DOARPSKRANTSJE EASTEREIN febrewaris 2021
Kolofon
Nûmer 2 – Febrewaris 2021 Redaksje: Bauke de Boer Marijke de Boer Paul David Meesters Nathalie Oliveiro Einredaksje: Yvonne van Beem Foto foarside: Willy Sybesma Opmaak: Froukje Dijkstra Printwurk: Drukkerij Van der Eems Kopij Doarpskrantsje: doarpskrante@easterein.nl as by Nathalie Oliveiro, Dobbelân 7 Webside Easterein.nl: info@easterein.nl Twitter: @easterein_frl Facebook: Fraach&oanbod&sa Advertinsje? Mail nei doarpskrante@easterein.nl Rekkennûmer: NL70 RABO 0349 5017 26 û.f.f. Doarpskrante De redaksje fan de Doarpskrante stelt har net oanspraaklik foar de ynhâld fan ynstjoerde stikken. De redaksje behâldt har it rjocht foar om artikels yn te koartsjen of mooglik te redigearren. Troch it ynstjoeren fan tekst- as beeldmateriaal jouwe jo tastimming foar it fermannichfâldigjen hjirfan.
Kopijdatum: Woansdei 24 febrewaris
Doarpsaginda Febrewaris 03 febrewaris
07:00-08:30
Griene kontener
10 febrewaris
07:00-08:30
Grize kontener
13 febrewaris
09:00-10.00
Ald papier Wilhelmina
17 febrewaris
07:00-08:30
Griene kontener
22 febrewaris
hiele wike
Foarjiersfakânsje BO en VO
24 febrewaris
07:00-08:30
Grize kontener Ynleverje kopij Doarpskrante
28 febrewaris
16.00
Bluescruise Eastersnein mei Tee-ice and friends, Bergsma Easterein
Maart 03 maart
07:00-08:30
Griene kontener
Dizze ynformaasje komt fan easterein.nl en út de mailtsjes dy’t wy krije. Ha jo ek wat foar de doarpsaginda? Mail it dan nei doarpskrante@easterein.nl
Ik wol elkenien hiel erch betankje foar de kaarten en (ûnferwachte brievebus) kadokes mei de berte fan Sare. Yn it bysûnder in grutte tank foar de freonen dy't my de ôfrûne tiid sa holpen ha - en noch hieltyd dogge. Mar de grutste tank giet út nei Sandra Wolf myn grutte steun mei de befalling, mar ek seker de tiid dêrnei. Al dat omtinken docht in minske goed. Hertlike groetnis Amarins
50 jaar getrouwd in coronatijd 18 december waren wij 50 jaar getrouwd. Helaas konden we geen groot feest geven, maar toch is het een prachtige dag geworden. We werden verrast door onze kinderen en zijn met een versierde auto langs familie en vrienden gereden. In totaal zijn we bij 16 adressen geweest en hebben bijna de hele provincie gezien, van Dokkum tot Oudemirdum.
De familie en vrienden konden de locatie live volgen en stonden ons buiten op te wachten om ons (uiteraard op 1,5 meter) te feliciteren. Er zijn veel foto’s en video’s gemaakt en we kijken terug op een onvergetelijke dag! Graag willen we iedereen bedanken voor de kaartjes en cadeaus! Kobus & Em Nauta
Bergsma
Easterein
Restaurant-partycentrum Sibadawei 2, 8734 HE Easterein Telefoon: 0515 - 331290
Bêste Eastereinders, Graach wol ik jimme tanksizze foar alle moaie blommen en kaarten dy't ik fan jimme krigen haw. It wie it ôfrûne jier wolris dreech mei in brutsen earm en koroana. Dat jimme sa om my tocht hawwe, hat my goed dien. Ik bin ferhuze nei Boalsert en it giet wer in stik better mei my. Mei freonlike groetnis, Frou IJ. van der Brug- Koopmans Bloemkamp, Rozemarijn-Rood, keamer 4
fan... Ut de húshâlding Wa binne dit?
Nijs fan Hâld Faesje
Troch Berend Santema “Niet elk jaar is goed, maar er is iets goeds in elk jaar”. Mei dat gefoel sjogge we werom op 2020. We begjinne oan in nij jier. Wol mei in bysûnder gefoel dat wy meinimme út 2020. In jier lyn hiene we der noch gjin sjuchum fan dat Corona it hiele sosjale libben en de ekonomy kompleet fersteure soe. It behearsket foar in grut part it lytse en it grutte wrâld nijs. Sels as doarpsbelang fiele we in ferskil mei earder. Gjin jierfergadering; gjin besite fan de wethâlder dy’t ús grutte woarsten foarhâldt; gjin neisit. Dochs binne we wer los en hoopje dat we yn de rin fan dit jier wer mear en mear de romte krije en nimme om saken foarelkoar te krijen dy’t goed foar it doarp binne. Ek al begûn dat wer efter it skermke. Fee roasters op fyts- en kuierpaden De gemeente giet yn oerlis mei de grûngebrûkers om noch in tal feeroasters op te romjen. It binne bonkebrekkers en ek foar fytsers binne se net sûnder risiko. Hûnepoep bakken We krije in trijetal hûnepoep bakken yn Easterein. Oanslutend op de paden wer’t it meast mei hûnen kuiere wurdt. De gemeente leget se, en dus moat der wol in frachtauto bykomme kinne. In ekstra oantrún om hjir gebrûk fan te meitsjen. Omjowingswet en Wenningbou De nije omjowingswet is yn tarieding. We binne benijd wat it effekt is fan de ynspraakronde dy’t plak fûn hat, en wat dat betsjutten giet foar ûnder oaren de bou mooglikheden fan Easterein. Mei de “nije” wethâlder fan Dam is ôfpraat dat wij dizze maaitiid opnij mei him en syn kollega wethâlder de Man om tafel gean om dat te besjen. It wenningkontingent fan SúdwestFryslan is ophege troch de Provinsje en der wolle wij graach fan meiprofitearje. Fierders binne we yntusken op é hichte steld fan in saneamd “ynwreidingsplan”. Deroer de folgjende kear mear.
Greidhoeke plus
Yn it kader fan “de Noordelijke Landbouw Deal” komt jild frij om projekten op te pakken dy’t de oerstap nei in Natoerynklusieve Lânbou stypje. It idee giet út nei in brede plattelânsûntwikkeling wêryn ekology, leefomjowing en ekonomy mear oan elkoar ferbûn wurde. Wy besjogge hoe’t we hjir, mei oare doarpsbelangen, op ynsette kinne.
It boerd moast nei de jierwiksel wer efkes teplak. En dan set Janny de postfyts oan de kant en helpt efkes mei. Super! Berend Santema, Annemieke Dinkla, Broer Harmen Abma, Baukje de Jong, Simon van der Velde, Sjoukje van der Eems en Catharina Veenstra
Nijsbrief Súdwest-Fryslan De gemeente heeft sinds enige tijd een Nijsbrief Súdwest-Fryslân. Veel dorpsbelangen zijn hier op geabonneerd. Dat is fijn. De nieuwsbrief is ook bedoeld voor inwoners. Iedereen kan zich voor de nieuwsbrief aanmelden. Als inwoners naar de website van de gemeente Súdwest-Fryslân gaan en in het zoekscherm Nijsbrief Súdwest-Fryslân intoetsen dan komt men direct bij de knop Aanmelden Nijsbrief.
Fizel
D R O G I ST E R I J - PA R F U M E R I E
TERP 52, 8731 BA WOMMELS TELEFOON 0515 333 210
Bêste doarpsgenoaten, Gewoan wei krije jim fan ús run dizze tiid de útnûging foar ús jiergearkomste yn de bus. Mar dat sit der fansels op dit stuit net yn. We wolle jim wol graach efkes byprate mei dit skriuwen. We ha ôfrûne jier spitigernôch gjin Keningsdei en gjin feesten organisearje kinnen. We hiene it allegear graach oars sjoen mar it is net oars. Mar is der dan hielendal neat wat troch giet? Ja wis wol! De bestjoerswiksel. Jelte en Vera harren tiid sit der op en we ha Kees Zijlstra en Anneke van Beem ree fûn om harren plakje yn te nimmen. Hjir bin wy tige bliid mei en we hoopje dat we gau wer moaie feesten organisearje kinne mei harren ynbring. En fansels sil we dan op passende wize ôfskied nimme fan Jelte en Vera. De feesten ha we dit jier op tongersdei 24 en freed 25 juny yn de aginda stean. It is fansels noch mar de fraach oft dit troch gean sil, mar we bliuwe posityf! Bliuw sûn en oan’t gau! Groetnis, Oranje en Heitelân Jan Jetze, Vera, Jelte, Klaas, Hendrik, Hieke, Christian, Johannes en Frida
Hoe is it no mei… Guido de Nobel Troch Bauke de Boer
Om op te groeien is Easterein een prima plek. Veel van de lezers zullen dat met mij eens zijn. Voor mij was het een geluk dat het mij mocht overkomen. Na een vakantie in de zomer van 1969 in Easterein, verhuisden mijn ouders met mij en mijn broer Mark in 1970 uit Haarlem naar Friesland. We woonden tijdens de vakantie in een klein huisje tegenover de winkel van Jouke Houtsma. Een paar maanden later belde Jouke dat er nieuwe huizen gebouwd werden aan de Stittenserleane. Mijn vader was als schrijver van artikelen voor het maandblad KIJK niet meer aan kantoor gebonden en het mooie groene Friesland was een verademing na de grote stad. Omschakeling Het was wel even wennen. Een school met vier klassen in plaats van 18, de Friese taal, gras en koeien in plaats van beton en flats. In de klas bij meester Hingst leerde ik mijn leeftijdgenoten snel kennen. Gelukkig werd er in de derde klas wel lesgegeven in het Nederlands. Fries leren ging vervolgens automatisch, al ben ik bang dat ik altijd een Hollandse tongval gehouden heb en nu, na 40 jaar buiten Friesland, is het wel wat roestig geworden.
Mijn grootste vriend werd Tjitze van der Valk, waar ik bijna elke dag bij op de boerderij speelde en hielp. Altijd welkom en altijd wat te doen.
Eén van vroeger samen met Tjitze van de Valk. Voetballen in het weiland tussen de boerderij en die van Groustra met Sietse, Peter, Halbe en Yme, in de winter schaatsen of op zolder met de mini trekkers en spullen. Maar ook helpen met hooi, kuil, kalveren voeren en de koeien ophalen voor het melken. Vanuit klas 6 bij meester Strikwerda ging ik met Tjitze naar de HAVO aan het Bogerman in Sneek. Met een korte tussenstop in de 4de examenklas MAVO in Wommels, heb ik de HAVO afgerond. In de tussentijd met veel plezier en iets minder talent gevoetbald bij SDS en samen met Sjoukje Scheltema, Jacob Zijlstra en Pieter van de Valk in het jeugdbestuur van de Tsjerne. Later ook met Douwe Schaafsma en Durk Houtsma (nog meer?). Zondagmiddag open, soms op zaterdagavond een bandje en biervergunning en op pad in Friesland met de drive-in show van Jacob; The Persuaders.
In 1980 werd mijn vader ziek en overleed. Dat zette mijn wereld redelijk op zijn kop. Met mijn moeder, Mark was inmiddels al het huis uit en aan het werk in Holland, ben ik verhuisd naar de Andries Joustrastrjitte om van daar samen met Durk Houtsma te vertrekken naar Groningen voor een opleiding tot leraar Biologie en Aardrijkskunde. Het eerste jaar samen op een woonark in het Boterdiep. Daarna op mijzelf met Willy uit Wommels.
Een schilderijtje gemaakt door mijn vader van het dorpsfeest in Easterein in 1971. IT werk over de hele wereld Die studie was geen groot succes en na een poosje zoeken vond ik een nieuwe uitdaging. Ik heb mij om laten scholen tot COBOL-programmeur, IT- er. Nog tijdens de omscholing vond ik een baan als programmeur bij Forbo Parade Tapijt in Soest. Sindsdien ben ik verder gegaan in de IT. Via de maker van Knorr en Dextro (CPC Benelux) naar een IT-bedrijf (Silvac) in Hilversum. Daarna 16 jaar voor Unisys, een paar jaar voor Wipro en nu voor mijzelf. Veel verschillende klussen. Soms in Nederland, maar ik heb ook leuk werk kunnen doen in de rest van Europa, in Amerika, India en in Zuid-Afrika.
In de tussentijd ben ik twee keer getrouwd en heb twee dochters gekregen die inmiddels alweer 31 en 22 jaar zijn. Na Soest ben ik verhuisd naar Amersfoort. Na mijn scheiding kwam ik Beatriz tegen met wie ik nu alweer 25 jaar samen ben. Via Amsterdam en Huizen zijn we na ruim 20 jaar naar Schagen verhuisd. Vlak bij Friesland, aan de overkant van de Afsluitdijk. Ik werk inmiddels als zelfstandig IT-manager op een opdracht voor Rijkswaterstaat. Ons doel is het vernieuwen van het verkeersmanagementsysteem in Nederland; het systeem achter in informatieborden, spitsstroken, matrixborden en camera’s langs de weg. De reünie Net voordat corona heel Nederland in zijn greep kreeg was ik nog even terug in Easterein. Op initiatief van Tjitze zijn we met de klas van de lagere school bijna 50 jaar later weer bij elkaar gekomen. Een enorm leuke dag. We ontmoeten elkaar op school in onze eigen klas, al is die behoorlijk veranderd in de tijd. Het was super om onze drie meesters weer te zien. Meester Hingst, meester Van Der Zee en meester Strikwerda. Van alle drie kregen we een korte les die ons prachtig terug bracht naar vroeger. Jan Keuning gaf ons vervolgens een rondleiding door de school, waar tussen alle nieuwe uitbreidingen onze oude school nog goed herkenbaar bleek. Daarna met de klas naar de bovenzaal van het café, om met zijn allen herinneringen te delen en te genieten van een prima maal. Het is inmiddels meer dan 50 jaar geleden dat ik in Easterein kwam wonen en blijf ik altijd een Hollander, toch heeft Easterein en hebben de Eastereinders voor altijd een mooie plek in mijn hart.
Yn en om Easterein (Fanút de loft) Troch Jan Hiemstra
Hjoed-de-dei sjogge je de aldermoaiste printsjes dy ’t fanút de loft troch in drone makke wurde. Eartiids koe soks allinne mar fanút in fleantúch. Woene je dan dochs in foto fan ‘boppen’ meitsje dan klommen je yn de toer. Ien fan de moaiste ‘luchtfoto’s’ dy ik fan Easterein kin is plm. 1960 makke (sjoch oare side). It is te hoopjen dat de details skerp genôch ôfprinte binne om echt fan dizze foto te genietsje te kinnen. Miskien soe dizze, mei noch folle mear, op in site fan Doarpsbelang komme kinne! Oer de foto falt hiel wat op te merken. De grêft dy ’t ea groeven is om op in ferheging in tsjerke te bouwen (en wierskynlik ek om beskerming te bieden tsjin oanfallen) is dúdlik sichtber en ek it part dat letter wer dimpe is. Dit part begjint tsjinoer it hûs oan Tsjerkebuorren 33 en einiget tusken Tsjerkebuorren 17 en 5. Fierders falt op dat de houten ‘elektrisiteitspeallen’ foar liedingen en ferljochting der noch steane, de muzyktinte links fan Bergsma noch net ôfbrutsen is en it brânwachthokje foar de skuordoar fan Bergsma der noch stiet. It is dúdlik midden yn ‘e simmer. De beammen steane folop yn it blêd, de linebeammen om it tsjerkhôf steane der dan sa ’n tsien jier en Van der Eems hat it sinneskerm nei ûnderen dien om it guod yn syn etalaazje tsjin it fûle sinneljocht te beskermjen. De beukerskoalle is noch skoalle en it hûs der ‘t ‘post’ Zijlstra mei syn tabakshannel yn wennet is noch net by Tsjerkebuorren 19 lutsen.
De tsjerke as middelpunt fan it doarp yn 1960.
Fanôf de toer En no twa foto’s fanôf de toer. Mocht der gjin winter of snie komme, dan krije jimme dochs in wintergefoel. Ik tink dat ik dizze foto ’s yn jannewaris 1963 makke ha fanút de lûken deun ûnder de spits fan de toer. Us heit wie kloklieder, in putsje dat ik ek geregeld die en sa hie ik frije tagong ta de toer. Ik ha doe doarp en omkriten mei in ienfâldich Agfa kamera fêstlein.
Rjochting gersdrûgerij, suvelfabryk en Skrok. It sil dúdlik wêze dat it in heldere dei wie. Hiel yn de fierte binne Hinnaard en Easterlittens te sjen. Suvelfabryk en gersdrûgerij steane noch yn folle gloarje op de foto. Al rillegau nei 1963 sille beide net mear brûkt wurde der ’t se foar setten wiene. De pleatsen fan Van der Valk (rjochts) Engelsma (rjochts fan de skoarstien) en Hofstee (links fan de skoarstien) binne dúdlik te ûnderskieden. En de pastorij leit der skitterjend by. En dan geane wy nei de eastkant fan it doarp.
De Skippersbuorrenfeart. De baan is der troch en der wurdt riden. It wie it begjin fan de tochten dy ’t wy rieden. As it heal koe gong it earste loopke nei de Frjentsjerterfeart en dan oer Reahûs en Turns nei Snits en werom. As soks foar Sinterklaas al koe dan wiene je ‘wis’ fan in strange winter! Sels ha ik dit hiel sporadysk meimakke mar dan lei it iis ek oant maart/april yn de sleatten. Waard de winter wat minder fûleindich dan hiene je altyd noch de útwyk nei de Kleasterfeart rjochting Hidaard, want die wie minder djip, der foeren gjin (molk)boaten en dêrom earder sterk om te riden. Tip: It doarpskrantsje kin je ek (yn kleur) besjen op de website www.easterein.nl ûnder it kopke Doarpskrante. Je kin dan de foto’s ek fergrutsje wat bygelyks ynteressant wêze kin foar de foto’s út it stik fan Hiemstra. De digitale ferzje fan it krantsje komt (ungefear) in moanne letter op de site.
Alle Eastereiners op de foto: it Skrok
79'')77:30 %*:%00)2
U &P ?9o o 0
s Ös¤¤ « ±±¢ ¤ Í¢ ¢s« â ¡« ~ × ¡ÂÈ I±× ¾P¤ ª È »¾± ¾sªªs sÈ Ö ¾Â sÈ ¾± «È «÷ âÍ Ö ¤÷ Ö¤ Â Ö ¾Ös« ¾Â « Ö Â ±ª~ « ¾È ª È ¢±±¤ Ý ¾ssÈs¾ª « « ¾± × È¾ ¡¢ »¾± Í È « â± sÈ ¡ Ö È Ö ¾~¾s« È « « » ¾ «ü ªs« ¾ ×ss¾±» È × ¤ ¤Í¢Èü
II¾±  ±« ¤ ¾ « ¾Ös¾ «  ¢ͫ ¾Ös ±s  ±s « d±ªª ¤Â 2 Í×s¾ «
d ¡ ¤ ¾ « ¡ ± ¡ s« ¾Â ¢Í«È «¢ «÷ ×ss¾ ±±¾ ¡ s« ¾Â ¢Í«È ± «÷ ~ È ¾ ¢ Íâ  ¢Í«È ªs¢ «ü
8
±Í × ÈÂ~ ±Í ss¤ þ d «Â × È ~ ss¤ þ ªss¤ d ¡ ~ « ¡ ª « ªss¤ « ¡ss¾ ¾sÈ Â «s~ ¤ « ùù
¾s ÂÖ ¾s« ¾ «
¤ «
'DDURP JD MH QDDU %DODQVLH d ¤ ¡ ¡ ±±¢ Ⱬ ¾ ¤ Ö « « ¤ ¢¢ ¾ ~¤ ¡Ö « È «þ I¤s« s« «Í ¡ L U&P «Ès¢ »¾ ¢ « × ¡ « ±¾ª ¾ « ¡ ¾ss «ss¾ ª± ¤ ¡¢ « Ös« ±«â ~ ¤ « ü
×××ü~s¤s«Â ü«¤ èî éí ñè îé éñ ;
U kunt ook reserveren via l e.n www.metzstyl
Terp 27 8731 AX Wommels tel. 0515 333 873 www.metzstyle.nl
Maandag 8.30-12.30 13.30-16.00 uur* Dinsdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Woensdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Donderdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Vrijdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Zaterdag 8.00-12.30 uur * onder voorbehoud
©Willy Sybesma
Ut de âlde doaze
Troch Bauke de Boer 1985...
Wyns
Troch Karin Everhardus Wyns, Wijns of Wiins - een eeuwenoude (persoons)naam - grijpt terug naar de kernbetekenis ‘vriend’. Wyns werd en wordt gebruikt bij de benaming van diverse landschappelijke kenmerken ten zuiden van Easterein. De meest bekende in deze tijd is de Wynserdyk. Ten oosten van deze weg stroomt nog altijd de Wijnservaart, alhoewel deze op diverse plekken afgedamd is. In het verleden was er een terp met dezelfde naam, een boerderij die daar op lag was ernaar vernoemd. Wyns stond tevens bekend als gehucht en als een buurt(schap) van Easterein. De Wijnservaart lijkt ontstaan te zijn in een tijd, dat de zee nog in open verbinding stond met het land. De onaflatende eb- en vloedstroom - die eeuwenlang vrij spel had - maakte dat er steeds weer kleigrond aanslibde. Zo ontstonden er kwelders oftewel hooggelegen, drassige kleigronden, die geheel begroeid waren. Hierdoorheen vormden zich de waterlopen. De vaart begon als aftakking van de Hidaardervaart, iets ten oosten van Hidaard. Noordwaarts stromend volgde al vrij snel de bocht om de Rispenser terp, hier ligt het tegenwoordige Trijehuzen. Nog weer verderop kwam het water langs de terp Wyns. Bij nadering van Easterein ging het water voorbij aan waar nu de bouw oftewel het moestuinencomplex zich bevindt. Vervolgde toen zijn weg langs De Streek, tot aan de kruising met de Oosterendervaart. Na een paar westwaartse meters, volgde een aftakking naar het Skilplein. Vele eeuwen geleden is daar zo goed als zeker een binnenhaventje geweest. De oorsprong van de straatnaam zou hierop terug te voeren zijn. ‘Skil’ is namelijk de friese benaming voor ‘schelpen’. Deze zullen in groten getale zijn aangespoeld, in een tijd dat het land nog regelmatig door het zeewater overstroomd werd. De Wijnservaart liet deze afslag links liggen, volgde ‘t Heechhiem tot aan het huidige sportveld. Hier ging het water naar links - om een stuk grasland heen - en kwam uit bij het terrein van de pastorie. Waar de vaart zich omheen boog en verder stroomde, om uit te komen bij de (Wynser)dijk.
Tot in 1534 was de polderdijk nog ongeschonden. Na rijp beraad kwam men toen - helaas - tot het besluit om de dijk door te breken... Door de dichtslibbing van de oude watergeulen, kon de Wijnservaart namelijk niet meer terugstromen. De achterliggende gedachte was, dat het ‘gat in de dijk’ na verloop van tijd wel weer dicht zou kunnen. Dat kwam er echter niet van, getuige de brug waar de Wynserdyk nog steeds overheen loopt! Eenmaal onder de brug doorgekomen - langs de eerste vijf achtertuinen van de huizen aan de Eysingaleane - boog het water naar rechts. In feite stak de Wijnservaart de toen nog niet bestaande weg over. Na die oversteek wordt het water op oude landkaarten anders genoemd, heel praktisch als “Vaart van Wommels naar Oosterend”. Enigszins de ‘weg’ kwijtgeraakt, hoe de vaart door dorp en land liep? Onderstaande plattegrond toont duidelijk de loop van de Wijnservaart, in vroegere tijden.
Heden ten dage loopt de vaart iets minder kronkelig door het land en - na alle plaatsgevonden dempingen - iets korter door het dorp. Tegenwoordig gaat het water - bij de bouw aangekomen - direct naar links. Komt dan, ter hoogte van de voormalige slagerij Bouma, uit op de kerkgracht. De Wynser terp zal waarschijnlijk ontstaan zijn in de Late IJzertijd (200 - 12 v. Chr.), en uitgebreid in de Middeleeuwen. Stille getuigen hiervan zijn de vondsten na de terpafgraving. Oude landkaarten geven aan dat er ten zuiden van de terp die Wyns heette, een terp lag met de naam Rispens. In oude teksten blijkt deze laatste echter “Greate Wyns” te worden genoemd. Hierop had het oeroude, van oorsprong Eastereinder geslacht Rispens een eigen boerderij. Heden ten dage bestaat deze nog steeds, met de naam en aanduiding “Sate Rispens 1778”. Het adres is Trijehuzen nr. 3 in Hidaard (!). Als tegenhanger van de ‘grote’ was er dan de ‘kleine’ terp, de “Lytse Wyns”. Easterein heette te liggen tussen de terpen (Lytse) Wyns in het zuiden en Stittens in het noorden. Vanuit het dorp kon men via een binnenpad - langs de vaart - naar Wyns toelopen. Het pad ging verder zuidwaarts, liep via Rispens tot aan Hidaard. Op de terp was de grond in tweeën verdeeld, en tot begin 20e eeuw waren er twee boerderijen op te vinden. De eerste en waarschijnlijk belangrijkste boerderij - Lytse Wyns - was zo’n 32 meter lang. Een dergelijke lengte was typerend voor de bekende oudfriese ‘langhuis’boerderij. Deze bestond uit drie delen, een woonhuis, daar achter een lager middenhuis met keuken en een melkkamer, en daar weer achter een langgerekte stal voor de koeien.
Hierbij een schets van het karakteristieke ‘langhuis’, gemaakt door J.H. Halbertsma, rond 1850.
Opvallend, kenmerkend was dat de “Lytse Wyns” een hooiberg bezat. De Friese boeren maakten namelijk vooral gebruik van “gollen” ofwel hooivakken. De huidige boerderij op deze plaats, heeft als adres Wynserdyk nr. 53. De andere boerderij op de terp had een eigen geschiedenis. Een derde deel van de boerderijgrond was voor 1580 in eigendom van het Thabor kleaster bij Tirns. Zonder het bezit van deze grond zou het klooster waarschijnlijk geen erkenning hebben gekregen, had misschien wel helemaal niet bestaan. Op de plek waar eens het afgebroken klooster stond, ligt tegenwoordig de Thaborhoeve - een wijnboerderij annex camping. Het boerenhuis kende uiteindelijk geen goede afloop. Deze ging in “finale” verkoop in oktober 1903, bij de dorpsherberg. Het woongedeelte was er behoorlijk slecht aan toe. Als het stormde, slingerde de olielamp die boven de tafel hing, hevig heen en weer. Het woonhuis werd daarom afgebroken en het land werd in 14 percelen verdeeld en verkocht. Nog wat illustere namen van enige terpbewoners. Op de (kleine) terp zou in 1359 ene ‘Lutke Wijns’ hebben gewoond, waarnaar hij zich overduidelijk had vernoemd. Rond 1453 woonde er ene ‘Gerardh a Wiins’, deze naam lijkt een verfraaide versie van de in dezelfde tijd vermelde ‘Gerard Wijns’. Een andere vermeldenswaardige variant stamt uit 1511, die van ene ‘Haringh toe Wyns’. Taecke Janz toe Wyns die hier eind 15e, begin 16e eeuw leefde, had land in gebruik dat omschreven werd als “Leggende opt west aen Wijnsera laen”. “Wijnsera laen”, de vroegste aanduiding van een (dijk)weg die terug te vinden is. Het oude woord ‘laen’ was destijds nog niet een verharde weg. De meeste wegen zullen tot begin 19e eeuw moeilijk begaanbaar zijn geweest, toen pas begon men met het aanleggen van verhard wegdek. In de loop der tijd kwamen er meer doorgaande wegen. Het zuidelijke deel van de tegenwoordige Wynserdyk behoorde toen tot de ‘Sneeker Rydweg na Franeker’, totdat deze weg een afslag nam in noordwestelijke richting. Nog later kwam de naam ‘Hijdaarderweg’ ofwel ‘Hidaerderdyk’ in omloop. Na de komst van de auto kwam vervolgens de allereerste benzinepomp van het dorp, aan deze weg te staan. Ergens halverwege de vorige eeuw werd de huidige benaming officieel.
Een boerderij aan dezelfde dijk kreeg uitgebreid aandacht van de Leeuwarder Courant, in een artikel uit 1965. Toen werd het eerbiedwaardig oude gebouw geveld, met eindeloos veel bruut geweld. Er kwamen staalkabels, hamers en breekijzers aan te pas, veel gesjor en getrek, maar dit alles was ijdele hoop. Wanhopig geworden op het laatst, rukten de slopers aan de “benen (...) onder zijn lijf”. Stukje bij beetje kwam toen uiteindelijk het geraamte naar beneden. Waar eeuwenlang De Gavere’s hun boerderij en erf hadden, bevinden zich nu drie huizen met de straatnummers 6, 8 en 10 aan de Wynserdyk. Hiermee heeft de naam ‘Wyns’ misschien meer betekenis en inhoud gekregen, ter herinnering aan vroegere tijden.
Ut de húshâlding fan... Oplossing Dizze kear in foto út de húshâlding fan Roel en Eke Sijbesma: Peter en Robert
De koksmûtse: Chewy cookies Door Annebeth de Jong
Ingrediënten • 80 gram bloem • ½ theelepel bakpoeder • 110 gram gesmolten roomboter • 60 gram cacaopoeder • (½ theelepel vanille-extract) • 100 gram suiker
• 100 gram bruine suiker • 1 ei (op kamertemperatuur) • 70 gram gehakte pure (of melk/witte) chocolade (of chocolade druppels) • snufje zout
Benodigdheden • bakpapier Bereiding 1. Verwarm de oven voor op 180 graden en doe bakpapier op de ovenplaat. 2. Mix de bloem, bakpoeder en zout en zet even apart. 3. Mix het cacaopoeder en de boter (en het vanille-extract). Voeg dan het ei toe en de twee soorten suiker. Klop dit even flink door. 4. Voeg de droge mix er nu even kort doorheen en schep de chocolade stukjes 5. Maak balletjes ter grootte van een kleine golfbal en leg die op de bakplaat, met voldoende tussenruimte, anders krijg je één grote cookie-plak. 6. Doe de koekjes ongeveer 8 tot 10 minuten in de oven en laat ze even afkoelen. Na 15 minuten kan je al aanvallen! Bron: Meiden winterboek
Bernehoekje
Troch Froukje Dijkstra 1 = donkerblau 2
= ljochtblau
3
= giel
4
5
= oranje
= read 6
= rôze
7
= griis 8
= swart