANI (vijon nga numri i kaluar)

S

ali Berisha kërkonte të fitonte në Kavajë, edhe pa rivalë". Niko Nosi, ish-kryetar i KQZsë për zgjedhjet parlamentare të 22 marsit 1992, thotë sot, pas 20 vitesh, se fitorja e PD-së në atë kohë nuk mund të quhet kurrsesi peblishitare, sepse ajo mori vetëm 62.5 për qind të votive, duke marrë edhe votat e partive që nuk kaluan pragun. Por oreksi ishte shumë i madh dhe demokratët donin të fitonin edhe 100 për qind, duke u shprehur hapur se tani ishte radha e tyre për të qeverisur 50 vite.

Z.Nosi, në aspektin teknik çfarë ishte 22 marsi? Çfarë bëri KQZ në atë ditë?

Ne ishim KQZ e fundit që patëm në dispozicion një infrastrukturë të pashkatërruar, funksionale të ushtrisë, që u pranua nga të gjitha palët. Çfarë roli pati ushtria?

Ushtria kishte rolin që merrte nga qendrat e votmit rezultatin dhe i transmetonte me radiondërlidhje në KQZ në prezencë të të gjithë palëve që të mos deformoheshin. Ne kishin një sallë të madhe të Pallati i Kongreseve ku ishin rreth 40 operatorë nga ushtria që kishin në ngarkim qendrat e votimit të ndarë në grupe dhe shkruanin me përgjegësi protokollin dhe këto dokumente u administruan dhe transport kutish kishte nga vendi ku votohej te vendi ku numërohej dhe bëhej nga të dyja palët. Në KQZ ishte edhe një dhomë tjetër ku hidheshin rezultatet, në tabela të përgatitura standart nga KQZ dhe bëhej përllogaritja matematike me një makinë llogaritëse të përshtatshme në atë kohë. Kishte matematicienë nga Qendra e Matematikës Llogaritëse dhe një nga anëtarët ishte specialist i kësaj pune. Ne kishim marrë një angazhim që do ta shpallnim rezultatin disa orë pas përfundimit të zgjedhjeve dhe është e para herë dhe e fundit deri më sot. Rezultati u dha në ora 02.00 të natës për të gjithë Shqipërinë. Me një saktësi që nuk u kontestua, pa asnjë proces gjyqësor, më pas, edhe pse nuk kishte elektronikë, bojë për gishta, pa pasaporta biometrike, sepse mbi të gjitha është njeriu dhe ai o e bën ose jo.

Informatika është për të ndaluar vjedhjen e vo-

ishte shumë e ulët dhe PS-ja ishte në një situatë demoralizimi dhe nuk luftoi që të fitonte disa zona.

tave. Unë kam dyshime të mëdha te informatika për manipulime. Im bir, specialist i mirë në Itali, më thotë se nuk ka siguri të plotë. Po të zbatohet ajo që bëmë ne në 1992, duke i lënë partitë politike të përdorin softuerin në të gjitha fazat, unë them se informatika i mbyll të gjitha shtigjet, por nëse pozita i thotë opozitës se nuk ta lejon kushtetuta ky është një deklarim i hapur se "Unë do të të vjedh".

Kur u mor vesh rezultati i zgjedhjeve të 22 marsit?

Aty nga ora 23.00 e datës 22 mars, doli rezultati paraprak. PD mori 62 për qind, ndërsa sot thuhet se fitoi në mënyrë peblishitare. Nuk është ashtu, sepse me 62 për qind, me ligjin e sotëm zgjedhor, nuk është shumicë të cilësuar.

Ajo përkthehej me 62.5 për qind të mandateve, të 140 deputetëve. Ligji i atëhershëm zgjedhor kishte një formulë që votat e atyre partive që nuk kalonin pragun i shkonin proporcionalisht partive që kaluan pragun dhe kishte shumë parti të tilla me elektorat pas. Këto vota i morën më shumë PD sepse kishte 62.5 për qind të votave dhe gjysmën PS. Pra këto vota nuk humbën siç ndodhi në zgjedhjet e qershorit 2009?

Jo ato u përkthyen me mandate deputetësh.

Nuk ishte një padrejtësi, sepse në fund të fundit te partitë e vogla ishin edhe të majta, edhe të djathta.

Si ishte reagimi i partive, pas mësimit të rezultatit?

Kishte edhe një raund tjetër pas dy javësh, që nuk e ndryshonte rezultatin, por se sa deputetë merr nga zonat njëra parti dhe sa merr nga proporcionali. Pra nëse në një zonë do të fitonte PS-ja, do t'i shtohej një deputet dhe meqë rezultati ishte i paracaktuar, balotazhi ishte formal.

Si i paracaktuar?

Sepse 62.5 për qind do të merrte PD dhe merrte 68 për qind të deputetëve, dhe aq do të merrte edhe pas balotazhit. Kjo ishte një diktaturë vote, por që e solli votimi.

Balotazhi ishte në të njëjtën frymë?

Jo ishte krejt formal. Përqindja e votuesve

Ishte demoralizim, apo tërheqje politike?

Jo ishte demoralizim në udhëheqjen e lartë të PS-së. Më vonë arrita të fitoj bindjen se ata e dinin që do të humbnin, por luftuan deri në fund.

Po si shpjegohet që në korrik po kjo parti do të fitonte zgjedhjet vendore?

Ka një shpjegim tjetër. Në 22 mars 1992 Berisha u paraqit me parrullën "të gjithë humbës, të gjithë fitues". Pas 22 marsit filloi masakra në administratë nuk ishin të gjithë humbës dhe të gjithë fitues, por ca fitues dhe ca humbës. Këtu ndikuan edhe reformat antipopullore, qëndrimi revanshist i atyre që kishin bashkëpunuar me nazifashizmin, që fitoren ndaj PS e kuptonin si fitore të ballistëve ndaj partizanëve në Luftën e Dytë Botërore. Këto qëndrime, pas 22 marsit, bënë që në pjesë e popullsisë që kishin kërkuar ndryshimin dhe kishin shkuar me parrulën "t'i provojmë edhe këta njëherë" se ata i provuam për 50 vjet, panë që edhe këta kishin mentalitet prej diktatori.

Kjo bëri që në 31 korrik dhe vendimtarja ishte që PD u gjet në befasi. Nuk pati plan të organizuar për të vjedhur votat. Tentonin ta bënin militantët në nivel lokal.

Në vitin 1992 cili është manipulimi më i madh që është bërë në zgjedhje?

Po mund të përmend votimin fshatçe apo familjar që u bëë në zonat rurale. Ai u nxit nga ata që kishin entusiazmin që po fitonin dhe nuk u pengua nga ata që thellë-thellë kishin bindjen se po humbnin.

Dhe sa ndikim pati kjo në përqindje?

Për mendimin tim kjo pati ndikim deri në 15 për qind të votave dhe PD-ja nuk do ta kishte patur mundësin për të marrë vota të cilësuara. Le të fitonte, me logjikën e sotme duhej të fitonte, por marrja e mbi 2/3 të votave i krijoi këta si politikanë me idenë se mund të bënin si në diktaturë, se mund të bënin si të donin, se "tani jemi vetëm ne". Atëherë kishin që e thonin hapur, se "do ta mbajmë 50 vite, aq sa e mbajtët juve. Tani është radha jonë".

Cili ishte fati juaj pas 22 marsit?

Disa muaj më pas më erdhi urdhëri nga bashkia e Tiranës për të liruar një dhomë nga shtëpia, ndërkohë që unë me letra e kisha në rregull, sepse kisha edhe gradë shkencore dhe

E premte, 23 mars 2012

5

POLITIKE

The Economist: R Statusi? Ndoshta në fund të vitit 2013

evista e njohur britanike The Economist ka publikuar raportin tremujor të Njësisë së Inteligjencës Ekonomike. Në raport thuhet se Shqipëria ka një shans shumë të vogël për tu bërë kandidate për në BE në fund të vitit 2013.

Në raport thuhet se rritja ekonomike për këtë vit do jetë vetëm 1 përqind. Po ashtu në raport thuhet se kjo qeveri është më pak e qëndrueshme se paraardhëset e saj. "Pozicioni i LSI mbetet i pasigurt, edhe pse Metës iu

pushuan akuzat për korrupsion," thekson raporti. Në raport theksohet se imazhi i qeverisë është goditur rëndë. "Thellimi i hetimeve për ngjarjet e "21 Janarit", me akuzat për kreun e Gardës se Republikës Ndrea Prendi si dhe tentativa e qeverise për të mbuluar përgjegjësitë për vrasjet ne Bulevard, kane goditur rëndë imazhin e qeverisë Berisha." Në raport nënvizohet se qeveria është implikuar në tentativën për të mbrojtur të akuzuarit e 21 janarit. Raporti ndalet

edhe në zhvillimet politike dhe sulmet e kryeministrit ndaj presidentit Bamir Topi, i cili me partine e tij të pritshme, vlerësohet si një rival i demokratëve. "Afrimi i zgjedhjeve presidenciale ka shtuar polemikat ne parlament.

Diplomatet e huaj kane bere athirrje për një president konsensual, por kryeministri Sali Berisha ka lënë qartë të kuptojë që emri i ardhshëm do te dale nga radhët e Partisë Demokratike, si në rastin e Bamir Topit.

Udhëheqja e selisë rozë nuk luftoi në 1992

PS u demoralizua, e dinte se do të humbte PS, miopi dhe teknicienë tradhëtarë Në foto: Sali Berisha, Fatos Nano dhe Azem Hajdari më 1991

dy fëmijë të gjinive të ndryshme mbi 10 vjeç.

Arrita ta përballoj me vështirësi, me gjyq. Ata kishin bërë një listë me funksionarë të lartë, dhe unë isha aty edhe pse nuk kisha qenë funksionar i lartë, në ambasadë. Unë isha punonjës në ambasadë dhe ata u quajtën të gjithë bllokmenë. Bile edhe në kërkesat që shtruan minatorët e Valiasit në 1991, pika e fundit ishte që të spastroheshin ambasadat nga bllokmenët. Unë kisha qenë në ambasadë deri në 1989, isha kthyer sërish në Universitet, si padagog fizike. Pas grevës së studentëve, universiteti ishte ndarë në dysh: në Politeknik dhe në i Tiranës. Meqë unë fizikën e jepja në gjeologji-miniera, duhej të isha në Politeknik ku dhe më pëlqente. Të tjerët si unë që mbetën në Politeknik, nuk kishin gradë shkencore. Pra mbetën ata që jepnin mësim. Departamentet duhet të kishin një kryetar, shef departamenti. Mua nuk më vunë, megjithëse isha i vetmi me gradë shkencore, të tjerët e morën më pas.

Kjo ishte e orientuar, e shprehur në rektorat.

Tjetra: u tha që tekstet mësimore të bëra në kohën e komunizmit, nuk kanë vlera dhe u tha se do t'i merrnin nga Perëndimi. Mua më hoqën nga lista e përkthyesve, edhe pse kisha punuar 8 vjet me 7 universitetet më të mira italiane dhe ku kisha krijuar lidhjet. Unë isha i njollosur sepse kisha punuar në ambasadë.

Filloi një luftë klasash.

Po pse njollë nga ambasada, ju më së fundi kishit qenë kryetar i KQZsë, si përfaqësues i PS-së?

Jo nuk e thonin atë. Unë nuk i lejova që votat të vinin nga Hani i Hotit, sepse i thashë Rajersonit jo. Mjafton kjo.

madh. Po të them një rast. Në komisionin zonal të Kavajës u mblodh me pak vonesë dhe as kandidati i PD-së, Sali Berisha dhe as kandidati i PS-së që ishte një intelektual i nderuar i kavajës, nuk qenë regjistruar brenda afatit, sepse komisioni ishte mbledhur me vonesë. Ata ndërronin emrat, nuk i çonin emrat. Partitë nuk ishin të vendosura për emrat e kandidatëve.

Ishin dilemat e brendëshme. Në kohën që u rregjistruan, kandidaturën e Berishës e kishin gati dhe e rregjistruan. Pas pak shkon PS me kandidaturën e vet dhe nuk ia rregjistruan.

Me çfarë kutish u votua atëherë, sepse kam sot parasysh kutitë plastike, transparente, 10 dollarëshe, me kode etj. Etj.?

Ishte vetëm një kuti druri prodhim vendi.

Por në ato zgjedhje nuk pati asnjë kontestim.

Pse? Sepse thonin se ishte jashtë afatit. Erdhi ankesa nga PS-ja në KQZ dhe ne e morën në diskutim. Menduam se nuk ishte mirë që të shfaqej një problem i tillë në zonën ku kandidonte Sali Berisha dhe ku nuk po lejohej kandidati i PS-së. Po të doja të bëja partiakun këtë mund ta nxirrja lajm të parë, për të patur të drejtën PS më vonë për të thënë: "Na penguan".

Ne thirëm dy anëtarët e komisionit zonal në bisedë dhe u thashë: "nëse ju e quani jashtë afatit këtë, ne kemi dokumente zyrtare që komisioni juaj është konstituuar jashtë afatit dhe rrjedhimisht edhe kandidatura e Sali Berishës është dorëzuar jashtë afatit. Unë si kryetar i KQZ-së do të them: "O të dy o asnjëri!" U thashë se a i vlen demokracisë kjo gjë, a i vlen Sali Berishës që të garojë pa rivalë?". Ata ngulnin këmbë sepse donin ta nxirrnin Sali Berishën me 100 për qind të votave.

Arsyetimi logjik e do që fituesi nuk ka pse të kundërshtojë sepse fitoi, humbësi jo sepse u tërhoq?

Jo nuk është ashtu. Fituesi mund të kontestonte, sepse donte më shumë. Oreksi ishte i

Dhe sa doli realisht?

Aty te 85-90 për qind. Qyteti realisht votonte për PD-në, por kishte edhe fshatra që votonin për të majtën. Pra dua të dal te idea që edhe fituesi kërkonte të fitonte edhe më shumë.

Nëse do të kishin ardhur fletëvotimet nga hani i Hotit çfarë rezultati do të kishim?

Nëse do t'i kisha lejuar do të më kishin thënë: "Hajde të të bëjmë ministër", çfarë s'do më kishin thënë.

Po rezultati?

Ndoshta 90-95 për qind. Do të ndërroheshin fletët e votimit.

Shuplaka për Berishën

Shqipëria, REGRES të konsiderueshëm N

jë raport i fundit që studion përparimin e 128 vendeve në zhvillim dhe në tranzicion arrin në përfundimin se shumë vende po e ulin gjithnjë e më shumë lirinë politike, dhe rajoni i Evropës Juglindore është mes atyre ku një dukuri e tillë është më e theksuar. Indeksi i Transformimit, një tregues i shoqëruar nga një raport dyvjeçar i Fondacionit Bertelsmann, me qendër në Gjermani shqyrton prirjet kryesore politike, sociale dhe ekonomike të 128 vendeve të përfshira në raport.

Në raportin e këtij viti për Shqipërinë thuhet se prirjet shqetësuese politike në periudhën e shqyrtuar - që në vitin 2009 deri në pranverë të vitit 2011 - e arritën kulmin me protesta të

dhunshme që u kthyen në vdekjeprurëse para kryeministrisë, si edhe dështimin e qeverisë për të hetuar vdekjen e protestuesve.

"Problemet politike dhe shoqërore të Shqipërisë zienin prej kohësh nën sipërfaqe dhe është faji i politikanëve të vendit që nuk arritën të zgjidhin tensionet që sollën si rezultat krizën aktuale", thuhet në raport. Zgjedhjet e vitit 2009, thuhet në raport ishin një hap i rëndësishëm prapa drejt reformave më demokratike, pasi rezultatet sollën një radikalizim të rrezikshëm mes partive të opozitës që kërkonin një hetim të zgjedhjeve duke akuzuar për manipulime dhe shumicës qeveritare që i hodhi poshtë këto kërkesa. Tensionet u përshkallëzuan me publikimin e videos së zëv-

endës kryeministrit Ilir Meta. Mos hetimi i akuzave për korrupsion që përfshijnë ministra, si edhe për të realizuar ndjekjen penale të atyre pak rasteve që kanë arritur të paraqiten në prokurori, tregon dështimin e vazhdueshëm të një shteti ligjor që edhe pa këto ishte i dobët dhe konsolidimin e një kulture mosndëshkimi, thotë raporti. Shqipëria radhitet e 41 mes 128 vendeve përsa i takon statusit të vendit në përgjithësi që mat transformimin ekonomik dhe politike, me një vlerësim prej 6.28 në një shkallë ku 1 është niveli më i ulët dhe 10 më i larti. Përsa i takon transformimit politik, radhitet e 43-a me një vlerësim 6.70, dhe ekonomik 5.86. Ndërsa në treguesin e quajtur indeksi i menaxhimit, që mat cilësinë e qeverisjes vendi radhitet i 57-i, me një vlerësim prej 5.35 pikësh.

Përfaqësuesi i PD-së, pra nënkryetari, kishte dyshime për manipulime nga ana juaj?

Jo ai nuk dyshonte dhe s'kishte pse, sepse ishte në brendësi të të gjitha gjërave, kishte dijeni për gjithçka, por ai kishte presion të madh psikologjik nga PD që të ishte vigjilent. Kërkesat që bënte ai ishin të studiuara jashtë komisionit. Por ne kishim pranuar gjithçka. P.sh. nuk e kishte të qartë ligji se kush do të ishte kryetari i komisionit zonal. Ne e morëm me vendim ndërmjetës që t'i krijojmë besim elektoratit, partive politike dhe faktorit ndërkombëtar, që të vendosim që kryetar komisioni të jetë nga opozita në atë zonë ku një vit më parë ku kishte fituar e majta dhe anasjelltas. Dhe kështu ne i lamë PD-së shumicën e kryetarëve të komisioneve zonale.

Me perceptimin e sotëm ju keni vepruar gabim Po me perceptimin e sotëm një militant i PS-së mund të më thotë se kam bërë shumë gabim, pse kemi bërë lëshime ndaj PD-së.

Si ndiheni kur thonë se të vetmet zgjedhje të panjollosura pas rënies së komunizmit kanë qenë ato të 22 marsit 1992?

Do të shtoja këtu edhe ato të vitit 1991, kur kryetar KQZ-je ishte zoti Rexhep Meidani. Ne ishim KQZ-ja e parë kur partia që ishte në pushtet humbi dhe nuk kontestoi rezultatin e zgjedhjeve, sepse procesi ishte i rregullt. Në 2005 humbi PS-ja dhe e dorëzoi me protokoll, me ceremonial dhe me projekte dhe në gjendje ekonomike shumë të mirë. Duhet të shtojmë këtu edhe se si e mori qeverisjen në 1997, kur gjithçka ishte shkatërruar.

Më lejoni një pyetje si personi politik, apo si simpatizant i PS-së që jeni.

Populli voton, por Berisha fiton.

Kështu do të ndodhë sërish si në 2009 apo në zgjedhjet e Tiranës në 2011?

Nuk duhet të jetë kështu. Nuk kam shpresë se do të ndodhë gjithmonë kështu. Sot jemi në një proces për të përmirësuar kodin zgjedhor dhe për të zvogëluar përmasat e manipulimeve. Si simpatizant them se PS-ja nuk po vonohet siç bëri në 2009. në 2009 ishte një shprehje atje që thoshte "vota të caktuara", pra që nxjerrin të vdekurin nga varri dhe ishte gabim i PS-së.

Pse mendoni se nuk do të ndodhin sërish?

Frika është. Kam një bindje që ajo fjalë nuk është lënë rastësisht dhe ka patur miopi politike nga PS-ja. Ka patur edhe teknicienë në parti që i kanë bërë dëm PS-së.

E qëllimshme?

Edhe mund të ketë qenë duke parë ecurinë e tyre politike më pas.

6

E premte, 23 mars 2012

POLITIKE

Kundërshtarët e Berishës refuzojnë ftesat për 22 Marsin

K

ritikët kryesorë të Berishës brenda Partisë Demokratike dhe disa prej tyre kundërshtarë të hapur të tij kanë refuzuar të marrin pjesë në “festën” e Partisë Demokratike më 22 Mars. Disa prej figurave kryesore të Partisë Demokratike, përfshi ish- kryeministrin Aleksandër Meksi disa ish-zëvendëskryeministra dhe ministra të Partisë Demokratike, dhe ish- deputetë të

saj, janë kontaktuar për të qenë prezent në festën e 22 Marsit, por e kanë refuzuar atë.

Sekretari i komanduar organizativ i Partisë Demokratike, Flamur Noka, ka kontaktuar personalisht një listë të gjatë ish funksionarësh të PD-së, ish kryeministrin, zëvendëskryeministrat, ministrat dhe ishdeputetët, por ata kanë refuzuar ftesën. “Për mua ishte surprizë ku ma gjetën telefonin”,

tha një ish deputet i PD-së i mandatit të kaluar. “Dikush ka dëgjuar që po angazhohem në partinë e Bamir Topit dhe nxituan të na ftojnë. Kanë vite që hedhin baltë mbi ne”. Përpjekja e Berishës për të ftuar ish figura të PD-së në këtë festë vjen pas frikës së shkuar se shumica e ish- drejtuesve të PD-së apo ministrave dhe deputetëve të saj, nuk janë më sot pjesë e PD-së.

Kryeministri bën bilancin e 20 viteve të fundit në Shqipëri

“Piramidat”, Berisha: Zemërova shqiptarët Akti më i dhimbshëm më 1992? Ishte terapia e shokut Lajmi Kryeministri Sali Berisha kërkoi ndjesë sërish mbrëmë për krijimin dhe rënien e firmave piramidale, që morën me vete kursimet e shqiptarëve në 1997. Ai tha se në 20 vitet e fundit vendi ka ecur shumë përpara, nga dita kur ai erdhi në pushtet në mars 1992

Përgjigjia për Nexhmije Hoxhën Zonja Hoxha mbron pas 20 vitesh plaftormën e dhunës dhe terrorit që zbatoi me të shoqin. Njerëzit arrestoheshin me pretekste të tjera. Asaj i ka mbetur mendja të lopa, sepse ishte pjesë ë platformës. Nga '67 deri në '90 nuk kishte asnjë familje me gjë të gjallë.

TIRANE

I

ftuar në emisionin "Opinion" nga Blendi Fevziu, kryeministri Berisha për herë të parë ka zbardhur një variant të pathënë më herët prej tij për dështimin e skemave piramidale. "Me eksperiencën që kam tani, piramidat s'do ishin lejuar kurrë.

Ndiej keqardhjen më të madhe, por edhe aty unë kam bërë një vendim ndër më të vështirët. Vendimi im ishte: Një borxh që nuk është marrë, e që nuk mund të njihet. Ne u kishim thënë shqiptarëve se bankat kishin interesat më të larta, por me gjithat shqiptarët kishin të drejtë që u zemëruan me mua sepse duhet të mbroheshin nga qeveria për këtë fenomen", tha Berisha.

Z.Berisha si mund të festojë njeriu një fitore të para 20 vjetëve?

Festojmë një ngjarje që erdhi si vullneti më masiv i qytetarëve. Ramiz Alia dhe Millosheviv bënë gjithçka që të mbanin opozitat në bankinë. Milloshevici ia doli për një kohë të gjatë, kurse Alia nuk mundi dot. Ngjarja ishte dita që hapi dyert për ndërtimin e sistemit demokratik. Cili ishte qëndrimi i Alisë ndaj Kosovës? Ai bashkërendonte me kasapin e Ballkanit çdo përpjekje për të qenë në pushtet së bashku.

A u justifikua shpresa që shqiptarët patën tek PD në vitet '90?

Sa e keni zhngënyer ju besimin e këtyre njerëzve?

Ne që rendnim nga një shesh në një shesh tjetër, përballeshim rëndom me pyetje nga më të ndryshmet. Një pjesë të tyre nuk dinim tu përgjigjeshim. U thoshim njerëzve që do ta shqyrtojmë. Ëndrra në vitin '92 ishte ideali i lirisë dhe në një masë të caktuar, shpresa se ky ideal mund të ndërtohet. Ky është moment, i cili shoqërohet me

Është në meritën e shqiptarët që mirëkuptuan dhe duruan këtë vendim.

Kjo ishte rruga e shkëputjes nga mjerimi.

MITINGU

Kërkojnë liri e demokraci pas 20 vitesh

U

shtria e vendit anëtar të NATO-s u angazhua për mitin gun e demokratëve, duke përdhosur kështu edhe më tej imazhin e saj. Por kjo nuk ka shumë rëndësi. Perëndimi është i bindur se që kur vendi hyri në NATO ka bërë vetëm hapa prapa. Por sërish dje Berisha u kujdes të nxirrte nipin e tij në skenë, bashkë me gjyshen Liri. Ndërkohë poshtë në shesh ishin me dhjetëra fëmijë, që ishin sjellë aty me autobusë të detyruar nga drejtoritë arsimore. Në një foto shihet një vogëlushe, e cila nxjerr dy gishtat, njësoj si zoti Berisha, që edhe sot i detyroi shqiptarët të bërtasin e kërkojnë ‘Liri, demokraci’. Nuk ka faj. Nuk i kemi arritur ende.

kaos dhe krizë të thellë psikologjike.

Ata njerëz ikën, jo se nuk donin familjen, por sepse fituan lirinë.

Ndërrimin e demokracisë e konsideronin një gjë të pamundur dhe të vështirë e të paarritshme. Kjo ishte pjesë e shoqërisë. Imagjino si do ishim në këto 100 vjetor, nëse gjysma e kombit do lëngonte në zgjedhën e pushtuesit. Cilat ishin këto 20 vjet? Një vend i shtrirë përtokë dhe me qytetarë që jetonin në varfërinë ekstreme. Ata realizuan më shumë se ccdo qytetar i një vendi tjetër. Një raport i Bankës Botërore, pak ditë më parë dëshmon se Shqipëria është një nga shembujt më unik në botë.

A ishte PD në vitin 1993 gati

për të qeverisur vendin pasi ka akuza që u la vendi të shkatërrohej. Pas 20 vjetësh mendoni se ishit gati apo pushteti ju ngeli në dorë?

Fuqia punëtore 300 mijë punonjës që paguheshin me 80%.

Rezerva valutore ishte 400 milionë dollarë.

Akti më i dhimbshëm?

Ishte terapia e shokut. Nxjerrja e ushqimeve nga shporta. Shqiptarët e blenin bukën me 10 lekë, tani e blenin 20 herë më shtrenjtë. Ky ka qenë vendimi im më i vështirë në 20 vjet politikë. Sepse tregu i bukës nuk ekzistonte. Dyqanet në të shumtën ishin pa bukë. Paraardhësit nuk lanë kontrata.

Pas 20 vjetësh, çfarë mund të kishit bërë ndryshe?

