het antwoord op uw energievragen in brussel
september 2013
wie brengt u de energie die u elke dag nodig hebt ? ZIE P. 4
heeft u ook een vraag?
surf naar www.energids.be
verder in dit magazine ... hoe komt aardgas tot bij mij?
p. 6
hoe voorkomt u een CO-vergiftiging?
p. 8
metrix wordt sibelga
p. 10
BEKIJK ONLINE HET ANTWOORD
wie doet wat?
2 | nuttige informatie
De elektriciteitssnelwegen komen de stad binnen Elia is de beheerder van het Belgische hoogspanningsnet. Dit net verbindt de plaatsen waar elektriciteit wordt opgewekt met het distributienet van Sibelga. De elektriciteit die Elia over zijn 8 000 km kabel transporteert, heeft een spanning tussen 36 000 en 380 000 volt. In Brussel stroomt ze haast uitsluitend via ondergrondse lijnen naar de 48 leveringspunten die de hoofdstad telt. Daar neemt Sibelga het over van Elia en zet de hoogspanning om in middenspanning en vervolgens in laagspanning (400 of 230 volt), zodat de Brusselaars de stroom kunnen gebruiken.
het cijfer
89 269 Zoveel groenestroomcertificaten kende Brugel, de Brusselse marktregulator, in 2012 toe voor de productie van groene stroom. Dankzij haar tien warmtekrachtkoppelingsinstallaties ontving Sibelga er daarvan 24 192, of meer dan een kwart van alle uitgereikte certificaten. Er is namelijk minder primaire energie nodig wanneer warmte en stroom gecombineerd i.p.v. afzonderlijk worden opgewekt, waardoor de geproduceerde energie groener wordt. Dankzij deze warmtekrachtkoppelingen werd in totaal maar liefst 5 250 ton CO2 minder uitgestoten.
energids
september 2013
veiligheidstip: kijk uit met extra verwarming Ieder jaar zijn toestellen voor aanvullende verwarming verantwoordelijk voor soms tragische ongevallen. Die kleine toestellen brengen namelijk verschillende risico’s met zich mee: >> toestellen die werken op petroleum of met gasflessen produceren CO. In kleine ruimtes kan de concentratie van dat gas gevaarlijk zijn; >> houten meubelen die te dicht bij de toestellen worden geplaatst of stoffen die erop worden gelegd, kunnen vuur vatten; >> ten slotte kunnen die toestellen de stroominstallatie overbelasten, waardoor kortsluiting of zelfs brand kan ontstaan. Er worden soms heel goedkope toestellen voor extra verwarming te koop aangeboden, maar die zijn vaak van dubieuze kwaliteit en voldoen niet aan de Europese veiligheidsnormen. Kortom, om het niet koud te hebben kunt u beter goed isoleren en dikke sokken aantrekken!
edito | 3
van de redactie
6 oktober 2013, open dag bij Sibelga Altijd al meer willen weten over energie in Brussel? Dan mag u deze afspraak zeker niet missen! Het is de gelegenheid bij uitstek om een kijkje te nemen achter de schermen en te ontdekken hoe de bevoorrading van gas en elektriciteit verloopt. Wie doet wat binnen de energiemarkt? Waaruit bestaat uw energiefactuur? Hoe geraken gas en elektriciteit tot bij u thuis? Welke leidingen treffen we aan in de ondergrond? Hoe verloopt de organisatie van een werf? Dat en nog veel meer ontdekt u tijdens de open dag. In de herfst staat er nog een andere opvallende gebeurtenis op de agenda: Sibelga pakt uit met een nieuw logo dat beter aansluit bij haar huidige rol als distributienetbeheerder. Voorts werd, in een streven naar vereenvoudiging, beslist dat de meterstandopnemers van de dochtermaatschappij Metrix ook de naam en de kleuren van Sibelga zullen dragen. Maar los daarvan staat de winter alweer voor de deur... In dit nummer van Energids vindt u een ‘checklist’ om uw woning voor te bereiden op de winterkou. En u verneemt ook hoe alert te blijven voor koolstofmonoxide (CO). open dag
Het Energids-team
Zondag
06.10
4 | open dagen
open dagen Op 4 en 6 oktober e.k. zet Sibelga de deuren open. Terwijl de eerste dag alleen voor een aantal technische scholen is bedoeld, is op 6 oktober iedereen welkom. Een unieke kans om te ontdekken wat er zich achter de schermen van de Brusselse energievoorziening afspeelt!
zoveel redenen om u te verwelkomen Het is al tien jaar geleden dat ‘Sibelgas’ plaats ruimde voor Sibelga en dat de maatschappij als enige het Brusselse gas- en elektriciteitsnet beheert. Sinds 1 januari 2013 is Sibelga bovendien volledig onafhankelijk, waarmee de laatste fase werd gerealiseerd van de terugtrekking van Electrabel die in 2003 werd ingezet. En zoiets moet natuurlijk worden gevierd, te meer omdat de grote werkzaamheden om de zetel aan het kanaal aan de Werkhuizenkaai te vernieuwen dit najaar worden afgerond! De open dagen in oktober bieden dan ook iedereen de gelegenheid om een bezoekje te brengen aan de vernieuwde site, waar o.a. het nieuwe voorplein en de windturbine kunnen worden bewonderd!
6 oktober : een belangrijke datum Tussen 10 en 18 uur kunt u met eigen ogen ontdekken wat er bij Sibelga allemaal gebeurt … De technici zetten dan de deuren van hun werkplaatsen en installaties open. Laat u verbazen door de grootte en het gewicht van sommige buizen en leidingen, het werk van de lassers en de loopkraan. Of woon een demo bij over het ontvlambare karakter van gas. Kinderen kunnen uitleg krijgen bij enkele natuurkundige begrippen zoals elektrolyse, druk en lading en zijn welkom op tal van ludieke activiteiten.
energids
september 2013
Elke dag brengen wij je de energie die je nodig hebt.
In een heus ‘dorp’ worden de verschillende technologieën voorgesteld die in openbare verlichting worden toegepast. Daarnaast vindt u er ook toelichting bij huishoudelijke lampen: welke lamp kies ik? En op basis van welke criteria? Deze open dagen, de eerste van de afgelopen twintig jaar, zijn ook een gelegenheid om meer te vernemen over groene energie. Warmtekrachtkoppeling, fotovoltaïsche en thermische panelen, passiefgebouwen, windturbines ... allemaal installaties die bij Sibelga te vinden zijn, en waarover u heel wat informatie zult krijgen. Afspraak aan de Werkhuizenkaai nr. 16!
open dagen | 5
bij sibelga GRATIS
Kom energie opdoen!
open dag
Zondag
06.10
Wees er zeker bij, groot of klein, want er wacht u een dag vol verrassende ontdekkingen! www.sibelga.be/energyday
nieuwe huisstijl, nieuw logo De afgelopen jaren is de energiemarkt ingrijpend veranderd. Ook Sibelga heeft daarin een rol gespeeld door zich opnieuw te concentreren op het netbeheer. Omdat het tijd was om al die veranderingen te doen uitkomen, past Sibelga haar huisstijl aan en wordt een nieuw logo in gebruik genomen. Het nieuwe logo is ronder en kleuriger met als doel warmte, nabijheid en dynamiek uit te stralen. Zijn vorm roept de zon op, maar ook de beweging van stromende energie. Het is uit de
losse hand getekend, wat het menselijke aspect benadrukt, maar u kunt er ook een kabel of leiding in herkennen‌ Vanaf dit najaar zal het nieuwe logo worden gebruikt in heel wat communicatiemiddelen (brieven, brochures, website, e-mail) en op de voertuigen van Sibelga.
hoe komt aardgas tot Volg het parcours van het gas via de 5 etappes van zijn traject door Brussel.
* 1 bar = 1 kg/cm2 ** GWh = gigawattuur = 1 miljoen kilowattuur
bij mij?
Š www.energids.be
8 | CO-gevaar
hoe voorkomt u
CO-vergiftiging? Koolmonoxide (CO) is een uiterst giftig gas dat ernstige intoxicatieverschijnselen kan veroorzaken en zelfs dodelijk kan zijn. Vaak moet de oorzaak worden gezocht bij een verwarmingsinstallatie die defect is of waaraan geknoeid is. De veiligheidsnormen naleven is en blijft de beste manier om ongelukken te voorkomen. De eerste symptomen van CO-vergiftiging zijn hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid. Vandaar de verwarring met bv. griep. Na verloop van tijd verliest het slachtoffer echter het bewustzijn en is een dringende ziekenhuisopname noodzakelijk.
Het is absoluut noodzakelijk om de verwarmingsketel, de geiser maar ook de schoorsteen en de ventilatievoorzieningen regelmatig te laten controleren. In de winter helpt het ook om de woning dagelijks tien minuten te verluchten om te hoge CO-concentraties te voorkomen. Een CO-melder installeren, waarmee het gas in huis wordt gedetecteerd, is ook mogelijk.
CO eist ieder jaar verschillende levens in ons land. Doorgaans is de schuldige een defect verwarmingstoestel.
Patrick Neven, technicus "Binneninstallaties Gas" bij Sibelga
Stel u deze 4 vragen: 1.
wanneer werd mijn toestel voor het laatst gecontroleerd? In Brussel moeten gasketels verplicht om de 3 jaar worden onderhouden!
2.
welke kleur heeft de vlam? Een blauwe vlam wijst op een goede verbranding, een rode vlam wijst op een hogere CO-productie.
3.
worden de verbrandingsgassen correct afgevoerd? Laat de schoorsteen controleren!
4.
wordt er voldoende lucht aangevoerd? Ruimtes waar zich een verwarmingstoestel of geiser bevindt, moeten verplicht worden voorzien van (niet dichtgemaakte!) ventilatieopeningen.
Mensen houden niet van tocht en stoppen de veiligheidsopeningen voor ven tilatie daarom vaak dicht. Dat is natuurlijk gevaarlijk omdat het koolmonoxide dan niet meer wordt afgevoerd. Zelfs in de winter moet worden verlucht en mogen ven tilatieopeningen niet worden dichtgemaakt! Tip : als de vlam van een gasfornuis niet helem aal blauw is of een bril beslaat, wijst dat vaa k op een te hoge CO-concentratie. Het raa m openen lost het probleem tijdelijk op, maar het is altijd beter om advies te vragen, bijv . aan Habitat-SantĂŠ. Habitat-SantĂŠ: info@habitat-sante.org of op het nr. 02 242 02 92
energids
september 2013
meer info?
>> geef de term CO in op
WWW.ENERGIDS.BE
winterchecklist | 9
klaar voor de winter? uw woning ook? buiten... Het mooie weer ligt al even achter ons en het wordt tijd om zich voor te bereiden op de eerste koude oc htenden. Als u de winter op een betaalbare manier warm wi lt doorkomen en ook het milie u niet uit het oog wilt verlieze n, moet u uw woning nu winte rklaar maken! Enkele aandacht spunten.
binnen...
Stel de thermostaat correct af Hou een trui en een deken bij de hand: ĂŠĂŠn graad minder betekent een besparing van 7%. Laat de verwarmingsketel controleren Een slecht onderhouden ketel presteert minder en zou kunnen uitvallen wanneer het niet goed uitkomt. Controleer de waterdruk Wanneer de druk te laag is, werkt de verwarming niet optimaal.
Ontlucht de radiatoren en laat er niets op liggen (dat houdt de warmte tegen).
Controleer de vochtigheid en de condensatiee Omdat er minder wordt verlucht, is het in de winter vaak vochtiger in huis. Om het minder vochtig te laten aanvoelen, moet er harder worden gestookt.
Laat de schoorsteen vegen
Isoleer buitenleidingen met isolatieschuim.
Snij waterkranen buiten af Vergeet niet de buitenleidingen leeg te laten lopen.
Stop openingen en kieren dicht Gebruik tochtrollen aan deuren en sluit gordijnen. Opgelet: ventilatieopeningen in ruimtes waar een geiser of verwarmingsketel staat, mogen niet worden dichtgemaakt!
Vervang indien nodig oude kozijnen om beter te isoleren.
Maak de dakgoten schoon Controleer de bevestigingsbeugels en verwijder bladeren.
Installeer een CO-melder om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen.
Was de ramen Hoe meer zon u in huis haalt, hoe meer warmte en licht.
10 | meterstanden
metrix wordt Vanaf 2014 zal de meteropnemer die bij u langskomt een Sibelga-uniform dragen. Maar dat is het enige wat verandert: de service blijft immers dezelfde en uw energieverbruik zal nog altijd op dezelfde manier worden geregistreerd.
VOOR
In Brussel worden de meterstanden voor elektriciteit en gas opgenomen door Metrix, een dochteronderneming van Sibelga. In 2014 zullen de meteropnemers de naam Metrix inruilen voor die van Sibelga. Dat betekent dat ze de meer dan 1,3 miljoen Brusselse meters vanaf dan in een nieuw uniform zullen komen opnemen. Voor alles wat met uw energiemeters te maken heeft, zult u voortaan dus maar één naam meer hoeven te onthouden. Dat is meteen eenvoudiger voor iedereen!
Wim Vanloo, meteropnemer voor gas en elektriciteit
energids
september 2013
Mijn dag begint om 7.30 uur. Ik start zo vroeg omdat ik in eengezinsw oningen vanaf 9 uur nog maar weinig mensen thuis aantref. Dat de naam Metri x verdwijnt en wordt vervangen door Sibelga lijkt me een goede zaak . Metrix bestaat nu al acht jaar, maar slecht s weinig mensen kennen dez e dochteronderneming van Sibelga. De naam ‘S ibelga’ wekt vertrouwen. Wanneer we ons als medewerker van Sibelg a zullen aanbieden, zal het veel duidelijker en gemakkelijker zijn, zow el voor de klant als voor ons.
meterstanden | 11
sibelga
?
wanneer wordt uw meterstand opgenomen oktober
. Haren . Laken . Neder-Over-Heembeek . Anderlecht (2 deel) november . Ukkel december . Sint-Gillis januari . Vorst . Anderlecht (1 deel) februari . Sint-Joost-Ten-Node . Brussel Centrum maart . Oudergem . Sint-Agatha-Berchem . Evere . Sint-Jans-Molenbeek (1 deel) e
NA
e
e
volledige kalender op www.sibelga.be
uw meterstanden zullen op precies dezelfde manier worden opgenomen de meteropnemer registreert de meterstanden met behulp van een klein elektronisch toestel. Vervolgens worden die meterstanden gevalideerd en doorgestuurd naar uw energieleverancier(s). was u niet thuis toen de meteropnemer een tweede keer langskwam en kon ook geen buur toegang geven tot de meters? Dan ontvangt u een brief waarin u wordt verzocht om zelf uw meterstanden mee te delen, via het internet (op www.sibelga.be) of telefonisch. De meteropnemer is duidelijk herkenbaar aan zijn uniform, de nieuwe Sibelga-kleuren en zijn identiďŹ catiebadge. Denk eraan dat een meteropnemer nooit geld vraagt en ook geen factuur int!
12 | nuttige informatie
lexicon
>> de automaat
Er bestaan twee types automaten, die in dezelfde kast kunnen zijn ondergebracht of zich op twee verschillende plaatsen in de elektrische installatie kunnen bevinden: de automatische schakelaar, die beschermt tegen kortsluiting, en de differentieelautomaat, die ook bescherming biedt bij problemen met de elektrische isolatie.
hulp nodig? >> Gasreuk > Sibelga 0800 19 400 >> Stroomonderbreking > Sibelga 02 274 40 66 >> Defect openbare verlichting > Gemeentewegen: www.sibelga.be of 02 274 40 66 > Gewestwegen: mobielbrussel@mbhg.irisnet.be of 0800 94 001 >> Factuurprobleem > Eerst navraag doen bij uw leverancier > Indien nodig, Ombudsdienst voor Energie: 02 211 10 60 > Of nog, Brugel: 0800 97 198 >> Een energieleverancier kiezen > www.brusim.be
wat zijn de sociale tarieven?
>> Een werkaanvraag indienen > Sibelga 02 549 41 00
Elektriciteitsprijs Incl. btw Gasprijs Incl. btw
Normaal tarief
0,1668 €/kWh 0,0456 €/kWh
Tweevoudig uurtarief dag
0,1734 €/kWh
Tweevoudig uurtarief nacht 0,1340 €/kWh Tarief ‘uitsluitend nacht‘
0,0749 €/kWh
>> voor meer informatie, contacteer de FOD Economie op 0800 120 33 >> afspraak op http://soctar.belgium.be
>> CO-preventie > Habitat-Santé: info@habitat-sante.org 02 242 02 92 >> Suggesties of opmerkingen? > redactie@energids.be
Tarieven geldig van augustus 2013 tot en met januari 2014, zonder federale bijdrage en heffingen.
energids
september 2013
Uit respect voor het milieu drukken wij op milieuvriendelijk papier.
Realisatie : Sibelga - PB 1340 - 1000 Brussel Brouckère - Verantwoordelijke uitgever: Philippe Massart - Hoofdredacteur: Iris Fostiez - Concept: Propaganda - Pre-press @ Productie: Dimensions
Een automaat of automatische schakelaar is een veiligheidssysteem dat deel uitmaakt van de stroominstallatie. In alle moderne woningen worden automaten gebruikt, maar in oudere woningen zijn soms nog zekeringen te vinden. Het verschil tussen een zekering en een automaat is eenvoudig: wanneer een zekering ‘springt’ als gevolg van kortsluiting of overbelasting, moet ze worden vervangen. Een automaat onderbreekt de stroom, maar kan opnieuw worden ingeschakeld wanneer de oorzaak is verholpen.