Shqiptarja.com

DEKORIMET

“Almedicus”/ Suplementi për mjekësinë Shëndeti i syrit, rreziqet nga diabeti dhe si kurohet miopia

ɽ Faqe 5

ɽ Faqe 12

Filmi “Taken 2” fyerje e qëllimshme kundër shqiptarëve

“Pavarësia”, Bamir Topi s¿don Berishën në Vlorë

ɽ Faqe 13-20

REAGIMET

Blog/ Brenda në pilulë ɽ Faqe 8 BARNAT “FIRMATO” APO GJENERIKË!

NGA

ARDIANA ÇAPI

së shpejti...

TELEVIZIONI MË I RI INFORMATIV NË SHQIPËRI LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi ALMEDICUS

origjina e lajmit...

VITI II - NR. 151 E enjte, 28-06-2012

INVESTIGIMI/ Shqiptarja.com zbulon lidhjet e bashkëshortes së Ylli Zylës me eksportin e armatimeve

DREJTORI I SHIU-t TREGTAR ARMESH

Zyrtari i Ministrisë, i emëruar pas Gërdecit përfshihet në konÀikt interesi me tregtarët e armëve të kompanisë Unmesko. Zbardhen dokumentet ku Zyla ka përfshirë bashkëshorten ɽ Faqe 4 Koment TRYEZA Lajmi Takimi i partive të vogla, Ilir Meta bashkohet me opozitën

She¿ i Shërbimit Informativ të Ushtrisë, po merret edhe me biznesin e armëve. Ylli Zyla ka menduar se duke përfshirë bashkëshorten në një biznes me dy shtetas që merren me tregtinë e armëve, do t’i krijonte atij lehtësira. Por, duke shkelur hapur ligjin për konfliktin e Interesit, shqiptarja.com zbulon se bashkëshortja e she¿t të SHIU-t e cila regjistrohet në QKR me një kompani energjetike, ka të njëjtat zyra me dy ¿rma të krijuara në të njëjtën ditë për import-eksportin e materialeve luftarake.

PRANIMET

ɽ Faqe 21

Universitetet, kuotat për 303 degë, dyfishohen tarifat KQZ Në foto: Ylli Zyla, kreu i SHIU-t dhe faksimile e dokumentit të QKR-së ku bashkëshortja është ortake me tregtarët e armëve

TIRANE HABJON HASANI

K

a dashur me shumë marifet të “kamuflojë”” faktin se po merret edhee me tregtinë e armëve, por e gjithë skema e menduar ngaa Drejtori i Shërbimit Informativv të Ushtrisë Ylli Zyla, duket see është... ɽ vijon në faqe 2

ɽ Faqe 6-7

Referendumi për plehrat, sot protesta, debat Ristani-Lubonja

ATENTATI PRANE “PETRO NINI”

7 plumba Bledar Balliut, vdes në spital U arrestua për vrasjen në korrik 2011 të të penduarit të drogës Aleksandër Koliçi TIRANE

B

ledar Balliu, 33-vjeç nga Fieri u plagos mbrëmë rreth orës 23, në një atentat mafioz dhe më pas vdiq në Spitalin Ushtarak. Balɽ Faqe 11 liu,...

NGA

PREÇ ZOGAJ

Policia e kujtesës T

ogfjalëshi i përdorur në titullin e këtij shkrimi është marrë nga një ese e publicistit polak me famë botërore, Adam Michnik. I njohur në mbarë botën si një nga simbolet e antikomunizmit dhe pastaj si ndërgjegja kritike e poskomunizmit, Michnik u përfshi në vitet 2005-2007 në një betejë të pashembullt mediatike, të denjë për lartësinë e tij morale dhe intelektuale, përballë spekullimeve,... ɽ vijon në faqe 8

Koment NGA

ERMONELA FELAJ

Absurdi i radhës S

hqipëria nuk njihet si vend inovator në ndonjë fushë edhe pse ironikisht kemi një Ministri dhe një Ministër të Inovacionit, por nëse do të mendosh hollë hollë, rezulton që e kemi një fushë, ajo që lidhet me gjyqësorin, ku ndodhin çdo ditë inovacione. Inovacioni më i fundit i gjykatave shqiptare është një aksiomë, të cilën gjykata, e sigurtë në kulturën e saj juridike dhe kushtetuese, e ɽ vijon në faqe 7 ka nxjerrë...

2

E enjte, 28 qershor 2012

AKTUALITET

Fishekët, NYT zbuloi skandalin 4 vite më parë

K

atër vite më parë gazeta prestigjoze amerikane NeW York Times botoi një investigim të sajin që përfshiu në skandal Shtetet e Bashkuara(Pentagonin) dhe Ministrinë e Mbrojtjes Shqiptare. Nga investigimi i gazetës amerikane rezultoi se Pentagoni kishte ngarkuar me një kontratë prej 300 milionë dollarësh një 22 vjeçar të quajtur Efraim Diveroli për të siguruar fishekë për ushtrinë afgane. Diveroli nisi kontaktet me

Shqipërinë për të siguruar një pjesë të fishekëve por shpejt u zbulua se fishekët shqiptarë ishin prodhim kinez, ndërsa ky lloj prodhimi ishte i ndaluar të prokurohej nga shteti amerikan. Në Shqipëri fishekët ripaketoheshin, ndërsa me procesin e ripaketimit u angazhua fillimisht shtetasi Kosta Trebicka. Ky i fundit më tej u spostua nga procesi i paketimit dhe publikoi disa incizime mes tij dhe Diverolit ku nga përmbajtja e bisedës kuptohej se grupe pranë qeverisë i

kishin bërë presion Trebickës dhe Diverolit që ta transferonin tek ta kontratën e ripaketimit të fishekëve. Çështja u hetua edhe nga prokuroria shqiptare por dosja e fishekëve u mbyll pasi prokuroria nuk gjeti prova për akuzat e pretenduara nga Trebicka. Pak muaj pasi bëri denoncimin Kosta Trebicka u gjet i vdekur në Voskopojë, ekspertiza doli me rezultatin se Trebicka ka humbur jetën pas përmbysjes së automjetit të tij.

Gruaja e Ylli Zylës bashkëpronare në kompaninë "W.S.W.I."

Shefi i SHIU-t ortak me tregtarët e armëve Liljana Zyla aksionere, konflikt i hapur interesi

?

TIRANE

HABJON HASANI

Kush është Shefi i SHIU-t?

vijon nga faqja 1 ...dekonspiruar nëpërmjet dokumenteve zyrtare. Edhe pas shumë rasteve të denoncuara për skandalin e tregtisë së armëve, konflikti i interesit vazhdon pa asnjë problem në strukturat e Ministrisë së Mbrojtjes. Bashkëshortja e kreut të Shërbimit Informativ Ushtarak Shqiptar Ylli Zyla, është bashkëaksionere me disa tregtarë të licensuar për eksport armatimi në Shqipëri, duke shkelur në mënyrë të hapur ligjin "Për konfliktin e Interesit". Liljana Zyla që prej vitit 2008 është bashkëaksionare në kompaninë "Wind Sun Water Initiative" (WSWI) sëbashku me shtetasit Lorenc Goça dhe Andrzej Izdebeski (shtetas polak) të cilët në të njëjtën ditë që kanë themeluar kompaninë me gruan e shefit të SHIU-t kanë krijuar edhe dy kompani të tjera në Tiranë me objekt aktiviteti tregtinë e materialeve ushtarake dhe armatimit. Deri këtu, me dokumente ndoshta nuk ka asgjë, por vendndodhja e zyrave të kompanisë energjetike dhe kompanisë së armëve në të njëjtin vend, nuk është një koicidencë e rastësishme.

Kompania "WSWI "ku është bashkëaksionare dhe shtetasja Liljana Zyla është krijuar më datën 28 janar të vitit 2011.

Ajo ka si objekt të aktivitetit të saj operimin në sektorin energjitik. Por duket se në të njëjtën datë dhe ditë dy ortakët e Zylës Goça dhe Izdebeski kanë shkuar në QKR për të regjistruar dhe dy kompani të tjera, të quajtura UNIMESKO dhe NITRO-CHEM të cilat janë kompani që kanë si objekt të aktivitetit të tyre, tregtinë në

PYETJE PERGJIGJE

Shefi i SHIU-t është Ylli Zyla, bashkëshortja e tij është shtetasja Liljana Zyla.

Cila është kompania ku Liljana Zyla ka aksione?

Në foto: Drejtori i SHIU-t, Ylli Zyla

Faksimile e dokumentit të QKR-së ku bashkëshortja e kreut të SHIU-t është ortake me tregtarët e armëve sektorin e materialeve ushtarake dhe eksportin e armatimeve. Të dyja këto kompani rezultojnë të licensuara në Ministrinë e Mbrojtjes, ato kanë marrë lejen për të eksportuar armatime.

LIDHJET E KOMPANIVE

Në të njëjtën ditë që kanë çelur kompaninë energjitike në bashkëpronësi me bashkëshorten e kreut të SHIU-t dy sipërrmarësit Goça dhe Izdebeski kanë themeluar shoqëritë UNIMES-

KO dhe NITRO-CHEM. Këto shoqëri janë regjistruar me adresën: "Bulevardi Zhan D'Ark, Kompleksi "MATRIKS", Kati i IV", e cila është ekzaktësisht e njëjta adresë zyrtare dhe e kompanisë tjetër "WSWI" në të cilën është aksionere Liljana Zyla, çka tregon se kompanitë operonin edhe në të njëjtën zyrë. Të treja kompanitë kanë patur edhe të njëjtin numër kontakti telefonik dhe ky numër ekspozohet qartë në të dhënat publike të QKR-së. Shtetasi Lorenc Goça kompaninë NITRO-CHEM e ka themeluar sëbashku me një tjetër shtetas polak, i cili quhet Tomas Ptazinski dhe që kontrollon të gjithë paketën e aksioneve të kësaj kompanie ndërsa Goça rezulton administrator i saj.

KOMPANIA ENERGJITIKE

Faksimile e kompanisë “Unimesko”, e licensuar për eksport armësh

Ndërsa Liljana Zyla rezulton aksionere në një kompani energjitike, ortakët e saj në të njëjtën ditë kanë hapur dhe dy kompani të tjera për tregtimin e armatimeve. Por kompania energjitike "Wind Sun Water Initiative" në ndryshim nga kompanitë e tjera energjitike të regjistruara në

Kompania quhet "Wind Sun Water Initiative" dhe sëbashku me Liljana Zylën aksionarë janë dhe Lorenc Goçaj dhe Andrzej Izdebeski.

Kompania ka deklaruar aktivitet në fushën e energjitikës

Cili është aktiviteti i ortakëve të Liljana Zylaj?

Në të njëjtën datë që themeluan kompaninë energjitike dy ortakët e Liljana Zylës kanë themeluar edhe dy kompani të tjera të dedikuara në tregtinë e armatimit.

Cilat janë ngjashmëritë mes tre kompanive?

Përveç ngjashmërisë në paketën e aksionarëve kompanitë kanë të njëjtën datë themelimi, të njëjtën adresë si dhe të njëjtin numër kontakti telefonik.

QKR, nuk ka të deklaruar asnjë aktivitet konkret të ushtrimit të aktivitetit në sektorin energjitik. Kompanitë energjitike rëndom raportojnë në QKR dhe publikojnë më pas vendet e ushtrimit të aktivitetit ose detaje të tjera në lidhje me aktivitetin energjitik. Në tabelën e të dhënave të kësaj kompanie përveç adresës së zyrave qendrore nuk ka të shënuar asnjë filial, apo kantier, apo dhe projekt energjitik në të cilin është fokusuar kjo kompani. "Kompania ka për objekt ndërtimin dhe shfrytëzimin e hidrocentra-

LIGJI PËR PARANDALIMIN E KONFLIKTIT TË INTERESIT Neni 35 Prania e interesave në personat e lidhur me zyrtarin 1. Person i lidhur, për qëllim të neneve 27 deri 33 të këtij ligji, për kufizimet e interesave privatë të zyrtarëve, të përcaktuar në nenet e tjera të këtij seksioni, janë vetëm bashkëshorti/ja, fëmijët në moshë madhore, prindërit e zyrtarit e të bashkëshortit/es.

2. Në rast se aksionet apo pjesët në kapital janë të regjistruara në emrin e personit të lidhur, ato vlerësohen njëlloj si të ishin të regjistruara në emër të vetë zyrtarit dhe personit të lidhur i kufizohen të drejtat pasurore për to, në të njëjtën masë dhe mënyrë si në rastin e vetë zyrtarit. Këto kufizime nuk zbatohen për personat e lidhur me personat e lidhur me zyrtarin.

3. Kufizimi i pikës 2 të këtij neni zbatohet njëlloj dhe respekton të njëjtët kufij edhe për rastet e mëposhtme: a) tërësinë e aksioneve ose të pjesëve në kapital të zyrtarit dhe të personave të lidhur me të; b) tërësinë e aksioneve ose të pjesëve në kapital të personave të lidhur me zyrtarin 4. Personi i lidhur me një zyrtar nuk mund të ushtrojë veprimtari si person fizik tregtar ose ortakëri personash fizikë tregtarë të çdo forme, nëse veprimtaria përputhet ose pritet me sferën e juridiksionit të zyrtarit dhe të kompetencës së tij për të vepruar, me akte individuale apo normative të nxjerra nga ai, ose kur zyrtari ka rol thelbësor dhe përcaktues në nxjerrjen e këtyre akteve, të cilat krijojnë pasoja juridike, përfitime ose kosto mbi këtë person fizik apo mbi shoqëri tregtare e persona të tjerë fizikë, që bashkëpunojnë ose konkurrojnë me personin e lidhur.

leve, të të gjitha llojeve dhe fuqive, duke shfrytëzuar energjinë ujore, djellore, termale, sipas dispozitave ligjore të legjislacionit aktual shqiptar.

Projektime te te gjiitha llojeve dhe përmasave, ndërtimeve

dhe konstruksioneve. Ndërtime civile dhe ekonomike.

Ndërtime hidroteknike, hidrocentrale, turbina dhe tregtimi i tyre", shkruhet në përshkrimin e objektit të aktivitetit të kësaj kompanie.

E enjte, 28 qershor 2012

3

AKTUALITET

Ylli Zyla, shefi i SHIU-t që zëvendësoi të shkarkuarin e Gërdecit

K

të SHKB-së. Karriera në Ministrinë e Brendshme zgjati vetëm 20 ditë pasi ngjarjet e Gërdecit detyruan kryeministrin Berisha të shkarkonte nga detyra ish shefin e SHIU-t Hysni Gjergji.

Për të zëvendësuar Gjergjin u përzgjodh Ylli Zyla i cili u kthye pas 20 ditësh shkëputje në institucionin ku punonte prej një dekade, kësaj here si drejtues i

reu i Shërbimit Informativ ushtarak Ylli Zyla ka një karrierë të gjatë në këtë institucion. Ai ka nisur punë aty në vitin 1998 ndërsa 10 vite më vonë ai arriti në pozicionin e Drejtorit të Antiterrorit të SHIU-t. Në shkurt të vitit 2008 Ylli Zyla ndërroi institucionin ku shërbente dhe kaloi në Ministrinë e Brendshme në rolin e zëvendës drejtorit

SHIU-t. Një ndër detyrat ligjore me të cilat është i ngarkuar SHIU është edhe monitorimi dhe kontrolli mbi tregtinë e armatimit si dhe mbikqyrja e operatorëve të licensuar që kryejnë tregti armësh në Shqipëri, përfshirë dhe kompanitë UNIMESKO dhe NITROCHEM të cilat janë në pronësi të ortakëve të bashkëshortes së kreut të SHIU-t.

KOMPANITË E REGJISTRUARA NË TIRANË NGA ORTAKËT E ZYLËS 1. UIND SUN UATER INITIATIVE Themeluar më 28 Janar 2011 AKSIONARË: Andrzej Izdebzki(15 përqind), Lorenc Goça(40 përqind), Liljana Zyla(15 përqind), Shefiko Goça(15 përqind), Ivan Carapina(15 përqind) Kompania ka për objekt investimet në energjitikë, ndërtim hidrocentralesh etj 2. UNIMESKO shpk Themeluar më 28 Janar 2011 AKSIONARË: Andrzej Izdebzki(100 përqind), Lorenc Goça është përfaqësues ligjor i kompanisë Objekti: Kompania ka për objekt tregëtimin, importin dhe eksportin e materialeve ushtarake, është e licensuar nga Ministria e Mbrojtjes

Objekti: Kompania ka për objekt tregëtimin, importin dhe eksportin e materialeve ushtarake, është e licensuar nga Ministria e Mbrojtjes 4. REA (RENEËABLE ENERGY AND AGRICULTURE) Themeluar më 21 Mars 2011 AKSIONARË: Zelkjo Bezjak(shtetas slloven, 50 përqind), Neven Livaic(shtetas slloven, 50 përqind), Lorenc Goça është përfaqësues ligjor i kompanisë, Objekti: Kompania ka për objekt investimet në energjitikë, ndërtim hidrocentralesh etj 5. DEMIING shpk Themeluar më 4 Qershor 2012

3. NITRO-CHEM Themeluar më 28 Janar 2011

AKSIONARË: Milos Radenkovic(shtetas serb i Bosnjes, 40 përqind), Bylbyl Miftari(20 përqind), Lorenc Goça (20 përqind), Lirije Morina (20 përqind)

AKSIONARË: Tomasz Ptaszynski( 100 përqind), Lorenc Goça është përfaqësues ligjor i kompanisë

Objekti: Kompania ka për objekt import-eksportin e naftës dhe të produkteve të tjera industriale

Cilat janë bizneset jashtë vendit të polakut Idrzej Izdebzki, aksioner me gruan e drejtorit të SHIU-t

Unimesko, skeda e pronarëve të armëve Lorenc Goçaj, ortaku tjetër, përfaqësues ligjor në 5 kompani. Izdebzki, polaku tregtar armësh në Poloni, si penetroi në Shqipëri me aktivitet të zgjeruar në fushën e armatimeve

TIRANE

HABJON HASANI Faksimile e kompanisë NITROCHEM e lincensuar për eksport armësh

D

y prej ortakëve të Lil jana Zylës kanë theme luar të tjera kompani në Shqipëri por edhe jashtë vendit. Andrzej Izdebzki është një biznesmen polak i fokusuar prej vitesh në tregtinë e armatimit. Në një kërkim të thjeshtë në internet mund të zbulosh se kompanitë e krijuara prej tij janë të listuara si kontraktore të hershme të Ministrisë së Mbrojtjes së Polonisë. Në Poloni ai rezulton pronar i të paktën dy kompanive. Kompania e parë e themeluar prej tij është "E%K Spolka" e krijuar që prej fillimit të viteve 90-të dhe e listuar në shumë buletine të Ministrisë së Mbrojtjes polake si kontraktore. Një tjetër kompani e themeluar prej tij është "UNIMESKO Pl" një tjetër kompani e fokusuar në import-

eksportin e armatimit, kompani e themeluar në vitet 2000 dhe prej së cilës duket se ka marrë emrin dhe filiali I saj në Tiranë, "Unimesko shpk".

Por Izdebski rezulton dhe me një aktivitet të ngjeshur tregtar në Kroaci dhe Slloveni.

IZDEBZKI

Kompanitë e tij rezultojnë aktive në buletinet informative të biznesit të këtyre dy shteteve,

ndërsa Izdebzki rezulton me dy kompani të tjera të themeluara në shtetin Slloven. "Morse sro" është kompania e parë e krijuar në Slloveni prej tij që në vitin 1994, ndërsa kompania tjetër është "Seagle Trade sro" e themeluar në vitin 2001. Pikërisht në këtë kompani të dytë rezulton se Izdebzki është ortak me një shtetas slloven të quajtur Lubomir Hlavac i cili është

Faksimile e kompanisë “Seagle Trade” e themeluar në Slloveni nga Izdebzki një ndër sipërrmarësit më të fuqishëm slloven në fushën e armatimeve. Hlavac është pronar ose bashkëpronar i një rrjeti kompanish dhe fabrikash të fokusuara në prodhimin e armatimeve por dhe importeksportin e tyre.

GOÇA

Lorenc Goça është një tjetër ortak i bashkëshortes së kreut të Shërbimit Informativ ushtarak. Aktiviteti i tij tregtar fillon ditën kur në Shqipëri shtetasit polakë nisën regjistrimin e tre kompanive të tyre në të

njëjtën datë. Lorenc Goça është aksionar në kompanine energjitike "UIND SUN UATER INITIATIVE", ndërsa në kompanitë e tjera UNIMESKO dhe NITRO-CHEM të cilat kanë për objekt tregtinë e armatimeve ai ka vetëm pozicionin e administratorit, pasi paketa e aksioneve të këtyre kompanive kontrollohet prej të njohurve të tij polakë.

Duket se Goça në vitin 2011 dhe në vitin 2012 ka nisur të operojë dhe me të tjerë ortakë dhe bashkëpuntorë. Ai rezulton përfaqësues ligjor i kompanisë energjitike "REA" e themeluar në Mars të vitit 2011, e cila është në pronësi të dy shtetasve sllovenë. Ndërsa në Qershor të vitit 2012 ai hyri 20 përqind aksionar në kompaninë e sapothemeluar "DEMIING shpk", duke patur bashkëortakë të tij një shtetas serb të Bosnjes dhe dy shtetas të Kosovës. Edhe kjo kompani ka shpallur si objekt të sajin tregtinë në sektorin energjitik.

4

E enjte, 28 qershor 2012

POLITIKE

Uollfarth: Duhet më shumë barazi gjinore në Shqipëri

U

zhvillua dje paradite takimi kombëtar i kryetarëve të bashkive "Të forcojmë kapacitetet institucionale mbi mekanizmin e barazisë gjinore në nivel lokal dhe kombëtar në Shqipëri", takim ky i mbajtur nën kujdesin e kreut të OSBE, Uolfarth.

Duke folur për rëndësinë e forcimit të këtij mekanizmi ambasadori i OSBE tha se nëpërmjet promovimit të gjinisë femërore në

proçeset planifikuese në nivel lokal, autoritetet mundësojnë njw zhvillim me të vërtetë të bazuar në të drejtat e barabarta e jo në traditat arkaike mashkulldominuese.

Gjithashtu, ai bëri të qartë se barazia gjinore është një detyrim kyç për nje shoqëri që aspiron fort në bërjen e hapave përpara drejt zhvillimeve demokratike. Ndërkaq, Uolfarth bëri të qartë se në një proces të tillë zhvillimi

është i nevojshëm një dialog me i mbështetur institucional me grupet e punës së shoqërisë civile të përfshirë në këtë fushë.

Të pranishëm në këtë takim ishin ministri i punës sociale dhe i shanseve të barabarta, Spiro Ksera, zv.ministri i Brendshëm, Ferdinand Poni si dhe kryetarë të bashkive, ku është implementuar projekti i nëpunësve të barazisë gjinore.

Mblidhet tryeza e partive të vogla: Korrektim sistemi, barazi të votës dhe ankimim

Meta "kalon" në opozitë të vegjlit kundër PD-PS Kreu i LSI në tryezë mes Ndokës e Koçit, batutat mes tyre Lajmi Partitë e vogla janë mbledhur dje në një tryezë të rrumbullakët ku përmes një deklarate të përbashkët u kanë dërguar mesazh dy forcave të mëdha politike që të respektojnë firmën e tyre në kërkesa e mëparshme për ndryshime në sistem dhe barazinë e votës, duke kërkuar që të shpejtohet, pasi pak më shumë se një javë kohë ka.

TIRANE

JAKIN MARENA

T

ryeza urgjente e partive të vogla, në mazhorancës e në opozitë, e mbledhur nën monitorimin e Milos e Mediut kanë shtuar presionin ndaj PD e PS që të pranojë propozimet e tyre për korrektimin e sistemit, barazinë e votës dhe për të drejtën e ankimimit. Por që në fillim të mbledhjes, ka qënë një surprizë rreshtimi i kreut të LSI, Ilir Meta në anën e liderëve të partive të opozitës, e më konkretisht zënia vend mes kreut të PDK, Ndoka dhe atij të PSV, Koçi. Një "braktisje" e tillë e mazhorancës nga Meta e "kalimi" në opozitë është argumentuar me faktin se kreu i LSI, teksa ka ardhur pak me vonesë në takim, ka parë që në anën e djathtë të tryezës së zhvilluar në ambientet e "Tirana International" nuk kishte asnjë karrike bosh.

Në këto kushte, ndoshta dhe për simbolikë politike për të treguar se "syri" i tij politik rreh majtas, Meta është ulur në krahun e par-

Në foto: (në rreth) Ilir Meta dje në krah të Ndokës dhe Koçit, përballë liderve të maxhorancës

Ndoka:

"Komisioni, një pazar politik"

Gjiknuri-Të vegjëlve:

"PS pro ndryshimit të sistemit, të shprehet dhe pala tjetër"

TIRANE

P

S ndoqi me shumë interes e shqetësim tryezën e partive në lidhje me Reformën Zgjedhore.

Ndajmë të njëjtën ndjesi dhe shqetësim në lidhje me mosecurinë e Reformës Zgjedhore, por nuk ndajmë të njëjtin opinion në lidhje me bashkëfajësinë e bllokimit të saj. PS me qëndrimet e saj publike gjithmonë ka dashur ta adresojë çështjen e barazisë së votës. Të gjithë shqiptarët e dinë që PS ka qenë promotore e çdo propozimi që përmirësonte gjithëpërfshirjen, transparencën apo barazinë e votës". Kjo ka qënë deklarata e bashkëkryetarit të komisionit të re-

tive opozitare. Kreu i PDK nuk ka duruar pa lëshuar batutën e radhës, teksa i ka thënë Metës se "me duket se po vjen tek ne, kështu po duken gjasat". Ndërsa Meta mësohet të ketë thënë se "rëndësi ka që të jemi bashkë,

formës, deputetit të PS, Damjan Gjiknuri. Sipas tij, PS ishte shtytësja e procesit të numërimit elektronik, që fatkeqësisht në mënyrë të njëanshme edhe nga ajo paketë e miratuar me konsensus u hoq dorë me sebepe apo pretekste që diheshin më parë. "Të gjithë e dinë shumë mirë qëndrimin tonë publik, të PS, që kemi qenë të hapur për korrektimin e sistemit zgjedhor dhe vazhdojmë t'i qëndrojmë me forcë korrektimit të sistemit zgjedhor. Prandaj që fjalët t'ia lënë vendin veprave është koha që publikisht PD të deklarohet që është e hapur për korrektimin e sistemit zgjedhor apo jo", tha Gjiknuri.

Duke thënë se PS i qëndron marrëveshjes së 26 partive.

s'ka rëndësi në cilën anë". Batuta që kanë vijuar dhe mes Metës dhe Koçit. Ndërkohë që kanë folur të gjithë krerët e partive në këtë tryezë, emëruesi i përbashkët i të cilëve ka qënë kërkesa ndaj PS e PD, tashmë kur kanë

mbetur dhe një javë e gjysmë kohë, që të respektojnë firmën e tyre në dokumentin e përbashkët për reformën zgjedhore. Në përfundim të tryezës u miratua unanimisht deklarata e përbashkët, nëpërmjet së cilës u kërkojnë

K

reu i PDK Nard Ndoka, shprehu keqardhje ndaj kreut të PS Rama, që sipas tij s'po i qëndron marrëveshjes së opozitës. "Puna e komisionit pazar politik.

PDK është rreshtuar në opozitë, PS ka marrë angazhim ndaj nesh se do e ndjekë reformën zgjedhore, por kemi parë të kundërtën, s'ofron një standart nëpërmjt ligjit, pasi kreu i PS ka thënë se do fitojmë dhe nëse kemi pak vota. Duhet të ketë reflektim nga të dyja palët. Momenti është të rrisim presionin. Pasi dhe debati është një pazar blllokues", tha Ndoka partive të mëdha që t'i përbahen angazhimit të tyre të 23 prillit 2012. Pika 1 e deklaratës thekson se kërkohet reformë zgjedhore e plotë, që të vendosë barazi ligjore e tranparencë dhe garantimin e aspekteve ankimore.

Kreu i PR Mediu kërkoi që komisioni i reformës zgjedhore të marrë në shqyrtim draftin e paraqitur nga partitë e vogla, që u firmos dhe nga PD-PS e të merren parasysh propozimet e tyre. Ndërsa kreu i PDS Milo tha se është shumë e rëndësishme garantimi i barazisë së votës. Ai kërkoi që partitë e vogla të djathta t'i bëjnë presion PD në mënyrë që të detyrohet për të respektuar angazhimin e saj. Kryetari i PSD Gjinushi tha se "nuk mbrojmë interesat e disa partive por garantimin e zgjedhjeve të lira e të ndershme, garantimin e barazisë në votë. Të korrigjohet sistemi zgjedhor e vota të numërohet elektronikisht". Kreu i LSI Meta nënvizoi se reforma duhet të krijojë besim të qytetarët se vota e tyre do jetë e barabartë e do lexohet me transparencë. "Reforma të përfundojë brenda muajit korrik sepse jemi kundër angazhimeve që kemi marrë dhe në raport me BE", tha Meta. Kreu i PSV, Koçi tha se "vlefshmëria demokratike e votës së qytetarit të thjeshtë është më e rëndësishme se prapanicat presidenciale. Sistemi aktual zgjedhor i shërben kapjes së shtetit nga oligarkia politiko financiare. S'është shqetësim për interesat e partive ndryshe nga PS-PD, por problem i raportit të qytetarit me politikën dhe me shtetin. Fatkeqësisht dokumenti politik i firmosur nga 26 parti politike po kthehet në letër higjienike".

E enjte, 28 qershor 2012

5

POLITIKE

PS, Bushati: Dështim për herë të tretë, statusi s'është lotari

D

eputeti i PS, Ditmir Bushati ka përshëndetur vendimin e BE për vendosjen e datës për hapjen e negociatave me Malin e Zi, ndërsa shprehet se Shqipëria do ta humbasë për herë të tretë statusin dhe për këtë, përgjegjësia bie mbi qeverinë. "Në kontrast me lajmin e gëzueshëm për Malin e Zi, shprehim keqardhje për Shqipërinë që në drejtimin e Berishës po humbet statusin, pasi Berisha nuk po përmbush as

rekomandimet me minimale të 12 propozimeve", tha ai. Bushati deklaroi më tej se kryeministri nuk mund të lozë bixhoz me fatin europian të shqiptarëve. "Berisha ka zgjedhur rrugën që të çon drejt lindjes dhe i shmanget rrugës Europiane. Vjet humbën statusin për shkak se u vranë 4 persona në shesh dhe vjedhjes së zgjedhjeve në ditë me diell dhe sot po ndjek të njëjtën rrugë", shtoi ai. Në lidhe me statusin, nënvizoi Bushati,

opozita i përmbushi detyrat e saj. "I vetmi proces i përmbushur është zgjedhja e Avokatit të Popullit dhe votimi i ligjve me 3/ 5, ku sigurisht opozita përmbushi detyrën e saj", u shpreh ai. Bushati kërkoi mbylljen sa më parë të Reformës Zgjedhore e Parlamentare, reformës në drejtësi dhe kërkoi rezultate të prekshme në luftën ndaj krimit e korrupsionit, duke i quajtur këto "përgjegjësi të Sali Berishës".

Takim me Arvizunë

Klinton, letër Presidentit Nishani: Garanto pavarësinë e institucioneve

TIRANE

N

umri një i diplomacisë amerikane i ka dërguar një mesazh të fortë presidentit të sapozgjedhur shqiptar, ku kërkon garanci për respektimin e institucioneve të pavarura kushtetuese dhe mbështetjen e reformave integruese.

Kështu, Presidenti i zgjedhur i Republikës Bujar Nishani priti dje në një takim Ambasadorin e SHBA në vendin tonë Alexandër Arvizu. Ambasadori Arvizu i shprehu Presidentit Nishani urimet e tij me rastin e zgjedhjes në këtë detyrë të lartë si dhe i dorëzoi edhe një letër urimi nga ana Sekretares së Shtetit të SHBA, Hillary Klinton. Gjatë takimit u vlerësua bashkëpunimi i shkëlqyer me ambasadën e SHBA, i Ministrisë së Brendshme

dhe Ministrisë së Drejtësisë gjatë drejtimit të tyre nga Nishani, si dhe u shpreh angazhimi për të vijuar me të njëjtin nivel bashkëpunimi. Në letrën e sa, Sekretarja

Klinton shprehet: "Dëshiroj t'ju përcjell urimet e mia më të ngrohta me rastin e zgjedhjes tuaj si President i Shqipërisë.

Unë pres që të punoj me ju për të ndihmuar në forcimin e demokracisë në Shqipëri dhe përparimin e aspiratave europiane të popullit shqiptar. Roli juaj si President është jetik për garantimin dhe zhvillimin e demokracisë në Shqipëri dhe unë kam bindje se integriteti dhe pikëpamjet tuaja do të përputhen më së miri me përgjegjësitë e larta që i janë besuar Presidentit të Republikës. Shtetet e Bashkuara kanë angazhimin për të mbështetur punën tuaj të rëndësishme për të garantuar pavarësinë dhe efektivitetin e institucioneve shqiptare",shkruan Sekretarja e Shtetit të SHBA, Klinton, në letrën e saj të urimit për Presidentin Nishani.

Presidenti dekoron me Urdhërin e Flamurit Ismail Qemalin dhe firmatarët e nëntorit 1912

"Pavarësia", Topi sfidon Berishën Kreu i shtetit shpall Vlorën dhe qytetarët e saj të vjetër e të rinj "Nderi i Kombit". Dekorohen figura të shquara të Vlorës dhe ata që kanë kontribuar në të gjitha fushat për këtë qytet

TIRANE

JAKIN MARENA

P

residenti i Republikës Bamir Topi dekoroi me Urdhrin më të lartë të Flamurit Ismail Qemalin, themeluesin e qeverisë së parë shqiptare si dhe firmëtarët e Deklaratës së Pavarësisë por dhe vetë qytetin e Vlorës me titullin "Nderi i Kombit". Një sfidë e hapur ndaj Berishës, i cili ka deklaruar se këto festime do t'i zhvendosë në kryeqytet. Madje ka shkuar më tej, kur ka dekoruar dhe vetë qytetin e pavarësisë, Vlorën me gjithë njerëzit e saj, të vjetër e të rinj, një vlerësim maksimal për këtë zonë. Topi tha se është kënaqësi e veçantë për të vlerësuar kontribuesit e pavarësisë, ndërkohë që ceremonia u mbajt në Muzeun 'Pavarësia' në Vlorë, ku

PELOD

STUHRLING ORIGINAL

morën pjesë kryetari i bashkisë, Shpëtim Gjika, kreu i KLSH Bujar Leskaj dhe familjarë të firmëtarëve të deklaratës së pavarësisë si dhe përfaqësues të disa institucioneve. "Në kuadër të këtij viti jubilar të 100-vjetorit të Pavarësisë sonë të merituar, kam nderin e privilegjin ta

shpall Vlorën dhe njëkohësisht edhe qytetarët e vjetër e të rinj të saj: "Nder i Kombit".

Nën frymën e vlerësimit të të gjithë atyre atdhetarëve që luftuan, shkrinë jetën, dijet dhe pasuritë e tyre për këtë truall, për këtë komb e për këtë flamur, dëshiroj t'u jap titullin e lartë të gjithë

firmëtarëve që shkruan përjetësisht emrat e tyre të nderuar në Deklaratën e Pavarësisë: "Nder i Kombit."

Ndërsa, në një shenjë vlerësimi të veçantë, duke qenë se të gjitha këto arritje u bënë të mundura nën udhëheqjen e plakut të urtë e largpamës, Ismail Bej Vlorës, udhëheqës

të atij lloji për të cilët ne kemi aq nevojë edhe sot e kësaj dite, kur interesat madhore të vendit duhet të mbizotërojnë përmbi çdo lloj interesi të çastit apo partiak, sepse vetëm kështu burrat e shtetit do ta gdhendin emrin e tyre me nder e me lavdi në librin e artë të historisë së kombit shqiptar, po përmbush detyrimin shtetëror e moral duke e dekoruar me Udhrin e Flamurit", u shpreh Topi. Ai u ndal në godinën simbol të shpalljes së mëvetësisë. Portretet e firmëtarëve të aktit të pavarësisë janë punuar nga

Presidenti "Asnjë qytet tjetër në Shqipëri nuk i shpalos më mirë e më thekshëm se Vlora jonë të gjitha vlerat, përpjekjet, lëngimet shpirtërore e politike, humbjet dhe fitoret historike të kombit tonë përgjatë këtij shekulli", tha Topi.

Presidenti Topi dje në qytetin e Vlorës

Marke Amerikane (New York), garancia 2 vjet Adresat:

Dyqani Kleopatra perballe kompleksit Taiwan Flagship Center Durres cel: +355 696235070 albaniatime@gmail.com

Adresa: Tel/fax: Mob: E-mail:

Unaza e Re, pranë Alpha Bank Tiranë;

+355 4 8320162; +355 69 400 95 87 erjon@crystal-blue.gr

Gr up Zjar rf ik seje Grup Zjarrf rfik ikseje Pompa Gjener ator e Gjenera tore Pishina Për punim uji Përpunim

piktori Arben Morina e janë ekspozuar aty me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë. Ai ka nënvizuar njëherësh që të vish në Vlorë, është gjithmonë kënaqësi.

"Sot, unë jam i mbushur me emocion. Fillova me një ceremoni të vlerësimit të plakut të urtë të Vlorës, në mandatin tim 5-vjeçar i cili përfundon zyrtarisht mbas pak ditësh, është medalja e parë, që i dedikohet themeluesit të Pavarësisë së Shtetit shqiptar, pikërisht Ismail Bej Vlorës, i cili u dekorua me Urdhrin më të lartë të shtetit shqiptar që është "Urdhri i Flamurit", tha presidenti në detyrë Topi.

Ndërkohë ai ka dekoruar dhe aktorin e madh, Bujar Asqeri, Agron Dine, Zako Mustafaraj, Vilhelme Vranari (Haxhiraj), Bardhosh Gaçe, Ago Nezha etj.

Si dhe Ahmet Lepenicën (Pas vdekjes), Nestor Nepravishtën (Pas vdekjes), Toto Hosi Bolenën (Pas vdekjes)etj.

Higjenë e garan tuar nga

ALPEN PULITO

Dezinfektim Deratizim Dezinsektim

Firme Pastrimi, Sherbime speciale pastrami,Pastrim dyshemeje te çdo lloj siperfaqeje, Produkte pastrimi, Sherbime DDD Makineri pa pastrimi, Au isje-aksesore to vinc me Cel 0682009101 ose 0683055364 qera info@alpenpulito.al - www.alpenpulito.al

6

E enjte, 28 qershor 2012

SOCIALE

Ndërtesat e monizmit, edhe në giuda turistike

S

shpjeguar se gjithashtu, do të krijohen edhe zona të veçanta që ruajnë "Tiranën e vjetër". "Një sërë ndërtesash, që i referohen kryesisht periudhës së komunizmit bëjnë pjesë në data-base që po krijon Bashkia e Tiranës me të gjithë monumentet e kulturës, pavarësisht se çfarë periudhe janë ato, për të krijuar manuale të veçanta se si mundet të mirëmbahen këto dhe të rikuperohen nga

hqipëria do të jetë pjesë e një projekti me 11 vende të Evropës (Itali, Bullgari, Bosnjë - Hercegovinë, Serbi, Greqi dhe vende të tjera të rajonit) për krijimin e një data-base e të gjithë veprave arkitekturore të regjimeve totalitare. Deklarata është bërë nga nënkryetarja e bashkisë së Tiranës, Jorida Tabaku, e cila ka shpjeguar se këto ndërtesa do të përfshihen në gu8idat turistike. Tabaku ka

njëra anë, por nga ana tjetër t'i bëjmë pjesë të guidave turistike", ka deklaruar Tabaku. Sipas saj krahas rrugës "Murat Toptani", ne kemi një kompleks shumë të bukur, me Muzeun Etnografik dhe me një zonë të veçantë që ne duam ta kthejmë në një zonë të karakterit "tironas" dhe duam t'i japim një vlerë të veçantë, për të gjithë turistët që mund të gjejnë aty një pjesë Tirane që sot ka humbur.

Flasin nismëtarët: Siguruam 50 mijë firma të rregullta

Aleanca: Shtyrja e afatit? Shqetësuese Forumi/ Reagimi pas vendimit të djeshëm të KQZ Lajmi Edhe pas 3 orë diskutime, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, ndonëse ka pranuar se nismëtarët kundër importit të Plehrave, i kanë siguruar 50 mijë firma për të bërë referendumin, nuk ka dalë në një përfundim nëse do të japë apo jo 'ok-in' për zhvillimin e tij. KQZ ka kërkuar më shumë kohë dhe vendimi jepet sot në orën 12:00.

TIRANE

ESMERALDA KETA

N

ismëtarët e Aleancës Kundër Aleancës (AK IP) janë shprehur të habitur nga përfundimi i mbledhjes së djeshme të Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, që nuk mori një vendim nëse do të ketë apo jo referendum për këtë çështje.

Sipas tyre, KQZ kishte të gjithë kohën e nevojshme për të marrë një vendim të tillë dhe kërkesa për më shumë kohë është krejt e panevojshme.

LAVDOSH FERRUNI

Përgjithësisht dje diskutimi qe konstruktiv. Shumica e anëtarëve të KQZ u shprehën se janë mbi 50 mijë firma të vlefshme dhe u shprehën pro nismës për referendum.

Pati edhe diskutime të tjera në lidhje me firmat e dala të pavlefshme. Opinioni i përgjiths-

hëm përfshirë edhe Ristanin ishte që KQZ të shpallte sot vendimin për referendumin e importit të plehrave. Por pas pushimit prej 30 minutash, Ristani nuk dha asnjë argument kur tha se mbledhja do të shtyhet për nesër. Nuk kishte asnjë arsye për ta shtyrë për

nesër, për sa kohë shumica e anëtarëve të KQZ ishin të gatshëm të votonin referendumin. Në këtë kontekst shtyrja e afatit është shqetësuese dhe e papranueshme.

BLENDI KAJSIU

Janë dy momente. Momenti i parë është që grupi i verifikimit i ngritur nga KQZ në raportin që i lexoi KQZ-së, raport mbi të cilin ata votojnë, konkludoi se ekzistojnë mbi 50 mijë firma të rregullta.

Përveç kësaj shumica e anëtareve të KQZ duke përfshirë edhe kryetarin deklaruan se parregulsitë, duke përfshirë edhe dyshimet për falsifikime që kanë hedhur ata nuk cënojnë shifrën për 50 mijë firma. Në këto kushte

nuk ka arsye se përse të mos votohet kërkesa, sepse kushtetuta kërkon 50 mijë firma.

Atëherë përse u shty? Për ne do të ishte jashtëzakonisht e habitshme dhe skandaloze që nesër (sot) të merret një vendim ndryshe, kur vetë KQZ pranoi se firmat e nevojshme ekzistojnë.

Aleanca

"Me 65 mijë firmëtarët sot para KQZ për vendimin"

KOZARA KATI

Kjo është një nismë që do u japë mundësinë qytetarëve, të shprehen pro apo kundër importit të plehrave. Sot për rreth 3 orë u pranua nga të gjithë se ishin siguruar 50 mijë firma të vlefshme. Ajo që prisnim ne sot ishte votimi nga na e kolegjit zgjedhor lidhur me kalimin e këtij procesi drejt Kushtetueses.

Se kuptojmë se përse u shty vendimi.

A

KIP ka deklaruar se gjatë ditës së sotme do të jenë para KQZ për të pritur vendimin.

"Shprehim keqardhjen tonë për vendimin e sotëm, datë 27.06.2012 të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve për shtyrjen që iu bë aprovimit të kërkesës për referendum kombëtar mbi importin e mbetjeve. Në një kohë kur administrata e KQZ-së shpreh se ekzistojnë mbi 50.000 nënshkrime të rregullta, siç e kërkon Kushtetuta, gjykojmë se shtyrja e vendimit është krejtësisht e pajustifikuar. Ne i ftojmë të

SAZAN GURI

Ankthi Për ne do të ishte jashtëzakonisht e habitshme dhe skandaloze që nesër (sot) të merret një vendim ndryshe, kur vetë KQZ pranoi se firmat e nevojshme ekzistojnë.

TIRANE

Për mua ose do të kenë me veten e tyre probleme, ose janë njerëz që punojnë kundër rrjedhës qytetare të ngjarjeve sepse ata e pranuan që mbi 50 mijë firma janë të rregullta. Kësaj shtyrje vendimi unë nuk di se çfarë emri t'i vë: e bëjnë për të marrë frymë apo për të manipuluar diçka? Por unë them se do të jenë të detyruar të japin një vendim pozitiv pasi ata e deklaruar se janë mbi 50 mijë firma të rregullta. Me anë të këtij referendumi qytetarët do të mund të shprehen nëse janë pro apo kundër importit të mbeturinave nga vendet e tjera.

gjithë këta qytetarë që të jenë prezent nesër në orën 12:00 pranë Komisionit Qendror të Zgjedhjeve për të pritur vendimin e KQZsë", - thuhet në reagimin zyrtar të AKIP.

KLINIKA RADOVANI

ALBA TECH SYSTEM

Probleme të rënies së dëgjimit?

Nuk jeni të bindur që keni rënie dëgjimi?

Provoni të bëni matjen e tij!

HP DX5150

+

Përfitoni nga oferta jonë e këtij muaji për matje të dëgjimit pa pagesë në datat e mëposhtme: 29 dhe 30 qershor sidhe 6 dhe 7 korrik 2012

Prenotoni matjen tuaj FALAS në 042 371735!

Adresa: Rruga Hoxha Tahsin P.60/2/14, Tiranë www.klinikaradovani.com

Monitor 17” Â Â Â Â Â

Procesor AMD Athlon 64 2.19 GHz 512 MB RAM 80 GB HARD DRIVE DVD - Rom Mouse dhe Tastjerë

Rr. Haxhi Dalliu, P. 16, Shk. 1, Ap. 2, përballë "ProCredit Bank" Tirane - Albania Tel: 04 22 43 299 Cel: 067 400 31 38

E enjte, 28 qershor 2012

7

POLITIKE

Dëshira Subashi konfirmon largimin nga KQZ

D

ëshira Subashi, nënkryetarja e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, në mënyrë jo të drejtëpërdrejtë ka deklaruar se do të largohet nga ky institucion, sapo të mbaroj mandati. Mandat ky që mbyllet këtë vit. Edhe pse jemi ende duke përgatitur Kodin e ri Elektoral, nënkryetarja e KQZ ka pranuar se nuk të marrë një vendim tjetër për të qëndruar në këtë institucion, edhe nësei jepet mundësia të rizgjidhet. Gjatë

fjalës së saj, duke i bërë një rezyme situatës për të cilën po debatohej, ka pohuar se "pasardhësve duhet që ti lëmë një tjetër metodë pune". Dëshira Subashi ka marrë disa mandate në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, ndërsa tani kërkon vetë largimin, duke mos i dhënë mundësi forcave politike për ta rizgjedhur. Mandati i Subashit është diskutuar kohë më parë për tu ndërprerë nga kreu i KQZ, Arben

Ristani. Në mbledhjen e djeshme, Subashi ka ngritur si shqetësim gjatë mbledhjes vendimet nul që dalin nga Komisionit Qendor të Zgjedhjeve, duke mos marrë kundrafirmën e nënkryetarit e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve. Gjatë diskutimit për referendumin e plehrave, Subashi ka ngritur si shqetësim edhe mostransparencën e administratës së Komisionit Qendror të Zgjedhjeve.

Akuzat në media

KOMENT

Ristani replikon me Lubonjën

TIRANE

K

reu i KQZ-së, Arben Ristani vazhdon ende të përdor arrogancën e tij për të mos i dhënë të drjetën e fjalëve të ftuar. Kështu është vepruar edhe ditën e djeshme me me analistin Fatos Lubonja, i cili ka kërkuar fjalën pasi kreu i KQZ ngriti akuza në drejtim të tij. "Nuk është rruga e duhur të paragjykohet institucioni, të anatemohet institucioni, të fyhet ai. Pse e

Fatos Lubonja

them këtë? Që në momentin e parë që keni paraqitur kërkesën keni ardhur me paragjykim për këtë institucion. Ju pritëm, dhe ju tham se si do të vepronit me firmat dhe me kartën e identitetit. Dhe sërish u paragjykuam. Dolët në media dhe thatë se ky institucion po pengon me qëllim veprimtarinë referendare", u shpre Ristani. Por analisti Fatos Lubonja, edhe pas kërkesës së bërë për të marrë fjalën në komision në fjalë replike, nuk është lejuar nga kryetari Ristani.

Debate të ashpra në KQZ, shtyhet vendimi për referendumin

Plehrat, KQZ-ja vonohet edhe 24 orë Ristani me dy qëndrime, pranon që janë 50 mijë firma

TIRANE

FERNADA CENKO

P

as tre orëve diskutime, KQZ është tërhequr për të marrë një vendim se çfarë do të bëhet me kërkesën për referendumin kundër importit të plehrave. Kreu i KQZ, Arben Ristani është parë dje të vepronte me dy standarte.

Edhe pas falsifikimeve të bëra, dhe të verifikuara nga laboratori i kriminalistikës, Ristani pranoi që janë 50 mijë firma.

Shifër kjo që lejon që të zhvillohet referendumi, por në fund nuk mbajti të njëjtin qëndrim. "Nëse deklaruar sot se 50 mijë firma janë ok pse shkuan në laborator disa firma të tjera përtej 50-mijëshit.

Puna e parë e një komisioni për verifikimin e firmave është të numëroj 50 mijë. Ju nuk ia keni bërë këtë shkresë laboratorit 2 muaj para por 12 ditë

para", tha Subashi.

MBLEDHJA

Gjatë mbledhjes, anëtarët e KQZ-së janë përfshirë në një debat mbi mijëra firma dhe formularë, të cilat pas verifikimeve shkencore kanë rezultuar si të manipuluara. Përfaqësuesi i PS në këtë komision, Genci Gjoncaj deklaroi se nuk ka arsye se pse ky referendum të mos kryhet, ndërkohë përfaqësues të KQZ-së theksuar se problemi qëndron në dokumentacionin e paraqitur nga aktivistët që mbrojnë referen-

dumin. Ndërkohë që përfaqësuesi demokrat në KQZ, Njazi Kosovrati, kërkoi që kërkesa t'i dëgohet kriminalistikës për inspektim, për të pasur një shifër të saktë.

DEBATET

Lavdosh Feruni- Nga 65 mijë të jenë 15 mijë të falsifikuara nuk ka shanse të ndodhë kjo.

Lubonja- Ne s'mund t'i bëjmë biseksion çështjes në fjalë. Ne jemi shoqëri civile dhe problemi që ka sot shoqëria shqiptare është kredibiliteti për institucionet. Dhe anëtari

i deklaruar i mazhorancës politike kërkoi këtu që të bënte hetuesin e hetuesve, dhe zotëria në fjalë u mundua të thoshte se 70 % e të gjitha fletëve janë të falsifikuara, ndaj kredibiliteti për këtë institucion nuk ekziston.

Kasmi- Ne s'duam të hyjmë në debate të mëtejme. Për ne ka rëndësi fakti që mbi 50 mijë firma janë të rregullta.

Ristani - Pse s'e ke kërkuar më parë këtë?

Laze- Po ju jeni kryeeksperti? Kur të jem unë do ta njoftoj.

Ristani - Unë se kam bërë se nuk kam vlerësuar se ishte e nevojshme, por ju mos u hiqni si i interesuar vetëm tani që jemi në prani të kamerave.

Laze- Edhe pse ju keni shkelur unë them hajde të mblidhemi e ta diskutojmë këtë.

Ristani - Kur të mbarosh cirkun, do të të them bën apo s'bën për aktor cirku. Se nuk mund ta them këtë më parë.

NGA

ERMONELA FELAJ

Absurdi i radhës vijon nga faqja 1 ... dhe rikonfirmuar mëse njëherë: “Nuk është në misionin e deputetit të bëjë akuza publike për fakte konkrete”. Atë tha kur gjobiti për shpifje deputetin Saimir Tahiri.

Këtë ka thënë gjykata edhe për deputetë të tjerë të PS dhe këtë do të thotë me siguri dhe për të tjerë kolegë që prej dy vjetësh figurojnë ende në zyrat dhe dosjet e saj. Nuk kisha asnjë lloj dyshimi se cili do të ishte vendimi i gjykatës ndaj kolegut Tahiri, që u padit prej fëmijëve të Kryeministrit ngaqë i akuzoi publikisht si të korruptuar.

Ky është një përfundim tek i cili do të kishte mbërritur gjithkush që jeton përditshmërinë hipokrite dhe absurde shqiptare.

Drejtësia është vënë përfund, së shumi prej politikës së mbrapshtë të Kryeministrit e pastaj prej të nënshtruarve gjyqtarë, që zhvillimin e proceseve gjyqësore e kushtëzojnë me të vetmen dëshirë për t'u pëlqyer sa më shumë paditësve të gjithëpushtetshëm. Rastësisht dhe në shenjë solidariteti me një koleg, isha në një prej seancave të fundit gjyqësore me të paditur S.Tahirin. Gjyqtar i kastruar, gjyqtarë të kastruar… ky ishte dhe mbetet në fakt impresioni im jo thjesht për këtë gjyqtar por për të gjithë ata që kanë shqiptuar vendime të ngjashme duke mos guxuar të dalin prej qerthullit të përulësisë, servilizimit dhe injorancës.

Edhe vendimmarrjet e tyre, rezultojnë të njëjta. Është po e njëjta rrugë tek e cila ecin gjithë të kastruarit e gjykatave. Shmangin njoftimet e rregullta për seancat gjyqësore.

Nuk marrin provat e kërkuara prej tyre duke cënuar rëndë dhe njëherazi parime të tilla si ai i paanësisë, i barazisë së armëve të palëve në proces, etj. Shpallin vendime gjyqësore të paarsyetuara dhe në tejkalim të afateve që imponon ligji. Shpërfillin jurisprudencën e Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut edhe pse përhumben për faqe të tëra në citime të vendimeve të saj, a thua sikur kjo gjykatë të jetë ngritur enkas, ashtu sikur me të drejtë një i njohuri im thotë: "..për të zgjidhur sherret tek pusi i fshatit".

Jurisprudenca europiane është e konsoliduar në çështjen e deklarimeve publike që bëhen nga pozicioni i të qënit i zgjedhur apo ngjashëm me të "…kritika publike është kusht themelor i një demokracie të efektshme politike. Një kontroll të tillë në shoqërinë demokratike e siguron jo vetëm opozita politike, por edhe opinioni publik...", "…liria e shprehjes është veçanërisht e rëndësishme për përfaqësues publikë të zgjedhur", "…kjo liri i jep politikanëve mundësinë për të reflektuar dhe komentuar mbi preokupimet e mendimit publik".

(Lingens kundër Austrisë, Jerusalem kundër Austrisë 2001 dhe Castells kundër Spanjës 1992). Mund të rendisja të tjera vendime, por përpjekja më duket e tepërt, ndërsa konstatoj se Kastropoja tashmë është krijuar dhe faktet skandaloze të korrupsionit, të shpërdorimit masiv të interesave publike i lënë krejtësisht indiferent të ashtuquajturit gjyqtarë që gjallojnë në të. E në këtë pikë unë dua të tentoj dy vullnete: Vullnetin e atyre e njerëzve të drejtësisë që kanë ende integritet, si një mënyrë për t'iu kujtuar se vendimet e tyre ndikojnë jetë dhe do të jenë gjithmonë në syrin dhe kutin e publikut.

Së dyti, vullnetin e gjithë shqiptarëve të zakonshëm, për të zgjedhur, një rend dhe një sistem tjetër gjërash, ku politika e mbrapshtë të mos vazhdojë të prodhojë kastratë të drejtësisë që nuk bëjnë gjë tjetër, veçse rrënojnë shpresa për të ecur përpara. www.shqiptarja.com

8

E enjte, 28 qershor 2012

OPINION

Koment

Policia e kujtesës NGA

PREÇ ZOGAJ

vijon nga faqja 1 ... shpifjeve, cektësisë, shpirligësisë populiste dhe gjuetisë së shtrigave që ndërmori në emër të lustracionit e ashtuquajtura “parti e kujtesës së keqe” e vëllezërve Kashinçski në Poloni, e cila vuri në shënjestër të përbaltjes parasëgjithash krerët e organizatës “Solidarnos”, që patën udhëhequr revolucionin demokratik atje, poetin nobelist Çesllav Millosh dhe shumë figura të tjera të njohura për antikonformizmin dhe idhujtarinë e tyre ndaj vlerave të Lirisë. Nga kazerma e policisë së kujtesës Michnik veçoi dhe krijoi figurën e lustratorit dhe përndjekësit të ri, i cili “nga fara e vogël e së vërtetës arrin të rrisë pemën e gënjeshtrës”, që “njihet lehtësisht nga zëri, nga sintaksa e kollajshme për t’u dëshifruar dhe nga një kutërbim i papërsëritshëm”. Përballë figurës goteske dhe malinje të kësaj rrace përndjekësish, poeti nobelist Çesllav Millosh, citohet të ketë thënë: “Në të vërtetë është mjaft e ëmbël t’i takosh së kaluarës, nëqoftëse e tashmja është si surrati i tyre”.

Kush dëshiron të njihet me thellë me esetë e Michnikut mund të lexojë librin e tij të mrekullueshëm të botuar në shqip “Në kërkim të sensit së humbur”.

Ne duhet të kthehemi në realitetin shqiptar ku policia e kujtesës, kjo vepër e mendjes së shprishur, siç pohon Michnik, që nuk ka asgjë të përbashkët me dënimin e krimeve konkrete të dikaturës komuniste dhe ca më pak të ideologjisë dhe mekanizmave që i dhanë jetë asaj, ka shënuar nëpër vite bëma komplekse, të patreguara mirë akoma, deri çnjerëzore e antikombëtare, gjoja me alibinë e ndarjes nga komunizmi.

Jehona më e fundit e hedhjes në veprim të kësaj policie të pagjasë është një ngjarje e vogël në pamje të parë, por domethënëse në thelb. Fjala është për dorëheqjen e Artan Hoxhës si kandidat për President i Republikës në momentin kur kishte zyrtarizuar me dyzet firma deputetësh kandidaturën e tij.

Sipas disa mediave, shpjegimi që ka dhënë zoti Berisha në grupin parlamentar për këtë dorëheqje është se kur ka qenë në shkollë të mesme zoti Hoxha ka shkëmbyer informacion me një oficer të sigurimit!? Në një apologji të botuar pak ditë më vonë në gazetën "Mapo", zoti Hoxha ka treguar se në moshën shtatëmbëdhjetëvjeçare është vënë në shënjëstër të operativit të shkollës apo lagjes për rekrutimin e tij, por ka arritur ta përballojë këtë moment të vështirë me ndihmën e familjes duke mbajtur një qëndrim pasiv dhe për rrjedhim është braktisur nga operativi një vit me vonë për inaktivitet.

Pas më shumë se një çerek shekulli, kur destini e futi me një këmbë në zyrën e Presidentit të Republikës, zoti Hoxha është shfaqur i habitur që operativi e paska regjistruar dhe, më tej akoma, nuk e paska çrregjistruar emrin e tij nga lista e bashkëpunëtorëve. Ai ka dhënë disa hamendje realiste për këtë veprim, përfshirë dëshirën e operativit për të mos i bërë keq djaloshit që njihej si talent i rrallë në matematikë. Ajo që tërheq vëmendjen në apologjinë e Hoxhës është angazhimi i tij në një betejë ligjore për t'u çrregjistuar nga regjistri i vjetër i ish-sigurimit meqënëse, siç deklaron, nuk ka patur asnjë aktivitet dhe për rrjedhim nuk ka patur e nuk ka arsye të mbahet i regjistruar. Për ketë qëllim ai ka premtuar të verë në lëvizje bashkë me institucionet dhe organizatat e të drejtave të njeriut një procedurë ligjore trasparente, të vlefshme për qindra mijëra raste të ngjashme. Unë e inkurajoj zotin Hoxha në këtë nismë. Natyrisht, duke shprehur këtë inkurajim, unë, i kthjellët akoma, sërish pohoj se çdo i huaj apo çdo njeri që nuk ka jetuar minimalisht një vit me helmet, ligësinë, mendjengushtësinë dhe marrëzitë shqiptare, do të habitej deri në moskuptim

me betejën që po ndërmerr Artan Hoxha për t'u çrregjistruar nga një listë e vdekur e një shërbimi që nuk ekziston më, siç është ish-Sigurimi i shtetit.

Një listë e vdekur, por që "nuk duhet të vdesë kurrë", sipas mendësisë se lustratorit dhe përndjekësit "misionar", që na tregon Adam Michnik në esenë e tij. Në këtë kontekst, si është vendi bëhet kuvendi dhe Hoxha është i justifikuar për atë që ka ndërmend të bëjë.

Sidoqoftë, problemi është më i thellë se sa një nismë për vetpastrim, që Hoxha kërkon ta bëjë me një procedurë të re, ndërsa të tjerë para tij e kanë bërë me vendim gjykate të formës së prerë. Rasti në fjalë ngërthen disa pikpyetje kyçe për atmosferën politike të vendit ku jetojmë dhe kërkon zgjidhje të një rrafshi më të gjerë se zgjidhjet personale.

E para, kush mund të shpjegojë në këtë vend pse mbahet në arshivën e shërbimit sekret edhe pas tridhjetë vjetësh një rregjistrim fiktiv i pavullnetshëm, apo një dosje pa aktivitet, si këto që reklamon zoti Artan Hoxha në apologjinë e tij? Ka patur dhe ka rregulla, norma dhe dispozita të qarta ligjore për ruajtjen dhe asgjësimin materialeve të çdo arshive. Në rastin e ish Sigurimit dje dhe SHISH-it sot, sipas avokatit të ndjerë Nazif Beshani që ka shkruar shumë për këtë temë, ka qenë dhe është praktikë ligjore të ruhen në afate të caktuara materiale që kanë vlerë për sigurinë kombëtare, materiale që kanë të bëjnë me agjentë aktivë brenda dhe jashtë vendit. Kam përshtypjen se të dhënat e rastit Hoxha apo të ngjashme me to, nuk futen në asnjë kategori ligjore të ruajtjes. Por futen në "kategorinë" antiligjore të shantazhit, duke shfrytëzuar natyrën e mbyllur që ka një marrëdhenie me shërbimet sekrete, të cilat në fakt kot do të quheshin sekrete nëse nuk mbajnë sekrete. Kjo jona është një republikë, e cila, nën komplekset e shtetarëve apo nën vogëlsinë e shtetarucëve të vet, mban një dispozitiv shantazhi, që nuk mund të përdoret për asgjë tjetër veçse për të shantazhuar, për t'u mbyllur gojën e për t'u shkelur liri të tjera mijëra e mijëra njerëzve që me dhunë apo me vullnet, u regjistruan nga shërbimi sekret i vendit të tyre si informatorë, si agjentë apo si strehues përgjatë një periudhë dhe rregjimi shtërngues, të cilin shumica dërmuese e këtyre njerëzve e mohuan me votë të lirë në zgjedhjet demokratike pas vitit 1990.

E dyta, kush e përdor dhe si e përdor këtë dispozitiv shantazhi, regjistrat, shënimet dhe shkarrav-

Në foto: Artan Hoxha

inat ku, siç kemi parë në rastet e pakta të shqyrtimeve gjyqësore, gjen ngatërresa dhe sajime të denja për penën e Mark Tuenit. Çfarë ndodhi realisht në momentin kur Hoxha ishte zyrtarizuar si kandidat?

Shpjegimet e tij për këtë moment të rëndësishëm të kontekstit shoqëror që paraqet rasti në fjalë janë ende evazive. Në parantezë, ai konsumoi sipas meje dy gabime përjashtuese. E para që pranoi kandidimin me biseda mirëbesimi, në një terren të minuar, pa patur në krah një akt trasparence me publikun; e dyta që u tërhoq nga gara pasi ishte zyrtarizuar si kandidat. Ngjarjet pasuese rrodhën në atë mënyrë sa në një lexim sipërfaqësor të duket se Artan Hoxha u kandidua për t'u djegur. Unë i kam zët leximet sipërfaqësore dhe përfundimet e lehta, prandaj nuk besoj në to, por Artan Hoxha duhet të hedhë më shumë dritë mbi momentin e tërheqjes. Si erdhi dhe pse erdhi pikërisht në atë moment informacioni i para njëzet e shtatëtetë vjetëve? Mbi ç'bazë ligjore dhe si mund të verifikohej në rrethanën e dhënë vërtetësia dhe pesha e informacionit në fjalë, kur nuk kemi ligj dhe as organe të ngritura me ligj për të bërë një gjë të tillë?

E treta, ka të bëjë me pretendime për të ndërmarrë veprime në përputhje me një ligj të Pastërtisë së figurës që është zbatuar dhe ka pushuar së funksionuari në edicionin e parë nga viti 1996 deri në vitin 2003 dhe është hedhur poshtë nga Komisioni i Venecias dhe Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë në edicionin e dytë në vitin 2009. Paradoksalisht, këto pretendime u shqiptuan edhe nga përfaqësues të PS, parti e cila ka votuar kundër ligjit që rrëzoi pastaj Venecia dhe Kushtetuesja. Është e kuptueshme që opozita do të ishte kundër çdo kandidati të njëanshëm të Berishës dhe në këtë aspekt kandidatura e zotit Artan Hoxha nuk bënte përjashtim. Opozita, në varësi të qëndrimit që do të mbante, kishte fakte të mjaftueshme për ta kundërshtuar Artan Hoxhën, veçanarisht për avokatinë ngulmuese që ai u ka bërë ngjarjeve të 21 janarit dhe zgjedhjeve të 8 majit. Por pretendimi i disa opozitarëve për të zbatuar një ligj që nuk ekziston është përtej lajthitjes. Kujt ia kërkonin verifikimin e zotit Hoxha zotërinjtë e PS-së, kur dhe po të kishte ligj, tagrin e verifikimit e ka komisioni përkatës, vendimi i të cilit mund të apelohet në

gjykatë nga i verifikuari dhe vetëm pas vendimit negativ të gjykatës përndjekësit e rinj mund të festojnë "damkosjen" e të verifikuarit! Sali Berishës ia kërkonin? Apo e kërkonin ashtu, partizançe, të dalë ku të dalë?

Askush nuk mund të gjykohet për çfarë i ka ndodhur, por për çfarë ka bërë. Ky është një koncept themelor që ndan një botkuptim të shëndoshë europianist, nga konceptet libreske, malinje, apo edhe fëminore për lustracionin si për spiunin e klasës që padit shokët te mësuesi kujdestar. Nga ana tjetër, ata që u vunë në fokusin e sigurimit, por ia dolën të mos përdoreshin nga Sigurimi, kanë treguar me shumë forcë sesa ata që për një rastësi, apo ngaqë ishin bij sekretarësh, deputetësh dhe zyrtarësh të regjimit nuk u vunë në këtë provë.

Si përfundim, në sistemin "BerishaMeta-Rama" të zgjedhjes së Presidentit të Republikës, erdhëm në këtë përfundim: Një person që ka fituar në të ritë e tij medalje ari si nxënës i shkëlqyer, që kishte një gjysh të pushkatuar nga regjimi dhe mbarë familjen të persekutuar për këtë shkak, që ishte dërguar në fakultetin e gjeologji-minierave ku çoheshin rëndom djemtë dhe vajzat me njolla në biografi, që nuk kishte të drejtë as të lavdërohej në gazetën "Studenti", siç nënvizonte në një shkrim të tij publicisti Mero Baze, që ka qenë natyrshëm një themelues i degës së PD-së në qytetin e Durrësit, që ka mbajtur qëndrimet e tij përgjatë këtyre viteve të tranzicionit, pra ky njeri e pa veten përballë policisë së kujtesës për një incident që i kishte ndodhur në shkollë të mesme dhe mjerisht vendosi të tërhiqej për t'i hapur rrugë zgjedhjes së Bujar Nishanit, pranuar në Partinë e Punës kur po fillonte apo kishte filluar era e perestrojkës. Policia e kujtesës është "ok" me ish-komunistët. Që të jemi të qartë, mua kjo historia e pranimit të Nishanit në Partinë e Punës nuk më thotë ndonjë gjë, nuk harroj se shumica e njerëzve e kishin si festë të pranoheshin në atë parti, personalisht do më vinte turp të përdorja sot fakte të tilla për të motivuar një qëndrim timin pro ose kundër, kur më dalin e me teprojnë argumentet që kanë të bëjnë me kulturën, integritetin dhe sjelljen e sotme të zyrtarëve që bëjnë karrierë në qeveri dhe në shtet. Por kushdo e kupton se me subjektivizmin, lajthitjen dhe ligësinë e saj, Policia e Kujtesës ka provokuar një akt të papërtypshëm hipokrizie dhe padrejtësie. Artan Hoxha duhet të ta vazhdojë edhe për këtë shkak betejën që ka premtuar.

Shënim: Do ti sugjeroja zotit Hoxha që në projektaktin eventual të çrregjistrimit, përveç atyre që nuk kanë bërë aktivitet në shërbim të qëllimeve kriminale të ish sigurimit, të përfshihen edhe të gjithë ata që nuk kanë bërë kërkesë me shkrim për t'u bërë spiunë, siç bënin pretendentët për t'u pranuar në parti.

BLOG/ Brenda në pilulë

Barnat "firmato" apo gjenerikë!

NGA

ARDIANA ÇAPI

Ç

farë është luksi sot? Varet! Për njerëz të ndryshëm, është mënyrë jete e ndryshme, por për shumë nga ne, është një veshje e shtrenjtë firme, nje palë këpucë të shtrenjta!

Po kështu, edhe per barnat!

Le të shpjegohemi!

Barnat prodhohen me apo pa patente! Barnave që u ka skaduar patenta, janë të lira të prodhohen si gjenerikë, dmth, firma prodhuese i emëron më vetë molekulën duke shtuar pas vetëm emrin e saj. Psh, Domperidone ABC (ku ABC është emri i firmës prodhuese).

Në botë, të paktën në Europë, ka disa vite ku shtetet po sensibilozojnë, informojnë dhe ndihmojnë përdorimin e barnave gjenerikë nga ana e pazientëve dhe strukturave shëndetsore.

Rezultati, barnat , duke filluar që nga paracetamoli e deri tek barnat me përshkrim nga mjeku, kushtojnë më pak!

Para pak vitesh, në Italinë e afërt, filloi një politikë sensibilizuese që e detyronte farmacistin të informonte

pazientin; ilaci në recetë është ky!

Nëse doni pikërisht të njëjtin ilaç, duhet të paguani shtesën prej kaq eurosh, në mos po, gjeneriku (ose ilaçi i njëjtë në dozë e molekulë), është pa pagesë!

Pacienti zgjidhte!

Tashmë, mjekët, që në recetat e tyre, janë të detyruar të shkruajnë vetëm molekulën!

Kjo ka dy anë pozitive! E para, kostoja e ilaçit ulet dhe këtu lehtësojmë si shtetin si pacientin!

E dyta, duke mos e përshkruar me emrin tregtar po me atë kimik, shmangim favorizimin e një firme farmaceutike apo një tjetër!

Tek ne, tregu është akoma në fazë sistemimi!

Shumë barna nuk ekzistojnë akoma, shumë të tjerë, i gjejmë vetëm me

patentë. Ndër këta të fundit, vetë shteti, rimburson barna me patentë (që normalisht kushtojnë më shumë), duke qenë që mund të zgjidhte barna gjenerikë!

Dhe shteti nuk zgjedh si ti i dashur pacient; dua të jem i sigurt ndaj më mirë shpenzoj më shumë po e di se c'marr!(e me thënë të drejtën, kur folëm për kodet, shumica e barnave pa kod janë pikërisht ato me patentë, kështu që edhe kjo "garanci", bie poshtë!)

Po atëherë, pse paguajmë më shumë do thoni ju nëse nuk jemi të sigurt as për cilësinë?

Kush nga ne sheh Canale 5, e mban mend që gjithë këto vite, ka bërë publicitet të shumtë psh barnave Angelini! Nga thoni ju do dalin paratë për këtë publicitet?

E enjte, 27 qershor 2012

POLITIKE

Halimi sulmon Ina N Ramën: Hetimin e kam me ligj

jë ditë pasi Prokurorja e Përgjithsme e quajti të paligjshëm hetimin e Ministrisë së Drejtësisë, ministri Halimi e sheh alarmante gjendjen në organin e akuzës. Duke raportuar para deputetëve të komisionit të ligjeve mbi faktet e mbledhura nga 16 inspektime në prokurori, Eduard Halimi u shpreh se hetimi i tij ka qenë plotësisht ligjor e kushtetues. "Në përgjegjësinë e madhe duhej të ndizte

llambat e alarmit dhe të analizonte shkeljet me seriozitet dhe jo mendjelehtësi, është shumë e rëndësishme kjo. Dhe jo të dilte dhe të thonte që nuk jam dakord që të më kontrollojë ministria, e ka fajin gjykata, e ka fajin ministria, e ka fajin KLShtetit që më sjell kallëzime, e ka fajin ILDKP që më sjell kallëzime, e ka fajin gjykata që nuk më pranon mua ankimet", tha Halimi. Por diferenca në dy raportet e ministrisë së

9

Drejtësië dhe Prokurorisë, e shifrave mbi gjendjen e kriminalitetin dhe sjelljen e prokurorëve, ka ndarë deputetët pro dhe kundër 2 institucioneve. "Ju jeni përfaqësues simbolik i luftës politike që i bëhet prokurores së Përgjithshme, po nuk është ajo mënyra juaj edhe dokumentare dhe proceduriale e bashkëpunimit me Prokurorinë e Përgjithshme është zero", tha Pandeli Majko, deputet i PS.

Zbardhen amendimet e PS. Kandidatët propozohen edhe nga shoqëria civile

Zgjedhjet, ja çfarë ndryshon PS nuk heq dorë nga hapja e kutive të materialeve zgjedhore kur atë e kërkojnë dy anëtarë të Komisionit të Reformës Zgjedhore. Kryeministri Berisha nuk e pranon këtë amendim

Lajmi

SI ËSHTË?

Ndërmerren të tjera hapa konkrete për të ndërhyrë në Kodin Elektoral. PS ka dorëzuar draftin e ndryshimeve në komisionin e Reformës Zgjedhore, duke hedhur poshtë akuzat e PD për bllokim.

TIRANE

Duhet të jetë mbi 30 vjeç

Duhet të jetë mbi 35 vjeç

Eksperienca

Eksperienca

5 vjet në fushën e administrimit të zgjedhjeve

Mbi 10 vjet në fushën e administrimit të zgjedhjeve

Ankimi

Ankimi

Kqyrja e materilait

P

artia Socialiste ka dorë zuar ditën e djeshme në Komisionin e Reformës Zgjedhore draftin e ri me katër pika kryesore, ashtu siç ajo kishte premtuar. Ndërkohë që ka marrë akuza për bllokim të Reformës Zgjedhore, eksperti sociaslit Bledar Çuçi dhe bashkëkryetari socialislit Damian Gjiknuri kanë dorëzuar ndryshimet e bërë për rikompozimin e KQZ, përdorimin e teknologjisë, hapjen e kutive të materialeve zgjedhore se dhe procedurat e verifikimit në QV të jenë Off line dhe të zbatohen në QV e njësive vendore me mbi 20 mijë zgjedhës. Këto propozime kanë ardhur në frymën e rekomandimeve të sjella nga ODIHR, njëkohësisht edhe një si ofertë e mirë për Partinë Demokratike. Tashmë me këto ndryshime të kërkuara në Kodin Elektoral, duket se topi ka ngelur në fushën e Partisë Demokratike për ta gjuajtur. Në frymën e bashkëpunimit Partia Socialiste ka bërë mjaft lëshime, ndërsa nuk ka toleruar atë që është kundërshtuar me zë të fortë nga kryeministri Berisha hapjen e materialeve zgjedhore me kërkesë të dy anëtarëve të KQZ. Kryeministri Berisha ka kundërshtuar këtë amendim duke nënvizuar se kjo është detyrë e gjykatës. Edhe pse mazhoranca ka ngritur çështjen e Reformës Zgjedhore në parim për ta diskutuar, përveçse ka neglizhuar takimet, ka marrë shumë pak pjesë në hartimin e amendamenteve. Kjo është vënë re edhe nga deklarimet e bashkëkryetarit Damian

Mosha e anëtarit

Me kërkesë të dy anëtarëve të saj, KQZ-ja është e detyruar të marrë provat e kërkuara nga dy anëtarët që kanë paraqitur kërkesën. Kërkesa mund të paraqitet me shkrim ose verbalisht në seancën publike të shqyrtimit të ankimit.

FERNADA CENKO

Gjiknuri edhe të ekspertit socialsit Bledar Çuci, të cilët me insistim kanë kërkuar takime të shpeshta për përmbylljen e reformës.

NUMËRIMI ELEKTRONIK

Në nenin 21 të Kodit Elektoral, ekspertët e Partisë Socialiste kanë shtuar një pikë tjetër në nenin 26, i cili thotë se "Kryen studime dhe harton propozime për përmirësimin e praktikës zgjedhore, për përfshirjen e teknologjisë informatike në proceset zgjedhore, si dhe organizon projektet pilot në lidhje me to". Më herët Bledar Çuçi, eksperti i PS ka kërkuar që projektet pilote të bëhen në qytet që vitet e fundit kanë një lëvizje demografike.

RIKOMPOZIMI I KQZ

Risia që sjell në këtë draft të rishkruar nga Partia Socialiste është përfshirja e shoqërisë civile në përzgjedhjen e një kandidature për anëtarin e shtatë, apo thënë ndryshe kryetarin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve. Sipas propozimit thuhet se minimalisht duhet të dalin 16 kandidatë nga katër institucione si dhe nga organizata të shoqërisë civile. Ku çdo institucion do të përzgjedhë nga dy kandidatura. "b)grupi par-

SI BËHET?

Mosha e anëtarit

KQZ-ja, me kërkesë të palëve ose kryesisht, kur çmon se për dhënien e vendimit është i nevojshëm rinumërimi dhe/ose rivlerësimi i votave të caktuara, kryen, në praninë e palëve, rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave dhe pasqyron përfundimin në procesverbalin e mbledhjes së KQZ-së dhe vendimin përkatës të saj. Në rast se kërkesa për rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave të caktuara bëhet nga dy anëtarë të KQZ-së, ajo është e detyruar të bëjë rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave të kërkuara.

lamentar i partisë më të madhe të shumicës parlamentare Vendodhja e VNV përzgjedh dy nga kandidatuVëzhguesit qëndrojnë përballë grupeve të rat c)grupi parlamentar i parnumërimit në një largësi të vogël nga tryezat tisë më të madhe të opozitës e punës ose, nëse përdoret teknologjia parlamentare përzgjedh dy sipas pikës 4 të këtij neni, përballë monitorëve. Vëzhguesit nuk duhet të kenë nga kandidaturat ç) partitë e kontakt fizik me materialet e votimit. Tryezat tjera politike parlamentare e punës së grupeve të numërimit dhe vendi përzgjedhin nga një kandidat i anëtarëve të KZAZ-së duhet të jenë në të d)Kandidaturat e përzgjedhunjëjtën sallë ku kryhet procesi i numërimit të ra i nënshtrohen seancës votave. Një vend numërimi votash nuk dëgjimore në Komisionin e mund të ketë më pak se 5 dhe më shumë Ligjeve. d) Komisioni i propose 10 tavolina numërimi. zon kuvendit për votim dy kandidatë të përzgjedhur në mënyrë kolegjiale dhe unanime pas konsultimit me PS ka bërë mjaft lëshime, ndërsa nuk ka toleruar të gjithë partitë atë që është kundërshtuar me zë të fortë nga parlamentare.

Në rast se nga kryeministri Berisha hapjen e materialeve zgjedhore konsultimet nuk arrihet të përzgjidhen dy kandidatë në i pakicës, dhe një kandidat mënyrë kolegjiale, kandidatët nga partitë e tjera parnë mënyrë përzgjidhen respektivisht një lametare nga grupi më i madh par- kolegjiale, të cilat i kalojnë lamentar i shumicës, një nga Kuvendit për votim", thuhet grupi më i madh parlamentar në draftin e paraqitur nga PS.

Me kërkesë të dy anëtarëve të saj, KQZ-ja është e detyruar marrë provat e kërkuara nga dy anëtarët që kanë paraqitur kërkesën. Provat që kërkohen lidhen me faktin e pretenduar për të cilën ka filluar shqyrtimi administrativ. Kërkesa mund të paraqitet me shkrim ose verbalisht në seancën publike të shqyrtimit të ankimit.

Kërkesa nuk i nënshtrohet diskutimit apo votimit në KQZ, e cila është e detyruar të procedojë menjëherë me marrjen dhe shqyrtimin e provave të kërkuara.

Kqyrja e materialit

KQZ-ja, me kërkesë të palëve ose kryesisht, kur çmon se për dhënien e vendimit është i nevojshëm rinumërimi dhe/ose rivlerësimi i votave të caktuara, kryen, në praninë e palëve, rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave dhe pasqyron përfundimin në procesverbalin e mbledhjes së KQZ-së dhe vendimin përkatës të saj. Vota të caktuara janë votat e identifikuara, ose të kontestuara, sipas procedurave të neneve 116, 118 të këtij Kodi, për të cilat është kontestuar vlerësimi ose numri i tyre gjatë procesit të numërimit, si dhe votat e QV-se tebela e rezulatatit e të cilave është kundërshtuar sipas pikës 2 të nenit 119 të Kodit. Në rast se kërkesa për rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave të caktuara bëhet nga dy anëtarë të KQZ-së, ajo është e detyruar të bëjë rinumërimin dhe/ose rivlerësimin e votave të kërkuara.

Vendodhja e VNV

Vëzhguesit nuk duhet të kenë kontakt fizik me materialet e votimit. Tryezat e punës së grupeve të numërimit dhe vendi i anëtarëve të KZAZ-së duhet të jenë në të njëjtën sallë ku kryhet procesi i numërimit të votave. Një vend numërimi votash nuk mund të ketë më pak se 5 dhe më shumë se 10 tavolina numërimi.

Në VNV-të ku përdoret sistemi elektronik i numërimit, ky numër mund të jetë edhe më i vogël. Skema organizative e funksionimit dhe numri i tavolinave të numërimit për cdo VNV, përcaktohen me akt normativ të KQZ-së.

FISIOMED OFRON SHERBIME FIZIOTERAPIE PROFESIONALE NE NJE AMBIENT KOMOD DHE MODERN. EKSPERIENCA PERENDIMORE DHE APARATURAT E GJENERATES SE FUNDIT JANE TASHME PRANE JUSH. BESOJANI SHENDETIN TUAJ FIZIOTERAPISE PROFESIONALE

Adresa: Rruga e Barrikadave 18/2; Galeria e Tiranes Ish Kinema 17 Nentori, Kat 3 Tel. +355 42 400 418 / Cel. +355 69 20 533 30; E-mail: info@fisiomedal.com / Web: www.fisiomedal.com

 Hernie diskale

 Bursitin

 Skoliozen

 Paralizat e ndryshme

 Enjtjen e krahut

 Celulitin

 Spondiloartrozat

 Tendinitin

 Traumat e gjurit

 Marrje mendsh

 Dhimbjen e nofulles

 Para dhe mbas lindjes

10

E enjte, 27 qershor 2012

EKONOMI

Sigurimi i jetës rënie 12 për qind si 5-mujor 2012

T

regu i sigurimeve të jetës në periudhën janar-maj 2012 shënoi rënie me 12.1% në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Në rënie u vlerësua edhe numri i kontratave me rreth 33%. Sipas raportit 5mujor të publikuar nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare ndikimin më të madh në këtë rënie e ka dhënë zëri "Jeta dhe shëndeti në udhëtim" me 55%. Kjo

kryerja e sigurimit të kredimarrësit.

Ndërkohë, sipas AMF-së, janë rritur dëmet e paguara nga kompanitë që operojnë në këtë sigurim në masën 144%, ku vlera më e madhe i përket zërit "Jeta në grup" (rritja 1.298%). Nga tri shoqëri që ushtrojnë aktivitet në sigurimin e jetës, vetëm INSIG rezultoi me rritje të primeve të shkruara bruto në rreth 22%.

tregon se shqiptarët kanë ulur ndjeshëm udhëtimet jashtë vendit edhe si pasojë e ndikimit nga kriza në Europë. Në rënie është edhe sigurimi "Jetë debitori" me rreth 24% në krahasim me 5-mujorin 2011.

Ky është një sigurim i lidhur me kreditimin që vlerësohet të jetë në rënie.

Një nga kushtet që duhet të plotësohet për të marrë kredi në banka është edhe

Pas Standard&Poor's, vendi mbetet sërish në "zonën gri" Lajmi Pas kompanisë Standard &Poor's, edhe vlerësuesja tjetër e njohur ndërkombëta rëisht Moody's e kategorizon ekonominë e Shqipërisë në zonën ku nuk këshillohet investimi në letra me vlerë të qeverisë apo investime të tjera, për arsye të riskut të konsiderueshëm. Megjithatë, niveli i riskut ka mbetur i pandryshuar

Moody's, tjetër notë negative Shqipërisë Investimet konsiderohen "shumë spekulative" SHKALLA E VLERËSIMIT TË AFTËSISË SË PËRBALLIMIT TË BORXHEVE NGA "MOODY'S" Shkalla

S

hqipëria, edhe për vlerë suesin tjetër ndërko mbëtar, Moody's, vazhdon të mbetet në zonën e investimeve "shumë spekulative". Në më pak se një javë nga vlerësimi i Standard & Poor's, vjen vlerësimi i dytë për Shqipërinë.

Agjencia e kreditimit "Moody`s" ka vlerësuar me gradën "B1" Shqipërinë, si dhe ka vlerësuar një pritshmëri të qëndrueshme për të ardhmen e ekonomisë dhe financave publike në vend.

Ministria e Financave ka nxituar ta paraqesë këtë "notë" si pozitive për ekonominë shqiptare. Në fakt, e vetmja nuancë pozitive në këtë vlerësim është ruajtja e pozicionit të deritanishëm, pa rënie të mëtejshme. Por, në vetvete, kategoria B, me gjithë nuancat e saj, mbetet një vlerësim për ekonomitë, ku nuk këshillohet investimi për investitorët e huaj, sikurse e dëshmon këtë tabela që riprodhohet më poshtë.

Vlerësimet më të larta, ku nuk ekziston asnjë lloj risku për investimin, kjo kompani i shënon me "notën" Aaa, ndërkohë që Baa është kuota më e ulët e përshtatshme për bono thesari e investime reale.

Duke filluar nga niveli Ba, kalohet tek shkallët e ulta të investimeve, praktikisht me këtë vlerësim karakterizohen vendet që janë të papërshtatshëm për investime, dmth me nje risk të larta. Kategoria B (ku shtohet nuanca numerike B1), konsiderohet si "shumë spekulative" dhe në të përfshihet edhe Shqipëria. Vendi ynë është një hap larg ekonomive që karakterizohen nga risku thelbësor.

Megjithatë, vlerësimi mbetet i qendrueshëm, pa ndryshime nga e kaluara dhe pa perspektiva të ndryshimeve në të ardh-

men e afërt.

Në shpjegimin shoqërues për këtë vlerësim, Moody`s thekson se Shqipëria në të ardhmen do të kishte vlerësim në rritje nëse qeveria do të adresonte dukshëm problemet strukturore, fuqizimin e institucioneve si dhe do të bënte

vlerësimin për Shqipërinë të rritej menjëherë. Ndërkohë që orientimi dhe marrja e statusit të vendit kandidat do të ishte një sinjal pozitiv i dobishëm për vlerësimin e kreditit.

Sistemi gjyqësor i përmirësuar dhe efiçensa e tij, do të përbënte një shtysë për inves-

Vijon dobësimi i lekut në këmbimet valutore

Leku po regjistron dobësim të pandalshëm në tregun e këmbimit valutor. Monedha vendase ka humbur edhe gjatë ditës së djeshme pikë ndaj valutave të huaja, duke rikonfirmuar një situatë jo fort pozitive për të. Euro është rivlerësuar dje me 0.02 lekë dhe dollari me 0.1 lekë kundrejt monedhës vendase, duke u këmbyer përkatësisht me 138.26 dhe 110.68 lekë. Ekspertët e këmbimit valutor thonë se dobësimi i lekut është pasojë e një kërkesë mjaft të ulët për të, kjo kryesisht si pasojë e rënies së konsumit dhe transaksioneve të biznesit.

Vlerësimi

Niveli

Aaa

Aftësia maksimale

I përshtatshëm për bono e investime

Aa

Aftësi shumë e lartë

"

Të dhënat mbi ecurinë e ekonomisë në 5 muajt e parë të vitit flasin për një zgjerim të ngadaltë të ekonomisë.

Ecuri të dobët ka patur në sektorin prodhues, në tremujorin e parë, ndërkohë sektori i shërbimeve paraqitet më i përmirësuar kundrejt tre mujorit të parë të vitit të kaluar.

Ka deklaruar kështu, gjatë paraqitjes së tij të zakonshme në publik, pas mbledhjes së Këshillit Mbikëqyrës te Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, guvernator i BSH. Duke e konsideruar të plogësht kërkesën e brendshme, Fullani theksoi se ka patur ecuri të dobët në investimet private dhe ritmet e konsumit të brendshëm.

Banka e Shqipërisë njoftoi se norma bazë e interesit të lekut do të vijojë të mbetet në nivelin e pandryshuar në 4.25 për qind.

TIRANE

GENC KONDI

LAJME SHKURT

A

Aftësi e lartë

"

Baa

Shkalla minimale

"

Ba

Shkallë e ulët

I papërshtatshëm për investime

B

Shumë spëkulative

"

Caa

Risk thelbësor

"

Ca

Aftësi shumë e dobët

"

C

Paaftësi

"

timet e huaja, dhe si rrjedhim pozicion më të mirë tregtar e makroekonomik të vendit.

Ankorimi i politikave te Qeverisë drejt integrimit evropian ka qënë dhe mbetet orientimi më efikas në qendrueshmërinë ekonomike, ndaj vazhdimësia do të gjen-

eronte gjithnjë vlerësime pozitive në të ardhmen. Sipas kompanisë vlerësuese, zhvillimet politike dhe institucionale do të japin ndikimin e tyre në shpejtësinë e implementimit te reformave, nxitjes së zhvillimit të shpejtë të ekonomise e treguesve kryesore të saj.

Fullani: Prodhimi, ecuri e dobët gjatë pesë muajve

JOB ANNOUNCEMENTS Bankers Petroleum Albania Ltd (Bankers) is a subsidiary of Bankers Petroleum Ltd, a Canadian oil & gas company headquartered in Calgary, Alberta. We are listed on the Toronto stock exchange and also on AIM London. Our web address is www.bankerspetroleum.com Bankers had its plans for the development of the PatosMarinza and Kucova oilfields approved by the Government of Albania. We are also pursuing additional oilfield development opportunities in Albania. The Shareholders, Management and Employees of Bankers are extremely excited by the challenging prospects and opportunities which lie ahead. Having already experienced eight successful years and established ourselves as the leading crude oil production company in Albania, Bankers will continue to make significant investment in its oilfields in the years to come, with demanding targets for increases in reserves, production, and sales.

To help us meet our objectives, we are continually looking to add suitably qualified people who can demonstrate qualities including enthusiasm, initiative, team-working, leadership and humility. Bankers' offers competitive compensation and benefits and has a culture of rewarding good performance. We are committed to the principle of equal opportunity in employment and promote a fair and non-discriminatory work environment.

We are currently looking for qualified candidates to fill the following vacant positions.

Well Site Supervisor - Six vacant positions Key Requirements: Internationally recognized degree in petroleum engineering, preferably in Drilling More than ten years of relevant well site supervision experience with an emphasis on heavy oil operations.

Knowledge and experience in horizontal well drilling.

Exceptional organizational skills.

Experience in successfully building and leading a cohesive field team.

Strong communication skills Excellent written and verbal English language skills.

Excellent computer skills including MS Excel, MS Word and drilling related software.

Self motivated, energetic and able to work in a team in a challenging environment.

1. Field Geologist (One vacant position) Key Requirements:

University degree in Geology.

More than ten years field geology or equivalent experience.

Experience with clastic and carbonate lithology.

Experience with geological evaluation of the drilling of horizontal heavy oil wells including geological sample descriptions, gas detector operation and the mechanics

of horizontal drilling.

Industry certification/training including WHIMS, H2S Alive, First Aid. Experience with geological report writing and documentation in English.

Excellent computer skills including MS Excel, MS Word and Well-Sight Systems software.

Excellent written and verbal English language skills.

Self motivated, energetic and able to work in a team in a challenging environment.

Applications including a C.V. and cover letter, in English, should be sent in a sealed envelope to the Human Resources Department at the following address: Lagjia "Sheq i Madh", Rr."Leonardo Murialdo", Fier, Albania.

Tel: +355 34 2208 45 /6/7/8 Fax: +355 34 220850 or by E-mail to: humanresources@bankerspetroleum.com The deadline for submitting applications is July 8th, 2012. All applications will be considered, and responses sent out as soon as possible.

E enjte, 27 qershor 2012

11

AKTUALITET TRITOL LOJËRAVE TË FATIT

ARRESTOHET, DHUNONTE NËNËN

Një sasi eksplozivi ka shpërthyer gjatë natës së djeshme pranë një kazinoje në qëndër të qytetit të Fushë-Krujës. Shpërthimi ka ndodhur në një lokal lojrash fati në qëndër të qytetit, ndërsa policia thotë se nga shpërthimi nuk ka asnjë person të lënduar. Ndërkohë që dëmi është i konsiderueshëm. Sipas policisë ky është rasti dytë i shpërthimit në këtë zonë.

Një grua 64-vjecacre nga Durrësi ka denoncuar të birin e saj në policinë e Durrësit, për shkak të dhunës psikologjike dhe fizike që ai ka ushtruar ndaj saj.

Shtetasi i dënoncuar është 26-vjeçari me inicialet S.D, i cili pas denoncimit të nënës është shoqëruar në komisariat. Pas marrjes së deklarimeve i riu është lënë sërisht i lirë, pasi ka garantuar uniformat blu se nuk do të ushtrojë dhunë ndaj nënës së tij.

Atentati te “Petro Nini”, eleminohet i dyshuari për vrasje Lajmi Bledar Balliu, 33-vjeç nga Fieri u plagos mbrëmë rreth orës 23, në një atentat mafioz dhe më pas vdiq në Spitalin Ushtarak.

Balliu, kontigjent i njohur i drejtësisë, ishte arrestuar në korrik 2011, si ekzekutori i shtetasit Aleksandër Koliçi, që kishte dëshmuar trafikun e drogës

7 plumba Bledar Balliut, vdes në spital E arrestua për vrasjen e Aleksandër Koliçit it. Sipas të dhënave, pas dëshmisë së Koliçit, në mars 2011, Prokuroria për Krimet e Rënda kishte kërkuar sekuestrimin e 70 mijë eurove pasuri, që posedoheshin nga Balliu.

TIRANE

LIRIMI

HABJON HASANI

B

ledar Balliu, 33-vjeçari i dyshuar për një vrasje të ndodhur saktësisht një vit më parë, u plagos rëndë mbrëmë në një atentat dhe vdiq më pas në spital. Ngjarja ndodhi mbrëmë rreth orës 22.50 sipër shkollëss “Petro Nini Luarasi” në Tiranë, ndërsa Balliu po dilte nga një lokal.

Atentatori që duket se ndiqte lëvizjet e tij, sapo ka dalë në rrugë e ka qëlluar, duke e lënë të plagosur rëndë me 7 plumba. Në vendngjarje menjëherë kanë ardhur forca të shumta policie dhe i plagosuri u dërgua prej tyre urgjent në Spitalin Ushtarak në Tiranë, por mjekët e lanë përgjysëm mjekimin e tij, sepse ndërroi jetë rreth orës 23.30.

Policia ka shoqëruar disa dëshmitarë që ishin në vendngjarje dhe dëshmitari kryesor është roja i një institucioni shtetëror, drejtorisë së ISKSH-së

Aleksandër Koliçi

Bledar Balliu

në Tiranë ai që ka parë skenën e atentatit. Po ashtu në cilësinë e dëshmitarit janë shoqëruar edhe klientët e lokalit, prej nga doli Balliu, para se të plagosej.

Bledar Balliu i datëlindjes 10 mars 1979, nga Fieri është një emër i njohur për drejtësinë. Ai u arrestua një vit më parë, në 16 korrik 2011, një ditë pasi ishte ekzekutuar po afër shkollës “Petro Nini”, 40vjeçari Aleksandër Koliçi.

Policia e kishte ndaluar Balliun, si të dyshuar për atenta-

tin që ndodhi mbrëmjen e 15 korrikut 2011, ku mbeti i vrarë Koliçi, njëri prej 7 të arrestuarve në maj 2006, në kuadër të operacionit të Koduar “Poter-Al”, nën akuzën për trafik të lëndëve narkotike në kuadër të grupit të strukturuar kriminal.

Nuk ka patur shumë dëshmi nga kalimtarët për atentatin e një viti më parë, por ka qenë dëshmia e një të mituri, që pa skenën e vrasjes së Koliçit, që çoi në arrestimin e

Balliut, që nuk e pranoi krimin. I mituri kishte dhënë karakteristikat e personit, që kishte qëlluar me një pistoletë me silenciator mbi koliçin.

Policët e komisariatit numër 2 menjëherë ushtruan kontroll në banesën e tij, ku u gjet një silenciator. Ekspertët morën gjurmët e duarve, ku kishte barut, çka tregonte se ai kishte qëlluar.

Sipas hetimeve të policisë vrasja e Koliçit nga Balliu kishte qenë e planifikuar më parë, sepse viktima ishte bërë bashkëpunëtor i drejtësisë dhe Balliu akuzohej se kishte ndihmuar drejtësinë që të identifikonte pronat e të arrestuar-

Bledar Balliu ishte liruar në shtator 2011 nga Gjykata e Tiranës që shfuqizoi masën e sigurisë “arrest me burg, me afat”.

Në dy vendime të mëparshme, njëri më 18 korrik dhe tjetri në fillim të gushtit, Gjykata e Tiranës kishte vendosur masën e sigurisë “arrest me burg, me afat”, një herë 40 ditë e më pas 15 ditë, për të dyshuarin rreth akuzës për vrasje.

Kontradiktat pas dëshmisë së Aleksandër Koliçit në procesin gjyqësor “Poter Al”, sipas Policisë e bënë Bledar Balliun të dyshuarin kryesor për vrasjen e dëshmitarit të gjykatës. Koliçi, ashtu si Balliu, ranë në pranga në vitin 2006, në të njëjtin operacion policor dhe u akuzuan se kishin trafikuar drogë së bashku.

Procesi gjyqësor ndaj tyre ishte i përbashkët, ndërsa Balliu e Koliçi pretendohet se kanë pasur kontradikta të forta në paraburgim, pasi viktima e vrasjes së 15 korrikut 2011 dha shpjegime në gjykatë.

Kërcënoi biznesmenët

Policia prangos,nipin e Bashkim Zallës

TIRANE

E

nde pa u mbushur një javë nga de noncimi në polici i aksionerëve të fabrikës së çimentos Charles Bouri dhe Xhorxh Jeha, policia ka identifikuar dhe arrestuar personin që ka kërcënuar me jetë dy bizesmenët e çimentos së FushëKrujës. Personi i arrestuar nuk është i panjohur nga ana e strukturave të policisë pasi një vit më parë ai i ka dërguar disa mesazhe kërcënuese dy personave të mësipërm por dhe menaxherit të fabrikës së çimentos shtetasit Artur Gaba.

Njeriu që është ndaluar nga policia, nuk ka shumë kohë që ka dalë nga burgu, pasi ishte dënuar me 8 muaj burg nga gjykata e Apelit Tiranë. Sapo ka dalë nga

Charli Buori

qelia 26-vjeçari Fredjan Zalla, i cili është nipi i Bashkim Zallës ka filluar të punojë për një kërcënim të dytë ndaj dy biznesmenëve të çimentos. Zalla u ka dërguar anglezit Charles Bouri dhe Brazilianit Xhoxh Jeha, një mesazh kërcënues duke i paralajmëruar se në rast se do i përmednin emrin apo familjen e tij gjatë marrjes në pyetje nga ana e policisë, ai do i vriste që të dy. Nisur nga kjo situatë, dy biznesmenët ditën e djelë i janë drejtuar policisë së Tiranës,e cila pasi ka administruar deklarimet e dy kallëzuesve u ka kërkuar tabulatet telefonike kompanive celulare. Nga marrja e përgjigjes dhe analizimi në tërësi i të gjitha thirjeve dhe mesazhit kërcënues

është arritur të provohet se autori që ka dërguar mësazhin kërcënues është shtetasi Fredjan Zalla, i dënuar më parë me 8 muaj burg për akuzën e "Keqpërdorimit të thirjeve telefonike" dhe "Kanosjes". Ndalimi i Zallës është bërë në fshatin Zallë të FushëKrujës dhe se pritet që shumë shpejt ai të dalë para gjykatës për tu njohur me masën e sigurimit. Fredjan Zalla, në dy mesazhe kërcënuese dërguar Charles Bourit paralajmëron se vrasjen do fillojnë pas datës 30 prill. ë mesazhet me këtë përmbajtje ai thotë "…zoti carli, ke afat deri më datë 30 prill, është afati i fundit për ju, kjo hakmarrje për drejtesi,ti mos e zbato, mas datës 30 shikojmë…".

LAJME SHKURT

Dajti:U

përpoqëm të qetësonim turmën

Ish-drejtori i Policisë Bashkiake të Tiranës Zydi Dajti solli edhe njëherë në kujtese ditën tragjike të 21 janarit 2011, por kësaj radhe përpara gjyqtarëve që kanë nën gjykim ishshefin e Gardës së Republikes Ndrea Prendi, oficerin Agim Llupo dhe ish-shoferin Margarit Kume. Fillimisht ai deklaroi, se kishte sinjalizime që protesta do ishte e dhunshme dhe ai si shef i Policisë Bashkiake kishte marrë masa që subjektet të mos dëmtoheshin. "Mua më kanë marrë oficerët e lartë të policisë që të qetësoja situatën dhe unë u përpoqa që demonstruesit të mos hynin në kryeminstri. Kisha afër deputetin Besnik Bare, Saimir Tahiri dhe Artan Gace dhe së bashku u përpoqëm të qetësonim qytetarët.Unë kuptova që plumbat ishin të vërtetë jo vetëm nga zhurma sepse kam qënë vetë gardist, por sepse degë pemësh filluan të thyheshin", kujtoi Dajti.

Gjendet,e

mbytur foshnja 6-vjeçare

Polumbarët e repartit RENEA gjetën trupin e pajetë të një foshnjë 2- vjeç në ujërat e një kanali ujitës në fshatin Kolonjë të Lushnjës. Foshnja dy ditë më parë humbi pas një aksidenti automobilistik të ndodhur në këtë fshat.

Automjeti me të cilin udhëtonin prindërit e saj humbi drejtimin dhe përfundoi në ujërat e kanalit, tre persona dolën me demtime të lehta dhe në gjendje të dehur nga automjeti. Nëna e vajzës në spitalin ndërsa po kurohej bëri të ditur se në automjet ishte edhe një vajzë e mitur vetëm 2- vjeç që nuk po gjendej. Ditën e mërkurë polombarët gjetën foshnjën 6 km larg vendit të ngjarjes.

Mamuras,

plagosen me armë tre persona

Një tjetër ngjarje tragjike me pasojë plagosjen me armë zjarri e tre personave ka ndodhur në qytetin e Mamurrasit. Autori ende i paidentifikuar është larguar në drejtim të paditur. Tre personat ndodheshin në një makinë në momentin që janë qëlluar me breshëri automatiku nga autori. Tre të plagosurit në gjendje kritike për jetën u dërguan menjëherë në Spitalin Ushtarak. Ngjarja ka ndodhi në lagjen "Demokracia" të qytetit të Mamurrasit.

12

E enjte, 27 qershor 2012

KULTURE

Filmi "Taken 2"

Propagandë e qëllimshme antishqiptare

TIRANE

DHURATA HAMZAI

S

eria e dytë e filmit "Taken 2" që pritet të shfaqet në 5 tetor 2012 ka ngjallur reagime të shumta në opinionin publik, artistik dhe në blogje kanë nisur komentet kundër skenarit të qëllimshëm nga shumë të rinj e të reja. Megjithëse është një produksion i dy vendeve, Francës dhe SHBA, filmi jepet në gjuhën angleze.

"Taken 2" ka kushtuar jo pak.

Për filmin janë derdhur $80 milion dollarë. Filmi Taken 2, ka ngjallur nevojën e një reagimi kolektiv kundër një albanofobi e qëllimshme, që është vënë re në filma të ndryshëm të të huajve për Shqipërinë. Askush nga shqiptarët nuk e ka harrur serinë e parë të filmit "Taken " me protagonistin Liam Neeson i cili shpëton vajzën e tij nga rrëmbyesit shqiptarë në Francë. Madje është përfolur edhe fakti që rolin e rrëmbyesit e luante një aktor i njohur me origjinë kosovare, Arben Bajraktari, i cili është tërhequr nga skena në serinë e dytë. Bajraktari njihet si një aktor ambicioz edhe për rolet e filmit "Harry Potter". Ai e ka anashkaluar gjithmonë përgjigjen në intervista për këtë film.

Meqenëse nuk paraqitet në pjesën e dytë, për të ka qenë një reflektim kundër një skenari diskriminues për shqiptarët kësaj ideje të skenarit, por kjo nuk ka penguar producentë dhe regjisorin që të në këtë film të shtojnë dozat e aksionve të egra, ku si gjithmonë e mira fiton mbi të keqen dhe e keqja është një shqiptar që rrëmben me dhunë e kate makabre për prostitucion një vajzë franceze. Pra më 5 Tetor 2012 është skeduar lançimi i sekuencës së filmit të pare, në të cilin, babai i Markos nga Tropoja, me merin Murad, i vrarë në filmin e parë, betohet për hakmarrje.

SAJIME SKENASH TË QËLLIMSHME

Që në skenar shfaqet predispozita për një propagandë antishqiptare, një fobi ndaj emigrantëve që tenton të na paraqesë si kriminelë të egër që rrëmbejnë vajzat të reja për t'i shitur si prostituta. Edhe nëse ka ndodhur kjo, siç tregojnë kronikat, dhe që nuk bëhet vetëm nga shqiptarët, por edhe nga italianë e francez, pavarësisht emigracionit në kushte diskriminuese në këto vende, nuk janë dëgjuar raste të rrëmbejnë vajzat e huaja, franceze ose angleze.

Tashmë, nëse ndjek videon me serialin "Taken" 2 të

DISKRIMINIMI Tashmë, nëse ndjek videon me serialin "Taken" 2 të frikëson rrëmbyesi shqiptar dhe të duken të pabesueshme skenat

Reagojnë kineastët nga Kosova e Shqipëria MENTOR ZYMBERAJ

Shteti të luaj rol parandalues

N

SKENARI, SHKRUAR NGA LUC BESSON Kasta e aktorëve Liam Neeson luan Bryan Mills Maggie Grace luan Kim Mills Famke Janssen luan Lenore Leland Orser luan Sam Rade Šerbedžija (serb) luan shqiptarin Murad Luke Grimes

ëse do ta bënte dikush nga shtetet këtë qëndrim diskriminues ndaj Francës apo Anglisë e Zvicrës do të shpallej person "non grata", dhe sidomos po ta kishin bërë regjisorët shqiptarë do të kishin probleme", thotë aktori i njohur kosovar, fitues i disa çmimeve të filmit në festivale botërore, Mentor Zymberaj. Ai ka mendimin se këtu duhet "të luajë një rol parandalues edhe shteti" shqiptar dhe i Kosovës, në raste që ka diskrimin të shqiptarëve në vende të ndryshme të Europës. Zymberaj pohon se nuk është e rastit që roli i babait shqiptar të jetë luajtur nga një aktor serb. "Edhe për faktin se serbët nuk janë edukuar historikisht të njohin cilësitë e mira të shqiptarëve, do na çonin në role diksrimunuese ndaj figurës shqiptare.

Artan Minarrolli:

Duhet ndalur imazhi i manipuluar N

ë serinë e parë "Taken" ka lujatur një aktor me origjinë kosovare. Unë e kam takuar atë dhe e kam biseduar si shqetësim dhe më vjen shumë mire që nuk ka vijuar me serinë e dytë. Unë jam absolutisht kundër te përdorimit të personazheve që përfaqësojnë një komb të cilët njihem vetëm me opinione dhe jo duke zbuluar ato vende konkretisht. Kjo nuk është mirë kur bëhet nga shoqëritë e civilizuar si Franca dhe SHBA. Di qe pjesën më të madhe të xhirimeve e ka bërë në Francë. Kjo është një lojë e shëmtuar, që ka një synim të stisë e të të bëjë opinine që janë krijuar në mënyrë sipërfaqësore, vetëm duke pasur parasysh një ide të përgjithshme nga vende të Ballkanit si Serbia, Maqedonia apo të tjera. Zakonisht kështu është vepruar me Shqipërinë, nuk është bërë përpjekje për ta

frikëson rrëmbyesi shqiptar dhe të duken të pabesueshme skenat. Të habit fakti që aktori që luan quhet Murad, një emër jo shqiptar,

njohur të vërtetën e saj konkretisht dhe kjo ka vonuar edhe futjen e saj në BE. Më duket një mënyrë e ulët kjo paraqitje e imazhit, me të tilla imazhe jo tipike dhe të hiperbolizuara duke theksuar të keqen.

Kështu më duket se u bihet më qafë vendeve të vogla dhe sidomos vendit tonë që kërkon të integrohet në Europë. Ka këtu një përpunim dhe imagjinatë regjisoriale që mbështetet mbi opinione dhe zakonisht mbi opsione diskriminuese që mund të serviren nga fqinjët, apo të huajt që pengojnë Shqipërinë si një vend i vogël të integrohet.

Filmi nuk është i nivelit të lartë. Është komercial, i kategorisë b, triller.

Këta janë filma merkati, nuk përfaqësojnë vlera krijuese, por kanë shumë shikues. Bëhen për arsye biznesi, përfitimi. Duhet të bëjmë një protestë civile, duhet ndalur imazhi i manipuluar.

por i përdorur qëllimisht për të na paraqitur si vend tipik islamikë, ka një synim shprehës. Por edhe që të luhet nga një aktor serb dhe

me këtë emër, kur i biri ka emrin Marko, nuk është se ndodh. Vizaqtimi i personazheve duket i qëllimshëm nga skenaristët.

Bukuroshet zgjojnë kalanë e Bashtovës S

urprizat në spektaklin e së premtes nw finalen e edicionit të "Miss Shqipëria 2012" do të jenë të shumta. Surpriza e parë i takon qytetit të Kavajës ku bukuroshet me spektaklin e tyre do të "zgjojnë nga gjumi" kalanë e lashtë të Bashtovës dhe historinë e saj. Kjo kala me vlera arkeologjike dhe historike ngrihet bri lumit Shkumbin. Spektakli këtë vit do të prezantohet nga Alert Celoaliaj. Mbrëmjen e së premtes Kejdi Jashari, fituesja e edicionit të kaluar do t'ia dorëzojë kurorën një tjetër bukurosheje. Po arrin fundin turi i vajzave të edicionit të këtij viti të "Miss Shqipëria". 31 konkurrentet e këtij spektakli i kanë kapërcyer me kohë emocionet e ditëve të para. Të mbledhura në grupe ku janë të lexueshme miqësitë e lindura përgjatë këtyre javëve, bukuroshet shqiptare kanë prekur tokën dhe detin, nga Jugu në Veri të Shqipërisë. Pas startit të parë në qytetin e Radhimës, ku vajzat morën pjesë në ceremoninë e çeljes së sezonit turistik, grupi i madh i konkurrentëve bashkë me organizatorët e "Deliart Association" kanë prekur, siç bëjnë çdo vit, zonat historike kryesore të Shqipërisë. Në këtë edicion formula e rrugëtimit ishte e ndarë në dy pjesë, toka dhe deti.

Në të parën vajzat e mbledhura nga anë e kënd Shqipërisë janë njohur me pjesë, ndoshta të panjohura për to, të lashtësisë tonë.

Ndërsa në det janë dëfryer, kanë udhëtuar dhe shijuar begatinë e tij, kanë dhënë spektakle dhe organizuar minikompeti"Miss cione bukurie. Për herë të parë këtë vit Shqipëria vajzat kanë kapërcyer kufirin edhe në 2012", himni drejtim të perëndimit. Nëse vitet e shkuara udhëtimet kanë ndalur në Mal të rikthen "Tre apo Maqedoni, sivjet destinacion nga musketierët". Zi qenë Italia. Udhëtimi me anije ka ndalur Të premten në në brigjet e jugut të fqinjit tonë dhe nëse pak ditë më parë gjatë provave për natën 29 qershor, finale të spektaklit, arkeologët dëshmuan shpallet se në Kalanë e Bashtovës ishin gjetur gjurmbretëresha e më të një bashkëpunimi të hershëm tregre e bukurisë tar me fqinjët tanë, në Bari, në një nga lokalet që ka mirëpritur vajzat shqiptare, ato kanë parë të skalitur në hyrje të tij stemën e Bushatllinjëve, duke u bërë kështu pa dashje dëshmitare, por edhe ndërlidhëse të këtyre dëshmive që vijnë nga lashtësia. Kështu kanë kaluar këto javë për konkurentet e Miss Shqipëria, të ndara në udhëtime gazmore, takime me njerëz, spektakle dhe shumë dëfrim. Në të njëjtën kohë ato kanë filluar edhe përgatitjet për natën finale të së premtes së 29 qershorit, kur do të shpallet mbretëresha e re e bukurisë. Balerina dhe koreografija Olta Ahmetaj po punon me secilën prej tyre për një paraqitje dinjitoze në skenë; janë menduar veshjet dhe numrat që ato do të përformojnë përpara një skenografie madhështore të ngritur ndërkaq nga Rebus Studio. Nga ana e tyre organizatorët i kanë dhënë dorën e fundit detajeve të spektaklit që do të shoqërojë këtë konkurrim. Elton Deda ka gati në studio himnin e ripunuar të "Miss Shqipërisë", i cili do të interpretohet nga "Tre Musketjerët" dhe fitueset e tre edicioneve të fundit.

Era Rusi premton të surprizojë të premten me një numër special bazuar në muzikalin "Brulesque", ku përveç zërit do të shpalosë edhe talentin në kërcim. Armando Lika dhe Ori Jakaj do të interpretojnë "Vivo per lei", pjesë këto të ripunuara nga Alfred Kaçinari. Këngëtarja e re Luar do të interpretojë gjithashtu këngën e saj të re, ndërkohë që të ftuar specialë do të vijnë nga Rumania, pa harruar një tjetër interpretim të veçantë kushtuar Çamërisë, i cili vjen rastësisht në të njëjtën kohë kur në Tiranë po organizohet Java Çame.

SHKOLLA E PARUKERISË - ESTETIKËS KRËHËRI I ARTË (LUÇI) Kurse 6 - 9mujore.

Adresa: Rr. Mihal Grameno, 200m mbi Shkollen e Baletit Tel: 04 2 233 950 Facebook. Kreheri i Arte Tirane

Për më të mirët mundësi punësimi Regjistrimi vazhdon

Miopia, këshillohen vizita të shpeshta

Si mund të kurojmë retinopatinë diabetike

M

K

iopia është një defekt i shikimit. In dividi dallon qartë objektët afër, por ata larg i sheh turbullt. Fatkeqësisht, miopia është mjaft e përhapur...

Faqe 20

A

urimi konservativ i retinopatisë diabe tike përfshin preparate për forcimin e enëve të gjakut, eleminimin e gjakderdhjeve si dhe të grumbullimeve...

Faqe 16

Botim zyrtar i Fakultetit të Mjekësisë, Universiteti i Tiranës Adresa: Fakulteti i Mjekësisë, Nr371, Cel: 069 63 46688, E-mail: suplementi@almedicus.org

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Nr.21

LMEDICU BOTIM I PËRJAVSHËM I GAZETËS SHQIPTARJA.COM

KESHILLA/ NE RRADHE TE PARE, KURONI SEMUNDJEN

Humbja e shikimit ndërlikim i diabetit

Katarakta

K

atarakti apo siç e njohim ndryshe “perdja e syrit” është një mjegullim i lentes së syrit si pasojë e shtimit të disa proteinave. Ashtu si mosha e njeriut, kataraktet rriten në mënyrë progresive duke u bërë më të errëta dhe jamë dense, duke penguar kështu kalimin e dritës nëpër lente. Kjo çon në humbje të shikimit. Pacientët me katarakte...

S

yri i njeriut ka formë sferike. Ai mbështillet nga tre membrana: membrana e jashtme, ajo e enëve të gjakut dhe retina.

Membrana e jashtme ndahet në dy pjesë: kornea dhe sklera. Kornea është e tejdukshme dhe ngjason me një dritare nëpërmjet së cilës rrezet e dritës depërtojnë në sy.

Duke patur formë të lakuar, ajo i përthyen këto të fundit përpara se të arrijnë retinën.

Sklera ka ngjyrë të bardhë.

Membrana e dytë përbëhet nga shumë enë të vogla gjaku të cilat mundësojnë furnizimin e syrit me oksigjen dhe lëndë ushqyese. Pjesë përbërëse të kësaj membrane janë: irisi (pjesa e përparme) trupi biliar (pjesa e mesme) dhe koroidi (pjesa e pasme).

Irisi ndodhet midis kornesë dhe ndryshon..

Faqe 14

Drejtor: Taulant MUKA Kryeredaktore: Jana NANO Zv/Kryeredaktore: Fjorda KOROMANI Redaksia: Arminda Avdulaj Besiana Balla Blerta Dollaku Dea Qirjaqi Erklida Sula Isid Xhura Kledia Dimroci

Faqe 18

Alternativat e mjekimit në diabet

Shpëtimi, kirurgjia dhe ndërhyrjet me rreze lazer ALBA KUQI

E ENJTE 28.06.2012

Kirurgjia e syrit

Mirald Gina

Këshilli botues: Departamenti i Shëndetit Publik Enver ROSHI Shërbimi i Endrokrinologjisë, QSUT Agron YLLI Shërbimi i Urgjencës, QSUT Edmond ZAIMI Shërbimi i Nefrologjisë, QSUT Arjana STRAKOSHA Shërbimi i Reumatologjisë, QSUT Argjend TAFAJ Shërbimi i Alergologjisë, QSUT

Etleva QIRKO Shërbimi i Kardiologjisë, Spitali Ushtarak Gerta KOÇEKU Shërbimi i Neurologjisë, Spitali Ushtarak Fatos JAHO Shërbimi i Ortopedi-Traumatologjisë, Spitali Ushtarak Gjergj ÇAUSHI Shërbimi i Tokosikologjisë, Spitali Ushtarak Zyhni SULAJ Biokimi Klinike, QSUT Ndok MARKU Farmaci Leonard DEDJA

Faqe 17

Operacioni zgjat nga 30 minuta-1.5 orë

S

humë të sëmurë drejtohen te mjeku pasi sëmundja (retinopatia diabetike) është ndërlikuar : retina është shkolitur , janë shfaqur glaucoma dhe katarakta e për pasojë nevojitet kryerja e disa lloj ndërhyrjeve kirurgjikale njëherësh. Përse nuk rekomandohet heqja e kataraktës njëherësh me kryerjen e vitrektomisë apo me ndërhyrjet e...

14

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Diabeti

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

FRIKA E HUMBJES së shikimit i shoqëron kurdoherë këta pacientë përgjatë gjithë jetës. Nuk ndodh rrallë që kujdesi mjekësor merret në një moment ku nuk lihet shumë hapsirë të ndërhyet kirurgjikalisht.

Humbja e shikimit ndërlikim i sëmundjes Shpëtimi, kirurgjia dhe rrezet lazer JANA NANO

Koroidi

S

yri i njeriut ka formë sferike. Ai mbështillet nga tre membrana: membrana e jashtme, ajo e enëve të gjakut dhe retina.

Membrana e jashtme ndahet në dy pjesë: kornea dhe sklera. Kornea është e tejdukshme dhe ngjason me një dritare nëpërmjet së cilës rrezet e dritës depërtojnë në sy.

Duke patur formë të lakuar, ajo i përthyen këto të fundit përpara se të arrijnë retinën.

Sklera ka ngjyrë të bardhë.

Membrana e dytë përbëhet nga shumë enë të vogla gjaku të cilat mundësojnë furnizimin e syrit me oksigjen dhe lëndë ushqyese. Pjesë përbërëse të kësaj membrane janë: irisi (pjesa e përparme) trupi biliar (pjesa e mesme) dhe koroidi (pjesa e pasme).

Irisi ndodhet midis kornesë dhe ndryshon ngjyrën në varësi të pigmentit që përm-

Pjesa e pasme e membranës që përmban enë të vogla gjaku kontakton drejtpërdrejt me retinën duke i siguruar kësaj të fundit ushqimin e nevojshëm. Rrezet e dritësqë hyjnë në sy, fokusohen në retinë.

ban i përcaktuar gjenetikisht.

Në qendër të irisit ndodhet një strukturë e quajtur bebja e syrit (pupila). Përmasat e saj ndryshojnë në varësi të

ndriçimit: në errësirë pupila zgjerohet ndërsa në vende të ekspozuara ndaj dritës, ngushtohet.

Trupi ciliar prodhon likui-

din intraokular (lëngun ujor) i cili qarkullon brenda në sy duke ushqyer lenten (kristalinin), kornenë dhe trupin qelqor. Lëngu del jashtë nëpërmjet këndit të dhomës së përparme me anë të sistemit të drenimit. Forma e lentes së syrit rregullohet nëpërmjet muskulit akomodues.

Koroidi, pjesa e pasme e membranës që përmban enë të vogla gjaku kontakton drejtpërdrejt me retinën duke i siguruar kësaj të fun-

dit ushqimin e nevojshëm.

Rrezet e dritës që hyjnë në sy, fokusohen në retinë. Këtu pamja e objektit shndërrohet në impuls nervor, i cili nëpërmjet nervit optik kalon në tru.

Lentja e syrit ( kristalini) ka formë bikonvekse. Njësoj si kornea, ajo depërton dhe thyen rrezet e dritës të cilat më pas fokusohen në retinë duke na dhënë imazhin e objektit.

Trupi qelqor ka përmbajtje xhelatinoze. Ai ndan

kristalinin nga fundi i syrit.

Në sy ndodhen edhe disa hapësira të quajtura dhoma e përparme, që përbën hapsirën midis kornesë dhe irisit; dhoma e pasme, që përbën hapsirën midis irisit dhe kristalinit.

Bashkëveprimi i të gjithë pjesëve të syrit mundëson procesin e të parit: shikimin afër dhe larg, në ditë dhe në mbrëmje; na mundëson të perceptojmë shumëllojshmërinë e ngjyrave dhe të orientohemi në hapsirë.

Sëmundja

Diabeti i sheqerit dhe ndërlikimet e tij në sy D

iabeti i sheqerit është padyshim një nga sëmundjet më të përhapura endokrine në botë. Çdo dhjetë vjet , shifrat e të prekurve nga kjo sëmundje dyfishohen. Përhapja, frekuenca dhe ndërlikimet i kanë dhënë kësaj sëmundjeje një karakter social. Të sëmurët me diabet kanë probleme me shikimin dhe një pjesë e tyre rrezikojnë humbjen e plotë të tij. Nga të dhënat e Organizatës Botërore të Shëndetesisë, çdo vit rregjistrohen 15 milionë të prekur me diabet, tëcilët humbasin shikimin si rezultat i një ndërlikimi të kësaj sëmundjeje.

Frika e humbjes së shikimit i shoqëron kurdoherë këta pacientë përgjatë gjithë jetës. Nuk ndodh rrallë që kujdesi mjekësor merret në një moment ku nuk lihet shumë hapsirë të ndërhyet kirurgjikalisht. Praktika ka treguar që terapia konservative dhe kurimi me preparate nuk ndalojnë zhvillimin e sëmundjes.

Metodat e fundit të ndërhyrjeve kirurgjikale dhe me rreze lazer mundësojnë kthimin e shikimit tek shumë pa-

SI VENDOSET DIAGNOZA?

Përcaktimi i mprehtësisë së shikimit

Matja e tensionit intraokular (brenda syrit)

Kontrolli i fushës së pamjes Ekzaminimi i fundit të syrit cientë edhe në rastet më të rënda.

Gjatë diabetit dëmtohen të gjitha enët e vogla të gjakut të quajtura kapilarë. Më pas ndryshimet prekin retinën e të sëmurit. Disa nga këto enë shumë të vogla mund të bllokohet duke çuar në mënyrë kompesatore në zmadhimin e disa të tjerave. Këto fryrje të kapilarëve përbëjnë atë që quhet mikroaneurizma e cila ka një rrezik të lartë për tu çarë duke u shoqëruar kështu me një gjakderdhje të mundshme brenda në sy.

Në retinë do të zhvillohet edema, e cila nëse qëndron për një kohë të gjatë

Ekzaminimi me ultratinguj Kontrolli elektrofiziologjik

(përcaktimi i aftësisë jetike të retinës dhe nervit optik)

do të dëmtojë qelizat nervore. Një dëmtim tjetër i retinës vjen edhe rnga grumbullimi i substancave proteinike dhe komplekseve yndyrore të përqëndruara në zona të caktuara të retinës. Mund të ndodhë që muret e kapilarëve të çahen dhe në retinë të shfaqen vatra të vogla hemoragjie.

KUJDES! Retinopatia mund të zhvillohet në fshehtësi. Ajo nuk ka një simptomatikë të shprehur. Nëse ndryshimet e mësiperme nuk prekin pjesën qëndrore të retinës (makulën), atëhere me siguri pacienti nuk do të ketë ankesa shqetësuese në lidhje me shikimin. Pacientët i drejtohen mjekëve specialist kur patologjia ka avancuar në një gradë të lartë. Në këtë stad, efektshmëria e mjekimit është e vështirë për tu arritur. Pas kapilarëve, sëmundja prek venat.

Sasia e lëndëve të grumbulluara rritet.

Gjithashtu edhe vatrat hemoragjike.

Mprehtësia e shikimit dobësohet. Me kalimin e kohës procesi i të ushqyerit të retinës me gjak përkeqësohet. Në zonat ku oksigjeni është i pamjaftueshëm formohen enë gjaku artificiale të reja si dhe shtresa qelizore në formë fijesh të cilat vendosen mbi retinë duke u futur në brendësi të trupit qelqor. Ato tërheqin dhe rrudhosin retinën duke rrezikuar shkolitjen e saj. Këto proliferime dëmtojnë edhe nervin optik. Shikimi vazhdon të përkeqësohet më tutje.

Enët e sapoformuara janë shumë të dobta dhe rreziku që ato mund të çahen nga momenti në moment është shumë i lartë. Kjo mund të shoqërohet me humbjen e menjëhershme të shikimit. Në këto raste, mjeku jep preparate për forcimin e enëve të gjakut me qëllim eleminimin e hemoragjisë.

Edhe pas mjekimit, fenomene të tilla mund të përsëriten në çdo moment.

Retinopatia diabetike mund të shoqërohet edhe me ndryshime të trupit qelqor. Në të mund të grumbullohen produkte të prodhuara nga organzmi si psh. acidi laktik, ureja etj të cilat shkaktojnë ndryshime në strukturën dhe funksionin e trupit qelqor. Gjaderdhjet e vazhdueshme nga enët e gjakut të sapoformuara në trupin qelqor ndërlikojnë akoma më shumë ecurinë e sëmundjes. Fatkeqësisht, edhe pas trajtimit intensiv, këto ndërlikime nuk mund të eleminohen plotësisht. Rritja e formimit të ngjitjeve indore me njëra tjetrën (aderencave) do të vazhdojë të shkolisë dhe rrudhosë më tej retinën çka mund të çojë në verbim të plotë. Për të ndaluar këtë proces kërkohet ndërhyrje kirurgjikale.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

LMEDICU

Diabeti

KATARAKTI është si një perde që mbulon syrin. Çdo pamje duket si e zymtë dhe e errët. Duhet ndërhyrje kirurgjikale që katarakti të hiqet. Lentja e syrit zëvendësohet me lente plastike si lente kontakti

Dëmton retinën, nervin optik dhe lenten e syrit Këshilla për një shërim sa më të shpejtë FJORDA KOROMANI

KËSHILLA PËR SHËRIM SA MË TË SHPEJTË: Në mënyrë që periudha pas operacionit të kalojë pa ndërlikime në një kohë sa më të shkurtër, ndiqni këshillat e specialistëve.

1-2 javët e para pas operacionit, mos flini nga krahu i syrit të operuar

Mos e fërkoni syrin e operuar me dorë dhe mos rëndoni mbi të

Gjatë larjes, kini kujdes mos të lagni syrin ujë

D

ëmtimi i retinës ndodh ngadalë. Në retinë gjenden enë të vogla gjaku që mund të dëmtohen shumë lehtë. Kur sheqeri në gjak dhe tensioni janë të lartë, këto enë të vogla gjaku dëmtohen. Në fillim këto enë gjaku fryhen dhe dobësohen, madje disa prej tyre mund të bllokohen dhe mund të mos kalojë gjak në to. Në ndryshimet e para

Glaukoma nis nga një tension i lartë syri.

Me kalimin e kohes dëmtohet nervi i syrit, nervi optik dhe fillimisht ka humbje të shikimit anësor. Trajtimi i glaukomës është i thjeshtë

Një retinë e dëmtuar mund të çojë në humbje të dritës dhe deri në verbim.

Kontrollohuni menjëherë te mjeku nëse vini re të tilla problem në shikim mund të mos ketë shenja të dukshme të humbjes së shikimit, por është e rëndësishme që të bëhet kontrolli i syve një herë në vit edhe nëse nuk keni problem. Njëri nga sytë mund të dëmtohet më shumë se tjetri, ose të dy sytë të dëmtohen njëlloj.

Me përkeqësimin e problemeve të diabetit, në sy shtohen këto enë gjaku të cilat janë gjithashtu të dobëta. Carja dhe rrjedhja e gjakut bren-

15

da në sy nuk e lejon dritën që të arrijë në retinë. Ju mund të shikoni si me vija ose të shikoni errësirë. Ndonjëherë gjaku pastrohet vetë, në raste të tjera duhet të bëhet një ndërhyrje kirurgjikale.

Me kalimin e viteve, këto enë të dëmtuara gjaku mund të lenë shenja dhe ju të shihni si me njolla ose pjesërisht errësirë, pamja mund të duket si me pjesë të hequra. Një retinë e dëmtuar mund të çojë në

humbje të dritës dhe deri në verbim. Kontrollohuni menjëherë te mjeku nëse vini re të tilla problem në shikim. Problemet që diabeti shkakton në retinë shpesh nuk vihen re po ndodh edhe që të ketë shenja si: Shikim i zbehtë Drita të duket si e lëvizshme Shpesh shikon si me errësime Dhimbje ose shtypje të të

dy syve Shikim i paqartë Diabeti mund të shkaktojë edhe probleme të tjera në sy si katarakti dhe glaukoma.

Këto sëmundje mund të prekin edhe njerëzit që nuk vujanë nga diabeti, por ata që vuajnë nga diabeti preken më shpesh madje dhe në moshë më të re. Katarakti është si një perde që mbulon syrin. Çdo pamje duket si e zymtë dhe e errët. Duhet ndërhyrje kirurgjikale që katarakti të hiqet.

Lentja e syrit zëvendësohet me lente plastike si lente kontakti. Pas operacionit ju do të shikoni normalisht. Glaukoma nis nga një tension i lartë syri. Me kalimin e kohes dëmtohet nervi i syrit, nervi optik dhe fillimisht ka humbje të shikimit anësor. Trajtimi i glaukomës është i thjeshtë. Ju do të merrni barna të veçanta për të ulur tensionin e syrit, ose mund të ndërhyet me lazer.

apo shkumë sapuni. Për këtë para larjes, mbylleni syrin me një shami të pastër, fasho apo leukoplast.

Pas larjes hidhni në sy pika dezinfektuese

Përdorni syze dielli Mbroni syrin nga ndryshimet e menjëhershme të temperaturës; mos frekuentoni ambiente me temperature shumë të larta ose shumë të ulta.

Shmangni pishinat, solarët apo banjat me avull etj

Mos ngrini pesha të rënda Edhe pas 3 muajsh nga operacioni mos kryeni punë fizike me kokën poshtë

Për të ngritur objekte nga dyshemeja përdorni të gjithë trupin

Kozmetikën në sy mund ta përdorni jo më herët se 1 muaj pas operacionit

Mos u merrni me sport 3 muajt e parë pas operacionit, pas 3 muajsh mund të filloni gradualisht gjimnastikën e mëngjesit, të merreni me not dhe ushtrime të tjera gjimnastikore, të cilat nuk kërkojnë sforcim të trupit ( përjashtohen rreptësisht vrapi, kërcimet dhe hedhjet në ujë, kalërimi, ngritja e peshave etj)

Mos ngisni makinë derisa syri të shërohet plotësisht

Këshilla

Vlerësimi psikologjik i fëmijëve me miopi Ë

shtë mjaft e do mosdoshme di agnostikimi i veçantive psikologjike tek fëmijët e moshës para shkollore rreth 4-6 vjec e cila lehtësohet në kopshtet apo shkollat bashkëkohore që kanë psikologë.

Nxjerrja në pah e grupeve të fëmijëve me karakteristika “miopike” tipike për seance psikokoreksioni janë masat e para të radhës profilaktike për miopitë progresive shkollore të lindura .

Shumica e prindërve fillojnë të përgatisin fëmijët e tyre për shkollë kohë më parë së këta të fundit të arrijnë moshën 6 vjeçare. Kjo përgatitje parashkollore nga vetë prindërit para se fëmija të shkojë në

hen në: Sëmundjet e traktit tretës -stomakut apo zorrëve Sëmundjet e organeve të frymëmarrjes Sindromi hidrocefalik etj.

shkollë, mund të sjellë rrezik si për shëndetin psikik, fizik ashtu dhe në përforcimin e gabuar të mënyrës së përvetësimit të të nxënit.

Faktorët e tjerë provokues që gjithashtu influencojnë në miopinë progresive tek fëmijët shpesh tako-

Sot në vendin tonë dhe në përgjithësi në mbarë botën po rriten breza fëmijësh të moshës parashkollore, të cilët shpenzojnë orë të tëra para kompjuterit Këta “Wunderkind’’-a të qytetërimit bien në kurth “të ardhmes së tyre të ndritur sa sakrifikuar sytë e tyre.

Të dhënat e sotme shkencore deklarojnë se myopia ka përfshirë

më shumë se 50 % të pacientëve të moshës 15-16 vjeçare. Pra, tashmë mund të flasim për një epidemi të miopive të adoleshentëve. Kjo gjë vërtetohet edhe nga të dhënat e klinikës tonë që operon në fushën e okulistikës për më shumë se 12 vjet.

Megjithatë faktori trashëgimor është një element që duhet të merret detyrimisht parasysh.

Përmasat normale të syrit tek një fëmijë arrijnë në 16- 18 mm. Në moshën 18-20 vjeçare këto shifra kapin vlerën 22-24 mm. Për shkak të ngarkesave monotone të leximit, shkrimit apo të qëndruarit para kompjuterit, fëmija detyrohet të fiksojë për një kohë të gjatë objekte që

janë afër tij. Kjo shpjegon procesin natyral të rritjes së numrit të syrit.

Fëmijët e sotëm arrijnë normën prej 22-24 mm në moshën 7-10 vjeëare kur ndërkohë duhet ta arrinin në moshën 20 vjecare.

Në shoqëri të urbanizuara dhe të zhvilluara sië është përshembull Japonia, fëmijët miopë zënë rreth 70% të popullsisë. Politikat shëndetësore sygjerojnë që të dozohet ngarkesa fizike e syrit duke përcaktuar orët mësimore në shkolla.

Këshillohet që fëmijët të merren me sport. Ka një varësi positive midis gjendjes psiko-fizike të fëmijës gjatë aktiviteteve sportive dhe relaksimit të funksioneve fizike të syrit.

16

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Intervista ALBA KUQI

K

urimi konservativ i re tinopatisë diabetike përfshin preparate për forcimin e enëve të gjakut, eleminimin e gjakderdhjeve si dhe të grumbullimeve proteinike e yndyrore. Këto preparate përmirësojnë procesin e shkëmbimit të lëndëve dhe të qarkullimit të gjakut në mikroambjentin e syrit. Praktika ka treguar se përdorimi i tyre nuk mund të parandalojë zhvillimin e mëtejshëm të sëmundjes. Një nga metodat e kurimit të retinopatisë diabetike është koagulimi me rreze lazer i retinës. Ky trajtim përfshin disa seanca në interval kohe nga 3-7 ditë. Zonat e dëmtuara të retinës goditen me rreze lazer çka shkatërron enët e gjakut të sapoformuara dhe

Çfarë është vitrektomia dhe si zhvillohet ajo?

Vitrektomia ( vjen nga fjala vitreum-trup qelqor dhe ektomia-heq) është një procedure kirurgjikale e cila kryhet për të hequr të gjithë trupin qelqor të syrit i cili është i dëmtuar nga sëmundja. Gjatë ndërhyrjes pastrohet në të njëjtën kohë edhe sipërfaqja e retinës duke shmangur shkolitjen e saj.

Zakonisht ky operacion kryhet nën anestezine locale

LMEDICU

FLET oftalmokirurgia Tatjana Romanova. Trajtimi kirurgjikal i të sëmurëve me diabet kërkon kujdes të veçantë pasi procesi i ripërtëritjes së indeve në sy është i ngadaltë

Frenimi i zhvillimit të saj, kurimi i vetë sëmundjes

Vitrektomia por në disa raste edhe me anë të anestezisë së plotë. Në kokërdhokun e syrit bëhen tre prerje të vogla ku më pas nëpërmjet instrumentave të veçantë, hiqet nga syri trupi qelqor i dëmtuar, pastrohet gjakderdhja dhe aderencat e mundshme. Taktika përfundimtare e trajtimit kirurgjikal përcaktohet gjatë operacionit duke ruajtur veçoritë e pacientit. Në disa raste trupi qelqor zëvendëso-

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

Si mund të kurojmë Retinopatinë Diabetike

Taktika përfundimtare e trajtimit kirurgjikal përcaktohet gjatë operacionit duke ruajtur veçoritë e pacientit. Në disa raste trupi qelqor zëvendësohet me lëng fiziologjik zonat e retinës me grumbullime përmbajtjesh të ndryshme. Nëse është e nevojshme ky trajtim duhet të ripërsëritet prandaj është e nevojshme kontrolli i vazhdueshëm te mjeku specialist.

Koagulimi me rreze lazer i kryer në fazat e para të sëmundjes ka efektshmëri të lartë. Gjithsesi retinopatia do të vazhdojë të zhvillohet përsa kohë shkaku i saj –diabeti, nuk është eleminuar. Trajtimi kirurgjikal i të sëmurëve me diabet kërkon kujdes të veçantë pasi procesi i ripërtëritjes së indeve në sy është i ngadaltë. Për të frenuar zhvillimin e mëtejshëm të retinopatisë së diabetit si dhe për të parandaluar ndërlikimet e rënda, duhet kuruar vetë sëmundja.

A

vjen nga fjala vitreum-trup qelqor dhe ektomia-heq, është një procedure kirurgjikale e cila kryhet për të hequr të gjithë trupin qelqor të syrit i cili është i dëmtuar nga sëmundja

tonë, operacionet zhvillohen në dy etapa, sipas metodës së përpunuar nga Qendra e diabetit të syrit dhe Kirurgjisë optiko-rekonstruktive, e cila konsiston në futjen në sy të lëndës perftororganike për një kohë të gjatë.

het me lëng fiziologjik. Në disa të tjera me lëndë perftororganike. Në klinikën

Çfarë është lënda perftotorganike ( PFO) dhe përse e zëvendësojmë me të trupin qelqor?

Lënda perftororganike

(PFO), një bashkim i fluorit dhe karbonit, përdoret gjerësisht në praktikën mjekësore kudo nëpër botë falë cilësive të saj të veçanta : peshës specifike mjaft të ulët dhe tejdukshëmrisë së saj. Në klinikën tonë përdorim PFO të llojit të ‘’Vitreopres’’ i përpunuar nga specialistët e Qendrës së diabetit të Syrit dhe Kirurgjisë Optiko-Rekonstruktive. Ky lloj PFO ka një sërë përparësish ndaj të tjerëve. Qëllimi i përdorimit të kësaj lëndë qëndron në aftësitë e saj për të ulur edemat, për të eleminuar aderencat si dhe për të parandaluar çarjen e enëve të dobta të gjakut. Vetëm pas kësaj ndërhyrjeje kirurgjikale mund të përdoret koagulimi me rreze lazer i retinës, i cili ka efektshmëri tepër të lartë.

Përse ndonjëherë mjekimi kirurgjikal kryhet në dy etapa? Pa sa kohësh do të kryhet etapa e dyte?

Në disa raste është e nevojshme që lënda e PFO të lihet brenda kokërdhokut të syrit për një kohë të gjatë.

Falë peshës specifike që ka, PFO shtrin retinën dhe e mban të tillë deri në përdorimin e rradhës së rrezeve me lazer. Gjithashtu ajo ndihmon në uljen e edemave të retinës. Pas 1-3 javësh zhvillohet etapa e dytë e operacionit, qëllimi i së cilës është parandalimi për mundësinë e shkolitjes së retinës. Në këtë etapë të dytë operative, lëndën e PFO e zëvendësojmë me një lëndë fiziologjike, gaz apo lëndë silikoni.

Përse lëndën e PFO e zëvendësojmë me Silikon?

Në rastet e përparimit dhe zhvillimit të mëtejshëm të sëmundjes, procesi i aderencave prek edhe shtresat më të brendshme të retinës. Gjatë ndërhyrjes, pas heqjes së tyre, silikoni futet brenda në sy për të parandaluar dhe minimizuar zhvillimin e ngjitjeve indore të shtresave të retinës të cialt do të shkaktonin një shkolitje të përsëritur të saj. Silikoni që përdoret në Qendrën “Mikrokirurgjia e syrit” është i përgatitur posaçërisht për kirurgjinë oftalmologjike dhe tolerohet mirë nga pacientët për një kohë të gjatë. Në disa raste silikoni lihet në sy gjithë jetën. Nëse pas operacionit nuk ka rishfaqje të aderencave në retinë, silikoni mund të hiqet. Këtë e vendos vetëm mjeku për çdo pacient konkret.

Medikamente

Ç`është AVASTINA dhe përse përdoret A

vastina është një medikament i cili përdoret për të mjekuar enët e reja të gjakut të formuara në retinë në sëmundjen e diabetit. Deri më parë ka qënë mjaft e vështirë të zgjidhej një ndërlikim i tillë, por sot ky preparat ka sjellë një erë të re në mjekimin e diabetit të syrit. Avastina frenon formimin e enëve të reja të gjakut të formuara në retinë si pasojë e proceseve degjenerative të shkaktuara nga diabeti. Këto enë pasqyrojnë një sere sëmundjesh të tjera të syve si psh. traumat e ndryshme të syrit, neoformacionet e kornesë apo dëmtime të vazave të tjera

që furnizojnë syrin me gjak. Avastina rekomandohet kryesisht në pacientët me retinopati diabetike sidomos për rastet kur sëmundja avancon dhe nuk paraqet qëndrueshmëri. Gjithashtu, pacientët që i janë nënshtruar një ndërhyrjeje me lazer kanë rezultate përforcuese pozitive nga mjekimi me AVASTINË Si kryhet kjo metodë?

Kjo metodë kryhet në kushte operatore nëpërmjet injektimit të një sasie të vogël prej 1ml preparati brenda në sy. Efektshëmria e

AVASTINËS arrihet pas dy javësh.

Mund të ndodhë që riinjektimi i saj është i nevojshëm në disa pacientë Kujt pacient i rekomandohet ky preparat?

AVASTINA u rekomandohet pacientëve me dëmtime të enëve të gjakut si pasojën e retinopatisë së diabetit. Sëmundje të tjera janë glaucoma neovaskulare e dhimbshme, tromboza e enëve të gjakut apo në raste me komplikacione nga traumat e ndryshme të syrit dhe neoformacionet vaskulare të kornesë.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

Kirurgjia e syrit

TAULANT MUKA Çfarë është kombinimi i operacioneve? Në cilat raste është i nevojshëm të kryhet?

Shumë të sëmurë drejtohen te mjeku pasi sëmundja (retinopatia diabetike) është ndërlikuar : retina është shkolitur , janë shfaqur glaucoma dhe katarakta e për pasojë nevojitet kryerja e disa lloj ndërhyrjeve kirurgjikale njëherësh.

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

KOHËZGJATJA e operacionit varet nga shkalla e vështirësisë së retinopatisë diabetike dhe nga sasia e ndërhyrjeve kirurgjikale që kryhen në të njejtën kohë

Gjithçka që ju duhet të dini mbi ndërhyrjen Operacioni zgjat nga 30 minuta deri në 1.5 orë

Përse nuk rekomandohet heqja e kataraktës njëherësh me kryerjen e vitrektomisë apo me ndërhyrjet e tjera kirurgjikale?

Kristalini ndan pjesën e pasme të syrit nga pjesa e përparme. Ai është një pengesë e vërtetë për kalimin e lëndëve toksike, të quajtur ndryshe faktorët e proliferimit,të cilët mund të çojnë në zhvillimin e glaukomës neovaskulare. Gjithashtu, kristalini nuk lejon silikonin të kalojë në dhomën e përparme. Prandaj kirurgu nuk rekomandon heqjen e kristalinit të turbulluar (kataraktës) men-

Ndërlikimet Natyrisht, si në çdo ndërhyrje kirurgjikale, ekziston një farë rreziku ndërlikimesh, sidomos në raste veçanërisht të vështira deri në humbjen e syrit.

komandohen lëvizje të menjëhershme të kokës dhe ngritja e peshave.

Gjithashtu pas operacionit duhet kontrolluar sheqeri në gjak dhe nëse është e nevojshme të korrigjohet si duhet kjo sasi. Nëse pas operacionit shfaqen dhimbje ose pacienti ndihet keq, ai duhet të drejtohet menjëjerë te mjeku.

Pas membranave dhe shtresave të aderuara është e vështirë të përcaktohet shkalla e shkolitjes së retinës, sasia e shkolitjeve të saj apo niveli i zhvillimit të shtresës proliferative në retinë jëherë, por vetëm nëse heqja e saj është e domosdoshme.

Si vlerësohet niveli i ndërhyrjes?

Gjatë ekzaminimit kirurgu bën vlerësime mbi avancimin e sëmundjes dhe ndërlikimeve të saj.

Në varësi të këtyre vlerësimeve ai planifikon edhe volumin e operacionit, por në shumë raste nga turbullimi i trupit qelqor dhe hemorragjitë nuk mund të shikohet fundi i syrit dhe të përcaktohet gjendja e retinës. Pas membranave dhe shtresave të aderuara është e vështirë të përcaktohet shkalla e shkolitjes së retinës, sasia e shkolitjeve të saj apo niveli i zhvillimit të shtresës proliferative në retinë.

Si duhet të përgatitemi për operacionin?

Duke patur parasysh veçoritë e diabetit të sheqerit, si sëmundje (enët e gjakut të holluara të cilat mund të çahen në çdo moment, dobësimi i imunitetit të organizmit, shërim me vështirësi i plagëve si pasojë e mungesës së vitaminave dhe albuminave) periudha pas operacionit kërkon kujdes të madh.

Sa kohë zgjat operacioni dhe sa i dhimbshëm është ?

Kohëzgjatja e operacionit varet nga shkalla e vështirësisë së retinopatisë diabetike dhe nga sasia e

17

Kur vjen shikimi pas operacionit? Nga se varet ardhja e tij?

Zakonisht edhe pas një operacioni të kryer me sukses, shikimi nuk vjen menjëherë sepse në sy mbeten elementë të gjakut të cilët zhduken vetëm pas disa ditësh. Përveç kësaj, proçesi i ushqimit të retinës së shkolitur me lëndë ushqyese që ishte i dëmtuar , pas operacionit i duhet kohë për rifunksionimin në rregull të këtij procesi dhe gjithashtu duhet kohë për retinën të funksionojë si më parë.

I SËMURI PARA OPERACIONIT DUHET TË KONTROLLOHET NË MJEKË E TJERË SEPSE :

Duhet stabilizuar sheqeri në gjak. Eshtë e rëndësishme të eliminohen gjendjet hipoglicemike të dukshme dhe të fshehura.

Duhet kryer kursi i mjekimit për rregullimin e sistemit të shkëmbimit të lëndëve albuminoze dhe yndyrore i cili ka ndryshuar.

Duhen shëruar të gjitha vatrat e infeksioneve konkrete dhe sëmundjet e tyre.

Për të realizuar të sipërpërmendurat duhet konsultimi me endokrinologun, patologun e përgjithshëm, kirurgun, otolaringologun, stomatologun etj.

Cështje të lidhura me sasinë e insulinës, ushqimin qe duhet të hajë pacienti para operacionit apo preparatet hipoglicemike diskutohen me mjekun që e trajton.

ndërhyrjeve kirurgjikale që kryhen në të njejtën kohë. Ai mund të zgjasë 30 min deri në 1.5 orë.

Operacioni kryhet nën kontrollin e anestezistëve me eksperience të cilët me vëmendje kontrollojnë gjendjen e pacientit dhe kujdesen që pacienti mos të ndiejë dhimbje gjatë operacionit. Si rregull, oper-

acioni kryhet me anestezi lokale dhe vetëm në raste të rralla (rastet e fëmijëve ) me anestezi të plotë.

Si të sillemi gjatë operacionit?

Gjatë operacionit duhet të jeni të qetë, të mos tensionoheni, të zbatoni gjithë urdhëzimet e kirur-

gut, të mos bëni lëvizje të menjëhershme, të mos rrotulloni kokën dhe mos flisni nëse nuk ua kërkojnë. Nëse diçka ju shqetëson, duhet me qetësi dhe shkurt të vini ne dijeni kirurgun.

Si të sillemi pas operacionit?

Pas operacionit duhen dëgjuar dhe zbatuar me përpikmëri të gjitha rekomandimet e kirurgut.

Kështu, mund të nevojitet regjim shtrati në një pozicion të caktuar (me shpinë ose anash). Mjeku mund tju lejojë të ngriheni pas dy 2-3 orësh pas operacionit. Nuk re-

Përse disa operacione për retinopatinë diabetike kryhen pa garanci për përmirësimin e shikimit ? A ka rrezik për ndërlikime të mundshme ?

Nga shkaqet e sipërpërmendura, para operacionit jo gjithmonë mund të vlerësohet gjendja e retinës dhe e nervit optik nga të cilët varet edhe rezultati i operacionit, prandaj shpesh operacioni është shansi i fundit për të (ruajtur) kthyer shikimin, por në raste të tjera operacioni kryhet për të stabilizuar situatën dhe të ruhen po ato funksione pamore që vazhdojnë të funksionojnë.

Natyrisht, si në çdo ndërhyrje kirurgjikale, ekziston një farë rreziku ndërlikimesh, sidomos në raste veçanërisht të vështira deri në humbjen e syrit.

Pacienti duhet të vlerësojë seriozisht gjithë informacionin e marrë nga mjeku për perspektivën e trajtimit kirurgjikal dhe në rast se merret vendimi për operacion të japë pëlqimin e tij për këtë gjë.

18

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Katarakta

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

MEQËNËSE shkaku i saktë i forminit të katarakteve është i paqartë, nuk është e përcaktuar ende mënyra e parandalimit të tyre

Cilat janë alternativat e mjekimit në diabet Operacioni që në fazat e para; 10 minuta DEA QIRJAQI Çfarë është katarakti?

Katarakti apo siç e njohim ndryshe “perdja e syrit” është një mjegullim i lentes së syrit si pasojë e shtimit të disa proteinave. Ashtu si mosha e njeriut, kataraktet rriten në mënyrë progresive duke u bërë më të errëta dhe jamë dense, duke penguar kështu kalimin e dritës nëpër lente. Kjo çon në humbje të shikimit. Pacientët me katarakte kanë vështirësi shikimi në ambjente me ndriçim të pakët. Shumë persona përjetojnë një rritje të ndjeshmërisë ndaj dritës dhe shkëlqimit, shikim të dyfishtë (apo “imazhe fantazmë”), dhe zbehje të ngjyrave (bluja mund të duket jeshile; e bardha mund të duket bezhë, etj.

Shumica e katarakteve janë lehtësisht të trajtueshme. Operacioni i katarakteve është një nga ndërhyrjet e realizuara më shpesh në kirurgjinë e syrit.

Gjatë operacionit, mjeku heq lenten e mjegulluar dhe në shumicën e rasteve, e zëvendëson atë me një lente artificiale, të quajtur lente intraokulare (LIO). Nje LIO është një lente

Parandalimi Meqënëse shkaku i saktë i forminit te katarakteve është i paqartë, nuk është e përcaktuar ende mënyra e parandalimit të tyre, është e këshillueshme që në mënyrë të vazhdueshme të kryhen kontrolle tek okulisti

për ndërhyrje kirurgjikale gjatë së cilës do të hiqet lentja e mjegulluar dhe do të zëvendësohet me një të kthjellët artificiale.Statistikat tregojnë se 9 nga 10 persona tek të cilët është kryer kjo ndërhyrje, kanë patur përmirësim të shikimit. plastike e qartë e cila nuk kërkon kujdes të vecantë dhe bëhet pjesë e përherëshme e syrit. Faktorë të tjerë qe rrisin rrezikun e një personi për zhvillimin e katarakteve përfshijnë pirjen e duhanit, ajri i ndotur dhe konsumimi në sasira të mëdha i alkolit.

Si trajtohen kataraktet?

Nëse shikimi juaj mund të

korrigjohet deri në një fare mase me ndryshimin e syzeve bifokale apo lenteve të kontaktit, është e këshillueshme të tentohet në mënyrë që për momentin të mënjanohet nevoja për ndërhyrje kirurgjikale. Nëse shikimi juaj nuk mund të korrigjohet me size të reja dhe katarakti ndërhyn në cilësinë e jetës së përditshme duke ju shkaktuar shqetësim, atëhere mund të jeni kandidat

A mund të parandalohen kataraktet?

Meqënëse shkaku i saktë i forminit te katarakteve është i paqartë, nuk është e përcaktuar ende mënyra e parandalimit të tyre. Duke qënë se kataraktet dhe sëmundje të tjera të syrit si glaukoma (tensioni i syrit) apo pacientët që vuajnë nga sëmundje si diabeti , është e këshillueshme që në mënyrë të vazhdueshme të kryhen kontrolle tek okulisti.

KËSHILLA PËR KATARAKTET: Kataraktet mund të ndihmohen nga përdorimi i kontrastit ne ambjentin e përditshëm, psh. Pjata të bardha mbi një mbulesë tavoline të zezë.

Rregullimi i perdeve në mënyrë që të depërtojnë sa më pak rrezet e diellit.

Ndryshimi i pozicionit të televizorit në mënyrë që rrezet e diellit të mos bien direkt mbi ekran

Përdorimi I syzeve dhe kapeles kur dilet jashtë në ditë me diell.

Hollimi i kornesë

Teknologjia më e re e korigjimit kirurgjikal

K

eratokonusi (ektazia ose hollimi i kornesë) – është një sëmundje jo mjaft e studiuar. Rastet e të sëmurëve me keratokonus janë shtuar kohët e fundit, sidomos në kontinentin europian. Shpeshtësia klinike e shfaqjes së keratokonusit ndryshon në vende të ndryshme. Sipas të dhënave të OBSH, frekuenca e keratokonusit ka arritur shifrën 8 % dhe ky tregues ka një tendencë në rritje.

Ka mundësi që shtimi i rasteve me keratokonus të ketë lidhje me përmirësimin e diagnostikimit të sëmundjes, por edhe me sasinë e madhe të operacioneve refraktare, të cilat më parë kryheshin me eksimer lazer e mund të shoqëroheshin me prishjen e teknologjisë. Kornea normale (pjesa e përparme e syrit) ka formë të rregullt dhe sferike. Gjatë keratokonusit forma e kornesë ndryshon shumë. Patogjeneza e keratokonusit lidhet me dëmtimin e cilësive

optikomekanike të përbërjes së kornesë. Lidhjet që formojnë bazën e kornesë dobësohen. Për pasojë, nën presionin e glaukomës (tensionit të syrit), kornea hollohet, duke fituar formë konike. Ky hollim i kornesë ndodh në zonën qëndrore ose në zonën paraqëndrore të saj. Në disa sektorë kornea dobësohet në më pak se 500 mkm, për pasojë zhvillohet

astigmatizmi. Të sëmurit i dobësohet shikimi, i cili nuk mund të korrigjohet plotësisht, as duke mbajtur syze, as duke vendosur lente. Këto janë fazat e para të sëmundjes. Me zhvillimin e mëtejshëm të keratokonusit ndodh shpërthimi i një prej cipave të brëndëshme të kornesë, duke shkaktuar turbullim të kësaj të fundit. Gjatë kësaj faze të sëmundjes shikimi vazhdon të dobësohet. Përveç kësaj, mund të ndodhë shpërthim i plotë mekanik i kornesë, duke shkaktuar rrjedhje të lëngut të dhomës interiore e duke çuar deri në vdekjen anatomike të syrit. Në normë imazhi fokusohet në retinë duke marrë pamjen e një pike. Gjatë keratokonusit, imazhi del përtej retinës duke marrë pamjen e një njolle. Deri para pak kohësh për kurimin e keratokonusit përdorej vetëm metoda e korrigjimit me lente të forta kontakti. Kurse në kohët e sotme është futur një metodë e re, efektive, për kurimin e kësaj sëmund-

jeje. Kjo është metoda e stabilizimit fizioenzimatik të keratokonusit (crosslinking). Metoda kroslinking mundëson formimin e lidhjeve shtesë midis molekulave kolagjenoze të stromës (indit të kornesë). Falë formimit të këtyre lidhjeve rritet dendësia mekanike e kornesë. Si rezultat, kornea stabilizohet për një periudhë kohore prej 3 vjetësh. Pas mbarimit të kësaj periudhe proçedura mund të përsëritet. Ndërhyrja kryhet në dy etapa. Në etapën e parë me anestezi locale kirurgu heq nga sipërfaqja e kornesë një pjesë të epitelit. Kjo bën të mundur që medikamenti të depërtojë në masën e kornesë të të sëmurit. Faza e dytë e ndërhyrjes zhvillohet pa pjesëmarrjen e mjekut. Kështu, infermierja në interval të caktuara hedh pika në syrin që po trajtohet me lazer. Nën veprimin e rrezeve lazer cipa e kornesë forcohet. Përveç kësaj, me zvogëlimin e astigmatizmit shikimi i të sëmurit

rritet. Kjo proçedurë zgjat afërsisht 1,5 orë. Menjëhere pas mbarimit të proçedurës në syrin e të sëmurit vendoset një lente kontakti, e cila hiqet vetëm pas tri ditësh. Gjatë 10-15 ditëve i sëmuri hedh pika në syrin e operuar. Pas ndërhyrjes me metodën crosslinking këshillohet, që i semuri të bëjë kontroll te okulisti një herë në 6- 8 muaj. Duhet theksuar se përdorimi i teknologjisë crosslinking mundëson përmirësimin e funksioneve pamore tek pacientët që vuajnë nga keratokonusi e kanë cipë të hollë të kornesë. Nëse më parë për të rritur shikimin e të sëmurit nevojitej transplantimi i kornesë, në ditët e sotme, metoda crosslinking bën të mundur forcimin e kornesë dhe rritjen e shikimit deri në nivel normal. Por në disa raste, pas përdorimit të kësaj metode nevojitet edhe kryerja e operacionit lazik. Në të tilla situata mjeku e merr vendimin në mënyrë individuale për çdo të sëmurë konkret.

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

Katarakta DEA QIRJAQI

K

LLOJET E KATARAKTEVE:

Katarakte që lidhen me moshën.

Ky tip katarakti zhvillohet me kalimin e kohës pra, me rritjen në moshë.

Katarakti kongenital.

Ndonjëherë bebet lindin me katarakte si pasojë e një infeksioni, dëmtimi, apo zhvillimi të pakët pëpara se të lindin, por ato mund të zhvillohen edhe gjatë fëmijërisë.

Kataraktet sekondare. Këto zhvillohen si pasojë e një sëmundje tjetër mjekësore si diabeti apo nga ekspozimi ndaj sustancave toksike, medikamenteve të caktuara (si kortikosteroidët apo diuretikët), dritës ultravjollcë apo rrezatimit.

Kataraktet nga traumat. Këto formohen pas dëmtimit të syrit.

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

ristalini është lentja op tike e cila përthyen rrezet e dritës. Falë tij rrezet e dritës fokusohen në retinë. Gradualisht likidi transparent i kristalinit shndërrohet në viskoz dhe me kalimin e kohës fillon të turbullohet . Si rezultat, shikimi dobësohet. Turbullimi i kristalinit quhet kataraktë. Te të sëmurët me diabet ky process (turbullimi i kristalinit) fillon më herët për shkak të çrregullimeve në sistemin e shkëmbimit të lëndëve dhe dëmtimit të proçesit ushqyes të kristalinit. Zakonisht katarakta është karakteristike për njerëz me diabet të tipit II. Te këta, katarakta shfaqet në moshën 4050 vjeç. Ndonjëherë katarakta shfaqet edhe në moshë të re, në rastet kur diabeti ka prekur moshat e reja. Katarakta nuk mund të shërohet në mënyrë konservative.

Preparatet mund të ngadalësojnë zhvillimin e saj vetëm për pak kohë. Në moshat e reja për shkak të dekompesimit shfaqen turbullime lokale në kristalin. Pas normalizimit të sheqerit këto trubullime zhduken. Ky është rasti i vetëm kur mund të themi se katarakta u vet eliminua!

Gjatë operacionit, hiqet kristalini i turbullluar dhe në kapsulën e tij vendoset një kristalin artificial. Para 20 vitesh mendohej se katarakta duhej të piqej para se të hiqej.

Kjo pikëpamje bazohej në faktin se teknikisht me metodat e vjetra ishte më e lehtë të hiqej kristalini tashmë i dëmtuar. Sot aplikohen metoda bashkëkohore për heqjen e kataraktës. Disa nga këto metoda janë : copëtimi i kristalinit të turbulluar me anë të një aparati me ultra tinguj (fakoemulsifikimi) dhe copëtimi i kataraktës merreze lazer dhe përthithja e pjesëve të kristalinit. Metodat me ultratinguj dhe rreze lazer lejojnë heqjen e kristalinit kur shikimi ende është ruajtur në 50-60 %, pra kur kristalini sapo ka filluar të turbullohet . Kështu me këto metoda bëhet një prerje shumë e vogël, në mënyrë që të mos qepet dhe që të mos çojë në ndryshime të formës së kornesë pas operacionit (shfaqjen e astigmatizmit).

Kohët e fundit katarakta ka prekur moshat e reja-katarakta e moshës së re. Përdorimi i syzeve gjatë kataraktës nuk ndihmon në rritjen e shikimit, prandaj kryerja e operacionit që në fazat e para të sëmundjes është shumë aktuale. Përveç kësaj, heqja e kataraktës së papjekur është më

19

PREPARATET mund të ngadalësojnë zhvillimin e saj vetëm për pak kohë. Në moshat e reja për shkak të dekompesimit shfaqen turbullime lokale në kristalin

Operacioni në fazat e para vetëm 10 minuta Preparatet ngadalësojnë zhvillimin e saj likuar shumë. Në fakt, sa më herët të fillojë trajtimi i sëmundjes, aq më të mira do jenë edhe parashikimet. Me fjalë të tjera , heqja e kristalinit në fillimet e retinopatisë diabetike me anë të metodave lazer ndalon procesin e zhvillimit të sëmundjes në mënyrë radikale.

e lehtë. Nuk kërkohet anestezi maksimale dhe syri reagon ndaj operacionit më pak sepse operacioni zgjat vetëm 10 minuta. Fatkeqësisht, ekziston mendimi se gjatë diabetit vendosja e një kristalini artificial në sy, nuk rekomandohet. Në fakt, implantimi nuk mund të kryhet vetëm në ato raste, kur pacienti ka të dëmtuar rëndë sistemin e furnizimit me gjak të syrit, kur lind retinopatia di-

Shumë specialistë janë të sigurt se heqja e trupit qelqor, parandalon për shumë vite pasuese zhvillimin e sëmundjes abetike proliferative e shoqëruar me formimin e aderencave të theksuara në retinë.

Si kundërindikacion mund të shërbejnë edhe formimet e enëve të reja të gjakut në membranën e kornesë. Nuk implantohet kristalini artificial edhe në rastet e disa sëmundjeve autoimune, kur në sy ndodhet një proces inflamacioni. Në të tilla raste

hiqet kristalini dhe shikimi korrigjohet me syze me numër të madh ose me lente kontkakti.

A mund të parandalojmë verbimin?

Shumë specialistë janë të sigurt se heqja e trupit qelqor, në fazat e para të ndryshimeve të enëve të gjakut në retinë, parandalon për shumë vite pasuese zhvillimin e

sëmundjes. Në rastet e dëmtimeve të mëdha të retinës dhe nervit optik, si pasojë e formimit të enëve të reja të gjakut sidhe membranes brenda në sy, efektiviteti i kurimit kirurgjikal bie. Ka mundësi që nga mungesa e informacionit, shpesh të sëmurët drejtohen te mjeku për trajtim, vetëm pasi retinopatia diabetike është ndër-

Si të hedhim pikat në sy?

Gjatë një muaji e gjysmë pas operacionit, pacienti duhet të hedhë në syrin e operuar, pika që parandalojnë inflamacionin. Mësoni si të hidhni pikat në sy: Ngrini kokën dhe shikoni lart. Tërhiqni me gisht qëpallën e poshtme dhe hidhni 1-2 pika. Përpiquni mos të prekni lëkurën e qëpallës dhe qerpikët me pikatore.

Nëse mjeku ju ka rekomanduar të përdorni disa lloje pikash, ato duhen hedhur në sy në një interval kohe prej 20-30 sekondash. Çdo preparat duhet të ketë pikatore të veçantë e cila duhet përvëluar një herë në ditë në ujë, që zien për 15-20 minuta.

Glaukoma

Parandalimi: Matni tensionin G

laukoma është një sëmundje gjatë së cilës rritet tensioni brenda në sy duke rezultuar në dëmtim të nervit optik. Gjatë diabetit të sheqerit, glaukoma mund të shfaqet 4-5 herë më shumë. Kur gjatë diabetit zhvillohet retinopatia diabetike, në disa raste të rënda në membrane e irisit formohen dhe zhvillohen enë të reja gjaku (kjo gjendje quhet rubeoze e irisit) të cilat bllokojnë këndin e dhomës së përparme ku është vendosur sistemi i drenimit dhe nga i cili lëngu Brenda syrit del jashtë. Kjo quhet glaukomë sekondare neovaskulare (nga formimi i enëve të reja të gjakut).

Glaukoma neovaskulare është një nga problemet më të rënda të pacientëve me diabet. Ajo çon shpesh në humbjen e plotë të shikimit. Përveç kësaj, tensioni intraocular rritet ndjeshëm, për pasojë dëmtohet nervi optik duke shkaktuar dhimbje të forta në sy. Dëmtimet e saj janë të parikthyeshme: “çfarë rrëmben, glaukoma kurrë nuk e kthen”. Nëse tensioni nuk normalizohet nga medikamen-

tet nevojitet ndërhyrje kirurgjikale. Qëllimi i operacionit është të ulë tensionin brenda në sy duke krijuar rrugë suplementare (të reja) të rrjedhjes jashtë të lëngut intraokular. Një nga llojet më të përdoruara të trajtimit kirurgjikal është ciklodiatermopunktura ose ciklopunktura me rreze lazer. Me anë të kësaj metode krijohet një kanal shtesë për rrjedhjen e lëngut intraokular jashtë dhe jo përmes këndit të dhomës së përparme.

Këto operacione shpesh duhen kombinuar me vitrektominë, kriopeksinë dhe

me përdorimin e drenimeve të ndryshme. Në raste shumë të rënda për ruajtjen e syrit si organ dhe eliminimin e dhimbjeve, në klinikën “Mikrokirurgjia e syrit” aplikohen me sukses metodat e ciklofotokoagulimit me endolazer ose metoda e ciklofotokoagulimit transskleral me rreze. Tensioni në sy mund të ulet vetëm nëse sasia e lëngut ujor që prodhohet, pakësohet. Rrezet lazer shkatërrohen disa pjesë të trupit ciliar i cili prodhon lëngun intraokular.

MBANI MEND Rezultatet më të mira pas operacionit i marrim vetëm nëse ai kryhet në fazat e para të sëmundjes . Prandaj njerëzit që vuajnë nga diabeti, duhet të shkojnë rregullisht tek oftalmologu për të kontrolluar tensionin intraocular dhe fushën e pamjes. Gjatë rubeozës në membrane e irisit kryhen koagulime me rreze lazer të retinës. Në disa raste pas lazerkoagulimit ose kriopeksisë enët artificial të gjakut pushojnë së funksionuari, si rezultat sëmundja stabilizohet.

20

E enjte, 28 qershor 2012

WWW.SHQIPTARJA.COM

Miopia ERALDA ASLLANAJ

M

iopia është një defekt i shikimit. Individi dallon qartë objektët afër, por ata larg i sheh turbullt.

Fatkeqësisht, miopia është mjaft e përhapur. Ajo takohet si të fëmijët, ashtu edhe te të rriturit. Nga të dhënat e OBSH, 800 milionë njërëz në botë vuajnë nga miopia. Shpesh, syrin e njeriut e krahasojnë me aparatin fotografik. Kornea dhe kristalini luajnë rolin e objektivit.

Ato lejojnë rrezet e dritës të depërtojnë në sy duke i përthyer ato. Retina luan rolin e negativit ose ndryshe quhet “filmi i syrit”. Falë qelizave të ndjeshme ndaj dritës, imazhi fokusohet në retinë duke u shndërruar në impulse nervore, të cilat nëpërmjet nervit optik arrijnë në sistemin nervor qëndror.

Gjatë miopisë rrezet e dritës nuk fokusohen në retinë, por para saj. Prandaj imazhi nuk është i qartë. Kjo ndodh për dy arsye: Kornea dhe kristalini i përthyejnë rrezet e dritës më shumë se normalisht; Syri gjatë rritjes, zmadhon përmasat e tij. Gjatësia normale e syrit të një adulti është 23-24 mm. Gjatë miopisë ai arrin më shumë se 30 milimetër. Zgjatja për çdo milimetër të syrit çon në rritjen e miopisë

A

S

SUPLEMENTI MJEKESOR

LMEDICU

SPECIALISTËT janë të sigurt se heqja e trupit qelqor, në fazat e para të ndryshimeve të enëve të gjakut në retinë, parandalon për shumë vite pasuese zhvillimin e sëmundjes

Vizita të rregullta te okulisti për të shmangur ndërlikimet OBSH: 800 milion njerëz në botë vuajnë nga miopia PSE SHFAQET MIOPIA? Të shumta janë arsyet e shfaqjes së miopisë ku veçojmë:

Veçori të trashëguara të lidhura me ndërtimin e kokërdhokut të syrit ose me shkëmbimin e lëndëve në të Sklera e dobësuar nuk i reziston zgjatjes së tepruar të syrit dhe presionit të brendshëm të tij

në 3 dioptri.

Specialistët veçojnë tre shkallë të miopisë: Shkalla e ulët- deri në 3 dioptri.

Shkalla e mesme nga 3 deri në 6 dioptri.

Shkalla e lartë- më shumë se 6 dioptri.

SIMPTOMAT E MIOPISË.

Zakonisht, miopia shfaqet në moshë të vogël dhe bëhet e

dukshme në vitet e shkollës.

Fëmijët dallojnë keq objektet larg tyre, nuk shohin qartë shkronjat dhe numrat në dërrasën e zezë, afrohen pranë televizorit për të parë. Në përpjekje për të qartësuar objektet që janë larg, miopët shpesh mbledhin (picërojnë) sytë.

Përveç rënies së cilësisë së shikimit në distancë, miopëve u përkeqësohet shikimi edhe në mbrëmje, duke ndjerë veshtiresi në orientimin e tyre në rrugë

“ Zhvillim i pamjaftueshëm i muskulit akomodues të syrit, i cili përgjigjet për formën e kristalinit. Sforcimet e tij mund të çojnë në shfaqjen e miopisë.

Lodhja e tepërt e syve nga puna në distance të afërt me objektin ( kur punohet pa pushim dhe në ambjente me ndriçim të dobët). apo në drejtimin e makinës. Për të përmirësuar shikimin, miopët duhet të mbajnë syze optike ose lente kontakti me minus. Jo rrallë, ata detyrohen të ndërrojnë syzet optike apo lentet në numër më të madh sepse

shikimi vazhdon të përkeqësohet. Kjo do të thotë, se miopia progreson, si pasojë e zgjatjes së vazhdueshme të kokërdhokut të syrit. Duhet theksuar se syzet optike nuk parandalojnë rritjen e miopisë. Ato

thjesht rregullojnë procesin e përthyerjes së rrezeve të dritës në sy.

Miopia progresive është një sëmundje me pasoja serioze për syrin e njeriut. Zakonisht nga miopia progresive vuajnë fëmijët e moshës 7-15 vjeç. Rritja e përmasave të kokërdhokut të syrit bën që enët e gjakut në sy të zgjatën duke dëmtuar sistemin e ushqimit të retinës. Për pasojë, mprehtësia e shikimit bie.

Jo vetëm kaq, retina, e cila ngjason me një vello të hollë, (tendoset) tërhiqet, duke ‘’u grisur’’ vende - vende. Kjo mund të sjellë si pasojë shkolitjen e retinës. Kjo është pasoja më e rëndë, që mund të sjellë miopia, gjatë së cilës shikimi përkeqësohet ndjeshëm, deri në verbim të plotë.

MBANI MEND! Vizita në kohë me mjekun okulist do t’ju ndihmojë të parandaloni ndërlikimet e rrezikshme që sjell miopia, si dhe të ruani shikimin tuaj!

Ndërhyrjet kirurgjikale më efikase

LASIK-u, pa dhimbje dhe me siguri të lartë OPERACIONET SKLEROPLASTIKE Kryhen për të frenuar rritjen e syrit. Gjatë këtij operacioni pas kokërdhokut të syrit vendosen rripëza materialesh biologjike, të cilat nuk lejojnë zgjatjen e metëjshme të syrit.

Me kalimin e kohës ky material vepron në enët e gjakut, duke përmirësuar procesin e ushqimit të syrit me gjak dhe lëndë ushqyese.

Aktualisht në disa raste për korrigjimin e miopisë përdoret një metodë më e thjeshtëzuar, e quajtur kolagjenoplastika. Në ndryshim nga metoda e parë, këtu materiali biologjik (kolagjeni) vendoset prapa kokërdhokut të syrit me anë të një shiringe. Ai stimulon disa qeliza speciale të sklerës, të cilat përpunojnë një shtresë të re sklerale, për të frenuar zgjatjen e metejshme të sklerës dhe rritjen e syrit.

Operacionet skleroplastike zhvillohen në kushte ambulatore dhe zgjasin 15- 30 minuta. Ato mund të kryhen njëkohësisht në të dy sytë ose të kombinohen me ndërhyrje të tjera, që bëhen në sy. Për të parandaluar ndërlikimet e mundshme të miopisë,

MJEKËT PËRCAKTOJNË KËTO DREJTIME KRYESORE PËR KURIMIN E MIOPISË:

Frenim i rritjes patologjike të syrit me metoda conservative Në rast progresiviteti mbi 1 dioptri në vit rekomandohet mjekimi me metoda unikale dhe akoma më radikale ; Këto metoda janë: kurime konservative, skleroplastika, kolagjenoplastika, koagulimi me lazer, kombinim i terapive me mbajtje të lentëve të kontaktit, operim vazo-rikonstruktim etj. përveç skleratoplastikës, përdoret edhe kurimi me rreze lazer.

RREZET E LAZERIT Fiksojnë retinën me membranën e enëve të gjakut në vendet, ku ajo është ‘’grisur’’ ose holluar, duke shmangur një nga pasojat më të rënda të miopisë, shkolitjen e retinës.

Pasi rritja patologjike e syrit është frenuar dhe profilaktika për ndërlikimet e miopisë është kryer, lind pyetja më e rëndësishme për pacientët me miopi : si të shohin sa më mirë, të perceptojmë botën përreth me përmasat dhe ngjyrat e saj

natyrale dhe të çlirohemi nga syzat me xhama të trashë e të shëmtuar?

Sot ky problem zgjidhet me sukses, falë një drejtimi të ri në fushën e oftalmologjisë, kirurgjise refraktare të syrit. Themelues i kirurgjisë refraktare në botë është S.N. Fjodorov.

Përpunimi i metodave krejtësisht të reja operative, aparaturat bashkëkohore, instrumentat kirurgjikale të një cilësie të lartë si dhe përllogaritjet e sakta me bazë kompjuterike, mundësojnë parashikimin e rezultateve të larta të operacionit për çdo pacient.

Keratomileza me rreze lazer

(LASIK) ose keratotomia me rreze lazer janë metoda, të cilat konsiderohen vendimtare në korrigjimin e miopisë. Këto operacione kryhen në bazë të përllogaritjeve të sakta kompjuterike për çdo pacient konkret. Gjatë metodës LASIK hiqet pjesa e sipërme e kornesë, e cila hapet si kapak me anë të një instrumenti special dhe me rreze lazer punohet pjesa e mbetur e kornesë, duke e bëre me të rrafshët. Më pas, në korne vendoset pjesa e hequr.

Disa orë pas operacionit, pacienti mund t’i rikthehet jetës normale.

Operacioni për eliminimin e miopisë nga 1 deri në 25 dioptri zgjat

vetëm 10- 15 minuta.

Ai kryhet pa dhimbje dhe ka siguri të lartë veprimi. Gjithashtu, metoda LASIK mund të përdoret për të dobësuar forcën refraktare të kornesë.

Përparësitë e operacioneve të sipërpërmedura qëndrojnë në faktin se ato nuk kryhen brenda në kokërdhokun e syrit. Megjithatë, duhet theksuar se në disa situata ndërhyrja në kokërdhokun syrit është e nevojshme, si për shembull, në rastet e miopisë me dioptri më të lartë se 18.0. Kështu, gjatë kësaj ndërhyrjeje para kristalinit vendoset një lente, e cila neutralizon refraksionin (përthyerjen e rrezeve të dritës) e tepërt të syrit.

Qëllimi i operacioneve refraktare është të zvogëlojë forcën e refraksionit në syrin miop. Secili operacion ka ndikimet dhe indikimet e veta. Mjeku zgjedh variantin optimal për çdo pacient, duke u bazuar në rezultatet e ekzaminimeve.

Në varësi të llojit të ndërhyrjes, operacionet refraktare kryhen në kushte ambulatore ose kërkojnë qëndrim në spital për 1-2 ditë.

E enjte, 27 qershor 2012

SOCIALE

Pranimet e reja

21

PROPOZIMI Kryeministri Berisha nuk ka pranuar të rrisë tarifën e shkollimit edhe për këtë vit akademik

Universitetet, 26 307 studentë të rinj Qeveria shpall kuotat e pranimeve në 303 degët e të gjithë universiteteve publike. Dyfishim të tarifës për Mjekësinë dhe Arkitekturës, pas vitit të tretë akademik bëhet 65 mijë lekë

TIRANE

K

ëtë vit akademik do të ulen për herë të parë në auditoret e uni versiteteve publike plot 26.307 të rinj. Vendimi është marrë në mbledhjen e djeshme të qeverisë, gjatë së cilës kryeministri Berisha nuk mori

Universiteti i Tiranës Histori Gjeografi Gjuhë - Letërsi Gazetari Biologji Bioteknologji Matematikë Fizikë Informatikë Kimi Kimi dhe Teknologji Ushqimore Kimi Industriale dhe Mjedisore Inxhinieri Matematike dhe Informatike Teknologji Informacioni dhe Komunikimi Gjuhë Angleze Gjuhë Frënge Gjuhë Gjermane Gjuhë Italiane Gjuhë Greke Gjuhë Turke Gjuhë Ruse Gjuhë Spanjolle Gjuhë Angleze (Kukës) Gjuhë Angleze (Sarandë) Psikologji Punë Sociale Filozofi Sociologji Shkenca Politike Administrim dhe Politika Sociale Administrim - Biznes Ekonomiks Financë Informatikë Ekonomike Administrim - Biznes (Kukës) Administrim- Biznes ( Sarandë) Mjekësi e Përgjithshme Farmaci Stomatologji Shëndet Publik Infermieri e Përgjithshme Mami Teknik i Lartë Laboratori Fizioterapi Logopedi Imazheri Infermieri e Përgjithshme (Kukës) Infermieri e Përgjithshme (Sarandë) Drejtësi

parasysh kërkesën e disa universiteteve për rritje të tarifës së shkollimit. Berisha deklaroi se edhe për këtë vit akademik tarifa e shkollimit do të pësojë rritje vetëm sa niveli i inflacionit. Por duket se nuk do të jetë kështu për ata që zgjedhin Mjekësinë dhe Arkitekturën. Pas vitit të tretë të sh-

100 80 120 85 120 80 100 100 300 100 100 100 120 220 200 80 80 80 50 40 50 70 50 70 100 80 80 80 80 80 430 100 430 200 100 150 240 120 120 40 280 100 80 80 30 80 100 100 550

Univ. Bujqësor i Tiranës Menaxhim Agrobiznesi 160 Menaxhim Agrobiznesi (Lushnjë) 80 Ekonomi dhe Politikë Agrare 160 Financë – Kontabilitet 160 Financë – Kontabilitet (Lushnjë) 100 Menaxhim i Turizmit Rural 80 Mbrojtje Bimësh 80 Hortikulturë 80 Hortikulturë (Lushnjë) 60 Prodhim Bimor 80 Zootekni dhe Biznes Blegtoral 80 Akuakulturë dhe Menaxhim Peshkimi 80 Agromjedis dhe Ekologji 100 Inxhinieri Agrare - Agromekanizim 80 Teknologji Agroushqimore 120 Vreshtari - Enologji 80 Mbarështim Pyjesh 80 Përpunim Druri 100 Mjekësi Veterinare 130 Menaxhim Veterinar (2 vjeçar) (Lushnjë) 60 Menaxhim Veterinar (2 vjeçar) (Gjirokastër) 60 Universiteti Politeknik i Tiranës Inxhinieri Ndërtimi Inxhinieri Hidroteknike Inxhinieri Mjedisi Arkitekturë (Arkitekt) Arkitekturë (Urbanist) Inxhinieri Gjeodet Inxhinieri Elek. (Automatizim i Industrisë)

170 100 100 120 100 100 100

Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri Inxhinieri

kollimit, tarifa vjetore që do të paguajnë studentët e degës së Mjekësisë së Përgjithshme; Farmaci; Stomatologji; Arkitekturë (arkitekt); Arkitekturë (urbanist) dhe Mjekësi Veterinare do të jetë plot 65.000 lekë të reja, nga 30 mijë që është aktualisht. Kuota totale e pranimeve në universitete publike

Elektrike (Energjitikë) Mekatronike Fizike Matematike Mekanike Tekstile dhe Modë Materiale Ekonomike Gjeologjike e Burimeve Natyrore Gjeoinformatikë Gjeomjedis Elektronike Informatike Telekomunikacioni

100 100 100 100 150 70 70 100 150 150 150 150 70 100 70

Universiteti i Korçës Gjuhë - Letërsi 60 Gjuhë Letërsi Shqipe dhe Frënge 40 Gjuhë Angleze 100 Cikël i Ulët 70 Cikël i Ulët Parashkollor 40 Histori - Gjeografi 70 Cikël dhe Anglisht për Cikël Fillor (Pogradec)60 Filozofi - Sociologji 80 Matematikë - Fizikë 80 Matematikë - Informatikë 120 Biologji - Kimi 100 Teknologji Informacioni 120 Infermieri e Përgjithshme 120 Mami( Infermier) 60 Financë - Kontabilitet 140 Menaxhim 140 Marketing 120 Turizëm 100 Turizëm (Pogradec) 80 Agroushqim 70 Agrobiznes 70 Teknologji e Prodhimit Bimor 50 Hortikulturë 50 Universiteti i Elbasanit Gjuhë - Letërsi Gjuhë -Letërsi Shqipe dhe Frënge Histori - Gjeografi Histori dhe Gjuhë Gjermane Gjeografi dhe Gjuhë Italiane Gjuhë Angleze Gjuhë Gjermane Gjuhë Frënge Gjuhë Italiane Gazetari Gazetari - Anglisht Biologji - Kimi Matematikë - Fizikë Teknologjitë e Informacionit Teknolog Laborant (2 vjeçar) Fizikë Kompjuterike Infermieri e Përgjithshme Infermieri - Mami Fizioterapi Arsimi Fillor Arsimi Parashkollor Edukim Qytetar Punonjës Social Filozofi - Sociologji Psikologji Edukim Fizik dhe Sporte Administrim - Biznes Financë - Kontabilitet Ekonomia dhe e Drejta Informatikë Ekonomike Ekonomi Turizmi Administrim Biznesi dhe Inxhinieri

80 100 60 70 70 130 50 50 50 50 60 10 100 150 60 60 120 100 60 120 60 60 80 60 70 50 150 150 150 150 60 60

Universiteti i Gjirokastrës Biologji - Kimi Fizikë dhe Teknologji Informacioni Matematikë - Fizikë Matematikë-Informatikë Teknologji Informacioni Infermieri

90 170 170 170 200 120

për studimet e ciklit të parë me kohë të plotë në vitin akademik 2012- 2013 janë planifikuar të jenë 27.647 studentë. Rreth 70% e maturantëve përfitojnë vende studimi me kohë të plotë në universitetet publike. Sipas zyrës së shtypit të MASH-it,Rreth 1/3 e numrit të kuotave i përkasin IT, rreth 4700 të

Infermieri Mami Histori - Gjeografi Gjuhë - Letërsi Shqipe Gjuhë Letërsi Angleze Gjuhë Letërsi Italiane Gjuhë Letërsi dhe Qytetërim Grek Histori dhe Gjuhë Italiane Mësuesi për Arsimin Fillor Mësuesi për Arsimin Parashkollor Kontabilitet - Financë Administrim - Publik Turizëm

50 90 100 100 60 50 60 120 60 150 150 100

Universiteti i Shkodrës Gjuhë – Letërsi Gazetari dhe Komunikim Histori Gjeografi Matematikë Fizikë Informatikë Biologji - Kimi Infermieri e Përgjithshme Infermieri (Mami) Infermieri (Fizioterapi) Cikël i Ulët Cikël i Ulët Parashkollor Psikologji Punë Sociale Edukim Fizik dhe Sporte Financë - Kontabilitet Administrim - Biznes Turizëm Gjuhë Angleze Gjuhë Italiane Gjuhë Gjermane Gjuhë Frënge Drejtësi

120 80 80 70 120 100 150 80 100 100 25 120 50 50 50 50 150 150 100 120 60 60 60 200

Universiteti i Vlorës Matematikë Shkenca Aktuaristike Matematikë Financë Matematikë Fizikë Fizikë Shkenca Kompjuterike Shkenca Kompjutacionale Teknologji Informacioni Informatikë Inxhinieri Navale Inxhinieri Mekanike Navigacion Navigacion dhe Peshkim Detar Kimi Biologji Inxhinieri Elektrike Administrim Biznesi Menaxhim Turizmi Ekonomiks Financë Kontabilitet Marketing Mësuesi për Arsimin Fillor Mësuesi për Arsimin Parashkollor Pedagogji e Specializuar Gjuhë Shqipe dhe Letërsi Gjuhë Angleze Gjuhë Italiane Histori - Gjeografi Drejtësi Infermieri e Përgjithshme Infermier Mami

100 80 100 120 80 150 120 150 150 50 50 50 40 50 70 100 180 180 140 200 200 200 100 70 50 100 100 60 70 180 200 100

Universiteti i Durrësit Administrim Biznesi Menaxhim - Marketing Shkenca Ekonomike Financë -Kontabilitet Bankë Financë Menaxhim Hotel Restorant Menaxhim Turizëm Kulturor Menaxhim Turizëm Arkeologjik

70 70 70 70 70 60 60 60

rinj, shkencave teknike, matematikës dhe fizikës. Për kandidatët nga Kosova dhe studentët shqiptar nga Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës janë planifikuar 700 kuota (2.7% e totalit). Për studentët romë dhe egjiptianë janë planifikuar 20 kuota të veçanta që pranohen pa konkurrim.

Juridik Shkenca Politike Administrim Publik Infermieri e Pergjithshme Ndihmës Dentist (2- vjeçar) Menaxhim Ndërtimi (2- vjeçar) Menaxhim Transporti (2- vjeçar) Asistent Ligjor (2- vjeçar) Asistent Administrativ (2- vjeçar) Teknologji Automobilash (2- vjeçar) Specialist Rr. Kompjuterike (2- vjeçar) Informatikë Praktike (2- vjeçar) Gjuhë Angleze Cikli i Ulët Ekspert Procesi Formimi Psikologji-Sociologji Gjuhë Letërsi - Anglisht Shkenca Kompjuterike Sistemet e Informacionit Teknologji Informacioni Matematikë - Informatikë Informatikë - Anglisht Multimedia dhe Televizioni Dixhital Financë - Kontabilitet (Peshkopi) Informatikë - Anglisht (Peshkopi) Matematikë - Informatikë (Peshkopi) Biologji-Kimi (Peshkopi) Psikologji - Sociologji (Peshkopi) Financë - Bankë (Peshkopi) Gjuhë Letërsi - Anglisht (Peshkopi) Menaxhim - Marketing (Peshkopi) Administrim - Biznes (Peshkopi) Infermieri e Përgjithshme (Peshkopi) Matematikë - Fizikë (Peshkopi) Menaxhim i Bankave (P. në G. Angleze) Menaxhim Hotel Turizëm (P. në G. Angleze) Men i Ndër. të Vogla- Mesme (P. në G. Ang) Teknologji Informacioni (P. në G. Angleze)

50 50 50 60 60 50 50 50 50 60 60 30 100 70 50 50 70 80 80 80 80 80 30 70 70 70 40 40 50 50 50 50 40 60 35 35 35 25

Universiteti i Arteve Tiranë Regji Filmi dhe TV Aktrim Regji Skenografi - Kostumografi Koreografi Pikturë Skulpturë Muzikologji Kompozim Dirizhim Piano Violinë Violonçel Violë Kitarë Kontrabas Flaut Oboe Klarinetë Fagot Korno Trombë Trombonë Bastub Kanto Pedagogji Muzikore Fizarmonikë Klasike

8 10 8 10 12 51 12 3 5 2 8 10 4 5 6 4 4 3 4 3 3 5 3 3 12 10 4

Universiteti i Sporteve Tiranë Shkencat e Lëvizjes Fushat të Shëndetit dhe të Rekreacionit

100 100

Akademia e Arteve Shkodër Violinë Piano Kanto Kompozim Dirigjim Pikturë Pikturë - Grafikë

5 5 5 5 5 20 20

TOTALI

26307

22

E enjte, 28 qershor 2012

SPORT

Merkel dhe Ozi

Casano-Baloteli

Gjermania do të jetë në finale

Kërkojnë revanshin me Gjermaninë

TIRANE

tet. “Kundërshtari ka një ekip të fortë, që përbëhet nga elementë cilësorë. Andrea Pirlo është një nga futbollistët që duhet pasur kujdes në çdo moment sepse mund të na ndëshkojë. Gjermani është në një formë fizike dhe psikologjike shumë të mirë dhe gati për të shkuar në finalen e Kievit. Nuk na ndal dot Italia”.