Me eksperiencën që kam tani, piramidat s'do ishin lejuar kurrë. Ndiej keqardhjen më të madhe, por edhe aty unë kam bërë një vendim ndër më të vështirët. Vendimi im ishte: Një borxh që nuk është marrë e që nuk mund të njihet. Ne u kishim thënë shqiptarëve se bankat kishin interesat më të larta, por megjithatë shqiptarët kishin të drejtë që u zemëruan me mua, sepse duhet të mbroheshin nga qeveria për këtë fenomen.

Kam patur dy brejtje dhe pikëpyetje të mëdha. E para, ndodhi sepse kishim vakuum ligjor, asnjë ligj për tregun financiar jobankar apo privat dhe të huamarrjes. E dyta, vendimi që një borxh i pamarrë s'mund të njihet.

I keni stimuluar ju piramidat?

Kurrë, absolutisht kurrë. Piramidat u shfaqën edhe në vendet që kishin ligje dhe bankat u shndërruan në piramida. Atë mendova se problemi ështtë gjenetik: Genet e babazisë veprojnë kur ka mungesë ligji dhe tejkalojnë dhe ligjin. Ato ndodhën në vendet që kishin të gjitha ligjet. Rivali im u tha shqiptarëve se s'mund t'i jap. E vërteta është që mund tua jepja, por kjo kërkonte që taksat e atij që s'kishte futur paratë në piramida tua jepja atyre që kishin futur lekë në to. Ndaj mora përsipër këtë përgjegjësi.

Mund të ndërhynit më parë për t'i mbyllur?

E bëmë, por gjykata u dha të drejtë Piramidave. Ajo shfrytëzoi një nen të kodit civil.

Partia e presidentit

Berisha: Topi, primitiv në politikë

E

vërteta është që në zgjedh jet dhe fitoret në zgjedhje një ndihmë konstante e kam nga vetë Edi Rama. E falënderoj shumë se më dha ndihmë shtesë me dy partitë që po u bën avokatinë. Për shkak të tyre unë do kem nja dy deputetë më shumë. Nuk trembem, përkundrazi. Nuk ka ndodhur kurrë që një president në detyrë të krijojë një parti politike. Këtë e bën vetëm ai që është primitiv në politikë. Sepse ai nuk është i lirë. Topi ka shkarkuar veten para çdo shqiptari qëkur ka deklaruar krijimin e një partie të re politike.

E premte, 23 mars 2012

7

POLITIKE

Dosjet? Berisha premtoi në vitin 1992: “Nuk do të hapen kurrë”

D

r. Anna Kaminky, drejtore menaxhuese e Fondacionit Federal për Zbardhjen e Diktaturës së Partisë së Bashkuar Socialiste (SED) në Gjermani thotë se “Shqipëria, është vendi i vetëm pa ligj lustracioni. Në intervistën për ”Deutsche Ëelle” ajo thotë se: “Shqipëria është për ne interesante sepse ajo ka kaluar diktaturën më të përgjakshme pas Luftës së

Dytë Botërore, ku deri në fund të viteve 80të janë vrarë njerëz, ku 1 përqind e popullsisë ka qenë vazhdimisht në kampe internimi dhe burgje, ku principi i “fisit” u zbatua në mënyrë shumë dramatike. Në një intervistë për revistën gjermane “Der Spiegel” 1992, presidenti i sapozgjedhur në atë kohë Sali Berisha, pati thënë i pyetur për hapjen e dosjeve: “Në një diktaturë nuk

është fajtor vetëm diktatori. Ekzistojnë disa mijëra familje në të cilat gruaja ka spiunuar burrin dhe djali të atin. Do t`i shkatërrojmë ne këto familje? Prandaj unë premtoj se dosjet nuk do të hapen”. Ky premtim është mbajtur deri më sot. Përvojat nga vendet e tjera na kanë treguar se kërrkund nuk kanë ndodhur linçime, kështu që ne mendojmë se as në Shqipëri nuk do të ndodhte.

Kreu i PS: Ja çfarë diskutuam me gjatë vizitës në SHBA

TIRANE

K

ryetari i PS, Edi Rama në një intervistë për "Top Story" ka folur për vizitën në SHBA, presidentin e strategjinë e PS. Takim i suksesshëm në Uashington...?

Në Uashington u takuam me zv.ndihmës sekretarin amerikan të shtetit, Reeker e stafin e tij si dhe me një grup kongresmenësh me të cilët diskutuam gjithçka. Takimi kishte një rëndësi të dorës së parë sepse pikërisht na u dha mundësia të shpalosim pikëpamjen tonë për Shqipërinë dhe rilindjen kombëtare, vizionin tonë për të ardhmenn e këtij vendi.

Edi Rama:

Gramoz Ruçi ka mbështetjen time të fortë

K

ryetari socialist Rama ka ga rantuar se kreu i Grupit të PS, Gramoz Ruçi ka mbështetjen e tij më të fortë. "Ka një sulm të vazhdueshëm ndaj meje ndaj Gramozit dhe ndaj kujtdo që bëhet problematik për qeverinë.

Gramozi sulmohet si kryetar i grupit të PS. Keni parë se kur njerëzit në PS humbasin funksionet dhe peshën nuk sulmohen. Ruçi është i vetmi ministër i Brendshëm që ka ç'tu thotë shqiptarëve se garantoi zgjedhje të lira dhe të ndershme. Ishte ministër i qeverisë ku Ramiz Alia ishte president, dhe Alia humbi zgjedhjet në tiranë. Gramozi që quhet i sigurimit etj, s'kishte mundësi ti shpëtonte fytyrën presidentit të parafundit antikomunist?. Ku fitoi një intelektual i panjohur i PD që u kthye në kryelajm në botë. Pas atij momenti ai nuk ka mbuluar më asnjë post qeveritari, ka qënë një socialist gjithmonë i votuar nga popoulli", ka deklaruar Rama.

Rama heziton për Nanon: Topalli kurrë Presidente "Një President mbi palët e figurë uniteti" Ai është një mik i madh i Shqipërisë dhe shqiptarëve dhe është për të ardhur keq që një pjesë e vogël e shqiptarëve këtu, pra pjesa në pushtet janë shprehur në një mënyrë jo të poërshtatshme, por e vlerësojmë si një amerikan të madh dhe kontribues.

Vajtja në Uashington ka rëndësi për PS, më '96 pati rëndësi ftesa për të vizituar SHBA e delegacionit të kryesuar nga Pëllumbi?

Padyshim që është një moment i rëndësishëm për opozitën kontakti i drejtëpërdrejtë me zyrtarët e lartë të SHBA që janë përgjegjës për Evropën dhe Shqipërinë, ishte një takim i çmuar dhe shumë frymëzues për ne. Gjetëm një klimë të shkëlqyer, një pritje dhe një dëshirë shumë të lexueshme për të na dëgjuar deri në fund për të gjitha aspektet e jetës së vendit, lidhur me mënyrën se si ne e shohim të ardhmen, si e shohim atë, vizionin tonë.

SHBA partner, kur flisni për vizionin tuaj, Arvizu tha që PS dhe SHBA ndajnë qëndrime të kundërta për 21 janarin. I diskutuat..?

Mendoj se në DASSH nuk patën asnjë diferencë qëndrimesh, por mund të them që në takimin pa mediat dominant ishte qëndrimi që, viti 2011 nuk duhet të përsëritet më, duke filluar nga 21 janari dhe zgjedhjet shumë të kontestuara të 8 majit, pra një vit traumatik.

Morët këshilla për PS...?

Ne shprehem vizionin tonë, si e shohim të ardhmen e vendin dhe rruga që po ndjekim është e duhura, pasi po përshëndetet dhe nga partnerët ndërkombëtarë, këtë më tha sot Sanino që të shtohen përpjekjet për mos e humbur integrimin për të tretën herë.

U konsiderua Berisha burrë shteti në DASH...?

Në nuk folëm për kryeministrin Berisha, por për programin tonë, vizionin tonë për të ardhmen, se si e shohim të mundshme se si Shqipëria të ringrihet, dhe në nivelin që e dëshirojnë SHVBA. Pra për të qënë një qeveri që do të mëshirojë vlerat e parimet që mëshiron SHBA, në funksion të mirëqenjes së shqiptarëve, një politike që të mbyllë kapitullin e dasisë së gjatë dhe këtij mllefi të pafund që gjenereon në pafundësi në vend, për ti hapur rrugën një politike të re, përmes një qasjeje të re.

Eshtë PS një javë më afër

Kam informacion që dhe Meta të shkojë në Ushington. Çfarë i bashkon Ramën, Spahiun dhe Bashën në Uashington?

Unë bëj koment për kruyeministrin nëse shkon në Uashington, për të tjerët nuk bëj komente.

pushtetit pas vizitës në SHBA...?

Unë mendoj se ka rëndësi të mos bëjnë spekulime për këtë vizitë, besoj se kjo vizitë na shërbeu për të paraqitur shumë afër atë që ne jemi një forcë e angazhuar për ta rilindur Shqiupërinë, rimëkëmbur ekonominë, për të rivendosur demokracinë. Ky është amaneti i të parëve.

Pas zgjedhjeve, SHBA nuk kanë qënë aq afër sa ata evropianë...?

Dua të them vetëm kaq që ishim tërësisht në një mendje se 2011 është një vit që s'duhet të përsëritet, ka kushtuar shumë jetë të pafajshme, zhgënjim të qytetarëve për zgjedhjet dhe kemi nevojë që të adresojmë këtë zhvillim për të rikthyer besimin tek vota.

Takuat Arvizu në SHBA, cila është merita e tij për vizitën ...?

Shkuam me ftesë të qeverisë amerikane, ne s'kemi kontratë lobingu, por komunikim të drejtëpërdrejtë.

Takuam kongresmenë të interesuar për Shqipërinë e rajonin. Arvizu i shpreh mirënjohjen se ishte katalizatori për realizimin e kësaj vizite. Nuk u takuam fizikisht që për arësye familjarë ishte pranë familjes, por kemi qënë në kontakt të vazhdueshëm dhe ka qënë shumë i prekupuar që të shkonte gjithçka mirë.

Uidhers dha intervistë.. e takuat?

Në delegacion Harasani....?

Ne nuk kemi pasur luftë në PS. Ka qënë një periudhë e rëndë kur ishim të dretyruar të silleshim si rezistencë opozitarë. Përsëritja e vjedhjes në Tiranë i dha fund asaj lëvizjeje, që kishte qëllim të zgjoheshim dhe komuniteti ndërkombëtar të shihte se çfarë ka ndodhur në Shqipëri.

Me Blushin keni konvergjencë të plotë...?

Jeni të gjithë në konvergjencë të plotë.

Më 2008 kërkuat ndjesë për viktimat e komunizmit, sot jeni nën presion ...?

E kërkon ai që ishte në krye të PD dhe që më drejtoi gishtin, duke më thënë se ty s'të takon të flasësh në miting se kërkon nxjerrjen e të përndjekurve, llumit të shoqërisë nga burgu. Unë isha pjesë e peticionit që kërkuam lirimin e të burgosurve politikë, ndërkohë që PD e Berishës, nuk i zinte me gojë. Berisha i quante llum të shoqërisë.

Afroi maji për presidentin, qetësi në selinë rozë, strategji...?

Jemi në sinkron me BE e SHBA dhe me interesin kombëtar e publik të Shqipërisë sot që kërkon që të ketë një President që të mishërojë unitetin kombëtar, një figurë mbi palët.

Do të ankimoni kuorumin në Gjykatën Kushtetuese?

Topin që kemi në dorë të mos e nxjerrim jashtë stadiumit, do jetë kosto për Shqipërinë. Fryma e Kushtetutës nuk bie ndesh me nenin por

të sundimit të kësaj qeverie.

Kanë dalë disa kandidatura nga të gjitha krahët, nga Topalli e deri te Nano...?

Kam mendimin qe procesi të nxjerrë emrin e jo anasjelltas. Topalli nuk mund të konsiderohet si emër, përjashton çdo lloj konsensusi nga ana jonë, ashtu sikrse çdo figurë tjetër e PD. Po Nano....?

Sot nuk përjashtova asnjeri. Për Fatos Nanon mbetem në ato që kam thënë, nuk është kandidat i PS, ka kohë që është shkëputur nga PS, ka bërë një gjedhje të tijën, për të ndërtuar një profil mbi palët, pasi ka konsumuar gjithë karrierën politike deri në krye të ekzekutivit e ka shprehur ambicien për të gjetur konsensusin mbi palët për President.

Kalon nga ju konsensusi...?

Besoj se kandidatura e presidentit duhet të vijë si rezultat i një vullneti të mirë për ti dhënë vendit një president mbi palët, ku as ata sot dhe as nesër ne në pushtet të mos i referohen se del nga oborri i partisë.

Do ketë proces selektiv brenda PS, më 2007 e bëtë një gjë të tillë?

Nuk ndërtojmë një proces më vete, por të dakortëzuar me të gjitha palët. S'ka sens.

Këmbëngul për Nanon, për shkak se është distancuar nga ju mund të jetë zgjedhja e fundit për të nxitur zgjedhjet e parakohëshme përmes përçarjes së mazhorancës. Do ta përdorni, ka skenar?

Unë jam i detyruar të ngul këmbë për të përcjellë publikut qëndrimin e PS, Shqipërisë i duhet President mbi palët. Ai po shikohet me vëmendje nga partnerët për integrimin, do ishte faqe e zezë të dëmtonim vendin përpara bashkësisë ku kërkojmë të bëhemi pjesë.

E keni në kokë emrin e presidentit?

Unë detyrën time e bej deri në fund.

8

E premte, 23 mars 2012

DOSSIER

Ligji i privatizimit

EKSPERTI kritikon ligjin e miratuar për shitjen 100% të aksioneve të kompanisë shtetërore të naftës tek privati, si është përvoja e vendeve evropiane

Formula e Albpetrolit, Në një llogaritje, të bërë më parë, doli se të ardhurat totale të kompanisë ishin afërsisht Sapo ka kaluar, me votat e mazhorancës parlamentare, ligji për privatizimin 100% të aseteve të Albpetrolit. Ndër pyetjet kryesore, që dolën normalisht edhe gjatë diskutimit të ligjit, ishte se cila është vlera reale e kësaj ndërmarrjeje? Veç kësaj, a ishte formula e miratuar më e mira e mundshme në të mirë të vendit? Ndërmarrje të tilla, privatizohen me shumicë të thjeshtë apo me shumicë të cilësuar të parlamentit, kur është fjala për investime në sektorë strategjikë? Sipas ing. Maksim Shulit, zakonisht, privatizime të tilla bëhen, por shteti mban " kuotën e artë ", rreth 30-35 për qind të paketës së aksioneve, të drejtat që rrjedhin nga kjo " kuotë e artë " përcaktohen me ligj dhe pjesëmarrës në aksione duhet të jenë edhe punonjësit.

TIRANE

PROF.ASS.DR.ING. MAKSIM SHULI

M

e disa kolegë të mi, kemi bërë më parë një vlerësim të aseteve dhe të ardhurave të kompanisë shtetërore Albpetrol. Një ekspert i talentuar financiar, që ishte në përbërje të grupit, por që punonte edhe për kompaninë OMV në Vjenë, u mor më llogaritjet financiare sipas metodave më të përparuara të kohës (USGAAP), që përdornin kompanitë e naftës. Ai na kërkonte me insistim të dhëna financiare të pesë viteve të mëparshme, që ishte kusht i domosdoshëm. Për një periudhë 16-të vjeçare të shfrytëzimit koncensionar, duke shfrytëzuar vetëm rezervat e njohura dhe të nxjerrshme të naftës, mbi bazën e teknologjive ekzistuese, pra të metodave primare që janë aktualisht, duke patur parasysh edhe planifikimin e investimeve për këtë situatë, që përkon me planin e zhvillimit të Albpetrolit, ne përpunuam me detaje tre variante: variantin pesimist, mesatar dhe optimist.

Sipas variantit mesatar, të ardhurat totale dilnin afërsisht 1.6 miliard dollarë dhe fitimi neto rreth 1.1 miliard dollarë; investimi për këtë do të ishte rreth 500 milionë dollarë. Kam parasysh këtu se, për kohën kur janë bërë llogaritjet, çmimi i naftës bruto shqiptare ka qënë 1318 dollarë për fuçi, kurse sot çmimi për naftën tonë është 90 dollarë/fuçia, pra më se katër herë më i madh. Sigurisht që edhe kostoja për nxjerjen e tij është më e lartë. Por, një gjë është e qartë: fitimet janë kolosale, mbi 5 miliardë dollarë, edhe pse këtu nuk janë përfshirë të ardhurat nga nënproduktet e naftës pas përpunimit të saj, pasi të ardhurat do të dilnin edhe më të larta.

Kjo pasuri duhet vlerësuar, sepse nuk është vetëm e këtij brezi, por e brezave që do të vijnë.

Ka breza të tërë që kanë punuar dhe kanë sakrifikuar për të zbuluar këto rezerva nafte, me të cilat, me të drejtë, duhet të krenohemi sot. Por këto janë vetëm një pjesë fare e vogël e atyre rezervave që ne do të nxjerim nga nëntoka jonë. Zhvillimi i teknologjisë në të ardhmen do të rrisë prodhimin e naftës. Sot janë këto metoda për nxjerjen e naftës nga nëntoka, nesër do të ketë metoda të reja edhe më të avancuara, ndoshta

Maksim Shuli Maksim Shuli është ekspert i fushës së hidrokarbureve, ka qenë president i kompanive shtetërore Albpetrol dhe Petrolimpeks, si dhe nënkryetar i Agjencisë Kombetare të Energjisë. Është zgjedhur deputet në Kuvendin e Shqipërisë në vitet 1997-2001

një humbje kolosale.

Tatimfitimi, në të tilla raste, nuk tregohet në FORMULA E PRIVATIZIMIT mënyrë transparente, pra ai do të rezultojë fare Në Lindje, asnjë shtet nuk ka bërë atë që minimal. Përfundimi do të jetë që shteti shqiptar po bëjmë ne, duke kaluar në një privatizim nuk do të marë të ardhura nga kjo pasuri kototal. Me këtë pasuri madhore ndodhi një ab- mbëtare ose do të marrë të ardhura fare minimale. surditet i madh.

Dhe, sigurisht, në privatizime të tilla, pa transparDisa nga arësyet pse nuk duhet një privatizim encë, gjithmonë fshihen kompani fantazmë, siç total, duke përfshirë këtu edhe marrëveshjet edhe gjenden aktualisht të tilla në vëndin tonë. Së konçesionare janë sa më poshtë. Së pari, i gjithë katërti, në përgjithësi, kur kemi marrëveshje investimi i bërë deri tani konçensionare në vendbunë vendburimet ekzisrimet ekzistuese të naftës, tuese rezulton në sasinë e shuma e taksave dhe të Kjo pasuri duhet vlerësuar, prodhimit të naftës, që, në ardhurat nga sasia e naftës gjuhën teknike, quhet prosepse nuk është vetëm e këtij e tatimfitimi shkojnë rreth dhim paraekzistues. Ky 60% e të ardhurave të brezi, por e brezave që do të është mijëra ton naftë dhe përgjithshme të naftës. Në vijnë. Ka breza të tërë që kanë rastin e privatizimit total, miliarda dollarë, të cilat i punuar dhe kanë sakrifikuar përfiton, pa asnjë të drejtë, këto të ardhura as që bëhet kompania që do ta privafjalë të merren nga kompapër të zbuluar këto rezerva tizojë. Së dyti, nëse do të nafte, me të cilat, me të drejtë, nia dhe shteti jonë, sigurvazhdojë shfrytëzimi me isht që do të kemi një humduhet të krenohemi sot marrëveshje konçensionbje të jashtëzakonshme.

KUNDËRSHTIMI are, gjatë pesë viteve të Çfarë duhet bërë që para të investimit, si rregull, nafta shtesë që do të nxiret do të ndahet: 30% shteti të mos humbë këtë pasuri të pallogarite sasisë së naftës e mer kompania Albpetrol dhe shme ?

Opozita duhet ta kundërshtojë këtë ligj në 70% të sasisë së naftës e merr kompania që investon. Mbas mbarimit të periudhës së investim- Gjykatën Kushtetuese dhe të kërkojë me insistim it, sasia e naftës, si rregull, ndahet: 50% e naftës pezullimin e privatizimit të Albpetrolit, të paktën shkon në Albpetrolin dhe 50% të naftës e merr për pesë vitet e ardhshme, pasi ky proces po bëhet kompania që ka marrëveshjen konçesionare. Kjo në mënyrë tepër të fshehtë, pa transparencë dhe mjaft korruptive. Nuk dimë ende vlerën e Albpetrolit. Nuk dimë se cila kompani po bën vlerësimin. Dhe ka shumë probleme të tjera, të cilat kërkojnë kohë dhe vëmendje.

Nga ana tjetër, të kërkohet rishikimi i privatizimit të kompanisë ARMO, duke patur parasysh që kjo kompani, në kohën e privatizimit, ka patur disa kushte ligjore dhe kritere të destinacionit të saj. Privatizimi i saj u bë në kushte jotransparente.

Forma më e mirë do të ishte ajo e konçensioneve dhe jo më shume se 20-25 vjet. Kontratat me ndarje prodhimi janë ende me efektivitet dhe kjo mënyrë duhet të shikohet, sepse vendi ynë paraqet interes më të madh. Duke patur parasysh që Albpetroli, në kushtet aktuale, nuk është një kompani është vetëm atëherë kur kompanitë punojnë në e integruar. Problemi bëhet edhe më i ndërlikuar mënyrë transparente dhe të ndershme. Për mo- dhe kërkohet kujdes në privatizimin e tij. Përvoja mentin, nëse Albpetroli do të privatizohet total- ka treguar se 20-25 vite për një kompani që inisht, atëherë e gjithë kjo sasi nafte përfitohet pa- veston janë të mjaftueshme, ajo realizon indrejtësisht nga kompania që do ta privatizojë, vestimin në pesë vitet e para dhe pastaj, po në kaq dhe këtu janë miliona tonë naftë dhe miliarda vite, apo maksimumi në shtatë vitet e para, ajo rimdollarë që i hiqen kompanisë dhe të ardhurave err të gjithë investimin e bërë, duke përfshirë dhe të shtetit tonë. Së treti, shteti shqiptar, përveç fitimin e saj, pastaj kompania është totalisht me taksave që merr nga kompania Albpetrol dhe fitim. Flasim për një kompani, e cila ka seriozitet kompania konçesionare, merr edhe 30% tatim- të madh për të investuar dhe përfituar ndershmërfitimi në vit. Në rastin e privatizimit total, shteti isht. Nuk kam parasysh këtu disa kompani tepër do të marë vetëm tatimfitimi. Pra, shteti ynë ka të dyshimta, të cilat, pa investuar, apo me inves-

edhe me kosto më të vogël, prandaj le t'ua lëme brezave të mendojnë për të ardhmen.

Akuzat Braçe: Qeveria shiti të drejtat e shqiptarëve mbi naftën

D

eputeti i PS Erjon Braçe tha se një ditë më parë, me miratimin e ligjit për privatizimin e Albpetrolit, qeveria shiti përfundimisht të drejtat financiare të shqiptarëve mbi pasurinë më të madhe të vendit.

"Ndarja e prodhimit, që ishte e drejta, e cila u lëshua dje me ligj të parlamentit, nuk do të arkëtohet më në favor të qeverisë, shtetit dhe qytetarëve shqiptarë, por do të arkëtohet vetëm në interes të privatit.

Tatimfitimi ka qenë zero për 8 vjet dhe renta minerare është vënë vetëm nga 2008-a e këtej dhe nuk e ka kaluar 20 milionë dollarët në vit", tha Braçe. Në minutat e fundit, mazhoranca votoi në parlament edhe një nen, që i jep qeverisë të drejtën të përfshijë, në shitjen e kompanisë Albpetrol, edhe të tjera vendburime dhe zona nafte, të papërcaktuara. "Nga një pasuri shqiptare, që, për vitin që shkoi, ka arritur deri në 900 mijë tonë të prodhuar, e vlerësuar minimalisht në mbi 450-500 mln USD, shteti shqiptar ka marrë vetëm 20 mln USD. Këto janë efektet e drejtpërdrejta të privatizimit të Atdheut. Dhe ky është Atdheu privat, që nuk do t'u takojë më qytetarëve shqiptarë", tha më tej, në një prononcim për median, Erjon Braçe.

time fare minimale, duan fitime maksimale. Por, këto lloj kompanish mund t'i gjesh kudo. Dyshoj se edhe tek ne ka sa të duash, edhe në këtë fushë.

EVROPA DHE LINDJA

Le të shohim çfarë thotë përvoja e vendeve të Lindjes dhe të Perëndimit, e fqinjëve dhe e rajonit tonë.

Polonia ishte shteti i parë që arriti të marrë një mbështetje nga Komuniteti dhe nga FMN në atë kohë dhe që ishte një nga vendet me rezultate shumë të mira në fushën e naftës. Kompania Grupa Lotos, një shoqëri aksionere, është një kompani Holding, me 17 filiale të ndryshme të uzinave të përpunim-marketingut (disa nga uzinat ishin në kushte më të këqia se tonat), ku shteti zotëron 50% të aksioneve, e themeluar në vitin 1975 nën emrin Raffinerie Gdanska S A, ka ndryshuar emrin në vitin 2003 dhe ka dalë në bursë në vitin 2005. Është kompania e dytë më e madhe në Poloni, pas kompanisë PKN Orlen. Kompania Lotos ka rreth 400 stacione shërbimi të furnizimit me naftë, duke ua kaluar kompanive të mëdha, si BP dhe Royal Dutch Shell. PKN Orlen SA është një shoqëri aksionere polake, e themeluar në vitin 1999, me aksioner shtetas polakë dhe bankën e Nju Jorkut.

Ajo është shoqëria më e madhe në Poloni, një

E premte, 23 mars 2012

9

DOSSIER FITIMET Sipas një studimi të kryer vite më parë, fitimet për atë që do të privatizojë Albpetrolin do të jenë kolosale, mbi 5 miliardë dollarë, edhe pse këtu nuk janë përfshirë të ardhurat nga nënproduktet e naftës pas përpunimit të saj, pasi të ardhurat do të dilnin edhe më të larta

është para disa kompanive të tjera, si Chevron dhe ConocoPhillips.

BP është një kompani publike, e themeluar që më 1909 me emrin Anglo-Persian Oil Company.

Në vitin 1954 ka ndryshuar emrin në British Pertoleum Company, në vitin 1998 ka bërë një bashkim me kompaninë amerikane Amoco dhe është një ndër kompanitë më të mëdha të botës. Ajo ka disa kompani të tjera në brendësi të saj, si BP Petroleum, BP Service Stations, Air BP Aviation Fuels, Castrol Motor Oil, ARCO Gas Stations, Aral Service Stations Solar Panels. Vetëm në vitin 2010 fitimi neto i saj ishte 3.3 miliardë dollarë. Është një kompani shumëkombëshe dhe ka aktivitete në më shumë se 80 vende të botes.

