Doarpskrantsje Easterein oktober 2021 by Silvia Hania

DOARPSKRANTSJE EASTEREIN oktober 2021

Kolofon

Nûmer 9 – Oktober 2021 Redaksje: Bauke de Boer Marijke de Boer Nathalie Oliveiro Helga Develing Klaas de Jager Einredaksje: Mattie Dijkstra Foto foarside: Evelien Kloosterman Opmaak: Froukje Dijkstra Printwurk: Drukkerij Van der Eems Kopij Doarpskrantsje: doarpskrante@easterein.nl as by Mattie Dijkstra, Wynserdyk 10c Webside Easterein.nl: info@easterein.nl Twitter: @easterein_frl Facebook: Fraach&oanbod&sa Advertinsje? Mail nei doarpskrante@easterein.nl Rekkennûmer: NL70 RABO 0349 5017 26 û.f.f. Doarpskrante De redaksje fan de Doarpskrante stelt har net oanspraaklik foar de ynhâld fan ynstjoerde stikken. De redaksje behâldt har it rjocht foar om artikels yn te koartsjen of mooglik te redigearren. Troch it ynstjoeren fan tekst- as beeldmateriaal jouwe jo tastimming foar it fermannichfâldigjen hjirfan.

Kopijdatum: Woansdei 27 oktober

Doarpsaginda Oktober 01 oktober 02 oktober 02 oktober 03 oktober 06 oktober 09 oktober

18:30-20.00 20:00-21.30 18:00 14.30-16.00 07:00-08:30 12:30 14:30 20:00

Kinderdisco (groep 1 o/m 6), De Tsjerne Kinderdisco (groep 7 o/m 8), De Tsjerne CoVos HS 1 - vc Zeus HS 1, De Greidhoeke Fiskwedstriid Fûgelwacht, Skippersbuorren Grize kontener SDS Vr. 1 - Steenwijkerwold Vr. 1, De Skoalleseize SDS 1 - Tonega 1, De Skoalleseize CoVos DS 1 - vc Bolsward DS 3, De Greidhoeke

13 oktober 13 oktober 16 oktober 16 oktober 16 oktober

07:00-08:30 20:00 09:00 Jûns 18:00 20.00

Griene kontener Passage, De Skoalleseize Ald izer, Wilhemina Spooktocht Easterein, De Tsjerne CoVos DS 1 - vc Drachten, De Greidhoeke CoVos HS 1 - BEO HS 1, De Greidhoeke

18 oktober 20 oktober 21 oktober 23 oktober 27 oktober

Hiele wike 07:00-08:30 13.30-17.00 14:30 07:00-08:30

Hjêrstfakânsje BO + VO Grize kontener Moviemiddei, De Tsjerne SDS 1 - Workum 1, De Skoalleseize Griene kontener Lêste ynleverdei kopij Doarpskrante

30 oktober 30 oktober 31 oktober

12:30 14:30 17:00-23:00 16:00-21:00

SDS Vr. 1 - DWP Vr. 1, De Skoalleseize SDS 1 - Heeg 1, De Skoalleseize Oktoberfest, Bergsma Easterein Blues Cruise - The Goshawks, Bergsma Easterein

Novimber 02 novimber 03 novimber

07:00-08.30 07:00-08:30

Ald papier kontener Grize kontener

Dizze ynformaasje komt fan easterein.nl en út de mailtsjes dy’t wy krije. Ha jo ek wat foar de doarpsaginda? Mail it dan nei doarpskrante@easterein.nl

Bedankje Graag wil ik iedereen bedanken, voor de kaartjes, bloemen en voor het meeleven tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis en bij thuiskomst. Tige tank! Afkes Sijszeling, ek út namme fan Marten

Hallo minsken, Vanaf 4 oktober tot en met 25 oktober kunnen Rabobankleden weer stemmen op hun favoriete clubs. Zit je bij de Rabobank en ben je nog niet lid? Lidmaatschap is gratis, dus ik zou zeggen word lid. Dat kan via rabobank.nl/leden. Daarna kun je stemmen via Rabobank clubsupport Sneek Sudwest Fryslân. Namens jeu de boules vereniging DEUN BY wil ik u oproepen om te stemmen, de bankjes zijn hoognodig aan vervanging toe en dat zouden we graag realiseren. Naast DEUN BY doen er ook nog andere verenigingen mee uit Easterein e.o. Breng uw stem uit, ons verenigingsleven heeft ze nodig om te kunnen blijven vernieuwen en bestaan. Groetnis, Antje Talsma - namens alle leden fan DEUN BY

Fiskwedstriid op de Skippersbuorren Op snein 3 oktober organisearret de Fûgelwacht Easterein wer harren fiskwedstriid foar jonge en âlde Eastereiners op de Skippersbuorren. Fan 14.30 oant 16.00 oere kin der striden wurde foar de grutste en de measte fisk. Nei ôfrin hat Gep de rikke iel klear, de opbringst giet nei de Fûgelwacht. Eltsenien dy’t meidwaan wol moat om 14.15 oere oanwêzich wêze en in amer meinimme foar de fongen fisk. At de fisk mjitten is wurde se wer frij litten.

Ut it bestjoer Wy krigen te hearren dat de Griene leane min te befarren is en dat der opstakels yn sieten. Troch de gemeente is yntusken mjitting dien nei de djipte. Sawol yn it midden as oan de kant. Risseltaat: wâlkant 60-80 cm, midden 70-90 cm djip. By de brêge Wynserdyk, wêr’t net wurk dien is lei it op 105 cm. It wetterskip skriuwt foar dat it minstens 98 cm wêze moat. De gemeente sil no opdracht jaan om te “baggerjen”. Der binne meunsters nommen om de bagger te keuren. Ynstek is om septimber/oktober it wurk út te ﬁeren. Us ynstek is om it hiele farwetter troch Easterein mei te nimmen. Ek ha we frege nei de ketting dy’t bijlâns de kaai hong. Om út it wetter te kommen is der in helpmiddel noadich. De gemeente sjocht no nei in oplossing fan trepkes. En no’t we it dochs oer it farwetter ha; der wurdt ek sjoen nei oerhingjende begroeiing en oare behinderingen. Ek oanwenjenden ha dêryn in taak. It swimplak bij Reahûs wurdt ek fanút Easterein drok besocht, mei swimmers en boatsjefarders. Fan doarpsbelang Reahûs krigen we de oprop om gebrûkers te freegjen sich “as gast” te gedragen. It rint wol ris wat út de hân. Te wyld mei de boatsjes, en ek wat pesterij en soks sa wat. En dat moatte we net wolle fansels. Der steane 3 ôﬀalbakken yn Easterein dy’t troch omwenjenden altyd kreas fersoarge wurde. Lolke en Greet, fam. Pompstra en de Buurtferiening Hofkesjongers. Chapeau hjirfoar! Bij de boartestun op vrijburg is in stik út it stek helle. We tochten foar it ûnderhâld. We ha de gemeente frege om it wer werom te setten. Lykwols blykt it in doelbewuste aksje. Lannelike pshychologen ha betocht dat dermei de opmerksumens fan âlders tanimt op it tafersjoch en dat bern better leare omgean mei sitewaasjes dy’t dochs gefaar opleverje kinne. En sa leare wy ek alle dagen wer by .... Berend Santema, Henk Duimelaar, Broer Harmen Abma, Simon van der Velde, Sjoukje van der Eems, Catharina Veenstra en Sjouke Strikwerda

... âlding fan Ut de húsh dit? Wa binne

Waar vind je een AED in Easterein? Een Automatische Externe Deﬁbrillator (AED) is een draagbaar apparaat dat het hartritme weer kan herstellen bij een hartstilstand. Dit gebeurt door het geven van een elektrische schok. Ook in Easterein zijn een aantal te vinden: • Andries Joustrastrjitte 16, plek buitenmuur woning, permanent beschikbaar • Restaurant-Partycentrum Bergsma, Sibadawei 2, plek buitenmuur, permanent beschikbaar • Sporthal de Greidhoeke, Stittenserleane 29, plek buitenmuur, permanent beschikbaar • Martinitsjerke, Tsjerkebuorren 2, plek buitenmuur, permanent beschikbaar • Huisartsenpraktijk Hoepman, Van Eijsingaleane 10, plek binnen, beschikbaar tijdens openingsuren • De Skoalleseize, It Heechhiem 11, plek binnen, beschikbaar tijdens openingsuren • Drukkerij Van der Eems, Sibadawei 20, plek binnen, beschikbaar tijdens openingsuren • Bos Mechanisatie, Sibadawei 24, plek binnen, beschikbaar tijdens openingsuren

De cursief gedrukte AED’s staan geregistreerd bij HartslagNu.nl

Beste Eastereiners, Wat hawwe in moaie dei hân op freed 3 septimber. Wat in animo, entûsjasme en wat in feest! Bedankt dat jim der wienen. We binne op dit stuit alwer drok dwaande mei de tariedings foar sneon 13 novimber. Wat kinne jim fan ús ferwachtsje? U.o. in autopuzzeltocht, klaverjasse, bernedisko yn de Tsjerne, harkisankie mei Gurbe Douwstra, Matinee mei de Suskes!!! Dus hâldt sneon 13 novimber frij yn de aginda! Hoe as wat, dat komt letter... Oant dan, Bestjoer Oranje en Heitelân

Yntocht Sinteklaas Sneon 20 novimber is it wer feest: Sinteklaas komt mei syn piten yn Easterein! Set it yn jimme aginda! Sneon 20 novimber, 13:30 oere De bêrn (pjutten oant en mei groep 4) binne dêrnei wolkom yn Bergsma om in feestje te ﬁeren mei de Sint & syn Piten. Sinteklaas syn postbus komt wer by Bergsma te hingjen. De bêrn krije in kleurplaat op skoalle die se ynleverje meie sadat de piten jûns lânskomme mei in kadootsje. Ynstee wy by de doarren lâns komme mei speculaasbrokken wolle wy jim freegje in lytse bydrage te jaan foar it sinteklaasfeest. Dit kin ﬁa: NL68 RABO 0326830049 t.n.v. G.J. Velzen-Greidanus. Tige tank! De Sinteklaaskommisje, Baukje, Jikke, Tineke en Houkje

Ferwûndering

Troch Helga Develing Elke maand ga ik als nieuwbakken Fryslân bewoner op zoek naar antwoorden. Ik zie hier dingen die ik als Westers stadsmens niet ken of niet begrijp. Dingen die me verwonderen en nieuwsgierig maken. Afgelopen maand hoopte ik op een trekker te mogen rijden. Maar door allerlei omstandigheden ging dat niet door. Er ligt wel een aanbod. Dus ik hoop komende maand dan toch op een trekker te mogen rijden. Overigens krijg ik zo af en toe leuke suggesties om dingen te doen en over te schrijven. Dus ik heb nog van alles om me over te verwonderen de komende maanden! Er is gelukkig wel iets anders dat ik graag met jullie wil delen. Afgelopen zomer kwam mijn tweede kinderboek uit. Een boek dat, net als mijn eerste boek, door toeval is ontstaan. Kip Een aantal jaren geleden werkte ik in Leiden als logopedist op een peutergroep voor kinderen met TOS, taalontwikkelingsstoornissen. Een belangrijk deel van mijn werk bestond uit ervoor zorgen dat de kinderen meer woorden leerden kennen en gebruiken. Bij de start spraken kinderen vaak niet of in losse woorden, dus ook het op gang brengen van de zinsontwikkeling was een van mijn uitdagingen daar. Om dat te doen deed ik veel kringactiviteiten, onder andere met boekjes. En omdat ik vaak geen geschikt boek kon vinden begon ik zelf verhalen te schrijven. Zo schreef ik een verhaal over Kip, die trek had maar geen eten meer in haar hok. Ze ging allerlei boerderijdieren af om eten te vinden. Het werd een verhaal waarin alles zich steeds herhaalde, met een heel kleine variatie. En natuurlijk lustte Kip niets van alles wat haar werd aangeboden, totdat zij Haan ontmoette. Het was een grappig verhaal en als ik het voorlas in de groep speelde ik het uit met plastic dieren. Toen mijn Soroptimistenclub iets wilde gaan doen voor het project Syrië Back to School, een project dat we samen met Unicef Nederland deden en ervoor zorgde dat Syrische vluchtelingenkinderen in Turkije naar school konden, bedacht ik dat mijn verhaal goed genoeg was voor een boek. Een Soroptimist uit mijn eigen club maakte de illustraties en vol spanning lieten we honderd boeken drukken. Zouden we er wel honderd kunnen verkopen? Voordat het

boek uitkwam moest de oplage al omhoog en uiteindelijk heeft Kip zo’n €7000,opgebracht voor het project. Jip Ik schreef meer verhalen. Onder andere over een meisje, waarvan ik de naam niet kon vinden. Ik had een naam bedacht, ik weet al niet meer welke, maar de naam klopte gewoon niet bij het meisje. Toen een vriendin van mij haar dochter de naam Jip gaf wist ik het: het meisje uit mijn verhalen was Jip! Het eerste verhaal over Jip speelde in de winter. ‘Alle’ winterse peuterboeken gaan over sneeuw en ijs, en dat is in de meeste winters hier in Nederland niet meer aan de orde. Dus schreef ik een verhaal over winterse koude, zonder sneeuw en ijs. Het werd een grappig verhaal, ook goed genoeg om uit te geven. Jammer genoeg was de illustratrice van Kip inmiddels druk doende met haar kinderatelier, zij zag opnieuw een boek illustreren niet zitten. Een collega van de peutergroep stelde voor tekeningen bij het verhaal te maken. Heel spannend, want vind ik die passen en spreken ze me aan? Toen zij me de eerste tekeningen liet zien, was ik daar heel blij mee. Dus maakte ze bij elke bladzijde een illustratie met in de hoofdrol een schattig meisje met twee staartjes. Toen alles af was gingen we op zoek naar een uitgever. Dat was niet gemakkelijk, uitgevers worden overspoeld met manuscripten, maar uiteindelijk was er een uitgever die Jip wel zag zitten. Het verhaal was alleen te kort voor een boek, dus ik moest een tweede verhaal schrijven. Inspiratie Ja, dat was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Waar ging ik een verhaal over schrijven? Ik heb van alles bedacht, ook een en ander geschreven, maar het werd almaar geen goed verhaal. Voor mij werkt het zo dat als ik de juiste inspiratie heb, dan schrijft het verhaal zichzelf. Dat heb ik auteurs wel eens horen vertellen en dan vond ik dat ontzettend vreemd klinken. Je weet toch wat je gaat schrijven, dacht ik dan. Maar het werkt dus, voor mij in ieder geval, wel zo. Ik heb een verhaallijn in gedachten en worstel met een begin. Maar als dat er is, en het is goed, dan gebeurt het verhaal gewoon in mijn hoofd. Ik zie het in gedachten voor me gebeuren en schrijf op wat ik zie. En bij Jip lukte dat lang niet. Totdat Jip naar de dierentuin ging. Toen gebeurde het: ik zag Jip in gedachten met haar moeder naar binnen lopen, zag hoe alles in de dierentuin Jip zó opslokte dat ze vergat op haar moeder te letten en zo haar moeder kwijtraakte. Eindelijk had ik een goed verhaal! Ik stuurde het mijn collega, zodat ze kon beginnen met illustreren, terwijl ik het verhaal nog zou

bijschaven. Maar… mijn collega had ondertussen allerlei ontwikkelingen op het thuisfront. Er kwam nu niets van, maar in de zomer, als ze op de camping zat zou ze lekker gaan zitten tekenen. Maar op de camping lukte het niet, in de herfstvakantie lukte het niet, in de kerstvakantie ook niet. En toen ik naar Easterein ging verhuizen had ík andere dingen aan mijn hoofd. Jip ging in de spreekwoordelijke ijskast. Waar ze heel lang in bleef zitten. Nieuwe ronde, nieuwe kans Vorig schooljaar kwam ik een deel van de week op een andere locatie te werken. Tijdens een theepauze vertelde een collega dat ze in haar vrije tijd tekende en schilderde. Goh, opperde ik, ik zoek nog een illustrator voor mijn boek. Kip ging mee naar school. Iedereen vond het een leuk boek en het is voorgelezen in de kleuterklassen. Maar mijn collega had er nog eens over nagedacht, een boek illustreren was niet haar bedoeling. “Mijn dochter tekent ook”, zei een ander. Ze zou eens vragen of haar dochter er gat in zag. En daarna was het heel lang stil. Tot ik op een middag ineens een appje kreeg: “Ik was het steeds vergeten, maar ik heb het gevraagd en ze wil het wel doen”. Ik moest goed nadenken, waar ging dit over? Maar toen ik me realiseerde dat Jip uit de ijskast kon worden gehaald, begon het te kriebelen. De geboorte van Jip Ilse bleek de dochter van de collega te heten. Ilse heeft meer illustraties gemaakt, ook voor een kinderboek. En Ilse ging aan de slag. Zonder de eerste tekeningen te hebben gezien werd ook haar Jip een meisje met twee staartjes. Een aantal maanden lang kwam er af toe een berichtje uit Dirkshorn, Ilse’s woonplaats. Met tekeningen die steeds meer vorm kregen. Inmiddels had ik de uitgever gemaild: wilden zij Jip nog uitgeven? Zij waren nog steeds enthousiast en het rapport van de beoordelaar maakte ons supertrots! Begin juni moesten we alles aanleveren, dan zou ons boek in september verschijnen. Na nog een paar spannende dagen, juni kwam toch sneller dan verwacht, werd op de dag van de deadline alles over Jip ingestuurd. Waarna alles in een stroomversnelling kwam en de eerste proefdruk van Jip veel eerder dan verwacht op de deurmat lag. En niet lang daarna kwam de eerste zending. Jip was ‘geboren’. Wat bijzonder weer, mijn eigen boek in handen hebben. Ilse had ondertussen niet stil gezeten. Zij kent ‘Boer Tom’, en hij zou het eerste exemplaar in ontvangst nemen. Nu Jip al veel eerder dan gepland klaar was,

moest het plan worden aangepast. En terwijl ik dit schrijf zijn we voorbereidingen aan het treﬀen om komend weekend Jip te presenteren aan de buitenwereld. Een aantal mensen heeft het boek al in bezit en de reacties zijn heel positief. Als ik van mijn nicht een ﬁlmpje krijg opgestuurd waarin haar oudste dochter haar jongste voorleest voel ik me trots en blij. En ook een reactie op Facebook van een oppasoma die Jip zeven keer moest voorlezen en het boek niet mocht meenemen omdat mem en heit het ook nog moesten lezen, maakt me heel blij. Daar is het voor bedoeld. Voorleesplezier voor volwassenen en kinderen. Samen in een boek kijken is een heel intiem moment, waarop volwassenen en kinderen in een andere wereld kunnen duiken. Vol geheimen, vol mogelijkheden. Alles kan. En dat samen zijn, dat is goud waard. Voor iedereen.

Ferwûndering Komende maanden hoop ik dus toch een keer op die trekker te kunnen gaan zitten. En ik hoop een keer mee te kunnen gaan melken. En te kunnen gaan magneetvissen. En wie weet wat er verder nog allemaal op mijn pad komt. Ik blijf me ‘verwonderen’.…

De ballonfeart

Troch Baukje Okkema Op sneon 20 augustus is mem Anna Okkema 95 jier wurden Wy ha dit ﬁert op De Hege Gerzen yn Gaasterlân. In prachtige middei wêr't elkenien in aktiviteit dwaan koe mei dêrnei in barbecue. Mar wat foar kado moasten wy jaan? Der kaam in idee foar in ballonfeart. Dêr koe elts him wol yn ﬁne. En doe't mem oan de hân fan in oantal lytse ballonnen yn de gaten krige wat de bedoeling wie, wie sy der efkes stil fan. Mem fûn it geweldich! It soe heve op 29 augustus. Troch de hurde wyn op dy snein koe it net trochgean en binne we, ja der wiene wol 20 famyljeleden dy’t mei woene, op sneon 25 septimber de loft yngongen. Wat in moaie belevenis.

En mem har wurden: “ûnferjitlik!”

Lyts doarpsfeest 03-09-2021 Troch Klaas de Jager

De Fryske ﬂagge stie freed 3 septimber op de Eastereiner tsjerketoer. Doarpsfeest yn Easterein, de bewenners waarden wekker makke troch in grutte lûdsoptocht fan de skoalbern. Einlings koene de oranje shirts mei de tekst Oranje en Heitelan fan de kommissie út de kast helle wurde. Troch it moaie waar wie it in prachtige dei mei bernespultsjes, keatsen, follybal en Jeu de Boules. Allinnich de grutte tinte wie der net, mar by de snackbarwein fan de fam. van Kammen stiene de minsken wer lekker te iten fan de patat, frikandellen en oare snacks. Nei de sportaktiviteiten genietsje fan in drankje en de live muzyk kaam der in ein oan dizze doarpsfeest dei. Priiswinners keatsen Jeugd 1. Liset Sybesma Sander Velzen Jarno v/d Wey

2. Fianne Dijkstra Brecht Stegenga Fenna Sweering

Froulju 1. Jelien Pompstra Petra Jellema Gerbrig Reitsma

2. Jitske Plantinga Marijke de Boer Jacqueline Buma

Manlju B 1. Jos Houtsma Sipke Hiemstra Bas v/d Wey

2. Bert Couperus Eppie Heins Jan Bouke Bouma

Verliezers 1. Jan Vellinga Tjerk Okkema Gep Bakker

2. Jan Simon Jelsma Piter Jellema Geert Dijkstra

A-klasse 1. Hendrik Sweering Hendrik Kuiper Bote Jellema

2. Peter Stuiver Robert Sybesma Gert-Jan Hiemstra

3. Peter Sybesma Hendrik Okkema Jan Krol

Jeu de Boules Winnaars 1. mevr Stremler 2. mevr Veninga 3. dhr Bouma 4. dhr de Jong 5. dhr Gerbrandy

Aanmoedigings prijs 1. mevr van Schepen 2. dhr Delfsma

Follybal Poule 1 1. De Piipkes (Lutzen Schaafsma, Jelle de Vries, Allard Turksma, Dirk Stegenga) 2. Keet 2 (Harm Vink, Kees Sandstra, Brecht Arends, Hielke Flapper) 3. Mut we al wer (Geertje Twijnstra, Geertje Sybesma, Wilco Overal + invallers) Poule 2 1. Us Jelmer (Jorrit Veltman, Jelmer Hazenberg, Jesse Eringa, Menno Eringa) 2. Krak en Brak (Antsje Stenekes, René Rypma, Pieter Kamstra, Lysbeth Huitema, Jikke Velzen) 3. Froulju Fan (Jelle Schaafsma, Dennis Terpstra, Erwin Kingma, Erwin Brouwer) Poule3 1. Tim en CO (Tim Sweering, Rutger Sybesma, Fedde Hansma, Siebo Boersma, Niels Jansen) 2. Dan mar sa (Janneke Overal, Hedwich Kooistra, Marrit Hiemstra, Welmoed Stegenga) 3. The Soldiers (Jelmer Brouwer, Niels en Jildert Hiemstra, Arjen Stremler, Gjelt Kempe, Redmer Wiersma) Bestjoer Oranje en Heitelan bedankt foar it organisearjen fan dizze dei en oant 13 novimber yn Kafee Bergsma!

Wilhelmina nijs Doarpsgenoaten, freonen en famylje, miskien sels minsken fan ﬁerder wei. Sa at inkelen ûnder jim al witte hat it korps besluten út te naaien mei it âld papier opheljen. Nei 52 jier trouwe tsjinst mei trekker en wein elts hûs lâns gean, is dizze beslissing fallen opdat de âld papier priis sa bot daalt wie dat wy jild talizze moasten om it ophelje te kinnen. En spitigernôch - hoe moai tradysjes ek binne - kinne we dat fansels net dwaan. Ald izer ynsammelje It korps koe it mar lestich gean litte en kaam mei in nij idee: Wat at we no ris wat oars opheljen gean as papier? No like ús it beste idee om goud en sulver op te heljen en yn te sammeljen, mar we kamen der al gau achter dat de measte minsken dat net kwyt wolle. It beslút foel dernei al gau op âld izer. We binne fan plan om jierliks in ynsammeling te dwaan. Dit jier is it op sneon 16 oktober. Wat mei wol én net ynlevere wurde by it âld izer? Krekt as mei it âld papier sille we mei twa trekkers mei wein oeral lâns. Skroat, stiel, izer, aluminium, brûns, koper, messing, RVS, lead en sink binne allegearre wolkom. Ek leadakku’s, kabels en elektroanyske apparatuur is wolkom. It ienniche wat der net by mei binne droegers, waskmasines ensa. We wolle jo freegje om it âld izer op 16 oktober de moarns om 9 oere sels by de dyk te setten fanwege rôf. Slagget dat net of wolle jo it earder kwyt? Skilje efkes mei Tineke Meijer op 06-4240 9757. Dan komme we by jo thús mei in pear spierballen. Kontainer stiet op 16 oktober op de Fabrykswei Ek komt der wer in kontainer te stean op’e Fabrykswei wer skroat en oar âld izer nei ta brocht wurde kin. Alfêst bedankt en oan’t dan! Natuerlik litte we ek oan jimme witte wat it opbrocht hat yn it folgjende krantsje. Freonenkonsert op 14 novimber yn Bergsma We wolle net allinnich muzyk meitsje foar ús sels, mar ek wer foar jo! Op snein 14 novimber om 16 oere is ús Freonenkonsert mei it tema “De vier elementen” yn Bergsma Easterein. Set it fêst yn jo aginda.

Feest bij huisartsenpraktijk Hoepman Troch Anna-Marie Tinga

Op 8 september j.l. was de deur van huisartsenpraktijk Hoepman gesloten. Gesloten? Terwijl de praktijk altijd 5 dagen in de week open is (zelfs in de zomervakantie!). Dit keer was er een goede reden, want de praktijk bestond 12,5 jaar en dit moest natuurlijk gevierd worden. Jantina Hoepman begon haar praktijk met 2 assistentes, maar ondertussen is het team uitgebreid naar 17 mensen (dit is van assistente tot bezorger). ’s Ochtends hebben we een workshop gedaan over samenwerken, communicatie en hoe je gebruik kunt maken van de eigenschappen van de medewerker. Een workshop waar we veel over elkaar te weten kwamen en met zo nu en dan een snufje humor gepresenteerd werd aan de groep. Na deze intensieve ochtend was het tijd voor de lunch, die bereid was door Café Bergsma. Nu we allemaal het buikje vol hadden waren we klaar voor de volgende activiteit. Er stonden 5 oude DAFJES klaar waar we in groepjes van 3 een toertocht met opdrachten in gingen maken. Nou dat was wel even terug in de tijd: zonder airco, geen elektrische ramen, gordels niet om, knipperlichthendel die net andersom werkte, langere remweg en… niet sneller dan 70km per uur kunnen rijden.

De route ging over smalle slingerwegen, dus dat de DAF niet snel kon rijden was geen probleem. En dan maar te zwijgen over de vele verkeersdrempels die ze vroeger niet hadden, maar waar een DAF wel met enig beleid overheen moest. Voor de ene chauﬀeur bekend terrein om te rijden en voor de ander was alles nieuw, en dan ook nog onderweg vragen oplossen o.a. rijdend door Bolsward, Welke berenburg wordt hier gemaakt? Of wat is de totale leeftijd van de eelnemers (we weten nu weer hoe oud iedereen is).

Natuurlijk onderweg een pitstop voor een koele versnapering en even luchten uit de warme auto. Helaas heeft 1 DAF de eindstreep in Easterein niet gehaald, want vlak voor Itens hoorden ze een plof en daar stonden ze aan de weg met een lekke band. Maar gelukkig reed er een DAF met een taxibordje op het dak en die heeft de achterblijvers opgehaald. Allemaal terug en heerlijk aan een welverdiende borrel en nagenietend van de prachtige tocht. De antwoorden nog even bij langs. Er kwam een winnaar uit de bus met maar 3 fouten. We kijken terug op een geslaagde dag en gaan op naar de 25 jaar! Namens team Hoepman, Anna-Marie Tinga

Start fan it follybalseizoen! We meie wer! Nei twa heale seizoenen troch it wolbekinde Corona-virus hoopje we dit seizoen hielendal fol te meitsjen. Alle leden ha der sin oan en it bestjoer en de technyske kommisjes ha yn de simmermoannen aardich wurk fersetten om goed fan start te gean. Der spylje kommend seizoen mar leafst 9 damesteams, 3 herenteams en 6 jeugdteams yn de kompetysje. Ek ha we twa rekreantenteams, manlju en froulju. De allerjongsten dogge mei oan CMV (Cool Moves Volley) en binne ferdield oer 5 teams op ferskillende niveaus. Krekt sa as de ferline jierren wie it ek no wer dreech om foar elk team trainers te ﬁnen. Dit is op in pear CMV teams nei hielendal slagge. Sjoch dit dus ek mar efkes as in oprop foar trainers! We sykje noch trainers foar: • Elke tiisdei 17.45 - 19.00 oere • Elke tongersdei fan 18.00 - 19.00 oere • Tongersdeis 1x yn de twa wiken fan 18.00 - 19.00 oere De jeugd hat de takomst en we wolle graach dat sy twa kear traine kinne! Trainingsmateriaal- en oefeningen binne oanwêzich, we helpe jim graach op gong. Yn it wykein fan 24 en 25 septimber wiene de earste thúswedstriden yn Sporthal de Greidhoeke. Fanôf 1 oktober net mear ûnder lieding fan Titus, mar de sporthal én it kafee hat nije beheerders: wolkom Hans & Dieuwke! We hoopje eltsenien gau ris te sjen yn de Sporthal en mochten jim mear witte wolle oer ús follybalferiening of ris in training meidwaan, sjoch op: www.covos.nl of nim kontakt op ﬁa secretariaat@covos.nl Bestjoer Covos

6e op het NK Meerkamp Atletiek Troch Tjalle-Durk van der Eems

De redactie van de dorpskrant vroeg mij of ik het leuk vond om iets over mijn atletiek carrière te schrijven. Dit naar aanleiding van het bericht dat ik 6e ben geworden op het Nederlands Kampioenschap Meerkamp Atletiek 4 en 5 september in Assendelft. Mijn naam is Tjalle-Durk van der Eems en ik ben 17 jaar. Gestart in Easterein op voetbal bij SDS en ik werd op mijn 9e jaar een keertje meegenomen door een vriend naar een atletiektraining bij AV Horror te Sneek. Dat vond ik superleuk en heb na 1 winterperiode voetbal én atletiek de keuze voor atletiek gemaakt. In die tijd 2-3 keer per week naar Sneek te trainen voor alle verschillende onderdelen van atletiek. Vooral speerwerpen lag mij wel en gooide al snel mooie afstanden met de speer. Bij een meerkamp wedstrijd worden alle onderdelen verdeeld over 2 dagen. Per onderdeel kun je punten verdienen en het doel is om jezelf elke keer te verbeteren op veel onderdelen want je wilt zo hoog mogelijk meerkamp puntentotaal halen. In juli 2019 werd ik Noord Nederlands Kampioen Meerkamp, dit motiveerde mij om weer een stuk beter te worden. Bij atletiekvereniging AV Horror in Sneek heb ik een fantastische tijd gehad. Omdat ik verder wilde groeien met atletiek ben ik in september 2020 overgestapt naar AV Heerenveen en zit nu ook bij RTC Noord (Regionaal Talenten Centrum). Momenteel train ik 4-5 keer per week in Heerenveen. Door de coronacrisis zijn er in 2020 geen atletiekwedstrijden geweest. Omdat wij altijd zomers en winters buiten op de baan trainen konden wij gelukkig wel veel doortrainen. Ook heb ik de afgelopen winterperiode bij ons thuis op het erf veel sprint en krachtoefeningen gedaan. Omdat er geen wedstrijden waren weet je als sporter niet precies waar je staat op landelijk niveau, want de onderdelen tijdens training oefenen is toch wel echt wat anders dan bij een wedstrijd. Totaal 10 onderdelen (5 per dag) waarbij je 3 pogingen krijgt om een goed resultaat neer te zetten, dus alles moet dan kloppen. De onderdelen zijn: 100 meter sprint, verspringen, hoogspringen, kogelstoten, speerwerpen, 400 meter sprint, polsstokhoogspringen, discuswerpen, 110 meter horden en als laatste 1500 meter hardlopen. Het polsstokhoogspringen is voor mij een nieuw onderdeel en vind ik nog moeilijk, ook omdat ik daar nog weinig training in heb gehad valt daar nog veel te leren.

Het leuke aan atletiek vind ik de variatie van de verschillende onderdelen. Alle 10 verschillende onderdelen hebben elk een andere techniek nodig, ook is elk onderdeel verschillend van elkaar, vandaar dat je eigenlijk nooit hetzelfde aan het doen bent. Mijn 6e plaats op NK Meerkamp ben ik super blij mee, vooral ook omdat ik op 7 onderdelen een persoonlijk record en een clubrecord op speerwerpen heb behaald. Zaterdag 11 september kon ik daar een mooie 4e plaats aan toevoegen bij het Nederlands Kampioenschap Speerwerpen in Amersfoort. Met o.a deze en komende resultaten hoop ik dat me het lukt om, na mijn VWO examen volgend jaar, via een scholarship (studiebeurs) naar Amerika te kunnen gaan om daar te sporten en te studeren aan een Amerikaanse universiteit. En mocht dat echt gaan lukken dan laat ik vanuit Amerika wel eens iets van me horen! Sportieve groeten van Tjalle-Durk van der Eems

663RRNWRFKW 3RRRRNWWRRRFFKW 3R (DVWHUHLQ ¥# ( $# # 21 ' 20 !($ 16 $

$)( # G 5kO %l%

% # $ % # $ ' 8 $!($ ' + # $E () '# l#"

% # ! # % ' (

' #

-l 8 % ')d ) .# + * " ')d +

# # " ( # .# #

" ' '

" l "

) ))!$ "" '# ) ))!$ "" '# ¥ ¥# ' # " # l # ' # " # l

" # ,*' ( " # ,*' (

' !! # ) ( ' !! # ) (

" l " l

N H W V P .R HOMHQ" ] L U J

,*' ( # $% ( ! # ( ! # ,*' ( # $%

!! l !! l

) )(

$'$#

$ '

" #

(' " #l

4 ¼ t ppt 4 ¼ t ppt pt _¬²t«t _¬²t«t #

')( ! #)

$# ') 21 $!($ '

ĎĎĐŊĐč Ŭ ĎĒŊčč t«t ĐŊĐč Ŭ ĎĒŊčč t«t ĎĎĒŊĐč Ŭ ĎĔŊčč t«t ĒŊĐč Ŭ ĎĔŊčč t«t

# ! # # $E ()

' ('$

'# l#"l

# $% , "! ( )( % )( !$

# $ .# ( )

! !$

)(

#(' i G 1kO

c.#!"l 1 ! '

$# # , ( " !! ')J

) )(

# $'$#

$ '

" #

(' " #l

Yn en om Easterein (De muzyktinte) Troch Jan Hiemstra

Yn de tiid tusken beide wrâldoarloggen, mar ek noch ﬁer yn de fyftiger jierren fan de foarrige iuw wie korps Wilhelmina faak aktyf troch it hâlden fan in mars troch it doarp en (en soms of) it jaan fan in konsert op de muzyktinte oan it plein oan de Foarbuorren. Yn in tiid dat der noch gjin TV wie, de minsken net yn de auto alle kanten útfleagen, it jild krap wie en boeren en arbeiders de ‘oare’ moarns om fjouwer oere melke moasten wie soks in grut fermaak. Ûnder it rûntsje troch it doarp rûnen de jongfammen earm yn earm efter it korps en sadree de marsmuzyk ynsette kamen de fuotsjes omheech (net te heech natuerlik) en waard it rinnen ‘hossen’: slingerjend fan de iene nei de oare kant fan de dyk. Waard der dêrnei noch in konsert jûn dan einige de ‘mars’ troch it doarp op it plein. Dy muzyktinte wie der yn 1918 spesjaal foar delset. Ik ha foar dizze kear dan ek twa foto ’s útkeazen wêrop te sjen is dat er der noch net en letter wol stiet.

It begjin fan de Foarbuorren foar 1918.

De foto ’s binne nijsgjirrich en soene ûnder de rubryk ‘sykje de ferskillen’ opnommen wurde kinne. Om it plak der ’t yn 1918 de muzyktinte kaam stiet in stek en efter it stek sil sûnder mis gers groeid ha dat as bleek brûkt waard foar

it blikken fan de wask. Foar it stek stiet in tilbury. De boer (en miskien ek syn frou) ha miskien efkes yn it kafee sitten foar in bakje kofje, ûnderwylst it hynder oan in bak hjouwer en in amer wette stie. Wol hiel wat oars as in oplaadpunt foar in elektryske auto!

Dyselde Foarbuorren ein fjirtiger jierren foarrige iuw.

De muzyktinte dy ’t op it bleekje setten is stiet der op de twadde foto foar it each noch kreas by. Sa te sjen is de trep noch stevich genôch om by op te rinnen. Doe ’t ik as 10-jierrich jonkje lykwols foar it earst mei it korps op de tinte spile wie de trep al net mear fertroud en gongen wy oer in keukentrepke de tinte op. Mar doe wie it brûken fan de tinte al tige ôfnommen. De minsken kamen al net allinne mear foar it korps; der moast wat by útfûn wurde en dan skoarde libbene stuolledûns heech. In dûbele rige yn de rûnte mei earst de manlju yn de binnenste en de froulju yn de bûtenste rige en dêrnei it omkearde. Yn beide gefallen wiene der yn de binnenste rige in pear ‘stuollen’ te min. De bûtenste rige rûn mei de wizers fan de klok mei om de binnenste ûnder it spyljen fan it korps. Sadree it muzyk ynienen ophold moast in stoel soch wurde en wa ’t der dan gjin ‘plak’ ﬁne koe wie ôf. Soks gong salang troch oant der noch twa rinders en ien stoel oer wiene en dêr waard dan om striden. Foar de doarpsgenoaten it toppunt fan wille en wat der ﬁerder bykaam.

79'')77:30 %*:%00)2

U &P ?9o o 0

s Ös¤¤ « ±±¢ ¤ Í¢ ¢s« â ¡« ~ × ¡ÂÈ I±× ¾P¤ ª È »¾± ¾sªªs sÈ Ö ¾Â sÈ « ¾± ¾± «È «÷ âÍ Ö ¤÷ Ö¤ Â Ö ¾Ös« ¾Â « Ö Â ±ª~ « ¾È ª È ¢±±¤ Ý ¾ssÈs¾ª « × È¾ ¡¢ »¾± Í È « â± sÈ ¡ Ö È Ö ¾~¾s« È « « Â» ¾ «ü ªs« ¾ ×ss¾±» È × ¤ ¤Í¢Èü

II¾± ÂÂ ±« ¤ ¾ « ¾Ös¾ « Â Â¢Í« ¾Ös ±s Â ±s « d±ªª ¤Â 2 Í×s¾ «

d ¡ ¤ ¾ « ¡ ± ¡ s« ¾Â ¢Í«È «¢ «÷ ×ss¾ ±±¾ ¡ s« ¾Â ¢Í«È ± «÷ ~ È ¾ ¢ Íâ Â ¢Í«È ªs¢ «ü

±Í × ÈÂ~ ±Í ss¤ þ d «Â × È ~ ss¤ þ ªss¤ d ¡ ~ « ¡ ª « ªss¤ « ¡ss¾ ¾sÈ Â «s~ ¤ « ùù

¾s ÂÖ ¾s« ¾ «

¤ «

'DDURP JD MH QDDU %DODQVLH d ¤ ¡ ¡ ±±¢ â±« ¾ ¤ Ö « « ¤ ¢¢ ¾ ~¤ ¡Ö « È «þ I¤s« s« «Í ¡ L U&P «Ès¢ Â»¾ ¢ « × ¡ « ±¾ª ¾ « ¡ ¾ss «ss¾ ª± ¤ ¡¢ « Ös« ±«â ~ ¤ « ü

×××ü~s¤s«Â ü«¤ èî éí ñè îé éñ ;

Mar no wer werom nei de Foarbuorren. De rjochterkant begjint yn beide gefallen mei de smidterij. Der binne wol lytse oanpassingen. De bak oan de muorre nêst it earste rút is ferpleats om de hoeke by de doar fan de smidterij, mar dit is op de foto net te sjen. Foar de bak siet gaas en yn de bak waarden allegearre briefkes mei berjochten; siz mar it facebook yn kombinaasje mei de appkes fan no. It twadde en tredde hûs binne ferfongen troch ‘nijbou’ en sjogge der no noch altyd sa út. Sjogge wy dan ﬁerder it strjitsje yn dan komt alles foar Eastereiners fan no bekend foar. Oan de peal foar de tinte is te sjen dat de elektrisiteit noch troch de ‘loft’ giet. Ek yn de muzyktinte wie stroom, mar de pitsjes wiene lyts en dêrtroch wie it sicht op de muzyk by tsjuster net al te bêst. Yn de rin fan de fyftiger jierren rekke Wilhelmina wat yn de fersutering, ﬂeagen de minsken hyltiid mear alle kanten út en wie in jûntsje op it plein, mei de ijskokarre mei Germ Stilma en letter Wouter út Boalsert foar de minsken net mear it ultime gelok. De tinte frege ûnderhâld en wie in lêst foar Doarpsbelang. Der moast wat barre. Yn novimber 1954 komt de tinte foar ôfbraak ûnder de hammer. Foar 84 gûne keapet Hein Hoekstra him. Dan docht lykwols bliken dat dy minder min wie as beard waard. Mar ja, as tiden feroarje en je earne ôf wolle dan dogge je gau gelok. It stikje grûn der ’t de tinte stie hat der earst jierren wat suterich bylein. Letter is it by it plein komme en foarmet no in ûnderdiel fan it parkearplak njonken it kafee.

Hoe ist no mei... Klaas Strikwerda Troch Klaas de Jager

Van Oosterend tot Shanghai Mijn naam is Klaas Strikwerda en ben geboren op 9-10-1947 op Tsjerkebuorren 31, Easterein. Mijn ouders waren Johannes en Tjitske Strikwerda. Ik heb 2 zusters: Tineke en Hinke en 2 broers Rinse en Rein. Ik ben getrouwd met Janny Joustra en we hebben 2 zonen: Johan en Jacob. De pen is aan mij doorgegeven met de vraag een persoonlijk stukje te schrijven over hoe mijn carrière/leven is verlopen. Een korte samenvatting is, zoals de titel luidt, van Oosterend tot Shanghai. Opgeleid tot analytisch chemisch analist is mijn carrièrereis begonnen als analist op diverse laboratoria tot kwaliteitsbeoordelaar van een Engelse organisatie van zeer grote laboratoria o.a. in Shanghai. Na de middelbare school en militaire dienst heb ik een 5-jarige hbo-avondopleiding tot chemisch analist in Groningen afgerond. Mijn eerste baan (1970) was bij Scholten-Honig (nu Avebe) in Foxhol. Op het researchlaboratorium kregen we de opdracht om van zetmeel een fosfaat vervanger te ontwikkelen. Fosfaat werd destijds gebruikt in wasmiddelen om calcium te binden en zorgde voor algengroei in het oppervlaktewater. Het product is ontwikkeld en het werkte prima, maar zoals vaak met dit soort middelen, was het op dat moment te duur voor toepassing. Na anderhalf jaar van baan gewisseld en aan de slag gegaan bij chemische fabriek Flebo in Hoogezand. Hier was mijn taak vooral het optimaliseren van processen voor producten die o.a. in tandpasta, sigaretten en levensmiddelen worden gebruikt. Bij dit bedrijf heb ik 3 jaar gewerkt en o.a. mijn afstudeeropdracht afgerond. Dit hield in te onderzoeken hoe peperkorrels reageren op verhitting, tijdens het produceren van peperconcentraat. Het bleek dat er verschillende stoﬀen ontstonden, die er de oorzaak van waren dat de smaak van het eindproduct behoorlijk verloren ging, met andere woorden de “pittigheid” van peper werd aanzienlijk minder. Als afsluiting van de studie moest de afstudeeropdracht worden gepresenteerd en beoordeeld. De directeur van de Keuringsdienst van Waren (KvW), Groningen was lid van de beoordelingscommissie. Als resultaat van deze beoordeling mocht ik na 3 jaar Flebo gaan werken bij de KvW in Groningen.

Na vier jaar op een flatje te hebben gewoond in Hoogezand, hier zijn onze kinderen geboren, was nu de gelegenheid om een groter huis te zoeken, deze vonden we in Roden. Een prachtig dorp in Noord-Drenthe. Aangezien mijn vader Bakker was, waar de KvW regelmatig monsters ter keuring meenam, was de organisatie mij niet onbekend. De eerste jaren heb ik vooral bestrijdingsmiddelen (denk aan spuitbussen, honden/kattenbanden, insect werende producten etc.) en ontsmettingsmiddelen voor o.a. ziekenhuizen en boerderijen onderzocht. Als je de etiketten van deze producten bestudeert dan vind je een toelatingsnummer en het gehalte van de gevaarlijke of schadelijke stoffen. Met een team van 6 mensen beoordeelden wij of de fabrikanten de producten goed hadden samengesteld. In Nederland werd dit onderzoek alleen in Groningen uitgevoerd. In 1982 werd ik hoofd van het levensmiddelen laboratorium. Hier worden alle mogelijke levensmiddelen onderzocht en getoetst aan b.v. de Warenwet en Europese wetgeving. Denk aan: zoutgehalte van brood, suikergehalte van appelmoes, conserveermiddelen in frisdrank, bestrijdingsmiddelen in groente en fruit, alcoholgehalte in wijn/sterke drank, etc. Onderzoeken die mij vooral zijn bijgebleven: Antivries, een verboden stof (“zoetmaker”) in ijswijn, te hoog Loodgehalte, afkomstig uit “slecht voer” in melk en te hoge gehaltes radioactie stof (Cesium) in Turkse thee en Poolse paddenstoelen na de Tsjernobyl ramp. Na een reorganisatie in 1998 kreeg ik een nieuwe functie. Ik werd verantwoordelijk voor het opzetten van een nieuw researchlaboratorium in Groningen. Met 10 collega’s kregen we o.a. de taak om nieuwe onderzoeksmethoden te ontwikkelen voor: speelgoed, textiel, verpakkingsmiddelen, cosmetica, houtconserveringsmiddelen en huishoudbestrijdingsmiddelen. Als voorzitter van de Europese werkgroep “Speelgoed” zijn samen met Europese collega’s methoden ontwikkeld om schadelijke stoffen in Speelgoed op zeer laag niveau te analyseren (mg/kg, ug/kg). De methoden zijn gemaakt voor: vlamvertragers, kleurstoffen, amines, monomeren, oplosmiddelen, houtconserveringsmiddelen, conserveringsmiddelen en plasticizers. Dit was een zeer interessant proces, regelmatig was er overleg m.b.t. de uiteenlopende werkwijzen en dat betekende reizen naar diverse landen in Europa: Portugal, Spanje, Italië, Oostenrijk, Denemarken, Frankrijk en Duitsland. In 2005 werd de KvW opnieuw gereorganiseerd van de 2500 medewerkers mochten er 800 met de VUT, ik was toen 58 jaar. Van deze gelegenheid heb ik

D! NIEUW IN FRIESLAN

en leren bespelen? ill w t en m ru st in n g ee ment of zou je graa s! Speel jij al een instrukschool Friesland aan het juiste adre e les op het instrument dat je ie rst uz ee f de Dan ben je bij M ten en speelt vana er ervaren muzikan luidstechniek. zelfs licht- en ge ofessionele en ze Je krijgt les van pr ums, zang, bas of dr r, aa git , rd oa yb no, ke graag wilt leren. Pia

! n i e r e t s a E n i Nuf moaiol GkerritgHiintgast avoorrlmeeesr informesatlaien,d.nl ri Bel o rit@muziekschoolf er g / 8 7 5 1 2 4 8 1 06

lfriesland.nl o o h c s k ie z u .m w ww

gebruik gemaakt om – een andere baan te nemen en ben gaan werken voor een Engelse organisatie. Deze organisatie is verantwoordelijk voor het toetsen van de kwaliteit van laboratoria wereldwijd. Dit bracht mij o.a. naar Engeland, Ierland, Portugal, Turkije, Egypte en China. Vooral in het laatste land heb ik samen met een team van Engelsen, laboratoria gecontroleerd. Mijn taak was de kwaliteitscontrole op de uitvoering van de analyses van schadelijke stoﬀen in speelgoed. Werden de onderzoeken goed uitgevoerd dan kreeg het laboratorium een bewijs van goedkeuring. Hiermee konden ze afnemers van speelgoed overtuigen dat het analyse werk correct was uitgevoerd. Vooral afnemers van speelgoed in Europa eisen deze goedkeuring. Laboratoria zijn vooral gevestigd in Hongkong, Shenzhen en Shanghai. In 2019 heb ik een punt achter het werk gezet, de laatste kwaliteitscontrole was in Shanghai. Het werk is met plezier gedaan, de tijd is voorbijgevlogen, omdat ik omringd was met enthousiaste en deskundige collega’s. Zoals uit het bovenstaande verhaal blijkt, moest er veel worden gereisd. Janny en ik hebben dit vaak samen gedaan en genoten van de cultuur in andere landen. Naast je “gewone werk” bestaat er nog zoiets als hobby, vrijetijdsbesteding. Vanaf mijn 16e tot 61e jaar mocht ik de kerkorgels in Oosterend, Hoogkerk en Roden bespelen. Favoriete componisten: Bach, Handel, Mozart en de Beatles. Verder heb ik tot de Coronatijd in de zaal gevoetbald. Een andere liefhebberij is met de raceﬁets toertochten maken. De laatste jaren doe ik vrijwilligers werk voor de voetbalclub ONR in Roden, dit houdt in de kantine en velden in optimale conditie houden. Een vriendelijke groet van Klaas en Janny aan alle Eastereiners.

Skyline Shanghai

Mocht iemand vragen hebben naar aanleiding van dit verhaal dan kan dit via de redactie naar mij worden opgestuurd.

Ut de âlde doaze... Doarpsfernijing Easterein 1982 - 1984 Troch Bauke de Boer

Van Eijsingaleane

Vuur en vlammend

Troch Karin Everhardus Een slavenkorps in het oude Rome, dat lijkt de vroegst georganiseerde brandweer ter wereld te zijn geweest. Het korps bestond uit 500 tot slaaf gemaakten, zij dienden ten alle tijde inzetbaar te zijn. Met de destijds snel ontvlambare materialen waaruit de huizen opgetrokken waren, daarbij de stookplaatsen waarvan de vlammen vrijelijk tot aan het rookgat in het dak konden reiken, was er veel - maar ook vaak vergeefs - bluswerk te verrichten. Begin 17e eeuw werd de handbrandspuit uitgevonden. Wat een verbetering én opluchting na constant heen en weer te moeten rennen en redderen met emmers, vaten, ladders, brandhaken, etc., etc. Weer wat later kwam de geavanceerdere slangbrandspuit in beeld. Des dorps Uit 1848 stamt de eerste melding van een ‘brandspuit met de daarbij behorende gasten’ uit Easterein. Deze rukte in dat jaar uit naar een brand in Wommels, waar ze vanaf 10 uur in de ochtend tot ‘s namiddags 4 uur in de weer waren. De kerkelijke overheid van Easterein was overduidelijk ‘progressiever’ met haar brandspuit, dan de burgerlijke overheid van Wommels (die er geen had). De Eastereinder kerkvoogden besloten in 1868 tot de aankoop van een nieuwe brandspuit. Na deze aangeschaft te hebben, lieten ze een aanbevelingsbrief in de Leeuwarder Courant plaatsen. Hierin werd ten eerste de maker met naam en toenaam genoemd, de brandspuit en -kastenfabrikant T. van der Ploeg te Leeuwarden. Tevens werd er een gedetailleerde beschrijving van het werktuig weergegeven. De zuig/pers-pompbrandspuit was van een nieuwe en ‘buitengewone’ constructie, qua samenstelling afwijkend van de destijds gebruikelijke brandspuiten. Voorzien van twee cilinders, twee afzonderlijk te bedienen hefbomen en van een vermeldenswaardig voorwiel, met exacte afmetingen erbij. Eenmaal door 18 man in werking gebracht, wierp de spuit een waterstraal - vanaf de grond gerekend - van ruim 100 voet (30,5 meter) omhoog. Als het ‘klokkleppinge’ weerklonk - ofwel als de brandklok geluid werd -, rukte het brandweerteam direct uit. Het was een team waarbinnen een duidelijke taakverdeling heerste. Er waren - zo stond beschreven in het reglement uit 1914 - drie brandmeesters, één bode, vier pijphouders, vier slangenleiders en maar liefst 32 pompers.

Het was lange tijd een zware, vermoeiende klus om de spuit naar de brandhaard te verplaatsen. Toen de brandweerspuit eenmaal op wielen stond, kon deze ter plekke van de kar afgekieperd worden. Vervolgens werden spuit en slang(en) in de juiste positie gebracht, en de pomp in werking gesteld. Dit gebeurde met de hand, middels het op-en-neer bewegen van de hefbomen. Een hele krachtsinspanning, waardoor de brandweerlui regelmatig afgelost dienden te worden. Dat was de reden dat er zo veel - 32 - pompers waren. Het hele gebeuren stond onder leiding van een brandmeester. Verplaatsingen Begin 20ste eeuw was de brandspuit zodanig beschadigd, dat er wel een nieuwe aangeschaft moest worden. Met een erbij behorende slang van hennep die een lengte van maar liefst 125 meter(!) had. Tot aan ongeveer die tijd, had de spuit zijn onderkomen in de kerk. Dit werd eigenlijk als wat ‘ondoelmatig’ gezien. De nieuwe bergruimte kwam toen achter het dorpscafé, aan de kant van de Foarbuorren. Deze werd heel toepasselijk het ‘brânspuithokje’ genoemd. Vanaf ongeveer 1948 - zo blijkt uit oude krantenberichten - had Easterein geen eigen brandweer meer. Een kleine twintig jaar later werd de dorpsbrandspuit verkocht, kreeg onderdak in een Ferwoudse ‘timmerwinkel’. In 1980 echter, kwam de antieke brandweerspuitkar weer even terug in Easterein! Ter gelegenheid van het dorpsfeest in dat jaar, maakte de spuit op wielen deel uit van de gebruikelijke optocht door de straten heen. Op uitgedeelde ﬂyers was behalve het reglement, een uiterst vermakelijk gedicht te lezen:

U kunt ook reserveren via l e.n www.metzstyl

Terp 27 8731 AX Wommels tel. 0515 333 873 www.metzstyle.nl

Maandag 8.30-12.30 13.30-16.00 uur* Dinsdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Woensdag 8.30-12.30 13.30-18.00 uur Donderdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Vrijdag 8.30-12.30 13.30-20.00 uur Zaterdag 8.00-12.30 uur * onder voorbehoud

Deze brandspuit kan trouwens nog steeds bezichtigd worden. Heden ten dage staat de spuitkar opgesteld in het zogeheten brandweerhuis van ‘Aldfaers Erf’, een cultuurhistorisch openluchtmuseum in Allingawier. Om de kar heen staan flambouwen, allerlei gereedschap, de bijbehorende jassen, schoeisel en helmen uit die tijd. Een flambouw is een lange steel met daarop een houder waar een kaars in gezet kan worden. Een ander belangrijk en kleurrijk toebehoren bij de brandspuit, heeft een plek gekregen in de sacristie van de Martinikerk. Het gaat hier om een lange, kleurrijke stok die door een brandmeester gebruikt werd. Rondom aan de bovenkant staat ‘Brand meester van Oosterend’ geschreven. Gebruikt om ritme en tempo aan te geven, zodat de pompers aan de hefbomen gelijktijdig dezelfde op-en-neer gaande beweging konden maken. De brandmeester zal er ook hinderlijke omstanders mee weggejaagd hebben! Een identiek exemplaar is in ‘Aldfaers Erf’ naast de flambouwen te zien.

De hiernaast getoonde afbeeldingen komen uit ‘Geschiedenis van de Martinikerk te Easterein’, geschreven door André Vink. Vurige incidenten Velerlei waren de mogelijkheden van waaruit brand kon ontstaan. In een tijd dat huizen nog niet van steen werden gebouwd, stonden deze - bij de minste en geringste onvoorzichtigheid al snel in lichter laaie. Er kon in vroegere eeuwen ook nog wel eens uit pure wraak brand gesticht geworden, vooral als men geen andere mogelijke wraakactie voor handen had. Brandstichting zag men ook wel als een vorm van afstraﬃng. In 1888 brandde - vrijwel zeker tengevolge van hooibroei - de schuur en veestal van een veehouder alhier tot de grond af. Met “de krachtige hulp der brandspuit uit ons dorp” kon het voorhuis gelukkig behouden blijven. In de vlammen kwamen zo’n 40-tal beesten om, slechts één koe kon het gevaar ontlopen. “Het tooneel van den brand, met het verbrande en verkoolde vee, biedt een allertreurigsten blik”. Op een zondag in 1924 - heel vroeg in de ochtend - werden twee jongens wakker van het luiden van de brandklok. Nieuwsgierig als ze waren, sprongen ze uit bed om op onderzoek te gaan. Ze kwamen uit in Reahûs waar een boerderij in brand stond. Daar bleek, dat er te weinig pompers aanwezig waren. Toen vroeg de brandmeester aan de twee of zij niet wilden meehelpen! Dat deden ze, ze zouden de héle ochtend (?) gepompt hebben en verdienden er zowaar 11 gulden mee. Waarmee ze trots als apen weer huiswaarts keerden. Het was op een woensdagavond in 1927, dat de inwoners van Oosterend door het luiden van de brandklok opgeschrikt werden. De Brouwerspôle (nu Sibadawei nr. 28) stond plots in lichter laaie. Toen de boer aldaar bezig was om hooi voor zijn koeien neer te gooien, was onopgemerkt zijn petroleumlamp omgevallen. Het vuur greep zo snel om zich heen, dat er aan blussen niet te denken viel. Zijn beesten kon hij nog redden door ze vrij te laten, maar zijn huisraad ging nagenoeg in vlammen op. De huurder van het voorste gedeelte van het gebouw bleef echter “vredig” zijn kopje koﬃe drinken, daar zijn woonruimte door een brandmuur van de vuurhaard gescheiden was... Dit gedeelte werd dan ook behouden.

Zo kan het ook Zo was in 1949 een brandende kaars de aanstichter. Ene mejuﬀrouw Hingst te Oosterend stond voor de opgave, om in een donker hoekje op zolder iets te vinden. Ze nam daarom een kaars mee naar boven om beter te kunnen zoeken. Echter, de vlam raakte een droge fuik waardoor deze in brand vloog. Het vuur verbreidde zich snel en toen de eerste halfslachtige pogingen tot blussen mislukten, werden de omwonenden te hulp geroepen. Gelukkig kon men voorkomen dat het vuur oversloeg, naar belendende woonhuizen in het straatje. Het idee van een vermeende brand kan tot onverwachte situaties leiden. Eens reed bij Jorwerd de personenauto van de heer Strikwerda uit Oosterend de sloot in. Zijn echtgenote dacht namelijk opeens zeker te weten, dat er brand ónder de vloer van de wagen was ontstaan. Hierdoor was de aandacht van de bestuurder even afgeleid. De wagen geraakte van de weg af, en kukelde in het water. Ze kwamen vrij met slechts een paar natte voeten. Zo beeldend en vermakelijk de beschrijving van een brand, die uitbrak op een oktoberdag in 1949! Op de Kliuw - de driesprong tussen Oosterend en Hartwerd - woedde in 1961 een gevaarlijke schoorsteenbrand, op de zogeheten “Kliuw-pleats”. De stormachtige wind maakte de situatie zeer kritiek, onmiddellijk werd dan ook de brandweer van Wommels gealarmeerd. Ze gingen het vuur met een nevelspuit te lijf en wisten deze zo te blussen. Soms zit niet alleen de brand, maar ook de brandweer tegen. Zo had - anno 1969 - veehouder Hielkema te Oosterend al een paar dagen met broei in het hooi te kampen. Hij had zelf al een kuil gegraven in een poging om de haard ervan op te sporen. Plots zakte echter zijn splitlep (hooispade) in het hooi weg alsof het boter was. Waarop hij de ernst besefte van de situatie en snel de brandweer opbelde. Hij kreeg het “bescheid” dat men eerst nog moest eten!, het was namelijk exact 12:30. Buren kwamen van alle kanten toegesneld om te helpen, andere deskundigen op brandgebied werden opgetrommeld, en ook zij waren veel eerder ter plaatse dan de brandweer zelf...

Nijs fan de bieb Digitaal café Waar loop je tegenaan als je wilt appen, een foto bewerken op je telefoon of andere digitale vragen? Met deze vragen mag je weer naar de bieb komen. Op maandagmiddag van 14.30 - 15.30 uur, iedere 2e en 4e maandag van de maand. Dus 11 en 25 oktober ben je weer van harte welkom bij het Digitaal Café. Kinderboekenweek Van 6 t/m 17 oktober is het Kinderboekenweek. In de bieb speel je tijdens deze periode de beroepenspeurtocht. Of laat je op woensdag 13 oktober om 15.00 uur voorlezen uit “Kom út dy kraan”. Tijdens het voorlezen komen er steeds kleine verrassingen te voorschijn uit de geheime zakjes van de Ferteljas. Voor kindjes van 2 t/m 5 jaar. Mar en Fean’s got Talent Iedereen heeft talent! Soms moet je er alleen even achter zien te komen wat jou talent is. Als je het weet stuur dan tijdens de boekenweek een ﬁlmpje met jouw talent van maximaal 20 seconden naar programmering@bmf.nl of naar 06-38677642 en wie weet win jij een boekenbon of een andere te gekke prijs. Boekbespreking De eerste boekbespreking is weer op maandagavond 15 november om 20.00 uur. We gaan het hebben over “De avond is ongemak” van Marieke Lucas Rijneveld. Praat mee en geef je op via wommels@bmf.nl

Ut de húshâlding fan... Oplossing Dizze kear in foto út de húshâlding fan Famylje Hofstee: Triny, Anneke en Gea.

De koksmûtse: Burendag koﬃe choco vanille tulband Troch Annebeth de Jong

Dit jaar konden we gelukkig weer Burendag vieren! In het pakket van het Oranje Fonds zat dit heerlijke recept! Ik heb geen amandelmeel gebruikt en de fijngemalen koffiebonen heb ik vervangen door 2 zakjes espressopoeder. En de chocoladekoffiebonen heb ik achterwege gelaten. Ingrediënten • 250 gram boter • 250 gram suiker • 1 zakje vanillesuiker • 5 eieren • 250 gram bloem • 50 gram amandelmeel • 2 theelepels bakpoeder • Snufje zout • 20 gram fijngemalen D.E koffiebonen • 2 eetlepels cacaopoeder • 100 gram pure chocolade • 50 gram witte chocolade • 50 gram hazelnoten • 20 gram D.E koffiebonen

Benodigdheden • tulbandvorm • zeef • pannetje • hittebestendige kom • mixer • koekenpan • bakpapier

Bereidingswijze Verwarm de oven voor op 160 graden en vet de vorm in. Klop met de mixer de boter met de suiker tot een luchtige massa. Voeg één voor één de eieren toe en klop goed door. Zeef in een andere kom de bloem, het amandelmeel en het bakpoeder. Spatel deze hierna rustig door het beslag. Doe de helft van het cakebeslag in de vorm. Roer de ﬁjngemalen D.E koﬃe en het cacaopoeder door de andere helft van het beslag. Schep dit deel ook in de vorm en ga met een vork een paar keer door het beslag, voor een marmer effect. Bak de tulband in het midden van de oven in zo’n 60 minuten goudbruin en laat deze afkoelen. Maak ondertussen de topping. Rooster de hazelnoten in de koekenpan tot ze geuren en goudbruin kleuren, Hak ze grof (of gebruik nougatine). Doe de pure

chocolade in een hittebestendige kom, hang deze in een pan met water op het vuur en laat dit rustig smelten. Giet 2/3 van de chocolade over de tulband. Meng de koﬃebonen met het overige deel en leg dit op een stuk bakpapier om hard te laten worden. Smelt vervolgens de witte chocolade op dezelfde manier. Besprenkel de witte chocolade met een vork over de pure chocolade laag op de tulband. Bestrooi met de hazelnoten en de chocoladekoﬃebonen... Smullen maar! Bron: Burendag

Fizel

D R O G I ST E R I J - PA R F U M E R I E

TERP 52, 8731 BA WOMMELS TELEFOON 0515 333 210

Bernehoekje

Troch Froukje Dijkstra

“Duurzaamheid zit in ons hart”

Duurzaamheid is het goed doorgeven aan de volgende generatie. Dit zit in het hart van ons familiebedrijf. Omdat elke generatie een mijlsteen voor de volgende wil leggen. Dit vraagt om langetermijnvisie. Voor ons is de relatie tussen leven en werken – ons bedrijf en de samenleving – zonneklaar. Werken is voor ons daarom ook synoniem aan meewerken aan een duurzame(re) wereld. Juist daarom produceren wij drukwerk CO2 neutraal!

VA NDER EEM S . NL E A S T EREIN / H EEREN V EEN