Doarpskrantsje jannewaris 2021 by Silvia Hania

DOARPSKRANTSJE EASTEREIN jannewaris 2021

Couperus Hydrauliek ontwikkelt, ontwerpt en bouwt hydraulische systemen voor elke denkbare toepassing.

Mobiele hydrauliek

Hydrauliek voor industrie

Maritieme hydrauliek

Kolofon

Nûmer 1 – Jannewaris 2021 Redaksje: Bauke de Boer Marijke de Boer Paul David Meesters Nathalie Oliveiro Einredaksje: Yvonne van Beem Foto foarside: Yvonne van Beem Opmaak: Froukje Dijkstra Printwurk: Drukkerij Van der Eems Kopij Doarpskrantsje: doarpskrante@easterein.nl as by Nathalie Oliveiro, Dobbelân 7 Webside Easterein.nl: info@easterein.nl Twitter: @easterein_frl Facebook: Fraach&oanbod&sa Advertinsje? Mail nei doarpskrante@easterein.nl Rekkennûmer: NL70 RABO 0349 5017 26 û.f.f. Doarpskrante De redaksje fan de Doarpskrante stelt har net oanspraaklik foar de ynhâld fan ynstjoerde stikken. De redaksje behâldt har it rjocht foar om artikels yn te koartsjen of mooglik te redigearren. Troch it ynstjoeren fan tekst- as beeldmateriaal jouwe jo tastimming foar it fermannichfâldigjen hjirfan.

Kopijdatum: Woansdei 27 jannewaris

Doarpsaginda Jannewaris 06 jannewaris

07:00-08:30

13 jannewaris 20 jannewaris 27 jannewaris 27 jannewaris 31 jannewaris

07:00-08:30 07:00-08:30 07:00-08:30

03 febrewaris 03 febrewaris

07:00-08:30 Hiele dei

16.00

Krystbeammen kinne lâns de dyk (yn plak fan de griene kontener) Grize kontener Griene kontener Grize kontener Ynleverje kopij Doarpskrante Bluescruise Eastersnein mei De Blues busters, Bergsma Easterein Griene kontener Studzjedei op de Foareker, bern frij

Dizze ynformaasje komt fan easterein.nl en út de mailtsjes dy’t wy krije. Ha jo ek wat foar de doarpsaginda? Mail it dan nei doarpskrante@easterein.nl

Ha leaf en hâld moed Dorpsgenoten aan het begin van dit nieuwe jaar willen wij u allen toewensen dat het een goed en vooral GEZOND jaar zal worden. Het afgelopen jaar was zwaar, ook voor ons dorp. Een aantal kreeg helaas corona, er waren de zorgen om banen, de kleinkinderen werden gemist, en vele andere zaken. Een lichtpunt was het inspringen van Engelien Dijkstra en haar vrijwilligers equipe. Bravo!!! Wij zelf hebben nog steeds het luisterend oor en kunnen waar nodig raad geven. Langs deze weg willen wij u een denkbeeldig klavertje 4 schenken. Ha leaf en hâld moed. Alle goeds en warme groet, Het Stipepunt, Welzijn en Zorg Easterein. Johanna Stout, Greet Bouma, Folkje Visser en Cary Mulder

U kunt ook reserveren via l e.n www.metzstyl

Terp 27 8731 AX Wommels tel. 0515 333 873 www.metzstyle.nl

Maandag 8.30-12.30 13.30-16.00 uur* Dinsdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Woensdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Donderdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Vrijdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Zaterdag 8.00-12.30 uur * onder voorbehoud

Beste minsken, 2020, wat in jier... In jier wat wy wol ferjitte wolle, mar nea ferjitte sille. Yn april it ferlies fan Henk en yn oktober it ferstjerren fan Anneke, beide ûnferwachts. Net te leauwen, binnen in heal jier 2 leave minsken út ien gesin kwyt te reitsjen. Beide ferliezen ha in grutte leechte efter litten, útsein dat alle herinneringen ús ek wer in protte waarmte jouwe. Dy sille wy foar altiid koesterje en de tiid sil it leare om mei dit gemis om te gean. Wat ús hiel goed dien en yndruk efter litten hat, is alle omtinken dy’t wy de ôfruone tiid krigen ha, yn wat fan foarm dan ek. Hiel bysûnder! Bedankt en wy winskje elts in sûn en goed 2021 ta. Groetnis, Elisabeth, Martin, Jeljer en Janneke Aukje Breeuwsma - de Boer

“wat yn it hert sit, reitsje we nea wer kwyt”

De Skippersbuorren in het licht Door Pep de Boer

Het is al jaren traditie om na 5 december de Skippersbuorren in het licht te zetten. Een datum prikken via de buurt-app en dan met z’n allen gezellig aan het werk. Bij de lampjes op de kade rijst elk jaar weer de vraag: zijn er genoeg lampjes die branden? We hebben inmiddels een nieuwe kerstboom aangeschaft, groter dan de vorige. De ijzeren paal waaraan de kerstboom hangt moest dus verlengd worden. Die klus is opgelost door huisvlijt van een van de buurtbewoners. Ook is er is een speciale kerstboom-opzetploeg aangesteld. Die maakt elk jaar weer de oversteek van kade naar weiland, met gevaar voor eigen leven (zie foto!). Met een charter-boot of vlot, aangemoedigd door de rest van de buurt: oftewel de zogenaamde “beste stuurlui staan aan wal” met goed bedoelde adviezen. De kerstboom moet vervolgens op de juiste plek komen, zodat we deze allemaal vanuit onze woning kunnen zien. We sluiten meestal af door bij iemand te gaan koﬃe drinken met iets lekkers…. met soms daarna iets lekkers in een glaasje. Maar dat is iets wat in deze tijd even niet gaat, dus dit jaar maar een kop koﬃe op straat. Dit alles met dank aan de familie Sybesma voor de stroom en de familie Kuiper voor het hoekje land.

We eindigen dit relaas met een “elfje”: Licht in donker donker wordt licht samen de lichtjes aandoen Licht

Bergsma

Easterein

Restaurant-partycentrum Sibadawei 2, 8734 HE Easterein Telefoon: 0515 - 331290

Dit jier gjin âldjier stunt mar in nijjiersgroet fan de Aldjiersploech Easterein.

79'')77:30 %*:%00)2

U &P ?9o o 0

s Ös¤¤ « ±±¢ ¤ Í¢ ¢s« â ¡« ~ × ¡ÂÈ I±× ¾P¤ ª È »¾± ¾sªªs sÈ Ö ¾Â sÈ ¾± «È «÷ âÍ Ö ¤÷ Ö¤ Â Ö ¾Ös« ¾Â « Ö Â ±ª~ « ¾È ª È ¢±±¤ Ý ¾ssÈs¾ª « « ¾± × È¾ ¡¢ »¾± Í È « â± sÈ ¡ Ö È Ö ¾~¾s« È « « Â» ¾ «ü ªs« ¾ ×ss¾±» È × ¤ ¤Í¢Èü

II¾± ÂÂ ±« ¤ ¾ « ¾Ös¾ « Â Â¢Í« ¾Ös ±s Â ±s « d±ªª ¤Â 2 Í×s¾ «

d ¡ ¤ ¾ « ¡ ± ¡ s« ¾Â ¢Í«È «¢ «÷ ×ss¾ ±±¾ ¡ s« ¾Â ¢Í«È ± «÷ ~ È ¾ ¢ Íâ Â ¢Í«È ªs¢ «ü

±Í × ÈÂ~ ±Í ss¤ þ d «Â × È ~ ss¤ þ ªss¤ d ¡ ~ « ¡ ª « ªss¤ « ¡ss¾ ¾sÈ Â «s~ ¤ « ùù

¾s ÂÖ ¾s« ¾ «

¤ «

'DDURP JD MH QDDU %DODQVLH d ¤ ¡ ¡ ±±¢ â±« ¾ ¤ Ö « « ¤ ¢¢ ¾ ~¤ ¡Ö « È «þ I¤s« s« «Í ¡ L U&P «Ès¢ Â»¾ ¢ « × ¡ « ±¾ª ¾ « ¡ ¾ss «ss¾ ª± ¤ ¡¢ « Ös« ±«â ~ ¤ « ü

×××ü~s¤s«Â ü«¤ èî éí ñè îé éñ ;

Afhaalservice - Bibliotheek aan Huis dienst – nieuwe medewerkers Vanaf 21 december kan er weer afgehaald worden. Ook reserveren uit andere vestigingen is mogelijk! Kijk op www.bmf.nl. Lukt het je (om wat voor reden ook) niet om langs te komen dan is er de Bibliotheek aan Huis dienst. Wil je daar gebruik van maken dan mag je vanaf 4 januari 2021 mailen met wommels@bmf.nl Als je een telefoonnummer achterlaat dan bellen wij om te overleggen over de te brengen boeken. In samenwerking met de MIK (éénmalig) of een vrijwilliger (langere tijd) worden ze dan aan de deur gebracht. De bibliotheek is eerst gesloten t/m 19 januari. Op de vrijdag hebben we 2 ‘nieuwe’ medewerkers. Ze stellen zich aan je voor: Mijn naam is Joukje de Ree. Ik werk vanaf 1 december op de vrijdagmiddag in de bibliotheek, op dinsdag en donderdag werk ik in de bibliotheek van Sneek. In maart 2000, dus ruim 20 jaar geleden, ben ik in de bieb van Joure begonnen. Daarna heb ik in Lemmer en in Heerenveen gewerkt. Het werken in de bibliotheek is erg gevarieerd en ik vind het leuk om klanten te adviseren. Graag tot ziens. Mijn naam is Donna en ik ben afgelopen november gestart met werken bij bibliotheek Mar en Fean. Op de vrijdagmiddag sta ik in Wommels klaar om te ondersteunen bij vragen en de bieb netjes te houden. Naast mijn werk voor de bibliotheek doe ik de Deeltijd Pabo opleiding, ben ik hondeninstructeur in de avonduurtjes en geef ik samen met mijn hondje gastlessen. Mogelijk hebben we elkaar als eens getroﬀen. Want ik heb de afgelopen 6 jaar de Natuur en Milieu Educatie van Groen Doen voor de gemeenten Súdwest-Fryslân en de Fryske Marren gecoördineerd. Het is nog een beetje wennen bij de bibliotheek, maar ik vind het ontzettend leuk om mensen te helpen en te lezen. Team Wommels wenst iedereen gezondheid voor 2021. En vooral veel leesplezier.

Hoe is it no mei… Coby Scheltema Troch Bauke de Boer

Bauke de Boer hat mei frege om in stikje te skriuwen foar it doarpskrantsje wat ik noch faak lês by myn âlders. Ik bin Coby Scheltema en bin berne op it Skilplein 31 yn it âlde skoalmastershûs. We wennen dêr mei beppe, mem, Freddie en Sjoukje en ús heit. Hy wie net faak thús. Hy wie kapitein op de kustfeart en doe’t wy lyts wiene, wie hy wol 10 moanne fan hûs. Letter waard dat better regele en wie hy 3 oant 6 moanne fan hûs. Moaie jeugd We ha in moaie jeugd hân. In grut hûs en altyd freonen oer de flier. De legere skoalle wit ik noch goed. En blokfluitsje en sjonge by it famkeskoar “de Greideklanken”. Altyd fijn by master Hingst. En de Tsjerne der gongen we ek faak nei ta. Klupreiskes wiene ek erg leuk. Ik gean noch elts jier mei myn skoalfreondinnen Sietske Hiemstra en Grietje Strikwerda út iten op Goed Freed. Ik ha eartiids by it korps Wilhelmina sitten. Ik spylje noch hieltiten mei nocht op myn bariton. No by Melodia yn Wikel. Gesin Ik ha 2 bern. Berend fan 22 jier en Minke fan 19 jier. Berend wurket yn Lelystêd by Lelyfarm en yn de hoareka. Minke studearret rjochten yn Grins en wurket ek yn de hoareka. Myn freon hjit Peter en wennet yn Almelo. We kinne elkoar al 9 jier. Hy hat twa dochters, twa skoansoannen en twa pakesizzers. Ik bin dus boanus mem en boanus beppe. Jammer genôch wenje de bernsbern yn Londen en koene we der dit jier net nei ta troch Corona. De Lemmer Ik wenje no al 23 jier yn de Lemmer en ik mei hjir graach wenje. It strân en it wetter fyn ik hiel moai. It bosk leit om de hoeke yn Gaasterlân. Der is altyd wat te dwaan yn de Lemmer. Dit jier net troch Corona. Yn desimber altyd it Dickens festijn. Ek mei ik graach yn de simmer mei myn freonen nei it skûtsjesilen gean. We lizze dan op it Iselmar mei in kotter en ha dan in noflike dei en spanning wat Albert Visser dwaan giet.

It glês is healfol Yn 2010 ha ik in earnstige hernia hân, wêrtroch ik bliuwend letsel oer hâlden ha. Mar ik genietsje fan alles wat noch kin. Ik sjoch nei it heal folle glês. Ik bin ien kear yn de wike, op tongersdei, yn Easterein by myn âlders as mantelsoarger. Ik kin noch genietsje fan myn âlders. Se binne der noch. Heit is 86 jier, mem is 84 jier. In rykdom om grutsk op te wêzen.

Dit wie Coby Scheltema yn it koart. Hoop dat ik jim noch wolris tsjin kom yn Easterein.

fan... Ut de húshâlding Wa binne dit?

Yn en om Easterein (De ‘nije’ skoalle) Troch Jan Hiemstra

Foar it grutste part fan de hjoeddeiske Eastereiners sil it net te begripen wêze dat ik it oer de ‘nije’ skoalle ha en dan de skoalle oan Skoallestrjitte 19 bedoel. Nei al dy kearen dat ik it oer de skoallen om It Skilplein hinne hie, sil dit dúdlik wurde. Earst folget lykwols it berjocht oer de iepening.

In kultuerskok Foar de oarloch wie der al oer praat dat it grutte gebou út 1892 oan It Skilplein nedich ferfongen wurde moast. It gebou wie net tenein, mar net mear by de tiid. Fiersten te hege lokalen, ruten op it noarden en net waarm te stoken. It moderne ûnderwiis frege in modern gebou mei ljocht en sinneskyn. Dit gebou kaam der, mar op in plak der ’t elkenien fan griisde. Oan de grins fan it doarp, oan it binnenpaad nei Reahûs. Op dit plak koene je allinne mar oer Sjaerdaleane of Andries Joustrastrjitte komme. Mei de skoalle op dit plak waard de siel út it doarp helle. Sûnt der yn Easterein sprake fan in ‘skoalle’ west hie, stie dy yn it sintrum fan it doarp, deun by de tsjerke. Mar nei 1 jannewaris 1954 waard alles oars. De bern fan de ‘grutte skoalle’ teagen net mear nei It Skilplein, dat diene allinne de beukers noch mar. It waard fan de iene op de oare dei in deade boel yn it hert fan it doarp. Hjir stiene de measte winkels en wennen de measte Eastereiners. Master Kornelis koe net mear justjes foar healwei njoggenen it paadsje tusken skoalhûs en skoalle oerstekke en tagelyk de bern roppe om yn skoalle om ’t it healwei njoggenen wie. Master moast sels in fyts oantuge om de nije skoalle te berikken! De ferhuzing Foar al dy goed hûndert bern út de klassen 1 o/m 6 (7) – hjoed-de-dei groepen 3 o/m 8 - waard it in nije gewaarwurding. Fan de iene (foar) op de oare dei (nei) de krystfakânsje wie it âlde fertroude foarby. As bern wisten je dat je nei de nije skoalle gean soene, je hiene it gebou yn oanbou sjoen, mar it wie noch neat fan josels. Ik siet sels yn de ﬁifde klasse doe ’t wy oergongen. Yn dy tiid ha ik op it liende fytskarke fan boer Hendrik Kuiper, der ’t de molke op nei it fabryk brocht waard, mei Jentje de Jong hiel wat kearen tusken ‘âld’ en ‘nij’ op en del rûn om allegearre guod dat yn it âlde gebou efterbleaun wie op te heljen. Wat net mear brûkt wurde koe moasten wy fuortdwaan. Master Kornelis hie ús foar in part ‘frijsteld’ fan lessen foar dit putsje (= karweitje). Der is hiel wat nei it nije gebou tagongen sa as de prachtige skoalplaten (as ûnderwizer ha ik letter gjin skoalle meimakke mei sa ’n grutte kolleksje) en de bibletheekboeken, dy ’t sneontemoarns nei it skoft útliend waarden om se thús te lêzen. Der is ek in soad fuortsmiten der ’t ik no fan tink ‘wat spitich’. De skoalsolder lei fol mei ôftanke lesmetoaden en platen. Sa sjit yn myn geheugen dat der in searje lei oer alle mooglike ambachten en ‘ús’ Indië.

It gebou Wy fûnen it gebou mar in hinnehok. De lokalen hiene grutte ruten en as de sinne der op skynde wie it al gau te waarm. It dak rûn skean nei ûnderen en dêr seagen je dan ek tsjin oan. Der wiene trije lokalen en dy wiene fan binnentroch mei inoar ferbûn. Dit sil grif in wetlik foarskrift west ha, mar as bern en letter as ûnderwizer ha ik soks altyd hinderlik fûn. Oan de ein fan de trije lokalen wie in lyts keammerke, foar bestjoer en skoalledokter, in opslachromte foar skoalspullen en ien foar fan alles en noch wat. Yn de gong hiene je noch klomperekken, want op klompen nei skoalle wie normaal, en dy moasten yn de klasse út. Yn de lokale stie in moderne rûne oaljekachel, sadat de kacheloansetter moarns net mear nedich wie. Net alle feroaringen blieken ferbetteringen te wêzen en dat jilde ek foar de oaljestook. As de kachel brânde moasten de ruten iepen, want der kamen lagen kondins op it glês. En as bern sieten we mei reade hollen en pine yn’e holle yn de klasse, want de soerstof út de lucht waard troch de kachel ferbrûkt. Hoe lang as dy oaljestook der west hat wit ik net, mat doe ’t ik yn 1961 yn dyselde lokalen as ‘kwekeling’ kaam, stiene der wer ‘âlderwetske’ kachels op swarte brand.

1961 - De Skoalle mei de Bibel sa as dy der by de iepening ek út seach.

1965 - It nije skoalhûs nêst de skoalle. Libbensduer gebou Dat dy ‘nije’ skoalle der no noch stiet, hie gjin minske yn 1954 foarsizze kinnen. Dy kryt geve âld skoalle dy ’t nei 61 jier bûten gebrûk steld waard wie yn de eagen fan de minsken doe hiel wat gever as dat nije ding dat no al 67 jier yn gebrûk is. Mar ek yn en oan dizze ‘nije’ skoalle is yn de rin fan de jierren hiel wat feroare sa ’t út de foto ’s bliken docht. Ek mei de oantallen learlingen is hiel wat bard: yn 1954 sieten der mear as 100 learlingen yn de klassen 1 o/m 6 (groep 3 o/m 8), wylst de ‘openbaren’ yn Itens op skoalle gongen. Spitigernôch binne dat der no yn acht groepen hiel wat minder.

Fizel

D R O G I ST E R I J - PA R F U M E R I E

TERP 52, 8731 BA WOMMELS TELEFOON 0515 333 210

D! NIEUW IN FRIESLAN

? willen leren bespelen t en m ru st in n ee g ment of zou je graa s! Speel jij al een instrukschool Friesland aan het juiste adre e les op het instrument dat je Dan ben je bij Muzie en zeer ervaren muzikanten en speelt vanaenf gedeluieedsrsttechniek. ofessionele , bas of zelfs lichtJe krijgt les van pr gitaar, drums, zang , rd oa yb ke , no graag wilt leren. Pia

! n i e r e t s a E n i s e l Nu ookerritgHiintgast avoorr meer informatie, l Bel of mail G schoolfriesland.n ek zi u m t@ ri er g / 06 184 21 578

lfriesland.nl o o h c s k ie z u .m w ww

Bern en turnen: Drinke, pakje oan en gean! In fraachpetear mei Demi de Jong Troch Nathalie Oliveiro

Enjoy Sports Demi de Jong (7) fynt turnen super leuk! Se hat der al ris earder op sitten doe’t se wat jonger wie. No is se al wer in jier dwaande mei har favorite hobby. Elke tongersdeitemiddei giet se nei Enjoy Sports yn Snits te trainen, mar leafst in oere. Demi hat wol fjouwer juﬀen en sûnt koart in meester. De haadjuﬀen binne juf Ramona en juf Anita. Mei in protte entûsjasme fertelt se der oer. Traine Stel dy foar, do giest nei turnen, hoe sjocht de training der út? Do dochst dyn turnpakje oan... En dan?

Wat hast nedich? Turnpakje, gripsokken (om net út te glydzjen), swart mei rôze turntas mei Demi der op, kaarten foar de oefeningen, paske, scrunchie dy’t past by it turnpakje (fan opa en oma krigen), turnbroekje (mar dy sit net lekker) en in bidon.

Demi: “Nee, dy doch ik thús al oan. It begjint om trije oere, dus út skoalle is it: Drinke, pakje oan en gean! At we by Enjoy Sports binne, gean we nei boppe, doch ik myn gripsokken oan, jas út. It hier mei net gewoan los op turnen, oars swipet it sa foar dyn eagen. Tas meinimme en nei ûnder. Dan moat ik yn de dûnsseal sitten gean en dêr sizze se de nammen, om te sjen at we der allegear binne. Juf makket groepkes en dan begjinne we.”

Se dogge earst ferskillende sprongen op de lange trampoline om op te waarmjen, bygelyks de streksprong. Op de airtrack moatte se wolris in push-up dwaan en op de balke ek. “Push-up, stean en dan de koprol.”

It leukste fan turnen Demi: “Dat je linich wurde en dat je wedstriden dwaan kinne en dus ek prizen winne kinst”. Se kin de spagaat en split noch net, mar wol hast! Keunstich lit se sjen hoe fier at se sitte kin. Har doel mei turnen is it learen fan de backflip. “Dy ha ik al in kear dien, yn de kûle, dan kom ik lekker sacht del.” Sa’n backflip doart se gewoan. ‘’Ien kear die in famke dat op turnen en doe woe ik it ek probearjen.” It dreechste ding fynt se de radslach op de balke. Nei’t se fallen is, is se in bytsje bang om it te dwaan. Mar dat Demi dapper is, dat blykt wol. “Juf helpt wol at ik bang bin, of… ik doch ‘m gewoan, want dan doar ik it wol”, seit se grutsk.

Wedstriid Tolve desimber 2020 hie Demi har earste wedstriid, en se is earste wurden! Geweldich! Se moast oefeningen op de ﬂier, balke, brêge en airtrack dwaan. Fan koprol op de balke, in hurksprong en in heale handstand der ôf, oant in bukdraai op de rekstôk, se docht it allegear. En net te ferjitten: Eltse kear goed de teannen strekke. “Sawiesa by in wedstriid. By trainen hoecht it net, mar it is better fan wol.”

Nijsgjirrige turnweetjes • Op turnen is it ek wolris feest, bygelyks in jierdeifeestje, en dan duorret de turnles langer. • Demi hat wolris fan de lytse rekstôk nei de grutte sprongen, en sels fan de alderheechste ôf yn de kûle. • Pake brocht Demi ris nei turnen en moast er in oere yn de auto wachtsjen. “Dizze wike lei hij te sliepen en doe klopte ik sa achter op it raam.” • Demi har ‘per ûngelok’ in radslach sûnder hannen dien, super knap! • Yn de fakânsjes en yn it wykein dan meist frij traine. Wat betsjut datst sûnder juf as meester gewoan ‘los’ dingen dwaan meist. Demi giet dan faak op de brêge, om lekker oer te springen.

INSTA FRAGEN Pizza of patat? Patat Leavelingskleur? Alle kleuren fan de reinbôge Leavelingsbist? Panter en in hynder Alderleukste ferske? Smoorverliefd Favorite Youtuber? Dillen Hagens Favorite snack? Sjips en M&M’s

De Pinne

Troch Bauke de Boer Ik ben Benjamin Miedema, 20 jaar oud en ben zelfstandig ondernemer onder de naam P.B Miedemabouw. Ik woon sinds april 2020 op de Skoallestrjitte in Easterein, daarvoor woonde ik in Nijland. In mijn dagelijks leven ben ik altijd aan het klussen en sta ik graag in de keuken. Met vriedenlijke groet, Benjamin Miedema

Werk in uitvoering

Troch Karin Everhardus Zeer divers - door de eeuwen heen - waren de beroepen die in Easterein beoefend werden. Er waren landbouwers, ambachtslieden, arbeiders, koopen handelslui. Allen dienden zij (hard) te werken om hun gezin te kunnen voorzien van de belangrijkste levensbehoeften. Zo is bekend dat er in 1795 een tapper, smid, vleeshouwer en kleermaker in Easterein woonachtig waren. Tevens verbleven hier toen twee kuipers en evenzoveel wevers en marketentsters. Behalve deze ambachtslieden woonden er in die tijd ook een dominee, een schoolmeester en meerdere boerenarbeiders. De Foarbuorren – het kloppend hart van Easterein De ambachtslieden en de handelaren vestigden zich veelal in de buurtjes rond de kerk. De meeste bedrijvigheid was te vinden aan de Foarbuorren, daar had vrijwel elk huishouden wel iets van een bedrijfje of winkeltje. De Foarbuorren - letterlijk ‘voorbuurt’, zo genoemd omdat het straatje vóór de Martinikerk ligt - zou heel goed de oudste straat van Easterein kunnen zijn. In het verleden was dit de enige verbinding van de dijk (nu Sibadawei/Wynserdyk) naar de dorpskerk toe. In de winkeltjes werd een keur aan koopwaar aangeboden. Zoals klompen en schoenen, ansichtkaarten, kruidenierswaren, groente en fruit, kleding, stoﬀen, snuisterijen, “snobbersguod” ofwel snoepgoed. Er waren onder meer levensmiddelenzaakjes, een “skear”(scheer)winkel, slagers, bakkers en een “lapke-guodwinkel” (stoﬀen- of lapjeswinkel).

Verspreid in het dorp, lagen de pakhuizen van de kaashandelaren. De meeste staan er nog steeds, herkenbaar door de kenmerkende halfronde boograampjes op een vaak verlaagde verdieping. Folkert Vellema, kaashandelaar aan de Foarbuorren nr. 1 en later op nr. 2, ging met zijn “snikke” op pad. Met dit langgerekte, platte scheepje ging hij bij de boerderijen langs om de kaas op te halen, voor export naar Engeland. Op de kaaszolder van zijn pakhuis - met dichtgemetselde raampjes nu - werden de jonge kazen op stellingen gelegd om te rijpen. Hiertoe kweet de kaaskeerder zich van zijn taak. Een andere kaashandelaar in hetzelfde straatje, had aan de achterkant van zijn pakhuis het vaarwater liggen. Heel handig, zo kon hij de kaas vanaf de zolderverdieping - via een grote houten goot - in de klaarliggende kaasboot laten glijden. Dit scheepje lag in de destijds geheten “Leane” of “Leanefeart”, het water langs de Griene Leane.

Op deze oude foto van de Foarbuorren is het (afgebroken) grote kaaspakhuis nog te zien, rechts ervan ligt het oude smidshuis.

Oude ambachten Ambachtslieden hadden hun werkplaats. Zo waren er onder meer in Easterein een smid, een koperslager, kuiper, timmerman(nen), ververs, een klokken-, klompen- en tevens een kleermaker. De werkplaats van de koperslager aan de Foarbuorren (nr. 12) is bewaard gebleven, maar zijn beroep helaas niet. Hij bewerkte koper of ander zacht metaal door erop te slaan, het te buigen, knippen of te solderen. Naast gebruiksvoorwerpen als ketels zal hij ook sierproducten gemaakt hebben. Op de Foarbuorren nr. 21 - naast de herberg en aan de dijk - lag de dorpssmidse. Er was een houten stal bij waar de paarden beslagen werden. Meerdere generaties van de Vollema’s hebben hier gewerkt, ze hadden soms meer taken. Zo was Jelle Vollema zowel rijksgediplomeerd hoefsmid als vee-‘arts’. Naast het oude smidshuis lag een wip- ofwel ophaalbrug. De “smidsbrêge” heette zo vanwege de ligging, maar ook omdat de smid een tijdlang als “brêgewipper” fungeerde. Druk soms, want al het vracht- en personenvervoer ging destijds via het water. Tegenwoordig ligt er een lage vaste brug van steen, waar de Wynserdyk overheen loopt. Een aantal jaren waren er twee smeden in het dorp. Op de Hidaarderdyk - nu Wynserdyk nr. 5 - had Simon Elzinga een kleine werkplaats. Hij was een smid die ook landbouwmachines repareerde en verhandelde. Tijdens de 1e Wereldoorlog maakte hij carbidlampen als verlichting en verkocht ook losse carbid. In de herfst was er veel kachelwerk, ‘s winters vooral reparatiewerkzaamheden aan de ‘kyp’karrren van de terpafgravers. Tevens verkocht en repareerde hij rijwielen én legde zich ertoe om de wat oudere (boeren)vrouwen het ﬁetsen te leren! Na zeven jaar - in 1918 - nam Elzinga de oude dorpssmidse aan de Foarbuorren over. Zijn voormalige werkplaats kwam in handen van Herre de Roest die er een “Rijtuig- en wagenmakerij” begon. Het smidsvuur is in de zestiger jaren van de vorige eeuw deﬁnitief gedoofd. Als enige herinnering is er nog het dichtgemaakte ronde ‘wielegat’ in het wegdek bij het huis. Hierin lag het houten wagenwiel, waar vervolgens de hoepel (een verhitte ijzeren band) om heen gewikkeld werd. Razendsnel moest het geheel dan het water in, om af te koelen. Zo kon het ijzer krimpen, waarna het muurvast aan het wiel zat.

Markante beroepen Volgen nog enkele markante beroepen, die destijds heel gebruikelijk waren. Zo was er de “sopsieder”, die elke week zeepsop maakte.

De lantearne-opstekker die de petroleumlantaarnpalen van het dorp aanstak zodra het begon te schemeren en om 22.00 weer doofde. Daar was de bode van de begraafvereniging, deze ging na het overlijden van een dorpsbewoner alle deuren langs. Hij belde aan en kondigde plechtstatig de naam aan van de overledene, de behaalde leeftijd en wanneer de begrafenis was. Daarop placht de aanhoorder “Tankjewol” te zeggen. Niet te weerstaan, het ‘werk’ van Gosse de tatedrinker. Als een kersverse moeder een teveel aan borstvoeding had, was er maar één oplossing. Gosse werd gehaald, hij kwam en knielde voor de klaar zittende moeder die haar jak al los had. Hij ‘ontlastte’ haar van het teveel aan melk, waarna hij - goed verzadigd - weer naar huis terugkeerde.

Ut de húshâlding fan... Oplossing Dizze kear in foto út de húshâlding fan Doede en Anna Okkema. Adri, Tjerk, Lolke, Baukje, Tjipke, Hendrik, Bettie, Annette, Durk.

De koksmûtse: Oma’s Tulband Door Annebeth de Jong

Bernehoekje

Troch Froukje Dijkstra

nieuwsgierig

kansen. Welkom bij van der Eems.

VA N D ER EEM S . N L E A S T ER EI N / HEER EN V EEN