ROMPETROL, kompani rumune, ka mbi pesë vite që privatizoi naftën. Ajo ka shitur 75% të aksioneve, nga të cilat 51% të aksioneve ja bleu OMVja, një pjesë tjetër e aksioneve iu shit një kompanie Compagne Française du Petrol, e themeluar më në Kazakistan dhe aksione kanë marë dhe punon1924, në vitin 1991 mer emrin e thjeshtë TOTAL jësit dhe kompanitë e shtetit rumun. Shteti monidhe në vitin 1999 bashkohet me kompaninë belge toron mjaft rreptë kushtet e zbatimit dhe të shfrytëPetrofina dhe merr emrin TOTALFINA. Në vitin zimit të vendburimeve të naftës, me kërcënimin e 2000 u bashkua me kompaninë private franceze heqjes menjëherë të të drejtave të shfrytëzimit, siElf Aquitaine dhe më pas u quajt kompania Total- pas penaliteteve që janë caktuar në kontratë.

FinaElf. Është një nga gjiHellenic Petroleum, kogandët e kompanive të nafmpani greke, është themetës në Evropë. Në vitin luar në vitin 1975 dhe në 2011, kjo kompani ka të Opozita ta kundërshtojë këtë ligj vitin 1998 është kuotuar në punësuar rreth 100 mijë në Gjykatën Kushtetuese dhe të bursë si shoqëri anonime, punonjës, në rreth 130 kërkojë pezullimin e privatizimit ku shteti grek mban 35.5% vende të botës. Shteti për pesë vitet e ardhshme, pasi të aksioneve dhe 39% të akfrancez mban 5% të aksioneve i kontrollon Latsis procesi bëhet në mënyrë të sioneve të kësaj kompanie Group. Pjesa tjetër është fshehtë, pa transparencë dhe shunmëkombëshe. ENI, pothuaj brenda në Greqi, shoqëria kombëtare e nafnëpërmjet bizneseve primjaft korruptive tës italiane, e themeluar në vate të këtij shteti. Kjo kovitin 1953, është privatimpani merret me përpunzuar më 1998. Shteti italimin, prodhimin, rafinimin ian mban 30% të aksioneve. Kjo është një shoqëri e hidrokarbureve dhe tregtimin e nënprodukteve anonime, aktiviteti i saj është nafta dhe gazi naty- të tyre. Gjithashtu, merret edhe me prodhimin e ror, filialet e saj janë Agip, AGI, Snam Rete Gas. energjisë elektrike, duke patur në zotërim edhe Kjo kompani gjigande ka aktivitet në 70 vende TEC-e të fuqisë së lartë me gaz. Kjo kompani është botës dhe radhitet pas gjigandëve si Exxon të e pranishme me aktivitetin e saj në Shqipëri që Mobil, BP, Royal Dutch Shell, Total FinaElf dhe prej vitit 1999, në Malin e Zi, në Qipro, Bullgari, Serbi, Maqedoni në 2004. Kryesisht, aktiviteti i saj është ai i shpërndarjes dhe shitjes së nënprodukteve të naftës, si diesel, benzinë dhe vajra. Është e pranishme në Gjeorgji pothuaj në të gjitha aktivitetet, si prodhim, shpërndarje, petrokimi etj.

në dëm të vendit

1.6 miliardë dollarë dhe fitimi neto rreth 1.1 miliardë dollarë në vit

Në foto: Puset e naftës të kompanisë Albpetrol shumëkombëshe e specializuar në rafinimin e naftës dhe shpërndarjen e nënprodukteve të saj. Kjo shoqëri ka tri rafineri të mëdha në Poloni, në Republikën Çeke dhe Lituani, ka aktivitet në Rusi dhe në rajonin e Uraleve. Kjo kompani është lider i shpërdarjes dhe furnizimit me karburante të shtetit polak, duke kapur rreth 55% të tregut të saj.

Në Rusi, konsorciumi shtetëror Lukoil është themeluar më 1991 nga qeveria sovjetike dhe ishte një bashkim i shumë ndërmarrjeve të nxjerjes, transportit, përpunimit, marketigut dhe petrokimisë. Në nëntor 1992 u krijua një konglomerat holdingu dhe qysh prej 1993-ës Lukoil u transformua në një shoqëri aksionere dhe është privatizuar një pjesë fare e vogël e saj. Në vitin 1997, Lukoil lidhi një kontratë me qeverinë e Irakut për shfrytëzimin dhe përpunimin e vendburimit Kurna-2. Në këtë projekt, Lukoili ftoi, për të ulur rrezikun, kompaninë amerikane ConocoPhillips, me pjesëmarrje 17.5%. Në vitin 2004 kompania i shiti 7.59% të aksioneve, me vlerë 1.99 miliardë dollarë kompanisë amerikane ConocoPhillips. Në vitin 2005, Lukoil bleu, për 2 miliardë dollarë, një kompani në Kazakistan dhe më 2006, së bashku me ConocoPhillips, blenë 376 stacione shërbimi në gjashtë vende të Evropës, si Belgjikë, Finlandë, Çeki, Hungari, Poloni dhe Sllovaki. Vazhdon të jetë një kompani shtetërore dhe me fare pak aksione të shitura.

Kompania Surgutneftegas u krijua në vitin 1993, pas bashkimit të shumë ndërmarrjeve të gazit dhe të naftës, të nxjerjes dhe të shfrytëzimit.

Në mars të 1999-ës ajo bleu 21.2% të aksioneve të kompanisë shtetërore Mol të Hungarisë, me vleren 1.4 miliardë euro. Shumë specialistë thonë që kjo do të jetë kompania energjetike që do të influencojë në tregun e energjisë në Evropë.

Kompania Yukos u krijua më 1993 nga grupi MENATEP, me në krye miliarderin Mihail Kodorkovskin dhe shumë biznesmenë të tjerë rusë. Sot kompania drejtohet nga Stewen Theede, ajo prodhon 20% të naftës ruse ose 2% të prodhimit të naftës në botë. Kjo kompani është tërësisht private. Menatep mban 51% të aksioneve, bankë që është në pronësi të Kodorkovskit.

Gazprom është një shoqëri anonime ruse, e njohur kryesisht për përpunimin, trajtimin, transportin e gazit natyral. Qysh prej 1954-ës, ajo ishte kompania më e njohur në botë për prodhimin dhe transportimin e gazit në Evropë dhe në botë. Aktiviteti i kësaj kompanie është energjetika, ajo prodhon gaz natyror dhe naftë.

Qeveria ruse ka 51% të aksioneve, Rosneftgaz ka 38.4% dhe 10.7% janë aksionerë të tjerë brenda Rusisë. Kjo kompani kontribuon me më shumë se 20% në buxhetin e shtetit dhe radhitet ndër 20 kompanitë më të mëdha të botës.

Rosneft është një kompani tërësisht shtetërore, e specializuar për përpunimin, nxjerjen dhe transportimin e naftës, njëkohësisht ajo bën edhe shpërndarjen e nënprodukteve dhe të naftës bruto. Rosneft është eksportuesi më i madh në botë i gazit natyror dhe naftës. Në Francë, kompania

ABSURDI

Pra, po t'i shikojmë të gjitha kompanitë e naftës në rajon, Evropë dhe në botë, këto janë pothuaj të integruara vertikalisht: edhe prodhojnë naftë e gaz, edhe përpunojnë, edhe shesin, pra bëjnë marketingun. Të gjitha kompanitë nuk e kanë privatizuar totalisht naftën, por e kanë mbajtur atë publike në disa vënde, me një paketë për të kontrolluar aksionet. Të gjitha kompanitë janë shumëkombëshe, me aktivitete të ndryshme, madje edhe në prodhimin dhe shitjen e energjisë. Të gjitha kompanitë kanë një sistem kontrolli dhe monitorimi të jashtëzakonshëm në lidhje me aksionet e shitura në vendburimet e gazit dhe të naftës. Për kompaninë e naftës të vëndit tonë, duhet të mësojmë edhe nga përvoja e fqinjëve dhe eksperienca botërore. Konkretisht, nisur nga këto përvoja, në formën që është kompania, pra një kompani prodhuese e naftës pa aktivitete të tjera, më e mira do të ishte vazhimi i formës së konçensioneve me afat maksimal 25-vjeçar. Veprimet e fundit të qeverisë për privatizimin total, edhe me marrëveshjet konçensionare, do të bënin një gabim fatal për fatet e vendit. Asnjë vend në rajon, Evropë apo botë nuk ka bërë një privatizim të tillë. Duhet, me çdo mënyrë, të ndalim këtë veprim abuziv, që dëmton kompaninë dhe interesat e vendit.

Nëse do të mendohej për një privatizim me aksione, më parë duhej të vlerësohet kompania nga një kompani kompetente në këtë fushë dhe, duke bërë transparencën, se cila është vlera e saj. Këtu duhet patur parasysh se cilat janë asetet e kompanisë për vlerësimin, si rezervat e naftës (oil in place), pajisjet, vendburimet e pazhvilluara, si Delvina, etj. Në varësi të vlerës, do të gjykohet dhe të vendoset me ligj për veprimet e mëtejshme, pra se kush do të jenë aksionerët që do te blejnë 70% të aksioneve dhe të tjera probleme, që kanë të bëjnë me të ardhmen e kësaj pasurie.

Përsa i përket privatizimit total, ky është një absurditet për kushtet tona, për gjëndjen, në të cilën ndodhet kompania dhe për shumë arsye të tjera, të cilat kanë të bëjnë me ruajtjen e kësaj pasurie të madhe të vendit.

10

E premte, 23 mars 2012

SPECIALE

Intervista

E VEJA e diktatorit në intervistë për Bugajskin: Ku gabuam me vijën e partisë, si u themelua dhe pse ka shpifur gazetari Fevziu

Nexhmije Hoxha: 7 kryeministra

TIRANE

JANUSH BUGAJSKI

B

ashkëshortja e ish diktatorit Enver Hoxha është rrëfyer ndër të rrallat herë gjatë e gjërë në lidhje me disa prej çështjeve kyçe që kanë të bëjnë me periudhën e komunizmit në Shqipëri. Nexhmije Hoxha jep detaje rreth Luftës Antifashiste Nacional Çlirimtare dhe më pas Partinë Komuniste, regjimin komunist dhe vitet e demokracisë. Më poshtë intervista e Nexhmije Hoxhës për Janush Bugajskin në "Albanian Screen".

Partia u themelua në mënyrë të pavarur, apo mos ndoshta Bashkimi Sovjetik dhe jugosllavët luajtën një rol për themelimin e Partisë Komuniste Shqiptare?

Në këtë kohë që vendi ishte okupuar dhe plasi dhe LIIB këto grupet tona komuniste ishin nja tre-katër. Unë kam qenë tek grupi i Shkodrës. Enveri ka qenë në grupin e Korçës. Nuk njiheshim. Jemi njohur pikërisht në këtë mbledhjen e rinisë që kemi bërë. Ata donin të bashkoheshin, por grindeshin me njëri-tjetrin, "jo jam unë i parë", "jo je ti" e kështu që u kërkua ndihmë nga Jugosllavia, që të luante një rol arbitri për të bashkuar komunistët.

Neve ju drejtuam Jugosllavisë se mund t'i drejtoheshim edhe Italisë, se kemi patur mjaft lidhje me komunistët italianë, por e para ata ishin okupatorë në vendin tonë dhe ishte më e vështirë, kurse me Jugosllavinë ne kishim dhe problemin e Kosovës dhe prandaj e gjetëm më të përshtatshme. Kanë ardhur këtu për të ndihmuar në këtë drejtim dy persona: Miladin Popoviç dhe Dushan Mugosha. Popoviçin e kemi çliruar ne vetë, se ka qenë në një kamp këtu. E kishin arrestuar fashistët atje, se ishte sekretar politik në Prishtinë. Në fakt, këtu ka një problematikë të tërë, se ndihma e tyre nuk ia vlejti, se vetëm sa e dëmtoi luftën tonë Nacional- Çlirimtare. Në ç'pikëpamjeë Se akuza nga kundërshtarët tanë, nga pala kundërshtare ishte se Partia Komuniste Shqiptare ishte nën ndikimin e Jugosllavisë, kurse alergjia e gjithë shqiptarëve lidhur me Serbinë është shekullore. Pra, nuk ishte gjë e re lidhur me marrëdhëniet, por sidomos me trajtimin që i ka bërë shqiptarëve të Kosovës dhe gjithë shqiptarëve që mbeten në trojet matanë.

Kjo tezë ka rënë nga historianët tanë më të përgatitur, por edhe historianë kosovarë. Dhe vetë Gjilasi që ishte ideologu i dytë i Titos, kur u nda nga Tito sigurisht e ka vertetuar, e ka deklaruar që nuk është e vërtetë. Por, unë mund të them që këto grupe u bashkuan dhe Enveri kishte një rol të veçantë në këtë drejtim.

Pseë Sepse ai nuk ishte përzier në asnjë grup në fillim, dhe më pas, pasi u kthye nga Franca, ai ishte profesor në liceun e Korçës. U lidh me grupin e Korçës. Kundërshtarët kanë përdorur tezën që Enveri nuk ishte i organizuar, por grupi i Korçës dhe kryetari i tyre e mori nga rruga se ishte dhe mysliman, se u duhej edhe një mysliman, pasi të gjithë ata të Korçës ishin ortodoksë. Kjo është një tezë shumë banale, ndaj dhe jam e detyruar të them dhe e kam përdorur këtë që: në 15 anëtarët e kësaj mbledhje, 3 ishin intelektualët. Ishte një Koço Tashko, më i moshuari, por që aty kishte një vend nderi, (të mos jap shumë hollësira). Thoshte jam lidhur me Kominternin edhe kishte ngatërruar shumë grupet dhe kështu u vendos që ai të mos kish të drejtën të zgjidhej dhe u la mënjanë. Dy të tjerët ishte Enveri dhe Qemal Stafa, por Enveri ishte 12 vjet më i moshuar sesa Qemal Stafa dhe kishte një eksperiencë shumë më të gjerë se ai. Qemal Stafa ishte 19-20 vjeç në atë kohë...

Dua t'ju bëj një pyetje e cila është me interes të veçantë për historianët e rajonit. Mund të na jepni një ide se cilat ishin marrëdhëniet mes Enver Hoxhës e Titos, e thënë ndryshe mes Partisë Komuniste Shqiptare dhe komunistëve jugosllavë, gjatë periudhës së luftës deri në vitin 1948, deri në prishjen e marrëdhënieve mes dy vendeve?

Në fakt neve fituam dhe çliruam vendin, por nuk qemë në kushtet që të siguronim pavarësinë e vendit. Në Jaltë, siç e dini dy të mëdhenjtë e botës, Çërçilli dhe Stalini, si të thuash me një laps të kuq ndanë zonat e influencës, dhe Çërçilli siç dihet mori Greqinë, kurse Stalini Jugosllavinë. Në këtë mbledhje nuk u përmend Shqipëria fare, por ishte kuptuar që Jugosllavia kishte planifikuar që Shqipërinë ta përfshinte në Federatë, kurse gjithë plani jonë dhe ëndrra jonë ishte - unë nuk e përmenda më parë - por Enveri gjatë luftës bëri aktiv-

itete të veçanta që të përgatitej edhe Kosova, që t'i ngjitej Shqipërisë, pas përfundimit të luftës. Ai u mundua shumë se atje ishte gjendje shumë e vështirë, sepse ndërhynë nacionalistët, pranuan prishjen e kufirit, dmth u vunë në kundërshtim me Kartën e Atlantikut. Neve ishim plotësisht dakord me kartën e Atlantikut lidhur me ato dy çështje të mëdha: e para njëherë vetëvendosja, që ishte e përhershme dhe për këtë janë bërë edhe dy mbledhje, ajo e Bujanit dhe një tjetër. Përsa i përket kufijve ne thoshim që gjatë luftës nuk na leverdis neve të prishim kufijtë, sepse duhet të pranojmë që kemi bashkëpunuar me gjermanët. Këshilloheshin shokët komunistë, shumë shkuan andej, u dërguan në Kosovë që të formonin një lëvizje kundër fashizmit, një lëvizje kundër këtij bashkimi artificial dhe të dëmshëm. Në rast se nuk do të pranohej kjo, ose nuk do ta kuptonin këtë, Kosova nuk do të kishte edhe atë pak autonomi që e pati, por do të dënohej shumë rëndë. Kjo e Kosovës është një problem tjetër shumë i gjerë. Tito në fillim mendohesh për këtë, edhe Enveri e dinte që me anën e Federatës Ballkanike që kishte Stalini me Dimitrovin mund të zgjidhej edhe problemi i bashkimit të Shqipërisë dhe të Kosovës. Kjo ide ra pastaj më vonë, se Stalini pa që Tito donte ta drejtonte ky atë, bile në bisedime të zjarrta që po dalin tani, që po botohen nga arkivat ruse i thotë: Jo, jo, federatë Stalin, jo, jo federatë me Bullgarinë, dhe më vonë Shqipëria. Titoja i vuri bërrylin Dimitrovit. Mirëpo Enveri për federatën ka thënë: Ide e mirë dhe duhet punë e madhe për këtë. Kaq dhe kjo çështje ra. Por, sidoqoftë Jugosllavia, aq më shumë që kishte edhe një lloj mbështetje nga Stalini dhe, unë them Enverit dy gjëra i lidhën duart siç themi ne shqiptarët - në veprimin e tij të lirë. Menjëherë pas çlirimit, se ne morëm pushtetin, ai ishte komandant i përgjithshëm i ushtrisë, u bë kryesor u bë kryeministër, ministër i Jashtëm dhe ministër i Mbrojtjes.

I mbajti të tria, por i kishte duart të lidhura.

E para, prej vendimit të Jaltës, që nuk mund ta kundërshtonim dhe e dyta, lidhur me indiferencën dhe injorimin nga ana e Stalinit të Shqipërisë. Deri në 1947, Shqipëria nuk kishte asnjë kontakt me Bashkimin Sovjetik, me udhëheqjen e partisë. Gjatë luftës nuk erdhi asnjë ushtar. Asnjë ushtar sovjetik nuk ka shkelur këtu. Nuk kishim asnjë lidhje me komandën atje, vetëm çfarë dëgjonim Radio Moskën, po në këtë mes edhe Radio Londrën, më shumë, çdo natë, por jo gjë tjetër.

Nëse s'do kishte qenë kundërshtimi i Stalinit, a do kishte këmbëngulur Tito më shumë për ta aneksuar Shqipërinë në Jugosllavië A do të kishit rezistuar ju, qoftë dhe nga ana ushtarake, ndaj këtij veprimië Kundërshtimi i Stalinit, prishja e marrëdhënieve në vitin 1948 mes Stalinit dhe Titos, nëse të gjitha këto s'do të kishin ndodhur dhe, nëse Tito e Stalini do të vazhdonin të ishin pjesë e Bashkimit, a do të ishte ushtruar presion i mjaftueshëm që Shqipëria t'i aneksohej Jugosllavisëë A e pengoi aneksimin e Shqipërisë kundërshtimi i Stalinit?

Unë dua të ndalem tek fakti se si u acaruan marrëdhëniet tona dhe që ndryshoi krejt vlerësimi i Stalinit lidhur me Shqipërinë. Ndryshoi komplet. Pse ndodhi kjoë Jugosllavët filluan t'ja kenë Shqipërisë me shumë hile. Gjillasi ka shkuar që në 1944 tek Stalini dhe ai e pyeti: Çfarë është ky popullë.

Në 1946 ka shkuar Tito dhe ai e pyeti: A e njeh Enver Hoxhënë I tha: Jo. Mirë, - tha - ata kanë disa kundërshtime, por nuk është problem. Mirëpo, në atë kohë, në 1946, Stalini ishte njoftuar për manovrat dhe gjithë prapaskenat që u organizuan në Berat. Kjo është një histori tjetër tani se çfarë bënë ata në Berat, në prag të çlirimit të Shqipërisë. Erdhën këtu dy vetë: Stojeviç dhe Dizareviç dhe ata morën gjoja një si mision ushtarak që erdhi shumë shumë vonë. P.sh anglezi kishte ardhur, ishin të parët. Por ata erdhen direkt dhe morën dhe Byronë dhe merrnin pjese në mbledhjet e Byrosë. Organizuan edhe 4 veta nga të Byrosë, kundër Enverit dhe rrëzuan tërë vijën që ishte ndjekur deri atje, me shumë kontradikta është histori tjetër. Merreni me mend, për 2-3 ditë do vinin në Tirane, ishte çliruar edhe Tirana, qeveria ku ishte zgjedhur Enveri, të gjithë kanë thënë - edhe mendimi im është - edhe studiuesit kanë thënë - edhe Enveri - sidoqoftë kur u rishikuan këto e tregoi që Tito nuk është se donte ta rrëzonte ose ta zëvendësonte, ishte një utopi, absurditet. Ai donte ta frikësonte, ta trembte që pas kësaj ai të ishte një udhëheqës, por i përulur. Në fakt kur ishte Tito dhe e tha këtë fjalë kapërceu

"Pse u ftoha me Ramizin para se të vinin ndryshimet"

Në foto: Nexhmije Hoxha

Aleksandër Rrankovic. Ky ishte Ministër i Brendshëm, por ishte më i egri që ka bërë kërdinë në 68-tën në Kosovë. Ai ndërhyri menjëherë dhe tha që Enver Hoxha, të gjithë anëtarët e Byrosë thonë që nuk është partiak i fortë, prandaj ne i kemi vënë Koçi Xoxën si më të vjetrin. Koçi Xoxe ishte një punëtor teneqexhi. Ai kishte një aktivitet. Jo injorant, por ishte njeri pa kulturë, po ata e vunë, se ai popullin nuk mund ta zëvëndësonte në asnjë mënyrë, por si parti këta mundoheshin. Ai ishte nga Korça, ishte ortodoks me prirje maqedonase, jo greke se kështu janë ndarë atje, dhe vërtetohet me këto që tha Rankoviçi se edhe Enverin kishin arritur që ta vënë nën kontroll.

Kjo njihet edhe në historinë e Partisë që bëri kërdinë në inteligjencën e partisë, bile dhe disa nga shokët e Enverit ai i vrau. Enveri donte të krijonte kontakt me Stalinin dhe vetëm tani në bazë të dokumenteve ruse - unë - se Enveri nuk ishte më, mora vesh që Enveri i ka bërë një letër Stalinit në 1946 dhe i ka thënë se në të gjithë tentativat që po bën Jugosllavia ne kemi nevojë për ndihmën tuaj. Por, thotë se ne duhet të trajtohemi si vend i pavarur dhe i flet për tërë Beratin, çfarë ishte bërë atje, si mendonte ai për këtë çështje. Kështu, kur i thotë Tito: Jo do të rregullohet kjo punë - Po Beratië- thotë Stalini. Pra kishte vajtur fjala tek Berati. Dhe kjo del tani nga dokumentet. Pra filloi interesimi dhe filloi të dyshojë Stalini thonë studiuesit. Dhe nuk i interesonte dhe donte ta ndalonte këtë ambicie të Jugosllavëve ndaj Shqipërisë. Unë kam një fakt tjetër pastaj që Nako Spiro, që ishte një nga anëtarët më aktivë që në luftë, si të thuash i dyti a i treti pas vrasjes së Qemalit në bashkëpunim me Enverin, kanë pasë qenë në bashkëpunim shumë të mirë gjatë luftës, por pas luftës si duket ai kishte ca pakënaqësira lidhur me personin e tij, që e vlerësonte shumë më lart. Në Berat ai bëri një gabim fatal. Ai i bëri një letër të shkruar në italisht me anë të Dizajereviçit, që ishte i rinisë, ia dorëzoi Titos kundër Enver Hoxhës, duke shfaqur pikëpamje për shokun e tij, por fshehurazi. Dhe kjo është një gjë e dënueshme sigurisht. As Enveri, as unë, as neve nuk e kemi ditur këtë gjë. Kur u ngrit çështja e akuzës ndaj Jugosllavëve dhe ja përdorën këtë si shpata e Damokleut dhe, kur ato e deklaruan ky kishte ndryshuar pozicion, se e kuptoi kush ishin dhe u lidh prapë me Enverin. Ky, meqë nuk kishte familje, vinte dhe hante bashkë me ne. Bënim si drekë pune bashkë. Unë isha prezent dhe po ju them se aty planifikonin si të lidhemi me Bashkimin Sovjetik dhe, aty u vendos, meqë ky ishte Kryetar i një Shoqate shqiptaro-sovjetike, unë isha nënkryetare. Në 1 maj të 1945 shkuam në Moskë dhe ai u ngarkua që të shkonte në aparatin e KQ të BS, ku të bënte një kërkesë për një vizitë të Enver Hoxhës dhe të delegacionit të PK në Moskë. Ai nga ky takim erdhi shumë shumë i tronditur. Siç e morëm vesh, nuk takoi asnjë nga sekretarët, por e pritën atje në Drejtorinë e Jashtme. Megjithatë, Enveri shkoi në Beograd, diku në korrik-gusht të 1946. Vizita e parë e Enver Hoxhës në Beograd si delegacion qeveritar dhe, atje u nënshkruan shumë marrëveshje për këtë miqësi, që ishin shumë të rrezikshme: për doganat, për valutën, për shoqëri të përbashkëta etj, etj. deri në çështje të ushtrisë.

Enveri pastaj aty ngriti çështjen e Kosovës me Titon. Kokë më kokë, vetëm dhe i tha si do bëhet çështja e Kosovës, se Kosova na përket. Tito i tha që është e vërtetë që Kosova ju përket, por ne nuk e bëjmë dot tani këtë hap. Nuk jam duke e cituar fjalë për fjalë, por kjo ishte në thelb, sepse këtë nuk do ta lejonte Serbia dhe kjo do të na krijonte problem. Mirëpo para kësaj vizite dhe që dihej se ai do të shtronte çështjen e Kosovës dhe u fol për nënshkrimin e marrëveshjeve që e bënin Shqipërinë shumë të varur. Ky është dokument, që ka folur me ambasadorin. Dhe tani dokumentet dalin që ambasadorët e çdo vendi, qoftë Laurentievi në Beograd, qoftë ky në Tiranë bënin raportet e këtyre bisedimeve. Kështu që Stalinit i kishte shkuar ky raport para se të shkonte Tito atje. Natyrisht ia ngriti Titos një çikë këtë çështje, dhe dukej se situata po precipitonte. Pas kësaj erdhi menjëherë vizita e Enverit në Moskë, dhe shkoi Enveri bashkë me të në korrik të 47. Pas kësaj Tito u aktivizua aq shumë saqë për çështjet ekonomike, bënin plane. Ata i thoshin tanëve nuk duhet të konsideroni Shqipërinë, është pjesë e Jugosllavisë, haptazi. Ajo qe pika e fundit e gotës së ujit. Dhe pastaj qe vendimi i tyre për të çuar dy divizionet në Shqipëri, sepse kishte plasur lufta civile në Greqi dhe gjoja për të mbrojtur Shqipërinë.

