Faqe 4
Ndryshimi i sistemit zgjedhor të vegjlit kundër Wolfarth Faqe 5
Vendimi I bashkisë, Pedonalja do të kthehet në treg
VAZHDON SPECIALE
Faqe 7
Qeveria merr sërish borxh shtrenjtohen këstet në lekë Faqe 11
Kardiologjia dhe Pediatria pa ilaçe, pacientët te privati
LEKË 20
Faqe 14
Horoskopi 2012, shenjat e Ujori dhe Peshqit Dashuria, puna, shëndeti dhe paraja vitin që vjen
NR. 49 E premte, 30-12-2011
Kreu i shtetit dhe ish-zv.kryeministri komentojnë ngjarjen kulmore me katër të vrarë
META: DO I KISHA VRARE DHE UNE Viktimat e 21 janarit, kreu i LSI pro Berishës. Topi: Episode të pakëndëshme Lajmi
Korrupsioni
Presidenti i Shqipërisë Bamir Topi, në një intervistë për “Zërin e Amerikës” komentoi zhvillimet më të rëndësishme në Shqipëri në vitin 2011, raportet e tij të vështira me shumicën qeverisëse dhe idenë për të krijuar një forcë të re politike pas mbarimit të mandatit si kryetar shteti
Faqe 9
TIRANE
Do të doja ta nisja me një pyetje që përmbledh zhvillimet që ka pasur 2011-ta, një vit i vështirë politikisht, por duket se këto javët e fundit ka një marrëveshje mes mazhorancës dhe opozitës, të paktën për disa çështje. A mund të themi se ajo që kemi kaluar këto dy vitet e fundit është lënë pas shpine, apo ngërçi politik Në foto: Momenti i vrasjes së demonstruesve përballë kryeministrisë në 21 janar 2011 është tejkaluar? Unë ndaj të njëjtin mendim me ju që viti 2011 shme në një vend demokratik. Unë gjithmonë kam u karakterizua nga episode absolutisht të pakënd- shpresuar, dhe tek e fundit, e shohim të realizuar, që shme, që u shkaktuan, sipas meje, nga mungesa e ka një rivendosje të komunikimit, të dialogut. Çështja komunikimit politik, nga konÀiktualiteti politik, dhe e produktit është sërish çështje e vullnetit të forcave ajo mungesë bashkëpunimi, që nuk është e natyr- politike parlamentare. Fakti që... vijon në faqen 2
“Na jep 1 milionë që të bësh shtesën pa leje” BESMIRA MUÇAJ
Dokumentet brenda dhe jashtë vendit për shkollimin e mbretit dhe nëse e njihte gramatikën
Ahmet Zogu, nuk shkruante shqip? HAZIS GJERGJI
M Kthehemi pas 4 ditësh në treg
e rastin e 80-vjetorit të shpalljes së Ahmet bej Zogut “mbret i shqiptareve”, një shtëpi anonime botuese hodhi në tregun shqiptar një libër voluminoz me 721 faqe të formatit të madh, të autorit Hysen Selmani, me një titull të çuditshëm: “Nga notimet e Zogut I vijon në faqen 12-13 mbretit të...
NGA
ANILA BASHA
Nga Fatosi te Ora News D
ARMAND MERO
FAKTET E KOHËS
Editorial
he nuk kishte ndonjë dyshim. Ky është viti i gazetarëve. I shpallur i tillë nga të tjerë, jo nga shqiptarë. Por duket se për Shqipërinë, kishte jo pak kuptim. Le ti marrim gjërat me radhë. E kush mund të Àasë sot më shumë sesa gazetari Fatos Mahmutaj. Sot endet në azil politik në rrugët e Belgjikës, por në 21 janar, atëherë kur mendonim se demokracia ishte më e fortë se kurrë në Shqipëri, atëherë Dikush po mendon kur mendonim se jam duke se shtypi dhe bërë “qokën” e media ishin duke hyrë në radhës? Kjo, në rrugën e tyre të gjithë klasi¿kimin profesionalizmit e ngjarjeve të këtij të madh, ndodhi gjëma. Gazetari viti mediatik, pak Mahmutaj qën- rëndësi ka. droi në protestë, kur plumbat i fërshellyen shumë afër veshit. Pa dikë të binte në tokë, por nuk e kuptoi asfare, se plumbi që përçoi kokën e një prej të vrarëve nga Garda e Republikës në 21 janar, kishte përcuar në të njëjtën kohë edhe dorën e tij, kur mbante telefonin celular në vesh, për të raportuar apo thënë atë që po shihte me sytë e tij. Ai është një dëshmitar i plumbave të 21 janarit dhe me profesionalizmin, kurajon e një gazetari që e ka menduar jetën e vet edhe në ¿je të perit, nuk mohoi, nuk u tërhoq, përkundrazi, tha gjithçka që dinte e pa atë ditë. Tha, se nga i vinin plumbat, dhe për më tepër, ai plumb, jo qorr që mund t’i kishte marrë dhe jetën. Ndoshta do të duhej që Fatosi ta merrte çmimin e gazetarit kurajoz këtë vit. Por, një koleg i tij, Artan Hoxha, që po me aq profesionalizëm nxorri në TV News24, pamjet e tmerrshme të protestës vrastare atë ditë të 21 janarit. Artan Hoxha dhe operatori i tij që kurrë s’ka dashur t’i përmendet emri, të... vijon në faqen 8
2
E premte, 30 dhjetor 2011
POLITIKE
Aleanca Kuq e Zi në N Romë: Të sakrifikojmë për gjuhën shqipe
ë kuadër të fushatës së Aleancës Kuq e Zi, 'Fol vetëm shqip', dega AK-Romë, organizoi takimin me temë 'Një gjuhë, një identitet me dinjitet'. Në këtë takim morën pjesë me dhjetëra familje nga Mentana bashkë me fëmijët e tyre. Koordinatorja e kësaj feste, Klejda Zalebeu, në fjalimin hapës, vuri theksin tek roli esencial i familjes në edukimin dhe mësimin e gjuhës amtare tek brezat e rinj, si dhe tek vështirësitë që hasen
në artikulimin e shqipes në emigracion. Ajo u bëri një thirrje të veçantë prindërve "Shprehuni shqip prindër, dhe pasuroni gjuhën e fëmijëve tuaj". Në fund të fjalimit tha "Të lëmë mënjanë gjuhët e huaja, të cilat janë kusht për integrim, dhe të fokusohemi, të luftojmë e të sakrifikojmë, të artikulojmë gjuhën tonë të pasur e të vyer, gjuhën e ngjyrës kuqezi, gjuhën e Shqiptarëve". Në një njoftim të AK thuhet se: "Takimi u kthye në një festë të
bukur, nën ritmet e muzikës shqiptare, ku të gjithë prindër e fëmijë, vallëzuan për disa orë, duke treguar kështu se jo vetëm nuk kanë harruar gjuhën, por se kanë në zemër ritmet shqiptare". "Shumica dërrmuese e prindërve u regjistruan si anëtarë të Aleances Kuqezi, duke treguar në këtë mënyrë vlerësimin për Aleancën dhe vullnetin e tyre për të kontribuar në fuqizimin e kësaj lëvizjeje, në Romë e rrethina," vijon njoftimi.
Kreu i shtetit: "PD e mbyllur? Në garë me partinë e re"
Vrasjet në Bulevard, Topi: Episode të pakëndëshme
Në foto: Momenti i vrasjes së demonstruesve përballë kryeministrisë në 21 janar 2011
Presidenti komenton situatën e rënduar politike në vend
TIRANE
ARMAND MERO vijon nga faqja 1 ...janë ulur për të diskutuar për reformën zgjedhore, fakti që janë miratuar disa ligje, të cilat nuk mendoheshin që të aprovoheshin në Parlament, tregon se gjërat kanë filluar të rivijnë në normalitet. Është vetëm një rifillim i këtij kthimi në normalitet. Duhet të presim për të parë vazhdimësinë e angazhimit dhe detyrimit që kanë partitë politike për të mos krijuar pengesa të kësaj natyre, sepse vërtetë dialogu apo debati politik mund të kenë emocione politike, por mbrapa vendimmarrjeve parlamentare, ka çështje shumë të rëndësishme, që kanë të bëjnë me shtetin, kanë të bëjnë me institucionet, kanë të bëjnë me funksionimin e disa strukturave, të cilat janë me rëndësi të jashtëzakonshme për demokracinë. Kam parasysh këtu jo vetëm atë që pamë të miratohet si Institucioni i Avokatit të Popullit, që është jo vetëm një institucion i rëndësishëm në demokraci, por është institucioni që mendohet se është më drejtpërdrejt dhe më afër qytetarëve. Por besoj edhe në momente të tjera që kanë të bëjnë me Gjykatën Administrative. Unë uroj dhe shpresoj që në vijim të këtij komunikimi dhe bashkëpunimi, palët të gjejnë vullnetin për ta miratuar, sepse është një nevojë e domosdoshme e sistemit gjyqësor në Shqipëri, por dhe e nevojës së qytetarëve, biznesit, për ta ndarë nga ajo mori çështjesh që gjykata, aposistemi i drejtësisë, kanë qenë të detyruara t'i trajtojë në mënyrë
shumë komplekse. Zoti President, vendi kaloi këtë vit edhe një proces mjaft të rëndësishëm siç ishte ai i censusit. Kanë dalë rezultatet e para që sigurisht janë rezultate paraprake, por tregojnë që numri i shqiptarëve që banojnë në Shqipëri është ulur. Pra, kemi sërish, edhe në këtë 10vjeçar ka pasur një ikje. A është diçka për t'u shqetësuar? Më lejoni të ritheksoj, nisur edhe nga pyetja që ju bëni, që vazhdimisht unë kam apeluar për nevojën e realizimit të censusit. E them këtë për të kundërshtuar disa insinuata që janë bërë në momente të caktuara, duke aluduar që Presidenti ka qenë kundër procesit të censusit. Fakti që Presidenti e ka dekretuar ligjin pa asnjë lloj mëdyshjeje, tregon që vullneti i Presidentit ka qenë dhe është që procesi i censusit të realizohet, natyrisht të realizohet mbi bazën e Kushtetutës, të ligjit, por edhe të një metodike. Unë besoj që ajo që është realizuar, tani është në dorë të institucioneve të specializuara. Unë nuk besoj që është momenti tani që të bëj analiza të pjesshme. Fakti që ky proces vazhdon të përpunohet, dhe vetëm një pjesë e censusit ka dalë në pah, unë do të preferoja që të bëja një koment të plotë, në çastin kur institucionet e specializuara, do të bëjnë përfundimet e tyre për të na dhënë mundësinë që edhe analiza të mos jetë e pjesshme, por të jetë komplekse. Unë kurrsesi nuk do të mendoja që procesi i censusit të deformohet nga pasione apo nga këndvështrime politike. Çështja e censusit është një çështje që vjen, sikurse thashë, mbi bazën e ligjit dhe të një metodike që unë shpresoj që të jetë shkencore dhe reale". Zoti President, ju folët për insinuata. Këto insinuata nuk kanë qenë ndaj jush vetëm për censusin, kanë qenë edhe për
shumë çështje të tjera. Doja t'ju pyesja, pas pesë vitesh, si e ndieni veten kur shihni se dera e Partisë Demokratike ju është mbyllur? Së pari, unë do të thoja që kam ardhur në Presidencë duke zbatuar një detyrim kushtetues, për të lënë pozicionin që unë kam pasur në Partinë Demokratike. Së dyti, pavarësisht se cila do të jetë e ardhmja e individit Bamir Topi, unë nuk mendoj që demokracia dhe demokratët ndodhen vetëm nëpër institucione. Demokratët janë në terrenin sho-
qëror, janë në terrenin publik, ata i takojmë çdo ditë. Dhe unë do të thoja që nuk shkon shumë ai termi i përdorur, pasi në demokraci çdo individ e ka terrenin të hapur. Vetëm atëherë, kur ne do të arrijmë standardet më të larta të demokracisë, atëherë do të kuptojmë që demokracia, qoftë edhe politika, qoftë edhe biznesi, qoftë edhe cdo veprimtari tjetër jetësore, është një çështje konkurence reale. Le t'ia lëmë perspektivës për të vlerësuar e për të gjykuar ecurinë e secilës karrierë, qoftë kjo individuale, por qoftë edhe në grup!
Propozimet e presidentit
"Kandidatët për KLSH-në problemi ishte te PD"
P
TIRANE
rej fillimit të muajit nëntor 2011, shumica qeverisëse u përplas me kandidaturat e presidentit Topi për postin e kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit. Topi prezantoi fillimisht ish-deputetin Sali Shehu, që u rrëzua nga Kuvendi dhe më pas Bujar Leskajn, që u votua dhe që të dy njihen si miq të afërt me kreun e shtetit. "Unë nuk do ta konsideroja atributin që ka Kryetari i Shtetit për ta ndarë një pozicion me shokë e me miq. Absolutisht! Por ka qenë vlerësimi im, vlerësim që qëndron edhe në këtë moment që po diskutojmë për të dyja kandidaturat, sepse së pari Presidenti ka të gjithë atributin kushtetues për të bërë vlerësimin e parametrave ligjorë që duhet të ketë kandidati për të shkuar atje. Që prej momentit kur kandidati i plotëson këto standarde, këto kërkesa, atëherë çdo njeri ka të drejtë të konsiderohet si i përshtatshëm, për të realizuar një garë të caktuar. Aq më tepër që të dyja kandidaturat kanë të njëjtën staturë politike dhe unë do të thoja se kanë demonstruar më shumë se sa një impenjim politik, një impenjim qytetar, kanë dëshmuar karak-
ter dhe aftësi për të realizuar një detyrë të caktuar"- us shpreh ai. Sipas presidentit, fakti që diferenca mes dy kandidaturave nuk u bë nga Presidenti, por u bë nga Parlamenti edhe pse që të dy vinin nga PD-ja, është një problem që duhet kërkuar te shumica qeverisëse.
Votat e lexuesve
Të vrarët e 21 janarit "Njerëz të Vitit"
K
TIRANE
atër demonstruesit e vrarë më 21 janar 2011 nga qeveria e kryeministrit Sali Berisha janë shpallur Njerëzit e Vitit në anketën e gazetës Tema. Për dhjetë ditë rresht lexuesit kanë votuar në anketën Njeriu i Vitit 2011 dhe kanë dhënë votat me një diferencë të ndjeshme për katër të vrarët e 21 Qershorit. I dyti pas tyre është lideri i opozitës, Edi Rama, dhe i treti si surprizë, drejtuesi i Aleancës Kuq e Zi, Kreshnik Spahiu. Mobilizimi i fansave të tij online, sidomos dje, rriti ndejshëm diferencën e tij me Edi Ramën, duke kaluar në disa mo-
mente dhe para tij. Interesant është dhe rivaliteti mes Dritan Priftit dhe Sali Berishës, njëri si denoncues dhe tjetri si i denoncuar i madh i këtij viti. Nga shoqëria civile në krye të listës qëndron Flora Hanelli, pedagogia që u bë e njohur për betejën e saj me Lulëzim Bashën gjatë një takimi në Fakultetin e Inxhinierisë së Ndërtimit në mes të fushatës elektorale, ndërsa gazetari Artan Hoxha përfaqëson gazetarët dhe punën e tyre gjatë vitit 2011. Votuesit kanë dominuar po ashtu presidentin Bamir Topi, Albin Kurtin dhe eurodeputeten Tanja Fajon, e cila ka rol kyç në procesin e liberalizimit të vizave për Shqipërinë.
E premte, 30 dhjetor 2011
3
POLITIKE BERISHA, DREKË PËR QEVERITARËT
BRAÇE: BERISHA, DREKË ME "PENSIONET"
Kryeministri Berisha dhe bashkëshortja e tij, Liri Berisha, dhanë një pritje koktej për anëtarët e qeverisë, me rastin e mbylljes së këtij viti dhe ardhjes së Vitit të Ri 2012. Berisha i falenderoi ata për mbështetjen dhe përkushtimin e tyre, në realizimin e reformave të mëdha. Mirënjohje të veçantë shprehu për gjithë qytetarët shqiptarë, për punën e sakrificat e tyre gjatë këtij viti, për punonjësit e administratës, zyrtarët dhe bashkëpunëtorët e tyre, duke i ftuar për të vazhduar përpjekjet për realizimin e projektit më madhor: Shqipëria-vend i zhvilluar.
Nënkryetari i grupit parlamentar të PS, Erjon Braçe ka komentuar dje drekën e shtruar nga Berisha për ministrat dhe zëvendësat e tyre. "Sali Berisha shtroi drekë në ish shtepinë e Enver Hoxhës në Bllok për ministrat e zëvendës ministrat, gratë e burrat e tyre, me rastin e vitit të ri. Me paret tona, të buxhetit të shtetit. Sali Berisha ua mohoi një drekë të tillë pensionistëve, 550 mijë të tillëve. Tha se nuk ka para, është krizë. Por për të dhe për ministrat dhe zv.ministrat përse ka para", tha dje Braçe.
Kryetari i Lëvizjes për Integrim bën bilancin e vitit 2011
TIRANE
K
ryetari i Lëvizjes Social iste për Integrim, në një intervistë dhënë për "UTV", deklaroi se do kishte mbajtur të njejtin qëndrim me Berishën për 21 janarin, nëse do të kishte qënë kryeministër.
ILIR META
"Marrëveshje me Berishën deri në fund"
K
ryetari i LSI, Ilir Meta është shprehur se marrëveshjes me PD do t'i shkojë deri në fund, ndërkohë që nuk është shprehur me shumë tone kundërshtuese në lidhje me ndonjë koalicion të mundshëm me PS. "Unë nuk mund të marr përsipër të jap përgjigje në emër të LSI-së, së pari pa e konsultuar këtë çështje me gjithë kolegët e tjerë dhe së dyti pa pritur kohën për të marrë këto vendime. Një gjë është e sigurt, që ne kësaj marrëveshjeje do t'i qëndrojmë deri në fund dhe gjithçka tjetër është një spekulim. Ne nuk pendohemi për marrëveshjen", tha Meta. Sipas tij, dhe pas vitit 2013 ky koalicion ka mundësi dhe potencial për të qeverisur shumë mirë vendin. "Natyrisht që gjithçka mbetet e hapur për t'u përmirësuar në mënyrë të vazhdueshme dhe jam i bindur se sugjerimet e ardhshme do të tregojnë rëndësinë apo domosdoshmërinë e vazhdimit të një koalicioni", tha kreu i LSI.
Z.Meta, ky vit nisi me një ngjarje siç ishte ajo e 21 janarit ku humbën jetën 4 vetë. Kjo ngjarje ishte pas paraqitjes së një videoje. Ndjeni përgjegjësi për atë që ndodhi? 21 janari nuk ka lidhje me asnjë lloj videoje. Aq më tepër me një video-montazh të organizuar nga opozita. Aq më tepër kur dihet se pavarësisht që kishte të bënte me një video-montazh, kriminal që ka rezultuar nga të gjitha ekspertizat. Përsëri duke pasur informacionet e mia nga burime, pra se kjo do të përdorej si një pretekst për të nxitur dhunë, unë dhashë dorëheqjen nga postet qeveritare. Kërkova vetë që të hetohej kjo çështje i bindur se kisha të bëja me një montazh por edhe për të respektuar çdo ndjeshmëri që ishte krijuar për shkak të manipulimit të opinionit publik. Vetëm për shkak se videoja do përdorej për dhunë dhatë dorëheqjen? Ky është një shkak shumë i rëndësishëm, ashtu sikurse kishte të bënte edhe morali im për të shkuar para drejtësisë jo si Zv. Kryeministër por si qytetar i thjeshtë. Njëkohësisht nuk kishte asnjë arsye për të organizuar një sulm të dhunshëm ndaj institucioneve në kushtet kur këtë çështje e nisi për ta hetuar vetë Prokuroria. 21 janari ka lidhje edhe me një çështje tjetër, me atë që ndodhi një vit më parë që ishte liberalizimi i vizave për të gjithë qytetarët shqiptarë. Kjo pasi për fat të keq lidershipi i PS për më shumë se 1 vit u përpoq ta bllokonte këtë proces përmes një konflikti të jashtëzakonshëm të provokuar pa asnjë arsye, pasi u bënë edhe greva në bulevard, pasi mbetën pa alternativë për të goditur qeverinë dhe për ta përmbysur atë, krijuan inskenimin e dhunshëm të 21 janarit dhe për këtë përgjegjësia është e atyre që i bënë këto veprime dhe këto manipulime. Por asnjë objektiv ato nuk arritën. Qeveria nuk u përmbys. Rendi kushtetues nuk u përmbys pavarësisht se u cenua. Por ndodhi 21 janari...? Për sa i përket 21 janarit dhe ju mos harroni që, 21 janarin, i pari që e ka parala-
Meta: 21 janari, do reagoja si Berisha Kreu i LSI: Ka një komplot të gjerë ndaj meje mpetencat e hetimit të çështjes. Unë mendoj dhe i takoj asaj kategorie dhe e kam treguar që kur njëri është në krye të një institucioni nuk mund ta braktisë atë institucion atë, aq më tepër në atë moment kur është e qartë se tentoi për ta dhunuar institucionin. Një njeri që braktis këtë detyrë është një dezertor, një frikacak, një njeri që e do postin apo opozitën thjesht për të përfituar apo për protagonizmin publik, por s'merr përgjegjësitë që i takojnë në momente të vështira. Në fund të fundit, s'shikoj asnjë përgjegjësi, përkundrazi mendoj se është një tregues i kurajës për të mbrojtur institucionin.
Në foto: Ilir Meta duke dalë nga gjykata e Lartë
jmëruar publikisht që do shkonte drejt dhunës e drejt konfliktit, kam qenë unë dhe jo vetëm kaq, por tre ditë përpara se të ndodhte 21 janari Sekretari i përgjithshëm i LSI, Luan Rama, i ka dërguar informacion zyrtar, me shkrim drejtorit të përgjithshëm të Policisë së Shtetit, duke i përshkruar pak a shumë për ato informacione që ne i kishim dhe që rezultuan për fat të keq shumë të sakta për atë që do të ndodhte. Për fat të keq janë vrarë 4 qytetarë, të cilët s'jetojnë më, ndaj dhe unë kërkoj me forcë që të zbardhet 21 janari. Arsye tjetër ishte se kishe informacione sekrete nga burime që ju informuan juve se do përdorej dhunë dhe dhatë dorëheqjen dhe për këtë arsye? Gjithashtu ne kemi ditur se çfarë do të ndodhte në 21 janar. Ne situatën e kemi pasur nën kontroll dhe vazhdojmë ta kemi nën kontroll sa i përket informacioneve. Në rast se ju do të ishit kryeministër në vend të Sali Berishës në 21 janar, a do të kishte Garda e Republikës të njëjtin reagim që pati në 21 janar? Mendoj se qëndrimi i
Kryeministrit në zyrë ka qenë shumë i drejtë. Duket qartë që segmente të caktuara të shtetit, jo vetëm që nuk kanë funksionuar, por kanë funksionuar në drejtim të kundërt. Është e qartë, të gjithë i kanë parë pamjet, socialistët e vërtetë ishin të vendosur nga Galeria e Arteve e këtij, pasi socialistët e vërtetë nuk janë njerëz të dhunshëm, por në krye të turmës kanë qenë kontingjente kryesisht kriminale. Kuptohet që ai tension i imponuar për orë të tëra synonte një produkt, për fat të keq me pasoja për jetën e qytetarëve, sepse një protestë zhvillohet dhe secili më pas vazhdon punën e tij. Dhe në këtë drejtim kuptohet që ka një përgjegjësi edhe policia, pasi kur e merr vesh një strukturë politike se çfarë do të ndodhë dhe të mos e marrë vesh një institucion i sigurisë kombëtare, kjo është e patolerueshme që ata elementë që sulmuan policinë atë ditë nuk duhet të kishin hyrë fare në Tiranë. Ndërsa qytetarët kanë të drejtën e tyre të protestojnë në mënyrën më demokratike si në çdo vend të botës. Elementë me armë, me mjete të forta s'duhet të kishin hyrë në Tiranë duke qenë se paralajmërime të tilla ishin bërë më parë. Dhe njëherë reagimi...? Unë nuk dua të hyj në ko-
Pra do reagonit...? Unë i takoj asaj kategorie politikanësh që janë për të mbrojtur institucionet. Nuk mundet që të vazhdojmë ne në Shqipëri që, i teket dikujt dhe merr institucionin tonë, edhe e lëshon nesër sepse kemi raste të shëmtuara të historisë sonë të re të vendit, institucioni nuk preket. Kushdo qoftë, absolutisht, sepse institucioni u takon të gjithëve, nuk i takon atij që është sot në zyrë, por që i takon të gjithë atyre qytetarëve që paguajnë taksat në mënyrë që institucionet të kryejnë detyrat e tyre. Kjo është një çështje e mbyllur. Unë jam që çdo politikan të respektojë ligjin, të respektojë ligjin që nga polici më i thjeshtë, i cili është i pari kontakt i çdo qytetari me ligjin, që kur del nga banesa e tij derisa sa kthehet aty. Gjatë kësaj kohe u shprehët se ekzistojnë edhe çështje të tjera korrupsioni. Për çfarë çështjesh e keni fjalën? Prokuroria është shndërruar në një "çerdhe politike", që ka kryer veprime në kundërshtim me ligjin. Edhe ftesa që mu bë mua për të më komunikuar akuzën, një ditë përpara se të fillonte fushata e 8 majit. Unë kam shumë respekt për institucionet dhe s'mendoj që të gjithë prokurorët kanë moralin e
Ina Ramës apo edhe të tjerëve. Jo vetëm për këtë çështje por edhe për të tjera rezultojnë deri në fyt, jo vetëm të implikuar politikisht por edhe në afera që nuk mbyllen dot. Çështë ky institucion që i thotë Ministrit të Drejtësisë që nuk do ndërhyrje kur nuk respekton ligjin dhe dënon një njeri për vrasje me vetëm 2 vite. Çështje ky institucion që mund të bëjë ç'të dojë në këtë vend dhe që bën vetëm loja politike dhe korruptive. Është shefi i opozitës dhe ai i Republikës pas kësaj loje apo jo? Nuk dua të bëhem pjesë e këtyre spekulimeve por ky është një komplot shumë më i gjërë se sa thjesht disa prokurorë apo ndonjë tjetër. Është e qartë që prokuroria vetëm një institucion i ligjshëm nuk është, ashtu siç jam i bindur që ka edhe prokurorë që janë edhe më të zhgënjyer por edhe shumë të tjerë pasi mendojnë që ata nuk e kanë këtë përgjegjësi, mendojnë që prokuroria duhet të jetë e pavarur dhe të respektojë ligjin. Ka pasur kontakt mes LSI dhe PS për një bashkëpunim të mundshëm? Kudo mund të gjesh njerëz që shkëmbejnë mendime të ndryshme dhe unë nuk marr përsipër të komentoj bisedat, dëshirat apo idetë e ndryshme që ata kanë, janë njerëz të lirë të shprehin mendimet dhe të spekulojnë. Qëndrimi i LSI dhe i imi është ky. Për aq kohë sa kemi një marrëveshje s'ekziston mundësia për një gjë të tillë. Keni gjetur korrektësi nga Berisha për sa i përket marrëveshjes? Raportet kanë qenë korrekte, parimore, funksionale dhe përballimi i momenteve të vështira nga ky koalicion ka qenë prova më e mirë përveçse rezultatit të zgjedhjeve të 8 majit që ishin një provë e rëndësishme. Mendoj se marrëveshja ka qenë dhe mbetet përgjegjësish korrekte.
4
E premte, 30 dhjetor 2011
POLITIKE META: ASKUSH NUK SULMON DOT LSI
LSI: PRESIDENTI, JO PRESION PD
"Edhe pas 7 viteve nga themelimi i LSI tregoi qartë se s'ka asnjë forcë as në tokë e as në qiell të sulmojë LSI-në. Por ne nuk jemi këtu për të bërë sfida ndaj të tjerëve". Kjo ka qënë deklarata e Metës, me të cilën ka shpjeguar faktin se as Topi dhe asnjë parti tjetër nuk i zë vendin në qendër të politikës shqiptara. "Absolutisht ju konfirmoj që viti 2012 do të ketë si piedestal 100-vjetorin e Pavarësisë dhe gjërat e tjera do të jenë tërësish të arritshme", tha Meta, për të cilin vitet e ardhshme do jenë të ndritura.
Kreu i LSI Ilir Meta tha se nuk do ta kushtëzojë koalicionin me Berishën për Presidentin. "Mendoj se LSI nuk është dalluar për kushtëzime jo të principata. Ka disa gjëra ku ka kushte dhe ne e kemi treguar qartë se i qëndrojmë këtyre çështjeve siç është çështja e integrimit", ka qënë deklarata e Metës. Ai tha se ekziston përgjegjshmëria për të bërë një zgjidhje sa më të mirë në mënyrë që ky problem, pra gjedhja e Presidentit të zgjidhet sipas Kushtetutës. Një deklaratë kjo në të njejtën linjë me Berishën.
Shefi i OSBE: Legjitime kërkesat e partive të vogla, jo ndryshim sistemi
Ndryshimi i sistemit, të vegjlit kundër Uollfarth
Berisha, mbështetje çeke për integrimin
Koçi kundër ambasadorit. Ndoka: Ndryshimet, brenda sistemit Lajmi Vetëm pak momente pas deklaratës së ambasadorit të OSBE se s'do të ishte mirë të ndryshohet shpesh sistemi zgjedhor, por duke u dhënë të drejtë dhe partive të vogla në kërkesat e tyre, kanë reaguar Koçi e Ndoka, të cilët s'kanë munguar të shprehen kundër këtij qëndrimi, pasi ky sistem i penalizon aleatët e PD dhe PS
TIRANE
JAKIN MARENA
D
eklarata e Ambasa dorit të Prezencës së OSBE në Shqipëri, Eugen Uollfarth që pavarësisht se partitë e vogla kanë të drejtë në kërkesat e tyre legjitime, nuk është mirë të ndryshohet shpesh sistemi zgjedhor, ka sjellë dhe reagimin e partive të vogla. Përmes kreut të PSV, Petro Koçi dhe PDK, Nard Ndoka partitë e vogla që aspirojnë korrektimin kombëtar të sistemit proporcional rajonal, kanë reaguar duke u shprehur se OSBE nuk duhet të bëhet pjesë e ngushtimit të hapësirave për këto parti në spektrin e politikës shqiptar. Ata nënvizojnë se ndryshimi që kërkojnë është brenda sistemit, pa bërë ndryshimin e tij. Në një deklaratë për mediat, Ambasadori i OSBE në Tiranë, Uollfarth bën thirrje partive politike që ta fokusojnë punën e tyre në përmirësimin e kodit. Ndërsa i ka cilësuar legjitime kërkesat e partive të vogla për ndryshimin e sistemit zgjedhor, ai thotë se s'duhet të bëhen ndryshime të shpeshta të sistemit dhe këtu ai i referohet ndryshimeve që u bënë më 2008. "Sistemi zgjedhor ka ndryshuar në vitin 2008, e unë mendoj se këto
Sali Berisha Partitë e vogla kanë kërkuar reformë zgjedhore gjithëpërfshirëse, lista të hapura, numërim elektronik dhe korrektim kombëtar të sistemit aktual zgjedhor. Por kryeministri Berisha shprehu vendosmërinë për të mos ndryshuar sistemin zgjedhor aktual dhe aq më pak për të vënë në dispozicion lista të hapura.
ndryshime nuk duhet të ndodhin shpesh. Një sistem i qëndrueshëm zgjedhor është me shumë rëndësi për vendin. Nendoj gjithashtu se kërkesat e partive të vogla janë legjitime, e si të tilla duhen respektuar. Por, gjithsesi vendimi mbetet në dorë të klasës politike", tha Uollfarth. Por ka qënë i menjëherësh reagimi i partive të vogla. "OSBE bën mirë që të mos bëhet pjesë e 'murit të Berlinit' që ngriti Berisha ndaj kodit politik, pasi kodi zgjedhor është pjesë e kodit të shoqërisë shqiptare.
Ambasadori nuk duhet të shndërrohet në një bashkëpuntor të sistemeve që janë kundër frymëmarrjes së partive aleate të partive të mëdha, në një bahskëpuntor së sistemeve politike monopoliste dhe se ai nuk duhet të harrojë se ndryshimi i Kushtetutës dhe Kodit më 2008, ka qenë një veprim politik të padebatuar dhe të padiskutuar me opinionin e gjërë publik", ka qënë deklarata e djeshme e kryetarit të PSV, Petro Koçi për gazetën "Shqiptarja.com". Sipas tij, korigjimi i sistemit është i
mundshëm dhe është jetik jo vetëm për hapësirën e partive aleate të PD dhe PS por për demokracinë Shqiptare. Duke nënvizuar faktin korrektimi kombëtar për sistemin proporcional rajonal është i mundshëm. Po në të njejtën gjatësi vale ka qënë dhe kreu demokristian, Nard Ndoka teksa është shprehur se nuk preket as Kushtetuta dhe as sistemi zgjedhor me korrektimin kombëtar të proporcionalit rajonal. "Nuk kërkohet të ndryshohet as Kushtetuta dhe as sistemi zgjedhor nga ana e partive
LAJME SHKURT
tona, pasi kërkesa jonë nuk konkludon në ndryshimin e sistemit zgjedhor, por në përmirësimin e Kodit Zgjedhor dhe kthimin e tij në parametrat kushtetues", ka qënë deklarata e Ndokës. Për të cilin, Kodi dhe sistemi zgjedhor aktual janë antikushtetues, pasi është shkelur barazia e votës. "Ne kërkojmë thjeshtë korrektimin kombëtar për sistemin proporcional rajonal. Pra ndryshimi që kërkohet nga ne është vetëm brenda këtij sistemi zgjedhor proporcional rajonal", tha Ndoka për gazetën "Shqiptarja.com". Ne komisionin e reformës zgjedhore, partitë e vogla kanë propozuar korrigjimin e sistemit elektoral. Berisha është shprehur kunndër, ndërsa Rama pro tyre.
Kryeministri Berisha priti në takim, të Ngarkuarin me Punë të Çekisë në Tiranë, Valky. Ai falënderoi Kryeministrin për pritjen e ngrohtë dhe i përcolli përshëndetjet më të përzemërta të Kryeministrit dhe qeverisë çeke, si dhe mirënjohjen për nderimin që Berisha dëshmoi ndaj figurës së ish Presidentit Havel, me pjesëmarrjen e tij në ceremoninë e lamtumirës të organizuar javën e kaluar në Pragë. Valky e siguroi Berishën se Çekia ka qenë dhe mbetet një mbështetëse e palëkundur e qeverisë shqiptare, në të gjitha përpjekjet për projektin madhor të integrimit europian. Çekia do të mbështesë fuqishëm dhënien e statusit të vendit kandidat për Shqipërinë, në periudhën më të afërt gjatë vitit të ardhshëm.
Pollo: Bëmë realitet angazhimet e fushatës
Ministri Pollo, i shoqëruar nga Prefekti i Qarkut të Beratit, Bujar Hoxhaj inauguroi dje fillimin e punimeve që lidhin qendrën e fshatit Tapi të komunës së Perondisë me rrugën nacionale Berat-Kuçovë. "Ne jemi qeveri që shikojmë përpara dhe jemi njerëz që premtojmë dhe mbajmë fjalën. Prandaj, sot jemi këtu për të treguar se ato angazhime që morëm në fushatë, nëpërmjet kandidatit tonë, Rexhep Hadëri, bashkë me ne të gjithë që kemi vajtur fshat më fshat, do të bëhen, dhe do të vijmë përsëri për të thënë se çfarë kemi bërë. Po ashtu, në një kohë rekord u mbajt një premtim i dhënë, filluan punimet në fshatin Tapi, nga qendra deri në rrugën kryesore", u shpreh Pollo.
Haxhinasto
"Dialogu politik, hap drejt integrimit"
B
TIRANE
ashkëpunimi i arritur tashmë mes mazhorancës dhe opozitës është një hap pozitiv për proceset integruese të vendit. Për zëvendës kryeministrin Edmond Haxhinasto dialogu potitik i arritur mes mazhorancës dhe opozitës është një hap pozitiv drejt integrimit të vendit në Bashkimin Europian. "Shqipëria e konsideron si prioritet integrimin dhe zhvillimet e fundit janë një hap në drejtimin e duhur. Bashkimi Europian e ka bërë të qartë që bashkëpunimi institucional dhe dialogu politik mes partive politike, janë rruga e vetme që Shqipëria të marrë statusin e vendit kandidat", ka theksuar
Haxhinasto. Këtë deklaratë kreu i diplomacisë shqiptare e bëri gjatë promovimit të librit 'Shteti kandidat i BE', të Lendita Kamberit nga Preshe-
Lajmi Numri dy i qeverisë shqiptare, njëherësh shefi i diplomacisë shqiptare, Haxhinasto është shprehur se integrimi i vendit favorizohet shumë nga dialogu politik mes pozitës dhe opozitës. Për të bashkëpunimi është rruga e vetme për statusin e vendit kandidat për në BE.
va. "Libri i shërben të gjithë politikanëve, studjuesve dhe punonjësve të shërbimeve publike. Fakti që zonja vjen nga Presheva është një mesazh dhe një metaforë e jashtëzakonshme për Shqipërinë, për të ardhmen e tyre duke e parë integrimin europian si rrugën e vetme, si një Europë që lëvizet lirshëm, ku respektohen të drejtat e njeriut dhe të minoriteteve" ka shtuar Haxhinasto. Libri është vlerësuar ga kritikë të shumtë të pranishëm në këtë promovim. Koncepti i shtetit kandidat në libër është perceptuar jo vetëm për ato shtete që kanë aderuar drejt Bashkimit Europian por edhe për ato vende që kanë shprehur interesimin e tyre për aderimin në këto struktura.
E premte, 30 dhjetor 2011
5
SOCIALE
Bashkia e Tiranës, asnjë aktivitet për ndërrimin e viteve
N
dryshe nga vitet e kaluara, këtë vit qytetarët e Tiranës nuk do të kenë mundësi të ndjekin asnjë aktivitet të organizuar nga bashkia, me rastin e ndërrimit të viteve. Ndryshe nga tradita e viteve të kaluara, ku me datë 31 dhjetor, duke pritur datën 1 janar, në sheshin kryesor të Tiranës është zhvilluar gjithmonë një koncert i madh
festiv, ku qindra qytetarë mblidhen së bashku për të pritur ndërrimin e viteve, këtë herë nuk do të ketë asgjë të organizuar. Mësohet se e vetmja nismë që ka marrë përsipër këtë fundviti bashkia e Tiranës është hedhja e fishekzjarreve në momentin e ndërrimit të viteve. Të paktën kjo është ajo që na u
konfirmua dje në mbrëmje, ndërkohë që gjatë viteve të kaluara, kalendari festiv i bashkisë së Tiranës, është bërë publik për mediat disa ditë më parë. Me sa duket bashkia e Tiranës është mjaftuar vetëm me dritat që ka vënë në bulevard, duke mos treguar kështu kujdes për jetën artistike që do të gjallëronte ndërrimin e viteve në kryeqytetin e shqiptarëve.
Taksat që lehtësohen bizneset që punësojnë më shumë se 50 persona të papunë
Pedonalja do kthehet në treg Bashkia e Tiranës parashikon që te rruga "Murat Toptani", gjatë fundjavës të kthehet në panair për artizanët. Basha: Kështu joshim turistët
Lajmi Çdo fundjavë, nga muajt prill-tetor, rruga pedonale "Murat Toptani" do të kthehet në një treg për artizanët. Instalimet do të jenë të çmontueshme dhe do të hiqen gjatë ditëve të javës. Kjo është pamja e re, që parashikon t'i japë bashkia e Tiranës, rrugës e cila është ndërtuar vetëm për këmbësorët.
TIRANE
ESMERALDA KETA
N
ë projektbuxhetin e vitit 2012, i cili kaloi dy ditë më parë në këshill bashkiak, është parashikuar edhe rikualifikimi i bllokut të Toptanëve. Më konkretisht bashkia e Tiranës parashikon në këtë rrugë pe-
donale krijimin i një panairi të artizanatit, që do të ndikonte pozitivisht në eksperiencën e një turisti, pasi ato vazhdimisht kërkojnë diçka autentike nga qyteti i Tiranës. "Përqëndrimi i disa produkteve të artizanatit në një treg të vetëm e bën shumë më tërheqës këtë treg dhe akoma më shumë rrit dëshirën e turistëve për të
Aldrin Dalipi
Votë kundër moralit bllokues që fsheh të vërtetën
TIRANE
K
ëshilltarët e "Aleanca për të Ardhmen" kanë argumentuar votën e tyre kundër projektbuxhetit të Tiranës 2012. Duke përdorur fakte dhe argumente, sipas tyre, kryetari i emëruar i bashkisë ka gënjyer për taksat, trefishimin e buxhetit dhe gjoja investimet që ka në projektet e tij. Sipas kreut të socialistëve në këshill bashkiak, Aldrin Dalipi, edhe pse këshilltarët e majtë nuk kanë marrë asnjë dokument mbi projektbuxhetin në dorëzim në kohën e mjaftueshme për ta shqyrtuar, ata kanë qëndruar në sallën e mbledhjes duke debatuar dhe kërkuar të vërtetën e shifrave që Basha i paraqet si arritje, pavarësisht se më shumë se gjysma e projekteve të investimeve, ai i ka "mbartur" nga një vit më parë, me financim të siguruar nga bashkia e mëparshme deri në 50-60 për qind të vlerës. "Ne do të themi të vërtetën. Atë të vërtetë që qytetarët e Tiranës e dinë që
blerë një produkt artizan dhe si rrjedhojë dhe shancet që kjo blerje të realizohet", thuhet në fq 112 të proejektbuxhetit të Tiranës për 2012, ku flitet për ndërhyrjet që do të bëhen n këtë rrugë. Gjithashtu shpjegohet edhe mënyra se si do të funksionojë ky treg që do të ndërtohet në mes të Tiranës. "Funksionimi i një panairi të tillë mund të realizohet gjatë fundjavave pranë rrugës "Murat Toptani", e cila ka disa avantazhe: është rrugë me akses vetëm për këmbësorët; është shumë afër atraksioneve kryesore të qytetit; është shumë afër qendrës së qytetit, shumë lehtë e arritshme (ka akses të madh si me makinë, me autobus apo me këmbë). Gjithashtu do të përfitonin dhe artizanët, të cilët do të ishin më të motivuar për ta mbajtur të gjallë traditën e tyre, pasi tashmë produktet e tyre do të ishin më pranë konsumatorëve dhe do të kishin rritje të nivelit të shitjeve dhe gjithashtu të fitimeve. Për sa i përket instalimeve të nevojshme për ndërtimin e tregut, ato duhet të jenë të çmontueshme, pasi tregu duhet të funksionojë vetëm në fundjavë dhe gjatë periudhës prill- tetor ku dhe niveli i reshjeve është më i ulët dhe
Në foto: Rruga pedonale "Murat Toptani", ku aktualisht është vendosur fshati turistik,por që bashkia e Tiranës ka në plan ta kthejë gjatë fundjavave në një treg për artizanët
temperaturat më të larta, si dhe dita më e gjatë falë ndryshimit të orës me 60 minuta", - thuhet në projektbuxhetin e Tiranës. Aktualisht në rrugën pedonale "Murat Toptani", është instaluar qyteza e vitit të ri, me rreth 40 kasolle druri që i kanë marrë me qira bizneset për një muaj me rastin e festave të fundvitit. Por ndryshimi është se duke u kthyer në një treg për artizanët, kjo rrugë, do të humbasë funksionin e saj kryesor, pra të jetë një rrugë vetëm për
këmbësorët.
LEHTËSI PËR BIZNESET
Një tjetër projektvendim i rëndësishëm që ka kaluat në mbledhjen e datës 28 dhjetor të këshillit bashkiak, ka të bëjë me lehtësitë fiskale për të gjithë ata biznese që punësojnë më shumë se 50 persona, nga lista e të papunëve të regjistruar pranë zyrave të punësimit të Tiranës. "Përjashtohen nga pagesa e taksës mbi pasurinë, taksës së tabelës identifikuese dhe tarifës së pastrimit dhe tra-
jtimit të mbeturinave për katër vjet, të gjitha subjektet e reja të biznesit në qytetin e Tiranës, që punësojnë mbi 50 punonjës, të marrë nga lista e të papunëve vetëm nga zyrat e punësimit Tiranë. Ulet detyrimi në masën 30 % për taksën e ndikimit në infrastrukturë nga lejet e ndërtimit, për të gjitha subjektet e ndërtimit, që punësojnë mbi 75 punonjës, të marrë nga lista e të papunëve vetëm nga zyrat e punësimit Tiranë", detajon projektvendimi lehtësitë mbi këto biznese.
Buxheti 2012
Si do ndahen paratë e Tiranës
kur kjo qendër u mor mes fenomenit të shkatërrimit dhe kioskëzimit, mes fenomenit të baltës dhe godinave në gjendje të mjerueshme, mes një qyteti i cili nuk kishte asnjë lidhje qoftë dhe me një periferi të ndonjë vendi të prapambetur. Projektbuxheti i paraqitur nga administrata e Bashkisë Tiranë nën drejtimin tuaj, është vetëm një kopjim i keq i buxhetit, që prej dy vitesh mbahet i bllokuar nga këshilltarët demokratë në Këshillin Bashkiak të Tiranës çfarë tregon se ju asnjëherë nuk keni pasur në qendër të vëmendjes qytetarët, në të kundërt do ta kishit treguar me votimin e buxhetit të qytetit për 2010 dhe 2011", - ka deklaruar Aldrin Dalipi.
N
TIRANE
jë pjesë e kon siderueshme e buxhetit 2012 i është lënë edhe kulturës e sportit. Kështu, këtë vit bashkia e Tiranës, e cila është financuesja e vetme e klubit sportiv "Tirana" do të japë plot 80 milionë lekë të reja, ndërkohë që për kulturën dhe turizmin janë dhënë 190 milionë lekë të reja, ku një pjesë e mirë e tyre do të shkojnë për financimin e qendrës kulturore "Tirana", ku përveç financimit të projekteve kulturore të organizuara nga ky institucion, përfshihen edhe hionoraret për bandën e qytetit dhe ansamblin "Ti-
INVESTIMET
Klubi i sportit "Tirana" Kultura dhe Turizmi
80 milionë lekë 190 milionë lekë
Mjedisin dhe rikualifikimet urbane
2.3 miliardë lekë
Rrugët dhe transporti publik Arsimi parauniversitar dhe edukimi
1.2 miliardë lekë 1.1 miliardë lekë
Shpenzimet kapitale
2.332 miliardë lekë
Investimet në vazhdim Investimet e reja
1.149 miliardë lekë 1.182 miliardë lekë
Këstet e kredive
570 milionë lekë
rana", të cilat marrin pjesë në aktivitete kulturore të qytetit. Ndërsa sa i përket shpërndarjes së buxhetit në total, 7 miliardë lekët do të shkojnë në
tre sektorët prioritarë, rrugë, arsim dhe pastrimi. Kështu, pjesa e luanit këtë vit do të shkojë për mjedisin dhe rikualifikimet urbane, për të cilin ësh-
të dhënë 2.3 miliardë lekë, ose 32 % e buxhetit. Peshën më të madhe e zë pastrimi, kjo edhe për shkak se një pjesë e faturave të 2011-ës, janë të papaguara. Më pas vijnë rrugët dhe transporti publik, zë për të cilin është vënë në dispozicion 1.2 miliardë lekë, ose 16 % e buxhetit, ndërsa për arsimin parauniversitar dhe edukimin janë parashikuar 1.1 miliardë lekë, ose 16 % të totalit. Shpenzimet kapitale për vitin 2012 arrijnë në total në vlerën e 2.332 miliardë lekëve ose 33 % të buxhetit të 2012. Investimet në vazhdim do të marrin një fond prej 1.149 miliardë lekë, ndërsa për investimet e reja është lënë një fond prej 1.182 miliardë lekësh.
6
E premte, 30 dhjetor 2011
EKONOMI
Autoriteti i Mbikëqyrjes, ligj i ri për sigurimet
A
utoriteti i Mbikëqyrjes Financiare i dorëzoi dje ministrisë së Financave projektligjin e ri "Për Sigurimet". Lajmi u bë i ditur nga kryetarja e Bordit Drejtues, Elisabeta Gjoni, gjatë pritjes së fundvitit me mediat. Objekti i ligjit të ri është përcaktimi i rregullave dhe procedurave që kanë të bëjnë me krijimin, funksionimin dhe mbikëqyrjen e
veprimtarisë së sigurimeve, risigurimeve dhe ndërmjetësimit, me qëllim që tregu i sigurimeve të veprojë në një mjedis të sigurt, të qëndrueshëm dhe transparent dhe në mbrojtje të të drejtave dhe interesave të konsumatorit. Në ligj përcaktohen si klasa të sigurimeve: sigurim i aksidenteve dhe shëndetit, sigurime motorike, sigurimi i marinës
dhe i transportit, sigurimi i avionëve, sigurimi nga zjarri dhe dëmtime të tjera në pronë, sigurimi i përgjegjësive, sigurimi i kreditit dhe i garancisë, etj. Sipas metodologjisë së re, Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare i mban nën mbikëqyrje të vazhdueshme kompanitë dhe do të ndërhyjë sa herë që konstaton një nivel të rritur të riskut.
Sa janë rritur çmimet e konsumit për qytetarët në vitet 2006-2011
Gazi i lëngët, 20% më shtrenjtë Ajo që është më shqetësuese mbetet rritja e shpenzimeve për shërbimet spitalore dhe e shëndetit në përgjithësi, e librave dhe kulturës, që nuk kanë qenë të vogla
Lajmi
NDRYSHIMI I ÇMIMEVE NË VITE SIPAS GRUPEVE TË ARTIKUJVE (NË PËRQINDJE)
Konsumatorët po e blejnë gazin e lëngshëm, produkt kryesor energjetik i shumë familjeve shqiptare, me një çmim të rritur ndjeshëm këtë fundviti. Dyqanet e palicensuara e të pakontrolluara nga askush e tregtojnë një kg gaz me 160 lekë, ndërkohë që dy vjet më parë ky çmim ishte 100 lekë e më pas kaloi në 100 lekë.
TIRANE
GENC KONDI
G
azi i lëngshëm bën pjesë tek mallrat më të ndjeshëm për buxhetin e familjeve, që mundohen të kursejnë për ngrohje e gatim, duke shmangur përdorimin e energjisë së shtrenjtuar elektrike. Grupi i lëndëve djegëse dhe energjisë gjatë viteve ka qenë një ndër pjesët e "shportës" së konsumatorit që janë shtrenjtuar më shumë, me 43 për qind, sipas të dhënave zyrtare të INSTAT-it. Po, ai nuk është i vetmi. Këto vite ka patur një rritje të madhe për disa çmime artikujsh të konsumit të gjerë, sikurse tregon edhe tabela bashkëngjitur. Për ta filluar nga artikujt, çmimi i të cilëve ka shënuar në vite ulje, kjo tendencë ka përfshirë vetëm dy grupe mallrash, komunikimin dhe veshmbathjen. Komunikimi mban rekordin në këtë drejtim, me ulje në pesë vjet të tarifave në masën mbi 21 për qind, kryesisht si pasojë e shtimit të numrit të operatorëve të telefonisë, fitimeve të konsiderueshme të kompanive që operojnë në këtë sektor dhe masave rregullatore, që mund të kishin qenë edhe më drastike, në kushtet e nje teknologjie me një kosto gjithnjë e më të lirë. Po kështu, veshjet, duke ndjekur një tendencë mbarëbotërore, kanë shënuar ulje të vazhdueshme të çmimit, si një mesatare, natyrisht pa llogaritur veshjet
shumë të shtrenjta, që përdoren nga një pakicë e papërfillshme e popullsisë. E njejta gjë vlen edhe për këpucët. Ndër grupet e tjera të mallrave e shërbimeve, goditjen më të madhe xhepat e konsumatorëve e kanë marrë në sektorin e shëndetësisë. Rezulton se, nga 2006-a deri në fund të nëntorit të këtij viti çmimet dhe tarifat për të paguar shërbimet mjekësore e dentare kanë shënuar një rritje me dy të tretat, 67.7 për qind. Kjo pasohet nga rritja e çmimeve të duhanit, me 55.5 për qind më shumë kosto për qytetarët, energjia me 43 për qind, sheqeri, nënproduktet e tij, etj me 35.6 për qind, librat e gazetat me 31.7 për qind dhe
vaji e yndyrnat me 30 për qind. Arsyet pse ka ndodhur një situatë e tillë janë të ndryshme. Rritja e çmimeve është një tendencë konstante e ekonomisë së tregut dhe inflacioni, në kufij të ulët, shërben si nxitës për ekonominë. Me disa përjashtime, inflacioni mesatar është arritur të mbahet nën kufijtë e një maksimumi prej 4%. Por, pavarësisht nga luhatjet lart-poshtë në tregun botëror të karburanteve, brenda vendit lëvizja ka qenë vetëm në kahun lart. Ndërkohë, disa nga artikujt ushqimorë si vaji, sheqeri, drithrat kanë njohur rritje të konsiderueshme dhe në botë, por sërish çmimet në vend nuk janë ulur në momentet e uljeve në bursa.
Mallrat Ushqime dhe pije joalkolike Ushqime Bukë dhe drithra Mish Peshk Qumësht, djathë dhe vezë Vajra dhe yndyra Fruta Zarzavate perfshirë patate Sheqer, recel, mjaltë, shurup,çokollata, dhe embëlsira. Pije alkolike Duhan Veshje dhe këpucë Lëndë djegëse dhe energji Mobilim, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje e shtëpisë Shëndeti Medikamentet dhe produkte të tjera farmaceutike Shërbime mjeksore, paramjeksore dhe dentare Shërbime spitalore Transport Blerje mjetesh transporti Shërbime ndaj mjeteve personale të transportit Komunikimi Argëtim dhe kulturë Gazeta, libra dhe mjete shkollore Shërbimi arsimor Hotele, kafene dhe restorante Burimi: INSTAT
2006 2007 0.2 5.4 0.2 5.5 0.1 24.6 1.1 0.9 2.3 1.6 1.6 5.1 5.8 7.0 -14.0 15.2 4.5 -11.8
2008 2009 2010 2011 (11-m) 3.5 6.8 4.6 3.5 3.6 7.0 4.7 3.5 15.0 -4.3 7.3 8.7 7.3 3.3 2.5 2.9 7.5 4.5 5.3 2.6 3.2 0.6 5.5 4.7 7.2 -6.2 11.5 4.7 -3.2 14.0 3.6 7.4 -12.6 42.4 1.2 -8.6
Totali 23.9 24.6 51.5 17.9 23.7 20.6 29.9 23.0 15.1
6.9 1.9 16.1 -2.8 12.4
-1.2 4.0 3.9 0.1 0.7
2.9 2.3 2.4 -3.9 15.8
10.8 2.4 5.8 -1.1 -1.2
8.5 4.3 8.5 -2.3 12.7
7.7 2.5 18.8 -1.4 2.6
35.6 17.4 55.5 -11.4 43.0
-0.9 1.2
-0.1 0.0
0.1 1.1
0.7 8.6
0.3 6.5
1.3 4.2
1.3 21.6
-0.7
-1.1
0.9
1.7
6.8
5.0
12.5
4.0 0.8 1.1 1.5
1.3 -0.1 2.8 -2.5
4.1 0.1 1.2 0.7
56.0 6.8 4.3 11.3
1.7 10.4 3.3 -0.6
0.6 4.0 7.1 2.9
67.7 22.0 19.9 13.3
1.1 -2.5 1.3 2.1 3.8 1.8
8.6 0.0 -2.6 -8.9 -0.7 5.2
-7.7 -19.3 10.2 32.9 1.1 2.3
4.4 0.4 1.0 1.6 4.7 1.3
7.6 0.6 0.1 1.6 -0.5 1.4
12.0 -0.3 1.3 2.4 1.4 1.4
26.0 -21.1 11.4 31.7 9.8 13.3
Konsumatorët
Cani: Fundviti, gjithnjë rriten çmimet
S
TIRANE
hoqata e Konsumatorëve Shqiptarë ka konstatuar se në vendin tonë ekziston një traditë e rritjes së çmimeve gjithnjë para festave. "Ne si konsumatorë këtë fakt e bazojmë në rritjen e çmimeve si në produktet ushqimore të cilat prej 20 vjetësh për çdo festë dyfishohen 10 ditë para. Madje dhe disa muaj pas festave tregtarët nuk e heqin çmimin e rritur", ka deklaruar Islam Cani, kryetar i Shoqatës së Konsumatorit Shqiptar. Sipas SHKSH- s, këto 10 ditët e fundit të dhjetorit ka një rritje të çmimit tek hidrokarburet në tërësi. Sipas deklaratës së shoqatës sot nafta kushton
183 lekë për litër, benzina 185 lekë dhe për gazin si ngrohje dhe gatim për 10 litra duhet të paguhen 1.600 lekë. "Ndërsa bombolat e vogla që konsumatori i përdor për kafe, kanë rritje çmimi 2%, bombolat 5 litërshe kanë një rritje prej 5%. Këto abuzime nuk janë të vetmet. Koordinatorja jonë në Shkodër thotë se përveç halleve të tjera që kemi, ajo që bie në sy, në këtë situatë të vështirë janë, cilësia e dobët e hidrokarbureve. Ajo ka theksuar se nuk ndizen makinat, varkat etj. Në ndezje, sipas saj, sobat e ngrohjes kanë probleme sepse lënda djegëse është e përzier me ujë, me solar dhe lëndë tjera" ka theksuar kryetari i SHKSH-së.
Në tregun e fruta-perimeve në ishuzinën Dinamo ku dhe furnizohen një pjesë e mirë e qytetarëve për shkak të çmimeve më të lira ka një rritje prej 20-30 lekë për kilogram nga pak ditë më parë. Bashkia e Tiranës ka deklaruar mbi disa herë se po mban çmimet të pandryshuara me qëllim për të frenuar rritjen abuzive, por në fakt ndodh e kundërta e asaj që deklarohet. Krahasuar me tabelat e çmimeve që publikon Bashkia, vihet re psh se një kilogram domate kushton 90 lekë dhe jo 52 siç tregon tabela e çmimeve të Bashkisë, një kilogram mollë kushton 120 lekë në treg dhe jo 65, etj. Rritjen e çmimeve tregtarët e shitjes me pakicë ia atribuojnë shumicës.
E premte, 30 dhjetor 2011
7
EKONOMI KONSUMI NË SHBA
TREGU VALUTOR
Shitësit e pakicës në Shtetet e Bashkuara pritet të mbyllin me rezultate të mirë sezonin e festave të fundvitit. Sipas të dhënave paraprake, moti i mirë dhe uljet e çmimeve kanë rritur konsumin. Të dhënat e ofruara nga ShopperTrak, kompani që monitoron trafikun në qendrat tregtare, treguan se deri më 24 dhjetor shitjet e pakicës janë rritur 14.8% krahasuar me 2012-ën
Në agjencitë e këmbimit valutor të Tiranës një dollar u ble dje mesatarisht me 106.20 lekë dhe u shit me 106.90 lekë, ndërsa një euro u ble me 138 lekë dhe u shit me 138.90 lekë. Euro, ndërkohë, të tregjet botërore ka shënuar sërish ulje. Franga zvicerane është blerë me 110.20 lekë dhe shitur me 110.70 lekë, ndërsa paundi britanik u ble me 159.20 lekë dhe u shit me 159.80 lekë
Lajm i keq për qytetarët, shtrenjtohen këstet në lekë për bankat
Interesi i bonove prapë në rritje
Lajmi Në ankandin e paparashikuar të fundvitit të bonove me vlerë 4 miliardë lekë, që u zhvillua dje, është vënë re kthimi i tendencës së rënies së interesit për letrat me vlerë me afat njëvjeçar maturimi. Kjo ka ndikim direkt në shtrenjtimin e kostos së kredive të marra në lekë për qytetarët
Bankat frenojnë kreditimin e qeverisë Bonot Në fillim të 2011-ës, interesi i bonove njëvjeçare ishte 6.83 për qind, duke u rritur gradualisht mbi 7%, me kulmin në tremujorin e tretë
TIRANE
GENC KONDI
S
ërish shtrenjtohet kosto ja e marrjes së borxhit të brendshëm nga ana e qeverisë. Ministria e Financave kishte shpallur dy ankande të fundit për këtë vit, njeri prej të cilëve në euro. I dyti u zhvillua më datë 27 dhjetor, ku u mblodhën mbi 10 miliardë lekë, por u duk se qeverisë nuk po i dilnin sërish hesapet. Interesi i tyre sërish ka kaluar dje mbi nivelin e 7 përqindëve, duke u ndalur në 7.04%. Në ankandin e fundit ka patur një rënie të ndjeshme të normës së interesit, si për bonot 12-mujore, ashtu edhe për ato me afat tremujor maturimi. Bonot njëvjeçare janë shitur me interes 6.73 për qind, nga 6.95 për qind, që ishte interesi në ankandin paraardhës, po në muajin dhjetor të këtij viti. Ndërkohë, me 5.15 për qind në shkallë vjetore janë dhënë bonot 3-mujore, nga 5.48 për qind, që ishte ky interes në ankandin paraardhës. Edhë në ankandin para këtij, interesi në shkallë vjetore kishte qendruar më poshtë se niveli shtatë për qind. Qeveria ka deklaruar se po përpiqet të ulë nivelin e borxhit, i cili ndoshta edhe mund të ketë kapërcyer normën e parashikuar me ligj, 60 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Kjo ka sjellë uljen edhe të interesit të bonove gradualisht gjatë vitit. Në fillim të 2011-ës, interesi i bonove njëvjeçare ishte 6.83 për qind, duke u rritur gradualisht mbi 7%, me kulmin në tremujorin e tretë. Por, që nga shtatori, tendenca u përmbys, duke ecur me të shpejtë drejt niveleve gjithnjë më të ulta. Kjo rritje, në rast se vazhdon, do të ketë ndikim negativ në ata që kanë marrë kredi në lekë, çka është më pak e ndjeshme për konsumator-
in, por shumë më e ndjeshme për bizneset e mëdha. Bankat e nivelit të dytë në vendin tonë e llogaritin këstin e kredisë duke marrë për bazë interesin njëvjeçar të bonove, plus një shifër përqindjeje fikse, që përbën fitimin e bankës. Kjo, pasi janë bankat ato që "luajnë" kryesisht në tregun e letrave me vlerë të qeverisë dhe fitimin e tyre e nxjerrin nga "yieldi" i tyre. Për vitin tjetër, qeveria parashikon të marrë rreth 41 miliardë lekë borxh, por duke
pasur parasysh faktin se në 2011-n bankat u treguan më të rezervuara, meraku më i madh qëndron tek aftësia likuide e tyre, si përgjigje ndaj kërkesës së qeverisë për para. Drejtori i menaxhimit të borxhit public pranë ministrisë së Financave ka pranuar situatën e vështirë, për shkak të presioneve nga jashtë, por shton se qeveria i ka në dispozicion të gjitha burimet e mundshme financiare për të shlyer deficitin. "Bankat, si pasojë e politikave të tyre të bren-
dshme për riskun, kanë kufizuar disi pjesëmarrjen, veçanërisht në ankandet e obligacioneve", pranon Ministria e Financave në dokumentin zyrtar të buxhetit 2012. Ky paragraf dëshmon mungesën e reagimit të bankave ndaj nevojës së qeverisë për fonde, me qëllim difersifikimin e portofolit të kredisë, duke tentuar të përfitojnë sa më shumë në huatë afatshkurtra. "Janë shenja të qarta për shkak të klimës në tërësi, por plani ynë i vitit 2012
nuk besoj se do t'i vërë bankat nën presion likuiditeti ndaj ekonomisë. Kemi rastin e vitit 2010 kur u morën 30 miliardë lekë dhe sërish bankat reaguan mirë ndaj kërkesës së tregut. Në këtë mënyrë, besoj që plani ynë për të marrë 19 miliardë lekë te bankat tona nuk do të shkaktojë asnjë afekt në sistem apo reagim kundërshtues", thotë Xhentil Demiraj për revistën "Monitor". Po nëse bankat rezistojnë, sikurse kanë vepruar gjatë vitit 2011? Edhe për këtë pjesë, qeveria duket se e ka një manovër. Në rast se bankat nuk i përgjigjen kërkesës sonë në ato nivele huaje që planifikohet, do t'i drejtohemi bankave të zhvillimit, institucioneve financiare donatore. Te këto banka kemi planifikuar të marrim 22 miliardë lekë dhe kemi gati të tjera hapësira në rast se do të na lindë nevoja, sqaron Demiraj.
Banka
Kush janë drejtuesit e BSH
TIRANE
M
e miratimin në Kuvend të Adrian Civicit si anëtar i Këshillit Mbikëqyrës te Bankës se Shqipërisë, ky institucion plotëson ekipin e tij drejtues. 9 anëtarët që kanë në duar fatin e financave tona dhe të ekonomisë, do të punojnë vitet e ardhshme nën drejtimin e Ardian Fullanit. Guvernatori është rizgjedhur për një 7-vjeçar të dytë, duke qenë drejtuesi i parë që gëzon dy mandate në historinë e Bankës. Por cilët janë njerëzit që bashkë me Fullanin do të vendosin për ecurinë e zhvillimit bankar e atij ekonomik? Dhori Kule, rektori i Universitetit të Tiranës, është zgjedhur anëtar i bordit drejtues, së bashku Elis-
abeta Gjonin, e cila ushtron edhe funksionin e kryetares së Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare. Bashkë me ta
është dhe Petraq Milo, i cili përveç punës ne bordin drejtues, ushtron edhe detyrën e këshilltarit ekonomik të kryeministrit. Të tre këta janë propozuar nga maxhoranca. Opozita zgjodhi si anëtare të bordit Ermelinda Meksin. Ajo dha dorëheqjen nga mandati i deputetit, për t'iu bashkuar vendimmarrjes në bankën qendrore. Nga LSI-ja vjen për të ushtruar këtë detyrë Ela Golemi, ndërkohë që Adrian Civici nuk vjen si anëtar i ri i bordit, por si i zgjedhur për herë të dytë. Dy anëtarëve të tjerë, Arjan Kadare dhe Halit Xhafa, ende nuk u ka mbaruar mandati dhe do të vazhdojnë të kryejnë funksionet e tyre deri në momentin kur Kuvendi të vendosë për rizgjedhjen ose zëvendësimin e tyre.
LAJME SHKURT Aeroporti, më 2011 1.8 milionë pasagjerë
Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës në vitin 2011 përjetoi një rritje të madhe të numrit të pasagjerëve prej 18 për qind, duke arritur në shifrën 1.8 milionë. Për vitin 2012, kompania e menaxhimit të aeroportit është duke planifikuar një zgjerim të ri, ndërsa më 2012-ën do të fillojë ndërtimin e një terminali të zgjeruar. Projekti i ri, që do të kushtojë më shumë se shtatë milionë euro, do të jetë i përqendruar në zonën e mbërritjeve dhe portat e nisjeve. "Përmes politikave nxitëse jemi duke synuar fluturime të drejtpërdrejta me Francën, Holandën, apo me tregun skandinav", tha në një deklaratë për media, Rolf Castro - Vasquez, drejtor i Operimeve për aeroport.
Bizneset shpejtojnë për faljen fiskale
Nëndrejtori i Përgjithshëm i Tatimeve, Bujar Nuredini u shpreh se deri tani falja kishte arritur në një shumë prej 5 miliardë lekësh. ". Deri tani falja është rreth 5 miliardë lekë. Këto janë shifrat e fundit të nëntorit, deri në fund të vitit besoj se do të shkojmë rreth 15 miliardë, ose 20 miliardë" - deklaroi ai për median, ndërsa nënvizoi se bizneset, gjatë ditëve të fundit po shlyejnë borxhet e vjetra dhe po bëjnë më pak deklarime. Ndërkohë, qytetarët duket se u qetësuan nga shtyrja e afatit dhe në Hipotekë, ku bëhet rivlerësimi i pasurive të patundshme, që janë deklaruar më shifra më të ulta gjatë shitjes, ka më pak rradhë.
Monti: Kriza të përballohet nga të gjithë
Kryeministri italian Mario Monti ka bërë thirrje për një përgjigje të përbashkët dhe bindëse për krizën e borxheve në eurozonë. Gjatë një konference për shtyp, Monti tha se pavarësisht dy ankandeve të fundit të suksesshme italiane, ai nuk mendon se faza e turbullirave ekonomike ka kaluar. Ai shtoi se problemet e Italisë në tregje lidhen me vështirësi më të mëdha, në nivel evropian. Në ankandin e fundvitit, Italia dështoi dje në planin e saj për të shitur 8.5 miliardë euro bono thesari, gjë që ndikoi në rënien e valutës së përbashkët evropiane në nivelin e saj më të ulë të këtyre 15 muajve të fundit
8
E premte, 30 dhjetor 2011
EDITORIAL
Një vit mediatik
MEDIA ka qenë në pararojë. Ashtu, e kamufluar, e mbërthyer, e stopuar, aktive apo inaktive, e tmerruar nga interesa pronarësh apo politikanësh...por lajmi, asnjëherë nuk ka munguar
Nga Fatos Mahmutaj te Ora News Ngjarjet e bujshme të 2011 dhe urimi për gjithë gazetarët NGA ANILA BASHA vijon nga faqja 1 ...vendosur përballë kullave binjake, filmuan skenën makabre të vrasjes së të paktën dy personave në bulevardin Dëshmorët e Kombit. Pikërisht në momentin, kur po krijohej përshtypja se gjithçka, madje edhe vrasjet, ishin të planifikuara nga opozita, Artani me shumë kurajo e guxim, doli në TV ende të paprivatizuar News24 për të thënë të vërtetën e vrasjeve të 21 janarit. Ai mori çmimin e gazetarit të vitit, një çmim dinjitoz të Unionit të Gazetarëve, një çmim i dhënë nga ministri i Ekonomisë Nasip Naço, i cili, ndryshe nga ajo që transmetoi Artani në TV, mendon se vrasjet u bënë me bastuna pistoletë e çakmakë pistoletë. Nuk mund të mos harrojmë pa përmendur në këtë vit gazetaresk, ndryshimin e pronësisë së grupit Mediterranea, në Fokus Group. Nga pronësia italiane, televizioni News24, Gazeta Shqiptare, portali dikur më i klikuar i lajmeve Balkanweb,
dhe radio Rash, ranë në duart e dy biznesmenëve shqiptarë: Irfan Hysenbelliu dhe Artan Santo. Për të mbërritur më pas në daljen e më të resë së përditshme në treg Shqiptarja.com. Një iniciativë e Alba Malltezit dhe Anila Bashës, duke kërkuar thyerjen e tabuve për një media profesionale dhe të pavarur, duke luftuar me tregun e tejngopur të gazetave të përditshme, kërkojnë të fuqizojnë mes vështirësive një media të re, e cila në fillim të vitit të ardhshëm do të zgjerohet me të tjera projekte mediatike. Shqip tarja.com, ishte një risi mediatike e këtij viti për të hyrë dhe konkurruar denjësisht përballë gazetave të tjera, pavarësisht luftës dhe konkurrencës së pandershme. E padyshim, nuk mund të harrohet ajo që është konsideruar...dhe ëndrra vazhdon. 10 vite të Top Channel nuk mund t'i mungojnë tregut mediatik shqiptar. Gazetarë të palodhur, të qartë dhe të vërtetë, një televizion që në 10 vite, arriti të thyejë tabutë e teknologjisë televizive, falë gjithë atyre energjive pozitive që përcoi Dritan Hoxha. Ky televizion arriti me sukses që këtë 10 vjetor të ketë ç't'u thotë sh-
qiptarëve, për të vërtetat e mëdha, dhe analizën profesionale nga dita në ditë. Dhe nuk ka sesi të mos përmendet përgjatë këtij viti, madje, më shumë se kurrë, televizioni Ora News. I ideuar si një televizion 24 në 24 orë lajme, më në fund, në ekranin informativ të Ora News u mblodhën të gjithë: Gazetat cituan dhe bënë lajm me deklaratat e Presidentit Bamir Topi në emisionin Tonight të Ilva Tares, vetëm një ditë më vonë, me deklaratat e kryeministrit Sali Berisha në emisionin e Patrik Sadikajt, pak më herët me deklaratat e kreut të Partisë Socialiste, Edi Rama. Por nuk munguan as ambasadorët, që nga ai i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, tek ambasadori Sequi i Delegacionit të Komisionit Evropian, e deri tek ambasadori i OSBE, Volfart. Ndërhyrje politike? Biznes? Profesionalizëm? Secili, në fund të ditës, bën analizat e veta. Ajo që është e rëndësishme, është se ky televizon, arriti me shumë sakrifica, një vit të artë dhe të begatë. Dhe transmetimet e Ora News do të përfundojnë me ish presidentin e Republikës, ndaj, edhe për stafin e këtij televizioni, kjo patjetër është një gjë pozitive. E asgjë nuk ka rëndësi nga këto. Ajo që është më e rëndësishme, është se ekrani i Ora Neës, është sot, ekrani pararojë i informacionit minutë pas minute në vend. Kanë mbetur pas televizionet e tjera? Dikush po mendon se jam duke bërë "qokën" e radhës? Kjo, në gjithë klasifikimin e ngjarjeve të këtij viti mediatik, pak rëndësi ka. Secili ka vendin e vet në tregun mediatik shqiptar.
Atë që e ka bërë media, e orientuar majtas, djathtas apo në qendër, askush nuk e ka bërë deri më sot. Media ka qenë në pararojë. Ashtu, e kamufluar, e mbërthyer, e stopuar, aktive apo inaktive, e tmerruar nga interesa pronarësh, apo politikanësh...por lajmi, asnjëherë nuk ka munguar, as për njërën palë, e as për tjetrën. Dhe kjo është një meritë e madhe e gjithë gazetarëve, atyre që punojnë natë e ditë në terren. Atyre që ndoshta rropaten për të marrë edhe shpërblimin e fundvitit dhe ndoshta nuk e kanë...qoftë edhe atyre që ende nuk do të marrin dot rrogat. Sido që të jetë realiteti i medias shqiptare, në këtë numër të fundit, në emër të Shqiptarja.com, dua t'u uroj gjithë gazetarëve jo vetëm në Tiranë, por edhe në rrethe: Le të na gjejë 2012 më profesionistë, më investigues, larg thashethemeve dhe më afër realitetit. Sepse misionin e kemi të vështirë: të zbulojmë, atë që nuk do ta zbulojë shteti dhe pushteti. Ashtu sikurse duhet të zbulojmë një iniciativë të fundit, që po investigohet nga gazetarët, dhe që është ngritur si shqetësim edhe nga Unioni i Gazetarëve. Dhe kjo po ndodh pikërisht këtë vit: ideja se kryebashkiaku i Tiranës Lulzim Basha, çështjen e shitjes së gazetave në treg përditë, do t'ia besojë vetëm një biznesmeni. E si mund të bëhet një gjë e tillë që kërkon të minojë lirinë dhe pavarësinë e medias, për t'u varur shitja e gazetave nga një biznesmen? Këtë mund ta dijë vetëm kryebashkiaku ndërkohë që vetë botuesit e shtypit të shkruar, kanë ngritur këmbanat e alarmit.
E premte, 30 dhjetor
9
AKTUALITET DJALI RREH DY PRINDËRIT
VLORË, KONFLIKT PËR PRONËN
Një djalë 31 vjeçar është denoncuar nga të dy prindërit e tij, të cilët kanë kërkuar ndihmën e policisë për shkak të dhunës së vazhdueshme që ushtrohet ndaj tyre. Babai i tij me iniciale M.H 66 vjec dhe nëna Zh.H 63 vjeçe, të dy banues në fshatin Bucimas-Pogradec kanë denoncuar të birin, i cili i rreh sistematikisht. Pas marrjes së denoncimit forca të policisë së Korçës kanë lëshuar urdhër mbrojten për dy të dëmtuarit.
Prej katër vjetësh në zonën e vilave qeveritare në Vlorë vijon një konflikt pronësie mes pronarëve që e kanë fituar me gjyq dhe Gardës që kërkon të pezullojë punimet. Drejtoresha e shërbimeve qeveritare në Vlorë deklaron: "Ne nuk kemi asnjë lloj vendimi gjykate, unë kam një vendim qeverie dhe jam e vendosur ta zbatoj atë deri në fund. Nëse nesër mua më vjen një vendim për ta zhbllokuar, unë e zhbllokoj menjëherë.
Arrestohen 2 punonjës të Inspektoriatit Ndërtimor të Bashkisë dhe 1 sekser
Na jep 1 mln lekë që të bësh shtesën pa leje
Lajmi Dy punonjës të Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik pranë Bashkisë si dhe një sekser janë arrestuar në flagrancë duke i marrë një shtetasi shumën prej 1 milion lekësh për ta lejuar të bënte shtësën pa leje në banesën e tij.
TIRANE
BESMIRA MUÇAJ
N
dërtimi shtesë që bënte një prej ban orëve në zonën e "Bregut të Lumit" çoi në burg dy punonjës të policisë së Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik të Tiranës, si dhe një sekser. Banori i zonës me inialialet G.M kishte bërë në plan që për festat e fundvitit të shtonte një dhomë tjetër për fëmijët e tij, por sapo është parë që po bëhëshin ndërtime pa leje, u ndalua nga inspektrorët e ndërtimit. Pas shumë debatësh me ta, inspektorët u treguan "tolerantë" me rastin e tij dhe kanë kërkuar që favorizimi duhet t'i bëhëj në rast se ai respektonte dhe shefat e inspektoriatit ndërtimor. E gjithë kjo skemë është pregatitur nga sekseri, i cili luante rolin e ndërmjetësit duke i thënë se minimalisht ata i kërkonin 1 milion lekë të vjetëra. Pas marrjes së lekëve , policia e seksionit të krimit ekonomik kanë vënë në pranga Arbit Medusa 30 vjeç, me detyrë Inspektor në Inspektoriatin Ndërtimor Urbanistik, pranë Bashkisë, Alban Zizo 34 vjeç, punojës pranë Bashkisë, si dhe Fatis Jana 33 vjeç, person ky që luante rolin e sekserit në ndarjen e parave.
RRYSHFETI
Rryshfeti prej 1 milion lekësh i'u morr njerit prej banorëve të zonës së "Bregut të Lumit", i cili po kryente një ndërtim pa leje. Banorët e zonës thanë se inspektorët i kërkuan një shumë lekësh që 45 vjeçari G.M të vazhdonte ndërtimet, ndërsa i gjendur në "hall të madh" ai s'ka ditur ku të gjejë paratë. Pasi u mendua disa ditë vendoi t'i drejtohej poli-
Zbardhen bisedat mes policëve dhe qytetarëve TË ARRESTUAR
Kontrollet
Arbit Medusa,30 vjeç, me banim në Tiranë, me detyrë Inspektor në Inpektoriatin Ndërtimor Urbanistik, pranë Bashkisë Alban Zizo, 34 vjeç, me banim në Tiranë, punonjës pranë Bashkisë Tiranë Fatos Jana, 33 vjeç, sekser me banim në Tiranë
Inspektorët e Anti-Krimit Ekonomik thanë se në ditët në vijim do të marrin në pyetje të gjitha banorët e zonës, të cilët kanë bërë shtesa pa leje, me qëllim zbardhjen e rryshfeteve të marra nga ana e Inspektorëve të Bashkisë.
POLICIA
Ja çfarë deklaruan punonjësit e bashkisë
P
as arrestimit të dy prej punonjësve të Ins pektoriatit Ndërtimor dhe sekserit, policia i ka marrë në pyetje të akuzuarit lidhur me rrysheftet që kishin marrë. Njëri prej të prangosurve, ka treguar të gjithë skenën e ngjarjes duke thënë se i kërkonin sipërmarrësve të objekteve private një shumë të caktuar, nga 800 deri në 1 milion lekë për t'i lejuar të vazhdonin punimet shtesë. Ndërsa sekseri dhe Inspektori nuk kanë pranuar të flasin pasi pretendoinin se zëri i tyre ishte avokati. Panvarësishit të dhënave që mori policia, u bë me dije se numrat e tyre të telefonit kanë qenë në përgjim. cisë, duke denonuar rastin në fjalë. G.M ka shkuar para një muaji në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Tiranë për të bërë një denoncim. 45 vjeçari u tregoi Inspektorëve të KrimitEkonomik se ishte duke bërë një shtësë në shtëpinë e tij, kurse Inspektorët ndërtimor të Bashkisë nuk e lejonin, pasi kërkonin shumën prej 1 miloin lekësh të vjetëra. De-
noncuesi tha se nuk i kishte aq para për t'ia dhënë në dorë dy punonjësve të Bashkisë, pasi ata do t'i prishnin shtësën që ai e kishte bërë me mundim të madh. Pasi dëgjuan rastin konkret policia diskutoi me të duke i dhënë këtë shumë parash me qëllim që t'ia jepte inspektorëve. Gracka për ta ishte nisur pikërisht nga forcat e policisë. Pasi mori
paratë denoncuasi 45 vjeçar shkoi sërsh në banesën e tij, pasi të nesërmen duhej që të fliste me Inspktorët e Bashkisë për shtesen e shtëpisë. Ashtu ndodhi. Ata erdhën dhe e pyetën nëse e kishte gati porosinë e tyre. 45 vjeçari e miratoi këtë fakt dhe u premtoi se pas 30 minutash do dilte për t'i shpërndarë secilit pjesën që i "takon". 45 vjeçari nxori paratë duke i shpërndarë. Në atë kohë shfaqen dhe forcat e policisë së Tiranës, të cilët kapin në flagrancë duke marrë rryshfet dy prej punojësve të Inspektoriatit Ndërtimor si dhe sekserit që ndërhynte për këtë punë. Të tre këtë persona u arrestuan në flagrancë, pasi akuzohen për korrupsion dhe shpërdorim detyre.
POLICIA
Pas një hetimi një mujor policia bëri të mundur identifikimin e kapjen e tre shtetasve nën akuzë për "Shpërdorim detyre" dhe "Korrupsionit pasiv të personave që ushtrojnë funksione publike". Sipas burimeve të Drejtorisë së Policisë së Tiranës, bëhet me dije se punonjësit lejonin ndërtimin e objekteve pa leje, duke marrë si rryshfet shumën prej 800 mijë deri në 1 milion lekë të vjetra. Operacioni i koduar "Një kat më shumë" është kryer nga strukturat e Hetimit të Krimit të Policisë së Kryeqytetit në bashkëpunim me Strukturat e Policisë Bashkiake Tiranë si dhe Njësinë Taks Forcë në Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Tiranë, të cilët bënë të mundur ar-
restimin e dy punonjësve të Bashkisë, për korrupsion pasiv e aktiv dhe shpërdorim detyre. Arrestimi i tyre është finalizuar nga Seksionit Kundër Korrupsionit, në Drejtorinë e Policisë Qarkut Tiranë,të cilët vunë në pranga Arbit Medusa 30 vjeç, me detyrë Inspektor në Inspektoriatin Ndërtimor Urbanistik, pranë Bashkisë, Alban Zizo 34 vjeç, punojës pranë Bashkisë, si dhe Fatis Jana 33 vjeç person ky që luante rolin e sekserit në ndarjen e parave. Nga veprimet hetimore të deritanishme, rezulton se shtetasit e sipërcituar, në bashkëpunim me njëritjetrin, kërkonin dhe merrnin shuma të ndryshme parash, që variojnë nga 800 mijë deri 1 milion lekë të vjetëra, për të lejuar në mënyrë të antiligjore, persona të ndryshëm që të kryenin ndërtime të paligjshme në Tiranë (kryesisht ndërtime pa leje në zonën e njësisë Nr.8 Tiranë).
10
E premte, 30 dhjetor 2011
E premte, 30 dhjetor
11
SOCIALE MATURA, DEL MATEMATIKA
DHURATA PËR FËMIJËT
Ministria e Arsimit publikon programin orientues të lëndës së Matematikës për maturën 2012. Ky program ka për qëllim që të orientojë maturantët për provimin përfundimtar, i cili do të zhvillohet në fund të vitit të tyre shkollor. Maturantët këtë vit duhet të japin pesë provime për të përmbyllur sistemin e mesëm 3-vjeçar dhe për t'u hedhur në atë universitar.
Në prag të festave të fundvitit, ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili ka vizituar fëmijët e shtruar në pavionin e kardiologjisë. Projekti që promovohet për pajisjen me televizorë të dhomave ku shtrohen në fazën para apo postoperatore fëmijët me vese të lindura në zemër, me mbështetjen e biznesit, plotëson krijimin e ambienteve argëtuese.
Të sëmurët: Në spital vetëm ilaçe të thjeshta, nuk na bëjnë punë për sëmundjet tona Lajmi Kardiologjia dhe Pediatria në Qendrën Universitare Spitalore "Nënë Tereza' janë pa ilaçe. Edhe në ata raste kur në farmacitë e këtyre shërbimeve barnat nuk mungojnë pacientët ankohen se nuk janë cilësor, ndaj sërish ata i drejtohen tregut të farmacive.
Kardiologjia e Pediatria pa ilaçe, pacientët te privati QSUT, radhë të gjata edhe për një vizitë te mjeku Problemi Janë disa ilaçe të listës së rimbursueshme që janë më të lira, por ata janë ilaçe të thjeshta, kur vjen puna për ilaçe të mira që duhen neve që vuajmë nga sëmundjet e zemrës çmimet janë të larta
TIRANE
ERGISA CËNUKA
P
acientët ankohen se çmimet e barnave nuk njohin ulje. Kjo jo vetëm për ilaçet që nuk janë në listën e barnave të rimbursueshme, por edhe për ata që janë të përfshirë në këtë listë.
Pacientët duke mbajtur radhë për t’u vizituar
KARDIOLOGJIA
Nga një vëzhgim që bëri "Shqiptarja.com" te urgjenca e kardiologjisë, një ndër shërbimet më të populluara të QSUT-së, pakënaqësitë janë të shumta. Pacientët janë mësuar tashmë me mungesat e ilaçeve nëpër spitale, por nuk po mësohen me rritjen e çmimeve të barnave që duhet të blejnë çdo ditë për të mbajtur nën kontroll sëmundjen. Pacientët që presin për vizitën e radhës tek kardiologjia të pyetur për "Shqiptarja.com" na thonë se ilaçet e tyre janë shumë të shtrenjta dhe ndonjëherë dhe të papërballueshme për ta. Dhe këtu e kanë fjalën edhe për barnat e rimbursueshme. "Nuk kemi lekë për të blerë kaq shtrenjtë ilaçet e zemrës, unë duhet që njëherë në dy javë të blej ilaçe sepse nuk mundem as kafen ta pi, nëse nuk përdor barnat, se më bën dëm. Dëgjova në televizion ministrin që thoshte se janë më lirë. Kujt ia thotë ai? Neve që i blejmë çdo ditë dhe shikojmë se sa shumë janë shtrenjtuar", na tregon Liria, një paciente 60-vjeçare që po pret në radhë për t'u vizituar te urgjenca e re e kardiologjisë. Ndërsa një tjetër pacient në radhë është Iliri. Edhe sipas tij ilaçet vazhdojnë të jenë shumë të shtrenjta dhe në shumicën e rasteve të papërballueshme për xhepin e tyre. "Janë disa ilaçe të listës së rimbursueshme që
ISKSH
“Çmimi i barnave të rimbursueshme është ulur”
V
etëm pak ditë më parë, drejtoresha e ISKSHsë, Elvana Hana, deklaroi se si pasojë e uljes së marzheve të tregtimit, janë ulur edhe çmimet e barnave të rimbursueshme. "Bilanci ynë në këtë fundviti tregon se ulja e çmimeve pati efekt në uljen e shpenzimeve totale të rimbursimit me 7% dhe me këto fonde, ne bëmë të mundur që të mjekohen një numër më i madh pacientesh nga muaji në muaj", - deklaroi Elvana Hana. Sipas saj, pacientët që vuajnë nga sëmundje të rënda apo kronike, tashmë do të mund t'i marrin ilaçet e tyre më një çmim më të ulët se më parë.
janë më të lira, por ata janë ilaçe të thjeshta, por kur vjen puna për ilaçe të mira që duhen neve që vuajmë nga sëmundjet e zemrës çmimet, shumë të larta dhe të papërballueshëm për moshat e mesme, të cilët vuajnë nga papunësia e madhe, dhe për moshat e thyera pasi pensioni që marrin nuk u del për të siguruar vetëm një kurë" thotë ai.
PEDIATRIA
I njëjti shqetësim është edhe në pavjonin e pacientëve të vegjël, atë të pediatrisë. Edhe këtu, ku marrion ndihmën e specializuar
mjaft të mitur që vuajnë nga sëmundje të rënda, prindërit e tyre thonë se shpëtimi i vetëm mbeten farmacitë private. "Mjeku na mbush recetën dhe ne i shkojmë e i blejmë te privatët, - na tregojnë ata. - Se këtu në spital, ka vetëm disa ilaçe të thjeshta, të cilat nuk u bëjnë punë fëmijëve tanë. Ne duam ilaçe cilësore dhe që të na e shërojë fëmijën dhe jo ilaçe të lira sa për të plotësuar listën", - na tregojnë ata. Në fakt, qendra universitare Spitalore "Nënë tereza" vuan vazhdimisht mungesën e medikamenteve, kjo pasi tenderat për blerjen e tyre vonohen gjithmonë dhe kjo sjell një reaksionin zinxhir duke vonuar barnat edhe për të sëmurët.
Apeli për ndihmë
Foshnja, në luftë me sëmundjen
A
TIRANE
rjana Hysi është nëna Mikeles, një vogëlushi vetëm 15 muajsh nga qyteti i Vlorës. Para pak kohësh ajo ka kuptuar se i vogli i saj vuan nga një sëmundje e rëndë. Sipas mjekeve fëmija ka një pullë të zezë në mëlçi. Sëmundja e Mikeles e ka bërë Arjanën të shpërngulet nga qyteti i saj Vlora për t'u vendosur te Pediatria në QSUT në kryeqytet. Ajo na rrëfen se e ka kuptuar se me vogëlushin e saj kishte diçka që nuk shkonte vetëm pasi ai kaloi një temperaturë të lartë për disa ditë me radhë, vetëm pak ditë pasi kishte lindur. "Kishte 5 ditë që grindej, pesë ditë me temperaturë
të lartë. E dërguam në spitalin e Vlorës dhe nga eko që i bënë mjekët na thanë se djali vuante nga mëlçia, pasi në të
dallohej një njollë e madhe e zezë në mëlçi"- na tregon ajo. E pyetur se përse ajo nuk po e kuron djalin e saj në spitalin e Vlorës, Arjana thotë se në Vlorë nuk kishte aparaturat e duhura për sëmundjen e Mikelit të saj. "Mjekët në spitalin e Vlorës nuk kishin mjetët e nevojshme për ta kuruar djalin dhe ata na adresuan këtu në Tiranë." Ndërkohë nga biseda më të mësojmë se ai është fëmija saj i parë dhe se kjo ia bën dhimbjen edhe më të madhe. "Mjekët më kanë thënë ta dërgoj për t'i bërë ca analiza specifike në Greqi a Itali kudo të jetë, sepse sipas tyre atje mund ta shoh më mirë në çfarë faze është sëmundja e djalit, por ne nuk kemi mundësi ekonomike të shkojmë atje", - na thotë ajo.
?
PYETJE PERGJIGJE
Për çfarë ankohen pacientët?
Pacientët ankohen për çmimet e shtrenjta të barnave të tyre. Bëhet fjalë për ilaçe që pacientë të ndryshëm janë të detyruar t'i marin rregullisht për sëmundjet e tyre të rënda, kurimi i të cilave do ishte i pamundur pa barnat e nevojshme.
Po për barnat e rimbursueshme?
Pacientët ankohen ehde për barnat e rimbursueshme. Kjo pasi ata mungojnë plotësisht nëpër spitale, por edhe në ata raste kur gjenden nëpër farmacitë e tyre bëhet fjalë për ilaçe të thjeshta dhe jo për ata që kurojnë diagnoza të vështira. Kështu që pacientët janë të detyruar që t'i blejnë ata në tregun privat me çmime mjaft të larta.
Çfarë medikamentesh ofron skema e rimbursimit?
Sipas ligjit në fuqi, rimbursohet 100 për qind medikamenti që është më i lirë, ndërsa alternativat e shtrenjta mund të jenë në listën e rimbursimit, por nuk ofrohen falas. Për ta duhet të paguajë edhe pacientë një pjesë të vlerës.
Po ilaçi më i lirë a është edhe më cilësori?
Në të vërtetë ky është një debat që po zhvillohet prej kohësh, por ekspertët e ministrisë së Shëndetësisë dhe ISKSH-së shpjegojnë se këtu nuk ka vend për dyshime, por megjithatë ata pranojnë se ilaçet më të shtrenjta janë edhe më cilësoret.
12
E premte, 30 dhjetor 2011
KULTURE
Kujtimet analiza
FAKTET Nga kujtimet e Çatin Saraçit, ato të mbretëreshës Geraldinë, te kujtimet e Ahmet Zogut shkruar nga Hysen Selmani, kujtimet e Kristo Dakos, Ali bej Këlcyrës, Mustafa Merlikës e burime ndërkombëtare si Herman Bernstein, Joseph Swire,etj...një analizë mbi shkollimin e mbretit Ahmet Zogu dhe faktit nëse e njihte apo jo gramatikën e shqipes...
A dinte të shkruante shqip
TIRANE
HAZIS GJERGJI
M
e rastin e 80-vjetorit të shpalljes së Ahmet bej Zogut "mbret i shqiptareve", një shtëpi anonime botuese hodhi në tregun shqiptar një libër voluminoz me 721 faqe të formatit të madh, të autorit Hysen Selmani, me një titull të çuditshëm: "Nga notimet e Zogut I mbretit të shqiptarëve", Tiranë, 2008. Fjala notimet në gjuhën shqipe është shumësi i shquar i emrit notim; i cili shpreh veprim sipas foljes me notue. Kemi notimet mbi ujë e nën ujë; garat dhe stilet e notimeve; vendet dhe pjesëmarrësit e notimeve etj. Nëse nuk është fjala për pasurimin e gjuhës shqipe me ndonjë huazim të panevojshëm nga anglishtja, personalisht më pëlqen ta marr fjalën notimet, si një metaforë të bukur letrare që tregon se si ka notuar Ahmet Zogu nëpër dallgët e historisë së Shqipërisë. "Nga notimet e Zogut..." mund të merret edhe si një testament. Hartuesi i tij deklaron: "Mbreti Zog nëpërmjet ndihmësit të tij, kolonel
Çatin Saraçi: "Zogu nuk e mësoi kurrë gramatikën shqipe dhe sot e kësaj dite ai nuk është në gjendje për të shkruar një rrjesht në gjuhën shqipe.
Hysen Selmanit, i le shqiptarëve edhe të huajve shënimet e Tij. Këto shënime, ne po ia paraqesim me kënaqësi popullit, të sigurt se do të japim një kontribut për plotësimin e historisë, jo vetëm asaj shqiptare, por edhe historisë ballkanike, europiane..." 1) Gjithsesi duhet thënë se këto shënime voluminoze të ish-mbretit Zog të paraqitura me firmën e Hysen Selmanit nuk janë as të parat e as të vetmet. Rrëfimin e parë të dokumetuar dhe zbardhur në 30 faqe e bëri ish-gazetari amerikan Herman Bernstein dhe është hedhur në internet nga albanologu i njohur Robert Elsie. Në shënimin paraqitës, Elsie thotë se Mbreti Zog nuk ka lënë asnjë shkrim me dorën e tij. "I shkolluar në Stamboll dhe folës rrjedhshëm me gojë i disa gjuhëve, ai nuk kishte njohuri të mjaftueshme pë të shkruar shqip. Çatin Saraçi e cilëson atë pothuajse analfabet. Kjo histori është një nga dëshmitë më të afërta gojore të Zogut. Ajo është marrë me shënime në gjuhën angleze në vitin 1933 nga Herman Bernstein, ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Shqipëri, i cili e quan atë "historinë e jetës së sundimtarit shqiptar, e treguar nga vetë ai në vetën e tretë." 2)
Çatin Saraçi, një ndër ishshokët dhe bashkëpuntorët më të ngushtë të Ahmet Zogut gjatë sundimit të tij në Shqipëri, në dorëshkrimin e tij të vitit 1940 dëshmon: "Zogu nuk e mësoi kurrë gramatikën shqipe dhe sot e kësaj dite ai nuk është në gjendje për të shkruar një rrjesht në gjuhën shqipe. Ai kurrë nuk ka shkruar një letër për dikë me shkrimin e tij. Është e vërtetë se ai mund të shkruajë në alfabetin e vjetër turk; por është fakt se shkruan shumë dobët, siç jam informuar nga Sulo Bogdo që e ka parë dorëshkrimin e tij..."3) Megjithatë, aftësia apo pamundësia gramatikore e Ahmet Zogut për të shkruar kujtimet e tij, nuk përbën ndonjë problem të madh, pasi shumë nga memorialet e personaliteteve historikë janë hedhur në letër nga ndihmësa profesionistë. Çështja e shënimeve të Ahmet Zogut qëndron tek paraqitja e tyre në vetën e tretë. Zakonisht njeriu rrëfen historinë e jetës së vet në vetën e parë, pasi m b a n përgjegjësi të drejtpërdrejtë për saktësinë, vërtetësinë apo falsitetin e ngjarjeve që rrëfen; ndërsa kur tregimi bëhet në vetën e tretë le shteg për shumë abuzime, gënjeshtra e mashtrime. Në rastin konkret, sipas rrëfimit të Zogut më 1933, Bernstein shkruan: "Kur ai ishte tetë vjeç, babai i Ahmetit vdiq. Por, edhe pse periudha e zisë për vdekjen e tij nuk kishte mbaruar, nëna e Ahmetit vendosi ta dërgonte djalin në shkollë në Konstandinopojë. Dhe, në vitin 1903, ai u largua për në kryeqytetin e Perandorisë Turke, i shoqëruar nga një shërbyes i vetëm. (p.4) Ndërkaq, po sipas dëshmive të Zogut, Selmani shkruan: "Xhemal Pash Zogu kaloi një ftohje dhe vdiq në tetor 1904, në moshë ende të re, vetëm 42 vjeç… Pas një viti zije të vdekjes së babait, Zogu u nis për në Stamboll… në datën 15 shtator 1905... Sapo mbërriti në Stamboll nën kujdesin e Fadil Pash Toptanit, hyri në shkollë në Gallatasaraj. Ahmet Zogu ishte 7 vjeç kur shkoi në Stamboll, por ishte i përgatitur… Në ditët e pushimeve, si të premteve, festat e ndryshme, Zogu shkonte në shtëpinë që kishte marrë me qira e në të cilën banonin 4 rojet dhe kujdestarët e tij." (f. 19, 21, 22)
Në foto: Ahmet Zogu në moshë të re
Por ndryshe i kishte të regjistruara në kujtesë tregimet e ish-bashkëshortit Ahmet Zogu për shkollimin e tij në Stamboll, vejusha Geraldina Zogu. Në rrëfimin që bën përpara biografes së saj, Jozefina Dedet (Joséphine Dedet), ajo tregon: "Nxënes i Liceut Gallata Saraj, Ahmeti kishte arritur të ndiqte dy klasë në vit, gjithë duke jetuar në kushte shumë të vështira. Ai ia detyronte mbijetesën e vet bujarisë së popullit shqiptar të Stambollit - kopshtarë, kafepjekës, gjellëbërës, që kishin vënë kursimet e tyre në dispozicion të tij - dhe një mjeku turk që e kishte shëruar nga një pneumoni dhe që më pas e kishte marrë në shtëpinë e vet.4) Shkaktari i rënies së Ahmetit në atë mjerim, sipas Geraldinës, ishte Sulltan Abdyl Hamiti II. Këtë fakt, ajo ia ka treguar, përveç të tjerëve, edhe historianit amerikan Bernd J. Fischer, në bashkëbisedimin e tyre në Kosta del Sol të Spanjës, në korrik të vitit 1981. "Geraldina, gruaja e tij e ardhshme," shkruan Fischer, "pohon se menjëherë pas mbërritjes në Stamboll, ai u thirr në takim nga sulltan Abdyl Hamiti, në sajë të ndërhyrjes së disa shqiptarëve me pozita të larta pranë Portës. Sipas kësaj historie, djaloshi i hyri në zemër Sulltanit, ndaj ky i propozoi ta bënte adjutant të djalit të vet të vogël. Mospranimi i këtij propozimi nga ana e Ahmetit shkaktoi zemërimin e Sulltanit dhe atë të xhaxhait të tij, i cili kishte marrë përsipër shpenzimet e mbajtjes në Turqi. Sulltani dha urdhër që djaloshit t'i priteshin të gjitha mundësitë e komunikimit me Matin, ndërsa i ungji i preu çdo mbështetje financiare."5) Por në "notimet e Zogut…" të shkruara nga Hysen Selmani, takimi i tij me Sulltan Abdyl Hamitin II, tregohet krejt ndryshe: 'Pas pak vitesh, Fadil Pash Toptani dhe Halil Pash Kraja, i cili ishte njeriu më i afërt i Sulltan Hamidit, i krijuan mundësinë e paraqitjes në audiencë me Sulltan Hamidin. Meqenëse Zogu nuk e zotëronte aq mirë turqishten, Halil Pasha ia përkthente. Sulltanit i bëri përshtypje pasi Zogu nuk e zotëronte aq mirë gjuhën, por Sulltani i donte shumë shqiptarët dhe kur Zogu u paraqit ai i vuri dorën në sup dhe i tha: "Të studioni mire, se familja juaj i ka dhënë shërbime të mëdha Perandorisë, po ashtu duhet të bëni edhe ju," dhe urdhëroi
Halil Pashën që ta kishte në kujdesin më të madh." (f. 22) Një lidhje të drejtpërdrejtë me Zogun ka patur edhe studiuesi britanik Xhozef Suajër (Joseph Sëire), i cili ka marrë të gjitha përgjigjet nga "Madhëria e Tij Mbreti Zog për mjaft pyetje lidhur me veprimtarinë e tij të hershme," Suajër shkruan: "Ahmeti ishte arsimuar në shkollën përgatitore për oficerë në Manastir dhe Gallatasaraj. Kur shpërtheu Lufta Ballkanike, ai ishte në Stamboll…" 6) Po ashtu, mësuesi i lendës së Historisë në Institutin Kyrias, Kristo Dako, pasi ka biseduar me "një mik të vjetër nga ata që kishte pasë kontakt shumë të ngushtë me Shtëpinë e famshme Zogu, e sidomos me Mbretin tonë, qysh në vogëli" dhe pasi ka lexuar "gjithçka që është shkruar për të", pra dhe Suajerin (1929), dëshmon: "Mësimet Ahmet Zogu i ndoqi në Galata Saraj dhe në shkollën e oficerëve… Në shkollën e oficerëve Ahmeti gjithmonë u tregue më lart se detyrat që i ngarkoheshin; e kështu nuk e mbanin shumë kohë në një gradë, sepse shpejt dilnin në pah cilësitë e tij, që tregonin se ay
Suajër shkruan: "Ahmeti ishte arsimuar në shkollën përgatitore për oficerë në Manastir dhe Gallatasaraj. Kur shpërtheu Lufta Ballkanike, ai ishte në Stamboll…"
ishte krijuar të jetë një Komandant i denjë."7) Pra, dëshmitë e marra nga goja e Ahmet Zogut përmendin Liceun e Gallatasarajit dhe një shkollë ushtarake, o në Samboll, o në Manastir (Bitolje). Siç dihet, Lycée de Galatasaray (turqisht: Galatasaray Lisesi) ishte në kohën e Perandorisë Osmane, siç është edhe sot, shkolla e mesme më e vjetër, më autoritarja dhe më e shtrenjta e Turqisë moderne. E themeluar nga Sulltan Bajaziti II në vitin 1481 në Stamboll, me emrin "Galata Sarayi Enderun-u Humayunu" , ajo u reformua rrënjësisht nga Sulltan Abdylazizi më 1868, duke iu përshtatur modelit të arsimit francez, me emrin "Lycée Impérial Ottoman de Galata-Sérai" (turqisht: Galatasaray Mekteb-i Sultanisi). Gjuhët bazë në Lycée u vendosën frëngjishtja e turqishtja; të detyrueshme: latinishtja e greqishtja dhe fakultative: anglishtja, gjermanishtja e italishtja. Shumë nga mësuesit vinin nga Europa Perëndimore, në veçanti nga Franca, ndërsa nxënësit nuk kishin dallim etnie, feje apo race; mjaftonte t'i përgjigjeshin një pagese të majme. Mjaft prej nxënësve të këtij liceu u bënë shtetarë e diplomatë të shquar, profesorë e shkencëtarë, shkrimtarë e artistë të famshëm në të gjitha shtetet e krijuara pas
E premte, 30 dhjetor 2011
13
KULUTRE
Në foto: Ahmet Zogu, kolonel i ushtrisë Shqiptare, pjesë e ushtrisë Austro-Hungareze
Mbreti Zog? rënies së Perandorisë Osmane, përfshi këtu edhe Turqinë e Qemal Ataturkut. Në këtë Lycée ka studiuar edhe politikani shqiptar Ali bej Këlcyra (18911963). Autori i monografisë Ali Këlcyraaristokrati kuq e zi, (2005), Tanush Frashëri, ka nxjerrë nga arkivi i kësaj shkolle Nr. e Amzës, ku figuron i regjistruar në vitet shkollorë 1904-1909. 8) Mirëpo, Ali bej Këlcyra, ndonëse ka një arkiv të pasur me qindra faqe dokumente, letra, kujtime, korrespondenca etj., në asnjë faqe të tyre nuk e përmend Ahmet Zogun si shok shkolle; përkundrazi, emri i tij del në kujtimet e një ish-nxënësi të një shkolle tjetër. Ky nxënës është politikani Mustafa Merlika Kruja (18871958). Në librin e tij, "Kujtime vogëlie e rinie", Kruja dëshmon se është njohur me Ahmet Zogollin në Nümune-i Terakki Idadisi të Stambollit, në vitin shkollor 1906-1907. Idadija Terakki e Stambollit kishte tre nivele studimi: fillor (ilkokul, 4 klasa), të mesëm (rü?tiyesi, 3 klasa) dhe atë të lartë (idadisi, 3 klasa). Mustafa Kruja kishte mbaruar 7 klasat e para në Mejtepin dhe Rüshdijen e Krujës (vendlindjen e tij), 2 klasa të larta në Idadijen e Janinës dhe në Terakki Idadisi të Stambollit kishte ardhur për të mbaruar vitin e fundit. Duke u mbështetur në dëshmitë e Hysen Selmanit se Ahmet Zogu i kishte marrë mësimet e fillores në Burgajet, në Nümune-i Terakki Idadisi duhet të ketë hyrë në klasën e 5-të, përkrah moshatarëve të tij 11 vjeçarë. Kruja ishte 8 vjet më i madh se Zogu, prandaj ishte interesuar ta takonte dhe ta ndihmonte nxënësin e ri të ardhur nga krahina fqinje e Matit; por Zogu, siç shkruan Kruja, ishte tip i ftohtë dhe i mbyllur dhe, pas dy-tre takimeve të para, secili shoqërohej me shokët e klasave të veta.9) Sa për dijeni, Nümune-i Terakki (shqip: Shembull i Progresit) është themeluar si shkollë private nga profesori i njohur i lëndës së Matematikës në Akademinë e Marinës të Stambollit, Mehmet Nadir Bey, në vitin 1884. Pas dymbëdhjetë vitesh të suksesshme, shkolla u shtetëzua dhe vazhdoi veprimtarinë arsimore me emrin Terakki Idadisi (shqip: Idadija e Progresit). Në vitin 1910, për herë të parë në historinë e shkollave turke, ajo mori emrin që ka edhe sot: ?stanbul Lisesi (Liceu i Stambollit), i njohur zakonisht si ?stanbul Erkek Lisesi ( IEL) dhe renditet si një nga shkollat elitare publike në Turqi. Nxënësit e Galatasaray Lisesi-t kishin një diapason më të gjerë në përvetësimin e gjuhëve të huaja, veçanërisht në frëngjisht, por edhe ndjekësit e ?stanbul Lisesi mësonin frengjisht e gjermanisht dhe konku-
ronin denjësisht në konkurset e pranimit në fakultetet e universiteteve të Stambollit. Ashtu si Mustafa Kruja i Terakki Idadisit edhe Ali bej Këlcyra i Galatasaray Lesisit, kanë konkurruar dhe fituar të drejtën për të vazhduar studimet në Fakultetin e Shkencave Politike e Sociale (Mülkiye-i-Sehahané) të Stambollit, duke i përfunduar me sukses në vitet respektive: Kruja më 1910 dhe Këlcyra më 1912. Patrioti i njohur Hoxhë Kadri Prishtina ka lënë një dëshmi ku thuhet se Ahmet bej Zogolli, më 1910-1911, ishte anëtar i klubit "Mahfel" të Stambollit, i cili kërkonte që gjuha shqipe të shkruhej me germa arabe. Po ashtu, kolonel Faik Quku në kujtimet dhe shënimet e tij historike shkruan: "Zogu nuk shkonte në shoqërinë "Bashkimi" që përpiqej për të drejtat shqiptare e për pavarësinë e Shqipërisë, por në shoqërinë "Mahfel", e kryesuar prej Arif Hiqmet Kumanovës, e cila, në pagesë e në shërbim të qeverisë osmane, kundërshtonte shoqërinë "Bashkimi", luftonte kundër pavarësisë së Shq i p - nisë dhe të drejtave të saj, si dhe pretendonte alfabetin arab për shkronjat shqipe"10). Kështu, duke mos i shkruar vetë kujtimet e jetës së tij, personat e tjerë kanë dhënë vende dhe mosha të ndryshme të fillimit të shkollimit të Ahmet Zogut, disa në Stamboll, të tjerët në Manastir (Bitolje): Geraldina përmend moshën 6 vjeç (i marrë peng), Selmani 7 vjeç (i marrë peng), Kruja 11 vjeç, Fischer 8 dhe 13 vjeç (i marrë peng), Dako 13 vjeç.11) Për përfundimin e studimeve të Zogut, Herman Bernstein thotë: "Përfundimisht, në korrik 1912... ai e braktisi shkollën dhe shkoi në Mat për të ndihmuar popullin e tij në luftën për liri kombëtare." Hysen Selmani e saktëson datën e nisjes së tij nga stacioni i trenit Sekercy të Stambollit, më 20 korrik 1912, duke këmbëngulur se ai i ka përfunduar studimet e shkollës. Ndërsa sipas Geraldinës, burri i ardhshëm i saj u largua nga shkolla "në moshën gjashtëmbëdhjetëvjeçare, pas mbarimit të studimeve në akademinë ushtarake të Bitoljes (Manastir).12) Mjegullnaja e shkollimit të Ahmet Zogut në Stamboll nuk u shpërnda as nga librat dhe artikujt e shumtë të botuar në njëzet vitet e fundit mbi jetën dhe veprimtarinë politike të tij. I befasuar nga shumëllojshmëria e dëshmive kontradiktore mbi shkollimin e Zogut, studiuesi anglez Xheisën Toms (Jason Tomes), autor i librit King Zog of Albania: Europe's self-made muslim
Hoxhë Kadri Prishtina: Ahmet bej Zogolli, më 1910-1911, ishte anëtar i klubit "Mahfel" të Stambollit, i cili kërkonte që gjuha shqipe të shkruhej me germa arabe.
monarch, London 2003, Neë York 2004, shtron krejt sontanisht dyshimin se pse "mbreti Zog kurrë nuk e bëri krejtësisht të qartë se cilat shkolla ka ndjekur dhe në cilën kohë. Informacioni është aq skematik dhe i njëtrajtshëm, sa që ngrihet dyshimi se ai donte që njerëzit të mendonin se kishte kishte kryer më tepër shkollim se sa ishte e vërtetë. Pretendimi se ai kishte arritur të merrte dy klasa në hapësirën e çdo viti shkollor, vetëm sa e konfirmon ndjeshmërinë e tij për këtë pikë.12) Si përfundim, përderisa të flasin dokumentet, mund të konsiderohet si më afër të vërtetës, dëshmia e bashkëkohësit dhe mikut të ish-Mbretit Zog, Eqrem bej Vlora, i cili thotë: "Edhe pse, ç'është e vërteta, ai (Zogu) nuk kishte ndonjë shkollim të mirëfilltë: disa vjet në konviktin "Nymune-i Terakkij" në Stamboll, i dhanë atij mundësinë ta mësonte mirë gjuhën turke, por për ndonjë thellim të çfarëdoshëm shpirtëror, ai nuk pati as kohë, as dëshirë..." 13) Shënimet: 1) Hysen Selmani, Nga notimet e Mbretit Zog I mbretit të shqiptarëve, Tiranë, 2008,f. 5. 2) King Zog Tells his Story to Herman Bernstein, former United States Minister to Albania. Typescript
in the: YIVO Institute for Jeëish Research, New York. Record Group 713, Folder 760, 30 pp. 3) http://www.albanianhistory.net/ Chatin Sarachi, King Zog of the Albanians: the Inside Story, p.3. 4) Joséphine Dedet, "Geraldina, mbretëresha e shqiptarëve", Tiranë: Globus R., 2000, f. 152. 5) Bernd J. Fischer, Mbreti Zog dhe përpjekja për stabilitet në Shqipëri, Tiranë, Çabej, 1996, f.15. 6) Joseph Sëire, Shqipëria:Ngritja e nje mbretërie, Tiranë, Dituria, 2005, f. 14, 181. 7) Kristo Dako, Ahmet Zogu - mbret i shqiptarëve, Tiranë: Luarasi, 1937, f. 6-7, 19-20) 8) Tanush Frashëri, Ali Këlsyra - aristokrati kuq e zi, Tiranë: Çabej, 2005, f. 23-24. 9) Mustafa Merlika Kruja, Kujtime, vogjlie e rinie, Tiranë: Botimet 55, 2007, f. 142-143. 10) Pal Doçi, Hoxha Kadri Prishtina, Tiranë: Geer, 2005, f. 100; Faik Quku, Qëndresa shqiptare gjatë Luftës së Dytë Botërore, vëll. I, Tiranë: Ilar, 2006, f. 16. 11) J. Dedet, Geraldina..., f. 152. H. Selmani, Nga notimet..., f. 21; Kruja,Kujtime vogjlie e rinie, f. 142, Fischer, tek Mbreti Zog… f. 14, tek Diktatorët e Ballkanit, AIIS, Tiranë, 2008,f. 24; Dako, f. 20; Dako f. 20. 12) H. Bernstein, Ahmet Zogu... f.5; H. Selmani, Nga notimet..., f. 27, Dedet, Geraldina..., f. 152. 13) Eqrem bej Vlora, Kujtime, 1885-1925, Tiranë: Shtëpia e Librit dhe Komunikimit, 2003, f. 453-4.
14
E premte, 30 dhjetor 2011
Parashikimi i yjeve: Dashuria, puna, shëndeti dhe paraja për çdo shenjë Ujori
më shumë kunguj në një sqetull. Nëse e kërkon Një dozë e mirë bukurie dhe kimia e duhur do të favorizojnë në frekuentimet e tua. Do bësh shumë njohje të reja në udhëtime, në fundjava me miqtë dhe pastaj nuk duhet të humbësh as shumë evente mondane. Do jesh objekt dëshire për shumë persona, por bashkëpunimi i Saturnit ndoshta do të shtyjë të kërkosh, jo ndonjë flirt apo aventurë të momentit, por dicka solide dhe konstante. Duke konsideruar pastaj surprizat që të rezervon Urani, nëse ke lindur në 10 ditorin e parë të shenjës mund të ndeshesh në një person të aftë të shkatërrojë ekuilibrin tënd dhe të vërë në diskutim idealin tënd të dashurisë. Le të vi! Adhuron gjithçka që është e paparashikueshme, surprizat të eksitojnë për vdekje dhe lundrimi kundra rrymës është gjithmonë drejtimi yt i preferuar. Nëse e ke Një fllad lehtësie dhe një lumturi e madhe për të jetuar. Venusi i ndaluar te Binjakët premton këtë edhe më tepër! Bashkëpunimi i Jupiterit me Neptunin shkruajnë një histori të denjë për film, për ty. Pas një periudhe jo shumë të këndshme në dashuri, e ushqyer me mirëkuptim dhe bashkëpunim do rifillojë të lulëzojë. Bashkë me një person të dashur do jetosh zhvillime solide duke rinovuar në mënyrë spontane lidhjen në cift. Nëse dashuria është bërë shumë e largët dhe e lodhshme, mund të vendosni të dy për ti dhënë fund pa shumë dhimbje, për të hapur një kapitull të ri në romanin e dashurisë.
PUNA Kërkohet punë Saturni premton një focë të madhe dhe konkretizim të sforcove të kryera. Pra një vullnet të hekurt, i bashkuar me një aftësi prej transformisti, e dhënë nga Neptuni. Situata paraqitet shumë inkurajuese. Por, sic e di mirë, Saturni vepron në kohë të gjata, prandaj është e mundur që puna të mos vi menjëherë, por pas një faze përgatitore. Ndoshta një thellim i dijeve apo një master jashtë nuk do të bënte keq. Mos hezito të shfaqësh kurrikulumin tënd. Punë në zhvillim Viti të jep një sens të mirë kritik dhe aftësi për të përpunuar në dritën e realitetit ide apo projektet të reja. Me një sens praktik të organizimit dhe të impenjimit mund të çosh në sukses projektet e tua. Nuk parashikohen kontrate apo pengesa të asnjë lloji dhe mund të korrësh rezultate të mira në cdo fushë. Edhe pse pozicionimi i Jupiterit në pjesën e parë të viti të detyron të biesh herë pas here nuk do të pengojë të ngrihesh më pas furishëm për të fitur pozicionin e humbur. Paraja dhe fati Yjet në favor premtojnë një inventivë të mirë për të rritur fitimet, por edhe shkathtësia e reflekseve do të ndihmojnë të kapësh në ajër bizneset fitimprurëse. Nëse dashuron edhe lojërat e fatit provo të vësh ndonjë bast të vogël apo të luash në llotari, por gjithmonë i matur.
TEST / E DI KUSH JE? Zgjidh një nga këto tre fraza. Një lojë e thjeshtë për të marrë në dorë fatin tuaj.
1. Jeta prej beqari ofron më shumë avantazhe 2. Duhet lënë gjithmonë rruga e vjetër për të nisur të renë 3. Kush gjen një mik gjen një thesar Nëse zgjodhe 1 Një tjetër konfirmim i alergjisë tënde për "lakun në fyt". Mund të duket edhe si një kokëfortësi ose në të kundërt fshehja e një frike ndaj konfrontimit më të thellë me tjetrin. Pra del në pah një frikë ndaj përfshirjes emocionale që mund të vërë në diskutim pikat e tua statike.
Dashurit e para Situat është si gjithmonë e ndërlikuar. Me një si ty nuk është kurrë e lehtë të vizatosh kufijtë që ndajnë dashurinë nga miqësia; shpesh preferon të përkufizosh lidhjet e tua si "miqësi të afërta". Është e sigurt se shumë do çmenden nga menefregizmi yt, simpatia, komunikimi dhe dashuria që jep, por gjithçka duket se konfirmon që vështirë se bie në kurthin e dashurisë. ME shumë mundësi dhe pa asnjë siklet, do mbash dy apo
Nëse zgjodhe 3 Ndihesh i kënaqur në momentin që je i rrethuar nga miq të afërt, që të duan realisht. Vlera e miqësisë është gjithmonë e lartë në zemrën tënde, e tregojnë gjestet e tua të dashura. Ndoshta do duhet të mësosh ti japësh hapësirën e duhur egos tënde, se sa të dhurosh në mënyrë të palimituar energjitë e tua personave që nuk e meritojnë.
Lulja - Narcizi Metali - Plumbi Numri - 11
Romani yt për 2012-ën? Me shumë mundësi do jetë një ripublikim i "Lufta dhe Paqja". Në pjesën e parë të viti do joshesh nga stimuj të ndryshëm dhe në kontrast me njëri tjetrin. Me Jupiterin në pozicion dhe Marsin në kundërshtim, si në dashuri dhe në raporte më kolegët do alternohen momente diponibiliteti të madh, entuziazmi dhe konfidenca me momente të tjera të pashpjegueshme shpirti polemik, ftohje dhe zënka të ndjekura nga pajtime. Do duhet të armatosesh me durim, sepse një zgjedhje e nxituar ose tendencë për të ashpërsuar kot kontrastet, do përkthehen në një humbje të madhe. Një vit me yjet Me një tingull të mrekullueshëm që kumbon në qetësinë e natës, planeti më i dashur për ty, rikthehet në shenjën tënde pas 165 vitesh dhe të merr për dore. Neptuni, planeti i evolucionit të thellë, zhytet në ujërat e tua me ngarkesën e tij plot frymëzim, ide të reja, dëshirë për të njohur dhe eksploruar. Qielli i vitit të ri do ndriçojë dëshirat dhe nevojat e tua më intime, duke të ofruar mundësi të mira për të realizuar objektivat e tua. Rastet e lumtura dhe mbështetja ekonomike nuk do të mungojnë. Nuk do dish çfarë është koprracia dhe i shtyrë nga ideale më të larta se ato tokësoret, nuk do kursehesh për të shpëtuar "pyllin e amazonës" apo edhe "karafilin në ballkonin tënd". Nuk është vetëm një mënyrë të thëni, sepse sic thoshte Thomas Edison "gjeniu është një përqind frymëzim dhe 99 përqind djersë". Me një guxim deri tani të panjohur, do jesh i gatshëm për të vepruar impulsivisht dhe, veçanërisht pas tetorit, guximi yt do vlerësohet me suksesin. Por ruaj edhe pak energji për dashurinë. Ki parasysh se dëshira për të provuar emocione gjithmonë e më intence mund të shtyjë përtej territoreve të dashurisë reale, ku të tjerët nuk duan të kuptojnë deri në fund. Rikupero alfabetin bazë për të komunikuar me partnerin, familjen dhe miqtë që vazhdojnë të duan edhe pas largimeve të tua të vazhdueshme në botë paralele, në të cilat e gjen veten tepër komfort. 10 ditori i parë Ëndrra për të ndryshuar jetën bëhet gjithmonë e më e fortë dhe transformohet në një mundësi që bëhet nga dita në ditë më reale. Besimi në vetvete pushon së qeni një mirazh dhe kthehet një zjarr që të shtynë drejt zgjedhjeve që deri tani i ke bërë bisht nga frika. Mundësi të shkëlqyera, të cilave nuk mund ti thuash jo, janë tashmë shumë afër dhe do shfaqen me një forcë të tillë sa nuk mund të mos i shohësh. Humori do ndryshojë; je një balon, kur fluturon i lirë dhe kur përplasesh në tokë. Nga tetori Saturni do të tregojë atë që duhet të bësh. 10 ditori i dytë Ndonjëherë yjet vendosin vetë mbi ne, duke na dhënë një periudhë në të cilën kushdo mund të vlerësoj atë që vlen dhe sistemojë atë që nuk është në ekuilibër. Të pret një periudhë e këtij lloji dhe nëse nuk do dish ta shfrytëzosh, do jetë shumë shkatërruese. Kur të kesh gjetur pikat e dobëta kalo në aksion dhe ndërro "pjesët e dëmtuara" që duhen hequr. Punës dedikoji kohën tënde deri në gjysmën e qershorit para se të veprosh dhe në dashuri jepi vetes kohë deri në gjysmën e korrikut. 10 ditori i tret NË fazën e parë të vitit mendjelehtësia të bënë të fluturosh me krahët e ëndrrave, duke të izoluar nga pjesa tjetër e botës. Por pas asaj pamjes tënde prej menefregisti, mendja punon me ritëm të plot dhe forca për tu zhytur në detin e thellë të imagjinatës përfundon duke peshkuar ide të çmuara dhe perla gjeniale. Nxirri në sipërfaqe dhe tregojua të tjerëve; do vlerësohen shumë dhe midis maji dhe qershorit do transformohen në sukses në punë. Nga korriku do kthehesh të interesohesh për çështjet njerëzore. Pjesa tjetër e vitit rrjedh qetë, përfito për të shijuar kënaqësitë e një partneri të nxehtë. Momente PO Nga 9 deri 27 janar pozicionimi i Merkurit paralajmëron takime me persona influent që mund të përkthehen në pozicione të reja pune. Nga 15 nëntori deri në 11 dhjetor Saturni dhe Merkuri do sponsorizojnë nisjen e raporteve afatgjata të punës dhe përmirësime të pozicionit aktual. Momente JO Nga 24 maji deri në 7 qershor parashikohen pengesa të tipave të ndryshme dhe vonesa në biznese, që do penalizojnë rrjedhjen e mirë të punës. Nga 30 tetori deri në 14 nëntor dhe nga 12 deri në 31 dhjetor një alarm i kuq mund të vi drejt financave të tua, prandaj mos ji i nxituar.
Lulja - Zambaku i ujit Metali - Floriri i bardh Numri - 7
DASHURIA Dashurit e para Hyrja jote në skenën e dashurisë ka ndodhur që në
20 SHKURT - 20 MARS moshë të vogël. Është e pamundur të besosh që nuk ka qenë një moment që të ka bërë zemrën të rrah fortë. Gjatë vitit nuk do zbutet tendenca për të kërkuar dashurinë që nuk mund të kesh. Prandaj ja ku jemi, net pa gjumë dhe lot e nxehtë deri kur një dush i ftohët realizmi do të cojë drejt arsyes dhe do të tregojë që dashuria e vërtet ka qenë gjithmonë pranë teje, ndoshta e veshur si një mik që në momentet e vështira të ka qëndruar pranë. Nëse e kërkon I lodhur duke udhëtuar pa një destinacion kërkon një port të sigurt? Mund ta gjesh. Plutoni në bashkëpunim me Juptiterin të veshim me një bukuri që të bënë të parezistueshëm, ndërsa Marsi parashikon dashuri me shikim të parë. Dyshimet mbi pamjen tënde do zhduken, do mjaftojnë disa orë para pasqyrës për të veshur buzëqeshjen tënde të parezistueshme. Kujdes, mos ndiq dashuri të pamundura apo ideale që mund të mos rezistojnë në konfrontim me realitetin dhe nëse e kupton që në fillim se historia e re e dashurisë paraqitet e komplikuar atëherë largohu menjëherë. Nëse e ke Dihet që për ty dashuria është boshti në të cilin rrotullohet e gjithë bota, esenca jote e vërtet. Prandaj kërkon gjithmonë maksimumin; një histori emocionuese dhe romatike që të bëjë të ëndërrosh. Dëshira jote për emocione të forta vë disi në krizë lidhjen në cift këtë vit, por sic dihet pasioni e zbukuron lidhjen. Gjithsesi rreziku i një humbje është konkret, i ushqyer nga Marsi në fazën e parë të vitit dhe pastaj nga kundërshtimi i Jupiterit. Por nëse ke një lidhje të fortë mos u tremb; nga tetori Saturni do marri komandën dhe do të drejtojë në vendime më solide.
PUNA Kërkohet punë Përfiton nga mbështetja e yjeve, që edhe pse nuk premtojnë mrekulli, sigurisht vlerësojnë impenjimin tënd. Për të gjetur një punë të re do duhet të vihesh në lojë dhe të punosh fortë. Pjesa e parë e vitit do jetë më e mira për tu informuar dhe të kërkosh punën. Jupiteri do të ndihmojë të promovosh imazhin tënd dhe të jesh një shitës më i mirë i vetes, duke larguar pasigurinë dhe dyshimet në aftësitë e tua. Punë në zhvillim Suksesi, më mirë të jemi të qart që në fillim, nuk duket shumë i afërt. Pra duhet të jesh i vetëdijshëm se do të takoj të vësh në lojë të gjithë impenjimin tënd. Fjalë të forta për ty, nuk ka dyshim, por ky vit është i paaftë të mërzisë, duke qenë se je më i motivuar dhe i vendosur se kurrë. Vihu punës dhe vëri vetes objektiva të arritshëm. Mbështetja e Jupiterit dhe Plutonit është fondamental. Sepse do jetë fati dhe ambicia e pazakontë që do të lejojnë të arrish objektivat e caktuar. Ke më tepër aftësi për të vendosur dhe autonomi mbi vendimet. Paraja dhe fati Për të mbajtur në sipërfaqe varkën e financave të tua duhet të jesh dinak, i shpejt dhe nikoqir. Puno fort nga janari deri në prill, sepse është e mundur që në këtë periudhë fati të ndihmojë. Janë muaj të shkëlqyer për blerjen e pronave dhe investimeve, por duhet të respektosh rregullat. Lojërat e fatit? Ke vetëm për të humbur.
TEST / E DI KUSH JE? Zgjidh një nga këto tre fraza. Një lojë e thjeshtë për të marrë në dorë fatin tuaj.
1. Në jetë është e kot të impenjohesh, nëse nuk ke lindur me këmishë 2. Kultivimi i mendimeve pozitive mund të ndihmojë të përballosh goditjet e fatit të keq 3. Fati ndihmon të guximshmit Nëse zgjodhe 1 Ke një ndjenjë viktimizimi evidente. Prandaj kjo të pengon të bësh shumë gjëra. Në cdo situatë dorëzohesh pa e provuar, duke bërë të mendosh se nuk mund të përballosh humbjen. Është komode t'ia hedhësh fatit fajin e dështimeve. Mëso të shikosh brenda vetes dhe të pranosh sfidat që jeta të vë para. Nëse zgjodhe 2 Fati nuk është i pamposhtur dhe e ndjen brenda vetes se ka dicka që mund të bësh për të drejtuar jetën tënde në drejtimin e dëshiruar. Pika e nisjes është e shkëlqyer; ke humbur pjesërisht tendencën për tu ankuar dhe ke kuptuar se nevojitet të përballesh me realitetin. Ndoshta idetë nuk i ke ende shumë të qarta, por do mendojë Saturni për të vendosur rregullin në jetën tënde. Nëse zgjodhe 3 Mund të thuhet që ke kaluar totalishtë fazën "nuk mundem" dhe ke arritur vetëdijen se në jetë nuk ke një rol figuranti, por je protagonisti. Tani nuk të ngelet gjë tjetër veçse të vësh në skenë perfromacën tënde, pa u menduar shumë për gjykimin e publikut. Saturni të garanton sukses.
www.shqiptarja.com
DASHURIA
Nëse zgjodhe 2 I shënuar nga Urani, drejtuesi yt, të sjell një eksperiencë të re, cilado qoftë do të pëlqejë. Ki kujdes mbi këtë shijen tënde për eksperiencat e forta; sado stimuluese që mund të jenë, nëse nuk ekuilibrohen nga një dozë e mirë realizmi, mund të bëjnë të përmbysësh në mënyrë të rrezikshme jetën tënde
Peshqit
VAZHDOJNE NESER SHENJAT E TJERA
Qielli i 2012-ës është i një bluje të bukur. Penelin në dorë për ta ngjyrosur horizontin tënd do e marri Venusi, duke nisur nga prilli në korrik, dhe Jupiteri në të njëjtin pozicion nga qershori e më vonë. Dashuria do jetë më romantike se kurrë, entuziazmuese, e lumtur, aq sa disa momente do të duket sikur fluturon, por nuk mjafton me kaq! Falë pozicionimit të Saturni që premton suksese në punë dhe e bënë më të lirshëm menaxhimin e ditës, do jesh edhe praktik, i determinuar, eficient, pra, i lumtur që je në këtë botë, sepse ndonjëherë ëndrra dhe realiteti do shkojnë në të njëjtin drejtim. Një vit me yjet Yjet e vitit të ri ndriçojnë me të gjitha sfumaturat që dashuron dhe të mbështesin e konkretizojnë gjithçka që të kalon në kokë. Vazhdon një fazë realizimi i projekteve të tua, në të cilën dëshira jote maksimale do ishte të transferoheshe në një p l a n e t t j e t ë r, p o r d o d i s h t ë çmosh të gjitha bukuritë e realitetit tokësor, që konsolidohen nën këmbët e tua. Viti do jetë shumë i pasur, me një bollëk të madh risish, rastesh, takimesh me fat dhe udhëtimesh me trupin dhe mendjen. Me shkathtësi të madhe largohesh nga presionet e ambientit që të rri shumë i ngushtë, i etur sic je për një "dhomë të tërë për vete". E tashmja nuk të shpëton dhe e ardhmja afrohet duke kërcyer nën meloditë e suksesit. Jeta jote sociale plot gjallëri do pasurohet me njohuri të reja të cfardo lloji, vecanërishtë në pranverë kur bukuria jote do arri nivelin maksimal. Për ata që janë single dhe në kërkim të diçkaje më tërheqëse, është më mirë të eksploroni më në thellësi rrugën e vjetër dhe jo të merrni një të re. 10 ditori i parë Të kujtohet Mina me këngën "mijëra flluska blu"? Ja pra, 2012-a jote do jetë i gjithi i veshur me flluska blu që do transformojnë cdo ditë në një surprizë të mrekullueshme. Momenti kulminant do jetë në pranverë, nga prilli në qershor, kur perëndesha e dashurisë dhe perëndia i fatit do të trajtojnë si fëmijën e tyre. Periudhë e artë për beqarët dhe e rrezikshme për ata që janë në cift. Nga tetori do dalin në sipërfaqe disa probleme të vjetra që do kërkojnë të paguash një cmim të lartë për ti zgjidhur. 10 ditori i dytë Pas disa pengesash fillestare viti do rrjedh i qetë si ujërat e Nilit. Asgjë nuk e shqetëson qetësin tënde dhe ke të gjithë kohën ën dispozicion për të përpunuar ato fantazi të rafinuara që do përfundojnë për tu transformuar në realitet. Lëshoje veten në liri të plotë dhe pa asnjë pishman ndaj mendimeve që të bluajnë në kokë. Ndoshta nuk e di as vetë por po je duke punuar për të ndërtuar të ardhmen tënde. Ndiq intuitën që, sic thoshte Agatha Christie, nuk është asgjë tjetër vecse aftësia për të regjistruar të dhëna me shpejtësi supersonike dhe nxjerrja e një konkluzioni. Pranvera dhe vera të ofrojnë mundësi të arta. 10 ditori i dytë Saturni drejton zgjedhjet e tua në rrugë më impenjative, por të afta të cojnë në finish. Në të njëjtën kohë të bëjnë më reflektiv dhe më pak të dhënë pas aventurës. Koha e eksperimentimeve ka kaluar. NË punë do arrish rezultate të shkëlqyera dhe do përfundosh projekte që për një kohë të gjatë të kanë vjedhur shumë energji. Ose do ti dedikohesh një impenjimi profesional më fitimprurës. Në dashuri do marrësh vendime me V të madhe; ndoshta mund të shkosh edhe drejt martesës ose vendimit për të lënë një trashëgimtar në botë. Momente PO Nga 3 deri në 23 mars dhe nga 17 prilli deri në 9 maj pozicionimi i Merkurit do të shënojë një periudhë plotë bashkëpunime dhe biznese fitimprurës. Nga 25 maji deri në 7 qershor dhe nga 17 shtatori deri në 5 tetor kreativiteti do kapi majat. Mos shty punën e sotme për nesër dhe realizo idetë e tua. Momente JO Nda 27 qershori deri në 2 shator kundërshtimi i Merkurit mund të përkthehet në pengesa dhe vonesa; përqendrohu dhe organizohu. Periudhë delikate do jetë ajo nga 6 deri në 29 tetor dhe nga 5 nëntori deri në 11 dhjetor. Përfundimi i impenjimeve do të kërkojë një shtesë sforcimi dhe aplikimi.
21JANAR - 19 SHKURT
E premte, 30 dhjetor 2011
15
ZBAVITJE
HOROSKOPI Të ngresh kurthin me duart e tua
Gjashtë muaj kohë për t'u bërë policë elegantë
Një mace klandestinë në aeroplan
Ç
P
J
'nuk sajojnë hajdutët për të vjedhur.Ka nga ata që sajojnë një arsenal të tërë veglash të përshtatshme, si darë, pinca speciale etj për të realizuar qëllimi e tyre. por ka edhe nga ata që shfrytëzojnë mjetet rrethanore për këtë qëllim. Mirëpo qëllon nganjëherë që ato të mos funksionojnë, ose më keq akoma të kthehen në një grackë të vërtetë për hajdutin. Kështu i ka ndodhur një hajduti në Itali, i cili preferonte të vidhte shkollat. Kështu, një natë, ndërsa po përdorte krikun e makinës për të hapur hekurat që mbyllnin dritaret e shkollës, kriku u thye ndërsa hajduti mbeti me kokën mes hekurave, pa mundur ta nxirrte dot. E nxorri që andej të nesërmen policia...
anfilo Lacson, shefi i policisë së Manil as, në Filipine është shumë i shqetësuar për policët e tij, pasi i ka shumë të... trashë. Jo se janë tutkunë, por të trashë nga trupi. Në fakt, shqetësimi i tij është me vend, pse pjesa më e madhe e policëve janë barkmëdhëenj e për pasojë mezi lëvizin për të kryer detyrën. Për këtë arsye shefi në fjalë hapi një fushatë kundër dhjamosjes dhe pasi u mati perimetrin e barkut, u caktoi masën 86 cm gjatësi si kufirin maksimal. Dhe u ka dhënë gjashtë muaj kohë policëve barkderrë për të ulur barkun në kufirin e caktuar. Ndryshe, duhet t'i thonë lamtumirë uniformës.
o shumë kohë më parë, macja e një zonje gjer mane që fluturonte me aeroplan nga Frankfurti për në Los Angeles u bë protagoniste e një ngjarjeje të çuditshme. Duke qenë shumë e lëvizhme, macja mundi të dilte nga kafazi ku e mbante zonja e saj gjatë fluturimit dhe... u zhduk. Më kot e zonja e kërkoi gjithandej nëpër aeroplan. Ishte zhdukur pa lënë asnjë gjurmë. Vetëm pas një muaji, kur gruaja ishte kthyer sërish në Frankfurt, autoritet e shoqërisë ajrore e njoftuan se macja e saj më në fund ishte gjetur e strukur, natyrisht në të njëjtin aeroplan, në bagazh. Sipas përllogaritjeve macja kishte përshkuar mënyrë "klandestine" plot 280 mijë kilometra, duke bërë çdo ditë linjën Frankfurt-os Angeles...
SUPER FJALEKRYQ 1
2
18
3
4
5
6
7
19
9
10
11
20
24
26
32 38
12
13
14
15
33
27
35
30
36
49
44
50 56 62
67
68
75
76
63
64
77
1. Kështu mbaron filmi. 3. Morricone kompozitor 7. Një fjalë goxha e madhe. 11. Vihet për të mbyllur. 16. Inicialete Signoret. 18. Mund të jenë vitaminat B. 20. U gdhend me Amore-n nga Canova. 21. Eshtë gëzim i madh. 22. Inicialet e Truffaut. 23. Sapo fillojnë. 24. Një hero kombëtar hungarez. 25. Ministria Italiane e Punës. 26. Një liturgji katolike. 29. Janë njerëz pa shtetësi. 31. Eshtë i humburi, hutaqi. 32. Shpiku enët me presion. 35. Mbyllin portat. 37. Emër mbretërish nordikë. 38. Qarkullon një në Shqipëri. 39. Një lloj ekskavatori. 40. Një organizatë humanitare. 42. Virna aktore. 43. Janë zërat e… ëmbël. 44. Qarkullon në… cilindër. 48. Lumë në Francë. 49. Mbyllin takimin. 50. Eshtë rivali i kampionit në ring. 51. Luajnë në… skenë. 52. Bëjnë arte me re. 53. Inicialet e Kerr aktore. 54. Sandër që qe aktor i yni. 57. Mund të jenë indianë dhe kinezë. 59. Mihali soprano.
47
52
65
79
80
81
72
82
84
89
Simbad i 1001 netëve. Kështu mbaron një kuvend. I famshmi Pacino. Musante aktore.
10. Janë me ngjyra si… alumini. 11. Më i famshëm është ai balash. 12. Eshtë e ftohtë si thika. 13. Kështu fillon periudha. 14. Hajat pa ekstreme. 15. Janë aftësi… prodhuese ose mbajtëse. 16. Janë kolegë të Valentinino-s. 17. Metheny kitarist. 18. Kaherë është përgjysmë. 19. Morbusi i Mohammad Ali. 20. Mariana e… Garcia Lorca-s. 21. Shkroi Hedda Gabler.
VERTIKAL 1. Eshtë edhe ai i fabulës. 2. Një piktor si Monet. 3. Emër vajze. 4. Unë dhe ti. 5. Ente Kombëtare Korçë. 6. Fise pa fe. 7. Eshtë tableta e… Bayer Leverkusen. 8. Janë ekstreme në liri. 9. Fillojnë aksionin.
S
A
J E T
P R E S F R A N K
U R
D E R
R E A
P O L P
P A R T A N E T O R E L
L
S T
I
V A T E
I D O R
I
I R A M I D A
T R A S E T E A R T
T
K A A S
A N G
L
M I M A
I
A
K A R E N
F
I R M A T O
T N R I
L E I
S T E R
J O E
A L E
N A A
P S A L M R
I H
S E J T E
V O T
I N A
I M E R
T R
Ç
D
U R
I M E T
R K A T
P R O V I M I
V E T U L L A T E T
H A B A N E R A
K A G E M U S H A
B O D R U M E T
N A N A
T
E K O T E
M A T E R
F A R
M I R M I D O N E S A N D E R
I
M I
E N N E
74
85
Akrepi
Pas një paraditeje të tensionuar Hëna në shenjën e Peshqve ju kthen sërish buzëqeshjen . Keni shumë dëshirë të bisedoni me njerëzit dhe ti dëgjoni me vëmendje. Do të jeni të aftë ti jepni një këshillë shumë të mirë një miku qe ndodhet në vështirësi.
Shigjetari
Të jetuarit pa dashuri është shumë e vështire për këdo veçanërisht për ju që jeni mjaft pasionant. Historitë e reja do të jenë shumë të shkurtra veçanërisht me pozicionin aspak të favorshëm të Hënës në shenjën e Peshqve.
Bricjapi
Sot do të jepni maksimumin në punë, dhe kjo do t'ju sjellë pak lodhje në mbrëmje. Fatmirësisht Marsi I ndodhur në shenjën e Virgjëreshës do t'ju ndihmojë që të rifitoni energjitë e fituara.
Ujori
Venusi në shenjën tuaj do t'ju japë shumë alternative dhe ju duhet të jeni të aftë të bëni zgjedhjen e duhur. Dikush kërkon t'ju ngatërrojëpor ju do t'ja dilni mbanë falë aftësive tuaja.
Peshqit
Falë Hënës do të keni mundësi të njihni dikë I cili mund t'ju falë dashurinë e vërtetë. Largoni mëndjen nga njërëzit që I përkasin të shkuarës pasi nuk do t'ju dhurojnë gjë tjetër veçse zhgënjimit.
90
PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM P E T E R
Peshorja
Nga njëra anë Saturni kërkon t'ju mbajë me këmbë në tokë nga ana tjetër Urani në shenjën e Dashit ju shtyn që të jëni më agresiv dhe guximtar. Duhet të gjeni një rrugë të mesme të ekuilibruar.
60
73
83
88
87. 88. 89. 90.
53 59
66 71
87
61. Jean i… Leon. 62. Eshtë fjala në.. proverba. 64. Kufizojnë katete. 65. Namatisen nga… fakirët. 66. Janë ëmbëlsira për ditëlënidje. 67. U shkrua nga Torquato Tasso. 69. Hus që u dogj në turrën e druve. 70. Tre të parat në ansambël. 71. Një enë për të larë këmbët. 73. Ngelur pa gur. 75. Pak nostalgjike. 76. Nuk kanë shenjtorë desktop. 79. Kush ka nxiton. 81. Ishte Shqipëria në... Kinostudio. 83. U martua me Inon. 86. Kërcimi në… Tahiti.
Virgjëresha
Vendosja e Hënës në shenjën e Peshqve ,mund t'ju bëjë që humori juaj të lëkundet sa hap e mbyll sytë. Qëndroni pranë miqve më të mirë,sepse do të dijnë si t'ju ngushëllojnë.
48
58
70
78
86
HORIZONTAL
46
57
69
Luani
Diçka e mirë mund të vi edhe nga zhgënjimet e dashurisë. Venusi në pozicion jo të favorshëm në shenjën e Ujorit do t'ju bëjë që të bëni një analizë përsa I përket mardhënies tuaj në çift.
41
51
55
61
45
Gaforrja
Sot do të jeni shumë të ëmbël dhe të dashur me të gjithë njerëzit. Do të jetë një ditë e bukur , ku do të jeni të rrethuar nga njerëzit tuaj më të dashur. Mbrëmja do të jetë e mrekullueshme .
37 40
43
Binjakët
Hëna në shenjën e Peshqve do t'ju fusë në një situatë të vështirë ku do të ndiheni si të futur në çark. Duhet të bëni durim , gjërat nuk vijnë menjëherë . Mundohuni të jeni më I qetë.
23
29
34
Demi
Hëna në shenjën e Peshqve ju fut në rrugën e duhur përsa I përket ndjenjave. Ngrohtësia dhe bujaria juaj nuk do të mbeten pa u vënë re, madje do të prekin dhe dikë për të cilin jeni mjaft të interesuar.
17
22
28
39
42
16
21
25
31
54
8
Dashi
Pozicioni aspak favorizues I Saturnit ,do të jetë sërish I pranishëm deri në ditët e fundit të këtij viti. Përgjegjësia në punë do të rritet edhe pse janë ditë feste. Nuk do të jetë një ditë e qetë kjo e sotmja .
I M E T I
I
T E
L E T
E T E P R
I
T E T
T O R A K S
I
Z T P
H A R E M I
I R O
22. 23. 25. 27. 28. 30. 32. 33. 34. 36. 39. 41. 43. 45. 46. 47. 54. 55. 56. 57. 58. 60. 62. 63. 64. 68. 72. 74. 77. 78. 80. 82. 84. 85.
Tosca e Puccini-t. Janë hebrej të Spanjës. Janë mënyra për të mësuar… gjuhë. Ente Prodhuese Lokale. Jep notën La një… i tillë. Një historike përkujtohet. Salvador piktor. Një film… publicitar. Priza po nuk... ra. Shpjegohen me leksione. Ishte babai i Andromedës. Një fetar me adeptë. Kufijtë e matjes. Ylli i Hollywood-it. Eshtë arma… atomike. Këndon Laura non c'é. Një fjalë… e afërt. Girone aktor. Eshtë për të fshehur asin. Qe miku i Eneas. Janë ato që na takojnë. De Vito aktor. Ktheu milingonat në njerëz. Emri i Descartes. Immanuel filozof. Burton regjisor. Një pjesë e galaktikës. Qan te Turandot. I keni në dorë. Inicialet e Dreiser. Mbetur në fund. Inicialet e Duvall. Fillojnë motovin. Janë në qendër.
16
E premte, 30 dhjetor 2011
LAJMET NGA BOTA • Shqetësim në Rusi, zjarr në nëndetësen bërthamore Një zjarr ka shpërthyer në një nëndetëse bërthamore ruse, e cila ishte duke u riparuar në një kantier detar pranë portit verior të Murmanskut, lajmëruan gjatë së enjtes burime zyrtare. Ministria Ruse e Emergjencave deklaroi se asnjë rrjedhje bërthamore nuk është evidentuar, ndërsa asnjë nuk ka mbetur i plagosur. Megjithatë, mediat shprehen për një situatë “jashtëzakonisht shqetësuese”. Nëndetësja bërthamore e quajtur “Yekaterinburg” ishte duke u riparuar, kur struktura e drunjtë që e mbante mori zjarr, i cili u përhap edhe në pjesët e tjera të anijes. 11 anëtarë të ekuipazhit ishin brenda nëndetëses në momentin e incidentit, por të gjithë kanë mundur të evakuohen pa probleme. • Dy sonda të NASA-s do të hyjnë në orbitën e Hënës Pas pak ditësh, dy sonda binjake do të ¿llojnë Àuturimin në orbitën e Hënës. Ato janë pjesë e një misioni me vlerë prej gjysmë miliardë dollarësh që do t’u mundësojë shkencëtarëve të kuptojnë më mirë fushën gravitacionale të hënës. Misioni i NASA-s quhet Grail. Dy sondat që funksionojnë me energji diellore, udhëtuan më shumë se tre muaj për t’ju afruar Hënës. Trajektoret e tyre drejt objektivit ishin të ngjashme, por të veçanta. Ed Weiler, ekspert i misioneve shkencore të NASAs, e përshkroi kështu qëllimin e sondave Grail para se ato të lëshoheshin me sukses nga Toka. Ai thotë: “Me pak fjalë, Grail, është si një udhëtim në qendër të hënës. Sondat do të analizojnë brendësinë e Hënës duke krijuar hartën e saj të gravitetit, më mirë se asnjëherë më parë.” • Shenja pozitive për ekonominë amerikane Të dhënat ekonomike të publikuara dje tregojnë se ekonomia amerikane ka për¿tuar nga shtimi i tregtisë në internet, rritja e vëllimit të shitjes së makinave dhe një rritje e mundshme e tregut të punës. Një kompani që analizon aktivitetin në internet thonë se shitjet me pakicë përmes internetit u rritën 16 për qind javën e kaluar krahasuar me të njëjtën periudhë një vit më parë. Kompania Comscore thotë se aktiviteti tregtar ka qenë i fuqishëm gjatë sezonit të shitjeve të fund-vitit, që tani po i afrohet fundit. Një raport tjetër thotë se shitja e makinave pritet të rritet me 1.2 milionë për vitin 2011. Kjo shifër do ta bënte këtë vitin më të mirë për sektorin e makinave që nga viti 2008. Studimi i shoqatës TrueCar. com parashikon që vitin e ardhshëm do të ketë rritje të mëtejshme në sektorin e makinave. • Rusia, akuza SHBA për shkelje të të drejtave të njeriu Ministria e Jashtme e Rusisë po i akuzon Shtetet e Bashkuara për shkekje të të drejtave të njeriut si brenda edhe jashtë vendit, në raportin e parë për gjendjen e të drejtave të njeriut në vende të tjera. Në raportin e publikuar dje, kritikohen Shtetet e Bashkuara për vazhdimin e operimit të burgut ushtarak në Gjirin e Guantanamos në Kubë dhe e akuzon Shtëpinë e Bardhë për mbrojtjen e zyrtarëve dhe operativëve të CIA-s nga ndjekja penale. Në raport thuhet gjithashtu se SHBA kërkojnë të dhëna për jetën private të qytetarëve të vet dhe se situata në Shtetet e Bashkuara është larg idealeve të shpallura nga Ëashingtoni. Edhe në të kaluarën, Ministria e Jashtme e Rusisë i ka hedhur poshtë me forcë akuzat e Shteteve të Bashkuara për shkelje të të drejtave të njeriut në Rusi në raportin vjetor për të drejtat e njeriut që nxjerr çdo vit Departamenti amerikan i Shtetit.
UDHËTONI ME “ADRIATICA Traghetti”
ë bord
n Casinò
KUALITET KOMODITET SIGURI Kruje
Durres Tirane
Bari
Albania Berat Vlore
Cdo dite, gjithe vitin nga Bari per ne Durres dhe anasjelltas Kuzhina me e mire ne linjen Bari Durres • Restorant per 400 persona te ulur rehatshem dhe komoditet • E vetmja anije me kabina me krevat dopjo dhe suita per VIP Salle “casino” ne bord Sherbim BAR me muzike • Ne bord flitet gjuha shqipe • Salle VIP www.adriaticatraghetti.com
• Alba Malltezi
Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group
• Anila Basha
Drejtore e Shqiptarja.com
Kryeredaktor: Politika: Ekonomia: Investigimi: Kronika: Sociale:
Arben Rrozhani Jakin Marena Genc Kondi Poli Hoxha Besmira Muçaj Esmeralda Keta
Kultura: Admirina Peçi
Julia DHAME
Design:
Cel: +355696060419 julia.dhame@shqiptarja.com
Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Antuen Hoxha
Drejtore Marketingu: Shpërndarja:
Saimir ZENELAJ
Cel: +355696060418
Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë - Tiranë. e-mail: redaksia@shqiptarja.com Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, rruga 5 maji, Tiranë