WATERBODEM
VAN ECOTOX NAAR PARADOX
Ward De Cooman
25-02-2016
Monitoring vs Watersysteemkennis Biotisch
Abiotisch Oppervlaktewater
Vis/PS
Sedimentmeetnet Kp/MKN
Biota
In situ ecotox
Vis/PS
Zwevende stoffen
Sedimentmeetnet
Waterbodem
Definities Waterbodem Is een deel van het aquatisch ecosysteem en bestaat uit de natuurlijke waterbodem en een sedimentlaag. Voor een triade-onderzoek wordt met waterbodem bedoeld de bodem van rivieren, meren en plassen, kanalen, sloten, schorren, slikken, de kust, d.i. de bodems van het hydrografisch net of de bodems die permanent of regelmatig onder water staan. Natuurlijke waterbodem: Deel onder de sedimentlaag of bodem van de waterloop eigen aan de ecoregio waardoor de waterloop stroomt. Sediment: Materiaal dat uit de waterkolom is bezonken en dat op de bodem een laag vormt (sedimentlaag).
Definities Waterbodem
Onderzoek Waterbodem Fysico-chemische parameters:
• • • • • • • •
korrelgrootte organische stof minerale olie zware metalen EOX OCP’s PAK’s PCB’s
Ecologische kwaliteit van waterbodem TRIADE-concept Fysico-chemie
Ecotoxicologische parameters: Vaste-fase test: • Hyalella azteca
Ecotoxicologie
Contaminatiegraad Chemische samenstelling
Acute effecten van waterbodem op testorganismen
Poriënwater test: • Raphidocelis subcapitata
Biologie Benthische macroinvertebraten
Waterbodem als leefomgeving van organismen
Biotische Waterbodemindex (BWI): aanwezigheid van indicatororganismen en taxonomische diversiteit
Poriënwater test: • Thamnocephalus platyurus
Resultaten Waterbodem (2010-2013) Vlaanderen|Schelde
Resultaten Waterbodem (2000-2015) Vlaanderen|Schelde
Resultaten Waterbodem (2010-2013)
Resultaten Waterbodem (2010-2013) Vlaanderen|Schelde
Resultaten Waterbodem (2010-2013)
Resultaten Waterbodem (zink mg/kg ds)
Toekomst • Brakke triade • Studie paradox
Ontwikkeling triade methode Beoordeling brakke en zoute waterbodems (Vlaanderen) Chemische component Ontwikkeling van een set chemische kwaliteitsnormen
•
•
Inventaris van bestaande kwaliteitsnormen voor brakke/zoute sedimenten Afbakenen van kwaliteitsranges voor micropolluenten in brakke/zoute sedimenten
Ecotoxicologische component Ontwikkeling van een set ecotoxtesten geschikt voor de beoordeling van brakke/zoute sedimenten
•
3 ecotoxtesten werden uitgevoerd op 30 sedimentstalen uit de Schelde (tidaal and intertidaal), de havendokken en andere brakke systemen in het VMMwaterbodemmeetnet (2015)
Biologische component Ontwikkeling van een biologisch beoordelingssysteem obv de benthosgemeenschap
•
•
INTEGRATIE: TRIADE METHODE
Analyse benthosdata Schelde 2015 en VMM waterbodemdatabase (brak) Ontwikkeling van 2 beoordelingssystemen: Zwak brakke systemen (polderwaterlopen, kanaaltjes…), in afstemming met index voor polderwaterlopen Schelde-estuarium
Staalname 2015 • Meetcampagne baggerspecie:
Ward De Cooman w.decooman@vmm.be