Ndërkohë që tifozja speciale e gjermanisë, Kancelarja Angela Merkel në një deklaratë para ndeshjes ka theksuar se Gjermania është finalistja e dytë e Europianit.

P

as përcaktimit të finalists së parë të kampionatit Europian të futbollit, sot do të përcaktohet e dyta midis Gjermanisë dhe Italisë. Ndeshja pritet të jetë shumë e fortë, pasi përbalë do të jenë dy rivale të vjetra në historinë e futbollit. Histroia favoriazon Italinë, por gjermnaët nuk i tremben këtij fakti duke e injoruar. Fantazisti turko-gjerman Mesut Ozil shprehet para fillimit të sfidës se Italia do të mposh-

TIRANE

E

ndërsa gjermanët janë shfaqur tepër euforikë para ndeshjes, italianët tregohen më të rezerzuar në deklaratat për shtyp duke ja lënë fjalën fushës së lojës.

Trajneri Çezare Prandeli ka velrësuar ekipin e Gjermanisë për formën që ka treguar në ndeshjet e fundit dhe ka kërkuar qetësi nga ekipi i tij në veprimet mbrojtëse.

Prandeli pritet që të zbresë në fushë me skemën 3-5-2, është rikthyer Kielini dhe De Rosi nga

dëmtimet, i vetmi që nuk do të jetë në gadishëmri është mbrojtësi Abate. Ndërsa sulmi do të vazhdohet ti besohet dyshes CasanoBaloteli, të cilët kërkojnë revanshin nga Gjermanisë. Ndeshja Gjermani-Itali, mbi të gjitha do të jetë një çështje fantazi në fushë. PirloOzil do të jetë fantazia në mezin e fushës që nuk duhet humbur kurrë. Gjysmëfinalen e dytë pritet ta ndjekin një numër rekord shikuesish në të gjithë botën, pasi në përbërje të dy ekipeve ndodhen shumë futbollistë me kualitet të lartë.

Ndeshja zgjidhet nga penalltitë 4-2

Lajmi Spanja është finalistja e parë e kampionatit Europian të futbollit pasi mundi në gjysmëfinale Portugalinë nga pika e bardhë e penalltive me rezultatin 4-2. Sot do të mësohet finalistja e dytë midis Gjermanisë dhe Italisë.

Spanja shkon në finale, gati tripletën Ronaldo largohet i zhgënjyer

TIRANE

një predhë nga distanca duke vënë në provë Kasijasin, kolegun e tij te ekipi i Realit të Madridit. Lufta për topin e parë bëhet shumë e fortë ne mezin e fuhsës, aty ku Spanja ka armën e saj më të fortë, por portugezët ja kanë dalë me sukses duke mbyllur me kujdes të gjitha hapësirat. Në minutat e fundit të pjesës së parë vlejnë të theksohen dy rastet e Ronaldos pas inkursioneve të shpejta nga krahët, por dyshja e mbrojtjes iberike Ramos-Pike janë në gadishmëri duke neutralizuar luzitanin.

DYLBER BALLA

S

panja është finalistja e parë e kampionatit Euro pian të futbollit pasi mundi Portugalinë me rezultatin 4-2 nga pika e bardhë e penalltive. Pas 120’ minutave të ndeshjes që kanë përfunduar me rezultatin e bardhë 0-0, spanjollët kanë që më të saktë nga penalltitë, falë edhe portierit Iker Kasijas që ka ndalur dy penallti të luzitanëve.

PJESA E PARË

Portugalia ka zbritur në fushë me skemën 4-1-2-3 duke i dhënë prioritet sulmit, ndërsa Spanja është kundërpërgjigjur me skemën 4-3-3.

Tekniku iberik Vincente Del Boske ka vendosur ndryshe nga ndeshjet e zhvilluara deri më tani për të futur në formacionin e parë Alvaro Negredon dhe lënë jashtë formacionit Cesk Fabregas. Në 45’ minutat e para ka dominuar një ritëm i lartë nga të dy ekipet me sulme të shpejta dhe raste pa fund për të shënuar, por gjithçka ka përfunduar me rrjeta të pa prekura. Rastin e parë për të kaluar në avantazh e ka pasur Spanja me David Silvën në minutat e para por topi i goditur prej tij ka përfunduar sipër traut të portës së mbrojtur nga Rui Patricio.

Kristiano Ronaldo në formën e tij më të mirë përgjigjet me

PJESA E DYTË

Pas pushimit futbollistët

rikthehen në fushë më të freskët duke e nisur edhe njëherë aty ku e lanë në pjesën e parë me ritëm të lartë dhe grindë. Spanja është më konkrete në ndryshim me pjesën e parë duke rrezikuar seriozisht portën me mesfush-

duke mos lejuar prekjen e rrjetës. Del Boske vendos të ndyshoj, nxjerr Negredon, Silvën dhe Xavin dhe fut Fabregasin, Navas dhe Pedro, ndërsa Paulo Bento largon Oliveirën për Almeidën. Pas përfunimit të kohës së rregullut ekipet janë drejtuar në shtesë. Pjesa e parë e shtesës përfunNga pika e bardhë e penalltive doi vetëm me rast për Iniestën. Në pjesën e dytë Spanja shpallet kampione me ekipet rritën itensitetin rezultatin 4-2 me Iniestën , pavarsisht lodhjes por Ramos, Pike, Fabregas nuk shmangën penalltitë. Nga pika e bardhë e penalltive ën milionere, Xavi, Alonso dhe Spanja shpallet kampione me Iniesta zhvendosen të gjithë rezultatin 4-2 me Iniestën , Ranë kërkim të golit të avantazhit mos, Pike, Fabregas. Ndërsa që do ti dërgonte në finalen e Potugalia shënoi me Pepen dhe Kievit, por portieri Patricio Nanin. Ronaldo nuk arriti të është në ditën e tij më të mirë godasë penallti.

UEFA

Platini kundër teknologjisë

TIRANE

K

reu i organizmit më të lartë të fu tbollit Europian, Michel Platini është deklaruar edhe njëherë kundër futjes së teknologjisë në fushë. “Vitet e fundit është dikutuar shumë rreth futjes së moviolës në fushën e lojës me qëllim për të shmangur golat fantazmë, por unë jam kundër këtij mendimi. Zërat për teknologjinë janë rritur pas anullimit të golit të Ukrainës përballë Francës gjatë kampionatit Europian, por të gjtihë harrojnë që ai gol u nis në pozicion jashtë loje dhe

do të ishte një gabim nëse do të vlerësohej. Në dy vitet e fundit në të gjitha kompeticionet europiane nuk kemi pa-

sur shumë raste që kanë pasur nevojën e moviolës për t’i vlerësuar sepse gjyqtari e ka bërë mjaft mirë punën e tij.

Prandaj futbolli duhet t’i besohet gjqytarit dhe jo moviolës” shprehet francezi.

Por kreu i futbollit botëror Sep Blater është në pozicion të kundërt më Platininë, pasi ai beson se nëse do të futej teknologjia në fushë, atëherë problemet e futbollit do të merrnin fund njëherë e përgjithmonë. Debati vazhdon të jetë akoma i hapur në lidhje me këtë çështje që më shumë gjen kundërshti se aprovim nga qeveritë e futbollit në Europë dhe Botë.

MARADONA

Ronaldos, statujë në Lisbonë

L

egjenda e futbollit botëror Diego Armando Maradona nuk është kursyer të shprehë edhe njëherë tjetër vlerësimin e tij për Kristiano Ronaldon dhe paraqitjen në këtë kampionat Europian që po zhvillohet në Poloni adhe Ukrainë. Gjatë një interviste Maradona është shprehur se Ronaldos i duhet ngitur një statujë në qendër të Lisbonës.

“Ronaldo është një futbollist i madh, ka bërë një paraqitje shumë të mirë me Portugalinë në finalet e kampionatit Europian duke e udhëhequr ekipin me golat e shënuar.

Trajneri Paulo Bento është duhet të jetë shumë i kënaqur që ka një gjirin e tij një futbollist si Kristiano që të zgjidh problemet në çdo ndeshje me një aksion” ka përfunduar Diego Armando Maradona.

E enjte, 28 qershor 2012

23

ZBAVITJE

HOROSKOPI Hapet dyqani në 4 të mëgjesit për dhuratat e Krishtlindjes

Kur festa kthehet në tragjedi

Dehet dhëndri, nusja merr të vëllain

N

S

N

jë zonjë nga Torino në vigjilje të Krishtlindjes zbriti në bodrumin e shtëpisë për të marrë dhuratat që dëshironte t’ua bënte surprizë fëmijëve të saj për festën e madhe, por mbeti e shtangur nga habia dhe nga hidhërimi kur konstatoi se dhuratat që kishte përgatitur nuk ishin më aty. Kuptohet që dikush i kishte vjedhur, po si t’ua bënte me fëmijëve që prisnin dhuratat? Doli nga shtëpia në mes të natës me shpresën se do të gjente ndonjë dyqan hapur për të blerë disa dhurata, për pëmën e Krishtlindjes, por në atë orë ishte e pamundur. E ndërsa iu afrua në një autogrill për të parë nëse ishte hapur, një patrullë e policisë që e pa të shqetësuar ndërhyri për t’a ndihmuar. Kur e mësuan si e kishte hallin, i telefonuan një shitësi të zonës, dhe e nxorrën nga shtëpia në orën 4 të mëngjesit, i thanë të hapte dyqanin që zonja të blinte dhuratat për fëmijët e saj.

igurisht që të qëllosh me pistoletë edhe pse për të festuar, siç ndodh ndonjë herë edhe në ndonjë dasmë te ne, nuk është aspak një ide e mirë, pa le më kur arma nuk është më një revolver por një kallashnikov. Aq më tepër kur arma i lihet në dorë një njeriu të pastërvitur me to. Siç ndodhi pak kohë më parë në një provincë të Turqisë, kur gjatë një dasme, në kulmin e saj se kujt i shkrepi në kokë që t’i ofronte dhëndrit kallashin për ta shkrepur (megjithëse është e ndaluar me ligj) e për t’ia bërë fora. Mirëpo dhëndri i ri as që nuk ia kishte fare haberin armës dhe, kur e shkrepi me breshëri, kallashi i shkau nga dora dhe plumbat u shpërndanë mbi dasmorët që festonin. Bilanci i këtij budallallëku ishte mëse tragjik. Tre dasmorë vdiqën në vend, mes tyre edhe babi i nuses ne dy tezet e saj, ndërsa dhjetë të tjerë, ndër ta edhe disa fëmijë u plagosën

Dashi

dërsa zhvillohej sipas riteve të vendit një dasmë në një provincë në lindje të Indisë, dasmorët dhe jo vetëm ata, konstatuan se dhëndri qe bërë tapë. Në fakt nuk ishte shumë vështirë të kuptohej se dhëndri erdhi zurxull në shtëpinë e nuses, sepse i merreshin këmbët dhe goja, por edhe sepse u bë agresiv edhe me disa nga të ftuarit në shtëpinë e nuses. Atëherë familja e nuses, sipas Madho Singh, shefi i policisë në fshatin Bihar të disktrikit Arwal, e ndjerë e fyer nga sjellja e tij e dëboi atë, por meqë nuk donte të prishte lidhjen me familjen e dhëndrit, i propozoi vëllait më të vogël që ta merrte ai nusen për vete. Propozim që vëllai i vogël e priti me kënaqësi dhe e mori ai nusen, ndërsa, gjithmonë sipas shefit të policisë, kur u bë esëll, dhëndri kërkoi ndjesë dhe u lut që të mos e përhapin këtë ngjarje, sepse po ta merrnin vesh rrerzikonte të mbetej pa martuar.

Demi

SUPER FJALEKRYQ 1

2

3

4

5

6

7

8

9

21

10

22

27

28

34

29

35

12

23

30

13

14

48

58

69

49

77

71

85

87

ɷ HORIZONTAL

64

65

81

82

I

O N

10. Gëlojnë nga pulat 11. Ishin ministra të sulltanit.

12. Inicialet e Selleck aktor 13. Vullkani i Sicilias 14. Poroz pa ekstreme 15. Rreth pa ku¿j 16. Nuk ka akoma një bebe ɷ VERTIKAL 1. Kishte mbërthyer Oblomovin 17. Halili këngëtare 18. Janë seri... librash.

2. Deti i Napolit 19. Ku¿jtë e lëvizjes.

3. Ato Williams janë teniste 20. Kështu tregohet ai 4. Konik pa ekstreme që s’është aktiv.

5. Kështu thirrej Elisabetta e Austrisë 22. Përhapet me frikë 6. Eshtë copë torte 24. Bëri kalin e tij senator 7. Inicialet e Rohmer 25. Thomas shkrimtar nobelist 8. Republika e shkurtër 29. Ishte regjimi racist i Pretorias 9. Janë lëvizje mashtruese

K R A H

E L A T A A

F O T O G R A F

V E G J

E T A R

P R E S

E K S

P E R T

S

P A M

L

I R

I

N

S H

I

N E

S

I

I A

U D N E R

I

I

A N

I

I

A L K

I

I M E T A

G

T R

E

M I

I R A R D O T A R

I

A S

T

T A R K U S

I M I

T

L A N O J

R E A E D N

I

K A L

F E T A

I

I

N E S R

I

N A T O R E T O J D E R G U A R

N E N E

I

P E T E

A M P D

I

E K R A N

I

L L E R

R A K E T A T

R E T R O S

I

K A P A R

S A

D E N T E T O

A T O M F T

E R

P A K U L A N L A

K R E N A R R A B U Z P

R

I

M U

Akrepi

Edhe pse parashikohet një ditë përgjithësisht e qetë në planin profesional, është Afërdia ajo që duket se do t’jua ‘trazojë” botën shpirëtrore. Vallë po lind një dashuri re?.

Shigjetari

Ndoshta kuadri yjor i shenjës suaj nuk është aq pozitiv, por në përgjithësi duket se gjithçka do të ecë në rrjedhën normale e kjo duhet të mjaftojë për të kaluar një ditë të mirë.

Mirë erosi.

Bricjapi

Megjithë ndonjë moment turbullimi (ndoshta në pjesën e parë të ditës), në përgjithësi dita pritet të jetë e qetë. Zhvillmet intersante duket se do të jenë gjatë mbrëmjes.

Ujori

Një mosrealizim nuk do të thotë dështim, por thjesht një tentativë e shkuar huq, prandaj mos hiqni dorë nga një iniciativë e ¿lluar si aventurë, sepse suksesi mund të jetë pas derës.

92 96

92. Mbyllin fushatat.

93. Eshtë kafshë që hap galeri.

94. Janë besimet e besimtare 95. Bëhet me shitblerje 96. Altin mesfushor i yni.

I

B A R K U S H

Peshorja

Parashikohet një ditë shumë impenjative në drejtim të aktivitetit tuaj, prandaj sot vështirë të keni mundësi për t’u marrë edhe me probelemet tuaja personale. Afërdita sjell sinjale dashurie.

68

83

91

PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM A V

67 76

95

62. Bëhet duke ikur 66. Një sezon.

69. I ka tek llapa 70. Luis që qe regjisor 72. Me të nxjerrin një tapë 74. I dashuri i Kozetës 75. Gjysma e rrymës.

76. Emri i Tolstoj-t.

77. Ente Lokale Rubik.

78. Eshtë Demokratike në një gazetë 80. Një “T” në Fiat 82. I famshëm ai i mashkullorës 84. Lelouch regjisor.

87. Lind në ku¿j 88. Janë marrëdhëniet 90. Morricone kompozitor

Virgjëresha

Mund të ndodheni para një situate aspak të këndshme, për më tepër do t’ju duhet të përballeni me jë njeri të cilin e keni të afërt. Një zgjidhje intersante pritet në planin sentimental.

46

66

90

94

Luani

Do të jeni shumë të kërkuar sot, por edhe shumë të ndjeshëm aq sa mund të rrezikoni të prishni edhe një raport me dikë. Sa vështirë të ruani përqëndrimi me një Hënë aspak pozitive!.

26

75

89

Gaforrja

Me përqëndrim maskimal e natyrisht edhe me ndihmën e yjeve të tillë si Afërdita nuk është çudi që sot të arrini rezultate befasuese.

Problemi juaj janë raportet me të tjerët, përfshi edhe ato me partnerin

20

56

80

88

93

63

Binjakët

52

74

79

86

1. Mund të jetë festive 9. Inicialt e Kafka-s.

12. E famshme ajo e Pitagorës 18. Eshtë goditëse në shpërthim.

21. Ishin të parët në perëndimin e largët 22. Janë tek në pliko 23. Eshtë e djathta ksenofobe 25. Fillojnë një metodë 26. Inicialet e Penn aktor.

27. Një është edhe piktori.

28. Hapet me kllapa 32. Janë aktet me vërtetim ¿rme.

34. I ka tek një torero 35. Neill aktor.

36. Mbretëresha që u vra nga Akili 38. Fund janari 39. Ndërmarrje Lokale Lushnjë.

40. Institucione Ekonomike Automome 41. Zbuloi poloniumin 42. Inicialet e Munch piktor.

44. Eshtë sportist si Roger Federer.

47. Një pjesë e antiikitetit 48. Janë njerëzit e përpiktë 50. Janë bisha pylli 52. KnopÀer i Dire Straits.

53. Alphonse që krijoi Tartarinin 54. Fundi i balerinave 55. Rubinstein, balerinë 56. Artikull spanjoll 57. Një kohë që skadon.

60. Janë dishepujt e guru Nanak

73

19

45

55 62

72

44 51

61

78

84

43

50

70

18

E M D I

E

T E K N M A N E T

K

I

S

T E R

I

A N

I

A T L A S I K V

I

T

I

A L A

I

N

Aftësia juaj për të kontrolluar situatat e vështira dhe dhe qetësia karakteristike në momente decizive janë armët tuaja më të mira.

Pritet një ditë interesante në planin sentimental.

Edhe pse jeni në një kuadër yjor disi të trubullt, është ylli juaj, Merkuri ai që do t’ju sjellë stimujt e nevojshëm për të realizuar ato që keni programuar. Pak më shumë besim te të tjerët.

39

38 42

60

1

33

54

59

17

25

37

53

16

32

41

47

15

24

31

36

40

57

11

Do të jetë sërish një ditë shumë intensive në shumë drejtime, ndërkohë që durimi juaj sot do të jetë në limit, prandaj ju këshillohet të tregoni sa më shumë maturi. Një mik mund t’ju ndihmojë.

30. Një lëndë në duna 31. Ente sportive urbane 33. Këngëtare e jona.

37. Një poemë e Hesiodit 41. Një vepër taumaturgu 42. Kush eshtë...nuk ka dyshime 43. Eshtë në mes 45. Mbledh baskët separatistë.

46. Fillojnë transportin.

48. Janë resto plot telashe 49. Qe kryeperëndi në Asgard 51. Memoria në computer 53. Duhet në ekstreme.

57. Guinness që qe aktor.

58. Hidhet një te kiromanti 59. Qytet zviceran.

61. Pushtohen nga alpinistët 63. Kërkojnë talent 64. Para de Janeiro 65. Kush bën tallet.

66. Ai i keq... ha.

67. Shteti me sherpat 68. Film i Alan Parker.

71. Luan në ku¿j.

73.Mban në kokë një tiara.

74. I kishte të brishta të tilla Jeriko 79. Një kaproll 81. Rrjetë në tenis.

83. Një pjesë për skenë.

85. Qyteti i Abrahamit 86. Fundi i një fundi 89. Inicialet e Reed, aktor.

91. Fillojnë natën.

Peshqit

Kalimi i Afërditës dhe Marsit pritet të jetë shumë pzozitiv, sepse Ylli i dashurisë ju stimolon erosin, ndërsa “planeti i zjarrtë” ju jep energjitë e nevojshme.

Kujdes me shpenzimet.

24

E enjte, 28 qershor 2012

LAJME NGA BOTA ɷ BE: Samiti nuk e zgjidh krizën Zyrtarë të lartë të Bashkimit Evropian kanë bërë me dije se samiti i kësaj jave, që mbahet në Bruksel, nuk do të sjellë zgjidhje për krizën në eurozonë. “Mendoj se është gabim të mendohet se me një samit evropian, tregjet, si me magji, do të qetësohen. Kjo kërkon kohë”, ka thënë presidenti i Komisionit Evropian, Jose Manuel Barroso. “Samiti nuk i zgjidh të gjitha problemet”, ka shtuar ai.

Redaksia & Marketing

Së shpejti...

Studiot e prodhimit A1 Rruga: “Aleksandër Moisiu” ish-Kinostudio Shqipëria Sot

televizioni më i ri informativ në Shqipëri

ɷ Merkel: S’ka eurobono “deri sa të jem gjallë” Kancelarja gjermane, Angela Merkel ka hedhur tutje shtytjen e fundit për të bërë së bashku borxhin në mënyrë që të zgjidhet kriza e vazhdueshme në eurozonë. Para samitit të Bashkimit Evropian, që do të mbahet këtë javë, Merkel po i nënshtrohet presionit në rritje për të zbutur rezistencën e Gjermanisë për lëshimin e të ashtuquajturave eurobono, të cilat do të ndanin përgjegjësinë e borxhit midis 17 vendeve të eurozonës, shkruan REL. Merkel i tha parlamentit gjerman se prezantimi i eurobonove tash do të ishte “ekonomikisht i gabuar dhe kundërproduktiv”.

Të martën, ajo i tha një grupi të parlamentarëve se nuk do të ketë eurobono, “për sa kohë që unë të jem gjallë”. ɷ Mbretëresha dhe ish-komandanti i IRA-s i shtrëngojnë duart Mbretëresha e Britanisë, Elizabeta, dhe ish komandanti i IRA-s, Martin MekGinis, janë përshëndetur sot me shtrëngim duarsh, në një gjest simbolik të pajtimit, 14 vite pasi Armata Republikane Irlandeze, (IRA), e përfundoi luftën e saj të armatosur kundër pushtetit britanik në Irlandën Veriore. Takimi në Belfast ndërmjet Mbretëreshës dhe zotit MekGinis ishte i karakterit privat. Aktualisht, Martin MekGinis është zëvendëskryeministër në qeverinë e unitetit të Irlandës Veriore. Shtrëngimi i duarve, së pari, u bë prapa dyerve të mbylluara, e pastaj para kamerave.

Rruga: “Dervish Hima”, Tre kullat, kulla e dytë, Tiranë mobile: +355 69 60 60 421 marketing: +355 69 60 60 419

origjina e lajmit...

Jemi një grup mediatik i pavarur nga çdo parti në të cilin rregullat profesionele të informacionit mbizotërojnë mbi luftërat politike

ɷ Talibanët ua “heqin kokën ushtarëve pakistanezë” Militantët talibanë kanë publikuar një videoincizim ku, siç thonë ata, shihen kokat e 17 ushtarëve pakistanezë, të cilët ishin zënë rob gjatë një sulmi në ku¿rin afgan dhe iu ishin prerë kokat. Vrasja raportohet se ka ndodhur të dielën më 24 qershor. Ushtria pakistaneze ka njoftuar më herët se 13 trupa janë vratë gjatë një sulmi në ku¿, në rajonin veri-perëndimor të Dirit të Epërm, si dhe që shtatë prej tyre iu ishin hequr kokat. Në atë kohë u raportua për katër të zhdukur. ɷ Samiti mbi Sirinë, të shtunën I dërguari i OKB-së për Sirinë, Ko¿ Anaan ka kon¿rmuar se të shtunën në Gjenevë do të mbahet një samit në nivel ministror mbi Sirinë.

Anan tha se objektiv i Grupit të Veprimit për Sirinë është identi¿kimi i mënyrave për të “siguruar zbatimin e plotë” të planit gjashtë-pikësh të paqes, duke përfshirë ndërprerjen e menjëhershme të dhunës. Raportet thonë se Irani dhe Arabia Saudite nuk janë ftuar. Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov konfirmoi pjesëmarrjen e Rusisë në këtë takim dhe i bëri thirrje Iranit që të marrë pjesë. ɷ BE: Samiti nuk e zgjidh krizën Zyrtarë të lartë të Bashkimit Evropian kanë bërë me dije se samiti i kësaj jave, që mbahet në Bruksel, nuk do të sjellë zgjidhje për krizën në eurozonë. “Mendoj se është gabim të mendohet se me një samit evropian, tregjet, si me magji, do të qetësohen.

Kjo kërkon kohë”, ka thënë presidenti i Komisionit Evropian, Jose Manuel Barroso. “Samiti nuk i zgjidh të gjitha problemet”, ka shtuar ai. Presidenti i Parlamentit Evropian, Martin Shulz po ashtu ka tërhequr vërejtjen kundër “mbingarkimit të secilit samit me pritje historike”. Samiti mbahet më 28 dhe 29 qershor.

Lajmi në High Definition

Mund ta ndiqni A1-Report në këto televizione kabllore: NE SHQIPERI Televizoni MRM Intel Media Inkusat TVM Devolli Vjosa Toshkez Bradsat Erzeni Luna Mariuxho Permeti Irla Policani Elbasan North & South Kombi

Qyteti Korçë Fier Pogradec Devoll Vlore Lushnje Elbasan Shijak Kavaje Bulqize Permet Berat Berat Elbasan Fier

• Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

Lushnja Prrenjas Alfa Kabell Cakran Kucova Lapardhaja Brado Orikumi Asparag Mati Kukesi Orexh Maqellara Multivizion Tata Junior Divjaka M&G Ura Vajgurore Saranda Digital

Lushnje Prrenjas Tirane Fier Kucove Berat Elbasan Vlore Rrogozhine Mat Kukes Fier Diber Kavaje B.Curri Lushnje Elbasan Berat Sarande

Pupa Roskovec HB-CA Eri A&A Iliria Reci KGM S3 Ju-al Mamurras Manastiri Belshi ARD&NET

VALË UHF NË PREFEKTURAT: TIRANE-DURRES-LEZHE-FIER

NE MAQEDONI Multimedia Maqedoni Telenet Maqedoni Skupi Cable Maqedoni

• Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com • Arben Rrozhani Kryeredaktor

Lushnje Fier Peshkopi Ballsh Berat Lezhe Tirane Kruje Lac Fier Elbasan Fier

KANALI 158

Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Ekonomia: Genc Kondi Kronika: Elton Qyno

Kulturë: Admirina Peçi

KANALI 50

Do na ndiqni në të gjithë Shqipërinë, Maqedoni, Kosovë, Itali, Greqi dhe në pjesën tjetër të Europës

Design: Altin Aliaj Genti Manelli Website: Suela Gera Indrit Maraku

Departamenti i Marketingut: Cel: +355696060419 marketing@shqiptarja.com

Shpërndarja: Saimir Zenelaj Cel: +355696060418

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë