DOARPSKRANTSJE EASTEREIN maaie 2021
Kolofon
- Gezocht -
Nûmer 5 – Maaie 2021
Eindredactie en redactieleden!
Redaksje: Bauke de Boer Marijke de Boer Paul David Meesters Nathalie Oliveiro Helga Develing
Het Doarpskrantsje is al jaren het best gelezen maandblad van Easterein!
Einredaksje: Yvonne van Beem Foto foarside: Yvonne van Beem Opmaak: Froukje Dijkstra Printwurk: Drukkerij Van der Eems Kopij Doarpskrantsje: doarpskrante@easterein.nl as by Nathalie Oliveiro, Dobbelân 7 Webside Easterein.nl: info@easterein.nl Twitter: @easterein_frl Facebook: Fraach&oanbod&sa Advertinsje? Mail nei doarpskrante@easterein.nl Rekkennûmer: NL70 RABO 0349 5017 26 û.f.f. Doarpskrante De redaksje fan de Doarpskrante stelt har net oanspraaklik foar de ynhâld fan ynstjoerde stikken. De redaksje behâldt har it rjocht foar om artikels yn te koartsjen of mooglik te redigearren. Troch it ynstjoeren fan tekst- as beeldmateriaal jouwe jo tastimming foar it fermannichfâldigjen hjirfan.
Achter de schermen zorgen een hoop vrijwilligers voor het schrijven van stukjes, redactie, lay out, opmaak, drukken en bezorgen. De belangrijkste taken van de eindredactie zijn het beantwoorden van de mail, teksten controleren (op spelfouten) en zorgen dat alles bij de opmaker komt. Daarnaast zijn we op zoek naar mensen die ons team wil komen versterken. Een aantal redactieleden stopt ermee en dan kunnen we zeker extra mankracht gebruiken. We vergaderen een keer per maand op een maandag. Ben je niet zo’n schrijver, maar zit je boordevol ideeën? Ook dan ben je van harte welkom! Heb je belangstelling of wil je meer weten, neem dan contact op met ons via de mail: doarpskrante@easterein.nl We zien jullie reacties graag tegemoet!
Kopijdatum: Woansdei 26 maaie
SPECIALIST OP HET GEBIED V VAN AN TUINEN P PARKMACHINES ARKMA ARKMACHINES Onze er varen medewerkers medewerkers adviseren adviseren u Onze ervaren graag over over de machines die he te graag hett bes beste ƎîƙƙĚŠ ċǹ ƭDž ƙƎĚČĿǶĚŒĚ ƙĿƥƭîƥĿĚɍ ƎîƙƙĚŠ ċǹ ƭDž ƙƎĚČĿǶĚŒĚ ƙĿƥƭîƥĿĚɍ ' îƥ ŒƭŠŠĚŠ ŠĿĚƭDžĚ ƎƑūēƭČƥĚŠ ǕǹŠɈ ŞîîƑ 'îƥ ŒƭŠŠĚŠ ŠĿĚƭDžĚ ƎƑūēƭČƥĚŠ ǕǹŠɈ ŞîîƑ Dž Ě ċĿĚēĚŠ ūūŒ ƥDžĚĚēĚĺîŠēƙ ŞîČĺĿŠĚƙ îîŠɍ DžĚ ċĿĚēĚŠ ūūŒ ƥDžĚĚēĚĺîŠēƙ ŞîČĺĿŠĚƙ îîŠɍ
Tuin- en parkmachines
Verhuur
Service & Onderhoud
ONZE MERKEN:
mechanisatie SIBADAWEI AWEI 24 8734 HE EASTEREIN 0515-332125
BOSSHOP LANDBOUW TUIN & PARK INDUSTRIE WWW.BOSMECH.NL
WESTEREIN 9 8571 GB HARICH 0514-602922
Doarpsaginda Maaie 05 maaie 08 maaie 12 maaie 19 maaie 26 maaie
07:00-08:30 09.00-12.00 07:00-08:30 07:00-08:30 07:00-08:30
Grize kontener restôffal Ald papier wurdt ophelle troch Wilhelmina Griene kontener GFT Grize kontener restôffal Griene kontener GFT Ynleverje kopij Doarpskrante
Juny 02 juny 04 juny
07:00-08:30 07.00-08.30
Grize kontener restôffal Papierkontener
Dizze ynformaasje komt fan easterein.nl en út de mailtsjes dy’t wy krije. Ha jo ek wat foar de doarpsaginda? Mail it dan nei doarpskrante@easterein.nl
ng fan... Ut de húshâldi Wa binne dit?
Hâld Faesje; Hâld moed Tongersdei 29 april ha wy ús Algemiene Ledenfergadering holden. In digitale fergadering om’t corona noch altyd ús libbensromte behearsket. Wolno, we wiene net yn grut selskip mar kwaliteit genôch en foar wa’t der net wie hjir noch in koart ferslach. It doarpslibben yn Easterein draait op heale kracht, sa fielt it. Gjin doarpsfeest, gjin toaniel, amper sport- en ferienings aktiviteiten. Dochs probearret elke feriening de saken foar safier mooglik noch trochgean te litten. Derby tinke we as bestjoer oan de folgjende wize wurden: De wereld is als een spiegel. Kijk je boos, dan kijkt hij boos terug. Glimlach je, dan glimlacht hij terug. It ferslach fan de foarige jierfergadering en it jieroersjoch ha wij op easterein.nl setten sadat elke Eastereinder der kennis fan nimme kin. Op de jierfergadering ha we de finansjele gong fan saken neier taljochte krigen. Dik ynoarder en we slute mei in posityf saldo ôf. Farwol foar Baukje en Annemieke. We ha ôfskied nommen fan twa bestjoersleden. Wy gean Baukje en Annemieke missen dat is wis, want harren ynset wie grut yn sizzen en dwaan. Meitinke en de hannen út de mouwen stekke. Yn’e rin fan de simmer hoopje we noch ien kear mei elkoar op stap te gean en op ynformele wize it ôfskie ôf te ronden. Wolkom foar Henk Duimelaar en Sjouke Strikwerda Op foardracht fan it bestjoer binne Henk en Sjouke yn it bestjoer kommen. Tsjinkandidaten wiene net oandroegen, en derút sprekt fertrouen yn de beide mannen. Wij hoopje dat sij gau harren draai fine yn ús bestjoer. Ein maaie ha we ús earste fergadering, hooplik echt meielkoar om tafel. Berend Santema, Henk Duimelaar, Broer Harmen Abma, Simon van der Velde, Sjoukje van der Eems, Catharina Veenstra en Sjouke Strikwerda
Bêste Eastereiners, Tige tank foar de soad kaarten, berjochtsjes, tillefoantsjes, blommen en allerhande hearlikheden dy’t ik krigen ha, neidat ik de pols stikken hie op it iis. Dit hat my tige goed dien! It giet stadichoan in bytsje better mei de pols, mar it postrinne lit ik foarearst noch oan Lolke. Nochris…. Tige Tank en oant sjen! Janny Strikwerda (en Sake fansels)
Bedankt! Het ontvangen van zoveel cadeaus, bloemen en kaarten bij ons 50 jarig huwelijk hadden we niet kunnen dromen. Een ieder persoonlijk bedanken is meer dan een jaaropgave, vandaar via deze weg. Een ieder HEEL-HEEL-HARTELIJK DANK hiervoor. Theo en Jellie
In plom foar Nij Stapert Korona behearsket no al langer as in jier ús libben. Benammen foar de bewenners fan Nij Stapert fanwege alle beperkingen net in maklike tiid. Foaral om't de kontakten needsaaklik tige beheind wiene en binne. Dochs binne de bewenners tige grutsk dat Nij Stapert, ien fan dy pear tehuzen is, dy't oant no ta frij fan besmettings bleaun is. Dat is in plom foar it personiel wurdich fynt bewenster frou Van der Meulen. Set dat mar yn de doarpskrante! Dat meie de lêzers wol witte. Út namme fan frou Van der Meulen, keamer 1.01, Cor Valkema
Fan de Foareker Efkes yn ’e kunde komme Yn jannewaris fan dit jier bin ik begûn as direkteur fan de Foareker yn Easterein. Wat in nuvere tiid om te begjinnen op in skoalle! De earste wiken wiene der (hast) gjin bern De learkrêften joegen online les en de bern hellen harren skoalwurk op om it thús te meitsje. Fan febrewaris ôf binne de bern lokkich wer op skoalle. It bliuwt in frjemde tiid, âlders en oare folwoeksenen binne net wolkom yn skoalle fanwege de corona-rigels. We drinke gjin kofje en tee mei elkoar as team en oerlis giet online fia Teams. Allegearre aktiviteiten bûten skoalle kinne en meie net trochgean. Yn de kunde komme mei de âlders en it doarp giet no net sa flot. Dêrom skriuw ik graach in stikje yn dizze doarpskrante, sadat jimme yn bytsje mear fan my witte. Sûnt 1985 wurkje ik yn it ûnderwiis. Earst jierrenlang as juf fan groep 3 en 4 op de skoalle yn Tersoal. Yn 2000 binne wy ferhuze nei Spannum en kaam ik te wurkjen yn Easterlittens en Winsum en letter ek noch yn Hilaard, Lollum en Wjelsryp. Earst as learkrêft, mar nei ferskate kursussen en opliedingen as IB-er (koördinator fan de leerlingsoarch) en dêrnei as direkteur yn Hilaard oant 2019 en op dit stuit yn Eksmoarre. Mei in soad nocht bin ik begûn op de Foareker. In moaie skoalle, kollega’s dy’t in grutte ynset toane en tige belutsen binne mei de ûntwikkeling fan de bern, freonlike bern dy’t mei in soad wille mei elkoar omgean en boartsje. Ik hoopje de kommende tiid mei it team fan skoalle fierder te wurkje oan de ûntwikkeling fan de Foareker en de skoalle in sichtber plakje yn it doarp te jaan. Geandewei sil ik fêst jimme as doarpsbewenners fan Easterein, kennen leare en ris in praatsje te meitsje. Oant sjen!
Himmeldei Op woansdei 17 maart hiene wy in Himmeldei op de Foareker. Yn gearwurking mei de gemeente Súdwest-Fryslân, dy’t soarge hat foar prikstokken, wanten, pûden en in kontener om it smoargens yn te dwaan, ha wy dizze aksje hâlden. De bern gongen yn groepkes o.l.f. in learkrêft as in mem, in diel fan it doarp troch en ha sa Easterein wer moai skjinmakke. We hoopje dat it sa bliuwt! Takom jier dogge we graach wer mei oan dizze aksje om sa de bern bewust it te meitsjen fan de waerde fan in skjinne wenomjouwing.
Koningsspelen Op freed 23 april wiene die de jierlikse Koningsspelen. Op it sportfjild hawwe de bern fan groep 3 oant en mei 8 spultsjes dien. Dizze moarn waard organisearre troch ús doarpsgenoat Roelie Kroondijk, dy’t dit tegearre mei har klasgenoat Claudia Canninga, op har nommen hat. Hja diene dit y.f.m. harren stúdzje oan it CIOS. It wie in tige slagge moarn. De bern hawwe harren fermakke en aktyf dwaande west. It wie fansels no ek spitich dat, om’t der corona is, der gjin âlders as doarpsgenoaten wolkom wiene as publyk. We hoopje dat dat in oar jier wer mooglik is. Lineke Bakker, Maaie 2021
79'')77:30 %*:%00)2
U &P ?9o o 0
s Ös¤¤ « ±±¢ ¤ Í¢ ¢s« â ¡« ~ × ¡ÂÈ I±× ¾P¤ ª È »¾± ¾sªªs sÈ Ö ¾Â sÈ ¾± «È «÷ âÍ Ö ¤÷ Ö¤ Â Ö ¾Ös« ¾Â « Ö Â ±ª~ « ¾È ª È ¢±±¤ Ý ¾ssÈs¾ª « « ¾± × È¾ ¡¢ »¾± Í È « â± sÈ ¡ Ö È Ö ¾~¾s« È « « » ¾ «ü ªs« ¾ ×ss¾±» È × ¤ ¤Í¢Èü
II¾±  ±« ¤ ¾ « ¾Ös¾ «  ¢ͫ ¾Ös ±s  ±s « d±ªª ¤Â 2 Í×s¾ «
d ¡ ¤ ¾ « ¡ ± ¡ s« ¾Â ¢Í«È «¢ «÷ ×ss¾ ±±¾ ¡ s« ¾Â ¢Í«È ± «÷ ~ È ¾ ¢ Íâ  ¢Í«È ªs¢ «ü
8
±Í × ÈÂ~ ±Í ss¤ þ d «Â × È ~ ss¤ þ ªss¤ d ¡ ~ « ¡ ª « ªss¤ « ¡ss¾ ¾sÈ Â «s~ ¤ « ùù
¾s ÂÖ ¾s« ¾ «
¤ «
'DDURP JD MH QDDU %DODQVLH d ¤ ¡ ¡ ±±¢ Ⱬ ¾ ¤ Ö « « ¤ ¢¢ ¾ ~¤ ¡Ö « È «þ I¤s« s« «Í ¡ L U&P «Ès¢ »¾ ¢ « × ¡ « ±¾ª ¾ « ¡ ¾ss «ss¾ ª± ¤ ¡¢ « Ös« ±«â ~ ¤ « ü
×××ü~s¤s«Â ü«¤ èî éí ñè îé éñ ;
It is stil, o sa stil yn sporthal en sportkafé “de Greidhoeke” Wat in frjemde tiid. It sportseizoen 2019-2020 eindige yn maart mei in tichtplicht. Wy wiene d'r klear foar! Alles ynkocht en rekken hâldend mei de maatrigels. Septimber, in lytse start en doe wie it oer... Gjin trainingen, gjin wedstriiden, gjin gesellige neisit, gjin toernoaien. Foar it earst yn 44 jier in winterskoft jûns thús op de bank, de hal skjinhâlde en lyts ûnderhâld plege. Frjemd, nuver mar ek wol gesellich om wat mear thús te wêzen. Sûnt 1977 (de oprjochting fan de hal) ha wy altyd mei in protte nocht en wille yn ús sportkafé wurke. Net te beskriuwen sa'n moaie tiid, spitich genôch komt der foar ús gjin 45e seizoen. Wy ha it beslút nommen om op 1 maaie 2021 te stopjen mei ús sportkafé ûndernimming. De pensioensgerjochte leeftiid komt d'r oan dus it is tiid foar oare dingen. Wol bliuwt Titus oant 1 septimber ta behearder fan ús moaie sporthal, yn tsjinst fan de Gemeente Súdwest-Fryslân. In spektakulêr einfeest kin fansels net. Dus ha jimme in moaie herinnering/ anekdote dan soene wy it geweldich fine as jimme dizze mei ús diele wolle? Dat mei nei ús thúsadres as fia de mail/whatsapp. Bedankt foar alle moaie jierren! Titus en Rigt Stittenserleane 25, 8734 HC Easterein titusbergsma@gmail.com 06 12506346
Ferwûndering
Troch Helga Develing Elke maand ga ik als nieuwbakken Fryslân bewoner op zoektocht naar antwoorden. Ik zie hier dingen die ik als stadsmens niet ken of niet begrijp. Dingen die me verwonderen en nieuwsgierig maken. Afgelopen maand heb ik van alles uitgezocht over de eendenkorven en hoe wij zelf vogels kunnen helpen. Zo rond maart zag ik ze weer overal tevoorschijn komen: de eendenkorven. Die boven het water snap ik nog, maar de korven hoog boven de grond puzzelden me. Vinden eenden die korven wel? En is dat niet gevaarlijk voor de piken, de eendenkuikens? Waarom maken we eigenlijk eendenkorven, redden eenden zichzelf niet? En wat kan ik zelf doen voor (andere) vogels in en om Easterein? Eenden Het gaat niet goed met de wilde eend. Om duidelijke en minder duidelijke redenen loopt het aantal wilde eenden sinds 1990 terug. Sinds 2000 zelfs met zo’n 20%. Daarmee is één van mijn vragen wel beantwoord: de eend kan zichzelf niet redden. Verdroging van hun leefgebieden, vervuiling van het water en de jacht zijn oorzaken, maar verklaren niet helemaal de achteruitgang van het aantal wilde eenden. Een andere mogelijke oorzaak is het grote aantal predatoren.
Deze eieren zijn gered, leve de eendenkorven!
Avondklok Eén van de beruchtste predatoren is… de kat. Jaarlijks worden zo’n 18 miljoen vogels door katten verorberd. Ik schrik daar wel van: 18 miljoen! Om dat aantal omlaag te brengen zijn er verschillende acties in het leven geroepen. Zo is er de actie ‘Kuikens in het land, poes in de mand’. Als ik op een ochtend onderweg naar werk naar Omrop Fryslân luister hoor ik een oproep om een avondklok voor katten in te stellen. ‘s Nachts zien de vogels katten niet goed aankomen en brengen ze zichzelf niet tijdig in veiligheid. Een avondklok voor katten is wenselijk, hoor ik iemand zeggen. Tijdens de broedperiode zouden katten niet moeten worden buiten gelaten. Met andere woorden: kuikens in het land, poes in de mand. Er zijn ook vogelbeschermers die vinden dat katten alleen ‘s avond en ‘s nachts zouden moeten worden binnen gehouden. Maar er zijn ook andere mogelijkheden: geef je kat een bal of speelgoed muis. Als hij daar overdag veel mee speelt is hij ‘s nachts te moe om op jacht te gaan en het spelen heeft zijn jachtinstinct eigenlijk al bevredigd. Of daag je kat uit met eten: zet het etensbakje steeds op een andere plek, zodat de kat zijn eten moet zoeken. Of stop de brokjes ergens in, bijvoorbeeld in een lege keukenrol, zodat de kat extra moeite moet doen om erbij te komen. Ik moet denken aan de bal die wij hadden voor onze hond. Daar kon je droogvoer in stoppen en hij moest met dat ding aan de slag om er eten uit te krijgen. Hij kon er heel lang mee spelen voor de bal leeg was. Dat werkt vast ook voor katten. Natuurlijk werkt het ouderwetse belletje om de nek ook prima, denk ik. Eendenkorven Om de eieren te beschermen zijn er dus eendenkorven. Er zijn verschillende soorten. Hier in en om Easterein zie ik vooral de rieten korven. En als ik eerlijk ben, vind ik die ook het mooist. We hebben in Easterein in elk geval één eendenkorf vlechter: mijn eigen buurman Pier Faber. Hij vertelt hoe hij twee maal per jaar riet afsnijdt en dat droogt. Het moment van riet snijden is belangrijk, het riet moet soepel zijn en mag niet breken. Dit voorjaar stond er een tijd lang een kruiwagen voor zijn huis, met eendenkorven. Prachtig handwerk. Als je Pier erover hoort praten is het simpel: “ik zag het een keer iemand doen op een ambachtenmarkt en dacht: dat kan ik ook.” Zo simpel is het vast niet, maar hij maakt prachtige eendenkorven! Onthoud dat maar voor volgend jaar, als het rond maart weer tijd is om korven te plaatsen. Als je ze goed verzorgt, gaan ze een paar jaar mee. En je redt een heleboel eendeneieren. Als een eend geen korf gebruikt maakt
ze een ondiep kuiltje en legt daar een ei in. Ze bedekt het ei met wat gras, takjes of mos en komt een dag later kijken. Ligt het ei er nog dan is het nest veilig genoeg en legt ze er eieren bij. Is het ei geroofd, dan zoekt ze een andere plek. Toch zijn de meeste schijnbaar veilige plekken niet zo veilig, ik lees ergens dat zeker 60% van de nesten van wilde eenden verloren gaat. Dit jaar zie ik meer korven dan vorig jaar en dat blijkt dus hard nodig! Omdat ze hoger staan kunnen veel roofdieren er niet bij en de opening houdt vliegende rovers buiten. En Pier weet me gerust te stellen: het maakt niet uit hoe hoog de korf staat, de eendjes overleven de buiteling naar beneden echt wel. De korf hoeft ook niet persé aan de waterkant, moedereend roept haar kleintjes als de eieren uitkomen en zorgt dat ze bij het water komen. Nou, ik zie ze toch niet veilig de Skippersbuorren oversteken, dus het plaatsen van eendenkorven laat ik maar aan anderen over. Vogelhulp Okee, eenden redden is voor mij niet weggelegd. Maar kan ik iets doen om andere vogels te helpen? Niet alleen wilde eenden hebben het zwaar, veel vogelsoorten nemen in aantallen af. Tijd voor actie! Ik heb in mijn jonge jaren geleerd dat je in de zomer niet moet bijvoeren. En in de winter help je vogels met oud brood en kruimels. Mis. Misschien was dat vroeger zo, tegenwoordig is dat anders.
Gelukkig, ik kan ook in de zomer genieten van vogels voor het keukenraam.
Gelukkig heb ik dankzij de vriezer al jaren geen oud brood meer, want dat blijkt zeer ongezonde kost te zijn voor vogels. Veel te zout! En vogels hebben in alle seizoenen extra voer nodig. Ook in de zomer. Er zijn lang niet altijd genoeg insecten. Yes! Ik mag mijn voedersilo blijven bijvullen! Ik had al met enige spijt bedacht dat ik er toch eens mee moest stoppen en dan niet meer vanuit de keuken uren kan zitten genieten van af- en aanvliegende vogels die komen eten. En overvoeren kan niet, vogels blijken zelf heel goed te weten hoe ze voldoende variatie in hun dagelijks menu aanbrengen. Fruit, schillen en klokhuizen vindt een aan-
tal vogelsoorten ook lekker. Daar kan ik wat mee. Schillen en klokhuizen gaan nu de GFT-bak in. Maar dat is prima vogelvoer. Dat wist ik ook eigenlijk wel: afgelopen zomer kwamen regelmatig spreeuwen zich tegoed doen aan de peren in de boom. En gevallen peren lokten merels in de tuin. En wespen, dus gevallen peren verwijder ik toch ook komende zomer maar zo snel mogelijk. Mijn lekke vogelbadje moet ik ook vervangen, weet ik nu. Elke dag vers water om te kunnen drinken en badderen is belangrijk voor vogels. Ook voor egels en daarvan had ik afgelopen zomer ook een exemplaar rondscharrelen in de tuin. Dus een nieuw vogelbadje gaan we regelen. Als het tuincentrum weer open is. Ferwûndering Ons huis heeft twee kleuren dakpannen en bakstenen. De makelaar vertelde ons waarom je dat bij zoveel huizen in Fryslân ziet: dure pannen en bakstenen aan de voorzijde om goede sier te maken. Aan de achterkant goedkopere dakpannen en bakstenen, zuinigheid met vlijt zoals mijn moeder dan placht te zeggen. Maar wat ik me dan afvraag: ik zie steeds van die prachtige houten borden, vaak versierd met zwanen. Daarom vallen ze me ook zo op. Mijn moeder heeft Zwaan als meisjesnaam en hoewel ze ze niet echt verzamelde hadden we wel meer zwanen beeldjes in huis dan een gemiddeld gezin. Deze prachtige borden zie ik op schuren staan en dan soms ook nog eens aan de achterzijde. Hoe kan het dat er zoveel aandacht is voor de voorkant van je huis, maar dat die prachtige borden op de schuur staan? En dan vaak ook nog niet aan de straatkant. Komende maand heb ik weer wat uit te zoeken.
Een prachtig versierd houten bord, maar waar dient het voor?
U kunt ook reserveren via l e.n www.metzstyl
Terp 27 8731 AX Wommels tel. 0515 333 873 www.metzstyle.nl
Maandag 8.30-12.30 13.30-16.00 uur* Dinsdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Woensdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Donderdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Vrijdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Zaterdag 8.00-12.30 uur * onder voorbehoud
Wilhelmina nijs - Meidieling âld papier! Bêste doarpsgenoaten, Wilhelmina hâldt op mei it opheljen fan it âld papier. Fanôf 1 juny nimt de gemeente Súdwest Fryslân it fan ús oer. De gemeente sil jim dêr fierder oer berjochtsje. It muoit ús dat we, nei al die jierren dat jimme trou it âld papier foar ús oan de dyk setten hawwe, no ta dit beslút kommen binne. Spitigernôch is de priis fan it âld papier drastysk sakke en sil dat foarearst ek net feroarje. It is op stuit sels sa dat wy as korps jild talizze moatte foar it opheljen. Ynstee fan dat it ús jild opleveret om muzykstikken, ynstruminten of hier fan te beteljen. Fansels sille we as korps wat oars betinke om it gat yn’e begrutting ticht te krijen. Foarearst kin we gebrûk meitsje fan in oergongsregeling. Mar it korps sit net stil en sil fan har hearre litte, ek op oare dan muzikale wize. Ut namme fan alle leden fan Wilhelmina: Tige tank!
Bêste Eastereiners, Wa hie ferline jier tinke kinnen dat we dit stikje no wer yn it doarpskrantsje sette moatte! Mar ek dit jier bin der helaas gjin feesten yn juny. We hoopje dat der yn de hjerst mooglikheden binne. Mar we doare der op dit stuit neat oer te sizzen. It is net oars. Groetnis, De Oranjeferiening Oranje & Heitelân Jan Jetze, Klaas, Vera, Frida, Hieke, Christiaan, Hendrik, Jelte, Johannes, Kees en Anneke
Hoe ist no mei... Jelle van der Meulen Troch Bauke de Boer
Hallo Eastereiners, het volgende stukje gaat over mij Jelle van der Meulen. Ik ben op bijna 3-jarige leeftijd in Easterein komen wonen met mijn ouders Wijbren en Ab van der Meulen in de Andries Joustrastritte 3. Mijn vader werkte vanaf toen bij de gemeente Henaarderadeel als tuinman. Mijn eerste schoolervaring had ik op de kleuterschool op het Skilplein bij juffrouw Anneke Bruinsma. Daarna klas 1 en 2 van de lagere school bij juffrouw Wijma, en ik meende klas 3 en 4 bij meester Jan Strikwerda. De laatste 2 klassen bij meester Cornelis die in die tijd is overleden; meester Strikwerda heeft het toen over genomen. Tijdens mijn lagere schooltijd zat ik op gymnastiek (O.D.I) en wat ik mij daar erg sterk van herinner is de opvoering in Us Gebou. Ook heb ik nog een paar jaar op voetbal gezeten bij SDS, en later ben ik begonnen met kaatsen. De vrienden waar ik toen veel mee omging waren Jelle Hijlkema en Daan Sijtsma, en er waren natuurlijk veel meer maar met Jelle en Daan ging ik het meeste om. Mijn hobby’s zijn: de geschiedenis van Leeuwarden en de brandweer in het algemeen. Ik ben ruim 43 jaar geleden getrouwd met Anneke Dijkstra en dat feest hebben we gevierd in toen nog Us Gebou. We zijn toen in Leeuwarden gaan wonen en hebben daar onze drie kinderen gekregen: Sandra, René en Jasper. Verder hebben we een poos in Hengelo Gelderland (de Achterhoek) gewoond maar we zijn in 2000 terug gekomen naar Leeuwarden. Ik werk nu bij de VRFryslân, bij de beroepsbrandweer in de dagdienst bij afdeling gebouwen beheer (td). Eén keer in de vier weken ben ik ook nog brandweer vrijwilliger in de avond en het weekend in Leeuwarden. Ik ben chauffeur, manschap, gaspakdrager en bevelvoerder spécialistisch voertuig (Hulpverlening voertuig). Tijdens mijn werk geef ik ook nog les op scholen over brandveilig leven, wat ik een aantal jaren geleden ook in Easterein heb mogen doen. Ik heb van mijn hobby mijn werk kunnen maken en hier geniet ik elke dag nog van.
Sinds een aantal jaren zitten mijn twee zonen René en Jasper ook bij de brandweer als vrijwilliger en beroeps in de 24 uurs dienst als chauffeur, manschap, gaspakdrager en als brandweer duiker. Onze dochter Sandra is gerechtsdeurwaarder, ze werkt op een incassobureau en heeft drie kinderen Jasmijn (9), Vayenn (6) en Bjorn (4). Wat betekent dat wij nu Pake en Beppe zijn. Onze kinderen wonen allemaal in Leeuwarden. In de zomer brengen we veel tijd door met onze honden aan de kust een plek waar we veel van houden. Er schieten mij tijdens dit schrijven heel veel dingen door het hoofd en je wilt er heel veel van benoemen maar dan zou het hele blad vol staan. Maar mochten er vragen zijn of dingen waar we iets over zouden kunnen vertellen, of elkaar weer eens ontmoeten geef dan een berichtje. Onze gegevens zijn bekend bij de redactie. Groetjes Jelle
Positief nieuws Zonnepanelen project GEKE Zoals vermeldt in het doarpskrantsje van november zijn we met Steven Strikwerda in gesprek voor uitvoering van een zonnedak op de ligboxenstal aan de Sibadawei. Ondertussen is het dak gekeurd voor het plaatsen van de 200 zonnepanelen. Op 1 april is de SCE-subsidie aangevraagd voor de aanleg en gaan wij als GEKE starten met de werving van deelnemers voor dit project. Consumenten, verenigingen, stichtingen en bedrijven met een klein verbruikersaansluiting die in onze postcode of aanliggende postcodes wonen krijgen de kans om samen met GEKE lokale en duurzame energie op te wekken. De Postcoderoos regeling is per 1 april aangepast waardoor deelname losgekoppeld is van eigen energieverbruik en er een opbrengst gedurende 15 jaar gegarandeerd wordt. Dus wil je groen investeren en ook al heb je zelf zonnepanelen kan het zeker nog interessant zijn om deel te nemen en help je mee Easterein verder te verduurzamen. Tevens komt een gedeelte van de opbrengsten, net als bij stroominkoop via GEKE, weer ten goede van het dorp. Binnenkort zal er een informatieavond worden gepland. Wil jij je alvast aanmelden als belangstellende om aan dit project deel te nemen dan kan dit op info@geke-easterein.nl Groet, Bestuur Geke Gerrit Bergsma, Johannes Dijkstra, Marcel Janssen www.geke-easterein.nl https://energie.vanons.org
Ut de âlde doaze
Troch Bauke de Boer 18 oktober 1988
Reis met de Caprice Martinikerk Easterein
Thema: Liefde voor muziek Orgel: Simon Bouma Cello en concept: Judith Oost Gasten: saxofonist Chris Corstens en acteur Martin de Nooij In 1995 schreef organist, musicoloog en componist Gert Oost de Caprice voor cello en orgel. Theatermaker/celliste (en dochter van Gert) Judith Oost en organist Simon Bouma laten de compositie na 25 jaar weer klinken en nemen het stuk als aanleiding voor een gevarieerde concertreeks rond het leven en werk van Gert Oost. Op basis van een persoonlijk verhaal geven zij, in samenwerking met verschillende gastspelers, een inkijkje in de duizelingwekkende wereld van orgels en organisten. Met een uitzonderlijk veelzijdig, verhalend muziekprogramma, laten Simon en Judith vanuit hun eigen achtergrond als organist en organistendochter, horen dat het orgel oneindig veel mogelijkheden heeft. Er zit een heel orkest in de orgelkast verstopt en het is met zijn vele verschillende klankkleuren zelfs geschikt als theaterinstrument! Je kunt er muzikale verhalen mee vertellen. Zowel door het spelen van de muziek van Bach, of het prachtige lyrische Kol Nidrei van Max Bruch, als door het spelen van swingende zigeunermuziek, tango en fantasievolle improvisaties samen met de saxofoon. Judith’s vader groeide op in Friesland en verhuisde rond zijn 18e jaar naar de Randstad, waar hij zich ontwikkelde tot een bijzonder musicus. Hij speelde concerten in binnen- en buitenland en bracht belangrijk werk voort als musicoloog, componist en organist. Friesland bleef een plaats in zijn hart behouden. En er was één kerk waar hij heel graag speelde: de Martinikerk in Easterein! Het thema van dit concert is ‘Liefde voor muziek’. Samen met saxofonist Chris Corstens en acteur Martin de Nooij, belichten Judith en Simon de liefde die Gert door zijn werk en door wie hij was, aan anderen heeft gegeven.
Maar ook de liefde die de muziek zelf in zich meedraagt. Muziek als vorm om met elkaar verbonden te kunnen zijn zonder woorden, om gevoelens met elkaar te delen, om troost te vinden en hoop en plezier! Kaarten: € 12,50 uitsluitend via reservering: koster@kerkeasterein.nl Dank aan de betrokkenen bij de Martinikerk in Easterein! Overige concerten: - Dorpskerk Huizum 27 juni 2021 15.00 uur - Witte kerkje Odijk 11 sept. 2021 16.00 uur
thema: Leerling en leraar thema: Bijzondere composities
Informatie Reis met de Caprice: www.barrevoet.nl Reis met de Caprice wordt mede mogelijk gemaakt door: Prins Bernhard Cultuurfonds, E.J. Struif Fonds, Gemeente Súdwest-Fryslân, Gemeente Waadhoeke, Gemeente Terschelling, Gemeente Bunnik, Iepen Mienskipsfûns en Ritske Boelema Gasthuis.
Ondernemersfonds 2021 Wommels en Easterein Ook voor 2021 kunt u weer aanvragen indienen bij het Ondernemersfonds van de gemeente Súdwest Fryslân. Aanvragen kunnen uiterlijk worden ingediend voor 1 juni a.s. uitsluitend via de vernieuwde site www.ondernemersfondsswf.nl De aanvragen zullen worden besproken door ons bestuur en voorgelegd aan de leden en dan e.e.a. ter goedkeuring aan het fondsbestuur. Lees goed de vernieuwde site met de voorwaarden die worden gesteld door het fonds! Het fonds vraagt achteraf o.a. een verslag van het project, foto’s en financiële afhandeling. Namens het bestuur OVWE, Wietse B. Ligthart (voorz.)
Yn en om Easterein (De feart foar de hokken) Troch Jan Hiemstra
Yn tal fan stikjes ha ik wat skreaun oer fearten en brechjes. Yn it boek Easterein (1995) stiet op side 136 in plattegrûn oer de sleatten dy ’t troch it doarp rinne en rûnen. It is my net dúdlik op hokker jier dizze plattegrûn slacht, want der binne nochal wat tsjinstridichheden. Oan de rin fan de fearten te sjen moat it fier foar WOII wêze, mar oan it plak fan de huzen is it nei 1950. Mar foar myn doel is dizze plattegrûn goed te brûken en dêrom nim ik him oer, want der sille tal fan doarpsgenoaten wêze dy ‘t dit boek net besitte.
1. Plattegrûn Easterein.
In foarbyld fan sa ’n tsjinstridichheid is de Skippersbuorrenfeart dy ’t rjochts Easterein yn komt en dan rjochts lâns de fjouwer hokken rint. Tagelyk steane op de plattegrûn de lêste twa huzen oan de Sibadawei (de nr's 12 en 14) dy ‘t yn 1946 boud binne, wylst de feart foar de hokken en lâns ‘t Heechhiem al foar de oarloch tichtmakke is. Hiel goed is lykwols te sjen hoe ’t de feart om de tsjerke rûn en ek de eilantsjes der ’t de âld pastorij en it kleaster (Tsjerkebuorren 5) op steane binne sichtber. Foar my is it net fan belang dat net alles 100% yntekene is, want it stik feart rjochts fan de hokken, lâns ’t Heechhiem, it sportfjild en nei de feart om de pastorij is goed werjûn.
2. Fan Skippersbuorren oer it brechje mei rjochts it skoalhûs en links it blokje fan acht huzen, mei dêrefter de âld skoalle.
Deun foar wat no ’t Heechhiem 2 is en earder it blokje fan acht huzen leit in skou (boatsje) by it stalt. It is mei de kloet lâns it swurd fêstsetten. De sleat bûcht nei rjochts ôf en guon doarpsminsken wolle graach op ‘e foto. Troch de feart farre de boatsjes nei bakkerij Dantuma (Skilplein 15) om dêr oer it wetter moal te bringen. It ‘ferkear’ nei de Skippersbuorren moat oer it brechje, mar dat is smel en kin net al te folle drage. Dit docht ek wol bliken as wy itselde punt fan de oare kant besjogge. Mei in bytsje fantasy falt op it boerd foar de brêge te lêzen: Waarschuwing aan Voertuigen Belasting ??? 500kg (toe)laatbaar. In hânkarre koe der oerhinne, mar in folladen hynder en wein waard al nuodlik. Dêrom moast der wat barre.
3. Skippersbuorren 1 mei de blinen ticht op ‘e eftergrûn.
De foto der ’t de twa froulju op steane moat foar 1929 makke wêze, want de foarste frou mei it earizer op is myn oeroerbeppe Geertje Bootsma dy ‘t 11 jannewaris 1929 ferstoar. Se wie troud mei Yeme Hiemstra, dy doe al wei wie. Se wennen oan de efterkant fan ’t Heechhiem 7. De oare frou kin ik net.
4. Arbeiders dwaande mei it ôfsluten fan in stik Skippersbuorrenfeart.
5. Rjochting Eastereiner opfeart (Skippersbuorren). 6. Lâns skoalhûs en skoalle.
It ‘probleem’ waard oplost troch it stik foar de hokken oant it brechje te dimpen. Fierderop mocht it net in dea stik wetter wurde en dêrom kamen de foar de hokken mânske buizen foar de trochstream. Yn in tiid sûnder trekkers, kypweinen, ‘kraantsjes’, heiark en sa mear binne de hiel wat arbeiders nedich om it wurk ‘mei de hân’ te dwaan. De skeppe, de kroade, de hânhei, de slaai, de kettingen en de peallen binne de helpmiddels om it wurk klear te krijen. Dizze en de no kommende foto’s jouwe in moai byld hoe ’t in ‘grut’ wurk yn dy tiid oanpakt waard. Dat jildt ek foar de foto’s dy’t no folgje. Op 5 is te sjen hoe ’t de buizen rjochting feart rinne en dan is de pleats dêr‘t ‘âlde’ Sipke Hiemstra op wenne noch sichtber. Op 6 is te sjen hoe’t de feart efter it skoalhûs lâns rint en dêrnei lâns de skoalle.
Boeken inleveren nu ook buiten openingsuren bibliotheek dankzij inleverbus Bibliotheek Wommels heeft sinds kort een inleverbus. Hierdoor is het mogelijk om boeken in te leveren buiten de openingsuren van de bibliotheek. De inleverbus is aan de zijkant van het gebouw, rechts van de ingang van de bibliotheek. Momenteel is de bibliotheek alleen geopend voor de Afhaalservice. Wie boeken wil inleveren kan deze in de hal op een kar plaatsen, maar met de komst van de inleverbus is er nu dus een extra optie. Wie liever niet naar binnen gaat kan met een gerust hart alsnog boeken terugbrengen. Wanneer de bibliotheek na de lockdown weer open mag en men voor het inleveren van boeken weer in het gebouw terecht kan, is de inleverbus enkel buiten de openingsuren te gebruiken. Meer lezen over de Afhaalservice en meteen boeken aanvragen kan op www.bmf.nl/afhaalservice
LAAT ACHTER JE WAT WAS, BEWEEG, GROEI! • Begeleiding en heling bij: belemmerende overtuigingen, terugkerende emoties en/of lichamelijke klachten, depressiviteit, burn-out, het verwerken van een trauma. • Begeleiding bij hulpvragen voor kinderen.
De Pinne
Troch Bauke de Boer Noflike bewenners fan Easterein, Ik bin Douwina Rypkema en ik wol mysels efkes foarstelle. Trijentweintich jier lyn bin ik berne yn Hichtum. Ik wenne op in pleats mei myn âlden, twa bruorren en suske. Hjir hawwe wy kij, twa hynders, in hûn en in kat. Ik ha hjir mei in soad wille wenne. Ik wurkje as kapster yn Boalsert. Hjir bin ik ûnderwilens al acht jier oan de gong. Hjir by studearre ik ek foar nagelstylist. Yn myn frije tiid ryd ik hynder. Ik haw in Fryske merje dya ferline jier in fôle brocht hat. Ferline jier juny bin ik ferhuze nei Smidslan te Easterein. Ik kaam fia in freon by dit hûs. Ik wol graach yn dizze omjouwing wêze omdat, myn freonen en kunde hjir en yn ’e omkriten wenje. Ik hoopje op in goede tiid, mar meitsje my dêr gjin soargen oer. Leafs Douwina
Voorpret
Troch Helga Develing Wij kozen ervoor in Easterein te gaan wonen, omdat het zo’n actief dorp is. Veel verenigingen en veel te doen. Corona gooide roet in het eten. Maar er gloort hoop... Gaan we komende zomer dan wel alles meemaken dat ons zo aantrekkelijk leek aan Easterein? En wát kunnen we eigenlijk gaan beleven? Het kaatsseizoen staat weer voor de deur. Kan dat wel of niet doorgaan, en onder welke voorwaarden? Om dat te weten te komen ga ik in gesprek met Geert Dijkstra, kaatser in hart en nieren. Proloog Op een mooie donderdagavond bel ik aan bij Geert en Joke Dijkstra. Ik heb Geert door de telefoon gesproken en ben nieuwsgierig naar wie ik zal aantreffen. Geert doet open en na een hartelijk welkom word ik meegetroond naar een tafel waarop ik kaatshandschoenen, kaatsballetjes en een minitelegraaf zie uitgestald. Geert is goed voorbereid. Hij heeft ook al een speelveld getekend, compleet met maten en spelers. Nadat ik uitleg wat mijn bedoeling is steekt hij van wal. Af en toe aangevuld door Joke krijg ik van alles over kaatsen en het verenigingsleven in Easterein te horen. Het spel en de knikkers Allereerst krijg ik de kaatsregels uitgelegd. Ik heb afgelopen zomer een keer een wedstrijd gezien en ook toen heeft een dorpsgenoot me geduldig geprobeerd uit te leggen hoe het kaatsspel gespeeld dient te worden. Ik heb er iets van onthouden, maar deze tweede uitleg is geen overbodige luxe. De minitelegraaf wordt erbij gebruikt en het schrijfblok met het getekende veld, waarin Geert met zijn potlood al vertellend dingen verduidelijkt. Ik luister en knik en denk en stel vragen. Het is heel fijn dat Geert veel tekent ter illustratie, dat helpt mij enorm. Ik denk dat ik de grote lijn wel doorheb. En als Joke zegt dat zij ook pas na jaren begreep hoe het spel precies in elkaar zit, neem ik genoegen met de kennis die ik op dat moment denk te hebben. Er liggen wat balletjes op tafel. Met eerbied weeg ik het oude leren kaatsballetje in mijn hand en nieuwsgierig gluur ik in een kapot moderner exemplaar. Ik vraag me af wat er in zit: paardenhaar krijg ik te horen. Ik bewonder een oude kaatshandschoen, die er oerdegelijk uitziet en de sporen draagt van veel gespeelde wedstrijden. Ik krijg ook een nieuwe handschoen te zien, een cadeau en het is
prachtig om te zien hoe liefdevol Geert over de handschoen strijkt. Om het cadeau én om het spelplezier dat hij ermee zal gaan beleven. Ik verheug me alvast op een nieuw kaatsseizoen, zodat ik kan kijken of ik het kaatsspel écht een beetje doorzie. En ik begrijp van Geert dat hij al een beetje voorpret heeft gehad: hij heeft sinds héél lang eindelijk weer eens een keer kunnen kaatsen. Daarover straks meer. Geschiedenis Eerst krijg ik de geschiedenis van de sportman Geert Dijkstra te horen. En geloof me, dat is een plezier om naar te luisteren. Ik hoor hoe hij als jongen kaatste in het dorp waar hij woonde en dat er toen twee bonden waren: de Nederlandse Kaats Bond, later de Koninklijke Nederlandse Kaats Bond, en de Christelijke Friese Kaatsbond, de CFK. Met lichte weemoed vertelt Geert dat hij bij de CFK speelde, wat inhield dat er niet op zondag werd gekaatst. En dat betekent minder oefening, waardoor hij het nu nog altijd meer van techniek en tactiek moet hebben dan van kracht. Joke gniffelt: we hebben deels aan Geert te danken dat er nu in Easterein ook op zondag wordt gekaatst. En nadat Geert ‘dat voor elkaar had gekregen’ hing er al snel een krans aan de gevel, Geert was kampioen!
Niet alleen kaatstrofeeën, Geert is een sportieve man!
Dat verhaal brengt hem op allerlei andere successen, en niet alleen kaatssuccessen. Ik krijg een zilveren bekertje te zien, nog uit zijn diensttijd, twee zilveren hangertjes, een horloge en een aantal wedstrijdbekers. Vol trots wijst Geert op een grote zilverkleurige beker. “O, je staat er een paar keer op”, zeg ik. “Zeven keer”, antwoordt Geert. Daar moet mijn bril voor op. En ja hoor… zeven keer prijkt de naam G. Dijkstra op de beker. Een reeks G. Dijkstra’s is onderbroken door A. Dijkstra. “Mijn broer”, vertelt een trotse Geert. Ook over de zilveren hangertjes is een mooi verhaal: Geert heeft ze aan een kettinkje gehangen, met een parel ertussen. Want de kaatssport is een parel! En dan krijg ik natuurlijk nog de verhalen van de andere prijzen op tafel. Verhalen achter foto’s. En allerlei andere herinneringen, waarbij Joke regelmatig aanvult. Ik hoor hoe Geert een prijs won met een handstandwedstrijd en hoe hij de Slachte heeft gewandeld. En als hij vertelt over fietsen en ik zeg dat hij daar geen beker van heeft, wijst hij op de kast. Daar staan nog veel meer bekers. Ik hoor dat er aan jeu de boules wordt gedaan in Easterein en dat er klaverjasavonden zijn. Nou ja… waren. En daarmee komen we op mijn doel van vanavond: kunnen we ons verheugen op het kaatsseizoen? Voorpret Geert vertelt me hoe ze met een groepje vrijwilligers juist deze week alles hebben klaar gemaakt voor het nieuwe kaatsseizoen. De velden zijn uitgelegd, met meer tussenruimte, zodat alles Coronaproof is. En er zal met 2 tegen 2 in plaats van 3 tegen 3 worden gespeeld. Maar er gaat weer gespeeld worden! Hijzelf heeft zelf alweer een vriendschappelijke partij gespeeld. En hij begint (alweer, alle verhalen doen hem duidelijk veel) te stralen. Voorzichtig, alsof hij het nog niet echt durfde te geloven, is hij maandag naar Wommels gereden. En daar kon hij dan eindelijk, na maanden van wandelen om in conditie te blijven, weer eens kaatsen. Normaal wordt er in de wintermaanden in de sporthal gekaatst, maar dat kon nu niet. En dus moesten de spelers vol ongeduld wachten. Tot deze week dus. Hij heeft dat wel gemerkt overigens, kaatsen na zoveel maanden. Maar toen zijn broer de volgende dag belde om te vragen of hij ook spierpijn had, gaf hij dat natuurlijk niet toe. En hoe zit het dan met het kaatsseizoen, vraag ik me af. Dat is begonnen, weet Geert me te vertellen. Precies op de avond dat ik hem kwam vragen naar het kaatsen. Dat is misschien toeval, maar toeval bestaat niet. Ik hoop dat het een voorbode is van een mooi Coronavrij kaatsseizoen. Al zal ik daar weinig
van kunnen genieten: de wedstrijden zijn zonder publiek. Maar misschien kun je een keer meedoen, lacht Geert. Verbinding Uit alle verhalen en herinneringen maak ik op hoe belangrijk sport voor Geert is. Niet alleen omdat het fysiek goed voor je is, maar omdat sporten mensen verbindt. Ik herken dat van de sporten die ik zelf beoefen of beoefend heb: korfbal, voetbal en hardlopen. Vanavond proef ik dat in alles door. Sporten maakt dat we elkaar vinden, jong en oud, fysiek sterk en fysiek minder sterk. Mensen delen van alles met elkaar in de sport en in het verenigingsleven. We vinden er elkaar en doen en laten er dingen voor elkaar. Dat is het mooie van sport, de verbinding. En daar verheug ik me enorm op: dat weer te kunnen meemaken.
Bêste doarpsgenoaten, Foar de keatsferiening bin wy op syk nei keatswanten foar de jeugd welke wy oernimme meie foar in moai priiske. Dizze wanten wolle wy graach brûke om de jeugd wa at nijsgjirrich binne nei it keatsen, hjir mei yn oanrekking komme te litten. Dus ha jo noch in kreaze keatswant foar de jeugd lizzen wer jo neat mei dogge? Jou it dan oan ús troch fia de mail as tillefoan en wa wit kinne wy handel dwaan! Alfêst tige tank! Út namme fan keatsferiening Easterein, Chris Hoekstra TK@kfeasterein.nl 06 51066514
Fizel
D R O G I ST E R I J - PA R F U M E R I E
TERP 52, 8731 BA WOMMELS TELEFOON 0515 333 210
Angela Wat is de natuur mooi en sterk en op eigen wijze zelfstandig. Welk recht denkt de mens te hebben om daarin eigenwijs zogeheten verbeteringen en/of veranderingen temogen aan brengen. Wat moet dat moet helaas soms. Maar héel soms! De winter bouwt een schil om je heen. Tot zij weer kwam, Angela. En langzaam viel het winterharnas in stukjes van ons af. Angela is ook dit jaar weer terug en heeft voor het vierde seizoen op rij op haar oude plaatsje in een Catalpa in de tuin achter ons kerkgebouw een ietwat slordig nestje in elkaar geflanst. Duiven zijn geen echte nestbouwers. Maar hoe, vroeg ik me af, hoe vindt Angela ieder jaar opnieuw haar oude nestje terug? Richtingaanwijzers? Vrouwelijke intuïtie? Trouw zat ze bijna vier weken op twee eitjes. Weer en wind trotserend. Het deerde haar niet. En ja. Daar kwamen ze. Twee nieuwe schepseltjes met een niet te stillen honger wroetend in het bekje van hun moeder. Af en toe kwam het vriendje van Angela even langs maar trok fluitend verder, op zoek naar nieuwe avonturen, vermoed ik. Een oprechte flierefluiter. De twee nieuwe schepseltjes zijn nu klaar om uit te vliegen. Slag voor slag zullen ze hun vredevolle boodschap rondbrengen. Daar zijn duiven voor. Angela zullen we deo volente volgend jaar terugzien, zittend op de rand van de dakgoot van ons kerkschip. Vredig koerend zal ze zonder inmenging van de mens haar nestje maken. Noach moet daar absoluut meer van weten gelet op zijn ervaring met duiven. Gepko Roggeveen
Collectanten van de Hartstichting bedankt! Ik wil de 11 collectanten van de Hartstichting bedanken voor hun inzet dit jaar. De opbrengst was geweldig, 590 euro. Hiekje Meijer-Visser
Bákken maar!
Troch Karin Everhardus Brood, dat heeft de prehistorische mens nooit gekend of gegeten. Toch was men wel bekend met het belangrijkste bestanddeel: graan. Ze verzamelden korrels van een wilde graansoort en door hierop te kauwen, werden deze zacht en eetbaar. In de loop der tijd kwam men op het idee om de graankorrels te kneuzen en vervolgens te weken in water, waarmee een soort broodpap ontstond. Nog weer later begon de mens met het bakken van brood. Het eerste brood werd waarschijnlijk gebakken onderin koepelvormige potten, die omgekeerd op het smeulende houtvuur stonden. De eerste ambachtelijke bakkers - waar archeologische sporen van terug te vinden zijn - kwamen voor in het Oude Egypte. In Nederland verschenen de vroegste bakkerszaken pas na de Middeleeuwen, voor die tijd werd het brood thuis gebakken. Deze werd vooral van rogge gemaakt, de welgestelden konden zich het duurdere tarwe permitteren. Op het platteland hadden veel boerderijen een eigen bakoven. Een grote boerderij had deze vaak in een apart bakhuis staan, bij de kleinere boerenbedrijven stond de oven meestal in de open lucht. De vroegste vermelding van een bakkerij in Easterein, is terug te vinden in de Leeuwarder Courant van 13 september 1831. Met de beschrijving “voorzien met 3 Kamers, Turfschuur, Buithuis, ruime Zolder voor Granen, enz.”, werd de bakkerij te koop aangeboden. Deze bestond toen al vele lange jaren, bleek uit de advertentie. In de loop van de 19e eeuw vestigden zich meer bakkers in het dorp. Zo waren er tot 1957 zeker vier bakkerijen tegelijkertijd in Easterein! Drie ervan lagen vlak bij elkaar, aan het Skilplein, De Streek en op de hoek van de Tsjerkebuorren met De Streek. De vierde bevond zich wat verder weg, aan de Van Eysingaleane. De Dantuma’s In 1850 kocht Jacob Roelofs Dantuma een bakkerij in het dorp, het tegenwoordige Skilplein nr. 15. Hij stamde af van een bakkersgeslacht, waarvan de stamvader eigenlijk alleen lekeprediker was. Het karige loon dat hij er voor kreeg, was echter te weinig om van te leven. Zo leverde hij uiteindelijk spijs voor zowel ziel als lichaam!
Klaas - de zoon van Jacob Roelofs die hem opvolgde - kocht de aangrenzende ‘ferverswinkel’ (schildersbedrijf) erbij. Met deze uitbreiding kon er een nieuwe oven geplaatst worden en in 1916 kwam de eerste mengmachine. Deze werd door een benzinemotor aangedreven. Een van Klaas’ zonen was Sijbe, die tot 1950 bakker aan het Skilplein was. Naast het bakken had hij meer functies en bezigheden. Hij was organist in Itens, schreef gedichten - onder het pseudoniem Eskadé - en theaterstukken. Daarbij was hij ook nog bedreven in het schaakspel. Bestuurslid was hij ondermeer van de Friesche Bakkersbond en van de vereniging “Dorpsbelang”. Verder sloot hij zich aan bij een politieke partij, was gemeenteraadslid en stelde hij zich kandidaat als lid voor de Provinciale Staten. Dat dit niet ten koste ging van zijn bakkerskunst, bleek wel uit de prijzen die hij bij diverse bakwedstrijden won. Hij had niet alleen het beste ‘buswaterbrood’, ook zijn tulbanden, suikerbrood en beschuit vielen goed in de smaak. Vóór de Tweede Wereldoorlog was hij in heel Friesland befaamd om zijn ‘bakken’ (beschuiten), die hij in meerdere dorpen en steden verkocht. Ze waren zo heerlijk door de bereiding met biest, de eerste zeer eiwitrijke melk van een koe die net gebaard heeft. Nadat het kalf hiervan gedronken had, ging het overschot naar de bakker. In 1950 nam één van Sijbe’s zoons het bedrijf over, totdat deze na zeven jaar besloot om met zijn gezin naar Canada te emigreren. Zo kwam er - na ruim een eeuw - een eind aan het bestaan van de Dantuma-bakkerij. Alhoewel de naam nog steeds terug te vinden is, boven de voordeur van het pand. De tweede bakkerij die hier kwam De volgende bakker die in het dorp neerstreek was Hendrik Althuizius. Hij was de zoon van een bakker te Dronryp, na het overlijden van zijn vader wilde hij in Easterein een nieuwe start maken. De eerste steen van zijn nieuwe huis - Tsjerkebuorren nr. 31 - werd door zijn 10-jarig zoontje gelegd, Johannes Hendriks Althuizius. Deze plechtige gebeurtenis is vereeuwigd in een muursteen, rechtsonder bij de voordeur: J H A 1868. De zoon van Hendrik volgde hem eind 19e eeuw op, echter niet voor lange tijd. In 1916 nam een Strikwerda het (bakkers)stokje van hem over. Deze bakker had in de dertiger jaren van de vorige eeuw maar liefst vijf ‘bôlekoerrinsters’ in dienst, dit waren weduwen en arbeidersvrouwen. De dagen voor 5 december waren er nog meer broodbezorgsters, die met overvolle manden langs de deuren gingen. Daarom werden zij ook wel de ‘sinteklazerinsters’ genoemd.
Naast zijn bakkerszaak had bakker Strikwerda in de vijftiger jaren ook een handeltje in ijscowaren. Met een motor-bakfiets ging hij feestterreinen af, waar zijn ijs gretig aftrek vond. In 1969 werd de bakkerij verbouwd tot kruidenierszaak, ‘Enkabé’. Deze sloot na dertien jaren gedraaid te hebben. Nog een bakkerij erbij De derde bakker die zich in het dorp vestigde, nam in 1871 het toenmalige doktershuis aan De Streek, nr. 20, over. Hier begon hij een bakkerij. Deze bakkerszaak kenmerkte zich, doordat er geen opvolging van vader op zoon plaatsvond. Zes verschillende bakkers zijn er in de loop der tijd geweest. De één na laatste verdient wat meer aandacht vanwege zijn ontplooide activiteiten, bakker Sijtse Meier. Tijdens de 30er jaren van de vorige eeuw, regelde hij elk jaar een dagje uit voor zijn trouwe klanten. Hiervoor spaarden zij elke week een dubbeltje bij de bakker. Spectaculair zal het uitje naar Schiphol zijn geweest. Deze dag werd bekroond met een groepsfoto, op de achtergrond een piloot met zijn vliegtuig. Op 5 december hield de bakker altijd een spel-avond, voor een dubbeltje kon men dan een prijs winnen. Een ‘speelse’ manier bij uitstek, om van de overgebleven sinterklaaswaar af te komen. Sijtse Meier was bakker vanaf 1920 totdat hij overleed, in 1945. Daarna heeft zijn opvolger er nog bijna dertig jaar gezeten, toen ook deze bakkerij voorgoed dichtging. Bakkerij aan de Van Eysingaleane Bakker van der Brug begon zijn bakkerij aan de toenmalige Hidaarderdyk (tegenwoordige Wynserdyk), in 1918. Na negen jaar werd de ruimte hem te krap, hij kon toen - zeer naar zijn zin - het grote hoekhuis aan de Van Eysingaleane, nr. 3, overnemen. De woning, van oorsprong in 1863 gebouwd als renteniershuis, was een tijdlang het enige huis aan deze laan. Aan de linkerzijde lag het wagenhuis, dat door de bakker als pakruimte in gebruik werd genomen.
Vijf van zijn in totaal zes zonen kozen hetzelfde beroep, waaronder Hendrik die hem opvolgde. Naast de bakker stond - heel letterlijk - de ‘bakkerinne’. In november 2004 kwam het heuglijke moment dat de laatste nog bestaande bakker in Easterein, zijn bakoven voorgoed doofde.
Lekker Ter besluit nog enkele wetenswaardigheden over enige typisch Friese bakkerslekkernijen. • De oranjekoek is eeuwenoud. Doordat deze behoorlijk machtig is, stond het ondermeer bekend als gebak voor de gewone man. Na koffie met deze koek erbij, kon een arbeider er weer tegen aan. • De Friese ‘keallepoat’ was van oorsprong een koek-offer aan de watergeest, als dank voor de hoeveelheid water die hij de Friezen schonk. De naam verwees naar de vorm van de koek, die van een kalverpoot. • ‘Sûkerbôle’ is witbrood waarin grove korrels suiker zijn meegebakken. Naast suiker werd en wordt er ook kaneel en soms ook gembersiroop aan toegevoegd. Naar Fries gebruik werd de bôle - die van oorsprong rond was cadeau gedaan aan moeders, die pas bevallen waren van een meisje. • De kaneel zou volgens een oeroude, heidense traditie ervoor zorgen dat kwaadaardige geesten op de vlucht sloegen...
Ut de húshâlding fan... Oplossing Dizze kear in foto út de húshâlding fan Famylje Reijnhoudt. Annette en Marco
De koksmûtse: Biscuitrol Troch Annebeth de Jong
Ingrediënten • Evt 1 citroen • 4 middelgrote eieren • 230 g fijne kristalsuiker • 8 g vanillesuiker • 90 g patentbloem • 30 g maïzena
• • • •
¼ tl zout 250 g mascarpone 250 ml verse slagroom 350 g verse frambozen (of aardbeien, kan ook met diepvriesfruit) • Evt 2 takjes verse munt
Benodigdheden: Bakplaat, bakpapier, staafmixer en een spuitzak Bereiding Verwarm de oven voor op 175 °C. Boen de citroen schoon en rasp de gele schil. Klop de eieren met 120 g kristalsuiker en de vanillesuiker met een handmixer in 8 min. licht en luchtig. Het mengsel is nu verdubbeld in volume. Meng de bloem met de maïzena, het zout en de helft van de citroenrasp. Schep met luchtige bewegingen het bloem-maïzena mengsel door het suikereimengsel tot alles net is gemengd. Giet het beslag op een met bakpapier beklede bakplaat van ca. 30 x 40 cm. Gebruik de bolle kant van een lepel om het gelijkmatig te verdelen. Bak het biscuit in het midden van de oven in 10-12 min. gaar en lichtbruin. Neem uit de oven en laat onder een schone theedoek in 30 min. helemaal afkoelen. Klop ondertussen de mascarpone met 50 ml van de slagroom en 50 g kristalsuiker met de mixer in 1 min. luchtig. Pureer 125 g frambozen met de staafmixer tot een puree. Schep de frambozenpuree door de opgeklopte mascarpone. Bewaar in de koelkast. Leg een vel bakpapier op het werkblad. Stort de bakplaat met biscuit hierop en verwijder de bakplaat en het aanhangende vel bakpapier. Snijd het biscuit rondom netjes bij, haal er ca. 1 cm af. Smeer het biscuit in met de roze room. Plet evt 125 g frambozen en verdeel ze over de roze room. Rol het biscuit met behulp van het bakpapier op. Doe dit niet te strak, de vulling mag er niet uitlopen. Gebruik het bakpapier om de rol over te hevelen op een groot bord. Snijd aan beide uiteinden de cake strak bij, haal ca. 1 cm eraf. Klop de rest van de slagroom (200 ml) in 5 min. helemaal stijf met de rest van de suiker (60 gr) en de rest van de citroenrasp. Schep de slagroom in de spuitzak. Spuit zigzaggend de room op de biscuitrol. Versier de rol evt. met vers fruit en muntblaadjes.
Bron: https://www.ah.nl/allerhande/recept/R-R1194996/
Bernehoekje
Troch Froukje Dijkstra
Ha H a H
a!!
Cement Twee cementzakken lopen over straat. Zegt de ene tegen de andere: “Het gaat zo regenen.” Zegt de andere: “Maakt niet uit, daar word je hard van!”
Mug Een mug wil naar het theater. Hij vraagt zijn moeder om toestemming. “Dat mag,’ zegt ze, “maar pas op voor het applaus!”
Naar de bakker Het is rood en het gaat naar de bakker. Ra ra, wat is het? Antwoord: broodkapje
Antwoord: beschuit met muisjes
Onder de grond Het woont onder de grond en heeft nooit hoofdpijn. Ra ra, wat is het? Antwoord: een paracetamolletje
Slangen Twee slangen komen elkaar tegen in het moeras. “Ik hoop niet dat ik giftig ben”, zegt de ene slang. “Hoezo?”, vraagt de andere slang. Antwoord de ene slang: “Omdat ik net op mijn tong heb gebeten!
Slakken Twee slakken lopen over de stoep. Zegt de ene tegen de andere slak: “Ik ga oversteken!” Waarop de andere slak schrikt en zegt: “Nee, niet doen, morgen komt de bus!”
Schrikken Welke plant laat je schrikken? Antwoord: BamBOE!
Kat Wat eet een kat het liefst?
Bus Er staat een man op de bus te wachten. Zegt de buschauffeur: “Kom daar onmiddelijk vanaf!”
Is je partner binnenkort jarig?
Normaal gesproken zouden jullie het wellicht uitgebreid vieren. Geef deze dag toch een feestelijk tintje met je eigen vlaggenlijn.
HIEP HIEP
HOERA
HIEP HIEP HOERA