Tito këtë e bëri pa marrë aprovimin e Stalinit dhe bile një leje jo direkte të Enverit. Enveri dyshoi dhe më pas Stalini i tha stop kësaj çështje. Ky ishte fundi, që edhe Stalini kuptoi se Tito po merrte një rrugë tjetër. Më pas erdhën letrat e Molotovit dhe Stalinit lidhur me Jugosllavinë, sepse nuk i interesonte ky veprim pavarësie i Titos. Kjo i prishte dhe politikën Stalinit, qoftë lidhur me Greqinë dhe marrëdhëniet që kishte me aleatët, ende ishte kjo fryma e aleatëve. Mund të them që edhe Shqipëria, PK, dhe Enveri vetë, ka ndikuar tek Stalini ose ka ndihmuar Stalinin që të kuptoj. Fakt është që Stalini e priti pesë herë, jo në Moskë.

Në Moskë ka shkuar shumë herë, por me Stalinin është takuar pesë herë, edhe takime kokë më kokë: Ai, Stalini dhe përkthyesit

E premte, 23 mars 2012

11

SPECIALE DEKLARATA Në 50 vjet nuk janë vrarë kaq njerëz sa janë vrarë gjatë 20 vjetëve, nuk janë vrarë jo. Do shihet nga historianët kjo

për shpifjet e Fevziut tanë. Stalinit i interesonte të merrte vesh. Ai kishte burime të tjera pa diskutim, por njëherë e pyeti shumë në hollësi lidhur me popullin shqiptar, si rrjedh, nga ka ardhur. Njeri që kishte interesa shumë për gjuhën, kulturën, zakonet etj. Sidomos ai u informua mirë lidhur me Jugosllavinë, në thellësi lidhur edhe me Greqinë.

Teksa flasim për disa nga ndryshimet radikale në Shqipëri në fundin e viteve 60-të, në vitin 1968, Shqipëria u deklarua vendi i parë ateist në botë. Mund ta shpjegoni arsyen që fshihej pas kësaj politike?

Në popullin tonë nuk pati mbështetje Kina. Krejt ndryshe me sovjetikët gjeti një afërsi shpirtërore, me kinezët nuk mundi ta bënte këtë.Kinezët ishin këtu se erdhën shumë në industrira, ne gjëra të tjera, por ata ishin shumë të ftohtë, rrinin shumë të bashkuar. Shqiptarët janë më ekspansivë. Politika ishte ashtu...Nga ana tjetër, qeveria e Partisë Demokratike në fillim mbajtën qendrim shumë të keq duke e konsideruar Kinën si një vend komunist, ndaj ishin përbuzës. Por shpejt ata shkuan dhe në Tajvan, krijuan lidhje dhe në Tajvan. Por ndryshoi aq sa këto ditë mund ta keni dëgjuar që Berisha propozoi që si gjuhë e dytë në shkollat tona të vendoset kinezçja dhe është bërë qesharak në këtë drejtim se është një gjë e pamundur dhe panevojshme që të vihet si gjuhë e dytë. Ka njerëz që interesohen. Është interesant se është një vend që po zhvillohet dhe kulturën dhe të kaluarën e ka të shkëlqyer, ia vlen dhe ka njerëz që tregojnë interesim, por nuk mund të detyrosh të rinjtë që ta bëjnë atë gjuhë të dytë, sepse kjo nuk shkon. Por të mbetemi tek influenca. Filmat tanë p.sh që janë bërë në kohën tone, atje vazhdojnë t'i shfaqin natyrisht sepse i konsiderojnë edukative për popullin.

Folëm për Bashkimin Sovjetik, Kinën. Le të flasim pak edhe për Shtetet e Bashkuara. Edhe pse nuk kishte një marrëdhënie formale, cili ishte ndikimi amerikan në Shqipërië Ndikimi amerikan në Shqipëri gjatë viteve 70-të, 80-të, deri tek ndryshimet e viteve 90-të. Për shembull, cili ishte roli i "Zërit të Amerikës"ë Si perceptohej ai nga partiaë Le të flasim pak për marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara gjatë regjimit komunist dhe pas vdekjes së Hoxhës. Si do ta përshkruanit atë periudhë për sa i përket ndikimit amerikan?

Po ndalem që në fillim lidhur me marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara. Unë mendoj dhe, kështu është e vërteta e përgjithshme, që miqësia më e përhapur, që ligjet më të mira të popullit tonë, në vendin e parë e kanë Shtetet e Bashkuara, historikisht... Shtetet e Bashkuara u treguan shumë kërkuese, shumë kryeneçe. Të dy palët në gjërat që ne i kishim vendosur përgjatë luftës si çështje e Zogut apo të tjera. Nuk e trajtuan shumë në këtë kuptim, që ky është një vend strategjik. Dale të bëjmë atë që mendon Hrushovi apo t'ia hedhim Hrushovit. Nuk ka patur mesazhe të këtilla, por nuk kanë munguar mesazhet, nuk kanë munguar mesazhet edhe nga Enveri. Sot po shkruajnë persona të ndryshëm që kish dërguar, duke gjetur mënyra përmes përfaqësuesve tanë në OKB, se ata krijonin mundësi bisedimesh, avancimesh, por këtu pa prekur- kjo ishte tabu për Enverin- interesat, vendimet që kish marrë Enveri për pavarësinë, që ishim komunistë që kishim këtë pikëpamje, këtë mentalitet. Pas Bashkimit Sovjetik u bënë përpjekje ja kështu me mesazhe, por këtu më aktive u tregua Franca, Shtetet e Bashkuara jo.

Siç përmenda edhe më parë, "Zëri i Amerikës"…Presupozohej se ai nuk pritej mirë nga partia, nga qeveria…

Zëri i Amerikës po të dëgjoje programet fliste shumë gjëra keq për Shqipërinë. Keq shumë keq.Unë e di këtë. Atëherë ne nuk mund të kërkonim që Zëri i Amerikës dhe ndonjë tjetër të bënte këtë që donim ne, por programi ishte i ndërtuar i tillë. Si tani p.sh ju vini këtu, dhe bëjmë këtë intervistë. Ju e dini kush jam unë dhe unë e di kush jeni ju, dhe unë them atë që mendoj, por atëherë kjo nuk mund të bëhej. Enveri i ka refuzuar një intervistë Sulzbergerit, gazetar i njohur amerikan. Enveri nga ana tjetër atë e kishte lexuar që në një darkë të mbretit të Greqisë bashkë me këtë kishin diskutuar për ndarjen e Shqipërisë, jugun grekët dhe veriun serbët. Nuk mund ta pranonte një gjë të tillë. Ndoshta është mendimi im që ai duhet të kishte dalë pak më shumë ose të priste njerëz, jo Sulzbergerin. Jam dakord me këtë, por meqë gazetarët e vinin në pozitë të vështirë që të afirmohej p.sh të dilte me pozicion kundra Bashkimit Sovjetik, të thoje diçka kështu. Ai këtë nuk e bënte dot dhe irritohej dhe pastaj edhe e bezdisnin. Pse nuk u bë Presidentë… Ai mund të bëhej President, por nuk e donte atë pozicion thoshte do rri të merrem unë me biseda...

Më lejoni t'ju pyes. Ju përmendët rolin e Enver Hoxhës gjatë kësaj periudhe. A ishit ju një këshilluese e afërtë A kërkonte ai këshillën tuaj për çështje të rëndësishme politikeë Për çështje të brendshme dhe ndërkombëtareë Ju ishit në dijeni të gjithçkaje që

ndodhte. Ju ishit e mirë informuar mbi politikën ndërkombëtare.

Sidomos për çështjet ndërkombëtare ishte tema që ne e bisedonim rregullisht. Enveri ishte dhe një person i tillë pavarësisht akuzave që bëhen, ishte shumë reflektiv. Për të vendosur diçka ai reflektonte por kërkonte dhe verifikim, dhe një nga personat që ai verifikonte këto gjëra isha unë. Ne pasdarkat i kishim tonat, se problemet familjare nuk i dinte, por këto biseda ishin të këndshme nga pikëpamja e debatit që bënim lidhur me zhvillimet në botën ndërkombëtare... Tani lidhur me këtë qendrim që thoni juve, unë kam qenë gjithmonë dakord e pohoj në asnjë rast nuk kam patur kundërshtim. Por mund t'ju them për më vonë në periudhën kur iku Enveri. Nuk kam qenë konservatore në periudhën e tranzicionit siç më konsiderojnë- një konservatore që kam frenuar shokët. Unë nuk kam qenë asnjëherë në Byronë Politike, më kanë propozuar po unë nuk pranova, as Enveri nuk ka qenë dakord. Kam qenë jashtë, nuk kam qenë vendimmarrëse dhe jam akuzuar se frenoja shokët që ishin për një ndryshim. Nuk është e vërtetë. Unë kam aprovuar pjesmarrjen në BE, dhe kam pranuar ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë, dhe e kam në një dokument, që deri sot nuk e kam botuar dhe dua tjua bëj të njohur juve. Kjo është bërë shkas që të ndahen shokë marksist- leninist me mua, pse unë mbështeta NATO-n, d.m.th tradhëtova vijën tonë. Konservatore unë nuk kam qenë.

Tani ka një problem, se nuk dua të futem në çështje të familjes, por kjo është bërë shkak. Në periudhën e tranzicionit që unë u ndodha shumë keq, se unë isha objekti kryesor i tërë goditjeve nga ana e forcave që po vinin në pushtet, që nuk ishin demokratë të vërtetë, por që ishin trashëgimtarët e kuislingëve e të gjithë atyre që ne i kishim patur armiq gjatë luftës. Ndaj mua mu desh që të mos dilja me shpatë për të mbrojtur çdo gjë, të luaja rolin që më përkiste. Nuk e bëra dot se tërë preokupacioni im ishte të mbroja familjen. Tre fëmijë kam unë, dy djem dhe një vajzë. Kishim 7 nipër, tash jam bërë me stërnipër, kështu që unë kisha 15 veta nën mbrojtje. Duhej t'i mbroja se kërcënimet ishin të parat.

Deri më sot unë nuk kam folur për këto gjëra publikisht, kështu që nuk luajta ndonjë rol kundërshtar. P.sh një grup komunist, antifashist nga ata që e donin Enverin dhe nuk ishin pak, le të thonë këta që populli ishte kështu e deshi këtë. Populli akoma mendonte me të kaluarën, tjetër që jeta i bëri, këtu tashi na kanë harruar, na kanë braktisur, por atëherë nuk ishte ashtu, dhe u ngritën ata dhe nga të gjitha rrethet u mblodhën në Gjirokastër, me delegacione. U njoftova që do të vinin në Tiranë të vendosnin monumentin në vendin që ishte. Të vinin ata në Tiranë dhe të vendosnin monumentin do të thoshte që në sheshin Skëndërbej të luftohej, si të thuash të krijohej konflikti, se do të dilnin dhe ata që e rrëzuan. Pra vetë me popullin do të krijohej një gjakderdhje. Kështu që nuk ka qenë vetëm Ramiz Alia kundër gjakderdhjes. Kam qenë edhe unë dhe po them se kam patur një rol edhe në gjëra që pastaj mua më kushtuan. Në çfarë pikëpamje, megjithëse unë isha pak e ftohur me Ramizin në atë kohë se nuk më pëlqeu mënyra si u proçedua në rrëzimin e monumentit, sidomos nga Ministri i Brendshëm ose sekretari ndihmës i Ramizit. Për këtë situatë unë shkova në zyrën e Ramizit. I thashë unë jam shoqe e vjetër, jam bashkëshorte e Enver Hoxhës. I thashë se ky grupi që po mblidhej donte të sulmonte Tiranën, kërkonte edhe dorëhqjen e tij. Unë i thash që do të shkoj në Gjirokastër dhe t'u flas këtyre njerëzve të mi dhe t'i bind që kjo gjë është një aventurë dhe kjo krijon një gjakderdhje, nuk mund ta lejojmë që të derdhet gjak. Dhe Enveri sikur të ishte gjallë nuk do të lejonte që kjo të ndodhte, jo më një monument i bronxtë atje. Mirëpo Ramizi tha, dhe të drejtë kishte- se kjo është një gjë shumë e rrezikshme për ty, nuk mund të udhëtosh. Jo nuk bëhet nuk mund të shkosh -më tha.Në të vërtet ishte gjendja shumë e rëndë, nuk mund të bëheshin udhëtime, të ndalnin në mes të rrugës. Dhe atëherë i thashë le të zgjedhin delegacionin dhe të vijnë në Tiranë. Epo tha shumë mirë, dhe kjo u bë. U zgjodhën 50 vetë nga rrethe të ndryshme, erdhën në Tiranë dhe shkova unë atëherë me Ramizin përkrah. Por mua atëherë komunistët e vërtetë, se këta ishin vullnetarë të Enverit, ata nuk e pranonin Ramizin kërkonin dorëheqjen dhe atëherë nga ky gjest që bëra unë, se dola, fola atje në mbështetje dhe thashë se nuk është koha tani për dorëheqje- tani kë do vëmë , kujt

Në foto: Enver dhe Nexhmije Hoxha

do t'ia dorëzojmë. Atëherë mua më quajtën tradhtare. Nga një anë sulmohesha nga demokratët dhe këta më sulmuan dhe për një kohë ashtu më trajtuan. Duke u plakur një çikë dhe duke kaluar koha, jemi pak më të zbutur. Unë nuk kam lidhje me asnjë parti, me asnjë grup, qoftë dhe këto të Partisë Komuniste. Unë jetoj tani me fëmijët.

Si do ta përshkruanit Shqipërinë gjatë 20 viteve të funditë A është Shqipëria një vend demokratikë A është ajo një demokraci e suksesshmeë Si do ta përshkruanit sistemin tani?

Më vjen keq por çështja për mua nuk ka shkuar përpara, por ka shkuar mbrapsht, në kuptimin që për shumicën e popullit jeta nuk është përmirësuar por përkundrazi është përkeqësuar. Tjetër gjë është që këta thonë se varfëria ishte në një gjendje kaq të skajshme, por nuk është ashtu. Bëhej një jetë modeste. Vitet e fundit është e vërtetë që u vendos që të bëhej ky ndryshim, u bë. Unë e kam thënë se ky tranzicion nuk besoj se ngjau nga disa fenomene se nuk kishte qumësht se nuk kishte ku di unë ndonjë gjë tjetër, por ky ishte një fenomen që ngjau në të gjithë kampin dhe ngjau për çështje jo të brendshme....Pastaj fundi unë fantazoj tani këtu, jam mbyllur në vetminë time dhe kjo nuk i prish punë njeriu. Për të tjerat çfarë ngjanë me familjen janë kaq të dhimbshme dhe kaq skandaloze sa që unë sot për sot nuk kam dashur që t'i bëj publike. Kam vuajtur shumë, kam bërë tre burgje, pesë vjet të tëra në moshën 70 e ca vjeç, ka bërë burg djali im kot, pse shkruajti një artikull për babanë e vet në një gazetë, ka vuajtur burri i vajzës sime, dhëndrri. Është arkitekti më i talentuar them unë i Shqipërisë burri i vajzës sime që ka bërë Pallatin e Kongreseve, Ish muzeun ose që e quajnë Piramida tani.

Ai u quajt kupol, u akuzua se bëri atentat në një supermarket. Të nesërmen doli vetë Berisha dhe e quajti kupola e terroristëve, gjoja ekzistonte "Hakmarrja për Drejtësi" kurse ky grup tani është në Zvicër dhe ka marrë të drejtën e strehimit.

Nuk kemi shumë kohë ndaj do të bëj pyetjen e fundit. Të kthehemi tek regjimi komunist. Cila ishte kostoja e izolimit, patëm përfitime apo të këqia?

Nuk duan ta zënë në gojë çfarë është bërë, këto ndryshime, jo vetëm, por ata hynë dhe i prishën varret e dëshmorëve tanë. Kur erdhi Berisha në fuqi në fjalimin e tij të parë si President tha se jemi bashkëfajtor dhe bashkëvuajtës. Në qoftë se vërtet do të ndërtohej politika e këtyre politikanëve të rinj, demokratëve e kam fjalën, tjetër është edhe socialistët kanë ato të tyret, se me mua nuk kanë kontakte, as unë me ta, dhe ata kanë ndryshuar komplet, është kot që ai thotë partia e Enverit. Ja edhe tani që i kërkohet nga ndërkombëtarët që të përgjigjet për statusin e vendit kandidat, ai prapë sulmon opozitën duke e quajtur partia e Enverit, ose kryesinë e pinjollëve ose të fëmijve të bllokmenvë, se kështu e quan edhe Edi Ramën, se ka patur një baba të mrekullueshëm, shumë njeri i lartë. Këto janë gabime që po bëhen në kurriz të popullit. Tani jemi para 100 vjetorit, të pavarësisë. 50 vjet në këto 100 vjet janë tonat. Si mund të shuhen këto si popull njëherë, çfarë ka sakrifikuar populli, e ka bërë me gjak me djersë me varfëri dakord me ato sakrificat tona, por thonë tani nuk keni qenë shumë mirë, keni qenë shumë keq, por pa borxhe...U ngrit një gazetar, bëri një biografi - e parë thotë në bazë të dokumenteve personale të Enver Hoxhës. Shkuan 7 kryeministra të vjetër e të rinj të kësaj kohe edhe të Kosovës bile dhe promovuan këtë libër të një gazetari. Në fakt nuk promovohet libri që është bërë me dokumenta false dhe ka marrë kujtimet e njerëzve që janë kundra Enver Hoxhës. Është një libër shumë i poshtër, shumë i keq. Si mund të shkojnë të tërë qeveritarët tani... Unë e ndjej që këtu ka gjëra që nuk më pëlqejnë as mua t'i dëgjoj. Unë as i kam ditur shumë gjëra.Nuk më pëlqen, më krijon trishtim, por pendesë nuk krijoj dot... Çdokush që ka ardhur në fuqi, po luftojnë si e si të fitojnë atje ku janë deputet, ministra madje dhe ai kryetari i komunës atje ku është, të fitojnë sa të mundin tokë, favore. Me një fjalë po e rrjepin Shqipërinë, dhe jo vetëm e shkatërruan. Kush e bëri nga vendet e Europës lindore këtë, kush e bëri masakrën që u bë në Shqipëri që ishte më e varfra, që vetëm brezaret - i quajmë neve- të detit Jon u shkatërruan, që i bëri rinia, të rejat me të rinjtë, që u dashuruan. ...Mund të thosha edhe disa gjëra që i kemi trajtuar jo mirë, që nuk na dolën mirë. Çështja e dënimeve, çështja pse janë bërë, pse kanë ndodhur këto gjëra. Nuk jemi vetëm neve në faj, se këtu në mënyrë të qëllimshme përqendrohet tërë lufta kundra nesh lidhur me njerëzit që janë dënuar, duke bërë heronj ata dhe duke ulur partizanët dhe komandantët tanë. Se i zhvarosën komandantët dhe Enverin në krye, por edhe gjithë të tjerët, duke ngritur këta që kanë luftuar kundër Shqipërisë. Kuislingët i ka dënuar gjithë bota perëndimore demokratike. ...Përveç kësaj, një masë e madhe 5-6 mijë veta thonë, janë të tëra artificiale, sepse vetë këto në 20 vjet nuk e kanë zgjidhur problemin e të përndjekurve, po bashkohen tani me opozitën ata. Opozita që do vota u premton të përndjekurve politikë që nuk janë politikë. Janë ata ordinerët që janë dënuar edhe për vjedhje të lopës atje në fshat, ku di unë ose që ka vrarë siç po ngjasin tani. Në 50 vjet nuk janë vrarë kaq njerëz sa janë vrarë gjatë 20 vjetëve, nuk janë vrarë jo. Do shihet nga historianët kjo.

Intervista është botuar me shkurtime

12

E premte, 23 mars 2012

SPECIALE SHOQATA: NDËRHYNI NË TREGJE

SKANER OLIMPIADAVE KOMBËTARE

Shoqata mbrojtjes së tregtarëve të Tiranës, i ka kërkuar bashkisë që t ndërhyjë duke përmirësuar kushtet në të cilat ata tregtojnë. Niko Zherdi, kryetar i shoqatës së tregjeve thotë se konsumatorët kanë nevojë të blejnë produkte me çmime të lira dhe tregjet të ruajnë njëtrajtshmërinë e çmimeve.

Për të luftuar abuzivitetin me çmimet, Zherdi thotë se duhet një treg lëvizës.

Ministria e Arsimit dhe Shkencës ka nisur monitorimin e procesit të zhvillimit të olimpiadave kombëtare. Kështu inspektoriati Kombëtar i Arsimit Parauniversitar (IKAP) gjatë muajit mars do të skanojë olimpiadën kombëtare të matematikës dhe atë të kimisë për të gjitha shkollat. Pritet që gjatë muajit prill të hartohet edhe një raport i cili do t'i dërgohet MASH-it.

Nisin debatet dhe për Namazgjanë: Monument kulture Lajmi Bashkia e Tiranës i ka ofruar komunitetit Mysliman parkun "Rinia" për të ndërtuar xhaminë e madhe. Fillimisht komuniteti mysliman është treguar optimist për këtë propozim të ri, por në mbledhjen e tre ditëve më parë, myslimanët kanë këmbëngulur që xhamia e re të ngrihet te Namazgjaja, e cila aktualisht është lulishte.

Xhamia, Basha: Bëjeni te parku Rinia Myslimanët e refuzojnë: Na fut në sherr

TIRANE

ESMERALDA KETA

K

omuniteti mysliman ka marrë pak ditë më parë një ofertë surprizë, që i ka entuziazmuar shumë, nga bashkia e Tiranës për vendin se ku do të ndërtohet xhamia e madhe. Dhe bëhet fjalë pikërisht për parkun "Rinia".

Sipas një shkrimi të botuar nga një gazetë on-line e besimtarëve myslimanë, mësohet se propozimi është bërë nga këshilltari i republikanëve, në këshillin bashkiak të Tiranës, Maksim Begeja, propozim i cili është pritur me entuziazëm edhe nga kreu i myslimanëve Selim Muça, por që është kundërshtuar nga nënkryetari i këtij komuniteti Gazmend Aga. "Alternativa më e fundit e ofruar nga këshilli bashkiak ka qenë trualli i parkut "Rinia", - shkruhet në gazetën e besimtarëve myslimanë, "Ezani i naltë". - Ky propozim u bë në mbledhjen paraardhëse nga Maksim Begeja, anëtar i këtij këshilli, gjë që fillimisht gjeti miratimin e pjesës më të madhe të komisionit, përfshi edhe vetë Selim Muçën. Mësohet se ndërkohë, nënkryetari i KMSH-së Gazmend Aga, nuk është shprehur pro kësaj oferte, ndërkohë që kryetari i baskisë, Lulëzim Basha, kërkoi një seancë tjetër, me qëllim që palët ta mendojnë edhe këtë alternativë. Në mbledhjen e sotme, Selim Muça ka ndryshuar krejtësisht qëndrim, duke u shprehur kategorikisht kundra ndërtimit të xhamisë në parkun "Rinia", duke e vendosur këtë vendim si kusht të panegociueshëm. Kjo i ka mbyllur të gjitha bisedimet, duke vendosur përfundimisht truallin e Namazgjasë, si vendin ku do të ngrihet kjo

Në foto: (Lart) Komisioni i Bashkisë për xhaminë e madhe (Djathtas) Faksimile e gazetës on-line të besimtarëve myslimanë

Shqiptarët dëshirojnë që gjithnjë e më shumë të diplomohen jashtë vendit.

Pikërisht për këtë arsye në fillim më 26 dhe 27 mars , shkolla të larta dhe universitet nga gjithë Evropa do të vijnë në Tiranë, në panairin special që do të organizohet dhe do t'u tregojnë të rinjve direkt se çfarë ofrojnë ata. Shkolla elitë dhe universitete nga Evropa do të hapin dyert për shqiptarët.

Përfaqësuesit e tyre do të jenë në Tiranë për një takim të drejtë për drejtë me kandidatët dhe prindërit e tyre. universitetet dhe qendrat gjuhësore për të huajt.

Shqipëria është vendi i tretë në Ballkan ku projekti fillon aktivitetin, për shkak të potencialit të lartë të vendit dhe nevojës për zhvillim dhe bashkëpunim më të gjerë me institucionet evropiane arsimore.

Higjiena, gjobiten 7 subjekte

"Po shikojmë edhe projektin e Ramës" TIRANE

K

omiteti mysliman nuk ka vendosur ende kriteret e ndërtimit të xhamisë së madhe.

Nëse ajo do të t'u besohet arkitektëve shqiptarë apo sërish do zhvillohet një konkurs studiosh ndërkombëtare. Vetëm pak ditë pasi komisioni i bashkisë i ka dhënë rrugë ndërtimit të xhamisë së madhe të myslimanëve, drejtues të komuniteti dëshirojnë që themelet e parë të kësaj xhamie të hidhen në muajin gusht, në ditën e Bajramit.

Sheshi i Namazgjasë është vendi ku do të ngrihet ky objekt. Në lidhje me problemet e pronësisë, Gazmend Aga, nënkryetari i komitetit thotë se 6000 m2 janë në pronësi të myslimanëve.

"Pjesa më e madhe e këtij trualli është në pronësinë tonë. Ne jemi duke negociuar edhe me bi-

Studimet jashtë, panair special

Komuniteti Mysliman

LAJME SHKURT

Gazmend Ago

zneset për të ndërtuar në këtë hapësirë xhaminë e madhe me arkitekturë sa tradicionale aq edhe bashkëkohore" - ka sqaruar Gazmend Aga. Sa i përket projektit të mëparshëm të xhamisë të hartuar nga administrata e Edi Ramës, myslimanët thonë se do e shikojnë me vëmendje, pasi mund të ketë elementë që do mbahen. "Jemi duke parë se cilët nga elementët e studios të parë mund të qëndrojnë në projektin e ri" - ka shtuar ai. Megjithatë xhamia e re nuk mund të përmbushë të gjitha nevojat e myslimanëve, ndaj xhami të reja do të ndërtohen nëpër lagje. "Kjo do të jetë një xhami e madhe dhe e dëshirueshme nga ne, por nuk mund të përmbushë të gjitha nevojat e myslimanëve. Mendojmë se më e udhës do të jetë të ndërtohen xhami në nivel lokal për besimtarët tanë", - thotë Aga.

Kushtet e dobëta higjienike ndëshkojnë me gjobë e vendime për mbyllje dhjetëra subjekte të prodhimit e shitjes së produkteve ushqimore.

Gjatë muajit të shkuar Autoriteti Rajonal Shëndetësor ka monitoruar mbi 1700 subjekte, por ndërkohë nën vëzhgim kanë qenë edhe shkollat, çerdhet, kopshtet etj, ku për shkeljet e konstatuara janë vendosur 45 gjoba. Për 4 subjekte është vendosur mbyllje përfundimtare dhe për 7 të tjera është kërkuar mbyllje provizore deri në përmirësimin e detyrave të lëna, që kanë të bëjnë me papastërtitë e mungesën e higjienës së konstatuar në vendet e shitjes e prodhimit të ushqimeve.

Pranvera, mbërrijnë alergjitë e stinë

Xhami e Re e kryeqytetit", shkruan gazeta e besimtarëve myslimanë, shkrim të cilin mund ta gjeni të plotë në linkun (http://www.ezani.com/2012/03/20/ kmsh-refuzon-parkun-riniaper-ndertimin-e-xhamise-sere/#commentspost).

Më tej ata kanë sqaruar se arsyet e mundshme të këtij refuzimi lidhen me faktin se ky ndërtimi i xhamisë në parkun "Rinia" mund të sillte debate të forta nga mbarë qytetarët. "Zëra nga Komuniteti Mysliman bëjnë të ditur se arsyet e refuzimit, kanë të bëjnë me drojën e drejtuesve të këtij institucioni për ndon-

jë sabotim të mundshëm. Sipas tyre, ata kanë dashur të refuzojnë një truall, që mund t'u krijojë probleme nga aktorë të ndryshëm në opinionin publik", - shkruhet më poshtë në këtë shkrim.

Në fakt besimtarët myslimanë, nuk është se e kanë kundërshtuar këtë vendim të KMSH-së, por ata kanë rezerva dhe kritika, për faktin se kjo çështje nuk është diskutuar me rrethet e besimtarëve dhe as janë bërë zyrtare arsyet e mospranimit. "Ne jemi kundra faktit që KMSH i merr të gjitha vendimet në kokë të vet, pa u konsultuar aspak me njerëzit që përfaqëson. Gjith-

ashtu, ka qenë e nevojshme që KMSH të sqarojë, publikisht, por edhe në mbledhje arsyet zyrtare të mospranimit të ofertës që i është bërë", - thonë më tej administratorët e kësaj faqeje. Ata madje shprehen se ndërtimi i xhamisë në parkun "Rinia" do të shtonte radhët e të pakënaqurve dhe do t'u ulte pikë atyre tek të gjithë, pasi njerëzit nuk janë gati të japin parkun më të madh të qytetit për xhaminë.

KUNDËR Por sapo është marrë vendimi për ndërtimin e xhamisë së madhe te Namazgjaja, kanë nisur edhe reagimet kundër. Arkitekti Artan Sh-

kreli dhe anëtarët e forumit për mbrojtjen e monumenteve kulturore kanë nisur një debat, ku kërkohet një reagim i madh qytetar kundër këtij vendimi. "Parku i Namazgjasë është monument kulture si park historik i qytetit, i cili u kthye në identitet në vitin 1999. Parku Historik i Namazgjasë nuk duhet të tjetërsohet. Ai është hapsira më e vjetër publike që ka mbijetuar në Tiranë dhe nuk u ruajt për t'u bërë xhami, por u ruajt sepse është monument kultore e historik", - argumenton Shkreli arsyen se përse është kundër ndërtimit të xhamisë në këtë park.

Shpërthimi i luleve e barit të zakonshëm janë bërë shkak për përhapjen masive të alergjive pranverore, duke çuar në rritjen e numrit të pacientëve që janë paraqitur për ndihmë te mjeku specialist. Vetëm pranë poliklinikës qendrore në kryeqytet paraqiten dhjetëra raste në ditë, ku pjesa dërrmuese e të prekurve u përkasin moshave të vogla. Një ndër masat më të mira parandaluese është bërja e vaksinës, por kjo vetëm pasi ta përcaktojë mjeku specialist.

Razëm

Faqe 14

Fundjavë pranvere në Alpet e Shqipes

Guidë në “Muzeun e humbur” NGA: ALTIN HAZIZAJ

S

ikur të mos keni lexuar asnjë libër për historinë e Selanikut, mundësia më e madhe është që gjatë një vizite në këtë “kryeqytet” jo-zyrtar të Ballkanit, të humbisni në morinë e bareve dhe restoranteve buzë detit, ushqimit tipik grek me nuanca të orientit, por pa patur

Pos argëtimit, ngjitje në mal dhe udhëtim në shpella Nr: 7

Selaniku

E premte, 23 mars 2012

mundësinë të çoni petët e ngjarjeve, që një herë e një kohë janë gatuar në këtë qytet të veçantë.

Koha më e mirë për ta vizituar Selanikun është një ëeekend i gjatë, në një ditë pranvere me diell. Nëse jeni nga ata njerëz që çohen bashkë me agimin, pas një kafeje të fortë, një dushi të nxehtë, syzeve të diellit...

Faqe 15

E-mail: fundjava@shqiptarja.com

Fundjava

Suplementi i së premtes te SHQIPTARJA.com

EKSKLUZIVE/ MARINA DANERI, ARREDUESJA ITALIANE PER SHQIPTARJA.COM

FENG SHU, SHTEPIA E PERSOSUR Midis njerëzve më të famshëm për përdorimin e Feng Shui përmendim Bill Gates, Steven Spielberg

Kuzhinë

Faqe 20

ITALI

ROVENA RROZHANI

M

oda e homelovers, apo aty re që e konceptojnë sh tëpinë si një folezë ku gjejnë paqen intime, po përhapet me shpejtësi në Amerikë dhe në Europë.

Megjithë tundimin për t’i ikur shtëpisë, sidomos fundjavave, shumë njerëz kanë kuptuar se të qëndruarit jashtë gjatë gjithë javës, i ka malluar me muret e shtëpisë. Koha e një shtëpie-kafaz po ikën dhe për shumë njerëz ajo po konceptohet, të mbledhësh energjitë për ditët e reja të punës, të gjesh qetësinë e munguar, por edhe si një vend ku mund të pish një gotë para darke me miq, të merresh me ide krijuese që ndikojnë në ambjentin përreth. Në fund të fundit shtëpia është një banesë e blerë,(më shumti e marrë me kredi) me shumë sakrificë dhe e

Philip Bohrer: Pak “Crocodil” në tryezë arreduar me po aq sakrificë sa edhe pasion. Mbi të gjitha ajo është pasuria e paluajtshme e jetës sonë, atë që do të donim t’ua linim fëmijëve pasi të kishim shijuar gjithë jetën me ta.

Para, energji, kohë janë shpenzuar për të ngritur një shtëpi që kur vjen nga puna duhet të kënaqë e të të

clodhë. Të jetë e bukur dhe mikpritëse për miqtë, por mbi të gjithë të jetë funksionale dhe e dashur për familjen që nga dera kryesore e deri tek dritarja më e fundit. Bashkësia e këtyre vetive na fal dashuri po aq sa edhe njerëzit, duke na shtyrë të fillojmë me optimizëm javën e re të

“Project X”, një festë e çmendur!

punës. Por më besoni nuk është aspak e lehtë. Për shumë prej njerëzve ngritja dhe mbajtja e një shtëpie në kushte e funksione të tilla thuajse është ideale. Këtu vijnë në ndihmë arreduesit dhe interier design. Këshillat e tyre duhen ndjekur sipas kushteve të paktën si një për-

pjekje për të vënë pak rregull në shtëpinë tuaj dhe për ta bërë atë që t’ju përshtatet plotësisht. E besoni apo jo, por shtëpia është njësoj si njerëzit. Ka nevojë të lahet, pastrohet, të ajroset, të rregullohet, të bëjë grimin me ngjyrat të paktën njëherë...

Vijon në faqen 18-19

Ndrenika, si doktori i trishtuar i Ballkanit Faqe 16

Faqe 17

14

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshironi të udhëtoni?

T

ë shijosh pranverën në Alpe, nuk është edhe aq larg sa mund të mendohet. Të paktën jo nëse zgjedh të kalosh një fundjavë në Razëm, duke iu falur bukurisë së natyrës, ajrit qind për qind oksigjen, ushqimit bio dhe qetësisë aq të lakmuar pas një jave të rënduar me punë dhe me stres.

Razma pret miq thuajse në të katër stinët e vitit; në dimër për ski, në verë për ngjitje në mal, por edhe gjatë dy stinëve të tjera ku fundjavat mbushin fshatin plot me turistë vendas dhe të huaj. Fshati, të cilit i kanë thurur lavde shumë kohë më parë edhe studiues të huaj, ka qenë dikur pikë e preferuar kryesisht për shkodranët, por tashmë u përket të gjithë atyre që e kanë zbuluar dhe nuk ngurrojnë të kthehen sërish.

RAZËM

Pranvera në Alpet e Shqipes Argëtim dhe sport në male Akomodimi

Festa

ITINERARI DHE PAK NJOHURI PËR RAZMËN Fshati Razëm ndodhet rreth 40

Nëse dëshironi të jeni në një ambjent feste në Razëm, duhet të programoni të kaloni në këtë zoni në fund të muajit korrik. më 26 korrik është festa e Shën Prenjës ose dita e ujit. Dikur vajzat dhe nuset në këtë ditë shkonin e mbushnin ujë në 8 puset e Razmës.

Për amatorët e gjuetisë, Razma, është një vend i lakmuar gjatë sezonit, pasi ka një larmi të madhe kafshësh dhe shpendësh të egra km në veri të Shkodrës, në komunën e Shkrelit. Udhëtimi për në Razëm bëhet nga qyteti i Shkodrës, në Koplik dhe më pas kalon një rrugë malore të ngushtë, por të kalueshme si nga makinat e larta ashtu edhe të vogla. Nga Shkodra në Razëm udhëtimi shkon deri në një orë. Nëse udhëtoni nga Tirana duhet të përshkoni më shumë se 130 km. Fshati turistik i Razmës ndodhet në një pllajë karstike dhe ka një reliev plot kontraste. Ai gjendet mes malit të Veleçikut, Kunorës dhe te Zagorës, lartësia e të cilave shkon deri në 1500 metra mbi nivelin e detit. Në këtë zonë ka tre fusha, njëra prej të cilave ka emrin e fshatit dhe dy të tjerat janë fusha e Troshanit dhe Fusha e Zezë. Razma është e rrethuar nga pyje me ahe dhe pisha. Pikat më të afërta më Razmën janë Vermoshi, Boga e Vukli.

TURIZMI NË RAZËM Nje veçanti e Razmes eshte se frekuentohet dendur ne te gjitha stinet e vitit. Gjatë dimrit, në fushën e Zezë edhe atë të kampit të fs-

FUNDJAVA është plotësisht e arritshme në pikën turistike të Razmës, ku të huaj dhe vendas gjejnë ajër të pastër, ushqim bio dhe qetësi

Razma në sytë e Preval Art

S

ë fundit njerëzve që adhurojnë Razmën i janë shtuar edhe artistët shqiptarë të cilët prej disa kohësh i janë drejtuar këtij fshati, pasi kanë gjetur atje gjithçka që nuk është në mjedisin e tyre të studios apo në rrugën e përditshme të krijimtarisë. Ja çfarë shkruan kuratorja e ekspozitës “Udha” të hapur këto ditë në kryeqytet. ”Në Razëm artistët i tërhoqi për t‘i mbajtur pas vetes natyra, legjenda dhe zhvillimi i jetës së njeriut. Natyra i ka pritur artistët edhe kohë më parë, pasi ajo sugjeron freski, pastërti, ngjyra, afrimitet me malin, qiellin, pemët e larta, lulet, shpellat, me shtigjet e këmbësorëve, me pllajat plot bimësi të gjelbërt, me zona të shtrira dhe terrene të thepisura, ku dominojnë gurët e bardhë, të cilët për artistët janë gri e butë e plot forma. Të gjithë këtë atmosferë artistët tradicionalë e përkthyen në peisazhe, që ndjesuan emocione të forta jo vetëm te artistët gjatë procesit ekzekutues e krijues, por edhe tek banorët, të cilët shijuan imazhe të natyrës së tyre përmes pasqyrimit të artitëve. Për artistët bashkëkohorë dhe në moshë të re Razma ishte një befasi. Ajo nuk iu dha thjesht qetësinë, por ata i zbuluan asaj zhurmën dhe jehonën e malit, ndoqën frymën e njeriut të legjendave shpallën shpirtin e tyre fisnik ndaj gjithshkaje që panë dhe prekën në Razëm. Ata e përkthyen ndryshe eksperiencën e tyre. Duke pasqyruar idetë saj në pikturë dhe jo thjesht imazhe pasqyruese të drejtëpërdrejta, ata i morën asaj pamjet që ajo vet nuk i sheh. Dhe këtë e bënë me fotografi, instalacione, video dhe performancë. Ata bënë realitet me forma të reja romanticizmin ndaj natyrës, i cili nuk tretet askurrë. Razma sot për ta është një ëndërr, të cilën e shohin shpesh.”

Suzana Varvarica Kuka

hatit mund të bësh ski. Ndërsa në stinën e verës janë të preferuara ngjitjet në mal, trekking dhe kampingjet. Pikërisht në këtë lloj turizmi janë më të interesuar turistët e huaj të cilët në blogjet e tyre në internet kërkojnë këshilla pafund për të eksploruar Alpet shqiptare nëpërmjet këtyre sporteve. Por në fshat janë bërë edhe gara e shëtitje në kuaj, biçikleta apo edhe motorë.

Joshja kryesore në këtë pikë turistike malore mbeten shpellat e shumta të favorizuara nga relievi.

Shpella e Majës së Veleçikut dhe Shpella e Lugjeve rezultojnë një zbulim i vërtetë për turistët e huaj, të cilëve u këshillohet të gjejnë një udhërrëfyes vendas për të eksploruar bukuritë natyrore. Razma është një kureshtje shkencore edhe për studiuesit e gjeografisë, etnografisë dhe të historisë. Së fundi për amatorët e gjuetisë, Razma, është një vend i lakmuar gjatë sezonit, pasi ka një larmi të madhe kafshësh dhe shpendësh të egra.

KUZHINA VENDASE Gatimet tradicionale të Razmës janë mishrat e pjekur në hell, por ferliku, kryeson menunë. Edhe gatimet e brumit janë një traditë e banorëve të Razmës. Natyrisht që zona është e pasur me ushqime bio dhe made in home,. Djathrat dhe produktet e tjera të bulmetit së bashku me rakinë janë boshti i një tryeze në Razëm.Janë pikrisht këto gatime që joshin të gjithë turistët, si të huaj edhe vendas të cilët ndërthurin në tryezat e tyre ushqimet dhe ajrin e pastër të maleve.

Na tyr al R azma R esor Natyr tyral Razma Resor esortt

Resort në zemër të alpeve

Resorti ndodhet në qendër të Razmës. Ai ka 26 dhoma nga të cilat 3 junior-suita Hoteli ka gjithashtu Internet , bibliotekë kënd lojrash për fëmijë, poishinë, sauna dhe mjaft paketa aegëtuese.

Dhomat në këtë hotel fillojnë nga 50 euro përfshirë mëngjesin.

Tel: 355 68 60 45 457

Hotel Meteor

Akomodim luksoz dhe ekonomik Hoteli garanton një pushim i qetë dhe i këndshëm në mes të gjelbërimit nga kopshti shumë elegant, ambjentit me cilësi, rehatia e dhomave dhe një shërbim i shkëlqyer. Restoranti luksoz ne mobilim por jo në çmime, ofron shumë specialitete tradicionale dhe të huaja që mund të shoqërohen me verëra te zgjedhura franceze dhe italiane.

Dhomat fillojnë nga 40 euro.

Tel: +3552622040

Hani i Gjok Dukgilaj

Kuzhinë tradite në bujtinë Ajo qe eshte karakteristike e Hanit të Gjok Dukgilaj jane aktivitete të ndryshme, shoqëri të këndshme, ushqim tradicional i zonës me bulmete dhe mishra nga më të mirët. Bujtina është dhe një pikë mjaft e favorshme për të eksploruar Alpet shqiptare. Dhomat fillojnë nga 25 euro.

Tel: 355 682086056

15

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshironi të udhëtoni?

NGA: ALTIN HAZIZAJ

S

ikur të mos keni lexuar asnjë libër për historinë e Selanikut, mundësia më e madhe është që gjatë një vizite në këtë “kryeqytet” jo-zyrtar të Ballkanit, të humbisni në morinë e bareve dhe restoranteve buzë detit, ushqimit tipik grek me nuanca të orientit, por pa patur mundësinë të çoni petët e ngjarjeve, që një herë e një kohë janë gatuar në këtë qytet të veçantë.

Koha më e mirë për ta vizituar Selanikun është një ëeekend i gjatë, në një ditë pranvere me diell. Nëse jeni nga ata njerëz që çohen bashkë me agimin, pas një kafeje të fortë, një dushi të nxehtë, syzeve të diellit, serbatorit plot të makinës dhe muzikës së mirë, ju sugjeroj që të merrni me vete një shishe ujë dhe një shoqërues/e që është i/e apasionuar pas udhëtimeve me makinë dhe jetës në lëvizje të vazhdueshme. Për të udhëtuar në Selanik nuk është e nevojshme që të keni një makinë 4x4 apo fringo të re, pasi i gjithë udhëtimi kalon në rrugë të gjera dhe të shtruara mirë, me përjashtim të Qafës së Kërrabës. Në terma kilometrikë Selaniku është 424 km larg Tiranës dhe në varësi të shpejtësisë rreth 5-6 orë udhëtim pa pushime. Udhëtimi Tiranë-Kapshticë kalon me ecejaket e veta, por ju sugjeroj që, nëse nuk keni ngrënë mëngjez apo drekë, të konsumoni një ushqim të mirë shtëpie tek një restorant i vogël modest, që pjesa më e madhe e udhëtarëve intelektualë nga Tirana e njohin si “Tezja”, që ndodhet në krah të djathte të pikës ku kryqëzohet rruga kryesore për në Pogradec dhe kthesës që merret në Qafë Thanë për të vajtur në Maqedoni. Nga pika kufitare e Kapshticës e deri në hyrje të Kosturit duhet të kaloni në një rrugë të ngushtë, Më pas rruga deri në Selanik është autostradë ku mund të ngisni me 130-140 km/orë. Pas rreth 1 orë e 30 minuta do e gjeni veten në qendër të Selanikut.

NJË FUNDJAVË NË SELANIK Selaniku ka disa nga piacat më të bukura në Greqi dhe restorantet ofrojnë menu shpesh herë shumë më orientale sesa pjesë të tjera të shtetit. Në qendër të qytetit do të gjeni sheshin e Aristotelit dhe pak metra më tutje Kullën e Bardhe, që otomanët e kishin ndërtuar si burg.

Përballë Portit do të gjeni zonën ku njëherë e një kohë fillonte zona hebreje e qytetit ndërsa afër piacës kryesore do të gjeni Forumin Roman, Harkun e Galerius, Kishën e Agia Sofisë, apo më sipër akoma

SHËNIME të vlefshme udhëtimi, drejt një qyteti të pasur me histori ku dikur bashkoheshin kulturat e shumë qytetërimeve

SELANIKU

“Muzeu i humbur” në mes të Ballkanit Në një guidë me Altin Hazizaj S

Harku i Galerius

Kalanë e Selanikut. Mos humbisni provoni kuzhinën e mirë greke. rastin të parkoni makinën diku afër Provoni restorantet në zonën e Kalasë dhe të ecni në këmbë në Ladadika dhe në mbrëmje vizitoni rrugicat e ngushta të qytetit, të rrugën Tsimiski, ku përpos shopshihni shtëpitë e vjetra dhe të patra- ping mund të gjeni disa restorante të mira me zuara, që tregojnë kuzhinë otomane. për jetën që popullsia e qëmotBukuria e Selanikut Qendra e qytetit është e lehtë për tu shme duket sikur është tek ndjesia e përshkruar në ju komunikon edhe sot e kësaj relaksit dhe qetësisë, këmbë ndaj vozitni këmbët tuaja në dite. Është një në miksimin e reales rrugicat e qenndjesi sa e frikdrës, ku modernshme aq edhe me surealen. ja, bashkohet me zbuluese e jetës së të hershmen, ku një qyteti që nuk të tregon shumë, pasi kërkon që ta tregjet thuajse në ndjesi otomane, zbulosh bukurinë e qytetit pak e nga gjenden përkrah apo shumë afër pak. Selaniku ka plot restorante të dyqaneve të multinacionaleve. mira, ndaj mos humbisni rastin të Bukuria e Selanikut është tek ndje-

Në foto: Kulla e bardhë në Selanik

Pak histori

elaniku për shkak të rëndësisë së portit dhe zhvillimeve në histori në Ballkan, ishte qyteti, ku të paktën deri në vitin 1917, bashkoheshin kulturat e një serë qytetërimesh, atij otoman, hebre, shqiptar, sllavo-maqedonas, bullgar dhe grek. Deri në këtë vit popullsia hebreje ishte popullsia më e madhe në qytet, që kontrollonte pjesën kryesore të tregëtisë, e shoqëruar nga otomanët, grekët, shqiptarët dhe maqedono-bullgarët.

Në asnjë qytet në Ballkan nuk ka qenë ndonjëherë popullsia më e përzierë sesa në Selanik. Çdo fe kishte ligjet e veta dhe i ushtronte të drejtat në respekt me zakonet.

Shtetet perëndimore kishin konsullatat e tyre dhe borgjezia e pasur kontrollonte pushtetin së bashku me Otomanët që kontrollonin ushtrinë dhe administratën. Në këtë qytet lindi Ataturku ndërsa Sulltani i fundit Otoman u internua këtu deri në fund të jetës së tij.

sia e relaksit dhe qetësisë, në miksimin e reales me surealen. Në çdo moment qyteti të bombardon me historinë e tij në dukje të fshehur, një pllakë përkujtimore, një emër apo objekt nga historia që duket sikur nuk është në vendin e duhur dhe përkrah të jep edhe HaagenDazs, akulloren më komerciale të mundshme apo ndonjë emër tjetër po kaq komercial. Rreth 5 km larg qendrës së qytetit duke udhëtuar drejt Halkidikisë, do gjeni edhe disa nga qendrat më të mëdha tregëtare në Ballkan, si Mediterranean Center apo IKEA etj. Për të apasionuarit pas shopping, këto janë vendet ku nuk duhet të humbisni asnjë sekondë për të eksploruar dyqanet, çmimet, ofertat, kinematë, restorantet, kafenetë etj.

Suveniret që mund të merrni nga Selaniku janë të pafundme.

Nga fotot që mund t’i ndani me miqtë në Facebook, një vizitë në mbrëmje në Vox (buzuki), tek objektet komerciale tipike të Greqisë. Për mua dhurata më e madhe që kam marrë nga ky qytet, janë mësimet nga historia dhe libri i shkëlqyer i historianit Mark Mazower: “Selaniku Qyteti i Hijeve”.

Akomodimi El Gr eco Greco

Akomodim i lirë gjatë gjithë vitit “El Greco” gjendet në një pozicion mjaft të mirë, pranë qendrës, vetëm 5 minuta larg portit, stacionit hekurudhor dhe Qendrës Ndërkombëtare të Ekspozitave në Selanik. Hoteli është i hapur gjatë gjithë vitit.

Nëse prenotoni on line gjatë muajit mars do të përfitoni 20 përqind ulje. Çmimi i dhomave fillon nga 47.10 euro.

Tel 2310-520620

Hotel Philippion

Mbrëmje romantike në zemër të pyllit Hoteli është i vendosur në pyllin Seich-Sou, 5 minuta larg qendrës së Selanikut. Hoteli ofron akomodim komod e të pastër dhe pamje të mrekullueshme nga dhoma.

Restoranti përgatit darka dhe mbrëmje romantik me pjata mesdhetare dhe verëra greke. Hoteli ka dhoma të pajisura me të gjitha komoditetet. Çmimi i dhomave fillon nga 85 euro.

Tel 2310-203320

Hotel Gr and P alace Grand Palace

Qendër sportive, mbrëmje gala

Hoteli është i pajisur me një qendër sportive, sauna, pishinë të brendshme dhe palestër. Çdo dhomë apo suitë ofron standarte të larta akomodimi sipas një shijeje të rafinuar dhe aristokrate. Darka bufe, mbrëmje gala apo barbekju me shijet tipike mesdhetare.Dhomave fillojnë nga 80 euro.

Tel 2310 549000

Lazaristes Domotel

Akomodim luksoz, çmim ofertë Hoteli gjendet pranë qendrës së arteve Moni Lazariston, 10 minuta me makinë larg qendrës së Selanikut. Ai ofron akomodim luksoz me dhoma te arreduara plot finesë dhe me të gjitha pajimet.Çmimi i dhomave fillon nga 110 euro, por nëse shikoni faqen zyrtare të hotelit mund të shfrytëzoni një ofertë prej 75 eurosh.

Tel 30 2310-647400

16

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshiron të shkosh në kinema?

DËSHIRA për të qenë të famshëm në shkollë, për të pasur miq dhe jetë plot aventura shndërrohet në një makth

Fillon projeksionet këtë fundjavë filmi i prodhuar nga regjisori i “The Hangover”.

“Project X”, një festë e çmendur!

Frymëzuar nga historia e vërtetë e një adoleshenti australian që mblodhi në shtëpi 500 vetë

D

uhet të kishte qenë vetëm një festë e vogël ditëlindjeje. Po çfarë ndodh nëse miqtë e shndërrojnë festën më të madhe dhe më shkatërrimtare që është bërë ndonjëherë? Përgjigjet e këtyre pyetjeve i gjeni në komedinë “Project X” e cila vjen nga arkëtimet më të mira amerikane ku dhe po shfaqet me sukses, drejt e në ekranin Millenium prej 23 marsit.

“Project X” është drejtuar nga regjisori Nima Nourizadeh dhe shkruar nga Michael Bacall e Matt Drake ndërsa producent i filmit është Todd Phillips , regjisori i ”The Hangover”.

Historia e komedisë tregon për Thomas (Thomas Mann) do të

mbushë shtatëmbëdhjetë vjeç dhe miqtë e tij, Costa (Oliver Cooper) dhe JB (Jonathan Daniel Brown) janë duke menduar për të organizuar ditëlindjen të më bujshme në shtëpinë e Thomas, për të rritur kështu popullaritetin e tyre në shkollë.

Meqë prindërit e Thomas po largohen për një fundjavë me rastin e përvjetorit të tyre, tre shokët përpiqen të shfrytëzojnë këtë rast, megjithë rregullat e ashpra të prindërve të tij. Fillimisht ai nuk pranon të bëjë festën por miqtë e tij e bindin dhe kështu fillon një aventurë me përgatitje. Ndërsa festa fillon në shtëpi gjenden vetëm Thomas dhe miqtë e tij. Ata shqetësohen

sepse askush nuk po vjen, por papritmas një varg u madh me makina pushton lagjen.

Dalëngadalë festa fillon të dalë jashtë kontrollit megjithë përpjekjet e Thomas dhe miqve të tij, për të mbajtur të ftuarit vetëm në zonat e lejuara të shtëpisë. Producenti Todd Phillips e përshkruan konceptimin e filmit si një eksperiment. Pasi producenti ekzekutiv Alex Heineman gjeti idenë bazë atë të një adoleshenti australian që kishte organizuar një mbrëmje e cila kishte sjellë plot 20 mijë dollarë dëme në shtëpinë e tij. Corey Worthington kishte postuar adresën e shtëpisë të tij në MySpace, duke tërhequr rreth 500 të ftuar.

Një kontrabandist për Wahlberg T

rilleri frenetik i bazuar në historinë e një njeriu që përpiqet të qëndrojë larg botës së krimit nga e cila ka dalë me shumë mundim, sakrificë dhe rrezik, sidomos për të shpëtuar familjen e tij të shtrenjtë.

Filmi i vendos ngjarjet në Neë Orleans, dhe eksploron botën e egër dhe të fshehtë të kontrabandës ndërkombëtare, të mbushur plot kriminelë të dëshpëruar e zyrtarë të korruptuar – me rreziqe te mëdha dhe fitime të hatashme – ku ndershmëria është e rrallë dhe vdekja bën roje pas derës. Chris Farraday e kishte braktisur me kohë jetën prej krimineli por pasi kunati i tij, Andy, hedh në

NE FUNDJAVE KINEMA MILLENIUM Filmat në sallë “Project X” (Në të gjitha oraret) “Contraband” (Në orën 18:00) Orari dhe Çmimet Filmi 2D ora 10:30 – 300 lekë ora 13:00 – 300 lekë ora 15:30 – 500 lekë ora 18:00 – 500 lekë ora 20:30 – 500 lekë ora 23:00 – 500 lekë ora ora ora ora ora ora

Filmi 3D 10:30 – 500 13:00 – 500 15:30 – 700 18:00 – 700 20:30 – 700 23:00 – 700

lekë lekë lekë lekë lekë lekë

NE FUNDJAVE

SKEDA E FILMIT

KINEMA IMPERIAL

Titulli: Contraband Regjia: Baltasar Kormákur Skenari: Aaron Guzikowski , Arnaldur Indriðason Aktorë: Mark Wahlberg, Giovanni Ribisi dhe Kate Beckinsale Kohëzgjatja: 109 min Gjinia: Aksion, Dramë erë një punë droge për shefin e tij të pamëshirshëm Tim Briggs, Chris detyrohet që të rihyjë në botën e krimit, madje të organizojë një kontrabandë, për të gjetur paratë për borxhin e kunatit. Chris është një narkotrafikant legjendar ndaj ia del mbanë për bukuri që të

PROGRAMET E KINEMASE

Filmat në salla “Journey 2” (Në të gjitha oraret e tjerë) “John Carter” (Ora 13:00, 15:00, 22:00)

formojë një bandë, me mikun e tij më të mirë, Sebastian, për një dërgesë vajtje- ardhje në Panama, duke shpresuar që të gjejë milionat e parave. Por koha nuk premton, do të jetë shumë e vështirë që Chris të sigurojë paratë, ndonëse do të vërë të gjitha aftësitë e tij në lojë.

Orari dhe Çmimet ora 13:00 – 500 lekë Qendra Kristal ora 18:00 - 500 lekë Qendra Kristal” ora 12:30 - 500 lekë AGIMI ora 17:30 - 500 lekë AGIMI ora 20:00 - 500 lekë AGIMI ora 22:00 - 500 lekë AGIMI

Aventurë 3D në Mars J

ohn Carter” është një film aventurë dhe aksion ngjarjet e të cilit zhvillohen në Barsoom (Mars). “John Carter” bazohet në novelat klasike të Edgar Rice Burroughs aventurat imagjinare të të cilave kanë shërbyer si frymëzim për shumë filma si në të shkuarën ashtu dhe në të tashmen. Filmi tregon historinë e ish- kapitenit ushtarak John Carter (interpretuar nga Taylor Kitsch) i cili transportohet në mënyrë

SKEDA E FILMIT Titulli: “John Carter” Regjia: Andrew Stanton Skenari: Andrew Stanton, Mark Andrews, Michael Chabon Aktorë: Taylor Kitsch, Lynn Collins, Samantha Morton, Mark Strong, Ciaran Hinds, Dominic West, Gjinia: Aksion, Aventure Kohëzgjatja: 139 min të pashpjegueshme në Mars dhe përfshihet në një konflikt

me përmasa epike mes banorëve të planetit. Në një botë

në prag të kolapsit Carter kupton se mbijetesa e Barsoom dhe popullit është në duart e tij. Përse duhet parë ky film? Për të realizuar së bashku me protagonistin një udhëtim në mes të aventës, aksionit, misterit dhe ekzotikës së planetit Barsoom (Marte).

Filmi drejtohet nga regjisori Andrew Stanton i cili është gjithashtu njëri prej skenaristëve. Ai është prodhuar nga producenti i “WALL·E”.

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshiron të ndjekësh një spektakël?

PREMIERA ka ngritur siparin e shfaqjeve të fundjavës për “Doktor Shuster”. Ajo është cilësuar që në poster si një komedi e trishtë

Komedia e Kovaceviç shfaqet në Teatrin Kombëtar ROVENA RROZHANI

D

oktori Shuster (Robert Ndrenika) dikur ishte një mjek i diplomuar në Vjenë, një kirurg i shkëlqyer, i aftë në profesion. Por vitet e bukura të rinisë dhe të suksesit në karrierë kanë mbetur pas. Doktori në vend të zemrave, ndreq këpucë. I është rikthyer dhuntisë së tij të vjetër, atij zanati prej të cilit ishte rrekur një jetë të tërë që të largohej. fillimisht duke kryer studimet jashtë vendit dhe pastaj duke mohuar këshillën e të atit për tu bërë

Doktori i trishtë i Ballkanit Historia e një shoqërie postkomuniste

Mirazhet e tjera që pësojnë motër e vëlla mbajnë peshën e ngjyrimit të trishtë të komedisë zot i dyqanit të tij. Por jeta qenka e tillë, plot gabime, sic thotë vetë doktor Shuster, ndëshkimtare e ashpër. Koha e solli që Shuster të flakej nga spitali si një qen dhe pas një përvoje të gjatë pune ku kishte shpëtuar dhjetëra jetë njerëzish, mes tyre edhe të një krimineli, i ka vënë nga pas sklerozën. Çaste të tëra ku jeta shkëputet si një shirit i dëmtuar filmi! Si të mos mjaftonte kjo, Shusteri jeton me një vajzë që më shumë kohë kalon në redaksi sesa në shtëpi.

Nuk kujdeset shumë Ana (Olta Gixhari) për babain e gjetur, ndoshta jo ngaqë është vajzë e një marrdhënie jashtëmartesore, por sepse puna e saj dhe pamundësia për të ndihmuar një plak sklerotik i kanë dhënë zgjidhjen më të lehtë; largimin. Profesioni i saj e ka vënë përballë një krimineli ku nën kërcënimin e armës, i duhet të rishkruajë një artikull përgënjeshtrues.

Por jo vetëm. Fillon një marrëdhënie mes saj dhe kriminelit, një histori që vetëm dashuri nuk është. Është krimineli (Artan Imami) të cilit doktor Shuster i ka shpëtuar jetën. Teksa e takon në park ai i tregon kirurgut plumbin e shndërruar në varëse. “Unë do të kisha vdekur po të mos kisha pasur portofolin me dollarë. Të kujtohet si më the doktor? Dhe doktori e ka shumë të mirë kujtesën për këtë histori.”Dollari është rezistent në cdo kohë!”

Dashurinë tjetër e sjell pranë Shusterit, motra e tij Divna, (Flaura Kureta) me të cilën udhëtojnë shpesh nëpër shiritin e dëmtuar të kujti-

K

Rikthimi I Ndrenikës

atër vite larg skenës nuk janë pak për një aktor si Robert Ndrenika. Por jeta e sjell që zgjedhjet të jenë më selektive dhe shpesh të kushtëzuara. Kështu aktori për një kohë të gjatë ka qëndruar në krah të gruas së tij të sëmurë.

Megjithatë Doktori Shuster duket se e bindi mjeshtrin të rikthehet në teatër. Nuk dihet nëse ishte monologu i përlotur i Shusterit që ka shitur shtëpinë apo kujtimet e kohëve të bukura në Vjenë, apo ngjashmëria me rolin sipas regjisorit Spiro Duni, që e bindën Ndrenikën. Cilado qoftë aryeja me të cilën Shusteri i Kovaçeviç, ia doli mbanë, ia ka vlejtur. Sepse do të shihni një personazh të ndërtuar mjeshtërisht nga aktori i njohur.

meve. Edhe ajo një sklerotike, e vrarë nga vdekja e të dashurit të saj, dy vjet më parë. Ser-

gei i saj është një këngëtar lirik që vjen dhe zhduket vazhdimisht, natyrisht në një re-

alitet sklerotikësh. Por Divna është krahu i djathtë i Shusterit, gruaja e fortë që shikon të vëllanë teksa përlotet dhe i jep arsye për të ndalur lotët.

Ndonëse vetë përmallet teksa shikon kostumin e tij të shfaqjes.

Në anën tjetër të realitetit janë dy vëllezër kriminelë që nuk e kanë për gjë të vrasin e t’i drejtojnë pistoletën njëritjetrit. Jashtë kësaj orbite është këngëtari i operas, i dashuruar me vajzën e doktor Shuster. Ai është një dashnor i pashpresë të cilin as vetvrasja nuk mund ta ndimojë që të tjerët ta marrin seriozisht.

Por edhe pse shfaqja mbart këto linja mes dhimbjes, krimit dhe dashurisë, ajo ësh-

të një komedi. Të qeshurat e forta shoqërojnë batuta dhe dialogje të tëra. Kryesojnë doktori, motra, dhe thuajse si loloja në shfaqjet mbretërore, këngëtari i operas. Sklerotizmi që ka pushtuar motër e vëlla, jep dorë për humorin, për kalimet në kohë, të cilat rëndom janë ndërtuar mbi vlerën e befasisë. Cilësimi që në poster i shfaqjes si një komedi e trishtë, synon të ngrejë një shfaqje të dyzuar në gjini, një shkartisje të huazuar nga kinemaja, që ia del mbanë edhe në realizmin skenik të veprës. Monologu i këpucarit që pohon se nuk di të bëjë asgjë, është moment i kthjelltësisë së një njeriu që kupton se është i pafuqishëm, dhe se vërtet është katandisur si mos më keq prej pleqërisë dhe sklerozës. Mirazhet e tjera që pësojnë motër e vëlla mbajnë peshën e ngjyrimit të trishtë të komedisë.

Së fundi e gjithë pjesa bie erë Ballkan. Jo vetëm nga ai Ballkani poskomunist, ku këmbët i bien kokës dhe vlerat janë jashtë sistemit, siç e ka cilësuar regjisori Spiro Duni.

Por edhe nga mënyra si janë konceptuar personazhet; një doktor i rrënuar, një filozof i shndërruar në një kriminel dhe një gazetare e tipizuar me një karakter që vetëm ballkanasit mund ta ndërtojnë të tillë.

Të rinjtë

Edhe adoleshentë, edhe Fresk-Fare V

etëquhen Fresk –Fare dhe duan t’ia kalojne edhe Justin Biber. Por veç të tjerash, kanë një bankomat kërkesash, i cili funksionon online. Ata mund të zgjedhin zyshën, orët e mësimit, e gjithçka që ju duhet... Gabimisht kërkesave të tyre për një zyshe super sexy, e cila do të zhvillojë tek ta një ofertë mesimore 4 orë në 1, nuk i bëjnë save dhe u vjen një zysh “free options” e cila është shtatëzanë. Ky është konflikti i parë që pësojnë me teknologjinë. Zysha është më e papërgjegjshme sesa kjo klase eksperimentale. Eshtë njësoj me ta. Gjithçka që ndodh me ta është në gjuhën e kompiuterit. Endrrat e tyre

janë nëpër usb…Facebooku është fenomeni që i ka pushtuar. Flirtet dhe loja për të qenë në qendër të vëmendjes. Ata këndojnë dhe bëjnë klipe në youtoub. Zhvillojnë gjyqe online ku janë ata që gjykojnë prindër dhe mësues. (dy pikat kyçe të edukimit të tyre). Sipas gjykimit të tyre, të rriturit

17

nuk i kuptojnë. Kulmi arrin kur zysha e tyre shtatzanë del përpara trupit gjykues që janë vetë ata dhe pëson kontraktime që parapërgatisin lindjen e bebit. Adoleshentet të alarmuar, klikojnë për informacion nëpër internet dhe lodhen aq shumë, sa si zgjidhje vendosin që ta bëjnë zyshën në fotoshop. Kështu që në fo-

toshop zysha nuk është me shtatzanë dhe për më tepër fëmija i saj është direkt në klasën e 3-të. “Ka situata komike dhe shumë energji pozityive që këta adoleshent përcjellin. Midis publikut ka edhe fëmi aktor, të cilët janë fëmijë të cilët klikojnë dhe bëhen pjesë e shoët live. Në fund ata arrijnë qëllimin e tyre duke siguruar shikueshmëri të lartë. Arrijnë të kenë po aq klikime sa Justin Biber. Improvizimi është çelsi i suksesit të origjinalitetit të tyre”, shprehet regjisorja Hyseni. Skenarin e kësaj shfaqje e ka shkruar vetë regjisorja, ndërsa skenografia është punuar nga Beqo Nanaj, 23, 24, 25 mars

JETA ARTISTIKE 23-24-25 MARS Teatri i Metropolit “Karnavalet e Korcës” Autor: Spiro Comora Regjia: Elma Doresi, Aktorë: Devis Muka, Ina Gjonçi, Marsela Lena, Ora:19.00 Çmimi: 500 lekë Familja e Jorganxhive përpiqet të gjejë një dhëndër për së mbari për vajzën e tyre Afroviti që ka mbetur pa martuar. Dhëndurët shkojnë e vijnë, por asnjëri prej tyre nuk ia mbush mendjen Nikollaq Jorganxhiut.

24-25 MARS Teatri Kombëtar i Komedisë “Familja në shi” Regjia: Ilir Bezhani Aktore: Xhevahir Zeneli, Xhemil Tagani, Andon Qesari, Genc Fuga Ora: 19.00 Çmimi: 400 lekë Ngjarja vërtitet rreth një shkrimtari e familjes së tij, i cili i gjendur përpara domosdoshmërisë së një operacioni, zhytet në borxhe. Për të dalë nga halli mendon të inskenojë rrëmbimin e fëmijës së doktorit.

23 MARS Teatri Kombëtar i Komedisë “Letra Dashurie” Autor: A.R.Gurney Regjia: Kastriot Çipi Aktore: Eni Jani, Neritan Liçaj Ora: 19.00 Çmimi: 300 lekë Historia sjell letra që dy njerëz kanë shkëmbyer gjatë gjithë jetës, nuk kanë jetuar bashkë por janë ndier gjithnjë pranë, edhe pse jeta I ke hedhur në drejtime të ndryshme

25 MARS Teatri i Metropolit “Vitaminat” Aktorët: Jona Rexha, Arber Islami, Elisa Dyrmishi Klaudio Gjergji Regjia:Alma Hoti Memo Ora:10:30 Çmimi: 200 lekë Një për të gjithë, të gjithë për një” apo ndryshe “Vitaminat” është shkruar nga autori i njohur, Flamur Topi i cili con vëmendjen e fëmijëve drejt vlerës së vitaminave nëpërmjet situatave komike

18

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshiron të qëndrosh në shtëpi?

PROGRAMACIONE E FILM TV SOT TOPCHANNEL 20:08 Emisioni “Fiks Fare” 20:50 “Si të bësh para pa punuar” Film

KLAN 20:10 Bingo Show 21:00 Emisioni “Zonë e lirë”

VIZION+ 19:55 “Jetë e dyfishtë” pj.54 21:00 Emisioni “Debat”

DIGITALB 21:00 “Thjesht e ndërlikuar” Autor 21:15 ““Z.Askushi” Dramë

E SHTUNË TOPCHANNEL 20:45 Emisioni “Pop Channel” 20:45 “Big Brother 5” reality show

KLAN 20:10 “Skuadra e re” pj.33 serial 20:55 “Ezel” pj.41,42

VIZION+ 20:00 Emisioni “Mos e beso po deshe” 21:00 “Histori Dashurie”

DIGITALB Ora 21.00 “I panjohuri” Hits 19:30 “Sytë e gjarprit” Thriller

E DIEL TOPCHANNEL 20:17 “Exclusive” dokumentar 21:00 Show Portokalli

KLAN 20:10 “Anatomia e Greit” pj.99 21:00 X Factor Albania

VIZION+ 19:45 “FBI files” serial pj.38 20:45 “Apartament 2XL” show

DIGITALB 21:00 Unë jam numri 4” Hits 23:00 “Film i frikshëm 4”

EKSKLUZIVE Marina Daneri jep këshilla për një shtëpi plot energji pozitive

Ngjyrat dhe objektet nga njëra dhomë tek tjetra

Feng shui, zbuloni shtëpinë e përsosur Për një arredim praktik dhe të bukur vijon nga faqja 13 ...në vit...të ndërrojë ndonjëherë orenditë. por ka edhe pjesë shpirtërore brenda shtëpisë suaj. E nuk po flasim vetëm për fotografitë, çastet e rëndësishme të jetës, por për atë energji që mund të fshihet nga vendosja e gabuar e orendive, nga rrëmuja dhe plaçkat e tepërta apo nga gabime që vijnë thjesht nga padija.

Ndaj për tu ardhur në ndihmë të gjithë atyre që kujdesen për shtëpitë herë duke ia dalë mbanë e herë jo, Shqiptarja.com ka kërkuar këshillat e një arreduese të njohur italiane, Marina Daneri e cila falë artit te antikuariatit, i është dedikuar krejtësisht arredimit dhe teknikave të Interior Design. Si njohëse e shumë kulturave dhe popujve, e sidomos atyre aziatike ajo do të sjellë për lexuesit një teknikë të re për të menaxhuar shtëpinë sa më mirë të jetë e mundur, duke përfituar prej saj energji pozitive, harmoni dhe gëzim. Sepse në fund të ditës,është kjo c’ka duam më shumë.

Dhoma e ndenjes

P

Marina Daneri areduese

dhe format e saj, por edhe ambjentit rreth njeriut, hapësirës së tij jetësore, në një raport të vazhdueshëm të natyrës dhe urbanizimit, që kanë të bëjnë me me vendet e banimit dhe format e jashtme (arkitektonike, psh), natyrën që e rrethon (pamja që shihet) dhe hapësirat e saj të brendshme, të lidhura ngushtësisht më formën mendore dhe shpirtërore të atij që banon brenda. Ndërsa në shumë vende të Lindjes së Largët (Hong Kong, Tajvan, Singapor, Malajzi, Japoni, Vietnam), Feng Shui është pjesë e jetës së përditshme në Perëndim ajo është përhapur gradualisht, duke ndjekur rrugë më të përshtatshme me të menduarin tonë, derisa arriti një

ITALI sukses të konsiderueshëm gjatë viteve të fundit, falë edhe rritjes së vëmendjes ndaj problemeve të mjeNGA MARINA DANERI disit, përdorimit të energjisë, të ndotjes etj. Megjithatë Feng Shui fileng Shui apo arti i të jetuarit loi të njihej që në vitet 800, kur në harmoni me mjedisin; me Ernest J. Eitel, një misionar proteskëto fjalë mund të përmble- tant i Shoqërisë Misionare të Londhin qëllimin e kësaj disipline, të drës, i cili kishte jetuar shumë vite në Kinë, e bëri të lidhur ngushtë njohur në botën me parimet tejet anglo-saksone, të lashta të menMidis njerëzve më duke botuar në dimit Taoist, me të famshëm për vitin 1873 librin një fushëveprim të gjerë e të ndry- përdorimin e Feng Shui “Feng Shui-. The shëm, siç është përmendim Bill Gates, Science of Sacred Landscape in Old kultura dhe filoSteven Spielberg China”. Nga qarzofia lindore, siqet e ngushta të pas të cilës dijetarëve, të rrjedh në një lidhje harmonike energjia e dashuruar me disiplinat orientale mendjes, trupit dhe mjedisit. Kur apo thjesht me ekzotizmin në botën flasim për mjedisin i referohemi anglo-saksone, Feng Shui më në fund u bë i njohur me ardhjen e New botës me forcat e mëdha të natyrës

F

ër divanët është më mirë forma kuadrat në vend të formës L. Kuadrati është forma e përsosur për feng shui.

Mund të përdorni tavolina dhe elementë të tjerë arredimi.

Më të mira janë ulëset komode dhe me krahë të gjerë, simboli i mbështetjes. Krijoni pastaj një qoshe mirëqenieje dhe shëndeti që për feng shui është në jugperëndim : jepini energji me ndonjë bimë të gjelbërt ose një akuarium të bukur!

Age, duke korrur sukses sidomos në botën e dizajnit të brendshëm, dhe veçanërisht në Shtetet e Bashkuara, ku kanë lindur dhe të vazhdojnë të përhapen akademitë dhe qendrat kërkimore. Midis njerëzve më të famshëm dhe bizneseve të njohur për përdorimin e Feng Shui përmendim Bill Gates, Steven Spielberg, por edhe Coca-Cola, McDonald, Sony, Shell, Procter & Gamble, Paine Webber, McKinsey & Company, si dhe shumë nga bankat më të njohura. Me pak fjalë, ne nuk mund të anashkalojmë vlerën e qartë komerciale që ka marrë në Perëndim dhe në Shtetet e Bashkuara ky art që vjen nga larg, por për fat të mirë, qëllimet dhe rezultatet janë në përputhje me perspektivat më të virtytshme ambientaliste, duke i dhënë përgjigje të reja “shoqërinë

së mirëqenies “...

Së fundi, hapja tipike amerikane kundrejt gjithçkaje të re (por jo aq shumë ..) dhe që krijon tendencat e reja, ka hapur rrugën për aplikimin e Feng Shui në shumë vende të tjera glamour, në krah të modës dhe veshjes. Duke mbetur në një mënyrë më tradicionale, në Itali, Feng Shui mësohet kohët e fundit në studimet e arkitekturës së orientuar drejt ndërtimit të gjelbër, përdorimit të materialeve ekologjikisht të përshtatshme apo kursimit të energjisë.

FENG SHUI, NË KËRKIM TË EKUILIBRIT Si mund të aplikohet Feng Shui në jetën tonë të përditshme, për të siguruar prosperitetin dhe sigurinë larg ndikimeve të këqija nga jashtë?

Vendet e qëndrimit, studimit dhe punës mund të “harmonizohen” me parimet e Feng Shui. Sigurisht ideale do te ishte që të vepronit sipas Feng Shuit që nga fillimi (dmth, nga zgjedhja e vendit, materialet e ndërtimit, orientimi i shtëpisë, etj.)

Por mund të ndërhyni në çdo moment, mjaft që të bëni zgjedhjet e duhura (shpërndarja e mobiljeve, pëlhura, ngjyra, ndriçimi etj.). Harmonia e shtëpisë krijon shëndet dhe

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

19

Kuzhina

E shkëlqyer, ngjyra e ngrohtë!

N

e njerëzve. Një pasqyrë pranë zjarrit, shumëfishon fuqinë.

Mos i vendosni kurrë furrën apo sobën pranë lavamanëve dhe frigoriferit: rrezikoni të shuani fuqinë e zjarrit.

Pasqyrë është e dobishme për të korrigjuar këtë mangësi. E përse të mos përdoret për t’i dhënë një fushëpamje të gjerë vetes kur gatuani nëse e keni derën pas shpinës? Druri në kuzhinë është gjithnjë i përsosur, përdoreni në dyer ose në tavolinë.

jë vëmendje e veçantë për këto dhoma: më të përfshirat nga kolektiviteti dhe zemra e shtëpisë sipas kulturës orientale. Vatra, një simbol i fuqisë së madhe, ashtu sikundër elementi zjarr krijon energji, që i kalon ushqimeve të familjes.

Ngarkojini këto ambjente me energji pozitive, duke përdorur mure me ngjyra të shndritshme dhe të gëzuara, të cilat reflektojnë ushqimin dhe lumturinë

mirëqenie, ndërsa mungesa e saj çon në sëmundje, shqetësim, dhe madje edhe probleme ekonomike dhe marrëdhënie të këqija. Le të nisim nga ajo që është më e lehtë: riorganizimi i mjediseve ku mbretëron rrëmuja dhe çekuilibri estetik dhe energjik. Jemi mësuar tashmë me konceptet e energjisë, Ying dhe

Yang. Ato simbolizojnë energji pozitive në të gjitha format e saj pozitive, jetik (Ying) dhe femra (negativ, e errët). Feng Shui synon të sjellë ekuilibrin e dy komponentëve edhe brenda shtëpive tona. Mund të fillohet me disa veprime të thjeshta: objektet e vjetra, bimët e kalbura, mo-

Në foto: Një dhomë gjumi dhe një tualet sipas Feng Shui

biljet e pluhurosura e të rrëmujshme, stolitë e tepërta, kutitë nën krevate ose në tualete janë jo vetëm të shëmtuar e të pengojnë, por akumulojnë energji negative në shtëpi. Hiqni gjithçka që është e panevojshme, që krijon rrëmujë, që pengon energjinë (e shpesh edhe njerëzit) që të lëvizin lirisht në shtëpi. Lulet e freskëta sjellin energji pozitive në shtëpi.

Kujdes të mos i lini të thahen në vazo përndryshe do të kishin veprim të kundërt.

Ajrosni mjediset duke hequr ajrin e keq dhe të ndenjur! Më mirë gjatë ditës dhe sidomos kur ka diell, por kujdes nga nxehtësia e verës sepse sjell çekuilibrim energjitik që mund të rregullohet me ujë. Ndoshta me një shatërvan të vogël Zen! Shmagni ujin e ndenjur në çfarëdo lloj forme! Ai duhet të jetë i pastër dhe i freskët!

NGJYRAT FENG SHUI PËR SHTËPINË Ngjyra dhe ndriçimi janë aspekte të tjera të thjeshta mbi të cilat mund të aplikohet lehtë Feng Shui, i cili jep disa këshilla praktike, duke u bazuar sigurisht në vlerën e energjisë dhe simboli të ngjyrave dhe ndërveprimet e tyre me ndricimin dhe forma arkitektonike. Loja me ngjyrat mund të korrigjojë disa mangësi të mjedisit

tonë, duke përmirësuar dhe rritur energji sipas funksioneve të ndryshme të përdoruesit. Duke ndjekur teorinë orientale të pesë elementeve,druri, uji, toka, zjarri dhe metali, direkt ose i lidhur simbolikisht me çdo subjekt, koncept, objekt apo qenie të gjallë dhe përshkojnë mjedisin tonë dhe vetveten, mund të gjeni tek ngjyrat çelësin e ekuilibrit të duhur në ambientet tuaja.

Disa shembuj: E bardha, ngjyra e ndoshta më e zakonshme në muret e shtëpive tona. E shndritshme, lidhur me përcaktimin, pastërtinë, por nganjëherë jep ftohtësi. Është e këshillueshme t’i jepet një tonalitet i lehtë.

Një e bardhë ka pak pastel, ngjyrë bezhë ose të verdhë, ndihmon në krijimin e ngrohtësisë në çdo dhomë të shtëpisë, duke e ruajtur kuptimin e pastërtisë! Feng Shui e rekomandon këtë ngjyrë për korridoret, veçanërisht kur janë të gjatë dhe të ngushtë: të lyer me të bardhë dhe të ndriçuar largojnë energjinë negative dhe tërheqin energjinë pozitive. Nëse një korridor “vdes” tek një dhomë: duhet ndricuar dhe lyer me ngjyra të ngrohta që të largojë energjinë negative. Si e verdha, ngjyra që evokon diellin, dhe elementet e natyrës ngrohtë, jep ndjesi ngrohtësie dhe energjie. Kujdes megjithatë me energjinë e madhe që jep e verdha, në përputhje më dhomën e ditës, por jo fort e përshtatshme për vendin e çlodhjes. Feng shui nuk këshillon përdorimin e ngjyrave të ftohta, vetëm nëse janë të buta. Bluja përfaqëson thellësinë, por rrezikon t’ju fusë në një botë të brendshme duke u pushtuar nga melankolia. Nuk këshillohet për vendet e shlodhjes sepse do të prishte qetësinë. Më mirë atëherë e gjelbërta: fryt i përz-

Një libër

Karen Gillece: E vërteta për gruan që mungon K

anë kaluar tetëmbëdhjetë vjet që nga dita kur Xhin Kuiku mblodhi rrobat dhe la burrin e dy fëmijët e saj të vegjël për të mos u bërë më kurrë e gjallë. Në mungesë të saj, Leoja i rriti Xhejmsin dhe Silvian vetëm, por pasojat e braktisjes në fëmijëri kanë nisur të shfaqen. Zakoni i Xhejmsit, një yll i televizionit, për të marrë kokainë, po del me furi jashtë kontrollit, ndërsa Silvia, vajza gjithnjë e devotshme, duket sikur nuk arrin të shkëputet nga i ati dhe të ndërtojë jetën e saj. Një telefonatë e papritur sjell të reja tronditëse. Xhini ka vdekur

në Afrikën e Jugut dhe ka lënë një vajzë shtatëmbëdhjetëvjeçare, Starin, për të cilën Leoja nuk ka ditur gjë më parë. Ajo po vjen drejt një shtëpie që nuk e ka njohur kurrë. Me

Në mungesë të saj, Leoja i rriti Xhejmsin dhe Silvian vetëm, por pasojat e braktisjes në fëmijëri kanë nisur të shfaqen

Në foto: Kopertina e librit “Gruaja e munguar” nga Karen Gillece

ardhjen e Starit, fillojnë të shfaqen sërish ndjenja të plagosura, të varrosura prej kohësh, ndërsa secili nga pjesëtarët e familjes Kuik është i detyruar të përballet me pasojat e pakëndshme të braktisjes së Xhinit – qoftë si individë, qoftë si familje. “Gruaja e munguar” është një histori për pasojat e të fshehtave dhe të dëshirave të fshehura, një udhëtim i errët, njohës dhe magjepsës për një familje moderne në krizë.Ky roman i shkruar nga Karen Gillece është përkthyer në shqip nga Linda Baleta. Ai ka 328 faqe dhe aktualisht gjendet në të gjitha libraritë e kryeqytetit.

ierjes së blusë me të verdhën, ësthë një ngjyrë e ftohtë, por me fuqi clodhëse tepër domethënëse.

Ngjyra e gjelbër është e lidhur me natyrën, ajrin e pastër, pemët që dhurojnë oksigjen. Eshtë ngjyra e dijes dhe ndricimit që e lë mendjen të udhëtojë e lirë drejt qetësisë.

Hapësirë e gjelbërt për dhomën e gjumit. Si alternativë mund të përshtasni edhe ngjyra të errëta për dhomën e gjumit. E përsa i përket arredimit, kujdes pozicionin e krevatit! Shmangni pozicionet e krevatit në drejtim të derës apo përballë një pasqyre që e reflekton.

Dera e dhomës nuk duhet të jetë përballë banjës ose shkallëve (nëse është kështu mbajeni të mbyllur gjatë gjumit). Flini në një lartësi prej të paktën 45 cm nga dyshemeja.. krevati të ketë gjithnjë kokën pranë një muri. Pikturat në mur nuk kanë problem vetëm nëse kanë pamje kafshësh të egra ose uji. Mos flini poshtë një dritareje të hapur, se do të kishit energji negative mbi kokën tuaj. Gjatë natës përdorni perde të trasha për dritaret tuaja.

Nëse dhoma juaj ka banjo brenda, mos e vini krevatin në aksin që lidh dy dyert sepse aty kalon energji negative. Kështu kemi mbërritur tek banjo. Banjot duhet të jenë të rregullta dhe ta pangarkuara me objekte, bimë ose gjëra dekoruese. Për të balancuar karakteristikat e ftohta dhe të lagështa të ujit, lyejeni derën e banjës me ngjyrë të kuqe të fortë. Dhe meqë jemi tek dyert, feng shui ka një këshillë edhe për derën e shtëpisë.

Ngjyra e saj varet nga pozicioni: e kuqe në jug, blu në veri, e gjelbërt në perëndim dhe e bardhë në lindje.

Nuk duhet të jetë përballë pasqyrave, banjës mureve apo qosheve.

20

E premte, 23 mars 2012 WWW.SHQIPTARJA.COM

Suplement javor i SHQIPTARJA.com

Dëshiron të qëndrosh në shtëpi?

Receta speciale

"CROCODIL” , është shpallur ndër dhjetë restorantet më të mira në Francë. I preferuar nga personalitetet e politikës ndërkombëtare

Ekskluzivisht nga Strasburgu

Dreka.com com

Philip Bohrer, shije “Crocodil” në tryezën shqiptare

ROVENA RROZHANI

K

ur gati dy vite më parë liderët politikë të Shqipërisë u takuan dhe darkuan në “Crocodil”, asgjë nuk u mor vesh se çfarë kishin biseduar. Pjata, edhe ajo mbeti pak misterioze, megjithëse u mësua se Berisha dhe Rama, pasuar nga ndërmjetësit dhe stafet respektive kishin konsumuar mish rose. Por ekipi i “Crocodil”, restorantit të famshëm në Strasburg, përmes gazetës “Shqiptarja.com”, u ofron shqiptarëve një pjatë alla-Crocodil, e cila nuk është çudi të jetë konsumuar edhe nga nga personalitete të larta të politikës dhe të artit.

Posaçërisht për lexuesit e Shqiptarja.com, është dërguar receta e mëposhtme, e cila është e një shkalle vështirësie të konsiderueshme më tepër përsa i përket përbërësve, por që ia vlen të provohet. Receta kërkon fileto pintade, nje lloj gjel deti që gjendet në Afrikë, të cilën mund ta kërkoni në supermarkete që sjellin produkte të tilla. Por nëse preferoni mund të bëni një eksperiment duke zëvendësuar gjelin afrikan me atë të shqiptar. Në fund të fundit mund të rikrijoni një pjatë “Crocodil” me nuancë shqiptare.

RECETA: FILETO PINTADE ME PATATE Përbërësit për katër persona: 4 fileto gjel deti secila nga 120 gramë, 100 gr pashtetë rose ose pate, 50 gr gjalpë, pak miell misri, 500 gramë patate të qëruara, 1 lakër e vogël savoje (kacurrele),8 karota të vogla, 4 rrepa te bardha te vogla, kripë, vaj Priten patatet vihen në një tas dhe

Salla ta Sallata

Lulelakër ullinj domate

Detaj Ata që do të gjenden në Strasburg dhe do kenë dëshirë apo kureshtje të drekojnë në këtë restorant mund të shfrytëzojnë një ofertë nga e marta në të shtunë. Me 38 euro për person mund të hani drekë e nëse dëshironi pije duhet të paguani 68 euro. Prej 8 prillit restoranti ofron menunë e Pashkëve dhe kjo drekë kushton 98 euro për person.

Shefi i kuzhinës Philip Bohrer

e përzihen me dorë. Shtojmë pak kripë, miell misri, dhe gjalpë të shkrirë. Vazhdojmë t’i përziejmë.

Ndërkohë marrim filetot e gjelit të detit dhe i mbushim me pashtetën e rosës. I lëmë në frigorifer së bashku me patatet për rreth katër orë. Më pas në një tigan me vaj, i skuqim nga të dyja anët dhe pastaj i vëmë për tu pjekur në furrë në temperaturën 200 gradë për shtatë minuta. Përgatisim salcën duke marrë 2 qepujka të mesme jo shumë të thata (shallots), 10 gr piper të zi, 12 cl lëng pule dhe 12 cl maderë. Të gjitha bashkë përzihen dhe rregullohen me kripë sipas dëshirës. Ndërkohë për garniturë mund të merrni lakrën e savojës dhe mbani vetëm gjethet me shkëlqim. Lëreni të ziejë në ujë të vluar për 5 minuta, pastaj kalojeni në ujë të ftohtë të kripur. Vini karrotat dhe rrepat të ziejnë për 5 minuta në ujë të kripur. Rregullojeni lakrën, karrotat dhe rrepat me gjalp të shkrirë. I vendosni në pjatëm duke shtuar edhe mishin e prerë në dy pjesë. Dekoroni pjatën me pak salcë nga ajo që keni përgatitur.

VIP-a në “Crocodil” Zonjat Obama dhe Sarkozi

R

estoranti më i famshëm në Strasburg, ka një klientelë të larmishme vipash. Personalitetet më të njohura që kanë bujtur së fundmi në restorantin e famshëm sipas informacionit që zyra e shtypit dha për Shqiptarja.com, kanë qenë dy zonjat Obama dhe BruniSarkozi. Zonjat e para të Amerikës dhe të Francës janë shërbyer nga ekipi I “Crocodile” me një recetë të përbashkët të përgatitur enkas nga shefat e kuzhinës Bohrer dhe Jung. Ndërsa bashkëshortët e tyre merrnin pjesë në samitin e Natos që u mbajt në Palais des Royans të Strasburgut, vitin e kaluar, dy zonjat kanë shijuar të njëjtën recetë në bazë të cilës ka qenë një pjatë tradicionale e gastronomisë franceze, shoqëruar më gatime e pije të ideuara nga shefat e “Crocodile”.

Çanta të reja si ditën e parë Ç

të shtrydhur mirë. Pasi të jetë thara pjesa e brendshme e çantës, mbushe me letër të pastër. Nuk këshillohet letra e gazetës sepse mund të lëshojë bojë.

Lini brenda çantës një copë pambuk të parfurmuar ose një qeskë me livando. Vendosini çantat tuaja në një kuti të madhe kartoni dhe lërini mbi dollap. Kështu do të jenë të mbrojtura nga pluhuri. Ka në treg edhe qese që mbajnë çantat, të ngjashme me ato që janë përdoren për të mbajtur këpucët, por mund të përdoren edhe qeskat e thjeshta.

ÇANTAT ME LËKURË KROKODILI Mbi sipërfaqen e çantës me lëkurë krokodoli vini pak dyll dhe fërkojeni me një copë të pastër dhe të butë.

Për ta pastruar përdorni alkool të ngrohur me banjomari. ÇANTAT E THURURA Për të pastruar këto lloj çantash më parë hidhni pak uthull të bardhë mbi një copë dhe kalojeni në të gjithë sipërfaqen. Pastaj merrni një tjetër copë këtë herë të lyer me amoniak I cili do të bëjë eliminimin e të gjitha papastërtive. Në fund e pastroni me një copë të lagur me ujë

Pja ta kr yesor e Pjata kry esore

Merluc me patate Përbërësit për katër persona: 4 fileto merluci, 4 patate, 10 domate të vogla, 4 lugë vaj ulliri, ullinj të zi pa bërthamë, kripë, piper. Pastrojmë filetot e merlucit nga hala dhe nga lëkura. Për këtë pjatë mund të përdoren edhe filetot e ngrira të merlucit. I vëmë të marinohen për rreth 30 minuta në një enë ku kemi përzier lëngun e limonit, kripën piperin dhe pak vaj ulliri.

Vëmë patatet për t’I zier në ujë me kripë dhe sapo të fillojnë të marrin valë, I heqim dhe I presim në feta të holla. Në një tavë vendosim filetot e marinuara duke u kujdesur që të kenë një distancë nga njëra- tjetra dhe fillojmë të vëmë me rradhë, patatet, domatet e vogla dhe ullinjtë e zinj pa bërthamë. Shtojmë dy lugë me vaj ulliri. Piqet në furrë 200 0 për rreth 25 minuta.

Ëmbëlsir a mbëlsira

Kek me çokollatë

Këshilla të vlefshme

antat janë një aksesor I rëndë sishëm dhe një mjet mjaft i dobishëm në jetën tonë të përditshme. Ato janë të shumta dhe ndërrohen sipas stinëve. Por sa të bukura janë aq edhe të vështira për tu mbajtur të reja dhe të pastra. Ja disa këshilla për t’ia dalë mbanë në mirëmbajtjen e çantave. Para se të vendosni një çantë në dollap, meqënëse i ka ikur stina, duhet pastruar e gjithë pjesë e saj e brendshme, duke u përpjekur që të mos lësh asnjë qoshe pa nxjerrë.

Pastrojeni me një copë të lagur dhe

Përbërësit për katër persona:1 lulelakër mesatare, d2 domate, disa ullinj të zinjë pa bërthamë, disa kaper, djathë kackavall, galetë, kripë, piper dhe vaj ulliri. Lajmë lulelakrën dhe e ndajmë në copa të vogla. Pastaj e vëmë të ziejë në ujë me kripë për rreth 10 minuta.

E kullojmë nga ujë dhe e vëmë në një enë duke shtuar domatet e prera dhe ullinjtë, kaperin, kripë dhe piperin. I përziejmë mirë dhe pastaj I hedhim në një tavë të lyer më parë me vaj ulliri. E spërkasim me galetë dhe djath kackavall të grirë dhe e fusim të piqet në furrë. Lihet të piqet për rreth 25 minuta në një temperaturë 180 gradë. Kur të ketë marrë një ngjyrë të artë nxirret nga furra.

dhe e lini çantën që të thahet në ajër të pastër. ÇANTA PREJ KASHTE Çanta duhet pastruar në të thatë dhe vetëm nëse ka ndonjë njollë mund të përpiqeni ta pastroni zonën me ujë dhe kripë dhe disa pika lëng limoni. Që vendi ku keni aplikuar të mos marrë ngjyrë të verdhë thajeni çantën në hije. ÇANTAT PLASTIKE ME SHKËLQIM Në këtë rast çanta duhet të pastrohet me një copë pambuku të lagur me një detergjent jo të fortë dhe mund ta lëmoni me një leckë të butë.

Përbërsit për katër persona: 200 gramë miell, 200 gramë gjalpë, 5 vezë, 200 gramë shqeer, 100 gramë çokollatë të zezë, 50 gramë kakao pluhur, gjysmë bustine, pluhur pjekës, 50 ml qumësht dhe pak kripë. Copat e çokollaës, shkrihen në banjomari ose në mikrovalë. Pasi të ketë mbaruar kjo cokollata e shkrirë lihet mënjanë për tu ftohur. Në mikser rrihet gjalpi dhe pastaj hidhet sheqeri. Duke vazhduar rrahjen shtohen vezët një nga nj. Shtojmë çokollatën e shkrirë, e punojmë me spatul kuzhine. Shtojmë miellin e situr, kakaon dhe pluhurin pjekës të cilët I kemi përzier më parë. Hedhim qumështin. Piqet në furrë me temperaturë 1800 për gati 1 orë. E lëmë të ftohet dhe e spërkasim me sheqer pluhur.

E premte, 23 mars 2012

21

KULTURE

HOROSKOPI Një kurë kundër gjigantizmit

Urdhëresë për ndalimin e... vdekjeve

M

P

e lartësinë prej 2 metra e 51 cm, turku Sultan Kosen është njeriu më i gjatë në botë.

Mjafton t’i hidhet një sy fotos këtu pranë për të pasur një ide të qartë se si është shtati i kolosit turk në raport me kabinën telefonike. Kuptohet që turku 29-vjeç nuk është si gjithë njerëzit e tjerë, pasi ai vuan nga akromegalia, e cila është një sëmundje që është edhe shkaku i rritjes së vazhdueshme të tij deri në përmasat që ka sot. Por, për fatin e tij të mirë duket se historia e rritjes së tij do të ndalet në këtë masë, pasi një ekip i Universitetit të Virginias, pas shumë kërkimesh ka gjetur edhe mënyrën se si ta ndërpresë këtë rritje të vazhdueshme, përmes një kure farmakologjike. Sultan mban rekordin jo vetëm si njeriu më i gjatë, por edhe me këmbën e dorën më të madhe, përkatëisht 27,5 cm dhe 36,5 cm.

Mysa¿re zonja dhelpër

A

as një urdhërese vërtet të pazakontë të kryetarit të Komunës së Falciano del Massico, në provincën e Casertas në Itali, shumëkush do të dëshironte të jetonte përgjithmonë atje. Në fakt me kë akt kryetari i komunës së mësipërme, u ka ndaluar njerëzve të vdesin. Në urdhëresën që daton 2 mars 2012 shkruhet e zezë mbi të bardhë, “U ndalohet, sipas mundësive të secilit, qytetarë rezidentë apo të përkoshëm që të kalojnë ku¿rin e tokës, për të shkuar në botën e përtejme”. Arsyeja? Thjesht Falciano nuk ka varreza dhe për të varrosur njerëzit e tyre, shfrytëzëojnë atë të komunës fqinjë, Carinolas. Urdhrësa është për të sensibilizuar autoritetet për zgjidhjen e këtij problemi, ndërsa siç thotë kryetari, për fat të keq dy pleq ditët e fundit e shkelën urdhërin e tij...

skujt prej klientëve të një bari në Rocca di Santa Maria të Teramos, në Itali nuk i kishte shkuar mendja që këto ditë të ftohta në lokalin ku rrinin vazhdimisht të kishin një mysafir vërtet të rrallë. Kështu, ndësa po rrinin si zakonisht në barin në fjalë, p a p r i t u r, n ë d e r ë hyri pak si me drojë një kafshë. Në fillim menduan se ishte qeni i ndonjë klienti që qe mërzitur të rrinte vetëm jashtë, por kur e panë mirë e njohën menjëherë se mysafirja e tyre ishte vetë ajo, zonja dhelpër. E shtyrë nga uria “bukuroshja” nuk kishte hezituar t’u afrohej njerëzve, ndonëse fillimisht me drojë e me mosbesim. Por kur klientë në lokal filluan t’i jepnin secili diçka i doli “turpi” dhe filloi të hante pa frikë. Tani është miqësuar me njerëzit në bar dhe vjen përsdëri pa droje...

2

3

4

5

6

7

8

18

19

25

20

26

42

43

51

44

58

60

86

ɷ HORIZONTAL

66

82

1. Eshtë vjedhje.

8. Felipe pilot.

10. Lemuel, që udhëtoi në Brobdingnag.

18. Ishin të famshme të tilla të Zenonit.

20. Inicialet e Mascagni-t.

22. Janë të reja me vello.

23. Eshtë organizëm njëqelizor.

25. Duhen respektuar të tilla.

26. Eshtë vazo lulesh.

28. Janë madhorë nëse janë gjenrealë.

32. Isaac i Unë, Robot.

33. Eshtë Amerika në Paraguaj.

34. Mund të hedhë në... erë.

36. Ishte miku i Orestit.

37. Debat pa ekstreme.

39. Një fjalë... njëqindvjeçare.

40. Eshtë kisha e pëpës.

42. Fund ¿lmi 43. Ku¿zojnë një send.

45. Eshtë ai që nuk është aspak tërheqës.

47. Qyteti ku lindi Turgeniev.

49. Kështu quhej i ati i Odiseut.

51. Mund të kthehet në mllef.

53. Kokëkuqja e Maranello-s.

54. Janë rastet e... vetme.

56. Janë në qendër.

57. Inicialet e Rohmer.

58. Imponohet kundër epidemive.

55

74

75

F M

I

S T E

10. Ai ¿lozofal kërkohej nga alimistët.

11. Nuset pa ku¿j.

12. Mund të jetë anonime.

13. Ku¿zojnë lëvizjet.

14. I bëri atentat Viktor Emanuelit III. 15. I famshmi Zapata.

16. Një ¿lm i ribërë.

17. Shankar, që luan me sitar.

18. Eshtë sherr në shtyp.

19. Inicialet e Kazan regjisor.

20. Mund të shkëmbehen në diskutime.

21. Eshtë i poshtri.

22. U shkrua nga Sartre.

24. Aktorja e ¿lmit Ten. 27. Kush bën... kundron.

29. Eshtë muzika popullore.

1. Eshtë pushkë... ngrehinë.

2. Eshtë prift.

3. Veshja e indianeve.

4. Porti përballë Xhibutit.

5. Fillojnë romanin.

6. Fikse pa fe.

7. Janë kampionë.

9. Krijoi Shokun Zylo.

T

R O L

A M

R

L

I

N O E

D

I

S E R D

M A R

I N E S

I O Z I

M A R G O T M A X

I

E R R E S

I

U

T E T

I

R P

S E T

N D A L E S A T

S

P A H

I M O L O G

T

A

I

I R A T E T

E L

I O

A R T A N

E L E M E N T A R E

P

A

E T

S E R E N A P

I K

I K E B A N A S

L E A D E R S H I

H O M O

V A S A L

I R A A R A M O D S

I K E

O P

E T E U

S U

A M N E E S O N

P L O M A T

I R E K T E

B E T O N Q I R

I

G V

M A T R A P A Z E T U

U B

Peshorja

Impenjimet tuaja sot do të jenë shumë të mëdha, sepse, pas një periudhe festive e qetsie, ju janë grumbulluar shumë probleme. Marsi jua ngre mendje, por duhet të tregoni maturi.

78

Akrepi

Hëna-Afërdita dhe Marsi sot do të jenë yjet tuaj të mirë e mesa duket do të jenë të tillë për disa kohë, duke iu mbështetur veçanërisht në fushën afektive. Duhet të jeni më racionale.

Shigjetari

Nëse ka diçka që ju mundon, është mirë të mos e mbani në vetvete e të mbylleni, sepse gjendja juaj shpirtërore (për “faj” edhe të Hënës) muk është nga më të mirat. Hapjuni një miku.

85

ɷ VERTIKAL

K

I

63

77

84

për të kapur një e tillë.

85. Polanski regjisor.

86. Kërkon talent.

87. Ringo, ish-Beatles.

88. Kanë pirë gjak me njëri tjetrin.

89. Një mbretëreshë e sportive.

I N E U

A B A T

62

89

T A R A

G A N

57

69

PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM A R T

56

76

88

60. Markë këmioni.

61. Shteti me Little Rock.

62. Çohet nga kreu.

63. Në kryr të komandës.

64. Iosseliani regjisor 65. Gjysma sajdie.

67. Makinë koreane.

68. Digat pa ku¿j.

70. Modeli i... shkurtër 71. Vampiri i... Klaus Kinski-t.

75. I dhimbset frikacakut.

77. Sorvino aktore.

79. Mund të jenë... përgjimi.

82. Mbetet në fund.

83. Telefoni në... kartëvizitë.

84. Ka elementë

Virgjëresha

Nuk ju duhet shuumë për të arritur një objektiv, një fitore, nëse bëhet fjalë për një “ndeshje” , por duhet të gjeni lëvizjen që jua jep këtë mundësi. Një takim i papritur ju bën të mendoheni,

50

68

83

87

Luani

24

49

I

F

N

I G E R

S A J O

P A R

I I

V A T

T E M A T

I K E

E R

I K

R E T E

T A R

I K A T E

I K S

I

30. Një pjesë e izolatorëve.

31. Eshtë peshk i vogël.

32. Një lidhëz.

35. Vladimiri në... Kremlin.

38. I pastër, i kulluar.

39. Një diamant... ari¿cial.

40. Eshtë muzika me... ouverture.

41. Janë pasuri të mëdha.

43. Kështu thirrej Jupiteri.

44. Emër vajze.

46. Një pikë në ligj.

48. Ente Kombëtare Ndërtimi.

50. Ishin ushtarët e Hektorit.

52. Kundërmojnë nga kuzhina.

54. Gjysma e urimit.

55. Eshtë... kënetë me ujë të kripur.

59. Fillojnë transformimin.

61. Uji në... iceberg.

66. Një fjalë si pranë.

69. Luleshitësja e Puccini-t.

71. Ndërmarrje Ekonomike Tiranë.

72. Total pa ku¿j.

73. Matet pa ku¿j.

74. Një pjesë e telegramit.

75. Teket e një lënde.

76. Ente Tregatre Tiranë.

77. Një fjalë... në Paris.

78. Gjysmë rakete.

79. Dy asa.

80. Fillojnë provimin.

81. Inicialet e Selleck aktor.

84. Inicialet e Moravia-s.

85. Fillojnë reformën.

Do të jeni në egidën e Marsit dhe Afërditës, prandaj edhe siguria juaj sot do të jetë e madhe, por kujdes, sepse nuk duhet ta teproni. Ndjenjat dhe pasioni do të jenë vërtet në kulmin e tyre.

Parashikohet një ditë plot tensione e kontraste për ju, ashtu siç është edhe qielli juaj, me kontrastet e Jupiterit e Saturnit që japin energji, dhe të Marsit e Afërditës që ju tendosin nervat.

17

41

48

67 73

16

23

61

72

15

32

47

81

14

31

54

71

13

40

65

Binjakët

Duket se impenjimet personale e, ca më tepër, ato familjare do të jenë në rend të ditës për ju, por kjo nuk do të thotë se duhte të lini pas dore gjërat e tjera.

Mund t’ju vijë një ofertë.

36

53

70

12

35

59

80

30

46

64

79

29

39

45

52

11

22 28

34 38

10

21

27

33 37

9

Demi

Nuk do ta keni edhe aq të lehtë sot, pasi janë një mori planetesh, me Marsin dhe Afërditën në krye, të cilët i keni kundër.

Verini “veshin” Merkurit, që ju sugjeron të tregoheni realistë.

Gaforrja

SUPER FJALEKRYQ 1

Dashi

Merkuri në një pozicion të pafavorshëm për ju sot mun të nxjerrë jo pak pengesa, kështu që parashikohet një ditë disi e ndërlikuar. Ju këshillohet gjithmonë të kini parasysh sensin e masës.

Bricjapi

Ujori

Peshqit

Sot do të de keni mbështetjen e fusqishme në radhë të parë të Merkurit, i cili. Së bashku me Afërditën deh Marsin përbvën një treshe mjaft interesante për aktivitetin tuaj. Mirë shëndeti.

Një kuadër përgjithësisht i paqartë yjor bën që edhe ju sot të jeni konfuzë dhe në një gjendje të tillë që nuk dina nga t’ia ¿lloni më parë. Ndoshta është më mirë të prisni pak kohë.

Kur ke yje mjaft aktivë që të mbështesin e shtë e pashmangshme që edhe vetë të tregohesh i gjallë dhe aktiv. Kështu që pritet një ditë plot aktivitete ku nuk do të mungojnë edhe të papriturat.

22

E premte, 23 mars 2012

AKTUALITET

Aksidenti me djalin e Ruçit, lirohet i dënuari Edi Lika

L

irohet nga qelia Edi Lika, personi që në muajin nëntor të vitit të kaluar u përfshi në një aksident rrugor me djalin e deputetit Gramoz Ruçi, Ledio Ruçi, prej nga më pas mbeti e vdekur 28 vjeçaria Brunilda Pinderi. Dje gjykata e Tiranës ka vendosur lirimin e të dënuarit, për shkak se sipas vendimit ky i pandehur ka vuajtur denimin penal prej 6 (gjashtë) muaj

burgim, për kryerjen e veprës penale të "Shkeljes së rregullave të qarkullimit rrugor". Që ditën e djeshme Edi Lika ka lënë ambjentet e burgut 302, duke u larguar e në drejtim të banesës së tij.

Ndërkohë që tre ditë më parë në vendin ku mbeti e vdekur 28 vjeçaria Brunilda Pinderi, familjarët e kësaj të fundit kanë vendosur një buqetë me lule, ku kishin

vendosur mbishkrimin "Ti je në zemrat tona Bruna". Në momentin e aksidentit Pinderi ndodhej në automjetin që drejtohej nga i dënuari Edi Lika. Ky i fundit ka hyrë në kryeqëzim me semafor të kuq, ndërkohë që nga krahu tjetër ka hyrë me mjetin tip BMËx6 shtetasi Ledio Ruçi, çka ka sjellë aksidentin tragjik, ku humbi jetën Brunilda Pinderi.

Sherri mes vëllezërve për pronën, policia: Babai vrau 31-vjeçaren

Kurbin, vret vajzën për tokën Llesh Cara, në konflikt e sipër me vëllain e tij, ka vrarë aksidentalisht vajzën Lula Cara në një fshat të Lezhës. Ngjarja e rëndë ndodhi për pronësinë mbi tokën.

Lajmi

LAJME SHKURT

Ngjarja

Një i vdekur dhe një i plagosur është bilanci tragjik i një sherri mes vëllezërish në Zhej të Lezhës paraditën e djeshme

Shënohet tjetër konflikt ku është zgjedhur vetëgjyqësia për zgjidhjen e tij, megjithëse disa javë më parë i ishin drejtuar gjykatës.

LEZHË

ELTON DONO

B

abai ka vrarë vajzën ditën e djeshme gjatë një konflikti për pronën që kishte me vëllain e tij. Ngjarja e rëndë u regjistrua në orët e para të ditës së djeshme në fshatin Zhej të Kurbinit, kokretisht rreth orës 09:30 minuta të ditës së djeshme kur 2 vëllezërit, Llesh dhe Mark Cara, të së njëjtës familje u përfshinë në një konflikt jashtë shtëpisë së Lleshit, afër qendrës së fshatit. Pjesë e konfliktit u bë dhe vëllai i vogël i familjes Aleksandri. Marku ka shkuar te shtëpia e vëllait të tij për të kërkuar sqarime rreth vendimit të gjykatës 2 javë më parë, mbi të cilin të dy vëllezërit nuk ishin dakord.

Siç bëjnë me dije burimet policore pranë Drejtorisë së Policisë së Lezhës, debati më

Në foto: Shtëpia ku ndodhi ngjarja pas ka degjeneruar në përdorimin e grushtave nga të dy vëllezërit. Kjo ka sjellë dhe acarimin e mëtejshëm të situatës. Vëllai më i madh i familjes, 58 vjeçari Llesh Cara, ka hyrë me shpejtësi në shtëpinë e tij, ku ka marrë armën e gjahut. Siç bëjnë me dije blutë e Kurbinit, në gjaknxehtësi e sipër ai ka tentuar të qëllojë drejt vëllait Mark Cara. Në këtë pikë ka ndërhyrë vajza e tij, Lula Cara e cila është përpjekur ta ndalojë, por është qëlluar aksidentalisht nga babai i saj me armën e gjahut duke gjetur vdekjen e menjëhershme si

pasojë e plagëve të marra në disa pjesë të trupit. Ndërkohë që nga të shtënat është plagosur në krah vëllait tjetër Mark Cara 40-vjec. Llesh Cara më pas është larguar me shpejtësi nga vendi i ngjarjes për t’i shpëtuar forcave të policisë, së bashku me vëllain tjetër Aleksandrin, që gjithashtu u bë pjesë e konfliktit.

Banorët e tjerë të fshatit kanë lajmëruar me shpejtësi forcat e policisë dhe ambulancën të cilat kanë mbërritur me shpejtësi në vendin e ngjarjes, duke qenë se fshati Zhej është disa kilometra larg qytetit të Lezhës. Ambulanca më pas

ka transportuar me shpejtësi drejt spitalit ushtarak të Tiranës për një trajtim më të specializuar vëllain tjetër Mark Cara, i cili kishte marrë plagë nga saçmat e armës së gjahut. Në sajë të ndërhyrjes së mjekëve gjendja e tij është përmirësuar. Policia e Kurbinit bën me dije se ka arrestuar orët e mbasdites së djeshme 2 vëllezërit Cara, të cilët dyshohen si autorët kryesorë të kësaj ngjarjeje të rëndë, që përfundoi me vdekjen e 31 vjeëares Lula Cara.

Ndëkrohë që përsa i përket arsyeve të konfliktit, policia e rrethit të Kurbinit bën me dije

vetëm se konflikti lindi për shkak të problemeve me pronën, ku disa javë më parë vëllezërit kanë qenë në gjyq me njëri-tjetrin, por zgjidhja që u ka dhënë gjykata e këtij rrethi nuk i ka pëlqyer asnjërit prej tyre. Në këtë mënyrë ata i kanë dhënë fund konfliktit duke përdorur vetëgjyqësinë, çka është kthyer në problem në këtë qark kohët e fundit. Në ambientet e spitalit ushtarak djali i njërit prej vëllezërve Cara, Franit, ka folur për gazetën shqiptarja.com, duke bërë me dije se konflikti ka lindur që prej vdekjes se gjyshit të tij(babait të vëllezërve), i cili nuk përcaktoi qartë kufijtë e pronës që duhet të kishte prona e Markut dhe Lleshit.

Kështu ata ishin përfshirë herë pas here në zënka dhe debate me njëri tjetrin për ndarjen e pasurisë. Sipas tij, zënkat kanë ardhur gjithnjë e në rritje, duke çuar deri në vrasjen e djeshme aksidentale të 31-vjeçares Lula Cara.

Studimi i prokurorisë

Aksidentet, çdo ditë vdes një person

P

TIRANE

rokuroria e Përgjithshme pub likon një raport lidhur me hetimin e aksidenteve përgjatë një periudhe 4 vjeçare nga 2004 deri në 2008. Sipas raportit të hartuar nga specialistja Edlira Jorgaqi, numrin më të madh të aksidenteve rrugore e ka Tirana, e cila ndiqet nga Durrësi, Elbasani dhe Kavaja. Sipas studimit këto qytete janë të ndodhura në rrugë interurbane që frekuetohen nga mijëra automjete në vit. Ndërkohë që studimi ka nxjerë se rrethi që ka më pas aksidente është Puka me 0.35 për qind. Sipas raportit çdo ditë në Shqipëri rregjistrohen afërsisht 2,3 pro-

cedime për veprën penale të parashikuar nga neni 290 i Kodit Penal "Shkelja e rregullave të qarkullimit rrugor", e cila provokon vdekjen e afërsisht 0,6 personave në ditë dhe plagosjen e 1,2 personave në ditë.

Për veprën penale të parashikuar nga neni 290 i Kodit Penal "Shkelja e rregullave të qarkullimit rrugor" për vitin 2008 ka rritje të lehtë të numrit të procedimeve të rregjistruara për këtë vepër penale prej 0.1 për qind në vitin 2008 në krahasim me vitin 2007. Ndërkohë që ka ritje të procedimeve të dërguara gjyqit për këtë vepër penale në vitin 2008 në krahasim me vitin 2007 dhe rritja është 12.8 për qind. Ka rritje të pan-

dehurish të regjistruar, me 11.8 për qind dhe ulje të të pandehurve për të cilet është ngritur akuzë në gjykatë, me 11.7 për qind në krahasim me vitin 2007. Ndërkohë që pasojat që kanë ardhur nga kjo vepër penale, për vitin 2008, rezultojnë të jenë 25 viktima të mitur dhe madhorë 315. Studimi i Prokurorisë së Përgjithshme nxjer dhe statistikat për plagosjet ku 151 janë personat e plagosur rëndë dhe 305 janë shtetasit që janë dëmtuar lehtë si rezultat i aksidenteve. Ndërsa për sa i përket treguesit të vdekshmërisë, Shqipëria hyn në ato vende me shifra tepër të larta që janë në 25.7 për qind në 1.6 që e ka Italia.

Aksidenti në Laç-Lezhë plagosen 7 persona

Dy aksidente me pasojë plagosjen e shtatë personave janë regjistruar pasditen e sotme në autostradën Lezhë-Laç. Aksidenti i parë ka ndodhur rreth orës 17:00, kur një automjet tip Audi u përplas me një mjet tjetër, tip Alfa Romeo, duke shkaktuar plagosjen e dy personave. Sipas policisë, shkak i aksidentit ka qenë parakalimi i gabuar i mjetit Audi. Ndërkaq pak minuta më vonë një tjetër aksident ka ndodhur po në autostradën LezhëLaç, konkretisht në kryqëzimin e Shën Kollit, ku një automjet tip Benz me targa të Krujës 7334, ka dalë nga rruga dhe është përmbysur në një kanal. Për pasojë 5 personat që udhëtonin me të kanë mbetur të plagosur. Burime nga policia bëjnë të ditur se shkak i këtij aksidenti dyshohet të ketë qënë shpejtësia tej normave të lejuara.

Durrës, gjendet i vdekur 40-vjeçari

Një 40-vjeçar është gjetur mëngjesin e djeshëm i pajetë në qytetin e Durrësit.

Mësohet se viktima quhet Shaban Çullhaj dhe është nga fshati Arapaj. Sipas informacioneve të marra nga policia, ai është gjetur i vdekur në një kanal në lagjen numër 17 të qytetit bregdetar. Pas njoftimit të policisë kanë nisur hetimet, ndërkohë që ende nuk dihen shkaqet e vdekjes.

Policia ka gjetur në vendngjarje edhe makinën e viktimës, me targa DR 9495 D i cila e kishte derën hapur ndërsa çelësat ndodheshin brenda.

Pista e parë e hetimit është e ajo e mbytjes.

Policia po heton nëse bëhet fjalë për diçka aksidentale, apo të qëllimshme.

E premte, 23 mars 2012

23

KULTURE

Aksidenti

BALETMAESTRI Ministria e Shëndetësisë, bëri të ditur se operacioni në shtyllën kurrizore është marrë përsipër nga një profesor grek.

AGRON ALIAJ Një mjek grek në "Hygea" do ta operojë TIRANE

DHURATA HAMZAI

B

aletmaestri Agron Aliaj do të operohet në Sh qipëri, saktësisht në spitalin "Hygea" në Tiranë. Lajmi u konfirmua mbrëmë nga Ministria e Shëndetësisë, e cila bëri të ditur se operacioni në shtyllën kurrizore është marrë përsipër nga një profesor grek. "Ministria e Shëndetësisë gjithashtu ka respektuar çdo mendim e sugjerim të mjekëve specialistë për trajtimin e mëtejshëm brenda apo jashtë vendit në mirëkuptim të plotë me familjarët. Me kërkesën e familjarëve, pacienti do të transferohet në Spitalin "Hygeia" për një ndërhyrje ndihmuese në kolonën vertebrale, ndërhyrje të cilën e ka marrë për-

sipër një profesor grek. Min- staf i specializuar ishte kujdesistria e Shëndetësisë dhe ur për baletmaestron Agron Drejtoria e QSUT-së, respek- Aliaj, dhe kishin sugjeruar që ton vullnetin e familjarëve për të mos transportohej në ndonta trajtuar në jë spital jashnjë institucion të vendit, pasi privat dhe me diçka e tillë Me kërkesën e këtë rast, Minmund t'i shfamiljarëve, pacienti istria e Shënkaktojë pasodetësisë me do të transferohet në ja të rënda. propozim të Spitalin "Hygeia" për Reagimi Ministrisë së erdhi pas apnjë ndërhyrje Kulturës do ti të familndihmuese në kolonën elit paraqis Qejarëve të Arvertebrale verisë Shqiptistit të Poputare kërkesën llit, i cili që për mbulimin prej ditësh e shpenzimeve për trajtimin e ndodhej i shtruar në spitalin e mëtejshëm të profesorit", thu- Neurokirurgjisë, pas aksidentit het në deklaratën e Ministrisë. që pësoi mbrëmjen e 7 marsit, DERI DJE NË ndërsa dilte nga Teatri Operas.

NEUROKIRURGJI Pipero saktësoi dje se prej pak Ndërsa dje në mesditë Drej- kohësh Agron Aliaj po mbahej tori i politikave në Ministrinë e me frymëmarrje artificiale, edhe Shëndetësinë, Pëllumb Pipero pse me koshiencë të pastër por deklaroi para mediave se një specialistët këshillojnë mos

lëvizjen e tij. Pipero tha se "mendimi i specialistit, doktor Mentor Petrelës është që ai të mos lëvizë sepse kudo që të dërgohet transporti dhe ndërhyrja që mund të bëhet mund të jetë shumë me pasoja sesa një mjekim konservator që po ndiqet. Ndërhyrja kirurgjikale mund ti shkaktojë një paralizë të përgjithshme pasi ka dëmtuar shtyllën kurrizore dhe trurin"- deklaroi Pipero.

Mbrëmjen e 7 marsit, baletmaestro u përplas nga një makinë sapo kishte lënë provat në Teatrin e Operës dhe Baletit dhe ishte duke kapërcyer rrugën pranë Teatrit kur është goditur nga një automjet Audi A6.

Familjarët dhe artistët kanë bërë apele të shpeshta për shpëtimin e jetës së tij duke e transportuar jashtë për një mjekim të specializuar.

Skulptura

REPUBLIKA E SHQIPERISE

KOMISIONERI PËR MBROJTJEN E TË DHËNAVE PERSONALE DREJTORIA E SHËRBIMEVE MBËSHTETËSE

SHPALLJE PER VEND TE LIRE PUNE Në zbatim të ligjit Nr. 8549, datë 11.11.1999 ”Për statusin e nëpunësit civil”, neni 10 “ Për institucione te pavarura” Zyra e Komisionerit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale, shpall konkurimin për 1 vend të lirë pune në pozicionin:

Specialist në Drejtorinë e Çështjeve Procedurale Ligjore dhe Marrëdhënieve me Jashtë

Memoriali i dy poetëve Vilson Blloshmi dhe Genc Leka, fitues në konkursin e shpallur më 2006-n

Kandidatët duhet të plotësojnë kërkesat e përgjithshme për pranimin në Shërbimin Civil në përputhje me nenin 12 të ligjit nr.

8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil” dhe paraprakisht njihen edhe me disa prej përcaktimeve të parashikuara në përshkrimin e punës për këtë ushtrimin e këtij pozicioni, të renditura si më poshtë, me qëllim zbatimin e tyre korrekt: Dhënie të opinioneve ligjore për akte ligjore dhe nënligjore që prekin fushën e mbrojtjes së të dhënave personale; Përgatitje të raporteve në kuadër të zbatimit të MSA (për pjesën institucionale); Draftim të udhëzimeve si akte që përgatiten e miratohen nga Komisioneri; Dhënie të konsulencave ligjore subjekteve të të dhënave personale apo edhe kontrolluesve mbi bazë të kërkesave të tyre; Marrëdhënie profesionale në nivel të lartë me autoritetet ndërkombëtare homologe por jo vetëm.

KERKESA TE VEÇANTA PER KANDIDATET

Rodeni dhe "porositësit" C

ila është prirja juaj nga skulptura monumentale apo zhanre të ndryshme?

-Skulptura monumentale ka riskun e vet, jo gjithmonë ajo krijohet në kohën e duhur, sepse porositësi të orienton për disa nevoja të momentit që ka ai. Nuk është e parëndësishme që në shekullin e 19të, fillimi i shekullit të 20-të shumë autorë kanë refuzuar për vetë vështirësitë që afronte porositësi. Raste të rralla siç është August Rodeni, skulptor i Francës. Qyteti i Kalesë i prezantoi Rodenit realizimin e një monumenti kushtuar kryetarit të bashkisë i cili propozoi një variant që prishte të gjitha ligjet e skulpturës monumentale në atë kohë, hoqi bazamentin që ishte akt i lartësimit të fig-

urave të historisë, ndërroi importimin e figurave, personazhet dhe i vendosi në pozicione krejtësisht të zakonshme njerëzore, me një veshje të paidentifikuar, te të cilat nuk kishte asnjë ofiq, nuk kishte asnjë gradë dhe në një marrëdhënie krejtësisht të thjeshtë. Ky variant nuk u realizua sa qe gjallë autori. Pas vdekjes së Rodenit qyteti i Kalesë kërkoi me insistim që ta vendoste veprën aty ku kishte menduar Rodeni. Është një falje publike që në kohën e dhënë nuk e kishte kuptuar idenë e Rodenit.

Nuk kuptuan konceptin e ri të Rodenit mbi marrëdhëniet qytetare dhe mbi rolin e veprës publike në qytet. Ideja që nuk u kuptua në kohën e tij pati një ndikim të jash-

tëzakonshme mbi skulpturën në botë dhe mbi monumentin demokratik dhe në rastin e poetëve të Librazhdit, ku unë pikërisht kam parë këtë raport me kumtin që ka një vepër arti në publik. Kërkojë ndjesë që u ktheva tek pyetja juaj e mësipërme, por shpesh herë porositë publike në rastin tonë janë momente krize, sepse edhe shumë autorë ofrojnë edhe ide që nuk pranohen nga porositësi. Kur porositësi është drejtpërdrejt politika, shpeshherë monumentet kanë jetë të shkurtër.

Artisti aktivizon të gjithë elementet kulturorë dhe artistike që përfaqësojnë interesa të gjera publike. Mendoj se artisi nuk është i kushtëzuar nga porosia. Ai ka rrugën e vet, kërkimin e vet.

Të ketë mbaruar arsimin e lartë (radha e preferencës fakulteti i Drejtësisë/dega Juridik/ për të diplomuarit me diplomë universitare kërkohet diplomë universitare “Bachelor”+master profesional) Eksperienca e punes perben avantazh Përbën avantazh kryerja e kualifikimeve të ndryshme.

Të përdorë lirisht kompjuterin në programet bazë të tij, etj.

Të ketë të mbrojtur (të shkruar e folur shumë mirë) gjuhën angleze/ krahas saj përbën avantazh edhe gjuha frënge.

Të zbatojë rregullat e etikës në administratën publike.

Të ketë aftësi të mira komunikimi, si dhe për të punuar në grup.

Paga për pozicion është ne kategorinë III-b Dokumentat që duhen të paraqiten: Kandidatet duhet të paraqesin brenda datës 20. 04. 2012 pranë Zyrës së Komisionerit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale (“Rruga Abdi Toptani” ish-godina e Ministrisë së Transporteve, kati II, tel 2/ 237200 ):

Kërkesë me shkrim Curriculum vitae Dokument identifikimi Fotokopje e noterizuar e diplomës dhe e listës së notave Dokument të noterizuar të mbrojtjes së gjuhës së huaj Dokument për tituj dhe kualifikime, dëshmi trajnimesh të ndryshme etj (nëse ka) Fotokopje e noterizuar e librezës së punës Dëshmi e gjëndjes gjyqësore dhe shëndetësore Të paktën një letër rekomandimi, një numër telefoni si dhe adresën e plotë të vendqëndrimit

Mosparaqitja e plotë e dokumentave sjell skualifikim te kandidatit.

KONKURIMI: Është i hapur për nëpunës civil të së njëjtës klasë me procedurat e lëvizjes paralele dhe të ngritjes në detyrë. Nëse vendi nuk plotësohet nga këta kandidat, atëherë zhvillohet konkurimi me kandidatë të tjerë, sipas procedurave (Për institucionet e pavarura) Pas verifikimit paraprak, më datë 26.04.2012 në Zyrën e Komisionerit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale do të shpallet lista e konkurentëve, të cilët do të vazhdojnë më tej konkurimin si dhe data kur do të zhvillohet testimi me shkrim dhe intervista me gojë.

Konkurimi do të bazohet në njohuritë dhe kërkesat e veçanta për fushën e specialitetit, ligjin 9877 ,date 10.03.08. “Për mbrojtjen e te dhënave personale “, Direktivën 95/46 EC të Parlamentit dhe Këshillit Europian, të 24 tetor 1995 “Për mbrojtjen e individeve ne lidhje me përpunimin e të dhënave personale dhe qarkullimin e lirë të të dhënave të tilla”, Konventën nr. 108 te vitit 1981 “ Për mbrojtjen e individëve nga përpunimi automatik i të dhënave personale “ dhe Protokollin shtesë të saj si dhe Ligjin nr. 8549, datë 11.11.1999 “ Për statusin e nëpunësit civil”.

24

E premte, 23 mars 2012

LAJME NGA BOTA ɷ Gjenden tre trupa të pajetë në Costa Concordia Më shumë se dy muaj nga përmbysja e anijes Costa Concordia në brigjet italiane, një ekip shpëtimi ka gjetur edhe tre trupa të udhëtarëve të mbytur. Siç raportojnë mediumet italiane, trupat besohet se janë zbuluar në një pjesë të anijes që ishte veçanërisht e vështirë për tu arritur.

Deri tani janë gjetur 28 trupa të pajetë në anije, e cila është aksidentuar më 13 janar në afërsi të Napolit.

Në kohën kur anija u përplas me shkëmbinjtë në breg, mendohet se në bordin e saj ishin rreth 4 200 turistë, plus ekuipazhi.

Abonohu!

Për t'u abonuar ju lutemi kontaktoni me:

ɷ Francë, vdes vrasësi i Tuluzës Është vrarë atentatori i ushtarëve francezë dhe fëmijëve hebrej në Tuluzë të Francës, pasi forcat speciale franceze kanë bastisur apartamentin e tij. Lajmin e ka kon¿rmuar ministri i Brendshëm francez Claude Gueant, i cili ka dhënë edhe detajet e operacionit. Ministri ka saktësuar se nga brenda apartamentit nuk ka pasur reagime kur komandot shpërthyen derën dhe hynë brenda nga dritaret. Sipas ministrit, në ¿llim nuk kishte asnjë shenjë të vrasësit, por kur komandot ¿lluan të inspektonin banesën, ai doli nga tualeti dhe ¿lloi të qëllonte në drejtim të tyre me një egërsi.

To Subscribe please contact: Agjensia e Abonimeve të Shtypit (TRENOVA) Tel: +355 682047825 e-mail: arbentrenova@yahoo.com POSTA SHQIPTARE Tel: +355 4 2375598 e-mail: abonime@postashqiptare.al

ɷ Jemen, vriten 29 antarë të Al-Kaedës 29 antarë të supozuar të Al-Kaedës mbetën të vrarë ditën e enjte në përballje me trupat qeveritare jemenase, bënë të ditur burime zyrtare. Përballja ndodhi në rajonin e Zinjibarit, kryeqendër e provincës së Abjanës, në jug të vendit më të varfër të botës arabe. Sipas deklaratës së Sana’a zyrtare, një bazë militantësh ishte zbuluar dhe një sulm me artileri dhe me mbështetjen e Àotës u realizua “me sukses të plotë”. Gjatë aksionit, u kon¿rmua vrasja e 29 pjestarëve të supozuar të al-Kaedës dhe një numri të paqartë trupash qeveritare. Zinjinbari u pushtua në fund të shkurtit nga ana e një grupimi të qujatur “Partizanët e Sharias”, një organizatë e konsideruar si një degëzim i al-Kaedës.

ADRION Ltd Tel: +355 4 2240018 e-mail: sales@adrionltd.com

ɷ Siri, ushtria sulmon disa qytete Ushtria siriane nisi ofensivën me tanke në qytetin Hama. Luftime të ashpra po zhvillohen edhe në qytetin Arbaeen, një nga qendrat kryesore të opozitës kundër Presidentit Sirian, Bashar al-Assad. Ngjarja pason luftimet e së mërkurës në kryeqytetin Damask, ku përballjen e autoriteteve me trupat e Ushtrisë së Lirisë Siriane u vranë 12 persona.

Lagjet lindore dhe ato veriore të Hama-s janë shndërruan në dy fushëbeteja, raportojnë mediat ndërkombëtare. Sipas grupeve te opozitës, trupat e viktimave janë varrosur në një nga parqet e qytetit. Dëshmitaret thanë se disa ndërtesa u shkatërruan dhe shumë civilë u plagosën. ɷ Palestinë, shteti rrezikon falimentimin Autoritetet palestineze kanë nevojë për një ¿nancim të menjëhershëm ndërkombëtar, ndryshe do të jenë virtualisht të falimentuar dhe nuk do të mund të kryejnë rolin e tyre në Rripin e Gazës dhe Bregun Perëndimor. Ky është përfundimi i një takimi midis një grupi donatorësh për Palestinën dhe delegacionit të shtetit të panjohur ndërkombëtarisht, brenda territorit të Izraelit të sotëm. ”Palestina ka nevojë për një buxhet prej një miliardë dollarësh, ndryshe shteti nuk do të jetë në gjendje që të përmbushë kërkesat bazë dhe t’i ofrojë shërbime popullsisë”, vlerësohej në dokumentin e dalë nga konferenca e realizuar në Bruksel. KonÀikti i vazhdueshëm me Izraelin, mungesa e strukturave të forta shtetërore dhe varfësia ekstreme e shumë palestinezëve e bëjnë pothuajse të paefektshëm sistemin e mbledhjes së taksave.

origjina e lajmit...

• Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

• Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com • Arben Rrozhani Kryeredaktor

Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Ekonomia: Genc Kondi Kronika: Elton Qyno

Kulturë: Admirina Peçi

Design: Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Indrit Maraku

Departamenti i Marketingut: Cel: +355696060419 redaksia@shqiptarja.com

Shpërndarja: Saimir Zenelaj Cel: +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë