Shqiptarja.com

“Almedicus”/ Suplementi për mjekësinë Infarkti në zemër, ja shkaqet, si të parandalohet dhe të kurohet ɽ Faqe 13-20

OFERTAT

ɽ Faqe 9

Thellohet skandali i lotarisë, edhe turqit denoncojnë kushtet

DESHMIA

ɽ Faqe 10

21 janari, Hekuran Deda u vra kur po ndizte cigaren

DREJTORI I IMK

ɽ Faqe 12

Baçe: Të prishet rrethimi i Pallatit të Brigadave, s’ka vlerë së shpejti...

TELEVIZIONI MË I RI INFORMATIV NË SHQIPËRI

LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi ALMEDICUS

VITI II - NR. 145 E enjte, 21-06-2012

origjina e lajmit...

INTERVISTA/ Kreu i togave të Vlorës: Presioni për një çështje që e kisha në shqyrtim

SMS PER GJYQTARIN: TE VRASIM GRUAN E VAJZEN Artur Malaj: Mesazhin nuk ia tregova familjes, vetëm policisë. Kërcënuesi Mentor Mustafaraj u dënua në 2011 për kallëzim të rremë, sajoi korrupsionin 30 mijë euro ndaj një gjyqtari ɽ Faqe 4 Koment TAKIMET Lajmi Rama në Bruksel: Mos na penalizoni për hyrjen në BE

Mentor Mustafaraj, ka kërcënuar me vrasjen e vajzës dhe të gruas së tij, për shkak se kryegjyqtari Artur Malaj gjykonte një çështje civile të shokut të Mustafarajt, shtetasit Astrit Alushi. Kërcënimi ka ardhur nëpërmjet një SMS-je, ku pas denoncimit në polici brenda një jave është bërë identi¿kimi dhe arrestimi i Mustafaraj, i cili njihet në Vlorë si person me precedentë penalë.

INTERVISTA

ɽ Faqe 22

Gjergj Bojaxhi: Pas Everestit, sfida do të jetë Argjentina DOKUMENTI

TIRANE

ɽ Faqe 21

ELTON QYNO

K

am për tju vrarë vajzën dhe gruan nëse nuk i jepni zgjidhje siç i duhet çështjes”. Ky është teksti që Mentor Mustafaraj i ka dërguar kryetarit të Gjykatës së Vlorës, Artur Malaj, i cili kishte në gjykim një çështje civile të rregjistruar... ɽ vijon në faqe 3

Në foto: Kryegjyqtari i Vlorës, Artur Malaj (lart) Faksimile e vendimit të gjykatës ku tregohet skema e kallëzimit të rremë dhe dënimi me 6 muaj burg të të arrestuarit nga policia e Vlorës Mentor Mustafaraj

Esad Pasha Ismail Qemalit në 1913: Ti je tradhëtari

ISH-KRYEMINISTRI FLET PAS GARES

Nano: Humba presidentin, fitoj PS-në Kandidati i vetëshpallur sulm Ramës. Garë në parti ose listë paralele deputetësh TIRANE

BLENDI FEVZIU

I

sh-kryetari i PS, Fatos Nano në intervistën në “Opinion” me Blendi Fevziun është shprehur se nëse nuk do të pranohet në PS, apo nëse nuk rrëzon ɽ Faqe 6-7 kryetarin e PS...

NGA GENCI KOJDHELI

Në spiralen e shtetit të dështuar D

je policia e Beratit prangosi kryeplakun e fshatit Rërëz dhe nisi ndjekjen penale për kryekomunarin e Kutallisë, pasi në territorin e komunës u gjetën 170 rrënjë kanabis. Deri këtu lajm s’ka e asgjë nga sa më lart s’duhet të përbëjë lajm. Sipas legjislacionit, kryetarët e njësive vendore janë përgjegjës dhe duhet të raportojnë mbjelljen e kanabisit, e nëse s’e bëjnë, mbajnë përgjegjësi penale. Ajo që sigurisht çudit shumëkënd në këtë vend është efektiviteti i zellshëm dhe gatishmëria e strukturave policore në Berat për të arrestuar një kryeplak e për të vënë në ndjekje penale një kryetar komune (që si për rastësi rezulton të jetë zgjedhur nën logon e Partisë Socialiste), pasi, policia sigurisht që ka bërë detyrën, por ndërkaq 70 km më në jug të Kutallisë, në komunën e Lazaratit, (që si për rastësi është bastion i Partisë Demokratike), policia as nuk guxon të hyjë në fshatin më të famshëm të Shqipërisë, prej nga ku dalin tonelata me kanabis, e prej të cilave policia tek tuk ndalon ndonjë ngarkesë të vogël. Në mënyrë pikëlluese sa i përket seriozitetit dhe forcës së shtetit që dorzohet turpshëm përpara aktivitetit kriminal, dhe tejet amatoreske sa i përket përqasjes operacionale se si ɽ vijon në faqe 6 policia...

2

E enjte, 21 qershor 2012

AKTUALITET

Grabitja në 1998, ekstradohet nga Italia i dënuari me 10 vjet

N

jë 34-vjeçar i shpallur në kërkim ndërkombëtar për vjedhje me armë në bashkëpunim, vepër e kryer 14 vjet më parë më parë, është ekstraduar nga Italia në Shqipëri përmes Zyrës Qendrore Kombëtare Interpol Tirana. 34-vjeçari Edmond Sino u ekstradua nga Milano në Itali drejt vendit tonë, të mërkurën rreth orës 17:30. Policia e shtetit bën me dije

se Edmond Sino ishte shpallur në kërkim ndërkombëtar, pasi Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, më 18 shkurt 2008 e kishte dënuar me 10 vjet burg për kryerjen e veprës penale të "vjedhjes me armë në bashkëpunim". I ekstraduari Edmond Sino, më 21.04.1998, në vendin e quajtur fabrika e tullave, në bashkëpunim me një shtetas

tjetër, të maskuar kanë qëlluar drejt makinës dhe më pas nën kërcënimin e armëve i kanë marrë automjetin shtetasit Sh.B., i cili po udhëtonte me familjarët e tij. Si rezultat i bashkëpunimit të Interpol Tirana me Interpol Romën Edmond Sino u arrestua më 19 janar 2011, në Bolonja të italisë, me qëllim ekstradimin drejt vendit tonë.

Mentor Mustafaraj sajoi korrupsionin 30 mijë euro

Kërcënuesi,"denoncoi" gjyqtarin për aferë Kallëzimi i rremë, u dënua me 6 muaj burg

TIRANE

Në foto: (djathtas) Gjykata e Vlorës (majtas) Faksimile e vendimit të gjykatës ku tregohet skema e kallëzimit të rremë dhe dënimi me 6 muaj burg të të arrestuarit nga policia e Vlorës Mentor Mustafaraj.

ELTON QYNO

M

entor Mustafaraj që kërcënoi me jetë kryegjyqtarin e Vlorës Artur Malaj, rezulton i dënuar me 6 muaj burg për akuzën e "Kallëzimit të remë". Vendimi është marrë nga gjykata e Fierit në vitin 2011 dhe se pas dënimit Mustafaraj është lënë i lirë për shkak se koha e dënimit ishte shlyer nga periudha e qëndrimit në paraburgim dhe në arrest shtëpie. Shkak i këtij dënimi është bërë një kallëzim i rremë depozituar në prokurorinë e Vlorës nga i arrestuari Mustafaraj, duke pretenduar se gjyqtari i këtij rrethi Thoma Nika i ka kërkuar shumën prej 30 mijë euro kundrejt zgjidhjes së një çështje gjyqësore në të cilën palë ishte Mentor Mustafaraj.

Së bashku me këtë të fundit të pandehur kanë qënë dhe gruaja, djali dhe dy shokët e djalit, të cilët janë akuzuar nga prokuroria për "Deklarim të rremë".

Mësohet se gjatë pretences, prokurori i çështjes Artur Cara, ka kërkuar dënimin me 3 vjet burg për shtetasin Mustafaraj, por gjykata në vendimin e saj i hoqi bashkëpunimin duke e dënuar me 6 muaj heqje lirie. Ndërkohë që procesi gjyqësor për pronësinë bënte fjalë për një pronë ku do të ndërtohej një kompleks turistik nga kompania e ndërtimit "Alb-Millenium" me administrator Hysni Cami.

VENDIMI I GJYKATËS

Nga aktet e administruara në dosje rezulton se në datë 20.10.2009 shtetasi Mentor Mustafaraj ka paraqitur kallëzim penal ndaj gjyqtarit të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, Thoma Nika, mbi bazën e të cilit është regjistruar procedimi penal për veprën penale të "korrupsionit pasiv të gjyqtarit, prokurorëve ose funksionarëve të organeve të drejtësisë", parashikuar nga neni 319 i K.Penal. Kallëzuesi Mentor Mustafaraj ka parashtruar se në datë 14.09.2009, në një lokal të ndodhur në Tiranë, shtetasi Kajtaz Lika i ka dhënë gjyqtarit Thoma Nika shumën prej 30.000 euro, duke ju drejtuar me shprehjen "mbylle këtë punë", duke lënë të kuptohet se bëhej fjalë për çështjen civile ku palë ka qenë kallëzuesi Mentor Mustafaraj dhe palë tjetër Shoqëria e ndërtimit "Alb-Millenium" me administrator Hysni Cami, i cili pretendohet se ka qenë personi që ka nxjerrë pakon me para dhe ia ka dhënë atë shtetasit Kajtaz Lika për gjyqtarin Thoma Nika. Nga kallëzimi rezulton se

Arrestimi

Mustafarajt pranga në mesnatë hetohet në Fier

gjyqtari Thoma Nika i kishte thënë shtetasit Kajtaz Lika se ai e kishte kryer pjesërisht detyrën, pasi gjykimin e ka shtyrë në ditë feste datë 21.09.2009 dhe se prapë do ta shtynte sa të mundte, por kishte frikë nga shtetasi Mentor Mustafaraj, ndërkohë që nga ana e shtetasit Kajtaz Lika ka marrë konfirmimin se këto gjëra do rregulloheshin. Ky fakt që parashtrohet në kallëzim penal është konfirmuar nga deklarimet e familjarëve të kallëzuesit Mentor Mustafaraj. Janë pikërisht familjarët e kallëzuesit Mentor Mustafaraj (djali dhe e shoqja), si dhe shokë të djalit të cilët kanë qenë prezent ndërsa ka ndodhur ngjarja e përshkruar më kallëzim, si dhe kanë mundur të realizojnë disa foto të personave të mësipërm në lokalin ku ka ndodhur ngjarja. Nga hetimet në këtë kuadër, nga organi i akuzës janë ngritur dyshime se

...çështjen civile ku palë ka qenë kallëzuesi Mentor Mustafaraj dhe palë tjetër Shoqëria e ndërtimit “Alb-Millenium” me administrator Hysni Cami... kallëzimi i shtetasit Mentor Mustafaraj nuk është i vërtetë pasi nuk figuron në foto fakti i dhënies së parave të pretenduara, kjo gjë konfirmohet vetëm nga deklaruesit Juxhin e Lindita Mustafaraj, si dhe shokët e djalit të kallëzuesit që janë Ilir Lazaj dhe Dolores Qafoku. Nuk provohet gjithashtu prania e shtetasit Hysni Cami, pasi nga të dhënat e kompanisë

celulare për vendndodhjen e këtij të fundit ai rezulton të ketë qenë në rrugë tjetër në Tiranë, por vërtetohet prania e dy personave të tjerë dhe jo e një personi të panjohur. Rezulton gjithashtu se aparati celular me të cilin janë realizuar fotot nuk i përket shtetasit Juxhin Mustafaraj.

MASA E ARRESTIT

Bazuar në këto argumente është kërkuar nga organi i Prokurorisë që ndaj shtetasit Mentor Mustafaraj të caktohet masa e sigurimit "arrest në burg", me pretendimin se ka dyshime të arsyeshme e të bazuara në prova që vërtetojnë se ai ka kryer veprën penale të kallëzimit të rremë, në bashkëpunim, me shtetasit e tjerë të sipërpërmendur dhe se nevoja e sigurimit e rëndësia e faktit penal kërkojnë domosdoshmërisht caktimin e kësaj mase ekstreme të sigurimit personal. Pas kësaj ky vendimi është apeluar nga të arrestuarit, të cilët kanë arritur të zbusin masën e sigurisë në "arrest shtëpie". Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier ka gjykuar çështjen në themel dhe me vendimin nr.246 datë 29.06.2011 ka vendosur "deklarimin fajtor të të gjykuarit Mentor Mustafaraj duke e dënuar atë përfundimisht me 6 muaj burgim, duke filluar vuajta e dënimit nga dita e zbatimit të masës së sigurimit "arrest në shtëpi" datë 24.02.2011. Për më tepër, bazuar në kërkesën e të gjykuarit Mentor Mustafaraj, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.475, datë 07.09.2011 ka vendosur "Heqjen e menjëhershme për shkak të shuarjes së masës së sigurimit "arrest në shtëpi" duke sjellë dhe lirimin e plotë të tij.

TIRANE

Ç

ështja penale ndaj të arrestuarit Mentor Mustafaraj tashmë i ka kaluar prokurorisë së Fierit. Kjo për shkak se hetimi dhe më pas gjiykimi i të arrestuarit në gjykatën e Vlorës, përbën konfliktin e interesit dhe për pasojë dosja është deleguar në këtë prokurori. Burime pranë organit të akuzës thanë për gazetën "Shqiptarja.com" se materialet hetimore kanë mbëritur dje në mbrëmje dhe se pritet që në ditët e sotëshme të rregjistrojnë procedimin penal ndaj të arrestuarit Mentor Mustafaraj për akuzën e "Kanosjes së gjyqtarit". Ndërkohë që burime pranë policisë së Vlorës thanë se për identifikimin e kërcënuesit të gjyqtarit Mustafaraj kanë punuar maksimalisht agjentë operativë të antiterorit si dhe struktura të tjera të kësaj drejtorie. Në një kohë fare të shkurtër është bërë lokalizimi nëpërmjet antenave celulare dhe se shumë shpejt janë ngritur dyshime mbi disa persona që mendohet se kishin dërhuar mesazhin kërcënuar. Për gjatë kësaj kohe disa nga këta persona janë mbajtur në monitorim dhe përgjim telefonik dhe ambjental. Nga an-

Gjykata e Fierit

alizimi i të gjitha bisedave të përgjuara, dhe mbledhja e informnacioneve mbi lëvizjet në teren është bërë e mundur indentifikimi në kohë rekord e personit të dyshuar si autor i kanosjes me jetë të gjyqtarit të Vlorës Artur Malaj. Sipas policisë shtetasi Mentor Mustafaraj është ndaluar në orët e mesnatës, ku efektiva të policisë pasi e kanë shoqëruar për ta marrë në pyetje kanë vendosur ta arrestojnë atë me akuzën e "Kanosjes së gjyqtarit". Ndërkohë që pas arrestimit në Vlorë, tashmë Mustafaraj pritet të transportohet në Fier ku në ditët në vijim do të dalë para gjykatës së rrethit për tu njohur me masën e sigurisë.

Burime pranë prokurorisë thanë se do i kërkojnë gjykatës caktimin e masës "Arrest me burg" për të ndaluarin si kërcënues me jetë të kryegjyqtarit të Vlorës Artur Malaj.

E enjte, 21 qershor 2012

3

AKTUALITET

Tahiri: Nuk kam shpifur, shpreha mendimin tim të lirë

G

jykata e Tiranës do të shprehet më 25 qershor lidhur me dëmshpërblimin që deputeti Saimir Tahiri do të kryejë apo jo ndaj fëmijëve të kryeministrit Berisha, të cilët kanë akuzuar atë për shpifje. Në përfundim të procesit të djeshëm, deputeti Tahiri u shpreh se tashmë vendimi është në dorë të gjykatës, nëse do i nënshtrohet pushtetit politik apo do i

japë zë të drejtës. Ai e quajti këtë process si të montuar politikisht dhe se të gjitha ato që ka pohuar nuk janë shpifshje por mendimimi i tij i lirë. "Tashmë vendim është në dorë të gjykatës. Është në dorë të gjyqtarit nëse do të vendosë ti nënshtrohet pushtetit politik, duke u skllavëruar përpara interesave politike, duke u rreshtuar njëkohësisht me fëmijët

e kryeministrit dhe kryeministrit. Apo do i besojë lirisë, drejtësisë, ligjit dhe frymës së Kushtetutës dhe legjislacionit në fuqi, për ti dhënë zë të drejtës apo interesave të pushtetit. Është në dorën e gjyqtarit të zgjedhë të jetë në anën e së drejtës, apo të jetë në anën e atyre që sot përkohësisht kanë pushtetin politik në dorë",- deklaroi deputeti Tahiri.

Bashkëshortja e Konomit

"Për vrasjen e Skerdit, asnjë i identifikuar"

TIRANE

K

ërcënimi i kryegjyqtarit në qyte tin e Vlorës vjen gati një vit pas vrasjes mafioze të gjyqtarit të këtij rrethi Skerdilajd Konomi. Në një lidhje telefonike bashkëshortja e këtij të fundit Enkelejda Konomi u shpreh për gazetën "Shqiptarja.com" se kur s'është mbushur ende një vit nga vrasja e tij, sërish në Vlorë vazhdojnë të kërcënohen me vrasje gjyqtarët. E veja e Skerdilajd Konomit tregoi se disa herë është interesuar lidhur me hetimet që prokuroria dhe policia po zhvillojnë për çështjen e vrasjes së burrit të saj, por që në fakt nuk në asnjë rast nuk ka marrë informacione të sak-

Enka dhe Skerdilajd Konomi

ta se çfarë veprime janë duke bërë grupi i hetuesve. "I kam pyetur disa, por s'më kanë treguar për shkak të sekretit hetimor. Më kanë thënë se janë duke punuar intesivisht, por që në fakt po mbushet një vit dhe asnjë gjë nuk është bërë për identifikimin e autorëve, dhe jo më për arrestimin e tyre"-është shprehur Enkelejda Konomi. Kjo e fundit shtoi se lajmin për kërcënimin e kryegjyqtarit të Vlorës Artur Malaj e ka mësuar nëpërmjet televizorit dhe se përgjatë ditës së djeshme nuk kishte biseduar me të, për të mësuar rreth kërcënimin me vrasje të familjarëve të tij. Aktualisht familja e të ndjerit Skerdilajd Konomi vijon proceset gjyqësore për

truallin e trashëguar që ndodhet në zonën e Hamallajt në gjirin e Lalëzit në Durrës. Edhe pse vendimi i Gjykatës së Lartë i dha të drejtë, ata ende nuk kanë administruar pronat e tyre që ndodhen në këtë teritor. Pas vrasjes së Skerdilajd Konomit puna e tyre në këtë drejtim u bë akoma dhe më e vështirë, për shkak të mungesës së një personi që arrinte të vinte pikat e kontaktit dhe që ishte njohës shumë i mirë i ligjeve.

Ndërkohë që nga ana tjetër prokuroria e Tiranës pak kohë më parë mori të pandehur përfaqësuesin e Toptanasve që janë pala kundërshtare e Konomëve, për akuzën e falsifikimit të dokumentave. Aktualisht çështja ndaj Qemal Mullës është në proces gjykimi.

Kërcënimi i Mustafarajt për kryegjyqtarin e Vlorës

TIRANE

ELTON QYNO vijon nga faqja 1 ...në emër të shtetasit nga Vlora Astrit Alushi. Çështja bënte fjalë për një konflikt pronësie dhe se Alushi dhe i arrestuari Mentor Mustafaraj kanë lidhje shoqërie njëri me tjetrin. Kohët e fundit dy personat ishin parë shpesh bashkë dhe kjo ka ngjallur dhe dyshimet e policisë për të verifikuar veprimet e tyre, fill pas kërcënimit me jetë të gjyqtarit të Vlorës Artur Malaj. Ky i fundit në një intervistë për gazetën "Shqiptarja.com" ka pohuar se Mentor Mustafaraj është një person me precedentë penalë dhe se kërcënimin e ka bërë për interes të shokut të tij Astrit Alushi.

Kryegjyqtari i Vlorës pohoi se fillimisht ka marrë një telefonatë dhe më pas është kërcënuar nëpërmjet një mesazhi me jetën e vajzës dhe gruas së tij. Sipas gjyqtarit këtë mesazh kërcënues e ka marrë tepër seriozisht dhe se para një jave kishte bërë denoncim në policinë e rrethit të Vlorës, nga ku më pas erdhi dhe arrestimi i kërcënuesit.

Zoti Malaj, si është e

“Kam për tju vrarë gruan dhe vajzën” Artur Malaj: Falenderoj policinë, kërcënimi për detyrën Mbrojtja Efektiva të policisë së Tiranës kanë marrë në mbrojtje banesën e gjyqtarit të Vlorës. Një patrullë policie ka qëndruar në shtëpinë e tij në Tiranë, ku ndodhet familja e gjyqtarit Malaj.

Në foto: Artur Malaj

vërteta e kërcënimit tuaj nga shtetasi i arrestuar nga policia e Vlorës Mentor Mustafaraj?

E vërteta qëndron se unë jam kërcënuar para një jave dhe jo sot. Fillimisht një per-

son më ka marrë në telefon, duke më ofenduar dhe më pas në celularin tim ka mbëritur një mesazh në të cilin më shkruante se "Kam për tju vrarë vajzën dhe gruan nëse nuk i jepni zgjidhje

siç duhet çështjes". Pasi e kam lexuar kam vendosur që të mos ja them asnjë personi, por vetëm drejtuesve të policisë së Vlorës, për hetimin e personit që më kishte dërguar mesazhin.

Mesazhin nuk ja treguat as dhe familjarëve tuaj, gruas ose nënës?

Jo, jo nuk ia kam treguar për shkak se nuk doja që t'i shqetësoja. Çështja kishte të bënte me punën time si gjyqtar dhe mendova që familjarët e mi nuk duhet të futeshin në panik për këto kërcënime. Unë kam vendosur të ndjek vetëm rrugën ligjore. Për këtë çështje falenderoj strukturat e policisë së Vlorës, të cilat brenda një

kohe shumë të shkurtër kanë kryer një hetim tepër të shpejtë dhe profesional për identifikimin dhe arrestimin e kërcënuesit.

Nga informacionet që kemi thuhet se Mentor Mustafaraj ka qenë më parë i dënuar për akuzën e "Kallëzimit të rremë"?

Po është dënuar nga Gjykata e Fierit për këtë akuzë. Në mos gaboj dënimi është dhënë në vitin kaluar.

Mustafaraj në atë periudhë denoncoi për korrupsion një gjyqtari të Vlorës, por më pas u mësua se kallëzimi ishte i remë dhe për këtë arsye u ndalua së bashku me disa të afërm të tij. Kjo nuk është e vetmja çështje, pasi Mustafaraj njihet dhe si i dënuar në vitin 1993 për akuzën e drogës. Ky person njihet për të tilla skema.

Po çfarë e shtyu të arrestuarin t'ju kërcënonte juve me jetë?

Nuk e di çfarë arsye ka ai me mua, por kohët e fundit është parë të rrijë me shtetasin Astrit Alushi. Ky i fundit ka një proces gjyqësor për prona që po gjykohet në gjykatën e Vlorës. Kjo mund të jetë bërë shkak. Aktualisht gjykimi vazhdon dhe ende nuk është marrë një vendim.

4

E enjte, 21 qershor 2012

POLITIKE

FRD zyrtarisht parti politike, gjykata jep vendimin

F

ryma e Re Demokratike është tashmë parti zyrtare politike. Pas një shtyrje dy ditore, për shkak të kërkesës për të plotësuar dhe më dokumentacionin e partisë, Gjykata e Tiranës dha dje vendimin për regjistrimin e saj. Kryetar i FRD është ish deputeti i PD-së, Gazmend Oketa. Kërkesa për krijimin e saj u depozitua dy javë më parë në Gjykatë, ndërsa seanca e parë shtyu vendimin për

ditën e djeshme për shkak të disa mangësive dokumentacioni në kërkesë.

Kjo parti ka deklaruar në gjykatë për të marrë regjistrimin zyrtar 11 432 anëtarë me po aq firma, ndërkohë që ka depozituar dhe projektstatutin dhe programin minimal të partisë. Ndërkaq, gjykata bëri dhe verifikimin e firmave për regjistrimin e FRD si parti. Në këtë mënyrë grupi nismëtar i dha formë partisë

më të re politike në Shqipëri. Fryma e Re Demokratike nis nesër turin e saj për hapjen zyrtare të degës së Partisë në Vlorë. Ajo pritet të veprojë dhe gjatë tërë muajve të verës për organizimin e saj më të mirë, ndërsa mendon që në fushatën elektorale të pasurohet me figura të rëndësishme e të pakompromentuara, që do të ndikojnë dukshëm në një performancë më të mirë.

Kreu i PS, me Presidentin e PE Shultz dhe drejtorin e KE Sanino

Rama në Bruksel: Mos na penalizoni për BE Kryeministri belg: Integrimi s'është udhëtim turistik Lajmi Lideri i opozitës Rama, gjatë takimeve në Bruksel me presidentin e Parlamentit Evropian Shultz, drejtorin e zgjerimit në KE Sanino dhe kryeministrin belg Rupo, ka kërkuar që vendet e BE t'i japin shansin Shqipërisë për marrjen e statusit të vendit kandidat e jo ta penalizojnë për shkak të qeverisë që me presidentin shpërdoroi shansin.

TIRANE

JAKIN MARENA

E

di Rama kërkon në Bruk sel që Shqipëria të mos pe nalizohet në vjeshtë për statusin e vendit kandidat, megjithëse sipas kryesocialistit, zgjedhja e presidentit ishte e njëanshme dhe një shans i humbur. Ai akuzoi maxhorancën për bllokim të qëllimshëm të reformës zgjedhore dhe parlamentare. "Mesazhi i njejtë dhe i qartë, me zgjedhjen e njëanshme të Presidentit u humb një shans për ta rritur mundësinë e marrjes së statusit në BE", ka qënë deklarata e djeshme e kreut të PS, Rama.

Këto qëndrime kryetari i PS i shprehu në takimet me kryeministrin e Belgjikës, Elio Di Rupo, me presidentin e Parlamentit Evropian, Martin Shulltz e me drejtorin për Zgjerimin, në Komisionin Evropian, Stefano Sanino. "Në të tria takimet theksova se është e domosdoshme që mundësia e Shqipërisë të konsiderohet dhe që shqiptarët të mos paguajnë më tutje faturën e lartë

Topalli:

"PS bllokoi reformën zgjedhore"

Reagimi: Qeveri balte

Berisha: Fatlum që Rama s’i bllokon dot gjithë reformat

TIRANE

M

und tu them se janë fatlum që këto re forma, rezultate e tyre nuk mund të bllokohen, nuk mund të bllokohen se nuk janë me tre të pestat, sepse siç është bërë e qartë tani për të gjithë shqiptarët zoti Rama përdor tani 1/5 për të bllokuar të gjithë vendin, pasi në konceptin e tij konsensus do thotë bllokim,por këto janë jashtë kësaj sfere të ngushtë që kërkojnë tre të pestat, ndaj dhe ecin, sulmohen por prapë ecin". Kjo ka qënë deklarata e kryeministrit Berisha, përmes të cilës akuzon Ramën se njeh vetëm bllokimin.

Sipas tij, janë të shkruara në memorien e mediave sulmet që janë bërë në koncesionet e energjisë, ndërsa ato shkëlqejnë më shumë me suksesin e tyre, punësojnë çdo ditë e më shumë me qindra e mijëra shqiptarë, dhe me

të një politike të vjetër e të verbër që përsëri po vë hesapet partiake e llogarit e pushtetit mbi fatin europian të Shqipërisë dhe shqiptarët. Ne do të vazhdojmë të

e rëndësishmja po hedhim bazat që shqiptarët të marrin energji me çmimet me te arsyeshme, me çmimet më të ulëta se të tjerët. Por ka reaguar menjëherë Rama në Tëitter. "I zënë ngushtë nga hija e dështimit të plotë Kryeministrit po angazhon tërë makinerinë e propagandes për të baltosur opozitën si fajtore. Qeveri balte", thotë Rama.

bëjmë përpjekjen tonë. Për ne asgjë nuk ka ndryshuar në kuptimin e vullnetit dhe të angazhimit tonë europian", deklaroi Rama. Gjatë takimit me Shultz, biseda u

përqëndrua në rrugëtimin e Shqipërisë drejt BE dhe marrjen e statusit të vendit kandidat. Rama iu përgjigj interesit të Presidentit të PE për t'u informuar për situ-

K

ryetarja e Kuvendit, Topalli priti Drejtorin për Zgjerimin e BE e Ballkanin Perëndimor në Ministrinë e Jashtme, në Mbretërinë e Bashkuar, Jenkins. Ajo tha se zgjedhja e Presidentit ka ndodhur brenda kornizës, afateve, frymës dhe germës së Kushtetutës. Duke folur për reformën zgjedhore, Topalli është shprehur se ka përfunduar rreth 90% e punës. Por, sipas saj, bllokimi i reformës nga ana e opozitës, dëmton rëndë vendin dhe vetë opozitën. Ndërkohë opozita akuzon mazhorancën se është duke zvarritur qëllimisht reformën zgjedhore, ndërsa Topalli thotë të kundërtën.

atën politike në Shqipëri, njëkohësisht theksoi nevojën për të përmbyllur sa më shpejt reformën zgjedhore dhe atë parlamentare. Këto dy reforma ish-

in edhe kryefjala e takimit mes Ramës dhe Saninos. Ndërkaq, kryeministri i Belgjikës, Rupo, u shpreh se politika shqiptare duhet të sigurojë transparencë në proceset zgjedhore, përmirësim të procedurave parlamentare dhe drejtësi të pavarur. "Shqipëria duhet të zbatojë konkretisht ligjet e saj dhe duhet të përmirësojë disa sisteme. Transparenca gjatë procesit elektoral të jetë e padiskutueshme, qytetarët shqiptarë duhet të dijnë çdo gjë që nga momenti i parë e deri te rezultati final. Ka probleme për të rregulluar në drejtësi, në emërimet që bëhen aty", tha kreu i qeverisë belge Rupo. Për të cilin, në demokracitë moderne është Parlamenti që kontrollon qeverinë dhe jo e kundërta.

"Nëse do të ketë vonesa në zbatimin real të ligjeve e të kriterëve të kërkuara nga Komisioni Evropian, atëhere mund të këtë vonesë në integrimin evropian", tha Rupo. Sipas tij, në BE s'anëtarësohesh njësoj sikur del për të shëtitur në pyll. "Në BE nuk futesh njësoj si të bësh një shëtitje në lëndinë", tha Rupo. Ai tha se vendet anëtare janë dakord që të bëhet e mundur që Shqipëria të jetë anëtare e BE, por sipas tij, duhen përmbushur përpjekjet e nevojshme për të garantuar, si në të gjitha vendet e tjera, transparencën dhe ndarjen e pushteteve. Në tetor KE do publikojë raportin për Shqipërinë, në të cilin reflektohen hapat e bërë për afrimin me BE.

E enjte, 21 qershor 2012

5

POLITIKE

Parlamenti diskuton moratoriumin, gjasa të votohet sot

M

oratoriumi i skafeve pritet që të diskutohet sot në seancën plenare.

Sipas opozitës votimi i amendimit të mazhorancës qeverisëse, për të zbutur moratoriumin, mund të kalohet menjëherë në votim, pasi konsiderohet si qesharake kthimi edhe një herë në komisionet parlamentare. Në komisionin e Sigurisë Kombëtare dhe në atë të Ligjeve nisma e

opozitës për të hequr moratoriumin është rrëzuar. Ndaj në këtë kontekst për të mos rikthyer edhe njëherë një amendim puthuajse të ngjashëm me atë të opozitës, ka gjasa që sot të kalohet në Kuvend për të shmangur komisionet parlamentare. Kjo edhe për shkak se opozita do të japë dakordësinë e saj në votim, duke bashkuar votat me mazhorancën qeverisëse. Në

seancën e kaluar tre deputetët e mazhorancës, Lefter Koka, Osman Metalla dhe Dashamir Tahiri kanë dorëzuar një amendament të zbusin moratoriumin dhe shkojnë deri diku paralel me amendimin e opozitës. Këta deputetë kanë kërkuar që të ketë një moratorium të zbutur për të lejuar zotërusit e varkave me velë dhe jahteve të kenë të drejtë të lëvizin në det.

Punësimi në administratë

DAP: Ministritë, qindra nëpunës me kontrata të përkohshme

TIRANE

D

rejtoresha e Departamentit të Ad ministratës Publike, Blerta Selenica e ftuar në Komisionin e Ligjeve, ka bërë të ditur faktin se Ministria e Mjedisit dhe ajo e Ekonomisë ka një rritje të numrit të punonjësve me kontratë të përkohshme.

Kjo përgjigje ka ardhur si rezultat e pyetjes së bërë nga deputeti i Partisë Socialiste Pandeli Majko, i cili ka kërkuar një informacion të detajuar mbi të gjitha ministritë në lidhje me kontratat që lidhin ministritë me punonjësit. "Sa i përket problematikave të ministrive ne mund të sjellim dhe informacion shtesë. Në pikëpamje të kontratave për shembull sipas raportimit problematike na shfaqet Ministria e Mbrojtjes dhe Ministria e Ekono-

misë që kanë kaluar 2,5 për qind e kontratave të lejuara nga urdhri i kryeministrit i vitin 2010", tha Selenica. Ndërsa në vitin 2011, Selenica pohoi se është ulur numri i punonjësve me kontratë të përkohshme deri në 8%. "Për numrin e

kontratave në shërbimin civil ne jemi duke punuar në vite për reduktimin e këtyre kontratave. Ky ka qenë shqetësim i ngritur çdo vit. Në 1 tetor 2010 kryeministri aktual nxori një urdhër tjetër për të ndrequr edhe njëherë situatën. Aktualisht kemi 8 për qind të punonjësve të shërbimit civil, referuar ministrive të linjës dhe KM ku gjithsej janë 1500 nëpunës civilë. Nga këto 1500, rreth 8 për qind e tyre janë me kontrata të përkohshme, por paralelisht është duke u zhvilluar edhe procedura e rekrutimit. Këta tregues janë duke u përmirësuar. Ka qenë mbi 8 për qind edhe në 2004", është shprehur Blerta Selenica. Po ashtu në komision u konfirmua se nuk ekziston dëshira e punonjësve për t'u rritur në detyrë, për shkak të frikës që kanë për pozicionin e ri.

Aleati i socialistëve Spartak Ngjela, kritika edhe për copëzimin e elektoratit të majtë

“Nishani, Berisha luftë me SHBA” Kreu i Partisë Ligj me Drejtësi, Spatak Ngjela ka dhënë alarmin mbi një luftë mes Uashingtonit dhe kryeministrit Berisha. Ngjela ka kritikuar PS për mungesën e një opozite të fortë përpara Berishës

TIRANE

FERNADA CENKO

Presidenti

A

Zgjedhja e Presidentit ka krijuar konflikt me Uashingtonin. Ne jemi në luftë me të.

Për këtë flet edhe heshtja e SHBA ndaj zgjedhjes së tij. Bujar Nishani nuk ka marrë ende një mesazh urimi nga Shtëpia e Bardhë.

leati i Partisë Socialiste, Spartak Ngjela gjatë një interviste për televizionin "A1 Report" u shpreh se me zgjedhjen e Presidentit të ri, kryeministri Berisha i ka shpallur luftë Uashingtonit.

Zoti Ngjela aleatët e PS kanë kërcënuar kryesocialistin Rama se nëse nuk do të ndryshohet sistemi ata do t'i largohen aleancës. A do jeni edhe ju pjesë e kësaj lëvizje?

Kam hyrë në këtë lëvizje për të fituar lojën dhe betejën politike. Ne fitojmë me çdo sistem, nëse do të numërohet vota siç duhet, dhe nuk do të lejojmë manipulimet. Unë kërkoj një sistem maxhoritar të pastër, gjë që nuk pranohet.

Imagjinoni se sa në minorancë

PELOD

STUHRLING ORIGINAL

lexuar votën mirë, se gurri e gjën vet vendin e vet.

jam. S'më intereson fare ndryshimi i sistemit pasi janë sisteme kolektiviste, unë jam për sistemin anglosaksion, dhe këmbëngul për këtë.

Ashtu siç keni qenë krah Ramës, jeni edhe një kritikues i tij. Jemi në përgatitjet e zgjedhjeve të

2013, cilat do të jeni sugjerimet apo opinionet tuaja mbi një qëndrim, i cili do të jetë me vlerë për të fituar zgjedhjet e ardhshme parlamentare, pse jo duke parë edhe lëvizjen e fundit për të mos nxjerrë një kandidaturë për President?

Gjendja është e rëndë, do të

Marke Amerikane (New York), garancia 2 vjet Adresat:

Dyqani Kleopatra perballe kompleksit Taiwan Flagship Center Durres cel: +355 696235070 albaniatime@gmail.com

Adresa: Tel/fax: Mob: E-mail:

Unaza e Re, pranë Alpha Bank Tiranë;

+355 4 8320162; +355 69 400 95 87 erjon@crystal-blue.gr

thosha vërtetë shumë e rëndë.

Zgjedhja e presidentit la një shije të hidhur në opinionin publik. Opozitës po i bien aksionet. Po copëzohet në funksionin elektoral, mund të dalin lëvizje të reja, më elekuente, siç po duken tashmë.

E rëndësishme është të rregullohet ligji elektoral për të

Gr up Zjar rf ik seje Grup Zjarrf rfik ikseje Pompa Gjener ator e Gjenera tore Pishina Për punim uji Përpunim

E keni fjalën për Lëvizjen e Nanos?

Nuk kam statistika, as të dhëna nga sondazhet, nuk e di nëse vërtet do të jetë edhe kjo.

Di që elektorati opozitar është i pezmatur. Se nga vjen ky pezmatim dihet, vjen nga lëvizja e vakët, pa sens dhe pa diksion politik që bën opozita.

Domethënë Rama në lëvizjet e tij, përpara kryeministrit Berisha nuk po

bën një opozitë të fortë?

Tani për tani, jo! Berisha po i fiton betejat. Po i vjedh, po i grabit votat, por po vegjeton, pavarësisht se është kundër perëndimorëve. Opozita është jashtë sensit normal të një opozite, të një shoqërie që di të protestojë.

Pak ditë më parë u votua Presidenti. Një President që vjen nga strukturat politike të PD. Zoti Nishani ka në dorë sistemin e Drejtësisë, kush është komenti juaj?

Të kesh në dorë do të thotë të dish ta bësh. Kjo zgjedhje e Presidentit krijoi konflikte.

Konflikt me kë?

Ka krijuar konflikt me Uashingtonin. Ne jemi në luftë me Uashingtonin. Për këtë flet edhe heshtja e SHBA ndaj zgjedhjes së tij. Bujar Nishani nuk ka marrë ende një mesazh urimi nga Shtëpia e Bardhë.

Higjenë e garan tuar nga

ALPEN PULITO

Dezinfektim Deratizim Dezinsektim

Firme Pastrimi, Sherbime speciale pastrami,Pastrim dyshemeje te çdo lloj siperfaqeje, Produkte pastrimi, Sherbime DDD Makineri pa pastrimi, Au isje-aksesore to vinc me Cel 0682009101 ose 0683055364 qera info@alpenpulito.al - www.alpenpulito.al

6

E enjte, 21 qershor 2012

POLITIKE

Vëzhguesit vendorë: Berisha-Rama, takim për reformën zgjedhore

E

ardhmja europiane e shqiptarëve po vihet në pikëpyetje nga zvarritja e mëtejshme e procesit të reformës zgjedhore. Ky është qëndrimi i koalicionit të vëzhguesve vendorë. Ky koalicion u kërkon partive politike dhe Komisionit që në këtë proces të shkonte përtej objektivit të punës së tij, si edhe përtej interesave të ngushta të partive, për t’i dhënë një dimension dhe zgjidhje sa më

gjithëpërfshirëse problemit të zgjedhjeve problematike dhe të keqmenaxhimit të tyre nga partitë politike, duke marrë në shqyrtim përveç të tjerash, sistemin zgjedhor, administrimin jopolitik, përdorimin e teknologjisë, etj, me synim të vetëm zbatimin me korrektësi të ligjit, funksionimin dhe konsolidimin e institucioneve të pavarura, si dhe kthimin e besimit të qytetarëve në këtë proces. KVV shprehet mjaft i shqetësuar për

dështimin e këtij procesi shumë të rëndësishëm, si dhe për mungesën e thellë të besimit dhe bashkëpunimit që ende mbizotëron midis dy forcave kryesore të politikës. Ata i kërkojnë kryeministrit Berisha e liderit te opozitës, Edi Rama që të takohen në mënyrë që t’i jepet sa më shumë kohë në dispozicion institucioneve përgjegjëse për përgatitjen e infrastrukturës së nevojshme për zgjedhjet e ardhshme parlamentare.

Ish-kryetari socialist: Do të përpiqem të shëroj të majtën

Nano: Rrëzoj Ramën ose me listën time më 2013 “Do të konkurroj në të gjitha nivelet e PS” Lajmi Ish-kryetari i PS, Fatos Nano në intervistën në “Opinion” me Blendi Fevziun është shprehur se nëse nuk do të pranohet në PS, apo nëse nuk rrëzon kryetarin e PS nga drejtimi, atëherë do të dalë me listën e veçantë të tijën për kandidatët për deputetë.

Nano “Beteja Presidenciale mund të humbej, por në këtë rast efekti i ribashkimit të të gjitha kontribiteve në gjirin e së majtës do ishin kaq aktivë në vitin elektoral, madje dhe zoti Islami do afrohet dhe zgjedhjet do të fitoheshin”.

muluar humbje pas humbje.

TIRANE

BLENDI FEVZIU

I

sh-kryetari i PS, Fatos Nano në intervistën në “Opinion” me Blendi Fevziun është shprehur se nëse s’rrëzon kryetarin e PS nga drejtimi, atëherë do dalë me listën e veçantë për deputetët/ Rama ka deklaruar se nuk e pranon në PS, ju do ta pranoni Nanon?

Eshtë koha e legalizimeve, do bëj letrat shpresoj të jetë dhe zoti Rama në dokumentat e legalizimit të PS. Ju quani lëndim të PS që s’ju pranoi Rama si presindent...?

Shfaqja e fundit e paaftësisë së Edi Ramës të kryetarit të sotëm të PS për të përballuar sfidat në dinjiteti e kryetarit të opozitës, është vetëm shfaqja e fundit e lëngatës së PS. Ajo për shkak të Edi Ramës, ka kohë që lëngon e sëmundja është organike, sepse masa dërmuese e socaliste ndjehet e përfaqësuar.

Këtë e thoni ju... e majta është e bashkuar thotë Rama...?

Dhe mua më dhemb lëngata e PS dhe lëngata në opozitës. Edi Rama nuk arriti në 7 vjet të kuptojë e jetojë me PS, s’ka arritur të interpretojë vlerat e aftësitë e socialistëve në pluralizëm, ato vlera që ato

“Kemi pasur një komunikim direkt e indirekt, kemi kominikuar me mesazhe me Ramën, Ruçin, Majkon, Malajn etj” manifestuan.

Pse Rama që ishte në seli nuk e ndjen ti nga Vjena e ke ndjerë..?

Eshtë një fakt i dhimb-

shëm që kryetari aktual i PS nuk arriti të hyjë në zemrat e tyre.

Po në 2009 morën shumë vota...?

Por të pamjatueshëm për të fituar, në 2005 PS kishte vota pak për të fituar, me kontributin e Edi Ramës me lëvizjen MJAFT, apo kontributin e 99-tshave. Por unë e konfirmoj jo për shkak se dështova në garën e fundit presidenciale, por e argumentoj me faktin se Rama ka aku-

ALBA TECH SYSTEM HP DX5150

+

Monitor 17” Â Â Â Â Â

Procesor AMD Athlon 64 2.19 GHz 512 MB RAM 80 GB HARD DRIVE DVD - Rom Mouse dhe Tastjerë

Rr. Haxhi Dalliu, P. 16, Shk. 1, Ap. 2, përballë "ProCredit Bank" Tirane - Albania Tel: 04 22 43 299 Cel: 067 400 31 38

Ju votuat kundër më 2009, keni bërë thirrje të mos votohej PS? Shpreh bindjen time që Edi Rama s’mund të njësohet me PS, sepse vota një njeriu që prioritet të vetëm ka jo drejtimin e PS dhe të majtës së bashkuar por karrierën e tij personale s’mund të njësohet me votën për PS. Karriera e tij është e lidhur me ardhjen e PS në pushtet...?

Vota për Edi Ramën në vlerësimin tim historik e politik, është e ndryshme. Unë mund të mos kem votuar për Ramën, por asnjëherë vota ime s’ka qënë kundër PS. Tashmë ka ardhur koha, janë mbledhur provat për të vepruar politikisht, për izolimin e sëmundjes “Rama” në gjirin e PS. Më 2009 thatë do qëndroni përballë, tre vjet u zhduket ...?

Më lejoni të pohoj që mbi bazën e eksperiencës sime të njohur, jëta ime politike ka periudhat e aktivizmit triumfues, ka periudha të dorëheqjeve në shërbim të vendit.

Ne kemi mundur Berishën në 13 pakë zgjedhje. Unë kam qënë p[ublik, ka udhëhequr PS drejt fitores, por kam ditur dhe të hesht për të zbutur klimën politike, tipar shumë pozitiv. Por dhe kam ditur që jashtë kamerave të ruaj lidhjet me masën e gjërë të socialistëve. Kam qënë e mbetem përballë jo Edi Ramës si individ, nuk e kam kundërshtar

atë, më dhimbset sëmundja që ka bërë ka bërë kronike ai në PS, kam qënë përballë tyre.

Si i ke lidhjet me socialistët...?

Kam një lidhje njerëzore, politike dhe besimi. Sepse unë i kam drejtuar ata në fitore, kam vlerësuar solidaritetin në kohën më të vështirë kur janm privuar nga liria prej Berishës së parë.

toral për të sjellë një çarje të re të socialiste, përkundrazi.

Aktiv çfarë...?

S’mund të mos jem aktiv në dobi të shërimit të PS, të izolimit të sëmundjes së instaluar të Ramës por dhe bashkimit të së majtës.

Në çformë...?

Kanë nisur tashmë kontaktet e shumta me masën e gjërë të përfaqësuesve të PS në të gjitha nivelet, me drejtuesit e saj në të gjithë teri-

Rama tha se kontribuat për PS deri më 2005 e për Berishën sh- “Tavolina e Lazit me Metën ngriti tatë vite. Keni kërcënimin, ku Rama u fut në ikur thotë?

Të mos rrish konspiracion për të gjetur 71 në një çati me deputetë për të rrëzuar Berishën” Edi Ramën dhe Saimir Tahirin nuk është një turp. Një opor- torit, në drejtim të partive aletunitet i madh që të bashko- ate të majta. hesh me të gjithë pjesmarrësit S’ka asnjë kryetar rrenë jetën e gjallërinë e PS. Zoti Rama duhet urgjentisht të thi të lënë nga ju...?

Më lejoni tju çudis në emiheshtë, të reflektojë, të dëgjojë të gjithë zërat e ndryshëm sionin tjetër, se socialistët që e të kupyojë që s’përjashtohen drejtojnë strukturat aktuale, të gjithë ata që do të sillnin nuk janë tjetësuar kaq shumë. gjithë atë kurumin fitues që Do krijoni parti apo do ka ai në kokë. ecni në PS...?

PS është partia ime e zemDo synoni lidershipin e rës. Mund ti pyesni. Masa e PS...?

Edhe pasi jam larguar kam socialistëve ka nevojën për një siguruar kontaktet e nevo- shpirt vetëmohimi, silidaritejshme për të përcjellë me- ti e përkushtimi të udhëheqjes sazhet, iniciativat politike që ndaj tyre që sot mungon. Unë do të përcaktonim axhendën do ta risjell këtë frymë, këtë fituse të PS dhe qetësimin e marrëdhëneve dhe këtë impuls që do rezultojë fitues. krimës në Shqipëri.

Do riktheheni...?

Nuk jam këtu, nuk jam jam aktiv në politikën e vitit elek-

Si...?

Me të gjitha mënyrat që në aktiv itetin e një partie janë

E enjte, 21 qershor 2012

7

POLITIKE

Topi-Kisinger: Faktori shqiptar, rol kyç në stabilitetin e Ballkanit

P

residenti i Republikës, Bamir Topi në ditën e dytë të pjesëmarrjes së tij në Konferencën e katërt Presidenciale në Jeruzalem, zhvilloi një takim të veçantë pune edhe me Dr. Henri Kisingerin, fituesin e Çmimit Nobel për Paqe në vitin 1973 dhe ish-Sekretarin amerikan të Shtetit në administrat e Presidentëve Riçard Nikson dhe Xherald Ford.

Kryetari i Shtetit shqiptar, pasi çmoi lart

rolin e rëndësishëm historik në diplomaci, politikë dhe për paqen botërore të Henri Kisingerit, vlerësoi marrëdhëniet e shkëlqyera historike mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara si dhe bashkëpunimin e ngushtë e strategjik të dy vendeve aleate e partnere. Presidenti Topi i shprehu mirënjohjen ish-sekretarit amerikan të Shtetit për mbështetjen e pakursyer dhe

të vazhdueshme të drejtuesve dhe administratës amerikane për kombin dhe çështjen shqiptare, duke e siguruar në të njëjtën kohë se Shqipëria do të vazhdojë të mbetet një aleate besnike dhe e besueshme jo vetëm si anëtare e denjë e NATO-s, por edhe si kontribuese aktive në aleancën kundër terrorizmit ndërkombëtar në të mirë të paqes dhe demokracisë globale.

Deputeti i LSI-së akuza opozitës

Tavo: Topalli nuk u diskutua për presidente LSI vazhdon koaliconin me PD

TIRANE

D

mjete pune. PS ka nevojë një reformë të thelllë.

Nuk e keni ju në dorë...?

Organizatat politike kanë hapësira pafund për të provokuar hapësira referendare apo statutore.

Rama ka fituar më 98 përqind në konkurrim...?

Ti lënë gjërat serioze për njëherë tjetër. Janë shifrat më flagrante të manipulimit të votave dhe brenda PS. Ky është një fakt që e njohin jo vetëm komisionet e numërimit, por dhe masa e gjërë sepse parimi është dhunuar.

Do ktheheni në seliën e PS...?

Do të synoj që duke shëruar sëmundjet e PS, të bashkëveproj dhe bashkëdrejtoj PS me të gjithë ata që kanë mbështetjen e PS në të gjithë Shqipërinë. Ata mund të reagojnë si Rama në deklarimet e fundit, mund të mbrojnë me metoda jodemoratike zyrat e tyre. Sfida do jetë shëruese dhe ringjallëse.

Do të konkuroj në të gjitha nivelet dhe në varësi të reagimit të tyre do të shohim përfaqësimin e socialistëve në një listë tjetër.

Listë tuajën...?

Nuk përjashtohet në parim. Objektivi primar është që e majta të bashkohet, që të bashkërenditet me ose pa Ramën, unë do preferoja dhe me Ramën, sepse nuk e njoh teorinë e përjashtimit.

epueti i Lëvizjes So cialiste për Inte grim, Vangjel Tavo në një intervistë për "A1 Report" ka folur mbi komisionin e Reformës Zgjedhore dhe rimandatimin e tij. Tavo vë theksin tek përgjegjësia e dy forcave politike të cilat ende nuk po i japin fund Reformës Zgjedhore për dy çështje, që sipas tij nuk janë aq shumë të rëndësishme. Tavo pretendon se vendosja e vetos se nga PS dhe PD po pengojnë procesin për përmbylljen e Reformës Zgjedhore.

Partia Socialiste ka kërkuar një rimandatim të komisionit të Reformës Zgjedhore, mendoni se kjo të do të bëhet në këtë seancë plenare?

Ekzistojnë dy mundësi realisht. Ose të mandatohet edhe një herë komisioni, ose të çohen të gjitha nenet e miratuara në Kuvend për t'u votuar, dhe më pas do të sillen edhe vendimet e tjera për pikat që po mbajnë peng reformën. Por sigurisht që Kuvendi mund të miratojë edhe propozime që nuk janë pjesë të rekomandimeve të ODIHR. LSI ka kërkuar që të zgjidhet mënyra se si do të votojnë emigrantët në vendin ku jetojnë, për të mos marrë përsipër koston për të votuar në Shqipëri. Njëkohësisht ne kemi propozuar që

Vangjel Tavo

edhe ata të përfaqësohen me një deputetet në sallën e parlamentit për të mbrojtur interesat e tyre.

Por po përsëris që Reforma Zgjedhore kërkon vetëm vullnet politik, konsensus.

Në politikën tonë është e vështirë të gjendet konsensusi, kemi rastin e zgjedhjes së Presidentit Ajo është një çështje tjetër. Ne kemi kërkuar bashkëpunimin e opozitës që nga raundi i parë deri në raundin e katërt. Ajo nuk ofroi konsensus. Konsensus do të thotë që opozita të vinte me kandidatë, dhe më pas të vendosej për një. Por opozita nuk e bëri këtë hap. Ndaj edhe ne shkuam drejt një kandidati politik.

Konsensusi nuk mund të ofrohej me kandidat politik...

E kam thënë dhe herë të tjera, përse nuk duhet që deputeti të jetë President? Ai zgjidhet drejtpërdrejt nga populli.

Unë jam pro, dhe e kam lançuar më herët, që Presidenti duhet të jetë një figurë politike.

Po Topalli ka qenë

në listë?

Ndoshta media e fryu këtë pjesë. Por në oborrin e politikës tonë, nuk është diskutuar fare kandidatura e Topallit.

Kishit frikën e zgjedhjeve të parakohshme?

Unë do të bëja një pyetje.

A na interesonin zgjedhjet e parakohshme? Sigurisht që jo, duke analizuar edhe situatën në rajon. Ndaj nëse ne nuk do e zgjidhnim tek raundi i katër, tek i pesti do të ishim sërish pa kandidat.

Si janë marrëdhëniet PD-LSI, dhe kush do të jetë vendimi në 2013, sa i përket aleancës?

Mendoj, ashtu siç është shprehur edhe zoti Ilir Meta, që të respektojmë një herë marrëveshjen 4-vjeçare të firmosur në 2009. Zgjedhjet e 2013 janë larg. Unë ju siguroj që marrëdhëniet midis PDLSI janë koherente.

Moratoriumi i skafeve do të kaloj në komisionet parlamentare, apo do të votohet në Parlament?

Mund të kalohet edhe në komisionet parlamentare, por mund që të votohet edhe në seancën plenare ditën e sotme, pasi amendimi i mazhorancës përmbush dhe kënaq ato që ka propozuar opozita. Pra zgjidh dy çështje edhe atë të turizmit, edhe çështjen e trafikkut të qenieve njerëzore.

KOMENT NGA

GENCI KOJDHELI

Në spiralen e shtetit të dështuar vijon nga faqja 1 ... duhet të kryejë aksione të tilla, pak ditë më parë drejtori i përgjithshëm i Policisë së Shtetit deklaroi (në të njëjtën kohë dhe informoi) se “shumë shpejt do të ndërhyjmë në Lazarat”, ndonëse ndërhyrja nuk ndodhi kurrë, dhe gjasat janë që s’ka për të ndodhur ndonjëherë.

Diferencimi radikal i përqasjes së strukturave policore dhe shtetërore ndaj fenomenit të kultivimit dhe tregtisë së kanabisit nuk është asgjë më tepër sesa replikimi në terren i standarteve të dyfishta që kjo mazhorancë i ka imponuar dhe vazhdon t’i imponojë shqiptarëve në të gjitha fushat e jetës. Në Shqipëri, taksat janë të detyrueshme e shumica e njerëzve/bizneseve paguajnë por edhe denden me gjoba, ndërsa një pakicë e afërt me pushtetin s’paguan hiç dhe as i sheh ndonjëherë në derë inspektorët tatimorë. Në Shqipëri drejtësia është e barabartë për të gjithë, dhe shumica enden dyerve të gjykatave, paguajnë rryshfete apo dënohen padrejtësisht, por një pakicë e afërt me pushtetin nuk i trembet as prokurorisë e as gjykatës, sepse “të thyejnë kokën me lekë”. Në Shqipëri rregullat e qarkullimit rrugor janë njësoj për të gjithë, e policia s’lë makinë hallexhiu pa i kontrolluar siguracionin vjetor, taksat, kontrollin teknik biles dhe kutinë e ndihmës së shpejtë, teksa makinat supeluksoze të beniaminëve të pushtetit livadhisin pa dokumenta me 150 km/ orë dhe policët vetëm i nderojnë plot respekt e s’guxojnë t’u afrohen sepse “pale kë ka mik ky tipi”. Pandëshkueshmëria selektive është një mesazh i qartë, drejtpërdrejtë e i pagabueshëm për gjithë shqiptarët, dhe mesazhi është: Nëse më voton, më financon, më përkrah verbërisht, më mban në pushtet, më mbështet në zullumet politike, e më bëhesh krah në momentet e vështira, mund të jesh kriminel, hajdut, trafikant, kultivues droge, matrapaz, batakçi e dallaveraxhi, por asnjë gjëmb s’do të të hyjë në këmbë, peshorja e drejtësisë do të anojë gjithmonë nga ana jote, policia do të mbyllë sytë, prokuroria do të rrijë larg, dhe njerëzia anë e mbanë do të ta kenë frikën e do të ruhen sepse je “miku i pushtetit”!

Paradigma e simbiozës pushtetar – militant automatikisht e bën politikën edhe më të ndotur e të varur nga krimi, i bën shkelësit e ligjit gjithmonë e më arrogantë e të sigurt në aktivitetin e tyre, hedh në erë shtyllat konceptuale të shtetit ligjor dhe drejtësisë së aplikueshme për të gjithë, rrit ndjenjën e pasigurisë tek popullata, dhe eventualisht sjell denigrimin e idesë se shteti ka realisht mundësinë dhe fuqinë të sigurojë rendin dhe qetësinë. Rastet kur kjo simbiozë ka rezultuar në krijimin e “shteteve të dështuar” ku krimi është fuqizuar përtej caqeve që i janë vënë fillimisht prej pu(shtetit) nuk mungojnë; Kolumbia, Meksika, Venezuela, apo Pakistani, për të përmendur vetëm disa. Se sa thellë do futet Shqipëria në këtë spirale të rrezikshme mbetet për t’u parë, dhe sigurisht edhe për t’u korrur dhe shitur! www.shqiptarja.com

KLINIKA RADOVANI Probleme të rënies së dëgjimit?

Nuk jeni të bindur që keni rënie dëgjimi?

Provoni të bëni matjen e tij!

Përfitoni nga oferta jonë e këtij muaji për matje të dëgjimit pa pagesë në datat e mëposhtme: 29 dhe 30 qershor sidhe 6 dhe 7 korrik 2012

Prenotoni matjen tuaj FALAS në 042 371735!

Adresa: Rruga Hoxha Tahsin P.60/2/14, Tiranë www.klinikaradovani.com

8

E enjte, 21 qershor 2012

EKONOMI

Levan-Tepelenë protestë e banorëve për shpronësimet

N

jë protestë për mungesën e dëmshpërblimit për shpronësimet ka ndërprerë dje punimet në segmentin e ri rrugor kombëtar Levan-Tepelenë. Për 4 orë me radhë mjetet e transportit që përdoren në ndërtimin e kësaj autostrade kanë qendruar të palëvizura si pasojë e bllokimit të rrugës nga banorët e fshatit Dams, në Mallakastër. Shkak është bërë

mosshlyerja e rreth 90 familjeve që janë shpronësuar. Banorët thonë se ka tre vjet që u është marrë prona dhe nuk po paguhen, sipas Kushtetutës. "S'na është dhënë asnjë përgjigje, por vetëm afati 'pas një jave…pas një jave' duke filluar që nga drejtoria e shpronësimeve, drejtoria e rrugëve, etj. Kjo është mungesë totale e shtetit. Kemi 3 vjet që mbajmë sytë nga

qielli, sikur të na vijë si dhuratë", thanë banorët. Çdo familje përfiton nga shpronësimet mesatarisht 25-30 milionë lekë të vjetra, sipas çmimit të vendosur nga shteti 5.300 lekë/metër katror. Kjo është protesta e dytë që banorët bëjnë për këtë qëllim. Këtë radhë, sipas tyre, ajo do të përshkallëzohet deri në zgjidhjen përfundimtare të problemit.

Interkonieksioni me Podgoricën, KLSH padi penale

OST-ja, 360 mijë euro dëm shtetit

Lajmi Sërish një rast i ri korrupsioni në administratën shtetërore, i zbuluar nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Institucioni i kontrollit ka vendosur të çojë një nga drejtuesit e Operatorit të Sistemit të Transmetimit në ndjekje penale dhe ka kërkuar zhdëmtim nga përgjegjësit

Dokumentat Në OST nuk disponohej dokumentacioni lidhur me procedurën e prokurimit dhe të vlerësimit për Shërbime konsulence dhe kontratën e punimeve civile për Linjën Tiranë-Podgoricë

GENC KONDI

P

as njoftimit për zbulim të korrupsionit në sistemin e aviacionit civil, Kontrolli i Lartë i Shtetit njofton për zbulimin e shkeljeve të tjera nga administrata publike, këtë herë në kuadrin e energjetikës, me dëm të theksuar ekonomik, por edhe me dëmtim të imazhit të vendit ndaj investimeve të huaja.

KLSH nga data 1.2.2012 deri në 24.3.2012 ka ushtruar auditim në Operatorin e Sistemit të Transmetimit sh.a. (OST) Tiranë, për zbatimin e Projektit "Ndërtimi i Linjës së Interkonjeksionit 400 kV TiranëPodgoricë", për periudhën 30.06.2005 deri më 30.12.2011.

Financimi i këtij Projekti është mundësuar me kredi në vlerën 43,896,478 Euro, akorduar sipas marrëveshjes së Kredisë dhe projektit ndërmjet Bankës Gjermane KfW, Ministrisë së Financave dhe KESH sh.a. (me kontratë nënhuamarje kaluar OST sh.a.) në shumën 32,733,604 Euro.

Në përfundim të auditimit, doli se, si pasojë e vonesave në realizimin e detyrave të konsulentit lidhur me procesin e pregatitjes së dokumentave të tenderit deri në shpalljen e fituesit të kontratës, si dhe në procesin e shpronësimeve, KESH sh.a. në rolin e huamarrësit kryesor dhe OST sh.a. në rolin e nënhuamarësit, për periudhën 30.06.2005 deri më 30.12.2011, janë penalizuar nga Banka Gjermane KfW në shumën 348,935 Euro.

Ndërmjet shumave të likujduara nëpërmjet kërkesave për

Forcohet vlera e lekut, dollari nën kuotën 108

Gjermanët e KfW, gjobë për palën shqiptare

TIRANE

disbursim dhe vlerës reale të mallrave të zhdoganuar (referuar deklaratave doganore) konstatohet një diferencë në shumën 185,000 Euro, likuiduar kontraktorit më tepër, vlerë e cila përbën dëm ekonomik.

OST sh.a. në raportimin e TVSH në organet tatimore, ka vazhduar deklarimin në bazë të

deklaratës doganore dhe jo sipas vlerës së faturës së disbursimit, ku shuma e paguar për këto mallra në vlerë është më e madhe se vlera reale e mallit të zhdoganuar dhe t.v.sh.-së së paguar. Për pasojë, diferenca midis t.v.sh.-së së paguar sipas deklaratës doganore dhe asaj që realisht duhej të paguante OST

sh.a. është në vlerën 4,772,784 lekë, duke shkelur në këtë mënyrë nenin 116 "Evazion Fiskal", të ligjit nr. 9920 datë 19.05.2008 "Për Procedurat Tatimore në RSH", i ndryshuar.

Si pasojë e shërbimeve shtesë të konsulencës të pa justifikuara, detyra këto që do të kryheshin nga kompania konsulente sipas për-

LAJME SHKURT

caktimit në kontratën bazë, dëmi ekonomik llogaritet në shumën 171,540.83 Euro, likuiduar kompanisë konsulente ndërsa si pasojë e mungesës së materialeve të dorëzuara dëmi ekonomik llogaritet në shumën 2,474.2 Euro, likujduar kontraktorit.

Lidhur me shefin e Zyrës së Administrimit të Tregut në Drejtorinë e Tregut me cilësinë ishShef i PIU, u konkludua se kishim të bënim me elementë të veprës penale, ndaj për të KLSH ka depozituar në organet e prokurorisë kallëzim penal për shpërdorim detyre.

Monedha amerikane ka regjistruar një dobësim tjetër në tregun e këmbimit valutor ditën e djeshme. Dollari u zhvlerësua ndjeshëm ndaj lekut, 0.63 lekë më pak se ditën e martë, duke zbritur kështu nën 109 lekë, një kuotë e ulët krahasuar më nivelet që monedha amerikane ka ruajtur në dy javët e fundit. Leku ka qëndruar i fortë edhe ndaj monedhës europiane, e cila vlerësur me vetëm 0.01 lekë, kundrejt ditës së djeshme duke mbetur sërish në kuotën e 138 lekëve. Ekspertët e këmbimit valutor thonë se tregu është ende i pasigurtë dhe i luhatshëm. Sipas tyre, forcimi i lekut ka ardhur si pasojë edhe e rënies së kërkesës për valutë të huaj në treg.

METE, vazhdojnë garat për licensat e HEC-eve vendorë

Ministria e Ekonomisë do të zhvillojë këtë javë disa gara për dhënien e ndërtimit dhe përdorimit me koncesion të hidrocentraleve të rinj. Sipas burimeve nga kjo ministri, nga datat 18-23 korrik do të zhvillohen garat për ndërtimin e HECeve të Shkopetit mbi lumin e Matit, të Malindit në rrjedhën e lumit Osum në rrethin e Skraparit, Runjës dhe të Cangonjit në rrethin e Korçës. Firmat e interesuara, përveç dokumentacionit, duhet të dorëzojnë edhe 2% të vlerës së projekteve për secilin prej HEC-eve si kusht për vlerësimin, thanë burimet e ministrisë.

Vendimi

Pas 5 vitesh, dështon paga referencë

K

TIRANE

a përfunduar eksperimenti 5vjeçar i qeverisë Berisha për caktimin e pagave referencë, sipas kategorive të punonjësve të sektorit privat. VKM aktuale shfuqizohet me daljen e VKM-së së re në Fletoren Zyrtare. Pagat referencë u përdorën në mënyrë që ministria e Financave ta kishte më të lehtë të mblidhte taksën e sheshtë si tatim fitimi, prej 10 përqindësh, edhe në rast se pagat deklaroheshin më të ulta. Në fillim kjo solli një shtesë të ndjeshme në këtë zë të të ardhurave buxhetore, por me kalimin e kohës u pa nuk ishte zgjidhja e problemit. Të ardhurat nga tatim-

fitimi nga janari deri në fund të muajit maj të këtij viti kanë shënuar një deficit prej 2.87 miliardë lekësh, duke qenë 27.2 për qind më poshtë se planifikimi. Në bazë të vendimit të mëparshëm, psh drejtuesit të një banke private apo të një shoqërie private sigurimi VIP në Tiranë, shteti shqiptar "i njihte" deri tani një pagë jo më të vogël se 500.000 lekë të reja në muaj, pavarësisht se sa merr ai në të vërtetë. Ndërkohë, në rast se ai e ushtronte aktivitetin e tij në një rreth të kategorisë së parë, si Durrës, Vlorë, Fier, Shkodër, etj, paga minimale, e njohur nga shteti, ishte 200.000 lekë dhe zbriste në 60.000 në një rreth tjetër. Në rast se një biznes i kësaj

kategorie nuk hyn në sektorin VIP të tatimpaguesve të mëdhenj, atëhere përkatësisht këto shifra do të ishin 90.000, 80.000 dhe 35.000 lekë.

Këto kishin vlerë si për drejtorin e përgjithshëm, ashtu edhe për administratorin e shoqërisë private.

Pagat referencë janë kritikuar nga ekspertët e huaj, si dhe nga biznesi, që i ka quajtur si një zgjidhje të sforcuar administrative. Sipas VKM-së që u shfuqizua, do ta kishte administrata tatimore autoritetin të rikarakterizojë pagat e punonjësve të sektorit privat, në rast se gjykon që ato nuk pasqyrohen drejt në deklarimet e biznesit. Por, një gjë e tillë mund të bëhej edhe pa paga referencë.

E enjte, 21 qershor 2012

EKONOMI

Berisha shpall rritjen e prodhimit të fruta-zarzavateve

N

dikimi i krizës globale e europiane është i pashmangshëm, çmimet kanë një rënie për shkak të rënies së tyre në Europë e më gjerë, por në Shqipëri ka dhe një faktor tjetër të rëndësishëm, rritja e madhe e prodhimit, sidomos në fruta-zarzavate e të tjerë. Ky stablitet ekonomik dhe ruajtja e ritmeve të rritjes janë rezultat tërësor i reformave të thella

që ka ndërmarrë qeveria, i investimeve kolosale që ka bërë qeveria në infrastrukturën e vendit. Ka deklaruar kështu në mbledhjen e Këshillit të Ministrave kreu i qeverisë Sali Berisha.

Megjithëse kanë dalë statistikat e realizimit të buxhetit si 5-mujor, të cilat nuk janë aspak premtuese, kryeministri u është referuar vetëm rezultateve të 4-

9

mujorit. Sipas tij, të dhënat për katërmujorin e vitit 2012 dëshmojnë vitalitetin e ekonomisë. "Investimet e huaja në katër muajt e parë u rriten me mbi 20% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Arritje shumë pozitive kjo. Dëshmi për shumë gjera të mira, garanci që projektet e huaja të zhvillohen në Shqipëri", tha ai.

Asnjë reagim nga Financat, dje u hapën ofertat e subjekteve pjesëmarrës

Thellohet skandali i lotarisë Kompania turke "Inteltek" ankohet, pas grekëve të "Intralotit", për përcaktimin e kushteve të tilla në garë, që mund të fitohen nga një subjekt i paracaktuar nga qeveritarët

Lajmi

LAJME SHKURT

Janë hapur dje ofertat e kompanive që synojnë marrjen e licensës 10vjeçare të llotarisë kombëtare. Ndërkohë që vazhdon procesi i vlerësimit të tyre, edhe një kompani tjetër e madhe e huaj ka denoncuar parregullsitë në tender

Gjermanët: Nuk dimë çfarë ofron Shqipëria

TIRANE

GENC KONDI

M

inistria shqiptare e Fi nancave vihet në "shënjestër" nga një tjetër operator i dëgjuar ndërkombëtar i lojrave të fatit, kësaj rradhe nga Turqia, lidhur me parregullsi, të lejuara për tenderimin e monopolit të llotarisë kombëtare, që, me sa duket, është hartuar me rregulla të tilla, të cilat mundësojnë që ky tender të fitohet nga një kompani e paracaktuar.

Ditën e djeshme, operatori turk Inteltek, me qendër në Stamboll, ka dërguar një letër për ministrin e Financave Ridvan Bode, nënshkruar nga drejtori i saj i përgjithshëm Ahmet Sezer. Sipas kësaj letre, kompania turke shpreh "shqetësime serioze" për mënyrën se si janë përcaktuar modalitetet e garës lidhur me këtë llotari, nga ana e dikasterit të Financave shqiptare. Kompania ka fituar në Turqi dy herë të drejta ekskluzive për baste sportive dhe është krijuar që nga viti 2001, thuhet në letrën e drejtorit Sezer. Aktualisht, sipas tij, ajo është kthyer në një ndër operatorët më të fuqishëm në botë sa u përket sektorëve të llotarive e basteve të kontrolluara nga shtetet.

Xhiroja e saj vjetore llogaritet në rreth 3 miliardë dollarë dhe ka dhënë një kontribut të fuqishëm për zhvillimin e sporteve në Turqi.

Pasi morëm njoftim për organizimin e garës për dhënien e monopolit të llotarisë kombëtare në Shqipëri, ne u njohëm me kushtet e shpallura nga qeveria shqiptare, thuhet më tej në letër, ku shtohet se kuptuam se rregullat e garës nuk lejojnë një kompeticion të

Faksimile e letrës së protestës së kompanisë turke "Inteltek"

vërtetë dhe të hapur. Kushtet e vendosura janë jashtëzakonisht kufizuese, në mënyrë të pazakontë, duke qenë se ndalojnë pjesëmarrjen e operatorëve të tillë të kualifikuar, si Inteltek. Në botë merret për bazë çmimi i ofertës, ndërsa qeveria shqiptare ka vendosur

kritere të dorës së dytë si kritere bazë për përzgjedhjen e fituesve, shkruan kreu i kompanisë turke.

Letra drejtuar ministrit Bode përfundon me mesazhin se kompania mban marrëdhënie të mira me qeveritë e Turqisë dhe Azerbajxhanit e

kërkon të vendosë lidhje të tilla edhe me institucionet shqiptare. Por, kjo nuk mund të realizohet në rast se nuk ndryshohen kriteret e përcaktuar tashmë nga ana e ministrisë shqiptare të Financave.

Megjithatë, sikur të mos kishte ndodhur asgjë, në ministri dje janë hapur ofertat e paraqitura nga dy subjekte për këtë llotari.

Oferta e parë ishte ajo e llotarisë kombëtare të Austrisë, ndërsa e dyta vjen nga një konscorcium i përbërë nga 3 kompani, italiania "Lottomatica", qipriotja "GTech" dhe çekja "Synot". Procesi i tenderimit për licencën e llotarisë kombëtare është kompromentuar rëndë

nga akuzat publike të dy prej konkurrentëve të tërhequr, kompanisë greke "Intralot" dhe asaj turke "Inteltek", të cilat denoncuan qeverinë se po ndjek procedura përjashtuese që cojnë në fitues të paracaktuar.

Por dyshimet të forta lidhen me cmimit me të cilin qeveria po e shet licencën e llotarisë, i cili është i fiksuar në vetëm 3.5 milionë euro, kur vende me popullsi deri në 8 herë më të ulët se Shqipëria e kanë shitur licencën e llotarisë kombëtare deri në 40 milionë euro. Mosvënia e çmimit si një kriter konkurrues në garën për licencën ka suprizuar jo pak ekspertë në kushtet kur qeveria është në vështirësi emergjente financiare.

Kosovë

Vazhdon bllokimi i çimentos

M

TIRANE

edia kosovare vijon të mbështesë tregtimin e lirë të çimentos që prodhohet në Shqipëri, e cila është bllokuar pas vendimit të fundit të qeverisë së Prishtinës për një taksë doganore prej 35 përqindësh. Në një artikull të publikuar sot, "Koha Ditore" shkruan se zyrtarë të Doganave në Shqipëri bëjnë të ditur që çimentoja e prodhuar në Fushë-Krujë tradicionalisht ka qenë çimento e cilësisë së lartë dhe përdoret për vepra të rëndësisë së veçantë për sa i përket konstruksionit, si ura, tunele, kon-

struksionet e pallateve shumëkatëshe etj. Çimenton e prodhuar në Fushë-Krujë e ka përdorur edhe kompania "BechtelEnka" në ndërtimin e urave dhe tunelit të Kalimashit në Shqipëri, por edhe në pjesën e Kosovës, ku markat e saj u janë nënshtruar analizave të hollësishme në laboratorët e kësaj kompanie. "Transporti nga Hani i Elezit deri në Zhur apo Suharekë del me kosto më të lirë sesa nga Fushë-Kruja, por edhe pa TVSH. Atëherë pse 'Bechtel-Enka' nuk e mori çimenton nga 'Sharrcemi' në Han të Elezit", ngrenë pyetjen ekspertët e doganave në Shqipëri. Specialistët theksojnë

se vendimi i ministres Kusari-Lila për taksimin 35% të çimentos së importit është në kundërshtim me Marrëveshjen CEFTA. "Nëse malli ka certifikatën e origjinës që e identifikon si prodhim vendor, ai përjashtohet nga taksat me përjashtim të TVSH-së, ndërkohë që çdo lloj ligji që hedh poshtë përjashtimin nga taksat është në kundërshtim me CEFTA-n", saktësojnë ata. Ndërkohë, të paktën 10 kamionë çisterna janë ndaluar mbrëmë pas mesnate në terminalin doganor të Hanit të Elezit nga dogana kosovare, me dyshime për kontrabandë çimentoje.

FISIOMED OFRON SHERBIME FIZIOTERAPIE PROFESIONALE NE NJE AMBIENT KOMOD DHE MODERN. EKSPERIENCA PERENDIMORE DHE APARATURAT E GJENERATES SE FUNDIT JANE TASHME PRANE JUSH. BESOJANI SHENDETIN TUAJ FIZIOTERAPISE PROFESIONALE

Adresa: Rruga e Barrikadave 18/2; Galeria e Tiranes Ish Kinema 17 Nentori, Kat 3 Tel. +355 42 400 418 / Cel. +355 69 20 533 30; E-mail: info@fisiomedal.com / Web: www.fisiomedal.com

 Hernie diskale

 Bursitin

 Skoliozen

 Paralizat e ndryshme

 Enjtjen e krahut

 Celulitin

 Spondiloartrozat

 Tendinitin

 Traumat e gjurit

 Marrje mendsh

 Dhimbjen e nofulles

 Para dhe mbas lindjes

Në këto 20 vitet e fundit, mund të thuhet pa frikë që financimet e qeverisë gjermane në projektet e zhvillimit në Shqipëri kanë qenë ndër më të rëndësishmet. Por, sipërmarrësit gjermanë ende nuk e njohin mirë çfarë ofron porta hyrëse në Ballkan. Në konferencën që u mbajt dje në Tiranë dhe që mblodhi rreth 300 përfaqësues biznesi, kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha siguroi sipërmarrësit se "po bëjmë përpjekje maksimale për të ulur barrën burokratike për biznesin". Ai ftoi biznesin gjerman të investojë në Shqipëri, "pasi ky vend ka kapacitete të mëdha".

Nga ana e tij, Hanno Stocker, Drejtor i Shoqatës për Europën Lindore e Qendore tha se "Shqipëria mbetet ende një treg i panjohur për Gjermaninë". Sipas tij, si Shqipëria edhe vendet e tjera të Europës Juglindore duhet të përmirësojnë imazhin e tyre në tregun gjerman, pasi kjo ia vlen në terma afatgjatë.

Kosovë, rriten çmimet e energjisë elektrike 8.9%

Energjia elektrike është shtrenjtuar në Kosovë me 8.9 për qind. Vendimi është marrë të mërkurën nga Bordi i ri i Zyrës së Rregullatorit të Energjisë (ZRRE). Propozimi i parë prej 7.6 për qind ka rënë, pasi ZRRE-ja ka marrë vendim që t'ia zvogëlojë për 3.3 milionë euro të ardhurat Korporatës Elektroenergjetike KEK. Ulja e të ardhurave është bërë pasi KEK-u ka dështuar që të sjellë garancitë e duhura, që ZRRE-ja ka kërkuar për investime kapitale në sistemin e prodhimit.

Tarifat e reja do të aplikohen nga data 1 qershor deri më 1 prill të vitit të ardhshëm.

10

E enjte, 21 qershor 2012

AKTUALITET

Tubim homazh me foton e Marias 17-vjeçare vrarë në Shkodër

Q

indra qytetarë morën pjesë në tubimin homazh të organizuar nga aktivistë të shoqërisë civile kundër fenomenit të gjakmarrjes. Të pranishmit mbanin në duar foto të Marias, 17-vjeçares e ekzekutuar në emër të Kanunit së bashku me gjyshin e saj 70-vjeçar, pak ditë më parë në Dukagjin.

Qytetarët vendosën tufa me lule dhe ndezën qirinj pranë foto-homazhit të Marias, ndërsa

organizatorë të lëvizje apeluan për ndërgjegjësim të shoqërisë dhe strukturave shtetërore për ndaljen e fenomenit të dalë duarsh prej ligjeve dhe vetë Kanunit. Pjesë e tubimit mes qytetarëve ishte edhe ambasadori amerikan në Tiranë, zoti Aleksander Arvizu. Fenomeni i gjakmarrjes, u trajtua gjerësisht edhe nga emisioni "Fiks Fare". Mbrëmjen e së mërkurës, Fiksi solli

pamjet e ngujimit të familjeve në Lezhë dhe Shkodër dhe "reagimet" e çuditshme të strukturave lokale, deri në deklarata të tipit "ata kanë problemet e tyre". Fiks Fare u soll historia e një familjeje të ngujuar prej dy vjetësh e gjysmë në Kalivaç të Lezhës.

Familja kërkoi ndihmën e shtetit përpara se të ndodhë një krim i mundshëm për gjakmarrje.

Dëshmia e shokut të Hekuranit për vrasjet në 21 janar

“Hekuran Deda u vra me cigaren në gojë” Gode: U plagosa pas vrasjes së Veizit Lajmi Hekuran Deda, është vrarë me një plumb në kokë teksa ishte duke ndezur një cigare. Kështu ka deklaruar shoku i tij Hysni Peposhi, i cili dëshmoi në gjykatë se personi që ka qëlluar në atë moment ka qënë gardisti që qëndronte tek dritarja e kryeministrisë, në të cilën ai sipas Peposhit herë pas herë qëllonte i ulur dhe në këmbë.

Sokrat Gode

TIRANE

ELTON QYNO

H

ysni Peposhi, shoku i ngushtë i të ndjerin Hekuran Deda që u vra në 21 janar nga Garda e Republikës ka dëshmuar dje në seancën gjyqësore ndaj të pandehurve Ndrea Prendi, Agim Llupo dhe Margarit Kume. Në dëshminë e tij që zgjati një orë, Peposhi deklaroi para gjykatës se në 21 janar ai ndodhej në shoqërinë e Hekuran Dedës dhe kushërit të tij Sokol Pep-

oshi. Teksa janë afruar afër urës së Lanës, dëshmitari ka treguar se ka parë trazirë dhe se ka dëgjuar të shtëna me armë. Më pas së bashku me të ndjerin Hekuran Deda kanë hipur mbi një tavolinë, e cila ndodhej në trotuar dhe që ishte vendosur nga televizionet private për të filmuar demostratën. Peposhi ka sqaruar se nga tavolina ka arritur të shohë gardistët që qëllonin me armë në ajër si dhe një tjetër gardist që ndodhej poshtë dritares, i cili sipas Peposhit herë pas here qëllonte i ulur dhe ndonjëherë në këmbë. Pikër-

Hysni Peposhi

isht këtij efektivi të gardës Peposhi tha në gjykatë se i trembej, pasi ai hapte zjarr dhe fshihej në dritaren e kryeministrisë. Hysni Peposhi nuk ishte në gjëndje të bënte identifikimin në gjykatë të gardistit Llupo, për shkak edhe të skafandrës së tij në 21 janar, por tha se në momentin e vrasjes së Hekuran Dedës gryka e armës që përdorte pononjësi i gardës që ndodhej tek dritarja lëshonte zjar.

VRASJA ME CIGARE NË GOJË

Katër ditë pas 21 janarit viktima Hekuran Hoxha së

bashku me dëshmitarin Hysni Peposhi kishin planifikuar të udhëtonin në drejtim të Greqisë, ku punonin si emigrantë. Por në 21 janar çdo plan i tyre është kthyer përmbys. Sipas dëshmitarit Hysni Peposhi arsyeja e marrjes pjesë në demostratë ka qënë për mos asfaltimin e një rrugë rurale në fshatin Domje të Tiranës, por edhe për kuriozitet. Sipas Peposhit, së bashku me Hekuranin dhe kushëririn e tij Sokol, kanë qëndruar në Tiranë përgjatë gjithë ditës, ku fillimisht kanë pirë një kafe

Momenti i vrasjes së Hekuran Dedës më 21 janar 2011 në bulevardin “Dëshmorët e Kombit”

pranë një lokali tek Garda e Republikës dhe pasi kanë pritur orën 14:00 janë drejtuar për të marrë pjesë në demostratë. Teksa kishin hipur mbi platformën e vendosur nga televizionet, Hysni Peposhi i ka kërkuar Hekuran Dedës që t'i ndizte një cigare. Sipas tij Hekurani ja ka kthyer se i kishin mbetur vetëm katër cigare në paketë.

Pikërisht në këtë moment ai është kthyer me kuriz nga kryeministria për të ndezur një cigare, dhe në këtë kohë është qëlluar me një plumb në kokë. Peposhi u shpreh në gjykatë se gjatë kësaj kohe ai ishte duke filmuar me telefonin e tij, dhe kur është kthyer për të marrë cigaren, ka parë të shrirë në bulevard shokun e tij Hekuran Deda.

Peposhi ka tentuar t'i japë ndihmë duke menduar t'i ndalojë rrjedhjen e gjakut nga koka, por teksa bënte një gjë të tillë, ai tregoi në gjykatë se gishtat i kishin hyrë në vrimën e plumbin dhe se duart i janë mbushur me trurin që vazhdonte të rridhte.

DËSHMITARI SOKRAT GODE

Kryeinspektori i policisë bashkiake të Beratit është paraqitur dje në gjykatë, ku ka dëshmuar lidhur me rrethanat e plagosjes së tij në demostratën e 21 janarit.

Sokrat Gode, tregoi se në 21 janar kishte ardhur në Tiranë për të bërë një vizitë mjekësore në spital dhe pasi është kthyer në sheshin "Skëndërbej" i është bashkuar disa demostruesve nga Berati.

Sokrat Gode i tha gjykatës se në momentin e plagosjes ndodhej në mes të trotuarit, ku ishte ngritur një platformë lëvizëse nga disa televizione.

Gode pohoi se gjatë qëndrimit aty kishte marrë një plumb në krahun e majtë. Kryeinspektori tregoi se ishte plagosur 3 ose 4 sekonda pasi kishte parë të rëzuar në tokë një person tjetër që ndodhej përballë derës së hekurit të kryeministrisë. Ai nuk ka arritur të identifikojë personin që ka qëlluar, por është shprehur në gjykatë se plumbat kanë ardhur nga forcat e gardës.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

BASHKIA TEPELENE FORMULARI I NJOFTIMIT TË KONKURRIMIT PUBLIK PËR RESTAURIM 1. Institucioni Bashkia Tepelene , njofton subjektet e interesuara të licencuara për restaurim të marrin pjesë me ofertat e tyre publike në konkursin publik të shpallur nga ky institucion.

2. Objekti që do të restaurohet është Kalaja e Tepelenes dhe ndodhet në qytetin Tepelene.

3. Fondi limit i vënë në dispozicion është 3.660.809 ( tre milion e gjashteqind e gjashtedhjet mije e teteqind e nente) leke pa tvsh.

4. Data e përfundimit të restaurimit 20 ditë, nga data e lidhjes së kontratës.

5. Afati i fundit për dorëzimin e ofertave është data 09.07.2012, ora 9 00 , ne zyrën e protokollit të institucionit. Ofertat e paraqitura pas këtij afati do të refuzohen.

6. Kandidatët e interesuar mund të inspektojnë dokumentet e restaurimit, nga ora _9 00 deri 1300, pranë zyrës së sektorit juridik.

7. Dokumentet standarde të restaurimit mund të tërhiqen pranë institucionit në bazë të kërkesës me shkrim dhe kundrejt një çmimi prej 5000 lekë, nga ora 9 00 _deri 1300.

8. Ofertat duhet të shoqërohen nga dokumente ligjorë dhe administrativë origjinalë ose kopje të noterizuara si provë e kërkesave kualifikuese të përcaktuara në dokumentet standarde të restaurimit, të miratuara për këtë qëllim.

9. Ofertat do të shqyrtohen nga komisioni i vlerësimit në data 09.07.2012, ora 10 00 në zyrën e Nenkryetarit te Bashkise Tepelene.

10. Përfaqësues të autorizuar me shkrim të ofertuesve janë të ftuar të ndjekin hapjen e ofertave.

E enjte, 21 qershor 2012

11

AKTUALITET

Prokurori: Policët mund të intimidojnë dëshmitarët

N

ë seancën e djeshme në gjykatë ku u kërkua pezullimi nga detyra i pesë policëve të komisariatit nr. 2 një argument shtesë i dhënë nga prokurori Ervin Karanxha ka qenë fakti se policët e akuzuar nëpërmjet njohjeve dhe pozitës së tyre mund të intimidojnë dëshmitarët.

"Duke analizuar në tërësi çështjen, fakti që personat ndaj të cilit po zhvillohen këto

hetime jane punonjës policie dhe akuzohen për krim në detyrë, fakti që veprimet në kundërshtim me ligjin i kryen në mënyrë të përsëritur dhe të qëndrueshme, faktin që ata si koleg mund të ushtrojë ndikim tek efektivët e tjerë të pranishëm në këto ngjarje ,fakti që mund të ndikojë në marrjen dhe vërtetësinë e provave të tjera çmojmë se ndaj këtyre

personave duhet marrë masë sigurimi me karakter Ndalues", - është shprehur prokurori gjatë kërkesës për pezullim nga detyra.

Sipas prokurorit Karanxha pezullimi nga detyra i policëve do të jetë një garant për zbardhjen dhe hetimin e paanshëm të çështjes dhe zgjidhjes së pretendimeve mes palëve në gjykatë.

Gjykata e Tiranës vendosi dje pezullimin nga detyra për 5 policët

Dhuna e policisë, ja dëshmitë Klientët e lokalit ku ndodhi ngjarja kanë rrëfyer momentet e përleshjes së policëve me katër personat dhe debatet mes tyre. Zbardhet ekspertiza mjeko-ligjore

Lajmi

LAJME SHKURT

Zbardhen dëshmitë e klientëve të lokalit ku ndodhi përplasja natën e 18 shkurtit.

Dëshmitarët kanë deklaruar se kanë parë policët duke futur me dhunë katër qytetarët në makinë

Ishte një kolege e policëve, punonjëse në sallën operative ajo që ka rrëzuar alibinë e policëve se natën e ngjarjes ata ishin njoftuar nga salla për probleme në lokalin ku ndodhi përplasja.

Kolegia e policëve nuk e ka konfirmuar një pretendim të tillë.

TIRANE

HABJON HASANI

G

jykata e Tiranës ka cak tuar masën "pezullim nga detyra" për pesë policë të komisariatit nr.2 të cilët akuzohen nga prokuroria se kanë dhunuar katër shtetas më datën 18 shkurt në Tiranë. efektiv në repartin e Zallherit Shqiptarja.com publikoi dje në Tiranë. "Më datën fotot ekskluzive të dosjes heti- 18.02.2011 isha ulur në lokamore ku dukeshin dhe he- lin 'Makuba'. Kam dalë jashtë matomat e shkaktuara nga për të folur në telefon , dhe dhuna që pësuan shtetasit kam parë që në atë moment ka Mark Frroku dhe Grand Fr- ardhur një makinë policie. roku. Nga ana tjetër në seancën Polici që zbriti i pari i është e djeshme gjyqësore prokurori drejtuar Ilirit dhe ka pyetur i çështjes Ervin Karanxha ka nëse kishte ndodhur ndonjë lexuar edhe dëshmitë e 12 sherr. Iliri iu pergjigj se nuk klientëve të lokalit ku ndodhi kishte ndodhur asnjë sherr në ngjarja, dëshmi të cilat sipas lokal . Në moment polici, një akuzës vërtetojnë shkeljen e djalë i gjatë e ka kapur nga fyti ligjit nga pesë policët e akuzuar. , në këtë moment Marku ka Sipas prokurorit Karanxha, ndërhyrë duke i thënë: 'është natën e ngjarjes patrulla e pol- nipi im çfarë ka ndodhur?', më icisë ka këmbëngulur që të fu- pas ky polic ka lënë Ilirin dhe tet në lokal, por shtetasi Grand Frroku nuk i ka lejuar duke i thënë se ata nuk kish- Unë i kam thënë policit se ky in të drejtë të hynin në një pronë private pa shtetas është presidenti i mandate kontrolli. Si kompanisë "Xhoi Lloto", rezultat i këtij qëndrimi ka filluar grindja polici më është përgjigjur midis patrullës së pol- me fjalor banal icisë dhe të pranishmëve. "Në këtë moment, nga ana e patrullës së policisë është ka kapur Markun nga xhakekërkuar ndihmë nga patrulla të ta. Unë i kam thënë policit se tjera dhe me mbritjen e këtyre ky shtetas është presidenti i te fundit ka filluar perdorimi i kompanisë "Xhoi Lloto" dhe forcës, duke i marrë dhe futur nuk ke pse e kap në këtë lloj më pas me forcë në furgonin e mënyre , polici më është policisë shtetasit Mark Frroku, përgjigjur me fjalor banal", ka Grand Frroku, Ilir Lasku dhe deklaruar Gjeta në dëshminë Lek Toma", tha dje në seancë e dhënë përpara prokurorit të çështjes. Një tjetër dëshmi inprokurori i çështjes. teresante ka qenë ajo e dhënë DËSHMITË Një ndër dëshmitarët nga këngëtarja e lokalit ku prezent natën e ngjarjes është ndodhi ngjarja. Shtetasja D. shtetasi A. Gjeta, i cili është Ajazaj ka përshkruar momen-

Ekstradohet nga Italia grabitësi

Alibia

Fotot e administruara në dosjen e prokurorisë

?

PYETJE PERGJIGJE

Përse akuzohen 5 policët e komisariatit nr. 2?

Për ushtrim dhune ndaj qytetarëve.

Ku ndodhi ngjarja për të cilën akuzohen?

Në një lokal pranë "Pallatit me Shigjeta"

Si nisi hetimi i ngjarjes?

Hetimi nisi pas denoncimit të Avokatit të Popullit

Kur ka ndodhur ngjarja?

Ngjarja ka ndodhur më datën 18 shkurt 2012

Çfarë zbuloi hetimi?

Hetimi zbuloi se policët kishin shkuar në lokal pa patur sinjalizim për probleme

tet e sherrit mes policëve dhe katër shtetasve të tjerë duke u shprehur se i ka parë policët duke goditur shtetasin Mark Frroku. "Rreth orës 03:00 të datës 18.02.2012 kam qenë duke kënduar në lokalin Makumba. Në këtë moment dikush nga lokali ka bërë me shenjë se jashtë lokalit kishte ardhur policia. Kam ndërprerë këngën dhe kam dalë jashtë te hyrja e lokalit. Aty jashtë ishte një grup vajzash

rreth nëntë vajza të cilat ishin kliente të lokalit dhe po bërtisnin. Jashte lokalit kanë qenë dy autovetura policie si dhe rreth pesë policë me uniformë të cilët ishin duke goditur shtetasin Mark Frroku , pronarin e lokalit si dhe nipat e tij Ilirin dhe Grandin", - ka deklaruar këngëtarja në dëshminë e saj.

KLIENTJA

Xh.Kotori ka qenë një ndër tetë klientet e pyetura nga prokurori në lidhje me ngjarjen e natës së 18 shkurtit. Ajo ka deklaruar se pasi në lokal ëhstë ndërprerë

pushoi dhe janë dëgjuar të bërtitura vajzash që vinin nga jashtë lokalit. I dashuri im u bë kurioz dhe është ngjitur për te hyrja e lokalit. Unë i kam shkuar pas dhe kur kam qenë te hyrja kam parë punonjës policie qe ishin duke u kapur me duar me disa civilë që unë nuk i i njoh", ka deklaruar dëshmitarja.

AKTET

Në referimin e bërë përpara gjykatës prokurori Ervin Karanxha është shprehur se nga akti i ekspertimit mjeko-ligjor të bërë tek katër policë të patrullës janë evidentuar shenja në duar të cilat sipas prokurorit kanë ardhur si pasojë e dhunës dhe Pas shenjës së bërë nga goditjeve që ata kanë kamarieri muzika pushoi realizuar ndaj shtetasve të plagosur. "Tek dhe janë dëgjuar të shtetasi N.Kasmi u bërtitura vajzash që vinin konstatuan disa dërrmishje të gishtave të nga jashtë lokalit duarve me karakteristikat e përshkruara në akt. Në ekspertmuzika dhe pasi ajo ka dalë izën e bërë rezulton se tek shjashtë lokalit , ka parë policët tetasi A.Çela nuk u konstatue patrullës dhe katër shteta- an dëmtime trupore. Nga akti sit e tjerë duke u kapur me i ekspertimit mjeko-ligjor me njëri tjetrin. "Ishta ulur me nr.163 prot datë 21.02.2012 të dashurin tim në lokal. rezulton se tek shtetasi Rreth orës 03:00 kam vënë A.Terpo u konstatuan disa re se kamarieri bëri me shen- dërrmishje të fytyrës dhe të jë se jashtë kishte ardhur gjymtyrëve. Nga akti i eksperpolicia . Në këtë kohë nga timit mjeko-ligjor me nr.164 lokali dolën një grup vajzash rezulton se tek shtetasi të cilat ishin ulur në një tav- F.Saliasi u konstatuan konolinë tjetër. Pas shenjës së tuzion i dorës së djathtë", refbërë nga kamarieri muzika eroi prokurori Karanxha.

Një 34-vjeçar i shpallur në kërkim ndërkombëtar për vjedhje me armë në bashkëpunim, vepër e kryer 14 vjet më parë më parë, është ekstraduar nga Italia në Shqipëri përmes Zyrës Qendrore Kombëtare Interpol Tirana. Edmond Sino u ekstradua nga Milano në Itali drejt vendit tonë, dje rreth orës 17.30.

Policia e shtetit bën me dije se Sino ishte shpallur në kërkim ndërkombëtar, pasi Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, më 18 shkurt 2008 e kishte dënuar me 10 vjet burg për kryerjen e veprës penale të "vjedhjes me armë në bashkëpunim". I ekstraduari, më 21 Prill 1998, në vendin e quajtur fabrika e tullave, në bashkëpunim me një shtetas tjetër, të maskuar, kanë qëlluar drejt makinës dhe më pas nën kërcënimin e armëve i kanë marrë automjetin shtetasit Sh.B., i cili po udhëtonte me familjarët e tij.

Korrieri braktis drogën, por i shpëton policisë

Në vendin e quajtur "Gryka e shegave" në fshatin Hot të Malësisë së Madhe janë bllokuar dje 13 kilogramë lëndë narkotike. Policia kufitare ka konstatuar një person me një thes në dorë, i cili po ecte në drejtim të kufirit të Malit të Zi. Mësohet se menjëherë patrulla e policisë i ka bërë thirrje këtij personi që të ndalojë, ku pas thirrjes nga ana e uniformave blu i dyshuari ka lëshuar thesin në tokë, pikërisht rreth 25 metër larg nga vija e kufirit me Malin e Zi. Mendohet se falë terrenit të thyer dhe i ndihmuar nga errësira, personi i paidentifikuar i cili transportonte lëndën narkotike ka mundur të largohej nga vendi i ngjarjes, duke vrapuar në drejtim të kufirit të Malit të Zi. Gjatë verifikimeve të bëra në brendësi të thesit u gjetën 13 pako të dyshuara si marijuanë, ku në total rezultuan 13 kilogramë.

12

E enjte, 21 qershor 2012

SOCIALE

Matematika korrigjohen 12 mijë teste, më pak ngelës

K

orrigjimi dhe vlerësimi i testit të matematikës të Maturës shtetërore ka nisur dy ditë më parë. Por që tashmë mund të flitet për një rezultat paraprak në varësi të fletëve të korrigjuara. Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë Kombëtare të Provimeve (AKP), Alfons Harizaj, shpjegon se deri më tani janë vlerësuar rreth 12 mijë teste, dhe nga rezultatet e dala nga këto

teste të vlerësuara vihet re një ulje e numrit të maturantëve që nuk kanë mundur të kalojnë pragun minimal të pikëve. Drejtori Harizaj e shpjegon rritjen e nivelit të nxënësve mesatarë në provimin e matematikës, pikërisht me ndryshimet e bëra në programin shkollor. Pasi kjo është matura e parë e sistemit 3-vjeçar të arsimit të mesëm. Që do të thotë se maturantët

kanë pasur edhe një tjetër kurikul, program mësimor. Aktualisht, janë duke u korrigjuar 42 mijë teste të matematikës, në 6 qendra, dy në Tiranë, një në Fier, Shkodër, Gjirokastër dhe Korçë. Vetëm ditën e parë janë korrigjuar 12 mijë teste, ku përveçse rritjes së fashës së notave mesatare, është rritur dhe numri i notave maksimale, 9 dhe 10.

Drejtori i IMK, Baçe flet për zgjerimin e rrugës së Elbasanit Lajmi Bashkia e Tiranës, nuk ka nevojë të marrë leje nga Instituti i Monumenteve të Kulturës (IMK) për spostimin e murit rrethues të Pallatit të Brigadave për zgjerimin e Rrugës së Elbasanit. Apolon Baçe, drejtor i IMK-së, shpjegon se institucioni që ai drejton jep leje kur preken objektet dhe jo parku. Për këtë, ai thotë se i duhet leja e Mediut.

“Le të shembet muri Pallatit të Brigadave” Ambientalistët: Ministria të pezullojë punimet ARKITEKTËT

Pallati i Brigadave monument i kategorisë së parë

TIRANE

ESMERALDA KETA

S

ipas arkitektit Artan Shkreli ky projekt po cënon edhe pjesën e fortesës së Pallatit të Brigadave, i cili është ndër momumentet e trashëgimisë kulturore dhe historike të kategorisë së parë në vendin tonë. "Bëhet fjalë për dëmtimin e strukturave të Parkut historiko-Mjedisor të Pallatit të Brigadave, i cili është në mbrojtje dhe në vëmendje edhe të organizmave ndërkombëtare", - ka deklaruar arkitekti i njohur, Artan Shkreli, pak ditë më parë. Madje ai ka sqaruar se ata do të reagojnë edhe pranë UNESCO-s për mbrojtjen e tij.

N

dryshe nga sa preten dojnë ambientalistët, që bashkia e Tiranës, duhet të kishte marrë leje më parë pranë Institutit të Monumenteve të Kulturës, për postimin e murit rrethues të Pallatit të Brigadave, kreu i këtij institucioni, Apolon Baçe shprehet krejt i habitur kur e pyesim për këtë gjë. Ai shpjegon se përderisa nuk preket ndërtesa e Pallatit të Brigadave, bashkia nuk ka se përse të kërkojë leje nga monumentet e kulturës për të bërë një ndërhyrje. Ai thotë se nuk është botanist, dhe se pemët janë park natyror dhe për këtë duhet pyetur ministri i Mjedisit, Fatmir Mediu. "A shembet Pallati i Brigadave? - thotë Apollon Baçe - Këta ambientalistët ndonjëherë janë me të vërtetë të habitshëm. Tirana tani po ikën nga sheshi. Dikur e kishin problem atë shatërvanin që ishte i viteve 60-të, ndërkohë që e gjithë ajo lulishtja aty (lulishtja para Parlamentit) u bë si iu desh qejfi atyre. Unë mendoj se ata i marrin gjërat politike. Kjo Tiranë ka marrë fund dhe ky qytet i shkatërruar që qëkur pse nuk u ndjenë këta ambientalistët? Kanë qenë pikërisht këta ambientalistë, arkitektët që i kanë firmosur. Pse do t'u shtyka muri rrethues i Pallatit të Brigadave me 2 metra apo 10 metra, nuk është ndonjë gjë. Unë kam parë që në Fes, e cila është një qendër e jashtëzakonshme, kalon mes për mes autostrada. Vetëm tek ne, që të shpëtojnë cicërimat e zogjve në Apolloni, spostojnë rrugën 10 km, duhet të gjenden 30 mln lekë të reja fonde, duhet të bëhet tenderi edhe njëherë tjetër dhe kjo është rrugë që njerëzit e vuajnë ende nga budallallëku i tyre. Mua nuk më duken am-

Apollon Baçe, drejtori i IMK

bientalistë, më duken politikanë. Unë mund të të them ty që mund të ketë 100 mijë gjëra të tjera që janë më të rrezikshme për monumentet, por këta njerëz nuk ndihen. Përderisa nuk preket Pallati i Brigadave unë nuk kam se çfarë lejë të jap, nëse bëhet fjalë për një monument natyre atëherë le të merren ata të ministrisë së Mjedisit. Unë nuk jam botanist. E theksoj edhe njëherë përderisa monumenti që në këtë rast është godina e Pallatit të Brigadave

nuk preket, nga Institucioni i Monumenteve të Kulturës nuk ka asgjë që e pengon Bashkinë", - shpjegon drejtori i IMK-së, Apolon Baçe.

PA LEJE

Por ambientalistët, këmbëngulin që përveç dëmit ekologjik që po i shkaktohet kryeqytetit, nga zgjerimi i panevojshëm i kësaj rruge, bashkia i ka nisur punimet edhe pa leje mjedisore. Pikërisht për këtë arsye, gjatë ditës së djeshme, një grup ambientalistësh, të cilët kanë marrë pjesë

në një tryezë diskutimi në ministrinë e Mjedisit, kanë kërkuar llogari edhe për punimet për zgjerimin e Rrugës së Elbasanit. "Ne i kërkuam shpjegime Ministrisë së Mjedisit, por na thanë se ata nuk kishin dijeni për çfarë po ndodhte në këtë pjesë të kryeqytetit, - na shpjegon ambientalisti, Lavdosh Ferruni, i cili ka qenë i pranishëm në këtë takim. - Ne i kërkuam ministrisë së Mjedisit që të pezullojë punimet, pasi aty gjithçka ka nisur pa marrë më parë lejen mjedisore.

Morëm premtimin nga drejtuesit e Ministrisë së Mjedisit se do t'i kërkojnë llogari bashkisë dhe që gjërat të bëhen në rrugën e duhur", - na shpjegon më tej Ferruni. Bashkia e Tiranës ka nisur disa ditë më parë punimet për zgjerimin e rrugës së Elbasanit, por që është kundërshtuar nga ambientalistët, pasi për zgjerimin e saj do të prishet një pjesë e parkut kombëtar të Tiranës, që prek edhe një pjesë të Pallatit të Brigadave dhe të varrezave të Dëshmorëve.

Rrethrrotullimi te Dogana

Nisin punimet për zgjerimin

D

TIRANE

itën e premte, bashkia e Tiranës, do të nisë punimet për zgjerimin e rrethrrotullimit te Dogana, që ndodhet në hyrje të Tiranës. Drejtoresha e Transportit dhe Lëvizshmërisë në Bashkinë e Tiranës, Nereida Hoxha, ka sqaruar dje se në këtë zonë nuk do të bllokohet qarkullimi i automjeteve.

"Bashkia e Tiranës duke filluar nga dita e premte, do të nisë punën për të realizuar një zgjidhje afatshkurtër dhe efikase, risistemimin e korsive të këtij rrethrrotullimi. Kjo ndërhyrje konsiston në shtimin e korsive djathtas, me gjerësi 5 metra, ndërtimin e trotuarëve me gjerësi 3 metra si dhe rritjen

e sigurisë së kalimit të këmbësorëve, duke ndërtuar kangjellat mbrojtëse dhe për disiplinimin e tyre në kalimet në vijat e bardha. Gjithashtu, do të

Lajmi Zgjerimi i këtij rrethrrotullimi do të jetë vetëm një zgjidhje provizore për trafikuan e rënduar në këtë aks të rëndësishëm të kryeqytetit. Sipas specialistëve të bashkisë, zgjidhja përfundimtarë për do të jetë ai i një kryqëzimi me disnivele, por që do të kryhet në një kohë më të vonë.

pajiset me sinjalistikë vertikale, horizontale dhe informuese, si në brendësi të tij, ashtu edhe jashtë rrethrrotullimit. Do të ndalohet qëndrimi i të gjithë mjeteve, 150 metra në çdo drejtim hyrës-dalës dhe përpunimi i çdo pasagjeri nga çdo mjet, 100 metra nga diametri i jashtëm", - ka shpjeguar drejtoresha Hoxha. Sipas saj, skema e qarkullimit nuk do të ndryshojë, sepse pjesa më e madhe e punimeve do të kryhet jashtë orëve të pikut si dhe gjatë natës. Bashkia e Tiranës ka planifikuar që punimet të zgjasin plot 45 ditë, ndërsa forca të shumta të policisë rrugore dhe asaj bashkiake do të jenë të pranishëm për të ndihmuar drejtuesit e automjeteve.

LAJME SHKURT Varrezat e Tufinës zgjerohen me 4 ha

Varrezat e Tufinës shumë shpejt do të zgjerohen me katër hektarë të tjerë.

Qeveria, ka çelur dje fondin prej 30.560.000 lekësh për shpronësimin e pronarëve që preken nga zgjerimi i varrezave të Tufinës. Bëhet fjalë për 4090 m2 truall, në varrezat e kryeqytetit dhe fondi i kompensimit do të përballohet nga Bashkia e Tiranës. Brenda tre muajsh duhet të shpronësohen të gjithë pronarët që preken nga zgjerimi i varrezave. Ky shpronësim do të zgjidhë për momentin problemin e mungesë së vendeve për varrezat, por bashkiakët mendojnë se ka ardhur koha që zgjidhja të shikohet te varrezat murale, pasi ata nuk mund të zgjerohen pa fund.

Ujësjellës i ri për Laprakën, furnizon 25 mijë banorë

Duke filluar nga dita e djeshme banorët e zonës Kodër-Kamëz dhe të njësisë bashkiake nr.11, Laprakë, nuk do të kenë më probleme me ujin e pijshëm. Ata do të furnizohen 24 orë, falë ujësjellësit të ri që përfundoi.

Në inaugurim mori pjesë edhe kryetari i bashkisë së Tiranës, Lulëzim Basha. "Ky ujësjellës është një tjetër premtim i mbajtur, çka zgjidhi përfundimisht furnizimin me ujë të pijshëm për këtë zonë. Janë shtruar shtruar 20 kilometra linjë transmetimi e janë vendosur 2 mijë matsa uji", - u shpreh Basha.

Ky investim u krye nga ndërmarrja e Ujësjellës-Kanalizime Tiranë dhe kap shifrën 60 milionë lekë.

Krijohet Akademia e Arteve edhe në Shkodër

Në Shkodër krijohet Akademia e Arteve, një nismë kjo e ministrisë së Arsimit.

Në mbledhjen e djeshme të qeverisë u miratua nisma në sajë të kërkesës së Drejtorisë Arsimore Rajonale të Shkodrës, sipas iniciativës së shkollës artistike kombëtare "Preng Jakova", me një histori 50 vjeçare në përgatitjen e talenteve, si dhe duke vlerësuar nivelin aktual të specialistëve që japin mësim pranë kësaj shkolle. Kjo akademi do të ofrojë studime universitare në fushën e artit dhe të kulturës, kryerjen e kërkimeve shkencore për të zhvilluar dhe tejçuar artin dhe kulturën etj. Akademia do të ketë dy fakultete, atë të Muzikës dhe atë të Artit Figurativ me nga tre degë secila.

Aspirina: Si ndikon në sëmundjet e zemrës

Çfarë përmban programi i rehabilitimit

A

I

spirina është një barnë, e cila përdoret jo vetëm për të lehtësuar dhimbjen, por gjen përdorim të gjerë edhe në parandalimin e sëmundjeve...

Faqe 20

A

nfarkti i zemrës (infarkti i miokardit) ndodh kur një pjesë e muskulit të zemrës humbet furnizimin me gjak. Nëse nuk trajtohet menjëherë...

Faqe 17

Botim zyrtar i Fakultetit të Mjekësisë, Universiteti i Tiranës Adresa: Fakulteti i Mjekësisë, Nr371, Cel: 069 63 46688, E-mail: suplementi@almedicus.org

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Nr.20

LMEDICU BOTIM I PËRJAVSHËM I GAZETËS SHQIPTARJA.COM

EKZISTOJNE RRETH 200 FAKTORE INFLUENCUES

Ataku në zemër shkaqet dhe shenjat

Lënia e duhanit përgjysmon riskun e një ri-infarkti EMIRA HYSA

Faqe 18-19

Si të japim ndihmën e parë në aksident ipas Organizatës Botërore të Shën detësisë 500.000 vdekje në vit (0.7% të të gjithë vdekjeve) shkaktohen nga mbytja aksidentale. Këtu nuk përfshihen mbytjet që ndodhin gjatë fatkeqësive natyrore dhe ato prej aksidenteve të anijeve në det. Mbytja është shkak madhor i vdekjes në djemtë e moshave 5-14 vjeç. Në Shtetet e Bashkuara...

A

Drejtor: Taulant MUKA Kryeredaktore: Jana NANO Zv/Kryeredaktore: Fjorda KOROMANI Redaksia: Arminda Avdulaj Besiana Balla Blerta Dollaku Dea Qirjaqi Erklida Sula Isid Xhura Kledia Dimroci

Mbytjet

S

taku në zemër (infark ti) është një gjëndje shpesh dramatike gjatë së cilës ndodh një mpiksje e gjakut ( e quajtur tromb ) në një prej enëve që furnizojnë zemrën me gjak. Në këtë mënyrë rrjedha e gjakut që përmban oksigjenin dhe lëndët e tjera ushqyese për qelizat, ndërpritet. Qelizat e musculatures së zemrës fillojnë të vdesin. Në gjuhën mjekësore ky proces përbën atë që quhet ‘’infarkt i zemrës’’. Zemra është një muskul shumë i ndërlikuar, i cili duke u tkurrur, furnizon me gjak të gjithë trupin. Enët që furnizojnë zemrën me gjak mund të dëmtohen si pasojë e formimit të disa pllakave yndyrore në brendësi të vazave. Si rrjedhim, ato zvogëlojnë sasinë e gjakut që duhet të...

Faqe 14-17

E ENJTE 21.06.2012

Ku ndryshojnë

Mirald Gina

Këshilli botues: Departamenti i Shëndetit Publik Enver ROSHI Shërbimi i Endrokrinologjisë, QSUT Agron YLLI Shërbimi i Urgjencës, QSUT Edmond ZAIMI Shërbimi i Nefrologjisë, QSUT Arjana STRAKOSHA Shërbimi i Reumatologjisë, QSUT Argjend TAFAJ Shërbimi i Alergologjisë, QSUT

Etleva QIRKO Shërbimi i Kardiologjisë, Spitali Ushtarak Gerta KOÇEKU Shërbimi i Neurologjisë, Spitali Ushtarak Fatos JAHO Shërbimi i Ortopedi-Traumatologjisë, Spitali Ushtarak Gjergj ÇAUSHI Shërbimi i Tokosikologjisë, Spitali Ushtarak Zyhni SULAJ Biokimi Klinike, QSUT Ndok MARKU Farmaci Leonard DEDJA

Faqe 15

Infarkti i zemrës vs. dhimbja e kraharorit

S

humë njerëz shpesh e ngatërrojnë anginën (dhimbje shtrënguese në kraharor) me atakun kardiak (Infarktin e zemrës), por ka disa dallime mes këtyre dy gjëndjeve. Angina ndodh kur fluksi i gjakut për në zemër është më pak se norma. Kur muskuli i zemrës nuk merr gjak mjaftueshëm, i mungon oksigjeni dhe përbërës të tjerë ushqyes...

14

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Ataku në zemër

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

SASIA e qelizave të zemrës që përfshihen në këtë proces, do të përcaktojë nëse infarkti do të jetë fatal apo jo për pacientin

Cilët janë shkaqet dhe shenjat e para Ekzistojnë 200 faktorë influencues jave të fillimit të atakut.

EMIRA HYSA

A

taku në zemër (infark ti) është një gjëndje shpesh dramatike gjatë së cilës ndodh një mpiksje e gjakut ( e quajtur tromb ) në një prej enëve që furnizojnë zemrën me gjak. Në këtë mënyrë rrjedha e gjakut që përmban oksigjenin dhe lëndët e tjera ushqyese për qelizat, ndërpritet. Qelizat e musculatures së zemrës fillojnë të vdesin. Në gjuhën mjekësore ky proces përbën atë që quhet ‘’infarkt i zemrës’’.

Zemra është një muskul shumë i ndërlikuar, i cili duke u tkurrur, furnizon me gjak të gjithë trupin. Enët që furnizojnë zemrën me gjak mund të dëmtohen si pasojë e formimit të disa pllakave

Sipas studimeve të fundit janë më tepër se 200 faktorë te cilët ndikojnë në rritjen e mundësisë për të pësuar një atak kardiak yndyrore në brendësi të vazave. Si rrjedhim, ato zvogëlojnë sasinë e gjakut që duhet të shkojë për funksionimin normal të zemrës.

Nëse ena dëmtohet, pjesëza gjaku të mpiksur do të bllokojnë të gjithë diametrin e saj duke ndërlikuar akoma më shumë furnizimin me gjak. Nëse kjo pengesë do të mbetet, muskuli i zemrës do të vdesë nga mungesa e oksigjenit.

Sasia e qelizave të zemrës që përfshihen në këtë proces, do të përcaktojë nëse infarkti do të jetë fatal apo jo për pacientin. Sa më shumë të vonohet dhënia e mjekimit, aq më i madh do të jetë dëmtimi.

Pjesa e zëmrës që vdes gjatë një ataku në zemër nuk mund të “riparohet” më.

Për fat të mirë ekzistojnë medikamente të cilat mund të shpërbëjnë gjakun e mpiksur, ashtu sikundër edhe procedura të tjera kirurgjikale (angioplastika) të cilat rihapin vazat e bllokuara. Këto traj-

DY HIPOTEZA PËR TË SHPJEGUAR EVOLUCIONIN ATEROSKLEROZËS:

Hipoteza e parë flet për akumulim kronik të yndyrës në muret e arterieve.

Hipoteza e dytë flet për një dëmtim fillestar të murit të enëve të gjakut në të cilën për pasojë, grumbullohen dhe depozitohen qelizat dhe substancat yndyrore. Ndoshta të dy situatat janë të lidhura ngushtë. time mund të parandalojnë ose pakësojnë dëmtimin e zemrës, nëse aplikohen në

kohë. Efektivitetin maksimal ato e kanë nëse përdoren Brenda orës së parë të shen-

SHKAQET E NJË ATAKU KARDIAK: Shkaktari kryesor është sëmundja e aterosklerozës.

Gjatë atakut kardiak ndodh një mbyllje e një dege të arterieve koronare, zakonisht nga një tromb i çliruar nga dëmtimi aterosklerotik i enës.

Në këtë sëmundje ndodh një depozitim i substancave yndyrore në muret e arterieve duke rezultuar në ndryshime në strukturën e tyre dhe formimin e pllakave aterosklerotike. Ena e gjakut humb butësinë e faqes se brëndshme te saj. Me tej pllaka dëmtohet duke i dhënë mundësine gjakut të mpikset në vendin e dëmtuar. Trombocitet, nëpërmjet kapacitetit të tyre lidhës, së bashku me qelizat e bardha të gjakut dhe qelizat e kuqe të gjakut bëjne të mundur formimin e masës së mpiksur mbi pllakë. Masa rritet shpejt për llogari të pjesës së brendshme të enës duke penguar qarkullimin e gjakut ne të. Ajo zonë në të cilën ky gjak ishte i drejtuar do të mbetet pa oksigjen dhe pastaj të vdesë (Atak në zemër).

Përveç arsyes se mësipërme, qarkullimi i gjakut

Trajtimi Për fat të mirë ekzistojnë medikamente të cilat mund të shpërbëjnë gjakun e mpiksur, ashtu sikundër edhe procedura të tjera kirurgjikale (angioplastika) të cilat rihapin vazat e bllokuara

mund të jetë i bllokuar nga një hemorragji në muret e arterieve, për shkak të këputjes së enëve të vogla të gjakut që e ushqejnë atë.

Shkaqe të tjera mund të jetë ardhja e një koaguli nga ndonjë pjesë tjetër e trupit duke shkaktuar bllokim të

arteries që furnizon me gjak një zonë të caktuar të muskult të zemrës. Ateroskleroza prek arteriet e mesme dhe të mëdha dhe karakterizohet nga një trashje e përhapur, por e parregullt e murit të enëve të gjakut duke formuar pllaka yndyre të cilat pengojnë rrjedhjen normale të gjakut dhe në rastet më të rënda bllokim tërësor. Pllakat janë të përbëra nga një grumbullim i qelizave yndyrore dhe kanë tendencë të rriten në mënyrë progressive me kalimin e kohës.

Sipas studimeve të fundit janë më tepër se 200 faktorë te cilët ndikojnë në rritjen e mundësisë për të pësuar një atak kardiak.

Simptomat

Cilat janë shenjat e një ataku kardiak?

J

o të gjithë ataket kardiake fillojnë me një dhimbje të papritur therëse siç jemi mësuar t’i shohim në fil ma. Shenjat paralajmëruese dhe simptomat nuk janë të njëjta te të gjithë. Shumë ‘’sulme’’ në zemër fillojnë ngadalë dhe gradualisht si dhimbje shqetësuese. Në raste të tjera mund të mos ketë asnjë shenjë dhe të përbëjë atë që quhet atak kardiak i heshtur. Simptoma më e zakonshme e një ataku kardiak është dhimbja e kraharorit. Shumica e atakeve kardiake fillojnë me një shqetësim në mes të tij i cili zgjat disa minuta ose largohet për t’u rishfaqur sërish. Dhimbja ka karakter shtrëngues, shtypës ose djegës. Jo

TË TJERA SHENJA 1. Parehati e gjymtyrëve të sipërme në njërin ose të dy krahët, në qafë, shpinë, nofullën e poshtme apo në stomak 2. Vështirësi në frymëmarrje para, gjatë ose pas krizës 3. Nauze (ndjesia për të vjellë), të vjella, marrje mendsh dhe humbje ndjenjash me djersë të ftohta

domosdoshmërisht ataku kardiak karakterizohet nga shenjat tipike.

Nëse ju keni kaluar një të tillë, shenjat dhe shqetësimet tuaja mund të jenë të ndryshme nga të dikujt tjetër.

VEPRO SHPEJT! Ndodh që ataku kardiak të shfaqet papritur por mund edhe të vijë ngadalë, progresivisht me kalimin e kohës. Mësoni shenjat paralajmëruese të tij që të kërkoni ndihmë. Sa më shpejt ta merrni atë, aq më pak do të dëmtohet zemra juaj. Mos ngisni makinën vetë për në spital. Thërrisni ambulancën dhe personeli mjekësor do të kujdeset për ju gjatë rrugës për në urgjencë.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Diagnostikë

15

NJERËZIT shpesh nuk janë të sigurt nëse ata janë duke pësuar një atak në zemër. Si rezultat, ata shpesh marrin një qëndrim pritës, por vonesa mund të jetë vdekjeprurëse

Si diagnostikohet një atak kardiak

FAKTORËT QË JU NUK MUND TË KONTROLLONI (TË PAMODIFIKUESHËM)

Sëmundjet e zemrës pre ekzistuese, duke

përfshirë një atak të mëparshëm, një ndërhyrje kirurgjikale në enët e zemrës (angioplastikë), bajpas koronar apo angina pectoris( dhimbje shtrënguese në kraharor).

Ja cilat janë ekzaminimet e urgjencës

Mosha: Në meshkuj rreziku rritet pas moshës 45 vjeç, ndërsa tek gratë pas moshës 55 vjeçe.

Trashëgimia: Histora familjare e sëmundjeve të

zemrës: babai ose vëllai të diagnostikuar para moshës 55 vjeçare; nëna apo motra të diagnostikuara para moshës 65 vjeçare.

DEA QIRJAQI MARINELA KUMARAKU

D

Faktorët që mund të kontrolloni

iagnostikimi bëhet në bazë të simptomave që ju shfaqni, histories tuaj mjekësore personale dhe familjare si edhe nga rezultatet e testeve diagnostikuese.

Pirja e duhanit.

Presioni i lartë i gjakut.

Kolesteroli i lartë në gjak

EKG (Elektrokardiograma) EKG rregjistron aktivitetin elektrik të zemrës. Disa ndry-

Mbipesha dhe obeziteti Aktiviteti fizik Diabeti

Ataku në zëmër prek si burrat dhe gratë. Disa persona kanë më shumë gjasa se të tjerët për shkak të “faktorëve të tyre të rrezikut” shime që ndodhin në valët e EKG-ës janë provë e një ataku kardiak. Gjithashtu, EKG mund të tregojë nëse po përjetoni aritmi (rrahje anormale të zemrës), e cila shkaktohet nga ataku kardiak apo edhe gjëndje të tjera patologjike.

Analiza e gjakut Gjatë një ataku kardiak, disa qeliza muskulore të zemrës vdesin dhe shkatërrohen duke çliruar disa proteina. Analizat e gjakut mund të masin sasinë e tyre, e cila, në rastin e një ataku kardiak, janë të rritura mbi normë.

Teste të tjera të zakonshme përfshijnë testin e troponinës, CK ose testet CK-MB dhe testi i Mioglobinës në serum. Analizat e gjakut zakonisht përsëriten për të parë ndryshimet e ndodhura në kohë.

Angiografia koronare Është një ekzaminim me rreze X i zemrës dhe vazave të gjakut. Zakonisht kryhet gjatë një ataku kardiak për të parë vendet e bllokimit të arterieve që furnizojnë zemrën me gjak.

Si mund ta kuptojmë se jemi duke pësuar një atak në zemër ? Si të përgatitemi për një ngjarje

Kujdes të tillë?

Kush është në rrezik?

Ataku në zëmër prek si burrat dhe gratë. Megjithatë disa persona kanë më shumë gjasa se të tjerët që të kenë një atak në zemër për shkak të “faktorëve të tyre të rrezikut.” Disa nga faktorët e rrezikut për atak në zemër janë përtej kontrollit tuaj, por shumë mund të modifikohen dhe të ndryshohen për t’ju ndihmuar të ulni rrezikun e një ataku të mundshëm.

Njerëzit shpesh nuk janë të sigurt nëse ata janë duke pësuar një atak në zemër. Si rezultat, ata shpesh marrin

Bëni një plan tani për atë që ju do të bënit nëse ju ndodh një atak në zemër. Duke bërë kështu, ju do të kurseni kohë dhe mund t’ju ndihmojë të shpëtoni një jetë

një qëndrim pritës, por vonesa mund të jetë vdekjeprurëse. Kjo ndodh edhe në persona që kanë kaluar një atak të mëparshëm.

Shumica e personave presin shumë kohë për të kërkuar ndihmë mjekësore dhe ky mund të jetë një ga-

bim fatal. Vonesa e pacientit në vend ose gjatë transportit për në spital është shkaku më i madh për të mos marrë kujdesin e shpejtë, të nevojshëm duke u bërë kështu shkak i një përfundimi fatal. Shumica e viktimave nga ataku në zemër presin 2 orë apo më shumë pas fillimit të simptomave. Kjo vonesë mund të rezultojë në vdekje apo dëmtim të përhershëm të zemrës që mund të zvogëlojë aftësinë për të bërë aktivitete të përditshme.

Si mund ta kuptojmë se jemi duke pësuar një

atak në zemër ? Si të përgatitemi për një ngjarje të tillë?

Shpesh kjo nuk është e lehtë. Por një rëndësi të veçantë kanë simptomat.

Këto janë: një parehati e pakëndshme, shtrëngim apo dhimbje në qendër të gjoksit që zgjat më shumë se disa minuta , parehati në zona të tjera të sipërme të trupit, e cila mund të ndihet në një ose në të dy krahët, në shpatulla, në qafë, nofulla apo stomak, gulçim , djersë te ftohta, te vjella. Kur dyshoni mos prisni më shumë se disa minuta (5 minuta më së shumti) për t’u drejtuar në spital.

Bëni një plan tani për atë që ju do të bënit nëse ju ndodh një atak në zemër. Duke bërë kështu, ju do të kurseni kohë dhe

mund t’ju ndihmojë të shpëtoni një jetë.

Mësoni shenjat paralajmëruese të një ataku në zemër.

Mendoni se çfarë do të bënit nëse do te kishit patur simptoma të një ataku zemër.

Vendosni se çfarë do të bënit nëse kjo ka ndodhur gjatë kohës që ishit në shtëpi, në mes të natës, në punë ose në çfarëdolloj vendi apo situate tjetër.

Bisedoni me familjen dhe miqtë tuaj në lidhje me shenjat paralajmëruese të atakut në zemër dhe rëndësinë e veprimit të shpejtë duke lajmëruar urgjencën mjekësore pas disa minutash nëse këto shenja vazhdojnë.

Bisedoni me doktorin tuaj në lidhje me rrezikun e atakut të zemrës dhe çfarë mund të bëni për ta reduktuar atë.

Ku ndryshojnë?

Infrakti i zemrës vs. dhimbja shtrënguese S

humë njerëz shpesh e ngatër rojnë anginën (dhimbje shtrënguese në kraharor) me atakun kardiak (Infarktin e zemrës), por ka disa dallime mes këtyre dy gjëndjeve. Angina ndodh kur fluksi i gjakut për në zemër është më pak se norma. Kur muskuli i zemrës nuk merr gjak mjaftueshëm, i mungon oksigjeni dhe përbërës të tjerë ushqyes. Është një shenjë që paralajmëron organizmin tuaj të ndërpresë aktivitetin në të cilin po

konsumi sasi oksigjeni të lartë. Angina mund të shkaktohet nga aktivitete që detyrojnë zemrën të punojë më shpejt, si ushtrimet fizike, duhanpirja, vaktet e mëdha ose stresi mental apo emocional. Zakonisht zgjat nga disa minuta deri në disa orë.

Ndryshimet Angina është një reduktim i përkohshëm i fluksit të gjakut për në zemër, ndërsa një atak kardiak është ndërprerje e menjëhershme

dhe e vazhdueshme e rrjedhës së gjakut për në zemër. Ataku kardiak është më i rëndë, zgjat më tepër dhe shkakton dëmtime të muskulit të zemrës, ndërsa dhimbja shtrënguese e kraharorit (angina) qetësohet nga pushimi apo medikamentet. Ajo nuk shkakton dëmtime të përhershme në muskulin e zemrës. Të dyja, si angina dhe ataku kardiak mund të shoqërohen me problem të tretjes, nauze, djersitje dhe ankth.

16

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Pas një infarkti...

XHOELA NDINI

A

taku kardiak mund të jetë një përvojë e frik shme, sidomos për ata individë që deri më parë nuk kanë patur probleme me shëndetin e tyre. Vetë ataku kardiak ashtu si edhe qëndrimi në spital në ditët e para te tij, e vënë pacientin përpara një stresi të jashtëzakonshëm ndaj të cilit ai mund të përgjigjet në mënyra të ndryshme. Më pas vjen momenti i largimit nga spitali dhe rifillimi i jetës me të gjitha komponentët e saj. Shumica e pacientëve janë të shqetësuar në lidhje me një numër të madh çështjesh dhe janë të interesuar të marrin përgjigjet e duhura nga mjekët e tyre.

Por cilat janë çështjet kryesore që shqetësojnë këta pacientë?

Dhe nëse një ditë do të jeni ju ata që do përjetoni një eksperiencë të tillë, cilat janë pikat kryesore për të cilat duhet të jeni të informuar?

Në të vërtetë, pavarësisht frikës së zakonshme që shoqëron çdo pacient dhe familjarët e tij, ataku kardiak është një sëmundje që ka një trajtim të mirëfilltë i cili nuk ndikon në cilësinë e jetës pas këtij episodi.

Pacientët janë të frikësuar nga: 1. Përsëritja e mundshme e një infarkti tjetër 2. Frika e vdekjes 3. Fakti që jeta e tyre ndoshta do të ndryshojë plotësisht E rëndësishme është që pacientit t’i jepet një mbështetje e plotë dhe po ashtu të bëhet një vlerësim i kujdesshëm i gjendjes së tij shëndetësore.

Sa kohë pushim më nevojitet pas një infarkti?

Pushimi është shumë i rëndësishëm, por gjithashtu i rëndësishëm për pacientët është edhe pjesëmarrja në aktivitete të ndryshme sociale, ashtu si dhe kryerja e një aktiviteti fizik të përditshëm. Në shumicën e rasteve, mjekët i këshillojnë pacientët e tyre që të kryejnë më shumë aktivitet sesa përpara infarktit (kjo vjen nga fakti se mungesa e aktivitetit fizik njihet edhe si një faktor i mundshëm i sëmundjeve të zemrës). Pushimi gjatë natës dhe gjumi në drekë është shumë i rëndësishëm. Pas një vlerësimi të kujdesshëm, janë mjekët ata që do ju këshillojnë edhe për orët e pushimit. Një fakt i çuditshëm është se disa pacientë pas atakut kardiak ndihen

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

PUSHIMI është shumë i rëndësishëm, por gjithashtu i rëndësishëm për pacientët është edhe pjesëmarrja në aktivitete të ndryshme sociale

Koha për t’iu rikthyer aktiviteteve të përditshme Kur janë të sigurta marrëdhëniet seksuale? plot energji fizike dhe socialeNë këto raste duhet patur shumë kujdes. Një aktivitet i tepërt mund të dëmtojë më shumë zemrën tuaj!

UDHËTIMET

Sa ndikojnë në problemet e zemrës?

A është normale që po ndihem i mërzitur?

Shumica e pacientëve me atak përjetojnë emocione nga më të ndryshmet që zgjasin përgjithësisht nga 2 deri në 6 muaj pas atakut kardiak. Ato

U

Shumica e pacientëve me atak përjetojnë emocione nga më të ndryshmet që zgjasin përgjithësisht nga 2-6 muaj pas atakut kardiak mund të jenë depresioni, frika dhe mërzitja. Për shembull, sa herë që një pacient i tillë ndjen një dhimbje të lehtë kraharori, ai shqetësohet se mos gjithçka po rindodh përsëri. Nga ana tjetër, shumica ndihen të mërzitur, i vënë fajin vetes dhe të tjerëve e fillojnë të mbyllen në vetvete. Kur këto shenja ndërhyjnë në gjumin, oreksin ose përkujdesin ndaj vetes tuaj, nevojitet këshilla e një mjeku specialist. Mos hezitoni të kërkoni ndihmë.

Kur marrëdhëniet seksuale janë të sigurta?

Një problem i veçantë për

një person që sapo ka pësuar një atak kardiak është siguria e marrëdhënieve seksuale.

Gjatë dy javëve të para pas një infarkti, shumica e personave janë në rrezik për çrregullime të mëtejshme të zemrës gjatë kryerjes së marrëdhënieve seksuale. Megjithatë, pas gjashtë javësh, rreziku për një gjë të tillë zvogëlohet. Nëse pas atakut keni ende shqetësime të tipit të dhimbjes së vazhdueshme të kraharorit, çrregullime të ritmit marrëdhënia seksuale shoqërohet gjithmonë me probleme. Prandaj këto të fundit nuk këshillohen te këta pacientë. Në këto raste kërkohet

një vlerësim i kujdesshëm nga kardiologu.

Marrëdhënia seksuale kërkon një energji të ngjashme me atë që harxhohet gjatë ngjitjes së dy kateve ose ecjes rreth 0.8 km me një hapnormal. Pra, nëse ju nuk jeni në gjendje të kryeni këto aktivitete pa shqetësime të tipit të dhimbjes së kraharorit apo marrje fryme, kuptohet që do keni vështirësi edhe gjatë marrëdhënies seksuale. Nga ana tjetër, marrëdhënia seksuale ka edhe një përbërës emocional. Zakonisht problemet seksuale të tipit psikologjik shfaqen në personat që pësojnë nje atak kardiak. Si tek

dhëtimet, në përgjithësi, shkaktojnë lodhje dhe mund të nxisin ankthin. Megjithëse udhëtimet e gjata si fillim mund të evitohen, me kalimin e javëve ato nuk sjellin ndonjë problem. Udhëtimet më të rrezikshme janë fluturimet. Disa nga arsyet pse fluturimet mund të sjellin problem në zemër lidhen me lartësitë e mëdha (mungesa e oksigjeni nxit çrregullime në zemër). Megjithatë, në një studim nga Universiteti i Yale-it u arrit në përfundimin se numri i atakeve në kohën e fluturimit është i vogël dhe shqetësimet gjithashtu janë të pakta.

Nëse për shkak të infarktit keni kryer një ndërhyrje kirurgjikale, atëherë duhet pritur më shumë se 3 javë për të ndërmarrë një udhëtim ajror. Gjithashtu duhen evituar udhëtimet mbi 8 orë, pasi këto të fundit mund të sjellin probleme me gjakun. Përpara çdo udhëtimi konsultohuni me mjekun tuaj.

Si përfundim jeta vazhdon edhe pas një ataku. Frika që do keni është diçka e zakonshme, por nuk duhet t’ju ndikojë ditën tuaj. Flisni gjithmonë me mjekun tuaj dhe kërkoni përgjigje për çdo pyetjeje që keni në mendje. meshkujt ashtu edhe tek femrat zvogëlohet kënaqësia seksuale. Kjo mund të vijë ose nga medikamentet e përdorura ose nga frika e një ataku tjetër.

Duhet mbajtur mend se përveç trajtimit me medikamente që mund të përdoret nga partnerët (Viagra dhe Levitra për meshkujt), mund të kini parasysh këto këshilla si:

1. Të bashkëbiseduarit me partnerin rreth problemeve seksuale.

2. Kryeni marrëdhënie seksuale kur ndiheni të qetësuar dhe pa probleme.

3. Ankthi i njërit prej partnerëve mund të ndikojë edhe tek tjetri. Nevojitet në këto raste të flitet me një specialist psikolog.

Jeta e përditshme

Rikthimi në aktivitetin normal P

as javës së parë të rikthimit në shtëpi, shumica e pacientëve ndihen të lodhur dhe të dobët. Kjo vjen për shkak të dobësimit të muskulit të zemrës ashtu si edhe qëndrimit në spital. Periudha kohore që i duhet një pacienti për t’iu rikthyer punës ndryshon në varësi të pacientit dhe dëmtimit. Ajo luhatet nga 2 javë deri në 3 muaj. Ka raste kur pacientit i duhet të kufizojë plotësisht aktivitetin e tij për një periudhë të gjatë kohe. Megjithatë në shumicën e rasteve, pacientët duhet të nisin ngadalë aktivitetet e përditshme.

DISA KËSHILLA PËR JAVËT E PARA JANË: 1. Vishuni vetë çdo mëngjes. Duhet të jeni të aftë të kujdeseni për veten dhe higjienën tuaj.

2. Krijoni një plan ditor aktivitetesh. Nëse ndiheni të lodhur pushoni dhe më pas rinisni përsëri.

3. Ngjisni shkallët e pallatit si pjesë e aktivitetit tuaj fizik, por jo shumë shpesh. (përjashtohen rastet kur ua ka ndaluar mjeku!)

4. Ecni çdo ditë. Një program i rregullt ndihmon në rifitimin e energjive.

5. Mos kryeni aktivitete fizike si tërheqje, lëvizje objektesh brenda në shtëpi etj. Mjeku do t’ju lajmërojë kur mund të jeni gati për të kryer aktivitete të tilla, gjithashtu edhe kur mund të ngisni makinën.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

Këshilla praktike

I

MEDIKAMENTET Pasi keni kaluar një infarkt të miokardit është mjaft

Duhanpirja rrit rrezikun e episodeve fatale kur bashkëshoqërohet edhe me sëmundje të zemrës.

Gratë që përdorin contraceptive oralë janë më të rrezikuarat. e rëndësishme që të jeni të përpiktë në marrjen e medikamenteve që ju ka rekomanduar mjeku.

Ushtrimet ndihmojnë në fuqizimin e muskulit të dëmtuar të zemrës. Ato ndihmojnë në ndryshimin e gjendjes së humorit, në rifitimin e energjive dhe mbi të gjitha edhe në rënien në peshë. Gjithashtu, ato ulin tensionin e gjakut dhe nivelin e yndyrnave çka përbën një faktor kryesor në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

Para një pacienti që ka kaluar nje atak kardiak problemi qëndron në faktin se ushtrimet mund të mos përballohen plotësisht.

Prandaj është i rëndësishëm një program në lidhje më kohëzgjatjen dhe shpeshtësinë e ushtrimeve. Për këtë duhet të flisni me mjekun tuaj. Megjithatë ushtrimet në përgjithësi përfshijnë përdorimin e muskujve të mëdhenj dhe janë të formës aerobike ku përfshihen ecja, notimi, përdorimi i

USHTRIMET ndihmojnë në fuqizimin e muskulit të dëmtuar të zemrës. Ato ndihmojnë në ndryshimin e gjendjes së humorit, në rifitimin e energjive dhe në rënien në peshë

Çfarë duhet të përmbajë një program rehabilitimi?

JORA XHAXHO KOSTANCA TODORUSHI nfarkti i zemrës (infarkti i miokardit) ndodh kur një pjesë e muskulit të zemrës humbet furnizimin me gjak. Nëse nuk trajtohet menjëherë, kjo pjesë e muskulit mund të dëmtohet rëndë. Më së shumti, infarkti i miokardit shkaktohet nga mbyllja e arterieve të zemrës (arterieve koronare) nga një pllakë yndyrore ose grumbullim gjaku i mpiksur.

Në shumicën e rasteve është e nevojshme të qëndroni në spital vetëm 3 deri në 5 ditë. Nëse shfaqen ndërlikime duhet të qëndroni derisa gjendja të stabilizohet.

Para se të dilni nga spitali sigurohuni që keni kuptuar të gjitha udhëzimet e mjekut në lidhje me medikamentet që do të merrni më pas dhe ndryshimet që duhet të bëni në stilin tuaj të jetesës.

17

Lënia e duhanit përgjysmon riskun e një ri-infarkti AKTIVITETI

Rëndësia e rehabilitimit kardiak

S

humica e pa cientëve kërkojnë informacion në lidhje me këtë çështje. Studimet e ndryshme kanë treguar që një program rehabilitimi kardiak shpëton jetën, zvogëlon mundësinë për një atak kardiak të dytë si dhe ndërhyrjet kirurgjikale.

Programet e rehabilitimit kryhen në spital së bashku me një staf të përgatitur. Rehabilitimi kardiak përfshin 3 faza të ndryshme 1. Ushtrimet 2. Pakësimi i faktorëve të rrezikut 3. Përballimi i stresit, ankthit dhe depresionit

biçikletës, ecja sportive, ngjitja e shkallëve etj. Me kalimin e kohës secili prej jush mund të rrisë kohëzgjatjen e ushtrimit. Zakonisht ushtrimet kryhen 3 deri 5 herë në javë. Pavarësisht kohëzgjatjes ushtrimet duhet të

NËSE KENI NJËRËN NGA SHENJAT E MËPOSHTME LAJMËRONI MJEKUN:

Vështirësi në frymëmarrje që zgjat më shumë se 10 minuta, rrahje të shpejta të zemrës

Dhimbje në kraharor, krahë apo stomak Marrje mendsh, zbehje Djersë të ftohta, dobësi ose të fikët përfshijnë 3 etapa: 1. 5-10 minuta fazë parapërgatitore 2. Faza ushtrimore (të paktën 20 minuta) 3. 5-10 minuta, faza e ngadalësimit pak e nga pak të ushtrimit, deri në ndalimin e

plotë të tij. Mungesa e fazës së parë dhe të tretë mund të rrisë rrezikun për çrregullime të mëtejshme.

DIETA Dieta është në faktor i rëndësishëm mbrojtës. Gjatë

Diabeti

75% e diabetikëve preken nga sëmundjet e zemrës D

iabeti dëmton enët e gjakut, përfshirë këtu dhe ato që furnizojnë zemrën. 75% e diabetikëve preken nga sëmundjet e zemrës dhe enëve të gjakut. Për fat të mirë, sipas kërkimeve shkencore është provuar se për të ulur rrezikun e diabetit ndërmerren të njëjtat masa si për sëmundjet e zemrës. Për ata që vuajnë nga diabeti marrja e këtyre masave së bashku me mjekimin e rekomanduar nga mjeku,

zvogëlon rrezikun për të patur komplikacione të diabetit. Personat që vuajnë nga diabeti kanë rrezik të lartë për të zhvilluar ndërlikime të ndryshme të infarktit të miokardit. Për këtë është e rëndësishme që sasia e sheqerit në gjak të jetë sa më afër normales. Kjo realizohet duke kontrolluar peshën, dietën, duke bërë aktivitet fizik të vazhdueshëm si dhe duke mbajtur nën kontroll nivelin e sheqerit në gjakut.

Nauze ose të vjella Ënjtje ose dhimbje të këmbëve studimeve të kryera është parë se dieta e shëndetshme përgjysmon mundësinë për të zhvilluar një infarkt të dytë.

Për këtë: a) Përdorni sa më shumë fruta dhe perime. b) Konsumoni sa më pak yndyra të ngopura. Ato gjenden te mishi, gjalpi, lloje të ndryshme kremrash, djathi, në ëmbëlsira dhe biskota. Në vend të tyre duhet të konsumoni yndyrna të pa ngopura të cilat gjenden te peshku, vaji i ullirit, vaji i lule diellit etj c) Pakësoni marrjen e kripërave. Marrja e sasive të mëdha të kripërave rrit tensionin e gjakut dhe rrezikun për të zhvilluar një tjetër episod të infarktit.

STOP DUHANIT! Duhanpirja rrit rrezikun e episodeve fatale kur bash-

këshoqërohet edhe me sëmundje të zemrës. Gratë që pijnë duhan dhe përdorin contraceptive oralë janë më të rrezikuarat. Në personat me sëmundje të zemrës, lënia e duhanit përgjysmon rrezikun e shfaqjes së një ataku kardiak MBANI NËN KONTROLL TENSIONIN E GJAKUT! Tensioni i lartë i gjakut rrit punën e zemrës Një presion që matet në vlera më të larta se 140/90 mmHg konsiderohet i lartë. Për të kontrolluar dhe parandaluar rritjen e tensionit duhet të mbahet një peshë normale; të kryhet një aktivitet fizik i rregullt; të ndiqet një dietë e shëndetshme me pak kripë; të eleminohet alkooli Jini korrekt me mjekimin e rekomanduar nga mjeku juaj për trajtimin e tensionit të lartë.

18

E enjte, 21 qershor 2012

Këshilla

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

NDIHMA e parë jepet që në ujë. Si fillim, nëse i mbyturi nuk ka humbur ndjenjat dhe tenton të dalë në sipërfaqe, mënyra më e mirë për ta ndihmuar është duke i dhënë një objekt pluskues ku mund të kapet

Tragjeditë që sjell me

ISID XHURA

S

ipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë 500.000 vdekje në vit (0.7% të të gjithë vdekjeve) shkaktohen nga mbytja aksidentale. Këtu nuk përfshihen mbytjet që ndodhin gjatë fatkeqësive natyrore dhe ato prej aksidenteve të anijeve në det.

Mbytja është shkak madhor i vdekjes në djemtë e moshave 5-14 vjeç. Në Shtetet e Bashkuara, mbytja është shkaku i dytë i vdekjeve të lidhura me aksidentet në fëmijët 14 vjeç. Statistikat ndryshojnë nga një rajon i Tokës në tjetrin ku piku arrihet në Afrikë dhe në Amerikën Qëndrore. Çfarë është mbytja?

Përkufizimi i mbytjes sipas

Cilat janë parimet e ndihmës së parë në rast mbytjeje KOHA E MBYTJES DHE RREZIKU I VDEKJES

0-5 min

10%

6-10 min

56%

11-25 min

88%

25 min gati

100%

Shenjat e dëmtimit të palcës kurrizore (në nivel të qafës) janë treguese për vdekje ose dëmtime të rënda neurologjike

Në rastet kur uji është shumë i ftohtë dhe njeriu është njëkohësisht hipotermik (temperaturë e ulur), procesi mund të zgjasë deri në 1 orë OBSH (dhënë në vitin 2002): “Mbytja është përvoja e pamundësisë për të marrë frymë si pasojë e zhytjes në lëng”. Mbytja fillon kur njeriu nuk merr frymë pasi është i zhytur në ujë ose uji përplaset me fytyrën duke i mbyllur rrugët e frymëmarrjes (ky quhet imersion). Mbytja është jo fatale nëse njeriu shpëton si pasojë e ndihmës së dhënë (mbytja ndërpritet), ajo është fatale kur personi vdes gjatë mbytjes. Çfarë ndodh gjatë këtij procesi?

Një njeri që është duke u mbytur tenton me çdo kusht te mbajë ujin jashtë rrugëve të frymëmarrjes.

Nëse uji futet, njeriu në mënyre reflektore kollitet, ose e pështyn ujin jashtë kur ky është në gojë. Megjithatë, ndalimi i frymëmarrjes dhe nevoja për oksigjen që pason, pas rreth 1 minute shkaktojnë aspirim (thithje) reflektive dhe uji futet në rrugët e frymëmarrjes. Kjo ndiqet menjëherë nga kolla reflektive e më pas sërish njeriu aspiron. Nëse nuk nxirret nga uji, personi vazhdon të aspirojë dhe shumë shpejt hipoksemia (mungesa e oksigjenit në gjak) sjell humbjen e ndërgjegjes.

Zemra në fillim shton rrahjet (takikardi), por më pas ajo ngadalëson së tepërmi (bradikardi) derisa ndalon (arresti kardiak). Gjithë ky proces ndodh brenda pak minutave. Në rastet kur uji është shumë i ftohtë dhe njeriu është njëkohësisht hipotermik (temperaturë e ulur), procesi mund të zgjasë deri në 1 orë. Kjo sepse në temperatura të ulëta nevojat e trurit për oksigjen janë më të pakta dhe kështu qelizat e konsumojnë më ngadalë rezervën e energjisë dhe të oksigjenit që disponojnë. Konsumi i

A

WWW.SHQIPTARJA.COM

Numrat e mësipërm kanë vlerë prognostike dhe rëndësi për komunimikimn me të afërmit e të mbyturit.

KUJDES

Tek epileptikët risku i mbytjes rritet 15-19 herë

E

pilepsia është një sëmundje që e rrit rrezikun e mbytjes 15-19 herë ndaj individëve jo të sëmurë. Nëse do të barazonim ekspozimin ndaj deteve, lumenjve e liqeneve me atë ndaj trafikut rrugor, del se vdekjet nga mbytjet do të ishin 200 herë më të shpeshta se ato prej aksidenteve rrugore. Llogaritet se për çdo person që mbytet, 4 të tjerë marrin ndihmë mjekësorë për mbytje jofatale. Kostoja shkon në 273 milionë dollarë çdo vit në SHBA dhe mbi 228 milionë dollarë në Brazil.

energjisë nga truri bie me 5% për çdo 1 gradë ulje nën 37 të temperatures, në kufijtë nga 37 deri në 20 gradë.

Efekti i ujit në mushkëri

Futja e ujit në alveola krijon gradient osmotik duke “thithur” për në alveola plazmën e kapilarëve alveolare. Njëkohësisht prishet integriteti i membranës alveolo-kapilare

duke lehtësuar ekstravazimin (daljen nga ena e gjakut) e plazmës.

Kemi të bëjmë praktikisht me edemë të mushkërive, e cila e ul së tepërmi shkëmbimin e gazeve (alveolat janë të mbushura me lëng).

Një tjetër efekt është dhe zhveshja e sipërfaqes alveolare prej surfaktantit si pasojë e futjes së ujit. Në këtë mënyrë dëmtohet aftësia e mushkërive për t’u zgjeruar kur tentohet të merret frymë (nga vetë i mbyturi ose kur jepet frymëmarrje artificiale). Vihen re dhe atelektaza (mbyllje, kolabim alveolave) dhe bronkospazma (ngushtim reaktiv i bronkut). Këto efekte të fundit ulin efikasitetin e ndihmës së parë pasi, edhe nëse uji del nga mushkëria, kjo nuk hapet kur tentohet të futet

ajër për të rinisur respiracionin (shkëmbimin e gazeve).

Disa të dhëna mbi pritshmëritë e ndihmës së parë Sa më parë të jepet ndihma e parë dhe ajo e specializuar, aq më të larta janë shanset e mbijetesës.

Gjatë mbytjes, ulja e temperaturës së trurit me 10 gradë celsius, ul me 50% konsumin e ATP-së (energjisë, e për rrjedhojë dhe oksigjenit) nga truri duke dyfishuar kohën e mbijetesës së trurit pa oksigjen.

(Artikulli është marrë nga revista NEJM)

Në rast aksidenti

Ja hapat e para të ndërhyrjes N

dihma e parë jepet që në ujë. Si fillim, nëse i mbyturi nuk ka humbur ndjenjat dhe tenton të dalë në sipërfaqe, mënyra më e mirë për ta ndihmuar është duke i dhënë një objekt pluskues ku mund të kapet.

Hapi i dytë është të thirret ndihma e specialistëve. Në rast se personi ka humbur ndjenjat, ringjallja zemër-mushkëri mund të bëhet në ujë, por këtë më së miri e bën një person i trajnuar në këtë fushë. Në nxjerrjen nga uji, i mbyturi duhet të mbahet në pozicion vertikal për të mbajtur hapur rrugët ajrore dhe

për të parandaluar të vjellat e më tutje aspirimin e përmbajtjes së të vjellave. Me ta nxjerrë të mbyturin në breg, duhet vlerësuar e para frymëmarrja. Nëse merr frymë, i mbyturi duhet të vendosur shtrirë në krah. Nëse nuk ka frymëmarrje duhet bërë ventilimi artificial dhe masazhi i zemrës. Jepen si fillim 5 frymëmarrje artificiale që ndiqen nga 30 shtypje të kraharorit. Më pas vazhdohet me 2 frymëmarrje artificiale që ndiqen nga 30 shtypje të kraharorit, derisa të ketë shenja jete. Ndihma duhet të ndërpritet

nëse pas 20 minutave nuk rikthehen rrahjet e zemrës (pulsi). Nuk duhet shtypur barku me idenë për të nxjerrë ujin jashtë. Kjo manovër rrit mundësinë që i mbyturi të vjellë e të aspirojë (thithë) përmbajtjen e stomakut duke përkeqësuar gjendjen e duke e rritur mortalitetin. Të mbyturit janë zakonisht në moshë të re. Të rinjtë përgjigjen më mirë ndaj ndihmës së parë, edhe sepse hipotermia (kjo mron trurin) tek i riu instalohet më shpejt duke rritur shanset e ringjalljes.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Këshilla

19

JEPEN si fillim 5 frymëmarrje artificiale që ndiqen nga 30 shtypje të kraharorit. Më pas vazhdohet me 2 frymëmarrje artificiale që ndiqen nga 30 shtypje të kraharorit, derisa të ketë shenja jete

vehte sezoni turistik i verës KËSHILLA PËR PARANDALIMIN E MBYTJES Si të mbroni vetveten

Mësoni notin Mos notoni vetëm Bindjuni shenjave paralajmëruese në det, lumë a liqen Kurrë mos hyni në ujë pasi keni konsumuar alkool Shmangni kamerdaret, mësoni të përdorni xhaketat e shpëtimit

Notoni në zona ku ka rojë bregdetare Kini parasysh kushtet atmosferike para se të hyni në ujë Gjithmonë futni këmbët të parat, në ujëra të cekëta ose të panjohura për ju

Mos e mbivlerësoni aftësinë tuaj për të notuar Qëndroni larg dallgëve dhe rrymave të ujit (këto të fundit janë përgjegjëse për 85% të mbytjeve në plazhe) Si të mbroni të tjerët

Mësoni të tjerët, në veçanti fëmijët, të notojnë dhe të përdorin mjetet jetëshpëtuese në ujë. Mjeti jetëshpëtues ideal është xhaketa pluskuese, jo kamerdaria.

Notoni në zona ku ka roje bregdetare Vendosni rregulla për sigurinë në ujë Mbaje vëmendjen të përqendruar tek fëmijët që ke nën supervizion

FAKTORËTE RISKUT PËR MBYTJE

Mëso të përdorësh xhaketën jetëshpëtuese Gjinia mashkullore

Banimi në zona rurale

Mosha nën 14 vjeç

Ekspozimi ndaj habitateve ujore

Përdorimi i alkoolit

Sjellja e pakujdesshme

Mëso si të japësh ndihmën e parë dhe ringjalljen zemërmushkëri

Mëso të ndihmosh të tjerët pa vënë veten në rrezik Bindju të gjitha shenjave paralajmëruese

Statusi ekonomiko-social i ulët Neglizhenca e prindërve

Vendos tabelë paralajmëruese në pishina të cekëta

Muzika

Si drogë për veshët… ndikimi në trurin tonë!

S

hprehje si: “Kjo këngë më ngre humorin”, “Kjo këngë me çon nga krevati çdo mëngjes” apo “Kjo këngë më ngjeth mishin” janë pjesë e fjalorit të përditshëm, edhe të shqiptarëve. Muzika është element përbërës i çdo kulture tokësore. Natyra e saj, e kudondodhur, tregon shumë për efektin që muzika ka në humorin dhe gjendjen mendore të njeriut.

Kjo i ka bërë studiuesit të kërkojnë gjurmë të efektit të muzikës në tru. Është e njohur tashmë se nëse një zonë e trurit është më aktive ajo merr më tepër gjak. Njëkohësisht kur një zonë e trurit është e aktivizuar aty çlirohen më tepër neurotransmetues.

Si rrjedhojë, nëpërmjet ekzaminimeve imazherike, mund të studiohet shprëndarja e gjakut në tru dhe aktiviteti i rritur i neurotransmetuesve. Në gjendje euforie e kënaqësie, disa zona të trurit marrin më tepër gjak se zona të tjera, pra aktivizohen. Nëpërmjet kësaj logjike të thjeshtë është gjetur se ndër zona të tilla janë amigdala, nukleus akumbens, zona ventrale tegmentale, talamusi, hipokampusi e insula.

Për shembull, ëshë vënë re se në nukleus akumbens, shkarkohet më tepër dopaminë (neurotransmetues) gjatë të ngrënit dhe aktit seksual. Një aktivizim thuajse global i zonave të mësipërme është vënë re kur admin-

istrohet kokaina. Ngrënia e çokollatës aktivizon zona si insula e korteksi orbitofrontal. Hipoteza e hedhur dhe më pas e vërtetuar ishte se zonat e përmendura më lart aktivizohen kur dëgjohet muzika e preferuar. Rritja e fluksit të gjakut në to ishte në përpjestim të drejtë me fuqinë e emocioneve dhe kënaqësisë që ndjente dëgjuesi kur dëgjonte muzikën e tij të preferuar. Kulmi i aktivizimit arrihej kur muzika shkaktonte ngjethje mishi.

Siç shihet, muzika megjithëse nuk injektohet në vena, bën efekt si një bar i mirë sherues.

Efekti nuk kufizohet vetëm tek dhënia e kënaqësisë, muzika është

parë se ndihmon në formimin e kujtimeve. Ndodh shpesh që një këngë e vjetër të kujton vendin ku e ke dëgjuar për herë të parë. Në të njejtën kohë ajo ndihmon për të thyer monotoninë dhe për të përballuar më mirë tensionin dhe lodhjen në punë. Ajo përmirëson ritmin e ushtrimeve fizike dhe ushqen kreativitetin. Jo vetëm kaq por muzika përmirëson punën e sistemit imun.

Kjo ndodh sepse duke të ‘hequr stresin’, muzika ul nivelet e kortizolit (hormon) në gjak. Ky hormon e frenon sistemin imun. Një tjetër studim tregon se muzika ritmike shton nivelin e antitrupave në gjak.

20

E enjte, 21 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Aspirina

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

TERAPIA ditore me aspirinë ul rrezikun për një atak kardiak apo goditje në tru, por kjo terapi nuk është për të gjithë. Ju duhet ta konsideroni terapinë ditore vetëm nëse keni një risk të lart për këto sëmundje

ASPIRINA SI TERAPI DITORE

TAULANT MUKA

Nëse keni nevojë për

A

terapi ditore të aspirinës do të varet nga risku juaj për të zhvilluar sëmundje kardiovashkulare apo goditje në tru.

spirina është një barnë, e cila përdoret jo vetëm për të le htësuar dhimbjen, por gjen përdorim të gjerë edhe në parandalimin e sëmundjeve të zemrës.

Shumë studime kanë treguar se aspirina sjell përfitime në grupet e mëposhtme: në të gjithë personat që kanë kaluar një atak në zemër apo një sëmundje të enëve periferike të gjymtyrëve si dhe në episodet e dhimbjes së kraharorit; meshkujt dhe femrat që nuk kanë patur simptoma, por që kanë një risk të lartë për një atak kardiak (si psh. si pasojë e diabetit) Gjithshsesi, të mirat e aspirinës duhen vlerësuar në raport më efektet e saj të mund-

Faktorët e riskut për këto të fundit përfshijnë:

Pirja e duhanit Tensioni i lartë i gjakut Niveli total i kolesterolit mbi 240 mg/dl

Niveli i LDL mbi 130 mg/dl Diabeti Stresi

Nëse keni pësuar një atak në zemër apo një goditje në tru, me shumë mundësi mjeku juaj do t’ju rekomandojë të merrni edhe aspirinën si një medikament parandalues të këtyre episodeve shme negative. Njerëzit me një risk të lartë për atak kardiak kanë potenciale më të larta përfitimi. Është shumë e rëndësishme të diskutohet risku i përgjithshëm i sëmundjeve kardiovaskulare me një mjek specialist për të parcaktuar nëse përdorimi i aspirinës mund të sjellë përfitime.

A mund të konsumojmë më shumë se një aspirinë në ditë?

Nuk është një zgjedhje e lehtë.

Terapia ditore me aspirinë mund të ul rrezikun për një atak kardiak apo goditje në tru, por kjo terapi nuk është për të gjithë. Ju duhet ta konsideroni terapinë ditore me aspirinë vetëm nëse keni një risk të lart për këto sëmundje dhe jeni konsultuar me mjekun specialist.

KUJDES! Përdorimi ditor i aspirinës mund të ketë efekte anësore sikurse janë gjakrrjedhjet e brendshme.

Si ndikon aspirina në parandalimin e episodeve të atakut kardiak dhe goditjes në tru?

Aspirina ndalon mpiksjen e gjakut. Kur kemi gjakrrjedhje, qelizat që realizojnë mpiksjen e gjakut, trombocitet, grumbullohen në vendin ku ndodhet plaga. Këto qeliza ndihmojnë në formimin e një ‘’tape’’ në brendësi të enës së gjakut duke bllokuar rrjedhjen e mëtejshme të tij.

Kjo ngjarje mund të ndodhë edhe në enët që furnizojnë me gjak zemrën tuaj. Këto të fundit, duke qënë të dëmtuara nga grumbullimi i depozitave yndyrore në muret e enës, bëhen nismëtare të formimit të grumbullimeve në formën e ‘’tapeve’’ me gjak të mpiksur. Ena bllokohet tërësisht duke penguar rrjedhjen

Alkooli Raste të sëmundjeve të

zemrës apo goditjes në tru në pjesëtarët e familjes

Aspirina, ndikimi në sëmundjet e zemrës Përdorimi pa kriter i saj, pasoja negative PERDORIMI I ASPIRINES Për meshkujt e të gjitha moshave, aspirina:

Parandalon episodet e një ataku kardiak për herë të parë apo të dytë Ul riskun për sëmundje të tjera kardiovaskulare Për gratë e të gjitha moshave, aspirina:

Parandalon rrezikun e një goditje në tru

e gjakut në zemër apo në tru.

Terapia me aspirinë parandalon formimin e këtyre tapave me gjak të mpiksur duke ulur mundësitë e zhvillimit të infarkteve në zemër apo goditjeve në tru.

A ndryshon terapia me aspirinë në varësi të gjinisë?

Aspirina mund të ketë efekte të

ndryshme në varësi të gjinisë dhe grupmoshave.

Nëse keni pësuar një atak në zemër apo një goditje në tru, me shumë mundësi mjeku juaj do t’ju rekomandojë të merrni edhe aspirinën si një medikament parandalues të këtyre episodeve.

Edhe nëse ju keni faktorë të lartë risku, por nuk keni pësuar asn-

Parandalon shfaqjen e një ataku kardiak për herë të dytë Ul riskun për sëmundje të tjera kardiovaskulare jëherë një atak apo goditje në tru, ju gjithashtu mund të përfitoni nga marrja ditore e aspirinës.

Konsultohuni me mjekun specialist.

Terapia ditore me aspirinë duhet të ndërpritet nëse ju keni një tjetër gjendje shëndetësore e cila ju bën të prirur për gjakrrjedhje apo komplikacione të tjera.

Këto gjëndje përfshijnë: Sëmundje që lidhen me mpiksjen e gjakut Astma Ulçer stomaku Pamjaftueshmëri të zemrës Për dibetikët rekomandohet një dozë e ulët aspirine në varësi të faktorëve të rrezikut si psh pirja e duhanit, historia familjare e episodeve të atakut të zemrës apo goditjes në tru, nivele të larta të yndyrnave në gjak.

Çfarë ndodhë nëse ju ndërprisni marrjen e aspirinës? Është e çuditshme por e vërtetë: ndërprerja e terapisë ditore me aspirinë rrit rrezikun për një atak kardiak apo goditje në tru të mundshme. Nëse jeni duke ndjekur një terapi ditore me aspirinë dhe kërkoni ta ndërprisni atë, konsultohuni më parë me mjekun tuaj para marrjes së këtij vendimi.

Cilat janë efektet anësore të terapisë ditore me aspirinë?

Efektet anësore të kësaj terapie janë: Hemoragjia cerebrale Hemorragjia në aparatintretës Reaksione alergjke Humbje të dëgjimit dhe zhurma në vesh

E enjte, 21 qershor 2012

KULTURE

Ekspozita

FOTO TË PERIUDHËS 1912-'22: Një rrugëtim historik nga momenti i Pavarësisë deri te njohjet e para diplomatike të Shqipërisë. Zbulohen 150 fotografi të realizuara nga gazetarë dhe operatorë të mediave kryesore franceze

TIRANE

DHURATA HAMZAI

E

kspozita nis me varkën e jahtit "Mekong", me të cilën dërgata shqiptare zbriti në qyetin Nice.

Në foto është Ismail Qemali, Isa Boletini dhe Luigj Gurakuqi. Jahti "Mekong" i pricit Ferdinant i Orleanit ose duka Montepensier ishte ai që theu bllokadën detare greke ndaj qeverisë së Vlorës, duke hyrë për herë të parë në Vlorë. Me këtë jaht në datën 1 prill 1913 Ismail Qemali u nis për në disa shtete europiane dhe në konferencën e Londrës. Gjithçka shkruhet në diçiturë nga reporterët kohës. "Jahti Mekong i dukës Montepespier, princ i Parisit që theu bllokadën detare të Greqisë ndaj qeverisë së Vlorës dhe nxori Ismail Qemalin nga Vlora, për t'u nisur në disa kryeqytete europiane dhe muze, nëpër arkiva nëpër insti- intervistat me ta. "Duke kërkuar në konferencën e Londrës". tucione të ndryshme, më emrat e tyre në arkivat franceze, Zanafilla është shpallja e pavar- shumë të dhëna gjenden në kam konstatuar edhe një gjë që ësisë, por mesazhet janë thellë- media. Në median franceze në ka reporterë që kanë qenë të spesisht historike, madje shkojnë shumicën e gazetave ai e ka gje- cializuar për Shqipërinë dhe shumë përtej të vërtetave që tur sistematikisht Shqipërinë Ballkanin dhe e kanë ndjekur në kemi dëgjuar. Ka foto dhe diçit- me prezencë të gazetave dhe vite", thotë Gjoni. ura pa fund si "Festimi i vitit të gazetarëve në Shqipëri. Ka reparë të qeverisë 1913"; një tjetër porterë që janë takuar me IsZoti Valter, cilët janë "Esad Pasha i dorëzon çelësat e mail Qemalin, ka reporterë që fotoreporterët, falë të fortesës princit trashëgimtar të janë takuar me Esad Pashë cilëve na prezantohet hisMalit të Zi". Me tej, Malazezët Toptanin, ka reporterë që janë toria jonë e pashkruar? që varrosin trupat e ushtarëve takuar me princ Vidin. Ka re-Nuk janë vetëm fotoreporttë vrarë në malin shkëmbor të porterë që janë takuar me erët, por edhe gazetarë të njoTaraboshit". Pastaj pak ditë më Themistokli Gërmenjin dhe hur, ku faqet e tyre i kam ruapas është bërë kjo foto: "Dita e kanë pasqyruar fjalët e tyre në jtur për të qenë surprizë më triumfit. Flamuri mbretëror malazez në majën e Taraboshit.

Një tjetër foto shënon: "Durrës.

13 qershor 1914. Mbreti Vid, Isa Boletini, Esad Pasha dhe kolonel Thompson". Historia shfletohet me shpejtësi dhe kalohet tek fotoja tjetër "8 maj 1914. o t’u hedhësh një sy fotove dhe ngjarjeve në ek Rebelët në Shijak. Thirrjet për spozitë, në kaosin historik, 1912-1922, dy janë figurrëzimin e Princ Vidit". Pak ditë rat që spikasin dhe qëndrojnë opozitare në fushën polikanë kaluar dhe fotoja tjetër që tike: Ismail Qemali dhe Esad Pasha. Me këta dy persona shkruan: "Automobili i Princ polarizohet e gjithë çështja shqiptare. Presim surprizën Vidit, i sekuestruar nga Ambasnga Valter Gjoni sot, por mesa duket nuk e mban dot ada Franceze". Arkivat e hisderi në fund sekretin. Me fotot mund të krijomë idenë e torisë janë shumë më të varfra asaj historie që shtypi europian në atë sesa mediat që kohë ende nuk e kishte përcaktuar në kanë pasqyruar mënyrë absolute. Esad Pasha përgakronikat e kohës. titet t’i dorëzojë Princ Vid-it ShKjo është përshqipërinë. Dallohet qartë ambicia dhe typja e parë, ndërkonkurrenca e tipit feudal mes palëve. sa sheh (lexon) foAi vullnetarisht i atribuohet diplomatografitë e renditucisë, shtypit dhe opinionit publik herë ra gati për eksi kryeministër i Shqipërisë herë si spozitën që do të pasha turk. Ai dhe Ismail Qemali hapet sot në orën mbajnë qëndrime të ndryshme ndaj 19.00 të mbrëmjes Europës. Mjafton një thënie plot në MHK. "Një nga sarkazëm e Princ Vidit që ka e pohuar reporterët më të dje Valter Gjoni dhe biem në gjurmët njohur francez Due surprizës. “Princ Vidi thotë se me bray e ka ndjekur Esad Toptanin dhe Ismail Qemalin kudo historinë e Ismail Qemali dhe Isa Boletini 1912 fillon dhe mbaron historia shqiptare”.

Shqipërisë", thotë Në intervistën që ka dhënë Esad Paautori i ekspozitës sha në mediat franceze zbulohen këto fjalë: “unë s’kam Valter Gjoni. Fotot ekskluzive pasur besim prej kohësh tek Komisioni i Kontrollit në të mbledhura dhe kuruara me lidhje me Ismail Qemalin dhe e kisha paralajmëruar për kujdes prej tij shkojnë përtej falsitetin dhe lojën e dyfishtë të tij!” Më tej shkruhet: doktrinave të historisë. Kura“Unë s’dua të bëj lojën e tij (Ismail Qemalit-dhh). Më tori ka konstatuar që elementët tej: “Dua që Evropa ta dijë se ai po niset i shkatërruar historikë krahas shumë elenga pesha e fajeve dhe gabimeve të veta...” mentëve që ndodhen nëpër

Në foto: Durrës, 13 qershor 1914. - Mbreti Vid, Isa Boletini, Esad pashë Toptani dhe Koloneli Thomson

ZBULOHET DOKUMENTI

Esad Pasha Ismail Qemalit: Je ti tradhtari Autori i ekspozitës Valter Gjoni: Intervistën në shqip ua tregoj sot në MHK

Surpriza në MHK

Pas kuintave të ekspozitës

P

21

mbrëmje në ekspozitë. Për shembull, në ekspozitën aktuale Luftën e Parë Botërore në Shqipëri e kanë ndjekur pesëgjashtë fotoreporterë me zë dhe jo njerëz të zakonshëm, por fotoreporterë dhe kronikanë shumë të mirë. Është Robert Bushey, Ted Dubray, Frederik Godmer që janë personalitete të gazetarisë dhe të fotografisë dhe po të shohësh ata e bëjnë me shumë pasion këtë punë, ndaj historia ilustrohet shumë bukur sjell elemente të reja. Intervista që ka

Biografia

Kush është Valter Gjoni

V

alter Gjoni është autor i disa botimeve, artikujve dhe autor i mjaft ekspozitave me tematika të ndryshme. Ai ka mbaruar Akademinë e Arteve dhe ka punuar në Teatrin Kombëtar. Ka punuar edhe trupat artistike, ndërkohë që njihet si aktor pjesëmarrës në gati dhjetë filma shqiptarë, si: "Kur hapen dyert e jetës", "Hetimi vazhdon", "Pesha e kohës", "Shtigje lufte", "Vitet e para", etj.

bërë për shembul Jasen për Esad Pashë Toptanin është vërtetë një intervistë që nuk i ka luajtur asnjë presje edhe sot historisë. Dhe nuk ke nevojë të vrasësh mendjen se ç'është Esad Pashë Toptani, sepse ai e ka dhënë të gjithë bërthamën e vet në këtë intervistë. Ka shprehur opinione për Ismail Qemalin. Ka shprehur opinione për marrëdhëniet e Shqipërisë me Italinë dhe me Austro-Hungarinë, etj.

Isa Boleti gjendet shumë pranë me Esad Pashë Toptanin dhe më vonë e shikojmë të lidhur me Ismail Qemalin...

-Është kjo historia. Ata kanë qenë anëtarë të qeverisë së Turhan bej Përmetit, njëri ministër, tjetri ka qenë komandant.

Kanë qenë bashkë në udhëheqje.

Kështu që në një farë mënyre, këta burra janë vërtitur pak nga njëri-tjetri dhe ne muk mund t'i ndajmë dot bardhë e zi; njëri tradhtar e tjetri patriot. Unë vet jam çuditur që në këto fotografi na vinë fakte, jo fotografi.

Cili fakt është më pikant?

P.sh., Esad Pashë Toptani na thotë se një nga tezat për lëshimin e Shkodrës është uria. "E lëshova Shkodrën, sepse populli nuk rezistonte dot, po vdiste nga uria", thotë ai. Dy fotografi më tutje gruaja e konsullit francez në Shkodër që ushqen një shkodran që është duke mbaruar, duke vdekur. Do e marrim për kapital, do t'i bëjmë koment politik ose s'do t'i bëjmë, mbetet fotografia.

Ushtari serb që është duke vdekur, me lëkurën pështjellë pas kockave është çmeritës. Cila është historia?

-Eshtë katandisur në këtë mënyrë jo nga ne, por i la Austria në mes të rrugës. U prish aleanca dhe ata janë ngarkuar me siklete. Ka një fotografi tjetër me 28 kuaj të ngordhur nga uria dhe një tjetër fushë e bombarduar me dhjetëra kuaj të ngordhur.

Aviacioni austriak bombardon kuajt, bombardon kishat, katedralja e Korçës është e bombarduar. Duket vrima e madhe në kishë. "Kupola e KIshës e bombarduar", thotë gazetari. Ajo që më ka bërë përshtypje në këtë përmbledhje është se ata shumë saktë japin edhe tekstet poshtë fotove, saktësojnë ngjarjet, situatat. Nëse në histori nuk ka faqe të njohura, por ka foto historike që flasin më shumë sesa ato faqe, unë vetë që jam organizuesi dhe hulumtuesi kam kënaqësinë që i gjeta dhe që bëra një lidhje logjike në këto kuadro historike.

Po të përballesh me historinë e treguar për figurën e Esad Pashës, ka shumë mistere. Këto fakte nuk i shohim të zbardhura në librat e historisë?

-Po. E para gjë që bie në sy është se ai është në ambiente shumë luksoze dhe dihet që Esad Pasha ka qenë shumë i pasur, por edhe i preferuar si personalitet, nëse e sheh në vende të ndryshme që ai pozon në kabinete shumë luksoze të vendeve të Europës, në Paris, në Romë, etj.

Me Ismail Qemalin, ai ka edhe një histori të përbashkët para se të fillonin divergjencat opozitare mes tyre?

Po, sigurisht që kanë një histori të përbashkët. Ata kanë qenë të dy deputet të parlamentit turk. Intervista e Esad Esad Pashës "Unë jam turk, me Ismail Qemalin s'kam punë, që ia thënë në prill të 13-s gazetarit Frasua Jasen është intervista e parë e tij në mediat franceze dhe do të jetë e plotë ditën e hapjes së ekspozitës në tavolinë. Ne e përkthyem. Por kush është frankofon mund të lexojë shumë surpriza.

SHKOLLA E PARUKERISË - ESTETIKËS KRËHËRI I ARTË (LUÇI) Kurse 6 - 9mujore.

Adresa: Rr. Mihal Grameno, 200m mbi Shkollen e Baletit Tel: 04 2 233 950 Facebook. Kreheri i Arte Tirane

Për më të mirët mundësi punësimi Regjistrimi vazhdon

22

E enjte, 21 qershor 2012

SPECIALE

Alpinizëm

EMOCIONET Momenti më i bukur ka qenë kur arritëm në majë, por jo vetëm ky fakt, por ishim tre alpinist shqiptar që bashkë shkelëm Everestin për herë të parë

TIRANE

ngjitje as në zbritje.

SUADA DACI

K

a 2 javë që është kthyer në Ti ranë, duke përmbushur me sukses qëllimin që i kishte venë vetes, për të arritur në majën më të lartë atë të Everestit. Gjergj Bojaxhi, ishte një nga alpinistët shqiptar që në 25 maj në kushtet më ekstreme të motit dhe të lartësisë, si dhe me rastin e 100 vjetorit të pavarësisë, do të ngjitej në Everest, për të vendosur flamurin shqiptar, përkrahë flamujve të tjerë nga e gjithë bota. Ish- Kreun e Inspektoriatit Ndërtimor, e takojmë në një nga ditët më të nxehta të qershorit në kryeqytet, dhe ai na flet për rrugëtimin e tij dhe për momentet më të vështira e të bukura në Everest. Na bën përshtypje veshja e tij, (këmishë me mëngë të gjata ku temperaturat në Tiranë ishin shumë të larta), por sipas tij dielli i Tiranës është shumë i butë në krahasim me motin ekstrem të Everestit. Në këtë intervistë për Shqiptarja.com Bojaxhi, thotë se sfida e tij e ardhshme do të jetë maja më e lartë e Amerikës Latine, Aconcagua. I pyetur nëse do të jetë përsëri aktiv në jetën politike të vendit, ish-anëtari i Këshillit Kombëtar të PD-së, z. Gjergj Bojaxhi nuk preferon të prononcohet.

Z. Bojaxhi ka pak ditë që jeni kthyer nga sfida juaj në Everest, si ndiheni?

Të them të drejtën ndihem shumë mirë sepse ka qenë një sfidë shumë e madhe. Ka qenë një periudhë shumë e gjatë përgatitje dhe lodhje njëkohësisht . Tani kjo gjë ka mbaruar dhe je në atë momentin e parë, kur je duke e shijuar atë që ke arritur, në kuptimin mendor dhe emocional.

Cilat ishin impresionet që morët kur u kthyet në Shqipëri?

Për shkak të kushteve klimatike që atje janë shumë të ashpra (në të dyja ekstremet), ditën e parë pasi ishim kthyer, isha në kopshtin tim duke punuar dhe bashkëshortja më thotë, që si ka mundësi që rri në këtë diell.

Aty e kuptova se duke qenë se klima këtu është më e butë, më e këndshme dhe mesdhetare për njeriu, mund të dukej çdo gjë si parajsë. Gjelbërimi, dielli të duken më i butë, ndërkohë që atje klima është shumë ekstreme.

Përveç kësaj Tibeti është shumë i zhveshur edhe bar nuk sheh, kështu që ndryshimi është shumë drastik.

Ju e thatë vet që klima këtu është e ngrohtë dhe mesdhetare, sa të vështirë e patët të mësoheshit me klimën atje?

Ne jemi mesdhetar, por ne që merremi me alpinizëm kemi krijuar një lloj përgatitje, në lidhje me të nxehtin dhe të ftohtin. Sigurisht njeriu duhet të marr masa por në aspektin e të ftohtit apo të nxehtit mendoj që përshtatshmëria jonë ishte më e kollajshme. Mendoj që pjesa më e vështirë ka qenë në aspektin e marrjes së oksigjenit dhe përgatijtes së organizmit, që mund të funksionojë dhe të përballojë një ambient, ku intesiteti i oksigjenit është shumë i ulët.

Mund të na e përshkruani më pak fjalë gjithë këtë aventurë tuajën?

Patjetër, do ta filloj që më pjesën e

Alpinistët në Everest dhe në momentin e kthimit në Shqipëri

GJERGJ BOJAXHI

Pas Everestit, sfida e radhës do të jetë Argjentina Bojaxhi dhe 5 alpinistë shqiptarë ngjiten në Everest poshtme e deri me ngjitjen në majë.

Ekspedita zgjati rreth 2 muaj dhe në mal kemi qenë rreth 1 muaj e 22 ditë.

Në zonat me lartësi të madhe dhe nga këto ditë rreth 1 muaj e gjysëm që është faza e parë, ka qenë periudha e aklimatizimit. Aklimatizimi nuk është gjë tjetër vetëm një stërvitje që duhet ti bësh trupit, ose organizmit që të mësoj të përshtatet me mungesën e oksigjenit. Nëqoftëse trupi nuk aklimatizohet, ose nuk përshatet me këtë gjendje është e pamundur që një alpinist të ngjisi një majë si Everesti.

Kështu që një muaj e gjysëm ka qenë një proçes gradual aklimatizimi dhe i përshtatjes të një sistemi sidomos kardiovaskular, me atë lloj klime. Dhe vetëm pasi ka mbaruar ky proçes që në përgjithsësi varet edhe nga njerëzit, (që për disa zgjat më shumë, dhe për disa më pak), vetëm atëherë aplinisti merr masa që të sulmojë majën. Me mbarimin e aklimatizimit u piketua dita dhe u gjykua që moti do të ishte brenda parametrave që rekomandohen, dhe brenda datës 20 ne kemi nisur sulmin për në majën e Everestit.

Sa zgjati udhëtimi drejt majës më të lartë?

Zgjati 5 ditë e 4 netë, gjithmonë

që ditën e fundit, sulmi përfundimtar në majë, bëhet nga lartësia 8300 metra. Nisja është bërë në orën 11 të natës me orën lokale atje dhe marshimi edhe në varësi të antarëve të grupit ka zgjatur nga 9 deri në 11 orë. Dhe në majë treshja e parë, ka arritur në orën 7:30 të mëngjesit (me orën lokale atje). Kjo lartësi është përshkruar prej 9 orësh, dhe kjo vjen për shkak të vështirësive që ke në frymëmarrje, nivelit të oksigjenit, por edhe të kushteve të tjera të terrenit.

Hasët alpinistë të tjerë përgjatë sfidës suaj?

Everestin e tentojnë çdo vit alpinist nga e gjithë bota, në krahun verior që ne tentuan që është në krahun Kinës kishte rreth 150 alpinistë që u përpoqën ta tentonin, dhe nga këta vetëm 100 arritën ta kapnin majën.

Ndërsa nga krahu jugor ishte një numër më i madh dhe nga këta vetëm gjysma e tyre kapi majën e Everestit . Çfarë emocionesh përjetuat kur u ngjitët atje? Çdo gjë dukej si përrallë. Momenti i parë ka qenë një moment emocionues sepse gjithë ato muaj parapërgatitje, stërvitje , ishte një ndjenjë e veçantë. Kishe çdo gjë nën

vete, edhe retë ishin nën mal, çdo gjë që shikoje ishte e vogël.

Zakonisht përpara se të ndërmarrim një aventurë mësojmë gjithçka rreth atij vendi. Ju vet gjërat që provuat i kishit menduar ashtu apo përjetuat një tjetër lloj ndjesie?

Të them të drejtën nuk kisha lexuar gjë për përjetimin (qesh), mund të them që nga ato që kisha lexuar prisja që periudha e aklimatizimt të ishte pak më e lehtë nga ajo që përjetova dhe ngjitja në majë të ishte më e vështirë. Kisha krijuar një lloj tjetër perceptimi. Ndërsa periudha e aklimatizimit ishte shumë e vështirë dhe e dhimbshme nga ç'e kisha menduar, ndërkohë që sulmi dhe ngjitja në majë, ishte shumë i vështirë.

Na rendisni disa momente të vështira dhe të bukura, që keni përjetuar?

Moment i vështirë është periudha e aklimatizimit, kur u tentua të bënin aklimatizimin e parë në lartësin 6400 metra. Një nga organet që mban një barrë shumë të madhe është shpretka. Sepse që trupi të përshtatet në lartësi të tilla duhet që të shtohet numri i rruazave të kuqe, në mënyrë që të

Sfida e radhës do të jetë Aconcagua. Është mali më i lartë në Amerikën Latine

Vendosjen e flamurit në Everest i’a kam dedikuar shoqërisë shqiptare

duke ndaluar dhe duke fjetur.

përballosh rrallimin e oksigjenit dhe shpretka është organi që flirton gjakun. Unë nuk e dija në atë moment, por pasi kam ardhur në Shqipëri dhe kam bërë analizat dhe grafinë pata problemin që ajo ishte 2 centimetra më e madhe, por me siguri që aty duhet ta kisha më të zmadhuar pasi zgjerimi saj prek diafragmën, duke shkatuar një dhimbje në trup dhe kishte një ose dy ditë, që unë nuk ecja dot, as në

Ku flinit?

Në tenda gjithë aktiviteti ka qenë në tenda. Kemi nisur në datë 20 dhe çdo ditë kemi përshkruar rreth 700 metra, sigurisht që në disa vende lartësia arrihej më shpejt dhe në disa vende ka patur pjerrësi më të madhe dhe distanca graduale, por çdo ditë është kapur 700 metërshi. Ndërkohë

Gjergj Bojaxhi gjatë ngjitjes në Everest

Në momente kur keni të tilla dhimbje apo vështirësish kishit mjekë afër?

Jo ne nuk kishim mjekë. Sigurisht që ekspeditat kanë mjekë me vete, por ajo ka një kosto shumë të madhe dhe ne kishim një lloj limiti fondesh. Në fakt ne mund të kemi qenë ekspedita me koston më të ulët për faqen veriore. Ndërsa momenti më i bukur ka qenë kur arritëm në majë, por jo vetëm ky fakt, por ishim tre alpinist shqiptar që bashkë shkelëm Everestin për herë të parë.

Për herë të parë vendoset edhe flamuri shqiptar në Everest?

Vendosja e flamurit ishte një moment krejt i veçantë. Jam krenarë që këtë gjë ia kam dedikuar shoqërisë shqiptare për 100 vjetorin e pavarësisë.

Gjergj cili ishte mendimi i parë kur ishit atje?

Mendova familjen. Fëmijët më kishën dhënë disa lodra për t'i çuar në majë të Everestit, dhe unë kisha për detyrë që ti çoja. Pra mund të them që personat e parë që më shkuan në mendje ishin fëmijët.

I keni fiksuar momentet më të bukura tuaja në fotografi?

Në fakt unë kisha marr një video kamerë me vete. Por mund të them që kemi bërë më tepër fotografi në momentin që kemi zbritur dhe jo në ngjitje.

Në momentin që ishim duke synuar majën, nuk mundëm të fiksonim shumë momente sepse ishte natë.

Sa ju mbështetën familjarët tuaj, kur vendosët të shkonit në Everest?

Nuk mund të them që bashkëshortja ime ishte shumë entuziaste në fillim, por më pas më dha mbështetjen e saj maksimale (qesh).

Z. Bojaxhi, cila do të jetë sfida juaj e radhës, sa i përket fushës së alpinizmit?

Sfida e radhës do të jetë Aconcagua. Është mali më i lartë në Amerikën Latine, dhe pikërisht në Argjentinë me 6959 metra lartësi, pra për 41 metra arrin 7000 metra. (qesh) Me se po merreni aktualisht?

Kam 2 javë që jam kthyer nga Everesti dhe po shijoj pushimet.

E meqë jemi në periudhë pushimesh, ku do ti kaloni pushimet verore?

Nuk kam plane të caktuara, sepse nuk më pëlqen të rri stabël në një vend.

Megjithatë me një grup aplinistësh pas pak ditësh do të ngjisë, Malësinë e Kurveleshit në Kuç dhe do të marr me vete edhe djalin tim.

Ju kemi parë mes sportit dhe politikës, çfarë gjeni të përbashkët?

Mund të ndalesha më tepër tek dallimet sesa tek ngjashëmria. Alpinizmi është një arenë individuale ndërkohë që politikën, do ta cilësoja si një arenë ku janë të përfshirë shumë aktorë.

Do t'iu shohim së shpejti në jetën politike të vendit?

Kam qenë gjithnjë pjesëmarrës në jetën publike të vendit, jo në atë politike, kështu që atje do më shihni (qesh).

E enjte, 21 qershor 2012

23

ZBAVITJE

HOROSKOPI Të vjedhësh dy herë brenda ditës vetmi ngushëllim për atë që bën ndonjë gabim është se ne nxjerr mësim dhe nuk e bën më, të Ipaktën të njëjtin gabim. Por Kathryn Moody, një vajzë e re nga Florida që shihni edhe në foto, duket se nuk ka asnjë lidhje me ata që venë mend nga gabimet. Kështu në oret e para të mëngjesit ajo u ndalua në një ekspozitë WalMart sepse tentoi të vidhte një tapet.

Në fakt ajo përdori një teknikë të njohur duke ia ngarkuar ta paguante shërbimi i klientit, por u diktua nga personeli i sigurisë që, pasi e kontrolloi i gjeti edhe disa palë tanga, bluza e rexhipeta të fshehura në çantë.

Natyrisht që u dërgua pa humbur kohë në stacionin e policisë, nga ku doli shumë shpejt, pasi pagoi kaucionin. Por vetëm pak orë më vonë, Kathryn shkoi në shtëpinë e një shoqeje të saj dhe, duke përfituar nga mungesa e saj për disa caste, u fut në dhomën e saj dhe përlau bizhuteritë she sende të tjera të çmuara.

Pastaj bëri sikur u grind me shoqen dhe u largua.

Për fatin e saj shoqja e vuri re shpejt dhe njoftoi policinë që e vuri sërish në pranga.

Vjedh makinën me gjithë roulotte

Kur rrëmben furgonin ne gabuar

jë çift australianësh, pasi blenë një roulotte me të cilin dëshironin të shkonin për pushN ime, për disa minuta përjetuan një aventurë që

irë kur vjedh makinën me roulette, por kur vjedh furgonin e policisë megjithë M të burgosur brenda kjo është se ç’është. Ka

kurrë nuk do t’u kishte shkuar në mend më parë.

Kështu, ndërsa po kqyrnin nga brenda rouletten e sapo blerë, bashkë me shitësin, roulette u shkund fillimisht dhe pastaj u nis menjëherë me shpejtësi. Ç’kishte ndodhur? Një hajdut kishte parë makinën e tyre me çelësa në kuadër dhe një të kërcyer i bëri, e ndezi dhe u nis menjëherë për t’u larguar sa më shpejt.

Por vetëm kur u nis e kuptoi se kishte vjedhur makinën e gabuar, pasi çifti e kishte rimorkiuar roulette-n.

Megjithatë, vazhdoi ashtu udhëtimin për disa kilometra duke shpresuar ta shkëpuste rimorkion e bezdishsme, duke shkaktuar edhe disa aksidente të vogla, por pa ia arritur dot. Atëherë e ndaloi makinën duke ia mbathur më lëmbë, duke marrë me vete vetëm telekameran që çifti kishte lënë në kruskot, sit të vetmin trofe të kësaj tentative të pazakontë vjedhjeje.

ndodhur në Newark të shtetit të New Jerseyt, kur hajduti, duke zbritur nën kërcënimin e një arme shoferin, u nis menjëherë me shpejtësi, pa e kuptuar se sapo kishte grabitur furgonin e burgut, me të cilin po transportoheshin pesë të burgosur për të punuar përgjatë një rruge pranë burgut të Newark. Kur e vuri re praninë e të burgosurve, i zbriti ata anës rrugës dhe vazhdoi rrugën e tij duke ecur me shpejtësi të madhe.

Për rreth 100 kilomtera u ndoq nga makinat e policisë, drisa dikur në periferi të Atlantic City-t, pas një manovre të gabuar, furgoni u përmbys. Policëte rrethuan furgonin, pastaj, për siguri përdorën një robort për të hapur derën e furgonit, due e detyruar të dilte që andej hajdutin me duart lart, ndërkohë që talevizionet amerikane ishin lidhur në transmetim direkt me këtë ngjarje.

SUPER FJALEKRYQ 1

2

3

4

5

6

23

7

24

30

25 32

38

45

10

12

13

14

41

40

42

62 67

87

96

97

ɷ HORIZONTAL

1. I famshëm ai i mirë Shvejk.

7. Chagall piktor.

10. Jepet për t’u marrë.

17. Eshtë agrare me tokën 23. Nuk shihet në një të tillë.

24. Inicialet e Magritte.

26. Kanë simbol elefantin në SHBA. 29. Kërkon talent.

30. D’Istria, alias Elena Gjika.

31. Janë katërshet... me harqe.

34. Një ushtarak i rangut të ulët.

35. Sistemi Monetar Europian.

36. Ku¿jtë e lëvizjes.

37. Ishte Porta e sulltanit.

39. Eshtë lulja simbol e perandorisë japoneze 43. Adhurohej nga paganët.

45. Në krye të masave.

46. Vritet në fund.

47. Kompozoi Bolero 49. Inicialet e Costner aktor.

50. Në majë të plepit.

53. Ishte nëna e Gargantuasë.

54. Një valë në stadium.

56. Janë fëmijët.

59. Një sëmundje për neurolog.

62. Halili këngëte.

65. American... ¿lm me Richard Gere.

66. Qe gruaja e famshme e faraonit Akhenaton.

67. Janë të prekur nga oblomovizmi.

69. Inicialet e Asimov.

70. Union Kombëtar Kristian.

72. Një pjesë e rezultateve.

78

79

51

56

57

64

Virgjëresha

69

83

82 90

91

98

84

92

93

99. Mund të kërcejnë së larti.

100. Shkroi Korbi (inic).

2. Janë ndenjëset në park.

3. Qe xhelozja e Olimpit.

4. Janë binarët.

5. Fillojnë argumentin.

6. Virus pa ekstreme..

8. Eshtë mbetje... në provim.

9. Një është balena.

10. Fillojnë pushimet.

11. Inicialet e Benigni-t.

12. Mbyllin një simbol.

13. Një “V” në CV. 14. Kështu thirrej Eisenhower.

15. Hari spiune.

PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM

S

P A T A T E E P

I K A

T U T A

I M I

A T R

K A N A L

A P A R A T

S I

I D

E R

A T R

I

V E

E O L O G J

I

A T R I

A R A

I

N I

E R

I

A A

I

I

T E N S

S

I K E

I

I

E I K

I A

H A J

V A N E T

G U E R R

I

L K D

L N O

I

S

E R E

O

I

E O T A B

I

A R T E E K A

I M I

A M A N E T E

D E T V E M J

M

N A P O L I

A

H A R

P G

I K E

T E T

O N E T K U

N A T R T

N T E N D O

A L H U T

T V T T R

L A A T A M A D O T A K T

I

B A

P A N O R A M A A L

M E L O D S

P

A

Ç E L E V D A T E S

K

T R E B E S H

G J

K A R R

Peshorja

Akrepi

Veprimi i Marsit në shenjë jo vetëm që bëhet edhe më evident, por “përplasja” e tij me Saturnin në një orbitë jo të favorshme për ju mund kete reflekse negative.

Shumë pozitiv do të jetë erosi.

Shigjetari

Nëse keni në kokë ide apo projekte të reja është momenti më i përshtatshëm për t’i shpalosur, pasi edhe yjet sot janë të gjithë me ju.

Kujdes, ruhuni nga “miqtë” armiq, sepse ju kanë zili.

Bricjapi

Me Marsin, Saturnin dhe Merkurin që ndodhen në një linjë mjaft pozitive për ju, nuk ka sesi të mos ju ecë mirë sot, sidomos fusha sentimentale që shtë ën “pole position’. Mirë dhe sektori i parave.

Ujori

Edhe qielli jauj është i mirë, ndonëse të lindurit e dhjetëditëshit të parë e kanë hënën plotësisht kundër, prandaj janë edhe të irriutueshëm. Mos u mendoni dy herë të bëni një investim.

I

Peshqit

Eshrë Merkuri dhe Marsi që sot do t’ju mbështesin fuqishëm duke ju ruajtur edhe nga ndikimi negativ i dyshes Saturn-Pluton. Një situatë e ndërlikuar zgjidhet me impenjim, jo duke iu shmangur.

95 100

16. Finaol pa ku¿j.

17. Ku¿zojnë rastet.

18. Eshtë kishë.

19. Qyteti i Turgeniev.

20. Arti kur s’është ai.

21. Ka nënën teto Ollgën.

22. Agjenci transporti Sarandë.

25. Ishte lëvizje kundër elementëve komunistë në SHBA. 27. Ngjyhet në tavolocë.

28. Bana akor.

30. Vritet nga espada.

31. Ku¿zojnë katete.

32. Kush i merr... ikën.

33. Eshtë shtypja, sun dimi totalitar 35. Eshtë hakmarrje.

38. Ku¿zojnë trotuaret.

ɷ VERTIKAL

85

K L

S I

E T E R E S

I K A T M B O T E R O R E T P

E N T E T T E S I

T E

A L A T

40. Turli pa zë.

41. Zanore vetrate.

42. 1005 romake.

44. Një veturë e madhe e luksoze.

47. Një studim pasuniversitar.

48. Cana futbollist.

49. Bashkohen nga hipotenuza të tilla.

51. Një Aleksandër këngëtar.

52. Lian aktor.

53. Roland... në turneun e tenisit.

54. Rriten në trungje.

57. Inicialet e Gide.

58. Eshtë pseudoshkencë.

59. Inicialet e Nolte aktor.

60. Ekstreme në vakëf.

61. Mbarojën fare.

62. Opera e Massenet 63. Eshtë ¿lozo¿ e moralit.

64. Mbyllin fushatat.

67. Qe miku u Eneas.

68. Grier aktore.

71. Campion regjisore.

73. Ku¿zojnë mjetet 74. Antena pa çifte.

76. Muzika e Eminem.

77. Gibson aktor.

78. Organizma Ndërtimi Fier.

79. Një pjesë e narkotikëve.

80. Mbledh baskët separatistë.

83. Greqia në tabela.

85. Rrjetë ne tenis.

87. Shkroi Një tragjedi amerikane (inic).

89. Inicialet e Clapton.

91. Fillojnë tatëpjetën.

93. Duhet në kufej.

95. Fillojnë operacionin.

Edhe pse kuadri yjor është përgjithësisht pozitiv, sidomos pas hyrjes së Merkurit një një orbitë mjaft të favorshme në shenjë, është mirë që të tregoheni të kujdesshëm në hapat që hidhni.

Janë yje shumë të ndtitshëm sot ato që ju ndriçojnë rrugën e, për rrjedhojë sot do t’jua bëjnë gjithçka më të lehtë. Kujdes, mos jepni mendime e gjykime nëse askush nuk jua kërkon.

70

94

99

K U R

58

65

68

89

H E T

Luani

Sot duhet të përgatiteni për ta “nxjerrë vetë gomarin nga balta” pasi yjet me ju do tregohen shumë “koprace” në të gjitha drejtimet. Do t’ia dilni mbanë me siguri, pasi jeni shumë këmbëngulës.

22

36

50

55

81

88

E H A P U R

Gaforrja

Marsi dhe Saturni sot “luajnë” si kundërshtarët tuaj, prandaj pritet një ditë disi problematike ku nuk do të mungojnë tensionet.

Kujdes në raportet me të tjerët dhe ën ato me partnerin.

44

49

63

21

Binjakët

Me Merkurin pozitiv në shenjë dhe me një “qiell” dë dominuar nga yje të mirë me siguri që dita e sotme do të jetë nga më të favorshmet. Hëna stimulon surprizat dhe ndoshta ndonjë njohje të re.

74

80

73. Presin Ferrarin në box.

74. Argento aktore.

75. Pak aromatike.

77. Themeluan Utah.

81. U shkrua nga Zweig.

82. Negativ për shkurt.

84. Një raport shumë i ngushtë.

86. Qytet francez.

88. Kush ka... ka zët.

89. Në mes të një deti.

90. Efekti... i François Truffaut.

92. Iniialet e Duvall aktor.

94. Emri i Morricone-s.

96. Elvis Presley.

97. Ekstreme në duel.

98. ... Ford Coppola regjisor.

20

Demi

Në sajë të një hëne në një orbitë shumë të favorshme pritet që dita e sotme të jetë përgjithësisht pozitive në aktivitetin e përditshëm dhe mjaft interesante në dashuri. Mirë shëndeti.

29

73

77

19

43

54

72

86

18

35

48

66

76

17 28

61

71

16

34

53 60

15

27

47

52

75

11

33

39

46

59

9

26

31

37

8

Dashi

Një ditë e mirë, më gjithë kontrastin në shënj të Merkurit me Afërditën dhe hënën, nuk duhet komprometuar me veprime të pamenduara mirë. Mund të keni një surprizë të bukur.

24

E enjte, 21 qershor 2012

LAJME NGA BOTA ɷ Mandat arresti për Assange Themeluesi i “Wikileaks”, Julian Assange, i cili kërkoi të martën strehim politik në ambasadën e Ekuadorit, përballet me mundësinë e arrestimit për mosrespektimin e kushteve të lirimit të tij me kusht.

40-vjeçari Assange, në kushtet e lirimit të të cilit përfshihet qëndrimi në banesën e tij nga ora 22:00 deri në 08:00, kaloi natën në ambasadë.

Në 14 qershor, Gjykata e Lartë në Britani vendosi t’i mohojë australianit apelin ndaj vendimit të ekstradimit në Suedi, ku kërkohet nga drejtësia për t’u përballur me akuzat e përdhunimit të dy femrave.

Si themelues i “Wikileaks”, një uebsajt që grumbulloi dhe publikoi qindra mijëra dokumenta sekretë të administratës amerikane, Assange ¿toi famë ndërkombëtare, por ai ndiqet prej më shumë se dy vitesh nga drejtësia suedeze, pas padisë së ngritur ndaj tij nga dy vajza për përdhunim. ɷ SHBA e Izraeli e zhvilluan virusin “Flaka” kundër Iranit Nga zyrtarët e Shteteve të Bashkuara apo Izraeli, ende nuk ka pasur reagime ndaj raportit në të përditshmen Washington Post, që thotë se Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli së bashku e kanë zhvilluar virusin kompjuterik “Flaka”, që synonte shkatërrimin e programit atomik të Iranit. Duke i cituar zyrtarët perëndimorë, raporti thotë se zhvillimi i virusit, që ishte zbuluar aktualisht në kompjuterët e ministrisë së naftës në Iran, kishte ¿lluar para pesë viteve. Sipas gazetës, Agjencia Kombëtare e Sigurisë e Shteteve të Bashkuara dhe CIA, kishin punuar me ushtrinë Izraelite në këtë projekt. ɷ Shënohet Dita Botërore e Refugjatëve Dje ishte Dita Botërore e Refugjatëve, që synon të tërheq vërejtjen për vuajtjet e dhjetëra milionë refugjatëve në mbarë botën.

Në mesazhin e saj, aktorja e njohur e Holivudit dhe Ambasadore e vullnetit të mirë e Agjencisë së OKB-së për Refugjatë, Angeline Jolie, pos tjerash, thotë: “Çdo minutë tetë njerëz në botë janë të detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre për shkak të luftës dhe persekutimit. Askush nuk bëhet me dëshirë refugjatë. Sot 43 milionë njerëz në mbarë botën janë të zhvendosur. Ne i kujtojmë ata”, tha Angeline Jolie. ɷ SHBA: 27 milionë njerëz janë viktima të trafikimit Departamenti amerikan i shtetit e ka publikuar mbrëmë vonë raportin “Trafikimi i Personave” për vitin 2012, në të cilin thuhet se Irani e ka njërën nga qeveritë më të këqija në botë në shqyrtimin e shqetësimeve të skllavërisë moderne. Në raport, që i trajton nivelet globale të luftës kundër punës së detyruar, skllavërisë së fëmijëve dhe tra¿kimit seksual në gjithë botën, vlerësohet se 27 milionë njerëz, gra dhe fëmijë janë viktima të ndonjë forme të tra¿kimit të njerëzve. Në mesin e shteteve të kategorisë 2, ku klasi¿kohen vendet që po bëjnë përpjekje të fuqishme për të bashkëpunuar me Aktin e Mbrojtes së Viktimave të Tra¿kimit të Shteteve të Bashkuara, gjenden edhe Kosova, Mali i Zi, Bosnja, Serbia, e të tjera. ɷ Ish-presidenti egjiptian Mubarak pëson goditje cerebrale Burime të autoriteteve egjiptiane të sigurisë thonë se ish-presidenti Hosni Mubarak është pa ndjenja dhe duke përdorur aparaturë për frymëmarrje, pasi u çua në mënyrë urgjente nga burgu në një spital ushtarak pas një goditjeje në tru, raporton “Zëri i Amerikës”.

Njoftime të mëparshme të agjencisë shtetërore të lajmeve MENA thanë se mjekët e zotit Mubarak e kishin deklaruar ish-udhëheqësin “klinikisht të vdekur”, kur ai mbërriti në spitalin Maadi, në jug të Kajros, pasi u transferua nga burgu Torah, aty pranë. Agjencia tha se mjekët nuk ishin në gjendje të risillnin në vete zotin Mubarak, pasi ai kishte pësuar ndalim të rrahjeve të zemrës.

Redaksia & Marketing

Rruga: “Dervish Hima”, Tre kullat, kulla e dytë, Tiranë mobile: +355 69 60 60 421 marketing: +355 69 60 60 419

Së shpejti...

Studiot e prodhimit A1 Rruga: “Aleksandër Moisiu” ish-Kinostudio Shqipëria Sot

televizioni më i ri informativ në Shqipëri

origjina e lajmit...

Jemi Jeminjë njëgrup grupmediatik mediatiki i pavarur pavarurnga ngaçdo çdoparti partinënëtëtë cilin cilinrregullat rregullatprofesionele profesionele tëtëinformacionit informacionitmbizotërojnë mbizotërojnë mbi mbiluftërat luftëratpolitike politike

Lajmi në High Definition

Mund ta ndiqni A1-Report në këto televizione kabllore: NE SHQIPERI Televizoni MRM Intel Media Inkusat TVM Devolli Vjosa Toshkez Bradsat Erzeni Luna Mariuxho Permeti Irla Policani Elbasan North & South Kombi

Qyteti Korçë Fier Pogradec Devoll Vlore Lushnje Elbasan Shijak Kavaje Bulqize Permet Berat Berat Elbasan Fier

• Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

Lushnja Prrenjas Alfa Kabell Cakran Kucova Lapardhaja Brado Orikumi Asparag Mati Kukesi Orexh Maqellara Multivizion Tata Junior Divjaka M&G Ura Vajgurore Saranda Digital

Lushnje Prrenjas Tirane Fier Kucove Berat Elbasan Vlore Rrogozhine Mat Kukes Fier Diber Kavaje B.Curri Lushnje Elbasan Berat Sarande

Pupa Roskovec HB-CA Eri A&A Iliria Reci KGM S3 Ju-al Mamurras Manastiri Belshi ARD&NET

VALË UHF NË PREFEKTURAT: TIRANE-DURRES-LEZHE-FIER

NE MAQEDONI Multimedia Maqedoni Telenet Maqedoni Skupi Cable Maqedoni

• Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com • Arben Rrozhani Kryeredaktor

Lushnje Fier Peshkopi Ballsh Berat Lezhe Tirane Kruje Lac Fier Elbasan Fier

KANALI 158

Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Ekonomia: Genc Kondi Kronika: Elton Qyno

Kulturë: Admirina Peçi

KANALI 50

Do na ndiqni në të gjithë Shqipërinë, Maqedoni, Kosovë, Itali, Greqi dhe në pjesën tjetër të Europës

Design: Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Indrit Maraku

Departamenti i Marketingut: Cel: +355696060419 marketing@shqiptarja.com

Shpërndarja: Saimir Zenelaj Cel: +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë