Natuur en gezondheid

Natuur en gezondheid twee handen op ĂŠĂŠn buik Natuur en gezondheid is een nieuw thema voor Vlaanderen waar Natuurpunt veel belang aan hecht. Als meer mensen overtuigd zijn dat natuur goed is voor onze gezondheid, zal men ook het belang beter inzien van meer natuurgebieden, stadsbossen, groene speelplaatsen, ecologische tuinen, groene bedrijventerreinen en het organiseren van herstelactiviteiten in de natuur.

1. Natuurpunt natuurpunt is de grootste natuurorganisatie in Vlaanderen.

Gestart vanuit een grote bezorgdheid voor het verdwijnen van onze mooie natuur werd een werking uitgebouwd die ondertussen onmisbaar is geworden voor de natuur in Vlaanderen. natuurpunt beheert meer dan 20.000 hectare natuurgebied, bestudeert die natuur in al zijn facetten en brengt die kennis ook over naar iedereen die daarvoor openstaat. natuurpunt doet dat dankzij de inzet van vele duizenden vrijwilligers ondersteund door een professioneel kader van 480 personeelsleden. een belangrijk deel van onze werknemers is ondergebracht in de sociale economie waar ze, dankzij werk in de natuur, opnieuw kansen krijgen. in al die jaren heeft natuurpunt, vanuit de praktijk, heel veel kennis en expertise opgebouwd. die expertise wil natuurpunt ook ter beschikking stellen van partners die ernaar op zoek zijn.

2. Waarom ‘Natuur en gezondheid’?

zwengelt onze fantasie en creativiteit aan. Recent onderzoek uit nederland (Groenwegen et al., 2012; Van den berg et al., 2009) toont aan dat ondergedompeld worden in het groen het stresshormoon cortisol gevoelig verlaagt, het

‘natuur in de buurt’ heeft een gunstige invloed op zowel de

concentratievermogen verbetert en de algemene gemoeds-

mentale als lichamelijke gezondheid.

stemming positief beïnvloedt.

Mensen die in een groene omgeving wonen, voelen zich niet alleen gezonder, ze zijn het ook in de feiten. Ze gaan minder

ook de algemene gezondheid is gebaat bij een natuurrijke

vaak naar de huisarts, hebben minder last van depressie,

omgeving: contact met natuur versterkt het immuunsysteem

diabetes en longaandoeningen en herstellen gemakkelijker

en maakt ons weerbaarder tegen ziekten (hansky, 2012). en

van stress dan mensen die wonen in een omgeving met weinig

ook wie op zoek is naar creatieve en innovatieve nieuwe idee-

groen. tegelijk blijkt dat meer natuur in de buurt het welbevin-

en trekt er best op uit in de natuur. (atchley, 2012).

den, de woonkwaliteit, de arbeidsproductiviteit en de creativiteit van de mensen verhoogt, terwijl zij het ziekteverzuim

een dosis natuur is bovendien het beste medicijn tegen

verlaagt (Maas, 2008).

welvaartsziekten. natuur werkt kalmerend, doet bewegen en voorkomt zo overgewicht en klachten van depressie. in

Natuur brengt rust in het hoofd, laadt onze batterij op en

Vlaanderen kampt 25% van de inwoners met overgewicht en

30% van de werknemers met stressklachten. natuur en groen

de woonomgeving overeenkomt met een besparing

dragen net voor die exponentieel stijgende ziektebeelden

van de ziektelast met 214 €/inwoner of meer dan 3%

– die zowat de helft van de Vlaamse gezondheidsklachten

van de totale ziektelast (anb, 2013). Gezien haar hoge

omvat - een groot preventief en curatief potentieel in zich.

bevolkingsdichtheid is Vlaanderen dus bij uitstek een regio die grote economische baten kan hebben bij de uitbouw van extra

Maar een portie natuur bestrijdt niet enkel ziekten, ze kan ook

natuur.1

belangrijke economische baten opleveren voor een samenleving. Meer natuur en groen maakt mensen niet alleen gezonder, het maakt hen ook creatiever en productiever. op die manier leidt het investeren in meer groen tot lagere kosten voor zorg en ziekteverzuim. een eerste onderzoek geeft als indicatieve uitkomst dat investeren in bereikbare natuur alleen al daarom een economische waarde van honderden miljoenen vertegenwoordigt (kpMG, 2012). uit het nederlandse kpMG-rapport blijkt dat de jaarlijkse besparingen op zorgkosten en arbeidskosten voor nederland ruim 394 miljoen euro bedragen bij een toename van 10% van de oppervlakte natuur op minder dan 1 km van de woning. naast een gezondere samenleving betekent meer ‘natuur in de buurt’ dus ook een serieuze financiële winst voor een maatschappij. de belangrijkste factor voor mensen om te gaan wandelen in een natuurgebied is de afstand naar het gebied. onderzoek toont aan dat groene ruimte 1 tot 3 km van de woning moet liggen om effectief gebruikt te worden (anb, 2013). naast voldoende natuur is de weg en de afstand naar een natuurgebied dus belangrijk. tot slot blijkt dat de economische winst van extra natuur het grootst is in dichtbevolkte gebieden. hoe hoger de bevolkingsdichtheid, hoe groter het aantal inwoners dat beïnvloed wordt door extra natuur en dus hoe meer gezondheidswinst (aertsens, et al., 2012). uit onderzoek van Vito in opdracht van het agentschap voor natuur en bos blijkt dat een toename van 10% groenoppervlakte binnen 1 km van

3. Onze aanpak om bovenstaande effecten meer onder de aandacht te brengen, zet natuurpunt natuur & welzijn op de politieke agenda. door het organiseren van sectoroverschrijdende inspiratiedagen en marktdagen worden verbindingen gelegd tussen de sectoren natuur en welzijn. beide sectoren leren elkaars noden en expertise kennen en hoe ze elkaar kunnen versterken in gezamenlijke projecten.

Samen met het Belgian Biodiversity and Health plat-

naast de ervaring van vrijwilligers is er ook een dat heel diver-

form en andere partners volgt natuurpunt de onderzoeksre-

se expertises omvat. we werden de laatste jaren enkele keren

sultaten van de meest recente en relevante studies in europa

gevraagd om projecten uit te tekenen in een proces waarbij

en belgië over de link tussen natuur en welzijn op en bekijkt

zorgbewoners, zorgverleners en omwonenden betrokken

ze hoe ze ondersteunend kan zijn bij onderzoeksprojecten

werden. we voelden aan dat er niet alleen een duidelijke vraag

in Vlaanderen. ook werken we verder rond concepten als

is naar begeleiding bij het opzetten, maar ook bij het uitvoeren

‘healing environment’ in de bouwsector of groennormen rond

van zulke projecten op het raakvlak van natuur en welzijn.

kwetsbare bestemmingen zoals ziekenhuizen en zorgcentra. dat is de reden dat wij onze dienstverlening op dat vlak hebMaar we willen ook dat er op het terrein projecten gerealiseerd

ben versterkt. niet alleen kunnen wij met jou een participatief

worden. daarom zoeken we partnerschappen binnen de

voortraject opzetten. Sinds kort heeft natuurpunt ook

zorgsector om concrete natuur- & gezondheidsprojecten uit

professionele tekenaars in huis om tuinplannen te tekenen

te werken. wij vertrekken daarbij niet van nul.

voor ziekenhuizen, woonzorgcentra, scholen, bedrijven, lokale overheden ... daarnaast hebben we ook terreinploegen ter

heel wat lokale Natuurpuntafdelingen hebben samen met

beschikking om de ecologische plannen uit te voeren.

partners uit de zorgsector al jarenlange ervaringen opgebouwd. enkele voorbeelden: natuurpunt Gent werkt samen met mensen met een mentale beperking die natuurbeheer komen doen in het natuurgebied de bourgoyen. natuurpunt dilbeek legde een rolstoelpad aan naast een zorginstelling. natuurpunt beringen ontwierp samen met verschillende partners een prikkelpad of natuurbelevingspad. en in turnhout en dessel werken natuurvrijwilligers samen met de bewoners van een zorgcentrum aan een ecologische zorgtuin.

nys a. 2014. ‘Rapport natuur op wandelafstand.’

Meer info ➜

Lobbywerk natuur & Gezondheid: www.natuurpunt.be/gezondheid - twitter: #natuurengezondheid

➜

ecologische inrichting Groene ruimte: www.natuurpunt.be/groeneruimte

➜

bijenhotels: www.natuurpunt.be/bijenhotels

© Wim Dirckx, Marc Mangelschots

1

Natuur en zorgsector EnkElE voorbEEldEn Voor bewoners van zorginstellingen is de tuin vaak hun belangrijkste buitenwereld. Kwetsbare doelgroepen die zich niet meer in de mogelijkheid bevinden om zelf richting natuur te trekken, hebben nood aan een gezonde groene omgeving. Met ons aanbod willen we de afstand verkleinen en jong en oud vaker in contact brengen met de natuur.

Prikkelpad Beringen Natuurbeleving op maat van kinderen en jongeren met beperking op het prikkelpad word je heel het jaar door geprikkeld door de natuur. langs de wandelroute staan heel wat belevingselementen opgesteld, waar je als bezoeker extra geprikkeld wordt met geuren, kleuren, structuur, beweging en geluid. Er staan bomen om te ‘voelen’, geurende planten en er is een heus klanklabyrint. onderweg staan speciaal ontworpen zitbanken om even uit te rusten en van de natuur te genieten.

Het pad is ongeveer 2,5 kilometer lang en goed berijdbaar met rolstoel of terreinbuggy.

Aanbod Natuurpunt Wij helpen je om een totaalconcept uit te werken en zetten dit om in een integraal ontwerp.

Wandelen met kwetsbare groepen - biowalks Herstelactiviteiten in de natuur Samen met Ziekenzorg van de Christelijke Mutualiteit gaan

Doezelbosgidsen

vrijwilligers op wandel met patiënten. Ze houden heuse

Het doezelbos in Monnikenheide werd ontwikkeld door

‘biowalks’, waarbij genieten van de natuur en het landschap

bewoners, vrijwilligers en begeleiders van Monnikenheide. In

centraal staan. via de natuur wordt gewerkt aan versterking

het doezelbos wordt natuureducatie en –beleving aangebo-

van de gezondheid van de participanten (in eerste instantie

den op maat van bewoners en gasten. naast het educatief

door het bewegen) en vooral ook aan het welbevinden en

materiaal onderweg (voelbakken, nestkasten, voederplank …)

welzijn van de deelnemers. deelnemers hebben fysisch en

is er een heuse fit-o-meter met als inspiratiebron de dieren uit

psychisch deugd van het landschap en genieten van het

het bos. bewoners van Monnikenheide met een verstandelijke

samen zijn in groep en het steun vinden bij elkaar.

beperking genoten samen met natuurgidsen een doezelbosgidsopleiding en begeleiden de wandelingen. Een doezelbos-

Aanbod Natuurpunt

gids-duo, bestaande uit twee gediplomeerde doezelbosgid-

natuurpunt leidt vrijwilligers op tot gids om die specifieke

sen, leid je groep zo rond in het doezelbos.

groepen te begeleiden bij de herstelnatuuractiviteiten.

Aanbod Natuurpunt

natuurpunt netebronnen, kreeg het project van de Zorgtuin

doezelen: is doen en snoezelen. natuurpunt helpt je bij het

‘den Hof’ vorm. Alfons Smet Residenties investeerde in

ontwerp van je doezelpad of doezelbos nabij je zorginstel-

het laten uittekenen van een inrichtingsplan door natuurpunt

ling en zorgt voor de opleiding van de doezelbosgidsen. Het

waarbij bewoners, vrijwilligers, bezoekers … de tuin mee vorm

betrekken van personen uit de doelgroep van mensen met een

gaven.

verstandelijke beperking als gids is hierbij essentieel.

natuurpunt bracht alle ideeën samen, zocht extra projectfinanciering en bouwde tijdens het inrichten van de tuin aan

Beheerwerken dagcentrum Muylenberg en Talander in landschap De Liereman

een nieuwe vrijwilligersgroep voor de tuin die een groot deel van het onderhoud en beheer van de tuin op zich neemt.

Aanbod Natuurpunt

Actief aan het werk in de natuur

•

Al meer dan 25 jaar gaan bewoners van dagcentrum Muylen-

gever, helpen zoeken naar extra projectfinanciering voor

berg met vrijwilligers van natuurpunt aan het werk in het landschap de liereman. Ze dragen bij tot het behoud van

met een basis startbudget, in overleg met de opdrachtde realisatie van het groene initiatief

•

opzetten van een participatief traject met alle betrokke-

waardevolle Europees beschermde natuur, zoals het heide-

nen (bewoners, buurt, vrijwilligers, personeel, leerlingen,

landschap en vinden in de natuur ontspanning, werklust en

werknemers …) zowel bij het concept, als bij de realisatie

bovenal ook teamspirit. Plagschuppen, rieken, kruiwagens … geen beheermateriaal is hen vreemd. Natuurbeheer in zijn

en het latere beheer en onderhoud •

puurste vorm hand in hand met gezondheid, sociale integratie en maatschappelijke meerwaarde.

begeleiden en opleiden van vrijwilligers voor het tuinproject

•

begeleiden en opleiden van vrijwilligers, gidsen …. in samenwerking met experten uit de zorgsector voor het

Aanbod Natuurpunt Wij brengen jouw zorgbewoners in contact met onze lokale vrijwilligerswerkingen om samen te zoeken naar boeiende activiteiten in de natuur.

Ecologische zorgtuinen Inrichten van zorgtuinen nabij woon- en zorgcentra en ziekenhuizen (semi-publieke ruimte) in Dessel Samenwerken is een sleutelwoord voor natuurpunt bij het inrichten van zorgtuinen. Samen met het woon- en zorgcentrum en vrijwilligers van den bunt en de plaatselijke afdeling

begeleiden van participanten bij herstelnatuuractiviteiten

Zorgnatuur bij woonzorgcentrum

Aanbod Natuurpunt

De Wending in Turnhout

•

We richten het gebied op een natuurlijke manier in en vormen de ruimte om tot een aantrekkelijke en ecologische

uitwerken visie en voorontwerp die aan de hand van referentiebeelden en/of schetsen geïllustreerd worden

•

waardevolle ontmoetingszone. bloemenweide, poelen,

opmaak van het ontwerp-, het uitvoerings-, beplantingsen beheerplan

bezinningsruimte, groenstructuren, wandelpaden, moestuin-

•

opmaken van een kostenraming

kamers ... het ontwerp kwam tot stand samen met alle

•

uitvoering: van grondwerkzaamheden tot beplantings-

betrokkenen in het gebied. Een educatieve werking werd in een vroeg stadium uitgebouwd en wordt verdergezet in de

werken en beheer Meer weten: zorgnatuur@natuurpunt.be

natuurtuin. bij de planvorming speelt het sociaal-maatschappelijk aspect een grote rol. Met de ontwerpen wil natuurpunt met haar opdrachtgevers en partners, naast het versterken van de biodiversiteit, de afstand verkleinen tot de natuur en jong en oud vaker en meer in contact brengen met die natuur. Met kleine ontwerpingrepen bevorderen we het participeren aan vertrouwde activiteiten in de natuur. bij dit alles staat natuurbeleving centraal. bezoekers, bewoners van het woon- en zorgcentrum, omwonenden van de buurt, patiënten van het nabijgelegen ziekenhuis, genieten van de natuur dicht bij huis. Intergenerationeel werken staat centraal waarbij er rekening gehouden wordt met alle leeftijden die gebruik maken van de tuin ‘natuurgaard de Wending’. de tuin groeit mee met haar gebruikers en past zich aan aan de noden en wensen van de verschillende doelgroepen actief in de tuin. Een

© Wim Dirckx, Maria Rommens

globale visie over de tuin bewaakt het kader van inrichting.

© Wim Dirckx

Natuur en kinderen Op een groene speelplaats ervaren kinderen de wonderen van onze natuur.

Elk blaadje is een kunstwerkje, elk grassprietje vertelt een verhaal, elke tak nodigt uit om scenario’s uit te dokteren. Een levende hut geeft ruimte om geheimen met elkaar te delen, bloemen bieden nectar aan vlinders en bijen, herfstverkleuring versterkt seizoenbeleving …

Een groene speelplaats leeft en staat in schril contrast met de grijze stenige speelplaatstegels van weleer. De groene rijkdom biedt kansen, zorgt voor microbiotopen, maakt dat kinderen opnieuw kunnen ravotten, biedt nestgelegenheid aan heel wat kleine diertjes en insecten.

Groene speelplaatsen, kinderdagverblijven

termijn, een zicht op de kansen op langere termijn

en revalidatiecentra

• een vlekkenplan geeft een eerste zicht en verduidelijkt de

Speelplaatsen, kinderdagverblijven en revalidatiecentra om-

mogelijkheden rond natuur en vergroening. Het vlekkenplan

vormen naar groene oases of ruimten waar naast de klassieke

omvat een conceptuele schets, inclusief referentiebeelden

‘speelplaats’ ook ruimte is voor groen en natuurbeleving ziet Natuurpunt als een belangrijk doel naast de grote natuurge-

Naast advies kan je bij ons terecht voor een ontwerpplan, een

bieden die ze aankoopt, beschermt en beheert.

inrichtingsplan, een technisch dossier, projectrealisatie en een beheerplan.

Aanbod Natuurpunt Scholen en kinderdagverblijven kunnen samen met Na-

De prijzen variëren en worden opgesteld in functie van het

tuurpunt kijken hoe ze tot een nieuwe buitenruimte kunnen

traject dat door de school wordt opgestart. Hoe meer taken

komen waarbij oog is voor de verschillende doelstellingen en

er door de schoolkinderen, leerkrachten, ouders, partners,

aandachtspunten zoals: veiligheid, variatie in speelelementen,

educatief natuurbeheer ... kunnen worden opgepakt, hoe meer

verhoging van de biodiversiteit, haalbaarheid in onderhoud en

jullie kunnen investeren in meer natuur.

realisatie …

Voor het uittekenen van het ontwerp kan je bijvoorbeeld een deel uitsparen door samen de speelplaats op te meten, zelf de

Natuurwandelingen in Limburg en Vlaams-Brabant:

bestaande toestand te onderzoeken (ondergrondse leidingen

• beheerwerkzaamheden in de natuur, samen met leerlingen

en rioleringen in kaart brengen ... ), visiebeeld uitwerken.

van de derde graad basisonderwijs • kinderen warm maken voor natuur aan de hand van bele-

Voorbeelden

vingsgerichte opdrachten

Basisschool de Brug, Beringen:

• natuurbeheerspel en natuurontdekkingstocht

• vergroenen van de speelplaatsomgeving, een samenwerking

https://www.natuurpunt.be/educatief-natuurbeheer

waarbij professionelen (Educatief natuurbeheer) en vrijwilligers (lokale afdeling) samen de handen uit de mouwen steken

Je kan bij Natuurpunt terecht voor de opmaak van een

• speelgroen

adviesrapport:

Adviesontwerp Berkenboom Huppelpas

• één van onze landschapsarchitecten komt persoonlijk bij je

in Sint-Niklaas

langs voor advies met betrekking tot de ecologische inrichting

• infiltratie van regenwater en variatie in bodemvochtigheid

van de schoolomgeving

• gradiënt droog-nat inclusief een kleine rotstuin

• tijdens het gesprek en de verkenning van het terrein zullen

• takkenril

een aantal ideeën ontstaan, die naderhand voor jou op papier

• gelaagdheid in beplanting

worden gezet in het adviesrapport

• levende speelhut en een speelse loofgang (wilgentenen) en

• dit adviesrapport is een handig oriënteringsdocument waar

een amfitheater

je concreet mee aan de slag kan. Zo bevat het tal van tips

• gevelsnoepjes

bijvoorbeeld naar het opstarten van het vergroeningstraject,

• seizoensbeleving (bollengrasland, bosje en voederplaats

naar het inrichten van fauna-vriendelijke hoekjes op korte

voor vogels, akkerbloemen, moestuinieren …)

Š Wim Dirckx

Natuur en bedrijventerreinen Voor het binnenklimaat van bedrijfsgebouwen en rond veiligheid op het werk is er een terechte aandacht bij bedrijven. Wat het buitenklimaat betreft wordt dit echter heel vaak uit het oog verloren.

Inrichten van bedrijventerreinen

Voorbeelden

gezondheid op het werk/kwaliteit van werken

1. Saint-Gobain, Antwerpse Linker Schelde oever

Voor het binnenklimaat van bedrijfsgebouwen en rond veiligheid op het werk is er een terechte aandacht bij bedrijven. Wat het buitenklimaat betreft wordt dit echter heel vaak uit het oog verloren. Bedrijven situeren zich in erg ‘grijze’ ruimten met een overdaad aan beton. Nochtans kunnen kleine en soms grotere ingrepen de kwaliteit van werken en dus de gezondheid op het werk sterk verhogen.

Terzelfdertijd is werken aan meer natuur ook mogelijk een element in het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen beleid van bedrijven. Een element waarvoor de expertise, in tegenstelling tot bijvoorbeeld besparen op water, papier of

•

kleinschalige natuurontwikkeling van haventerrein

•

planteninventarisatie en monitoring

•

creëren van een droog-nat gradiënt om de lokale biodiversiteit te verhogen

•

waar mogelijk werden enkele niveauverschillen aangelegd

•

omvorming van een perfect getrimd gazon naar een stukje ongerepte natuur

•

variatie in schaduw- en windwerking door op strategische locaties bomen en struikgewas aan te planten

•

demozone die bezoekers informeert over het groenproject op de bedrijfstuin

energie, vaak niet of weinig in het bedrijf aanwezig is. Naast

➜

het welzijn van de werknemers wordt met het groen ook de

natuur-en-landschapszorg-vzw-realiseert-eerste-

biodiversiteit van de omgeving versterkt. Het creëren van een leefbare werkomgeving kan bovendien de beheerkost gevoelig verlagen door de overschakeling van een intensief naar een onderhoudsarm beheer. Zo heeft een meer ecologische aan-

ecologische-herinrichting-van-haventerrein 2. Your Mover Vandergoten, Vilvoorde •

overschakeling van traditioneel groenonderhoud naar een groenbeheer zonder chemische bestrijdingsmiddelen

pak ook een directe economische betekenis.

en/of meststoffen •

ecologische infrastructuur ten voordele van de diversiteit op de site

Aanbod Natuurpunt Wij toveren je bedrijfstuin om in een gezonde werkplek. Onze

http://www.ondernemeninantwerpen.be/nieuws/

•

streekeigen beplanting met oog voor personeel en fauna, zo werden er bijvoorbeeld fruitbomen geplant

missie is om de natuur te versterken en te laten overvloeien tot in de stenen werkplek, waarbij de stap gemaakt kan worden

•

naar een natuurlijker beheer.

3. Allard Europe

Je kan bij ons terecht voor opmaak van het ontwerp-, inrich-

bijenhotel en bloemenweide

•

aanplanten van een houtkant en hoogstam bomen

•

verwijderen van exoten en het creëren van een ruigte

tings-, beplantings- en beheerplan, tot en met de realisatie

waarin vogels, insecten en ongewervelden een plekje

van de groene buitenruimte van jouw bedrijventerrein. We

vinden

onderscheiden ons in hoofdzaak door te vertrekken uit

•

gefaseerd maaibeheer

aanwezige potenties en in te zetten op de meest kwalitatief

•

groene eethoek voor de werknemers, met een plantenscherm

hoogstaande natuur die binnen de context haalbaar is.

•

bijenhotel

Š Wim Dirckx

Advies en opmaken van ontwerp-, inrichtings-, en beheerplannen Sinds vorig jaar beschikken we over twee professionele tekenaars die tuinplannen kunnen maken. Zij willen je graag ondersteunen.

Gezien er bij het bieden van ecologisch advies vaak heel wat komt kijken (bodemgesteldheid, ruimtelijke context, hydrologie, natuurlijke processen, veiligheid, onderhoud ‌) kunnen je een advies aanvragen voor de ecologische inrichting van jouw zorgtuin, schoolplein of publieke ruimte.

1. bezoek + adviesrapport: € 600 excl. BTW Wat mag je hiervoor verwachten?

•

één van onze landschapsarchitecten komt bij je langs voor advies

•

tijdens het gesprek en de verkenning van het terrein zullen een aantal ideeën over inrichting ontstaan, welke naderhand voor jou op papier worden gezet in het adviesrapport

•

dit adviesrapport is een handig oriënteringsdocument waar je concreet mee aan de slag kan

•

een vlekkenplan dat een eerste zicht geeft op de mogelijkheden rond natuur

het advies wordt digitaal opgestuurd en geldt voor groene ruimten met een oppervlakte tot 1500 m2. voor grotere groenzones zal meer tijd nodig zijn. naast advies kan je bij ons terecht voor een ontwerpplan, een inrichtingsplan, een technisch dossier, projectrealisatie en een beheerplan. eerst analyseren we een gebied grondig. voor het bepalen van doelsoorten en –habitats, worden we

met het Belgian Biodiversity andontwerp Health en plat• Samen na terugkoppeling opmaak van het basis form en andere partners volgt natuurpunt de onderzoeksrebeplantingsadvies

n

van de meest recente en relevante studies in europa • sultaten 3 overlegmomenten op locatie, en belgië over de link tussen natuur en welzijn op en bekijkt

g

zebasisontwerp hoe ze ondersteunend zijn bij onderzoeksprojecten het geldt voorkan groene ruimten met een 2 in Vlaanderen. ook werken we verder rond concepten als oppervlakte tot 1500 m.

w

‘healing environment’ in de bouwsector of groennormen rond

s

z

is

v

bestemmingen zoals en zorgcentra. in kwetsbare meerprijs te voorzien indien vanziekenhuizen toepassing aan 55 euro/uur: we willenindien ook dat er opkadasterplan het terrein projecten gerealiseerd • Maar opmeting er geen of andere plannen

d

worden. daarom zoeken ter beschikking zijn we partnerschappen binnen de om concrete natuur& gezondheidsprojecten uit • zorgsector samenstellen dossier voor meldingsof vergunningsplicht

v

te werken. wij vertrekken daarbij niet van nul. (eenvoudige samenstelling)

b

p

v

o heel wat lokale Natuurpuntafdelingen hebben samen met

Opzetten participatief traject: partners uit de zorgsector al jarenlange ervaringen op300 euro/dag gebouwd. enkele voorbeelden: natuurpunt Gent werkt samen

b

met mensen met een mentale beperking die natuurbeheer groene hebben de meeste op slagen als komenprojecten doen in het natuurgebied dekans bourgoyen. natuurpunt voldoende mensen worden. vaak iseen er begeleiding dilbeek legde eenbetrokken rolstoelpad aan naast zorginstelling.

nodig bij activiteiten dieontwierp de groene initiatieven ingang doenpartnatuurpunt beringen samen met verschillende (blijven) vinden, ook na de realisatie. naargelangendeinwensen en ners een prikkelpad of natuurbelevingspad. turnhout deen aanwezige ervaring kunnen we voorsamen de gepaste dessel werken natuurvrijwilligers met debegeleiding bewoners zorgen. samen bekijken we wat de wensen rond het betrekken van een zorgcentrum aan een ecologische zorgtuin. van bewoners, personeel of omgeving zijn.

ondersteund door de natuurstudiedienst van natuurpunt.

1

2. Basisontwerp aangepaste zorgtuin: € 2600 excl. BTW Wat mag je hiervoor verwachten?

•

bodemanalyse en snelsurvey

•

uitwerken visie en voorontwerp die aan de hand van referentiebeelden en/of schetsen geïllustreerd worden

nys a. 2014. ‘Rapport natuur op wandelafstand.’

Meer info ➜

http://natuurpunt.be/groeneruimte Lobbywerk natuur & Gezondheid: www.natuurpunt.be/gez

➜

e-mail: zorgnatuur@natuurpunt.be ecologische inrichting Groene ruimte: www.natuurpunt.be

➜

bijenhotels: www.natuurpunt.be/bijenhotels