Shqiptarjacom

Faqe 6

Bulqizë, tërhiqen kanadezët: Si këtu nuk punohet kërrkund

Faqe 13

Shkollat, skualifikohet përkthmi i Nolit për bibliotekat

Faqe 10

Ulet pagat e policisë, sindikatat: Do e çojmë në Strasburg

Faqe 3

Shpërblehet Sashenka Jonuzi, 11 paga shpërblim

Faqe 12

100-ditëshi i Lulzim Bashës përuron objektet e Ramës

Faqe 14-15

Visar Zhiti: Dritëro Agolli nuk më shpëtoi nga dënimi

Tani jemi edhe online www.shqiptarja.com

NR. 4 E martë, 8-11-2011

Lekë 20

EKSKLUZIV-VENDIMI/ Gjykata Kushtetuese ka vlerësuar shkelje në procesin gjyqësor për Hakmarrjen

Kushtetuesja pro ‘Hakmarrjes’ Shyti: Berisha dështove me turp Reagojë Leart e Orik Shyti. Vendimi i gjykatës, 17 faqe: U cënua e drejta për proces të rregullt

Lajmi

Editorial

Dje Gjykata Kushtetuese njëzëri me nëntë vota pro dhe asnjë kundra, ka vlerësuar me shkelje procesin gjyqësor në ngarkim të anëtarëve të organizatës “Hakmarrja për Drejtësi” dhe e ka dërguar atë për gjykim, në Gjykatën e Lartë.

Ndërkohë i menjëhershëm ka qënë reagimi i vëllezërve Shyti

Lidhja ose qeni i ngordhur L Në foto: N

O Shyti Orik ddhe faksimile e vendimit të Gjykatës G Kushtetuese K

NGA POLI HOXHA

D

je Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë me anë të vendimit nr.47, nr.20 i Rregjistrit Themeltar, njëzëri me nëntë vota pro dhe asnjë kundra, ka vlerësuar me shkelje procesin gjyqësor në ngarkim të anëtarëve të organizatës “Hakmarrja për Drejtësi” dhe e ka dërguar atë për gjykim, në Gjykatën e Lartë.

Ndërkohë i menjëhershëm ka qënë reagimi i vëllezërve Shyti, të cilët akuzojnë Berishën për manipulimin e provave.

Reagimet

Faqe 2

Taksa e Ramës, çan bizneset e PS NGA

ARBEN RROZHANI

VENDIMI Nëntë anëtarët e Gjykatës Kushtetuese, Bashkim Dedja (kryetar), Xhezair Zaganjori, Sokol Berberi, Sokol Sadushi, Vladimir Kristo, Vitore Tusha, Altina Xhoxhaj, Petrit Plloi dhe Admir Thanza, në 17 faqe argumentim, nga gjashtë kërkesa që ka bërë “Hakmarrja për Drejtësi”, u ka pranuar vetëm dy, por të cilat i japin një drejtim tjetër çështjes.

Kështu gjykata më e lartë e Republikës së Shqipërisë, ka quajtur si të drejtë pretendimin e Orik Shytit se vendimi i Kolegjit Penal i Gjykatës së Lartë, marrë në shtator të vitit 2010, i cili i heq të drejtën e ankimimit Hakmarrjes për Drejtësi në këtë gjykatë, është antikushtetues. Gjithashtu Gjykata pranon se gjykata më e lartë e Republikës së Shqipërisë, ka quajtur si të drejtë pretendimin e

NDEROHET ME ÇMIM

Orik Shytit, se vendimi i Kolegjit Penal i Gjykatës së Lartë, marë në shtator të vitit 2010, i cili i heq të drejtën e ankimimit Hakmarrjes për Drejtësi në këtë gjykatë. Gjithashtu pro Shytit u shpreh gjykata edhe për “ cënimin: e të drejtës kushtetuese për një proçes të rregullt ligjor, si rrjedhojë e mosgjykimit, brenda një afati të Vijon në faqen 11 arsyeshëm”...

KONFERENCA

Flet në kongresin shqiptaro-amerikan

Rekomandimet e konferencës

Gruaja e Dioguardit: Vrasjet e 21 janarit, faji i politikës

NATO habitet: Na thatë hymë në Aleancë, tani thoni e dimë ne

NGA SHIRLEY DIOGUARDI

S

onte unë dua të përqëndroj komentet e mia në rënien e komunizmit në Shqipëri në vitin 1992 dhe ato që kanë ndodhur në njëzet vitet e fundit. Para së gjithash, ne kurrë nuk duhet të

NGA ADMIRINA PEÇI

harrojmë udhëtimin historik të ish-Kongresistit Joe DioGuardi dhe Kongresistit Tom Lantos në Tiranë në vitin 1990, si zyrtarët e parë amerikanë që hynë në Shqipëri në mëse pesëdhjetë vite.

Mbërritjes së tyre pas të rënies së Në faqe 8-9 murit të...

NGA ANILA BASHA

H

ymë në Aleancë, tani objektivat do ti realizojmë e ndërtojmë kur ti kemi”. Kjo fjali e përdorur nga ndonjë zyrtar burokrat i nivelit të ulët apo të mesëm në ushtrinë shqiptare,

duket se ka alarmuar zyrtarët e Aleancës së NATO-s, që këtë shprehje, e kanë theksuar edhe në rekomandimet që i kanë dërguar Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë shqiptare, në gusht të Në faqe 4-5 këtij viti, pas...

idhja e Shkrimtarëve dhe Artistëve është një qen i ngordhur. Lërë cc’e nget! Kështu më tha një poet, të cilit i ngjethej mishtë sa herë ia kujtonin, kolegët e dikurshëm. Por, ndërsa ai qëndron, i tërhequr, në urrejtjen e tij për këtë ‘institucion krimi’, të tjerë e shprehin hapur indinjatën e tyre. Si u zhduk Arkivi me dosjet e Lidhjes? Ishte pakujdesi, ishte e dirigjuar me kujdes? U dogj në sobat e zyrave a të shtëpive, apo në mënyrë të mistershme prapa malit të Dajtit? Ndodhi para rrëzimit të diktaturës apo pas saj? Sa të rëndësishme ishin këto dosje? Sot rrëfimi i A fshiheshin në to gjithë Visar Zhitit enigmat e dënimeve të na zbulon shkrimtarëve dhe ar- një tjetër tistëve? Këto pyetje na dimension ngacmonin kur e nisëm kriminal të këtë debat,në numrin Lidhjes e parë të “Shqiptarja. com” me 4 nëntor 2011.

Pas publikimit të fotove, shkrepur në ishKinostudio, u zbulua ajo ç’ka ka mbetur sot nga arkivi i Lidhjes, togje librash nga biblioteka e dikurshme, koleksioni i gazetave, e thasët me dokumente të pasistemuara.

Nuk ishte arkivi i plotë. Këtë e pohoi edhe kryetari i fundit i lidhjes Hysen Sinani, duke dëshmuar sidoqoftë se në kohën e tij ka parë dhe ka shfletuar disa nga blloqet e procesverbaleve që mbaheshin në Lidhje.

Një varg pyetjesh ju përgjigj, për gazetën tonë, ish-sekretari i Lidhjes për artet pamore Kujtim Buza, ndërsa ka rrëfyer edhe dënimin e Maks Velos, Ali Osekut dhe Edison Gjergos. Ai u kundërshtua një ditë më vonë nga artisti Arian Isufi, sipas të cilit, Buza nuk tregonte të vërtetën për dënimin e artistëve.

Sot rrëfimi i Visar Zhitit na zbulon një tjetër dimension kriminal të Lidhjes, duke na bërë të besojmë se ajo vërtet mund të jetë një qen i ngordhur, por duhma e saj na kujton sëmundjet dhe plagët e vjetra, që u hapën aty, që nga krijimi i saj 66 vjet më parë.

2

E martë, 8 nëntor 2011

POLITIKE RAMA: TAKSA E SHESHTË, RRJEPJE

BERISHA: JO MARKSIZMIT FISKAL

Sipas kryetarit të PS-së, Edi Rama, në Shqipëri taksa e sheshtë ka kaluar në rrjepje të 95për qind të shqiptarëve që, bashkë me taksat e konsumit, i paguajnë qeverisë më shumë sesa të pasurit e marrë së bashku, ndërkohë që vetëm 5 për qind e depozituesve zotëron më shumë se 50 për qind të pasurisë dhe ajo s'ka sjellë as rritje të punësimit, as rritje të të ardhurave në buxhet, as rritje të mirëqenies, por vetëm varfërim, polarizim, shkretim social.

Kryeministri Sali Berisha e komentoi pak ditë më parë si të dëmshme për vendin zhbërjen e taksës së sheshtë dhe zëvendësimin e saj me taksën progresive. "Sistemi marksist fiskal nuk mund të ketë të ardhme. Ai është provuar se është një sistem katastrofal dhe një nga shkaqet e falimentimit të doktrinës ka qenë sistemi i tij fiskal, që bazohet në rrënimin e të pasurve"ishte shprehur berisha pak ditë më parë.

Deputetët dhe biznesmenët socialistë, të ndarë në idenë e Edi ramës për rikthimin e taksës progresive

Taksa e sheshtë, përçarje në PS Taksë e sheshtë apo taksë progressive? Deputetë dhe biznesmenë në PS, pro dhe kundër idesë së Edi Ramës. Flasin Fidel Ylli, Agron Duka, Gjovalin Kadeli dhe Tom Doshi

Lajmi Hendeku

Deputetë dhe biznesmenë të PS-së,janë të ndarë për idenë e hedhur nga kryetari Edi Rama për heqjen e taksës së sheshtë dhe rikthimin e taksës progresive.



Aplikimi i takssës së sheshtë, sipas ekspertëve dhe të dhënave shifrore, ka thelluar hendekun social mes shumicës së varfër dhe pakicës së pasur

TIRANE

NGA ARBEN RROZHANI

N

ë mes të gushtit të këtij viti, një nga njerëzit më të pasur të botës, industrialisti Warren Buffett, shkroi për gazetën "New York Times",artikullin "Mjaft me ledhatimet për super pasanikët". Me gjuhën e shifrave ai shpjegoi se: "Barra ime fiskale është në nivelin e 17.4 për qind të të ardhurave, ndërsa ata që punojnë me mua e për mua paguajnë një taksë që është mesatarisht 36 për qind e të ardhurave të tyre". Dy javë më vonë drejtuesit më të lartë të disa kompanive më të suksesshme në Francës, hartuan një letër duke i bërë thirrje qeverisë t'ua shtojnë taksat atyre, në mënyrë që të lehtësojnë problemet financiare të vendit. Në Shqipëri, kryetari i opozitës, Edi Rama e ka një shtyllë të programit ekonomik, heqjen e taksës së sheshtë, rikthimin e taksës progresive dhe ndalimin e asaj që ai e komenton si "rrjepje" të 95 për qind të popullsisë. Por deputetë dhe biznesmenë në PS të pyetur nga "Shqiptarja.com" nuk janë në një mendje me idenë e Ramës për heqjen e taksës së sheshtë.

Një deputet i PS-së dhe biznesmen i njohur thotë se është për aplikimin e taksës së sheshtë. "Për mendimin tim taksa e sheshtë është më afër realitetit ekonomik të Shqipërisë. Është më e kontrollueshme". Nga ana tjetër ai nuk është dakort me mendimin e krijuar se në Shqipëri të pasurit po paguajnë më pak dhe të varfërit më shumë. "Unë e dëgjova fjalën e kryetarit Rama, por nuk e di që të pasurit paguajnë pak. Madje unë them se qeveria e ka tepruar me pagimin nga ana e të pasurve të detyrimit tatimor.

Jo vetëm që na ka lënë mbas dore, por na ka marrë më tepër se sa duhet. Madje në mënyrë taksative se gjoja kaq fitojmë.I pyetur se si do të reagonte, nëse në 2013, Edi Rama vjen kryeministër i një qeverie të majtë dhe vendos progressive, deputeti që dëshiroi të mbetej anonim u përgjigj: "Unë vetë do të ngrija këtë problem. Unë them se taksa e shesh-

Edi Rama gjatë fjalimit në asamblenë e PS-së

APELI NDAJ QEVERISË

FMN në 2007: Taksa e sheshtë, e panevojshme

N

ë maj 2007, dz muaj para se qeveria "Berisha" të vinte në funksionim taksën e sheshtë, FMN-ja ishte shprehur kundër dhe se e vetmja taksë që duhej ulur ishte ajo e punës.

Ish-shefi i Misionit për Shqipërinë, Istvan Szekely ishte shprehur se: "Me sa kemi kuptuar në fillim flitet për taksën e të ardhurave personale, nuk mendojmë se është një gjë që duhet të ndryshohet në mënyrë urgjente. Ajo që doja të theksoja është se, nuk mendoj se ka nevojë për ndërhyrje urgjente, sepse sistemi i taksave është në përgjithësi i mirë. të që aplikohet tani është efektive".

Fidel Ylli, deputet dhe biznesmen i njohur i PS-së thotë se nisma e shpallur nga kryetari i PSsë për heqjen e taksës së sheshtë dhe vendosjen e asaj progresive kërkon masa shtrënguese dhe jo militante, që i shkojnë biznesit thjesht për ta mjelë.

"Në teori unë e pranoj që të ketë një

rishpërndarje të taksave, por duhen marrë masa shtrënguese nga organet tatimore dhe fiskale, që të jenë njerëz me profesionalizëm dhe jo militantë, që biznesi të mos kthehet tek to bilancet e famshme me një bilanc për shtetin dhe një bilanc për vete. Pra ne që fitojmë më shumë, duhet të japim më shumë kontribut të organet tati-

more, për qeverinë, që të bëhen më shumë investime për sektorët e ndryshëm"-thotë z.Ylli. në viji të kësaj logjike ai thotë se edhe qeveria duhet ta shikojë biznesin si mbështetës, sepse në fund të fundit, ky i hap vendet e punës. "Nëse unë do të kem taksa të larta shumë dhe nuk do ta përballoj dot, dhe më konkurron një firmë tjetër me dy bilance dhe rroga fiktive, unë jam i detytuar që investimet i mia t'i marr e t'i çoj në Maqedoni, Kosovë apo Greqi, ku ka taksa më të ulëta. Jam pra që kur të vijë qeveria e majtë, t'i marrë këto taksa dhe të kemi një program që mund ta zbatojmë. Pra duhet të kemi njerëz të përgjegjshëm, sepse biznesi është motorri i ekonomisë dhe pa të, asnjëherë nuk do të kemi një ekonomi solide, sepse në fund të fundit buxheti mbushet me të ardhurat që vijnë nga biznesi, dhe jo nga 400 mijë rrogat që taksohen".

Një biznesmen tjetër nga Durrësi, ish-ministri i Bujqësisë dhe aktualisht anëtar i Asamblesë së PS-së, Agron Duka shprehet se: "Heqja e taksës së sheshtë i leverdis biznesit në Shqipëri, por ndoshta biznesi i madh do të paguajë më shumë". I pyetur nëse do të ishte dakort me faktin që biznesi i madh duhet të paguajë më shumë z.Duka u përgjigj: "Po natyrisht, që të jetë më mirë për shqiptarët".

Për deputetin e PS-së në Lezhë, Gjovalin Kadeli, pasuria

Mendimi i specialistëve

Taksa e sheshtë, të mirat dhe të këqijat në biznes 

S

TIRANE

ipas specialistëve të ekono misë ulja nga 20 për qind në 10 për qind e tatimit mbi fitimin që paguajnë bizneset e mëdha, rrit të ardhurat e tyre dhe u krijon mundësi për zgjerimin e veprimtarisë duke i investuar ato pas një periudhe kohe, çka është pozitive se sh-

tohen edhe të punësuarit. Nga ana tjetër me një taksë të vetme bizneset mund të kryejnë shumë shpejt dhe thjeshtë të tre detyrimet që kanë ndaj qeverisë. Sipas përvojës ndërkombëtare taksat e sheshta kanë më pak ndikim pozitiv në rritjen ekonomike nga sa ishte menduar më parë. FMN-ja ka theksuar se efekti i taksës së sheshtë nuk është "i qëndrueshëm dhe afatgjatë".

?

PYETJE PERGJIGJE

 Çfarë është taksa e Sheshtë?

Taksë e sheshtë do të thotë që çdo individ të paguajë një normë të barabartë takse mbi çdo lek të ardhura personale dhe çdo biznes të paguajë të njëjtën normë mbi tatim fitimin dhe dividentin, pa përjashtime, duke zëvendësuar sistemin e taksave progresive, kur për një pagë më të ulët paguan më pak tatime dhe për një pagë më të lartë, paguan më shumë tatime.



Kur u vendos?

Taksa e sheshtë u vendos në korrik 2007, duke unifikuar tre llojet e tatimeve në një tatim të vetëm prej 10 për qind, si tatimi mbi të ardhurat personale, tatimi mbi fitimin e bizneseve që ishte 20 për qind dhe tatimi mbi dividentin që ishte po 10 për qind.



Çfarë ndikimesh ka?

Të varfrit penalizohen, të pasurit favorizohen, filozofi kjo tipike e djathtë. Taksa e sheshtë sjell përfitime pasi ul koston e vjeljes dhe administrimit të taksave, ndërsa boshatis xhepat e taksapaguesve shqiptarë që kanë të ardhura të ulëta.

e të cilit llogaritet në rreth tre milionë euro, heqja e taksës së sheshtë është me vlerë, kur njerëzit janë në punë dhe është mundësia që tu merret taksa. Por, sipas tij, shumë socialistëve sot e pamundur tu merret kjo taksë, sepse janë pa punë, dhe ata që janë po i largojnë nga puna drejtuesit e djathtë të institucioneve. Ai e përkrah idenë e kryetarit PS-së, që ai si biznesmen të paguante më shumë taksa në një qeveri të ardhshme të drejtuar prej Ramës: "Patjetër që po, kush fiton më shumë, të kontribuojë më shumë"- us shpreh z.Kadeli.

Deputeti e qarkut të Shkodrës dhe njëri prej njerëzve më të pasur në PS, Tom Doshi e komentoi si një ide të mirë heqjen e taksës së sheshtë sepse vendosja e taksës progressive do të sillte shumë të mira."Z. Rama e shpjegoi edhe në Kongres p.sh. që një njeri që merr 500 mijë lekë, i bie të paguajë më pak se një që merr një rrogë 150 mijë lekë. Dhe për një pastruese p.sh. ka shumë rëndësi ai 5 mijë lekësh i vjetër që ka ditën e punës. Kjo i ndihmon realisht të varfërit, sepse ata përbëjnë mbi 70 për qind të popullsisë"-theksoi deputeti Doshi, duke u shprehur pro vendosjes së taksës progresive.

E martë, 8 nëntor 2011

3

POLITIKE MUNGON OKETA, BERISHA E INJORON

RAMA NË KONVENTËN E PSE-SË

Nuk ka pasur asnjë diskutim dje në mbledhjen e grupit parlamentar të PD, në lidhje me votën kundër qëndrimit politik të tij nga ana e deputetit Oketa.

Pavarësisht se ishte paralajmëruar një debat në mbledhjen e grupit, me sa duket mungesa e ish-ministrit të Mbrojtjes në mbledhje, ka bërë që kryeministri Berisha ta injorojë plotësisht një diskutim të tillë, madje as që e ka përmendur emrin e deputetit "rebel" dhe të akuzuar si mbështetës të Topit.

Kryetari socialist Edi Rama pritet që në javën e fundit të këtij muaji të marrë pjesë në Konventën e radhës së socialistëve evropianë, ku do të diskutohet për sfidat që presin socialistët në këtë situatë krize botërore. Takimit të Ramës në Bruksel më 24 nëntor, do t'i paraprijë dhe një vizitë e sekretares së marrëdhënieve ndërkombëtare të PS, Arta Dade, që do të marrë pjesë në Task Force e të majtëve evropianë për sfidat e integrimit në BE.

KLD shtyn daljen në pension të gjyqtares së Kolegjit deri në gusht 2012

Lajmi Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me propozim të ministrisë së drejtësisë vendosi dje t'i zgjasë mandatin gjyqtares së Kolegjit zgjedhor të Tiranës, Sashenka Jonuzi, edhe pse ka mbushur moshën për të dalë në pension që në tetor. 

TIRANE

Qeveria, 11 paga mujore shpërblim Sashenka Jonuzit Edi Rama: "U shpërblye edhe në natyrë Sashenka!".

Kreshnik Spahiu: "Jonuzi vijon atë mandat që kishte më parë".

NENI 149

NGA ARBEN RROZHANI

K

ëshilli i Lartë i Drejtë sisë vendosi tia zgjasë mandatin zonjës Sashenka Jonuzi, gjyqtares që u bë e famshme pas vendimit që përmbysi rezultatin e Tiranës për zgjedhjet vendore të 8 majit 2011. Në një mbledhje të tensionuar, ku nënkryetari Kreshnik Spahiu abstenoi dhe ku tre antërë votuan kundër, shumica vendosi me 10 vota që Sashenka Jonuzi të mos dalë në pension, ashtu siç ishte përfolur.

Mbledhja e KLD-së nisi me propozimin e anëtarit të KLD-së, ministrit të Drejtësisë Eduard Halimi, që propozoi futjen në rendin e ditës e çështjes "Jonuzi".

Një pakicë në trupën e KLD-së është shprehur kundër vijimit të mandatit të Jonuzit, me faktin se ajo duhet të dilte në pension që në fillim të tetorit, duke debatuar me shumicën mbrojtëse për nenin 149 të Kodit Zgjedhor, ku thuhet se mandati i anëtarit të Kolegjit Zgjedhor zgjat për katër vjet, aq sa është legjislatura e Kuvendit. Nga ana tjetër, në Kodin Zgjedhor, për të mbrojtur gjykatësit e Kolegjit Zgjedhor, është përcaktuar se ata nuk mund të largohen nga detyra për këto katër vite për shkelje apo për paaftësi.

"Unë kam abstenuar, sepse nuk dua që të futem në këtë debat"-u shpreh mbrëmë në një komunikim telefonik për "Shqiptarja.com" nënkryetari i KLD-së, Kreshnik Spahiu.

Z.Spahiu refuzoi të bëhej pjesë e debatit politik për profilin e gjyqtares Sashenka Jonuzi, por sqaroi se gjyqtares nuk iu zgjat mandati, por ajo vijon atë mandat që kishte më parë. "Ajo vërtet ka mbushur moshën për të dalë në pension, por Kodi Zgjedhor thotë se nuk ndërpritet mandati i anëtarit të Kolegjit Zgjedhor. Është debatuar mbi dy orë për këtë çështje në KLD. Ata që mbrojnë thonë se vetë partitë kanë miratuar

REFORMA

Neni i Kodit Zgjedhor që "punësoi" Jonuzin Mbrojtja e gjyqtarëve të Kolegjit Zgjedhor

G

jyqtari i Kolegjit Zgjedhor nuk mund t'i nën shtrohet procedimit disiplinor gjatë gjithë periudhës për të cilën është krijuar kolegji. Gjatë kësaj kohe, gjyqtarët e Kolegjit Zgjedhor të Gjykatës së Apelit, Tiranë nuk mund të lëvizen nga detyra e gjyqtarit, për shkaqe që lidhen me nenin 32 të ligjit nr. 9877 datë 18.2.2008 "Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë", si dhe për pamjaftueshmëri profesionale. Ndaj tyre nuk mund të jepet vlerësimi "i paaftë".

Sashenka Jonuzi Kodin Zgjedhor, ku thuhet se mandati i anëtarit të Kolegjit Zgjedhor nuk mund të ndërpritet dhe duhet të jetë i pandërprerë dhe s'mund t' ndërhyhet në mandat, ndërsa tre vetë që votuan kundër thanë se zonja Jonuzi ka mbushur moshën dhe duhet të dalë në pension.

Por nuk bëhet fjalë si anëtare e Kolegjit Zgjedhor, por si gjytare, sepse Kolegji tani nuk po

punon"-sqaroi nënkryetari i KLD-së, Kreshnik Spahiu.

Vendimi i djeshëm i KLD-së u përjetua menjëherë si "bonus" politik për anëtaren e kolegjit Zgjedhor që përmbysi rezultatin e zgjedhjeve vendore në Tiranë. "Viktima" politike e vendimit të Kolegjit për zgjedhjet e 8 majit 2011, ishkryetari i bashkisë së Tiranës,

Edi Rama reagoi hidhur pak pas vendimit: "U shpërblye edhe në natyrë Sashenka! Dy vjet zgjatje mandati në kundërshtim me ligjin për të vazhduar rrjepjen e lëkurëve",- shkroi Rama në faqen e vet në Twiteer. Por për partinë e Edi Ramës, ka edhe një lajm të mirë, pas lajmit të keq. Sipas llogarive, mandati i Sashenka Jonuzit mbaron 10 muaj para zgjedhjeve të ardhs-

hme parlamentare të parashikuara në qershor 2013. Dhe bashkë me gushtin 2012, ikën edhe gjyqtarja e Kolegjit Zgjedhor, e akuzuar nga opozita se i "hapi derën" e bashkisë së Tiranës Lulzim Bashës edhe pse kishte më shumë vota se votues, kur për këtë fakt në komunën Kolsh kishte kërkuar si relatore e çështjes, përsëritjen e zgjedhjeve.

Akuza: Rama, një UFO

Berisha:"Jo" dekreteve të Topit 

M

TIRANE

arrëdhëniet mes kreut të qeverisë dhe Presidentit të Republikës vijojnë të mbeten sërish të akullta, dhe pas rrëzimit të dekretit për emërimin e Sali Shehut në krye të KLSH dhe miratimit të ligjit të plehrave të kthyer nga kreu i shtetit, pa asnjë ndryshim. Në mbledhjen e grupit parlamentar të PD, menjëherë sapo janë mbyllur dyert për median, kreu i qeverisë është shprehur se asnjë dekret i presidentit Topi për krerët e institucioneve kushtetuese nuk do të miratohet nga ana e mazhorancës, nëse nuk ka një konsultim paraprak mes këtyre dy institucioneve, në mënyrë që të hapet më pas rruga për zgjidhjen e këtij ngërçi institucional. Para deputetëve demokratë, Berisha nuk ka munguar të paralajmërojë Topin se fatin e dekretit për emërimin e ish-deputetit të PD, Sali Shehu në postin e kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit,

do ta kenë dhe dekretet e tjera për këtë post, por dhe për postin e Guvernatorit të Bankës së Shqipërisë, të anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese apo të Gjykatës së Lartë. Teksa ka mbyllur përfundimisht "derën" për dekretet e Presidentit Topi, Berisha nuk ka munguar të shprehë shqetësimin e tij për mungesën e zbritjes në bazën e partisë të deputetëve, të cilët sipas tij kanë sjellë dhe një shkëputje nga komuniteti, shkëputje që ka lënë për të kuptuar se nuk mund të mbulohet nga vizitat dhe përurimet e tij të shpeshta në tërë këto ditë. Kreu i qeverisë, përpara gazetarëve në mbledhjen e grupit parlamentar të PD, teksa ka folur për buxhetin e shtetit për vitin e ardhshëm, nuk ka mundur t'u shmanget akuzave në drejtim të kreut socialist Edi Rama. Të thuash njëherë se do të heq taksën e miellit, një

herë tjetër atë të grurit, pastaj se nuk do prek grurin, por do prek bukën, është si të gënjesh 3 herë. Mjerë ata që tentojnë t'i gënjejnë, sepse ata ua presin vetë faturën", ka deklaruar Berisha në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar të PD. Ndërkohë që duke u ndalur në mënyrë konkrete tek Kongresi i PS, kryeministri cilësoi atë si një autobus që ndjek vetëm një rrugë, ndërsa programin, një "Kurban" që nuk u pranua. "Autobusi i Kongresit ecën para, drejt etërve të tyre, vetëm në atë rrugë. E cilesoi Topalli, Kurban-Kongres, por në doktrinë kurbanin duhet ta pranojë i Gjithëfuqishmi, dhe kurbani quhet kur pranohet. Por, kur nuk pranohet shkon kot. Atij nuk ju pranua, UFO-t nuk kanë shanse të pranohen. Z.UFO nuk pranohet, tentativa e tij dështoi", tha Berisha në mbledhjen e djeshme të grupit të PD.

Rama: Axhendë për ligjet me 3/5 Kreu socialist Rama, në mbledhjen e grupit parlamentar, teksa ka vlerësuar Kongresin është shprehur se të gjithë të zgjedhurit, duhet që programin politik ta paraqesin për konsultime në bazën e partisë por dhe në komunitet, për të thithur të gjitha propozimet e partisë.

"Të gjithë bashkë, nga unë e nga çdo deputet, do të nisim kontaktet intensive me partinë për të diskutuar programin. Këto kontakte do të shtohen javët e ardhshme dhe me përfshirjen e anëtarëve të rinj të Asamblesë Kombëtare në mbarë territorin", është shprehur Rama, duke nënvizuar se mbledhjet e organizatave për diskutimin e Programit do të bëhen të hapura. Rama për javën parlamentare i ka propozuar Komisionit të Ligjeve, sipas pikës përkatëse të Paktit me 10 pika, një hap të ri për nxitjen e procesit legjislativ lidhur me projektet që kërkojnë 3/5 e votave. "Të dorëzojmë pa humbur asnjë minutë, në Kuvend, një axhendë të specifikuar pune për komisionin parlamentar të ligjeve me një rend çështjesh e afatesh, ashtu siç e kemi propozuar në parim, por këtë herë në detaj", tha Rama.

4

E martë, 8 nëntor 2011

POLITIKE

Gjoni: Mospërmbushja e rekomandimeve, rrezikojmë imazhin

Zoti Gjoni çfarë është ky dokument?

Janë rekomandimet që kanë dalë pas konferencës së katërt vjetore NATO-Shqipëri, që në kohën që ne jemi bërë vend anëtar të Aleancës.

Nga sa shikoni ju nga dokumenti, cili është konkluzioni juaj për rekomandimet?

Eshtë për të ardhur keq që qeveria shqiptare nuk e merr me seriozitet këtë lloj angazhimi.

Eshtë mungesë serioziteti, është mungesë ka-

pacitetesh sepse ushtria është politizuar në atë farë mase saqë nuk është në gjendje të përmbushë objektivat e NATO-s. rekomandimi I tretë lidhet me oficerët që nuk gjenden në vendin e duhur. Më I rëndësishëm është problemi i buxhetit. Para se të hynim në NATO u tha 2%. Atë vit nuk u realizua, por nuk është realizuar asnjëherë dhe për më tepër, sapo kemi mësuar nga media që këtë vit do të shkojë 1.4% e PPB. Ky buxhet pëerveçse këtyre, nuk mbulon edhe objektivat e anëtarësimit që janë 49 të tilla. Të gjitha ato kanë

një faturë financiare. Dhe nëse këto buxhete vijnë duke u zvogëluar, ato obkektiva nuk realizohen kurrë.

Cili është rreziku më i madh që na vjen prej këtyre mosplotësimeve?

Rrezikohet imazhi i Shqipërisë. Më 2008, nuk hymë në NATO për kapacitetet tona, por hymë për shkak të gjeopolitikës. Por ne duhet të punonim për të justifikuar besimin që na dhanë. Përveçse dërgojmë trupat paqeruajtjëse, nuk kemi ecuri të qenësishme që ushtria jonë të jetë anëtare e NATO.

Zbardhet dokumenti i rekomandimeve të Aleancës për Shqipërinë

NATO: Qeveria i merr lekët ushtrisë për punë civile "Ushtrisë shqiptare ï mungojnë kapacitetet njerëzore, s'ka staf të kualifikuar që të japë informacionet në kohë për Aleancën Lajmi

Për NATO-n, qeveria mendon shumë mirë që disa nga operacionet civile ia beson ushtrisë. Por duhet që nëse ushtria do të marrë pjesë në këto operacione, duhet të marrë fonde shtesë dhe të mos hiqen nga fondet e ushtrisë. "Planifikimi i buxhetit në Shqipëri nuk parashikon paraprakisht alokimin e fondeve për mbështetjen ushtarake ndaj krizave civile. Përdoren fondet e ushtrisë të destinuara për funksionet e saj, në kurriz të përmbushjes së detyrave ushtarake" thuhet në raport. Edhe pse ky rekomandim ka ardhur që në gusht, duket se nuk ka pasur kush ta dëgjojë. Vetëm pak kohë më parë qeveria vendosi të përdorë ushtrinë për të pastruar varrezat e makinave.

Por që sërish këtë gjë e ka bërë me fondet e veta, duke cënuar kështu edhe rekomandimin e bërë.

Qeveria shqiptare është vënë përballë kritikave të forta tre muaj pas angazhimit të saj në strukturat e NATO-s. Ky fakt është bërë i qartë në konferencën e katërt e zhvilluar mes NATO-s dhe Shqipërisë në qershor të 2011.



TIRANE

S

hqiptarja.com, zbulon eksk luzivisht një pjesë të këtij reko mandimeve të raportit mes Shqipërisë dhe NATO-s, një raport, i ndarë në pesë shtylla kryesore, ku çështjet e kritikueshme për qeverinë shqiptare janë të shumta, por që gjithsesi janë në formën e vërejtjeve dhe paralajmërimeve.

RAPORTI

Sipas zyrtarëve të NATO-s dhe sipas asaj që shkruhet në raport, vërehet se "sistemit të menaxhimit të burimeve njerëzore, i mungojnë kapacitetet e menaxhimit të ciklit jetik të personelit. Sistemi nuk është i aftë të caktojë personin e duhur, në kohën e duhur, për të përmbushur kërkesat e komandove". Që prej shumë kohësh çështja e kapaciteteve menaxheriale dhe njerëzore të vendit është vënë në pikëpyetje dhe diskutim nga shumë partner ndërkomëbëtarë. Lëvizja e personelit, shkarkimet për arsye politike, apo shkarkimet e njerëzve të trajnuar nga BE, SHBA dhe NATO, ka shkaktuar shqetësime tek të gjitha strukturat ndërkombëtare që asistojnë vendin tonë. Dhe kjo tashmë është edhe një shqetësim për NATO-n. Thënë me troç, zyrtarët e NATO-s janë të shqetësuar se nuk marrin në kohë informacionin e nevojshëm dhe të domosdoshëm dhe se njerëzit në pozicione kyç ndryshojnë herë pas here, çka humb edhe besueshmërinë e informacioneve.

Një tjetër pikë për të cilën janë shqetësuar zyrtarët e NATO-s ka të bëjë me shkollimin që i jepet personelit të forcave të Armatosura në RSH, që automatikisht, tani që Shqipëria është aleate prej tre vitesh e kësaj organizate, duhet të jetë një arsim tërësisht profesional, në përmbushje të standardeve të aleancës.

SINDIKATAT

"Standardet për arsimimin dhe edukimin e oficerëve, specialistëve dhe nënoficerëve, nuk përmbushin kërkesat", citohet nga raporti. Rekomandimet e këtij dokumenti,

nuk japin më tej detaje të kërkesave që ka Aleanca në këtë fushë, por këto, merren të mirëqena si obligime dhe detyrime që rrjedhin që nga futja në Aleancë.

Sipas raportit, NATO vëren se Forcat e Armatosura në RSH nuk arrijnë të rekrutojnë dhe të nxjerrin nënoficerë, kadetë, nuk nxjerrin dot ofierë të aftë, të përgatitur dhe të formuar për të përmbushur nevojat e ushtrisë shqiptare. Zyr-

PERFUNDIMET E N ATO PËR SHQIPËRINË NA

           

Gusht 2011 Burimet njerëzore, FA nuk është e aftë të caktojë personin e duhur në kohën e duhur për të përmbushur kërkesat e komandove Standardet për edukimin e oficerëve dhe të të tjerëve nuk përmbushin kërkesat Ka mangësi dhe sfida si rezultat i mbështetjes së operacioneve civile. Nuk parashikohet dhënie fondesh shtesë nga qeveria, por merren fondet e vetë ushtrisë për operacionet Strategjia aktuale e sigurisë kombëtare dhe ajo ushtarake, nuk janë të harmonizuara me rishqyrtimin strategjik të Mbrojtjes së NATO-s Mangësi në procesin e njohjes së Procesit të Planifikimit të Mbrojtjes, për shkak të mungesës së trajnimit dhe mosnjohjes së kësaj strukture të NATO-s Vështirësi në procesin e buxhetimit afatgjatë për të mbështetur reformën në Mbrojtje si pasojë e politikave të ndryshme fiskale Vështirësi në zbatimin e detyrave (49 objektiva që ka ndërmarrë Shqipëria deri në 2018), dhe deri tani, tre vjet pas hyrjes në Aleancë asnjë prej tyre nuk është zbatuar në kohë Sistemi aktual i rekrutimit dhe nxjerrjes së oficereve, kadetëve nuk prodhon oficerë të aftë, të përgatitur, të formuar, për të përmbush nevojat dhe kërkesat e FASH Ka mangësi në Programin e Trajnimit Individual, për shkak të hendekut mes trajnimit bazë dhe PTI. Personeli shkon në njësinë e caktuar pa përfituar aftësitë e nevojshme Ka pak fonde çka kufizon trajnimin kolektiv; shumë prona ku është e dëshirueshme të realizohet trajnimi i avancuar i FA, nuk janë në pronësi të plotë të MM. Fonde të pamjaftueshme për të përmirësuar situatën aktuale të trajnimit dhe për qendrat e simulimit Shtyrja e blerjes së batalionit të motorrizuar deri në 2014 ka çuar në stanjacion dhe mosveprim për trajnimin e personelit të kësaj njësie Sa i përket logjistikës, mësimet e nxjerra në nivel kombëtar nuk janë në të njëjtën linjë me ato të NATO.

tarët e NATO-s vërejnë se ka disa arsye që FA nuk arrijnë ta bëjnë këtë duke përfshirë këtu standardet e pamjaftueshme për përmbushjen e kërkesave të FASH për të rekrutuar oficerë, kaddetë dhe eventualisht për të nxjerrë oficerë.

Një tjetër arsye është reduktimi i numrit të oficerëve të FASH që nuk justifikon mbajtjen e Akademisë Ushtarake në formatin aktual. Për më tepër, sipas zyrtarëve të NATOs nuk ka asnjë përcaktim të qartë për diplomat dhe akreditimin e pranueshëm brenda ushtrisë çka shkakton vështirësi të mëdha në

"Standardet për arsimimin dhe edukimin e oficerëve, specialistëve dhe nënoficerëve, nuk përmbushin kërkesat" këtë process.

Por ndërsa kjo ka të bëjë me trajnimin dhe aftësitë që duhet të kenë oficerët apo zyrtarët e nivelit të lartë apo të ulët, ka mangësi sipas zyrtarëve të NATO-s edhe në programin e trajnimit individual.

Sipas tyre, aktualisht ka një hendek mes trainimit bazë dhe atij të një niveli më të lartë, duke bërë që personeli të shkojë në njësinë e caktuar, pa përfituar aftësitë e nevojshme që ofrohen. Sipas zyrtarëve të NATO-s nuk ka një sistem që të sinkronizojë kërkesat e njësive: rekrutimin dhe trajnimin e tyre. Po ashtu, personeli dërgohet në njësi para kohës së përfundimit të trajnimit, duke pritur radhën që të plotësohet numri i studentëve të mjaftueshëm për të ndjekur trajnimet e specializuara.

E martë, 8 nëntor 2011

5

POLITIKE

Imami: E dimë se kemi problem me harmonizimin e strategjive

M

inistri i Mbrojtjes Arben Imami ka folur për rekomandimet e konferencës së katërt NATO/Shqipëri në mbledhjen e komisionit të sigurisë së datës 27 shtator.

"Jemi të vetëdijshëm për vështirësitë e hasura për harmonizimin e planit kombëtar të mbrojtjes me ato të NATO-s për shkak të mungesës së kapaciteteve apo për shkak të vështirësive lidhur me

planifikimin afatgjatë të forcës. Kjo sepse Shtabi i Përgjithshëm dhe Ministria e Mbrojtjes e shohin të vështirë përfshirjen në procese të qëndrueshme modernizimi edhe për shkak se eliminimi i barrës së një force të armatosur të stërmadhe, jo eficiente dhe tejet të shpërndarë, është po aq i kushtueshëm sa edhe modernizimi i një force të re dhe fraxhile" tha Imami. "Jemi në një proces, i cili do ta detyrojë Shtabin e Përgjithshëm ta

shtrijë buxhetin jo thjesht sipas forcave, por sipas programeve, si ai i misioneve, i stërvitjes, i arsimit, i modernizimit, i kërkimit dhe zhvillimit etj., në mënyrë që ne të jemi në gjendje të bëjmë një vlerësim nëse do të kemi produktin e kërkuar me paratë që do të vendosim në një program, nëse do të ketë kosto-eficiencë ndërmjet parave që do të vendosen nga buxheti i shtetit në një program të caktuar dhe autputin e tyre”.

Raporti: Qeveria s'ka harmonizuar strategjinë me ne Lajmi Janë 49 objektiva që Shqipëria ka ndërmarrë në kuadër të angazhimit të saj në NATO. Jo vetëm që nuk po i realizon, por i shtyn edhe në kohë. Shtabi i përgjithshëm justifikohet se paratë po I harxhon në misionet paqeruajtëse, dhe thotë se këto angazhime do ti rinegociojë edhe njëherë



TIRANE

NGA ANILA BASHA

H

ymë në Aleancë, tani ob jektivat do ti realizojmë e ndërtojmë kur ti kemi".

Kjo fjali e përdorur nga ndonjë zyrtar burokrat i nivelit të ulët apo të mesëm në ushtrinë shqiptare, duket se ka alarmuar zyrtarët e Aleancës së NATO-s, që këtë shprehje, e kanë theksuar edhe në rekomandimet që i kanë dërguar

Zv.Shefi i Shtabit të Përgjithshëm

Lleshi: S'plotësuam kushtet se çuam ushtarë në Afganistan 

TIRANE

Z

v.shefi i Shtabit të Përgjithshëm të FA, gjeneral Sandër Lleshi në mbledhjen e komisionit të Sigurisë të datës 29 shtator ka argumentuar se mosplotësimi i detyrimeve ndaj NATO-s ka ardhur si pasojë e rritjes së buxheteve për të çuar ushtarë shqiptarë në misionet paqeruajtëse.

"Ka një shpjegim që ne e kemi bërë në NATO dhe është marrë në konsideratë prej saj. E para, NATO, në mënyrë të paparashikuar, e ka shtuar shumë ngarkesën operacionale për të gjitha vendet aleate në Afganistan. Ajo ka kërkuar shumë resurse tonat, të cilat, në vend që t'ia dedikonim batalionit të këmbësorisë të motorizuar për battle group-in tonë, ua kemi dedikuar trupave që kemi çuar në Afganistan. Besoj se kemi një përfaqësim shumë të lartë, jemi vendi i dytë për nga përfaqësia. Por ky mision kërkon shumë para. Kjo është arsyeja objektive e devijimit të fondeve për të zgjidhur nevojat imediate operacionale të NATO-s" argumenton

Sandër Lleshi Gjenerali. Ndërkohë, vonesat në investime sikurse kërkon NATO, sipas gjeneralit vijnë edhe sepse kjo Aleancë në vitin 2012 do të bëjë një rishikim tërësor të pakesës së objektivave të Forcave të Armatosura.

"Meqenëse do të ketë rishikime, kemi thënë se duhet të jemi të kujdesshëm në investimet në mjetet e blinduara të cilat mund të na rezultojnë një zgjidhje jo e drejtë në vitinn 2012. Ndoshta deri atëherë do të jemi në gjendje që në negociatat me NATO-n, ta ulimin pak barrën në numrin e objektivave ose nivelin e angazhimit" argumenton gjenerali.

Aleanca habitet: “Po na thoni: Hymë në NATO, tani e dimë ne” Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë shqiptare, në gusht të këtij viti, pas konferencës së katërt mes Shqipërisë dhe NATO-s që u zhvillua në qershor.

Jo vetëm kaq, por mungesa e fondeve për ushtrinë shqiptare, shtyrja e miratimit të strategjisë kombëtare dhe ushtarake të harmonizuar me dokumentat e mbrojtjes së Aleancës së Atlantikut të Veriut, e ka vënë në vështirësi qeverinë shqiptare përballë vendeve të NATO-s.

Në dokumentin që i ka rënë në dorë "Shqiptarja.com" pas takimit të katërt mes NATO dhe Shqipërisë dhe rekomandimeve të muajit Gusht 2011, vërehet se zyrtarët e NATO-s shohin disa shkaqe dhe faktorë sesi nuk po përmbushen detyrat dhe detyrimet që ka Shqipëria karshi Aleancës.

NATO vëren se qeveria është angazhuar në 49 objektiva konkretë që duhet tí realizojë deri në vitin 2018, por në fakt sipas kalendarit që u ka dorëzuar zyrtarëve të NATO-s, nuk ka plotësuar asnjë nga këto angazhime.

"Përmbushja e objektivave të forcës ka ngelur pas me afatet e përcaktuara….Shqipëria e ka të vështirë të vendosë afate realiste për realizimin e objektivave.

Njëkohësisht koordinatorët e objektivave të Forcës, janë të pasigurtë për cilësinë e standardeve dhe mjeteve për realizimin e analizës së kostos së këtyre objektivave" thuhet në raportin që I ka rënë në dorë Shqiptarja.com për këtë çështje.

Por nuk është vetëm skepticizmi sa i përket objektivave të pambajtura. Qeveria premton se do ti mbajë angazhimet por thotë se po shtyn thjesht afatet.

Një nga angazhimet e pambajtura, apo për të cilin është shtyrë afati deri në vitin 2014, është edhe ajo e blerjes së batalionit të motorrizuar, i cili është bërë shqetësim për NATO-n dhe është i theksuar edhe në raport. "Shtyrja e blerjes së batalionit të motorrizuar deri në 2014 ka çuar në stanjacion dhe mosveprim sa i përket trajnimit kolektiv të per-

sonelit të kësaj njësie" thuhet në raport. Në analizë të kësaj theksohet se shtyrja e blerjeve të pajisjeve të motorrizuara, ka bërë që pothuajse çdo veprim në drejtim të realizimit të këtij objektivi, të ketë mbe-

"Strategjitë aktuale të Sigurisë Kombëtare dhe ajo Ushtarake, nuk janë të harmonizuara me Rishqyrtimin Strategjik të Mbrojtjes së NATO-s si dhe nuk janë në të njëjtën linjë me konceptin strategjik të NATO" tur në vend. Zyrtarët e lartë të NATO-s vërejnë se plani dhe afatet për arritjen e këtij objektivi bazohen mbi filozofinë "do tí ndërtojmë kur tí kemi", gjë e cila sipas zyrtarëve të NATO, do të vonojë procesin. "Nuk ka një plan të qartë për krijimin e batalionit dhe njësive të tij mbështetëse si dhe për të trajnuar në vijimësi personelin, qoftë individu-

alisht, ashtu edhe kolektivisht" thuhet në dokumentin që ka në dorë Shqiptarja.com.

STRATEGJITË

Qeveria shqiptare gjendet përballë një vërejtjeje të rëndësishme të NATO-s. Në dokument thuhet se nuk janë kordinuar dhe harmonizuar strategjitë e vendit me ato të politikave të mbrojtjes së NATO. "Strategjitë aktuale të Sigurisë Kombëtare dhe ajo Ushtarake, nuk janë të harmonizuara me Rishqyrtimin Strategjik të Mbrojtjes së NATO-s si dhe nuk janë në të njëjtën linjë me konceptin strategjik të NATO", thuhet në dokument. Një tjetër problem janë edhe udhëzimet politike dhe procesi i planifikimit të mbrojtjes.

Sipas zyrtarëve të NATO, shkaku duhet të kërkohet tek aksesi ndaj dokumenteve strategjike të NATO i cili është i kufizuar brenda Ministrisë së Mbrojtjes, Shtabit të Përgjithshëm dhe Komandove të forcave. Sa i përket buxhetit, ka shumë vërejtje, pothuajse në çdo lloj pike të rekomandimeve që i janë adresuar Shqipërisë. "Kuadri ligjor dhe politikat fiskale bëhen pengesë në realizimin e kontratave shumëvjeçare, kështu që nuk mund të realizohet planifikimi buxhetor për shumë vite radhazi" thuhet në raport

6

E martë, 8 nëntor 2011

Kosova kërkon të kalojë telefoninë me kod shqiptar

K

osova mund të kërkojë që të përdorë përkohësisht kodin e telefonisë së Shqipërisë për të gjitha telefonitë në Kosovë. Në mungesë të kodit shtetëror të telefonisë fikse, Kosova që nga çlirimi e këtej ka mbetur me kodin e Serbisë, e cila në një vit fiton nga një gjë e tillë rreth 50 milionë

euro. Zyrtarët e qeverisë pohojnë se Kosova ka të drejtë dhe duhet të kërkojë përkohësisht kodin e telefonisë së Shqipërisë.

Edhe ekspertët e çështjeve të telekomunikacionit deklarojnë se autoritetet mund të kërkojnë që vendi të përdorë kodin e telefonisë fikse të Shqipërisë, thekson media kosovare.

Deri tani, me Kosovën janë bërë edhe eksperimente të ndryshme, duke i dhënë në përdorim të përkohshëm kodin, veç të Serbisë, edhe të Principatës së Monakos. Kjo vjen pasi autoriteti ndërkombëtar që cakton kodet e shteteve të ndryshme njeh vetëm ato vende, që janë anëtare të Kombeve të Bashkuara.

"Empire Mining Corporation": Nuk është rastësi, kështu s'punohet!

Bulqizë, tërhiqet kompania kanadeze Firma po kryente shpim-kërkime në zonën më të përfolur minerare, atë të Bulqizës, por në rinovimin e lejes METE u ka hequr zona të tëra, të dhëna më parë

Lajmi Një kompani e rëndësishme minerare kanadeze ka bllokuar punimet për kërkime në Bulqizë pasi ministria e Ekonomisë u ka "fshirë" nga harta e mëparshme disa nga zonat ku ata po punonin

LIGJET Sipas ligjit të vjetër, kompania lejohej të shiste mineralin, të cilin e zbulonte gjatë punimeve të shpimit. Ligji i ri kërkon që minerali të shitet vetëm kur të jepet leje e posaçme shfrytëzimi

   TIRANE

NGA GENC KONDI

S

kandal i ri në Bulqizë.

Këtë herë, është min istria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës që ka bërë një "hile" jo të vogël, e cila rrezikon të dëmtojë edhe më tej emrin - tashmë të komprometuar - të zonës më premtuese minerare të vendit. Kanadezët e "Empire Mining Corporation" njoftuan dje zyrtarisht se ndërpresin çdo lloj punimi në Shqipëri, për shkak se, në lejen e rinovuar të kërkimit të mineralit të kromit, të dhënë nga qeveria shqiptare, janë pakësuar koordinatat e zonës, së akorduar më parë për të, në sipërfaqe dhe në thellësi të nëntokës.

ZYRTARËT

Ka qenë vetë drejtori i përgjithshëm dhe president i firmës kanadeze, David Cliff, i cili ka bërë të ditur dje se autoritetet shqiptare janë përpjekur ta minimizojnë problemin. Si ministri Nasip Naço, ashtu edhe një nga këshilltarët e kryeministrit Sali Berisha, ka thënë ai për median, janë kontaktuar nga ana e drejtuesve të firmës.

Ata u kanë thënë se veprimi ndaj tyre ka qenë thjesht pasojë e gabimeve të bëra nga Agjencia e Burimeve Natyrore. Po të ishte vetëm kjo, shtoi presidenti Cliff për agjencinë REUTERS, çështja do të mund të zgjidhej menjëherë, por ai konstaton se kjo "rrudhje" e lejes është akti

i fundit i një serie zvarritjesh burokratike, me të cilat është hasur vazhdimisht kompania në Shqipëri.

VENDIMI

"Drejtuesit e kompanisë vendosën që e vetmja rrugë e mundshme është të ndërpriten punimet në Shqipëri dhe të pezullohet nga puna personeli i punonjësve në vend, deri sa licensat e kërkimit minerar të korrigjohen dhe të na jepen plotësisht licensat minerare", shtoi Cliff.

Sipas REUTERS-it, zyrtarët e METE-s nuk pranuan të bënin asnjë koment për ngjarjen.

LEJET

Presidenti kanadez deklaroi se, në përputhje me kërkesat e ligjit të ndryshuar shqiptar për minierat, "Empire Mining" aplikoi që në janar të këtij viti për të rinovuar automatikisht licensat dhe një gjë e tillë iu akordua nga METE më 30 tetor 2011. "Ndërkohë që ishim në pritje të lejes, kompania jonë u lejua të vazhdonte eksplorimin për mineralin e kromit në Bulqizë, por pa u lejuar që të kryente punime minerare", tha ai. Në shtator, kompania filloi shpimet për të zbuluar praninë e mineralit të kromit dhe doli se

në minierën që u ishte akorduar për këtë veprim kishte një zonë me mineral të pasur dhe të shumtë në sasi.

Sipas ligjit të vjetër, kompania kanadeze lejohej të shiste mineralin, të cilin e zbulonte gjatë punimeve të shpimit, ndërkohë që ligji i ri kërkon që minerali të shitet vetëm kur të jepet një leje e posaçme shfrytëzimi.

Qëllimi i "Empire", sipas Cliff-it, ishte që të grumbullonte mineralin e nxjerrë gjatë punimeve të kërkimit dhe njëkohësisht të aplikonte për leje shfrytëzimi.

BULQIZA

Çfarë ka ndodhur në të vërtetë? Problemi i kanadezëve ka të bëjë me zonën ku ata po kryenin punimet.

Bulqiza është kthyer prej kohësh në një "Far Ëest", ku, për shkak të kërkesë së lartë dhe çmimit të rritur të kromit në tregjet e huaja, ka plasur një vazhdë skandalesh korruptive, shoqëruar me shkëmbime zjarri bandash në mes të qytetit, shembje galerish, greva urie shumëmujore, shitje licensash nën dorë, etj. Në këto afera janë përfshirë jo vetëm banditët ordinerë, por edhe ata që japin lejet, pra zyrtarët e METE-s.

Nuk ulen kreditë e këqija P

esha e kredive me probleme mbi volumin total të kredisë bankare nuk pritet të bjerë nga niveli aktual prej 18 përqindësh, edhe pse faktorë të ndryshëm nuk bëjnë të mendosh për një rritje të shpejtë të volumeve të kredidhënies, theksojnë ekspertët e sektorit. Sipas tyre, pavarësisht nga parashikimet për rritjen ekonomike, problemet e pronësisë të përjetuara nga bankat në fazën e ekzekutimeve, si dhe vështirësitë e hasura nga klientët për përgatitjen e dokumentacionit të nevojshëm mbi kolateralet e ofruara për kred-

PERGJIGJE



Përse ka kaq probleme lidhur me industrinë e kromit?

Nafta apo kromi janë shumë të kërkuara në tregjet e huaja dhe janë mallra që japin një fitim të madh e të shpejtë. Por, për nxjerrjen e tyre kërkohen teknologji shumë e avancuar dhe financime të mëdha, që kompanitë shqiptare nuk i zotërojnë. Aty ku galeritë janë të hapura apo ku ka krom në sipërfaqe, nxjerrja e mineralit bëhet edhe në mënyrë klandestine, pra duke u vjedhur. Më në thellësi, punimet kërkojnë organizim tjetër.

Problemet lindin nga përplasjet e interesave midis subjekteve, edhe kriminale, për të zotëruar të drejtën e shfrytëzimit.



Nga se joshen të huajt?

Në kohë krize, ata i josh mundësia për të realizuar fitime në një mall të kërkuar, ndërkohë që gjejnë në vend edhe punonjës të specializuar, që nuk pagohen shtrenjtë.

Edhe taksimi në Shqipëri nuk është shumë i rëndë.

Faktor negativ janë situatat kriminale në zona si Bulqiza, që largojnë investitorët.



BANKAT

   TIRANE

?

PYETJE

itë e reja, mosregjistrimi në hipotekë i shumë pronave etj., sjellin një ngadalësim të ndjeshëm në procesin e kredidhënies. Bizneset janë ato që përbëjnë pjesën dërmuese të volumit të portofolit të kredisë, ndaj edhe efekti është nd-

Kreditë Sipas statistikave më të fundit, fitimi i sistemit bankar në vend ka rënë me 33% në tremujorin e dytë të 2011-s, në krahasim me tremujorin e parë. Si 6mujor, fitimi është reduktuar me 70%

jerë më tepër në to. Sektori i ndërtimit ka qenë ai më problematiku, i cili ka pasur dhe peshë të rëndësishme në totalin e portofolit. Në numër janë shumë më tepër kreditë individuale ato që nuk ripaguhen dhe për të cilat ka më pak mundësi ristrukturimi. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, gjatë 8-muajve të parë të këtij viti, kreditë me probleme kanë arritur në nivelin e 17.9%, kur në fillim të vitit ato ishin 14.4% e totalit të kredive të dhëna. Shqetësues është shtimi i kredive të humbura (mbi 365 ditë vonesë).

Kjo kategori po rritet me shpejtësi, duke rezultuar në gati 5% të totalit të huave të sistemit bankar në qershor 2011, nga 3.2% në fillim të 2010-s.

A është i përshtatshëm legjislacioni?

Ligjet ndryshojnë shpesh dhe kjo krijon një pasiguri te të huajt. Ndërkohë, problem, si ky me kanadezët, krijojnë "lobimet" e qeveritarëve me subjekte vendase, për interesa korruptive apo politike.



Po me naftën ka patur probleme të ngjashme?

Nafta nuk mund të nxirret kaq lehtë nga nëntoka, megjithatë në opinion është bërë me dije favorizimi i kompanive të huaja, lidhur me njerëz pranë mazhorancës, të tilla si Stream Oil, që përfitojnë lehtësi në marrje lejesh kundrejt të tjerave

EKONOMI

E martë, 8 nëntor 2011

7

KORRIDORI VIII

LINJA ARKTIKE

Qeveria e Maqedonisë ka rënë dakord me atë të Bullgarisë se projekti - ende imagjinar - për Korridorin pan-evropian VIII duhet të trajtohet si një prioritet. Lajmi është bërë i ditur nga ministria bullgare e Transportit. Të dy palët janë angazhuar të fillojnë përpjekjet për të realizuar punime në territoret përkatëse shtetërore, kryesisht për transportin hekurudhor.

Rusia ka hapur kohët e fundit një "autostradë" të re detare, e cila shkurton distancën që duhet të përshkohet nga Evropa për në Azi me gjysmën e saj. Rruga e Detit të Veriut i kalon përreth pjesës së sipërme të Europës dhe Azisë, ndërkohë që rruga tradicionale kalon nëpërmjet Kanalit të Suezit. I vetmi problem ka qenë se ujrat ngrijnë në dimër, por Moska po zgjeron flotën e anijeve bërthamore akullthyese.

Energjitë e rinovueshme, nga era dhe biomasa tërheqin investimet

Italianët, 5 mld euro projekte Gati një projektligj i ri për energjitë e rinovueshme, përgatitur nga METE, në Kuvend brenda 2011-ës ose, e shumta, gjatë seancave të para të 2012-ës

Lajmi

CELULARET

Energjetika dhe infrastruktura në Shqipëri po sjellin kompani të mesme e të mëdha të biznesit italian.

Deri tani ato janë përfshirë në projekte me vlerë të përgjithshme prej 5 miliardë eurosh

Kompanitë joshen nga realizimi në Vlorë i objekteve energjetike, që do të mbështeteshin prej ndërtimit tw gazsjellësit deti Kaspik-Adriatik

LIGJI

   TIRANE

NGA GENC KONDI

N

ë një raport të In stitutit italian të Tregtisë së Jashtme (ICE) thuhet se ka një interes në rritje nga ana e tregut shqiptar për sektorin italian të energjive të rinovueshme, si dhe në atë të teknologjisë për mjedisin dhe ndërtimin.

VËMENDJA

Në këtë raport arrihet në konkluzionin se, krahas ndërmarrjeve të vogla të sektorëve tradicionalë të investimit (ndërtim, tekstile, këpucë, shërbime), po vihet re edhe interesimi i grupeve të mesme e të mëdha industriale, që po joshen nga sektori energjetik (hidroelektrike, eolike, termoelektrike, biomasa, rrjetet e interkonieksionit, prodhimi i çimentos) apo nga infrastruktura (portet, rrugë e hekurudha).

ANGAZHIMI

Aktualisht, janë një numër jo i vogël projektesh duke u realizuar, apo gati për të filluar, ku përfshihen në rradhë të parë sektorët e hidroenergjetikës e energjisë me anë të erës, por edhe energji të rinovueshme dhe gazi natyror, me vlerë rreth pesë miliardë euro, ku janë përfshirë firma italiane, theksohet në raportin e Institutit. Aty vihet në dukje se privatizimet në energjinë elektrike, realizimi në Vlorë i një parku të madh energjetik, që do të mbështetej nga ndërtimi i

Berisha: Gati për tenderin 4G

TERHEQJA

tubacionit gazsjellës që nga deti Kaspik deri në Adriatik, konsolidojnë perspektivat e zhvillimit në sektorin në fjalë.

BUJQËSIA

Qeveria nis punën për shtim arrash e shegësh

STRATEGJIA

Qeveria është më e vendosur se kurrë për të vijuar programin e saj të popullimit të tokave bujësore me drurë frutorë me përdorim jomasiv. Ministria e Bujqësisë njoftoi dje se sot në ora 9.30, në Hotel "Sheraton", do të mbahet konferenca kombëtare mbi gjendjen dhe perspektivën e zhvillimit të drurëve frutorë arrorë (arra, gështenja, lajthi, bajame) dhe shegës në Shqipëri. Në këtë konferencë do të prezantohet studimi i realizuar nga ministria, drejtuar nga taskforca kombëtare e ngritur për këtë qëllim. Vetë Berisha është angazhuar seriozisht në materializimin e kësaj ideje, duke u shprehur se Shqipëria është një vend i favorizuar në resurset që nevojiten për zhvillimin e këtyre kulturave frutore.

Një vëmendje të posaçme, gjithnjë sipas ICEs, meritojnë idetë bazë, të përfshira në strategjinë e zhvillimit të biznesit dhe investimeve në vitet 20072013, që është përgatitur nga ministria shqiptare e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës.

Në këtë kuadër, në mes të muajit tetor në Tiranë u zhvillua një panair i specializuar në Citypark të Tiranës për "ekonominë e gjelbër", organizuar me kontributin e "Fiera del Levante".

Ndërkohë, mendohet se, me miratimin e projektligjit më të ri "Për energjitë e rinovueshme", qeveria shqiptare do të krijojë një fond të posaçëm për kërkime dhe rritje investimesh në fushën e energjive të rinovueshme. Drejtori i Politikave Energjetike në ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Agim Bregasi, tha se ky fond do të caktojë tarifa fikse për blerjen e energjisë nga subjektet që operojnë në vendin tonë. Përsa i përket eksportit, fondi parashikon dhënien e incentivave dhe të një certifikate origjine, që të tregojë se energjia është prodhuar në Shqipëri nga burime të rinovueshme. Me anë të kësaj certifikate, subjektet do të mund të shesin në tregjet ndërkombëtare.

Projektligji për energjitë e rinovueshme do t'u paraqitet grupeve të interesit pas dy javëve dhe, sipas Bregasit, ligji do të kalojë në parlament brenda këtij viti ose, e shumta, gjatë seancave parlamentare të vitit të ardhshëm.

V

itin e ardhshëm qeveria shqiptare do të autorizojë përdorimin e gjeneratës së katërt të komunikimeve celulare. Në fjalën e tij gjatë Konferencës për Zhvillimet Elektronike në Europën Juglindore, të mbajtur në Tiranë, kryeministri Sali Berisha shpalli dje paraprakisht hapjen e garës për teknologjitë 4G në vitin 2012.

Megjithëse synon të hedhë një hap të shpejtë drejt teknologjisë 4G, qeveria shqiptare, në fakt, ende nuk ka liberalizuar plotësisht as shërbimet 3G dhe deri më sot janë dhënë vetëm dy licenca, megjithëse mund të kishte akorduar njëherësh katër të tilla, për çdo operator të pranishëm aktualisht në treg.

TREGTIA

Shtator, shtohen ekportet e importi    TIRANE

P

ërmirësohet mbulimi ek sport/import. INSTAT ka publikuar dje të dhënat më të fundit lidhur me bilancin tregtar, sipas të cilave, për nëntë muajt e këtij viti, mallrat e eksportuara llogariten në një vlerë sa 37.8 e atyre të importuara. Në vitin 2009, ky raport ka qenë vetëm 23.9 për qind, ndërkohë që edhe vitin e kaluar është shënuar një rezultat pozitiv në këtë

drejtim, me mesataren vjetore në masën 35.1 për qind. Megjithatë, në llogaritjen e vleravë në lekë,

Deficiti Defiçiti tregtar gjatë muajit shtator është 8.6 për qind më i ulët krahasuar me muajin paraardhës, por 10.5 për qind më i lartë krahasuar me shtatorin e 2010-ës, njoftoi INSTAT

nuk pasqyrohet me shumë saktësi realiteti në këtë fushë. Sa herë që institucionet përmendin shifra lidhur me eksportin, këtë e bëjnë duke iu referuar vlerave të konvertuara në lekë. Më e saktë është që lëvizja e mallrave në tregjet e globalizuara të matet në valutë, kur dihet se leku është zhvlerësuar në këmbimet valutore. Statistikat e BSH janë më të denja për t'u marrë për bazë në këtë drejtim, duke qenë se japin vlerën në valutë.

Kështu, rritja e eksporteve nuk është përkthyer detyrimisht me

rregullimin e qenësishëm të bilancit tregtar, madje ky i fundit rezulton i përkeqësuar në periudhë afatgjatë. Në fund të vitit 2010, më të mirit përsa u përket eksporteve, u konstatua se, në 12 muaj, janë larguar nga Shqipëria rreth 1 miliard euro më shumë se në vitin 2004, si pasojë e diferencës në vlerë midis importeve dhe eksporteve. Pra, janë 2 miliardë e 83 milionë euro që kanë dalë jashtë vendit, ndërkohë që gjashtë vjet më parë kjo shifër ishte rreth 1.2 miliardë.

8

E martë, 8 nëntor 2011

AKTUALITET SERBI-SHQIPËRI, LEJOHET TRANZITI MES KOSOVËS

BERLUSKONI NË VËSHTIRËSI, HUMBET VOTA

Kosova po shërben si transit për të gjithë biznesmenët shqiptarë që marrin mallra të tyre në Serbi. Misër kokërr, miell, apo koncentrat për blegtorinë, janë disa nga artikujt që Shqipëria i blen në Serbi. Zyrtarë të doganës së Morinit thanë për kohën ditore se fillimisht tranziti i mallrave përmes Kosovës bëhej nga biznesmenë kuksianë, por është pasuruar edhe nga biznese të zonave të tjera të Shqipërisë.

Situata e Berluskonit po bëhet gjithnjë e më e vështirë, duke qenë se edhe disa deputetë të tij i kanë dalë kundër dhe kanë kërkuar dorëheqjen e tij. Tashmë Berluskoni ka vetëm 314 vota në parlament, pas largimit të dy deputetëve dhe ministri i Brendshëm, Maroni, ka thënë se në rast votbesimi, Italia mund të shkojë në zgjedhje të parakohshme. Situata bëhet edhe më shqetësuese, duke parë krizën ekonomike në të cilën është përfshirë Italia.

E shoqja e Joe DioGuardit kritikon kryeministrin edhe Edi Ramën për 21 janarin

DioGuardi: Berisha ish-mjek i Enverit pse po e lënë pas Shqipërinë liderët Lajmi Joseph DioGuardi është një mbështetës i kryeministrit Sali Berisha. Ishte prezent edhe në takimet e fundit që Berisha zhvilloi këtë vit në Uashington. Por bashkëshortja e tij Shirley Cloyes DioGuardi nuk mendon njëlloj si bashkëshorti për Sali Berishën.

Ose ndoshta që të dy, kanë ndryshuar qëndrim për kryeministrin Berisha, sidomos pas ngjarjeve të 21 janarit. Në një fjalim të mbajtur me rastin e marrjes së çmimit Shqiponjë Lirie 2011, Shirli Dioguardi, shigjeton të dy liderët, si Sali Berishën, ashtu edhe Edi Ramën

...që nga rënia e komunizmit, Shqipëria ka qenë e ngujuar në një luftë për pushtet midis Partisë Demokratike dhe Partisë Socialiste luftë që ka lënë qytetarët të mundur...

Shirley Cloyes DioGuardi 

SHB A SHBA

SHIRLEY DIOGUARDI

S

onte unë dua të përqëndroj ko mentet e mia në rënien e komu nizmit në Shqipëri në vitin 1992 dhe ato që kanë ndodhur në njëzet vitet e fundit. Para së gjithash, ne kurrë nuk duhet të harrojmë udhëtimin historik të ish-Kongresistit Joe DioGuardi dhe Kongresistit Tom Lantos në Tiranë në vitin 1990, si zyrtarët e parë amerikanë që hynë në Shqipëri në mësepesëdhjetëvite.Mbërritjessëtyrepastërënies së murit të Berlinit, dhe thirrja e tyre për pasardhësin e diktatorit Enver Hoxha, Ramiz Alia, për të demokratizuar Shqipërinë, ndihmoi në rrëzimin e komunizmit në Shqipëri. Vitin para se DioGuardi dhe Lantos arritën në Tiranë, gjermanët kishin shënuar rënien e komunizmit duke rrënuar murin që ndante Berlinin Lindor nga ai Perëndimor. Një vit pas vizitës së tyre, shqiptarët do të fillojnë të shkatërrojnë simbolin e tyre kombëtar të tiranisë: qindra e mijëra bunkerë betoni që mbulonin peizazhin e Shqipërisë, për ndërtimin e të cilëve Hoxha kishte detyruar popullsinë shqiptare, për t'i bërë ballë gjoja kërcënimit të një pushtimi nga SHBA. Më e rëndësishme nga të gjitha, shqiptarët e etur për demokraci do të lirojne mijëra të burgosur politikë që mbaheshin në kampe pune dhe burgje në të gjithë vendin.

DËSHMIA IME PËR SHQIPËRINË

Shumë prej juve ju kujtohet, dëshmia ime e parë para Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-ve u dha në korrik të 1996 para Komitetit për Marrëdhënie Ndërkombëtare, që kryesohej atëherë nga Kongresisti Ben Gilman dhe bashkë-kryesohej nga udhëheqësi i lartë atëherëshëm minoritar Tom Lantos. Unë e mirëprita mundësinë që të flas në emër të një kombi që kishte duruar regjimin komunist më brutal e shtypës në Evropë për dyzet e pesë vjet pas Luftës së Dytë Botërore-i vetmi në një nivel me Bashkimin Sovjetik të Stalinit.

Kryeministri Sali berisha

Bazuar në njohuritë e mia të Holokaustit nazist, unë i dija rreziqet e të qëndruarit në heshtje. Dhe kështu unë mirëprita mundësinë për të dëshmuar për trajtimin barbar që shqiptarët kishin vuajtur nën Enver Hoxhën dhe për të përshëndetur transformimin e një vendi nga një "burg pa mure", në një demokraci në zhvillim-të gjitha në hapësirën e katër vjetëve dhe pothuajse pa gjakderdhje.

Duke vizituar Shqipërinë me Joe në vitin 1995, unë kam parë fytyrën e Shqipërisë së re, dhe doja të isha e sigurt se qeveria e SHBA-ve nuk do të nxitonte në gjykim duke izoluar Shqipërinë për shkak të parregullsive në zgjedhjen e dytë të presidentit Sali Berisha në Maj 1996. (Ashtu siç do t'iu kujtohet atyre që morën pjesë në këtë seancë, Nicholas Gage i Federatës Panepirotic dhe anëtarët e tjerë të lobit grek ishin

..më e rëndësishme nga të gjitha, shqiptarët e etur për demokraci do të lirojne mijëra të burgosur politikë që mbaheshin në kampe pune dhe burgje në të gjithë vendin... bashkuar me komunistët shqiptarë për të lobuar në Kongresin amerikan kundër qeverisë Berisha dhe për të mbajtur seancën e Korrikut 1996). Në dëshminë time, kërkova të tërheqë vëmendjen drejt detyrimit që Shtetet e Bashkuara dhe Evropa kishin për të mbështetur Shqipërinë post-komuniste, meqë për dyzet e pesë vjet Perëndimi kishte bërë shumë pak për të ndaluar totalitarizmin e regjimit të Hoxhës apo edhe për të folur kundër ideologjisë së tij të mbrapshtë.

Ky dëgjim ishte transformues, sepse unë mendoj se ne mund të pranojmë me të drejtë se Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane bindi qeverinë e SHBAve për të mos vendosur Shqipërinë nën

QELIA

Brenda kater murresh Rrethuar nga terri Zvarritem pa rreshtur S'po di nga lind dielli Brenda kater murresh Shtangur nga vetemia Hijet me rrethojne Nxine e tere qelia Brenda kater murresh Kruspull nga te ftohtit Pres te vije mesnata T'i drejtohem Zotit Brenda kater murresh Dhe pse nate e thelle Me kot pres une Zotin Ai eshte ne qiell......

Spaçi 1979 sanksione ekonomike dhe që t'i bëjë trysni aleatëve të saj evropianë për të mos lejuar Shqipërinë që të përjashtohet nga Këshilli i Evropës.

PAS 20 VITESH Ç'PO NDODH

Si pasojë, njëzet vjet më vonë, unë pikëllohem kur mendoj per realitetin se Shqipëria

është një demokraci vetëm në emër. Pa dyshim, ajo kurrë nuk është kthyer në realitetin tmerrues të epokës së Hoxhës, në të cilat mijëra civilë të pafajshëm u konsideruan armiq të shtetit dhe u ekzekutuan ose u burgosën në kampe pune dhe burgje. Megjithatë, që nga rënia e komunizmit, Shqipëria ka qenë e ngujuar në një luftë për pushtet midis Partisë Demokratike dhe Partisë Socialisteluftë që ka lënë qytetarët të mundur. Pa dyshim, Perëndimi mund të kritikohet për shikimin në anën tjetër për sa kohë që Shqipëria bënte në Ballkan atë që kërkohej prej saj. Por, në fund, është elita politike shqiptare që është përgjegjëse për dështimin e saj për ta demokratizuar me të vërtetë Shqipërinë-që është përgjegjëse për korrupsionin masiv, mungesën e sundimit të ligjit, mungesën e shtypit të lirë, dhe të varfërimit ekonomik të shumicës.

21 JANARI, ÇFARË PASHË NGA TRAGJEDIA

Partia Demokratike ka deklaruar gjithmonë etiketën anti-komuniste, dhe diaspora e ka ndihmuar për ta mbështetur atë imazh. Për një kohë, PDSH ishte fytyra e vërtetë e anti-komunizmit në Shqipëri. Por, veçanërisht në vitet e fundit, është bërë e qartë se ka pak ndryshim midis partive Demokratike dhe Socialiste, të cilat të dyjat kanë pasuruar veten e tyre në kurriz të popullit. Në janar 2010, zemërimi publik arriti në kulm, kur një demostratë në Tiranë u bë e dhunshme, duke lënë tre të vdekur dhe 39 të plagosur. Edhe pse kreu i Partisë Socialiste Edi Rama ka qenë forcë lëvizëse kryesore pas demostratës, turma e më shumë se 20.000 erdhën nga të gjitha partitë politike dhe sferat e jetës për të protestuar kundër korrupsionit të pandëshkuar në mesin e elitës politike dhe një ekonomi që po përkeqësohet gjithnjë. Berisha dhe Rama janë në një rrugë pa krye, zgjedhjet lokale të këtij viti ishin me plot parregullësi, pranimi i Shqipërisë në Bashkimin Evropian ka ngecur, dhe qytetarët shqiptarë janë duke shfaqur një mentalitet rrethimi dhe nuk mund të shohin rrugën përpara.

SHQIPËRIA DREJTOHET NGA ISH-KOMUNISTË

Kur kam botuar një artikull në lidhje me këtë gjendje të mjerueshme në Ballkan Insight më 3 shkurt të këtij viti, me titull "Shqiptarët qëndrojnë në një udhëkryq të rrezikshëm," unë thashë se "Shqipëria ende drejtohet nga zyrtarë ish-komunistë" (dhe kjo përfshinë zyrtarë të PD-së), dhe "se patronazhin dhe kontrollin e sektorëve të biznesit dhe medias nga të dyja palët e bën shumë të vështirë për të sapoardhurit të hyjnë në politikë." Unë shtova që të dyja palët "të vazhdojë modelin e politikës konfrontuese, të pa parimeve dhe të pa vlerave, e

E martë, 8 nëntor 2011

9

AKTUALITET GREQIA NË KRIZË, GREKËT BËJNË KËNGË

SHBA-BRITANI, PRITET SULMI NDAJ IRANIT

Jorgo Papandreu, kryeministri i Greqisë, për momentin është një prej njerëzve më në vështirësi. Ai është vënë në qendër të kritikave nga të gjithë: nga ndërkombëtarët, për shkak të iniciativës për referendum, por dhe nga grekët, për shkak se nuk po i nxjerr dot nga kriza. Për këtë arsye, pas protestave të shumta në rrugë, grekët kanë vendosur që të protestojnë edhe me këngë ndaj Papandreut, veçse një këngë me një tekst dhe me një titull jo shumë të këndshëm. Titulli i këngës është “Fuck you Papandreu”.

SHBA dhe Britania kanë vendosur që të sulmojnë Iranin.

Lajmi bëhet i ditur nga “Guardian”. Sipas kësaj të fundit, SHBA dhe Britania do të kryejnë një operacion ushtarak, në mënyrë që të shkatërrojnë impiantet nukleare në këtë vend.Sulmi pritet që të ndodhë brenda disa muajve, ndoshta në pranverë. SHBA dhe Britania thuhet se tashmë kanë përgatitur planin e sulmit dhe presin që ta vënë atë në zbatim.

“Guardian” thotë se SHBA kërkon që të veprojë sa më parë.

të tyre se çdo udhëheqës të tjetër post-komunist në Evropë"; se kryeministri Berisha "duhet të marrë pjesën më të madhe të fajit me koncentrimin e fuqisë në rritje të tij në veten e tij dhe partinë e tij", dhe që njerëzit e Shqipërisë, kanë "duruar vështirësitë si asnjë tjetër në bllokun komunist", por posedojnë" një energji sipërmarrëse që është shpesh më amerikane sesa evropiane" në të vërtetë "meritojnë më mirë se sa kanë ofruar udhëheqësit e tyre që manipulojnë votat."

Bechev i bëri thirrje Evropës "për të marrë një qëndrim më të pakompromis me Tiranën se sa ka bërë deri tani."

...unë kam ardhur në përfundim në muajt e fundit se gabimi më i madh në Shqipërinë post-komuniste ishte se kriminelët e kohës së Hoxhës nuk u sollën në gjyq dhe se vendi nuk krijoi një komision të vërtetës dhe pajtimit...

Në foto: Joe DioGuardi me bashkëshorten Shirley Cloyes cila ka prishur përparimin dhe unitetin kombëtar që kur diktatura komuniste ra në vitin 1992. Dhe unë argumentovase ishte "e domosdoshme që politikanët e korruptuar të sotmit të zëvendësohen nga një bllok i ri politik të mbledhur rreth vlerave demokratike dhe të përgatitur për të udhëhequr Shqipërinë në një të ardhme të frytshme me pjesën tjetër të Evropës." Unë theksova se një brez i ri që dëshiron të bëjë ndryshime është duke u penguar për të shprehur pikëpamjet e tyre për të ardhmen e tyre.

Së fundi, unë e këshillova Perëndimin që të ndalet së përpjekuri për të ruajtur stabilitetin me çdo çmim, por në vend të kësaj të "mbështese etjen e popullatës shqiptare për demokraci të vërtetë dhe qëndrueshmëri ekonomike."

Unë jam e pikëlluar për të raportuar se, përderisa shumë shqiptarë këtu dhe jashtë vendit vlerësuan lart artikullin tim, ishte hera e parë që kam marrë "e-mail urrejtjeje" në numër të madh, dhe ato erdhën kryesisht nga

përkrahësit e Partisë Demokratike në diasporë, edhe pse unë duhet të ngutem të shtoj jo, nga shqiptaro-amerikanët të cilët kishin duruar burgjet e Hoxhës.

ÇFARË KA NDODHUR

Gushtin e fundit, Dimitar Bechev, shefi i zyrës së Sofjes, Bullgari, të Këshillit Evropian për Marrëdhënie me Jashtë, shkroi një artikull të mprehtë me titull "Vdekja e stërzgjatur e Shqipërisë demokratike." Në të, ai tha se Berisha dhe Rama "së bashku, kanë bërë më shumë që të shkatërrojnë përparimin e vendit

Adriatica Traghetti sh.p.k, ufficio centrale: Tirana: ABA Bussines Center, z yra 1404, Tirana, Albania.

Tel: + 355 4 4504149 Fax: + 355 4 4504150 e_mail: albania@adriaticatraghetti.com, admin@adriaticatraghetti.com, info@adriaticatraghetti.com

E T I U S e m i l a t I Në

Adriatika Agjensia Detare sh.p.k , agenzia marittima: Tirana: Rr.Mine Peza, perballe Ambasades se Vatikanit, Tirane, Albania Tel : + 355 4 2 256027 Fax : + 355 4 2 256032 e_mail: mailTo:tirana@adriaticatraghetti.com Durazzo: Rr.Deshmoret e Kombit, prane stacionit te trenit, Durres, Albania Tel prenotime: + 355 5 2 220104 Tel merci: + 355 5 2 223838 Tel box porto: + 355 5 2 221514 Fax : + 355 5 2 220106 e_mail : durazzo@adriaticatraghetti.com,finanza.ufficio@adriaticatraghetti.com,merci@adriaticatraghetti.com

Ndërkohë, unë mendoj se ne në diasporë duhet të marrim një qëndrim më kritik dhe me nuanca ndaj mjedisit politik në Shqipëri, dhe ia kemi borxh për të bërë këtë të gjithë atyre që vuajtën dhe vdiqën nën komunizëm në Shqipëri. Unë kam ardhur në përfundim në muajt e fundit se gabimi më i madh në Shqipërinë post-komuniste ishte se kriminelët e kohës së Hoxhës nuk u sollën në gjyq dhe se vendi nuk krijoi një komision të vërtetës dhe pajtimit. Shumë u pëlqen të harrojnë se Sali Berisha ishte mjek i Enver Hoxhës, dhe nuk ka dyshim se ai donte të shmangte çdo shqyrtim publik të jetës së tij nën regjimin. Deri në këtë ditë, kryeministri Berisha nuk ka hapur të gjitha arkivat komuniste për shqyrtim kombëtar. Unë mendoj se kjo duhet të ndryshojë.

IKU KOMUNIZMI, NUK SHPËTUAN PREJ TIJ

Varrosja e së kaluarës komuniste shqiptare nuk ka sjellë as drejtësi e as shërim te ata që pësuan. Nëse ndonjë gjë, ajo ka vazhduar vuajtjet e tyre. Kjo më kujton të mbijetuarit hebre të Holokaustit të cilët u detyruan të vuajnë në heshtje për vite me rradhë deri sa Izraeli kërkoi të zbulojë plotësisht trashëgiminë traumatike të nazizmit dhe të shokojë ndërgjegjen e botës duke filluar me kapjen dhe gjykimin në vitin 1961 të Adolf Eichmann, një nga arkitektët kryesor të planit të Hitlerit për të shfarosur ëifutët evropianë. Në Shqipëri, unë besoj se ne kemi nevojë për të filluar procesin e shërimit të dhimbjes të së kaluarës (një të kaluare që është shumë e gjallë sot) me marrjen nga qeveria shqiptare të raporteve sa më të plota që të jetë e mundur të kohës së Hoxhës.

Emrat e të përndjekurve, burgosurve, dhe të ekzekutuarve nga regjimi Hoxha duhet të lirohen para opinionit publik shqiptar dhe para komunitetit ndërkombëtar.

Një nga kënaqësite e madhe të jetës sime ndodhi këtë vit, kur kam marrë informacion në lidhje me një nga burgjet më famëkeqe të Enver Hoxhës, burgu në Spaç. Kjo më solli përsëri aty ku unë fillova në vitin 1996, por me vetëdije të ripërtërirë se llogaridhënia ndaj një vendi të shkatërruar në fund duhet të bëhet. Në proces, unë u njoftova me Pellumb Lamaj, i cili mbijetoi torturat, punën e vështirë, dhe burgosjen në Spaç për njëmbëdhjetë vjet. Që kur zoti Lamaj erdhi në Shtetet e Bashkuara, ai është përpjekur për të sjellë këtë burg në vëmendjen e botës në të mënyra të ndryshme. Unë dua të përfundoj duke lexuar një poemë që ai shkroi gjatë javës së tij të parë të burgosjes, të titulluar "Qeli Burgu":

10

E martë, 8 nëntor 2011

AKTUALITET

Ulje pagash edhe për punonjësit e SHISH dhe Gardës së Republikës

S

hërbimi Informativ Kombëtar, Garda e Republikës, Forcat e Armatosura, Shërbimi i Kontrollit të Brendshëm në Ministrinë e Brendëshme, Zjarrfikëset dhe policia e burgjeve, aktualisht marin 5% pagë më të ulët se më parë.

Përveç sindikatës së Forcave të Armatosura e cila ka kërkuar me këmbëngulje që të rimbursohet nga qeveria kjo pagesë shtesë për pensionin sumplementar që u mbahet nga rroga, punonjësit e institucioneve të tjera edhe pse janë të pakënaqur nga vendimi i Këshillit të Ministrave në muajin janar të

këtij viti, nuk, "bëjnë zë". Kjo sepse nuk kanë sindikatat e tyre.

Ndërkohë që probleme me dietat dhe orët sumplemetare, të cilat nuk paguhen rregullisht për një kohë të gjatë, ashtu si policia, kanë edhe punonjësit e Gardës së Republikës dhe ata të Shërbimit Informativ Kombëtar.

Flet kreu i sindikatës Sadedin Fishta Fishta

Qeveria ul pagat e policisë, sindikata: Do ta çojmë në Strasburg

“Nëse një punonjës me gradën "Inspektor" dhe një punonjës policie "Kryekomisar", me 15 vjet punë dhe me moshën 47 vjeç, dalin me të njëjtin pension suplementar, marrin të njëjtçn shumç, pavarësisht se në punë, kanë dhënë kontribute të ndryshme, si dhe kanë pasur karrierë të ndryshme”.

Dyndje padish civile nëpër gjykata për vendimin antikushtetues të Qeverisë NGA POLI HOXHA 

TIRANE

J

anë 9800 policë, që përpiqen të ruajnë ren din dhe të zbulojnë krimin në një vend, ku niveli i tij është nga më të lartit në Europë. Gjithsesi ndihen të diskriminuar: paga u ulet, parataë e dietave dhe orëve suplementare nuk u jepen.

Kreu i sindikatës së policisë Sadedin Fishta "kërcënon" se, nëse qeveria nuk ndërhyn urgjentisht, atëhere palët do "takohen" në gjykatën e Strasburgut.

Zoti Fishta, si po e përjeton policia uljen e mëtejshme të pagës, pasi qeveria vendosi të rris sërisht kontributin për pensionet sumplemetare?

Rritja e kontributit për pensionet suplementare, u bë "shpejt e shpejt" me vendim qeverie në muajin janar të këtij viti. Na erdhi i papritur, sepse pikërisht në këtë periudhë po bëhemi gati të kërkojmë rritjen e pagës, që tu afrohet sado pak homologëve të vendeve fqinjë. Policisë iu rrit nga 2 për qind që paguhej me ligjin e mëparshem, në 3 përqind me ligjin e ri dhe në 5 përqind me vendimin e fundit të qeverisë.

Kush preket konkretisht?

Të gjithë papërjashtim. Të parët që janë prekur janë punonjësit e policisë, që kanë dalë në pension me ligjin e mëparshëm, rreth 1800 veta.

Ata kanë hapur gjyqe civile, shumë kanë fituar në shkallën e parë, disa të tjerë në të gjitha shkallët dhe të tjerët vazhdojnë çdo ditë të bëjnë padi.

Të gjithë këta punonjës policie janë të destinuar ti fitojnë gjyqet sepse sipas vendimit të

KONTRATA

Siguracioni për jetën

S

indikata ka arritur një marrëveshje për sig urimin e jetës së punonjësve të policisë, por ajo ka ngecur në praktikën e nënshkrimit. Shteti deri më sot nuk ka bërë rimbursim për këtë kontratë, kështu që sindikata ka kërkuar nga drejtori i përgjithshëm i policisë, një marrëveshje për rimbursim të këtyre kuotizacioneve që duhet të paguhet nga çdo punonjës policie. Deri dje nuk është kthyer asnjë përgjigje. Gjithsesi, kjo pritet për tu parë, pasi të përfundojë nënshkrimi i kontratës, nga të 9800 punonjësit e policisë.

Gjykatës Kushtetuese, nr. 33, datë 26. 04.2010, "Të gjithë punonjësit e policisë, të cilët kanë përfituar pensionet sipas ligjit të mëparshëm, nuk mund të cënohen nga ligji i ri...". Por përveç efektit financiar, ky vendim ka edhe një pasojë tjetër serioze: do plak policinë, sepse këta që janë në punë, kanë frikë të dalin në pension të parakohshëm për shkak të diskriminmit që u është bërë me ligjin e ri. Pra kjo sjell rritjen e moshës. Të gjithë do presin të mbushin 65 vjeç sepse përndryshe nuk u leverdis.

Cili do të jetë reagimi juaj për ta detyruar qeverinë ta anullojë këtë vendim?

Ne do i kërkojmë qeverisë të ndryshojë vendimin e saj urgjentisht, sepse prek rëndë buxhetin e familjeve të policisë, të cilët edhe kështu janë më të diskriminuarit. Nga ana tjetër ky vendim është antikushtetues siç e thamë edhe më lartë. Ne po presim që qeveria të reflektojë. Por nëse nuk e bën, ne do të kërkojmë

nga Këshilli i Europës të sjellë këtu ekspertë për të drejtat e njeriut. Kjo kërkesë do të bëhet nëpërmjet sindikatës europiane të punonjësve të policisë, pasi ne jemi pjesë e saj. Nëse edhe pas kësaj nuk do ketë zgjidhje, atëherë do të shkojmë deri në gjykatën e Strasburgut, ku e kemi të fituar çështjen.

Cilat janë efektet konkrete të këtij ligji?

Në rradhë të parës punonjësit e policisë po diskriminohen për karrierën e tyre. Nëse një punonjës është aktualisht me gradën "Inspektor" dhe një tjetër me gradën "Kryekomisar", me 15 vjet punë dhe me moshën 47 vjeç, dalin të dy me të njëjtin pension suplementar. Pra marrin të njëjtën shumë parash, pavarësisht se në punë kanë dhënë kontribute të ndryshme, si dhe kanë pasur karrierë të ndryshme. Pra me këtë ligj jepet mesazhi, "plakuni në polici" deri në moshën 65 vjeç se po dolën prej radhëve të saj përpara kohe,do të merni një pension qesharak, edhe më të

Dietat, 970 milionë

Shteti i mbytur në borxh te policët 

J

TIRANE

o vetëm që u ulin pagat, por nuk u jap in as parat që u takojnë nga orët shtesë të punës. Kështu gjatë këtij viti, punonjësve të policisë u është paguar shumë pak për dietat dhe një vakt ushqim që u takon me ligj. Për dietat e këtij viti, shteti kishte borxh ndaj policëve 105 milionë lekë të reja, ndërkohë që janë dhënë vetëm 15. Pra detyrimi aktual është 90 milionë lekë të reja. Vetëm për këtë vit borxhi që shteti u kishte policëve për orët suplementare, shkonte në 91 milionë lekë të reja. Vetëm pak kohë më parë

84 milionë janë shpërndarë por kanë mbetur edhe 7 milionë lekë të reja, pa u paguar.

Por fakti më i rëndë është se as deri në fund të këtij viti, këto para nuk kanë për ti marrë, sepse ky fond nuk është planifikuar në burxhetin aktual. Gjithashtu, shpërblimi me një pagë për policët në fund të vitit, ka që në vitin 2007 që nuk jepet. Vakti i ushqimit për policët, i cili është përcatkuar me vendim qeverie që në vitin 2007, ndërkohë që kanë dalë edhe urdhrat përkatës të ministrave, nuk ka gjetur asnjëherë zbatim. Sipas përllogaritjeve që në vitin 2008, çdo muaj punonjësit të policisë nuk i jepen 6 mijë e 300 lekë të reja.

ulët se ai i një pastrueseje.

Po përsa i përket pagave aktuale, në çfarë niveli janë, të paktën në krahasim me policitë e vendeve fqinje?

Punonjësit tanë të policisë kanë pagat më të ulëta në rajon, krahasuar me kolegët e tyre. Mos shkojmë shumë larg. Në Kosovë policia i ka pagat dyfish më të larta se ne, pavarësisht se është shteti më i ri në botë. Gjithsesi, aktualisht po bëhet një studim për pagat dhe shpresojmë që qeveria të na e pranojë.

Puna e policit, është një punë ku jeta vihet çdo ditë në rrezik, këtë e tregon edhe fakti i numrit të madh të dëshmorëve dhe të plagosurve, a kanë një sigurim jete?

Ne jemi i vetmi vend në sindikatën europiane të policisë, ku punonjësit tanë nuk kanë sigurim jete. Gjatë këtyre 20 viteve demokraci, janë vrarë 250 punonjës policie dhe mbi 350 të tjerë, janë plagosur në krye të detyrës, ose për shkak të detyrës. Të gjithë, trajtohen sipas ligjit të vitit 2010, sipas të cilit u jepet vetëm një shpërblim financiar prej 300 mijë lekësh. Me këtë shumë qesharake është "blerë" rreziku i përditshëm që jeton një polic në Shqipëri.

Cili është niveli i jetesës së një polici shqipëtar?

Skandaloz! Këtu gjërat bëhen mbrapsht: sa më shumë rrezik të ketë puna jote, aq më shumë i diskriminuar je. Përshëmbull, mund tu themë se sot shumë punonjës policie jetojnë me qira dhe nuk përballojnë dot jetesën nga përfitimet e ulëta që kanë. Vetëm në kryeqytet, janë 500 që nuk kanë shtëpinë e tyre dhe as me kredi nuk e marin dot, me atë pagë qesharake që kanë.

E martë, 8 nëntor 2011

11

AKTUALITET VRAU TAKSISTIN, APELI PRISH VENDIMIN

MASAKROI TË DASHURËN, NIS GJYQI

Gjykata e Apelit në të rrethit Korçë, ka dhënë vendimin për 6 të pandehurit, të cilët akuzohen se grabitën dhe më pas vranë taksistin 35vjeçar Fredi Talelli nga Devolli. Treshja e gjyqtarëve të Apelit ka vendosur prishjen vendimit të gjykatës së shkallës së parë, e cila dënoi me burgim të përjetshëm Elkjero Revanin.

Pjesëtarët e tjerë të këtij grupi, nuk përfituan.

Mbërrin në Gjykatën e Shkallës së Parë, dosja për gjykimin e 86-vjeçarit Gaqo Dumka, i cili në mënyrë ënjerëzore vrau, 4 muaj më parë, 42vjeçaren Liljana Arapi. Po ditën e sotme është hedhur edhe shorti. Ndërkohë që ende nuk është bërë zyrtarë se në cilën datë do të fillojë gjykimi i tij. Dumka, pasi masakroi me sëpatë bashkëjetuesen e tij, i preu kokën dhe ja fshehu.

Me votim njëzëri, Orik Shytit i jepet e drejta e rekursit në Gjykatën e Lartë

Kushtetuesja pro "Hakarrjes" Orik Shyti: Sali dështove me turp Lajmi

prova të marra në mënyrë të paligjshme ka prezumuar fajësinë e tij dhe së dyti zyrtarë të shtetit të kohës kanë bërë deklarata të ndryshme publike në lidhje me fajësinë e tij, pa mbaruar ende procesi gjyqësor. gjykata argumenton se prezumimi i pafajësisë është një ndër elementët përbëres të një procesi të rregullt ligjor.

“Gjykata vlerëson se kërkuesit në kuptimin e garantimit të së drejtës për proces të rregullt ligjor i është cënuar e drejta për gjykim brenda një afati të arsyeshëm dhe e drejta për tu gjykuar në një gjykatë të paanshme.

Dje Gjykata Kushtetuese njëzëri me nëntë vota pro dhe asnjë kundra, ka vlerësuar me shkelje procesin gjyqësor në ngarkim të anëtarëve të organizatës "Hakmarrja për Drejtësi" dhe e ka dërguar atë për gjykim, në Gjykatën e Lartë. Ndërkohë i menjëhershëm ka qënë reagimi i vëllezërve Shyti

   TIRANE

vijon nga faqe 1 ...Pikërisht në këtë pikë, anëtarët e gjykatës nuk kanë qënë unanim, pasi votimi ka qënë 7 me 2 në favor të kërkuesit Shyti.

Kundër mësohet se kanë votuar Vitore Tusha dhe Altina Xhoxhaj. Ndërkohë pretendimet e tjera të avokatit të Shytit, se ai është gjykuar për të njëjtat vepra penale, është deklaruar fajtor mbi bazën e provave të mbledhura në mënyrë të jashtëligjshme, mos administrimi nga gjykata i provave të paraqitura nga avokatet dhe shkeljen e të drejtës për tu prezumuar i pafajshëm, nuk janë pranuar.

Dosja u dërgua në gjykatën e Lartë në vitin 2010, pasi gjykata e Apelit për Krime të Rënda kishte vendosur burgime të përjetshme për shtetasit Altin Arapi e Orik Shyti duke i akuzuar se kanë kryer rolin e drejtuesve të organizatës.

REAGIMI

Vetëm pak orë pas vendimit, vëllezërit Orik dhe Leart Shyti, pa e fshehur entuziazmin, nëpërmjet një letre të dërguar nëpër redaksitë e mediave, kanë përshëndetur integritetin e gjyqtarëve dhe kanë akuzuar Sali Berishën, si ideatori dhe realizuesi i gjithë

Orik Shyti, djathtas faksimile e vendimit të Gjykatës Kushtetuese kalvarit të gjatë që po kalojnë ata me drejtësinë shqiptare. "E kemi bërë disa herë të qartë se shqetësim për ne nuk ka qenë pafajësia, por gjykimi i çështjes sipas ligjit dhe provave.

Mirëpo qëndrimet e kundërligjshme të gjyqtarëve, të imponuara nga Sali Berisha, e bënë të pamundur gjykimin sipas ligjit dhe provave...

Ndoshta sot a nesër, do t'u bëjë të njëjtën akuzë fyese edhe gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese; ndoshta, meqë ka nja dy vjet që përsërit gënjeshtrën se respekton Kushtetutën, institucionet e pavarura, posaçërisht ven-

dimet e gjykatave, "në nderim të tyre" do t'i shtrëngojë dhëmbët dhe helm e vrer bashkë do t'i zbrazë në tjetër formë, jo botërisht... Çdo njeri i arsyeshëm e kupton se sa e pamundur është të ndihesh fitimtar apo i gëzuar në këto kushte. Beteja e këtyre viteve ka pasur një fitues. Ai ka qenë Sali Berisha, që, edhe kur dështon kështu, në mënyrë të turpshme, i krekosur për t'u dukur me doemos ngadhënjimtar, ngre në hava "trofeun" e një beteje tjetër, gjithashtu të humbur.

Vendimi është i rëndësishëm, sepse Sa-

liu dështoi për ta nënshtruar përfundimisht drejtësinë. Për rrjedhojë, vendimi hap rrugë për të hetuar dhe dhënë drejtësi për krime të rënda, si: autobomba që mori katër jetë njerëzish, vrasje, grabitje etj. Kështu është ligjërisht, po a do ta lejoji Saliu hetimin?!", thuhet mes të tjerash në letrën e gjatë të vëllezërve Shyti shpërndarë për mediat menjëherë pas vendimit të gjykatës.

ARGUMENTIMI

Gjykata vëren se për pretendimin se është cënuar prezumimi i fajësisë kërkuesi ka parashtruar dy argumente: së pari, gjykata duke u mbështetur në

BANDA E “HAKMARRJES”

Një sërë veprash penale rëndonin mbi Hakmarrjen për drejtësi, dhe këto kanë qenë si vjedhje me armë, vrasje në rrethana të tjera cilësuese, vjedhje me dhunë për disa firma si argjendari Agron, Albfoarm, Shkumbini petrol, etj.

Por ndërkohë ka edhe disa vepra të tjera si rrëmbim apo mbajtje peng e personit në rrethana lehtësuese në dëm të fëmijës Erion Nushi, falsifikim dokumentesh, falsifikim letërnjoftimesh, pasaportash apo vizash si dhe pushim i cështjes për veprën penale të falsifikimit të akteve të gjendjes civile.

21 janari

Apeli lë të lirë gardistin Çela    TIRANE

G

rupi i prokurorëve të Krimeve të Rënda që po heton vrasjen e 4 demostruesve të opozites, dje ka marë një "goditje" tjetër dekurajuese.

Gjykata e Apelit ka lënë në fuqi masën, detyrim paraqitje për gardistin Sadik Çela, i cili do të hetohet në gjendje të lirë së bashku me kolegët e tjerë. Kështu nëntë muaj pas ngjarjes së rëndë, prapa hekurave vazhdon të mbetet vetëm gardisti Agim Llupo, i cili akuzohet për vrasjen

e demonstruesit Ziver Veizi nga Gjirokastra. Dy efektivët të tjerë, Gazmend Ahmetcenaj dhe Mark Nikolli, të cilët kanë qënë po ashtu të akuzuar nga prokuroria për vrasje, u

liruan nga Gjykata e Apelit, me një vendim të pak muajve më parë. Sadik Cela u arrestua pas ngjarjeve të 21 janarit së bashku me gardistët Gazmend Ahmetcenaj, Mark Nikolli dhe Agim Llupo.

Sipas të dhënave që prokuroria e Tiranës tashmë ka administruar gardistët Sadik Çela, Agim Llupo, Gazmend Ahmetaj, Mark Nikolli dhe Agron Malaj, sipas urdhrit me nr. 28/1 të datës 21 janar 2011 të firmosur nga Komandanti i Gardës së Republikës, ishin caktuar personat e "grupit të zjarrit" në rast se situate do të dilte jashtë kontrollit.

PËRDORJA

Berisha dhe "Hakmarrje për Drejtësi"

U

bënë plot 15 vjet që emri i organizatës "Hakmarrje për drejtësi", artikulohet gati sistematikisht nga kryeministri Sali Berisha. Janë të paktë kundërshtarët e tij që nuk janë përfolur si të lidhur me këtë grup, mbi të cilin policia dhe prokuroria në kohën që ai ka qënë president i vendit, ngriti një mal akuzash: Fatos Nano, Ilir Meta, Fatos Klosi, Arta Dade, Ina Rama… dhe vitet e fundit, i akuzuar sistematikisht kreu i opozitës Edi Rama.

Aq shumë e ka përmendur dhe politizuar Sali Berisha "Hakmarrje për Drejtësi", sa që të gjithë të akuzuarit si anëtar të saj, kanë fituar azil politik në vende të ndryshme të europës perëndimore, së bashku me familjet.

Por këtij implikimi nuk i shpëtoi edhe prokurori që po hetonte "aksidentin" e Kosta Trebickës.

“Kur pritej ekspertiza, me elementë të papërgjegjshëm në prokurori, ju u përpoqët që të manipuloni mediat dhe i thatë medias se ne nuk do të njohim, sipas tyre, ekspertizën e kryeekspertit amerikan, sepse kemi ekspertin tonë, i cili i përkiste pikërisht klanit të Hakmarrjes për Drejtësi”, tha Berisha atëhere.

12

E martë, 8 nëntor 2011

SOCIALE DOKTORATURAT, 1367 VENDE

UT, DEBAT PËR ETIKËN

Këshilli i Ministrave ka miratuar plot 1367 kuota për ata që duan të çojnë më tëj studimet e larta, në nivelin e doktoraturës. Ministria e Arsimit ka publikuar tabelën e detajuar për kuotat që do të kenë të gjitha degët e universiteteve publike, ndërkohë që tarifat flitet se do të jenë të njëjta. Pritet që universitetet të hapin së shpejti edhe procedurat për regjistrim

Universiteti i Tiranës do të zhvillojë gjatë ditës së sotme një tavolinë të rrumbullakët më temë "Dita e Sipërmarrjes dhe Etika", ku sipërmarrës dhe akademikë në fushën e etikës do të ndajnë eksperiencat e tyre dhe do të diskutojnë me studentët e UT-së rreth realitetit shqiptar. Aktiviteti zhvillohet, në bashkëpunim me "Go Albania"

Kryetari i bashkisë pranon se lejet e shfrytëzimit të pallateve s'mbajnë firmën e tij

100 ditëshi i Lulzim Bashës përuron projektet e Ramës Lajmi Lejet e shfrytëzimit të 124 objekteve në kryeqytet dhe që presin të marrin hipotekat, i deklaruar si një nga prioritetet e Lulzim Bashës, në të vërtetë mbajnë firmën e ish-kreut të Bashkisë, Edi Rama, por që nuk kishin gjetur konsensusin me qeverinë.

100 ditëshi Në 100 ditëshin e parë, Basha ka deklaruar se ka hapur bashkinë për qytetarët, por ende nuk ka një shifër se sa prej halleve të rreth 700-800 qytetarëve që e kanë takuar kanë gejtur zgjidhje

   TIRANE

NGA ESMERALDA KETA

N

ë 100 ditët e para në krye të bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, duket se është marrë me projektet që paraardhësit të tij, Edi Rama, ose i ishin bllokuar nga qeveria, ose kishin mbetur vetëm në fazën e prerjes së shiritit. Sigurisht që në këto 100 ditë, ka edhe premtime të mbajtura nga Basha, por ata kanë mbetur në kuadrin e disa inspektimeve publike dhe jo me ndikim konkret në përmirësimin e cilësisë së jetës së qytetarëve të Tiranës.

HIPOTEKAT

"Faza e parë tashmë ka përfunduar me dërgimin pranë institucioneve përkatëse të të gjithë objekteve të pajisuara me leje shfrytëzimi dhe brenda një periudhe tre-katër javore, me përfundimin e lejeve të shfrytëzimit për të gjithë ato objekte, të cilat për shkak të burokracisë dhe zvarritjeve në Bashkinë e Tiranës mbetën peng këtu në Bashki, dhe faza e tretë që është edhe më problematikja është në rrugën e drejtë të zgjidhjes në bazë të mirëkuptimit të vendosur me institucione të tjera përkatëse dhe me të cilat po hartojmë masat e duhura ligjore", - ka deklaruar Lulzim Basha gjatë ditës së djeshme, në

BASHA

"Kemi punuar edhe për bulevardin e ri e tramin" "Kemi përfunduar gjithë punën parapërgatitore për të hapur konkursin për bulevardin e ri të qytetit të Tiranës, nga Stacioni i Trenit deri tek Lumi i Tiranës si dhe për rehabilitimin e lumit të Tiranës nga Ura e Brarit tek Ura e Kamzës. Kemi përfunduar termat e referencës për tramvajin e Tiranës dhe përkatësisht për dy drejtimet kryesore, Kinostudio-Kombinat dhe drejtimin verjug, ku do të përfshihet edhe arteria që tashmë do të projektohet nga hekurudhë në rrugë", - ka deklaruar Basha.

një konferencë për shtyp ku ka deklaruar se ka përmbushur të gjitha premtimet për 100 ditët e para në krye të kësaj bashkie. Por e vërteta është se të gjitha këto leje shfrytëzimi mbajnë firmën e Edi Ramës, gjë që e ka pranuar edhe vetë Basha, dhe që kishin mbetur pa hipotekuar pikërisht sepse i kishte bllokuar qeveria. "Në asnjë moment nuk kam pretenduar se jam unë që kam firmosur këto 124 leje shfrytëzimi, por kam thënë dhe them se Bashkia e Tiranës do të marrë përgjegjësinë që i takon e përfundimit të procesit deri në hipotekimin e plotë me 124 lejet e shfrytëzini që është etapa e parë", - ka deklaruar Basha. Ndërkohë që një tjetër premtim i madh i kreut të bashkisë Lulzim Basha është ai për uljen e 60 taksave dhe tarifave, vendim që jo vetëm për një

pjesë të madhe të tyren do të hyjë në fuqi vitin e ardhshëm, por që në të vërtetë nuk ka lehtësuar fare qytetarët që janë edhe kontribuesit më të mëdhenj në arkën e Bashkisë. Kjo pasi taksa e gjelbërimit dhe e pastrimit, dy taksat që rëndojnë xhepin e qytetarëve nuk kanë pësuar ndryshime. Një tjetër premtim i pambajtur i Bashës është krijimi i vendeve të reja të punës, pasi vetëm nga ristrukturimi i vetë Bashkisë kanë ngelur të papunë mbi 70 punonjës, ndërkohë që mund të listohet në projektet e 100 ditëshit të kryetarit të Bashkisë Lulzim Basha edhe mbyllja e qedrës "Eden', të cilën e frekuentonin rreth 500 nxënës të Tiranës. Nuk ka sesi të mungojë në këtë listë të gjatë të punëve të Lulzim Bashës për 100 ditët e para edhe shkuarja dëm e rreth 4 milionë eurove për punimin në sheshin "Skënderbej", i cili do të jetë provizor dhe plani përfundimtar do të jetë gati pas tre vjetësh. Por sigurisht që në 100 ditët e para ka edhe premtime të mbarjtura, siç është ngritja e Agjencisë për Mbrojtjen e Konsumatorit, apo Karta e studentit, por jo ende shërbimet që ata do të përfitojnë falas.

Aldrin Dalipi

"Administrata e Bashës, dështim"    TIRANE

P

or për kreun e këshillit bashkiak të Partisë Socialiste, Aldrin Dalipi, e vërteta e këtyre 100 ditëve të qeverisjes së Lulzim Bashës është se administrata e tij është sjellë si pushtuese.

"Ja ç'ka ndodhur në 100 ditë: 1. Largime dhe përndjekje politike të qindra punonjësve, nga nivelet më të larta të administratës deri në punonjësit e shërbimit dhe pastrimit, duke ndërruar profesionistë të aftë e të trajnuar, me militantë politikë pa lidhje me profesionin apo detyrat e administrimit të bashkisë. 2. Pazare politike për të ndarë me përqindje (25%) Bash-

kinë e Tiranës si plaçkë lufte, për interesa korruptive. 3.Sulme verbale dhe fizike ndaj punonjësve të aftë të bashkisë duke kulmuar në dhunë ndaj

Lajmi Këshilltarët socialistë i kanë kërkuar Bashës të japë llogari se përse ai dhe qeveria ku ka qenë ministër i bllokuan për shumë vite hipotikimin e banesave në zyrat e qeverisë, ashtu siç bllokoi buxhetin e Tiranës për dy vjet me radhë

dy zonjave, punonjëse në zyrën e tatim-taksave. 4. Përdorje e zyrtarëve të bashkisë për të dhunuar ambientet e televizionit kombëtar Top Channel.

5. Mashtrim publik me gjoja heqjen e taksave kur qytetarët e Tiranës paguajnë vetëm 2 taksa të cilat nuk u ulen. 6. Shpërdorimi prej miliona eurosh me projektin e sheshit "Skëndërbej", i aprovuar dhe miratuar nga të gjitha instancat përfshi dhe qeverinë e zotit Basha. Ky shpërdorim pa asnjë procedure, planifikim apo aprovim ka çuar dëm para të qytetarëve të Tiranës, mjaftueshëm për të ndërtuar 2 shkolla, rikonstruktuar 10 çerdhe, rikonstuktuar 5 qendra shëndetësore, shërbime që qyteti ka nevojë.

PREZANTIMI

Premtimet e Bashës Ngritjen e strukturave të posaçme për mbrojtjen e konsumatorit, nxitjen e investimeve, të biznesit, të punësimit, si dhe të strukturave që garantojnë konsultim të vazhdueshëm me qytetarët dhe grupet e interesit Nisjen e procesit të përgatitjes dhe konsultimit të planit urbanistik të qytetit dhe ndërhyrjet e para urbane. Zgjidhjen e çështjes së trafikut në qendrën e Tiranës Adaptimin dhe zbatimin e masave për mundësimin e hipotekimit të banesave të pahipotekuara Hedhjen e bazave për një sistem të ri të financave te Bashkisë, që bazohet tek taksat dhe tarifat e reduktuara, shpenzime produktive dhe transparente.

Eliminimin e 60 llojeve te taksave/ tarifave, si dhe përgatitjen e paketës fiskale dhe të shpenzimeve për 2012 dhe ngritjen e sistemit informatik për pasqyrimin në faqen zyrtare të shpenzimeve të Bashkisë Përgatitjet për emetimin e kartës së studentit, me tarifa zero dhe/ose të reduktuara lidhur me shërbimet

E martë, 8 nëntor 2011

Socialistët "kryqëzojnë" Vasilin në komisionin e Shëndetësisë

U

rgjencat spitalore dhe ata në shërbimin parësor kanë shërbyer për të ndezur një debat të ashpër mes ministrit të Shëndetësisë, Petrit Vasili dhe anëtarëve të PS-së, dje në komisionin e Shëndetësisë. I thirrur për të raportuar për gjendjen e urgjencave në

institucionet shëndetësorë në vendin tonë, ministri Vasili, është gjendur përballë një lumi akuzash, pa i lënë shumë mundësi për shpjegime.

Deputeti i PS-së, Eltar Deda i është referuar vrasjes së gjyqtarit Skerdilajd Konomi, ku urgjencat nuk reaguan në kohë, ndërsa deputetja tjetër e PS-së, Klodeta Spahiu i ka kërkuar ministrit

13

Vasili të pranojë gjendjen e rëndë në të cilën janë urgjencat spitalore në vendin tonë. Ndërkohë deputeti Flamur Noka ka deklaruar se fondet e dhëna janë rritur, por ata janë keqpërdorur duke i shndërruar spitalet në mejhane dhe kasaphane. Debatet kanë qenë të ashpra, por në fund të tij nuk ka pasur ndonjë zgjidhje konkrete.

Çdo vit për bibliotekat jepen 700 mln lekë

Abuzime me tenderat e librave jashtëshkollorë I fitojnë shtëpitë botuese pranë PD-së, skualifikohet përkthimi i Nolit Lajmi

Faksmile e porosive të drejtorisë arsimore të Librazhdit

Shtëpitë botuese pranë PD-së marrin të drejtën për blerjen e librave jashtëshkollorë për arsimin parashkollor.

Madje në disa rrethe, nga 84 tituj librash, për 59 prej tyre i është dhënë e drejta vetëm një shtëpie botuese. Sipas shoqatës së botuesve, në këtë listë është lënë jashtë edhe përkthimi i Nolit për "Korbin" e Edgar Allen Poe-së dhe është futur një përkthim tjetër.

   TIRANE

NGA ESMERALDA KETA

E

dhe këtë vit ka pasur fa vorizime në përzgjedhjen e shtëpive botuese që do të furnizojnë bibliotekat e shkollave me libra jashtëshkollorë. Madje në shumë rrethe, siç është ta zëmë rrethi i Librazhdit, shumica e librave që do të futen këtë vit në bibliotekë i janë besuar një shtëpie botuese, asaj "Uegen" që për më tepër njihet për lidhjet e saj me Partinë Demokratike.

Kështu nga 84 libra jashtëshkollorë që ka porositur kjo drejtori arsimore, 59 prej tyre janë të shtëpisë botuese "Uegen', ndërkohë që pjesa tjetër është e ndarë midis shtëpive të tjera botuese.

Një pjesë e madhe e titujve të librave për të cilët është shpallur fitues kjo shtëpi, janë të shtypura edhe nga shtëpitë e tjera botuese, të cilët nuk figurojnë në këtë listë. Ndërkohë që e njëjta gjë ka ndodhur edhe me porositë që ka bërë drejtoria arsimore e Mal-

lakastrës, ku shumica e titujve të librave të bibliotekës për vitin 2011- 2012 janë ndarë mes shtëpisë botuese "Neraida" dhe asaj "Drier", të cilët, sipas botuesve të njohur në fushën e librit shkollor dhe jashtëshkollor, kanë bllokuar prej vitesh këtë treg, pasi bëjnë pazare të drejtpërdrejta me drejtoritë arsimore.

SHOQATA

Edhe vetë shoqata e botuesve është interesuar shumë në lidhje me këtë procedurë, pasi sipas tyre në treg ka botime shumë cilësore, por po përzgjidhen libra, jo cilësore të botuar nga shtëpi që kanë lidhje të forta me pushtetin.

"Në përgjithësi lista e vitit 2010 (pasi kjo listë është miratuar në

dhjetor) është disi më e mirë se e viteve të tjera.

Megjithatë, mbeten dy probleme serioze: vetë Ministria e Arsimit s'ka respektuar kriteret që ka shpallur.

Kjo pasi në listë ka akoma një mori titujsh pa të drejtë, kur Ministria ka shpallur se çdo botues është i detyruar të provonte se ka marrë (blerë) të drejtën e përkthimit.

Gjithashtu ndonëse lista me rekomandimet e 2010 mund të thuhet se është disi më serioze, prapë s'jane shfuqizuar listat e mëparshme ku gjen çudira. Si "Korbi" i Edgar Allan Poe-së jo i përkthyer nga Noli, i futur vetëm sepse është botuar nga "Uegen". Megjithatë, edhe në listën e vitit 2010 gjen emra që nuk besojmë se do të mund të futeshin në përzgjedhjen që supozohet të përfaqësojë ajkën e letërsisë shqipe e asaj botërore.

Ta zëmë: kush ka dëgjuar psh. një romanciere me emrin Mimoza Hysi, që paska shkruar një roman me emrin "Histo-

ria pa emra", Petrit Palushi me romanin "Tri motra në një qytet" e kështu me radhë. Apo në letërsinë e huaj autorë si Merev Zhkovski (romani i Napoleonit), Nikollaj Hajtov, apo një farë R.Francia me një libër të titulluar Kupa e shenjtë.

E përbashkëta është se janë thuaje të gjitha botime të të njëjtit botues (Uegen) apo dikujt tjetër. Pra, është ndjekur logjika për t'i bërë nder dikujt dhe jo interesi i nxënësit", na thonë antërarë të shoqatës së botuesve të librit, të cilët thonë se e njohin shumë mirë cilësinë e botimeve që nxjerr në treg çdo shtëpi botuese. Bibilotekat jashtëshkollore është një projekt i mbështetur nga vetë kryeministri Berisha, i cili jep çdo vit rreth 700 milionë lekë. Por duket se ky është një projekt shumë i mirë edhe për ata që kanë miq, pasi edhe gjatë viteve të kaluara në media janë bërë publike raste të abuzimive me këto tendera.

Praktikë 1-3 vjet

Profesionet e rregulluara, ndryshon ligji    TIRANE

V

etëm pak ditë përpara zh villimit të provimit të parë të shtetit, qeveria ka ndryshuar sërish ligjin për profesionet e rregullura. Ajo që vihet re është se ndryshe nga sa parashikonte ligji aktual, me ligjin e ri, të gjithë ata që iu duhet të marrin pjesë në provim shteti do të bëjnë 1-3 vjet praktikë. Dhe për më tepër pa të drejtë rroge. Ndërkohë që sipas ligjit aktual, praktika

profesionale parashikonte 112 muaj praktikë profesionale, pa të drejtë page. Ndërkohë që

Lajmi Qeveria ka ndryshuar ligjin për profesionet e rregulluara, ku të gjithë stazhierët duhet të punojnë një deri në tre vite pa pagesë, pas përfundimit të shkollës.

duket se në ligjin e ri kanë ndryshuar edhe tarifat që do të paguajnë të gjithë mjekët, inxhinierët, arkitektët, avokatët, mjekët, stomatologët apo farmacistët për të marrë licencën për ushtrimin e profesionit. Specialistët e arsimit hedhin dyshimet se praktikat profesionale do të jenë tërësisht fiktive, për sa kohë stazhierët do të duhet të punojnë 13 vjet pa marrë pagë, si dhe udhëheqësit e praktikës nuk do të stimulohen financiarisht. Ligji për profesionet e

rregulluara hyri në fuqi një vit më parë dhe pritet që në fund të nëntorit, rreth 540 farmacistë t'i nënshtrohen për herë të parë provimit të shtetit. Ata kanë përfunduar praktikën profesionale për një periudhë 6-mujore dhe ligji është i detyrueshëm për të zbatuar për të gjithë ata kandidatë që janë diplomuar në vitin akademik 2009-2010. Urdhrat përkatës ende nuk kanë ndonjë qëndrim zyrtar, pasi nuk janë njohur ende me ndryshimet që ka pësuar ligji.

14

E martë, 8 nëntor 2011

KULTURË

Krimet e Lidhjes

RRËFIMI Kur më arrestuan, pak ditë më pas, do të dilte revista "Nëntori", ku ishin dhe ca poezi të miat, por lajmëroi një bashkëqytetar imi dhe revista u bllokua. U shkulën poezitë e mia, u zëvendësuan me ca poezi të një tjetri, që punonte në atë revistë.

Lidhja kishte detyra dhe sot ka përgjegjësi    TIRANE

NGA ADMIRINA PEÇI

E

kishte të ndaluar të merrej me letërsi në kohën e diktaturës. Si doqoftë Visar Zhiti u dënua për poezitë e tij. Ende sot e kujton se si, pas arrestimit të tij, për të cilin kishin kontribuar shkrimtarët e Lidhjes me akt-akuzën e tyre, disa poezi të tijat botuar në "Nëntori", bënë që revista të bllokohej, e poezitë 'të shkuleshin' që aty. Se ç'peshë kishin ndërhyrjet a ekspertët e Lidhjes në dënimet e shkrimtarëve dhe artistëve, Visar Zhiti thotë se e di mirë.

Sot togfjalëshi Lidhje e Shkrimtarëve i kujton togat e pushkatimit, dhe ajo çka fshihej në dokumentet e Lidhjes, duket ishte aq përvëluese sa i zhdukën për të fshehur gjurmët. Nëse do të ekzistonin, e vërteta e asaj ç'ka ndodhte brenda atij institucioni do të dilte me një tjetër fytyrë sot.

Visar, sa e njihnit dhe si e njihit ju aktivitetin e Lidhjes së Shkrimtarëve në diktaturë?

Po ju them qysh në fillim, unë nuk kam qenë shkrimtar në kohën e diktaturës, nuk më lejohej, edhe pse u dënova për shkrime nga diktatura.

Natyrisht që e njoh dhe di për Lidhjen e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë. E krijuar dhe e mbështetur të zbatonte metodën e Realizmit Socialist në letërsi dhe arte, të ishte në shërbim të Partisë për edukimin e masave, "vidë dhe burmë" e Partisë, sipas përcaktimit leninist, pra duhej të udhëhiqej nga mësimet e Partisë dhe të shokut Enver, etj, etj, që artin revolucionar e bëjnë artistë revolucionarë, etj., etj. Fola kështu, padurueshëm, sepse kështu flitej atëhere, dhunshëm dhe ftohtë, se shkrimtarët duhej të ishin dhe propagandues, komisarë të kuq, si dhe thuhej. Selia e shkrimtarëve, që ua kishte dhënë Partia, kishte qenë Shtëpia e Oficerëve, pra metaforikisht partia i shikonte shkrimtarët dhe si oficerë të saj. Di që më parë ajo ngrehinë kishte qenë pallati, ku Mbreti Zog bëri dasmën e tij me mbretëreshën Geraldinë. I kujtoj këto se besoj në ndikimet e ndërsjellta, të njeriut mbi gjërat dhe të gjërave mbi njeriun. Për mua ai vend kishte edhe hijeshinë monarkike, përzier me shumëçka ushtarake, shkëlqim shandanësh të thyer e bajonetash të ngrehura, megjithse roja të gabina në hyrje ishte civil, më shumë ngjante me një dezhurn të mërzitur, që dyshonte për këdo. Aty brenda ishin shkrimtarët, të shquar dhe të pa shquar, të caktuar për të qenë shkrimtarë, por dhe hije të ikura, edhe fantazma shkrimtarësh të burgosur apo të vrarë.

Afrohesha, futesha, si student e si letrar i ri, siç quheshin atëhere, me adhurim e druajtje, me kërshëri dhe frikë të papërcaktuar nga kush dhe përse. S'dija ta shpjegoja, por e ndjeja . Doja dhe s'doja të isha dhe unë aty, se

Visar Zhiti: Dritëroi nuk më shpëtoi dot nga dënimi Dy personat e akt-akuzës time ishin të Lidhjes së Shkrimtarëve

po të më thoshin: "Nga na erdhe ti, ç'do? Këtu përzgjidhen, djalë. Jo kushdo lejohet të këndojë..." Sot them se ajo ngrehinë kishte diçka kafkiane, si tek "Kështjella" e tij, jashtë saj doje të hyje, brenda saj do të doje të dilje.

Ju u dënuat sidoqoftë, për veprën tuaj letrare. A kishte ndon-

Nëse një krijim do të binte në kundërshtim me frymën e kohës, ta merrnin frymën, o pak nga pak o menjëherë, edhe si shkrimtar edhe si njeri. jë lidhje dënimi juaj me Lidhjen e shkrimtarëve, si një prej hallkave kryesore të regjimit në fushën e artit?

Po, po. Akt-akuza, me anën e së cilës unë u dënova, është hartuar nga dy

persona, të cilët qysh në fillim shkruajnë: ne, antarë të Lidhjes së Shkrimtarëve, me kërkesë të Ministrisë së Punëve të Brendëshme, bëjmë aktekspertizën e poezive të..., etj., etj., dhe kështu fillojnë të gjitha akt-ekspertizat që kanë bërë shkrimtarët e Lidhjes për shkrimtarét që janë dënuar. Pra lidhja është e qartë mes Lidhjes së Shkrimtarëve me Ministrinë e dënimeve. Çdo libër që dilte atëhere, para se të shpërndahej librarive, shkonte një a dy kopje në Komitetin Qendror të PPSHsë, detyrimisht, dhe, pasi të firmosnin andej zyrat e çensurës, pavarsisht se mund të kishin emër tjetër, drejtori kulture, psh., libri mund të qarkullonte. Por mund të shkonte dhe në fabrikë të letrës, ndonjë i rrallë, për t'u ricikluar prapë në letër të bardhë, kurse autori nxihej me kritika e mund të flakej deri dhe në internim a burgjeve.

Lidhja e shkrimtarëve ishte vërtet hallkë e rëndësishme, siç e thatë dhe ju, e atij regjimi.

Kush janë këta autorë të aktakuzës?

Emrat tashmë dihen nuk janë vetëm për mua. Janë dhe për mjaft të tjerë që përfunduan burgjeve apo u vunë edhe para skuadrës së pushkatimit. Po të mbledhësh akt-ekspertizat e tyre bëhet një antologji e turpshme. Aktekspertiza që më është bërë mua është përkthyer edhe në anglisht në një botim timin në Amerikë. Është i vetmi krijim i tyre i përkthyer në gjuhë të huaj.

Prandaj shpesh herë nuk më pëlqen ta them krijim por krim dhe në dy burgologjitë e mia, në fjalën shkrimtar, sh e vendos në kllapa që të lexohet krimtar. Sepse vërtet janë bërë krime jo vetëm artistike.

Si ka qene marrëdhënia juaj si shkrimtar, lidhur me organet e Lidhjes, me gazetën "Drita", "Nëntori"...

Thashë, unë s'isha shkrimtar atëhere, kisha adhurim për letërsinë dhe për ata që e bënin atë. Për të qenë më konkret me pyetjen tuaj, kam pasur njohje me Dritëro Agollin, kryetarin e atëhershëm të Lidhjes, madje më ka dërguar një letër të ngrohtë si përgjigje, ku më jepte kurajo, duke më shkruar që vlerat dalin një ditë, nuk humbin. I jam mirënjohës për fjalët.

Kur më arrestuan, me akuzë poezitë, vetë Dritëroi, pas ankimit që bëri nëna ime në shtëpinë e tij, trokiste kollaj atje se me nënën e tij ishte kushërirë, shkoi, s'e di se ku, tek Prokurori i përgjithshëm, më duket, por ishte i pamundur mosdënimi. Nuk kam se ç'bëj, s'mundem, çështja është andej ku nuk futem dot, kishte thënë Dritëroi, më tregonte nëna. Pra letërsia ishte jo vetëm çështje e Partisë, por e Ministrisë së Punëve të Brendëshme. Si

E martë, 8 nëntor 2011

KULTURE

15

Debati datë pas date...

4 NËNTOR 2011 Zbulohet arkivi i Lidhjes së shkrimtarëve

5 NËNTOR 2011 Kujtim Buza tregon dënimet e artistëve

6 NËNTOR 2011 Ardian Isufi: Kishte disidencë, ja pse u dënuan

Në ish-Kinostudio, në ambjente te katit të dytë të Albafilm, ruhej që nga vitit 2007 arkivi i Lidhjes se Shkrimtarëve. Fotot ekskluzive, që u botuan në "Shqiptarja.com", tregonin gjendjen aktuale te këtij arkivi të shumëpërfolur, i cili sigurisht ëhstë shumë i dëmtuar. Kryetari i fundit i Lidhjes së shkrimtarëve husën Sinani dënoncoi degdisjen e këtij arkivi dhe rrëfeu se në çgjendje sihte ai, kur Sinani mori këtë post. Ai rrëfeu se ksihte parë dhe shfletuar disa blloqe procesverbalesh nag mbledhjet e kryesisë së Lidhjes.

Më tej shprehu dyshimet se arkivi dokumentar është djegur nga nejrëz tëe interesuar, që donin të mbulonin krimet.

Ish-sekretari i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve, për artet pamore, piktori Kujtim Buza, rrëfeu në një intervistë ekskluzive për "Shqiptarja.com", se Lidhja ishte thjeshtë një levë e Partisë. Ai rrëfeu se nuk ka pasur disidencë, por "Ka patur artistë që përpiqeshin të zgjeronin gamën e krijimtarisë me motivë humane dhe tërësore, të shtynin gardhin e rreptë të metodës zyrtare të Realizmit Socialist, ta pasuronin me motive lirike të folklorit dhe temës patriotike, që ajo i pranonte në raporte të caktuara me temën aktuale u shfaqën në art", tha ai,duke folur edhe për dënimin e Maks Velos, Ali Osekut dhe Edison Gjergos.

Artisti Ardian Isufi, reagoi pas intervistës së piktorit Buza, duke e kundërshtuar arsyetimin se tre artistët ishin dënuar për pakënaqësi. "Lidhja ishte paradhoma ku shumë artistë janë gjykuar dhe për pasojë internuar e burgosur", tha Isufi, duke shtuar se nuk ishte e vërtetë se artistët dënoheshin për fjalë apo pakënaqësi. Në fillim të viteve '70 tendencat dhe fenomenet e reja që u shfaqën në art u shtypën me forcë. Kjo lëvizje artistike sado në fillesa, pati rezultatet e saj në krijimet artistike."Në veprat e Gjergos, Osekut e Velos ndjehej Shagalli, Braku, Pikaso e të tjerë "heretikë" të dogmës së realizmit socialist...", tha Isufi.

JAVA ART  Nesër çelet Panairi i librit

Foto dokument Arkivi i Lidhjes së Shkrimtarëve ku duken një pjesë e bibliotekës dhe thasët me dokumente të pa sistemuar.

Foto është realizuar para pak ditësh në ish-Kinostudio

ullisht dhe në burg, ishim abonuar në to. Kur mungonte gjatë emri i ndonjë të njohuri, shqetësoheshim, ç'do t'i ketë ndodhur, mos e kanë kapur dhe kur i shihnim pastaj një poezi a tregim, qetësoheshim. Po mirë, a shqetësohen ata për ne, ngacmonte ndonjë i burgosur shokët. Këto dy organe letrare ranë bashkë me diktaturën.

Sa e vështirë ishte të botoje në këto organe shtypi? A kishte pasoja nëse vepra letrare ishte në kundërshtim me frymën e kohës?

Ishte dhe e pamundur ndonjëherë, edhe ëndërr të botoje në to, por edhe dënim, po ta shohësh nga vështrimi i tanishëm. Gjithsesi ato dhanë, ndikuan tek lexuesi, për keq, kur është fjala e dogmatizimeve e për socrealizëm, por dhe për mirë, për të ta neveritur atë letërsi partiake, por pati dhe vlera, sidomos në përkthimet.

Mund të lexoje dhe atë që nuk ishte shkruar.

Nëse një krijim do të binte në kundërshtim me frymën e kohës, ta rrjedhojë kuptohet dhe ç'ishin një pjesë e shkrimtarëve.

Marrëdhëniet e mia me gazetën "Drita" e revistën "Nëntori", organe të Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve kanë qenë si të një lexuesi të rregullt të tyre dhe të një të riu që donte të botonte poezitë e veta atje. Kur atje punonin emra me të cilët e kisha mirë, apo ta them hapur, më vlerësonin, më mirëprisnin si Xhevahir Spahiu, Zija Çela, Rudolf Marku, Bardhyl Londo, po edhe Sulejman Mato më parë, etj. Kur më arrestuan, pak ditë më pas, do të dilte revista "Nëntori", ku ishin dhe ca poezi të miat, por lajmëroi një bashkëqytetar imi dhe revista u bllokua. U shkulën poezitë e mia, u zevendësuan me ca poezi të një tjetri, që punonte në atë revistë.

Në vazhdim të pyetjes suaj për marrëdhëniet e mia me "Dritën" dhe "Nëntorin", po ju them se i kam lexuar rreg-

Në Arkivat e Lidhjes ndrydhej kujtesë, ndërgjegje, përgjegjési, estetikë, intriga, më të forta se në romane. Fakti që janë zhdukur, do të thotë se kanë dashur të zhduken gjurmët e krimit. merrnin frymën, o pak nga pak o menjëherë, edhe si shkrimtar edhe si njeri.

Si mendoni, sa të rëndësishme ishin arkivat e Lidhjes, të cilat sot përfliten si të zhdukura?

Arkivat përgjithësisht janë të rëndësishme, ato të Lidhjes edhe më shumë, do të thosha, se aty ndrydhej kujtesë, ndërgjegje, përgjegjési, estetikë, in-

triga, më të forta se në romane. Fakti që janë zhdukur, do të thotë se kanë dashur të zhduken gjurmët e krimit, që do t'i shërbente të sotshmes. Por janë nëpër libra, që i shérbejnë të ardhmes. Ç'peshë kishte një ankesë për veprën e një shkrimtari? Po një ekspertizë? Po një diskutim i gjerë në Lidhje?

Të paimagjinueshme për sot. Një ankesë mund të bëhej shkak i një përndjekjeje. Një ekspertizë të çonte në burg. Edhe më keq, në pushkatim.

Një diskutim të bënte deputet, antar të Komitetit Qendror, shkrimtar të Partisë. Shkrimtarët janë vrarë me shkrimtarë. Ka një simtetri të zezë, kam thënë. Për këdo që ngrihej lart, ishte dikush që rroposej poshtë. Letërsia kështu s'po ishte vetvete. Kjo ishte humbja më e madhe. Po dënoheshin autorë, libra dhe lexues. Dhe mund të niste dhe me një letër anonime. Sot jemi para një anonimati të madh... Çfarë vlere ka sot për ju togfjalëshi "Lidhja e Shkrimtarëve"? Është pjesë e kujtesës kolektive.

Mua edhe më rrëqeth. Ju thoni togfjalësh, mua më kumbon togë pushkatimesh. Lidhja e shkrimtarëve kishte detyra dhe sot ka përgjegjësi. Edhe duke mos qenë. Që nuk zgjidhet duke shkruar romane ndryshe, duke i dalë kundër asaj që mbrojtën. Shkrimtarët janë ndërgjegje e një vendi, janë pushteti moral, janë tribunë, deputetë shpirtërore, janë vetmi perëndish, kështu duhet të ishin, njëkohësisht janë çdonjëri prej nes, janë popull, përvoja e tij, vlera dhe bukuria shpirtërore e përbashkët. Nuk ka popull pa shkrimtarë, por as shkrimtar pa popull, ajo është vetvetja e tij. Atje ku zbulohet shkrimtari, është detyrë të mbrohet dhe jo të mbrohen të tjerët prej shkrimtarit. Dhe ai të braktiset si i tepërt. Pa shkrimtarin çdo kohë është e mangët, që pret…

Edicioni i 14-të i panairit të librit "Tirana 2011" hapet në datën 9 nëntor në ambientet e Pallatit të Kongreseve në Tiranë. Ky panair mbyllet më 13 nëntor. Në edicionin e 14-të të këtij panairi do të marrin pjesë 90 ekspozues, kryesisht subjekte botuese shqiptare, por edhe disa Universitete dhe shtëpi botuese të huaja, që për pesë ditë do t'i prezantojnë lexuesve titujt e rinj dhe botimet e viteve të kaluara ndër të ftuarit e këtij edicioni do të jetë poeti italian, njëkohësisht gazetar në Corriere della Sera, Sebastiano Grasso, i cili vjen për herë të parë i përkthyer për lexuesit shqiptarë nga shtëpia botuese "EUGEN". Në përfundim të panairit do të ndahen çmime si çmimi "Libri më i mirë", "Përkthimi më i lirë", "Libri më i mirë për fëmijë", "Libri më i mirë studimor", "Stenda më e mirë grafike".

"Hadrianopolis" në ekspozitë Deri në datën 18 nëntor pranë Institutit të Kulturës Italiane në Tiranë do të qëndrojë e hapur ekspozita fotografike me titull "Adrianopolis: një qytet romak në Epirin e lashtë, veprimtari gërmimesh e vlerësimesh". Kjo ekspozitë, e realizuar nën kujdesin e Prof. Roberto Perna është e ndarë në dy pjesë: e para, e pasuruar me një aparat shpjegues, niset nga analiza e kontekstit territorial në të cilin Hadrianopolis është e vendosur, dhe më pas arrin ne përshkrimin e vetë qytetit, ku hetimet e fundit arkeologjike sqarojnë gradualisht aspektin urban dhe monumental dhe, në fund, pasqyrohen aktivitete të ndryshme në lidhje me gërmimet dhe metodologjitë e përdorura për përpunimin e të dhënave. Seksioni i dytë, ka për qëllim të sigurojë, nëpërmjet 60 fotografive me ngjyra dhe bardhë e zi, një pamje ndjellëse dhe origjinale te peisazheve, arkitekturës dhe jetës në luginën e Drinos.

Gifoni në Tiranë Edicioni i 7-të i "Giffoni Shqipëria" pas rrugëtimit së radhës në qytete e Shkodrës dhe Durrësit vjen me finalen e tij të madhe në Tiranë, që do të mbahet më 8-11 nëntor. Festivali i Filmit për të rinj gjatë ditëve të tij ka shfaqur dhe do të shfaqë prodhimet më të mira për të rinj nga e gjithë bota të realizuara dy vitet e fundit. Risia e edicionit të 7-të është se krahas festivalit hapi edhe një konkurs që u ka mundësuar regjisorëve të rinj paraqitjen e projekteve për një film të shkurtër. Tema e këtyre filmave me metrazh të shkurtër ishte: Shkruaj, mendo, ëndërro, imagjino një film në Tiranë, si e sheh qytetin, raportin me familjen, institucionet etj. Këto tre filma do prezantohen tani në ceremoninë e mbylljes së festivalit në Tiranë dhe do të çohen nëpër botë si një produkt i "Giffoni Shqipëria". Tre fituesit e konkursit do të marrin pjesë në një masterklasë që do të zhvillohet në Itali në korrikun e vitit të ardhshëm dhe që shënon edicionin e 42-të të 'Giffoni Film Festival.

16

EEmartë, martë,8 8nëntor nëntor2011 2011

LAJMET KRYESORE NE 5 RRESHTA • Nato: S’keni realizuar objektivat Janë 49 objektiva që Shqipëria ka ndërmarrë në kuadër të angazhimit të saj në NATO. Jo vetëm që nuk poiI realizon, por i shtyn dhe në kohë. Shtabi i Përgjithshëm justifikohet se paratë po i harxhon në misionet paqeruajtëse, dhe thotë se këto angazhime do t’i rinegociojë edhe njëherë.

Faqe 5

• Basha, asnjë premtim në 100 ditë Lejet e shfrytëzimit të 124 objekteve në kryeqytet dhe që presin të marrin hipotekat, i deklaruar si një nga prioritetet e Lulzim Bashës, në të vërtetë mbajnë firmën e ish-kreut të bashkisë, Edi Rama, por që nuk kishin gjetur konsesusin me qeverinë.

Faqe 12

• Shtëpitë botuese të PD, marrin librat Shtëpit botuese pranë PD-së marrin të drejtën për blerjen e librave jashtëshkollore për arsimin parashkollor.

Madje në disa rrethe, nga 84 tituj librash, për 59 prej tyre i është dhënë e drejta vetëm një shtëpie botuese.

Sipas shoqatës së botuesve, në këtë listë është lënë jashtë dhe përkthimi i Nolit për ‘Korbin’ e Edgar Allen Poe-së dhe është futur një përkthim tjetër.

Faqe 13

• Sashenka Jonuzi, 11 paga shpërblim Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me propozim të Ministrisë së Drejtësisë vendosi dje t’i zgjasë mandatin gjyqtares së Kolegjit Zgjedhor të Tiranës, Sashenka Jonuzi, edhe pse ka mbushur moshën për të dalë në pension që në Tetor.

Faqe 3

• Policët, në Strasburg për rrogat Janë 9800 policë, që përpiqen të ruajnë rendin dhe të zbulojnë krimin në vend, ku niveli i tij është nga më të lartit në Europë. Gjithsesi ndihen të diskriminuar: paga e ulët, paratë e dietave dhe orëve suplementare nuk u jepen. Kreu i sindikatës së policisë Sabedin Fishta ‘kërcënon‘ se, nëse qeveria nuk ndërhyn urgjentisht, atëherë palët do të ‘takohen‘ në gjykatën e Strasburgut.

Faqe 10

• Visar Zhiti: Dritëroi s’më shpëtoi nga dënimi E kishte ndaluar të merrej me letërsi në kohën e diktaturës. Sidoqoftë Visar Zhiti u dënua për poezitë e tij, për të cilat kishin kontribuar shkrimtarët e Lidhjes me akt-akuzën e tyre, disa poezi publikuar në “Nëntori” bënë që revista të bllokohej dhe poezitë të shkuleshin prej aty. Sot togfjalëshi Lidhje e Shkrimtarëve i kujton togat e pushkatimit dhe ajo çka fshihej në dokumentat e lidhjes në dënimet e shkrimtarëve dhe artistëve që dukeshin aq përvëluese aq sa i fshehën dhe gjurmët. Nëse do të ekzistonin, e verteta do të ishte e dhimbshme.

Faqe 14-15

Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

Julia Dhame: Drejtore Marketingu julia.dhame@shqiptarja.com

Investigimi: Poli Hoxha Sociale: Esmeralda Keta Kulturë: Admirina Peçi

Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com

Politika: Arben Rrozhani, Ekonomia: Genc Kondi

Design: Altin Aliaj, Tomka Nasi Website: Suela Gera, Antuen Hoxha

Shpërndarja: Celular:

Saimir Zenelaj +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë - Tiranë E-mail: redaksia@shqiptarja.com Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, rruga 5 maji, Tiranë