បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
-1-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
បណ្ដ ា ំព្រះម៉មហានគរមមែរ ភាគ១
រូបព្រះនាងនាគ ឬព្រះម៉៉គង់លលនា ើ គ
ឯកសារសាវតាព្រះម៉៉មហានគរ ព្សាវព្ាវ នង ិ លរៀបលរៀង
លោយខ្ញំព្ុ រះករុណាខ្ញំបា ុ អតីតសស ិ សសាលាវិ ចិព្តសល ិ បៈ ុ ទ គគៀត ចាន់ថន មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-2-
អារមភបទ ៌ ំបាំងបណ្ដ ហេតុអ្ី វ បានជាហធវឲ្យហ តហៅស្ន ា ដដ អាថម ា ំព្រះម៉ែមហានគរក្មែរ ហនះ ? ខ្ន ំុ ញ ឹ ងហឆលយ ើ ើ ើ ហរៀបរាប់ហោយរតួសៗ ហដម ូ ដតមួយ គអ្ប ទទួលនូវមរត ើ ផឲ្យម ី ិតថអ្ប អានដដលជាពូជពងសនាគរួមរត ល ឺ ររះដម៉ដច ូ គ្នប (ដ រែ ) ដែល ព ំ ង ុ ដតឆងល ់ថាហតខ្ ស្នរសាវតាហនះ ខ្ុសដលល ើ ហំុ ញ រៀនពអ្ន ី កណា? ហទបបានជាឯ ើ ពីឯ ស្នរអ្ប ជំនាន់មុន ហ
ើ យឯកសារហេះហកតហ ើ
ើ ងបាេរីការឆ្ងល ់មេហេះេប់។ ិ
ហរោយដថងរហោះ៧ម ំ រា ឆ្នប ំ១៩៧៩ រលជាជនដ រែ បានរួចផុតពីោរោប់សម្លលប់ និងហធវទារុ ណ មម ើ យ៉៉ ងដរពដផស ពីប សពួ ហមដ ឹ នា ំផ្ដឋច់ោរដដលបានរគប់រគងមាតុភម ូ ិហនះអ្ស់រយៈោលជាងបីឆ្នប ំ។ ិ ី ងទ ដ រែ រលុសស្សីទាងឡាយ ំ ចាប់ហផឋើម ស្នងជីវតថម ូ ិដ ៏សសនកមសត់ហនះហ ី តុភម ឹ ដមា ុប រណសិរសស្នមគគសហ្រ គ ះជាតិ មពុជា ហពលហនាះពុទ នចរ ី
និងអាណាចរ
៏ហ តមានហ ើ
ន ូ
ិ ហរោមទង ់ ើ ងវញ
ិ រួមទាងខ្ ំ ំុ ញ ើ ងវញ
បាទផង ៏បានចូលស្នលាបនឋោរសិ ាតចំហណះ ដដលមានតចតួ ចមុនសម័យ មពុជារលជាធបហតយយ ិ ិ (សម័យស្នធារណរដឌដខ្ ែរ) ហដម ង ើ ផឲ្យោរហចះដ ឹ មានោរហ នហ ី ើ
ើ ង។
ប ប ំ១៩៨២ ខ្បា ំុ ញ នហៅរល ុ ងឆ្ន
ងជាប់
ិ រតស ិ ា ែទៃហៃៀត រួមទាងជ ហៅស្នលាវច ំ ំនាញសិលបៈ ិ ិ លផៈ ហេើយបានសិ ាដផា រលវតថស ិ ិ លផៈ េិងមុខវជ្ជ ហសសងៗ ហពលហនាះោរឆងល ់សងស័យ ៏ចាប់ហផឋើមហ តមាន ប ឋ នចតថ ើ ិ ខ ំុ ញ ុ ងសនា
ថាហតរលជាជនដ រែ ទាងហ ំ ង ែ ើ
ចាស់ រលុសស្សីរម ួ ទាងខ្ ំ ំុ ញ និងញាតទា ំ របស់ខ្ ំុ ញ ហតពួ គ្នត់មាន េ ំ ុ សអ្វី? ហទបរតូ វបានហគយ ហៅ ិ ងអ្ស់ ើ ើ សម្លលប់ និងហធវទារុ ណ មម ើ
ប ៣ឆ្នប ំ ៨ដខ្ ២០ដថង ហេើយខ្ឆ ំុ ញ ល ង ់ហទៀតថា ដូនតាអ្ប នគរហនះ ធាលប់ជា ុ ងរបប
ពូជពងសរុងហរឿងថកុំហថកើង ហេតុអ្ី វ ៏ហរោយហពលដដលដ រែ បាេហបាះបង ់ហចាលរ ុងអ្ងគរ រលហទសចាប់ហផឋើម ដប បា ់ និងធាល ដ ់ ន ុ ោបយ៉៉ ងហនះ? អ្ប នគរហនះជាអ្ប ោន់ និងហគ្នរពរពះពុទ នស្នសនា ហេតុអ្ី វ ៏ពួ ហគមិនដង យផ្ដឋច់ោរ ឹ បុណយបាប គុណហទាស.... ជាពិហសសគសម័ ឺ ប យហនាះ ុ ងសម័
ភាគហរចីនសុទ នដតជាអ្ប ធ្លលប់បានបួសហរៀន
មពុជារលជាធបហតយយដដលអ្ប ដ ឹ នា ំ ិ
ហេតុអ្ី វ ៏រួកហគរលរពឹតេ ថ វូ កមមអ្ ស ុ ល
យ៉៉ ងហនះ? ោរឆងល ់និងសងស័យហនះ ហចះដតហ តមាន ប តថ ំ ព ំុ ញ ំ ហ៊ ុ ៊ នសួររគូ ើ ិ របស់ខ្ ំុ ញ ហេើយេំងល ់ទាងហនះខ្ ុ ងច ហ
ំុ ញ សួរគ្នត់ ពីររសាាសិលបៈ ើ យ ហរោះខ្លលចគ្នត់យល ់ថាហយើងឆ្ងល ់ពុំសមហេតុផល។ មានហពលមួយខ្ស្ន
រូបចមាល នា ់ គដ រែ ហេតុអ្ី វ ៏នាគដ រែ មានដត ាលឯខ្នរតូ វសតវមរក ហលប គ្នត់ហឆលយថា ហនះគជាស ើ ឺ ិ លផៈ ួល ដដលដូនតាបានរចនាហ មរតមម ូននាគ
បានហឆលយហនះខ្ ព ំុ ញ ំ អ្ ុ ស់ចតថ ើ ង ចហមលយដដលគ្នត់ ើ ើ ិ ហ ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ើ យ ហរោះសតវនាគដដលរតូវ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ហគហលបដលម ់
ហៅហេើយហនាះ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-3ហពលដដលរតូវលាងខ្នឬងូ តទ ឹ ួល
និងហអ្ះនូវរមាស់សដលហ តហៅហល ើ ើ
ោយ ហតរតូ ហគយ៉៉ ងហនាះ? េំងល ់ហនះ១៦ឆ្នប ំហរោយ ហទបចាប់ ហផឋើមមានពនលឺ ើ វហអ្ះហៅហលើអ្វី ហបើជាខ្នរបស់ ើ ួល រោលៗមឋងបនឋិចៗ
ហរោះ ុ ងឆ្ន ប ា ំ១៩៩៨
ប មួយហនាះខ្បា ំុ ញ នជួបេឹងស្រសថីមាប ់ ុ ងសុ ប បិនថ ុ ងរារតី
សុបនថ ំុ ញ នជួប គាត់មានអាយុរហ ូតដល់១៩៩៨ឆ្នាដំ តគ្នត់មេទាេ់ សាលប់ហៅហ ិ ហនាះស្រសថីសដលខ្បា ិ
ដដល ុ ង ប
ើយ ហ
ើយ
ជាអ្ប មានហទាសជាប់ខេហៃៀតសង (អ្នកងារ)ខ្ឆ ំុ ញ ល ង ់ថាហតស្រសថ ីហនាះជាអ្ប ណា? ហេតុអ្ី វ បានជាគ្នត់រតូវ ើ ួល ជាប់ហទាស? ដូហចាះតា ំងពីឆ្នប ំហនាះ ម ទល ់នឹងហពលហនះ (២០០៩) ខ្រំុ ញ តូវដសវងរ ររវតតសាវតារបស់ ស្រសឋីហនះ ិ អ្ស់រយៈហពលជាង១១ឆ្នប ំ
ហទបដ ង ឹ ថាគ្នត់ជាអ្ប ណា ើ
ដដលខ្ន ំុ ញ ឹ ងប ស្ស្នយពនយល ់ហៅ ុ ងឯ ប ស្នរ
សាវតាបណា ឋ ំររះដម៉មហ៊នគរដ រែ ភាគ១ ភាគ២ េិងភាគ៣ហនះ ក្ដលសាាដដគនះគើតគ គ
ើយឆ្ងលគ់ ទៀត ពុំហចះចប់។ ហេើយស្នាដដហនះនឹងបានហបើ បរាញហៅបឋម សរត ហំ ណើតនគរ
និងជា អ្ប បហងកតនូ វរលភពហមាទនភាព ើ
អ្តតោល ហេើយគមរ ហនះបានបនសល ់ទុ រ ី ហករមរត របស់គ្នត់រគប់ៗគ្នប។
ហ
េរណា
ា៎?
+ហ ត ើ
េិងអ្េឆរយជាត ិ ងសង ី ិ ដដលមនហចះរ ិ ួ តពីសម័យ
ូ តម ដល ់បចចុលផនប ដដលហយើងជា ន ូ ដ រែ ព ំ ង ុ ទទួលហៅ
ដូហចាះសូម ន ូ ដ រែ រលុសស្សីតាមោននិងរិចារណាហឈវងយល ់ រយៈស្នាដដហនះថា ហតគ្នត់ ជា ើ
គអ្ប ឺ
ើងពើការឆ្ងល ់
ពីអាទហទពហដ ម ើ របស់ហយើងតាម ិ
ហតគាត់ បំហរញរលិកមមរគប់បបបយ៉៉ ងហេះហែម ើ បអ្ន ើ ី កណា?
ហៅរង ់ចា ំអ្វី? េហមលើយទាងអ្ស់ ំ ហេះេឹងម្លេបកស្រសាយតាមលំដាប់លំហដាយដែលម្លេហរៀប ើ យហតគាត់ ើ
៌ ំបាង រាប់កុងអាថ ន ម ំ បណ្ត ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរមមែរ ឬ សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ ។ ហគ
ៃំររ័ :
អ្ុីបម៉លៈ
http://www.kietchanthon.blogspot.com / http://www.kietchanthon.info kietchanthon@gmail.com / info@kietchanthon.info ឯ ស្នរស្នវតារពះដម៉ហនះ ស្ស្នវរជាវ និងចងរ ងហោយ ខរំុ ញ រះករុណា ខបា ំុ ញ ៃ គគៀត
ចាន់ថន ុ
ិ រតស អ្តតស ី ិ សសស្នលាវច ិ ិ លផៈ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-4-
៌ ំបាំងបណ្ដ អាថម ា ំព្ពះក្ម៉មហានគរក្មែរ អាណាចរ ដខ្ ែរ(ដ រែ ) មហ៊នគរដ រែ ជាមហ៊នគរដដលមានភាពរ ី ចហរមីនខ្លលង ំ ខ្លងោររគប់រគង ោរ ស្នង និងមាន តថ ធ ផលាញរន ធ ះុ ស្នយោសហពញហរជាយសុវណត ភម ូ ិ រពមទាងហធវ ំ ោររគប ិ ស័ ិ ពល ី ឺស ើ ដណថប់ហលើបណា ថ រលហទសជាហរចីនហៅ ុ ងទ ប បអាសុ ហតហេតុ ដច ូ ហមថចបានជាហៅសម័យហរោយ ីវ ី ពីអ្តត។ ី ើ ិ មហ៊នគរ ដ រែ ហយើងដបរជាធាល ច ់ ះុ និងអ្ន់ថយហៅវញ
ប ់ ងនឹងរលវតថិ ិ ាស្ស្នវរជាវដដលទា ទ ុ ងោរស
ជនជាតសិ រែ ពួ គ្នត់ (អ្ប ស្ស្នវរជាវរលវតថជនជាត សិ រែ ) ដតងដតមានោរស្សពិចស្សពិលពីហដម ហំ ណើត ើ ិ ដនជនជាតសិ រែ ហនះ។ ទាងអ្ស់ ំ ហនះ ហចាទជាបញ្ហ ា ដដលនា ំឲ្យអ្ប ស្ស្នវរជាវទាងឡាយ ំ ទាងជនជាត ំ សិ រែ ជនជាតបរហទសដដលពុ ំ បានដង សិ រែ ឹ មានោរហងឿងឆងល ់ ហេើយចង ់ដង ឹ ពីោរពិត អ្ំ ពីរលវតថជនជាត ិ ិ ជាវលផធម៌
អ្រយធម៌ ិ ជាត។ ិ
យ៉៉ ងណាមញ ិ
ស្ស្នវរជាវបរហទស) មានដូចជាហលា
អ្ប ស្ស្នវរជាវសម័យមុនៗ
ឈឹមរ ហសម ហលា
៏ដូច
(សូមមនហល ិ ើ យ ពីអ្ប
រស់ស្នហរត ៉ ហលា ហៅឈិន ហលា មាសហ៊ំ
ហលា េុឺ មខ្លន់ ហលា ឆរតាហរលមឬឌី ហលា ហ ងវ៉ ៉ន់ស្ន .់ .....។ ទសសនៈរបស់ហលា ទាងហនាះ ំ សុទ នដត មានទំហនារទាញហៅរ បរហទស
គភាគហរចី នៗទាញរលភពហដម ហំ ណើតជនជាតសិ រែ ហនះហៅរ ឥណា ឍ ។ ើ ឺ
ប៉ុដនថ ុ ងហនាះមានទសសនៈរបស់ ប ហលា
ហ ងវ៉ ៉ន់ស្ន ់ ដដលបានបរាញពីហដម ហំ ណើតហមខ្ លះៗ ប៉ុដនថមិន ើ
សូវជាចាស់លាស់ ហរោះខ្ វះឯ ស្នរសរមាប់ពនយល ់បញ្ហ ជ ។ ់ ដូហចាះ ុ ងនាមខ្ ប បា ំុ ញ ទ ជា ន ូ ដ រែ មាប ស់ ដល ហ ត ើ និង ប់ទងសុ
រ ោរពិត រីហែម ើ កំហ
ហៅទបំ ុ នឹងរតូវ ប់ស្ន សពហៅហលើទ ឹ ដសី រែ ហនះ ខ្បា ំុ ញ ទនឹងខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវរាវ ី ផត ិ ហដម ម ហបើ បរាញពីបុគល គ ម្លេឧបការគុ ើ ផយ ិ ី ើ តរបស់ជនជាតហនះ
ដដល
បានបហងកតនូ វភាពអ្ចឆរយៈជាតិ ហេើយគ្នត់បានលិច ប់បាត់ ុ ងអ្ត ប តោល តាមរយៈស្នាដដខ្ ី ល អាថ៌ ើ ី បា ំ ំងបណា ឋ ំរពះដម៉មហ៊នគរដដលនឹងរតូវបានហបើ បរាញជូនហនះ។ ខ្បា ំុ ញ ទសងឃមថា ឹ
ដដលមានពូជពងសឈាមជ ័រជាដ រែ ជ្ជរូជនាគ ហ
ន ូ ដ រែ ទាងឡាយ ំ
់ដង ឹ ហរឿងពិត ពីមហ៊ ិ ស្សឡាញ់ ជាតចង ិ ើ យមានចតថ
នគររបស់ខ្ន ប តហនាះ នឹងហធវោរតាមោនរតិ ះរះព ិ ិ ចារណា ី ើ ួល ុ ងអ្ត
និងហឈវងយល ់នូវអ្វី សដលខ្បា ំុ ញ នស្ស្នវ
រជាវ ហេើយខ្រំុ ញ ពះ រុណាខ្បា ំុ ញ ទ ៏រងចា ំទទួលនូវោររះគន់ ិ ពីមិតថអ្ប អានរគប់ហពលហវលា ស្នទបនាឯ ស្នរស្នវតាហនះ ឲ្យបានោន់សតរលហសើរហ
ើ ផទុ ើ ង ហដម ី ជាមរត គំនិតថមី
ប យជួយ ុ ងន័
ដល ់ ន ូ ដ រែ ជំនាន់
ហរោយហេើយខ្ ំុ ញ ៏សងឃមថា ឯ ស្នរស្នវតាហនះ នឹងបានហបើ បរាញពីរលវតថជាត សិ រែ មួយ ក្ដលឈរគលើ ឹ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-5-
ក្ដនដីព្ពះក្ម៉នាគដ៏ពិតព្ាមដ ហោយមនឈរហល ិ ើ ផូនបរហទសហទៀតហ
ើយ
។
ហេើយហៅ ុ ងទំ ប ពរ័ ដន
អាថ៌ បា ំ ំងបណា ថ រំ ពះដម៉មហ៊នគរហនះ ខ្ស ំុ ញ ម ូ សរហសរោ យ ( ដ រែ = ដខ្ ែរ ) តាមោ យដដលដូនតាហយើង ធាលប់បានចារ ឹ ទុ ហៅហលើ ផ្ដធ ំងសិលាហៅតាមរាស្នទនានា សរមាប់ជាទុន ុ ងោរស ប ិ ាស្ស្នវរជាវ នឹង
ទុ ជាហ រតំសណលឲ្យ ន ូ ដ រែ ជំនាន់ហរោយហធវជាឯ ស្នរ អ្តទបទហនះគជា ភាគទមួ ំុ ញ ឹ ងខ្ត ើ ឺ ី យ ហេើយខ្ន ិ ខ្ំស្ស្នវរជាវនូវភាគទព ពនយល ់ប ស្ស្នយជាបនថបនាធប់។ ី ី រ និងភាគទប ី ម ី
I.
ោរបហងកតពូ ជហម ឬហ រែ ើ
ហ រែ = ហ រ + ហម = ហ រមរត របស់ហម ឬហករតំប
លហម
/.រលវតថអ្ត តោលដននគរហនះគ ជា នគរស្រសថី (នគរហម ឬហ រែ = ហ រ + ហម) ដដលមានស្រសថីជាអ្ប ិ ី ឺ ដ ឹ នា ំ។ ហៅ ុ ងស្នវតាហរឿងហរពងច ប ន គហរឿង “ថាងហចងចមលងធម៌” ពួ ហគបានហដរើ ឆលងោត់នគរមួយ ិ ឺ ហឈាែះថា “នគរស្រសថ”ី ឬ “នគរស្សីហលាវ” សពវដថងទតា ទ ហៅ ុ ងរលហទសហសៀម(ដថ) ប ហៅថាហខ្តថ ហលាវ ី ំងហនះសិត ំ ូងរបស់ហម (ហកេរ ដកេរ)។ ឬលពបុរ”ី ដដលពីហដម ើ ហខ្តថហនះ គជាទ ើ ែប ឺ ឹ ដហី ែម ពនយល ់ោ យ ហលាវ លវតលវន ់ ដហំ ណើរទន់ភន ល រ់ បស់ស្រសថី នគរេ៊ូ វ ណន = ម ពីោ យ ាច់គន ុ ចនម៉ ៉ង ហឈាែះថា( ង ុ េ៊ូ វ ឬ ិ
ាច់គន ុ ង ុ េ៊ូ )វ ហរោះ ាច់
ិ ិ គុនហនះ វ៉មានោយវោរទន់ ដច ូ ោយវោរស្រសថ ី ដូហចាះហេើយបានជាចនហៅហឈា ែ ះអ្ប នគរ ដដលមាន ិ ិ ស្នស្រសថ ិ ហមដ ឹ នា ំជាស្រសថីហនះថា “េ៊ូ វ ណន“ ហៅតាមកាយវការៃេ់ របស់ស្តសតី (ហៅ ុ ងឯ ប ស្នររលវតថ ដខ្ ែរ)។ ិ
ជនជាតហនះជាអ្ប ៃៃួលមរត របស់បុពជ វ នខ្នគ យហនាះហគហៅអ្ប រស់ហៅ ុ ង ប ិ ឺ គម ហទបហៅសម័ ើ ួល
នគរហនះថាជា ជនជាតហិ រែ ដដលហៅសិលាចារ ឹ បុរាណមានសហសរោ យហនះ ហ រែ = ហ រ + ហម
មាន
ន័យ ថាអ្ប ទទួលមរត ហម ឬហ រតំសណលហម (ហកេរ)។ ខ្/.ហោយដផែ ហៅហលើោរប ស្ស្នយខ្លងហលើ ហយើងអាចទាញយ នូវហេតុផលពីអ្តតោល ដដល ី មានទា ទ ់ ង ុ ងហរឿងហរពងរបស់ ប ស រែ មរតមម ូននាគ
ប តទ ម ហធវោរប ស្ស្នយ ើ ឹ ដ ី គគរឿងព្ពះគោងនាងនាគ ឺ ើ ុ ងោរមហ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-6-
បដនទម ដតហពលហនះ ខ្ព ំុ ញ ំ ហុ លើ ពរពះហថាងហ ី
ចំណូលថមី ហទបម ហៅខ្លងហរោយ ើ យ ហរោះគ្នត់គជាអ្ប ឺ ើ
ដូហចាះខ្ហំុ ញ លើ ដតរពះនាងនាគ ម ប ពនយល ់សតប៉ុហណា ត ះ។ ហរោះរពះនាងនាគជាបុពហវ េតុដដលនា ំឲ្យហ ត ើ ោ យថា ហម ឬ ហ រែ ហនះ ោ យរពះនាងនាគ រលសិនហបហយ លោរពនយល ់ប ស្ស្នយឲ្យបានហ ាះ ើ ើ ងមនហម ិ ើ ាយ និងរតឹមរតូវហនាះហទ រា ដជានឹងមានោរយល ់រច នឹងសពវដថងហនះ ហយើងហៅដតរច
ំ ហៅហលសតវ នាគជាមនខ្លន ហរោះម ទល ់ ើ ិ
ំ ថាពូជដ រែ ហនះ ហ តហចញព ើ ី សតវនាគហោយស្នរដតោរមិនបានបំសប
ភាស្នគំនិត ុ ងរូ ប បចមាល ថ ់ ម ដដលបុពប វ ណឍិតហយើងបានឆ្នល ចា ់ រ ឹ ទុ ហលើរាស្នទថមរាប់រយោន់ និង ប់ ទុ ហៅ ុ ងរលដពណ ប ី ទំហនៀមទមាលប់
ស្នសនា
ទំនាយ....
សរម្លប់ឲ្យមនុសសជំនាន់ហរោយសិ ាហឈវង
យល ់។ រលសិនហបហយ ិ ិ ចារណាតាមហេតុផល ដដលមានហៅ ុ ងរទឹ ប សីរពះសមា ថ ម សមពុទ នបរមរគូដន ើ ើ ងរតិះរះព ហយើងរពះអ្ងគពនយល ់ថា មនុសសហ តម ពីមនុសស តរចា ពីតរចា ើ ិ ឆ នហ តម ើ ិ ឆន ហ ត ន ូ ម ជាតរចា ន ូ ម ជាមនុសសហនាះហ ើ ិ ឆ ន ឬ តរចា ិ ឆ នហ ត ើ
វ៉ពុំអាចមានមនុសសណា
ើ យ (នាគជាសតវតរចា ិ ឆ ន)។
ិ ចុះហេតុអ្ី វ បានជាមាចស់នគរហ រែ មានហឈាែះថា រពះនាងនាគ ហៅវញ? ហតរពះនាងនាគហេតុ អ្ី វ ើ បានជាបហងកតពូ ជពងស ម ដល ់សពវដថងហនះហៅជាមនុសស? ហឈាែះ (ដ រែ )ររះនាងនាគ រពះនាងស រ់ អ្ូប ើ ិ រ ពុំឈ ូ វមានច័ នធ រស្នយស ំ ់ ទពវ ឍ ) ហស្នមា ហមរា ហខ្មា ឧមាវត....។ ិ ហសតាច័នធ…(ចន) ិ លវយ ី ី … (ឥណា ី ហេតុដហូ ចាះ សូម ល ុ បុរត ល ុ ធតាដ រែ រលុសស្សីទាងអ្ស់ ំ តាមោន និងពិចារណានូវោរប ី ស្ស្នយ ពនយល ់ពីោ យថានាគហនះ ដដលមានពនយល ់ហៅ ុ ងវចនានុ ប រ មរបស់សហមថចរពះសងឃរាជ ជួន ណាត (ភាគ ១+២)។
គ/.ពនយល ់ោ យ
(ោ យនាគ)
១/. នាគ (ន) រលហសើរចមផងបរសុ ិ ទ ន… ២/. នាគ (ន) រពះសមាមសមពុទ នឬរពះពុទ ននាគ( ៏ហៅថានាគ) ៣/. នាគ (ន) រពះបហចច ពុទ ន ( ៏ហៅថានាគ) ៤ /.នាគ (ន) រពះអ្រេនថទាងអ្ស់ ំ ( ៏ហៅថានាគ) ៥/. នាគ (ន) រពះអ្នាគ្នមបុ គ អ្រយថា ិ ប ទ ់ ប ិ គល ី ី ( ៏ហៅថានាគ) មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-7-
៦/. នាគ (ន) រពះហស្នតា រពះស ទាគ្នមី អ្រយៈថា ិ ប ទ ់ មួ ី យ ទព ី ី រ ( ៏ហៅថានាគ) ៧/. នាគ (ន) បុគល គ ជាបុថជ ុ ន ជ ណាមួយដដលមានហសច ហអ្ៀនខ្ល ម ស ខ្លលចបាបរលឹងដរលងហវៀរចា ីថ នូវបាបសមាទានសីល( សីល៥ សីល ៨ សីល ១០…) ( ៏ហៅថានាគ) ៨/. នាគ(ន) ល ុ បុរតដដលមានោរធុញរទាន់ ុ ងោររគប់ ប រគងផធះសដមផង ហេើយមានចតថ ិ រជះថាល
ចូលស្នងផបួសបួសជាភិ ុ ស្នមហណរ ខ នាគ)
ប ទ នស្នសនារលរពឹតន ថ វូ រពេែចរយធម៌ ិ (ហធវើ ន ូ នាគ ុ ងរពះពុ
៏ហៅថា
៩/. នាគ (ន) ពស់សដលមានអ្នុភាពចមផង ដដលធំ( ៏ហៅថានាគ) ១០/. នាគ (ន) ដរំ សដលមានរូ ី បរាងស្ន សមរលហសើរ( ៏ហៅថានាគ) ១១/. នាគ (ន) ហដម ណ ( ៏ហៅថានាគ) ើ ខ្ងសំ ឹធ ហបតាមោរពនយល ់នូវោ យខ្លងហលើគអ្តទ នយ ័ ោ យនាគ មានរេូ តដល ់ហៅដប់មួយោ យ ដូហចាះ ើ ឺ ោ យថារពះនាងនាគ ហៅ ុ ងហរឿង ប ឬរពះដម៉នាគ ហតសទ ប យណា? សូមរលិយមិតថអ្ប អាន ើ ិ តហៅ ុ ងនាគមួ ជាពិហសសគឺ ន ូ ដ រែ រលុសស្សី
ចូរពិចារណាហេតុផល តាមោរយល ់ហ
ហជឿហៅហលើោរប ស្ស្នយរបស់អ្ប ខ្លងហរៅ (បរហទស) ហរៅពីជាតខ្ ិ ន។ ួល
ះ ើ ញរបស់ខ្នចុ ួល
ហុំ ចះដត
/.ខ្បា ី ឬនគរ ហម ដូហចាះោ យថា ើ រួចហេើយថា នគរហនះគជានគរស្រសថ ឺ ុំ ញ នពនយល ់សណនា ំពីខ្លងហដម ហម មានន័យថា មុខ្ហគ មុនហគ ឬ ធំជាងហគ រលហសើរជាងហគ រុងហរឿងជាងហគ ជាពិហសសគរគប់ រគងហលើហគ ឺ ។ល។ រេូ ត ុ ងរលវត ប ស្ន ស្រសថបានហរៀបរាប់បញ្ហ ជ រ់ ាប់ថា នគរហមពីអ្តតមានហសថ ចជាចំណុះឲ្យរាប់រយ ិថ ី រលហទស ដដលរលហទសទាងហនាះដតងដតយ ំ សួយស្នរអា រ ម ឲ្យរលហទស ហម ឬនគរហម រពះនាងនាគ ដដលជាស្រសថីចមផង
ដូចបានពនយល ់ន័យរបស់ោ យ ុ ងវចនានុ ប រ មស្ស្នប់ហេើយ។
ទាងអ្ស់ ំ ហនះហេើយ
ដដលម ដល ់សពវដថង ទមាលប់ដនជនជាតហនះ ដតងដតហរលីោ យ គមជារលមុខ្ ជាធំ (ហ រ + ហម = ហ រែ ) ិ សូមទាញយ ឧទាេរណ៍ម ពនយល ់បញ្ហ ជ ជ ់ ន ូ ខ្លងហរោម ៖ ១.
ដផា ខ្លងអ្វយវៈ ដប៉ ខ្លងធំហយើងដតងដតហៅថា ហម ឧ. ហមដដ ហមហជើង…។ល។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ២.
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-8-
ដផា ខ្លងោរដ ឹ នាលែ ំ ឧ.ហមរគួស្នរ ហមភូមិ ហម ហមពួ
ំ ុ ហមស្សុ
ហមទ ័ព ហមដ ឹ នា ំ ហមបុណយ
ហមរ ុម ហមគយ ហម ្នាធញ…។ល។
៣.
ដផា ខ្លងោរដ ឹ នាអារ ំ
៤.
ឹ ឧ.ហមស្ស្ន ហមរតដប៉ ហមទ ឹ ហតាាតជូរ …។ល។ ដផា ខ្លងហរគឿងស្សវង
៥.
ដផា ខ្លងទំហនៀមទំលាប់រលដពណី ឧ.ហមបា ហមអ្ហណឋើ
៦.
ំ ូល ហមដរគ ហមជហណថើរ ហមហស្ន ហមរត…។ល។ ដផា ខ្លងសំ ណង ់ ឧ.ហមោរ ហមជាង ហមដប
៧.
ិ ដផា ខ្លងគណិតវទ៉ ឧ.ហមហលខ្ ហមនពវនថ ហមគុណ ហមដច …។ល។
៨.
ដផា ខ្លងអ្ សរស្នស្រសថ ឧ.ហមសូរត ហមោពយ ហមោ យ…។ល។
៩.
ដផា ខ្លងធម៌អាថ៌ ឧ.ហមវតថ ហម ដ ុ ិ ធម៌មួយហម ឬ ពីរហម ហមគណ…។ល។
១០.
ដផា ខ្លងយុតធម៌ ឧ.ហមធាវ ី …។ល។ ិថ
១១.
ដផា ខ្លងដ ី និងភបំ ឧ.រពះហម (ទ ឹ
១២. ដផា ខ្លងទ ឹ
ឧ.ហមទ ឹ
់ ឧ.ហមហចារ ហមពុ រលួយ ហមខ្ូច ហមបន ហមធមប ់ ហមបាប …។ល។
ហមដខ្ ែរ …
ដ)ី (ហសឋចភប)ំ គភប ឺ រំ ពះសុហមរុ ឬភបរំ ពះសុដមរុ…។ល។
ហម ង ុ ឬហមគងគ ហមណាម ហភលៀងមួយហម រលឡាយហម…។ល។
១៣. ដផា ខ្លងហរាគ ឧ.ហមហរាគ ហមរ មី ហមរ ុប…។ល។ (និងមានោ យថាហម ហរចីនហទៀត) សរុបហសច ម ោ យថាហម ហបើបុពជ វ ននគរហនះពុំសមនជាស្រសថី ឬជាអ្ប ដ ឹ នា ំស្រសឋីហធវដូ ីថ ើ ចហមថច ហទប ើ ោ យហនះ អាចបនសល ់ទុ រាប់ោន់ឆ្នប ំ រេូ តដល ់បចចុលផនបបាន។ ដូចោ យមួយហទៀត ដដលចាស់ៗដតងដត តំណាលរាប់ ន ូ ៗ ហពលដដល ព ំ ង ុ េូ បបាយគ្នត់រាប់និងពនយល ់ថា ៖
ន ូ េូ បបាយ
ឲ្ ុំ យ
ព ំ ប ុ
ហរោះរតូវដង ឹ គុណរពះហម (ររះដម៉) ហរោះរពះហមចញ្ ិ ច ឹ មមនុសសមួយនគរ។ ោ យហនះ រលសិនហបហយ ើ ើ ងមន ិ ដង ំ ំងដនោ យឲ្យបានចាស់លាស់ហទ មុខ្ជាយល ់រច ឹ ពីអាថ៌ បា ពុំសមនដូហចាាះហ
មរតមម ូននាគ
ំ ថា ឲ្យដង ឹ គុណ បាយ ឬអ្ងករ… តាមពិត
(រពះដម៉) ពនយល ់ឲ្យហយើងដង ឹ គុណមាចស់ដ ី មាចស់នគរ ើ យ គគ្នត់ ឺ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
រលហទស ហរោះមាចស់
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-9-
នគរហនះបានទុ ហ រដសំ ណលរបស់គ្នត់ឲ្យហយើងទទួលម ទល ់នឹងសពវដថង ហេើយដដលនគរហមហនះ (ហ រែ ) ហរោយម បាន ោលយជានគរដម៉ (ដ រែ ) ហនះឯង ។ បាយហ តព ើ ី អ្ងករៗហ តព ើ ី ស្សូវៗហ តព ើ ី សំ ណាបឬសនធូង
ទាងអ្ស់ ំ ហនាះ
បានយ សនធូងរបស់ពួ គ្នត់ហៅសធូងឯណា?
ដដលហគយ ហៅសធូង
ហតអ្ប ដស្ស ើ
គពួ គ្នត់យ វ៉ហៅសធូងហៅហលើទ ឹ ដ ី ឺ
ដដលជាដហី រមរត របស់ព្ពះគមហនះឯង។ ប ស្ស្នយម ដល ់រតង ់ហនះ ហទបហយ ើ ើ ងយល ់ថា ពីមុនហយើង ដតងរច
ំ ថាបាយមានគុណ ប៉ុដនថតាមពិតគមា ំ ង ុ រស់ហៅហលើទ ឹ ដ ី ឺ ច ស់នគរដដលហយើងបានហ ត ើ និង ព
របស់គ្នត់សពវដថងហនះហទ ដដលជាអ្ប មានឧបោរគុណ ហរោះបុពជ វ នហមហនះបានទុ ទ ឹ ដវី លផធម៌អ្រយ ិ ធម៌ ស្នសនា..... ឲ្យ ល ុ បុរត ល ុ ធតារលុ សស្សី ទាងអ្ស់ ំ បានទទួលមរត របស់គ្នត់រគប់ៗគ្នប។ ី សរុបហសច ម ីថ
ហោយអ្នុភាពជាធំរបស់
ហមពីអ្តតហនាះហេ ី ើយ
ហរោយស្នគល ់ោ យហនះចាស់ ហរោះថាវ៉ជាោ យដ រែ សុទ នស្នធ ឲ្យបានរតឹមរតូវ
សូមផសតអ្ប ពុំបានសិ ាហរៀនសូរត ី
៏គង ់ហចះនិយ៉យ បានដង ឹ បានឮនូវោ យហនះរត់មាត់
ដូហចាះសូម ន ូ ដ រែ ទាងអ្ស់ ំ
ដដល ព ំ ង ុ រស់ហៅទទួលមរត ហម
ដសវងរ ោរពិត ដនរលវតថខ្លងហដ ម ខ្ន ើ ជនជាតរបស់ ិ ិ ួល
ស្នុ ំរតហចៀ អ្ស់ហៅហេើយដដរ។
អ្ប រតូវហចះរតិះរះព ិ ិ ចារណាដវ ដញ
មិនរតូវពឹងដផែ ហៅហលើោរស្ស្នវរជាវរបស់បរហទស
ទាងស្សុ ំ ងហនាះហទ គបើគយើងពឹងគលើបញ្ញ ា គគ ឬខ ួរមាលគគ គគច្បាស់ជាមុ មិនខានគ គនាះគ
ហទបហធវ ឲ្យ ន ូ ដ រែ សម័យ ើ ើ
មគយើង ឬម៏បំភាន់គយើងជា
ើយ គព្ោះពុំមានជនបរគទសណ្ដ មាាម់ព្សឡាញ់ក្មែរ ជាជាងក្មែរព្សឡាញ់ព្រគទសខលនឯង ួ
ើយ គ
ើយម៏គាែនជនបរគទសណ្ដក្ដលគសាែះព្តង់នឹងគយើងគនាះក្ដរ។
ដូហចាះហេើយ ហទបពួ បរហទសមានសុភាសិតមួយឃ្លលថាៈ គបើច្បង់ព្គប់ព្គងជនជាតិម ួយ ឬព្រគទស ើ ម ួយព្តូវក្តគធវឲ្ ើ យ ជនជាតិទាំងគនាះលងង់ ឬគដមលម់សិន គទើបងាយព្សួលព្គប់ព្គង ហេើយហបពួ ហគ ើ ចង ់រគប់រគងពូជនាគ រតូវដតហធវឲ្យពូ ជនាគហនះ ោលយហៅជាពស់សដលអត់ពិសសិន ហទបរយរគប់ រគង ើ ើ រយដ ឹ នា ំ។ ោរពនយល ់ហោយសហងខបហនះ ហយើងអាចយល ់បានោន់សតចាស់ពីោរមហ តដនពូ ជហម ឬ ើ ោរមហ តដនពូ ជនាគ ើ
ឬនគរនាគ(មាតុភម ូ )ិ
ោរប ស្ស្នយពនយល ់ហោយរតួសៗខ្លងហលើ រគ្នន់សតជា
ហគ្នលគំនិតសរមាប់មិតថអ្ប អានរលុសស្សី ទុ ជាទុនពិចារណាដសវងរ ស្នវតាពិតរបស់ជាតិ (ហយើងមិន អាចឈរហៅហលើ ផូនបរហទសហទៀតហ មរតមម ូននាគ
គមហោយពិតរា ដ)។ ើ យ ហយើងរតូវដតឈរហៅហលក្ដនដី ើ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-10-
ិ ហយើងនឹងហធវោរដសវ ងយល ់ពីវវឌណនាោរដនោ យ ហម ឬហ រែ = ហ រ + ហម ហៅជាោ យដ រែ =ហ រ + ើ
ិ ដម៉ តាមដហំ ណើរវវឌណន៍ ដនធមមជាតិ ដដលខ្ន ំុ ញ ឹ ងប ស្ស្នយពនយល ់ជាបនថ។
ិ II. វវឌណនាោរព ី ហ រែ ហៅដ រែ ដ រែ = ហ រ + ដម៉ = អ្ប ទទួលហ រមរត របស់រពះដម៉ ឬហ រតំសណលរពះដម៉ /.ហោយោររ ី េហរមីេដនអ្នុភាពហម ហលាមពណ៌លែ) ដហណើឋ មយ
ដដលលផខ្លងហស្នភ័ ណភាព ី
និងភាពថកុំហថកើងរុងហរឿងដ ៏ចមផងហនាះហេើយ
រេូ តទាល ់សតបានសហរមច។
(អ្លសរាឬអ្ចឆរា អ្ប មាន
ហធវឲ្យបចា ច មិរតចូលម លុ លុយហេើយ ើ
ប ហរឿងរពះហថាងនាងនាគ ហយើងដង ឹ ហេើយថា មាន ុ ងស្នច់
បុរសមាប ហ់ ឈាែះ រពះហថាង ដដលមានហៅ ុ ងរលវតថ ប ស្នស្រសថ ដ រែ ហេើយចនហៅថា េ៊ុនហទៀន ឥណា ឍ ហៅ ិ ិ ថា ហៅណឍិន ឬឥសី មពុ.... ដដលបានចូលម ឈាលនោន រលយុទ នរលឆ្ន ំង តតា ំងជាមួយរពះនាងនាគ ដដល
ជារលមុខ្នគរហ រែ ទបំ ុ រពះនាងនាគរតូវចាញ់ នវូ មនថហសាេ៍ សណថំរបស់រពះហថាង ហរោះអ្ប ហៅឯនាយ ី ផត សមុរទ ពូដ ខ្លងហរលីមនថហសាេ៍ ហេើយរពះនាងនាគ ៏បានោ ច ់ តថ ់ យ ោលយហៅជាមហេសីរបស់ ិ ោ ោ រពះហថាង ដដលជាអ្ប រស់ហៅស្សុ ឆ្នងយហនាះហៅ។ ិ ិ ខ្/.ោរដរលរលួលវវឌណន៍ របស់រលហទស រតូវផ្ដលស់ពីហ រែ ហៅដ រែ វញ ហរោះជាតជាស្រសថ ីរាល ់រូប ហពល ិ ណាដដលមានស្នវមឬលថ ំ ជាចាប់ របស់ធមមជាត។ ី ី រដមងដតងមានបុរតជាោច់ខ្លត ទាងហនះគ ឺ ិ ោ យថា ហ រែ = ហ រ + ហម (ហ ) រតូវផ្ដលស់ជា ដ រែ = ហ រ + ដម៉ (ដ )ហរោះស្រសថីហនាះ រតូវបដនទមនូវទមងនទ ់ ុ ម ខ ួយហទៀត គស្សៈ (ដ ) មានន័យថា ន ូ ។ ពីមុន មានខ្នដតមា ប ឯ ់ ង ពុំសវូ មានទុ ហខ រចីន ប៉ុដនថហពលដដលមានស្នវមី ឺ ួល ឬលថី
ដតងដតមានទុ រខ េូ តដល ់មានបុរត
រលសូរត បំហៅហោះ
គសថមទមង នទ ់ ុ ម ខ ួយហទៀតដល ់គ្នត់ ឺ
ហរោះខ្នរតូ វដតពរដផធ ួល
និងចញ្ ិ ច ឹ ម បីបាច់សថរ ា ហនះជាបុពហវ េតុដដលនា ំឲ្យនគរ រតូវមានហឈាែះថមីមួយ
ហទៀតគឺ មាតុភម ូ ិ ឬភូមិសម៉ (ភូមិរពះដម៉នាគ)។
ពនយល ់ោ យ មាតុ = មាតា មាថយ ដម៉ មា៉ … ់
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-11-
ភូមិ = ដផធ លំហៅ ទហី ត រត… ើ ទរលសូ ី មាតុភម ូ ិ = ដផធដដលជាទហី តនូ វ ន ូ រលុសស្សី (ដផធដម៉ ឬរលហទសដម៉) ើ ហេតុហនះហេើយ
ល ុ បុរត ល ុ ធតា ដដលរលសូរតហចញពីរលហទស ឬនគរហនះ ដតងបានមរត ពី ី
រពះដម៉រគប់ៗគ្នប ហទបហគហៅថាជាជនជាត ដិ រែ ោ យហ រែ ដដលហយើងធាលប់ដង ឹ ស្នគល ់ពីមុន រតូវដរលរលួល ើ ិ ហៅតាមហពលហវលាដនវវឌណនាោររបស់ ធមមជាត។ ូ ហមថច ិ ចុះហេតុដច
បានជាសពវដថងអ្ប រលវតថស្នស្រសថ ិ
ិ និយមសរសរោ យ ក្មែរ ហៅជា ក្ខែរហៅវញ? ហដម ចង ំ ល ់ សូមមិតថអ្ប អានហមើលោរប ស្ស្នយ ើ ផឲ្យអ្ស់ ី ពនយល ់ោ យខ្លងហរោម
ដដលហបើ បរាញដបបគតបណ ឍិ តរពះដម៉ ិ
និងទសសនៈបរហទស
ដដលជាអ្ប
ស្ស្នវរជាវរលវតថស្នស្រសថ ដខ្ ែរ។ ិ ១/.ដខ្ ែរ ហខ្មរ: អ្ប ហ សម អ្ប មានហសច សុ ប ី ថ ខ្ (ភាសាបាលី ហមើលោ យហខ្មរៈហនះ ុង វចនានុរ មដខ្ ែរ ១ + ២ )
២/.ដ រែ ហ រ + ដម៉ អ្ប ទទួលហ រមរត ដម៉ គអ្ប ដដលហ តហចញព ូ ិ ឬភូមិសម៉ ឺ ើ ី ដផធដម៉មាតុភម ជាភាស្នដ រែ សុទ នៗហរោះពយញ្ជនៈ
"ម"
ហនះ។
ជាពយញ្ជនៈហដម អ្ី វ ៗទាងអ្ស់ ំ ប ើ ដដល មហ តរគប់ ើ ឹ ដរី ពះដម៉ ុ ងទ
ហពលហនះហយើងអាចគូសបញ្ហ ជ បា ់ ន
ហៅតាមហេតុផលដនោ យដ រែ គរតឹ ឺ មរតូវជាង
ហរោះវាជា
ោ យដ រែ សុទ នស្នធ ហេើយជនជាតហនះហ តហចញព ូ )ិ ហយើងដង ឹ ហេើយថា ិ ើ ី ដផធរលហទសដម៉រគប់ៗគ្នប(មាតុភម ដូនតាហយើង គជាពូ ជនាគ ឬពូជហម ពុំសមនជាពូជទាប ឬទន់ហខ្ាយហ ឺ យកោ យ ឬភាសាហគ ម ោ ស ់ ម្លាល ់ហមេះឲ្យជនជាតខ្ ិ នឯងហនាះហ ួល ៃៃួលមរត ររះដម៉បនថគ្នប
ើ យ ធមមតាពូជពងសខ្ ពង ់ខ្ ពស់ពំដុ មេ ជាអ្ប ើ យ។ ហរោះជនជាតហនះ ិ
ហបោ យហរលីសម្លាល ់ជេជ្ជតពុ ើ ិ ំ បាេរតឹមរតូវហនាះហទ
ហរោយ ចាស់ជាវហងវងរួេភាេ់រេ
ំ ជ្ជពុំខ្លនហ
អ្ប ទទួលបនឋហ រខ្លង
ើ យ។ ចុះហេតុអ្ី វ បានជាសពវដថងហនះ ហយើងសរហសរោ យ
ិ ដ រែ ហៅជាោ យដខ្ ែរហនះហៅវញ? ខ្បា ើ រួចម ហេើយ ចង ់រគប់រគងពូជនាគ ុំ ញ នពនយល ់សុភាសិតពីខ្លងហដម រតូវហធវមេ ើ ិ ទឫទ ិ ន ពួ ិ ន ហគឲ្យោលយហៅជាពស់គាមេរិសសិន។ បរហទសជាអ្ប ស្ស្នវរជាវ
និងហរៀបហរៀងចងរ ងឲ្យ ន ូ ដ រែ ហរៀន
គរាប់ រយឆ្នប ំហេើយនិងរគប់ៗជនបរហទស ឺ មរតមម ូននាគ
ភាគហរចីនដនរលវតស្ន ស្រសថដ រែ ិថ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ិ គទសសនវ ទូ ឺ
និងថាតាមរេូ តម ដល ់សពវដថងហនះ
ដដលធាលប់ម ហធវអាណាន ើ ិ គមហលើស រែ ។
ហេតុហនះហយើងមន ិ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ អាចដង ឹ រីសាវតាពិតរបស់ខ្នហ ួល
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-12-
ដ របស់ពួ ឹ ដតតាមោរចងរ ង េិងស្ស្នវរជាវហោយបញ្ហ ើ យ គហយ ឺ ើ ងដង
ហគដតប៉ុហណា ត ះ ទបំ ុ ពូជហម ឬពូជនាគ រត ី ផត
ប់ជាអ្ប ថាតាម ជាអ្ប ចំ
ងតាម ឬជាអ្ប រតូវហគដ ឹ នា ំ
សូមផសតបុ ពជ វ នបាន ស្នងទុ នូវរាស្នទថមរាប់រយោន់ ៏ហោយ ទបំ ុ ស្នាដដទាងហនាះ ំ ោលយជារបស់ ី ី ផត បរហទសទាងអ្ស់ ំ ហរោះហគពនយល ់ថា ហរឿងរា៉វ ដដលដូនតាដ រែ ឆ្នល ហ់ ៅហលើរាស្នទថមសទ ុ នដតជាហរឿងរាវ៉ ិ ដតតាមហរឿងពិតគឺ ប ញ្ដស្នសនា និងពុទ នស្នសនាទាងព ំ ី រនិោយ (េិនយ៉ន មហ៊យ៉ន) ហៅវញ ុ ងរពេែ
គ្នត់យ រពេែ ញ្ដស្នសនា
និងពុទ នស្នសនា
ទាងព ំ ី រនិោយម រមាលយចូលហរឿងពិតរបស់គ្នត់សតម ួយ
ប៉ុហណា ត ះ គស្នសនប រួី មមួយ (ស្នសនរពះដម៉ ស្នសនរពេែ ញ្ដ ស្នសនរពះពុទ ន)។ តាមសុភាសិតបរហទស ឺ
ិ ជ របស់ពួ ហគដមន ហរោះ ពិតជារតឹមរតូវដមន ពូជហមឬពូជនាគ ពិតជាហដ ល ់ ុ ងអ្ំ ប ណាចមហនាគមវជា ពួ ហគបានសណថំ និងបំភាន់ជនជាតហនះឲ្យហដ លង ់ល រ់ េូ តម ។ ិ ិ ជ) ពនយល ់ោ យ (មហនាគមវជា មហនា = ចតថ ិ ទ ឹ ចតថ ិ គម = អាគម ឬ អាគមន = ោរម ឬដហំ ណើរម
(ោរហៅម )
ិ ជ = ចំហណះដង វជា ឹ ោរហចះដង ឹ ិ ជ = ដហំ ណើរម ដនអ្ំ ណាចចតថ ិ ជ សណថំ ឬបំភាន់ផវច ដូចហនះ ោ យមហនាគមវជា ិ របស់បរហទស (វជា ិ ូ ល តថ) គ/.ម ទល ់នឹងហពលហនះ បរហទស
មិតថអ្ប អានចាស់ជាមានោរភាញ ់
ហគបានហធវឲ្យហយ ើ ើ ងរាល ់គ្នប
ហដ ល រា ់ ប់រយជំនាន់
និងគួរឲ្យសហងវគ
ដដលជនជាតិ
ិ ជ ហោយអ្ំ ណាចមហនាគមវជា
ហេើយពុំ
បានឲ្យ ន ូ ដ រែ ដង ឹ នូវហរឿងហេតុ ដដលនិយ៉យពីស្នវតាពិតរបស់ខ្នហស្នះ។ ួល ខ្ស ូ ហលើ យ ឧទាេរណ៍មួយ ុំ ញ ម បចចុលផនប រ វ៉ត់
ម ពនយល ់ពីោរពិតដដលហ តហ ើ
សមាជិ សភាដ រែ ដដលអ្ងគុយរលជុំ
ហេើយហសលៀ
ប មដ រែ ើ ង ុ ងសងគ
ហេើយពួ គ្នត់សតងដតោ អា ់ វរគ័រហស៊
(អាវធំ)
ហយើង ោ ់
ហខ្លបារាង ំ ហតម ើ ិតថអ្ប អានហមើលសមផ ខ្លងហរៅសមាជិ សភាដ រែ ហនាះជាជនជាតិ
បារាង ំ ឬ ៏ស រែ ? ហយើងពិតជាហឆលយថា ពួ គ្នត់ទាងអ្ស់ ំ ហនាះជាជនជាតសិ រែ ហរោះពួ គ្នត់រគ្នន់សតខ្ ី ច ើ សហមលៀ បំោ ស់ បបបរហទស ម ហសលៀ ោ ហ់ ដម ំងហករខ្ល ត ៍ ម ស់ ការោរ ហដឋដថង រហបាម មូស ខ្យល ់… ើ ផប ី ទបា ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
-13-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ដតប៉ុហណា ត ះ។ យ៉៉ ងណាមញដូ នតាដ រែ ៏យ៉៉ ងដូហចាាះដដរ គ្នត់ខ្ហរឿងរា វ៉ ពីរពេែ ញ្ដស្នសនា និងរពះពុទ ន ិ ីច ស្នសនា(មហ៊យ៉ន និងេិនយ៉ន) ម បទបា ំងហរឿងពិតរបស់ពួ គ្នត់សតប៉ុហណា ត ះ ហរោះពួ គ្នត់ចង ់ ិ លា ន ់ វូ អាថ៌ បា ំ ំង
ហរលៀបបដូ ី ចជា
បរហទសដដលជាអ្ប ស្ស្នវរជាវ
ដផលោវដ រែ ដតហៅ ុ ងហស្ស្នមសាសនា។ ប
ហគមានរាជាញហមលយល ់នូវអាថ៌ បា ំ ំងគំនិត ើ
ហោយហេតុហនះហេើយ ប បចមាល ថ ់ ទា ម ងហនាះ ំ ុ ងរូ
ហគ ៏បានបក្ងវរសំបមខាងគព្ៅឲ្យរលាយជាម ួយសាច្ប់ខាងមាងដតមថ ងហៅ ហដម ើ ផបំ ី ភាន់ហរឿងពិត ុ ដ រែ ជំនាន់ខ្លងហរោយ
បាេដង ឹ ពីស្នវតាពិតរបស់ខ្ន។ ួល
លា ប ់ ំបា ំងដភា អ្ប ដដទ
ឲ្ ុំ យ ន ូ
ដតគួរហអាយេួ សចតថ ដដលដូនតាហលា ចង ់ ិ
ឲ្ ុំ យហមលយល ់និងដង ូ ដ រែ ហមលពុ ំ យល ់ពីគំនិតរបស់គ្នត់ ហេើយ ឹ ដតដបរជា ន ើ ើ
ិ ដបរជាអ្ប ខ្លងហរៅហមលយល ់ហៅវញ ហនះគព ូ តាដដលតាមឲ្យផល ហោយពួ គ្នត់ ើ ឺ ិ តជាបាប មមរបស់ដន បានស្នងអ្ ស ុ ល មមហនះទុ រួចម ហេើយ។ ខ្ស ំុ ញ ម ូ ទាញយ ហរឿង ុ ងចមា ប ល ថ ់ ម ម ួយ ម ពនយល ់និងហបើ បរាញ លាតរតោងគហរឿង ឺ
រូ សមុរទ
ទ ឹ ហោះ ហរឿងហនះ ន ូ ដ រែ ភាគហរចីន បានស្នគល ់ពីចំណងហជើងហរឿង ហេើយជាពិហសសហៅហទៀត គណៈ មាមធោរជាត ហរៀបចំ ោរហបាះហឆ្នាត បានយ រូបភាពដនហរឿងហនះ ម ហធវជាតំ ណាងហអាយនិមតថ ដ ិ ិ ើ ិ សញ្ហ របស់ខ្នហៅ ប ប ំ១៩៩៣ ដដលហរៀបចំហ ួល ុ ងឆ្ន
ើ ងហោយអ្ងគោរសេរលជាជាត។ ិ ហរឿងហនះហទៀតហស្នត ហបើ
ហយើងមិនបានស្ស្នវរជាវ ពិចារណាហឈវងយល ់ឲ្យបានលែិតលែនហ់ នាះហទ ហយើងចាស់ជាយល ់ដូចោរប
ិ ស្ស្នយរបស់បរហទសថា ជាហរឿងរបស់រពេែ ញ្ដស្នសនា ហៅរលហទសឥណា ឍ ជាមិនខ្លន។ ផធុយហៅវញ ហបើ
មិតថអ្ប អានបានពិចារណា តាមោរប ស្ស្នយពនយល ់ជាេូ រដេពីខ្លងហលើម ហនាះ ចាស់ជាយល ់ខ្ លះៗ ជាពុំខ្លនហ
ូ ដ រែ រគប់ៗរូបដតងដតបានស្នគល ់ និងនា ំគ្នបហៅថា ឹ ហេើយថានគរហនះ ន ើ យ ហរោះហយើងដង
មាតុភម ូ ិ (ភូមសម៉ ំុ ញ នពនយល ់ពីខ្លងហដម ើ រួចម ហេើយ ប៉ុដនថហពលហនះសូមមតថ ិ ) ហេើយោ យហនះខ្បា ិ អ្ប អាន តាមោន និងពិចារណាជាមួយខ្ ំុ ញ
ប ស្ស្នយដនស្នច់ហរឿងហនះ ហោយឈរហលស្នសនរបស់ ររះដម៉ ើ ុ ងោរប
ឬការផ្តត ំៃុករបស់ររះដម៉មហាេគរ។
ដដរ
ឧទាេរណ៍ ៖ ហៅ ុ ងហពលបចច ប ៏ពីរនា ់ ិ ុ លផនបហនះ ជាមធយមមាថយទូហៅ រដមងមានបុរតយ៉៉ ងតច
(ខ្ព ំុ ញ ំ គ ុ តព ើ ិ ី សម័យហដម
ដូចមាថយរបស់ខ្គ្ន ំុ ញ ត់មាន ន ូ ជាង១០នា ឯ ់ ហណាះ)
ហេើយ ុ ងចំ ប ហណាម
ទារ ទាងព ំ ី រហនះទារ មាប ៗ ់ ប យដថងហគហៅទ ឹ ហោះមាថយអ្ស់រលដេលមួយលីរត នលះ រួចហគហៅអ្ស់ ុ ងមួ រយៈហពល ៩ ហៅ ១០ ដខ្ហទបមា ថ យ ផ្ដថច់ហោះ ចំហោះមាថយដដលមាន ន ូ ញឹ ។ ដូហចាះចូរហយើងយ ចំនន ួ ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-14-
លិរតទ ឹ ហោះទាងអ្ស់ ំ ដដល ន ូ មាប បា ់ នហៅ ុ ងមួ ប យដថងហៅគុណនឹងចំនន ួ ដខ្ (៩ដខ្ ឬ១០ដខ្) ហនាះហយើង នឹងហ
ួ លីរតទ ឹ ហោះរបស់ទារ មាប ស់ ដលបានហៅ ើ ញចំនន
គុណនឹងពីរ ហយើងនឹងហ
រួចយ ចំនន ួ លិរតទ ឹ ហោះទារ មាប ហ់ ៅ
ួ លិរតទ ឹ ហោះរបស់មាថយមាប ់ ដដលបានបងាូរបំហៅបុរតជាពុំខ្លន។ រួច ើ ញចំនន
ហេើយហយើងយ ចំនន ួ លិរតទ ឹ ហោះមាឋយមាប ហ់ ៅ គុណនឹងចំនន ួ មាតាទូទាងរលហទស ំ ហយើងនឹងហ ហោះ ដដលម្លាយដ រែ បងាូរម
ើ ញទ ឹ
ជិតហសែើនឹងសមុរទទ ឹ ហោះហេើយឬហៅ? រលសិនហបើហៅមិនទាន់ហសែើហទ ហយើង
គុណថយហរោយោលពីហពល ហ តនគររពះដម៉ ដដលមានចំនន ួ រាប់ោន់តណ ំ ហយើងនឹងហ ើ
ើ ញទ ឹ ហោះ
មាថយដ រែ ដដលបានបងាូររគប់ៗជំនាន់ហសែើនឹងសមុរទទ ឹ ហោះជាពុំខ្លន។ ហរោះនគរហនះ ជានគរដម៉ (មាតុ
ភូម)ិ ហបសម៉ រតហេើយ ដម៉រតូវដតបំហៅបុរតហនះជារ ិតរ មរបស់ធមមជាតិ ប៉ុដនថសពវដថងហរឿងហនះ ើ ើ បហងកតបុ ហយើងយល ់រច
ិ ំ ថា ជាហរឿងហៅឯឥណា ឍ តាមរយៈហរឿង ុ ងរពេែ ប ញ្ដស្នសនាហៅវញ។ ហយើងឥតបានយល ់
ថា រពះដម៉គ្នត់ខ្ស្នច់ ហរឿងពី ុ ងសាសនា ប ម លា ហ់ រឿងពិតរបស់ខ្នគ្នត់ ហ ីច ួល ស្នសនា
វ៉ស្សហដៀងនឹងហរឿងពិតរបស់គ្នត់(បុពជ វ នដម៉)
ភូមិសម៉ ឬមាតុភម ូ ិ
ដូចហយើងដដរឬហទ?
ឬ
ដម៉
ហរោះស្នច់ហរឿងរបស់
ហតរលហទសឥណា ឍ ហគមានហៅរលហទសហគថា ើ
ហយើងចាស់ជាហឆលើយថាហទ ហរោះថា
ណាមួយដដលហលើ តដមលដម៉ថា ជាមាចស់រលហទសហ ដដលហលើ តដមលរបស់ហម
ើយ
ហរៅពីស រែ គ្នមនរលហទស
ូ )ិ គមានដតរលហទសដ រែ ហនះ ដតមួយគត់ ើ យ (មាតុភម ឺ
ហេើយសពវដថង
គឺមានេូវ សល ់សតោ យដដលទុ ជាហ រតំសណលដត
ប៉ុហណា ត ះ។ ចុះហេតុអ្ី វ បានជាអ្ប រាជញបរហទស ដដលប ស្ស្នយហរឿង
រូ សមុរទទ ឹ ហោះ ហៅហលើជញ្ហ ជ ំង
ិ រគប់រាស្នទរបស់ស រែ ថាជាហរឿង ុ ងស្នសនាហៅឥណា ប ឍ ហៅវញ? ហរោះហេតុដតហយើងបាន រលគល ់ឲ្យ បរហទសជាអ្ប ស្ស្នវរជាវរលវតថស្នស្រសថ ិ
និងរលវតថរបស់ ភាស្នចមាល រ់ ប ូ ិ
ហរោះពួ បរហទសហគហចះហមើល
ភាស្នរូបហនះ តា ំងពីស.វទ១៨ម ហមល៉ះ (ភាស្នរូបហៅពីរាម ៉ ីត) ពួ ហគបានហមើលយល ់គំនិតរលស្នា ុ ងភាស្ន ប ី រូប របស់ហយើង
ហេើយហគ ៏បានបដងវរចុងស្នលបបា៉ោ សរហសរហៅតាមោរគត ់ ំបិទបំភាន់របស់ហគ ិ លា ប
ហៅ ហនះម៉ ៉ងៗហទៀតពួ ហគពុំសមនជាជាតសិ រែ ហ
ឹ ពីស្នរជាតពូ ើ យ ហគពុំអាចដង ិ ជនាគហទ។
ង/.តាមោរសិ ាស្ស្នវរជាវម ទល ់នឹងហពលហនះ ហយើងសងស័យរួចឆងល ់ហេើយសួរខ្នឯងថា ហេតុ ួល
អ្វី ៏ដូនតាដ រែ
ស្នងរាស្នទថមរាប់ោន់ ឥតមានបនសល ់ទុ នូវឯ ស្នរហរឿងរាវ៉ ខ្នឯង ហេើយដបរជា ួល
ិ ? ឆ្នល ស ់ ទ ុ ន ដតហរឿងរា៉វកនុងសាសនារពេែញ្ដ និងពុទ នស្នសនាទាងព ំ ី រនិោយភាគហរចីនហៅវញ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ដតតាមោរពិតសិលាចារ ឹ ផូរ ាច់ចមាល ហ់
ើយ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-15(សិលា = ថម ចារ ឹ
= ោរោប់ឆ្នល ហ់ លើផ្ដធ ំងថម) មនថាអមសរ ឬរ ូបភាព ិ
សុទ នដតជាសិលាចារ ឹ ទាងអ្ស់ ំ
រិតរបស់បុពជ វ នជាតហនះទា ងស្សុ ំ ង ិ
ហេើយហរឿងរាវ៉ ទាងអ្ស់ ំ ហនាះ
សុទ នដតជារលវតថិ
ដដលពួ គ្នត់បាននិយ៉យហរៀបរាប់រាប់ពីអ្តតោល ី
ពីបចចុលផនប
ោល នឹងតហៅអ្នាគតោលសរម្លប់ឲ្យ ន ូ ដម៉ទាងអ្ស់ ំ គ្នបហមល ហេើយពិចារណាហឈវងយល ់។ ទបំ ុ ើ ី ផត ន ូ ដដលរស់ ុ ងភូ ប មិសម៉
បានរតឹមដតហមើលនឹងដភា
ពុំបានហមើលនឹងថាងស
គរតិ ិ តព ិ ិ ចារណាហៃ ឺ ះរះគ
បានរតឹមដតទទួលហ រមរត ពីរលហទសររះដម៉ ហេើយដបរជាពុំដង ត ះ ដថម ឹ គុណររះដម៉ មិនរតឹមដតប៉ុហណា ទាងនា ំ ំគ្នបហជររលមាថគាត់ដថមហទៀត។ ហយើងឥតបានយល ់ពីស្នសនររះដម៉ ដដលបងកបទ ់ ុ
ប ពួ គ្នត់ ុ ងថម
មនហ៊ ៊ នសរហសរហលើរ ោស ឬដសផ ហទ ខ្លលចនា ំឲ្យឆ្នប់ខ្ច ូ សុខ្ចតថ ់ ម ដដល ិ ិ ឲ្យកូេព៉យ៉មោប់ឆ្នល ថ គ្នត់មានគតប ិ
ឌិ តដ ៏ធំទលា ូ យ ដូចជាសមុរទទ ឹ ហោះ រេូ តដល ់ពួ បរហទស ដដលជាអ្ប ស្ស្នវរជាវហគ
ឆងល ់ថា ហតដូ លា ់សាវតានគររបស់ខ្ន ើ នតាជាតហនះ ិ ួ ល ហៅឯណា? ពួ ហគនា ំគ្នបជី គ្នស់ដសី សវងរ នូវ ឯ ស្នរទាងអ្ស់ ំ ហនាះ ទបំ ុ ហទបហគដ ង វ នដនអ្ប នគរហនះម្លេបញ្ញ ា ណាស់ ទុ សាវតាមរត ឹ ថាបុពជ ី ផត ើ ឲ្យ ន ូ ហៅហៅជំនាន់ហរោយរបស់ពួ គ្នត់ហៅហលើហគ្ន
ប ឹ .... ហដរើ ហ ុ ងទ
ើ ញរាល ់ដថង
ណា ថ លវ៉ល ហ៊ល
ដថង ហ៊លហភលៀង ហ៊លខ្យល ់....។ល។ ហេើយឈរបងែួតបរាញ និងនិយ៉យរាប់ ដូចជាទសសនាដខ្សភាព យនថ
ហោយភាគហរចីនពុំបានឆ្នល ជា ់ អ្ សរហ
ើយ
គឆ្ន ់ ដហំ ណើរហរឿង ឈរហៅរាប់រយោន់ឆ្នប ំយ៉៉ ង ឺ ល ជា
ហសងៀមស្នងត់ ដតហោរហពញហៅហោយអ្តទនយ ័ និងអាថ៌ បា ំ ំង បរាញរីររសាាគំនិតកនុងភាពរុងហរឿង ភាព េុះទន់ហខ្ាយ និងភាពរ ី ចហរមីនហ
ិ សរម្លប់ទ ុ ឲ្យមនុសសជំនាន់ហរោយ(ដ រែ ) សិ ាស្ស្នវរជាវ និង ើ ងវញ
ពិចារណារាវរ ោរពិត។ មានរាស្នទមួយហៅហខ្តថ ព ំ ង ់ចាមឬ(ចាម់) មានហឈាែះថា រាស្នទហ៊ន់ ជ ័យ ហេតុអ្ី វ បានជាគ្នត់ោ ហ់ ឈាែះរាស្នទភបហំ នះថា ហ៊ន់ជ ័យ? ពនយល ់ោ យ ហ៊ន់ = ោត់ជាចំណិតៗ ឧ.ហាេ់សាេ់ ហាេ់បដេល… ជ ័យ = ភាពឈាះ ជ ័យជំនះ ដូចហនះ េំ
ោកយហ៊ន់ជ ័យមានន័យថា
ហ៊ន់ជ ័យជំនះរបស់ដន ូ តាដ រែ ពីសម័យមុនឲ្យហៅជា
ូ គ្នត់សដលជាអ្ប ិ តៗគឺ ហ៊ន់ជ ័យជំនះហសថចតា ំងពីជ ័យស្សី ឬស្សីជ ័យ(រពះដម៉នាគ) រេូ តដល ់ ន
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ទទួលមរត ពីគ្នត់
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-16-
គហសឋ ចរគប់ៗជំនាន់ខ្លងហរោយសម័យហគ្ន ធល ឺ
ដដលជាហសឋចចរ ពតថចុ ិ ងហរោយ
រេូ តម ដល ់ហសឋចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី
រួចហេើយយ ហរឿងដដលហ៊ន់ជាចំណិតៗហនាះ ហៅពររយហពញដផធ
រលហទស គបើម ូនណ្ដច្បង់ដឹងគរឿងព្ពះក្ម៉ ទាល ់សត ន ូ ហនាះ ហដរើ រលមូលផគុំនវូ ធនធានជ័យពីអ្តតោល ហទប ី ើ
ដង ដូហចាះហទបគ្នត់េ ឹ ស្នវតាពិតរបស់ខ្ន។ ើ ិទាេហរឿងមួយសរមាប់ហដរើ រលមូលធនធានជ ័យជំនះរបស់គ្នត់ ួល គឺ (គរឿងធនជ័យ ឬជ័យធន) ហរោះបុរសហនះជាអ្ប ហដរើ រលមូលផថុំផុ ំ គ ហរសនូ ី វជ ័យជំនះពីអ្តតោល ដែល ី ហាេ់ជ្ជេំ
បហរឿងពិតរបស់ររះដម៉ហ ើ ិ តៗម បូ បញ្ូ ច លឲ្យហ តជារូ
ើ ង។
ន ូ ដ រែ មានហពលឯណា ហដម ើ ផី
ពិចារណាឲ្យដង ស្ស្នវរជាវ ហគបំភាន់ថាជាស្នច់ហរឿងហៅ ុ ងរពេែ ប ញ្ដ ឹ ហរឿងរាវ៉ ពិតរបស់ខ្ន ើ ួ ល ហបបរហទសអ្ប ស្នសនា
និងពុទ នស្នសនាអ្ស់ហៅហេើយហនាះ។
សាវតាពិតរបស់ពួ ខ្នជាស្នច់ហរឿង ួល
ហយើងពុំបានដង ឹ ហស្នះថាដូនតាដ រែ
បានចារ ឹ រលវតថិ
ទុ ហៅហលើជញ្ហ ជ ំងថម ដដលជាហរឿងនិយ៉យហរៀបរាប់ពីទុ ហខ វទនា
របស់អ្ចឆរាមាតា មហានគរ ដដលគ្នត់ ព ំ ង ុ ជាប់ និងយ សរពមទាងប ំ សពួ ចាប់គ្នត់ទាញសតវនាគ
ំ ឃ្ល ុ ង ំ ហៅ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះ ហេើយ ន ូ រលុសស្សី (នាគនិមតថ ូ េគរររះដម៉) ិ រប
ដហណថើមមរត គ្នបរគប់
ជំនាន់ដច ូ មានហៅ ុ ងរូ ប បហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះស្ស្នប់។ ច/.ហយើងរ ហ
ិ ហមលអ្ប វទ៉ស្នស្រសថ សពវដថង ើ
ិ ជ ទំហនើបៗ ពិហសសហនាះគឺ បហចច វជា
ដដលហយើងនា ំគ្នបសរហសើរថា
ពូដ ស្ស្នវរជាវនូវ
ព ុំ យូទ ័រ ហយើងសួរថា ហតើ ព ុំ យូទ ័រហនាះអាចទុ ឯ ស្នរបានរាប់ោន់ឆ្នប ំ
ដូច ព ុំ យូទ ័ររបស់ដន ូ តាដ រែ ដដរឬហទ? ហេើយអាចទុ ហៅ ណា ថ លវ៉ល ហ៊លដថង ហ៊លហភលៀង ហ៊លខ្យល ់ ិ និងហៅ ុ ងទ ប ដដល ព ំ ង ុ ដតរ ី ចហរមីនដូចសពវដថងហនះ ហតអាច ឹ បានដដរ ឬអ្ត់? ហេើយវទ៉ស្នស្រសថ ើ
ស្នង
អ្ំ នត ួ
បាន
នូវមហ៊សំ ឬ
ង ់រាស្នទថមរាប់ោន់បានដូចដូនតាដ រែ ដដរឬហទ ?
ហមាទនភាពជាតខ្ល ំ ហេើយ ិ ល ងហព
ហទាះបជាសពវ ដថងហនះ ី គូហរលៀប ុ ងហលា ប
ហយើងនិយ៉យហនះ ហ៊ ប ់ ីដូចជាមាន
៏ប៉ុដនថហនះជាហរឿងពិត
ដដល ន ូ ដ រែ ពុំអាចរលដ
ខ្នហយ ូ ដ រែ គ្នមនជំហនឿថា នឹងអាច ស្នងបាននូវមហ៊សំ ណង ់សដលគ្នមន ើ ងជា ន ួល
៏ហយើងហៅដតហជឿជា ថា ់ ដូនតារបស់ហយើងពិតជាមានបញ្ហ ដ ជាអាទហទពព ិ ិ តរា ដ
ដមនហទបពួ គ្នត់អាចមានមេិទឫទ ទ ឹ ដ ី និង ស្នងសមមទ រាស្នទ ើ ិ ន ពរងី ិន ិ ផលនានាជាព ិន ិ ហសសគរាងគ ឺ ថមរាប់ោន់ ដដលលាតរតោងបរាញពី ព ំ ល ូ បញ្ហ ដ ញាណរបស់ពូជនាគ (ពូជអ្ចឆរា ឬពូជអ្ចឆរយៈ)។ ិ ឆ្/.គើអាទិគទពក្មែរជានរណ្ដ? គ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
តុអើបា វ នជាក្មែរមិនសាាល់ ពើអាទិគទពរបស់ខួន? ល
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-17-
ហនះជាហរឿងលំបា គត លំបា យល ់ និងលំបា ស្ស្នវរជាវណាស់ ហទាះបជាស្ស្នវរជាវបានម ិ ី ហេើយ ៏លំបា នឹងហធវឲ្យ ន ូ ដ រែ ងាយយល ់ ហេើយរពមហជឿ េិងៃៃួលយកដថមហទៀតផង ហរោះវ៉ជាហរឿង ើ
ិ ជ ថមី…)។ ខ្បា ដដលពុំគរួ ឲ្យហជឿសរមាប់មនុសសសម័យបចចុលផនបហនះ (សមាារៈនិយម និងបហចច វជា ំុ ញ នពនយល ់រួច ហេើយថាពូជ នាគ ឬពូជហម (ពូជដម៉) គជាអ្ប ឺ
ស្នងទុ នូវមរត
ដដលមានទ ឹ ដ ី វលផធម៌ អ្រយធម៌ ិ
រលដពណីទំហនៀមទមាលប់ ស្នសនា.... ហោយមិនហចះស្នលប់។ ហទាះបីនគរហនះធាល ់ ប់ហរៅជិតផុតដហងាម ើ ពុំរពមោច់ដហងាមដដរហៅដតជាមាតុ ភម ូ ិ ើ ឈរបរាញមុខ្ឲ្យពិភពហលា ហគហ ភាយ
ហទាះបីជាសគមស្នគ ំងរតោបរតដួស
ើ ញ ហគស្នគល ់
នូវភាពរ អ្ូប(ហរឿងរពះនាងស រ់ អ្ូប
តថ ិ យស ិ
៏
យ៉៉ ងណា ៏រពះដម៉ហៅដត
នូវអ្នុភាពរបស់ខ្នព ី អ្តតោលដដលបានស្នយ ី ួល
ឬបាយ៉ ង ់ហោរ)
ពីអ្តតោលដដលហោរហពញហោយ ី
តថ ហធវឲ្យអ្ប ទទួលមរត រពះដម៉(ដ រែ ) ជំនាន់ហរោយៗហនះ រ ី មុខ្រ ី មាត់ ហេើយហ បយ ិ នាម ិ ើ ើ
ិ នូវលាភសោករៈ ដដលបនសល ់ពីហ រមរត គតបណ ឍិ តរពះដម៉ ហោយមនហចះរ ងសង ី ិ ិ ួ ត គវឺ ស័យហទសចរណ៍ វលផធម៌ ធមមជាតិ ស្នសនា…។ល។ គ
តុអើបា វ នជាខញំហា ុ ៊ នោសាាដដ និងមរតមទាំងគនះជារបស់ព្ពះក្ម៉ ?
ពនយល ់រតួសៗពីខ្លងហដម ើ ជាេូ រដេរួចម ហេើយ ខ្ស ូ ហលើ យ ហរឿងរាវ៉ របស់ ុំ ញ ម ដវ ដញ ពនយល ់។
ខ្បា ំុ ញ នប ស្ស្នយ និង
ដរ ងមតថ វយល ់ នឹងពុំហជឿជា ់ ិ អ្ប អានមនសូ ិ
អ្ប នគរហចនឡាតាមរយៈ ណ ំ ត់ហេតុអ្ប ោរទូតចនជ ីវតាោវន់ ម ិ
ហៅ ុ ង ប ណ ំ ត់ហេតុហនះ ហលា ជីវតាោវន់បាននិយ៉យថា
អ្ប ស្សុ ហចនឡាហនះ
មានហរឿងអាថ៌ បា ំ ំងមួយដែលមានដហំ ណើរថា មានបិស្នចពស់មួយ ដដលជាព្ពះភូ មិ ឬទេវតារក្សាព្ពះនគរ ហេើយបស្នចពស់ ហនះ ដតងដតដរលោឡា(និមត ី ិ ិ ម )ខ្នជាស្រសថ ួល
ម រួមរ ័ ហផថ ផថិតជាមួយហសថចនាហពលរារតី
ហេើយហរឿងហនះមានដតហសថចហទដដលដង សូមផសតមហេស ា ដទហទៀត ពុំសដលបានហៅជិតទហនាះ ឹ ី ី ឬស្សីសំ ដ ី ហ
ើយ
ិ (រាសាៃវមានអាោស)
ិ ស្សីសំ ខ្ ា នវ ួ ល ញ។
ប៉ុដនថ ុ ងឯ ប ស្នរ ណ ំ ត់ហេតុហនះបានបញ្ហ ជ រ់ ាប់ថា
ពស់ហពលណា ហសថចពុំបានហ
លុះដល ់ ណា ថ លរារតីហទបហសថ ចយ៉ងចុះម ផធុំ ើ
ជាមួយមហេសីឬ
ោលហបើហសថចបានជួបបិស្នច
ហពលហនាះហសថចមានអាយុនគររុងហរឿង ពុំមានហ ត លយុគ គស្រ គ មហ ើ ឺ
ើ ងហៅជួប
ឬ ហ
លយុគ អ្ពមងគលនឹង ើ ងហៅហេើយពុំបានជួប ហនាះនគរនឹងហ តមាន ើ
ហ តមានចំ ហោះហសថចៗនឹងរតូវអ្ស់អាយុ។ ើ
មរតមម ូននាគ
ើ យ។ ដតហបើ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ខ្រំុ ញ តូវដសវងរ ោរពិត
ប ណ ំ ត់ហេតុរបស់អ្ប ោរទូត ុង
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ចនហនាះ ិ
ហដម ង ើ ផឲ្យដ ឹ ថា ី
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-18-
ហតប ហនាះជាអ្ប ណា? ើ ស្នចពស់ ិ
ហេើយគ្នត់ម ជួបជាមួយហសឋច ហដម ើ ផី
រលហយ៉ជន៍អ្ី វ ? បិស្នចពស់ចនហៅ ហរោះចន(ច នថ ើងបួន ិ ិ ិ ) ពុំបានស្នគល ់នាគដ រែ ហទ ហោយស្នរដតនាគចនមានហជ ិ នាគដ រែ គ្នមនហជើងហេើយមាន ាលហរចីនហទៀត។ ធមមតាបរហទសហគ ពុំសដលសរហសររបស់អ្ី វ មួយ ឲ្យអ្ប ហរៅបានលែហ ហ
ីហនាះអារ ើ យ ឧទាេរណ៍ៈ ស្រសថីជាអាប ហយើងដតងដតគតថាស្រសថ ិ
ូ ខ្នឯងដដរឬហទ? ើ ញស្រសថីហនាះសមាលប់ ន ួល
ិ រពេែ វហ៊រធម៌ ចហំ ោះ
គព ឺ ិ តជាពុំមានហ
់ ប៉ុដនថហយើងសួរថាដដល
ើ យ ហរោះស្រសថីហនាះដតងដតមាន
ន ូ រលុសស្សីរបស់គ្នត់ ប៉ុដនថអ្ប ដដទហទហតើ ដដលនា ំគ្នបហចាទគ្នត់ថា អារ
ហ់ នាះ
ហេើយ ៏មិនដដលឮលផថាអ្ប ហចះមនថអាគមហនះ ហៅសមាលប់អ្ប ណាផង ប៉ុដនថហបើមនុសសមិនដមនជាអាប ី ហេើយមានចតថ ិ អារ
់ មនុសសហនាះអារ
ជា ់ ងអាបរាប់រយោន់ដង
ហរោះមនុសសដដលគ្នមនគុណធម៌
(សីល សម្លធិ បញ្ញ ា ) អាចសមាលប់មនុសសបានរាប់រយោន់លាននា ់ (ហមដ ឹ នា ំ ដដលផ្ដថច់ោរ)។ ប ស្នរដដដលចនហនាះ គ្នត់បានរាប់ថាបិស្នចពស់ហនះ ជារពះភូមិ ឬហទវតា ដដលដថរ ា រពះនគរ ិ ុ ងឯ
ជាហទវតាដដលមានឫទបារម ិន ី ហយើងពិតជាមិនរច
ំហ
មហ៊នគរហនាះឯង ើ យគជារពះដម៉ ឺ
ប៉ុដនថនាគហនះ(បិស្នចពស់ ឬបិស្នចនាគ ) រគ្នន់សតជានិមិតថរប ូ រពះដម៉សតប៉ុហណា ត ះ
(រពះមាតានាគ)
ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពី
ោ យ នាគ ហៅទំពរ័ ខ្លងហដម ើ រួចម ហេើយ។
ចុះរពះដម៉នាគគ្នត់ម ហធវអ្វ ើ ?ី គ្នត់ម ចងែុលផលូវរាប់ ន ូ នាគគហសឋ ចពីរហបៀបដ ឹ នា ំរលហទសឲ្យបានរុងហរឿង ឺ
រួមគ្នប ស្នងរាស្នទថមឆ្នល ហ់ រឿងរា៉វរបស់គ្នត់ទ ុ ហចញពីទ ី
ំ ឃ្ល ុ ង ំ ម ជួបនឹង ន ូ បានហទៀតហ
ដលងស្នគល ់គ្នត់សដលជាអ្ប
ហរោះរពះដម៉គ្នត់ដង ុ ច ឹ ថាតហៅដថងហរោយ គ្នត់ពំ អា
ើ យ។
តហៅដថងខ្លងមុខ្ ន ូ ដ រែ រលុសស្សីចាស់ជាដលងដង ឹ
ហ តនគរ ហេើយអ្ប ដដលអាចស្នគល ់គ្នត់បានហៅដថងហរោយ ើ
យល ់ពីអាថ៌ បា ំ ំងស្នច់ហរឿងហៅ ុ ងចមា ប ល ់រាស្នទថម ទំហនៀមទមាលប់ រលដពណី និងហឈាែះភូមិស្សុ
ហឈាែះហៅ ុ ងធមម ប ជាតិ
ឯ ស្នរ ណ ំ ត់ហេតុបាននិយ៉យថា
លុះរតាដត ប ុ ងហរឿងហរពង
ឬទំនាយហផសងៗ...។ល។ ហបើ ន ូ របស់គ្នត់ណាអាចហមើល
យល ់បានពីអ្តទនយ ័ ស្នសន គំនិតរបស់រពះដម៉ ដដលបានចារ ឹ បនសល ់ទុ
មរតមម ូននាគ
ហេើយឲ្យ ន ូ នាគ
ហគនឹងព៉យ៉មជួយគ្នត់
បស្នចពស់ ហនាះម រួមរ ័ ហនះជាោ យមនព ិ ិ ិ ត មតថ ិ អ្ប អាន
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ពិចារណាហៅហមល ើ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-19-
ប យោ យហនាះថា ុ ងន័
ហពលណា ន ូ បានជួបរពះដម៉នាគ
នគររុងហរឿងហសថចមាន
អាយុ ហពលណាដដលមនបានជួ បរពះដម៉ហទ នគរហ ត លយុគហសថចអ្ស់អាយុ(ចូលទវងគ ិ ើ ី តឬស្នលប់)។ ដូហចាះហយើងអាចដង ឹ ថាគ្នត់ជារពះដម៉នាគ
ជាអាទហទពរបស់ ន ូ នាគរលុសស្សី(ហសថច) ិ
ជាអ្ប រលហសើរ
ខ្ ពង ់ខ្ ពស់ ហពលណា ន ូ បានជួបអ្ប រាជញ ឬបណឍិតនគររុងហរឿង ហពលណាដដល ន ូ មនបានជួ ប បណឍិត ិ ឬអ្ប រាជញដដលជាអាទហទពហនាះ នគរនឹងងងត លយុគ ដប បា រ់ ទុឌហរទាម រួចចុះទន់ ឹ ហេើយហ តមាន ិ ើ ហខ្ាយ។
ហេតុហនះបានជាហរោយហពលហបាះបង ់ហចាលរ ុងអ្ងគរដ រែ ចាប់ហផថើមចុះរទុឌហរទាមទន់ហខ្ាយ
រេូ ត ហរោះហយើងដលងមានអាទហទពម បំភចងែ លឺ ិ ុលបរាញផលូវគំនិត និងរហបៀបដ ឹ នា ំរលហទសដូច កាលពី មុនហទៀតហេើយ។ រពះដម៉គ្នត់ពំ អា ុ ចហចញពីទ ី ហទបនគរហយ ើ ើ ង ចាប់ហផថើមចុះអ្ន់ថយរេូ តម
ំ ឃ្ល ុ ង ំ ប រទទ ឹ ហោះបាន ុ ងសមុ
មនរតឹ មដតប៉ុហណា ត ះហទ ិ
ហរោះហេតុហនះហេើយ
ន ូ ៗរបស់គ្នត់ជំនាន់ហរោយដប
បា ស្ន ់ មគគី ហឈាលះដហណឋើមហ រគ្នប និងនា ំគ្នបហជររលមាថគ្នត់ជារពះដម៉ ដដលជាអាទហទពមហ៊នគរហោយ ិ ពុំដង ំគ្នបហធាលយមាត់ហសធើរដតរគប់ៗ ន ូ ដ រែ ទាងរលុ ំ សស្សី ទាងហ ំ ង ែ ទាង ំ ឹ ខ្ន ឹ ហទបនា ើ ួ ល ហេតុដតពុំយល ់ពុំដង ចាស់នា ំគ្នបហជរដម៉ តួយ៉៉ងដូចោ យ ចុយរមាយ ឬចុយមា៉ យ = ចុយមាថយ (រហលាភ ំ មាថយហោយវ៉ចា) ហរោះ ខ្បា ំុ ញ នឮអ្ប នគរហនះ ភាគហរចីន ព ំ ង ុ រលរពឹត។ ិថ ពួ ហគពិតជាមានបាប មមខ្លលងណាស់ ំ
ហរោះពុំបានដង ឹ នូវោ យដដលហរលីសពវដថងជាោ យរលមាថ
ចំហោះរពះដម៉ខ្លងហដម និងដម៉បហងកតរបស់ ខ្នបចច ់ យអ្ប មានឧបោរគុណរបស់ ើ ើ ួល ុ លផនប។ ហេតុដតមា រ ខ្ន ួ ល ដូហចាះហេើយ បានជាអ្ប នគរហនះ
ហពលដដលស្នលប់ហៅ ហគដតងដតហលើ
មួយៗ ពីខ្លងមុខ្ផធះរគប់ៗគ្នបទាង ំ រគេសទ បពវជិត អ្ប មាន អ្ប រ
ទង់ព្មគពើពណ៌សឲ្យមាប ់
អ្ប តូច អ្ប ធំ បុរសស្រសថី ោល
បណិឍ ត....។ល។
ហរោះហេតុអ្ី? វ
ហ
ហោយស្នរដតពួ ហគរស់ ុ ងភូ ប មរលហទសរពះដម៉ បានហ រពីរពះដម៉ ប៉ុដនថទបំ ុ ពុំដង ឹ គុណរពះដម៉ ិ ី ផត
ំ ំគ្នបហជរគ្នត់ហទៀត ហនះសមនឹងហគហលើ ទង ់រ ហពើឲ្យហេើយ ហោយោ យរ ហពើមានោ យ ើ យ ដថមទាងនា
ពីរមា៉ តរ់ +ហពើ រ
= អ្ត់
សត់ គ្នមន . ហពើ = ហធវហព ឹ ។ កាលហៅរស់នា ំគ្នបហលើ ទង ់រ ហពើធំៗ(ដងទង ់) ើ ើ មិនដង
ិ ហៅមុខ្រពះវហ៊រ(វតថ) ពណ៌រ េម ហខ្ៀវ ហលឿង.... ដល ់ហពលស្នលប់ហៅ រតូវហគហលើ ទង ់រ ហពើពណ៌សឲ្យ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-20-
ិ មាប ម ់ ួយៗហៅមុខ្ផធះ។ ហរោះអ្ប ហនាះស្នលប់ហៅហោយទហទស្នែត គមួ ប ល ះោរហ ត ឺ យជីវត ើ និងស្នលប់ ុ ងចហនា ពុំបានដង ណយជូនហៅគ្នត់ គបានរតឹ មដតនា ំគ្នបហជររលមាថគ្នត់ ហនះហេើយជា ឹ ហរឿងរពះដម៉ ហេើយឧទសបុ ិធ ឺ េ ំ ុ សដ ៏ធំរបស់ ន ូ ដ រែ រលុសស្សី។
ន ូ រលុសស្សីសម៉ហធវហព ំ សិ ាស្ស្នវ ឹ ហេើយ ដថមទាងបរហទសអ្ប ើ ើ ពុំដង
រជាវបំភាន់ រួចបដងវរោរពិតហៅហទៀត រតដតហធវ ឹ ឲ្យងង ត ំ នយល ់ដង ឹ ហទៀតផង។ ហនះជាហេតុ ឹ និងដថមទាងម ើ ិ ដដលហយើងនា ំគ្នបរលមាថអាទហទពខ្ នឯង រពះដម៉ខ្នឯងរេូ តដល ់សពវដថងហនះ ិ ួល ួល
ន ូ ខ្ លះហ៊៊នដល ់ហៅសមាលប់
ដម៉ឪបហងកតខ្ (ហចញផាយតាមស្នរព័តមា ៌ ន)។ ើ នហទៀតផង ួល
ហោយោរប ស្ស្នយពនយល ់របស់ខ្ ំុ ញ ហៅហលើ ណ ំ ត់ហេតុរបស់ចន ិ
ហយើងហ
ើ ញថាសម័យមុន
នគរអាចរុងហរឿង ហោយបានជួបរពះដម៉ ជាអ្ប មានឫទអ្ប ដដលរលហសើរ ដល ់សម័យខ្លងហរោយគ្នត់ ិន មនអាចហចញព ិ ីទ ី
ំ ឃ្ល ុ ង ំ បាន ហទបហយ ើ ើ ងបាត់បង ់អ្ប ចងែុលបរាញផលូវ
ហរឿង(ស្នច់ហរឿងហនះ មានហៅ ុ ងចមា ប ល ហ់ លើសផថររាស្នទដប៉នជុន
ប ឹ នា ំនគរ ឲ្យបានរុង ុ ងោរដ
សពវដថងោ តា ់ ំងហៅស្នរមនធីរជាតិ
ភបហំ ពញ)។
មិតថអ្ប អានទាងឡាយ ំ ហពលដដលបានតាមោនស្នច់ហរឿងម ដល ់រតឹមហនះ ហទបហយ ឹ ថា ើ ើ ងដង គួរឲ្យភាា ន ់ ិ ងសហងវគខ្នណាស់ ដដលហយើងពុំបានដង ឹ នូវស្នវតាពិតរបស់ខ្ន ឹ ួល ួ ល ហរលៀបបីដូចជាមនុសសងងត ហដរើ ណា ថ លដថងរតង ់ ហេើយហៅ ុ ងដដមានោន់ ប រលទបមួ យដថមហទៀត ប៉ុដនថទបំ ុ ហតមានរលហយ៉ជន៍ អ្ី វ ី ី ផត ើ ដល ់មនុសសដដលងងត ឹ ចំហោះពនលឺ
ទងងេិងររៃបដដលខ្ំ បំភហនាះ។ លឺ ី
ហយើងជា ន ូ ដ រែ រលុសស្សីភាគហរចីន ៏មនសូ វខ្ុសគ្នបដដរ គបានរតឹ ម ិ ឺ ដតរស់ហៅ ុ ងភូ ប មិរពះដម៉ ទទួលហ រពីរពះដម៉ ហេើយនា ំគ្នបហជរ រលមាថរពះដម៉សដលជាអាទហទពហដ ម ើ របស់ខ្ន ិ ួល ហគមនដដលហជរ ឪហ ិ
ូ ដ រែ ហជរដម៉ហនាះ គ្នត់ ើ យ។ ហរឿងរា៉វដដលឲ្យ ន
បានឆ្នល ទ ់ ុ ហៅ ុ ងរាស្នទនាគព័ ប នន រតឹមម(ហមលរូ ប) ើ
ហរោះអ្ប ស្សុ ហនះ
រូបរពះដម៉ោ ម ់ ុ ដរាជ ក ប់
រួចហ៊មាត់សស្ស ដហរាយឲ្យ ន ូ រលុសស្សីជយ ួ
ប៉ុដនថហៅហលើម ដ ុ របស់គ្នត់ ហគឲ្យទូលហយ៉នីខ្នឯង( ហភទរបស់ស្រសថី) ួល
មុខព្រះមមែ នៅព្ាសាទនាគរ័ន្ធ មរតមម ូននាគ
និងមួយហទៀត ហៅ ុ ងដលផងចា ប ទ ់ ឹ ដូង។ ហនះជាហេតុដដលនា ំឲ្យ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-21-
ន ូ ដ រែ ហជរដម៉ ហរោះហគពុំអាចហមលហ ើ
ើ ញសិរ ឬ ាលអ្ប មានគុណហ
ើ យ គហឺ
ើ ញដតហភទរបស់គ្នត់
ិញនៅហ្ន?៎ ន ើ នរលណានទើ បព្រះមមែ អាចអង្គុយនលើនេទគឺមា ុ េូមិរបស់ខួន្ាន្វ ល និយ៉យម ដល ់រតឹមហនះ ហ៊ ប ់ ីដូចជាខ្អ្ ិ អ្ប អានដដល ុំ ញ ប ស្ស្នវរជាវរាវរ ហរឿងពិតហនះ រះគន់ ជា ន ូ ដ រែ
ហេើយបានវ៉ងឃ្លលតឆ្នងយពី ុ ងស្នច់ ប ហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះ។
ប ស្ស្នយបំភហទ លឺ ខ្លលចដរ ងខ្ព ំុ ញ ំ មា ុ នឱោសបានសរហសរពនយល ់និងចងរ ងទុ ហ
ប៉ុដនថហបើខ្ម ំុ ញ ិននិយ៉យ ហរោះសរខរធម៌មិនហទៀង
ិ តា ហេើយមរណៈហនះហទៀត មនដ ង ឹ ជាម ដល ់ហពលណា។ ើ យ ហ តហេ ើ ើ យដតងស្នលប់ហៅវញជាធមម ិ
ហដាយ ឲ្ ុំ យោរខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវអ្ស់ោលដ ៏យូរ ទបំ ុ ជាោរឥតរលហយ៉ជន៍ ដដលពុំអាចជួយពនយល ់រាប់ ិ ី ផត រលវតថស្នវតាព ូ តា ហេើយនិងជួយហស្ស្នចស្សង ់ ន ូ ដ រែ រលុសស្សីឲ្យរួចផុតពីអ្នលង ់អ្ ស ុ ល មម ិ ិ តរបស់ដន ដែលហយើងកំរង ុ នា ំគានហធវហរ ើ ើ (រ +ហព)ើ
ហេើយជាពិហសសហៅហទៀតគចង ់ឲ្យ ន ូ ដ រែ រលុសស្សី រួមស្នមគគគ្ន ឺ ី ប
ឧទស ស ុ លជូនហៅហលា អ្ប ដ ៏មានគុណទាងហនាះ។ ំ ឥ ូ វហយើងដបរម ហមើល ហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះ ិធ ជាបនថហៅហទៀត ហៅ ុ ងស្នច់ ប ហរឿងបានរាប់ថា
ាលនាគរតូវយ សដដលមាន ាលដប់ចាប់ោន់ជាប់
ិ ដដលមានដដបួន ដដពីរ ថ លនាគមានរូបរពះវសណ ើ យ រួមជាមួយនឹងប សពួ របស់ហគ ហៅ ណា ុ
ហរខ្ ី នពុ ំ រច ួ ហ ួល
ំ ី វល ដដលនិយ៉យពីហរឿងពិតរបស់រពះដម៉) ហេើយដដមាខង ទប់នាគ និងដដពីរហទៀត មាខងោន់ដម ុំ ូល (ដុេ ហទៀត ោន់ោវឈរហលើអ្ហណថើ
ខ្លង នធុយមានហទវតា ព ំ ង ុ ចាប់ទាញ ាលនាគពីយ ស
ដដលខ្លង
ចុង នធុយមានេនុមានជាហម ហៅខ្លងហលើមានហទវតាដែលដថរ ាទាវរសមុរទទ ឹ ហោះ ចា ំបទហប ិ ើ គរមប ហេើយខ្លងហរោមបនាធប់មានអ្ចឆរា(អ្លសរា)រាប់រយោន់ហហ៊ះហេើរអ្ដណថត ហៅខ្លងហរោម ុ ងទ ប ឹ មាន ិ សតវទ ឹ រគប់រលហភទ ព ំ ង ុ វល ដសវងរ ទ ឹ
អ្រមឹត ។
ោច់ខ្នជា ណា ំ ត់ៗ ួល
ហោយអ្ំ ណាចោរ រូ របស់យ សនិងហទវតាហដម ើ ផី
ហោយខ្លលចដរ ង ោរប ស្ស្នយហៅហលើហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះមានភាពស្សពិចស្សពិល ពុំសវូ ចាស់លាស់ ខ្ន ំុ ញ ឹ ងយ រលវតថស្នស្រសថ ដ រែ ដដលបានហរៀបរាប់ពីរជជោលហសថចជ ័យវរនម ័ ទព ិ ី ី រម ប ស្ស្នយ ពនយល ់បញ្ហ ជ ប ់ ដនទម។ /.ហរោយហពលហសថចជាវ បានោត់រពះសិរ( ាល)ហសថចដ រែ ហៅទរី ុងបាភប(ំ ដរពដវង) ម មានហសថច ដ រែ មួយអ្ងគ
បានយ៉ងរត
មរតមម ូននាគ
ប់ម ពីរលហទសជាវ ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ហេើយបាន ស្នងទរី ុងហៅភបគ ំ ដូ លន
ហដម ើ ផតហ ី
ើង
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-22-
ិ វញនូ វ ាលដដលហសថចជាវបានោត់ រួចបហងកតបាេរាជធាន ជពងសហសថចហៅបាភប។ ំ ហេើយ ើ ផតពូ ើ ី ថមីមួយហដម ី ាលដដលតហរោយ ពីអ្តត ី
ហតគ្នត់ យ ើ
ាលអ្វី ហៅត?
ហរោយម ហសឋចអ្ងគហនាះ
រ ុងអ្ប ទា ដ ់ រំ )។ ី
គគ្នត់ យ ឺ
ាលដរំ ី ហៅត ាលដដលហគោត់ោច់
៏បហងកតទ ើ រី ុងថមីមួយហឈាែះហៅថា ទរី ុងយហស្នធបុរៈ (ទរី ុងដរំ ី ឬ
ដូហចាះហេើយបានជាចមាល ស់ រែ មានរូបមនុសស ាលដរំ ី
ហតហសថ ចជ ័យវរនម ័ ទ២ ើ ី
( ាលធំ
បានបហងកតទ ថ ះអាសនប ហៅភបគ ំ ដូ លនហនាះ ើ រី ុងបហណា
ឬភគហណស)
គ្នត់បានហធវព ើ ិ ធអ្វ ី ី ខ្ លះ?
គគ្នត់ បានតា ំងលទហទវរាជហោយរលោសខ្ នឯងថា ជារពះឥសូរ គហសថ ចភបឬ ំ ហសថចចរ វ៉ល ហបើហសថចដ រែ ឺ ិន ឺ ួល ជារពះឥសូរហៅហេើយ
ហតស្នច់ ហរឿងដដលបានឆ្នល ហ់ លើជញ្ហ ជ ំងរាស្នទថម ើ
ជាហរឿងរាវ៉ រពះឥសូរហៅ ុ ង ប
រពេែ ញ្ដស្នសនា ឬ ៏ហរឿងរបស់គ្នត់? សូមមតថ ិ ិ ចារណាហឈវងយល ់រ ចហមលយព ិ អ្ប អានរតិះរះព ើ ិ តហោយ ខ្នឯងចុ ះ។ ួល ខ្/.ហសថចជ ័យវរនម ័ ទ៧ ី ស្នងរពះនគរ
រួចហ
ហរោយោរប្រកបពួ បរហទសឈាលនោនឲ្យរាបទាបហេើយ
ើ ងហស្នយរាជយហោយរលោសបរមររថា
ហោធសតវ ហលាហ សវរៈហៅហេើយ ិ
គ្នត់ ៏ហរៀបចំ
ជាហោធសតវ ហលាហ សវរៈ ិ
ហតគ្នត់ ឆ្នល ហ់ រឿងរាវ៉ រពះហោធសតវ ហលាហ សវរៈហៅ ុ ង ប ើ ិ
ហបគ្នត់ ជា ើ ពុទ នស្នសនា
មហ៊យ៉ន ឬមួយ ៏ គ្នត់រតូវឆ្នល ព ់ ី ហរឿងរបស់គ្នត់? អ្ស់ហលា
និងមតថ ោរប ស្ស្នយបំភហនះ លឺ ហធវឲ្យហយ ិ អ្ប អានជាទហមរតី ី ើ ើ ងយល ់ថា ោរពិតហរឿង
រាវ៉ ហៅហលជញ្ហ ជ ំងរគប់រាស្នទងម គជាហរឿងព ើ ឺ ិ តៗរបស់ស រែ ប៉ុដនថហយើងដបរជាយល ់រច ិ របស់បរហទសហៅវញ
ហោយពួ ហគបានសរហសរលា អា ់ ថ៌ បា ំ ំងស្នវតាពិត
បានដង ឋ ំររះដម៉សដលបានចារកទុ ឹ ហៅហលើថមទាងហនាះហ ំ ឹ យល ់ពីបណា
ំ តាម គំនិតបំភាន់
មនឲ្យ ន ូ ដម៉រលុសស្សី ិ
ើ យ។ ហេតុអ្ី វ ៏ខ្ជា ុំ ញ អ្ប ស្ស្នវរជាវ
អាថ៌ បា ំ ំងររះដម៉មហ៊នគរ ហចះដតទាញយ ហេតុផលម បញ្ហ ជ ព ់ នយល ់ពុំហចះចប់យ៉៉ងដូហចាះ? ហោយ ខ្យ ំុ ញ ល ់ថា
ដ រែ ហយើងបានសិ ាតាម ផួនចាប់របស់បរហទសដដលពួ ហគបាេស្ស្នវរជាវឲ្យកូេដកេរហរៀន
េិងសិការាប់ជំនាន់មកហេើយ ប៉ុដនថហយើងពុំបានយល ់ពីោរបំភន ័ ហថ រឿងពិតរបស់បរហទសហ បានជាអ្ប រាជញដ រែ ខ្លងហដម ើ របស់ហយើង
គ្នត់បានតា ស់ តង
ើ យ ហេតុហនះ
រលស្នាជាទំនុ ឲ្យ ន ូ ដ រែ ហរចៀងគបទ ឺ
ស្នរោដ ិ វ ដដលមានហសច ថា ីថ ៖
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-23-
-ស្នរោដ ិ វហអ្ើយសុីអ្ី ងៗ
ំ ងរលចឹ គ្នបហលង សុីសផលដប
-ស្នលបវ៉ចា ់ ាច់មាត់វ៉ហធវហភល ើ ង
រលចឹ គ្នបហលង ុ ងដរពរពឹ ប ា
ហតម ំ ំងដនបទចហរមៀង ឹ ពីអាថ៌ បា ើ ិតថអ្ប អានធាលប់បានឮ និងហចៀងបទចហរមៀងហនះហទ ? ហេើយដង ដដរឬហទ? មតថ ិ វមុននឹងហចះនិយ៉យ ហគរតូវដតហធវទណ ឍ មមវ៉ គហោស ឹ ហទថា សតវស្នរោដ ិ អ្ប អានដង ើ ឺ អ្ណា ថ តវ៉ ហទបបហរងៀនវ៉ឲ្យវ៉ថាតាមឬន ើ ិ យ៉យតាម ប៉ុណឹ ត ង ពុំអាចហចះឲ្យេួ សពីមាចស់បហរងៀនបានហ
អ្ប បហរងៀនឲ្យវ៉ហចះនិយ៉យប៉ុណា ត វ៉ហចះដត
សតវស្នរោដ ិ វ។ ើ យ ហនះជាស្នរជាតរបស់ ិ
ចំសណ
ំ ង មតថ ំ ងហនះ គអ្ប ដផលដប រាជញដ រែ គ្នត់ចង ់រាប់ថា រគប់ជនបរហទស ិ អ្ប អានស្នគល ់សផលហនះហទ? ដផលដប ឺ ដដលធាលប់ហធវអាណាន ើ ិ គមម ហលើរលហទសដ រែ ហនាះ
ំ យជនជាតសិ រែ ហយើង ហធវតាមន ពួ ហគដតងវ៉យដឲ្ ើ ិង
ំ ងហនាះ ហពលជាសះហសផយហ និយ៉យតាមហគ ហេើយស្នាមរបួសដដលរតូវវ៉យហោយដប ើ
ិ ើ ងវញ
ដតងដត
មានដផលហៅហលើស្នច់សដលដប រយះហនាះ ហយើងដតងហៅថាដផលស្នច់ ប៉ុដនថដផលស្នច់ហនះគហឺ តព ើ ី ោរវ៉យ ំ ង(ដផលហោយស្នរដប ំ ង អាថ៌ បា ំ ងហនះខ្ន ហោយដប ំ ំងដប ំុ ញ ឹ ងពនយល ់ ុ ងភាគ៣ ប )។
ដូចោលអាណានិគម
ំ បារាងបានបងខ ំ ឲ្យរលជារាស្រសថ ដ រែ សរហសរអ្ សរឡាតា ំង ប៉ុដនថហោយចលនាតស៊រូ បស់អាចារយ ដេមហចៀវ គ្នត់បានហរោ ហ
ដល ់សពវដថងហនះ ើ ងតស៊រូ លឆ្ន ំងនឹងពួ បរហទសហទបហយ ើ ើ ងអាចរ ា ភាស្នជាតបានម ិ
អ្ ុំ ី ន ូ ដ រែ ពុំអាចមានអ្ សរស្នស្រសថជាតរបស់ ខ្នហ ិ ួល
ំ ងហេើយ គឺ ើ យ។ ដូចហនះមិតថ អ្ប អានស្នគល ់សផលដប
ំ ហគបងខហអាយ ន ូ ដ រែ ជំនាន់អាណានិគម ថាតាមហគនិយ៉យតាមហគ ដូចស្នរោដ ិ វយ៉៉ ងដូហចាាះ បរហទស វ៉យដូនតាដ រែ ដូនតាវ៉យឪពុ មាថយ ឪពុ មាថយវ៉យ ន ូ បនថគ្នប ហ តជាដផល ស្នច់បនថម ដល ់សពវដថង ើ ំ ង (ផ្ផែដំបងមានពី រ មួ យទលើផ្បបក្ស មួ យទេៀតទៅក្សនុងចិ ត)។ ហោយស្នរដប ត ហេតុហនះហេើយ ហទបហធវ ឲ្យ ន ូ ដ រែ ជំនាន់ហរោយ ើ ើ
ពុំអាចដង ឹ ពីស្នវតាពិតរបស់ខ្នហ ួល
អ្ប រាជញដដលគ្នត់បានយល ់ពីអាថ៌ បា ំ ំងហនះ គ្នត់បានដតងបទ េហរមៀងជារលស្នបហនះទុ ន ូ ដ រែ ជំនាន់ហរោយរតិះរះព ិ ិ ចារណា ហៅចហរមៀងបងកបហ់ ៅហោយរលស្នាហនះ។
ើ យ ដូហចាះ
ហរោះចង ់ឲ្យ
ហោយោរទាញយ នូវ
ហេតុផលម ពនយល ់ និងហរលៀបហធៀបហនះ ខ្ន ំុ ញ ឹ ងខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវរាវរ ហរឿងហេតុពិតហេើយស្នមញ្ដ ដដល ិ លា ់ ប់ទ ុ
ប អ្ប ដស្ស ហដម ម ដវ ដញ ឲ្យអ្ស់ហលា ើ ផយ ី ុ ងស្សទាប់
មតថ ិ អ្ប អានតាមោនជាបនថហៅ
ហទៀតហៅទំពរ័ ខ្លងហរោយ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ គ/.ឥ ូ វហយើងរត
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-24-
ប់ថយហរោយ ម ពិចារណាសិ ាហរឿង
បានជាខ្យ ំុ ញ ហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះម ជាហគ្នល
រូ សមុរទទ ឹ ហោះហ
ិ ើ ងវញ
ហេតុអ្ី វ
ហដម ា ញ ហរោះរូបចមាល ហ់ រឿងទា ់ ើ ផលាតរតោងបរ ី
ទងនឹងោ យមាតុភម ូ ិ និងោ យដ រែ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ខ្លងហលើរួចហេើយ ហេើយដដលខ្ហំុ ញ លើ យ ម ប ស្ស្នយ ុ ងហពលហនះ ប គចង ់ពនយល ់ពីតួអ្ងគរប ូ ប ម តថ ើ ផឲ្យម ឺ ី ិ អ្ប អាន យល ់ពីខ្មស្នរព ឹល ិ តហោយឈរ ុ ងហរឿងហដ
ហលើបណា ថ រំ ពះដម៉។ ហជៀសវ៉ងោរយល ់តាមគំនិតបរហទស ដដលហយើងធាលប់អាន ស្នថប់ ធាលប់សរូ តតាមគមពីរ ហគពីមុនម ហនាះ
ិ ឲ្យម ជារបស់ជាតសិ រែ សុទ នស្នធវញ
សមផតថហិ រមរត ឲ្យ ន ូ ពុំសមនទុ ឲ្យអ្ប ដដទហនាះហ
ិ ហរោះដម៉ឪខ្ំរ សុីមួយជីវត
ើ យ។ មាថយឪពុ ហទាះបជារ ី
គហដ រទពយ ើ ផទុ ឺ ម ី សត់ ៏គង ់មានរបស់
របរបនថិចបនថួចទុ ជាហ រ ឲ្យ ន ូ រលុសស្សីគ្នត់សដរ ចុះទរមាំដន ូ តាហយើងជាអ្ប ដ ៍រលហសើរជារពះដម៉ ជាពូជ ពងសអ្ប
ស្នងរាស្នទថម ហេតុអ្ី វ បានជាទុ ហរឿងរាវ៉ ទាងអ្ស់ ំ ហៅហលើថមឲ្យហៅជាហរឿងរបស់ស្នសនាភាគ
ិ ហរចីនហៅវញ? ហេតុអ្ី វ ៏ ន ូ ដ រែ មនខ្ តខ្ំ ស្ស្នវរជាវរ បណា ឋ រំ ពះដម៉? ចំណុចហនះហេើយ ដដលហយើងជា ិ ិ ន ូ ដ រែ រតូវដតហចះឆងល ់ហចះរតិះរះព ិ ិ ចារណាហឈវងយល ់ ហទបអាចដសវ ងរ នូវោរពិតហ ើ ហយើងហៅដតមានោរយលល ់រច
ើ ញ ហបើពុំហនាះហទ
ំ ដដដល។ ដូចោ យសុភាសិតដ រែ បានហោលថា វបបធម៌ រលត់ ជាតិ រលាយ
អរ ិយធម៌ ពណ្ណ រាយ មាតុ ភូមិរង ុ ទរឿងទ្កើងថ្កកន ដូហចាះ ុ ងនាមជា ប ន ូ អ្ប ទទួលមរត រពះដម៉ (ហ រ+ដម៉) រតូវដត ស្នមគគគ្ន ី ប ស្ស្នវរជាវរាវរ ោរពិត
ប ក្សំបាំងបណ្ដ ា ំ ព្បស្ននរបប់ព្រះម៉ែមហានគរទយើង។ ុ ងអា្៌
តួអ្ងគទាងឡាយហៅ ំ ប ហរឿង ុ ងស្នច់
ប ប ំ១៩៩៣ ុ ងឆ្ន
រូ សមុរទទ ឹ ហោះ ហរឿងហនះ
ប មដ រែ ហទបហ តមានហ ើ ើ ុ ងសងគ
ើង
ប រែ ហ តមាននូ វពេុ ប ស ហពលហនាះគណៈ មាមោរជាតហរៀបចំ ោរ ើ ិ ុ ងហពលដដលរលហទសដ
ហបាះហឆ្នាត ហ តហ ើ
និមត ើ ង រាជរោឌភបាលបានយ ិ ិ ម រូប គរូឺ ប រូ សមុរទទ ឹ ហោះ ដដលមានរ ុមហទវតា
ិ ចុះម រារាងឲ្យឈប់ និងយ សចាប់ទាញនាគ ហេើយមានរពះវសណ ំ ទាញនាគ ុ ទ ឹ អ្រមឹតហទៀត។ ហរោះពីអ្តតោល ី
រូ សមុរទទ ឹ ហោះដសវងរ នូវ
ប ភម ូ ហនះពុ ំ សដលយ និមតថ ដ រូបហនះហ ិ ិ សញ្ហ ុ ងមាតុ
ើយ
ដូហចាះចូរ
ហមលនូ វោរពនយល ់តាមន័យពិត ុ ងសងគ ប មរបស់ស រែ អ្ំ ពីរូបហរឿង រូ សមុរទទ ឹ ហោះដដលហ ត ប យ ើ ើ ុ ងសម័ ហនាះ។
១/.យ ស ាលដប់ តំណាងឲ្យសភាវអារ
់ ដដលចាប់ ាលនាគ(ចាប់ ាលរពះដម៉)
ឲ្ ុំ យហររួី ច
រួមជាមួយនិងប សពួ និយ៉យឲ្យរយយល ់ គឆ្ន ឹ ពីហរឿងហនះ ចូរមតថ ឺ ម ំចា ំគុ (ចង ់ដង ិ អ្ប អានហៅស្ស្នវរជាវ រូបហរឿងហៅលានរពះគមលង ់ ដដលជា ដនលងទុ ឯ ស្នរសាវតាហៅហពលរពះដម៉ជាប់ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ំ ឃ្ល ុ ង ំ )។
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-25-
២/.ហទវតា តំណាងឲ្យប សខ្លងហទវតា គសភាវៈលែ សភាវៈលែហនះនា ំរពះដម៉នាគហចញពីទ ី ឺ
ំ ឃ្ល ុ ង ំ
ប៉ុដនថទាញពុំរច ួ ហរោះពុំទាន់មាន មាលង ំ រគប់រគ្នន់ ហោយរ ុមហទវតាហៅោន់ខ្លង នធុយចំសណ ពួ យ ស ហគមាន មាលង ំ ជាង ហរោះហគបានចាប់ ាលនាគមុនរាប់រយោន់ឆ្នប ំហៅហេើយ ហោយអ្ំ ណាចបាប មម របស់រពះដម៉នាគ គបរហទសហគចុ ះម ស្ស្នវរជាវរាងរ ហរឿងហនះ តា ំងពីហដម ើ សតវតសម ហមលះ ។ ឺ ៣/.េនុមាន តំណាងឲ្យសភាវលែដដលហៅខ្លងប សហទវតា ប៉ុដនថគ្នត់ហៅខ្លង នធុយ ជាហមរបស់ រ ុមហទវតាហរោះរូបធំជាងហគ ហេើយហបើហមើលម សពវដថងគតំ ឺ ណាងឲ្យហយ៉ធាដ រែ ហនះដតមថង ហរោះហយ៉ធា ដ រែ ោ ប ់ ហនាថងេនុមាន
េនុមានតំណាងឲ្យអ្ប ដដលធំជាងហគ ហមរគប់រគងហយ៉ធា
ហរោះហបតាម ើ
ហមលរូ បចមាល ហ់ គ ឆ្នល េ ់ នុមានមាឌធំជាងរ ុមហទវតាហៅហទៀត េនុមានហៅ ុ ងប ប សហទវតា។ ើ
( តញ្ដូ
ិ ៤/.រពះវសណ ុ
តំណាងឲ្យអ្ប ដថរ ាហលា
និងជួយហស្ស្នចស្សង ់ហលា
តហវទតា) អ្ប បញ្ឈប់នវូ ហពៀរហវរារវ៉ងសភាវៈលែ និងអារ ី
គជាអ្ប មានគុណធម៌ ឺ
ស់ ដល ព ំ ង ុ ទាញនាគទាងសងខ្លង។ ំ
៥/.នាគ តំណាងឲ្យរពះនាងនាគ ប៉ុដនថហរោយម គ្នត់ោលយជារពះដម៉នាគ(ហមើល ុ ងោ ប យ ហ រែ និង
ដ រែ ) ខ្ន ំុ ញ ឹ ងប ស្ស្នយហៅទំពរ័ ខ្លងហរោយថា ហេតុអ្ី វ បានជាគ្នត់រតូវជាប់ យ សចាប់ ាលគ្នត់ជាប់? ៦/.សតវអ្ហណថើ ស្នសនារពះដរតបិដ ។
ំ ុ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះ? ហេើយ
ំ ូ េុ យដផសង) ងគមព តំណាងឲ្យឧបាទាន ន ខ រន ា ំ ុ ងជាត ប (ហរឿងដប ីររពះពុទ ន ុប
៧/.អ្លសរាឬអ្ចឆរា តំណាងឲ្យអ្ប បហងកតនគរដ រែ (ហ រែ ដ រែ ) អ្លសរាឬអ្ចឆរា = ស្រសថីសដលមានរូប ើ ហឆ្នមហលាមពណ៌សមផុរដសផ ស្នែតលែ ហេើយអាថ៌ បា ំ ំងអ្ចឆរាហនះទាល ់សតបុគល គ ចុះ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះ ហទបអាចដ ង រពះហម (នគរស្សីហលាវ)។ ឹ ស្នវតាហរឿងពូជពងសដដលជាអ្តតោលរបស់ ើ ី
ិ ៨/.ហទវតាដដលោន់គរមបបទហប គ ដដលពុំចង ់ឲ្យបុរសជារពះវសណ ិ ើ សមុរទទ ឹ ហោះ តំណាងឲ្យបុគល ុ
នា ំយ ហរឿងស្នវតាពិតរបស់រពះដម៉នាគហៅ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះម ផសពវផាយហៅខ្លងហលើហ ិ ទុ មិនឲ្យយ ហរឿងហចញម ហរៅរួច។ សននបរ់ ពះវសណ ុ
ើយ
គប ឺ ិទ
៩/.សតវទ ឹ រគប់រលហភទ តំណាងឲ្យរលជារាស្រសថដ រែ ( ន ូ នាគរលុសស្សី)។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ១០/.សមុរទទ ឹ ហោះ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-26-
ំ ូង តំណាងឲ្យទ ឹ ហោះមាថយដដលបានបងាូរពីដប
តា ំងពីបហងកតនគររពះដម៉ ើ
រេូ តម ដល ់សពវដថង(បានពនយល ់រួចម ហេើយហៅទំពរ័ ខ្លងហដម ើ )។
ិ ១១/.ោរទាញនាគ តំណាងឲ្យោរដហណថើមគ្នបហៅវញហៅម រាប់ោន់ឆ្នប ំ រវ៉ងសភាវលែ និងសភាវ អារ
ប ់ ៉ុដនថពំ មា ុ នចាញ់ ឈះា រតូវរងចា ំអ្ប ហៅបញ្ឈប់ហៅហពៀរហវរាហនះ។ ១២/.ទ ឹ អ្រមឹត
ំ ំ ូងរបស់រពះដម៉ ដដលជាអ្ប បងារទ ឹ ហោះមុនហគ តំណាងឲ្យដណ ទ ់ ឹ ហោះដប ូ
ហេើយមិនហចះស្នលប់(មាតុភ ូ៉ិមដលជាមដនដីអមតៈ) គទឹ ឺ មគោះអាទិគទពក្មែរ ឬព្ពះក្ម៉មហានគរ ។ ១៣/.ោរហធវជាអាជា ញ ណា ថ ល តំណាងឲ្យអ្ប បញ្ឈប់ោរទាញ ោរ ើ
រូ របស់គប ូ ដប ទា ខ ងសង ំ ិ
ិ ចុះហៅដល ់ ( ហ ខ្លងដដលហ តមានរាប់ ោន់ឆ្នប ំម ហេើយ ឲ្យឈប់នា ំគ្នបទាញ ហពលដដលរពះវសណ ើ ុ
ើ យហរឿង
អាង៌កបា ំ ំងររះដម៉ហេះអាេែង ា កូរសមុរៃៃកហដាះ េិងេិមិតតសញ្ញ ា ហៃវតា ឹ បាេលុះរតាដតម្លេេិមិតតសញ្ញ ឹ ហកតហ ើ
ង ឹ ហរឿងហេះបាេ)។ ើ ងររមគានកនុងេគរ ហៃបអាេែ ើ ិ ដបរមុខ្ ហៅខ្លងហទវតា តំណាងរពះវសណ ិ ជួយខ្លងសភាវលែ ពុំជយ ១៤/.រពះវសណ ួ ខ្លងអារ ុ ុ
ហ់
ើយ
មានដតប សដែលម្លេេិមិតតសញ្ញ ា ហទវតាហទ ហទបអាចជួ យហរជាងដរជងរពះដម៉នាគបាន។ ើ
ិ ១៥/.ដដទាងបួ ំ នរបស់រពះវសណ ំ ុ តំណាងឲ្យដដពីរខ្លងហរោមទប់នវូ ហពៀរហវរា របស់រ ុមទាងសងខ្លង
ដដមួយខាងហលើោន់ោវ ហ
តំណាងឲ្យរាជាញជាអាវុធ និងជារលទបសរមាប់ បំភលឺ ភាពងងតដដលពុ ំ ធាលប់ ឹ ី
ឹ ពីមុនឲ្យហមើលហ ើ ញ ពុំធាលប់ដង
េវី ល
ំុ ូល តំណាងឲ្យគមពីរ ឬ ដដមាខងហទៀតោន់ដម ើ ញនូវោរពិតរបស់ខ្ន។ ួល
សរមាប់រលមូលនូវស្នច់ហរឿងពិតរបស់ររះដម៉នាគ
ដដលហគបានហ៊ន់ហរឿងពិតរបស់គ្នត់ជា
ចំណិតៗ (រាស្នទ ហ៊ន់ ជ ័យ) ហៅ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះ ហោយបានលា ់ ប់ទ ុ ជាយូរយ៉រណាស់ម ហេើយ ពុំមាន ន ូ ដ រែ ណាមាប បា ់ នដង ឹ ហរឿងពិតហនះហ ិ ឈរហលើអ្ហណថើ ១៦/.រពះវសណ ុ
ើ យ។
ិ ឈប់រលោន់បញ្ច ន តំណាងឲ្យរពះវសណ ខ ថា ន ជារបស់ខ្ន ុ ួល
អធិ ដ្ឋាននូ វបញ្ចក្សខនធហនះ ឲ្យហៅយ សទសមុខ្ (យ សមុខ្ដប់) ហដម ើ ផឲ្យហគរពមហោះដលងរពះដម៉ ី
រួចបាន
(រពះអ្េឆរា
ម្លតានាគ)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-27-
ិ ១៧/.ពពុះទ ឹ ដដលពុះរពួចៗ តំណាងឲ្យពពុះទ ឹ ចតថ ំ ំងហនះ ិ របស់រពះវសណ ុ អាចផសពវផាយអាថ៌ បា
បានដតរតឹមរ ុមញាតិ ដដលហៅជិតៗខ្នដតប៉ ុហណា ត ះ ចំសណ ឯ ន ូ ដ រែ ទូទាងនគរ ំ ពុំអាចដង ឹ ហរឿងរាវ៉ ួល របស់រពះដម៉បាេហ ខ្លងហរៅបានហទ។
ើយ
ិ យ ហរឿងពិតហនះហចញម ហរោះហទវតាោន់គរមបសមុរទទ ឹ ហោះ ពុំឲ្យរពះវសណ ុ
ិ ១៨/.រតីតរូ តីធំ និងសតវទ ឹ រគប់រលហភទ ដដលវលោច់ ខ្នជា ណា ំ ត់ៗហោយស្នរោរ រូ សមុរទទ ឹ ួល
ហោះហនាះ តំណាងឲ្យរាស្រសថដ រែ ដដលរងហរគ្នះហោយស្នរស្រគម ខ្ លះស្នលប់ ពិោ រោត់រាស់
អ្ប ស្នលប់
គរលជារាស្រសថ ហរលៀបដូចសតវហៅ ុ ងទ ប ំ ឺ ឹ ទាងហនាះ។ ិ ប៉ុហណា ១៩/.មានដតរពះវសណ ត ះ ដដលអាចដង ំ ំង ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះ ដដលបានលា ទ ់ ុ ឹ នូវអាថ៌ បា ុ
ហរឿងរពះដម៉ជាប់ហទាសរាប់ោន់ឆ្នប ំ
ហេើយបានដង ឹ ពីហរឿងពួ ហទវតាេិងពួ យ ស ទាញ
ិ ររះដម៉ហៅវញ
ំ ូង ម៉ ៉ងហទៀតគ្នត់ដង ហៅម ពុំឈប់ឈរ ហដម ងរ ទ ឹ អ្រមិតគឺ ទ ឹ ហោះ អាទហទពដ ប ើ ផសសវ ឹ ហរឿងរពះដម៉ ី ិ ទនធឹងចា ំហមល ើ
ន ូ នាគណាមួយហ៊៊នហធវពល ស្នវតាពិតរបស់គ្នត់ហេើយជួយគ្នត់។ ើ ផរជាវរ ើ ិ មមហដម ី
រ ូបម ូរសមុព្ទទឹមគោះ ហបើហយើងចង ់ដង ឹ ចាស់ អ្ងគរធំ
ហយើងហ
ើ ញខ្លងយ ស
ហយើងហៅហមើលរូបភាព រូ សមុរទទ ឹ ហោះ
ហៅខ្លងមុខ្ហខ្លលងទាវរចូលរ ុង
ិ ហ៊ ប ់ ីដូចជាចាប់ទាញនាគឲ្យចូល ុ ងគុ ប ហ៊រឬគុ វញ ចំសណ ខ្លង
ហទវតាហ៊ ប ់ ដូ ី ចជាទាញនាគហចញពីគុហ៊រឬគុ
ដូហចាះមានដតរងចា ំអាជាញ ណា ថ លដតប៉ុហណា ត ះ
និយ៉យម៉ ៉ងហទៀតគរង ូ ដ រែ ណាមាប ់ ដដលហ៊៊នហធវពល ើ ផី ឺ ់ចា ំ ន ើ ិ មមរគប់សបបយ៉៉ ង ( តថញ្ូ ដ តហវទ)ី ហដម េុះជួយរពះដម៉។ និយ៉យហោយខ្ ី ល មានដត ន ូ តថញ្ូ ដ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ិ គតួ ហលា ឺ អ្ងគ រពះវសណ ិ ុ រពះឥសូរ រពះហោធសតវ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-28-
ហ សវរៈ រពះរពេែ… ហទបអាចជួ យរពះដម៉មហ៊នគរបាន ហរោះតួអ្ងគទាងហនះ ំ អ្ប រាជបា ញ នតាងនាម ើ ឲ្យគ្នត់ហៅតាមោលហវលា ដរលរលួលរបស់សងគមសរមាប់ ន ូ ដ រែ មាប ហ់ នាះ។ .ប៉ុដនថគរួ ឲ្យអាណិតគ្នត់ណាស់
ហៅហពលចុងហរោយរូបគ្នត់សលងហរោ ឈរហដរើ
ឬអ្ងគុយ
ិ ហដ គងហជើង បានហៃៀតហេើយ គរតូ ឺ វហដ ហៅមួយ ដនលង ហេើយវ៉រលូនដ ឹ នា ំរពះដម៉ហចញពីគុ (រពះវសណ ុ រពះដម៉)។ ោ យថាហដ
គហៅ ប ះ ឺ ុ ងផធ
ប ប់ ុ ងបនធ
ហលើសរគរយអ្វី នឹងអាចឲ្យ ន ូ ដ រែ ទាងឡាយ ំ ដង ឹ ពីហរឿង
ពិតហៅ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះបាន ហបគ្នត់ ហៅ ុ ងទ ប ំ ំងយ៉៉ ងហនះ។ ើ ី បា
ហតហេតុ អ្ី វ បានជាហគហចះដតឆ្នល រ់ ប ូ ើ
ិ ដដដលៗ ហៅហលរាស្នទផងហៅ រពះវសណ ប ូ ដ រែ មួយចំនន ួ ើ ឹ ផងដូហចាះ? ហរោះដូនតាដ រែ ខ្លលចដរ ង ន ុ ុ ងទ ដដលពុំដង ឹ ហរឿងពិត ហេើយស្សឡាញ់ នវូ មាសរា ់
រតូវពួ បរហទសជួលឲ្យោប់គ្នស់បំផ្ដលញរូបចមាល ់
ទាងហនាះ ំ រលសិនហបើហគបំផ្ដលញហៅហលើរាស្នទអ្ស់ ចាស់ជាហៅសល ់ស្នាដដគ្នត់ ុ ងទ ប ឹ ិ អាចហមលហេ របស់គ្នត់ គឺ រពះវសណ ើ ើ យយល ់នូវហរឿងរាវ៉ របស់ខ្ន ុ ួល ិ ហដ ហលើនាគ គ្នត់។ ហេើយចុងហរោយ គ្នត់ឆ្នល រ់ ពះវសណ ុ
ហេើយ ន ូ នាគហនាះនឹងព៉យ៉មជួយ
ហេើយហៅហលើសតវគជ ុ សីហទៀត ហៅរាស្នទ
ិ បនាធយសំ សរ ហៅ ណា ថ លផចិតរពះវសណ ើ ដុះ រួចផ្ដកឈូ ហនាះ ុ មានទងផ្ដកឈូ មួយហដម មាខងដរ ឪពុ
មាខងដរ មាថយ
រគ្នន់ទ ុ ឲ្យ ន ូ
៏បំសប ជាដខ្ ាងបី
ិ ជាអ្ប ទប់ទងផ្ដក ហេើយស្នច់ហរឿង ហនះហរៅពី ណា ថ លរពះរពេែ ដដរពះវសណ ុ
ិ រពះវសណ ណាអាចហមើលយល ់ ម ជាហរឿងដ រែ បាន? រូបហនះដូនតាដ រែ គ្នត់ឆ្នល ហ់ ៅហលើ ាំង ើ ុ ហតមានអ្ប ដ ង ល (បា ំងដ ង ល = បា ំងដ ង ល បនលំ) រាស្នទបនាធយសំ សរ និងរាស្នទដដទហទៀតជាហរចីន។ មិតថអ្ប អានមាន ឆងល ់សដរឬហទ ហេតុអ្ី វ ៏រាស្នទហនះមានហឈាែះថាបនាធយសំ សរ?
ពនយល ់ន័យោ យ ១/.រាស្នទបនាធយសំ សរ (បនាធយអ្ប ដស្ស) គួរដតបុពជ វ នដ រែ ចារ ឹ ហរឿងរាវ៉ អ្ប ដស្សហធវស្សូ វ ឬចំោរ ើ
ិ ដ ឹ នា ំរពះដម៉ហចញពីទ ី ំ ដណា ំ ហតហេតុ អ្ី វ បានជាគ្នត់ឆ្នល ស្ន ់ វតាហរឿង រពះវសណ ើ ុ រពះដម៉ដង ូ ដដលអាចម ជួយគ្នត់បាន ឹ ថាហៅហពលអ្នាគតនឹងមាន ន
ិ ំ ឃ្ល ុ ង ំ ហៅវញ ? ហរោះ
ដតអ្ប ហនាះជាពូជអ្ប ដស្ស
ហេើយ ន ូ អ្ប ដស្សហនាះ រស់ហៅហរៅជាងអ្ប ដស្សធមមតា គហគហៅថាសំ សរ មនុសសសំ សរហនះហេើយ ដដល ឺ ហគតាមចាប់ តាមសមាលប់ឲ្យផុតពូជ ហេើយ ជួយហស្ស្នចស្សង ់រពះដម៉ ពីទ ី មរតមម ូននាគ
ហរោះមានដតអ្ប សំ សរមាប ហ់ នះហទ ដដលអាចដង ំ ំង ឹ ហរឿងអាថ៌ បា ំ ុ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះបាន។
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ២/.
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-29-
ប ប សចា ី ំរ ុង ុ ងហរឿង
ប ស ី = សតវរគុឌ និមតថ ដ រលហទសហសៀម ិ សញ្ហ រ ុង = រគបពីហលើ បា ំងពីហលើ ឧ. រ ុងមាន់ ទា ឬរគុឌរ ុងនាគ (រូបរគុឌហៅរាស្នទរពះខ្ ័ន…) ំជន ឬទរី ុង) រ ុង = រាជធានី (ទរលជុ ី ដូចហនះប សចា ី ំរ ុងមានន័យថា រគុឌចា ំរ ុងនាគមិនឲ្យនាគហចញរួចពីគុ ហរោយម មាន ន ូ ដ រែ មាប ់ ម ជួយរពះដម៉នាគឲ្យរួចផុតពីអ្ំ ណាចរគុឌ ជាន់ពីហលើសតវរគុឌឲ្យហលើ ដដហ
(ឆ្នម ំចា ំគុ )
ិ ហរោះម្លេរូបេម្លលក់រពះវសណ ុ
នាគ ហេតុហនះហេើយហទបគ្នត់ ឲ្យហយើងជា ន ូ ើ ផហោះដលងរពះដម៉ ើ ង ហដម ី ើ
ដ រែ ហចះយ ហរឿងហរពង ហឈាែះភូមស្សុ ិ រតូវដង ឹ ពីោរពិតរបស់ខ្នហេ ើ យ។ ួល
រុ ជា ខ តិ ទំនាយ.... ហៅផគុំនឹងរូបចមាល ហ់ លើថម រួចបំសប រលស្នានឹង
ដូហចាះហរឿងរា៉វ ដដលដូនតាដ រែ បានបនសល ់ទុ ឲ្យ ន ូ ដ រែ ហោះស្ស្នយនូវរលស្នារបស់គ្នត់ ហរចីនណាស់
ហទាះបជាបរហទសខ្ំ ជល ួ ដ រែ ឲ្យោប់បំផ្ដលញឯ ស្នរស្នវតាជាតទា ំ ី ិ ងហនាះ
ពុំអ្ស់សដរ ហរោះស្នសន គតបណ ឍិ តរបស់រពះដម៉ទ ុ ហៅហលើហគ្ន ផង ិ ភបំ ភូមស្សុ ិ
ប៉ុដនថ
ទំហនៀមទមាលប់រលដពណី
ប នាយ.... ុ ងទំ
គមាន ឺ
៏ោប់បំផ្ដលញ
ប ឹ ផង ហរឿងហរពងផង ហឈាែះ ុ ងទ
ហេើយជាពិហសសហនាះ ហៅ ុ ងរលស្ន ប ា ដលផង ដដល
ហ ង ែ ៗ ស្សុ ដស្សដតងហលងពីសម័យហដម ់ ឹ ដូង។ ើ គឺ ដលផងចា ទ
មតថ ង ូ ដ រែ ោប់រប ូ ឹ ថា ហេតុអ្ី វ ៏ហគជួលឲ្យ ន ិ អ្ប អានតាមោនម ទល ់នឹងហពលហនះ ហទបបានដ ើ ចមាល ់ ុ ងរាស្នទ ប រួចហគទញ ាលរូបបដមា ំ ( ាលអ្ប តាឬហទវតា...) ហរោះហគដង ិ ទាងហនាះ ឹ ថា រលវតថិ ិ ស្នវតាពិតរបស់ជនជាតសិ រែ គហៅហល ឺ ើថម(សិលាចារ ឹ )។
សពវដថងបរហទស រាប់មុឺនដសននា ់ នា ំគ្នប
ចំណាយលុយរាប់ោន់មុឺនដុលាល ុ ងមា ប ប ៗ ់ ហដម សិ ាស្ស្នវរជាវពីភាស្នគំនិត ុ ងចមា ប ល ់ ដដលបាន ើ ផម ី
លា ហ់ រឿងរា៉វ អាថ៌ បា ំ ំងហៅ ុ ងរាស្នទរាប់ ប ោន់ ដដលមានហៅ ុ ងទ ប ឹ ថាដូនតា ឹ ដហី នះ ហរោះពួ ហគដង
ជាតហនះ ជា ព ំ ល ូ មនុសសជារពះហមជារពះដម៉ ុ ងសម័ ប យមហ៊នគរ។ ហេតុហនះបាននា ំឲ្យព្ក្សុមអនក្សស្រស្នវព្ជាវ ិ អា្៌ ក្សំបាំង ព្បវតតិស្នស្តបតទគនាំគ្នន លាត់ ទ ើ ងទោ មូ រដដអាវចុ ះរាវរក្សយ៉ា ងបស្រស្នក្ស់ បស្រស្នំទដើ មបីផ្បែងយល់ការពិ តពី អតី តកាលរបប់បុពែ នជាតិ ទនះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-30-
៣/.ខ្ហំុ ញ ចះដតហលើ យ ហេតុផល ម ពនយល ់មតថ ិ អ្ប អានហោយហលើ ឧទាេរណ៍ខ្ៗ ីល
គចង ់ ឺ
ពញ្ហ ដ ស្ន ់ ែ រតី ន ូ ដ រែ ដដល ព ំ ង ុ ហដ ល ឲ្ ់ យភាា ហ់
ើង
ហរោះោរស្ស្នវរជាវមានោរលំបា ណាស់
ទរមាំអាចរលមូលឯ ស្នរទាងអ្ស់ ំ ម ផគុំផុ ំ រឋ ច ួ បំសប
(រពេែញ្ដ + ពុទ នស្នសនា + បណា ឋ ំរពះដម៉) គំនិត
រពះដម៉ ដដលគ្នត់រមាលយបឲ្យោ ល យម ដតមួយ ថវីហបោរស្ស្នវរជាវលំ បា ី ើ
ដតោរយ ហរឿងពិតហៅ
ផសពវផាយ រងរ ឹ តដតលំ ិ បា ដថមហទៀត ហរោះបញ្ហ ដ ន ូ ដ រែ ហគបានោច់ជាផបតៗ ់ ឲ្យហយើងសិ ាតាមរបត់
ិ ហដ រួចវ៉រហគមៗ គំនិតរបស់បរហទសរាប់រយឆ្នប ំហៅហេើយ ដូហចាះហេើយបានជាដូនតា គ្នត់ឆ្នល រ់ ប ូ រពះវសណ ើ ុ ដ ឹ នា ំហរឿងពិតរពះដម៉ហចញពីទ ី តង ប តថ ឹ ិ ុ ងច
ុថ
ំ ឃ្ល ុ ង ំ ហនាះ។ និយ៉យម ដល ់ចំណុចហនះ ខ្អ្ ំុ ញ ប ស្ស្នវរជាវមានដតោរ
ឋ ល ុ ងឱរាដតប៉ ប ុហណា ត ះ ួ លអ្ួ
ហរោះលំបា នឹងឲ្យ ន ូ ដ រែ រលុសស្សីទទួលយ
នឹងយល ់ពី
អាថ៌ បា ំ ំងបណា ឋ រំ ពះដម៉មហ៊នគរហនះណាស់ ហរោះហរឿងហនះបានលា បា ់ ំង ប់ទ ុ រាប់ោន់ឆ្នប ំហៅ ហេើយ។ ហេតុអ្ី វ បានជាបុពជ វ ន ស្នងរាស្នទអ្ងគរវតថ ហេើយហធវរាស្នទគ រ់ ទូង ដដលរាស្នទហនះ ើ
ិ ? រាស្នទគ រ់ ទូងមានន័យថា គ រ់ ទូងអ្ប ដដលមានទុ ធ សរម្លប់ឧទសដល ់រពះវសណ ខ ន ំ ិ យ៉យមនហចញ ិធ ិ ុ និយ៉យហចញហេើយហគពុំហជឿ មនដមនហធវ សរមាប់ ឲ្យអ្ប សលាយចតថ ិ ើ ិ ឬមានហមាទនភាពហនាះហទ
?
ឧទាេរណ៍ខ្ៗ សតចង ់សវ ដញ បញ្ហ ជ ជ ់ ន ូ រាប់មិតថអ្ប អានឲ្យជួយ ី ល ដដលខ្បា ឺ ុំ ញ នហលើ ម ពនយល ់គរគ្នន់ រតិះរះព ិ ិ ចារណាហឈវងយល ់នូវរលស្នបរពះដម៉សតប៉ុហណា ត ះ។ ដូចោ យដូនតាដ រែ ធាលប់និយ៉យថា ៖ សូម ន ូ ហុំ មលន ូ ហចះហមលន ិ តព ើ ឹ ងដភា រតូវ ន ើ ឹ ងថាងស(គរតិ ឺ ះរះគ ិ ិ ចារណាហឈវងយល)់ ហតោរប ស្ស្នយពនយល ់ ម ជាបណា ឋ ព ំ ិ តរបស់រពះដម៉ ហេះ រតឹមរតូវដដរឬហទ? ហបើពុំរតឹមរតូវហទ ើ សូមមិតថអ្ប អាន ហបាះបង ់ហចាលហោយ ស្ន ុំ ថ យ ប៉ុដនថហបើសិនជាសមហេតុផលតាមោរពិតដមន សូមមិតថ អ្ប អាន
ប ូ ដ រែ ជ្ជពូជនាគចូររួមស្នមគគគ្ន ើ ងជា ន ី បហ ុ ងនាមហយ
ើ ផជួ ើ ង ហដម ី យហរជាងស្សង ់ររះដម៉នាគ
ុំ
ឲ្យគ្នត់អ្ស់សងឃម ុ ចតថ ខ ប់ោន់ឆ្នប ំ ហរោះហេតុដត ន ូ នាគរលុសស្សី។ ឹ ដដលគ្នត់សខ្ ិ រងទុ រា ឯ ស្នរស្នវតាខ្ៗដដលខ្ បា ំុ ញ នពនយល ់ជាលំោប់លំហោយេូ រដេម ហនះ គខ្ ពី ីល ឺ រំុ ញ គ្នន់សតចផចយ ិ ប ស្នរសាវតារបស់បុពជ វ នដ រែ ដដលបានបនសល ់ទុ រាប់មនដសន ុឺ ហេើយហពលខ្ លះសូមផខ្ ំុ ញ ទជាអ្ប ី បា ុ ងឯ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-31-
ស្ស្នវរជាវ ៏ពុំទាន់មានបញ្ហ ដ អាចបំសប ហឈវងយល ់នូវអាថ៌ បា ំ ំងដដទហទៀតឲ្យអ្ស់បានហ
ើ យ ហរោះ
បណា ឋ រំ បស់គ្នត់មានជហរដពន់ហព ។ ហេតុហនះមតថ ិ អ្ប អាន ចាស់ជាយល ់ថាោរស្ស្នវរជាវរបស់ខ្ ំុ ញ និង ោរស្ស្នវរជាវរបស់អ្ប ជំនាន់មុន
(ដខ្ ែរ
+
បរហទស)
គខ្ុ ំុ ញ បាន ឺ សគ្នបពីហរោះោរស្ស្នវរជាវរបស់ខ្ៗ
ទាញហចញពីបណា ថ គ ំ ន ំ ិ តបណឍិតពិតរបស់បុពជ វ នដ រែ (ររះដម៉) ម បំសប រាវរ ហរឿងពិត ុ ងទ ប ឹ ចតថ ិ របស់ គ្នត់ ហោយខ្ ំុ ញ មនចង ់ឲ្យ ិ
ន ូ ដ រែ នា ំគ្នបយល ់រច
ំ ជាបនឋហៅហទៀតហ
ើ យ។
ឥ ូ វចូរហយើងនា ំគ្នប ម ពិចារណា ពីអាថ៌ បា ំ ំងដផលហឈើមួយរលហភទ ដដលមានហឈាែះតា ំងពីអ្តត ី
ោលម
ហេើយមានបងកបន ់ វូ ន័យរលស្នាយ៉៉ ងហរៅ ដផលហឈើធមមជាតហនាះ ហយើងហៅថា ដផលដង ូ ។ ហេតុ អ្វី ិ
បានជាបុពជ វ នដ រែ ោ ហ់ ឈាែះដផលហឈើហនះ ថាជាដូង? ហយើងដង ឹ ហេើយថា ហពលចង ់េូ បដផលហនះ រតូវដតហបះ ំ វ៉យ ម ោប់េូបគឺ ហបះដូង ហេើយោ យហនះវ៉ដូចនឹងដុស្ន ច់មួយដុហំ ៅ ុ ងរទូ ប ងរបស់ហយើងរគប់ៗគ្នប គឺ ហបះដូងៗ ជាទសំ ហរោះអ្ប រាជញគ្នត់ពំ ហុ ចះោ ហ់ ឈាែះអ្វី មួយ ហោយមិនមានន័យបងកប ់ ី ណា រ់ បស់ចតថ ិ ប យហនាះហ ុ ងោ
ូ មានលា អ្ ់ ី វ ខ្លង ុ ង ប ? គលា ទ ់ ឹ ើ យ។ ហតសផល ើ ដង ឺ
ចំសណ ហបះដូងមនុសស ៏មានលា ទ ់ ឹ
ំ ប ស្ន ច់ហនាះ មួយទូ ដដដដរគឺ ទ ឹ ចតថ ប សី រពះសមា ឋ ម សមពុទ ន ររះអ្ងាបានសដមាងថា ទ ឹ ហនះ ិ ហេើយ ុ ងរទឹ ុ ងដុ
ដតងដរលរលួលហៅតាមចតថ ុ លទ ឹ ថាល ចតថ ុ លទ ឹ លែ ់ ចំសណ ដផលដង ូ ៏មានលា ទ ់ ុ ិ ចតថ ិ ជា ស ិ ជាអ្ ស នូវទ ឹ ដូចហបះដូងដដរ។ ហតសផល ូ មានប៉ុនាមនស្សទាប់ ដដលលា ទ ់ ុ នូវទ ឹ ហនាះ ? គឺ ១.សំ ប ើ ដង
២.ស្ស ី ៣.លលាដ ៏ ៤.ស្នច់
ហតបួ ើ នហនះ គ្នត់ហរលៀបហធៀបហៅអ្វ?ី ១.សំ ប
ដូច ហមតាថ
២.ស្ស ី ដូច
៣.លលាដ ៏ ដូច មុទតា ុ ិ ចំសណ ឯហបះដូងមនុសសវញ -ស្សទាប់ទ១ ី
រុណា
៤.ស្នច់ ដូច ឧហបោខ ៏លា ទ ់ ុ
ប បួន ដដរ គឺ ៖ ុ ងស្សទាប់
គសសផ ឺ
-ស្សទាប់ទ២ គស្នច់ ី ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-32-
-ស្សទាប់ទ៣ គសរដស ី ឺ -ស្សទាប់ទ៤ ី គឆែ ឺ ឹង ប ស្សទាប់បួនហចញ ហទបហយ ើ ើ ងហ
ប ង គទ ើ ញទ ឹ មួយទូ ដដហៅ ុ ងហបះដូ ឺ ឹ ចតថ ិ ទ ឹ ចតថ ិ ហនះហេើយ
ិ ំ ូលសរមាប់ឲ្យ ន ដដលបងកបន ់ វូ ធម៌បួនហៅថា រពេែវហ៊រធម៌ ( ធម៌ជាដប ូ រលុសស្សីរជ )។ រពេែ ិ វហ៊រធម៌ ដតងមានហៅរគប់មាតាបតារាល ់រូប ជាពិហសសគរពះដម៉ អ្ប បហងកតនគរ ហរោះហឈាែះនគរ និង ើ ិ ឺ ជនជាតហនះ ហ តហ ិ ើ ហនះ គ្នត់បនសល ់ទុ ទ ឹ ដូង
ូ ដដដល ើ ងពីរពះដម៉អ្ប ោ ហ់ ឈាែះឲ្យ សពវដថងហយើងស្នគល ់ថាដ រែ (ដខ្ ែរ)។ ហេើយដផលដង ប យរលហភទ ុ ងដលផងមួ
សរមាប់ ន ូ ដ រែ ដដលហៅស្សុ ដស្សចំោរហលង គសលផង ចា ់ ឺ
ហតសលផងចា ទ ់ ឹ ដូងហនះ មានអ្តទនយ ័ យ៉៉ ងណា ? ើ
ដលផងហនះ ហដម ន ូ ដ រែ ដង ើ ផឲ្យ ឹ ថា ដូនតាហយើងពិតជា ី
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងប ស្ស្នយពនយល ់ ុ ងន័ ប យពិតរបស់
អ្ប រាជាញបណឍិតដមេ ហរោះគ្នត់បានទុ រលស្នា
សរមាប់ឲ្យ ន ូ ដ រែ ស្ស្នយបំសប នូវគំនិតរបស់គ្នត់ រួចហទបអាចជួ យស្សង ់គ្នត់បាន។ ហេើយរលស្នាហនះ ើ ជាពិហសស គគ្នត់ ទ ុ ឲ្យ ន ូ អ្ប ដស្ស(អ្ប សំ សរ) អ្ប ចំោរជាអ្ប ស្ស្នយដតប៉ុហណា ត ះ ហរោះ ន ូ ដ រែ អ្ប រស់ ឺ ហៅទរី ុង ពុំសវូ ហចះហលងដលផងហនះហ
ើ យ។
៤/.ោ យពិតពីហដម ់ ឹ ដូងដបបទមួ ើ របស់សលផងចា ទ ី យ៖
/.(ដបបទមួ ី យ) -ចា ទ ់ ឹ ដូងពីរទូងដម៉
នធុយដខ្ លងដ រែ ោ ់ ាលរ ហពើ
-រ ហពើជិះហសះខ្ជ ំុ ញ ិះដរំ ី
រ ហពើចង ់ឆី
-ខ្ហំុ ញ
ខ្រំុ ញ លឹងរុលរ ហពើ
ើ ងធបះរ ហពើរតបា ់
-ដភា ទុល
ខ្ញ ំុ ញ ី ហមធស។
ោ យនិយ៉យោលយ ដដលហ ង ែ ថា ពុំសវូ ចាស់ហ ង ែ និយ៉យតគ្នបថា ៖ -ចា ទ ់ ឹ ដូងមី ូ ងមស ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
នធុយមាន់សចោ ់ ាលរ ហពើ ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-33-
-រ ហពើជិះហសះ
ខ្ជ ំុ ញ ិះដរំ ី
-រ ហពើ ង ខ្ ី ំុ ញ ងោ ់
រ ហពើចា វ៉ ់ ៉ ់ ខ្ចា ំុ ញ ម ់ ុល ជ
-រ ហពើសភា ទុល
ខ្ញ ំុ ញ ី ហមធស។
ហរោះដលផងរលស្នាហនះ
អ្ប រាជញជំនាន់មុនដដលជាអ្ប បហងកត ើ
ដដលនិយ៉យមនទាន់ ចាស់ ឲ្យហលងជុំគ្នបហដម ើ ផសី ជមងអ្ផស ិ ឺ ុ
គ្នត់បហរងៀនដត ន ូ ហ ង ែ តូចៗ
ដូហចាះហទបោ ល យហៅតាមភាស្នដដលហ ង ែ ើ
ហទបហរៀនន រាជញ ធនជ ័យ (ជ ័យវរនទ ម ័ ៧) ើ ិ យ៉យហនាះ។ ហេើយដលផងដដដលហនះ គអ្ប ឺ ី ហរៀបហរៀងហ
ើ ង (ហរោះធនជ ័យគ្នត់ហ តហ ើ
ើ ងពីមាថយ ដដលបានយល ់សុបនហ ិ
យល ់សលថិហបះដូង ហបះបានទាងដផល ំ យល ់សលថិហ ជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី
ជាអ្ប តា ស់ តង
់សូង ើ ញថា យល ់សលថយល ិ
ច ើ ញដខ្ ដខ្ហពញបូណ៌ម)ី ហេើយអ្ប ដតងហរឿងហនះ គហសឋ ឺ
ហលា ដតងរារពនហៅហលើមនុសសមាប ់
័ ច រគប់ ដដលហ៊៊នរលឆ្ន ំងនឹងអ្ប ជិះជាន់ហ ងរលវញ្
ិ លំោប់ថាប ់ រេូ តដល ់បរហទស មានគំនិតចង ់ហលបយ ទ ឹ ដហី នះ (ធនជ ័យ ជ ័យធន ឬជ ័យវធន=ជ ័យ វរេៃ ម ័ ៧)។ ី ហតសលផងហនះមានបងក បន ់ វូ អាថ៌ បា ំ ំង ឬអ្តទនយ ័ អ្វី ខ្ លះ ? ហេើយរលស្នា ុ ងដលផងហនះ ប គ្នត់ចង ់ឲ្យ ើ
ហយើងហមលហ ើ
ូ អ្ប ដស្ស? ើ ញពីហរឿងអ្វី? ហេតុអ្ី វ បានជាដលផងហនះហចះហលងភាគហរចីនដត ន
បានជាគ្នត់(បុពជ វ ន) បហរងៀនដត ន ូ ហ ង ែ អ្ប ដស្ស ពុំបហរងៀនចាស់ហលង ហរោះមានដត ន ូ អ្ប ដស្សហទ ដដលអាចដថរ ាទុ នូវមរត ហនះ ឲ្យបានគង ់វងសរេូ តម ទល ់សពវដថង។ ហរោះ ន ូ អ្ប ដស្ស ពុំ មានដលផងទំហនើបៗដូច ន ូ អ្ប ទរី ុងហ
ើយ
ម៉៉ងហទៀតអាថ៌ បា ំ ំងភាស្នថម
បានគូសបញ្ហ ជ ហ់ េតុផលរាប់រច ួ ហៅហេើយ (ពនយល ់ហោយសហងខបខ្លងហល)។ ើ ចង ់ឲ្យហយើងហមលហ ើ
ើ ញនូវហរឿងពិតពីអ្តត ី
ហៅរាស្នទបនាធយសំ សរ ប ា ហនះគ្នត់ ុ ងដលផងរលស្ន
បចចុលផនបនិងតហៅអ្នាគត របស់វ៉សនា ុ ងនគររពះដម៉ ប
ដលផងហនះ បានបងកបន ់ វូ ហរឿងរាវ៉ ុ ងហបះដូ ប ងមាចស់នគរ
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពនយល ់អ្តទនយ ័ មឋងមួយឃ្លលៗ ឲ្យមតថ ិ អ្ប
អានបានយល ់អ្តទនយ ័ ប ា ហនះ។ ុ ងរលស្ន
១/.ចា ទ ់ ឹ ដូងពីរទូងដម៉ ចង ់ដង ូ រលុសស្សីចា ទ ់ ឹ ចតថ ប ង ឹ ហរឿងដម៉ ទាល ់សត ន ិ គ្នត់ហចញពី ុ ងហបះដូ
ម ហទបអាចដ ង ំុ ញ នពនយល ់ពីអាថ៌ បា ំ ំងរពះដម៉ខ្លងហដម ឹ ហរឿងពិតរបស់គ្នត់ (ខ្បា ើ រួចខ្ លះហេើយ)។ ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-34-
២/. នធុយដខ្ លងដ រែ ោ ់ ាលរ ហពើ ដខ្ លងដ រែ គសខ្ យ ដខ្ លងឯ ហនះ បានប្រកប ឺ លងឯ ៗ គមានដតមួ ឺ
ហសឋចចន ប ័យ ិ ុ ងហរឿងធនជ ប៉ុហណា ត ះ
(ដខ្ លងដ រែ ) ដដលជាហ រដសំ ណលរបស់រពះដម៉ពីអ្តត ់សត នធុយ ី គហៅសល ឺ
ចំសណ ឯឯ ដដលហៅខ្លង ាលហនាះ
សហមលងហមាទនភាពថកុំហថកើងរុងហរឿង
រតូវរ ហពើហលបរតបា បា ់ ត់ឈប់សស្ស បហញ្ចញនូវ
របស់រពះដម៉ពីអ្តតហទៀតហេ ី ើយ
ហរោះ ន ូ ដ រែ សពវដថង
ាលរ ហពើម ោ ់ (ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចហេើយ ពីអ្តទនយ ័ ដនោ យរ ហពើ)
នា ំគ្នបយ
ហេើយហយើងនា ំគ្នបហធវហព ើ ើ លុប
ោនស្នាមដដលបរាញពីភាពរុងហរឿងរបស់រពះដម៉មហ៊នគរ អ្ស់ហៅហេើយ។ ៣/.រ ហពើជះិ ហសះខ្ជ ំុ ញ ះិ ដរំ ី (រ +ហពើ) ោររ ដង ់ មនុ ំ សសមាប ់ ដដលជា ឹ គុណហនះ បានហដញរតបា ខ្ល ន ូ ហ
ខ (គុ ) ហដម យស្សង ់សម៉ ឲ្យគ្នត់ហធវហព ើ ផព៉យ៉មជួ ឹ គុណរពះដម៉ដដរ ដតគាត់រំរុ រម។ ើ ងពីទទុ ី ី ើ ម ើ ិនដង ៤/.រ ហពើចង ់ឆខ្ ី ហំុ ញ
ើ ងធបះ មានន័យថា គ្នត់ហ
ើ ងោន់សតខ្ ពស់
ឲ្ ុំ យោរមនដ ង ឹ គុណ (រ +ហពើ) តាមខ្ល ំ ិ
រតបា គ្ន ់ ត់បាន ហបរើ ហពើខ្លបានគ្នត់ ំ នឹងហធវហព ង ឹ គុណរពះដម៉មហ៊នគរ ដូចហគដដរ។ ើ ើ មនដ ិ ៥/.រ ហពើរតបា ខ្ ់ រំុ ញ លឹងរុល
ហរោះរ ហពើរលឹងហ
ើង
តាមហដញរតបា គ្ន ់ ត់ៗរលឹងរុលហៅខ្លងហលើ
៦/.រ ហពើសភា ទុលខ្ញ ំុ ញ ី ហមធស
ហពលរ ហពើចាប់ហផឋើមអ្ស់ មាលង ំ ហេើយ
ហៃៀត។ ហទបបុ រសដដលហងបរួ ើ ចពី ើ
អ្នលង ់រ ហពើ ឬទទុ ខ គ្នត់យ ហមធសម ញីសភា រ ហពើឲ្យភល។ ី ឺ ហរោះចាស់ៗគ្នត់សតងតំណាលតៗគ្នបថា ហបើ ងងតដភា ឹ
ឲ្យយ ហមធសហៅញីគភល ន ូ ដ រែ រលុសស្សី ដដលហធវហព ង ឹ គុណយូរម ឺ ហេ ឺ ើ យ យ៉៉ ងណាមញ ិ ើ ើ មនដ ិ
ហេើយ ប៉ុដនថហពលហនះបុរសដដលហងបរួ ើ ចពីអ្នលង ់រ ហពើ បានយ ហមធសគហរឿងព ឺ ិ តរបស់រពះដម៉ម ញីសភា ន ូ ដ រែ ហយើងឲ្យភលហឺ
ិ ( ន ូ ដម៉ ហុំ ភលចហពលដភា រតូវញីហមធស គរឺ ហ៊យផា ប៉ុដនថហរោយម នឹងភល)ឺ ើ ងវញ។
៥. ចំសណ ដលផងចា ទ ់ ឹ ដូងដបបទព ឹ ហរឿងរាវ៉ របស់រពះដម៉បាន ី ី រ ោលចា ហ់ លើ ទមួ ី យ ពុំអាចដង អ្ស់ហ
់ ឹ ចតថ ើ យ ហរោះរវល ់សតរត់ហគច ពីរ ហពើសដលហដញខ្ល ំ ដូចហនះគ្នត់រតូវដតព៉យ៉ម ចា ទ ិ ដម៉
ហចញពីហបះដូងជាហលើ ទព ង ឹ ហរឿងោន់សតចាស់ោ យពិតពីហដម ើ ហនាះគឺ ៖ ី ី រហទៀត ហទបអាចដ ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-35-
ខ្/. )ដបបទព ី ី រ( -ចា ទ ់ ឹ ដូងពីរទូងមាតា -អ្
នធុយរតីរា ាលនាង ុ
ហំ បារចា ំ ន ូ ស្សង ់
បំពង ់ស្សីចា ំ ន ូ ដវ
- ាលដម៉សរព
ដ ែ ជុះអាចម៍ោ ប ់ ៉ ។ ់
ោ យដដលហ ង ែ ហលងហេើយថា បនថគ្នបនឹងនិយ៉យពុំចាស់ថា ៖ -ចា ទ ់ ឹ ដូងមី ូ ងមីឡា -អ្
នធុយរតីរាមីនាងអ្ុ
ហំ បាររលចា ំថង ់
បំពង ់ឬសសរលចា ំសវ ី
- ាលទំសព
ដ ែ ជុះអាចម៍ោ ប ់ ៉ ។ ់
ហតចា ទ ់ ឹ ដូង ុ ងរហបៀបទ ប ព ័ ដូចហមឋច? ខ្ន ើ ី ី រហនះ មានអ្តទនយ ុំ ញ ឹ ងពនយល ់មួយឃ្លលមថងៗ ដូចតហៅ៖ ១/.
ចា ទ ់ ឹ ដូងពីរទូងមាតា (មាតា=ដម៉) ចង ់ដង ់ ឹ ចតថ ឹ ហរឿងដម៉ទាល ់សតចា ទ ិ ហចញពីហបះដូងគ្នត់
ហទបដ ង ឋ ំ ុ ងច ប តថ ឹ ហរឿងពិតរបស់គ្នត់ (បណា ើ ិ រពះដម៉មហ៊នគរ)។ ២/.
នធុយរតីរា ាលនាង ុ
( ុ ងឃ្ល ប ល ហនះ
សូមរលិយមតថ ប ិ អ្ប អានហៅតាមោន ុ ងហរឿង
ធន ជ ័យ អ្ប រាជហញ នះហពលគ្នត់ហរៀបស្នលប់គ្នត់បានដផឋផ្ដឋ ំហសថចថា ៖ -ហបើរពះអ្ងគហស្នយរតីរពួល ហុំ ចាលស្សោ -ហស្នងរ ាលរតីរា
ហស្នយរតីរា ហុំ ចាលស្ស ី
ហុំ ចាលមជូរសណា ឋ ន់ ។
ហពលហនះខ្ទា ំុ ញ ញយ មួយវគគរតង ់ (ហស្នយរតីរា ហុំ ចាលស្ស )ី វគគដដទខ្ព ំុ ញ ំ ព ុ នយល ់ហ
ើ យ ហរោះឥត
ទា ទ ់ ងនឹងរលស្នាចា ទ ់ ឹ ដូង ហរោះធនជ ័យគ្នត់យល ់ថា ស្ស របស់ រតីរា គដហងា មរស់ ដហងាមគ ត ើ ើ ី ឺ ិ របស់ រតី ស្ស តំ ដ ឹ នា ំរតូវដតមានរាជាញ ុ ងោរ ប ី ណាងឲ្យ នហយ៉បាយហសដឌ ចច ិ របស់ជាតិ យ៉៉ ងណាមញអ្ប ិ ដ ឹ នា ំ ហោយមិនពឹងដផែ ហៅហលើគំនិតបរហទស ហដម ងហរឿងដូចសម័យមហ៊នគរ ហេើយ ើ ផឲ្យរលហទសរុ ី ស្ស គ ប ហនះ គ្នត់សបរជាថា នធុយរតីរា ដត ាលនាង ុ ី នូ ឺ វរតង ់ ាលដតមឋង ចុះហេតុអ្ី វ បានជា ុ ងវគគ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ ិ ហៅវញ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-36-
ចហមលយម តថ ះ។ ើ ិ អ្ប អានហឈវងយល ់ហោយខ្នឯងចុ ួល
អ្ប រាជាញធនជ ័យបានផ្ដឋ ំទុ ឲ្យអ្ប ដ ឹ នា ំ
រគប់ជំនាន់ថា ហបើ ន ូ ចង ់ដ ឹ នា ំរលហទសឲ្យបានរងមាំ ឹ េិងរុងហរឿងរតូវហចះរាស្ស័យទា ទ ់ ង ពីតូចហៅធំ ពី ទាបហៅខ្ ពស់ ពីនគរមួយហៅនគរមួយ ហទបនគរអាចរុ ងហរឿងបាន ហនះជារលស្នាធនជ ័យទា ទ ់ ងនឹងោ យ ើ រតីរា គរាស្ស័ យទា ឺ ៣/. អ្
ទ ់ ង (ររសាាធេជ ័យហេះម្លេរេយលហកោះកោយកន ់ ុ ងភាគប)ី ។
ហំ បារចា ំ ន ូ ស្សង ់ អ្
ហំ បារជានិមតថ ូ របស់ស្រសថីជាមាឋយ ដម៉ ឬយ៉យ....។ ហរោះហ រ ិ រប
មរតរបស់សម៉គ(មល ឺ ូ ស្នល បានលិចចុះហៅ ុ ង ប
ហំ បារ) ដតហពលហនះ អ្
ហំ បារដដលជាហ ររពះដម៉
សមុរទទ ឹ ហោះដនអ្តតោលអ្ស់ ហៅហេើយ ី
គ្នត់
មានដតស៊រូ ទាហដ ំ រងចា ំហមើល ុ ងទ ប ទុ ខ ហតើ ន ូ តថញ្ូ ដ ដ រែ ណាមួយ ដដល ី ស្សង ់ហ រតំសណលរពះដម៉ហ
ិ (ជួយរពះដម៉ឲ្យ រួចផុតពីទ ី ើ ងម វញ
ំ ឃ្ល ុ ង ំ
ហៅតាមបណា ឋ គ្ន ំ ត់)។ ៤/.បំពង ់ស្សីចា ំ ន ូ ដវ
អាចារយហពលាោរ
រលុសស្សី ដដលហរៀបមងគលោរថា
រ ូបទឹមអងាបំពង់ព្សើ យ ម អ្ប់ទ ឹ ។
រតជា រ់ តជុំដច ូ ទ ឹ អ្ប់បំពង ់ខ្ ី ច ទាងស្សុ ំ ង
ភាគហរចីនដតងឲ្យពរដល ់ ន ូ
សូមឲ្យរស់ហៅ ហេើយស្សឡាញ់ គ្នបឲ្យ ប៉ុដនថតាមពិតោ យហនះ គខ្ុ ើ ឺ សន័យហដម
ហរោះបំពង ់ខ្គ ៗ ី ច សំ ឺ ហៅហលើបំពង ់ឬសសសដលខ្ ី ីច
ចំសណ ោ យពិតរបស់ោ យហនះ
ពុំសមនដូហចាាះហ
ើ យ គឺ
ហេើយហគោត់ ទ ឹ អ្ងគបំពង ់ស្សី
(វចនានុរ មសហមឋចរពះសងឃរាជជួនណាតហជាតញ្ហ ដ ហណា) គហគយ ទ ឹ ហៅហស្ស្នចហៅហលើអ្ងគជាត(ល ឺ ិ ិងគ) រួចទ ឹ ហនះ េូ រធាល ម ់
ប ី នាងឧមាវតី ុ ងទរហយ៉ន
(បំពង ់ហយ៉នី) រួចហទបហគនា ំគ្នបរតងយ ទ ឹ ហនាះ ើ
ម ហធវជាទ បា ំ ំងមួយ ើ )។ ហនះគជាអាថ៌ ើ ឹ មងគល (អាចារយពីហដម ឺ ចាស់ៗពីហដម ើ ហៅថា
ទ ឹ អ្ងគបំពង ់ស្សី
ប ឹ ហនាះ ហេើយដដល ុ ងោរស្ស្នវរជាវទ
ទ ឹ ដដលេូ រហចញពីទាវរហយ៉នី
(មាតុភម ូ )ិ
ហនះហេើយ
ដដលបហងកតបានជាពូ ជដ រែ រលុសស្សី ម ដល ់សពវដថង។ ឥ ូ វហរឿងរាវ៉ របស់បំពង ់ស្រសឋីហនះ រតូវលិច ប់បាត់ ើ ស្សហមាលហៅហេើយ
ដថមទាងមានឆប ំ ំងពីខ្លងហលើសថមហទៀត ិ ុ ម ចុ បទបា
ស្នវតាពិត របស់រពះដម៉ហៅខ្លងហរោមបានហ
មនអាចឲ្យដ ង ឹ រីរលវតថិ ិ
ិ ជ បរហទស)។ ហេតុហនះហេើយ ហទបគ្នត់ រង ់ ើ យ (មហនាគមវជា ើ
ចា ំ ន ូ ម ដវ ឆបុ ហចញ គសវ ដញ ហរឿងរាវ៉ ពិតរបស់គ្នត់ ហរលៀបដូចជាហគដវ ច ហចញ ហដម ើ ផហម ឺ ី លបាត ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-37-
ិ ជ បរហទសហចញ ពីផបតគ ខ្លងហរោម ហោយដ គំនិតនិងទសសនៈឬមហនាគមវជា ់ ន ំ ិត ន ូ ដ រែ បណា ថ គ ំ ន ំ ិ តរពះដម៉ឲ្យអ្ដណឋតហ ៥/.
ហេើយស្សង ់
ិ ើ ងវញ។
ាលដម៉សរព ដ ែ ជុះអាច ៏ោ ប ់ ៉ ់
រ ូបតំណ្ដងមាតុភ ូមិព្តូវក្
មជាបើ
(បនាាយព្សើ)
ាលររះដម៉សរព
គឺ ាលរដេ ដប ជាបី
(ហមើល
រូបភាពចមាល ថ ់ ម ហរឿងហៅរាស្នទបនាធយស្សី
)
ហគឆ្នល រ់ ប ូ ស្រសថីមាប រ់ តូវដេ
ាលជាបី
ាលខ្លង
ិ ហឆវងដដ ពុំមានោ រ់ វលរតហចៀ ហទ កោលខ្លងស្នឋ ំ ៏ ិ គ្នមនោ រ់ វលដដរ មានដត ាល ណា ឋ ល ហទបមាន ើ ិ ោ រ់ វលរតហចៀ ឲ្យជនជាតសិ រែ ចំសណ
គឺ ណា ឋ លហនះហេើយ អ្ប សាងមរតរពះដម៉
តំណាង (មាតុភម ូ )ិ
ិ ាលស្រសឋីសងខ្លង ដដលឥតោ រ់ វលហនះ គឺ
តំណាងឲ្យបរហទស ដហណឋើមដេ ទ ឹ ដព ី ី រលហទស រពះដម៉ហៅ(អាថ៌ បា ំ ំងរូបដរំ ី ាលបី)។ ដូហចាះហទបពួ ើ ហគ ពុំសមនជាអ្ប ទទួលហ រពីរពះដម៉ ិ រ វល) ចំសណ ឯដរំ ី ាលបី
(ឥតមានោ ់
៏តំណាងឲ្យអ្តតនគរ ី
យហស្នធរបុរ (ទរី ុងដរំ ី ឬទរី ុងអ្ប ទា ដ ់ រំ )ី ដតទរី ុង ហនះពីអ្តត ី ហរោយម ដរំ ី រតូវហគដហណឋើមដេ
ាលជាបសតខ្ នមួ យ ី ួល
គតំ ី ាលដតមួយហទ ឺ ណាងឲ្យដរំ មាន
រគ្នន់សតរូបចមាល រ់ លហភទទមួ ី យ គ្នត់ហរលៀប
ហធៀបជាមនុសស និងមួយហទៀតគ្នត់ហរលៀបហធៀបជាសតវ។ មតថ ង ឹ ិ អ្ប អានតាមោនម ដល ់រតឹមហនះ ហទបដ ើ ថាហរឿង ុ ងរលស្ន ប ប រូបទាងហនាះ ំ
សុទ នដតបងកបន ់ វូ ហរឿងពិតពីអ្តតោលដននគរហនះទា ងអ្ស់ ំ ។ ី
អាចម៏ោ ់ ាលររះដម៉ ហតហើ តមានព ើ ី រតឹមណាម ?
ដ ែ ជាហឈាែះហៅ ុ ងទំ ប នាយ ដថងសរុ
ដ ែ ជុះ ដថងហៅរ ៍
ដដលតំណាងមនុសសមួយរ ុមហសលៀ ោ ហ់ មែហលើហមែហរោម ហេើយពួ ហនះ នា ំយ លទហជរដម៉ ម ជាមួយ ិន ថា (ឌូ ដម៉) រ ុមហនះហេើយ ដដលម បហរងៀន ន ូ ដ រែ ឲ្យហជរថា ចុយរមាយ ឬចុយមា៉ យ (រមាយ ឬមា៉ យ = មាថយ)
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីខ្លងហដម ើ រួចហេើយ។ ដូហចាះអ្ប ទទួលមរត រពះដម៉ ស្សីរលុសភាគហរចីនបានជុះ
អាចម៏ោ ់ ាលដម៉ គហម សដលជាអាទហទពរបស់ ពួ ខ្ន ូ ជាបងគន។ ់ ឺ លរយគ្នត់ ើ ិ ួ ល ហេើយចាត់ទ ុ ររះដម៉ដច មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-38-
ហេើយដលផងចា ទ ់ ឹ ដូងទាងព ំ ី រដបបហនះ ហពលចា ហ់ ៅរតូវដដណាដដអ្ប ហនាះដ ហចញ
ហពលចប់ដដ
ដដលចា រ់ តូវហនាះ រតូវចផចខ្ បងដដបនឋគ្នប (ស្នមគគគ្ន ិ ី ប ឬតនាគ) ហពលចផចរួ ិ ចហេើយមានដដមួយហទៀត ម ិ ោត់ផ្ដឋច់នវូ ស្នមគគចផ ឲ្យោច់ពីគ្នបវញ ី ចៗហនះ ិ ហ
គឺ ន ូ នាគរលុសស្សីពំ អា ុ ចផគុំនាគ ឬស្នមគគឲ្យបានរ ងមាំ ឹ ី
់ផគុំនាគឲ្យបានរងមាំ ឹ ទាល ់សតដង ឹ ពីអាថ៌ ើ យ ហោយហយើងពុំបានយល ់ស្នវតាពិតរបស់សលផងហនះ ហបចង ើ
បា ំ ំង រាស្នទនាគ ព័ន។ ន សរុបហសច ម ីឋ
រគ្នន់សតដលផង ន ូ អ្ប ដស្សហលងធមមតាហស្នះ
៏ដូនតាជាបណឍិតដ រែ ពីអ្តត ី
ោលគ្នត់បានចងរ ងអ្តទនយ ័ រលស្នាដ ៏មានជហរដ ទុ ឲ្យ ន ូ ដម៉សម័យហរោយបំសប ដល ់សម័យបចចុលផនប
ប៉ុដនថទបំ ុ ម ី ផត
ន ូ ហ ង ែ ដ រែ រលុសស្សីភាគហរចីននា ំគ្នបហបាះបង ់ហចាលដលផងហនះហៅហេើយ រួចហឈាង
ចាប់សលផងទំហនើបថមី គហេគ ម (Game) ហតហធវ សប រលស្នាហនះបាន ? រគ្នន់សតហលង ឺ ើ ដូ ើ ចហមថច ហទបអាចបំ ើ ិ ហយើងហសធើរដតដលងហចះហលងហៅហេើយសពវដថងហនះ ហរោះវលផធម៌វទ៉ ស្នស្រសឋបរហទស ទំហនើបៗ
បានចូលម លុ លុយ ុ ងវលផធម៌ ប
៏
ហេគ មនិងដលផង
រលដពណី ទំហនៀមទមាលប់.... ដដលជាមរតរពះដម៉អ្ស់
ហៅហេើយ។ ដូចអាថ៌ បា ំ ំង ុ ងហរឿងហរពង ប រពះនាងស រ់ អ្ូប ហៅភបបា ំ យ៉ ង ់ហោរ រលសិនហបហយ ើ ើ ងមនបាន ិ ពិចារណាហទ ហយើងចាស់ជាយល ់ថា ហរឿងរពះនាងស រ់ អ្ូប ឬបាយ៉ ង ់ហោរ ជាហរឿងហរពងពីសម័យមុន ពុំខ្លនហ
់ ងឬមានស្នររលហយ៉ជន៍អ្ី វ ដល ់ហយើងសម័យបចចុលផនបហនះហទ ប៉ុដនថតាម ើ យ ដដលឥតមានទា ទ
ោរពិត គជាហរឿងដដលន ឺ ិ យ៉យពីបចចុលផនបហនះសុទ នស្នធ។
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងប ស្ស្នយពនយល ់រតួសៗ ហេើយហបើមិតថ
អ្ប អានចង ់សិ ាឲ្យបានពិស្នឋរ រតូវជាវហសៀវហៅ រលជុំហរឿងហរពងដខ្ ែរយ ម អានខ្នឯងបដនទ មហទៀតចុះ ួល ហដម ់ោន់សតចាស់បញ្ហ ជ ថា ់ ជាហរឿងដដលទា ទ ់ ងនឹងបចចុលផនបភាពហនះ។ ើ ផជាឲ្យយល ី ពនយល ់ោ យ (បាយ៉ ង ់ហោរ) -
បាយ៉ ង ់ បយ៌ង ក = បាយ័េឬបាយន = ោរផឹ
-
(សំ .)បយ៌ង ក , (បា.)បលលងក ័ ) ោលយម ជា បញ្យងក (ប័ញយង ់)
-
ហោរ = ជំរះហោយោ ំបិត ឬឡាម (ហោរស ់ ពុ មាត់ ពុ ចរក)
-
ហោរ = រជុះសលឹ អ្ស់ ហៅសល ់សតឬស ឬហមើម (ខ្ ី ញ រពដល រលទាល..... ហោរ)
-
បយ៌ងហក ោរ ឬបាយ៉ ង ់ហោរ = បលង ល័ ទ ក ហទ (បលង ល ័ ដក ដលគ្នមនអ្ប អ្ងគុយ)
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឬ ហៅ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-39-
ហរោះោ យហោរហពលហយើងោ ំរលទាលហផសងៗ ហពលដល ់សខ្ធាល ខ្ ់ យល ់ គវ៉ហោរសល ឺ ឹ អ្ស់ហេើយហៅ សល ់សតហមមប៉ ុហណា ត ះដដលហៅ ុ ងដ ប ី លុះរតាដតដខ្ធាល ហ់ ភលៀងហដម ើ ឆ្នប ំ ើ ហមមហនាះមានដតអ្ប ោ ំហទបអាចចំ ណា ំ ហេើយអាចរ ហ ើ ើ
ហទបដុ ះសនលឹ ហចញស្នរជាថមីម ើ
ើ ញហៅទោ ី ំដុះហពលដដលវ៉ហោរ។
យ៉៉ ងណាមញរាស្នទបាយ៉ ង ់ហោរ ៏ដូហចាាះដដរ គសពវ ដថងហៅសល ់សតបលង ល័ ទ ក ហទឯអ្ប អ្ងគុយ ហលើ ិ ឺ
បលលងក ័ ពីអ្តតហនាះ ចុះហៅជាប់ ី
ំ ុ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះបាត់ហៅហេើយ ដូហចាះបានជាបុពជ វ ន គ្នត់ ស្នង
ិ ដ ណ (គដុ ិ ដ ណរពះដម៉ហៅ ងដ រាស្នទហៅហលើភបហំ នាះ មានរាស្នទបាយ៉ ង ់ហោរ រាស្នទដុបវញ្ហ )ី ឺ បវញ្ហ ុប រាស្នទនាងស រ់ អ្ូប រាស្នទរពះដ វ....។ល។
ខ្ស ំុ ញ ម ូ ហលើ យ ហរឿងរពះនាងស រ់ អ្ូប ម ប ស្ស្នយដវ ដញ បរាញឲ្យរតូវនឹងបចចុលផនប ស្នច់
ហរឿងបានរាប់ថា
រពះនាងស រ់ អ្ូបរតូវបរហទសចាប់គ្នត់បាន ហោយស្នរគ្នត់ហៅហមលមហហ៊ស្សព ើ
ហៅហលើសំ ហៅអ្ប ស្សុ ឆ្នងយ ដដលហគតាមចាប់គ្នត់តា ំងពីមុនម ហនាះ ប៉ុដនថហពលហនះពួ ហគបនលំខ្នជា ួល អ្ប សដមថងសិលផហដម ើ ផបំ ី ភាន់សភា ។
ស រ់ អ្ូប មានន័យថា បញ្ហ ដ របស់រពះនាងហនាះ(ររះដម៉) រ អ្ូបហចញពី ាលស្នយភាយតាម សរទសស រ់ េ ួ រ អ្ូបនូវហករហឈា ត៍ ែ ះរបស់គ្នត់
ស្នយភាយហពញពិភពហលា
ដដលសពវដថងពិភពហលា
ហនះ ហគនា ំគ្នបហសងើចសរហសើរនូវអ្នុភាព បញ្ហ ដ ញាណរបស់រពះដម៉ ដដលបានបនសល ់ទុ មរ តគំនិតហៅ ហលើរាស្នទនានា។ ចុះហេតុអ្ី វ បានជាហគចាប់គ្នត់បានតាមរយៈមហហ៊ស្សព? មិតថអ្ប អានសមលឹងម ហមើលដ រែ បចចុលផនប សពវដថងហគចង ់ផសពវផាយល រ់ បស់របរ ដដលនា ំចូលពីហរៅរលហទសឬហៅ ុ ងស្សុ ប
ហគ
ដតងដតមានហលងមហហ៊ស្សព (Concert) ហតខេស ? ហរោះដតមហហ៊ស្សព ើ ិ ឺ តេាឹងជាអ្វី មនមហហ៊ស្សពហទឬ ហនះហេើយ ដដល ន ូ ដ រែ រលុសស្សីនា ំគ្នបហបាះបង ់ហចាលអ្ស់ សិលផៈ វលផធម៌ រលដពណី ទំហនៀមទមាលប់លៗ ែ ដដលជាហ រតំសណលរបស់រពះដម៉
ហរលៀបបដូ ី ចជារពះដម៉ស រ់ អ្ូបដដលរតូវបរហទសហគចាប់យ ហៅ
បាត់ហនាះដដរ។ យ៉៉ ងណាមិញស្នែរតរបស់ ន ូ ដ រែ បចចុលផនប ី
៏រតូវសិលផវលផធម៌
ិ ជ បរហទស មហនាគមវជា
បានពងវ ឲ្ ់ យវ រ់ ច ួ ចាប់យ មនសិោជាតសដលជាហបះដូ ងរបស់រពះនាងស រ់ អ្ូប យ ហៅអ្ស់ហេើយ ិ ហតសមនឬម ើ ិនដមនសពវដថងហនះ? ចហមលើយគព ឺ ិ តដមនហេើយ។
ប បានបញ្ហ ជ រ់ ាប់ថា ុ ងហរឿងដដដលហនះគ្នត់
ហពលដដលបរហទសចាប់រពះនាងស រ់ អ្ូបបានហេើយ រពះបាទដដខ្ដដលជា ន ូ លុះធំដង ហី ឋ ឹ ីល មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ើ ង បានសវះ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-40-
ដសវងហៅតាមរ មាឋយហៅឯស្សុ អាយ ដដលពួ ហគបានចាប់មាឋយហៅ ទបំ ុ គ្នត់មនបានស្ន គ ល ់មាឋយ ី ផត ិ ខ្ន ួល
ហេើយទា ទ ់ ងហសាហ៊រេូ តដល ់បានរួមរ ័ ជាមួយមាឋយហរោយម ហទបដ ង ឹ ើ
ប៉ុដនថេួសហពលហៅ
ហេើយ។ ហោយោររលរពឹតខ្ ថ ស ុ នឹងមាឋយខ្នឯង បណឍិតសម័យហនាះ បានឲ្យ ន ូ គរពះបាទដដខ្ ជ ឺ ី ល ី អ្ងគ ួល មួយោន់(១០០០)
ហេើយអ្ធោ ិ ឌ នថា ពីរោន់ឆ្នប ំហរោយហពលដដលអ្ងគហនាះរលុប ដហី ពញហសែើដូច
ជាវ៉លដស្ស ហទប មមរបស់ ន ូ ហនះរួច។ រពះបាទដដខ្ ី ល ោលពីពីរោន់ឆ្នប ំ(២០០០ឆ្នប ំ)មុន គ្នត់សតមាប ឯ ់ ង ើ ហទ ដដលបានរលរពឹតខ្ ថ ស ុ ហលើមាឋយបហងកតខ្ (ហសពសនទវៈ) ប៉ុដនថសម័យបចចុលផនបហនះ កូេដកេរហសធើរដត ើ ន ួល ទូទាងនគរ ំ
ន ូ រពះដម៉បានហរលីោ យរួម
គសពសនថវៈគោយវាចារជាមួយមាឋយខ្នឯងហសធ ើ រដតរគប់ ួល
ៗគ្នប (អ្ប ដដលពុំមានសីល) គហរលី ោ យ (ចុយរមាយ ឬមា៉ យ) ។ ឺ
ហតហយ ូ ដ រែ នឹងទទួលបាប មមយ៉៉ងណាហៅហៅដថងអ្នាគតហនាះ? ើ ើ ងជា ន អានតាមោរប ស្ស្នយពនយល ់ហទបហយ ឹ ថា ើ ើ ងដង នូវសីលធម៌ គុ
ហពលដដលហយើងបាន
ិ ដូនតាដ រែ បានដង ឹ ជាមុនរួចហៅហេើយ ពីោរវវឌណន៍
ធម៌ និងោរហរលីោ យនិយ៉យរបស់ ន ូ ដ រែ អ្ប រស់ហៅ ុ ងនគររពះដម៉ ប តហៅអ្នាគត។
មតថ ឬបតាហៅណា បានជាខ្បា ំុ ញ ទអ្ប ស្ស្នវរជាវ ពុំហលើ យ ម ិ អ្ប អានចាស់ជាឆងល ់ថា ហតឪពុ ើ ិ
និយ៉យផង? ហរោះខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីខ្លងហដម ំុ ញ នប ស្ស្នយហទ) ើ ហេើយថា នគរហនះមានហឈាែះថា មពុជា (ខ្ម ិ និងោ យនិយមមួយហទៀត គមាតុ ភម ូ ិ ដូហចាះពុំសមនបិតាភូមិហទ ហេតុហនះហេើយ ហទបស ឺ ើ ិ លាចារ ឹ រូបហរឿង
ទាងអ្ស់ ំ ហៅហលើថមភាគហរចីននិយ៉យទា ទ ់ ងដតពីហរឿងរពះដម៉ឬរពះហម ហរោះគ្នត់សខ្ ុ ចតថ ់ ុ ខ ិ យ ទមងនទ ហទាសរបស់បតាន ូ ម រទទូលដតឯង ិ ិង ន
ហនះជាគុណធម៌របស់សម៉រគប់ៗរូប
ហរោះគ្នត់សខ្ ុ ចតថ ិ ពរដផធ
រលសូត និងហធវបងគ នឲ្ ់ យ ន ូ រលុសស្សី ហេើយបងាូរនូវឈាមស្សស់ៗ គទ ើ ផបំ ើ ឺ ឹ ហោះ ហដម ី ហៅបុរតហនាះឯង (នឹងមានពនយល ់ ុ ងភាគ៣ ប ពីឪពុ និង ន ូ ប ប)។ ុ ងភាស្នរូ
ហេតុហនះហេើយ បានជាគ្នត់ទ ុ នូវហឈាែះសករម៉៉ង ដដលមតថ ិ អ្ប អានធាលប់េូបរគប់ៗគ្នបគឺ សករ
តា ំងដម៉ ហរោះតា ំងខ្នជាដម៉ ហគ គលំ ឺ បា ណាស់ ដូចខ្បា ុំ ញ នពនយល ់ពីខ្លងហលើជាេូ រដេម ហេើយ ដផែម ួល ផង លវីងផង សវិតផង ហេើយមានពណ៌សមផុរហមែដថមហទៀតផង រពះ រូ រាងហខ្លលច។ អ្តទនយ ័ ស្នរជាតិ សករតា ំងដម៉ គ៖ឺ ិ -ដផែម គរពេែ វហ៊រធម៌ ផាយហៅហលើ ន ូ រលុសស្សី ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-41-
-លវង ូ ី គោរសឋ ឺ ី វ៉យថាហរលៀនរលហៅ អ្ប់រ ំ ន -សវិត គឺ ហបះមិនោច់ (ហទាះបី ន ូ រលរពឹតអារ ិថ
យ៉ ់ ៉ ងណា
៏ោត់ចតថ ិ មិនោច់ោត់ស្នច់មិនបាន)
-ពណ៌ហមែ គសំ សខ្ ុ ចតថ ធម៌ហមែ (អ្ ស ុ ល) ហេតុដតហដម ើ ផី ឺ ហៅហៅហលររះដម៉ ើ ិ ោច់សីល គសនសំ ឺ ចញ្ ិ ចឹ ម
ន ូ រលុសស្សីគ្នត់សខ្ ុ ចតថ ប មហរោះតា ំងខ្នជារពះដម៉ (ឯ ស្នររពះធម៌ ទា ទ ់ ង ិ ធាល ់ ុ ងអ្បាយភូ ិ ួល
នឹងគុណដម៉ឪមានសមបូ
៌ ដបបសពវដថងហនះ) សូមមិតថអ្ប អានហឈវងយល ់ហោយខ្នឯង។ ួល
ហេតុអ្ី វ ៏ស រែ មនដ ង ឹ ហរឿងពិតរបស់ខ្ន ិ ួល ?
៏ហរោះដតហយើងរលគល ់បញ្ហ ដ ស្នែរតរបស់ ហយើង ឲ្យហៅជន ី
បរហទសជាអ្ប សិ ាស្ស្នវរជាវស្នវតាជាតរួិ ចហយើងហរៀនតាម ហទប ន ូ ដ រែ ហមលពុ ំហ ើ ើ ខ្ន ួល
ដដលដូនតាគ្នត់មានបណា ថ គ ំ ន ំ ិ តសមបូ
សនាថនចតថ ន ូ នាគរលុសស្សីបានហ ិ ដង ឹ គុណដម៉ហ
៌ ដបប
ើ ញហរឿងពិតរបស់
ដតសពវដថងបណា ថ ហំ នះ ពុំអាចរជាបចូលហៅ ុ ង ប
ូ ដ រែ បានរតឹមដតរស់ ុ ងភូ ប មិសម៉ បានហ រពីសម៉ ដតពុំ ើ យ គហយ ឺ ើ ងជា ន
ើ យ ហេើយនា ំគ្នបហធវហព ើ ើ (ោ ់ ាលរ ហព)។ ើ
៦/.ហតហេតុ អ្ី វ ើ
៏ស រែ សម័យហរោយមហ៊នគរចុះទន់ហខ្ាយ?
/.ខ្បា ំុ ញ ទបានហរៀបរាប់ពីខ្លងហដម ំ ត់ហេតុជីវតាោវន់ គខ្ ំុ ញ នពនយល ់ ើ រួចម ហេើយតាមរយ ណ ឺ បា ដវ ដញ ហរោយម
ពីរពះដម៉មហ៊រនគរ ដដលហលា អាចហចញម រួចខ្ លះ និងមនរួ ប យហនាះ។ ដត ិ ចខ្ លះ ហៅ ុ ងសម័ ហគបានដថមហស្នមួយជាន់ហទៀត
គគរមបដដលបានប ឺ ិទពីហលើសមុរទទ ឹ ហោះហនាះដតមឋង
ដូហចាះហេើយបានជា ចំហ៊យឫទរបស់ រពះដម៉នាគ ិន
ប ទប ពំ ុ ី ីហនះ បានបិទយ៉៉ ងជិត ហធវឲ្យគ្នត់ ើ ុ ងហស្នជាន់
អាចផសពវផាយនូវអ្នុភាពដនឫទ ិ ន ឲ្យអ្ប ដ ឹ នា ំនគរសម័យខ្លងហរោយបានដង ឹ ហ
ើ យ។
ហទបនគរដ រែ ើ
សម័យហរោយអ្ងគរបាត់បង ់នូវរលទប លឺ ូ វ ហនះជាហេតុហធវឲ្យនគរ ចុះ ី គពនល ឺ ឺ ស វមហនារាដដលសរមាប់បំភផល ើ អ្ន់ថយរេូ តម
ហរោះអ្ីគ្នត់ពំ អា ុ ចហចញពីទ ី
ំ ុ ុ ងសមុ ប រទទ ឹ ហោះបានហទៀតហ
ើ យ។ ហេតុហនះរសែីពនលឺ
ដនភាពរុងហរឿងរបស់គ្នត់ជំនាន់ហរោយអ្ងគរ គសលងមានហទៀតហេ ូ ដ រែ សម័យខ្លងហរោយ។ ឺ ើ យ ចំហោះ ន ហពលហនាះអ្រយធម៌ ិ សដលធាលប់សតឈានហ
ិ ំ ល ូ រតូវស្សុតចុះបនថិចមឋងៗវះដតន ូ ិ ើ ងដល ់ ព ឹ ងបាត់បង ់មាតុភម
ហនះ ហចញពីសផនទព ី ិ ភពហលា ហនាះហទៀតផង ហោយអ្ំ ណាចបរហទសឈាលនោន។ ហបើគ្នមនអ្ប រាជញ ដូច
ិ យ) អ្ប ហដរើ ងទ អ្ត់រលទប ហេើយហបើគ្នមនរលទបសរមាប់ បំភផល លឺ ូ វហនាះហទ (ច ុ វខ ស័ តរតូ វធាល ហ់ ៅ ុ ង ប ឹ ី ី ី ុ ប ងង មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-42-
ហរជាះដនហរគ្នះមេនឋរាយ ដូហចាះនគរអាចរុងហរឿងបានហោយស្នរអ្ប រាជញ ដូចមានសុភាសិតបានចារ ឹ ទុ ហលើភបជ ំ ីសរូ បានសរហសរថា៖ - ហសឋចហមលនាមុឺនហមល
ដូចពស់ធាងរតាវហពនមាត់ជហណឋើរ
- ហសឋចរាជញនាមុនមេ ស ឺ ិ ទយ ិន
ដូចពស់ពោល ហ់ ពនមាត់ជហណឋើរ
- ហសឋចរាជញនាមុនរាជញ ឺ
ដូចពស់នាគរាជោ ំស វមហនារា។
ខ្/.រពះបាទជ ័យវរនទ ម័ ៧ ហលា បានចារ ឹ សុភាសិតទុ ហលើថមថា គ្នត់នឹងហធវរលជារាស្រសថ គ្នត់ឲ្យហៅ ី ើ ជាហទវតា
និងហធវឲ្យទ ើ ឹ ដហី នះោលយហៅជាស្នទនសួគ ៌
ហតហយ ័ ោ យសុភាសិតហនះ ើ ើ ងអាចយល ់ពីអ្តទនយ
ដដរឬហទ? សម័យហនាះតាមឯ ស្នរអ្ប ោរទូត បានហរៀបរាប់ពីអាថ៌បា ំងដននគរហនះហេើយ
ដូចហនះហយើង
អាចយល ់បានថា ហសឋច ៏ហោយរាស្រសថ ៏ហោយ សុទ នដតដង ំ ឹ ហរឿងទុ ហខ ស្ន របស់រពះដម៉មហ៊នគរទាងអ្ស់ ហដម វឧបោរគុណ ើ ផតបនូ ី
ពួ ហគសុទ នដតមានហបះដូងហទវតា គមានក្សតញ្ញ ឺ ូ ក្សតទវេីរគប់ៗគ្នប។
អ្ំ ណាចដន តញ្ដូ ហនះ ហទបហធវ ឲ្យរាស្នទថម បានហ តហ ើ ើ ើ
ហោយ
ើ ង ហរោងរោតពីជំនាន់មួយហៅជំនាន់មួយ
(សម័យអ្ងគរ) ហដម ់គុណ គហសច លែ ឋ រំ ពះដម៉ ទុ ើ ផឧទ ី សដល ិធ ឺ ី ឋ របស់ពួ គ្នត់ ហេើយបានឆ្នល ហ់ រៀបរាប់បណា ឲ្យ ន ូ ដ រែ សម័យហរោយដដលមានបញ្ហ ដ អាចហមើលយល ់ រួចពួ ហគអាចជួយស្សង ់នឹងហោះទុ គ្ន ខ ត់បាន។ ហបើ ន ូ ដ រែ សម័យហនាះ សុទ នដតមានហបះដូងហទវតាទាងអ្ស់ ំ យ៉៉ងហនះ
ហតសដនដ ហី នាះជាអ្វ?ី គពុ ើ ឺ ំ សមនជា
ស្នទនសួគហ៌ ទឬ? គព ប ទ នមនុសសហនះពិតៗ ហរោះ ន ូ ដ រែ សម័យហនាះ ឺ ិ តជាស្នទនសួគហ៌ ៅ ុ ងស្ន ពួ ហគហោរហពញហៅហោយគុណធម៌( តញ្ដូ
តហវទ)។ឧទាេរណ ៍ ៖ ហបរើ ហ ី
ិ ហមលម បចចុលផនបហនះវញ ើ
ហៅរដូវបុណយភជុប ំ ណ សតឮតៗគ្នប តាមចាស់ៗតំណាលពីហរលតជាញាតិ ិ ឍ សូមផរគ្នន់ ី ញាតជាហរលតដតងម រ ិ
ន ូ ហៅ
ហេើយហបរើ ៧វតថពំ ហុ
យ ទាន (បចចយ ័ បួន) ហៅរលហគនរពះសងឃ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឲ្យ ន ូ ហៅ
ប វហនះ គពួ ហគរូតរះ ើ យ ុ ងរដូ ឺ
ហដម ស ុ លផលបុណយជូនដល ់ហរលតជាញាត។ ើ ផឧទ ី ស ិធ ិ ហនះ
ហយើងហធវហោយបានឮតៗគ្ន ប ផង ហោយពុំបានដង ឹ ចាស់លាស់ពីបុពហវ េតុខ្លងហដម ើ ើ មរតមម ូននាគ
ប វោន់បណ ិ ឍ ុ ងរដូ
់ ណា ឋ ស្នរ ើ ញ ពួ គ្នត់នឹងោ ប
ិ វនាសេ ូ រលុសស្សីណា ហ៊៊នហធវសរលដេសហ ិ នហហ៊ច។ ដូហចាះគ្នមន ន
ប តថ ិ របស់ ុ ងច
រគ្នន់សតចរាន់មាប ់
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១ មួយស្ស្ន ៗ ់
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-43-
ស្នលាឆ្នន់សដលមានទំេំធំៗ
រ
ដនលងោ ន ់ វូ ចរាន់ហនាះពុំបានហ
ើ យ ហនះជា
តញ្ដូ តៗគ្នប។ ចុះទរម្ល ំសម័យខ្លងហដម ងហរឿង ើ ដដលពួ ហគបានជួបរពះដម៉មហ៊នគរពិតៗហនាះ ហតនគររុ ើ
ំ ដូចហមឋចហៅ? រគ្នន់សតថមមាប ម ់ ួយដុៗ មាលង ំ ស្នមគគី ដដលហ តហ ើ
៏អាច ស្នងរាស្នទថមបានរាប់រយោន់សដរ
ំ តញ្ដូ ើ ងពី មាលង
ហនះហេើយគជា ឺ
តហវទ ី ហៅសិលាចារ ឹ នគររាជបានសរហសរថា រលសិន
ណាជាមានជាតហរោយ សូមឲ្យខ្បា ំ ាុ នហ តជាដ រែ ហទៀត ហតពួ គ្នត់ចង ់ហ តជាដ រែ ហដម អ្?ី វ ើ ផរលហយ៉ជន៍ ិ ើ ើ ើ ី ចហមលើយសូមហលា អ្ប អាន ពិចារណាហឈវងយល ់ហោយខ្នឯង។ ួល ហលា អ្ប អានជាទហមរតី ហរោយពីបានតាមោនជាេូ រដេម ី ហរោយសម័យមហ៊នគររបស់មាតុភម ូ ិហយើង
ហទបហយ ឹ ពីោរចុះទន់ហខ្ាយ ើ ើ ងដង
គម ពីោរមិនដង ឹ ហរឿងហេតុពិតរបស់រពះហម ឺ
ឬរពះដម៉
ហនាះឯង ហោយហយើងទាងអ្ស់ ំ គ្នបរវល ់សតហភលចស្នែរតហជឿអ្ប ដដទបំភាន់ (បរហទស) ដូហចាះហទបហយ ី ើ ើ ងពុំអាច រ ហ
ំ ំងបណា ឋ រំ ពះដម៉ ុ ងសម័ ប យមហ៊នគរបាន។ ើ ញនូវអាថ៌ បា គ/. ហេតុអ្ី វបានជារពះដម៉រតូវជាប់ហទាស? ហសច ហលាភលន់ របស់បុគល គ មាប ៗ ់ រគួស្នរមួយ អ្ប ដ ឹ នា ំរលហទសមួយ ីថ
សកល ់ហ
ា គពុ ើ យ (ោរដឆែតហោយសធឹងតណា ឺ ំ មានហ
គម ឺ ិនហចះដឆែតឬសកប ់
ន មាលង ំ ើ យ) ហេើយហពលណាដដលហសច ហលាភហ ីថ ើ
ខ្លលងចាស់ ំ ជារតូវប៉ះោល ់ដល ់អ្ប ដដទឬ រលហទសដដទជាពុំខ្លន។ ឧ. សពវដថងហនះមាឋយដដលគ្នត់រ សុីល ់ ដូរហៅឯផារ ដូចជាពួ គ្នត់ល ស្ន ់ ច់ បដនលឬរបស់របរហផសងៗ… ខ្លហទ ំ គគ្នត់ រតូវលួចដភា ជញ្ជីងខ្ លះ ឺ ោច់សីល
ប យគី ូ គ្នត់ថឹ ង ល មនឲ្យរគប់ ដប់ ិ ុ ងមួ
េ ុ ខ្ លះ..... ហដម រា ម ់ ចញ្ ូ រលុសស្សី ហោយសុខ្ចតថ ើ ផយ ី ិ ចឹ ម ន ិ
ផលដនបាបដដលមាឋយឪពុ ោច់សីលហនះ ហធវឲ្យពួ គ្នត់ធាល ហ់ ៅហស្នយទុ ខ ុ ងអ្បាយភូ ប មិ ើ
ហយើងសួរថាហតើ ន ូ ហគមានហរលីឲ្យដម៉ឪហៅរលរពឹតអ្ ថ ំ ហពើអារ
ហ់ នះហទ ?
ហនះរគ្នន់សតជាចំសណ តូចមួយ
ដនបាបរបស់សម៉ឪដនរគួស្នរមួយដដលខ្ហំុ ញ លើ យ ម ជាឧ. ពួ គ្នត់ហពញចតថ ុ លទាង ំ ិ ហធវនូ ើ វអ្ំ ហពើអ្ ស ហនះហដាយខ្នឯងហដ ម ូ ើ ផី ន ួល
ដូហចាះអ្ំ ហពើបាបហនះនឹងហធវឲ្យពួ គ្នត់ ធាល ហ់ ៅទទួលរងទុ ខ ុ ងអ្បាយ ប ើ
ភូម។ នតាមហ៊នគរដ រែ ៏យ៉៉ ងដូហចាាះដដរ ិ យ៉៉ ងណាមញដូ ិ
ហោយចង ់ឲ្យ ន ូ ដ រែ សម័យខ្លងហរោយ
ថកុំហថកើងរុងហរឿងរស់ហៅហោយហមាទនភាព គ្នត់បានហធវស្រ គ មពរវតទ ឹ ដរី េូ តមានហសឋចជាចំណុះរាប់ ើ រយរលហទស។ ហយើងហមើលម សពវដថង មហ៊អ្ំ ណាចបចចុលផនបរគ្នន់សតចង ់រគប់រគងរលហទសមួយ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ខ្នអ្ប ួល
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-44-
ិ ដ ឹ នា ំសុខ្ចតថ គ មសមាលប់ជីវតមនុ សសរាប់មនដសននា ុឺ ់ ិ ហធវស្រ ើ
ចុះទរមាំបុពជ វ នដ រែ រគប់រគងហគរាប់រយ
រលហទសហនាះ
ហេើយបាប មមទាងអ្ស់ ំ ហនះអ្ប ណាជា
ហតពួ គ្នត់រតូវសមាលប់មនុសសប៉ុនាមននា ហ់ ៅ? ើ
អ្ប ទទួល? យ៉៉ ងណាមញ បរហទសដដលគ្នត់ធាលប់ហធវអាណាន ប តោលហនាះ ហគតាម ិ ើ ិ គមពីហលើហគ ុ ងអ្ត ី
ចង មមហពៀរនឹងពួ គ្នត់រេូ តម ដល ់សពវដថង។ ហោយខ្ហំុ ញ លើ យ ហេតុផលហនះម ពនយល ់ ហរោះមន ិ ចង ់ឲ្យដម៉ឪជំនាន់ហរោយនា ំគ្នបហធវបាបហដ ម ( ន ូ ហៅ ញាត…) ហេើយហភលចហធវទ ទបំ ុ ើ ផហគ ើ ី ិ ើ ព ី ឹ ងឲ្យខ្នឯង ី ផត ួល
រតូវរងទុ ដខ តមាប ឯ ់ ង ុ ងអ្បាយភូ ប មិ រួចហទបទួ ញយំ ស្នឋយជាខ្លងហរោយ (ទំនញ ួ ហរលត) ហនាះគវ៉េួ ស ើ ឺ ហពលហៅហេើយហរោះហយើងរវល ់សតហភលចហធវទ (ខ្នជាទ ព ដដទឯណាេ៎បេឹ ាង ើ ព ី ឹ ងឲ្យខ្នឯង ី ឹ ងខ្ន ើ ួល ួល ួ ល ហតអ្ប
ជាទព ី ឹងបាន
បុគល គ ដដលបានអ្ប់រខ្ ំ នបានលែ ហេើយនឹងបាននូវទព ី ឹងដដលហគបានហោយ រម) ួល
ហនះជារពះគ្នថាដដលរពះសមាមសមពុទ នរទង ់រតាស់សដមឋង។ រពះដម៉មហ៊នគរ ៏យ៉៉ ងដូហចាាះដដរ ខ្ំពរងី ទ ឹ ដទ ូ ដ រែ រស់ហៅឲ្យបានថកុំហថកើង ុ ងហមាទនភាព ប ប៉ុដនថទបំ ុ ខ្នរតូ វជាប់ ី ុ ឲ្យ ន ី ផត ួល
ំ ឃ្ល ុ ង ំ ប រទទ ឹ ហោះ ុ ងសមុ
ហេើយហដ ដស្ស យំ រងចា ំ ន ូ ដ រែ ជំនាន់ហរោយឲ្យជួយស្សង ់ជួយដរ គហធវ ស ុ លហៅពួ គ្នត់ ឺ បុ ើ ណយឧទស ិធ ហតើ ន ូ ដ រែ សម័យហនះមានអ្ប ណាហគនឹងជួយគ្នត់ហបពួ ហគពុំដង ូ គ្នត់ ព ំ ង ុ វហងវង ឹ ហរឿង ម៉ ៉ងហទៀត ន ើ នឹងហ រតំសណលដម៉....។
មូលហេតុដដលនា ំឲ្យ ន ូ ដ រែ ហភលចពុំបានដង ឹ ហរឿងពិតរបស់គ្នត់
ហរោះហោយ
អ្ំ ណាចបាប មម ដដលគ្នត់បានស្នងទុ ម ហេើយហោយបាបហនាះមនទាន់ ឲ្យផលអ្ស់ ហទបហធវ ឲ្យ ន ូ ិ ើ ើ ដ រែ ភាគហរចីននា ំគ្នបហជររលមាថ មា រ ់ យដល ់គ្នត់សថមហទៀត។ សរុបហសច ម ីឋ របស់ មមដដលនា ំឲ្យរពះដម៉ជាប់
ហនះជាហេតុនិងផល
ំ ឃ្ល ុ ង ំ រាប់ោន់ឆ្នប ំហនះ ហរោះោរមិនមានសីល (៥ ; ៨ និង១០)។
ហេតុដនោរខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវរាវរ ស្នវតាពិតរបស់រពះដម៉មហ៊នគរ ិ
ហោយបានទាញយ ហរឿង
ពិត ពី ុ ងថម ប និងឯ ស្នរហផសងៗហៅ ុ ងភាស្នហរឿង ប ប បចមាល ់ ហរឿងហរពង ហឈាែះធមមជាត…។ល។ ម ិ ុ ងរូ ពនយល ់ហនះ គចង ់ពញ្ហ ដ ស្ន ់ ែ រតី ន ូ ដ រែ រលុសស្សីរគប់រប ូ ឲ្យភាា ហ់ ឺ
ិ ិ ចារណា ហឈវង ើ ង ហេើយនា ំគ្នបរតិះរះព
យល ់ហដម ភលឺ រលវតឋព ហនះ ហយើងគួរនា ំគ្នបជួយស្សង ់រពះដម៉មហ៊នគរដដល ើ ផហរទាលបំ ើ ី ិ ិ តរបស់អ្ប បហងកតជាត ិ បានលិច ប់បាត់អ្ស់រយៈោលរាប់រយោន់ឆ្នប ំហនាះឲ្យហលា បានរួចពីទុ ខ ហេើយហងបរតដដតហ ើ
ិ ើ ងវញ
ហោយរួបរួមស្នមគគគ្ន វបុណយជូនហៅឲ្យពួ គ្នត់។ ោរស្ស្នវរជាវទាងអ្ស់ ំ ហនះហទាះបខ្ុ ី ប ឧទសនូ ិធ ី សឬរតូវ ី ថ ចូរមតថ ះរះព ិ ិ ចារណាហឈវងយល ់ ុ ងនាមហយ ប ូ ដ រែ ព ំ ង ុ រស់ហៅហលើទ ឹ ដរី ពះដម៉ ិ អ្ប អានហធវោររតិ ើ ើ ងជា ន
ហេើយរលសិនជាឯ ស្នរស្នវតារបស់គ្នត់ហនះ ពុំរតឹមរតូវហទសូមហបាះបង ់ហចាលចុះ ប៉ុដនថហបរតឹ ើ មរតូវតាម មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-45-
ហេតុផលដូច ុ ងោរប ប ស្ស្នយពនយល ់ សូមហលា អ្ប អានជួយដរ
ជួយស្សង ់សម៉ ជួយឧទសបុ ណយជូេ ិធ
ទុ រខ ច ួ អ្ដណឋតហៅោន់ទខ្ ី ពស់ ហេើយសូមឲ្យដួងដ វរបស់រពះដម៉រស់ហ
ិ ប ថ នចតថ ន ូ នាគរលុស ើ ងវញ ិ ុ ងសនា
ឲ្យរពះដម៉ ហដម ំ វរជាទហគ្នរពន ើ ផជួ ី យហលា អ្ប ដ ៏មានគុណទាងហទ ី ិ ងហសាហ៊ដនហយើង ឲ្យហលា បានរួចផុតពី
ស្សីស រែ ដូចអ្តទនយ ័ ដដលមានហៅ ុ ងរាស្នទនាគព័ ប នន ឬព័ននា ន គស្ស្នប់
បានពនយល ់ទុ
(ស្នសនគំនិតហនះពួ គ្នត់
ប )។ ុ ងរាស្នទហនាះ
ខ្ខ្ល ំ សវូ យល ់ ខ្ន រលឹងដរលងស្ស្នវរជាវនូវភាគទើ២ ី ិ ុំ ញ ល ចដរ ងមិតថអ្ប អាន ហមើលភាគទ១ហនះពុ ុំ ញ ឹ ងខ្តខ្ំ ម ហបើ បរាញនូវរលវតថស្នវតាព ដដលដូនតាបានបនសល ់ទុ ហៅ ុ ងហ ប រតំសណល ិ ិ តរបស់ជនជាតហនះ ិ របស់គ្នត់ឲ្យរងរ ឹ តដតព ឹ ិ ស្នឋរហ
ជារលទបសរមាប់ ឲ្យ ន ូ ដ រែ ជំនាន់ហរោយហចះហឈវង ើ ផទុ ើ ងដថមហទៀត ហដម ី ី
យល ់ខ្នឯងហោយពុ ំ ពឹងដផែ ហលើបញ្ហ ដ របស់បរហទសហទៀតហ ួល ខ្រំុ ញ ពះ រុណាខ្បា ំុ ញ ទ
ើ យ។
៏សូមអ្ភ័យហទាសពីសំ ណា ម ់ ិតថអ្ប អានរគប់ហភទទាងរគេសទ ំ និងបពវជិត
នូវរាល ់ េ ំ ុ សឆគងទាងឡាយដដលហ ំ តមានហ ើ
ើ ងហោយអ្ហចតនា ហរោះស្នាដដហនះជាោរស្ស្នវរជាវ និង
ចងរ ងហលើ ៃមួ ី យ សូមឲ្យរពះពុទ នស្នសនារុងហរឿងហ
ិ ហោយ ន ូ ដ រែ រលុសស្សីបានដង ផល ឹ ពហេតុ ើ ងវញ ី
បាប មម ុ ងអ្ត ប តោលរបស់ រពះមាតាបតាមហ៊នគរដដលបានរលរពឹ ត ថ នឹងបានទទួលនូវបាប មមហនះ ី ិ អ្ប ដដលជួយវ៉យនិងហរៀបចំអ្តទបទភាគទ១ហនះ ី
គឺ ួ យរលុ ម សហសនរន ៉
សពវដថងហរៀនហៅស្នលាបហចច
ហទសដុនបុសូ ហខ្តថ ក រពះសីេនុ ឯ ហទសដផា ទំនា ទ ់ ន ំ ងសងគម។
ខ្រំុ ញ ពះ រុណាខ្បា ំុ ញ ទ ៏សូមឧទសនូ វហសច ព៉យ៉ម ដដលខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវអាថ៌ បា ំ ំងសាវតាបណា ឋ ំ ិធ ីឋ ិ ររះដម៉មហ៊នគរហនះ
ប រំុ ញ ពះ រុណាខ្បា ំុ ញ ទ ជា ន ូ ដ រែ មាប បា ់ នហ ត និងហចះដង ឹ ហេើយរ ី ធំធាត់ ើ ុ ងនាមខ្
ហោយហ រមរត ររះដម៉ (ពុ េធស្នបនា ព្ពហ្មញ្ញស្នបនា និ ងស្នបនព្រះផ្មា) សូមឲ្យផលដនបុណយហនះ ហ ត ើ
មានចំហោះហលា អ្ប ដ ៏មានគុណ មានមាតាបិតា ជីដន ូ ជីតា រគូឧបជាយ៉ចារយ េិងញាតធម៌ សដលសុទ ន ិ ដតជាអ្ប មានឧបោរគុណ រគប់ៗោលទាងប ំ ី (អ្តត ី បចចុលផនប អ្នាគត) សូមឲ្យជួបរលសពវដតនូវសមផតថិ ទាងប ំ ី គឺ សមផតថមនុ សស ហទវតា និងរពះនិោវន ិ ពលៈ និងបដភា ិ ណៈ
មរតមម ូននាគ
ប ុំ ហី
លៀងឃ្លលតហ
និងជួបដតពរទាងឡាយរា ំ ំរលោរ គឺ អាយុ វណត ៈ សុខ្ៈ
ើ យ។
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរភាគ១
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-46-
ស្នាដដសហងខបភាគទមួ ី យហនះ ចងរ ងរួចជាស្នទពរហៅដថងសរុ
៨ហ ត ើ ដខ្ពិស្នខ្ ឆ្នប ំឆលូវ ឯ ស័
ព.ស២៥៥៣ រតូវនឹងដថង ទ ី ០១ ដខ្ ឧសភា ឆ្នប ំ ២០០៩ ហៅហខ្តថរពះសីេនុ ោរខ្តខ្ំ ស្ស្នវរជាវហនះខ្ស ំុ ញ ម ូ រ ាសិទទា ំ ង !… ិ ិ ន ងស្សុ ពីខ្រំុ ញ ពះ រុណា ខ្បា ំុ ញ ទអ្ប ទទួលមរត រពះដម៉ ឯ ស្នរស្នវតារពះដម៉ហនះ ស្ស្នវរជាវនិងចងរ ងហោយ ខរំុ ញ រះករុណា ខបា ំុ ញ ៃ គគៀត
ចាន់ថន ុ
ិ រតស អ្តតស ី ិ សសស្នលាវច ិ ិ លផ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្រះសីហន ុ
ឆ្នាំឆ្ូ វឯកស័ ល ក៦᧨៦ ១ ឧសភារ.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-1-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ភាគ២
ឯកសារសាវតាព្រះម៉៉មហានគរ ព្សាវព្ាវនង ិ ររៀបររៀងរោយ ខ្ញព្ំុ រះករុណា
មរតមម ូននាគ
ខ្ញំបា ុ អតត ី សស ិ សសាលាវិ ចព្ិ តសល ិ បៈ ុ ទ គគៀត ចាន់ថន ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-2-
អារមភបទ ពពលដដលខ្រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទ
សរពសរចងរកងភាគទមួ ី យរួចព
ើយ
ខ្បា ំុ ញ នររពគនជូនពោក
ម្ចចស់ ដដលបាននិមនឋមកបិណ្ឍបាតពៅមុខ្ផធះខ្រុំ ញ ពះករុណាខ្បា ា ំមាតាមហា ុំ ញ ទ នូវឯកសារសាវតាបណ្ត នគរថតចមលងមួយចាប់ ពដម យកពៅអាន ពឈវងយល ់។ រលងជាពរចើ ំ នថ្ថងពរោយមក ពោក ើ ផឲ្យរពះអងគ ី ម្ចចស់អងគពោះ ពោកបាននិមនាមកបិណ្ឍបាតមាងពទៀត រពះអងគបានសួរខ្ថា ំុ ញ ពោមស្រសាវរជាវអស់រយៈ ពពលជាង១០ឆ្នប ំសរពសរចងរកងបានដតប៉ុណ្ឹ ត ងពទឬ? សំ ណ្ួរដដលពោកម្ចចស់សរួ ខ្ ំុ ញ ពធវឲ្យខ្ ភា ំ ួុ ញ ក់រច ួ គតព ើ ិ ិ ចារណាកបុងចតថ ិ ដតម្ចបក់ឯងថា ៖ ពោកម្ចចស់
អងគពនះចាស់ជាពមើលោរស្រសាវរជាវ ស្រសាវរជាវ
ភាគទព ី ី រជាបនឋ
អាថ៌កបា ំ ំងបណា ថ រពះដម៉ ំ
ពនះពុំយល ់ព
ើយ
ដូពចើះខ្រំុ ញ តូវដត
ពដម ់បកស្រសាយជាបដនទមពទៀត ពបពុ ើ ផយកមកពនយល ី ើ ំ ដពូ ចាើះពទអប កអាន
ដដលម្ចនបញ្ញ ដ កបុងោរសិកាស្រសាវរជាវបានតចតួ ច ិ សាវតាចងរកងពោយសពងេបកបុងភាគ១ននះ។ ព
ពិតជាពុំអាចពមលយល ់បានព ើ
តុពនះពទបខ្ រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទ ខ្តខ្ំ ស្រសាវរជាវររមូល ើ ិ
ិ ផឋុំនវូ ោរសិកានិងោរចងចា ំទាងឡាយជ ំ ត ិ មួយជវី តពនះ ពដម ា គ ំ ន ំ ិ តរពះដម៉ ើ ផទុ ី កជាមរតកបណ្ត
ើ យពៅឯកសារ
មកសរពសរពនយល ់បកស្រសាយកបុងភាគទព ី ីរ
សរមាប់បំភពម លឺ ើលោរពិតពីអតតោល ី
បចចុរផនប
និងតពៅ
ទំពនៀមទមាលប់
ររថ្ពណ្ី
អោគត ទុកជាររពោជន៍ឲ្យកូនោគររុសស្រសើុដលជាអប កោន់និងពោរពរពះពុទ នសាសោ ឲ្យបានយល ់ ចាស់ពីសាសនបណា ឋ រពះដម៉ ំ
ដដលពោកបានផ្តថ ំទុកនៅកបុងរឿសាទថម
សាសោ ពមោះភូមស្រសុ ក នមោះរឿសាទ ធមមជាតិ ទំោយពផេងៗ.... សម្រាប់ ឲ្យកូ ននាគទាំងឡាយជួ យ ិ គាស់កកាយសសើសរ ើសរឿងពិ ត យូរោរណាស់មកព នគហទំពរ័ :
រួចោ ំោបរួមសាមគគជួ ណ្យស្រសង ់ោត់ពីទទុ ី យឧទសបុ ិធ ី កដេ ដលបានបនេល ់ទុកជា
ើ យនោះ ឲ្យគាត់បានពៅោន់សុគតភព។ ិ
http://kietchanthon.blogspot.com http://kietchanthon.info
អុីមម៉លៈ
kietchanthon@gmail.com info@kietchanthon.info
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឯកសារសាវតារពះដម៉ពនះ ស្រសាវរជាវ និងចងរកងពោយ ខ្រំុ ញ ពះករុណា ខ្បា ំុ ញ ទ គគៀត ចាន់ថន ុ ិ រតស អតតស ី ិ សេសាោវច ិ ិ លផៈ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-3-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរមមែរ I. ពៅកបុងសាើថ្ដរបស់ខ្ ំុ ញ ភាគទមួ ំុ ញ ននិោយជា ី យខ្បា
ូ រដ
នូវពរឿងរ៉៉វទុកពេ វទោរបស់ម្ចតា
មហានគរ ដដលោត់សខ្ ុ ចតថ កបុងោរតា ំងខ្នជាររមុ ខ្ពគ ជាដម៉ពគ ិ រងទុកពេ ៅកបុងមហាសមុរទទកពោះ ឹ ួល
(សករតា ំងដម៉) ពទបស្រសថ ើជា ម្ចតុ ពោកពភលចពធវទ គួរ ឲ្យអាណ្ិតនិងសពងវគោត់ណាស់។ ើ ើ ព ី ឹ ងឲ្យខ្នឯង ួល ពបោត់ ម្ចននូវមហាគុណ្ដ ៏ធំពធងដូចពនះ ពតកូ ើ ផី ើ ើ នដកោរររុសស្រសើគរួ បំពពញកចច ិ តបសើងោ៉ ងណា ពដម ឲ្យសមជាកូនដដលជាអប កទទួលនូវមរតកដម៉(ដកោរ) ជាអប កបានពកត ំ ទងសុក និងចុង ើ ដថមទាងបានកប់ ពរោយ គរតូ រី បស់ោត់ពនះ ។ ឺ វកប់សាកសពពៅពលើទកដ ឹ ំ ំ ូងព ើ យ គម្ចនរសជាត ក/.ពតកូ ក់ទកពោះ ដដលអប កពៅ បត ុផែ ឹ ពទ? ដណ្ ើ នដម៉ដង ឹ ឺ ជញ្ជក់ដប ឺ ិ ម ពណ្៌សថាល ពររៀបដូចជាទកច តថ ើ ផច ឹ ិ ដម៉បងហូរមកពដម ី ញ្ ិ ច ឹ មកុលបុរតររុសស្រសើ ព រទូងម្ចថយ។ ទកពោះ ឹ
ំ ូងម្ចនរសដផែម ូ រពចញដប
ើ យបាន
ូ រពចញពីកបុង
ទុករលងពរចើ ំ នពម្ច៉ ង ោលយពៅជាម្ចនកលនឆ្ន ែ បដូច ិ
មម ទុករលងនរចើ ំ នដថងដររោលយពៅជាទកគំ រង ់ុដលម្ចនកលនសែ ឹ ិ ុ យ។ ពពលណាអប កពិចារណាតាមោរ បកស្រសាយរបស់ខ្ពំុ ញ នះ ពតអប ់ រ ដដលពោកខ្តខ្ំ កពកត ើ កនឹងម្ចនពសចកថអាណ្ ី ិ តដលមាតាមហានគរមមែ ិ ើ មាតុភ ូមិពនះពទ? ព្រះក្ម៉ពោកសុខ្ចតថ ំ ំកបុងមហាសមុរទទកពោះខ្ នឯងរ៉ប់ ពាន់ឆ្នប ំ ដដល ិ សរ៊ូ ទាពដករតា ឹ ួល ទកពោះពនះសពវ ដថង បានោលយពៅជាមហាសមុរទគំរង ់ដ ៏សែុយគួរឲ្យពខ្ម ើ ផកូ ឹ ើ ព ប៉ុដនថពដម ី នររុសស្រសើ
កបុង
ោមជាដម៉ពគ(តា ំងដម៉) ោត់សខ្ ុ ចតថ = អបាយភូមិ = ិ ពដករតា ំកបុងមហាសមុរទគំរង ់ពនះ (សមុរទទកពោះ ឹ
ទទុ នររុសស្រសើណាដង េ ៉ ងពនះ ពដម ន ឹ ពីទុកពេ វទោពនះពទ? ដម៉បានពដករតា ំកបុងទុកោ ើ ផុតកូ ី ក)េ ។ ពតម្ចនកូ ើ ី ដកោរររុសស្រសើ ពតកូ ពនះកូនដម៉ររុសស្រសើ ទទួលពទាសដូច ើ នដកោរររុសស្រសើ ដដលររម្ចថោត់ពជរោត់ ពតកមម ើ
ោត់ ឬមួយក ៏ពលើសពីោត់? សូមមតថ ពោយខ្ន ិ អបកអានពិចារណាបាបកមមដដលខ្នបានពជរររម្ចថពនះ ួល ួល ឯងចុះ!។
ខ្/.កបុងភាគមុន ខ្ព ុ នបកស្រសាយពីសមុរទទកពោះពនះឲ្យបានពកាះកាយពទ ឥ ូ វខ្ស ូ ពលើក ឹ ុំ ញ ំ បា ុំ ញ ម យកមកពនយល ់បដនទម មរតមម ូននាគ
ពដម នដកោរយល ់ោន់ុតចាស់ថា ើ ផឲ្យកូ ី ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ព
តុអី វ បានជាោត់រតូវយកសាសោ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ រព
ោ ញ្ដចូលមកកបុងនគរខ្ន? ួល
របស់ោត់ (ឧទា
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-4-
ពរពាះពរឿងរ៉វ៉ កបុងសាសោពនះវាម្ចនចំណ្ុចជាពរចើន
ដដលដូចពរឿង
រណ្៍ៈ ដូចជាពរឿងកូរសមុរទទកពោះ ពនះជាពដម ិ ទក ើ )។ ពតអប ើ កធ្លលប់បរពភាគដផល ឹ ឹ
ពោះឬពទ? ដផលទកពោះម្ចនព ំ ណ្៌ស និងមួយពទៀតទុព ំ ណ្៌រក ឹ ី រដបប មួយទុព ពៅដផលពនះថាដផលទកពោះ? ឹ ពយើងចតវា ិ
ពរពាះដផលពនះម្ចនសណា ឌ នរ៉ងដូចពោះស្រសថើ
ូ បពោះ វាបាន
មរកព៉៉ ព ព
តុអី វ បានជាោត់
ើ យជាពិពសសពពលដដល
ូ រពចញនូវជ ័រពណ្៌សដូចជាទកពោះដម៉ ុដរ ព ឹ
ើ យជ ័រពនះម្ចនរសជាតិ
ដផែមដថមពទៀតគួរឲ្យចង ់ទទួលទាន ដូចជាទារកដដលបានទទួលបំពៅ ជញ្ជក់បតពៅទ កពោះម្ច ថ យដដរ។ ឺ ឹ ព
ើ យពណ្៌រក
មរកព៉៉និងសពនះ គតំ ឺ ណាងឲ្យដម៉ុដលម្ចនដសផកសំ បុរថ្ថងរជះ
ដសផកសំ បុរថ្ថងស្រសដអមនិងពមោ
(ពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងរបស់ពមោះដផលទកពោះ ឹ
ឬដម៉ុដលម្ចន
ដដលទាក់ទងនឹងពរឿង
អាថ៌កបា ំ ំងរពះមម៉ពយើង)។ ព
តុអី វ បានជា ពយើងម្ចនពរឿងរពះពថាងោងោគ? ពតពរឿងរពះពថាងោងោគ បានោក់ទក ុ នូវ ើ
អាថ៌កបា ំ ំងអវី ខ្ លះ? ពតពរឿងពនះព ើ
គ/.ពយើងដង ឹ ព
តុអី វ ម្ចនដតពៅកបុងស្រសុកដកោរ?
ំ ូងរបស់នគរពនះ បឋមកេរតរបស់នគរ ើ យថាពរឿងពនះ វាទាក់ទងពៅនឹងររវតថដ ិ ប
ពនះ គរពះោងោគ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីខាងពដម ើ រួចមកព ឺ
វ កយ ពម កបុងភាគ១ ) ពដម ់ ើ ផចង ើ យ (គបុ ឺ ពពា ី
ដង ឹ ពីពរឿងពិតរបស់នគរពនះ ពយើងរតូវយកពរឿងពរពងពនះមកដវកដញក
ពដម ងរកោរពិតរបស់ ើ ផុសវ ី
ជនជាតដកោ ិ រ ពរពាះពនះជាពរឿងដតមួយគត់ុដលពយើងជាកូនដកោរ បានពចះចា ំតៗោបមកដល ់សពវថ្ថងពនះ។ ពាកយថាោគ
គខ្ ំុ ញ នពនយល ់រួចព ឺ បា
ើយ
ពៅកបុងភាគ១ថ្នឯកសារអាថ៌កបា ំ ំងពនះ ឥ ូ វខ្ព ំុ ញ នយល ់
ិ ពតកូ ពីោតពវកចច ូ ោគររុសស្រសើុដលជាអប កសើងមរតករពះដម៉វញ ិ របស់កន ើ នោគររុសរតូវពធវអវ ើ ី?
កូន
ោគស្រសើរតូវពធវអវ លឲ្យកូនចំនន ួ បីពលើករគប់កន ូ ើ ម្ចតាបិតាដកោរដតងពធវោរជាមងគ ើ ី ? ោលពីសម័យពដម ើ ររុសនិងកូនស្រសើ រ៉ល ់ពិធមងគ លនីមួយៗ ោត់ុតងដតអពញ្ជើញអាចារយពពោ ពដម ងរកពពលពវោ ើ ផុសវ ី ី លែពធវមងគ លព ើ
ល ើ យបានអពញ្ជើញោតម ិ តថ ិ ជិតឆ្នងយ មកចូលរួមកបុងពិធន ី ី មួយៗពនះ។ ពៅកបុងពិធមងគ ី
ទាងប ំ ពនះ ដតងបញ្ចប់កចច ុ ពរោយពោយោរ បងវលពព ល។ ិ ី ិ ចង ិ លព័ទ នសីម្ចឲ្យកូនររុសស្រសើរគប់ៗពិធមងគ ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-5-
ពនយល ់ពាកយៈ ពពិល => ពពារ => ពបើកពពារ => គរពះមម៉ មហានគរគង ់ពៅពលើោគពបើកពពារ (រូបពពិលពី ឺ សម័យពដម ើ )
ព
ើ យរពះដម៉ុតងដតពៅព័ទ នសីម្ចោពារឲ្យកូនដកោររគប់ៗជំោន់
ពទាសកបុងសមុរទទកពោះពៅព ឹ មងគលទាងប ំ ពនះ ី
ពគដដដល ើ យ ក ៏ោត់ពៅដតតា ំងខ្នជាដម៉ ួល
ម្ចនន័យស្រសពដៀងនឹងពរឿងកបលមហារព ិ
សង្រ្កកនថផ្តលស់រូ ររគប់ ថ រ៉ល ់ៗឆ្នប ំថមី។ ព អតទនយ ័ ពិត
ើ យពរឿងកបលមហារព ិ
ពទាះបីជាខ្នរតូ វជាប់ ួល
(សករតាំងក្ម៉)
ព
ើ យពិធី
ោ កុ ងស ប ី ររោរ ដដលពគពធវព ិ រប ី ើ ិ ធមហា ី
ោ ពនះ
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពាោមស្រសាវរជាវរ៉វរកនូវ
ពដម ់កបុងទំពរ័ ខាងពរោយ ពតពើ ើ ផយកមកបកស្រសាយពនយល ី
តុអី វ ពរឿងសិរប ី ររោរពនះ ី
ម្ចនដតពៅកបុងស្រសុកដកោរ?
ោរបកស្រសាយអាថ៌កបា ំ ំងកបុងមងគលបី ៖ ១/.មងគលទមួ ី យ ពនយល ់ពាកយ មងគល = ពសចកថចពរមើ ន ី
ពសចកថសុ ី សី ថ ី ខ្ សិរសួ
ម្ចតាបិតាពីសម័យពដម លទមួ កជុក ើ ដតងពធវមងគ ឹ កថី គព ើ ី យឲ្យកូនររុសស្រសើ ពពលកូនធំដង ឺ ិ ធពោរទុ ី ឬទុកកំពបា៉យ)
ពិធពោរជុ កទុកកំពបា៉យសក់សរមាប់ោក់បទបា ំងនូវបពងហយ ើ ី ិ
ន័យថា ចប់ ដូពចើះពបអប ើ កដថ្ទពគរកព អាជ ័យ រថោងរគតពោះព ី
របស់ពយើង បានន័យថាចប់ វាពុំុមនដូចពរឿង ើ ើ ញបពងហយរស់
ើ យ ដដលលងង ់ព
និោយថាមនដ ង ឹ ពោយសាោនរច ិ
ជាដពងហមរស់ របស់កន ូ ើ ើ ើ យពៅចាក់បពងហយដដល
ពតអប ើ កណាជាពចារ?
ព
ើយ
ំ ថាជាបូសពោះពទ។ ពតអាថ៌ កបា ំ ំងកបុងមងគលទ១ ើ ី ោត់ចង ់និោយ
ពីអវី ? គុម៉ ូ ោគររុសស្រសើថា ពាកយថា ពោរទុកជុក រត ឺ ោគោត់ចង ់រឿប់កន ទុកពចារ។
ពរពាះបពងហយពនះម្ចន ើ
ពចារគម្ចតាប ឺ ិតាពោះឯង ពរពាះព
ិ ប់ ពាកយមកវញ គគុ ឺ ក
តុដតចញ្ ិ ច ឹ មកូនររុសស្រសើ ដម៉ឪ
សុខ្ចតថ ុ រតូវរងទុកជា េ ប់ ើ ផកូ ិ ោច់សីលគស ឺ ិ ោេបទរឿ ំ ម្ចនពមោះថាជាអប កពធវនូ ើ វបាបកមមពដម ី ន ទបំ ី ផត ំ ឃា ុ ង ំ (ក្នុងសមុរទទកពោះ)។ អតទនយ ័ ពនះ ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចព ឹ
ដូពចើះព
ើយ
ពទបោត់ លច ួ ពចញពីគុកព ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
(តា ំងខ្នជាដម៉ ) ើ យពីកបុងភាគទ១ ី ួល
ូ សម័យពោះឲ្យក្សាងរឿសាទថ្មរ៉ប់រយពាន់ ើ ងមករឿប់កន ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-6-
ើ យម្ចនរឿសាទមួយោក់ពមោះថា រឿសាទវតថភូ ដដលសពវថ្ថងរឿសាទពនះ សទិតពៅកបុងររពទស
ឡាវ។
ពនយល ់ពាកយ
វត្តភូ
វតថ = បដប ឺ អនុវតថតាម ឧ៖ វតថររត បតថ ិ តថិ ររតបតថ ិ ិ ពធវតាមរ ើ ិ ិ ិ ភូ = សំ ណ្ុំសក់ពរ៉ម សរថ្សអវី ៗសំ រ៉ប់ចងជារពោលកំ ំ ពបា៉យ
រ ូបគៅប្រាសាទ វតតភ ូ
ភូ = ដផនដ ី ពោក ពិភពពោក ចពញ្ ិ ច ើ ម (វចោនុរកមសពមឋចសងឃរាជ ជួនណាត១+២) វតថភូ = ម្ចនន័យថាោរពធវតាម រអនុ ឺ វតថតាមពិធទុ ើ ី កសំ ណ្ុំសក់ (ពោរទុកជុករ ឺ កំពបា៉យ ) ដដល ោត់បានឆ្នលក់ពរឿងរ៉៉វរបស់ោត់ កំពបា៉យពចញ រួចដ
ទុកពលើុផថររឿសាទពោះ
ដដលពរៀបរ៉ប់ពីកូនោគម្ចបក់ដកឆបុក
កចូលពៅពមលពរឿងកប ើ ី ុ ងពបះដូងដម៉ (អាថ៌ កំបាំងកនុងល្លបងចាក់ ទឹកដូ ង ) (ភាគទ១)។
ពោយោរតាមរកនូវបពងហយ(ដពងហ មរស់ ) ើ ើ ោលដ ៏យូរ ទបំ ុ ពួកពគបានរកព ី ផត សាងរូបពុទ នបដម្ច ិ មួយអងគ កំពស់១៨
របស់រពះដម៉ពនះ
ពួកបរពទសពគតាមស្រសាវរជាវអស់
របស់ោត់ពៅកបុងភបអ ំ ដឌរស ឬរ៉ជរទពយ ពទបពួ កពគ ើ ើ ញបពងហយរស់ ើ តទរពះសុគតសននបម្ច ់ ត់រង ូ
មហាោគ
ដដលជាបពងហយរបស់ រពះម្ចតា ើ
ពដម ំ យោត់ពចញមកពរៅរួច។ ពរពាះពគដង ើ ផកុ ឹ ថាចំណ្ុច ី ឲ្
ពខ្ាយរបស់រពះដម៉ោគ គរពះរូ ប រពះធ្លតុ…… របស់រពះសម្ចមសមពុទ ន ដដល ឺ ិ ព ជារពះបិតាវវដថ
ើ យរពះបិតាពនះ
គរពះដម៉ ោគោត់បានោ ំមក ឺ
ររតសា ៉ះ ិ ទ នទុកកបុងនគរពនះតា ំងពីអតតោលមកពមល ី
គពដ ើ ផទុ ឺ ម ី កជាពករ
របស់ុម៉ (ដកោរ)។ ពៅពពលណាដដលម្ចនរពះពចតយ ិ រពះពុទ ន រពះធ្លតុ និងរបស់របរពផេងៗដដលជាតំណាងរពះសម្ចមសមពុទ ន ពៅពីខាងពលើកាល រពះដម៉
(បពងហយ) ើ
ដដលោត់ពចញមក
គោត់ ពំ អា ុ ចពចញមកខាងពលើរួចព ឺ
នឹងពធវឲ្យរពះពចត យជាទ សោ ក រៈទាងពោះ ំ ើ ិ ី
ិ វោសបាក់ ុបកជាពុំខាន ព មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើ យ ពរពាះពពល
ពររះរលំ
តុពនះោត់ម្ចនដត ស៊រូ ទាពៅរទភប ំ ំ ឬរទទុក េ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-7-
បនថពៅពទៀត (រូបចម្ចលក់ស្រសថើរទភបស ំ ពវថ្ថងតា ំងពៅកបុងសារមនធីរជាតភប ិ ពំ ពញ)។ ចំណ្ុចពខ្ាយទាងអស់ ំ ពនះព
កបរពទសជិតឆ្នងយពគពមើលយល ់ ពគបានមក ើ យ ដដលពធវឲ្យពួ ើ
ស្រសាវរជាវរ៉វរកដពងហមរស់ ទាងពនះ ំ តា ំងពីពដម ើ សតវតេមកពមល៉ះ ដូពចើះព ើ
យពរោយៗពួកពគ ើ យពទបសម័ ើ
ំ ល ់រពះធ្លតុ ... មកបទសនន ដតងដតសាងរូបរពះពុទ នបដម្ច ឬរពះពចតយដ ក បតា ់ មម្ចត់រង ូ ភបណា ំ ដដលពគ ិ ិ ិ សងេ័យថា រពះ
មម៉ោគនឹងពចញតាមបពងហយពោះ ខ្ស ំុ ញ ម ូ ពលើកយកឧទា ើ
រណ្៍មួយមកពនយល ់។
សម័យពីពដម ើ
ដូនតាពយើងោត់ចង ់ជក រឿស់កុ ងរដូ ប វរឿ ំង ី អណ្ូ ថ ងយកទកមកពររើ ឹ
ិ សាស្រសថ ពតោត់ រតូវពធវដូ រតូវពររើវធ សង ធ ់ រកពមលដពងហ មរបស់ ទកប ោ៉ ង។ ើ ើ ើ ចពមឋច? គោត់ ឺ ី ើ ឹ ី
ដដលខ្េត់ទក ឹ
ិ ទា វធ ំ សំ ី អណ្ូ ឋ ង ៖ ី ងប ី រ៉ប់ជក ១.ោត់រតូវពដរើ ពមើលពមោដដលដុះតាមវាលដស្រស ពបើពមោរតង ់ទណា ពៅម្ចនពណ្៌ថ្បតងស្រសស់ខ្ ី ច ី បានន័យថាទកដនល ងពោះ ពិតជាម្ចនររភពទកពៅខាងពរោមជាពុ ំ ខានព ី ឹ
ើ យ។
២.ោត់រតូវយកកែម ឆ្នប ំង ឬភាជន៍ពផេងៗ យកពៅរគបតាមទកដនល ងដដលពួកោត់ចង ់ជីក ី អណ្ូ ឋ ងពៅពពលរពលប់ ររសិនពបើរពឹកព
ំ ក់ទកជាប់ ពៅខាងកបុងភាជន៍ទាងពោះ ំ ើ ងម្ចនចំហាយដណ្ ឹ
គទ ់ពោះ នឹងម្ចនររភពទកពៅខាងពរោមជាពុ ំ ខាន។ ឺ រតង ី ឹ
៣.ពួកោត់អពញ្ចើញពោករគូអាចារយ ដដលសិកាដផើកកមមោឌនសម្ចធិ មកអងគុយពមលពោយ ើ ពររើឫទកប ើ ផរកពម ិ ន ុ ងអភញ្ញ ិ ដ គឺ ចកេុទពវ ី ើលនូវររភពទកខាងពរោម។ ឹ ិ ពដម ិ ទា កបុងវធ ំ ីោ៉ ងពនះ ី ងប
ិ ទ ិ ិ ពនះលុ វធ ពសសជាងពគ វធ ះរតាដតអប កម្ចននូវមន ី ប ី ីគម្ចនភាពវ ឺ ី
សម្ចបតថបួ បាន ោ៉ ងណាមិញពួកបរពទសក ៏ដូពចើះដដរ ពដម ងរក ើ ផុសវ ិ ន ឬរឿ ំបីពទបអាចយកមកពររើ ើ ី បពងហយរស់ របស់រពះដម៉ (បសាចពស់ ពៅកបុងឯកសារ ចនជ ីវតាោវន់ ) ពួកពគបានបញ្ូ ជ នអប កម្ចនឫទ ិ ន ើ ិ ិ អភញ្ញ ុ ) មកកបុងស្រសុកដកោរពដម បប ់ ពងហយរស់ របស់ុម៉ ើ ផពដ ើ ិ ដ (អនកមមើ លហុងស៊យ ី រើ ស្រសាវរជាវរ៉វរក រួចបទសនន ិ ពោះ ពដម ំ យស្រសើថជារពះមម៉មហានគរពចញពីកបុងគុករួច ពរពាះពួកពគមនចង ់ឲ្យនគរពនះរុងពរឿងព ើ ផកុ ី ឲ្ ិ ិ វញព
ើយ ព
ើង
ិ ជ រគប់ុបបោ៉ ង ពដម តុពនះពគរតូវពររើរឿស់មពោគមវជា បប ់ ទបញ្ញ ដ កូនដកោរកុឲ្ ំ យដង ើ ផសនន ឹ ី ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពរឿងពិតរបស់ខ្នព ួល (លិងគរពះឥសូរ) កាលលិងគ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-8-
ំុ ញ នពនយល ់ពៅកបុងភាគ១រួចព ើ យ (ខ្បា
ូ សំ ណាកអងគជាតិ ើ យ)។ មា ៉ងពទៀតរគប់រប
ដដលពៅចុកបទរនន ពោនីរបស់ម្ចតាពោះ ពគដតងដតឆ្នលក់រប ូ រពះពុទ នពៅ ិ
ពីមួយអងគពៅដល ់បួនអងគ រួចដបរមុខ្ពៅរកទសទា ងបួ ំ ន ពដម ំ យ ើ ផកុ ិ ី ឲ្
ពីខាងពលើ
រពះដម៉ពចញពីកបុង
រននពោនី (ម្ចតុភម ូ )ិ ពនះរួច (រូបចម្ចលក់ពៅរឿសាទោគព័នពន គឆ្នលក់រប ូ កាលដម៉ពាក់មុ ដរ៉ជកប់ ក រតឹមក ម្ចត់ហាដស្រសកពៅកូនឲ្យជួយ ដដលពៅពលើកាលទូលពោនីខ្នឯង)។ ពតម ើ ិតថអបកអានម្ចនឆងល ់ឬពទ ? ួល ពបើតួលិងគជារបស់រពះឥសូរព
តុអី វ ក ៏រតូវឆ្នលក់រប ូ រពះពុទ?ន
ពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងររសាើរូបដដលពយើងរតូវ
ស្រសាវរជាវរ៉វរកនូវអតទនយ ័ ពិត។ ធមមតាពរឿងពិតរបស់ធមមជាតិ ររសិនពបើចង ់បពងកតកូ នររុសស្រសើ កាលលិងគរតូវដបរចុះពៅខាង ើ ពរោម ចុះព
តុអី វ បានជាកាលលិងគដបរពៅខាងពលើ ព
ររសាើដដលបរពទសពដរើ បទសនន បរ់ ននបពងហយវារតូ វនឹង ើ ិ
ិ ពទៀត? ពនះព ើ យម្ចនរូបពុទ នបដម្ច ពាកយកុងម្ច៉ ឬកុងសងកតម្ច ់ ៉
ដកោរថា ដូនតា ឬពមបា។ ដូពចើះពបរនន ើ ពោនី ឬពភទដដលម្ចនឆបុកចុក ព
ើ យគជា ឺ
ដដលផធុយពីពាកយ
ិ ពទៀត ើ យម្ចនរូបរពះពុទ នបដម្ច
ពោះ ពធវដូ ពចញពីសមុរទទុករេ ច ួ ? ពនះជាររសាើទាក់ទងនឹងមងគលទមួ ើ ចពមថចពទបឲ្យោត់ ើ ី យ ដដលោត់ បានោក់ទក ុ អាថ៌កបា ំ ំងកបុងពមោះរឿសាទ
និងរូបចម្ចលក់។
ពពលដដលពធវព កចប់កន ូ ស្រសើ ើ ិ ធពោរជុ ី
ិ ពៅជួយកចច ដម៉ឪបានយកពៅពផូរើ នឹងភកេ ើ ផបាន ិ ោរដម៉ឪ ចំុណ្កឯកូនររុសវញ ិ ុ សងឃពៅឯវតថ ពដម ី សិកាពរៀនសូរតធម៌អាថ៌ និងជួយបពរមើរពះសងឃ (កូនសិសេពោក)។
២.មងគលទព ី ីរ ក/.
ពរោយពីចប់មងគលទមួ ី យព
ើយ
័ វយរបស់ កន ូ ររុសស្រសើរតូវចំពរនព ី
ើង
ដូពចើះម្ចតាបិតា
រតូវពរៀបចំមងគលទព ល ង ំ ធនធ្លនរគួសារនីមួយៗ រគួសាររកើរកពធវត ច ី ី រឲ្យកូនពទៀត គពធវ ឺ ពៅតាមក្មា ើ ើ ចតួ ិ រគួសារដដលម្ចនសឋុកសឋមពភ គពធវអធ កអធម។ ើ ិ
មងគលទព ី ី រពនះ
កូនររុសរតូវពធវព ើ ិធី
ិ រតូវពធវព ចំុណ្កឯកូនស្រសើវញ ូ ោគររុសស្រសើ។ ព ើ ិ ធី ចូលមលប ់ ពនះជាកចច ិ របស់កន ពធវកូ ើ នោគ
ររះម៉ែ
កូនស្រសើចល ូ មលប?់
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងបកស្រសាយពនយល ់ពៅតាមោរស្រសាវរជាវ
ដដលបានបនេល ់ទុក ពៅកបុងពិធមងគ លពនះ។ ពយើងដង ឹ ព ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើ យថា
បំបួសោគខាមន់
តុអី វ កូនររុសចា ំបាច់ កបុងបណា ឋ គ ំ ន ំ ិ តរបស់
មងគលទមួ ី យពៅខាងពលើ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ កាល
(ពោរជុកោក់ទក ុ បពងហយ) ើ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-9មងគលទព ី ីរ
គចុ ងោក់ទក ុ នូវពបះដូង ើ រទូងជាទកដនល ឺ ះមកដល ់ពដម ី
ដដលពបះដូងពនះ គជាទ ោក់ ទក ុ ពរឿងលែនិងអារកក់របស់ចតថ ឺ ី ិ (ទ្ទូង = ទ + រូង) ។ ទ ទបងហ តថ ី ឹ ទកច ឹ ិ ូរនូវទក រូង ផលូវោក់កបា ំ ំង ករមម្ចនមនុសេដង ឹ ឧ. (រូងភបំ រូងដ)ី ពបះដូង ព
តុពនះព
=
ទោក់ ទក ុ ពរឿងរ៉វ៉ លែអារកក់របស់ចតថ ី ិ
ឧ.
(ពរឿងអារកក់លោ ែ ក់ទក ុ កបុងចតថ) ិ
កបរពទសពគតាមបទសនន បរ់ គប់រង ូ ធមមជាតិ និងរូងសិរផនិមមតពោះ ើ យ ពទបពួ ើ ិ ិ
ទាក់ទនន ិ ឹ ងពរឿងរ៉វ៉ ខាងកបុងរទូងដម៉
ពរពាះវា
អប កចង ់ដង ងពីកបុងរទូងដម៉ (ពៅកបុង ឹ ពរឿងដម៉ទាល ់ុតចាក់ទកពបះដូ ឹ
ភាគ១) ពទបដ ង ថ រំ បស់ុម៉ ។ ឹ ពរឿងបណា ើ
ំ ូង រពះអងគបំបួសពោយឫទ ិ ន គឯ កបុងសម័យពុទ នោល កុលបុរតអប កបួសដប ឺ
បំបួសពោយឲ្យឱវាទគឺ រពះមហាកសេបៈ ព
ឲ្យសងឃបំបួសពោយ ើ យោរបំបួសជាចុងពរោយ គរពះអងគ ឺ
សូរតញតថចតុតថ កមមវាចាឧបសមផទា(សូរតញតាោគ) ចុះព ិ ិ រតូវបំបួសោគសិន (ពធវកូ ើ នោគ)? ព
ិ ភកេ ិ ុ បនថមករពះអងគ
តុអី វ ពៅកបុង
នគររពះមម៉ពនះ មុននឹងបួស
ិ យរពះសម្ចមសមពទ នពីអតតោល? តុអី វ ក ៏ខ្ុសពីរពះវន័ ពនះជាព ី ុ
ដដលរពះមម៉មហាោគម្ចចស់នគរដដលបានទទួលយកនូវរពះពុទ នសាសោ និងរព ររតសា ិ ទ នកបុងនគរពនះទុកជាពករមរតក វារតូវដតម្ចនព
តុ
ោ ញ្ដសាសោមក
តុផល ពរពាះោរបំបួសោគ និងពធវជាកូ ន ើ
ោគ គោត់ ឲ្យកូនោគដសវងរកពមោគ ពដម ង ើ ផឲ្យបានដ ឹ ពរឿងោត់ នឹងពាោមជួយោត់ពនះជា ររសាើ។ ឺ ី ពបម ់ទំពនៀមទម្ចលប់បំបួសោគពនះទុកពទ កូនោគសម័យពរោយៗចាស់ជាពុំម្ចនចមងល ់ព ើ នបនេល ិ ព
ង ់ គពុ ឋ ព ំ ិ តរបស់ុម៉ព ើ យពបើពុំឆល ឺ ំ អាចរកបណា
កូននាគរតូវពោរសក់ពសលៀកសំ ពត់
ើ ញព
ើយ
ើ យ។
ូ ល…ដូចស្រសថើុដរ ព
ើ យម្ចនពាក់ពឆៀងសាោម្ចេង សំ ពត់
ូល
តំណាងឲ្យដសផកសតវោគ ពរពាះរកឡាពោមសំ ពត់ ដូចរកឡាសតវោគដដរ។ សូមស្រសថើទាងឡាយដដលោ ំ ំ ោបពសលៀកពាក់
ូ ល… ររយ័តម ប ិនដង ំ ំងរកឡាពោមសំ ពត់ពនះ ពយើងជាពូជោគឈប់ោ ំោប ឹ ពីអាថ៌កបា
ពធវពព ឋ ល គចពោ ល ះរគ ឹ ពទៀតពៅ។ កូនោគពៅកបុងចពោលះកណា ើ ើ មិនដង ឺ
សថ និងបពវជិត ពតកូ ើ នោគរគប់
ជំោន់ អប កដដលសាគល ់ពមោគរបស់អបកពទ? ពតពមអប កពៅឯណា? ចុះព ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
តុអី វ ក ៏កូនោគពុំសាគល ់ពម
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-10-
ោគ? ពនះជាររសាើដដលរពះដម៉ោគ ទុកឲ្យកូនោគរគប់ជំោន់រតិះរះព ិ ិ ចារណា ពដម ងរកដម៉ោគ ើ ផុសវ ី រួចជួយោត់ ពរពាះោត់បានឆ្នលក់បណា ថ ពំ រឿងពៅពលើរឿសាទរ៉ប់ពាន់
ពៅអោគតោត់ដង ឹ ថានឹងម្ចន
កូនោគណាម្ចបក់ុដលជាកំពល ូ ពលើកូនោគទាងឡាយ ំ ( ពមោះជស ី រូ ) នឹងដង ឹ ពរឿងោត់ព ជួយោត់ឲ្យរួចផុតពីបាបកមម ដដលោត់បានទទួលកនលងមក
ព
ើ យពាោម
ើ យដដលពរឿងរបស់ោត់រតូវពគ
(បរពទស)តាមបិទសននបជ ់ ិតរគប់ទកដនល ងដដលពគសង ័េយ ។ ី កូនោគខ្ុសពីមនុសេធមមតា (កូនោគពិត) ពរពាះកូនោគសាគល ់ោលបី អតត ី + បចចុរផនប +
អោគត និងសាគល ់ផលូវពៅោន់ អបាយភូមិ សុគតិ រពះនិពាវនថ។
ពតពមោគជាអប កណា? ើ ពមោគទមួ តាបពងក តបចច ើ ី យ គម្ចតាប ឺ ិ ុ រផនប ពមោគទព ី ីរ
គម្ចតាប តាមហានគរ ឺ ិ
ពរពាះោត់ជារពះមម៉ោគដដលបានបនេល ់ទុកនូវ
ពករមរតកសពវដបបោ៉ ង ពីមុនពយើងពៅថារពះោងោគ។ ពមោគទប ី ី គរពះអរ ឺ
នឋសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើង (រពះពុទ នោគ) រពះអងគជាធំពលើស
័ សាវកទា ងឡាយគ ំ ឺ ភកេ ិ ុ ភកេ ិ ុ នី ឧបាសក ឧបាសិោ សាមពណ្រ ពតរពះដម៉ ោគោត់ពៅឯណា? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព ើ ចុះព
ើ យនិងពទវតារគប់ជាន់ថាបក់
។
ំ ំងភាគទមួ ើ យ ពៅកបុងអាថ៌កបា ី យ។
តុអី វ បានជាកូនោគមនសា គ ល ់ពមោគ ឬរពះម្ចតាោគ? ពរពាះព ិ
តាក់ុតងនូវបាបរបស់រពះមម៉ដដលបានពធវពើ ពភលចឆងល ់
ព
ើយ
តុដតអកុសលកមមបាន
ពទបពធវ ឲ្យកូ នោគររុសស្រសើរគប់ជំោន់ខាងពរោយ ើ ើ
មា ៉ងពទៀតពរពាះដតកូនោគពុំរពមចុះពៅកបុងរទូងរូងយកពបះដូងដម៉ឪមកពបកពម លពរឿងកប ើ ើ ុង
ចតថ ិ ររកបពោយ
រព
ដភើកមិនបានពមើលព
ិ ោ វហារធម៌ របស់ោត់ពចះដតោ ំោបពៅម្ចត់រង ូ ខាងពរៅ
ិ តឆង ល ់) ព ើ យគតន ិ ឹ ងថាងស (រតិះរះគ ិ
ោត់ខ្សា ំ ងរឿសាទទុក្រ៉ប់ពាន់ ព ណា ក ៏ពយើងមនបានពអ ិ ើ ពពើឆងល ់ថា ព មរតមម ូននាគ
តុពនះពទបម ើ ិនសាគល ់ពមោគ។ ពទាះបីជា
ើ យរឿសាទខ្ លះោត់ឆ្នលក់មុខ្រព តុអី វ រព
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពរពាះរវល ់ពមើលដតនឹង
ោ រតឹមម ទុកឲ្យកូនដកោរពមើលោ៉ ង
ោ ដកោរម្ចនដតកាល ពតខ្ ពៅណា ើ នបាត់ ួល
? ើ៎ ឥណា ឍ ជា
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ររភពថ្នទពក រព ី តរបស់ ើ ដូចពយើងជាដកោរ? ព
ោ ញ្ដសាសោ ចុះព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-11-
តុអី វ បានជាោមនរឿសាទមុខ្រព
ោ ដ ៏ពរចើន និងសកឹមថ្សក
តុអី វ ដូនតាដកោររោន់ុតជាអប កទទួលឥទពល ដបរជាម្ចនរឿសាទចម្ចលក់មុខ្រព ិន
ោ
ិ ដ ៏ពរចើន និងសកឹមថ្សកពៅវញ? ពតគំ នដម៉ររុស ើ និតបណ្ឍិតរពះមម៉មហានគរខ្ ពស់ឬបរនទសខ្ ពស់? ចពមលយកូ ើ ស្រសើពិចារណារតិះរះរួ ិ ចពឆលយពោយខ្ នឯងចុ ះ ជាពិពសសគកូ ំ ពី ើ ឺ នោគ។ កូនោគទាងឡាយដតងដររពភទ ួល ី នពភទ (ពភទទាប) ពៅរកឧតឋមពភទ (ពភទររពសើរ) ព
ី ើ យគុណ្ធម៌ពនះចំពរនព
ើ ងដថមពទៀតតាមថាបក់
សីល សម្ចធិ បញ្ញ ដ ដដលជាម្ចោ៌ថ្រតសិោេរបស់រពះសម្ចមសមពុទ ន រួចពធវដ ច ប់ថ្ន ើ ពំ ណ្ើរពឆ្នពះពៅរកទបញ្ ី ិ តសុ ទុក េ វមុ ិ ថ ខ្គរពះន ឺ ិ ពាវនថ។ កូនោគបានដររពភទពៅជាបពវជិត គអប ឺ កបួសកបុងរពះពុទ នសាសោរទរទង ់នូវ សំ ពត់ោសាវៈ ព
ើ យបពវជិតដដលោលយខ្នព ី កូនោគពោះសូមផុតោត ី ិ សោាន និងរគ ួល
សទរម ួ ទាង ំ
ំ ម្ចតាបតាបពងក តផង ដតងដតលំឱនោយថាវយបងគសមណ្ៈពោះ ពរពាះពោកជារតនៈថ្រតទប ើ ិ ី គ ី ឺ សងឃរតនៈ។ពពលពោះកូនោគោលយពៅជាកូនរបស់ពមោគទប ី គ ី ឺ រពះពុទ នោគ ដដលជាពមោគធំពលើស ោគទាងឡាយកប ំ ុ ងភពបីគឺ ោមភព រូបភព អរូបភព ។ ពពលដដលកូនោគពោះអស់និសេ័យកបុងផបួសដតងដតសុំឧបជាយ៍ោចាកសិោេបទ (សឹក) មក
ិ វញជារគ
សទ ពគដតងឲ្យោមថមីមួយពទៀតថា បណ្ឍិត ឬជី ( សម័យពដម ើ ) សពវថ្ថងពនះពៅថាអនធិត ឬ
អនធិតពោពោត ពរពាះអីសឹកមកមិនទាន់ទាងដុ ំ ះសក់ស្រសួលផង រឿ ំអស់ពៅព
កូនោគភាគពរចើនបានោច់សិោេបទ
ើ យ (ោច់សីលរឿ ំ)។ ចំពពាះកូនោគដបបពនះ ពុំុមនជាពូជោគតំណ្ពីអតតោលពទ ី
ពរពាះពួកខ្នបានពធវ ឲ្យខ្ូ ចពូជពងេដ ៏ររពសើរឧតឋម ើ ួល
ព
ា៍ ោ ះពនះពោយ ើ យរតូវអាប់ឱនអន់ថយនូវនក្រពម
សារមតខ្ន។ សម័យពីពដម សពរៀនពទ ព ើ ពបកូ ើ នររុសមនបានបួ ិ ួល បចចុរផនបពនះវាខ្ុសស្រស
ំ យព ើ យពៅសឋីដណ្ថឹងកូនពគៗពុឲ្
ះ ពរពាះកូនោគភាគពរចើន បានពធវឲ្យអាប់ ឱនពូជពងេរតកូលោគអស់ព ើ
ើ យ ដត ើយ
មនរតឹ មដតប៉ុណ្ឹ ត ងពទ កូនោគមួយចំនន ួ ោ ំោបពជរររម្ចថពមោគ ដដលជារពះមម៉ោគពទៀតផង។ ិ ពនះជាោរបកស្រសាយពោយសពងេប ពៅកបុងមងគលទព នោគ ី ី រចំពពាះកូនររុស មដលបានពធវជាកូ ើ
នហើយម្ចតាបតាដតងពធវ បនថ ោបពីមួយជំោន់ពៅមួយជំោន់ រ ិ ើ
ូ តបានោលយជាទំពនៀមទំោប់ររថ្ពណ្ី
រតូវបានបនេល ់ទុកជាពករតំុណ្លរបស់រពះដម៉ម្ចចស់ររពទស
ដូពចើះពទបម្ចនពាកយទំ ពនៀមមួយឃាលថា ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ បួសពននសងគុណ្ម្ចថយ ដូនតាសម័យខាងពដម ើ ) ពរពាះព
-12-
បំពពញភកេ ិ ុ សងគុណ្ឪពុក
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ (ពនះជាពាកយទំពនៀមដដលបនេល ់ទុកពី
តុអី ? វ ចពមលយម តថ ិ តរួ ើ ិ អបកអានរតិះរះគ ើ ិ ចពឆលយ។
ខ្/. ចុះចំុណ្កកូនស្រសើ ពតម្ចតាប លអវី ឲ្យកបុងមងគលពលើកទព ើ ិតាោត់ពធវមងគ ើ ី ី រពនះ? គពួ ឺ កោត់ពធវើ ពិធចូ ី លមលប ់
ដដលពិធពនះទាក់ ទងនឹងពរឿងពរពងពីបូរ៉ណ្មួយ គពរឿង ី ឺ
(ររជុំពរឿងពរពងដខ្ ោរ) ោក់ទក ុ កបុងរូងភបំ ដដលជាព
ពមពចារចញ្ ិ ច ឹ មកូនស្រសើ
តុឲ្យពកតពរឿងទំ ពនៀមទំោប់ររថ្ពណ្ីរ ើ
ូ តមកដល ់
សម័យខាងពរោយ គពរឿងព ់ ន ូ ស្រសើ។ ឺ ិ ធបញ្ ី ូ ច លមលបក ពនយល ់ពាកយ ( ចូ លមលប)់ ចូល = ពៅខាងកបុង (សាច់ពរឿងគកប ឺ ុ ងរូងភប)ំ មលប ់ = ទុដលម្ចនស្រសពម្ចលបា ំង ី មលប ់ = ម + លុប (មឲ្យពគលប់កឲ្ ុំ យដង ឹ ពរឿង) ពរពាះសាច់ពរឿង គពុ ឹ ពរឿង។ ឺ ំ ឲ្យអប កទប ី ី ដង ចំុណ្កឯកូនស្រសើុដលរតូវចូលមលបក ់ ៏ដូពចាើះដដរ គពុ ឹ ព ឺ ំ បានឲ្យអប កខាងពរៅដង
បុរស រ
ូ តពពលខ្ លះពគពុំដង ឹ ថា កបុងផធះពោះម្ចនកូនរកមុំផង។ កបុងមងគលទព ី ី រពនះ
របស់ស្រសថើវាដូចជាពរឿងអាថ៌កបា ំ ំងរបស់ ោត់បាត់អស់នៅព
ររះម៉ែ
ើ យ ជាពិពសស ទាក់ទនន ិ ឹ ងពរឿង
មហានគរោ៉ ងដូពចាើះដដរ ពគបានបទសនន បល ់ ប ុ ោន ិ
់ ទម្ចត់ ើ យ ពរពាះកបុងសាច់ពរឿងបុរសជាពមពចារដដលជាឪពុកចញ្ ិ ច ឹ ម បានសននបប ិ
រូងឲ្យជត ិ ពុំឲ្យអប កទប ឹ ពរឿងព ី ដ ី ង
កសាល ំង ពទបឪពុ ក ើ យ ដតពរោយមកពោយកូនចញ្ ិ ច ឹ មពោះ ម្ចនជមងពសល ើ ឺ
ចញ្ តជាពរឿងដ ង ើ ផមកពម ឹ បនថោប រ ិ ច ឹ មពៅរកពពទយឆមបស្រសើ ពដម ី ើលជមងឺពទបពក ើ ើ
ូ តោលយពៅជាទំពនៀមកូន
ស្រសើរតូវចូលមលបព់ នះ (បកេងទុ ំ ក)។
ព
គ/. សរុបពសចកឋមក កបុងមងគលទព ំុ ញ នបកស្រសាយរតួសៗពនះ មនថាកូ នដម៉ររុស ឬស្រសើ ី ី ី រដដលខ្បា ិ
ង ង) ឹ ពរឿងកបុងពបះដូងដម៉ (ពៅកបុងររសាើចាក់ទកដូ ើ យសុទ នដតរតូវចូលពៅកបុងរទូង (ទ + រូង) ពទបដ ើ ឹ
ពពលដង ថ ពំ រឿងកបុងពបះដូងរពះដម៉ព ឹ បណា មរតមម ូននាគ
ើយ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពគនឹងពាោមជួយស្រសង ់គាត់ឲ្យរួចផុតពីទទុ ី កពេ នះ ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-13-
ិ របស់ ពៅតាមក្មាល ំងឧបនិសស័យកតញ្ដូ កតវទ កន ូ ោគម្ចបក់ៗ ពោយម្ចនសទានពជឿពលើកមមផល និងរួម ី
ទាងមានពសចកឋ ំ ពាោមរបស់ កន ូ ោគររុសស្រសើ ( សពវថ្ថងបណា ថ រំ រសាើចូលមលបព់ នះ ម្ចនពៅកបុងរូងភបំ ី ពមងកពខ្តថកព ំ ត) (គុហារ កបុងគុហារ) និងកបុងរូងគុហារដថ្ទពទៀត។
៣.មងគលទប ី ី ័ ័ ពៅពពលដដលវយរបស់ កន ូ ោគររុសស្រសើ ចំពរនដល ី ់វយរគប់ អាយុ (រគប់ោរ) ម្ចឋយឪពុករ៉ល ់រូប ដតងដតពធវើ មងគលទប ងពរោយឲ្យកូនររុសស្រសើ គមងគ លោរ (អាពា ី ជាចុ ី ឺ ធ្លលក់ពៅដល ់ចុងពជើងព
៍ ពិពា
៍) មងគលពនះ បានរក ំ ល ិ
តរគួ សារថមី គចាប់ ពផឋើម ើ ផបពងក ើ ើ យ ពរពាះកូនររុសស្រសើរតូវចាកពចញពីុម៉ឪពដម ី ឺ
កដវក កឆ្នប ំង ពរៀបចំខ្នពធវ ជាដម៉ ឪពគពៅពពលមងគលទប ើ ី ីពនះរតូវបានបញ្ចប់។ ពតកប ើ ុ ងមងគលទប ី ីពនះ ួល កូនោគររុសរតូវពធវអវ ើ ី? កូនោគស្រសើរតូវពធវអវ ើ ី? ក/.
ខាងកូនររុសរតូវពដរើ តួជារពះពថាង
ោ ំយកនូវពរគឿងបណា ត ោរចូលមកសថីដណ្ឋឹងកូនស្រសើ
តាមទំពនៀមទំោប់ ដដលបានពធវតៗោ ប មកពៅកបុងពរឿងពរពង រពះពថាងោងោគ។ (សូមមិតថអបកអាន ើ ស្រសាវរជាវកបុងពិធមងគ លោរពនះ ពោយខ្នឯងចុ ះ) ី ួល
ខ្/. ចំុណ្កខាងកូនស្រសើរតូវពដរើ តួជារពះោងោគ ពរពាះខ្នបានពចញព ី មលបព់ ួល
ើ យ ដូពចើះដល ់
ពពលដដលម្ចតាបិតាពរៀបចំទក ុ ោក់ឲ្យម្ចនសាវមី ពៅតាមគនលងររថ្ពណ្ី។ ពៅកបុងមងគលទប ំុ ញ ង ់ ី ីពនះ ខ្ច ពលើកយកពៅររសាើអាថ៌កបា ំ ំងខ្ លះៗមកពនយល ់ថា ព ពរឿងរ៉វ៉ ពិតរបស់រពះោងោគពីអតតោល? ព ី
តុអី វ បានជារពះោងោគបចចុរផនបពនះពុំបានដង ឹ
តុអី វ រពះោងោគបចចុរផនបពនះ ពុំរង ុ ពរឿងថកុំពថកើង ដូច
រពះោងោគពីអតតោល? ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពឆលយសំ ណ្ួរពនះពៅទំពរ័ ខាងពរោយ។ ី ើ
គ/. ពៅកបុងមងគលទប ំុ ញ ឹ ងពលើកយកពោលធំៗ ដដលម្ចនពៅកបុងពិធពនះ គម្ចតាប ំ ី ីពនះ ខ្ន ី ឺ ិតាទាង
ខាងកូនររុសកូនស្រសើ អប កផលូវពៅមហា ពមបាររុសស្រសើ ដដលរតូវបំពពញនូវកចចការននះ ។ ខ្ស ំុ ញ ម ូ ដកស្រសង ់ ិ ទាងស្រសុ ំ ងពចញពីពសៀវពៅ លំអានទំពនៀមទមាលប់ដខ្ ោរបុរ៉ណ្ (ពរៀបពរៀងចងរកងពោយពោក ោណ្ ពភឿន និងពោក ម៉ម ថ្ឆ កបុងោរផាយរបស់ពទ ុ នសាសនបណ្ឍិត ព.ស ២៥៥៦ គ.ស ២០០២)។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-14-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ពោលធំៗ ម្ចន ៖ ១.ពិធុសនរកុ ងពលី ី ២.ពិធសថ ី ី ដណ្ឋឹង ៣.ពិធុី
រកំណ្ត់
៤.ពិធោត់ ផ្តកសាល ី ៥.ពិធោត់ សក់ ី ៦.ពិធសូ ី រតមនថ ៧.ពិធុសនគួ ចថ្ដ ី ៨.ពិធពធវ ី ពធោ ើ ញ ដចកជា ៖ ក.រោលអងកររ៉ប ខ្.ពធវពធោ ើ ញ គ.ររតប់ពធោញ .បរពសះ ង.ោត់ខាន់សាល ច.កប់ជី ៩.ពិធយកពពោ (ពវោ) ី ១០.ពិធផធ ី ឹ មសំ ពះ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-15-
១១.ពិធផេំ ី ដពំ ណ្ក កបុងពិធទា ំ មួយធំៗពនះ ខ្ស ំុ ញ ម ូ ដកយកដតពិធទ មកបកស្រសាយពនយល ់ុវកដញក ពដម ើ ផី ី ងដប់ ី ១០ ី
កុឲ្ ំ យអតទបទពនះពកនទំ ពរ័ ពរចើនពពក ើ
មា ៉ងពទៀតខ្ទ ំុ ញ ក ុ ឲ្យមិតថអបកអានស្រសាវរជាវពិធននះពោយខ្ នឯង ី ួល
ពដម នពសាសំ រ៉ប់ពិចារណា ពបកនូ វអាថ៌កបា ំ ំងកបុងមងគលទប ដដលទាក់ទងជាមួយនឹងពរឿង ើ ផជាកូ ី ើ ី ពនះ ី រពះមម៉មហានគរ។
១.កបុងពិធសំ ើ កូនររុស ខាងកូនស្រសើរតូវម្ចនដផល ី ពះផធឹម អប កមហា បានសុំឲ្យកូនស្រសើមកោងពជង
ដូងពៅទុកជាពស្រសច រួចរកសំ ោងមកឈរមុខ្កូនររុស
ី
ឬកូនកដនេងថមីមកទុកជត ូ ពោះ។ ពមដខ្ ូរ អប កដក ិ ដផលដង ឹ ថ្ដកូនស្រសើឲ្យ
រួចឲ្យលុតជងគង ់សំ ពះកូនររុស
រជលក់ទកដូ ងដដលពៅទុកពោះ ឹ
ព
ើ យកូនស្រសើយកសំ
ី ឬកូនកដនេងថមីមក
មកជូតពជើងឲ្យកូនររុស ចំុណ្កឯកូនររុសយកវតទុដដលម្ចនតថ្មល
មកបំពាក់ជន ូ ឲ្យកូនស្រសើ ដដលជានិមតា ូ តំណាងឲ្យសុភមងគល ។ ពតម ឹ ពទ ព ើ តថ ិ អបកអានដង ិ រប
តុអី វ បានជា
រតូវយកទកដូ ង មកោងពជើងឲ្យកូនររុស? អាថ៌កបា ំ ំងទកដូ ងពនះ ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពៅភាគ១រួចព ឹ ឹ កូនោគររុសស្រសើ
ពុំអាចសាគល ់ទកកប ឹ ុ ងពបះដូងរបស់រពះល្មែនាគព
ើយ
មដតយកមកោងពជង ើ ើ យគបានរតឹ ឺ
ឲ្យោបដតប៉ុពណា ត ះពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងកបុងពិធយកទ កដូ ងមកោងពជង ើ ។ ី ឹ ២.
ព
ើ យកចច ិ មួយពទៀត
គព ឺ ិ ធុី
នាងនាគ រឯកូ ី នររុសពដរើ តួជារពះពថាង
កូនររុសស្រសើចល ូ បនធប ់
ពពលពោះកូនស្រសើពដរើ តួជារពះ
(ពរឿងរពះពថាងពតាងថ្សផោងោគ) ពតកប ំ ីរ ើ ុ ងចំពណាមទាងព
ោក់ពនះអប កណាជា គម? ពម គព ឹ មុខ្ បុរសជា ឺ ិ តជារពះោងោគ ពរពាះោត់បានពដរើ មុខ្ ោ ំមុខ្ ដក រពះពថាង។ ដតគួឲ្យអាណ្ិតរពះោងោគណាស់
រោន់ុតដក ់ ត ុ ភាលម ឹ ពគចូលកបុងបនធបផ
ពគក ៏បទទា វរ ិ
បនធបអា ់ ចារយពៅខាងពរៅ បានឲ្យអប កពភលងពរចៀងបទលុបពជង ើ ពីរ(លុបោន) ពោយឲ្យអប កពរចៀងអងគុយ ពចាងពហាងពរចៀងបទលុបោន ព
ិ ោររ ក ំ លថយពរោយ ដូចជាលុបោនសាើមពជើងមនុសេ ើ យពធវោយវ ើ ិ
ដមនៗ(សាាលុបបំបាត់ដានរពះមម៉) ។ ចប់ពិធលុ ល អប កពភលងពលងបទសាកពនធល ី បោនពគពធវព ើ ិ ធសាកពនធ ី ិ អប កពរចៀងពធវោយវ ោដូ ចជាអប កមូរសាកពនធល ចប់ពិធសាកពនធ លពគពធវព កពនធល ។ ពតម ើ ី ើ ិ ធលក់ ី ើ ិតថអបក អានយល ់ពីររសាើកបុងពិធទា ំ ពនះពទ? លុបដាន សាកសនេល លក់ កសនេល។ ី ងប ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-16-
ដដលរពះោងោគបចចុរផនបពំ អា ុ ចដង ថ ថ្ំ នភាពរុងពរឿងថកុំពថកើងរបស់ ឹ នូវបណា
ពនះជាចពមលយ ើ
រពះមម៉ោគ គពរឿងរ៉ វ៉ ពិតពីអតតោលរបស់ ោត់ ពរពាះរោន់ុតោត់ដក ់ លម ឹ រពះពថាងចូលកបុងបនធបភា ឺ ី ពគបទទា វ រជត ពោយពុំបានដង ិ ឹ ពរឿងអប កពៅខាងពរៅពគពធវអវ ិ ើ ីព ពរៅលុបោនសាើមននភាពរុងពរឿងរបស់ខ្ននឡ ើយ ួល សាដានសានមពោះព
ើង
(សាកពនធល)
ព
ង ឹ ថាពួកពគពៅខាង ើ យ ។ ោត់មនដ ិ
ពគ ើ យសាើមដដលពៅពសសសល ់លុបមនអស់ ិ
រួចររមូលយកពៅពដរើ លក់ពៅខាងពរៅ នហើយអប កដដលទញ ិ
ដានសាើមននភាពរុងនរឿងរបស់ោត់គអប ឺ កខាងពរៅ(បរពទស)ពនះជាររសាប លុបដាន សាដាន លក់ ដាន។ ៣/. អស់ព
ដូពចើះកូនោគដដលពកតអំ ពរពះដម៉ ោគ ដដលពគបានលុបោនថ្នភាពរុងពរឿងរបស់ ោត់ ើ ី
ើយ
ដដលោត់ពៅកបុងបនធបព ់ ំ បា ុ នដង ឹ ថាអប កខាងពរៅលុបោនសាើមដដលតំណាងឲ្យភាពរុង
ពរឿងរបស់ោត់ព
ើ យ។ ពតកូ ើ នោគដដលពកតពចញព ើ ី ុម៉ោគពៅកបុងបនធប ់ ដដលរតូវពគលុបោនអស់
ពោះ
ពធវដូ ថ រំ ង ុ ពរឿងរបស់រពះដម៉ោគពីអតតបាន? ឹ ពីបណា ើ ចពមថចអាចដង ី
ោ៉ ង
ឹ ើង
ពតពធវ ើ ដូ ើ ចពមថចអាចោលយខ្នពៅជា ួល
ទ្ពះនាងនាគ
ពបពុ ថ ំរពះដម៉ោគ ឹ បណា ើ ំ ដង
ពិតរឿកដបាន?
(សាគល ់ោនសាើម
ររវតថសាវតាព ឧ: ដូចជាពរឿងម្ចតាទាង ំ ១២ សពវថ្ថង រតូវពគពខ្ វះមក្វដភើក ិ ិ តរបស់រពះដម៉ពីអតតោល)។ ី ទាងដប់ ំ មួយកនលះពចាលអស់នៅព ដភើកម្ចតាមួយគូ =
ំ ភលឺ ឬមួយងងត? ឹ ើ យពតកូ ើ នដដលពកតពចញព ើ ី ម្ចតាទាង១២ពោះ
៣០ឬ៣១ថ្ថង x ១២ដខ្ = ៣៦៥ថ្ថង ដតសពវថ្ថងពៅសល ់ុតដភើកមួយចំព
ៀងពសោើ
១៥ថ្ថង ពតពធវ ? ពបើ ៣៦៥ថ្ថងដក នឹង១៥ថ្ថង = ៣៥០ថ្ថង ពនះ គជា ឹ ពរឿងពីអតតបាន ើ ដូ ើ ចពមឋចឲ្យកូនដកោរដង ី ឺ ថ្ថងដដលកូន និងដម៉សម័យពរោយងងតពរពាះនគរពនះ គជាម្ចតុ ភម ូ ិ = ទពក កន ូ ររុសស្រសើ ព ឹ ឺ ី តរបស់ ើ ពរឿងម្ចតាទាង១២ពនះពទៀតពសាត ំ
គជាពរឿងព ឺ ិ តររចា ំនគរពនះពទៀតផង។
រឿសាទរពះោង១២ ឬស៊រូ ពាត់ទក ុ ជាពករបណា ថ ំរពះដម៉ឲ្យពយើងពមលរ ើ /.
ើយ
ពោយពួកោត់បានសាង
ូ តមកដល ់សពវថ្ថង ។
ពនះជាចនមលើយដដលខ្បា ំុ ញ នបកស្រសាយពនយល ់ពោយសពងេបពៅកបុងអាថ៌កបា ំ ំងដដល ទាក់
ទងនឹងមងគលទប សរុបពសចកថមក ោតពវកចច លឲ្យកូន ី ពនះ។ ី ី ិ របស់ម្ចតាបតាព ិ ី អតត ី ដតងពធវោរជាមងគ ើ បពល ី ើក ដូពចើះព
នដកោរពីសម័យពដម ថ ំ ពពើខ្ុសឆគងព ើ ពុំសវូ ម្ចនកូនដដលពៅរររពឹតអ ើ យពទបកូ ើ
័ ម្ចឋយឪពុកតាមរគប់រគងកូនរគប់ោលនិងរគប់វយ សូមផុតមងគ លមួយក ៏ពុំបានពធវឲ្យកូ នផង ពនះព ី ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ិ ពបន ើ ិ ោយពីបចចុរផនបពនះវញ
ើ យ ពរពាះ
ម្ចនម្ចតាបតាខ្ លះ ិ
ើ យអប កសើងមរតករពះដម៉(ដកោរ) ពបើម្ចតាបិតារ៉ល ់រូប ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-17-
ពបាះបង ់នូវមងគលគពសចកឋ លែ ឺ ី ពចាលអស់ោ៉ង
ភម ូ ពនះន ឹ ើ ង ពតអោគតម្ចតុ ើ ិ ឹ ងពៅជាោ៉ ងណា? ពតើ
រពះមម៉មហានគរពោកអាចសងឃមពៅពល ឹ ើកូនោគររុសស្រសើសម័យពរោយបានដដរឬពទ? ដដលោត់រង ់ ចា ំឲ្យកូនោគជួយោត់ពោះជាពិពសសគកូ ថ ំរពះដម៉ ។ ឺ នោគសពវថ្ថងដដលជាអប កទទួលនូវមរតកបណា សូមឲ្យកូនោគររុសស្រសើ(មម៉ឪក្ូននៅ) ោ ំោបសាមគគពួ នន ឬព័នន ី តថ្ដជាធលុងមួយ (សាមគគោគព័ ី
ោគ) ពដម ើ ផជួ ី យស្រសង ់រពះមាតាបតាព ិ
ិ ម្ចនដតកូនកតញ្ដូ ពទដដលអាចជួយនរសាចស្រសង ់ពួក្គាត់ ើ ងវញ
បាន។ រពះមម៉ោគម្ចនគុណ្ធំជាងភបរំ ពះសុពមរុ ព ពោក?
ព
តុអី វ បានជាពយើង ពមលពុ ំព ើ
តុអី វ បានជាពយើងយកភាពអារកក់ថ្នពភទរបស់ោត់(ពោន)ី
ើ ញនូវគុណ្ដ ៏ធំរបស់
ដដលសំ រ៉ប់បងហូរនូវទកមូ រត ឹ
ិ និងោកសំ ណ្ល ់ មមខ្ះុ ធ យកមកោក់ពៅកបុងម្ចត់ពៅវញ? (ពពលពជរដម៉ោបមាងៗក្ូនមតងយកពភទ ដម៉មកោក់កុ ងម្ចត់)។ ប សូមកូនោគររុសស្រសើភាញក់ព
ើ ង ពពលពវោរបស់ពយើងដល ់ព
ោ ំោបពរោកចាកពចញពីអនលង ់រកពព(រកពធវ ដ ឹ )ពនះពៅ។ ើ ើ ង សាសោ ដូពចើះពយើងរតូវដតដង ឹ ព
ពរពាះពយើងជាអប កោន់
តុពនះអប កទទួលមរតករពះដម៉
ិ ពសចកថលែ ី ពៅពួកោត់វញ(កតញ្ដ ី ូ កតពវទ)។
រព
ព
និងពោរពរពះពុទ ន
តុផលរបស់ កុសល និងអកុសល ដដលពួកោត់បានសាងសនេំទក ុ
ពដម កន ូ ដកោររគប់ៗោបព ើ ផជាររពោជន៍សរម្ចប់ ី
II.
ើ យ សូមកូនដកោរ
រតូវដតតបនូវគុណ្គឺ
ំ ួុ ឹ ងបកស្រសាយ ពនយល ់អំ ពីអាថ៌កបា ំ ំងមហាសង្រ្កកនថដកោរកបុងពរឿង កបលមហា ើ យជាបនថខ្ន ិ
ោ ដដលទាក់ទងនឹងពរឿងសិរប ី ររោរ ដដលកូនដកោរររុសស្រសើរឿរពនពធវពៅដខ្ពចរតកប ី ើ ុ ងរដូវចូលឆ្នប ំថមី។
ពដម ពតពរឿងមងគ លបី និងពរឿងសិរប ី ី វាម្ចនបងកបអ ់ តទនយ ័ ដូចោប ឬមួយក ៏ខ្ុសោប? ើ ផពររៀបពធៀបថា ី ើ (ពរឿងពរពងពនះជាពរឿងទាក់ទងកបុងនគរដកោរ)។ ពនយល ់ពាកយសិរ ី = ស្រសើ សិរប ី ររោរ = ពរឿងរ៉វ៉ ស្រសថើបោ៉ ង ី ី
ពរឿងសិរប ី ីររោរ គជាបណា ថ ពំ រឿងរបស់ស្រសថើបីោ៉ ង ដដលបានោក់ទក ុ កបុងទំពនៀមទំោប់ថ្នពិធី ឺ
មហាសង្រ្កកនថចល ូ ឆ្នប ំថមី ព
ថ ប ំថមី សិរទា ី ងប ំ ររោរពោះម្ចន ៖ ើ យជាពរឿងររចា ំនគរពនះសំ រ៉ប់ផ្តលស់រូ រឆ្ន ី
១.ពពលរពឹកសិរ ី (ស្រសើ) ពៅពលើមុខ្ឬកាល (បុរសស្រសថើរតូវយកទកោងមុ ខ្ឬលុបមុខ) ឹ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-18-
២.ពពលថ្ថង សិរ ី (ស្រសើ) ធ្លលក់ចះុ មកដល ់ពដម បោងរទូង) ើ រទូង (បុរសស្រសថើរតូវយកទកមក្លុ ឹ ៣.ពពលោងចសិរ ី (ស្រសើ) ធ្លលក់ចះុ មកដល ់ចុងពជើង (បុរសស្រសថើរតូវយកទកមក្លុ បោងពជើង) ឹ ពរឿងសិរទា ី ងប ំ ពនះ ពយើងបានដតរតឹមពធវតោ ប ពីមួយជំោន់ពៅមួយជំោន់ុតប៉ុពណា ត ះ គពុ ី ើ ឺ ំ បានដង ឹ ពរឿងពិតរបស់ស្រសថើ ដដលជាម្ចចស់ពរឿងពោះព គពរឿងកប ឺ ិលមហារព
ើ យ។ ព
ី ពនះ ពកតម្ចនកប ើ យសិរប ី ើ ុ ងពរឿងពរពងដកោរ
ោ ដដលបានយកររសាើបីខ្ពៅសាកសួរពៅម្ចណ្ពពមោះធមមបាល ដដលលផថា ី
ោត់ពចះដង ឹ ធម៌អាថ៌ពរចើន
ព
ើ យបានោក់ខ្សនាោបថា ៖ ររសិនពបើពៅម្ចណ្ពឯងពោះររសាើ
សិរទា ី ងប ំ ននះម នពចញពទរតូ វដតោត់កាល ី ិ
ដតពបពោះររសា ា ពចញពយើងសុខ្ចតថ ើ ិ ោត់កាលឲ្យ។ ទ ី
បំផត ុ ពៅធមមបាលម្ចណ្ព បានពោះររសាើពោះពចញ ពោយសារបានសាថប់ពាកយ ពមឥង្រ្នធើពីអាថ៌កបា ំ ំងថ្នររសាើទាងប ំ ។ ី ពពលដដលមហារព
កូនឥង្រ្នើសា ធ កសួរ
ោ បានចាញ់ កពនះ ពោយធមមបាលម្ចណ្ព ីថ
ពោះររសាើសិរប ី ពនះរួ ច ោត់ក ៏រពមោត់រពះសិរសា (កាល) ប៉ុដនថមុននឹងោត់ ោត់ក ៏បានពៅកូនស្រសើ ី តំណាងឲ្យថ្ថងទាង៧ ំ នឹងរងទ ី កសមុ រទ ឹ
ររសិនពបើោក់ពៅអាោសនឹងរ៉ងពភល ំ ៀង
ពឆះដពី ររះដបករកដ រួចព
ើយ
មករឿប់រច ួ ផ្តថ ំថា កាលរបស់ឪពុកពនះ ររសិនពបើយកពៅោក់ពៅកបុងសមុរទ
ង
កបលមហារព ិ
ររសិនពបើោក់ពៅពលើុផនដ ី
ំ ល ់ទុកកបងរូងគុហារភបរំ ពះសុពមរុ។ ម្ចនដតយកពៅដក ុ ោ ក ៏ចាប់ោន់រពះខ្ ័ន ោត់សិរសា ិ
នឹងពធវឲ្យ ើ
ពពលផ្តឋ ំបុរតើទាង៧ ំ
ុ ចពៅឲ្យកូនស្រសើ កូនស្រសើក ៏ោ ំោបដដងហរ
ំ ល ់ទុកពៅភបរំ ពះសុពមរុ (សុដមរុ)។ បុរតើទាង៧បានររជុ ំោក់ពវនោបថា ររសិន រពះសិរសារពះប ិ តាពៅដ ក ំ ិ ិ ពបចរកវ ល ើ
ិ (ដផនដវី ល)
ពៅដល ់ខ្ួបចំពលើថ្ថងអបកណាដដលជាថ្ថងសង្រ្កកនថ
កូនស្រសើពោះរតូវមកដ
ិ រពះសិរសាបិតាររទកេណ្រឿ ំពីរជុំជំវុ ញភប រំ ពះសុពមរុជាពរៀងរ៉ល ់ឆ្នប ំ។ ិ តាមពិត
កូនស្រសើរបស់ោត់ម្ចនដល ់១២ោក់ឯពណាះ
ចម្លលក់មៅទ្បាសាទតាទ្ពហម
ពនះមា ៉ង មា ៉ងពទៀត កូនស្រសើៗរបស់ោត់ុតងររចា ំោប ពរពាះដតម្ចនោរររចា ំោប ដល ់ពវនអប កណាអប ក
មរតមម ូននាគ
ប៉ុដនថអបកមកដដងហម្ចនដតរឿ ំពីរោក់ពទ
ី ់ព ឹ ើ ងដដងហពៅ ឯអប កមិនរតូវពវនគម ឺ ិនរវរវល
ព
តុអី វ? ពរពាះព
ព
ើ យ ពៅសល ់មួយចំព
ើ យ។ ពរពាះ
តុដតកូនស្រសើទាង១២រតូ ំ វយកេពខ្ វះយកដភើក (បញ្ញ ដ ) អស់ពៅ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ៀង ព
ំ ើ យកូនស្រសើទាង១២ពនះពទៀតពសាតម្ចនដត៧
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-19-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ិ ពទដដលមកដដងហសិរសាម្ចតាបតាខ្ នជាពរៀងរ៉ល ់ៗឆ្នប ំពោះ (រូបចម្ចលក់ពៅជុំវញករព ិ ួល រព
ោ ពៅរឿសាទតា
ោ និងបោធយកថ)។ ី
ក. សិរទ ី មួ ី មួ ី យ សូមមិតថអបកអានពិចារណា និងពររៀបពធៀបពៅពមើល សិរទ ី យសទិតពៅពលើមុខ្
មុខម្ចនន័យថា ដប៉កខាងកាលឬខាងពលើ ដូពចើះវាដូចនឹងមងគលទមួ ក ី យដដលពៅពីខាងពលើុដរគពោរជុ ឺ ោក់បពងហយ លុបមុខ្ឬកាលពនះ គោត់ ចង ់ឲ្យយល ់ពីររសាើអាថ៌កបា ំ ំង ើ បានន័យថាររសាើយកទកមក ឹ ឺ ថ្នមងគលទមួ ី មួ ទងនឹងអវយវៈដប៉កខាងពលើ គស ី យ និងសិរទ ី យ គវាទាក់ ឺ ឺ ិ រសាពនះឯង។ ពតទ ើ កដដលយក ឹ មកលុបរគប់ោលទាងប ំ ពោះតំ ណាងឲ្យអវី? ទកតំ ណាងឲ្យ ទកច តថ ូ ោគររុសស្រសើ ពតកូ ី ឹ ឹ ិ កន ើ នោគររុស ស្រសើណាដដលម្ចនឧបនិសេ័យសនេំនវូ ទកច តថ ឹ ិ កតញ្ដូ ដដលអាចចាក់ទកពៅកប ឹ ុ ងពបះដូងរបស់ ព
រពះដម៉
ឹ ពរឿងរពះដម៉ រួចជួយពស្រសាចស្រសង ់គាត់ពចញពីអបាយភូមិបាន? ពរពាះដូនតាពយើងម្ចនពាកយ ើ យដង
ិ ទំពនៀមមួយឃាលថា ដម៉ឪគតកូ នដូចជារចវាររពដញ ចំុណ្កកូនគតដម៉ ឪវញដូ ចរពះដបរពរោយពតរពះ ិ ិ ើ
ឯណាកយនឹងដបររពះភង្រ្កថពៅខាងពរោយពោះ? ពតកូ តថ ើ នោគណាមួយ ដដលបានយកទកច ឹ ិ ពៅោង អកុសលកមមឲ្យរពះដម៉បាន? ងងុយ ព
ើ យពមលព ើ
ពតកូ តថរពះដម៉ ពៅលុបមុខ្ ើ នោគណាដដលបានយកទកច ឹ ិ
ពដម វង ើ ផឲ្យសា ី
ថ ព ំ ិ តរបស់រពះដម៉? ើ ញពីបណា
ខ្. សិរទ ី ព ង ពាកយ ើ រទូង ម្ចនន័យថាថ្ថងរតង ់រតូវយកទកពៅោងរទូ ី ី រ គសទ ឺ ិ តពៅពលើពដម ឹ ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចព
ប្រទូង
ោក់ ទក ុ នូវពបះដូង ពបះដូងជាទោក់ ទក ុ នូវចតថ ើ យ ប្រទូង គជាទ ឺ ី ី ិ ររសិនពបពយ ើ ើង
ពររៀបពធៀបសិរទ ី ព ូ មលប ់ ម្ចនន័យថា៖ ចូល ី ី រពនះពៅនឹងមងគលទព ី ី រ គកូ ឺ នររុសបំបួសោគកូនស្រសើចល ពៅកបុងរទូង រូងយកពបះដូងដម៉ឪមកពមើល។ ដតអតទនយ ័ ពៅកបុងសិរទ ី ព ី ីរ ទព ី ីរ
គម្ចនន័ យស្រសាលជាងមងគល ឺ
ពរពាះរោន់ុតយកទកមកលុ បលាងរទូងខាងពរៅ ពធវដូ ឹ ពរឿងខាងកបុងចតថ ឹ ើ ចពមឋចអាចដង ិ បាន
?
ពរពាះពរឿងខាងកបុងចតថ ដ ពៅស្រសាយ ពរពាះរពះដម៉ជាប់ចណ្ ំ ងអកុសលចតថ ររសិនពបើ ិ ទាល ់ុតយកបញ្ញ ិ
កូនររុសស្រសើចង ់ស្រសាយចំណ្ងចតថ កច តថ ិ ដម៉ឪ ទាល ់ុតកូនររុសស្រសើបំពពញនូវកតញ្ដូ និងកតពវទ ី គជាទ ឺ ឹ ិ ដដលម្ចននូវគុណ្ធម៌ នទបអាចយកពៅោងទ កច តថ កោត់អាចរួច ឹ ិ ពៅកបុងពបះដូងដម៉ឪបាន នធវឲ្យពួ ើ ើ ផុតពីអបាយភូមិបាន ដូចរពះសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើង រពះអងគបានបំពពញកចច ិ ជាកូនបានលែព ពោយរពះអងគបានសំ ុដងរពះធម៌ពរឿសពុទ នបិតា ពអាយបានទទួលនូវអមតធម៌ គរពះន ឺ ិ ពាវនថ ព មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើយ
ើយ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-20-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ិ គពោកបានសំ ចំុណ្កឯពុទ នម្ចតាវញ ពរចនូវអរយផលថា ិ ប ក់ ពោោោមសេពសាតា ពទៀងដតនឹងបាន ឺ ិ រតាស់ដង ិ ិ ពាវនថពៅឋានរព ឹ និងរតូវបរន
ិ ោ ពោក។ ចុះចំុណ្កកូនោគររុសស្រសើវញ
ដដលបានទទួល
មរតកពីរពះដម៉ គរពះពុ ទ នសាសោពនះ ពតអប គោរតបគុ ណ្ដល ់ម្ចតាបតា ឺ ើ កម្ច នបំពពញពសចកថលែ ី ឺ ិ បពងកត ច ស់នគរ ននះពទ? ើ ឬក ៏ដល ់រពះម្ចតាបតាម្ច ិ
ពតអប ើ កបានពដរើ តាមគនលងរពះយុគលបាទ រពះពុទ នជា
បរមរគូអបកពទ? ចពមលើយពនះ គកូ !… ឺ នោគររុសស្រសើពិចារណារួចពឆលើយពោយខ្នឯង ួល គ.សិរទ ី ប ង ើ ី ី គថ្ថង ឺ ោងចយកទកពៅោងពជ ឹ
គុប៉ ឺ កខាងពរោមពបពររៀបពធៀបន ើ ឹ ងមងគលទប ី ី គឺ
កូនររុសពធវជារពះពថាងចំ ុណ្កឯកូនស្រសើពធវជារពះោងោគ គអប ំ ី រចាប់ពផថើមចាកពចញពី ើ ើ ឺ កទាងព ម្ចតាបិតាពដម តរគួ សារថមី។ ចុះព ើ ផបពងក ើ ី
តុអី វ ក ៏កបុងសិរទ ី ប លុបោងពជើង? ពរពាះមងគល ី ីរតូវយកទកពៅ ឹ
ទាងប ំ ីជាកចច ើ ) ពពលដដលបំពពញរួចព ិ របស់ម្ចតាបិតារ៉ល ់រូបមដលរតូវបំពពញ(ពីសម័យនដម
ើ យចុង
ពរោយ គម្ចតាប តារតូ វដតោងពជើង បានន័យថា នដម វនរឿងជំពាក្់ទាងឡាយ ំ នហើយ ើ បលាងជរមះនូ ឺ ិ ី មកពធវទ ពោកខាងមុខ្(ដសវងរកសីលសម្ចធបញ្ញ ដ ) ទប់ទល ់នូវបាបអកុសលដដល ើ ព ី ឹ ងឲ្យខ្នឯងសរមាប់ ិ ួល ិ ពដរើ រគប់រចកលហកដសវងរកនូវបចចយ ពួកោត់កុ ងមួ ប យជវី ត ័ បួន(រទពយ)នដម ញ្ ើ បយក្មកច ិ ច ឹ មបុរត។ ដូពចើះ ី
កចច ុ ពរោយរបស់ម្ចតាបតាគ រកសា វ មី ភរោឲ្យកូ ិ នរួចដចករុលកនូ ំ វរទពយពៅតាមខ្នម្ចន ពួកោត់ ិ ចង ិ ឺ ួល បានបំពពញកចច ច ប់ព ិ ពៅដល ់ទបញ្ ី
ើយ
រឯកូ ី នររុសស្រសើរតូវបំពពញនូវពសចកថលែ ក្ ី របស់ខ្នតបពៅពួ ួល
ិ ិ ពដម ោត់វញ ដដលពួកោត់បានខ្ំពះុ ពារមួយជីវត ើ ផបំ ី ពពញកចច ិ ជា ររះររហ្ម។ ោរបកស្រសាយពនយល ់ មួយដបបពទៀតពីសិរប ី ររោរពនះ គតំ ួ ពចញពីទ ី ី ឺ ណាងឲ្យពួកោត់រច ស្រសាយព ព
ើ យ)។
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងទាវរគុកទាងប ំ ី (ខ្ព ំុ ញ ំ ប ុ ក
តុពនះពរឿង សិរប ី ីររោរ និងពរឿងមងគលទាងប ំ ី ម្ចនអតទនយ ័ ររហាក់ររដ
លោប ព
ើ យពរឿង
ទាងពនះ ំ សុទ នដតបានបងកបន ់ វូ អាថ៌កបា ំ ំងបណា ថ ំរពះម្ចតាបិតាមហានគរ វាខ្ុសពីមងគលសូរតដដលរពះ សម្ចមសមពុទ នរទង ់រតាស់សំុដងកបុងមងគល
៣៨ព្រការ
ពោះ។ មងគលរបស់ុកោរទាក់ទនពៅកប ិ ុ ងពរឿង
អាថ៌កបា ំ ំងររសាើរបស់រពះមម៉ម្ចចស់នគរ (ម្ចតាមហានគរ) ចំុណ្កឯមងគលសូរតដដលរពះសម្ចមសមពុទ ន រទង ់រតាស់សំុដងទាក់ទងនឹងមងគលរបស់មនុសេ និង ពទវតា ដដលកបុងោលសម័យពោះ ពទវតាបានចុះ
ិ មកសាកសួរមងគលពីរពះអងគពៅវតថ ពជតពនមហាវហារ ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ចំុណ្កឯពរឿងកបលមហារព ិ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-21ោ
ដដលទាក់ទងនឹងររសាើសិរប ី ររោរ ី
មកទល ់សពវថ្ថងពនះ
ពួកោត់ពៅដតមនសា ល ប់ ពៅដតសទិតកបុងសោានកូនដកោរររុសស្រសើរគប់ៗរដូវចូលឆ្នប ំថមី ព ិ របស់មហារព
ោ ពនះពទៀតពសាត បានរកសាយដុ ី ះោលរគប់រឿសាទថម
ដដលជាសាើរពះ
ពសថចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី (រឿសាទម្ចនមុខ្ ទ្ពហម) នហើយបានបនេល ់ទុកជាពករតំុណ្លរ ថ្ថងជាមរតកបណា ថ ំរបស់រពះដម៉ (ពរឿងរ៉៉វពនះ ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគមួយខ្ លះព
ិ ើ យសិរសា សទរបស់
ូ តមកដល ់សពវ
ើ យ)។
សរុបពសចកថមកពរឿងមងគ លបររោរកថ ី ររោរកថ គ ី ី ី ពរឿងសិរប ី ី ម្ចនដតកប ឺ ុ ងនគរដកោរពនះពទ ពរពាះ
ពួកោត់ បានដតងសាច់ពរឿងបញ្ូ ច លោយ
ំ ពៅកបុងរពះថ្រតបដក(ពុ ទ នសាសោ) កបុងគមពរពវទ (រព ិ ី
ោ ញ្ដ
សាសោ) ពរពាះវាជាពរឿងទាក់ទងនឹងម្ចតុភម ូ ិពនះ មិនរតឹមដតប៉ុណ្ឹ ត ងពទ ដូនតាអប កនគរពនះ បានតាក់ ដតងោយ
ំ ពៅកបុងជាតក
បញ្ញ ដ សជាតក
និងជាតកោោ
ដដលម្ចនពៅកបុងរពះពុទ នសាសោ
ពដម ើ ផបំ ី ភាន់ោក់ពរឿងពិតរបស់រពះមម៉មហានគរ។ ដូចជាពរឿងឥសីម្ចត់ទពវ ិ
សពវសិទ ន
រពះសុធន
រកុងសុភមតថ ិ ) ពុទ នដសន...។ល។ ឧ. ដូចពរឿងពុទ នដសនោងករងើ ឬោងដប់ពីរ កបុងសាច់ពរឿងោត់ចង ់ និោយពីម្ចថយទាងដប់ ំ ពីរ
ដដលបានទទួលមរតកពរពះមម៉ មហានគរ ី
ដថរកានូវពូជបញ្ញ ដ និងភាពថកុំពថកើងរបស់
រពះមម៉មហានគរបានព
(យកេពខ្ វះ) គពខ្ ដ ពៅសល ់ុតមក្វដភើកមួយចំព ឺ វះបញ្ញ
ប៉ុដនថទបំ ុ ពួកោត់ពំ អា ុ ច ី ផត
ើ យ ពរពាះរតូវពគពខ្ វះ
មក្វដភើក
ៀងដតប៉ុពណា ត ះ ពតពធវ ឹ ើ ដូ ើ ចពមថចឲ្យកូនដកោរបានដង
ពរឿងរបស់បុពជ វ នរពះដម៉ោគខាងពដម ថ ំមរតកងងតពៅព ើ បាន? ពបើអប កទទួល បណា ឹ
ើ យពោះ (ចូរពមើល
ោរពនយល ់នូវទំពរ័ ពល)។ ដ ដូពចើះ ពតពួ ឹ ពីសាវតាពិត ើ ពបកូ ើ នពកតពចញព ើ ី ម្ចថយដដលឥតបញ្ញ ើ កពគអាចដង របស់ខ្នបានមដរឬពទ? គព ឹ បានព ឺ ិ តជាពុំអាចដង ួល ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចមកព
ើ យ។ ចុះយកេដដលជាអប កពខ្ វះ ដកវដភើកជានរណា?
ំ ំងកូរសមុរទទកពោះ គយកេពគោន់ កាលោគ (និមតថ ូ កាល ើ យពីអាថ៌កបា ឹ ឺ ិ រប
រពះដម៉) ពបកាលពគជាអប ករគប់រគងពៅព ើ
ើ យ ពតអប ើ កពៅោន់កនធុយម្ចនររពោជន៍អី វ ? ដូចជាម្ចតា
ខាវក់ទាងដប់ ំ ពីរក ៏ោ៉ ងដូពចាើះដដរ ម្ចនដកវដភើកឯណាពដម កពួក ើ ផពម ឹ ពរឿងពិតរបស់ខ្ន ី ើលដង ើ ួ ល ពបមក្វដភើ ោត់ពៅសល ់ុតមួយចំព
ៀងោ៉ ងពនះ ព
ើ យមួយចំព
ៀងពនះ រតូវពកតម្ចនពរ៉គដភើ កខ្ លះពទៀត (ម្ចន ើ
រូបម្ចនពរ៉គពរពាះរូបជាសំ បុកថ្នពរ៉គ) ដដលពធវឲ្យភាពភល ឹ ចខ្ ពៅ ើ ឺ ពៅសល ់ដប់រឿ ំថ្ថងពោះ រតដតពៅពខ្ ើ ីល ពទៀត។ ពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងដដលដូនតាបានោក់ទក ុ កបុងពរឿងពរពង ពមោះរឿសាទ ពមោះភបំ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
និង
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-22-
ធមមជាតិ រួមទាងររថ្ពណ្ ំ ី ទំពនៀមទំោប់សាសោ រតូវដតបូកបញ្ូ ច លពករទាងអស់ ំ ោត់បានពូនគរដូចជាភបំ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
និងទំោយពផេងៗ…។ល។ ពបចង ់ដង ឹ ពរឿងពួកោត់ ើ
ពទបអាចដ ង ួ ោត់បាន ឹ ពរឿងរ៉វ៉ នក្រតំមែលរបស់ពក ើ
ពរពាះពរឿងពួក
ំ ួយកបុងពខ្តថពសៀមរ៉បពមោះថា រឿសាទ ើ យពួកោត់ពធវរឿសាទពៅពល ើ ើភបម
ិ ភបប ំ ូក ពបពយ គបូ ំ នន័យថា ពបចង ់ដង ូ ជា ភបំ របស់ពក ួ ឹ ពរឿងដ ៏ធំដច ើ ើ ងរត ឡប់ពាកយពនះមកវញ ឺ កភបម្ច ើ ោត់ ទាល ់ុតោ ំោបបូកភបទ ំ ទា ូ ងម្ចតុ ំ ភម ូ ពនះ ពទបអាចរកអាថ៌ កបា ំ ំងរបស់រពះដម៉ព ិ ើ
ើ ញ ពរពាះពៅពលើភបំ
ពោះ ោត់បានសាងរូបពសឋចលិងគ និងពោនីដ ៏ធំុដលសពវថ្ថងរតូវបានបំផ្តលញ ោត់បានរឿប់ពមោះផលូវ
ពៅោន់ភប បំ ូក គភូ ឬបណា ឋ ក់ពររៀបបដូ ឋ ក់ោបពដម ើ ផផ្ត ឺ មររោក់ ិ ី ចជា សតវខ្យងបណា ី ច ញ់ ទនាយោ៉ ង ដូពចាើះ។
ពាកយថា
បណា ឋ ក់ គម្ចនន័ យថា តៗោប ពៅកបុងភាគមួយខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីភបហា ំ ន់ជ ័យ ឺ
ឬរឿសាទហាន់ជ ័យ ចង ់ផាុំផុ ំ ន គ វូ ពរឿងរ៉វ៉ ដដលពគហាន់ជាចំែិតៗពោះ ទាល ់ុតផគុំតៗោប ពរពាះព ពរពាះទុដលពក តនូ វភាពរុងពរឿងពីអតតរបស់រពះដម៉ រតូវបាត់ោន (បាត់ទ)អស់ ពៅព ី ើ ី ី
តុអី? វ
ើ យ ពរពាះពួកពគ
បានលុបោនសាើមរបស់ោត់ (អាថ៌កបា ំ ំងកបុងមងគលទប ី ី រពះពថាងពតាងថ្សផ រពះោងោគ)។ ដូចពនះ ពទបោត់ កសាងរឿសាទមួយព ើ បានជាបាត់ទ?ី ពរពាះទុដល ី
ើ ងកបុងពខ្តថតាដកវ កបុងទតា ី ំងទពនលបាត់ទ ី រឿសាទតារព
ោ ចុះព
តុអី វ
ូ រោ ំមកនូវររភពទកចូ លទពនលពោះ បានបាត់ររភពពដម ើ វាអស់ព ឹ
ើ យ។
សពវថ្ថងពគពៅរឿសាទពោះថា ទពនលបាទ ី ពាកយថា បាទ ី និង បាត់ទ ី ពតពាកយទា ងព ំ ី រពនះ ពាកយមួយ ើ ណារតឹមរតូវជាង? សូមមតថ ិ អបកអានពិចារណា ពៅតាមោរបកស្រសាយខាងពរោមចុះ។ ឧ . ដូចទពនល ពមកុង (ពមគងគ) ររភពពដម ើ
ិ ូ រពចញមកពីភបទ ំ ពប ចុះទពនលបាទវី ញ ររភព ី
ពមកុងពនះ មតថ ិ អបកអានពិចារណាពៅពមល ើ ដដល
ូ រមកពីណា ? ព
ើ យទពនល
ំ ូង ពម មុន កុង (ពមពៅពីមុខ្កុង) ប៉ុដនថពពល ូ រមកពីដប
ូ រមកដល ់ពខ្តថកព ំ ង ់ចាមទពនលរតូវបទ(ទពនល បទ) ប៉មុ នាការបទនមពុ ំជាប់នឡើយ នមរតូវហូ មក្ដល ់ ិ ិ ិ
ទពនលបួនមុខ្នទបរតូ វបាត់ពាកយពម ( បាត់ោន) អស់ពៅព ើ
ើ យ។ ដបកទមួ ី យពមោះ ទសនេសាប ដបកទព ី ីរ
ពមោះទសនេបាសាក់ ដបកទប ោ ះ ទសនេធឬ ំ អ្នកល ី ពម ី
តុអី វ បានជាបាត់ពមោះពមកុង ?
ោនរបស់ពម រតូវពគលុបបាត់ ដានពៅព
ើយ
ឿង ព
ពរពាះសាើម
សពវថ្ថងបុរសដពណ្ឋើមពធវពមដតតាមព បា ពសាះ ើ ិ តគជា ឺ
(វរផធម៌សងកតព់ ម ឬលុបោនពម គឺ កុ ង សងកត់ ម៉ា )។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-23-
ិ ោត់បានឆ្នលក់ពរៀបរ៉ប់ពរឿងម្ចតា ពៅកបងចម្ចលក់ុផឋរ ចំុណ្កពៅរឿសាទទពនលបាត់ទ(បាទ )វ ី ី ញ ុ
មួយផ្តធ ំង ដដលសពវថ្ថងបានបាក់ធ្លលក់រជុះពៅពលើដខា ី ងមុខ្
ផលូវចូលរឿសាទពោះ។ ោត់បានឆ្នលក់
ក្ផតរប្រាសាទតាប្រពហ្ែ គៅទគនេបាទី ពរៀបរ៉ប់ពីបុរសម្ចបក់ កាលពាក់មកុដ ថ្ដោន់រពះខ្ ័ន ដលងខ្នទពទដលវ ងខាងពលើ កំពង ុ បរពទះពសះ ួល ដដល ម្ចនដក ពៅពលើរពទះពោះ ។ ស្រសថើទាងប ំ អប ង ឹ ស្រសថើបោក់ ី ី កពោះកាលពាក់មកកុដ ដលងខ្នទពទដលវ ួល ខាងពលើ ដូចអប កបរពទះដដរ ប៉ុដនថពគ
ឆ្នលក់ស្រសថើទាងប ំ ពោះ ស្រសថើទមួ ី ី យម្ចនរូបរ៉ងតូច ទព ី ី ររ៉ងធំបនថិច
ឯរូបស្រសថើទប ិ ពសោើនឹងបុរសបរពទះ ព ី ធំ ី ជត
ុ ឈរជា ើ យពៅពីខាងមុខ្និងខាងពរោយរពទះ ម្ចនកងទ ័ពកំពង
ជួរ ខ្ លះោន់កស ល ់ ខ្ លះោន់លំុពង ឬោវខ្ លះោន់ផិ ត ល និងខ្ លះពទៀតោន់ទង ់ជ ័យពៅឈរដ កំពង ុ ដក ំ នោះពចញ។ ឹ ស្រសថើទាងប ី តំណាងអវី?
ពតស្រសា ទា ើ ងប ំ ីោក់ពៅពលើរពទះពោះតំណាងឲ្យអវ? ើ ី
មរពទះ ដដល ព
ើ យោក់បរពទះ
ពួកោត់ទាងប ំ ីោក់ពោះតំណាងឲ្យពរឿងរ៉វ៉ កបុងមងគលទាងប ំ ីនិងកបុងពរឿងសិរប ី ីររោរ
(ស្រសើប)ី
ិ ចំុណ្កឯបុរសជាអប កបរពទះវញ
(ស្រសើប)ី
ពដម កបក ហ ញឲ្យកូនោគររុសស្រសើបានព ើ ផយកមកពប ី ើ
គជាអប កដក ថ ពំ រឿងរបស់ពក ួ ោត់ទាងប ំ ោក់ ពចញ ឹ បណា ឺ ី ើញ
និងដង ំ ំងពិតរបស់ ឹ ពីអាថ៌កបា
ស្រសថើពោះ គឺ រពះមម៉មហានគរ។
III.
ពោយខាលចដរកងមតថ ិ អបកអានពុំទាន់យល ់
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពលើកពរឿងដដលទាក់ទងនឹងពមោះភបំ
រឿសាទ និងភូមិ ស្រសុក.... ដដលម្ចនអាថ៌កបា ំ ំងបងកបន ់ វូ ពរឿងរ៉៉វរបស់ម្ចតាមហានគរ មកពនយល ់បក ស្រសាយជាបដនទមពដម ុតចាស់។ ើ ផឲ្យោន់ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-24-
ភបជា ំ ទដ ុតង ឬមនុសេពូនចាក់គរឲ្យពៅជាភបំ ភបម្ច ំ នពជើងភបំ ចពងកះភបំ ី ពស់ ដដលធមមជាតបានតាក់ ី ខ្ ិ រចមុះភបំ
ខ្ បងភបំ
កំពល ូ ភបំ ម្ចត់រង ូ ភប… ំ ។ ភបព ំ ិ តដមនដតជាដធ ី មមជាតិ ប៉ុដនថម្ចនពមោះស្រសពដៀងអវយវៈ
មនុសេដដរ(ពជង ត ះ។ ព ើ ចពងកះ រចមុះ ម្ចត់ ខ្ បង…) គខ្ ឺ វះដតបនថិចបនថួចដតប៉ុពណា
តុពនះព
ើ យ បានជា
រពះមម៉ោគយកគំនិតបណ្ត ា ំរបស់ោត់មួយចំនន ួ បញ្ូ ច លពៅកបុងពមោះរបស់ភបំ ពរពាះពរឿងរបស់ោត់គឺ ពូនពៅជាភបំ
ព
ំ លះពទៀតោត់បានឲ្យកូនោគសម័យអងគរ ើ យភបខ្
ពដម ុតចាស់នវូ ពរឿងព ើ ផឲ្យោន់ ី
តុបណា ថ រំ បស់ោត់។
រួមទាងអវ ំ ី ៗដដលទាក់ទងអាថ៌កបា ំ ំងររះម៉ែពនះ
កសាងរឿសាទបដនទមពីពលើភបពំ ោះ
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពរៀបរ៉ប់ពនយល ់ពីពមោះភបំ
រឿសាទ
ពដម ដល ់កូនោគទាងឡាយរោន់ ំ បាន ើ ផជាររពោជន៍ ី
ជាទុនសំ រ៉ប់រតិះរះិ និងពិចារណាពឈវងយល ់កបុងបណា ថ ំ ររះម៉ែ។ ១.ភបរំ ឿសាទភបប ំ ូក(ពខ្តថពសៀមរ៉ប) ពាកយពនះពបើរត ព
ិ ប់មកវញ គបូ ឹ ពរឿងរពះដម៉ ឺ កភបំ រពះដម៉ោត់ចង ់រឿប់ពយើងថា ពបើកូនចង ់ដង
ំ ងអស់ ំ ុដលម្ចនកបុងភូមរពះដម៉ មកបូកបញ្ូ ច លោប កូននឹងអាច ើ យជួយ ស្រសង ់រពះដម៉ កូនរតូវយកភបទា ិ
រកព
យពោយសនមត។ ់ ពរពាះរយៈពពលថ្នោរកពកតទ កដ រពះដម៉ (ររពទសរពះដម៉) ជាង ី ើ ញចពមលយមួ ើ ើ ឹ
រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំពនះ ពរឿងរ៉៉វរបស់រពះដម៉ពន ូ គរដូចជាភបំ ដដលកូនោគររុសស្រសើមនអាច គណ្ោនូវមហា ិ គុណ្ដ ៏ធំពធងពនះបានព
ើ យ គម្ចនដតរពះអរ ឺ
អាចរជាបនូវគុណ្ពនះបាន
ភបរំ ពះសុពមរុ ព
ដូពចើះព
នថសម្ចមសមពុទ នពទ ពទបរពះអងគ ម្ចននូវរពះបញ្ញ ដ ោណ្ ើ
រម្ចនសុភាសិតមួយឃាលថា ើ យពទបដកោ ើ
តុអី វ បានជាោត់យកពសថចភបរំ ពះសុពមរុ
គុណ្ម្ចតាបតាធំ ជាង ិ
មកពររៀបពធៀបោ៉ ងពនះ? ពរពាះោត់ចង ់
ពនយល ់រឿប់កន ូ ោគទាងអស់ ំ ថា៖ ពាកយ សុពមរុ ឬសុដម៉ គុម៉ ូ ដកោររស់កុ ងនគរពនះ ប ឺ ល ែ ជាពាកយសំ រ៉ប់កន ពៅស្រសថើុដលជាអប កបពងកតនូ វបុរតថាដម៉ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពៅកបុងភាគ១រួចព ើ កបុងរទឹសី អាចារយខ្ ថ លះថា
ើ យ។ ព
តុអី វ បានជា
គុណ្ដម៉ម្ចន១២គុណ្ឪពុកម្ចន២១?កបុងរទឹសី ពនះពប ថ ពយ និត ើ ើ ងមនបានយកគំ ិ
ពនះមករតិះរះព ិ ិ ចារណាពទ ពយើងចាស់ជារកររភពថ្នគំនិតពុំព
ើ ញព
ំ ីរ ើ យ។ តាមោរពិតពលខ្ទាងព
ិ ពនះ គវាដតមួ យពទ រោន់ុតបង្រ្ញ្ញ ច សោបពៅវញពៅមកដតប៉ ុពណា ត ះ ពពលណាពយើងោក់ពលខ្ ១ពីខាង ឺ មុខ្២ ពៅជា១២ ពពលណា ោក់ពលខ្ ២ ពៅខាងមុខ្ ១ ពៅជា ២១ ពលខ្ពនះគដូ ឺ ចោប ១២=១+២=៣ ២១=២+១=៣ មរតមម ូននាគ
(ពយញ្ជនៈ៣៣តួ)។ ចំ
មែកឯចំនន ួ ១២និង២១ពនះ គតំ ឺ ណាងឲ្យធ្លតុទក ឹ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
១២
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ និងធ្លតុដ២ ី ១
គជាធ្លតុ សទ ុ ន ឺ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-25-
ពុំុមនពណ្៌ោពរៀបរ៉ប់ពីគុណ្ព
១២ឪពុកម្ចន ើ យ ដម៉ម្ចនធ្លតុទក ឹ
ធ្លតុដ២ នជាងឪពុក ពទបដម៉ ម្ចនមពោសពញ្ចតោទន់ជាងឪពុក។ ី ១ ពរពាះដម៉បានបងហូរពៅធ្លតុទកពរចើ ឹ ើ ពបុវកដញកឲ្យោន់ ុតដវងឆ្នងយពៅពទៀត(គំនិតពនះបរនទសនគបំភាន់ ើ គំនិតននះជាររសាារបស់រពះមម៉ោគមដលគាត់ទក្ ុ ឲ្យនយើងរសាយ
រតឡប់នដម ើ បបំ ី មបក្ក្ូនោគ)
ពុំមមនសរមាប់មចក្ចំនន ួ គុែមម៉ឪ
នឡើយ នរពាះ១២=១+២=៣ ២១=២+១=៣ (ររសាាពយញ្ជនៈ ៣៣តួ)។ ពពលណាកូនោគររុសស្រសើពន ័ ោ ន ប នគរនឹងរុងពរឿងព
ិ ចសម័យពោកធលក ដូពចើះព ើ ងវញដូ
នតាពយើង ោត់បានកសាងរឿសាទ ើ យពទបដូ ើ
ោគព័នន ផុសពៅកណា ឋ លទកពោះ (សូមពមលរល ង ់រូប) ពររៀបដូចនគរពោកធលកដដលអដណ្ថតកបុងមហា ឹ ើ សាគរដ ៏ធំពធងពោយអំ ណាចកម្ចលង ំ សាមគគព័ ន ប របស់ ី នោ ព
កូនោគររុសស្រសើពរជាងរឿសាទពោះឲ្យផុស
ើ ងផុតពីទក ឹ ដូចរូបរឿសាទោគព័នពន នះ។ ិ ជ ពនយល ់រួចព ទក តថ ឹ = អំ ណាចទកច ឹ ិ បរពទសដដលរគបពីពលើុកោរ(មពោគមវជា
ោគពីរ=កូនោគររុសស្រសើ(ខ្ព ំុ ញ នយល ់ពៅមងគលបីនិងសិរប ី ីរួចព
ើ យ)
ើ យកបុងភាគមួយ)
រឿសាទ=ភាពសឋុកសឋមរភ ង ុ ពរឿងពីអតតោល ី
ោគព័នន = កូនោគររុសស្រសើសាមគគពវញចូ លោបជាធលុងមួយ (រួមចតថ ី ិ ដតមួយ)។ ពោយោរដវកដញកពនះ ពោយភាពមនយុ តធម៌ ពនះ ិ ិថ
ពទបពយ ឹ ថាពគបានបំុបកម្ចឋយឪពុក ើ ើ ងដង
ដដលវាខ្ុសពីរទិសី កប ថ ុ ងរពះពុទ នសាសោរបស់រពះសម្ចមសមពុទរទង ់រតាស់
សដមឋងថា គុណ្ម្ចតាបតាគ ុ គុណ្ដដលមនអាចយកទំ ិ ឺ អននថគណ្ ិ បានព
បុរសស្រសថើពអាយដបកោប
ំ ឬចំនន ួ ណាមួយមកពររៀបផធឹម
ើ យ។ ប៉ុដនថចពំ ពាះដូនតាដកោរ បានយកភបរំ ពះសុពមរុមកពររៀបផធឹមពោះ ពរពាះដតគុណ្របស់ម្ចតា
បិតាធំជាងភបពំ ោះពៅពទៀត។
រឯគុ ី ណ្របស់ម្ចតាបិតា
រពះអងគរទង ់រតាស់សដមឋងថា ររសិនពបើម្ចតាអត់សីល បតាអត់ សីល ិ បតាពរពាះព ិ
គុណ្គពសចកថ លែ ឺ ី ម្ចតាម្ចនពរចើនជាង តុអី ? វ រពះអងគរតាស់សដមថងថា ទមួ ី យ ោរ
មកនូវមមរដូវ បតាពធវ បានពោយក្រម ទព ិ ើ ី ី រោរពរ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ប្របាសាទនាគព័ នធ រដូ វម៉នទឹ ក
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-26-
ថ្ផធបុរត បតាពធវ បានពោយក្រម ទប រតនូវបុរត ិ ើ ី ោរររសូ ី
បតាពធវ បានពោយក្រម ទបួ ិ ើ ី នោរបំពៅពោះ
ោងមូរតោមក ពធវបងគ នឲ្ ់ យកូនររុសស្រសើពោះ គប បានពោយក្រម ដតពបប ើ ឺ តាពធវ ិ ើ ើ តាម្ចនស ិ ី លឬក ៏ម្ចន នូវគុណ្ធម៌ពផេងៗពទៀត
បតាម្ចនគុ ណ្ធំជាង ិ
ឬធងនជា ់ ងពៅតាមគុណ្ធម៌របស់ឪពុកពោះ។ រួម
ពសចកឋមក គុណ្ ម្ចតាកឋី បតាកឋ គណ្ ុ គគុ ចន ំ ន ួ បាន ឬយកទំ ី ិ ី គអននថ ឺ ឺ ណ្ដដលមនអាចរ៉ប់ ិ វាស់ុវងពសចកថលែ ួ ោត់បានព ី របស់ពក
ើ យ ពនះចំពពាះដតម្ចតាបិតាដដលពធវរពះរព ើ
ំ អវី ពៅ
ោ ពិតរឿកដឲ្យកូន
ិ ោ វហារធម៌ ទាងបួ ំ នពោះពទ គុណ្ពោះក ៏
ដតររសិនពបើពួកោត់ពំ បា ុ នបំពពញោតពវកចច ប រព ិ ឲ្យរគប់កុ ង
ចុះពខ្ាយពៅតាមលំោប់។ ប៉ុដនថពទាះបជាោ៉ ងណាក ៏ពោយ ី
មម៉ឪរគប់រប ូ សុទ នដតជារពះអរ
នថរបស់
កូនររុសស្រសើជា ទមកេមេយបុ គគល ( បុគល គ គួរពោរពថាវយបងគ)ំ គជាបុ គល គ ដដលរតូវទទួលនូវោរតបសើង ឺ ពីកូនោគររុសស្រសើ។ ដូពចើះចង ់ឲ្យនគរម្ចនម ពូនផឋុំកម្ចលង ំ សាមគគឲ្យោ ល យពៅជាភបំ ី
ិ ទឫទ ិ ន ររុ ិ ន ងពរឿងព
ិ កូនដកោរររុសស្រសើរតូវដត បូកភបគ ំ ឺ ើ ងវញ
ពទបអាចរុ ញរចាននូវបាបអកុសលកមមពីអតតោល ើ ី
ឲ្យរពបក ើ
ឃាលតពចញពីអាទពទពដកោ រ(រពះមម៉មហាោគ) រួមនិងកូនោគទាងអស់ ំ ោបផង។ ិ មិតថអបកអានជាទពោរពរ៉ប់ អានពពលពនះពទបពយ ី ើ ើ ងយល ់ថា ពគយករទឹសី ថ បំភាន់មក្បំុបកក្ូន ោគររុសស្រសើ ឲ្យដបកោបកយស្រសួលពួកពគរគប់រគង ដបកសាមគគសា ពតពពលណា ី ល ប់ម្ចនសាមគគរស់ ី ើ
ើ៎
ិ ពទបកូ នោគររុសស្រសើអាចព័នោ ន ប នឡើងវញបាន? ើ
២.រឿសាទភបហា ំ ន់ជ ័យ ឬភបហា ំ ន់ជ ័យ (ពខ្តថកព ំ ង ់ចាម) អតទនយ ័ ថ្នពាកយភបំ ឬរឿសាទពនះ ខ្បា ំុ ញ នបកស្រសាយពនយល ់រតួសៗរួចព មួយ ប៉ុដនថពពលពនះខ្រុំ ញ ោន់ុតចង ់បញ្ញ ជ ក់បដនទមថា ព ជាចំែិតៗ? រ
តុអី វ បានជាពួកោត់ រតូវហាន់ពរឿងរ៉៉វភបឲ្ ំ យពៅ
ូ តដល ់ពៅបាត់ោន បាត់ទ ី សូមផុតខ្ អ ំុ ញ ប កស្រសាវរជាវក ៏លំបាកផថុំ ពដរើ រកទពដ ើ ឬររភព ី ី ម
ពដម ួ ោត់មកផគុំ ើ របស់ពក
ឲ្យពចញជាសាច់ពរឿង
សាវតាពិតរបស់ខ្នពោះ។ ពរពាះខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព ួល ជីវតាោវន់ និងពរឿងោត់ជាប់
ូ រដ
ពដម ់កូនដកោរ ើ ផយកមកពនយល ី
ដដលចង ់ដង ឹ
ពៅកបុងឯកសារ ើ យពៅកបុងភាគមួយ ពរឿងបសាចពស់ ិ
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងគុក សមុរទទកពោះ ពតអប ឹ ើ កពទាសម្ចនសិទអំ ិ ន ណាចអវី ឬមួយ
ម្ចនពសរភាពដូ ី ចជាអប កជាពោះ មរតមម ូននាគ
ើ យ ពៅកបុងសាើថ្ដភាគ
គម ចោបពទ ឺ នដូ ិ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ដូពចើះព
រពចះដតផ្តលស់រូ រទ ថ រកុ ើ យពទបនគរដកោ ើ ី ង ពី
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-27-
តំបន់មួយពៅតំបន់មួយពុំពចះឈប់ឈរ។ ោលរពះដម៉ពៅអាចដបងភាគលួចពចញពីគុកបានពោយឫទ ិ ន រពះដម៉ពចះដតមកពនយល ់រឿប់ពីគំនិត
របស់ោត់ឲ្យកូនោគធំជាងពគគពសឋ ច ឺ
ររពទសពៅតាមគំនិតនិងឱវាទរបស់ោត់ ( ពនយល ់រួចព
ើ យកបុងភាគមួយ) ព
ដដលជាអប កដក ឹ ោំ
តុអី វ បានជាខ្ថា ំុ ញ ពសថច
អប កដក ឹ ោ ំររពទសជាកូនោគធំជាងពគ? ពរពាះពសឋចមួយភកេ ិ ុ សងឃមួយ សុទ នដតជាអប កអាចរជកពរោម ំ ូលពកផឿងស្រសោោគ (ពរពាះវាង ដប ំ និងវតថពគររក់ពកផឿងស្រសោោគ) បានទាងយប់ ំ ទាងថ្ថង ំ ពរៅពីពភទ
ទាងព ំ ី រពនះពចញ គពុ ំ ថ្ថងនឡើយ លុះ រតាមត ឺ ំ សវូ ម្ចនឱោសចូលរជកពរោមមលប ់រសការពះដម៉បានទាងយប់ ំ ូលស្រសោោគ នពលម្ចនបុណ្យទាន ពទបអាចចូ លពៅរជកពរោមមលបដ ់ ប ើ
(រពះដម៉)
បានមឋងម្ចកល។
មា ៉ងពទៀតថាបក់ដក កដថរកា និងសើងមរតកផ្តធល ់ពី រពះដម៉ (ពដរើ តួជាពមោគ) ឹ ោ ំររពទស(ពសឋច) គជាអប ឺ ពដម ភម ូ ពនះ។ សពវថ្ថងទវតថ ងផធុក និងដថរកានូវបណា ឋ ម ំ រតក ើ ផរកាពៅម្ចតុ ី ិ ី អារ៉ម ដដលជាទកដនល ី សិលផៈវរផធម៌រពះដម៉មួយចំនន ួ បាន ដររររួលអស់ពៅព ិ ផ្តលស់មកុដបរពទស យកមកជំនស ួ វញ។
ើ យ ពរពាះឈប់រកាមកុដដម៉ ព
ើ យោ ំោប
ពតមក ដដលពគររក់បិទបា ំងពៅពលើ ើ ុ ដជាអវ?ី មកុដគជាពកផឿង ឺ
ំ ូល(កាល) ពរពាះពាកយពកផឿងពនះ ដប
ម្ចនបងកបន ់ វូ អតទនយ ័ ររសាបពពលពយើងររក់ពកផឿង គពយ ឺ ើ ងយក
ពកផឿងពៅពាក់រោលពលើថ្ដរដណ្ង។
ដូចពនះពាកយពកផឿងពាក់រោល
ិ រតលប់ពាកយមកវញ
គកាល ឺ
ពាក់ពរគឿង ពតរតូ ពរគឿងរបស់រពះដម៉ មកុដរពះដម៉ គពកផឿង ប្រសកានាគ ឬពកផឿង ើ វពាក់ពរគឿងអវី? គពាក់ ឺ ឺ កាច់ ប៉ុដនថសពវថ្ថងវតថនិងទលំ កូនោគររុសស្រសើ ី ពៅភាគពរចើនៗររក់ពកផឿង ដដលោ ំចូលពបរមទស។ ី រតូវពិចារណាពមល សពវថ្ថងពនះ ទ្ពំ ទ្បទល់ទ្បមទសមដើ រមៅមលើដត្មៅអនាគត្ ី ទ្ពំ ទ្បទល់ទ្ត្ូវមដើ រមៅមលើកាល។ ើ ពរពាះព
តុអី ? វ
ពរពាះពកផឿងដដលជាពរគឿងររក់លំពៅឋានសពវថ្ថង
បរពទសជិត ខាងចំុណ្កឯពកផឿងដកោរ ឈប់ម្ចនររក់បិទបា ំងពទៀតព ម្ចនរតាដកោរសល ់ពីសម័យពដម ើ
សុទ នដតម្ចនផ្តលកសំ ោល ់ពមោះ ើ យៗពកផឿងដកោរចាស់ៗ ដដល
ពគរុះពរយកមកវាយកំ ី ពទចចាក់សាបអស់ព
ំ ូល) ដលងម្ចនពាក់មកុដដកោរពទៀតព (ដប ដូចជាភបរំ បស់រពះដម៉ុដលខ្បា ំុ ញ នពមលព ើ
ើ យ។
ដូពចើះកាលដកោរ
ឋ គ ំ ន ំ ិ តដ ៏ធំ ើ យ ពនះរោន់ុតជាចំណ្ុចតូចមួយ ពៅកបុងបណា
ើញ
គួរយកមករតិះរះគ ិ តព ិ ិ ចារណា
ពរពាះរលងដតព ំ ី របី
ជំោន់ពទៀតពកផឿងទាងពោះន ំ ឹ ងអាចោលយពៅជាភសថុតាងរពំមួយរបស់បរពទស ដដលពយើងលំបាកនឹង ររដកក។ ដកោរឈប់ររក់ពកផឿងដដលម្ចនផ្តលកសញ្ញ ដ សំ ោល ់ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
អតថសញ្ញ ដ ណ្ជាតិ ពទៀតព
ើយ
ពបើកូន
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-28-
ោគសម័យពនះមនចាប់ អារមមណ្៍ពទ ិ
ពរោះថាបក់នឹងពកតម្ចនចំ ពពាះមនុសេជំោន់ពរោយ ើ
មំពង់គៅ) ដដលពយើងសពវថ្ថងបានយកអតថសញ្ញ ដ ណ្បរពទសមកពាក់ខាងពលើកាល ព ពីពលើទាងពនះ ំ មនកយពុ កផុយព ិ
ើ យពរគឿងររក់
ើ យ វាមានអាយុកាលមវងជាងមនុសស។
៣.រឿសាទភបជ ំ ស ំ ស ី រូ ឬភបជ ី រូ (ពខ្តថតាដកវ) អតទនយ ័ ដដលខ្បា ំុ ញ នពលើកមកពនយល ់
ស្រសាយព
(ទ ូមគៅ
គខ្ ំុ ញ ំ បា ុ នយកពីពរឿងពរពងដដលទាក់ទងនឹងភបំ ឺ ព
មកបក
តុនិងផល ដដលពកតម្ចនពរឿងរ៉ វ៉ ជាគំនិតអចឆរយៈ ិ ដដលសពវថ្ថងពនះ ើ
ពគបាន
ំុ ញ កដតពមោះពិតរបស់ភន បំ ិ ងរឿសាទមកពធវអតា ទ ធរាយដតមឋ ង ពដម តឋ ើ ផឲ្យម ើ យ គខ្ ឺ យ ើ ិ ី ិ អបកអាន
ជួយពិចារណា នូវព
ររសិទោមថា (កមពុជារ៉ជាណាចរកអចឆរយៈ)។ ិ ពតនគរពនះ ម្ចនអចឆរយៈពៅរតង ិ ់ណា? មិតថអបកអាន ិន ើ ចាស់ជារជាប
រួចចាប់ពផថើមយល ់នូវគំនិតអចឆរយៈរបស់ ិ ម្ចតុភម ូ ិ តាមរយៈសាើថ្ដបណា ថ រំ ពះដម៉
មហានគរ (ភាគ១) ដដលអប កបពងកតភាពអចឆ រយៈទា ិ ងអស់ ំ ពនះ ើ
គសុ ឋ គ ំ ន ំ ិ តបណ្ឍិតរបស់ ឺ ទ នដតជាបណា
រពះដម៉មហានគរ ដដលពីមុនពយើងជាកូនោគររុសស្រសើ ពុំបានដង ឹ និងយល ់ព រជាវផង។ ដតពពលពនះពទបពយ ើ ើ ងរកព ោ ំោបពជរោត់រ៉ល ់ៗថ្ថង។ ព
ំ អ ំុ ញ ប កស្រសាវ ើ យ រួមទាងខ្
រយៈពនះគ ិ ជាដម៉ ុដលកូនដកោរភាគពរចើន ើ ើ ញ អប កបពងកតភាពអចឆ ឺ
តុអី វ បានជាពគ ពធវរឿសាទភប ជ ំ ីសរូ ពៅពលើកំពល ូ ភបដ ំ ៏ខ្ ពស់ ព ើ
កសាង ជីកភបំ ោលយជារពដ ឋ ដូចជាគុក ពទបោត់ ចាប់កសាងរឿសាទ? ើ
ើ យដបរជាអប ក
ពនយល ់ពាកយ (ភបជ ំ ស ី រូ ) (តាមវចោនុរក្ម សនមាចរពះសងឃរាជជួន ណ្តត) ភបំ = ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព ជី
=
ើយ
អប កដដលបានបួសជាសាមពណ្រ ព
ិ ជី បុរសស្រសថើុដលពៅ ើ យសឹកមកវញពគពៅថា
សម្ចទានសីលក ៏ពៅថាជី (តាជី ដូនជឬ ី យាយជ)ី សូរ = សូរ ស័ពធ សំ ព
ង
សូរ = (បា.សំ ) សូរៈ អង ់អាច ោលហាន អាចហា៊ន ដដលម្ចនចតថ ិ ពម្ចះមុត ពកលៀវោល.... ភបជ ំ ីសរូ = គជ ធ ំព ឺ ីុដលម្ចនស័ពស
ង អង ់អាចោលហានពម្ចះមុត ពលើជីទាងឡាយពរពាះជ ំ ីសរូ គឺ
ជាទខ្ ងពួ ំ ង គកំ ូ ពលើជីទាងអស់ ំ ។ ដូចសាពនបុរ៉ណ្មួយ ដដលសទិតពៅពខ្តថពសៀម ី ពស់ពលើសទទាបទា ី ឺ ពល មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ រ៉ប ម្ចនពមោះថាសាពនកំពង ុ កឋី ព ជីុរកងម្ចនន័យដូចពមថច? ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-29-
ើ យសាពនពោះោត់សាងពីពលើដងសធឹងមួយ គសធ ឺ ឹ ង ជីុរកង។ ពតើ
ុ កឋម្ចនន័ យដូចពមថច? ើ យសាពនកំពង ី
ជុ យរពះដម៉មនបាន ពរពាះោគកាល១៤ ពៅ ី រកង = ជោ ី ត់ខាលចញពញើត ពធវម ើ នបានឬជួ ិ ិ ខាងពលើសាពនកំពង ុ ពកតកឋ ោ ុ កថ)ី ចំុណ្កឯជពី ើ ី ឋ ំោប (កំពង
ើ ងមកស្រសាយ
និងទប់កោត់ ៗខាលចដរកង ពោះកឋរពះដម៉ ពៅខាងពលើមិនរួច ពទបដូ នតា ីឋ ី ើ ពយើងសាងសាពនកំពង ុ កឋពនះពៅពល ី ើសធឹងជីុរកង ទុកឲ្យជីជាអប កស្រសាយ កឋពោះព ី ិ ចារណា។
ខ្នឯងជាពូ ជទាប ួល
ពរឿងអវី ហា៊នមកតតា ំងកឋពៅខាងពល ី ើ ោគពៅសាពនកំពង ុ កឋី
ពៅកបុងទកខាងពរោមសា ពន ឹ ពោយមនខា ល ចដរកងពោះ? ិ
និងោគពៅោនរពះគំលង ់
គដូ ឺ ចោបប៉ុដនថ
ខ្ុសោបរតង ់ ោគពៅកំពង ុ កឋី កាលរឿ ំបួនពៅពីពលើរឿ ំ ព នាគកាល៩ មលើកាល៥ (សាានកំ ពង់ ក)ី ត បំបាត់ោន ព
ើ យម្ចន
ស្រសថើម្ចបក់ឈររទពីខាងពរោមោគ សពវថ្ថងរតូវពគោប់រប ូ ស្រសថើខាងពរោម ោគបាត់ព
ើយ
ពយើងពមើលពសធើរដតពុំយល ់
ពរពាះពួកពគចង ់លុប
ិ គកាល៥ ើ យស្រសថើពោះគតំ ឺ ណាងឲ្យរពះមម៉ោគ។ ចំុណ្កឯោគពៅោនរពះគំលង ់វញ ឺ
ពៅពីពលើកាល៩និង៧ បង្រ្ញ្ញ ច ស់ោបជាមួយនឹងោគពៅកំពង ុ កថី (អាថ៌កបា ំ ំងររសាើបង្រ្ញ្ញ ច ស់ោបពនះ ខ្ ំុ ញ នឹងពនយល ់នៅភាគ៣)។ ពយើងរត
ិ ប់មកតាមោនអាថ៌កបា ំ ំងភបជ ំ ស បានជាដូនតាពយើងោត់ជក ី រូ វញ ី
ភបរំ ច ួ កសាងរឿសាទ ពរពាះោត់ចង ់រឿប់ថាជីសរូ ដដលកំពល ូ ពលើ ជី ទាងឡាយ ំ រតូវពៅជួយរពះដម៉ កំពង ុ ជាប់គក ុ ពោះ ខ្នោត់ ក ៏ជាប់គក ុ ដូចរពះមម៉មដររគាន់មតតចជាង គយកថល ឺ ិ ុកមៅលុបទ្ត្ពាំង ពពល ួល ណាពទបលុ បជ ត ិ ើ
ើ៎ ។
រពះមម៉ ខ្ព ុ នពនយល ់ព ុំ ញ ំ បា
ចំុណ្កឯពរឿងដដលពគឆ្នលក់ពៅពលើុផឋរ
ំ ពុ ោនី
ើ យទុកឲ្យមិតថអបកអានពៅទសេោរឿសាទ និងពិចារណាតាមសាច់ពរឿងរបស់
រពះដម៉ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ជា
មរតមម ូននាគ
និងរឿសាទដដលពគពធវប ើ ទ ិ
ូ រដ
ពោះចុះ នឹងបានដង ឹ ពោយពិសាឋរខ្នឯង។ ួល
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-30-
៤.រឿសាទភបបា ំ យ៉ ង ់ពោរ (ពខ្តថតាដកវ) ពាកយ (បយ៍ង គ ឬបលលងក ័ ) ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគ១រួចខ្ លះព
ើ យ ដដលខ្ពំុ ញ លើកយកមកសរពសរពនះ
ពដម ើ ផបញ្ ឹ ពរឿងរពះដម៉ រួចជួយគាត់បាន ី ូ ច លពៅកបុងពរឿងភបំ ដដលទាក់ទងនឹងពករតំុណ្លរពះដម៉ ចង ់ដង
ទាល ់ុតបូកភបឬ ំ ផគុំភ។ បំ ពរឿងរ៉វ៉ ទាក់ទងនឹងភបពំ នះ ពសថចជ ័យវរ មន័ទ៧ោត់ បានឆ្នលក់ រូបពរឿងទុកពៅកបុង ី រឿសាទ
តារព
ោ
ដដលរឿសាទពោះោត់
ពធវឧទ ើ សឲ្យ ិធ
រពះមម៉។ ោត់បានឆ្នលក់សាច់ពរឿងរបស់ស្រសថើម្ចបក់ ឈរពលើ
ផ្តកឈូក
កំពង ុ ដតដុះព
ើ ើ ងរទស្រសថពោះ
យកពៅោក់ពលើ
ិ បលលងក ័ ទពទខាងពលើ វញ ដដលបលលងក ័ ពនះ ោត់ធ្លលប់អងគុយពី អតត ី ព
ពោយក្មមអកុសលពធវឲ្យោត់ ធ្លលក់ចះុ ពៅពរោម។ ើ
ើ យពៅកបុងរូបពនះដដដល ោត់ឆ្នលក់សកមមភាពសរតូវ មក
ពីរគប់ទសទ ិ ី ដដលកបុងថ្ដម្ចនោន់ោវ លំុពង បុកចាក់ពៅ ??????? ? ?????????????????? (??????????????????? ) ចងពពៀរ ព
ពលើោត់ ពរពាះពួកពគមិនចង ់ឲ្យស្រសថើពនះ មកអងគុយពលើបលលងក ័ ិ របស់ខ្នវ ួ ល ញព
ើ យ។
ធមមតាពពៀររដមងរមាងប់ពោយោរមិន
ពទាះបជារោយអស់ ពៅថ្នដផនដក ួ ី ៏ពពៀរពវរ៉របស់ពក ើ យពពៀរពនះពបអប ើ កមនស្រសាយពទ ិ ី
អប កមនរមា ង ប់ដដរ (ពនះជាពាកយពររៀនររពៅរបស់រពះសម្ចមសមពុទ ន សមមាងពរឿសយកេន ិ ិ ី និងោងកុល ធតា) អតទនយ ័ រូបចម្ចលក់ពរឿងខាងពលើពនះ ទាក់ទងនឹងពរឿងភបបា ំ យ៉ ង ់ពោរ។ ព ី
ើ យពៅពលើភបពំ នះម្ចន
ិ ដ ណ្ រពះបាទថ្ដខ្ ី ល (ជាកូន) រពះោងសក់រកអូប រពះពោ រពះដកវ រឿសាទ បាយ៉ ង ់ពោរ ដុបវញ្ញ ព
ិ ន ំ ច ូ និងម្ចន ើ យម្ចនពមោះភបំ បាយ៉ ង ់ពោរ សក់រកអូប ដុកសាវគយ រពះបក សំ ពៅលូន វហារច ិ ភបត
ទំនប់បុរ៉ណ្មួយពៅថាទំនប់អរូ បោធយព
ំ បា ំុ ញ នដកស្រសង ់ពចញពីទសេោវដថម ី ួយ ។ ើ យពមោះទាងពនះខ្
៥.រឿសាទភបតា ំ ព៉៉(ពខ្តថតាដកវ) រឿសាទភបពំ នះម្ចនភាពបាក់ុបករទុឌពរទាមោ៉ ងខាលង ំ ព
ើ យរឿសាទពនះម្ចនទាវរចូលដតមួយ
ពទ ពៅខាងពលើទាវរម្ចនចម្ចលក់ុផឋរមួយផ្តធ ំង សពវថ្ថងបានរជុះធ្លលក់មកពលើដពី ៅមុខ្រឿសាទ។ រូបកបុង មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-31-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ចម្ចលក់ុផថរពោះ រតូវពួកទុចរច តោប់ ិ បំផ្តលញអស់ព
ើ មរូប គពរឿងកូ រសមុរទ ើ យ ដតពបពម ើ លតាមោនសា ើ ឺ
ំ ំ ថមពនះពបពម ទកពោះ។ ពៅកបុងរឿសាទពោះម្ចនថមធមមជាតមួ គ ល ់រូប ឹ ិ យដុធ ើ លព ើ ី ខាងមុខ្ទាវរ មនអាចសា ិ រ៉ងបានព
ើយ
ទាល ់ុតពដរើ ពៅឈរពមលព ើ ី ខាងពរោយរឿសាទ
ដដលបាក់ុបកមួយចំព
ៀងខាង
ពរោយ ពទបអាចពម លយល ់ពីថមធមមជាតពោះ។ ដូនតាដកោរោត់បានយកបណា ឋ គ ំ ន ំ ិ ត ពៅបងកបទ ់ ក្ ុ កបុងថម ើ ើ ិ ពរពាះថមពោះជារ៉ងកាលោគពបើកពរពារកប់រតឹមក ព
ឬរកុងពីពលើ (បកេ ី ើ យរតូវពគពធវរឿសាទរគប ើ
ចា ំរកុង)។ ពបន ូ កាលោត់ធម ំ ឹងៗ ល ពតឲ្យោត់ ពចញមកពមថចរួច? ពរពាះម្ចត់ទាវររឿសាទតូចជាង ើ ិមិតារប ើ កាលោគ
ដដលជាថមធមមជាតពោះ ិ
ពនះជាររសាើអាថ៌កបា ំ ំងទាក់ទងនឹងរពះមម៉ោគ
ដដលបាន
ររតសា ំ ព៉៉ពនះ ម្ចនពៅសល ់ោនសាើមទុកដល ់សពវថ្ថង ដដលពយើងជាកូនដកោរ ិ ទ នទុកកបុងរឿសាទភបតា
រតូវពិចារណាបំុបកបណា ឋ គ ំ ន ំ ិ តរបស់ពក ួ ោត់ នហើយោត់អាចពចញមកពរៅរួច ទាល ់ុតម្ចនអភូត ព
តុធមមជាតិ រយះដ ី ឬរញ្ួ ជ យដ.ី .... ពទបអាចពចញព ួ ។ ើ ីទឃុំ ី រច ៦. ភបរំ ទង ់ (សពវថ្ថងពៅថាភបទ ំ ទង ់) (ន័យពិតពីពដម ំ ត) ើ គពដ ឺ រើ រកទង ់) (ពខ្តថកព ព
តុអី វ បានជាោត់ោក់ពមោះភបថា ំ រកទង ់ ពរពាះពៅតំបន់ពោះ ម្ចនពមោះថាដងទង ់ (សពវថ្ថង
ពមោះថាស្រសុកដងទង ់) ពបពយ គទង ់រពះដម៉បានបាត់ពៅព ើ ើ ងពិចារណាដសវងរកពាកយពិតពៅទពោះ ី ឺ
ើយ
ពៅសល ់ុតដងទង ់ប៉ុពណា ត ះ។ ពរពាះភាពរុងពរឿងរបស់រពះដម៉ពីអតត បានធ្លលក់ចះុ និងលិចក្ប់បាត់ពៅ ី កបុងសមុរទទកពោះនៅព ឹ ព
ិ ើ ងវញ
ពរពាះព
រកព ើ យ សពវថ្ថងពនះមនទាន់ ិ
តុដតពយើងមនដ ង ឹ ិ
ើ ញទង ់រពះដម៉ពៅព
ពទបោ ំោបបងហូតទង ់រកពពើ ើ
ទង ់រកពពើ និងទំនញ ួ ពររតដខ្ភជុប ំ ិណ្ឍ ពកតព ើ
ើ ផយកមកចងបងហ ើ យ ពដម ី ូត
(ពៅកបុងភាគ១)
ពតពករតំ ុណ្ល ើ
់រកពពើ និង ើ ងពីសម័យណាមក? តាមោរស្រសាវរជាវររវតថទង ិ
ទំនញ ួ ពររតដខ្ភជុប ំ ិណ្ឍ ដដលទាក់ទងនឹងពរឿងពររតជាោតិ ពយើងអាចយល ់បានថា គពក ឺ តព ើ
ើ ងកបុងរជជ
ិ ជ ដផើកសម្ចធិ និងវបសេោកមម ិ ោលសពមឋចរពះបាទអងគឌួង។ ពរពាះពសឋចអងគពនះ ោត់បានសិកាវជា ោឌនបានពរៅរជះ ពៅតាមកផួនចាប់រពះពុទ នសាសោ។ ធមមតាអប កសិកាសម្ចធកមម ោឌន រដមងបាននូវ ិ មនសម្ចបតថិ ឬអភញ្ញ គល គ ពោះដង ឹ ពរឿងរ៉វ៉ ពីអតត ិ ដ ដដលជាគុណ្ធម៌របស់សម្ចធិ អាចពធវឲ្យបុ ើ ី
បចចុរផនប និងតអោគតររបស់រពះមម៉ោគបាន(រឭកជាត)។ ិ ភបំ ដដល ិ ោត់បានមកកសាងទរកុ ី ងពៅជត មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ សននបរ់ ពះដម៉ (ភបអ ំ ោឌរស) ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-32-
ើ យោត់បានជួបរពះដម៉តាមរយៈមនសម្ចបតថិ ព
តុពនះព
ើ យ បានជា
ោត់ទក ុ ពៅបណា ឋ រំ រសាើរពះដម៉ជាពរចើនដូចជា ទង ់រកពពើ ពិធបុ ូ អកអំ បុក សំ ពះរពះដខ្ ី ណ្យអុំទក បដណ្ថតររទប ំ ណ្ ី បុណ្យភជុប ិ ឍ ...។ល។ ទុកឲ្យកូនោគសម័យពរោយឆងល ់ និងពធវោរស្រសាវរជាវព ើ ី អាថ៌ កំបា ំងកបុងពបះដូងរពះដម៉ ពពលដដលបាបកមម រពះដម៉អស់ ពតកូ ើ នោគម្ចនឆងល ់ឬពទ ? ព ពយើងជាអប កពោរពរពះពុទ នសាសោ ព
តុអី វ បានជា
ើ យដបរជាឧទ ិ ធសបុណ្យឲ្យពររតជាោតបានដត ិ
១៥ថ្ថង ពីថ្ថង
១ពរ៉ជដខ្ភរទបទ ដល ់ថ្ថង១៥ពរ៉ជដខ្ភរទបទ ? ោលពីសម័យពុទ នោល ពុទ នបរស័ ិ ទ ពគឧទសបុ ណ្យឲ្យ ិធ ោតជាពររត១២ដខ្ គពសោ ិ ឺ ើ នឹង៣៦៥ថ្ថងឯពណាះ ព រពះបាទពិម្ចពសារ៉ជ
ើ យដដលពរឿងពររតពនះ ទាក់ទង និងោតរបស់ ិ
ម្ចនពៅកបុងគមពររពះពុ ទ នសាសោ(តនរាក្ុ ឌ្ស ឌ រូ ត)។ ពនះព ី ិ
ើ យដដលជាររសាើ
ដដលពសឋចអងគឌួង ពោកទុកឲ្យកូនដកោរសម័យពរោយ ស្រសាយបំុបកចំណ្ងររសាបកំបា ំងពនះ។ ខ្បា ំុ ញ ន ពនយល ់ពៅកបុងទំពរ័ មុន
ពីអាថ៌កបា ំ ំងម្ចតាទាង១២រួ ំ ចព
អស់ដប់មួយគូកនលះ ពៅសល ់ុតដភើកមួយចំព មិនរតឹមដតរតូវពគពឆកៀលយកមក្វដភើកពទ(បញ្ញ ដ ) ពចញពីថ្ផធ
ំ ើ យមក្វដភើកម្ចឋយទាង១២
ៀងប៉ុពណា ត ះ។ ពៅកបុងសាច់ពរឿង បានបញ្ញ ជ ក់រឿប់ថា គពួ ំ ំោបដ ឺ កោត់ុថមទាងបានោ
ដចកោបបរពភាគពោយោ ិ ម នកថពមតា ថ ករុណាដថមពទៀតផងនៅក្នុងគុក្។ ី
ម្ចបក់ុតប៉ុពណា ត ះ ដដលពៅសល ់ុកវដភើកមួយចំព ដដលពកតពចញព ើ ី ថ្ផធរបស់ខ្ន ួល
រតូវពគពខ្ វះយក
ៀង ព
កកូន
ម្ចនដតម្ចតាពៅ
ើ យដភើកម្ចេងពនះបានពមលព ើ
ពទបោត់ ពំ បា ុ នសម្ចលប់កន ូ បរពភាគ។ ិ ើ
ដតថយចុះ។ សាសោព
ើ ញពៅបុរត
ពតមក្វដភើ កមួយចំព ើ
តំណាងឲ្យអវី? គតំ ពៅរដូវភជុប ំ ណ្ ឺ ណាងឲ្យដភើកកូនដកោរដដលភលបានដត១៥ថ្ថង ឺ ិ ឍ ពោះឯង ព ពនះពទៀតពសាត គពុ ទាងអស់ ំ ព ឺ ំ បានភលរគប់ ឺ
ដដលពកត ើ
ៀងពនះ ើ យ១៥ថ្ថង
ោន់ ើ យ វារតូវម្ចនពកតពរ៉គកប ើ ើ ឺ ុ ងមក្វដភើក ដដលពធវឲ្យោរភល
ិ យរពះពុទ ន មា ៉ងពទៀតោរពធវបុ ួ នធវពុ ើ ណ្យពនះក្ូនមក្ោរមួយចំនន ើ ំ រតឹមរតូវតាមខាបតកបុងរពះវន័
ើ យ ពោយកូនោគភាគពរចើនោ ំោបយកបាយបិណ្ឍ ពៅគប់នៅពបាះឲ្យររឡាក់ពសាោកពរោក
ពពញទពសោសនសងឃ រួចព ី
ើ យភកេ ិ ុ សងឃជាអនក្ពបាសរចាស។ ពតពួ ើ កពគោ ំោបពៅពបាះបាយបណ្ ិ ឍ ឲ្យ
ពររត ឬក ៏សនេំពជ ូ ពររតខ្នឯង? មា ៉ងពទៀតសពវថ្ថងពយើងពុំសវូ ម្ចន រពះអរយបុ ិ គល គ ដដលម្ចនគុណ្ ួល ធម៌ថាបក់ខ្ ពស់ៗ
ឬអប កម្ចននូវសីលបរសុ ិ ទ នដដលជាពូជោគពទៀតផង
ដូនចាះោរឧទ ិ ធសបុណ្យជូន
ពៅពួកពររតជាោតិ គលំ ់សល ់ពករមក្ ឺ បាកនឹងពៅដល ់ណាស់។ ពតរកពព ើ ើ ុដលពគចាប់យកមកពធវទង ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-33-
ដល ់សពវថ្ថងពនះពគចាប់ពៅទណា? រកពពើពនះ បានពលបរពះោងរកពុំឈក ូ ឬឈូករកពុំ ពគពៅចាប់បាន ី ពៅពខ្តថរកពចះរួចពទបពគភល ះយក្ដសផក ើ
មកពធវទង ់រ ើ
ូ តទល ់នឹងសពវថ្ថងពនះ(ក្នុងនរឿងនរពង)
ពគពៅ
ោលយថាទង ់រពលឹង ទង ់រលក ឬទង ់ឆ្នលមករ។ រពះពចតយរបស់ រពះដម៉រកពុំឈក ូ ឬឈូករកពុំុដលរកពពើ ិ ិ ពលបពោះ សពវថ្ថងពៅកបុងទតា យរយ កបុងភូមសំ ុ ស្រសុកសំប ូរ ពខ្តថប្រមគចះ ព ី ំងរពះវហារសសរមួ ិ បម
ើយ
ពពលណា ពទបផ្ត ក ឈូកអាចរក ី រួចពបើោត់ពៅកបុងទសំ ុ សំប ូរ មិនងាយគចះោ៉ ងពនះ (រក + ពចះ) ើ ី បម ពតពពលណាកូ នោគ អាចពធវដ ឹ ព ើ ើ ង បាត់ទបាត់ ោនអស់នៅព ី
ិ ពតពពលណាពទ បអាចរកទង ់រពះដម៉ព ើ ងវញ? ើ ើ
ើ ញ? ពបើទពនលគម
នមមថ្មនទៀត(ទននលបទ)។ ើ យៗរតូវនគបទទននល ិ ិ
ំ ង) ៧.ភបរំ កពពើ (ពខ្តថបាត់ដប
ម្ចបក់
ំ ង ភបរំ កពពើពនះពៅកបុងពខ្តថបាត់ដប
មតថ ង ឹ ពទដដលពយើងោ ំោបពធវពព ឹ ពីម្ចបក់ពៅ ិ អបកអានដង ើ ើ មនដ ិ
ពីមួយជំោន់ពៅមួយជំោន់ោរមនដ ង ឹ គុណ្ពនះបានពូនពៅជាភបំ ដដលម្ចនសល ់ពករតំុណ្ល ិ
ំ ងមួយព មកដល ់សពវថ្ថង ពសធើរដតរគប់ទកដនល ងពៅពាកយរកពពើពនះ ពុំុមនម្ចនដតកបុងពខ្តថបាត់ដប ី មនរតឹ មដតប៉ុណ្ឹ ត ងពទ ដូនតាោត់បានរឿប់ពទៀតថា តផូងដកវឬដួងដកវរបស់វាពៅទល ់ពម ិ (ផ្តកយរកពពើ) សពវថ្ថងពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង ់ធំ ម្ចនភូមិមួយពមោះថា (ភូមិោល ់ពម សនធុក)។ ព
កាល កាល
ឯពណាះ
ំត ុ ផូងរកពពើ ស្រសុក
(ពជើងផធុយពី ើង ពរពាះទសពនះដររមកថាខាងពរោម ើ យផ្តកយរកពពើពនះរះពៅដតទសខាងពជ ិ ិ
= តផូង) ពនះជាររសាបគំនិតបងកបព់ ៅកបុងទស ពៅកបុងពាកយដដលោត់ពររើសមាគល ់ពដម ើ ផី ិ
ទុកឲ្យពយើងដវកដញក
រកឲ្យព
ររសិនពបពយ ង ់ ើ ើ ងពុំឆល
ព
ដដដល។
ើ យ។
ើ ញនូវចពមលយព ើ ិ តរបស់ពមោះភបំ រកពពើ
ផ្តកយរកពពើ
និងទង ់រកពពើ....
ិ ង ឋ រំ បស់រពះដម៉ ឹ ពរឿងពិតកបុងបណា ើ យពិចារណារតិះរះពទពយ ើ ងពៅដតមនដ ិ
សូមឲ្យោរមនដ ង ឹ គុណ្ដដលបានោលយជាទង ់ ិ
ផ្តកយ
ភបពំ នះ
រោយបនថិចមឋងៗពចញពី
ក្នុងសោានចតាកូ នោគ ពោយបុែយរបស់កន ូ ដកោរបានយល ់ដង ឋ ព ំ ិ តរបស់រពះមម៉មហានគរ។ ឹ ពីបណា ិ ំ ង) ៨.រឿសាទភបបា ំ ណ្ន់(ភបបា ំ ពៅបន់)(ពខ្តថបាត់ដប ពមោះរឿសាទបាណ្ន់ ឬបាពៅបន់ ពតពគពៅបន់ ស្រសន់ឲ្យអប កណា? បាណ្ន់ បន់ណា គកូ ើ ឺ ន ររុសដដលជាជីសរូ ពោះ មរតមម ូននាគ
ោត់ពៅបន់ស្រសន់បួងសួង ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឧទសោ ឌ ននូវបុណ្យជូនរពះដម៉ោគ ិធ
ដដលគំនរ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-34-
ថ្នពាកយ បន់ បួងសួង ទាងអស់ ំ ពនះបានគរពូនពៅជាភបំ ព
តុដតចង ់ឲ្យរពះមម៉បានពរតកអរអនុពម្ចទោ
នូវបុណ្យ ឆ្នប់បានរួចចាកពីទទុ េ ដូពចើះអតទនយ ័ ពិតថ្នពមោះរឿសាទភបពំ នះ គដូ ំុ ញ ទ ី ក។ ឺ ចោរដដលខ្បា បានពរៀបរ៉ប់ពនយល ់រតួសៗពៅខាងពលើ
ព
យល ់ពីរូបចម្ចលក់ពៅពលើរឿសាទពោះព
ើ យ។
ំុ ញ ំ ទា ុ ន់បានពៅទសេោនិងសិកាដសវង ើ យរឿសាទពនះខ្ព
ំ ង) ៩.ភបស ំ ំ ពៅ (ពខ្តថបាត់ដប សំ ពៅ គជាជលោនថ ដដលព្រះម៉ែនាគបានយកមកពធវជាមពធាបាយ ពដម កទកដ ោ ើ ផពរងើ ី ល ឺ ើ ី ឹ សម័យោត់ពៅជារពះោងោគ (ពម ឬពកោរ) ព ោបមកសម័យខាងពរោយ រ
ំ ពនះបានគរបនថៗ ើ យពមោះជលោនថ(សំ ពៅ) ទាងអស់
ូ តគរបានោលយពៅជាភប។ ំ មា ៉ងពទៀតកបុងពរឿងរពះោងសក់រកអូប ពពល
ដដលសរតូវចាប់ោត់បាន ក ៏ទាក់ទងនឹងសំ ពៅពនះដដរដដលសពវថ្ថងម្ចនពៅសល ់បទពភលងររថ្ពណ្ីកបុង ពិធមងគ លោរ គបទ(ស្រសាវយុ ថាក សំ ពៅថយ ពបកពោ ឋ ង...)។ល។ ពរឿងពរពងរពះោងរសាយសក់ ំ ក ៏ម្ចន ី ឺ ើ ទាក់ទងនឹងភបស ំ ំ ពៅដដរ ដដលរូបោត់សពវថ្ថងពគឆ្នលក់ឈរពៅពលើរកពពើ ព (ោងគងហងរពះធរណ្ ី ី) បាយ)។ ព
តុពនះព
គតំ ឺ ណាងឲ្យរពះនមឬរពះមម៉ពោះឯង
ើ យចផូតសក់ម្ចនពមោះថា
(ពនយល ់រួចព
ំ ំង ើ យពៅកបុងអាថ៌កបា
ដដលពូនគរជាភបទា ំ ក់ទងោបពីមួយពៅមួយពីពមោះរបស់ភបំ ើ យ ពទបពរឿងរពះដម៉ ើ
ពៅពរឿងពរពងររចា ំភបំ និងពរឿងរឿសាទដដលកសាងពៅពលើភប..... ំ ដដលតភាជប់ោបរ
ូ តពៅដល ់ពលើពម
ឯពណាះ (ផ្តកយ រកពពើ ពសះ កូនម្ចន់ ោម...) ពនះជាោរបកស្រសាយពោយសពងេប។
១០.ភបស្រំ សង ់ (ពខ្តថកព ំ ង ់សពឺ) ពនយល ់ពាកយ (ភបស្រំ សង ់ និងកំពង ់សពឺ) សពឺ = ដផលសឺ ព សពឺ = សពឺចរក្ កា ំរបស់ចរក មីញ៉ុ ង ឬលីប កំពង ់សពឺ = កំពង ់ម្ចនពដម ើ សពឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-35-
ិ កំពង ុ សពឺ = កំពង ុ វល ភបំ = (ពនយល ់រួចព ស្រសង ់ = ពលើកព
ើ យ) ើ ង ពរជាងព
ើ ង សែូ ា ននឡើង
ភបស្រំ សង ់ ស្រសង ់ភបំ ពតន័ ុ សពឺ ន័យពិតនៅក្នុងពាកយមួយ ើ យពិតរបស់ពាកយពិតកំពង ់សពឺនិងកំពង
ណា? សូមមិតថអបកអានដសវងយល ់ពោយខ្នឯងពៅតាមបញ្ញ ដ រតិះរះិ ពឈវងយល ់នូវការពិត។ ួល
ពបើភបធ ំ ម ំ ឹងៗពត ល រតូ ូ គររ ើ វយកអវី ពៅស្រសង?់ គុណ្ធម៌របស់ម្ចតានិងបិតា បានសនេំពន ទំ
ំ ធំជាងពសថចភបរំ ពះសុពមរុពៅពទៀត ពបគុ ើ ណ្របស់ោត់ធពំ
ពៅស្រសង ់ពមឋចរួច? ព
ូ តម្ចន
់ ងៗ ពតកូ ើ យធងនម ឹល ើ នោគររុសស្រសើពៅដរក
ពំ ទបដរកឬស្រសង ់ភបំ ើ យដរកភបពំ នះ ពតរតូ ើ វយកដងដរកអវី ពៅដរក? គម្ចនដតដងដរកភប ឺ ើ
រួច (ភបដ ំ ងដរក)។ ពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង ់សពឺពនះដដដលម្ចនស្រសុកមួយម្ចនពមោះថា ស្រសុកគងពិសី (គងពិសី =
គងពលើស្រសថ)ើ ពពលពយើងពិចារណា អតទនយ ័ កបុងពាកយ ពនះពយើងនឹងនឹកព
ិ ពដក ឬផធំ ពលើ ើ ញដល ់រូប រពះវសណ ុ ុ
សតវោគពលើសតវគជ ុ សី
ដដលជារពះមម៉(គងពិសី)
(រឿសាទខ្ លះ)
គងពលើស្រសថើ
ិ ) កំពង ុ ដក ុ វល ឹ (កំពង
ោត់
ពចញពីកបុង សមុរទទកពោះ។ ក ៏ប៉ុដនថ អប កដក ឹ ដម៉ពចញ ឹ ពដក វារលូនោ៉ ងពនះ ពពលណាពទបអាចោ ំរពះមម៉ ើ
ព
ិ ុ វល(សព ឹ នរឿងសាវតារពះមម៉នចញ។ ើ ងមកខាងពលើរួច? ក្ំពង ឺ )នៅមុខដក្
១១.ភបស្រំ សួច (ពខ្តថកព ំ ង ់សពឺ) ភបស្រំ សួច
គភប ឺ ុំ ដលខ្ ពស់ព
ើ យស្រសួច
អតទនយ ័ ពាកយភបពំ នះសំ ពៅពៅពលើកូនោគណាដដលម្ចន
បញ្ញ ដ ស្រសួចស្រសាវដូចជាភបំ គពម្ចះមុ ត អង ់អាច ហានោល ដដលជាកំពល ូ ពលើជីទាងឡាយ ំ ហា៊នដរកហា៊ន ឺ ិ ិ ស្រសង ់ភបុំ ម៉ភឪ បំ យកពៅោក់នលើក្ំពល ូ រពះវហាររបស់ ោត់វញ គកំ ូ ភបស្រំ សួច(កំពល ូ ថ្នអរយធម៌ ិ អងគរ) ឺ ពល
ន័យមា ៉ងពទៀត រពះមម៉មហានគរពីអតតពោកគង ់ពៅទស្រសួ ច គពល ី ី ឺ ើពគ ដូចពនះមិនកយស្រសង ់ោត់ពៅ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-36-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ោក់ពលើបលង ល័ ដ ក ៏ខ្ ពស់ពោះបានពោយកយស្រសួលព
ើ យ រតូវដតពររើពពលពវោពាោមដ ៏យូរ ពទបអាច ើ
សំ ពរចកចច ិ ោរដ ៏ធំពនះបាន។ ិ ១២.ភបដ ំ ងដរក (ពខ្តថរពះវហារ) ព
តុអី វ បានជាដូនតាពយើងោក់ពមោះភបពំ នះ ថាភបដ ំ ងដរក? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់បកស្រសាយពរៀបរ៉ប់
អាថ៌កបា ំ ំងភបតា ំ ំងពីទំពរ័ ពដម ើ រ
ូ តមកទល ់នឹងពពលពនះ
គម្ចនចំ នន ួ ពរចើនព ឺ
ើ យ។
គុណ្របស់រពះ
ម្ចតាបិតាពទាះបីពសថចភបរំ ពះសុពមរុដដលរទឋានតាវតងេ ក ៏ពុំពសោើនឹងគុណ្របស់ពក ួ ោត់ុដរ ប៉ុដនថព ឹ ិ អវី បានជាគុណ្ដ ៏ធំពនះ ដបរជាលិចចុះពៅវញ? ព
តុដតពសចកឋពោភលន់ និងររោន់ម្ចក ំ ុ ងឧបាទាន ប ី
កេនថា ន ជាសតវជាបុគល គ ជាពសថច ជាោមុនមង្រ្នថ ើ ជាឧបាសកឧបាសិោ ជារគ ឺ ពោភលន់និងររោន់ម្ចពំ នះព បញ្ចប់ទក ុ ព េ ំ ពុ
ើយ
តុ
ដតងពធវឲ្យសតវ ទាងពោះជាប់ ំ ើ
សថ ជាបពវជិត.... ោរ
ំក ុ ុ ងវដថ ប សងារ រកទបំ ុ ថ្នោរ ី ផត
ិ លវល ់ មថងពកត ើ ញគពៅវ ឺ ើ មថងសាលប់ មថងខ្ ពស់ មថងទាប មថងសុគតិ មថងអបាយភូមិ...។ល។
រពះធម៌ុដលរពះសម្ចមសមពុទ នរទង ់រតាស់សំុដង សាឋប់ពៅគួរឲ្យសពងវគណាស់ ពតកយអវ ើ ី នឹងពធវឲ្យសតវ ើ ិ ជ និងតណា ដដលរោស់ពៅពោយអវជា ហ អាចឆលងនូវសមុរទទុកពេ នះបាន? មហានគរ
ពីអតតោលក ៏ដូពចាើះដដរ ី
ោ៉ ងណាមញ រពះម្ចតាបតា ិ ិ
ពោយម្ចនោរពោភលន់និងររោន់ម្ច ំ ពរពាះចង ់ឲ្យកូនដកោរ
សម័យខាងពរោយ ពសាយសុខ្កបុងពករមរតករបស់ខ្ន ឲ្យពួ កោត់ជាប់ឃក ុំ ុ ងទ ប ទុ ខ គុណ្របស់ ើ ើ ី ក្។ ួ ល ពទបពធវ
ោត់ធដ ំ ច ូ ជាភបំ ទុកពេ វទោរបស់ពក ួ ោត់ក ៏ធំដច ូ ជាភបុំ ដរ ដូពចើះចង ់ុរកចង ់ស្រសង ់ភបរំ ពះម្ចតាបិតាពនះរតូវ យកដងដរកភបពំ ៅដរកពទបដរករួ ច។ ពតអប ើ ើ កដរកជានរណា? អប កដរកក ៏ម្ចនគុណ្ធម៌ពសោើនឹងភបុំ ដរ ពទប ើ អាចពលើកដងដរកភបពំ ៅដរកពួកោត់រច ួ
គកូ ំ ីសរូ ឺ នោគពោះោត់ឲ្យោមជាភបជ
ភបបា ំ ណ្ន់
បាភបំ
ភបបា ំ យ៉ ង ់ពោរ ភបបា ំ ដខ្ង បាពួន បាគង...។ល។ កូនោគពនះបានបំពពញនូវគុណ្ធម៌ គកតញ្ដ ឺ ូ កតពវទ ី ដូចជាពពាធសតវ សុវណ្ត សាមដដរ ិ
ព
កោត់ពៅោក់ ើ ផយកពួ ើ យោត់រតូវស្រសង ់ុរករពះម្ចតាបិតាពដម ី
ិ ិ (រឿសាទរពះវហារ) ិ កបុងកំពល ូ រពះវហារវ ញ ពនះជាអតទនយ ័ ថ្នពាកយភបដ ំ ងដរក។ រពះសម្ចមសមពុទ នបរមរគូ
ថ្នពយើងរពះអងគសនេំនវូ បារមអស់ ោល បួនអសពងេយយមួយដសនដផនដ ី ពទបអាចដរករពះម្ចតាប តា ី ើ ិ ពៅកាន់ទរី លត់ ំ ទក ុ បា េ ន(រពះនិពាវនថ) ិ មាតាបតាវ ញ ិ
ចុះកូនោគររុសស្រសើ
អប កម្ចនសនេំបុណ្យកុសល
មាចស់នគរដដរឬពទ?
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ដដលជាអប កទទួលបណា ឋ ន ំ ិ ងមរតករពះ
ពដម សលពនះជូនចំពពាះពួក្គាត់មដលជា ើ ផឧទ ី សមហាកុ ិធ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-37-
ិ ិ ១៣.រឿសាទរពះវហារ (ពខ្តថរពះវហារ)
ិ ដូនតាពយើងោត់បានកសាងរឿសាទរពះវហារកប ំ ងដរកពរពាះកូនោគរតូវដរករពះដម៉ និង ុ ងជួរភបដ
ិ រពះឪយកពៅោក់ពលើកំពល ូ ភបរំ ពះវហារ
ិ ិ ដដលជាវហារធម៌ របស់ពក ួ ោត់ពីអតតោលវ ញ។ ី
សពវថ្ថង
បរពទសមលនពានកំពង ុ ចង ់បានរឿសាទពនះ រពមទាងទ ំ កដ ជា ី ប់រពំររទល ់តំបន់ពោះផង ពរពាះពគដង ឹ ឹ ថាទពោះជាដដនដ អា រ។ ពពលណាពគដពណ្ឋើមបានទពោះដូ ចជាពគបាន អាទពទពរបស់ អបក ី ទពទពដកោ ី ិ ី ិ នគរពនះ ដូពចើះព
តខ្ំ ពនយល ់ររជាជនពគរគប់ស្រសទាប់វណ្ត ៈថា រឿសាទពនះជារបស់ពក ួ ពគ ើ យពទបពគខ្ ើ ិ
ពទាះបីជាដង ៏ពោយ។ ដូចជាវាលឥង្រ្នធើពក ួ ពគពចះដតដពណ្ឋើមចង ់បាន ពរពាះឥង្រ្នើធ ឹ ថា ពុំុមនជារបស់ខ្នក ួល តំណាងឲ្យសតវរគុឌ ព
ុ ចាប់ោគ ដតឥ ូ វវាលឥង្រ្នធើ(និមតថ ុកោរ ពគ ើ យរគុឌពនះកំពង ិ រូិ ប)ពនះគជារបស់ ឺ
មនអាចម្ចនកម្ច ល ង ំ ឫទខាងកប ិ ិន ុ ងចាប់រពះដម៉បានពទៀតព ិ រឿសាទរពះវហារតំ ណាងឲ្យអវី?
ើ យ ពរពាះវាលឥង្រ្នធើជារបស់ុកោរ។
ិ រឿសាទរពះវហារតំ ណាងឲ្យរព
ំ ូលឲ្យកូនោគររុសស្រសើរជក (មកបឿងស្សកានាគ) ោត់បានពធវដ ើ ប រព
ិ ោ វហារធម៌ ពនះបានគរពូនោលយពៅជាភបំ ព
ំ ូលឬជរមករបស់ខ្នព សាគល ់ម្ចចស់ដប ួល
ើយ
ិ ោ វហារធម៌ ទាងបួ ំ ន
ជាមលបរ៉ ់ ប់ពាន់ឆ្នប ំមកព
ដដល
ើ យ។ មលបថ្់ ន
ើ យកូនដកោរររុសស្រសើុដលរជកពរោមមលបព់ នះ ពុំបាន
មនរតឹ មដតប៉ុពណា ត ះពយើងោ ំោបពជរររម្ចថ ម្ចក់កយដល ់ ិ
ម្ចចស់ជរមកពោះពទៀតផង(ពជរអាទពទពខ្ នឯង)។ ិ ួល
សពវថ្ថងពនះរ៉ជរោឌភបាលដដលម្ចនសពមឋ ចោយកជាររមុខ្ ិ
ពោកបានខ្តខ្ំ ររឹងដររងោក់ ិ
ិ ិ បញ្ូ ច លរឿសាទរពះវហារជាសមផតថ ពបត កភណ្ ឍ ពិភពពោក គពោកជួ យដរកស្រសង ់វហារធម៌ រពះម្ចតា ិ ិ ឺ បតាពៅោក់ ពលើកំពល ូ ព ិ ទុកពេ
ិ ើ ងវញព
ើ យ។
ដូពចើះអោគតដ ៏ខ្ខាងមុ ខ្រពះម្ចតាបតាមហានគរន ីល ិ ឹ ងរួចពី
ងពរឿងដូចសម័យពដម នពលនោះកូនោគររុសស្រសើនឹងសាគល ់អាទពទពខ្ ន ើ ើ យនឹងពធវឲ្យនគរពនះរុ ើ ិ ួល
ឯងជាមិនខាន។
១៤.រឿសាទភបបា ំ ដខ្ង (ពខ្តថពសៀមរ៉ប) រឿសាទភបបា ំ ដខ្ងពនះ ជាភបធ ំ មមជាតុដលដូ នតាដកោរបានកសាងរឿសាទមួយទុកពៅពលើកំពល ូ ភបំ ិ
ពនះោក់ពមោះថា រឿសាទបាដខ្ងឬភបបា ំ ដខ្ង។
ពនយល ់ពាកយ (បាដខ្ង) បា = កូនររុស
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-38-
ដខ្ង = មដលនក្លៀ វកាល អង ់អាច ហុឺ ហា ឫក្ពាមខងមរង ៉ បាដខ្ង = បាមដលនក្លៀ វកាល អង ់អាច ហុឺ ហា បាមដលមានឫកពាដខ្ងដរង ៉ មុននឹងខ្ព ំុ ញ នយល ់ពីអតទនយ ័ ,រឿសាទបាដខ្ង ខ្ស ំុ ញ ម ូ ទាញយកពមោះរឿសាទបាពួន និងរឿសាទ បាគងមកបកស្រសាយសិន ពរពាះរឿសាទទាងព ំ ី រពនះពុំុមនជារឿសាទភបឬ ំ ភបរំ ឿសាទព
ើ យ ប៉ុដនថទាក់
ំ ូង ដដលកូនររុសរបស់ោត់បានដង ទងនឹងពមោះបា។ ពនះគជាគុ ណ្ធម៌ដប ួ បាពោះ ពួន ឹ ពរឿងោត់រច ឺ ោក់ខ្នពដ ម ើ ផជួ ី យពស្រសាចស្រសង ់រពះមម៉ ួល
ពៅកបុងថ្រពមនុសេពោយពសងៀមសាងត់
ពនះជាអតទនយ ័ ពាកយ
រឿសាទបាពួន (បាោក់ខ្នជួ ួ ល យស្រសង ់រពះដម៉) ចំុណ្ករឿសាទបាគង ់សពវថ្ថងពគពៅថា បាគង ពមោះរបស់រឿសាទពនះ ម្ចនពីរ។
ពនយល ់ពាកយ (បាគង ់ និង បាគង) បាគង ់ កូនររុសគង ់ចា ំ ឬអងគុយចា ំរពះដម៉ព
(សមុរទទកពោះ) ើ ងមកពីទទាប ី ឹ
ិ ពដក ពៅកាលសាពន រឿសាទ បាគង បាគងរពះនមឬរពះដម៉ឲ្យគាត់ឱបពជង ើ (រូបចម្ចលក់រពះវសណ ុ រពះខ្ ័នន បោធយសំ ុរ ៉ ភបោ ំ រ បាតសធឹងភបំ គូដលន)
ិ ផធំ ពលើគុជសី ផធំ ពលើោគ រួចគង ....។ល។ គរពះវ សណ ឺ ុ ុ ុ
ម្ររះល្មែ (ដដលសពវ ថ្ថងម្ចនស្រសុកមួយពៅកបុងពខ្តថ កំពង ់សពឺ ព
ើ យ)
ពចញពីទ ី វ ិសណផទ ុ ំុមៅទ្បាសាទទ្ពះខ័ នមសៀមរាប
គងពិសី
ោត់វារផង ំ ឃា ុ ង ំ ។
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ខាងពលើ លូនផង
រួច
ដក ឹ អូសរពះដម៉
ពៅកបុងពរឿងពរពងបកេចា ី ំ
រកុង ម្ចនពមោះភូមិស្រសុក ដដលទាក់ទងនឹងពរឿង ពនះ បានសល ់ពករដុំ ណ្លមកដល ់សពវថ្ថង គឺ
ិ វហារសួ គ(៌ សួរ) ោវពទ និង រោពោង ដដលជាររសាើទាក់ទងកបុងទំោយ ពរឿងពរពង.....។ល។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-39-
ពនយល ់ពាកយ (កបុងពរឿងបកេចា ី ំរកុង) បកេ ី = រគុឌ រកុង = យកអរងុត ឬសំ ណាញ់ ពៅរគបរក្ុងពីនលើ រកុង = រ៉ជធ្លនី (ទរកុ ី ង)
ល្វាមទ = ល + វា + ពទ លវារចុះ (សាកវារចុះ) រកាមកាង = (រោ= ម្ចន់) ពោង= ពាក់កណា ឋ ល ម្ចនន័យថា
ឆ្នប ំរោពៅពៅសល ់ពាក់កណា ឋ ល
រូបតំ ណាងពាក្យរកាកកាង
ពទៀត ពរពាះបុរសដដលបកេចា ឋ លថ្នឆ្នប ំុដលពៅសល ់ពដម ើ ផោ ី ំរកុង ោត់រតូវវារពាក់កណា ី ំរពះមម៉ពចញ (ពមលរូ បខាងពល)។ ពបពររៀបពធៀបន ី បានន័ យថា ពីកាលដល ់ផចិតគពាក់ កណា ឋ លៗ ើ ើ ើ ឹ ងមងគលបឬស ី ិ រប ី ឺ ពទៀតគព ី ររោរកឋ មងគ លបកឋ ើ ពរពាះកបុងសិរប ី ី ី ី គរពឹ ឺ កពៅមុខ្ ថ្ថងរតង ់ពៅរទូង ោងចពៅចុង ឺ ី ផចិតដល ់ចុងពជង ពជើង ររសាបពីរខាងពដម គពសោ ួ ពីទុកពេ ោះ រតូវចប់កុ ងឆ្ន ប ប ំរោ ើ ឺ ើ នឹងខាងចុងមួយ។ តាមពិតពរឿងរពះដម៉រច ំ ឯពណាះ ពរពាះចាស់ៗដតងដណា លតៗោបទុកកបុងទំោយថា រកាសាដាន
ិ ក ៏ប៉ុដនថពំ អា ុ ចសារួចព ើ ងវញ
សាោនរពះដម៉ ដដលរតូវពគលុបមនឲ្យកូ នដកោរដង ឹ ពោះឲ្យដង ឹ ព ិ ិ ដល ់ឆ្នប ំរោរតូវសាោនរពះដម៉ុបរជារោពោងពៅវញ
ពាកយថាសាោនពនះ គឺ ើ យ ពរពាះ
គរតូ ឋ លពីរដងខាងពលើ ឺ វពសោើនឹងពាក់កណា
ឯពណាះ។ ពនះខ្បា ំុ ញ ទអប កស្រសាវរជាវចង ់ពនយល ់រូបចម្ចលក់ពរឿងឲ្យទាក់ទងនឹងពមោះភូមិ ស្រសុក រឿសាទ ភបំ
ំ ័យ)។ ររសាើរពះមម៉ពនះមនដដលម្ចនអប ពរឿងពរពងររចា ំនគរ ឬទំោយររចា ំនគរជាពដម ក ើ (ររមូលផាុជ ិ ណា ចាប់អារមមណ្៍បំុបកបណា ថ គ ំ ន ំ ិ តរបស់ោត់ព
អាចរកគនលឹះពបើកទាវរអាថ៌កបា ំ ំងបណា ថ ំរពះមម៉ពនះរួចព
ចំណិតៗ ពោះពទបអាចពម លព ើ ើ ឥ ូ វពយើងរត
ទំពរ័ ខាងពដម ើ ខ្ លះៗព មរតមម ូននាគ
ថ រំ រសាបពនះពទ គពុ ើ យ ពបើពយើងអត់បំុបកបណា ឺ ំ ើយ
ទាល់តតសយើងផគំុផំសុត រឿងតដលសគហាន់ជា
ើ ញនូវសាច់ពរឿងពិតរបស់ោត់បាន។
ិ ប់មកសាច់ពរឿងភបបា ំ ដខ្ងវញ ពតម្ចនអតទ នយ ័ ោ៉ ងណាដដរ? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់កបុង ើ
ើយ
ពោយគុណ្ធម៌របស់បា(កូនររុស) ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ោត់សនេំតា ំងពីតូចរ
ូ តដល ់ធំប៉ុនភបំ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-40-
ទបំ ុ គុណ្ធម៌ុដលសនេំបានពនះពធវឲ្យោត់ អាចពលើកដងដរកភបរំ ច ួ (និមតា ូ ) ី ផត ើ ិ រប ិ ើ ងវញ
ឪដដលលិចក្ប់ចះុ រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំឲ្យពងបអដណ្ ឋ តព ើ ិ ិ វហារវ ញ។
ោលពបអាទ ពទពដកោ ររួចពីទុកពេ ទាសព ើ ិ
ើ យពោះ ពតកូ ើ នដកោរអាចរួចពីពទាសបានពទ?
គឺ
៉ (បាដខ្ង)។ ើ យដដលពៅថា ដខ្ងដរង
ំ ដខ្ង ពមលថ្ថង លិចជាមួយបរពទសមតប៉ុពណា ត ះ គពុ ឹ ពី ើ ងនលើភបបា ើ ឺ ំ បានដង
អតថនយ ័ បណា ថ ពា ំ កយពិតរបស់រពះមម៉ឲ្យនមលពម ោ ះរឿសាទភបពំ នះព ើ របស់រពះមម៉សក់រកអូប
ើ យស្រសង ់ុរកភបុំ ម៉
រួចដរកពួកោត់ពៅោក់ពលើកំពល ូ ភបរំ ពះ
ពិតជាបាន ពពលដដលដូនតាពយើងដលងជាប់ទក ុ ពេ ទាសពោះព សពវថ្ថងកន ូ ដកោរបានរតឹមដតព
ព
រជាបចូលកបុងពបះដូងកូនដកោរររុសស្រសើព
(រឿសាទពោះដករនកាះនក្រឬពោះពោកធលក) អតដែតស
ើ យ។
ិ ើ ងវញ
សូមឲ្យកលនរកអូ បថ្នបញ្ញ ដ ិ
សូមឲ្យសកាះសករម្ររះតមា
ើងសដាយកម៉េំងសាមគគីរបស់កូននាគប្របុសស្សី។
ិ ១៥. ភបុំ តផងម្ចនជ ័យ (ពខ្តថរពះវហារ) ដតផង = រតមបង ចងពោយពររើកន ូ កំរពាស៊ករត ឹ មួលឲ្យតង ឹ (ចងរួចដតផងឬរតមបង) មតបង = នមោះនឈើសោានខង ុ ល រតាច ម្ចនជ ័យ = ជមនះការឈាះ ពជាគជ ័យ ភបុំ តផងម្ចនជ ័យ = ចងរតដតផងភប ឹ ពំ ោយបានពជាគជ ័យ ពតពម ោ ះភបុំ តផងម្ចនជ ័យពនះ ម្ចនទាក់ទងអវី នឹងពរឿងរពះមម៉មហានគរដដរ? ឯកសាររូបពរឿង ើ របស់ភុបំ តផងម្ចនជ ័យពនះ នសាចជ ័យវរ មន័ទ៧ រពះអងគបានកសាងទុករូបពរឿងពៅរឿសាទបាយ័ន និង ី រឿសាទបោធយឆ្នមរ ពរពាះសពវថ្ថងម្ចនពៅសល ់រូបភាពដដលអាចនៅពមើលយល ់បាន។ មតថ ិ អបកអានជាទពមរតើ ី ខាងមុខ្ អប កនឹងបានព
ពបអប ើ កពៅទសេោរឿសាទបាយ័ន
ើ ញពខាលងទាវរដដលម្ចនមុខ្រព
ពពលនោះអប កសមលឹងពមើលពៅខាងពលើមុខ្រព កាលរព
ោ
ពពលអប កពដរើ ចូលពៅកបុងបរពវណ្ ិ
ំ ូងពគ ដដលពយើងរតូវពដរើ ឆលងោត់ពីពរោម។ ោ ដប
អប កនឹងពកតកឋ សពងវ គជាមិនខាន ើ ី
ោ ម្ចនសុទ នដតរូបសតវរគុឌឈរស្រសាក់ថ្ដោបដរជងដតផង មនឲ្យរព ិ
អប កអានម្ចនឆងល ់ពទ? មរតមម ូននាគ
ពបរព ើ
ោ ម្ចនឋានៈខ្ ពស់ពៅព
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើយ
ព
ពរពាះពៅខាងពលើ
ោ ពរក្ាលរួ ី ចព
ើ យ។ ពតម ើ តថ ិ
តុដច ូ ពមថចបានជាម្ចនសតវរគុឌជាសតវ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-41-
តរិ ចា ិ ឆ នពៅពីពល?ើ កូនោគទាងឡាយ ំ ចូរអប កជួយពិចារណារព
ោ ដម៉រព
ោ ឪព
ិ ពឹងដផែកនឹង ើ ងវញពោយ
ឈរពលើគំនិតនិង មនសិការជាតសុ ី ធ យឆ្នមរក ៏ដូពចាើះដដរ ម្ចនសុទ នដតមនុសេអងគុយ ិ ទ នៗ រឯរឿសាទបោ ិ ស្រសាក់ោបជុំវញព ី ខាងពលើកាលរព បោធយឆ្នមរ គពធវ ឺ ពើ
ោ។
តាមឯកសារពនយល ់ពីរឿសាទពយើងដង ឹ ព
ើ យថា
រឿសាទ
ិ ន រឯរឿសាទបាយ័ ី នវញ គពធវ តា។ ពបើ ើ ផឧទ ើ ផឧទ ើ ងពដម ី សឲ្យកូ ិធ ឺ ពដ ើ ម ី សឲ្យម្ចតាប ិធ ិ រព
ោ ដម៉និងរព
ទាងរព ំ
ោ ឪ រតូវពគចងដតផងជាប់ពៅព
ើ យ ដថម
ោ កន ូ ក ៏ពគដតផងជាប់ដច ូ ោប ពពលណាពទបពយ ើ ើង
អាចស្រសាយចំណ្ងដតផងទាងពនះរួ ំ ច គបានន័ យថា (យក ឺ ថលុកពៅលុបរតពា ំង)។ សពវថ្ថងរកុមតាបស ឥសី រគូមនថ
អាគម...ដតងដតោ ំោបពៅរកអប កម្ចនបុណ្យ ពៅភបុំ តផង ពោះពោយពួកោត់ឮតៗោបកបុងពុទ នទំោយថា ម្ចនបុណ្យ រ ូបប្រពហ្ែបាយ័ន មានព្គុឌព្សាម់មបែងរីលលី
ម្ចនអប ក
កំពង ុ តា ំងសិលផ៍សម្ចធពៅកប ិ ុ ងភបុំ តផង។
ប៉ុដនថតាមន័យពិត ពួកោត់រតូវពគចងដតផងជាប់ មកទល ់
នឹងពពលពនះ ពួកោត់មិនទាន់រច ួ ពីចំណ្ងបាបកមមចាស់ផង ពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងបណា ថ រំ បស់រពះមម៉ក្ុង ន
ពាកយភបុំ តផងម្ចនជ ័យ។ ចង ់ស្រសាយចំណ្ងដតផងពនះរួច លុះរតាដតកូនោគររុសស្រសើរម ួ សាមគគី ព័នោ ន ប ជាធលុងមួយព
វមហាកុសល ដដលពកតពចញព ការដ ង ឹ ឧបការគុែ(កតញ្ដូ កតពវទ)ពទ ើ យឧទសនូ ិធ ើ ី ី បអាច ើ
ស្រសាយនូវចំណ្ងដតផងដដលជាបាបកមមដ ៏ធំពនះរួច។ ិ ១៦.រឿសាទភបរំ តប់ ( ភបរំ ទពយពខ្តថរពះវហារ) រឿសាទពនះ ិ រពះវហារពក តព ើ
ើង
ខ្បា ំុ ញ ទអប កស្រសាវរជាវពទបដតសា គ ល ់ពមោះ ើ
ិ ំពោះរឿសាទ ពៅពពលដដលវវាទជ
ពតវាទាក់ ទងអវី ុដរពៅកបុងពរឿងបណា ថ ំរពះមម៉មហានគរ? ើ
កូនោគររុសស្រសើទាង ំ
ឡាយអប កពិតជាធ្លលប់អាន ធ្លលប់សាឋប់នវូ ពរឿងមរណ្ៈម្ចតា(មម៉សាលប់) ឬពដម ើ កំពណ្ើតរតើដរំ ពី ពនះជាពរឿងរបស់រពះមម៉មហានគរ ពរឿងពនះ
ដដលសាច់ពរឿងស្រសពដៀងនឹងពរឿងម្ចតាទាង១២ដដរ ំ
គម្ចនមា ា យដតមួយប៉ុពណា ត ះ។ ឺ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើ យ ពរឿង
រោន់ុតកបុង
មាាយកបុងពរឿងពនះរតូវស្រសថើរម ួ រឋីជាមួយញុះញង ់រឋីឲ្យយកោត់ ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-42-
ពៅសមាលប់ពៅពពលដដលោត់ពៅបង ់សំ ណាញ់ ជាមួយរឋី ព
ើ ពោះ ោត់ម្ចនកូនស្រសើម្ចបក់ ើ យររពននពដម
ជាកូនកតញ្ដូ ក្តនវទ(ដ ឹ គុែ)។ កូនស្រសើពៅពពលដដលបាត់មាាយ ោងបានពៅយំ ពរៀបរ៉ប់ពៅឯម្ចត់ ី ង កំពង ់ទកដដលម្ច ថ យសាលប់ ពោយសារឪពុកោងសមាលប់ពោះ នហើយគាត់បានពកតជារតើ ដរំ ី ពពលឮកូន ឹ ើ ស្រសើខ្នយំ ពរៀបរ៉ប់ ួល
ោត់ក ៏បានដ
លមកជត ិ រួចរឿប់ពរឿងរ៉វ៉ ដល ់កូន។ កូនស្រសើុតងដតយកចំណ្ីពៅ
ំ ឹ ងពនះឮពៅដល ់ម្ចឋយចុង ដដលជាមនុសេម្ចនចតថ ឲ្យម្ចឋយជារតើដរំ បរ ី ពភាគរ៉ល ិ ់ៗថ្ថង ពធវឲ្យដ ណ្ ើ ិ អារកក់ រួចដម៉ចង ុ ពោះបានពររើកន ូ ស្រសើទាងព ំ ី របស់ខ្ន ួល
ឲ្យពៅលផួងចាប់រតើដរំ ពោះមកសមា ី ល ប់ពធវមហ ើ ូ ប។
ពពល
ដដលសម្ចលប់ពធវមហ រតើរជុះពៅពរោម សតវឆ្នមបានពា ំយកឆែងពោះ ពៅឲ្យកុម្ចរោជាកូ ិ នៗ ើ ូ បពោះ ឆែងរបស់ ឹ ឹ
បានយកឆែងពៅកប់ (បញ្ុ ច ះធ្លតុ)កបុងទមួ ឆងពោះនរកាយមក្បានដុ ះនចញជាពដម ើ រតប់ ឹ ី យ ពៅទមដលក្ប់ ី ឹអ មួយពដម ិ ន ដតងមតពៅពស្រសាចទកពដ ម ់ ពធវឲ្យពរឿងពនះបាននលច ើ ។ ោងកុម្ចរោជាកូ ើ រតប់ពោះរ៉លៗថ្ថង ឹ ើ ឮពៅដល ់ម្ចឋយចុងដដលជាមនុសេពាបាទមើនីស
ស្រសាើពនះបានពររើកន ូ ឲ្យពៅពបាចពដម ើ រតប់ពោះ
ពចាលពទៀត។ ពរោយពពលដដលកុម្ចរោបានដ ិ ង ព ឹ ោងក ៏បានពៅពមើលកបុងទពោះ ី ឫសរតប់ខ លះកបុងដ ី
ោងក ៏ររមូលនូវឫសទាងពោះពៅបញ្ ំ ី យថ្មីពផេងពទៀត ុ ច ះកបុងទមួ
ទបញ្ ី ុ ច ះពោះបានដុះពចញព
ើ ញម្ចនពៅសល ់ ដដលពរោយមក
ើ រល ួសមាស (រលស់)។ និោយពីពសថចនគរពោះ ថ្ថងមួយម្ចន ើ ងជាពដម
ពសចកឋអផេ ី ុ កបានពចញពៅររពាតថ្រព រួចបានព
ើ រលួសម្ចសពោះ ពសឋចបានឲ្យពគរកម្ចចស់ ើ ញនូវពដម
ពដម ំ ពរពាះព ើ រលួសម្ចសពនះ ពដម ើ ផសុ ី ំ យកពៅោ ំកបុងរ៉ជវាង
ើ ញពណ្៌សមបុររបស់វាលែ។ ពពលដដល
ពសុើបដង ិ ព ឹ ពីម្ចចស់ពដម ើ រលួស ពសឋចបានពពញចតថ ិ នឹងកុម្ចរោពោះ ោងកុម្ចរោក ិ ៏បានឧទសោ ឌ ននូវពដម ើ រលួសម្ចសជាមាាយ ិធ
ើ យបានដតងតា ំងោងជាមព
សី
ឲ្យោត់ពៅររតសា ិ ទ នកបុងនផើងមាសឯរពះប
រមរ៉ជវាង ំ តដលនាងអាចកាេយជាមសេសីសសែចបាន ក៏ សដាយសារអំ ណាចបុ ដយតដលនាងបានបំ សពញ
នូវកតញ្ញូ កតសវទី
(ោរដង ឹ ឧបការគុណ្
និងតបនូវឧបការគុណ្ននះ)
។
កូនោគទាងឡាយ ំ
ពតអប ់ វូ ររសាើអវីខ លះ? ឹ ពទថា ពរឿងពនះម្ចនបងកបន ើ កដង ១. ទាក់ទងនឹងរតើដរំ ី (ទរកុ ី ងយពសាធបុរៈឬទរកុ ី ងដរំ )ី ២. ទាក់ទងនឹងពដម ំ ងឲ្យរឿសាទភបរំ តប់ ឬភបរំ ទពយ) ើ រតប់ (ដដលសពវថ្ថងតណា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-43-
៣. ទាក់ទងនឹងពដម ើ រលួសម្ចស (ដដលររសានតំណាងឲ្យរឿសាទរលស់) ពយើងដង ឹ ព
ទាក់ដរំ ឬរកុ ី ងដរំ ី ព បានពនយល ់រួចព
ើ យថាទរកុ ី ងសម័យអងគរពគពៅថា រ៉ជធ្លនីយពសាធបុរៈ ដដលដររមកថា រកុងអប ក ើ យនគរពនះរុងពរឿងបានពោយសារម
ជីវតាោវន់ ិ ទឫទ ិន ប ិ ន ិសាចពស់ (ឯកសារចន ិ
ី ី ើ យកបុងភាគ១)។ ម្ចថយោលយពៅជារតើដរំ មកព ី ពាកយ ស្រសថើ = សតវ + រតើ + ដរំ ី ស្រសថើដរំ ពនះ
ិ បានធ្លលក់លិចកប់ចះុ ពៅកបុងសមុរទទកពោះ (រពះដម៉ោគ) រឯ ី ពដម ណាងឲ្យធនធ្លន ើ រតប់ ឬរទពយវញតំ ឹ
រទពយធនរបស់ុកោរ ដដលសពវថ្ថងបានពូនគរពៅជាភបំ ចំុណ្ក ពដម ើ រលួស(រលស់) តំណាងឲ្យបាបកមម របស់រពះដម៉រលស់អស់បនថិចមឋងៗ ពរពាះពាកយថា រលស់ ឬរមេស់ គបាត់ ចន ំ ន ួ ពដម ើ អស់បនឋិចមឋងៗ (ឧ. ឺ ពាកយថាសងរមលស)់ ។ មតថ ល ់ុដរឬពទ? ិ អបកអានពតម្ចនឆង ើ
កបុងសាច់ពរឿងបានរឿប់ថា
ម្ចឋយសាលប់ពី
មនុសេពៅពកតជារតើ ដរំ ី សាលប់ពីរតើដរំ ពៅពក ី តជាពដ ម ម ើ រតប់ សាលប់ពីពដម ើ រតប់ពៅពកតជាពដ ើ រលួស ើ ើ ើ ម្ចស(រលស់)។ ពបតាមោស ប ទ នសាសោ ើ ិ កាពីរពះធម៌កុ ងរពះពុ
រពះអងគរទង ់រតាស់សំុដងថា អកុសល
កមមដដលសតវបានពធវើ កមមពោះដតងោ ំសតវឲ្យធ្លលក់ពៅោន់អបាយភូម៤ ិ ឆ ន អសុរ ិ (នរក ពររត តរិ ចា ោយ) ចុះព
តុអី វ បានជាកបុងសាច់ពរឿងដូនតាពយើងសរពសរថា
ិ ិ ដ ណ្ព រុកជា េ តពៅវ ញ? ពរពាះរុកជា េ តពុ ិ ិ ំ ម្ចនចតថ ិ វញ្ញ
រតើដរំ ជាសតវ ី តរិ ចា ិ ឆ ន ដបរពៅពកតជា ើ
ើ យ។ ោត់ចង ់ឲ្យកូនោគររុសស្រសើជាអប កសាឋប់ពរឿង
អានពរឿង នឹងជាអប កោន់រពះពុទ នសាសោពោះ ពកតម្ចនោរពងឿងឆង ល ់ រួចពធវោរស្រសាវរជាវរតិ ះរះិ ើ ើ ពិចារណា
នូវបណា ថ គ ំ ន ំ ិ តរពះដម៉ទាងពនះ។ ំ ោរបកស្រសាយពនយល ់ជា
ូ រដ
ដដលទាក់ទងរឿសាទភបំ
រតប់ និងពរឿងកំពណ្ើតរតើដរំ ី ពទាះបីជាពរឿងពរពងនិទាន ប៉ុដនឋវាបានភាជប់សាច់ពរឿងពៅនឹងរឿសាទ ភបំ ធមមជាត... ថ រំ រសាើរពះដម៉បាន ិ ដដលពធវឲ្យពយ ើ ើ ងអាចស្រសាយនូវបណា អនក្សនមតរ់ ច ួ ោក់សម្ចគល ់ ព
ពរពាះពមោះពកតពចញព ើ ី មនុសេ
់ តទនយ ័ ពៅតាមបញ្ញ ដ របស់បុគល គ ម្ចបក់ៗ ដូចជាសពវថ្ថង ម្ចឋយ ើ យបងកបអ
ឪពុកដដលពចះដង ំ ថ្ថងដដលពកត ឹ ដតងោក់ពមោះបុរតពៅតាមកម្ចលង ើ ម្ចនបងកបអ ់ តទនយ ័ ដដលខ្នជាម្ចតាប ិតាចង ់បាន។ ួល
ព
ើ យោរោក់ពមោះពោះដតង
១៧.ភបស ំ នធុក (ពខ្តថកព ំ ង ់ធំ)
តាមឯកសារទាងឡាយដដលម្ចនពសសសល ំ ់ពីបុរ៉ណ្ពៅពលើភបពំ ោះ ពីពដម ើ ភបពំ នះម្ចនពមោះ
ថាភបស ំ នេំទក ុ (ភាសានិោយពរចើនោលយ) ពរពាះពៅពលើភបបា ំ នបនេល ់ទុកនូវឯកសារសាវតាចម្ចលក់រប ូ
ិ ជាពរចើន ដដលម្ចនពៅសល ់ទុកជាពករមកដល ់សពវថ្ថង។ ពៅកបុងរពះវហារម្ចនបលល ងក ័ រពះពីបុរ៉ណ្មួយ ដដលពៅខាងពលបលល ងក ័ ពោះ ពុំម្ចនពុទ នបដម្ច ិ គង ់ពៅពីខាងពលើព ើ
ក ឈូករកពុំមួយទង ើ យ គម្ចនដតផ្ត ឺ
ពៅខាងពលបលល ងក ័ ដតប៉ុពណា ត ះ ចំុណ្កឯរូបពុទ នបដម្ច ិ ដបរជាចុះមកគង ់ពៅខាងពរោម ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ិ បលលងក ័ ពៅវញ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-44-
ិ (គំនិតអប កឆ្នលក់)។ ពៅខាងពរោយរពះវហារពោះ ម្ចនរូបពោះស្រសថើឆ្នលក់ថព ម ី បុរ៉ណ្ពីរ ទមួ ី យពោះតូច តំណាងឲ្យស្រសថើពៅរកមុំ (ពកោរ = ពម) ទព ំ ងឲ្យស្រសថើុដលម្ចនរឋី ព ី ី រពោះធំតណា ព
ើ យម្ចនកូន (ដកោរ =ដម៉)
ំ ពនះ ម្ចនអណ្ូ ឋ ងថមជក ី ោ៉ ងពរៅ ដដលពៅកបុងអណ្ូ ថ ងពោះ ម្ចន ើ យពៅកបុងចពោលះថ្នពោះទាងគូ
ិ ៀងភបឯ ំ ពណាះវញ ម្ចនរូបពុទ នបដម្ច ិ នតា ិ រគប់ឥរោបទដដលដូ
សសរថមបួនរជុងចំនន ួ បីពដម ើ ។ ពៅចំព ពយើងឆ្នលក់ទក ុ ម្ចនទំ
ំ ធំៗ ព
ំ ើ យរូបចម្ចលក់ទាងអស់
ពតរូើ បចម្ចលក់ថទា ម ងអស់ ំ ពោះម្ចនអតទនយ ័ ោ៉ ងណា
ជាបណា ថ រំ រសាើដដលទាក់ទងនឹងពមោះភបពំ នះ។
ើ៎ ? ពបពយ ើ ើ ងមនបានស ិ ិ កាពិចារណាស្រសាវរជាវពទ
ពយើងចាស់ជាយល ់ថា ដូនតាពយើងម្ចនពពលទំពនរមកឆ្នលក់រប ូ ពលងទុកពៅទពោះព ី
ក .ពពលដដលពយើងពមលព ើ
ើ យ (ពរៀនឆ្នលក់)។
ងក ័ ពនះ ពយើងនឹកព ើ ញផ្តកឈូករកពុំុដលសទិតពៅពលបលល ើ
ិ រពះពចតយរពះោងរកពុ ំ ឈក ូ ពៅឯរពះវហារសសរមួ យរយកបុងភូមសំ ិ ិ បុក ិ ឯពណាះ។ ពរពាះផ្តកឈូកពៅពលើ បលលងក ័ រពះវហារភប ស ំ នធុកពនះ
ស្រសុកសំ បូរ
ិ ពុទ នបដម្ច ិ ចុះមកគង ់ខាងពរោមពៅវញ?
ើ យ)។ ព
ផ្តកឈូកតំណាងឲ្យបរស័ ិ ទទាង ំ ៤ ពួក និងតំណាងបញ្ញ ដ បារមរបស់ រពះពុទ ន និង ី ោ៉ ងណាមញ ិ
ពខ្តថរកពចះ
អតទនយ ័ របស់វាគជាប់ ជាមួយនឹងពរឿង ឺ
រពះពចតយរពះោងរកពុ ំ ឈក ូ ពៅឯពខ្តថរកពចះពោះ(ពនយល ់ពៅកបុងភបរំ ទង ់រួចព ិ
ដដលរតូវរតាស់ដង ឹ ពោយខ្នឯង។ ួល
ើ ញដល ់
តុអី វ បានជា
រពះបពចចកពុទ ន
ផ្តកឈូកដដលពៅពលបលល ងក ័ ក ៏តំណាងឲ្យបញ្ញ ដ រពះ ើ
ម្ចតាោគបិតាោគរួមទាងកូ ំ នោគទាងពទ ំ វដដលបញ្ញ ដ ទាងពនះ ំ មិនទាន់អាចរករួ ី ច(ឈូករកពុំ)។ ពរពាះ
ពយើងទាងអស់ ំ ោប កំពង ុ ពៅកបុងភូមសំ ដ របស់ពក ួ ោត់ រតូវ ិ បុក ស្រសុកសំ បូរ ពខ្តថរកពចះ មា ៉ងពទៀតបញ្ញ ពគដតផងជាប់អស់ព
ំ ំងភបុំ តផង)។ ើ យ (អាថ៌កបា
ិ ចំុណ្កឯពុទ នបដម្ច ដដលចុះមកគង ់ខាងពរោមវញ ិ
គតំ ដដលកំពង ុ បំពពញបារមពៅព ឺ ណាងឲ្យពពាធសតវ ិ ី
ពោពកសវរៈ) ។ ើ យ (ពពាធសតវ ិ
ិ ខ្.រូបដដលទាក់ទងនឹងពោះវញ ពតម្ចនអតទ នយ ័ ខ្មសារោ៉ ងណាដដរ? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចព ើ ឹល
ើយ
កបុងភាគទមួ ំ ី រពនះ ពោះដដលតូច(ពោះរកមុ)ំ គោលោត់ ី យពីពាកយ ពម និងដម៉ ដូពចើះរូបចម្ចលក់ពោះទាងព ឺ ពៅជារពះពម គរពះោងោគ ចំុណ្កឯពោះដដលធំគពពលដដលោត់ ោលយពៅជារពះដម៉ ឬម្ចតាោគ ឺ ឺ ិ (ម្ចតុភម ូ )។ចំ ុណ្កឯអណ្ូ ឋ ងវញម្ចនអតទ នយ ័ ោ៉ ងណា? ិ
គ. អណ្ូ ឋ ងគជាទ ពរៅដដលោក់ ទក ុ នូវពបះដូង គកប ំុ ញ នយល ់រួចព ឺ ី ឺ ុ ងរទូង (ខ្ព
ររភពទកពោះ ឹ
ដដលបាន
ូ រផេពវផាយពចញមកពពញទូទាងម្ចតុ ំ ភម ូ ននះ ិ
ុ នូវ ើ យ) នឹងោក់ទក
កូនណាចង ់ដង ឹ ពីររភព
នដម ទាល ់ុតចុះនៅកបុងអណ្ូ ឋ ងពោះពទបដ ង ឹ ។ ចុះសសរថមបីពដម ើ ពោះតំណាងឲ្យអវ? ើ របស់ទកពោះ ឹ ើ ី ខ្ ំុ ញ បានពនយល ់កបុងមងគលបីនិងសិរប ី ីររោររួចព
ោត់ជាប់ពៅកបុងគុកទាងប ំ ីជាន់ ពបើក្ូនមក្ោរ ើ យ គរពះមម៉ ឺ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
មរតមម ូននាគ
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-45-
ណាចង ់ជួយរសង ់ោត់ទាល ់ុតរកររសាាពៅកបុងមងគលទាងប ំ ី និងសិរប ី ឬក្ ៏ចុះនៅក្នុងអែូ ា ង ពទបអាច ី ើ
ពលើកសសរថមដដលនសាចាក្់បទកប ូ ពសាបជាន់ (ពមពសាពបក ិ ិ រប ី ើ ុ ងអណ្ូ ឋ ងពោះពចញរួច ពរពាះវាជានិមតថ
បានពោយសារកូន)។ ប៉ុដនថគរួ ឲ្យពសាកសាឋយណាស់ ដដលសពវថ្ថងពនះអប កពទសរចណ្៍ុដលពៅពលង ពលើភបពំ ោះ
នគដតងោ ំគានពបាះលុយចូលពៅកបុងអណ្ូ ឋ ង ពដម លនូ វមុខ្របរ ើ ផផេងពម ី ើ
ិ ិ ពោយពុំបានយល ់ពររសា ចញ្ ញ ា គំនិតបណា ឋ រំ បស់រពះមម៉ពនះព ិ ច ឹ មជីវតពៅវ ី ោភសោករៈពីមុខ្របរខ្ន ួល
មា ៉ងពទៀតព
ោរកររកសុី
ើ យ ពរពាះរវល ់ុតចង ់បាន
តុដតមិនដង នយើង ឹ និងមិនបានពិចារណាពឈវងយល ់ ពធវឲ្យ ើ
បាត់នវូ បញ្ញ ា នដម ះរះនដាះររសា ិ ា មរតកបណា ឋ ំរពះមម៉ននះ។ ើ បគ ី តរតិ ិ
១៨.ភបជ ំ ីោ (ពខ្តថកព ំ ង ់ចាម) ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីភបជ ំ ីសរូ
និងសធឹងជីុរកងនៅទំពរ័ ខាងពដម ើ រួយព
ពមោះភបជ ំ ីោ
ើយ
ឥ ូ វពនះ
ចូលមកដល ់
ពតភប ំ ីោម្ចនន័យដូចពមឋច? មុនពពលដដលជីពចញពៅររមូលពរឿង ដដលពគហាន់ជាចំែិតៗ (ហាន់ ើ ជ ជ ័យ) ោត់បានពៅោដផឋផ្តឋ ំោតម ំ ំងរពះមម៉ពនះ ពទប ិ ិតថដម៉ឪថា ោត់នឹងពចញពៅដសវងរកនូវអាថ៌កបា ើ ពៅកបុងតំបន់ពោះ ម្ចនពមោះទកដនល ងមួយពទៀត ពៅថាចរចា(ជីោចរចា)។ ដូចសធឹងជីនិតពាកយពនះ ី ម្ចនន័យដូចសធឹងជុ ថ ី រកងដដរ គជ ឺ ពី ោះោត់សិ តពៅកប ុ ងវណ្ត ៈទាប ឬរតកូលទាប (ពូជសំ ុរ) ដូពចើះព ពទបោត់ ុរកងជួយរពះមម៉ពំបា ុ ន ើ
ើយ
(ជុ ូ ជាភបព ំ ំ រុ ច ួ ពរពាះពរឿងកឋោ ី រកង) ពរពាះខាលច ពោះកឋកប ី ុ ងទខ្ ី ពស់ដច ី ឋ ំ
របស់រពះមម៉ ជាពរឿងដដលសទិតកបុងទខ្ ី ពស់ (យកេចាប់ ោងពសតា)។
១៩.ភបបា ំ ធ្លយ (ពខ្តថកព ំ ង ់ចាម) ពាកយពនះពីមុនពមោះថាភបបា ំ សាពយ ពរពាះពាកយនិោយពរចើនោលយ ឧ. ស្រសើសននរពីមុនស្រសើសឈរ កំពង ់ចាមពីមុនកំពង ុ ចាម់ ទួលគកពីមុនទួលពោក ទពនលបាទព ពតបាពោះោត់ ី ី មុនទពនលបាត់ទ....។ល។ ី ើ ំ សាពយអវី? គោត់ សាពយនូវបណា ឋ ពំ រឿងរ៉វ៉ ទាងឡាយ ំ ដដលដូនតាបានហាន់ជាចំែិតៗ ពដម ើ ផយកមកផគ ឺ ី ុ ពៅបណា ឋ ពំ រឿងពីអតត ូ តាព ី ឲ្យម្ចនជារូបរ៉ងពិតរបស់ដន មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ិ ម្ចនន័យថាបាោត់សាពយបណា ឋ ពំ រឿង ើ ងវញ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-46-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ទាងអស់ ំ ដដលទាក់ទងនឹងពរឿងរពះដម៉មកផគុំ ឲ្យពកតជាោនសា ើ មនចញជារូបរាង ពរពាះពយើងបាត់ដង ឹ ើ ពរឿងយូរមកព
ំុ ញ ឹ ងពនយល ់ពីនមោះភបរ៉ ំ ពណ្៍ពៅទំពរ័ ខាងពរោយ) ដូពចើះបារតូវ ឹ ពនះ ខ្ន ើ យ (ពាកយបាត់ដង
ពដរើ ររមូលសាពយនូវពរឿងឯពណ្ះបនឋិច ឯពណាះបនឋិច មកផគុំឲ្យពកតម្ចនជារូ បរ៉ងព ើ
ិ ើ ងវញ។
២០.ភបរំ រសិទ ិ ន / សិទ ី ន ពនយល ់ពាកយ (ររសិទ ិ ន /សិទ)ី ន ររសិទ ី ន = ោរតាក់ុតង ោរររោប់ ដពំ ណ្ើរពធវឲ្យសពរមច ឧ. ររសិទឲ្យម្ចនស្រសើ សស ួ ី ឋ ភបរំ រសិទ ី ន គឺ ើ ីន ររសិទភប ំ យរគប់លកេណ្ៈ ប៉ុដនថពបើតាមសាច់ពរឿងពុទ នដសនករងើកី ថ បកេចា ី ន ឲ្ ី ំរកុងកឋី ទភប ី ពំ នះសុទ នដតបានជួយ ររសិទអប ំ ី រកបុងសាច់ពរឿង ី ន កទាងព
ឲ្យបានរួចពីពសចកឋសា ី ល ប់របស់សរតូវ។
ដូចកបុងពរឿងពុទ នដសន
ឬ
រថដសន អាចរួចពីពសចកថសា ី ល ប់របស់ម្ចថយចុងជាយកេពោះបាន ពោយអំ ណាចឫទពោកតាឥស ិន ី ជួយ បំុរលងសារ ទបំ ុ ពុទ នដសនបានពរៀបោរជាមួយករងើ ព ី ផត
ំ ក (បញ្ញ ដ ) ើ យដថមទាងបានយករោប់មក្វដភើ
ិ ម្ចឋយទាង១២មកបញ្ ំ ំ រតូវរលស់ ូ ច លឲ្យពួកោត់វញ ពរពាះដល ់ពពលពវោបាបកមមរបស់ម្ចតាទាង១២ អស់ (ររសិទទ ី ន មួ ី យ)។ ឯកបុងពរឿងបកេចា ី ំរកុងក ៏ដូពចើះដដរ តួអងគបកេចា ី ំរកុង និងតាគព ោរពដញតាមសម្ចលប់ របស់ពក ួ កងទ ័ពរព ោរចងពពៀរពវរ៉នឹងោប ព
៍ បានរត់រច ួ ពី
ោ កល ក ៏ពៅកបុងភបរំ រសិទពនះដដរ (ររសិទទ ិ ិន ីន ព ី ី រ)។ ពរពាះពរឿង
រវាងតួអងគទាងព ំ ី រពោះ
គពៅកប ឺ ីន ុ ងភបរំ រសិទពនះ
(ពុទ នដសន
និងបកេចា ី ំរកុង)
ំ ី រពនះ ទបំ ុ បានោលយជាពសឋច បាននឡើងពសាយរ៉ជយដូចោប ពោយអំ ណាចររសិទភប ើ យអប កទាងព ី ផត ីន ំ
ឬភបរំ រសិទពនះ។ ព ីន មនុសេម្ចបក់
តុពនះព
អងគបកេចា ើ យភបពំ ោះ មនថាតួ ិ ី ំរកុង ឬពុទ នដសនព
ប៉ុដនឋដន ូ តាដកោរោត់ឲ្យមនុសេទាងព ំ ី រពនះ
ុតជា ើ យ គរោន់ ឺ
ម្ចនពមោះពផេងោបទទួលបាបកមមក ៏ពផេងោប
ពទៀត ពបើចង ់ដង ័ ពិតរបស់ពមោះភបររស ំ ឹ ពរឿងរពះមម៉ ទាល ់ុតផគុំភបំ ពនះជាអតទនយ ិ ទ ិ ធ ដដលពយើងជាកូនដកោរ រតូវដតពិចារណារ៉វរកព
មរតមម ូននាគ
តុផលពិតរបស់ពមោះភននំ នះ។
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-47-
២១.ភបរ៉ ំ ពណ្៍ (ទតា ិ ភបរំ រសិទ)ី ន ី ំងជត ពនយល ់ពាកយ (រ៉ពណ្៍) រ៉ពណ្៍ = ោមរបស់រពះបាទទសក៍ណ្ឌ ឬទសមុខ្ (កបុងពរឿងរ៉ម្ចយណ្ៈ ឬរ៉មពករ)ថ ៍ រ៉ប = ដដលមនរដ ប ិ រដុប ដដលឥតពបា៉ង ឥតផត ិ ឥតខ្ ពស់ទាប ឧ. ដរ៉ ី ប ផលូវរ៉ប ព
តុអី វ បានជាភបរ៉ ំ ពណ្៍មកររតសា ិ ទ នពៅកបុងទ ី
ិ ពនះពៅវញ?
ពរពាះភបពំ នះ
កបុងពរឿងរ៉មពករ ថ ៍
ទាក់ទងនឹងពមោះយកេពៅ យមសជាន់
ដដលសពវថ្ថងម្ចនសរផុរសជនមក
កសាងរឿសាទមួយពៅទពោះ ី
ប្រពះមាតា
ពមោះថារឿសាទភបំ
រ៉ពណ្៍។ ពៅកបុងរឿសាទ ម្ចនតា ំងរូបរកុងរ៉ពណ្៍ឈរជាន់រពះម្ចតាមហានគរ (ដដលសពវថ្ថងរប ូ ពោះ ពគពនយល ់ថា រពះសិវៈរ៉ជាន់ ំ កន ូ ពកោង. ពមលរូ ប) យកេទសមុខ្ពនះព ើ កបុងសមុរទទកពោះ ឹ រព
(យកេកាលដប់ោន់កាលោគ
ើ យ ដដលបានចាប់រពះមម៉
ពនយល ់រួចព
ោ ម្ចរ គយកេដដលម្ចនមុ ខ្បួនជាន់ោបពីរដងពសោើនឹងរឿ ំបី ព ឺ
ើ យកបុងភាគទមួ ី យ)។
ំ ឃា ុ ង ំ
ពាកយថា
ម្ចនមុខ្ ើ យជាន់ខាងពលើរឿ ំបពោះ ី
ពីរពទៀតរតូវជាដប់ ពទបយកេពនះ ម្ចនពមោះថា ទសក៍ណ្ឌ ឬទសមុខ្។ រកុងរ៉ពណ្៍ពនះ និងពសោ ើ របស់ពគតាមពឡាមព័ទ នចាប់រពះដម៉តា ំងពីបឹងយកេពឡាម
រ
ូ តដល ់ភបដ ំ រំ រពមៀល ី ពរពាះទពោះ ី
កដនលងមួយពៅពីខាងមុខ្ភបពំ ៅថា រពោនយកេ ពទបចាប់ បានរពះមម៉យកពៅ ើ ទកពោះ (ពរពាះរពោនយកេសំ រ៉ប់យកេចុះ ពុំមមនយនានហាះចុះនឡើយ)។ ឹ
ម្ចន
ំ ឃា ុ ង ំ ទុកកបុងសមុរទ
ពបើពយើងពធវដ ំ ពណ្៍បនថិចមក ម្ចនភូមិមួយពមោះថា ភូមិតារឿប់ ពតតា ើ ពំ ណ្ើរចាកពចញពីភបរ៉ ើ គាត់រឿប់នយើងពីពរឿងអវី?
គោត់ រឿប់ពីពរឿងរកុងរ៉ពណ្៍ ឺ
ចាប់រពះមម៉យកពៅ
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងសមុរទទក ឹ
ពោះ ក ៏ប៉ុដនឋរោន់ុតពយើងពចញមកដល ់ផលូវជាតភា ឹ ។ ពតពាកយ ិ ល ម ម្ចនភូមមួ ិ យពទៀតពមោះថាបាត់ដង ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-48-
បាត់ដង ំ ច ូ ជាភបំ ដដលរកុងរ៉ពណ្៍បានចាប់ុម៉យកពៅ ឹ ម្ចនន័យថាដូចពមឋច? បានន័យថាពរឿងរពះមម៉ធដ ំ ឃា ុ ង ំ តាោត់ខ្រ៉ ំ យ ៉ រ៉ប ៉ រ់ ឿប់ដពំ ណ្ើរពរឿងរបស់ជីដន ូ ទបំ ុ បណា ឋ ពំ នះ កូនោគដដលជាកូនសម័យ ី ផត ំ ឹ ងរបស់រពះមម៉អស់រលីង (លុបោន បាត់ទ ី បាត់ដង ពរោយៗ បាននធវឲ្យបាត់ ដង ឹ ដណ្ ឹ ពុំុមនបាត់ុផលដង ឹ ើ ពោះព
ំុ ញ ទជាអប កស្រសាវរជាវ រោន់ុតចង ់បដនទមពរឿងរ៉៉វខ្ លះៗ ដដលទាក់ទងនឹងពមោះភូមស្រសុ ក ើ យ)។ ខ្បា ិ
ធមមជាតិ រុកជា េ តិ ទំពនៀមទមាលប់....... មកផគុំ ផឋុំពរឿងដដលហាន់ជាចំែិតៗពោះ ក្ពកតបានជារូ បរ៉ង ើ អាចឲ្យមិតថអបកអាន ពមើលឆ្នប់យល ់នូវសាវតាបណ្ត ា ំរពះមម៉ននះ។
២២.ភបអ ំ ោឌរស ឬរ៉ជយរទពយ (ពខ្តថកណា ឋ ល) អាថ៌កបា ំ ំងភបពំ នះ ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីទំពរ័ ខាងពដម ើ រួចខ្ លះព ពលើកយកនូវព
ុតចាល ់ ខ្រំុ ញ ោន់ុត ើ ផឲ្យោន់ ើ យ ពដម ី
តុពភទ ដដលពកតម្ចនរួ ចយក្មកពនយល ់បដនទម ពៅកបុងអាថ៌កបា ំ ំងភបពំ នះ តាមឯក ើ
សារសាវតាស្រសុកបរបូ ិ ណ្៌ កបុងសាវតាទាក់ទងនឹងភូមសាស្រសថ ដកោរ ដដលពរៀបពរៀងពោយពោក ឌ ោម ិ ោត់បានសរពសរថា រពះច័នរ៉ ធ ជាបានឲ្យពគពបាះបោធយទ ័ព ពៅភបរំ ពះរ៉ជយរទពយ(អោឌរស) ពពលដដល រពះអងគគង ់ពៅភបពំ ោះ រទង ់បានទតព
វ ិ មតថ ើ ញពនលឺុកវមពោ ដ ៏អសាចរយដដលជាបុពន ិ របស់រពះមម៉។ ប៉ុដនថ
ពសឋចអងគពោះ ពុំយល ់ពីអតថនយ ័ ពនលឺុកវមពោ ដដលផាយពចញពីភបពំ ោះ ោត់ក ៏សនិោឌនថា ជាពនលឺថ្ន ិ ប៉ុដនថតាមពិត រពះមម៉ោត់ខ្ស ជ ័យជមបះរបស់ខ្នពៅវ ញ ំ ដមថងឫទ ិ ន ពដម នជាពសឋចដង ើ ផឲ្យកូ ឹ ថា ោត់ពៅ ី ួល ជាប់
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងភបពំ នះ។ អភូតព
តុដដលពកតព ើ
ើ ងពនះព
នដកោរនិោយតៗោបពីម្ចត់ ើ យ បានពធវឲ្យកូ ើ
មួយពៅម្ចត់មួយ ទបំ ុ បានឮដល ់ពួកបរពទស ដដលពគខ្ំស្រសាវរជាវរកបពងហយពនះ ពដម បជា ់ ើ ផប ើ ី ផត ី ទសនន ិ យូរោរមកព
ពួកពគមកសុំសាងពុទ នបដម្ច ិ មួយអងគ ើ យ។ ពទបោលជាខាងពរោយ ើ
ម្ចនកំពស់១៨
តទរពះសុគត សននបប ់ ទរូ ោ ះថមីថាភបអ ំ ោឌរស (ពៅតាមកំពស់ពទ ុ នបដម្ច ិ )។ ព ិ ងភបពំ ោះ ពទបម្ចនពម ើ អវី បានជារពះមម៉ខ្ប ំ ពញ្ចញពនលឺឲ្យកូនព
ើ ញ?
ព
តុ
តុដតចង ់ឲ្យកូនជួយោត់ ពរពាះពសឋចជាអប កទទួល
មរតកោត់ បានមកពបាះទតា នោត់នឹងដង ឹ ព ី ំងពៅភបពំ នះ ពោយោត់សងឃមថាកូ ឹ
ើ យជួយ ពរពាះោត់
ិ ពចញពុំរច ួ ប៉ុដនថមិនដូពចាើះពទ ពសឋចមបរជាយល ់ថា ជាពនលឺថ្នពជាគជ ័យរបស់ខ្នពៅវ ញ។ ពរឿងរ៉៉វអភូត ួល ព
តុនិមតថ ងពទៀត ពៅពពលដដលពសឋចអងគពោះ ររទានរកវន់យសសកឋដល ់ខ្ ំុ ញ ិ ពនះ បានពកតម្ចនមឋ ើ ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-49-
រ៉ជោរ ដដលបានជួយពធវសង្រ្ក គ មឲ្យរពះអងគ។ ពពលពោះ បានបពងកតឲ្យម្ចនព ើ ើ
តុចដមលកអសាចរយ គថ្ថង ឺ រះ
ដចងចា ំងពុំម្ចនពភលៀង ប៉ុដនថម្ចនឥនធនច ូ ះុ ពៅកបុងទពោះ ម្ចនរសោីភលរោ ី ឺ ធ លរចាលោលរចវា ៉ត់ លុះដតង តា ំងមង្រ្នថើរ៉ជោរព
ិ ពរឿងព ើ យ ពនលឺឥនធនពូ ោះ ក ៏រោយបាត់ពៅវញ។
តុពភទពនះ ពកតម្ចនកប ើ ុ ងពខ្តថ
អរម្ចក់តរិ នធ ិ បូណ្៌ ពពលពោះ រពះរ៉ជាក ៏បានដកពមោះពខ្តថពោះ ោក់ថា ិ ពខ្តថបរបូ ិ ណ្៌វញ ពៅតាមព
តុពភទនិមិតថពោះ សពវថ្ថងពខ្តថពោះពៅថា
ស្រសុកបរបូ ិ ណ្៌ កបុងពខ្តថកព ំ ង ់ឆ្នប ំង។ ឯរូបរ៉ងភបអ ំ ោឌរស ពមលព ើ ី ខាងពលើ ដូចជាសតវពស់ ឬោគពបក ើ
ិ ពពារ ដដលដបរកាលពៅរកពុទ នមណ្ឍលវបសេោ ឯកនធុយោគពៅមថុំរពះ ភនំអដឋរស មមើ ល ពី មលើរាង ដូ ចពស់
ិ វហារអោ ឌ រស ដដលពគបិទសននបព ់ ី សម័យមុនពោះ។ រូបភាពភបអ ំ ោឌរស ពមលព ំុ ញ ង ់ដង ឹ ពីជនជាតុខ្ ើ ី ខាងពលើពនះ មានពៅកបុងឯកសារ (ខ្ច ិ ោរភាគពីរ និពននពោយពោក Paul Brunon និងស៊ន ុ ព ពរពងដដលទាក់ទងនឹងភបពំ នះ
ង ពម៉ងមង) ព
ើ យពរឿង
កូនោគទាងឡាយសូ ំ មអប កស្រសាវរជាវរក
ំ ពមលកប ិ ិ ចារណាជាបដនទមពទៀតចុះ។ ើ ុ ងររជុពរឿងពរពងដកោរ រួចរតិះរះព
២៣.ភបោ ំ ងករងើ (ពខ្តថកព ំ ង ់ឆ្នប ំង) ភបពំ នះខ្បា ំុ ញ ទជាអប កស្រសាវរជាវពុំបានពៅដល ់ទពោះព ី ប៉ុពណា ត ះ ពយើងដង ឹ ព យកេសននម្ចរពនះព
ើ យថា ភបពំ នះពមោះករងើ ព
ើយ
រោន់ុតឈរសមលងពម លព ើ ី ចំកយដត ឹ
នយកេពមោះោងសននម្ចរ។ ើ យោងករងើពនះ គជាកូ ឺ
ំ រួចពផូើរមក្វដភើកម្ចតាទាង១២ ំ ើ យ ដដលបានពខ្ វះយករោប់មក្វដភើកម្ចតាទាង១២
ពនះ ពៅឲ្យករងើជាកូនអនក្ដថរកាទុក។ ពរឿងរ៉៉វទាងអស់ ំ ពនះ ដដលពកតព ើ ំ ូ បានពៅជាភប(ភប មួយជំោន់ ពធវឲ្យកពក តផឋ ំ ោ ំ ងករងើ) ព ើ ើ ុ ពន
ើ ងតៗោប ពីមួយជំោន់ពៅ
ឹ ពរឿងរពះមម៉មហានគរ និង ើ យនយើងអាចដង
ពរឿងម្ចតាទាង១២ ំ លុះរតាដតបានដកវដភើក គបញ្ញ ដ ដដលោងករងើបានោក់ទក ុ ពោះ មកបញ្ូ ច លឲ្យ ឺ ិ ពួកោត់វញពទ បភល ឋ រំ រសាើរបស់គាត់។ ព ើ ឺ ពនះជាបណា ពកោងពលងមួយ គុលផង បាយខ្ុំ ឬបាយខ្ុន ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ំ ំងរបស់ពរឿងពនះ ម្ចនពៅកបុងដលផង ើ យអាថ៌កបា
ពរពាះដលផងបាយខ្ុម ំ ុននឹងពលង ពគរតូវជីករគលុកដូចជា
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-50-
រគលុករោប់ុភើក ដដលរតូវពគពខ្ វះ រួចយករោប់មូល តំណាងឲ្យរោប់ុភើកម្ចតាទាង១២ ំ ពៅោក់កុ ងរនន ប ិ ពោះ ពទបពគោ ំោបពខ្ វះយករោប់ពោះ ពចញមកវញ(ពនះជាររសា ប ទាក់ទងនឹងពរឿងរោប់ុភើកម្ចតាទាង ំ ើ ិ ១២ ដដលយកេពខ្ វះយក )។ ចំុណ្កឯមរតកជាចំណ្ងថ្ដវញ កបុងពិធមងគ លោរ ដូនតា និងម្ចតាបតា ី ិ ដកោរ រួមទាងសាច់ ំ សាពោ
ិ ត បានទុកររសាបពនះ កបុង
បទបាយខ្ុន ឬខ្ុក ំ ុ ងព ប នររុសស្រសើ ិ ធចងថ្ដកូ ី
ពោយពួកោត់ចង ់រឿប់ថា នយើងជាពូជោគចងថ្ដបនឋោប ឬោន់ថ្ដតោប កបុងភាពងងត ឹ (ដដលយកេពខ្ វះ មក្វដភើក គបញ្ញ ដ )ព ឺ
ុ ពរោយ គលុ ើ យបញ្ចប់ចង ឺ បោន សាោន លក់ោន
(បទលុបោន មូរកពនធល
លក់កពនធល ក្នុងពិធរពះនោងនតាងនសបោងោគ)។ ី
២៤.ភបដ ំ ន ូ ពពញ (ភបពំ ពញ) ំ ូង គដូ ររវតថទាក់ ទងនឹងទរកុ បំ ប ិ ី ងភបពំ ពញ ពកតពចញព ើ ី ពរឿងរ៉វ៉ របស់ម្ចចស់ភដ ឺ នពពញ ចំុណ្ក ពាកយថាពពញ គវាផធ សេរស់ពៅនរចើនដូចសពវថ្ថងពនះពទ។ ឺ ី ងភបពំ ពញ មនម្ចនមនុ ិ ុ យោបពីកនលះ ពីមុនទរកុ ប៉ុដនថកុ ងបចច ប ុ រផនបពាកយភបពំ ពញពនះ ពិតជារតឹមរតូវតាមពមោះ ព
មដតពពញពទ គពឺ ើ យមនរតឹ ិ
ោលយជាពគ
កពមើលអតតររវតថ របស់ ភពបំ នះ គជា ិ ឺ ី
រ
ូ តមកខាងពរៅរកុង
ខ្ុសពីជំោន់អតតោល ី
ោឌនសកឹមថ្សក ព
ៀរ
ូរ
សូមផុតប ងដដលពុ ំ ធ្លលប់ម្ចនមនុសេរស់ពៅ ឥ ូ វ ី ឹ
ើ យនរចើនពសែកសកះ។ ពបើពយើងរកព
ំ ូង ដដលសពវថ្ថងោត់បានោលយពៅជាជីដន ស្រសថើម្ចបក់ពមោះពពញជាអនក្នផាើមដប ូ ឬដូនពពញ ព
ូ ើ យជីដន
ពនះ ោត់ជាអប កបានទទួលមរតក ពីរពះមម៉មហានគរ ពពលណាភបពំ នះពពញតាមពមោះ ពពលពោះ រពះមម៉ នឹងរួចផុតពីទុកពេ ទាសពីអតត។ ី ោរពរៀបរ៉ប់អំពនម ោ ះភបំ ពទាះបីជាខ្បា ំុ ញ ទពុំបានពលើកយកមកពនយល ់ឲ្យបានរគប់ភបំ ក ៏ឯកសារ ី នសាវតាពនះ ជាររទបមួ យសរមាប់ឲ្យកូនោគររុសស្រសើ ដដលបានតាមោនអាន ទុកពធវជាទុ នសំ រ៉ប់ ី ើ រតិះរះគ ិ តព ឋ ពំ រឿងអាថ៌កបា ំ ំងរបស់រពះមម៉។ ោត់ខ្ ំ ិ ចារណាដសវងយល ់ ពៅពលើអវី ុដលទាក់ទងកបុងបណា ិ បំនពញពលិកមមរគប់ុបបោ៉ ង ពដម ប ភម ូ របស់ គាត់ពនះ ដូពចើះសូម ើ ផកូ ី នោគររុសស្រសើ ដដលរស់កុ ងម្ចតុ ិ ឲ្យគុណ្រពះម្ចតាបតា ិ
ដដលធំដច ូ ពសឋចភបំ
ចូលពៅសទិតកបុងសោានចតថ ូ ោគររុសស្រសើរគប់ស្រសទាប់ ិ កន
វណ្ត ៈ ជាពិពសស គអាថ៌ កបា ំ ំងបណ្ត ា ំរបស់រពះមម៉មហានគរពនះ។ កូនោគទាងឡាយ ំ ពពលពនះអប កដង ឹ ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពីសារជាតិមក្ោរជាពូជោគព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-51-
ើ យ ពីមុនពយើងពុំបានចាប់អារមមណ្៍ព
ជោគសទិត ើ យ ពរពាះពយើងគតថាពូ ិ
ពៅររពទសពផេងឯនណ្តះ តាមពិត គកូ ឺ នដកោរររុសស្រសើពនះឯង ដដលជាពូជរពះោងោគពូជអប កររពសើរ ពូជអប កកសាងរឿសាទថម ពូជចរកភព ព
ូជអចឆរិយៈ ស ូមម ូននាគរ ួបរ ួមគ្ននជ ួយ ើ យចុងពរោយ គជាព ឺ
អាទិគទពអនមបគងកីតភាពអចឆរិយៈគឺអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ។
IV.
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងពលើកយកពមោះរបស់បឹង ធមមជាតិ ភូមិស្រសុក.... ដដលម្ចនទាក់ទង នឹងពរឿងរបស់
រពះមម៉ មកបកស្រសាយបំភលឺ ពដម ិ ិ ចារណា រ៉វរកពរឿងពិតរបស់ខ្នជាបនឋ ពៅ ើ ផទុ ី កជាទុនសំ រ៉ប់រតិះរះព ួល ពទៀត។
ក.បឹងររសាើ (ពខ្តថថ្រពដវង) បឹងររសាើពនះ បានររតសា វររសាាធំ) ិ ទ នទុកកបុងភូមិររសាើធំ (ទនក្ ី តនូ ើ
ំ ពុ សោរ៉ជឧតឋម ស្រសុក
រពះពសឋច ពខ្តថថ្រពដវងដដលទកដ ពី នះ ពីអតតោលជារ៉ជធ្លន ំ ចុះព ឹ ី ី ចាស់របស់ចរកភពដកោរបាភប។ បានជាដូនតាពយើង ោក់ពមោះថាបងររសា ើ ? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រតួសៗតា ំងពីភាគទ១ រ ឹ ី ពពលពនះ
គទាក់ ទងនឹងពរឿងបណា ឋ រំ រសាបរបស់រពះមម៉ ឺ
របស់ពមោះពោះរតង ់ណ្តព
ព
តុអី វ
ូ តមកទល ់នឹង
ឹ ទតា ើ យពរឿងររសាើពនះ ពយើងពុំបានដង ី ំង
៨ពកត ើ យ។ ពទបដតថ្ថង ើ ើ ដខ្ពិសាខ្ ឆ្នប ំរោ ព.ស ២៥៤៩ រតូវនឹងថ្ថងទ១៥ ី
ដខ្ឧសភា គ.ស២០០៥ ពៅកបុងភ ូមិប្ររសានធំពនះររជាជនោ ំោបសាឋរបឹងដដលរ៉ក់ឲ្យពរៅព
ិ ពដម ើ ផី ើ ងវញ
តមកល ់ទកទុ ក្ពររើរឿស់នៅរដូវរឿ ំង ពោយពររើរឿស់ ឹ អងករពលកមម។ ពពលពោះពួកោត់ ជីកបានរូបចម្ចលក់ ិ ផធំ ពលើោគ ព ថមរពះវសណ ុ ុ ពៅកណា ឋ លផចិតរូប
ចមាេម់វិសណផទ ុ ំគុ ៅបឹងប្ររសាន
រព
ើ យគងពលើស្រសថើជារពះមម៉ ដដល ម្ចនផ្តកឈូកមួយទងរករទរពះ ី
ិ ពដកពនះ ខ្បា ោ កព ំ ង ុ អងគុយសម្ចធិ (ពរឿងរពះវសណ ំុ ញ ន ុ
ពនយល ់កបុងទំពរ័ ខាងពដម ើ ខ្ លះព
ើ យ) ពតប ើ ឹងររសាបពៅទ ី
ពោះម្ចនប៉ុោមន? បឹងររសាើពៅទពោះ ម្ចនបី គប ី ឺ ឹងររសាបតូចពីរ និងបឹងររសាើធំមួយ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-52-
១.បងររសា ើ ទមួ ងតូ ចលោម ដដលសពវថ្ថងម្ចនដុះររលិតតូចធំ និងវារជាត ី ពផេងៗពទៀត ឹ ី យ គជាប ឺ ឹ ិ ជាពរចើន បងពនះទាក់ ទងពៅនឹងពរឿងមងគលបី សិរប ី ររោរកប ១ ី ១ ឹ ី ឹ ី ទាក់ទងមងគលទ១ ី ឬសិរទ ី ុ ងបងទ ២.បឹងររសាើទព ី ី រម្ចនទំ
ំ ររហាក់ររដ
លនឹងបឹងររសាើទមួ ី យដដរ មតបឹងពនះ ម្ចនទតា ី ំងពៅ
ពរៀងបោាប់ោប អតទនយ ័ របស់បង ទងនឹងមងគលទ២ ី ២។ ឹ គទាក់ ឺ ី ឬសិរទ ី
ព
៣.បឹងររសាើទប ំ ី រ ដដលររជាជនកបុងភូមិពោះ បានពៅជីកសាឋរ ី ី គជាប ឺ ឹងធំជាងបឹងតូចទាងព
ិ នដក្ពោះ ដដលរូបពោះកប់ពៅចំកណា ឋ លផចិតបឹង ពៅទពោះម្ចនគល ់រោក់ ើ យោស់បានរូបរពះវសណ ី ុ
មួយពដម ង ម្ចនអប កណា ើ ដដលបានកប់ពរៅពៅកបុងដម ី នដ ឹ មានជនរៅប៉ុោមនដដលសពវថ្ថងពនះ មនទាន់ ិ ិ ហា៊នពៅោស់គល ់រោក់ពោះព ទ៣ ព ី
ុ រគប់ោក់)។ បងពនះ ទាក់ទងនឹងមងគលទ៣ ឬសិរ ី ើ យ (រោក់លប ឹ ី
ំ ពនះ បានោក់កបា ំ ំងោ៉ ងសាងត់ពសងៀម សូមផុតររជាជនដដលរស់នៅកប ើ យពរឿងទាងអស់ ី ុ ងភូមិ
ពោះ ក ៏ពុំដង ើ ពនះព ឹ ពរឿងដដលទាក់ទងនឹងពមោះបងររសា ឹ ពបើរោន់ុតឮ គពុ ឺ ំ អាចចាប់អារមមណ្៍នឹងពាកយពនះព ពៅកបុងពមោះ ព
ប ពនះ ជាពាកយម្ចនជំពៅ ើ យ។ ពាកយបងររសា ឹ
ើ យ ពរពាះពយើងពុំនឹកសាោនថា ពួកោត់បានបងកប ់
ើ យពមោះដដដលពនះ ដដលពយើងអាចយល ់ និងសាគល ់ក ៏ពោយសារោស់បានរូបរពះ
ិ ផធំ ពៅទពោះ វសណ ពបម ពចាើះ គខ្ ំុ ញ ទពុំអាចសាគល ់ភូម.ប ប ដដលជាឫសគល ់នដម ំ ំង ើ ថ្នអាថ៌កបា ី ើ នដូ ិ ឺ បា ិ ងររសា ឹ ុ ុ ដកោរពនះបានព
ើយ
ពរពាះពួកោត់បនេល ់ទុកពមោះពនះ
សរមាប់ឲ្យពយើងជាក្ូនោគឆងល ់ រួចនធវការ ើ
រសាវរជាវរក្នរឿងពិត នដម ា របស់គាត់។ ើ បនដាះររសា ី ិ ពោះ ពគឆ្នលក់រ៉ងជាផ្តធ ំងសំ ុប៉ត ព រូបរពះវសណ ុ
ំ ប ម ីជាន់ ដដលម្ចនជនលួញរតណាប់ ើ យពគនធវើដុថ្
ស៊កបនឋោប ដដលជាន់ទប ធ ំងរូបចម្ចលក់បានន័យថា ថមពីរផ្តធ ំងខាងពរោមប៉ុនោប ឯផ្តធ ំងទប ី ខាងពល ី ើ គជាផ្ត ឺ ី ី
ំ ទា ដដលម្ចនរូបចមាលក្់ពសឋើងជាង ពរពាះរតូវយកពៅស៊ក ពៅពលើពជង ំ ី រ។ កបុងដុថ ម ងព ំ ី រដដលជា ើ ទរមទាងព ទរមពោះ
ពៅបាតបោធប់ម្ចនោក់កថាម្ចសចំនន ួ ពរចើនសនលឹក(ម្ចសផ្តកករាស)
មួយៗម្ចនឆ្នលក់រប ូ ពផេងៗោប កថាទមួ ុ ដ ី យម្ចនរូបោគកំពង
លព
ព
ើ យកបុងកថានី
ើ ងពៅពលើ រូបោគពនះម្ចនឆ្នលក់ពៅ
ពលើបា ំងដកលងរឿសាទបោធយស្រសើ កថាសនលឹកទព ី ី រម្ចនរូបអពណ្ឋើក ដដលទាក់ទងពៅកបុងពរឿង កូរសមុរទ ទកពោះដសវ ងរកទកអរមឹ ត ឹ ឹ
សនលឹកកថាទប ី ី ីម្ចនរូបផ្តកឈូករក
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
រូបពនះព
ើ ញម្ចនពៅកបុងថ្ដស្រសថើរគប់
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-53-
លកេណ្ ័ និងរូបឆ្នម ំពៅពលើជញ្ញ ជ ំងរឿសាទបោធយស្រសើ សនលឹកកថាទបួ ី នម្ចនរូបរតើ រូបរតើពនះ ម្ចនពៅ កបុងពរឿងកូរសមុរទទកពោះ និងសង្រ្កគមជាមួយចមា ៉ពៅបាយ័ន ចំុណ្កឯសនលឹកកថាដថ្ទពទៀត ខ្ព ំុ ញ ំ ុ ឹ បានព
ើ ញព
ំ សាោនថាជាម្ចសទកដប់ ពរពាះ ើ យ ពោយពួកោត់បានយកពៅរោយ ឹ
ដូនតាដកោរពី
សម័យពដម ។ ពរឿងរូបកបុងកថាម្ចស ដដលបងកបព់ ៅកបុងរតណាប់ថទ ម រម គឺ ើ ោត់ពដូ កឲ្យទកម្ចសណាស់ ឹ ជាពរឿង
ររសាើអាថ៌កបា ំ ំង
ិ ដក រពះវសណ ុ ឹ រពះមម៉ពចញ ព
ដដលខ្បា ំុ ញ នពរៀបរ៉ប់ជា
ូ រដ
កបុងឯកសារសាវតាពនះ
ដដលទាក់ទងរូប
ងថ្នរឿសាទ និងម្ចនពរចើន ើ យរូបពនះ ដតងដតម្ចនឆ្នលក់ពៅរគប់ទកដនល ី
បំផត ុ ពៅបាតសធឹងភបគ ំ ដូ លន រតង ់លិងគ១០០០។ ផលូវចូលពៅោន់បឹងររសាើពោះម្ចនផលូវពីរ មួយចូលតាមវតថពោកសំ ពៅ ឬសំ ពៅពោក ឯផលូវទព ី ីរ
ចូលតាមផលូវររមូលរព បាន
រតូវររមូលរព
ោ
ោ
ពតររមូ លរព ើ
ោ ម្ចនន័យោ៉ ងដូចពមឋច?
ិ ដដលដបកដខ្ ូកឲ្យមូលរគប់ទាងបួ ំ នវញ
អាចពោះររសាើភូមិបឹងទាងនោះ ំ
ពទបអាចបំ ុបកររសាើពនះបាន។ ើ
នតភូ តននពាក្យររសាាននះ ពតប ណាងអវី? បងតំ ណាង ើ ងតំ ឹ ឹ ើ មតំ ិ ណ្តងឲ្យអវី? ភូមតំ ិ ណ្តងឲ្យទនក្ ី ត ើ ទររសូ ី ឲ្យសមុរទទកពោះ ឬទ ី ឹ
ំ ឃា ុ ង ំ ដដលពគបានចាប់រពះដម៉យកពៅ
ំទ ុ ក ុ រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំពោះ ោត់ពំ ុុ មនរតឹម
ដតពៅកបុងទកប៉ ុពណា ត ះពទ គុថមទា ងកប់ ំ ក្ុងភក់ ន មថ្មពទៀត (ថមភក់ ឬភក់ថ)ម ដដលរូបពនះ ម្ចនកបុងក្ាំង ឹ ឺ
ដកលងរឿសាទបោធយស្រសើ។ ពៅភបគ ំ ដូ លនម្ចនថ្រពមួយពមោះថា ថ្រពពទវតានៅកបុងថ្រពពោះ ដូនតាោត់ ិ ផធំ ដក ិ ផធំ ពនះពទ? បានឆ្នលក់រប ូ រពះវសណ ័ ពាកយថ្រពពទវតា និងរូបរពះវសណ ឹ ពីអតទនយ ើ កដង ុ ុ ឹ រពះមម៉ពចញ ពតអប ុ ុ ខ្.ថ្រពពទវតាម្ចនន័យថា
សម្ចជក ូ ពទវតា ិ សម្ចជោ ិ គណ្បកេដដលម្ចននិមតា ិ រប
តំណ្តងឲ្យគណ្បកេររជាជន ដដលម្ចនចំនន ួ សមាជិក្ពរចើនពោះគថ្រពមនុ សេ ពាកយពនះពគពរចើនពររើ ឺ កបុងសម័យប៉ុលពតឬសម័យតស៊រូ រឆ្ន ំងនឹងបរពទស ពរពាះោក់ខ្នកប ប ួល ុ ងថ្រពធមមជាតិ ពុំជិតដូចលាក្់កុ ង ថ្រពមនុសេព
ដូចពៅកបុងកផួនពុទ នទំោយបានសរពសរថា ដល ់ ើ យថ្រពមនុសេ គថ្រពររជាជនពោះឯង។ ឺ
ពពលដដលពសឋចម្ចនឫទអាចពររើ ពភលង ិន ើ ពររើទក ឹ ពររើខ្េល ់ ពររើពខាោចបាន ពពលពោះនឹងម្ចនពចារ
ួ ោញ
ពចញពីថ្រព។ កបុងន័យពនះោត់ចង ់រឿប់ថា ពចារលួចពចាររលន ់ គពចញព ឺ ី ថ្រពមនុសេពនះឯងគររជារ៉ស្រសថ ឺ ពុំុមនពចញពីថ្រពភបធ ំ មមជាតពោះពទ ពរពាះពាកយពនះជាពាកយររសាើបំុរលងរបស់ដន ូ តា។ ិ
ព
តុអី វ បាន
ិ ផធំ ពៅកបងថ្រពពទវតា? ន័យបំុរលងពាកយរបស់ដន ិ នដក្ ជាម្ចនរូបរពះវសណ ូ តាោត់ចង ់ពនយល ់ថា រពះវសណ ុ ុ ុ ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-54-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ពៅកបុងថ្រពពទវតា គពៅកប ឺ ិ ។ ោត់ ុ ងថ្រពមនុសេរបស់គណ្បកេររជាជន ដដលម្ចនរូបពទវតាជានិមតា ោក់ខ្នកប ើ ផជួ ី យរពះមម៉ ដដលជាប់ ួល ុ ងថ្រពពទវតាពដម
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងសមុរទទកពោះ(ពនយល ់រួចព ឹ
ើ យ) ព
ើយ
រូបចម្ចលក់ពនះ ខ្បា ំុ ញ នពមលប៉ ះពោយថ្ចដនយ ពៅកបុងទសេោវដឋប ំុ ញ ទពុំនឹកសាោនថា ដូនតា ី រពទសមួយ ខ្បា ើ
ដកោរគាត់ម្ចននូវបុពពវនិវាសានុសេតិ (រលឹកជាតបាន) ពៅអោគតដ ៏ុវងឆ្នងយដលមល ់ ុង ឆ្នលក់រប ូ ិ ើ ឹ ពទបោត់ កបុងថ្រពពទវតា(នមោះជានិមិតារប ូ ) ទុកឲ្យពយើងឆងល ់រួចគតរតិ ះរះព ិ ិ ចារណាស្រសាយររសាើរបស់ពក្ ួ គាត់។ ិ គ.កំចាយម្ចរ ពាកយកំចាយម្ចរពនះ ជាពមោះរបស់ស្រសុកមួយកបុងពខ្តថថ្រពដវង (ស្រសុកកំចាយម្ចរ) និងជាពមោះ
របស់ភម បំ ួយ ពៅកបុងស្រសុកកំពង ់សិោ ពខ្តថរពះសី
នុគភប ំ ចា ំ យម្ចរ។ ពតពាកយកំ ចាយម្ចរម្ចនអតទ ឺ ក ើ
ន័យដូចពមឋច?
ពនយល ់ពាកយ (កំចាយម្ចរ) ក្ំចាយ =ក្មាចយ = នធវឲ្យខា ច ត់ខាចយ ើ កំចាយម្ចរ ឬក្មាចយមារ= គពធវ ងរ៉ពណ្៍ពោះមបក្ខាចត់ខាចយអស់ ឺ ឲ្យម្ចរឬយកេរកុ ើ ព
ើ យម្ចរពនះឯងដដលជាម្ចចស់ថ្នពពៀរបានចាប់រពះមម៉មហានគរ យក្នៅ
ឆ្នប ំក្នុងសមុរទទក្នដាះរ ឹ
ំ ឃា ុ ង ំ ទុករ៉ប់ពាន់
ូ តនរឿងរបស់គាត់ពូនបានពៅជាភបនំ ហើយអនក្ពាយាមកំចាយម្ចរនដម ើ បជួ ី យ
រពះមម៉នសចក្ាពាយាមរបស់ គាត់ក្ ៏ពូននៅជាភនម ំ ដរ សពវថ្ថងភពបំ នះពៅជាប់កុ ងជួ ប រភបប ំ ូកពោ។ ព ី
តុអី វ
បានជាស្រសុកកំចាយម្ចរ ពៅកបុងពខ្តថថ្រពថ្វង? ពរពាះអំ ណាចរបស់រកុងម្ចរបានពូនពៅជាភបំ ចង ់កំចាយ នូវម្ចរពោះពដម ើ ផជួ ី យរពះមម៉
ក្ូនោគពោះរតូវសមងំោក់ខ្នកប ទ ធតតា ំង ើ បររយុ ិ ួល ុ ងថ្រពមនុសេដ ៏ថ្វងនដម
នឹងមារ(ថ្រពថ្វង)ពរពាះម្ចរបានចាប់ម្ចឋយ របស់ដន ូ តា
ំទ ុ ក្ ុ រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំព
ពដម ត ះ ើ ផរ៉វរកពរឿងព ី ិ តរបស់រពះដម៉ុតប៉ុពណា
័ ឋ ើ យពនះខ្រំុ ញ ោន់ុតបកស្រសាយពាកយបំភន
សូមមតថ ិ អបកអានជួយពិចារណានូវពមោះ
ទាងអស់ ំ ដដលដូនតាបានបនេល ់ទុកឲ្យពយើងជាកូនោគកំពង ុ រស់ពៅសពវថ្ថង ឲ្យជួយស្រសាយររសាើពួក ោត់។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-55-
.រកពៅ រកពៅពនះ ក ៏ជាពមោះសំ ោល ់ភូមស្រសុ កមួយ ពៅកបុងពខ្តថថ្រពថ្វង ពតពាកយរកពៅពនះ ម្ចនន័យ ិ ើ
ពិតោ៉ ងដូចពមឋច?
ពនយល ់ពាកយ (រកពៅ) រក្នៅ = នមោះមផលនឈើមួយររនភទមដលអាចបរនភាគបាន ិ ំ បរមុងនឹងនសាងរ(រក្នៅនំបញ្ចក្) រក្នៅ = ដុនំ មៅមដលសរមាប់នធវនំ ា ដុៗ ើ បញ្ុ ច ក្មដលនគលញ់ ផុ ំជា ុ រកពៅ = មិនកយពៅ(ក្ូននក្តមក្ វារក្នៅនដាះមម៉) ើ ពបកូ ើ នោគររុសស្រសើ
ដដលជាអប កទទួលមរតករពះដម៉ពំ រុ ពមោ ំគានពៅពោះរពះដម៉នទ(ហូ បបាយ
ដង បសា គ ល ់រពះដម៉ជាម្ចចស់ពោះ? ដូពចើះពយើងជាកូនដកោរររុសស្រសើ បានរតឹម ឹ គុែរពះនម) ពតពពលណាពទ ើ ើ ដតរស់កុ ងភូ ប មរពះដម៉ បានទទួលពករពីរពះដម៉ ដតពុំសាគល ់គាត់ដដលជាម្ចចល ់ពោះនោះព ិ
ើយ ព
ើ យមិន
រតឹមដតប៉ែ ុ ឹ ណ ងនទ កូនខ្ លះហា៊នពជរររម្ចថម្ចក់កយដល ់ម្ចចស់ពោះពនះដថមពទៀតផង។ ពមោះភូមិស្រសុក ភបំ ធមមជាតិ ររនពែី ទំននៀមទមាលប់… ដតងរស់ពៅជាមួយនឹងពយើងរ៉ល ់ថ្ថង មរតក្ទាងននះបានបងក ំ បន ់ វូ បណា ឋ រំ រសាើរពះដម៉ដ ៏ម្ចនជនរៅោ៉ ងពនះព
ពយើងក ៏មនន ិ ឹ កសាោនថា
ើ យ។
V. ១. បុណ្យអុំទក ូ លយររទប ី សំ ពះរពះដខ្ អកអុំបុក (អំ បុក) ម្ចនពិធបុ ី ណ្យមួយពទៀត
ដដលទាក់ទងនឹងពរឿងកបុងររសាើរពះមម៉ពនះដដរ
លយររទប ំ កម្ចនឆងល ់ុដរឬពទ? ព ី សំ ពះរពះដខ្ អកអុំបុក ពតកូ ើ នោគទាងឡាយអប សនមតយ ់ កថ្ថងពពញបូណ្៌មីុខ្កកឋកពធវ ព ិ ើ ិ ធបុ ី ណ្យពនះ? ព ពោកដខ្ចន? ពនះព ិ
គបុ ូ ឺ ណ្យអុំទក តុអី វ បានជាោត់
តុអី វ បានជាដូនតាពយើង ពធវខ្ុ ើ សពីថ្ថងដសន
ើ យជាររសាើ ដដលដូនតាពយើងបនេល ់ទុកមក ព
ំុ ញ ទអប កស្រសាវរជាវពចះដត ើ យខ្បា
ម្ចនចមងល ់ពដម ំ ំងកបុងបុណ្យពនះ ពតោត់ ម្ចនបងកបន ់ យ ័ ររសាើអវី ខ្ លះ? ដូនតាពយើង ើ ផជួ ី យរ៉វរកអាថ៌កបា ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-56-
ោត់បានខ្សនមល ៀក្បំពាក់ គសំ ីច ឺ ពត់រព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ោ ញ្ដសាសោ និងអាវរពះពុទ នសាសោ (ទាងព ំ ី រនិោយ) មក
ោក់បទបា ំងរូបពរឿងពិតរបស់ខ្ន ិ ួ ល (រពះមម៉មហានគរ)។
ពនយល ់ពាកយ (កកឋក) ិ ក្តាក្= នមោះមខទ១២ តាមចនាគតិ ិ ី ឫក្សកតាោ = មាន៣០ (នថ្ងផ្តកយកូនម្ចន់) ិ ពតុខ្កតា កម្ចនបងក បន ់ យ ័ អវីទុក្នៅក្នុងពិធបុ ំ ើ ី ណ្យទាងពនះ? ិ
ក.អកអុំបុក កបុងរ៉រតើថ្នថ្ថងពពញបូណ្៌មី ដខ្កតាក ំ ទាងររុ ំ ស ទាងចាស់ ំ ទាងពកោ ំ ង បានោ ំ ើ ទាងស្រសើ ិ សម័យពីពដម
យកនំ ុនក សករ អំ ពៅ ដូង.... រួមទាងអំ ំ ុបង តាល ់ អដរង និងឧបករណ្៍ពផេងៗពទៀត ពៅជួបជុំោបពៅ កបុងទវតថ ី អារាម។ ពពលជួបជុំោបព
ួ ពគ ើ យពួក្ពគចាប់ពផឋើមលីងស្រសូវ រួចបុកដរងពៅតាមជំោញរបស់ពក
ចាស់ៗពរៀបចំពរគឿងសោករៈពផេងៗ ពដម ើ ផបូ ី ជាគុែរពះរតនៈថ្រត និងសរមាប់ថាវយដល ់រពះពពាធសតវ ិ សសបែឌិត(ទនាយ)
ោលរពះបរមរគូថ្នពយើងរពះអងគពៅបំពពញបារមពៅព ី
ើ យ។
ដល ់ពវោដខ្
ពពញពនលឺ ពគចាប់ពផឋើមោ ំគាននមសាកររពះរតនថ្រត និងសម្ចទានសីលពៅតាមឧបនិសេ័យរួចោ ំោបដុត ពទៀនធូប
ពដម លទ កពភល ៀងនិងបួងសួងដល ់ម្ចចស់ទកម្ច ច ស់ដ ី ើ ផផេងពម ី ើ ឹ ឹ
និងវតថុសក្ាស ិ ិ ទិ ធ
សុខ្ពរៀងៗខ្ន។ ពិធអកអុ ំ បុកក ៏មកដល ់ ពួកកំពោះរកមុំ ដដលម្ចនពសចកឋោ ី ី ល ហាន ព ួល
សុំពសចកឋី
ើ ើ ងពៅឈរពងយ
ពដម អប កណាដដលឈើះនឹងបានទទួលនូវរកវន់ុដលម្ចនពចក ដូង សករ អំ ពៅ.... សរមាប់ ើ ផឲ្យពគអក ី អប កឈើះកបុងោរអកពោះ។ ប៉ុដនឋខ្បា ំ ួុ ទសុំសរួ ថា ពពលដដលអប កអកពងយមុ ខ្ពៅពលើពដម ំ ើ ផឲ្យពគយក្អុ ើ ី បុកនៅអក្ពោះ ពតពួ ើ កពគម្ចនឆងល ់ថា ព ព
កប ើ យពគមនពធវ ិ ើ ុ ងដខ្ដ ៏ថ្ទ?
រពះមម៉ពនះព បុថជ ុ ន ជ ។
តុអី វ បានជាពគអកអុំបុកកបុងថ្ថងពពញបូណ្៌មី ដខ្កតាកននះ? ិ
អប កអកចាស់ជាពុំបានគតព ំ ំងថ្នបណា ថ រំ រសាើ ិ ិ ចារណានូវអាថ៌កបា
ុ ចង ់បានរកវន់ ពៅពពលដដលឈើះពនះជាពោភមូលចតថ ើ យ ពរពាះចតថ ិ អបកអកកំពង ិ របស់
ដូនតាពយើងោត់ចង ់រឿប់ថា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
បានជាពួកោត់ទក ុ ពៅទំពនៀមទមាលប់បុណ្យពនះក្នុងមខក្តាក្ ិ ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-57-
ពរពាះោត់ចង ់ឲ្យកូនោគទាងឡាយមដលកំ ំ ពង ុ ពងយពម លពៅពល ើ ើ ើកបុងពពលអកអុំបុកពោះ កូនោគម្ចន
ឆងល ់ពទ ផ្តកយកូនម្ចន់ុដលតំណាងឲ្យដខ្កតកក ពក្ ួ វា(ពមម្ចន់) បាត់ពៅណាបានជាទុកកូន ើ ិ ពតពមរបស់ ឲ្យពៅរញង ់ដូនចាះ
ពតពគចាប់ នមមាន់យក្នៅរកុង ើ
ំ ពុ ៅឯណា?
ពមពនះពគចាប់
ំ ពុ ៅឯរឿសាទគុក
ិ រោ (គុកោក់ម្ចន់) ពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង ់ធំឯពណាះ ចំុណ្កឯដខ្ពពញបូណ្៌មវី ញ ោត់ចង ់រឿប់នយើងថា ពនលឺុខ្ពលើពម ពមើលព
ភលុចងចា ំងដូចថ្ថង រួមទាងពនល ំ ឺ ឺ ររទប ី ដដលដុតពៅពលើដុី ថមពទៀត ក ៏មិនអាចឲ្យកូនោគ
ើ ញនូវពរឿងពិតរបស់រពះដម៉ព
ដភើក គបញ្ញ ដ ពចញអស់ព ឺ
មម៉ ំ ដដលយកេបានពខ្ វះមក្វ ើ យ ពោយពយើងពកតពចញព ើ ី ទាង១២
អី វ ចំពពាះពនលឺរពះច័នធ កបុងដួងដខ្ពពញបូណ្៌មី និងពនលឺ ើ យ ពតម្ចនររពោជន៍ ើ
ររទបដដលដុ តពៅពលើដ ី និងបដណ្ថតពៅពលើទកពោះ។ ី ឹ
ខ្.អុំ ទក ូ ឬទូកអុំ ព
តុអី វ ពិធបុ ូ ពនះ ី ណ្យអុំទក
ពគពធវមតពៅកប ើ ិ ុ ងដខ្កតាកពនះដដរ?
ដដលបានរគបដែាប់ពៅពលើកូនររុសស្រសើរច ួ ព
ើយ
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពីទកច តថ ឹ ិ ដម៉ឪ
ដតពពលពនះខ្ច ំុ ញ ង ់ឲ្យកូនោគបានសាគល ់ពីររសាប
កបុងបុណ្យអុំទក ូ ដដលពគពធវកប គម្ចនទាក់ ទងនឹងទកច តថ ើ ុ ងដខ្ក្តាក្នោះ ឺ ឹ ិ ដម៉ឪ។ សុភាសិតដដលជាពាកយ ិ បណា ថ រំ បស់ដន ូ តាពយើង ោត់បានពពាលទុកថា តមា ឪគិ តកូ នដូ ចប្រចវាប្របសដញ កូ នគិ តតមា ឪវ ិញ ដូ ចប្រពះ
តបរសប្រកាយ ពពលដដលអប កពៅពមើលបុណ្យអុំទក ូ រ៉ល ់ឆ្នប ំ ពតអប ើ កម្ចនបានគតព ិ ិ ចារណាពទ? ពពលពយើង ពមលព ើ ី រចា ំងទពនលពៅ ពយើងព
ូ ពលើករចវានឡើងស្រសុះោបណាស់ ពទបអាចរុ ញទូកឲ្យពៅដល ់ ើ ញអប កអុំទក ើ
ទពៅបាន។ ោ៉ ងណាមញ ទកច តថ ំ គពួ ី ិ ឹ ិ របស់ុម៉ឪក ៏ដូចជារចវាទូកទាងពោះដដរ ឺ កោត់ស្រសុះោបណាស់ អបសធបកូនរុញរចានកូន គតគូ រកូនសពវដបបោ៉ ង ទាងខាងផល ំ ិ ិ រុញកូនឲ្យបានពៅដល ់ ូ វោយវាចាចតថ ទពៅ គអោគតរុ ងពរឿងនិងមានសុភមងគល។ ពួកោត់ជារចវាសុខ្ចតថ ើ ផី ី ឺ ិ ចះុ ពៅកបុងទក ឹ (អបាយភូម)ិ ពដម រុញរចានទូកក្ូន ពរពាះភ័យខាលចទូកកូន លិចចុះកបុងអបាយភូមិ ដូពចើះព ិ រគប់ុបបោ៉ ងក្នុងមួយជីវតរបស់ ពក្ ួ គាត់ពដម នររុសស្រសើ។ ើ ផមតកូ ី បងកបព់ រៅពៅកបុងពិធបុ ូ ពនះ ី ណ្យអុំទក
ពនះគជារព ឺ
ិ ោវហារធម៌ ដដលបាន
ពរពាះពួកោត់ពំ ពុ ធវអវ ់ យ ័ ើ ី ពោយោមនបងកបន
ពនះជាចពមលយស្រសាយររសា ើ កបុងពិធបុ ើ ី ណ្យពនះ។ មរតមម ូននាគ
ុ ចតថ ើ យពួកោត់សខ្ ិ ពធវពល ើ ិកមម
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ិ កូនោគររុសស្រសើគតដម៉ ឪវ ញ ិ
បរួី មមួយ
ព
ើយ
ដូចរពះដបរពរោយ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-58-
ពតម្ចនន័ យដូចពមឋច? ពាកយពនះ សូមកូនោគទាងឡាយ ំ ពមលពៅកប ិ ិ ពាវនថសរូ ត អប កនឹង ើ ើ ុ ងមហាបរន យល ់ពីររសាើដូនតាជាពុំខាន ព
ំុ ញ ម ូ ពលើកយកវគគពនះមកពនយល ់។ រោពោះ រពះដ ៏ម្ចនរពះភាគ ើ យខ្ស
ពសឋចោងពៅោន់រកុងពវសាលី រទង ់កករពះភ័ង្រ្កថពមលរកុ ងពវសាលី ើ
កបុងបុពណ្ វ ហ សម័យពដម ើ ផប ី ណ្ ិ ឍ បាត ពររៀបបដូ ី ចដរំ ី
តទោគ ី
លុះពសឋចោងរត
កកពមលពរោយ ើ
(ឥទំបចឆមកំ ទសេនំ អាននធ) ិ
ជាបចឆមទសេន ៏គពឺ ិ
ុ ពតកូ ើ ញជាចុងនរកាយនិងជាទបំ ើ នោគណាដដលកយនឹងដបរកកពៅពរោយ ី ផត
ច ស់នគរ ើ ញពរឿងទុកពេ វទោរបស់រពះម្ចតាបតាម្ច ិ
ើ៎
តថាគតព
ើ យរទង ់រតាស់
និងរពះអាននធថា
ពមលព ើ
ម្ចបលអាននធ!
ព
ិ ប់មកវញ
ព
ើ ញរកុងពវសាលីមឋងពនះ
តុអី វ ក ៏ពួកោត់ឲ្យកូនសម័យអងគរ
ក្សាងរឿសាទថមរ៉ប់ពាន់ ឆ្នលក់ពរឿងរ៉៉វបណា ថ រំ បស់ពក ួ ោត់? ពរពាះពួកោត់ម្ចនសងឃមថា អោគត ឹ នឹងម្ចនកូនោគណាមួយ
កកមបរនៅពរោយពមលព ើ
ើ ញពរឿងពិតរបស់ោត់ជាពុំខាន
រួចពគនឹង
ពាោមជួយោត់ឲ្យបានរួចផុត ពីទុកពេ ទាសនិងបាបអកុសលទាងពោះ។ ំ អតទនយ ័ ដដលខ្បា ំុ ញ នពលើកយកមកពនយល ់ពនះ ោក់ទក ុ កបុងពិធបុ ី ែយពនះ
គជាសាវតាពរឿងព ួ ោត់មដលបាន ឺ ិ តរបស់ពក
សូមកូនោគទាងររុ ំ សស្រសើអានព
ើ យគតព ិ ចារណា ិ
ពតពើ
តុផលថ្នពិធី
បុណ្យខាងពលើ ដដលខ្ពំុ ញ លើកយកមកពនយល ់ពនះ សមតាមនហតុផលមដលឬនទ? នហើយពបរតឹ ើ មរតូវតាម ោរពនយល ់បក្រសាយ
សូមជួយស្រសាវរជាវបនថបមនថមរកឲ្យព
់ ើ ផជួ ើ ញនូវពសចកថព ី ិ តពដម ី យស្រសងរពះមម៉
រពះឪមហានគររបស់ពយើងដដលពួកោត់រងចា ំឲ្យកូនោគសម័យពនះជួយោត់(ោត់ម្ចនសងឃមត ចតួ ច ឹ ិ ិ ជ ទំពនើប ពរពាះសម័យពនះជាសម័យបពចចកវជា
ណាស់ចនំ ពាះនយើង
និងសមាារះទំពនើប
នហើយក្ ៏ជាសម័យមដលក្ូនោគមលងសូវមានជំននឿនលើក្មម និងផល) ។ មិតថអបកអានបានដង ឹ ព
័ បុណ្យអុំទក ូ បដណ្ឋតររទប ើ យ ពីអតទនយ ី
ដដលដូនតាោត់ពធវកប (ផ្តកយកូនម្ចន់) រួចខ្ក ំុ ញ ៏បានរឿប់ព ើ ុ ងដខ្កតាក្ននះ ិ យកពៅរកុងឃុំ ពៅគុករោ (គុកោក់ម្ចន់) ព រពះមម៉មហានគរ? ពយើងដង ឹ ព ឬោរពារ និងរកចំណ្ីឲ្យកូនព
អកអុំបុក
សំ ពះរពះដខ្
ើ យថាពមម្ចន់ ពគបានចាប់
តុអី វ បានជាោត់យកសតវម្ចន់មកពររៀបពធៀបនឹងពរឿង
ើ យថា សភាវៈរបស់សតវម្ចន់ សតវជាបាពុំុដលបពណ្ឋើរកូន រកុងកូន ិ ញ ើ យ ដតពបពមវ ើ
ពទាះបជាពគរកុ ងកបុងអរងុត ក ៏ពៅដតក្ោយរកុកៗ ី
ពៅកូនមកជុំពដម ច ឹ មនិងដថរកា។ ោ៉ ងណាមិញររសា្នននះ ផ្តកយកូនម្ចនពៅខាងពលើ ចំុណ្ក ើ ផចញ្ ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-59-
ឯពមម្ចន់ពៅជាប់គក ុ ខាងពរោម ក ៏ពៅដតគតកូ នពៅខាងពលើ ដូចជា រពះមម៉មហានគរសពវថ្ថង ជាប់ ិ ពៅកបុងសមុរទទកពោះពៅព ឹ ដដដល
(ពិធបងវ លពព ិ ី ិ ល)
ពៅ។ ពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង ់ធំ ព
ើ យ ប៉ុដនថ ព
និមតា ូ របស់ោត់ពៅដតមកោរពារព័ទ នសីម្ចោរពាររកុងកូន ិ រប
ក្ដកោរពទដដល ើ យពមោះផ្តកយកូនម្ចន់ពោះពទៀតពសាត គម្ចនដតរសុ ឺ (កំពង ់ទូោយ)
ម្ចនោក់នវូ ពរឿងជាពរចើនរបស់ដន ូ តាមហានគរពយើង
ត ះពទ ពួកោត់បានកសាងរឿសាទគុកពរចើនណា ស់ ើ យមិនរតឹមដតប៉ុពណា
គុកនគរ សំ បូរថ្រពគុក
គគុ ឺ ករោ គុករម្ចស
ពនះខ្អ ំុ ញ ប កស្រសាវរជាវបានដង មិនដង ឹ ឹ ថាម្ចនរឿសាទគុកប៉ុោមនពទៀត ដដល
ខ្ព ំុ ញ ំ ដ ុ ង ំ ង ់ចាម ម្ចនរឿសាទគុកមួយពមោះថា គុករពះធ្លតុ ព ឹ ? ចំុណ្កពៅកបុងពខ្តថកព ោត់ពធវរឿសាទ ព ើ
ំុ
កទាងអស់ ំ ើ យោក់ពមោះថាគុកពរចើនពមល៉ះ? ពតរឿសាទគុ ើ
តុអី វ បានជា
ឹ ើ ង សរមាប់ោក់អបក
ណា? កបុងឯកសារសាវតាភាគទមួ ំុ ញ ទខ្តខ្ំ ររមូលនូវបណា ថ ពំ រឿង ី យកឋី ភាគទព ី ី រពនះកឋី ខ្បា ិ
រ៉៉វទាក់ទងពផេងៗ
ដដលខ្បា ំុ ញ នឆងល ់រួចសិកាស្រសាវរជាវអស់ពពលដ ៏យូរ ពដម យព ើ ផរកចពមល ី ើ ិ តមួយយក
មកដវកដញកបកស្រសាយររសាាពនយល ់ដល ់កូនោគទាងឡាយឲ្យឆ្នប់ ំ កយយល ់។ ដតពទាះបជាោ៉ ងពនះ ី ក ៏ពោយក ៏ខ្ពំុ ញ ជឿជាក់ថា លំបាកនឹងឲ្យកូនដកោរទទួលយក្បានណាស់ ពរពាះសពវថ្ថងជាសម័យ ដដលកូន ិ ជ ដបបថមី ោគចូលកបុងរបត់មពោគមវជា ិ ជ ថមីពនះព មពោគមវជា
ិ ជ ទំពនើប គមពោគមបពចច កវជា ឺ
និងសំ ភារៈទំពនើប។
ថ ពំ រឿងអចឆរយៈរបស់រពះមម៉ ិ មហានគរ ពរជៀបចូលពៅកបុង ើ យ ដដលពុំអាចឲ្យបណា
សោានចតា ិ កូនោគររុសស្រសើបានព
ំ មតកូនោគររពោល សូមផកូ ើ យ កុថា ី នោគផ្តធល ់ គកូ ឺ នោគដដល
បានបួសពរៀនពោះក ៏លំបាកនឹងទទួលយក្ដដរ ពរពាះ ការមនដ ង ័ ជា ថ យូរ ឹ ពនះ បរពទសបាន បក្មររបំភន ិ ោរណាស់មកព
ឹ ័ បទសារោដកវពអ ិ ើ យ(អតទនយ ើ យក្នុងភាគ១)។ ម៉ាងពទៀតពរគឿងស្រសវង
ពញៀនរគប់ររពភទ កំពង ុ ដតសណ្ឋំកូនោគររុសស្រសើ ឲ្យលង ់លក់ុលងសាគល ់គុណ្ធម៌ ខ្ ពស់របស់ពជ ូ ោគ ជាពិពសសគរព ឺ
ិ ំ ូល ោ វហារធម៌ រពះមម៉ឪដដលជាដប
ំ ូលពោះរគប់ៗជំោន់ ទបំ រជកពរោមដប ុ ពយើងពុំបានពមើលព ី ផត
ើញ
ព
និងពរគឿង
ដដលជាធម៌ខ្ ពង ់
ើ យកូនោគររុសស្រសើបាន
និងដង ិ ឹ នូវពរឿងអចឆរយៈព ី អតត ី
ំ ូលជរមក្ននះ មដលនក្តនឡ ំ ូង? ោលរបស់ម្ចចស់ដប ើ ើ ងនដាយសារមតនហតុអី វ ពីដប
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-60-
២.គុករោ (ពខ្តថកព ំ ង ់ធំ) គុកពនះពគពធវសរមាប់ ោក់ម្ចន់ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រតួសៗពីនរឿងបកេចា ូ ើ ី ំរកុង ឬពិធបុ ី ណ្យអុំទក អកអុំបុក លយររទប និងសំ ពះរពះដខ្ រួចមកព ី ឬរពា ំច័នម ធ កពនយល ់បដនទម។ ព ិ ដខ្ពៅវញ?
ំុ ញ ង ់ពលើកយកពាកយថារពះដខ្ ើ យ ដតពពលពនះ ខ្ច
តុអី វ ក ៏ោត់មិននិោយថា សំ ពះរពះច័នធ ដបរជានិោយថាសំ ពះរពះ
ពាកយដខ្ពនះវាទាក់ទងពៅនឹងជមងឺមួយមបបរបស់ុផលដង ូ គឺ ដ ូងក្ែសុី ដផលដង ូ ពពលណាវាខ្ូច ោមនទក ឹ ោមនសាច់នយើងពៅតៗគានោដូងដខ្សុី ពតុខ្បានម្ចត់ ឯណ្តមកសុីដូង? ពនះជាបណា ថ រំ រសាើដដលោត់ ើ ទុកឲ្យកូនោគទាងឡាយឆង ំ ល ់ជាពិពសស
គកូ ឺ នោគដដលពុំរពមចុះពៅកបុងរទូងរពះដម៉
ពដម ់ ើ ផឲ្យយល ី
ពីទុក្នខ វោក្នុងពបះដូងរពះដម៉។ ពបកូ ំ ពុំយល ់ពីទកច តថ ើ នោគទាងពោះ ឹ ិ រពះដម៉បានន័យថា នបះដូងក្ូន ោគពនះរតូវដខ្សុីអស់ព កតញ្ដូ កតពវទពី
បានពនយល ់រួចព
ើ យពរពាះព
តុអ? ីវ
ដង ូ ើ យគម្ចនមតរាងមផល ឺ
ព
គកប ូ ោគពោះ ឺ ុ ងពបះដូងរបស់កន
ោមននូវទកច តថ ឹ ិ
រោន់(អាថ៌កបា ំ ំងដផលដង ូ ពនះខ្ ំុ ញ ើ យោមនសាច់និងទករគប់ ឹ
ងភាគ១)។ ពពលពនះខ្យ ំុ ញ កមតពាកយ ដខ្ មកពនយល ់មត ើ យ ពៅកបុងដលផងចាក់ទកដូ ឹ
ប៉នុ ណ្ត ណ ះដដលោត់រឿប់ថាដូងដខ្សុី គម្ចនអតទ នយ ័ ថា ទកច តថ ប ងកូនោគររុសស្រសើរតូវ ដខ្ថ្ថង ឺ ឹ ិ កុ ងពបះដូ ពពលពវោសុីអស់ព
ើយ
ពរពាះកូនដកោរររុសស្រសើរវល ់គតរតឹ មដតខ្ន ិ ួល
និងរកុមរគួសារខ្នកប ួល ុ ងពពល
បចចុរផនបដតប៉ុពណា ត ះ ពុំបានគតគុ ែរពះមម៉ពីអតតន ិ ី ិ ងតពៅអោគតខាងមុខ្ព តបសើងដល ់អប ក
បងកបពងកតម្ចតុ ររពទស ើ
ម្ចនពាកយមួយឃាលពទៀតនពាលទុក្ថា កូនរ៉ ដូចពមឋច?
ពយើងដង ឹ ព
ើ យថាពាកយថ្ថងរ៉
៍
(រពះម្ចតាបតាមហានគរ)។ ិ
ើ យ បានន័យថាពុំបាន
កបុងពាកយទំពនៀមដដដល
៍កនលង ឬរោសកនលង ពតពាកយរ៉ ើ និងដខ្រ៉
៍(សូរយរោសនិងច័នរធ ោស)
៍ កនលងម្ចនអតទនយ ័ គឺ
រ៉
ូ អសុរនធ ិ
បានបទបា ំងពនលឺរពះអាទតយ និងរពះច័នម ធ នអាចឲ្យបពញ្ ច ញពនលឺរសោីបាននឡើយ ចំុណ្កឯកូនដដលរតូវ ិ ិ ិ រ៉
ិ ៍ កនលងវញរតូ វបាត់បង ់សតបញ្ញ ដ សាោរតុដលតំ ណ្តងឲ្យពនលឺរសោីនោះ។ ពរពាះដូនតាបានទុកសរមាប់ ិ ី
ឲ្យពយើងពិចារណាដដលម្ចនពៅកបុងរឿសាទ ពរឿងពរពង ទំពនៀមទំោប់ ររថ្ពណ្ី ពមោះភូមិស្រសុក ភបំ
ធមមជាតិ និងទំោយពផេងៗដ ៏ពរចើនពសែកសកះ ពដម នដកោរទាងអស់ ំ យល ់ពររសា ា អាថ៌កបា ំ ំង ថាពតើ ើ ផឲ្យកូ ី ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ នរណាជាអប កចាប់រពះមម៉យកពៅ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-61ំុ
ពនះជាោរបកស្រសាយពនយល ់ពីពាកយពិត
សរុបពសចកឋមកោរពនយល ់ពីគុករោកឋី ពីដូងដខ្សុីកឋី និងរ៉ ី សំ រ៉ប់ពរជាងបំភកប លឺ ុ ងទងង ត ឲ្យម្ចនពនលឺអាចពមលព ឹ ី ើ
របស់កន ូ រ៉
៍ កនលង។
៍ កនលងកឋី រោន់ុតជាពនលឺររទបដ ៏តូចមួយ ី
ថ ំររសាាគំនិតរបស់រពះមម៉ ដដលបាន ើ ញនូវបណា
បងកបទ ់ ក្ ុ កបុងពាកយនិោយ កបុងជវី ភាពរស់ពៅរ៉ល ់ថ្ថងរបស់កន ូ ោគពីសម័យមុន ចំុណ្កសពវថ្ថងពនះ ិ វញ
ពយើងពុំបានយកពាកយទាងននះមកពររៀបពធៀបដូ ំ ចពីសម័យមុនពទ
ឧ.
ដូចពាកយោត់ពជរ
ំ ូកខ្ បងទួល ភបងចុងស្រសុក ដពំ ណ្ើបោយខ្ាយ រកពពើរមិលគុណ្ រ៉ សាីកូនពីមុនថា មិនដង ឹ ខ្យល ់ ដប ៍
ឬរោសកនលង.... វាខ្ុសពីសម័យសពវថ្ថង ដដលសីលធម៌សងគមបានធ្លលក់ចះុ ពយើងបានយកពាកយអសុនរាះ គយកពភទម្ច ឋ យ(នយានី)មកពជរ ឺ
ហាក់បដូ ំង ី ចជាពួកោត់ោមនពសលៀកពាក្់សំពត់បទបា ិ
ខ្ លះពទៀតពួក្ោត់បានសាលប់ពក ុ ឆែងអស់ ពៅព ឹ
ើយ
ព
ើ យម្ចឋយ
ក ៏កូនៗពៅដតោ ំោបោស់ោត់យកមកពជរររម្ចថ
ដមដល។
៣.គុករម្ចស (ពខ្តថកព ំ ង ់ធំ) ក.រឿសាទគុករម្ចសពនះ រូបរាេូសលបប្រពះសគាប្រពះតកវ និងកបួនគមពីរ (ប្របាសាទបនាេយឆ្មារ)
ធំុដរ
ពតម ើ ិតថអបកអានម្ចនឆងល ់ពទ
ម្ចសជាប់គក ុ ?
កបុងពរឿងទមួ ី យ
៍ សរួ រពះអងគថា
ពសឋចោងមកពោយោនអវី?
ឥ ូ វចងពៅពរោមពដម ើ រកសា ំង។ ពៅថា
ិ សតវរកសា ំងពៅវញ
ចំណ្ងពោះ
រតូវបាន
ព
តុអី វ បានជារ
សតវរម្ចសពនះជា
ោនជំនិះដដលម្ចននិយាយពៅកបុងពរឿងពរពងបឹងទុំ
ដលង កបុងសាច់ពរឿងបានរឿប់ថាពសឋចអងគពោះ ពៅពសើហាោងមុខ្រ៉ រ៉
ក ៏ពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង់
រពះរ៉ជារទង ់តបថា
ឯរម្ចសសាឋប់មនចាស់ ឮដតថារកសា ំង ិ
រួចព
ោ ពមោះទុំ
៍ (រ៉
ូ ) ពពលពោះោងមុខ្
បងមកពោយសតវរម្ចស ក ៏នឹកតូចចតថ ិ ថាម្ចចស់ខ្ន ួល
៏ពបាលផ្តឋច់ុខ្េចំណ្ងពោះពៅ ើ យរម្ចសខងក ឹ ទាញទប់រម្ចសរួចពជើងគាត់ដរជងដ ី
ពពលដដលោច់
ពទបពសឋ ចឲ្យទុជា ំ ើ
ោ ដលងដខ្េ
រម្ចសពោះពៅ។ ទកដនល ងដដលទុបា ំ នឈរដរជងដពី ោះ ពកតបានជាប ី ើ ឹងមួយពមោះ បឹងទុំក្លង ចំុណ្ក ិ ឯសតវរម្ចសវញ
មរតមម ូននាគ
ពសឋចបានោក់បណា ឋ សាដល ់សតវរម្ចសពោះថា
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពូជអាឯងចាប់ពីថ្ថងពនះពៅ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-62-
រតូវសុីុតបោល និងផឹកនូវទកលែ កជា ់ ដរ៉ប។ ព ឹ
តុពនះព
ំ ើ យ បានជាពៅពលើខ្ បងសតវរម្ចសទាងឡាយ
សពវថ្ថងពនះម្ចនស្រសទាប់ពលើខ្ បង សណា ឌ នដូចជាពគចងអាន (ដកប) ដសផកក ៏រកព ស្រសទាប់ ជាទរជកពៅថ្នពួ កសតវដកែបនិងខ្យ ព ី ួធ ផឹកដតទកលែ ក់ ឹ
ងរក
ូ ងជាពរចើន
៍ ល ជាអាហារ ើ យសុីុតពឈើ ឬវលលណាដដលម្ចនបោ
ពទាះបទ ល ក ៏វាយកពជង ់ ិ នពទបវាផ ើ កូរឲ្យលែកស ឹក ី កថា ឹ ើ
ពរពាះវាបានរតូវពទាសបណា ឋ សា
រពះមហាកេរតតា ំងពីពពលពោះឯង (រម្ចសជាប់ពទាសទមួ ី យ)។
-ពរឿងឥសីម្ចត់ទពវ ិ ចំុណ្កឯពរឿងទព ឥសីម្ចត់ទពវ ី ី រដដលទាក់ទងនឹងសតវរម្ចសគពរឿង ឺ ិ ឬរពះពៅទពវ ិ វងេ ពរឿងពនះ ម្ចនពៅកបុងជាតកោោ ព
ើយ
ពុំុមនពៅកបុងជាតកដដលម្ចនកបុងរពះថ្រតបិដកព
ដូនតាដកោរបានរលាយប ំ ឲ្យរួ មមតមួយ។ ី
ដដលជាសំ បក (ពុទ នសាសោ រព ោក់កុ ងពស្រសាមោវ) ប
ើយ
ពរពាះខ្បា ំុ ញ នពនយល ់
ពបចង ់ដង ឹ ពរឿងរ៉វ៉ របស់ពោក ទាល ់ុតដវកពីរពចញ ើ
ោ ញ្ដសាសោ) ពទបព ើ
ើ ញខ្មខាងក្ន ឹល ុងដដលជាពរឿងរបស់ោត់ (ដផលោវ
ពនះជាបណា ថ រំ រសាើដដលពួកោត់ខ្សំ ំងសាច់ពរឿងរបស់ ី ច បករបស់ពគមកបទបា ិ
ខ្ន។ ួល
កបុងសាច់ពរឿងពនះគាត់បានរឿប់ថា អប កនគរនោះបានោលយពៅជាថម ពោយរតូវបណា ឋ សាឥសី
ំ ពម ៅគរពីខាងពលើឥសីម្ចត់ទពវ ម្ចត់ទពវ ិ ពរពាះពសឋចនគរពនះ បានពររើឲ្យពគយកដុថ ិ ពៅពពលដដលពោក
កំពង ុ ចូលកបុងមនសម្ចបតថិ កបុងដដនទឧទានរបស់ ពសឋចពោះ ពសថចអងគពនះ ពររើពគឲ្យយកថមពៅគរ ី សងកត ់ កំ
ក ៏ពរពាះដតពៅតាឥសីពុំពឆលើយ
ឹ ងពនះព
(អនក្ចូលមនពុំអាចឮសនមលងអនក្នៅនឡើយ)
ពទបពក តជា ើ ើ
ិ ទុកពេ វទោក ៏ពកតមានព ើ ង។ ពពលពោកតាឥសី ម្ចត់ទពវ ិ ពចញពីមនសម្ចបតថវិ ញ ើ
ើង
ជាទមងនព់ ោយអំ ណាចថមសងកត ់គាត់ ពោកក ៏បានអធោ ពពាះ ិ ឌ នថា សូមឲ្យថមពនះ(ក្មមននះ) ពកតម្ចនចំ ើ អប កមដលរររពឹតច ថ ះុ ទបំ ុ អប កកបុងនគរពនះ ដដលចូលរួមរររពឹតន ថ វូ បាបកមមពោះ ក ៏បានរងោ ឹ ល យពៅជា ី ផត ថមពោយអំ ណាចឫទរបស់ ឥសីម្ចត់ទពវ ិន ិ ។
គៅទិពវ វ ងស
សិសេពនះព
នឹងបានរួចពីបាបកមម ព មរតមម ូននាគ
ពោកតាឥសី
ពោកម្ចនកូនសិសេម្ចបក់ពមោះ
ើ យដដលពោកបានពៅមកដផឋផ្តឋ ំថា
២០០០
ប្រពះ
ឆ្នប ំពរោយអប កនគរននះ
ប ក់ប៉ុពណា ត ះ។ ពៅអាចម្ចន ើ យអប កដដលអាចជួយពួកពគបានគម្ចនដតពៅម្ច ឺ ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-63-
ិ ជីវតរស់ នៅដល ់សម័យពោះបាន លុះដតពៅបានបរពភាគដផល ិ ពឈើទពវ ិ ពៅឯថ្រពព បានពៅដល ់
២០០០ឆ្នប ំពរោយ
ព
ើ យម្ចចស់កេរតើរបស់ពសឋចអងគពនះ
មពានឋ ពទបអាចរស់ ើ នឹងបានជាមព
សី
របស់ពៅក្នុងអោគត ពៅពពលរួចពីកមមពពៀរ។ ពោកតាដផឋផ្តឋ ំរួច ក ៏ឲ្យថាប ំទពវ ិ មួយកញ្ចប់ពៅពៅទពវ ិ វងេ ព
ើ យរឿប់ថា ថាប ំទពវ ឹ រួចយក្ពៅនរោះ ិ ពនះពពលដល ់គរមប់ឆ្នប ំុដលរួចកមម ពៅយកវាពៅោយនឹងទក
រូបចមាលក្់ថទា ម ងអស់ ំ ពោះ
ិ ថមនឹងោលយជារពះនគរមនុសេររុសស្រសើនហើយរស់រ៉នម្ចនជីវតព
ិ ើ ងវញ។
ិ ជ សពវដបបោ៉ ងដល ់សិសេពដម ពោកតាឥសីក ៏ចាប់ពផឋើម បពរងៀនមនថវជា ើ ផទុ ី កោរពារខ្ន ួ ល ពរពាះពៅតាម
ផលូវនៅកាន់នរពនហមពានាម្ចនអមនុសេោចៗពៅរ៉រ៉ងតំ ំ នែើរ ជាពិពសសគពៅន ើ ពឈើទពវ ឺ ិ ពោះ ឹងពដម មដលម្ចនយកេពីរោក់ពៅដថរកា ោត់បពរងៀននិងដផឋផ្តឋ ំកូនសិសេរួចព
ើ យ ឥសីម្ចត់ទពវ ិ ជារគូក ៏បាន
សុគតពៅ ពោយអំ ណាចទុកពេ វទោ ដដលពកតពចញព ់ រពះពៅទពវ ើ ី ភាពរោ ំរោថ្នថមសងកត។ ិ វងេ ដដល ជាសិសេបានពរៀបចំបូជារពះសពពោករគូ
ព
ើ យក្ ៏បានយកធ្លតុពៅបញ្ុ ច ះកបុងទដ ី ៏សមគួរ
ចូលពៅកបុងរពះនគរ ពមើលរូបរពះោងច័នរធ សោីអោគតមព
ពទបពដ រើ ើ
សីុដលបានោលយជាថម រួចនិោយ មានក្់
ឯងោ ២០០០ឆ្នប ំពរោយចា ំពយើងជួបោប។
រពះពៅទពវ ិ វងេក្ ៏បានចាកពចញពីនគរនោះ រកនូវពដម ឋ រំ បស់ពោករគូ ើ ពឈើទពវ ិ តាមបណា ព
ពធវដ ើ ពំ ណ្ើរពៅោន់ថ្រពភបពំ
មពានថ
ពៅតាមផលូវរពះពៅទពវ ិ វងេបានជួបតាបសឥសីជាពរចើន
ំ បានជួយចងែុលផលូវពៅរកពដម ើ ពឈើទពវ ើ យពួកោត់ទាងពោះ ិ ពោះ។ ពពលដដលបានព
ទពវ ិ ព
ពដម ង ើ ផុសវ ី
ើ ពឈើ ើ ញពដម
ពវ ើ ពឈើពោះ មនរពមឲ្យរពះពៅទ ើ យ ពួកយកេដដលដថរកាពដម ិ ិ វងេចូលពៅជិតនបះព
ើ យ ដត
ពោយអំ ណាចមនឋរបស់ឥសីម្ចត់ទពវ ងព ំ ី រដដលពៅរកាពដម បាក់ ើ ពឈើទពវនោះ ិ ជារគូបាន ពធវឲ្យយកេទា ើ ិ បបខ្ លបខាលចពចសាឋរពះ គ១០០ឆ្ន ប ំ ឺ
ូ បមួយដផល រ
អងគទបំ ុ រពះអងគបានពបះដផលពឈើទពវ ី ផត ិ ពោះ
ូ តដល ់គរមប់២០០០ឆ្នប ំ។ ២០០០ឆ្នប ំពរោយ រពះពៅទពវ ឹ ថា ដល ់ ិ វងេបានដង
ពពលអប កនគរទាងនោះរតូ ំ វអស់បាបកមមព
ពពលដដល ើ ផនរោះថម ើ យ ោត់ក ៏ពធវដ ើ ពំ ណ្ើរពៅនគរពោះពដម ី
ពៅដល ់ពាក់កណា ឋ លផលូវ ោត់សាធបរ៉វរកថាប ំទពវ ិ ដតមិនព រត
ិ ប់មកពរោយវញ
មកបរពភាគតាមបណា ិ ឋ ពំ ោករគូ
ពដម កយកេសួរោ ំ។ ើ ផរកពួ ី
ង ឹ ថាថាប ំទពវ ើ ញ ពទបដ ើ ើ ពំ ណ្ើរ ិ បាត់ ោត់ក ៏ពធវដ
ពពលដដលជួបពួកយកេព
ើយ
រពះពៅទពវ ិ វងេ
ំ ឹ ងថាប ំទពវ ក ៏សាកសួរពដ ី ែ ិ របស់ខ្ន ឹ នឹងរពះពៅដពណ្ឋើមដផលពឈើទពវ ិ ពគ ពទប ើ ួ ល ពួកពគរឿប់ថាពោយខ្ង មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពួកពគោ ំោបលួចយកថាប ំទពវ ិ ពោះពៅពបាះពចាល លក់។
ព
តុដតពសចកឋពរោធខ្ ង ី ឹ
រពះពៅទពវ ិ វងេ ក ៏ពចះដតោ ំោបរត់ រ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-64-
ពៅកបុងមហាសមុរទបាត់នៅនហើយ
ពពលពោះចមាំងក ៏ពកតព ើ
ើ ងជាថមីពទៀត
ពពលពៅពដក
ពួកយកេបានចាញ់ ឫទ ិ ន
ូ តមកដល ់មុខ្អាស្រសមឥសីអគគពនរត ពោយឮសូរសននឹកពជង ើ យកេ ី
រត់កពរកើកដ ី ពពលពោះឥសីអគគពនរតបានពប កដភើ កទប កយកេពឆះរោយអស់ ពៅសល ់ុត ី ើ ី ី ពធវឲ្យពួ ើ រពះពៅទពវ ិ វងេម្ចបក់។ ឥសីឆងល ់ក ៏សួរថា អប កឯងជាសិសេរបស់រគូណា ពទបម ើ ិនពឆះពោយអំ ណាចដភើក ទប ំុ ញ កូនសិសេពោកតាឥសីម្ចត់ទពវ ព ី ីរបស់ពយើង រពះពៅបានពឆលើយរឿប់ថា ខ្ជា ិ បានរ៉យ ៉ រ៉ប ៉ ់ នូវដពំ ណ្ើរពរឿងជា បានសាឋប់ពរឿងរបស់ពៅរួច ព
ូ រដ
ពីពដម ើ រ
ូ តដល ់ចប់
រ
ថាប ំទពវ ិ របស់ពៅយកេបានលួច
ពពលពោះម្ចនពសឋចរកពពើមួយមកសុីថាប ំទពវ ិ ពនះ
អំ ណាចថ្នឫទរបស់ ថាប ំទពវ ពធវឲ្យពសឋ ចរកពពើពោះពៅឋរក ិន ិ ើ នដក្រោ ំងពៅពលើពោក
ឲ្យពោកតាឥសីអគគពនរតសា ឋ ប់។ ពពល ី
ពោកតាបានរឿប់ពៅពៅទពវ ិ វងេថា
ើ យយកពៅពបាះពចាលកបុងមហាសមុរទ
ើ យពៅទពវ ិ វងេក ៏
ពោយ
ល ់រកហាយពៅកបុងទកពុ ំ បានពទបព ឹ ើ
ូ តពរោយមកមររោលយជាសតវរម្ចស
ើ ងមក
ឥ ូ វតាបានឃាំងសតវរម្ចសពោះ
ំនិះជិះពៅនរោះអប កនគរពោះចុះ! ពពលពៅ ទុក្នហើយ។ ដូពចើះចូរពៅយកសតវរម្ចសពនះ ពធវជាោនជ ើ ដល ់នគរព
រម្ចសពៅោយនឹងទក ើ យ ពៅរតូវយកទកម្ចត់របស់ ឹ ឹ ព
ពរពាះជាតថា ព ិ ប ំទពវ ិ បានរោយនពញសពវសាច់ក្នុងខ្នរម្ចសអស់ ួល ពពលដដលរពះពៅទពវ ់ ិ វងេពៅដលរពះនគរពោះ
ំ ើ យយកពៅនរោះនលើថមទាងពោះ
ើ យ។
ោត់រកទតា ី ំងរពះនគរពុំព
រយៈោលកនលងអស់២០០០ឆ្នប ំ ពធវឲ្យរពះនគរម្ចនថ្រពដុ ះរោស់ ើ
ើ ញព
ើយ
តា ឹ ោករកពមលទ ើ ី ំងពុំយល ់ព
ពោយ
ើ យ ពទប ើ
ពៅទពវ ពោកតាឥសីម្ចត់ទពវ ុ ិ វងេពលើកថ្ដអធោ ិ ឌ ននឹកដល ់គុណ្បុែយបារមរបស់ ី ិ ជារគូឲ្យជួយ ទបំ ី ផត ថ្រពពោះ
ិ ក ៏ោលយពៅជារពះនគរដូចពីពដម រួចព ើ វញ។
ើយ
ពៅទពវ រម្ចសមក្ ិ វងេក ៏ផាិតយកទកម្ចត់ ឹ
ោយជាមួយទកពដ រើ នរោះរូបចម្ចលក់ថម នហើយរូបទាងអស់ ំ ពោះក ៏បានដររោលយជាមនុសេររុសស្រសើ ពសឋច ឹ ោមុឺន
មង្រ្នថើ
រ៉ស្រសថ
ពៅតាមឋាោនុរកមព
ិ ើ ងវញ។
ពរោយពីបានរួចផុតពីបាបកមមព
ើយ
ពសឋចជាម្ចតាបិតានគរពនះ បានពរៀបចំអភពសករពះោងច័ នរធ សោី ឲ្យពៅរពះពៅទពវ ិ ិ វងេពធវជាមព ើ
សី
និងបានររគល ់រ៉ជសមផតថឲ្យរពះពៅទ ពវ ិ ិ វងេព ពៅបួសជាតាបស។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
និងរពះមព ើ ងរគងរ៉ជយ ចំុណ្កខ្នឯង ួល
សីក ៏លាពចញ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
មម៉ព
-65-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
នៅកបុងពរឿងពនះ ពបពយ ឹ ពរឿងពិតរបស់រពះ ើ ើ ងពុំបានយកមកដវកដញក ពយើងចាស់ជាពុំបានដង
ើយ
ពយើងដង ឹ ព
ឋ ំ រពះដម៉រពះឪ ើ យថា បណា
ដកោរបានរងោ ឹ ល យពៅជាពរឿក្នុងថមពៅរគប់រឿសាទ
ទូទាងររពទស ំ មា ៉ងពទៀតពសឋចរកពពើកបុងសាច់ពរឿងបានោលយនៅជារម្ចស (ពោយអំ ណាចក្មម) ពសឋច រកពពើពនះ គតំ ឺ ណាងឲ្យភបរំ កពពើ ទង ់រក្នពើ ផ្កកយរក្នពើ និងពាក្យរក្នពើដដលម្ចននៅរគប់កដនលង កបុងស្រសុក ពនះ នហើយមដលមររកាលយជារម្ចសពោះ ពតមានន័ យោ៉ ងដូចពមថចដដរ? ើ
ពាកយរម្ចស រ៉ស្រសថម ឬរ៉ស្រសថមក ពតរ៉ស្រសថ មកពធវអវ ឋ ប់ពរឿងរបស់ថម ដដលដូនតាដកោរ ើ ើ ី គមកសា ឺ បានដផឋផ្តឋ ំពរៀបរ៉ប់ពីបាបកមមចាស់រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំមុនរបស់ពក ួ ោត់ សពវថ្ថងភក់ុដលកប់ោត់ពោះ បាន រងកា ឹ ល យពៅជាថមព សរុបពសចកឋមក្ ី
ើ យ (ថមភក់ ឬភក់ថ)ម ដដលដូនតាដកោរបានយកពៅកសាងរឿសាទថមរ៉ប់ពាន់ពោះ។ ពរឿងទាងព ំ ី រពនះទាក់ទងនឹងរឿសាទដដលោក់នមោះោគុករម្ចស
រឿសាទគុករម្ចស
មដលខ្បា ំុ ញ ទបានដកស្រសង ់យកមកពនយល ់ននះ
ព
ើ យពរឿង
ពដម យសរមាប់ ើ ផទុ ី កជាររទបមួ ី
ពិចារណាកុឲ្ ំ យយល ់រចឡំ ថាដូនតាពយើងោត់ពធវអវ ើ ី មួយទុក្ពទាះតូចកឋី ឬធំកី ឋ
ពុំុដលឥតបងកបន ់ វូ ន័យ
ខ្មសារពោះពទ គសុ ឹល ឺ ទ នដតម្ចនបងកបរ់ រសាា គំនិតបីរ ួមម ួយ សរមាប់ឲ្យកូនដកោរសម័យពរោយ បំុបកនូវ ភាសារូបកបុងបណា ឋ គ ំ ន ំ ិ តរបស់ពក ួ ោត់។
៤.គុកនគរ (គុ
៍នគរ)
រឿសាទគុកនគរពនះ រពះមម៉ោត់ចង ់ពនយល ់រឿប់នយើង ថាោត់ជាបឋមកេរត ដដលបានបពងកត ើ នគរពនះ
ពោយនហតុថ្នពសចកឋពោភលន់ ពធវឲ្យពួ កោត់រតូវជាប់ពទាស ី ើ
ពរពាះកបុងចម្ចលក់ពរឿងរគប់
រឿសាទទាងអស់ ំ អតទនយ ័ ពរឿងភាគពរចើន សុទ នដតនិោយពីពរឿងរពះមម៉រតូវយកេចាប់ ព ោត់ពពលខ្ លះម្ចននិមិតារប ូ ជាសតវោគ រតូវយកេចាប់ផង រគុឌចាប់ផង ព
ើ យពរឿងរបស់
ំ សងកត ់ ើ យដថមទាងម្ចនថម
ពីខាងពលមថ្មពទៀត ដូពចើះនហើយនពលមដលនសាទាវរទមួ ដខ្កញ្ញ ដ ឆ្នប ំ២០០០ ើ ី យចាប់នបក្កប ី ើ ុ ងថ្ថងទ២៨ មកក្នុងនគរននះពចះដតម្ចនអភូតព
តុនរឿងរបស់ោគនដរើ ផុសរគប់ទកដនល ង ី
ពរពាះោត់ចង ់ឲ្យកូនោគ
ររុសស្រសើជយ ួ ោត់។ រួចពពលខ្ លះពទៀត រូបរបស់ោត់ពគឆ្នលក់ជាស្រសថើរតូវយកេកាលដប់ (ទសក៍ណ្ឍ) ជាន់ពី ពលើោត់រតង ់ពដម ំ ពណ្៍) ឬក ៏ពគឆ្នលក់រប ូ ោត់ ើ រទូង (ពមើលរូបដដលនិោយ ពីពមោះភបរ៉ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ំក ុ ុ ងរងវ ប ង ់សីម្ច
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ រូបខ្ លះពទៀតពគឆ្នលក់ជារូបស្រសថើរទភបំ បកហញពីោរជាប់
ំុ
ព
(រទទុក)េ ....។ល។
ើ យនឹងពីោររួចពីទ ី
ពិតរបស់ពមោះរឿសាទគុកនគរ របស់គាត់ក ៏រតូវជាប់គក ុ ដដរ។
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-66-
ប៉ុដនឋរគប់រប ូ ចម្ចលក់ពរឿងរបស់ោត់
ំ ឃា ុ ង ំ បនឋិចមឋងៗ
(រឿសាទរលស់)
ំ ូងជាអនក្ជាប់ពទាសពៅព ពបអប ឹ ោ ំដប ើ កដក
ពៅកបុងពខ្តថកព ំ ង ់ធំ
ខ្បា ំុ ញ នព
ើយ
ើ ញរឿសាទមួយ
ក ៏បាននបក្ ើ
ពនះជាអតទនយ ័ នគរជានក្រមរតក្
ដូនតាោត់សាងសង ់
កប់ពៅកបុងដ ី ពមើលពៅហាក់បីដូចជា រឿសាទពោះ ស្រសុតចុះពៅពរោម ប៉ុដនថតាមោរពិត ោត់ចង ់រឿប់ កូនោគសម័យខាងពរោយ ឲ្យបានដង ឹ ថា រពះដម៉បានកប់ពៅកបុងភក់ពៅព ខ្ះពៅជាថម (ថមភក់ ឬភក់ថ)ម ។ ដូពចើះព
ឹ ើ យៗដដលភក់ពោះបានរង
ំ ោត់ុតងដតឲ្យកូនោត់ ើ យពសធើរដតរគប់រឿសាទថមទាងអស់
រ ូបប្រពះមាតាបិតាជាប់មងសី មា (បោធយសំ ុរ)៉ ុន
សម័យក្សាងរោសាទថ្មពោះ មកសាងរឿសាទព
យកថមភក់ពនះ
ួ ោត់ ើ យឆ្នលក់ពរឿងរបស់ពក
ទុក្ពដម នោគសម័យពរោយ ើ ផឲ្យកូ ី ររសាាក្នុងថមភក់ទាងពនះ។ ំ ស្រសុកតផូង
អបកករ
ពិចារណាពី
កបុងសម័យទុទា ំ វអប ក
ុ ំ ោ បានោលយជាអប កពទាសយូរអដងវងគឺ
ឯអប កស្រសុករពលៀពផែៀរក ៏ជាប់ពមោះថា
ជាអប កករដដរ
(ភូមិតរិ ចា ិ ឆ នសម័យអាណានិគម
បារ៉ង) ំ ោ៉ ងណាមិញរពះម្ចតាបិតាមហានគរក ៏ ជាអប កករដដរ ដតអប កករពួកោត់ គជាប់ ពទាស ឺ របស់យកេរ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំព
ើ យ។
ដូពចើះពទបពក តម្ចនរឿសាទគុ កនគរពនះព ើ ើ
សម័យពរោយ យកពមោះពនះមកគតព ិ ិ ចារណាថា ព
ើង
ពដម ើ ផទុ ី កឲ្យកូនដកោរ
តុអី វ បានជានគរជាប់គក ុ (គុកនគរ) ខ្ោ ំុ ញ ម ន
សងឃមថាកូ នោគទាងឡាយពជឿពៅពល ំ ឹ ើ ោរបកស្រសាយពនះព
ើ យ ពរពាះហាក់បីដូចជាពរឿងនិទាន ប៉ុដនថ
ពុទ នសាសនិកទាងអស់ ំ រតូវដតយល ់ថា (នត្ថិកមមំសមំ ពលំ = កម្លលំងអាី មសមើមោយកម្លលំងកមម គឺ មិនម្លនមឡើយ) ព
ំ កមមពនះ ពទាះបីកុសលកមមកី ឋ អកុសលកមមកី ឋ ដតងដតតាមឲ្យផលរគប់ៗជាតិ លុះរតាដតអស់ ើ យក្មាលង
ជាតជរ៉ពាធ ពនះោលយពៅជាអពហាសិកមម។ ិ ិ និងមរណ្ៈ (អនុបាទនសសន ើ ិ ិពាវន) ពទបកមម
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-67-
៥.រឿសាទសំ បូរថ្រពគុក អតទនយ ័ របស់ពមោះរឿសាទពនះក ៏មនខ្ុ សពីរឿសាទគុកដថ្ទៗពទៀតដដររោន់ុតដូនតាពយើង ិ ោត់ចង ់ពនយល ់បញ្ញ ជ ក់ឲ្យបាននរចើននដម ៏សាងត់ពសងៀមមដលោក់ទក ុ កបុង ើ បឲ្យនយ ី ី ើ ងោន់ុតឆងល ់ថា ទថ្រពដ អតតោលននះ ពពារពពញពៅពោយរឿសាទគុក ព ី មនុសេនៅខាងពរៅនគរព សម័យពរោយ
ើយ
ំ ពនះពុំុមនសរមាប់ោក់ ើ យរឿសាទគុកទាងអស់
គជាគុ កសរមាប់ោក់មនុសេនៅកបុងនគរ ឺ
ពុំបានចាប់ភក្ឆង លឹ ល ់ពីពមោះរឿសាទទាងពោះនឡ ំ ើយ
សិកាស្រសាវរជាវ និងមវក្មញក្ពិចារណារ៉វរកព
ក ៏ប៉ុដនឋពយើងជាកូនោគ
នដាយយកពាកយទាងពនះ ំ
មក
តុផល ពដម ងរកចនមលយព ើ ផុសវ ី ិ ត។ ពបពយ ើ ើ ងរតិះរះិ ើ
ពិចារណាតាមរទិសី រពះសម្ច ឋ ម សមពុទ នសតវពោកដដលពៅជាបុថជ ុ ន ជ រោស់ពៅពោយកពលស រដមងជាប់ ិ គុក គសមុ ទ ាវដឋសងារ រកទពរតើ យពុំព ី ឺ ធម៌របស់សរផុរសនទៀតពោះ
ើ ញព
ដ បារមរគប់ រោន់ ព ើ យ ប៉ុដនថពបម្ចនបញ្ញ ើ ី
អរយមគគ ិ និងអរយផលក្ ិ ៏នឹងពកតព ើ
ើ យបានសាឋប់
ើ ង អាចពបើកទាវររពះនិពាវន
បាន
ពពលពោះទាវរគុក គវដថ ំ ដដលដូនតាពយើងបានយក ឺ សងាររតូវបានពបើក។ ដូពចើះពាកយពពចន៍ទាងឡាយ ពៅដាក្់សមាគល ់ជាពមោះ ពៅពលវតថ ់ វូ ន័យ ពុំុមនរោន់ុតោក់ឲ្យដតបាន ើ ុអវី មួយ សុទ នដតម្ចនបងកបន ពោះពទ ព
ើ យពាក្យគុកពនះនទៀតនសាត ពុំុមនជាគុករម្ចងស់សរក (ចង្រ្កកន) ឬថ្រពគប់ពោះព
ើ យ។
៦.រឿសាទគុករពះធ្លតុ ពាកយថារពះធ្លតុ គជាឆែ ងរបស់ អបកម្ចនគុណ្ណាមួយ ដដលទុកដូចជារពះព ឺ ឹ ថាពតម្ច ើ ច ស់ថ្នរពះធ្លតុពោះជាអនក្ណ្តព ស្រសាវរជាវ ពយើងពិតជាមនអាចរកព ិ
ើយ
ង ឹ ើ យពយើងមនដ ិ
ពៅពពលមដលពយើងមនបានឆង ល ់នូវពាកយពនះ ិ
ំ ំងថ្នពាកយពនះព ើ ញនូវអាថ៌កបា
ព
ើយ
ើ យ។ ដូចសពវថ្ថងពៅពខ្តថបាត់
ំ ង ម្ចនស្រសុកមួយពមោះ រពះពនរតរពះ ពតរពះពនរតរពះពនះ ដប ជាដភើករបស់រពះណា? ពយើងដង ឹ ព ើ
ើយ
ថាម្ចតាទាង១២ ំ រតូវបានយកេពមោះោងសននម្ចរ ពខ្ វះយករោប់រពះននរត (មក្វមភាក្) ដូពចើះ ពមោះ របស់ស្រសុកពនះ វាមានទាក់ទងនឹងនមោះរពះពនរតរបស់មាាយទាង១២ ំ ពរពាះពាកយរពះពនរតរពះពុំទាន់ បញ្ញ ជ ក់រឿប់នយ ័ របស់រពះអងគណាមួយព រពះខាងពលើព
ើ យ ប៉ុដនថពយើងឆងល ់ថា ព
មរតមម ូននាគ
ើ យ។
ិ ចំុណ្កឯរពះធ្លតុវញ
ក ៏មនខ្ុ សពីពាកយរពះពនរត ិ
តុអី វ បានជារពះធ្លតុពនះ រតូវជាប់គក ុ (គុករពះធ្លតុ)? ខ្បា ំុ ញ ន
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពនយល ់រ៉យ ៉ រ៉ប ៉ ព ់ ី ពមោះរបស់រឿសាទ ព
ើ យៗពមោះរឿសាទគុករពះធ្លតុពនះ
តក្់សុ តព ល
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-68-
ដដលទាក់ទងនឹងគុកពៅទំពរ័ ខាងពលើ ពបពយ ើ ើ ងពុំបានពិចារណានទ
បានសននឹកសោនប់
ពយើងចាស់ជាពុំម្ចនកឋសពងវ គ ី
ំ មនុសេរស់សតវរស់ ពពលដដលម្ចនពទាសរតូវជាប់គក ុ ចុះព ើ យ។ កូនោគទាងឡាយ
តុអី វ
ដូនតាដកោរពៅសល ់ុតរពះធ្លតុ(ឆែង)នៅនហ ុ ពទៀត? ពរពាះបាបកមមរបស់ពក ួ ឹ ើ យ ពួក្គាត់ពៅដតជាប់គក ោត់មកទល ់នឹងសពវថ្ថងពនះ មិនទាន់ម្ចនកូនដកោរររុសស្រសើណាដង រួចជួយឧទសពៅមហាកុ សលជូន ឹ ិធ ពៅពួកោត់នៅនឡើយ នដម ចពីគុកថ្នបាបអកុសលពោះ។ ដូពចើះព ើ បឲ្យបានរួ ី
នតាពយើងោត់ ើ យ ពទបដូ ើ
កសាងរឿសាទបោធយកឋី សាពនកំពង ុ កឋី និងពមោះភូមស្រសុ កមួយចំនន ួ កបុងម្ចតុភម ូ ិ ដដលទាក់ទងនឹង ិ ពមោះពាក្យោកឋី នរពាះក្ារបស់ រពះមម៉ពនះមនទាន់ មានក្ូនោគណ្តនឡើយមក្រសាយនឡើយ។ សូមកូន ី ិ ដកោរទាងររុ ំ សទាងស្រសើ ំ ទទា ូ ងនគរ ំ
រួមសាមគគោ វមហាកុសល ី ប ឧទសនូ ិធ
ដដលពកតពចញព ើ ី កតញ្ដូ
និង
កតពវទ ី ជូនពៅរពះម្ចតាបតា ដដលពោកម្ចននូវឧបោរគុណ្ ឲ្យពោកបានរួចផុតពីទុកពេ ទាសកមម ិ ពពៀរនិងអកុសលទាងឡាយដដលពៅម្ចន។ ំ
៧.រឿសាទបោធយកឋី ពតរឿសាទពនះម្ចនអតទ នយ ័ ោក់បា ំងោ៉ ងដូចពមឋច? ើ
ពនយល ់ពាកយ (បោធយកថ)ី ិ បោធយ = ទតា ី ំងជរមក្ ដពី លើកខ្ ពស់ម្ចនកំុពងម្ចំមួនព័ទ នជុំវញ កថី = ពរឿងរ៉៉វ កឋោ ី ឋ ំ ទំោស់ុដលពុំទាន់បានស្រសាយ (ទាញនៅទាញមក្) បោធយកឋី = ទតា កោក់ពរឿងកឋរបស់ អបកណា? ី ំងទុកោក់ពៅពរឿងកឋោ ី ឋ ំ ពតរឿសាទពនះទុ ើ ី ខ្បា ី ុំ ញ នសរពសរពរៀបរ៉ប់តា ំងពីភាគទ១
រ
ូ តមកដល ់ពពលពនះ
ទងនឹងកឋព របស់រពះម្ចតាបិតាមហានគរ ព ី ី អតតោល ី
ពរឿងរ៉៉វភាគពរចើនសុទ នដតទាក់
ពរពាះោត់បានតា ំង ើ យជាពិពសសគរពះមម៉ ឺ
ខ្នជាដម៉ (ពម) ពោយរពមទទួលនូវអដរមកកឋដ ី ៏ធងន ់ ដដលជាព ួល
តុោ ំឲ្យពកតនូ វមហាសាទបតយកមមដ ៏នរចើន ើ
ពរពាងរពាតពចញពីកម្ចលង ំ សាមគគរបស់ កន ូ ដកោរររុសស្រសើ ដដលម្ចនកតញ្ដូ ពីសម័យមុន បានកសាងបនថ ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ោប ព
ព
-69-
ុ នូវរូបពរឿងរបស់ុម៉ឪកបុងថម ើ យឆ្នលក់ទក
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ដដលសពវថ្ថងពៅថាសិោចារក្ ឹ
(ោប់ឆ្នលក់ពលើថម)។
ពៅពីខាងមុខ្ពោលងទាវររឿសាទ ោត់បានឲ្យកូនជីកស្រសះមួយ ដដលម្ចន ើ យរឿសាទបោធយកឋពនះ ី
ពមោះថាស្រសះស្រសង ់ ព អស់ព
ឋ លស្រសះ ម្ចនរឿសាទមួយពផេងពទៀត ប៉ុដនថសពវថ្ថងរលំបាក់ុបក ើ យពៅកណា
ើ យ នដាយការរុក្រក្ោលពីសម័យអាណានិគម ពខ្ឿនរឿសាទពនះ ពយើងអាចពមលព ើ
ើ ញបាន
ពៅរដូវរឿ ំងមដលទក្រតូ វរសក្។ ពាកយថាស្រសះស្រសង ់ពនះ គពុ ឺ ំ ុមនស្រសង ់ទក ឹ (ងូតទក) ឹ ដតមា ៉ងនោះព ឹ គម្ចនន័ យបងកបព់ ផេងមួយពទៀត ឺ ស្រសង ់បណា ឋ ពំ រឿង (ស្រសង ់ឲ្យពងបព ើ
រពះមម៉ោត់ចង ់រឿប់កន ូ ថា
អវីព
ដដលម្ចនសតវមរក ពលប
ពៅខាងពរោមជាប់ម្ចត់ទក។ ព ឹ
សមុរទទកពោះ ដដលជាទ ី ឹ
កូនរតូវ
ំ ង ់ស្រសះ ោត់បានឆ្នលក់រប ូ ើ ង) យកពចញពីកបុងស្រសះ ដដលពៅម្ចត់កព
ពតាពៅពីខាងពលើនិងរូបោគ(និមតា ូ រពះដម៉) ិ រប ោគមុខ្ពរោយ
ពបើកូនចង ់ដង ឹ ពរឿងកឋុម៉ ី
ើយ
និងរូបសតវរគុឌចាប់កាល
ូ តំណាងឲ្យ ើ យស្រសះស្រសង ់ដដដលពនះ ក ៏ជានិមតា ិ រប
ំ ឃា ុ ង ំ រពះមម៉មហានគរ ចំុណ្កឯរឿសាទដដលពៅកបុងស្រសះ ខ្ព ំុ ញ ំ ដ ុ ង ឹ ពមោះ
ុ នូវសាវតា ឹ ថា ដូនតាពយើងោត់កសាងរឿសាទកបុងស្រសះពនះ សរមាប់ោក់ទក ើ យ ប៉ុដនថរោន់ុតដង
បណា ឋ ពំ រឿងកឋរបស់ ោត់ ី
ព
តុពនះព
ង ឹ ពរឿងពួក្នគបានោស់កោយបាក់ុបករលំ ើ យពទបបរពទសដ ើ
អស់។ សរុបពសចកឋមក ោរបកស្រសាយពោយសពងេបពីអតទនយ ័ រឿសាទបោធយកឋី គជាបោ ធ យោក់ ី ឺ ពៅពរឿងកឋី របស់រពះម្ចតាបិតាមហានគរ រឯស្រសះស្រសង ី ់ ដដលសទិតពៅកបុងរលង ់ទល ់មុខ្ គសរមាប់ ស្រសង ់ ឺ ិ ពរឿងកឋុដលោក់ ទក ុ កបុងស្រសះពោះ ចំុណ្កឯរូបចម្ចលក់កុ ងរឿសាទវ ប ញខ្ ព ំុ ញ ំ បា ុ នបកស្រសាយព ី
ើ យ ពរពាះ
ភាគពរចើនរតូវោប់បំផ្តលញបាក់ុបកអស់។
៨.រឿសាទដរររូប ពនយល ់ពាកយ (ដរររូប) ដររ = គរត ឺ
ប់ពីម្ចេងពៅម្ចេង ពីមនដ ង ឹ ពៅដង ឹ ដររពីចាស់ពៅថមី....ពីខ នងនៅបាត ិ
រូប = អវី ុដលដភើកពមលព ើ មរតមម ូននាគ
(រូបបរមតថ២៨) ើ ញ ឧ. រូបរ៉ងោយមនុសេ សតវ ធមមជាតពផេងៗ ិ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-70-
ដរររូប = ដរររូបពីមនដ ង នព ឹ ពៅដង ឹ ដរររូបពីពមលម ិ ើ ិ
ើ ញឲ្យពមលព ើ
ូ ) ើ ញ....(មរររតឡប់រប
សពវថ្ថងតាមការពនយល ់របស់បរពទស ថារឿសាទពនះពីសម័យពដម ើ សរមាប់បូជាសពរបស់ពសឋច ក ៏ប៉ុដនឋពពលដដលខ្ពំុ ញ ព
ើយ
ើ ងពៅពមើល
បណា ថ ពំ រឿងតាមជញ្ញ ជ ំង
និងដផឋររឿសាទពុំបាននិោយោ៉ ងពនះ
គសាច់ ពរឿងោត់បានរឿប់ឲ្យនយើងជាកូនោគទាងអស់ ំ ជយ ួ ដរររូបោត់ ឺ
ណាស់មកព
ើ យពោះឲ្យរស់ព
ិ កបុងសោានចតថ ូ ដកោរររុសស្រសើ។ ើ ងវញ ិ កន
ដដលពដកសាលប់យរូ
ដូពចើះពាកយថាដរររូប ឬរូប
ដររតាមអតទនយ ័ ដដលខ្ ំបាទស្រសាវរជាវ គុររព ឹ ពៅឆ្នប់ដង ឹ (រក + ពពើ).... ពនះ ឺ ី សាលប់មករស់ ដររពីរកដង ុញ ជាអតទនយ ័ បណា ថ រំ រសាើកំបា ំងរបស់រពះមម៉ចនំ ពាះពមោះរឿសាទពនះ
ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់បកស្រសាយ
ពោយសពងេប។
៩.រឿសាទរកវា ៉ន់ ពមោះរបស់រឿសាទពនះ ពបើតាមខ្បា ំុ ញ ទអប កស្រសាវរជាវយល ់ពីមុន ពមោះថា រឿសាទរកវាត់ ពរពាះ រូបដដលពគឆ្នលក់កុ ងរឿសាទពនះគ ប រូឺ បរពះដម៉ម្ចនក្ាំងរគប់រក្វាត់ពីនលើមដលចុងក្ាំងមានក្ាលោគ
សងខាងរតូវយក្សនលបខននៅដល ់ក្ នហើយក្ាំងននះរគបរក្វាត់វាត់បនាគាន។ មា ៉ងនទៀតរោសាទននះ ួល រោសាទធំក្ណ្ត ា លរតូវរោសាទតូចពីររក្វាត់អមសងខាងជាប់
នររៀបបដូ ី ច
រមាមចងអុលនដក្ណ្ត ា លរតូវរមាមពីររក្វាត់អមសងខាងយា៉ ងដូនចាាះ។អតទនយ ័ របស់រប ូ ពនះ ពោភលន់
គរពះមម៉ ោគដដលបានតា ំងខ្នជាពមជាដម៉ ឺ ួល
កបុងភាពរុងពរឿងថកុំពថកើងបានចងរក្ុងរកវាត់ោត់
ថ្នោគ (ោគ = ររពសើររុងពរឿង....)។ ព
ទបំ ុ ពសចកឋី ី ផត
ពោយអំ ណ្តច
ើ យកបុងរឿសាទពោះដដដល ោត់
ិ ជិះរគុឌ សពវថ្ថងតាមការពនយល ់របស់បរពទស ពគនិយាយ បានឆ្នលក់រប ូ រពះវសណ ុ ិ ថា រគុឌជាោនជំនិះរបស់រពះវសណ ុ ព
ើ យដដលចាប់រពះដម៉ោគ
ដតខ្ព ំុ ញ ំ យ ុ ល ់នឃើញរសបដូចពួក្ពគថាព
ិ ជាន់ពីពលើឲ្យពលើកថ្ដព ប៉ុដនថរតូវរពះវសណ ុ
ើ យ ពរពាះសតវរគុឌពោះ
ឌ្រពមដលងរពះមម៉ ើ ផឲ្យរគុ ើ ងពដម ី
ិ ជះិ ពលើរគុឌៗដតងដតពលើកថ្ដពៅពលើបកហញពីោរចុះចាញ់ ឫទ ិ ន ោគ។ ភាគពរចើនថ្នរូបចម្ចលក់ គរពះវ សណ ឺ ុ ិ របស់រពះវសណ ុ
មរតមម ូននាគ
ពពលពោះព
ិ អាចជួយរពះមម៉បាន ើ យដដលរពះវសណ ុ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
(ពនះជានិមិតារប ូ )។
ពមោះរបស់
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-71-
រឿសាទរកវា ៉ន់ ឬរកវាត់ពនះ ម្ចនន័យស្រសពដៀង នឹងពមោះដតផងម្ចនជ ័យដដរ គចងរកវាត់ ដតផងបាន ឺ ពោយពជាគជ ័យ។
ដូចពាកយចាស់ចណា ំ ន ំ ិ ោយតោបថា
សតវរតកួតពគចងកវានឹងកនធុយខ្នឯង ួល
ចំុណ្ករពះម្ចតាបតាភាគពរចើ ន ចងកពរពាះកូនពៅររុសស្រសើ(ចំណ្ងរឿ ំររោរ) ពោយព ិ
តុពក ួ ោត់
ម្ចនពសចកឋពោភលន់ សុខ្ចតថ រគប់ុបបោ៉ ង ពរពាះចង ់ទុកពករមរតកឲ្យកូន ី ិ ោច់សីលរួចពធវបាបកមម ើ ំ ពៅជំោន់ពរោយ រស់កុ ងភាពថក ប ខ្ចតថ ប មិ ពទបសា ា យនរកាយ ិ ធ្លលក់កុ ងអបាយភូ ើ ុ ពថកើង។ ចំុណ្កខ្នឯងសុ ួល នហើយដស្រសកពៅឲ្យកូនជួយជាខាងពរោយ (ទំនញ ួ ពររត) ពជឿនរពាះនមលម នព ិ ើ ពទាសរ
ើញ
ពតម្ចនសារៈររពោជន៍ អី វ ុដលពួកពគមិន ើ
ដូចម្ចននរឿងរពះមម៉មហានគរជាភសឋុតាងស្រសាប់
ដដលពួកោត់ពៅជាប់
ូ តមកដល ់សពវថ្ថង។
១០.រឿសាទបោធយសំ ុរ (ពខ្តថពសៀមរ៉ប) ពនយល ់ពាកយ (ដស្រស) ដស្រស = អប កដស្រសដដលរស់ពៅជត ិ ផលូវជាតិ ម្ចនវរផធម៌ស្រសពដៀងនឹងអប ករស់ពៅទរកុ ី ងដដរ សំ ុរ = អប កដស្រសរស់ពៅពរៅដដលពុំម្ចនវរផធម៌ពជឿនពលឿន ោលសម័យពីពដម ើ ពួកពនះ
ពបើព
ើ ញរថយនឋពបើកចូលពៅ
នគោ ំោបយកអំ ពៅ
ឬពមោពៅឲ្យ
រថយនឋសី ុ ពរពាះពួកោត់សមាគល ់ថាជាពោ ដរំ ី ពសះ... ឬពបើពធៀបមកកបុងន័យបចចុរផនប គមនុ សេដដលពុំ ឺ ិ ជ ទាន់សម័យ ពោះព ពចះពររើរឿស់ បពចចកវជា ិ ជ ទំពនើបនិយមនឹងនគ។ បពចចកវជា រ ូបវិសណុគដម
(បនាទយសំមរ)
រើ មនទាន់ សម័យសម្ចភរៈ និង ើ យគអប ឺ កសំ ុរ ដដលខ្នពដ ិ ួល
អាថ៌កបា ំ ំងថ្នពាកយរឿសាទបោធយសំមរពនះ មម៉ោត់ចង ់រឿប់ពីបុគល គ ិកលកេណ្ៈពូជពងេ
រពះ
កូនោគ
ដដលរតូវមក្ោ ំោត់ពចញពីកបុងគុកទាងប ំ ជាន់ ពោះ ពរពាះ ី រឿសាទពនះពគពធវប ើ ជាន់ ី
ិ ពដកដក ម្ចនរូបរពះវសណ ឹ ម្ចឋយ ុ
ពចញជាពូជអប កសំមរបានន័យថា មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពូជពងេពនះម្ចនឋានៈ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ទាបជាងអប កដស្រសធមមតាពៅពទៀត។ ព
ឋ ល ើ យពៅកបុងរឿងគកណា
ោក់សាកសពពសឋច ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-72ពតកយអវ ើ ី និងពគសាគល ់ោត់?
(ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគ១រួចព
ម្ចនកូនមឈូសថមតច ូ មួយនៅពីខាងមុខ្ដដលសពវថ្ថងពគពនយល ់រឿប់ថា
ឋ លរឿងគ ម្ចនអណ្ូ ឋ ងមួយសពវថ្ថងរតូវថមលប ុ ជត ិ អស់ព ើ យពៅកណា
ពយើងឆងល ់ថាកូនមឈូសដ ៏តូចពនះ ពធវដូ ើ ចពមឋចអាចោក់សាកសពមនុសេចាស់ (ពសឋច) បាន? ព សិនជាបូជាព
ើ យ)
ើ យយកធ្លតុពៅោក់ ក ៏ពុំរតឹមរតូវពទៀត
ើ យ ដត ើ យពបើ
ពរពាះដកោរពយើងម្ចនទំពនៀមយកធ្លតុពៅោក់
កបុងពោដ ិ ពនះជាររសាើមួយដដលដូនតាពយើង ទុកឲ្យកូនោគសម័យពរោយដសវងរកោរពិតពនះពោយ
ិ ខ្នឯង។ រឯអណ្ ី ឋ លថ្នរឿសាទវញ គម្ចនអតទ នយ ័ ដូចអណ្ូ ឋ ងពៅចពោលះពោះទាងគូ ំ ឺ ួល ូ ឋ ងកបុងរឿងគកណា ពៅឯពលើភបស ំ នធុក និងអណ្ូ ឋ ងកបុងរឿសាទបាយ័ន ពរពាះពបចង ់ដង ថ ពំ រឿងរពះដម៉ពីពរពងោយ រតូវ ឹ បណា ើ ក្ូនចុះកបុងអណ្ូ ឋ ងរពះដម៉ ឬរទូងដម៉ ពទបដ ង ឹ ពរឿងកបុងពបះដូងោត់។ ើ
១១.រឿសាទបោធយស្រសើ រឿសាទបោធយស្រសើពនះ ម្ចនន័យថា ជាទតា ថ ពំ រឿងរាវរបស់ស្រសថើ ព ី ំងោក់នវូ បណា មនជាអប កដថ្ទណាព ិ
ើយ
គស្រសថ ើុដលជារពះដម៉ម្ចចស់ម្ចតុភម ូ ពនះ ឺ ិ
និោយរឿប់ពីពរឿងកូនពៅជួយរពះដម៉ុដលជាប់ ពៅកបុងចំពណាមរូបពរឿងថមទាងអស់ ំ
ិ អងគយពលើបលលងក វសណ ័ ម្ចនមព ុ ុ
ើ យស្រសថើពោះ
ពរពាះរូបពរឿងដដលឆ្នលក់ភាគពរចើន
ំ។ ុ
ម្ចនពរឿងកបុងក្ាំងដកលងមួយបាននិោយពរៀបរ៉ប់ពីរពះ
សីអងគុយពលើពៅល ថ្ដោន់ពឈើ សធនរ់ ោស់ទកឲ្យរពះម្ចតាប តាពៅជាន់ ឹ ិ ខាងពរោម
រួមទាងោត ំ វងានុ វងេ ិ
អំ ណាចរបស់ យកេទសមុខ្ពនះ
យកេទសមុខ្(យកេម្ចនមុខ្ដប់)។ បានោក់ពទាសរពះដម៉រពះឪ
ដដលជាររមុខ្អប កដក ឹ ោ ំពី ព
ឲ្យបានរួចពី
អតតដដលពយ ី ើ ងបាន
ើ ញពៅកបុងពរឿងកូរសមុរទទកពោះ ឹ
ដតរូបយកេ
ទសមុខ្ពោះ រតូវរលំដល ួ បនថិច មឋងៗពោយអំ ណាច
បាំងក្មេងប្រាសាទបនាទយប្រសី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ិ រោស់ពីខាង ទកមនឋ គឺ កតញ្ដូ កតពវទរបស់ រពះវសណ ឹ ី ុ ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-73-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ពលើ។ ពនះរោន់ុតជាោរបកស្រសាយអាថ៌កបា ំ ំងរតួសៗ កបុងរូបចម្ចលក់ពរឿងមួយកបុងចំពណាមរូបរ៉ប់ពាន់ មុនដសន ឲ្យមកជាពរឿងរបស់រពះដម៉រពះឪដកោរសុទ នសាធ ពរពាះខ្ព ំុ ញ ំ យ ុ ល ់ថាពរឿងចម្ចលក់ពៅកបុងថមទាងអស់ ំ ឺ ពោះ វាពុំមមនជាពរឿងកបុងសាសោពោះព
ំ ពនះ ជាបណា ថ ពំ ករមរតកគំនិត ើ យ ពរពាះរឿសាទទាងអស់
រពះដម៉ ពនះជាោរបកស្រសាយពោយសពងេបពីពមោះ រឿសាទបោធយស្រសើ និងរូប។
១២.រឿសាទតាពសាម ពនយល ់ពាកយ (ពសាម) ពសាម = រពះច័នធ រពះបាទកុពវរៈ រពះសីវៈ អាោស ខ្យល ់ ពមោះទកអរមឹ តរបស់ពក ួ ពទវតា ពមោះ ឹ វលលិមួយររពភទ សំ រ៉ប់ពសាងរយកទកមកពធវ ថា ចុះពាកយថារឿសាទតាពសាមពតើ ឹ ើ ប ំ (ពមើមពសាម ទកពសាម) ឹ ម្ចនពៅកបុងន័យមួយណា? ចពមលើយ សូមកូនោគររុសស្រសើគតពឈវ ងយល ់ពោយខ្នឯងចុ ះ តាមោរ ិ ួល ពនយល ់ពាកយខាងពលើ។
ំជនមួយសទិតពៅកបងស្រសុករតា ំកក់ ពមោះថាអងគតាពសាម។ អងគ ពៅកបុងពខ្តថតាដកវ ម្ចនទររជុ ី ុ
ពនះ ពកតម្ចនមុ នរឿសាទតាពសាម ពរពាះពមោះទអងគ ពនះ ពកតម្ចនកប ើ ី ើ ុ ងសម័យ រពះមម៉សក់រកអូប (បា យ៉ ង ់ពោរ ពនយល ់រួចព
ិ ពៅ ើ យ) ដូពចើះពាកយដដលដូនតា បានយកមកសមាគល ់ជាពមោះ ដតងដតវវឌណន៍
តាមោលពវោថ្នោរផ្តលស់រូ រទ ឋ កដនល ង ព ី
ំ បព់ ៅអតទនយ ័ កបុងពមោះពោះពទៀត ើ យដថមទាងម្ចនបងក
ិ យចងអលផលវ នៅរក្សាវតាពិតពីអតតកាល។ ផង សរមាប់ទក្ ុ ជារតើវស័ ី ុ ូ
១៣.រឿសាទោគព័នន (ពមលរូ បភាពរឿសាទកបុងទំពរ័ ២៣ ) ើ ពនយល ់ពាកយ (ោគព័ន)ន ោគ = (ពនយល ់រួចព
ើ យកបុងភាគ១)
ោគព័នន = ោគពវញចូលោប ោគព័នោ ន ប ោគសាមគគោ នន) ី ប (កូនដកោរររុសស្រសើសាមគគុបបោគព័ ី ោគពាន់ = ពូជោគនក្តមានរាប់ ពាន់ជំោន់មក្នហើយ (រាប់ពាន់ឆ្នន ំ) ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-74-
អតទនយ ័ របស់ពមោះរឿសាទពនះ
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ខ្ លះៗព
ើ យពៅទំពរ័ មុន
ពពលពនះខ្រំុ ញ ោន់ុត
ពលើកយកមកបញ្ញ ជ ក់ ពៅចំណ្ុចណាដដលខ្ម ំុ ញ នទាន់ បានពនយល ់។ រលង ់របស់រឿសាទពនះ ពបពម ិ ើ លព ើ ី គំន ូសរេងប្រ់ ាសាទ នាគព័នធ
ខាងពលើ គដូ ដ ោកបាទ (សញ្ញ ដ ពលខ្បូក) ពរពាះដូនតា ឺ ចសញ្ញ ពយើងោត់បានបញ្ញ ជ ក់ពីន័យសាមគគជាកម្ច ល ង ំ ពធវឲ្យរ ងម្ចំ ឹ ី ើ រតូវដតបូកពុំុមនដក ឬក ៏ុចកព
គឺ
ំ ីរ ើ យ។ ដូពចើះកូនោគទាងព ិ ទាល ់ុតកូនោគបូក ើ ងវញ
ពភទ ចង ់ឲ្យនគរម្ចនឫទាននុភាពព
ោប ព័នោ ន ប នហើយដង ឹ នរឿងរបស់រពះនមោគ កាលពីរាប់ពាន់ឆ្នន ំ មុន ពទបអាចោ ល យជាកម្ចលង ំ មហាសាមគគី ដដលអាចោ ំនគរ ើ មនពៅរកអានុភាពរុងពរឿងព
ិ ើ ងវញ
ររសិនពបកូ ើ នោគ
ិ ជ បំុបកោគរបស់បរពទសពោះ គម ពៅពរោមមពោគមវជា ងម្ចំ ឹ និងម្ចនម ឺ នអាចរ ិ ពថកើងបានព មនុសេ
ើ យ។
ពបើពយើងរកព
កពមើលពៅខាងកបុងទក ឹ
យកពៅោក់ពៅពលើរឿសាទមួយ
ព
ិ ទឫទ ិ ន រុិ ន ងពរឿងថកុំ
ុ ជញ្ូ ជ ន ើ ញម្ចនរូបចម្ចលក់ពសះមួយកំពង
ដដលអដណ្ឋតពចញពីថ្ផធទក ឹ
រឿសាទ ម្ចនោគមួយគូកព ំ ង ុ ព័នក ន នធុយោប ពវនព័ទ នពរជាងរឿសាទពោះព
ព
ើ យពៅជាន់ខាងពរោម
ំ ំងររសាើ ើ ង (ពនះជាអាថ៌កបា
ិ របស់ោគព័ន)ន ។ ចំុណ្កឯទកពៅខាងពរោម និងជុំវញរឿសាទ គតំ តថរបស់ រពះមម៉ោគ ឹ ឺ ណាងឲ្យទកច ឹ ិ
ិ ជ បរពទស ដដលធ្លលប់រគបសងកត ់ និងពធវអាណាន និងតំណាងឲ្យមពោគមវជា ើ ិ គម ប៉ុដនថពពលដដលោគ ចាប់ពផឋើមព័នោ ន ប ម
ក្មាល ំងសាមគគអាចពធវ ឲ្យរឿសាទអដណ្ ឋ ត ើ ី
ផុតពីអំ ណាចបរពទស
ព
ើ យម្ចន
ិ ពៅខាងចុងទាងបួ ំ នថ្នសញ្ញ ដ ពលខ្បូក ម្ចនរឿងគរគប ិ ទឫទ ិ ន រុិ ន ងពរឿងដូចជាសម័យមហានគរវញ។
ពៅពលើមុខ្រគប់ទសទា ងបួ ំ ន (និមិតារប ូ លាក្់បា ំងនរឿងរពះមម៉)។ មុខ្ទាងបួ ំ នពនះ តាមឯកសារបរពទសពគ ិ ពនយល ់ថា ទកដដល ឹ
ូ រពចញពីម្ចត់ថ្នរូបទាងបួ ំ ន គជាថា ប ំសំ រ៉ប់ពាបាលពរ៉គកបុងធ្លតុទាងបួ ំ ន ពរពាះ ឺ
ិ គឺ រគប់មនុសេសតវដតងម្ចនធ្លតុបួន (ទក ំ នរបស់ខ្វំុ ញ ញ ឹ ដ ី ពភលង ើ ខ្យល ់) ចំុណ្កោរយល ់ពីរូបមុខ្ទាងបួ ផធុយពីទសេនៈរបស់បរពទស ខ្ស ំុ ញ ម ូ ពធវោរបកស្រសាយតាមោរស្រសាវរជាវរបស់ ខ្ ំុ ញ កបុងបណា ថ ំររសាាគំនិត ើ រពះមម៉។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ១.រូបកាលរពះមម៉
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-75-
ពាក់មុ ដរ៉ជកប់ ក រតឹមមម្ចត់ហាដស្រសកនៅក្ូនឲ្យជួយ
ពៅពលើកាលមដល
មានពាក្់មក្ុដ រតូវទូលពោនីខនឯង (ឋត ត)។ ិ ពៅទសខាងពក ិ ើ ួល
ពតអតទ នយ ័ របស់រប ូ ពនះ ដូនតាចង ់និោយពីអវី? រពះមម៉ោត់ុផថផ្តថ ំបញ្ញ ជ ក់ ើ រឿប់កន ូ ថា
ោលដដលកាលដម៉ម្ចនពាក់មក្ុដ
និងទូលពោនីខ្នឯង ួល
មក្ុដតំណាងពពលដដលដម៉កព ំ ង ុ រគប់រគងនគរ(ពសាយរ៉ជ) តំណាងទាវរសរមាប់បពងកតនូ វកូនររុសស្រសើ ពរពាះព ើ
តុដតតា ំងខ្នជាដម៉ ពគ ួល
ទបំ ុ បាបទាងឡាយ ំ ដដលខ្នបានរររពឹ ត ថ ពរពាះព ី ផត ួល ពោះ រតូវមតទូលពភទខ្នឯង។ រឯម្ចត់ ី ហាធំម្ចន ួល មុខទ្ពះល្មែ មៅទ្បាសាទនាគព័នធ
ទកច តថ ឹ ិ ពនះ ព
ឲ្យទកច តថ ប ងរបស់រពះមម៉ ឹ ិ កុ ងពបះដូ
ំ ូងរ ូ រតា ំងពីជាប់ពទាសដប
ំុ ញ នពនយល ់ព ើ យ។ កាលកប់រតឹម ក ខ្ម ិ
ពោនី
តុថ្នោរតា ំងខ្ន ួល
ូ រទកពចញ គតំ ឹ ឺ ណាង
ដស្រសកពៅកូនររុសស្រសើឲ្យជួយ ដដល
ូ តមកដល ់សពវថ្ថង
ទកពនះ ឹ
ិ ូ រពសធើរដតជុំវញដផនដ ពី ៅ
ះ។ ើ យ ទុកឲ្យកូនោគររុសស្រសើ ដសវងយល ់ពោយខ្នឯងចុ ួល
ចំុណ្កឯមុខ្ដម៉ពនះ ពគក្សាងទុក្ពៅទសខាងពក ត ពនះព ិ ើ ម្ចនន័យថា មុនពគគោត់ ឺ
ើ យ ដដលបាន
កពកត ម្ច ំ ំង (ពកោរ ដកោរ) កបុងភាគមួយ។ ី តុពនះមុនពគ ខ្បា ឹ ើ ទកដ ុំ ញ នពនយល ់កបុងអាថ៌កបា ២.រូបកាលពសះ
ពៅទសខាងល ់នឹងមុខ្រពះមម៉ដដលពៅទសខាងពក ត នយ ័ ិ ិច គទល ឺ ិ ើ ពតអតទ ើ
របស់រប ូ ពនះ ដូនតាចង ់និោយរោប់នយើងពីអវី? រូបកាលពសះពនះ សពវថ្ថងបាក់ុបកពសធើរដតពមលពុ ំ ើ មុេកាលខសះ នាគព័ន ធ
យល ់ ព
ើ យរូបដដដលពនះ ក ៏ម្ចនទក ឹ
ូ រពចញតាមម្ចត់ុដរ ពាកយពសះ
តំណាងឲ្យឆ្នប ំមមី ដខ្អសេុជ ដដលម្ចនផ្តកយរូបពសះ រះជិតផ្តកយកូនម្ចន់ តំណាងឲ្យដខ្កតាក ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព ិ
ូ ។ ឆ្នប ំមមី ើ យកបុងពិធបុ ី ណ្យអុំទក
ឬពសះ តំណាងឲ្យឆ្នប ំ ដដលោត់រច ួ ពចញពីទ ី
ំ ឃា ុ ង ំ ពលើកទព ុ ី ី រ ពៅថ្ថងពធ
១២ពរ៉ច ដខ្បុសេ ឆ្នប ំមមី ព.ស២៥៤៦ និងតំណាងឲ្យមនុសេ ដដលពកតឆ្ន ប ំ ើ មមី (រូបមនុសេ កាលពសះ) ដដលចូលរួមជួយរពះមម៉ និងរូបពៅកបុងគុក ោនជល ់ដរំ ី ក ៏ពគឆ្នលក់រប ូ ពសះម្ចនកាលរឿ ំុដរ។ ពាកយថាមមពនះ ម្ចន ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ន័យមួយពផេងពទៀត
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-76-
គម សាវងលែពៅពកកងក់ពធវុភើ ឺ នទាន់ ិ ើ កមមី បានន័យថាមកទល ់នឹងសពវថ្ថងពនះ
រពះមម៉រច ួ ពីពទាសជាងពាក់កណា ឋ លព
ើយ
មិនដង ឹ ពរឿងល្មែ
ដតកូនោគពៅពកកងក់ពធវុភើ ើ កមមី
ដដដល។ ំ ី ណាងឲ្យអវី? ៣.រូបកាលដរំ (ទ ី សខាងតផ ិ ូ ង) រូបកាលដរតំ រូបកាលដរំ ពនះ ី
ំ ី ខសៀមរាប រូ បលានជលដ ់ រ
ដដរ ព
ក ៏ម្ចនទក ឹ
ូ រពចញពីម្ចត់
ើ យដូនតាោត់ចង ់ពនយល ់រឿប់ថា ោលដដល
ោត់ពធវរូើ បពនះពៅទសខាងតផ ិ ូង (តផូង = កាល) ព
គទ ឺ សខាងកាល ិ
ី តំណាងឲ្យកាល ើ យកាលដរំ ធំ
ពពារពពញពោយបញ្ញ ដ
នឹងមានម
ិ ទឫទ ិ ន អាច ិន
កសាង បពងកតនូ វចរកភពអងគរបាន។ កាលដ ៏ធំពនះ ើ ពីមុនម្ចនកាលដតមួយពទ ោនជល ់ដរំ ី
ពរោយមកកាលពនះរតូវពគដ
កជាប(ោនជល ់ដរំ )ី ី
ោ ដដលពៅពលើកាលដរំ ទា ី ងប ំ ពោះពម ល ះោប រួច ី
ពរពាះរូបពរឿងកបុង
ោ បញ្ញ ជ ដរំ ឲ្យពបាចផ្ត ី ក ឈូកពចាល ពដម ើ ផី
ឲ្យពោយផ្តកឈូក ដដលធំជាងពគពៅពលើខ្ បង។ ចំុណ្កឯកាលដរំ កប ី ុ ងរោសាទោគព័នន ម្ចត់ ពចញ គរពះមម៉ ោត់ចង ់រឿប់ថា ដរំ កំ ី ពង ុ ដពកហយពៅ ឺ
ោ មកជួយស្រសង ់ដរំ ពី
ូ រទក ឹ
ិ គបរងួ មកាលដរំ ី ើ ងវញ ឺ
ិ កជាបីឲ្យរួមមកមួយវញ ដ ូច្មានព្រសាាលោលទុមមាុងទំនាយោរសុព្មោរលៅរថា ៍ ដំរលី រាង
ដដលដ
រប់រមព្ទមាម ល ឯង។ ដូពចើះព
ីញ៉លបព្់ បជាម់សំណាម់ព្ាណ ទំរាំចាលំ រលលវលាបាន លទីបច្រលច្ញថាាន៉លបល់ នាះ ំ ួយពមោះ ភបដ ំ រំ រពមៀល ី ដដលដរំ ពនះ ី ើ យពទបពៅកប ើ ុ ងស្រសុករតា ំកក់ ពខ្តថតាដកវម្ចនភបម
បានពូនពរឿងខ្នពៅជាភប ំ កំពង ុ រពមៀលចុះពរោមតាមរក ួល
ោ របស់ខ្នដដលជាពូ ជទាប (បោធយសំ មរ)។ ួល
៤.រូបកាលរ៉ជសី ឬពតា ំ ូលទសខាងពជ មុខ្ពនះសទិតពៅកបុងគរមបដប ើង ិ
(តបូង) ព
ើ យមុខ្ចុងពរោយពនះ ក ៏ម្ចនទក ឹ
បានពរៀបរ៉ប់ព មរតមម ូននាគ
ើ យពីខាងពលើុដរ។
គទល ់នឹងទសមុ ខ្ដរំ ី ឺ ិ
ូ រពចញពីម្ចត់ដច ូ មុខ្បី ដដល
តាមោរស្រសាវរជាវ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
និងយល ់ព
ើញ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-77-
របស់ខ្ ំុ ញ ដូនតាោត់ចង ់រឿប់ថា ោលដដលោត់កសាងរូបពនះពៅទសខាងពជ ើង ខាងពជើងម្ចនន័យថា ិ ផធុយពីតផូង(កាល) ពៅទសទាប ទសពរោម ឬក ៏ពរោយ ពរពាះទសខាងកាលដ រំ ី គពក ន (ទរកុ ិ ិ ិ ឺ តមុ ើ ី ង យពសាធបុរៈ ឬទរកុ គទ ើ ពកតពរោយ ី ងដរំ ី) ចំុណ្កឯខាងពជង ើ ឺ រកុ ី ងកាលរ៉ជសី ឬទរកុ ី ងសី ោលយពៅជា (ពខ្តថរពះសី កាល
នុ សពវថ្ថង
នុ)។ ពៅរឿសាទបោធយស្រសើ ពគម្ចនឆ្នលក់រប ូ មនុសេកាលរគុឌ កាលសាវ
ងេ ឬម្ចន់ កាលរ៉ជសី ឬពតា និងមនុសេពតឿ(តំណាងឲ្យមនុសេ ដដលម្ចនឋានៈតូចទាប)។
ពយើងសាកលផងពររៀបពធៀបសិលផៈដកោរ និងពអសុីប ពសឋចហាវរ៉អ ៉ ង ុ ពអសុីប កាលជាមនុសេ
ពៅសិងហបុរ ី
ពគឆ្នលក់ខ្នោត់ ជាពតា ួល
ិ ោត់ឆ្នលក់ខ្នជា ពគឆ្នលក់ខ្នរតើ កាលពតា ចំុណ្កឯដូនតាដកោរវញ ួល ួល
មនុសេឯកាលជាពតា ពតកូ ើ នោគររុសស្រសើអបកយល ់ោ៉ ងណា
ចំពពាះររសាបពនះ?
ិ សរសរសឋមដភ ដលជាសាើរពះ ពោយខ្នឯង។ ពៅឯររពទសឥណា ឍ វញ ួល
សូមរកចពមលយ ើ
សទរពះបាទធម្ចមពសាក (អពសាក
រ៉ជ) ោត់ក ៏បានឆ្នលក់រប ូ រ៉ជសីឬពតា ពៅឈរពលើសរសរសឋមពភ ោះដដរ ពតរូើ បចម្ចលក់ពតាពោះ អាចម្ចន ទាក្់ទងអវី នឹងរូបពតារបស់ដន ូ តាដកោរ?
ពនះរោន់ុតជា គំនិត
មដលយក្មកឆលុះបញ្ញ ច ំងពររៀបពធៀប
សិលផៈវរផធម៌បរពទសកបុងពិភពពោក ជាមួយនឹងសិលផៈវរផធម៌ដន ូ តាដកោរ
ពីអតតោលដតប៉ ុពណា ត ះ ី
ចំុណ្កចពមលយកូ នោគស្រសាវរជាវពិចារណាចុះថាពតអោគត រ៉ជសីពិតរឿកដ ពតនក្ ើ ើ ើ តពៅររពទស ើ ណា? អាថ៌កបា ំ ំងសតវដរំ ី និងសតវរ៉ជសីពនះ ដូនតាបានឆ្នលក់បកស្រសាយពៅពលើុផឋរពរឿងមួយផ្តធ ំងពៅ រឿសាទបោធយស្រសើ ពរពាះចម្ចលក់ពរឿងពនះ
បានពរៀបរ៉ប់ពីសតវទាងព ំ ី រ កំពង ុ រ៉ពំ
រោយពកតជាសតវ មួយពទៀត គសតវ គជ ុ សី។ ពយើងដង ឹ ព ើ ឺ
រួច
ើ យថាពសឋចរបស់ពពួកសតវចតុរាទ គរាជសី ឺ
ពសឋចពពួកសតវសាលប(បកាបកេ)ី គរ៉ជ ឺ រ៉ជ ពសថចរបស់ពក ួ មចាឆ
ិ លោប ើ យវលចូ
ងេ ពសឋចរបស់សតវលូ ន ោ គោគ ឺ
គសុ ឺ វណ្ត មចាឆ ឬពទពមចាឆ ... ម្ចនពៅកបុងពរឿង
ពរពងដខ្ ោរ។ ចុះសតវគជ ុ សី ម្ចនន័យដូចពមឋច? សតវ គុជសី គជាសតវ ពីររួម ឺ ចូលោប ពាក់កណា ឋ លដរំ ី ពាក់កណា ឋ លរ៉ជសី មនុ សសជិ ះគុ ជសី
ដូនតាដដលោត់ចង ់និោយរឿប់ថា ទរកុ ី ងពីររោយចូលោប រកបណា ថ ព ំ ិត
របស់រពះមម៉មហានគរព
កាលក ៏ស្រសាយពុំរច ួ ម្ចនកាលអត់ពជើង មរតមម ូននាគ
ពនះជាររសាើបណា ថ រំ បស់
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពទបដសវ ង ើ
ង ើ អត់ ើ ញ ររសិនពបម្ចនដតពជ ើ ក ៏ពៅមុខ្ពុំរច ួ ដូចោប។ ដូពចើះ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ិ សាងរូបររសាើទុកកបុងរឿសាទោគព័នន ទមួ រ៉ជសីជិះពលើដរំ (រូ ី បជុំវញរឿងគ ខាង ើ យពទបោត់ ើ ី យគសតវ ឺ
ពលើសពវថ្ថងបាក់ុបកអស់) ព
-78-
ទព ី សខាងតផ ី ី រគរូឺ បកាលដរំ ពៅទ ិ ូ ង និងកាលរ៉ជសី
ពៅទសខាងពជ ើង។ ិ
ថ ពំ រឿងពិតរបស់ រពះមម៉ទាល ់ុតបដងវរទក ឹ បណា ើ យដូនតាោត់ចង ់រឿប់ពយើងពទៀតថា ចង ់ដង ឹ
ដដល
ិ ូ រពចញពីម្ចត់កុ ងទ ប សទា ងបួ ំ ន (ទកច តថ (បូក)ពទបដ ង ថ ំ ឹ ពរឿងបណា ិ ឹ ិ ) ឲ្យមក រួមបញ្ូ ច លោបដតមួយវញ ើ
រពះមម៉ព
ើ យអាចជួយគាត់បាន។ ព
ើ យកបុងពមោះសតវរ៉ជសីពនះ ដូនតាោត់បានសរពសរពៅកបុង
ទំោយថ្ថងសរុ ក ថ្ថងពមរ (សាស្រសា ៍ ា ពារសុរក សាស្រសាថពារពមរ)៍ បានសមមាងថា ៖
អស់ឱអាសូររ៉ជសីសតវ មិនព
ើ ញអប កមកពចញទូោមន
ឬមួយព ឬព
សពវថ្ថងរជកបាត់កុ ងព ប
ី ើ ញបងរ ឹ ងដ
ង
ួត
ើ ញសាោពីរពលឃា ើ ើ ងបី
បាត់សន ូ យោ៉ ង
មពានថ
ឬអាក់អន់ពអៀនដពំ ណ្ើរអវី ។ ិ ពិរុណ្រ៉ងសង ំ ួ តវោសរតើ
ពទបបានអប កថ្ថលមនពចញមក។ ើ ិ
ឹ ោ៉ ងណា ឬចា ំអាចារយពៅតាមរក ឹ ើងដង
ឬមួយោមនមលបន ់ ឹ ងឈប់រជក
ពទបដកវពនល កមនមកអាយ។ ើ ិ
ពមឋចអប កមិនអាសូរសពវសតវ
រង ់ចា ំពពកោឋត់លំបាកោយ
សពវថ្ថងោមនពសាះពៅសរាយ
រពួយណាស់ព
ថ្
អស់អាថ៌សារស័ពរធ គប់ររោរ
ជនទាងឡាយចូ ំ រដសឋងសាឋប់
ពីពោកអប ករឿជញដចងចរចា
ើ យណាយឥតឧបម្ច។
ពចាទចងររសាបពោយរឿជញរឿណ្។
ពបើតាមទំោយខ្បា ំុ ញ ទបានដកស្រសង ់កបុងវគគ ដដលទាក់ទងនឹងរ៉ជសីពនះ គដូ ឺ នតាពយើងោត់
បាន បំុបកររសាើរបស់សតវពនះ នចញពីកបុងថមរច ួ បញ្ូ ច លកបុងទំោយ ប៉ុដនថពបើតាមទំោយបុគល គ ដដលជា តួអងគរ៉ជសីពនះ លំបាកណាស់ ពវទោណាស់ ពរពាះពគអាណ្ិតអាសូរ ព មនុសេមួយនគរ ពតកយអវ ើ ី នឹងរកគាត់ព
មរតមម ូននាគ
ើ យោត់សមងំោក់ខ្នកប ួល ុ ងថ្រព
ើ ញ (នរពនហមពានា = នរពមនុសសមួយនគរ។
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-79-
សពវថ្ថងពយើងសាគល ់ោត់បាន ប៉ុពណា ត ះ ដូពចើះព
ពៅតាមររសាើរូបចម្ចលក់ុត
កបរពទសចូលចតថ ើ យ ពទបពួ ើ ិ ឲ្យពគោប់កាលរូប
ចម្ចលក់នចាល(កាលអប កតា) រូចព
គ ពោះោច់ ើ យពគឧបកចច ិ ឲ្យបុគល
កាល ដូចជាពសឋចជ ័យវរនទ ម័ ព ី ី រ ធ្លលប់ឧបកចច ិ ោត់ករូបចម្ចលក់ពសឋច ិ ជាវោ៉ ងដូពចាើះ។ ពតពគឧបក ចច អី ? វ ើ ិ ឲ្យោត់សាលប់ ឬវោសររពោជន៍ ពបើតាមរូបពរឿងចម្ចលក់កុ ងរឿសាទ ប គម្ចនដតោត់ ម្ចបក់គត់ ឺ
ដដល
អាចដរររូបរពះដម៉ដដលពដកសាលប់ រ៉ប់រយពាន់ឆ្នប ំពោះ ឲ្យរស់ព ិ វញបាន រូបពរឿងពនះ
ចមាេម់បនាទយប្រសី
(ពនយល ់រួចព
រពះដម៉ោក់ពៅពលើពៅល
និងរូបមួយពទៀតពៅរឿសាទបោធយស្រសើ
ពគឆ្នលក់ោត់
ៀង ពផឋកស្រសថើជា រពះម្ចតាពៅពលើពៅល រួចថ្ដទាងព ំ ី រកំពង ុ រចបាច់សាើមដ
ិ ឲ្យរួមមកជាមួយវញ (ដរំ កាលប ី ីឬស្រសថើុ
កជាបី
កជាប)ី ដតគួរឲ្យអនិចាចណ្តស់កាលរបស់បុរសពោះ រតូវ
បានពគោប់នចាលរួចឧបកចច ិ ឲ្យោច់កាលបាត់ពៅព ព
ើ ញកបុងរឿសាទដរររូប ដដលពគ
ឆ្នលក់មនុសេម្ចនមុខ្ពតា ឬរ៉ជសីបស្រសថ ើជា ី
ំ ំងរឿសាទដរររូប) ើ យអាថ៌កបា
ឈរពជើងដតមួយចំព
ខ្បា ំុ ញ នព
ើង
បខាងពល)។ ើ យ (ពមលរូ ើ ើ
ើ យពៅកបុងរឿសាទោគព័នពន នះដដដល ោលសម័យដដលពសៀមចូល មក្លុកលុយរកុងអងគរ
ពួកពគបានោ ំយក រូបបដម្ច រ ដដលជាពបះដូងរឿសាទោគព័នន ពៅោន់រកុងស្រសើអយុធា។ ិ អាទពទពដកោ ិ ព
ំ ផិច ល បំផ្តលញរឿសាទពនះ កបុងឆ្នប១៤៣១ ំ ថ្នគ.ស (តាមពងេសាវតាពសៀម) ពរពាះ ើ យពួកវាដថមទាងបំ
ពួកពគយល ់ថា ោរបំផ្តលញរឿសាទោគព័នបា ន ន គជាោរបំ ផ្តលញដួងដកវអំ ណាចចរកពតថរបស់ ពសឋច ឺ ិ
ជ ័យវរនទ ម័ ៧ ភូម្ច ី (ដួងដកវដកោរ) និងពសឋចដដលរតូវពសាយរ៉ជយ បនឋ ពីរពះអងគពរោយៗ។ ពៅស .វទ១៦ ី បានចូលលុកលុយ មលនពានដល ់រកុងស្រសើអយុធា រូបបដម្ច ិ ោរពាររឿសាទោគព័នន ព័ន)ន ដដលពសៀមបានយកពៅពោះ រតូវបានភូម្ចយកពៅទុកកបុងររពទសរបស់ខ្ន ួល ព ពនះ ររដ
(ដួងដកវោគ
ិ ើ យឥ ូ វបដម្ច
លជា ពៅកបុងទរកុ ំុ ញ កស្រសង ់ពចញពីពសៀវពៅររវតថសាស្រសថ ដខ្ ោរ ី ង មា៉នដាគេ ឯកសារពនះ ខ្ដ ិ
ិ សរពសរពោយពោក ពដវឌឆ្នណ្ ឍ ល ័រ (DavidChandler)។ សរុបពសចកឋមកោរបកស្រសាយ ី ពោយសពងេបពីអាថ៌កបា ំ ំងរបស់នមោះរឿសាទពនះ គជាព ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
និងពនយល ់
តុផលដ ៏ធំ មួយ និងពិតរឿកដដដលោត់
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ចង ់ឲ្យកូនោគទាងស្រសើ ំ ររុស រួមសាមគគព័ ន បព ី នោ ពរឿងរ៉វ៉ កបុងរឿសាទពោះ ពរពាះជាតពយ ិ ើ ងបាន ស.វ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-80-
ើ ង ដដលម្ចនន័យរគប់រោន់ពៅកបុងរលង ់ ពលខ្បូក និង
រងទុកពេ វទោរោ ំរោពខាលចផា និងរទុឌពរទាមជាពរចើន
ដដលជាសម័យរោយពបះដូ ំ ងជាតុកោ ើ យ ជាពិពសសពៅកបុងសម័យកមពុជាររជាធបពតយយ ិ ិ រ
(រពះដម៉) ឲ្យធ្លលក់ចះុ កបុងអនលង ់ដ ៏ុសនអននោរ។
១៤. រឿសាទតារព
ោ
រឿសាទពនះពសឋចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី ព
ពោកពធវឧទ ើ សឲ្យរពះដម៉ ិធ
តុអី វ បានជាពមោះរឿសាទ ម្ចនោមថាតារព
ចុះពបរឿសាទពនះពធវ ឧទ ើ ើ ិ ធសឲ្យម្ចឋយ
ិ ោ ពៅវញ? រឿសាទតារព
ោ ពនះ ម្ចនពីរ មួយពៅ
ពខ្តថពសៀមរ៉ប មួយពទៀតពៅពខ្តថតាដកវ (ទពនល បាត់ទ)ី កសាងកបុងរជជោលពសឋចជ ័យវរនទ ម ័ ៧។ ី
ពនយល ់ពាកយ (តារព
ោ)
័ តា = មនុសេររុសដដលម្ចនវយចំ ណាស់ ជាឪពុករបស់ឪពុកពយើង (ពៅថាតា) រព រព
ោ = ពសចកឋរី កច ី តថ ិ ពសចកឋររពស ី ើ រចំុណ្កចតថ ិ ពវទសីល (ពមតាថ ករុណា មទុតា ឧពបោេ
ិ ោ វហារធម៌ ) តារព
ោ = តាដដលជាឪពុករបស់ឪពុកម្ចនពៅរព
រឿសាទតារព
ោ ពនះ ដូនតាោត់ចង ់បញ្ញ ជ ក់រឿប់ពយើងថា ោត់ម្ចនរព
ទមួ ើ ឯរព ី យោត់ម្ចនចំពពាះកូនររុសស្រសើបពងកត ពៅ ព
ិ ោ វហារធម៌ ៤ ឬម្ចនចតថ ិ ដ ៏ររពសើរ
ើ យជាពិពសសពៅពទៀតពោះ ោត់ម្ចនរព
សម័យពនះ ោ ំោបពភលចោត់អស់ពៅព
ើ យ។ តារព
ោ ជាន់ទព ី ី រ ោត់ម្ចនរព
ោ ដល ់ពៅពីរជាន់ ជាន់
ិ ោ វហារធម៌ ចពំ ពាះកូនោគទូ
ោ ចពំ ពាះរពះម្ចតារពះបិតាមហានគរ ដដល កូនោគ ោ ពនះព
ើ យ ជាតួអងគរ៉ជសីកបុងទំោយ និងជាតួអងគ
កបុងរូបចម្ចលក់ ដដលសពវថ្ថងោត់កព ំ ង ុ សមងំោក់ខ្ន ួ ល កបុងថ្រពមនុសេពាោមជួយស្រសង ់ អប កម្ចនគុណ្ ពចញពីទ ី
ំក ុ ុ ងសមុ ប រទទកពោះ ពនះជាព ឹ
តុដដលដូនតាោក់ ពមោះរឿសាទដដលពធវឧទ ើ ិ ធសឲ្យរពះមម៉
ពនះនមោះថាតារពហោ ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-81-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
១៥.រឿសាទរពះខាន់ ឬខ្ ័ន (រឿសាទជ ័យស្រសើ) ពនយល ់ពាកយ (រពះខ្ ័ន និងជ ័យស្រសើ) រពះ = ររពសើរ ខ្ ពង ់ខ្ ពស់ ពលើសលន់ ជាចមផង ដដលគួររឿថាប គួរចង ់បាន ខ្ ័ន ឬខាន់ = មកពីពាកយថា ខ្ ័ឌគ (ខាត់) ពរគឿងសស្រសាថវុធមួយររពភទ ដដលដផលរបស់វាម្ចនមុខ្មុត ទាងព ំ ី រខាង ម្ចនសណា ឌ នដូចដផលលំុពង ប៉ុដនឋធពំ
ុពង ព ើ យដវងជាងដផលលំុពង ដងខ្ជាងដងលំ ីល
ើយ
ម្ចនពស្រសាមស៊កអាចពសៀតចពងកះបាន ពោយម្ចនដខ្េចងស្រសាក់ពស្រសាមពោះ។ ជ ័យ = ឈើះ ជំនះ ោរឈើះដដលផធុយនឹងចាញ់ ស្រសើ = សិ + រ ី រពះខ្ ័ន = សស្រសាថវុធដ ៏ររពសើរពលើសលន់ ជ ័យស្រសើ = ឈើះពោយម្ចនសិរ ីឈើះពោយអំ ណាចរបស់បុណ្យតាមឲ្យផល ព
ិ តុអី វ បានជាដូនតាពយើង ោក់ពមោះរឿសាទពនះថា រពះខ្ ័ន ឬជ ័យស្រសើពៅវញ? ពបើរឿសាទ
ពនះរពះបាទជ ័យវរន៧ ម័ ពោកកសាងឧទសឲ្យរពះប តាពោះ ពនះជាព ិធ ិ
តុដដលខ្បា ំុ ញ ទរតូវយកពមោះពនះ
មកដវកដញកពិចារណា រ៉វរកគំនិតពិតរបស់ដន ូ តាពយើង។ តាមោរពផធៀងផ្តធត់នវូ អតទនយ ័ កបុងពនយល ់ ពាកយសមាគល ់រឿសាទពោះ ន័យទមួ ធដ ៏ររពសើពលើសលុប ចំុណ្កឯន័យទព ី យគអាវុ ឺ ី ី រឈើះពោយស្រសើ
(សិរ)ី ជ ័យស្រសើ គស្រសើ ម្ចនជ ័យ។ ពបើពយើងបូកបញ្ូ ច លោបកបុងពមោះទាងព ំ ី រ ម្ចនន័យថា ស្រសើម្ចនជ ័យ ឺ ពោយអំ ណាចអាវុធដ ៏ររពសើខ្ ពង ់ខ្ ពស់(បញ្ញ ដ )
ពរពាះពាកយដូនតាពយើងបានពពាលទុកថា
ចំពណ្ះជា
អាហារ បញ្ញ ដ ជាអាវុធ រឯសុ ី ភាសិតរបស់រពះសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើងរពះអងគរទង ់រតាស់សមមាងកបុង ិ ិ ជ (បញ្ញ ថ្រតសិោេគឺ សីល សម្ចធិ បញ្ញ ដ ពរពាះបញ្ញ ដ កបុងវបសេោជាអាវុ ធសរមាប់ោប់ឆ្នករនូវអវជា ដ
នលាក្ុតរា )។ ពរពាះកចច ដ សិោេ ិ សិកាកបុងរពះសាសោម្ចនបី គស ឺ ី លសិោេ ចតថ ិ សិោេ (សម្ចធ)ិ និងបញ្ញ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-82-
ំ ឧបតទមស ភ ិ ោេខាងចុងឲ្យោន់ុតខាលងោ ំ លព ើ ពីរជាក្មាលង ើ យសិោេខាងពដម
ើង
ិ ជ ដដលជាឬសគល ់ថ្នវដថសងារបាន។ ោប់ឆ្នករនូវអវជា
ដដលអាចម្ចនកមាល ំង
ិ ពដកពលើសតវគជ ពៅពលើបា ំងដកលងរឿសាទខាងពរោយ ដូនតាោត់បានឆ្នលក់រប ូ រពះវសណ ុ សី គងពលើ ុ
រពះមម៉រច ួ ោ ំោត់ពចញពីទ ី
ំ ឃា ុ ង ំ ដដលពៅកបុងថ្ដមដលរចត់ម្ចនោន់រ៉ជសារ ថ្ដមួយពទៀតទល ់កាល ិ ចំុណ្កឯថ្ដសាឋ ំវញ ថ្ដមួយោន់ផ្តកឈូក ឲ្យរពះមម៉ (
ុ ចពៅ
ថ្ដដបកមួយពទៀតោន់ដប ុំ ណា ថ ពំ រឿង
ី វ ល) របស់រពះមម៉ ពៅខាងពរោមសងខាង ម្ចន
រូបឥសីម្ចេងបួនៗ កំពង ុ អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ពលើកថ្ដ សំ ពះ ិ ផទ ំ រូ បកងបា ំងក្ក លងវស ័ ុន ុ ណ ុ (ព្ពះេន)
ោ ំរពះមម៉ពចញពីទ ី
ពៅខាងពរោមពពាះគុជសីម្ចនរូបអពណ្ឋើក
និងរតើជាពរចើន។
ពបតាមអតទ នយ ័ កបុងរូបចម្ចលក់ ើ
ិ កំពង រឿសាទរពះខ្ ័នពនះ ោត់ចង ់រឿប់ថា រពះវសណ ុ ុ
ំ ឃា ុ ង ំ កបុងសមុរទទកពោះ ដដលម្ចនរកុមឥសីកំពង ុ ឲ្យពរសពធសាធុោរ។ ពៅខាង ឹ
ពរៅរឿសាទរពះខ្ ័ន ោត់ម្ចនឆ្នលក់រប ូ រគុឌកំពង ុ ចាប់ជាន់ោគ (បកេចា ី ំ រកុង) ដដលអតទនយ ័ របស់រប ូ ពនះ ោត់ចង ់រឿប់ពយើងថា រពះម្ចតារពះបិតា រួមទាងកូ ំ នោគទាងឡាយ ំ សុទ នដតពៅពរោមអំ ណាច
ំ រុ កុងរបស់រគុឌជា
ឆ្នម ំ។ ដូពចើះពៅកបុងរឿសាទមួយៗ សុទ នដតម្ចនបងកបន ់ វូ ពរឿងរបស់ដន ូ តា ពយើង និងពរឿងកូនពៅោត់ជំោន់ពរោយ ដដលោត់បានោក់ក្ប់ទក ុ កបុង
ព្គុឌចាប់នាគ (ព្ពះេ ័ន)
ពស្រសាមរបស់សាសោទាងព ំ ី រ នបពយ ា ំររសាារពះមម៉ពទ ពយើងចាស់ជា ើ ងពុំុវកដញកពោយឈរពលបណ្ត ើ ើ ោមនអវី ជាមរតករបស់ខ្នព ួល ព
ើយ ព
ើ យចាស់ជាយល ់ថាជាពរឿងពៅកបុងសាសោដូចបរពទសថាដូពចាើះ។
នណាស់ ើ យរូបចម្ចលក់ម្ចនពៅកបុងរឿសាទពនះគម្ចនពរចើ ឺ
ខ្រុំ ញ ោន់ុតពលើកយករូបខ្ លះមកពនយល ់ជា
ដបបភាសាបណា ថ ំរពះមម៉ ពដម ត ះ។ ើ ផពធវ ី ោរព ើ ិ ចារណាពឈវងយល ់ុតប៉ុពណា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-83-
១៦.រឿសាទោក់ោង ពនយល ់ពាកយ (ោក់ោង) ោក់ោង = ោក់ស្រសថើកឲ្ ុំ យពគរកព
ើញ
រឿសាទោក់ោងពនះ ពបពយ ង ់រឿសាទ ដូនតាពយើងោត់សង ់កបុងជួរជាមួយរឿ ើ ើ ងពមលតាមរល ើ
សាទដរររូប
រឿសាទតារព
ោ
ព
ិ ស្រសះស្រសង ់ ើ យពៅជត
ោងពនះ ោក់ោងមួយណា? ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព ោនសាើមអប កណា?
គលុ ឺ បោនរពះោងោគ
និងរឿសាទបោធយកឋ។ី
ពតរឿសាទោក់ ើ
ី ី មងគលបី គឺ អាថ៌កបា ំ ំងលុបោន ពតលុ ើ យកបុងសិរប ើ ប ពរពាះពពលដដលពគកំពង ុ លុបោន
កបុងបនធបព់ ោះ រូបោត់(រពះោងោគ)ពុំទាន់ោលយជារពះមម៉ោគព ពតពគោក់ ោងបានជិតដដរឬពទ? គោក់ បានជិតលែណាស់ រ ើ ឺ
និងោក់ោង
មងគ លទប ។ ើ យ ពរពាះពទបដតពធវ ើ ើ ី ចប់ ី ូ តមកដល ់សពវថ្ថង មនម្ចនកូ នោគ ិ
ិ ធ្លលប់ពធវអាណាន ើ យ ម្ចនដតបរពទសដដលពៅជុំវញោត់ ើ ិ គម
ណាមួយដង ឹ ពីសាវតាពិតរបស់ោត់ព
ពលើររពទសោត់ ពទបពគដ ង ើ មោន ថ្នភាពរុងពរឿងរបស់ម្ចតាោគ ដដល ឹ ពរឿង ពរពាះពួកពគបានទញសា ើ ិ ជាប់ពៅពលើកពនធល(អាថ៌កបា ំ ំងកបុង ររសាើលុបោន សាកពនធល និងលក់កពនធល)។ ដូចជារូបចម្ចលក់មួយ កបុងរឿសាទបោធយស្រសើ
សពវថ្ថងពគពៅថាស្រសើរគប់លកេណ្៍
ឬលកេម ី
(ស្រសើរគប់លកេណ្៍ ស្រសើរតូវរោក់លប ុ ) គលុ ឺ បោក់ោងពនះឯង ព ចម្ចលក់ស្រសើពនះ គគាត់ កព ំ ង ុ ោក់រកុងកបុងអរងុតមួយ ព ឺ
ើយ ព
ប់ពាកយពនះ
ើ យមា ៉ងពទៀត ពបើពមើលតាមរូបពរឿង
ង ឹ ពរឿងបាន លុះរតា ើ យអរងុតពនះ អាចរពបកដ ើ
ដតពកតម្ចនពទវតាព ើ ី ខាងពលើ។ ចំុណ្កកាច់ចកវយអមចំព រ៉ជសី ប៉ុដនថអត់ម្ចនកាលព
ប៉ុដនថពបើពយើងរត
ៀងខាងពរោមកាច់ ម្ចនពជើងសតវពតា ឬ
ើ យកាលរ៉ជសី (ពតា) អាចម្ចនរូបរ៉ងពពញពលញ ពៅបា ំងដកលង
ខាងពលើ កំពង ុ ពចញពីម្ចត់យក្ស ឬមករ អតទនយ ័ ថ្នរូបពនះ ខ្បា ុំ ញ នពនយល ់ពៅកបុងពរឿងរឿសាទោគព័នន ព
ើ យ។ ពាកយសរពសរ ម្ចនសូរសពមលងដូចស្រសើរគប់លកេណ្៍ មា ៉ងពទៀតគឺ ស្រសើរគប់ោក់ មានន័យថា
ពរឿងរបស់ស្រសថើពនះរតូវបានោក់បំបា ំង
មនឲ្យពគដ ង ោង) ឹ ពរឿងរបស់ខ្ន(ោក់ ិ ួល
ព
ើ យរូបចម្ចលក់ភាគ
ពរចើន ដដលដូនតាពយើងឆ្នលក់ពៅកបុង បាំងល្កលង ពរពាះពាកយពនះ ម្ចនន័យថា ដកលងបំបា ំងដភើក ឬបំភន ័ ថ ដភើក (បំុរលង)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
១៧.រឿសាទតារព ពនយល ់ពាកយ (រព រព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-84-
ោ កល ិ ោ កល) ិ
ោ = (ពនយល ់រួចព
ើ យ)
កល ំ លបនឋ ិ រក ិ = បងេត ិ ិ ចមឋងៗ តារព
ោ កល = តារក ំ លរព ិ ិ
ិ ោ វហារធម៌ របស់ោត់បនថិចមឋងៗ ពតតារ ក ំ លរព ើ ិ
ោ ពៅណា? ពដម ើ ផី
អប កណា? រឿសាទពនះ ម្ចនពរឿងពរពងររចា ំរឿសាទ ប៉ុដនថខ្ព ំ ួុ ំ ពុ លើកយកពរឿងមកពនយល ់ព ដតពមោះរបស់រឿសាទ រឿសាទតារព ោត់រក ំ លរព ិ
ោ រច ួ ព
មកបកស្រសាយដតប៉ុពណា ត ះ
ើ យ ក ៏ប៉ុដនឋឥ ូ វពាកយតារព
ោ ពនះ គរឺ ក ំ លរព ិ
ោ ដម៉ និងរព
ព
ើ យពាកយតារព
ោ ពនះ
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ពៅកបុង
ោ ពនះ រតូវដថមពាកយកល ឬរក ំ លព ិ ិ ី ខាងចុង។ ដដល
ិ ផធំ / បោធយសំ មរ) បនឋិចមឋងៗ យកពៅោក់ ោ ឪ (រូបរពះវសណ ុ ុ
ិ ពលើកំពល ូ ភបរំ ពះវហារ គដើមបីឲ្យព ួមគ្នត់កាេយជាអាទិគទពមនងគបះដ ូងម ូននាគ ព ុ បានោក់ក្ប់ទក ុ កបុងសមុរទទកពោះអស់ រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំមកពោះ។ ចុះព ឹ ិ រក ំ លពៅវ ញ? ពរពាះខ្បា ំុ ញ នពនយល ់រួចព ិ
ើ យ គយក ឺ
ិ ពរោយពី ើ ងវញ
តុអី វ បានជាតាពុំពដរើ ដបរជាពដក
ិ ពដក ពាកយថាពដក គពៅពល ំ ំងរពះវសណ ើ យពីអាថ៌កបា ឺ ើុរគកបុង ុ
បនធបក ់ ុ ងផធ ប ះ ពបតាមពម លសកមម ភាពថ្នរូបគវារ(ោ វ ) លូន រក ំ លបនឋ ើ ើ ឺ ិ ិ ចមឋងៗ ពោយពសចកឋពាោម ី ពដម តាពចញព េ ដូពចើះពាកយថារឿសាទរព ើ ផពរជាងរពះម្ចតាប ី ិ ី ទទុ ី ក។ ខ្នឯងផង ួល
រក ំ លរពះម្ចតាប ិ ិតាផង
រួមទាងោត ំ សាច់ សាពោ ិ
ោ កល ិ ឬតារព
ំ ង ិ តទាងពួ
ោ រក ំ ល រក ំ ល ិ គោត់ ឺ ិ
ឲ្យបានរួចចាកពចញពី
អកុសលកមមទាងឡាយដដលបានបនេល ំ ់ទុកពីអតតោលមក។ ី
១៨.រឿសាទតាដកវ ពនយល ់ពាកយ (តាដកវ) តា = (ពនយល ់ព
ើ យ)
ដកវ = រតនៈវតទុម្ចនសាច់រង ឹ ព មរតមម ូននាគ
ើ យស្រសួយ ពធវព ើ ី ខ្ាច់ និងសំ ណ្
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-85-
ដកវ = ពាកយពររៀបពធៀប (គអវ ឺ ី ៗដដលរ៉ប់អានថាជាវតទុម្ចនតថ្មល) ពតតាដកវដដលដូ នតាពយើងោក់ពមោះសមាគល ់រឿសាទពនះ ពតជានរណា? ព ើ ើ ោត់ចង ់ពររៀបពធៀបនឹងអវី? ពយើងបានដង ឹ ព
ើ យពមោះដកវពនះ
៏ជូរចត់មួយ ដដលកូនដកោររគប់ស្រសទាប់ ើ យថា ររវតថពរឿងដ ិ
វណ្ត ៈបានសាគល ់និងដង ដដលសាច់ពរឿងពនះ បានរតូវពបកបក ហ ញពីភាពដបកបាក់ ឹ គពរឿងរពះពោរពះដកវ ឺ ើ រទុឌពរទាមចុះទន់ពខ្ាយ និងឈឺចាប់ពខាលចផា ពធវឲ្យកូ នោគររុសស្រសើចងចា ំមនពភល ច នូវសាវតាដ ៏ជូរ ើ ិ ចត់ចង ុ ពរោយពនះ។ ពតរពះដកវកប ើ ុ ងសាច់ពរឿង និងតាដកវពមោះរឿសាទម្ចនអវី ទាក់ទងោប? ពរឿងរ៉៉វពៅ កបុងពោកពយើងពនះ
ពិតជាម្ចនោរទាក់ទងោបពីមួយជំោន់ពៅមួយជំោន់
រ
ិ ូ តវលម ិនពចះចប់ោលយពៅជាកងដ ៏ធំមួយ
ព
ើ ញព
នូវជាតិ
គវដឋ ឺ សងារ
ពីមួយជាតពៅមួ យជាតិ ិ
ដដលរកទបំ ុ ខាងពដម ើ ី ផត
និងខាងចុងពុំ
លត់ ំ ឹ នូវសចចធម៌ ពទបអាចរ ើ យ។ អាចបញ្ចប់នវូ វដឋសងារពនះបាន លុះរតាដតបានរតាស់ដង ើ ដដលជាព
បដច ច មុរាទធម៌)។ ិ ស
តុោ ំឲ្យម្ចនវដឋសងារពនះ ព
(ពុទ នភាសិតដដលរពះអងគរទង ់រតាស់សមមាងកបុង
ិ យពររៀបពធៀបវញ រពះដកវកឋី រឿសាទ ើ យពាកយដកវពនះ ររសិនពបជាន័ ើ
ិ តាដកវកឋី ពខ្តថតាដកវកឋី ដូនដកវកឋី វតថដកវសិោេគរិ សា ី វ រៈពៅពលើភបរំ ពះវហារកឋ ......គ សុ ី ឺ ទ នដតតំណាងឲ្យ បញ្ញ ដ បារមដ ូ របស់ ី ៏កំពល
ពូជពងេោគ។
ជារឿសាទ ជាពខ្តថ ជាភបំ ព
ពីអតត ី
បញ្ញ ដ របស់ដន ូ តាពយើងបានោលយពៅជាឃាលង ំ
ដ ពនះរតូវរលស់បាត់បង ់អស់បនឋិចមឋងៗ រ ើ យបញ្ញ
ូ តដល ់ចុងពរោយ
ដដលពៅរតឹមដតរពះដកវ ក ៏រតូវពួកបរពទស មលនពានដពណ្ឋើមយកពៅអស់ុដរ។ ដូពចើះព ដដលធ្លលប់ុតបំភនគរ លឺ ឲ្យម្ចនម
នោះ ិ ទឫទ ិន ព ិ ន ី អតតោល ី
ើ យដួងដកវ
ពរោយមករតូវចុះទន់ពខ្ាយបាត់ពនលឺមឋង
បនឋិចៗ ពចញពីកបុងសោានចតថ ូ ោគររុសស្រសើ ពធវឲ្យនគរពយ នដាយខ្ វះដួងររទប ឹ ិ កន ើ ើ ងចាប់ពផឋើមងងត ី ដដលជាពភលងហា វ ើ
ឬដួងផ្តកយសរមាប់ពរទាលបំភនម លឺ ល ើ
ឲ្យដង ល ឹ នូវគនលឹះសរមាប់ពបកពម ើ ើ
អចឆរយព ិ ដូចសុភាសិតរបស់អបករឿជញភជ បំ ស ី រូ បានពពាលទុកថា ិ តរបស់ខ្ន។ ួល ពស់ធ្លងរតាវពពនម្ចត់ជពណ្ឋើរ ពសឋចរឿជញោមុឺនម
នូវសាវតា
ពសថចពមលោមុនពម ល ដូច ឺ
ដូចពស់ពពាលក់ពពនម្ចត់ជពណ្ឋើរពសឋចរឿជ ញ ិ ទយកេ ិន
ោមុឺនរឿជញ ដូចពស់ោគរ៉ជពា ំុកវមពោរ៉ (ពនយល ់ព
ើ យកបុងភាគមួយ) ពាកយ ដកវមពោរ៉ ពនះព
ដដលជាររទបសរមាប់ បំភនគរឲ្យម្ចនឫទា លឺ ន នុភាពបាន។ ី
ើយ
ិ ចុះចំុណ្កវតថ ដកវសិោេគរិ សា ី វ រៈវញ ម្ចន
ន័យដូចពមឋចដដរ? មុននឹងខ្ប ំុ ញ កស្រសាយពនយល ់វតថពនះ ខ្ព ំុ ញ នយល ់អំ ពីពខ្តថស្រសះដកវសិន សពវថ្ថងពៅកបុង មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-86-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ររពទសពសៀម ពាកយថាស្រសះដកវ គជាស្រសះទ កដដលោក់ ទក ុ នូវមរតកម្ចនតថ្មលពីអតតោល ព ឺ ឹ ី
ើយ
ពមោះពខ្តថស្រសះដកវពនះ វាម្ចនអតទនយ ័ ស្រសពដៀងស្រសះស្រសង ់ និងរឿសាទោក់ោងក្នុងនខតាពសៀមរ៉ប មដលបានពនយល ់ព
ំ ំងថ្នពនលឺុកវមពោ ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់កបុង ើ យ។ រឿសាទោក់ោងពនះជាអាថ៌កបា
ិ ជ ឯកសាវតាភបរ៉ ំ ជរទពយពោះ ដកវមពោពនះពទៀតពសាតរតូវបានោក់ទក ុ ពៅពរោម អំ ណាចមពោគមវជា ដដលខ្បា ំុ ញ នពនយល ់អស់ព
ំ ំងសមុរទទកពោះ។ រឯតាដកវ ី គជាកូ នោគ ដដលម្ចន ើ យ ពៅកបុងអាថ៌កបា ឹ ឺ
បញ្ញ ដ ដូចដកវ ជាអប កចុះពៅកបុងស្រសះដកវពដម ់នូវដូនដកវ (ដកវមពោ) ដដលជារពះមម៉មហានគរ ើ ផស្រសង ី ិ គរឿសាទរពះវ ិ ពោះ ឲ្យពោកមកគង ់ពលើបលលងក ័ របស់ពោកវញ ហារ (ម្ចតុភម ូ )ិ ។ ឺ ពនយល ់ពាកយ (ដកវសិោេគរិ សវ ី រៈ) ដកវ = (ពនយល ់រួចព
ើ យ)
សិោេ = ពរៀន សិកា សាវធាយ គរិ ី = ភបំ បពវតា សវរៈ = ពោកពកសវរៈ ពពាធសតវ ពទៀងដតនឹងបានរតាស់ជារពះពុទ ន ពៅអោគតជាតិ (មហាោន) ិ ដូពចើះពមោះថាដកវសិោេគរិ សវ ី រៈ គភប ុ សិកា ពរៀនសូរត សនេំនវូ បារមឲ្យ ឺ ុំ ដលតាដកវពោះកំពង ី ចាស់ោលដូចជាភនំ ពដម ល ំងនលើក្ររទបពរទាលបំ ភនូ លឺ វភាពងងត ពឺ ើ ផមានក្មា ឹ ពីអតតោលឲ្យភល ី ី ី ភបុំ កវមពោ ពទបអាចដ ង ឹ ពរឿងព ើ
ំ ន (ភបស្រំ សង ់ ឬស្រសង ់ភប)ំ ព ើ យពៅស្រសង ់ភបបា
ិ ចជា ើ ងវញដូ
តុអី វ ក ៏ពខ្តថស្រសះដកវពៅកបុង
ិ ី រៈ ពៅកបុងទកដ ុី កោរពៅវញ? ពយើងដង ឹ ព ើ យភបុំ កវសិោេគរិ សវ ឹ
ើ យថា បរពទសពសៀម
ថ្ដកំពង ុ ចាប់កនធុយោគ និងពជើងជាន់កាលោគ រូបចម្ចលក់ពៅរឿសាទតារព
ោ រពះខ្ ័ន បោធយកឋ.... ី
ទកដ ប ី រពទស ព ឹ មលនពាន
ពគបានយកនម ូ សតវរគុឌដដលជាសតវតណា ំ ងឲ្យជាតពគ ិ តថ ិ ិ រប
(បកេចា ី ំរកុង)
ដដលសតវោគពោះ ជានិមិតថរប ូ របស់ជនជាតុកោ ិ រ ព
ព
ើ យដដលសតវរគុឌពនះ
គជាពូ ជអំ បូរ ើ យជនជាតពនះ ិ ឺ
រពះមម៉ោគ(រពះោងោគ) ដដលជាម្ចចស់ពករមរតក្គំនិតកបុងោរដក ឹ ោ ំនគរពីអតត ី (ពនលឺុកវមពោ ឬ ដូនដកវ)។ ព
មរតមម ូននាគ
តុពនះព
ូ សតវោគ) ដដលពោករតូវបានជាប់ ើ យរពះមាតាោគ (និមិតថរប ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ំក ុ ុ ងសមុ ប រទ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ទកពោះព ឹ ី អតតោល ី រ
ូ តមកទល ់សពវថ្ថង ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-87-
ពោយអំ ណាចអកុសលកមម
ដដលពោកបានរររពឹតព ិ ថ ីអតតកាលតាមឲ្យផល ី
ឲ្យផលអស់ ដូពចើះព ើ យកមមពនះវាមនទាន់ ិ
ស្រសះដកវពៅកបុងទកដ ី ើ យពទបពខ្តថ ើ ឹ
បរពទស។ ចំុណ្កឯកូនោគ ដដលជាអប កជួយោត់ កំពង ុ ដតពៅសិកាពរៀនសូរតពូតផឋុំ សនេំបារមឲ្យ ី ិ ជះិ ពលើរគុឌ) ពទបវតថ បានរគប់ ពដម រគុឌឲ្យរពមពោះដលងរពះមម៉ោគ (រូបចម្ចលក់ រពះវសណ ដកវសិោេ ើ ផជាន់ ី ើ ុ គរិ សវ ី រៈនិងវាលឥង្រ្នធើ (តំណ្តងឲ្យរគុឌ្) សពវនថ្ងសិ តពៅកប ទ ុី កោរ ។ ឹ ុ ងទកដ
១៩.រឿសាទពរោលពោ ពាកយថា ពរោលពោ គម្ចនន័ យថាររមូលពោទាងអស់ ំ ដដលពដរើ ដបកដខ្ ូកពពញវាលឲ្យចូលពៅ ឺ
ិ កបុងរឿសាទ ឬពរោលវញ។ ព
ើ យពរឿងពោពនះក ៏វាទាក់ទងពៅកបុងពរឿងរពះពោ រពះដកវផងដដរ ដដល
បរពទសពសៀមមលនពាន បានចាប់យករពះដកវផងរពះពោផង (រពះដកវខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព
ើ យ)។ ជាបនថ
ខ្ន ំុ ញ ឹ ងបកស្រសាយពនយល ់ពីអាថ៌កបា ំ ំង ពាក្យរពះពោពៅកបុងន័យពិតរបស់ពមោះពនះដដលដូនតាដកោរបាន ឆ្នលក់រប ូ រពះពោតូចធំ ោក់កុ ងរឿសាទពសធ ប ើ ររគប់រឿសាទ ព ឧម្ចវតគង ់ពលើពៅល ី ព
ើ យដតងដតម្ចនរពះឥសូរជះិ និងរពះោង
មនដតប៉ ុពណា ត ះោត់ុថមទាងបានពធ ំ រវើ ឿសាទោក់ពមោះថា ិ
រឿសាទពរោលពោ
ំ ប់ភក បំ ចា ំ យម្ចរ ថាភបប ំ ូកពោ។ ឹ ោត់បានពៅពមោះភបជា ើ យពោយខាលចកូនដកោរពុំដង ពតន័ ំ ូកពោពនះ ើ យពិតរបស់ពមោះភបប
ម្ចនន័យដូចពមថចពៅ
? ើ៎
ព
តុអី វ បានជាពោពនះអាច
បូកពរឿងរ៉វ៉ របស់ខ្នឲ្យោ ល យជាភបម ំ ួយោ៉ ងធំដច ូ ពនះ? ខ្បា ំុ ញ នពរៀបរ៉ប់ពនយល ់រួចព ួល ចង ់ោក់ពរឿងពិតរបស់ោត់
ើ យថា ពោយោត់
ោត់បានខ្ពស្រសាមបរពទសមកោក់ ុផលោវរបស់ខ្ន ីច ួល
ពដម ំ យបរពទស ើ ផកុ ី ឲ្
ពៅកបុងសូរតមួយ ថ្នគមពីររពះថ្រតបិដកគ(កស ឺ ិ សូរត)
ពពលពោះរពះពុទ ន
ពគពមើលដង ទបំ ុ ោត់ពំ បា ុ នោក់បរពទស ដបរជាោក់កន ូ ោគខ្នឯង ដដលជាអប កទទួលមរតក ឹ ី ផត ួល ិ របស់គាត់ពៅវញ(ពករដម៉ )។ បរមរគូថ្នពយើង
បានររពមលពម លន ើ ើ ិ សេ័យសតវពៅពពលពទៀបភលឺ
ររពនន ចូលកបុងសំ ណាញ់ ោណ្របស់រពះអងគ ពទបរពឹ កព ើ រពា
មរតមម ូននាគ
ោ ណ្៍ពោះ
រពា
ើ ញរពា
ោ ណ្៍ពីរោក់រី ថ
ើ ងរពះអងគនិមនថពៅបណ្ ិ ឍ បាត ពៅទុដល ី
ោ ណ្៍ពោះ កំពង ុ ភជួរដស្រស ដដលម្ចនពោរ៉ប់សិបកំពង ុ ភជួររ៉ស់ ព
បាតចំពពាះមុខរពា
បានព
ើ យរពះអងគបានរទង ់ឈរបណ្ ិ ឍ
ោ ណ្៍បានពពាលពាកយពោយចតថ ិ មិនរជះថាលថា រពះអងគមិនគតពធវ ិ ើ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-88-
ដស្រសពទឬ? គតដតព ិ ពៅោន់រពា ិ ី ពដរើ សុំពគោ៉ ងពនះ? រពះអងគម្ចនពុទ នដោ ដស្រសអស់បួនអសពងេយយកនរមមួយដសនមហាករផ រពា
ោ ណ្៍ពោះថា តថាគតពធវើ
ពពលពនះកចច តថាគតគចប់ ព ិ ពធវុស្រសរបស់ ើ ឺ
ិ ោ ណ្៍ពោះឆងល ់ក ៏សួរពៅោន់រពះសម្ចមសមពុទ នវញថា ពតរពះអងគ ពធវុស្រសដូ ចពមថច? ព ើ ើ
សរមាប់ពធវុស្រសពោះពៅឯណា? ើ របស់រពា
រពះអងគរទង ់រតាស់សមមាង
ើយ
ើ យឧបករណ្៍
សុភាសិតពររៀបពធៀបពោះការសងស័យ
ោ ណ្៍ពោះថា៖
១/ សទានរបស់តថាគត គជាពូ ជ ឺ ២/ តបៈ និងោរសរងួមឥង្រ្នធើយរបស់តថាគត គជាទ កពភល ៀង ឺ ឹ ៣/ បញ្ញ ដ របស់តថាគត គជាន ័ ឺ ឹ ម និងពផើៀងនងគល ៤/
លន ័ ិ រ ិ និងឱតថរផៈរបស់តថាគត គជាដងនងគ ឺ ិ ងចពោធល
៥/ ចតថ ទាញពោ ិ របស់តថាគត គជាដខ្េសរមាប់ ឺ ៦/ សតរបស់ តថាគត គជាផ្តល និងជនលួញ ិ ឺ
ំរះពមោ ៧/ សចចៈ គោររគប់ រគងោយវាចាចតថ ឺ ិ សរងួមអាហារកបុងថ្ផធ និងនធវការដកជ ើ ៨/ ោរឈប់សរមាករបស់តថាគត គជារពះន ឺ ិ ពាវន ៩/
ពសចកថពាោមរបស់ តថាគត គជា ័ នដម ើ បបំ ី ឺ ពោ ដដលអូសពៅនូវនងគល ី ុបកនូវអាចម៍
បំណ្ះ គបំ ឺ ុបកនូវរូបធម៌ ោមធម៌ដាក្់ចះុ នូវធុរៈដ ៏ធងន ់
ព
ើ យនដរើ ពៅោន់ទដ ី ៏ពកេម គរពះន ឺ ិ ពាវន
(ទាងពនះ ំ គជាោរពធវ ុស្រសរបស់ តថាគត) ឺ ើ ពបតាមន័ យភាសិតរបស់រពះសូរតពនះ ដូនតាដកោរដដលោត់បានយកនិមតថ ូ ពោពនះ (រឿសាទ ើ ិ រប រពះពោ ពរោលពោ បូកពោ…) គតំ ពាោមននះពៅរ៉យបា៉ យ ឺ ណាងឲ្យពសចកថពាោមដដលពសចកថ ី ី ិ ោត់បានររមូលផថុំបញ្ូ ច លកបុងពរោលវញ ពាោម)
ពបើពុំម្ចនកម្ចលង ំ វរិ យពទ ិ
មរតមម ូននាគ
ព
ុ បានពូនពៅជាភបំ ើ យទបំ ី ផត
(បូកពោ
ពតពធវ ើ ពមថ ើ ចអាចកសាងរឿសាទថមរ៉ប់ពាន់បាន?
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
=
បូកពសចកថី
ពបើពុំម្ចនវរិ យ ិ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពលៈពោះពទ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-89-
ពធវពមថ ើ ចអាចស្រសង ់ភបរំ ពះមម៉រពះឪដ ៏ធំ
ិ ដរកនៅោក់ពលើរពះវហារព
ិ ើ ងវញបាន?
អតទនយ ័ ពិតរបស់រឿសាទពរោលពោ និងរឿសាទតាដកវ (រពះពោរពះដកវ) ដដលពីអតតរ ី បចចុរផនប
ំ ខាងនរៅ រាសាទបន្ទាយឆ្មារ រូបនៅជញ្ជ ា ង
ពៅព
ើយ
រតូវរ៉
ពនះជា
ូ តមកដល ់
ូ អសុរនា ិ ពលបបា ំងបាត់ពនលឺរសោីអស់
(រូបភាពចម្ចលក់រ៉
ូ ពលបនឹងមក្អរពះពោ
រពះដកវចម្ចលក់ននៅរឿសាទបោធយឆ្នមរ
ដដល
រឿសាទពនះ ដូនតាពធវឧទ នដកោររគប់ៗជំោន់)។ ើ សឲ្យកូ ិធ មា ៉ងពទៀតរពះពោរពះដកវ ដដលពៅពសសសល ់រតូវបរ ពទសមលនពាន ដពណ្ថើមយកអស់ជាចុងពរោយ កបុង
សម័យឧតាុងគលដងវក។ ពតពធវ ជោគពនះ ម្ចនឫទាននុភាពព ើ ដូ ើ ចពមថចអាចពធវឲ្យពូ ើ ទាងឡាយពពលអប ំ កយល ់ព បញ្ដិ ង្រ្នធើយព ម្ចនព
ើង ព
ន ប ជាធលុងមួយ ើ យ រតូវរួមសាមគគោ ី ប ព័នោ
ិ កូនោគ ើ ងវញបាន?
ពរជាងទង ់វរិ យ ិ ិ ង្រ្នធើយ ពរជាងទង ់
ល ង ំ ជាធំរបស់បញ្ញ ដ និងកម្ចលង ំ ជាធំថ្នពសចកថពាោម ពកត ើ យសូមឲ្យដួងដកវ គកម្ច ឺ ី ើ
ិ ពពាះកូនោគររុសស្រសើ ើ ងវញចំ
ោរបកស្រសាយពោយសពងេបពនះជាចពមលើយររសាើ
ពមោះ
រឿសាទពរោលពោ ។ ២០.រឿសាទពរោលរម្ចស អតទនយ ័ ថ្នពាកយ ឬរឿសាទពនះ ខ្បា ំ ំងរឿសាទគុករម្ចសព ុំ ញ នពនយល ់កបុងអាថ៌កបា
ើ យ ខ្ម្ច ុំ ញ ន
ដតបួងសួងសុំឲ្យទកថា ប ំទពវ មក្ជួយនរោះរពំអបកនគរ ដដលបានោលយខ្ន ឹ ិ ដដលម្ចនកបុងខ្នរម្ចសពោះ ួល ួល ិ ជាថមរ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំពោះ ឲ្យរស់រ៉នម្ចនជីវតព
ិ ដូចររសាើកបុងពរឿងឥសីម្ចត់ទពវ ើ ងវញ ិ ឬរពះពៅទពវ ិ វងេ។
សូមឲ្យកូនោគទាងអស់ ំ ឆ្នប់រច ួ ផុតពីគុក គអកុ សលកមមចាស់ពីអតត ឺ ី ព
ំ ើ យសូមឲ្យពរឿងរ៉វ៉ កបុងថមទាង
ិ ី រួចនិោយពីបណា ឡាយឆ្នប់ម្ចនជីវតរស់ រពវក ថ ពំ រឿងរឿប់កន ូ ដកោរឲ្យបានដង ឹ ពីសាវតាពិតរបស់ខ្ន ួល ។
២១.រឿសាទរពះបាលីលយយ ពតអតទ នយ ័ ពិតរបស់ពមោះរឿសាទពនះ ម្ចនន័យោ៉ ងណាហា៎? ើ
ពមោះបាលីលយយពនះ គឺ
តំណាងឲ្យដរំ មួ ី យពៅកបុងគមពររពះនរតប ដក្ ពពលពោះភកេ ី ិ ុ កបុងដដនអាលជីបានពមលះទាស់ុទងោបពរពាះ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-90-
ដតពរឿងអាបតថបនថ ោប ពរោយមករពះសម្ចមសមពុទ នពនយល ់ឃាត់ឃា ំងពុំបាន ិ ិ ចបនធួច ក ៏ពកតពរឿងដបកបាក់ ើ រពះអងគក ៏ពសថចោងពៅគង ់ចា ំរពះវសា ពៅថ្រពបាលពលយយពោះពៅ ិ ពពាធសតវ និងបរវារពៅោល ិ ់បនរមើអស់ោលរតើម្ចស។ ព ិ
ដដលពៅកបុងថ្រពពោះ ម្ចនដរំ ី
ី បានពាករណ្៍ថា តពៅ ើ យដរំ ពនះរពះអងគ
អោគតនឹងបានរតាស់ ជារពះសម្ចមសមពុទ នមួយរពះអងគ ជាវរិ ោធ ិ កដដលរតូ វសនេំបារមរាប់ អសពងេយ ិ ី ពពលបានរតាស់រទង ់ម្ចនរពះោមថា សុមងគលសម្ចមសមពុទ ន (ពៅកបុងអោគតទសវងេ)។ ចុះព ដូនតាយកពមោះដរំ រពះពពាធ ី សតវ ិ
មកោក់ជាពមោះរឿសាទ?
កាលដរំ ី កាលរ៉ជសីពៅរឿសាទោគព័នន
ិ នោន(ោនតូច)
ព
ដបប
ិ នោន ពរពាះព
ោត់ពំ អា ុ ចឆ្នលក់ពរឿងរ៉៉វរបស់រពះមម៉
សរជាតមក្បំ ពពញបារមជួ ិ ី យរពះមម៉បានព
ើយ
ពីអាថ៌កបា ំ ំង
ពរពាះរពះបាទជ ័យវរនម ័ ទ៧ ទន ី ោត់បានពលើកតនមកងរពះពុ ើ
សាសោដបបមហាោន ប៉ុដនថោត់ពំ បា ុ នពលើកជាចំ ោន់ុបប
ខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ព
តុអី វ ក ៏
ើ យ ពរពាះពុទ នសាសោ
តុអី ? វ ពរពាះពបោត់ ើ
និងពរឿងរបស់កន ូ ោគដដលរតូវ
ិ ិ ពាវននៅ ិ នោន រពះអងគបានបរន
នូវបំពពញបារមីបនថពៅពទៀត។ ើ យ ម្ចនដតពុទ នសាសោមហាោន ពទដដលពៅម្ចនរពះពពាធសតវ ិ
ដូពចើះរតូវម្ចនកូនោគណាម្ចបក់សរជាតិ
មកបំពពញនូវបារមី
ពដម ើ ផជួ ី យពស្រសាចស្រសង ់រពះម្ចតាបិតា
មហាោគ និងអប កនគរពនះ ឲ្យបានរួចផុតពីបាបកមម ដដលពួកោត់បានសាងពីអតតោល។ ពនះជា ី ព
តុដដលោ ំឲ្យពសថចអងគពនះ
ក៍បាន តា ំងោមជា
ោន់រពះពុទ នសាសោដបបមហាោន(ោនធំ) ព
រពះពពាធសតវ ពោពកសវរៈ ិ
ព
រពះអងគ ើ យខ្នរបស់ ួល
ើ យកសាងរឿសាទោក់ពមោះថា បាលលយយ ី
ពរពាះរពះមម៉គាត់ចង ់រឿប់នយើងថា ដរំ ពនះពៅបំ ី ពពញបារមនៅនឡ ី ើ យ។
ិ របណ្ឍិត ២២.រឿសាទរពះពិធូរ ឬវធូ ពតអតទ នយ ័ ពមោះរបស់រឿសាទពនះទាក្់ទងពៅនឹង អាថ៌កបា ំ ំងរពះមម៉មហានគរ ម្ចនន័យោ៉ ង ើ
ិ រពនះ គជាពម ដូចពមថចដដរ? ពាកយថាពិធូរ ឬវធូ ោ ះរពះពុទ នបរមរគូថ្នពយើង ោលរពះអងគពៅបំពពញ ឺ បារមីពៅព
ិ របណ្ឍិត ដដលរតូវយកេចាប់ពបាករពះអងគផប ធូ ធ ព់ ៅនឹងថមឲ្យសាលប់ ពដម ើ ផវះយក ើ យ គពរឿងវ ឺ ី
ិ របណ្ឍិត ពបះដូងពៅឲ្យកូនស្រសើោគ ពរពាះកូនស្រសើោគពោះ បានដស្រសកពរចៀងថា អប កណាយកពបះដូងវធូ បានខ្ន ំុ ញ ឹ ងយកអប កពោះពធវជាសា វ ម(រថ ើ ី ី)។ មរតមម ូននាគ
ពពលដដលយកេ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ចាប់ោត់ពបាកផធបព់ ៅនឹងថមពដម ល ប់ ើ ផឲ្យសា ី
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-91-
ោត់ុបរជាមនសា ល ប់ ពោយអំ ណាចបុណ្យបារមរបស់ ពពាធសតវ អងគពោះ ពទបរពះពពាធ សតវ សរួ ពៅ ិ ី ិ ើ ិ យកេពោះ យកេក ៏បានពរៀបរ៉ប់ដពំ ណ្ើរពរឿងជា យកេ ព
ូ រដ
រឿប់ពៅរពះអងគ។ រពះអងគក ៏សំ ុដងធម៌ពនយល ់
ើ យរឿប់យកេថាររពននរបស់ពសថចោគរ៉ជ ពុំចង ់សុីពបះដូងខ្ពំុ ញ
ុតចង ់សាថប់ធម៌ ើ យ គរោន់ ឺ
ពទសោកបុងចតថ ត ះ(អធរាយនរឿងពោយសពងេ ប)។ ពាកយថាចង ់សុីពបះដូង សូមកូនោគ ិ របស់ខ្ុំុ ញ តប៉ុពណា ិ
ទាងឡាយបកពៅពរោយពម ំ ី ីររោរ មងគលបី និងដលផងចាក់ទកដូ ង ពោះនឹងដង ឹ ពរឿងពិតថ្ន ើលពរឿងសិរប ឹ ពមោះរឿសាទពនះព
ើ យ ដដលរពះមាតាោគោត់ចង ់ុផថផ្តថ ំររសាើដល ់ពយើងថា ពតកូ ើ នោគណាមួយ
ដដលរពមនខ វះពបះដូងពៅឲ្យោត់បរពភាគ(យកពបះដូ ិ ងឧទសឲ្យយកេ) ិធ
ពនះជាអាថ៌កបា ំ ំងរបស់ពមោះ
ិ របណ្ឍិត ។ រឿសាទរពះវធូ
ិ ២៣. ភម្ចនអាោស ឬវម្ចនអាោស ិ ពតពម ោ ះរបស់រឿសាទពនះ ើ
ម្ចនបងកបន ់ វូ អាថ៌កបា ំ ំងអវី?
ឯកសារសាវតាអាថ៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំរពះមម៉មហានគរភាគទមួ ី យ
ពយើងបានដង ឹ រួចព
ើយ
ពៅកបុង
ដដលខ្បា ំុ ញ នរ៉យ ៉ រ៉ប ៉ ព ់ ី ោរកត់រតារបស់
អប កោរទូតចន ិ ជវី តាោវន់ ពីពរឿងរបស់ុកោរពយើងកបុងសម័យពោះ។ ោត់និោយថា ពសថចដតងដតពៅជួប ិ បិសាចពស់ (ោគកាលរឿ ំបួន) ពៅកបុងរឿសាទវម្ចនអាោសពនះពដ ម ័ ពនះជាភាសារបស់អបក ើ ផរួី មរក ោរទូតពោះ
ប៉ុដនថតាមន័យពិត
គពសថ ចបានពៅជួបរពះមាតាពដម ើ ផទទួ ឺ ី លនូវឱវាទ
ដដលរពះមម៉បាន
មកចងែុលបកហញកូនពៅោទចុ ី ងពរោយ ដដលោត់អាចពចញពីទ ី
ំក ុ ុ ងសមុ ប រទទកពោះបាន។ ពាកយថា ឹ
(ពសថច) ម្ចនន័យថា រូបរ៉ងពិតរបស់រពះម្ចតា គពុ ឺ ំ អាចពចញពីទ ី
ំ ឃា ុ ង ំ រួចព
ិ ិ វម្ចនអាោស គជាវ ម្ចនអដណ្ ថ តពៅពលើអាោស ពរពាះរពះម្ចតាោត់ុតងដតនិមមតជាស្រសថ ើមកជួបកូន ឺ ិ
ពោយអំ ណាចមពោមយិទុតប៉ ុពណា ត ះ ិន សមបុរ…។ល។ ព
ពរពាះចតថ ូ ជាអាោសោមនរូប ិ ដច
ើយ
ម្ចនដតនិមត ិ ិ ម ចតថ
ោមនកលន ិ
ោមនពណ្៌
គ ដដលអាចនិមត ើ យបុគល ិ ពចញមកបាន រតូវម្ចនមនសម្ចបតថិ និងអភញ្ញ ិ ដ ិ ម ចតថ
ិ ដដលជាគុណ្ធម៌របស់សម្ចធិ ដូពចើះពទបរឿសាទពនះមានពម ោ ះថាវម្ចនអាោស ឬភម្ចនអាោស ើ ិ សម័យពោះ ោត់អាចដកចតថ ពទបរពទសពគពដរើ បិទ ពដរើ ិ ពចញមកជួបកូនបាន ដតសម័យពរោយគអត់ ឺ សននបអ ់ ស់ព
ិ ើ យចំពពាះរូងណាដដលពគសងេ័យពនះជាន័យពិត របស់ពមោះរឿសាទវម្ចនអាោស។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-92-
២៤.រឿសាទពមបុណ្យខាងពកត ើ ព
តុអី វបានជាោត់ោក់ពមោះរឿសាទពនះថា ពមបុណ្យខាងពកត? ើ
វាផធុយោបពីពមបាប
ពរពាះសភាវធម៌ទាងព ំ ីរពនះ
ពាកយថាពមបុណ្យ
ពុំអាចរោយចូលោបបានព
បុណ្យ គុប៉ ឺ កខាងកុសោធម្ចម ឯពាកយថាបាប គឺ អកុសោធម្ចម។ ចុះព
ើយ
ពាកយថា
តុអី វក ៏ចា ំបាច់ម្ចន
ពមបុណ្យខាងពកតផង ពមបុណ្យខាងលិចផង អតទនយ ័ ថ្នពមោះពនះ ខ្បា ំុ ញ ទនឹងខ្តខ្ំ ស្រសាវរជាវ ើ ិ ររមូលផថុំឯកសារយកមកពនយល ់ទាងខាងរព ំ
រពះដម៉សរមាប់យកមកបកស្រសាយបំភចំ លឺ ងល ់
ោញ្ដសាសោរពះពុទ នសាសោ
និងបណា ថ ំគំនិត
ដដលម្ចនពៅកបុងចតថ ំ ីរ ិ ពីពមោះពមបុណ្យទាងព
ពនះ។ រឿសាទពនះ ដូនតាោត់ពរចើនពធវកប ពោយោត់បានពូនដជា ី ពោះ ើ ុងបារ៉យណ្៍ (កបុងទក) ឹ ព
ិ ទ នជុំវញ ើ យម្ចនទកព័ ឹ
រួចោត់ចាប់ពផថើមកសាងរឿសាទ
ពដម ទក ុ ឲ្យកូនោគសម័យពរោយសិកា ើ ផជាររពោជន៍ ី
ឆ្នលក់ពរឿងទុកកបុងរឿសាទពោះ
និងដសវងយល ់ពរឿងពិតរបស់រពះដម៉។
ពមបុណ្យខាងពកតម្ចនទ កដក់ ុតកបុងរដូវវសា ចំុណ្ករដូវរឿ ំងពុំម្ចនទកព ើ ឹ ឹ នឹងពាកយដដលថាសមុរទទកពោះ ឹ រឿសាទអងគរវតថ ឬអងគរតូច ដតកបុងទសខាងល ិ ិចពទ ព
ពរពាះោមនទកននះមា ៉ងៗពទៀតពបពយ ឹ ើ ើ ងពររៀបពធៀបមក
ិ ពោះគរឿសាទម្ចនផល ដដលោត់ពធវឧទ សណ ើ សឲ្យរពះវ ិធ ឺ ុ ូ វពិតរឿកដ
ិ ចំុណ្កឯទសខាងពក តវ ោ ិ ើ ញគ ឺ ម នផលូវពចញចូលរតឹមរតូវព
តុអី វបានជាពគពធវរឿសាទអងគ រវតថ ើ
ដបរមុខ្ពៅទសខាងល ិ ិច?
ពុំម្ចនទកច តថ ួ ស្រសង ់រពះដម៉ព ឹ ិ រគប់រោន់សរមាប់ជយ
ើយ
ប៉ុពណា ត ះដដលអាចជួយស្រសង ់រពះដម៉បាន ដូចពនះព ពៅទសខាងល ិ ិចពរពាះរឿសាទពនះ រ
ើ យ ដូពចើះវាផធុយ
ើ យ។
ចុះ
ពរពាះពមបុណ្យខាងពកត ើ
ម្ចនដតពមបុណ្យទសខាងល ិ ិចដត
រវតថដបរមុខ ើ យពទបពគកសាងរឿសាទអងគ ើ
ិ ដដលពដកវារលូនោ ំរពះដម៉ពចញ ពគពធវឧទ សណ ើ សឲ្យរពះវ ិធ ុ
ូ តដល ់ម្ចនពាកយទំោយដដលចាស់ៗនិោយតៗោបថានឹងម្ចនអបកម្ចនបុណ្យ
មកពីទស ិ
ខាងលិច(គពួ ឺ ក្គាត់លិចចុះក្នុងសមុរទទក្នដាះ) ឹ
ជួយពលើកប្រពះសាសនា
មរតមម ូននាគ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ពរពាះអបករឿជញតាក់
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-93-
ដតងទំោយពោះ ោត់ពមលតាមរល ង ់ពិតថ្នរឿសាទ និងពរឿងរ៉វ៉ ចម្ចលក់កុងរឿសាទ ប ដូចខ្បា ំុ ញ ន ើ ពនយល ់មកពនះ។
សរុបពសចកថមក អតទនយ ័ របស់ពមោះរឿសាទពមបុណ្យខាងពកត ចង ់ពនយល ់រឿប់ពយើង ី ើ គោត់ ឺ ថាពមបុណ្យពោះ ព
ម្ចនគុណ្ធម៌ពំ ទា ុ ន់រគប់រោន់អាចជួយស្រសង ់ជួយដរករពះម្ចតាបតាមហានគរបាន ិ
ណ្យពីខាងលិច ើ យលុះរតាដតពកតម្ចនពមបុ ើ
ពទបរពះម្ចតាប ើ ិតាអាចរួចពីទុកពេ ទាសបាន
នរពាះ
ទំោយដូនតាគាត់ដក្នចញនរឿងពីក្នុងថ្ម។
២៥.រឿសាទពមបុណ្យខាងលច ិ
លិច។
រឿសាទពនះ ម្ចនទតា ល គពៅកណា ថ លបារ៉យណ្៍ឬបារ៉យណ្៍ ខាង ី ំងពៅកបុងបារ៉យណ្៍ទកថា ឹ ឺ
ពនយល ់ពាកយ (បារ៉យណ្៍) បា = ផឹក រគប់រគង អប ករគប់រគង រកា ទំនក ុ បរមុង… បា = កូនររុស ម្ចបលបា…ពៅសតវផុ យព ធ ី ពមគបា ឺ ិ រ៉យណ្៍ = នរ៉យណ្៍ (ដកោរនិយមពៅរពះនរ៉យណ្៍) វសណ ុ
រៈ បា + នរ៉យណ្៍ ការយល ់ព
ពនះជា
ំុ ញ ទជាអប ក ើ ញ របស់ខ្បា
ស្រសាវរជាវពរពាះព
តុអី? វ ពរពាះពៅ
រឿសាទពមបុណ្យខាងលិចពនះ ខោះខមបុណ្យខាងលិច ខមើលពីខលើរាងដូចកាលព្រខពើ រូបពនះ
បានកសាងពោយពោ
មរតមម ូននាគ
ធ្លតុចរមុះ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ោស់បាន
ពគ
ិ ផធំ រូបបដម្ច ិ រពះវសណ ុ ុ
(នរ៉យណ្៍)ដដលម្ចនទំ
ំ ធំ ព
ើយ
ដដលម្ចនរតឹមដតពាក់កណា ថ លពីកាលដល ់រទូង ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ចំុណ្កឯពាក់កណា ថ លខាងពជើងពុំទាន់រកព ជាតភប ិ ពំ ពញ។ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-94ើ ញព
ើយ
សពវថ្ថងរប ូ ពនះ
បានតមកល ់ទុកកបុងសារមនធីរ
ូ នកាះជា ើ យរូបរ៉ងរបស់ពោះរឿសាទពមបុណ្យពោះ ពបពម ើ លព ើ ី ខាងពលើ គពួ ឺ ក្គាត់ពន
រូបកាលរកពពើ(រូបថតខាងពលើពនះ ពៅកបុងពសៀវពៅ Book guides of Ancient Angkor) ដូពចើះវាទាក់ ទងនឹងដលផងចាក់ទកដូ ងដបបទមួ ឹ ី យដដលថា
កនធុយដខ្ លងដកោរពាក់កាលរកពពើ តាមអតទនយ ័ ពិតរបស់
ពោះពនះ ម្ចនបងកបព់ ៅរូបរ៉ងកាលរកពពើដ ៏ធំ ព រពះនរ៉យណ្៍ ។ ពតពរពាះព ើ
ិ ឬ សណ ើ យនៅក្នុងនកាះនោះម្ចនពមបុណ្យម្ចបក់ គរពះវ ឺ ុ
តុអី ? វ ដូនតាោត់បានបងកបភា ់ សាគំនិតកបុងរូបចម្ចលក់និងពមោះពមបុណ្យ
ិ ដដលសនេំនវូ គុណ្ធម៌ គបារម តំណាងឲ្យមនុសេម្ចបក់ជារពះវសណ ឺ ីោណ្ធំជាងពគពៅកបុងពោះ ុ ិ ដតងដតព ូ ថ្នរពះវសណ ើ យរគប់រប ុ
ម្ចនរ៉ងកាលរកពពើពោះ ព
ើ ញដូនតាឆ្នលក់ពសធើរដតរគប់រឿសាទ និង
ិ ពដកទល ់ថ្ដរួចគងោបរពះមម៉ពៅចុងពជើង។ រគប់ទកដនល ងដដលោត់រតូវឆ្នលក់ គរពះវ សណ ី ឺ ុ ពគពធវរឿសាទពមបុ ណ្យពនះពៅទសខាងល ើ ិ ិច? បុគល គ ជាពមបុណ្យពនះមនកយន ើ ចព ិ ឹ ងពងបរួ
ទកពោះ(សមុ រទទុក)េ ជាមួយរពះមម៉មហាោគពៅព ឹ ព
ិ ើ ងមកខាងពលើវញ
ព
ពរពាះពាកយថាលិចវាផធុយពីពកតគ រះព ើ ឺ
ើ យ ពរពាះព
ដដល
តុអី វ បានជា ើ ងបានន័យថា
តុអី វ? ពរពាះោត់បានលិចចុះពៅកបុងសមុរទ
លផថុំកម្ចលង ំ ចុះជួយស្រសង ់ម្ចថយ ឲ្យ ើ ផររមូ ើ យ ពដម ី
ពតពពលណាពទ បអាចស្រសង ់ោត់រច ួ ើ ើ
ពបើពរឿងរ៉វ៉ របស់ោត់ោលយពៅជាភបនៅ ំ
នហើយនោះ មា ៉ងពទៀតពរឿងពនះ បានោក់ក្ប់ទក ុ រ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំ ពធវដូ ើ ចពមថចដដលអាចឲ្យមនុសេសម័យ ពនះទទួលយក្ និងពជឿនូវបណា ថ ពំ រឿងរបស់ោត់បាន? លុះរតាដតកូនោគពជឿនូវព ពទបអាចពជឿពរឿងព ើ ិតពនះបាន។
ដូពចើះរឿសាទពមបុណ្យពនះពបពយ ើ ើ ងចង ់ពៅទសេោពយើងរតូវជិះទូក
ឆលងោត់វាលបងដ ៏ធំមួយ ពររៀបដូចជាសមុរទោ៉ ងដូពចាើះ ព ឹ ព
តុផលថ្នកម្ចលង ំ កមម
ើ យសពវថ្ថងរឿសាទពនះ បាក់ុបកអស់
ួ បរពទសសម័យអាណានិគម ដសវងរកនូវពបះដូងនម ើ យ ពោយសារោរោស់កោយពីសំ ណាក់ពក
បុែយរបស់រឿសាទពនះ។
រពះសម្ចមសមពុទ នរគប់ៗរពះអងគ
ដតងសនេំពមបុណ្យទាង ំ ៣០
ឧបបារម១០ បរមតទបារម១០ បារមី ឬពមបុណ្យទាង៣០ ំ ពនះព ី ី រពះអងគ
គបារម ១០ ឺ ី
សតវ រគប់ៗ ើ យសរមាប់អភពសកពពាធ ិ ិ
ឲ្យបានគង ់ពលើរតនបលង ល ័ រក តាស់ដង ឹ នូវសចចធម៌ជារពះសម្ចមសមពុទ នពោះឯង។
ោ៉ ងណាមិញ
ពរឿងដដលទាក់ទងនឹងរឿសាទពមបុណ្យទាងព ំ ី រពនះ តួអងគដដលពគបានឆ្នលក់ទក ុ កបុងរឿសាទពោះ ខាង រព
ិ .... ោ ញ្ដសាសោជារពះវសណ ុ
មរតមម ូននាគ
ចំុណ្កខាងពុទ នសាសោពគពៅថា
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
រពះពពាធសតវ ពោពកសវរៈ.... ិ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-95-
ិ ចំុណ្កកបុងបណ្ត ា ំគំនិតរពះមម៉មហានគរវញ គកូ ឺ នោគដដលម្ចននូវកតញ្ដូ និងកតពវទ។ ី ព
ើ យភាគ
ពរចើនកបុងអាថ៌កបា ំ ំងនគរដកោរពយើង ដូនតាោត់ុតងោក់បញ្ូ ច លបុគល គ ពោះ ពៅកបុងពរឿងពរពង រឿសាទ ភបំ ទំពនៀមទមាលប់ ររថ្ពណ្ី ទំោយ.... ព
ើ យតួអងគពនះ បានបពញ្ចញនូវសកមមភាពពផេងៗពៅតាមោល
និងពពលពវោ ទកដនល ង ពដម នវូ បារមដូ ឹ ពសថចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ើ ផសនេំ ី ី ី ចតួោ៉ងសិោចារករបស់ ី ដដលម្ចន ន័យថា គុណ្ធម៌ុដលខ្បា ំុ ញ នពធវើ និងកសាងព ពីវដថទក ុ េ ព
ំុ ញ ម ូ ឧទសជូ នរពះម្ចតាបិតាខ្ ំុ ញ ឲ្យឆ្នប់រច ួ ផុត ើ យពនះ ខ្ស ិធ
ុ នឹងអាចរតាស់ដង ួ ពីទុកពេ វទោ ឹ នូវអមតធម៌ គរពះន ើ យទបំ ី ផត ឺ ិ ពាវន សូមឲ្យពួកោត់ឆ្នប់រច
ពោយអំ ណាចមហាកុសលរបស់កន ូ ោគររុសស្រសើសម័យបចចុរផនបពនះ
រួមសាមគគោ ី ប ឧទសបញ្ ិធ ូ ជ ននូវ
បុញ្ាក្មមពៅឲ្យពួកោត់ ដដលពកតពចញព ំ កតញ្ដូ កតពវទ ី (កតញ្ដូ =ដង ណ្) ឹ គុណ្ / កតពវទ=តបគុ ើ ី កម្ចលង ី របស់កន ូ ោគររុសស្រសើ ។
២៦.រឿសាទអងគរវតថ ឬអងគរតូច ព
តុអី វ បានជាដូនតាពយើងោក់ពមោះរឿសាទពនះថា អងគរវតថ ឬអងគរតូច ?
ពនយល ់ពាកយ (អងគ និងអងគរ) អងគ = អវយវៈ រូប តួរប ូ ោយ រ៉ងោយ ខ្នរឿណ្ ភាគ… ួល
អងគ = អងគជាតិ (រពះឥសូរ) ឬសិវលិងគ (លិងគរពះសិវៈ) ររោប់ពភទរបស់បុរស…
រពះអរ
អងគ = ោក់ រូប ខ្ន ួ ល រទង ់ ពោក សរមាប់ពររើចពំ ពាះដតរពះពុទ ន រពះបពចចកពុទ ន រពះពុទ នរូប នថ កេរតើយ ពទវតាសកថធំ ិ បពវជិតថាបក់ខ្ ពស់…
អងគរ = (អង ់ + គរ) អងគ គរតោបជាគំនរ ពបតាមោរនឈវ ងយល ់របស់ខ្បា ំុ ញ ទ ពាកយថា អងគរពនះ ើ ន័យទមួ ជាត(ល ល យពៅជាពសថចលិងគដ ៏ធំពៅពលើ ី យគអងគ ឺ ិ ិងគ) គរោប បូកោប រគប់សម័យោល ពទបបានោ ើ កំពល ូ ភបប ំ ូក ដដលសពវថ្ថងពសថចលិងគពនះ រតូវបាននគបំផ្តលញអស់ព
ិ ើ យ។ ន័យទព ី ី រ គបូ ឺ កតួអងគរពះវសណ ុ
តូចៗ ដដលពគឆ្នលក់រទពៅខាងពរោមសាពនថមផូ វចូ ល លរឿសាទ រគប់ពជើងរទរឿសាទ ព
ិ ើ យអងគរពះវសណ ុ
ិ ធំុដលពគឆ្នលក់ពៅផលវពចញសពវ ដដលតូចៗ រទសាពនបូក្បញ្ូ ច លគានយូរៗពៅ បានោលយពៅជាអងគរពះវសណ ុ ូ ិ ដដលពៅកំពល ថ្ថង ពយើងពៅថាតារ៉ជ និងរពះវសណ ូ កណា ថ ល ឬរឿសាទកណា ថ ល (បាោន ឬបាោន់) ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
-96-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ពតបា វ គោត់ ោន់មុ ដ ក ឬកផួនគមពរពរឿងរ៉ វ៉ របស់រពះមម៉ពៅកបុងសមុរទទកពោះ ពពលដដល ើ ោត់ោន់អី ? ឺ ី ឹ ោត់ចះុ ពៅស្រសង ់រពះមម៉ នហើយទប់ពក ួ ពទវតា និងពួក្យកេឈប់ឲ្យចងកមមពពៀរោប ។ ិ តូចៗ ឬគរោបនឹងអតទនយ ័ អងគរពះវសណ ុ
ពតអតទ នយ ័ អងគជាតតូ ើ ិ ចៗបូកបញ្ូ ច លោប
ឬគរោប
ពតន័ ំ ី រខាងពលើពនះ ន័យមួយណាពិតនឹងរតឹមរតូវ? ើ យទាងព
ពយើងដង ឹ ព
បូកបញ្ូ ច ល
ើ យថារឿសាទពនះ
ិ (រពះនរ៉យណ្៍) ពបើរឿសាទពនះ ោត់ ដូនតាោត់ពធវទុ សណ ើ កឲ្យឬឧទសឲ្យរពះវ ិធ ុ ិ ពធវឧទ សណ ័ ទព ំុ ញ នពនយល ់ខាងពលើ ពិតជារតឹមរតូវ ើ សឲ្យរពះវ ិធ ី ី រដដលខ្បា ុ អតទនយ ិ តូចៗ ោន់ថ្ដតោបរទពរោមសាពន ព ជាង គរូឺ បរពះវសណ ុ
ើ យកបុងមួយវគគ ឬមួយ
សកកត់ុតងដតម្ចនសតវរគុឌពៅរ៉ររ៉ងមថ ំ ង ដូពចើះោរផគុំ ឬគរនូវអងគរប ូ រពះ
ិ តូចៗពនះ ពទបពធវ វសណ ឲ្យរឿសាទម្ចនពម ោ ះថា អងគរតូច។ ចុះចំុណ្កពមោះ ើ ើ ុ ិ មួយពទៀត ដដលពយើងពៅថាអងគរវតថវញ ម្ចនន័យោ៉ ងណា? រូបទ្ពះវ ិសណុត្ូចៗគគ្ននបានជារូបធំ ជិះមលើទ្គុឌ
ន័យទមួ ី យ
អងគរវតថ
ពរពាះពៅជាប់រឿសាទម្ចនវតថដដលតំណាងឲ្យរពះពុទ នសាសោ
ពទបពគពៅថាអងគ រវតថ ើ
ឯន័យទព ី ី រ ពាកយដកោរសពវថ្ថងពរចើនដតនិោយតោប
ថា យកចកហន់ឬពទយយវតទុពផេងៗ និងបចចយ ័ បួនជាពដម ើ ពៅវតថ ពាកយវតថោលយមកពីពាកយថា វតថររតបតថ ិ ិ ឬវតថបដប ប បតថ ឲ្យបានរតឹ មរតូវពៅតាមថ្រតសិោេ (សិល សម្លធិ បញ្ញា) ពនះគជាពាកយ ិ តថិ គបដ ិ តថឬររត ឺ ិ ិ ិ ឺ ដដលពយើងរគប់ោបដតងពររើសរមាប់ពៅទអាវាស ឬអារ៉មថា វតថ។ មនថាភ កេ ី ិ ិ ុ សាមពណ្ ឧបាសក ឧបា
សិោ ដតងដតម្ចនកចច ិ វតថពៅតាមថ្រតសិោេពរៀងៗខ្ន ួ ល រពះសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើង រទង ់បានរតាស់ សមមាងសរពសើរនូវបុគល គ ណា ដដលបានបូជារពះអងគពោយបដប ជាដ ៏ឧតថម (បរន ិ ិ ពាវន ិ តថបូ ិ ជា គជាោរបូ ឺ
ិ សូរត) ពនះជាកចច របស់ ពទ ុ នសាសនិកទាងឡាយ។ ំ ចុះចំុណ្កអងគរវតថវញ ម្ចនន័យោ៉ ង ិ វតថររតបតថ ិ ិ ណា?
គម្ចនន័ យថា ឺ
ិ ដដលដូនតាររសិទោមឲ្យឬពធវ រពះវសណ រឿសាទឧទ សឲ្យពោះ ោត់រតូវម្ចនវតថ ិន ើ ិធ ុ
ររតបតថ ពដ បារមី ឲ្យបានរោស់ុរកលរ ើ ផសនេំ ិ ិ ម ី ិ ិ ពលើកំពល ូ រពះវហារវ ញបាន
ូ តអាចម្ចនកម្ចលង ំ ស្រសង ់ ឬដរកអប កម្ចនគុណ្ ពៅោក់
ពរពាះរឿសាទអងគរវតថ ដូនតាោត់កសាងតាមរលង ់ ពោកុតរថ ៈ ឬរលង ់
ិ (នរ៉យណ្៍) គរទរទង អាទពទព។ ពរពាះន័យរបស់រពះវសណ ់ពោក ដថរកាពោក និងពស្រសាចស្រសង ់ពោក ិ ឺ ុ ដូពចើះោត់ម្ចនកចច ខ្ន តាមហាោគ ិ វតថពស្រសាចស្រសង ់រទរទង ់ និងដថរកានូវអាទពទពរបស់ ិ ឺ ិ ួ ល គរពះម្ចតាប មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពនះជាអតទនយ ័ របស់ពមោះអងគរវតថ។ ចុះព ដង ឹ ព
ើ យថា
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-97-
ិ ? ពយើង តុអី វ បានជាោត់ពធវរឿសាទគក់ រទូងទុកឲ្យរពះវសណ ើ ុ
មនុសេដដលម្ចនទុកន េ ិ ោយមនពចញ ិ
ពុំុមនអប កម្ចនពសចកថសរាយរ ករ៉យជាអប ី កគក់រទូងព ី
គម្ចនដតគក់ រទូងខ្នឯង ឺ ួល
ពទបបានធូ រពសផយ ើ ើ
ំ ំងរឿសាទគក់រទូង ដដល ើ យ ពនះជាអាថ៌កបា
ិ គក់ ពពលដដលតងច ពគពធវទុ តថ ឬក ៏ស្រសាយររសាើកំបា ំងរពះដម៉ ើ កឲ្យរពះវសណ ឹ ិ លំបាកចតថ ិ និោយមនពចញ ិ ុ មិនរួច
ឬមួយស្រសាយរួចព
អងគរវតថពនះ
ើ យយកពៅរឿប់ពគៗមិនពជឿនហើយពគមិនជួយ។
ដូនតាោត់ឆ្នលក់រប ូ អរេរ៉ពរចើនពមលះ?
ព
ព
តុអី វ ក ៏កបុងរឿសាទ
ើ យកបុងអរេរ៉រ៉ប់រយពាន់ពោះ
ម្ចនដតពីរពទ
ដដលមួយោនអណា ថ ត មួយពទៀតពសើចពចញពធោញ? ពបពយ ឍ ព ើ ើ ងចមលងសិលផៈ វរផធម៌ពីឥណា
តុអី វ ក ៏
អរេរ៉ឬអចឆរាដកោរមនម្ចនពាក់ អាវ? ិ
ពនយល ់ពាកយ (អរេរ៉) អរេរ៉ = អចឆរ៉ស្រសថើ ដដលម្ចនពណ្៌សមបុរ ដសផកថាលស្រសស់ផរូ ផង ់ ឬស្រសថើុដលម្ចនមុខ្ស្រសស់
បំរពង (ស្រសើសគ ួ ៌ ស្រសើពទពអរេរ)
ឬពកោរ
កបុងឯកសារអាថ៌កបា ំ ំងបណ្ត ា ំរពះមាតាមហានគរភាគទ១ ំុ ញ នពនយល ់រួចព ី ខ្បា ព
ើ យពាកយថាពមឬពកោរ
ើ យពីពាកយថា ពម
ដដលជាោរទាក់ទាញនូវពួកបុរសៗឲ្យជាប់ជំពាក់កុ ងវតទ ប ុ ោម
សពមលង កលន រស ពផ្តដឌពវ (ោមគុណ្រឿ)ំ រ ិ សុខ្ចតថ ិ ចះុ ចាញ់ ពោយអំ ណាចមនថពសើ
គរូឺ ប
ូ តបពងកតបានសង្រ្ក គ មជាបនថបោធប់ ទបំ ុ ររមុខ្ថ្នពម ើ ី ផត
៍ របស់រពះពថាង (ពៅណ្ឍិន
ុ ៊ នពទៀន ឥសីកមពុ…) ព
ើ យជា
តំណ្តមកខាងពរោយ អចឆរាទាងពនះ ំ ដដលម្ចនពាកយពៅថារពះពម ឬពកោរបានោលយជារពះដម៉ឬដកោរ ព
ំ ំងរបស់រពះពមនិងរពះដម៉ពនះ ើ យអាថ៌កបា
បានលិចចុះពៅជាមួយខ្នពៅកប ឹ ួល ុ ងសមុរទទកពោះ
ិ បានចុះតាមរទូង (ទ+រូង) ពៅកបង (សមុរទទុក)េ ។ ពរឿងរបស់ពម និងដម៉ពនះពទៀតពសាត គតួ ឺ អងគរពះវសណ ុ ុ
ពបះដូងរបស់រពះដម៉ ពទបបានដ ង ុ កបុងសមុរទថ្ន ឹ នូវសាវតាពរឿងរ៉ប់ពាន់ឆ្នប ំមុន ដដលបានោក់ក្ប់ទក ើ អតតោលដ ៏ុសនដវងឆ្នងយ ី បាក់ុបកគំនគ ំ ុ ក្ ុំ ន ួ ពាបាទ បណា ថ ររពទសរ៉ប់រយពោយព មរតមម ូននាគ
ពពារពពញពៅពោយកថទុ េ ុ ងោររពាត់ ប រឿស ី កក
ចងពពៀរមានីស
ពរពាះព
តុដតោត់ធ្លលប់បានរពោភម ំ ល នពានពលើ
តុដតតា ំងខ្នជារពះពម ឬរពះដម៉។ ួល ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
(រឿសាទស៊រូ ពាត់)
ព
តុពនះព
ើ យ ពទបអរេរ៉រ៉ប់ ើ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ពាន់ោត់ឆ្នលក់ពំ ម្ច ុ នពាក់អាវ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-98-
ពរពាះោត់ចង ់បញ្ញ ជ ក់រឿប់កន ូ ោគសម័យខាងពរោយថា
ោត់ពំ បា ុ ន
ចមលងវរផធម៌ពគទាងស្រសុ ំ ងពោះពទ គជាវរផធម៌ ររថ្ពណ្ីរបស់ោត់ជារពះពមនិងរពះដម៉ ដដលបានបងហូរ ឺ ទកពោះបំ ពៅកូនរហូ តោលយពៅជាសមុរទ (ពនយល ់ព ឹ
ី ថ ត ើ យកបុងភាគ១)។ រឯអរេរ៉ព ី រ មួយោនអណា
មួយពសើចពចញពធោញ អតទនយ ័ របស់រប ូ ទាងព ំ ី រពនះពបតាមោរនឈវ ងយល ់របស់ខ្ ំុ ញ អរេរ៉ោនអណា ថ ត ើ នដាយអណា ថ ត គជាអវយវៈមា ៉ងសរមាប់បពញ្ចញនូវសូរស័ពស ធ ពមលង ដដលអាចនិោយពចញពោយ ឺ ោររតិះរះគ ិ តកប ិ ិ ុ ងចតថ
វាផធុយពីមនុសេគដដលពុំអាចនិោយបាន
អណា ថ តពោះ ពីមុនពុំអាចនិោយពចញព បានខ្ លះព
ោ៉ ងណាមិញអរេរ៉ដដលោន
ុតឥ ូ វោត់អាចបពញ្ចញសពមលង ើ យ បានរតឹមដតបទម្ចត់ ិ
ងរបស់ោត់មនទាន់ បានឮផេពវផាយទូទាងនគរ ំ ើ យ (អចឆរាមួយកបុងរ៉ប់ពាន់) ពទាះបជាសពមល ី ិ
ិ ) ព ក ៏ពោយ ក ៏អាចឲ្យឮដល ់កូនោគដដលចុះពៅស្រសង ់ោត់(រពះវសណ ុ ឆ្នលក់ពៅជត ិ នឹងរឿសាទគក់រទូងពដម ើ ផឲ្យពយ ី ើ ងជាកូនោគពចះឆងល ់
ថ តពនះ ោត់ ើ យអរេរ៉ោនអណា និងនចះពិចារណា។
ចំុណ្កឯ
ិ ោត់ឆ្នលក់ពៅពគៀនជញ្ញ អរេរ៉ញញឹមពចញពធោញវញ ជ ំងផលូវពចញសរមាប់មនុសេម្ចនវណ្ត ៈទាប ពរពាះ នខាលងទាវរសរមាប់ពចញចូលពៅអងគរតូច ម្ចនដចកវណ្ត ៈ ព ខាងនរៅ
ោត់ជាពូជទាបគពូ ឺ ជសំ ុរ
ិ ោ ំពរឿងរបស់អរេរ៉ពចញមក្ ើ យរពះវសណ ុ
ន័យរបស់អរេរ៉ពចញពធោញ
គបក ហ ញពីសរមស់របស់ពធោញ ឺ
ពមលកប លោរ(បុកល ័កេ ពធវពធោ ើ ី ី គមងគ ឺ ើ ញ តប់ពធោញ បនាបពិសោគ) ដដលមងគលទប ី ពោះ ី ុ ងមងគលទប បានរឿប់ថា ចុះពៅដល ់ចុងពជង ើ ព
ពផថើមពធវដ ើ យ គអរេរ៉ចាប់ ឺ ើ ពំ ណ្ើរពចញពីសមុរទទកពោះដដលជាទ ឹ ី
ំ ឃា ុ ង ំ (និោយពរៀបរ៉ប់ពីបណា ថ ពំ រឿងរបស់ខ្ន)។ ួល
សរុបពសចកថមក តាមោរបកស្រសាយពនយល ់ពោយសពងេបពីពមោះរឿសាទ និងពរឿងរ៉វ៉ ចម្ចលក់ ី
កបុងរឿសាទអងគរវតថ
ឬអងគរតូចពនះ
បណា ថ ំសាវតាពរឿងរបស់រពះពម សាសោពដម ងបំភាន់។ ើ ផជាោរដកល ី
កូនោគទាងឡាយចាស់ ំ ជាម្ចនបញ្ញ ដ អាចពឈវងយល ់ថា
ជា
និងរពះដម៉សទ ុ នសាធដដលគាត់បានោក់បញ្ូ ច លពៅកបុងរព
ោ ញ្ដ
២៧.រឿសាទសួរព័រត ឬរឿសាទោងដប់ពីរ ពតពាកយថា សួរព័រត និងស៊រូ ពាត់ ពាកយមួយណារតឹមរតូវ? ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-99-
ពនយល ់ពាកយ (សួរព័រត ឬស៊រូ ពាត់) សួរព័រត = ពដរើ ពលើុខ្េររព័រត ស៊រូ ពាត់ = ស៊រូ ពាត់រឿសោប ពោយអំ ណាចបាបក្មមតាមឲ្យផល ពបើតាមោរសិកាស្រសាវរជាវ ពមោះរបស់រឿសាទពនះ ម្ចនពមោះមួយពទៀតថា រឿសាទោង ដប់ពីរ ឬោងពីរដណ្ថប់ ពរឿងពនះខ្បា ំុ ញ នពនយល ់ខ្ លះៗព
ំ ពីរ កបុងពរឿង ើ យ ដដលទាក់ទងនឹងម្ចតាទាងដប់
ពមោះភបរំ រសិទ។ ំ ំោបពិចារណា ិ ន ដដលខ្ពំុ ញ លើកយកមកដវកដញកពនយល ់ពនះ ចង ់ឲ្យកូនោគទាងឡាយោ ពឈវងយល ់ព
ិ ពតពាកយរឿសាទសួ រព័រត និងស៊រូ ពាត់ ពតពាកយណាមួ យរតឹមរតូវ? ពរពាះពាកយ ើ ងវញថា ើ ើ
និោយរបស់ុកោរពយើងពរចើនម្ចនក្មាលយពាកយ
ដូពចើះវាពធវឲ្យបាត់ អតទនយ ័ ពដម ើ ថ្នពមោះ ើ
ដូចជា
រឿសាទស៊រូ ពាត់ពនះជាពដម ំ ពីរនលាក្សុខ្ចតថ ើ ដដលម្ចតាទាងដប់ ិ សរ៊ូ ពាត់រឿសសាវមី បុរតាបុរតើ ពោយ ព
តុដតោរញុះញង ់របស់យកេពធវឲ្យសា វ មីពខ្ វះរោប់មក្វដភើក ើ
កបុងរឿសាទទាងដប់ ំ ពីរ។ សាវមី
បុរតាបុរតើ
(បញ្ញ ដ )ព
ំ ឃា ុ ង ំ ពៅ
ទបំ ុ ពួកោត់ពោយអំ ណាចអកុសលកមមោត់រតូវរពាត់រឿសដកវដភើក ី ផត
ពពលពសចកថពស្រសកឃា ល នពកតព ី ើ
ើ ង ោត់បានោ ំោបដ
របស់ខ្ន ិ ចជាពររត (កមមរបស់ពររតកបុងជាតក) ួ ល ដចកោបបរពភាគដូ ជាងពាកយសួរព័រត
ើ យយកពៅោក់
កកូនដដលពកតពចញព ើ ី ថ្ផធ
ដូពចើះពាកយថា ស៊រូ ពាត់ គរតឹ ឺ មរតូវ
ពរពាះអប កទាងពោះសុ ំ ខ្ចតថ ។ ិ រពាត់រឿសនូវរបស់ុដលជាទស្រសឡាញ់ ី
រឿសាទស៊ូ
រពាត់ពនះ ោត់បានកសាងពៅទល ់មុខ្នឹងោនរពះគមលង ់ និងោនជល ់ដរំ ី ដដលកដនលងទាងព ំ ី រពនះ សុទ ន ដតជាគុក
ំ ឃា ុ ង ំ រពះម្ចតាបិតា និងកូនដដលរតូវព
ើ ងមកជួយស្រសង ់ុរកពួក្គាត់។
ោរពរៀបរ៉ប់កុ ងមងគ ប លបី សិរប ិ ពម ោ ះភបរំ ឿសាទ ភូមស្រសុ ក ទំននៀមទមាលប់ ររថ្ពណ្ី ទំោយ.... ី ិ
ដដលខ្បា ំុ ញ នពលើកយកមកបកស្រសាយពនះ ពទាះបជាម នបានរគប់ ទកដនល ង និងពកាះកាយ ក ៏អាចទុក ី ិ ី ដូចជាដួងររទបមួ យ ី ោគ
សរមាប់ពរទាលបំភពម លឺ ើលឲ្យព
ថ ំររសាាគំនិតពិតរបស់រពះមម៉មហា ើ ញនូវបណា
ដដលពោកខ្តខ្ំ បំពពញពលិកមមរគប់ុបបោ៉ ងនដម ់ទុកនូវគំនិតអចឆរយ ិ ើ បបនេល ិ ី
ដដលសពវថ្ថង
ពិភពពោកពគបានពសងើចសរពសើរនូវកលនរកអូ ប ដដលបានសាយភាយពចញពីបញ្ញ ដ របស់ពោក ព ិ ពយើងជាកូនោគ មរតមម ូននាគ
ើយ
ិ ដបរជាពុំបានដង ដូពចើះសូមឲ្យពនលឺពនះ ឹ ពីោរដផថផ្តថ ំពរឿងពិតកបុងពបះដូងរពះដម៉ពៅវញ ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ជួយបំភឲ្យកូ លឺ នោគទាងឡាយបានដ ំ ង ឹ
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-100ព
ជយ ួ ពួកោត់ឲ្យបានរួចពីអកុសលកមមចាស់ពនះ ើ យនឹងខ្តខ្ំ ិ
តាមោរដផថផ្តថ ំទុករបស់ពក ួ ោត់ ។
VI. ឥទពលពុ ទ នសាសោ និងរព ិន ពតរព ើ
ោ ញ្ដសាសោ និងពុទ នសាសោម្ចនអាថ៌កបា ំ ំងអវី ជាមួយបណ្ត ា ំររសាាគំនិតរបស់រពះមម៉?
ក.រព
ោញ្ដសាសោ
រព ព
ោញ្ដសាសោកបុងនគរដកោរ
ោ ញ្ដសាសោពនះបានចូលមកររតសា ិ ទ នទុកកបុងនគរ តា ំងពីយូរោរណាស់មកព
តុអី វ បានជាពួកោត់
ពរោយ? ពយើងបានដង ឹ ព
សុខ្ចតថ ិ ទទួលយកសាសោពនះ
ើ យ ចុះ
មកពធវជាពករមរតកទុ កឲ្យកូនោត់សម័យ ើ
ំ ី រចូលមកររតសា ើ អប កនគរពមពនះ មុននឹងសាសោទាងព ើ យថា ររវតថពដ ិ ម ិ ទន
អប កនគរម្ចនជំពនឿសាសោខ្នឯងរួ ចពៅព ួល
ើ យ ដតពរោយមកពពលដដលរពះពថាងចូលមកលុកលុយ
សាសោទាងព ំ ី រក ៏បានចូលមកតាមអប កចំណ្ូលថមី។
ព
ំ ីរ ើ យសាសោទាងព
បានបូកនឹងសាសោ
ពដម ើ មួយពៅជាបីរួមមួយ
ពទបអាចរុ ញអរយធម៌ ិ របស់ពក ួ ោត់ ឲ្យព ើ
មកដល ់សពវថ្ថងពនះបានព
ើ យ។ ដដលោត់យល ់រពមឲ្យសាសោពនះមកររតសា ិ ទ ន ពរពាះពរឿងរ៉វ៉ ដដល
សាសោទាងអស់ ំ ពនះពទៀតពសាត
ូ បាន ើ ងពៅដល ់កំពល
ពបើអប កខាងកបុងមិនទទួលយកមកទុកពទ
ម្ចនកបុងគមពរពវទ ម្ចនសាច់ពរឿងស្រសពដៀងនឹងសាច់ពរឿងរបស់ោត់ ដូចជាពរឿង ី រ៉មពករ ឋ ិ
រកឹសៈណ .... ភាគពរចើនកបុងសាច់ពរឿងគររហាក់ ររដ ឺ
ក ៏មិនអាចឋត ិ ពថរ កូរសមុរទទកពោះ ឹ
មិនដូចសម័យោលខាងពរោយព
មករោយចូ ំ លររសាើគំនិតរបស់ខ្ន ពទពសំ ខាន់ៗ ដូចជា ើ ិ ួ ល បពងកតបានជាអាទ
រពះឥសូរ តំណាងអប កបពងកតពោក និងបំផ្តលញពោក ើ កំពល ូ ភបគ ំ ដូ លន
ើយ
លនឹងពរឿងោត់ ពទបោត់ ខ្សំ ើ ី ច បកពគមក
ោក់អាថ៌កបា ំ ំងសាវតាពិតរបស់ខ្ន ួ ល ពរពាះោលពីសម័យមុន ោត់ខ្សំ ី ច បកពីពគ
ព
រពះរព
បោធយឆ្នមរ.... ព ពសឋចសូរយវរនទ ម័ ២ ី
ោ តំណាងឲ្យអប កបពងកតពោក ើ
ើយ
ឧ. ពសឋចជ ័យវរនទ ម័ ២ តា ំងខ្នជារពះឥសូ រពលើ ី ួល ឧ.
មុខ្រព
ោ បាយ័ន
បោធយកឋី តារព
ោ
ិ ើ យរពះវសណ ុ តំណាងឲ្យសភាវៈរទរទង ់ពោក ដថរកាពោក ពស្រសាចស្រសង ់ពោក ឧ. ិ ពោក ម្ចនពមោះថាបរមវសណ ុ
និងអាទពទពដ ៏ថ្ទពទៀតជាពរចើន ិ
ខាងពរោយ គពុ ឺ ំ ម្ចនបញ្ូ ច លពរឿងដកោរពៅកបុងសាសោ ដូចសម័យពីមុនព
ពុំដច ូ សម័យ
ើ យ។ ពោយពួកបរពទសពធវើ
អាណានិគម ពគបានបពរងៀនពយើងឲ្យសរពសរ គូរ ឆ្នលក់ពីពរឿងសាសោសុទ នសាធ ពដម ូ ដកោរ ើ ផបំ ី ភាន់កន សម័យពរោយ ឲ្យយល ់រច មរតមម ូននាគ
ិ ំ ថា ពរឿងរ៉វ៉ កបុងថមពីអតតោលកឋ ពរឿងរ៉ វ៉ កបុងរពះវហារសម័ យោលជាខាង ី ី ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-101-
ពរោយកឋី គន ឺ ិ ោយដតពីពរឿងសាសោ ។
ដូពចើះ គំនិតខ្សំ ី ច បកយកមកោក់សាច់ជាគំនិតររកបពៅ
ពោយររសាើអាថ៌កបា ំ ំង ទាល ់ុតពយើងជាកូនោគសម័យខាងពរោយពចះឆងល ់ រួចពឈវងយល ់ពោយឈរ ពលើររសាើគំនិតរពះដម៉ ដវកពីរ ទុកមួយ ពទបរកព ើ ជាអប កទទួលឥទពលព ិន ី ពគ
ព
តុអី វ ក ៏ពួកោត់ម្ចនម
អាចកសាងរឿសាទថមបានរ៉ប់ពាន់ ព ោត់បានឆ្នលក់មុខ្រព ថា
ោ ធៗ ំ រ៉ប់សិបមុខ្
ោត់ជាររមុខ្ថ្នរព
ដដលោត់ទទួលយករព
ើ ញពរឿងពិតរបស់ខ្ន ួ ល ឧ. ពយើងឆងល ់ថា ដូនតារោន់ុត មពមល ះ ិ ទឫទ ិ ន សពមផ ិន ើ
ពោយពួកោត់ម្ចនបញ្ញ ដ
ំ ម្ចនរឿសាទមួយចំនន ួ ើ យកបុងចំពណាមរឿសាទថមទាងពោះ
ពរពាះោត់ចង ់បញ្ញ ជ ក់រឿប់កន ូ ដកោរសម័យពរោយឲ្យបានយល ់
ោ កុ ងនគរពនះ ប
ោមនរព
ោ ខាងពរៅណាមករគបសងកតប ់ ញ្ញ ដ ោត់បានព
ោ ពីខាងពរៅ គរោន់ ុតសាច់ពរឿងវាររហាក់ររដ ឺ
ពទៀតោត់ចង ់ោក់បា ំងបំភាន់ុភើកបរពទស
កុឲ្ ំ យពួកពគពមើលយល ់
ើយ
ល នឹងពរឿងរបស់ខ្ន ួ ល មា ៉ង
រួចោប់បំផ្តលញររសាើគំនិតពនះ
ពចាល។ ពបពួ ើ កពគោប់បំផ្តលញពចាល ពពលដដលអកុសលកមមរបស់ោត់រតូវអស់ សម័យពរោយណាជួយោត់ ពបរូើ បចម្ចលក់ពៅពលើថមរតូវពគោប់បំផ្តលញអស់នៅព ដដលរតូវជួយោត់ពៅស្រសាវរជាវឯកសារសាវតាពិតរបស់ថពម ៅឯណា?
ដូពចើះព
ពតបានកូ នោគ ើ
ើ យពោះ ពតកូ ើ នោគ ើយ
ពទបសម័ យ ើ
ខាងពរោយ ពួកបរពទសពគបានយល ់ពីបណា ថ គ ំ ន ំ ិ តរបស់ដន ូ តាខាងពលើពគបានពររើកន ូ ដកោរ ដដលោមន មនសិោរជាតឲ្យោប់ បំផ្តលញពបះដូងខ្នឯងពចាលពដ ម ំ ពបោ ើ ផជាថប ិ ី ើ មន ួល ូ រនឹងរឿក់។ រឿសាទថមទាងពោះ រូបពរឿងចម្ចលក់ពៅពលើជញ្ញ ជ ំងពទ ពតម្ចនររពោជន៍ អី វ ើ
ចំពពាះកូនដកោរអប កស្រសាវរជាវសាវតារបស់ោត់
ពរពាះរូបពរឿងទាងអស់ ំ ពោះ គជាឯកសារសាវតាព ឺ ិ តដដលនិោយពីភាសាគំនិតរបស់រពះដម៉។ សរុបពសចកឋមក ឥទពលរព ី ិន
គអតទ នយ ័ ទមួ ឺ ី យ
ោ ញ្ដសាសោដដលដូនតាទទួលយកមកពធវជាពករមរតក ើ
ពរឿងពៅកបុងសាសោដូចពរឿងរបស់ោត់ និងអតទនយ ័ ទព ី ី រោត់ចង ់ឲ្យកូនដកោរជំោន់
ពរោយ ពចះបន់ស្រសន់បួងសួង.... កបុងពិធបុ ើ ផឲ្យន ី ណ្យពផេងៗររចា ំនគរពដម ី ឹ កព
ើ ញដល ់ពួកោត់ុដលជា
បុពពវ ទពអប កកពកតម្ចតុ ភម ូ ពនះ(រពះពមរពះដម៉ ) និងន័យពិតមា ៉ងពទៀត ោត់ចង ់ោក់បណា ថ ពំ រឿងបំភន ័ ើ ិ ដភើកពួកជនបរពទសសម័យខាងពរោយដដលរតូវចូលមកលុកលុយមលនពានកបុងនគរពនះ កបុងពពល ដដលនគរចុះទន់ពខ្ាយ ពពលដដលរពះម្ចតាោគនលាក្មិនអាចពចញពីទ ី
ំ ឃា ុ ង ំ មកផឋល ់ឱវាទបាន។
ខ្.រពះពុទ នសាសោ
រពះពុទ នសាសោ ដដលដូនតាោត់បានយកមកររតសា ិ ទ នទុកជាពករមរតក ម្ចនពីរនិោយ ទ ី
មួយគឺ និោយ
ិ នោន(ពថរវាទ) ទព ី ី រគឺ និោយមហាោន(អាចារយវាទ) ព
ំ ី រពនះ ើ យនិោយទាងព
ដដលរកចពរមើ ី នខាលង ំ គន ័ ទ៧។ ពតន ឺ ិ ោយមហាោន កបុងសម័យរពះបាទជ ័យវរនម ី ើ ិ ោយមហាោន និង ័ អវី សរម្ចប់ោក់បណា ថ អា ំ ថ៌កបា ំ ំងគំនិតរពះម្ចតាមហានគរ? ិ នោនម្ចនអតទនយ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-102-
១.ពុទ នសាសោមហាោន (ោនធំ) កបុងគមពីរមហាោនបានសដមថងរឿប់ថា នឹងម្ចននូវពពាធសតវ មួយអងគពទៀត ដដលនឹងរតូវបាន ិ
រតាស់ដង ម សមពុទ នសិអារយពមរតើយ ដូពចើះម្ចនន័យថា ពៅ ឹ ជារពះពុទ នពៅចុងថ្នភទ ធករផពនះ គរពះសម្ច ឺ ម្ចនពពាធសតវ រតូវបំពពញបារមពៅព ិ ី
ើ យ។ ព
តុពនះព
នូវរពះពុទ នសាសោដបបមហាោនពនះ ឲ្យបានរុងពរឿងព ពោកបានររោសខ្នឯងថា ួល
ព
ើយ
ើ ងពៅសម័យពោករគប់រគងររពទស ពរពាះ
ជាពពាធសតវ ពោពកសវរៈ ពដម ើ ផទុ ី កជាររសាើឲ្យកូនដកោរជំោន់ពរោយ ិ
ពធវោរស ើ ិ កាពិចារណាពឈវងយល ់ថា ិ គជាខ្ នោត់ ពៅវញពទ ឺ ួល
ចជ ័យវរន័ទ ម ៧ ើ យ ពទបពសថ ើ ី ពោកបានរទរទង ់
ោត់ខ្ពុ ី ច ទ នសាសោពីខាងពរៅមក
ពុំុមនពពាធសតវ មកពីខាងពរៅព ិ
ពរឿងរ៉វ៉ កបុងថមគសុ ំ ឺ ទ នដតជាពរឿងរបស់ោត់ទាងអស់
ើយ
ព
ប៉ុដនថពពាធសតវ ពិតរឿកដ ិ
ពៅ ើ យពបើោត់ជារពះពពាធសតវ ិ
ោត់ខ្សំ ុ ពរឿង ី ច បកសាសោមកោក់ទក
ពិតរបស់ខ្ន។ ដូពចើះព ួល
ុ នពលើកតពមកងរពះពុ ទ នសាសោ ដបប ើ យ សម័យោត់ពំ បា ើ
បរន ិ ិ ពាវនពៅព
ពទាះបីជាោត់ពំ បា ុ នពលើកតពមកើងក ៏រពះពុទ នសាសោដបប
ពរពាះ
សរជាតិ ិ នោនពុំម្ចនរពះពពាធសតវ ិ ើ យ។
ពោរព និងបូជាទូទាងនគរដដរ។ ំ ដូពចើះព
ពដម ើ ផបំ ី ពពញនូវបារមពទៀតព ី
ើយ
ិ នោន(ោនតូច)
ពរពាះរពះអងគបាន
ិ នោន
រតូវបាន
បកមួយោ៉ ងសំ ខាន់ ើ យ រពះពុទ នសាសោមហាោន គជាសំ ឺ
សរម្ចប់ោក់ទក ុ នូវពរឿងរពះម្ចតាមហានគរ
និងពរឿងកូនោគដដលរតូវសរជាតបំ ិ ពពញបារមជួ ី យ
រពះម្ចតាមហានគរ ឲ្យបានរួចផុតពីបាបកមមពៅពពលដដលកមមោត់រតូវអស់ ដូចម្ចនភាសិតមួយឃាល
័ ទ៧ របស់ពសថចជ ័យរវនម ឹ កពលើថមម្ចនន័យថា ពោយសារគុណ្ធម៌ ដដលខ្បា ំុ ញ នសាង ី ដដលបានចារកទុ
កបុងសាើថ្ដទាងអស់ ំ ពនះ ខ្ស ំុ ញ ម ូ ឧទសដល ់រពះម្ចតាខ្ ំុ ញ ពពលដដលពោករពោះខ្ ំ នរួ ិធ ួ ល ចផុតពីបាបកមម សូមឲ្យបានសពរមចជាពពាធសតវ (ពុទ នម្ចតា) ពៅអោគតជាតិ ដកស្រសង ់ពចញពីពសៀវពៅ ខ្ច ំុ ញ ង ់ដង ឹ ិ ពីជនជាតុខ្ ិ ោរ។
ពោយពោងពៅតាមោរបកពនយល ់ខាងពលើ ពទបពយ ឹ ថាដូនតាដកោរពីសម័យពដម ើ ពោកពុំ ើ ើ ងដង
ដដលចមលងពីពគមកទាងស្រសុ ំ ងពទ គពោកដតងដតបញ្ ទក ុ កបុងសាសោ ពដម ើ ផី ឺ ូ ច លគំនិតរបស់ខ្នពៅោក់ ួល ជាររពោជន៍ោក់បំបា ំងដភើកអប កដថ្ទ ព
ើ យនឹងទុកឲ្យកូនដកោរសម័យពរោយពឈវងយល ់ រួចបំុបក
ដកយកពរឿងោត់ពចញពីសាសោពដម ើ ផជួ ី យោត់ រគប់រគងដកោរ
វាខ្ុសពីសម័យខាងពរោយដដលពួកអាណានិគម
ពួកពគបានដង ំ ំងពនះពគក ៏បពរងៀនឲ្យកូនដកោរសរពសរ ឹ ពីអាថ៌កបា
គូរឆ្នលក់....
សាសោសុទ នៗ គពុ ថ រំ រសាើគំនិតរពះដម៉ ដូចពីសម័យដដលោត់ពចញពីគុករួចព ឺ ំ ម្ចនោយបណា ិ សពវថ្ថងរពះវហាររបស់ រពះពុទ នសាសោ មរតមម ូននាគ
ពីពរឿង ើ យ ឧ.
ពសធើរទូទាងររពទសដតងដតោ ំ ំោបគូរឆ្នលក់ពរឿងរ៉វ៉ រពះជាតកកបុង
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-103-
សាសោសុទ នៗពុំម្ចនោយពីបណា ថ រំ រសាើគំនិតរពះដម៉
ដូចពីសម័យមុនព
បរពទស ដដលបានបំភាន់កន ូ ដកោរសម័យខាងពរោយ ឲ្យយល ់រច
ើ យ។
ទាងពនះជាគំ ំ និត
ំ ពីពរឿងរ៉វ៉ ពៅពលើរឿសាទថមពីអតត ី
ិ ោល និងពរឿងកបុងរពះវហារបចច នវូ អតទនយ ័ របស់សាសោសុទ នសាធ។ ឺ ុ រផនប គជាពរឿងដដលពរៀបរ៉ប់
២.រពះពុទ នសាសោ រពះពុទ នសាសោ
ដតពុទ នសាសោដបប
ិ នោន (ោនតូច)
ំ លោបនឹងមហាោនដដរ(អាចារយវាទ) ិ នោន (ពថរវាទ) ក ៏បានចូលមកដណា
ិ នោន
ពុំសវូ ម្ចនបនេល ់ទុកនូវសំ ណ្ង ់រឿសាទធំៗ
រពះពុទ នសាសោ ដបបពថរវាទពនះព
ំុ ញ នពនយល ់ខាងពលើព ើ យ ពរពាះខ្បា
រពះសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើង រពះអងគបានបរន ិ ិ ពាវនពៅព
បញ្ញ ជ ក់ពីឥទពលថ្ន ិន
ើ យថា ពុទ នសាសោដបបពថរវាទ
ើ យ។ ប៉ុដនថរពះម្ចតាមហានគរ ពោករតូវ
ដតទទួលយករពះពុទ នសាសោដបបពថរវាទពនះ មកទុកជាមរតកឲ្យកូនដកោរជំោន់ពរោយ ពរពាះនិោយ ពនះ ជាឫសគល ់ពិតរឿកដរបស់រពះពុទ នសាសោពុំដច ូ ជានិោយមហាោនព សម្ចមសមពុទ ន ដដលរពះអងគរទង ់រតាស់សដមថងអស់ ៤៥រពះវសា ៖
ើ យ។
ឱវាទរបស់រពះ
ទ១រពះអងគ ហាមមនឲ្យសតវ ពធវបាបទា ងពួ ំ ង ី ិ ើ ទ២រពះអងគ ឲ្យសតវបំពពញនូវបុណ្យកុសល ី
ទ៣រពះអងគ ឲ្យសតវសម្ចែតចតថ ែ តផូរផង ់ ី ិ របស់ខ្នឲ្យសា ួល
ឱវាទទាងប ំ ីពនះ
គជាពាកយពររៀនររពៅរបស់ រពះសម្ចមសមពុទ នរគប់ៗរពះអងគ ឺ
ពទាស បាបបុណ្យ នរកសួគ ៌ ព រពះជាតក
ំ ទក ុ គរពះន ើ យនឹងផលូវពៅោន់ទរី លត់ ឺ ិ ពាវន។ ដូពចើះព
បានមកររតសា ិ ទ នជាពមោះរឿសាទ
បាលិលយយ ពសះពោ
ពដម សាគល ់គុណ្ ើ ផឲ្យសតវ ី
រូបចម្ចលក់
ឧ.
រឿសាទ
ើ យ ពទបម្ចនពរឿង ើ
ិ របណ្ឍិត វធូ
ធម្ចមននធ
កៈ សតវអពណ្ថើក (តំណាងឧបាទានកេន ័ ៥ ន កបុងពរឿងកុម្ចរកសេបៈ)....។ល។
រពះម្ចតាមហានគរ ពោកយល ់តាមបុពពវនិវាសានុសេតិ ដដលពោកចពរមើនបាន (រលឹកជាតបានពៅ ិ
អោគត) ពបើរពះពុទ នសាសោ ពុំម្ចនពៅសល ់កបុងនគរពនះពទ ោត់ពំ អា ុ ចរួចពីអកុសលកមមចាស់បាន ព
ើយ
ពរពាះពពលដដលកូនដកោរ
ពុំពោរពកាន់រពះពុទ នសាសោពួកពគពិតជាោមនគុណ្ធម៌ពៅកបុងខ្ន ួល
(សីល សម្ចធិ បញ្ញ ដ ) ោមនដង ឹ គុណ្ពទាសបាបបុណ្យ ព
ំ ពុំម្ចនគុណ្ធម៌ ើ យពបកូ ើ នោគទាងអស់
ទាងពនះ ំ ពធវពមថ ណ្យជូនពៅោត់បាន (ទំនញ ួ ពររត) ពនះព ើ ចអាចឧទសបុ ិធ
ំ ំងបណា ឋ រំ ពះដម៉ ើ យជាអាថ៌កបា
ដដលរពះពុទ នសាសោបានោលយពៅជាពករមរតករបស់ោត់ ដដលពយើងសពវថ្ថងបានទទួលនូវពករពនះ
រគប់ៗោប ពលើកដលងដតកូនោគមួយចំនន ួ ដដលពៅទទួលសាសោដថ្ទពរៅពីមរតករពះដម៉។ ពៅកបុង រតនបុគល គ រកបានពោយករមពៅកបុងពោករឿ ំោ៉ ងពោះ រពះសម្ចមសមពុទ នរទង ់រតាស់សដមថងថា ៖ ១. រពះអរ
មរតមម ូននាគ
នថសម្ចមសមពុទ នបរមរគូថ្នពយើង ជារតនបុគល គ រកបានពោយករមកបុងពោក ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ២. ៣.
ិ យ និងរពះវន័
បុគល គ ដដលពចះររោសសដមថងនូវរពះធម៌
ររោសសដមថងព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-104-
ើយ
ដដលរពះសម្ចមសមពុទ នរទង ់បាន
ិ យ ដដលរពះសម្ចមសមពទ នរទង ់ បុគល គ ដដលអាចសាថប់យល ់នូវអាថ៌របស់រពះធម៌ និងរពះវន័ ុ
បានររោសសដមថងព
ើយ
ិ យ ដដលរពះសម្ចមសមពទ ន ៤. បុគល គ ដដលអាចររតបតថ ឲ្យបានរតឹ មរតូវពៅតាមរពះធម៌ និងរពះវន័ ិ ិ ុ
រទង ់បានររោសសដមថងព
ើយ
៥/ បុគល គ ដដលម្ចននូវកតញ្ដូ និងកតពវទតា ី ព
តុថ្នរតនបុគល គ ទាងរឿ ំ ំខាងពលើពនះ ពោកសងឃមថាន ឹ ឹ ងម្ចនកូនោគណាមួយ ដដលរស់
កបុងទកដ រី បស់ោត់នគនឹងចុះកបុងរទូង(ពបះដូង) ឹ
របស់ោត់រច ួ ដង ព ឹ ពរឿងកបុងចតថ ិ
ើ យកូនោគពោះនឹង
ពាោមជួយស្រសង ់ោត់ជាពុំខាន ពរពាះោត់រលឹកជាតពៅអោគតដ ង ឹ ោ៉ ងដូពចើះ។ ដូចជាពរឿងពៅកបុង ិ ជាតកមួយ រពះអងគបានរតាស់សដមថងថា ោលរពះអងគពៅជាពពាធសតវ បំពពញបារមពៅព ិ ី ពោះរពះអងគជាអប កជំនញ ួ ម្ចបក់
បានពដរើ កណា ថ លថ្ថងពៅថពដម ញ ើ ផពចញពៅជួ ី
ព
ើ យ ពពល
ើ យបានពៅរជកពៅ
ពរោមមលបព់ ឈើមួយពដម ើ ដដលពៅកបុងមលបព់ ោះម្ចនបុរសម្ចបក់បានចូលរជកមុនរពះអងគ។ ពពលពោះរពះ អងគបានសួរពៅបុរសពោះថា
ពតអប ំ ួុ ំ ម ុ ួយម្ច៉ តម ់ កពរពាះខ្ពំុ ញ ស្រសកទក ើ កម្ចនមលូសាលពទឲ្យខ្ស ឹ
ណាស់ បុរសដដលអងគុយរជកមុនពោះ ក ៏
និងជូរម្ចត់
ុ ចមលូសាលឲ្យរពះពពាធសតវ មួយម្ច៉ ត ់ ពដម ើ ផបំ ិ ី បាត់ោរពស្រសក
ំ ី រក ៏បានពធវដ ំ ង ់ុផ ពដម ើ ផពី ើ យអប កទាងព ើ ពំ ណ្ើរពៅោន់កព
និងជូរម្ចត់ លុះបាត់
ត់ព
ោថរមួយបនធះពតាងដ
លពធវជាកផ ើ ូ ន ចំុណ្កឯបុរសដដលបានឲ្យមលូសាលដល ់រពះអងគ ោលពៅរជកពរោម
ពៅជួញ។
សំ ពៅពោះពចញពីរចា ំងបានចំនន ួ រឿ ំពីរថ្ថង
មលបព់ ឈើពោះ កំពង ុ ររឹងដ ព
លនឹងថ្ដ។
ើ ងជះិ សំ ពៅពចញ
ក ៏រតូវខ្យល ់ពយុះពបាកបក់ពនលិច
ពពលដដលពពាធសតវ រកព ិ
កព
រពះអងគម្ចន
ើ ញបុរសពោះ ពោកក ៏នឹក
ុ ពស្រសកទក ើ ញដល ់ឧបោរៈគុណ្របស់បុរសពោះ ពពលអាតាមអញកំពង ឹ និងជូរម្ចត់បានបុរសពនះ ឲ្យ
មលូសាលមួយម្ច៉ តព់ ដម ដូពចើះពដម វគុណ្ពនះរពះអងគបាន ើ ផបំ ើ ផតបនូ ី បាត់ពសចកថពស្រសក ី ី ពតាងពៅឲ្យបុរស ដដលម្ចនឧបោរៈគុណ្ពោះ រួចខ្នរពះអងគ ឯងខ្ំររឹងដ ួល
ុ ចបនធះោថរកំពង ុ
លនឹងថ្ដពៅតាមយថាកមម
ពៅ។ ពោយអំ ណាចថ្នកតញ្ដូ និងកតពវទពនះបានពធវ ឲ្យោប់ ញ័រពៅដល ់ពទពធតាដដលដថរការមហា ី ើ ី សមុរទ រពះោងបានគតរតិ ះរះថា ិ ពបអាតា ម អញមនពៅជួ យស្រសង ់បុរសដដលដង ឹ គុណ្ពគពនះពទ កាល ិ ើ ិ អាតាមអញនឹងពររះដបកជារឿ ំពីរភាគជាពុំខាន ពពាធសតវ កព ំ ង ុ ដ ិ
ពពលពោះពទវតាក ៏ពហាះពឆ្នពះពៅទកដនល ងដដល ី
ល រួចចាប់ឱបបីរពះអងគយកពៅោក់ពៅពលើពោក ព
និងអាហារជាទពវ បានពសលៀកពាក់និងបរពភាគ។ ិ ិ ថាវយដល ់រពះពពាធសតវ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ើ យក ៏និមត ិ ម ជាសពមលៀកបំពាក់ រឯបុ ី រសដដលបានោថរពតាង
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-105-
ិ រយៈពពលយូរពទបបានអដណ្ ពោះវញ ថ តមកដល ់រចា ំងពពលព ើ ពោយឆងល ់ថា ព
ពៅពលើរចា ំងមុនក ៏សួរ ើ ញរពះពពាធសតវ ិ
តុអី វ ក ៏អប កមកដល ់ពោកពលឿនពមលះ? ពពាធសតវ បានពពាលពរៀបរ៉ប់តាមដពំ ណ្ើរពរឿង ិ
ដដលខ្នដ ង ឹ គុណ្ និងតបគុណ្ដល ់អប កម្ចនឧបោរៈ ពពលពោះរពះអងគចង ់ឲ្យបុរសពនះបានអាហារ ួល និងសំ ពត់ជាទពវ ូ ខ្នដដរ ិ ដច ួល បានរបស់ជាទពវ ំ ិ ទាងពោះព
ដតពគពុំអាចទទួលយកបានព
ើ យ ពរពាះោត់ោមននូវគុណ្ធម៌អី វ ុដលរតូវ
សតវ ពោករឿប់ឲ្យបុរសពោះ ពរតកអរ និងអនុពម្ចទោ ើ យ ពទបរពះពពាធ ើ ិ
នូវបុណ្យរបស់ខ្ន ឹ គុណ្ និងតបគុណ្ បុរសពោះក ៏ពឆលើយ ថា សាធុ សាធុ ួ ល ដដលបានបំពពញកបុងោរដង ពទបពទវតាដថរកាមហាសមុ រទនិមត ើ ិ ម សំ ពត់អាវ និងអាហារជាទពវ ិ ឲ្យដល ់បុរសពោះ។ ពរោយមកពទវតា ក ៏បានបពរអប កទាងព ំ ី រ យកមកោក់ដល ់លំពៅោឌនពរៀងៗខ្ន ី ួល ព
ើ យក ៏បាននិមត ិ ម ជាដកវកងម្ចសរឿក់
ិ ឲ្យដល ់បុរសទាងព ំ ី រទុកចញ្ ឲ្យពៅពធវជ ួ តពៅពទៀត។ ិ ច ឹ មជវី តឈប់ ើ ំនញ
ិ ក ៏រពះអងគសខ្ ុ ចតថ ម វឧបោរៈគុណ្ ើ ផតបនូ ិ លះបង ់ជីវតពដ ី
ពនះរោន់ុតជាសាលមួយម្ច៉ តព់ សាះ
ិ ពរពាះោថរដដលរពះអងគពតាងពៅកបុងសមុរទពោះ ដូចជាកផូនសំ រ៉ប់ជយ ួ ជីវតរពះអងគ ឲ្យរួចផុតពីពសចកថី សាលប់ ដតរពះអងគសខ្ ុ ចតថ ណ្ ពទបរពះសម្ច ម សមពុទ នរទង ់រតាស់សដមថងនូវ ើ ផតបគុ ិ លះបង ់នូវោថរពោះពដម ី ើ រតនបុគល គ ដដលរកបានពោយកំរ ទ៥គ បុ គ ដដលម្ចននូវកតញ្ដូ និងកតពវទ ី ដដលរពះអងគរឿរពនពលើ ី ឺ គល បុគល គ
ដដលជាពពាធសតវ បានបំពពញនូវបារមកប ិ ី ុ ងពរឿងខាងពលើ។
ិ ចំុណ្ករពះម្ចតាមហានគរវញ
ដដលពោកបានទុកពករមរតករ៉ប់ពំ អ ុ ស់ឲ្យកូនដកោរសម័យពរោយ ទទួលនូវមរតករបស់ពោកពនះ រពះ ដម៉ក ៏ពោកម្ចនពសចកថសងឃ មោ៉ ងមុតម្ចំដពូ ចាើះដដរ។ ពរពាះពោកដង ឹ ថា នឹងម្ចនកូនោគណាមួយ ី ឹ កកដបរពមលពៅខាងពរោយព ើ ោត់ជាមនខាន។ ិ
ទាងពនះ ំ
ឹ ពរឿងកបុងចតថ ើ យដង ិ របស់ខ្ន ួល
គជាមូ លព ឺ
កូនោគទាងពោះពគន ំ ឹ ងពាោមជួយ
តុដដលរពះម្ចតាមហានគរពោកបានទទួលយក
សាសោមកទុកជាពកររបស់ខ្ន ុ ឲ្យកូនោត់ជំោន់ពរោយៗ ួ ល សរម្ចប់ទក
រពះពុទ ន
ពរពាះរពះសាសោពនះ ម្ចន
សារៈររពោជន៍ោ ំសតវពៅរកសុគតភព (ោមភព រូបភព និងអរូបភព) ព ិ
ើ យនឹងោ ំសតវឲ្យពចញ
ចាកពីសងារទុក(េ រពះនិពាវន) រួមទាងខ្ ំ នោត់ ផង ដដលរងទុកទ េ ទួលពទាសមកដល ់សពវថ្ថង ពរពាះមន ិ ួល បានររតបតថ តាមឱវាទរពះសម្ច ម សមពុទ ន ិ ិ
រទង ់រតាស់សដមថងព
ើ យនិងទុកសរម្ចប់ឲ្យកូនោគសម័យ
ពរោយយល ់ដង ឹ ពីគុណ្ពទាសបុណ្យបាប....អាចជួយចមលងោត់ឲ្យរួចផុតពីទទុ ី កពេ ទាសពោះ ពោយោរឧ
ទសបុ ណ្យ។ ឧ. ពបើសិនណាពរឿងរ៉វ៉ ទាងអស់ ំ ដដលខ្បា ំុ ញ នពរៀបរ៉ប់កបុងភាគមួយ និងភាគពីរពនះវាជាពរឿង ិធ ិ របស់អស់ពោកអប កអានកបុងបចចុរផនបវញ ព
ិ មួយជីវត ើ យអស់ពោកអប កបានបំពពញពលកមម ិ
ពដម ើ ផី
ិ កូនពៅ ោតម ររុសស្រសើ ដតទបំ ុ ពួកពគទាងពោះពុ ំ ំ បានតបនូវ ពសចកថលែ ិ តថ ិ ី ផត ី ពៅអស់ពោកអប កវញ មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ ព
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
-106-
ំ កយដល ់ពោកអប កអានពទៀត ពតកប ំ ើ យដថមទាងពជរររម្ចថម្ចក់ ើ ុ ងចតថ ិ របស់ពោកអប កអានទាងអស់
ម្ចនអារមមណ្៍ឈឺចាប់ដច ូ ពមថចដដរ? សរុបពសចកថមក ី
រព
ោ ញ្ដសាសោកថី
រពះពុទ នសាសោកថី
សដមថងោត់ និងកូនោត់ុដលជាអប កទទួលសើងមរតកសម័យពរោយៗ
សុទ នដតម្ចនសារៈររពោជន៍ ពរពាះកបុងសាសោទាងព ំ ី រជា
សំ បក ដដលអាចោក់បិទបា ំងនូវសាវតាពរឿងពិតរបស់ខ្នផង និងជាពាកយទូោមនពររៀនររពៅ ដល ់ ួល កូនពៅោគសម័យពរោយផង។
ព
ើ យមា ៉ងពទៀត
សម័យខាងពរោយពឈវងយល ់ថា
បណា ឋ ំរពះដម៉)
ព
ពនះជាគំនិត
ោត់បានទុកបណា ឋ រំ រសាើពដម នររុសស្រសើ ើ ផឲ្យកូ ី
តុអី វ បានជាម្ចនសាសោបរួី មមួយ(រព
ដដលខ្បា ំុ ញ ទបានស្រសាវរជាវព
ោញ្ដ
រពះពុទ ន
ំ ំង ើ ញពៅកបុងសាវតាររសាាអាថ៌កបា
បណា ឋ រំ ពះមម៉មហានគរ ។ ខ្រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទ ក ៏សូមអភ័យពទាសពីសំ ណាក់រពះគុណ្ម្ចចស់ អស់ពោក និងមតថ ិ អបកអាន រគប់ពភទ ទាងរគ ំ
សទ និងបពវជិត
… នូវរ៉ល ់កំ
ុ សឆគងទាងឡាយណា ំ ដដលពកតម្ចនព ើ
អពចតោ ដដលខ្បា ំុ ញ ទបានពលើកយកសាច់ពរឿងមកជាឧទា
រណ្៍ ពីកបុងរពះពុទ នសាសោ និងរព
សាសោ។ ពរពាះសាើថ្ដពនះជាោរស្រសាវរជាវចងរកងពលើកទព ី ីរ ព ព
ិ ពោយបញ្ញ ដ កូនដកោរររុសស្រសើបានដង ឹ និងពមលព ើ ងវញ ើ
មហានគរពយើង ព
ើ ងពោយ ោ ញ្ដ
ើ យក ៏សូមឲ្យរពះពុទ នសាសោរុងពរឿង
ប តរបស់ រពះម្ចតាបតា ើ ញពីបាបកមមកុ ងអត ី ិ
ធ ម្ច ូ ន ើ យអប ក ជួយវាយអតទបទភាគពីរពនះ គកូ ឺ នរបស់ខ្ ំុ ញ បាទពមោះពគៀត វងេច័នភ
ិ ជាសិសេពរៀនពៅអនុវទាល ័យក្មមក្ររក្ុង។
ខ្រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទ ក ៏សូមឧទសនូ វពសចកឋពាោម ដដលខ្តខ្ំ ស្រសាវរជាវសាវតាបណ្ត ា ំរពះមម៉ ិធ ី ិ មហានគរពនះ កបុងោមខ្រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទជាកូនដកោរម្ចបក់បានពកត ឹ ព ើ និងពចះដង ពករមរតករពះដម៉(រពះពុទ នសាសោ រព
ី ធ្លត់ពោយ ើ យរកធំ
ោ ញ្ដសាសោ និងសាសន រពះដម៉) សូមឲ្យផលថ្នបុណ្យពនះពកត ើ
ម្ចនចំពពាះពោកអប កដ ៏ម្ចនគុណ្ម្ចនម្ចតាបតា ូ ជតា ទ នដតជា ី ន ី រគូឧបជាោចារយ ោតធម៌ដដលសុ ិ ជដ ិ អប កម្ចនឧបោរគុណ្ រគប់ៗោលទាងប ំ ី (អតត ី បចចុរផនប អោគត) សូមឲ្យជួបររសពវដតពៅពសចកថី សុខ្កបុងសមផតថទា ំ ី គសុ សេ ិ ងប ឺ ខ្កបុង សមបតាមនុ ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
សុខ្កបុងសមបតាពទវតា និងសុខ្រួចចាកទុកទា េ ងពួ ំ ងគឺ ិ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
បណ្ដ ា ព្ំ រះម៉ែ៉ហានគរក្មែរ ភាគ២ រពះនិពាវន ព ព
លៀងឃាលតព
-107-
សាសនអច្ឆរាមាតា៉ហានគរ
ំ ំររោរ គឺ អាយុ វណ្ត ៈ សុខ្ៈ ពលៈ និង បដភា ំ ី ិ ណ្ៈ កុប ើ យ សូមជួបដតពរទាងឡាយរឿ ើ យ។
សាើថ្ដសពងេបសាវតារពះមម៉ភាគទព ី ី រពនះបានស្រសាវរជាវ និងចងរកងរួចជាសាទពរពៅថ្ថង អកគរ ៍ ១២ពកត ដ ឆ្នប២០០៩ ំ ើ ដខ្ភរទបទ ឆ្នប ំឆលូវ ឯកស័ក ព.ស ២៥៥៣រតូវនឹងថ្ថងទ ី ០១ ដខ្កញ្ញ
ោរខ្តខ្ំ ស្រសាវរជាវពនះ ខ្ស ំុ ញ ម ូ រកាសិទទា ំ ង !..... ិ ិ ន ងស្រសុ
ពីខ្រំុ ញ ពះករុណាខ្បា ំុ ញ ទអបកទទួលមរតករពះដម៉ គគៀត ចាន់ថន ុ ិ រតស អតតស ី ិ សេសាោវច ិ ិ លផ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ តព្ពះសីហន ុ
ឆ្ននំឆូ វឯកស័ ល ក៣᧬៩ ១ កញ្ញ ា ព.ស២៥៥៣ គ.ស២០០៩
ម ក
I រ ូបចម្លក់និយយពីករជប់េទសដំប ូងរបស់្រពះម ១/. រូបភពចម្លក់ទី១(េន
នគរ(្រពះម
នគ) ៣
រមនទីរជតិភំនេពញ) ...................................................................................... ៣
២/. រូបភពចម្លក់ទី២រូបកបលនគេនសម័យបយ័ន (្រប ៣/. រូបភពទី៣ចម្លក់ែផ្ដរ (្រប ៤/. រូបភពទី៤ែផ្ដរ្រប
ម
ទបយ័ន) ................................................. ៤
ទបនទយ្រសី) ..................................................................................... ៦
ទរលស់(េសៀម ប) ......................................................................................... ៨
៥/. រូបភពទី៥េនកនុងកបំងែក្លង (្រប
ទសំបូរៃ្រពគុកេខត្តកំពង់ធំ) ...................................................... ៩
៦/. រូបភពទី៦កបលែម៉ពក់មកុដ ជកប់្រតឹមករួចទូលេយនី (្រប
ទនគព័ន)ធ .................................... ១០
៧/. រូបភពទី៧នគកបំងែក្លង (្រប
ទបនទយ្រសី) ............................................................................. ១១
៨/. រូបភពទី៨ ្រគុឌបំងែក្លង (្រប
ទបនទយ្រសី) ............................................................................... ១២
៩/. រូបភពទី៩ រូបបំងែក្លង (មិន
គ ល់្របភព) ....................................................................................... ១៣
១០/. រូបភពទី១០រូបេនេលើសសរ (ផ្លូវចូល្រប
១១/. រូបភពទី១១ (េន្រប
១២/. រូបភពទី១២រូបែផ្ដរ(មិន
ទបនទយសែ្រម) ....................................................... ១៥
ទបនទយ្រសី) ......................................................................................... ១៥ គ ល់្របភព) ........................................................................................... ១៧
១៣/. រូបភពទី១៣រូបនគកបល៥េលើ៧ជប់េទស្រតឹមក ( ១៤/. រូបភពទី១៤រូបនគកបល៥េលើ៩ (
ន្រពះគំលង់) .......................................... ១៩
ន្រពះគម្លង់) ....................................................................... ២០
១៥/. រូបភពទី១៥រូបនគកបល៩ពីេលើកបល៥ (
ព នកំពុងក្ដី) .............................................................. ២១
១៦/. រូបភពទី១៦្រគុឌចប់ជន់នគ (េនជញ ជ ំងខងេ្រក
នជល់ដំរ ី) ................................................ ២៣
ជ ំងខងេ្រក្រប ១៧/. រូបភពទី១៧្រគុឌេនែកងេខ្លងទ្វរ (េនជញ ១៨/. រូបភពទី១៨រូបេខ្លងទ្វរ្រប
ទ(
ទបនទយក្ដី) .................................. ២៤
្រពហមេមើលពីចំេហៀង) .......................................................... ២៤
១៩/. រូបភពទី១៩រូបយក ជន់្រពះែម៉ (មិន
គ ល់្របភព) ....................................................................... ២៦
២០/. រូបភពទី២០យក ឈរជន់្រពះែម៉ម
នគរ (
រមនទីរជតិភំនេពញ) .............................................. ២៨
២១/. រូបភពទី២១រូបេកមង្រសី (ជនជតិមន) .......................................................................................... ៣១ ២២/.រូបភពទី២២រូប្រពហម្រតូវ្រគុឌចងែតបង(េន្រប
ទបយ័ន) ........................................................... ៣៣
២៣/.រូបភពទី២៣រូប្រពហម(េនបយ័ន) ................................................................................................. ៣៤ ២៤/.រូបភពទី២៤រូបមុខ្រពហម (្រប
ទបនទយឆមរ) ............................................................................... ៣៥
២៥/.រូបភពទី២៥រូបយក ែបងភគេមើលពីចំេហៀងនិងចំពីមុខ(េន្រប ជ ំងកំែពងខងេ្រក (្រប ២៦/.រូបភពទី២៦រូបយក ដួលរលំជញ ២៧/.រូបភពទី២៧រូបកនុងកបំងែក្លង(្រប
ទបនទយឆមរ) ........................... ៣៦
ទបនទយឆមរ) ...................................... ៣៨
ទបនទយសំែរ) ..................................................................... ៣៩
២៨/. រូបភពទី២៨ រូបេនកនុងកបំងែក្លង (្រប ២៩/. រូបភពទី២៩ រូបេនជញ ជ ំង(្រប
ទបយ័ន្ត) ................................................................................ ៤៤
៣០/. រូបភពទី ៣០ ្រស្តី្រគប់លកខណ៍ ឬ ៣១/.រូបភពទី៣១រូបេ
ទបនទយ្រសី) ................................................................ ៤២
ក់(ជញ ជ ំង្រប
េនចុងកបំងែក្លង(្រប
ទបនទយ្រសី) .............................................. ៤៥
ទបនទយ្រសី) ............................................................. ៤៩
៣២/.រូបភពទី៣២រូបកបំងែក្លងបនទយ្រសី(សព្វៃថងេន
រមនទីជតិភំនេពញ) ............................................ ៥០
៣៣/.រូបភពទី៣៣រូបែផ្តរទ្វរ និងកបំងែក្លងខងេលើ(្រប
ទបនទយ្រសី) ............................................. ៥២
II.រ ូបភពបង្ហញពីសកមមភពក ូននគ បនេទជ ួយម ្ល ផគំុខួនែដលែហក(្រប
៣៤/.រូបភពទី៣៤រូបកូនចប់ម
៣៥/.រូបភពទី៣៥រូបកបំងែក្លង(្រប
ឲយរ ួចពីអំ
ចយក ៥៥
ទបនទយ្រសី) ............................................... ៥៥
ទបនទយ្រសី) ............................................................................. ៥៧
៣៦/.រូបភពទី៣៧រូបយក និងេកមងតូច(្រប
ទបគង ឬបគង់) ........................................................... ៥៩
៣៧/.រូបភពទី៣៧រូបែផ្ដរ្រប
ទបនទយ្រសី(
រមនទីរជតិភំេន ពញ) ...................................................... ៦២
៣៨/.រូបភពទី៣៨រូបែផ្ដរ(្រប
ទ្រពះេគ) ............................................................................................ ៦៤
៣៩/.រូបភពទី៣៩រូបែផ្ដរ(ពុំដឹង្របភព) ................................................................................................... ៦៥ ៤០/.រូបភពទី៤០រូបទ្វរបេញ ឆ ត ែផ្ដរ កបំងែក្លង(្រប ៤១/.រូបភពទី៤១រូបភពបតៃដផកចនទន៍(េន ៤២/.រូបភពទី៤២រូបចម្លក់េ
ត(
រមនទីជតិភំេន ពញ) .......................................................... ៦៨
រមនទីជតិភំនេពញ............................................................................ ៧១
៤៣/.រូបភពទី៤៣រូបអងគវ ិស្ណុតូចៗ(្រពះខ័នកំពង់
្វ យ) .......................................................................... ៧៣
៤៤/.រូបភពទី៤៤រូបកនុងកបំងែក្លង(មិនដឹង្របភព េន
៤៥/. រូបភពទី៤៥រូបែផ្តរ(េន្រប
៤៦/.រូបភពទី៤៦រូបកបំងែក្លង(្រប
ទភនំជីសូរ) ................................................................................... ៧៨
ឬអចឆ (ជញ ជ ំង្រប
៥០/.រូបភពទី៥០រូបអប
ឬអចឆ (្រប
៥២/.រូបភពទី៥២រូបអប
ែកវ) ........................................................................... ៨០ ទបណន់) ................................................................. ៨២
ទបណន់) ............................................................................ ៨៣
ទបណន់) ............................................................................................ ៨៤
ឬអចឆ េនជញ ជ ំង(្រប
៥៣/.រូបភពទី៥៣រូប្រពះវ ិស្ណុអងគធំ(្រប
៥៤/.រូបភពទី៥៥រូបម
ទភនំជីសូរ) ........................................................................ ៧៩
ទនងេខម េខត្ត
៤៩/.រូបភពទី៤៩រូបអប
៥១/.រូបភពទី៥១រូបែផ្ដរ(្រប
ម
រមនទីរជតិ) ........................................................ ៧៤
ទភនំជីសូរ) ...................................................................................... ៧៧
៤៧/.រូបភពទី៤៧រូបែផ្ដរនិងកបំងែក្លង(្រប ៤៨/.រូបភពទី៤៨រូបែផ្ដរ(្រប
ទបនទយ្រសី)...................................................... ៦៧
ទអងគរវត្ត) .............................................................. ៨៥
ទអងគវត្ត)................................................................................ ៨៧
នគរ(អងគរវត្ត) .......................................................................................... ៨៨
៥៥/.រូបភពទី៥៥នគ៣រួមខ្លួនែតមួយ(្រប
ទអងគរវត្ត) ......................................................................... ៨៩
៥៦/.រូបភពទី៥៦រូបែផ្ដរខងកនុង្រប
ទ(មិន
គ ល់្របភព) .................................................................... ៩០
៥៧/.រូបភពទី៥៧រូបអចឆ ញញឹមេចញេធមញ(្រប ៥៨/.រូបភពទី៥៨រូបែផ្ដរ(្រប
ទអងគរវត្ត)............................................................... ៩១
ទែ្របរូប) ............................................................................................... ៩៣
៥៩/.រូបភពទី៥៩រូបេនជញ ជ ំង(្រប
ទអងគរវត្ត) ................................................................................... ៩៤
៦០/.រូបភពទី៦០រូបកបំងែក្លង(្រប
ទបនទយ្រសី) ............................................................................... ៩៦
៦១/.រូបភពទី៦១រូបកបំងែក្លង(្រប
ទបនទយ្រសី) ............................................................................... ៩៩
៦២/.រូបភពទី៦២រូបេន(្រប
ទបនទយ្រសី) ........................................................................................ ១០១
៦៣/.រូបភពទី៦៣រូបេនជញ ជ ំង(្រប
ទ
្រពហម) ................................................................................ ១០២
៦៤/.រូបភពទី៦៤រូបអងគរវត្ត(ប្លង់េមើលពីខងេលើ) .................................................................................... ១០៥ ព ន) ..................................................................... ១០៧
៦៥/.រូបភពទី៦៥រូបេយនីេនខងេ្រកមទឹក(កបល ៦៦/.រូបភពទី៦៦រូប្រពះវ ិស្ណុផទុំ(េនកបល
ព ន) ...................................................................................... ១០៩
៦៧/.រូបភពទី៦៧រូប្រពះវ ិស្ណុផទុំេនេលើកបំងែក្លង(្រប
៦៨/.រូបភពទី៦៨រូប្រពះវ ិស្ណុេដកេនកបំងែក្លង(្រប ៦៩/.រូបភពទី៦៩រូប្រកេពើ
មពន់(េនកបល
ទ្រពះខន់ឬជ័យ្រសី) ......................................... ១១២ ទបនទយសំែរ) ..................................................... ១១៤
ព ន) ............................................................................. ១១៦
៧០/.រូបភពទី៧០រូបបុរសេ្រជង្រកេពើេឡើង(មិនដឹង្របភព) .................................................................... ១១៧ ៧១/.រូបភពទី៧១រូបែផ្ដរេន្រប
ទវត្តភូ(្របេទស
៧២/.រូបភពទី៧២រូបកបច់ចង្វយកនុងសសរ(្រប
វ) ........................................................................ ១១៨ ទទេន្លបត់ទី) .......................................................... ១១៩
៧៣/.រូបភពទី៧៣រូបវ ិស្ណុេនកបំងែក្លងខងេលើ(្រប
៧៤/.រូបភពទី៧៤រូបែផ្ដរកូរសមុ្រទទឹកេ
ទទេន្លបត់ទី) ..................................................... ១២២
ះេនែផ្ដរ(្រប
ទទេន្លបត់ទី) ................................................ ១២៦
៧៥/.រូបភពទី៧៦រូបកនុងរង្វង់េបះដូង(មិនដឹង្របភព) .............................................................................. ១៣១
៧៦/.រូបភពទី៧៦រូបេយនីមនសនឹងចុកបិទ(េន្រប
ទបណន់) ......................................................... ១៣៣
៧៧/.រូបភពទី៧៧រូបេលើជញ ជ ំង(ពុំដឹង្របភព) ...................................................................................... ១៣៤ ៧៨/.រូបភពទី៧៨រូបយក និងេទវ
េនេលើេជើងទំរ(សព្វៃថងេន
៧៩/.រូបភពទី៧៩ រូបពពិលពីសម័យេដើម(េន ៨០/.រូបភពទី៨០រូបអចឆរម
ឬបិ
រមនទីរ)................................................ ១៣៧
រមនទីរ) ........................................................................ ១៣៩
ចពស់(មិនដឹង្របភព) .................................................................... ១៤៣
៨១/.រូបភពទី៨១រូបចម្លក់េនេលើបល្ល័ងកែតមួយ(មិនដឹង្របភព) .............................................................. ១៤៥ ៨២/.រូបភពទី៨២រូបេនជញ ជ ំ្រគលុកេនខងេឆ្វង(
នជល់ដំរ ី) ............................................................. ១៤៨
៨៣/.រូបភពទី៨៣រូបេនជញ ជ ំ្រគលុកេនខងេឆ្វង(
នជល់ដំរ ី) ........................................................... ១៤៨
៨៤/.រូបភពទី៨៤រូបេនជញ ជ ំង្រគលុកខង ៨៥/.រូបភពទី៨៥រូបជញ ជ ំងខងេលើ(
្ដ ផ ំ ូវចុ ្ល ះ(
នជល់ដំរ ី) ....................................................... ១៥០
នជល់ដំរ ី).................................................................................. ១៥១
៨៦/.រូបភពទី៨៦រូបកនុងជញ ជ ំ ងក
៨៧/.រូបភពទី៨៧ រូប្រពះម
ម
្ដ ល្រទូងដំរ ី( នគរ(េន្រប
នជល់ដំរ ី) ................................................................ ១៥២ ទរលស់) ................................................................ ១៥៥
៨៨/.រូបភពទី៨៨រូបែផ្ដរ(មិនដឹង្របភព) .................................................................................................. ១៥៩
III.អតថនយ ័
សនម
បងកបក ់ ុងថម ន (ពកយេ្រប ន្របេ
របស់អចឆរម
ឲយេមីលថម)១៦៤
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
មរតមម ូននាគ
-1-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-2-
អារមហបទ ខរោយពីេរំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទបានចងរកង
អត្ទបទស្រាវរាវអាង៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំមាតាមហានគរ
ខកែរ ភាគមួយ និងភាគពីររួចខហើយ ញាត្ោ ំ បានមកជួបាមួយេ ំុ ញ គាត្់សំណូមពរ ិ ងឡាយខដលគាត្់ ឲ្យេស ំុ ញ រខសរពនយល ់ពីអត្ទនយ ័ ខៅកបុងរូបចមាលក់ខៅតាមរាាទនានា
ខដលេរំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទមាន
ាបខនទមខទៀត្។ ខោយពួកគាត្់ភយ ័ ខាលចអត្់ពីេខំុ ញ ៅពុំមានអបកណាខចះខមល បកស្រាយអត្ទនយ ័ ថ្ន ើ ភាារូបចមាលក់ោងខនាះឲ្យមកាខរឿងរបស់ ំ ក្កែរបាន ខរោះបរខទសអបកបកខរែភាាចមាលក់ខៅខលើងម រាាទពីសម័យមុន ខគបានពនយល ់ថាាាច់ខរឿងខៅកបុងាសនារពហែញ្ដ និងពុទ នាសនាោងព ំ ីរ និោយខៅខហើយ។
ខោយោរសំ ណូមពររបស់ញាត្រួិ មោងេ ំ រំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទ
ពិចារណាខៅខលើាាថ្ដសខងេប
ភាគមួយ និងភាគពីរ ខដលបានចងរកងខហើយ េគ ា ថ្ដោងព ំ ីរភាគខនះ ពុំអាចខ្វឲ្យកូ ននាគ ិ ើ ុំ ញ ត្ថាា រែុសស្រសីងាយនឹងយល ់ដង ំ ំងរាប់ោន់ឆ្នប ំខហើយ ឹ បានខឡើយ ខរោះខរឿងខនះបានលាក់បបា
ដូខចាះេរំុ ញ ពះ
ករុណាេបា ំុ ញ ទរត្ូវចងរកងភាគ៣ខនះាបនថខទៀត្ ខោយយករូបភាពោងអស់ ំ ខដលរែមូលបាន យក មកបកស្រាយពនយល ់ពីអាង៌កបា ំ ំងគំនិត្កបុងភាារូបឲ្យមកាខរឿងរបស់ក្កែរ
ខដលមាតាមហានគរ
ខលាកបានពនយល ់រួចចារកខរឿងកប ឹ ិ ទុកកបុងងមពីខហត្ុខភទកបុងនគរោលពីអត្ត្ ី បចចុែផនប និងត្ខៅ ុ ងចត្ថ ិ អនាគត្ ខត្នគរខកែ រខនះនឹងវឌណន៍ ខរែរែួលខៅាយ៉៉ ងណា? ើ
េរំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទមានកឋសងឃ មទុ កាមុនថា ឯការាវតាស្រាវរាវកបុងភាគទ៣ខនះ ទុក ី ឹ ី
ដូចាដួងខកវរែទបមួ យសរមាប់កន ូ នាគខរោលបំភខម លឺ លឲ្យោន់ ក្ត្ចាស់ ពីបណា ឋ ំរពះខម៉មហានគរ ី ើ ឬាសនរពះមាតានាគ។
ខគហទំពរ័ :
http://kietchanthon.blogspot.com http://kietchanthon.info
អុីក្ម៉លៈ
មរតមម ូននាគ
kietchanthon@gmail.com info@kietchanthon.info
ឯការខនះស្រាវរាវ និងចងរកងខោយ េរំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទ ខគៀត្ ចាន់ងន ុ ិ រត្ស អត្ត្ស ី ិ សសាលាវច ិ ិ លផៈ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-3-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
I.រ ូបភាពច្មាាម់និយាយពីការជាប់ទោសដំប ូង របស់ព្ពះមាតាមហានគរ
(ព្ពះមាតានាគ)
១/.រូបភាពចមាលក់ទ១ ិ ខំ ពញ) ី (ខៅារមនធីរាត្ភប
រូបភាពចមាលក់ខនះ ាខផឋរខៅខលើោវររាាទខប៉នជុន ខត្ោកយខផឋ រមានន័យដូចខមឋច? ខផឋរ ើ ោលយមកពីោកយគនាលស់ោត្់ថា ខផឋរខមលខកមា ុ ំផ្ដឋ ំខមលខករខម៉ ខរោះោកយខផថរមាន «រ» ខដលខម៉ ើ ើ គាត្់ផ្ដថ ំឲ្យខមលខរឿងរបស់ គាត្់ខៅខលើមាត្់ោវរ (ខផថរ) រគប់ៗោវររាាទ និងកាំងខកលង។ ខត្រូើ បភាព ើ ខនះ រពះខម៉ចង ់និយ៉យរាប់ពីខរឿងអវី? ខបើខយើងខមើលខោយពិនិត្យគត្ព ិ ិចារណា ខនាះនឹងខ ខរឿងមួយខដលគួរឲ្យសខងវគពន់ខពក
ខរោះរូបខរឿងបានខរៀបរាប់នវូ ទុកខេ វទនាកបុងទ ី
ើ ញាច់
ឃា ុំ ង ំ របស់ស្រសថី
មាបក់ អស់រយោលរាប់ោន់ឆ្នប ំ ខោយខហត្ុតា ំងេនាខម និងខម៉ (សករតា ំងខម៉)។ ួល
រូបខនះបានបងាាញនូវរូបកណា ឋ លមានកាលនាគមួយខដលមានកាលរា ំមួយ
ឯកាលទរា ំ ី
ពីរគកាលរបស់ ស្រសថីខនាះ គាត្់ខនាះខហើយារពះនាងនាគខនាះឯង។ ខរោះរគប់កាលនាគខកែរ ដូនតា ឺ របស់ខយើង ខត្ងឆ្នលក់ខសសពុំក្មនគូខឡើយ ឧ. នាគមានកាល មួយ បី រា ំ រា ំពីរ រា ំបួន...។ល។ ចំក្ណករពះខម៉ខដលខៅកបុងកាលនាគខនាះ
ិ ដូចាមនុសសមានជីវត្
ើ បានបងាាញពីភាពរស់រខវករបស់ គាត្់ ហាក់បី
ខហើយគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថានាគគត្ំ បា ំុ ញ នពនយល ់ ឺ ណាងគាត្់។ គនាគខដលេ ឺ
កបុងអាង៌កបា ំ ំងបណា ថ រំ ពះខម៉មហានគរខកែរកបុងភាគទមួ ី យ រួចខហើយអំ ពីោកយថា “នាងនាគ”។ ខត្គួរ
ឲ្យអនិចាចគាត្់ណាស់ នាគគាត្់គមានរត្ឹ មខត្កាលប៉ខុ ណា ត ះ ពីរត្ឹម “ក” ខៅខរោយគរត្ូ ឺ ឺ វសត្វមរក ខលប មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-4-
ខត្តាមពិត្នាគខៅមុេផលូវចូលអងគរត្ូចគយកសចាប់ ឬខលប ឺ
ដូខចាះរូបខដលខយើងខ
ើ ញពីមុនខៅថា
សត្វមរក ខនាះ ដល ់ខពលេស្រំុ ញ ាវរាវខៅខទបដ ង ឹ ថាាយកស ខដលាអបកោក់ទណឍកមមដល ់គាត្់។ ខហត្ុ ើ ដូចខនះខហើយោរឆ្ងលរ់ បស់ខ្ំុកា ញ លពីជាងម្មៃឆ្នឺំមន ុ េបា ំុ ញ នរកខ រូបចមាលក់ខរឿងតាមរាាទនានា ត្ំណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ ចាប់
យដ ៏សមស្រសបថា រគប់ ើ ញចខមលយមួ ើ
ភាគខរចីនគាត្់បានឆ្នលក់ពីយកសចាប់នាគ
ខហើយនាគខនាះគឺ
ដូចមានកបុងខរឿងកូរសមុរទទកខោះាភសថ ឹ ុ តាងស្រាប់។
គាត្់រត្ូវយកស
ំ ឃា ុ ំងប៉ណ ុ ឹ ត ងខហើយ ខត្គាត្់ខៅខត្អាចខបងភាគលួចខចញពីកបុងគុក មកជួបាមួយកូន ខដល
ាអបកទទួលមរត្កផ្ដធល ់ពគាត្់ គអប ំុ ញ នខរៀបរាប់កុងភាគមួ ប យ ឹ នា ំនគរសម័យមុន (ខសថច) ខដលេបា ី ឺ កដក
ពីឯការអបកោរទូត្ចន ិ ជីវតាោវន់ ខោយគាត្់បានមកស្រសុកខកែរសម័យខនាះ។ គាត្់បានឮអបកស្រសុក និយ៉យត្ៗគាបពីបាចពស់ ខដលខត្ងខត្លួចខចញមកជួបាមួយខសថចខនាះ ិ
“ខពលបានជួបបាច ិ
ពស់ខនាះនគររុងខរឿង ខសថចមានអាយុ ខពលខដលមនបានជួ បបាចពស់ នគរខកត្កលយុ គ ខសថច ិ ិ ើ អស់អាយុ” អាង៌កបា ំ ំងខនះេបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងឯការភាគមួយរួចខហើយ ។ ខោយគាត្់ពខូ កលួចខចញ ពីគុកមកជួបកូនខនាះ
ខទបយកសខងមខាមួ យាន់ខទៀត្គឺ ើ
“រគុឌ”
(សពវថ្ងងនិមិត្ថសញ្ញ ដ ទង ់ខសថច
ខសៀម) ខៅកបុងរូបភាពចមាលក់បានបងាាញពី រគុឌពីរខៅពីខាងខលើខរគៀក កាលនាគាប់មិនឲ្យខចញ រួច ក ៏ប៉ខុ នថគាត្់ខៅខត្អាចខបងភាគខចញមកបានខទៀត្ ខមើលរូបភាពនាគខៅខខាលងោវរចូល រាាទ អងគរ្ំ បនាធយកថី បនាធយឆ្នមរ បាណន់ …។ល។
២/.រូបភាពចមាលក់ទ២រូ បកាលនាគខៅសម័យបាយ័ន(រាាទបាយ័ន) ី ខបខយ បភាពកាលនាគ សម័យបាយ័ន ើ ើ ងខមលរូ ើ ខយើងនឹងខ
ិ ើ ញោរវវឌណន៍ថ្នខោស
របស់មាតា
មហានគរោន់ខត្ខកនខរចី នខឡើង និមិត្ថរប ូ េនគាត្់ រត្ូវ ើ ួល យកសខលបរត្ឹមក
ចំក្ណកឯកាលខាងមុេ
និងខាង
ខរោយ រត្ូវរគុឌចាប់រកុងកាលខាងខលើាប់។ ប៉ខុ នថគាត្់ នូវខត្អាចលួចខចញពីគុកបានខទៀត្ ខជើងរគុឌខាងខរោមពីខរោយ
មានឆ្នលក់កាលនាគបី
លួចខចញពីខរោមខជើងរគុឌ
ខដម បកូន ើ ផខចញមកជួ ី
(ខមើលឯការភាគ១)។ មរតមម ូននាគ
ខរោះខៅចខនាលះ
ខោយមិនអាចឃាត្់ឃាង ំ ឫទ ិ ន
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
របស់មាតាមហានគរបាន នាគ
យកសបានខរែីខាទប (ខមើលរូបទ១) គសនន បប ់ ិទពីខាងខលើកាល ី ខទៀត្ ី ី ឺ
ខោយខរែីឆុ កមកចុ ប កបខងាយរបស់ គាត្់ ើ
ចងអុលបងាាញផលូវ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-5-
ខទបសម័ យខាងខរោយ ខលាកពុំអាចលួចខចញមក ើ
ដល ់អបកដក ឹ នា ំរែខទសសម័យខរោយៗបានខទៀត្ខឡើយ។
ខនះាខហត្ុខដលខ្វឲ្យ ើ
ិ អរយ្ម៌ ិ ងបា ម នចាប់ខផថើមរលំស្រសុត្បនថិចមថងៗ វះខត្ន ង ឹងផុត្ពូជអបកសាងនូវខករមរត្កខម៉។ ឆបុកបទចុ ិ
ខរោយខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់រាប់ខៅកបុងមងគលទប បរ់ ង ូ នាគ ី រួី ចខៅខហើយ ពីខរឿងបរខទសតាមបទសនន ិ ខហើយមាត្់រង ូ ខរោយខគគខៅភប អ ំ ដឌរសសខនាះឯង។ ឺ
ទទួលខោសប៉ណ ុ ឹ ត ងខហើយ
យកសខៅខត្មិនអស់
ិ ជ មកសណឋំជនាត្ខនះឲ្យខដកលក់ ចត្ថ ំ មខនាគមវា ខលងនឹកគត្ស្រាវរាវ ិ ខទៀត្ ពួកខគខងមោងខរែី ិ ិ
រាវរកអាង៌កបា ំ ំងរបស់េន ប កបខងាយនាគ (រូបទ១) ូ សត្វ ើ ី ខនាះគាត្់បានឆ្នលក់រប ួ ល ខរោះខៅខាងខលើងមឆុ កចុ ិ មួយជួរាខាចាក់ាន់ទបួ ិ ករវក” ័ ា ថ ែ រត្កូ យ ី ន សរមាប់ខរចៀងបំភន ី ននាគឲ្យវខងវងខភលច សត្វករវកមួ
ិ ិ ត្ំណាងរែខទសមួយ ចុះសត្វករវកមួ យជួរត្ំណាងឲ្យប៉នា ុ ម នរែខទស? ខត្អាង៌ កបា ំ ំងសខមលងសត្វករវក ើ ខនះមានឫទយ៉៉ ិ ន ងណាខៅ? ិ មហិទឫទ ករវកខនះ មាននិយ៉យពនយល ់ខៅកបុងគមពរមហាវងសពងាវតារលងា ក ទប ិ ន សត្វ ិន ី ី វ គខរឿង ឺ
រពះបាទ្មាមខាក ឬអខាករាជយ ខដលាខសថចមានអំ ណាចផាយខៅខលើអាោស មួយខយ៉ជន៍ និងខៅខរោមមួយខយ៉ជន៍ អានិសងសខនះខកត្ខឡ ើ ើ ងខោយគាត្់បានបំខពញនូវោនទក ឹ មុនាមួយនឹងរពះបខចចកពុទ នមួយអងគ ខដលគាត្់កុងាត្ ប ខនាះាឈែ ិ ឹ ួញលក់ទក ចងអុលបងាាញផធះអបកលក់ទក ឹ
មៈភ ោសី ាស្រសីកខណថៀត្កអមដងទក ឺ ឹ ុ ំ ែ គនាងកុ
សំ ពត្់រដ ុ ំ ខំ ៅាមួយនឹងរពះបខចចក ពុទ នអងគខនាះ ផលូវរាប់
ខដលមកបិណឍបាត្ទក ឹ
រពះនាងអសនិម ន ិតាថខនះខហើយបានសួរខៅរពះភកេ ិ ុ សងឃ
រែហាក់រែខហល
រពះភកេ ី ថា ិ ុ សងឃបានមានខងរៈដោ
និងសខមលងរពះសមាមសមពុទ ន។
ខោយនាងបានខ្វោន ើ
មានខមែះថា
”នាង
ខដលារពះអរហនឋថា
សខមលងរពះសមាមសមពុទ ន ពីខរាះយ៉៉ ងណាខៅ? ខហើយសម័យខនះមានអវី រែខហលនឹងសខមលងរពះអងគបាន
ែ អបកខដលបានជួយ ុំ។
ុ ំ ែខោយនាងបានជួយចងអុល
ទបំ ុ នាងកុមៈភ ោសីបានមកាមខហសីរពះបាទ្មាមខាកខនះ ី ផត្
អសននិមតា ិ ថ ”។
ុ ំ ែ ោលពីាត្ិ
ខត្ើ
មកខរែៀបខ្ៀបឲ្យរែហាក់
ិ មានសត្វករវក
មានសខមលង
ខោយខហត្ុចង ់ាឋប់សខមលងសត្វខនាះ
រពះនាង
អសននិមិតាថ បានអងវរាវមជួ ី យរកសត្វខនាះមកឲ្យេន ួ ល រពះបាទ្មាមខាកបានខរែីខសនាយកស ខដល ខៅខរោមអំ ណាចរបស់រពះអងគ
ឲ្យខៅចាប់សត្វខនាះមកថាវយ។
រពមរងាវខាះខរោះគាមនគូ ខទបខគយកកញ្ ច ក់ខៅោក់ឲ្យខ ើ មរតមម ូននាគ
ខពលបានសត្វខនាះមកខហើយវាពុំ
ខពល ើ ញរូបវាមាេងខទៀត្ ខទបវារងាវ។ ើ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ិ ខដលសត្វករវករងាវ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-6-
រពះខឃាាចារយបានពនយល ់ថា
សត្វកព ំ ង ុ ខហើរខលើខម
រត្ូវឈប់សំោ ំងេន ួល
ខដម ៏ ីខរាះរបស់សត្វខនះ សត្វរត្ីខៅកបុងទកខដលខង បមកដកដខងា ម ើ ផា ើ ើ រត្ូវសំ ោ ំងខៅ ី ឋ ប់នវូ សូរសពធដព ឹ
ខលើទក ចា ំាឋប់សខមលងសត្វខនាះសិន រឯសត្វ ើ រមឹគខដលខាលកំពង ុ ខដញក ៏ឈប់ខសងៀម ចា ំាឋប់សខមលង ឹ សត្វខនាះខោយពុំគត្ព ិ ីមរណៈភ័យ
ិ រឯសត្វ ើ ខាលវញខដលកំ ពង ុ ខដញរមឹគខនាះ
ក ៏ឈប់ខសងៀមខចាល
ិ ងខពលខនាះ បាន ចំណីចា ំាឋប់សត្វខនាះរងាវឲ្យចប់សិន។ អនុភាពថ្នសខមលងពីខរាះរបស់សត្វករវកកប ុ
ខ្វើឲ្យរពះនាងអសននិមិតាថបាននូវអមត្្ម៌ (ខាតាបត្ថផល) ខោយរពះនាងបានពិចារណាតាមខហត្ុ ិ បចចយ ័ ថ្ន្ម៌ថា សភាវ្ម៌ោងឡាយខក ំ ត្មាន ខរោះមានខហត្ុ និងបចចយ ័ ពុំមានបុគល គ ណាមួយ ើ ិ អាចខ្វឲ្យខក ត្ខឡ ម ើ ។ ើ ើ ើ ងខោយេ វះខហត្ុខនាះខឡើយ ដូចាសខមលងពីខរាះ របស់សត្វករវកខនះាខដ
ិ មកអតាទ្ែាយពនយល ខោយេបា ំុ ញ នដកយកខរឿងសខមលងសត្វករវក ់ខោយសខងេបខនះ ខរោះ ិ ចង ់យកមកឆលុះបញ្ញ ច ំង រូបភាពកបុងចមាលក់របស់ខយើងកបុងរូបទមួ ី យ ខដលមាតាមហានគរខលាកបានឲ្យ
កូននាគសម័យខនាះ ឆ្នលក់ខរឿងខនះទុកសរមាប់កន ូ នាគសម័យខរោយខមល ិ ត្ព ើ ខោយរត្ិះរះគ ិ ិចារណា ិ ថា ខបើសត្វករវកខរចី នមលុឹងៗ ខត្ខ្វ ដូចខនះខលាក ើ ើដូចខមឋចខយើងអាចាគល ់ាវតាពិត្របស់េនបាន? ួល មានសងឃមត្ ចណាស់ ចំខោះកូនខកែរសម័យខាងខរោយ ខដលរពមទទួលាគល ់ខរឿងពិត្ខៅខលើងមថា ឹ ិ
ិ ិ ីខហើរចូលមក (ខមើល ាខរឿងរបស់រពះខម៉មហានគរ។ ខរោះសត្វករវកចាស់ ខហើរខចញខៅ សត្វករវកងម រូបទ១) ី
ិ សត្វករវកខនះ
ិ ជ បរខទស ត្ំណាងឲ្យោរផសពវផាយមខនាគមវា
ខដលធ្លលប់ខ្វអាណាន ើ ិគម
ាបខរោះបំភន ័ ប ថ ញ្ញ ដ ាែរត្កូ ំុ ញ នពនយល ់ពីអត្ទនយ ័ ី នខកែរ ឲ្យលង ់លិចរាប់ជំនាន់មកខហើយ ខោយេបា បទារោខកវខអ ិ ើ យកបុងភាគ១រួចខហើយ ។
៣/.រូបភាពទ៣ចមា ល ក់ក្ផឋរ(រាាទបនាធយស្រសី) ី ខផឋរខនះបានបងាាញពីយកស ចាប់រពះខម៉មហានគរយកមកោក់ខោស គរកុ ឺ ងរាពណ៍ចាប់នាង ខសតា ខហើយកបុងរូបខនះមានកាលរគុឌកំពង ុ ចាប់ខាកាច់ ំ ត្ំណាងឲ្យេននាគោ ងសងខាងកុ ំ ឲ្ ំ យសត្វ ួល នាគខនះខរ ើេនរួ ួ ល ច ខៅកបុងទ ី
ដ ុំ ៏កំបា ំងខនះ អបកដង អងគខត្បីប៉ខុ ណា ត ះ ទមួ ឹ ខរឿងគមានត្ួ ឺ ី យយកស ទព ី ីរ
រគុឌ ខហើយទប នាគ ខដលាមាតាមហានគរខនាះឯង គពុ ឹ ខរឿងកំបា ំង ី គ ី រពះខម៉ ឺ ឺ ំមានអបកដ ៏ថ្ទណាដង ោងខនះខឡ ំ ើ យ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-7-
ចំក្ណកខមែះរបស់រពះខម៉មហានគរខនាះ
គាត្់មានខមែះាខរចីនដូចា
លីវយី(ចន) ិ
ខាមា(ឥណា ឍ ) រពះនាងនាគ(ខរឿងខរពងរែចា ំនគរ) រពះនាងខសតា(កបុងខរឿងរាមខករ)ថ ៍ រពះនាងរកពុំ ឈូក(ខរឿងោក់ទងនឹងទង ់រកខពើ)
រពះខម៉សក់រកអូប(ខរឿងខរពងោក់ទងបទខភលងោរ)
សក់(ខរឿងោក់ទងភបរំ កខពើ រទុងមាន់
ិ សំ ខៅ…) រពះនាងវមានច័ ន(ធ ខរឿងោក់ទងរូបមាតាខៅខត្កាល)
ទពវ ិ ខសតាច័ន(ធ ខរឿងោក់ទងខពៀរខវរា
ខហើយនឹងខដម ើ កំខណើត្អងគរត្ូច)
ឬគងាង(ោក់ ទងនឹងអបកបខងកត្ទ កដ )ី ី ើ ឹ
រពះនាងអាក់អរ(ោក់ទងរាាទភបោ ំ
អររត្ូវអាក់)
បាចពស់ (ឯការអបកកត្់រតាជីវតាោវន់)។ល។ ិ
ិ យកបងោរស្រាវរាវបាន ារត្ីវស័ ុ
រពះនាងរាយ ំ
រពះនាងហុី ងរពះ្រណី និងអងគរបុរ ើ
ខរោះ
ប៉ខុ នថខមែះោងអស់ ំ ខដលអាចយក
គមានខត្ខរឿងរពះខថាងរពះនាងនាគខត្ប៉ ខុ ណា ត ះខរោះខរឿងខនះ ឺ
បានខបើកបងាាញពីោរបខងកត្ពូ ជខកែរ(ខករ+ខម) និងខកែរ(ខករ+ខម៉) ខដលេបា ើ ុំ ញ នពនយល ់កបុងភាគមួយរួច មកខហើយ ឯខរឿងដថ្ទខទៀត្ រគាន់ខត្ាខរគឿងផសំឲ្យរូបរាងខរឿងរបស់គាត្់ោន់ខត្ចាស់ កបុងោរខសវង
រកអាង៌កបា ំ ំងរបស់គាត្់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ខហត្ុខនះបានាសម័យខាងខរោយអងគរ កូននាគរែុសស្រសីពំ ុ ិ អាចយល ់ពីាវតាពិត្របស់េនបាន ខរោះអនុភាពសត្វករវកខដលពនយល ់រួចខហើយកបុងរូបភាពទមួ ី យ ួល ខនាះ បានខរចៀងបំថ្ភលោរពិត្ខៅាមនព ិ ិត្ ខនះម៉ ៉ងៗខទៀត្រពះខម៉មហានគរខលាកខលងលួចខចញ ពីទ ី
ំ ឃា ុ ំងមកខាងខរៅបានខទៀត្
មរតមម ូននាគ
ខរោះខា
េ ុំ នគាត្់ ោន់ក្ត្ខរចីនាន់ ួល
ខហើយាពិខសសសត្វ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-8-
ិ ករវកខនាះ បានខស្រសកខរចៀងបំភន ័ ោ ថ រពិត្របស់គាត្់ ខរោះត្ួអងគត្ណា ំ ងសត្វោងខនាះភាគខរចី ំ ន សុទ ន ខត្ារែខទសខដលធ្លលប់ចណ ំ ុ ះឲ្យគាត្់ពីអត្ត្ោល។ ី
៤/.រូបភាពទ៤ខផឋ ររាាទរលស់ (ខសៀមរាប) ី
សងាេង
កបុងរូបខរឿងរបស់ក្ផឋរខនះ
រពឹទ នដូនតាបានឆ្នលក់កាលយកសដ្ំ ៏ មួយ
និងមួយខទៀត្ខៅកបុងរងវង ់អណា ឋ ត្ខាងខរោមមុេយកស
កំពង ុ ឱបកាលនាគពីរ
ខហើយខៅខរោមេននាគខដលយកស ួល
ចាប់ោងសងា ំ េ ង មានរូបស្រសថអ ី ងគុយខពនខភាន ខសលៀកោក់ាខសឋច។ រូបខនះគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា រូប គាត្់ខៅខាងខរោមេននាគខដលរត្ូ វយកសចាប់ខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យ រពះនាងនាគ ឬ រពះខម៉នាគ (ខមើល ួល ោរពនយល ់កបុងភាគ១ ភាគ២) រត្ូវលាក់បំបា ំងខោយអំ ណាចបិទបា ំងរបស់យកស។ សរុបខសចកឋមក ី ចំខហៀង
ឲ្យខមលខ ើ
រូបខនះបានខបកបងា ា ញពរូី បពិត្របស់យកសកបុងរូបទមួ ើ ី យ
ើ ញចំពីមុេនូវសកមមភាពរបស់យកស
ខដលារូបពីរ
កបុងោរចាប់កាលនាគោងប ំ យកខៅ ី
ំុ
ខដលនាគខនាះានិមត្ថ ូ ត្ំណាងមាតាមហានគរ ខដលខៅខាងខរោមថ្ដយកស គរូឺ បស្រសថត្ ី ច ូ ៗោងព ំ ីរ ិ រប ខនាះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-9-
៥/.រូបភាពទ៥ខៅកប ំ ង ់្ំ) ី ុងកាំងខកលង (រាាទសំ បូរថ្រពគុកខេត្ថកព
រាាទខនះខោះបីកាងខឡើងពីឥដឌ
ខដលមានចំណាស់រទុឌខរោមណាស់ខៅខហើយ
ក ៏ខៅ
បនសល ់ទុករូបភាពចមាលក់កាលស្រសថមា ី ប ក់រត្ឹមម ខៅកបុងរងវង ់រគបពីខាងខលើ ខដលសទិត្កបុងទេ ី ពស់ហាក់បី
ដូចារាប់ខយើងោងអស់ ំ គាបាកូនខកែរថា ខោះបរពះខម៉ ាអបកខោសខគខលបដលកក ់ ៏ខោយ ខម៉ខៅ ី ខត្តាមជួយខមលខងរកាកូ នខម៉ោងអស់ ំ គាបដខដល។ ើ េំរែឹងមខកត្ទ កដ ខី នះ ើ ឹ
ខរោះរពះខម៉មនអាចឲ្យខករត្ំ ក្ណល ិ
ឲ្យរលាយាបសូនយខចញពីកបុងខលាកខនះបានខឡើយ
បំខពញពលិកមមសេ ុ ចត្ថ េ ទួលខោសរាប់ោន់ឆ្នប ំ ក ៏ខរោះខត្មាត្ុភម ូ ិ ិ រងទុកទ
ខដល
ម៉ ៉ងខទៀត្ខដលខម៉េ ំ
ខដលាមរកត្ទុកសំ រាប់
កូនខម៉។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-10-
៦/.រូបភាពទ៦កាលរពះខម៉ ោក់មកុដរាជកប់រត្ឹមមរួចទូលខយ៉ន(រាាទនាគព័ ន)ន ី ី រូបភាពចមាលក់ខនះ
េបា ំុ ញ នពនយល ់រួចមឋងមក
ខហើយ ខៅកបុងភាគមួយនិងភាគទព ី ីរ ខដលេរំុ ញ ត្ូវយក បកស្រាយខនះ
ចង ់ពនយល ់ថារពះខម៉បានពរងាយ
ខរឿងទុកខេ វទនារបស់គាត្់ រគប់ជញ្ញ ជ ំងងម ខដលអាច រការទុកខៅខរឿងបានយូរ។ រូបខនះបងាាញពីស្រសថមា ី ប ក់ ោក់មកុដាខសឋចរគងរាជ
រួចទូលខយ៉នីេនឯង ួល
មាត្់ក្ស្រសកខៅកូននាគរែុសស្រសី ឯការងមខនះ
ឲ្យជួយគាត្់ផង។
បរខទសខគពនយល ់ថាទកខដលហូ រ ឹ
ខចញពីមាត្់រប ូ ស្រសថខី នះ និងរូបកាលសត្វោងប ំ ខទៀត្ ី ដរំ ើ ខសះ និងរាជសី គាឱសងសរមាប់ ព៉បាលខរាគ ឺ ោងបួ ំ ន ខដលមានខៅកបុងេនមនុ សស។ ចំក្ណកោរ ួល
ិ េបា ខឈវងយល ់របស់េវំុ ញ ញ ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយតា ំងពី រូបទ១ គមានន័ យដូចគាប ប៉ខុ នថរប ូ ខនះខែលករត្ង ់ទូលខយ៉នីេនឯង និងមាត្់ហា ី រហូ ត្ដល ់រូបទ៦ខនះ ី ឺ ួល បខញ្ចញទក ឹ
ខត្ទូ យដូចខមថច? ើ លខយ៉នីេនឯងមានន័ ូល
ខហើយមាត្់ហាខស្រសកខចញទកមានន័ យដូច ឹ
ខមថច? ភាាគំនិត្រូបខនះ រត្ូវបានពនយល ់រាប់ខយើងថា មាថយរគប់រប ូ គាត្់ខត្ងខត្រែសូរត្បុរត្រែុស ស្រសីតាមោវរខយ៉នីខនះ ខហត្ុខត្រែសូរត្បុរត្ គាត្់រត្ូវហួ ងខហងខងរកាបុរត្ ខហត្ុខត្រែោន់មា ំថា ា បុរត្របស់គាត្់ៗសុេចត្ថ ើ ផច ិ ោច់សីល៥ (សិោេបទ៥) ខដម ី ញ្ ិ ច ឹ មបុរត្ អំ ខពើខដលពុំមានសីលបានខ្វឲ្យ ើ គាត្់រត្ូវទូលខយ៉នីេនឯង ខរោះខបើគាត្់ពំមា ុ នោវរខយ៉នីខនះ ខត្គាត្់ រត្ូវបខងកត្បុ រត្តាមណា? ខហត្ុ ើ ើ ួល ខនះគាត្់ចង ់បងាាញរាប់កន ូ នាគរែុសស្រសី ខដលកំពង ុ ទទួលខករមរត្កគាត្់ឲ្យបានយល ់ថា
ខហត្ុខត្
ខដម នគរ មាត្ុភម ូ ិខនះ គាត្់បានខ្វបាបកមម យ៉៉ងខរចីនខដម ុ អំ ណាចា ើ ផរែខទស ើ ផកូ ី ើ ី នខកែរ ទបំ ី ផត្ ខសថចពីអត្ត្ោល បានរត្ឹមខត្ទូលខយ៉នីេនឯង រួចកប់េនដល ់រត្ឹមមខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ចុះទកខដលហូ រ ី ឹ ួល ួល ខចញពីមាត្់ខដលហាខស្រសកខនាះ មានន័យដូចខមថច? គមានន័ យថា ខពលខដលគាត្់ធ្លលក់ខៅរងទុកក េ ុង ប ឺ អបាយភូមិខហើយ
ខទបា ថ យខរោយ ើ
ដូខចាះមានខត្ខស្រសកខៅកូននាគរែុសស្រសីឲ្យជួយគាត្់ខត្
ប៉ខុ ណា ត ះ ខដលសខមលងខស្រសក ខកត្ខចញព ត្ថ ប មិ ខរោះខហត្ុខត្កូន (ទំនញ ួ ើ ីទកច ឹ ិ ឈឺចាប់កុ ងអបាយភូ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-11-
ខរែត្ខេភជុ)ំ ដូខចាះទកគ ត្ំ ត្ថ ឹ ឺ ណាងឲ្យទកច ឹ ិ មាថយរាល ់រូប។ រូបខនះមិនរត្ឹមខត្កប់រត្ឹមមខហើយទូលខយ៉នី េនឯងប៉ ខុ ណា ត ះខទ ួល
គាប់ ឺ
រាាទសំ បូរថ្រពគុកខដរ។
ំក ុ ុ ងគុ ប ហារមួយ
រគបពីខលើក្ងមខទៀត្
ដូចអត្ទនយ ័ រូបទ៥ ី
ខដលខៅ
៧/.រូបភាពទ៧នាគកាំ ងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី រូបចមាលក់ខនះក ៏បានបងាាញពីយកសមួយ កំពង ុ ខលបនាគខៅដល ់ក
ខោះបីានាគខនះខឡើងខៅដល ់
កំពល ូ ខលើខហើយ (បា ំងខកលង ឬកាំងខកលង) ក ៏ខៅខត្ ាប់ខោសដខដល។ ខហត្ុអី វបានាដូខចាាះ? រាាទ ភាគខរចីនគឺ
ខកត្ខរោយខពលខដលពួ កគាត្់ាប់ ើ
ខោសរួចខៅខហើយ
(មាថយឪពុក)
ដូខចាាះខោះបា ី
អរយ្ម៌ ិ ងក ម ុងសម័ ប យអងគរ ខឡើងខៅដល ់កំពល ូ យ៉៉ ង ណាក ៏ខោយ
គរគាន់ ក្ត្ាគំនិត្របស់រពះខម៉មហា ឺ
នគរខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ខចញពីទ ី
ឃា ុំ ង ំ
(បិាចពស់) ខដលខលាកបានលួច មកជួយរុញគំនិត្កូននាគសម័យ
ខនាះ ឲ្យខៅដល ់កំពល ូ អរយ្ម៌ ិ ។ ខរោះរូបមនថដក ឹ នា ំ នគរសម័យខនាះ គរូឺ បមនថនាគខចញពីរូង
ខហត្ុខនះ
ខទបខ្វ ឲ្យកូ ននាគសម័យខនះ អាចខឡើងខៅដល ់កំពល ូ អចឆរយៈបាន ិ ក ៏ខរោះខត្ អចឆរា = អែសរា ខដល ើ ើ ាខមគំនិត្ បខងកត្ភាពអចឆ រយៈ ិ (ខកែរ) ។ ើ អែសរាឬអចឆរា (បា.សំ ) ស្រសថីមានសមផុរថាលស្រសស់ផរូ ផង ់ ឬស្រសថីមានមុេស្រសស់បរំ ពង
ស្រសថីសគ ួ ៌
ស្រសីអែសរ ស្រសីខទពអែសរ នាងអែសរ....អចឆរា (វចនានុរកមសខមថចជួនណាត្)។
ភាាចារកខៅនគររាជបានសរខសរថា ឹ ខបស ើ ិ នណាាមានាត្ខរោយខទៀត្ ិ
សូមឲ្យេបា ំ ញុ ន
ខកត្ាខកែ រ ខត្ខដ អី វ? ខដលពួកខគចង ់មកខកត្ាខកែ រ គខដ នកត្ញ្ដូ ើ ផរែខយ៉ជន៍ ើ ផបំ ើ ើ ម ី ើ ឺ ម ី ខពញកចចាកូ ិ
ិ និងកត្ខវទជូ ខោយពួកគាត្់បានលះបង ់មួយជវី ត្ ខហើយសុេ ី នចំខោះមាតាបតាមហានគរខនាះឯង ិ ចត្ថ ើ ផកូ ិ ធ្លលក់ខៅខាយទុកខេ ៅកបុងអបាយភូមិ ខរោះខហត្ុខត្ខដម ី នខកែររែុសស្រសី ខហើយពួកគាត្់ខត្ង មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-12-
នឹកសងឃមថា នឹងមានកូននាគណាមាបក់មកជួយគាត្់ាមិនខាន នូវខពលកំណត្់ខោសរបស់គាត្់រត្ូវ ឹ បញ្ចប់។ ខហើយរូបខរឿងោងខនះគាត្់ ំ បានឲ្យកូនខកែរសម័យអងគរឆ្នលក់ទក ុ ខៅរគប់រាាទ និងខៅខលើ ងមបាត្សធឹងភបគ ំ ខូ លន កាលាពន ថ្រពខទវតា និងខៅទា ំុ ញ ទមន ី ទ នដថ្ទៗខផសងៗខទៀត្ ខដលរូបេបា ិ ោន់បានដង ឹ នឹងខៅដល ់។
៨/.រូបភាពទរា ំ ឌបា ំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី ៨រគុ រូបភាពខនះ ខដរ
ក ៏មនេុ សពីរូបភាពមុនៗ ិ
គបានបងា ា ញពីយកស ឺ
បនាធប់មកគរគុ ឺ ឌ(ខសៀម)
ខាខលបនាគ ំ
ខដលខៅកបុងមាត្់
រគុឌ គេ ខហើយខៅខាងខរោមខជើងរគុឌ ឺ ននាគ ួល គមានកាលនាគមួ យគូ។ ឺ របស់សត្វរគុឌ
ខហើយរត្ខចៀក
ិ មានោក់រកវលមូ លមួយគូ
ិ ខដលរកវលខនះ មានខៅរត្ខចៀកយកសរូបទប ី ី ិ រកវលមូ ល
គគាត្់ ចង ់បងាាញរាប់ខយើងថា ឺ ខនះ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យបកសពួកយកស
របស់រគុឌបានខបងភាគាបួន
ខហើយថ្ដ ខដម ើ ផចាប់ ី
មាតាបិតាកុឲ្ ំ យខរេ ើ នរួ វខឡើងខៅ ី ួ ល ច ខោះបារត្ូ ដល ់ខាងខលើខហើយ
ក ៏ខៅាប់ខោសដខដល
ខហើយកាលរគុឌោក់មុ ដរាជ ក
រពហែញ្ដ
ខសឋចនគរមួយ។ រូបភាពោងខនះ ំ ខៅកបុងគមពីរ
ពុំបាននិយ៉យខរៀបរាប់ពីខរឿងនាគាប់ខោសខឡើយ
ស្រាវរាវនឹងយកគំនិត្ខគមកសិកា ិ ខៅវញ។
មរតមម ូននាគ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យ
ខហត្ុខត្ខយើងរែគល ់សិទ នឲ្យបរខទស
ទបំ ុ ខយើងខមលខរឿងរបស់ េន ី ផត្ ើ ួល
ខៅាខរឿងរបស់ាសនា
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-13-
៩/.រូបភាពទ៩ ី រូបបា ំងខកលង(មិនាគល ់រែភព) ខបខយ ើ ើ ងពិនិត្យរូបចមាលក់ខនះ
គាត្់បាន
បងាាញរាប់ខយើងថាបា ំងខកលងគមានន័ យថា ˝បា ំង˝ ឺ កុឲ្ ំ យខមើលខ
ើ មួយ ើ ញ ˝ខកលង˝ ឲ្យេុសពីសភាពខដម
ខទៀត្គាត្់បានរាប់ខយើងថា ខរឿងកបុងបា ំងខកលង គឺ ាខរឿងរបស់នាគ ខរោះត្ួបា ំងខកលង គានាគមួ យ ឺ គូកព ំ ង ុ ាប់ខោស
រត្ូវយកសខលប។
ខហើយខរឿង
ខដលមានកបុងបា ំងខកលងគាខរឿងរបស់ គាត្់ ឺ
ខហត្ុអី វ? ខរោះរូបខៅកបុងេននាគមួ យគូរត្ូវ ួល ខនាះ
ខរោះ ំ រុ កុង
បានឆ្នលក់ខរៀបរាប់នវូ រគប់សកមមភាពខផសងៗ ិ វវឌណន៍របស់ នគរនាគខនះ
ខៅតាមខពលខវលា
(មាត្ុភម ូ ិ) ខហើយបា ំងខកលងគមានខៅខល ឺ ើ ោវរ រគប់ រាាទបុរាណោងអស់ ំ
ខដលមានកបុងនគរ
បចចុែផនប ខហើយនឹងខៅកបុងរាាទ ខដលបរខទស ដខណឋើមយកខៅ
ោលពីអត្ត្ារបស់ រពះខម៉។ ី
ដូខចាះបរខទសអបកសិកាស្រាវរាវភាារូប (ភាាគំនិត្) ខគយល ់ថា រពះខម៉មហានគរខលាកមានរាាញណាស់ បានលាក់ខរឿងកបុងខបះដូងេន ួល
ទុកខៅកបុងងមោងអស់ ំ ខទបខគខរែី រាស់រាក់ខដម ើ ផជួ ើ ី លកូននាគ ខដលលងង ់ឲ្យោប់បំផ្ដលញ ឯការងម ោងខនះ។ ំ ឯការោងខនះខប ំ កុ ូ ខៅណាខឡើយ ើ ក្ំ ត្រត្ូវោប់បំផ្ដលញ រាប់រយឆ្នប ំខៅមុេខទៀត្ គពុ ឺ ំ ោន់េច ឲ្យខត្ខយើងខចះខងោរកា ំ ខយើងខមលសកយមុ នីខចត្យ ខៅពុទ នគយ៉ខដលាាារពះហសទ របស់រពះ ើ ិ បាទ្មាមខាកមកទល ់នឹងសពវថ្ងង
មានអាយុ
ាង២ោន់ឆ្នប ំខៅខហើយ
ខត្រត្ូវបានឈររត្ខដត្
បងាាញពិភពមនុសស ខទវតាឲ្យមកខ្វនមា ក រខគារពបូារគប់ៗគាប ខរោះខហត្ុអី វ? ចខមលើយមិត្ថអបកអាន ើ ខឆលើយខោយេនឯងចុ ះ។ ួល ខៅកបុងរូបបា ំងខកលងទ៩ខនះ ី
គាត្់បានបងាាញពីស្រសថី៧នាក់
ខដលស្រសថីមាបក់មានកាលនាគខបក
ាបី អងគុយបត្់ខជើង ខលើកថ្ដសំ ពះខៅាន់ខាងខរោម។ ខហើយាន់ខាងខលើបនាធប់ ក ៏មានស្រសថមា ី ន មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-14-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
កាលនាគខបកាបមា ី ប ក់ ខៅមាេងខទៀត្មានរូបបុរស និងរូបមនុសសដូចខៅពីខាងខរោយេ បង ចំក្ណក កណា ឋ លមានបលល ័ងកទខទមួយខដលរែកនាគ។
ខត្រូើ បខនះគាត្់ចង ់និយ៉យពីអវី?
ស្រសថោ ី ង៧នាក់ ំ មាន
កាលានាគកាលបី ខនាះគត្ំ ខដលមកខហកាលកបលមហារពហែ រាល ់ៗឆ្នប ំខនះ ឺ ណាងឲ្យខទព្តា ី ិ ឯង ខរោះរា ំពីរខសែើមួយសាថហ៍ ខហត្ុអី វបានាគាត្់ឆ្នលក់នាងោង៧ ំ ានាគកាល៣រួចខលើកថ្ដ សំ ពះ? បានាគាត្់ឆ្នលក់នាងនាគោងខនាះ ំ មានកាល៣ ខរោះបុរសស្រសឋា ី កូនខម៉ោងអស់ ំ ខកត្កប ើ ុង ំ ូងខឡើយកូននាគមានកាលខត្មួយខទ ចាប់ខផឋើមមានភរយ៉ា នគរនាគ ដប ិ វ មី នាគបំក្បកកាលា
ពីរ មានកូនបំក្បកកាលបី រហូ ត្ដល ់មានខៅរែុសស្រសី មុេរបរ រទពយសមផត្ថិ នាគរត្ូវបំក្បកកាល ោន់ខត្ខរចីន ទបំ ុ នាគខម៉នាគឪរត្ូវាប់នវូ កបុងកាលដ ៏ខរចីន ខដលពុំអាចខរេ ើ នរួ ី ផត្ ួ ល ចខឡើយ ខហើយ នាគពិត្រាកដ
គមានកាលខត្មួ យខទ។ ឺ
ចំក្ណកឯថ្ដខលើកសំ ពះគឺ
បួងសួងសុំឲ្យខម៉ឆ្នប់រច ួ ផុត្
ពីបាបកមម ខត្កមមខនះពុំខមនរួចបានខោយោរបួងសួងខឡើយ លុះរតាខត្មានកូននាគណាមាបក់ សែរ័ គ ចូលខៅកបុងរទូងរពះខម៉ខដម ឲ្យរួច។ ើ ផខប ី កគាត្់ ើ
អាង៌កបា ំ ំងខនះមានខៅកបុងោកយកូនខា
និងខមខា
ខមខាអាចរខបើកបាន លុះរតាខត្កូនចូលខៅខបើកខៅកបុងរទូងខម៉ ដូខចាះខទបអប កនគរខៅថា ខមខា ើ និងកូនខា ពុំខមនខៅបាខាខឡើយ ខនះារែាាបណា ឋ ំរពះខម៉មហានគរ។ ថាបក់ទ២ក ៏មិនេុសពី ី
អត្ទនយ ័ ថាបក់ទ១ខឡ ត ះ ខហើយ ី ើ យ រគាន់ខត្អបកខៅាន់ទ២ខាងខល ី ើ ខៅខកៀកនឹងបលល ័ងកទខទខត្ប៉ខុ ណា រែាាកំបា ំងបលល ័ងកទខទខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគមួយ និងភាគពីររួចខហើយ (បាយ៉ ង ់ខោរ)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-15-
១០/.រូបភាពទ១០រូ បខៅខលសសរ (ផលូវចូលរាាទបនាធយសខរម) ី ើ ខៅកបុងរូបភាពខនះ បងាាញពីអចឆរា
ខដលមានោក់កាំងមកុដកំពល ូ បី េ ុំ នខោយនាគបួ ន ួល
ដូចាខបះដូងផ្ដកប់ សត្វរត្កួត្
រត្ូវ
ខហើយមានរាង អត្ទនយ ័ គដូ ឺ ចា
រត្ូវយកកនធុយមកចងកេន ួល
ឯង យ៉៉ ងដូខចាាះ ខត្ខោយារខហត្ុ អី ? វ ើ រពះខម៉នាគ
ខហត្ុខត្ចង ់ឲ្យកូននាគ
សម័យខរោយៗ ភាព
រស់ខៅខោយខមាទន
កបុងខករមរត្ករបស់េន ួល
តា ំងេនាខមាខម៉ ួល
គាត្់បាន
ទបំ ុ បានរត្ឹមខត្ ី ផត្
ាប់ កបុងចំណងរា ំរែោរ គរូឺ ប ខវទនា
ិ ដ ណ ខោយោររែោន់ សញ្ញ ដ សងាេរ វញ្ញ មា ំថា ាភរយ៉ ិ ាវមី កូនខកែររែុសស្រសី ទូោងនគរ ំ
ខដលាពូជពងសរបស់គាត្់។
ទបំ ុ បានរត្ឹមខត្ាប់ផង ុ ី ផត្ ភូមិក្ដលាទទុ ី កេ
ខរោះខហត្ុខត្ខសចកឋរែោន់ ថា ី
ាសត្វ
បុគល គ ែផញ្ដ ត្ថខាះ។ ិ
ាបុគល គ
ាត្ួេន ួល
កបុងអបាយ
តាមពិត្គា ឺ
១១/.រូបភាពទ១១ (ខៅរាាទបនាធយស្រសី) ី កបុងរូបភាពខនះ
បានបងាាញពីស្រសថីមាបក់ោក់មកុដរាជយ
បា ំងេនខៅកប ួល ុងថ្រពកាច់
បងាាញខចញខៅខោះខលៀនខចញមកខរៅតាមចខនាលះកាច់ ខដម ើ ផឲ្យខយ ី ើ ងាគល ់ថាាស្រសថី។
ខដល ចំក្ណក
ឯថ្ដោងព ំ ីរខលើកលាបងាាញពីបាត្ថ្ដ គគាត្់ ចង ់ពនយល ់រាប់ខយើងថា ឈប់នាគា ំ ប ខមើលខរឿងេ បងថ្ដដូច ឺ ពីមុនខទៀត្ ខបើខមើលេ បងថ្ដគពុ ំ ខកត្ខចញព ំ ឺ ំាគល ់គាត្់ខឡើយ ខរោះមរត្កខម៉ោងអស់ ើ ី បាត្ថ្ដោងគូ របស់ខម៉ខនះ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-16-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ដូចាកបុងទំនាយខដលចាស់ៗនិយ៉យត្ៗគាបថា រកាាោន ច្ផ្ដកប់ចាន មុរខឆកល ូ ោកយទំនាយខនះ ពីមុនេព ំុ ញ ំបា ុ នយល ់ន័យខឡើយ
ខពលខដលេស្រំុ ញ ាវរាវអាង៌កបា ំ ំងរពះខម៉មហានគរ
ខទបេ យ ំុ ញ ល ់ ើ
រែាាទំនាយខនះ ខដលមានជខរៅពុំនឹកាែនដល ់។ ោកយរោាោនគមានន័ យថា ាោនាាម ឺ ចាស់របស់គាត្់ ខត្មកដល ់ឆ្នប ំរោរត្ូវាោន ខបរាាពុំរច ួ ខរោះរោរត្ូវខោង (រោខោង ខមើល ោរពនយល ់ភាគមុន)។ ោកយច្ផ្ដកប់ចានមានន័យថា ចានខយើងអាចដង ឹ រែភពនា ំចូលរបស់វាបាន លុះ រតាខត្ផ្ដកប់ ខរោះខហត្ុអី វ? រគប់ចានត្ូច្ំ ខត្ងខត្មានសញ្ញ ដ សមាគល ់រែខទសខដលផលិត្ខៅបាត្ ចាន ខយើងអាចាគល ់រែភពរបស់វា លុះរតាខត្ខមលបាត្ ដូចាកបុងរែាារូបខនះ មនេុ សពីខមលបាត្ ើ ិ ើ
ចានខឡើយ គខម ខៅកបុងសម័យពុទ នោល រពះអងគខត្ងសខមឋង្ម៌ខរាសបរស័ ិ ទ ខហើយ ឺ លបាត្ថ្ដ។ ើ បរស័ ិ ទោងខនាះ ំ រពះអងគ
ខពលាឋប់្ម៌រច ួ យល ់ពីអត្ទនយ ័ ្ម៌ខត្ងខត្ភាលត្មាត្់ឧោនថា
្ម៌រពះអងគសខមឋងដូចាខគរត្ឡប់ររបស់ផ្ដកប់ឲ្យផ្ដងរខឡើង
អាចរយណាស់
ដូចាខគដុត្រែទបបំ ភកប លឺ ុងទ ី ី
ងងត្...។ល។ យ៉៉ ងណាមិញ រូបភាពខនះ គាត្់ក ៏ចង ់បងាាញកូននាគរែុសស្រសី ឲ្យយល ់ពីខរឿងពិត្របស់ ឹ គាត្់ ខដលបានបិទបា ំងកបុងថ្រពគឺ អត្ត្ោលដ ៏យូរលង ់ណាស់មកខហើយ ឲ្យមកខ ី
ើ ញខរឿងពិត្របស់
គាត្់ដច ូ ាខគផ្ដងរបាត្ថ្ដខដលធ្លលប់ខត្ផ្ដកប់ឲ្យផ្ដងរខឡើងយ៉៉ងដូខចាាះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-17-
សរុបខសចកឋមក រែាាកបុងរូបខនះ គាត្់ចង ់ឲ្យខយើងខមើលខរឿងរាវ៉ របស់គាត្់ ខៅខលើបាត្ថ្ដោង ំ ី
គូ ខដលេំរែឹងលាខចញពីថ្រពកាច់ ឲ្យបានខ ឈប់នា ំគាបខមើលេ បងថ្ដត្ខៅខទៀត្។
ងព ំ ីរបស់គាត្់ ខហើយ ើ ញរកខៅពិត្ខៅកបងបាត្ថ្ដោ ុ
១២/.រូបភាពទ១២រូ បខផថរ (មិនាគល ់រែភព) ី
កបុងរូបភាពខផឋរខនះ អត្ទនយ ័ របស់រប ូ ក ៏មិនសូវេុសពីរូបខផឋរមុនខឡើយ រគាន់ក្ត្កបុងខផឋរខនះមាន
បខនទមរូបឥសី
អងគុយកបុងរទនុងេ បងនាគ
ខដលខយើងពុំធ្លលប់បានខ
ើញពីមុន។
កបុងរូបខនះមានរគុឌ
កំពង ុ ចាប់នាគពីរ ខដលនាគោងព ំ ីរពុំមានេនព នរបស់ យកស (មករ) ខរោះត្ួេនព ិត្ខឡើយ គាេ ឺ ិត្របស់ ួល ួល ួល គាត្់បានបាត្់រប ូ រាងខៅខហើយ
សូមផក្ត្រទនុ ងនាគខាងខលើក ៏ាេនរបស់ យកសខដរ។ ី ួល
ខៅខាងខរោម
កាលនាគោងសងខាង ំ មានទំផ្ដកឈូក និងមានសត្វខតាមាេងមួយ កំពង ុ ខរាងខលើកកាលនាគខឡើង ខត្ទំ ំ ីរាអបកខគារពរពះពុទ ន ើ ផ្ដកឈូកមានន័យដូចខមឋច? ទំផ្ដកឈូកខដលរទនាគ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យនាគោងព ាសនា ខរោះផ្ដកឈូក ត្ំណាងឲ្យរពះពុទ នាសនា។ រពះសមាមសមពុទ ន រទង ់រតាស់សំក្ដងថា សត្វ ខដលកំពង ុ សទិត្កបុងភពបី គោមភព រូបភព និងអរូបភព ខរែៀបរែដូចនឹងផ្ដកឈូកខដលដុះកបុងជល ឺ
ាទនោងបួ ំ នពួក។ ផ្ដកឈូកទមួ គ ខដលខទបដុ ះខចញពីភក់ ផ្ដកឈូកទព ី យ ខរែៀបដូចបុគល ើ ី ីរ ខរែៀបដូច បុគល គ ខដលដុះខចញពីភក់
ខហើយខដលខៅកបុងទក ឹ
ផ្ដកឈូកទប ចបុគល គ ខដលដុះផុត្ពីទក ី ខរែៀបដូ ី ឹ
ផ្ដកឈូកទបួ គ ខដលដុះផុត្ពីទកខហ ិ ចា ំងមករែុងនឹងរក។ ើ ី ន ខរែៀបដូចបុគល ឹ ើ យរងចា ំងរពះខសងសូរយ៉ ដូខចាះខទបរពះសមា ម សមពុទ នរគប់ៗរពះអងគខដលបានរតាស់ដង ប ខត្ង ឹ ដូចាអមាលេាច់កុ ងមហាាគរ ើ មានពុទ នកចច ិ រា ំយ៉៉ ង
រពឹករពះអងគនិមនថបិណឍបាត្
រពលប់រទង ់ផឋល ់ឱវាទចំខោះពួកភកេ ិ ុសងឃ មរតមម ូននាគ
ថ្ងងរខសៀលរទង ់សខមឋង្ម៌ខរាសពុទ នបរស័ ិ ទ
អារធ្លត្រទង ់ខោះស្រាយរែាាពួកខទវតា
ជិត្ភលរទង ់ ឺ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ពិចារណាខមើលនិសស័យសត្វ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-18ខដលគួររតាស់ដង ឹ
និងមិនគួររតាស់ដង ឹ ។
ខហត្ុខនះខហើយខទប ើ
រពះខម៉មហានគរខលាកបានយករចនាប័ទ ម = រត្បកផ្ដកឈូកខនះ មករែត្ា ើ ផី ិ ទ នទុករគប់រាាទ ខដម ទុការែាាឲ្យកូននាគសម័យខរោយខមលរួ ចរត្ិះរះគ ិ ត្ព ើ ិ ិចារណា
ខនះាអាង៌កំបា ំងរបស់រពះខម៉
មហានគររចនាប័ទ ម = (សំ ) កាច់រត្បកឈូក (វចនានុរកមសខមឋចរពះសងឃរាជ ជួន ណាត្)។ ចំក្ណក ឯសត្វខតាពីរ ត្ំណាងឲ្យទរកុ ី ងមួយខដលនឹងខកត្ខឡ ើ ើ ងខៅអនាគត្ គទ ឺ រកុ ី ងខដលមានរូបសំ ណាកខតា ពីខនាះឯង ប៉ខុ នឋកុងរូ ប បភាពខនះ ពុំោន់មានកូនខកែរណាមួយអាចមកាន់ខលកាលយកស និងាន់ខលើ ើ រគុឌបាន ខទបខតាោ ងព ំ ីរ ពុំអាចមានកមាល ំងខលើកខរឿងរពះខម៉នាគរួចខឡើយ ខរោះនាគោងព ំ ីរាប់ ើ
ំុ
ិ ខដលេបា ខៅកបុងអំ ណាចយកស រគុឌ គរមបងម និងសត្វករវក ំុ ញ នពនយល ់កបុងរូបភាពទមួ ី យរួចខហើយ។ ខៅខាងខលើរទនុងនាគមានរូបឥសីមួយគូ កំពង ុ អងគុយខពនខភានខលើផ្ដកឈូក ថ្ដខលើកសំ ពះ ចំក្ណក ឯខៅកឥសី មានោក់ខេសអងាកសរមាប់ ំ ខ្វសមា្ ំ ីរត្ំណាងឲ្យអវី? ឥសីទមួ ើ ិ ខត្ឥស ើ ី ោងព ី យគត្ំ ឺ ណាង ឲ្យឥសីកមពុ រពះខថាង
ខៅណឍិន
ហ៊ុនខទៀន....។ល។
ខដលគាត្់ាាវមរបស់ រពះនាងនាគពីអត្ត្ ី ី
ខហើយគាត្់ាប់ខោសដូចរពះខម៉មហានគរខដរ រគាន់ក្ត្គាត្់ខៅខរៅ ខគឆ្នលក់រប ូ គាត្់អងគុយខៅខលើរទនុងនាគ បានន័យថា គាត្់ខៅខរៅ
ខុំ ត្ប៉ខុ ណា ត ះ ដូខចាះខហើយខទប ើ ំ ុ (ពយួរខោស)។ ចំក្ណកឥសីទព ី ីរ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យពូជឥសីខាងខរោយគឺ ˝កូន˝ ខរោះសម័យខរោយ គកូ ឺ នខកែររគប់ជំនាន់ខដលបានទទួល មរត្កឥសីពីអត្ត្ោល គត្ំ រសបនថគាប ឹ នា ំនគរសម័យខរោយៗ គាបុ ី ឺ ណាងឲ្យឥសីកមពុ ខរោះអបកដក ឺ ខគពុំបានដង ឹ ពីខរឿងរពះខម និងរពះខម៉ពីអត្ត្ោលខទៀត្ខឡ ី ើ យ។ រូបនាគខដលាប់ខោសមានកាល
បខនាះ មួយត្ំណាងមាឋយ ពីរត្ំណាងឪពុក បត្ំ ំ ីរអាចខៅ ី ី ណាងឲ្យកូន ខហត្ុអី វ បានាឥសីោងព ខរៅ
បា ុំ ន? ខរោះស្រសថខី ដលាភរយ៉ឬខម៉ ិ ខហត្ុខត្នគរេន ួ ល កូនេន ួ ល កបុងនាមាខម៉ (សករតា ំងខម៉) គាត្់
សុេចត្ថ ិ យកអខរមកខោសពីរខងមខទៀត្ របស់ាវមី និងកូន មកទទួលខរកខត្មាបក់ឯង។ ខោយគាត្់ យល ់ថា ខបាប់ ខោសោងអស់ ំ គាប គគា ើ ឺ ម នអបកណាខៅខាងខរៅ
ស ុំ រាត្ិ ខដម ើ ផជួ ី យគាបខឡើយ ដូខចាះ
ខហើយខទបគាត្់ ទទួលអខរមកោងព ំ ីរខងមខទៀត្ រួមោងខោសរបស់ ំ គាត្់មយ ួ ផង ខទបរួ ើ ើ មាបី (ខមល ើ ខាបាន់ រប ូ ទមួ ូ គាត្់ខៅខាងខលើ ប៉ខុ នឋខៅ ី ី យ)។ ខៅលានរពះគមលង ់ខសឋចគមលង ់ (រពះខថាង) ខគឆ្នលក់រប ទសោ ងបួ ំ ន ិ ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ
មានអបកឈរយ៉មគាត្់រគប់ទស ិ
ខត្សពវថ្ងងរប ូ ោងបួ ំ នទសខនាះ ិ
ឯរូបខាងខលើមនដ ង ឹ ខៅដល ់ទណាខឡ ិ ី ើយ
នូវសល ់ខត្ខជើងទំរ
ខនះបានបងាាញឲ្យខយើងដង ឹ ថា
គាត្់នវូ ពយួរ
ខោសខៅខឡើយ។ បញ្ញ ដ សាត្ករបស់ខកែរ ក ៏បានពនយល ់ពីោរសរាត្របស់ ខោ្សត្វ ខដម ើ ផបំ ិ ិ ី ខពញ បារមី ខហត្ុអី វបានាខរឿងខៅកបុងបញ្ញ ដ សាត្កេុសពីខរឿងកបុងាត្កគមពររពះថ្រត្ប ី ីត្ក ខរោះខរឿង មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
កបុងបញ្ញ ដ សាត្ក
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-19-
និងាត្កនានា
ាខរឿងសរាត្របស់ អបកោងព ំ ីរ ិ
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខហើយ
ខាងខលើ ខហើយអបករាជញជំនាន់ខនាះ គាត្់បានលាក់ខរឿងគាត្់កុងខស្រាមរពះពុ ប ទ នាសនា។ ឥសីោងព ំ ីរ ខនះខទៀត្ខាត្
រលងអត្ទ ំ ភាពពីមួយកំខណើត្ខៅមួយកំខណើត្
គស្រសថ ា ី រពះខម៉ខនះខហើយ ឺ
(បិាច
ពស់) ខដលបានមកភាជប់ខរឿងឲ្យដង ួ ពីខោស។ កបុង ឹ ត្ាប់គាបខឡើង ទរមា ំដល ់ខពលខដលរត្ូវកំណត្់រច ភាគមួយ និងភាគពីរមុន េព ំុ ញ ំបា ុ នបងាាញ ពីាវមី ឬឪពុករួមោងកូ ំ នខនះខឡើយ ខរោះពួកគាត្់កព ំ ង ុ
ខៅពយួរខោសខាងខលើស្រាប់ ដូចខនះេបា ត ះ ុំ ញ នពនយល ់បកស្រាយខត្ខរឿងរបស់មាតាមហានគរខត្ប៉ខុ ណា
ខដលសុេចត្ថ ំ ីរ មករទទូលខត្ឯង ខនះាខហត្ុខដលេព ំុ ញ ំបា ុ នពនយល ់កបុងភាគ ិ យកទមងនខ់ ោសអបកោងព មុនៗ។
សរុបខសចកឋមក ី បខនទមឥសីពីររូប
ភាារូបកបុងខផថរខនះក ៏មិនេុសពីន័យខផឋរមុនៗខឡើយ
រគាន់ក្ត្គាត្់បាន
ខដលេរំុ ញ ត្ូវបកស្រាយពនយល ់ខោយសខងេបខៅកបងរូ ុ បភាពខនះ
សរមាប់កន ូ នាគរែុសស្រសីពិចារណាខឈវងយល ់ មកាខរឿងរបស់រពះខម៉
រគាន់ទក ុ ាទុន
ឈប់យល ់រចឡំ ថាាខរឿង
ខៅកបុងាសនាខទៀត្។
១៣/.រូបភាពទ១៣រូ បនាគកាល៥ខល៧ាប់ ខោសរត្ឹមក (លានរពះគំលង)់ ី ើ រូបភាពកាលនាគពីរាន់ខនះ ត្ំណាងឲ្យនាគាប់ខោស
កបុងទ ី
លា ុំ នរពះ
គមលង ់ ខរោះនាគខដលសទិត្កបុងទខនះ មានខត្ ី កាលេនរត្ូ វកប់ខៅកបុងដ ី ួល និងភក់ខនះ
ឬភក់
ខដលដ ី
សពវថ្ងងបានរងោ ឹ ល យខៅាងម
(ងមភក់ ឬភក់ង)ម ។ កបុងសកមមភាពរូបភាពខនះ មានកាលនាគពីរាន់
កាលខាងខរោម
មាន៧ កាលខាងខលើមាន៥។ កខនលងេ លះកាល ខាងខរោម៩ និងកាលខាងខលើ៥ ខហើយនាគ ោងខនាះ ំ
គប ើ ឺ ិទមាត្់សរងួមរួចខងយខៅខល ើ
ខស្រសកខៅកូនឲ្យជួយ
មរតមម ូននាគ
ខរោះទលានខនះគ ា ី ឺ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
គុក
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-20-
វាេុសពីនាគខៅកំពង ុ កឋី
ិ ខៅពីខលើនាគកាល៥វញ
ខដលនាគកាល៩
ខត្អត្ទ នយ ័ ើ
នាគកាល៥ខលើ៧ខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? េបា ំុ ញ នបកស្រាយពនយល ់ខោយរត្ួសៗ រួចមកខហើយកបុងអាង៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំរពះខម៉មហានគរភាគ១ និយ៉យខត្ពីអាង៌កបា ំ ំងរបស់សត្វនាគ
ភាគ២
រហូ ត្មកដល ់ភាគ៣ខនះ
ានិមត្ថ ូ ត្ំណាងឲ្យមាតានាគ ិ រប
ខរោះខហត្ុខត្ខសចកឋរែោន់ មា ំកបុងបញ្ចេនន ី
(េនន៥)
គរូឺ ប
គឺ
ខដលគាត្់រត្ូវាប់ខោស
ខវទនា សញ្ញ ដ
សងាេរ
ិ ដ ណ។ និងវញ្ញ
ខោយសនមត្ថា ់ ាេន ង៥ ំ ើ ួ ល ថាាាវមី បុរតា បុរត្ី កូនខកែររែុសស្រសី ថាាញាត្ិ ខហត្ុខនះខទបកាលោ (ត្ំណាងបញ្ចេនន)
មានកមាលង ំ អាចរត្ួត្សងកត្ខ់ ៅខលើកាល៧បាន
ខោយកាល៧ខនះត្ំណាងឲ្យ
មួយសាឋហ៍។ ដូខចាះពីមួយសាឋហ៍ ខៅមួយសាឋហ៍ រត្ូវបញ្ចេននសងកត្ា ់ ប់ ពុំអាចខរេ ើ នរួ ួ ល ចខឡើយ ខហើយេននខនាះ រត្ូវាប់កុ ង ប
ំ ុ (អបាយភូម)ិ ខនាះខដរ ខរោះបុងជ ុ ន ជ រគប់រប ូ ខដលគាមនសីលករមនឹងរួច
ពីអបាយភូមបានណាស់ ។ ខៅពីខាងខលើកាលនាគ សងាេងកាលនាគ មានពលខសនាយកសាខរចីន ិ ខៅយ៉មោរោរោងខាងខរោមព ំ ំ េ ង ោងខាងខល ំ នាគ (បិាចពស់) ខរ ើ ីចំខហៀងោងសងា ើ មនឲ្យរពះខម៉ ិ េនខចញព ីភក់ងខម នះរួចខឡើយ (ខនះាអាង៌កំបា ំងភាារូបកបុងលានរពះគមលង ់ទ១)។ ី ួល
១៤/.រូបភាពទ១៤រូ បនាគកាល៥ខល៩ ី ើ (លានរពះគមលង)់
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
កបុងរូបភាពខនះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-21-
នាគមានកាល៥
ខៅពីខលើនាគកាល៩
ខហើយកាលនាគោង១៤សុ ំ ទ នខត្
សរងួមខងយកាលខៅខល ើ ើ ដូចគាប ខរោះដូនតាខកែរគាត្់ករមឆ្នលក់នាគសរងួមណាស់ នាគសរងួមមាន ខត្នាគពីរខបបប៉ខុ ណា ត ះ ទមួ ី យគនាគមានស ឺ ី ល ទព ី ីរគនាគខដលាប់ ឺ
ំ ឃា ុ ំង។ កាលនាគខដលសទិត្
កបុងទលានខនះោ ងអស់ ំ ខងយកាលខៅខល ំ ឹងគត្ថា ខពលណាហា៎ ខទបកូ ននាគខគខមល ើ ី ើ ខហើយរព ិ ើ ើ ខ
ជ ំងកបុងទ ី ឹ ខរឿងេន ើ ញរួចដង ើ ួ ល ខបជញ្ញ
ាជញ្ញ ជ ំង
ំ ខុ នះេ ពស់មងៗ ្ឹ ល ខត្អាតា ម អញខស្រសកខៅកូនខ្វខមឋ ើ ើ ចឮ ខោះបី
ំ ខុ ៅាប់នឹងផលូវងបល ់ក ៏ខោយ ពួកខគក ៏ពុំអាចខមើលខ
ំ ូរទក ើ ញខដរ មានខត្ខៅស៊រូ ោបងា ឹ
ខភាករងចា ំ លុះដល ់បាបកមមឲ្យផលអស់ (ទំនញ ួ ខរែត្)។ ចំក្ណកឆ្នម ំក្ដលយ៉មគាត្់គមានបួ នាន់ ឺ ខាងខរោម កណា ឋ ល និងខលើ ខបើខយើងខមើលសកមមភាពអបកយ៉មោងខនាះរពះខម៉ ំ មហានគរខលាកពុំ អាចលួចខចញមកខាងខរៅបានខទៀត្ខឡើយ
ខរោះភាារូបកបុងទខនះ ី
បានរាប់ខយើងាកូននាគ
សម័យខាងខរោយថា បិាចពស់ក្ដលចនជ យចងអុលផលូវ ីវតាោវន់និយ៉យខនាះ មនអាចខចញមកជួ ិ ិ
រាប់កុងោរដ ប ក ខចញមកខមឋចរួច ខបើគាត្់ខៅសល ់ក្ត្កាល ខហើយអបក ឹ នា ំនគរបានខទៀត្ខទ ខត្គាត្់ ើ ចា ំយ៉មគាត្់ខរចីនមលុឹងៗខនាះ? ចខមលើយសូមកូននាគរែុសស្រសីខមើលខរឿងកបុងរូបទលានខនះ និងរូបោង ំ ី ១៣ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយខនាះផង
ខយើងនឹងយល ់ចាស់ពីអាង៌កបា ំ ំងខោសរបស់គាត្់ាពុំ
ខាន។
១៥/.រូបភាពទ១៥រូ បនាគកាល៩ពីខលើកាល៥ (ាពនកំពង ុ កឋ)ី ី អត្ទនយ ័ រូបខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគមុន េ លះៗខហើយ ខាលចខរកងពុំសវូ ចាស់ ដូខចាះេរំុ ញ ត្ូវបក
ស្រាយពនយល ់
បខនទមខទៀត្
ខដម ខត្ងាយយល ់ ើ ផឲ្យោន់ ី
ចំខោះភាាគំនិត្
ខដលបានបងកបខ់ ៅ
ិ េុសពីនាគកបងលានរពះ កបុងរូបខនះ។ ខហត្ុអី វបានានាគ កំពង ុ កឋខនះ នាគកាល៩ខៅពីខលើ៥ខៅវញ ី ុ
គមលង ់ អាង៌កបា ំ ំងរែាារូបខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា ាពនកំពង ុ កឋខនះ សទិត្ខៅខលើសធឹងជីក្រកង េ ំុ ញ ី បានពនយល ់រួចខហើយ កបុងភាគមុន ចំក្ណករូបនាគ ខលើាពនខនះ គាមនកនធុយខទ គកាលនាគរួ មេន ឺ ួល ខត្មួយ (នាគព័ន)ន
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-22-
សងខាង ខហើយខៅខរោម កាលនាគ ពីរាន់ ោងកាល១៤ខនះ ំ មានខៅ សល ់ាាមរូបស្រសថីមាបក់ ខរោម
ឈររទពីខាង
ត្ំណាងឲ្យនាគខាងខលើ
គឺ
រពះខម៉នាគ (មាតាមហានគរ)។ នាគ កាល៩ខនះ
ខៅខលើទរមផ្ដកឈូក
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ ពីន័យផ្ដក ឈូក ខត្កាល៩ត្ំ ណាងអវី? កាល៩ ើ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យខលាកុត្រថ ្ម៌ ផលបួន
និងនិោវនមួយ
គមគគ បួន ឺ ខដលខ្វឲ្យ ើ
ផ្ដកឈូក គបញ្ញ ដ ខនះ អាចរករួ ើ ច ខរោះ ឺ អំ ណាចថ្នគុណ្ម៌របស់ពក ួ គាត្់ ទ ី បំផត្ ុ ផ្ដកឈូក
ខដលាទរមដ ៏្ំខនះ
និងអាចរករួ ើ ចខៅចុងបញ្ចប់ កបុងខរឿង អាង៌កបា ំ ំងខនះ។
ត្ំណាងឲ្យបញ្ចកេនន
ចំក្ណកឯកាល៥
ខដលេននខនះពុំ
អាចខឡើងខៅសងកត្ខ់ ល៩ ើ
បានខទៀត្
ិ ខឡើយ ខៅខពលណាខដលវបសសនាកមម ោឌន ខកត្ផុ លផុសខឡើង។ ខនះារែាាខដលកាលនាគកំពង ុ ើ
ិ កឋី និងកាលនាគលានរពះគមលង ់ សទិត្កបុងទសបញ្រ្ ញ្ញ ច សគាបខនាះ បញ្ញ ដ កបុងទទុ េ ំអា ុ ចមាន វបសសនា ិ ី កព ខកត្ខឡ ុ កឋី គខចញផុ ត្ពីទ ី ើ ើ ងខឡើយ ខនះារកិត្រកម្មមាត្។ ិ នាគកំពង ឺ
ខុំ ហើយ លូនវាបនឋិចមឋងៗ
ខចញពីកឋី ខដលមានជីក្រកងខៅខាងខរោមខនាះ (សធឹងជីក្រកង) ជួយខរាងរពះខម៉នាគឲ្យខឡើងមកខាង ខលើ រហូ ត្បានរួចផុត្ពីអំ ណាច
មរតមម ូននាគ
ំ រុ បស់យកស (ពនយល ់រួចខហើយកបុងភាគមុន)។
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-23-
១៦/.រូបភាពទ១៦រូ បរគុឌចាប់ាន់នាគ (ខៅជញ្ញជ ំងខាងខរៅលានជល ់ដរំ )ើ ី
កបុងសកមមភាពរូបខនះ
បានបងាាញពីរគុឌមួយ
ខដលមានមាឌ្ំ
កំពង ុ ខត្ឈរខរជងថ្ដចាប់
កនធុយនាគសងាេង រឯខជ ើ ឋ លកាលពីសងាេង ើងខាងខរោម ាន់រត្ង ់កេននាគប ី កាលមួយខៅកណា ួល ហាក់បដូ ំ ខរ ី ចាខាលចនាគោងប ី ើបរមះរួចពីអំ ណាចេន។ ួល
ចំក្ណកខៅខលើកាលនាគសងាេង
ពីខាង
ខរោយ មានកាលយកសកំពង ុ ខាកាច់ ំ និមិត្ថរប ូ េននាគ ខបើខយើងមិនដង ឹ ខមើលខៅដូចាកាច់សរមាប់ ួល លមអ តាមពិត្និមិត្ថរប ូ យកសខដលាមាចស់ខពៀរ ខដលកំពង ុ ខញញខ្ែញខាកាច់ ំ ខដលរគបកាលនាគ។
សរុបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ កបុងរូបទ១៦ ក ៏មិនេុសពីរូបមុនៗខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ ខរោះពួកគាត្់ ី ី ឆ្នលក់រប ូ ភាពដខដលៗខនះ
គាត្់ភយ ័ ខាលចកូននាគសម័យខាងខរោយពុំចាប់អារមមណ៍ខមល ើ
រួចឆងល ់
ខហើយពិចារណាខសវងយល ់ខលើសិលាចារករូ ឹ បខរឿងាវតាោងខនាះ។ ំ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-24-
១៧/.រូបភាពទ១៧រគុ ឌខៅខកងខខាលងោវរ (ខៅជញ្ញជ ំងខាងខរៅរាាទបនាធយកឋ)ី ី រូបរគុឌខខាលងោវរខនះ
អត្ទនយ ័ របស់វាក ៏មនេុ សពី ិ
រូបមុនខដរ រគាន់ខត្រូបភាពកាលនាគខៅខរោមខជើងរគុឌ ខយើងអាចខមើលខ
ើ ញចាស់ាង ខហើយរូបខខាលងោវរខនះ
បានបងាាញពីអបកោន់កនធុយនាគ
គស្រសឋ មា ី ប ក់ខៅចខនាលះ ឺ
កាលរពហែខាងខលើ ខត្ខខាលងោវរខនះ រូបខៅខាងខលើខមល ើ ពុំសវូ ខ
ើ ញខឡើយ
េន ំុ ញ ឹងយករូបភាព
ខខាលងោវររាាទ
ិ តារពហែមកពនយល ់វញ ខរោះខៅមានរូបភាពចាស់ាង រគាន់នឹងខមើលខ
ើ ញអាចពនយល ់បកស្រាយបាន។
១៨/.រូបភាពទ១៨រូ បខខាលងោវររាាទ (តារពហែខមលព ើ ី ចំខហៀង) ី រូបខខាលងោវររាាទតារពហែខនះ រគុឌខៅខាងរជុងោវរ ោងប ំ ី
កំពង ុ ាន់េននាគ ួល
ខៅខាងខរោមខជើងខនាះ
សល ់ខត្ថ្ដរគុឌខត្ប៉ខុ ណា ត ះ
គខៅ ឺ
រឯេ ើ នរគុ ឌ ួល
បានបំផ្ដលញាលកាាម អស់ខហើយ ខត្ក ៏ ខយើងអាចខៅខមើលយល ់បានខដរ ខោយ ខយើងយករូបខនះ
ខៅខរែៀបខ្ៀប
ខខាលងោវរបនាធយកឋី រាាទដ ៏ថ្ទៗខទៀត្
ឬបនាធយឆ្នមរ
និង និង
ខដលខៅសល ់អាច
ខមលយល ់បាន។ ើ ខត្កាលនាគ ខដលរគុឌកំពង ុ ាន់ ើ ខនាះកនធុយទ៣ខៅឯណា? ី
ខបខយ ើ ើង
រពហែោងសងា ំ េ ងថ្នរូបខនះ
ខយើងនឹង
រកខឡកខមលខៅខល ើ ើ
មរតមម ូននាគ
ចខនាលះរត្ខចៀក
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ខ ខ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-25-
ំ ីរោន់កនធុយនាគ ខយើងខមើល ើ ញរូបស្រសឋីមាបក់ឈរ ខដលកាលមានោក់កាំងដូចអែសរា ថ្ដោងព ើ ញខត្រទនុងេ បងនាគ
ទមាលក់េនចុ ះមកខរោម ួល
រឯកាលនាគ ើ
គខៅខរោមខជ ើងរគុឌខាងខរោម។ ឺ
អត្ទនយ ័ ោងខនះ ំ េបា ំុ ញ នពនយល ់តា ំងពីរូបភាពទមួ មហានគរខលាកខៅដល ់កំពល ូ ី យមកខមល៉ះ គរពះខម៉ ឺ រពហែ ខៅខហើយ
ទបំ ុ គាត្់ទមាលក់កាលចុះមកខរោម ី ផត្
ខរោះខហត្ុខត្ខ្វារពហែ ឲ្យកូនរែុសស្រសី ើ
ិ (វហារ្ម៌ ) សុេចត្ថ កុ ងភក់ ប តា ំងពីភក់ខៅទន់ រហូ ត្ដល ់ភក់រងោ ឹ ល យាងម (ងមភក់)។ ិ ឲ្យរគុឌាន់េនកប់ ួល
ិ ខហត្ុខនះខហើយបានាសម័យខរោយាទបត្យកមម សំ ណង ់រាាទ រពះវហារ រាជវាង....ខត្ង ំ ំ ូល ខ្វនាគសំ ខត្ខ្វបនថ គាបនូវកាលនាគអមកាំងខកលង ខហាាង ដប យ៉ង ុ កាលចុះមកខរោម ខោយពុំ ើ ើ បានដង ឹ ថា
ខហត្ុអី វនាគខៅដល ់កំពល ូ ខលើខៅខហើយ
ិ ខបរាលូនវាចុះមកខរោមវញ
ខនះារែាា
រពះខម៉មហានគរ ខដលបានទុកខករឲ្យខយើងាអបកស្រាយខៅរែាារាប់ោន់ឆ្នប ំខនះ។ ចំក្ណកខៅមរពហែខាងខរោម េបា ំុ ញ នពនយល ់ន័យេ លះខហើយ កបុងភាគមុន ខពលខនះេរំុ ញ គាន់ខលើក
យកចំណុចេ វះខាត្េ លះ មកពនយល ់បខនទមខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ខៅករពហែមានស្រសថីអងគយ១២នាក់ ត្ំណាងឲ្យ ុ
់ ំ ូលរាងចងអរដូចញ្រ្ហវរី ែូ ខត្តាមពិត្ពុំក្មនញ្រ្ហវរី ែូដច មាតាោង១២ ំ បនាធប់មកមានដ ប ូ សពវថ្ងងខឡើយ គឺ ូ ំ ូលបខញ្ញ ាត្ួេននាគខដលបានោក់ ាន់ៗគាបោលយាដប ឆ ត្មួយ ួល
ំ ូលខនះ ខត្សម័យខរោយដប
បាន
ោលយាខកផឿងស្រសោនាគ (ពនយល ់រួចខហើយកបុងភាគមុន)។ ស្រសថីោង១២ ំ មានភារកចច ិ ខងរការពហែ គឺ មាត្ុភម ូ ិខនះ ប៉ខុ នឋមាតាោង១២មានខត្៧នាក់ ំ ខទ ខដលខងរពហែខម៉ឪរាល ់ឆ្នប ំ ខហើយ៧នាក់ខនះរែចា ំគាប ខទៀត្
ដល ់ខវនអបកណា
អបកហាឹ ងខៅខហខៅ
ចំក្ណកអបកឯខទៀត្រវល ់ចញ្ ិ ច ឹ មរកុមរគួាររបស់េន ួល
ខរោះខបះដូងពួកគាត្់ក្េថ្ងងសី អស់ ុ ខហើយ (អាង៌កបា ំ ំងដូងខេសុី) ខត្មាតាប តាមហានគរសងឃ មអវ ើ ិ ឹ ី ខបើ
ខបះដូងកូនគាត្់ ខេសុីអស់ខៅខហើយខនាះ? ខនះារែាាងមបានខរៀបរាប់រាប់ពីទុកខេ ាកខវទនា នឹង ភាពអស់សងឃមរបស់ គាត្់ មកខលើកូននាគរែុសស្រសីជំនាន់ខាងខរោយ ខដលគាត្់ពំអា ុ ចខចញពីទ ី ឹ
ំុ
ឃាង ំ រួច មានខត្ខដករងចា ំបាបកមមចាស់ឲ្យផលអស់ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ សរុបខសចកឋមក អត្ទនយ ័ របស់រប ូ ខខាលងោវររាាទោងព ំ ី រខនះ គគំ ួ គាត្់ បាន ី ឺ និត្របស់ពក យកមកបងកបទ ់ ក ុ កបុងងម
ដូចេបា ំុ ញ នពនយល ់ខោយសខងេបខនះ
ពុំខមននិយ៉យពីខរឿងរពហែញ្ដាសនា
ខៅឥណា ឍ ខឡើយ ខរោះឥណា ឍ ពុំមានរាាទមុេរពហែខទ មុេរពហែោងអស់ ំ ខដលមានខៅខលើទកដ ី ឹ ខកែរពីអត្ត្ោល និងសល ់គង ់វងសមកដល ់បចចុែផនប គត្ំ ូ ខដល ី ឺ ណាងឲ្យរពហែខម៉រពហែឪ និងរពហែ កន រត្ូវមកជួយខម៉ឪ ឲ្យរួចផុត្ពីបាបកមមចាស់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-26-
១៩/.រូបភាពទ១៩រូ បយកសាន់រពះខម៉ (មិនាគល ់រែភព) ី រូបភាពខនះ គាត្់ឆ្នលក់រងវង ់កាច់មួយ ិ វង ់ ព័ទ នជុំវញយកសឈរខល ើ កខជើងខឆវង ខដល មានទំរ ាផ្ដកឈូក ខដលខៅខាងខរោមខជើង យកសមាេងខនាះ មានស្រសថីបួននាក់ កំពង ុ ខលើក ថ្ដសំ ពះោក់បនធូលខលើកាល
ហាក់ដច ូ ា
បួងសួងឲ្យអបកណាមួយមកជួយេន។ ខត្ស្រសថ ី ើ ួល ោងបួ ំ នខៅខរោមខជើងយកសត្ំណាងអវី? ស្រសឋី ោងបួ ំ ននាក់
ត្ំណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ
ខដលគាត្់ាប់កុ ង ប
ំុ
ខាោងបួ ំ នាន់
(ខមើលោរពនយល ់ កបុងរូបភាពទមួ ី យ) ឯគាត្់ ខលើកថ្ដបនធូលខៅខលើ រែុសស្រសី
គគាត្់ អងវរកូននាគ ឺ
ឲ្យជួយគាត្់ផង
ទមងនទ ់ ក ុ ្ េ ន ង ណា ់ ស់
ខរោះគាត្់រទនូវ
(យកសាន់)
ចំក្ណក
ផ្ដកឈូក ខដលគាត្់ខដកពីខលើ ត្ំណាងឲ្យោរ បំខពញបារមី របស់គាត្់ រាថាបឲ្យបានាពុទ ន មាតា ខៅអនាគត្ាត្។ ិ ខរោមខជើងយកស
ឯកាលស្រសថីពយួរ
ខដលខលើកបត្់ខនាះ
គឺ
ត្ំណាងឲ្យមាតាោងរា ំ ំពីរ (ខទព្តាោ ងរា ំ ំពីរ) ខដលមកខហកាលកបលមហារពហែ រាល ់ៗឆ្នប ំ តាម ី ិ ពិត្មាតាោងអស់ ំ មានដល ់ដប់ពីរនាក់ឯនុះ
ខហើយកាលោងខនាះមានរចវាក់ ំ ោក់បនថគាប
ខមលខៅ ើ
ហាក់បីដូចាខេសលមអ តាមពិត្ពួកគាត្់ាប់ខោសយកស ដូចរពះខម៉មហានគរខដរ។ ថ្ដយកសោងអស់ ំ មានដប់រា ំមួយ គមា ់មាេងរា ំពីរខទ ឺ េ ងមានរា ំបីៗ ខត្រា ំបខនះមានខៅសល ី ឱបកូនស្រសីករងី
ដូខចាះថ្ដខដលខបងសងខាងមានរា ំពីរថ្ដ។
ត្ំណាងអវី? ថ្ដរា ំពីរគត្ំ ឺ ណាងឲ្យមួយសាថហ៍ រាល ់ក្េ និងឆ្នប ំ
ឯថ្ដពីរខទៀត្កំពង ុ ខត្
ខត្ថ្ដរា ំពីរត្ំណាងអវី? ើ
ថ្ដរា ំបី
ចំក្ណកថ្ដរា ំបត្ំ ច ី ណាងឲ្យទសត្ូ ិ
បួន ទស្ំ បួន គទ ងរា ំ ំបី មានន័យថារគប់ៗទសត្ូ ច្ំោងរា ំ ំបី រាល ់សាថហ៍ (រា ំពីរថ្ងង) ថ្ងង ិ ឺ សោ ិ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-27-
ណាក ៏រពះខម៉មហានគររួមោងខម៉ ំ ោងដប់ ំ ពីររបស់គាត្់នងកូ ន ិ
រត្ូវខៅកបុងោរ
រុំ គងរបស់យកស។
ខៅខលើថ្ដាថ ំោងរា ំ ំពីរមានខកែងមាបក់ខទបខត្ខង បរួ ុ ខដកខោបចង ់ខងបខរោក ើ ចពីកបុងពួច ឬរកឡកំពង ើ ើ អងគុយខដរ ខត្ពុំអាចខងបរួ ួ ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ចំខណកឯថ្ដ ើ ច ដូខចាះបានរត្ឹមខត្ខដកខោបខៅខលើមាត្់ពច ិ ខឆវងោងរា ំ ំពីរវញ
ខទបខកែ ងត្ូចខនាះ អាចខងបអងគ ួ ឬរកឡបាន ដល ់ថ្ដទរា ំពីរ គឺ ើ ើ ី ុយខលើមាត្់ពច
មានថ្ដរបស់ករងីាស្រសថក ី ន ូ យកសបានចាប់ខកែងខនាះ កបុងថ្ដខលើកយកខៅោក់ខលើកាល នាងសននមារ ខដលាមាតា។ រាប់ថា
ដូខចាះខហើយខទបាច់ ខរឿងខរពងនាងោងដប់ ំ ពីរ ឬពុទក្សននាងករងី បានបញ្ញ ជ ក់ ើ ិន
ពុទខសនបានខរៀបោរាមួ យនឹងនាងករងីខហើយបានយកខកវខភាកមាថយោងដប់ ំ មួយៗ ិន
ិ ចំខហៀង រួមោងថា ំ ប ំទពវ ខទបមា ថ យ្ំោងដប់ ំ មួយ រួមោងមា ំ ថ យបខងកត្ ើ ិ ផងខៅោក់បញ្ូ ច លឲ្យមាថយវញ ើ ិ េនផងមានខកវខភា កភលខឡ ខដលអាចមានខកវខភាកខមលខ ឺ ើ ងវញ។ ើ ួល
ដ ខនះក ៏ខរោះខត្មានោរ ើ ញ គបញ្ញ ឺ
ជួយឧបត្ទមខភ រាមខរជង ពីសំ ណាក់នាងករងីាកូនយកសខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ដូចកបុងរូបភាពខនះបានបងាាញ រាប់ខយើងស្រាប់ ខបើពុំដខូ ចាាះខទកូននាគខនះ ពុំអាចដង ឹ ខរឿងខហើយខឡើងខៅាន់ខលើកាលយកស ឲ្យ រពមខលងមាថយខៅខាងខរោមបានខឡើយ
ករងីាកូនខាមួយ
អាចខបើកបំភអាង៌ លឺ កបា ំ ំងរបស់មាតា
ោងដប់ ំ ពីរបាន ខពលខកវខភាកមាតាោងដប់ ំ ពីរភលឺ នឹងដង ឹ ខរឿងរបស់រពះខម៉មហានគរាមិនខាន ខរោះ ពួកគាត្់ោងដប់ ំ ពីរាកូនរបស់រពះខម៉មហានគរ។ កូនណាបានខរៀបោរាមួយករងី ខទបអាចមាន ើ ំ ឹ ងយល ់ដង ដណ ំ ពីរបាន ខពលណាដង ំ ពីរ ខគ ឹ ពីកខនលងលាក់ខកវខភាករបស់ខម៉ោងដប់ ឹ ខរឿងខម៉ោងដប់ នឹងដង ំ ពីរ ខដលបានយកកូនខៅបំបរបង ់ខចាលកបុងថ្រពាពុំខាន ខរោះវា ឹ ខរឿងមាថយឪពុកនាងោងដប់ ារាាាអាង៌កបា ំ ំងខដលបានលាក់កប់ទក ុ រាប់ោន់ឆ្នប ំខហើយ។
ឯរគុឌខៅខលើកាលយកសខនាះ
ត្ំណាងឲ្យខាាន់ទព ំុ ញ នពនយល ់ពីរូបភាពមុនៗរួចមកខហើយ ី ីរខដលេបា
គឺ
ឯរងវង ់ព័ទ នពីខលើគាឆប ឺ ុ កឬ
អរងុត្ (បកសចា ឹ បាន។ ី ំរកុង) ខដលបិទបា ំងលាក់ខរឿងរបស់គាត្់មិនឲ្យកូននាគសម័យខរោយយល ់ដង
សរុបខសចកថមកោរបកស្រាយពនយល ់ខោយសខងេបខនះ គបងា ា ញពីអត្ទនយ ័ េមារព ី ឺ ឹល ិត្ ខដល បានបងកបលា ់ ក់ទក ុ កបុងរូបភាពចមាលក់ខនះ
ពុំក្មនារពះសីវៈ
ឬឥសូររាាន់ ំ កន ូ ខកែងដូចឯការ
បរខទសខដលបានបកពីអត្ត្ោលខនាះខទ ខរោះបរខទសពុំក្មនាខកែរ ខបះដូងរបស់ពក ួ ខគពុំក្មនា ី ខបះដូងនាគខឡើយ គមានខត្ខយ ឺ ើ ងាកូនខកែរខនះខទខដលមានខបះដូងនាគ ខរោះខយើងាពូជពងសរពះ នាងនាគ។
២០/.រូបភាពទ២០យកសឈរាន់រពះខម៉ មហានគរ(ខៅារមនធីរាត្ភប ិ ខំ ពញ) ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-28-
រូបភាពចមាលក់ខនះ
បងាាញពីយកស
កាល១០រួចថ្ដខបងភាគមាេង៨
ខហើយខៅ
ខលើថ្ដោង១៦មានខកែ ំ ងត្ូចអងគុយរគប់ ខនះនិងរូបខៅរាាទបនាធយឆ្នមរ ខាងខរោយ
គមានន័ យដូចគាប។ ឺ
ខរោមខជើងយកស
រូប
ជញ្ញ ជ ំង
ខៅខាង
មានស្រសថមា ី ប ក់ោក់កាំង
មកុដ រត្ូវយកសាន់ដល ់ម ឯខាងខរោមស្រសឋី គទំ ឺ រផ្ដកឈូកដ ៏្ំមួយ
ខហើយស្រសថោ ី ក់កាំង
រត្ូវរកុងរាពណ៍ាន់ខនាះ
បានខបងភាគា
បួនាន់ ដូចមុនខដរ រគាន់ខត្រូបខនះាន់ៗ ាប់គាប ខត្យកសត្ំ ណាងអវី? ស្រសឋខី ៅខរោម ើ ខជើងយកសត្ំណាងអវី? ផ្ដកឈូកត្ំណាងអវី? ក/.យកសត្ំណាងឲ្យមាចស់ខពៀរ គុក អបកចាប់រពះខម៉មហានគរ យកខៅ
គឆ្ន ឺ ម ំ ំុ
េ/.ថ្ដខបងភាគ៨ ត្ំណាងឲ្យទសត្ូ ច ិ ៤្ំ៤ ខដលខៅកបុងទសណាមួ យ ក ៏សទិត្ខៅ ិ ខរោមអំ ណាចយកសរគប់រគង។
គ/.ខកែងខដលខៅខលើថ្ដយកស ត្ំណាងឲ្យកូនខកែរ (កូននាគ) ខដលសុេចត្ថ បំខពញគុណ្ម៌ ិ គកត្ញ្ដ ឺ ូ
កត្ខវទ ី ខដម ើ ផខឡ ី ើ ងត្តា ំងាមួយយកសឲ្យរពមចុះចាញ់
ខដម ខដល រត្ូវ ើ ផខោះខលងរពះខម៉ ី
យកសាន់រាប់ោន់ឆ្នប ំខនាះ។ /.ស្រសថីក្ដលខៅខាងខរោមខជើងយកស ត្ំណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ ខដលបានរែរពឹត្េ ថ ស ុ កបុង
ឋានរកុងរាពណ៍ (រពះបាទទសក័ណឌ ឬទសមុេ)ខនះ រត្ូវបានយកសចាប់ាន់ ពីរត្ឹមកខៅដល ់ខាង ខរោម (និមត្ថ ូ នាគខកែរមានខត្កាល) ខហើយគាត្់បានខបងភាគ៤ាន់ ខដម ើ ផលួ ិ រប ី ចខឡើងមកជួបកូន នាគ សម័យមុនជួយចងអុលផលូវដក ូ ថ្នអារយ ឹ នា ំនគរ ឲ្យបានរុងខរឿង (បិាចពស់) អាចខៅដល ់កំពល មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-29-
្ម៌។ ខត្ខរោយមក គាត្់ពំអា ុ ចខចញ ពី
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
រុំ ច ួ ខទៀត្ខឡើយ ខរោះយកសបាន ខងមខាចាក់គាត្់ោន់ខត្
ិ ខរចីន ខ្វឲ្យកូ ននាគសម័យខរោយ ខលងដង ំ ំងខមនាគ រពមោងសត្វ ំ ករវកដ ៏ខរចីន បំខព ឹ ពីអាង៌កបា ើ បំភន ័ ា ថ ែ រត្ី
ខងមពីខលើខទៀត្
ខ្វឲ្យកូ នខកែរ ើ
ឬកូននាគបានខដរើ បញ្រ្ញ្ញ ច សាសនរពះខម៉មហានគរ
ខដល ាខមនាគទព ច សឱវាទរបស់រពះសមាមសមពុទ ន ខដលាខមនាគទប ី ីរ និងបញ្រ្ញ្ញ ី ី (ពនយល ់កបុងមងគល ទ៣ ភាគមុន) ខៅកបុងទំនាយថ្ងងសរុ ក ថ្ងងខៅរ ៍ដូនតាខយើងបានទុករែាាកំបា ំងកបុងវគគមួយថា៖ ី ឱះឱអាសូររាជសីហ៍សត្វ
សពវថ្ងងរជកបាត្់កុ ងខហមោនថ ប
មិនខ
ឬអាក់អន់ខអៀនដខំ ណើរអវ? ី
ើ ញអបកខចញមកទូនាមន
ឬមួយខ ឬខ
ើ ត្ ើ ញបងរ ឹ ងខហងហួ
ើ ញាែពីរខលើឃាាងបី
ិ ពិរុណរាងសង ំ ួ ត្វនាសរត្ី ខទបបានអប កថ្ងលមិនខចញមក ើ
បាត្់សន ូ យយ៉៉ ងហាឹ ងដង ឹ យ៉៉ ងណា
ឬចា ំអាចារយខៅតាមរក
ឬមួយគាមនមលបន ់ ឹងឈប់រជក
ខទបខកវពនល កមនមកអាយ។ ើ ិ
ខមឋចអបកមនអាសូ រសពវសត្វ ិ
រង ់ចា ំខពកោឋត្់លំបាកោយ
សពវថ្ងងគាមនខាះខៅសែាយ
រពួយណាស់ខហើយណាយឥត្ឧបមា។
ថ្ហជនោងឡាយចូ ំ រខសឋងាឋប់
អស់អាង៌ារសពធរគប់រែោរ
ពីខលាកអបករាជញខចងចរចា
ខចាទចងរែាាខោយរាជញរាណ។
ំ ឹ ងចាស់ រាកដាក់ណាស់ខទបន ខរោះខោយបានដង ឹ ដណ ើ ិោន ឲ្យអស់អបកផងខទបបានហា ៊ន ើ
អបកខអើយរគប់រាណាឋប់រែាា។
ខនះឯងឲ្យដង ឹ បានចាស់ាក់
ខបដ ំ រចា ឹ ខហើយអបកកុច ើ ង
រង ់ចា ំខមើលខៅតាមាសនា
្មមតាាសនាខេ ែរមិនសូនយ។
ិ យស្រសខមាលមនខចាលរាណ វស័ ិ
ស្រសីងាគរកបុងឋានមនបង ់េន ិ ួល
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-30-
រឯដខខ ើ េ មិនខចាលកផួន
មាតានិងកូនមិនខដលបង ់។
អបកខអើយឮខហើយគួររព ំ ឹង
ទប់ចត្ថ ិ ឲ្យនឹងោត្់ខទៀងរត្ង ់
ណាៗអបកកុខំ ចាលរពះសងឃ
េឃា ំ មខគ។ ី ម ែ ត្ត្រមង ់កុតា
ត្ផត្រាជយឥឡ ឋ ប់ ិ ូ វេុសសណា
រកខពើលង ់ាលប់កុ ងទខនល ប
មចាឆខាលចបងអប ក ដង ឹ ខទ ឹ
កូនខាលខាលចខមខភខាលចរត្ី។
អនធង ់ខាលចភក់កក ុ រពឺបង ឹ
ាវខរកះរកញឹងខចះស្រសដ ី
ខឈើ្ំមួយខដម ើ បខងាអងបី
ទវារែុ សស្រសីស្រសឡាញ់ ខរែត្។ ិ
សំ បកខឃាលកលិចកបុងទកខស្រស ឹ
អំ ក្បងខបកខរែាអខណឋត្
ខនះខហើយខៅខកត្ខោលាខភទ ើ
ផគរលាន់ក្េខចរត្ខភលៀ ងលិចស្រសុក។
ំ លិចខស្រសចំោរចារដណា ំ
លិចខរពកោងរា ំ ំរត្ោ ំងងលុក
ខទបរត្ី ោងឡាយសែាយសុ ំ េ ើ
ខសផយទុ ករេ កមុ ើ េខោយារខភលៀង។ ើ
ខភលងភល បំ ល ឋ លថ្រព ើ ឺ ផុ ងកណា
ខរាលរាលដល ់ន័យស្រសីមានរាង
សំ ពត្់ខពញដស្រី សីមិនលាង
ខរោះខ
ខសចកឋចំ ី ខណាទអស់ខនះណា
ខចងតាមរាាញគត្ខផសផសំ ិ
ខលើកតាមខហត្ុខភទបុររមយ ើ
ខកត្េុ សរកិត្រកមទំខនៀមខេ ែរ។ ើ
ជំពក ូ មួយខទៀត្េគ ំុ ញ ត្ថា ិ
ចង ់ដង ឹ រាាញអបកស្រសុកខស្រស
ខរកងមានខលាកណារាជញពខូ ក
អាចកត្់បកខរែស្រាយដង ឹ ខៅ។
អាង៌កបា ំ ំងកំណាពយរែាាខនះ ស្រាយបំភពនយល លឺ ់បានខៅខឡើយ
មរតមម ូននាគ
ៀ ងពីខលើភប។ ំ ើ ញទកខភល ឹ
មកទល ់នឹងសពវថ្ងង មនោន់ ខ ិ
ត្ផត្ខយ ិ ើ ងខមលខ ើ
ើ ញរាក់
ើ ញអបករាជញណាមួយ អាច
ក ៏ប៉ខុ នឋមានន័យខរៅ
ខរោះវាសុទ នខត្
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-31-
ខកត្ខចញព ឍិ ត្កូននាគសម័យមុន ើ ីគត្បណ ិ
ិ យ ខដលខលាកមានចកេុវស័
អាចយល ់ដល ់សនាឋនចត្ថ ិ
ិ មនុសសសម័យខរោយ ខៅោរវវឌណន៍ ផត្ ប គ ់ ន ំ ិត្ចរយ៉មារយ៉ទ ិ គុណ្ម៌ និងផលូវចត្ថ ិ ខាងកបុង។
ង/.ផ្ដកឈូកត្ំណាងឲ្យបញ្ញ ដ កបុងរពះពុទ នាសនា ត្ខៅអនាគត្ខាងមុេរបស់គាត្់ (ពនយល ់រួច
ខហើយ)។ សរុបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ ភាាគំនិត្កបុងរូបខនះ ក ៏មិនេុសពីអត្ទនយ ័ កបុងរូបមុនខដរ រគាន់ខត្ ី
ពួកគាត្់បានឆ្នលក់រប ូ មុនរពះខម៉មហានគរ រត្ួត្ៗគាបបួននាក់ ឯកបុងរូបខនះ គាត្់ខបងភាគកបុងរូបមួយ ខៅាបួន
ខរោះគាត្់ខាលចខយើងខមលរូ បខនះពុំយល ់ ើ
ខមលាង។ ើ
គាត្់ឲ្យខៅខមើលកបុងរូបមុនខោយវាងាយស្រសួល
២១/.រូបភាពទ២១រូ បខកែងស្រសី(ជនាត្មន) ិ ី រូបភាពខនះ
បងាាញពីខកែងស្រសីជន
ាត្ភាគត្ ចមន ខដលមានោក់កងដក ˝ក˝ ិ ិ ឲ្យខវង
ខហត្ុអី វក ៏េរំុ ញ ត្ូវយករូបខនះមក
ពនយល ់? ខត្វាមានោក់ ទងអវី ខៅ នឹងអាង៌ ើ កំបា ំងមាតាមហានគរ?
ោកយថាជនាត្ិ
មន ឬខកែរមន គាអំ បូរជនាត្មួ ឺ ិ យរួមគាប ពីអត្ត្ោល ី
ខត្ោកយមនមាន ើ
ន័យដូចខមឋច? មន = មនៈ ឬមនសិោរ ោរខ្វើទុកកបុងចត្ថ ិ
ោរកំណត្់ទក ុ កបុងចត្ថ ិ
ដខំ ណើរយកចត្ថ ុ ោក់ (វចនានុរកមសខមឋច ិ ទក រពះសងឃរាជជួន ណាត្)។ កបុងរូបភាពទ៥ និងទ៦ ខដលេបា ំុ ញ ន ី ី
ពនយល ់រួចខហើយ ោក់ទណឍកមម
ពីមាតាបានរត្ូវយកស
កប់រត្ឹមក
ឬយកសខលប
ខៅដល ់ ˝ក˝ ដូខចាះស្រសថម ី ន ខដលាកូនគាត្់ពីអត្ត្ខដរខនាះ រត្ូវទទួលរងនូវបាបខនះ ដូចរូបគាត្់ក្ដរ ី ខដម ាកូនកត្ថញ្ូ ដ កត្ខវទ ី ស្រសឋម ី នរត្ូវោក់កងដកកឲ្យខវង ខដម ើ ផបំ ើ ផត្ំ ី ខពញកចច ិ ី ណាងឲ្យមាតាអាច មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ដក˝ក˝បានខវង
-32-
ខមើលមកមាត្ុភម ូ ិេនខ ួល
ើ ញ។
ាត្ាស្រសឋ ីរាល ់រូប ិ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
មិនថាាត្ណាៗខឡ ិ ើយ
ខត្ង
ស្រសឡាញ់ រប ូ សរមស់របស់េន រត្ូវពំខនៀរកមមពីអត្ត្ ិ ី រត្ូវោក់កងដកកឲ្យ ួ ល ខត្អនិចាចអវី ខត្ជនាត្ខនះ ខវងដូចាកកុកយ៉៉ ងខនះ?
ខនះាខហត្ុរែាាអាង៌កបា ំ ំងមួយរបស់ស្រសឋីជនាត្ភាគត្ ចខនះ ិ ិ
ខដល
បានបំខពញពលិកមមបនថគាប រាប់ជំនាន់មកខហើយ ខោះបមកទល ់សពវថ្ងង ក ៏រត្ូវខត្ោក់កងដកក ខដម ើ ផី ី បំខពញកចច ័ ាត្មនខនះ មកពីោកយមនសិោរខនះឯង។ ចំក្ណក ិ ាកូនកត្ញ្ដូ កត្ខវទ ី ខហើយអត្ទនយ ិ ិ ឯខយើងវញ ក ៏មានោកយមនខនះខដរ គអវ េ ត្មួ ើ មន ខត្ខដ ើ មន ឺ ី ? ខមែះត្ំណាងឲ្យរុកា ិ យខបបគឺ ខដម ើ ម
សរមាប់ខ្វើអវី? សលឹកមនខគសរមាប់យកមកឲ្យដងកូវនាងសុី ដងកូវនាងបខងកត្សំ បុកៗខគស្រាវយកមកខ្វើ ើ សថ្សរសូរត្ សូរត្ខគត្ាញខគាមហូ ល ត្ំណាងឲ្យស្រសោនាគ (ពស់) ហូ លស្រសថខី កែរខសលៀកដណឋប់ទោ ូ ង ំ រែខទស ដូចខនះមាតានាគខៅព័ទ នខងរកា មាត្ុភម ូ របស់ គាត្់រាល ់ថ្ងង ខត្ស្រសឋ ខី សលៀកោក់ហូល មានដង ឹ ិ ើ អាង៌កបា ំ ំងខនះខទ?
រឯដងក ើ ើ បុក ូ វនាងេំខ្វសំ
ខដម ត្យកសថ្សសូរត្ខនាះ ើ ផឲ្យខគហូ ី
បានរត្ឹមខត្ខ្វើ
ពលិកមម គរត្ូ ឋ ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ខនះគាបាបកមម របស់គាត្់ (និមត្ថ ូ មាតានាគ)។ ឺ វខដកខាងរកបុងទកខៅ ឹ ឺ ិ រប ខនះារែាាោកយ ដងកូវនាង (នាងនាគ) ោកយថាមន (ខដម (មន ើ មន) និងោកយសមាគល ់ជនាត្មន ិ
សិោរ) ខដលាអំ បូររួមាត្គា ខរោះោកយមនខៅកបុងរែវត្ថាស្រសថ ខេ ែរ អបករាជញជំនាន់មុន ិ ប ពីអត្ត្ ី ិ បានពនយល ់ខផសង ខត្េព ំុ ញ ំយ ុ ល ់ដូចពួកគាត្់ខឡើយ ខរោះទំខនៀមទមាលប់របស់ជនាត្ខនះ ោក់កងដកក ិ វាោក់ទង
និងអាង៌កបា ំ ំងរពះមាតាមហានគរ
ខដលេបា ំុ ញ នបកស្រាយពនយល ់ខោយសខងេបខាងខលើ
ិ ខរោះពួកខគសុេចត្ថ លះបង ់ខាភ័ណភាពរបស់េនមួ យជីវត្ ខដម ក្ំ ណលដូនតា គបំ ើ ផខករដ ិ ី ឺ ខពញ ួល កត្ញ្ដូ កត្ខវទ។ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-33-
២២/.រូបភាពទ២២រូ បរពហែរត្ូវរគុឌចងខត្ផង(ខៅរាាទបាយ័ន) ី
មុេរពហែខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងភាគមុនរួចខហើយ ខដលេយ ំុ ញ កមកពនយល ់កបុងភាគទប ី ី រគាន់
ខត្ចង ់ឲ្យមត្ថ ិ អបកអាន ខហើយថា
ខដលាកូននាគខរែៀបខ្ៀបរូប
រពហែាសត្វបដស ិ ននិខៅកបុងរូបរពហែ
ខោយេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ។
ខោយអំ ណាចរូបាវចរមន
ខយើងដង ឹ
(បឋមមន....
ចត្ុត្ជ ទ ាន) ខហើយរពហែខនះខទៀត្ខាត្ គគា សមនខមនស្រសី ) ខាយអាហារ ឺ ម នខភទខទ (មនខមនរែុ ិ ិ គប ឺ ត្ ី ិ
(កបុងគមពីរពុទ នាសនា)
ខត្ខយើងឆងល ់ខហើយសួរេនឯងថា ួល
ខហត្ុអី វ រពហែខកែរមានខត្កាល
ខហើយខៅខលើកាលរពហែខនាះ មានសត្វរគុឌ ខដលាសត្វត្រិ ចា ិ ឆ ន ឈរខរជងរត្ខបង (ខត្ផង) ស្រាក់ថ្ដ ិ ិ គាបខៅជុវំ ញសងក ត្ព ់ ីខលើរពហែខៅវញ? ខនះារែាាកំបា ំងបងកបក ់ ុងរូ ប ប ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ ខៅរូបភាពទ១៧ ី
១៨
និយ៉យពីខខាលងោវររាាទបនាធយកឋី
និងរាាទតារពហែ។
ដូចខនះ
មាតាមហានគរ ខលាកចង ់ពនយល ់បងាាញរាប់ខយើង ាកូននាគរែុសស្រសី ឲ្យបានយល ់ថា ខោះបា ី មាតាបតាមហានគរ ខលាកចខរមីនសមា្ភានាបាននូ វផលសមាបត្ថិ ាខលាកយយ៉៉ ងណាកឋី ក ៏ចត្ថ ិ ិ ិ ិ របស់ពក ួ គាត្់ខៅាបុងជ ុ ជន (មនខមនរពះអរ យ)។ ិ ខរោះខលាភមូលចត្ថ ខ្វឲ្យ ិ ិ ៨ដួង គខៅខពញដខដល ឺ ើ ពួកគាត្់រត្ូវសំ យ៉ង ុ ចត្ថ ប ខរោះ ិ ចះុ ខៅរកអកុសល ាោច់ខាត្ ខនះាខហត្ុខ្វើឲ្យពួកគាត្់ាប់កុ ងខោស ោររែោន់មា ំ ថាេនារពះខម ារពះខម៉ ារែមុេ ាមាចស់នគរ (រែោន់មា ំកបុងឧបាោនកេន៥ ន )។ ួល មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-34-
២៣/.រូបភាពទ២៣រូ បរពហែ(ខៅបាយ័ន) ី មុេរពហែខនះ
ក ៏សទិត្កបុង
រាាទបាយ័នខដរ
ខៅរជុងរែសពវ
រត្ខចៀករពហែ
មានរូបឥសីោក់
កណា ឋ លេនមួ យ ួល
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យបិតា
មហានគរ
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងរូប
ទ១២ រួចខហើយ។ ចំក្ណក ខៅាប់ ី រត្ខចៀករពហែ
មានរាង
ាកាច់
កនធុយហងស គត្ំ ឺ ណាងឲ្យ រទនុងេ បង
នាគ ខដលេបា ំុ ញ ន បកស្រាយពនយល ់ រួចខហើយ កបុងរូបទ១២ រឯខៅករពហែ ើ ី
មានរកខៅរងវង ់ បនថគាបរគប់ៗករពហែ ខនាះ គត្ំ ួ គាត្់ ឺ ណាងឲ្យខោសរបស់ពក រត្ូវយកសខលបមកដល ់រត្ឹមក (ពនយល ់ ខហើយកបុងរូបទមួ ី យ)។
ខហត្ុដច ូ ខនះ
មាតាបិតា និងកូនគាត្់ រគប់ជំនាន់មកខាងខរោយ រត្ូវទទួលខោសពីយកសមិនឲ្យងូត្ទក ឹ ាងពីោន់ឆ្នប ំ ខហើយ គាត្់ខាលចខរកងខយើងខមើលអាង៌កបា ំ ំងខនះពុំយល ់ ខទបគាត្់ បានឲ្យកូននាគទ៧ (ជ ័យវរនទ ម ័ ៧) ើ ី ី កាងលានរពះគមលង ់ទុក ខរោះខរឿងរាវ៉ ចុងខរោយកបុងទលានខនះ ខគបានឆ្នលក់មនុសសរែុសស្រសី ខអះរ ី មាស់ ខដលមនបានងូ ត្ទករាប់ ោន់ឆ្នប ំកនលងមកខនាះ ិ ឹ មនុសសកបុងចមាលក់ងម ចំកណា ឋ ល
ាាមខអះបានមុត្ចូលខរៅៗ ខៅកបុងដងេន ួល
ដូចាាាមរកចកខអះយ៉៉ ងដូខចាាះ។
គាត្់ចង ់រាប់កន ូ នាគជំនាន់ខរោយថា
ខៅរគប់ថាងសរពហែ
រត្ូវខមលខរឿងគាត្់ កុងថា ប ង ស ើ
គមានខភា កមួយ ឺ មានន័យថា
ខចះរត្ិះរះគ ិ ត្ព ង ួ គាត្់។ ឹ ខរឿងរបស់ពក ិ ិចារណា (កុខំ មើលខត្នឹងខភាក គរត្ូ ឺ វខមើលនឹងថាងស) ខទបដ ើ សរុបខសចកឋមកខហត្ុ ផលភាារូប ី
ខដលេបា ំុ ញ នបកស្រាយពនយល ់ខោយសខងេបខនះ
ដូច
ាោរពនយល ់ខរៀបរាប់ខាងខលើ ខរោះាខរឿងរបស់រពហែខម៉ រពហែឪ គាត្់ពំបា ុ ននិយ៉យខរឿងរពហែញ្ដ ាសនាខឡើយ គពួ ឺ កគាត្់និយ៉យខត្ពីខរឿងកបុងចត្ថ ិ រពហែ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-35-
២៤/.រូបភាពទ២៤រូ បមុេរពហែ (រាាទបនាធយឆ្នមរ) ី រាាទខនះ ខសឋចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី ខលាកកាងខឡើង ខដម ន ើ ផឧទ ី សឲ្យកូ ិធ របស់គាត្់ ោកយថាកាងខឡើង ខដម ើ ផី ឧទសឲ្យកូ នរបស់ គមានន័ យថា កូន ិធ ឺ ខកែររគប់ជំនាន់រគប់ោល រគប់សម័យ ខាងខរោយ េន ួល
ខបចង ់ដង ឹ ខរឿងពិត្របស់ ើ
រត្ូវខៅខមើលភាារូប
រាាទខនះ កំបា ំងេន ួល
កបុង
ខនាះនឹងអាចដង ឹ អាង៌
ាកូនពុំខានខឡើយ។
រូប
ភាពមុេរពហែខនះ គាសំ ណល ់ ខដល ឺ សល ់ពីោរបំផ្ដលញ
របស់ពក ួ ជន
ទុចរច ត្ ិ ខរោះខត្រាក់ គាត្់សេ ុ ចត្ថ ិ ខេ វះ ខបះដូង
យកខៅលក់ឲ្យជនបរខទស
ទបំ ុ រាាទដ ៏្ំសឹ មថ្សក ក មួយ រត្ូវ ី ផត្ បានបំផ្ដលញខសធើររាបដល ់ដ ី
ខបកុ ើ ខំ ត្
រាាទខនះ រលំបាក់ក្បក ខមលះសម ខទសចរណ៍ មុេរពហែខនះ
រត្ូវយករាក់ខៅចាយកបុងទខនាះដ ៏ខរចីន ី ក ៏មានមនុសសអងគុយខៅពីខលើកាល
ខដម ើ ផទសសនា ី
និងខ្វោរស ើ ិ កាខសវងយល ់។
វាេុសពីរពហែខៅបាយ័ន
ខរោះរពហែបាយ័ន
ិ (បនាធយត្ូច) សត្វត្រចា ដ ខសៀម) ចំក្ណកឯមុេរពហែ បនាធយឆ្នមរវញ ិ ឆ នឈរខត្ផងពីខលើ (រគុឌនិមត្ថ ិ សញ្ញ
ិ គាមនុ សសស្រសីអងគុយខលើកថ្ដសំ ពះ ជុំវញកាលរពហែ មនដ ង ួ ប៉នា ុ ម ន ខរោះបាក់ខបកអស់។ ឹ មានចំនន ឺ ិ ខៅចខនាលះរត្ខចៀករពហែ ខោយរូបភាពខនះ
ក ៏មានរូបមនុសសអងគុយរគប់រជុងោងបួ ំ នខដរ
បានបាត្់បង ់ភាពខដម ើ អស់ខៅខហើយ
ពុំអាចបកស្រាយពនយល ់ពីអាង៌កបា ំ ំង
ប៉ខុ នឋបានបាក់ខបកអស់
េអ ំុ ញ បកស្រាវរាវភាាគំនិត្បងកបក ់ ុ ងរូ ប ប
របស់ពក ួ គាត្់កុងរូ ប បងមោងខនះបានខឡ ំ ើយ
ខរោះភាា
រូបសទិត្កបុងសកមមភាពកបុងងម ពុំខមនខយើងខចះខត្បកស្រាយឲ្យេុសពីខរឿងរា ៉វកបុងងមបានខឡើយ។ ខហត្ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-36-
ខនះ
ខដម ននាគសម័យខាងខរោយ ើ ផឲ្យកូ ី
ខទបគាត្់ កាងរាាទងមទក ុ រាប់ោន់ ើ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខមើលរួចរត្ិះរះិ
ពិចារណា ពីខរឿងកបុងរាាទមួយ ខៅឆលុះបញ្ញ ច ំងខរឿងកបុងរាាទមួយខទៀត្ ពីជំនាន់មួយ នឹងខៅ
ជំនាន់មួយ។ ខហើយពួកគាត្់បានដង ំ ឹ ាមុនថា ខៅសម័យខាងខរោយ ពួកបរខទសខាងខរៅ រួមោង កូននាគខដលពុំយល ់ ចាស់ាបំផ្ដលញខរឿងខាងកបុងរាាទ ាពុំខាន ខពលខដលគាត្់ខៅអាចលួច ខចញពីគុកមកខាងខរៅបាន
គាត្់បានរាប់កន ូ នាគសម័យខនាះ
របស់គាត្់ទក ុ ឲ្យបានខរចីនោន់រាាទ ណាស់
ក ៏អាច់សល ់រូបភាពេ លះ
ឲ្យកាងរាាទ
ខរោះខបខគបំ ផ្ដលញមួយក ៏ខៅសល ់មួយខដរ ើ
ខពលខដលគាត្់ដល ់ោលខវលាបញ្ចប់នវូ បាបកមម
ឆ្នលក់ខរឿងរាវ៉
យ៉៉ ងខហាច
(ដល ់កំណត្់ថ្ន
ខោស) ក ៏គង ់មានកូននាគណាមួយ ខគខមើលយល ់អាង៌កបា ំ ំងកបុងងមោងខនះ ំ ខហើយខគអាចជួយពួក គាត្់ឲ្យរួចពីខោសបាន។
២៥/.រូបភាពទ២៥រូ បយកសខបងភាគខមលព ី ើ ីចំខហៀងនិងចំពីមុេ(ខៅរាាទ បនាធយឆ្នមរ)
រូបភាពខៅខលើជញ្ញ ជ ំងរាាទខនះ គមានខកែ ងត្ូចមាបក់ កំពង ុ អងគុយខលើបាត្ថ្ដយកស ខកែងត្ូច ឺ
ខនះខហើយ ខដលត្ំណាងឲ្យខមែះរាាទបនាធយឆ្នមរ ខរោះោកយឆ្នមរ = ត្ូច ខហត្ុអី វ បានាខកែងត្ូច ខនះ អាចអងគុយខលើថ្ដយកសបាន? ខរោះខកែងត្ូចខនះខហើយ ខដលាកូននាគ រត្ូវមកបំខពញខៅគុណ ្ម៌រច ួ ខឡើងតាមថ្ដយកសោង១៦ ំ
ខដលចងអុលខៅខាងខលើ
គាត្់រត្ូវព៉យ៉មខឡើងខៅាន់ខលើកាល
យកស ខដម ះចាញ់ រួចខោះខលងមាតាបតាមហានគរ (រែាាកំបា ំងកបុងរូបខនះ េបា ំុ ញ ន ើ ផឲ្យយកសរពមចុ ី ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-37-
ពនយល ់រួចខហើយកបុងរូបទ១៩ និងទ២០) ខចញពីអំ ណាច ី ី
ិ ំ រុ បស់េន។ ខហើយខៅជុំវញសងា េ ងយកស ួល
មានមនុសសរែុសស្រសីខលើកថ្ដហាក់បដូ ី ចាសំ ពះ ៦នាក់ និងមាបក់ខទៀត្ខលើកថ្ដរទវត្ទុម៉ ៉ង ខត្ត្ំ ើ ណាង
ឲ្យអវី? ខដលមនុសសោង៦នាក់ ំ ខលើកបាត្ថ្ដោងព ំ ីរផ្ដងរខឡើង គគាត្់ ចង ់ឲ្យខយើងខមលខរឿងកប ឺ ើ ុ ងបាត្ថ្ដ (ខមលោរពនយល ់កបុងរូបភាពទ១១) ខហើយចំក្ណកឯមនុសសមាបក់ខទៀត្ខលើកថ្ដរទវត្ទុខនាះ គត្ំ ើ ី ឺ ណាងឲ្យ ោរអងវរចំខោះខកែងត្ូចខាងខលើ
ិ ជួយយកខកវខភាកមកឲ្យពួកេនវ ួល ញ
ខរោះពួកគាត្់ោង៧នាក់ ំ ខនះ
ត្ំណាងឲ្យខទព្តា ខដលមកខហកាលខម៉ឪ (រពហែ) រាល ់ៗឆ្នប ំខនាះ។ ចំក្ណកថ្ដមាេងខទៀត្របស់យកស ី ោន់ងូ ឬពួច (ខមើលរូបចំពីមុេ) អត្ទនយ ័ ក ៏េបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយកបុងរូបទ១៩ និង២០ ឯរូបោង៧ ំ ី ខៅខាងខឆវងថ្ដយកសខនះ អត្ទនយ ័ រូបក ៏មិេុសពរូី បខៅខាងាឋ ំថ្ដយកសខដរ រគាន់ខត្រូបខាងខឆវងអបក
ខលើកថ្ដសំ ពះាន់ខាងខរោម េុសពីខាងាឋ ំ គរូឺ បខាងាឋ ំខលើកថ្ដរទរបស់ម៉ ៉ង។ ខៅពីខរោមខជើង យកស មានរែអប់កាក់មួយ ខដលរែអប់ខនះ ានិមត្ថ ូ ទុកនូវខកវខភាក មាតាោង១២ ំ ខហើយរែអប់ ិ រប ខនះអាចយកបាន ោល ់ក្ត្យកសខនាះរលំ ឬរពមចុះចាញ់ ។ ខៅមាេងខទៀត្ខខាលងោវរ ក ៏មានរូបយកស
ឈរខបងភាគថ្ដដូចគាប ប៉ខុ នឋេស ុ រត្ង ់ខៅសងាេងយកស មានរូបខម៉ និងឪ កំពង ុ ាប់កុងរងវ ប ង ់សីមារបស់ យកស ខហើយរងវង ់សីមាខដល មរតមម ូននាគ
ំ ខុ ម៉ ឪខនាះ កំពង ុ អខណឋត្ខឡើងខៅខលើមឋងបនថិចៗ ខោយអំ ណាចបារមី
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-38-
របស់ខកែងត្ូច
គាត្់បានបំខពញនូវគុណ្ម៌ក្រកខម៉ឪ
ខដលខៅខលើបាត្ថ្ដយកសខនាះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខៅោក់ខលើ
ិ ិ ិ កំពល ូ រពះវហារវ ញ (ខមលោរពនយល ់កបុងភាគ២ភបដ ំ ងខរកកបុងរាាទរពះវហារ) ខរោះខកែងត្ូចខនាះ ើ ទបំ ុ ថ្នខរឿងគាត្់អាចត្តា ំងចាំងនឹងយកស ី ផត្
រហូ ត្ដល ់ឈាះ
រួចាន់យកសឲ្យខកអខៅខរឿងោងអស់ ំ
ិ ខដលយកសបានខលប (អាង៌កបា ំ ំងោកយកូនរាហ៍កនលង) ខនាះ ឲ្យខចញមកខាងខរៅវញ។ សរុបខសចកឋមក រូបភាពខៅកំក្ពងរាាទបនាធយឆ្នមរ គបានបងា ា ញពីខមែះរបស់រាាទ ី ឺ ខនះខត្មឋង ខរឿងកបុងបនាធយខដលខៅខសសសលខនះ ់ បានខរៀបរាប់ពីសកមមភាព របស់ខកែងត្ូចមាបក់ ខដលហា៊នត្តា ំងនឹងយកសាមាចស់ខពៀរ ខដលចាប់រពះមាតាបតាយក ិ ិ ខោយអំ ណាចគុណ្ម៌ គកត្ញ្ដ មានខសរភាពខឡ ើ ើ ងវញ ឺ ី ូ កត្ខវទ។
ព ុំ ីអត្ត្ោលខនាះ ឲ្យខលាក ី
២៦/.រូបភាពទ២៦រូ បយកសដួលរលំជញ្ញ ជ ំងកំក្ពងខាងខរៅ(រាាទបនាធយឆ្នមរ) ី
រូបភាពខៅខលើជញ្ញ ជ ំងកំក្ពង ខាងខរៅរាាទបនាធយឆ្នមរ ាបនថខនះបានបងាាញពីសកមមភាព មនុសសរែុសមាបក់ជះិ រខទះ ថ្ដមាេងោន់រែអប់រគាប់ក្ភាកមាឋយោង១២ ំ ខហើយបនឋមកខទៀត្ គគាត្់ ខៅ ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-39-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ត្តា ំងចាំងនងយកសធ្លក់ យកសឲ្យដួល ផ្ដងរខៅខរោយ ខៅទបំ ុ យកសខនាះ រត្ូវរលំខដកដួលខៅខលើ ឹ ី ផត្ ដ។ ំ ី ខៅខពលខដលយកសខដកខោបខៅខលើដ ី យកសបានខកអខចញនូវរពះខគារពះខកវរពមោងកផ ួ នគមពរី ោងឡាយខៅខល ំ ងមួយៗ ើ រខទះ ខដលេនបានខលបព ីអត្ត្ោលខនាះឲ្យខចញមកខរៅមឋ ី ួល នាគរែុសស្រសីត្ខៅថ្ងងអនាគត្ ខលងរត្ូវរាហ៍កនលងឬបទបា ំងពនលឺរសែីបញ្ញ ដ ខទៀត្ខហើយ ិ ថាឈប់ខៅកបុងអំ ណាច
ទបំ ុ កូន ី ផត្
គបានន័ យ ឺ
ំ ខា ុ ងកបុងខោះយកស (កូនរាហ៍កនលង)។
សរុបខសចកឋមក រូបភាពខៅកំក្ពងជញ្ញ ជ ំងរាាទបនាធយឆ្នមរ ខដលខៅខសសសល ់ខនះ បាន ី ខបកបងា ា ញ ពីអនាគត្ោលរបស់កន ូ នាគរែុសស្រសី កំពង ុ រស់ខៅកបុងមាត្ុភម ូ ខនះ ឲ្យបានដង ឹ ពីាវ ើ ិ តាពិត្របស់េន ឹ ខដលពីមុនខយើងខត្ងនា ំគាប ិ ទ នទុកកបុងងម (សិលាចារក) ួ ល ខដលដួងខកវមាតាបានរែត្ា យល ់ថា វាាខរឿងរបស់ាសនា “មុទំ ឿអវីមដលថាតគ្នឺ មុទំ ឿអវីមដលពុោ ំ ន់បានពិចារណ្ត មុននឹងទ ឿ ទៅទលីអីម វ ួយ ព្តូវព្ិះរិះពិចារណ្តរាវរមទេតុផលសិនសឹមទ ឿ ទព្ោះទយីងជាបុព្តមដលទើតទច្ញ ពីមាត់របស់ព្ពះសមាែសមពទឹ ុ ជាទមនាគទីបី (ពនយល់ទេីយមឺុងភាគពីរ)” ។
២៧/.រូបភាពទ២៧រូ បកបុងកាំងខកលង(រាាទបនាធយសំ ក្រ) ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-40-
ខៅកបុងរូបភាពខនះបានបងាាញពីមនុសសចំនន ួ បួនថាបក់ ខហើយខៅកបុងាន់ថាបក់និមួយៗ មាន
សកមមភាពរូបខផសងៗគាប ាន់ខរោមមានមនុសសមួយជួរកំពង ុ ខត្ខលើកថ្ដសំ ពះ ាន់ទព ី ីរមានរកុមឥសី ាន់ទប សសាប់កុ ងរងវ ប ង ់សីមា ី មានមនុ ី
ាន់ទបួ ថ លេន ី នមានរូបស្រសថីខលើកថ្ដសំ ពះមានរូបោក់កណា ួល
និងស្រសថីខទពអែសរកំពង ុ ខហាះ ខត្រូើ បកបុងាន់និមួយៗគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងខហត្ុអី វ?
ក/.ាន់ទមួ ុ ខលើក ី យ រូបស្រសថីោក់មកុដ នឹងលមអខោយខរគឿងអលងាករខផសងៗ អងគុយដខងាគាបកំពង
ថ្ដសំ ពះខនាះ
គត្ំ ំ ពីរ ខហើយខដលកនលងមករត្ូវមាថយនាងករងីខមែះ សននមារ ឺ ណាងឲ្យមាតាោងដប់
(យកស) ខេ វះយកខកវខភាកអស់ចន ំ ន ួ ដប់មួយកនលះ (ខមលខរឿងខរពង)។ ដូខចាះខ្វឲ្យពួ កគាត្់ ងងត្ខម ល ឹ ើ ើ ើ អវីមនយល ់រហូ ត្ទល ់នឹងសពវថ្ងងខនះ ិ សននមារខេ វះយកខៅខនាះ រូបខនះបានបងាាញថា
ខហើយកបុងចំខណាមខកវខភាកោងដប់ ំ មួយកនលះ
ខដលរត្ូវយកស
សពវថ្ងងខៅសល ់ក្ត្ខកវខភាកមួយចំខហៀងខត្ប៉ុខណា ត ះ ខទបកប ើ ុងសកមមភាព
ិ ពួកគាត្់កព ំ ង ុ សំ ពះអងវរឲ្យអបកណាមួយមកជួយយកខកវខភាកឲ្យពួកគាត្់វញ
ខរោះខហត្ុខត្គាមនខកវខភាក
សូមផក្ត្កូ នេនឯងក ៏ក្ហកខចកគាបបរខភាគខដរ ិ ី ួល
ភាគពីរ ពីរាាទនាងដប់ពីរ)។
(ខមើលោរពនយល ់កបុង
េ/. ាន់ទព ុ អងគុយបត្់ខជើង ខហើយខៅខាងខរោយឥសីខាងាថ ំ ី ីរ មានរូបឥសីរា ំនាក់ កំពង
មានមនុសសឱនខលើកថ្ដសំ ពះ និងមានសត្វរមាង ំ ឬោថន់មួយកំពង ុ ខត្ខដកខោបងាកកាលខៅខរោយ ឯខាងខឆវងថ្ដឥសីខាងខរោយក ៏មានមនុសសអងគុយសំ ពះខដរ
ខហើយរូបខដលខៅខរោយមនុសសសំ ពះ
ខនាះខយើងខមលពុ ំយល ់ថាារូបអវីខឡើយ ខត្រូើ បោងអស់ ំ ខនះ រពឹទ នដូនតាគាត្់ចង ់និយ៉យពីអវី? ើ ឥសីោងរា ំ ំខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យពូជឥសីកមពុ (រពះខថាង
ហ៊ុ នខទៀន
ខៅណិឍ ន…) ខដលាអបក
បួសខាងខរៅរពះពុទ នាសនា ខដលបានសខរមចមនសមាបត្ថក្ត្ាមចា ឆ ទដឌ ិ ិ ិ ខរោះពុំមានមគគខដល រែកបខោយអងគរា ំបាខគាលគ ី ឺ សមាមទដឌ ិ ិ សមាមសងកខែា សមាមវាចា សមាមកមមខនាថ សមាមអាជខី វា សមាមវាយ៉ខមា សមាមសត្ិ រគប់រែខទស
សមាមសមា្។ ិ ខហើយពួកអបកបួសាឥសីខរៅពុទ នាសនាខនះមានខសធើរ
ខកែរ ចន ខវៀត្ណាម ខសៀម…។ល។ និយ៉យរួមឲ្យខត្ពួករគូខចះទសសន៍ោយខជឿខលើ ិ
ឫកស មងគលភាញក់ខផអើល ខោយអាងខលើកផួនត្រមាខនាះ រពមោងមានទុ ំ កពុកមាត្់ពក ុ ចងាកខវងៗ ពួកខគ ខនាះគាឥស ំ ឺ ី ខហើយពួកឥសីោងខនាះ
មានឫទអភ ញ្ញ ំ ផលសមាបត្ថខដលេ នចខរមី ន ិន ិ ដ ខៅតាមកមាលង ិ ួល
បាន។ ចំក្ណកឯឥសីកបុងរូបខនះបានបងាាញពីលកេណសមផត្េ ុ ៗគាបខៅតាមកំរត្ថ្នគុ ិ ណ្ម៌របស់ ិថ ស ពួកគាត្់ក្ដលាកូននាគ កំពង ុ អងគុយរងចា ំមាតាបតាមហានគរ ខលាករួចពីបាបកមមចាស់ ិ មរតមម ូននាគ
ឯមនុសស
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ខដលអងគុយខលើកថ្ដសំ ពះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-41ខៅខាងខរោយឥសីោងសងខាងខនាះ ំ
គពួ ួ ខំ ោះឥសី ឺ កគាត្់អងវរលន់ត្ច
ោងខនះ ំ ឲ្យជួយរពះមាតាបតាមហានគរ បានខចញរួចពីទុកខេ ោស ខដលសល ់ពីអត្ត្ោល។ ិ ី គ/. រូបាន់ទប ី ីខនះ
អត្ទនយ ័ រូបក ៏មិនេុសពីរូបទ២៥ខដលមានខៅខល ជ ំងកំក្ពងរាាទ ី ើ ជញ្ញ
បនាធយឆ្នមរ (ពនយល ់រួចខហើយ) ខរោះរូបខនះខគឆ្នលក់ពក ួ គាត្់កព ំ ង ុ ាប់
ក ុំ ុ ងរងវ ប ង ់សីមា ខដលមានថ្ដ
ោន់ផ្ដកឈូក ផ្ដកឈូកត្ំណាងឲ្យនិមិត្ថរប ូ បញ្ញ ដ កបុងពុទ នាសនា (ពនយល ់ខហើយ)។ ខោះបីាពួកគាត្់ ខឡើងដល ់កំពល ូ កាំងខាងខលើក ៏ខោយ ក ៏ពួកគាត្់ខៅខត្ាប់ខោសដខដល ខរោះកាំងនាគខដលខៅ រគបពួកគាត្់ពីខលើនាគោងព ំ ីរខនាះគយកសខៅខលបរត្ឹ មកដខដល។ ឺ /. រូបាន់ទបួ ី នខនះ
ស្រសថីពីរនាក់ក្ដលមានខត្ោក់កណា ថ លេនកំ ពង ុ ខលើកថ្ដរែណម បួង ួល
សួងសូមឲ្យមាតាបតាបានរួ ចពីទុកខេ ោស ិ
(ឲ្យយកសរពមខោះខលង)
ិ រឯស្រសថ ើ ីកព ំ ង ុ ខហាះខហើរខនាះវញ
ំ ី វ មួយខដលកំពង គាខទវតាឬអចឆ រាខដលសកមមភាពរូបហាក់ដច ូ ាខលកយកដុ អ ុ ឺ ើ ខនាះខចញ
សងកត្ព ់ ីខលើសីមា
ំ ងខនាះរត្ូ េព ំុ ញ ំអា ុ ចខមលយល ់បានខឡើយ ខរោះដុោ ំ វបានបំផ្ដលញ បាត្់រប ូ ភាពខដម ើ អស់ ើ
ខហើយ។ សរុបខសចកថមក ី
រូបភាពខដលេបា ំុ ញ នបកស្រាយកបុងកាំងខកលងខនះអត្ទនយ ័ កបុងរូបក ៏មនេុ សពី ិ
រូបមុនៗខដលបានបកស្រាយរួចខហើយខនាះខទ ខដលេខំុ ញ លើកយកមកពនយល ់ ខរោះចង ់ឲ្យកូននាគខចះ ខមលរែវត្ថ ខរឿងខៅកប ើ ិ ុងងម
ខោះបាសទ ័ គំនិត្បងកប ់ ី ិ ត្កបុងសម័យោលកាងេុសគាប ក ៏ប៉ខុ នថអត្ទនយ
កបុងរូប (ងម) គខៅខត្ដខដលៗោ ងរូ ំ បកបុងរាាទ ខដលមានខៅកបុងខដនដក្ី កែរសពវថ្ងង និងខដនដព ី ី ឺ អត្ត្ោលខដលខគបានដខណ ថើ មយកខៅ ាច់ខរឿងគន ប ពួកគាត្់កព ំ ង ុ ី ឺ ិយ៉យពីពួកគាត្់ាប់កុងខោស
រួចពីខោសនឹងនិយ៉យពីពួកគាត្់មានខសរភាពោ ើ ល យា អបកា ដូចខដម ងរបស់ ើ (ខនះគាខរឿងខបះដូ ឺ ខមនាគចារកបងក ឹ បទ ់ ក ុ កបុងភាាងម)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-42-
២៨/. រូបភាពទ២៨ រូបខៅកបងកាំ ងខកលង (រាាទបនាធយស្រសី) ី ុ
ើ ខៅកបុងសកមមភាពដ ៏រស់រខវកថ្នផ្ដ ធ ំងចមាលក់ខនះ
និងពួក
បានខបកបងា ា ញពីខរឿងរបស់មាតាមហានគរ ើ
ស្រសថីក្ដលាអបកទទួលមរត្ករពះខមជំនាន់ខរោយ
ខោយរូបភាពបានខចកខចញាពីរាន់
ខហើយខបងាបនធបៗ ់ ខត្រូើ បោងខនះមានបងក ំ បអ ់ ត្ទនយ ័ អវីេ លះ? ១/. ាន់ទមួ ំ លរងនូវអំ ខពើហឹងាខដលបុរសវាយ ី យខាងខរោម បងាាញពីស្រសថីោងឡាយបានទទួ
ិ ជ ងមីបានលុកលុយចូលទកដ ខ្វបាប ខពលខដលមខនាគមវា (កុងសងកត្មា ់ ៉ ឬកុងមា៉ ) ខរៅពីនគរ ី ើ ឹ រពះខម ខនះពុំសល ់ទំខនៀមទមាលប់ខលើកស្រសថីា្ំខឡើយ
(ខម)។
មានខត្នគរខនះមួយគត្់ក្ដលខយើងខៅថា
មាត្ុភម ូ ិ គាភូ មិ ឬរែខទសរបស់រពះមាតា ឬរពះខម៉ (ខមើលោរពនយល ់កបុងភាគមួយនិងពីរ) ឺ
ខហើយ
សពវថ្ងងខនះរែខទសខម ឬ ខម៉ (ខកែរ, ខកែរ) ខៅសល ់ក្ត្ខមែះប៉ខុ ណា ត ះ។
សកមមភាពស្រសថីោងអស់ ំ ក្ដលមានកបុងរូបរត្ូវខគរុញបញ្ូ ច លខៅកបុងបនធប ់ គមានន័ យថាស្រសថីរត្ូវ ឺ
ខៅកបុងផធះរគប់រគងផធះសខមផងមនអាចខចញខៅខាងខរៅខ្វ ា ខម ខទៀត្បានខឡើយ ដូខចាះោកយ ខម ិ ើ ពីមុនខៅសល ់រត្ឹមខត្ខមែះប៉ុខណា ត ះ ខោយខហត្ុរពះខមខដលារែមុេពីអត្ត្ខនាះរត្ូ វាប់ ី
ុំ និង
លុបោនាាមអស់ខៅខហើយ (ខមើលកបុងមងគលបីភាគពីរ ឬខមើលោរពនយល ់រូបទមួ ី យខនះ)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-43-
២/.ាន់ទព ថ ល ី ីររត្ង ់រូបខខាលងោវរកណា លកេណ៏ខដលគាត្់ាអបកទទួលមរត្កខម៉
ិ បានបងាាញពីបុរសមាបក់ោក់រកវលដូ ចរូបស្រសថរី គប់
ិ ិ ខរោះរកវលខដលគាត្់ បានោក់គរកវ លខម៉ ឺ
ថ្ដគាត្់មាេង
ំ ងខលើកខឡើងបំរង ោន់ដប ុ នឹងវាយ ថ្ដមាេងខទៀត្បួងសក់ស្រសថីក្ដលដួលខនាះ ឯខជើងមាេងបុរសខនាះាន់ ធ្លក់បានបងាាញឲ្យដង ិ ងម ឹ ថាកូននាគសម័យខាងខរោយអរយ្ម៌ មហិទឫទ )។ ិ ន មាតាមហានគរខទៀត្ខហ ិន ើ យ (បាចពស់ ិ ោរុណកមមផង
ខលងខគារពនិងទទួលាគល ់
ខោយសកមមភាពរូបខនះបានបងាាញពីោរខ្វើ
ខជររែមាងផង ខោយេនាអប ករស់កុ ងភូ ប មិក្ម៉ទទួលខករពីក្ម៉ ួល
ពុំបានត្បសាងនូវ
ខសចកថលអ ឹ រក+ខពើ ពនយល ់រួចខហើយកបុងភាគមួយ)។ រូបខខាលង ី ខដលអបកមុនបានខ្វើចំខោះេន ួ ល (រកខ្វើដង ោវរបនធបខ់ នះគ្ំ ឺ ាងខខាលងងសងខាង ខករខម និងពូជខករខម៉
ដូចខនះរូបស្រសថីកណា ថ លគត្ំ ឺ ណាងឲ្យស្រសថីក្ដលារែមុេថ្នពូជ
ខហើយខៅខាងខរោយរូបគាត្់មានរូបស្រសថត្ ី ច ូ ៗ ខនាះត្ំណាងឲ្យភាពបាត្់បង ់
សិទរបស់ រពះខមជំនាន់ខរោយៗ ិន
ខរោះមានបនធះរាងដូចាខេស
ចំក្ណកស្រសថខី ដលខៅកបុងបនធបស ់ ងខាង
បានបទឃា ំងស្រសថខី ៅខាងខរោយ។ ិ
ាន់ទព ់ ច ូ រូបបនធប ់ ី ីរក ៏រត្ូវបានខគញាត្់ខៅខាងកបុងបនធបដ
កណា ថ លខដរ គឈប់ មានសិទ ិ ន ឬអំ ណាចដូចពីមុនខរោះាាមោនរបស់រពះមាតា រត្ូវខគលុបោន ឺ ាោននិងលក់ោនអស់ខហើយ (ខមើលោរពនយល ់កបុងមងគលោងប ំ ី ភាគពីរ)។
សរុបខសចកថមក សកមមភាពរូបោងអស់ ំ ក្ដលមានខៅកបុងកាំងខកលង (បំក្ែលង) ខនះបានបងាាញ ី
ពីោរបាត្់បង ់ឥទពលរពះនាងនាគ ឬរពះមាតានាគខៅខលើមាត្ុភម ូ របស់ េន េ ិន ិ ួ ល ខដលពីមុនេនារែមុ ួល
ិ ជ ងមីខាងខរោយចូលមកលុកលុយបំផ្ដលញខពលខដលមាតាខលាកសុេចត្ថ ឥឡូវរត្ូវមខនាគមវា ិ ខៅទទួល ខោសខរោះខហត្ុខត្កូននាគរែុសស្រសី។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-44-
២៩/. រូបភាពទ២៩ រូបខៅជញ្ញ ជ ំង(រាាទបាយ័នថ) ី
រូបភាពកបុងចមាលក់ខនះ
ចាប់ពស់ ឬនាគ
បានបងាាញពីបុរសមាបក់ោក់មកុដាខសថចរទង ់ខរគឿងអលងាករកំពង ុ
ថ្ដាថ ំចាប់ោន់កនធុយនាគ ថ្ដខឆវងចាប់ោន់េននាគ ខជើងខឆវងាន់កនាគ ខដល ួល
នាគខនាះកំពង ុ លូននា ំមុេចូលខៅកបុងបនធបរ់ ាាទដ ៏សកឹមថ្សកមួយ ខត្អត្ទ នយ ័ រូបចមាលក់ខនះគាត្់ចង ់ ើ និយ៉យរាប់ខយើងពីអវី? ខហើយបុរសខនាះានរណា? នាគឬពស់ខនាះានរណា? ខហើយខទវតាខៅ ខលើខសវត្ចឆរត្ត្ំណាងឲ្យអវី? ក/.បុរសត្ំណាងឲ្យអបកទទួលមរត្ករពះខម៉ត្ណ ំ ខាងខរោយ
គអប ឹ នា ំនគរខរោះរត្ខចៀក ឺ កដក
ិ របស់គាត្់មានោក់រកវលដូ ចាខម៉ក្ដរខដលគាត្់បានទទួលខកែរ (ខករខម៉)។
េ/.នាគ ឬពស់ត្ណា ំ ងឲ្យរែមុេរបស់ស្រសថីកុ ងនគរខនះព ប គរពះនាងនាគ ី អត្ត្ោល ី ឺ
មងគលោរស្រសថខី ្វាខមខគដ ក ឹ នា ំខគ ើ
នា ំមុេខគបានខត្មួយខភលត្ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ
បនធបភា ់ ល មរត្ូវបុរសាន់កបាត្់ខៅខហើយ
កបុងពិ្ី
រគាន់ក្ត្ចូលផុត្មាត្់ោវរ
ដូចមានអត្ទនយ ័ កបុងរូបភាពចមាលក់ខនះាភសថុតាងបងាាញ
ស្រាប់។ ខោយនាគនា ំខគចូលខៅកបុងពិភពនាគ (រពះខថាងខតាងថ្សផរពះនាងនាគ) រគាន់ក្ត្កាល លូនចូលកបុងមាត្់ោវររាាទភាលម រូបទ២៨។ ី
មរតមម ូននាគ
រត្ូវរពះខថាងាន់កាប់ខៅខហើយ ខមលោរពនយល ់កបុងអត្ទនយ ័ ើ
បនធបក្់ ដលមានកំពល ូ រាាទពីខាងខលើោវរ គបងា ា ញពីភាពរុងខរឿងរបស់ពជ ូ រពះនាង ឺ ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-45-
នាគពីអត្ត្ោល ខត្ភាពរុងខរឿងោងខនះ ំ ពុំបានសទិត្កបុងសនាថនកូននាគ សម័យខាងខរោយខឡើយ ី ខោយារខហត្ុរត្ូវខគលុបោន ាោន និងលក់ោន ខមលបទខភល ងោរខពលរពះនាងនាគ ដក ឹ រពះ ើ ខថាងចូលកបុងបនធប ់ អាចារយឲ្យអបកខភលងខលងបទោងខនះ ំ (មានកបុងមងគលប)។ ី គ/.ខទវតាខដលខៅខលើខសវត្ចឆរត្គត្ំ ូ សមាគល ់ឲ្យគណបកសនខយ៉បាយមួយ ឺ ណាងឲ្យនិមិត្ថរប (គណបកសរែាជន)
ខរោះគាត្់បានដង ដ ខនះ ឹ ថាកបុងសម័យោលខាងខរោយនឹងមានរូបនិមិត្ថសញ្ញ
គាត្់ចង ់រាប់ខយើងាកូននាគថា
ខរឿងអាង៌កបា ំ ំងរបស់គាត្់អាចដង ឹ
បានលុះរតាខត្មានរូបខទវតាខៅខាងខលើ (ខពលមាតាពុំអាចខចញពី
អាចផសពវផាយមកខាងខលើ
រុំ ច ួ )
ខទបកូ ននាគសម័យខាង ើ
ខរោយអងគរ អាចដង ប រទទកខោះបាន។ ខរោះខពលខកត្ខឡ ឹ ពីទុកខេ ាកខវទនារបស់គាត្់កុ ងសមុ ឹ ើ ើ ងនូវ និមិត្ថសញ្ញ ដ ខទវតា ត្ំណាងឲ្យគណបកសរែាជនខនះ ខពលខនាះរូបកូរសមុរទទកខោះក ៏ខកត្ ខឡើង ឹ ើ
រពមគាប ខនះាសញ្ញ ដ រាប់ខពលខវលាឲ្យកូននាគបានដង ឹ ថា ាសនរពះខម៉ ជិត្ដល ់ខពលរស់ និង ិ អខណថត្មកសទិត្កបុងរកខសដួងចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសីខឡើងវញខហ ិ របស់កន ើ យ។ ដូចមានសមាអងកបុងចមាលក់ ខនះាខដម ពីមុនបរខទសបានពនយល ់កបុងគមពរភាារូ បរបស់ខគ ថាាខរឿងរបស់ាសនាខោយខគ ើ ី
បានលាក់បំពន ួ កុឲ្ ំ យកូននាគយល ់ដង ំុ ញ ំយ ុ ល ់ដូចជនបរខទសថា ឬសខសរខឡើយ េ ំុ ញ ឹ ពីភាារូបពិត្ ខត្េព ាកូននាគោច់ខាត្់រត្ូវខត្ដង ឹ ខរឿងកបុងខបះដូងរបស់ក្ម៉នាគ និងខៅកបុងកាំងនាគ ឬកាល គាត្់
របស់
ិ ខដម ខរោះេព ំុ ញ ំខុ ជឿថាខម៉ឪរាល ់រូបខដលេំរកសុីមួយជីវត្ លរទពយសមផត្ថយកមកទុ កឲ្យកូន ើ ផរែមូ ី ិ
ខហើយខបរាទុកឲ្យអបកដថ្ទខនាះ គវាពុ ំក្មនាខហត្ុរត្ឹមរត្ូវខឡើយ។ ឺ
ោល
សរុបខសចកថមក រូបភាពខនះគាត្់ចង ់ខបកបងា ា ញពីោរបាត្់បង ់សិទអំ ី ើ ិ ន ណាចរបស់េនព ីអត្ត្ ី ួល
ខហើយខរឿងរបស់គាត្់ោងខនាះលុ ំ ះរតាខត្ដល ់បាបកមមចាស់ឲ្យផលអស់ខទបអាចមានកូ ននាគ ើ
ណាមួយមកជួយស្រសង ់ ជួយខលើកជួយខរកាសនរែាបគាត្់មកផសពវផាយ ខដម លនាគឲ្យ ើ ផត្វងសរត្កូ ី ើ ិ រស់រខវកខឡ ូ ខកែរ។ ើ ងវញកប ិ កន ុ ងសនាថនចត្ថ
៣០/. រូបភាពទ៣០ស្រសថ រី គប់លកេណ៍ ឬលាក់(ជញ្ញជ ំងរាាទបនាធយស្រសី) ី រូបភាពខនះ បងាាញពីស្រសថីមាបក់ ឈរឱនមុេ ថ្ដខឆវងោន់ផ្ដកឈូកមួយទងសំ យ៉ង ុ ចុះ ថ្ដាឋ ំោន់ ផ្ដកឈូកព័ទ នពីខាងខរោយក សំ យ៉ង ុ ទងផ្ដកចុះ មកខរោម បរមុងនឹងរក ើ ខត្រកពុ ើ ំ រច ួ ខហើយរូបគាត្់ឈរ
ិ ខៅខលើទរម ខដលមានកាច់រត្បកឈូកបំក្បក។ ខៅពីខាងខរោមទរមខដលគាត្់ឈរ មានសត្វករវក មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-46-
កំពង ុ រត្ោងាលបរទ ចំក្ណកឯខៅពីខាងខលើរូបគាត្់ មានគំរបខខាលងោវររាងដូចកាំងខកលង ខដលមាន និមត្ថ ូ នាគសងាេង រគបឬរកុងពីខលើ។ ខហើយខៅពីខលើកាលគាត្់ មានផ្ដកឈូកដ ៏្ំមួយសំ យ៉ង ុ ចុះ ិ រប ខរោម ខៅពីខលើកាច់សម ៊ុ កាំងខកលង មានរូបខទពតាខហាះសងាេង ហាក់បដូ ុ ចាប់ខបកគរមប ី ចាកំពង ើ ស៊ម ុ ខនះខឡើង។
ចំក្ណកខៅសងាេងមានកាច់ចងាវយអងគរអមរូប
ខដលកាច់ចងាវយអងគរោងខនាះ ំ
ខៅខដម រាជសី ឬខតា ខដឥត្មានកាល ខកអខចញាកាច់ដះុ បនថគាប ទបំ ុ ើ កាច់ មានរូបេនសត្វ ី ផត្ ួល
កាលរាជសី ឬខតា អាចខកត្មានខឡ ើ ើ ង ខៅ ចុងកាំងខកលងខាងខលើឯខនាះ កំបា ំងកបុងរូប។
ខនះារែាា
ខត្រូើ បោងអស់ ំ
ខដលេបា ំុ ញ ន
ខរៀបរាប់ខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យពីអវី កបុងខរឿង របស់គាត្់?
ខយើងបានដង ឹ ខហើយថា
ខមែះ
រាាទខនះ គបនា ធ យស្រសី គមានន័ យថា ា ឺ ឺ ទតា ុ ខៅមរត្កខរឿងរបស់ស្រសថី ខត្ក ៏ ី ំងលាក់ទក មនដ ង ឹ ថា ទុកខៅរបស់អី វ ខឡើយ លុះរតាខត្ ិ ខយើងខមលរូ បរួចរត្ិះរះព ិ ិចារណា ើ ពិចារណាខទៀត្
ឆងល ់ខហើយ
ឆងល ់ខទៀត្
បំផត្ ុ ខយើងនឹងដង ឹ ខរឿងកបុងខបះដូង បនាធយស្រសីខនះាពុំខាន។
ខហើយ ទី
រាាទ
ខរោះខមែះរបស់
សត្វ បុគល គ សមាភរៈ ទកខនល ង...អាចខកត្ខឡ ី ើ ើង បាន ក ៏រត្ូវមានខហត្ុបចចយ ័ រគប់រគាន់ ខទប ើ នាមបញ្ដ ត្ថិ ឬខមែះខនាះ អាចឧែផត្ថកខឡ ិ ើង នឹងឋត្ ិ ខងរគង ់វងស រហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងងខនះ។ ដូចាខយើង ចង ់ោក់ខមែះឲ្យបុរតា បុរត្ី ឬសត្វចញ្ ិ ចឹម ទ១ខយ ី ើ ងរត្ូវខមើលខពលខវលាថ្ងងខេឆ្នប ំក្ដលខកត្ ើ រួមផសំ នឹងខពលសុបិនថខ
ើ ញខគមកចាប់កខំ ណើត្ផង
ឪពុកមាឋយរត្ូវរះរកខម ិ ែ ះណាមួយ ខដលមានន័យស័កសមខៅតាមកមា ល ំងថ្ងងកខំ ណើត្ (ចំខោះឪពុក ិថ មាឋយខដលខចះដង ខមែះសត្វ បុគល គ ទកខនល ង សមាភរៈ.....ខផសងៗ កបុងសម័យមុន ក ៏ ឹ )។ យ៉៉ ងណាមញ ិ ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-47-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខមែះោងខនាះ ំ រែកបខៅខោយអាង៌កបា ំ ំងន័យរែាា ខៅតាមកំរត្បញ្ញ ិ ដ របស់អបកោក់ ខរោះខមែះ ោងខនះ ំ (នាម និងខគារត្) មានអាយុោលខវង លុះរតាខត្អស់ពជ ូ ថ្នជនាត្ខដ ើ ាអបកកខកត្ ិ ម ើ ខទប ើ ខមែះខនះរលុបបាត្់ខៅតាមោលខវលាខនាះ (ឧ.ខេត្ថខកែរពីអត្ត្នគរស្រសី ខលាវ សពវថ្ងងលពបូរ ើ រកុងថ្រព ី នគរ សពវថ្ងងហូជម ី ញ....)។ ិ ស្រសថីរគប់លកេណ៍ ឬរគប់លាក់ រោក់លប ុ ោកយរោក់ គាគល ់ខឈើក្ដលចាស់ របកសំ បក ឺ ខោយេនឯង ខហើយមានអាយុយរូ (គល ់រោក់) ដូចាោកយថា បុកល ័កឋខ្វខ្ែ ើ ញ បនាបពិសនាគ ួល
ខត្អប ើ កណាានាគ? ោកយបុកល ័កឋម៉ ៉ងខទៀត្ ខបខយ ើ ើ ងសរខសរតាមសូរសពធនិយ៉យ បុកខហើយលាក់ គមានន័ យថា បុកឲ្យចុះខៅខរោម រួចលាក់ទក ុ កុឲ្ ំ យខគដង ឹ ។ ស្រសឋីរគប់លកេណ៍ ខៅកបុងរូបខនះ ខគឆ្នលក់ឲ្យ ឺ គាត្់ឈរខៅកបុងស៊ម ុ ោវរមួយដ ៏ចខងអៀត្
ខមើលខៅហាក់បីដូចាពុំក្មនខៅមាត្់ោវរផធះខឡើយ
្មមតា
មាត្់ោវរផធះ ខោះបីាត្ូចយ៉៉ ងណា ក ៏មាចស់ផះធ អាចខចញចូលខោយមិនចខងអៀត្ខដរ ដូខចាះរែាាកបុងទ ី ខខាលងដ ៏ចខងអៀត្ខនះ គាត្់ទក ុ ឲ្យខយើងខមើលរួចឆងល ់។ ខហត្ុអី វ បានារូបស្រសឋី សម័យមុនអងគរ ឬសម័យ
អងគរ ខគឆ្នលក់រប ូ ពួកគាត្់ក្លងេនទខទខាងខល ចាជនាត្ឥណា ឍ ចន ើ មនដូ ិ ិ ិ .....បរខទសខដលខៅជិត្ ួល ខាង? កបុងខសៀវខៅរែវត្ថាស្រសឋ ខេរែ អបករាជញសម័យមុន ខកែរ និងបរខទស បានោញពីកំខណើត្ជន ិ ាត្ខនះ ិ
ថាមកពីឥណា ឍ ឬបរខទសខផសងៗ ចុះខហត្ុអី វ ក ៏រូបចមាលក់ខយើង មនឆ្ន ល ក់ឲ្យមានសខមលៀក ិ
បំោក់ដច ូ បរខទសោងខនាះ? ំ ខនះាខហត្ុខដលខយើងរត្ូវ រកអាង៌កបា ំ ំងឬសខកវ របស់ដន ូ តាខយើង កបុងនាមាពូជអបកកាងរាាទងម ថាខត្គាត្់ បានលាក់អាង៌កបា ំ ំងរបស់គាត្់ខៅឯណា? ដូចាស្រសឋី ើ ខដលគាត្់ឆ្នលក់ភាគខរចីនពុំមានខសលៀកដណឋប់ក្លវងខាងខលើ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងោងអស់ ំ គាបថា គាត្់គឺ
ារែមុេថ្នពូជខករខម (កបុងភាគ១) ខហើយខកែរ ខនះ ខរោយមកបានោលយាខកែរ ខដលបានបនសល ់ទុក
ោកយមាត្ុភម ូ មកដល ់សពវថ្ងង ខបភូ ារបស់ក្ម៉ៗរត្ូវខត្បំខៅកូនបនឋគាប ទកខោះរបស់ ិ ើ មរែខទសខនះ ិ ឹ ពួកគាត្់បានផសំបនថគាប រហូ ត្ោលយបានាសមុរទ (សមុរទទកខោះ) ខហត្ុខនះ ខទបគាត្់ ឲ្យកូនសម័យ ឹ ើ ខនាះ ឆ្នលក់គាត្់មនឲ្យមានោក់ អាវ ខរោះគាត្់ចង ់បងាាញរាប់ខយើងថា ពូជគាត្់ពំបា ុ នខកត្ខចញព ិ ើ ី បរខទសខឡើយ (រែាារូប ខដលពុំោក់អាវ)។ គាត្់ចង ់រាប់កន ូ នាគសម័យខាងខរោយ ឲ្យយល ់ពី អាង៌កបា ំ ំងរបស់ពជ ូ នាគ ខរោះគាត្់ាខមនាគ ពុំក្មនដូចបរខទសមួយចំនន ួ បានថានគរខកែរសម័យ ិ ័យ ពុំមានអារយ្ម៌ ពុំមានពូជពងសចាស់លាស់ ខនាះគពុ ខនាះ ពុំសី វុ ល ឺ ំរត្ឹមរត្ូវខទ រែខទសមួយអាច ពងាវត្ទកដ ឲ្ ុ នវែផ្ម៌អារយ ី យខៅាចរកភពបាន អាចកាងរាាទងមរាប់ោន់បាន ខបពួ ឹ ើ កគាត្់ពំមា មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
្ម៌ខៅដល ់កំពល ូ
-48-
ខ្វើដូចខមឋចសមិទផលោ ងខនះអាចខក ំ ត្មាន ិន ើ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
និងសទិត្ខសទរមកដល ់សពវថ្ងងបាន?
ខពលខដលខយើងពុំបានស្រាវរាវពីអាង៌កបា ំ ំងរបស់េន ឲ្យរែវត្ថ របស់ ជនាត្ខនះ មឋងថាខកត្ ើ ើ ិ ិ ើ ួ ល ខទបខ្វ ពីាត្ខនះ មឋងថាខកត្ព ខេ ែរ) ហាក់បដូ កំពង ុ ឈរខលើកផូន ិ ើ ីរែខទសខនាះ (រែវត្ថាស្រសឋ ិ ី ចាជនាត្ខនះ ិ មឋងខផអៀ ងខៅខាងខនះ មថងខផអៀ ងខៅខាងខនាះ រកកំណត្់លំនឹងេនគា ម ន។ តាមពិត្ ពូជនាគខៅខត្ា ួល ពូជនាគ ខរោះខយើងមានខមនាគាខដម ើ ខហត្ុ រពះមាតានាគខនះខហើយ ខដលបានបនសល ់ទុកពូជនាគ
រាប់ោន់ជំនាន់ រហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងង រគាន់ក្ត្ខយើងពុំបានខមើល និងពិចារណាខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ខោយខរឿង របស់ពក ួ គាត្់ បានបាត្់ោន ខហើយលិចចុះខៅកបុងសមុរទទកខោះ រួមោងបរទសចូ ំ លមកខកលងបំភន ័ ថ ឹ
(លុបោន ាោន លក់ោន) ខទៀត្ខនាះ ខ្វើឲ្យកូននាគសម័យខាងខរោយ ខដលរែសូរត្ខចញពីថ្ផធ មាតាោង១២ ំ ខដលយកសបានខេ វះខកវខភាកយកខៅខនាះ រត្ូវងងត្ម នដ ង និង ឹ ខរឿងបនថគាប (ខមលភាគ១ ឹ ិ ើ ភាគ២)។ ដូចមានរូបស្រសីរគប់លកេណ៍ខនះ ាភ័សុ តាងស្រាប់ ថ ខដលរូបខនះ គាត្់រែត្ា ិ ទ នទុក កបុង
រាាទបនាធយស្រសី ខរោះវាាខរឿងរបស់ស្រសថីក្ដលាខមាខម៉ ខហើយគាត្់បានរាប់ដខំ ណើរខរឿង រគប់ ខផឋរ កាំងខកលង ជញ្ញ ជ ំង ទុកឲ្យខយើងខមើលពីដខំ ណើរកមមរបស់គាត្់ កបុងខពលាប់ខោស កបុងខពលមាន
កូនចុះខៅជួយគាត្់ និងខពលខដលគាត្់រច ួ ពីខោស។ ខត្បរខទសខដលធ្លលប់ខ្វើអណានិគម ខគមានសិទ ិ ន មានអំ ណាច ខរែភាារូបបខងវងឲ្យខៅាខរឿងរបស់ាសនា រួចឲ្យខយើងោងអស់ ំ គាបាកូននាគ ខរៀន សូរត្តាមគមពីររបស់ពក ួ ខគ (បទារោខកវ) ិ ទបំ ុ ខយើងពុំអាចដង ំ ឹ ខរឿងពិត្កបុងភាារូបោងខនាះ ី ផត្ ខឡើយ។ ខហត្ុអី វក ៏ខតាមានខត្ខជើង អត្់កាល? ខរោះភាាគំនិត្កបុងរូបខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា
ខៅថ្ងងអនាគត្ខាងមុេ នឹងខកត្មានទ រកុ ើ ី ងមួយខមែះថា ទរកុ ី ងរពះសីហនុ (ទរកុ ី ងខតា) ខរោះចងាវយ កាច់ខដលដុះបនថគាបខៅខលើខនាះ គបញ្ញ ជ ក់រាប់ខពលខវលាខៅថ្ងងខាងមុេ ខពលខដលខកត្មានទ រកុ ឺ ើ ី ង ខនះខហើយ លុះរតាខត្ខកត្មានរូ បនិមិត្ថសញ្ញ ដ ខទវតាខងមខទៀត្ ខទបមានកូ ននាគអាចដង ឹ ខរឿងអាង៌ ើ ើ កំបា ំងរបស់គាត្់ ខហើយខរឿងរែាាបណា ឋ ំរពះខម៉ខនះ គបានខលចខចញព ឺ ីទរកុ ី ងខតាខនាះឯង ដូចខនះ ខទបអប កសរខសរទំនាយថ្ងងសរុ ក ថ្ងងខៅរ ៍ គាត្់បានខរែីោកយឱះឱអាសូររាជសីសត្វ ខរោះរារពនខៅ ើ ខលើខរឿងអាង៌កបា ំ ំងខនះ បានផុសខចញពីទរកុ ី ងខតាពីរខនះ។ ដូខចាះខសធើរខត្រគប់រាាទនានា ខត្ងខត្ មានខតាខៅពីខរោយនាគ ខរោះខតាានិមត្ថ ូ ជួយខរាងនាគ ឬស្រសង ់នាគ (ស្រសះស្រសង ់)។ ិ រប
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-49-
៣១/.រូបភាពទ៣១រូ បខតាខៅចុងកាំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី រូបភាព កបុងចុងកាំងខកលងខនះ
មានខតា
កំពង ុ ខចញពីមាត្់យកស
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ ពីភាារូបភាព មុនៗរួចខហើយ ខាងខរោម
ខរោះខជើងខតាខៅ
ទរមា ំខត្អាចខកត្ខចញ ើ
ារូបរាងខតាពិត្រាកដបានខនាះ គឺ មានរយខពល ខាងខរោយ។
រាប់រយោន់ឆ្នប ំខៅ ខតាខនះ
មានរូបរាងពិត្រាកដ
ខោះបខក ី ត្ ើ កបុងសម័យ
ខាងខរោយក ៏ខោយ ក ៏ខតាខនះ ខៅ ាប់
ក ុំ ុងអំ ប ណាចយកសដខដល
(គឺ
កបុងមាត្់យកស) ខោះបីខឡើងខៅដល ់ទ ី េ ពស់ក ៏មនោន់ រច ួ ពីខោសខដរ ិ
ខត្វា
រគាន់ាងពីមនោន់ មានរូបរាងខតា ិ ពិត្រាកដ
ខនាះបានន័យថា
បាប
ោងឡាយរបស់ ំ គាត្់ ជិត្អស់ខហើយ (ខមលស្រសី រគប់លកេណ៍ខាងខរោម)។ ើ ចំក្ណកភាគខនះ
ដូខចាះខរឿងរា ៉វខតាខនះ
េរំុ ញ គាន់ក្ត្យករូបភាពមកាសមាអង
េបា ំុ ញ នពនយល ់តា ំងពីភាគមុនមកខមល៉ះ
ខដម ននាគរែុសស្រសីខមលរួ ចពិចារណា ើ ផឲ្យកូ ី ើ
ខរោះទយីងជាម ូននាគជាព ូ នាគ ព្តូវមតដឹងទរឿងពិតទៅមឺុងព្ូសាទថ្ែរបស់ខ្ន។ ួា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-50-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៣២/.រូបភាពទ៣២រូ បកាំងខកលងបនាធយស្រសី(សពវថ្ងងខៅារមនធីាត្ភប ិ ខំ ពញ) ី
រូបភាពកបុងកាំងខកលងខនះ បានខរៀបរាប់ពីសកមមភាពរបស់ស្រសឋីមាបក់ខៅចំកណា ឋ ល ខៅសងខាង
រូបស្រសថីខនាះ
មានបុរសកំពង ុ ខលើកអាវុ្គំរាម
ោញថ្ដដខណឋើមស្រសឋីខៅកណា ឋ លមាបក់មួយចំខហៀង
ំ ហាក់បីដូចាបងេខោយអំ ណាចហឹងងា ខដម ីខនះ ឲ្យរយះាពីរចំខហៀង។ ខៅសងខាង ើ ផក្ហកស្រសឋ ី បុរស មានមនុសសអងគុយ រូបទមួ ុ ខលើកថ្ដសំ ពះ ឯមាបក់ខទៀត្ ើ ខឈើរាងផលិត្ខៅពីខរោយ កំពង ី យមានខដម ខៅពីខរោយ ពុំខលើកថ្ដសំ ពះខទ រូបមាេងខទៀត្ក ៏មានសកមមភាពដូចគាប។ ខៅខាងខរោយស្រសឋមា ី នខដម ើ ខឈើារាងផលិត្
ខហើយខៅខលើផលិត្មានខទវតាពីរខហាះពីខលើ
ខត្រូើ បភាពចមាលក់គន ំ ិត្ខនះ
គាត្់ចង ់
និយ៉យរាប់ខយើងពីអវី? ក/.រូបស្រសថីមានសខមលៀកបំោក់ដច ូ ា ស្រសីរគប់លកេណ៍ខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ ឯផលិត្ ាខដម ថ៍ ែ ះ របស់គាត្់ ពីអត្ត្ោល ើ ខឈើខៅពីខរោយគាត្់ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យអំ ណាច យសសកថិ ខករខម ី ខរោះរាងផលិត្ខនះ ដូចារាងផលិត្ត្ំណាងឲ្យយសសកឋមញ្រ្ ថ ងឃកបុងរាាគណៈ តា ំងពីថាបក់សខមឋចសងឃ ិ នីស រាជរហូ ត្ដល ់រាាគណៈថាបក់កត្ថ ិ យស។ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-51-
េ/.ខរោយពីស្រសថីខនះអស់អំណាចយសសកឋិ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
គាត្់រត្ូវយកសចាប់យកខៅ
ុំ
បុរសសងាេងបាន
ខឆលៀត្ឱោសលុកលុយមលនោនមាត្ុភម ូ ខនះ ខហកគាត្់ាបចំ ើ ិ ី ក្ណក (ដរំ កាលប ី ឬស្រសថខី ហកេនា ួល បី) ខរោះសកមមភាពរូប បានបងាាញពីោរខហកស្រសថីខនះ ខោយអំ ណាចសញ្រ្ងាគម គអាវុ ្។ ឺ
គ/.ចំក្ណកអបកអងគុយសងាេង មាបក់មានផលិត្ពីខាងខរោយ ខត្ត្ូចាងផលិត្របស់មាតាមហានគរ
ខនាះ កំពង ុ សំ ពះអងវរ ត្ំណាងឲ្យកូននាគកំពង ុ ដក ុ ឹ នា ំរែខទសសម័យខរោយៗសំ ពះអងវរបុរស កំពង ដខណឋើមគាបខហកស្រសថី (មាត្ុភម ូ ិ) ខនាះ ឲ្យឈប់រែរពឹត្ខថ ទៀត្ខៅ ខត្ខមលខៅខគពុ ំរពមឈប់ខឡើយ ខរោះ ើ
ខសចកឋខលាភរបស់ បុគល គ មួយ រគួារមួយ សមាគមមួយ រែខទសមួយ ពុំខចះសកបស ់ ល ក ់ខឡើយ ដូចា ី រពះខម៉មហានគរ ពីអត្ត្ោលយ៉៉ ងដូខចាាះ។ ឯមាបក់ខាងខរោយអងគុយោក់ថ្ដ្មមតា គត្ំ ី ឺ ណាងឲ្យកូន
ិ នាគ ខដលពុំេ វល ់ ឬខរ ើបរមះ ពុំឈឺកាលវលមុ េពីខរឿងអវីខឡើយ គបានរត្ឹ មខត្ថ្ហខអើៗអាជ ័យធ្លលក់ទក ឺ ឹ ំ ូង រហូ ត្ដល ់ជ ័យចុងខរោយ បាន គមានន័ យថា ្នធ្លនរបស់ជ ័យរគប់ជំនាន់ពីអត្ត្ ឺ ី តា ំងពីជ ័យដប ធ្លលក់លិចខៅកបុងទកខៅខហ ឹ ើ យ (ខមើលោរពនយល ់ោកយរកខពើ ខៅកបុងភាគ១)។ /.ខទវតាខាងខលើ ត្ំណាងឲ្យនិមត្ថ ដ របស់គណបកសមួយខដលមានរូបខទវតា ខពលមាន ិ សញ្ញ រូបខនះខកត្ខឡ ង ខបើរូបខទវតាខនះពុំខកត្ខឡ ឹ ខរឿងរាវ៉ រពះមាតាខាងខរោម (អត្ត្ោល) ើ ើ ង ខទបដ ើ ី ើ ើ ងខទ អាង៌កបា ំ ំងខនះ រត្ូវកប់កុងអត្ ប ត្ោលកប ី ឹ ុងសមុរទទកខោះដខដល។ សរុបខសចកឋមក ភាាងមកុ ងរូ ប បខនះ បានខបកបងា ា ញរាប់ខយើងាមុនរួចខៅខហើយ ខៅកបុង ី ើ
ោរដខណើឋ មខហកនគរ ឬខហកកាលដរំ ឲ្យខៅាប ើ ី ខរោយខពលខដលគាត្់រត្ូវទទួលទណឍកមមពីយកស ខពលខនាះ អបកជិត្ខាងបានខឆលៀត្ឱោស ដខណឋើមខហកយកមាត្ុភម ូ ិខនះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-52-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៣៣/.រូបភាពទ៣៣រូ បខផថរោវរ និងកាំងខកលងខាងខល(រាាទបនា ធ យស្រសី) ី ើ
រ ូបពព្ងីមធំ កបុងរូបភាពខផឋរខនះ
បានបងាាញពីបុគល គ ិកលកេណៈ
ិ របស់បុរសមាបក់មានោក់រកវលដូ ចរូប
ចមាលក់ស្រសីរគប់លកេណ៍ (កាលរូបត្ំណាងរពះខម៉) ចាប់ក្ហកកាលស្រសថីមាេងមួយ រយះរហូ ត្ដល ់ផចិត្ ិ ខដលកាលរត្ូវខហកសងាេងខនាះ ពុំមានោក់រកវលរត្ខចៀកខឡ ើ យ។ រូបខដលខហកខនះ បានឈរខលើ ផ្ដកឈូកមួយ ខហើយមានកាំងរគបពីខលើជត្ ជ ពកប ិ ខដលកាំងខនាះ ខកត្ខចញព ើ ីរាជយបញ្ញ ី ុ ងមាត្់យកស ខដលខាកាច់ ំ និមត្ថ ូ េននាគយកសខា ោ ំ ងសងា ំ េ ងខនាះ។ ខត្កប ិ រប ើ ុ ងខផឋរខនះ គាត្់ផ្ដឋ ំឲ្យខយើងខមលខ ើ ួល
ើ ញពី
ខរឿងអវី?
ក/.កបុងរូបភាពទ៣២មុ ន គមានបុ រសពីរនាក់ ថ្ដោន់អាវុ្កំពង ុ ចាប់ក្ហកដខណឋើមស្រសថីមាបក់ ី ឺ
ឥឡូវកមាល ំងខហកដខណឋើម បានខ្វឲ្យោយស្រសថ ីខនាះ រត្ូវរយះាបី កាលកណា ឋ លត្ំណាងឲ្យនគរខកែរ ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-53-
ិ ខរោះរត្ខចៀករូបកណា ឋ លមានរកវល ខដលាមរត្កខម៉ (មាត្ុភម ូ ិ) រូបសងាេងមានទមាលក់សក់ក្វងា
ិ ស្រសីខដរ ខត្រត្ខចៀកពួកខគពុំមានោក់រកវលខទ មានន័យថា ខគពុំក្មនាពូជអបកទទួលខករខម៉ខឡើយ (ខកែរ)។ សកមមភាពរូបមុន បងាាញពីខពលខដលកំពង ុ ខហក ចំក្ណកសកមមភាពរូបខនះ គបានខហកា ឺ បរហូ ត្ដល ់ផចិត្ ី
មានន័យថា
ឯកាលកណា ឋ លអបកខហក
ខបះដូងកបុងចំក្ណករូបោងប ំ ី
មានពណ៌សមផុរភាាេុសគាបខហើយ
ិ មានរាងដូចាបុរសោក់រកវលរត្ខចៀកខនាះ
មានន័យថា
អបកដក ឹ នា ំ
រែខទសជំនស ួ គាត្់សម័យខរោយៗ គាបុ រសខដលាពូជពងសនាគ បានទទួលនូវមរកត្រពះខម៉ ខរោះ ឺ ពួកខគបានខកត្ ុ រស់ខៅ និងទបំ ុ រត្ូវកប់ាកសពខៅកបុងមាត្ុភម ូ ិខនះ។ ើ កំពង ី ផត្ េ/.កាំងខកលងខាងខលើ មានបុរសមាបក់អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ ខលើទរមផ្ដកឈូកមួយ ខដលមានរូប
ខតាបកំ ុ ចំខអើត្ខឡើង ី ពង
ខរជងខលើរូបខាងខលើ ឯខៅខាងខលើបុរសខនាះ មានរូបបុរសពីរនាក់សងាេង
បងកបក ់ ុងកាច់ ប រត្ឹមផចិត្ ខហើយខៅខលើរូបបុរសោងព ំ ី រ មានកាលយកសមួយខាកាច់ ំ ខាងខរោមាប់ ខហើយខៅពីខលើកាលយកសខនាះ មានខទវតាពីរខទៀត្សទិត្ខៅសងាេង។ ខត្សកមម ភាពរូបោងអស់ ំ ខនះ ើ មានបងកបអ ់ ត្ទនយ ័ យ៉៉ ងណា? ១/.រូបខដលអងគុយខលើបលលងក ័ ត្ំណាងកូននាគខដលចុះមកកបុងសមុរទទកខោះ ខដម ើ ផស្រាវរាវ ឹ ី
និងជួយមាថយ រាាទ
ខត្រូបត្ំណាងឲ្យគាត្់ខៅចំកណា ឋ ល
ខរោះខគយល ់ដង ឹ ភាារូប
ភាគខរចីនរត្ូវបានោប់បំផ្ដលញខចាលខសធើររគប់
ខគរត្ូវឧបកចច ិ ោត្់កឲ្យកូននាគខនាះាលប់
(ខមលព ចច ើ ិ្ឧបក ី ិ
របស់ខសឋចជ ័យវរនទ ម័ ២ ី ោត្់កខសឋចាវ)។ ២/.ខតាត្ំណាងឲ្យទរកុ ី ងខតា
ខត្កបុងរូបខនះមានខតាបី
បចចុែផនប ខតាទប និងត្ំណាងឲ្យខា ី អនាគត្ ី ៣/.រូបបុរសោក់កណា ឋ លេនសងា េង ួល
ខរោម។
គខតាទ មួ ឺ ី យត្ំណាងអត្ត្ ី
ខតាទព ី ី
ំអ ុ ចឆរមាតាោងប ំ ាន់។ ី ត្ំណាងឲ្យកូននាគមុននឹងចុះមកអងគុយខលើបលលងក ័ ខាង
៤/.កាលយកស ត្ំណាងឲ្យអបកចាប់មាតាបតា យកខៅោក់ ិ
ព ុំ ីអត្ត្ ខហត្ុខនះខទបកាល ី ើ
យកស សទិត្ខៅខាងខលើផង ខាងខរោមផង ខហើយរូបខដលសទិត្ខៅកបុងអំ ណាចយកសោងអស់ ំ ត្ំណាង ឲ្យអបកដង ឹ ខរឿងរបស់រពះមាតាមហានគរ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
៥/.រូបខទវតាខាងខលើ
-54-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
គត្ំ ដ គណបកសនខយ៉បាយ ឺ ណាងឲ្យនិមិត្ថសញ្ញ
(គណបកសរែាជន)
ខពលមាននិមត្ថ ដ ខទវតា គាសញ្ញ ដ បងាាញថា ខរឿងមាតានាគបានរត្ូវកូននាគបានដង ឹ ខហើយ។ ិ សញ្ញ ឺ សរុបខសចកឋមក រូបោង៣៣ផ្ដ ំ ធ ំងខនះ បានខបើកបងាាញពីោរទទួលទុកោ េ រុណកមម របស់មាតា ី បិតាមហានគរពីអត្ត្ោល ខដលពួកគាត្់សរ៊ូ ោខៅរងចា ំ ំកូនរាប់ោន់ឆ្នប ំ រទខៅទមងនទ ់ ក ុ ា េ ពិខសស ី គមាតាមហានគរ។ ពួកគាត្់ក ៏មានកឋសងឃ មយ៉៉ ងមុត្មាថា ំ ខៅថ្ងងខរោយនឹងមានកូននាគណាមាបក់ ឺ ី ឹ ចុះមកស្រាវរាវរាវរកខរឿងពិត្របស់គាត្់ រួចជួយស្រសង ់ពួកគាត្់ឲ្យរួចផុត្ពីបាបកមមខនះ។ ោរពនយល ់ បកស្រាយរបស់េក ំុ ញ ុ ងរូ ប បោង៣៣ខនះ ំ ហាក់បដូ ី ចារបស់ខដលធ្លលប់ខត្ផ្ដកប់ាខរឿងកបុងាសនា ឥឡូវ
ិ រត្ូវផ្ដងរមការបស់រពះខម៉វញ វាហាក់បដូ ី ចពុំគរួ ឲ្យខជឿខឡើយ ខត្វាាខរឿងពិត្ ខរោះងមពំខុ ចះកុហក ខយើងខឡើយ។ ខបខយ ើ ើ ងពិត្ាអបកទទួលមរត្ករពះខម៉ក្មន ាកូននាគខមន ខយើងរត្ូវខត្ាគល ់ខរឿងពិត្ របស់រពះខមនាគ ខរោះខរឿងោងអស់ ំ សិ ត្កប ទ ុងកាំង (កាំងខកលង) ខដលោក់ខៅខលើកាល ខហើយកាំង
ខនាះ គាកាំ ងរបស់រពះមាតានាគ ខរោះាត្ួេននាគព ងរាប់ោន់មនខសនកាំ ុឺ ង ើ ឺ ី រ បខងកត្បានាកាំ ួល
ខៅរគប់រាាទទូោងមាត្ុ ំ ភម ូ ខនះ ោងអត្ ំ ត្ ងអែារកំពង ុ ោក់រារាល ំ ់ថ្ងង ិ ី និងបចចុែផនប។ សូមផខត្កាំ ី ក ៏មាននាគពីរខៅជត្ កន ូ ឲ្យខមលខរឿងខម៉ ទបំ ុ អចឆរាោងអស់ ំ រត្ូវ ិ រត្ខចៀកខដរ គាត្់ចង ់េសបរាប់ ិ ើ ី ផត្
គងលង ់ពុំអាចាឋប់ឮ និងនិយ៉យបាន (អាង៌កបា ំ ំងអចឆរារាប់ោន់មនមានខត្ព ុឺ ឋ ត្ ីរ គមួ ឺ យខលៀនអណា និងមួយខទៀត្ញញឹមខចញខ្ែញ) ខរោះខហត្ុខត្បាបកមមចាស់ ឲ្យផលបនឋគាបរហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងងពំ ុ ោន់អស់។
ដូខចាះចូលកូននាគរែុសស្រសី
ភាញក់ខឡើងជួយខរាងខលើកពួកគាត្់
រួមាមគគានាគព័ នន ី
រួមេនខត្មួ យ កបុងកាំង ខដលខៅខលើកាលខត្មួយ ខដម ើ ផចាកខចញព ី ីអំ ណាចយកស ខោយខហត្ុខត្ ួល ខកវខភាកមាតាោង១២ ំ
ិ បានរត្ូវភលខឡ ឺ ើ ងវញ
កូននាគនឹងខមលខ ើ
ំ ើ ញនូវាសនពិត្ោងឡាយរបស់
រពះមាតានាគ ខដលធ្លលប់ខត្ងងត្ព ឹ ីអត្ត្ោលខនាះ។ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-55-
II.រ ូបភាពបង្ហហញពីសមមែភាពម ូននាគ បានទៅ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ួយមាតាឲ្យរ ួច្ពី
អំណ្តច្យមស ំ ល ៣៤/.រូបភាពទ៣៤រូ បកូនចាប់មាតាផគេ (រាាទបនាធយស្រសី) ី ុ នខដលខហក ួ
កបុងរូបភាពទ៣២ ខគកំពង ុ ចាប់ដខណឋើមខហកស្រសថីាមាតា ខត្មិនោន់រខហក មកដល ់រូបទ៣៣ ី ី
រូបស្រសឋខី នាះរត្ូវចាប់ក្ហកាបី ចំក្ណកឯរូបទ៣៤ខនះ ភាារូបបានបងាាញរាប់ខយើងដូចខមឋច? ខបើ ី ខយើងពិនិត្យខមលសកមម ភាពរូបខនះ ខយើងខ ើ
ំ ំ ឈរអងកុញខជើងមាេងខលើផ្ដក ើ ញបុរសមាបក់មានមាឌមា្
ឈូកមួយទង ខជើងមាេងខទៀត្ ខលើកអងកុញផុត្ពីទរមរផ្ដកឈូក ខហើយគាបខលើខៅលស្រសថី ខដលដងេន ួ ល និង
ិ កាលស្រសថីខនាះ ខផឋក ខៅខលើខៅលខដលកំពង ុ ឈរ ខោយរូបស្រសថីខនាះទមាលក់សក់ និងរកវលរត្ខចៀកចុ ះមក ខរោម។
ចំក្ណកថ្ដោងព ំ ីររបស់បុរសខនះ
កំពង ុ ចាប់ាាមខដលខគខហកខនាះ
(ខមើលរូបទ៣៣) ី
ិ ខៅកបងោយវោរមួ ិ រចបាច់ាាមខហកឲ្យាប់គាបវញ យដ ៏លំបាក ខរោះគាត្់បានឈរខជើងបានខត្មួយ ុ ចំខហៀង ខហើយអងកុញខទៀត្។ ខត្រូើ បបុរសត្ំណាងឲ្យអវី? ខហើយរូបស្រសថីត្ណា ំ ងឲ្យអវី?
ក/.កបុងរូបភាពខនះ រូបបុរសខដលខគបានោប់កាលគាត្់ខចាលខនាះ ត្ំណាងឲ្យកូននាគរត្ូវចុះ
មកជួយស្រសង ់ និងរែស់មាតាខដលខដកាលប់រាប់ោន់ឆ្នប ំខនាះ ខរោះរាងោយគាត្់រត្ូវខហកាបី កូន ិ ខនះរត្ូវមានភារកចច គ ាររូបគាត្់ឲ្យខៅាមួយខឡើងវញ។ ប៉ខុ នឋគរួ ឲ្យអនិចាចនិមិត្ថរូបគាត្់ណាស់ ពួក ិ ផុ ំផ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-56-
ទុចរច ត្ ិ ខរោះខហត្ុខត្រាក់ បានរត្ូវខគជួលឲ្យោប់បំផ្ដលញ ខដម ចច ើ ផឧបក ី ិ ឲ្យកូននាគខនះាលប់ ខបកូ ើ ន នាគខនះាលប់ រពះមាតាមហារនគរក ៏ខៅខដកាលប់ដខដល ខរោះពុំមានអបកណាមករែស់មកស្រសង ់ឲ្យ ិ គាត្់រស់កុងខបះដូ ប ងកូនខកែរខឡើងវញបានខឡ ើ យ។
ខហើយកូននាគខនះខទៀត្ខាត្
មានខជើងខត្មាេង
សរមាប់ឈរ ឯខជើងមាេងខទៀត្រត្ូវខលើកមកគាបទប់េនមា ឋ យឲ្យមានលំនឹង ខដម ា មរខហកឲ្យ ើ ផផារា ី ួល ិ ដូខចាះគាត្់រត្ូវមានោរលំបាកណាស់ ទប់េនឯងផង ខៅាមួយវញ ទប់េនរពះខម៉ ផង ខរោះខជើងមួយ ួល ួល
ំ ប ក់ឯងខៅកបុងថ្រព ចំខហៀងខដលឈរខនះ បានបងាាញពីោរលំបាកឲ្យខយើងដង ឹ ។ រូបគាត្់រត្ូវពួនសំ ងមា
កាច់ គថ្រពមនុ សសខនាះឯង (រាាទបាពួន) ខដម ើ ផបំ ឺ ី ខពញកចច ិ ាកូន ខោះបីមានខជើងឈរខត្មាេង ក ៏ ិ កបងសនាឋនចត្ថ សុេចត្ថ ំ ោលលំបាក ខដម មាឋយឲ្យរស់ខឡើងវញ ើ ផរែស់ ិ សរ៊ូ ោរគប់ ី ិ ខបះដូងកូនខកែរ។ ុ
េ/.រូបស្រសថីក្ដលខដកទន់េនរងាកខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះមាតានាគ ឬមាតាមហានគរ ខដលគាត្់ ួល
បានខដកាលប់ខចញពីខបះដូងកូនខកែររាប់រយឆ្នប ំខហើយ អងគរ ឬយខា្បុរៈ ខរោះគាត្់ពំអា ុ ចខចញពីទ ី
គខរោយខពលខដលខកែ រខបាះបង ់ខចាលរកុង ឺ
ំ បា ុ នខទៀត្ខឡើយ។ ខហើយកបុងរូបខនះ បានរាប់ថា
ិ មានកូននាគមាបក់ កំពង ុ ខត្ចុះស្រសង ់ និងរែស់គាត្់ឲ្យរស់ខឡើងវញ កបុងដួងចត្ថ ូ ខកែររែុសស្រសី ច្ង់ឲ្យ ិ កន មាតុភ ូមិទនះ
កាាយជារាជាណ្តច្ព្មអច្ឆរិយពិតព្ូមដ
បខងកត្ ិ ី ចឆរយខនះឲ្យខ ើ ខដនដអ
ើញ
ខបពុ ើ ំខនាះខទ
ខយើងរត្ូវខត្ខសវងរកអាទខទពខដលាអប ក ិ
ោកយអចឆរយខនះ ិ
គមានខត្ស្រសខមាលថ្នោកយខត្ ឺ
ប៉ខុ ណា ត ះ។ សរុបខសចកឋមក អត្ទនយ ័ ភាារូបកបុងរាាទបនាធយស្រសី គបានបងា ា ញរាប់ខរឿងបនថគាប ពី ី ឺ
ខខាលងោវរមួយខៅខខាលងោវរមួយ ពីក្ផឋរមួយខៅខផឋរមួយ ពីកាំងខកលងមួយខៅកាំងខកលងមួយ បនថរហូ ត្ រគប់រាាទងម ខដលមានកបុងខដនដរី ពះខម៉ខនះ។ ខរោះគាត្់បានដង ឹ ថា ខៅថ្ងងអ នាគត្ ពួកបរខទស និងកូននាគខដលពុំយល ់ពុំដង ចាស់ាបំផ្ដលញរែវត្ថាវតាព ឹ ិ ិត្របស់គាត្់ាពុំខាន ខរោះគាត្់បាន
បងាូរគំនិត្ចារកទុ ឹ កកបុងងមខ្វឲ្យងម ោងខនាះ ំ ខចះនិយ៉យរាប់ខៅខរឿងរា ៉វពីអត្ត្ បចចុែផនប អនាគត្ ើ ី សំ រាប់ាមរត្កគំនិត្ទុកឲ្យកូននាគជំនាន់ខរោយ ខមលរួ ចពិចារណា។ ខបរាាទងម របស់ក្កែរ រត្ូវ ើ ើ បានោប់គាស់បំផ្ដលញអស់ខៅខហើយខនាះ ដង ឹ
គាត្់ខត្ងខោលត្គាបថា
មនេុ សណាពីោកយនិយ៉យរបស់កន ូ នាគ ិ
ខដលពុំយល ់
ំ ខម ត្ ខៅខមលរាាទោ ងខនាះ ំ ពុំដង លខត្ដុ ង ឹ ខៅខមលអវ ើ ើ ី ខទ គខៅខម ឺ ើ
ប៉ខុ ណា ត ះ ខនះាសំ ដព ំុ ញ ល ប់បានឮកូនខកែរខគនិយ៉យ។ ី ិត្ ខដលេធ្ល
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-57-
៣៥/.រូបភាពទ៣៥រូ បកាំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី រូបភាពកបុងកាំងខកលងខនះ
រត្ូវខបងខចកាពីាន់
ាន់ខរោមមានរូបរគុឌមួយខៅកណា ឋ ល
ចំក្ណកខៅចុងសងាេង មានខតាកំពង ុ ផុសខលចខចញពីថ្រពកាច់ ខដលថ្រពកាច់ខនាះ មានរាងនិមិត្ថ រូបាេននាគ។ ួល
ចំក្ណកាន់ខាងខលើ
ចំកណា ឋ លពីខលើកាលរគុឌ
មានស្រសថីមាបក់ោក់មកុដរទង ់ខរគឿងាខសឋច
បខងអកបលល ័ងកខាងខរោយ
គង ់ខលើផ្ដកឈូក
មានរាងានិមិត្ថរប ូ នាគកាល៩
ខហើយខៅ
សងាេងស្រសថីខនាះ មានដរំ ព ើ ីរកំពង ុ បួងរបស់អី វ មួយរាងដូចារតាខផនដ។ ី ខៅខាងចុងកាំងខកលង មានរូប
ខតា កំពង ុ ខចញពីមាត្់យកសសងាេង ខោយខៅកបុងមាត្់ខតាោងព ំ ីខនាះ មានោ ំគប់ខភលង ើ ខដលចុងរបស់ គប់ខភលងខនាះ សំ យ៉ង ុ ចុះខរោម ខត្រូើ បភាពោងអស់ ំ កុ ងកាំ ប ងខកលងខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីអវី? ើ
ក/.រូបរគុឌត្ំណាងឲ្យខសនាយកស និមត្ថ ូ ខសៀម ខដលថ្ដរគុឌោងព ំ ីរកំពង ុ ចាប់កាច់ និមត្ថ ូ ិ រប ិ រប នាគសងាេង (មាត្ុភម ូ ិ ឬភូមនាគ) ហាក់បដូ ់ឲ្យខតាខដលខៅខាងចុងេននាគន ិ ី ចាមនចង ិ ិមត្ថរូ ិ បខនាះ ួល
ខចញពីកបុងថ្រពកាច់ខនាះរួច ខដម ខរឿងស្រសឋីខាងខល។ ាប់រហូ ត្បាន ើ ផក្ស្រសករាប់ ី ើ ខត្រគុឌមនអាចចាប់ ិ ខឡើយ រពះអងគរទង ់រតាស់សខមឋងថា និិមមែំ សមំពលំ កមាល ំងអវីខសែើខោយកមាល ំងកមម គពុ ឺ ំមានខឡើយ
ិ បាបកមមកី ឋ បុញ្ដកមមកី ឋ ខត្ដល ់ខពលរត្ូវឲ្យខៅកមមវបាកខហ បុគល គ ណាមួយ ើ យ ខោះបីកមាល ំងឫទរបស់ ិន
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-58-
ចង ់ទប់ ឬឃាត្់ គពុ ឺ ំបានខឡើយ ដូចមានបងាាញកបុងរូបភាពរបស់រគុឌខនះស្រាប់ ខោះបីាេំខរែីកមាល ំង ឫទោញទប់ កឲ្ ុំ យខតាខចញមកខាងខរៅ ខដម ខរឿង ក ៏ពុំអាចឃាត្់ឃា ំងបានខឡើយ។ ើ ផខស្រសករាប់ ិន ី
េ/.រូបខតាពីរ ត្ំណាងឲ្យទរកុ ី ងខដលមានខតាពីរ (រកុងរពះសីហនុ) ខតាខៅពីខាងខឆវងថ្ដរគុឌ េំ ខរ ើេនខចញ េំក្ស្រសក ខត្ពុំោន់អាចខស្រសករាប់ខរឿងខាងខលើបានខឡើយ ខរោះកាច់ក្ដលខចញពីមាត្់ ួល
ិ ខតា ត្ំណាងឲ្យសខមលងខនាះ មិនោន់អាចត្ភាជប់ខៅខាងខលើបាន។ រឯខតាខៅខាងា ើ ឋ ំថ្ដរគុឌវញ េំខរ ើ ខងមខទៀត្ ខទបខ ើ
ើ ញខលចខចញខជើងមួយចំខហៀងខទៀត្ ចំក្ណកសខមលងខដលខចញពីមាត្់ខតា គឺ
អាចខស្រសករាប់ពីខរឿងអាង៌កបា ំ ំងស្រសថីខាងខលើបានខហើយ
ខរោះកាច់ក្ដលខចញពីមាត្់ខតា
មាន
សំ ណុំកាច់្ំ ខហើយត្ភាជប់គាបរហូ ត្។ គ/.រូបស្រសថីក្ដលោក់មកុដរាជ និងោក់ខរគឿងអលងាករ អងគុយខលើបលល ័ងកផ្ដកឈូក ពីខាងខលើកាល
រគុឌខនាះ ត្ំណាងឲ្យមាតាមហានគរ ឬរពះមាតានាគ ខពលខដលកូននាគទូោងនគរបានដ ំ ង ឹ ពីខរឿង អាង៌កបា ំ ំងរបស់េនខហ ់ ីខលើរគុឌបាន។ ឫោននុភាពរបស់គាត្់ ើ យ អំ ណាចគាត្់អាចអងគុយ ឬសងកត្ព ួល អាចផាយទូខៅកបុងខលាកបាន
ខរោះបខងអកខៅពីខាងខរោយគាត្់ខនាះ
បងាាញពីមហិទឫទ ិ ន ក្ដល ិន
ផាយខចញពីេនគាត្់ (និមិត្ថរប ូ នាគកាល៩)។ ួល /.ដរំ ក្ដលខៅសងា ើ េ ង ត្ំណាងឲ្យកាលដរំ ើ ខដលខហកខចញាបី ឬស្រសថីក្ដលរត្ូវខហកាបី
ិ ខនាះ រត្ូវបានបរងួមឲ្យខៅាមួយខឡើងវញ ខរោះដរំ សងា ើ េ ងបានបួងខៅរតាខផនដ ី មករែគល ់ឲ្យមាចស់ ខដម នា ខបើខយើងខមលបខងអ កបលលងក ័ កាលនាគនិមិត្ថរប ូ ខៅពីខាង ើ ខដលាអបកបខងកត្ខដនដ ី គពីអត្ត្។ ើ ី ើ ខរោយ
ខយើងចាស់ាយល ់ថា
អនាគត្ោលរបស់មាតានាគរបស់ខយងគាត្់ មានមហិទឫទ ំ ើ ិ ន ខា ិន ល ង
ណាស់ ខរោះខត្ឫទខនះ ខទបពួ កបរខទសខគដង ប ់ មនចង ់ឲ្យគាត្់ខចញមកខាងខរៅរួច ឹ ខគបទសនន ិន ើ ិ ិ សូមផខត្រូ បរគុឌខៅខាងខរោម ី
ក ៏េំទប់ោញកុឲ្ ំ យខតាខរ ើេនខចញព ីថ្រពរួច ួល
ខដម ពីអាង៌ ើ ផខស្រសករាប់ ី
កំបា ំងរបស់គាត្់។ េធ្ល ំុ ញ ល ប់ឮចាស់ៗនិយ៉យត្ៗគាបថា ˝នឹងមានខសឋចសត្ូចខសឋើង ខាយរាជយនគរប˝ី រែខហលាគាត្់ខមលរូ បចមាលក់ខនះយល ់ ខហើយគាត្់តាក់ក្ត្ងទំនាយទុក សរមាប់ាមរត្កកូនខកែរ ើ ត្ខៅថ្ងងអនាគត្ខទដង ័ រូប ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខោយសខងេបខនះ ខយើង ឹ ? ខរោះខបើខមើលតាមអត្ទនយ អាចនឹងយល ់បានថាកបុងអនាគត្ខាងមុេ គាត្់នឹងបរងួមខដនដនា ី គខនះ ខដលរត្ូខហកាបីចំក្ណក ិ (ដរំ កាលមួ ខនាះ ឲ្យរួមមកខត្មួយវញ ើ យ)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-59-
ង/.រូបខតាសងាេងខៅខាងចុងកាំងខកលង ខដលកំពង ុ ខរ ើេខនខចញព ីមាត្់យកស គត្ំ ឺ ណាងឲ្យទរកុ ី ង ួល
ខតាពីរខនះដខដល
ខាងកបុងកាំងខកលងេំខរ ើេនខចញព ីអំ ណាចរគុឌាខសនា ួល
ខចញពីអំ ណាចយកស ខដលាមាចស់ខពៀរ ខហើយាខាចាក់
ខតាពីរខាងខរៅេំខរេ ើ ន ួល
ំ ូង (ខមលោរពនយល ំ ក្ុ ម៉ឪកូនពីខដម ់ ើ ដប ើ
រូបភាពមុនៗ)។ ភាគខរចីនខៅចុងកាំងខកលងរគប់រាាទខកែរ គាត្់ក្ត្ងឆ្នលក់កាលនាគរត្ូវយកសខលប មានភាគត្ចណាស់ ក្ដលគាត្់ឆ្នលក់ខតា ិ
រគុឌ
រាជសី.....ខចញពីមាត្់យកស
ខហើយរែាារូបោងខនះ ំ
គាត្់ទក ុ ឲ្យខយើងាកូននាគ ខមើលរួចឆងល ់ៗរួចគត្ ខដម ូ ខរោះសិលផ ើ ផស្រាវរាវរកខរឿងព ិ ី ិត្របស់រប រពះខម៉ ពុំខមនសិលផខដម ិ ឬសិលផអរូបីយ។ ចំក្ណកឯមាត្់ខតាោ ំគប់ខភលង ើ ផស ី ិ លផ គាស ឺ ិ លផអចឆរយ ើ សំ យ៉ង ុ ចុះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា ខតាពុំោន់មានកមាល ំងរគប់រគាន់ អាចខលើកគប់ខភលងបញ្ឈរខដ ម ើ ផបំ ើ ី ភលឺ ិ ខរឿងពិត្ ពីអត្ត្របស់ គាត្់ក្ដលរត្ូវបានលុបកបុងពិភពងងត្ឲ្យភល ខឡ គប់ខភលងខនាះ ត្ំណាងឲ្យ ឹ ី ឺ ើ ងវញ ើ
ខកវខភាកមាតាោង១២ ំ ខដលយកសបានខេ វះយកខៅ។ សរុបខសចកឋមក ភាាគំនិត្ខដលបានបងកបក ់ ុង ប ី ចមាលក់កាំងខនះ គបានបងា ា ញនឹងបញ្ញ ជ ក់រាប់ខយើង ពីខពលខវលាខដលរពះខម៉ និងខតាអាចខចញពី ឺ មាត្់យកសរួច
ខហើយខយើងក ៏មានខសចកឋសងឃ មថា ី ឹ
ខតាោងព ំ ីររួមោងរពះខម៉ ំ នាគនឹងអាចរួចផុត្ពី
អំ ណាចបាបកមមខនះាពុំខាន។
៣៦/.រូបភាពទ៣៦រូ បយកសនិងខកែងត្ូច(រាាទបាគង ឬបាគង ់) ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-60-
កបុងរូបភាពខនះបានបងាាញ ពីត្ួអងគយកសាខរចីន ខហើយកបុងចំខណាមយកសដ ៏ខរចីនខនាះ មាន
ខកែងត្ូចមាបក់ កំពង ុ ខហាះោត្់ពីខាងមុេយកស ខត្កប ើ ុ ងរូបភាពខនះ រពឹទ នដូនតាគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ ខយើងពីខរឿងអវី?
ក/.យកសត្ំណាងឲ្យ
អបកោក់ខោសមាតាបតារួ មោងញាត្ ំ វងាគាត្់ ពីអត្ត្ោល (ខមើលោរ ិ ិ ី
ពនយល ់រូបមុន)។
ទី
េ/.រូបខកែងត្ូចត្ំណាងកូននាគ ខដលរត្ូវខៅស្រាវរាវខរឿងអាង៌កបា ំ ំង ខដលលាក់មាឋយទុកកបុង
ំដ ុ ៏ខរៅខៅឯឋានយកស
សកមមភាពរបស់ខកែងត្ូចខនះ ហាក់បីដូចាមានឫទណាស់ ខរោះគាត្់ ិន
អាច ោច់បំបាក់អាវុ្របស់យកសបាន មិនខត្ប៉ខុ ណា ត ះ គាត្់ហា៊នខៅអុកឡុកកបុងខដនដយ ី ក្ស ខោយ
គាមនខាលចញខញើត្ចំខោះយកសខឡើយ។ ខត្គួឲ្យអនិចាចចំខោះខកែងខនះណាស់ បរខទសដង ឹ ខរឿង ខគបាន ជួលជនទុចរច ត្ឲ្យោប់ ិ បំបាក់ថ្ដាឋ ំរបស់គាត្់បាត្់ខៅខហើយ ខពលខដលថ្ដខនាះកំពង ុ ខមងយករបស់ ម៉ ៉ងខាងខរោយឆបុកកផនយកស ិ បំណងបាន។
ខរោះខគឧបកចច ិ ឲ្យកូននាគខនាះ
ពិោ
ឬាលប់ខដម ំ យសខរមច ើ ផកុ ី ឲ្
ខហត្ុអី វបានាបរខទសចូលចត្ថ ួ ពួកទុចរច ត្ឲ្យោប់ ិ រប ូ ចមាលក់តាមរាាទ? ិ ជល
(ខដល
ភាាអបករែកបរបរខនាះ ខគខៅថាអបកជួញដូរកាលអបកតា) ខរោះបរខទសខគសិកាស្រាវរាវខៅ ដង ឹ ថា
រែវត្ថព វ នាត្ខនះ បានចារកខរឿងរបស់ ឹ េនទុ (សិលាចារក) ឹ ិ ិត្របស់បុពជ ិ ួ ល កខៅកបងងម ុ
និយ៉យរាប់ពីខរឿងកបុងអត្ត្ោល ី កបុងខសផក
បចចុែផនបោល
អនាគត្ោល
ខដល
ពុំក្មនសរខសរខរឿងទុកកបុងសលឹក
ឬក ៏កបុងវត្ទុខផសងៗខឡើយ គពួ ឺ កគាត្់យកខៅទុកកបុងងម ចំក្ណកឯខរឿងខដលខកត្កប ើ ុ ងសលឹក
ខសផក រកោស គចមល ងខចញពីកបុងងមោងខនាះ។ ំ ខហើយភាារូបខៅកបុងងមោងខនាះ ំ គាត្់បានឆ្នលក់ ឺ លាយឡំ បងកបា ់ មួយនឹងកាច់លមអ
លាយឡំ បំភាន់ាមួយខរឿងកបុងាសនា
ខោយកូននាគាអបក
ឆ្នលក់ោងខនាះ ំ ពុំបានបខញ្ចញខមែះ ឬនាម ខៅកបុងងមចារកោ ឹ ងខនាះខឡ ំ ំ ា ើ យ គអប ឺ កឆ្នលក់ោងខនាះ
ិ ជ មនថរបស់រពហែញ្ដាសនា មានវា ិ ជ មួយខៅកបងគមពីរអងខវទ វា ិ ជ ខនះ ខគ កំពល ូ ជនអនាមិម។ កបុងវា ុ
សូនរូបបុគល គ ខដលខគចង ់ខ្វបាបខនាះ រួចសរខសរខមែះថ្ងងខេឆ្នប ំកំខណើត្ រួចខគខរែីមនឋសរូ ត្ឧបកចច ើ ិ ិ ោត្់ថ្ដោត្់ខជើង ឬោត្់ក ខដម គល គ ខដលខគព៉បាទខនាះ វនាស ដូចាខសឋចជ ័យវរនទ ម័ ២ ធ្លលប់ ើ ផឲ្យបុ ី ី ិ ខទវរាជ ឲ្យរោហែណ៍ារាជរគូសម័យខនាះ ខ្វព ចច ើ ិ្ឧបក ី ិ ោត្់កខសឋចាវ កបុងខពលខដលរពះអងគខ្វវើ ្ ី ិ ជ ខនះ បានបនសល ់ទុករហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងង កបងខដន ខត្ងតា ំងេនាខសឋ ចចរកវាល (ឥសូរ)។ ខហើយវា ួល ុ
ិ ជ ្មប ់ (អបកខចះខ្វើអំ ខពើ្មប ់) ខហើយអបកខដលខៅខចះខរែី សុវណត ភម ូ ិ ខដលខកែរខយើងនិយមខៅថា វា មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-61-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ិ ជ ្មបខ់ នះ ខពលខដលខគចង ់ព៉បាទនរណាមាបក់ ខគខត្ងខ្វើដូចវ្ ិ ខាងខល វា ។ ី ើ ដូខចាះពួកបរខទសខដល បានដង ំ ំងកបុងងម ខគដង ជ ំង ខផឋរ កាំងខកលង.....ខត្ងមាន ឹ អាង៌កបា ឹ ថារូបចមាលក់រគប់រាាទខៅតាមជញ្ញ
មនុសសមាបក់មកជិះរគុឌ និងាន់ ឬអងគុយខលើកាលយកស ខដម ខដលពួកខគ ើ ផឲ្យរពមខោះខលងមាតា ី ិ ំ ុ ខហើយរូបបុរសខនាះ ខគតាងនាមឲ្យគាត្់តាមសម័យោល មឋងរពះវសណ ុ ឥសូរ រពះរពហែ
បានចាប់
ខលាខកសវរៈ.... កបុងខរឿងខរពង គាត្់តាងនាមឲ្យខផសង ឧ.បកសចា ី ំរកុង រពហែកល ិ ពុទ នខសន...។ល។ ខហើយ បុរសខនាះ ខគតាមរកគាត្់ពំខុ
ទ ើ ញខឡើយ ខរោះគាត្់សិ ត្កប ុ ងថ្រពមនុសស ចំក្ណកសំ ណាករបស់គាត្់
ិ ឧបក ខដលដូនតាបានឆ្នលក់ខឡើង គមានខៅកប ល ប់គាត្់មានខត្ខរែីវ្ ចច ោត្់ករូបកបុងងម ើ ផសមា ឺ ី ី ិ ុងងម ខដម ខនាះម៉ ៉ងៗខទៀត្
ខបោត្់ ករូបចមាលក់ខនាះ ើ
ពុំបានខាគជ ័យ
ក ៏ខគបានរែខយ៉ជន៍ពីរខដរ
គបាន ឺ
បំផ្ដលញឯការពិត្កបុងងម។ ខបម ង ឹ ថា ាខរឿង ើ ត្ថ ិ អបកអានបានខៅទសសនា រូបតាមរាាទនានាខទបដ ើ គួរឲ្យសខងវគ ខរោះរូបចមាលក់កុ ងខផឋ ប រេ លះ មានទំហំប៉ន ុ ខមថ្ដខមខជើង ក ៏ខគោប់បំផ្ដលញខចាលខដរ ឲ្យខត្
ខគសងស័យថា ារូបបុរសខនាះ ទបំ ុ រគប់រាាទខកែរ រូបចមាលក់ភាគខរចីនគពុ ី ផត្ ឺ ំមានកាល ពុំមាន
ិ ថ្ដ....។ល។ ខោយខគមិនចង ់ឲ្យបុរសខនាះមានជីវត្ខៅរស់ ខដម យស្រសង ់រែស់មាតាឲ្យខលាករស់ ើ ផមកជួ ី កបុងសនាឋនចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសីខឡើយ ខរោះមាតានាគគាត្់បានខដកាលប់ រាប់រយឆ្នប ំខៅខហើយ សពវ ិ កន
ថ្ងងគខៅសល ់ខត្ខករមរត្កគាត្់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ ចំក្ណកឯអបកទទួលខករមរត្កខនះ ខគពុំបានាគល ់គាត្់ ឺ ខឡើយ។
យ៉៉ ងណាមញ ិ
រូបខកែងត្ូចកបុងរាាទបាគងខនះ
វាសនារបស់រប ូ ក ៏មនសូ វេុសពីរូបខៅ ិ
រាាទខផសងៗខទៀត្ខដរ ខបថ្ដ ឬកាលរបស់គាត្់ រត្ូវខគោប់បាត្់ខៅខហើយ ខត្គាត្់ មានកមាល ំង និង ើ ើ
ិ ជវី ត្អវ ឬគាត្់ាមនុសសពិោរ ខត្អាចខ្វ អវ យ ី អាចមកជួយមាតាបតាមហានគរបាន ិ ើ ើ ី ខកត្ ើ សូមផក្ត្ជួ ី េនឯង ក ៏ជួយសឹងពុំបានផង។ ខនះាោរពនយល ់ខរែៀបខ្ៀបរូបចមាលក់ខៅតាមរាាទនានា ខដល ួល ធ្លលក់េនព ិោរបាក់ខបក ួល
ខរោះមានខហត្ុខាងខដម ំុ ញ នពនយល ់ ខរៀបរាប់ខោយរត្ួសៗមក ើ ដូចខដលេបា
ខនះ ទុកាទុនសរមាប់កន ូ នាគពិចារណា ពីខហត្ុខដលនា ំឲ្យខគោប់ខរឿងកបុងខបះដូង ខមនាគរបស់ ខយើងខដលទុកកបុងងម។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-62-
៣៧/.រូបភាពទ៣៧រូ បខផឋររាាទបនាធយស្រសី(ារមនធីរាត្ភប ិ ខំ ពញ) ី
ខត្កប ូ នាគពីខរឿងអវី? ើ ុ ងរូបភាពខផឋរខនះ រពះមាតានាគខលាកចង ់រាប់កន ិ ខបងភាគថ្ដបួន កំពង ក/.ចំកណា ឋ លខផឋរមានរូបរពះវសណ ុ ាន់ពីខលើសត្វរគុឌ ខដលថ្ដរគុឌមួយ ុ
ចំខហៀងខលើកផ្ដងរខឡើង គាបខជើងាឋ ំាប់ ថ្ដរគុឌមួយចំខហៀងខទៀត្ចាប់ជងគង ់ខជើងខឆវង ិ ខងបឈរបានខឡ ហាក់បដូ ់ឲ្យរពះវសណ ី ចាមនចង ិ ើ យ។ ុ ើ
ខដលបត្់
ិ ខហើយខៅខាងខលើកាលរបស់រពះវសណ ុ
មាន
គរមបមួយរគបពីខលើជិត្ ខហើយគរមបខនាះរាងដូចកាំង ឬខខាលងោវរ ខរែៀបបដូ ី ចាអរងុត្រកុងពីខលើ ថ្ដោងបួ ំ នរបស់រប ូ ថ្ដាឋ ំពីរ ថ្ដមួយោន់ដម ុំ ូល មួយខទៀត្មានខាផ្ដកចនធនខ៍ ៅពីខលើបាត្ថ្ដ ថ្ដ ខឆវងមាេងោន់េយងស័ង េ ថ្ដមួយខទៀត្ោន់រាជារ។ ិ ត្ំណាងឲ្យកូននាគ រពះវសណ ុ
ខសនាយកស
ខដលរត្ូវចុះមកជួយស្រសង ់រែស់រពះមាតាមហានគរ
កំពង ុ រកុងរគបលាក់ទក ុ រូបគាត្់កឲ្ ុំ យកូននាគដង ឹ
ខដលរគុឌា
ិ គាត្់ពំោ ខត្ខពលខនះរពះវសណ ុ ន់មាន ុ
កមាលង ំ ខឡើងឈរាន់ខលើរគុឌបានខទ ខត្រគុឌខគក ៏ពុំរពមចុះចាញ់ ខឡើយ ខរោះអាងអំ ណាចរបស់យកស ខដលបានចាប់រពះខម៉កនាគ
ំ ុ ាយូរយ៉ណាស់មកខហើយ ខរឿងអវីខគរត្ូវខោះខលង។ ចំក្ណកសត្វ
ិ រគុឌវញ ត្ំណាងឲ្យខសៀម ខរោះរាជវងសខសៀមនិមិត្ថសញ្ញ ដ របស់ខគ គរគុ ឺ ឌ រគុឌខនះខហើយខដលបាន
ិ ោង រកុងរគបខរឿងពិត្កបុងនគរ (ពនយល ់កបុងរូបភាពទ១៦ ១៧ ១៨ និងកបុងខរឿងបកសចា ី ី ំរកុង)។ ថ្ដរពះវសណ ុ ំ
បួន ថ្ដោន់ដម ុំ ូល ត្ំណាងឲ្យខរឿងរបស់មាតាមហានគរ ថ្ដោន់ផ្ដកចនធន ៍ ត្ំណាងឲ្យកូនខាផ្ដកចនធន ៍ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-63-
សរមាប់ខបើកខមខាផ្ដកចនធនោ ៍ ងរា ំ ំ ខៅខលើោវរងមបខញ្ញ ឆ ត្ខដលមានរគប់រាាទ ឯថ្ដោន់េយងស័ង េ ត្ំណាងឲ្យឧបករណ៍ រពះខម៉មហានគរ។
សរមាប់ផុ ំោ ល ស់កន ូ នាគកំពង ុ ខដកលក់
ថ្ដោន់រាជារ
ត្ំណាងឲ្យាសន
េ/.រូបកាលនាគត្ូចៗចំនន ួ រា ំ ខដលផុសខចញពីេននាគន ូ យកសខលប ត្ំណាងឲ្យមាតា ិមិត្ថរប ួល
មហានាគខលាករួចខចញមឋងបនឋិចៗ រហូ ត្មកដល ់ចុងខផឋរ ខទបរគុ ឌរពមខលើកថ្ដខឡើង ខកអនាគខចញ ើ មកខរៅោងស្រសុ ំ ង (រពមចុះចាញ់ ខោះខលងនាគ)។ កាលនាគខដលខកអខចញពីមាត្់រគុឌខនាះ មានទំហំ
ិ ្ំេស ុ ពីកាលនាគត្ូចៗរា ំខាងខដម ំ េ ងរពមខលើកថ្ដចុះចាញ់ អំណាចកូននាគ គរពះវ សណ ើ រគុឌោងសងា ឺ ុ
ខដលគាត្់អាចមានឫទ ិ ន គគុ ឺ ណ្ម៌អាចាន់រគុឌ និងយកសឲ្យខោះខលងរពះមាតានាគបាន។ ាច់ ិ ខរឿងខៅកបុងខផឋរខនះ មានត្ួអងគខត្បីប៉ខុ ណា ត ះ ត្ួអងគទមួ សណ ើ អងគទប ី យគរពះវ ឺ ី ីរគរគុ ឺ ឌ រឯត្ួ ី គ ី ឺ ុ ត្ួអងគទព រពះមាតាមហានាគ ដូខចាះខទបខរឿងខនះ ពុំអាចមាននរណាដង ំ ីកបុងខផឋរខនះ ឹ ខឡើយ ខរៅពីត្ួអងគោងប ើ រួមោងយកស ំ ខដលបានខលបនាគ (េននាគកប ូ គយកសខលប)។ ឺ ួល ុ ងខផឋរខនះ និមិត្ថរប
ិ គ/.ឯាន់ខាងខលើ គន មានកមាល ំងរគប់រគាន់ (គុណ ឺ ិយ៉យពីត្ួអងគរពះវសណ ិ ុ ខដលខៅត្ូចមនោន់
្ម៌) ខដម ាន់យកស និងរគុឌ ខដលបានចាប់រពះមាតា ើ ផចុ ី ះកបុងសមុរទទកខោះ ឹ
ំ ខុ នាះ ខហើយរូបត្ូចៗ
ិ ោងខនះ ំ ចំណុចកណា ឋ ល គកំ ូ កាំងខាងខរោម។ សកមមភាព និងោយវោររូ បខាងខលគ ក ឺ ពល ើ ាអប ឺ សិលផ ខរោះខគឆ្នលក់គាត្់ខលើកថ្ដរា ំ ខត្ខយើងមនដ ង ឹ ថា ាសិលផអវី ខឡើយ ខរោះវាារែាាគំនិត្កបុង ិ
ភាារូប ោរពនយល ់ពីរូបភាពខនះ េច ំុ ញ ង ់ឲ្យកូននាគ ខចះពិនិត្យខមលអាង៌ កបា ំ ំងកបុងភាារូប ខយើងា ើ កូននាគរត្ូវខត្ដង ។ ខបខយ ំបាន ឹ ខរឿងកបុងខបះដូងនាគ ដូចខរឿងកបុងខផឋរខនះ ាត្កតាងស្រាប់ ឹ ើ ើ ងខមលពុ ើ ពិនិត្យ និងខឈវងយល ់ខទ ខយើងចាស់ាខមលពុ ំខ ើ
ំ ំ ខដលគាត្់ឆ្នលក់បងកបក ់ ុង ប ើ ញកាលនាគត្ូចោងរា
កាច់ និងកាលទរា ំមួយ ខដលរគុឌខកអខចញមកខាងខរៅខនាះខឡើយ។ ខហើយខបខយ ឹ បុពវ ី ើ ើ ងពុំបានដង ខហត្ុពីខាងខដម ើ ខទ
ខហត្ុខាងចុងក ៏ពុំអាចរកសុេពិត្បានខដរ
ដូខចាាះ ត្ួអកសរកាអបកខផឋើម
ដូចាអាង៌កបា ំ ំងពយញ្ជនៈខកែរយ៉៉ ង
កខកត្ ខី នះ ឹ ើ ខៅមរត្ករគប់ក្បបយ៉៉ ងកបុងទកដ
ខហើយចុងបញ្ចប់ខយើង
អាចសែាយសុេស្រសួលបាន ខោយពយញ្ជនៈបញ្ចប់ គអ ោកយថាអរមានន័យថា ឺ
រមួយខសងាពន
ខៅភាជប់រពីរ (រ រ) ខទបខក ត្ា អរបាន។ រទមួ រទព ើ ើ ី យគរខរឿងកប ឺ ី ី ីរគរកប ឺ ុ ងបចចុែផនបោល រទ ី ុ ងអត្ត្ោល បីគកូ ឺ នខដលរត្ូវខសងាពនខៅត្ភាជប់រទមួ ី យ មរតមម ូននាគ
និងរទព ី ីរឲ្យរួមគាប
ខទបអាចរកខសចកឋ សុ ើ ី េខរត្កអរ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-64-
បាន។ ខហើយត្ួអងគកន ូ ខដលរត្ូវជួយស្រសង ់មាតាបតាមហានគរ គមានខម ែ ះខៅរគប់ត្ព ួ យញ្ជនៈោង ំ ិ ឺ ៣៣ត្ួខនាះឯង ខហើយខយើងកុរំ ចឡំ គន ំ ស ូ កណា ឋ លពយញ្ជនៈម និងអ ថាវះខោះឲ្យខាះ ោកយថាវះ ខោះ គោត្់ ផ្ដឋច់ខចញពីគាប វាផធុយពីោក់ាពន គត្ភា ជ ប់គាបពីមាេងខៅមាេង។ ខយើងោន់ក្ត្ស្រាវរាវ ឺ ឺ ខទបខយ ឹ ថា ខយើងាពូជរពះនាងនាគ ខយើងាកូននាគពិត្ ខត្ពូជនាគរត្ូវបានខគបនាបពិស ើ ើ ងដង
អស់ខៅខហើយ សពវថ្ងងខយើងាកូននាគបានោលយខៅានាគរត្ូវខគបនាបពិសអស់ខៅខហើយ ខរោះ ពិសរបស់នាគ បានបនាបត្ៗមករាប់ោន់ឆ្នប ំខហើយ (អាង៌កបា ំ ំងកបុងមងគលោរ បុកល ័កេ ខ្វខ្ែ ើ ញ
បនាបពិសនាគ គព ឺ ិសរពះនាងនាគ) ខហើយកូននាគ និងរពះនាងនាគ ខដលខៅមានសពវថ្ងង សល ់ខត្ ខមែះប៉ខុ ណា ត ះ ខហើយខមែះខនះ និងរត្ូវរលុបបនឋិចមឋងៗ ខចញពីសនាឋនកូនខកែរខទៀត្ ខរោះសពវថ្ងង វែផ្ម៌បរខទស បានកំពង ុ លុកលុយចូលខៅកបុងខបះដូងកូននាគស្រសករខរោយ។
៣៨/.រូបភាពទ៣៨រូ បខផឋរ(រាាទរពះខគា) ី កបុងរូបភាព
ខគាខនះ
ចមាលក់រាាទរពះ
ខត្គំ ើ និត្ដូនតាគាត្់បាន
និយ៉យរាប់ខយើង ពីខរឿងអវី? ក/.មនុសសខលើកថ្ដរា ំ
ខៅខលើ
កាលយកស គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគ ខដល ចុះមកបញ្រ្ងាកបយកស ឲ្យខលង រពះមាតា នាគខហើយបុគល គ ខនះ
េបា ំុ ញ នពនយល ់
កបុងរូបមុនៗរួចខហើយ។ េ/.យកស
ខដលរត្ូវកូននាគ
ាន់កាលពីខលើខនាះ
គត្ំ ឺ ណាងអបក
ចាប់រពះមាតានាគពីអត្ត្ោល កំពង ុ ី ចាប់ខហកមាត្់េនឯង ួល ពីរ។
ខោយថ្ដោង ំ
កាច់ក្ដលយកសចាប់ោញខនាះ
ត្ំណាងឲ្យរាជបញ្ញ ជ េន ួ ល ខដលបានចាប់ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-65-
ំ រុ ពះខម៉នាគ ខរោះខៅថ្ដខាងខឆវង មានេននាគោក់ ខៅខលើកំភន ួ ថ្ដ រឯកនាគសទ ើ ិ ត្ខៅកបុងថ្ដរគុឌ។ ួល គ/.រគុឌ
ខដលកំពង ុ ចាប់េននាគបនថ ពីយកស ួល
(ខសនាយកស)
ឈរខរជងចាប់នាគោងសងា ំ េង
ខរោះរូបភាពខនះ មានកាលយកសសងាេង ខហើយនាគសងាេងខនះ គត្ំ និងបចចុែផនប ឺ ណាងឲ្យអត្ត្ោល ី ខរោះខៅពីខាងាឋ ំមុន ខាងខឆវងគខរោយ។ ឺ
ិ ខដលាន់យកស ឥឡវគាត្់មកាន់រគុឌខហើយ រូបគាត្់រក្ំ /.រពះវសណ ើ ាងមុន មានខបងភាគ ុ ូ
ថ្ដបួនរួចជិះពីខលើរគុឌ
កំពង ុ រែឹងខរោកឈរខឡើង
សងកត្ឲ្ ់ យរគុឌខលងមាតានាគ
ខរោះកាលនាគ
ិ គត្ំ និមិត្្ត្រូបឲ្យមាតានាគ រត្ូវរគុឌងពកថ្់ ដោញកាប់។ រូបរពះវសណ ុ ឺ ណាងឲ្យកូននាគ ខដលរត្ូវចុះខៅ
ជួយខោះបាបកមមចាស់ឲ្យដូននាគ ខរោះោកយដូនោលយមកពីោកយសណូ ឋ ន ោកយជីដន ូ គមានន័ យថា ឺ ជីខៅសណូ ឋ នស្រសង ់រែស់យ៉យនាគ
ពីកបុងសមុរទទកខោះ ឹ
(សមុរទទុក)េ
ខរោះោកយជីេបា ំុ ញ នពនយល ់ខៅកបុងភាគមុនរួចខហើយ (ជីសរូ ជីក្រកង ជីលា ជីក្ហ...)។ សរុបខសចកឋមក រូបចមាលក់រាាទរពះខគាខនះ (ខមែះរពះខគាបានពនយល ់ខហើយកបុងភាគពីរ) ី
អត្ទនយ ័ កបុង រូបក ៏មនេុ សពីរាាទខផសងៗខទៀត្ខឡើយ រគាន់ក្ត្ោរឆ្នលក់របស់ពក ួ គាត្់ គាស ិ ឺ ិ លផ បំភាន់រប ូ ខៅកបុងកាច់ ខដម ំ យខគចាប់អារមមណ៍ ខបខយ ំបានពិនិត្យឲ្យចាស់លាស់ខទ ពិត្ ើ ផកុ ី ឲ្ ើ ើ ងខមលពុ ើ ាពុំខ
ើ ញាច់ខរឿងកបុងចត្ថ ិ របស់គាត្់ខឡើយ។
៣៩/.រូបភាពទ៣៩រូ បខផឋរ(ពុំដងឹ រែភព) ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-66-
រូបភាពខផឋរខនះ មានរូបភាពស្រសខដៀង និងខផឋរមុន រគាន់ក្ត្កបុងខផឋរខនះ ពុំមានរូបយកសខត្
ប៉ខុ ណា ត ះ ខត្ក្ម៉ ើ គាត្់ផ្ដឋ ំឲ្យខយើងខមលខរឿងអវ ើ ី ខៅកបុងរែាាចមាលក់ខនះ?
ិ ក/.ខៅចំកណា ឋ លខផឋរាន់ទមួ ុ រែឹង ី យមានរូបរពះវសណ ុ រូបគាត្់បានខបងភាគថ្ដបួន ខដលកំពង
ខរោកឈរខឡើងាន់រគុឌ ឲ្យខលងនាគោងព ំ ីរាន់ នាគមួយគូខៅកបុងអនាធក់ថ្ដរគុឌ នាគមួយគូខទៀត្ ខៅខរោមរកញា ំខជើងរគុឌ ខដម ឌរពមចុះចាញ់ ខោះខលងនាគោងព ំ ីរាន់ខនាះ។ ើ ផឲ្យរគុ ី
េ/.រូបរគុឌខៅាន់ទព ំ េ ង មានចាប់រត្កងកនាគកាលបី ខហើយចំក្ណក ី ីរ កបុងថ្ដរគុឌោងសងា
ខៅខរោមរកញា ំខជើងរគុឌ មាននាគកាលមួយ រាងដូចាពស់ រត្ូវខជើងរគុឌាន់ាប់រត្ឹមក (ខមើលោរ ពនយល ់រូបមុន)។ គ/.ខត្នាគកាលប ើ ី
ខៅពីខលើថ្ដរគុឌសងាេង
និងនាគកាលមួយ
ខៅខរោមខជើងរគុឌសងាេង
ត្ំណាងឲ្យអវី? នាគកាលបីខៅពីខាងខលើ ត្ំណាងឲ្យដូននាគ យ៉យនាគ រពះមាតានាគ ពីអត្ត្ ី ខរោះសម័យមុនគាត្់មានឫទអាចខបងភាគេ នបានាប ិន ី រា ំ រា ំពីរ....។ល។ ឯនាគកាលមួយ ខៅពី ួល
ខាងខរោមខជើងរគុឌ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគសម័យខាងខរោយ ខរោះកនធុយនាគកាលមួយខនះ បាន
ោក់ត្ពីេននាគខាងខល ើ មានន័យថា កូននាគខាងខរោម ាត្ំណពូជពងសខមនាគខាងខលើ។ ខត្គួរឲ្យ ួល អនិចាចនឹងសខងវគេនណាស់ នាគោងខាងខល ំ ើ និងខាងខរោម សុទ នខត្ាប់ ួល
រុំ កុងកបុងអំ ណាចរគុឌ
ខដលាខសនារបស់យកសដូចគាប (ខមលោរពនយល ់អត្ទនយ ័ រូបមុន)។ ដូខចាះរូបខផឋរខនះ គាត្់រគាន់ក្ត្ ើ ចង ់ពនយល ់រាប់ខយើងពីខរឿងពិត្
ពីពូជនាគត្ំណខាងខរោយ
(កូននាគ)
រត្ូវខគបនាបពិសបនថគាប
បានោលយេនខៅានាគកាលមួ យ ដូចាពស់្មមតា ខោយពុំបានដង ឹ ពីពូជ និងារាត្ព ិ ិត្របស់ ួល េន ំ ីសរូ បានខោលទុកថា ខសឋចខលលនាមុនខល ល ដូចពស់ធ្លងខរតាវខពនខៅ ឺ ួ ល ដូចាសុភាសិត្អបករាជញភបជ
មាត្់ជខណឋើរ ខសឋចរាជញ នាមុនមហ ដូចពស់ពោលក់ខពនខៅមាត្់ជខណឋើរខសឋចរាជញ នាមុនរាជញ ឺ ិ ទយកស ិន ឺ ដូចពស់នាគរាជោខកវមខនារា។ ំ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-67-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៤០/.រូបភាពទ៤០រូ បោវរបខញ្ញ ឆ ត្ ខផឋរ កាំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី
រូបោវរងមបខញ្ញ ឆ ត្ខនះ ខត្មាតានាគគាត្់ ចង ់រាប់ខយើងពីរែាាអវី ោក់ទងនឹងខរឿងអាង៌កបា ំ ំង ើ របស់ពក ួ គាត្់? ក/.ោវរងមបខញ្ញ ឆ ត្ខនះ ខបខយ បភាពាក់ក្សឋង កបុងសិលផបំភន ័ ថ ខមលខៅ ើ ើ ងពិនិត្យខមលខៅតាមរូ ើ ើ
ហាក់បដូ ទបាន ខត្តាមពិត្ គពុ ទបានខឡ ី ចា រកបោវរ និងបនធះោវរ ខដលអាចខបកប ើ ិ ឺ ំអាចខបកប ើ ិ ើយ ខរោះវារគាន់ក្ត្ាោវរបខញ្ញ ឆ ត្ខភាកខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។
ំថ្នមាត្់ោវរោងសងា ខហើយខៅខលើទរែជុ ំ េង ី
មាន
កាច់ផ្ដកចនធនរ៍ ា ំរគាប់ ឬរា ំបនធះខៅពីខលើ និមិត្ថរប ូ គត្ំ ំ យ ឺ ណាងឲ្យខមខាខដលចាក់ោវរងមខនះ កុឲ្ ខបករួ វ រងមខនះរួច ោល ់ក្ត្មានកូនខាារាងផ្ដកចនធន ៍ខនះ ខទបអាច ើ ច ខហើយអបកខដលអាចខបកោ ើ ើ ខបកបាន ខហើយោវរបខញ្ញ ឆ ត្ងមោងខនះ ំ មានខសធើររគប់រាាទខៅទូោងនគរខនះ។ ំ ខៅខាងមុេោវរ ើ បខញ្ញ ឆ ត្ មានសសរមូលពីរខដម ខដលខយើងខត្ងខៅថាសសរខពរជ ោកយសសរខពរជ គាខម ែះ ើ ឺ របស់មានត្ថ្មល ខសែើនឹងខពរជ ខហើយសសរខពរជខនះ បានរទខៅខរឿងកបុងខផឋរ និងកបុងកាំងខកលងខាងខលើ ខដលាខរឿងមានត្ថ្មលខសែើនឹងខពរជ ឬខលើសពីខពរជ ខដលសសរខនះ ខៅឈររទខរឿងកបុងខផឋរ និងកាំង រាប់រយោន់ឆ្នប ំខហើយ (អាង៌កបា ំ ំងសសរខពរជ)។ ខរឿងរា ៉វខដលខៅពីខលើោវរបខញ្ញ ឆ ត្ខនាះ (ខផឋរ និង មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-68-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
កាំង) គសុ ឺ ទ នខត្ាខរឿងខដលលំបាក នឹងនា ំខចញមកផសពវផាយខាងខរៅ ខហត្ុខនះដូនតាគាត្់ចង ់ រាប់ខយើងថា ខរឿងចមាលក់ខៅខលើោវរបខញ្ញ ឆ ត្ មនងាយន ់ ខមលយល ់ខហើយមនងាយ និង ិ ឹងខមលយល ើ ើ ិ នា ំយកខចញមកខាងខរៅ ខដម ផាយ ខរោះខហត្ុអី វ? ខរោះោវរោងខនាះ ំ បានចាក់ខាផ្ដកចនធន ៍ ើ ផផសពវ ី ោរោរដល ់ខៅរា ំាន់ឯខនាះ ខហើយោវរខនះក ៏មនងាយន (រែាាានិមត្ថ ូ ខា) លុះ ិ ឹងខបកខទៀត្ ើ ិ រប រតាខត្មានកូនខាផ្ដកចនធន ៍ ខទបអាចខប កោ វ រោងខនាះរួ ំ ច ខពលខដលខបករួ ំបណា ឋ ំដូន ើ ើ ើ ច ខទបអាចនា ើ នាគឬបណា ឋ ំរពះមាតានាគ
មករាប់កន ូ នាគខាងខរៅឲ្យដង ឹ ខរឿងបាន
(រែាាអាង៌កបា ំ ំងោវរងម
បខញ្ញ ឆ ត្)។ ខពលខយើងខមើលរូប ខហើយខយើងពិចារណារត្ិះរះិ ខទបខម ើ ើលខ
ឍិ ត្កបុងខបះដូង ើ ញគត្បណ ិ
ដូននាគ ខដលខលាកេំលច ួ ខចញពីគុកបាន កបុងសម័យមហានគរ គខលាកមានបំ ណងឲ្យកូននាគោង ំ ឺ ខនាះ ទុកបណា ឋ ំរែាាោងខនះ ំ ខៅខលើផ្ដធ ំងងម ខរោះមានខត្ងមខទ ខដលអាចរកាឯការអាង៌កបា ំ ំង បណា ឋ ំខនះទុកបានយូរ។ ខហើយខលាកក ៏មានខសចកឋសងឃ មថា នឹងមានកូននាគណាមួយ អាចខបកខម ី ឹ ើ ខាផ្ដកចនធនខ៍ នាះរួច ខមខាអាចខបករួ ើ ច លុះរតាខត្មានកូនខានាគ កូននាគណា រពមខ្វាខា ើ ចូលខៅកបុងរទូងខម៉ ខទបអាចជួ យស្រសង ់ ជួយរែស់ ជួយខបើកបាន (អាង៌កបា ំ ំងោកយកូនខា និង ើ ខមខា។
៤១/.រូបភាពទ៤១រូ បភាពបាត្ថ្ដផ្ដកចនធន(ខៅារមនធ ៍ ីាត្ភប ិ ខំ ពញ) ី កបុងចមាលក់បាត្ថ្ដខនះ សពវថ្ងងកុងខសៀវខៅបរខទស ប ខគបានពនយល ់ថា ាបាត្រពះហសទរបស់
រពះសមាមសមពុទ ន ខត្ខបខយ ឋ ប់សិកា ពីបុរសលកេ ិ ណៈ៣២រែោររបស់រពះសមាមសមពុទ នខនាះ ើ ើ ងខមលា ើ កបុងបាត្រពះហសទរបស់រពះអងគ គមានរូ បចរកខដលមានោ ំមួយោន់ឯខនាះ។ ចំក្ណកបាត្ថ្ដកបុងរូប ឺ
ខនះ មានោ ំខាងខរៅ១២ ោ ំខាងកបុង៨ បានន័យថា ខគបខងវងោរពិត្របស់ខយើង ខៅាខរឿងមួយខផសង ខទៀត្ ខរោះរូបស្រសខដៀងអាចឲ្យខគបំភាន់ខយើងបាន ខត្ោ ំ និងោ ំ៨ ត្ំណាងឲ្យអវី? ើ ំោង១២
១/.ោ ំរសែីោង១២ ំ ត្ំណាងឲ្យខកវខភាកមាតាោង១២ ំ ឬត្ំណាង១២ខេ ខរោះមួយឆ្នប ំខសែើ១២ខេ កបុងខេថ្ងងណាមួយ ក ៏កូននាគរស់កុ ងភូ ប មរពះខម៉ មានខមែះថាអបកបានទទួលខៅមរត្ករពះខម៉ ដូខចាះ ិ
ិ ខបខកវខភា កោង១២ងង ំ ត្ លឺ ើ ងវញ អបកទទួលមរត្ក ឹ អបកទទួលមរត្កពីគាត្់ក ៏ងងត្ ឹ ខបើក្កវខភាកខម៉ភខឡ ើ ពីគាត្់ក ៏ភលដូ ំ ន័យមួយខទៀត្ គត្ំ ឺ ចគាត្់ក្ដរ ខនះាពនលឺចរក ខដលផាយខចញពីោ ំោង១២ ឺ ណាងឲ្យ កូនខាខដលរត្ូវយកមកខបក ំ ំ។ ើ ោ ំផ្ដកចនធន ៍ខដលា ខមខាោងរា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-69-
២/.ឯោ ំោង៨ខាងកប ំ ុង
ត្ំណាងឲ្យទសត្ូ ច៤ ិ
ខបកូ ើ នចង ់រែមូលពនលឺ
ដួងខកវរបស់ខម៉ោង ំ
ទស្ំ ៤ ិ
ដូនខកវគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា
ិ ១២ ឲ្យមកជុំគាបវញ លុះរតាខត្កូនខដរើ រែមូល ដួងខកវខនះ
ខដលសទិត្ខៅរគប់ទសោ ង៨កប ំ ិ ុង
នគរ ខរោះដួងខកវោង១២ខនះ ំ ខម៉បានយក ខៅពរងាយ តា ំងពីខម៉ាប់ ខម៉ខលងខចញពី
រុំ ច ួ
ំ ូង រហូ ត្ដល ់ ដ ុំ ប
(អាង៌កបា ំ ំងរាាទ
ហាន់ជ ័យ)។ ដូននាគបានរាប់ខយើងខទៀត្ថា ខពលណាខដលកូននាគរកខកវខភាក
រគប់
ចំនន ួ កបុងបាត្ថ្ដខហើយ កូនអាចខៅខបកខា ើ
ខលើោវរងមបខញ្ញ ឆ ត្ោងអស់ ំ បាន ខរោះខមខា ផ្ដកចនធនោ ៍ ងខនាះ ំ
ោល ់ក្ត្មានកូនខា
គឺ
បាត្ថ្ដផ្ដកចនធន ៍ ខដលមានោ ំ១២ + ៨ + ១ = ២១ ១២ ខនះខហើយខទបអាចខ្វ ឲ្យខាងម ើ ើ ខដលយកសចាក់ពីអត្ត្ោលខនាះ ី
ឲ្យរខបក ើ
បាន (ខនះារែាាងម)។ ចំក្ណករមាមថ្ដោង ំ ៥ត្ំណាងឲ្យអវីក្ដរ? ១/.រមាមត្ូចាងខគ មានខមែះថារមាមកូនថ្ដ កូនខនះខហើយ ខដលគាត្់បានសនមត្ខ់ មែះទុក ឲ្យខយើងពិចារណា (កូនខានាគ ចូលកបុងរទូងខមខាខដម វ រខបះដូងខមខានាគ)។ ើ ផខប ី កោ ើ ២/.រមាមបនាធប់ មានខមែះថា រមាមនាងថ្ដ រមាមខនះត្ំណាងឲ្យនាង ឬខម មានន័យថា រពះនាងនាគ ឬរពះមាតានាគ ខដលកូនរត្ូវមកជួយនាងខនាះ។ ៣/.រមាមកណា ឋ ល គរមាមចងអ ឋ ល មានន័យថា សរមាប់ចងអុល ឺ ុ លខខាែច ឬរមាមចងអុលកណា
ិ ខខាែចរពះមាតានាគ ខដលខលាកបានខដកាលប់ខៅខហើយខនាះ ចងអុលឲ្យបានរស់ខឡើងវញ កបុងសនាឋន ចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសី។ ិ កន មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-70-
៤/.រមាមចងអុលថ្ដ ៥/.រមាមខមថ្ដ កបុងរូបភាពបាត្ថ្ដខនះ គាត្់បានរាប់ខយើងថា ខរោះខហត្ុខត្ចងអុល និងខមខនះខហើយ ខ្វឲ្យ ើ
ពួកគាត្់ាប់ខោសរាប់ោន់ឆ្នប ំ ខរោះខហត្ុអី វ? ខពលអបកខដលមានឫទអំ ិ ន ណាច ចង ់បានរបស់អី វមួយ ខោយរខលាភបំ ំ ោន ខត្ងខលើកថ្ដចងអុលបងាាញទស និងទតា ិ ី ំង ខពលខដលខលើកថ្ដចងអុលខនាះ ខមថ្ដ និងចងអុលថ្ដខៅរពមគាប ឯរមាមបីខទៀត្ រត្ូវខោឋបាប់ពំអា ុ ចខរេ ើ នរួ ួ ល ចខឡើយ។ រែាាកបុងរមាមថ្ដខនះ
គាត្់បានរាប់ខយើងថា ខហត្ុខត្ចង ់ឲ្យកូននាគសម័យខរោយ ខាយសុេកបុងគំនរខករមរត្កខម៉ឪ ទ ី
បំផត្ ុ ពួកគាត្់បានរត្ឹមខត្ោលយាអបកខោសកបុងអបាយភូមិក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ (កមមវដឋ) ខហើយបាបកមមខនះ
បានអូសបនាលយរហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងង។ ចំក្ណកឯរមាមបក្ដលបត្់ ាប់មកខាងខរោយខនាះ គាត្់ចង ់ ី រាប់ខយើងថា
ត្ខៅអនាគត្ខាងមុេ
និងមានកូននាគណាមួយ
(កូនថ្ដ)
មកជួយខោះទុកនា េ ង
(នាងថ្ដ ឬនាងនាគ) ខដលខដកាលប់ខគឈប់ាគល ់ឈប់ដង ឹ ខនាះ កូននាគនឹងខរែីចងអុលខខាែច (ចងអុល ិ កណា ឋ ល) ចងអុលរែស់គាត្់ឲ្យរស់ខឡើងវញ ខៅកបុងសនាឋនចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសី ខដលពីមុនបានខភលច ិ កន គាត្់ខៅខហើយខនាះ
ឲ្យបានាគល ់ោរពិត្របស់គាត្់
ិ នឹងខគារពគាត្់ខឡើងវញ
(ខនះាអាង៌កបា ំ ំង
រែាាខមែះរមាមថ្ដោងរា ំ ំ)។ ែលង ់រាាទអងគរត្ូចកំពល ូ រា ំ ខដលរា ំខនះ ត្ំណាងឲ្យរមាមថ្ដោង ំ ិ ដ ណ រា ំ និងន័យមួយខទៀត្ គត្ំ ដ សងាេរ និងវញ្ញ ឺ ណាងឲ្យបញ្ចកេនន (េននរា ំ) ខដលមានរូប ខវទនា សញ្ញ ខដលេននោងរា ំ ំខនះ បានចងពួកគាត្់ាប់កុ ងទ ប ទុ កបា ំ ំងសករតា ំងខម៉ភាគ ី ក េ រាប់ោន់ឆ្នប ំ (ខមលអាង៌ ើ
មុន)។ ដូខចាះបាត្ថ្ដខដលមានរូបចរការាងផ្ដកចនធន ៍ និងខមែះរមាមថ្ដោងរា ំ ំ ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ ខោយសខងេបខនះ
ទុករគាន់ាគំនិត្ត្ូចមួយសរមាប់ឲ្យកូននាគរត្ិះរះព ិ ិ ចារណា
ខដលដូនតាខយើងរែសិទនាមឲ្យខម ែ ះខផសងៗគាប ិន
ពីខមែះរមាមថ្ដ
(អបកមានរោ ំងផ្ដកចនធន ៍ខទបអាចខប ើ ើកខមខាផ្ដក
ចនធនបា ៍ ន)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-71-
៤២/.រូបភាពទ៤២រូ បចមាលក់ខលាត្(ារមនធីាត្ភប ិ ខំ ពញ ី ខត្រូើ បកបុងផ្ដធ ំងខនះ គាត្់ចង ់
និយ៉យរាប់ ពីដខំ ណើរខរឿងអវី?
ក/.រូបរពះ ខដលគង ់ខលើសត្វ នាគខបកពោរ ើ
ខហើយរគងសំ ពត្់
សផង ់ចវរាអប កបួសខនាះ ី
គឺ
ត្ំណាងឲ្យរពះសមាមសមពុទ ន សមណ ខគាត្មបរមរគូថ្នខយើង ខរោះរពះ អងគាខមនាគទប ី ី
(ខមលោរ ើ
ពនយល ់កបុងមងគលបភាគព ី ី រ) ដូខចាះ
ខទបដូ នតាខយើង ឆ្នលក់រពះអងគគង ់ពី ើ ខាងខលើនាគ។
កបុងបឋមរតាស់
ខពលខដលរពះសមាមសមពុទ ន គង ់ខៅ
ិ ត្ ថ កបុងមនសមាបត្ថិ ខាយនូវវមុ សុេ
នាមាត្់ស្រសះមុជល ជ ិន
ចំនន ួ
រា ំពីរថ្ងង ខោយមាន ខភលៀងធ្លលក់ យ៉៉ ងខាលង ំ ខពលខនាះ នាគខៅកបុង
ស្រសះមុជល ជ ិន បានលូនខចញពីកបុង
ិ ស្រសះមកព័ទ នព័នជ ន ំវុ ញ រពះសមាមសមពុទ ន រហូ ត្ដល ់ពីខាងខលើ រួចនាគខបើកពោររគបបា ំង ខដម ំ យរពះ ើ ផកុ ី ឲ្ អងគទទកខភល ៀ ង។ កបុងខពលខនាះខបើខគខមើលពីចំងាយ ខគពុំបានខ ឹ ខ
ូ មួយ ើ ញដូចារាងផធះកំពល
ើ ញរូបរាងរពះសមាមសមពុទ នខឡើយ គឺ
ខោយនាគមុជ ជលិនបានយកេនខ្វ ាជញ្ញ ជ ំងបា ំង ើ ួល
ំ ូលរែក ដូចខនះខទបខគខម ដប លខ ើ ើ
យកកាលខ្វា ើ
ូ មួយ។ ចុះខហត្ុអី វ បានាសិលផខកែរ ឆ្នលក់រប ូ ើ ញដូចារាងផធះកំពល
ិ រពះសមាមសមពុទ ន គង ់ពីខលើនាគខៅវញ? សិលផខកែរ គាស ិ ឺ ិ លផអរូប សិលផបងកបខ់ ៅខោយគំនិត្អចឆរយ សិលផបំភាន់ ខបស ំបានឆងល ់រួចពិចារណា គពុ ើ ឹ នាអបកខមលពុ ើ ឺ ំអាចខមលខ ើ
ំ ំងអរូបខនះ ើ ញអាង៌កបា
ខឡើយ ខរោះសំ បកពីខាងខរៅ ាខរឿងមួយខផសង ខបះដូងរូបខាងកបងាខរឿងមួ យខផសងខទៀត្។ ដូចកបុង ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-72-
រូបភាពខនះ គាត្់ចង ់បំភាន់អបកខមើលថា រពះគង ់ខលើនាគរែក់ ខពលខយើងស្រាវរាវរូបភាពខដម ើ កបុង
ិ ំ ូល ពុំ បឋមរតាស់ គរូឺ បភាពេុសគាប ខរោះបឋមរតាស់ គេ ទ នជុំវញខ្វ ជញ្ញ ជ ំង ឯកាលខ្វាដ ប ឺ ននាគព័ ើ ើ ួល ខមនគង ់ពីខលើនាគខឡើយ ឯរូបកបុងសិលផខកែរ រពះពុទ នគង ់ពីខាងខលើនាគ មានន័យថា រពះអងគានាគ ំ ូកហុ យខផសង)។ (ខមលខរឿងដ ប ើ
ខហត្ុអី វ បានាគាត្់ឆ្នលក់រពះអងគគង ់ខលើនាគដូខចាះ?
ខរោះមាតានាគ
ចង ់បញ្ញ ជ ក់រាប់កន ូ នាគថា រូបគាត្់ក ៏អងគុយខលើនាគខដរ (ខមលរូ បរកបមុេភាគមួយ) គគាត្់ ារពះ ើ ឺ
នាងនាគ ខហើយនឹងមានរូបកូននាគ ាអបកមកជួយស្រសង ់រែស់ពក ួ គាត្់ ក ៏ខគឆ្នលក់រប ូ អងគុយខលើនាគ ខដរ ខដលសពវថ្ងង ខយើងខៅថារពះរទង ់ខរគឿង តាមពិត្គពុ ឺ ំក្មនរពះសមាមសមពុទ នបរមរគូថ្នខយើងខឡើយ
ខរោះរពះអងគាអបកបួស ពុំោក់ខរគឿងអលងាករខទ រូបខនាះ គាកូ ននាគខដលរត្ូវមកជួយមាតានាគ ឺ ខដលកបុងទំនាយខគខៅថា ត្ួអងគរពះសិអារយខមរត្ី (ចូរខមលោរពនយល ់ពីោកយនាគកបុងភាគមួយ)។ ើ េ/.បុរសខដលអងគុយខពនខភាន កបុងឥរយ៉បងសមា្ ិ ិ ថ្ដខលើកសំ ពះោន់ផ្ដកឈូក ខដលខលងេន ួល
ខាងខលើទខទខនាះ ត្ំណាងឲ្យអវី? ខបើខយើងពិនិត្យខមើលគនលងផលូវរូបោងព ំ រី រពះសមាមសមពុទ ន និងរូបបុរស ខាងខរោម គគនល ងផលូវខត្មួយ។ រពះសមាមសមពុទ នបរមរគូថ្នខយើង រពះអងគបានរតាស់ដង ិ ិោវន ឹ និងបរន ឺ
ខៅខហើយ រឯបុ ើ រសខដលខៅពីខាងខរោម ខលាកខៅបំខពញបារមាខោ្ សត្វ ខៅខឡើយ ខរោះខហត្ុ ី ិ អវី?
ខរោះទមួ ី យខលាកបានសទិត្ខៅកបុងគនលងផលូវ
ាមួយនឹងរពះសមាមសមពុទ ន ទព ី ីរខលាកពុំមានរគង
សំ ពត្់ចវរ ំ ីមានោន់ផ្ដកឈូករកពុំ មានន័យថាខៅសនសំគណ ុ ្ម៌ គឺ ី ាអបកបួស ខហើយថ្ដខលាកោងព បារមខៅខឡ ី ើយ
ខហើយបុគល គ កបុងរូបខនះខទៀងខត្នឹងបានរតាស់
បនាធប់ពីរពះសមាមសមពុទ នបរមរគូថ្ន
ខយើង កបុងចុងភទ ធកែផខនះ ខរោះរូបខៅាប់គាប។ ដូខចាះខហើយ ខទបខយ ើ ើ ងខត្ងឮចាស់ៗនិយ៉យទំនាយ ត្ៗគាបថា
នឹងមានអបកមានបុណយាត្ួអងគរពះខសអារយខមរត្ី
មកខលើកាសនារពះសមណខគាត្ម
បរមរគូថ្នខយើង រែខហលាអបករាជញបណឍិត្ខយើងពីមុន ខលាកខមលរូ បភាពខនះយល ់ រួចខលាកតាក់ ើ ខត្ងទំនាយទុកខទដង ័ ដូចេបា ំុ ញ នបកស្រាយពនយល ់ខាងខលើខនះ។ ឹ ? ខរោះរូបខនះ បានបងាាញពីអត្ទនយ គ/.រូបខៅពីខាងាឋ ំថ្ដ រត្ូវបានោប់បំផ្ដលញប៉ខុ នឋរូបខដលខគោប់ខចាលខនះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យឪពុក ឬបតាឈរខៅខល ាកូននាគ ិ ើផ្ដកឈូក ខដលខបកខចញពីថ្ដរពះខោ្សត្វ ិ
ខរោះទងផ្ដកខដលរទខនាះ
ខបកខចញពីក្កងថ្ដ បុរសខដលអងគុយខៅខាងខរោម។ ចំក្ណកឯរូបត្ំណាងឲ្យឪពុកខដលរត្ូវបំផ្ដលញ ខនាះ ខគមនចង ់ឲ្យកូននាគខមលយល ់រូបខៅកបុងផ្ដធ ំងខនះ ខទបខគបំ ផ្ដលញខដម ើ ផបំ ិ ើ ើ ី ភាន់ ខហើយរូបខនះ គាត្់សនសំបារមីឲ្យបានាពុទ នបិតាខៅអនាគត្ាត្។ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ឈូក
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-73-
/.រូបខាងខឆវងថ្ដ គរូឺ បស្រសថីឈរោន់ផ្ដកឈូករកពុំត្ច ូ មួយខៅកបុងថ្ដាឋ ំ ខហើយឈរខៅខលើផ្ដក
ខដលទងផ្ដកបានផុសខចញពីក្កងថ្ដខាងខឆវងរូបខាងខរោម
ខហើយស្រសថីខនះ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យ
រពះមាតាមហានគរ ខដលគាត្់សនសំបារមឲ្យបានាពុ ទ នមាតាខៅអនាគត្ាត្។ ័ រូបោងមូ ំ ល ី ិ អត្ទនយ គបានបងា ា ញពីសកមមភាពកូននាគ ឺ
ខដលរត្ូវខបងភាគខរាងឪពុកមាឋយឲ្យរួចពីទទុ ី កេ
ខដម ើ ផបំ ី ខពញ
បារមដូ សវុ ណត ាម (កត្ញ្ដូ កត្ខវទ)ី គជួ េ ុងអបាយ ប ី ចារពះខោ្សត្វ ិ ឺ យខរាមខរជងខម៉ឪខដលរងទុកក ភូមរាប់ ោន់ឆ្នប ំខនាះ ិ
ឲ្យខលាកោងព ំ ីររួចផុត្ពីទមងនទ ់ ក ុ ខេ នះ
ខដម ដង ើ ផឲ្យបានរតាស់ ឹ ារពះពុទ នមួយអងគខៅអនាគត្ាត្។ ី ិ អាង៌កបា ំ ំងខមែះភបដ ំ ងខរក
ខហើយនឹងឲ្យេនបានបំ ខពញនូវបារមី ួល
រូបខនះខទៀត្ខាត្
ក ៏បានបងាាញខៅ
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយខៅកបុងភាគពីរ អាង៌កបា ំ ំងខមែះរាាទ
ិ រពះវហារ និងខមែះរាាទដថ្ទៗខទៀត្ រួមោងខម ំ ែ ះភបំ ភូមិ ស្រសុក.....ខដលេបា ំុ ញ នបកស្រាយកបុងភាគ មុនរួចខហើយ។
ិ ត្ូចៗ(រពះេ ័នកំពង ់ាវយ) ៤៣/.រូបភាពទ៤៣រូ បអងគវសណ ី ុ កបុងឯការស្រាវរាវភាគពីរ េបា ំុ ញ នពនយល ់រួច
ខហើយពីខមែះអងគរត្ូចឬអងគរវត្ថ ខពលខនះេយ ំុ ញ ករូប ចមាលក់អងគត្ច ូ ៗកបុងរូប
មកបកស្រាយពនយល ់ា
បខនទម ខដម ក្ត្ចាស់ នឹងងាយយល ់ពីខមែះ ើ ផឲ្យោន់ ី ំ ី មាខនះ មានរូប អងគរត្ូច ឬអងគរវត្ថខនាះ។ កបុងរូបដុស ិ ត្ូចៗ ដូចរូបវសណ ិ ត្ូចខៅរទាពនខាងខរោម ផលវចូល វសណ ុ ុ ួ ខៅរាាទអងគរវត្ថខដរ រូបោងខនះ ំ មាន១៥ាន់កុង ប
ិ ១៧អងគ ខហើយដុស ំ ី មា មួយរជុង មួយាន់មានរូបវសណ ុ ខនះមាន៤រជុង សរុបរូបោង៤រជុ ំ ង ខសែើនឹង១០២០រូប
ំ ី មា គឺ ១៧ x ១៥ x ៤ = ១0២០រូប។ ខៅខាងខលើដុស មានកាំងនាគ៤ទស ិ រូបខរឿងមួយ
ខហើយខមែះរូបោងខនាះ ំ គខផសងៗគា ប ឺ
ំ ី មាខនះ ខត្អត្ទ នយ ័ ដុស ើ ខរឿងអវី? មរតមម ូននាគ
ខៅខាងកបុងកាំងមួយទសមាន ិ
គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពី
រូបត្ូចៗរគប់រជុងោងបួ ំ នខនះ
គាត្់ចង ់
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-74-
ិ និយ៉យពីោរសនសំគណ ុ ្ម៌ គបារម របស់ រពះវសណ ឺ ី ុ ទរមា ំអាចោលយារូប្ំខាងខលើបាន ខហើយគាត្់ អាចខៅត្តា ំងនឹងយកស រួមោងបកសពួ ំ កឲ្យរពមចុះចាញ់ រួចខៅជួយខរក ខៅស្រសង ់ (ខមលភប ដ ំ ងខរក និង ើ ភបស្រំ សង ់ភាគពីរ) មាតាបតាខដលយកសចាប់ ិ
ព ុំ ីអត្ត្ោល ឲ្យខលាកបានរួចផុត្ពីទុក។ េ ខបើខយើងខមល ី ើ
ំ ី មាខនះ គាត្់សនសំបារមបនថ តាមសកមមភាពកបុងដុស ឹ ខរឿង ី ិ ចមឋងៗ ខោយខសងៀមាងត្់ គាមននរណាដង ខរៅពីេនគាត្់ ខឡើយ ខពលខដលគុណ្ម៌ផុ ំបា គ នារូប្ំ គាត្់ហា៊នខឡើងខៅជះិ ខលើកាលយកស និង ួល
រគុឌខៅខាងខលើ គមានខត្យកស និងរគុឌខទ ខដលដង ំ នទសមានខម ែះ ឹ ខរឿងគាត្់។ រូបខាងខលើោងបួ ឺ ិ ិ ជិះរគុឌ រពះខោ្សត្វ រពះវសណ ខលាខកសវរៈ រពះឥសូរ និងរពះរពហែ ខហើយរូប្ំខាងខលើខដលអាចខកត្ ិ ើ ុ
ខឡើងបាន ខោយារោរផគុំរប ូ ត្ូចៗខាងខរោម ខរែៀបបីដូចរពះសមាមសមពុទ នរគប់ៗរពះអងគ អាចរតាស់ ដង ំ គបារម ១០ ឧបបារម១០ បរមត្ទបារម១០ រាប់អសខងេយយខផនដ ី ខទប ឹ បាន រត្ូវសនសំបារមោ ី ង៣០ ឺ ី ី ី ើ ខ្វឲ្យបញ្ញ ដ អាចរតាស់ដង ឹ ខៅសចច្ម៌ខោយេនឯងបាន។ ើ ួល
យ៉៉ ងណាមញអាង៌ កបា ំ ំងភាារូបកបុងងម ិ
ទុកខនាះ
ម៉ ៉ងខទៀត្
ខនះ ក ៏មនេុ សពីោរសនសំបារមរបស់ រពះខោ្សត្វ អងគមុនៗខឡើយ ខរោះដូនតាបានសរខសរទំនាយ ិ ី ិ ពួកគាត្់បានបំក្បករែាាកបុងរូបភាពងមោងខនះ ំ
អបកឆ្នលក់បណា ឋ ំគំនិត្មាតា
មហានគរ (បិាចពស់) ខលាកចារកខរឿងទុ ឹ កខលើងមផង ខលាកនិយ៉យ និងសរខសរទំនាយផង ទុក ាមរត្កសរមាប់កន ូ នាគសម័យខរោយ យកខៅផសំផុ ំប គ ូកបញ្ូ ច លគាប ខទបអាចោ ល យាាសនមាតា ើ (បណា ឋ ំមាតា) មួយខដលមានរូបរាងពិត្រាកដបាន។
៤៤/.រូបភាពទ៤៤រូ បកបុងកាំងខកលង(មិនដងឹ រែភព ខៅារមនធរាត្ )ិ ី ី ខត្សកមម ភាព កបុងរូបភាពចមាលក់ខនះ រពឹទ នដូនតាខលាកចង ់និយ៉យពីអវី? ើ ក/.ទមួ ឋ លពីខាងខលើ គត្ំ ខលាខកសវរៈ ខរោះសំ ពត្់រប ូ ពីខាង ី យ រូបចំកណា ឺ ណាងឲ្យរពះខោ្សត្វ ិ មុេមានផបត្ប ់ ត្់ាបនធះាន់គាប េុសពីសំ ពត្់ចវររបស់ រពះសមាមសមពុទ ន។ ី ទព ័ ខដលរទរូបពុំោន់មានផ្ដកឈូកខៅខឡើយ ខរោះរពះខោ្សត្វ ខៅបំខពញបារមីខៅខឡើយ ី ីរបលលងក ិ ខហើយរូបខនះ ខពលខដលខតាមនោន់ ខរាងខបកវា ងនន ំ ឬោវរខនះខឡើង គពុ ឹ ខរឿងពួក ិ ើ ឺ ំមាននរណាដង គាត្់ោងប ំ ី ខៅខាងកបុងោវរខនាះខឡើយ។ ខហើយរពះខោ្សត្វ អងគខនះខហើយ ខដលហា៊នខឡើងាន់ខលើ ិ កាលយកស (ខមលោរពនយល ់រូបមុន) ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-75-
ឲ្យយកសខៅខាងខរោមខេាយកមាល ំង ពុំ អាចចាប់ោញខជើងខតាឲ្យចុះមកខរោម ខទៀត្បាន។ េ/.រូបឥសីក្ដលអងគុយលុត្ជងគង ់
ខលើផ្ដកឈូក
ខៅពីខាងាឋ ំថ្ដ
កំពង ុ
ខលើកបងាាញរបស់មួយខៅកបុងថ្ដខនាះ
ត្ំណាងឲ្យឥសីកមពុ រពះខថាង ខៅណឍិន ...ខដលាឪពុក ឬរពះបតា។ ិ
គ/.រូបស្រសថីខៅខាងខឆវងថ្ដគត្ំ ឺ ណាង ឲ្យដូននាគ
រពះខម៉នាគ
រពះនាងនាគ
លីវយី ខាមា រពះខម៉សក់រកអូប រពះ នាងគងាង ី
ទពវ ិ ខសោច័នធ
ិ វមានច័ នធ
រកពុំឈក ូ រាយសក់ ំ ឧមាវត្ី ខេមា.... កំពង ុ អងគុយបត្់ខជើងខលើកថ្ដសំ ពះខលើផ្ដកឈូកមួយទង ខដលដុះខចញពីចំខហៀងកាលយកស រូបគាត្់ មានោក់មកុដរាជេុសពីឥសីក្ដលពុំមានោក់មកុដ។
/.រូបយកសខដលខៅពីខាងខរោមមានមុេ្ំសខមផម ើ ខបើខរែៀបខ្ៀបខៅនឹងរូបបីខាងខលើ មិន ខសែើនឹងកាលយកសមួយផង ខហើយយកសខនះកំពង ុ លានអណា ឋ ត្ានិមិត្ថរប ូ កាច់ ខោយខ្ែញយកសខា ំ អណា ឋ ត្េនឯងាប់ ួល
មានន័យថាបញ្ញ ជ ោក់ខោសរពះមាតាបតាព វអស់សព ុ លភាព ិ ីអត្ត្ោលរត្ូ ី
ខហើយ ខរោះខហត្ុអី វ? ខោយកូននាគខៅពីខាងខលើកំពង ុ ខត្ាន់ផ្ដចញ់ ឲ្យយកសរពមខាអណា ំ ឋ ត្ គរាជ ឺ បញ្ញ ជ របស់គាត្់ក្ដលោក់ខោសពីអត្ត្ ី រាាទបនាធយឆ្នមរ) ថ្ដោងព ំ ីរបស់យកស
រត្ូវបានបញ្ឈប់
(អាង៌កបា ំ ំងរាហ៍កនលង
និងរូបយកសខកអ
ខរោះយកសមនអាចមានអំ ណាចចាប់រពះមាតាបតាខលបបានខទៀត្ខឡ ិ ិ ើ យ។ កំពង ុ ចាប់ោញខជង ំ េង ើ ខតាោងសងា
ខត្កំឡា ំងយកសបានចុះខេាយខៅខហើយ
កុឲ្ ំ យខតាខនះខរាងខបើកោវរខាងខលើបាន
ខរោះរត្ូវកូននាគខាងខលើាន់កាលាប់
ខ្វើឲ្យអស់ឫទ ិ ន
អំ ណាច។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-76-
ង/.រូបខតាពីរខាងខរោម
ខដលយកសកំពង ុ ចាប់ោញខជើងោងសងា ំ េ ងខនាះ
ខរាងខបកោ វ រ ខដលោន់រទផ្ដកឈូកពីទង ឲ្យរខបកខឡ ើ ើ ើ ង។ ខតាពីខនះ
ខៅខត្រែឹងចំខអើត្
មានោក់ខរគឿងអលងាករដូច
មនុសស ខហើយរចមុះខតាមានដុះចុងរែខមាយដូចកូនដរំ ើ គសត្វ គជ ុ សី (ោក់កណា ឋ លដរំ ើ ោក់កណា ឋ ល ឺ រាជសីឬខតា)។ ខតាពីរខនះត្ំណាងឲ្យទរកុ ី ងខតាពីរគរកុ ឺ ងរពះសីហនុ ខរោះទរកុ ី ងខនះមានរូបសំ ណាក ខតាពីរ្ំៗ ខហើយទរកុ ុ ខបកនូ វអាង៌កបា ំ ំងខដលយកសបានខលបលាក់ខរឿងទុកខាងខលើគឺ ី ងខតាខនះកំពង ើ អាង៌កបា ំ ំងបណា ថ ំមាតាមហានគរខកែរ។
ខតាពីមុនមិនោន់មានោក់ខរគឿងអលងាករខឡើយខពលខដល
ខតាបានោលយេនាគុ ជសីខទបមានខរគឿងអលងា ក រ ខត្ខរោះខហត្ុ អី វ? ទរកុ ើ ើ ី ងខសៀមរាបខដលាទរកុ ី ង ួល អចឆរយខនាះព ិ ីមុនខមែះថាទរកុ ី ងដរំ ើ រពះសីហនុ
(ទរកុ ី ងយខា្បុរៈ)
ទរកុ ី ងខតាពីរមានខមែះថាទរកុ ី ង
ទរកុ មួយខផសងខទៀត្គសត្វ គជ ុ សី ី ងពីររលាយចូលគាបខកត្បានសត្វ ើ ឺ
ខដលមានេនោក់ ួល
កណា ថ លដរំ ោក់ ើ កណា ថ លរាជសី។ អាង៌កបា ំ ំងមាតាមហានគរបានបំក្បកនិងផសពវផាយខៅកបុងទរកុ ី ង រាជសី
មានខត្សត្វគជ ុ សីខនះខទខដលអាចយកខរគឿងអលងាកររពះមាតាពីអត្ត្ោលមកោក់ បងាាញ ី
រាប់ពិភពខលាកឲ្យខគបានដង និងយល ់ពីរែាាបណា ថ ំពិត្កបុងភាាងម ខដលាសិលផអរូបមានកប ឹ ី ុង ទកដ ខី នះពីអត្ត្ោលន ត្ខចញព ឹ ី ិងបចចុែផនបោលគបានខក ឺ ើ ីកបុងខបះដូងអចឆរា (អែារា) ខដលារែមុេ ខកែរ (ខម) ពីអត្ត្ោលខនាះឯង (ពុំក្មនាខរឿងកបុងាសនាខទ)។ ី សរុបខសចកថមកោរពនយល ់ខរឿងរាវ៉ កបុងរូបខនះ ី
ពីមុនខដលខតាមិនោន់ខបកកាំ ងោវរខនះរួច ើ
ខយើងពុំអាចដង ំ ំងកបុងោវរខនះខឡើយ ខត្ឥឡូវខនះោវររត្ូវបានរខបើក ខោយកមាល ំងគុជសី ឹ ខរឿងអាង៌កបា ោងព ំ ីរ
ខទបខយ កុងរបា ប ំងោវរខនះ ឹ ខរឿងមនុសសបនាក់ ើ ើ ងដង ី
ខដលដខំ ណើរខរឿងរបស់អបកោងប ំ ីេបា ំុ ញ ន
ខរៀបរាប់ពនយល ់ខោយសខងេបពីខាងខលើរួចខហើយ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-77-
៤៥/. រូបភាពទ៤៥រូ បខផថរ(ខៅរាាទភបជំ ីសរូ ) ី
ខត្រូើ បកបុងខផថរខនះគាត្់ចង ់ពនយល ់រាប់ខយើងពីខរឿងអវ? ំ ត្ណា ំ ងឲ្យអវី? ី ខហើយរូបោងអស់ ១/.រូបមនុសសរែុសខដលោក់មកុដខៅចំកណា ថ ល កំពង ុ ឈរខរជងខលើកថ្ដមាេងខបកគរមបខដល ើ រគបពីខលើ ខហើយថ្ដមាេងខទៀត្រចត្់ជងគង ់ឈរខលើកាលយកស គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគ ខដលរត្ូវមកជួយ មាថយឪពុកខដលខៅសងខាង ( ខមើលោរពនយល ់កបុងរូបមុន )។ ២/.រូបបុរសខាងាថ ំោក់មកុដ ខដលខលើកថ្ដសំ ពះបនធូលោក់ខលើកាលខនាះ ត្ំណាងឲ្យឪពុក
ឬឥសីកមពុ.....(ខមលោរពនយល ់កបុងរូបមុន)។ ើ
៣/.រូបស្រសថខា ី ងខឆវងកំពង ុ អងគុយខលើកថ្ដសំ ពះខៅខលើកាល មានោក់មកុដដូចាខសថចត្ំណាង
ឲ្យមាថយ ឬមាតានាគ...... ( ខមលោរពនយល ់កបុងរូបមុន )។ ើ
៤/.រូបយកសចាប់ោន់េននាគន ូ ខោយថ្ដសងាេង ិមត្ថ ិ រប ួល
ចាប់មាតាបតា ិ
មរតមម ូននាគ
ត្ំណាងឲ្យអបកមានឫទអំ ិ ន ណាចខដល
ំព ុ ីអត្ត្ ី គមា ឺ ច ស់ខពៀរ (ខមើលោរពនយល ់កបុងរូបមុន)។ ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-78-
ិ ៥/.រូបសត្វករវកកំ ពង ុ ទទះាលបរងាវខៅពីខាងខលើមួយជួរ
ិ ជ បរខទស ត្ំណាងឲ្យមខនាគមវា
ិ (ខមលោរពនយល ់ពីសត្វករវកខៅរូ បមុន)។ កបុងសកមមភាពរូបកបុងខផថរខនះ រូបសំ ខាន់ាងខគគឺ រូបកូន ើ
ខៅកណា ថ ល ខោះបេ េ ងក ៏ខោយ ក ៏គាត្់ខៅខត្ព៉យ៉មខបកគរមបខដលខគប ទព ី នមានថ្ដខត្មា ើ ិ ីខាង ួល
ខលើខនាះខដរ ខរោះមាតាបតា ខដលខលាកខៅអងគុយខាងខរោមកំពង ុ សំ ពះខលើកថ្ដបនធូលោក់ខៅខលើ ិ កាល គអងវ រឲ្យកូនខនាះព៉យ៉មជួយពួកគាត្់បនថខៅខទៀត្ ឺ
ដូខចាាះកូនខនាះមានខត្ត្ស៊ព ូ ៉យ៉ម
ខបើកគរមបខនះត្ខៅខទៀត្ ខោះបីាេនមានថ្ដខត្មា េ ងក ៏ខោយ។ ួល
៤៦/.រូបភាពទ៤៦រូ បកាំងខកលង(រាាទភបជំ ស ី ូរ) ី
ខត្រូើ បកបុងបា ំងខកលងខនះ ដូនតាចង ់និយ៉យពីខរឿងអវី? ១/.រូបមនុសសពីរនាក់ជិះខគា ខដលមានខឆវត្ឆ័រត្បា ំងពីខាងខលើ ដូចរាងខដម ើ ខឈើ ខត្ត្ំ ើ ណាងអវី? ក/.មនុសសទមួ ី យ
ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលមកជួយរពះមាតា
(កបុងរូបខគខៅថារពះឥសូវជិះ
ខគាននធិន) ដក ំ ីសរូ ភាគ២)។ ឹ នា ំគាត្់ខចញពីទទុ ី ក េ (ខមើលោរពនយល ់ពីខមែះរាាទភបជ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-79-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
េ/.រូបទព ី ីរខដលខៅពីខាងខរោយ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យមាតាមហានគរ ខដលកូននា ំខចញពីកបុងសមុរទ
ទកខោះ (មាតានាគ)។ ឹ
គ/.ខគាត្ំណាងឲ្យខសចកឋព៉យ៉ម ី រពះសមាមសមពុទ ន (កសិសូរត្)។
េបា ុំ ញ នពនយល ់កបុងភាគមុនរួចខហើយ
ពីោរខ្វខស្រសរបស់ ើ
/.ខឆវត្ឆ័រត្ ត្ំណាងឲ្យឫទបារម របស់ រពះមាតា និងត្ំណាងឲ្យខោ្ញាណរបស់ រពះខោ្ិ ិន ី ិ សត្វខលាខកសវរៈ របស់កន ូ នាគកំពង ុ សនសំបារមី ជួយរពះមាតាឲ្យបានរួចពី
រុំ បស់យកស។
២/.អបកអងគុយសងាេងពខាងមុ េ និងពីខាងខរោយ គត្ំ ឹ ី ឺ ណាងឲ្យកូននាគរែុសស្រសី ខដលបានដង
ខរឿងពិត្របស់មាតានាគ ខហើយអបអរាទរ នឹងខហហមអមដខំ ណើរគាត្់ខចញពីទ ី
ឃា ុំ ំង។ ក ៏ប៉ខុ នឋ
រូបភាពខនះ ខៅាប់កុ ងកាំ ប ងខកលង ខដលកាលនាគសងាេងនូវមានយកសខលប គមានន័ យថា មិនោន់ ឺ មានខសរភាពខពញខលញខៅខឡ ើ នតា គាត្់ឆ្នលក់សកមមភាពខគាកំពង ុ ខដរើ ខៅមុេ។ ើ យខទ ដូខចាះខទបដូ ើ
៤៧/.រូបភាពទ៤៧រូ បខផឋរនិងកាំងខកលង(រាាទភបជំ ស ី រូ ) ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-80-
កបុងរូបភាពកាំងខកលងខនះ អត្ទនយ ័ រូប ក ៏ដូចរូបទ៤៦ខាងខល ំុ ញ នពនយល ់បកស្រាយរួច ី ើ ខដលេបា
រគាន់ខត្រូបភាពខនះ
ពុំោន់នរណាបានដង ឹ ខរឿងគាត្់ខៅខឡើយ។
ខៅខាងខរោមខោះខគាមានមនុសសមាបក់ខៅអងគុយពីខរោម ត្ំណាងឲ្យ
រូបខគាខៅកបុងកាំងខកលងខាងខលើ
កំពង ុ អងគុយលត្់ជងគង ់ឱនចុះ
រូបខនះ
មនុសសមានខមែះដូចសត្វខគា ខដលកំពង ុ ជួយខរាមខរជងអបកខៅខាងខលើ ខពលខដល
ិ មានអត្ទនយ េនបានដ ង ័ ដូចោរពនយល ់កបុង ឹ ពីាវតាពិត្ របស់រពះខម៉។ ចំក្ណកឯខផឋរខាងខរោមវញ ួល
រូបទ៤៤ និង៤៥ ខរោះអត្ទនយ ័ របស់រប ូ ស្រសខដៀងគាប ខោយកូននាគសម័យមុនរត្ូវយកខរឿងពិត្របស់ ី រពះខម៉ ខៅពរងាយទុករគប់ទកខនល ងកបុងទសោ ង៨ ំ សរមាប់ឲ្យកូននាគសម័យខរោយ ជួយរពះមាតា ី ិ ខពលខដលដល ់ឆ្នប ំកំណត្់ខោសខដលរត្ូវចប់
និងមានកូននាគណាមួយអាចខមើលយល ់ភាាគំនិត្
កបុងខបះដូង របស់រពះមាតាខដលបានចារកទុ ឹ កកបុងងមោងខនះ ំ ខគនឹងព៉យ៉មជួយគាត្់ាពុំខាន។
៤៨/.រូបភាពទ៤៨រូ បខផឋរ(រាាទនាងខលែ ខេត្ថតាខកវ) ី
កបុងរូបភាពខផឋរខនះ មានរូបមនុសសត្ូចៗបងកបខ់ ៅកបុងកាច់ាខរចីន ខត្រូើ បត្ូចៗោងខនះ ំ មាន
បងកបអ ់ ត្ទនយ ័ ខរឿងដូចខមឋច? ផ្ដធ ំងរូបភាពខនះ ខចកខចញាបាន់ ាន់ខលើ កណា ឋ ល និងខរោម ខត្ើ ី កបុងាន់នីមួយៗសកមមភាពរូបគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ក/.ាន់ទ១ ឋ លេន ី មានរូបមនុសសមួយជួររត្ឹមោក់កណា ួ ល មានោក់មកុដ និងខរគឿងអលងាករដូច
ាខសឋច កំពង ុ ខលើកថ្ដសំ ពះរត្ឹមរទូង អងវរបួងសួងសុំឲ្យយកសខដលខៅខាងខរោមឲ្យរពម ខោះខលង
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
រពះខម៉ ខចញពីអំ ណាច ចខនាលះខខាលងោវរមួយខដរ។
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-81-
ំ រុ គងរបស់េន កអងវរបួងសួងសុំខនាះ ក ៏ាប់ ួ ល ខហើយេនឯងខដលាអប ួល
េ/.ាន់ទ២ខៅចំ កណា ឋ ល ី
មានរូបមនុសសត្ូចមួយអងគុយខៅខលើកាលយកស និងខៅសងាេង
មានរូបខលើកថ្ដសំ ពះបនធូលោក់ខលើកាល ខលបនាគ។
ំក ុ ុង ប
ខៅកបុងរទនុងេ បងនាគ
នឹងមានរូបកាលយកសកំពង ុ ខា ំ
១/.រូបអងគុយខលើកាលយកសចំកណា ឋ ល ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលរត្ូវមកាន់យកស ឲ្យសុេចត្ថ ិ
ខលើករាជបញ្ញ ជ ខដលបានោក់ខោសរពះមាតាបតាព ខហើយរូបគាត្់ខលើកថ្ដសំ ពះរត្ឹមខដម ើ ិ ីអត្ត្ោល ី
រទូង គមានន័ យថា ខរឿងទុកខេ វនារបស់រពះខម៉មហានគរគាត្់បានយកមកទុកកបុងខដម ើ រទូងរបស់គាត្់ ឺ (កបុងខបះដូង) រូបកូនខនាះខទៀត្ខាត្ ក ៏ខៅកបុង
ំ ក្ុ ដរ ខរោះមានកាំងមួយរគបពីខលើគាត្់ាប់ (បកស ី
ចា ំរកុង) មានន័យថា គាត្់មនោន់ មានកមាលង ំ រគប់រគាន់អាចបញ្ចប់ខៅខោសោងអស់ ំ ពីអត្ត្ឲ្យបាន ិ ី រួចស្រសឡះខៅខឡើយ។ ២/.យកសកំពង ុ ខលើកថ្ដរទចាប់េននាគន ូ ពីខរោម ោងសងា ំ េ ង គមានន័ យថា ខោសខដល ិមត្ថ ិ រប ឺ ួល
ខគបានោក់ខៅខលរពះខម៉ នាគ ោងកប ំ ុ ងអត្ត្ ើ ី និងបចចុែផនប ខគពុំោន់រពមខលើកខលងខោសឲ្យពួកគាត្់ ខឡើយ
ិ ត្ូចខដលខៅខាងខលើ លុះរតាខត្រពះវសណ ុ
សនសំគណ ុ ្ម៌ឲ្យបានរគប់រគាន់ ខទបខ្វ ឲ្យទមង នថ្់ ន ើ ើ
គុណ្ម៌ខនាះ អាចខ្វើឲ្យយកសរពមខលើករាជបញ្ញ ជ (ខលើកខលងខោស)។ ៣/.រូបខៅពីខាងាឋ ំ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យអត្ត្ោល ី
ខហើយរគប់រប ូ ោងបួ ំ នខដលខៅកបុងរទនុងេ បង
នាគ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ ឬរពះមាតានាគ ខដលាប់
ំក ុ ុ ងខាោ ប ងបួ ំ នាន់ (ខមលោរ ើ
ពនយល ់រូបទ១)។ ឯគាត្់ខលើកថ្ដបនធូលបួងសួង គគាត្់ ចង ់ឲ្យកូននាគខដលកំពង ុ ទទួលមរត្កគាត្់សពវ ី ឺ ថ្ងង ជួយស្រសង ់គាត្់ផង ខរោះគាត្់រងទុកខេ វទនាខខាលចផាណាស់ ខៅកបុងអបាយភូមិគសមុ រទទកខោះ ឺ ឹ ខរោះខហត្ុខត្រែមូលខករមរត្កទុកឲ្យកូន (ខករខម៉ = ខកែរ)។
៤/.រូបខៅពីខាងខឆវង គត្ំ ់ ឺ ណាងឲ្យបចចុែផនប គរូឺ បគាត្់ខៅាប់ខោសដខដល (ខមលោរពនយល ើ
ទ៣ខាងខល ី ើ)។
គ/.ាន់ទ៣ រូបខៅខាងខរោមមាត្់យកស មានរាងាកាច់ធ្លលក់ចះុ មកខរោម ដូចាអណា ឋ ត្ ី យកស ខហើយកបុងអណា ឋ ត្និមត្ថ ូ ខនាះ មានរូបស្រសឋីមាបក់ោក់មកុដ និងខរគឿងអលងាករ ាប់ខៅកបុង ិ រប មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
រងវង ់កាំងបញ្រ្ញ្ញ ច ស់ នាគ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-82-
ខនាះគត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះមាតានាគ។
រូបខនះបានបងាាញពីោរាប់
រុំ បស់រពះខម៉
កបុងរាជបញ្ញ ជ ខដលយកសបានបខញ្ចញសំ ដន ជ ខកត្ខចញព ី ិយ៉យោក់ខោស ខរោះរាជបញ្ញ ើ ី សំ ដ ី
និយ៉យៗខកត្ខចញព ឋ ត្ាអបករលាស់ ដូខចាះខទបខគឆ្ន ល ក់គាត្់ ើ ីអណា ើ
ំក ុ ុ ងអណា ប ឋ ត្យកស។ ខពលខយើង
ខមលរូ បរួច ពិចារណារត្ិះរះតាមោរពនយល ិ ់ខោយសខងេបខាងខលើខនាះ ខទបខយ ឹ ថា ោរយកខរឿង ើ ើ ើ ងដង កបុងចត្ថ ឋ ំរពះមាតានាគ ដ ៏មានអត្ទនយ ័ ិ បំក្ឡងងាសិលផគំនិត្ រួចបញ្ូ ច លទុកកបុងងម ាាសនបណា ខរៅលំបាកនឹងគត្យល ់បាន។ ិ
ខរោះោរបំភាន់ខនះ
គាត្់បានយករូបខៅបំក្ែលងលាយាមួយនឹង
កាច់ខ្វឲ្យអប កខមើលពុំបានចាប់អារមមណ៍ ដូខចាះខបើខយើងខមើលនងខភា ក គខឺ ើ ឹ ខមើល
នឹងថាងសខទបខ ើ
ើ ញខរឿងពិត្កបុងខបះដូងរបស់គាត្់។
កូននាគខដលហា៊នចុះខៅអងគយខៅខល ើ កាលយកស ុ
ើ ញរត្ឹមខត្រូបលុះរតាខត្
ខហើយខរឿងខនះខទៀត្ខាត្
គមានខត្ ឺ
ខទបអាចដ ង ឹ ខរឿងខៅខាងកបុងខោះយកសបាន ើ
ខហត្ុខនះ ខទបខៅខសធ ើ ើ ររគប់រាាទខត្ងមានរូបមនុសស អងគុយខលើកាលយកសផង អងគុយ នឹងឈរ ាន់ខលរគុ គ ខនះខទ ខដលអាចខ្វឲ្យយកស និងបកសពួកចុះចាញ់ ខហើយអាច ើ ឌផង ខរោះមានខត្បុគល ើ ជួយមាតាមហានគរបាន។
៤៩/.រូបភាពទ៤៩រូ បអែសរាឬអចឆរា(ជញ្ញជ ំងរាាទបាណន់) ី រូបភាពចមាលក់ខនះ ទុចរច ត្ោប់ ិ បំផ្ដលញ
រត្ូវបានជន
មុេគាត្់អស់ខៅខហើយ
ខត្រូើ បខនះត្ំណាងឲ្យអវី?
អត្ទនយ ័ ខៅកបុង
រូបខនះ ក ៏មនសូ វេុសពកប ិ ី ុ ងរូបមុនៗខទ ខដល េយ ំុ ញ កមកបងាាញខនះ បញ្ញ ច ំងខរែៀបខ្ៀប រាាទមួយ មួយ។
រគាន់ខត្ចង ់ឆលុះ
ពីរាាទមួយ
ពីរជជោលមួយ
ខរោះចង ់ឲ្យកូននាគ
ខៅរជជោល យល ់ពីរែាា
កំបា ំងកបុងរូប
កុឲ្ ំ យខចះខត្ខជឿរខៅតាមោរ
មានឯកខទស
ខាងបកភាារូប
បកពនយល ់ របស់អបករាជញបរខទស
ខដលបានបំភាន់សត្បញ្ញ ដ ខយើង ិ មរតមម ូននាគ
ខៅ
ខដល
ឲ្យ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
យល ់ខ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-83-
ូ តាពូជនាគអបកកាងរាាទងមពីអត្ត្ ើ ញស៊ប ់ ខត្ខៅកបុងខរឿងាសនា ដូខចាះពលិកមមដន ី
ខលាកចាស់ាអស់សងឃម ឹ និងខយើងាកូននាគស្រសករខរោយាពុំខាន ខហើយខយើងាលប់ខៅ ក ៏គាមន
មុេឯណាខៅជួបមុេដូនតាោងខនាះខទ។ ំ រូបស្រសឋីក្ដលខគោប់កាលខនាះ គាអចឆ រាត្ំណាងឲ្យរពះខម៉ ឺ មហានគរ ខដលចាក់
ខដលខៅខាងខលើកាំងរគបខនាះ ំ គា ុ ត្់។
ខហើយកបុងរូបទ៤៤ ី
មានរូបកាលយកសកំពង ុ ចាប់ខា ំ
ខៅសងាេងពីខរោមមានខតាពីរ
កំពង ុ ខរាងខបកកាច់ កាំង ើ
រូបចមាលក់ខនះខោះបីាគាត្់ឆ្នលក់ពំបា ុ នផចិត្ផចង ់
អត្ទនយ ័ រូបបានបងាាញរាប់ខយើង
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យខា ខដលេព ំុ ញ នយល ់រួច
ឲ្យមានខាភ័ណភាពក ៏ខោយ
លែមរគប់រគាន់អាចឲ្យខយើងខមើលយល ់បាន
ខហើយអាចឲ្យជន
បរខទសជួលជនេលេូ ច ោប់បំផ្ដលញខចាលឯការងមខនះបាន។ ិ
៥០/.រូបភាពទ៥០រូ បអែសរា ឬអចឆរា(រាាទបាណន់) ី ខត្រូើ បខនះ គាត្់ចង ់បងាាញខយើងពីខរឿងអវី? ១/.ខៅពីខាងខលើកាលយកស មានបលល ័ងកមានរាងដូចាកាលនាគ មានរូបមនុសសមាបក់អងគុយ
ខៅខលើបលលងក ័ ខនាះ ខដលកបុងរូបខនះ ខយើងខមលខ ើ
ត ះ ឯរូបដងេន ើ ញខៅសល ់ក្ត្ជងគង ់ក្ភានខត្ប៉ខុ ណា ួល
រត្ូវបានបំផ្ដលញរលុបអស់ខហើយ ខហើយមនុសសខនាះ ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលេំសនសំបារមី
ខដម ើ ផអាច ី
ខឡើងខៅបញ្រ្ងាកបយកសឲ្យរពមចុះចាញ់ បាន។ ២/.ខាងខរោមបលលងក ័ មួយ
គមានកាលយកសដ ៏្ំ ឺ
ខដលថ្ដយកសោងព ំ ីរកំពង ុ ចាប់ខជង ើ កូននាគ
ោងសងា ំ េង
មនឲ្យខឡ ិ ើ ងខៅាន់ពីខលើកាលេនបាន ួល
ខហើយយកសខនះទមួ ី យ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យមហាអំ ណាច
ខដលដង ់ ត្់ ឹ ខរឿងគាត្់តាមបិទសននបគា
ទព ី ីរគយកស ឺ
ខដលកំពង ុ ខាយនូវផលបុណយសពវថ្ងង
គរាហុ ៍ ឺ
អសុរនធ ិ ខរោះខកែរខយើងមានោកយទំខនៀមមួយឃាលថា កូនរាហ៍កនលង (ខមលោរពនយល ់កបុងភាគពីរ)។ ើ ៣/.មនុសសោងព ំ ីរនាក់សងាេង ត្ំណាងឲ្យកូន មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
នាគ
កបុងអត្ត្ោល ី
-84-
និងបចចុែផនប
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
កំពង ុ ខត្ខរេ ើ នខចញព ីអំ ណាចថ្ដយកស ួល
ខដលចាប់ខជើងគាត្់
ាប់ខនាះខដម រួចខហើយខឡើងខៅអងគុយខៅបលល ័ងកខាងខលើ ខដម ើ ផឲ្យបាន ើ ផឲ្យយកសរពមខោះខលងខោស ី ី រពះមាតា
ខដលខៅខាងខរោម
អំ ណាចយកស។ ៤/.
ខត្កបុងរូបខនះគុណ្ម៌គាត្់មនោន់ រគប់រគាន់ ិ
រូបស្រសឋីក្ដលខគោប់កាលគាត្់ខចាលខៅខាងខរោមខផឋរខនាះ
ខរោះឋត្ ិ ខៅកបុង
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះមាតា
មហានគរ គាត្់ាប់រកុងខរោមអំ ណាចយកស ខរោះកាំងនាគខដលរគបពីខលើកគាត្់ខនាះ គនាគខដល ឺ រត្ូវយកសខលបដល ់ក ខហើយខដលខគោប់កាលគាត្់ខចាលខនះ ខគឧបកចច ិ ឲ្យគាត្់ាលប់ ខោយខគមិន
ិ ចង ់ឲ្យគាត្់មានជវី ត្រស់ កបុងខបះដូងកូនខកែរសពវថ្ងងខឡើយ។ រូបភាពរាាទខនះ ខោះបោរឆ្ន ល ក់មន ី ិ សូវមានខាភ័ណភាព
ខត្អត្ទនយ ័ កបុងខបះដូងងមអាចឲ្យខយើងខមើលយល ់បាន
បូកផសំនឹងខមែះ
រាាទផង (ខមើលោរពនយល ់កបុងភាគ២) ខទបខយ ើ ើ ងអាចបំក្បករែាាបំភាន់របស់គាត្់ កបុងភាារូប ខនះបាន។
សកមមភាពរូបទ៤៩ ពុំោន់មានកូននាគចុះមកជួយគាត្់ខឡើយ ឯរូបទ៥០ខនះ មានកូននាគមាបក់ ី ី បានចុះមករែយុទ នត្តា ំងាមួយនឹងយកស ឲ្យរពមខោះខលងមាឋយខដលាប់
ំ ុ កបុងអំ ណាចរបស់េន ួល
រាប់ោន់ឆ្នប ំមកខហើយខនាះ។ ដូខចាះកបុងរាាទនីមួយៗ រពះមាតានាគគាត្់បានខបើកបងាាញខរឿងកបុង ខបះដូងរបស់គាត្់ ខដលបានរែត្ា ុ ាប់ខោស ពីខពលកំពង ុ ិ ទ នទុកកបុងងម គាត្់រាប់ពីខពលខដលកំពង រួចពីខោស ខ
និងពីខពលខដលបានរួចផុត្ចាកខោស។ ខត្សកមមភាពរូបភាគខរចីន ខដលេបា ំុ ញ នរែទះ
កព ំ ង ុ ចាកខចញពីខោស ដូចខនះខទបអប ករាជញកវ ើបណឍិត្ខកែរ ពីសម័យខដម ើ ខដលខលាក ើ ញ គគាត្់ ឺ ើ
បានដង ំ ំងកបុងខបះដូងងមោងខនះ ំ ខលាកបានចងរកងារែាា ទំនាយខផសងៗ ខដលរែាា ឹ ពីអាង៌កបា
ទំនាយោងខនះ ំ គមានខត្ខៅកប ត ះ ខរោះវាាអាង៌កបា ំ ំងភាាងម ខដលបងកបខ់ រឿង ឺ ុ ងនគរខនះ ខត្ប៉ខុ ណា កបុងខបះដូងរពះខម៉។
៥១/.រូបភាពទ៥១រូ បខផឋរ(រាាទបាណន់) ី អាង៌កបា ំ ំងភាារូបកបុងខផឋររាាទខនះ ក ៏មិនេុសពីអត្ទនយ ័ កបុងខផឋរមុនៗខឡើយ ខដលេយ ំុ ញ ករូបមក ោក់បងាាញ រគាន់ក្ត្ចង ់ឲ្យកូននាគខចះខមើលរូប រួចខរែៀបខ្ៀបពីរាាទមួយ ខៅរាាទមួយថា
ខរឿងកបុងខបះដូងរបស់គាត្់ខោះបាសទ ូ បចច ី ិ ត្កបុងរាាទ ខៅកបុងមាត្ុភម ិ ុ ែផនបខនះក ៏ខោយ ឬរាាទ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-85-
ខដលាអត្ត្មាត្ុ ភម ូ ក្កែ ី ិ រក ៏ខោយ អត្ទនយ ័ កបុងរូបចមាលក់ដច ូ ៗ គាប។
ខរឿងខៅកបុងខបះដូងងមោងខនាះ ំ
រត្ូវបានបរយ៉យរាប់ ិ ពី
៥២/.រូបភាពទ៥២រូ បអែសរាឬអចឆរាខៅជញ្ញ ជ ំង(រាាទអងគរវត្ថ) ី ខត្អត្ទ នយ ័ រូបអចឆរាកបុងជញ្ញ ជ ំងខនះ គាត្់ ើ
ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី?
១/.ខៅខាងខលើចំកណា ឋ ល មានបុរសមាបក់ ោក់មកុដ និងខរគឿងអលងាករកំពង ុ អងគុយបញ្ឈរ
ជងគង ់ ខៅពីខលើកាលយកស ខដលខៅកបុងថ្ដាឋ ំ ិ មានោន់អាវុ្ រូបខនាះគត្ំ ឺ ណាងឲ្យរពះវសណ ុ ឬ រពះនរាយណ៍
ខដលាកូននាគ
រត្ូវមកជួយ
ិ ខនះខទៀត្ខាត្ ខហើយរពះវសណ ុ
រពះមាតានាគ។
គាត្់ខាលចខយើងមានោរភ័នរថ ចឡំ ថាាអាទខទព ិ ខៅបរខទស ខនះខឡើង រាាទខនះ
ខទបគាត្់ កាងរាាទអងគរវត្ថ ើ
ិ ខដម ់រពះវសណ ើ ផឧទ ី សដល ិធ ុ ខមលព ើ ីខាងខលើ
(ត្ំណាងមាត្ុភម ូ ិ)
មរតមម ូននាគ
ខដលែលង ់
គារាងខយ៉ន ឺ ី
ខរោះផលូវចូលរាាទ
មាន
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-86-
ិ ខកត្ខចញព ចងអូរផលូវខយ៉នីដ ៏ក្វង គមានន័ យថា រពះវសណ ូ ិខនះ ខហើយគាត្់រត្ូវសនសំគណ ុ ្ម៌ ឺ ីមាត្ុភម ុ ើ ខរែីខពលដ ៏យូរខដម ើ ផនា ី ំអចឆរាឬរពះមាតានាគខចញពីកបុងសមុរទទកខោះខាងកប ឹ ុង។
២/.អែសរាកំពង ុ ខហាះសងាេង គត្ំ ដ ត្ំណាងឲ្យគណបកស ឺ ណាងឲ្យខទវតាស្រសី ខដលានិមិត្ថសញ្ញ រែាជន ខដលមានរូបខទវតាាសញ្ញ ដ ខរោះគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា ខពលណានិមិត្ថសញ្ញ ដ ខទវតា និង និមិត្ថសញ្ញ ដ កូរសមុរទទកខោះ ខកត្មានខឡ ឹ ឹ ើ ើ ងរពមគាបខៅកបុងនគរខនះ ខពលខនាះ និងមានកូននាគដង ខរឿង លាក់ទក ុ កបុងងមរបស់គាត្់ ខដលរត្ូវយកសចាប់យកខៅ
ោ ុំ លពីអត្ត្ ី ខហើយកូននាគខដលបាន
ដង ់រូបមុនៗ)។ ឹ ខរឿងរបស់គាត្់ខនាះ និងព៉យ៉មជួយគាត្់ (ខមលោរពនយល ើ ៣/.យកសត្ំណាងឲ្យ មាចស់ខពៀរ ឬអបកចាប់មាតាបិតាមហានគរយកខៅ
ំ ុ ខហើយកបុងសកមម
ភាពរបស់យកសកបុងរូបខនះ គាត្់ខៅអាចបខញ្ចញឫទចាប់ ខាោ ំ ំ រាជបញ្ញ ជ ខដលបានោក់ខោសពីអត្ត្ ិន ី ោលខៅាប់មា ំដខដល។
ឲ្យអវី?
៤/.រូបសងាេង ខដលខៅាប់កុ ងរងវ ប ង ់ខរោមអំ ណាចថ្ដ និងមាត្់របស់យកសខនាះ ខត្ត្ំ ើ ណាង
ក/.រូបខាងខឆវងថ្ដ ាប់កុ ងរងវ ប ង ់ ខដលកាលរងវង ់មានរាងដូចាសត្វហងស ឬមាន់ (រោ) គឺ
ត្ំណាងឲ្យឆ្នប ំរោ
ខដលកូនរត្ូវនា ំខរឿងរបស់រពះមាតារត្ូវាប់
ំុ
យកមកផសពវផាយខាងខរៅខនាះ
ខត្ពុំអាចផាយរួចខឡើយ ខរោះោកយរោាោនចាស់ ខត្ាពុំរច ួ ខរោះដល ់ឆ្នប ំរោរត្ូវខោង (រោ ខោង) គរត្ូ ឋ លខទៀត្។ ឺ វខងមរយខពលោក់កណា េ/.រូបាប់ខៅកបុងរងវង ់ខាងាឋ ំថ្ដយកស
ខដលកាលរងវង ់មានរូបរាងាសត្វគជ ុ សី
(ោក់
កណា ឋ លដរំ ើ ោក់កណា ឋ លរាជសី) ខនាះ គត្ំ ់រូបមុន) ឺ ណាងឲ្យទរកុ ី ងពីរបូកបញ្ូ ច លគាប (ខមលោរពនយល ើ
ខពលណាខដលរូបគុជសីខនះ ោន់ក្ត្មានរូបរាងចាស់ (មានរគប់អវយវៈ) ខពលខនាះ ខរឿងកបុងខបះដូង របស់រពះមាតាោន់ក្ត្មានពនលឺចាស់ខឡើង។ ចំក្ណកឯរូបត្ូចោងព ំ ីរ ខដលាប់កុ ងរងវ ប ង់ ិ កំពង ត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ សនសំខៅគុណ្ម៌ ខដម ើ ផខចញព ី ីរងវង ់ ុ យកស (ខមើលរូបខាងខល)។ ើ
ខុំ នាះ គឺ
ុំ រួចខឡើងខៅខាងខលើអងគុយខលើកាល
៥/.រូបអចឆរាខដលាប់កុ ងកាំ ប ងនាគ មានយកសខលប ត្ំណាងឲ្យមាតានាគ ខៅខាងខរោយរូប
គាត្់ មានកាច់ឋាន ខដលមានរូបកាលយកសខាកាច់ ំ គមានន័ យថា ខៅខាងកបុងបនធបខ់ ៅខហើយ ក ៏ ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-87-
មានយកសខៅចា ំយ៉ម ដូខចាះគាត្់មិនអាចខចញមកខរៅខទៀត្បានខឡើយ។ នាគកាំងោងសងា ំ េ ង មាន ោ ំផ្ដកករមង គមានន័ យថា មានកូននាគដង ឹ ខរឿងរបស់គាត្់ខហើយៗខគបានបូានូវផ្ដកកំរង គឧទ ឺ ឺ ស ិធ បុណយជូនខៅគាត្់ ខដលគាត្់សរ៊ូ ោខៅរងទុ ំ ករា េ ប់ោន់ឆ្នប ំមកខនាះ គម សងឃមខឡ ឺ នអស់ ិ ឹ ើ យ ខរោះខពល ខនះ មានកូននាគសុេចត្ថ ំ ើ ផជួ ិ យកខបះដូងឲ្យខៅយកស ខដម ី យគាត្់។ រូបភាពចមាលក់រគប់រាាទោង អស់ គាត្់ក្ត្ងឆ្នលក់បនលំាមួយនឹងកាច់ ខរោះកាច់ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យថ្រពកបុងអត្ត្ ី បចចុែផនប និងអនាគត្ ខដលពុំមានអបកណាដង អងគខដលបងកបខ់ ៅកបុងកាច់ខនាះ។ ឹ ខហើយអបកខដលដង ឹ គមានខត្ត្ួ ឺ
សរុបខសចកឋមកោរពនយល ់បកស្រាយរូបខោយសខងេបខាងខលើខនះ អត្ទនយ ័ របស់ខរឿង គម ី ឺ ន ិ សូវេុសគាបពីរូបមុនៗខឡើយ រគាន់ក្ត្រូបខាងកបុងរាាទ គាត្់និយ៉យខផសង ចំក្ណករូបខាងខរៅគាត្់ និយ៉យរាប់មានោរ្ូរស្រាលាង ខរោះបាបកមមរបស់គាត្់ជិត្អស់ខហើយ។
ិ អងគ្(រាាទអងគ ៥៣/.រូបភាពទ៥៣រូ បរពះវសណ ំ វត្ថ) ី ុ ោកយថាអងគរត្ូច ឬអងគរវត្ថ េបា ំុ ញ នពនយល ់
ិ រួចខហើយ ខៅកបុងឯការភាគពីរ ខហើយរូបវសណ ុ អងគ្ខំ នះ
ខកត្ខឡ ូ ើ ើ ងបានក ៏ខោយារោរផឋុំរប
ិ ត្ូចៗ ខដលខៅរទពីខាងខរោមផលវខដរើ ចូលខត្ វសណ ុ ូ
ប៉ខុ ណា ត ះ ខយើងអបកទសសនាពុំបានចាប់អារមមណ៍ ខឡើយ ខរោះខៅខាងខរោមផ្ដធល ់ដ។ រពះមាតា ី ចង ់រាប់ខយើងថា
ិ ខនះ ត្ួអងគរពះវសណ ុ
សុេចត្ថ ិ
លំបាកខវទនារទាពន ឲ្យខគខដរើ ឆលងោត្់រាល ់ថ្ងង រូបសំ ណាកត្ូចៗ ត្ំណាងឲ្យគាត្់ រត្ូវខគខនាម ោក់ ខដរើ ាន់ដច ូ សំ រាម (ខរោះទខនាះងាយបខនា ធ ី បង ់ទកមូ រត្) ឹ
ខត្គាត្់សេ ុ ចត្ថ ិ ត្ស៊រូ ទនូវទមងន ់
ាពនខនះ ខដម ើ ផបំ ី ខពញគុណ្ម៌គបារម ឺ ី ស្រសង ់ រពះខម៉ខចញពីសមុរទទុក េ រែាារូបខនះ
មរតមម ូននាគ
(សមុរទទកខោះ)។ ឹ
ក ៏បានរាប់ខយើងខទៀត្ថា
ផលូវ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-88-
កណា ឋ លគាត្់ពំអា ុ ចនា ំខរឿងរពះមាតាខចញមកខាងខរៅបានខឡើយ
មានន័យថាអាង៌កបា ំ ំងមាតាពុំ
ិ អាចដង ឹ ាចំហបានខឡើយ គរត្ូ ឹ តាមរចកត្ូច ខដលមានរូបខនះាភសថុតាងស្រាប់ ខរោះរពះវសណ ឺ វខគដង ុ ខនះខបគាត្់ ខចញមកខរៅ រត្ូវខដរើ ខលើផលូវដ ី ពុំក្មនខដរើ ខលើផលូវងមឬផលូវខដលរោលខៅស៊ខូ ឡើយ។ ខហើយ ើ ម៉ ៉ងខទៀត្
មាតាខដលខៅខាងខឆវងថ្ដគាត្់ រត្ូវោក់ឲ្យឈរបញ្រ្ញ្ញ ច សទសចងអ ិ ូ រខយ៉នី
គេ ឺ ធប់មុេខៅ
ជញ្ញ ជ ំង ឯកាលមាឋយនិងថ្ដរត្ូវមនុសសទុចរច ត្ ិ ខដលមានខពៀរនឹងគាត្់ បានវាយបំបាក់អស់ោងស្រសុ ំ ង
ិ អាចនា ំគាត្់ខចញមកខាងខរៅបានខោយងាយខនាះ។ ខហើយ ខៅខហើយ ខត្ងាយអវ ើ ី ខដលកូនារពះវសណ ុ
ិ ្ំខនះខទៀត្ខាត្ ទរមា ំអាចផគំបានារូប្ំខនះរត្ូវរគុឌាធក់រគប់ជំហាន (ខមើលរូបខរោម រូបរពះវសណ ុ ុ ាពន)
ខត្គាត្់សរ៊ូ ោព៉យ៉ម ំ
ខដម ើ ផជួ ី យស្រសង ់រែស់ខម៉ឪមហានគរឲ្យខលាកបានរួចពីបាបកមមចាស់
ខោះបេ វរទាពនដ ៏ខវងឆ្នងយយ៉៉ ងណាក ៏ខោយគាត្់សេ ុ ចត្ថ ី នរត្ូ ិ សរ៊ូ ោ ំ ួល
ខរោះខនះាកឋសងឃ មរបស់ ី ឹ
ិ )។ រពះមាតាបតានាគ មកខលើរូបគាត្់ាកូនខត្មួយគត្់ (រពះវសណ ិ ុ
៥៤/.រូបភាពទ៥៥រូ បមាតាមហានគរ(អងគរវត្ថ) ី រូបមាតាមហានគរខនះ ិ អងគ្ំ ខឆវងរពះវសណ ុ បងាាញខនះ
សទិត្ខៅពីខាង
ខដលេខំុ ញ លើកយកមកោក់
រគាន់ក្ត្ចង ់ឲ្យកូននាគខមើលរូបរួច
ពិចារណាថា សភាពខបបខនះ
ខបអាទ ខទពរបស់ ខយើងសទិត្កបុង ើ ិ
ខពលខដលខយើងាកូននាគ
ោងអស់ ំ គាបមានភ័យអាសនបខកត្ខឡ ើ ើង ខយើងនា ំគាបបន់ស្រសន់បួងសួង
ខហើយ
ឲ្យរពះមាតា
មហានគរ ឬអាទខទពខផសងៗខទៀត្មកជួ យ ខត្ើ ិ ឲ្យពួកគាត្់មកជួយខយើងយ៉៉ ងដូចខមឋច?
ខបរូើ ប
ត្ំណាងអបកខដលរត្ូវមកជួយខយើងាកូន
រត្ូវ
បានោប់បំផ្ដលញអស់យ៉៉ងខនះ
ខត្ខយ ើ ើង
សងឃមខល ខយើង ឹ ើ អាទខទពរបស់ ិ
យ៉៉ ងដូចខមឋច?
ខោះបអប ី កយកសំ ពត្់ខៅខសលៀក
យកអាវខៅ
ោក់ ខត្មានរែខយ៉ជន៍ អី ? វ ខបពួ ើ ើ កគាត្់បាត្់កាល និងអវយវៈអស់ខៅខហើយខនាះ។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-89-
៥៥/.រូបភាពទ៥៥នាគ៣រួ មេនខត្មួ យ(រាាទអងគរវត្ថ) ី ួល
នាគបរួី មេនមួ យខនះ ខៅជិត្ផលូវចូលខខាលងោវរ (ខគាបុរៈ) ខហើយរែាានាគបរួី មេនមួ យខនះ ួល ួល
មានខៅកបុងខរឿង្នជ ័យ ខោះរែាាអបករាជញចន ខដលគាត្់បានខឆលើយរាប់ខលាករគូសញ្រ្ងាគជខផសង ិ រាប់សខមឋចខៅពញាវាងខផសង ំ និងរាប់ខសឋចខផនដខី ផសង គអត្ទ នយ ័ ពុទ នាសនា រពហែញ្ដាសនា ឺ
និងាសនមាតាមហានគរបូកបញ្ូ ច លគាប។ អាង៌កបា ំ ំងខបះដូងនាគកបុងងមោងខនះ ំ លុះរតាខត្កូននាគ
សម័យខរោយ រពមខហក និងរពមចុះខៅកបុងរទូងខមនាគ ខទបដ ង ឹ ខរឿងកបុងខបះដូងងមរគប់រាាទរាប់ ើ ិ ោន់ ខដលមានខៅកបុងទកដ រី ពះខម៉ខនះ។ ដូខចាះខហើយ ខទបខៅរាាទរពះវ ហារកប ឹ ើ ុ ងខផឋរ និងកាំង
ខកលងមួយ ខដលេធ្ល ំុ ញ ល ប់ខមលប៉ ះកបុងទូរទសសន៍ គគាត្់ បានឆ្នលក់រប ូ បុរសមាបក់ ចាប់ក្ហកនាគាពីរ ន័យ ើ ឺ របស់រប ូ
គខម កបា ំ ំងកបុងខបះដូងនាគ ឺ លអាង៌ ើ
(ខមលោរបកស្រាយរែា ា ចាក់ទកដូ ងភាគ១ ើ ឹ
និង
មងគល៣ភាគ២)។ ដូនតាខយើងាពូជនាគ ាអបករាជញ ាបណឍិត្ រាល ់ោរបនសល ់ទុកខករមរត្ក គំនិត្របស់ពក ួ គាត្់សទ ុ នខត្មានបងកបន ់ យ ័ ខៅកបុងាាថ្ដ
ខមនឆ្នលក់ខរឿងខោយពុំមានខហត្ុផលខនាះ
ខទ។ ដូចារូបនាគរួមេនមួ យ ាភសឋុតាងស្រាប់ ន័យរបស់រប ូ គឺ អត្ត្ ី បចចុែផនប អនាគត្ នាគខម៉ ួល នាគឪ នាគកូនរត្ូវរួមគាបាេនខត្មួ យ (នាគព័ន)ន ខទបអាចរ ខោះេ ំ នរួ ើ ួល ួ ល ចផុត្ពីអំ ណាចយកស ខដល
ខលបពីអត្ត្បាន ខបើពុំរម ួ េនខទ គដូ ុ ម់ មតទបី ី ឺ ចសុភាសិត្ខកែរបានរាប់ថា ច្ងកឹះម ួយបាច្់កាច្់ពំបា ួល ច្ងកឹះមតម ួយទគអាច្កាច្់បំបាម់បាន។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-90-
ន័យមួយខទៀត្គាត្់បានរាប់ថា ខបះដូងពិត្របស់រពះខម៉នាគ គបានលាក់ ទក ុ ខៅកបុងរពហែញ្ដ ឺ
ាសនា
និងពុទ នាសនាោងព ំ ីរនិោយ
្នជ ័យរាប់ចខមលយដល ់ខយើងថា ើ
គខយ ល យាមួយ ឺ ើ ងរត្ូវរចបាច់បញ្ូ ច លបឲ្យោ ី
កបុងចខមលើយបខនះ ី
ខកត្ខឡ ើ ើ ងពីបរួី មគាប
ដូចរែាា
គបានចខមល យមួ យពិត្ ឺ ើ
ខហើយចខមលយមួ យខនាះអាចខកត្ខឡ ិ ិចារណាខោយេនឯង ពុំខមនខៅសួររក ើ ើ ើ ងបាន លុះរតាខត្រត្ិះរះព ួល ចខមលើយពីអបកដថ្ទខឡើយ(បរខទស) ខរោះពុំមាននរណាស្រសឡាញ់ ខកែរាងខកែរស្រសលាញ់ខកែរខឡើយ។
៥៦/.រូបភាពទ៥៦រូ បខផឋរខាងកបុងរាាទ(មិនាគល ់រែភព) ី
រូបខផឋរខដលខៅខាងកបុងរាងគរាាទ ខរែៀបបដូ ី ចាខៅកបុងរទូង ឬកបុងខបះដូង ខរោះោវរបនធប ់
នីមួយៗ បានលាក់ទក ុ ខៅខរឿងមួយ ដូចកបុងចត្ថ គ មាបក់ៗខត្ងលាក់ខរឿងទុកកបុងចត្ថរបស់ េន ិ របស់បុគល ិ ួល ដូខចាាះ ខដលខរឿងខនាះខទៀត្ខាត្ មានខរចីនពុំអាចនឹងរាប់ចន ំ ន ួ បាន។ កបុងបណា ឋ ខរឿងកបុងចត្ថ ំ ិ ោង អស់ គមានខត្ខរឿងទុ កខេ ាកាឋយខរោយ ខដលេនបានរែរពឹ ត្ត្ ្ េុសខត្ប៉ខុ ណា ត ះ វាតាមខជរសឋីថា ឺ ួល បខនាធសឲ្យេនរហូ ត្ ួល
ខដលនា ំឲ្យមានោរខៅឋរកហាយចត្ថ ខហើយអកុសលចត្ថ ិ (កកកុចចៈខចត្សត្) ិ ិ ខនះ
ខោយរទពយសមផត្ថិ
ពុំអាចជួយបុគល គ ខនាះកុឲ្ ំ យធ្លលក់អបាយភូមិបានខឡើយ
ខត្ងឲ្យផលាទុកក េ ុងអបាយភូ ប មិ (ភូមទុ គ ខដលបរបូ ិ ណ៌ខោយញាត្ិ ខោយយសសកឋិ ិ ក)េ ។ ខរោះបុគល លុះរតាខត្បុគល គ ខដល
បរបូ ិ ណ៌ខោយបុណយគោន សីល ភាវនា បរបូ ិ ណ៌ខោយសមាមទដឌ យ ឺ ិ ិ (ោរយល ់រត្ូវ).....ខទបអាចជួ ើ បុគល គ ខនាះ
ឲ្យបានខាយផលកបុងសុគត្ភពបាន ិ
ខហើយទបំ ុ អាចរតាស់ដង ឹ នូវសចចៈ្ម៌ ី ផត្
(ខបើកោវររពះនិោវនថ) ខៅតាមថាបក់មគគ និងផលរហូ ត្ដល ់ទបំ ុ ថ្នមគគ និងផល។ ី ផត្ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-91-
រូបខផឋរខៅខាងកបុងរាងគរាាទខនះ និយ៉យពីបុរសមាបក់ ខដលអងគុយខលើកាលយកស ខហើយ
នឹងរូបខៅពីសងាេងរូបកណា ឋ ល ខយើងពុំអាចខមលយល ់ខឡើយ ខរោះជនទុចរច ត្បានោប់ ិ បំផ្ដលញកាល ើ ិ ខចាលអស់ខហើយ គំនិត្របស់ពក ួ ខគគម ់ឲ្យអបកោងប ំ ី រស់រានមានជីវត្ខឡ ័ កបុងខផឋរ ឺ នចង ិ ើ យ។ អត្ទនយ
ខនះ ក ៏មនេុ សពីក្ផឋរខដលខៅខាងខរៅខឡើយ គាត្់រគាន់ក្ត្ចង ់ពនយល ់ពីអាង៌កបា ំ ំងរាប់ខយើងថា ខរឿង ិ ខៅខផឋរខាងកបុងរាងគ គខរឿងកប ឺ ិ (កបុងរទូងកបុងខបះដូង) ខរឿងខៅខផឋរ ឬកាំងខកលងខៅខាងខរៅ គឺ ុ ងចត្ថ ខរឿងខដលបាននា ំខចញមកផសពវផាយខហើយ (ខលងលាក់ទក ុ ) គខរឿងខៅខល ឺ ើមុេ។
សរុបខសចកឋមករូ បខផឋរកបុងរាងគខដលេបា ំុ ញ នយកមកបងាាញខនះ រគាន់ក្ត្ចង ់ឲ្យកូននាគខមល ី ើ
ពីកមាលង ំ បំផ្ដលញរបស់សរត្ូវ គោ ំ ំ ខរោះពួកខគមនចង ់ឲ្យខរឿងខដលខគបានលុប ឺ ងខាងកប ិ ុ ងោងខាងខរៅ ិ បំបាត្់ោន់រាប់ោន់ឆ្នប ំមកខហើយខនាះ អាចរស់ខឡើងវញខឡ ើ យ។
៥៧/.រូបភាពទ៥៧រូ បអចឆរាញញឹមខចញខ្ែញ(រាាទអងគរវត្ថ) ី កបុងចំខណាមរូបអចឆរារាប់ោន់
ខដល
មានខៅខលើរាាទអងគរវត្ថ ភាគខរចីនគប ឺ ទ ិ មាត្់ ខហើយកបុងចំខណាមរូបោងខនាះ ំ មានខត្
អចឆរាពីរប៉ខុ ណា ត ះខបតាមេ ដ ំុ ញ ង ឹ គរូឺ បមួយលាន ើ អណា ឋ ត្ និងរូបមួយខទៀត្ញញឹមខចញខ្ែញ។ ខហើយរូបអចឆរាញញឹមខចញខ្ែញខនះ
ក ៏ខៅ
កបុងអំ ណាចរកុងរបស់យកសខៅខឡើយ
ខរោះ
សុទ នខត្កាច់ឋាន ខដលខៅបងកបព ់ ីខាងខរោយ រូប
ខត្មានរូបកាលយកសថ្ដចាប់ោន់
មាត្់ខាោ ំ ំរាជបញ្ញ ជ របស់េន ួល
និង
(មនោន់ រពម ិ
ខលើកខលងខោស ឬខលើករាជបញ្ញ ជ ខឡើង) ដូច អត្ទនយ ័ រូបមុន
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខហើយ។
ខ្ែញគមានន័ យថា គាត្់អាចបងាាញខៅអាង៌ ឺ កំបា ំងកបុងមាត្់ មរតមម ូននាគ
ខដលពីមុនពុំអាចហាមាត្់
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
រួចខនាះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-92-
ឥឡូវខនះគាត្់ចាប់ខផឋើមអាចបខញ្ចញខរឿងអាង៌កបា ំ ំងកបុងចត្ថ ិ
ខចញមកខាងខរៅបានេ លះ
ខហើយ តាមរយសូរសពធវាចា នឹងតាមរយអត្ទបទ។ ខហើយរូបអែសរាខនះ រពឹទ នដូនតាគាត្់បានឆ្នលក់ខៅ
ិ អងគ្ំ (តារាជ) ខរោះគាត្់ដង ខលើជញ្ញ ជ ំងជិត្ផលូវខចញមកខាងខរៅ រចកចំខហៀងវសណ ឹ ថា ខរឿងរបស់អចឆរា ុ ពុំអាចនា ំខចញខោយខបកចំ ហបានខឡើយ ើ
គអចឆ រមាតាខលាកខចញមកខោយលួចលាក់ និងខសងៀម ឺ
ាងត្់ ខរោះកូននាគខដលនា ំខរឿងរបស់ខលាកខចញ ពុំមានឫទអំ ំ រគាន់ អាចខ្វើ ិ ន ណាច និងកំឡាងរគប់ ោរផសពវផាយខរឿងបានខោយងាយស្រសួលខនាះខឡើយ។ ខៅាន់ខាងខលើអចឆរា មានរូបមនុសសកំពង ុ ជិះសត្វោឋន់ឬរមា ំង ខហើយសត្វរមា ំងខនាះ ខងប ើ ឈរខជើងពីរខឡើងខៅខលើ (កខញ្រ្ញ្ញ ជ ល) ពុំរពមោក់ខជើងមុេចុះខៅខរោមខឡើយ ខដម ើ ផខដ ី រើ ខចញតាមរចក ផលូវខដលខតាកំពង ុ ខរាងខបើក។ ដូខចាះខទបអប កជិះរមា ំងខនាះ យកខជើងគាត្់មួយចំខហៀងខៅាន់ខជើង ើ
មុេរបស់សត្វរមា ំងខនាះ ឲ្យរពមទំលាក់េនឱនចុ ះ ខទបអាចខចញតាមោ វ រដ ៏ោប ខដលខតាកំពង ុ រែឹង ើ ួល ខរាងខបើកខនាះរួច។
បុរសជិះរមា ំងពីខាងខលើខនាះ
ិ ឬកូននាគមានភារកចច ត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ិ រត្ូវនា ំ ុ
ខរឿងរបស់អចឆរា ខដលបានលាក់កប់ទក ុ រាប់ោន់ឆ្នប ំកបុងសមុរទទកខោះខនាះ ខដម ើ ផយកខចញមកផសពវ ឹ ី ផាយខាងខរៅ។ ឯសត្វរមាង ំ ត្ំណាងឲ្យយ៉នជំនិះ ឬមនុសសខដលមានកចច ប យដល ់អបកជិះ ិ កុ ងោរជួ
ខាងខលើ ខដម វ រសត្វសីហៈ (ខមលោរពនយល ់ពីសត្វខតា ើ ផនា ី ំខរឿងខចញតាមរចកោវរខតា គតាមរចកោ ឺ ើ កបុងរូបមុន) ខរោះខរឿងាសនបណា ឋ ំអចឆរមាតាខនះ រត្ូវបានផសពវផាយខចញតាមរចកោវរខតាខនះ។
អចឆរមាតាអាចបងាាញពីខ្ែញ ខដលធ្លលប់ក្ត្លាក់បិទខនាះ (បុកលាក់ ខ្វើខ្ែញ បនាបពិសនាគ) រត្ូវ ពឹងខផអកខៅខលើកូននាគខាងខលើ និងរចកោវររាជសីខរាងខបើកខាងខលើខនាះឯង ខរោះអាង៌កបា ំ ំងខដល គាត្់រងទុក េ ខៅកបុងសមុរទទកខោះ គខលាកសងឃ មខៅខល ឹ ឺ ឹ ើកូននាគណាខដលរពមចុះខៅកបុងសមុរទទក ឹ ំ ខោះ ខសវងរកដណ ក់ទកអរមឹ ត្របស់គាត្់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ (ខនះានិមត្ថ ូ ផលូវ ខដលកូននាគខចញ)។ ឹ ិ រប
សរុបខសចកឋមកមាតាមហានគរឬអចឆ រមាតាខលាកមានសងឃមថា ខរឿងខដលខលាកទទួលទុក េ ី ឹ រាប់ោន់ឆ្នប ំ កបុងសមុរទទកខោះខៅខាងកប ឹ ុ ងរាាទខនាះ ជិត្ខចញផុត្ពីោវរទុកខេ ហើយ ខរោះខបះដូងងម ិ បាននិយ៉យរាប់ខយើងាកូននាគរែុសស្រសី ឲ្យដង ខដលេំរោឈរហាលខភល ំ ៀង ឹ ពីខរឿងពិត្កបុងជីវត្ងម
ហាលថ្ងង និងខរោមគំនាបោប់បំផ្ដលញរបស់ជនទុចរច ត្ ិ ពីរគប់ទសទ ិ ី កបុងខពលខនះ អច្ឆរមាតាបាន បង្ហហញទធែញ បទចេ ញស ូរសពីរបស់ខ្ួនទេី ា យ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-93-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៥៨/.រូបភាពទ៥៨រូ បខផឋរ(រាាទខរែរូប) ី
រាាទខនះ អបករាជញបរខទសស្រាវរាវភាារូប បានពនយល ់ថាាកខនលងសរមាប់បូាសព រពះរាា ខរោះអាចារយខយ៉គខពលខដលបូ ាសពខត្ងខរែីោកយថា ខរែរូបចាស់ផ្ដលស់រប ូ ងមី (រូបចាស់ ី រត្ូវដុត្ខឆះអស់ រូបងមីសល ់ក្ត្ធ្លត្ុ) រូបចាស់គទ ខដលខៅ ឺ ក ឹ ដ ី ខភលង ើ េយល ់ខដលមានពីមុន ឯរូបងមីគធ្លត្ុ ឺ សល ់ពីោរបូាខនាះ។ ខបើខយើងខមើលរូបកបុងខផឋរខដលខៅខសសសល ់ខនះ ខបះដូងរូបបានរាប់ខយើងថា មានបុរសមាបក់មុេខតា ឬរាជសី កំពង ុ បីរពះមាតាោក់ខលើខៅលោងសងា ំ េ ង ខហើយកូននាគខនាះផសះផារ ិ រែស់ឲ្យគាត្់រស់ខឡើងវញ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៣៤) គក្រែរូ បពីាលប់ឲ្យរស់ ខរែពីផ្ដកប់មកផ្ដងរ ខរែ ើ ី ឺ រូបខរឿងខដលខៅខាងកបុងងមពីមុនកូននាគមនដ ង ឹ ិ
ឲ្យមកដង ូ ងមោងខនាះ....។ល។ ំ ឹ ខរឿងពិត្ន័យរបស់រប
ខៅកបុងរទនុងេ បងនាគនិមត្ថ ូ ោងសងា ំ េ ង មានរូបមនុសសកំពង ុ ខលើកថ្ដរា ំ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៣៧) ិ រប ើ ី ខហើយចុងខរោយរូបត្ូចៗោងខនះ ំ
បានរក្ំ ើ ខៅកបុងកាលនាគនិមត្ថ ូ ខាងចុង ិ រប
រូបខនះត្ំណាងឲ្យ
ិ រពះវសណ ុ ឥសូរ ខលាខកសវរៈ......ខដលាកូននាគរត្ូវមកជួយមាតានាគ (ខមើលោរពនយល ់រូបមុនៗ)។ ខៅខរោមកាច់ត្ណា ំ ងឲ្យេននាគន ូ ខនាះ ិមិត្ថរប ួល
មានរូបមនុសសោក់កណា ឋ លេនត្ូ ចៗបីសងាេង ួល
គឺ
ត្ំណាងឲ្យរពះមាតានាគ ខដលសកមមភាពរូបកំពង ុ ខលើកថ្ដសំ ពះអងវរ ចំខោះកូននាគរែុសស្រសីមានកឋី អាណិត្ខមតាថជួយដល ់គាត្់ផង (ទំនញ ួ ខរែត្) ខត្ឲ្យកូ ននាគោងអស់ ំ ជយ ួ ដូចខមឋចខៅ? កុថា ំ ខឡើយ ើ ជួយ រគាន់ខត្ដង ឹ ខរឿងរបស់រពះខម៉មហានគរ ក ៏ពុំមាននរណាដង ឹ ផង ខរោះោនាាមរបស់គាត្់រត្ូវខគ បទ ខគលុប ខគចុក ខគសននបជ ់ ត្ ុ កបុងថ្រព ិ អស់ខៅខហើយ។ កបុងរូបខនះ ខរឿងរបស់គាត្់បានលាក់ទក ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-94-
កាច់ដ ៏ញឹកខសអកសកះ សូមផក្ត្ចាប់ អារមមណ៍ក ៏មិនចាប់ផង ខរោះឯការកបុងងមោងខនះ ំ បរខទសបាន ី ពនយល ់ថា ាផបូរ បា៉ឆ្ន ខហើយោកយខនះបានដត្ ិ កបុងសនាឋនកូនខកែររាប់រយឆ្នប ំកនលងមកខហើយ។ សរុបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ ខរឿងកបុងខផឋររាាទខនះ ី
ក ៏មិនេុសពីក្ផឋរកបុងរាាទដថ្ទខទៀត្ខដរ
ខដលេខំុ ញ លើកយកមកបងាាញខនះ រគាន់ក្ត្ចង ់ឲ្យកូននាគឆលុះបញ្ញ ច ំងាមួយរូបទ៣៤ ខដលខគបានោប់ ី កាលរូបខចាល ខយើងអាចខមើលរូបកបុងខផឋរខនះ ខៅខរែៀបខ្ៀបនឹងខផឋរខនាះ ខយើងនឹងដង គ ឹ ថា បុគល
ខដលខគោប់កាលខចាលកបុងរូបទ៣៤ គមានកាលាខតាឬរាជស ី ឺ ី ខរោះសកមមភាពរូប គស្រសខដៀង ឺ គាប។
៥៩/.រូបភាពទ៥៩រូ បខៅជញ្ញ ជ ំង(រាាទអងគរវត្ថ) ី
រូបភាពកបុងជញ្ញ ជ ំងខនះ
បានបងាាញពីសកមមភាពអចឆរមាតា
កំពង ុ អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ខៅខលើ
អរងឹងខសាង ខដលមុេមាត្់គាត្់ពំមា ុ នខភាករចមុះពិត្រាកដខឡើយ គមានខត្រាងមុ េប៉ខុ ណា ត ះ (រែាា ឺ កំបា ំងខដលកូននាគសពវថ្ងងពំ ា ុ គ ល ់មុេមាត្់ពិត្របស់គាត្់)។ មរតមម ូននាគ
ខហើយអបកខដលកំពង ុ ខសងអរងឹងខសាង
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-95-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
អបកខសងោងខនាះមានដ ំ ខំ ណើរមនខៅមុេយ៉៉ ង
ដងខសាងោងសងា ំ េ ងមានសុទ នខត្កាលនាគ
ាវហាប់ ខត្កប ើ ុ ងរូបខនះគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវ? ី ិ រត្ខៅខោយកផ ំ ូលរគបខាងខលើវច ខដលមានដប ិ ូ រកាច់
១/.អចឆរាខដលអងគុយកបុងអរងឹងខសាង
ំ ូលរាាទខនាះ ស្រសថីខនះត្ំណាងឲ្យ អចឆរមាតា ឬរពះខម៉មហានគរ ខរោះខគបាន មានរាងដូចាដប ឆ្នលក់មុេគាត្់ពំមា ុ នរចមុះមាត្់ខឡើយ ប៉ខុ ណា ត ះ។
គមានខត្ទរមង ់មុេខដលមានោក់កាំងត្ំណាងឲ្យអចឆរាខត្ ឺ
កបុងរូបខនះគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា
ខដលាអបកបខងកត្ភាពអចឆ រយៈខនះខឡ ិ ើ ើង
សពវថ្ងងខនះមានកូននាគត្ចណាស់ បានាគលអចឆ ់ រា ិ
ខរោះខរឿងពិត្របស់គាត្់ខគបានលុបបំបាត្់ោនអស់ខៅ
ខហើយ ខរែៀបដូចាមុេរបស់គាត្់កុ ងរូ ប បខនះ ខៅសល ់ក្ត្មកុដខត្ប៉ខុ ណា ត ះ រឯមុ ើ េមាត្់ពិត្រាកដរត្ូវ បានរលុបអស់ខហើយ។
ខរោះគាត្់មានសងឃមថា ឹ
ថ្ដគាត្់ខាងាឋ ំ
កំពង ុ ហុ ចរបស់ម៉ ៉ងឲ្យកូនខកែងខដលខៅឈរខាងខរោម
ថ្ងងខរោយកូនខនាះនឹងាគល ់មុេមាត្់ពិត្របស់គាត្់
តាមរយៈសថ្សរខេស
មានបខនាថងខដលគាត្់បានហុ ចឲ្យ ខគនឹងខ្វើោរស្រាវរាវរករែភពខដម ើ កំខណើត្ពិត្ពីរបស់ខនាះ។ ខត្ គួរឲ្យសខងវគណាស់ កំភន ួ ថ្ដគាត្់រត្ូវបានជនទុចរច ត្ោប់ ិ បំផ្ដលញអស់ខហើយ ខរោះគំនិត្អបកោប់ ខគ មនចង ់ឲ្យអចឆរាខនះ ហុ ចវត្ទុខដលខៅកបុងថ្ដមកឲ្យខកែងខដលឈរពខាងខរោមបាន។ ិ ី ២/.ខកែងខាងខរោមខដលកំពង ុ ឈរខៅខលើចខញ្ ិ ច ើ មផលូវខាងាឋ ំ ខហើយថ្ដខលើកទទួលនូវវត្ទុ ខដល
ស្រសថក ី ុ ងអរងឹ ប ងខសាងខាងខលើហុ ចឲ្យខនាះ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគខដលបានទទួលរែាាកំបា ំង
មរត្ក
របស់ស្រសថអ ី ចឆរាខាងខលើ ខកែងខនះខទៀត្ខាត្ ពូជពងសឋានៈរបស់គាត្់ខសែើនឹងអបកលក់ដរូ តាមចខញ្ ិ ចើម ងបល ់
ខរោះខកែងខនាះគាកូ នស្រសថីមាបក់ ឺ
កំពង ុ អងគុយលុត្ជងគង ់ោក់កខញ្ជើលក់ខនាះឯង។
ដូខចាះ
អាង៌កបា ំ ំងមរត្កស្រសថីាអចឆរា គាមនមុេខៅកបុងអរងឹងខសាងខាងខលើខនាះ ខរឿងរបស់គាត្់ថ្ងងខរោយគឺ មានខត្ខកែងមាបក់ ខដលាពូជពងសអបកលក់ដរូ តាមចខញ្ ឹ ខរឿងរបស់គាត្់ ខហើយ ិ ច ើ មងបល ់ខនះខទ ខដលដង ខកែងខនះអាចនឹងខបើកមុេមាត្់ពិត្ របស់ស្រសថីក្ដលខៅកបុងអរងឹងខសាងខាងខលើបាន។ ចំក្ណកឯមាឋយ ិ របស់ខកែងខនាះវញ គាត្់ពំបា ុ នដង ឹ ខរឿងខដលកូនខនះ បានទទួលមរត្កពីស្រសថខី ដលខៅកបុងអរងឹងខសាង ខាងខលើខឡើយ ខរោះគាត្់រវល ់ខត្លក់ដរូ ងាកខមលខៅខាងខរោយ (ខមលរូ ប) សខមលៀកបំោក់ខដលខកែង ើ ើ ខនាះបានខសលៀក ស្រសខដៀងនឹងសំ ពត្់ខដលអចឆរមាតាខាងខលើបានខសលៀក រគាន់ខត្សំ ពត្់របស់ខកែងមាន ទំហំត្ូចាងខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-96-
ំ ូលខដលអបកខរាងរទខដរើ សងាេងតាមអរងឹងខសាងខាងខលើខនាះ ដប មឈូសសពវថ្ងងខនះ មានន័យថា ខគកំពង ុ ខសងគាត្់យកខៅ
គមានរូ បរាងដូចាគរមប ឺ
ុំ ខៅរគបលាក់ទក ុ ខរែៀបបដូ ី ចមនុសសរស់
ក ៏ប៉ខុ នថខមែះថាខដកាលប់ ខរោះខរឿងពិត្របស់អចឆរមាតា (បិាចពស់ ឬបិាចនាគ) បានាលប់ពី កបុងសនាឋនចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសីអស់ខៅខហើយ (ខរោះខកែរពុំបានដង រមាតា) មនុសសរស់ ឹ ពាសនអចឆ ិ កន ី ខត្ខដកកបុងមឈូស។
៦០/.រូបភាពទ៦០រូ បកាំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី ខត្អត្ទ នយ ័ កបុងកាំងខកលងខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ើ
១/.ាប់ខាងខលើកបុងកាំងខកលង គរូឺ បមនុសសមាបក់កព ំ ង ុ ខរៀបខងបឈរ ថ្ដមាេងខលើករា ំ ថ្ដមាេង ើ
ខទៀត្ោន់រាជារខរឿងកបុងថ្ដ រូបខនះរត្ូវរគបាប់កុ ងកាំ ប ងត្ូចមួយខផសងខទៀត្ ខហើយគាត្់ជិះខលើដរំ ើ កាលបី ខដលរូបដរំ រត្ូ ើ វរលកទកប ទបា ំងខជើងខាងខរោម។ ថ្ដោន់រាជារ ត្ំណាងឲ្យខរឿងមាតាលាក់ ឹ ិ ទុកកបុងខបះដូងងម
ខដលគាត្់រត្ូវយកមកផសពវផាយរាប់
ថ្ដខលើករាត្ំ ំ ណាងឲ្យ
ិ ជ ជីវៈរបស់គាត្់ វា
(ពនយល ់រួចខហើយកបុងរូបមុន) ខហើយគាត្់ជះិ ខលើដរំ កាលប ើ អាចដង ំ ំងកបុងខបះដូងដរំ ើ ឹ ពីអាង៌កបា ី គគាត្់ ឺ ោងខនះ ំ ថាកបុងអត្ត្ោលកនល ងខៅដរំ ខនះ ើ មានកាលខត្មួយខទ (ពនយល ់រួចខហើយ)។ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-97-
២/.មនុសសខលើកថ្ដសំ ពះបនធូលខៅខលើខៅពីសងាេង
ខដលកំពង ុ ខងបកាលរួ ចពីកបុងទករត្ឹ ម ើ ឹ
ចខងកះខនាះ គពួ ំ ងឲ្យមាតាោង១២ ំ ឬឆ្នប ំ និងខេោង១២ ំ កបុងមាត្ុភម ូ ខនះ មានន័យថាខកវ ឺ កគាត្់ត្ណា ិ ខភាកខដលធ្លលប់ខត្ងងត្ខោយអំ ណាចយកសខេ វះាយូរយ៉រណាស់មកខហើយខនាះ ឹ អាចខមលខ ើ
ឥឡូវខនះពួកគាត្់
ំ មានចំនន ួ មាេង៥នាក់ៗ សរុបខៅ ើ ញខរឿងពិត្របស់េនបនថ ិ ចមឋងៗខហើយ។ ស្រសថីោងខនាះ ួល
គមានចំ នន ួ ១០នាក់ ចំក្ណកឯពីរនាក់ខទៀត្ ខៅមនោន់ ដង ឹ ាវតាពិត្របស់េនខឡ ឺ ិ ើ យ ខហើយពួក ួល
គាត្់ោង១០នាក់ ំ ខនះ កំពង ុ ខលើកថ្ដបនធូលខងយកាល ខៅខមើលបុរសខដលជិះខៅខលើដរំ កាលប ើ ើ ីខាង ខលើ ហាក់បីដូចាចង ់រាប់ថា ឲ្យកូនខនាះេំរែឹងខរែងព៉យ៉មត្ស៊ប ូ នថខៅខទៀត្ ខដម ើ នឲ្យរួ ចពី ើ ផខរ ី េ ួល
កាំង ឬអរងុត្ខដលរកុងរគបពីខាងខលើ តា ំងពីកាំងត្ូចរហូ ត្ខៅដល ់កាំង្ំោងប ំ ីាន់ខាងខលើ កុឲ្ ំ យ កូនោក់្រុ ៈ្ងនខ់ នះចុះ ខរោះពួកគាត្់មានកឋសងឃ មខៅខល ំ ង។ ី ឹ ើកូននាគខនាះោងស្រសុ ៣/.ខាងខរោមបនាធប់ គមានរលកទ ករត្ួ ត្គាបាន់ៗ ខាងខរោមរលកទកាន់ ៗខនាះ គមាន ឺ ឹ ឹ ឺ បនាធត្់ឆូ ត្ៗព ប ៀង ខដលរត្ូវហូ រធ្លលក់ពីរលកទកខាងខល ីរាន់ ខមើលខៅហាក់បីដូចាសថ្សរទកខភល ឹ ឹ ើ ខត្ើ
ិ ជ បរខទស ខដលធ្លលប់បានមករគប ទកខនះត្ំ ណាងឲ្យអវី? ទកខនះគ ត្ំ ត្ថ ឹ ឹ ឺ ណាងឲ្យ រលកទកច ឹ ិ មខនាគមវា សងកត្ប ់ ទបា ំង និងខ្វអាណាន ត្ថ ូ ខកែរបំភាន់ខៅោរពិត្ តា ំងពីអត្ត្ោលមក ិ ើ ិគម មកខលើទកច ឹ ិ កន ី ខនាះ ដូខចាះខទបមនុ សសសត្វខដលខៅខាងខរោមទកខនាះ មនលង ់ទកា ល ប់ ខហើយមនរត្ឹ មខត្មនលង ់ ើ ឹ ិ ឹ ិ ិ ទកខនាះា ល ប់ខទ រូបោងខនាះកំ ំ ពង ុ មានសកមមភាពបររងរែឈមមុេោក់គាបខងមខទៀត្។ ឹ ៤/.ខៅខាងខរោមរលកទកខនាះ ឹ
ចំកណា ឋ លមានកាលនាគពីរកំពង ុ បនថខឡើងរត្ួត្គាប
ខត្ើ
ត្ំណាងឲ្យអវី? នាគោងព ំ ីខនាះ គត្ំ ើ ឺ ណាងឲ្យរពះមាតានាគ ខដលេំរែឹងខរែងខងបខចញព ីខាងខរោម ខដម ើ ផឲ្យរួ ី ចពីោរ
រុំ គងរបស់យកស
និងបកសពួក
ខោយអំ ណាចកូនខាងខលើបានជួយខបកោ វរ ើ
ុំ
ោង៣ ំ ខហើយោររែឹងខងបរបស់ គាត្់ាខលើកទព ើ ី ីរខនាះ គអពភ ឺ ើ ើ ង ោលពីឆ្នប ំ ូ ត្ខហត្ុខដលខកត្មានខឡ កនលងខៅខៅកបុងទខនលបួនមុេ។
អពភូត្ខហត្ុកុ ងខពលខនាះ ប
គដូ ឺ ចាេយល ់កួចទកខៅខល ឹ ើ
ខដម ើ ផទំ ី លះុ
ពពកខៅខាងខលើ ខដលេយល ់អពភូត្ខហត្ុ្មមាត្ខនាះ មានរាងដូចាេននាគ ប៉ខុ នថគាត្់ពំោ ុ ន់មាន ិ ួល កមាលង ំ ខឡើងខៅខាងខលើរួចខឡើយ
គមានរូ បកបុងកាំងខកលងខនះ ឺ
ត្ំណាងឲ្យគាត្់ាភសថុតាងស្រាប់។
អពភូត្ខហត្ុខនះខទៀត្ខាត្ ខកត្ខឡ ំ ណ ំ ុ ះធ ើ ើ ងកបុងថ្ងង១៤ខរាច ខេភរទបទ គមុ ឺ នភជុប ិ ឍ មួយថ្ងង ខដលគាត្់េស ខឡើងមុេរពះបរមរាជវាងកណា ំ ឋ លរកុងភបខំ ពញ ខហើយកបុងរដូវបណ ិ ឍ ភជុខំ ទៀត្ ខរោះគាត្់ចង ់ឲ្យកូននាគ ោងអស់ ំ ឧទសបុ ណយជូនខៅឲ្យគាត្់ (ខពលខដលរត្ូវឧទសបុ ណយជូនខរែត្) ិធ ិធ មរតមម ូននាគ
ខត្ាោរឥត្រែខយ៉ជន៍
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-98-
ខាះ ខរោះគាមនកូននាគណាមាបក់បានដង ំ ំងកបុងខបះដូងរបស់គាត្់ខឡើយ បានរត្ឹមខត្ខៅ ឹ ពីអាង៌កបា ឈរខមលខត្ប៉ ខុ ណា ត ះ។ ើ
ិ ៥/.សត្វករវកមួ យជួរកំពង ុ ខហើរបញ្រ្ញ្ញ ច សទសគា ប ខត្ត្ំ ំ ំងមហិទឫទ ង ិ ើ ណាងអវី? អាង៌កបា ិ ន សខមល ិន
ិ សត្វករវកខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងរូបទ១ ចខហើយ។ សត្វខនះត្ំណាងឲ្យសកមមជនខដលាអបក ី និងទ២រួ ី
ិ ជ បរខទសខាងខលើ ខដលបិទរគបពីខាងខលើខនាះ ខដម ផសពវផាយ រលកមខនាគមវា ំ យអបកខដលខៅ ើ ផកុ ី ឲ្ ខាងខរោម ដង ឹ ខរឿងខៅពីខាងខលើទក។ ឹ ៦/.ឯាន់ខាងខរោម ដូចាខៅខលើដ ី ឬខលើភក់ មានរូបសត្វាខរចីនដូចា ដរំ ើ ខតា ោឋន់ រមា ំង ឈលូស ាវ...... និងមានមនុសសជិះរងសងាេង ខដលរងខនាះទមខោយខសះខដលមានដុ ះខសាងមួយ ខហើយ ឹ អបកខដលជិះរងខនាះ មានោន់អាវុ្ខៅកបុងថ្ដ ខត្រូើ បោងខនះ ំ ត្ំណាងឲ្យអវី? រូបសត្វោងអស់ ំ ត្ំណាង ឲ្យខមែះខេត្ថរកុងពីអត្ត្ ី
ខហើយសត្វខដលត្ំណាងឲ្យខេត្ថរកុងោងខនះ ំ
ខោយភ័យខាលចនឹងោររែយុទ នរបស់អបកោងសងា ំ េង
កំពង ុ ខត្ខផអើលរត្់ាន់គាប
ចំក្ណករូបមនុសសខដលជះិ រងោងសងា ំ េ ងខនាះ
ត្ំណាងឲ្យកូននាគ។ ៧/.ចុងថ្នកាំងខកលងខនះ មានខតាពីរ ឬគុជសីខៅសងាេង កំពង ុ ខរេ ើ នខចញព ីមាត្់យកស ខដល ួល
ខៅកបុងមាត្់មានោ ំចងាវយផ្ដការាងរែទប ី បានបាក់ក្បកខាងគល ់អស់ខៅខហើយ ខៅសល ់ខត្ខាងចុង
អាចឲ្យខយើងខមលដ ង ខដលរែទបខនះម នោន់ អាចខលើកបំភរួលឺ ចខៅខឡើយ។ ថ្ដខតាកំពង ុ ឹ ថាារែទប ើ ី ី ិ ខរជងដូខចាះខតាខនះ មិនោន់មានថ្ដអាចចាប់ខលើកគប់ខភលើងខឡើងរួចខឡើយ ខៅពីខរោយខតាមាននិមិត្ថ រូបកាលនាគរគបពីខាងខលើ មានន័យថាខតាខនះ ខកត្ខចញព ូ ិ។ ើ ីកបុងភូមិនាគ ឬមាត្ុភម ៨/.កាំងាន់ទ២មានរគុ ឌសងាេង កំពង ុ ខកអនាគខចញពីមាត្់របស់េន ុ ខចញពី ី ួ ល ខហើយនឹងកំពង
មាត្់យកស (សូមខមើលោរពនយល ់កបុងរូបទ៨) ំុ ញ ំអា ុ ចពនយល ់បានខឡើយ។ ី ឯកាំងាន់ទប ី ីពុំមានរូប េព សរុបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ រូបខៅកបុងកាំងខកលងខនះ ី
ខបខយ យខភលត្ហាក់ដច ូ ា្មមតា ើ ើ ងខមលមួ ើ
ខត្ខបខយ ចគត្រត្ិ ះរះព ិ ិចារណា ខទបខយ ដ អចឆរមាតា គព ើ ើ ើ ងខមលរួ ើ ិ ើ ើ ងខសងើចសខសើរបញ្ញ ឺ ិត្ាអបកបខងកត្ មាត្ុភម ូ ិអចឆរយៈខនះខមន ខរោះសូមផក្ត្រូ បកបុងងម ក ៏បងកបខ់ ៅខោយគត្បណ ឍិ ត្ដ ៏រាលខរៅ ី ិ ខយើងាកូននាគសម័យខនះ
កំពង ុ បានទទួលខៅមរត្ករបស់គាត្់
ខដល
ក ៏លំបា ំកនឹងទមលុះបំក្បកគំនិត្
រែាាអាង៌កបា ំ ំងកបុងងមោងខនាះណាស់ ំ ។ សិលផអចឆរយៈោ ិ ងអស់ ំ មានខត្ខៅកបុងកាំងខដលោក់ខលើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
កាលរពះខម៉អចឆរនាគខទ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-99-
ឯបរខទសខដលខគថាសិលផខយើងចមលងពីខាងខរៅខនាះ
គពួ ឺ កខគនិយ៉យ
បំខផលើស បំភាន់ កុហកខយើងខត្ប៉ខុ ណា ត ះ វាមិ នដែលក្នុងក្ាំងអច្ឆរា (មាតានាគ) ែល់ពេលចារ ឹក្ពរឿងរូប
ដបរពៅជាដាប់ឆ្លាក្់ពរឿងខាងពរៅក្ាលខ្ាួនពៅវ ិញ (ខនះារែាាខៅកបុងខរឿងឥសីមាត្់ទពវ ខដលរពះ ិ
ខៅទពវ ំ ខនាះបានរស់ខឡើង ិ វងសបានជះិ សត្វរមាស ខៅរែស់អបកនគរខដលបានោលយាងម ឲ្យរូបងមោង ិ ពនយល ់ខៅកបងភាគ២ពីរាាទគុករមាស)។ វញ ុ
៦១/.រូបភាពទ៦១រូ បកាំងខកលង(រាាទបនាធយស្រសី) ី
រូបខរឿងកបុងកាំងខកលងខនះ
ខៅចំកណា ឋ លមានរូបយកសមួយកំពង ុ រចានបុរសមាបក់
មានោក់
មកុដឲ្យធ្លលក់ខៅខរោម ខបើខយើងខមើលតាមសកមមភាពរូប ខត្អត្ទ នយ ័ កបុងកាំងខនះ អចឆរមាតាគាត្់ចង ់ ើ និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី?
១/.យកសត្ំណាងឲ្យអបកខដលចាប់មាតាបតាយកខៅ ិ
ំព ុ ី អត្ត្ោល ខហើយខពលខនះគាត្់កំពង ុ ី
ិ រចានទមាលក់មនុសសមាបក់ឲ្យធ្លលក់ចះុ មកខរោម ខរោះមិនចង ់ឲ្យបុរសខនះ ខៅរស់រានមានជីវត្ខឡ ើ យ។ ២/.មនុសសរែុសមាបក់មានដុះពុកមាត្់
ោក់មកុដ
ិ ទងរត្ខចៀកមានោក់រកវលធ្ល ល ក់យ៉ចុះមក
ខរោមតាមកាលខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគ ខដលរត្ូវមកជួយរពះមាតាបិតាឲ្យរួចពីអំ ណាច
ំ រុ បស់
ិ យកស។ ខោះបាគាត្់ បានអ្ោ គាត្់ឲ្យខៅយកសខនះក ៏ខោយ ក ៏គាត្់ខៅខៅខត្ព៉យ៉ម ី ិ ឌ នជីវត្របស់ ចាប់ោញថ្ដយកស ខរោះគាត្់ពំោ ុ ន់បានបញ្ចប់ខរឿងកឋយកស និងមាតាបតាមហានគរខៅខឡ ី ិ ើ យ។ គាត្់
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-100-
រត្ូវធ្លលក់មកខរោម ខោយអំ ណាចអណា ឋ ត្យកស ខដលយ៉រធ្លលក់មកខលើេនគាត្់ ខត្គាត្់មិនោន់អាច ួល ាលប់បានខទ ខរោះរពះមាតានាគកំពង ុ សំ ពះអងវរកូនខៅពីសងាេង ឲ្យកូនខនាះជួយគាត្់ផង។ ៣/.ខៅខាងកបុងរងវង ់សីមាកាច់ខាងខឆវង
មានរូបស្រសថីោក់មកុដខចញពីកបុងកាច់
បានោក់
កណា ឋ លេនចំ នន ួ ពីររូប ខដលថ្ដគាត្់ខលើកបនធូលខៅខលើ នឹងរូបមួយខទៀត្ បានខឡើងមកជិត្ខសែើនឹងក ួល យកស។ រូបខលើកថ្ដសំ ពះសំ បូងសរងូង គអងវ រដល ់កូនខដលយកសកំពង ុ រុញទមាលក់ខនាះ ឲ្យរែឹងខរែង ឺ
ព៉យ៉មត្ស៊ប ូ នថខៅមុេខទៀត្ ខរោះគាត្់បានខចញពីខាោងប ំ រួី ចខហើយ ឯរូបទប បានរែឹងខឡើង ី គាត្់ ី ិ មកខាងខលើ ថ្ដរបស់គាត្់ោងសងា ំ េ ងកំពង ុ ខរាងខបករងវ ង ់សីមាយកស។ ឯខាងាឋ ំថ្ដវញ ក ៏មានរូប ើ ដូចខាងខឆវងខដរ ខហើយអត្ទនយ ័ រូបគមានន័ យដូចគាប រគាន់ក្ត្រូបមួយចំខហៀង ត្ំណាងឲ្យអត្ត្ោល ឺ ី និងមួយចំខហៀងខទៀត្គបចច ឺ ុ ែផនបោល។ អចឆរមាតា
រូបស្រសថីត្ច ូ ោងប ំ ីសងាេងខនះ
ខដលខលាកកំពង ុ ព៉យ៉មខចញពីោវរគុកោងបួ ំ នាន់
ាអបកមកខបើកោវរ
ត្ំណាងឲ្យមាតាមហានគរឬ ខដលកូនរត្ូវយកសរចានខាងខលើ
ខុំ នះ។
៤/.ចុងសងាេងកាំងខកលងខនះមានរូបសត្វគជ ុ សី
កំពង ុ ខរ ើេនខចញព ីមាត្់យកស ួល
បានជត្ ិ ោក់
កណា ឋ លេនខហ ុ សីកំពង ុ ចាប់បួងគប់ខភលង (អាង៌កបា ំ ំងមាតា) ខត្ពុំោន់អាច ើ យ ឯរែខមាយសត្វគជ ើ ួល ខលើករួច
ខរោះេនខទ បខត្ខចញមកខាងខរៅបានោក់ កណា ឋ ល ើ ួល
ខត្រូើ បខនះ
ត្ំណាងឲ្យអវី?
គុជសី
ត្ំណាងឲ្យទរកុ ណាងឲ្យខកវខភាកោង១២ ំ ខដលរត្ូវ ី ងពីររលាយចូលគាប (ពនយល ់រួចខហើយ) គប់ខភលងត្ំ ើ ិ យកមកោក់ឲ្យភលខឡ ឺ ើ ងវញ
ខត្ពុំោន់អាចខលើកបញ្ឈរគប់រច ួ ខឡើយ
អំ ណាចយកសបានរត្ឹមខត្ោក់កណា ឋ ល។
ខោយារេនខទ បខត្រួ ចផុត្ពី ើ ួល
សរុបខសចកឋមកអចឆ រមាតាកឋី គុជសីកឋី ាពិខសសកូននាគខដលយកសរុញរចានទមាលក់ពីខាងខលើ ី ខនាះកឋី បានធ្លលក់េនព ឹ នា ំអចឆរមាតាខចញពី ិោរ រត្ូវខដកវាលូន ដក ួល
ំ ុ ខដលខៅសល ់ោក់កណា ឋ ល
ិ ខដកកបងភាគ២) ខទបអាចខល េនខទៀត្ (ខមលោកយលា វ ខទ ឬវសណ កអចឆរមាតា ើ ើ ើកគប់ខភលងខដលាខកវខភា ើ ួល ុ ុ មហានគរខនះ
ឲ្យឈរខឡើងបំភខរឿងព លឺ ិត្បាន
ខរោះខរោយខពលខដលយកសបានរុញរចានទំលាក់
ខហើយខនាះ គាត្់រត្ូវធ្លលក់េ លពិោរ (ខនះារែាារូប)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-101-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៦២/.រូបភាពទ៦២រូ បខៅ(រាាទបនាធយស្រសី) ី
ខត្សកមម ភាពកបុងរូបខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ើ ក/.រូបខាងខលើបលលងក ័ មានបុរសមាបក់ស្រសឋីមាបក់ ខហើយបុរស គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូននាគ ខដលនា ំមាតា តា ំងពីោវរគុកទមួ ូ រែុសខនាះ ថ្ដមាេងរគាកចខងកះ ី យ រហូ ត្ដល ់ោវរគុកចុងខរោយ។ សកមមភាពរបស់កន
ិ ថ្ដមាេងរុញចខងកះ មាឋយអូសខចញ ថ្ដមាេងខទៀត្រចានរុញខខាលងោវរ ខដម ំ ខចញ។ ឯរពះខម៉វញ ើ ផនា ី រពះខម៉ កូនខចញ និងថ្ដមាេងខទៀត្ខតាងចាប់ខខាលងោវរ ហាក់បដូ ី ចពុំចង ់ខចញពីមាត្់ោវរ
ំ ឃា ុ ំងខឡើយ ខត្មក ើ
ពីមូលខហត្ុអី វ? ិ ខៅរត្ខចៀកស្រសឋីខនះ មានោក់រកវលដូ ចរូបស្រសថរី គប់លកេណ គគាត្់ ត្ណា ំ ងឲ្យមាតាមហានគរ ឺ ខដលខគរកុងបទសនន បរ់ គបលាក់ទក ុ ខរឿងរបស់គាត្់ រាប់ោន់ឆ្នប ំមកខហើយ។ ខហត្ុខដលគាត្់ពំរុ ពមចង ់ ិ ខចញ ខរោះគាត្់មានខសចកឋរែោន់ មាថា ំ ោលគាត្់ខៅទទួលខោស ខគខហហមគាត្់ខៅខោយមាន ី ិ រត្ ខរគខសាងដ ៏វច (ខមើលរូបទ៥៩) ិ ី
ខហើយមានកូននាគមួយនគរ ខហហមគាត្់ ខរោះខគបានដង ឹ ពី
ឧបោរគុណរបស់គាត្់។ ខត្ឥឡូវមានខត្កូននាគមាបក់មកយ៉ងអខញ្ជើញ មកទទួលគាត្់ខចញ ដូចខនះ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
គាត្់គត្រត្ិ ះរះកប ិ ុ ងចត្ថ ិ ិ ថា
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-102-
កូនគាត្់មានរាប់លាននាក់កព ំ ង ុ ទទួលមរត្ករបស់គាត្់
(ខកែរ)
ខត្គាមន
នរណាមកខហហមអបអរាទរ ទទួលដខំ ណើរខដលគាត្់ខចញពីទទុ និត្ ី កខេ ាះ ខហត្ុខនះខទបវាចាគំ ើ កបុងរូបខនះ បានបញ្ញ ជ ក់ពីសកមមភាពរបស់គាត្់រោញពុំរពមខចញ។ េ/.ខៅពីខាងខរោមបលលងក ័ ចក ំ ណា ឋ ល មានរូបខសះចង ់រោបមួយ ខត្ត្ំ ើ ណាងឲ្យអវី? ខហត្ុអី វខសះ ខនះមានដុះខចដូចារជូក? ខសះត្ំណាងឲ្យឆ្នប ំមមី ខត្ខសះខនះខបើខមើលតាមភនភាគ ខដលមានដុះខច ិ ័ ខនាះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា ខសះខនាះមានវយចាស់ ខៅខហើយ តាមពិត្ខសះគាមនដុះខចខទ គមានខត្ ឺ
រជូក ខហត្ុអី វបានាគាត្់ឆ្នលក់ខសះយ៉៉ ងដូខចាះ? ខរោះដូនតាខយើងគាត្់ចង ់ខរែៀបខ្ៀប បុគល គ ខដល ខកត្ឆ្ន ប ំខនះ គាត្់សរ៊ូ ោខៅរទបលល ំ ័ងកដ ៏្ងន ់ ខដលមានមនុសសខៅឈរខាងខលើ បុគល គ ខនាះឈរយូរខពក ើ
័ ខៅគាត្់ពំអា ុ ច់រពំបានក ៏ខរោមចុះ ម៉ ៉ងខទៀត្គាត្់ចង ់រាប់ពីអាយុរបស់បុគល គ ខនាះ មានវយចខរមី ន ខហើយ (ដុះខច) ខត្គាត្់ខៅខត្ជួយស៊រូ ោខហហមខល ំ ើកខរាងរពះខម៉ខចញ។ គ/.រូបខតាខដលជួយខលើកថ្ដរទបលលងក ័ ខលើេ បងខសះោងសងា ំ េ ងកំពង ុ ខងយកាល ខហើយខកអកាច់ ើ ខចញពីមាត្់ខនាះ ត្ំណាងឲ្យខេត្ថរកុង ខដលមានរូបសំ ណាករបស់េន ុ ខងយខស្រសករាប់ កន ូ នាគ ើ ួ ល កំពង ំ ឹ ងពីាវតាពិត្របស់េន ខដលបានទទួលមរត្កអចឆរមាតា (ខកែរ) ឲ្យបានដង ឹ ដណ ួ ល និងត្ំណាងឲ្យរចក ោវរ។
សខងេបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ ភាាគំនិត្កបុងខបះដូងងមខនះ គបានបញ្ញ ជ ក់រាប់ខយើង ពីោរត្ស៊ូ ី ឺ
ព៉យ៉មអត្់្ត្ ម រ់ ោរទខៅោរលំ ំ បាករគប់ក្បបយ៉៉ ង ោងអប ំ កខៅពីខាងខលើ ោងអប ំ កខៅពីខាងខរោម ខដម ំ ី ោច់ខាត្កូននាគខនាះ រត្ូវខត្ជួយ ើ ផនា ី ំខរឿងអចឆរមាតាខចញ ខោះបីខគជួយគា ំរទកឋី ឬក ៏រារាងកឋ ស្រសង ់ និងរែស់អចឆរមាតា និងនា ំខរឿងពិត្របស់គាត្់ ខដលបានរួចពីបាបកមម (ទុកក េ ុ ងសមុ ប រទទកខោះ) ឹ មករាប់ដល ់កូននាគ ខដលកំពង ុ រស់ខៅ និងបានទទួលមរត្ករបស់គាត្់ឲ្យបានដង ឹ ។
៦៣/.រូបភាពទ៦៣រូ បខៅជញ្ញ ជ ំង(រាាទតារពហែ) ី រូបភាពកបុងជញ្ញ ជ ំងខនះ
ើ ខមលខៅហាក់ បដូ ើ ី ចាមានសកមមភាពរស់រខវក
ឆ្នលក់ពំស ុ វូ មានខាភ័ណភាពក ៏ខោយ ក ៏រូបកបុងផ្ដធ ំខនះ
ខោះបាោរោប់ ី
មានបងកបអា ់ ង៌កបា ំ ំងមួយដ ៏រាលខរៅ
ខត្ើ
អាង៌កបា ំ ំងកបុងសិលាចារករូ ឹ បខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងពីខរឿងអវី?
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-103-
ក/.រូបខៅចំកណា ឋ ល គត្ំ ុ ចាក ឺ ណាងឲ្យអែសរមាតា (រពះមាតាមហានគរ) ខដលខលាកកំពង ខចញពីភក់ខាងខរោម (ងមភក់) ខរោះខោយរូបខលាកឈរខៅខលើផ្ដកឈូក ខដលកំពង ុ ដុះខចញពីភក់ ផ្ដក ិ ឈូកខនាះបានរុញរចានខលាក ឲ្យបានខឡើងខៅបលលងក ័ ្ខា ំ ងខលើវញ (មាត្ុភម ូ ិ)។ បលល ័ងក្ខា ំ ងខលើខនះ
ពីមុនខៅទខទ (ខមើលោរពនយល ់រាាទបាយ៉ ង ់ខោរភាគ១ និងភាគ២) ខោយមាចស់បលល ័ងក (មាតា នាគ) បានចុះខៅកប់កុងភក់ ប (អបាយភូម)ិ ខហើយភក់ក្ដលកប់មាចស់បលលងក ័ ខនាះ បានរងោ ឹ ល យខៅាងម គង្ ឺ មភក់ ខដលកូនគាត្់បានយកមកកាងរាាទងមរាប់ោន់ ខហើយឆ្នលក់ខរឿងកបុងខបះដូងរបស់អចឆរ
មាតា ដូខចាះខទបគាត្់ យកខមែះងមខនះ មកខ្វាន ើ ើ ិមត្ថរូ ិ ប ត្ំណាងឲ្យបាបកមមរបស់គាត្់ (ខមលខរឿង ើ ឥសីមាត្់ទពវ ិ ិ )។
ផ្ដកឈូកត្ំណាងឲ្យោរបំខពញបុណយ
សនសំកស ុ ល
អបកខដលខគារព
និងខជឿតាម
ឱវាទរពះសមាមសមពុទ ន (អបកោន់រពះពុទ នាសនា) ឯថ្ដខដលគាត្់ខលើកបញ្ឈរទល ់គាប ត្ំណាងឲ្យោរអងវរ កសូមអភ័យ ចំខោះអបកខដលកំពង ុ ចងខពៀរនឹងគាត្់ ខដលអបកចងខពៀរនឹងគាត្់ខនាះ គាត្់ធ្លលប់បាន រខលាភបំ ំ ោនខគ ោលពីអត្ត្កនល ងមក។ ី េ/.ខៅពីខាងខឆវងថ្ដរូបអចឆរមាតា មានមនុសសពីរាន់ (ាន់ខរោម និងាន់ខលើ) ខដលខៅកបុង
ថ្ដអបកោងខនាះ ំ មានោន់អាវុ្ សកមមភាពរបស់រប ូ ខជើងមួយបញ្ឈរ ខជើងមួយខទៀត្បត្់ខៅខរោយ ិ ំ ង ឬលំក្ពង ចាក់សំខៅខៅរកអចឆរមាតា មានន័យថា ខគមនចង ដូចោយវោរកំ ពង ុ ខហាះ ថ្ដរុកដប ់ ិ ឲ្យគាត្់រច ួ ពីទុកខេ ោស
មរតមម ូននាគ
ិ ខៅអងគុយខលើបលល ័ងក្ខា ំ ងខលើវញខឡ ើ យ។
ឯអបកជិះដរំ ខាងខរោមបនា ើ ធ ប់
គឺ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-104-
ត្ំណាងឲ្យអបកខដលបំក្បកយកនគរដរំ ើ (យខា្បុរៈ) ន័យកបុងសកមមភាពរបស់បកសពួកខគ គដូ ឺ ចគាប (ខមលរូ បទ៣៣) ខរោះខគមនចង ់ឲ្យមាចស់រទពយ (មាចស់ខដម ើ ) រួចពីទុកខេ ោស ឬពី ើ ី ិ
ខុំ ឡើយ។
ិ គ/.ខៅពីខាងាឋ ំថ្ដវញ ក ៏មានមនុសសមករារាងគាត្់ ំ ក្ដរ មនុសសមាបក់ខៅពីខាងខលើ ខជើងមាេង របស់ខគាន់ខលើកាលដរំ ើ ខជើងមាេងខទៀត្កំពង ុ លូកខៅាន់ផ្ដកឈូក ខដលអចឆរមាតាកំពង ុ ឈរ កុឲ្ ំ យ
ិ ដុះខឡើងខៅខលើរួច ចំក្ណកឯអបកខៅខាងខរោមវញ ជួយខោលរទខជើងាកមាលង ំ ខដម កខដល ើ ផឲ្យអប ី មានខពៀរខាងខលើខនាះ អាចខរោកខៅឈរខលើផ្ដកឈូកខនាះបាន។ /.ខៅពីខលើខាងាឋ ំ
មានរូបមនុសសជិះខសះ
ខដលរូបខនះមានបកស្រាយកបុងខរឿងខរពងខកែរ រពហែកលខនះខហ ិ ើយ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកូនខដលរត្ូវមកជួយអចឆរមាតា
រពហែកល ិ
ំ ងរគញូង បានខដញខសឋចដប
(ខមើលរាាទតារពហែរក ំ លភាគ២) ិ
ខដលាមនុសសថ្រពគាមននគរពីអត្ត្ោលខនាះ។ ី
ំ ងរគញូងខនះ ខរ ើសបានដប ំ ងមួយកបងស្រសុកខមាង (ពីមុនខេត្ថខមាងឬសស)ី គខមាងឬសស ខសឋចដប ឺ ី (ខមាង ុ ំ ងមានឫទអា សកឋយកស) ខដលាដប ច រយ ាអំ ខណាយរបស់យកស ិ ិន
(រគុឌបកសពួកយកស) បានខដញ
វាយកូននាគ (ខសឋច) ឲ្យរត្់ខាចត្់ខាចយសម័យខរោយអងគរ រួចដខណឋើមខហកយករាជបលលងក ័ (ដរំ កាលប ើ )ី ំ ងត្ៗគាប (ខមើលបទារោភាគ១)។ បខងកត្ ិ ខរោយមកមានខសឋច ើ បានានគរវាយកូនខកែរ ឲ្យសុីក្ផលដប មួយអងគ ាពូជពងសកូននាគជំនាន់មុន ប៉ខុ នឋពិោរខដរើ ពុំរច ួ បានរត្ឹមវារ និងលូន (ខមើលោកយលាវខទ រោខោង ភាគ២) ខត្ខោយអំ ណាចបុណយរបស់គាត្់ កបុងខរឿងខរពងខកែរបានរាប់ថា រពះឥញ្រ្នាធ្រាជយ ិ បានខរែខភទាតាចាស់មាបក់ខសលៀកសោក់ស យកខសះមួយ និងសខមលៀកបំោក់សរមាប់រគងរាជមួយ
បខងវច មកចងថ្ដខផញើរនឹងបុរសពិោរខនាះ។ រគាន់ក្ត្តាចាស់ (រពះឥញ្រ្ន)ធ ខចញផុត្ ខសះក ៏កខញ្រ្ញ្ញ ជ ល ោញថ្ដបុរសពិោរខនាះឲ្យលារត្ង ់ រពហែកលខ ិ
ើ ញយ៉៉ ងដូខចាះ ក ៏យកខេសខសះខៅចងថ្ដ និងខជើង
ោង២ឲ្យខសះោញលារត្ង ំ ់បាត្់ភាពពិោរ ខទបគាត្់ យកសខមលៀកបំោក់ក្ដលមានកបុងបខងវចខនាះ មក ើ
ខសលៀកោក់ រួចខឡើងជិះខសះសខនាះខៅ។ ខពលខដលខសះខបាលរត្់ ខសះខនាះបានខហាះខឡើងរកខវលជុំ
ិ ំ ងរគញូងាខសឋចខរជករាជេងខរោ្ ំ ងឫទ ិ ន វញរកុ ងអងគរ្ំ (បាយ័ន) ខ្វឲ្យខសឋ ចដប រួចក ៏ចាប់ោញដប ើ ឹ ខចាលសំ ខៅខៅរកអបកជិះខសះសខនាះ
ខត្ពុំរត្ូវគាត្់ខឡើយ
ំ ងខនះបានរជុះបាត្់កងខដនដ ខហើយដប ី ុប
ំ ងសពវថ្ងង។ ខទបខេត្ថ ខេត្ថបាត្់ដប ខនះសនមត្ខ់ មែះខៅតាម ខរឿងខរពងរពហែកល (ោកយខរពងោលយមក ើ ិ
ិ ំ ងរគញូងវញ ពីោកយខរពងរពិទ នអបកតាក់ក្ត្ងទុក) ខហើយដប គត្ំ ឺ ណាងឲ្យកុក (ខសៀម) ខរោះខកែរខយើង
ំ ងរគញូង (ខមើលកបងចាក់ទក មានខមែះសត្វកក ុ មួយរែខភទខដលមានមាឌ្ំចខញ្រ្ងាគងខមែះថា កុកដប ឹ ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-105-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ដូងទព ី ីររត្ង ់កនធុយរត្ីរាកាលនាងកុក) ដូខចាះខហើយខទបខរឿងព ើ ិត្របស់អចឆរមាតាបានបាត្់ោន ា បនថបនាធប់មកសម័យខាងខរោយ
ំ ងរគញូងបានវាយឲ្យខយើងសុីក្ផលដប ំ ងបនថគាប ខរោះដប
(ខមល ើ
បទារោរខកវភាគ១)។ ិ បរងួមខសចកឋមកខប ័ កបុងរូប ី ើខយើងខមើលខៅតាមអត្ទនយ
រួចយកមកខរែៀបខ្ៀបនឹងខរឿង
ខផសងៗ (ខរឿងខរពង ទំនាយ រែាា ទំខនៀមទមាលប់ខមែះរបស់ភម ូ ិស្រសុក រាាទ....) ខយើងអាចយល ់ បានថា
កបុងខរឿងោងខនាះ ំ
បានោក់ទងនឹងខរឿងខដលខៅកបុងងម ខរោះរូបខរឿងខៅកបុងងមវាពុំខចះខរែ
ោលយ ដូចាខរឿងខរពង ទំនាយ ខមែះ...ខឡើយ ខោយខរឿងខៅកបុងងមោងខនាះ ំ បានបងាាញពីខរឿងកបុង
ចត្ថ គ ណាមាបក់ ខដលបានយកខរឿងពិត្កបុងចត្ថ ំ ឲ្្យជួយរកាខៅខរឿង ិ របស់បុគល ិ ខៅទុកកបុងងមោងខនះ អាង៌កបា ំ ំងរបស់េន។ ួល
៦៤/.រូបភាពទ៦៤រូ បអងគរវត្ថ(ែលង ់ខមើលពីខាងខល)ើ ី
រូបែលង ់អងគរខមលព ើ ីខលើខនះ ភាគខរចីនថ្នែលង ់រាាទរបស់ក្កែរ
ខដលេយ ំុ ញ កមកោក់បងាាញ
ខរោះេច ំុ ញ ង ់រាប់កន ូ នាគឲ្យយល ់ថា
គមានរាងត្ំ ណាងឲ្យខយ៉នីអចឆរមាតាមហានគរ ឺ
(មាត្ុភម ូ ិ)
ិ ខហើយែលង ់រាងខយ៉នីខនះខទៀត្ខាត្ គមានខត្ែល ង ់អងគរត្ូច និងរាាទរពះវហារខទ ខដលទរចងអូរ ឺ
ខយ៉នី គផល ល ់ារាងខយ៉នីដូខចាះ? ខហត្ុ ឺ ូ វចូលខវងាងខគ ខហត្ុអី វក ៏រាាទខកែរ រពឹទ នដូនតាខរៀបចំែង
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-106-
ដូចខមឋចបានារគប់រាងគរាាទ សុទ នខត្មានត្មកល ់ខយ៉នី ខដលមានលិងគខៅចុកបិទពីខាងខលើយ៉៉ ង ខនះ? េព ុ តាមឯការភាារូបរបស់បរខទស ុំ ញ ំថា
ខដលបានធ្លលប់បកស្រាយខហើយខនាះខទ
េច ុំ ញ ង ់ឲ្យ
ិ ខរោះោរពនយល ់ កូននាគោងអស់ ំ ខមើលងមោងខនាះ ំ មកាមរត្កខរឿងរបស់អចឆររពះខម៉មហានគរវញ កបុងភាគ១ ភាគ២ និងភាគ៣ខនះ គេ ំុ ញ នខបើកបងាាញពីខបះដូងងមខដលរពះខម និងរពះខម៉ (ខកែរ ឺ បា និងខកែរ) រត្ូវខគ
ំ ខុ រោមខយ៉នីរបស់េនឯង ខរោះខយ៉នីត្ំណាងខភទស្រសថី (មាត្ុភម ូ ិ)។ ភូមក្ម៉ ិ ខនះ ួល
ខហើយ ខដលបានបខងកត្នូ វកុលបុរត្ខកែររែុសស្រសី រាប់រយោន់ជំនាន់មក ខហើយកបុងបណា ឋ ខករមរត្ក ើ រពះខម៉ក្ដលទុកឲ្យកូនរែុសស្រសីខនាះ រាាទោងខនះ ំ
ខករខដលខៅរងមា ឹ ំាងខគ
បានផធុកខរឿងកបុងខបះដូងខម៉រគប់ក្ផឋរ
កាំង
គរាងគ រាាទងមរាប់ោន់ ឺ
ជញ្ញ ជ ំង។
ខដល
ិ មរត្កខផសងៗរត្ូវវនាស
រត្ូវោលយ រត្ូវខលអៀង ខត្មរត្កងមខៅរកាភាពបរសុ ិ ទ នដខដល ខរឿងកបុងចត្ថ ឹ កពី ិ របស់គាត្់បានចារកទុ
មុនយ៉៉ ងណា សពវថ្ងងក ៏ខៅខត្យ៉៉ ងខនាះ រគាន់ក្ត្រត្ូវបំផ្ដលញខោយជនទុចរច ត្ម ិ ល នោន នឹងខោយ ារ្មមាត្េ ត ះ។ ែលង ់រាាទមានរាងាខយ៉នីោងអស់ ំ គមានខត្ែល ង ់រាាទនាគព័នម ន ួយ ិ លះប៉ខុ ណា ឺ ខទ ខដលមានផលូវខបកា៤ ាសញ្ញ ដ ខលេបូក ឬខលេគុណ ខហើយកបុងចុងថ្នសញ្ញ ដ ខលេបូក ឬខលេ គុណខនះ គមានទ កហូ រខចញតាមមាត្់រគប់ទស។ កបុងបណា ឋ បងាូរទកទ សោ ង៤ ំ គមានខត្ទ សខាង ឺ ឹ ិ ឹ ិ ឺ ិ ខកត្ខទ ខដលមានរូបខសះពលាហក និងមានមុេអចឆរមាតាមហានគរកប់រត្ឹមក រួចទូលរទខយ៉នីេន ើ ួល
ឯង (ខមើលោរពនយល ់កបុងរូបទ៦)។ ដូនតាខយើងកាងរាាទភាគខរចីនកបុងែលង ់ារាងខយ៉នី េ លះមាន ី ចងអូរផលូវចូលខវង េ លះមានចងអូរេ ី ល េ លះមានមួយទស េ លះខទៀត្មានចងអូរបួនទស ខោយគាត្់ចង ់រាប់ខយើង ិ ិ
ិ រពះរពហែ .....)ខដលរែត្ា ថា អាទខទពោ ងអស់ ំ (ឥសូរ ខលាខកសវរៈ វសណ ិ ិ ទ នទុករគប់រាាទខនាះ គឺ ុ សុទ នខត្រែសូត្ខចញពីថ្ផធរបស់គាត្់ោងអស់ ំ (មាត្ុភម ូ ិ) ខហើយបានទទួលខករមរត្កពីគាត្់រគប់ៗគាប។
រគប់សំណាកខយ៉នខដលត្មក ល ់ទុកកបុងរាាទ សុទ នខត្មានលិងគចុកបិទសងកត្ព ់ ីខាងខលើ ឯរាាទ ី
បាណន់មានរូបឆ្នម ំឈរសងកត្ព ់ ីខលើ ខោយដូនតាគាត្់ឆ្នលក់ទរមារាងសាឹងស៊កបញ្ូ ច លខៅកបុងរននខយ៉នី ខហើយខៅពីខាងខលើកាលសាឹង គាត្់ឆ្នលក់រប ូ ឆ្នម ំ ត្ំណាងឲ្យបកសពួកយកសឈរសងកត្ព ់ ខល ី ើ រូបឈរពី ខលើខនះ សពវថ្ងងខគោប់យកខៅបាត្់ខហើយ (អត្ទនយ ័ រូបខនះ ចូរខមើលោរពនយល ់ភាគមុន និងរូបទ១)។ ី ចំក្ណកែលង ់អងគរវត្ថខនះ មានរបា ំងព័ទ នបាន់ (ខមលខោសោ ងប ំ ាន់ រប ូ ទ១) ខហើយបងាូរទរខយ៉នី គឺ ី ើ ី ី
ផលូវចូលខៅសពវថ្ងងដ ៏ខវងខនាះ គាត្់ចង ់រាប់ពីោរនា ំអចឆររពះមាតាខចញពីសមុរទទកខោះ រត្ូវឆលងោត្់ ឹ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-107-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ិ ោវរោងប ំ ីាន់កុងចងអ ប ូ រផលូវដ ៏ក្វងឆ្នងយ ខហើយចងអូរផលូវចូល ឬខចញខនាះខទៀត្ខាត្ មានអងគរពះវសណុ ត្ូចៗខៅឈររទាពនខនះពីខាងខរោម (ខមលោរពនយល ់រូបទ៤៣) ទរមា ំគាត្់ផុ ំរគ ប ូ ឲ្យ្ំបាន ខទបអាច ើ ី ើ ិ ិ ិ មានកមាលង ំ ខរករពះមាតាបតា ខៅោក់ខលើកំពល ូ ភបរំ ាាទរពះវហារវ ញ។ ផលូវចូលរាាទរពះវហារ ិ
ក ៏ចងអូរខយ៉នីខវង ខហើយខចាត្េ ពស់ ខរោះគាត្់រត្ូវសនសំបារមខរករពះមាតាប តាខឡ ូ ី ិ ើ ងខៅោក់ខលើកំពល
ិ ភបរំ ាាទរពះវហារ គមានន័ យថា ពីោក់កណា ឋ លផចិត្ខៅចុងខជើង រត្ូវខសែើនឹងោក់កណា ឋ លបីដង ់ផលូវ ឺ ិ ចូលអងគរត្ូចខនះ (ខមើលោរពនយល ់ខមែះរាាទរពះវហារ និងរោខោងភាគ២)។ បរងួមខសចកឋមកអចឆ រមាតាមហានគរខលាកចង ់រាប់កន ូ នាគរែុសស្រសី ី
សម័យខាងខរោយកុំ
ឲ្យយល ់រចឡំ ថា អាទខទពខកែ រ ោងខនាះ ំ រែសូត្ខៅបរខទស គអាទ ខទពខកែ រ ខកត្ខឡ ិ ឺ ិ ើ ើ ងកបុងភូមរពះខម៉ ិ រកានិងជួយស្រសង ់រែស់រពះខម៉ (អាទខទពអប កបខងកត្ ើ ខកែរ និងខកែរកបុងភាគ១) ិ
ខដលខដកាលប់ខចញពី
ិ ិ កបងមាត្ុភម សនាឋនចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសីខនាះ ឲ្យមានជីវត្រស់ ខឡើងវញ ូ ិដ ៏ក្សនកំសត្់ខនះ។ ខរឿងរបស់ ិ កន ុ អចឆររពះមាតា បានចារកទុ ឹ កកបុងកាំងតា ំងពីខាងខរោម រហូ ត្ខៅដល ់កំពល ូ ខាងខលើ ខរោះខៅដល ់ទ ី ណា ក ៏រពះខម៉នាគខៅខៅតាមបា ំងរកាខងរហូ ត្ដល ់ទខនាះ ខោយមរត្កោងខនះ ំ គាខរឿងកប ី ឺ ុងខបះ ដូងរបស់គាត្់(កាំងនាគរួមេនខត្មួ យ)។ ួល
៦៥/.រូបភាពទ៦៥រូ បខយ៉នខៅខាងខរោមទ ក ី ី ឹ (កាលាពន)
ខត្រូើ បខយ៉នីក្ដលខៅកបុងទកខនះ ដូននាគគាត្់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ខយើងដង ឹ ថាតា ំងពី ឹ
ំ ូង ខចញពីកំពល រែភពទកដ ប ូ ភបគ ំ ខូ លន ដូនតាខយើងគាត្់បានឆ្នលក់រប ូ បនថគាបលាក់ទក ុ កបុងទក ឹ ឹ ខៅលិងគ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-108-
ិ ផធំត្ច ិ ំ មួយោន់ មានរូបវសណ ឹ ិងគមួយោន់....។ល។ ខហត្ុអី វបានគាត្់ ុ ុ ូ ៗ និងវសណុផធុ្ខំ ៅខរោមខេសទកល ិ ញ ិ មនលង ឆ្នលក់រប ូ ោងខនះ ំ ខៅកបុងទក? ខបរូើ បោងខនាះ ំ ារូបមនុសសមានជីវត្វ ់ាលប់ខទឬ? ឹ ិ
ំ ូលរាងាកងចំនន រូបចមាលក់ខយ៉នីដ ៏្ំខនះ ខៅខាងកបុងមានដុម ួ រា ំរគាប់ ខៅខាងចុងោវរខយ៉នី
ិ ំ ងមួយរុញបិទមាត្់ទរឲ្យរួមត្ូច និងមានកងាខរចីនរគាប់ខទៀត្ ខៅព័ទ នជុំវញព មានដុក ីខាងខរៅ ខត្ើ រែាាកបុងគំនិត្ងមខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ពីខរឿងអវី? ក/.ខយ៉នីដ ៏្ំខនះ ត្ំណាងឲ្យថ្ផធរបស់អចឆរមាតានាគ (មាត្ុភម ូ ិ) ខដលថ្ផធខនះ បានងបខងកត្ពូ ជ ើ ពងសនាគរាប់ោន់ជំនាន់មកខហើយ រត្ូវ
ំា ុ ប់ខៅពីខាងខរោមទក ឹ
ខត្ាអកុសលខយ៉នីក្ដលានិមិត្ថរប ូ ត្ំណាងឲ្យអែសរមាតាខនះ
(ខមើលោរពនយល ់រូបទ៦០) ី
ខដលទកខនះ ឹ
ិ ជ ត្ំណាងឲ្យមខនាគមវា
បរខទស (បទបា ំងលាក់សននប)់ ។ ិ េ/.ន័យទ១ ំ ំក្ដលខៅកបុងខយ៉នី ត្ំណាងឲ្យោរបងាអក់កខំ ណើត្ពូជពងសនាគ ខរោះ ី កងោងរា
សពវថ្ងងមាឋយខដលចង ់ពន៉កំខណើត្
គាត្់ោក់កងខត្មួយខទ
គស្រសថ ីាមាតាខនាះ ឺ
ពុំអាចមានបុរត្
ខឡើយ ចុះខហត្ុអី វកបុងរូបខយ៉នីខនាះ មានកងដល ់ខៅរា ំរគាប់យ៉៉ងខនះ? ខហើយខៅខាងចុងទរ មាន
កងមួយមកបទបរងួ មទរខយ៉នីឲ្យរួមត្ូច ខដម ំ យកងរា ំខាងកបុងខចញមកខរៅរួច។ អចឆរមាតាគាត្់ ើ ផកុ ិ ី ឲ្ ចង ់រាប់កន ូ ខកែរថា ខបកូ ំ ំ រួមោងកងទ ំ រា ំមួយ ខដលរុញបទោ វ រខាងខរៅឲ្យ ើ នខោះរែាាកងោងរា ី ិ រួមត្ូចខនាះពុំរច ួ ខទ អនាគត្ភូមក្ម៉ ខលងអាចរែសូត្កូននាគរែុសស្រសីបានខទៀត្ខហើយ ខរោះភាា ិ ងមកុងទ ប ក ឹ បាននិយ៉យរាប់ខយើងយ៉៉ ងខនះ។ ន័យទ២ ខៅកបុងខរឿង្នជ ័យ អបករាជញចនបានយករែា ា មកោក់ភាបល ់យកនគរ ខដលកបុង ី ិ
រែាាខនាះ ្នជ ័យបានខលើកថ្ដាសញ្ញ ដ ខដម ា ខដលអបករាជញចនយកមកាកសួ រខនាះ ើ ផខឆល ី យបញ្ញ ើ ិ ទបំ ុ រែាាាសញ្ញ ដ ខនះ គាត្់អាចបំក្បកបាន (ចនខល ី ផត្ ិ ើករមាមរា ំ ្នជ ័យខលើករមាមមួយ)។ ន័យទ៣ ខៅកបុងភាាបរមត្ទ្ម៌ អចឆរមាតាគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា កងោងរា ំ ំខនាះ ត្ំណាង ី
ឲ្យឧបាោនកេនន (ខសចកឋរែោន់ មា ំ) ោររែោន់មា ំខនះខហើយ ខដលបានទមាលក់គាត្់ខៅកបុងអបាយភូមិ ី រត្ូវខគបិទសននបលា ់ ក់ខរឿងពិត្របស់គាត្់ទក ុ មកដល ់សពវថ្ងង។
ដូចមានរែាាកាលនាគោង១៤ខៅ ំ
លានរពះគមលង និងខៅកាលាពនកំពង ុ កឋី កបុងលានរពះគមលង ់កាល៥ខៅខលើកាល៧
និងកាល៩
(ខមលរូ បទ១៣ ១៤ ១៥) ខៅកាលាពនកំពង ុ កឋនាគកាល៩ខៅព ើ ី ី ីខលើកាល៥ ខដលមានេនរួ ួ ល មខត្ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-109-
មួយចខមលើយថ្នរែាាកាលនាគខនះ មានខៅកបុងគមពីររពះអភ្មម ឯខណាះ ខរោះខហត្ុអី វ? ិ សមពុទ នបរមរគូថ្នខយើង
រពះអងគបានយ៉ងខៅខរាសពុទ នមាតាខៅឋានតាវត្ថងស ិ
រពះអភ្មម ោង៧គមព ំ ិ ីរខៅសខមឋងខរាស
រពះសមាម
រពះអងគបានយក
ខរោះមានខត្គុណរបស់បរមត្ទអភ្មម ខទ ិ
ខដលអាចយក
ខៅងលឹង ឬត្បគុណរបស់រពះមាតាបាន។ កបុងោរសខមថងខរាសខនាះខទៀត្ខាត្ ខលើកទមួ ី យរពះពុទ ន មាតាពុំអាចសំ ខរចនូវមគគផលអវីខឡើយ ខោយខលាករវល ់ក្ត្ាប់ជំោក់កុ ងខសចកឋ ប រែោន់ មា ំ ថាបាន ី
ខ្វារពះមាតារពះសមា ម សមពុទ ន នឹងាប់ជំោក់កុ ងមហាបុ ប រសលកេ ិ ណ៣២រែោរ របស់រពះអងគ ខទប ើ ើ រពះអងគខរាសសខមថងាខលើកទព ី ីរ ខាតា
ខពលខនាះរពះមាតាបានសខរមចមគគផល
ិ ខលងវលរត្ឡប់ មកោន់មនុសសខលាកខទៀត្ខហើយ
ាខលាោនាមិសស
ខលាកខទៀងខត្នឹងបរន ិ ិោវនខៅាទន
រពហែ ខលាក។ យ៉៉ ងណាមញរែា ា កបុងងមខនះ ក ៏មានន័យយ៉៉ ងខនាះខដរ ខរោះខយ៉នីត្ំណាងរពះមាតា ិ ដូចគាបរគាន់ក្ត្អចឆររពះមាតាមហានគរខលាកខៅាបុងជ ុ ន ជ
ខត្អត្ទនយ ័ ខោះស្រាយខៅរែាាខនះគឺ
ដូចគាប ខរោះអចឆរមាតាមហានគរ ខលាកបាននា ំយករពះពុទ នាសនា មកទុកាមរត្កឲ្យកូននាគ (ខកែរ) ខរោះខលាកសងឃមថា នឹងមានកូននាគណាមួយជួយបំខបករែាាកងខនះជួយគាត្់ាពុំខាន។ ឹ សរុបខសចកឋមកោរពនយល ់ខោយរត្ួសៗពីអត្ទនយ ័ របស់រប ូ ខនះ ី
គមានន័ យបងកបប ់ យ៉៉ ងដូច ឺ ី
បានបកស្រាយខហើយ សូមកូននាគកុយ ំ ល ់រចឡំ ថា ដូនតាខយើងខៅខរៀនឆ្នលក់ ឬខៅឆ្នលក់ខលងឲ្យខាះ ខបខយ ខោះខយើងាកូននាគ ខដលកំពង ុ ទទួល ើ ើ ងយល ់េុសខនាះ អចឆរមាតាខលាកពិត្ាអស់សងឃមចំ ឹ មរត្ករបស់គាត្់សពវថ្ងងខនះាពុំខាន។
ិ ផធ(ំ ខៅកាលាពន) ៦៦/.រូបភាពទ៦៦រូ បរពះវសណ ី ុ ុ ិ ផធំខៅកាលាពនខនះ មានបងកបអ ខត្រូើ បរពះវសណ ់ ត្ទនយ ័ យ៉៉ ងដូចខមឋច? ុ ុ ិ ខៅកបងបាត្សធឹងភបគ ិ ខនះតា ំងពីលិងគមួយ ក/.ខយើងដង ំ ខូ លន មានរូបរពះវសណ ឹ ខហើយថា រូបរពះវសណ ុ ុ ុ
ិ អងគត្ច ំ ូងរូបគាត្់ត្ច ោន់មកខមលះ ដប ូ ៗខរោយមកខទបបានរ ក្ំ ើ ខៅទនធឹមរាាទខរាងចន វសណ ូ ៗ ើ ិ ុ ិ ត្ូចៗខៅរទខរោមាពនផលវចូលអងគរវត្ថខដរ។ ខហើយរូបរពះវសណ ិ ត្ូចៗខនាះ គា ន័យរបស់រប ូ ដូចរពះវសណ ឺ ុ ូ ុ
ោរសនសំខៅគុណ្ម៌គបារម របស់ គាត្់ ខោះបារូ បោងខនាះខៅកប ំ ៏ខោយ ក ៏គាត្់សនសំគណ ុ ឺ ី ី ឹ ុ ងទកក
ិ ខដលមានរូបរាង្ំ ខដលអាចនា ំរូបរពះមាតាខៅពីខាងចុងខជង ្ម៌រហូ ត្ោលយារពះវសណ (ខមលោរ ើ ើ ុ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-110-
ិ ជ ) ខហើយរូបខរឿងរបស់គាត្់ ពនយល ់កបុងរូបមុន) ខត្គាត្់ខៅលិចខរោមអំ ណាចទកដខដល (មខនាគមវា ឹ ក ៏រត្ូវោច់រត្ឹមខរាះទកធ្ល ល ក់ខៅខរោម (បាត្់ោនាាម)។ ឹ
ិ ខនាះ េ/.ផលូវទកដ ៏ក្សនខវងឆ្នងយបានហូ រធ្លលក់មកដល ់កាលាពន ខទបខក ត្មានខឡ ឹ ើ ើ ើ ងរូបរពះវសណ ុ
ិ ខរោះខត្ត្ំណរូបគាត្់បានលាក់កបា វញ ំ ំងកបុងទក ំរពះមាតាខចញពីទទុ ឹ និងកបុងថ្រព ខ្វឲ្យខរឿងនា ើ ី ក េ រត្ូវ
បាត្់ោនខោយេនគាត្់ បានធ្លលក់េនព បទ៦១)។ ខត្ខោះបាគាត្់ ិោរខោយយកសរចានទមាលក់ (ខមលរូ ើ ី ី ួល ួល ផធុំ ឬខដកក ៏ខោយ គាត្់ខៅខត្ព៉យ៉មត្ស៊ូ នា ំអចឆរមាតាខចញពីទទុ ី ក េ រហូ ត្មកដល ់កាលាពន រូប
គាត្់ចាប់ខផឋើមអខណឋត្ផុត្ពីទក ឹ មានន័យថា គាត្់ឈប់ខៅខរោមោរបំភាន់បនលំ របស់បរខទសខទៀត្ ខហើយ
ខោយគាត្់បានដង ឹ ពីាវតាពិត្របស់អចឆរមាតា។
ខត្ោកយកាលា ព នមានន័យដូចខមឋច? ើ
ិ កាលគអវយវៈខប៉ កខាងខលើរបស់មនុសស សត្វ ចំក្ណកោកយថា កាលាពនវញមានន័ យថា កាល ឺ ខាងនាយ
និងកាលខាងអាយ
ខរោះាពនពុំមានខជើង
ឬកនធុយខឡើយ
គមានកាលោ ងសងា ំ េ ង។ ឺ
អាង៌កបា ំ ំងរែាារបស់ោកយខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងាកូននាគថា ខរឿងរបស់គាត្់បានមកជត្ ិ ដល ់ទ ី បញ្ចប់ខហើយ
ិ ខដលបាននា ំរពះខម៉ខចញពីសមុរទទកខោះខនាះ ទមួ ី យរូបរពះវសណ ឹ ុ
បានខងបផុ ត្ពី ើ
ិ ចាប់ខផឋើមភាជប់ាពនពីកាលមាេងឲ្យាប់ អំ ណាចទកខហ ឹ ើ យ ទព ី ីរដល ់ខពលខដលកូនរបស់គាត្់រពះវសណ ុ ខៅកាលមាេងខទៀត្ មានន័យថា ខរឿងពិត្របស់គាត្់កុ ងអត្ ប ត្ោលភា ជ ប់ និងបចចុែផនបោល (ខមើលោរ ី មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-111-
ពនយល ់រែាាពយញ្ជនៈោង៣៣ត្ួ ំ កុ ងរូ ប បទ៣៧) ឲ្យាប់គាបខទបខសចកឋ សុ ី ើ ី េ និងខរត្កអរអាចខកត្មាន ើ ខឡើងបាន (ខមលរូ បនាគសងាេងកាលាពនកំពង ុ កឋ)។ ើ ី គ/.ោរភាជប់ាពននាគបចចុែផនប
ឲ្យាប់នឹងាពននាគពីអត្ត្ ី
(ខរឿងពីអត្ត្ផសពវ ផាយកបុង ី
បចចុែផនប) គរត្ូ ូ គាត្់ខដកមិនោន់អាចខរោកខឡើងបាន ម៉ ៉ង ឺ វខរែីខពលខវលាដ ៏យូរ ខរោះខគឆ្នលក់រប ខទៀត្គាត្់រត្ូវអូសខរឿងអចឆរមាតាដ ៏្ំមួយពីអត្ត្ ី
និងបចចុែផនបឲ្យាប់គាបខនាះ
កមាលង ំ មនុសសមាបក់
ខដលខដក (ានិមត្ថ ូ ) ដូចមនុសសពិោរឬឈឺ គរត្ូ ្ត្ ម ព ់ ៉យ៉មរែឹងខរែងអស់ោល ិ រប ឺ វខរែីខសចកឋអត្់ ី ដ ៏យូរ ខទបអាចខដ រើ ខៅដល ់ទបញ្ ច ប់បាន។ ដូចារពះសមាមសមពុទ នបរមរគូថ្នខយើង ខហត្ុខត្រពះអងគចង ់ ើ ី ាងាពនមួយ ខដម ងសត្វខលាកឲ្យចាកខចញពីភពបី (ោមភព រូបភព អរូបភព) រពះអងគរត្ូវ ើ ផចមល ី
ខហលឆលងសមុរទវដឋសងារ អស់រយខពលបួនអសខងេយយ និងមួយខសនមហាកែផ ខដម គណ ុ ើ ផសនសំ ី ្ម៌គបារម ំ បូ ិ ណ៌ខទបអាចខល ឺ ីោង៣០ឲ្យខពញបរ ើ ើកាពន (ភាជប់ខរត្ីយនាយ និងខរត្ីយអាយ) គោរ ឺ រតាស់ដង ខដម ងសត្វខលាកខៅោក់ខរត្ីយនាយ គរពះន ឹ នូវសចច្ម៌ខោយេនឯងបាន ើ ផចមល ី ឺ ិោវន ខដល ួល ាទា េ ងពួ ំ ង។ ី ទ នរួចផុត្ចាកទុកោ
ិ ផធំខនះ គគាត្់ /.រូបភាពរពះវសណ ផុ ំខធ លើនាគខហើយខៅចុងខជើងគាត្់មានរូបអចឆរមាតាមហានគរ ឺ ុ ុ
ខៅពីខាងខរោយចំកណា ឋ លផចិត្មានដុះទងឈូកមួយ ខហើយខៅខលើផ្ដកឈូកខនាះ មានរូបរពះរពហែ
ិ អងគុយពីខលើ។ រពះវសណ ស្រសថខី ដលខៅ ឹ ុ ត្ំណាងឲ្យកូននាគ ខដលខដកនា ំរពះខម៉ខចញពីសមុរទទកខោះ ខាងចុងខជើង ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតានាគ ខដលាមាចស់មាត្ុភម ូ ខនះព រពះរពហែត្ណា ំ ងឲ្យ ិ ីអត្ត្ោល ី ិ ខពលនា ំខរឿងរពះមាតាមកដល ់ោក់កកណា ខរឿងរពះវសណ ឋ ល ុ រពហែ គង ់ខលើផ្ដកឈូក
ខដលរពហែខនះ
(ចំណុចផចិត្)
គាត្់រត្ូវខរែរូបខៅារពះ
ត្ំណាងឲ្យខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈនូវបំខពញបារមី ិ
សត្វនាគ
ត្ំណាងឆ្នប ំខដលគាត្់ខចញពីគុក ត្ំណាងឲ្យពូជពងសកូន ាពូជនាគ (ខកែរ) ផ្ដកឈូកត្ំណាងឲ្យោរ សនសំបញ្ញ ដ របស់អបកោន់រពះពុទ នាសនា
និងត្ំណាងឲ្យោររួចផុត្ពីោរ
ំ រុ គង
របស់បរខទសពី
អត្ត្ោល។ ី បរងួមខសចកឋមកោរបកស្រាយខោយសខងេ បខនះ គបញ្ញ ជ ក់ពីន័យរបស់ងម ទតា ី ឺ ី ំងខដលខយើង រត្ូវខត្ខវកខញក រកខរឿងពិត្កបុងខបះដូងងម ថាខត្ខហត្ុ អី វ បានាពួកគាត្់រត្ូវឆ្នលក់រប ូ ខៅកបុងទក ខៅ ើ ឹ កាលាពន......?
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-112-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ិ ផធំខៅខលកាំ ៦៧/.រូបភាពទ៦៧រូ បរពះវសណ ងខកលង(រាាទរពះខាន់ឬជ ័យស្រសី) ី ើ ុ ុ
ខត្ភាារូ បកបុងកាំងខកលងខនះ អចឆរមាតាខលាកចង ់រាប់ខយើងពីអវី? ើ ិ ត្ំណាងឲ្យកូននាគ កំពង ១/.រពះវសណ ុ នា ំមាតានាគខចញពីទទុ ់រូបមុន) ថ្ដ ី ក េ (ខមលោរពនយល ើ ុ
ខបកាបួន ថ្ដពីរខាងខរោម ថ្ដមួយទប់កាល ត្ំណាងឲ្យោររត្ិះរះព ិ ិចារណា និងទប់លំនឹង ថ្ដមួយ ខទៀត្រចត្់ក្កង នឹងមានរាជារកបុងថ្ដ ត្ំណាងឲ្យោរបំក្បករែាាអាង៌កំបា ំងកបុងារបណា ឋ ំ (កបុងងម)
ថ្ដពីរខាងខលើ ថ្ដមួយោន់ដម ុំ ូល ត្ំណាងឲ្យខរឿងខដលគាត្់រែមូលបាន ថ្ដមួយខទៀត្ោន់ផ្ដកឈូក ហុ ចខៅឲ្យរពះមាតាខៅចុងខជើង ត្ំណាងឲ្យបញ្ញ ដ កបុងរពះពុទ នាសនា (រពះពុទ ន រពះ្ម៌ រពះសងឃ និង សីលសមា្ិ
បញ្ញ ដ )
ិ គាត្់ចង ់ឲ្យរពះមាតាសមាោនសីលសមា្បញ្ញ ដ ខឡើងវញ។ ិ
ឥរយ៉បងខដក ិ
ត្ំណាងឲ្យភាពពិោរ ឬោរខងបឈរនា រពះមាតាខចញម ំ នោន់ បាន (ខមលោរពនយល ់រូបមុន)។ ើ ិ ើ ២/.រូបស្រសថីខៅចុងខជើងមានោក់កាំងមកុដដូចអចឆរា ត្ំណាងឲ្យអែសរមាតាមហានគរ ខដលា អបកបខងកត្ រែឹងខរែងចាកខចញពីទុក េ ថ្ដមាេងខទៀត្ពុំោន់រពម ើ ពូជខកែរ និងពូជខកែរ ថ្ដឱបខជើង គគាត្់ ឺ ទទួលផ្ដកឈូកពីកូនគាត្់ហុចឲ្យ គមានន័ យថា គាត្់នវូ មានចត្ថ និងអបក ឺ ិ ចង ់សងសឹកអបកខ្វបាបគាត្់ ើ
ិ ខដលមនដ ង ុ ន់រពមរកាសីល)ឥរយ៉បងខៅអងគ ិ ឹ គុណគាត្់ (គាត្់ពំោ ិ ុ យ ខហើយរពះវសណុគងពីខលើ មាន ន័យថា គាត្់ពំោ ុ ន់មានគុណ្ម៌រគប់អាចខងបឈរបាន (គបុ នគាត្់ពំោ ុ ន់រគប់)។ ើ ឺ ណយឧទសជូ ិធ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-113-
៣/.រូបសត្វគជ ុ សី គត្ំ ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ) ខហើយឥរយ៉ ិ ឺ ណាងឲ្យទរកុ ី ងពីររលាយចូលគាប (េបា
ិ បងកំពង ុ ខដរើ ខៅមុេ គមានន័ យថា កំពង ុ នា ំខរឿងខៅខាងខលើេនរពះវ សណ ឺ ួល ុ និងរពះមាតាខចញខៅខាង ខរៅ ឲ្យកូននាគោងអស់ ំ បានដង ឹ ។
ិ ជ ៤/.រូបភាពខាងខលើខមើលខៅ ហាក់ដច ូ ឆ្នលក់ពំោ ុ ន់ខហើយ គត្ំ ត្ថ ឺ ណាងឲ្យរលកទកច ឹ ិ មខនាគមវា (ខមលរូ បទ៦០ព ពំោ ុ ន់អាចផាយខរឿងខៅខាងខលើបាន។ ើ ី ីទក) ឹ បរខទស ខដលរគបពីខលើគាត្់ ខទបគាត្់ ើ ៥/.ខៅខាងខរោមខោះសត្វគជ ុ សី មានសត្វរត្ី និងអខណឋើក ក/.សត្វរត្ីត្ណា ំ ងឲ្យលាភសោករៈ មានន័យថា រត្ី ឬលាភសោករៈ មនអាចខឡ ំ ិ ើ ងខៅរខានគាត្់ ខាងខលើខទៀត្ខឡើយ។ េ/.សត្វអខណឋើក
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យឧបាោនកេនន
គអខណ ឋើ កឈប់ខឡើងខៅរខានគាត្់ ំ ខទៀត្ខហើយ។ ឺ
ខៅកបុងពិ្មងគ លោរខត្ងមានខមអខណឋើក និងកូនអខណឋើត្ ខមអខណឋើកត្ំណាងឲ្យស្រសថីមាបក់ ខដលដក ឹ ី
នា ំបុរសឲ្យខៅជួបស្រសថី គមានន័ យថា ដក កដក ឹ េននមួយ ខៅជួបនឹងេននមួយខទៀត្ ឯេនឯងអប ឹ ក ៏ាេនន ឺ ួល មួយខដរ។ រែាាខនះ មានខៅកបុងរពះពុទ នាសនា ខដលខយើងសពវថ្ងង ខត្ងយល ់រចឡំ ថា អខណឋើក ិ ត្ំណាងឲ្យខភទស្រសឋខី ៅវញ ខរោះខភទរគាន់ក្ត្ានាមបញ្ដ ត្មួ ត ះ។ ន័យ ិ យ កបុងបរមត្ទ្ម៌ក្ត្ប៉ខុ ណា
ម៉៉ងខទៀត្អខណឋើក និងរត្ី គបងា ា ញពីឋាន គគុ ត្ពីទកខហ ំ ខត្ង ើ ឺ ឺ ជសីបានខងបផុ ឹ ើ យ ខរោះសត្វោងខនះ រស់ខៅកបុងទក ងខនះ ំ គាត្់រែត្ា ឹ ខត្ខយើងរត្ូវខមលខរឿងោ ើ ិ ទ នទុកខៅខលើកាល គកប ឺ ុ ងកាំងមកុដនាគ ពុំក្មនសទិត្ខៅកបុងទកដូ ចរូបខៅភបគ ំ ខូ លនខឡើយ។ ដូចខនះកូននាគរែុសស្រសី រត្ូវខចះពិចារណារាវរក ឹ
ខហត្ុផលពិត្ខោយេនឯងតាមរយៈោរបកស្រាយពនយល ់ខោយសខងេបខនះថា ខត្វាាខរឿងាសនា ើ ួល ឬខរឿងរបស់ខយើង?
៦/.រូបឥសីសងាេង គត្ំ ឺ ណាងឲ្យអបកបួស ខត្ខៅខជឿមងគលភាញក់ខផអើលខៅខឡើយ មានន័យថា អបក ឲ្យខត្អបកខដលមានជំខនឿខៅខលើមងគល
បួសកបុងរពះពុទ នាសនាកឋី
អបកបួសខរៅរពះពុទ នាសនាកឋី
ខោ្បកេ យ្ម៌ ោង៣៧ ំ ិ ិ
ខដលមានសត្បោ ឌ ន៤ាខាងខដម ើ ិ
ភាញក់ខផអើល ឬសីលវត្ថខាងខរៅ គសុ ំ ។ ម៉៉ងខទៀត្ខបអប ំ គាមន ឺ ទ នខត្រកុមឥសីោងអស់ ើ កបួសោងខនាះ
សរមាប់រែត្បត្ថ ខនាះខទ ិ ិ
គពុ ឺ ំក្មនាសមណពិត្ខឡើយ
និងមគគខដលមានអងគ៨ាខាងចុង
ខហើយផលូវោង៨ខដលរត្ូ ំ វខដរើ ខនាះ
គមាន ឺ
សមាមទដឌ (ោរយល ់រត្ូវ) និងសមាមសមា្ិ (ត្ំកល ់ចត្ថ ិ ខាងខដម ើ ិ ា ិ រត្ូវ) ាខាងចុង សរមាប់ឲ្យចត្ថ ិ ខ្វើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-114-
ដខំ ណើរ ខបើពួកខគពុំមានផលូវ (មគគ) ោង៨ខនះខទ ំ គសុ ំ ។ ខហើយរូបោងខនាះ ំ ឺ ទ នទខត្ាឥសីោងអស់ អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ រួចខលើកថ្ដសំ ពះ ខដលមានទកមុ េញញឹម មានន័យថា ពួកគាត្់ចាប់ខផឋើមបានដង ឹ ឹ
ខរឿងរបស់េន ិ ត្ ួ ល ខហើយៗអបអរាទរទទួលាគល ់នូវខរឿងពិត្ របស់អចឆរមាតា ខដលពីមុនពួកេនសទ ួល
ិ មកជួយខបក ខៅខរោមអំ ណាចទកច ត្ថ ់ ទបា ំង ឥឡូវបានរពះវសណ ឹ ិ យកសរគបសងកត្ប ិ ើ ជួយស្រសង ់ឲ្យរួចផុត្ ុ ពីភាពងងត្ ឹ ខៅោរពិត្ខនះ។ ឹ ខដលពុំបានដង
សរុបខសចកឋមកោរបកស្រាយខោយសខងេ បពីអត្ទនយ ័ កបុងរូបខនះ ី
ាែរត្កូ ី ននាគ ឲ្យខចះខមលខ ើ
រគាន់ក្ត្ចង ់ពញ្ញ ដ ក់បញ្ញ ដ
ិ របស់រប ូ ចមាលក់ ើ ញខរឿងពិត្របស់ខមនាគ ខចះខរែៀបខ្ៀបពីោរវវឌណន៍
ពីរាាទមួយខៅរាាទមួយ
ខដម ងរកខរឿងពិត្កបុងខបះដូងងម ើ ផក្សវ ី
ខដលាមរត្កគំនិត្មនអាច ិ
ោត្់ថ្ងលបាន ខដលជនទុចរច ត្ខត្ងោប់ ិ បំផ្ដលញខចាលខនាះ ឲ្យោលយមការត្នរទពយដ ៏មានត្ថ្មលោត្់ថ្ងល ពុំបាន ខដលខយើងគួរនា ំគាបោរោរ និងខងរកា ដូចាខងរកាខកវខភាកោងគូ។ ំ
ិ ខដកខៅកាំងខកលង(រាាទបនាធយសំ ក្រ) ៦៨/.រូបភាពទ៦៨រូ បរពះវសណ ី ុ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-115-
ខត្ភាាររូ បកបុងកាំងខកលងខនះ ើ
មានអត្ទនយ ័ យ៉៉ ងណាចំខោះាសនអចឆរមាតា?
ោកយថា
បនាធយសំ ក្រ ឬបនាធយអបកខស្រស េបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយខៅកបុងភាគពីរ ខពលខនះេរំុ ញ គាន់ក្ត្យករូប ភាពខដលបានលាក់បំក្ែលង
ខដលបានលាក់កុ ងកាំ ប ងខដលោក់ខលើកាលអចឆរមាតា
មកបកស្រាយ
ិ ខដកខនះ ខបើខយើងខមលខៅតាមភាពាក់ ពនយល ់ខៅោរពិត្ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ រូបរពះវសណ ក្សឋង គាត្់បាន ើ ុ ិ ផធំខលើនាគ ឆ្នលក់ពរងាយខសធើររគប់ទកខនល ង រគាន់ក្ត្កខនលងេ លះរូបត្ូច កខនលងេ លះរូប្ំ កខនលងេ លះមានរូបវសណ ី ុ ុ
ិ ផធំខៅរាាទបនាធយសំ ក្រខនះ គាត្់ផំ ធ រួចគងខលើរពះខម៉ កខនលងេ លះផធុំខលើសត្វគជ ុ សី ចំក្ណករូបរពះវសណ ុ ុ ុ ខលើសត្វនាគផង គាត្់ផុ ំខធ លើសត្វគជ ុ សីផង ខហត្ុអី វ ក ៏រូបខនះ គាត្់ឆ្នលក់េស ុ ពីរូបមុនៗ?
ិ កបងរូបខនះ មានអត្ទនយ ក/.រពះវសណ ័ ដូចរូបមុន េុសរត្ង ់ថ្ដខាងខលើមានទប់ទងផ្ដកខដលដុះខចញ ុ ុ
ពីផចិត្របស់គាត្់ ឯថ្ដខាងខលើមួយខទៀត្ ខដលហុ ចផ្ដកឈូកឲ្យរពះមាតាខនាះ ផ្ដកខនះមានទំហំ្ំខហើយ មានស្រសោប់ផ្ដកខរចីន។ េ/.ស្រសថីខដលខៅខាងចុងខជង ើ ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតា កបុងរូបខនះ គាត្់រែឹងខរោកឈរ ខហើយថ្ដ
ខឆវងរបស់គាត្់
រពមទទួលរទផ្ដកឈូកខដលកូនបានហុ ចឲ្យ
គេុ ឺ សពីរូបមុន
ខដលគាត្់ពំរុ ពមទទួល
ិ រែឹងរចត្់ខជើងកូនខដម ខឡើយ ឯថ្ដាឋ ំវញ េុសពីរូបមុន ខដលគាត្់រែឹងឱបខជើងកូន។ ើ ផខង ើ ី បឈរ គ/.ខោយោរេំរែឹងខរែងខងបឈររបស់ គាត្់ ើ
ទបំ ុ គាត្់បានខឡើងខៅឈរខលខេ ី ផត្ ើ ាងផ្ដកឈូក
ិ ខដលរូបខៅខលើផ្ដកឈូកខេ ាងមាេង ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតា និងរូបមាេង ខដលដុះខចញពីផចិត្របស់រពះវសណ ុ
ិ ខទៀត្ ត្ំណាងឲ្យបិតា ចំក្ណករូបកណា ឋ ល ត្ំណាងឲ្យរូបរពះវសណ មផចិត្ រត្ូវផ្ដលស់ ុ ខដលបំក្បកេនរត្ឹ ួល នាមងមី ារពះរពហែ ឬរពះខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈ ខហត្ុអី វ បានាខៅដល ់ោក់កណា ឋ លផចិត្ គាត្់រត្ូវ ិ
បំក្បកេនយ៉៉ ងដូខចាះ? ខរោះផចិត្ាចំណុចកណា ឋ ល បានន័យថា ោក់កណា ឋ លខាងខលើ និងោក់ ួល
កណា ឋ លខាងខរោម គខសែ ់កបុងមងគលបភាគ២)។ ខៅដល ់ចំណុចកណា ឋ លខនាះ ឺ ើ គាប (ខមលោរពនយល ើ ី គុណ្ម៌របស់គាត្់ រត្ូវរុញរចានឲ្យគាត្់ផ្ដលស់ែូ ររូ ឋ ប ារពះរពហែ ឬរពះខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈ ខរោះ ិ បញ្ញ ដ របស់គាត្់បានយល ់ចាស់ពីបរមត្ទសចចៈ
សមំពលំ) ក្មាាំងអវីព្មពើ ដាយក្មាាំងក្មម គឺ េុំមានព
ខដលរពះសមាមសមពុទ នរទង ់រតាស់សខមថងថា
(នត្ទកមម ំ ិ
ើយ ខោយគាត្់បានយល ់ោកយភាសិត្ខនះ ថាគាត្់ពំ ុ
ំ អាចខរែីខៅកមាល ំងចត្ថ ួ ពី ិ បងេឲ្យរពះមាតារពះប ិតាឆ្នប់រច
តា ុំ មចត្ថ ិ ចង ់ របស់គាត្់បានខឡើយ សូមផ ី
ខត្រពះសមាមសមពុទ ន ក ៏រពះអងគមនអាចខគចផុ ត្ពីកមាលង ំ កមម ខដលរត្ូវឲ្យផលខនាះបានខទ។ ផលូវកណា ឋ ល ិ មួយបានខកត្ខឡ ើ ើង មរតមម ូននាគ
ខពលខដលខៅដល ់ចំណុចផចិត្
ខដលទងផ្ដកោងប ំ រត្ូ ី វខកត្ខឡ ើ ើង
គាត្់លន ូ វារ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-116-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខៅមុេផង បណុ ឋ ះទងផ្ដកគគុ កបា ំ ំងងម ឹ ពអាង៌ ឺ ណ្ម៌ខឡើងខៅខលើផង ខត្គួរឲ្យអនិចាចបរខទសខគបានដង ី ោងខនះ ំ ខគបានជួលពួកទុចរច ត្ឲ្យោប់ ិ បំផ្ដលញកាលរបស់គាត្់ ខរោះខគមនចង ់ឲ្យគាត្់ខៅរស់ ជួយ ិ ស្រសង ់អបកោងព ំ ីរ
ខលើកខៅោក់ខលើបលល ័ងកឈក ូ ខដលខៅទំខនរពីខាងខលខនាះ ើ
(ខមលោរពនយល ់រូប ើ
ទ៤២)។ កបុងអត្ទនយ ័ រូបខនះ និងរូបទ៤២ខដលបានពនយល ់ខហើយ បានបញ្ញ ជ ក់រាប់ខយើងពីខមែះភបំ ី ី ិ ិ ដងខរក ខដលគាត្់រត្ូវខរកខម៉ឪខៅោក់ខលកំ ូ ភបរំ ពះវហារវ ញ ខដលអបកខរកខនាះាពូជសំ ក្រ ឬអបក ើ ពល
ិ ផធំបនាធយសំ ក្រខនះ បានបញ្ញ ខស្រស ខរោះរូបវសណ ជ ក់ពីាវតាពិត្របស់បុគល គ ខនះ ខៅតាមខមែះរបស់ ុ ុ រាាទ ខដលខគបានឆ្នលក់រប ូ និមិត្ថទក ុ ខនះ (ខមើលោរពនយល ់ពីខមែះរាាទបនាធយសំ ក្រភាគ២)។
/.គាត្់ផុ ំខធ លើសត្វនាគផង ខលើសត្វគជ ុ សីផង (ខមលោរពនយល ់រូបទ៦៦ន អត្ទនយ ័ គឺ ើ ី ិងរូបទ៦៧) ី
ិ ខរឿងអាង៌កបា ំ ំងខមនាគ ខដបានហាន់ាចំណិត្ៗ (ហាន់ជ ័យ) ពីអត្ត្ខនាះ រត្ូវបានផគុំបញ្ូ ច លគាបវញ ី គរែា ា កបុងពយញ្ជនៈខកែរោង៣៣ត្ួ ំ និងអាង៌កបា ំ ំងកបុងមរត្ករពះខម៉ ខដលមានសល ់មកដល ់សពវថ្ងង។ ឺ
សខងេបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ រូបខនះ េុសពីរូបមុន រត្ង ់គាត្់រពមខរោកឈរ ខហើយេំរែឹងខរែង ី
ិ ខោយពួកគាត្់រពមរួមគាបមិនខបកគាបដូចរូបមុន គមានខត្មាតា ខឡើងខៅោន់ទេ និងកូន ឯកបុង ី ពស់វញ ឺ
រូបខនះ កូនបានស្រសង ់ក្រកមាតា និងបិតា ដូចារពះខោ្សត្វ សវុ ណត ាម បានខរកមាតាបតាយ៉៉ ង ិ ិ ដូខចាាះ (បំខពញនូវកត្ញ្ដូ កត្ខវទ)។ ី
៦៩/.រូបភាពទ៦៩រូ បរកខពាមោន់ (ខៅកាលាពន) ី ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-117-
ខត្សត្វ រកខពើខនះ ត្ំណាងឲ្យអវី? ោកយរកខពើខនះ េបា ំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយ កបុងភាគមួយ និង ើ
ភាគពីរ ខពលខនះេយ ំុ ញ ករូបភាពចមាលក់មកោក់បងាាញ ខរោះចង ់ឲ្យបានដង ឹ ថា ខរឿងខហត្ុភាគខរចីន គឺ ខកត្ខចញព ើ ីងម ខរោះរពឹទ នដូនតាខយើងខលាកចងរកងខរឿងខរពង ទំនាយ និងោកយទូនាមនខផសងៗ ភាគ ខរចីនគាត្់បានដកយកខចញពីកបុងងម។ រូបចមាលក់រកខពើខនះ មានខមែះថា រកខពើាមោន់ ខរោះោកយ
ថាាមោន់ គគុ ូ នាគ ដូខចាះខទបខពលា ល ប់ ឺ ណបនថគាប បានន័យថា រកខពើបានខបងភាគចូលរគប់កន ើ ខៅ ខគខត្ងខលើកទង ់រកខពើស ឲ្យមាបក់មួយៗ ខហើយខដលគាត្់យករូបខនះ ខៅឆ្នលក់ខៅកបុងទតា ី ំងកាល ាពន
អចឆរមាតាគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា អាង៌កបា ំ ំងថ្នោកយរកខពើ
និងទង ់រកខពើ
បានខបើកបងាាញ
ខហើយ ខរោះបានខៅដល ់ទបញ្ ច ប់ ខរោះកាលាពនពីអត្ត្ ី ី និងកាលាពនបចចុែផនប បានភាជប់ ខ្វឲ្យ ើ ខយើងអាចខដរើ ឆលងខៅខមើលអាង៌កបា ំ ំងកបុងង្ម ពីអត្ត្ោលបាន។ ី
៧០/.រូបភាពទ៧០រូ បបុរសខរាងរកខពើខឡើង(មិនដងឹ រែភព) ី ខត្កប ័ របស់រប ូ គាត្់ចង ់ ើ ុ ងរូបភាពខនះ អត្ទនយ
និយ៉យរាប់ពីអវី? រូបខនះ បានបងាាញពីបុរសមាបក់ ខរាងរកខពើថ្ដមាេងខឡើងខៅខលើ
ខោយបុរសខនាះ
ឈរខលើកខជើងមួយចំខហៀង។
រកខពើខៅខាងខលើ
ឈរខៅខលើទំរមួយ ខៅពីខាងខលើរកខពើមានសនលឹក កាច់មួយ ដូចារាងខបះដូង ឯរាងសងាេងកាច់ោង ំ ិ មូលព័ទ នជុំវញ មានរាងារត្ីខោណ រាងខេ លង និង រាងដូចទង ់។
ខៅសងាេងបុរសកំពង ុ ខរាងរកខពើ
មានស្រសថព ី ីរនាក់មានោក់មកុដ សំ ពត្់ដច ូ ាអចឆរា
និងមានខសលៀក
ឈរខៅខលើបលលងក ័
ោបាង
បុរសខនាះ។ បុរសខដលមានោក់ក្េសអងាក ំ ខឈៀង ាែមាេងខនាះ ភាគ១)
(្នជ ័យខមលរែា ា ចាក់ទកដូ ង ើ ឹ
ត្ំណាងឲ្យអបកដង ំ ំងទង ់រកខពើ ឹ ពីអាង៌កបា
ខនះ ថ្ដមាេងោន់ដង្បូ រចត្់ខលើចខងកះ ថ្ដមាេងខទៀត្ គាត្់ខរាងរទនាប់ខដលរទសត្វរកខពើ មរតមម ូននាគ
មិនឲ្យរកខពើ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-118-
ខនាះ មកប៉ះនឹងថ្ដគាត្់ខឡើយ ហាក់ដច ូ ាចង ់បងាាញរាប់ ពីអត្ទនយ ័ កំបា ំងរបស់សត្វរកខពើខនះ ឲ្យ អបកផងោងពួ ំ ងបានដង ូ ខៅកបុងរែាាចាក់ទក ឹ ។ ឯកាច់ខដលមានរាងដូចាខបះដូងខនាះ គាន ឺ ិមត្ថ ិ រប ឹ ំ ដូងខលើកទ១ ី ខដលចាក់ទកកប ឹ ុ ងខបះដូងខម៉ដបូង ពុំបានខ
ើ ញខរឿងកបុងចត្ថ ិ គាត្់ខឡើយ គខឺ
ើ ញខត្កាល
រកខពើ ខហើយរកខពើខនាះក ៏ខដញតាមខាបុ ំ រសខនាះ (ខមលចាក់ ទកដូ ងកបុងភាគមួយ) ខរោះកបុងរូបខនះ ើ ឹ
និមត្ថ ូ ខបះដូង និងសត្វរកខពើ គខៅកប ិ រប ឺ ុងរងវង ់ាមួយគាប។ ឯរូបស្រសថីពីរនាក់ ខដលឈរខៅសងាេងខនាះ ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតា ខដលកូនជ ័យបានចាក់ទកកប ំ ឹ ើក ចាក់ខលើកទ១ ី គឺ ុ ងខបះដូងរបស់គាត្់ោង២ខល កបុងអត្ត្ ចាក់ខលើកទ២ គកប មកភាជប់ាពនាមួយ ី ី ឺ ុងបចចុែផនប មានន័យថាយកខរឿងពិត្កបុងអត្ត្ ី បចចុែផនប (រែាាកបុងពយញ្ជនៈ)។
បរងួមខសចកឋមករូ បរកខពើខៅកាលាពន ី រកខពើ
ផ្ដកយរកខពើ.....ខមែះភូមិស្រសុក
និងរូបរកខពើខនះ
ខដលបខងកត្ ើ ឲ្យមានភបរំ កខពើ ទង ់
និងកបុងោកយទូនាមនអប់រ ំ ខដលគាត្់យកសត្វរកខពើមកខរែៀប
ខ្ៀប គអត្ទ នយ ័ ោកយោងខនាះ ំ សុទ នខត្ខចញពីកបុងខបះដូងងម កបុងរូបចមាលក់ខដលមានខៅសល ់ោង ំ ឺ អស់។
៧១/.រូបភាពទ៧១រូ បខផឋរខៅរាាទវត្ថភ(រែខទសលាវ) ូ ី
ខត្អត្ទ នយ ័ ភាាងមកុងរូ ប បខនះ គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? អត្ទនយ ័ កបុងរូបខនះ េ ំុ ញ ើ
បានពនយល ់មឋងខហើយ ខៅកបុងភាគ២ ខរឿងមងគលបរែោរ ខត្ខដលេយ ំុ ញ កមកបញ្ូ ច លកបុងភាគ៣ាបនថ ី ខនះ េច ំុ ញ ង ់ពនយល ់ខរែៀបខ្ៀបរូបខហកាបកប ខត្វាមានអត្ទ នយ ័ េុសគាបដូចខមឋច? រូប ី ុ ងរូបភាពទ៣៣ ី ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-119-
ិ ខរគឿងអលងាករ ខដលេុសពីរូបស្រសថី ខនះ កាលខដលរត្ូវខហកខចញោងសងា ំ េ ង គមានោក់ មកុដ រកវល ឺ ិ ខរគឿងអលងាករខឡើយ ខហើយោរខហកកបង ទ៣៣ ខដលខហកសងាេងដូចគាប ខត្គាមនោក់មកុដ រកវល ី ុ រូបខនះ ផុត្ពីខបះដូងខត្បនថិច ឯរូបភាពទ៣៣ គក្ហករហូ ត្ដល ់ផចិត្ ខដលាចំណុចកណា ឋ លថ្នដង ី ឺ
េនមនុ សស។ ខោយោរខរែៀបខ្ៀបរូបចមាលក់ោងព ំ ីរខនះ អត្ទនយ ័ កបុងោរខហកគខផសងគា ប ខហកទ ី ឺ ួល មួយ គក្ហកដខណ ឋើ មខករមរត្ករពះខម៉ ខហកទព លខរឿងកប ខត្ ឺ ី ីរ គក្ហកខម ឺ ើ ើ ុ ងខបះដូងរពះខម៉ ខបរគាន់
ខមើលពុំបានយកមកពិចារណាខរែៀបខ្ៀប និងខឈវងយល ់ ចាស់ាយល ់ថា មានអត្ទនយ ័ ដូចគាបពុំ ខាន ឧ. ដូចាខៅកបុងភាាខកែរ ោកយសរខសរ ˝ក ក ៏ ករ˝ សខមលងអានមានសូរដូចគាប ខត្ន័យេុសគាប។ សខងេបខសចកឋមកស ូ តា ី ិ លផបំភាន់របស់ដន
ក ៏យ៉៉ ងដូខចាាះខដរ
ខបខយ ើ ើ ងពុំបានយកខមែះ
រាាទមកខវកខញក រួមោងខរឿងខផសងៗ ំ ខដលាប់ោក់ទងនឹងរូប មកបូកបញ្ូ ច លាមួយគាបខនាះខទ
ខយើងចាស់ារកចខមលើយឲ្យសមខហត្ុ និងផល ពុំបានខឡើយ ខរោះខកវខភាករបស់មាតាខយើង រត្ូវយកស ដកយកខៅលាក់ទក ុ អស់ខហើយ (រែាាខៅកបុងខរឿង)។
៧២/.រូបភាពទ៧២រូ បកាច់ចងាវយកបុងសសរ(រាាទទខនលបាត្់ទ)ី ី ខត្ខៅកប ំ ើ ុ ងកាច់ចងាវយោងខនះ
បងកបខ់ រឿងកបុងខបះដូងរបស់គាត្់
មាន
យ៉៉ ងដូច
ខមឋច? ខហើយគាត្់ចង ់រាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ១/.កងកាច់ខាងខរោម ខនាះ
ខៅកបុងកង
មានរូបរគុឌកំពង ុ ចាប់សនលឹកកាច់
សងាេង ខដលនិមត្ថ ូ សនលឹកកាច់ខនាះ គា ិ រប ឺ សត្វដរំ ើ ខរោះកាលដរំ ធ្ល ើ ល ក់ខៅខរោម ខោយ ថ្ដរគុឌចាប់ខជើងខរោយដរំ ខល ើ ើ កខឡើង។
រូប
ខនះ ខបខយ ើ ើ ងខមលខហ ើ ើ យ មនបានព ិ ិនិត្យឲ្យ ដត្ ិ ដល ់ខទ ចាស់ាពុំខ ខ
ើ ើ យ គឺ ើ ញរូបដរំ ខឡ
ត ះ ើ ញខត្សនលឹកកាច់ក្ត្ប៉ខុ ណា
ខរោះោរ
ឆ្នលក់បំភាន់ខនះ គពួ ឺ កគាត្់មានខទពខោសលយ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-120-
ិ ត្ំណាងឲ្យអវី? េ ពស់។ ខត្រគុ ឋ ល ដរំ ើ កាច់ពទ ័ នជុំវញ ើ ឌខៅកណា ក/.រគុឌត្ំណាងឲ្យខសៀម (ពនយល ់រួចខហើយ) េ/.ដរំ ត្ំ ើ ណាងឲ្យខមែះនគរ យខា្បុរៈ (នគរដរំ )ើ ខរោយមករត្ូវរគុឌចាប់ខលើកខជើងខឡើង
ខដលពីមុននគរខនះ ខងបឈររត្ខដត្ ើ
ឲ្យសំ យ៉ង ុ កាលចុះ
ំ ង (ខមលោរពនយល ់រូបទ៦៣ព ើ ី ី ដប
រកញូង)។ ិ គ/.កាច់កងខដលព័ទ នជុំវញ ត្ំណាងឲ្យសីមា ឬគុករបស់យកស ត្ផត្ថាកប ិ ុ ងរូបខនះគាមនយកស ខត្
សត្វរគុឌគាខសនារបស់ យកស ខដលត្ំណាងឲ្យយកស។ ឺ
ិ /.ខហត្ុអី វបានារគុឌខៅចំកណា ឋ លខៅវញ កបុងរូបខនះ?
កបុងោរដខណឋើមមលនោនខហក
ំ ូងពួករគុឌឬដប ំ ងរកញូងខនះ ខដលាមនុសសថ្រពគាមនរែខទសគាមននគរ បានលុក យកនគរដរំ ខនះ ើ ដប លុយមលនោន វាត្ទដខណ ឋើ មយកខករមរត្ករពះខម៉មុនខគ ខនះាខហត្ុទ១។ ខយើងបានដង ឹ ខហើយថា ី ី ខបះដូងនគរខម ឬនគរស្រសីខលាវពីអត្ត្ខនាះ សពវថ្ងងគខៅកប ើ វរគុឌ ី ឺ ុ ងខេត្ថខលាវ ឬលពបុរ ើ (បុរក្ដលរត្ូ ំ ូង ខដលេបា លុបោន) ាខបះដូងខមដប ជនាគ ឬពូជខកែរ (ខករខម) ើ ុំ ញ នពនយល ់កបុងភាគ១ ពីោរបខងកត្ពូ
ខដលខរោយមកោលយាពូជខកែរ (ខករខម៉)។ ចំណុចកណា ឋ លខនះ សពវថ្ងងរត្ូវរគុឌខហកដខណឋើមយក ខៅ ខហត្ុខនះ ខទបដូ នតាឆ្នលក់កុ ងកាច់ ប រងវង ់ោក់រគុឌខៅចំកណា ឋ លខនះ ខហើយខៅកបុងទតា ើ ី ំងសសរ
រាាទទខនលបាត្់ទ ី (ខមលោរពនយល ់កបុងភាគ២ ខមែះទខនលបាត្់ទ)ី ខដលាខមែះបងាាញ ពីោបាត្់ ើ រែភពខម (ទកត្ំ ណាងឲ្យរពះខម៉ ខមគងគ ឬខមកុង)។ ឹ ២/.ខត្រូើ បស្រសថីក្ដលខៅកបុង
ំ ុ រងវង ់ាបនាធប់ខនាះ
ខត្គាត្់ ានរណា? ើ
រូបស្រសថីក្ដលមានោក់
មកុដ ខរគឿងអលងាករ ខដលកំពង ុ ខលើកខដរាខរាងខៅខល ំ ើ រទូង ខជើងមាេងខលើក ើ ថ្ដមាេងោក់រត្ឹមខដម ខឡើង និងខជើងមាេងខទៀត្ ឈរខៅខលើផ្ដកឈូកមួយទងខនាះ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យអចឆរមាតាមហានគរ (ខមល ើ ោរពនយល ់រូបទ៥៣) ី
ខដលគាត្់កព ំ ង ុ ាប់ខោសកបុងរងវង ់សីមាយកស។
ិ ខរោះោ ំកាច់ក្ដលខៅជុំវញ
ិ ិ គាត្់ខនាះ គាខ្ែ ញយកសខដមានខៅខាងកបុង និងខាងខរៅជុំវញ ខហើយរងវង ់ខនះ បានវលដុ ះាបនថ ឺ ខៅខាងខលើខទៀត្ សរមាប់ភាជប់ខរឿងខៅខាងខលើ។
៣/.ខត្រូើ បមនុសសអងគុយកបុងកងរងវង ់ទ៣ ី ត្ំណាងឲ្យអវី?
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-121-
រូបខដលអងគុយខមងកចុះខរោម ខៅខលើផ្ដកឈូកខនាះ គត្ំ ខលាខកសវរៈ ឬ ឺ ណាងឲ្យខោ្សត្វ ិ
ិ រពះវសណ ខដម (ខមលោរ ើ ផរាវរកខរឿងរពះខម៉ ឹ ី ើ ុ ខដលាកូននាគរត្ូវចុះខៅខាងខរោម (សមុរទទកខោះ) ពនយល ់កបុងរូបមុនៗ)។
៤/.រូបទ៤ ឹ ខរឿង ី ខដលសទិត្ខៅកបុងរងវង ់សីមាខនះ ក ៏ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដរ ខត្គាត្់ចាប់ខផឋើមដង
ិ អចឆរមាតារួចខងបមុ េខឡើង គមានន័ យថា ចាប់ខផឋើមនា ំរពះមាតាខឡើងខៅខាងខលើវញ ខហើយអបកោង ំ ើ ឺ ពីរសុទ នខត្ខៅាប់កុ ងរងវ ប ង ់សីមា ខដលមានោ ំកាច់ខ្ែញយកសដូចគាប។ ៥/.រូបកបុងរងវង ់ទ៥ ី
គាត្់នា ំរពះមាតាខចញពីទ ី
គគាត្់ ចាប់ខផឋើមខដកខលើបលល ័ងកផ្ដកឈូក ឺ
ដក ឹ រពះមាតាខចញមានន័យថា
ិ ខដក ឬផធំ)។ ំ រុ បស់យកសខៅដល ់ចំណុចផចិត្ខហើយ (ខមលោរពនយល ់វសណ ើ ុ ុ
៦/.កបុងរងវង ់សីមាទ៦ រប ូ គាត្់បាត្់ខៅខហើយ គមានន័ យថា ខៅដល ់ចំណុចផចិត្ភាលម ី គបានោច់ ឺ ឺ
ំ ឹ ង ខលងមាននរណាបានដង គាត្់រត្ូវបាត្់ដណ ឹ ពីខរឿងគាត្់ខទៀត្ខហើយ។ ខរោះោកយថាខដក គខៅកប ឺ ុង ផធះ កបុងបនធប ់ ខៅខលើក្រគ ខបើអបកណាចង ់ជួបគាត្់ ោល ់ក្ត្ចូលខៅកបុងផធះ កបុងបនធប ់ ខទបខ ើ
ើ ញគាត្់
ខនះាអត្ទនយ ័ ងមបាននិយ៉យរាប់ខយើង ពីឥរយ៉បងបុ ិ គល គ ខដលកំពង ុ ខដក។ សរុបខសចកឋមកោរបកពនយល ់ខោយសខងេប កបុងរូបចងាវយ ី
ោ ុំ ង៦ខនះ ំ គបានបញ្ញ ជ ក់រាប់ពី ឺ
ោរេំរែឹងខរែង វារខងបខឡ ូ ខដលចុះស្រសង ់រពះមាតាខៅបាត្ខាងខរោម។ ខហើយខដលោរ ើ ើ ងរបស់កន េត្េំ ខនះ ខ្វឲ្យរូ បគាត្់បានរក្ំ ើ ខៅខាងខលើ ខពលខដលគាត្់បានខលើកខរករពះមាតានិងបតា ខៅោក់ ិ ើ ិ ិ ខៅចុងបញ្ចប់ថ្នកឋ។ ដល ់កំពល ូ របស់ពក ួ គាត្់វញ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-122-
ិ ខៅកាំ ៧៣/.រូបភាពទ៧៣រូ បវសណ ី ុ
ងខកលងខាងខល(រាាទទខនល បាត្់ទ)ី ើ ខៅកបុងរូបភាពចមាលក់ខនះ
រត្ូវបាន
ខចកខចញា៦ាន់ ខហើយកបុងាន់នីមួយៗ បានបងាាញសកមមភាពរូបខផសងៗពីគាប អត្ទនយ ័ កបុងរូបោងខនះ ំ
ខត្ើ
គាត្់ចង ់និយ៉យ
រាប់ខយើងពីខរឿងអវី? រូបខៅខផឋរខាងខរោម ខចកខចញា៣ាន់ ខហើយកបុងាន់ោង៣ ំ
ខនះ ខកត្មានរូ បខឡើងបនថគាបរហូ ត្ដល ់ចុង ើ កាំងខាងខលើ សនសំគណ ុ ្ម៌ សីមា
ក ៏ខោយារោរព៉យ៉ម តា ំងពីរូបត្ូចៗកបុងរងវង ់
ខៅឯសសរខាងខរោមឯខណាះ។
ខោយោរព៉យ៉មវាខឡើងរបស់គាត្់ បំផត្ ុ រូបរបស់ពក ួ គាត្់
ទី
រត្ូវបានស្រសង ់ក្រក
យកខៅោក់ ដល ់កំពល ូ កាំងខាងខលើក្មន (ខមលរូ បភាព)។ ើ ១/.រូបាន់ទ១ មានមនុសសមួយជួរ មានោក់មកុដ កំពង ុ អងគុយចំខអើត្ បញ្ឈរជងគង ់ខលើកថ្ដ ី
ិ សំ ពះ ពុំមានោក់អាវខឡើយ ខត្រូើ បខនះ ត្ំណាងឲ្យអវី? រូបកំពង ុ ខលើកថ្ដសំ ពះខនះ ត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ សនសំខៅគុណ្ម៌ គបារម សត្វ ខលាខកសវរៈ (ខមើលោរពនយល ់រូបមុនៗ)។ កបុង ឺ ី ឲ្យោលយេនាខោ្ ិ ួល
ចខនាលះរូបមួយ មានសនលឹកកាច់េណឍមួយ សនលឹកកាច់ខនាះ គកាច់ រត្បកឈូកបំក្បកផ្ដកប់ចះុ មាន ឺ ន័យថា ផ្ដកឈូកគបញ្ញ ដ របស់គាត្់ ពុំោន់អាចរតាស់ដង ក្បកសនសំបារមី ឹ ខៅសចច្ម៌បានខទ គខៅបំ ឺ ឺ ខៅខឡើយ។ សភាវៈពិត្របស់ផ្ដកឈូក ទងផ្ដករត្ូវដុះខឡើងខៅខលើ ពុំក្មនដុះសំ យ៉ង ុ ផ្ដកប់ចះុ ខរោមខឡើយ ខបផ្ដ ើ ច ខបើរករួ ើ ចគរត្ូ ើ ក ប់ចះុ គពុ ឺ ំអាចខ្វើឲ្យផ្ដកខនាះរករួ ឺ វរលួយាពុំខាន។ ២/.រូបាន់ទ២ ក ៏បងាាញពីមនុសសមួយជួរអងគុយបញ្ឈរជងគង ់ ពុំមានោក់មកុដ ខត្មានោក់ ី
អាវ កំពង ុ ខលើកថ្ដរទផ្ដកឈូកត្ូចមួយ ខៅចខនាលះមនុសសមាបក់ៗមានរូបោវសំ យង ុ ចុងខផលចះុ ខរោម ខត្ើ រូបោងខនះ ំ ត្ំណាងឲ្យអវី? រូបខដលមានោក់អាវ គពួ ឺ កខគពុំក្មនាពូជនាគ ឬពូជខកែរខទ ខរោះពូជខម៉ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-123-
ាពូជខលងេនទខទខលវ ងខាងខលើ ោងបុ ំ រសោងស្រសថ ំ ី (រូបចមាលក់ពីអត្ត្) ី មានន័យថា ពួកខគត្ំណាងឲ្យ ួល
ជនាត្ខាងខរៅ គបរខទស។ ថ្ដខដលពួកខគរទផ្ដកឈូករគប់គាបខនាះ ន័យទមួ ុ សនសំ ិ ឺ ី យ គពួ ឺ កខគកំពង គុណ្ម៌ គបញ្ញ ដ តាមោរខគារពរពះពុទ នាសនាោងព ំ ីរនិោយ (ហិនយ៉ន មហាយ៉ន) ន័យទព ឺ ី ីរ
ិ ខាងខលើ ខពលខដលគាត្់សនសំបុណយ គុណ្ម៌បាន គពួ របស់ រពះវសណ ឺ កខគរពមទទួលចុះចាញ់ ឫទបារម ិន ី ុ ិ រគប់រគាន់អាចខលើករពះមាតាបតាមហានគរ យកខៅោក់កុ ងទ ប េ គពួ ុ ចុះចាញ់ ិ ី ពស់វញបាន ឺ កខគកំពង
រួចបូាផ្ដកភញីចំខោះអបកខៅខាងខលើ។ ខហើយអាវខដលពួកខគោក់ បងាាញពីារាត្ជនាត្ មួ ិ ិ យ បាន ផ្ដឋច់ខចញពីជនាត្ក្កែ រូបភាពមនុសសមានោក់អាវខនះ ខយើងខរចីន ិ រ ខដលមានទមាលប់ខលងេនទខទ ួល ខ
ជ ំងរាាទ ើ ញដូនតាឆ្នលក់ខលើជញ្ញ
ខោយពួកគាត្់ចង ់ក្ញកលកេណខាងខរៅឲ្យោច់ពីគាប។
ោវ
ខដលសំ យង ុ ចុងចុះេណឍរូបនីមួយៗឲ្យោច់ពីគាបខនាះ ត្ំណាងឲ្យោរចុះចាញ់ របស់ពក ួ ខគខៅទបញ្ ច ប់ ី ខរោះោរតាមព៉បាទ មានីស ខដលពួកខគេំបទ ូ ភាពរគប់ក្បបយ៉៉ ង គពុ ិ លាក់ សននប ់ ខោយខរែីរប ឺ ំ អាចឃាត្់ឃាង ំ ោរព៉យ៉មរបស់កន ូ កបុងោរស្រសង ់រែស់ និងនា ំមាតាបតា ខចញពីទ ី ិ ោលកបុងបឋមរតាស់
មារា្រាជបាននា ំពលខសនាដ ៏ខរចីន ិ
បា ុំ នខទ។ ដូច
ខៅផ្ដចញ់ ខដម ឋើ មយករត្នបលលងក ័ ើ ផដខណ ី
ខរោមខដម និងបកសពួក គមានន័ យដូច ើ ខោ្រពឹ ិ កសពីរពះសមាមសមពុទ នខនាះ ោរចុះចាញ់ របស់មារា្រាជ ិ ឺ
ិ ឬរពះខោ្សត្វ ោរចុះចាញ់ កុ ងរូ ប បចមាលក់ខនះ ខោយរពះវសណ ខលាខកសវរៈ ខលាកបានផ្ដចញ់ ខោយោរ ិ ុ មនត្បត្ ិ
(ខពៀររមាងប់ខោយោរមនចងខពៀរ) ិ
ដូចមានសុភាសិត្ខកែរបុរាណបានខោលទុកថា
˝អនក្ផ្ចាញ់គឺរេះ ឈ្នះពលើេួក្មា˝។ ៣/.រូបាន់ទ៣ គក្ចកខចញាប ឋ ល រូបខាងខឆវង និងរូបខាងាឋ ំ កបុងរូបោងខនះ ំ ី ឺ ី មានរូបកណា
មានឥរយ៉បងខផសងៗគា ិ ប។
ិ ឬរពះនរាយណ៍ កំពង ក/.រូបកណា ឋ លត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ អងគុយកបុងឥរយ៉បងសមា្ ិ ិ ខដលមាន ុ
រាងដូចាកាំងត្ូចមួយ រគបពីខលើគាត្់ាប់ (ខមើលោរពនយល ់កាំងរគបកបុងរូបមុន)។
េ/.ខាងខឆវងថ្ដគាត្់ មានរូបមនុសសត្ូចពីរនាក់ មួយឈរោន់រចត្់ ខដលមានសខមលៀកបំោក់ ដូចអចឆរា និងមួយខទៀត្ខលើកថ្ដសំ ពះ គត្ំ ុ ខងបឈរខឡ ើ ឺ ណាងឲ្យអចឆរមាតាកំពង ើ ងោន់រចត្់ ខហើយ ខៅខរោយរូបត្ូចោងព ំ ីរ មានមនុសសអងគុយបត្់ខជើងបញ្ឈរជងគង ់ ខលើកថ្ដសំ ពះមានោក់អាវ អត្ទនយ ័ រូបដូចរូបខាងខរោម។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-124-
គ/.ខាងាឋ ំក ៏មានរូបកំពង ុ ខរោកឈរ
និងអងគុយបញ្ឈរជងគង ់
កបុងឥរយ៉បងដូ ិ ចរូបខាងខឆវង
ចំក្ណកន័យរូបក ៏ដូចរូបខាងខឆវងខដរ ខរោះរូបកបុងាន់ទប បៗ ខមលពុ ំសវូ ចាស់ខឡើយ ដូច ី ខនះរលុ ី ើ ខនះោរបកស្រាយពនយល ់ គខៅតាមលកេ ណរូបរាងខដលខៅសល ់ ខហើយចាស់ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ឺ ៤/.កបុងរូបាន់ទបួ ី នខនះ
ខដលរូបោងព ំ ីរ
មានរូបមនុសសស្រសី
និងរូបមនុសសរែុស
ខៅសងាេងបលលងក ័ កណា ឋ ល
មានឥរយ៉បងអងគ ិ ចគាប ើ ុ យបត្់ខជើងបញ្ឈរជងគង ់ បរមុងខងបឈរដូ
រូបខនះបានមក
សទិត្កបុងកាំងខកលងខហើយ ខោយបានឆលងផុត្ខាាន់ទព ី ីរ គក្ផឋ ឺ រ។
ក/.រូបស្រសថីក្ដលសទិត្ខៅពីខាងខឆវងបលលងក ័ មានោក់មកុដកាំងដូចអចឆរា ថ្ដខឆវងរែឹងរចត្់ទប់ េនខឡ ើ ង ថ្ដាឋ ំមានោន់វត្ទុមួយកបុងថ្ដ គត្ំ ឺ ណាងឲ្យអចឆរមាតាមហានគរ ខដលខលាករត្ូវរែឹងខរែង ួល ខងបឈរខឡ ើ ើ ងខៅខាងខលើាបនថខៅខទៀត្។
ខៅខាងខរោយរូបអចឆរមាតា
មានសញ្ញ ដ ឆ្នលក់ារូបខផល
រពួញមួយ ចងអុលចុងរពួញខៅខាងខលើ គមានន័ យថា គាត្់រត្ូវរែឹងខឡើងខៅខាងខលើបនថខៅខទៀត្ ខដម ើ ផី ឺ ខចញពីអំ ណាចរកុង
រុំ បស់យកស។
ិ េ/.រូបខៅពីខាងាឋ ំបលលងក ័ វញ
មានរូបមនុសសរែុសមាបក់មានោក់មកុដ
ខបងភាគថ្ដាបួន
កំពង ុ អងគុយបត្់ខជើងបញ្ឈរជងគង ់ ថ្ដខឆវងខដលខបងខនាះ ខាងខលើោន់េយងស័ង េ ខាងខរោមោក់ខលើខដម ើ
រទូង ឯថ្ដាឋ ំខាងខលើោន់ដម ុំ ូល ខាងខរោមឱបរទូងពីខលើថ្ដខឆវង ខត្រូើ បោងខនះ ំ ត្ំណាងឲ្យអវី? េយង ំ ូលត្ំណាងឲ្យ ោររែមូលខរឿងខដល ស័ង េ ត្ំណាងឲ្យសខមលងផសពវផាយខរឿងពិត្របស់អចឆរមាតា ដុម ិ ហាន់ាចំក្ណកៗ (រាាទហាន់ជ ័យ) ឲ្យមូលជុំខឡើងវញ ថ្ដឱបវត្ទុមួយខលើរទូងត្ំណាងឲ្យ ខរឿងខនះ ិ ឬខបះដូងរបស់គាត្់ (ខមើលោរពនយល ់ោកយរទូងកបងភាគ២)។ ត្ថ្មលខសែើនឹងជីវត្ ុ
ិ ្ំឈរខលើបលល ័ងកកណា គ/.រូបរពះវសណ ឋ ល ខលើកខជើងបញ្ឈរមួយចំខហៀង ហាក់ដច ូ ខទបខរោកឈរ ើ ុ
រួច មានថ្ដខបកាបួន ថ្ដខឆវងខាងខលើោន់េយងស័ង េ ថ្ដខឆវងខាងខរោមោក់ខសែើខដម ើ រទូង រួចផ្ដងរបាត្ ិ ំុ ូល ថ្ដាឋ ំខាងខរោមោក់រត្ឹមរទូង ផ្ដងរបាត្ខចញមកខាងខរោម ដូច ថ្ដ ឯថ្ដាឋ ំខាងខលើវញ ោន់ដម ិ ្ំខនះ មានោក់ខរគឿងអលងាករ កងថ្ដ កងខជើង និងកាលមានោក់មកុដ។ ថ្ដខឆវងខដរ ខហើយរូបវសណ ុ
ិ រូបខនះខបខយ យខភលត្ ហាក់បដូ ំ ោរខល ើ ើ ងខមលមួ ើ ី ចរូបស្រសថី រួមោងមានោយវ ើកថ្ដផ្ដងរ មួយខលើកខៅខលើ ិ មួយខលើកខៅខរោម និងខលើកខជើងមាេងខទៀត្ ដូចាោយវោរអែសរារា ខល ំ ើ កខជើងយ៉៉ ងដូខចាាះ ខត្រូើ ប ិ ខរោះថ្ដលាបាត្ថ្ដរាខៅខល ខនះ ត្ំណាងឲ្យអបកណា? រូបខនះត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ំ ើ រទូងខនាះ គបាន ើ ខដម ឺ ុ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-125-
បងាាញរាប់ខរឿងកបុងបាត្ថ្ដ ចងអុលបាត្ថ្ដចុះខរោម ត្ំណាងឲ្យខរឿកបុងអត្ត្ោល របស់អចឆរមាតា ី
ខដលខៅកប់ខរោមដ ី គកប ប ក ើ ង រចងអុលខៅខលើ ឹ ខរឿងគាត្់ រឯបាត្ថ្ដផ្ដ ឺ ុ ងភក់កុ ងទ ឹ ខដលពុំមាននរណាដង ត្ំណាងឲ្យ ខរឿងរបស់គាត្់ខៅអនាគត្ នឹងបានរួចផុត្ពីអំ ណាច
រុំ បស់យកស គមានន័ យថា ខរឿង ឺ
ពិត្របស់គាត្់ ខដលធ្លលប់ក្ត្ផ្ដកប់ចះុ ពុំមាននរណាដង ឥឡូវខនះ ឹ
រត្ូវបានផ្ដងរខឡើងខបកបងា ា ញកបុង ើ
ខលាកោង៦ ំ
ឲ្យបានដង ឹ ពីខរឿងពិត្ខនះ។
អត្ទនយ ័ ដូចោរពនយល ់ខាងខលើ
ថ្ដពីរខទៀត្
ថ្ដមួយោន់សង ័ េ
ថ្ដមួយខទៀត្ោន់ដម ុំ ូល
ខាងខឆវងថ្ដគាត្់មានអែសរាត្ូចមួយកំពង ុ ខហាះ
មានន័យថា
អចឆរមាតាត្ផត្ខត្ខរឿងគាត្់ ពំមា ុ ននរណាដង ឹ (រូបត្ូច) គាត្់អាចអខណឋត្ខៅខាងខលើបានខហើយ ខត្ ិ មិនោន់រច ួ ផុត្ពីកាំង ខដលមានយកសខលបេននាគោ ងសងា ំ េ ង មានន័យថា រូបខដលសទិត្កបុងកាំង ួល ោងខនះ ំ គខៅកប ឺ ុ ងអំ ណាច
រុំ បស់យកសខៅខឡើយ។
៥/.រូបខៅកបុងាន់ទរា ំខនះ ខត្គាត្់ ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី? ី ើ ក/.រូបកណា ឋ ល
ខដលខៅកបុងរទនុងេ បងនាគកាំង
ត្ំណាងឲ្យរពះខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈ ិ
ឬ
ិ រពះវសណ ុ ខដលោររែឹងខរែង ត្ស៊ូ ព៉យ៉ម តា ំងខត្ពីរូបត្ូចាប់ខៅកបុងសីមាសសរខាងខរោមខនាះ ខៅទបំ ុ ោរព៉យ៉មរបស់គាត្់ អាចឲ្យគាត្់ខលើកអបកោងព ំ ី រ ខដលាប់កុ ងអំ ប ណាច ី ផត្ ឲ្យបានខឡើងផុត្ពីអំ ណាច
ំ រុ បស់យកស
ខុំ នះ។ ខៅខាងខរោយបលលងក ័ មាននិមិត្ថរប ូ ារាងកាលនាគ ន័យទមួ ី យ
គគាត្់ ាពូជពងសរបស់រពះនាងនាគ ន័យទព អងគខនះ ខទៀងខត្នឹងបានរតាស់ដង ឹ ា ឺ ី ីរ រពះខោ្សត្វ ិ រពះពុទ នមួយអងគ ខៅអនាគត្ាត្ិ (ខមលរូ បទ៤២)។ ើ ី េ/.រូបកបុងរទនុងេ បងនាគពីខាងខឆវងខាងខលើ ត្ំណាងឲ្យរពះខថាង ឥសីកមពុ ខៅណឍិន ហ៊ុ នខទៀន..
..(ោរពនយល ់រូបទ១២ និងរូបទ៤៤) ខរោះគាត្់រត្ូវបានពយួរខោស តា ំងពីអត្ត្ោលមកខហ ី ី ី ើ យៗកបុង ខពលខនះ គាត្់រត្ូវរួចពីោរពយួរខោសខនះ។
គ/.រូបខាងខឆវងថ្ដខាងខរោមកបុងរទនុងេ បងនាគ
បានរួចខចញពី ោរ
ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតាមហានគរ ខដលខលាក
ំ ូងកបងសមុរទទកខោះ ុំ តា ំងពីខាោវរដប រហូ ត្មកទល ់នឹងកបុងរូបខនះ បានរួចផុត្ពី ឹ ុ
រុំ បស់យកសខហើយ ខត្ពួកគាត្់ពំោ ុ ន់អាចរក្ំ ើ ខៅខឡើយ ខបខម បភាពខនះ ខរោះខហត្ុ ើ លតាមរូ ើ
អវី? ខរោះកូននាគទូោងនគរដ ំ រំ ើ ខដលខបកាបី ពុំោន់មាននរណាទទួលាគល ់ខរឿងពិត្របស់ពក ួ គាត្់ ខៅខឡើយ ខហើយភាគខរចីនពុំោន់មាននរណាខៅគាត្់ថា ខម៉ខឡើយ ឋានៈខម៉ឪអាចខឡើងរួច លុះរតា មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-126-
ខត្កូនដង ឹ គុណ រពមទទួលាគល ់ោរពិត្រួចខៅ ខត្ខបើមានកូនរាប់សិបលាននាក់ ខហើយកូនពុំរពម ខៅថាខម៉ឪឋានៈខនាះ ពុំអាចខឡើងរួចខឡើយ។ /.រូបពីខាងាឋ ំ រូបកណា ឋ ល ខបើខយើងខមើលតាមឥរយ៉បងរូ ិ ប គម ឺ ិនេុសពីរូបខាងខឆវងខឡើយ
ិ ក ៏រែហាក់រែខហលគាប រគាន់ក្ត្មួយខៅខាងខឆវង មួយខៅខាងាឋ ំក្ត្ប៉ុខណា ឯអត្ទនយ ័ រូបវញ ត ះ មួយ ត្ំណាងអត្ត្ ី មួយខទៀត្ត្ំណាងឲ្យបចចុែផនប មានន័យថា
កខៅខាងខដម ើ
និងអខៅខាងចុង (ខមល ើ
ោរពនយល ់ពយញ្ជនៈ)។ បរងួមខសចកឋមកោរបកពនយល ់ពីរូបទ៧២ខនះ ី ី
ខោះបីមានោរេ វះចខនាលះពុំបានរគប់រគាន់ ក ៏
ចាត្់ទក ុ ដូចកូនខាមួយ អាចចាក់ខបើកខមខដលមានខរចះនិងសាិមាយូរមកខហើយខនាះឲ្យរខបើកខឡើង បាន ខហើយវាាោរងាយស្រសួលកបុងោរខៅទសសនារាាទខដម ើ ផខ្វ ី ោរស ើ ិ កាស្រាវរាវ។
៧៤/.រូបភាពទ៧៤រូ បខផឋរកូរសមុរទទកខោះខៅខផឋ រ(រាាទទខនលបាត្់ទ)ី ី ឹ
រូបខផឋរខនះសពវថ្ងងបានធ្លលក់រជុះមកខាងខរោម ខហើយបានរទទុកខៅពីខាងមុេផលូវចូលរាាទ
ខមលខៅគួ រឲ្យសខងវគណាស់ ខដលពីមុនផ្ដធ ំងខផឋរខនះបានរទខោយសសរខពរជមួយគូ ខហើយខផឋរខនះ ើ ាខកវមរត្កដ ៏មានត្ថ្មលខដលពុំអាចោត្់ថ្ងលបាន ខរោះវាាខរឿងខៅកបុងចត្ថ ិ របស់អចឆរមាតាឥឡូវរត្ូវ ធ្លលក់មកដខី ោយរងោរបំផ្ដលញពី្មមាត្ន ិ ិងសញ្រ្ងាគម។ ខត្ក្ផឋ ើ រខរឿងកូរសមុរទទកខោះខនះ ឹ ខរឿងកូរសមុរទទកខោះខៅរាាទដថ្ទឬ? ឹ
េុសគាបពី
កបុងរូបខផឋរខនះខចករូបាបួនថាបក់ខហើយខចកាបី
ចំក្ណក ចំក្ណកខាងកាល ចំក្ណកកណា ឋ លនិងចំក្ណកខាងកនធុយ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-127-
ក/.ថាបក់ាន់ទមួ ឋ ល ី យខាងខរោមរត្ង ់កណា
មានរូបអខណឋើកមួយខៅខសែើនឹងខជើងអបកឈរ
ខហើយខៅពីខរោយអខណឋើកខនាះមានរូបមនុសសោក់កណា ឋ លេន ឋើ កត្ំណាងឲ្យអវី? មនុសស ើ ួ ល ខត្អខណ ោក់កណា ឋ លេនខនាះត្ំ ណាងឲ្យអវី? ួល មួយ)
អខណឋើកត្ំណាងឲ្យឧបាោនកេនរន ា ំ (ខមលោរពនយល ់កបុងភាគ ើ
ិ មនុសសខៅពីខរោយអខណឋើកត្ំណាងឲ្យកូននាគគរពះវ សណ ឺ ឹ ុ ខដលរត្ូវចុះមកកបុងសមុរទទកខោះ
ំ ំ ូងខដលាទកអរមិ ខសវងរកដណ ក់ទកខោះដ ប ត្ (មនខចះា ល ប់) គមានអាយុ រាប់ោន់ឆ្នប ំខហើយខដល ឹ ឹ ិ ឺ ំ ដណ ក់ទកខោះខនះបានបខងក ត្ ើ ពូជពងសខកែរបនថគាប។ ឹ េ/.ថាបក់ាន់ទព ឋ ល ី ីររត្ង ់រូបកណា
ិ មានរូបេននាគព័ ទ នជុវំ ញដងសា រ ិ ូ លសរមាប់បងវលកូ ួល
មាន
មនុសសខាងខឆវងឈរោញខាងកនធុយ ឯខាងាឋ ំឈរោញខាងកាល ខៅខាងខរោមកាលនាគមាន មនុសសត្ូចមាបក់អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ខៅខលើផ្ដកឈូក
កំពង ុ ទប់កាលនាគកុឲ្ ំ យអបកោងសងា ំ េ ងោញកូរ
រួច។ ខត្រូើ បោងអស់ ំ ខនះត្ំណាងឲ្យអវ? ី ខហត្ុអី វ កបុងរូបខនះឥត្មានយកសកាល១០ចាប់ខាងកាលនាគ ហនុមានចាប់ខាងកនធុយដូចរូបកូរសមុរទទកខោះខៅខងវអងគ រវត្ថ? ឹ
១/.សាូលកណា ឋ លនិមត្ថ ូ ត្ំណាងឲ្យោរបញ្ចប់ខៅខពៀរខវរា រវាងអបកោងសងា ំ េ ងខរោះរូបកំពង ុ ិ រប
ោញខាងកាលត្ំណាងឲ្យអបកចាប់មាតានាគយកខៅោក់ ចង ់ជួយរពះមាតានាគឲ្យរួចពី
ុំ
ំ ុ អបកោញខាងចុងកនធុយត្ំណាងឲ្យអបក
ខត្ោររែោញខនះរត្ូវខរែីរយខពលអស់ាង
ពីរោន់ឆ្នប ំកនលងមក
ខហើយ។ ២/.ខរោយមកមានជីខរកង ខដលរត្ូវខឡើងខចញពីភក់ ពីទកខដ ម ច ប់នវូ ខពៀរខនះ (ខមើលោរ ើ ផបញ្ ឹ ី
ិ ...) គរូឺ ប ពនយល ់ោកយជីសរូ និងជីក្រកងាពនកំពង ុ កឋភាគ២)។ ខហើយជីក្រកងខនះ (ជីក្រកង ជីសរូ រពះវសណ ី ុ ខដលអងគុយខលើផ្ដកឈូក ខដលកំពង ុ យកថ្ដខៅទប់កាលនាគ (ខមលរូ ប) ឈប់ឲ្យអបកោងសងា ំ េ ងោញ ើ ិ ឬជីក្រកងខៅខ្វអាា កូររួចខទៀត្ ខរោះខបពុ ញ កណា ឋ លខទ ខរឿងកំពង ុ កឋោ ុ ើ ំមានរពះវសណ ើ ី ឋ ំខនះ (ាពនកំពង ុ
កឋ)ី មនអាចចប់ ខោយគាមនខហត្ុបានខឡើយ។ ខពលខនះទុកខេ វទនារបស់អចឆរមាតាមហានគរ ចាប់ ិ ខផឋើម្ូរស្រាលបនឋិចមឋងៗ ខរោះនិមត្ថ ូ នាគខដលត្ំណាងឲ្យគាត្់ខនាះ ខគឈប់ចាប់ោញគាត្់យក ិ រប ខៅោក់
ំក ុ ុងសមុ ប រទទកខោះខទៀត្ខហ ឹ ើ យ (ខមើលោរពនយល ់កបុងភាគ១)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-128-
ិ ឱបបខងាគលសាលមានថ្ដបួន និងមានរូប គ/.ថាបក់ាន់ទប ឋ ល មានរូបរពះវសណ ី ីរត្ង ់ចំណុចកណា ូ ុ
ិ គមានសត្វ ិ មួយខទៀត្ កំពង ុ សំ យ៉ង ុ កាលចុះមកខាងខរោម ខៅពីសងាេងរពះវសណ ករវកាជួ រ ខត្រូើ បោង ំ ុ ឺ អស់ខនះ ត្ំណាងឲ្យអវី?
ិ ១/.រូបថ្ដបួនកំពង ុ ឱបបខងាគលត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ
ខដលចុះមកស្រសង ់ខរឿងអចឆរមាតាមហានគរ
ខៅកបុងសមុរទទកខោះ កបុងោរស្រសង ់ខនាះខទៀត្ខាត្ ខពលខដលបានដង ឹ ខរឿងខហើយ គលំ ឹ ឺ បាកនឹង យកមកផសពវផាយឲ្យខគខជឿណាស់ តាមបខងាគលសាូលខនះ។
ខនះខបខយ យ៉បង ិ ើ ើ ងខមលតាមឥរ ើ
ពីមុនខយើងធ្លលប់ក្ត្ខ
ខដលគាត្់រែឹងឱបខរឿងខឡើង
ប យ៉បងខដក ិ ដក ឹ នា ំអចឆរមាតាខចញពី ើ ញគាត្់កុ ងឥរ
ិ ខដក) ខមលខៅហាក់ គុក (វសណ ដច ូ ា្មមតា ខបខម ំបានគត្ព ើ ើ លខោយពុ ើ ិ ិចារណា ឥឡូវដូនតាគាត្់ឆ្នលក់ ុ ឲ្យខយើងខមើលសកមមភាពខតាងបខងាគលនា ំខរឿងខឡើងមកខាងខលើ ខទបខយ ើ ើ ងខ
ើ ញថាមានោរលំបាក។
ខរោះខបើខមើលកបុងរូបខនះ
ខោយមានខត្ខជើងមួយ
ចំខហៀងគាប
គាត្់ឱបខរឿងមាតាផងយឹត្ខយ៉ងេនឯងផង ួល
នឹងថ្ដមួយចំខហៀងឱបបខងាគលខតាងខឡើង
ខផសងៗពុំអាចជួយខតាងបានខឡើយ។
ខហើយាន់ទប ី ខនះ ី
ចំក្ណកឯថ្ដោងព ំ ីរខទៀត្
ាប់ោន់វត្ទុ
ក ៏ាចំណុចផចិត្គាចំ ណុចកណា ឋ លកបុង ឺ
មងគលទ៣ ខដលេនរត្ូ វខដក ឬឱបខរឿងខឡើង ខហើយក ៏ាចំណុចបំក្បកខេ ាងខដម ឪ យកខៅ ើ ផក្រកខម៉ ី ី ួល ិ ិ (ខមលោរពនយល ិ ខដក ឬផធំរប ោក់ខលើកំពល ូ រពះវហារវ ញ ់វសណ ើ ុ ុ ូ មុន)។
ិ ខដរ ខត្រូបខនះមានន័យបងកប ់ ២/.រូបសំ យង ុ កាលចុះខៅខាងខឆវងថ្ដខនាះ ក ៏ត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ
ពីរយ៉៉ ង។
អត្ទនយ ័ ទ១គាត្់ រត្ូវទមាលក់េនចុ ះមកកបុងសមុរទទកខោះ ខដម ើ ផរាវរកខរឿងព ី ឹ ី ិត្របស់អចឆរមាតា ួល
ខដលកំពង ុ រងទុក េ
ខរោះខរឿងខនះបានរលុបបាត្់ោនាាមអស់ខៅខហើយ
(ខមលរែា ា លុបោន ើ
ាោន លក់ោនកបុងមងគល៣ភាគ២)។ ិ ងខនះ ខពលខដលបាននា ំខរឿងមកដល ់ចំណុចផចិត្ ឬចំណុច អត្ទនយ ័ ទ២ត្ំ ណាងឲ្យរូបរពះវសណ ី ុ
កណា ឋ លខនះ រត្ូវយកសរុញរចានគាត្់ទមាលក់ពីខលើ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៦១) ខត្ខោយអំ ណាចបុណយ ើ ី របស់គាត្់ខៅមាន
ិ ជីវត្ខនះម នោន់ ក្បកធ្លលយខទ ិ
គាត្់អាចខៅជួយស្រសង ់រែស់រពះខម៉ឪាបនថខៅ
ខទៀត្ ខរោះភារកចច ចប់ខៅខឡើយ។ ិ នា ំខរឿងខចញខនះខៅមនោន់ ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-129-
ិ ិ ជ សណថំរបស់បរខទស សងកត្អ ៣/.សត្វករវកសងា េ ង ត្ំណាងឲ្យោរផសពវផាយមខនាគមវា ់ បក ិ បទ១ ខាងខរោមមនឲ្យដ ង ់សត្វករវករូ ឹ ោរពិត្ (ខមលោរពនយល ិ ើ ី និងរូបទ២)។ ី /.ថាបក់ាន់ទបួ ឋ លមានរូបខៅកណា ឋ ល ខៅខាងខឆវងថ្ដនិងខាងាឋ ំថ្ដមានរូប ី នចំណុចកណា មនុសសពីរនាក់ខៅាប់កុ ងរងវ ប ង ់សីមា
ខហើយបនាធប់ពីខាងខឆវងថ្ដរូបកបុងសីមា
មានរូបអងគុយខលើ
បនាធត្់កព ំ ង ុ ខលើកថ្ដសំ ពះ និងរូបឈរខរជងខបងភាគថ្ដបួន។ ខៅខាងាឋ ំថ្ដរូបាប់កុងស ប ី មាក ៏មាន រូបអងគុយខលើបនាធត្់ ឥរយ៉បងខហាះ ិ
កំពង ុ ខលើកថ្ដសំ ពះដូចខាងខឆវងខដរ
កំពង ុ ទមាលក់េនចុ ះមកខាងខរោម ួល
ទងផង។ ខត្រូើ បោងអស់ ំ ខនះ មានអត្ទនយ ័ ដូចខមឋច?
ខហើយខៅខាងចុងមានរូបមួយសទិត្កបង ុ
ខោយខៅកបុងថ្ដរបស់រប ូ មានោន់ផ្ដកឈូកមួយ
១/.រូបកណា ឋ លអងគុយខលើដងសាូលខដលមានរាងបលលងក ័ ាផ្ដកឈូកខនាះ
ិ ពីខាងខរោមមកខាងខលើ រពះវសណ ុ
គោរេំ រែឹងខឡើងរបស់ ឺ
ខពលមកដល ់ចំណុចខនះគាត្់បានោលយារពះរពហែ
ខោយគុណ
្ម៌របស់គាត្់រគប់រគាន់ អាចបំក្ឡងរូបគាត្់ឲ្យខៅារពហែបាន ខហើយរពហែខនាះខទៀត្ខាត្គាកូ ន ឺ នាគ ខដលចុះខៅស្រសង ់អចឆរមាតា កប់ខៅខាងខរោមភក់ (អាង៌កបា ំ ំងខមែះងមភក់)។ ទបំ ុ ថ្នខសចកឋី ី ផត្ ព៉យ៉មបានមកដល ់ចំណុចោវរទបួ ូ ) ខហើយរូប ី នខនះ បានាទបនាឲ្យគាត្់ោលយារពះរពហែ (និមិត្ថរប រពហែបានខបងភាគថ្ដបួន
ថ្ដពីរខាងខរោមឋត្ ិ ិ ខៅកបុងឥរយ៉បងសមា្ ិ
ឯថ្ដពីខាងខលើកំពង ុ
ព៉យ៉មខបកគរមប ខៅសល ់ចុងខរោយខដលរគបពីខលើ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៧២) ឯរូបអងគុយខលើ ើ ើ ី បលលងក ័ ផ្ដកឈូក ត្ំណាងឲ្យខោ្សត្វ កព ំ ង ុ សនសំបារម។ ិ ី
២/.រូបសងាេងសទិត្កបុងរងវង ់សីមា មួយត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតាមហានគរមួយខទៀត្ត្ំណាងឲ្យបិតា
មហានគរ ខដលអបកោងព ំ ីសុទ នខត្ាប់កុ ង ប
ំដ ុ ច ូ គាប រគាន់ក្ត្បតាខៅខរៅ ិ
ិ ំគ ុ ពយ ឺ ួ រខោស ឯមាតាវញ
សុេចត្ថ ំ ីររបស់ាវមន ់កបុងរូបទ១២)។ ិ ទទួលខោសោងព ី ិងកូន (ខមលោរពនយល ើ ី ៣/.រូបអងគុយសងាេងកំពង ុ ខលកថ្ដសំ ពះ ើ
គត្ំ ំ ឺ ណាងឲ្យមាតាោង១២
ខដលរងចា ំកូនយកខកវ
ិ ខភាកមកឲ្យេនវ វបាត្់បង ់ក្កវខភាក ខោយខហត្ុបាបកមមចាស់តាមឲ្យផល (ខមល ើ ួ ល ញ ខរោះពួកេនរត្ូ ួល ខរឿងពុទខសននាងករងី ) ិន
ឥឡូវពួកគាត្់មានកឋសងឃ មថាន ី ឹ ឹងមានកូននាគណាមួយ
ខដលសល ់ពីពួក
ិ គាត្់ខហកសុី ខគនឹងយកខកវខភាកមកឲ្យពួកគាត្់វញាពុ ំខាន។ ចំក្ណកឯរូបឈរខរជងមានថ្ដខបកា
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-130-
ិ ខឡើយ ខរោះខមើលពុំចាស់ខោយសភាពមុេរបស់រប បួន មិនដង ូ បានបាក់ខបក ឹ ារូបយកស ឬរពះវសណ ុ អស់ខហើយ។
៤/.រូបខទវតាខដលកំពង ុ ខហាះចុះមកខរោម ោន់ផ្ដកឈូករកពុំដ ៏្ំមួយទងខៅកបុងថ្ដខនាះ។ ទ១ត្ំ ណាងឲ្យគណបកសខដលមាននិមត្ថ ូ ខដលមានសញ្ញ ដ សំ គាល ់រូបខទវតា ី ិ រប
(គណបកស
រែាជន)។ ទ២ត្ំ ណាងឲ្យអបកនា ំយកផ្ដកឈូក ី
(និមត្ថ ូ ) ិ រប
ិ ខដលខៅាប់ខាងកបងសមុរទទក មកឲ្យរពះវសណ ឹ ុ ុ
ខោះ ឲ្យខលាកបានដង សត្វ ខលាខកសវរៈ ខដលកបុងាត្ខនះខលាករត្ូ វបំខពញ ឹ ថា រូបខលាកគាខោ្ ឺ ិ ិ
ិ បារមគ ោ ោ ខដម រមាតាឈប់យក ើ ផឲ្យយកសខោះខលងអចឆ ី អ្ ឺ ិ ឌ នបរមត្ទបារមី គអ្ ឺ ិ ឌ នជវី ត្ឲ្យខៅយកយ ី គាត្់ខ្វើាខេសោញបនថខៅខទៀត្។ ខបើគាមនខទវតាមកោស់ខត្ឿនពនយល ់ដល ់គាត្់ខទខនាះ (សុបិនថ) គាត្់ ពុំអាចបំខពញខៅគុណ្ម៌គបរមត្ទ បារមីខនះបានខឡើយ ឺ
ខរោះ្ម៌ោងឡាយអាចខក ំ ត្មានខឡ ើ ើង
ិ ខោយមានខហត្ុនឹងបចចយ ័ ថ្ន្ម៌ ខបើពុំមានខហត្ុនឹងបចចយ ័ ខទ ចរកគវដឋ េ ឺ សងារខនះពុំអាចវលខៅមុ
បានខឡើយ ខបវដឋ ក ន ិ ិោវនរបស់ ើ សងារពុំមានោរសនសំខៅគុណ្ម៌ គបារម ឺ ី ៏ពុំមានខដរ (ខមលោរបរ ើ ិ រពះអរហនថោងឡាយគ ំ វដឋ េខទៀត្ខហើយ )។ ឺ សងារ ឈប់វលខៅមុ សរុបខសចកឋមកោរបកពនយល ់កបុងរូបភាពខនះ ី
រគាន់ក្ត្ាោរខរែៀបខ្ៀបរូបកូរសមុរទទក ឹ
ខោះកបុងរាាទមួយ ខៅរាាទមួយខទៀត្ ខដលមានសកមមភាពរូបខផសងៗគាបខនាះ ខរោះដូនតា គាត្់ចង ់ឲ្យកូននាគឆងល ់ថា ខមែះរូបកូរសមុរទទកខោះដូ ចគាប ខហត្ុអី វ បានាសកមមភាពរូបខផសងៗគាប ឹ ិ ខៅវញ?
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-131-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៧៥/.រូបភាពទ៧៦រូ បកបុងរងវង ់ខបះដូង(មិនដងឹ រែភព) ី
អវី?
ខត្រូើ បកបុងរងវង ់ារាងសលឹកខោ្ិ ឬសលឹកមលូខនះ ខត្ដូ ើ នតាខយើងគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿង
ក/.រងវង ់ព័ទ នពីខាងខរៅខដលមានរាងាខបះដូង សលឹកខោ្ិ សលឹកមលូ....ត្ំណាងឲ្យអវី? ខបចង ់ក្វក ើ
ខញករូបរងវង ់ខនះ ខយើងរត្ូវខមលោរបកពនយល ់ពីក្លផងចាក់ទកដូ ងោង២ខបប ំ ខរោះរាងរូបរងវង ់ខនះ ើ ឹ ព័ទ នពីខាងខរៅ ចំក្ណកឯរូបខរឿងខៅពីខាងកបុងរងវង ់ខនះ ដូចាខរឿងកបុងចត្ថ ិ ឬកបុងខបះដូង ខដលបាន រែរពឹត្ន ថ វូ កមមោងកមម ំ ខលែ ោកមម ំ ស(កមម = អំ ខពើ) អំ ខពើោងខនះ ំ ខត្យកខៅលាក់ទក ុ កបុងចត្ថ ិ (ហទយៈ)
គកប បោងអស់ ំ ៥ រូបពីរាសត្វឯរូបបីខទៀត្ាមនុសស ឺ ុ ងខបះដូងខនះឯង។ កបុងខបះដូងដ ៏្ំខនះ គមានរូ ឺ
ខត្រូើ បោងខនះ ំ រពឹទ នដូនតាខយើងគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងាកូននាគពីអវីេ លះ? ចង ់ដង ឹ ពីខរឿងខម៉ ោល ់ ខត្ចាក់ទកកប ត្ថ ង ួ គាត្់ ខរោះខរឿងរបស់ពក ួ គាត្់ ឹ ខរឿងរបស់ពក ឹ ឹ ិ ) ខចញពីរទូងខម៉ ខទបដ ើ ុ ងខបះដូង (ទកច បានលាក់ទក ុ ខៅកបុងចត្ថ ងភាគ១)។ ិ កបុងខបះដូង កបុងរទូង (ខមើលោរពនយល ់កបុងចាក់ទកដូ ឹ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-132-
ិ រពះឥសូរ រពះខោ្សត្វ េ/.រូបកណា ឋ លត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ខលាខកសវរៈ....ថ្ដាឋ ំខាងខរោមរបស់ ិ ុ
ំ ូល គាត្់ោន់រចត្់ទប់េន ំ ភាវនារមាងប់ចត្ថ ិ ថ្ដខឆវងខាងខរោមឱបដុម ួ ល ថ្ដាឋ ំខាងខលើោន់ក្េសផ្ដគសរមាប់
ផអិបរទូង ថ្ដខឆវងខាងខលើខលើកខឡើងខៅខលើាប់នឹងរងវង ់។ ចំក្ណកខជើងខាងខឆវង ាន់សប ៊ ខ់ ៅខលើេ បង ិ ខគា ឯខជើងខាងាឋ ំវញ ោក់បខនទើរពីខលើ គាន់ មនោន់ សប ៊ ខ់ ឡើយ កបុងសកមមភាពរបស់រប ូ ខនះ បាន ឺ ិ
បងាាញរាប់ថា គាត្់បានខងបឈរខហ ំ ីររបស់គាន់ មនោន់ ឈរស៊បក ់ ៏ខោយ ក ៏ ើ ើ យ ខោះបខជ ី ើងោងព ិ គាត្់រែឹងទប់រចត្់ឈរខឡើង នា ំខរឿងកបុងខបះដូងខនះយកខចញខៅខាងខរៅ ខដម ននាគអបកទទួល ើ ផឲ្យកូ ី មរត្កខម៉បានដង ងភាគ១)។ ឹ ខរឿងកបុងខបះដូងរពះខម៉ (ខមើលចាក់ទកដូ ឹ
គ/.រូបសត្វខគាខាងខរោមត្ំណាងឲ្យខសចកឋព៉យ៉ម ខត្កបុងរូបខនះខគាខដកផងខងយខម លអប ក ើ ី ើ
ិ ខាងខលើខោះបីាខរោកឈរបាន ខត្ខសចកឋព៉យ៉មរបស់ ឈរខៅពីខាងខលើផង មានន័យថារពះវសណ ី ុ គាត្់ពំោ ុ ន់អាចខងបឈរបានខឡ ដ )។ ដូចខនះកបុងោរដក ឹ នា ំខរឿងអចឆរមាតា ើ ើ យ (កបុងសីល សមា្ិ បញ្ញ ពីខាងកបុងខបះដូងរពះខម៉គពុ ឺ ំអាចមានកមាល ំងរគប់រគាន់នា ំខរឿងខចញ
ខៅផសពវផាយខាងខរៅបាន
ខឡើយ ខរោះកមាល ំងព៉យ៉មរបស់គាត្់មនោន់រគប់ រគាន់។ ិ
/.រូបស្រសថីក្ដលខៅពីខាងខរោយ ត្ំណាងឲ្យអបកខដលជួយាកមាល ំងដល ់គាត្់ គភរ ិ ថ្ដរបស់ ឺ យ៉ ំ ងខគាះខគាឲ្យខរោកខឡើង។ មានន័យថាស្រសឋីខនះមានកូន ស្រសថខី នាះមាេងឱបកូនឯថ្ដមាេងខទៀត្ ោន់ដប
ិ (ខគា) ឲ្យរែឹងខរោក មាបក់កុ ងបនធ ប រពះវសណ ិ របស់គាត្់ គជួ ឺ យោស់ខសចកឋព៉យ៉មរបស់ ី ុ ក ខហើយភារៈកចច ុ
ខឡើង ជួយនា ំខរឿងរពះខម៉ខចញ។ ឯកូនខដលឱបកបុងថ្ដ ពុំបានបងាាញពីសកមមភាពអវីឲ្យដង ឹ បានខឡើយ រែខហលាខគខៅខកែង ឬត្ូចខពកមនោន់ អាចជួយបាន។ ិ
ង/.ាវក ៏ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលរត្ូវជួយនា ំខរឿងខដរ
ខត្ាវកបុងរូខនះគកំ ុ រវល ់ហូ បអាហារ ឺ ពង
ិ គមានន័ យថាខគកំពង ុ ាប់រវល ់កបុងកចច ខោយោរសវះខសវងរករទពយចញ្ ឺ ិ ោរងារចញ្ ិ ច ឹ មជីវត្។ ិ ច ឹ មរគួារ
កបុងរូបខនះ ាវមនោន់ ខរោកខឡើងខឡើយ គខៅអងគ ិ ឺ ុ យខហើយាវខនះខទៀត្ខាត្ គាមនខរគឿងអលងាករ ខទត្ំណាងឲ្យអបកពុំសមផូរយសសកឋិ និងរទពយសមផត្ថខឡ ិ ើ យ។
ខោយ
សរុបខសចកឋមកោរពនយល ់ខោយសខងេបខនះ ខោះបកប ៏ ី ី ុ ងផ្ដធ ំរងវង ់ខបះដូងខនះមានរូបភាពត្ចក ិ ប៉ខុ នឋសកមមភាពបានពនយល ់ពីអត្ទនយ ័ រគប់រគាន់
មរតមម ូននាគ
អាចឲ្យខយើងពិនិត្យខមលអត្ទ នយ ័ កបុងរូប ើ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-133-
ខដលរាប់ពីខហត្ុខៅកបុងខបះដូងោងមូ ំ លខនះបាន
ខហើយអាចឲ្យខយើងដង ឹ ពីោរយឺត្យូរកបុងោរនា ំ
ខរឿងអចឆរមាតាខចញមកខាងខរៅ រាប់ដល ់កូននាគរែុសស្រសី។
៧៦/.រូបភាពទ៧៦រូ បខយ៉នីមានសាឹងចុកបិទ(ខៅរាាទបាណន់) ី
ខត្រូើ បខយ៉នីក្ដលខៅខសសសល ់ខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងពីខរឿអវី? រូបខយ៉នីត្ំណាងឲ្យមាត្ុភម ូ ិ (ោវរមាសរបស់ស្រសថ)ី ខៅរាាទបាណន់ខនះ ខបខយ ណល ់ ខដលខៅខសសសល ់ពីោរោប់ ើ ើ ងខមលសំ ើ បំផ្ដលញ ខយើងអាចយល ់ពីអត្ទនយ ័ រូប ខដលរពឹទ នដូនតាខលាកបានទុករែាារូបឲ្យខយើងឆងល ់ថា ខហត្ុអី វ បានារូបខយ៉នីខនះ មានសាឹងមួយចុកពីខាងខលើាប់? ខដលខៅពីខាងខលើកាលសាឹងមានរូបមនុសស មាបក់ ឈរសងកត្ ់ពីខលើក្ងមខទៀត្ ខត្ឲ្យអចឆ រមាតាខដលខៅរទពីខាងខរោមខយ៉នីខនាះ ខលាកខចញមក ើ ខមឋចរួច (ខមលរូ បទ៦)? រែាាកបុងរូបខនះ ខបខយ ចពិចារណារត្ិះរះគ ិ ត្ ើ ី ើ ើ ងខមលរួ ើ ិ ខយើងោន់ក្ត្មានកឋី អាណិត្អាសូរដល ់ខលាកអបកមានគុណ គមាតាប តាបចច ឺ ិ ី ខដលខលាកេត្ ិ ុែផនប និងអចឆរមាតាពីអត្ត្ េំបខងកត្ ុ បានរត្ឹមខត្ទូលខភទរបស់េន ទក ុ ថាខៅរគាន់ខប។ ើ នគរខម៉ខនះទុក ទបំ ី ផត្ ឺ ើ ខត្កបុងរូប ួ ល គចាត្់ ខនះ ខោសរបស់គាត្់ពំក្ុ មនខត្ប៉ណ ុ ឹ ត ងខទ គខគខបាះសា ឺ ឹ ង (រាាទសាឹង) ចុកបិទរននខយ៉នីខនាះខងម មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-134-
ខទៀត្ ខោយខាលចគាត្់លច ួ ខចញមកខាងខរៅ ខគខងមមនុសសមាបក់ខទៀត្ (បកសពួកយកស) ឲ្យាន់សងកត្ ់ ពីខលើកាលសាឹង។ ខៅខលើរមាមខជើងរូបខដលឈរខៅខលើកាលសាឹង រូបេ លះមានកងខាចាក់ាប់រគប់ រមាមោងរា ំ ំ មានន័យថាមនឲ្យរូ បឈរខៅខលើកាលសាឹងខដលចុកបទខនះ ខដរើ ខៅណារួចខឡើយ ខនះ ិ ិ ាខហត្ុខដលអចឆរមាតាឬបាចពស់ ិ
ខលាកខលងខចញមកខាងខរៅ
ខដម ើ ផជួ ី បនឹងកូនបានខទៀត្។
ិ ចំក្ណកមាតាបតាបចច ់ខនះខហើយ ិ ើ ុ ែផនបវញ ខលាកខមលោរបកពនយល
ខលាកគួរខត្ត្ក់សុ ត្រួ ល ចភាញក់
ាែរត្ខឡ ខហើយរវល ់ក្ត្ខ្វើទព ខចាាះខទដខំ ណើរផលូវគឺ ី ើ ង កុខំ ភលច ខ្វើទព ី ឹងឲ្យេនឯង ី ឹងឲ្យអបកដថ្ទ ខបើមនដូ ិ ួល មិនេុសពីបុពដ វ ន ូ តាខយើងខឡើយ
រត្ូវរងទុកខេ ោសកបុងអបាយភូមិក្ត្ឯង
រងចា ំកូនឲ្យខគជួយគមាន ឺ
ិ សងឃមត្ ចត្ួ ចណាស់ ខបើនិយ៉យពីកូនសពវថ្ងងខនះវញ ភាគខរចីនគពួ ឹ ិ ឺ កខគខលងខជឿកមមឲ្យផលខទៀត្
ិ ជ សម័យងមី និងខរគឿងខញៀន) កំពង ខហើយ ខរោះមខនាគមខបបងមី (សំ ភារៈនិយម បខចចក វា ុ លុកលុយ ពងវកា ់ ែ រត្ពួ ី កខគ។ សរុបខសចកឋមករូ បខនះត្ផត្ខត្ខៅសល ់រាងខហត្ុត្ចត្ួ ចអាចខមើលយល ់ ខត្វាមានារសំ ខាន់ ី ិ ិ ណាស់
សរមាប់ឲ្យខយើងាកូននាគងាយខមលយល ់ពទមង នទ ់ ក ុ ខេ វនា ើ ី
ខដលអចឆរមាតាកំពង ុ ទទួលនូវ
បាបពីអត្ត្របស់ ខលាក ខហើយក ៏ារែខយ៉ជន៍មួយជួយោស់ាែរត្កូ ុ ទទួលមរត្ក ី ី ននាគ ខដលកំពង រពះខម៉ឲ្យជួយខងោសំ ំ ណល ់ខករខដលខៅសល ់ និងជួយឧទសមហាកុ សល (ឧទសបុ ណយ) ជូនខៅឲ្យ ិធ ិធ ពួកគាត្់។
រពះពុទ នាសនាាចំក្ណកខករមរត្កខម៉មួយដ ៏សំ ខាន់ ខដលរពះមាតាមហានគរខលាក
បាននា ំមករែត្ា ើ ផទុ ិ ទ នទុកសរមាប់ខគារពបូានិងសិកាខរៀនសូរត្រហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងង ខដម ី ការែ ខយ៉ជន៍ដល ់កូននាគោងព ំ ីរខភទ (ឧត្ថមខភទ ហីនខភទ) ខហើយខលាកសងឃមថា ពួកខគនឹងនឹកខ ឹ
ើញ
ខៅឧបោរគុណរបស់ពក ួ គាត្់ខហើយខគនឹងព៉យ៉មជួយគាត្់ (ខនះាខហត្ុខដលរពះពុទ នាសនាមក រែត្ា ូ ិ) ។ ិ ទ នកបុងមាត្ុភម
៧៧/.រូបភាពទ៧៧រូ បខលជញ្ញ ជ ំង(ពុំដងឹ រែភព) ី ើ រូបភាពចមាលក់ខនះ ខបខយ យខភលត្ហាក់បដូ របនថិច ើ ើ ងខមលមួ ើ ី ចា្មមតា ខត្ខបខយ ើ ើ ងខមលឲ្យយូ ើ ខទបគួ រឲ្យអាណិត្សខងវគគាត្់ណាស់ ើ
ខរោះខហត្ុអី វ?
មនុសសមាបក់ក្ដលរត្ូវខផលរពួញខោត្ពីខលើេន ួល
ខរចីនមលុងៗ ខត្គាត្់ មានោរឈឺចាប់យ៉៉ងណាខៅ? ខត្ខៅកប ឹ ើ ើ ុ ងរូបខនះ ត្ំណាងឲ្យអវីេ លះ? កបុងរូបខដល មានខនះ ខចកខចញាបួនាន់ ាន់ទមួ ី យ ទព ី ីរ ទប ី ី និងាន់ទបួ ី ន។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-135-
ក/.រូបខាងខរោមបងាាញពីរូបស្រសថីមួយជួរកំពង ុ អងគុយោន់ដងកលស ់
និងដងខថាាលខោលខៅខលើ
គត្ំ ឺ ណាងឲ្យ (ខមនឹងខម៉) អបកបា ំងកលស ់ និងជួយខរាងមនុសសខៅខាងខលើ។
េ/.មនុសសកំពង ុ អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ខលើកថ្ដសំ ពះ ត្ំណាងឲ្យអបកអងវរចំខោះអបកខដលខដកខនាះ
ឲ្យរែឹងខរោកឈរត្ស៊ព ូ ៉យ៉មបនថខៅខទៀត្
ខដម ់ខរឿងរពះខមនិងរពះខម៉ខាងខរោម ើ ផស្រសង ី
យកខៅ
បងាាញកូននាគខាងខលើ ឲ្យពួកខគបានដង ឹ ។ ិ ខដក ខត្រពះវសណ ិ ខដកខនះេុស គ/.រូបខដកខដលរត្ូវខោលរទពីខាងខរោមខនាះ ត្ំណាងឲ្យរពះវសណ ុ ុ
ិ មុនៗ ខរោះខហត្ុអី វ? រូបរពះវសណ ិ មុនៗ ខបើខយើងខមើលខោយពុំបានគត្ព ពីរពះវសណ ិ ិចារណា ខយើងនឹងពុំ ុ ុ បាននឹកខ
ើ ញទុកខេ វនារបស់គាត្់កបុងោរនា ំខរឿងអចឆរមាតាខចញពីទ ី
ំ ខុ ឡើយ។ ខរោះេនរត្ូ វខដកផង ួល
វារលូនផង នា ំរពះមាតាខចញផង ខត្មានោរលំ បាកយ៉៉ ងណា? ខយើងរគាន់ក្ត្វារលូនមាបក់ឯងលំបាក ើ ិ ណាស់ខៅខហើយ ចុះទរមា ំមានអូសស្រសថីមាបក់ខចញពីទោប យកខៅោក់ទេ ខត្ើ ី ី ពស់ខនាះ (ភបរំ ពះវហារ) ិ ផធំខៅកបងរូប មានោរលំបាកយ៉៉ ងណា? ខនះាន័យខដលបងកបខ់ ៅកបុងរែាារូប។ ចុះចំក្ណករពះវសណ ុ ុ ុ ិ ខនះវញ
ដូនតាគាត្់បានរាប់បងាាញខយើងពីសកមមភាព
ខដលខដកខៅខលើទរមខថាាលខដលស្រសឋខា ី ង
ខរោមខោលខឡើង វាងាយនឹងធ្លលក់ចះុ មកខាងខរោមណាស់ ខត្ខដម ើ ផបុ ី ពខវ ហត្ុរពះខម និងរពះខម៉ គាត្់ សុេចត្ថ ំ បាក ិ ខដកស៊រូ ោលំ
ខៅខលើរទខនើរខឈើខោលខដលខយ៉លចុះខយ៉លខឡើង
របស់ស្រសថខី ដលោន់ខៅខាងខរោម។ មរតមម ូននាគ
ខៅតាមកមាល ំងទប់
ខហត្ុខត្ខរឿងរពះខម៉ខដលបានកប់លប ុ អស់រយខពលរាប់ោន់ឆ្នប ំ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ខនះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-136-
ខ្វឲ្យគាត្់ លំបាកនឹងរកលំនឹងឬត្កតា ំង ើ ឹ
ខដម ់កូននាគកបុងសម័យខនះ ើ ផពនយល ី
ឲ្យខគខជឿបាន
ណាស់ ខរោះខរឿងរបស់អចឆរមាតាបានរត្ូវខគលុបោន ាោន និងលក់ោនអស់ខហើយ (ខមលលុ ប ើ ោន ានោន លក់ោនមងគល៣ភាគ២)។ ខៅខលើដងេនគាត្់ ពីខាងខលើ មានខផលរពួញដ ៏ខរចីនបាន ួល ខោត្ចាក់ខលើេនគាត្់ ខត្ខផល ំ ត្ំណាងឲ្យអវី? ខផលរពួញត្ំណាងឲ្យោរឈឺចុកចាប់ ខពល ើ រពួញោងខនាះ ួល ខដលរត្ូវខផលរពួញខនាះខោត្ខៅខលើាច់
ខផលរពួញមួយគឈ ឺ ឺ ចាប់មួយ
ខបក្ផល ើ រពួញដ ៏ខរចីនយ៉៉ ងខនះ
ខោត្ខៅខលើេន ខត្គាត្់ ឈឺចាប់ខពើត្ដូចខមឋចខៅ? (ខមើលោរពនយល ់ពីរាាទគក់រទូងខៅអងគរវត្ថ ើ ួល
ភាគ២)។ ខរោះខត្បុពខវ ហត្ុខម និងខម៉ គាត្់សេ ុ ចត្ថ ំ ុ ងោរឈឺចុកចាប់រគប់ក្បបយ៉៉ ង ខដម ើ ផី ិ ខដករោកប នា ំខរឿងទុកខេ វទនារបស់អចឆរមាតា
នា ំយកខចញមកបងាាញឲ្យកូននាគោងព ំ ីខភទ បានដង ឹ ពីាវតា
ពិត្របស់េន ុឺ ខលើស ួ ល ខរោះរពះខម៉មហានគរ ខលាកឈឺចុកចាប់រងទុកខេ វទនាាងរាប់ោន់មនខសនដង គាត្់ខៅខទៀត្ កបុងសមុរទទកខោះេ នឯង ខដលាសមុរទគរមង ់ (ខមលោរពនយល ់កបុងភាគ២) ខរោះ ឹ ើ ួល ខហត្ុខត្តា ំងេនាខម៉ ខគ (សករតា ំងខម៉ ខមលរូ បពនយល ់មុនៗ)។ ើ ួល /.ចំក្ណកឯរូបមនុសសខដលខៅខាងចុងខជើងគាត្់
ថ្ដមាេងោន់ក្េលនិងថ្ដមាេងខទៀត្ោន់
អាវុ្ ខបខម ភាពរូបខនះ ហាក់ដច ូ ាកំពង ុ ខលើអាវុ្ខដលខៅកបុងថ្ដ យកមកចាក់ពីខលើ ើ លតាមសកមម ើ
ិ ខដកខនះបខនទមខទៀត្ ខរោះរូបខនះរត្ូវោច់រត្ឹមខនះ ដូខចាះរូបរពះវសណ ិ ខដកខនះគាត្់រត្ូវ េនរបស់ រពះវសណ ួល ុ ុ រងនូវោរឈឺចាប់មួយងមីក្ងមខទៀត្។
សខងេបខសចកឋមកខយ ី ើ ងអាចយល ់បានថា ខរោះមនុសសាលប់ខគខត្ងោក់កុ ងមឈ ប ូស
ំ ល ់ខៅខលើខជើងងករសរមាប់បូា ឬដក
ខឈើមនុសសខោលពីខាងខរោមដូខចាះខឡើយ។ ខដលខោលខោយរពះខម មាននូវកត្ញ្ដូ ាលប់
រូបខនះពុំក្មនាាកសពមនុសសខដកាលប់ខឡើយ
សកមមភាពរូបខនះ
និងរពះខម៉បានខនាះ
អាចអខណឋត្ខៅពីខាងខលើខថាាល
ក ៏ខោយារគាត្់បានបំខពញោត្ពវកចច ិ ាកូននាគ
និងកត្ខវទចំ ី ខោះអចឆរមាតាមហានគរ
ិ ខដក) (ខមលោរពនយល ់ពីវសណ ើ ុ
គពុ ឺ ំក្មនោក់ខៅខលើ
ខត្ឥរយ៉បងរបស់ ិ គាត្់ហាក់ដូចាមនុសស
គាត្់សេ ុ ចត្ថ ិ ខដកាលប់ឲ្យខត្អាចរែស់មាតាមហានគរឲ្យរស់
ិ កបងសនាឋនចត្ថ ខឡើងវញ ុ ទទួលមរត្ករពះខម៉កុ ងបចច ប ិ (ខបះដូង) កូននាគរែុសស្រសី ខដលកំពង ុ ុ ែផនបខនះ។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-137-
៧៨/.រូបភាពទ៧៨រូ បយកសនិងខទវតាខៅខលខជ ី ើ ើងទរម(សពវថ្ងងខៅារមនធរ)ី ខៅកបុងរូបភាពខនះ មានរូបចមាលក់ពីរផ្ដធ ំង។ ១/. ខៅខលើបលល ័ងកមួយ មានយកសកាល ១០ខបងភាគថ្ដមាេង៨ មានកាល៤
(រពហែ )
ាន់ខៅខលើរូបមនុសស ិ ខហើយខៅជុំវញយកស
ខនាះ មានស្រសថខី ៅសល ់ចំនន ួ ៦នាក់ កំពង ុ ឈរ ិ ខៅខលើផ្ដកឈូកជុំវញ។ ក/.រូបភាពទមួ ី យ
រូបយកសខៅ
ចំកណា ឋ លកំពង ុ ឈរខជើងខឆវងមាេង ាឋ ំខលើកាន់រប ូ រពហែខាងខរោមខនាះ
និងខជើង គឺ
ត្ំណាងឲ្យយកស ខដលបានចាប់មាតាយកខៅ ុំ (ខមលោរពនយល ់រូបទ១៩ន រគាន់ ើ ី ិងទ២០) ី ខត្កបុងរូបខនះ
គំនិត្គាត្់កុងោរឆ្ន ប ល ក់ារូប
កាលរពហែ សរមាប់ឲ្យខយើងខចះឆងល ់។ រឯថ្ដ ើ
មាេង៨ គតាងឲ្យទ សត្ូ ច៤ និង្ំ៤ ខរោះខរឿង ឺ ិ អាង៌កបា ំ ំងនគរ
បានលាក់ទក ុ ខៅរគប់ទស ិ
ោង៨កប ំ ូ ិខនះ ោងខៅកប ំ ងមក ោងខៅកប ំ តាម ី ី ុងមាត្ុភម ុងអត្ត្កនល ុ ងបចចុែផនប ខដលាត្ំណពីអត្ត្។
ពិត្ទសមានរហូ ត្ដល ់ខៅ១០ឯខណាះ គ២ខទៀត្ទ សខាងខល ខហើយអាង៌កបា ំ ំង ិ ឺ ិ ើ និងទសខាងខរោម ិ ខដលលាក់ទក ុ កបុងទសខល ិ ើ
និងទសខរោមខនះ ិ
ោល ់ខត្បុគល គ មានឧបនិសស័យេ ពស់ ខទបអាចដ ង ឹ នូវ ើ
អាង៌កបា ំ ំងរបស់គាត្់បាន។ ខៅកបុងថ្ដរបស់យកស មានកូនខកែងត្ូច១ខៅរគប់បាត្ថ្ដ (ចូលខមើលោរ ពនយល ់កបុងរូបទ១៩ ី រូបយកសដ ៏្ំខនះ
ទ២១ ី
នឹងរូបខៅជញ្ញ ជ ំងរាាទបនាធយឆ្នមរ
គមានោក់ ខរគឿងអលងាករ ឺ
រូបភាពទ២៥ ី
និងទ២៦)។ ី
ខហើយមានខសលៀកខខាខេចេ ខសធ ើ ី ល ើ រជិត្ដល ់រកខលៀន
ខៅខហើយ ខដលឥទពលខខាខេ ចេ ខនះ បានជះឥទពលមកដល ់ស្រសថខា ី ងខរោមឲ្យខសលៀកតាម។ ិន ើ ីល ិន
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
េ/.រូបភាពទព ី ីរ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-138-
កបុងរូបភាពខនះ
មានរូបស្រសថីឈរខលើផ្ដកឈូកចំនន ួ ៦នាក់ ខត្តាមពិត្គមាន ឺ
៧នាក់ ខហើយស្រសថីាអចឆរាោង៧នាក់ ំ ខនះ គត្ំ ថ្ងងោង៧ ំ កបុងមួយសាឋហ៍ ខដល ឺ ណាងឲ្យខទព្តារគប់ ី បានខហកាលកបលមហារពហែ រាល ់ៗឆ្នប ំខនាះឯង។ ិ ឯខណាះ
(មាតាោង១២) ំ
ខត្១២នាក់ខនះ
ខទព្តាាកូ នខនាះ ី
មានខត្៧នាក់ខទ
មានរហូ ត្ដល ់១២នាក់
ខហើយ៧នាក់ខនះខត្ងបញ្ញ ច ំគាបខទៀត្
(ខមលោរពនយល ់ពីដូងខេសុីកបុងភាគ២) គមានខត្មា ប ក់ប៉ុខណា ត ះកបុងមួយឆ្នប ំ ខដលមកដខងា និងខងរកា ើ ឺ រល ំ ឹកដល ់គុណខម៉ឪរបស់េនព ីអត្ត្។ ី ួល
ស្រសថខី ដលឈរខលើកខជើងាឋ ំាន់ខលើផ្ដកឈូក
ខជើងខាងខឆវង
ិ ថ្ដមាេងខទៀត្ខលើករទខៅ ខសលៀកខខាខេ ចេ ើ ី ល ថ្ដមានោន់ឧបករណ៍ត្ំណាងឲ្យសំ ភារៈសរមាប់ចញ្ ិ ច ឹ មជីវត្ ខលើ
គត្ំ ុ ទទួលឥទពល ខសលៀកខខាខេចេ ព ឺ ណាងឲ្យស្រសថីាកូននាគខដលកំពង ិន ើ ី ល ីយកស
ខរោះយកសមាន
ខសនាគរគុ ុ នា ំវែផ្ម៌ខសលៀកខខាខេចេ ឺ ឌៗខនះត្ំណាងឲ្យខសៀម ខដលកំពង ើ ី ល ចូលមកលុបវែផ្ម៌ខសលៀក សំ ពត្់ កផន ខសលៀកហូ ល (ខកែងស្រសីសពវថ្ងង)។ ខរោះរគុឌខនះខៅខគៀក ងាយនឹងផសពវផាយវែផ្ម៌ ិ ខសលៀកោក់ខនះណាស់ ខត្កប ឹ ពីោរលុបោន របស់អបកខាងខរៅ ើ ុ ងនាមខយើងាកូនរពះនាងនាគបានដង
ខដរឬខទ? ឯស្រសថខី ដលខសលៀកសំ ពត្់ខៅសល ់មាបក់ ខនាះគត្ំ ឺ ណាងឲ្យស្រសថខី កែរខដលខៅរការែថ្ពណី ខករ មរត្ករពះខម៉ គខៅខសល ៀកសំ ពត្់ហូល ផ្ដមួង....ាសរថ្សខដលបានខកត្ខឡ ឺ ើ ើ ងពីសំ បុកនាង ខដលដងកូវ នាង (រពះនាងនាគ) សុេចត្ថ ប បុក ( ិ ខដកាលប់កុ ងសំ
ក ុំ ុងស ប ឋ (អបាយភូម)ិ ី មា) ឲ្យខគខាងរកបុងទកខៅ ឹ
ខដម ត្យកសរថ្សសូរត្ទុកសរមាប់រព័ ុ ំ ទ នព័នន ន គរេន ើ ផឲ្យខគហូ ី ួ ល ខដលសរថ្សសូរត្ខនះ ត្ំណាងឲ្យមហា ពលិកមមរបស់អចឆរមាតាមហានគរ ខហត្ុខត្ខដម ើ ផកូ ី ននាគរែុសស្រសី (ខគាមសំ ពត្់ហូល ត្ំណាងឲ្យ
ស្រសោនាគៗ និមត្ថ ូ អចឆរមាតា)។ សពវថ្ងងអាចារយខត្ងនា ំគាបខ្វត្ៗគា ប ពិ្រកុ ិ រប ើ ី ងពលីខៅកបុងបុណយ រែថ្ពណីទំខនៀមទមាលប់ និងកបុងមងគលខផសងៗ គខ្វ ំ ដង ឹ ពីាវតាពិត្របស់ពិ្ខនះខឡ ឺ ខោយពុ ើ ី ើ យ ោកយ រកុងពលីមានន័យថា បិតា
កូននាគរែុសស្រសីរត្ូវខត្ឧទសខៅបុ ណយ ិធ
ខដលយកសនិងរគុឌាខសនា
កំពង ុ រកុង
ព ុំ ក ួ គាត្់ាប់
គមហាកុ សលជូនខៅអចឆរមាតានិង ឺ (ខមើលោរពនយល ់រូបពីទ១រហូ ត្មក) ី
ខហើយពួកគាត្់សងឃមថា នឹងមានកូននាគឧទសបុ ណយឲ្យគាត្់។ ដូខចាះខហើយខទបខៅកប ខគ ឹ ិធ ើ ី ុងពិ្ខនះ ំ ង អំ ខៅ ខចក និងខរគឿងសោករៈ ខត្ងខរៀបដងាវយ គខគយកពូ ជ្ញ្ដ ាត្ដូ ឺ ិ ចាស្រសូវ សខណឋក លង ដឡ ូ
....យកមកោក់បូា ខរោះខភាគផលោងខនះ ំ រត្ូវយកខៅោ ំដុះខៅខលើដខី ម ឬខម៉ ខហើយខម៉ខដលា មាចស់មាត្ុភម ូ ខនះ ិ
បានបំខពញពលិកមមដ ៏្ំ
បំផត្ ុ បានរត្ឹមខត្ាប់កុ ងរកុ ប ងរបស់យកស
ខដម លខករមរត្កមកទុកឲ្យកូននាគរែុសស្រសី ើ ផរែមូ ី
និងរគុឌ
ខរោះខហត្ុខត្ពលិកមមខនះ
(រកុងពលី)។
ទី កបុង
វចនានុរកមរបស់សខមឋចរពះសងឃរាជជួន ណាត្ ភាគ១ និងភាគ២ ន័យកបុងរពះពុទ នាសនា ពលីមាន មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-139-
៥យ៉៉ ង ទ១ញាត្ ពល (ោរសខញ្រ្ ងាគះញាត្)ិ ទ២អត្ ង លខភញៀវពនលឺ) ទ៣បុ ពខវ បត្ពល(ោរខ្វ ី ិ ី ី ិ ិពល(ោរទទួ ី ី ី ើ ោនរួចឧទសផាយចំ ក្ណកបុណយចំខោះអបក ខដលខចកឋានខៅោន់បរខលាក) ទ៤រាជពល ិធ ី ី(កចច ិ ោរ បង ់ពននោរសួយារអាករ)
ទ៥ខទវតាពល (ោរខចកនូ វចំក្ណកបុណយចំខោះពួកខទវតា ី ី
តាមខបប
រពះពុទ នាសនា ោរខសនខរពនខផសងៗ តាមលិទខរៅពុ ទ នាសនា) ខបើខយើងខមលពល ំ ងខនះ ិន ើ ីោង៥យ៉៉ គាមនោកយរកុងពីខាងខដម យដូចខដលេព ំុ ញ នយល ់ខាងខលើ គមានន័ យថា ើ ខឡើយ ដូចខនះរកុងពលីគមានន័ ឺ ឺ ឧទសបុ ណយខៅឲ្យបុគល គ ខដលគាត្់បានបំខពញពលិមមែ ខហើយរត្ូវខគព្មុងាប់។ ោកយថាសរថ្សសូរត្ ិធ សំ រាប់យកមកត្ាញសំ ពត្់ហូល ផ្ដមួង អនលូញ....គត្ំ ឺ ណាងឲ្យោរទខនធញឲ្យចា ំ (សូរត្ទខនធញ) ខត្ពុំ ដូខចាាះខឡើយ កូននាគរែុសស្រសីក្បរាខភលច បណា ឋ ំរពះខម៉ (ខមើលខមែះភូមិតារាប់ បាត្់ដង ឹ ភាគ២)។ សរុបខសចកឋមករូ បចមាលក់ខនះត្ផត្ខត្មានទំ ហំត្ូច ី ិ មាតានិងកូន
ខដលរត្ូវទទួលមរត្កពីគាត្់បនថគាប
របស់យកសនិងរគុឌ ខដលាអបក
ខត្បានបងកបខ់ ៅអត្ទនយ ័ ខរឿងរបស់អចឆរ
ខហើយចុងខរោយខយើងខបរាខ្វើតាមឥរយ៉បង ិ
រុំ កុងអចឆរមាតានិងបិតា ខហើយពួកគាត្់ក ៏មានសងឃមថា ខពលណា ឹ
ិ ខដលកូនបានដង ឋ ំគាត្់ខហើយ ពួកខគនឹងនា ំគាបសូរត្ទខនធញខឡើងវញព ំ ំងសំ ពត្់ ខដល ឹ បណា ី អាង៌កបា ខៅសល ់ត្ចត្ួ ចខនះ។ ខហើយរូបខនះខទៀត្ខាត្ ក ៏បានបងាាញពីោរអស់សងឃមខៅខល ិ ឹ ើកូននាគកបុង
ថ្ងងោងរា ំ ំពីរ ខដលរគាន់ខត្ខលើកថ្ដខចាល ពុំបានខរាងខលើកយកស ខដលាន់គាត្់ខនាះខចញខឡើយ ដូខចាះគាត្់មានខត្ខដកចា ំខមលកូ ននាគណា ខដលហា៊នចូលខៅកបុងរទូងខម៉ (ខមលខលផងចាក់ ទកដូ ង ើ ើ ឹ និងរូបទ៤២ ៤៤)។ ី
៧៩/.រូបភាពទ៧៩ រូបពពិលពីសម័យខដម ើ (ខៅារមនធរ)ី ី ពពិល = មាតាគង ់ខលើនាគខបកពោរ មានកាល៧ (រា ំពីរ ឬរា ំពិលោកយនិយ៉យ) ើ ពពិល
=
រែោប់សំរាប់ឆុ ះស្រសខមាល ល
៉ (ខវនតា)
សិលផចមាលក់ក្កែរ
ាសិលផនិមិត្ថរប ូ
ា
សិលផស្រសខមាល ឬអរូបី ខដលសិលផៈខនះបានោលយាត្ំណត្គាបរហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងង ខហើយសពវថ្ងង រូបភាពចមាលក់ោងខនះ ំ រគាន់ក្ត្ាស្រសខមាលបងាាញពីភាពអចឆរយ ិ កបុងអត្ត្ោលខត្ប៉ ខុ ណា ត ះ។ ខហើយ ី ស្រសខមាលអចឆរយោ ិ ងខនះ ំ
សពវថ្ងងខយើងខត្ងយល ់រចឡំ ថា
ាខរឿងខៅកបុងាសនាខៅខទៀត្
ខត្តាមពិត្ ពុំខមនដូខចាាះខឡើយ អបកខដលបខងកត្ភាពអចឆ រយខនះ ិ គអចឆ រមាតា ឬអែសរមាតាខដល ើ ឺ ខគបានខៅគាត្់ថា បាចពស់ ឬបាចនាគខនាះឯង។ ិ ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-140-
ខៅកបុងរូបខនះមានស្រសថីមាបក់ គង ់កបុងឥរយ៉ ិ
បងសមា្ិ ខៅពីខាងខលើនាគខបកពោរ (ោកយ ើ និយ៉យខបកពខពរ) ើ
ខដលមានោក់មកុដ
និង
ខរគឿងអលងាករខផសងៗខៅខលើដងេន ីខនាះ ើ ួ ល ខត្ស្រសថ
គាត្់ានរណា? ខមែះកបុងអត្ត្ោលរបស់ គាត្់ ី គរពះនាងនាគ ឺ
មកដល ់បចចុែផនបរពះមាតានាគ
ខរោះគាត្់បានបខងកត្ពូ ជពងសនាគត្ាប់គាប ាង ើ ពីរោន់ជំនាន់មកខហើយ
ខដលខយើងាកូននាគ
រែុសស្រសី បានទទួលខករមរត្កគាត្់រគប់ៗគាបខនាះ គជនាត្ ខកែ ឺ ិ រ
(សូមខមលោរពនយល ់កបុង ើ
អាង៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំមាតាមហានគរភាគ១
និង
ភាគ២)។ រូបភាពខដលខគឆ្នលក់គាត្់ខៅពីខលើដង មួយ បនថពីេននាគ គខតាប ឺ ីឈរខរាងបនាធប់ពី ួល
ខតាោងប ំ ី គចខនា ល ះដងទខទ បនាធប់ពីចខនាលះទខទ ឺ មានកាលយកសខៅពីខាងខរោម
វត្ទុខនះខយើង
ខៅថាពពិល។ ពពិលគាឧបករណ ៍ មួយសំ ខាន់ ឺ ណាស់ កបុងពិ្មងគ លខផសងៗ ដូចាពិ្ខោរជុ ក ី ី
បំបួសនាគ ចូលមលបអា ់ ោហ៍ពិោហ៍ ..... (ខមលកប ខគខត្ងយកខទៀនខ្វព ើ ី ើ ីរកមួនសុទ ន ុងមងគលបភាគ២) ិ ខៅបិទភាជប់នឹងពពិល រួចដុត្បងវលព័ ទ នសីមាជុវំ ញចំ នន ួ បីជុំ (ខមើលោរពនយល ់ពីសរថ្សសូរត្) រួចចុង ិ ខរោយអាចារយបានយកសលឹកមលូខៅពនលត្ ់ (រែាាយកសលឹកមលូខៅពនលត្ខ់ នះ ខមើលរូបទ៦)។ អាចារយកឋី អបក ី ិ ខដលជួយបងវលព័ ទ នជុំវញកឋ ិ ី
បានរត្ឹមខត្បក់ក្ផសងឲ្យអបកខៅខាងកបុងសីមា
ហិត្ស្រសូបខត្ប៉ខុ ណា ត ះ
ខរោះអបកបក់ និងអបកហិត្សុទ នខត្ពុំបានដង ំ ំងកបុងរែាាខនះដូចគាប ខោយខហត្ុអី ? វ ឹ ពីអាង៌កបា ខរោះសពវថ្ងងខរឿងខដលោក់ទងនឹងពពិលខនះ ខគបានទមាលក់ខៅកបុងខរឿងរពហែញ្ដាសនាបាត្់
ិ ខៅខហើយ ខោយខគចាត្់ទក ុ ថាខទៀនត្ំណាងឲ្យលិងគរពះឥសូរ រឯពព ើ ណាងឲ្យខយ៉នីរពះនាង ិលវញត្ំ
ឧមាវត្ី ឬឧមាភគវត្ី ខោយខហត្ុខកវខភាកមាតាោង១២ ំ ខដលាអបកទទួលមរត្កអចឆរមាតាខនាះ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-141-
រត្ូវបានយកសដកខេ វះយកខៅបាត្់ខហើយ។ ដូចខនះពនលឺខទៀន ខដលខឆះបំភខល លឺ កាលនាគខប ើ ើកពោរ ោងរា ំ ំពីរខនាះ
គាមននរណាអាចខមលខ ើ
ំ ើ ញខៅពនលឺោងខនាះខឡ ើយ
បានរត្ឹមខត្ស្រសូបកលនរកមួ ន ិ
ខទៀនខដលខឆះខៅសល ់ខត្ប៉ខុ ណា ត ះ (ខមលរែវត្ថ ាស្រសថ ខកែរ ខដលោក់ទងនឹងោកយខេត្ថរកមួនស ឬ ើ ិ រកមួនសុទ នពីអត្ត្ោល)។ ខនះារែាាអរូបោក់ ទងនឹងវត្ទុខនះ (ពពិល) ខដលខយើងាកូននាគខាង ី ី ខរោយ
បានខ្វត្ៗគា ប ខោយពុំបានខ្វោរស្រាវរាវរកោរព ើ ើ ិត្របស់េន ួល
ខដលខៅខសសសល ់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ
បានរត្ឹមខត្នា ំគាបហិត្កលន ិ
ខហើយកលនខដលខៅសល ់ខនះពុំបរសុ ិ ទ នខៅខទៀត្ ិ
ខរោះរកមួនខដល
យកមកលញ់ ខ្វខទៀនសពវ ថ្ងង សុទ នខត្ារកមួនសិែផនិមិត្ថ។ សូមផក្ត្ពនល លឺ ើ ី ឺ ខទៀនខដលបំភខាងខល ើ ខយើង ខមើលរែាាខនះពុំយល ់ផង ខ្វើដូចខមឋចអាចខមើលខ
ើ ញអចឆរមាតា គង ់ខៅពីខលើនាគខាងខរោមបាន
ខត្នាគកាល៧កប ំ ត្ំ ើ ី ណាងអវី? កាលយកសខាងខរោមត្ំណាងអវី? ុ ងរូបត្ំណាងអវី? ខតាោងប ក/.នាគកាល៧ត្ំណាងឲ្យនិមិត្ថត្រូបរពះមាតានាគ ខរោះពីខាងខលើកាលនាគមានចំណិត្ោ ំរសែីពនលឺ
ិ កបុងមួយសាឋហ៍ រត្ូវភលខឡ ថ្ងង ឺ ើ ងវញរគប់
ផាយជះខចញខៅខាងខរៅ
ខោយអំ ណាច
មហិទឫទ ់ខលើនាគ។ ពីមុនខយើងពឹងខៅខលើពនលឺរបស់ខទៀន ខដលត្ំណាង ិ ន រពះមាតាមហានគរខដលគង ិន ឲ្យលិងគរពះឥសូរ (ឆបុកចុករននខយ៉នីរូបទ៧៥) ឥឡូវខនះកូននាគបានដង ឹ ពីាវតាពិត្ របស់អចឆរមាតា ី ិ េនវ ើ ីភាពរុងខរឿងរបស់រពះនាងនាគកបុងភាគ១) រត្ូវ ួ ល ញខហើយ។ ដូខចាះពនលឺរបស់រពះមាតានាគ (ខមលព ិ បានផាយខចញាងមីខឡើងវញខហ ើយ
ខរោយពីកូននាគោងរែុ ំ សស្រសីបានដង ំ ំងមខនាគម ឹ ពីអាង៌កបា
ិ ជ បរខទស (រែាាលិងគចក វា ុ បិទ) ខដលបានរគបសងកត្ម ់ កខលើេនព ីមុនខនាះ ខពលឥឡូវខនះអំ ណាច ួល រពះមាតានាគ រត្ូវផាយខៅរគប់ទសទ ដូ ិ ី ចពីមុន (រពះមាតាសក់រកអូប)។
េ/.ខតាបីគត្ំ ា ខាោងប ំ ី កបុងមងគល ឺ ណាងឲ្យទរកុ ី ងខតា ឬទរកុ ី ងសីហ ខដលរែឹងខរាងខបករែា ើ
ិ បី (ខមើលមងគលបីកបុងភាគ២) ឲ្យបានភលខឡ ខពលបានដង ំ ំងកបុងមងគលោងប ំ ីខហើយ ឹ ពីអាង៌កបា ឺ ើ ងវញ ខពលខនាះមហិទឫទ ចាប់ខផឋើមរះខចងចា ំងជះពនលឺឫទបារម ិ ន រពះមាតានាគ ិន ិន ីរបស់ខលាក ផសពវផាយខៅ
រគប់ទស។ កបុងរូបពពិលារែាាខនះ មានរូបខតាដល ់ខៅបីេុសពីរូបខផសង ខរោះខហត្ុអី វ? ខរោះមងគល ិ
របស់កន ូ នាគពីខដម ន្ំៗខត្បដងប៉ ុខណា ត ះ ឯពិ្ខផសងខទៀត្រគាន់ ខត្ាពិ្បនា ធ ប់ ើ ឪពុកមាឋយខ្វឲ្យកូ ើ ី ី ី បនសំ ម៉ ៉ងខទៀត្ពពិលខនះ សរមាប់ខរែីកុ ងមងគ ប លោងប ំ ខនះាសំ ខាន់ ដូខចាះខទបរែា ា រូបពពិលខនះ ី ើ
មានរូបសត្វខតាបី ឬរាជសីបី (ត្ំណាងឲ្យខរឿងរពះមាតាគង ់ខលើកពពិលខនះ រត្ូវខបកខាោ ងប ំ ី កបុងទ ី ើ រកុងខតា)។
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-142-
គ/.កាលយកសខៅខាងខរោមត្ំណាងឲ្យមាចស់ខពៀរ
ខដលធ្លលប់ចាប់យកគាត្់ខៅ
ំក ុ ុងសមុ ប រទ
ទកខោះព កបុងរូបខនះយកសឈប់មានអំ ណាចចាប់គាត្់បានខទៀត្ខហើយ ខរោះខដម ើ ឈូក ឹ ីអត្ត្ោល ី របស់គាត្់ បានដុះផុត្ពីកាលយកសខាងខរោម
ិ គាត្់កព ំ ង ុ គង ់ខលើនាគផាយឫទរសែ (ខមល ិ ន ី ខឡើងវញ ើ
ោរពនយល ់រូបទ៦៣)។ ី /.ដងខវងខាងខរោមនាគ
និងខរោមខតា
ត្ំណាងឲ្យខពលខវលាលូត្លាស់របស់ខដម ើ ឈូក
ខដលខដម ប៦៣) ខហើយទងផ្ដក ើ ឈូករទបលល ័ងកនាគខនះ អាចដុះផុត្ខចញពីអំ ណាចរបស់យកស (ខមលរូ ើ ឈូកខនះត្ំណាងឲ្យបញ្ញ ដ អបកខគារពរពះពុទ នាសនា ខរោះរពះសមាមសមពុទ ន បានចាត្់ទក ុ បញ្ញ ដ របស់ សត្វខលាក ដូចាផ្ដកឈូកបួនពួកខៅកបុងជលា។ ១/.ពួកផ្ដកខដលកំពង ុ ដុះខចញពីភក់ ២/.ពួកផ្ដកខដលដុះខចញពីភក់ក្ត្ខៅកបុងទក ឹ ៣/.ពួកផ្ដកខដលដុះខចញពីភក់ខហើយខត្ផុត្ពីទក ឹ ៤/.ពួកផ្ដកខដលដុះខចញពីភក់ពីទកខហ ើ ឹ ើ យរងចា ំរពះសូរយខសងចា ំងមកអាលនឹងរក ដូខចាះកបុងរយៈខពល៤៥រពះវសា រពះអងគមានពុទ នកចច ំ ំ ិ រា ំយ៉៉ ងកបុងមួយថ្ងង កបុងពុទ នកចច ិ ោងរា
ខនាះ ពុទ នកចច ុ ខរោយគរពះអងគ រែខមើលខមើលនិសស័យសត្វមានភ័ពវ ឬឥត្ភ័ពវ រួចរពះអងគយ៉ងខៅ ិ ចង ឺ ខរាសខទសនា ខដម ក ឈូកគបញ្ញ ដ រកទទួ ើ លរពះសូរយខសង គរពះ្ម៌ ខនះឯង។ ខហត្ុខនះសិលផ ើ ផឲ្យផ្ដ ី ឺ ឺ ខកែររគប់ៗរាាទ
ពុំខចាលកាច់រត្បកឈូកខឡើយ
បំក្បកកបុងរត្បកមួយសនលឹកៗខនាះ
ប៉ខុ នឋកាច់រត្បកឈូកោងខនាះ ំ
ឲ្យមានកាច់លត្ៗខៅខាងកប ិអ ុ ងបនថខៅខទៀត្
រត្ូវពួកគាត្់
ខដម ើ ផទុ ី ការែាា
កំបា ំងកបុងនិមិត្ថរប ូ រត្បកឈូកខនះ (កាច់រត្បកឈូបបំក្បក)។
សរុបខសចកឋមកោរពនយល ់ពីរូបពពិលខោយសខងេបខនះ រគាន់ក្ត្ាោរស្រាយខៅអាង៌រែាា ី ាស្រសខមាល របស់អចឆរមាតាពីអត្ត្ ី ខដលពីមុនខយើងបានរត្ឹមខត្ស្រសូបហិត្កលន ិ ចំខហះខទៀនខដល ខៅសល ់ពុំបរសុ ិ ទ នខនាះ ឲ្យមកខមលខ ើ
ដ ។ កបុងខរឿងពិត្ខដលលាក់កប់កុងពព ប ើ ញខោយខភាកគបញ្ញ ឺ ិល
ខនះ តាមោរបកស្រាយពីខាងខលើ កូននាគរែុសស្រសីចាស់ាឈប់យល ់រចឡំ ខោយខ្វោរព ើ ិចារណា ិ ាាងមីខឡើងវញ មរតមម ូននាគ
ថាឧបករណ៍ពពិលខនះ
ពុំក្មនាសំ ណល ់សល ់ពីរពហែញ្ដាសនាខនាះខឡើយ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-143-
ខរោះពពិលពិត្រាកដគរពះមាតានាគគង ់ខលើនាគខបើកពោរ រួចមកព័ទ នសីមាខងរកាកូនរែុសស្រសីកុង ប ឺ មងគលោងប ំ ី
ចំក្ណករពហែញ្ដាសនាខៅបរខទស
គពុ ឺ ំមានពពិលខនះខឡើយ
ខហើយ ខៅខត្គត្ព ិ ីកូនខទៀត្)។
(េនាប់ ខោសខៅ ួល
៨០/.រូបភាពទ៨០រូ បអចឆរមាតាឬបាចពស់ (មិនដង ឹ រែភព) ី ិ
ខត្រូើ បភាពចមាលក់ខនះរពឹទ នដូនតា គាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ខយើងពីខរឿងអវី ខៅកបុងងមខនះ? ខៅកបុង
ភាគទមួ ំុ ញ នពនយល ់ពីបិាចពស់ ខដលអបកោរទូត្ចនជ វិ តាោវន់ គាត្់បានឮអបកស្រសុកខកែរសម័យ ី យេបា ិ ខនាះ និយ៉យពីខរឿងបិាចពស់ខនះ ខត្ងខត្ខឡើងមកជួបនឹងខសឋចកបុងខវលារារត្ី។ កបុងរូបខនះមាន ស្រសថីមាបក់ោក់មកុដដូចអចឆរា
កំពង ុ ខហកនាគកាល៦ខចញមកខរៅ
ខហើយេនគាត្់ គាកាលទ ៧ ឺ ី ួល
(ខមលោរពនយល ់កបុងរូបទមួ ូ ើ ី យ) ខោយគាត្់ចង ់រាប់ខយើងតាមរយរូបចមាលក់ខនះថា នាគគាន ឺ ិមត្ថ ិ រប របស់គាត្់។ ខត្គាត្់ ខចញពីេននាគមកខាងខរៅខ្វ អវ កន ូ នាគរែុសស្រសីកុង ប ើ ផមករាប់ ើ ើ ី ? គាត្់ខចញខដម ី ួល
សម័យខនាះ ចងអុលរាប់ពីរខបៀបដក កអំ ណាច និងរាប់ពីោរកាងរាាទឆ្នលក់ ឹ នា ំនគរ ខដម ើ ផពរងី ី ខរឿងរបស់គាត្់ទក ុ រួមោងក ំ ចច ការែាា ទំខនៀមទមាលប់ ខរោះគាត្់ដង ឹ ថាត្ខៅថ្ងង ិ ពិ្ខផសងៗខទៀត្ទុ ី ខរោយ
គាត្់មិនអាចខចញមកខាងខរៅខទៀត្បានខឡើយ
(ខមើលោរពនយល ់កបុងរូបមុន និងកបុងភាគ
មុន)។ ខហើយរូបខនះខទៀត្ខាត្េព ំុ ញ ំបា ុ នដង ប ំុ ញ នដករូប ឹ ថា ដូនតាឆ្នលក់កុ ងរាាទណាខឡ ើ យ ខរោះេបា ភាពខនះ ខចញពីខសៀវខៅរបស់ជប៉ន ុ ខដលបានខបាះពុមោ ព លពីទសវត្ស៦០ ខដលរូបខនះោលសម័យ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ខនាះ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-144-
មិនោន់រងខៅោរបំផ្ដលញខៅខឡើយ
ខោយកបុងខពលខនាះពួកបរខទសជិត្ខាង
អារមមណ៍យល ់ពីអាង៌កបា ំ ំងកបុងភាារូបោងខនាះ។ ំ
ឯរូបសងាេងកំពង ុ ចុះតាមោ ំជខណឋើរ
ពុំោន់ចាប់ ខដលមាន
បួនថាបក់ (ខមលោរពនយល ់រូបទ១ ពីខាចាក់ោងបួ ំ នាន់) មាេងរូបស្រសថី មាេងខទៀត្រូបបុរស ខដល ើ ី ត្ំណាងឲ្យកូននាគអបកទទួលមរត្កផ្ដធល ់កបុងសម័យខនាះ
(អបកដក ឹ នា)ំ
ចុះខៅខរោមខដម ើ ផជួ ី បអចឆរ
មាតា (បាចនាគ ឬពស់) ទទួលនូវឱវាទយកមករែត្បត្ថ តាម ខោយកូននាគសម័យខនាះខបះដូង ិ ិ ិ របស់ពក ួ គាត្់ គាខបះដូ ងខទវតា (ខបះដូងកូននាគខោរខពញខោយោរដង ឹ គុណ ខមើលរាជបំណង ឺ របស់ខសឋចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី ត្់ោលយាឋានសួគ ៌)។ ី ខដលគាត្់ចង ់ឲ្យរែារាស្រសថោលយាខទវតា និងខដនដគា ោ ំជខណឋើរោងសងា ំ េ ងមានខរៅមានកបុង គត្ំ និងបចចុែផនប ខដលត្ខៅខាងមុេនឹង ឺ ណាងឲ្យអត្ត្ោល ី មានកូននាគណាមួយ ដង ំ ខគនឹងចុះខៅជួយគាត្់កុ ងទ ប ឹ ខរឿងកបុងខបះដូងងមោងខនះ ី
ំ ឃា ុ ំងខនាះ។ ខសះ
ខៅខាងខលើ និងខសះខៅខាងខរោម ត្ំណាងឲ្យឆ្នប ំមមកប ី ុងអត្ត្ ី និងឆ្នប ំមមកប ី ុ ងបចចុែផនបោល ខដលឆ្នប ំ ខនះតាងឲ្យបុគល គ ាស្រសថីឈរខនាះឯង ខដលគាត្់រត្ូវចុះមកជួយស្រសង ់អចឆរមាតា ឯខដម ើ ខឈើត្ំណាងឲ្យ
ោរបិទបា ំងលាក់ខរឿងកបុងអត្ត្ោល (ខមើលរូបមុនៗ បងកបលា ់ ក់កុ ងថ្រពកាច់ ប ) ផ្ដកឈូករកពុំមួយទង ី ខៅជិត្អចឆរមាតា ត្ំណាងឲ្យបញ្ញ ដ កបុងរពះពុទ នាសនា និងត្ំណាងឲ្យខមែះរបស់គាត្់ គរពះមាតា ឺ ិ រកពុំឈក ូ ឬឈូករកពុំ។ ឯខាងបុរសវញខយ ើ ងពុំខ ខរែះរយះខ្វឲ្យបាត្់ សភាពខដម ើ ើ
ើ ញមានរូបត្ំណាងឲ្យឆ្នប ំខឡើយ ខរោះផ្ដធ ំងងមខនះរត្ូវ
ខត្ខយើងអាចយល ់បានថា
អចឆរមាតាខលាកសងឃមបុ រសខនាះាង ឹ
ខរោះខហត្ុអី វ? ទមួ ី យអចឆរមាតាបានងាកខបរមុេ ខៅរកបុរសខដលាកូននាគខនាះ ទព ី ីរមានខត្បុរស ខទខដលអាចបំខពញបារមី
ារពះខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈបាន ិ
ខរោះរគប់ខោ្សត្វ ោងអស់ ំ ខដល ិ
បំខពញបារមខដ ដង ើ ផឲ្យបានរតាស់ ឹ ារពះពុទ ន គពុ ី ម ី ឺ ំមានស្រសថីខឡើយ ខនះារកិត្រកមរបស់្មមាត្។ ិ សខងេបខសចកឋមករូ បភាពខដលេបា ំុ ញ នយកមកបកពនយល ់ខោយរត្ួសៗខនះ រគាន់ក្ត្ចង ់ឲ្យកូន ី នាគរែុសស្រសី បានាគល ់ពីបាចពស់ ឬនាគ កបុងឯារអបកោរទូត្ចនាវតាោ វ ន់ ថាខត្ប ិ ិ ើ ាចខនាះ ិ
ានរណា? កុឲ្ ំ យខយើងាអបកទទួលមរត្កខមនាគខហើយ មនដ ង ឹ ាវតារបស់គាត្់វាាខរឿងមួយគួរឲ្យ ិ ខាមស់ខអៀនណាស់
ខរោះភាាគំនិត្ខដលគាត្់ឆ្នលក់ទក ុ កបុងងម
ិ យនិងភសថតាងមួយដ ៏ វាគារត្ី វស័ ឺ ុ
ិ សំ ខាន់ សរមាប់ឆុ ះបញ្ញ ល ច ំងខមើលខរឿងអត្ត្ោលកនល ងមក នឹងោរវឌណន៍ខៅរកអនាគត្ោលខាងមុ េ។ ី ខហើយរូបខនះខទៀត្ខាត្ បានខបកបងា ា ញពីោរពិត្របស់បាចពស់ (ចនអប កថា) ខដលារែមុេ ើ ិ ិ
អបកបខងកត្ វអរយ្ម៌ ិ អចឆរយ ិ គគាត្់ ាអចឆរមាតាមហានគរ។ ភសថុតាង ើ នគរខកែរ នឹងាអបកបខងកត្នូ ើ ឺ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-145-
ខនះកូននាគរែុសស្រសីកុ ងសម័ ប យបចចុែផនប
រត្ូវខត្ទទួលាគល ់ថា
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
បិាចពស់ខដលគួរឲ្យខាលចពីអត្ត្ ី
ោលខនាះ ោរពិត្គាអប កេំរែមូលរទពយសមផត្ថខករមរត្កទុ ក ខហើយនឹងបានបនសល ់ទុកឲ្យខយើងា ឺ ិ កូនខកែរទទួលមរត្ករបស់គាត្់រគប់ៗគាប កបុងបចចុែផនបខនះ។
៨១/.រូបភាពទ៨១រូ បចមាលក់ខៅខលបលល ងក ័ ខត្មួយ(មិនដងឹ រែភព) ី ើ
ខត្រូើ បោងប ំ ខនះត្ំ ណាងឲ្យអវី? ខហត្ុអី វ បានារូបអងគុយខលបលល ័ងកនាគ និងរូបស្រសថឈ ី របទខភា ក ី ើ ិ
ខហើយខបកខភា កខត្រូបបុរសខដលមានថ្ដខរចីន? ើ
ក/.រូបចំកណា ឋ លកំពង ុ អងគុយខពនខភាន ខលើនាគខពនខបើកពោរ រូចមានោក់មកុដនឹងខរគឿង
អលងាករ សទិត្កបុងឥរយ៉បងសមា្ ិ ិ ខដលខៅខលើបាត្ថ្ដរត្ួត្គាបខនាះ មានផ្ដកឈូករកពុំមួយទង ខហើយ ិ ខៅទងរត្ខចៀកមានោក់រកវល
ខត្រូើ បខនះត្ំណាងឲ្យអវី?
រូបខនះត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលា
រពះខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈ ខដលរត្ូវមកបំខពញបារមជួ ិ ី យស្រសង ់រែស់អចឆរមាតាមហានគរ (ខមលោរ ើ ពនយល ់រូបទ៤២ និង៤៤) ខហត្ុអី វបានារូបខនះពុំអាចខបើកខភាកបាន? ខរោះខរឿងអាង៌កបា ំ ំងរបស់ ី
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
-146-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
រពះខម៉មហានគរ ពុំោន់មានកូននាគណារពមទទួលយកនូវខកវខភាកខនះ ខៅោក់ខមើលខរឿងពិត្របស់ េនខឡ ទខភា កដខដល បុគល គ បទខភា កមនអាចខម លអវ ើ យ គខៅប ឺ ិ ិ ិ ើ ីខ ួល
ើ ញខឡើយ។
េ/.រូបខាងខឆវងថ្ដរូបកណា ឋ ល គស្រសថ ីឈរខលទរមោក់ មកុដនិងខរគឿងអលងាករ ថ្ដគាត្់មាេងោន់ ឺ ើ ផ្ដកឈូករកពុំនិងថ្ដមាេងខទៀត្ោន់គមពីរ ខហើយបិទខភាកដូចរូបខៅកណា ឋ លខដរ ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតា មហានគរ គាត្់កព ំ ង ុ ចាកខចញពីោរោក់ទណឍកមមរបស់យកស។ រូបគាត្់ខគបានឆ្នលក់បិទខភាកដខដល មានន័យថាពីឆ្នប ំ១៩៩៨មកទល ់នឹងឆ្នប ំពី២០១០ខនះ (ខមលអារមភ បទភាគ១) អាង៌កបា ំ ំងខរឿងរបស់គាត្់ ើ នូវលាក់បទដខដល ខរោះខកវខភាកមាតាោង១១កនល ំ ះ ពុំោន់បានយកខៅោក់បញ្ូ ច លឲ្យពួកគាត្់ោង ំ ិ ១២ខឡើយ។ ដូខចាះខហើយខទបរូ ័ នាគក ៏បទខភា ក មាតាឈរក ៏បទខភា ក ខរោះ ើ បកូនខដលអងគុយខលើបលលងក ិ ិ អបកនា ំខរឿងមាតាយកមកផសពវផាយ ខឡើយ។
ពុំោន់អាចបញ្រ្ញ្ញ ជ បខរឿងចូលខៅកបុងខបះដូងកូនខកែរបានខៅ
ខនះារែាាងមខដលគាត្់ឆ្នលក់មនុសសពីរនាក់បិទខភាក
ខមើលអវី ពុំខ
ើ ញខឡើយ
ខោះបីាខបើកខភាកខមើលខ
ខរោះ្មមតាបុគល គ ខដលបិទខភាក
ើ ញរូប ខត្ពុំបានគត្ព ិ ិចារណា
គឺ
ក ៏ទុកដូចាបិទ
ខភាកដ ៏ខដល ដូខចាះខទបមានោកយខជរទូ នាមនរបស់ចាស់បុរាណថា ˝កុខំ មលន ើ ើ ឹងខភាក រត្ូវខចះខមលន ើ ឹង ថាងស˝។ គ/.ខហត្ុអី វក្ដលរូបបុរសខដលកំពង ុ ឈរ ខបងភាគថ្ដបួន ខៅខលើទរមខត្មួយខហើយខបើកខភាក? ន័យទ១ ី
ខរោយខពលខដលមាតាចុះខៅទទួលខោស ខៅកបុងសមុរទទកខោះខនាះ ខរឿងរបស់ ឹ
អចឆរមាតារត្ូវបានខគលុបោនខចាលអស់ខៅខហើយ (ខមើលមងគល៣ភាគ២) ខហត្ុខនះបុរស (បា) រត្ូវ ដខណើឋ មសិទខ្វ ិ ន ាខម ើ
ិ ជ បរខទសខដលយកមកសងកត្ន ខរោះមខនាគមវា ់ គរខនះ
គយកបុ រសា្ំ ឺ
(កុងមា៉ ≠ ខមបា)។ ខហត្ុខត្តា ំងេនាខម បុរសគាត្់រត្ូវខ្វក ើ ចច ិ ោរាខរចីន ខៅកបុងផធះខរៅផធះ រគប់ ួល រគងរគួារ រគប់រគងខៅសិទរគប់ ក្បបយ៉៉ ងជំនស ួ ខម ឯខមគមានខៅសល ់ក្ត្ខមែះប៉ខុ ណា ត ះ។ ិន ឺ
ិ ឬរពះឥសូរ ន័យទ២ ត្ំណាងឲ្យកូននាគខដលរត្ូវមកជួយមាឋយ ខពលខដលគាត្់ខៅារពះវសណ ី ុ
គាត្់រត្ូវខបងភាគខដម លផឋុំខរឿងរបស់អចឆរមាតា ខដលរត្ូវបានហាន់ាចំណិត្ៗ (រាាទហាន់ ើ ផរែមូ ី ំ ជ ័យ) ខដម ននាគខមលយល ់ពីោរពិត្ នូវខរឿងរបស់ ើ ផយកមកផគ ី ើ ើ ុ ឲ្យោលយបានារូបរាងមួយ អាចខ្វឲ្យកូ អចឆរមាតាខនះបាន។ ឯខភាកបត្ំ ះរះព ិ ិចារណា ី ណាងឲ្យគាត្់រត្ូវខមលន ើ ឹងខភាកផង រត្ូវយកមកគត្រត្ិ ិ កបុងខភាកទប ី ី មរតមម ូននាគ
ខៅកណា ឋ លថាងសផង
មានន័យថារត្ិះរះខោយបញ្ញ ិ ដ ខោយយកខគាលកបុងរពះពុទ ន
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-147-
ាសនា និងកបុងរពហែញ្ដាសនា មកខវកខញករាវរកោរពិត្ កបុងមរត្កខម៉ោងអស់ ំ ខត្មួ ើ យណាា របស់កុ ងាសនា ប មួយណាារបស់រពះខម៉? ខហត្ុខនះខហើយខទបរពឹ ទ នដូនតា គាត្់ឆ្នលក់រែាាគំនិត្ ើ ទុកកបុងរូបោងប ំ ខនះ ី
ខដលឈរនិងអងគុយខលើខជើងទរមខត្មួយរួមគាប
ខរោះកុឲ្ ំ យអបកខមលយល ់រចឡំ ថា ើ
ពីរនាក់បទខភា កមាបក់ខបកខភា ក ិ ើ
គាត្់ខភលច ឆ្នលក់ឲ្យខបកខភា ក។ ខៅមានខរឿងមួយខទៀត្ កបុងទំខនៀម ើ
ទំលាប់ខកែរោក់ទងនឹងរពះពុទ នាសនា
គព ទ នបដមា ិ ឺ ិ្បុ ី ណយអភខសករពះពុ ិ
កបុងបុណយខនះមានកចច ិ
មួយខគខៅថា ពិ្ខប ី ើករពះខនរត្រពះ ខហត្ុអី វចា ំបាច់ខបើករពះខនរត្រពះ ខបើាងអបកឆ្នលក់ខគបានខបើក រួចខៅខហើយខនាះ?
ខដលបញ្ញ ដ របស់រពះសមាមសមពុទ ន បានសនសំបារមីោង៣០ ំ
អស់រយៈខពលបួន
អសខងេយ និងមួយខសនខផនដ ី រពះអងគមានបារមីរគប់រគាន់ អាចរតាស់ដង ចុះ ឹ ខោយេនឯងបាន ួល
ខហត្ុអី វក ៏ចខមលកខមលះ ខយើងមានពិ្ខប ខបខយ ី ករពះខនរត្រពះអងគ ើ ើ ើ ងរគាន់ក្ត្ាអបកទទួលនូវឱវាទ ខដល ាមរត្ករបស់រពះអងគខាះ ខត្ខយ អវ ើ ើ ងមានឫទបារម ិន ី ី ខៅខបើករពះខនរត្រពះអងគបាន? ខនះខហើយខដល ារែាាសរមាប់កន ូ នាគរែុសស្រសី ខដលាអបកខគារពោន់រពះពុទ នាសនា គួរពិចារណាថា ខត្ក ើ ចច ិ ខដ លរត្ូវខបើករពះខនរត្ខនាះ គខប ឺ ើករពះខនរត្របស់រពះណាឲ្យពិត្រាកដ? ចខមលើយគសូ ឺ មខមើលោរពនយល ់ រគប់ភាគោងប ំ ីថា
ខត្រពះខនរត្រពះណាខដលកូ នខកែររែុសស្រសី ើ
រត្ូវខបើកខោយពិត្ពុខំ មនខបើកខោយ
រោវខនាះ? ខរោះរពះខនរត្ ឬចកេុរបស់រពះសមាមសមពុទ នមានរា ំគ៖ឺ ១/.មំសចកេុ (ចកេុ គាច់ ដង ួ ខភាក) ឺ ២/.ទពវ ិ ចកេុ (ចកេុដូចាទពវ ិ ) ៣/.បញ្ញ ដ ចកេុ (ចកេុ គបញ្ញ ដ ) ឺ ៤/.ពុទ នចកេុ (ចកេុ គរាា ញ រតាស់ដង ឹ ) ឺ ិ ៥/.សមនថចកេុ (ចកេុខយើងខោយជុំវញ) សរុបខសចកឋមករពឹ ទ នដូនតាខយើង គាត្់ពខូ កយកគំនិត្ខៅលាក់ទក ុ កបុងងមណាស់ ខត្ខោយខយើង ី
ទុកសិទឲ្យបរខទសាអប កស្រាវរាវបកស្រាយភាារូបខនះ ិន រពះខម៉នាគ
ខដលខលាកេំព៉យ៉មទុកខរឿងេនកប ួល ុងងម
ខយើងរត្ូវបានខគេ ធប់បទខរឿងព ិ ិត្របស់
ពួកខគបានបកខរែភាារូបឲ្យោលយាខរឿង
ិ របស់ាសនាខៅវញ។ ខពលខនះកូននាគរែុសស្រសីរត្ូវខចះខមលរែវត្ថ ព ខដលខលាកបាន ើ ិ ិត្របស់េន ួល
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-148-
ចារក ឹ និងរែត្ា ក....ខដម ងរកោរ ើ ផខសវ ិ ទ នទុកកបុងងម ទំខនៀមទមាលប់ ខរឿងខរពង ទំនាយ ខមែះភូមស្រសុ ិ ី ពិត្របស់អាទខទពខកែ រ ខដលបានបខងកត្ ិ ើ ភាពអចឆរយខនះ។ ិ
៨២/.រូបភាពទ៨២រូ បខៅជញ្ញ ជ ំរគលុកខៅខាងខឆវង(លានជល ់ដរំ )ើ ី ៨៣/.រូបភាពទ៨៣រូ បខៅជញ្ញ ជ ំរគលុកខៅខាងខឆវង(លានជល ់ដរំ )ើ ី រ ូបទី៨
រ ូបទី៨
២
៣
រូបខនះបានខចកខចញាពីរថាបក់ ខត្រូើ បោងអស់ ំ ខនះ រពឹទ នដូនតាខយើងគាត្់ចង ់និយ៉យរាប់ពី ខរឿងអវី?
ោកយថាលានជល ់ដរំ ើ គមានន័ យថាទលានសរមាប់ យកដរំ ខៅរែជល ើ ់គាប ឺ ី
ភាារូបកបុងលានខនះ
គពុ ឺ ំនិយ៉យដូខចាះខឡើយ
ចុះមករែយុទ នដខណឋើមរារាង ំ
ក ៏ប៉ខុ នឋកុ ងន័ ប យ
ខបរានិយ៉យពីហែខដលជិះខៅខលើកាលដរំ ោ ើ ងប ំ ី
សមាលប់ខកែងមាបក់ក្ដលខៅាប់
ំក ុ ុងទ ប ខនាះ ី
កុឲ្ ំ យខឡើងមកខាងខលើរួច។
ហែខលើដរំ ោ ើ ងប ំ ខនាះ (ខមលរូ បហែខៅកាលដរំ ខខា ើ ល ងោវរចូលទរកុ ី ើ ី ងអងគរ្ំ) តាមពិត្ខៅឯាន់ទប ី ខាង ី ខលើឯខណាះ ខហត្ុខត្ខដម ងមាបក់ខនះ ពួកខគបាននា ំគាបចុះមកកបុងអនលង ់គុកដ ៏ខរៅ តាម ើ ផតាមរកខកែ ី រារាងចាប់ ំ សមាលប់បុគល គ ខនាះ។
កបុងរូបោងព ំ រផ្ដ ី ធ ំងខាងខលើខនះ
តាមពិត្រូបសទិត្កបុងជញ្ញ ជ ំងខត្មួយ
ខោយរូបមុនងត្យកពុំបានអស់ ខទបេ ចា ំុ ញ ប់ខផឋើមយករូបទ២មកោក់ បនថឲ្យាប់គាប ខដម ល ើ ផងាយស្រសួ ើ ី ី កបុងោរពនយល ់ ដូខចាះខទបកប ើ ី ឹ កាប់គាប។ កបុងរូបទ៨២ខយ ី ើ ងខ ុ ងរូបខនះមានរូបពរសនល មរតមម ូននាគ
ើ ញមានមនុសសបី
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
នាក់មានោក់មកុដ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-149-
ដូចាមកុដខសឋចកបុងខលាេនបាាក់
អបកោងប ំ ីខនាះថ្ដខាងាឋ ំមានោន់អាវុ្
ខលើកគំរាមខឡើងខលើ ចំក្ណកខជើងោងព ំ ីររបស់មនុសសោងប ំ នាក់ ខនាះ ាន់ខៅខលើផ្ដកឈូកកំពង ុ រក។ ើ ី ខៅពីខរោយអបកោងប ំ ី
មានរូបមនុសសមាបក់ត្ច ូ ដូចាកូនខកែង ខដលគាត្់ខៅឈរពីខាងខរោយអបក
ខលើកអាវុ្ ឬហែដរំ ោ ើ ងប ំ ី (ខមលោរពនយល ់បខនទមរូបទ៣៣) គាត្់កព ំ ង ុ រកផលូវខគចខដរើ ខចញ ពីោរ ើ ី
រារាងរបស់ ំ អបកោងប ំ ី ខដម ើ ផខឡ ី ើ ងខៅខាងខលើ។ ខពលខដលខកែងខនាះខដរើ មកដល ់ទនធឹម ខជើងខឆវងខសះ កាលរា ំ គាត្់បានឈរាន់ខលើផ្ដកឈូកមួយទង ខដលរលងព ំ ីផ្ដកឈូកគាត្់ាន់ មានផ្ដកឈូកទំខនរ មួយ បនាធប់ពីផ្ដកឈូកទំខនរ ខទបដល ់ផ្ដកឈូកខដលហែដរំ ាន់ ើ (ពីខជើងគាត្់រលងផ្ដ ំ ក ឈូកមួយ) ខត្ ើ កាលខកែងខនាះពួកជនទុចរច ត្បានោប់ ិ ខចាលអស់មួយចំនន ួ ខៅខហើយ ាលប់
ខរោះខគឧបកចច ិ ឲ្យខកែងខនាះ
(ខមលោរឧបក ចច ម ័ ២ខពលរែោសខត្ងតា ំងេនាខសឋ ចចរកវាលខលើភបគ ំ ូ ើ ិ របស់ខសឋចជ ័យវរនទ ី ួល
ខលន)។ បនាធប់មកខកែងខនាះបានខឡើងខៅខលើាន់ទព ំ ី ខត្អបក ី រី គាត្់បានលុត្ជងគង ់សំ ពះអងវរហែោងប
ោងប ំ ីខដលខឡើងតាមគាត្់មកខាងខលើខនាះ គពុ ឺ ំរពមអត្់ឱនខលើកខលងឲ្យគាត្់ខឡើងខៅខលើខទៀត្ខឡើយ សកមមភាពរបស់ពក ួ ខគគឺ ខលើកអាវុ្ខឡើងគំរាមរារាងគាត្់ ំ ដខដល (ខមើលរូបភាព)។ កបុងរូបបនថទ៨៣ ី
ខោយគាត្់ពំអា ុ ចខឡើងខៅខលើរួច គាត្់ចះុ មករជកខាងខរោមខសះកាលរា ំ សកមមភាពរូបគាត្់លត្ ុ ជងគង ់ខលើបលលងក ័ ផ្ដកឈូក ថ្ដោន់ទព ំ ក់សិ ត្ខៅខាងខរោមខោះខសះ ទ កំពង ុ រកផលូវខដម ខទប ើ ផចាកខចញ។ ី ើ រូបគាត្់បានមកសទិត្ឈរពីខាងាឋ ំខជើងខសះ ខៅខលើផ្ដកឈូកមួយទង ខដលកបុងរូបខនះខជើងហែដរំ បាន ើ ខលើករលងផ្ដ ំ ក ឈូកពីរ មកាន់ពីខលើខជើងផ្ដកឈូករបស់ខកែង ខដម ំ យគាត្់ខឡើងខៅខលើរួច ោលខៅពី ើ ផកុ ី ឲ្ ិ ខាងខឆវងខជើងខសះ ហែដរំ ាន់ ើ ខៅសល ់ផ្ដកឈូកមួយទំខនរ ខត្មកដល ់ខាងាឋ ំខជើងខសះវញ ហែបាន
ាន់រលងមកដល ំ ់ផ្ដកឈូកខដលខកែងខនាះឈរ មានន័យថាខគតាមមានីស ព៉បាទ រុកគួន ខរោះខគ មិនចង ់ឲ្យគាត្់នា ំខរឿងអចឆរមាតាខដលាប់កុ ងគុ ប កខនះ
មកផសពវផាយខៅខាងខលើខឡើយ។
កបុង
សកមមភាពរូបបានពនយល ់រាប់ខយើងថា គាត្់ព៉យ៉មដកខជើងខចញពីោរាន់របស់ហែ រួចរែឹងខឡើង ខៅខាងខលើ
រូបខាងខលើាបនថគាត្់អងគុយបញ្ឈរជងគង ់ខងយកាលខម លខៅខល ើ ើ ើ
រែុងខរែៀបេនន ឹង ួល
ខឡើងខៅខទៀត្ ខត្រត្ូវមានរូបស្រសថ្ ី ម ំ ួយខឡើងខៅតាមាធក់ខលើកខជើងោក់ពីខាងខលើកាលគាត្់ ខដម ើ ផី រារាងដ ំ ខំ ណើរផលូវរបស់គាត្់។ ខបខយ ភាពរូបទ៨២ និង៨៣ខនះ គួរឲ្យសខងវគ នឹង ើ ើ ងខមលតាមសកមម ើ ី អាណិត្គាត្់ណាស់ ខរោះខដម ំ ំងអចឆរមាតាខឡើងខៅខាងខលើ ើ ផនា ី ំខរឿងអាង៌កបា
គាត្់រត្ូវមានសរត្ូវ
្ំៗមកាធក់រារាង ំ តា ំងពីខដម ៉ះ ខរោះហែោងប ំ ីក្ដលេំចះុ មកកបុងរគលុកខនះ ពួកខគមិនចង ់ឲ្យ ើ ទមកខមល ី ខកែងខនះនា ំខរឿងអាង៌កបា ំ ំងមាតាមហានគរខឡើងខៅខាងខលើខឡើយ ពួកខគបានខរែីរគប់រប ូ ភាព រារាង ំ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
មានីស
ព៉បាទ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-150-
រគប់ជំហានដខំ ណើររបស់គាត្់
(ខមើលសកមមភាពរូប)។
ខហត្ុខត្ពូជនាគខដល
ាពូជអចឆរា បានខដកលក់រាប់រយជំនាន់មកខហើយ (លុបោន ាោន លក់ោន) ដូខចាះពួកហែោង ំ បខគម នអាចឲ្យពូ ជអចឆរយខនះ ិ ដង េនខឡ ់ ុងភាា ប ឹ ពីាវតាពិត្កបុងអត្ត្របស់ ី ិ ី ើ យ ខនះាគំនិត្បងកបក ួល រូប ខដលបានរាប់ខយើងពីសកមមភាពរារាង ំ ព៉បាទ មានីសរបស់ពក ួ ខគ។
៨៤/.រូបភាពទ៨៤រូ បខៅជញ្ញ ជ ំងរគលុកខាងាឋ ំផលូវចុះ(លានជល ់ដរំ )ើ ី ខៅកបុងរូបភាពលានជល ់ដរំ ើ ខលើជញ្ញ ជ ំង
ពីខាងាឋ ំថ្ដផលូវចុះខនះ សកមមភាពរូបអត្ទនយ ័
មិនសូវេុស ពីរូបខៅខាងខឆវងថ្ដខឡើយ រគាន់ ខត្កបុងរូបខនះបានបងាាញពីអត្ថសញ្ញ ដ
ខដល
ខយើងាកូននាគ គួរដង ព៉យ៉ម ឹ ថា ខត្គាត្់ ើ ខគចខវះខចញ ពីោរតាមព៉បាទ របស់ពក ួ ហែ ោងប ំ ីខរោះខរឿងអវី?
កបុងរូបខនះខៅខាងខឆវង
ខជើងខសះកាលរា ំ ពីខាងខរោម មានរូបបុរស មាបក់ឈរអងកុញខលើកខជើង
មាេងេ ធប់មុេខៅ
ជញ្ញ ជ ំង កំពង ុ រុញនិមត្ថ ូ កាលនាគ យ៉៉ ង្ំ ិ រប មួយខៅខលើ។ ពួកហែដរំ ើ
កបុងោរព៉យ៉មរបស់គាត្់រត្ូវ
ខដលខៅបនាធប់គាត្់
កំពង ុ ខលើក
យ៉រអាវុ្ខឡើងវាយរែហាគាត្់ រារាងគាត្់ ំ មន ិ ឲ្យរុញនិមិត្ថរប ូ កូននាគខនះខឡើង
ខៅខាងខលើ
បាន។ អត្ទនយ ័ របស់រប ូ ខដលេ ធប់មុេខៅជញ្ញ ជ ំង បានពនយល ់រាប់ខយើងថា គាត្់ពំមា ុ ននរណាាគល ់ ដង ខៅកបុងទោបក ៏ខោយ ក ៏ពុំបានបងាាញ ឹ ពីសកមមភាពនឹងមុេមាត្់ពិត្របស់គាត្់ខឡើយ ខោះបាគាត្់ ី ី មុេឲ្យខគបានដង ឹ ខឡើយ។
ចំក្ណកឯកាលនាគខដលគាត្់កព ំ ង ុ រែឹងរុញរចានខៅខាងខលើខនាះ
ត្ំណាងឲ្យអាង៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំខរឿងរបស់រពះមាតានាគ
គឺ
ខដលបានលិចកប់ខៅកបុងមហាសមុរទទកខោះ ឹ
ពីអត្ត្ោលកនល ងផុត្ខៅ សកមមភាពរូបបានបងាាញរាប់ខយើងថា អបកខដលព៉បាទខគ និងអបកខដល ី រត្ូវខគព៉បាទ មរតមម ូននាគ
សុទ នខត្ឈរខលទរមផ្ដ ក ឈូកដូចគាប។ រូបភាពខនះខបើខលាកអបកអានចង ់ដង ឹ ោរពិត្ឲ្យ ើ ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-151-
ោន់ខត្ចាស់ សូមអខញ្ជើញខៅខមើលរូបាក់ខសឋង រួចពិចារណាតាមាច់ខរឿង ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ ខោយសខងេបខនះ ខរោះោរពនយល ់បកភាារូប ខយើងពុំអាចនិយ៉យអវីឲ្យហួ សពីោរ ខដលខយើងបាន ខមលខ ើ
ើ ញខនាះខឡើយ
រគាន់។
កបុងឯការងមខដលបានលាក់ទក ុ កបុងលានជល ់ដរំ ខនះ ើ
អត្ទនយ ័ រូប
េក ំុ ញ ៏សូមអភ័យខោសខោយេ វះលទ នភាពកបុងោររែមូលឯការឲ្យបានរគប់ ខបខយ ចខហើយ ើ ើ ងខមលរួ ើ
ខទបខយ ឹ ថារពឹទ នដូនតាខលាកបានដង ឹ ាមុនរួចខៅខហើយ ើ ើ ងដង
ពិចារណា
ខៅោរតាមព៉បាទ
មានីសចំខោះកូននាគ ខដលរត្ូវចុះខៅជួយរែស់រញ ុ រចានស្រសង ់គាត្់ខឡើង ខហើយពួកគាត្់ទុករែាា ខនះាខហត្ុសំរាប់ចងអុលរាប់កន ូ នាគ
ឲ្យេត្េំ ព៉យ៉មអត្់្ត្ ម រ់ គប់ោរលំបាកខវទនា ិ
រត្ូវទទួល ខទបអាចឲ្យសខរមចក ចច ច ប់បាន។ ើ ិ ោរដ ៏្ំខនះខៅដល ់ទបញ្ ី
ខដលេន ួល
៨៥/.រូបភាពទ៨៥រូ បជញ្ញ ជ ងខាងខល ំ (លានជល ់ដរំ )ើ ី ើ ទតា ើ ខាងខល ី ំងលានដរំ កាលប ី ើ ខយើងខមលរូ បភាពពីចមាងយ ើ
ខយើងខ
ខបើ ើញ
រគលុកគុកខសះកាលរា ំ ខៅពីខាងខរោម (ខមើលរូប៨២ ៨៣ និង៨៤) ចំក្ណកឯផ្ដធ ំង រូបដរំ កាលប ើ ី
គខៅព ឺ ីខាងខលើខយើងអាច
ខមលខ ើ
រគលុកខសះកាលរា ំខនះ
ើញ
តាមរយរូបងត្ខដលខមលព ើ ីចមាងយ។ រូបខនះខយើងខមលខ ើ
កបុង
ខត្កបុងរែាារូបខនះ ខបខយ ើ ញកាលដរំ ើ មានរា ំមួយគមា ឺ េ ងបៗ ី ើ ើ ងខមលខោយ ើ
ពុំបានគត្ព ិ ិចារណាខឈវងយល ់ ចាស់ាយល ់រចឡំ តាមសិលផបំភាន់ខនះាពុំខាន ខរោះរពឹទ នដូនតា ខយើងគាត្់ចង ់រាប់កន ូ នាគថា ខបចង ់ដង ឹ ខរឿងពិត្កបុងនគរដរំ ើ (យខា្បុរៈ) រត្ូវខមើលកបុងរទូង ឬកបុង ើ
ខបះដូងដរំ ើ ខទបអាចដ ង ើ ឹ ខរឿងកបុងចត្ថ ើ ិ របស់នគរដរំ ។ើ ខបើសិនាគាត្់ឆ្នលក់ដរំ កាលប ី គាត្់ពិបាកខចក ខញកកាលសរមាប់សរខសរខរឿងណាស់ កណា ឋ លទុកដូចាខរឿង
ខៅកបុងរទូងដរំ ើ
ដូខចាះគាត្់រត្ូវខត្ឆ្នលក់កាលដរំ មា ើ េ ងបៗ ី ន័យម៉ ៉ងខទៀត្កាលបមា ី េ ង
ចំក្ណកឯខរឿង
ចាត្់ទក ុ ដូចាមាឋយ
មាេងខទៀត្ដូចឪពុក ខរោះធ្លត្ុទក១២ = ៣ ធ្លត្ុដ២ ំ ួ ក ៏មានន័យដូចកបុង ី ១ = ៣ ឬក ៏ពយញ្ជនៈោង៣៣ត ឹ
រូបផ្ដធ ំងខនះខដរ។ ខៅខលើេ បងដរំ មានបលល ើ ងក ័ ផ្ដកឈូកដ ៏្ំមួយខយើងខៅថារយ៉ងដរំ ើ ចំណុចកណា ឋ លថ្ន រយ៉ងខនះខហើយ មរតមម ូននាគ
ខទបខយ ួ គាត្់ ើ ើ ងយល ់ពីសិលផបំភាន់របស់ពក
តាមពិត្ដរំ មានកាលខត្ប ើ ត ះ ីប៉ខុ ណា
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-152-
ខរោះខយើងខមើលរូបដរំ កាលប ើ ជ ំងខាងមុេាប់ងល ប ់ និងខមើលរូបខដលខគដខណឋើម ីខាងខរោម ខៅជញ្ញ ំ ខហកនគរាបី (រូបទ៣២ ៣៣ និង៣៤)។ កបុងដណា ក់ោលទមួ ី ី យ មនុសសរែុសត្ូចខនាះរត្ូវខរែី ខពលខវលា ោលទព ី ីរ
ខដម ំ ំងអចឆរមាតានាគ ើ ផចុ ី ះខៅកបុងរគលុកគុកខសះកាលរា ំរាវរកអាង៌កបា
ខពលខដលបានដង ំ ំងអចឆរមាតាខហើយ ឹ អាង៌កបា
ពីរគលុកគុកខាងខរោមឲ្យមកឋត្ ិ ខៅខាងខលើ
ំ ដណា ក់
គាត្់រត្ូវរុញរចានខរឿងដ ៏្ំខនះ
ំ ដណា ក់ោលទប ី ី
ខចញ
គាត្់រត្ូវព៉យ៉មវារលូនអូសខរឿង
ិ អចឆរមាតានាគ យកខៅោក់ខៅខលើបលល ័ងកផ្ដកឈូក ខដលារយ៉ងដរំ វើ ញ។ ខហត្ុខនះខហើយ ខទបហែ ើ ដរំ ោ ើ ងប ំ ីសុេចត្ថ ំ ងខនះ កបុងរគលុកគុកខសះកាលរា ំខាងខរោម ិ នា ំគាបចុះពីខលើកាលដរំ ើ មករារាងខកែ តាមព៉បាទរហូ ត្ខៅដល ់ាន់ខាងខលើ ខចញមកខាងខរៅខឡើយ
ខរោះមិនចង ់ឲ្យខកែងខនះ
ដូខចាះខទបខៅខល ូ ភបគ ំ ខូ លន ើ ើកំពល
នា ំខរឿងអាង៌កបា ំ ំងកបុងខបះដូងដរំ ើ
មានទកខនល ងមួយខគខៅថា ី
អនលង ់ដរំ ើ
ំ ើ ខរោះគាត្់ចង ់រាប់ខយើងឲ្យខមលខរឿងកប ើ ុងអនលង ់លានជល ់ដរខនះ។
៨៦/.រូបភាពទ៨៦រូ បកបុងជញ្ញ ជ ំងកណា ឋ លរទូងដរំ (លានជល ើ ់ដរំ )ើ ី
រូបខៅជញ្ញ ជ ំងកណា ឋ លកាលដរំ សងា ើ េ ងខនះ ដូននាគខយើងបានលាក់ខរឿងរបស់គាត្់ទក ុ កបុងរទូង
ំ ដរំ ើ ខដលាដណា ក់ោលចុងខរោយរបស់គាត្់ គាត្់ដង ឹ ថា នឹងមានកូននាគណាមាបក់រត្ូវស្រសង ់យក ិ គាត្់ខៅោក់ខលើបលល ័ងកឈក ូ ្ំខនាះវញ
ខហត្ុខត្ខកែងមាបក់ខនះ
ដរំ ោ ើ ងប ំ រត្ូ ី វជល ់គាបយ៉៉ ងដូចខមឋច
ខដម ឋើ មគាបខបាចឲ្យខោយផ្ដកឈូកមួយទងខនះ? (ខមលរូ បដរំ ខបាចខដ ើ ម ើ ផដខណ ើ និងផ្ដកឈូកខចាល) ី ើ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-153-
ខៅចំកណា ឋ លមានរូបកាលយកសមួយដ ៏្ំ បានចាប់ខាកាលនាគមា ំ េ ងបីៗ ឯកាលនាគខនាះគឺ ំ ត្ំណាងឲ្យអចឆរមាតានាគ (ខមលោរពនយល ់រូបទ១ ខដលមកដល ់ដណា ក់ចង ុ ខរោយខនះ ើ ី និងរូបទ៨០) ី ខទបរពឹ ទ នដូនតាខយើង បានបងាាញពីអបកចាប់គាត្់យកខៅ ើ
ំ។ ុ ខៅខាងខឆវងកាលយកសមានហែដរំ ព ើ ីរ
នាក់ អបកោងព ំ ីរខនះ បានតាមរារាងតា ំ ំងពីកបុងអនលង ់ខសះកាលរា ំខាងខរោមឯខណាះ មកដល ់ខាង
ខលើខនះ ពួខគរែឹងខលើកថ្ដរទផ្ដកឈូក ខដម ខថាាល ឬរនាធរបស់េន ំ ននាគខដលកំពង ុ នា ំ ើ ផបនថ ី ួ ល តាមរារាងកូ អចឆរមាតាខឡើងខៅខាងខលើ។ ខៅខាងខឆវងថ្ដហែឈរោងព ំ ីរ មានមនុសសមាបក់អងគុយលុត្ជងគង ់ ខោយ ខលើកថ្ដាឋ ំចងអុលរាប់ហែដរំ ោ ើ ងព ំ ី រនាក់ មានន័យថាចងអុលរាប់ទសអប កនា ំអចឆរមាតាខចញ ឲ្យហែ ិ
ោងព ំ ីរបានដង ល ឯថាបក់ាន់ទព ំ ីរខៅសល ់ ឹ ខដម ើ ផខឡ ី ើ ងខៅាធក់ផូ វ។ ី ីរពីខាងខឆវងកាលយកស ហែោងព ខត្ហែមួយ បានខឡើងាន់ខលើផ្ដកឈូក ខដលេនបានបណ ួល ុ ឋ ះរទពីខរោមខៅ ខដលហែខនាះេំរែឹងខឡើង ាន់រនាធផ្ដកឈូកឲ្យោន់ខកែងខនាះ ខដម ាកត្់កឲ្ ុំ យខកែងខនាះខឡើងខៅខលើផ្ដកឈូក្ំបាន។ ឯអែសរា ើ ផទប់ ី ត្ូចខដលឈរពីខលើផ្ដកឈូក
ពីខាងខលើកាលមនុសសអងគុយលុត្ជងគង ់ខនាះ
ខឡើងមកដល ់ថាបក់ទព ី ីរ
អែសរាខនះបានរកេ ើ ន្ំ ខោយខជើងមាេងាន់ខលើផ្ដកឈូកេនឯង និងខជើងមាេងខទៀត្ាន់រែខបះខលើផ្ដក ួល ួល ឈូករបស់ហែ ខដលាខសនាយកស ខហត្ុខនះខទបអែសរាខនះអាចរ ក្ំ ើ បាន ខោយអំ ណាចចំហាយពី ើ
ផ្ដកឈូកខសនាយកស។ រូបខៅចំពីខលើកាលយកសកណា ឋ ល គត្ំ ឺ ណាងឲ្យហែទព ី ីរខដលខឡើងពីខរោមខៅ ខត្មនោនរ ក្ំ ើ ខៅដល ់ាន់ទប ខនះរកេ ើ ន្ំ ខោយាន់ខលើផ្ដកឈូកខដលេនរទខៅាន់ ទព ិ ី ខទ ី បហែ ើ ី ីរ ួល ួល
ខរោះរូបាន់ទប េនមានផ្ដ ក ឈូកពីរសរមាប់ាន់ េុសពីាន់ទព ី ខនះ ី ី ីរខដលមានខត្មួយ។ ខៅខាងាឋ ំ ួល ហែទព ុ ខលើកថ្ដរទរនាធផ្ដកឈូកបនថខៅខលើខទៀត្ ខៅាន់ទព ី ីរ គហែ ឺ ទប ី ី ខដលកំពង ី ីរខាងខលើហែទប ី ខនះ ី បានរកេ ើ ន្ំ ួល
ខរោះខជើងមានទរមាន់ោងសងា ំ េង
ិ ខៅពីខាងាឋ ំកាលយកសវញ
ខហើយហែទប ំមានរូបកបុងាន់ទមួ ី ខនះពុ ី ី យខឡើយ។
រូបភាពទមួ ី យកូននាគខនាះអងគុយបញ្ឈរជងគង ់
ខរាងរុញកាលនាគ
ខៅខលើ ខដលកាលនាគខនះ គាត្់ខរាងរុញខឡើងតា ំងពីអនលង ់ខាងខរោមមក។ ាបនាធប់រប ូ ភាពទព ី ីរ គាត្់ចាប់ខផឋើមខរោកឈរខជើងមាេងាន់ខលើផ្ដកឈូក
ឱបខរឿងអចឆរមាតាាប់នឹងរទូង
ខហើយគាត្់
ព៉យ៉មនា ំខរឿងអចឆរមាតា ខឡើងខៅខាងខលើខទៀត្ ខោយមុេគាត្់បានខបរខចញមកខរៅ េុសពីរូប មុនខដលគាត្់ខបរមុេេ ធប់ខៅជញ្ញ ជ ំង។
ខឡើងខៅដល ់ាន់ទព ី ីរ
គាត្់បានអងគុយលុត្ជងគង ់ខលើផ្ដកឈូក
ខោយយកថ្ដខឆវងោក់ខលើខដម ើ រទូង
ខត្រូបខនះបានោប់កាលបាត្់ខៅខហើយ
ខោយអត្ទន័យកបុង
រូបខនះ ខបើខយើងខមើលសកមមភាពរូបខដលខៅសល ់ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថាខរឿងអចឆរមាតា គាខរឿង ឺ កបុងខបះដូងរបស់គាត្់ មរតមម ូននាគ
ខរោះថ្ដឱបខលើរទូងានិមិត្ថសញ្ញ ដ បងាាញរាប់
ពីអត្ទនយ ័ រូប។
ខឡើងខៅ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ដល ់ថាបក់ទប ី ី
-154-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
រូបគាត្់បានរត្ូវខផ្ដអបេ ធប់ខៅជញ្ញ ជ ំង
ខដម ើ ផរុី ញរចានអចឆរមាតានាគាចុងខរោយ
ឲ្យដល ់រយ៉ងផ្ដកឈូកដ ៏្ំខាងខលើខនាះ ខត្គួរឲ្យអនិចាចរូបគាត្់បានបាត្់កាលខៅខហើយកបុងវគគបញ្ចប់ ំ នរូបកាលគាត្់ ខរោះងមមួយដុមា
និងកាលហែពីខាងាឋ ំខនាះ
រត្ូវខគយកខចញបាត្់ខៅខហើយ
ដូខចាះខយើងពុំដង ច ប់ថ្នខរឿង ខត្មានន័ យយ៉៉ ងណាខឡើយ? ឹ ថាទបញ្ ី ើ ិ ខបើនិយ៉យពីដរំ កាលរា ើ ំមួយឬកាលបីវញ រែខមាយរបស់វារែឹងខបាចខដម ើ ឈូកនិងផ្ដកឈូក ខចាល ខរោះខយើងដង ឹ ខហើយថាផ្ដក និងខដម ើ ខនះ ខពលណាខដលខគខបាចោច់ខចញពីគល ់វា គរត្ូ ឺ វខត្ ងាប់ពំអា ុ ចរករួ ើ ចខឡើយ ខត្ផ្ដ ើ ក ឈូកត្ំណាងឲ្យអវី? ផ្ដកឈូកត្ំណាងឲ្យរែារាស្រសអបកោន់ និងខគារព រពះពុទ នាសនា (ខមលោរពនយល ់មុនៗ) ខបបុ គ ខនាះរត្ូវខបាចោច់ខចញពីគល ់ខៅខហើយ ខត្ផ្ដ ើ ើ គល ើ ក ខនាះរស់ ឬាលប់? កបុងរែាាខនះ កូននាគរែុសស្រសីរត្ូវពិចារណាខឈវងយល ់ថា ខបើហែបញ្ញ ជ ដរំ ឲ្យខបាច ើ ផ្ដកឈូកខចាលខរចីនមលុងៗ ខហត្ុខត្ខដម ក ឈូកមួយទងខៅអនលង ់ខាងខរោមខនាះ ខត្រពឹ ើ ផរកផ្ដ ឹ ី ើ ទ នដូនតា ខយើងគាត្់ចង ់រាប់ខយើងពីអវី? ឯង
សូមពិចារណាភាាងម រួចខសវងរកចខមលើយពិត្រាកដមួយខោយេន ួល
ខនាះម ូននាគនឹងដឹងពីភាពមព្ុព្ុួលពីរបបដឹមនាំរបស់នគរមមែរពុទំ ច្ះច្ប់មងអតីតកាល ុឺ
សាវតាទរឿងោំងអស់មដលមានមឺងទបះដ ូងថ្ែ ុ
លាន ល់ដំរទី នះបានព្ូប់ទយីងពីទេតុទភទទុមជា
មុន មដលព្តូវទើតមានទៅមឺងនគរទនះ។ ុ
ំ បរងួមខសចកឋមកោរយកខរឿងកប ី ុ ងងមលានជល ់ដរ ើមកបកស្រាយខោយសខងេបខនះ រគាន់ក្ត្ចង ់
ឲ្យកូននាគខចះខមលខរឿងរបស់ េន ឹ ទក ុ ខរោះខលាកបានដង ឹ មុនរួច ើ ួ ល ខដលដូនតាខលាកព៉យ៉មចារកងម ខៅខហើយ
ខៅដខំ ណើរផលូវរបស់អបកនគរខនះ
រត្ូវខគតាមចង ់ខពៀរាមួយនឹងគាត្់ ខហើយរែាាកបុងងមខនះ ាប់
ខពលខដលអចឆរមាតាជត្ ិ អស់បាបកមម
ាមួយនឹងកូននាគ
គរត្ូ ឺ វយកងលុកខៅលុបរត្ោ ំង
នគរខនះនឹង
និងអបកខដលរត្ូវចុះខៅជួយស្រសង ់គាត្់។
មានន័យថាកូនខដលរត្ូវចុះខៅកបុងអនលងដ ់ រំ ក ើ ៏
ំ ុ (ត្ចាង) ឯអចឆរមាតាខដលកូនរត្ូវខៅជួយក ៏ាប់ ិ
ខុំ ៅកបុងទកដូ ចគាប រគាន់ក្ត្ទកងល ឹ ឹ ុ កវារាក់
និងត្ូចាងទករត្ោ ំងខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ដូខចាះខហើយខទបលានោ ងព ំ ីរគាត្់កាងខឡើងទនធឹមគាប គលាន ឹ ើ ឺ រពះគមលង ់ និងលានជល ់ដរំ ើ កូនាប់
ំក ុ ុ ងអនល ប ង ់លានជល ់ដរំ ើ ឯអចឆរមាតាាប់
ខរោះជញ្ញ ជ ំងបា ំងគុកលានរពះគមលង ់ខរៅាង
និងផលូវខវងឆ្នងយាង។
ំក ុ ុ ងលានរពះគមល ប ង់
ខហត្ុខនះខទបរែា ា កបុងងមចង ់ ើ
ពនយល ់រាប់ថា ពុំងាយមានអបកណាអាចខៅដង ងព ំ ីរខនាះខឡើយ ភាគ ឹ ខរឿងពិត្ខៅកបុងងម ទលានោ ី
ខរចីនបានរត្ឹមខត្ខដរើ ឬខបកបរោត្់ ពីខាងមុេលានខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ កបុងលានរពះគមលង ់រូបចុងខរោយជត្ ិ ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
នឹងរួចពីខោស ចាប់ហលបម៉ ែ ហ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-155-
គាត្់បានឆ្នលក់រាប់ខយើងពីាាមខអះចូលខរៅខៅកបុងាច់ងម
់ឆ្ននហ្ ំ ើយ អស់ជាងពរពាន ី
“កូនហ្ើ យយកសបាន ន
ែ ុ ំមែលស្គាល់ការងូតទឹក ឬហអះហៅរមាស់ឲ្យបានែល់ស្គច់ ខ្ួ នម៉ ព ល
ខហើយ ី ើ យ” ដូចខនះរូបាាមខដលខអះចូលខរៅខៅកបុងាច់ងខម នាះខហើយ ាខមែះរបស់ទលានខនះ
ក ៏ាខមែះរបស់បាបកមម ខដលរពះខម៉ទទួលខោសកនលងមក ខរោះខហត្ុខត្ខសវងរកមរត្កទុកឲ្យកូន ខកែរ។ ភាាងមកុងទ ប តា ំុ ញ នបកពនយល ់រត្ួសៗក ៏ខោយ េខំុ ញ ជឿាក់នវូ បញ្ញ ដ របស់ ី ំងលានខនះ ខោះបីាេបា ពូជនាគចាស់ាយល ់ ខហើយនឹងជួយផគុំ ជួយស្រាវបនថនវូ បុពខវ ហត្ុោងឡាយ ំ ខដលេ វះចខនាលះខនាះឲ្យ ោន់ក្ត្ចាស់ ឈប់ស្រសពិចស្រសពិល ឬភាន់រចឡំ ដច ូ ពីមុនខទៀត្ ខដម ងខនាះោ ំ ល យាោរពិត្ ើ ផឲ្យខរឿងោ ី របស់ខយើងោងអស់ ំ គាប។ កូននាគោងឡាយអប ំ កគួរសខងវគ ខៅោរតាមចងខពៀរខវរានឹងគាប (ខមលោរ ើ ពនយល ់រូប) ខហត្ុខនះខទបរពះសមា ម សមពុទ ន បានសខមថងនូវគាថារារពនពក ួ ភកេ ើ ិ ុ កបុងខដនខោសមពី ខដល
បានខមលះោស់ខទងគាបខរោះខត្ខហត្ុបនថិចបនថួច ខោយរពះអងគរារពនខរឿងរពះបាទទឃាត្ ទូ ី ិ នាមនកូន ទឃាវុ ថា ី
”ទឃាវុ កន ូ ចូរកូនកុខំ ី
ើ ញោលខវង
កុខំ
កន ូ ្មមតាខពៀររខមងរមាងប់ ើ ញោលេ ី ល ខនទឃាវុ ី
ខោយោរមនចង ខពៀរ“ ់ កបុងគាថាខនះ រពះអងគចង ់ឲ្យខយើងទមាលក់ខចាលនូវភារៈដ ៏្ងន ់ ខដលខយើងបាន ិ ខរកទូលអស់មួយសងារវដឋមកខហើយ។
៨៧/.រូបភាពទ៨៧ រូបរពះមាតាមហានគរ(ខៅរាាទរលស់) ី រូបអចឆរមាតាឈរកបុងខខាលងោវរខនះ
រាាទនានា
ខរោះខហត្ុអី វ?
េុសពីរូបខៅ
ខោយរូបភាគខរចីនខៅកបុង
ខខាលងោវរតាមរាាទនានា ខគខរចីនឆ្នលក់បុរស ឬស្រសថខី ៅកបុង ស៊ម ុ ខខាលងោវរខដលមានកាលនាគរត្ូវយកសខលប ខហើយរទនុងេ បងនាគនិមត្ថ ិ
(មករ)
ខរចីនឆ្នលក់ាសនលឹកកាច់ខពញ។
ចំក្ណកកបុងរូបខនះេុសពរូី បខដលខរៀបរាប់ខាងខលើ ខរោះចុង កាំងស៊ម ុ ោវរាកាលសត្វគជ ុ សី រទនុងខដលាកាច់ពីមុន
(ពនយល ់រួចខហើយ)
រឯ ើ
រត្ឡប់ខបរាមានរាាទផុស
បនថគាបបនថិចមឋងៗ រហូ ត្ដល ់កំពល ូ ខាងខលើ។ រែាាងមខនះខបើ រគាន់ក្ត្ខមលគ ខឺ ើ មរតមម ូននាគ
ើ ញរត្ឹមរូប
ខត្ខបខម ចគត្ខទ បខ ើ លរួ ើ ិ ើ
ើញ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-156-
ខរឿងកបុងខបះដូងខម៉ ខដលអចឆរមាតាខលាកបានបំក្ែលងបំភាន់ លាក់ទក ុ កបុងរាាទរាប់ោន់ ខដលខកត្ ើ
ខចញពីគំនិត្រពឹទ នដូនតា បនសល ់ទុកនូវមរត្កខនះ គគំ ិ ខត្រូើ បខនះមាតា ឺ និត្របស់ ”អចឆរា ឬអចឆរយ”។ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងពីខរឿងអវី ត្ខៅអនាគត្? ិ និងខរគឿងអលងាករ ថ្ដសងាេងមានោក់កងារងវង ់ៗបនថគាប ថ្ដ ក/.ស្រសថីមាបក់ោក់មកុដ ោក់រកវល ំ ងរោត្់ ាឋ ំោន់ដប ំ ខរាមកនធុយចាមរ ើ ថ្ដខឆវងចងអុលចុះខរោម ខសលៀកសំ ពត្់មានកាច់លមអ រខយ៉ល ំ ឈរពីខលើោ ំជខណឋើរោងបួ ំ នោ ំ ខត្ស្រសថ ីខនះត្ំណាងឲ្យអវី? ើ
១/.រូបស្រសថីខនះត្ំណាងឲ្យរពះមាតាមហានគរ ឬអចឆរមាតាមហានគរខកែរ ២/.ោក់មកុដត្ំណាងឲ្យគាត្់ារែមុេ
ាខសឋច
កបុងអត្ត្ន ី ិងបចចុែផនបខដលរត្ូវមកអភបាល ិ
ិ (ខមើលោរពនយល ់រូបទ៣៥)។ រគប់រគងខងរកាខករមរត្កចាស់គាត្់វញ ី
៣/.ោក់កងខដលមានរងវង ់ាន់ៗគាប ត្ំណាងឲ្យគាត្់ាអបកបខងកត្ពូ ជខកែរមន ខរោះកងោក់ ើ ខៅខលើថ្ដគាត្់ និងកងខដលោក់ខៅកស្រសថីជនាត្មន (ខមលរូ បទ២១) គដូ ិ ើ ី ឺ ចគាប ឯរូបស្រសថីោក់កង ាន់ៗដូចរូបខនះ េខុំ ញ
ំ ូក។ ើ ញមានរូបគាត្់ខៅរាាទភបប
ំ ងមានខរាមកនធយចាមរ ើត្ំណាងឲ្យអាវុ្របស់គាត្់ខមែះ កខនសងបក់ខបាយ ៤/.ថ្ដាឋ ំោន់ដប ុ ៥/.ថ្ដខឆវងចងអុលចុះខរោម
ខដលរមាមចងអុលថ្ដគាត្់្ា ំ ងខមថ្ដខនាះ
គាត្់ចង ់បងាាញរាប់
ខយើងឲ្យខមលខៅខាងខរោម តាមសញ្ញ ដ ចងអុលរាប់ខនះ។ សញ្ញ ា ច្ងអលម្ដទនះ ទពលមដលខ្ញបា ំុ នឆ្នាម់ ើ ុ រ ូបទនះទេីយ ខ្ញឆ្ ំុ ល ង រ់ ួច្គិតពិចារណ្តអស់រយៈទពលពីរឆ្នឺំ ខទបអាចរកខ ើ
ើ ញចខមលយខោយសមស្រសប ើ
មួយ កបុងខពលខដលមានកមួយមាបក់បានយកសំ ណួរខលផងចាក់ទកដូ ង (ខមលោរពនយល ់ខលផងចាក់ទក ឹ ើ ឹ ដូងកបុងភាគ១) មកសួរេថា ំុ ញ ខត្ក្លផងខនះមានអត្ទ នយ ័ យ៉៉ ងដូចខមឋច? រែាាកបុងថ្ដចងអុលចុះខរោមខនះ ើ
គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា “កូនឲ្យខម៉ខចញមកខរៅខមឋចរួច ខបខម៉ ងខនះ កូនរត្ូវ ើ ខៅទូលខយ៉នីេនឯងយ៉៉ ួល ខត្ខវកបំពង ់ស្រសីខនះសិន ខទបអាចចាប់ ស្រសង ់ក្ម៉ខចញពីកបុងបំពង ់ខយ៉នីខនះបាន ខហើយខម៉អាចខឡើង ើ មកខាងខលើរួច” (ខមលមាតារែសូ ត្កូន) ខដលកបុងខលផងចាក់ទកដូ ងខលើកទព ើ ឹ ី ីរបានរាប់ខយើងថា៖ ចាក់ទកដូ ងពីរទូងមាតា ឹ
កនធុយរត្ីរាកាលនាងកុក
អកកំខបារចា ំកូនស្រសង ់
បំពង ់ស្រសី (ខយ៉នី) ចា ំកូនខវក
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-157-
កាលខម៉ក្រពក
ខកអកនា ំគាបជុះអាចម៍ោក់កាលខម៉ប៉ក។ ់
អាង៌កបា ំ ំងខរឿងចងអុលថ្ដរបស់គាត្់ចងអុលខៅខាងខរោមខនះ
េបា ំុ ញ នពនយល ់កបុងរូទ៧៥ខៅភប ំ ី
បាណន់ ខដលរពឹទ នដូនតាបានខ្វើារាងសាឹងយកខៅខបាះខោត្សងកត្ ់ សននបរ់ ននខយ៉នីខនាះាប់ ខដម ើ ផី កុឲ្ ំ យគាត្់ខចញមកខាងខលើរួច (ខមើលន័យោកយរាាទសាឹង) ដូចខនះខទបគាត្់ ចងអុលថ្ដខៅខរោមទុក ើ ាសញ្ញ ដ សរមាប់ឲ្យខយើងពិចារណាខឈវងយល ់ ខហើយជួយស្រសង ់គាត្់។ ៦/.ោ ំជខណឋើរោងបួ ំ នោ ំ
ត្ំណាងឲ្យោរខឡើងពីទទុ េ ងខរោមចំនន ួ បួនខលើក ី កខា
(ខមើលោរ
ពនយល ់រូបទមួ ី យ) ខពលខដលគាត្់មកឈរខលើោ ំទបួ ី នខហើយ គាត្់ខៅខត្ចងអុលខៅខរោមដខដល ខនះ គាខហត្ុ ខដលខយើងរត្ូវស្រាវរាវរករែាាកំបា ំងចងអុលថ្ដខនះ។ ឺ
េ/.ខខាលងោវរឬកាំងខដលរគបពីខលើគាត្់ ក ៏បានបងាាញភាាគំនិត្បងកបទ ់ ក ុ កបុងខពលខដលគាត្់
ចាកខចញពីខោស ខរោះថាកាំងគខៅខល ឺ ើកាល មានន័យថាកាំងបា ំងកាល ឬបា ំងខរឿងកបុងកាល កុឲ្ ំ យខគដង ឹ ឬខមើលខ
ើ ញ។
១/.កាលគុជសីោងសងា ំ េ ងកំពង ុ បួងករមងផ្ដក
ត្ំណាងឲ្យោរបរងួមទតា ំ ីរ ី ំងោងព
ឲ្យខៅាទ ី
តា ំងមួយងមី (ខមើលោរពនយល ់រូបមុន) ខពលខនាះោរអបអរាទរ បានរត្ូវោ ំករមងផ្ដកបំោក់ខលើក ខឡើង
ខដលានិមិត្ថរប ូ បញ្ញ ជ ក់រាប់ថា
រួចរាវរករែភពសរថ្សសូរត្
ខរឿងអាង៌កបា ំ ំងគាត្់ចាប់ខផឋើមមានខគឆងល ់ខហើយខគដង ឹ
ខដលហូ ត្ខចញពីនាងខដលាប់កុ ងសំ ប បុកសីមា
បំខពញពលិកមមខដកខាងរកបុងទកខៅ ឋ ឹ
ខោយគាត្់បាន
ខហត្ុខត្សរថ្សសូរត្ខដម ពត្់ហូល....(និមត្ថ ូ ើ ផត្ាញាសំ ី ិ រប
ស្រសោនាគ) និងមួយខទៀត្ត្ំណាងគប់ខភលង។ ើ ំ ូង ឬខលើកទ ី ២/.រទនុងរាងរាាទទមួ ី យ ត្ំណាងឲ្យោររួចចាកខោសរបស់គាត្់ ាខលើកដប មួយ។ ៣/.រទនុងរាងរាាទទព ី ីរ ត្ំណាងឲ្យោររួចចាកខោសខលើកទព ី ីរ ៤/.រទនុងរាងរាាទទប ី ី ត្ំណាងឲ្យោរួចចាកខោសខលើកទប ី ី ខហើយរគប់រទនុងនាគនិមមត្រូ ិ ប រាាទ
ខត្ងមានកាច់បា ំងពីខរោមរាាទ
មរតមម ូននាគ
កាច់ត្ណា ំ ងឲ្យោរលាក់បា ំងខរឿងអាង៌កបា ំ ំងរបស់
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-158-
គាត្់ កបុងខពលខដលគាត្់កព ំ ង ុ ចាកខចញពីខោស ខដលកូននាគភាគខរចីនពុំបានដង ឹ ពីខរឿងខនះ (ពុំោន់ បានដង ឹ ោរផសពវផាយ)។
៥/.រទនុងកណា ឋ លារទនុងចុងខរោយ ឬរចកោវរចុងខរោយ គាត្់បានឆ្នលក់រាប់ខយើងឲ្យខមើល រូបខហើយពិចារណាថា ោវរចុងខរោយខនះរត្ូវបំក្បកាបីត្ំណាក់ោលខទៀត្
កាំងថាបក់ទមួ ី យ មានទំហំត្ូច
កាំងថាបក់ទព ី ីរ មានទំហំ្ំ
កាំងថាបក់ទប ឋ ល ី ី មានទំហំកណា
ឆលងោត្់ោវរមួយខបកខេ ាងបី (ខមលមងគ លទប រមាតាអាចរួច ើ ី កប ី ុ ងភាគពី២) ខនះខទៀត្ ខទបអចឆ ើ
ផុត្ពីអំ ណាច
ំ រុ បស់យកស ខបើខយើងខមើលរួចពិចារណាតាមរែាារូប អត្ទនយ ័ រូបបានរាប់ខយើងថា
ខាទមួ ី យ ទព ី ីរ ទប ី ី គងាយន ឺ ឹងខបើក ខរោះពុំមានថាបក់បិទបា ំងា ំញា ុ ំខរចីន ខពលចូលខៅដល ់ោវរទ ី បួន ឬខាទបួ វ រមួយខត្ខបកាោវរបី។ ោវរមួយបំក្បកាបីខនះ ខយើងចាស់ាយល ់ថា ី ន គមានោ ឺ ិ គាត្់លំបាកនឹងខចញឲ្យរួចខៅដល ់កំពល ូ វញណាស់
ខរោះោវរខាងខលើមួយ
ខសែើោវរខាងខរោមពីរ
ដូខចាះកូននាគខដលខៅជួយគាត្់ រត្ូវខរែីខពលខវលាោន់ក្ត្ខវងឆ្នងយ។ ខហត្ុខនះខហើយខទបខគឆ្ន ល ក់ ើ
ិ ខដកខលើកខថាាល ខហើយខៅខលើេនរត្ូ រូបរពះវសណ វាប់ក្ផលរពួញដ ៏ខរចីន (ខមលរូ បទ៧៦) ោរឈឺចាប់ទក ុ េ ើ ី ុ ួល ខវទនារបស់អបកោងព ំ ី រ ោន់ក្ត្អូសបនាលយគួរឲ្យអាណិត្ និងសខងវគ។
បរងួមខសចកឋមក ោរបកពនយល ់ភាាគំនិត្ខោយសខងេបពីរូបខៅរាាទរលស់ខនះ (អស់ ី មឋងបនឋិចៗ) ខ
ខបខយ ើ ើ ងខមលន ើ ឹងខភាកគខឺ
ើ ញខរឿងខៅកបុងខបះដូងមួយ
ើ ញរត្ឹមខត្រូប
ខបខយ ើ ើ ងខមលខហ ើ ើ យពិចារណាកបុងថាងស គឺ
ខដលខោរខពញខៅខោយភាពសែុកាែញ
លំបាកខវទនាទុកខេ ាក
របស់អបកជំនាន់មុន និងអបកជំនាន់ខរោយ។ ខោះបីរូបត្ូចខត្មានអត្ទនយ ័ ខរៅ ខរោះបញ្ញ ដ របស់បុគល គ អចឆរយម ិ ិនងាយនឹងចាក់ទមលុះឲ្យយល ់បានខឡើយ ថា “បុគល គ ណ្តបានទ ទទ គឺពុបា ំ នទ
មរតមម ូននាគ
ីញន ូវសច្េធម៌ ទទីបទ
ីញតថាគតទ
ីយ” គបានខ ឺ
ដូចាគាថារបស់រពះសមាមសមពុទ នរទង ់រតាសសខមថង ីញតថាគត ទបីបគ ុ ល គ ទនាះពុបា ំ នទ
ីញទៅសច្េធម៌
ត ះ។ ើ ញរត្ឹមខត្សំ បករូបត្ថាគត្ខត្ប៉ខុ ណា
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-159-
៨៨/.រូបភាពទ៨៨រូ បខផឋរ(មិនដងឹ រែភព) ី
រូបខផឋរខនះគារូ បចុងខរោយខៅកបុងបណា ឋ រពះមាតាមហានគរភាគទ ំ ប ឺ ី ី
ខហើយក ៏ារូបមួយ
ខដលមានារៈសំ ខាន់ណាស់ចខំ ោះេ ំុ ញ ខដលខ្វឲ្យេ មា ំ ញុ នជំខនឿខលើគត្បណ ឍិ ត្របស់អចឆរមាតា វាក ៏ា ើ ិ ិ យមួយសរមាប់ចងអលផលវ រត្ីវស័ ុ ូ
ិ ខ្វឲ្យខក ត្មានកមា ល ង ំ ព៉យ៉មខឡើងវញ ើ ើ
រារាង ំ
ខដម ក្បកអាង៌កបា ំ ំងាបនថ ើ ផអាចមនខៅបំ ី
ខនះ។
ខរោះភាាងមកុ ងខផឋ ប របានផ្ដឋ ំឲ្យេំរែឹងខរែងនា ំបណា ឋ ំរពះខម៉
ខពលខដលជួបឧបសគគមក
ខពលខដលេខុំ ញ មើលយល ់ពីអត្ទនយ ័ កបុងរែាាងម ឲ្យបានដល ់ទបញ្ ច ប់ ី
ខោយរូប
ចមាលក់កុងខផឋ ប រខនះ គាែល ង ់មួយសរមាប់ឲ្យដង ឹ ោលខពលខវលា កបុងោរខបើកខាោវរមឋងៗ ខហើយនឹង ឺ សរមាប់ទប់ាកត្់ឧបសគគខផសងៗ
ខពលកំពង ុ ស្រាវរាវខរឿងខៅកបុងបណា ឋ ំរពះមាតាមហានគរខនះ។
កបុងរូបភាពខផឋរខនះរត្ូវបានខចកខចញាបថា ី ប ក់ គថា ឺ ប ក់ខាងខលើ ខហើយខៅកបុងថាបក់នីមួយៗ
ថាបក់កណា ឋ ល
បានបងាាញពីសកមមភាពខផសងៗគាប
និងថាបក់ខាងខរោម
ខហើយកបុងរូបខផឋរខនះខទៀត្ខាត្
រត្ូវបានបំផ្ដលញខសធើរខត្អស់ខៅខហើយ ខត្ខយើងអាចផគុំផុ ំខឋ មលនូ វយល ់បាន។ ោរខមលអត្ទ នយ ័ បងកប ់ ើ ើ
កបុងភាាងមរប ូ ខផឋរខនះ ខយើងរត្ូវចាប់ខផឋើមខមើលពីចំណុចកណា ឋ លមុន ឯរូបខៅខាងខឆវង និងខាងាឋ ំ គអត្ទ នយ ័ រែហាក់រែខហលនឹងគាប ឺ
ខោះបីរត្ូវបំផ្ដលញមួយចំខហៀង
ក ៏ខយើងខៅអាចខសវងយល ់មួយ
ចំខហៀងខទៀត្បាន ខហើយកបុងខផឋរខនះ រូបខរឿងបានមូលមនេ វះដូចខផឋររាាទដ ៏ថ្ទខទៀត្ខឡើយ។ ិ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-160-
១/.រូបចំកណា ឋ លខផឋរ ក/.ខាងខលើមានកាលយកសដ ៏្ំមួយ ខដលកបុងមាត្់យកសគាត្ួ េននាគ ខដលយកសបានខលប ឺ ួល
តា ំងពីអត្ត្ោលមក (ខមើលោរពនយល ់រូបមុនៗ)។ ខៅខាងខរោមេននាគខដលាប់ ខោស មានថ្ដ ី ួល
ិ យកសកំពង ុ ខលើរទេននាគខឡ មានន័យថាយកសរពមខលើករាជបញ្ញ ជ េនខឡ ើ ងបញ្ូ ច លខៅកបុងមាត្់វញ ើង ួល ួល ខដលរាជបញ្ញ ជ ខនះបានោក់ខោស
អស់រយៈោលាងពីរោន់ឆ្នប ំកនលងមកខហើយ
ចំខោះបុពដ វ ន ូ តា
ិ ខដលបានរែរពឹត្េ ថ ស ុ ាមួយនឹងយកសខនះ។ និមត្ថ ូ ថ្ដរទេននាគបញ្ ិ រប ួល ូ ច លខៅកបុងមាត្់វញខនះ បាន
បងាាញពីោរចុះចាញ់ រពមទទួលខលើករាជបញ្ញ ជ ខឡើង ខត្ខោយារខហត្ុ អី វ បានាយកសរពមខលើក ើ រាជបញ្ញ ជ ខឡើង? ខបេ អំ (ខមលភាពសខមផ មរបស់ យកសកបុងរូប) ខហត្ុអី វក ៏យកស ើ នមានឫទ ិ ន ណាចមលុងៗ ឹ ើ ើ ួល រត្ូវចុះចាញ់ ?
ិ ខៅចំចខនាលះកណា េ/.រូបកាលរពះវសណ ឋ លកាលយកស ុ
និងនាគកាលបខនះខហ ី ើយ
ខដលគាត្់
ិ ខនះគាត្់បញ្ចប់ខពៀររបស់យកស និងមាតានាគ បានមកបញ្ចប់នវូ ខពៀរខវរារបស់អបកោងព ំ ីរ ខត្រពះវ សណ ើ ុ ខាងខរោម
ខោយកមាលង ំ ឫទអវ ិន ី
ខឆលើយពន្យល ់ រពះអងគ
ខទបខ្វ ឲ្យយកសរពមចុ ះចាញ់ ? ើ ើ
ក ៏ប៉ខុ នថខបើខយើងរកខឡកខមើលខៅកបុងបារមី
ខនះាចខមលយមួ យខដលលំបាកនឹង ើ
ពីអត្ត្ោលរបស់ រពះខោ្សត្វ រគប់ៗ ី ិ
ខដលអាចាទបនាឲ្យរពះខោ្សត្វ រតាស់ដង ឹ ារពះសមាមសមពុទ នបាន ិ
គរត្ូ ឺ វបំខពញបារមី
ោង១០ ំ ខដលបារមោ ំ រត្ូវខបកាបក្ងមខទៀត្រត្ូ វា៣០ គមានបារម ១០ ឧបបារម១០ ី ង១០ខនាះ ី ឺ ី ី បរមត្ទបារម១០។ បារមគ វសនសំឲ្យរគប់ោង៣០ខនះ ំ ខទបខ្វ ឲ្យរពះខោ្ សត្វ រគប់ៗ ី ី គុ ឺ ណាត្ក្ដលរត្ូ ិ ើ ើ ិ រពះអងគ អាចរតាស់ដង ំ គមានបារម មួ ឹ ារពះសមាមសមពុទ នបាន ខហើយកបុងបារមោ ី ង១០ខនះ ឺ ី យខមែះថា
ិ ខដលខលាកអាចឲ្យយកសរពមចុះចាញ់ រពមខលើករាជបញ្ញ អ្ោ រពះវសណ ជ ខឡើងបាន ខរោះ ិ ឌ នបារម។ ី ុ
ិ ខលាកបានបំខពញកបុងអ្ោ (ោរតា ំងចត្ថ ិ ឌ នបរមត្ទបារមី មានន័យថាគាត្់អ្ោ ិ ឌ នឧទស ិធ ិ ) ជីវត្របស់ គាត្់ ឲ្យខៅយកស ខដម ចងខពៀរ ខហើយរពមខោះខលងអចឆរមាតាខាងខរោម ខនះាខហត្ុ ើ ផឲ្យយកសឈប់ ី ខដលយកសរពមចុះចាញ់
ិ រួចខលើករាជបញ្ញ ជ ចូលខៅកបុងមាត្់វញ។
ជញ្ញ ជ ំងរគប់រាាទនានាទូោងមាត្ុ ំ ភម ូ ខនះ ិ
ដូខចាះរគប់ក្ផឋរ
ឬខរឿងខលើ
ិ ខៅរត្ង ់ចំណុចកណា ខត្ងមានរូបរពះវសណ ឋ លានិចច ុ
ិ ឬខោ្សត្វ ខរោះរពះវសណ ខលាខកសវរៈ... រត្ូវមកបញ្ចប់ខពៀររបស់អបកោងព ំ ីរ។ ិ ុ
ិ ខាងខលើចាប់ក្េសសងាេង ខដលចុងខេសមាេង គ/.រូបនាគកាលបខាងខរោម ខដលមានថ្ដរពះវសណ ី ុ
ខៅាប់នឹងកាលនាគ និងចុងខេសមាេងខទៀត្ខៅាប់នឹងថ្ដយកស ខេសខនះត្ំណាងឲ្យចំណងខពៀរខវរា មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-161-
ិ ចុះមកស្រាយចំណងចងខនះ ខោយោរបំខពញបរមត្ទ ខដលអបកោងព ំ ីរចងគាប ឥឡូវដល ់ខពលរពះវសណ ុ បារមខាងខល ី ើ។ ខហើយខៅសងាេងរូបកាលនាគ មានផ្ដករ ំខយ៉លធ្លលក់ខចញពីចខនាលះថ្ដយកសខាងខលើ ខដលផ្ដកខនះោលយានិមត្ថ ូ ខាេណឍរូបមួយៗ ឲ្យោច់ខចញពីគាប ងាយឲ្យខយើងអបកសិកាស្រាវរាវ ិ រប ភាារូប ឆ្នប់ខមលយល ់ពីសិលផបំភាន់ខនះ។ ើ ២/.រូបពីចំខហៀងកាលគុជសីខាងាឋ ំថ្ដយកស (ខបកខាោ វ រទ១) ើ ី ក/.រូបថាបក់ាន់កណា ឋ លពីខាងាឋ ំថ្ដយកស មាននិមិត្ថរប ូ កាលគុជសី (ពនយល ់រួចខហើយ) និង និមិត្ថរប ូ កនធុយនាគរត្ូវយកសខលប ខៅាប់នឹងមាត្់សត្វគជ ុ សី ខដលត្ួេននាគខៅាប់ កុងអំ ប ណាច ួល ំ រុ បស់យកសខៅខឡើយ ខរោះខនះាខលើកទមួ ី យខដលគាត្់រត្ូវចាកខចញ ពីខាោវរាន់ទមួ ី យ (ខមើល
ោរពនយល ់រូបខាោងបួ ំ នាន់រប ូ ទ១)។ ី
ខហើយោរខបកោ វ រខលើកទមួ ើ ី យខនះ
បានរខបកខឡ ើ ើ ងខៅថ្ងង
៥᧿១០ ឆ្នប ំខរាង ថ្ងងទ២៨ ខេកញ្ញ ដ ព.ស២៥៤៤ គ.ស២០០០ ខដលខៅកបុងថ្ងងខនាះខវលារពឹក ខសនា ី ជនខៅោរោរសនថិសុេ រមណីោឌនភបអ ំ ដឌរសសកខនលងសននបរ់ ង ូ នាគ(ោវរ
អ ុំ ចឆរមាតាចុះខរោយ) គាត្់
បាននិយ៉យរាប់ថា ោលខវលាថ្ងងខាងខលើចនហុ ងស៊យ ុ បានមកដុត្្ូប កខនលងរពះអងគ្បា ំ ក់ខបក ិ
ិ ដ ណនាគពីរខមែលមួយ ញីមួយ (សំ ដន ខនះ ស្រាប់ក្ត្មានខកត្ខរឿងចខមល កមួយ គវឺ ញ្ញ ី ិយ៉យរបស់ ើ ខសនាជន) ចូលកបុងេនច នព ងព ំ ី រនាក់ខនាះ ខដរើ ដូចដខំ ណើរនាគខហើយនិយ៉យថា ិ ីរនាក់ ខហើយចនោ ិ ួល គាត្់បានរួចពីទុកខេ ោសខហើយ (ខហត្ុខភទខលើកទមួ រពះសីហនុរច ួ ខៅអដឌរសស) ។ ី យ កចច ិ ខ្វខៅខេត្ថ ើ េ/.រូបកាលនាគខាងខរោម
ខដលខចញពីមាត្់ោវរខលើកទមួ ី យ
បានខបរមុេចូលមកខាងកបុង
ិ ត្ូចមួយ ខៅអងគយពីខាងខរោយនាគកាលបីខនាះ ខដលខៅសងាេងមានទងផ្ដក ខហើយមានរូបរពះវសណ ុ ុ េណឍាប់។ ោលគាត្់ខចញពីោវរគរួឺ មត្ូច ខពលខចញផុត្មកដល ់ខរោមខទបរ ើ ខដលគាត្់ខចញពី ើ ក្ំ ោវរទមួ យថាគាត្់ខចញមកកបុងរែខទសខកែរខនះ ខមល ី យមក រួចខបរកាលចូលមកខាងកបុង គមានន័ ឺ ើ ខរគាះ្មមាត្កប ននាគរែុសស្រសីដង ឋ ាខនះ ឹ ថា បណា ិ ុ ងឆ្នប ំខនាះ ខដលគាត្់បានសខមថងពីមហិទឫទ ិ ន ឲ្យកូ ិន
គាត្់ចង ់រពមានកូននាគរែុសស្រសី ខដលពុំដង ួ ខរែត្ បណា ឋ ាខរែត្)។ ចំក្ណកឯរូប ឹ គុណគាត្់ (ទំនញ ិ ខដលរួមត្ូច បានបងាាញរាប់ខយើងឲ្យដង រពះវសណ ុ ចយកខរឿងខនះខៅរាប់ឲ្យអបកណាឲ្យ ឹ ថា គាត្់ពំអា ុ ខគខជឿ និងជួយគាត្់បានខឡើយ ខរោះខរឿងអចឆរមាតាវា្ំហួសពឋានៈរបស់ គាត្់ ខនះម៉ ៉ងៗខទៀត្ថាបក់ ី ខាងខរោម ខដលអចឆរមាតាខចញមកខាងខរៅខនះ មានន័យថាអបកដង ឹ នឹងនា ំអចឆរមាតាខចញ ឋានៈ គាត្់ខសែើនឹងរែារាស្រសថាមញ្ដ (ខមលោរពនយល ់ោកយបនាធយសំ ក្រ)។ ខហើយកបុងឆ្នប ំដខដលខនាះ មាន ើ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-162-
ភូត្ខហត្ុនាគផុះខរចីនកខនលង
ខ្វើឲ្យកូននាគមានោរខងឿងឆងល ់រហូ ត្មកដល ់សពវថ្ងងពីខរឿងនាគផុស
ខោយពុំដង ូ ខៅកបុង ឹ ថាខកត្ខចញព ើ ី ខហត្ុអី វ? ខពលខចញពីោវរទមួ ី យរួចខហើយ គាត្់រត្ូវរត្ឡប់ចល
ុំ
ខដម វ រទព ើ ផខប ី កខាោ ើ ី ី រាបនថខទៀត្។
៣/.រូបកាលគុជសីខាងាឋ ំថ្ដយកសបនាធប់ទ២(ខប ី ើកោវរទ២) ី ិ ា ក/.រូបកាលគុជសីទព ី ីរខនះក ៏ដូចរូបទមួ ី យខដរ រូបខនះត្ំណាងឲ្យោវរាន់ទព ី ី រ ខដលរពះវសណ ុ
កូននាគរត្ូវនា ំមាតាខចញាខលើកទព ី ីរ (ខមើលែលង ់រាាទបនាធយសំ ក្រផលូវចូលសពវថ្ងង)។ ខាោវរទព ី ីរ ខនះ រត្ូវបានរខបើកខឡើងខៅថ្ងង៤᧼២ ឆ្នប ំមមី ទ២៩ ខេមករា ព.ស២៥៥៤៦ គ.ស២០០៣ សូមកូន ី នាគស្រាវរាវខមលខហត្ុ ខភទកបុងថ្ងងខនាះខដលខកត្មានកប ើ ើ ុ ងនគរ ។ ិ ជិះខចញមកខាងខរៅ កបងោវរទព េ/.និមិត្ថរប ូ នាគខដលរពះវសណ ូ កបុងោវរទ ី ី ីរខនះ ក ៏ដូចានិមិត្ថរប ុ ុ
ិ ខៅត្ូច ខហើយកាលនាគខបរចូលមកខាងកបងនគរដខដល កបងចខនាលះោវរ មួយខដរ ខរោះរូបរពះវសណ ុ ុ ុ ទមួ ូ ខៅកបុង ី យ និងោវរទព ី ីរខនះ មានរយៈខពលជិត្៣ឆ្នប ំ។ រួចគាត្់រត្ូវរត្ឡប់ចល
ិ ខរោះគាត្់រត្ូវ ំ វុ ញ
សនសំបុណយគបារម ព៉យ៉មខប កខាោ វ រទប ំ ក េណឍរបស់យកស ឺ ី ើ ី ីាបនថខទៀត្ ខោយអំ ណាចរខយ៉លផ្ដ គរត្ូ ឺ វខត្ខ្វដូ ើ ខចាះ។ ៤/.រូបកាលគុជសីខាងាឋ ំថ្ដយកសបនាធប់ទ៣(ខប ី ើកោវរទ៣) ី ក/.កបុងខាោវរមាត្់គជ ុ សីខលើកទប ី ខនះ ី
និមិត្ថរប ូ កាច់ក្ដលខៅកបុងេណឍរខយ៉លផ្ដ ំ ក ន័យថាាខាោវរមួយខដរ
រត្ូវបំក្បកខេ ាងាពីរខទៀត្ខបតាមខម លរូ ប ើ ើ
ខរោះ
មានរាងដូចាកាលនាគខបរខចញខៅខាងខរៅ
មាន
ខរោះមានរខយ៉លេណ ំ ឍ សងាេង។
ខាោវរខនះបានខបើកខឡើងខៅថ្ងងទ ី
១᧯១ ឆ្នប ំវក ទ២៦ ខេ្បូ ព.ស២៥៥៨ គ.ស២០០៤ គថ្ងង ាត្រលកយកស ី ឺ ខដលមានខកត្ខរគាះ្មម ើ ិ ស៊ណា ូ មី ខរោះនិមត្ថ ដ កាច់បានរាប់ខយើងថា ិ សញ្ញ សញ្ញ ដ កាច់ក្បរខចញខៅខាងខរៅ (គាត្់ខចញពី
មរតមម ូននាគ
គាត្់ឈប់ក្បរចូលមកខាងកបងខទៀត្ខហ ើ យ គឺ ុ
ំ ខុ ៅខាងខរៅនគរ ឬរែខទស)។
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-163-
ិ ជិះខទៀត្ខទ ខោយរពះវសណ ិ បានខដកបាត្់ខៅ េ/.កាលនាគនិមិត្ថខាទប ី ីខនះ គគា ឺ ម នរូបរពះវសណ ុ ុ
ខហើយ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៧២) កាលនាគនិមត្ថ ើ ី ិ ខនះ ដូចាោរសខមថងឫទឲ្យព ិន ិភពខលាកាគល ់
ពីអំ ណាចគាត្់ ខបខម បរលកយកសស៊ណា ូ មព ើ លរូ ើ ី ីខលើ ខយើងខ បងាាញពីឫោននុភាព ខហើយគាត្់រត្ូវរត្ឡប់ចល ូ ខៅកបុងទ ី ៥/.ខាោវរាន់ទប ី កប ី ុ ងោវរខលើកទព ី ីរ
ុ ពត្់ខពនេន ើ ញដូចារូបនាគមួយកំពង ួល
ិ ខដម វុំ ញ ើ ផខប ី ើកោវរាខលើកចុងខរោយ។
កបុងោវរចុងខរោយខនះ
កាច់រខយ៉លខដលធ្ល ំ ល ក់ចះុ មក
េណឍ ឲ្យខកត្ាវគគ ៗខនាះ ឥឡូវខនះខបខយ បភាព គកាច់ រខយ៉លខនាះ ំ ធ្លលក់ខចញពីមាត្់ ើ ើ ើ ងខមលតាមរូ ើ ឺ គុជសីកបុងោវរទប ី ីខនះបានខត្បនថិច ខលងចុះមកេណឍបានខទៀត្ខហើយ។ ចុងខរោយខនះ នាគខដលា
និមិត្ថរប ូ អចឆរមាតា បានខចញតាមរចកោវរខនះខោយរលូន តាមទំហំរូបរាងពិត្រាកដ មិនដូចា ខចញោងប ំ ីខលើកពីខាងខដម ើ ខឡើយ
គខចញមកខោយខពញលកេ ណៈ ឺ
(មានខសរភាពខពញខលញ)។ ើ
ិ ខដលធ្លលប់ក្ត្ត្ូចពីមុនខនាះ កបងរូបចុងខរោយខនះគាត្់បានរក្ំ ឯរូបរពះវសណ ើ ខៅតាមគុណ្ម៌ កាល ុ ុ នាគក ៏្ំខៅតាមសភាពខដម ើ
ខហើយខបរខចញខៅខរៅ
ប៉ខុ នឋខចញចុះមកខាងខរោមដខដល
មាន
ន័យថាកូននាគរែុសស្រសី ពុំោន់មាននរណារពមទទួលាគល ់គាត្់ខឡើយ។ ខៅោវរចុងខរោយខនះគាត្់ ខចញមកសទិត្ខៅខលើបលល ័ងកមួយ
ខដលខៅខាងខរោមបលលងក ័ គមានកូ នាវត្ូចមួយ ឺ
កំពង ុ រទខសង
បលលងក ័ ខនាះខចញ សកមមភាពរបស់កន ូ ាវខនះ េនត្ូ ចខទខត្អាចខលើករទបលលងក ័ និងរូបដ ៏្ំខាងខលើរួច ួល (ខមើលរូបខាងខឆវងថ្ដយកស)។ កូនាវខនះក ៏ត្ំណាងឲ្យកូននាគមាបក់ក្ដលបានដង ឹ និងយល ់ពីខរឿងពិត្ របស់អចឆរមាតាមហានគរ ខហើយេនជួ ួ ល យគា ំរទខហហមគាត្់ ខចញពីទ ី ស្រសោប់ឋានៈខាងខរោមក ៏ខោយ ( ខមលោរពនយល ់ពីាវរូបទ៧៥) ។ ើ ី
មរតមម ូននាគ
ំ ឃា ុ ំង ខោះបាេ នសទ ី ិ ត្កបុង ួល
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-164-
៦/.រូបខផឋរាន់ខាងខលើ
បងាាញពីមនុសសបនាក់ សិ ត្ខៅោ ទ ងសងា ំ េ ងកាលយកស ី
ខហើយរូប
មនុសសោងប ំ សងា េ ងខនាះ ខៅពីខលើកាលគុជសី ខដលពុំដង ឹ មានោន់អី វកបុងថ្ដខឡើយ ខរោះរូបបាន ី
បាក់ខបកអស់ខៅខហើយ លំបាកនឹងខមលឲ្យយល ់បានណាស់ ខោយលកេណៈរូបបាត្់បង ់ខសធើរខត្ោង ំ ើ អស់ខៅខហើយ ដូខចាះេម ំុ ញ នអាចបកពនយល ់បានខឡើយ ខរោះឯការពុំរគប់រគាន់។ ិ សរុបខសចកឋមកអត្ទ នយ ័ ភាាគំនិត្បងកបក ់ ុងរូ ប ប ី
ខយើងគាត្់បានលួចខឡើង
ខផឋរខដលខៅខសសសល ់ខនះ
មកចងអុលបងាាញកូននាគកបុងសម័យខនាះ
ខដម ដល ់កូននាគសម័យខរោយ ើ ផារែខយ៉ជន៍ ី
រពឹទ នដូនតា
ឲ្យោប់ឆ្នលក់ខរឿងោងខនះទុ ំ ក
ិ យសរមាប់ចងអលបងាាញផលវ អាចយកមកខ្វារត្ី វស័ ើ ុ ូ
កុឲ្ ំ យវខងវងភាន់រចឡំ អស់ខសចកឋព៉យ៉ម ខរោះខត្ោររារាងព ំ ីអបកដថ្ទ ខដលពួកខគោងខនាះពុ ំ ំបាន ី
យល ់ខរឿង។ អចឆរមាតាខលាកបានដង ំ ីាន់ខនះ បុគល គ ខដលា ឹ ាមុនថា កបុងោរខបើកខាោវរោងប កូននាគខនាះ
រត្ូវរោញនខនៀលរងរគប់សមាព្ទុក េ
ខដលសងកត្ខ់ រែៀបបីដូចបុគល គ រទភបំ
ឬឱបភបំ
ខរោះោរខលើកាពន និងរកាពនខៅភាជប់ខរឿងពីអត្ត្ និងបចចុែផនបឲ្យាប់គាប គពុ ី ឺ ំងាយស្រសួលខឡើយ ិ ខដកកាលាពន)។ (ខមលោរពនយល ់រូបវសណ ើ ុ
III.អតិនយ ័ សាសនមាតាបងកបម ់ ងថ្ែ ុឺ
(ោមយទព្ុៀនព្ុទៅរបស់អច្ឆរមាតាឲ្យទមីលថ្ែ)
ក/.ខយើងដង ឋ ំ ឹ ខហើយថា ោរចូលខៅទសសនារគប់រាាទងម ខដលអចឆរមាតាបានបនសល ់បណា ំ ូងគខៅខខា ទុក ាដប ល ងោវរចូល ខដលខៅខលើខខាលងោវរខនាះមានខផឋរ (ពនយល ់រួចខហើយ) ខហើយខផឋរ ឺ ខនាះមានខាងខរៅ និងខាងកបុង ខដលរគប់ក្ផឋរោងអស់ ំ ភាគខរចីន គមានសសរខដលរទខៅបណា ឋ ំក្ម៉ ឺ ខនាះ ខមែះថាសសរខពរជ។ ខហើយពីក្ផឋរខឡើងខៅកាំងខកលង ឬបា ំងខកលង (ពនយល ់រួចខហើយ) ខត្ងមាន លាក់ងល ម យខចញ ខដលគាត្់ចង ់ឲ្យខយើងដង ឹ ថា ោរខឡើងតាមខផឋរខៅខលើ រត្ូវឆលងោត្់លាក់លយ ខចញមួយ ខហើយលាក់ខនះខបខយ ើ ើ ងពុំមានថ្ដសអិត្ដូចជីងចក់ ឬត្ុកខកខទ ពុំអាចឆលងខៅត្ំណាក់កាំង បានខឡើយ (ខនះារែាារបស់គាត្់)។ ដូខចាះោរដង ចប់នូវខឡើយ រត្ូវខឡើងខៅ ឹ ខរឿងកបុងខផឋរគម ឺ នោន់ ិ
ខមើលខរឿងាបនថខៅខលើកាលគាត្់ក្ងមខទៀត្ ខដលកាលខនាះមានកាំងោក់បំភាន់ ខដម ើ ផោរោរ ី ោររុករកស្រាវរាវ របស់អបកមកពីខាងខរៅ (បរខទស)។ ខបើខយើងខឡើងតាមសភាព្មមតា គបានរត្ឹ ម ឺ ថាបក់ក្ផឋរខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ខយើងលំបាកឆលងខៅលាក់ខាងខលើខទៀត្បានណាស់ (ខមើលឯការខឡើងជញ្ញ ជ ំង ភបខំ ដលមានលាក់លយខចញ)
មរតមម ូននាគ
ដូចខនះខទបរូ ើ បខៅសសរោវរទខនលបាត្់ទ ី (រូបទ៧២ ី
និង៧៣)
ចុង
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-165-
ិ ខរោះត្ំណាក់ោលឆលងោត្់លាក់លយខចញខនះ ាត្ំណាក់ោលលំបាក។ ខរោយរត្ូវបាត្់រប ូ រពះវសណ ុ អចឆរមាតាគាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា បណា ឋ ំអាង៌កបា ំ ំងរបស់គាត្់ គលំ ឺ បាកនឹងយល ់បានណាស់ ខរែៀប បដូ គ ខដលសិកាបរមត្ទ្ម៌អភ្មម យ៉៉ងដូខចាាះ សិកាបានខចះចា ំខហើយខ្វឲ្យោររតាស់ ដង ឹ ី ចាបុគល ិ ើ ខៅសចច្ម៌ រត្ខត្លំ ិ បាកាងោរសិកាទខនធញខនាះខៅខទៀត្ ខរោះខគារត្ភូញាណពីបុងជ ុ ជនឆលងខៅ ោន់ខលាកុត្រថ បាន រត្ូវសនសំបុណយយ៉៉ ងត្ចក ៏មួយខសនមហាកែផខដរ កុថា ំ ខឡើយខគារត្ភូខលាកុត្រថ ិ សូមផខត្ោមាវចរច ត្ថ ល ខៅរូបាវចរចត្ថ និងអរូបាវចរចត្ថ ី ិ ឆង ិ ិ ខនាះ មនុសសខយើងសពវថ្ងងខនះ គឆល ឺ ងបាន ខោយលំបាកណាស់។ េ/.អចឆរមាតាគាត្់ផ្ដឋ ំាបនថខទៀត្ថា
ខបកូ ើ នឆលងផុត្ត្ំណាក់ក្ផឋរខនះខហើយ
កូនរត្ូវឆលងចូល
ត្ំណាក់កាំង ខហើយកាំងខនះខបើខយើងរកខឡកខមើលកាំងរាាទអងគរវត្ថ ខយើងចាស់ាអស់កមាល ំង នឹងខឡើងាពុំខាន ខរោះកាំងមានខរចីនាន់ថាបក់ ខហើយរគប់ាន់ថាបក់កុ ងកាំ ប ងោងខនាះ ំ មានខរឿង
របស់គាត្់និងកូននាគ រួមោងអប ំ កខដលមានខពៀរខវរានឹងគាត្់ផង តាមមានីសោក់ខោសរគប់ាន់ ថាបក់។ ដូចរូបទ៨៨ខដលបានពនយល ់រួចមកខហើយខនះ បានបងាាញរាប់ខយើងថា និមត្ថ ូ អចឆរមាតា ី ិ រប ទំរាក្ត្អាចខចញមកបងា ំ ា ញស្រសខមាល ពីអត្ត្ោលរបស់ គាត្់បានមឋងៗ រត្ូវខរែីរយៈខពលដ ៏យូរ ខទប ី ើ អាចខចញរួច
បងាាញរួចខហើយរត្ូវចូលកបុងបនធប ់
ម ុំ ួយងមីខផសងខទៀត្
ខដម វរ ើ ផរកខៅគនល ី ិះខបកោ ើ
ំុ
ឃា ំងាបនថខទៀត្។
១/.ខយើងមានខរគឿងសោករមួយខបបខៅថា “បាយស”ី ខហើយខយើងខត្ងខត្យល ់ថា បាយសីគឺ ាឥទពលរបស់ រពហែញ្ដាសនាខទៀត្ផង ខត្តាមពិត្គពុ ិន ឺ ំក្មនដូខចាាះខឡើយ។ បាយសីោកយពិត្ពីមុន គមានខម ែ ះថា “បាចស”ី ខត្ោកយនិយ៉យបានយ៉រោលយាបាយសី ោកយថាបាចសី បាច ខត្ើ ឺ ិ អបកណាាបិាច ខដលខយើងនា ំគាបខរៀបខរគឿងសោករខនះថាវយបូា? បិាចគអចឆ រមាតាមហានគរ ឺ ខដលអបកោរទូត្ចនជ វិ តាោវន់ បានាគល ់តាមរយោរខៅ របស់អបកស្រសុកខចនឡាកបុងសម័យខនាះ ិ
ខរោះបាចពស់ ឬនាគខនះ (ខមលោរពនយល ់រូបទ៧៩) គាខទវតា ឬរពះភូមិ ខដលាអបកខងរការពះ ិ ើ ី ឺ នគរខនះោងមូ ំ ល។
ដូខចាះខហើយខទបរពឹ ទ នដូនតាបានបនសល ់ទុកនូវ វត្ទុាខរគឿងសោករបូាខនះ ើ
ា
និមត្ថ ូ សរមាប់បងាាញាត្ំណាងជំនស ួ រូបគាត្់ ខបខយ ណៈរូបរបស់បាចសី គដូ ិ រប ើ ើ ងខមលតាមលកេ ើ ឺ ច ារកចករមាមថ្ដោងរា ំ ំ (កូនបាយសីក្ដលខគោច់ោងរា ំ )ំ របស់ស្រសថីក្ដលពុធ្ល ំ ល ប់បានោត្់ ដូចខនះ រកចករត្ូវខត្ត្ូចខវង មរតមម ូននាគ
ខហើយស្រសួច
(ខមើលរកចកថ្ដមហាកសរត្ីចន ិ
កបុងខរឿងភាគ
ឬរកចករោយ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
បិាច)។
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-166-
រកចកោងរា ំ ំត្ំណាងឲ្យកូនរបស់បាយសី
មាតាខលាករែឹងរែវាខឡើង លួចខចញពីទ ី ផឋល ់ឱវាទឲ្យកូន
បានខឡើងបនថគាបាថាបក់ៗមានន័យថា
អចឆរ
ក ុំ ុងសមុ ប រទទកខោះ ខដម ើ ផខឡ ឹ ី ើ ងមកជួបនឹងកូនសម័យខនាះ
នឹងទុកនូវរែាាបាចសីខនះ។
ខបខយ ប ក់កាំងខកលងរបស់រាងគរាាទ ើ ើ ងខមលថា ើ
នីមួយៗ និងខមលទរមង ់ថាបក់របស់បាយសី អត្ទនយ ័ ខាងកបុងបងកបគ ់ ដូ ើ ឺ ចគាប រគាន់ក្ត្មួយាកាំងោក់ ខៅខលើកាល
និងមួយខទៀត្ខៅចុងរកចក
ខហើយបាចសីខនះគមានខត្ខៅកប ឺ ុងស្រសុកខកែរខយើងខត្
ប៉ខុ ណា ត ះ ខរោះវាាខរឿងរែាាអាង៌កំបា ំងរបស់បិាចពស់ ឬនាគ (អចឆរមាតាមហានគរ)។
ដូខចាះខទបរាាទបនា ធ យស្រសី មានខមែះខៅខរៅមួយខទៀត្ គឺ “រាាទោច់បាយសី ឬោច់ ើ បាចស”ី ខរោះអត្ទនយ ័ ាច់ខរឿងកបុងងមរបស់រាាទខនះ បាននិយ៉យខរៀបរាប់ពីោរោច់បំបាក់ ភាព រុងខរឿងរបស់ស្រសថីាអចឆរមាតា គរពះមាតានាគ (បិាចពស់) ខហើយចាប់គាត្់យកខៅ ឺ
ុំ និងចុង
ិ ខរោយមានកូននាគមានខមែះថា រពះវសណ ឹ រពះខម៉ខចញ (ខមើល ុ ឥសូរ ខលាខកសវរៈ....បានជិះខគាដក
ោរពនយល ់ពីសត្វខគាភាគ២)។ រគប់រគូមនថអាគម (ាអបកមានជំខនឿខលរពហែ ញ្ដាសនា) ខត្ងខរៀប ើ ខរគឿងសោករមានបាយសី ដូងាល្ម៌ាត្ំណាងឲ្យរគូត្ច ូ ្ំ ខដលារគូខដម ើ ខៅតាមថាបក់បាយសី ខត្ ពួកគាត្់ោងខនាះ ំ ពុំក្ដលបានគត្រករែា ា អាង៌កបា ំ ំង កបុងវត្ទុសរមាប់បូាោងខនះខឡ ំ ក្ត្ ិ ើ យ គរគាន់ ឺ
ំ ូងរបស់េនាអប ដង ត ះ មនដ ង កណាខឡើយ ខហើយខត្ង ឹ ថាបូាឲ្យរគូខដម ើ ត្ៗគាបខត្ប៉ខុ ណា ឹ ថារគូខដម ើ ដប ិ ួល ទមាលក់ខរគឿងសោករោងខនះ ំ ថាាខករត្ំក្ណលបនសល ់ពីឥទពលរពហែ ញ្ដាសនា។ ិន ២/.ខរគឿងសោករខដលអមាមួយបាយសី
គដូ ឺ ងាល្ម៌
ខត្ដូ ័ ដូចខមឋច ើ ងាល្ម៌មានអត្ទនយ
ោក់ទងនឹងខរឿងអចឆរមាតា? ដូងាល្ម៌ខគខត្ងខត្យកដូងេ ី ច និងទុម ំ កខ្វើ រែាារបស់ខមែះខផលដង ូ ខនះ េបា ំុ ញ នបកពនយល ់រួចខហើយ ពីក្លផងចាក់ទកដូ ង ឹ ឥឡូវខនះេរំុ ញ គាន់ក្ត្ខលើកយកពីរែាាមលូាលកំខបារ
កបុងអាង៌កបា ំ ំងបណា ឋ ំមាតាមហារនគរខកែរភាគ១។ មកបកពនយល ់ថា
ខហត្ុអី វ បានាវត្ទុោងប ំ ីខនះ
ខយើងខត្ងនា ំគាបហូ បបនថគាប ខហើយាពិខសសខៅខទៀត្ខនាះ គបូ ឺ ារពះ្ម៌ (ដូងាល្ម៌)។ សលឹកមលូ ត្ំណាងឲ្យខភទរបស់ស្រសថី ខរោះរាងរបស់សឹ កខនះ ល ដូចខភទរបស់ស្រសថី ាលត្ំណាងឲ្យាច់របស់ខបះដូង (ខបះដូងរពះមាតាខោរខពញខោយភាពចត្់)
ខរោះខបះដូងសត្វ
ឬមនុសស
ខពលខដលខយើងហាន់
ិ គត្ំ ខបះដូងសត្វ មានាច់ាន់ៗ ដូចាាច់ក្ផលាល រឯកំ ើ ខបារវញ ឺ ណាងឲ្យងម អាចបំក្បកងមឲ្យខៅា កំខបារបានលុះរតាខត្ដុត្ (ខ្វត្បៈ្ម៌ ) ខទបអាចដ ង ំ ខនះ ខពលខដលបានទំោរ ឹ ខរឿងកបុងងម។ វត្ទុោងប ើ ើ ី ចូលគាបគោ ឺ ល យដូចាមម ខហត្ុអី វបានាភាគខរចីនស្រសថីក្ដលចាស់ៗ ខគឲ្យហូ បមលូាល? មរតមម ូននាគ
ខរោះស្រសថី
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-167-
ខដលចាស់ គាត្់ឈប់មានមមរដូវ ខហត្ុខនះគាត្់ពំអា ុ ចបខងកត្បុ រត្បានខទៀត្ខឡើយ រែាាហូ ប ើ មលូាលខនះ គាត្់ចង ់រាប់ខយើងាកូននាគថា កូនខកែរខដលកំពង ុ យកខភទ (ខយ៉នី) ខម៉មកខជរ អបករត្ូវ សមលងខម លទ កមាត្់ ាល ខដលខាឋះខចញពីមាត្់ស្រសថីហូបមលូ ន័យរបស់គាត្់ចង ់រាប់ខយើងថា អនាគត្ ឹ ើ ឹ
ាត្របស់ អបកខនាះ នឹងខកត្ាខរែត្សុ លាមក....ខរោះខភទរបស់ក្ម៉សរមាប់បងាូរខចញនូវ ិ ើ ី េះមម ុធ មម ទកមូ រត្ និងោកសំ ណល ់ខផសងៗខពលរែសូត្បុរត្ ខហើយខបអប ប ឹ ើ កខនាះយកខភទខម៉មកោក់កុង មាត្់ (ខជរខម៉) ខត្ឲ្យពួ កខគមានកំខណើត្កបុងសុគត្ភពខមឋ ចបាន? ដូខចាះខហើយខទបស្រសថ ីក្ដលចាស់ រត្ូវ ើ ិ ើ ហូ បមលូាលបនថគាប
ខដម ើ ផទុ ី ការែាាឲ្យកូននាគសម័យខរោយពិចារណា
ខទបខៅកប ើ ុ ងចាប់រែុសស្រសី
ដូនតាបានផ្ដឋ ំទុកថា “ាលមលូសុីឲ្យខរចៀក កុប ំ ីខបៀកោងមូ ំ លមិញ ត្ូច្ំឲ្យខរចៀកខចញ តាមោកយចាស់ថា អភ័ព”វ
កបុងន័យខនះខហើយ
ពិចារណា
ខដលខយើងពុំដង ័ កបុងរែាាខនះ ឹ អត្ទនយ
រកខហត្ុផលពិត្ពីវត្ទុោងប ំ ខនះ។ ី
ខហើយមលូាលកំខបារខនះ
ខរោះខយើងពុំបានខរចៀកគត្ ិ
មានឋានៈខៅខលើអាសនៈ
សរមាប់ខគារពបូា ខដលេុសពីរុកា េ ត្ខផសងៗ នឹងខៅកបុងពិ្មងគ លដថ្ទខផសងៗ ដូចាកបុងមងគលោរ ិ ី
ខគបានខរៀបមលូោន់ាលោន់ (មលូព័នា ន ល ព័ន)ន ខត្ន័ ើ យរបស់ោន់ និងព័នខឹ នះ ន័យមួយណាាន័យពិត្ ខដលបានបងកបក ់ ុងោកយន ប ិយ៉យខនះ?
គ/.ខហត្ុអី វបានាអចឆរមាតាយកបណា ឋ ំខៅទុកកបុងងម? រគប់រាងគរាាទោងអស់ ំ របស់ក្កែរ
ពុំក្ដលបានសរខសរខរៀបរាប់ាវតាខរឿង
ទុកខៅខលើ
រាាទខឡើយ ខបសរខសរគ រគាន់ ក្ត្កំណត្់ោលបរខចឆ ិ ទ កបុងោរកាងរបស់ខសឋចអងគមួយៗ និង ើ ឺ
ឧទសដល ់បុគល គ ខដលមានឧបោរៈខត្ប៉ខុ ណា ត ះ ចំក្ណកឯខរឿងពិត្របស់គាត្់ ខគពុំបានសរខសរអកសរ ិធ ាាច់ខរឿងខឡើយ
គខគោប់ ឆ្នលក់ចារករូ ឹ បាខរឿងសុទ នខត្មឋង ឺ
ដូចាខយើងទសសនាខេសភាពយនថ។
ខហត្ុខត្អចឆរមាតាយកខរឿងខៅទុកកបុងងម ខរោះបណា ឋ វត្ទុកបុងខលាក វត្ទុខដលអាចទុកឯការបានយូរ ាងខគ គមានខត្ងម ឯវត្ទុដថ្ទដូចា ខសផក រកោស ខឈើ សលឹក ាពន់ រាក់....ពុំអាចរកាទុកឯការ ឺ បានយូរខឡើយ ម៉ ៉ងខទៀត្ខបចង ់សរខសរភាារូប ក ៏លំបាកនឹងសរខសរខទៀត្ផងខរោះរត្ូវោរទក្វង។ ើ ី ិ ចំក្ណកឯងមវញមានសភាពរ ងមា ឹ ំ
នឹងអាចទុកឯការាវតាបានយូរ
(ចំខោះគាមនោរបំផ្ដលញ)
ខហើយខលាកដង ចគពុ ំ ថ្នោរបំផ្ដលញខៅថ្ងងខរោយមានទំហំ្ំ ឹ ថា កាងត្ចត្ួ ិ ឺ ំបានខទៀត្ ខោយកមាលង ខរោះពូជជ ័យខដលទទួលមរត្កគាត្់ ោលយាពូជចាញ់ (ខមលខរឿងអាជ ័យខមរត្ ឬខមរគត្) ដូខចាះខបើ ើ ពួកខគបំផ្ដលញអស់មួយ មរតមម ូននាគ
គខៅសល ់មួយ ឺ
បំផ្ដលញខលើខគាកអស់ខៅសល ់កបុងទក ឹ
និងកបុងដ.ី ..។ល។
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-168-
ទរមា ំខត្ដល ់គរមប់ឆ្នប ំក្ដលគាត្់រត្ូវរួចពីខោស ឯការងមោងខនះក ំ ៏ខៅខសសសល ់ អាចឲ្្យកូននាគ ខដលមានឧបនិសស័យ
ាមួយនឹងគាត្់ខគខមលយល ់ ខគអាចនឹងជួយគាត្់បាន ើ
ខនះាខហត្ុខដល
កូនជ ័យសម័យអងគរ កាងរាាទងមបនថគាប រហូ ត្ដល ់ត្ំណាក់ោលចុងខរោយ គខសថ ចជ ័យវរនទ ម័ ៧ ឺ ី ខដលកូនគាត្់ខនះខហើយ បានខត្ងនិោនខរឿងជ ័យទុកសរមាប់ខៅថ្ងងអ នាគត្ នឹងខកត្មានកូ នជ ័យពីរ ើ ជ ័យទមួ ី យគជ ឺ ័យសួសី ឋ ឬ្នជ ័យ ឯជ ័យទព ី ីរគជ ឺ ័យខមរត្ ឬខមរគត្ គកូ ឺ នជ ័យក ៏លងង ់ខហើយចាញ់ ឯខម ំ ូល) ឥឡវខមមកខ្វើាខមរត្ ឲ្យខគរោលរនាបរួចខគខដរើ ខគខដក ខដលធ្លលប់ខត្ខៅពីខលើខគ (ខមដប ូ
ខគអងគុយ ខគាន់ពីខលើ (រែាាខៅកបុងខរឿង)។ ាច់ខរឿងោងព ំ ីរបានរាប់ពីខមែះអបកនិពនន ឬមាចស់ ខរឿងរួចខៅខហើយ ខៅកបុងត្ួឯករែុសស្រសីខនាះ ខហើយគាត្់បានដង ុ ្នធ្លនជ ័យពី ឹ ខទៀត្ថា ត្ខៅថ្ងងមេ
អត្ត្ ខហើយ ខមលោកយបនធ រកបុងខរឿង្នជ ័យៗបានខស្រសករាប់ថា “អាជ ័យ ី រត្ូវធ្លលក់ខៅកបុងទកអស់ ឹ ើ ធ្លលក់ទកថ្ហខអ ឹ ើ ៗ”
ខដលធ្លលក់ទកព ឹ ិត្រាកដខនាះ
គសម ទ ដន ូ តា ឺ ិ ផលខករមរត្ករបស់ ិន
ជ ័យជំនាន់
មុនខទខត្ើ ខដលរត្ូវធ្លលក់ទកខនាះ ខត្ខយ ឹ ើ ើ ងាពូជកូនជ ័យ ពូជកូននាគគួរនា ំគាបស្រសង ់ខករមរត្កជ ័យ យ៉៉ ងដូចខមឋចហា? ៎
ដូចកបុងរែាានំមួយខដលខយើងបានាគល ់
នឹងធ្លលប់ហូបខនាះ
គនំ ឺ បញ្ុ ច កឬនំ
ខប៉នចុក ខត្ខម ែ ះរបស់នំខនះ ខកត្ខចញព ើ ើ ី អបកណាាអបកោក់? ខមែះរបស់នំខនះ ខកត្ខចញព ើ ី្ន ជ ័យាអបកោក់ ខហើយខមែះនំខនះខកត្មានខរឿងអវ ើ ី េ លះ ចំខោះ្នជ ័យ? ខបើខយើងខមើលតាមាច់ខរឿង របស់្នជ ័យ
គាត្់គារពះខោ្ សត្វ ខលាខកសវរៈ ឺ ិ
ខោយខហត្ុអី ? វ
រត្ង ់វគគខដលគាត្់ក្សវងរក
ភរយ៉ខនាះ ិ គាត្់បានខសវងរកស្រសឋខី ដលមានរាាញ គស្រសី សស ួ ី ឋ ឯកបុងទសាត្ករពះមខហាសង រពះអងគ ឺ គរពះខោ្ សត្វ ខដលាអត្ត្ាត្ របស់ រពះសមាមសមពុទ នបរមរគូថ្នខយើង អត្ទនយ ័ ខរឿងក ៏ដូចាខរឿង ឺ ិ ី ិ
របស់្នជ ័យខដរ ខពលខដលរពះមខហាសងខសវងរកភរយ៉ ិ រពះអងគបានខសវងរកស្រសថីក្ដលមានរាាញ ទបំ ុ បានជួបនឹងនាងអមរា ី ផត្
ខដលាស្រសថីមានរូបសមផត្ថន ដ សមផត្ថិ ិ ិងបញ្ញ
ខដលខយើងអាចយល ់បានថា្នជ ័យគារពះខោ្ សត្វ ខលាខកសវរៈ ឺ ិ
ចំណុចរត្ង ់ខនះខហើយ
ខរោះរពះបាទជ ័យវរនទ ម ័ ៧ខលាក ី
បានដកយកអត្ទនយ ័ ខចញពីខរឿងរពះមខហាសង សរមាប់ឲ្យខយើងា កូននាគពិចារណាពីត្ួអងគ្ន ជ ័យ។ ខហើយោកយជ ័យនិងសួសី ខនះ ឋ ខគខត្នា ំគាបខស្រសកសួគាបកបុងពិ្មងគ លោរថា ជ ័យហង សួហង គឺ ី មានន័យថា ជ ័យផងសួសី ផង ឋ ខហើយមានអវី ាបនាធល ់ (សមាគល ់) ខគក ៏នា ំគាបខគាះគង ខដលសខមលង
គងខនះ ាសញ្ញ ដ រាប់ថា ខពលទ ័ពចូលសមរភូមសម័ យខដម ខត្ងខគាះសខមលងគងសគរ ខដលអបក ើ ិ ខសងសគរនិងគងខដម ើ ទនធឹមអបកោន់ទង ់ជ ័យ ខគយល ់ថាោកយជ ័យនិងសួខនះ មរតមម ូននាគ
(សខមលងគង
គាសខមល ងឈាះកបុងសមរភូម)។ ឺ ិ
ដកខចញពីខរឿងរពះបាទរត្សក់ក្ផអមនិងសួសាែអូន
សពវថ្ងង
នឹងដកខចញ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ពីត្ួអងគសស ួ កបុងខរឿង ខោយេនឯងចុ ះ ួល
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-169-
អនខណើយស្រសីអន
ចំណុចរត្ង ់ខនះសូមមិត្ថអបកអានខសវងរកចខមលើយពិត្
ខរោះកបុងមងគលោរខគរត្ូវយកលំនា ំបុគល គ ខដលឈាះមានពីរនាក់
គស្រសថ ីមាបក់បុរស ឺ
មាបក់ ខដម ណាងឲ្យសិរមងគ ើ ល ដល ់កូនរែុសស្រសីរបស់ពក ួ ខគ។ ើ ផខ្វ ី ាត្ំ ើ
ិ រឯខម ើ ែ ះនំក្ប៉នចុកវញគ ខក ខរោះ ឺ ត្មានកប ើ ិ ុងខពល ខដលគាត្់រត្ូវខសឋចបំបរបង ់ខៅស្រសុកចន
ខហត្ុខត្ខាលចញខញើត្បញ្ញ ដ របស់គាត្់ ខហើយនំខនះខមែះរបស់វាបានខកត្ខឡ ើ ើ ង កបុងខពលខដលខសឋច
ចនចង ់បរខភាគ។ ិ ្នជ ័យគាត្់បានបញ្ញ ជ ឲ្យខសឋចចន លសរថ្សនំ រួចគាត្់បានខោលត្ះិ ើ ិ ិ តាមខងយខម ើ ខដៀលថា “ខមលមុ េខសឋចចនដូ ចាមុេខឆក ខមលមុ េខសឋចខកែរ ដូចខេខពញបូណ៌ម” ី មានន័យថាចនបាន ើ ិ ើ ិ តាមព៉បាទដល ់ពូជជ ័យរបស់គាត្់
ទបំ ុ អំ ខពើបាបកមមខនះខ្វឲ្យបុ គល គ អបករែរពឹត្ ថ ី ផត្ ើ
នឹងធ្លលក់ខៅ
ខាយទុកក េ ុ ងអបាយភូ ប មិបួន មាននរក ខរែត្ ត្រិ ចា ិ ឆ ន អសុរោយ ខហើយត្រិ ចា ិ ឆ នខនះានិមិត្ថរប ូ ត្ំណាងឲ្យសត្វខឆក។ ចំក្ណកោកយថាខមើលមុេខសឋចខកែរដូចខេខពញបូណ៌មី គាត្់ចង ់ឲ្យខសឋចចនខម ិ ើល មុេរបស់គាត្់ខពលខដលខងយមុ េខឡើង ើ
ខរោះគាត្់មានកំខណើត្ខកត្ខចញព មហាសុ បិនថរបស់មាឋយ ើ ី
គាត្់ “យល ់សែថិយល ់សូង យល ់សែឋិខ
ំ យល ់សែឋិខ ើ ញដូង ខបះបានោងខផល
ើ ញខេៗខពញបូណ៌ម” ី
ខរោះគាត្់គាខសឋ ចបញ្ញ ដ ខដលមានពនលឺភលស្រសទន់ មនខបៀត្ខបៀនខគ សុេចត្ថ ំ បាករគប់ក្បប ឺ ឺ ិ ិ សរ៊ូ ោលំ យ៉៉ ងខដម ាប់គក ុ (ខមលខរឿង) ខរោះគាត្់ចង ់ ើ ផក្កែ ី រ។ កំខណើត្ខេ លងឯក ក ៏ខកត្មានខពលខដលគាត្់ ើ ើ រាប់ខសឋចចនថា អបកមនអាចយកនគរខនះបានខឡ ិ ិ ើ យ ឲ្យខត្ពូជជ ័យខៅរស់ ឯកខកែរខៅខត្ខស្រសកេរធ ័ ខពញថ្ផធអាោសដខដល រគាន់ក្ត្បចចុែផនបខយើងយកកាលរកខពើ មកោក់ពីមុេឯកឲ្យឈប់ក្ស្រសកា
បខណា ថ ះអាសនបខត្ប៉ខុ ណា ត ះ (ខមើលខលផងចាក់ទកដូ ង) ខពលខដលខយើងនា ំគាប ខោះកាលរកខពើខចញ ឹ
ិ ឯកខៅខត្ខស្រសកបងាាញពីខមាទនភាពអចឆរយ វញ ិ (អចឆរា) ដខដល។ ខមែះនំបញ្ុ ច កខនះ ្នជ ័យគាត្់ ខៅខពលផ្ដចញ់ ខសឋចចន ំ ក ិ តាមខមែះនឹងន័យពិត្គនំ ឺ ក្ប៉នចុក ខោយអបកខ្វនំ ើ រត្ូវយកអងករខៅរតាទ ឹ ឲ្យរក ើ
រួចយកខៅកនៗរួ ចរត្ងចងោត្ៗរួចយកខៅបុកៗរួច ិ
ខទបយកមកលុ ញផឋុំឲ្យប៉ន ុ នឹងរននខប៉ន ើ
យកខៅផឋុំខាងរៗរួចយកខៅបុកខទៀត្
រួចរចកដុខំ មៅចូលខៅកបុងខប៉ន ខទបយកដុ ខំ ឈើប៉ន ុ មាត្់ក្ប៉ន ើ
មកចុកពីខលើខដម ឲ្យធ្លលក់ខៅកបុងេ ធះទកខៅ ថ ខដលកំពង ុ ពុះឯខរោម។ ខពលសរថ្សនំឆិន អ ើ ផខរាយខមៅ ី ឹ
ខហើយ ខគដួសយកមករតា ំកបុងថាលងទករត្ាក់ ខទបខគចាប់ ឆ្នវយាចងាវយ ត្ខរមៀបកបុងកខញ្រ្ញ្ឆងលអី ឬ ឹ ើ
កខញ្ជើ....ខបម កបា ំ ំងបណា ឋ ំមាតាមហានគរភាគ១ រត្ង ់វគគខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ ើ ត្ថ ិ អបកអានបានខមលអាង៌ ើ ពីបាយខនាះ ខទបខយ ឹ ពីទុកខេ វទនា ារែាាថ្ននំក្ប៉នចុកខនះ។ ខគរត្ូវយកអងករខៅកនាខមៅ ើ ើ ងដង ិ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-170-
រួចបុកខាងរចុងខរោយរត្ូវយកខមៅខនះខៅចុកបិទ រននបខងាយ ័ វត្ថភភា ូ គ១) ើ របស់គាត្់ (ខមើលអត្ទនយ ខរោះអងករ ខមៅ ឬបាយ និមត្ថ ូ ត្ំណាងឲ្យរពះខម ខត្ខមៅត្ំណាងរពះខមខនះ រត្ូវខគយកខៅញាត្់ ិ រប កបុងរននខប៉ន រួចយកខឈើឆបុកខៅចុកបទសងក ត្ ់ កុឲ្ ំ យខមៅខនះខចញមកខលើរួច ខត្ខមៅត្ំណាងឲ្យសរថ្ស ិ របស់ខមខនាះ
រត្ូវរុះខរាយធ្លលក់ខៅខដករតា ំកបុងទកខៅ ឋ ឹ
(ខមលោរពនយល ់ពីសរថ្សសូរត្)។ ើ
រននខប៉ន
ត្ំណាងឲ្យខយ៉នីរបស់គាត្់ ឆបុកខដលចុកពីខលើរននខប៉ន ត្ំណាងឲ្យោរបទសនន ប ់ រពះខមកុឲ្ ំ យខចញមក ិ
ខរៅរួច កន ិ បុក ខាងរ....ត្ំណាងឲ្យោរព៉បាទមានីស មិនចង ់ឲ្យគាត្់ខចញមកខាងខរៅរួច ខនះា រែាារបស់នខំ ប៉នចុកខនះ
ខដលរពឹទ នដូនតាជ ័យបានបនសល ់ទុកាខករមរត្ក។
ចង ់ដង ឹ ខរឿងរបស់
សរថ្សនំខប៉នចុកខនះ រត្ូវយកទកខៅលាចងា វ យ ខដលបានឆ្នវយទុកកបុងកខញ្រ្ញ្ឆង...ខនាះ ទកខដលរត្ូ វ ឹ ឹ
យកមកលាចងាវយទមួ ខាជយ ឬសមលរែខហើរ ទកទ ព ោរ ើ (ោកយនិយ៉យគរិ ើ ី យខមែះថា ទកសមល ឹ ឹ ី ីរគសមល ឺ =
ភប)ំ ។ ខមែះសមលរែខហើរមានន័យថា ខយើងេ ជះខាជយខោយសមលខនះរត្ូវបង ់ខមមខា ជ យ ាខរគឿងផសំ ើ
មួយ ខហើយោកយខាជយខនះ ោលយមកពីោកយេ ជះខាជយ ខហត្ុខត្ខយើងរែខហសខ្វសេ ជះខាជយគំនិត្ ខទប ើ ខយើងពុំអាចដង ំ ំងអចឆរមាតាខយើង (ខមើលបខនទមកបុងចាក់ទកដូ ងខលើកទ១) ខហើយោកយថា ឹ ពីអាង៌កបា ឹ ី
រែខហើរខនះ ពីខដម ឋ នខៅថា “ខមើលវាខ្វើឲ្យរែខហើរ ឥត្េ វលខា ់ វ យជួយខោះ ើ ខដលមាឋយឪពុកធ្លលប់សី ឲ្យកូ ទុក េ្ុរៈខម៉ឪខាះ” ខរោះោកយរែខហើរគមានខត្កល ន។ ចំក្ណកទកទ ព ោរ ើ ខដលសមលខនះរែភព ឺ ិ ឹ ី ីរគសមល ឺ ខរគឿងផសំ ខចញមកពីជនាត្កល ឍ ) សមលខនះ អាចស្រាយរែាាកំបា ំងចងាវយ ខដលខគឆ្នវយ ិ ងគ ិ (ឥណា ខរឿងរបស់រពះខមទុកពីអត្ត្បាន អាចឲ្យរលាខមលខ ី ើ
ទកដូ ងខបប ើ ញខរឿងពិត្របស់នំខនះ (ខមលចាក់ ើ ឹ
ទព ងោងព ំ រខបប ចាក់ខលើកទមួ ី ីរភាគ១)។ ្នជ ័យគាត្់បានរាប់ខយើងខៅកបុងរែាាចាក់ទកដូ ឹ ី ី យគពុ ឺ ំ ខ
ំ ោល ់ក្ត្ចាក់ខលើកទព ើ ញខរឿងអវីខឡើយ ខរោះរវល ់ខត្រកខពើតាមខដញខាគាត្់ ី ីរ ខទបខ ើ
ើ ញខរឿងខម៉
បងកបខ់ ៅកបុងខនាះ ខោយោរចាក់ខលើកទព កខដនមគ្ៈ ី ីរ មានោកយមាតានា ំមុេ មាតាគាភាាអប ឺ (បាលី) សពវថ្ងងសិ ត្កប ទ ឍ ។ ខរឿងនិោនត្គាបរបស់្នជ ័យ គាខរឿងខដលបងក បខ់ ៅខោយ ឺ ុ ងរែខទសឥណា
រែាាដ ៏មានជខរៅ សរមាប់បំក្បកោររខលាភបំ ំ ោនមកខលើពូជពងសជ ័យឬនាគ ខរោះខយើងាកូនខកែរ សពវថ្ងង គាអប កទទួលមរត្កជ ័យពីអត្ត្ ឺ ី ខហត្ុខដលេខំុ ញ លើកយកខរឿងខនះមកពនយល ់ រគាន់ក្ត្ចង ់ដក
យកនូវចំក្ណកមួយ របស់អបករាាញជំនាន់មុន មកខ្វោរព ត ះ។ ដូចោកយខដលគាត្់ ើ ិចារណាខត្ប៉ខុ ណា បានផ្ដឋ ំនឹងខសឋច មុនខពលាលប់ថា “ខបរពះអងគ ខាយរត្ីរពួលកុខំ ចាលស្រសោ ខាយរត្ីរាកុខំ ចាល ើ ស្រសកី
ខាងរកាលរត្ីរាកុខំ ចាលមជូរសណា ឋ ន់ ឬសនាឋន” ខហើយោកយខនះខទៀត្ខាត្ គាត្់ផ្ដឋ ំទុក
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-171-
សរមាប់អបកដក ឹ នា ំ ខដលទទួលមរត្កជ ័យរគប់ជំនាន់ រត្ូវមានខគាល្ម៌សរមាប់ដក ឹ នា ំរែខទសឲ្យបាន សុេានថ និងរកចខរមី ើ ន។ ១/.ោកយថាខាយរត្ីរពួលកុខំ ចាលស្រសោ
ន័យរត្ង ់រត្ីរពួលអាចរស់បាន
ខោយារស្រសោ
ិ ខរោះស្រសោាខរគឿងបិទបា ំងរាងោយរត្ី ន័យបងកបស្រ់ សោខរែៀបដូចារែារាស្រសថ ខដលខៅជុវំ ញអប ក ដក ់ ួយខទៀត្ ខបើសិនាមិនចង ់ឲ្យអំ ណាចដក ល ឹ នា ំក្ដលមានគុណ្ម៌ ន័យបងកបម ឹ នា ំរបស់េនខរែរែួ ួល ឬរែួលខរែខទ (រពួលមាន សូរដូចរែួល)
រគប់អបកដក ស្រសោគរែារាស្រសថ ខរោះ ឹ នា ំរត្ូវគត្រែខយ៉ជន៍ ិ ឺ
រាស្រសថអាចខលើកបុគល គ មាបក់ខ្វាអប ក ដក ឹ នា ំបាន ើ ខនាះ
ឲ្យខរែរែួលរកឡាប់ចាក់បាន
(ខសឋច)។
ខហើយក ៏អាចរុះខរទមា ើ ល យនូវអំ ណាចដក គ ឹ នា ំបុគល
ខនះាន័យកបុងរែាាទមួ ី យ
ខដល្នជ ័យបានផ្ដឋ ំអបកដក ឹ នា ំ
២/.រែាាទព ី ីររពះអងគខាយរត្ីរាកុខំ ចាលស្រសកី (ពនយល ់រួចខហើយភាគ១) ន័យរត្ង ់ស្រសកគ ី ខៅ ឺ នឹងកាល ស្រសការចមុ ះដកដខងាមរបស់ រត្ី រត្ីរាអាចរស់បាន គខោយាររចមុ ះសរមាប់ដកដខងាម ើ ើ ី ឺ ខនះ ខបគា ់ មួ ើ ម នស្រសកទុ ី កដូចាាលប់។ ន័យបងកបទ ី យ នគរមួយអាចរស់បានខោយឯករាជយ រត្ូវពឹង ខផអកខលើខសដឌកចច ំ នគរមួយៗ ឬដូចារគួារមួយអាចមានភាពសុេ ិ ខរោះខសដឌកចច ិ ាភាពខាលងរបស់ ដុមរមនាបាន គស្រសថ ីាអបកកផឋុំរទពយសមផត្ថរគប់ យ៉៉ងឲ្យគង ់វងស ខទបអាចោ ល យាអបកបរបូ ិ រណ៍ខោយ ឺ ិ ើ រទពយ ោកយស្រសកោ ី ល យមកពីោកយរត្ឡប់ថា
ស្រសីកមានន័យថា
ខបស្រសី កទុកគ េ បានទុ ក េ ខបស្រសី កសុេ ើ ឺ ើ
គបានសុ េ និងសុភមងគល។ ន័យបងកបទ ់ ព យោក់ទង សងគមាត្មួ ើ នបាន ឺ ី ីរ គរាស្រស័ ឺ ិ យអាចរកចខរមី អបកដក ឹ នា ំរត្ូវខចះរាស្រស័យោក់ទង (ឲ្យដង ឹ សួរសុេទុក េ) ពីខរោមខៅខលើ
ពីត្ូចខៅ្ំ ពីោបខៅេ ពស់
ពីកបុងរែខទសខៅខរៅរែខទស ខដម នឹងនា ំយកនូវអវី ក្ដលងមី និងខជឿនខលឿន សរមាប់យកមក ើ ផចរមាញ់ ី
កាងមាត្ុភម ូ ិរបស់េនឲ្យបានរ កចខរមី ើ ន ដូចន័យរែាាថា ខាយរត្ីរាកុខំ ចាលស្រសកី គកាលរត្ូ វ ឺ ួល
ខចះគត្ព សរមាប់ចញ្ ោងមូ ំ ល (ទសេច្ព្ូ នា ញ មុឺនព្ូ ញ ដ ូច្ពស់នាគរា ោំមមវ ើ ិ ីដខងាមរស់ ិ ច ឹ មេនរត្ី ួល មទនារា)។ ៣/.រែាាទប ឋ ន់ ន័យរត្ង ់ខបើខយើងខាងរកាលរត្ី រត្ូវ ី ីគឺ ខាងរកាលរត្ីរាកុខំ ចាលមជូរសណា
ខរែីមូ រសរមាប់ ជ ោត្់នវូ ចមាអប ខហត្ុអី វបានាគាត្់មនយកមជ ឋ ន់មកោក់ា ិ ូ រដថ្ទ ខបរាយកមជូរសណា រែាា? ខរោះោកយសណា ឋ ន់ និងសនាឋនខដលត្ំណាងឲ្យញាត្ិ មានសូរសពធស្រសខដៀងគាប សរមាប់ចង មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
ារែាាបំភាន់។
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-172-
ន័យបងកបគា ់ ត្់ចង ់រាប់អបកដក ឹ នា ំរគប់ជំនាន់ថា ខបើខយើងរគប់រគងនគររត្ូវសមលឹង
ខមលញាត្ របស់ េន ំ មកំក្ហង ឹ នា ំ ខៅខរែីគរា ើ ិ ួ ល ខរោះភាគខរចីនថ្នញាត្ិ ខត្ងយកអំ ណាចរបស់អបកដក អបកខៅខាងខរោមខផឋសផ្ដឋស
ខៅតាមចត្ថ ិ ខលាភលន់របស់េន ួល
ខដលខ្វឲ្យអប ក ដក ឹ នា ំមានញាត្ដូ ើ ិ ច
ខនះ នឹងមានខករខម ថ៍ ែ ះមនលអ ។ រគប់អបកដក ំ រត្ូវខត្ខរែីចាប់គមជ ឹ នា ំោងឡាយ ិ ឺ ូ រសរមាប់ោត្់នវូ ចមាអប
គកល អ បមនលអ ខដលញាត្របស់ េនបានខ្វ ឲ្យេូ ចសណា ឋ ប់ធ្លបប់សងគមខរោះបានយកខមែះអបកដក ឹ ឺ នឆ្ន ិ ិ ិ ើ ួល នា ំខៅបា ំង ាពិខសសខ្វើឲ្យខកត្ខៅគំ នំគ ុ គ ំ ន ួ ចំខោះអបកដក ឹ នា ំក្ដលមានញាត្ម ើ ិ ិនលអ ខ្វើឲ្យកមាល ំង
ិ ាស្រសថ រាស្រសថខដលរងខរគាះរត្ូវរកវ្ រមាលយអំ ណាចបុគល គ ខនាះខចាល ខនះាខហត្ុខដល្នជ ័យយក ី ខមែះមជូរសណា ឋ ន់ មកបញ្ចប់រែាាចុងខរោយ មុនខពលគាត្់ាលប់។ ខបើខយើងរគាន់ខត្ាឋប់ខរឿងពុំបាន ពិចារណា
គបានរត្ឹ មខត្ាឋប់រច ួ ខសើចសែាយ ឺ
ខបខយ ើ ើ ងពិចារណាខរឿង្នជ ័យ
ខលាកគា ឺ
ខោ្សត្វ ខលាខកសវរៈ ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខរែៀបខ្ៀបខាងខលើ ខដលខមែះខោ្សត្វ ខនះ ខយើងធ្លលប់ ិ ិ បានាគល ់ខមែះគាត្់កុ ងសម័ ប យអងគរ្ំខនាះឯង (ខសថចជ ័យវរនទ ម ័ ៧) ី ។ រែាាកំបា ំងរបស់ខមែះនំក្ប៉នចុកខនះ
ខយើងអាចយល ់ខ
ើ ញខៅដល ់ខមែះខេត្ថាវយខរៀង
សពវថ្ងង ខរោះខេត្ថខនះខៅាប់នឹងខេត្ថថ្រពខវង ខហើយខេត្ថថ្រពខវងខនះារាជធ្លនីបាភបព ំ ីអត្ត្ោល ី ខហើយក ៏ាទរកុ ី ងបាត្់បង ់នូវកាលពីអត្ត្ ី
ខោយអំ ណាចខសឋចាវបានមកោត្់កាលខសថចខកែរកបុង
ោលខនាះ (ខមលរែវត្ថ ាស្រសថ ខេ ែរ)។ ោកយខៅពីមុនគឆ្ន ើ ិ ឺ វ យខរឿង ខរោះខរឿងរត្ូវបាត្់បង ់កាលខៅទ ី ខនាះ ទរមា ំអាចរែមូលខរឿងយកខៅកាងឯភបគ ំ ខូ លនបាន រត្ូវឆ្នវយយកខរឿងពីទខនាះ យកខៅលា ី ខៅភបគ ំ ខូ លន ខដលខរោយមកបានខហៀរហូ រ មកដល ់ទរកុ ខសៀមរាបសពវថ្ងង។ ី ងយខា្បុរៈ គខេត្ថ ឺ ខនះរគាន់ខត្ាោរឆកះឲ្យម ត្ថ ត ះ ឹ ិ អបកអាននា ំគាបស្រាវរាវខត្ប៉ខុ ណា
ខរោះអបករាាញខដលាអបកដក ឹ នា ំ
ពីមុន ខលាកបានដង ឹ ពីខរឿងរាវ៉ អនាគត្ របស់នគរខនះរួចាខស្រសចខៅខហើយ ខោយភាាគំនិត្បាន បងកបទ ់ ក ុ ខៅកបុងងម
ខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខោយសខងេបខាងខលើ
បានចងអុលបងាាញរាប់ខយើងរួចខៅ
ខហើយ។ ខផឋរកបុងរូបទ១គ នជុន ខហើយេម ំុ ញ នដ ង ឹ ថារាាទខនះ សទិត្ខៅកបុងខេត្ថណា ី ខៅរាាទខប៉ ឺ ិ ខឡើយ ខមែះរាាទ និងអត្ទនយ ័ រូបខដលេបា ំុ ញ នពនយល ់ខហើយ គមានន័ យស្រសខដៀងនឹងនំខប៉នចុក ឺ ខនះ
េព ំុ ញ ំបា ុ ច់ពនយល ់ខទៀត្ខឡើយ
ខរោះោរបកស្រាយភាារូប
និងោរបកស្រាយនំក្ប៉នចុកខនះ
អាចខ្វឲ្យខយ ើ ើ ងខសវងយល ់ពីខមែះរាាទខនះបាន ខោយោកយខនះបានបងាាញន័យរគប់ រគាន់ខត្ រជលិះគាបបនថិចបនថួចប៉ខុ ណា ត ះ គឺ ខប៉នជុន និងខប៉នចុក។ មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-173-
បរងួមខសចកឋមកោរបកស្រាយពនយល ់កបុងភាគទប ំុ ញ ទេំរែខមលរែមូលឯការ ី ី ីខនះ ខោយេបា
ងមមកបកពនយល ់ រួមោងគំ ំ និត្ខផសងៗ ខដលបានបកស្រាយខហើយខនះ ទុកដូចាកូនរែទបមួ យ ឬ ី ខាមួយ
សរមាប់ខបកខម លអាង៌ កបា ំ ំងរបស់ពជ ូ ពងសនាគ ខដលបានរលុបបាត្់ោនអស់ខៅខហើយ ើ ើ
ិ ខនាះ ឲ្យមកសទិត្កបុងសនាឋនចត្ថ ូ នាគរែុសស្រសីខឡើងវញ។ ោរេត្េំ ស្រាវរាវរាវរកោរពិត្របស់រប ូ ិ កន ិ ចមាលក់ ខដលខ្វឲ្យេ ឆ ំ ញុ ល ង ់អស់ាង២០ឆ្នប ំខនះ ើ
ពីរូបកាលនាគខកែរខដលមានខត្កាលខនាះ ទបំ ុ ី ផត្
ចខមលយគ មានខៅកប ំ ំងបណា ឋ ំមាតាមហានគរភាគ១ភាគ២ ខហើយភាា ើ ឺ ុ ងឯការស្រាវរាវ អាង៌កបា រូបខនះបានបកពនយល ់កបុងភាគ៣
ខដម ននាគរពមទទួលាគល ់ោរពិត្ ើ ផឲ្យកូ ី
ខដលរពះខម៉បានយក
ាវតារបស់េនខៅរែត្ ា ំុ ញ នជួបស្រសថីមាបក់កុងសុ ប បិនថ ខដលោល ិ ទ នទុកកបុងងម។ ខហើយកបុងរយៈខពលេបា ួល ខនាះគាត្់មានអាយុ១៩៩៨ឆ្នប ំ (ខមលអារមភ បទភាគ១) ខត្ាអបកខោស ពីខពលខដលបានជួបគាត្់ មក ើ ទល ់នឹងបចចុែផនបខនះ មានរយៈខពល១២ឆ្នប ំកនលងផុត្ខៅខហើយ កបុងរយៈខពល១២ឆ្នប ំខនះ េបា ំុ ញ នខសវង រកអាង៌កបា ំ ំងរបស់ស្រសថខី នះ
ថាខត្គាត្់ ានរណា? ើ
ខពលខនះឯការស្រាវរាវោង៣ភាគ ំ
បាន
ខបកបងា ា ញពីរូបរាងពិត្របស់គាត្់ខហើយ។ រគាន់ក្ត្ថាកូនខកែររែុសស្រសី រពមទទួលាគល ់គាត្់ខដរឬ ើ អត្់ ខនាះគអាស្រស័ យោរពិចារណាខឈវងយល ់ របស់កន ូ នាគខដលាអបកបានទទួលមរត្កគាត្់សពវ ឺ ថ្ងងខនះ ឯេបា ំុ ញ នរត្ឹមខត្នា ំខរឿងទុកខេ វទនារបស់គាត្់ មកខបើកបងាាញខត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ឯការាវតាខនះ ខរែៀបបដូ កូននាគរែុសស្រសីដច ូ ាអបកខស្រសកទក ចំក្ណកឯេបា ំុ ញ ទាអបកាគល ់ នឹងចងអុល ី ចស្រសះទក ឹ ឹ បងាាញផលូវខៅស្រសះទក ឹ
ដូខចាះកូននាគអបកអាចបាត្់ខស្រសកបាន
លុះរតាខត្រពមខរកបផឹកទកកប ឹ ុងស្រសះ
ខនាះ ឯភារ្ងនរ់ បស់េរំុ ញ ត្ូវបានបញ្ចប់ កបុងោររែមូលឯការាវតារពះខម៉មហានគរោងប ំ ភាគខនះ។ ី េខំុ ញ ៅខត្មានសងឃមកប ឹ ិ ថា ុ ងចត្ថ
បញ្ញ ដ របស់កន ូ នាគខដលាបុរត្បានទទួលមរកត្រពះខម៉គឺ
រពះពុទ នាសនា ខដលរពះអងគាខមនាគ្ំាងខគកបុងភពបខនះ កូននាគរែុសស្រសីចាស់ាយល ់ នូវ ី ខហត្ុបចចយ ័ រគប់យ៉៉ង
ិ រត្រួ ិ ខដលកមមបានតាក់ក្ត្ងនឹងវច ចខហើយ ឲ្យវដឋសងារខនះវលគា ម នទបញ្ ច ប់ ិ ី
ខាយផលសុេ និងទុក េ ខៅខពលណាខដលអមត្្ម៌ពំោ ុ ន់ខកត្ខឡ ើ ើង ខោយឯការាវតារពះខម៉ ោង៣ភាគខនះ ំ
រគាន់ខត្ខបើកបងាាញពីោរខាយផលបាបពីអត្ត្ោលរបស់ ពក ួ គាត្់ក្ត្ប៉ខុ ណា ត ះ។ ី
ិ អាទខទពខកែ រអាចរស់ខឡើងវញបាន ិ អាចឋត្ ិ ខងរបាន
មរតមម ូននាគ
គខោយារកូ នខកែររពមខរាងគាត្់ខឡើង ឺ
ោល ់ខត្ខយើងរពមខលើករពមទទួលាគល ់
ខហើយភាពអចឆរយ ិ
អបកបខងកត្ ិ អចឆ រមាតា ើ ភាពអចឆរយគ ឺ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
បណ្ត ា ំព្ពះមម៉មហានគរមមែរ ភាគ៣
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-174-
មហានគរ េម ំុ ញ ិនចង ់ឲ្យ ខរគាះមហនថរាយមួយងមីខទៀត្ខកត្ខឡ ឋ ា ើ ើ ងកបុងនគរខនះ ខរោះខត្រត្ូវបណា របស់ពក ួ គាត្់ ខោយខហត្ុខត្ខយើងាកូននាគពុំដង ួ ខរែត្ បណា ឋ ាខរែត្)។ ឹ គុណគាត្់ខនាះខទ (ទំនញ
េរុំ ញ ពះករុណាេបា ំ និងបពវជិត្ នូវរាល ់ ុំ ញ ទ ក ៏សូមអភ័យខោសរគប់សំណាក់មិត្ថអាន ោងរគហសថ កំហុសឆគងោងឡាយ ំ ខដលខកត្ខឡ ំុ ញ ទពុំក្មនាអបកនិពនន ដូចខនះកងវះ ើ ើ ងខោយអខចត្នា ខរោះេបា
ខាត្កបុងអកេរាវរុិ ទ ននិងឃាលលផះ ចាស់ាខកត្មាននូ វកំហុសខោយអខចត្នា ម៉ ៉ងខទៀត្ាវតាខរឿង ើ បានលាក់បា ំងទុកយូរឆ្នប ំខហើយ ដូខចាះខពលខលើកខឡើងរខមងមានខរចះសាិម អាចឲ្យោរបកស្រាយមាន ោរភាន់រចឡំ េ លះាពុំខាន ខមែះ
ខហើយអបកខដលជួយវាយអត្ទបទនិងបញ្ូ ច លរូបភាព
គកូ ឺ នរែុសរបស់េ ំុ ញ
ខគៀត្ វងសច័នភ ធ មា ូ ន។
ាទបញ្ ច ប់េរំុ ញ ពះករុណាេបា ំុ ញ ទសូមរែខគនបុណយ ជូនបុណយ និងឧទសបុ ណយ ខដលបានេត្េំ ី ិធ ិ ស្រាវរាវាវតាអាង៌កបា ំ ំងមាតាមហានគរោង៣ភាគខនះ ំ
សូមផលថ្នបុណយខនះជួយឧបត្ទមគា ភ ំ
រទដល ់ខលាកអបកដ ៏មានគុណ មានមាតាបតា ជដ ូ ជតា រគូឧបជាយ៉ចារយ និងញាត្្ម៌ របស់េរំុ ញ គប់ ី ន ី ិ ិ ោលោងប ំ ី
ខដលពួកខលាកសុទ នខត្ាអបកមានឧបោរគុណ
សូមឲ្យជួបខត្ខសចកឋសុ ី េកបុងសមផត្ថិ
មនុសស សុេកបុងសមផត្ថខទវតា និងសុេកបុងសមផត្ថរពះន េ ងពួ ំ ង កុប ំ ី ិ ិ ិ ោវន ខដលាសុេរួចផុត្ចាកទុកោ អាក់ខានខឡើយ។
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ី
ព.ស២៥៥៤ គ.ស២០១០
ឯការាវតារពះខម៉ខនះ េស ំុ ញ ម ូ រកាសិទោ ំ ង ិ ន ងស្រសុ ពីេរុំ ញ ពះករុណាេបា ុំ ញ ទអបកទទួលមរត្ករពះខម៉
ទគៀត ចាន់ថ្ន ុ ិ រត្ស អត្ត្ស ី ិ សសាលាវច ិ ិ លផ
មរតមម ូននាគ
ខេត្ថរពះសីហនុថ្ងង ៥᧯១០ ឆ្នប ំខាលខោស័ក ថ្ងងទ២៣ ខេកញ្ញ ដ ព.ស ២៥៥៤ គ.ស២០១០ ី
ចំណងដដឆ្ន ំថមី (ទំនួញរពះមម៉ែមហានគរ) ១.ក្កក ត នុ ី ើ ទុ ក រ ងដដនដ ខ្ខខុ្ខខះករឿងរង្ង ឹ ត ួ
២.ឃ្ឃឃុអ្ ាំ ន
ក ត ើ កេតុ មម
ងងកង កៅករោមកររះ មមលួច ៣.ឆឆកឆះឈច ឺ ប់ត្ន្នតន
រាប់ករឿងស្ត្អ្ តី ន ររ្ូត គគគង ាំ របរួ ឹ ត្ដម ី ិនរួច។ សរតកី ដ ចាំចត ិ តរពរឺ ពួច
ចចចប់ចងគួចកររះអ្ទន្ន ិ ន។
ជជជប់លាំអានទុ ព ខ ុាំជ
ឈឈឈង ឹ ជថ្មតជប់គន
ញ្ញ ញតអ្ ិ ន ងរតម ករោយ។
ឌឌឌត ូ តករឿងជប់ក ៀ ក យ ើ
ឍឍឍាលចកមលយ ន។ ើ នងររស្ន ុ
៤.ដដកដ កពត ់ ង ើ ចុ ដតម្នន ឯ
៥.ណណដែន្នាំរាប់ករឿង ប ាំ ង ាំ ថថដថ្តរមុយករឿងម្នតា ៦.ធធក ៀបដ្វងរ អ្ន ររមូល បបបខាំបរី ត ងពូត
ឋឋឋន្ាំដដងទប ី កងហើយ
តតដតងចាំណង ាំ នងតរម្ន ុ
ទទកៅមូរខារ្រស្្ូរត។ ននន្នរាំ ត ូលអ្ន ររ្ូត ផផដផសផសាំពួតបនជកភលង ើ ។
៧.ពពពត គុ ៀ ចង ឺ ខត ិ ខាំផាំ ករ
ភភដភន ករៀបរ ងបកងហះក ង ើ
៨.ររកររូើ តរះរួចរះគ ិ ត ិ
លលកលើ គាំនត ិ រពះម្នតា
មមមិនទាំកនរទាញឲ្យកថ្កើង វវកវនវាលូនកដះររស្នន
៩.ហ្ហហាមន ិ រួចដតកៅខាំ អ្អឳនទទួលមរត ដម៉
យយយ កមក ង ើ ោន់កវហា។
ស្ស្ូរតស្ន្ន្នបណ ដ ដាំ ម៉។ ឡ្កឡ ង ើ កៅផដាំ ករឿងរពះកម ុ
ស្នគល់ោលបុកពវកទប ើ បន្ុខ។
ាំណពយររស្ននកនះចងរ ងរួចកៅសថ្ង្ុរ ១២ក ត ើ ដខកចរតព.្២៥៥៤ រតូវនង ឹ សថ្ង១៥ដខកមស្នគ.្២០១១ កដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
បណ្ ដ ំមម៉ែ ១.ក រកម ក រដម៉(ក
មរដ មរ)ដខមរដតមួយ
មមោច កមទចដខសតាំែ
ពូជអ្ន កលើ ្ទយមរត ថ្ម ួ
ពូជពងសដដលលអរតាាំគាំរង់។
២.កេតុអ្វី ៏ ន ូ ម្ន្ពនល
មន ិ រតះិ រះរ ិ កមល ើ ទរមង់
៣.កេតុអ្វី ូនដម៉ដបរមន ិ កជឿ
មន ិ ម្ននជាំកនឿកល្ ើ រិ (្ ី រិ ៣ី ររោរ ឬរ្ី៣ររោរ)
រូបរាងដម៉ពត ិ លអផូរផង់
ដដលជអ្ន ក្ក ត ើ ទឹ ដី
៤.រពះកមរតូវកខទចកៅជកមៅ មន ិ ដឹងរពះកមតាងឲ្យម្នដយ
៥.បយោលយជកមៅដម៉រតូវស្នលប់ ជមួយនង ាំ ត់ ឹ បុរតមន ិ ្
៦.កនះជស្នរជតសិ នស្ត្ព តី ត ិ មន ិ កបះបង់ ូនតជដខស
អ្ន ក្ពូជពងសោលអ្ត។ ី
រូបដម៉្ពវសថ្ងរតូវកខទចោយ(កឈមះនាំដប៉នចុ
តាំែវងសកៅរជុះមន ិ ស្នដយ
ឬនាំបញ្ចុ )។
កររះោយដម៉ោលយកខទចស្ន ្ព។ ចត ិ តដម៉រងរា៉ ប់រួមររ្ពវ
កទាះម្ននឬអ្ត់ តា ៏ មដថ្។ ទឹ ដ ់ ងច នុ ត ិ តកឈមះថាដម៉ ក រកម ក រដម៉(ក
មរដ មរ)រទពយរពះរ្់(ម្នតុភូមិ)។
ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
សថ្ងអ្ងគរ ទី១៥ក ើត ដខពស្ន ិ ខ ឆនកាំ ថាះ រតី្័ ព.្ ២៥៥៥ គ.្ ២០១១ ទំនួញ ដដ តត ១.ដដដដើរដដកដួលឈឺចាប់ដ ើត ដលេចការឈឺចាប់តាំងជាម ៉ែ
ដ្រោះដេតុកដកើត្ទ ទុកដករ តត មថតាំណ រតកទុក។
២.មចកឲ្យកូនមកែរជាំនាន់ដ្កាយ
ដេ ដោយ រតកម ៉ែ្គប់ ុខ
ម ៉ែរងឈឺចាប់្តាំកុងទុ ន កខ
ដដឈឺដ ើតចុក តត កដ្កាយ។
កូននិងជួបេុខដ្រោះដល់ដ្តើយ
ម ៉ែបានចដ ើយ េ កនុងេុគតិ។
៣.ដបើកូនម ៉ែោាល់រកយថាអ្រ(រររ)
ដដតត ្តច់ចរដចញបដងហើយ
ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
័ បណ្ ដ ំធនជយ ១.បណ ដ ាំ នជ័ យ ដដលម្ននដតមួយ ២.កបើ ន ូ ដបរដឹង
រាប់ ូនររុ្រ្ី
ឲ្យររឹងកលើ ្ទយ ួ
រូតរះខាំររឹង
គត ិ ឆងល់ក្កើ រ ើ
នូវមរត ច្់ ខាលចអ្ន ខាងករៅ(បរកទ្)
បែិឌ តកោ រពួយ
ខាលច ូនសេកអ្(ើ សេកអ្ើៗ
ដូនតាបនក វើ
ចរចាំងទុ កលើ គត់បនបាំភន ័
ោ ទ ់ ុ តាមខានត
ម ដប់្ម្នអត
ឲ្យករៀបដល់បត
រទពយក ររពះដម៉។
៤.កទាះខលនជប់ គុ ួ
ោយចត ត ុាំ្ខ ុ ិ ព
ខាំររវាដថ្
៥.ដកងហម ើ ចុងករោយ
គត់ពុាំបកណ ដ យ
មុននង ឹ មរណ
៣.ម្ននរាប់រយរន់
តាងឲ្យក រដម៉
រាប់ បនតរម្ន ូ
នធានជ័ យធាល ់ទឹ )។
ផ្ទង ាំ ថ្មរាស្នទ។
បនតវងសដ មរ
នុ ងោររ ា
មរត រពះដម៉
លួចបកងហះដខលង
ពូជពងស្ោ ិ ។
កៅក្តចម ផ្ដ ាំ
ក រតាំដែលដម៉។
សថ្ងពុ ១ករាច ដខពស្ន ិ ខ ឆនកាំ ថាះ រត្ ី ័ ព.្២៥៥៥ ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន ័ គុក្ដាក្់ធនជយ
១.គុ មួយគុ ពីរគុ បី
គុ មួយរ ុងស្ត្តី
២.គុ ពីរឃុាំរ ុងរពះនគរ
ររជវឹ វរកររះ កម៉ងកឆង
ឃុាំឃង ាំ ឲ្យជប់យាមគត់មុត មកន្នគម្ែដាំរួចបាំដរលង
៣.គុ បដ ី ់ស្ត្តដី ដលជភនាំ
ពូជពងសអ្ន ក្ដដនលអកឆើត
(្តវរតី)
នុ ងអ្រងុ ត
បាំដបរករឿងពត ិ ដតន័យកផសង។ ឲ្យ្តវវកងវងកភលច ាំកែើត។
ដ ់ឃុាំ នុងរូងកររះខាលចក ើត ុាំឲ្យ ក ើតជថ្មីវិ ញ។
(កនះជររស្ននអ្ន រាជញចន ិ ម យ នគរ) គុ កនះ នជ័ យអាចកចញម បកងហះដខលងបន។
ដខលងឯ => ខ្ដលងឯ => ឯ = ឯនង ិ <=> អ្រនិងដ កបកើ យង ើ រពមដ នង ិ ជួបអ្រ។ (ររស្ននដខលងឯ ) អ្ងកម => អ្ ង ោម => អ្ ងចុះកៅរ ោមគុែគឺរូប ្កមលង លិន រ្ កផ្ដឋពវ។ អ្ងករ => អ្រ ង ពូជជ័ យខាងករោយមន ិ រពមអ្រកៅរ
ក យ ើ គអ្ ឺ រដត្ាំប (ររស្ននស្នបអ្ងកម)។
ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
បណ្ ដ ំរពះគម រពះមម៉ែមហានគរ (ភុជងគលោ ី = រពះន្នងន្នគក វដើ ាំ កែើរ)
១.កនះបទ ាំែត់ចងជ ២.អ្ន
ក្
ាំកែើតបុរ ី
៣.ដាំដែលក្ក ត ើ េូរដេរ
៤.ម្ននកឈមះបរ្ ិ ុទធឋិតកថ្រ
ភុជងគលីោ
និទានករឿងរ្ី។
ោលដដលរូបដម៉
កៅជរពះកម។
នគរស្ត្តី
ន្នងន្នគអ្ន ដថ្
កឈមះថាភូមដិ ម៉។
រ ាទឹ ដី។
៥.នគរកោវ្ុទធដតរ្ី
្ុវែណបុរ ី
កមរ្ដ ី ឹ ន្នាំ។
៧.កេតុដត មមពីអ្តី
ក វើឲ្យន្នគរ្ី
ជប់ នងធា ុ ន ់ក្នេ៌។
៦.រ ាោរររដថ្ទាាំ
៨.បកងកើតជពូជក រដម៉(ដ
លាំប ្៊ូរទាាំ
មរ)
កររះកេតុទឹ ដី។
តាំែេូរដេរ
៩.ដម៉ពុ កេតុដតបកណ ដ យ
តម ខាងករោយ។
១០.ចត ិ តកោភបងខាំរជុលេួ្
មមន្នឲ្ ាំ យកធាលយ
ោលយជអ្ន កទា្។
ចត ិ តកោភន្នាំខុ្
កររះកេតុដតលួច។
១២.ចង់បនវតថអ្ស្ន ុ ច រយ
យ ម រ ា
វងសភ័រ បុរ។ ី
១៤.ចត ិ តដម៉កេតុដតនឹ ស្នដយ
រូបដម៉តាង ាំ ោយ
១១.លួចកន្នះមិនយ តិចតួច
ន្នាំចត ិ តមុតរ្ួច
១៣.ទុ ក រឲ្យដ មរររុ្រ្ី
ដម៉ឪជួបភ័យ
១៥.្ុខចិតដត រ ទមងន់កទា្
ពុ
១៦.ជប់កទា្ររត់រា្ពីញតិ
ូនទាាំងអ្្់
លួចស្នថនយ ា។ ធាល ់ ងអ្បយ។ នុ
រពមទទួលជួ្។ ឲ្យកគស្ជតិ។
ដថ្ឱបរ ា។
១៧.ក មរដ មរមរត អ្ស្នចរយ
ដតចត ិ តដម៉កឆលៀត
វងសរពះម្នតា
១៨.វងស សរតរគប់រគងទឹ ដី
រពះដម៉ សរតសថ្ល
វិ ក្្អ្ស្នចរយ។
រងចាំបុរតភ្ងង
២០.ចុងដម ក ត ើ កចញពីគល់
ឬមួយនម ិ ល
កពលណកទើបយល់។
១៩.រទាាំទុ ខបងហរកនរតា ូ
មហាន្នគអ្ត។ ី
មន ិ យល់ស្ន្ន្ន។
២១.េូបបយដឹងគុែអ្ន ណ
ឬមួយ ូនកទវ
២៣.ខលនស្ន ួ ល ប់ដតបុររី ្់
ដម៉បនស្នបកររះ
២៥.អ្ន ណទុ មរ តក រ
ក រដម៉ក រកម
២៦.ចិតតដម៉រងចាំបុរតសថ្ល
ឈឺចប់កពើតសរ
២២.រពះកមពត ិ គជ ឺ ម្នដយ
្ពវសថ្ងដម៉ោលយ
២៤.រងចាំកមល ើ កៅសថ្ងមុខ
កពល ូនកស្នយ្ុខ (ដ មរក មរ)
ដឹងគុែរគប់បយ។ ជបស្ន ី ចព្់ (ឯ
ស្នរចន ិ ជី វតាោវន់)។
ក រមរត ទុ ។
ម្នននឹ កឃញ ើ កទ។
ឲ្យ ូន្ពវសថ្ង។
កររះ ូនពុាំភ្ងញ ់។
២៧.ពួ
ូនជប់ជុងអ្ន្នទ ់
ព័ទជ ធ ាំ គល់ ុ ល ។
មកន្នគមរុរាំ ស្ន ់
២៨.កពលណកទើប ូនពនល
ក ត ើ ដភន កចញម
២៩.បណ ត ដាំ ម៉ នង្ ុ ិោ
៣០. នងករៅ្ថ ិតរគប់ភូមភ្ង ិ គ ុ ៣១.ន្នមរាងគតួអ្ងគស្ន្ន្ន ៣២. ូនគិតតាមតាំែដខស
កមល ើ កឃញ ើ ស្ន្ន្ន។
ូនពិចរណ
ម្នន្ុទធដតន្នគ។
ដដនដីកមន្នគ
ពអ្ ី តតា ី ។
ភូមរិ ្ុ ររសពែី
្ុទធដតករឿងដម៉។
រងទុ ខម្នន ់ឯង។
៣៣.ដម៉ខាំស្នបកររះរួចដបង
ូននឹងកឃើញដម៉
កររះដម៉ខាលចដរ ង
៣៤.អ្ ុ្លក វឲ្ ់ ឹង ើ យស្នល ដ
ូនដម៉ឈប់រទង ឹ
គមនដឹងអ្វកី ស្នះ។
ូនដម៉ពុាំដឹង។
៣៥.ដម៉នឹ កឃើញស្នតយរ្កណះ
ភូមិដម៉កៅរ្់
ដតករឿងដម៉ស្នលប់។
៣៧.ឲ្យ ូនកឃញ ើ តាំែដខស
ពូជពងសរពះដម៉
រពះន្នងន្នគ សរត។
៣៨.ករឿងដម៉រតូវរស្នត់បត់
បរកទ្ ាំចត់
បាំផ្លញបណ ដ ។ ាំ
៣៩.មរត ខាទកាំ ខទចកររះរស្នាំ
កររះកេតុដត មម
៤០.ភ្ងញ ់ក ើងបុរតពូជរពះកម
ន្នាំគនខាំដថ្
ផដល់ពប ី ុកពវ។
មរត រពះរ្់។
ដម៉បស្ន ី ចព្់
ោលយជន្នគពត ិ ។
ដម៉រាប់ទរមង់
ស្នវតាដម៉ សរត។
៣៦. ូនកេនយ ដ ប់ ើ ចូរ ូន្ណ
៤១.ដម៉ ូនអាចឆលងផុតករគះ ៤២.រ ាដដនដីពិ្ដ ិ ឋ
៤៣.កនះបទលីោភុជងគ
ដម៉នង ឹ រា៉ យរាប់
សថ្លថាលក្ថរ្ថត ិ
៤៤. ុាំឲ្យបទឃលតឆងយបត់
តដខសវងស
អ្ន្នគតយូរលង់។
សរត
៤៥.ករឿងពត ិ គម្ន ឺ ច ្់ សរតី
ន្នមន្នគថាលសថ្ល
៤៧.កបះដូង ូនម្ននកទវតា
ដដនដី្ួគ៌
៤៦.វាលូនន្នាំករឿង នងទុ ខ ុ
កដើមប ី ូន្ុខ
៤៨. តញ្ញន្នាំ ូ ្ុខចមបង
បរមច ី មលង
សថ្ងពុ
ពស្ន ី ្ន្នដម៉។
អ្ន ក ត ើ ទឹ ដី។
ដាំកែើរកៅមុខ។
កស្នយ នង្ុ ុ ខា។
ររស្ននជ័ យកហាង។
ដល់ដដនអ្មតៈ។
ករៀបករៀងនិងចងរ ងកដយឧប្
១៥ ករាច ដខពស្ន ិ ខ ឆនកាំ ថាះរត្ ី ័
គគៀត ចាន់ថុន
ព.្ ២៥៥៥ សថ្ងទី១ ដខមិថ្ុន្ន គ.្ ២០១១
១.អ្នច ិ ច ឱរារពេម
គំនិតរពហ្មឬការគិតរបស្់រពហ្ម = (បទរពេមគត ិ ) ាំ នត ខាំពត ូ ផដាំ ផគ ុ គាំ ុ ិ
២.រពេមពត ិ ជអ្ន ណ រពះម្នតាបតា ី សថ្ល
ទុ បទរពេមគត ិ
គត ូ គមនកនឿយណយ កេតុតាង ាំ ខលនជរពះរ្់ ។ ិ ន ួ
៣.វិ ហារ ម៌ទាង ាំ បួន
រ ុងរគប់ ន ូ ោរររករគះ ដម៉ឪរងជាំនួ្
៤. ម៌មយ ួ គគឺ មត្តត
ដថ្រ ាឲ្យឱវាទ
៦. ម៌បគ ុ ុត្ត ី ម ឺ ទ
ចិតតរជះថាលគិតរះរត ិ ិះ
៥. ម៌ពរី គក្ ឺ រ ុណ្
ចត អ ល ម្នន្កន្នដ្ ិ តលថា
៩.ឆល ម ់ ខ ុ ទុ កលថ្ ើ ម
ពូជអ្ន ក្ដបរជយាំ
៨.រពេមគិតពត ិ ម្ននដមន
កេតុដត ន ូ ្ុខចត ត ប។ ិ ប
លាំប លុតលូនរោប ទុ ល ខ ាំប គត ិ ចដមបង។
គត ិ បុរតភ្ងងអាែិតដរ ង
៧. ម៌បន ួ គឧ ឺ គបកាខ
ជររស្ននឲ្យ ន ូ រស្នយ។
ខាលច ន ូ ពុាំររឹងដររង ្នសាំបុែយករៀនដឹងកចះ។
្រាយនង ិ ូនកចះ
រពេមជ ់ដ្ដងគង់រងចាំ
ណ ដ លមិនរជុលេួ្
មិនធាល ខ ់ នកដ លួ ើ រផលវខុ ូ ្។ ូន្ុខទុ ខគត ិ តាម មម។
ឲ្យដ មររស្នយបណ ដ ាំ ោរគត ិ ទុ រប្់រពេម។
កររះ ន ូ ពុស្ន ាំ គ ល់រពេម ដម៉ឪឱបទុ ខកររះបុរត។
១០.កពលណកទប ើ ពច ើ ូនដឹង កចះ្ញ្ជ ង ឹ កងប ី យត ិ ដភន ុ ក ើតដភន កទើបរួចផុត កររះោរគត ១១. ូនករោ កទប ើ ស្នវងថាល ដភន បញ្ញញភលឱ ឺ ោ្
នុ ង ្។ ងថា
១ ស្នគល់រពេមពត ិ លអណ្់ ពុាំដមនរពេមកៅឯន្នយ ។
២ ១២.រពេមពត ិ កោ បន្ុខ រួចផុតទុ ខ មមពឆ ី ង យ ដម៉ពុ អ្រ្រាយ គាំនត ិ រពេម ូនបនយល់។
១៣រពេមចរយ ិ ម៌
សថ្លថាលលអផ្ដច់ឬ្គល់
អ្វិ ជជអ្្់គមន្ល់
ដល់មែឌលឋនអ្មតៈ។
ពនយល់នយ ័ ១.រពេមញ្ញស្ន្ន្ន ២.អ្ន បកងកើតរាស្នទមុខរពេម
សថ្ងរពេ្បតិ៍ ១ក ត ើ ដខកជ្ន ឆនកាំ ថាះរត្ ី ័ ព.្២៥៥៥ រតូវនង ិ សថ្ងទី២ មថ្ ិ ុន្ន ២០១១ ករៀបករៀងចងរ ងកដយ ឧប្ គគៀត ចាន់ថន ុ
ទំនួញរពហ្មលខ្ ិ ិត ឬលិខ្ិតរពហ្ម
ខាំពូតផដាំ ចរល ិខត ិ ុ
១.ចាំណរគតិរពេម
ររស្ននោពយគាំនត ិ
ចរកលើថ្ឲ្ ម យ ូនរស្នយ។
២.រ យថារពេមលិខត ញ យ គឺគន ាំ ិតរពះរពេមដ មរ។ ិ ន័យដ មរពត ិ តរ្ឡាយ ពុាំដមនរពេមញ្ន្ន ៣.លខ ិ ត ិ ចរកលថ្ ើ ម
កពញនគរជប់េូរដេ
៥.ទុ ដតលខ ិ ត ិ រពេម
កយង ើ ទួញយាំដរ្ តគន
៤.កេតុកមដចកោ មន ិ ទុ ៦.ម ដ ់បណ ដ ស្នរ
ញញម ់ ័យ។ ឹ ទុ បងកបន
មរ)
លខ ធ ស្នដរ្ី ពុទស្ន ធ ្ចូលដដនដី ិ ត ិ ពុទស្ន
កយង ើ រគប់គនទាាំងររុ្រ្ី
ាំ យ ន ៧.ពុាំដមនលខ ូ យ ិ ត ិ រពេម ចប់បងខឲ្ ៨.បប ន ូ គទ ឺ កងវើ
តាំណងឲ្យក រដម៉(ដ
្ុវែណភម ូ រិ ្ រគន។
រពេមលខ ិ ត ិ តាមចងកពៀរ តាមពត ិ មមអ្តី
កតរើ ពហាមម្នន្ទ ធិ ។ វី ិ អ្
បុរតររុ្រ្ប ី នស្នងម ។
ករគះបប មមទុ ខកស្ន
ដដល ូនក វទ ពុាំដមនស្នររពេមក យ ើ ុ ម កេយ ើ ើ
តាមអ្ាំណចរពះរពេមក យ ើ ។ រពះស្នស្នដរពះអ្ងគផ្ដ។ ាំ
៩.ថា្តវកោ ទាាំងអ្្់ រររពត ឹ កតិ ឆពះតាមផល មម ចរ វិ លតាមលាំន្ន ាំ ដនស្ននម មមម្ននកេយ ើ ពត ិ ។ ១០.កេតុអ្ប វី នជដបរ
ន្នាំគនដថ្រពេមលខ ិ ត ិ
១២.កេតុដតម្ននអ្ាំនត ួ
ម្ននៈអ្ួតថាអ្ស្នចរយ តាាំងខលនជម្នតា ួ
១១.លខ ាំ ី សថ្ង ម បវរ ិ ត ិ គ្ ឺ រិ (្ ី ិរបី ី) ចូលឆនថ្ ១៣.ន្នាំគនរររពត ុ ឹ តខ្
១៤.កតើ ន ូ ដម៉ម្ននឆងល់
១៥.កតើខនបត់ លួ កៅណ
រ យកចញពគ ាំ ត ី ន ិ
្ស្តងកនតន្នត ាំ ាំែ
លខ នុ ។ ិ ត ិ រពេម ប់ ងថ្ម
លខ ិ ត ិ រពេមចញ់ររស្នន។ បតា ើ កពៀរ។ ិ ពត ិ បកងកត
ម្នន ាំេុ្នង ដ ស្នរ ឹ រពេមម្នរ កោ រតូវបណ
ក ើតចមងល់នង ឹ រពេមកទ
រពេមដ មរពីបុកពវ
មមន្នទ ាំ ុ ខកររះដតក រ។
ម្ននដត ាលពុម្ន ាំ នខលន។ ួ
ម្នន្ិរស្នរាែបាំពន ួ បុរតភ្ងងសថ្លនម ឹ នួន
កដះររស្ននលិខត ិ រពេម។
១៦. មមបលម្ននវា្ន្ន ស្នដប់ចរចឥស្តនទី ាំ
កម ូន ងរទនាំ នុ នយា ិ យរាប់ករឿង មមបល។
១៨.ឥស្តនយ ទី មួយ្ទាធ
បី្តរ ិ បដឋន
១៧.ឥស្តនគ ទី ជ ឺ អ្វី
១៩.ឥស្តនយ ទី ររម្នាំ ំ ោល
បុរតររុ្រ្ស្ន នុ ី ដ ប់តាំណល ករឿងក ត ើ ម្នន ងោល ពីរវិ រយាតាមលាំ អាន ី
បួន្ម្ន
គប ឺ ញ្ញញហា៊នគ្់ោប់ កម្នេៈឲ្យកដ ស្នលប់
២០.ឥស្តនយ ទី ងប្សន្ន នុ តាមតរម្នម្ននដមភពីរ
នលងកៅក្ទរើ លុបដន។
ន្ន ាំ ត ង ់។ ិ ច ិ ត្ប
ុាំរច ្ ាំ តវឥស្តន។ ទី
កដើមកគច ខស្តុ នយ ទី ចុងអ្ញ្ញញតាវិ ស្តនយ ទី ។
២១. បល នុ ាំរង ូ គរី ី ិ មហារពេម កៅ ងឃុ
បុរតម្ន ី នររ ំពីរ ចរលោ ី ន្នាំគនដថ្។
២៣.ទឹ
(ដូងដខ្ុី)
២២.បុរតពត ិ ពីរដណដប់
ូន្ាំែប់តាងម្នដយដ មរ តាមពត ិ អ្ន ម ដថ្ ម្ននររ ំពីរដដលកចះនឹ ។
ងកបះដូ នុ ងកគ រតូវសថ្ងដខ្ុស្ន ី ច់ទឹ
២៤.ឯ ន ូ ទាាំងរាាំពរី
ក វឲ្ ើ យកគកភលចភលឹ
ដដល្ល់ពី ន ូ ឥតន័យ ររចាំគនកព សរ
ឈប់រ ាំលឹ ពរី ពេមសថ្ល។
កវនអ្ន ណេនង ឹ កៅដេ។
២៥.ចាំដែ អ្ន ឯកទៀត ២៦.អ្្់ឱរពេមលខ ិ ត ិ
២៧.រពេមថ្មក ត ើ ម្ននមុន
២៨. មមបលអ្ន យាម ម៌
គមនកពលកឆលៀតម ជួបដម៉ កដះស្នរ ច ច ដងវរ ថារវល់កររះអ្តាម។ ិ ប មមរពេមពត ិ តាមយថា
មមស្នងជចាំណរ ទុ ខដែនរទូងដរ្ ដកងហយ។
បល ិ មហារពេមក ត ើ ម្ននករោយ ររស្ននទុ
ន ូ រស្នយ ព្ ី រិ បី រី រោរ(រ្បី ី)។
កបើ ទាវរគភ៌កដះររស្នន លខ ិ ត ិ ដដលរពេមចរ ដម៉ឪ្ុខដល់ករតយ ើ ន្នយ។
២៩.ស្នស្នដរតា្់ដឹងឯង រទង់្ដមតង្ពវបរយាយ ឲ្យស្នវ រតួ្រតាយ កដយបញ្ញញគត ិ ិ ្ម ឹ កជឿ។ ៣០. ុាំកជឿឭកគថា តាមតរម្នឬជាំកនឿ កឈវងយល់ផុតទាបកតឿ
្ចចៈម្នន ូនរតូវយល់។
៣១ដម ្លឹ ដផលផ្កបន ម្ននលាំអានឬ្នង ិ គល់ លិខត ិ រពេមបនសល់ កររះរពេមពិតគឺឪដម៉។ ៣២.កបើ ន ូ បនកស្នយក រ រតូវរះកររ គល់ដខស រាវរ ពូជពងសដខ ដដលម្នន មមពអ្ ិ ី តី។ ៣៣.េូបបយនឹ កឃើញរពះ ខព្ល ់ អណ្់រពះកមរ្ី អ្ន
ក្ក
ត ើ ទឹ ដី រពះដម៉ សរតពូជពងសរពេម។
៣៤.កបើរពេមកោ បន្ុខ ច ផុតទុ ខកពៀរគាំនុាំ ចាំណររប្់រពេម
ូនបនកដះររស្ននកេើយ។
៣៥. ូនដម៉កអ្យ ុ ករោយបន្ុខា។ ើ ភ្ងញ ់ក ង ើ កលើ តកមកើង ុាំរពកងើយ រពេមពិតផុតទុ ខកេយ ើ រពេមមន សថ្ងចន ័ ទ ៥ក ត ើ ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះ រត្ ី ័ ព.្២៥៥៥ រតូវនង ឹ សថ្ងទ៦ ី មថ្ ិ ុន្ន គ.្២០១១ ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
រស្គណ្ះគមបួន(បទគមបួន) ១.នឹ កឃើញអាកឡាះ
រ្កណះកមបួន
២.បត់ន្នមរត ល ូ
ពូជពងសម្នច្់ក រ
៣.ោបោបោបោពយ
ោបញរី ប
៤.ោពយរ យចុងជួន
ោពយជចាំកែះ
កឈមះោពយបត់ខន លួ
កៅ្ល់ដតកម។
ោបដខសយុថាក
ោបគបរកទះ។
កតើកឈមះរពះកម
លិចបត់កៅណ។
ឃលោពយមន ិ ក វ្
ររដេ្បត់កឃលង។
ោពយ្ល់ដតករគង
កមបួនជឃល។
កេតុដតកវរា
ម្នច្់បទបត់កឈមះ។
៥.ឱកឈមះោពយកអ្យ ើ
នឹ ក ង ើ រកោង
៧.លច ិ បត់កៅករោម
ករស្នបរុ ាំកដយករគះ ោពយមន ិ ម្ននកឈមះ
ម្ននរតម ឹ កមបួន។
៩.កររះកេតុអ្ាំនត ួ
ហា៊នកោភហា៊នភ្ងនល់ បញ្ច ប់រតូវទ័ល
ម្ននមុខបត់ខន។ លួ
៦.ជបទ ាំណពយ ៨.កមបួនជអ្វី
១០.កតើ ន ូ ដឹងកទ
១១.ដផអមកេយ ើ លវង ី ្វត ិ ១២.ជររយជដររត
រែតាំជប់គន
កមតាងម្ន្្ងន ួ
ដម៉ឪមុខបួន
ដម៉ទុ ផ ខ នៗ ទួ
ទុ ខកររះតាាំងខលន ួ
បប មមកររះដត មមតាង ាំ ជម្នតយ
១៣.កៅ្ល់ដតកម
រ យបួនរាំកលច
១៤.អ្ន ករោយចូរចាំ
រះគ ិ ិតគនន់កគន
១៥.បញ្ញញភលឺក ើង
ដត ន ូ ពុស្ន ាំ គ ល់។ ជ្ករតាាំងដម៉។
តាាំងខលនជដម៉ ួ
ធាល ់ ងអ្បយ។ នុ
ុាំឲ្យដតកភលច
ឧប ច ិ ចនឹ កម។
នឹ ក ង ើ ដ្នស្នតយ ុាំស្នគល់រពះកម
រតូវ ន ូ បាំកភលច។
កៅរតឹមដតបយ។
ខាំកដះខាំរស្នយ
ខាំរតួ្ខាំរតាយ
ពូជរតះិ រះគ ិ ត ិ
ពូជវងសបែឌិត
ចរច កចលគុ
កស្នយផល្ួគ៌។
តាមវងសរពហាម
ពងសរពះចស្តន្នទ
១៩.ជកមអ្ន ស្នង
ពូជកស្នមរពះឥនទ
ទាវវងសអ្ន ោន់
ទព ទ ិ វក្ដច័ន។
២០.្កងខបកដយខលី
រ្ដីតាមោរ
ដ្វងរ ន្នម្ន
១៦.ពូជវងស្ម្នម ១៧.កបើ ូនយល់កេយ ើ ១៨.ចកមលយ ើ កឈមះកម
២១.កប្ ើ មមន ិ ្ម
កទប ើ កមបន្ុខ
្ូមជួយអ្ភ័យ
កមបួនម្ននន័យ
កទើបកឃញ ើ ោរពិត។ ពូជកចញច ទុ ខ។
មរត ្ណោ។ ុ
ោពយបួនររសព។ បងកប់ររស្នន៕
សថ្ងចន ័ ទ ៦ក ត ើ ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះ រត្ ី ័ ព.្២៥៥៥ រតូវនង ឹ សថ្ងទ៧ ី មថ្ ិ ុន្ន គ.្២០១១ ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
រស្គណ្ះគមបុណយខាងលិច (បទបថ្ាវតត) ១.កមបុែយខាងក ើតកមបុែយខាងលិច
១ ោពយកលើ រាំកលចតាម ច ិ ច ថ្ាវតត
២.បទបថ្ាវតតរាប់កបះដូងរ្ី
រូបរាង ប់ន័យ សរតជ ី កម
កមបួនផទនព ួ ីរន្នាំឲ្យវិ វឌឍន៍
ក ើតបថ្ាវតតបនរ យរាាំបី។
បកងកើតភ័រ រពេមរតួតផដាំ កុ ង ើ កទវរ
រពេមមួយជដម៉រពេមមួយជ សរត។
៣.ដាំកែើរសនរពេមអ្ដែដតរស្នត់
លច ិ ចុះ ប់បត់្ងប់ស្នងត់ដាំែឹង
ភ ់ោលយជថ្មអ្ន ក្បត់ដឹង
គគាំងក្ងៀមឈឹងគមនកចញវាច។
២
៤.៣រពេមរតួតរាំពឹងអ្ន តវា្ន្ន
កពលណ្ិោចរចរកចញម
កមបុែយខាងលច ិ ជមលប់ឈប់រជ
ឱដ វពនល អ្ន ៤កដ ដល់ណ។
៥.ឬរ កពកើ លបឲ្យ ស័យមរណ
មន ិ កឃញ ើ ជីវា៉វាចរ្ដី
៦.្ាំណ គ្់បនរូបរាងស្នទ ់ក្ទើរ
ម្ននដតខាងកលើកៅកទើខាងកជើង
ឬរ កពកើ ដញរតប ព ់ ្ ិ ី
កោះកមបុែយជ័ យរាង ាលរ កព។ ើ
បរកទ្រុះករគ្់ ោយរាំកលើង ើ
ចិតតកថ្កើងទាំកនើងអាងខលនអ្ន ដឹ ។ ួ
៥
៧.កមបុែយខាងលច នុ ឹ ិ កៅលច ិ ងទ
ទាំន្នយរាំលឹ ឲ្យនឹ តគន
មមពអ្ ី តប ី នតកវរា
រងទុ ខកវទន្ន ប់ ងសរពមនុ នុ ្ស។
៨.ទាំន្នយ្ុរ កៅរ៍ចងអលគាំ ូ ុ ន្
សរពកេមរនតកន្នះោ ់្តវរាជ្េ ី ៍
អាែិតអា្ូរដល់ពជ ូ អ្ន សថ្ល
ទរមង់ចរសែរតឹមដតឮ។
៩.កនះជរ្កម្នលចាំណង ាំ ពនលឺ
ម្ននបុែយខាងលចកលច នងទាំ ិ ុ ន្នយ
១០.ឬដ វកថ្លើមសថ្លគមនមលប់ឈប់រជ ឬកៅបនទាំ្នសាំបរមី
្ូរ្័ពទបរយាយតគ នម ។ ិ កទប ើ ដ វពនល មន ិ ម ហា្ដី
គុែ ម៌ររសពរពះករ ្ ិ តវ។
១១.ឬ មមកវរាអ្តីម ោត់
បត់ដឹងបត់ដន៦ពូជពងស នជ័ យ
១២.រ្កណះកមបុែយ្ូមក្លះទុ ្ន ិ បញ្ច ប់ោរគត ិ កឈវងយល់រះរត ិ ះិ
កឈមះអ្ន ធាលប់ឮច្់ៗនិយាយ
ឲ្យលិចចុះបត់ ប់ស្នងត់ នងសរព ុ
អ្ន រាជញឈល្សវកដះររស្ននចន ិ ។ ពូជពងសក្លៀ
បន ិ ក្លះ្ន ិ ប៉ុកែណះ
ទុ ឲ្យរាជញកចះកោ តររស្នន៕
១.បទបថ្ាវតត ២.ថ្មភ ់ ៣.រពេមមុខ៨ ៤.រូបរពះវិ ្ណកដ ៥.បរកទ្ធាលប់ក វអា ើ ណនគ ិ មពម ី ុន ៦.ពូជជ័ យវរន័ ម
សថ្ង្ុរ ៩ក ើត ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះរតី្័ ព.្២៥៥៥ រតូវនឹងសថ្ង១០ មិថ្ុន្ន គ.្២០១១ ករៀបករៀងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
ក្ំគណើតធនជ័យ (បទោ គតិ)
១.កនះបទោ គតិ
តាំដែលបត ិ ិ
មរត ដូនតា
២. ាំកែើត នជ័ យ
ក ត ើ កដយររសព
ម្ននករឿងេូរដេ
៣.ភ្ងញ ់ស្នវងកពលណ
ដម៉ពិចរណ
៤.កៅផទះកហារា ៥.កេតុដតរចដែន
ករឿងរា៉ វអ្ចឆរា
មរត រពះដម៉។
ទុ
នុង្ោ ិ
ម្នដយយល់្ុបន ិ ត
ដូងកបះទាាំងដផល
្ុបិនតរារតី
កឃើញកេតុចដមល
ដ្នលអកព សរ
មន ិ ជួបនិងតា
បនជួបដតយាយ
ស្នដប់រ យបរយា ិ យ អ្ន ម រ ទាយ
្រតិលអដមនដទន
ក ត ើ ចិតតររទុ្ត
កររះក ត ើ កម្នេៈ
ររ្ូរតបុរតសថ្ល
តាាំងន្នមឲ្យកឈមះ
កឃញ ើ វង់រពះដខ
រះកពញបូែ៌ម។ ី
ចង់ដឹងអ្តថន័យ
កៅរ រគូទាយ។
យាយដបរទាំន្នយ
រាប់ន័យបងខ្។ ុ
យាយទ្សន៍ទាយកន្នះ ៦.ម្នដយចប់ម្ននគភ៌
ជោ គាំនត ិ
រគប់សថ្ងទាវរទរ ុាំឲ្យបុរតសថ្ល
ចត ិ តបបកព សរ ។
ាំក ង ើ ខញាំកុ គ។
ុលបុរត នជ័ យ
៧. នជ័ យ ាំក ើង
ដម៉ឪតាំក ើង
មិនកៅផទះកទ
៨.ករឿងកេតុក ត ើ ក ង ើ
ក្ដឋីនកី យង ើ
តាញេូលរតល់រជុះ កររើជ័យឲ្យករ្ ើ
ឈនលអ្ាំ ួ បុ ជួ្
៩.្ូរតតាងឲ្យន្នង
នម ិ ត ិ តរូបរាង
ជប់ នុង្ាំបុ
កគយ កៅកស្នងរ
ន្នងន្នគរងទុ ខ
ររស្ននចរទុ
តាងឲ្យរពះកម
រ្ូវលីងឲ្យឆអិន
ទុ ខក ើនក ើងកទវរ
១០.ចាំដែ អ្ាំបុ
អ្ន ម្ននកល្ ើ កគ
កៅកលងឯផទះ
នយា ិ យបងខ្ ុ
នងទ ុ ឹ ដីកន្នះ។
ករឿងក ើតកពលកន្នះ ្ូរតនិងអ្ាំបុ ។ ចត ិ តោយជប់គុ
កររះកេតុដតក រ។
រួចបុ រពះកម
បត់រូបរាងកដើម។
ក្ដឋីជកម
១១.កនះគជ ឺ កេតុ
ដដលន្នាំក ត ើ កភទ
ករឿងជ័ យចប់កផដើម
ក ត ើ ពរី ពះកម
តាងឲ្យម្នដយកដើម
១២.ជ័ យពច ិ រណ
ក្ដឋីយាយតា
ដដលបនរ្់ក ើត
កស្នយក ររពះកម
មរត លអកឆត ើ
១៣.្ូមបដី តក មង
កៅតូចរត់កលង
ក្ដឋីតាមផ្ចញ់
មិន្កងវគកស្នះ
រតិ រួបចរម្នញ់
ដដលជ្ាំកែើម
រាជញចប់ ាំកែើត។
កមដចកភលច ាំកែើត
័ ។ ចិតតកោភររវញ្ខ
័ ររឹងក ងររវញ្ច
នុ ងដដនរពះដម៉ ។
១៤. នជ័ យត្៊ូ ១៥.ជ័ យផ្ចញ់ទាង ាំ អ្្់
ក វជ ើ គាំរូ
តាងឲ្យវងសដខ
នុ ងន្នម ូនដ មរ
ចត ិ តកងើបររឆាំង
តគនេូរដេ
រះកពញបូែ៌ម។ ី
មិនឲ្យ្ល់កស្នះ
តាាំងពីក្ដឋី
ពីតូចកៅ ាំ
ន្នមុឺនមស្តនតី
កមល ើ កឃញ ើ វងសភ័រ
រពេមរងទុ ខ ងន់
កររះកេតុដតក រ
ដម៉ឪកោភលន់
១៧.ជ័ យ្៊ូនឹងចិន
ន្នាំរាជញសវបុន ិ
ម យ បុរ ី
១៨.កេតុដតររកទ្
រតូវកគនិកទ្
ោយចត ិ តពុាំ្ុខ
១៦.ឲ្យ ូនដម៉ភ្ងញ ់
សរតក្ដចដផនដី
ដដលពុាំដឹងគុែ។
ទទួលទុ ខ ងន់
១៩.ចន ិ ចប់ដ ់គុ
រ ាទឹ ដី
ប់ទឹ ភ ់ដី។
ស្នលប់ខនជត លួ រិ ្់
កដះររស្ននបី
ជ័ យជួបនឹងករគះ
កដើមបកី រដម៉
ជ័ យហានររទូ្ត
រះិ គត ិ េូរដេ
លួចបកងហះដខលង
តាងឲ្យក រដម៉
មរត រពះរ្់។
ថាក្ដចចិនកន្នះ
មុខដូច្តវដឆក។
តពូជពងសដខ
កស្នមដខសអ្ចឆរា។
២០.ចុងករោយចិនចញ់ បែឌិតកោ ផ្ចញ់ កដយកចទររស្នន
ទុ កឈមះដខលងឯ
២១.ចាំដែ ដខលងឯ
ទុ ជររស្នន
២២.ចុងករោយជ័ យផ្ដ ាំ ២៣. ូន ុាំបកណ ដ យ
ន័យោ គាំនិត។
ម្ននអ្វីគួរដរល
រ ដ្មួយ្នលឹ
ចន ិ ដបរចុះចញ់
ជ័ យរាជញបែឌិត
ឲ្យ ូនដម៉ច ាំ
ុាំឲ្យស្នប្ូនយ
្ាំែល់គាំនិត
ជ័ យទុ ឲ្យ ូន
ដឹ ន្នាំនគរ
ឲ្យខព្់ថាលសថ្ល
សន បនររស្ន ន ួ
បែឌិតទុ រ យ
កបះដូងកទវតា
្ូរតនឹងអ្ាំបុ
បកងកើតរាជញជ័យ
ករៀបរាប់ទាំនុ
ររស្ននគាំនិត ក វជ ើ ទូ
កបើ ូនបនកស្នយ
ជ័ យទុ ឲ្យ ូន។
បន ូ
២៥.្ូមបញ្ច ប់ក្លះ
តាមកដយគនលង ដដនដី្ួគ៌
្កងខបប៉ុកែណះ
កដះររស្ននប។ ី
ូនរតូវដឹងន័យ
រតូវស្នគល់អ្តថន័យ
២៤.ររស្ននជ័ យកហាង
មរត ដូនតា
ជ័ យជួបដតទុ ខ
្តវរតី(ស្ត្តី)ររស្នន។ តតញ្ន្នាំ ញូ ្ុខ។
ឲ្យដតជតរិ ្់។
សថ្ងរពេ្បតិ៍ ១៥ក ើត ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះ រតី្័ ព.្ ២៥៥៥ រតូវនឹងសថ្ងទី១៦ មិថ្ុន្ន គ.្ ២០១១ ករៀបករៀងចងរ ងកដយឧប្ គគៀត ចាន់ថុន
ពំគោលមាត្តមហានគរ
(បទពាំកន្នល)
១.្ូក្ៀង្ាំកនៀងពាំកន្នល
ដូនតាបនករល
ពាំកន្នលទុ ជកមោពយ។
២.ជពូជទុ ឲ្យ ូនស្នប
ជន្នម ាំណពយ
៣.ឲ្យ ូនយល់ដឹងអ្តថន័យ
ររស្នន្រិ ី
កមោពយម្ននដតលបះបី។
៥.ពាំកន្នលករលរាប់ទុ ខ ាំ
រពេមជប់ នងឃុ ុ ាំ
៤.្ស្តងកនតាំដែលដូនតា
៦.រពេមតាងតាំណងរពះដម៉
ទុ ន័យររស្នន ម្នច្់មរត ដ មរ
៣ ៧. ប់ខនកៅ លួ នង ់ ី ុ ភ ដ
រពះដម៉ន្នគសថ្ល
៨.កោកភ្ងន្នាំចិតតឲ្យក្ព
ន្នាំឲ្យពងសកទព
៩.អ្ ុ្លគួរឲ្យខាលច
កររះកេតុអ្ាំណច
១០. មមន្នកាំ ស្នយផលកស្នម ករគ
កស្នយទុ ខវិកយា
១១.ោលមនុ្ស៥រពេមកទវរខាំររឹង
ឱបកោភករចើនមលឹុង
១២.ទុ ឲ្យអ្ន កស្នយក រដម៉ ១៣.ដូនតាចងោពយរួចករល ១៤. ូនក ើតកឈមះថារាជញជ័យ
រ្់្ុខកលហយ ើ ដលហ
ឆនថ្ ាំ ី ម្ននប ម រី រោរ។
ចាំណរជលិខត ិ រពេម។ រូងភនាំគីរ១ី ្ុកមរុ។
រពះដម៉ជម្នច្់២្រិ ។ ី
ខលនរ្ រី តូវរាេូកលប។ ួ
យ សកលបោលយជ៤បីស្នច។ មមោចក ត ើ ពច ី ិតតកោភ។
កស្នយកស្ន ពុាំម្នន ូនដឹង។ រ្វឹ ងនឹងរទពយទុ ក រ។
ូនដ មរពុាំស្នគល់ពាំកន្នល។
ោពយបាំភលឺករទាល
រ យករលបងកប់ទុ ន័យ។
កដះភ្ងស្នគ
រាជញរទជួយជ័ យជួបកជគ។
កដះររស្ននបី
៦ ចន ិ សគម យ នគរ។
១៦.ពាំកន្នលករលរាប់ពីកស្ន
ជ័ យម្នន នងកោ ុ
ជួបកស្ន ករចើនជងជួប្ុខ។
១៨.ជិតស្នលប់ចត ិ តកៅរាំសព
ករលររស្ននបី
ឲ្យក្ដចចងចាំរះិ គិត។
១៥.រាជញជ័យកោ កបើ ទាវរគភ៌ ១៧.ជតរិ ្់ចិតតបនរ្ែុ ១៩.ពាំកន្នលករលពីគាំនិត ២០.តាំដែលេូរដេបនដ
២១.៨កចលរ ុងសរពដុះជិតឈង ឹ ២២.ពាំកន្នលដលងករលបនដ
២៣.ពាំកន្នលករលរតូវ្ុខស្ននត
ខលនម្នន ដ្ ី ុខ ួ
ពងស៧ជ័ យរាជញពិត ករៀបរាប់ដាំែ
ូនដម៉ដលងដឹង
ោររតិះរះិ លអ
ចត ិ ត្ុខក សម ានត
ជតទ ខ ិតតកខាលចផាសរ ។ ិ ុ ច ពូជពិតស្នងរាស្នទថ្ម។ វងសថ្មរតូវដច់ដាំែឹង។
ឈប់រទង ឹ គគាំងដូចថ្ម។
ក ើតម្ននរគប់ញតិ្ន្នដន។ ស្នគល់ ម៌ដល់អ្មតៈ្ុខ។
១.ភនាំរពះ្ុកមរ ២.រ្ីបីររោរ ឬ្ិរបី ីររោរ ៣.ថ្មភ ់ ៤.បីស្នចព្់(ឯ ស្នរចិនជី វតាោវន់ ៥.រពះដម៉ឳ ៦.សគបនលាំ ៧.ពូជជ័ យវរន័ ម ៨.ោរកបះបង់កចលរ ុងអ្ងគរជង៤០០ឆន ាំ
សថ្ង១២ករាច ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះ រត្ ាំ ០១១ ី ័ ព.្២៥៥៥ រតូវនឹងសថ្ងអ្ងគរ ទី២៨ ដខមិថ្ុន្ន ឆន២ កដយខញាំរុ ពះ រុណខញាំប ុ ុ ទ គគៀត ចាន់ថន
ស្ំណល់មរតក្គក្រ (បកន្នទលោ ) ១.បទបកន្នទលោ
្ល់ជ្ាំណ កឈមះោពយ
ដូនតាបនស្នប
កមោពយជក ររពះរ្់។
២.បកន្នទរ្ាំែល់
ដផលផ្កជផលរាប់កឈមះ
អ្តថន័យោពយកន្នះ
ដថ្លងតាមទាំនងោរគិត
បកន្នទរគាំនិត
រកងគះរជុះបត់ន័យពិត។
៥.ដតដខសគាំនិត
បនបត់ករឿងពិតវងសដខ
គាំនិតរពះដម៉
ដច់ដខសជង១បួនរយឆន។ ាំ
ឲ្យកភលចបណ ដ ាំ
កភលចចាំយល់ខុ្កររះបប។
៧.បរកទ្ឈលនរន
ចូលម រុ រានបស្តងកប
ន្នាំចត ិ តក្ពបប
កររះស្នបមកន្នគមថ្មី។
គគាំងក្ងៀមឈឹងវាច
ករលតាមតរម្ន
២
៣.ដាំកែើរកដើមទង ៤.គាំនត ិ ជក រ
៦.្ាំែល់គាំនត ិ
នុ ងដដនរពះកម្ុ ះស្នយ
ស្ន្នម្ននពត ិ រតូវ មម
ដាំែដវងឆងយ
បនោលយជក ររពះដម៉។
៨.បាំកភលចោរពិត
រាល់ោ គាំនិតករឿងស្ត្តី
១០.កបើ ូនក ើត្ុខ
ដម៉ស្នងក រទុ ឲ្យកស្នយ
រតូវរ កមកោយ
ន្នាំចិតតខុ្ផលវកររះស្ន ពយ ូ
មរត ពរងយ
ករាយរាយរ្កពញនគរ។
កលើ ដម៉ឪរទ
បញ្ឍរដ ក់ ល្ ើ រិ ស្ន។
បញ្ច ប់គាំនិត
ដម៉ពត ិ ប៉ុកែណះឯងកហាង។
៩. ូនដម៉កភលចដឹង ១១.តាាំងជដម៉ឪ
១២.ដរ ងកោ ូនដឹង ១៣.កបើយល់៣ទាំកនៀម ១៤.្ូមបញ្ច ប់ក្លះ
រតះិ រះិ ្ញ្ជ ង ឹ រុ
រ
កបះដូង ូនម្ននកទវតា ្កងខបរះិ រតះិ ោរគត ិ
រពះដម៉ម្នច្់សថ្ល
ន័យពិតទុ ឲ្យ ូនរស្នយ។
ដដនដី្ួគ៌
បាំសភលថាករឿងស្ន្ន្ន។ វិ ចរបរកទ្គត ិ ឲ្យ។
ុាំកធាលយគាំនត ិ កជឿងយ។
ររស្ននបកន្នទរោ គិត។
១.ោរកបះបងក់ ចលរ ុងអ្ងគរ ២.ោរពិចរណ ៣.ទាំកនៀមទាំោប់ររសពែី ៤.រាជបាំែងជ័ យវរន័ ម ទី៧
សថ្ង១២ករាច ដខកជ្ឋ ឆនកាំ ថាះ រត្ ាំ ០១១ ី ័ ព.្២៥៥៥ រតូវនឹងសថ្ងអ្ងគរ ទី២៨ ដខមថ្ ិ ុន្ន ឆន២ កដយខញាំរុ ពះ រុណខញាំប ុ ទ គគៀត ចាន់ថុន
១៦. KENJI KENMOCHI 剣持研治
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
ររហត្តិសាហតាររះមាតាររហ្ម
-1-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ររះមាតាររហ្មឞច ួ រី ដោស
ស្រសាហរាហនឹងចងររងដោឝ ខ្ុំុររះរឞុណាខ្ុំុបាទ
អត្ីត្សិសសសាលាហ ិចិរត្សិសបៈ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-2-
អារមភបទ ខរោយខពលេរាំុ ញ ពះករុណាេបា ាំុ ញ ទ
សរខសរចងរកងភាគទ៣ចប់ ជាងមួយឆ្ប ាំខហើយ ី
េបា ាំុ ញ ទមន ិ
បាន សរខសរភាគ៤បនថខទៀតខឡើយ រាន់ុតសរខសរបណា ថ រាំ ពះខម៉មហានគរជាពាកយោពយ នូវ
ររសាើបងកបក ់ ុ ងខ្ ប ម ះកាំណាពយទង៧ខម ាំ
ស្រសាវរជាវខ
ើ ញថមីខាងខរោយ
មុនសម័យអងគរនិងកបុងសម័យអងគរ។
ខដលបានលាក់ទក ុ កបុងមរតកអចឆរយខនះ ិ
ខៅខេតថរពះសីហនុ និងម្នបក់ខទៀតខៅភបខាំ ពញ ឲ្យជួយយកោររកខ
ស្រសាយ
ចាំុណកោរ
េព ាំុ ញ ឹ ងឲ្យកមួយ២នាក់ ម្នបក់
ើ ញថមីខនះខៅផសពវផាយ។
េរាំុ ញ ពះករុណាបាទពុាំអស់ចតថ ថ រាំ ពះខម៉ភាគ៣ េបា ាំុ ញ ទពុាំទន់ដង ឹ ោររួចពីទុកខខ ទស ិ ខដាយកបុងបណា
ជាសាទពរ របស់ម្នត្វបត្វន ិ ិ ងញាតវងាមហានគរខឡ ិ ើ យ។ ភាគ៤ខនះខឡើង
ដូខចើះេរាំុ ញ ពះករុណាេបា ាំុ ញ ទ ក ៏ចាប់សរខសរ
ខរោយពីម្នត្វបត្វមហានគរបានរួ ចផុតពីខទសជាងមួយឆ្ប ាំ ិ
រឿប់ខពលខវលា រួចពីខទសរបស់ពក ួ ាត់កុ ងទ ប បញ្ ច ប់ ី បកស្រសាយនូវកបុងភាគមុន។
ខដាយេបា ាំុ ញ ទចង ់
ខហើយនឹងបកស្រសាយនូវអវី ុដលេបា ាំុ ញ ទពុាំបាន
មយ៉ងខទៀតឯកសារបណា ឋ រាំ ពះខម៉ទង៣ភាគមុ ាំ ន
មនទន់ អាចបខងកត ើ ិ
បានជាមុេរពហមខឡើយ ខហើយភាគទ៤ខនះខទ បអាចបខងក តបានជាមុ េរពហម កបុងអតតផងន ើ ី ើ ី ិ ងសរម្នប់ បចចុរផនបផង
អចឆរយខនះ។ ិ
ខដម ននាគបាន ើ ផឲ្យកូ ី
ខ
ិ ាំ ល ូ រពហមវហារធម៌ ពិត ើ ញខៅដប
ឯកសារស្រសាវរជាវខនះទុកជាមរតកគាំនិតថមីមួយ
ិ ពាន់ឆ្ប ាំមកខហើយខនះឲ្យជាប់ាបវញ
របស់អបកកខកតមរតក ើ
ខដម ាំ ថមខដលបានដាច់ោប់ ើ ផភា ី ជ ប់តណ
ទុកសរម្នប់ឲ្យកូននាគយកខៅពិចារណាខៅត្វមផលូវខលាក
ធម៌ និងបានខបកបង្ហ ា ញខៅខរឿងពិត ម្នចស់មរតកពីអតតរបស់ ខយើង។ ើ ី
ផលូវ
ឯកសារខនះស្រសាវរជាវនិងចងរកងខដាយ ខគហទាំពរ័ : http://kietchanthon.blogspot.com http://kietchanthon.info
េរាំុ ញ ពះករុណាេបា ាំុ ញ ទគ ៀត ចាន់ថន ុ ិ រតស អតតស ី ិ សសសាលាវច ិ ិ លផៈ
អុីុម៉លៈkietchanthon@gmail.com info@kietchanthon.info
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-3-
កបុងអាថ៌កបា ាំ ាំងបណា ឋ ាំមហានគរភាគ ១ ២ ៣
េបា ាំុ ញ ទជាអប កស្រសាវរជាវខរៀបខរៀងចងរកង
ពុាំ
បានបកស្រសាយឲ្យសុីជខរៅ ខៅកបុងគាំនិតររសាើបងកបក ់ ុងខមោពយ ប ពយញ្ជនៈ ស្រសៈ ខលេ ទស ិ ផ្កកយ..... គពនយល ់បានរតួសៗខតប៉ុខណា ត ះ។ ខបខយ ិ តខទខនាះ ខយើងពិត ឺ ើ ើ ងពុាំបានទញយកមកពិចារណារតរះរះគ ិ
ជាយល ់ថាវាជាខរឿងធមមត្វ របស់បោ ុ ណបណឍិតដូនត្វខយើង។ ពួកាត់បានទុកមរតកដ ៏ខរចើន ខតខបើ ខយើងយកសូរសមឋីនិយាយខនាះមកពិចារណាខវកខញក ខៅកបុងពាកយសូរស័ពធ សញ្ញ ដ ខយើងនឹងខមើល ខ
ម នពុាំដល ់។ ើ ញនូវខរឿងខផសងមួយខទៀត ខដលនឹកគតសា ិ
ដូចពាកយសុភាសិតបុោណខកមរមួយបាន
ខពាលទុកថា“សមដីជាឯក លលខជាលោ អកសរជារី” ខបើខយើងសួរេនឯងថា ខហតុអី វបានជាពាកយសមថី ួល ខៅកបុងលាំដាប់ខលេ១ ចាំុណកខលេខៅកបុងលាំដាប់ខលេ២ រឯអកសរកត់ ី រត្វខបរជាខៅលាំដាប់ខលេ៣
ិ ខៅវញ។ ចមងល ់ខនះខយើងរតូវខតរតរះរះរកន័ ិ យពិត ខដម វោល ់បញ្ញ ា ខដលម្ននបងកបន ់ យ ័ ខៅ ើ ផស្រសាយនូ ី កបុងសុភាសិតខនះ
ខរពាះអវីក ៏ខដាយខដលខកតម្ននកប ័ របស់វា។ ើ ុ ងខលាក សុទ នខតម្ននខហតុនិងបចចយ
យា៉ងណាមិញសុភាសិតរបស់ដន ូ ត្វខយើងក ៏ដូខចាើះខដរ ពួកាត់ត្វក់ុតងខឡើងខហើយ សុទ នខតបងកបន ់ វូ ន័យេមសារដ ៏ម្ននជខរៅ ឹល
ខដលខយើងរតូវរតរះរះព ិ ិ ចារណារុករកខៅអតទនយ ័ ខនះ
បានរតឹមខតសាធបអខងែល រតឹមសាំ បកខាងខរៅខតប៉ខុ ណា ត ះ
ខបើពុាំខនាះខទខយើង
មនអាចដ ង ួ ាត់ ឹ ន័យខាងកបុង របស់ពក ិ
ខឡើយ។ សពវថ្ថងររជាជនខកមរភាគខរចើន កាំពង ុ ោន់និងខារពរពះពុទ នសាសនា ខតម្ននររជាជនខកម រ ើ
ប៉ុនាមននាក់ ខដលបានយល ់ពីេមសាកប ឋ ាំ ឬពាកយខររៀនររខៅខនះ? ខដលខៅកបុងឳវាទ ឹល ុ ងសាសនៈបណា ទងខនាះ ាំ
រពះអងគបានសខមឋងខដាយសខងខបថា“កិរ ិយាមិនគធឝើនវ ូ អំគពើបាបទ ំងពួងមួយ
បំគពញនូវកុសលឲរខ្វនមួ យ ួ
កិរ ិយាគធឝើចិតរថ បស់ខ្នឲរបានផូ វួ រផង់មួយ”
ខររៀនររខៅ របស់រពះសម្នមសមពុទ នទងឡាយ ាំ ខលាកយ ិ
នឹង្នខៅរកសីល
សម្នធិ
ចាំុណកខយើងអប កោន់នឹងខារពភាគខរចើន
កិរ ិយា
ពាកយទងខនះជាពាកយ ាំ
ខបើបរងួញខសចកឋមកគ ដ ជា ី ឺ សីល សម្នធិ បញ្ញ
បញ្ញ ដ
ជាខលាកុតរថ ៈ
ខដម ពីវដថសងារខនះ។ ើ ផខចញចាក់ ី
ខតងខៅបួងសួងបន់ស្រសន់ឲ្យរពះសម្នមសមពុទ ន ឬអាទខទព ិ
ខផសងៗខទៀតមកជួយ ខតម្ននអាទ ខទពណាមកជួ យខយើង ខរៅពីខយើងខចះជួយេនឯងខនាះ? រពះសម្នម ើ ិ ួល សមពុទ នរទង ់រត្វស់សខមថងថា“សតឝទ ំងឡាយមានខ្វនឯងជាទី ពឹង ួ បុ ល គ ដដលបានអប់រ ំខ្វន(ចិ តថ)បានលអគ ួ បានខធវទ ើ ព ី ឹ ងឲ្យេនឯងខហ ើ យឬខៅ ួល ម្នត្វមហានគរពីអតតជាពុ ាំ ខាន ី មរតកក ូននាគ
ព ឺ ុំមានអបកដ៏ទទណាជាទីពឹងគ
យ ើ
យ ើ នឹងបាននូវទីពង ឹ ដដលគ បានគោយកលម”។ ខតខយ ើ ើង
ខបើពុាំបានខធវទ ើ ព ី ឹ ងឲ្យេនឯងខទ ួល
ខយើងពិតជាខធវដ ើ ខាំ ណើរត្វមផលូវ
ខរពាះពួកាត់សេ ុ ចតថ ជាឪ ជាអបករគប់រគងខថរកា ិ ត្វ ាំងេនជាខម៉ ួល
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ទកដ ី ឹ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-4-
ខដាយពុាំបានខធវទ ើ ព ី ឹ ងឲ្យេនឯង ួល
ទបាំ ុ បានរតឹមខតរងទុកខខ តម្នបក់ឯង ី ផត
កបុងអបាយភូមុត ិ
ប៉ុខណា ត ះ។ កបុងសុភាសិតខកមរដខដល ម្ននសុភាសិតជាខរចើនបានខពាល ទក់ទងជាមួយនឹងពាកយសមឋី ដូចជា៖
សាំ ដស ី ជាតិ ម្នយាទសពូជ
មនុសសខគយកសមឋី ដរាំ ខគយកភល ី ុក
រនាបបាក់យករនាបជួស សមឋខពាលហួ សម្ននខតត្វមខកឬបង ់រឿក់ ី
បណឍិតនយាយព អបករឿជញនយាយព ិ ីគាំនត ិ ិ ីខហតុោរណ៍ មនុសសធមមត្វនិយាយពីខរឿង
ផឹកសុី ខដលេខាំុ ញ លកយកមកខនះ ើ
រាន់ុតចង ់ពញ្ញ ដ ក់ដាស់សាមរតកូ ី ននាគ
ខដលពុាំបានពិចារណានូវ
ោកគាំនិតរបស់បណឍិតដូនត្វខយើង ខដលពួកាត់បានេាំបនសល ់ទុកខនះ ខដម ើ ផយកមកព ី ិចារណាោវរក ខសចកថព ់ យ ័ ទុកកបុងមរតកអចឆរយខនះ។ ិ ី ិតពីោកគាំនិត ខដលម្ននបងកបន មួយឆ្ប ាំកនលងខៅខហើយ សម័យអងគរនិងកបុងសម័យអងគរ
ខដលេបា ាំុ ញ នស្រសាយររសាើខមោពយទងរឿ ាំ ាំពីរខម ខដលខកតម្ននមុ ន ើ ខរពាះវាជាភសថុត្វងមួយបានរឿប់បង្ហាញខយើងថា ជាខមោពយខដល
ខកតន យ ខបាះបង ់ខចាលរកុងអងគរ ឬ ើ ឹងសទិតកបុងវងសថម។ ចាំុណកឯខមោពយ ខដលខកតម្ននខរោយសម័ ើ
ខរោយសម័យថម េបា ាំុ ញ ទពុាំបានយកមកបកន័យរបស់វាខឡើយ។ ខរពាះតាំណថ្នភាពអចឆរយ ិ បានដាច់ អស់ជាង១០០ឆ្ប ាំ ខដលពួកបរខទស្លនពាន បានវាយឲ្យខកមររត់ខចាលរកុងអងគរ
រហូ តដល ់ុកមរេន ួល
ឯង ពុាំដង ិ ខនាះផង។ លុះមកដល ់សម័យខាងខរោយ ម្ននខសឋចមួយ ឹ ថាេនម្ននោជធាន ី អចឆរយខៅទ ី ួល
អងគរពះនាមច័នោ ធ ជា បានខចញខៅររពាតថ្រព ជាមួយនឹងជនជាតព័ ិ រទុយហាគល ់ ខហើយបានរុករក ខ
ក បានលាក់កប់ទក ុ កបុងថ្រពដ ៏រោស់ ខទបភា ញ ក់ដង ឹ ថា ើ ញទរកុ ី ងចាស់ ខដលម្ននរឿសាទដ ៏ធាំសឹ មថ្សក ើ
េនជាពូ ជពងសថម។ ួល
កបុងសម័យរពះបាទអងគឌួង
ម្ននរពះសងឃមួយអងគ ខលាកបាននិមនថមកពីស្រសុកខសៀម ខលាក
ី ិ ពនន ខៅកបងោជរពះបាទអងគឌួង និងនខោតឋម ខលាកបាន ម្ននរពះនាមថាបា៉ងឬបា៉ន រពះអងគជាកវន ុ
សរខសរនូវអតទបទកាំណាពយមួយខឡើង គខរឿងខលផ កអងគ រវតថ។ ខយើងគួរពិចារណាថា កបុងសម័យខរោយ ឺ ើ ខបាះបង ់ខចាលរកុងអងគរ មរតកក ូននាគ
អប ករឿជញោជបណឍិតខកមរភាគខរចើន
ខតងខតខៅសិកាបួសខរៀនខៅស្រសុក
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-5-
ខសៀម ចុះខបរគូ វវខងវងខហើយឬ? ឧទហរណ៍ដូចជាខលផកនគរវតថ (អងគរ ើ ខសៀមខគកុហក ខយើងមនរតូ ិ ើ វតថ)ខនះ ខបអប កបា ាំ ាំងអងគរេុស ើ កសរខសរខបកអាថ៌ ើ
ខកមរជាំនាន់ខរោយនឹងរតូវសិកាេុសបនថាប ខតខបើ
ិ សាវត្វពិតរបស់ ខដលបានដង ឹ ពីររវតថ
ខបកអាថ៌ កបា ាំ ាំងជាតរតូ ើ ិ វ ខនាះវាជាភ័ពសាំ ណាងរបស់ជាតខនះ ិ េន។ ួល
រនយល់ពាកយ ខលផកអងគ រ = ល + ខបក ាំ ាំងអងគរ ឬអាថ៌កបា ាំ ាំងថម ើ ើ + អងគរ ម្ននន័យថា សាកលផងខបើកអាថ៌កបា
ិ ខបខប វភាពរុងខរឿងនឹងខកតខឡ កពនយល ់េុសវញ ខនាះនឹងខធវឲ្យអប កសើងមរតក ើ ករតូ ើ ើ ើ ង ខតខបុបរជាខប ើ ើ ើ ថមជាំនាន់ខរោយៗ នឹងខភលចនូវសាវត្វរបស់េនខទឬ? ួល
ដូចម្ននខៅកបុងខរឿងខលផកអងគ រខនះស្រសាប់ រពះ ើ
អងគបានពនយល ់ថា ម្ននខទវត្វនិងអាទខទពខផសងៗ ចុះមកកសាងរឿសាទ និងមកជួយខរៀបចាំនគរ ិ ខនះឲ្យជាតុកម ិ រ
ចុះអាទខទពទ ងអស់ ាំ ខនាះម្ននខពលទាំខនរអវីខមលះ ខដលចុះមកកសាងរឿសាទឲ្យខត ិ
ររខទសខកមរខនាះ?
ិ ចាំុណកររខទសដ ៏ថ្ទជាខរចើនខទៀត ខដលខៅជុវាំ ញខយ ើ ង និងខៅខលើពិភពខលាក
ទងមូ ាំ ល ខមឋចអាទខទពទ ងខនាះ ាំ មនខៅជួ យរឿប់ជយ ួ កសាងឲ្យផង? ខៅកបុងសម័យពុទ នោល ខពល ិ ិ
ខដលរពះសម្នមសមពុទ ន រទង ់រត្វស់សខមថងនូវរពះធម៌ រពះរពហម រពះឥន្រនធ ខទវត្វមុនខសនលាន ខោដ ិ ឺ
ចរកវាល បានមកសាឋប់រពះធម៌ ខដលរពះអងគបានសខមឋងខរឿស អាទខទពទ ងខនាះបានសា ាំ ឋ ប់រពះធម៌ ិ ាំ ខហើយ ក ៏បានសខរមចមគគផល ខៅត្វមកម្នល ាំងបញ្ញ ដ របស់េន ខហើយក ៏ថាវយបងគលារួ ចខជៀសខចញ ួល ខៅ។
សម័យខនាះមនបានខ ិ
ណាមួយ មកកសាងរឿសាទថាវយរពះអងគខឡើយ គឺ ើ ញ អាទខទពអងគ ិ
ម្ននខតឧបាសក ឧបាសិោ ខដលបានដល ់នូវរពះរតនៈថ្រត ជាទព ញ័រ ខសមើ ី ឹ ងទរល ី ឹកខដាយមនញាប់ ិ ិ ិ ខដាយជវី តខតប៉ ុខណា ត ះ ខដលបានសមរ័ គកសាង រឿសាទ រពះវហារ គននកដ ុ .ិ .....ថាវយចាំខពាះរពះសងឃ ខដលម្ននរពះសម្នមសមពុទ នជាររធាន។
កបុងសម័យពុទ នោលខនាះដខដល រពះសម្នមសមពុទ នរពះអងគពាំ បា ុ ន
ិ និងសងឃសាវកទងឡាយ េ វល ់ខាវយ កបុងោរកសាងវតថអាោមទុកខឡើយ រួមទងអគគ ាំ សាវក អគគសាវោ ាំ ខលាកពុាំបានជាប់ជាំពាក់កុ ង ប កចច ិ កសាងវតថអាោមខនះខឡើយ
ខរពាះភារៈកសាងខសនាសនសងឃ គជា ឺ
កចច ិ នអបកម្ននសទនរជះថាល ជាអបករគប់រគងផធះ បានលះនូវរទពយខដម ើ ផី ិ របស់រគហសទ ខដលជាពុទ នបរសទ ោរកសាងខនះ ខដម នវូ កុសលទុកកបុងសនាឋនចតថ ័ េ។ ើ ផសនសាំ ើ ផទុ ី ិ ខដម ី កជាឧបនិសសយតខៅខាងមុ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-6-
ខដាយោរខលកជាឧទហរណ ៍ មកបង្ហាញខនះ ើ
ិ េបា ាំុ ញ ទចង ់ឲ្យកូននាគពិចារណាខឡើងវញ
ខតើ
រឿសាទថម ខដលខកតបនថ ាបកបុងសម័យខនាះ ខកតខឡ កសាង ឬក ៏ខកតខឡ ើ ើ ើ ងខដាយសាអាទខទពអប ិ ើ ើង ខដាយកម្នលង ាំ កូននាគម្ននកតញ្ដូ និងកតខវទ? ី
ខបខយ កអងគ រ ខយើងខជឿថាម្ននអាទ ិ ើ ើ ងខមលខរឿងខលផ ើ ើ
ាំ ខទពមកកសាង ខតខបកូ ើ នខកមរខមលខរឿងភាសាគខដលម្ននកប ើ ុ ងថម បានឆ្លក់ពនយល ់រឿប់ពីដខណើរថ្ន
ខរឿងទុកខខ វទនា របស់ម្នត្វបត្វមហានគរ គខក តថ ូ នាគកបុង ិ ឺ តខចញព ើ ី ទកច ឹ ិ កតញ្ដូ និងកតខវទ ី របស់កន សម័យខនាះ បានរួមាបកសាងរឿសាទថមទងខនះ។ ាំ
ខហើយខរឿងខដលម្ននខៅកបុងរឿសាទទងខនះ ាំ
ខកតខចញព នខៅថាប ើ ីមហិទឫទ ិ ន រពះម្នត្វនាគ(ច ិន ិ ីសាចពស់) ខដលខលាកលួចខចញពីទ ី
ាំ ុ មករឿប់
កូននាគកបុងោលខនាះ ឲ្យសាងរឿសាទឆ្លក់ខរៀបោប់ ររវតថខរឿងទុ កខខ វទនារបស់េន ទុកកបុងគុហារ ិ ួល រឿសាទទងខនាះ។ ាំ
ិ ោរបកស្រសាយពនយល ់ខឡើងវញខនះ រាន់ុតជាោរពញ្ញ ដ ក់សតសា ិ ម រតកូ ី នខកមរ ឲ្យខចះពិចារណា
ិ ខឡើងវញ
នូវន័យររសាើកាំបា ាំង
ខដលបានលាក់កប់ទក ុ កបុងមរតកខម៉
ខដាយពីមុនខយើងពុាំបានចាប់
អារមមណ៍ខនាះ។ ខៅកបុងពិធបុ ខដលខកតម្ននកប ី ណយទនខសនខរពន និងពិធខផសងៗខទៀត ី ើ ុងនគរខនះពុាំ
ាំ ន់មួយ ោលខបម្ននអប ខចះដាច់ បនថពីជាំនាន់មយ ួ ខៅជនា កឆងល ់ណាមួយ សួរអាំ ពីកចច ាំ កាត់ ើ ិ ទងខនាះពួ ខឆលើយពុាំរច ួ
ខយើងខតងឮាត់ខឆលយថាជា ើ
ទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី
ឧទហរណ៍ោរខរៀបចាំខធវបាយស ើ ី
សាលធម៌ដង ូ ពិធរកុ ី ងពកលី មងគលោរ ....។ល។ េ លះខឆលយថាជាព ើ ិ ធកប ី ុ ងរពហម ញ្ដសាសនា ខតរពហមញ្ដខៅ ឥណា ឍ ពុាំសាគល ់បាយសី ដូងសាលធម៌ មលូព័នន សាលពាន់ នឹងពិធខផសងៗខទៀត ខដលម្ននខៅកបុងស្រសុកខកមរ ី
ខយើងខឡើយ េ លះខទៀតខឆលយដាក់ ថាជាទាំខនៀម ទម្នលប់ររថ្ពណី។ ដូចជាោរខហកបលមហារពហម កុងរដូ ប វ ើ ិ ចូលឆ្ប ាំថមី ខយើងពុាំបាននឹកឆងល ់ថា ខបម្នត្វរពហម បត្វរពហម រពមទងរឿសាទមុ ាំ េរពហម ខដលម្ននខៅ ើ ិ ខលើទកដ ខី នះទងអស់ ាំ ម្ននខតសិរសា(កាល) ពុាំម្ននដងេនយា ៉ ងខនះ ឹ ួល
ខបខយ ួ ើ ើ ងចង ់ឲ្យពួកាត់ជយ
ោរពារ ឬរកសិរសួ ី សី ឲ្យ ឋ ខដលកបុងនាមពួកាត់ជាម្នត្វបត្វ ឬជាអាទខទពរបស់ ខយើង ខតពួ ិ ិ ើ កាត់ ជួយខមឋចបាន ខបាត់ ាមនថ្ដាមនខជើង ាមនដងេនយា ៉ ងខនះ? ខហើយខយើងសួរខទៀតថា ខហតុអី វ បាន ើ ួល ម្ននខរឿងយា៉ងខនះ អប កខឆលើយចាស់ជាខឆលយថា វាជាខរឿងទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី...។ល។ ើ
ដូខចើះខយើង
រតូវសាកលផងយកពាកយបម្ន បន ់ យ ័ អវី នូវកបុង ី ៉ ត់ខនះមក ពិចារណាខវក ខញករកោរពិត ខតវាម្ននបងក ើ ពាកយទងប ាំ ម្ន ី ៉ ត់ខនះ?
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
-7-
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
រនយល់ពាកយ ទាំខនៀម = ទមសូរដូចខទៀម = ខធវឲ្យជាប់ ឧ.ខឈលើងទម ខេសទម(ខទៀម) ើ ទម្នលប់ = ធាលប់ .អវីុដលខធវញយៗវាខតងខតធា ល ប់ៗដខដលៗវាោលយជាទម្នលប់ ើ ររថ្ព = ររថ្ព(ភាសាខកមរ) = សាធុ(ភាសាបាលី) ណី = ពាកយសម្នគល ់ឥតទភាវរូ បគខភទស្តសថ ើ . ោជនី . ភកខ ី ឺ ិ ុនី . ពិធោរន ី ី . កមមោរនី... ររថ្ពណី = ខរឿងររថ្ពរបស់ស្តសថឬ ើ របស់ោជនី ខដលជាបឋមកសរត អបកបខងកតពូ ជខកមរ ខកមរ ើ ទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី = ទមឲ្យជាប់ ោលយជាទម្នលប់ ខរឿងររថ្ពរបស់ស្តសថើ ខដលជាអបកកខកត ើ ាំ ន់ខរោយ ស្រសាយនូវររសាើខនះ។ ទកដ អ ិ ខដលរររពឹតប ថ នថាបពុាំដាច់ សរម្នប់មនុសសជនា ី ចឆរយខនះ ឹ ពាកយររថ្ពណី កបុងវចនានុរកមសខមឋចរពះសងឃោជជួនណាតម្ននន័យថាៈ ទាំខនៀម; ពូជពងស, តាំណវងសរតកូល : រកាបខវណី, ខធវបុ ើ ណយទនត្វមររថ្ពណី។បខវណីខទវត្វ
ខដលខគោប់អានត្វមតាំណវងសរតកូល តៗមក។ រួមបខវណីរួមសុេទុករខ បស់សាវមភរ ិ ី យា។
ខតររថ្ពណ ណពូជពងសវងសរតកូលរពះនាងនាគ ើ ី វាជាតាំណពូជពងសវងសរតកូលអបកណា? គជាតាំ ឺ
ខរោយមកបានយាោលយជារពះម្នត្វនាគ (សូមអានអាថ៌កបា ាំ ាំងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរខកមរ ភាគទ១ ី .
២. ៣)។ ដូចពាកយោជធានី គម្ននន័ យថា ោជយ = ភាវៈជារពះោជា... ធា = ធារស្រសូវឬទក(សូ រធា = ឺ ឹ ធារ) នី = ខភទស្តសថើ ដូខចើះពាកយោជធានី គអប គ ើ ខរពាះម្នឋយតាំណាងធាតុទក ី ស្តសថ ឺ ករគប់រគងទរកុ ី ងទកដ ឹ ឺ ឹ ១២ ោជធានីភបខាំ ពញ គុម៉ ើ រកុ ឺ ខពញ ឬយាយខពញជាអប កបខងកតទ ី ងខនះ។
ខមោពយខកមរខយើងខដលម្ននមុនសម័យអងគរ និងកបុងសម័យអងគរ ខតខមោពយទ ងខនះម្ននបងក ាំ ប់ ើ
នូវររសាើអវីេ លះ? ខមោពយទងរឿ ាំ ាំពីរខមខនះ គម្ននខមបទៈ ឺ 1.
បទខមបួន(៤)
2.
បទបថយវតថ
3.
បទោកតិ
4. 5. 6.
រពហម គត ី ិ ឬរពហម គត ិ បទពាំ ខនាល
បទបខនាធោក
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ 7. ខឡើយ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-8-
បទភុជងគលលា ី
ចាំុណកឯខមបទខដលខកតម្ននខរោយសម័ យអងគរ េបា ាំុ ញ ទពុាំបានយកមកខវកខញកបកស្រសាយ ើ ខរពាះខមបទទងខនាះខក ាំ តខឡ ើ ើង
កបុងសម័យដាច់តណ ាំ ថមជាង១០០ឆ្ប ាំ
ររសាើកបុងមរតកអចឆរយ ិ ខយើងមិនអាចខវករកឲ្យខ
ដូខចើះអតទនយ ័ កាំបា ាំង
ី ិ ពនន ខរោយ ើ ញខឡើយ។ មយ៉ងខទៀតអបករឿជញកវន
សម័យ អងគរ សុទ នខតរតូវបានបរខទស្លនពាន ខកៀរ ររមូល បញ្ូ ជ នឲ្យខៅខរៀនខបបបទមខនាគម ពី ស្រសុកខគ(ខសៀម..) ដូខចើះចាំខណះដង ិ ទ ន ដូចមុនខទៀត ឹ ខាងខរោយ រតូវខររពណ៌ថមី ខលងម្ននភាពបរសុ ខហើយ។
I.អាំរីកាំណ្រយនិងអតថនយ ័ បងកបក ់ ងលមការយោាំ ងររាំរីរលម ុន ពនយល ់ពាកយខដលម្ននសូរសខមលងដូចោពយៈ
( ន. ) ខខាើះសរម្នប់រតាប ឹ : ោបរខទះ(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ( ឧ. )
វចនានុរកមសខមឋច)
សូរសខរមកសតវទខស្រសកយាំ ផួ នៗបនថ ធ ាប: ទខស្រសកឮោបៗ។(ដកខចញពី
( ន. ) ខេស.ោប ោបបា.; សាំ . ( ន. ) (ោវយ) រខបៀបពាកយចួនម្ននខលលងលល (កាំណាពយ) : ពាកយោពយ, ខតង ោពយ.... ករមងពាកយសមឋុដលម្ននពាកយចាប់ ចង ុ ជួន ផធួនៗាបរណឋាំុណង ណងគួឲ្យចង ់ សាឋប់។ (ដក ី ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ១.បទលមប ួន
ខហតុអី វ បានជាដូនត្វដាក់ខ្មះោពយខនះថាខមបួន?
នាគខលងសាគល ់ាត់
ខដាយខហតុខតសម័យខាងខរោយកូន
គសា ាំ យកាំពប ុ រតូវដង ឹ គុណរពះខម សូមខមល ឺ គ ល ់រតឹមខតរាប់បាយ(ហូ បបាយកុឲ្ ើ
ោរ បកស្រសាយអាថ៌កបា ាំ ាំងភាគមុន)។ បួនតាំណាងឲ្យមុេរពហមខដលម្ននខៅខលើថម មុេរពហមកុ ងមហា ប សន្រង្ហកនថឆ្ប ាំថមី ជាំនាន់។
ិ និងបួនតាំណាងឲ្យរពហម វហារធម៌ របស់ខមនាគទងប ាំ ី
ខមនាគទ១គ ម្នត្វប ត្វបខងក តរបស់ កន ូ ររុសស្រសើ ើ ី ឺ ិ
ខដលមករគប់រគងកូននាគរគប់
ខមនាគទ២គ ម្នត្វប ត្វបខងក តមហានគរ ើ ី ឺ ិ
ខនះ ខមនាគទ៣គ រពះអរហនថ សម្នមសមពុទ ន ខដលខមនាគទងប ាំ ីខនះ បានរគប់រគងខថរកាកូនខកមរទង ាំ ី ឺ
ររុសស្រសើ រគប់ៗោលទងប ាំ ី។ ខមបួនមុេបួនម្ននខតសិរសា(កាល) បាត់េនខរពាះខហតុ ខតម្ននម្ននៈ ួល អាំ នត ួ .ខលាភៈ .ខទសៈ. ខម្នហៈ ររោន់ម្ន ាំទបាំ ុ បានរតឹមោលយេនជាខររត ជារពាយបសាចខត ី ផត ិ ួល ិ ាំ ង ប៉ុខណា ត ះ(កបុងឯកសារចនជាវត្វោ វ ន់)។ កបុងមួយឆ្ប ាំសន្រង្ហកនថវលជុ ម ឋ ម្ននកូនរលកខ ិ ឹ ៧នាក់ ខហើយកូនទង៧នាក់ ាំ ខនះ
ិ សន្រង្ហកនឋវលរតូ វថ្ថងរបស់អបកណា
ើ ញឧបោរគុណ
អប កខនាះរតូវមកខហហមរពះ
ិ សិរសាម្នឋយឪពុក ចាំុណកឯកូនខដលសន្រង្ហកនឋវលម ួ ាបខឡើយ។ ិនរតូវ រវល ់ររចា ាំាបពុាំបានមកជួបជុាំរម មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ កូនកបលមហារពហម ិ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
-9-
ពិតរឿកដគម្នន១២នាក់ ឯខណាះ ឺ
ខតកូនអាចមកខហហមរល ាំ កគុ ណខម៉ឪ ឹ
ម្ននខត៧នាក់ ខហើយររចា ាំាបខទៀត។ ខរឿងខរពងទក់ទងនឹងកបលមហារពហម ខនះ កបុងគមពីររពហម ញ្ដក ៏ ិ ាមន ខហើយកបុងគមពររពះថ្រតប ដកក ៏ាមន ខតខរឿងខនះខក តខចញព ិ ននិខចញពី ី ិ ើ ើ ី ណា? ខរឿងខនះបានបដស ថម គថម ន ខរឿងររសូតត្វមខរោយ ខហើយសន្រង្ហកនថពីសម័យមុន រតូវចូលកបុងខេមិគសិរ ខដល ឺ ខកតម្ននមុ ើ ជាខេទមួ ធ ត។ ី យកបុងច័នគ ិ
ខដាយសាខេខនាះររជាកសិករ ខៅជាប់រវល ់ោរង្ហរ រចូតោត់ររមូលផល
ិ ស្រសូវ ដូខចើះរតូវផ្កលស់សន្រង្ហកនឋ ឬចូលឆ្ប ាំថមីរតូវរឋូរមកខេខចរតវញ។ ខបខយ ក នឋ ើ ើ ងពិចារណាមកខលសន្រង្ហ ើ ខទបខយ ូ ឆ្ប ាំថមី គពុ ជាអបកកាំណត់សខរមចខឡើយ ឹ ថា ខទវត្វផ្កលស់ឆ្ប ាំចាស់ចល ើ ើ ងដង ឺ ាំ ុមនអាទខទព ិ ដូនត្វខកមរជាអបកកាំណត់។ រតង ់ខនះវាជាររសាើ ខដលខយើងរតូវខតខវកខញក រកចខមលយឲ្យខ ើ
គឺ
ើ ញនូវោរ
ពិត គម ឺ ិនខចះខតខជឿតៗាប ខដាយពុាំបានពិចារណាោវរក ខហតុផលខនាះខឡើយ។ ចុះកាំណាពយខមបួន ម្ននន័យអវី ទក់ទងខៅនឹងឬសខកវរបស់អបកនគរខនះ? ោជនីពីអតតខនាះ ី
គវាម្ននទក់ ទង នឹងអាថ៌ររសាើររវតថខរឿង ឺ ិ
ខដលឬសខកវម្នចស់កសរតើខនះ បានរតូវអតតោលរួ មផសាំ និងបរខទសចូលមកកប់ ី
លាក់ខធវឲ្យវងសរតកូ លនាគ រតូវបាត់ខ្មះខចញពីសនាថនកូនខកមរ ើ ខធវឲ្យកូ ននាគសម័យខរោយ ពុាំសាគល ់ាត់ខឡើយ។ ើ ខឡើងសខមឋងខៅខលើឆ្កសពវថ្ថង
ខហើយកប់ខៅកបុងដថ្ី នអតតោល ី
ខយើងខមលអប កោរបា ាំ ាំអរាោឬអចឆោ ខដលបាន ើ
កាច់ោចុ ាំ ងខរោយថ្នរបា ាំខនះ
ពួកាត់បានទញយកខមកផ្កកសលឹក
ម្នសខចញពីចខងកះ មកបងែួតបង្ហាញរឿប់រគប់ទសសនិកជន។ ខតពួ ាំ ិ ងអប កខមល ម្ននដង ឹ ើ កាត់អបកោន ើ ថា ខដម ើ ឬសខកវថ្នសលឹក ផ្កកម្នសខនះខៅឯណា?
ខហតុអី វ បានជាម្ននខតខមកសលឹកផ្កក?
ខឆលើយដាក់ខៅខលើ ទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណីុដលម្ននកបុងថម
ចខមលយគ ើ ឺ
អវី ុដលេបា ុាំ ញ ទបានឆងល ់សួរនិងបកស្រសាយ
ខនះ គេ ាំុ ញ ង ់រកយុតធម៌ ឲ្យឬសខកវ ខដលខលាកសុេចតថ ឺ ច ិថ ិ រងទុកខខ តម្នបក់ឯង ខៅកបុងអបាយភូមិ ខរពាះ
ាំ ន់ខរោយបានខសពខសាយ។ ខម៉ឪ ខហតុខតមរតកអចឆរយខនះ ិ ខដម ទក ុ ជាខករ ឲ្យកូនខកមរជនា ើ ផសរម្នប់ ី សពវថ្ថងទក ុ ដូចជា ឬសខកវថ្នខដម ើ ខឈើ
េនសុ េចតថ ិ ខធវពល ើ ិកមម ួល
ចាក់រល ុ ចូលខៅកបុងដ ី ខដម ជ ក់ ើ ផជញ្ ី
ររមូលយកនូវជវី ជាតិ មនថាមូ រតលាមកឬគាំរង ់ដ ៏គួឲ្យខេមខដលកប់ ខៅកបុងដ.ី ... ខហតុខតខដម ើ ផយក ិ ើព ី
ិ ាំវញ។ មកចញ្ ាំ ុដលខៅជុ ទបាំ ុ អប កខដលរតូវ ើ ខមក សលឹក ខផល ផ្កក និងចញ្ ិ ច ឹ មខដម ិ ច ឹ មេន ិ ី ផត ួ ល រួមទងញាត ខគសខសើរ មនខមនសខស ត ះ។ ចាំុណក ើ ខឡើយ ខគខសងើចសខសើរខតសលឹកខផលផ្កកខតប៉ុខណា ិ ើ រឬសខកវ ឬខដម ឯេនជាឬសខកវ បានរតឹមខតកប់ លាក់បបា ាំ ាំងេន ី ខតគួ ិ នខៅកប ើ ខដរឬខទ ខដលម្នត្វ ួល ួ ល និងររវតថេ ួល ុងដ។
បត្វខហតុ ខតកូន សុេចតថ ថ ាំ ខពើអារកក់រគប់ុបបយា៉ង ខដាយពុាំទនា ូ ម នចតថ ិ ិ រររពឹតអ ិ ឲ្យម្ននសីល សម្នធិ និងបញ្ញ ដ
ខហើយចុងបញ្ចប់បានរតឹមខសាយទុកម្ន ខ ប ក់ឯង
ខៅកបុងអបាយភូមិ
ខដាយពុាំម្ននអបកខាង
ខរោយណាម្នបក់ដង ញាតវងាមហានគរ ជាភសថុត្វងស្រសាប់ ខដលេបា ាំុ ញ ទបានយក ឹ ។ ដូចជាម្នត្វបត្វ ិ ិ
មកខបកបង្ហ ា ញខៅកបុងភាគ១.២.៣ខនាះ កបុងនាមេនជាឬសខកវ បរខទសបានោប់ខកឋៀង លុបដល ុ ី ប ើ ួល
ដានសននបព ់ ី ខលយា ននាគខាងខរោយដង ល គប៉ណា ុ ត ខដលេនបាន ិ មនឲ្យកូ ឹ ខតគួ ើ ៉ ងជត ិ ើ ឲ្យតក់សុ តសខងវ ួល មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 10 -
រតឹមខតខស្រសកដខង្ហាយ ខៅអប កជាំនាន់ខរោយរបស់េនខតម្ន ប ក់ឯងពីកបុង ួល បានដង ឹ ខហើយទទួលសាគល ់នូវោរពិតខនះ?
ាំ ុ ខតម្ននកូ ននាគប៉នា ុ ម ននាក់ ើ
បទខមបួនខនះម្ននបួនពយងគ ខហើយម្ននបួនរបះ ខដល
អតទនយ ័ បងកបក ់ ុ ងខ្ ប ម ះបទខមបួន ដូចេបា ាំុ ញ នបកស្រសាយពនយល ់ ខដាយសខងខបខាងខល(សូ មខមលអតទ ើ ើ បទកាំណាពយខមបួនខាងខរោម)។
លសគណាោះគមបួន(បទគមបួន) ១.នក ឹ ឃ ញ ើ អាឃ
ោះ
ររឃ
ោះឃមបួន
២.បាត់នាមរតកូល
ពូជពង្សម្ចារ់ឃករ
៣.កាបកាបកាបកាពយ
កាបញីរកបា
៤.កាពយពាកយចុង្ជួន
កាពយជាចំឃណោះ
ឃ្មោះកាពយបាត់ខ្ន លួ
ឃៅរល់តតឃម។
កាបតខ្សយុថ្កា
កាបគាបរឃទោះ។
ឃតឃើ ្មោះរពោះឃម
ឃ្លលកាពយមិនឃធវរ
លច ិ បាត់ឃៅ
។
ររតែរបាត់ឃឃ្លលង្។
៥.ឱឃ្មោះកាពយឃ យ ើ
នក ឹ ឃ ង្ ើ រឃោង្ រណតំជាប់គាន
ឃែតុតតឃវរា
៧.លិចបាត់ឃៅឃរកាម
ឃរោបរុឃំ ោយឃរគាោះ
កាពយមិនម្ចនឃ្មោះ
ម្ចនរតឹមឃមបួន។
៩.ឃរពាោះឃែតុ ំនត ួ
ម្ចនមុខ្បាត់ខ្ន។ លួ
៦.ជាបទកំ
ពយ
កាពយរល់តតឃរគាង្
ម្ចារ់បទបាត់ឃ្មោះ។
៨.ឃមបួនជា វី
ឃមតាង្ម្ចររងន ួ
ហ៊ានឃោភហ៊ានភ្ននល់
បញ្ា ប់រតូវទ័ល
១០.ឃតក ើ ូនដឹង្ឃទ
តម៉ែទុកខផនៗ ទួ
ទុកខឃរពាោះតាំង្ខ្លន ួ
១២.ជារពាយជាតររត
កមមតាង្ ំ ជាម្ចតយ
១៣.ឃៅរល់តតឃម
ពាកយបួនរំឃលច
នឹកឃ ើង្តរនោតយ
១៤. នកឃរកាយចូរចំ
រោះិ គត ិ គានន់ឃគន
កុំោាល់រពោះឃម
ខ្ំឃោោះខ្ំរោយ
ខ្ំរតួរខ្ំរតាយ
ពូជរតិោះរោះិ គត ិ
ពូជវង្សបណឌិត
ចរចកឃចលគុក
ឃោយផលរួគា៌ា។
តាមវង្សរពហម
ពង្សរពោះចន្ទ្នាទ
១៩.ជាឃម ក ន ោង្
ពូជឃោមរពោះឥនទ
ទាវវង្ស ក ន កាន់
ទព ិ វឃរោច័នទ។
២០.រឃង្ខបឃោយខ្លី
ររដីតាមការ
តរវង្រកនាម្ច
១១.តផែមឃែយ ើ លវង្ ី រវត ិ
១៥.បញ្ញាភលឃឺ ង្ ើ ១៦.ពូជវង្សរម្ចម
១៧.ឃបើកូនយល់ឃែយ ើ ១៨.ចឃមលយ ើ ឃ្មោះឃម
២១.ឃបើរមមិនរម
បាបកមមឃរពាោះតត
ឃទើបឃមបានរុខ្
រូមជួយ ភ័យ
តម៉ែឪមុខ្បួន
ឃមបួនជាឃ្លល។
តតកូនពុោ ំ ា ល់។ ជារារតាំង្តម៉ែ។
តាំង្ខ្លនជាតម៉ែ ួ
ធ្លលក់កង្ នុ បាយ។
កុំឲ្យតតឃភលច
ឧបកិចានក ឹ ឃម។
ឃមបួនម្ចនន័យ
រតូវកូនបំឃភលច។
ឃៅរតម ឹ តតបាយ។
ឃទប ើ ឃ ញ ើ ការពត ិ ។ ពូជឃចញចកទុកខ។
មរតករណកា។ ុ
កាពយបួនររពព។ បង្ាប់ររោន៕
ពថងចន ័ ទ ៦ឃកត ័ ព.រ២៥៥៥ រតូវនង្ ើ តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ី ក ឹ ពថងទ៧ ី មថ ិ ុនា គ.រ២០១១ ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 11 -
២.បទបថ្យាវតត ពាកយថាបទបថយវតថខនះ
ខៅកបុងវចនានុរកមសខមឋច រពះអងគពាំ បា ុ នពនយល ់ន័យ ថ្នពាកយខនះ
ខឡើយ េបា ាំុ ញ ទសូមសាកលផង ពនយល ់អតទនយ ័ ខដលបានបងកបខ់ ៅកបុងពាកយខនះ។
បថយវតថ ខបខយ អកសរ(ប . ថ . យា . វតថ) ម្ននន័យបងកបក ់ ុ ងពាកយ ប ើ ើ ងបាំុបកជាពាកយោយ គម្ននតួ ឺ
ខនះថា ោររររពឹតប ថ ដប ងយល ់អតតោលកនល ងខៅ បដប ិ តថិ បរខៅមុេផង បរថយខរោយផង គុសវ ិ តថិ ឺ ី កបុងបចចុរផនប និងទទួលផលខផលផ្កកកបុងខពលអនាគត។ ពាកយ“បរ”ម្ននសូរដូចពយញ្ជនៈ“ប”ខនះចាំខពាះសូរ ស័ពន ធ ិយាយ។ ចាំុណក“ថយ”ខបយកខជ ើង“យ”ខចញពី“ថ”នឹងខ ើ
យ ើ ញពាកយថយា = ថយយា គម្ននន័ ឺ
ថា យាខៅមុេផងយាថយខរោយផង អស់ោលដ ៏យូរយា។ វតថគោររររពឹ ត,ថ ខសចកឋររត បតថ ;,ក ឺ ី ិ ិ ចច ិ ោរ ខដលគួរខធវ;ើ នាទ;ី ោរោន់សីលធម៌; ខសចកឋខារព; ទាំខនៀម, សណា ឋ ប់ធាបប់ : មនុសសម្ននវតថលម ែ នុសស ី ម្ននខសចកឋររត បតថ លែ ខារពចាំ ខពាះរគូ។ ី ិ ិ ; សិសសខធវវតថ ើ ឬយកវតថរគូ សិសសខធវខសចកឋ ើ ី
សរុបន័យរបស់
ខ្មះខមោពយខនះ គខឈវ ងយល ់ពីន័យ កបុងអតតោលបចច រគប់ ោល ឺ ី ិ ិ ុ រផនបនិងអនាគត ខបើពុាំររតបតថ ទងប ាំ ខទ ាំ ាំងរបស់ខមោពយ ឬពុាំដង ាំ ិ ត ខដលបខងកតខ្ ម ះខមោពយខនះ។ ឹ អាថ៌កបា ឹ ពីម្នចស់គន ើ ី គពុ ឺ ាំ អាចដង
បទបថយវតថខនះ កបុង១របះម្នន៤លល កបុងមួយលលម្នន៨ពយងគ ត្វមោរស្រសាវរជាវ ខដាយភាជប់
ខៅនឹងអាថ៌កបា ាំ ាំងម្នត្វមហានគរ ាត់ចង ់រឿប់ខយើងថា ោលខៅជាបទខមបួន ាត់ម្ននមុេខតបួន ិ ប៉ុខណា ត ះ(រពហមមុេបួន)។ ខពលវវឌណន៍ មកដល ់បទបថយវតថ គម្ននពាកយ៨ រពហម រតូវម្ននមុេរឿ ាំបី គមុ ឺ ឺ េ
បួនរតួតខលើមុេបួន(សូមខមលរូ បរពហម រកបភាគ២)ខនះជានិមតថ ូ ។ អតទនយ ័ មុេរពហម ទមួ ើ ិ រប ី យ តាំណាង ិ ឲ្យម្នត្វបត្វបខងក ត ខៅខលកូ មនថាខពល ើ ខដលម្ននរពហម វហារធម៌ ិ ើ នររុសស្រសើ ផាយខៅមនខចះដាច់ ិ ិ យប់ឬខពលថ្ថងរកឬម្នន ឈឺឬជា....។ល។
អតទនយ ័ រពហម រតួតទព ី ីរ
តាំណាងឲ្យអបកអភបាលដ ក ឹ នា ាំ ិ
ិ នគរ ខដលរតូវខតម្ននរពហម វហារធម៌ ផាយខៅខលើររជាោស្តសថររុសស្រសើ ខកមងចាស់ រគប់ស្រសទប់វណត ៈ គរគប់ រគងខថរកាជនជាតេ ឺ ិ ន ួល
ទុកដូចជាកូនបខងកត។ ើ
សុភាសិតទុកថា គពលណារាស្រសថរបស់ខ្ឈ ំញុ ឺ
រពះបាទជ ័យវរនទ ម័ ៧ ី
ឺខ្នខ្ញ វួ ំុកឈ ៏ ឺ
រពះអងគបានខពាល
គបោះដូងរបស់គសឋចនិងរាស្រសថផាភ្ជជប់គ្នប
ការឈឺចាប់របស់រាស្រសថ វាឈឺចាប់ជាងអាពាធរបស់ខ្ំញុគៅគទៀត។ អបកដក ឹ នា ាំុដលម្ននរពហម រតួតខលើ រពហម ខទបនគរបានសនថ ើ ិ ភាព
ររជាោស្តសថរស់ខៅម្ននខសចកឋសុ ី េខកសម
ពុាំបានរងទុកខខ ដាយោរ
ខបៀតខបៀន របស់អបកអភបាលរកា ខរពាះអបកដក ឹ នា ាំរគប់រគងខថរកា ជារពហម របស់េន ិ ួ ល ខដាយអបក ដង ឹ នា ាំខនាះ រទរទង ់នូវទសពិធោជធម៌(ទសពិធោជធម៌ខនាះគឺ រកាសីល ៥ ជានិចច ឬរកាសីល៨ ត្វមោល; ររខទសជាត;ិ
ម្ននខសចកឋខទៀងរតង ់; ី
ោរខធវអាំ ើ ខណាយ;
ោរចាំណាយរពះោជរទពយ ទាំនក ុ បរមុង
ម្ននខសចកឋទន់ ភន ល ស ់ ូ តបូ ល តសុភាពោបសា; ី
ោរោន់ឧខបាសថសីលត្វមោលកាំណត់មង ឋ ៗ (ម. ព. តបៈ ឬ តបះ ផង);
មរតកក ូននាគ
ោរ
មិនខធវឲ្យ ើ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 12 -
អប កដថ្ទខៅឋរកហាយ; មនបាំ ពានខលើធម៌ខលចាប់ ។)។ ិ ើ
មនខបៀតខបៀនអប កដថ្ទ; ិ
ម្ននខសចកឋអត់ ធន់; ី
អតទនយ ័ ខដលេបា ាំុ ញ ទបានបកស្រសាយ ខដាយសខងខបកបុងន័យរបស់ខ្មះខមោពយទ២ខនះ ន័យ ី
បងកបខ់ ៅកបុងខមបទ
ដូនត្វមហានគរខលាកចង ់ឲ្យខយើងខឈវងយល ់
អនាគត របស់ពក ួ ាត់។ សូមខមលអតទ បទកាំណាពយខាងខរោមៈ ើ
ខរឿងកបុងអតតបចច ី ុរផនបនិង
លសគណាោះគមបុណរខាងលិច (បទបថាវតត)
១.ឃមបុណយខាង្ឃកើតឃមបុណយខាង្លិច
១ កាពយឃលើករំឃលចតាមកច ិ ា ថាវតត
២.បទបថាវតតររប់ឃបោះដូង្ររី
រូបរាង្កប់ន័យកសរតជា ី ឃម
ឃមបួនផទនព ួ ីរនាំឲ្យវិ វឌឍន៍
បឃង្ាើតភ័រករពែមរតួតផ្ំ ឃុ ង្ ើ ឃទវរ
៣.ដំឃណើរពនរពែម តណ្តរោត់ ភក់កាលយជាថម នកកបាត់ដឹង្
២
ឃកើតបថាវតតបានពាកយររំបី។
រពែមមួយជាតម៉ែរពែមមួយជាកសរត។ លច ិ ចុោះកប់បាត់រងប់ោងត់ដំណឹង្
គាំង្ឃរងៀមឈឹង្គាមនឃចញវាច។
៤.៣រពែមរតួតរំពឹង្ ក ន តវារនា
ឃពល
រិោចរចរឃចញមក
៥.ឬរកឃពឃើ លបឲ្យកស័យមរ
មន ិ ឃ ញ ើ ជីវា៉ែវាចររដី
៦.រំ
ម្ចនតតខាង្ឃលើឃៅឃទើខាង្ឃជើង្
ឃមបុណយខាង្លច ិ ជាមលប់ឈប់រជក
ឱតកវពនលក នក៤ឃដកដល់
ឬរកឃពឃើ ដញរតបាក់ពរ ិ ី
ឃកាោះឃមបុណយជ័ យរាង្កាលរកឃព។ ើ
កគារ់បានរូបរាង្ោទក់ឃរទើរ
បរឃទររុោះឃរគារ់ កាយរំឃលើង្ ើ
៥
៧.ឃមបុណយខាង្លចឃៅល ចកន ិ ិ ង្ទ ឹ ុ ក កមមពី តប ី នតឃវរា
៨.ទំនាយរុរកឃៅរ៍ចង្ែលគំ ូ ុ នរ អាណិតអារូរដល់ពជ ូ នកពថល
៩.ឃនោះជាររឃម្ចលចំ
ង្ ំ ពនលឺ
ម្ចនបុណយខាង្លច ិ ឃលចកនង្ទំ ុ នាយ
១០.ឬតកវឃថលើមពថលគាមនមលប់ឈប់រជក ឬឃៅបនទំរនសំបារមី
១១.ឬកមមឃវរា តីមកកាត់
មរតកក ូននាគ
។
ចិតតឃថាើង្ទំឃនើង្អាង្ខ្លន ួ នកដឹក។ ទំនាយរំលកឲ្យន កតគា ន ឹ ឹ
រង្ទុកខឃវទនាកប់កង្ពរពមនុ នុ រស។
ពរពឃែមពានតឃនាោះោក់រតវរាជរីែ៍ ទរមង្់ចរពណរតឹមតតឮ។
ឃ្មោះ នកធ្លលប់ឮចរ់ៗនយា ិ យ រូររ័ពទបរយា ិ យតគានមក។ ឃទប ើ តកវពនលកមន ិ មកហរ្ី
គុណធម៌ាររពពរពោះឃពាធិរតវ។
ឲ្យលិចចុោះបាត់កប់ោងត់កង្ពរព នុ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
បាត់ដឹង្បាត់ោន៦ពូជពង្សធនជ័ យ
១២.ររឃ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 13 -
នកររជញ្លរពវឃោោះររោនចន ិ ។
ោះឃមបុណយរូមឃរលោះទុករន ិ
ពូជពង្សឃរលៀកកបន ិ ឃរលោះរន ិ ប៉ែុឃណណោះ
បញ្ា ប់ការគត ិ ឃឈវង្យល់រោះរត ិ ិោះ
ទុកឲ្យររជញឃចោះឃោកតររោន៕
១.បទបថាវតត ២.ថមភក់ ៣.រពែមមុខ្៨ ៤.រូបរពោះវិ រណឃដក ៥.បរឃទរធ្លលប់ឃធវើអា
និគមពីមុន ៦.ពូជជ័ យវរន័ ម
ពថងរុរក ៩ឃកត ើ តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះរតរ ី ័ក ព.រ២៥៥៥ រតូវនង្ ឹ ពថង១០ មថ ិ ុនា គ.រ២០១១ ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន
៣.បទកាក តិ ខតពាកយោកគត ម្ននន័ យដូចខមឋច? ើ ិ
ពនរល់ពាករ
( ន. ) អវីៗខដលខសាះ; ខដលអស់រសជាតខដាយរចបាច់ ឬខដាយទាំពា, ខដាយខសាងរជាខដម ើ ិ
: ោកអាំ ខៅ, ោកដូង។សមលខដលស្រសង ់យកខតសាច់និងបខនលមក ឬដួសយកខតទកខចញ ក ៏ខៅថាោក ឹ ខដរ : ោកសមល។ ោកសាំ បុរត គសាំ សសខដលខររើខធវោរអវ ឺ បុរតខដលខគខលងរតូវោរ។ ោកមនុសស គមនុ ឺ ើ ី មនខក ត....។(ដកខចញព ិ ើ ីវចនានុរកមសខមឋច) បា. សាំ .
( ន. )
ោរខៅ, ោរខដរើ ខៅ, ដខាំ ណើរ; ផលូវគនលង; ទខក និសសយ; ័ ី តខផសងៗ; ើ
អធយស្រស័យ; រឿជាញញាណ; ទខៅ; បរសុ ិ ទ ន។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ី រកម
ោក-គៈ-តបា. ( ន. ) ខ្មះបទោពយពាកយ៤ (បទដខាំ ណើរខកែកខលាត) : ខនះគចាប់ ិ ឺ
ររខសើរឧតថមទូនាមនអប កផង
ខររើឱនលាំខទនកុប ាំ ម្ននឆគ ង ី
រឿជាញបុណយផងខកតខដាយ ើ
ររណិប័តន៍..។ (ដកខចញពីកបុងវចនានុរកមសខមឋច)
ោក + គតិ = សាំ ណល ់គាំនិតខដលដូនត្វ បានបនសល ់ទុកឲ្យកូនខកមរជាំនាន់ខរោយ
អស់រសជាតិ នឹងទកដមព ឹ ិ តរបស់វាខៅខហើយ
ខតវាបាន
ភាពរុងខរឿងរបស់ពក ួ ាត់ វារាន់ុតជាស្រសខម្នលថ្ន
អតតោល របស់កន ូ ខកមរ ខដលកាំពង ុ រស់ខៅបចចុរផនបខនះខតប៉ុខណា ត ះ ខរពាះខហតុអី វ ? ោរដាច់តណ ាំ ថម ី អស់ជាង១០០ឆ្ប ាំ
បានខធវឲ្យោកគាំ និតថម ើ
ខធវដ ើ ខាំ ណើរតមកខាងខរោយ
ត្វមគនលងផលូវខដលរតូវបាន
បរខទសលុបដាន សារដាន លក់ដាន(ខមលកប លោរកបុងភាគ២)។ កូននាគជាំនាន់ខាងខរោយ ើ ី ុ ងពិធមងគ
ខលងយល ់នូវេមសារព ័ ពិត ខរឿងោ៉វពិតបានខររោលយខៅជាខរឿងសាសនា ខរឿងអាទខទព ឹល ិត អតទនយ ិ ផុតពីបណា ឋ ព ាំ ិតរបស់ដន ូ ត្វមហានគរ
ខដលខលាកបានយកររវតថខរឿងព ិ ិ តរបស់េន ួល
ខៅសរខសរជា
ភាសាគ ទុកខៅខលថម ើ រឿសាទោប់ពាន់ ទុកកបុងទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី..... ខដលរសជាតព ិ ិតរបស់វា បានបាត់រសអស់ខៅខហើយ គខៅសល ់ុតោកគាំនិតខតប៉ុខណា ត ះ។ ឺ ្នខៅរកភាពបាត់បង ់ជាបខណឋើរៗ មរតកក ូននាគ
ោកគាំនិតខដលសល ់ កាំពង ុ ខត
ិ ិ ខដាយោកគាំនិតថមីរបស់បរខទស(បខចចកវទយឬមខនាគមវ ទយ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 14 -
សម័យថមី) កាំពង ុ ខតលុកលុយហូ រចូលមក កបុងនគរខនះខដាយគាំហុក ឧទហរណ៍ពីខដម ើ កូនខកមងខកមរ ខចះខលងចាក់ទកដូ ង បាយេុាំ វាយហុឹ ង និងខលផងររជារររយខផសងៗខទៀតជាខរចើន ឹ
ខដលខលផងទង ាំ
ខនាះ បានបងកបន ់ វូ ខរឿងជូចត់របស់ពក ួ ាត់ ខតសពវ ថ្ថងម្ននកូនខកមងខកមរប៉នា ុ ម ននាក់ ខដលខចះខលង ើ
ខលផងទងខនាះ? ាំ របត់ថីខម នះ ពួកខគបានចាប់យកោកសាំ ណលគាំនិតបរខទស ខដលកាំពង ុ បងាូរចូលមក ិ កបុងររខទសខនះ គុលផងបខចច កវទយថម ី ខលងខហគម....។ល។ ឺ
អតទនយ ័ កបុងខ្មះខមបទោកគតខនះ ពុាំុមនម្ននន័យថា ដខាំ ណើរខកែកខលាតខតមយ៉ងប៉ុខណា ត ះ ិ
ខទ គម្ននបងក បន ់ វូ ោកគាំនិតរបស់ដន ូ ត្វ ខដលជាសាំ ណល ់អចឆរយៈ ិ សពវថ្ថងខនះពិភពខលាកខគកាំពង ុ ឺ ខសងើចសខសើរ ខៅោកសាំ ណល ់គាំនិតទងខនះ។ ាំ ពិខសសពួកអប កស្រសាវរជាវ រុករកអាថ៌កបា ាំ ាំងរឿសាទ បុោណ(discovery) ខគឆងល ់ថាមនុសសោប់ពាន់ឆ្ប ាំមុន ខធវសាំ ាំ ើ ណង ់រឿសាទខៅខលើដ ី ខតរលង ់រឿសាទទង ខនាះ បានឆលុះជាមួយនឹងផ្កកយខៅខលើខម
ចខមលយខធវ ឲ្យពួ កខគមនអាចបកស្រសាយបានខឡ ើ ើ ិ ើ យ គម្នន ឺ
ខតពូជនាគខតមួយគត់ ខដលអាចយល ់ររសាើខនះបាន។ ដូចជាខរឿងរពះអាទតយមួ យដួង អាចបខងកត ើ ិ ភាពអចឆរយខៅខល ិ ខេមនា(ផ្ក ក យរូបសតវរតើ = ស្តសថើ) និងថ្ថងទ២១ ើពិភពខលាក កបុងថ្ថងខតមួយ គទ ឺ ២១ ី ី ី ខេកញ្ញ ដ (ផ្កកយរូបស្តសឋើរកមុាំ)។
រពះអាទតយមួ យដួងកបុងថ្ថងខតមួយខនះ ទ១រះចាំ កណា ឋ លកាំពល ូ រឿសាទ ិ ី
អងគរតូច ទ២រះចាំ កព ាំ ល ូ កណា ឋ លរឿសាទពីោមីត ខៅររខទសខអហសប ទ៣រះបខងក តស្រសខម្នលេ ន ើ ី ី ី ួល នាគ
ខៅរឿសាទម្ន៉យា៉ររខទសមុចសុ ិ ី កូ
និងទ៤រះចាំ កណា ឋ លថម ី
ខលើកបនថុបជាោងខខាលងទវរ
ខៅ
ររខទសខព័រ.ូ ...។ ខហតុអី វ បានជាម្ននភាពអសាចរយអវី ខមលះ ខដលសាំ ណង ់រឿសាទថមកុ ងររខទសទ ប ងខនះ ាំ បានឆលុះខៅនឹងរពះអាទតយ ខតមួយដួងកបុងថ្ថងខតមួយ ខតអប ិ ើ ករឿជញណាអាចរកចខមលយខនះខ ើ ម្ននខតធនជ ័យខតម្នបក់គត់
ខដលអាចយល ់ររសាើខនះបាន
ើ ញ?
គឺ
ខរពាះកបុងខរឿងាត់បានរឿប់ខយើងថា
ខពលខដលអបករឿជញចន ២ ភាសាគរបស់ខគគឺ ចនខល ិ មកភាបល ់យកនគរខកមរជាខលកទ ើ ី ិ ើកថ្ដចងែុលខៅ ខលខម ើ
ធនជ ័យខលកថ្ដចងែ ចនចងែ ើ ិ ិ ើ ុលខៅរករពះអាទតយ ុលខៅខរៅលាបាតថ្ដ ធនជ ័យខលករម្នម
រឿ ាំបញ្ឈរខឡើងខៅខលើ ចនចងែ ់ដង ឹ ពិសាឋសូមខមលខរឿងធន ិ ើ ុលចុះខរោម ធនជ ័យចងែុលមកេនឯង(ចង ួល
ជ ័យ)។ ខដលេបា ាំុ ញ ទចង ់រឿប់កន ូ នាគឲ្យដង ិ ត្វ ាំង ឹ ខនាះ គដូ ឹ ពីភាពអចឆរយខនះ ឺ នត្វនាគខលាកបានដង ពីោប់ពាន់ឆ្ប ាំមុនខមលះ
ខរពាះធនជ ័យចងែុលខៅរពះអាទតយម្ននន័ យថា ិ
រពះអាទតយបាំ ភខលាកខនះ លឺ ិ
ទងមូ ាំ ល ខហើយកបុងថ្ថងខដលអបករឿជញធនជ ័យចងែុលខនាះ បានបកស្រសាយបាំភនូ លឺ វភាពអចឆរយ ិ របស់ រឿសាទោងពីោមត ាំ ខដលរឿសាទោងសាជទ ាំ បានឆលុះខៅនឹងរពះ ី ងខនាះ ី ខៅកបុងខលាកខនះទងអស់
អាទតយមួ យដួងខនាះ។ សូមកូននាគររុសស្រសើ ពិចារណាបខនទមថា ខទះបីជារពះអាទតយមួ យដួង កបុងថ្ថង ិ ិ ២១មីនានិងថ្ថង២១កញ្ញ ដ រះចាំកណា ឋ លកាំពល ូ ពីោមីតដ ៏ខរចើន ក ៏ពនលឺរពះអាទតយមួ យដួងខនាះ ពុាំអាចជះ ិ ពនលឺចូលខៅកបុង រឿសាទោងសាជទ ាំ ូ )។ ី ងខនះបានខដរ(ន ិមតថ ិ រប
លុះរត្វខតម្ននបុគល គ ណា អាចផ្កងរ
រឿសាទោងសាជី ឬក ៏ខបកគាំ របកាំពល ូ សាជទ ាំ ឲ្យម្ននររខហាងខឡើង ខទបពនល ី ងខនាះ ើ ើ ឺ រពះអាទតយអាច ិ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 15 -
ចា ាំងបភលឺ ឲ្យយល ់ពីខរឿងោ៉វកបុងរឿសាទ ោងសាជទ ាំ ខនះបាន។ ររសាើកាំបា ាំងទងខនះ ាំ ជាោក ី ងអស់ គាំនិតរបស់មនុសសផ្កកយ ោលពីោប់ពាន់ឆ្ប ាំមុន។ ពនលឺកបុងន័យររសាើខនះ ពុាំុមនពនលឺចាំណាង ាំ របស់រពះ អាទតយខឡ ិ ើយ
វាគជាពនល ដ ញាណ ខដលផុះខចញពីគាំនិតមនុសសពូជផ្កកយ ពូជនាគ ពូជអចឆរយ ិ ឺ ឺ បញ្ញ
ខដលខកតខចញព ើ ី ុភើកទប ី ី
ខៅចាំកណា ឋ លថាងស។
ដូចរូបចម្នលក់អាទខទពខកម រ ិ
ខដលម្ននខៅត្វម
រឿសាទ ដូនត្វខកមរបានឆ្លក់ុភើកខៅចាំកណា ឋ លថាងស ទងអាទ ាំ ខទពស្រសើ និងអាទខទពររុ ស។ ដូខចើះ ិ ិ
ខហើយខទបដូ នត្វ បានទុកររសាើជាពាកយររខៅកូនខៅពីអតតថា លងខលង ម ង ស ខបរាន់ ុតពក ើ ី ី ើ នពកថា ិ ើ ិ ថាងសបាត់ខលងើខនាះ ខយើងមនចា ាំបាច់ខៅខរៀន ត្វ ាំងពីថាបក់បឋម រហូ តដល ់សកលវទយល ័យខនាះខឡើយ ិ ខយើងរាន់ុតយករបស់រង ឹ ខហើយ។
មកវាយឲ្យចាំកណា ឋ លថាងស ខនាះថាងសនឹងពកខឡើង ខយើងបាត់លីខលង ង ើខៅ
ិ ខតន័យបងកបក ់ ុ ងពាកយខនះ ប ពុាំដខូ ចើះខឡើយ គវាម្ននន័ យខផសងរបស់វាខៅវញ ខបើកូនខកមរមិន ឺ
ខកតខភើ កទប ឋ លថាងសខទ មនអាចដ ង ាំ ុ ងររខទស និង ឹ ពីន័យោកគាំនិត រឿសាទោងសាជទ ី ងកប ើ ី ចាំ ី កណា ិ ខៅកបុងខលាកទងមូ ាំ លខនះបានខឡើយ។ បទោកគតខនះ ិ
កបុងមួយរបះម្នន៧លល កបុងមួយលលម្នន៤ពយងគ ម្ននន័យបងកបថា ់ សាំ ណល ់
គាំនិតពួករពហម ពីអតតោល(រពហម មុេ៤) រតូវរស់ខៅខដាយឈឺចាប់ ជាមួយនឹងអបកទទួលមរតកទង ាំ ី
ររុសស្រសើ រគប់ៗថ្ថងទង៧(ខសម ាំ តដល ់បចចុរផនប ខនះជាន័យពិតខដលបងកប ់ ើ មួយសឿថហ៍ ) ត្វ ាំងពីអតតរហូ ី ទុកកបុងខ្មះបទោកគត។ បទកាំណាពយខាងខរោមៈ ិ សូមខមលអតទ ើ
កំគណើតធនជ័យ (បទកាកគតិ) ១.បទកាកគតិ
តំតណលបត ិ ិ
ទុកកនង្រ ុ ិោ
ឃរឿង្រា៉ែ វ ចឆរា
ជាឃករដូនតា
មរតកតម៉ែ។
២.កំឃណើតធនជ័ យ
ម្ចនឃរឿង្ែូរតែ ដូង្ឃបោះទាំង្តផល
ជាកាកគំនត ិ
ឃកត ើ ឃោយររពព
ម្ច្យយល់រុបន ិ ត ឃ ើញវង្់រពោះតខ្
ឃពញបូណ៌ាមី។
៣.ភ្នញក់ោវង្ឃពល រុបន ិ តរារតី
តរនលែឃពកពរក
មរតកក ូននាគ
តម៉ែពចរ ិ
ឃ ញ ើ ឃែតុចតមលក
ចង្់ដឹង្ពន ័ ី យ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 16 -
ឃៅរករគូទាយ។ ៤.ឃៅផទោះឃហរា
មន ិ ជួបនង្ ិ តា
បានជួបតតយាយ
ោ្ប់ពាកយរា៉ែ យរា៉ែ ប់
នកមករកទាយ
យាយតបរទំនាយ
ររប់ន័យបង្ខរ។ ុ
៥.ឃែតុតតរចតណន
ររតិលែតមនតទន
ឃកត ើ ចត ិ តររទុរត
ឃរពាោះឃកត ើ ឃម្ចែៈ
និយាយបង្ខរ ុ
យាយទរសន៍ទាយឃនាោះ
ចិតតបាបឃពកពរក។
៦.ម្ច្យចប់ម្ចនគភ៌ា រររូរតបុរតពថល
រគប់ពថងទាវរទរ
តាំង្នាមឲ្យឃ្មោះ
កុលបុរតធនជ័ យ
កុំឲ្យបុរតពថល
ធំឃ ើង្ខ្ញំឃុ គ។
៧.ធនជ័ យធំឃ ើង្
មន ិ ឃៅផទោះឃទ
ឃរដឋីជាឃម
តម៉ែឪតំឃកើង្
ឃៅឃលង្ឯផទោះ នកម្ចនឃលរ ើ ឃគ
កនង្ទ ឹ ដីឃនាោះ។ ុ ក
៨.ឃរឿង្ឃែតុឃកើតឃ ើង្
ឃរដឋីនីឃយើង្
តាញែូលរតល់រជរោះ ឈនល ួ ំបុកជួរ
ឃររើជ័យឲ្យឃររ ើ
រូរតនង្ ំ ុក។ ិ ប
៩.រូរតតាង្ឲ្យនាង្ ជាប់កង្រំ នុ បុក
នាង្នាគរង្ទុកខ
ឃរឿង្ឃកត ើ ឃពលឃនាោះ
នម ិ តត ិ រូបរាង្
ឃគយកឃៅឃោងរ ចិតតកាយជាប់គុក
ឃរពាោះឃែតុតតឃករ។ ១០.ចំតណក ំបក ុ មរតកក ូននាគ
ររោនចរទុក
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 17 -
តាង្ឲ្យរពោះឃម ទុកខឃកន ើ ឃ ង្ ើ ឃទវរ
ររូវលង្ ី ឲ្យឆ្ែន ិ រួចបុករពោះឃម
បាត់រូបរាង្ឃដើម។
១១.ឃនោះគឺជាឃែតុ
តដលនាំឃកើតឃភទ
តាង្ឲ្យម្ច្យឃដើម
តដលជារំឃណើម
១២.ជ័ យពិចរ
ឃរដឋីយាយតា
ឃរឿង្ជ័ យចប់ឃផ្ើម
ឃកត ើ ពរី ពោះឃម
ររជញចប់កំឃណើត។
តដលបានររ់ឃកើត មរតកលែឃឆ្ត ើ
ឃោយឃកររពោះឃម ឃម្ចឃភលចកំឃណើត
័ ។ ចត ិ តឃោភររវញ្ខ
១៣.រូមបតី តឃកមង្
ឃរដឋីតាមផ្ចាញ់ រតរួ ិ បចរម្ចញ់
ឃៅតូចរត់ឃលង្
មិនរឃង្វគឃោោះ ័ ររឹង្ឃកង្ររវញ្ា
កនង្តដនរពោះតម៉ែ ។ ុ
១៤.ធនជ័ យតរ៊ាូ កនង្នាមកូ នតកមរ ុ
តគានែូរតែ
ចត ិ តឃង្ើបររឆ្ំង្
តាង្ឲ្យវង្សតខ្
រោះឃពញបូណ៌ាមី។
១៥.ជ័ យផ្ចាញ់ទាង្ ំ រ់ តាំង្ពឃី រដឋី
នាមុនមន្ទ្ ឺ នតី
មន ិ ឲ្យរល់ឃោោះ ពត ី ូចឃៅធំ
តដលពុំដឹង្គុណ។
១៦.ឲ្យកូនតម៉ែភ្នញក់ រពែមរង្ទុកធ ខ ងន់
តម៉ែឪឃោភលន់ មរតកក ូននាគ
ឃធវជា ើ គំរូ
កសរតឃរ្ចតផនដី
ឃមើលឃ ើញវង្សភ័រក ឃរពាោះឃែតុតតឃករ ទទួលទុកខធន ង ់
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 18 -
កប់ទក ឹ ភក់ដី។
១៧.ជ័ យរ៊ាូនង្ ឹ ចន ិ
មកយកបុរ ី
ឃោោះររោនបី
នាំររជញពវបុន ិ
ោលប់ខ្នជាត លួ ិររ់
មរតករពោះររ់។
១៨.ឃែតុតតររឃទរ ជ័ យជួបនង្ ឹ ឃរគាោះ
ជ័ យហនររទូរត
រកាទឹកដី
ឃរ្ចនិរឃទរ ឃដើមបឃី ករតម៉ែ
ថ្កឃរ្ចចិនឃនាោះ
មុខ្ដូចរតវតឆ្ា។ ១៩.ចន ុ ិ ចប់ោក់គក
រោះគ ិ ត ិ ែូរតែ
តាង្ឲ្យឃករតម៉ែ
កាយចត ុំ ុខ្ ិ តពរ
លួចបឃ្ហោះតខ្លង្ តពូជពង្សតខ្
ឃោមតខ្ស ចឆរា។ ២០.ចុង្ឃរកាយចន ិ ចញ់ បណិឌ តឃោកផ្ចាញ់ ឃោយឃចទររោន
ទុកឃ្មោះតខ្លង្ឯក
មរតកដូនតា
ទុកជាររោន ន័យកាកគំនត ិ ។
២១.ចំតណកតខ្លង្ឯក រកោរមួយរនលក ឹ
ជ័ យររជញបណឌិត
ម្ចន វីគួរតរលក
ចិនតបរចុោះចញ់ ររោនគំនត ិ
ជ័ យទុកឲ្យកូន។
២២.ចុង្ឃរកាយជ័ យផ្ច្ ំ
ឲ្យកូនតម៉ែច ំ
កុំឲ្យោបរូនយ
រំណល់គំនិត
ជ័ យទុកឲ្យកូន ឃោោះររោនប។ ី
២៣.កូនកុំបឃ ្ យ មរតកក ូននាគ
ឃធវើជាទូកកបន ូ
ឃបក ើ ូនបានឃោយ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 19 -
កូនរតូវដឹង្ន័យ
ដឹកនាំនគរ
ឲ្យខ្ពរ់ថ្កលពថល
រតូវោាល់ តថន័យ
រតវរត(ី ន្ទ្រតី)ររោន។
២៤.ររោនជ័ យឃហង្
តាមឃោយគនលង្
ពនកបនតរម្ច ួ
បណឌិតទុកពាកយ
ឃបោះដូង្ឃទវតា កតតញ្នាំ ាូ រខ្ ុ ។
តដនដីរួគា៌ា
២៥.រូមបញ្ា ប់ឃរលោះ
រឃង្ខបប៉ែុឃណណោះ
រូរតនង្ ំ ុក ិ ប
បឃង្ាើតររជញជ័យ
ឃរៀបរាប់ទំនក ុ
ជ័ យជួបតតទុកខ
ឲ្យតតជាតរិ រ់។
ពថងរពែរបតិ៍ ១៥ឃកើត តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ី ័ក ព.រ ២៥៥៥ រតូវនង្ ឹ ពថងទ១ ី ៦ មថ ិ ុនា គ.រ ២០១១ ឃរៀបឃរៀង្ចង្រកង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន ៤.បទលព
យ ីតឬ ិ លព
យ ិត
កូនខកមរជាំនាន់ខរោយខតងខៅខមបទខនះថា រពហម គត ខ្មះរបស់ខមបទខនះ ី ឬចខរមៀងរពហម ិ
ន័យពិតរបស់វាខតដូ ើ ចខមឋច?
ពនរល់ពាករ
រពហម គត មៈគត ន. (បា. រពហម “រពហម” + គត ី (រពំ ិ ី ,ិ ឬ--គត) ី ី ិ “ចខរមៀង”) ខ្មះោពយមួយយា៉ង
ម្ននខជង លលទ២ន : ើ ៤គកប ឺ ុ ងមួយរបះម្នន៤លល, រតង ់លលទ១ន ី ិ ងទ៣ម្នន៥ពាកយ, ី ី ិងទ៤ម្នន៦ពាកយ ី បទរពហមគត ក របស់ រពហម (ភាសានិយាយ) ី ិ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)រពហម គត ិ ោរគតទុ ិ ខតន័ ើ យរបស់ខមោពយខនះ ម្ននេមសារព ឹល ិ តយា៉ងណា?
ខបើត្វមោរស្រសាវរជាវ ឲ្យជាប់ខៅនឹង
ឬសខកវរបស់ដន ូ ត្វមហានគរ ខយើងអាចយល ់បានថា គពុ មក ឺ ាំ ុមនរពហមជាខទវត្វឬអាទខទពណា ិ គតខតងចខរមៀងឬខមោពយ ទុកឲ្យកូនខកមរខយើងខឡើយ។ ិ
ខរពាះភារៈខនះជាកចច ិ របស់រពហម ខកមរ
អបក
ដក ភម ូ ខនះ េាំររខមររមូលមរតកខកររគប់ុបបយា៉ង មកទុកឲ្យកូនខកមរ ឹ នា ាំុកមរ ខដលជាអបកបខងកតម្នតុ ើ ិ
ខាងខរោយ រគប់ជាំនាន់ខសាយនូវផលខករខនះ។ ដូចខនះខយើងខតងឮសូរពាកយខពាលតែូញខតែ របស់អបក
ម្ននទុករខ ពួយធងនុ់ តងនិយាយថា ខនះជារពហមលេ ខយើងមនបានន ិ ត ិ ិ ិយាយថាកមមលិេតខឡ ិ ើ យ កបុង នាមខយើងជាអបកខារពរពះពុទ នសាសនា ខយើងពុាំបានខជឿខៅខលអាំ ើ ខពើកមម ខដលខយើងបានសាងទុកកបុង មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 20 -
ិ ខដលកមមខនះកាំពង ុ ខតឲ្យផល វបាកជាសុ េឬទុក។ ខ អវី ខៅជារពហមលិេត? ិ
អតតោល បចចុរផនបោល ី
ខតអាទ ខទពរពហម ម្ននអាំ ណាចអវី មកដាក់ទក ុ ខខ ទសឲ្យសពវសតវ ជាពិខសសគកូ ើ ិ ឺ នខកមរខនាះ? ត្វមោរ
ស្រសាវរជាវពាកយថារពហមលិេត ខយើងអាចយល ់បានថា រពហមដន ូ ត្វខយើងខលាកទុកលិេតសារបណា ឋ ាំ ិ ិ ខៅកបុងថមរគប់រឿសាទ(ពីអតត) ទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី..... ខដាយកូននាគពុាំបានខឈវងយល ់ ខយើង ី ខបរជាយល ់រចឡាំ ថាជាលិេតរពហម ិ
ិ របស់រពហម ញ្ដសាសនាខៅវញ។ ដូនត្វឲ្យខយើងខមលថម ខដលជា ើ
ភាសាគឬភាសញ្ញ ដ ខហតុអី វរូបចម្នលក់ពក ួ ាត់ម្ននខតកាល? ខតដងេ នពួ កាត់បាត់ខៅណា? កបុង ើ ួល នាមខយើងជាអបកទទួលមរតកអចឆរយខនះ ិ ខតម្ននឆង ល ់ុដរឬខទ? ើ មហារពហម គស ឺ ិ រសា(កាល)
ខដលជាររសាើរបស់ដន ូ ត្វខយើង
គុណាត់បានមឋង កបុងថ្ថងសន្រង្ហកនថចល ូ ឆ្ប ាំថមី
សារលិេតរបស់ រពហម របស់កបល ិ ិ
កបុងមួយឆ្ប ាំកូននា ាំាបខហហម
រល ាំ ក ឹ
ខតខរឿងខនះខក តម្ននមុ នថម ឬក ៏ថមខកតម្ននមុ នខរឿង? ើ ើ ើ
ខហតុអី វ សិរសាកបលមហារពហម ខដលដខងាោល ់ឆ្ប ាំ សាកសពខនះខមឋចមនសែ យមនសា ល ប់ ិ ិ ិ ិ ុ យ មនរលួ ខចញពីសណា ឋ នចតថ ូ ខកមរ? ចូរកូននាគទងឡាយ ាំ ពិចារណារករពហម ពិតឲ្យខ ិ កន
ើ ញ ខទបខយ ើ ើ ងអាច
សាគល ់ខបះដូងរពហម ខដលជាពូជនាគនិងពូជអចឆរយ ិ ខរពាះវាជានិមតថ ូ របស់ដន ូ ត្វខយើង។ ិ រប
ដូចខមោពយរពហមគត ខបើរពហម ចង ់ខរចៀងរតូវខតរតរះរះគ ិ ត ដូខចើះ ី ខនះ ិ ិ ខទបខរចៀងខចញមកបាន ើ
ចខរមៀងរពហមក(រពហម គត ករបស់រពហម ក(រពហម គត) គម្ននន័ យខតមួយដូចាប ខបពុ ីឋ ី )ិ ោរគតទុ ិ ីឋ ិ ឺ ើ ាំ រតរះរះិ
គត គត រឿប់ពីទុក ខ ិ គពុ ឺ ាំ អាចខរចៀងខចញបានខឡើយ។ រពហមគត ី ឬរពហម ិ ិ គជាោរខស្រសកខរចៀងខរៀបោប់ ឺ ខវទនា ខដលេនបានោ ល យជារពាយ ខររត.... ខៅកបុងអបាយភូមិ ខដាយាត់ម្ននសងឃមថា នឹងម្នន ឹ ួល កូននាគណាម្នបក់ បានយល ់ពីអាថ៌កបា ាំ ាំងររវតថសាវត្វរបស់ ពក ួ ាត់ ិ សូមខមលអតទ បទកាំណាពយខាងខរោមៈ ើ
ំនិតលព
យឬការ ិតរបស់លព
១. នច ិ ា ឱរារពែម
ំ នត ខ្ំពត ូ ផ្ំ ផា ុ គំ ុ ិ
ទុកបទរពែមគត ិ
ជាររោនឲ្យកូនរោយ។
២.រពែមពត ន ិ ជា ក
រពោះម្ចតាបតា ិ ពថល
គត ិ កូនគាមនឃនឿយ ៣.វិ ហរធម៌ាទាង្ ំ បួន
មរតកក ូននាគ
យ
ខហើយខគនឹងជួយខដាះទុក។ ខ
យ = (បទរពែមគត ិ )
ឃែតុតាង្ ំ ខ្លនជារពោះររ់ ។ ួ រករង្រគប់កូនការពារឃរគាោះ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 21 -
តម៉ែឪរង្ជំនួរ
ឃែតុតតកូនរុខ្ចត ិ តបាប។
៤.ធម៌ាមយ ួ គឺគមត្តថ
តថរកាឲ្យឱវាទ
លំបាកលុតលូនរកាប
ទុកល ខ ំបាកគត ិ ចតមបង្។
៥.ធម៌ាពរី គក ឺ រ ុណា
គត ិ បុរតភ្នងអាណិតតរកង្
ខាលចកូនពុំររឹង្តររង្
រនសំបុណយឃរៀនដឹង្ឃចោះ។
៦.ធម៌ាបគ ុ ុត្ត ី ម ឺ ទ
ចត ិ តរជោះថ្កលគត ិ រោះរត ិ ោះិ
ររាយនិង្កូនឃចោះ
មិនធ្លលក់ខ្នឃដ លួ ើ រផលវខ្ុ ូ រ។
៧.ធម៌ាបន ួ គឧ ឺ គបកាា
ចត ត ែថ្កលម្ចនរឃនា្រ ិ ល
ក ្ លមន ិ រជរលែួរ
កូនរុខ្ទុកខគត ិ តាមកមម។
៨.រពែមគត ិ ពត ិ ម្ចនតមន
រពែមជាក់តរ្ង្គង្់រង្ចំ
ឲ្យតកមររោយប ្ ំ
ការគត ិ ទុករបរ់រពែម។
៩.ឆ្លក់មខ្ ុ ទុកឃលថ ើ ម
ពូជ ក ន កតបរជាយំ
ឃរពាោះកូនពុំោាល់រពែម
តម៉ែឪឱបទុកខឃរពាោះបុរត។
១០.ឃពល
ឃចោះរញ្ជ ង្ ើ ពីចយត ឹ ឃង្ប ុ
ឃទប ើ កូនដឹង្
ឃកត ើ តភនកឃទប ើ រួចផុត
ឃរពាោះការគត ិ តភនកកនង្ថ្ក ុ ង រ។
១១.កូនឃរកាកឃទប ើ ោវង្ថ្កល
តភនកបញ្ញាភលឱ ឺ ការ
ោាល់រពែមពត ិ លែ
ពុំតមនរពែមឃៅឯនាយ១។
មរតកក ូននាគ
រ់
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 22 -
១២.រពែមពត ិ នង្ ឹ បានរុខ្
រួចផុតទុកក ខ មមពឆ្ ី ងយ
តម៉ែពក ុ រររាយ
២ គំនត ិ រពែមកូនបានយល់។
១៣.រពែមចរយធម៌ា ិ
ពថលថ្កលលែផ្ច្ច់ឬរគល់
វិ ជាជ រ់គាមនរល់
ដល់មណឌលឋាន មតៈ៣។
ពនយល់នយ ័ ១.រពែមញ្ាោរនា ២. នកបឃង្ាើតររោទមុខ្រពែម ៣.ឋាននិពាវន ពថងរពែរបតិ៍ ១ឃកត ័ ព.រ២៥៥៥ រតូវនង្ ើ តខ្ឃជរន ឆ្នឃំ ថ្កោះរតរ ី ក ិ ពថងទី២ មថ ិ ុនា ២០១១ ឃរៀបឃរៀង្ចង្រកង្ឃោយ ឧបារក គ ៀត ចាន់ផន ុ ទំនួញលព ១.ចំ
រគតរិ ពែម
យលខ្ ិ ិត ឬលិខ្ិតលព
ខ្ំពត ូ ផ្ំ ចរល ខ្ ិ ត ិ ុ
ររោនកាពយគំនត ិ
ចរឃលថ ម យកូនរោយ។ ើ ឲ្
២.ពាកយថ្ករពែមលិខ្ត ិ
ន័យតកមរពត ិ តររ
ពុំតមនរពែមញ្នា ា យ
គគ ំ ត ឺ ន ិ រពោះរពែមតកមរ។
៣.លខ្ ិ ិតចរឃលើថម
ឃពញនគរជាប់ែូរតែ
តំ
ញញម ័ ។ ឹ ទុកបង្ាប់នយ
ង្ឲ្យឃករតម៉ែ(តកមរ)
យ
៤.ឃែតុឃម្ចឃោកមន ិ ទុក
លខ្ ិ ត ិ ពុទធោោ្ររី
ពុទោ ធ រចូលតដនដី
រុវណណភម ូ រិ រករគាន។
៥.ទុកតតលខ្ ិ ត ិ រពែម
ឃយង្ ើ ទួញយំតររកតគាន
មរតកក ូននាគ
យ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 23 -
រពែមលខ្ ិ ត ិ តាមចង្ឃពៀរ
ឃតរើ ពហមម្ចនរទ ិ ធិ វ។ ី
៦.មកោក់ប ្ ោរ
ឃយង្ ើ រគប់គានទាំង្ររុរររី
តាមពត ិ កមម តី
បុរតររុរររបា ី នោង្មក។
៧.ពុំតមនលខ្ ិ ត ិ រពែម
ំ យកូនយក ចប់បង្ខឲ្
ឃរគាោះបាបកមមទក ុ ខឃោក
តាម ំ
៨.បាបកូនគទ ឺ ឃង្វើ
តដលកូនឃធវទ ុ មកឃែយ ើ ក ើ
ពុំតមនោររពែមឃ ើយ
រពោះោោ្រពោះ ង្ាផ្ច្។ ំ
៩.ថ្ករតវឃោកទាំង្ រ់
រររពត ឹ ឃតិ ឆ្ពោះតាមផលកមម
ចរកវិ លតាមលំនា ំ
ោនោនមកមមម្ចនឃែយ ើ ពត ិ ។
១០.ឃែតុ បា វី នជាតបរ
នាំគានតថរពែមលខ្ ិ ត ិ
ពាកយឃចញពគ ំ ត ី ន ិ
លខ្ នុ ។ ិ ត ិ រពែមកប់កង្ថម
១១.លិខ្ត ិ គរ ឺ ិរ(រ ី ិរបី )ី
ចូលឆ្នថ ំ ី ពថង ម បវរ
រន្ទ្្ានតនាត ំ ណ ំ
លខ្ ិ ត ិ រពែមចញ់ររោន។
១២.ឃែតុតតម្ចន ំនត ួ
ម្ចនៈ ួតថ្ក ោារយ
តាំង្ខ្លនជាម្ចតា ួ
បតា ើ ឃពៀរ។ ិ ពត ិ បឃង្ាត
១៣.នាំគានរររពត ុ ឹ តខ្រ
ម្ចនកំែរ ុ នង្ ឹ រពែមម្ចរ
ឃោករតូវប ្ ោរ
កមមនាទ ំ ក ុ ខឃរពាោះតតឃករ។
មរតកក ូននាគ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ចរពោះរពែមឃ យ ើ ។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 24 -
១៤.ឃតក ូ តម៉ែម្ចនឆ្ងល់ ើ ន
ឃកត ើ ចមងល់នង្ ឹ រពែមឃទ
រពែមតកមរពប ី ុឃពវ
ម្ចនតតកាលពុំម្ចនខ្លន។ ួ
១៥.ឃតខ្ លួ ឃៅ ើ នបាត់
ម្ចនររិ ោររណបំពន ួ
បុរតភ្នងពថលនម ឹ នួន
ឃោោះររោនលខ្ ិ ត ិ រពែម។
១៦.ធមមបាលម្ចនវារនា
ោ្ប់ចរចឥន្ទ្នធ ទី ំ
ឃមកូនកនង្រទនំ ុ
នយា ិ យររប់ឃរឿង្ធមមបាល។
១៧.ឥន្ទ្នទីគជា ឺ វី
បុរតររុរររោ ី ្ ប់តំ
ឃរឿង្ឃកត ើ ម្ចនកនង្កាល ុ
កនលង្ឃៅឃរទរើ លុបោន។
១៨.ឥន្ទ្នយ ទី មួយរទាធ
ពីរវិ រយាតាមលំ អាន ី
បីរតរ ិ បោឋន
បួនរម្ចធនា ំ ត ត ងប់។ ិ ច ិ រ
១៩.ឥន្ទ្នយ ទី លបា ំម្ចំកាល
គប ឺ ញ្ញាហ៊ានគារ់កាប់
ឃម្ចែៈឲ្យឃដកោលប់
កុំរច ំរតវឥន្ទ្នទី។
២០.ឥន្ទ្នយ ទី កនង្បរសនា ុ
ល
តាមតរម្ចម្ចនទមមពីរ
ឃដើមឃគចកខន្ទ្ុ នយ ទី
ចុង្ ញ្ញាតាវិ ន្ទ្នទីយ។
២១.កបល ិ មហរពែម
ឃៅកនង្ ុ ុំរូង្គរី ី
បុរតម្ច ី នលបា ំពីរ
ចរលោ ី នាំគានតថ។
២២.បុរតពត ិ ពីរដណឋប់
កូនរំណប់តាង្ម្ច្យតកមរ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 25 -
តាមពត ន មកតថ ិ ក
ម្ចនលបា ំពីរតដលឃចោះនក ឹ ។
២៣.ទក ង្ឃគ ឹ កនង្ឃបោះដូ ុ
រតូវពថងតខ្រុោ ី ច់ទក ឹ (ដូង្តខ្រុ)ី
ឃធវឲ្ ើ យឃគឃភលចភលក ឹ
ឈប់រ ំលក ឹ ពរី ពែមពថល។
២៤.ឯកូនទាំង្ររំពរី
តដលរល់ពក ូ ឥតន័យ ី ន
ររចំគានឃពកពរក
ឃវន ក ន
២៥.ចំតណក នកឯឃទៀត
ែនង្ ឹ ឃៅតែ។
គាមនឃពលឃឆ្លៀតមកជួបតម៉ែ
ឃោោះោរកច ិ ាបតង្វរ
ថ្ករវល់ឃរពាោះ តាម។
២៦. រ់ឱរពែមលខ្ ិ ត ិ
កមមរពែមពត ិ តាមយថ្ក
កមមោង្ជាចំ
ទុកខតណនរទូង្តររកដឃ្ហយ។
រ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
២៧.រពែមថមឃកត ើ ម្ចនមុន
កបល ិ មហរពែមឃកត ើ ម្ចនឃរកាយ
ររោនទុកកូនរោយ
ពរ ី រិ បី រី រការ(ររប ី )ី ។
២៨.ធមមបាល នកយាមធម៌ា
ឃបើកទាវរគភ៌ាឃោោះររោន
លខ្ ិ ត ិ តដលរពែមចរ
តម៉ែឪរុខ្ដល់ឃរតយ ើ នាយ។
២៩.ោោ្រតារ់ដឹង្ឯង្
រទង្់រតមតង្រពវបរយាយ ិ
ឲ្យោវករតួររតាយ
ឃោយបញ្ញាគត ិ រម ឹ ឃជឿ។
៣០.កុំឃជឿឭឃគថ្ក
តាមតរម្ចឬជំឃនឿ
ឃឈវង្យល់ផត ុ ទាបឃតឿ
រចាៈម្ចនកូនរតូវយល់។
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 26 -
៣១.តមករលក ឹ តផលផ្ចាបាន
ម្ចនលំអានឬរនង្ ិ គល់
លខ្ ិ ត ិ រពែមបនសល់
ឃរពាោះរពែមពត ិ គឪ ឺ តម៉ែ។
៣២.ឃបក ូ បានឃោយឃករ ើ ន
រតូវរោះឃររកគល់ តខ្ស ិ
រាវរកពូជពង្សតខ្
តដលម្ចនកមមពី ត។ ី
៣៣.ែូបបាយនក ឹ ឃ ើញរពោះ
ខ្ពរល ់ ែ
នកកឃកត ើ ទក ឹ ដី
រ់រពោះឃមររី
រពោះតម៉ែកសរតពូជពង្សរពែម។
៣៤.ឃបើរពែមឃោកបានរុខ្
ចកផុតទុកខឃពៀរគំនុំ
ចំ
កូនបានឃោោះររោនឃែយ ើ ។
ររបរ់រពែម
៣៥.កូនតម៉ែឃ យ ើ ភ្នញក់ឃ ង្ ើ
ឃលក ើ ើ តឃមាង្ ើ កុំរពឃង្យ
រពែមពត ិ ផុតទុកខឃែយ ើ
រពែមមុនឃរកាយបានរុខា។
ពថងចន ័ ទ ៥ឃកត ័ ព.រ២៥៥៥ រតូវនង្ ើ តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ី ក ឹ ពថងទ៦ ី មថ ិ ុនា គ.រ២០១១ ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុនន ៥.បទពំគោល ពនរល់ពាករ
( ន. ) ដខាំ ណើរខដលខពាល, ពាកយខពាល; បទខពាលខលាខន។ខ្មះោពយមួយយា៉ង
ម្ននខជើងបី គកប លលទ២ម្នន៤ពាកយ : ឺ ុ ងមួយរបះម្ននលលប,ី ម្ននចួនបី, លលទ១, ី និងទ៣ម្នន៦ពាកយ, ី ី បទពាំ ខនាល, ដូចជា : យកសខរោធរចខឡាតខាលងថ្រក ាំ សធុះខហាះខរចៀវថ្រច ពួតថ្ដកាំខញើញគួរខសូង។
ឺ ខស្រសកខហា៊សនានប់ឥតខរកង ថាវុយររខសឋ ងខមឋចឯង ពុាំខោតខចសាឋ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ខតបទពាំ ខនាលខនះ ដូនត្វខយើងាត់បនសល ់អតទនយ ័ ខពាលទុកពីខរឿងអវី ? ើ
ខ្មះខមោពយបួន
បទខាងខដម ាំុ ញ ទបានពនយល ់រួចខហើយ ពីន័យរបស់ខ្មះ បងកបទ ់ ក ុ កបុងខមោពយទងខនាះ ាំ ចាំុណក ើ េបា ខមបទពាំ ខនាលខនះ មរតកក ូននាគ
ក ៏មនេុ សអវី ពីន័យខមោពយ ទងបួ ាំ នខាងខលខឡ ិ ើ ើ យ។
ដូនត្វខយើងជាម្នចស់មរតក
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 27 -
អចឆរយ ិ ខលាកបានខពាលជាបទពាំ ខនាលតែូញខតែ ខរៀបោប់ទក ុ ខខ សាករបស់េន ួ ល ខដលបានត្វ ាំងេនជាខម៉ ួល
(សករត្វ ាំងខម៉)ត្វ ាំងេនជាឪជារពហម ជាអាទខទព រតួតរត្វទកដ ព ខលខគ ទី ី ង្ហវតទកដ ី ត្វ ាំងេនជាខមជាធាំ ិ ឹ ឹ ើ ួល ួល បាំផត ុ ថ្នខសចកឋខលាភ បានរតឹមខតខពាលខរៀបោប់ ពីោរេកេនសា ឋ យខរោយ ី ួល ជារពាយ ជាខររត
កបុងនាមជាអបកខទស
បសាច.... ខតម្ននកូ នណាយល ់ន័យកបុងពាំ ខនាលរបស់ខម(ខម៉) ិ ើ
ខដលបានខពាល
ដូចខមឋចអាចជួយស្រសាយររសាើ បងកបន ់ វូ ខរឿងទុករខ ពួយរបស់ម្នចស់ខមបទខនះបាន?
ខនះជាផលកមម
ខរៀបោប់ខនះ? កូននាគជាំនាន់ខរោយ បានរតឹមខតយកខមបទ មកខតងបនថខៅត្វមគាំនិតរបស់េន ួ ល ខធវើ ខដលពួកាត់រតូវទទួល ខដាយពួកាត់បានសាង សាបខរពាះខៅពូជខនះទុកឲ្យេនឯង ដូខចើះផលថ្ន ួល
ទុករខ ខមងខកតខឡ ដក រពះសម្នមសមពុទ នជាម្នចស់ បានរត្វស់សខមឋងខរៀបោប់ ើ ើ ង។ ខៅកបុងគមពរពះថ្រតប ី ិ រឿប់ ខរឿងរបស់អាននធខសដឌី ខដលជាបុគល គ មចឆរយកាំ ិ ណាញ់ ម្នននូវមចាឆទដឌ ់េុស ពុាំខជឿ ិ ោរយល ិ គ ឺ ខៅខលើកមមនិងផល
ទបាំ ុ ខរោយពីចយុតច ី ផត ិ តថ ិ គសា ឺ ល ប់
កមមបានខរៀបចាំឲ្យាត់ឲ្យខកតជាមនុ សស ើ
កបុង
រតកូលចណា ឍ ល ខដលជាមនុសសរតកូលខថាកទប រករខហមរហាម សូមផុតរូ បោងោយាត់ ក ៏េុស ី រររកតព ី ី មនុសសធមមត្វ។
ឪពុកម្នឋយខដលាត់ខៅបដស យ រតូវខវទនារករខហមរហាម ិ ននិគខក ឺ តជាមួ ើ
រកអាហារបរខភាគខសធ ិ ើ រពុាំបាន ខដាយអាំ ណាចបាបកមមរបស់ខសដឌខី នាះ ចាំហាយថ្នបាបរបស់ាត់ខនះ ិ ាំវញ។ បានជះផាយខៅឲ្យញាតុដលខៅជុ ិ
សខមឋងាថា រឿរពនខៅខលខរឿងអាននធ ខសដឌី ើ
ខពលខរោយមកខទបរពះសម្ន ម សមពុទ ន ើ
បានជួបនឹងរត្វស់
១.បុគល គ ពាលលងង ់ខលលខតងសម្នលប់ររខយាជន៍េនឯងផង ួល
និងសម្នលប់ររខយាជន៍អបកដថ្ទខដល
២.បុគល គ ពាលលងង ់ខលល ខតងររោន់យល ់ថាេនម្ននរទពយ ួល
យសសកឋិ
ិ ខៅជុវាំ ញេ នផង ួល
ទបាំ ុ សូមផុតេ នឯង ក ៏មនម្ននផង ខតម្ននរទពយ ី ផត ី ិ ើ ួល
យសសកឋិ
ពាំ ខនាលខពាលខរៀបោប់ ខៅខរឿងទុកខខ វទនាសពវខបបយា៉ង
បុរត
ភរយា ិ ញាត.. ិ
បុរត ភរយា ិ ញាត... ិ មកពីណា?
ខដលពួកាត់បានយក ខៅលាក់
បងកបទ ់ ក ុ កបុងទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី សាសនា សាំ ណង ់រឿសាទ សិលផៈ ចម្នលក់...... ជាពិខសសខនាះ គន័ ាំ ខនះ។ ពាំ ខនាលខពាលខរឿងពិត របស់ម្នចស់មរតក ឬសគល ់អបក ឺ យរបស់ខ្មះខមោពយទងអស់ បខងកតជាត ទ ាំ ល ើ ិ ងមូ
ខដាយសងឃមថាថ្ថង ណាមួយ ឹ
កូននាគនឹងយល ់ នូវអាថ៌កបា ាំ ាំងររសាើទងអស់ ាំ
ខនះ ខហើយខគនឹងជួយខដាះទុកេ ខ នជាពុ ាំ ខាន។ សូមខមលកាំ ណាពយខាងខរោមៈ ើ ួល
ពំគោលមាត្តមហាន រ
(បទពំឃនាល)
១.រូឃរៀង្រំឃនៀង្ពំឃនាល
ដូនតាបានឃពាល
ពំឃនាលទុកជាឃមកាពយ។
២.ជាពូជទុកឲ្យកូនោប
ជានាមកំ
ឃមកាពយម្ចនតតលបោះបី។
មរតកក ូននាគ
ពយ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 28 -
៣.ឲ្យកូនយល់ដឹង្ តថន័យ
ររោនរិរ ី
ឆ្នថ ំ ី ម្ចនប ម ីររការ។
៤.រន្ទ្្ានតំតណលដូនតា
ទុកន័យររោន
ចំ
៥.ពំឃនាលឃពាលររប់ទុកខធំ
រពែមជាប់កង្ នុ ុំ
រូង្ភនំគរី ១ី រុឃមរុ។
៦.រពែមតាង្តំ
ម្ចារ់មរតកតកមរ
រពោះតម៉ែជាម្ចារ់២ររិ ។ ី
៣ ៧.កប់ខ្នឃៅកន លួ ង្ ុ ភក់ដី
រពោះតម៉ែនាគពថល
ខ្លនររ រី តូវរាែូឃលប។ ួ
៨.ឃោឃភ្ននាំចត ិ តឲ្យឃរព
នាំឲ្យពង្សឃទព
យកសឃលបកាលយជា៤បោ ី ច។
៩. កុរលគួរឲ្យខាលច
ឃរពាោះឃែតុ ំ
១០.កមមនាឃំ ោយផលឃោមកឃរគាក
ឃោយទុកខវិឃយាក
ឃោយឃោកពុំម្ចនកូនដឹង្។
១១.កាលមនុរស៥រពែមឃទវរខ្ំររឹង្
ឱបឃោភឃរចើនមលឹុង្
ររវឹ ង្នឹង្រទពយទុកឃករ។
១២.ទុកឲ្យ នកឃោយឃករតម៉ែ
ររ់រុខ្ឃលហយ ើ តលហ
កូនតកមរពុំោាល់ពំឃនាល។
១៣.ដូនតាចង្កាពយរួចឃពាល
កាពយបំភឃលឺ រទាល
ពាកយឃពាលបង្ាប់ទុកន័យ។
១៤.កូនឃកើតឃ្មោះថ្កររជញជ័យ
ឃោោះររោនបី
៦ ចន ិ ពគមកយកនគរ។
១៥.ររជញជ័យឃោកឃបក ើ ទាវរគភ៌ា
ឃោោះភ្នោ
រក៍ររជញជួយជ័ យជួបឃជាគ។
១៦.ពំឃនាលឃពាលររប់ពឃី ោក
ជ័ យម្ចនកនង្ឃោក ុ
ជួបឃោកឃរចើនជាង្ជួបរុខ្។
១៧.ជាតិររ់ចិតតបានររណុក
ខ្លនម្ចនក្ ីរុខ្ ួ
ជាតិទុកខចិតតឃខាលចផាពរក។
១៨.ជិតោលប់ចិតតឃៅរំពព
ឃពាលររោនបី
ឲ្យឃរ្ចចង្ចំរោះិ គិត។
១៩.ពំឃនាលឃពាលពីគំនិត
ពង្ស៧ជ័ យររជញពិត
ពូជពិតោង្ររោទថម។
២០.តំតណលែូរតែបន្
ឃរៀបរាប់ដំណ
វង្សថមរតូវោច់ដំណឹង្។
មរតកក ូននាគ
ង្រពោះតម៉ែ
ច
រជាលិខ្ិតរពែម។
កមមកាចឃកើតពីចិតតឃោភ។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 29 -
២១.៨ឃចលរករង្ពរពដុោះជិតឈឹង្
កូនតម៉ែតលង្ដឹង្
ឈប់រទឹង្ គាំង្ដូចថម។
២២.ពំឃនាលតលង្ឃពាលបន្
ការរតិោះរោះិ លែ
ឃកើតម្ចនរគប់ញាតិរនា្ន។
២៣.ពំឃនាលឃពាលរតូវរុខ្ោនត
ចត ិ តរុខ្ឃកសមកានត
ោាល់ធម៌ាដល់ មតៈរុខ្។
១.ភនំរពោះរុឃមរ ២.ររីបីររការ ឬរិរបី ីររការ ៣.ថមភក់ ៤.បីោចពរ់(ឯកោរចិនជី វតាកាវន់ ៥.រពោះតម៉ែឳ ៦.ពគបនលំ៧.ពូជជ័ យវរន័ ម ៨.ការឃបាោះបង្់ឃចលរករង្ ង្ារជាង្១០០ឆ្ន ំ
ពថង១២ឃរាច តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ំ ០១១ ី ័ក ព.រ២៥៥៥ រតូវនង្ ឹ ពថង ្ារ ទ២ ី ៨ តខ្មថ ិ ុនា ឆ្ន២ ឃោយខ្ញំរុ ពោះករុ
ខ្ញំបា ុ ុ ទ គ ៀត ចាន់ផន
៦.បទបគោធលកាកឬបគោធកាក ពនរល់ពាករ = ពាកយខនះកបុងវចនានុរកមសខមឋច ពុាំម្ននោរពនយល ់ខឡើយ
( ក.ិ ) បខញ្ចញ, បនទយ, នា ាំខចញ : បខនាធឧចាចរៈ, បខនាធបសាវៈ, បខនាធខសចកឋខរោធ។ ី
(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខតន័ ើ យពិតរបស់ខ្មះខមោពយខនះ
បខនាធលោកឬបខនាធោក?
េបា ាំុ ញ ទពនយល ់រួចខហើយពីខម
បទោកគតិ ខពលខនះខយើងបានមកសាគល ់ខមបទទ៦ ធ ោក ម្ននន័យថានា ាំខចញឬបខនាធខចញ ី គបខនា ឺ ោកសាំ ណល ់គាំនិត ខដលបានគតទុ កកបុងចតថ មកដាក់ជាខ្មះខមោពយ រឿសាទ ភូមស្រសុ ក ភប.ាំ ..... ិ ិ ិ ខដាយខលាកសងឃមថា ឹ
នឹងម្ននកូននាគណាមួយខគឆងល ់ រួចពិចារណាខគនឹងអាចដង ាំ ាំង ឹ ពីអាថ៌កបា
ខដលបងកបក ់ ុ ងខ្ ប ម ះខមោពយខនះ។ កឋសងឃ មខនះទ បាំ ុ ក ៏បានមកដល ់ខាលខៅ ខដលពួកាត់បាន ី ឹ ី ផត
រងចា ាំ ខយើងម្ននខសចកឋរី ខភ ាំ បខរតកអណាស់ ខដាយដូនត្វខយើងពួកាត់សទ ុ នខតជាបុគល គ រទរទង ់ខដាយ ើ គុណធម៌ សមរ័ គចតថ ិ រងទុក ខ ខរពាះខហតុខតររមូលមរតកខករ
មកទុកឲ្យជាតខនះទ ងមូ ាំ ល។ ិ
ខមោពយ
ខនះកបុងមួយរបះម្នន៤លល លលទ១ន លលទ២ន ័ ី ិ ងទ៣ម្នន៤ពយងគ ី ី ិ ងទ៤ ី ម្នន ៦ពយងគ ខហើយអតទនយ របស់ខមោពយខនះ ដូចេបា ាំុ ញ ទបានបកស្រសាយពនយល ់ដខដាយសខងខបខាងខលើ។ សូមខមលកាំ ណាពយខាង ើ ខរោមៈ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 30 -
សំណល់មរតកគករ(បឃនាទលកាក) ១.បទបឃនាទលកាក
រល់ជារំ
ដូនតាបានោប
ឃមកាពយជាឃកររពោះររ់។
២.បឃនាទរំណល់
តផលផ្ចាជាផលររប់ឃ្មោះ
តថន័យកាពយឃនាោះ
រឃ្ាោះរជរោះបាត់ន័យពត ិ ។
៣.ដំឃណើរឃដើមទង្
តថលង្តាមទំនង្ការគត ិ
បឃនាទគំនិត
ន័យពិតទុកឲ្យកូនរោយ។
៤.គំនត ិ ជាឃករ
កនង្តដនរពោះឃមរុ ោះោយ ុ
ដំណតវង្ឆ្ងយ
បានកាលយជាឃកររពោះតម៉ែ។
៥.តតតខ្សគំនិត
បានបាត់ឃរឿង្ពិតវង្សតខ្
គំនិតរពោះតម៉ែ
ោច់តខ្សជាង្១មួយរយឆ្ន។ ំ
៦.រំណល់គំនត ិ
ោរនម្ចនពត ិ រតូវកមម
ឲ្យឃភលចប ្ ំ
ឃភលចចំយល់ខ្ុរឃរពាោះបាប។
៧.បរឃទរ្លនពាន
ចូលមករុករានបន្ទ្្ាប
នាំចត ិ តឃរពបាប
ឃរពាោះោបមឃនាគមថមី។
៨.បំឃភលចការពត ិ
រាល់កាកគំនត ិ ឃរឿង្ន្ទ្រតី
រពោះតម៉ែម្ចារ់ពថល
បំពភលថ្កឃរឿង្ោរនា។
៩.កូនតម៉ែឃភលចដឹង្ ឃពាលតាមតរម្ច មរតកក ូននាគ
កឃ្មោះកាពយ
គាំង្ឃរងៀមឈឹង្វាច វិ ចរបរឃទរគត ិ ឲ្យ។
២
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 31 -
១០.ឃបក ើ ូនឃកត ើ រុខ្
តម៉ែោង្ឃករទុកឲ្យឃោយ
រតូវរកឃមឃកាយ
កុំឃធ្លលយគំនត ិ ឃជឿ្យ។
១១.តាំង្ជាតម៉ែឪ
នាំចិតតខ្ុរផលវឃរពាោះោ ពយ ូ
មរតកពរ្យ
ឃរាយរាយពារឃពញនគរ។
១២.តរកង្ឃោកូនដឹង្
រតោះិ រោះិ រញ្ជ ង្ ឹ រុករក៍(រក)
ឃលើកតម៉ែឪរទ
បញ្ឍរោក់ឃលើរិរោ។
៣ ១៣.ឃបយ ើ ល់ ទំឃនៀម
ឃបោះដូង្កូនម្ចនឃទវតា
តដនដីរួគា៌ា
ររោនបឃនាទកាកពត ិ ។
១៤.រូមបញ្ា ប់ឃរលោះ
រឃង្ខបរោះិ រតិោះការគិត
បញ្ា ប់គន ំ ត ិ
តម៉ែពត ិ ប៉ែុឃណណោះឯង្ឃហង្។
១.ការឃបាោះបង្់ឃចលរករង្ ង្ារជាង្១០០ឆ្ន ំ ២.ការពិចរ
៣.ទំឃនៀមទំោប់ររពពណី ៤.រាជបំណង្ជ័ យវរន័ ម ទី៧
ពថង១២ឃរាច តខ្ឃជរឋ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតីរ័ក ព.រ២៥៥៥ រតូវនឹង្ពថង ្ារ ទី២៨ តខ្មិថុនា ឆ្ន២ ំ ០១១ ឃោយខ្ញំរុ ពោះករុ
ខ្ញំបា ុ ទ គ ៀត ចាន់ផុន
៧.ភុជងគលលា ី (ោ គដើរឬដំគណើរោ ) ពនរល់ពាករ ភុជង ់សាំ . បា. ( ន. ) (ភុជគ, ភុជងគ, ភុជងគម “សតវខៅខដាយលផត់”) ពស់, នាគ។ភុជងគនាគ ខេ មរខររើសាំខៅខសចកឋថាព ី ិ ភពនាគ) (ម. ព. ពិភពផង) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
សាំ . បា. ( ន. ) ដខាំ ណើរឬលាំនា ាំខករោយ, ដខាំ ណើរលវតថ្លវ, ោរយាងយាស; ខបបភាពឬ
រទង ់រទយលែ, សមរមយ; ោរខលងសរាយ, ោរោខរចៀងខលាតខលងសរាយ ាំ : លីលាខលាខន។ខេ មរខររើ ជាក.ិ ឬក.ិ វ.ិ ឬគុ. ក ៏ម្នន : ចរលីលា, ខដរើ លីលា, លីលាយារត្វ, ដខាំ ណើរលីលា។លីលាកមលឬ --បទុម (--ក:ម៉ល ់ឬ--ប៉ៈទុម)
ផ្កកឈូកខដលខគោន់ខដរើ ខលងឬោន់ោ។ល ាំ ីលារគឹះឬ--មនធីរផធះសរម្នប់ខលង
សរាយ; ខោងោ,ាំ ខោងខលាខន។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 32 -
ភុជង ់-- ( ន. ) ខ្មះោពយមួយររខភទកបុងមួយលលម្ននសង្ហកត់ប,ី រតង ់សង្ហកត់ទ១ ី
ម្នន៦ពាកយ, សង្ហកត់ទ២ន ជងគលីលា, ដូចជា : រពើងរពូសជនលូសភលូភលង ី ិ ងទ៣ម្នន៤ពាកយខៅថាបទភុ ី រកូចថ្រពអន្រងគង ដុះដាសលាយាប។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខតខ្ ម ះរបស់ខមោពយខនះ ម្ននបងកបន ់ យ ័ ររសាើអវី េ លះ? កូននាគបានដង ឹ ខហើយថា អបកបខងកត ើ ើ
ាំ ង ទកដ ស ូ ិខនះដប ូ គរពះនាងនាគឬោជន ី វុ ណត ភម ឹ ឺ ី នាគ ខដលយាមកដល ់សម័យខាងខរោយ ោលយជា ម្នត្វនាគឬដូននាគ
(ខមលបខនទ មអាថ៌កបា ាំ ាំងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរភាគ១)។ ើ
ខលាកបានបាំខពញ
ាំ ន់ខរោយ។ ោរតស៊ក ពលិកមមរគប់ុបបយា៉ង ខដម លខករមរតក មកទុកឲ្យកូននាគជនា ូ ុ ងដ ប ខាំ ណើរ ើ ផររមូ ី វារលូន េាំររមូលខករមរតកមកទុកខនះ បានបនសល ់ទុកខៅសាើមដានរពះបាទរគប់ទកខនល ង ី
ខ្មះថា
រពះបាទជាន់ទក ុ ខៅត្វមភបរាំ ឿសាទ និងទដថ្ទខផសងៗ...។ល។ ខហតុអី វបានជារពះបាទជាន់ទក ុ របស់ ី ខកមរ
េុសពីរពះបាទជាន់ទក ុ របស់រពះសម្នមសមពុទ ន?
ខ្មះខមោពយភុជងគលលាខនះ។ ី
ខនះជាោរឆងល ់
ម្នត្វបត្វនាគ ិ
និងជាោស្រសាយបាំភខៅររសា លឺ ើ
ខលាកចង ់រឿប់ឲ្យកូននាគររុសស្រសើ
ខចះគត ិ
ពិចារណាខឈវងយល ់ ខបាត់ ជាអបកវារលូន(និមតថ ូ ) ខតសា ឹ ដាមកបុងខ្មះោពយ ខលើថម ដ ី ើ ិ រប ើ ើ មខដលដត ខដលម្ននរគប់ទកខនល ង ជាដានសាើមរបស់អបកណា? ី ស្រសាយនូវចមងល ់ររសាើខនះ។
រពះសម្នមសមពុទ នជាម្នចស់
ខនះជាខហតុឬចខមលយខតមួ យគត់ ើ
រទង ់រត្វស់សខមឋងថា“កម្នល ាំងអវីខសមើខដាយកម្នល ាំងកមម
ិ សូមផុតរពះអងគ ក ៏ទទួលនូវវបាករបស់ កមមខដរ ី
ខដលខយើង
គពុ ឺ ាំម្ននខឡើយ”
ខទះបជារពះអងគ ជារពះសម្នមសមពុទ នក ៏ខដាយ ី
ដូចជា
អកុសលកមមរបស់រពះអងគ រតូវខធវទុ ិ ខទវទតថទលា ាំ ក់ថម ឲ្យរតូវរពះបាទពុះពងរពះខលាហិត រពះ ើ ករក ករិ យា អងគបរន ិ ិពាវនថកុ ងរពះជនម ប ៨០វសា....។ល។
ឯបុញ្ដកមមឬកុសលកមម
ិ ខដលរពះអងគរតូវទទួលវបាកគ ឺ
រត្វស់ដង បរន ិ ិ ពាវនថ ខដាយឧបាទខសសន ឹ អនុតរថ សម្នមសខម្នពធញ្ញ ិ ដ ណ ខហើយចុងខរោយគរពះអងគ ឺ ិ ិពាវនថ និងអនុបានិទខសសន ិ ិពាវនថ....។
ោរបកស្រសាយពីន័យកបុងខមោពយ ខយើងបានសាគល ់ពីម្នចស់គន ាំ ិត ខដលបានបខងកតមរតកមុ នខគ ើ
ខហើយខលាកជាឬសគល ់របស់ជាតទ ាំ ល។ ខពលខនាះសាំ ខណរថមី ខដលខកតបនឋ ខាងខរោយរតូវខត ិ ងមូ ើ
ម្ននភាពរុងខោចន៍ ខពលខយើងបានដង ឹ ពីររវតថម្ន ិ ច ស់មរតកខនះ បានបាត់ដានអស់ោប់ពាន់ឆ្ប ាំ ខពល ិ ខនះខយើងជាកូននាគ រតូវខសើខរខឡ ី ើ ងវញ ខដម ើ ផរកឲ្យខ ី
ើ ញនូវខបះដូង េម ឹ ល ររម្នត់របស់ម្នចស់មរតក
ិ អចឆរយខនះ ិ ខនាះខទបពនល ើ ឺ ថ្នពូជផ្កកយ អាចបខញ្ចញរសមីជាថមីវញបាន។ ខរោមៈ
សូមខមលកាំ ណាពយខាង ើ
បណា ឋ ំលពោះគម លពោះដម៉ែមហាន រ(ភុជង្ាលោ ី = រពោះនាង្នាគឃធវដើ ំ ឃណើរ)
១.ឃនោះបទកំណត់ចង្ជា មរតកក ូននាគ
ភុជង្ាលោ នទា ី ិ នឃរឿង្ររី។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
២. នកកកំឃណើតបុរ ី
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 33 -
នគរន្ទ្រតី
ឃ្មោះថ្កភូមិតម៉ែ។
៣.ដំតណលកឃកើតែូរតែរ
កាលតដលរូបតម៉ែ ឃៅជារពោះឃម។
៤.ម្ចនឃ្មោះបររ ិ ុទធឋិតឃថរ
នាង្នាគ នកតថ
៥.នគរឃោវរុទធតតររី
រុវណណបុរ ី
រកាទក ឹ ដី។
ឃមររដ ី ឹ កនាំ។
៦.រកាការពារតថទាំ
លំបាករ៊ាូរទាំ ឃរពាោះឃែតុទក ឹ ដី។
៧.ឃែតុតតកមមពី តី
ឃធវឲ្ ើ យនាគររី
ជាប់កនុង្ធ្លនក់ឃរនែ៌ា។
៨.បឃង្ាើតជាពូជឃករតម៉ែ(តកមរ)តំណែូរតែរ តមកខាង្ឃរកាយ។ ៩.តម៉ែពុកឃែតុតតបឃ ្ យ កមមនាឲ្ ំ យឃធ្លលយ កាលយជា នកឃទារ។ ១០.ចិតតឃោភបង្ខំរជរលែួរ ចិតតឃោភនាំខ្ុរ ឃរពាោះឃែតុតតលួច។ ១១.លួចឃនាោះមិនយកតិចតួច នាំចត ិ តមុតររួច លួចោថនយកា។ ១២.ចង្់បានវតថុ ោារយ យកមករកា ១៣.ទុកឃករឲ្យតកមរររុរររី
វង្សភ័រកបុរ។ ី
តម៉ែឪជួបភ័យ
ធ្លលក់កង្ នុ បាយ។
១៤.ចត ិ តតម៉ែឃែតុតតនឹកោ្យ
រូបតម៉ែតាង្ ំ កាយ
រពមទទួលជួរ។
១៥.រុខ្ចិតតតរកទមងន់ឃទារ
ពុកកូនទាំង្ រ់
ឲ្យឃគសជាត។ ិ
១៦.ជាប់ឃទាររពាត់រររពីញាតិ
តតចិតតតម៉ែឃឆ្លៀត
តថឱបរកា។
១៧.ឃកមរតកមរមរតក ោារយ
វង្សរពោះម្ចតា
មហនាគ តី។
១៨.វង្សកសរតរគប់រគង្ទឹកដី
រពោះតម៉ែកសរតពថល
វិ ឃររ ោារយ។
១៩.រទាំទុកខបង្ហរឃនរតា ូ
រង្ចំបុរតភ្នង
ឃពល
មរតកក ូននាគ
ឃទើបយល់។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 34 -
២០.ចុង្តមកឃកើតឃចញពីគល់
ឬមួយនិមល
មិនយល់ោរនា។
២១.ែូបបាយដឹង្គុណ នក
ឬមួយកូនឃទវ
ដឹង្គុណរគាប់បាយ។
២២.រពោះឃមពត ិ គជា ឺ ម្ច្យ
រពវពថងតម៉ែកាលយ
២៣.ខ្លនោ ួ ល ប់តតបុររី រ់
តម៉ែបានោបឃរពាោះ
ឃករមរតកទុក។
២៤.រង្ចំឃមល ើ ឃៅពថងមុខ្
ឃពលកូនឃោយរុខ្
ម្ចននក ឹ ឃ ញ ើ ឃទ។
២៥. នក
ទុកមរកតឃករ
ឃករតម៉ែឃករឃម
(តកមរឃកមរ)
២៦.ចិតតតម៉ែរង្ចំបុរតពថល
ឈឺចប់ឃពើតពរក
២៧.ពួកកូនជាប់ជុង្ នាទក់
មឃនាគមរុរំ ោក់
២៨.ឃពល
ជាបោ ី ចពរ់
ឃទើបកូនពនលកឃកើតតភនកឃចញមក
(ឯកោរចន ិ ជី វតាកាវន់)។
ឲ្យកូនរពវពថង។ ឃរពាោះកូនពុំភ្នញក់។ ព័ទធជំ គល់ ុ ធលក។
ឃមើលឃ ើញោរនា។
២៩.ប ត តំ ម៉ែកង្រ នុ ោ ិ
កូនពិចរ
ម្ចនរុទធតតនាគ។
៣០.កនង្ឃរៅរថ ិតរគប់ភូមភ្ន ិ គ ុ
តដនដីឃមនាគ
ពី តតា ី ។
៣១.នាមររង្ាតួ ង្ាោរនា
ភូមរិ ររកររពពណី
រុទធតតឃរឿង្តម៉ែ។
៣២.កូនគត ិ តាមតំណតខ្ស
កូននង្ ឹ ឃ ញ ើ តម៉ែ
រង្ទុកខម្ចនក់ឯង្។
៣៣.តម៉ែខ្ំោបឃរពាោះរួចតបង្
ឃរពាោះតម៉ែខាលចតរកង្
កូនតម៉ែពុំដឹង្។
៣៤. កុរលឃធវើឲ្យោលក់ដឹង្
កូនតម៉ែឈប់រទឹង្
គាមនដឹង្ វីឃោោះ។
ភូមិតម៉ែឃៅររ់
តតឃរឿង្តម៉ែោលប់។
៣៦.កូនឃែនយ ើ ចូរកូនរ ្ ប់
តម៉ែនង្ ឹ រា៉ែ យរាប់
ពោ ី រនាតម៉ែ។
៣៧.ឲ្យកូនឃ ញ ើ តំណតខ្ស
ពូជពង្សរពោះតម៉ែ
រពោះនាង្នាគកសរត។
៣៥.តម៉ែនឹកឃ ើញោតយររឃ
មរតកក ូននាគ
ោះ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 35 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
៣៨.ឃរឿង្តម៉ែរតូវរោត់បាត់
បរឃទរកំចត់
បំផ្ចលញប ្ ។ ំ
៣៩.មរតកខាទឃំ ខ្ទចឃររោះរោំ
ឃរពាោះឃែតុតតកមម
ផ្ល់ពីបុឃពវ។
៤០.ភ្នញក់ឃ ង្ ើ បុរតពូជរពោះឃម
នាំគានខ្ំតថ
មរតករពោះររ់។
៤១.តម៉ែកូនអាចឆ្លង្ផុតឃរគាោះ
តម៉ែបោ ី ចពរ់
កាលយជានាគពត ិ ។
៤២.រកាតដនដីពិរដ ិ ឋ
ពថលថ្កលឃរថររថត ិ
៤៣.ឃនោះបទលោ ី ភុជង្ា
តម៉ែររប់ទរមង្់
៤៤.កុំឲ្យបទឃ្លលតឆ្ងយបាត់
តតខ្សវង្សកសរត
នាគតយូរលង្់។ ោវតាតម៉ែកសរត។ នកឃកើតទឹកដី។
៤៥.ឃរឿង្ពិតគឺម្ចារ់កសរតី
នាមនាគថ្កលពថល
ដំឃណើរឃៅមុខ្។
៤៦.វាលូននាំឃរឿង្កនង្ទុ ុ កខ
ឃដើមបក ី ូនរុខ្
ឃោយកនង្រុ ុ ខា។
៤៧.ឃបោះដូង្កូនម្ចនឃទវតា
តដនដីរួគា៌ា
ររោនជ័ យឃហង្។
៤៨.កតញ្ានាំ ូ រុខ្ចមបង្
បារមច ី មលង្
ដល់តដន មតៈ។
ពថងពុធ ១៥ ឃរាច តខ្ពោ ិ ខ្ ឆ្នឃំ ថ្កោះរតរ ី ័ក ព.រ ២៥៥៥ ពថងទី១ តខ្មិថុនា គ.រ ២០១១
ឃរៀបឃរៀង្និង្ចង្រកង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន
ចំណងទដឆ្ប ំថយី (ទំនួញលពោះដម៉ែមហាន រ)
មរតកក ូននាគ
១.កកឃកត ី ើ ទុកឃករកនង្តដនដ ុ
ររប់ឃរឿង្ន្ទ្រតី ក ន រររូត
ខ្ាខ្ុរខ្ខ្ោះឃរឿង្រង្រង ឹ ត ួ
គគាង្ ំ របរួ ឹ តរ្ម ី ន ិ រួច។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 36 -
២.ឃ្ឃ ុំ នកកឃកត ើ ឃែតុកមម ងងឃ្កឃៅឃរកាមឃរពាោះកមមលួច ៣.ឆឆឃឆ្ោះឈច ឺ ប់តរនាតន ឈឈឈង្ ឹ ជាថមតជាប់គាន ៤.ដឋឃដកឃពត ើ ចុកតតម្ចនក់ឯង្ ឌឍឌត ូ តឃរឿង្ជាប់ឃកៀកឃកយ ើ ៥.ណតតណនាំររប់ឃរឿង្កំបាង្ ំ ថទតថតរមរយឃរឿង្ម្ចតា ៦.ធនឃធៀបតរវង្រក នកររមូល
កសរតឃី ដកចំចត ិ តរពរឺ ពួច ចចចប់ចង្គួចឃរពាោះ ទនា ិ ន។ ជជជាប់លំអានទុកព ខ ុំជា ញ្ដ ញាតិ នក្រតមកឃរកាយ។ ឋឌឋានរំតដង្ទីបឃង្ហើយ ឍណឍាលចឃមលយ ន។ ើ កនង្ររោ ុ តថតតង្ចំ
ង្ ំ កនង្តរម្ច ុ
ទធឃៅមូរខារររពររូរត។ នបនារំ តកូល ក ន រររូត
បផបាខ្ំបរី តកង្ពូត
ផពតផសផសំពួតបានជាឃភលង្ ើ ។
៧.ពភពត ាុ ឺ ខ្ត ិ ខ្ំផំ ឃរកៀកចង្
ភមតភនកឃរៀបរកង្បឃ្ហោះឃ ង្ ើ
មយមិនទំឃនរទាញឲ្យឃថាើង្ ៨.លរឃររូើ តរោះរួចរោះគ ិ ត ិ
៩.
យរយកឃមឃ ង្ ើ កាន់ឃវហ។ លវឃលក ើ គំនត ិ រពោះម្ចតា
វឝឃវនវាលូនឃោោះររោន
សសរូរតោរនាប ្ តំ ម៉ែ។
ហហមន ិ រួចតតឃៅខ្ំ
ឃឡ ង្ ើ ឃៅផ្ំ ឃរឿង្រពោះឃម ុ
អអឳនទទួលមរតកតម៉ែ
មរតកក ូននាគ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ោាល់កាលបុឃពវឃទប ើ បានរុខ្
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
កំ រ២០១១
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 37 -
ពយររោនឃនោះចង្រកង្រួចឃៅពថងរុរក ១២ឃកត ើ តខ្ឃចរតព.រ២៥៥៤ រតូវនង្ ឹ ពថង១៥តខ្ឃមោគ.
ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ថុន បណា ឋ ំលពោះដម៉ែមហាន រ ១.កកឃកត ី ើ ឃករទុកកនង្តដនដ ុ
រពោះតម៉ែពជ ូ ជ័ យ នករររូត
ខ្ាតម៉ែម្ចារ់ជាតឲ្ ិ យរង្រង ឹ ត ួ
គគាង្ ំ របរតួ ឹ តរ្ម ី ន ិ រួច។
២.ឃ្ឃ ុំ នកកឃកត ើ ឃរពាោះកមម
កសរតីឃដកចំចិតឈ ត រឺ ពួច
ងងឃ្កចង្ខ្លនឃរពាោះកមម លួច ួ
ចចចប់ឃរពាោះលមចរួ ី ន។ ួ មគនគា
៣.ឆឆនាឲ្ ំ យឃឆ្ោះតរនាតន
ជជជាប់លអា ំ នជា ក ន ្រ
ឈឈកាលយជាថមតជាប់គាន
ញ្ដ ញាតម្ច ិ នឃពៀរតមកឃរកាយ។
៤.ដឋឃដកឈច ឺ ប់តតម្ចនក់ឯង្ ឌឍឌត ូ ពូតឃរឿង្ជាប់ឃកៀកឃខ្នើយ ៥.ណតនយា ំ ិ យររប់ឃរឿង្កំបាង្ ថទភ្នជប់ររវតតិឃរឿង្ម្ចតា ៦.ធនឃផ្ើមតរវង្រក នកររមូល បផខ្ំបព ី រតកង្រតួត ៧.ពភគត ាុ ិ ខ្ត ិ ខ្ំផំ ឃរកៀកចង្ មយខ្ទា ំ ញតម៉ែឲ្យបានឃថាើង្ មរតកក ូននាគ
ឋឌររប់កតនលង្ទប ី ឃង្ហើយ ឍណឍាលចឃមលយ ើ ឃោោះររោន។ តថតខ្សចំ
ង្ ំ កនង្តរម្ច ុ
ទធរកោវតាររពររូរត។ នបនារំ តកូល នករររូត ផពរោយពាកយរតួតបានជាឃរឿង្។ ភមតរកឃរៀបរកង្បឃ្ហោះឃ ង្ ើ យរនាំឃមឃ ង្ ើ កាន់ឃវហ។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
៨.លរររឹង្រូតរោះផាំ គំ ិ ុ នត វឝវាលូននាំរពោះោរនា ៩.
កំ
លវឃបក ើ ឃរឿង្ពត ិ រពោះម្ចតា សសឃោោះររោនប ្ តំ ម៉ែ។ ររឹ ឡ ង្ពូតផ្ំ ឃរឿង្រពោះឃម ុ
ហរម ្ី ន ិ រួចតតឃៅខ្ំ
អអ រ់កមមចរ់របរ់តម៉ែ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 38 -
ោាល់គុណបុឃពវឃទប ើ បានរុខ្។
ពយររោនឃនោះចង្រកង្រួចឃៅពថងចន ័ ទ ១២ឃកត ើ តខ្ទុតយ ិ ោឍព.រ២៥៥៦ រតូវនង្ ឹ ពថង៣០តខ្កកាោ គ.រ២០១២
ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន បណា ឋ ំដម៉ែ ១.ឃករឃម ឃករតម៉ែ(ឃកមរតកមរ)តខ្មរតតមួយ
ពូជ ក ន ឃលក ើ រទយមរតកថម ួ
កមមកាចកឃមទចតខ្សតំណ
ពូជពង្សតដលលែរតាំគំរង្់។
២.ឃែតុ វីកក ៏ ន ូ ម្ចរពនលក
មិនរតិោះរោះិ រកឃមើលទរមង្់
រូបរាង្តម៉ែពត ិ លែផូរផង្់
នកកពូជពង្សវង្ស ចឆរ។ ី
៣.ឃែតុ វក ី ូនតម៉ែតបរមន ិ ឃជឿ
មន ឬររី៣ររការ) ី ិ ម្ចនជំឃនឿឃលរ ើ រិ (ី ររិ ៣ររការ
តដលជា នកកឃកត ើ ទក ឹ ដី
រូបតម៉ែរពវពថងរតូវឃខ្ទចកាយ(ឃ្មោះនំតប៉ែនចុកឬនំបញ្ាុ ក)។
៤.រពោះឃមរតូវឃខ្ទចឃៅជាឃមៅ
តំណវង្សឃៅរជរោះមន ិ ោ្យ
មន ិ ដឹង្រពោះឃមតាង្ឲ្យម្ច្យ
ឃរពាោះកាយតម៉ែកាលយឃខ្ទចោករព។
៥.បាយកាលយជាឃមៅឃរឿង្រតូវោលប់
ចិតតតម៉ែរកឃោបរួមរររពវ
ជាមួយនឹង្បុរតមន ិ កំរត់
ឃទាោះម្ចនឬ ត់កតា ៏ មតថ។
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 39 -
៦.ឃនោះជាោរជាតពិ នន្ទ្រព តី ត ិ
ទក នុ ត ឹ ដក់កង្ច ិ តឃ្មោះថ្កតម៉ែ
មិនឃបាោះបង្់កន ូ តជាតខ្ស
ឃករឃម ឃករតម៉ែ(ឃកមរតកមរ)រទពយរពោះររ់(ម្ចតុភូម)ិ ។ ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ថុន ពថង ្ារ ទ១ ី ៥ឃកត ើ តខ្ពោ ិ ខ្ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ី ័ក ព.រ ២៥៥៥ គ.រ ២០១១
ទំនួញ ដឋ តថ ១.ដឋដដើឞដដរដួសឈឺចារ់ដរើត្
ដររះដហ្ត្ុរដរើត្រទរទុរដរឞ
ដលលចកាឞឈឺចារ់តាុំងាមវ៉
តថមែត្ុំណវឞត្រទុរ។
២.មចរឲ្យរូនមរមឞជុំនាន់ដរកាឝ
ដសរដសាឝវឞត្រមវ៉រររ់វុខ
មវ៉ឞងឈឺចារ់រតាុំរុងទុ ន រខ
ដឋឈឺដរើត្ចុរតថវរដរកាឝ។
៣.ដរើរូនមវ៉សាាស់ររយថាអរ(ឞឞឞ)
ដឋតថរតាច់ចឞដចញរដងហើឝ
រូននិងជួរសុខដររះដស់ដរត្ើឝ
មវ៉បានចដវលើឝរនុងសុរត្ិ។
ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន ័ បណា ឋ ំធនជយ ១.ប ្ ធ ំ នជ័ យ
ររប់កូនររុរររី
ឲ្យររឹង្ឃលើករទយ ួ
មរតករពោះតម៉ែ
តដលម្ចនតតមួយ
បណឌិតឃោករពួយ
ខាលចកូនពែឃ (ើ ពែឃ
ៗ ើ ធនធ្លនជ័ យធ្លលក់ទក ឹ )។
២.ឃបក ូ តបរដឹង្ ើ ន
រូតរោះខ្ំររឹង្
គត ិ ឆ្ងល់ឃរឃើ រ ើ
នូវមរតកចរ់
ដូនតាបានឃធវើ
ចរចំង្ទុកឃលើ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 40 -
ផ្ចទង្ ំ ថមររោទ។ ៣.ររង្ារាប់រយពាន់
គាត់បានបំភន ័
ខាលច នកខាង្ឃរៅ(បរឃទរ) មកោប់រម្ចែត
ោក់ទុកតាមខានត ឲ្យឃរៀបដល់បាត
រទពយឃកររពោះតម៉ែ។ ៤.ឃទាោះខ្លនជាប់ គក ុ ួ
កាយចិតព ត ុំរខ្ ុ
ខ្ំររវាតថ
លួចបឃ្ហោះតខ្លង្
តាង្ឲ្យឃករតម៉ែ
បនតវង្សតកមរ
ពូជពង្សរិោ។ ៥.ដឃង្ហម ើ ចុង្ឃរកាយ
ពុំបានរពឃង្ើយ
មុននង្ ឹ មរ
ឃៅឃរតចមកផ្ច្ ំ
ររប់កបនតរម្ច ូ
កនង្ការរកា ុ
ឃករតំតណលតម៉ែ។ ពថងពធ ុ ១ឃរាច តខ្ពោ ័ ព.រ២៥៥៥ ិ ខ្ ឆ្នឃំ ថ្កោះ រតរ ី ក ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន ័ ុកោក់ធនជយ
១.គុកមួយគុកពរី គុកបី ុំឃ្លង្ ំ ឲ្យជាប់យាមគត់មត់ ២.គុកពរី ុំរករង្រពោះនគរ មឃនាគមរណ្ំរួចបំតរលង្ មរតកក ូននាគ
គុកមួយរករង្ន្ទ្រតី (រតវរត)ី កនង្ ុ រង្រត បំតបរឃរឿង្ពត ិ តតន័យឃផសង្។ ររជាវឹ កវរឃរពាោះ ឃម៉ែង្ឃឆ្ង្ ឲ្យរតវវឃង្វង្ឃភលចកំឃណើត។
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 41 -
៣.គុកបោ ី ក់ន្ទ្រតតី ដលជាភនំ
ោក់ ក ុំ ង្រូ នុ ង្ឃរពាោះខាលចឃកត ើ
ពូជពង្ស ក ន កតដនលែឃឆ្ត ើ
កុំឲ្យកឃកត ើ ជាថមីវិ ញ។
(ឃនោះជាររោន នកររជញចិនមកយកនគរ)
គុកឃនោះធនជ័ យអាចឃចញមកបឃ្ហោះតខ្លង្បាន។
តខ្លង្ឯក =>ខ្តលង្ឯក =>ឯក = ឯនង្ ិ ក <=> រនង្ ិ តក ឃបឃើ យង្ ើ រពមតកនង្ ិ ជួប រ។(ររោនតខ្លង្ឯក) ្ាម => ង្ កាម => ង្ចុោះឃៅរកកាមគុណគឺរប ូ រឃមលង្ កលន ិ ររ ឃផ្ចដឋពវ។ ង្ារ => រ ង្ក ពូជជ័ យខាង្ឃរកាយមន ិ រពម រឃៅរកកឃ យ ើ គឺ រតតរំបក (ររោនោប ្ាម)។ ឃរៀបឃរៀង្ឃោយឧបារក គ ៀត ចាន់ផុន
II.អំពីពរញ្ជ នៈដកយរទ ំង៣៣តួបងកបក ់ ងន័ បុ យបណា ឋ ំមាត្តមហាន
រ
ិ ពយញ្ជនៈខកមរម្នន៣៣តួ ខដលខផឋើមខដាយពយញ្ជនៈក និងបញ្ចប់ខៅវញខដាយពយញ្ ជ នៈអ ម្នន ន័យថា ខបខយ គ ល ់ក គខយ គ ល ់អបានខឡើយ។ ើ ើ ងមនសា ិ ឺ ើ ងមនអាចសា ិ
ពយញ្ជនៈខបុចកជាវគគ ឬសង្ហកត់ ើ
ម្នន៦វគគ ៥វគគខាងខដម ាំ ើ កបុង១វគគ ម្ននអកសរ៥តួ ចាំុណកឯវគគទ៦ ី ម្ននអកសរ៨តួ រួមសរុបទងអស់ រតូវជា ៣៣តួ។
ពនរល់ពាករ ពយញ-ជៈនៈបា.; ័ សាំ . ( ន. ) (ពយញ្ជន; វយញ្ជន) តួអកសរខដលសរម្នប់ផសាំជាមួយនឹងស្រសៈ,
លុះខតម្ននស្រសៈផសាំផង ខទបខក តចាស់ រឿកដជាពាកយសមឋខឡ ប ើ ើ ី ើ ងបាន។ ពយញ្ជនៈសរម្នប់ខររើកុងភាសា ខេ មរ កបុងសម័យសពវថ្ថងខនះម្នន៣៣តួ (ខសមើាបនឹងពយញ្ជនៈខាងភាសាបាលខដរ) គកេគ ី ឺ
ង, ចឆជ
ឈញ, ដឋឌឍណ, តថទធន, បផពភម; យរលវសហឡអ; ោលពីកបុងសម័យបុោណខេ មរខររើពយញ្ជនៈ ៣៥តួខរពាះម្ននឝឞពីរតួខនះផងសរម្នប់ខររើខាងភាសាសាំ ស្តសកត ឹ , ខរៀងរខបៀបរតង ់ចខនាលះវនិងស (វឝ ឞស), ប៉ុខនថខលើកខលងខររើយរូ ខហើយ, រតង ់ពាកយណាខដលរតូវខររើឝឞដូចជាបឝចម, បឞឌជាខដម ើ ខនាះ ិ ខររើខតសមួយខនះជាជាំនស ួ ជាបសចិម, វចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ិ រពះឱសឌដខូ ចើះវញ
(សរខសរជាពយញ្ជនក ៏បាន)
។(ដកខចញពី
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 42 -
( ន. ) (ពយញ្ជន; វយញ្ជន) មាូបខរៅពីសមលទកគ មា , ឹ ឺ ូ បខរកៀម, មាូបខាក, មាូបខាប់, ឬទករតើ ឹ
ទកខរគឿង, អនលកជា ់ ខដម ័ ក ៏បាន។ម. ព. សូបៈ និង សមល ផង។(ដក ើ ខៅពយញ្ជនាហារ (ពយញ-ជៈនាហា) ឹ ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) បា.
ឧតថរភងគ ិ ខ្មះមាូបខាកមួយររខភទកបុងវ.ិ
ររហិត ? (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបត្វមោរបកស្រសាយពនយល ់ខាងខលើ ើ
ពុ.
ន័យទមួ ី យគតួ ឺ អកសរ
ថាជាពយញ្ជនៈខដរររខហលជា ចាំុណកឯន័យទព ម ះមាូប ី ី រគខ្ ឺ
អាហារ ខតពយញ្ ជ នៈខកមរម្ននន័យបងកបខា ់ ងកបុងអវី េ លះ? េបា ាំុ ញ ទសុាំខធវោរស្រសាយបាំ ភលឺ ត្វមោរយល ់ដង ឹ ពី ើ ើ ន័យ ខដលម្ននបងកបក ់ ុងពយញ្ ប ជ នៈទង៣៣តួ ាំ ខនះ កបុងបណា ឋ ាំដូនត្វមហានគរខកមរ។ ក.វ គទ១ ី (ម្ននតួអកសរ៥តួគឺ ក េ គ
ង)
១.អំពីតអ ួ កសរ(ក) (ពយញ្ជនៈទ១កប ី ី ុ ងវគគទ១) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈក ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ
( ន. ) អវយវៈខដលតពីកាលខៅសាម ឬខៅេនថ្នមនុ សសសតវ។ ថ្ដខជើងមនុសសក ៏ម្ននកខដរ: ួល
កថ្ដ, កខជើង។ ទងខាងខដម ើ កួរស្រសូវក ៏ខៅកខដរ : កស្រសូវ។កខនលងខដលតជាប់ពីម្នត់ដប ជាខដម ើ ចុះខៅ ទល ់នឹងខកែងក ៏ខៅកខដរ : កដប, កកែម។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) សខមឋច)
( ក.ិ )
ត្វ ាំងខផឋើម, ត្វ ាំងខធើវ : កសាង, កខកត, កខចតយ, កភូមិ។(ដកខចញពីវចនានុរកម ើ ិ
( និ. ) ពាកយជាសនាននម្ននសាំ ខឡងកញ្ឆក់េ ី ល សរម្នប់និយាយតររខយាគខដាយខឡក : អបកក ៏
ខៅ, េក ាំុ ញ ៏ខៅ, ខធដ វើ ខូ ចើះក ៏បាន, របស់ខនះរូបក ៏លែ តថ្មលក ៏ខថាក។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) បា. ( ន. ) ថ្ដ : ខលកករររណមយ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ើ
សូរដូចកបុងន័យបងកបព ់ យញ្ជនៈកខាងខលើ បានពនយល ់បង្ហាញរឿប់ខយើងថា តួអកសរកខនះបខងកត ើ
េនឯងផង ួល
បខងកតពយញ្ ជ នៈទង៣២ព ាំ ម្ននន័យថាខបា ើ ី ខរោយេនខទៀតផង ើ ម នពយញ្ជនៈក ួល
ក ៏ាមន
ាំ ូងខនះ បខងកតជាពាកយ ពយញ្ជនៈអខាងចុងខឡើយ។ ខនះជាខហតុខដលដូនត្វខកមរ បានយកពយញ្ជនៈដប ើ
សម្នគល ់ជាតមួ ិ យ ម្ននខ្មះថា ពូជខកមរ(ខករខម) ឬខកមរ(ខករខម៉) ខដលម្ននពយញ្ជនៈកជាខបះដូង ជា ាំ ូង ពាកយសរម្នប់សម្នគល ់ជាតខនះ។ ខតន័ ិ ើ យពិតរបស់ពាកយខកមរ ខកតខឡ ើ ើ ងខដាយសារខហតុអី វ ? ពីដប
ខយើងខៅខម៉ថាមាត្ត ភាសានិយាយបានោលយជាមាឋ មាឋាត់បានចាស់យារតូវខថមយ ក ៏ោលយជាមាឋយ មាឋយោន់ុតចាស់យា បានោលយជាយាយ ខរពាះខហតុខតយាឆ្ងយខដាយចាស់យរូ យាយោន់ុតយា មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ យូរាត់ម្ននខៅបនឋាប
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 43 -
ខយើងខៅថាយាយតួតមកពីពាកយរតួតខលា ើ ប
យាយលតួតខលា ើ ប ខរចើនដង
បានយាោលយជាយាយលួត ម្ននន័យថាខៅខលងចង ់ទទួលសាគល ់ាប ចុងបញ្ចប់គយាយលា ម្ននន័យ ឺ ថា្មជ ័រពូជពងសរតកូល
ាំ ន់ខរោយ គកូ ឺ នខៅជនា
តាបខលងជាប់ខហើយ
ខលងទទួលសាគល ់នឹង
ោប់អានាប។ ខនះជាខហតុខដលម្នចស់មរតកអចឆរយ ិ ខលាករតូវបខងកតពាកយសរម្នប់ សម្នគល ់ជាតមួ ើ ិ យ
ាំ ន់ខរោយ ទទួលមរតកាត់រម ខដលកូននាគជនា ួ ាប គជាត ដកយ ណខាងខរោយ ឺ ិ រ(ខករខម៉)។ ខទះបជាតាំ ី រតូវផ្កលស់រូ ររតកូ ឋ ល
ខផសងៗាបយា៉ងណាក ៏ខដាយ
កូននាគទងខនាះរតូ ាំ វររសូត
ម្នតុភម ូ ខនះ អបកនឹងបានរទពយសមផតថព ិ ិ ី ុម៉រគប់ៗាប ខចញពីទវរម្នសគម្នតុ ភម ូ ខនះខទ ឺ ិ
គខករមរតកខម៉ (ខកមរ)។ ឺ
ខតអប ិ ើ កបានមរតកអចឆរយខនះ
ខចញពីទវរម្នសគឺ
ខបអប ើ កពុាំបានររសូត
មកពីណា?
កបុងបណា ឋ មរតក
អចឆរយទ ិ ងខនះ ាំ ម្ននមរតកដ ៏អសាចរយមួយ គរពះពុ ទ នសាសនា ជាសារបណា ឋ រាំ បស់ខមនាគទប ឺ ី ី ខដល
អាចដក ាំ ឲ្យខចញចាកបានពីខសចកឋទុ ឹ នា ាំ អប កទទួលមរតកខម៉ទងឡាយ ី ក ខ ឆលងដល ់ខរតើយអមតសុេ គឺ រពះនិពាវនថ។
រពះពុទ នសាសនាអាចមក ររតសា ូ ខនះបាន ិ ទ នកបុងម្នតុភម ិ
ខបខមនាគទ ព ដ តិ ើ ី ីរ ពុាំអនុញ្ញ
ទទួលយកមកទុកជាមរតកខទ ខធវដូ ើ ចខមឋចររជាជនខកមរ អាចម្ននរពះពុទ នសាសនា ររតបតថ បូ ិ ិ ជា រហូ តមកដល ់សពវថ្ថង?
ខនះជាអតទនយ ័ ពិតខដលបានបងកប ់
សរម្នប់ខារព
កបុងពយញ្ជនៈកជាពយញ្ជនៈ
ទ១ ់ ុងខបះដូ ប ងពាកយ សរម្នប់សម្នគល ់ជាតុកម ី ខដលម្ននន័យដ ៏អសាចរយ ខដាយដូនត្វបានបងកបក ិ រខនះ ខបើ កូនខកមរពុាំសាគល ់អបកកគុម៉ គ ល ់ពាកយឬពយញ្ជនៈអបានខឡើយ។ ឺ ខទ កូននាគមនអាចសា ិ ពិត ខដលបានបងកបលា ់ ក់ទក ុ កបុងពយញ្ជនៈក
ខនះជាអតទនយ ័
ខដាយពុាំទន់លាយពណ៌ខៅកបុងភាសាបាលី ឬសាំ ស្តសកត រ
ាំ ូងគក។ ខរពាះវាជាន័យរតង ់របស់ភាសាខកមរ ខដលខកតខចញព ើ ី ពយញ្ជនៈដប ឺ ២.អំពត ី ួអកសរ(ខ្) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ១)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈខ្ មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចខ្)
( ក.ិ ) ចមែនមា ិ ូ បខដលខៅេ : េរតើ, េសាច់។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
( ន. ) រតើឬសាច់ខដលចមែនខដាយម្ននខរគឿងខផសងៗលាយផសាំ ផង, ជាមាូបម្ននទកទ ថ្ទព ិ ឹ ី ី សមល
និងរតើខសាងរ : រតើេ, រជូកេ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
( ន. ) ខ្មះដាវដងខវងម្ននខងៀងខៅេ បង : ដាវេ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
( ន. ) ររោរ, ចាំពក ូ , ម្នរត្វ, បទ, ន័យ, ខសចកឋស្រសង ់រួមចាំនន ួ េៗ ី ី ល : េ១, េ២, េ៣។(ដកខចញ
ពីវចនានុរកមសខមឋច) មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ សាំ . បា.
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 44 -
( ន. ) (“សតវលា; រណារ”; គុ. ោច, រងរូ ឹ ស) ខ្មះយកសមួយកបុងខរឿងោមខករ។(ដក ថ ិ៍
ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខហតុអី វ បានជាពយញ្ជនៈខ្រតូវខៅកបុងលាំដាប់ទព ី ីរ?
ខនះ ខយើងសរខសរជាទូខៅ គដខ្យ ឺ រ = គខ្មរៈ
សពវថ្ថងពាកយសរម្នប់សម្នគល ់ជាតសាសន៍ ិ
ពនរល់ពាករ
ខេម៉ៈរៈ៉ ( ន. ) ខេ មរ; (ពាកយខនះ
ជាបាលីភាសាខដលខររថា “មនុសសម្ននខសចកឋី
ិ ហៈថា “ខេមាំយសសអតទត ខកសម” មកអាំ ពីវគគ ឬជាពហុ វចនៈថា “ខេមាំខយសមតទត ី ខេមខោ” ិ ី ខេមោ”; ិ ថាបានជាខៅ
“ខេមរៈៗ”
ខនាះពីខរពាះខររថាម្ននខសចកឋខកសមដូ ខចើះក ៏ ី
ខរពាះកបុងសិលាចារកបុ ឹ ោណសរខសរ “ខកមរ ” ក ៏ម្នន។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបើខយើងខមើលោរពនយល ់ពាកយខេ មរ របស់អបករឿជញខាងខលើ
ពាកយខេ មរខនះរតឹមរតូវដាច់ខាតនូវខឡើយខទ អងគបានរឿប់ថា
គរពះអងគ ពាំ ទ ុ ន់ហា៊នអះអាងថា ឺ
ខរពាះរពះអងគខររើពាកយថា
កបុងលលទ១ ី
ខរពាះកបុងសិលាចារកខគសរខសរពាកយខកម ឹ រ
លលទ២រពះ ី
មយ៉ងខទៀតអបករឿជញ
ជាំនាន់រពះអងគ សុទ នខតររសូតខរោយសិលាចារក។ ឹ ខដាយសម្នែងខៅខលើោរពនយល ់ពាកយខេ មរ = ខេមរៈ ខាងខលើ អបករឿជញោជបណឍិតសម័យមុន ខលាកពុាំបានបទរចកទ វ រគាំនិតរតរះរះព ិ ិចារណា សរម្នប់អបក ិ ជាំនាន់ខរោយខឡើយ
គខលាកទុ កឲ្យកូនខកមរខាងខរោយ ឺ
ោវរករុករកខសវងរកន័យពិត របស់ពាកយ
សម្នគល ់ខ្មះជនជាតខនះ។ ពាកយសរម្នប់សម្នគល ់ឲ្យជនជាតមួ ិ ិ យ ខបើខយើងខបរជាយកភាសាបាលី គឺ ជាភាសាអប កខដនមគធៈពីបុោណ សពវថ្ថងគររខទសឥណា ឍ មកសម្នគល ់ឲ្យជាតយា ឺ ិ ៉ ងខនះ ខតរតឹ ើ មរតូវ ខដរឬខទ? ខបខយ សម្នគល ់ជាតិ ខតជាត ខយ ឍ ទព ើ ើ ងេពាកយខគយកមកខររើ ីច ើ ិ ើ ងជាឥណា ី ីរឬ?
ឬមួយក ៏ុេ មរ
ខយើងជាជនជាតភាគត ច របស់ឥណា ឍ ពីបុោណ? ខតពាកយខេ មរខនះ ខបើបកត្វមន័យរបស់ពាកយ ជា ិ ិ ើ ភាសាខេ មរ ខដាយកុឲ្ ាំ យលាយឡាំ ជាមួយភាសាបាលី ខតម្ននន័ យដូចខមឋច? ើ
ដខ្យរ = ខ្ + ដម៉ែ + រ ម្ននន័យថាខម៉ ខដលជាអបកបខងកតនគរអចឆ រយខនះ ិ រតូវខគខ្ជាប់បាត់ខៅ ើ
ខហើយ ខរពាះខហតុអី វ ? ខ្គខ្ ម ះមាូបមយ៉ង ខដលខគរតូវយកសករ ខៅខធវឲ្យជាត្វ ាំងខម៉សិន ខទបខគ ឺ ើ ើ បង ់ខរគឿងផសាំខផសងៗ នឹងសាច់ចល ូ ខៅ។
ខៅកបុងមុេមាូបខនះ
ម្ននខ្មះសករត្វ ាំងខម៉
ខដលេបា ាំុ ញ ទ
ពនយល ់រួចខហើយ(ភាគ១) គម្ននន័ យថាត្វ ាំងេនជាខម៉ ខគ រតូវខផែមលវងសែ ឺ ី ិ ត ខតពណ៌ខាងខរៅរតូវរក ួល
ខៅ៉ ពណ៌រកខៅ៉ខនះខហើយជានិមតថ ូ ខដលរតូវោោងពួ ាំ កាត់ ឲ្យជាប់កុ ងអបាយភូ ប មិ ខរពាះខហតុខត ិ រប កូនពួកាត់ាមន គុណធម៌ថាបក់ទមួ ី យគស ឺ ី ល។ ចុះចាំុណកពយញ្ជនៈរ ខដលខៅពីខាងខរោយ
ន័យ
របស់វាបាន និយាយរឿប់ឲ្យកូនរ ខរពាះភាសានិយាយរក៍ = រក អបកចាប់ុម៉ខ្រម្នងស់ឲ្យរលួយ បាត់រប ូ
ោងម្នចស់ខដម នយ ័ រឿសាទហាន់ជ ័យ នាំ ុប៉នចុក សរថ្សសូរត.... ភាគមុន)។ ន័យរតង ់ ើ (សូមខមលអតទ ើ ពយញ្ជនៈខ្រម្នងស់ឲ្យរលួយអបកក គម គ ល ់អប កកបានខឡើយ ខបុកម ឺ នអាចឲ្យសា ិ ើ រសាគល ់ពាកយសម្នគល ់ជាតិ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 45 -
រតឹមខ្ ខធវដូ ើ ចខមឋចអាចសាគល ់អ(អរ)បាន? ខៅកបុងខរឿងធនជ ័យ អបករឿជញខលាកបានទុកររសាើរឿប់ ខយើងថា ាត់ជាប់ខៅកបុងគុក ាត់អាចលួចបខង្ហាះខេ លងឯកបាន ទបាំ ុ រតូវចនចុ ះចាញ់ ាត់ជាខលក ី ផត ិ ើ ទប ី ី ខដាយយល ់រពមខដាះខលងាត់ ខហើយឈប់ម្ននមហិចឆត្វមក្លនពាននគរខកមរខទៀត។ គុក
ខដលអាចខចញមក បខង្ហាះខេ លងបានជាគុកអវី ? ខតរកដាសខតមួ យសនលឹក យកមកខធវុេ ើ ើ លង ខហតុអី វ បាន ជាចនចុ ះចាញ់ ? ខតពាកយខេ លងឯកម្ននន័យពិតដូចខមឋច ខទបខធវ ឲ្យច នចុ ះចាញ់ ាត់ខនាះ? ិ ើ ើ ើ ិ ិ ជ គជាគុ កមខនាគមវជា ឺ
គុកខដលធនជ ័យអាចខចញមកបខង្ហាះខេ លងបាន
ខរពាះវាជាគុកឥត
ជញ្ញ ជ ាំង ខទបាត់ អាចខចញមកបខង្ហាះខេ លងបាន។ ខេ លងឯកខបខយ ើ ើ ើ ងសរម្នយពាកយខនះ ខយើងនឹងខ ាំ ស អតទនយ ័ ពិតរបស់វា គរឿប់ ពីខ្មះពយញ្ជនៈខ្ ខលងខដរើ តួជាទមួ ួ ពយញ្ជនៈក។ ឺ ី យជន
ើញ
ពនរល់ពាករ
ដខ្វងឯក = ខ្ + ដលង + ឯកខបខយ ាំ យរតួតាប ខយើងខ ើ ើ ងដកពយញ្ជនៈល ខចញពីខរោមខ្កុឲ្
ើញ
ពាកយពនយល ់រឿប់នយ ័ ថា េខលងឯក ខបខ្ខលងខដ រើ ជាតួឯក គម្ននខតកជាតួ ឯក។ ឯពាកយឯក គឯន ើ ឺ ឺ ិង ក ខទបោ ល យជាពាកយឯក ខបខយ ើ ើ ើ ងរតឡប់ពាកយឯនិងក = អនិងខក ម្ននន័យថា ខបខប ើ កូ ើ ននាគរពមខក
ខយើងនឹងសាគល ់អ ខបពាកយសម្ន គ ល ់ជាតុលងខររើ ពយញ្ជនៈខ្ រួចខកមកខររើពយញ្ជនៈក ខទបខយ ើ ិ ើ ើ ងសាគល ់ ពយញ្ជនៈអ។ ខនះជាន័យពិតរបស់ពាកយខេ លងឯក
ខដលធនជ ័យលួចបខង្ហាះខធវឲ្យច នចុ ះចាញ់ ើ ិ
ពុាំុមន
រាន់ុតរកដាសមួយសនលឹក ខធវឲ្យច នចុ ះចាញ់ ខនាះខឡើយ ខបើង្ហយស្រសួលដូខចើះខមន កូនខកមរបខង្ហាះខេ លង ើ ិ
ឯកោល ់ឆ្ប ាំ ចនរពមចាញ់ ុកមរខៅខហើយ។ ខេ លងឯកខដលបខង្ហាះខនាះ វាជាខរឿងអាថ៌កបា ាំ ាំងរបស់ពាកយ ិ ិ សរម្នប់សម្នគល ់ជាតមួ ុខណា ត ះ ខរពាះ ិ យ ខដលរតូវបានាស់ខសើខរ ី យកមកគតព ិ ិ ចារណាខឡើងវញខតប៉ ពាកយដកយរខនះ រតូវខដកលក់អស់៣៤ឆ្ប ាំ គព ឺ ី ឆ្ប ាំ១៩៧៥ រហូ តដល ់ឆ្ប ាំ២០០៩។ ោរខេ មររកហម
បានខកៀរររជាជនខកមរោប់លានអបក
ពួកោន់អាំណាចផ្កឋច់
យកខៅខធវទរុ ណកមមខហើយសម្នលប់ ើ
បណា ឋ ររជាជន ខដលរតូវយកខៅសម្នលប់ទងខនាះ ាំ ម្នននិសសតបញ្ដ វនថអ ័ បករឿជញោជយបណឍិត ិ
ខៅកបុង
ទង ាំ
រគហសទនិងបពវជត ចសម្នលប់ខចាល ខសធើរខតទងអស់ ាំ ។ ខរោយថ្ថងរខដាះ៧មកោឆ្ ាំ ប ាំ ិ រតូវពួកខគខធវបាបរួ ើ ១៩៧៩ អប កខចះដង ចាំុណកអបក ឹ ខដលនូវខសសសល ់ពីសាលប់ អបកេ លះរតូវរត់ខគចេនខៅខៅររខទសខរៅ ួល
ខៅកបុងស្រសុក រតូវភ័យបាក់សាតផលូវចតថ ិ ពីរបបផ្កឋច់ោរ ខលងហា៊នយកពាកយខកមរខនះ មកបខញ្ចញមតិ
ជខជកខវកខញក ដូចសម័យមុនខទៀត។ មកដល ់ឆ្ប ាំ២០០៩េបា ាំុ ញ ទបានាស់ ពាកយសម្នគល ់ជាតមួ ិ យម្ន៉ត់
ខនះ ខដលម្ននខៅកបុងសិលាចារក ឹ ខហើយបានរតូវខដកលក់អស់ជាង៣០ឆ្ប ាំ មកគតព ិ ិចារណាខសើខរ ី ិ ខវកខញកខឡើងវញ ខដម ើ ផរកឲ្យខ ី
ខដាយសងឃមថាន ើ ញនូវន័យពិត របស់ពាកយសម្នគល ់ជាតខនះ ិ ឹ ឹង
អាចរកឬសខកវពិត របស់ពាកយសម្នគល ់ជាតអចឆ រយខនះ។ ិ ិ ៣.អំពីតួអកសរ( ) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ១)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
សខមឋច)
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 46 -
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូច )
ិ ( គុ. ) ឥតសាំ ដ ី : មនុសសគ។ខបខលាហជាត វិ ញថាឥតសូ រ : រឿក់គ។(ដកខចញពីវចនានុរកម ើ
ាំ ( ន. ) ខ្មះខឈើជាដណា ាំុផលម្ននសរថ្សជាប៉ុយសាំ ឡីសរម្នប់រចកញាត់ខេយ, ខកប, ពូកជា ើើ
ខដម កខ ូ ញាត់សាំឡីគ, រទង ់អនុញ្ញ ដ តឲ្យខររើ ើ : រពះសមពុទ នរទង ់បញ្ដ តថហាមមនឲ្យភ ិ ិ ុសាមខណរខររើរឿស់ពក ពូកញាត់ខមម, ញាត់ជក់ដង ូ ជាខដម សាំឡីគបាន ។ (ដកខចញពីវចនានុរកម ើ បាន, ឯខកប, ខេយឲ្យញាត់ ើើ សខមឋច)
( ក.ិ ) ខធវឲ្យជាគាំ នរ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ើ
ខហតុអី វ ពយញ្ជនៈ ទ៣ខនះ ី
ខៅខរោយលាំដាប់ពយញ្ជនៈខ្?
ខរោយពីខ្ខម៉ឲ្យបាត់រប ូ ោងខដម ើ
ខហើយ ខរឿងោ៉វទងអស់ ាំ រតូវខភលចភាល ាំង គា ាំងនិយាយខលងខចញ ខហតុខនះាត់រតូវខររើភាសាសញ្ញ ដ គភាសា ឺ
ខតភាសាសញ្ញ ដ របស់ជាតខយ ើ ិ ើ ង សពវថ្ថងខៅឯណា? ទមួ ់ ក ុ ខៅកបុងខរឿងធនជ ័យ ី យភាសា បងកបទ
អបករឿជញខលាកបានរឿប់ឲ្យខយើងខរៀន
ភាសាសញ្ញ ដ គភាសាគ ខដម ទល ់នឹងបរខទស(ចន...) ខដលម្ននមហិចឆត្វចង ់មកដខណឋើមយកនគរ ើ ផទប់ ឺ ី ិ ខកមរ (ខមលភាសាសញ្ញ ដ ខៅកបុងខរឿងធនជ ័យ)។ ើ
ទព ់ ក់ទក ុ កបុងរូបខរឿងនិងកាច់ចម្នលក់ ខដលម្ននខៅខលើជញ្ញ ជ ាំង ី ី រភាសា បានបងកបលា
រឿសាទោប់ពាន់ កបុងទកដ ខី នះពីបុោណ ខដលភាសា ទងខនះ ាំ បានបងកបន ់ វូ ររវតថខរឿង ត្វមរូបភាព ឹ ិ ចម្នលក់ខៅខលើជញ្ញ ជ ាំង ខផឋរ កាាំងខកលង.....។ល។ ខៅកបុងខេតថខពាធសាត់ បចចុរផនប ម្ននស្រសុកមួយខ្មះ ិ ាំ ងរគញូង ថាស្រសុករកគ ខតរកគខនះរកគសាំ ឡីសរម្នប់រចកពូក ខេយ ឬមួយរកខលងនិយាយបាន? ដប ើ ើើ បានខរជកោជយ ដខណឋើមយកោជយបានកបុងសម័យអងគរ ខរោយពីបានរគប់រគងទកដ ម ាំ ល ី ហានគរទងមូ ឹ
ាំ ងបនថាប (ខមលបទសារ ពួកខគបានវាយខធវបាបកូ នខកមរ ឲ្យសុីុផលដប ោខកវភាគ១) ិ វាយរហូ តដល ់កូន ើ ើ ខកមររត់ខចាលទរកុ ូ នាគពូជផ្កកយពូជអចឆោអស់ជាង១០០ ើ កាំខណើតេន ី ងអងគរ ឲ្យខភលចខដម ួ ល ថាជាពូជថមពជ ឆ្ប ាំ
ខតគួ ើ រឲ្យអាសូរខដរឬខទ? ខដលជាតមួ ិ យធាលប់ថុ ាំ ខក ថកើងរុងខរឿង
ចុងខរោយរកុមខកមររកហម អនុវតថលិទផ្ក ិ ន ឋ ច់ោររជុលនិយម
ខលចខធាលខឡើងពីអតតោលខនាះ។ ី
ិ ជ កុមយន បានទទួលយកមខនាគមវជា ិសថ ុម
បានមកវាយខធវបាបោប់ សម្នលប់កន ូ ខកមរ ខដាយាមនកឋអាណ ឯង បាត់បង ់អស់នវូ ើ ី ិ អាសូរជាតសាសន៍ ិ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 47 -
គុណធម៌អបកោន់នឹងខារពរពះពុទ នសាសនា។ អប កខដលខៅរស់ខសសសល ់ពីសាលប់ កបុងសម័យខនាះ រតូវខតខចះខធវគថល ង់ ើ
ិ ខទបអាចម្ននជ វី តរស់ ោនឆលងផុត ពីសម័យផ្កឋច់ោរ ររល ័យពូជសាសន៍ខនាះ ើ
បាន។ ខនះជាន័យបងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈ ភាល ាំងភាន់ភា ាំងរចឡាំ វខងវង
ខដលរតូវខ្ខម៉ឲ្យរលួយ រួចវាយកូននាគខាងខរោយឲ្យ
ខភលច
ខៅខពលណាខដលខយើងមនាស់ កោយ រុករកឬសខកវខដលរតូវខគកប់ ិ
លាក់ទក ុ អស់ោប់ពាន់ឆ្ប ាំខទខនាះ ខយើងចាស់ជាមនអាច ដង ព ឹ ពីររវតថជាត ិ ិ ិ ិ តបានខឡើយ។ ខៅកបុងខរឿងធនជ ័យ
អបករឿជញខលាកបានរឿប់ខយើងឲ្យដង ឹ ថា
អប ករឿជញចនចាញ់ ខលាក ិ
ខដាយសារភាសាោឋម ខតភាសាោ ឋ ម ម្ននបងកបអ ់ តទនយ ័ អវី ? ោឋមជាសតវខដលខដរើ ខៅខលភក់ ត្វម ើ ើ វាលខស្រស នឹងោយរននខៅកបុងដភ ី ក់ទន់
ខពលខដលវាខដរើ សាើមរកចកខជង ើ របស់វា
បានរទុតដាមជាប់
ខៅខលើដភ ី ក់ទន់ខនាះ។ ពាកយោឋមខបើខយើងសរម្នយពាកយតរមួតខនះ កាឋម = ក + ោម អបកកខកត ើ ទកដ បា ី នយកខរឿងរបស់េន ឹ ួល ភក់។
ខហតុខនះខហើយ
ខៅដាមខៅខលភក់ ខរោយមកភក់ខនាះបានរងោ ឹ ល យជាថម ខ្មះថាថម ើ រគប់រឿសាទថមទងឡាយព ាំ ី បុោណ
ដូនត្វខយើងបានយកថមភក់ជា
និមតថ ូ មកកសាងរឿសាទ រួចដាមភាសាគឬភាសាោឋម ទុកខៅរគប់រឿសាទទងខនាះ។ ាំ ខដល ិ រប ចនចុ ះចាញ់ ភាសាោឋមកបុងខពលខនាះ ិ
ខរពាះពួកខគខមលភាសាទ ងខនះពុ ាំ ាំទន់យល ់ ើ
ភាសាោឋម ខដលខកមងៗបានខស្រសកអានខនាះ ភាសាគឬភាសាោឋមខនះ។ ឆងល ់ឬក ៏សួរកចខមលយ ើ ខនះ
ចាំុណកឯខកមងៗ
ខទបខគយក ើ
យកខៅសិកាខៅររខទសខគ ទបាំ ុ ខគបានយល ់ពី ី ផត បានអានភាសាោឋមរបស់អបករឿជញជ ័យ
ថាខហតុអី វបានជាអ៊ជ ំុ ័យ ឲ្យពួកខយើងខចះខតអាន ថាត្វមខតនឹកខ
ដូចជាខរឿងខដលខសឋចខៅសាឋប់បណា ថ ាំចុងខរោយ
ពីោរបរខភាគរតើ ិ
ពុាំម្នននឹក ើ ញយា៉ង
ខសថចក ៏ពុាំខចះឆងល ់ខឡើយ
ិ ខដាយគតថាធនជ ័យនិយាយពីខរឿង ខសាយរតើធមមត្វខៅវញ ខដាយខភលចគតព ិ ិ ិ ចារណាថា អប ករឿជញ ខកមរទងមូ ាំ លខរៀបនឹងសាលប់
ខតម្ននខពលឯណាខៅន ើ ិយាយពាកយខលងខសើចធមមត្វខទៀត?
ររសាើខដលបានបងកបលា ់ ក់ទក ុ កបុងពយញ្ជនៈ
ខនះជា
គភាសាោ ឋ មឬភាសាអបករឿជញធនជ ័យ។ ឺ
៤.អំពីពរញ្ជ នៈ(ឃ្) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុ ងវគគទ១)
ពយញ្ជនៈឃ្ខនះពុាំម្ននន័យរគប់រាន់ បខងកតជាពាកយបានខឡ ើ ើយ
ខៅខពលខដលពុាំបានផសាំជា
មួយនឹងស្រសៈឬពយញ្ជនៈ។ ខរពាះតាំណអបកក រតូវផ្កឋច់រតឹមខ្ នឹងរតូវវាយឲ្យ ា ាំងខៅខហើយ
ដូខចើះ
ររវតថរបស់ អបកកខកតទ កដ ី រតូវលុបដានសាដានលក់ដាន សាើមដានខដលខសសសល ់ រតូវលាយចាំរះុ ិ ើ ឹ ពណ៌ុលងម្ននភាពបរសុ ិ ទ ន។
៥.អំពីពរញ្ជ នៈ(ង)(ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ១) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈង ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មិនទន់ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 48 ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចង)
( គុ. ) ខដលម្ននរពត់ ាំ ខាងគល ់ឬខាងចុងខងយខសធ ើ ើ តខឡើង : ខសើងខាងខសធើត, ទូកង, (ខររើឲ្យ
ង្ហយខមលង្ហយអានគួ រសរខសរខសើងខា-ងខសធើត, ទូក-ង) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ើ
( ក.ិ ) សាំ ុដងអាោរម្នយានា ាំឲ្យងរ : ងរចុះ, ងរខឡើង។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបើខយើងពិនិតយខមលពយញ្ ជ នៈកបុងវគគទ១ ើ ី ខដលម្ននរឿ ាំតួអកសរខនះ គរតូ ឺ វបញ្ចប់រតឹមពយញ្ជនៈង
ខហើយពយញ្ជនៈ ខនះ
សក់រតូវចង ់កួចេនឯងដូ ចខលេ៥ខដរ ួល
(អតត) ឯខលេ៥ចង ់គួចេនឯង ចងែុលខបរខៅមុេ(អនាគត)។ ី ួល
អកសរងចង ់គួចចងែុលខបរខៅខរោយ
ខបខយ ើ ើ ងពុាំបានយករូបភាពពយញ្ជនៈ
ិ ទង៣៣តួ ាំ មកវភាគរូ បោងសណា ឌ នខនាះខទ គខយ ឺ ើ ងពុាំបានចាប់អារមមណ៍ពីោងរបស់វាខឡើយ ខហើយ កបុងបណា ឋ ពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ ម្ននខតតួអកសរងខតមួយប៉ខុ ណា ត ះ ខដលចងេនឯងឲ្យជាប់ កុ ងវគគ ប ទមួ ី យ ួល
ខនះ ខដលជាតួអកសរទ៥កប ចាំុណកសូរសពធនិយាយ និងន័យខដលបងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈខនះ គឺ ី ី ុ ងវគគទ១។ ម្ននន័យថា ងរចុះឬធាលក់ចះុ
មនថាមនុ សសឬសតវ ចាស់ខកមង បុរសស្តសថើ រគហសទបពវជត ិ ខពលខដល ិ
ខសចកឋងរថា ប ាំងថាបក់ចតថ តថ ី ិ ខកតខឡ ើ ើ ង(ខទមនសស) ខធវឲ្យច ើ ិ ធាលក់ចះុ ខៅរកខទសៈមូល ខហតុខដាយខសចកឋី
វខងវងខដាយខម្នហៈនិងខលាភៈ។ ខទមនសសចតថ ិ សាលប់ អាចឲ្យចយុតច ិ ខនះ ខបខក ើ តខឡ ើ ើ ងខៅខពលជត ិ តថ ិ ចុងខរោយរបស់បគ ុ ល គ ខនាះ ខៅបដស ិ ននិខៅកបុងអបាយភូមបាន ិ
ខរពាះខហតុអកុសលចតថ ិ ខនះ(ងរ)។
យា៉ងណាមញ អតទនយ ័ កបុងររសាើពយញ្ជនៈកបុងវគគទ១ ប ខនះ ិ ី ខដលម្ននតួអកសរង ជាតួអកសរបញ្ចប់កុ ងវគគ ន័យជារួមកបុងវគគគឺ
អបកករតូវខ្ឲ្យរលួយ បាត់សភាពរទង ់រទយខដម ើ របស់េន ួល
ខហើយរតូវវាយឲ្យ
និយាយខលងខចញ បាត់ដានសាើមរតឹមឃ្ រួចក ៏ងធាលក់ចះុ ខៅកបុងអបាយភូមិ។ (សូមអានបខនទមបណា ឋ ាំ ម្នត្វមហានគរភាគ១ ២
៣)
ខ្.វ គទី២(ម្ននតួអកសរ៥តួគឺ ចឆជឈញ) ៦.អំពីពរញ្ជ នៈ(ច)(ពយញ្ជនៈទ១កប ី ី ុ ងវគគទ២) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈច ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចច)
( ក.ិ ) ពុះខឈើបាំុបកជាពីរខដាយដង ឋ ររោល ឹ ភលុក : មនុសសកបុងជាន់បុោណខរចើនចខឈើខធវជាោ ើ
ខរពាះកបុងសម័យខនាះម្ននខតដង ម្ននរណារ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ឹ មនទន់ ិ
ស. ( ន. ) (ចចអ. ថ. ច) ថ្សផហាើង ាំ គថ្សផសខដលខគរតដាង បញ្ញ ច ាំងស្រសខម្នលរូបខសផកដាប់ ឺ
រខហាក ាំ : ចហាើង ាំ ឬចណាាំងសាំ ពត់ស ខដលសរម្នប់បញ្ញ ច ាំងភាពយនថសម័យបចចុរផនប ក ៏គចនុ ះឯង (ម. ឺ ព. ណាាំង, ហាើង ាំ ផង)។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 49 -
យ ( ន. ) (ខឆក) ខ្មះឆ្ប ាំទ១១ (សុនេ) : ឆ្ប ាំច។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ី ចសាំ . បា. ( ក.ិ ) រត្វច់, ខដរើ , ខៅ; រររពឹត។ ថ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបត្វមសូ រពយញ្ជនៈកបុងតួអកសរច ន័យរតង ់ចង ់រឿប់ខយើងថា សម័យខាងខរោយតាំណថម ោរ ើ
ចរនា ាំររវតថខរឿងអប កក(កខកត)ខចញ គរាន់ ុតជាស្រសខម្នលចណាាំង ិ ើ ឺ ឆលុះខៅត្វមរូបជាស្រសខម្នល
បានមកចា ាំងប៉ះឲ្យខ
ខលើរកណាត់សមួយផ្កធ ាំង ខដល
ត ះ ើ ញ ជាស្រសខម្នលខលមខតប៉ុខណា
មនអាចឲ្យយល ់ ិ
រូបភាព ពិតរឿកដចាស់លាស់បានខឡើយ។ ភាពជាស្រសខម្នលខនះខហើយ ខដលសខមឋចបា៉នខលាកបាន ចងរកង សរខសខរឿងខលផកអងគ រវតថ រតូវរកភាពពិតរបស់អចឆោខលងខ ើ ស្រសខម្នល របស់ភាសា
ុតជាោរសាមនត្វម ើ ញ គរាន់ ឺ
ខដលចា ាំងមកខលើផ្កធ ាំងសាំ ពត់សខតប៉ខុ ណា ត ះ។ រយោលជាង១០០ឆ្ប ាំ
ខកមរបានខបាះបង ់ោជធានីអចឆរយរបស់ ិ េន ួល
បូករួមទងពួ ាំ កបរខទសខគម្ននបាំណង
ខដល
ចង ់លាក់នឹង
បាំផ្កលញររវតថដានសា ើ មរបស់ជាតិ ពួកខគបានលាយពណ៌ជាតបញ្ ិ ិ ើ ដូ ើ ច ូ ច លជាមួយនឹងសាសនា... ខតខធវ
ខមឋច ខយើងអាចទទួលបានខៅភាពបរសុ ិ ទ ន ថ្នររវតថជាត ុកម ិ ិ រខនះបាន? កូនខកមរបានរតឹមខតខមលររវតថ ើ ិ ខរឿងេន កបុងស្រសខម្នលចណាាំង ួល សិលផៈថ្ឆយាុ ាំ
រួចចរនា ាំររវតថជាត ជាស្រសខម្នលខនះបនថ ាប។ ិ ិ
ឧទហរណ៍ដូចជា
ពាកយពិតរបស់ពាកយ ថ្ឆយាុ ាំ គឆ្យា ុ (ាំ ភាសានិយាយ) ខដលោលយមកពីពាកយឆ្យា ឺ
ម្ននន័យថាស្រសខម្នលថ្នោររកោយសរាយ ី
ពីអតតោល កបុងស្រសខម្នលខរឿងរបស់អបកនគរខនះ។ ី
ខរពាះអបកោទ ាំ ងខនាះ ាំ ពុាំបានខររើមុេពិតរបស់េនខឡ មុេតលុកពាក់ុកលងោលយ បងែួតបង្ហាញរឿប់ ើ យ គខររើ ឺ ួល អប កខមល ថាដូចជាេនសរាយត្វមមុ េខដលពាក់ខនះ។ ចាំុណករូបពិតមុេពិត កាំពង ុ ខតហត់ខហើយ ើ ួល រពួយបារមភ
ិ ពីោរចញ្ វោររឿក់ ិ ច ឹ មជីវតខដាយរតូ
ខដម ញ្ ើ ផយកខៅច ី ិ ច ឹ មរកុមរគួសារ
ស្រសខម្នលខចះខតញញឹម ខសើចខចញខធមញខតឯងខៅ។ ខពលខលងខបកឆ្កកឋ ើ ី សរាយខមលះ!
មយ៉ងខទៀតសិលផៈថ្ឆយាុក ាំ ី ឋ ខលាខនបាសាក់កី ឋ
អប កខលងខតងខស្រសកខពាលថា យកសអរគផឋើមមុនរហូ ត
ខដលបងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈច
បណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរភាគ១ ២ ៣)។
និងសិលផៈខលាខនបាសាក់ថ្ឆយាុុាំ តប៉ុខណា ត ះ(សូមខមល ើ
៧.អំពីពរញ្ជ នៈ(ឆ) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ២) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈឆ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មរតកក ូននាគ
ខមឋចបានជាយកសអរ
ខហើយខមឋចបានជាខលងមិនខស្រសកថាដកយរអរ? ន័យបងកបខ់ នះ រាន់ុតជាោរឆងល ់នឹង
ពនយល ់ពីអតទនយ ័
និយាយ។
រឯមុ ី េពាក់ជា
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ (ម្ននសូរដូចឆ)
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 50 -
( ក.ិ ) បាំភាន់ខដាយសាំ ដខី ដម ើ ផន ី ឹ ងយករទពយរបស់ខគ : ឆយករទពយខគ, ឆខបាករឿក់ខគចងក
សតវពាហនៈរួបព័ទ ន ុ ាំ ម្ន ល ត់ ជួសកនលុះជួសបខងាៀរឆរចមុះកូនខា បង្ហខនមនឲ្យខៅខដាះ។ (ដកខចញពី ិ វចនានុរកមសខមឋច)
ឆឬឆៈបា.; សាំ .
( ប. សាំ . )
ិ សាំ ខយាគវធានរតូ វតរមួតមជាធម្នមស,
(ឆស៑) រឿ ាំមួយ (៦) ។ឆម្នស (ឆ-ម្នស) “រឿ ាំមួយខេ” ។ត្វម ខរពាះឆ
“៦”
ខនះោលខបផសាំ ើ សពធដថ្ទរតូវខត ើ ខៅពីខាងខដម
ិ តរមួតពយពាជនៈខាងចុងខនាះជាដោប, ដូចជាឆ + ទនថ>ឆទ ធនថ “ដរាំ ម្ននភល ី ុ ក៦ព័ណ៌”; ឆ + វធ>ឆពវិធ “៦ ររោរ, ៦យា៉ង” ជាខដម ងរតូវចុះអាគមមកផសាំ, ដូចជាឆ + អងគ>ឆឡងគ “អងគ៦” ើ ។ ខបម្ននស្រសៈខៅខាងចុ ើ ។ល។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
( ឧ. )សូរឮខដាយទកហូ រ ឬចាក់រាប់អី វនីមួយតូចៗ ម្ននស្រសូវអងករជាខដម ើ ។ (ដកខចញពី ឹ
វចនានុរកមសខមឋច)
( ប. ) ពាកយសរម្នប់និយាយផសាំជាមួយនឹងពាកយឈូ: មនុសសខផែើលឈូឆរ។ (ដកខចញពី
វចនានុរកមសខមឋច)
ពាកយខដលបានបងកបន ់ យ ័ សូរដូច ទុកកបុងពយញ្ជនៈឆ គម្ននន័ យថាបខញ្ញ ឆ តខយើង កុហកឲ្យខយើង ឺ
ខផែើលឈូឆរខឡើង។ ចរនា ាំខរឿងខចញខបរជារតូវឆបខញ្ញ ឆ តកុហក ររវតថព ិ ិ តរបស់អបកក ខរពាះចង ់បាំុបក បាំបាក់ ខដម លយករទពយសមផតថិ មរកតរបស់ដន ូ ត្វ ខធវឲ្យសត បញ្ញ ដ កូននាគខាងខរោយវខងវងរក ើ ផររមូ ី ើ ិ ររវតថព ិ ិ តពុាំបាន
ខដាយឬសខកវរបស់ជាតិ បានរតូវខគកប់លាក់ទក ុ ខៅកបុងអតតោល។ អវី ុដលបាន ី
យកមកបង្ហាញខនះ រាន់ុតជាស្រសខម្នលចណាាំងឆខបាកកុហក ខរឿងពិតរបស់អបកក គម្នត្វមហា ឺ
ិ ខធវឲ្យពូ នគរ ខគឆកុហកថាជាខរឿងរបស់សាសនាខៅវញ ជនាគខលងដង ឹ ពីសាវត្វពិតរបស់េន ើ ួ ល ខដាយ ចាញ់ កលលផចអប ករឿជញបរខទស ិ
មកបាំភាន់បទទ វ របញ្ញ ដ កបុងទសធាំ ទង៦ ាំ ខលងឲ្យដង ឹ ខរឿងពិត ខនះជា ិ ិ
ន័យរតង ់កបុងភាសាខកមរ ខដលបងកបទ ់ ក ុ កបុងសូរពយញ្ជនៈឆ។ ៨.អំពីពរញ្ជ នៈ(ជ) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ២) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈជ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយជ = ជរ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ (ម្ននសូរដូចជ)
( ន. ) កាច់រខលចសរម្នប់ ាំ ដាក់ររកបរតង ់ជាយ, រតង ់រម, ឹ រតង ់ហាម : សាំ ពត់ម្ននជរ (គុ.) ខដលម្ននជរ : ហូ លជរ, អាវជរ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) តួអកសរជក ៏ម្ននន័យជាពាកយអាចសាឋប់បាន
ម្ននសូរជរដខដល មរតកក ូននាគ
ចាំខពាះភាសានិយាយ។
ខទះបផសាំ ី ជាមួយពយញ្ជនៈដូចាប
ខតពយញ្ ជ នៈខនះម្ននបងកបន ់ យ ័ អវី ើ
ក ៏សខមលងនូវ
សរម្នប់ឲ្យខយើង
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 51 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ពិចារណា? ពាកយជ = ជរ ខបពុ ាបរហូ ត ឲ្យខតខយើងពយយាមខថរកា កុឲ្ ាំ យ ើ ាំបានោត់ផ្កឋច់ គខៅខតបនថ ឺ
បាត់បង ់(ជរសាំ ពត់)។ ឧទហរណ៍ៈ ខទវត្វខដលខថរកាកបុងផធះ ភាសានិយាយ េ លះខៅថាជីោងផធះ េ លះ ខទៀតខៅថាជរោងផធះ និងជំោងផធះ ខតពាកយទ ងប ាំ ម្ន ើម ើ ី ៉ ត់ខនះ ពាកយមួយណារតឹមរតូវ ខបពាកយខផឋ ើ សុទ នខតខររើពយញ្ជនៈជ? ១.ជីោង ខៅកបុងពាកយសម្នគល ់ខទវត្វខថរកាផធះ ម្ននពាកយជី + ោង ជីគអប ឺ កបានបួសជាសាមខណរ
ិ ពីសម័យមុនខៅថាជី ខហើយសឹកមកវញ
ខតសម័យសពវថ្ថង ខៅថាបណឍិតឬអនធិត។ ជីមយ ួ ខទៀត
គសាំ ចរយធម៌ ិ ថាបក់សីល៥, ៨, ១០ ក ៏ ឺ ខៅសម្នគល ់ ខៅខលបុ ើ រសស្តសថើខៅជារគហទ ខតបានរររពឹតរពហម ិថ ខៅថាជុ ី ដរ ដូចជាខយើងខៅអប កខដលខសលៀកសពាក់សថា ត្វជី ដូនជី យាយជ.ី ..។ល។ ដូខចើះពាកយ ជីនាង គនាងខដលខថរកាផធ ះសខមផង ខនាះជាស្តសថុ ើ ដលបានោន់និងខារពរពះពុទ នសាសនា ឺ គុណធម៌ថាបក់សីល ដូចបានខរៀបោប់ខាងខលើ
ខហើយចតថ ិ ាត់បានជាប់ជាំពាក់នឹងមរតក
រតូវខរៀបចាំឲ្យាត់ មកខថរកាទកដ ក ប ះទងខនះ។ ាំ ី ុ ងផធ ឹ
ម្នន
ខធវឲ្យកមម ើ
២.ជរោង
ាំ ូង ខហើយ ជរនាងគជាតាំ ណរវងសរតកូល តាបមនដាច់ របស់រពះខម ខដលជាអបកបខងកតទ ព ី ី ដប ើ កដ ឺ ិ ឹ
ខរោយមកបានោលយជារពះខម៉(ខមលឯកសារជ វី ត្វោវន់និយាយពីខរឿងបសាចពស់ ) ើ ិ រពះភូមិរកាម្នតុភម ូ ិខនះទងមូ ាំ ល ្មរបស់ាត់។
ខរពាះទកដ ខី នះវាជាមរតកខតមួយគត់ ឹ
ខដលរពះខម៉ជា
ខដលខកតខចញព ើ ី ខញើស
៣.ជំោងឬជុំោង
ាំ ជាំនាងគនាងខដលជាអប កខធវឲ្យជុ ញា តិ ជុាំរទពយសមផតថ.... ាំ ទ ាំ ន ខាំ រឿង ឺ ើ ិ ទងខាងរឋ ី ងខាងេ ើ ួ ល និងខធវឲ្យជុ
សុេទុករខ គប់ុបបយា៉ង កខនាលង
ាំ នាង។ អបកខធវឲ្យជុ គ ើ ឺ
កបុងពិធខល ី ើកផធះថមី(ផធះខឈើ)
មុននឹងខលើកបញ្ណរសសរ
ខគខតងយកសាំ ពត់ជាតី ខរពពណ៌រកហម (ពណ៌តាំណាងឲ្យជនជាតច ះខម៉រត ិ ន)ររម្នណកនល ិ
ាំ ល ម្ននគូរយ័ន៨ ថ ទស រួចយកមកវាយភាជប់នឹងខមដប ូ រតង ់សសរកណា ឋ លគសសរកខនា ល ង។ រួចខគម្នន ិ ឺ
ខរៀបរទនឹបជាង ម្ននបខងែមចម្នែប ខទៀនធូប ភញផ្ក ាំ រទពយ ខដម ើ ខៅត្វមសមគួរនឹងកម្នលង ើ ផុសន ី ក ជាខដម ី ខរពនរល ាំ ឹកដល ់ខទវត្វមួយអងគ ខដលពួកជាងពីបុោណ ខតងររោន់ខជឿថាជារគូធប ាំ ផ ាំ ត ុ របស់ពក ួ េន។ ួល ខបើខយើងពិនិតយត្វមបណា ឋ ភា ាំ សាគ
របស់រពះខម៉មហានគរខដលផ្កឋ ាំទុក
បានបនថាបមកមនដាច់ រហូ តមកដល ់សពវថ្ថងខនះ(ជរនាង)។ ិ ាំ ល ៨ទស ូ ចាំកណា ឋ លសសរកខនាលង? ិ ព័ទ នខមដប
មរតកក ូននាគ
ខរឿងរបស់ខមឬនាង
ខហតុអី វ បានជាជាងរតូវវាយយ័នស ថ ី ម្ន
ពនរល់ពាករ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 52 -
( ន. ឬគុ. ) ម្នឋយ; ខដលជាធាំ, ខដលជាខមខខាលង, ជាចាំបងខលើខគ : រពះសម្នមសមពុទ នរទង ់
សាំ ុដងរពះអភធមម ខរឿសរពះកខនាលង (រពះម្នត្វ) សសរកខនាលងគសសររទូ ង។ ិ ឺ
កខនាលងគតាំ ាំ ល ខបខមខខា ល ងរតូវ ឺ ណាងឲ្យរពះខមឬរពះខម៉ ាត់ជាខមខខាលងរគប់រគងនគរខនះទងមូ ើ
ាំ ល ចាក់ខសាខដាយយ័នរថ កហម ម្ននព័ទ នសីម្ន៨ទស មកចាក់ខបាះបិទខលើខមដប ូ ខនាះខៅខហើយ ខតឲ្យ ិ ើ
ាត់ខចញមកជួយខថរកាកូនខៅខមឋចបាន? ខនះមិនទន់ខលើកផធះបញ្ឈរឲ្យរតង ់ផង កូនខកមរវាយចាក់ ខសាបទ ិ
ាំ ា ុ ត់ ខដលជាខទវត្វខថរកាផធះខដាយពុាំដង រពះខម៉ខលាកមនអាចខៅព ឹ េន។ ិ ី ខាងខលបាន ើ ួល
ាំ ងសពវថ្ថង ខតរតូវកូនយកយ័នថ ក ៏ចុះមកខៅរតឹមកណា ឋ លផធះ ខដលជាកខនលងតមកល ់ជនា ី ង ជរនាង ជនា រកហមម្ននសខសរអកសរចន មកបទចាក់ ខសា ិ ិ
ាំ ា ុ ត់បខនទមខទៀត។ សពវថ្ថងខនះមនរតឹ មខតយ័នខថ ទគឺ ិ
ម្ននរូបអបកត្វកុងខដៀឬអុងខដៀ មកអងគុយជាំនស ួ កខនលងាត់ ខតឲ្យាត់ ខៅខៅឯណា? កបុងនាមេនជា ើ ួល ម្នចស់មរតក? ខបខយ ល ់ថា ខពលម្ននខរាះភ័យខកតខឡ ើ ើ ងសាកសួរេនឯងខដាយឆង ើ ើង ួល
ខយើងបន់ស្រសន់
រូបអប កត្វខនាះ ខតអប ុ ចតថ ជះិ យនថខហាះពីស្រសុកាត់(ស្រសុកឆ្ងយ)មកជួយខយើង ឬក ៏ ើ កត្វខនាះាត់សេ ិ ាត់ជយ ួ កូនខៅាត់សិន? ចុះអបកណា? ខដលទុកមរតកខករខនះឲ្យខយើងរគប់ាប ជួយខថរកាខយើងសពវថ្ថង?
ខហើយខថមទង ាំ
ធមមត្វកូនខកតខចញព សេ ុ ចតថ ើ ី ថ្ផធ ឬទវរម្នសរបស់ាត់ ខតាត់ ើ ិ ឱបថ្ដ
ខមើលកូនខដលកាំពង ុ រងខរាះខកតខដរឬខទ? ពូជនាគជាពូជដង ឹ គុណ ជាពូជររខសើរ ជាពូជរពហម ខហតុ ើ អវី បានជាពូជនាគខពលសាលប់ ខគខលើទង ់រកខពើឲ្យម្នបក់មយ ួ ៗ? ររសាើទងខនះខហ ាំ ើ យ ខដលខយើងរតូវខត
ខចះឆងល ់ ខហើយរតូវខចះខសវងរកចខមលយ ខដាយសមត្វមខហតុផល ខទះបម្ននឧបសគគ មកោោង ាំ រហូ ត ើ ី ិ ដល ់ជីវតក ៏ខដាយ
ាំ ូល ខដលជារពះកខនាលង ខរពាះខលាកសុេចតថ ក ៏រតូវខតរកយុតធម៌ ឲ្យខមដប ិថ ិ បាំខពញ
ពលិកមមរងទុកោ ខ ប់ពាន់ឆ្ប ាំ ខធវជារពាយប សាច ើ ិ
ជាខររត
ខរពាះខហតុខតខថរកា ខករមរតកអចឆរយ ិ
ទងខនះទុ ាំ កឲ្យខយើង។
ាំ ងជាប់ ខតឲ្យាត់ ខពលខដលកូននាគចាក់ខសាកខនលងជរនាង ជនា ខៅខៅឯណា? ាត់ ី ង ជនា ើ
ខៅខៅពីខាងខរោមរនាប គខមរត ខរពាះខហតុខនះ បានជាខយើងម្ននខរឿងនិទនអាជ ័យ ខមរត ខម ឺ ាំ ន់ បានោលយជាខមរគត រតគរបនថាបពីមួយជាំនាន់ខៅមួយជនា
ពាកយរគតោលយមកពីពាកយគរត=រគត
ខលា បរពះម្នត្វទូលខយានីខៅពីខលកាល រួចកប់រតឹមកខៅរគបកបុងគុហាររឿសាទនាគព័ន)ន ។ ើ ប (ខមលរូ ើ ើ ខនះជាន័យររសាើខដលបានបងកប ់
លាក់ទក ុ កបុងពយញ្ជនៈជ
បខងកតបានជាខរឿងចរខចញនា ាំខរឿងឆខបាក ើ
បខញ្ញ ឆ តជរនាង អបកករទពយឲ្យខៅខធវជាខមរត រទរនាបបាត់ខ្មះរពះកខនាលងខចញពីកបុងសនាឋនកូន ើ នាគររុសស្រសើ។
៩.អំពីពរញ្ជ នៈ(ឈ) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុ ងវគគទ២)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 53 -
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈឈ មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន ចាំខពាះភាសានិយាយ សូរឈ = ឈរ។
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចឈ)
( ក.ិ ) ឋត ិ យ កបុងឥរយាបថទ ិ ង៤គ ាំ ិ ខពញជាំហរខជើងជាន់រតង ់, ជាខ្មះឥរយាបថមួ ឺ ខដរើ ,
ឈរ, អងគុយ, ខដក។សទិតខៅ, ខៅសឋីទោជោរ : ោជោររតូវចាត់ខលាក... ឲ្យខៅឈរខេរតសាវយខរៀង; េ ាំុ ញ ី បានឈរខធវោជោរទ អភ បាលខេរត ខៅខេរតកាំពតអស់៥ឆ្ប ាំ។ ខៅរទឹងមនខឡ ះ, មនរាន់ ខ បើ ើ ី ិ ិ ើ ងមនចុ ិ ិ
មនរ ឹ លយូ រណាស់ មនគ តរករគូ ខមលា ប ។ (គុ. ឬន.) អកសរខដលម្ននតួោង ឺ ិ តខឡ ើ ង(ជាំង)ឺ : ជាំងឈរឲ្យខម ើ ិ ិ ើ រតង ់ : អកសរឈរ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខរឿងរពះកខនាលងខដលចបាំុបក រួចចរនា ាំខចញមក រតូវឆខបាកកុហកខៅខហើយ ខតខរឿងរបស់ ើ
ជរនាង អាចឈរបង្ហាញពីភាពពិតរបស់េន ឬក ៏ុកលងោលយ? ួល
ខនះជាខហតុពិត ខដលររវតថខរឿង ិ
សម្នគល ់ជាតមួ អាចោលយជាោរពិតបាន ខរពាះអបកខលកររវតថ ជាត ឲ្យ ិ យ ខៅខតជាស្រសខម្នល មនទន់ ិ ើ ិ ិ ឈរពីសម័យមុន ភាគខរចើនសុទ នខតអប ករឿជញបរខទស។
១០.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ញ) (ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ២) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈញ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន ចាំខពាះភាសានិយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចញ)
( ន. )
ខ្មះខឈើម្ននខផលខររើជាថាប ាំឬជាអាហារ សលឹកក ៏ខររើជាអាហារបាន; ញម្ននពីរ
ររខភទគញស្រសុ កមួយ,ញថ្រពមួយ;ញថ្រពនឹងខររើខផលឬសលឹកជាអាហារពុាំបានខទ។ ឺ រកមសខមឋច)
( គុ. )
(ដកខចញពីវចនានុ
ខដលម្ននសណា ឌ នដូចខផលញ ខដាះញ, ស្តសថខើ ដាះញ (ខររើចខាំ ពាះខតខដាះស្តសថ)ើ ។
(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ពយញ្ជនៈទ៥កប រតូវបញ្ចប់ខដាយតួអកសរញ ខរពាះខហតុអី វ ? កូននាគអាចសាគល ់ ី ី ុងវគគទ២ខនះ
ម្នឋយបាន លុះរត្វខតខៅខដាះខម៉ ចុះខបើកាលខដាះខម៉ បាន?
ជាស្តសថខើ ដាះញខៅខហើយ ខតឲ្យកូ នខៅខមឋច ើ
ខហើយខបើកូនខៅពុាំបាន ខធវដូ ិ កបុងរទូងម្នឋយខកត? ើ ចខមឋច អាចខៅឋត ើ
ររសាើជានិមតថ ូ ខនះ ិ រប
ខហើយ បានជាម្ននស្រសុកមួយខៅកបុងខេតថថ្រពខវង ខ្មះខៅថាស្រសុករកខៅ។ ររសាើពយញ្ជនៈញខនះ បានខបកបង្ហ ា ញបញ្ញ ជ ក់ ឲ្យកូននាគដង ឹ ថា ើ មរតកក ូននាគ
ខយើងពុាំបានសទិតខៅកបុងខដម ើ រទូងាត់
ពុាំបានខៅខដាះ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ាត់
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 54 -
ដូខចើះខទបខយ ង ភម ូ ខនះជានរណា? ម្នចស់សមុរទទកខដាះជា ឹ ថា ម្នចស់អបកបខងកតម្នតុ ើ ើ ើ ងមនដ ិ ិ ឹ
នរណា? អប កណាជាម្នចស់ទកអរមឹ ត ខៅកបុងសមុរទទកខដាះ? ឹ ឹ .វ គទី៣ (ម្ននតួអកសរ៥តួគឺ ដ ឋ ឌ ឍ ណ)
១១.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ដ) (ពយញ្ជនៈទ១កប ី ុ ងវគគទ៣) ី សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈដ
មិនទន់ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន ចាំខពាះភាសានិយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចដ)
យ.
ទចមល ង, កាំពង ់ចមលង : កាំពង ់ដ។ ទូកសរម្នប់ចមលងខៅកាំពង ់ខនាះក ៏ខៅដខដរ : ទូកដ។ ី
ល។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ( គុ. )
វចនានុរកមសខមឋច) និ.
អាំ ពីខោគខដលខរខឡ ី ើ ងខដាយប៉ះទងគច ើ ។ (ដកខចញពី ិ : ដខាំ ៅដរ, បូសដរ, ជាខដម
ិ ខដល, ខដលជា; ពាកយជាវខសសនៈ, ម្ននសាំ ខឡងេកាំ ុ សរម្នប់និយាយផសាំនឹងគុណ ី ល បត
នាម ខររើខរៀងរខបៀបរតង ់ខាងខដម ើ គុណនាម ខដលគួរររកបជាមួយផងបាន: ធម៌ដ ៏បវរ, រទពយដ ៏ររខសើរ។ ិ មិនខររើជាវខសសនៈចាំ ខពាះមនុសសសតវផងខទ
កុខាំ ររើជាមនុសសដ ៏ខស្រស,
ដ ៏ចម្នករ;
មនុសសអប កខស្រស, អបកចម្នករ។ល។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) កបុងនាមជារពះរពហមជាបុពខវ ទវត្វ
រតូវខររើពាកយថា
ាត់សេ ុ ចតថ ុបបយា៉ងខដម ើ ផកូ ិ ខធវបាបរគប់ ើ ី ន
:
ចុងខរោយ
បានទទួលផលតបសើង គរតឹ ុស្រសកខៅអប កខាងខរោយ ឺ មឈឺចាប់ដរខពើតផាខតម្នបក់ឯង។ ខទះបជាេាំ ី ឲ្យជួយ ក ៏ខគមិនដង ងឲ្យខគ បានរតឹមខតររមូល ឹ មិនឮមិនសាគល ់េន ើ កកផូន ខធវទ ើ ចមល ី ួ ល កបុងនាមជាអប កខធវទូ
មរតកមកទុក ខហើយខៅខសាយទុក។ ខ ពយញ្ជនៈដខនះបានបង្ហាញ រឿប់នយ ័ របស់េនថា ម្ននទុកធ ខ ន ង ់ ួល ឈឺចាប់ដរខពើតខខាលចផាដ ៏ថ្រកខលង ខហើយខតម្នបក់ឯងខទៀត ខរពាះាមនអបកដង ករររពឹត ថ ឹ ខរៅពីេនអប ួល សាង ខរពាះខហតុខតខធវទ ងដល ់ពពួកញាតិ ម្ននកូននិងរកុមរគួសារ...។ល។ ើ ចមល ី ១២.អំពីពរញ្ជ នៈ(ឋ) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ៣)
១៣.អំពីពរញ្ជ នៈ(ឌ) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ៣) ១៤.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ឍ) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុងវគគទ៣)
១៥.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ណ) (ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ៣)
កបុងពយញ្ជនៈវគគទ៣ខនះ រតូវបាត់ដានខរឿងកបុងបួនតួអកសរ ឋ ឌ ឍ ណ ពយញ្ជនៈទងបួ ាំ នខនះ ី
មិនអាចបខងកតជាពាកយ ើ
ឲ្យម្ននន័យរគប់រាន់សាឋប់បាន
ខដាយពុាំបានបង្ហាញ ឲ្យកូននាគខាងខរោយបានខ
គខរឿងរបស់ ពក ួ ាត់សិ តកប ទ ឹ ឺ ុ ងភាពងងត
ើ ញ ពីោរដរគពើតឈឺចាប់ុតម្នបក់ឯង របស់អបកក
ាំ ឹ ងសូនយឈឹង ខរោយខពល រទពយមរតក គម្នត្វមហានគរ ខរពាះខរឿងពិតរបស់ខលាក បានបាត់ដណ ឺ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 55 -
ខដលខបាះបង ់ខចាលរកុងអងគរ។ រពះម្នត្វមហានគរ ខលាកខលងម្ននកម្នលង ាំ ឬទ ិ ន អាចលួចខចញពីទ ី ាំ បា ុ នខទៀតខហើយ ខសចកឋសងឃ មខតមួ យគត់ គព ័ វ ី ឹ ឺ ឹ ងខៅខលកូ ើ ននាគណា ម្នននិសសយខចះខដាះនូ
ររសាើភាសា
ខដលបានបងកបក ់ ុ ងមរតករបស់ ប ខលាក។
ឃ្.វ គទ៤ ី (ម្ននតួអកសរ៥តួគឺ ត ថ ទ ធ ន) ១៦.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ត) (ពយញ្ជនៈទ១កប ី ុ ងវគគទ៤) ី សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈត ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចត) ( ក.ិ ) ភាជប់, ភាជប់ាបឲ្យខវងតខៅខទៀត : តថ្ដខដលបាក់, តខេសខដលដាច់, តខេសឲ្យខវង, ត
ហប់ផះធ ...។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ក.ិ វ.ិ ឬគុ. ខដលជាលាំដាប់ៗាប, ខដលម្ននពីមួយខៅមួយ, ពីខនះខៅខនាះ : ឮតពីខគមក, ឮ
តៗាប, នា ាំតៗាបមក; ផលូវតាប...។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ិ ិ ថ្ដក.ិ ររយុទ នតវញ, តស៊ម ូ កវញខដាយថ្ដឬខដាយខរគឿងររហារ។តតបក .ិ ខឆលើយឆលងសងសមឋី,
ជខជកសងពាកយសមឋរកេុ សរតូវ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ី
ត្វ ាំងក.ិ ររណាាំងររខជងសមឋខដាយអាងភ័ សុ ត្វង, ឋ តពាកយសមឋឬតដ ខាំ ណើរខសចកឋខដាយម្នន ី ី ី
រកយាតាំណា ាំង។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
តួក.ិ វ.ិ ខដលតស៊ា ូ ប ខតមួយនិងមួយ : វាយតតួ, ចាំបាប់តតួ; ខតមួយនិងមួយឥតម្ននខថម : ដូរ
ខាតតួ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ទល ់ក.ិ
និយាយខសើខររកេុ ី សរករតូវទល ់មុេាប,
(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខលើកទ ័ពឬពួកកងខៅមកររឈមទល ់ាប។
ខៅនិ. ខរៀងខៅ, ដោបខៅ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ពយញ្ជនៈតខនះ
ាំ ឹ ងោប់ បានខផឋើមរឿប់នយ ័ របស់វាឲ្យខយើងដង ឹ ថា ខរឿងោ៉វអបកកខដលបាត់ដណ
ិ ពាន់ឆ្ប ាំខនាះ រតូវខសើខរតភា ី ជ ប់សារជាថមីខឡើងវញ។ អប កកខកតមរតកទុ ក ចាប់ខផឋើមម្ននកឋសងឃ ម ើ ី ឹ ខរពាះ
ិ ម្ននកូននាគចាប់ដង គអត តោល ភាជប់ជាមួយនឹងបចចុរផនប ឹ ខរឿងរួចតតាំណ ខដលដាច់ឲ្យជាប់ាបវញ ឺ ី ោល។
១៧.អំពីពរញ្ជ នៈ(ថ) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ៤)
តួអកសរថខនះពុាំម្ននន័យបខងកតជាពាកយ អាចម្ននន័យរគប់រាន់សាឋប់យល ់បានខឡើយ ើ
ខតវា
ជានិមតថ ូ ត្វងឲ្យអប កតអប កខរក។ ពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ ខបខយ ិ រប ើ ើ ងយកមកខចកនឹង២ គម ឺ នអាចខចក ិ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 56 -
ដាច់ខឡើយ រតូវខៅសល ់តួអកសរមួយខៅចាំកណា ឋ ល គតួ ាំ ឺ អកសរថជាអប កខរកតួអកសរទង១៦សងខាង។ ខហតុអី វ បានជាជនជាតខសៀម ផ្កលស់ខ្មះខៅជាថ្ថ? ិ
ត្វមោរយល ់នឹងស្រសាវរជាវ រកខ
ើ ញខៅកបុង
ពយញ្ជនៈនិងស្រសៈ ខយើងអាចខឈវងយល ់បានថា ោរផ្កលស់រូ រខ្ ឋ ម ះពីខសៀមមកថ្ថ អបករឿជ ញខគបាន គតទុ ករួចជាមុនខៅខហើយ ិ ពីរម្ន៉ត់
ខសៀ
សខរសរមក ។
នូវន័យររសាើបងកប ់ កបុងពយញ្ជនៈខកមរទង៣៣តួ ាំ ខនះ។ ខសៀមមកពីពាកយ
+ ម (សខសៀរម៏)
គពយញ្ ជ នៈសផសាំនឹងស្រសៈខ ៀបូកនឹងម ឺ
ថ្ថគពយញ្ ជ នៈថ+ស្រសៈថ្ ឺ
និងស្រសៈខ ជាប់
ស្រសៈខ ៀនិងស្រសៈថ្ បានខៅសងខាង
ភាសា
ខដលពយញ្ជនៈថជាតួខរក ដូចេបា ាំុ ញ នពនយល ់ខាងខលើរួចខហើយ
គថខរកតួ អកសរ១៦ខាងខដម និងពយពាជនៈ១៦ខាងចុង។ ើ ឺ អមសងខាងបទស្រសៈខ ិ
ភាសានិយាយម៏
ចាំុណកស្រសៈខ ៀ(ខសៀម) និងស្រសៈថ្ (ថ្ថ)ខៅ
ខដាយខយើងសរខសរពាកយសម្នគល ់ ជាតខយ ិ ើ ងខកមរ ឬខកមរ។
ាំ ស្រុ សៈខ និងស្រសៈខ ជាប់ ខរពាះវាជានិសសយរបស់ ័ ជាតុកម ិ រខនះ រតូវ
ខតខររើរឿស់ស្រសៈខ និងស្រសៈខ ។ ជានិមតថ ូ ពួកខគចង ់ររោសខ្មះ ខដលដូរខនះឲ្យខយើងដង ឹ ថា ភបាំ ិ រប ិ ិ គម្ននខតជន ដងខរកដ ៏ធាំុវង សរម្នប់ុរកខម៉និងឪ យកខៅដាក់ខៅខលកាំ ូ រឿសាទភបរាំ ពះវហារវ ញ ើ ពល ឺ ជាតិ ខដលម្ននតួអកសរថជាខ្មះសម្នគល ់ខទ ខដលម្ននចាំនន ួ មនុសសជាង៨០លាននាក់ ខទបអាច ើ ិ ខលើកភបដ ាំ ងខរកខនះរួច ខនះជាមហិចឆត្វខដលសពវថ្ថង ពួកខគចង ់បានរឿសាទរពះវហារ។
តួអកសរថ
តផតថាពុ ាំ ម្ននន័យរគប់រាន់ បខងកតជាពាកយបាន ក ៏ប៉ុខនថគណ ុ ធម៌បងកបរ់ បស់វាគជាតួ ខរក ពយញ្ជនៈ ើ ិ ឺ
ខាងខដម សស គតាំ ើ ១៦ និងពយញ្ជនៈខាងចុង១៦ ខបខររៀបខធៀបមកមនុ ើ ឺ ណាងឲ្យកូនកតញ្ដូ ។ ខតអប ើ កខរក ិ ិ រពះម្នត្វរពះបត្វ ខៅដាក់ខលកាំ ូ ភបរាំ ឿសាទរពះវហារធម៌ វញ ថតាំណាងថ្ថ ឬថតាំណាងខកមរ? ិ ើ ពល ១៨.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ទ) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ៤) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈទ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចទ)
( ន. ) ររដាប់ខធវខដាយខឈ ងស ក ី ជាខដម ើ សរម្នប់រង, សរម្នប់បងាូរទក ើ ើ , ឫសសឬខដាយស័ ី ឹ : ទក ឹ
ហូ រត្វមទ; ផធះខភាលះ៥េ បងម្ននទ៤កខនលង។ធាបរទកខភល ៀងខដលធាលក់ពីអាោស : ទថ្នទកខភល ៀង (បា. ខៅ ឹ ឹ
ឧទកធារ, ជលធារ “ធារទក, ។ទខនះជាសពធករាំ ពា, រតូវសរខសរទ-ទក កុឲ្ ាំ យរចឡាំ នឹង ឹ ទថ្នទក”) ឹ ឹ (ទថ្នទក), ឹ
ខភលៀងទទក, ៍ សរម្នប់ខររើពាកយទនិងទរ : ទស័ងស ក ី ខៅផធះបាយវាធលុះខលចទក, ឹ សាំ ពត់ទទក។ឧទហរណ ឹ ឹ េ ាំុ ញ ិ អាល ័យខតផារ-ទឲ្យជិតខឡើងវញ, ស្រសាប់ខតឆ្មមួយចូលខៅកបុងផធះបាយទររតើអា ាំងខម៉អស់មយ ួ តមផុត,
ិ ខម៉មិនទរឆ្ម, ខបរជាទរេក ាំុ ញ ព ាំ ង ុ ផារ-ទធលុះឯខណះខៅវញថាេ ម ាំុ ញ ិនជួយខមើលរតើអា ាំងឲ្យផងបណា ឋ លឲ្យឆ្ម ទរអស់ (ម. ព. ទរខទៀតផង) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ( ក.ិ )
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 57 -
កន. គខជរ, សឋីឲ្យ, បខនាធស; វាយ, ទះ, តប់... (ជាពាកយសាមញ្ដ សរម្នប់និយាយ ិ ឺ
បខញ្ឆៀងមនចាំ ខពាះដខាំ ណើរខជរ, បខនាធសជាខដម ាំុ ញ តដង ើ ខនាះខទ) : េឥ ឹ ខរឿងហើឹ ងខសាះស្រសាប់ខតាត់មក ិ ដល ់ភាលមត្វ ាំងទរេខាំុ ញ តមឋង។សុី (ព. សា.) ខឆកទរនាំអស់។ល។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ទកច តថ តថ ឹ ិ រពះខម៉ហូរត្វមទខចញពីទរូង(រទូង) ខពលណាខដលកូននាគរពមចាក់ទកច ឹ ិ ខម៉ខចញពី
កបុងខបះដូង (ខមលខលផងចាក់ ទកដូ ងកបុងភាគ១) ខនាះខយើងនឹងសាគល ់រពហម ។ ាត់ុតងបខនាធសខជរសឋី ើ ឹ ទរឲ្យកូននាគថា អបកទងអស់ ាំ មនដ ង ឹ គុណាត់ បាំខភលចាត់ សាគល ់ាត់បានរតឹមរាប់បាយ(រពះខម) ិ ខបបានជារ ល ាំ កខ ើ ឹ
មកខជរ(ខជរខម៉ឬខជរម្នឋយ)។ ើ ញខ្មះាត់ កូននាគ ភាគខរចើន គយកាត់ ឺ
ជាខហតុអកុសលកមមឲ្យផល ខពលនឹករលឹកខ
ណយ ខចក ើ ញខ្មះាត់ ពុាំបានបញ្ូ ជ នបុណយឧទសបុ ិធ
បុណយខៅដល ់ពួកាត់ ខដលជាអប កនា ាំមរតកទងអស់ ាំ មកទុកឲ្យកូនររុសស្រសើ រពះពុទ នសាសនា
ខនះ
ជាពិខសសគមរតក ឺ
គជាសាសនាខដលអាចនា ាំអបករររពឹតរថ រតបតថ ឺ ិ ិ ជួយឲ្យអបកម្ននទុក ខ ខដលជាញាតិ
បានរួចផុតពីទុក ខ និងជួយេនឯងឲ្យបានចាកខចញ ពីវដឋសងារខនះផង។ ួល ១៩.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ធ) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុងវគគទ៤)
២០.អំពីពរញ្ជ នៈ(ន) (ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ៤) ពយញ្ជនៈទងព ាំ ីរតួខនះ
មិនទន់ផសាំជាមួយស្រសៈឬពយញ្ជនៈ
ពុាំអាចបខងកតជាពាកយម្ននន័ យរគប់ ើ
រាន់បានខឡើយ បានរតឹមតាំណាងឲ្យតួពយញ្ជនៈេនឯងខតប៉ ុខណា ត ះ ប៉ុខនឋតអ ួ កសរទងព ាំ ី រខនះ ម្ននររសាើ ួល កាំបា ាំងមួយ ខដលលាក់ទក ុ ខៅជត ជ នៈទងព ាំ ី របញ្ូ ច លាប បខងកតបានជាពាកយធន = លទពរ ិ ាប។ ខបពយញ្ ើ ើ សមផតថិខហតុអី វ ពយញ្ជនៈទងព ាំ ី រខនះ ខៅជត តជាពាកយបាន? ខបើខយើងង្ហកខៅ ិ ាបខបរជាមនអាចបខងក ើ ិ
អតតោល ខយើងនឹងធាលប់ឮចាស់ៗនិយាយសួរាបថា ខតអប ស ី ើ កខចះអកសរឬខទ? ចាស់ុដលមនបានបួ ិ
ខរៀនាត់ុតងខឆលយថា េម ាំុ ញ នខចះនខា វ ក់មួយខទ ខហតុអី វ បានជាពយញ្ជនៈនខបរជាខាវក់? ខហើយពយញ្ជនៈ ើ ិ ៣២ខទៀតមនខា វ ក់? ររសាើខនះខហើយ ខដលបានបញ្ញ ជ ក់រឿប់ថា ពយញ្ជនៈន ខមលពយញ្ ជ នៈធមន ិ ើ ិ ខ
នអាចបខងក តជាពាកយធនបាន ខរពាះនបានខាវក់ខៅខហើយ។ ើ ើ ញ ខទបម ើ ិ ពនរល់ពាករ(នខាវក់)
រជុង)
ន-ខាវក់ព. បុ. ( ន. ) អកសរនខដលម្ននោងសណា ឌ នកួចខេ វងជារតើខោណ (បី
ខនះសរម្នប់សរខសរចុះកបុងថ្ផធកខនសងយ័នថ
កបុងសម័យបុោណ
ខដាយខគសនមតថាជាតួ
អកសរពិខសស ម្ននអានុភាពពូខកស័កស ជត ួ កាលចូលោន់សន្រង្ហគម...។ អប កខដលមនខចះ ិ ថ ិ ទសរម្នប់ ិន ិ
អកសរខរចើននិយាយរឿប់គា ាំុ ញ តខចះអកសរមួយតួខទសូមផខតនខា វ ក់ក ៏ឥតខចះខដរ។ (ដកខចញពី ី ប ប ថា េឥ ី វចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 58 -
ធនជ ័យបានផ្កឋ ាំថា ខពលកូននាគសាគល ់ធនធានរបស់ជ ័យ រគប់ជាំនាន់រឿសាទថម ខពលខនាះតួ អកសរនឈប់ខាវក់ខទៀតខហើយ នឹងម្ននខភើកទប លខរោយ ខ ី រកខឡកខម ី ើ
របស់េន អកសរន បខងកតបានជារទពយធនអចឆ រយ។ ិ ើ ួ ល រួមជាមួយនឹងេនជាតួ ួល
ុ ើ ញធខដលជាអប កជាំនាន់មន
ង.វ គទ៥ ី (ម្ននតួអកសរ៥តួគឺ ប ផ ព ភ ម) ២១.អំពីពរញ្ជ នៈ(ប) (ពយញ្ជនៈទ១កប ី ុ ងវគគទ៥) ី សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈប
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
និយាយ។
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចប) ( ក.ិ ) ដក ឹ , នា ាំ, បញ្ូ ជ ន, បខណឋញឲ្យខៅមុេខដាយជិះ, ខដាយខដរើ ោល ់, ខដរើ អម, ខដរើ ត្វម,
តរមង ់ឲ្យរតង ់ត្វមលាំអានត្វមផលូវខដលរតូវោរ : បររខទះ, បររថ, បរខសះ, បរដរាំ ។បរពល ី (--ពល ់) ខលក ើ កងទ ័ពរតួតពលបខណឋើរ។ល។
លលកបរគសតវ លលកខដរើ បខណឋើរបខញ្ចញសាំ ខឡងញាប់រនាទន់រនៗ ឺ
បខណើឋ រ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ខបើត្វមន័យពាកយម្ននសូរដូចប
គដល ់ខពលខវលារតូវដក ឹ នា ាំបញ្ូ ជ នខចញមកខរៅ ឺ
ខរោយពី
បានដង ិ ខហើយបរនា ាំយកខរឿងខចញ មក ឹ រួចតភាជប់ ខៅខរឿងរបស់អបកកមរតកអចឆរយព ី អតតោល ី ផសពវផាយរឿប់ឲ្យកូននាគទងអស់ ាំ បានដង ឹ រួចខឈវងយល ់ ខៅសាវត្វនាគពីអតត។ ី ន័យបងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈបកបុងវគគទ៥ ី េន។ ួល
កបុងតួអកសរទ១ ី
ខនះជាអតទ
ខដលបង្ហាញពីន័យពិត និងភារកចច ួ ទរបស់ ិ តនា ី
២២.អំពព ី រញ្ជ នៈ(ផ) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ៥) ពយញ្ជនៈផខនះ មិនទន់ផសាំជាមួយស្រសៈឬពយញ្ជនៈ ពុាំអាចបខងកតបានជាពាកយម្ននន័ យរគប់រាន់ ើ ខឡើយ
បានរតឹមតាំណាងឲ្យតួពយញ្ជនៈេនឯងខតប៉ ខុ ណា ត ះ។ ួល
ខៅកបុងវគគទ៤ ពយញ្ជនៈតរួចពយញ្ជនៈថ ី
ចាំុណកវគគទ៥ ពយញ្ជនៈបរួចពយញ្ជនៈផ ខហតុអី វ បានជាអប កខដលតខរឿងគថ ចាំុណកអបកបរនា ាំខរឿង ី ឺ ខចញផ្កលស់ខៅជាផ? ២៣.អំពីពរញ្ជ នៈ(ព) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ៥)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 59 -
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈព ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចព)
( ក.ិ ) ខលើកដាក់ចខងកះខកៀកនឹងថ្ដឈរឬខដរើ : ពកូន។ព. ររ. ពខផនដរី កាខផនដគ រគង ី រគប់ ឺ រកាអាណាចរកនីមួយៗ។ពខពាះម្ននថ្ផធខពាះ (ខផើម) ។ទទួលរងខធវក ើ ចច ិ ោររបស់អបកដថ្ទឲ្យខៅខលេ ើ ន ួល
ទងអស់ ាំ ; ទទួលោ៉ប់រងទុកល ខ ាំបាកជាងខគឬជាជាំនស ួ អបកដថ្ទ : ពកចច ិ ោរ, ពគាំនរទុក,ខ ពោរខនឿយហត់ , ពរវល ់។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) សាំ . បា.
( ន. )
(វរ) គុណជាតដ ិ ៏ររខសើរ; គុណជាតឬអវី ៗខដលគួររឿថាប, គួរចង ់បាន, គួរ
ខរជើសខរសយកត្វមាប់ ី ចតថ ិ : សូមពរ, ឲ្យពរ, ទទួលពរ។ឲ្យពរសពធសាធុោរបខញ្ចញសូរសពធថាសាធុ សូមឲ្យ... បានររកបត្វមបាំណង!... ។ខស្រសកឲ្យពរឲ្យជ ័យខស្រសកឲ្យពរថាសូមឲ្យ... ម្ននជ ័យជមបះ ! ដូច យា៉ងខស្រសកថាជខយា ! ឬជខយា ! ជខយា ! ជាខដម ើ (ម. ព. ខនាះផង) ។ពាកយខនះសាំ . បា. ខររើជាគុ. ក ៏បាន ខររថា “ររខសើរ; ខដលគួររឿថាប, គួរចង ់បាន, គួរខរជើសខរសយកត្វមាប់ ី ចតថ ិ ”; ខេ មរខររើោលយមកជារពះ ក ៏ម្នន, ខៅជាវរឬវរៈត្វមរូបខដម ើ ក ៏ម្នន (ម. ព. រពះនិងវរឬវរៈខទៀតផង) ។(ដកខចញពីវចនានុរកម សខមឋច) ( ន. ) លាបបូករពលា ាំងខដាយជ ័រឲ្យរោស់ជិតសាច់ពាំ ឲ្ ុ យរជាបទកបាន : ពរទូក, បទពរ។(ដក ឹ ិ
ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខៅកបុងពយញ្ជនៈពខនះ ន័យបងកបក ់ ុ ងតួ ប អកសរ គម្ននកូ ននាគចាប់ខផឋើមពនា ាំាត់ខចញមកខរៅ ឺ
ខហើយ ខដាយបរនា ាំខចញផង ររខសើរ
ពបខល ី ើកាត់ខចញពីសមុរទទកខដាះផង។ ឹ
ខតងខកតម្ននដល ់កុលបុរតណា ើ
ពរខដលជាគុណធម៌ដ ៏
ខដលបានបាំខពញនូវកតញ្ដូ កតនិខវទ។ ី
ោរររតបតថ ដ ិ ិ ៏
ររខសើរខនះ សខមលងពរជ ័យសិរសួ ី សី ទ ឋ ងឡាយ ាំ ខតងខកតម្ននចាំ ខពាះកុលបុរតខនាះ ខរពាះបានបទពរ ើ ិ
(បទបាប) ម្នត្វបត្វ និងពពួកញាតិ មនឲ្យទ កល ចចូ លកបុងចតថ ខ ុងអបាយ ប ិ ិ ិ ឹ ិ ិ នា ាំឲ្យធាលក់ខៅខសាយទុកក ភូមិខទៀត។
២៤.អំពីពរញ្ជ នៈ(ភ) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុងវគគទ៥)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈភ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 60 មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
និយាយ។
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចភ)
( ក.ិ ) ខពាលពាកយមិនពិត, កុហក។គុ. ឬក.ិ វ.ិ ខដលមិនពិត, កុហក : មនុសសភរ, សមឋភរ; ី
និយាយភរ។ភរភាយភររហាចរហត្វមខតរួចពីម្នត់។ ភរភូតឬភូតភរភរទងស្រសុ ាំ ង; ខដលសុទ នខតភរ។
(ព. ោ.) : មនុសសខមភរ ខចះខតកមធរភរឲ្យខគសាឋប់ ភរខៅភរខៅរតូវលង ់ចាំណាប់ អបកផងខគចាប់-ថាបក់ ខរពាះខតភរ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ពយញ្ជនៈភខនះ ត្វមសូរសពធនិយាយខយើងអាចសាឋប់នយ ័ បាន ថាកុហក ឬពាកយមនព ិ ិ ត(ភរ)
ម្ននន័យថា ពីមុនបរខទសខគភរឆខបាកខយើង ឲ្យយល ់រចឡាំ ថា
មរតកអចឆោទងអស់ ាំ ជាមរតករបស់
សាសនា។ ខពលខនះខយើងឈប់ខជឿ ខដាយមនទន់ បានពិចារណាខឈវងយល ់ ខរពាះម្ននអប កតខរឿង ិ ម្ននអប កបរនា ាំខរឿង
ខចញមកខាងខរៅខហើយ
ខបើបរខទសចង ់ភរតខៅខទៀត
រតូវទុកឲ្យកូននាគ
ពិចារណាសិន ខបសមត្វមខហតុ សឹមខជឿត្វមខរោយ ក ៏មនយ េ ជាររភព ើ ិ ឺ តខពលខដរ។ េនជាររមុ ួល ខដម ុ បានរតឹមសុាំចមលងសាំ ណង ់រឿសាទអងគរ ខចញពីគាំនិតកូនសិសសខៅ ើ ថ្នរពហម ញ្ដសាសនា ទបាំ ី ផត ិ ខតវាសមខហតុ វញ ផលខដរឬខទ? ើ
២៥.អំពីពរញ្ជ នៈ(ម) (ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ៥) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈម
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
និយាយ។
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចម)
ម ( ក.ិ ) ពាកយសាមញ្ដ ឬជារាមភាសាម្ននសូរបញ្ញ ជ ក់េ ី ល ឬសូរបងែូសជាជាំនស ួ សមឋថា មក ី
ដូចជានិយាយថា : ម៏ខៅផធះ ! ឬថាមក៍, មក៍អងគុយឯខណះម៏ !; ឬថា : ម៉ុះ ! តុះ ! ដូចជាថាៈម៉ះុ , ខៅផធះ !,
តុះ, ប៉ុណឹ ត ងចុះ ! (ខៅថាសមឋម៉ ី ុះតុះ សរម្នប់និយាយចាំខពាះមនុសសអប កម្ននសភាពខសមើាប) ។មក ៏ (ដក ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ី វោរខររើេ លះ មបា. ; សាំ . ( ក.ិ ) (មរ,៑ រម, មឫ) សាលប់ (សរម្នប់ខររើចខាំ ពាះខតកបុងោពយខដលកវរតូ
កុឲ្ ាំ យេ វះដូចជា) : រពឹកមិញាត់រត្វច់ចរ លាងចាត់មរឥតដង ជន ួ នា ាំឲ្យេនម្ននខរាះ ឹ េន ឺ ួ ល ខនះគោរាប់ ួល ោច។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 61 -
( ន. ) ភក់ខដលខកតអាំ ពីទករត្វ ាំខដម ាំ ើ រតុាំ រពមទងសល ើ ឹ ឹ ករតុស្រាំ សស់ផងឲ្យរលួយ ខហើយកូរឲ្យេះ
កក ម្ននសមផុរខលមខេៀវខៅជាធលះ សរម្នប់ខររើជាខរគឿងរជលក់ : ាត់ភយ ័ សលុតខឡើងមុេខលមខប៉ដច ូ ជាម រ។ (ម. ព. ធលះខទៀតផង) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ត្វមន័យបងកបក ់ ុ ងពាកយ ប ខដលម្ននសូរសខមលងមខាងខលើ បានបញ្ញ ជ ក់រឿប់ខយើងថា ររវតថខរឿង ិ
អចឆោម្នត្វមហានគរ
រតូវខដកសាលប់(មរ) ខចញពីសនាឋនកូននាគររុសស្រសើ
ោប់ពាន់ឆ្ប ាំមកខហើយ
ខដលរូបាត់រតូវខៅកប់លាក់កុ ងភក់ ប ខលម(សមុរទទកខដាះ ឬសមុរទគាំរង ់) ខតម្នបក់ឯង។ ខតខធវ ឹ ើ ដូ ើ ចខមឋច
អាចឲ្យកូននាគជាំនាន់ខរោយ ទទួលសាគល ់ាត់ ខបបាបកមម របស់ាត់ ឲ្យផលមនទន់ អស់ខនាះ ដូខចើះ ើ ិ ខទបរម្នមថ្ដខយ ើ ើ ងកបុងន័យខកមរ ម្ននខ្មះកូនថ្ដ
នាងថ្ដ
ចងែុលកណា ឋ លឬចងែុលខខាមច
ចងែុលថ្ដ
ខមថ្ដ។ កូនម៏(មក) ជួយនាងថ្ដៗបានមរ(សាលប់)ខៅខហើយ ដូខចើះរតូវខររើចងែុលកណា ឋ លឬចងែុលខខាមច ចងែុលខរឿះាត់ឲ្យរស់
ខហើយបានរួចពី
ាំ ុ
ខដលយកស(មករ)បានចាប់ាត់
(ខមលរូ បចម្នលក់ខៅកបុងភាគ៣)។ ោរខរៀបោប់ខនះ ើ កម្នលង ាំ កមម
ខដលាត់បានសាងទុកមក
ិ កម្នលង ាំ វបាករបស់ កមមឲ្យផល។
ហាក់ដច ូ ជាខរឿងនិទន
ាំ អ ុ ស់ោប់ពាន់ឆ្ប ាំខនាះ
ខតខនះជាោរពិតរបស់
ដូខចើះកូននាគជាអប កោន់រពះពុទ នសាសនា
ដូចអប ករតូវខគសម្នលប់កុ ងរបបប៉ ប ុលពត
គង ់នឹងយល ់ពី
ររជាជនខដលរតូវខគសម្នលប់
ិ ទងខនាះ ាំ មុននឹងសាលប់សទ ុ នខតបានអងវរករ ឲ្យខពជឈលតទងខនាះ ាំ ខដាះខលងនិងទុកជវី តឲ្យ ខហតុអី វ
បានជាពួកលតករទងខនាះ ាំ ាមនចតថ ជាកម្ន ល ាំងកមមខទឬ? ខដលមន ិ ខមត្វថករុណាយា៉ងខនះ? ខនះមនគ ិ ឺ ិ អាចឲ្យមនុសសម្នន្មជ ័រជាតដូ ិ ចាប
ខររៀបដូចជាបងរែូន
មនអាចអនុ ខរាះអធយស្រស័យឲ្យបាន ិ
ខបរជាម្ននខភើក(បញ្ញ ដ ) ខតងងតម នដ ង ៉ ងថ្រពថ្ផសដូចខនះ។ ឹ បាបបុណយគុណខទស សម្នលប់ជាតឯងយា ឹ ិ ិ
ដូចជាអបកសម្នលប់សតវលក់ោល ់ថ្ថង សតវទងខនាះមុ ាំ ននឹងរតូវខគសម្នលប់ ខតងខតខស្រសកអងវរករចាំខពាះ ខពជឈលតទងខនាះ ាំ មនថារជូ ក ម្នន់ ទ ខា រកប.... ខតុដលខ ិ ី ើ អភ័យដល ់សតវទងខនាះខទ? ាំ
ាំ ធាលប់ឲ្យ ើ ញអប កសម្នលប់ទងខនាះ
ខនះជាោរសាងកមមទក ុ ខដលកមមខនះរតូវខរៀបចាំ ឲ្យសមខៅត្វមពូជ
(អាំ ខពើ) ខដលេនបានសាបខរពាះទុ ក យា៉ងណាមញម្នត្វប ត្វមហានគរន ក ៏ខលាករតូវ ិ ិ ិងញាតវងា ិ ួល ិ ទទួលផលវបាករបស់ កមម ខដលេនបានសាងសនសាំ ទក ុ មកខហើយខនាះ គពុ ឺ ាំ អាចខកខររនឹងខគចឲ្យរួច ួល បានខឡើយ (សូមខមលកម្ន ល ង ាំ កមម ខដលបានសខមឋងទុកកបុងគមពររពះពុ ទ នសាសនា)។ ើ ី ច.វ គទ៦ ី (ម្ននតួអកសរ៨តួគឺ យ រ ល វ ស ហ ឡ អ) ២៦.អំពីពរញ្ជ នៈ(យ) (ពយញ្ជនៈទ១កប ី ី ុ ងវគគទ៦)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈយ មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
មរតកក ូននាគ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចយ) ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 62 -
ព. សា. ( ក.ិ ) (អ. ថ. យ) យក : ហ៏យក៍ចះុ ! (ហ៏យកចុះ); អារបល ាំ ់យក៍ ! (ពាកយខជរ
រទខាះរចខឡាះខបាះ); ចុះឯងយក៍អីវា៉ ន់អស់ហឹ ើងពីណាមក៍ ? (និយាយចាំខពាះឥសសរជនពុាំបានខឡើយ) ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបើត្វមន័យរបស់ពយញ្ជនៈយ ភាសានិយាយគយក៍ = យក ដល ់ខពលខវលា ខដលរតូវយកខរឿង ឺ
សាសនៈបណា ឋ រាំ ពះខម៉ មកខបើកបង្ហាញឲ្យកូននាគទងអស់ ាំ បានដង ក ឹ ពីសាវត្វពិតរបស់អបកកខកតទ ើ ឹ ដម្ន ូ ខនះ ខដលខលាកគជាឬសខកវរបស់ ខយើងទងអស់ ាំ ាប។ ី តុភម ិ ឺ ២៧.អំពីពរញ្ជ នៈ(រ) (ពយញ្ជនៈទ២កប ី ី ុ ងវគគទ៦) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈរ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
និយាយ។
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចរ)
ស.
( ន. ) បខង្ហគល,
ើង, របងខបាះោងកប ាំ ុ ងទកជាខរគឿងោរពារសតវ ទកខដលសាហាវម នឲ្យ ឹ ឹ ិ
ចូលមកបាន : ខបាះរោងបា ាំ ាំងកខនលងចុះងូតទកទខនល ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ឹ ខ
រ ( ក.ិ ) រក។ពាកយសាមញ្ដ សរម្នប់និយាយរហ័ស : មក៍រក៍អី ? ខដរើ រក៍សពវអខនលើខហើយមន ិ
ើ ញខទ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
សូររបស់ពយញ្ជនៈរ បានបញ្ញ ជ ក់រឿប់នយ ័ ដល ់ខយើងថា រតូវរក៍ = រក អវីមកបញ្ញ ជ ក់ជាភសឋុត្វង
សាំ អាង ខដម ខដលរតូវមកោោងជាថម ាំ ើ ផោរពារខៅឧបសគគ ី ី ខហើយ
រួចខបើកបង្ហាញរក៍អបកយល ់ចតថ ិ
គុណអននថដល ់រពះទងព ាំ ី រ។
បខងកតជាខរាះភ័ យខទៀត។ ើ
យក៍ខចញម៏
ជួយខរកពុនា ាំរទ អបកកឲ្យចាកខចញពីទុកធ ខ ន ង ់ ខហើយតប
២៨.អំពីពរញ្ជ នៈ(ល) (ពយញ្ជនៈទ៣កប ី ី ុ ងវគគទ៦)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈល មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ និយាយ។
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចល)
( ក.ិ ) លផង, លង : លឲ្យដង ាំ លចា ាំលខមលស : លោប់។លខលោប់ ឹ ; កុអា ើ ិ ន ! ។ជនលលផងខមល ើ ើ
ខរោមក.ិ វ.ិ ឬគុ. (ព. ររ.) ខដលនិយាយលូកលោវរកផលូវរកទាំនងហាក់ដច ូ ខគខលើកខរគឿងសស្តសាថជនល ខាងខលើឲ្យភ័នខថ ហើយលូកោប់ខាងខរោម : និយាយលខលើោប់ខរោម;សមឋ-ី ។លខលងលផងខលង, ជនល មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 63 -
ខលង : និយាយលខលង; សមឋ-ី ។លខលងៗលខហើយខលងៗខហើយលខរឿយៗ។ល។ព. ទ. បុ. យកកខៅ លអនាធក់ហុចទាំនងឲ្យជាប់កន ុ ជាប់ដខាំ ណើរ... ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបត្វមសូ រពយញ្ជនៈលខនះ បានរឿប់នយ ័ ឲ្យខយើងដង ខតកូ ាំ ឹ ថា លផងលសាកខមលថា ើ ើ ើ ននាគទង
អស់ សុេចតថ ិ ខបរខរោយ សាកលផងពិចារណាខរឿងគាំនិត
បងកបទ ់ ក ុ កបុងភាសាថម(គ)
ភាសានិយាយ
សរខសរ ទាំខនៀមទម្នលប់ររថ្ពណី សាសនា ខ្មះភូមស្រសុ ក ខលផងររជារររយ ពិធបុ ិ ី ណយខផសងៗ.... ឬខទ?
ខបខយ ល ់ខនាះ ើ ើ ងមនសាកលផងឆង ិ
អវី ៗខដលជាខករមរតករបស់អចឆោ
សាសនាទងអស់ ាំ ខដលបរខទសធាលប់ឆកុហកខយើង។ ២៩.អំពីពរញ្ជ នៈ(វ) (ពយញ្ជនៈទ៤កប ី ី ុងវគគទ៦) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈវ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
នឹងោលយជាខរឿងកបុង
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចវ) ាំ ល ស. ( ន. ) យានមួយររខភទម្ននខរគ, ដងខសើង, ដប ូ សរម្នប់ឥសសរជនថាបក់េ ពស់ជះិ ម្នន
ិ មនុសសខសង : គង ់ខលើ-វ, ជិះវ (ម្ននខររើខរចើនខតកបុងសម័យពីខដម ើ ); រ. ស. រពះវវធមមត្វ; (រពះសិវោ ិ ិ រត) ឬរពះទន័ រចនាវច ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ី ងសិវោវម្ននកាច់ ិ
( ក.ិ ) ទស់ោរ, ទស់ទន ាំ ង; នា ាំឲ្យម្ននរវល ់ឥតររខយាជន៍; នា ាំឲ្យទស់ដខាំ ណើរ។វរខហើយ !
ឹ ឹ ទស់ខហើយ ! ។កុវាំ រ ! កុរាំ វល ់ !; នា ាំវរនា ាំរវល ់; វរវកឬវ កវររចបូ ករចបល ់; ខធវឲ្យរចឡាំ បល ់, ឲ្យទស់ោរ។វរ ើ
ឹ ឹ វកទទ កសង ង (ព. សា.) : វរវក ឹ ឹ ដាក់លាយនឹងរបស់សួ ត ួ ត (ព. ររ.) រចបូករចបល ់ដូចខគយករបស់ទទក ទទកសង ឹ ួ តអស់ខៅខហើយ ! (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
សាំ . បា. ( គុ. ) (វរ) ររខសើរ, េ ពស់េ ពស់, ខលសលន់ , ថ្ថលថាល; ជាចមផង; ខដលគួររឿថាប, គួរចង ់ ើ
បាន, គួរខរជើសយក; ខដលគួរសូម,... ។ន. ពរ (ម. ព. រពះផង) ។ខររើផសាំនឹងសពធដថ្ទបានត្វមគួរដល ់ោរ
ររកប, ដូចជា : វរគុណគុណដ ៏ររខសើរ, គុណាប់។វរចរកចរកដ ៏ររខសើរ។វរជនជនររខសើរ។វរជ ័យ ជមបះដ ៏ររខសើរ។វរញ្ដូ អបកដង ី ល ើ ខែ ឆើើម។វរទនោរឲ្យ ឹ ធម៌ដ ៏ររខសើរ (រពះពុទ ន) : រពះវរញ្ដូ ។វរតនូឬវរនារស្តសថ ពរ; ោរឲ្យរង្ហវន់។វរនាថពាំ នាក់ដ ៏ររខសើរ។ វរបិត្វបត្វររខស ិ ើ រ (បិត្វកសរតរយ)៍ : រពះវរបិត្វ។វរបុរស
បុរសររខសើរ, ររុសថ្ថល។វរមន្រនថម ើ ន្រនថរើ រខសើរ; ខេ មរខររើជាថាបក់ឋាននថរថ្នមន្រនថជា ើ ន់េ ពស់ខផើករដឌបាល, ខៅ រតង ់ចខនាលះថាបក់អនុមន្រនថន ើ ិ ងឧតថមមន្រនថ។ ើ វរម្នត្វម្នត្វររខសើរ (ម្នត្វកសរតរយ)៍ : រពះវរម្នត្វ។វរមតថ ិ ឬ--
មិរតមិរតររខសើរ។វរខយាសិតស្តសថម្ន ើ នរូបលែ, នាងខឆើតខឆ្ម, ស្រសើថ្ថល។វរោជខសថចររខសើរ។វរលញ្ឆករ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 64 -
រត្វដ ៏ររខសើរ (រពះោជមុរទ) : រពះវរលញ្ឆករ។វរលកខណ៍លកខណៈដ ៏ររខសើរ;
ខដលម្ននលកខណៈដ ៏
ររខសើរ។ វរវងសវងសដ ៏ររខសើរ; ខដលម្ននវងសេ ពង ់េ ពស់។វរវណតិ នីស្តសថម្ន ើ នសមផុរលែ, នាងខឆតខឆ្មឬនាង ើ
ខឆ្មឆ្យ។វរខវៀងជ ័យ (ម. ព. ខវៀងជ ័យ) ។វរខសនិយឬវរខសនីយ៍ (វៈរៈខសនុី) : វរខសនីយ៍រតើឋាននថរ ស័កនាយទហានជាន់ េ ពស់បនាធប់ពីវរខសនីយ៍ខទ។វរខសនីយ៍ខទឋាននថរស័កនាយទហានជាន់ េ ពស់ ិថ ិថ
ខៅរតង ់ចខនាលះវរខសនីយ៍រតើនិងវរខសនីយ៍ឯក។វរខសនីយ៍ឯកឋាននថរស័កនាយទហានជាន់ េ ពស់, េ ពស់ ិថ ផុតកបុងថាបក់វរខសនីយ៍។វខោោស (<វរ + ឱោស) ឱោសររខសើរ។វខោតថម (វៈខោត-ដ;ាំ <វរ + ឧតថម) ឧតថមថ្ថលថាល, ររខសើរេ ពង ់េ ពស់។ល។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ិ រត សូរស័ពរធ បស់ពយញ្ជនៈវ ន័យរបស់វាគុរគខសើ ងដ ៏វច ខសងអបកកមរតកគអចឆ ោយកខៅ ឺ ិ ឺ
(ខមលរូ បខៅកបុងភាគ៣ រូបភាពទ៥៩រូ បខៅជញ្ញ ជ ាំង) នឹងខសងអបកកមរតកខចញពីទ ី ើ ី ម្ននសរតូវជត ិ ឆ្ងយ
ឹ មកោោងបងក ាំ ភាពវរវក
អប ករតូវត្វ ាំងចតថ ិ ឲ្យេ ពស់
ាំ ុ
ិ ាំ វុ ញ។ ខទះបី
ខដម ើ ផបាំ ី ខពញកចច ិ កតញ្ដូ ខនះ
ខរពាះកតញ្ដូ និងកតខវទ ី ជាគុណធម៌េ ពង ់េ ពស់ថ្ថលថាលចមផង។ រពះសម្នមសមពុទ នបរមរគូថ្នខយើង ោលរពះ
អងគខៅបាំខពញបារមី ជារពះខពាធសតវ ខៅខឡើយ មនថារពះអងគ ខៅកបុងកាំខណើតមនុសសខទ សូមផុត ិ ិ ី ម្ននកាំខណើតជាសតវតរិ ចា ិ ឆ ន ក ៏រពះអងគបខាំ ពញនូវកតញ្ដូ និងកតខវទខនះខដរ ចុះទាំោកូ ាំ ននាគររុសស្រសើជា ី មនុសស
ខហើយខារពបដប ិ តថត្វមឱវាទ ិ
ខដលជាពាកយបណា ឋ (ាំ សាសនៈ)
ខនាះ ខតគួ ន ើ រខលើកតាំខកងេ ើ ួ ល ឲ្យម្ននគុណធម៌ខនះខដរឬខទ?
របស់រពះសម្នមសមពុទ នខទៀត
៣០.អំពីពរញ្ជ នៈ(ស) (ពយញ្ជនៈទ៥កប ី ី ុងវគគទ៦) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈស មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចស) ( គុ. ) ខដលម្ននសមផុរដូចសាំ ឡីករាស : ព័ណ៌ស, សាំ ពត់ស។សកផុសសណាស់។សរតសុស
សម៉ដប ឌ ផ ៉ រូ , សផូរផង ់។សភលសសា ែ ត។សសគុសសរតខសាល, សបរសុ ិ ទ ន។សសាងច សភលខម ឺ ឺ ើលខៅខ សាងច។ល។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ខ
( ក.ិ ) ចាក់បុះរពាវខដាយសើ : សរតើ។ព. ររ. សរកឲ្យខ
ើ ញ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ើញ
ើ ញសខងកតរករពាវៗខដាយសាមនៗឲ្យ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 65 -
( ក.ិ ) សខមឋងអាោរឲ្យខ
ើ ញចាស់, បខញ្ចញខបបឲ្យខ
ើ ញជាក់ : សខសចកឋ,ី សខហតុ។
ខហកខករ ថ ិ៍ : សខករឬសខករ ថ ិ៍ សគល ថ ិ៍ ់។ព. ទ. បុ. សមឋីសជាតម្នរយាទសរតកូ លសាំ ខនៀងភាសាសរឿប់ឲ្យ ិ ខគសាគល ់ជាតឫកពាម្នរយាទសរម្នប់ ឲ្យខគសាគល ់ពូជរតកូល។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ិ
សបា.; សាំ . ( ន. ) (ឝរ) រពួញ, ោ ាំ, ោ ាំធបូ, ោ ាំសាើ : ខសឋចខផលងសរ ; រតូវសរ។សរជ ័យសរម្ននជ ័
យ។កូនសររពួញ; រាប់ោ ាំខភលង។ល។(ដកខចញព ើ ី វចនានុរកមសខមឋច) បា. ( ក.ិ ) រឭក, រឭកខ
ិ ដ ឹ ខឡើងវញ។សរជាត ឹ ជាត។សរញាណ ើ ញ, សាដង ិ ង ិ
ើ ញ, នឹកខ
ពិចារណាឬរព ាំ ឹ ងដង : រពះពុទ នរទង ់សរញាណ... ឹ ខហតុចាស់ ខៅខាងអតតោលឬខាងអនាគតោល ី (បា. សរញ្ញ ដ ណន. ញាណឬរឿជាញជាខរគឿងរឭកខ
សឲ្យខ
ើ ញ) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
ខបើត្វមន័យបងកបខ់ ៅកបុងសូរពយញ្ជនៈស ម្ននន័យថាភាពបរសុ ិ ទ នមនខររពណ ៌ ខយើងរតូវរុករក ិ ើញ
ខនាះនឹងសខបកបង្ហ ា ញសខសចកឋី ើ
ខបកទ វ រខកររក៍ឬសខកវយក៍ម៏ខមល ើ ើ
ខតអប ើ កណាជា
ឬសខកវរបស់ជាត? ដ ត្វ ាំងខឡើងឲ្យេ ពស់ បាញ់ សរឲ្យឆ្ងយ សរជាតខៅនាយខាងខរោយព ិ បញ្ញ ិ ិត នឹង ខ
ិ អប កកខកតជ វី តជាត ម ខបរាន់ ុតខជឿអប ករឿជញខរៅ ភាពលងតលង ង់ ើ ញសាវត្វខរឿងអតត ី ើ ិ នខាន។ ិ ើ ិ
ខលលដត ិ ជាប់រឿណ កូនខដាះររសាើកបុងសន្រង្ហកនថ ខ ៣១.អំពីពរញ្ជ នៈ(
ិ រណ៍។ ើ ញរពហម ម្ននេន ួ ល ខពញបរបូ
) (ពយញ្ជនៈទ៦កប ី ី ុ ងវគគទ៦)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូច
)
!ឬហ៏!( និ. ) ពាកយសរម្នប់ខររើកុ ងោរហុ ប ច, កបុងោរររគល ់អវី ៗឲ្យាប ឬខររើកុ ងោរខតឿនជា ប
សញ្ញ ដ ឲ្យស្រសុះាប; ខររើបានចាំខពាះខតខៅរកបុគល គ អប កតូចជាងឬខសមើាប។ ហជាពាកយបងែូសខវងសរម្នប់
ខតឿនឲ្យស្រសុះាប ឬឲ្យអវីៗយា៉ងយឺតមិនររញាប់មិនបងខ ាំ : ហខលើក ! ។ហ៏ជាពាកយរសសៈម្ននសាំ ខឡងេ ី ល សរម្នប់ខររើោរររញាប់ : ហ៏យកចុះ ! ។ម. ព. ខហៈហ៏ឬខហៈហ៏ផង។ហ៏ ! (ដកខចញ ពី វចនានុរកម សខមឋច)
សូរបងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈ
មហានគរ
(ហ៏)
ន័យរបស់ពាកយគហុ ឺ ចឲ្យរគប់ាប
ខៅគតព ិ ិចារណាខឈវងយល ់
ខបើរតឹមរតូវកូននាគទងអស់ ាំ
ទទួលយកខៅបណា ឋ រាំ ពះខម៉
ថាខតខរឿងខនះរតឹ មរតូវ សមត្វមខហតុនិងផលខដរឬខទ? ើ
រតូវខលើកតាំខកងម្នត្វនាគប ត្វនាគ ខដាយស្រសុះាបឈប់ខមលបាំ ណាា ាំ ប ើ ិ ើ
ខទៀតខហើយ។ មនុសសអាចខៅបដស ទល ់ុតបុគល គ ខនាះម្ននខបះដូង ិ ននិកបុងពិភពផ្កកយបាន(សុគតភព) ិ ផ្កកយ ( ឺកតញ្ដូ និងកតគវទី)។ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ៣២.អំពីពរញ្ជ នៈ(
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 66 ) (ពយញ្ជនៈទ៧កប ី ី ុ ងវគគទ៦)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូច
)
( ន. ) គុកឬខជង ូ យបទភជ ត ើ រោន គុកធាំទលា ិ ិ ទុកឲ្យម្ននររខហាងខតរតង ់កខនលង ខដលរតូវ
ទុកសរម្នប់ដត ុ ឥដឌ ជាខដម ់ ខៅថឲ្យឆែិន : ឡឥដឌ, ឡខកផឿង, ឡធយូង។ (ដកខចញពី វចនា នុរកម ើ បងាបក សខមឋច)
( ឧ. ) សូរខស្រសកឬយាំ ឮខាលង ាំ : ខស្រសកឡ, យាំ ឡ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈ ជាធនជ ័យាត់ជាប់ខៅកបុង នាគ
ន័យរបស់វាគសូ ឺ រសខរមកខស្រសកយាំ (ឡ) ជាប់
ាំ ក ុ ុ ងគុ ប ហារ(ឡ) ដូច
ាំ ុ ខហើយអាចលួចខចញមកបខង្ហាះខេ លងឯក ឲ្យខស្រសករឿប់សរតូវនិងកូន
ខដលជាអប កទទួលមរតកខម៉(ខកមរ)ថា ខបើពូជជ ័យខៅរស់ គពុ ី គ ឺ ាំម្នននរណាអាចយកខដនដនា
ខនះបានខឡើយ។ ខៅកបុងពយញ្ជនៈ
ខនះ គជាពយញ្ ជ នៈខដលេុសពីពយញ្ជនៈទង៣២តួ ាំ ឺ
សរម្នប់ឈររគប់ាប ចាំុណកពយញ្ជនៈឡ ពុាំម្ននខជើងនឹងខគខឡើយ។
៣៣.អំពីពរញ្ជ នៈ(អ) (ពយញ្ជនៈទ៨កប ី ី ុ ងវគគទ៦) សូរសខមលងរបស់ពយញ្ជនៈអ ខហើយខៅរកាសូរសខមលងខដម ើ
មនទន់ ផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ ិ
ខគម្ននខជើង
ឬផសាំជាមួយស្រសៈនិងពយញ្ជនៈ
ជាពាកយម្ននន័យរគប់រាន់អាចសាឋប់យល ់បាន
ចាំខពាះភាសា
និយាយ។ ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចអ) ស.
( ន. ) ខ្មះបុីមួយររខភទខធវខដាយខដ ម ាំ ទងអណា ាំ ឋ ត ឬយកខដម ើ បបុស ទងតួ ើ បបុស ើ
ខធវខតអណា ឋ ត ឯតួខធវខដាយខដ ម ុី ត្វមខដាយធាលប់បានសខងកតរូបគាំនរូ ខៅជញ្ញ ជ ាំង ើ ពកជាខដម ើ : ផលុាំបអ។ ើ ើ ិ ឧខបាសថាារ គវឺ ហារខៅខេរតខរៅកប ុ ងររខទសខសៀម ខដលជាងខសៀមគូរកបុងសម័យបុោណខរពង នាយខ
ុី ស, ររខហលជាខសៀមខៅថាបុអខេ មរក ៏ ើ ញម្ននរូបអប កខភលង ខលងខភលងខេ មរម្ននអប កផលុាំបបបុ ី
ិ ខៅត្វមខសៀមខដរខៅខទដង សត្វមខេ មរវញ) ។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ឹ ? (គួរខៅបុបបុ ី មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 67 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
! ( ឧ. ) សូរលាន់ម្នត់ខដាយបញ្ញ ជ ក់ខសចកឋី ឬខដាយបាត់ខងឿងឆងល ់ជាខដម ើ : អ ! ដូខចាើះខទឬ
?; អ៎ ! ឯខណាះខទហៈ ? អ៎ ! អខញ្ជើញមក ! អ៎ !(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
អ ( ក.ិ ) ម្ននអាំ ណរ, ម្ននខសាមនសស, រកោយច ី តថ ី : អរខរពាះបានរទពយ ិ , ម្ននចតថ ិ រកោយ
ាប់ចតថ ាំុ ញ រណាស់ ! ។អរគុណអរចាំខពាះគុណខគ, ម្ននអាំ ណរគុណខគ : ិ ; បានឮថាកូនររឡងជាប់េអ
ខដាយខគបានជួយសខន្រង្ហគះេប ាំុ ញ នថិចប៉ុណឹ ត ង េន ាំុ ញ ឹងអរគុណខគមិនខភលច។អរគុណ ! ពាកយសរម្នប់ទទួល អាំ ណរចាំខពាះគុណខគ កបុងទចាំ ខត ី ខពាះមុេ។ ត្វមធមមត្វរបស់អបកសុភាពឬអបកម្ននចាប់, សូមផរាន់ ី
ខគហុ ចអវី បនថិចបនថួច ឲ្យមកេនឬខគគូ សខឈើគូសោន់ឲ្យេនអុ ជបារប៉ ី ុខណា ត ះ ក ៏រតូវបខញ្ចញវាចារអរ ួល ួល
គុណខគថាអរគុណ ! ឬថាអរគុណខលាក !, អរគុណអប ក ! ... ។អរភតអរភ័ យអរៗភ័យៗគអរេ លះភ័យ ិ ឺ េ លះមថងៗ។ អរសាទរអររកោយខដាយសាទរ។ ី អរខអកអរខាលងខសធ ាំ ឆ្ល។ល។ (ដកខចញពី ើ រខភលចេន,អរខឆល ួល វចនានុរកមសខមឋច)
សូរសខមលងកបុងពយញ្ជនៈអ ន័យបងកបក ់ ុ ងពាកយគ ប សខមល ងខភលង(បុ)ី ខដលខស្រសកររោសរឿប់ ឺ
ខសាមនសសចតថ ិ ខកតខឡ ើ ើង
ខដាយខហតុអី វ ?
ខពលខដលកូននាគដង ឹ ន័យ
ដាច់ខាតរតូវខតសាគល ់ន័យកបុងពយញ្ជនៈតួបញ្ចប់គអខនះ។ ឺ ម្ននខតយកសនឹងបកសពួកខទ ខនះ
សរម្នប់ឲ្យកូនខកមរ
ខដលសាគល ់អ(យកសអរ)។
ពី
បងកបក ់ ុ ងពយញ្ ប ជ នៈតួទមួ ី យ
ខបើុកមរសាគល ់ជាតិ
រតឹមពយញ្ជនៈខ្
គឺ
ោរបកស្រសាយកបុងពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ
ិ យកមកគតព ី ើ ងវញ ិ ិ ចារណាខឈវងយល ់ខសើខរខឡ
ខតខយ ើ ើ ងគួសាគល ់ររវតថិ
សាវត្វខបះដូងអចឆោ ជាម្នចស់មរតកអចឆរយខនះខដរឬខទ? ិ សូមផុតតួ អកសរកបុងពយញ្ជនៈខកមរទង៣៣ ាំ ី
តួខនះ ក ៏បងកបន ់ វូ ភាពអសាចរយខដរ ខពលខដលខយើងឆងល ់ រួចយកមកខវកខញករកន័យពិត កបុងតួពយញ្ជ នៈមួយៗ។
ខទះបីមនទន់ ផសាំជាមួយនឹងស្រសៈ ិ
ឬពយញ្ជនៈឲ្យផ្កលស់រូ រសខមល ឋ ងថមីផង
វាក ៏ម្ននន័យរគប់
រាន់អាចឲ្យខយើងយកមកខររើ ជាពាកយនិយាយឬសរខសរបាន។ បណឍិតជាំនាន់បោ ុ ណ ខលាកបាន យកពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ
ខៅបកពនយល ់ន័យលាយបញ្ូ ច លខៅកបុងសាសនា
ខដម ើ ផទុ ី កររសាើឲ្យខយើង
ខចះឆងល ់ ខហតុអី វបណា ឋ រាំ បស់រពះសម្នមសមពុទ ន មកខទខៅកប ាំ ខនះ? ើ ុ ងពយញ្ជនៈទង៣៣តួ
ចាំុណកោរ
ខឈវងយល ់របស់េ ាំុ ញ ន័យពិតរបស់ពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ គាំនិតកបុងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរ ខលាកភាជប់ ន័យរបស់ពយញ្ជនៈខៅនឹងភាសាគឬភាសារូប
ខដលម្ននខៅកបុងរឿសាទោប់ពាន់
រួមទងមរតកខម៉ ាំ
ដថ្ទខទៀត ចាំុណកោរភាជប់ពយញ្ជនៈ ជាមួយនឹងសាសនា វារាន់ុតជាសាំ បកសរម្នប់បទបា ាំងសាវត្វ ិ
ពិត របស់ម្នត្វបត្វមហានគរខតបុ ខណា ត ះ។ ខៅកបុងពាកយភាសាខកមរ ជាភាសាខដលម្ននន័យកបុងន័យ ិ ខៅខពលណាខដលបណូ ឋ លពាកយ ខកតខចញព ័ ខយើងជាមុនរួច ើ ី ពយញ្ជនៈណា ពាកយខនាះបានរឿប់នយ ខស្រសចខហើយ។ ឧ. ទវរ = ទ + វា + រ ម្ននន័យថា
របស់
ខតរចកសរម្នប់ ខចញចូលខនាះ ជា របស់ ើ
អប កណា? គជា របស់ម្នចស់ផះធ ខរពាះ ខនាះខតងនា ាំទកច តថ ឺ ឹ ិ ម្នចស់ផះធ ខចញចូលត្វមរចកខនាះ។ ក ៏ប៉ុខនថ ាត់សរខសរម្ននខថម មរតកក ូននាគ
ម្ននន័យថាាត់ឲ្យខយើង
រក៍(រក)អវី មកបទបា ាំងរចកខនាះ ិ
ោរពារមនុសស
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 68 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
អារកក់ ខដលម្ននខ្មះថាខចារ។ ខរពាះពាកយខចារ ក ៏សរខសរដាក់ ខដរ គរក៍ ួ ដូខចើះរចកទវរខនាះ ឺ លច រតូវរក៍អី វ មកបទបា ាំងោរពារ ខនះរាន់ុតជាោរបកស្រសាយកបុងពាកយមួយ កបុងចាំខណាមោប់មនពាកយ។ ុឺ ិ
III.ពរញ្ជ នៈដកយរទ ំង៣៣តួ
បញ្ចូ លកបងលពោះពុ ទនសាសោ ុ
គៅកបងន័ យអបកលបាជញពីបុរាណ បាន ុ
ធាតុទក ឹ ណ ុ មាឋយ១២
ន ប ផ ព ភ ម យ រ ល វ ស ហ ខៅកបុងេនគ ៖ឺ ួល
ន ជាទកររម្នត់ ឹ
ប ជាទកកខសល សម ឹ ផ ជាទកេ ះុ ធ ឹ
ព ជាទក្ម ឹ
ភ ជាទកខញ ឹ ើស
ម ជាខាលញ់ ខាប់
យ ជាទកខភើ ក ឹ
រ ជាខាលញ់ ោវ
ល ជាទកម្នត់ ឹ
វ ជាទកសខមារ ឹ ស ជាទករ ាំ ិ ល ឹ អ ហ ជាទកមូ រត ឹ
ចប់គណ ុ ម្នឋយធាតុទក១២។ ឹ ធាតុដី ុណឪពុក២១ កេគ
ងចឆ
ក បខងកតជាសក់ ើ
េ បខងកតជាខោម ើ
គ បខងកតជារកចក ើ
បខងកតជាខធម ញ ើ
ឈ ញ ដ ឋ ឌ ឍ ណ ត ថ ទ ធ ឡ អងខ័ ៅកបុងេន៖ ួល
ង បខងកតជាខសផក ើ ច បខងកតជាសាច់ ើ
ឆ បខងកតជាសរថ្ស ើ ជ បខងកតជាឆែ ង ើ ឹ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
ឈ បខងកតជាេួ រកបុងឆែង ើ ឹ ញ បខងកតជាទច ើ
ដ បខងកតជាខបះដូ ង ើ ឋ បខងកតជាខថល ើម ើ
ឌ បខងកតជាវាវ(សនធ ះេយល ់) ើ ឍ បខងកតជារកពះ ើ ណ បខងកតជាសួ ត ើ
ត បខងកតជាខពាះខវៀនធាំ ើ
ថ បខងកតជាខពាះខវៀនតូ ច ើ ទ បខងកតជាអាហារថម ី ើ
ធ បខងកតជាអាហារចាស់ ើ
ឡ បខងកតជាអាំ ុបងកាល(លលាដ ៍កាល) ើ អ បខងកតជាេួ រកាល ើ
ចប់គណ ុ ឪពុកធាតុដ២ ី ១។
ខហតុអី វ បានជាអប ករឿជញពីបុោណ
សាសនា?
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 69 -
ោរសនសាំបារមទ ាំ ី ង៣០
ខលាកយកពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ
ឲ្យខពញបរបូ ិ រណ៍
ខៅបញ្ូ ច លលាយជាមួយ
រពះអងគរតូវខររើរយៈខពលសនសាំ អស់បួន
អសខងខយយនិងមួយខសនខផនដ ី ខទបអាចរត្វស់ ដង ឹ ជារពះសម្នមសមពុទ នបាន ខហតុអី វ បានជាគុណធម៌ ើ របស់រពះអងគ មកខទរតឹ ាំ និង ស្រសៈ....? ខតររសា ើ ខនះ ាត់ចង ់ឲ្យខយើងខសវងយល ់ពី ើ មពយញ្ជនៈទង៣៣ ើ អវី ? គោរបកស្រសាយន័ យ កបុងពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ និងស្រសៈ។ ឺ
IV.អំពីលសៈនិសស័ យនិងលសៈគពញតួ ក.លសៈនិសស័ យឬនិសស ័យលសៈ (ស្រសាក់) ពនរល់ពាករ(ម្ននសូរដូចស្រសៈ) បា.; សាំ . ( ន. ) (សរ; សវរ)
អកសរខដលអាច បខញ្ចញសាំ ខឡងេនឯងបានផង ួល
ពយញ្ជនៈឲ្យខចញសាំ ខឡងបាន ម្ននសូរឮត្វមរពងរបស់ ាំ ពយញ្ជនៈផង។ I ខ ខ
ុ ាំ ាំ
អាចនា ាំ
ិ ី ឹ ឺ ុ ូ ួខ ើខ ឿខ ៀខ ខ ថ្
ាំ I ះ, (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 70 -
( ក.ិ ) ដាក់តរមួតៗខលា ាំ តរត ឹ : ស្រសាក់សរក ខផន, ស្រសាក់ចាន។ចងរុររទក់ ាំ ើ ប ចងរុឬចងរួ
ឆ្វក់ឲ្យខណន : ស្រសាក់ថ្ដនឹងចូលដាល ់។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ( ន. )
អវីៗខដលដាក់តរមួតៗខលា ាំ តរត ឹ : សករមួយស្រសាក់, ចានពីរស្រសាក់។ ើ ប ចងរុឬចងរួ
ខ្មះចានមួយររខភទ ម្ននរតខចៀកទងព ាំ ី រខាង សរម្នប់សក ៊ ដាក់តរមួតខលា ើ ប កបុងថ្ដយួរ : មាូបមួយ ចានស្រសាក់។គុ. ខដលចងជាស្រសាក់ : សករស្រសាក់សរក ខផនខដលដាក់តរមួតៗាប េ ចប់ខដាយសលឹកខត្វើតចងរុ។ាំ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ខហតុអី វ តួអកសរខនះម្ននខ្មះថាស្រសៈ?
ខហតុអី វ ស្រសៈខនះ ម្ននខ្មះថាស្រសៈនិស័សយ?
ខបើ
ខយើងខមលត្វមន័ យមកជាខកមរ ដូនត្វខយើងបានរឿប់ខយើងថា ោររចបាច់ចល ូ ាបចងររមូលចូលាប ើ ោរតរមួតាបចងជាបាច់ បានម្ននខ្មះថាស្រសៈ សខមលងសូរនិយាយខសមើនឹងស្រសាក់។ ស្រសៈមនខពញតួ ិ ឬស្រសៈនិសសយខនះម្នន២១តួ ័ គោរររមូ លផឋុាំស្រសាក់បញ្ូ ច លាប បខងកតបានជាមរតកភាសាមួ យ ខដល ើ ឺ ម្ននន័យអាចឲ្យខយើងយល ់បាន។ ថា
បុគល គ ណាម្នននិសសយ ័
ចាំខពាះពាកយនិយាយថាស្រសៈនិសសយ ័
ខទបយល ់ពីោរស្រសាក់សាមគគា ើ ី ប ខនះ
ដូនត្វាត់បានរឿប់ខយើង
ខដម ើ ផរួី មររមូលផឋុាំាបបខងកតជា ើ
កម្នលង ាំ អាចាស់កោយនូវអាថ៌កបា ាំ ាំងរបស់ជាត។ ័ ិ កបុងស្រសៈនិសសយខនះ
ស្រសៈអ(I)ជាអបកនា ាំមុេ ខតើ
ខយើងម្ននឆងល ់ខទ? ខហតុអី វបានជាដូនត្វខយើង មិនយកសូរសខមលងស្រសៈ ក ខ្ ច ឆ.... ខដលស្រសៈទង ាំ ខនះម្ននសខមលងតូចដូចអខដរ
ាត់ុបរជាយកពយញ្ជនៈអ
ខធវជាបណ ័ ើ ូ ឋ លសខមលងស្រសៈនិសសយខនះ?
ាំ ន់ខរោយបានយល ់ថា ខពលកូននាគម្នននិសសយបុ ខរពាះាត់ចង ់ឲ្យកូននាគ ជនា ័ ណយ(កតញ្ដូ )ខកត ើ
ខឡើង គខយ ន ប សាមគគា ូ ឺ ើ ងនឹងស្រសាក់ាប ព័នា ី ប ខនាះសូរសខមលងអ(អរ) នឹងខកតខឡ ើ ើ ងកបុងសនាថនចតថ ិ កន នាគ។ ស្រសៈអ(I) ខនះម្ននោងជាបនាធត់
ឬបខង្ហគលបញ្ឈរមួយ
ពយញ្ជនៈរពីរ(ររ)ឲ្យជាប់ាប នឹងខកតបានពយញ្ ជ នៈអខនះ។ ើ
បខង្ហគលខនះខបើខយើងយកខៅភាជប់
ពាកយអរម្ននរបី(រររ)
រទប ព នឬ ី ុសងសា ី
បខង្ហគលខៅភាជប់ រទព តបានជាពាកយអរ ម្ននន័យថាភាជប់ខរឿងអតតន ី ី រនិងទមួ ី យភាជប់ាប ខទបខក ើ ើ ី ិង បចចុរផនប ខធវឲ្យខយ ដ សាពន ឹ សាវត្វពិត ខសចកឋខរតកអរន ើ ើ ងដង ី ឹ ងខកតខឡ ើ ើ ង។ ខយើងខតងនា ាំាបខៅសញ្ញ
ិ ខនះ ថាជាសញ្ញ ដ វះខពាះខៅវញ វះខពាះម្ននន័យថាោត់ផ្កឋច់ខចញពីាប ខបភា ើ ជ ប់ាបពីរម្នខងខៅរម្នខង ខទៀត
ពុាំុមនវះខពាះខឡើយ ខតវាគជាសា ព ន។ ោរបកស្រសាយពនយល ់ពីពាកយ ស្រសៈឬស្រសាក់ខនះ េបា ាំុ ញ ទ ឺ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 71 -
រាន់ុតចង ់ ឲ្យកូននាគខបរមកពិចារណា
ោវរកខហតុផលពិត
នគរ ខដលបានបងកបលា ់ ក់បញ្ូ ច លទុក ខៅកបុងស្រសៈនិសសយខនះ។ ័
ខៅកបុងមរតកបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហា
ខ្.លសៈគពញតួ ស្រសៈខពញតួម្នន១៣តួគអអា, ឥឦ, ឧឩ, ឫ, ឬ, ឭ, ឯឰ, ឱឪ;ខថមស្រសៈឮមួយខដាយខឡកមក ឺ ខទៀតជា១៤តួ។ និសសយ ័
ខហតុអី វបានជាដូនត្វខយើង
ខៅស្រសៈខនះថាជាស្រសៈខពញតួ?
ោលខៅជាស្រសៈ
រាន់ុតជាសញ្ញ ដ បងកបខ់ ៅ បនាធត់មួយខតប៉ខុ ណា ត ះ ខដលខយើងខៅថាស្រសៈអ។ លុះមកដល ់
ស្រសៈខពញតួ តួអកសរស្រសៈអ បានបង្ហាញរូបោងចាស់ឲ្យខយើងសាគល ់ គពយញ្ ជ នៈអ ពុាំុមនរាន់ុតជា ឺ បនាធត់រតង ់ ឬបខង្ហគលឈរដូចមុនខឡើយ។
ោលខបខយ ើ ើ ងស្រសាក់ាប(ស្រសៈ)
សូរសខមលងអនា ាំមុេ ខពល
ិ ររសាើាត់ចង ់រឿប់ខយើងថា ោលខៅជាស្រសៈ អ ខដលខយើងខសវងរកអប កក អខៅខៅពីខាងខរោយវញ ជាអប កនា ាំមុេ ខពលោលយជាពយញ្ជនៈអខៅខៅពីខរោយ (សូមខមលោរពនយល ់ពយញ្ជនៈទង៣៣តួ ាំ ទព ាំ រ័ ើ មុន)។ ខនះជាររសាើបងកប ់ ខដលដូនត្វខយើងបានបញ្ូ ច លខៅលាក់ទក ុ កបុងស្រសៈទងព ាំ ី រខបបខនះ គស្រសៈ ឺ និសសយន ័ ិ ងស្រសៈខពញតួ ខហតុខដលម្ននខ្មះយា៉ងខនះ ដូចបានពនយល ់ខរៀបោប់ខាងខលើ។ ្ម ជ ័ររបស់អបកកមរតកខនះទុក មនអាចផ្ក ឋ ច់ចតថ ងខហងខឡើយ ិ ិ ខចញពីខករ ខដលេនបានហួ ួល ររោន់ខាជប់ខៅសណនិតជាប់ជានិចច ខ
ឲ្យខតកូននាគខចះយកមក ខវកខញករួចពិចារណា
ខសចកឋី ខនាះនឹង
ើ ញខរឿង របស់ម្នចស់មរតកខនះជាពុាំខាន។
V.អំពីអតទន័យបងកប់កងគលខ្ដកយ បុ រ (សមឋជាឯក ខលេជាខទ អកសរជារតើ) ី ខហតុអី វ ខៅកបុងសុភាសិតខកមរខនះ
បណឍិតខលាកទុកខលេ
ខលេខកមរ ម្ននបងកបរ់ រសាើអាថ៌កបា ាំ ាំងអវី េ លះ
កបុងលាំដាប់ខលេ២ដូខចើះ?
ខៅនឹងខរឿងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរ?
ខតកប ើ ុង
ខលេខកមរខបខយ ើ ើង
ោប់ គម្ននចាំ នន ួ រតឹមរឿ ាំ(៥ចាំខពាះេ ធង ់ោយ) ផុតពីរឿ ាំខៅរតូវបូក រឿ ាំបូកមួយខសមើរឿ ាំមួយ(៦) រឿ ាំបូក ឺ ពីរខសមើរឿ ាំពីរ(៧) រឿ ាំបូកបីខសមើរឿ ាំបី(៨) រឿ ាំបូកបួនខសមើរឿ ាំបួន(៩) ខលេដប់គរឿ ាំដណឋប់ខលើរឿ ាំ(ដប់ ឺ ខសមើនឹងរឿ ាំដណឋប់រឿ ាំ)។ ផុតពីដប់ខៅគមួ ) ឺ យដណឋប់(មួយដណឋប់ខលដប់ ើ ដប់).....
ពីរដណឋប់(ពីរដណឋប់ខលើ
ចាំខពាះភាសានិយាយ ចាំុណកភាសាអាន គដប់ មយ ួ ដប់ពីរ...។ល។ ខហតុអី វ ខលេខកមរម្នន ឺ
រតឹមលបា ំ ផុតពីរឿ ាំរតូវបូកយា៉ងខនះ? ពាកយរឿ ាំខបដកខជ ង ើ រមកដាក់ខាងមុេ ើ ខៅរតួតបា ំខ
ើ ញពាកយលបា ំ យករមកដាក់ពីខរោយបខ
មរតកក ូននាគ
ោលយជាពាកយរបា ំ យករ
ើ ញពាកយបរា ំ។ ខហើយខលេ៥ខនះ ខបខយ ើ ើ ងតាំ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ខរៀបខលេដូចរម្នមថ្ដ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 72 -
ជាកញ្ុ ច ាំ រងវង ់មូល
គាំនស ូ បានបង្ហាញរឿប់ខយើងថា
រួចខយើងផគុាំចណ ាំ ុ ចពីរម្នមមួយខៅរម្នមមួយ
ខកមរពូជរឿ ាំគជាពូ ជផ្កកយ ឺ
ពូជផ្កកយខនះខហើយ
ខនាះសញ្ញ ដ
ខដលបានបនសល ់
ទុក ខៅសាំ ណង ់រឿសាទថមោប់ពាន់ ខដលរឿសាទទងខនាះ ាំ បានឆលុះខៅនឹងផ្កកយខលខម ើ
។
ក.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យ(១) មួយពាកយសរខសរជាអកសរ មួយររកបខចញពីពយញ្ជនៈម ខហើយពាកយមខនះេបា ាំុ ញ នពនយល ់ កបុង
ពយញ្ជនៈខាងខលើខហើយ
ម៏(ខៅ)
មរ(សាលប់)
មរ(ភក់ខលម)។
ខលេមួយគមុ ឺ នខគមុេខគ
ដូខចើះន័យឬ
ឋានៈរបស់វា ខសមើនឹងពយញ្ជនៈក ខរពាះអបកករតូវខដកសាលប់(មរ) កបុងភក់ខលម(មរ) រងចា ាំកូននាគខៅជួយ ស្រសង ់ាត់ សាឋ ាំ
ខចញពីទទុ ី កខខ នាះ។
ខៅកបុងខរឿងរពះធមមខសនាបតសារ បុ ី រត ី
ខលាកបានជួយស្រសង ់ម្នត្វខលាក
រពះអងគជាអគគសាវក
ខដលម្ននកាំខណើតកបុងអបាយភូមិ ោលពីប៉ុនាមនជាតកនល ង ិ
ខៅ។ ខរពាះម្នត្វខលាក បានមកឲ្យនិមមតដល ់ខលាក ខដម យ ខពលរពះសារបុ ី រតខលាកបាន ើ ផឲ្យខលាកជួ ិ ី
រជាបដង ខលាកក ៏បានថាវយទនចាំខពាះសងឃ ខដលបដា ឹ ិ គ ហកអបកទទួល គសុ ឺ ទ នខតជារពះអរហនថអស់ អាសវៈកខលស ទបាំ ុ ម្នត្វខលាក ខដលម្ននកាំខណើតជាខររតខនាះ បានរួចចាកផុតពីទុកខខ ហើយខៅ ិ ី ផត ខសាយសមផតថសុ ិ េកបុងខទវខលាក។ យា៉ងណាមញ ខរឿងម្នត្វមហានគរខកមរ ររវតថសាវត្វរបស់ ខលាក ក ៏ដូចជាខរឿងម្នត្វរពះសារ ី ិ ិ បុរតខដរ
ពាកយរតឡប់ មួយចា ាំកូនជ = មរចា ាំកូនជួយ ខរពាះភក់ខលមនិងមរណៈ គតាំ ឺ ណាងឲ្យទទុ ី កខ
និងសាលប់ ម្ននខតរងចា ាំកូននាគ ជាំនាន់ខរោយរបស់ាត់ុតប៉ុខណា ត ះ ខទបម្ននសងឃ មរួ ើ ឹ ចពីមរភក់ និង មរណៈ ខនះជាអតទនយ ័ បងកបក ់ ុងពាកយ ប សរខសរជាអកសរខលេមួយ(១)។ ខ្.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ពី បុ រ(២) ខហតុអី វ អកសរសរខសរ ពាកយខលេ២ម្ននរ? ខរពាះដូនត្វាត់ចង ់ឲ្យខយើងរក ៏មួយ មកគួបបូក និងមួយខកតបានជាព ើ ីរ
រគប់ពាកយខកមរខពលខដលសរខសរ ម្ននដាក់រពីខាងខរោយ
គររសា ើ របស់ ឺ
ពាកយឲ្យខយើងរ(រក ៏)។ ខលេ២សរខសរជាអកសរគពី ឺ រ ខដលម្ននពយញ្ជនៈពជាបណូ ឋ លពាកយ ខហើយសូរ ពយញ្ជនៈពខនះ ន័យទមួ កខឡ ី យគខល ឺ ើ ើ ង ន័យទព ី ី ររកាខផនដ ី ន័យទប ី គុ ី ណជាតររខស ិ ើ រគួរឿថាប ន័យ ទបួ ទកកុ ឲ្ ាំ យលចចូ ល ី នគប ឺ ទរនន ិ ឹ ិ
(សូមខមលោរបកស្រសាយព ើ ិ សាឋរខៅកបុងពយញ្ជនៈព)។
ពាកយរតឡប់
របស់ខលេពីរគឺ ពីោជន = ពោជនី ខលកខឡ ើ ើ ងខចញពីទទុ ី ក ខ ខដលាត់បានខដកសាលប់ខចញពីសនាឋន មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 73 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ចតថ ូ នាគសម័យខរោយ កបុងភក់ខលម ឬអបាយភូម(មរ)ខតម្ន ប ក់ឯង ខយើងគួនា ាំាបជួយខលាក ឲ្យបាន ិ កន ិ រួចពីទុក ខ ខហើយខៅខសាយសុេកបុងសុគតភព ខដាយអាំ ណាចោរដង ឹ គុណ នឹងតបគុណ។ ិ .អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្បី បុ (៣) អតទនយ ័ បងកបខ់ ៅកបុងពាកយសរខសរខលេបី ខទះពុាំទន់បកស្រសាយ កអា ៏ ចង្ហយយល ់ជាងពាកយ
ពីរ ខរពាះពាកយបគ ផង ខលើកាត់ខឡើង ើ រទូង ន័យគពផងប ី ប ឺ រតកងខឡ ី ើ ង យកមកខផ្កែបជាប់នឹងខដម ឺ ី ខចញពីទទុ ប សុ ាំ កតញ្ដូ និងកតខវទ។ ពាកយសរខសរសម្នគល ់ខលេ៣ ី ក ខ នា ាំខៅដាក់កុ ងទ ី េ ខដាយកម្នលង ី ខនះ
ម្ននពយញ្ជនៈបជាបណូ ឋ លរបស់ពាកយ
ពយញ្ជនៈ៣៣តួខាងខលើ។
ខហើយពយញ្ជនៈបខនះ
សូមខមលោរបកស្រសាយកប ើ ុង
ពាកយរតឡប់ខលេបីគឺ បស្រសៈអ = បស្រសៈ ី គប ថ្ដសាមគគា ី ឺ ផងស្រសាក់ ី ី ប
ផង ខទបជួ បអរ ឬបរនា ាំខចញខរឿងសិរ(ស្រសើ ី )បររោរ។ ើ ី ឃ្.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្បួ បុ ន(៤) អតទនយ ័ ខៅកបុងពាកយសរខសរខលេបួន
អកសរសរខសរក ៏ម្ននពយញ្ជនៈប
ជាបណូ ឋ លពាកយ
ខដរ ពាកយរតឡប់ខលេបួន គបួ ាំ ី ល = បទ ាំ ន។ ខហតុអី វបានរតូវបទ ាំ ន? ខរពាះខទពធត្វ ឺ នទងេ ី ងេ ី ងេ ី ួល ួល ទង៧ោល ាំ ់ឆ្ប ាំ កបុងថ្ថងមហាសន្រង្ហកនថ ខទពធត្វខដលរតូ វខវន គពប ដខងា ខតសិរសា(កាល) កបលមហា ី ឺ ី ិ
រពហម ខតប៉ុខណា ត ះ។ ខៅកបុងឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ពុទ នសកោជ ២៥៥៦ខនះ រពហម ខម៉ រពហម ឪម្នន ដងេន ួល
ិ ខពញខលញវញខហ ប ាំរពហម ខម៉ឪ ខលាកម្ននរូបោងោយរគប់រាន់ មនដូ ចពី ើ យ ដូខចើះឆ្ប ាំខនះគជាឆ្ ឺ ិ មុន រពហម នាគ និងរូបតាំណាងឲ្យម្នត្វខផសងៗខទៀត ម្ននខតសិរសា(កាល) ពុាំម្ននដងេនន ិ ងអវយវ ួល រគប់រាន់។
ង.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្លបា បុ ំ(៥)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
ខៅកបុងអតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរខលេលបា ំ
បណូ ឋ ល
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 74 =
បរា ំ
=
របា ំ
ពាកយខនះម្ននពយញ្ជនៈបជា
និងខថមខជើងពយញ្ជនៈរមួយអមខាងខរៅខទៀត។ កបុងខលេទងប ាំ ខាងចុ ងខនះ ម្ននពយញ្ជនៈប ី
ទងប ាំ ខលេ គខលេប ី ឺ ី ខលេបួន ខលេរឿ ាំ ខរពាះបរនា ាំាត់ខចញពីទវរ
ាំ ទ ុ ងប ាំ ី (ខមលោរពនយល ់រូប ើ
កបុងភាគ ២ និង៣)។ រ ូបគៅកបងភ្ជ ២ ុ
រ ូបគៅកបងភ្ជ ៣ ុ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ លកខណៈរូបភាពរបស់ខលេ ចងែុលរឿប់ទសព ិ ីអតតោល ី
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 75 និងពយញ្ជនៈ
សុទ នខតចងគួចេនឯងដូ ចាប ួល
គគួ ឺ ចខបរខៅខរោយ
រាន់ុតពយញ្ជនៈ
រឯខលេ ី ចងែុលគួចរឿប់ទសខៅខាង ិ
មុេ ររសាើចងគួចពយញ្ជនៈនិងខលេខនះ ខពលខដលខយើងផគុាំាបរួចស្រសាយលា ខនាះនឹងខ
ើ ញចខមលយ ើ
សាវត្វរបស់ជាត។ ខនះ ឲ្យភាជប់ខៅនឹងន័យរបស់ពយញ្ជនៈ និងភាជប់ខៅ ិ ខបត្វមោរបកស្រសាយខលេ ើ កបុងខរឿងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរ
ខទបខយ ឹ ថា ខលាកយកខរឿងរបស់េន ើ ើ ងដង ួល
ខនះ
រឿសាទពីោមីតខលើពិភពខលាក
មរតកអចឆរយទ ិ ងអស់ ាំ ខដលម្ននខៅកបុងម្នតុភម ូ ិខនះ។ រតូវផាភាជប់ខៅនឹងររសាើ
ពូជនាគខទ
ខៅលាយបញ្ូ ជ លកបុង
ខហើយររសាើខលេេ ធង ់ោយខកមរ ម្ននរតឹម គម្ននខតពូ ជ ឺ
ខដលជាពូជផ្កកយ
ខដលអាចយល ់ពីអាថ៌កបា ាំ ាំង រូបភាព គាំនរូ ចម្នលក់ កបុងរឿសាទពីោមតខៅព ី ិភពខលាក
ខនះបាន ទងកប ាំ ុងអតតន ី ិ ងបចចុរផនប។
ច.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ដប់ បុ (១០) អតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរខៅកបុងខលេដប់(១០)
(ខមលោរពនយល ់ ពយញ្ជនៈដខាងខល)ើ ើ
ពាកយដប់ខនះគឺ
គម្ននពយញ្ ជ នៈដ ឺ
ជាបណូ ឋ លរបស់ពាកយ
ខចញមកពីពាកយលបា ំដណឋប់គលើលបា ំ =
រឿ ាំតាំណាងឲ្យបរខទស មកបទដណ ឋ ប់ខលើពូជរឿ ាំ ពូជនាគ ពូជផ្កកយ ិ
១០។
ពូជអប កទទួលខករមរតកខម៉
(ខកមរ) ពូជអចឆរយ(អចឆ ិ ោ) ឲ្យលិចចុះកបុងទងង ត មនអាចបខញ្ ច ញពនលឺរសមីរបស់េនបាន (ខមើលោរ ឹ ី ិ ួល
ពនយល ់រូប ខនះកបុង ភាគបី)។ ទល ់ុតម្ននកូននាគណា សមរ័ គចតថ ិ ចះុ ខៅខញកោរដណឋប់ខនះ ឲ្យលលត
ខចញពីាប ខទបអាចខប កអាថ៌ កបា ាំ ាំងោប់ពាន់ឆ្ប ាំមុន របស់អបកបខងកតពូ ជនាគ និងទកដ ើ ី (ខមលររសា ើ ើ ើ ឹ ើ ភាសាគចនមកយកនគរ ខដលអប ករឿជញចនខល យ)។ ខហើយផុតពី ិ ិ ើករម្នមរឿ ាំ ធនជ ័យខលករម្នមមួ ើ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ដប់ខៅ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 76 -
គខគរួ មាបដណឋប់ពីខលខយ ឺ ើ ើង
ខធវឲ្យខយ គ ល ់ សាវត្វពិតរបស់េន ើ ើ ងខលងខមលសា ើ ួល
ចង ់សាគល ់
ពូជខកមរ ររវតថុកម ូ វតទុខដលដណឋប់ពីខលើរឿ ាំ)។ ិ រ រតូវខតសិកាពីបរខទស (និមតថ ិ រប ឆ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ទមម បុ (២០)
អតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរកបុងខលេថ្មភ(២០) ខបខយ ើ ើ ងសរម្នយន័យរបស់ពាកយ ខយើងខ
ើញ
ិ ពាកយពីម្ន៉ត់គឺ ម + ទភ ភាសានិយាយខសមើ ភ័យខហតុអី វ មខងបខឡ យ? ខរពាះម្នត្វ ើ ើ ងវញខបរជាភ័ មហានគរ (ឯកសារចនខគ ខៅាត់ ថាបសាចពស់ ) ខដលជាខម ជាខម៉ ជាយាយ រតូវបានបាបកមម ិ ិ ាំ ា ុ ត់ទក ុ ម្នន
ោប់ពាន់ឆ្ប ាំខហើយ។
ខដាយោរត្វមចងខពៀរ
ខបស្តសថ ើខនះបានរួចពី ើ
ិ ាំ ល ុ ង ាំ វញ
បទសនន បព ់ ីសាំ ណាក់បរខទស ិ
ខហតុអី វ ? ពីខរពាះពួកខគមនចង ់ឲ្យម្នត្វនាគ ខដលខគបាន ិ ិ សារជាថមីវញខឡ ើយ
ខតកម្នលង ាំ ឫទរបស់ មនុសស ិន
ខរាះភ័យទងឡាយន ាំ ឹងខកត ើ
ខាងខរៅមកខលើរូបាត់។
ខតខរពាះ ើ
ាំ ា ុ ត់ជាប់ោប់ពាន់ឆ្ប ាំខនាះ រួចខចញមក
ពុាំអាចឈើះកម្នលង ាំ កមមបានខឡើយ
ខទសរបស់ាត់
បានរតូវបញ្ចប់ជាសាទពរកបុងថ្ថងទ២ មថុ ី ិ នា ឆ្ប ាំ២០១១។ ខទសរបស់ាត់ ខដលយកសបានចាប់ាត់ ាំ ទ ុ ក ុ ខនាះ
គម្ន ឺ ឋ យឪពុកកូន ខរពាះពួកាត់បានរួមាប ខៅលួចយកខកវមណីរបស់យកស ខរពាះខកវ
មណីខនះ អាចឲ្យពួកាត់សខរមចររខយាជន៍បានរគប់យា៉ង បានរតូវដាក់
ខគចាប់
ាំ ល ុ ង ាំ ខនះជាចាប់កមម។ ោរខរៀបោប់ខនះ កូននាគចាស់ជាយល ់ថា ជាខរឿងហួ ស
និសសយយល ័ ់ មនអាចទទួ លយកបាន។ ិ សាសនា
ខហតុខនះោរលួចគជាខចារ ឺ
ក ៏ប៉ុខនថខបកូ ើ ននាគបានសិកា
ខនាះគា ាំ ាំងខឡើយ ឺ ម នអវីជាោរលាក់កបា
ទុកកបុងថ្រតបដក ិ
ខរពាះរពះអងគបានសខមឋង
ខដលម្ននរយៈខពលជាង២០០០ឆ្ប ាំមកខហើយ
មនរតឹ មខតសខមឋង ិ
កបុងខរឿងកមមផលប៉ណ ុ ឹ ត ងខទ
ខដលជាធម៌ដក ឹ នា ាំសតវខលាក
ខរឿងកមមនិងផលខនះ
គមុ ឺ នររវតថខរឿងម្នត្វមហានគរ។ ិ
រពះអងគបានសខមឋងនូវផលូវឬមគគ ខលាកកុតរថ ធម៌
ឲ្យខចញចាកពីបញ្ចកខន ័ ន
ផង រពះអងគបានចងែុលរឿប់ខយើងខៅខរតើយសុេ
ឲ្យសុីជខាំ ៅខៅកបុងរពះពុទ ន
ិ ិ ឈប់ឲ្យសតវវលខក ត វលសា ល ប់បានខទៀត ើ
គអមតមហាន ឺ ិពាវន។
ជ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្សាមសិ បុ ប(៣០) អតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរកបុងខលេសាមសិប ពាកយបងកបក ់ ុ ងន័ ប យគឺ សាមសិប = សាមខ្ស ឹប
ខតសាមស ាំ ី មកខលបសតវរតើ(ស្តសថើ) ខមលចាក់ ទកដូ ងខលើក ើ ិ ប ឬេសបព ឹ ី ខរឿងអវី ? គេស ឺ បព ឹ ី ខរឿងកុកទងប ើ ឹ
ទ២ គចាក់ ទកដូ ងពីរទូងម្នត្វ កនធុយរតើរឿកាលនាងកុក អកកាំខបារចា ាំកូនស្រសង ់ បាំពង ់ស្រសើចា ាំកូន ី ឺ ឹ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 77 -
ខវក កាលខម៉ុររកខកែកជុះអាចម៍ដាក់បក ៉ ។ ់ ន័យចាក់ទកដូ ងខនះេបា ាំុ ញ នពនយល ់រួចខហើយខៅកបុងភាគ ឹ ១ ខដលេខាំុ ញ លកយកមកបង្ហ ា ញខនះ ចង ់បញ្ញ ជ ក់ពីន័យខលេសាមសិប គេស ពីខរឿងកុកទងប ាំ ី ើ ឺ បរឿប់ ឹ មកខលបរតើរឿ
ខដលរតើរឿតាំណាងរពះខម៉
ឲ្យខៅសល ់ុតកនធុយ។
ដូខចើះកូននាគសម័យខាង
ខរោយ បានយកកាលរកខពើមកពាក់ សូមខមលខលផងចាក់ ទកដូ ងខលើកទ១ ើ ឹ ី ខដលបានបង្ហាញរឿប់ ថា កនធុយខេ លងខកមរ(ខករខម៉) ពាក់កាលរកខពើ។ ឈ.អតទន័យបងកប់កងគលខ្ដសសិ បុ ប(៤០) អតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរកបុងខលេខសសិបខនះ
គេស ពីខរឿងរកខស(ខស) ឺ បរឿប់ ឹ
ិ ឲ្យដង ឹ រកខសជាំនរួ ខឡើងវញ។
ជាំនរួ វងសរតកូលខកមរ ខដលដាច់តណ ាំ ខេសខលាហិតោប់រយពាន់ឆ្ប ាំ នាគទងឡាយ ាំ
ខពលអបកខៅទសសនារឿសាទបុោណ
មួយ ខដលម្ននទរខលៀនខចញមកខរៅជញ្ញ ជ ាំង។ រឿសាទ មនថ
អបកនឹងររទះខ
រននចងែូរខនះ ខ
កូន
ច ើ ញនូវចងែូររននទកតូ ឹ
ខពលណាខដលអបកចាក់ទក កបុងខយានីពីខាងកបុង ឹ
ទកន ឹ ឹ ងហូ រធាលក់ខចញ ត្វមរននចងែូរតូចខនះមកខាងខរៅ
ឬទកអងគ បាំពង ់ស្រសើ។ ឹ
លាំអាន
ខដលសពវថ្ថងខគពនយល ់ថាជាទក ឹ
ើ ញម្ននខៅរឿសាទអាស្រសមឥសី ខៅអងគរបុរ ី រឿសាទ
បាយងកខោរ ័ រឿសាទភបជ ាំ ស ី រូ ....។ល។ និមមតរូ ឹ ិ បរននចងែូរខនះ ដូនត្វខយើងាត់ចង ់រឿប់ ឲ្យកូននាគដង ថា ខរឿងរកខសជាំនរួ កបុងទកច តថ ឹ ិ ខម៉
ឬខរឿងរបស់ម្នត្វ ពុាំអាចខស្រសកឲ្យឮេរខា ធ ័ ធ របានខឡើយ
បានរតឹម
ខតេសប(ស ខុ ណា ត ះ។ ខរពាះាត់រតូវ ឹ ពីរកខសស្រសឡាយរបស់េនខតប៉ ឹ ិ ប)រឿប់ឲ្យកូននាគខាងខរោយ ដង ួល ាំ ក ុ ុ ងគុ ប ហារ
ទូលខយានីខៅពីខលកាល ើ
ខដលខយានីខនាះតាំណាងឲ្យទកដ (ី ម្នតុភម ូ )ិ រួចម្នត់ហា ឹ
បខញ្ចញទកច តថ បម្នត្វកប់រតឹមកខៅភាគ៣) ឹ ិ ពីកបុងរទូង (ខមលរូ ើ
មកលាតរតដាង បង្ហាញពីភាសាគ
ឬេសប ដល ់កូននាគខាងខរោយ ឲ្យបានដង ខដាយសងឃមថា ខពលខដលកូន ឹ ពីខរឿងពិតរបស់េន។ ឹ ឹ ួល នាគខាងខរោយដង ឹ
ិ ពួកខគនឹងរួមាប ខលើករតកងពបពួ ី កាត់ខឡើង ខៅដាក់ខលើរឿសាទភបរាំ ពះវហារ
ិ ាំ ល វញ ខដលជានិមមតរូ ូ ឬបលលងក ័ ។ ិ បរពហម ដប
ញ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ហាសិ បុ ប(៥០) អតទនយ ័ បងកបពា ់ កយសរខសរកបុងខលេ៥០ខនះ
សខមលង ឮរតឹមខតេសបខេសៀវា ប ខតប៉ខុ ណា ត ះ ឹ ខស្រសកខៅ
មនអាចឲ្យឮបានខពញទាំ ហឹងជាទូខៅខឡើយ។ ិ
របស់ាត់ោប់រយពាន់ឆ្ប ាំខធវឲ្យសែ កក ើ
មរតកក ូននាគ
គន័ ឺ យរបស់ពាកយ ម្នត់ហាខស្រសកខៅកូន ខត ខរពាះោរ
នឹងមយ៉ងខទៀតផលថ្នបាបចាស់របស់ាត់
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
ឲ្យ
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 78 -
ិ វបាកកមម មនទន់ អស់។ ហាសិបខបខយ ឋ ាំ របស់ ិ ើ ើ ងរតឡប់ពាកយ គហ ឺ ិ បសា ឬហិបទុកសាសនៈបណា ម្នត្វមហានគរខនះឯង។ ដ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ បុ ពាកយថាហុ កសិប
ុកសិប(៦០)
ខបរតឡប់ ពាកយគហ ើ ឺ ិ បសុកឬសុេ
អចឆរយខនះ ិ
កូននាគចាប់ខផឋើមខបកហ ី ើ ិ បខរកោយ
ម្នចស់មរតក
ាត់ជានរណា?
បានសុេ
បានសុេខរពាះអវី ?
រកររវតថម្ន ិ ិ ច ស់មរតកអចឆរយខនះខហ ើយ
ខបកូ ី ច ស់ខដម ើ ើ ននាគខសើខររកម្ន
ខរពាះោរដង ឹ គុណនឹងតបគុណ
ខរពាះរទពយមរតក
អបកររមូលរទពយមរតកខ
ដល ់អបកខដលបានបាំខពញពលកមម ិ
ថាខតើ
ើញ
នឹង
េតេាំ ររមូលរទពយ ិ
មរតកមកទុក ឲ្យខយើងទងអស់ ាំ ាប។ វាគជាចាប់ របស់ធមមជាតឬធមម ៈ ខរពាះម្នត្វបត្វទុ កដូចជាអបក ឺ ិ ិ ិ ខស្រសកខៅ ចាំុណកឯកូនររុសស្រសើ ទុកដូចជាអប កខឆលយ ខតខយ ខដាយ ើ ើ ើ ងគួរខឆលើយតបខៅពួកាត់វញ ពាកយកតញ្ដូ ឬអកតញ្ដូ ? ថ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ចិ បុ តសិប(៧០) អតទនយ ័ បងកបទ ់ ក ុ កបុងខលេចតស ិ ិ បខនះ
សាសនបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរ
សូរសខមលង ចិត = ចិតថ
បាននិយាយេសបរឿប់ ឹ
ហូ រចូលខៅដល ់កបុងចតថ កូននាគខហើយ ិ
ាំ ឹ ងខនះបានរជាបបនថិចមឋងៗ។ ខទះជាមនទន់ បានដង ឹ ជាទូខៅ ក ៏ដណ ិ សាវត្វរបស់េន ួល
ត្វមរយៈោរនិយាយេសបខនះ ឹ
ចាំខពាះសូរស័ពន ធ ិយាយ
ខពលចតថ ូ នាគបានដង ឹ ខរឿង ិ កន
ចតថ ូ នាគបានភាញក់កន្រនាថក់អារមមណ៍ ិ កន
ថាគួរឲ្យ
សខងវគនិងអសាចរយណាស់ ខដលពីមុនេនពុ ាំបានដង ិ ចាំុណក ឹ ពីររវតថិ របស់ម្នចស់មរតកអចឆរយខនះ។ ួល បរខទសខដលដង ឹ ខរឿងពិតរបស់ុកមរ
ខបរជាមកកុហករួចបាំភាន់
ឲ្យកូនខកមរខៅកបុងទងង តម នអាច ឹ ី ិ
ិ យល ់ដង អបកបខងកតជាត ឹ ពីររវតថរបស់ ឹ ពីខរឿងខផសងខៅវញ។ ើ ិ ិ ខដាយបខងវរឲ្យដង ឌ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្ដប៉ែ បុ តសិប(៨០) អតទនយ ័ បងកបទ ់ ក ុ កបុងខលេខប៉តសិបខនះ
គេស ឲ្យបានដង ឹ ឺ បរឿប់ ឹ
ពីខរឿងររវតថកាំ ិ ខណើតរបស់
េន ខហើយខរតកអររពឺរពួចសរាយ ខពលខដលកូននាគបានដង ខរពាះពាកយ ឹ ពីសាវត្វពិតរបស់េន ួល ួល ដប៉ែត = ដប៉ែតី = គបតី = បីតិ ឬខសាមនសស ខរតកអ។
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 79 -
ឍ.អតទនយ ័ កបងគលខ្គៅសិ ប(៩០) ុ ខៅកបុងពាកយសរខសរខលេ៩០ខនះ ន័យរបស់ពាកយគម្ននពាកយ គៅ = គៅអី = បលវង ័ ក ខតើ ឺ
េសបរឿប់ ពីខរឿងអវី ? េសបរឿប់ ពីខរឿងខៅអីទខទ ឬបលលងក ័ ទខទ ឹ ឹ ងកខោរ ឬបាយ៉ង ់ខោរ បលលងក ័ ខនះខៅណា?
ខរពាះខយើងម្ននខ្មះរឿសាទ បយ៌
ខដលម្ននន័យថាបលលងក ័ ទខទឬខៅអីទខទ។
ខតម្ន ើ ច ស់ុដលអងគុយខលើខៅអីឬ
ខទបពាកយសម្ន គ ល ់ខលេខៅសិបខនះ បានេសបរឿប់ ពីខរឿងម្នចស់បលលងក ័ ឬខៅអី ើ ឹ
ខដលខលាកបានខៅខសាយទុក ខ កបុងអបាយភូមិុតម្នបក់ឯង ខដាយទុកខ្មះបលលងក ័ ទខទថា ម្នតុភម ូ ិឬ ភូមម្នតុ = ម្នត្វ ខដលម្នចស់ម្នតុភម ូ ិខនះ កូននាគពុាំបានដង រចត់ាត់ខឡើយ។ ឹ ររវតថខរឿងជូ ិ ិ ណ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យរយ(១០០) ខៅកបុងពាកយសរខសរសម្នគល ់ខលេមួយរយខនះ ម្ននពាកយ មួយ + រយ ពាកយសរខសរមួយេ ាំុ ញ
បានពនយល ់រួចខហើយ
ចាំុណកពាកយរយគម្ននន័ យថា ឺ
ខរៀបចាំឲ្យម្ននសណា ឋ ប់ធាបប់ រខបៀបខរៀប
រយ។ ខរពាះភាសានិយាយ ខយើងខតងខររើពាកយថាខរៀបនិងរយ គខរៀបចាំ ឲ្យម្ននខបបខផន រយខរៀប ឺ ិ ឬរយ អប កខរៀប គមួ ឺ យ = ម៏= មរ ខឡើងមកខរៀបចាំឲ្យបានខរៀបរយខឡើងវញ។ ត.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យពាន់(១០០០) ពាកយសរខសរសម្នគល ់ខលេមួយពាន់(១០០០) អតទនយ ័ បងកបក ់ ុ ងពាកយសរខសរ ប ដូនត្វាត់ចង ់
និយាយរឿប់កន ូ នាគឲ្យបានដង ឹ ថា សូរកបុងពាកយនិយាយ ពាន់ = ព័នន។ កូននាគកបុងនគរខនះ ពី អតតន ាំ ល ខពលណាខដលព័នច ន ល ូ ាបជាធលុងមួយខហើយ ពនលឺថ្នភាពអចឆរយរបស់ ិ ពជ ូ ី ិ ងបចចុរផនបទងមូ ិ ផ្កកយ នឹងរតូវខចងចា ាំងរសមីសាជាថមីខឡើងវញ នឹងរតូវផសពវផាយ ទូខៅខពញកបុងខលាកទងមូ ាំ ល។ ថ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យមុឺន(១០០០០) ពាកយសរខសរសម្នគល ់ខលេេ ធង ់មុនឬមួ យមុន(១០០០០) ឺ ឺ ចង ់រឿប់ខយើងថា
ខពលខដលកូននាគព័ន(ន ពាន់) ាបខហើយ
អតទនយ ័ របស់ពាកយមុឺន
ដូនត្វាត់
ភាពជាជាតខថក ន) ពូជ ិ ើ ង គពូ ឺ ជមុន(នាមុ ឺ ឺ
ផ្កកយ ពូជនាគ ពូជអចឆរយ ិ នឹងខកតផុ លផុសខឡើងជាថមី ខៅខលទ ចា ី ស់ខនះ។ ើ ើ កដ ឹ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 80 -
ទ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យដសន(១០០០០០) អតទនយ ័ បងកបខ់ ៅកបុងពាកយមួយខសន(១០០០០០)
ពូជនាគគជាពូ ជេ ពង ់េ ពស់ររខសើរ ឺ
ដូនត្វមហានគរ ខលាកចង ់រឿប់ខយើងថា
ដូខចើះពូជខនះគជាពូ ជដង ឹ គុណ ឺ
ខពលខដលកូនខកមរ ចាប់ខផឋើមដង ឹ ររវតថកាំ ិ ខណើតថ្នជាតិ
ពូជអបកម្ននកតញ្ដូ និងកតខវទ។ ី
ខនាះខយើងនឹងរួមសាមគគា ី ប
ខធវនូ ើ វមហា
កុសល កបុងបុញ្ដករិ យា១០យា ិ ៉ ង ដសនបញ្ូ ជ នឧទសថា វ យ ខចកជូនខៅដល ់អបកម្ននឧបោរគុណទង ាំ ិធ ខនាះកបុងទសទ ង១០ ាំ ិ ភព។
ពាករដសន
ឲ្យខលាកបានខរតកអរទទួលអនុខម្នទនា
=
ឧទធិសជូន ផាយជូននូវមហាកុសល
រួចបានខៅខសាយសុេកបុងសុគតិ
ខដលខកតខចញព ើ ីោរត្វ ាំងខចតនាកបុង
កុសល ដសនបញ្ូ ជ នខៅដល ់ញាតធម៌ ខដលសុទ នខតជាអប កម្ននឧបោរគុណទងខនាះ។ ាំ ិ ធ.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យលាន(១០០០០០០)
អតទនយ ័ ខដលបងកប ់ ខៅកបុងពាកយមួយលានឬលាន(១០០០០០០) ខពលខដលកូន នាគបានខរៀប
រយខហើយ
ក ៏ចាប់ខផឋើមពាន់សាមគគា ី ប
រួចបខងកតបានជាពូ ជមុឺន ើ
ខហើយក ៏នា ាំាបដសនបញ្ូ ជ ន ឧទស ិធ
មហាកុសល ខពលខនាះពូជអចឆរយ ិ ពូជផ្កកយ ពូជនាគ ក ៏ចាប់ខផឋើមលានខចញ ឲ្យពិភពខលាកបាន ខ
ើ ញ ខរពាះភាសានិយាយពាកយ លាន = គលៀន។ ន.អតទនយ ័ បងកបក ់ ងគលខ្មួ បុ យគកាដិ(១០០០០០០០) សូរសពធស ័ ខមលងនិយាយពាកយថា
ខនះ
គកាដិ = គកាដឌ = គកាត
ន័យបងកបក ់ ុ ងពាកយខោដ ប ិ
ដូនត្វមហានគរខលាកចង ់រឿប់ខយើងថា ខពលខដលរពះម្នត្វមហានគរ ខលាកបានរួចពីមរ
(សាលប់ ភក់ខលម...) ខហើយ អវី ៗនឹងរតូវខររររួលកបុងខលាកខនះ។ ខរពាះន័យត្វ ាំងពីេ ធង ់រយ ពាន់ មុឺន ខសន
អចឆរយ ិ
លាន
ទបញ្ ច ប់ពិភពខលាកទងមូ ាំ ល ី
ខដលរតូវអកុសល
នឹងរតូវខោតសូបុ់ សូង
បទសនន បលា ់ ក់ទក ុ ោប់ពាន់ឆ្ប ាំខនាះ ិ
ពូជផ្កកយ
ពូជនាគ
ជាពូជ
ចាប់ខផឋើមបខញ្ចញររវតថពនល ិ ឺ
ិ អចឆរយរបស់ ិ េនខឡ ួ េ ធង ់ខោដុិ តប៉ខុ ណា ត ះ ខបកូ ើ ងវញខហ ើ យ។ ដូខចើះខលេខកមរខយើង ម្ននរតឹមចាំនន ើ ន ួល នាគពុាំសាគល ់ អតទនយ ័ បងកបទ ់ ក ុ កបុងខលេមួយខទ បានខឡើយ ខនះចាំខពាះខលេ។
គពុ ័ គកាដិ(ខោត)ខាងខរោយ ឺ ាំ អាចមកសាគល ់អតទនយ
ចាំុណកឯពយញ្ជនៈ ខបកូ ័ ក កូនខកមរក ៏មនអាច ើ នខកមរពុាំសាគល ់អតទនយ ិ
សាគល ់អបានខឡើយ លុះរត្វខតបុគល គ ម្នននិសសយស្រសាក់ ័ ឬបូក ខទបអាចរកខ ើ
ើ ញររសាើបងកប ់ របស់
ដូនត្វទងខនះ។ ាំ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 81 -
VI.អំពីអតទន័យបងកប់កងទិ បុ ស ដូនត្វមហានគរខយើង បានយកខរឿងទសខនះ ខៅបញ្ូ ច លលាក់ទក ុ កបុងទាំនាយ នឹងកបុងមរតក ិ
និងពិធខផសងៗខទៀត ី
ខហើយអតទនយ ័ របស់ទស ិ
ាំ ខតងឮចាស់ៗខពាលដណា លបនឋាបថា
បានបងកបក ់ ុ ងពាកយបណា ប ឋ ម្ន ាំ ត្វមហានគរ។
នឹងម្ននអប កម្ននបុណយខចញពីទសខាងល ិ ិច(ភាសានិយាយ
ឡិច) ខតទាំ ើ នាយររសាើខនះ ន័យពិតរបស់វាយា៉ងដូចខមឋច? ខទ គបានរតឹ មខតនិយាយបនឋាប ឺ ផង។
ខយើងអាចបកស្រសាយ ររសាើទាំនាយដូនត្វខនះបាន
យកខរឿង
ទុកខខ សាករបស់េន ួល
ខបខយ ងយល ់ពិចារណា ើ ើ ងមនបានខឈវ ិ
រហូ តដល ់បខងកតបានជាពាកយខលសនា ើ
ខដលម្ននខៅកបុងគមពីររពះពុទ នសាសនា
ខយើង
ខបាកបខញ្ញ ឆ តាបខទៀត
លុះរត្វខតខយើងខៅខសវងយល ់ អាំ ពីទស ិ
ខទបអាចរកនូ វោរពិតខ ើ
ើញ
ខរពាះដូនត្វខយើងខលាកបាន
ខៅលាក់ទក ុ កបុងខស្រសាមរបស់សាសនា។
ខរពាះម្ននខតសាសនា
ខទ ខដលង្ហយលាក់ទក ុ ខៅបណា ឋ រាំ បស់ាត់រគប់ុបបយា៉ង កុឲ្ ាំ យពួកបរខទសខគង្ហយខមលយល ់ ខត ើ ទបាំ ុ បរខទស ខគខមលយល ់មុនកូននាគ ី ផត ើ
ចាំុណកកូនខកមរខមលខរឿងបណា ឋ ាំ ើ
ខរពាះវាជាភាសាគឬភាសាោឋម។ ខហតុអី វ បានជាអប ករឿជញខកមរពីបុោណ បុណយមកពីទសខាងល ិ ិច
ខហើយជាខពាធសតវ រពះសិរអារយខមរតើខទៀតផង? ិ
របស់ម្នត្វមនយល ់ ិ
ទយថានឹងម្ននអប កម្នន ខហតុខមឋចក ៏អប កម្នន
បុណយខនះ មិនខៅបដស ខៅររខទសខដលោន់ នឹងខារពរពះពុទ នសាសនាដូចខយើង ដូចជា ិ ននិ(ខកត) ើ ររខទសខសៀម ភូម្ន ស្រសើលង្ហក លាវ.... ខហើយខបរជាាត់រតូវមកខកត ើ ខៅកបុងររខទសខកមរខនះខៅ ិ វញ?
រហូ តកបុងទាំនាយបានរឿប់ថា ម្ននចនល គមព រខសវ ងរកអប កម្ននបុណយឲ្យខកមរ ខដលអបកម្នន ិ ី ី
បុណយគជាកាំ ណប់រទពយ ឺ
ខាងខសចកឋលែ ី
ខពាធសតវ ខដលបាំខពញបារមី ិ
ខដលមនុសសសាមញ្ដ ធមមត្វពុាំអាចខធវបាន ើ
ខដម ដង ើ ផឲ្យបានរត្វស់ ឹ ជារពះពុទ នខទ ី
គម្ននខតរពះ ឺ
ខទបអាចបាំ ខពញបារមទ ាំ ើ ី ង៣០
ខនះ ឲ្យខពញបរបូ ិ រណ៍បាន។ ខហើយបុគល គ ខនះ ខបើបដស ិ ននិកបុងនគរណាខហើយ នគរខនាះនឹងម្នន
ភាពរុងខរឿងខលចខធាលខកតខឡ តថ ែ ី វ ខម៉ះល សុេចតថ ើ ើ ង ចុះខហតុអី វបានជាខហាោចនច ិ ិ លអ ិ លះបង ់ខពលខវលា របស់េន ួល
មកលីគមពរត្វមខសវ ងរកអបកម្ននបុណយឲ្យខកមរ? ី
ខដលដក ុ ពតនិងបកសពួក ឹ នា ាំខដាយ ខលាកប៉ល
សម័យផ្កឋច់ោរ៣ឆ្ប ាំ ៨ខេ
បានខកៀរររជាជនខកមរខចញពីទរកុ ី ង
២០ថ្ថង
ខដលខៅកបុង
័ .... ទងររជាោស្តសថ ខនាះ ម្ននអបករឿជញ បណឍិត និសសត បញ្ដ វនថ ាំ សូ តរតង ល ់ ទងរគហសទ ាំ និងបពវជិត ិ យកខៅខធវទរុ ណកមម ើ មរតកក ូននាគ
ខហើយសម្នលប់យា៉ងថ្រពថ្ផសនូវជាតសាសន៍ ឯង អស់ចន ាំ ន ួ ោប់លានអបក។ ិ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
ខតើ
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
ពួកខគចង ់រកអបកម្ននបុណយខដម ើ ផ ី សម្នលប់ខចាលឬ? ម្ននបុណយ
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 82 -
រពះសម្នមសមពុទ នជាម្នចស់
ខលអប ាំ ឡាយកបុងខលាក ើ កម្ននបុណយទង
រពះអងគជាកាំពល ូ អបក
ខដាយោររត្វស់ដង ម ឹ នូវបរមតទសចចៈ គសម្ន ឺ
សខម្នពធញាណរបស់ រពះអងគ បានខធវឲ្យពនល ជះផាយខៅរគប់ទសទ ង១០ ាំ និងខៅ ឹ ិ ើ ឺ ថ្នោររត្វស់ដង ិ រគប់ភពតូចនិងភពធាំ រកបុគល គ ណាមួយឲ្យខសមើនឹងរពះអងគាមន។ ខកមរខយើង
ម្ននន័យយា៉ងណាខដរ?
ដូនត្វខយើងបានរឿប់ថា
ចុះអប កម្ននបុណយ កបុងទាំនាយ
អបកម្ននបុណយខនាះ
ជាតួអងគរពះ
សម្នមសមពុទ នរពះសិរអារយខមរតើ ខដលនឹងបានរត្វស់ដង ់កបុង ឹ កបុងចុងថ្នភទករផខនះ។ ខបត្វមោរពនយល ើ គមពីររពះថ្រតបដកបានរឿប់ ថា ិ សុេ
ខៅកបុងសាទនតុសិតឯខណាះ
ខពាធសតវ រពះសិរអារយខមរតើ ិ
រពះអងគកព ាំ ង ុ ខតខសាយសមផតថជា ិ
ខហតុអី វបានជាកបុងទាំនាយខកមរ
ថារពះអងគបានមកចាប់បដស ិ ននិ
ិ ិ ជ រឿ ាំបី ខទប ជា កូនខកមរខៅវញ? ចខមលយគ ម្ននខតបុ គល គ អាចសខរមចបាននូវអភញ្ញ ើ ឺ ិ ដ រឿ ាំមួយ និងវជា ើ អាចខឆលយ នូវសាំ នរួ ចមងល ់ខាងខលើខនះបាន។ ើ ទសធាំ ខៅកបុងរពះពុទ នសាសនាម្ននរឿ ាំមួយ(៦) ិ
ខហើយទសទ ង៦គ ាំ តាំ ិ ឺ ណាងឲ្យ ឋានៈរបស់សតវ
ឬមនុសស ខៅត្វមទសខនាះៗ។ ខរឿងទក់ទងនឹងទសខនះ កូននាគអាចអានខដាយពិសាឋរបាន ខៅ ិ ិ កបុងខរឿងសិង្ហគលកសូរត សិង្ហគលកបុរត
ខដលសិង្ហគលកបុរតខនះ
រតូវបានរពះសម្នមសមពុទ នជាម្នចស់ យាងខៅខរឿសសខមឋងធមមខទសនា
ាំ ចាស់ពីទស ខដលេនបានថា វ យបងគោល ់ថ្ថង ិ ួល សាលប់។
គជាបុ រតរបស់គហិបតី ខៅកបុងរកុងោជរគឹះ។ ឺ
ត្វមបណា ឋ ប ាំ ត្វ ិ
ឲ្យបានយល ់
ផ្កឋ ាំឲ្យេនរររពឹ តរថ រតបតថ ិ ិ មុនខពល ួល
ខពលរពះអងគសខមឋងបញ្ចប់ធមមខទសនា សិង្ហគលកបុរតបានដល ់នូវរពះរតនៈថ្រត ជាទព ី ឹ ងទ ី
ិ រលកខសម ឹ ើ ខដាយជវី ត
ខៅកបុងថ្ថងខដលបានសាឋប់ោរបកស្រសាយពនយល ់
ខដាយពិសាឋរអាំ ពីទសខនាះ។ ិ
ក.អតទនយ ័ ទិសកបងលពោះពុ ទនសាសោ ុ ១.ទិសខាងគកើត ម្នត្វបត្វទុ កជាទសខាងខក ត បតថ ខដាយសា ទ ន៥យា៉ង៖ ិ ិ ើ កូនររុសស្រសើគរផររត ី ិ ិ
កូនរតូវត្វ ាំងចតថ ុថរកាមកខហើយ អញរតូវ ចញ្ ិ ថាអញខនះ ខម៉ឪបានចញ្ ិ ច ឹ មបបាច់ ី ិ ចឹម
ិ បបាច់ ុថរកាាត់វញ។ ី
កូនរតូវត្វ ាំងចតថ ត្វខលាកម្ននក ចច ិ ថា ោលណាខបម្នត្វប ើ ិ ិ រវល ់
ខនាះអញរតូវបញ្ឃប់
ិ ោរង្ហរ របស់េនទុ ញ។ ើ ចច ិ ោរម្នត្វបត្វវ ិ ួ ល កសិន ខហើយរតូវខៅជួយខធវក មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 83 -
កូនរតូវត្វ ាំងចតថ ិ ថា អញរតូវតមកល ់វងសរតកូលម្នត្វបត្វ ិ
ទុកខដាយលែ
ិ មនឲ្យវ នាស ិ
ិ និងអាប់ខករខ្ ថ ិ៍ ម ះ មនខធវ ឲ្យរទពយម្នត្វប ត្វវ នាស ខដាយឥតររខយាជន៍ និងសខន្រង្ហគះម្នត្វបត្វឲ្យ ិ ើ ិ ិ ផុតពីវងស ធម៌។
ខដលមនររកបខដាយធម៌ ិ
ខហើយខននា ាំឲ្យពួកាត់ខសពគប់ខៅវងស
ខដលររកបខដាយ
មនផ្ក ឋ ច់ខៅអាំ ខពើជាកុសលទងឡាយ ាំ ម្ននោរឲ្យទន រកាសីល សាឋប់ធម៌ អប់រសម្នធ ាំ ិ ិ
បញ្ញ ដ ខដលម្នត្វបត្វបានរររពឹ តខថ ធវត្វម កនលងមកខហើយខនាះខទ។ ិ ើ កូនរតូវត្វ ាំងចតថ តថ ិ ថា អញនឹងត្វ ាំងគាំនិតម្នរយាទឲ្យលែ ឲ្យជាទខពញច ី ិ របស់ម្នត្វបិត្វ
ឲ្យជាមនុសសគួរម្នត្វបត្វ ររគល ់រទពយសមផតថ ិ ិ ខករមរតកឲ្យ។ កូនរតូវត្វ ាំងចតថ ិ ថា
ោលខបម្នត្វប ត្វខធវ ោលក រិ យា(សា ិ ល ប់) ើ ិ ើ
អញរតូវខធវទកខ ណាទន ើ ិ
ឧទសកុ សល ផលបុណយជូនដល ់ពួកាត់ជាខរឿយៗ ចាប់ត្វ ាំងពីថ្ថងគរមប់៣អាំ ពី ថ្ថងខដល ម្នត្វ បត្វ ិធ ិ ដល ់ខៅខសចកឋសា ី ល ប់ខនាះ។ ិ ចាំុណកម្នត្វបត្វវ ញ រតូវអនុខរាះកូនខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ ិ ហាមលត់កន ូ មិនឲ្យខធវនូ ល ប់សតវ មិនឲ្យលួច ើ វអាំ ខពើអារកក់ ម្ននហាមកូនមនឲ្យសម្ន ិ
រទពយខគ
មិនឲ្យរររពឹតេ ថ ស ុ កបុងបុរតភរយាខគ ិ
ឹ ខដលជាខហតុនា ាំឲ្យបាត់ខៅសតសា វង ិ ម រត។ ី
មិនឲ្យនិយាយភូតកុហក
ម្ននោរឲ្យទន
និងមនឲ្យផ ឹកខៅទកស្រស ិ ឹ
ឲ្យកូនរររពឹតន ថ វូ អាំ ខពើជាកុសលខផសងៗ
និងោររកាសីលជាខដម ើ ...
ិ ជ ម្ននខលេនិងអកសរ និងវជា ិ ជ សរម្នប់ចញ្ ិ ខៅត្វម ឲ្យកូនខរៀនសិកាសិលផៈវជា ិ ច ឹ មជវី ត
។ល។
ោរខវលា។
ខរៀបចាំឲ្យកូនម្ននសាវមឬភរ យា ិ សមគួរខៅដល ់ជាតរតកូ ល និងរទពយសមផតថ។ ី ិ ិ
ឲ្យរទពយដល ់កូនកបុងសម័យពីរយា៉ង
គន ឺ ិ ចចសម័យមួយ
និងោលសម័យមួយ។
និចច
សម័យគឲ្យរទពយខរឿយៗ ឲ្យកូនចាយវាយខររើរឿស់ត្វមសមគួរ ឬឲ្យខដម ើ ផខធវ ឺ ី អាំ ើ ខពើជាកុសលណាមួយ ោលសម័យគឲ្យកប ិ ឬសាវមី ឬឲ្យកបុងោលខដលេនជ ិ ដល ់មរណភាព។ ឺ ុ ងខពលកូនម្ននភរយា ួល ត ២.ទិសខាងតផង ូ រគូអាចារយទុកដូចជាទសខាងតផ ខដាយសា ទ នកចច ិ ិ ិ ិ ៥យា៉ង៖ ូ ង សិសសរតូវររតបតថ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
ខដាយករិ យាខធវ ិ នូ ុ អងគុយកបុងទណាមួ យ ខដលមន ើ វោរខរោកខឡើងទទួល ខបស ើ ិ សសកាំពង ី ិ
ម្ននបុគល គ ជាធាំជាងរគូអាចារយ ខហើយបានខ ទទួល។
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 84 -
ខបខលាកម្ននបរ ោ ិ ខ អវី ើ
ើ ញរគូអាចារយមកោន់ទខនាះ ី
ខយើងរតូវទទួលអាំ ពីថ្ដខលាក
សិសសរតូវខរោកខឡើង
រតូវរកទកលាងខជ ង ើ ឹ
រករកណាត់ជត ូ
ខជង ម ើ រកទអាសនៈខដ ើ ផជូ ី ី នខលាក លុះខលាកអងគុយចុះខហើយ ខទបខយ ើ ើ ងអងគុយខៅត្វមខរោយ។ ខបើ ិ ខលាកខរោកលាខៅវញ ខយើងរតូវខរោកឈរជូនដខាំ ណើរខលាក
យា៉ងជិតបាំផត ុ ក ៏រតឹមម្នត់ទវររបង
ខដរ។ ....។ល។
ខដាយករិ យាចូ ិ លខៅបាំខររគូ ី អាចារយ កបុងមួយថ្ថង៣ដង គខវលារពឹ ក ថ្ថងរតង ់ និងលាងច ឺ
ខជឿសាឋប់ពាកយឱវាទរបស់រគូអាចារយ ខដលខលាកបានខពាលទូនាមន ខររៀនររខៅខយើង
ឲ្យខធវនូ ើ វអាំ ខពើលែ រគប់ុបបយា៉ង។
ខដាយោរបាំខរខផសងៗ ី ម្ននឲ្យខឈើសធន(់ ខឈើសរម្នប់សាំអាតខធមញ)
និងទកលុ បលាង ឹ
មុេជាខដម ើ ។
ខរៀនខដាយយកចតថ ុ ដាក់ ិ ទក
នូវសិលផសាស្តសថ
ិ ជ ខផសងៗ និងចាំខណះវជា
អាំ ពីរគូអា
ចារយ ខដាយខារពនឹងយកចតថ ុ ដាក់ គខរៀនខៅត្វមសមគួ រ ដល ់កម្នលង ាំ រឿជាញរបស់េន ខហើយេាំ ិ ទក ឺ ួល សាវធយយទខនធញ ដោបដល ់ចា ាំចូលចតថ ិ ។
ចាំុណករគូអាចារយ រតូវអនុខរាះសិសសខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ
អប់រទូ ាំ នាមនខររៀនររខៅសិសសខដាយលែ គទូ ិ ងបួ ាំ ន ឺ នាមនឲ្យសិសសខចះខរៀបចាំឥរយាបទទ
ខរៀនខដក ខដរើ ឈរ អងគុយ នឹងទូនាមនហាមរឿមមនឲ្យស ិ ិ សស ខសពគប់បាបមតថ ិ ខណនា ាំពនយល ់ឲ្យ សិសសខសពគប់ នូវកលយណមតថ ាំ ិ និងសរផុរសទងឡាយ។
បង្ហាត់បខរងៀនសិសសខដាយលែ
គបង្ហ ា ត់ខដាយរតឹមរតូវ ឺ
ខៅត្វមអតទនិងពយញ្ជនៈ
ខៅ
ត្វមរខបៀបពាកយរខបៀបខសចកឋី ខដម ើ ផឲ្យស ី ិ សសង្ហយយល ់ចា ាំចូលចតថ ិ ។
ខពាលពាកយខលកសខស ិ ខនាះឲ្យ ើ ើ រ ចាំខពាះសិសសខដលខរៀនពូខក ម្ននករិ យាម្នរយាទលែ
បានចាស់ពិតរឿកដ ខៅចាំខពាះមុេមតថ ិ អាម្នតយ និងមហាជន។
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 85 -
ោរពាររកាសិសសកបុងទសទ ងឡាយ ាំ ិ
គថាឲ្យស ឺ ិ សសសិកាខរៀនសិលផសាស្តសថ ចាំខណះ
ិ ជ មនឲ្យខទ ិ វជា សទល ់ កបុងខវលាខដលសិសស ខចញខៅចញ្ចឹមជីវតខៅកប ាំ លាក់ចខាំ ណះ)។ ិ ើ ិ ុងទសខនាះៗ(ពុ ៣.ទិសខាងលិច ទសខាងល ចទុ កដូចជាភរយាន ិ អនុ ខរាះខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ ិ ិ ិ ងបុរត សាវមគរផ ី ី
ម្ននខសចកឋស្រសឡាញ់ ោប់អានខៅរកភរយា ិ ខដាយសមឋទន់ ុផែម ី ី
ខដាយករិ យាម ិ នខបៀតខបៀន មនខម ិ ដូចទសកមមករ ិ ិ ើលង្ហយភរយា
ខដាយករិ យាម ិ នរររពឹ តក ថ នលងចតថ ចតថ ិ ិ ិ គកផត់ ឺ ិ ភរយា
ខដាយររគល ់នូវឥសសរយស ិ
គភាវៈជាធាំ កុងោរចាត់ ប ុចង ឺ
បាយទកនាំ ចណ ាំ ី ឹ
ខភាជនីយហារ និងកចច ិ ិ ខផសងៗខទៀតផ្កឋច់មុេឲ្យខៅភរយា។
ផគតផ ់ ង គ ់នូវខរគឿងររដាប់ត្វក់ុតងោងោយ
ដល ់ភរយាត្វមសមគួ ិ រ
ដល ់សមផតថរបស់ ិ
េនខដលម្នន។ ួល ិ ចាំុណកភរយាវ ិ ញ រតូវទាំនក ុ បរមុងសាវមខដាយសា ទ ន៥យា៉ងគ៖ឺ ី
ចាត់ុចងោរង្ហរ ម្ននោរចមែនមា ម ខដាយផចិតផចង ់ ើ ិ ឹ ូ បអាហារ ម្ននបាយទកបបរជាខដ
ឲ្យរតូវខៅត្វមោលខវលា។
សខន្រង្ហគះដល ់ញាតខាងរឋ េន ខអៀង ិ ី និងញាតរបស់ ិ ិ ួ ល ខដាយខសាមះខសមើមនលាំ
មនរររពឹ តក ថ ផត់កនលងចតថ ិ ិតកផត់)។ ិ ិ សាវមី (ករិ យាផ
ភរយាជាស្តសថ ិ ឆ្ ើ ល ត្លស
សខមផង
និងខភាជនីយអាហារជាខដម ើ
ញា ាំ ងឲ្យសខរមចបាន។ ិ ោរទងពួ ុ ាំងកចច
ររសប់កុ ងក ប ចច ាំ ង ិ ោរទងពួ
កបុងោរង្ហរចាត់ុចងខរៀបចាំផះធ
ជាអប កមិនេលរចអូ សកបុងកចច ាំ ិជ ិ ោរទងឡាយ
ខហើយអាច
៤.ទិសខាងគជើង ទសខាងខជ ុ បរមុងខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ ើងទុកដូចជាមិតថសម្នលញ់ កុលបុរតរតូវទាំនក ិ
ឲ្យរទពយខដលគួរឲ្យដល ់មិតថសម្នលញ់
ខពាលពាកយសមឋីពីខោះ ខផែមខលាមខៅរកមតថ ិ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 86 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
រររពឹតខថ ធវនូ ់មតថ ាំ ូ វខលាក ទងផល ាំ ូ វធម៌ ើ វររខយាជន៍ ឲ្យខកតដល ើ ិ ទងផល
ខដាយភាវៈជាអបកម្ននចតថ ិ ខសមើខៅរកមតថ ិ (មនសុ ិ ី ខលសុ ើ ី ខរោម)
ខដាយមនខកល ងខពាលពាកយ មនព ិ ិ ិតដល ់មតថ ិ
ិ ចាំុណកខាងមតថ ទ ន៥យា៉ងគ៖ឺ ិ សម្នលញ់ រតូវអនុខរាះ កុលបុរតវញខដាយសា
ជួយខថរកាមតថ ថ ល ាំងភាលត់ ឬខធវសររខហស ិ ខដលបានរររពឹតភា
ជួយខថរការទពយសមផតថរបស់ មតថ ិ ិ ខដលមតថ ិ បានខភលចភាល ាំង ខធវសររខហស
ោលខបើមតថ ិ ម្ននភ័យខកតខឡ ើ ើ ង ក ៏អាចជាទព ី ឹ ងពាក់អាស្រស័យដល ់មតថ ិ បាន
មនលះបង ់ខចាលមតថ ួ ខរាះភ័យ និងោររកខផសងៗ ិ ិ ខពលខដលមតថ ិ ជប
ស្រសឡាញ់ ោប់អាន ពូជពងសវងសរតកូលកូនខៅរបស់មតថ សខអ ី ិ ខដាយមនខរ ិ ើង
៥.ទិសខាងគលកាម ទសខាងខរោមទុ កដូចជាបាវរពាវឬកមមករ ិ អនុខរាះ ទាំនក ុ បរមុងខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ
ចាត់ុចងនូវោរង្ហរឲ្យកមមករខធវើ
ខដលជាអបកខធវោរឈើ ល ើ ួ
ខៅត្វមសមគួរដល ់កម្នល ាំងោយ
ខៅហាវយនាយគរផ ី
ឬបញ្ញ ដ ថ្នកមមករ
គដាក់ ោរង្ហរខៅត្វមកម្នលង ាំ ខកមង ចាស់ ររុស ស្រសើ។ ឺ
ឲ្យនូវបាយទកនាំ ចណ ាំ ី រឿក់ឈលបាំ ណាច់ ខៅត្វមសមគួរទាំនងសាច់ោរខដលរតូវឲ្យ ឹ ួើ
ម្ននោរខថរកាពយបាលខោគ ោលខដលពួកខគម្ននជាំង ឺ ខហើយមនខបៀតខបៀន ឲ្យខធវើ ិ
ោរអវី ខឡើយ ខៅកបុងខពលខដលឈឺខនាះ។
ខចករុលកខៅមា ាំ ិ ូ បចាំណី ខដលម្ននរសឆ្ងញ់ ពិសា ឲ្យដល ់កមមករបានបរខភាគ
ខបកឱោសឲ្យកមម ករបានឈប់សរម្នក ពីខធវោរកប ឹ ថា ទស ើ ើ ើ ង ុ ងនិចចសម័យ ោលខបដ
កមមករខធវោរហត់ ខនឿយខពញមួយថ្ថង ើ
ឲ្យាបបានឈប់សរម្នកកម្នល ាំង
បុណយទនខផសងៗ ម្ននបុណយភជុប ាំ ណ ើ ...។ល។ ិ ឍ ចូលឆ្ប ាំជាខដម
ឬក ៏ឲ្យឈប់សរម្នកកបុងថ្ថង
ចាំុណកខាងបាវរពាវនិងមនុសសខធវោរឈើ ល រតូវយកចតថ ុ ដាក់បខាំ ពញកចច ើ ិ ទក ិ ោរ តបខៅខៅ ួ
ិ ហាវយនាយវញ ខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 87 -
ខរោកខឡើងខធវោរង្ហរមុ នខៅហាវយនាយ ើ
ឈប់ខធវោរង្ហរខរោយខៅហា វ យនាយ ើ
មនលួ ចឬខកង យករទពយសមផតថរបស់ ខៅហាវយនាយ យកខតរទពយសមផតថណា ខដល ិ ិ ិ
ខៅហាវយនាយឲ្យ ជាគុណបាំណាច់ឬរឿក់ថ្ថលឈល ួើ
ខធវោរង្ហរឲ្យខៅហា វ យនាយ ខដាយយកចតថ ុ ដាក់ផិ ត ជ ផជង ់ គម ើ ិ ទក ឺ ិនខធវសររខហស
នា ាំយកខសចកឋលែ នរតូ វនិយាយ។ ី របស់ខៅហាវយនាយ ខៅខពាលសខសើរកបុងទុដលេ ី ួល
៦.ទិសខាងគលើ ទសខាងខល ិ ើទុកដូចជាសមណរពាហមណ៍
កុលបុរតជារគហសទគអប ឺ ករគប់រគងផធះ
រតូវផគតផ ់ ង គ ់
ខដាយសាទន៥យា៉ងគ៖ឺ
រគហសទរតូវរររពឹតខថ ដាយោយកមម(អាំ ខពើខធវខដាយោយ) ររកបខៅខដាយខមត្វថ គថាខធវ ើ ឺ ើ
ខៅកចច ិ ខដាយខៅនិមនថខលាកដល ់វតថ
និងទទួលយកធមមរកកខៅដងទកររខគនខលាក នឹងជួយគក់ ឹ
រចបាច់ ជាខដម ខដាយខសចកឋោប់ អាន ខដាយខសាមះអស់ពីដួងចតថ ើ ី ិ ។
រគហសទរតូវរររពឹតខថ ដាយវចកមម (អាំ ខពើខធវខដាយវាចា) ី ើ
ម្ននោរខពាលពាកយដាស់ខតឿនដល ់អបកដថ្ទ
គខពាលពាកយររកបខដាយខមត្វ ថ ឺ
ឲ្យខចះខធវទនដល ់សមណរពាហមណ៍ ើ
ខចះបនលឺនូវសពវ
សាធុោរ កបុងខពលសាឋប់ធមមខទសនាចប់ និងខធវនូ ឌ រកចច ខដាយសមឋោក់ ទក់ជាខដម កបុង ិ ណា ើ ើ វបដស ិ ី ោរោប់អាន ខដាយខសាមះរតង ់អស់ពីចតថ ិ ។
រគហសទរតូវរររពឹតខថ ដាយមខនាកមម(អាំ ខពើខធវខដាយច តថ ើ ិ )
នូវកចច ិ ខដាយចតថ ិ គតថា ិ
រពះខថរៈទងឡាយ ាំ
ររកបខដាយខមត្វថ
គោរខធវ ឺ ើ
ខដលខលាកនិមនថមកោន់រតកូលរបស់ខយើង
សូមឲ្យ
ខលាកបាននូវខសចកឋសុ អានដ ៏ខសាមះខចញពីដួងចតថ ី េ ខដាយខសចកឋោប់ ី ិ ។
ខដាយភាពជាអបកមនប ទទ វ រផធះ ិ ិ
គម ណាញ់ ឺ នកាំ ិ
មនតែ ិ ូញខតែរ
ខពលខ
ើ ញសមណ
រពាហមណ៍មកដល ់ ក ៏ឲ្យខៅទនត្វមសមគួរ ដល ់រទពយធននិងខពលខវលា។
ខដាយករិ យាឲ្យនូ ិ វអាមសទន ិ
គខភាជន ឺ ីយហារ
ម្ននបខងែមនិងចម្នែបជាខដម ើ
សមណរពាហមណ៍ ខដលបាននិមនថមកដល ់ខនាះ។ ចាំុណកសមណរពាហមណ៍ រតូវអនុខរាះកុលបុរត ខដាយសាទន៦យា៉ងគ៖ឺ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
ដល ់
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 88 -
ហាមលត់កល ុ បុរត ខវៀរចាកអាំ ខពើអារកក់
ពនយល ់កុលបុរត ឲ្យរររពឹតត ថ មកល ់ចតថ ប ខពើលែ(កុសល) ិ កុ ងអាំ
ិ អនុខរាះដល ់កុលបុរតខដាយចតថ ិ ល ែ គត្វ ឺ ាំងចតថ ិ ផាយនូវរពហមវហារធម៌
បាំភអតទ លឺ ខសចកឋកប លឺ រផង ់ ី ុ ងធម៌ ខដលកុលបុរតបានសាឋប់ខហើយ ឲ្យោន់ុតយល ់ចាស់ភផូ
ខឡើងខថមខទៀត។
រឿប់ផូ វដល ល ់កុលបុរត
កបុងោររររពឹតប ថ ញ្ ុ ដ ករិ យាទ ិ ង១០ ាំ
ខដលជាធម៌នា ាំខៅោន់
សុគតភព ខដាយអាំ ណាចទន សីល សម្នធិ បញ្ញ ដ ...។ល។ ិ
ចាំុណកឯទសបងក បខ់ ៅខដាយររសាើ ខដលម្ននកបុងរពះពុទ នសាសនាគ៖ឺ ិ ១.ខពលខដលរពាហម បានថាវយសផូវភាល ាំង
រពះអងគបានយកសផូវខនាះខៅរោល
ពីទសខាងខជ ើង ិ
ពីទសខាងល ច ័ ពាំ បា ុ នផុសខឡើងខឡើយ លុះរត្វខតរពះអងគ ើ ខពាធរពឹ ិ ិ ពីទសខាងតផ ិ ិ កស រតនៈបលលងក ូ ងខដម យកសផូវភាល ាំងខនាះ ខៅរោលពីទសខាងខក តខដ ម ើ ខពាធរពឹ ិ ើ ិ កស បលលងក ័ ខនះ
ខតខហតុ អី វ បានជាទសខាងល ើ ិ ិច
ទសខាងតផ ិ ូង
ិ បលលងក ័ ខហើយខបរជាផុស កបុងទសខាងខក តខៅវ ញ? ិ ើ
ខទបខផនដ រី ញ្ួ ជ យផុសខឡើងខៅរតនៈ ើ ទសខាងខជ ង ើ ិ
មនអាចផុ សរតនៈ ិ
២.ខពលខដលរពះអងគខរៀបនឹងបរន ិ ិពាវន រពះអងគបានផធុាំខៅចខនាលះខដម ាំ រពះ ើ សាលរពឹកសទងគូ
អងគបានដាក់រពះសិរសាខៅទ ិ សខាងខជ ើង ដាក់រពះបាទខៅទសខាងតផ ិ ិ ិ ូ ង និងខបររពះភ័ន្រកថខៅទសខាង
លិច ខតខហតុ ដច ូ ខមឋចបានជារពះអងគ បនសល ់ទុកនូវឥរយាបទដូ ិ ខចើះ? ខហតុដច ូ ខមឋចបានជារពះអងគ ើ មនដាក់ សិរសា ិ រពះបាទ និងរពះភ័ន្រកថខៅទសខផសង? ិ ិ ខ្.អតទនយ ័ ទិសកបងលព ុ
យញ្ដសាសោ
១.ទិសឦសានថ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសឦសានថ គជាលាំ ខៅរបស់រពះអាទតយ។ ិ ឺ ិ ២.ទិសបូព៌ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសបូ ពគ ៌ ជាលាំ ខៅរបស់រពះច័ន។ ធ ិ ឺ ៣.ទិសអគ យ ប ៍ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 89 -
ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសអខគើ យគ ៍ ជាលាំ ខៅរបស់រពះអង្ហគរ។ ិ ឺ ៤.ទិសទកស ិណ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសទកស ណគ ជាលាំ ខៅរបស់រពះពុធ។ ិ ិ ឺ ៥.ទិសនិរតី ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសន ខៅរបស់រពះខមរ។៍ ិ ិ រតគ ី ជាលាំ ឺ ៦.ទិសបសចម ិ ិ៍ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសបសច ខៅរបស់រពះរពហសផត។ ិ ិ មគជាលាំ ឺ ៧.ទិសពាយពរ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសពាយពយគ ជាទ លាំ ិ ឺ ី ខៅរបស់រពះោហូ ។ ៨.ទិសឧតថរ ខៅកបុងកផួនរពហមញ្ដសាសនា ទសឧតថ រគជាលាំ ខៅរបស់រពះសុរក។ ិ ឺ .អតទនយ ័ ទិសបងកបក ់ ងពាករដកយ បុ រ ទសខៅកប ់ ក ុ កបុងពាកយខតមឋង ។ ិ ុ ងន័យរបស់ុកមរ ដូនត្វខលាកបានបងកបទ ១.ទសខាងខក តជាភាសាខកម រ ភាសាបាលគ ព ៌ ពាកយថាខាងខកតគ ម្ននន័ យថា អវី ុដល ិ ើ ី ទ ឺ សបូ ិ ើ ឺ ខកតខចញព ) គភល គខសម ឹ ើ ីភាពងងត(យប់ ឺ ។ ឺ កបុងន័យពាកយខកត ើ ឺ ើ នឹងត្វ ាំងខឡើង រះខឡើង ឧបតថកខឡ ិ ើ ង...
មនថាជាសភាវៈលែ ឬអារកក់ខឡើយ។ ខនះជាន័យរតង ់ ខដលបញ្ញ ជ ក់រឿប់ពីន័យពិតរបស់ទសខនះ គឺ ិ ិ ដូនត្វខយើងាត់ពាំ បា ុ នលាក់ខលៀមខឡើយ។ ២.ទសខាងល ិ ិចជាភាសាខកមរ ភាសាបាលគ ី ទ ឺ សបសច ិ ិ ម ភាសានិយាយខយើងខរចើន និយាយ ថា ឡិច
=
លិច។
ពាកយថាខាងលច ិ
គបានន័ យថាលចចុ ះ ឺ ិ
រលត់ចះុ
បាត់ខចញពីុេសខភើកឬសាលប់។
ខកតគ ផធ ើ ឺ ុ យនិងលិច ខកតផធ ើ ុ យនិងសាលប់ ន័យរតង ់របស់ពាកយលិចខនះ ដូនត្វខលាកចង ់រឿប់ខយើងថា ិ អវី ុដលខកតម្ននខហ ត្វ ខនះជាធមមៈ។ ើ ើ យ ខតងខតរលត់ចះុ វញជាធមម មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 90 -
៣.ទសខាងតផ ិ ូ ងជាភាសាខកមរ
ភាសាបាលគ ណពាកយថាខាងតផ ី ទ ឺ សទកស ិ ិ ូង
ម្ននន័យថា កា
ិ ល។ ខរពាះពាកយតផូងខសមើនឹងកាល ឬខសមើនឹងខកវវខសសមយ ៉ ង ដូនត្វខយើងាត់ចង ់រឿប់ថា ទស ិ ខនះ គជាទ សដ ខាំ ណក ខទបដូ នត្វខយើងចងរកងជាសុភាសិតមួយទុកថា លតពា ំងពីទស ិ ខាងតផង អណថូង ឺ ិ ើ ូ ពីទស ិ ខាងលិច គគ្នលកគ ៉ែ លកឡាច់ ស្រសថគី ោោះញ
តាល់គដើមដូង អនវងពលង ខ្ញំឆ្ ូ ុ យ សមផរបី ុ គធឝើគមឋច
អាចជួយអបកបាន។ កបុងន័យសុភាសិតខនះ ាត់បានរឿប់នយ ័ ររសាើ ខដលបងកប ់ កបុងទសរបស់ ុកមរ។ ិ ៤.ទសខាងខជ ើងជាភាសាខកមរ ិ
ភាសាបាលីគទ រ ពាកយថាខាងខជើងគផធ ឺ សឧតឋ ិ ឺ ុ យពីកាល គុផើ ឺ ក
ខាងខរោមកាលគខជ ់ ុងទ ប សរបស់ ុកមរ។ ើ ខនះជាន័យរតង ់បងកបក ឺ ង ិ
ត្វមោរបកស្រសាយពនយល ់ខដាយសខងខប អាំ ពីទសកប ិ ុងន័យរពះពុទ នសាសនា រពហម ញ្ដសាសនា
និងកបុងន័យខកមរ ថា
ខយើងអាចខសវងយល ់ដល ់ទាំនាយ
របស់ដន ូ ត្វខកមរ ខដលបានពយករណ៍ទុកមក
នឹងម្ននអប កម្ននបុណយមកពីទសខាងល ច(ឡ ិ ិ ិ ច)។
សម្នមសមពុទ ន
ដល ់សង្ហគលកបុរតខនាះ
ខបខយ ់ របស់រពះ ើ ើ ងខមលត្វមោរពនយល ើ
ទសខាងល ចទុ កដូចជាភរយា ិ និងបុរត ិ ិ
ខរពាះខពលោលយជា
ិ ភរយា ិ និងវវឌណន៍ ោលយជាម្នឋយខគ។ ទសខាងល តៗគ រះខឡ ិ ិចវាផធុយពីទសខាងខក ិ ើ ឺ ើ ង ទសខាងល ិ ិចគឺ លិចចុះ (ខមលោរពនយល ់ន័យខកមរខាងខល)។ ើ ើ
ររសាើខដលាត់បានរឿប់បង្ហាញខយើងថា អបកខដល
កខកតទ កដ ខី នះ ទុកដូចម្នត្វបត្វ ឯអបកខដលលិចចុះ គភរ ិ ពុាំុមនឪពុកឬសាវមខទ ខតខរពាះ ើ ឹ ិ ឺ យា ី ើ ខហតុអី វ ?
កបុងបណា ឋ ទសទ ង៦ ាំ កបុងន័យរពះពុទ នសាសនា ិ
ម្ននខតទស តាំណាងឲ្យភរយា។ ិ ិ
ឥតម្ននទសខដលតាំ ណាងឲ្យសាវមខទ ិ ី
ចាំណុចខនះខយើងគួរឆងល ់ថា
គឺ
ទសខាងខក តទុ កដូចម្នត្វបត្វ(ឪពុ ក ិ ើ ិ
ម្នឋយ ឬខម៉ឪ) ទសខាងល ិ កបុងបណា ឋ ម្ន ាំ ត្វ ិ ិចខហតុអី វ ម្ននខតភរយាន ិ ងបុរត បាត់រី ឋ ឬសាវមខៅណា? ី មហានគរ ទង៣ភាគមុ ាំ ន ឪពុកនិងកូនាត់បានពយួរខទស ខៅខាងខរៅ ចតថ ិ យកខទស
របស់ឪពុកនិងកូនមកទទួលខតម្នបក់ឯង។
ាំ ុ ម្ននខតខម៉ខទខដលសុេ
ដូខចើះពាកយថាអបកម្ននបុណយខងបព ើ ី ទស ិ
ខាងលិច ឬខចញពីទសខាងល កបខងកតនគរខនះឯង ខដលតាំណាងឲ្យរពះខម៉ មខហសី ើ ិ ិច គម្នត្វអប ឺ ោជនី
ខដលខលាកបានបាំខពញបុណយ
សុេចតថ ិ ខធវជាខររត ើ
ជាបសាច(ខម លឯកសារជ ីវត្វោវន់)។ ិ ើ
ខដម ឬដួងខកវ រកានគរខនះឲ្យខៅគង ់វងស រហូ តខទសនិងបាបកមម របស់ាត់ឲ្យផល ើ ផខធវ ី ជាឬសខកវ ើ អស់
ខតសពវ ថ្ថងខនះ ម្ននស្តសថត្វ ើ ាំងេនជាខម៉ បនា ុ ៉ ម ននាក់ ខដលហា៊នខធវពល កមម ខធវជាខររត បិសាច ើ ើ ិ ើ ួល
ខដម កដ ម្ន ូ ខនះ? គពុ ើ ផរកាទ ី តុភម ី ឹ ិ ឺ ាំ ង្ហយនឹងរកស្តសថើ ខដលម្ននចតថ ិ ហា៊នលះបង ់ដូខចើះបានខឡើយ គម្នន ឺ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 91 -
ខតរពះខម៉ខទ ខដលខលាកសុេចតថ ខដល ិ រងទុកខខ វទនាខតម្នបក់ឯងយា៉ងខនះ ដូចជារពះបរមខពាធសតវ ិ េាំសនសាំបារមោប់ អសខងខយយខផនដ ី ី
សទនធកសនសាំ ិ
វរិ យធ ី កសនសាំ បារម៨០អសខងខ យយខផនដ ី ខតសតវ ធមមត្វណាអាចខធវបាន គឺ ិ ី ើ ើ
បារម៤០អសខងខ យយ ី ម្ននខតរពះអងគខទ
ខដលជាបញ្ញ ដ ធកគ សនសាំ បារម២០អសខងខ យយ ិ ឺ ី
ខដលសុេចតថ ិ ខហលោត់មហាសមុរទសងារវដឋ
ខរពាះខហតុខតករុណាដល ់សពវ
សតវ។ យា៉ងណាមញរពះខម៉ មហានគរ ខលាករាន់ុតជាចាំុណកមួយថ្នរពះខពាធសតវ ខលាកបាន ិ ិ បាំខពញនូវបុណយបារមី ខដម ទ នម្នត្វ(ម្នឋយរពះពុទ ន) សរម្នប់រពះពុទ នអងគណាមួយ ខៅ ើ ផឲ្យបានជារពះពុ ី អនាគតជាត។ ិ
ររសាើទាំនាយខដលអបករឿជញបោ ុ ណខកមរ
ររសាើម្ននជខរៅដ ៏ថ្រកខលង
ខយើងមិនអាចរកខ
បានទយលាក់បងកបទ ់ ក ុ ខៅកបុងទស ិ
ើ ញចខមលើយ
ខដាយពុាំបានសិកាសឋីពីទស ិ
គមពីររពះសម្នមសមពុទ នបានខឡើយ ខរពាះដូនត្វខយើងបានយកខរឿងេន ់ ុ ងពុ ប ទ នសាសនា។ ួ ល ខៅបងកបក
គជា ឺ កបុង
VII.អំពីអតទន័យបងកប់កងផ្ក បុ ក យ ចាំខពាះផ្កកយខដលរះកបុងលាំហអាោសឬខលខម ើ
ពិចារណាខទ
ខយើងក ៏មិនអាចខសវងយល ់
ខដាយអាថ៌កបា ាំ ាំងកបុងខលេខកមរ
ខបខយ ើ ើ ងពុាំបានយកមក
កបុងមរតកអចឆរយខនះបានខឡ ិ ើយ
ើញ
ម្ននរឿងគរឿសាទ៥ ខហើយរឿងគទ៥ខតងខៅចាំ កណា ឋ ល ី ទងមូ ាំ លរបស់រឿសាទ
ខតខរពាះខហតុ អី វ ? ើ
ោប់បានខតរតឹមខលេ៥(ខមលោរពនយល ់ពីខលេ) ើ
បង្ហាញថា ខកមរជាពូជពងសផ្កកយ។ ខយើងខតងខមើលខ
ខវកខញក
ខនះជាតកត្វង ឹ
ភាគខរចើនថ្នរលង ់រឿសាទខកមរ គុតងខត ឺ
ិ ាំវញ។ ម្ននរឿងគទង៤អមជុ ាំ ខហើយរលង ់រួម
ខតងខតម្ននដព ូ ចាក់ជាោងខយានី(ខភទស្តសថ)ើ ី ន
ិ ខដាយម្ននគូទកព័ ទ នជុាំវញ។ ឹ
ខដាយាត់ខាលចកូនខកមរ ជាំនាន់ខរោយខមលពុ ាំយល ់ ខទបាត់ បានឆ្លក់ខយានីឬទវរម្នស ើ ើ
ខដលម្នន
កង៥រាប់ខៅជាប់ពីខាងកបុង ទុកខៅបាតសធឹងភបគ ាំ ខូ លន (ខមើលោរពនយល ់រូបកបុងខលេ១០)។ បណា ឋ ាំ ថមខដលជាភាសាគខនះ ដូនត្វចង ់ឲ្យខយើងជាកូននាគ ខដាះររសាើភាសាគឬភាសាោឋមរបស់ាត់ ខបើ កូននាគខដាះខចញ នឹងដង ជផ្កកយ ខបខដាះម នខចញខទ គម ឹ សាវត្វេនជាពូ ឹ ឬសខកវជាពូជ ើ ិ ឺ ិនអាចដង ួល ផ្កកយបានខឡើយ។ មួយជាប់កុ ង ប
ខបខយ ាំ ើ ើ ងយករាប់ទង៥មកោយ
ឲ្យម្ននលាំនា ាំដូចរម្នមថ្ដ
ាំ ុ រួចខយើងគូសបនាធត់ភាជប់រាប់ពីមួយខៅមួយ
ខយើងនឹងបានខ
កុឲ្ ាំ យម្ននរាប់ណា
ើ ញរូបោងផ្កកយខកត ើ
ខឡើង បង្ហាញពីសាវត្វខលេ៥ខនះជាពុាំខាន។ ខនះជាខហតុខដលនា ាំឲ្យ ខលេោយខកមរម្ននរតឹមខលេ៥ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ អរសោោបង្ហ ាំ ា ញរម្នម៥
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 92 -
រឿសាទភាគខរចើនម្ននកាំពល ូ ៥
រឯរូ ី បភាពខៅកបុងរងវង ់មូល
រររកតទ ជនជាតម្ន ី នរបស់ ិ ិ ៉ យា៉ន ខៅររខទសមុចសុ ិ ី កូ ក ៏ម្ននកង៥ខៅពីខាងខរោម ម្ននលានអណា ឋ ត
ខហើយជាប់
ិ ាំ ក ុ ុ ងរងវ ប ង ់កង៥ព័ទ នជុាំវញ។
រូបកាលខដល
បានន័យថាបុពដ វ ន ូ ត្វ ថ្នជនជាតម្ន ិ ៉
យា៉នខនះ ពួកខគសុទ នខតជាពូជផ្កកយដូចខយើងខដរ ខហើយសុទ នខតជាអបកជាប់ ជាំនាន់ខាងខរោយ
តាំណាងឲ្យ
ថ្នរកុមរឿសាទខដលទក់ទងនឹងផ្កកយទងខនាះ ាំ
ាំ ុ ប៉ុខនឋអបកសើងមរតក
ពុាំបានដង ឹ ពីបាំណងរបស់អបក
ជាំនាន់មុនខឡើយ ថាខតពួ ើ កាត់ចង ់បានអវី ពីេន ួ ល ខដលពួកាត់បានសរខសរខរៀបោប់ ទុកកបុងភាសាគ (ភាសារូប)ទងខនាះ? ាំ ក.ផ្កកយលកគពើ ាំ ូ ោងរទង ់រទយរបស់វា គពុ ផ្កកយរកខពើខនះ ខតងខតរះខឡើងខៅទសខាងខជ ង ខបើខមលោរផគ ើ ិ ើ ឺ ាំ ុ រប
ដូចជាសតវរកខពើខឡើយ វាដូចជាសតវនាគខបកខវក(ពពារ) ឬដូចជាោងខេ លងខដលខគបខង្ហាះ ខតខហតុ ើ ើ អវី បានជាដូនត្វខយើង
ខៅផ្កកយខនះថាផ្កកយរកខពើ?
ខៅខលើពិភពខលាក(Discovery)
ពួកអបកស្រសាវរជាវ
បានផគុាំពក ួ រឿសាទខៅតាំបន់អងគរ
រុករកអាថ៌កបា ាំ ាំងរឿសាទ
ខដលម្ននរឿសាទអងគរតូចជា
កាល និងរឿសាទបនាធយសាំ ុរជាកនធ ៉ នាគមួយ ឬោងខេ លងមួយ ខដលោង ើ ុ យ បខងកតបានជាោងសតវ ខនះ ដូចជាផ្កកយរកខពើសពវថ្ថង។ ដី
ខហតុអី វ ឆលុះខៅនឹងផ្កកយខលើខម
ពួកខគឆងល ់ថា ?
ជនជាតុកម ិ រោប់ពាន់ឆ្ប ាំមុន
ខធវរឿសាទខៅខល ើ ើ
ចខមលើយគបានរតឹ មខតឆងល ់ុតប៉ុខណា ត ះ ឺ
ខរពាះពួកខគអបក
ស្រសាវរជាវ ពុាំុមនជាខកមរ ពុាំុមនជាពូជផ្កកយ ពុាំុមនជាពូជអចឆរយ...។ល។ ិ ចាំខពាះោរស្រសាវរជាវរបស់ ិ េបា ាំុ ញ ទវញ េឆ ាំុ ញ ល ង ់ថាផ្កកយខនះជាផ្កកយនាគ ឬផ្កកយខេ លងទសខាងខជ ើង ខហតុអី វ បានជាដូនត្វខៅថា ិ ផ្កកយរកខពើ ខរពាះកបុងចាប់បុោណខកមរ សតវរកខពើជានិមតថ ូ ត្វងឲ្យមនុសសរមលគុ ណ ិ រប ិ គុណ។
កបុងចាប់ធមមជាតសតវ ខដលរមលគុ ណ ិ ិ
គម ង ឹ ឺ នដ ិ
ចតថ ស ិ ននិឬខកត ិ មនអាចខៅបដ ិ ើ ខៅឋានផ្កកយឬខទវ
ខលាកបានខឡើយ គម្ននខតធា ល ក់ចះុ ឬចយុតិ ខៅទទបគ អបាយភូ មិ ខហតុអី វបានជាសតវរកខពើ អាច ឺ ី ឺ ខកតជាផ្ក ក យបាន? ចខមលើយន័យររសាើផ្កកយរកខពើខនះ ើ
ខយើងខៅខមលោរបកស្រសាយ ើ
ររសាើចាក់ទកដូ ងខលកទ ១ ខទបស្រសាយនូ វចមងល ់ខនះបាន។ ឹ ើ ី ើ ចាក់ទកដូ ងពីរទូងខម៉ ឹ
កនធយដខ្វ ងដកយរពាក់កាលលកគពើ ុ
រកខពើជះិ ខសះេជ ាំុ ញ ះិ ដរាំ ី
រកខពើចង ់ឆេ ី ខាំុ ញ ឡើងធបះ
មរតកក ូននាគ
ខៅកបុងខលផង
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 93 -
រកខពើរតបាក់
េរាំុ ញ រឹងរុល
រកខពើខភើកទុល
េញ ាំុ ញ ី ខមធស។
ខតឲ្យផ្ក ក យខនះម្ននខ្មះថាផ្កកយនាគ ឬផ្កកយខេ លងខម៉ខមឋចបាន? ខបកូ ើ ើ ននាគបានយកកាល រកខពើ គកាលម នដ ង ឹ គុណ ឺ ិ ខ្មះជាផ្កកយនាគ កណា ឋ ល
ខៅពាក់ពីខលកាលនាគខៅខហ ើ ើ យខនាះ
ឬផ្កកយខេ លងទសខាងខជ ើងបាន? ិ
និងទសខាងតផ ិ ូ ង។
ខធវខមឋ ើ ចផ្កកយខនាះអាចម្នន
ផ្កកយខេ លង ម្ននផ្កកយខេ លងទសខាងខជ ង ើ ិ
ខរៅពីផ្កកយខេ លងទសខាងខជ ង ើ ិ
ទស ិ
ផ្កកយខេ លងដ ៏ថ្ទខទៀតពុាំម្ននកនធុយ
ខឡើយ គម្ននខតផ្ក ក យខេ លង ទសខាងខជ ត ះ ខដលម្ននកនធុយ។ ដូខចើះខហើយខទបម្ន ច ស់ ើងមួយខតប៉ុខណា ឺ ិ ើ សាំ ណង ់រឿសាទ ខម
ខដលម្ននមុនខកមរ
ខហើយសាំ ណង ់រឿសាទទងខនាះ ាំ
ឆលុះខៅនឹងផ្កកយខលើ
ខដលអបកជាំនាន់ខរោយរបស់ពក ួ ខគ រតូវដាច់តណ ាំ ឹ ងតាំណរបស់ដន ូ ត្វេន ូ ផ្កកយ ិ រប ួ ល ខរពាះនិមតថ
ាំ ន់ខរោយរបស់េន។ ខេ លងាមនកនធុយ ខរពាះកនធុយតាំណាងឲ្យ អបកជនា ចាំុណកឯខកមរខយើង ផ្កកយខេ លង ួល
ទសខាងខជ ិ ខៅសល ់ខករមរតកពូជផ្កកយ គរពះពុ ទន ើងម្ននកនធុយ ខរពាះអបកទទួលតាំណមរតកអចឆរយ ិ ឺ សាសនាឬពូជនាគ
ខដលខធវឲ្យកូ ននាគសម័យខរោយ ើ
អាចខបកខៅគរមបអាថ៌ កបា ាំ ាំងខនះបាន។ ើ
ខពលខនះផ្កកយរកខពើ រតូវបានខបកអាថ៌ កបា ាំ ាំងខហើយ ខតកូ ើ ើ ននាគរតូវខៅផ្កកយខនះ ថាផ្កកយរកខពើឬ ិ ក ៏ផ្កលស់ខ្មះមកជាផ្កកយនាគ ឬផ្កកយខេ លងទសខាងខជ ខពលខដលកូននាគ ទទួលសាគល ់េន ើងវញ? ិ ួល
ឯងជាពូជនាគ កាលរកខពើរតូវខតរជុះខចញពីកាលនាគ ខហើយខពលខនាះពូជនាគ ខដលរស់ខៅខលើ ម្នតុភម ូ ខនះ ិ កតខវទ ី
រតូវឆលុះខៅរកផ្កកយខៅខលខម ើ
ខរពាះខហតុអី វ ?
ពុាំអាចធាលក់ចះុ ខៅោន់អបាយភូមខឡ ិ ើយ
ឥន្រនាធធោជសពវ ថ្ថង ិ
បុគល គ ខដលរទរទង ់នូវធម៌កតញ្ដូ និង
គុតងខតខៅបដ ស ិ ននិខៅខទវខលាក។ ឺ
ខលាកអាចខកតជារពះឥន្រនធ បាន ើ
ោលខលាកខៅជាម
ម្នណព
ដូចជារពះ
ខលាកបាន
សម្នមទនធម៌៧យា៉ងគ៖ឺ ិ ១.ចញ្ ុថរកាម្នត្វបត្វអស់ មួយជវី ត ិ ច ឹ មបបាច់ ី ិ ិ ២.ខារពរតកូលខរៀមចផងអស់មយ ួ ជវី ត ិ ៣.ខពាលពាកយសមឋុផែ ល អ ់ ស់មយ ួ ជីវត ី មខលាមទន់ភន ិ ៤.ឲ្យទនដល ់បដា គ ) ទងសមណៈរពាហម ាំ ឬសមូមយាចកអស់មយ ួ ជវី ត ិ គ ហកៈ(បុគល មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 94 -
ិ ៥.លះបង ់នូវពាកយសមឋញ ី ុ ះញង ់បាំុបកបាំបាក់អបកដ ៏ថ្ទអស់មួយជីវត ិ ៦.ខពាលខតពាកយសចចៈខទៀងរតង ់អស់មយ ួ ជវី ត ិ ៧.តមហាមចតថ ងអស់ មួយជវី ត ិ មនឲ្យខរោធេ ិ ឹ ធម៌ទង៧យា ាំ ៉ ងខនះ បានទទួលខសចកឋសុ ី េ នាគ
ខដលម
ម្នណពបានសម្នមទន
កបុងបចចុរផនបផងនិងខៅខសាយសុេ
ខដលជាពូជផ្កកយខៅខលើខម
(ផ្កកយនាគ)
និងបានរររពឹតខថ ធវខហ ើ ើយ
កបុងបរខលាកផង។
នា ាំឲ្យាត់
យា៉ងណាមញពូ ជ ិ
ខតគួ ថ នជាបុ គល គ អកតញ្ដូ (រកខពើ) ើ រររពឹតេ ួល
រររពឹតេ ថ នឲ្យម្នននូ វ កតញ្ដូ និងកតខវទ? ី ួល
ឬក ៏
ខ្.ផ្កកយកូនមាន់ ផ្កកយកូនម្នន់ខនះ បុណយអុាំទក ូ
អកអាំ បក ុ
េបា ាំុ ញ នបកស្រសាយរួចមឋងខហើយ
ខៅកបុងភាគទ២ ី
ខដលនិយាយអាំ ពីខរឿង
សាំ ពះរពះខេ។ ខដលខលកយកមក បកស្រសាយជាបខនទមខនះ រាន់ុតចង ់ ើ
ិ ឲ្យកូន នាគបានយល ់ថា ខយើងបចចុរផនបនិមតថ ូ គផ្ក ី វញព ិ រប ឺ ក យកូនម្នន់ុដលជាពូជផ្កកយ រឯខមម្នន់ ី មុន បានធាលក់ខៅរងទុកក ខ ុ ងអបាយភូ ប មិ ខរពាះខហតុខតត្វ ាំងេនជាខម៉ (សករត្វ ាំងខម៉)។ ួល ខម៉ ខដលធាលក់ខៅជាប់
ឥឡូវខនះរពះ
ាំ ក ុ ុ ងអបាយភូ ប មខនាះ បានរួចពីទុក ខ ខហើយខៅខសាយខៅសមផតថជាសុ េ កបុង ិ ិ
ិ ខទវខលាកវញខហ ស ិ ននិកបុងឋានផ្កកយ ើ យ គបដ ឺ
ខតខយ ើ ើ ងជាកូនខកមរ
ខដលជាកូនពូជពងសខាងខរោយ
របស់ាត់ គួខជរររម្នថាត់(ខជរខម៉) ខមើលង្ហយាត់ ឬគួរដង ឹ គុណាត់ ខហើយខធវដ ើ ខាំ ណើរត្វមផលួវ
ិ ាត់បចចុរផនបខនះ។ ដូខចើះខបើខយើងដង ថាេនជាពូ ជផ្កកយ ដាច់ខាតខពលសាលប់ខៅវញ ក៏ ឹ ររវតថសាវត្វ ិ ួល ជាពូជផ្កកយ បុគល គ ខដលម្នននូវកតញ្ដូ ពុាំធាលក់ខៅោន់អបាយភូមខឡ ិ ើ យ។ .ផ្កកយយាម ផ្កកយយាមខនះ បានឆលុះស្រសខម្នលខៅនឹងរឿសាទពីោ៉មតទ ងប ាំ ី ខៅររខទសខអសុីប ខបត្វម ី ើ
ខមលោរស្រសាវរជាវ របស់ពក ួ អបករុករកអាថ៌កបា ាំ ាំង(Discovery)។ ពាកយនិយាយថាយាម ន័យទមួ ើ ី យគឺ យាមនងគល ័ ន័យទព ២) ន័យទប ឲ្ ាំ យរត់រច ួ ឬបាត់បង ់ ដូចជា ី ី រខពលខវលា(យាមទ១យាមទ ី ី ី គ ី ោរពារកុ ឺ ពួកឆ្ម ាំទវរឬទវរបាល
ជាអប កយាមទវរកុឲ្ ាំ យបាត់បង ់
ិ ឬឥតជវី តខឡ ិ ជីវត ើ យ។
ខបើខយើងរកខឡកខមល ើ
របស់ុដលម្ននខៅខាងកបុង
ពួករឿសាទោងសាជទ ាំ ី ងអស់
មនថារទពយម្នន ិ ខដលម្ននខៅកបុង
ពិភពខលាកខនះ ខទះបរពះអាទ តយខតមួ យដួង កបុងថ្ថង២១ខេមីនានិង២១ខេកញ្ញ ដ បានរះចាំកណា ឋ ល ី ិ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ កាំពល ូ ពីោ៉មតដ ៏ខរចើន ី
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 95 -
ក ៏ខៅខតមនអាចឲ្យពនល ិ ិ ឺ ថ្នរពះសូរយា
ចា ាំងជះពនលឺកខៅឋចូលខៅកបុងពីោ៉មត ី
ទងខនាះបានខឡ ាំ ើ យ ខនះជាររសាើសាំ ណង ់រឿសាទថម ខដលឆលុះនឹងផ្កកយ។ ដូចជាសាជីុដលរគបពីខលើ បាយស្រសើ ខៅកបុងពិធមងគ លោរ ទល ់ុតម្ននអបកោខប ាំ កគរមបសាជ ឬ ី បាយស្រសើ ី ើ វតទុ ខដលខៅកបុងគរមបសាជខី នាះ ថាជារពះខម ១)។ យា៉ងណាមញរឿសាទ ិ
ខទបដ ង ាំ ាំង ឹ អាថ៌កបា ើ
(ខមលោរពនយល ់បាយខដលត្វងឲ្យរពះខមកបុងភាគ ើ
ម្ននោងជាសាជ(ី ពីោ៉មត) ី
ខដលម្ននខៅកបុងពិភពខលាកខនះ
ររសាើ
អាថ៌កបា ាំ ាំងខដលម្ននខៅកបុងគរមប រឿសាទោងសាជទ ាំ ខយើងអាចដង ី ងខនាះ ឹ ខរឿងខាងកបុងបាន លុះ
រត្វខតអបកជាំនាន់ខរោយ រពមចុះចូលខៅកបុងរទូងខម៉ឪ ខទបអាចដ ង ាំ ាំងខៅកបុង រទូងសាជីទង ាំ ឹ អាថ៌កបា ើ ខនាះបាន។ គាំនិត
ខដលអបករឿជញពជ ូ ផ្កកយទងខនាះ ាំ
បានទុកខៅសាើថ្ដ
ាំ ន់ខរោយរបស់ពក សរម្នប់ឲ្យអបកជនា ួ ខគ អាចស្រសាយបាំភររសា លឺ ើ រូបបាន
លុះរត្វខតអបកជាំនាន់
ខរោយខនាះ
ររសាើអាថ៌កបា ាំ ាំងភាសាគ
រពមខបកគរមប ើ
រឿសាទថម។
ឬក ៏ចូលខៅកបុងរទូងរបស់សាជទ ាំ ី ងខនាះ
ខទបដ ង ឹ ខរឿងពិតថ្នម្នចស់ ើ
ឃ្.រ ូបផ្កកយកបងសុ រ ិយ តិ (ោរគតដ ខាំ ណើររូបផ្កកយ ត្វមដខាំ ណើររពះអាទតយ) ិ ិ ុ ១.មករា(ផ្កកយរូបសតវមរក )
២.កុមមៈ (ផ្កកយរូបកែម) ៣.មីោ (ផ្កកយរូបសតវរតើ)
៤.គមសា
(ផ្កកយរូបសតវខចៀម) ៥.ឧសភ្ជ (ផ្កកយរូបសតវខា ឬកាលខា) ៦.មិថោ ុ (ផ្កកយរូបមនុសសររុសនិង ស្រសើ) ៧.កកកោ (ផ្កកយរូបសតវោឋម) ៨.សីហា (ផ្កកយរូបសតវោជសីហ៍) រកមុាំ) ១០.តុលា (ផ្កកយរូបជញ្ជីង) ១១.វិចកា ឆិ (ផ្កកយរូបសតវេយ) ួធ
៩.កញ្ញ ដ (ផ្កកយរូបស្រសើ
១២.ធបូ (ផ្កកយរូបធបូ)។
ង.រ ូបផ្កកយកបងច័ នធ តិ (ោរគតដ ខាំ ណើរផ្កកយត្វមរពះច័ន)ធ ិ ុ ១.មិ សិរ
(ផ្កកយរូបសតវោឋន់)
២.បុសស
(ផ្កកយរូបសតវោឋម)
៣.មាឃ្
(ផ្កកយរូបសតវសាវ
រពាម) ៤.ផលគន ុ (ផ្កកយរូបសតវខាញីខ្មល) ៥.គចលត (ផ្កកយរូបសតវខាល) ៦.ពិសាខ្ (ផ្កកយរូបសតវ រកប)ី ៧.គជសឌ (ផ្កកយរូបសតវពខព) ៨.អាសាឍ (ផ្កកយរូបសតវោជសីខ្មលញី) ៩.លសាពណ៍ (ផ្កកយ រូបផ្កកខឈើ)
១០.ភលទបទ (ផ្កកយរូបរម្នសញីខ្មល)
១១.អសសជ ុ
(ផ្កកយរូបសតវខសះ)
១២.កកថិក
(ផ្កកយរូបសតវកន ូ ម្នន់)។ ច.ផ្កកយលបចា ំសបាឋ មរតកក ូននាគ
៍
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 96 -
កបុងកផួនបុោណ អប ករឿជញខលាកបាន រកខ
មុនសម័យរពះសម្នមសមពុទ នរត្វស់ដង ឹ ខៅខទៀត
ាំ រលុងណាស់មកខហើយ គឺ ើ ញខៅភពទង៧ជាយូ ោរដង ាំ ឹ ពីដខាំ ណើរផ្កកយទងខនះ
គខដាយសាោរ ឺ
ចាំខរន ី ្នសម្នបតថិ ជាខលាកយរបស់ ពក ួ រពាហមណ៍ទងឡាយសម័ ាំ យមុន។ អបករឿជញខាងសាសនា ី ិ បានដង ាំ មុនវទយសាស្តសថ បចចុរផនបខៅខទៀត អប ករឿជញសពវថ្ថងរាន់ុត ខៅខសវងរកត្វមលាំ ឹ ភពទងខនះ អាន
អប ករឿជញពីបុោណខតប៉ខុ ណា ត ះ។
ត្វមោររត្វស់សខមឋង របស់រពះសម្នមសមពុទ ន
រពះអងគបាន
ពនយល ់ថា ផ្កកយឬភព ខៅកបុងចរកវាលខនះ មនម្ននចាំ នន ួ អាចោប់បានខឡើយ (អននថ) ដូចជាចាំនន ួ ិ
រពះសម្នមសមពុទ ន ខដលរពះអងគបានរត្វស់ដង នឹងបរន ិ ិពាវនខហើយ ខរចើនដូចជារាប់េាច់ ខដលម្នន ឹ ខៅកបុងមហាសាគរយា៉ងណា
ចាំនន ួ ភពទងខនាះក ាំ ៏ដូខចាើះខដរ។
កាំខណើតផ្កកយ
ខដលម្ននខៅកបុង
កផួនខហាោសាស្តសថខកមរ ខដលដកខចញពីគមពររពហម ញ្ដសាសនា បងកបច ់ ល ូ កបុងមរតកអចឆរយខកម ិ រ។ ី ១.លពោះអាទិតរ ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះអាទតយខឡ ិ ើង
សតវោជសីហ៍៦មកវាយខដាយខវទ(ខវទមនថ)
ឲ្យលែតជាផង ់ ិ
ខដាយយក
ខហើយហ៊ុព ំ ទ ័ នខដាយសាំ ពត់ ពណ៌រកហម
ចាស់ រួចខរឿះរពំខដាយទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតជាអងគ រពះសូរយា(រពះអាទ ិ តយ) ខទពនិករខឡើង ម្ននពណ៌ ើ ឹ ិ ោយរកហមរទង ់ទពយអាភរណ ៍ ិ
ខឆវៀលឆ្វត់ខរពាងរពាតខៅខដាយខកវបទុមោគ
ិ ឯវម្ននរឿសាទ
ម្ននពណ៌រកហម រទង ់ោជសីហ៍ជាពាហនៈ សទិតខៅកបុងទសឦសានថ (រពះអាទតយម្ននកម្ន ល ង ាំ ៦)។ ិ ិ ២.លពោះច័នធ ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះច័នព ធ ី ខទពកញ្ញ ដ ១៥រូប
ខដាយយកខទពកញ្ញ ដ ទង១៥ ាំ មកវាយោយខដាយរពះខវទ
ឲ្យលែិតខៅជាផង ់
ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅខដាយ
សាំ ពត់ពណ៌ខលឿងេ ី ច រួច ខរឿះ រពំខដាយទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតបានជារពះច័ នខធ ទវបុរតខឡើង។ម្ននពណ៌ ើ ឹ ោយជាពណ៌សុីនួន(សមផុរស លាយខលឿង)
រទង ់ទពយអាភរណ ៍ ិ
ិ តថ ខកវររពាលវច ិ
ិ វម្ននរឿសាទ
ម្ននពណ៌ុកវមុោឋ រទង ់ អសសោជ(ខសះ) ជាពាហនៈសទិតកបុងទសបូ ព(៌ រពះច័នម្ន ធ នកម្នលង ាំ ១៥)។ ិ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 97 -
៣.លពោះអង្គគរ
រូប
ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះអង្ហគរពីមហិងា(រកប)ី ៨
ខដាយរកបទ ាំ មកវាយោយខដាយរពះខវទ ី ង៨
ឲ្យលែតខៅជាផង ់ ិ
ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅខដាយសាំ ពត់
ពណ៌ រកហម ខសធើរ(សុីជាំពូ ឬពណ៌ទទម) គពណ ៌ របស់ុកវពិទយ រួចខរឿះរពំខដាយទកអរមឹ ត ឹ ឺ ឹ បខងកតបាន ជាអងគរពះអង្ហគរខទវបុរតខឡើង។ ើ ណ៍
ម្ននពណ៌ោយជាខកវពិទយ
ិ ម្នន វម្ននរឿសាទពណ ៌ ទទមរទង ់ោជោសរ ឹ
កម្នលង ាំ ៨)។
ក៏
រទង ់រតប ័ ខោមនជាអាភរ ិ
(រកប)ី ជាពាហនៈខៅសទិតកបុងទសអខគើ យ(៍ ម្នន ិ
៤.លពោះពុធ ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះពុធ ពីខសឋចគុជសា(ខសឋច
ដរាំ )១៧រូ ី ប
ខដាយយកដរាំ ទ ី ង១៧ ាំ
មកវាយោយខដាយរពះខវទ
ខដាយសាំ ពត់ពណ៌ថ្បតង (សលឹកខឈើចាស់) ខទវបុរតខឡើង។
ឲ្យលែតខៅជាផង ់ ិ
រួចខរឿះរពំខដាយទកអរមឹ ត ឹ
ម្ននពណ៌ ោយជាពណ៌ុកវមរកត
ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅ
ក ៏បខងកតបានជាអងគ រពះពុធ ើ
ិ រទង ់ទពយអាភរណ ៍ ម្ននវម្ននពណ ៌ ុកវមណី ិ
ម្ននគខជន្រនធ (ដរាំ )ី ជាពាហនៈសទិតខៅកបុងទសទកស ណ (រពះពុធម្ននកម្នលង ាំ ១៧)។ ិ ិ ៥.លពោះលព
សផតិ៍
ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
ខដាយយកឥសីទង១៩ ាំ
រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះរពហសផត ិ៍ ពីឥសី១៩រូប
មកវាយោយខដាយរពះខវទ
ឲ្យលែិតខៅជាផង ់ ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅខដាយសាំ ពត់
ពណ៌ខលឿងទុាំ រួចខរឿះ រពំខដាយទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតបានជាអងគ រពះរពហសផតខិ៍ ទវបុរតខឡើង។ ម្នន ើ ឹ ពណ៌ោយជាខកវពិទូរយ (ខពជខភើកឆ្ម) រទង ់ទពយអភរណ ៍ សុវណត រតឌរជ ូ ី ខសៀតខដាយមុោឋហារ ម្នន ិ
ិ វម្ននពណ ៌ ស្រសា ាំ ឬ បុស្រសាខា ាំ រទង ់រមរគោជ(សតវោឋន់ ឬសតវកខងកប) ជាពាហនៈសទិតខៅកបុងបសចិម ទស ាំ ១៩)។ ិ (រពះរពហសផត ិ៍ ម្ននកម្នលង ៦.លពោះសុលក ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
ី រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះសុរក ពីាវ(ខា) ២១រូប
ខដាយយកខាទង២១ ាំ មកវាយោយខដាយរពះខវទ ឲ្យលែិតខៅជាផង ់ ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅខដាយសាំ ពត់ មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 98 -
ពណ៌ទករឿក់ ឬរោម រួចខរឿះរពំខដាយទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតបានជាអងគ រពះសុរកខទវបុរតខឡើង។ ម្នន ើ ឹ ឹ ិ ពណ៌ោយជាពណ៌រពះ ព័ស្តសថសរទង ់អភរណ៍ សាំ ឡុយរពះព័ស្តសថឱភាស ម្ននវម្ននពណ ៌ ម្នស គង ់ខលើ ខាឧសុភោជជា ពាហនៈ សទិតខៅកបុងទសឧតថ រ (រពះសុរកម្ននកម្នល ាំង២១)។ ិ ៧.លពោះគៅរ ៍
រូប
ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
ខដាយយកខាលទង១០ ាំ
រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះខមរ ៍ ពីពយគឃៈ(ខា ័ ល ) ១០
មកវាយោយខដាយរពះខវទ
ឲ្យលែតខៅជាផង ់ ិ
ខហើយរុព័ ាំ ទ នខៅ ខដាយ
សាំ ពត់ពណ៌ ខលមរួច ខរឿះរពំខដាយទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតបានជាអងគ រពះខមរខទវបុ ៍ រតខឡើង។ ខដលម្នន ើ ឹ ពណ៌ោយខលមខសធើ រតនៈនីលជាទពយអភរណ ៍ ិ
ិ ម្ននវម្ននពណ ៌ មរកត
រទង ់ពយគឃៈ ័ (ខាល) ជាពាហនៈ
សទិតខៅកបុងនីរតទ (រពះខមរម្ននកម្ន ៍ ល ង ាំ ១០)។ ី ស ិ ៨.លពោះរា
ូ
ត្វមតាំណាលកបុងកផួនខហាោសាស្តសថ
រពះឥសូរជាម្នចស់បានសាងរពះោហូ
ពីកាលខខាមច១២
រូប ខដាយយកកាលខខាមចទង១២ ាំ មកវាយោយខដាយរពះខវទ ឲ្យលែតខៅជាផង ់ រួចខរឿះរពំខដាយ ិ ទកអរមឹ ត ក ៏បខងកតបានជា អងគរពះអសុរនធ ិ ខរឿងរទ ឹ មហាខរកឿនថ្រកខឡ ើ ឹ ិន ើ ង។ ម្ននពណ៌ោយជាពណ៌សាំ
ិ រទ ឹ ន រទង ់ទពយសុ វណត ខសង ពណ៌ថាលសាែត ម្ននវម្ននជាពណ ៌ នីល ម្ននមហាសុបណត ោជឬរគុឌ ជា ិ ពាហនៈ សទិតខៅកបុងពាយពយទស ិ
(រពះោហូ អសុរនធ ិ ម្ននកម្នលង ាំ ១២)។
រពះោហូ ជានាមផ្កកយទ ី
៨ ខដលផ្កកយោហូ ខនះ ម្ននជាប់ទក់ទងខៅនឹង ររវតថសាវត្វម្នត្វមហានគរ ខរពាះខហតុអី វ? ១២ ិ តាំណាងឲ្យធាតុទក និមិតថរប ូ ឲ្យម្នត្វ រពះខម៉រតូវយកសចាប់យកខៅដាក់ខទស ដូខចើះយកសោហូ ម្នន ឹ កាំខណើតខកតខឡ ាំ រពះម្នត្វ ខរពាះ១២ខេ = ១ឆ្ប ាំ (ខមលោរ ើ ើ ងបាន ខដាយសារសាកសពទង១២របស់ ើ ពនយល ់រូបកបុងភាគ៣
រូបភាពទ២៦)។ ី
ខពលខដលមនទន់ ម្ននកូននាគ ិ
ខចញមកចាាំងនឹងយកស
អាថ៌កបា ាំ ាំងខនះ គពុ ឹ ខឡើយ លុះរត្វខតម្ននកូននាគ ខចញមកចាាំងនឹងយកស ឺ ាំម្នននរណាដង យកសឲ្យដួល ខទបយកសរពមខកែ ខរឿងខចញ។ ើ
ខៅកបុងខពាះយកសខនាះ ខពលខដលខកែខចញមក គម្នន ឺ
រពះម្នត្វរពះបិត្វ បុរតើបុរត្វ រួមទងមរតករទពយទ ាំ ងអស់ ាំ ខយើងទងអស់ ាំ ាប
សទិតកបុងខពាះយកស
ធាក់
គនគរខកម រទងមូ ាំ លជារបស់យកស ខរពាះ ឺ
ដូខចើះខទបយកសខតងខតខស្រសកអរ(យកសអរ)។ ើ
ខហើយយកសឬ
ាំ ិ ះ ខដលរគុឌខនះជាខសនា ជាយានជាំនិះរបស់យកសខ្មះ ោហូ ខនះខទៀតខសាត ម្ននរគុឌជាយានជន មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 99 -
ោហូ ឬរកុងោពណ៍ និមតថ ូ រគុឌជាសញ្ញ ដ របស់ជនជាតខសៀម។ ោហូ គជាផ្ក ក យមួយដួង អាចម្នន ិ រប ិ ឺ រូបោងខកតខឡ ាំ ើ ើ ង ខដាយសារកាលខខាមចទង១២ សាលប់ខៅកបុងខពាះយកសខនះ ខរឿងោហូ ចាប់ចន ័ ធ
ខសាម្នឬខសាម.... មហានគរ បាន
ខដលតាំណាងឲ្យរពះខម៉មហានគរ
ខដាយរតូវទណឍកមមគយកសខលប ឺ
ោហូ តណា ាំ ងឲ្យយកស
ាត់បានខដក
ខហតុខនះខទបកប ើ ុ ងតរម្នផ្កកយ
ចាំុណកឯរពះច័នត ធ ណា ាំ ងឲ្យទពវ ិ ខសត្វច័នធ
ខដលជាខ្មះរបស់ម្នត្វមហានគរ។
ខទៀត សូមកូននាគជួយរតរះរះខឈវ ិ ងយល ់។
ិ វម្ននច័ នធ
ដូខចើះចង ់ដង ឹ ពីររវតថសាវត្វរពះខម៉ ិ
កូននាគរតូវខតចាាំងតត្វ ាំងបាំុបកខបះដូងយកស
ខនះជាររសាើអាថ៌កបា ាំ ាំងខដលម្ននលាក់ទក ុ ខរឿង
ម្នន
ខទបដ ង ាំ ាំងខាងកបុងខពាះយកស ឹ អាថ៌កបា ើ
កបុងដួងផ្កកយោហូ ខនះ រឯផ្ក ី ក យខផសងៗ
៩.លពោះគកតុ ជានាមផ្កកយដួងទ៩ ី ខហើយក ៏មនបានរឿប់ ថា ិ ោរចងដួងជត្វ
កបុងតាំណាលខវទកាំខណើត
មនបានខពាលទុ កថាសាងខដាយអវីខឡើយ ិ
ជាផ្កកយខដលខសាយអាយុមនុសសផង
ខហាោចារយខររើពិធោញ់ ខគើរ ី
កបុង
សរម្នប់ឲ្យរគប់ចន ាំ ន ួ ផ្កកយ៩ដួង។ កបុងរោ ាំងជាតរម្នបុោណ ខហាោសាស្តសថ និងដួង
ិ ដ ណធាតុ សទិតខៅរតង ់ ោលចរកបានខពាលថា រពះខកតុខនះសាងខឡើង ខដាយខសឋចនាគ១០ ជាវញ្ញ កណា ឋ លខភើក ជាផ្កកយរពះខរាះទ៨ រពះខកតុខទវោជ ី គថាម ឺ ិនខៅកបុងទសណាៗ។ ិ
រទង ់ទពយសុ វណត ិ
ិ សិទ រទង ់ម័ងខក រឿងរទ អភរណ៍វភូ ឹ ជាពាហណៈ រពមខដាយខទពសុោរទ ឹ ិ ន ខចាមខោមជាបរវា ិ សទិតកបុង ិន ិ៍ ទសបសច ិ ិ ម អាស្រស័យផធះជាមួយនឹងរពះរពហសផត។ ១០.លមឹតរវ ូ រមឹតយូវខនះជាអាោសធាតុ
ថាមិនខមនផ្កកយក ៏មិនបាន
ខរពាះម្ននខាចរកបុងទាំនង ខហាោ
សាស្តសថបានខពាលថា ស្រសខដៀងាបនឹងផ្កកយរពះខរាះ ប៉ុខនថខដរើ យូរជាងផ្កកយរគប់ដង ួ ទងអស់ ាំ ។ (កផួន ត្វោសាស្តសថខនះ ដកស្រសង ់ខចញពីកផួនខហាោសាស្តសថបុោណ)
ខបើខយើងខមើលខៅខលើដួងផ្កកយ ខដលបានខរៀបោប់ខាងខលើ គបានបញ្ញ ជ ក់រឿប់ខយើងថា រពះ ឺ ឥសូរ បានបខងកតភពឬផ្ក ក យ ខដាយខវទ(ខវទមនថ) ខតកូ រជាអបកបខងកត ើ ើ ើ ននាគម្ននឆងល ់ខទ ខបរពះឥសូ ើ ផ្កកយ
ភព ធមមជាតិ សតវខលាកមកខហើយ
ខហតុអី វ ចា ាំបខងកតទុ ើ កខខ សាក រពាត់រឿស់
មរណៈ ខលាភៈ ខទសៈ ខម្នហៈ........ មកឲ្យសតវខលាកខធវអវ ើ ី? មរតកក ូននាគ
ខោាពយធិ
ខមឋចក ៏មនបខងក តខតខសចកឋ លែ ើ ិ ី ៗ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 100 -
ខៅ ោរឆងល ់ខនះខធវឲ្យខយ ពិត ខតភពផ្ក ក យមនុសស សតវ ធមមជាតិ ើ ើ ង រតូវខតខសវងរកនូវសចចភាពគធម៌ ឺ ើ .... ទងអស់ ាំ ុដលម្ននកបុងចរករកវាល មនម្នន ទបាំ ុ ខនះ អបកណាជាអប កបខងកត? គា ើ ិ ី ផត ឺ ម នអាទខទព ិ ណា វា។
ជាអបកបខងកតឬសាងខលាកខនះខឡ ើ ើយ
គវាខក តខឡ ាំ កមម ជាធមមត្វ(ធមមៈ)របស់ ឺ ើ ើ ងខៅត្វមកម្នលង
ចាំុណកឯខរឿង អប កបខងកតនគរន ើ ិងជាតិ គម្នត្វមហានគរកឋ ឺ ី សាំ ណង ់រឿសាទខកមរនិងសាំ ណង ់
រឿសាទខៅខលើពិភពខលាក ខដលឆលុះខៅនឹងដួងផ្កកយកឋី សុទ នខតទក់ទង នឹងខកតខឡ ើ ើ ង ខដាយកម្នល ាំង កមម។
មនុសសអាចដង ឹ ោលអតតបចច ី ុ រផនបអនាគត
អាំ ខពើ(កមម)ខដាយោយវាចាចតថ ិ
ក ៏វាទក់ទងខៅនឹងកមមខដរ ខរពាះោររររពឹត ថ
វាបខងកតបានជាខេសរចវាក់ មួយ ើ
គវដឋ ឺ សងារខដលទក់ទងាបមន ិ
ដាច់ រតូវនា ាំចតថ ិ ននិកបុងភពតូច និងភពធាំ(ោមភព រូបភព និង អរូបភព)។ ខៅខពលណា ិ ខៅបដស ខដលសតវទងអស់ ាំ បញ្ចកខនគ ន រូឺ ប
ខវទនា
រស់ខៅកបុងភពទងប ាំ ខនះ ី សញ្ញ ដ សង្ហខរ
ពុាំបានលះបង ់ខចាលខៅខសចកឋររោន់ ម្ន ាំ ី
ិ ដ ណខទខនាះ វញ្ញ
កបុង
ខេសថ្នតណា ា រតូវចងភាជប់ឲ្យសតវ ទងអស់ ាំ
ជាប់ខៅកបុងភពបីខនះ ស្រសាយចាំណងពុាំរច ួ ខឡើយ។ ដូចជាបុគល គ បខង្ហាះខេ លង ខេ លងខតងខហាះខៅោន់ ខវហា៍ ខទះជាបុគល គ អបកបខង្ហាះ េាំររឡាយខេសឲ្យខវង រហូ តដល ់ខមលតួ ខេ លងមិនខ ើ ខនាះមនអាចខហាះខៅឲ្យបានផុ ត ពីុេសខដលខគចងខៅខដម ើ រទូងបានខឡើយ។ ិ ខដលអាចចខរមើន្ន
ម្ននរទ ឹ ម្ននអភ ញ្ញ ិន ិ ដ
ខនាះខទ ក ៏មនអាចខចញរួ ច ិ
ើ ញក ៏ខដាយ ខេ លង
យា៉ងណាមញបុ គល គ ិ
ិ ជ និងតណា ខបម ផ្កឋច់នវូ ឬសគល ់ គអវ ា ើ នបានោត់ ិ ឺ ជា
ពីវដថសងារខនះបានខឡើយ។ ដូចជារពះម្នត្វបត្វ និងបុរតអបកបខងកត ើ ិ
នគរខនះ ខលាកជាបុគល គ ចខរមើននូវ្នសម្នបតឋិ ម្ននរទ ឹ អភ ញ្ញ អាចខហាះខៅោន់ ិន ិ ដ ជាខលាកយ ិ ខទវខលាកបាន
ោលពីជាង២០០០ឆ្ប ាំមុន។
ាត់បានខៅលួចយកខកវមណី ខទស
ងូតទក ឹ ខលាកយ ិ ខម្នហៈ
ពីឋានយកសោហូ ឬរកុងោពណ៍
មនឲ្យពួ កាត់ងត ូ ទកចាំ នន ួ ២ថ្ថង ិ ឹ
ខហតុខដលនាគខកមរម្ននខតកាល ពួកាត់បណ ុ យរតូវ
ខដាយចតថ ាំ ីខនាះគឪពុ កម្នឋយកូន ិ ខលាភ អបកទងប ឺ
រួចរតូវយកសត្វមចាប់យកខៅដាក់
គខសម ឺ ើ នឹងរយៈខពលសាទនមនុសស២០០០ឆ្ប ាំ។
ឯេនរតូ វយកសខលប ួល
គវាជាន ូ ខទស ឺ ិ មតថ ិ រប
ឲ្យខៅបដស ិ ននិកបុងរពហម ខលាក
ិ ផធុយខៅវញពួ កាត់ុបរជាខៅខសាយបាប
ពួក
ខនះជា ខដលមនឲ្យ ិ
ខដាយអាំ ណាច្នសម្នបតថជា
ខដាយអាំ ណាចតណា ា ខលាភៈ
ខទសៈ
និងខសចកឋររោន់ ម្ន។ ាំ ចាំុណកនាគខៅម្ន៉យា៉នររខទសមុចសុ ួ ខគ ី ិ ី កូ នាគចម្នលក់របស់ពក
ក ៏ម្ននខតកាលខដរ កបុងមួយឆ្ប ាំស្រសខម្នលរពះអាទតយ ថ្ថង២១មនាន ដ បខងកតជាស្រសខម្នល ើ ិ ី ិង២១កញ្ញ េននាគបានព នន ងថ្ថង ាមនរូបភាពពិតដូចជានាគ ីរថ្ថង គម្ននេ ឺ ឹ ងខគខដរ ខតេនជាស្រសខម្នលចណាាំ ួល ួល ួល មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 101 -
ខកមរខឡើយ នាគខកមរម្ននេនព ូ )។ ិ តខតជាេនយកស(ន ិមតថ ិ រប ួល ួល
ខនះជាខហតុខដលអបករឿជញ ខាងរុករក
អាថ៌កបា ាំ ាំងរឿសាទ ពួកខគម្ននោរខងឿងឆងល ់រកចខមលយខនះម នខ ើ ិ
ទង ើ ញ ខរពាះចខមលយវាម្ននទក់ ើ
ិ ខៅនឹងភពផ្កកយខាងខលើ កបុងភាសារពះធម៌រពះពុទ នសាសនា គកមម និងវបាករបស់ កមម។ ឺ ខឡាមខៅខេតថរតនៈគរី ី
សពវថ្ថងខយើងនា ាំាបសនមតថា ់
ជារខដ ឋ បនធុះភបខាំ ភលង ើ
បងយកស ឹ
ដូនត្វខយើងបានដាក់
ខ្មះទខនាះ ខដាយរឿប់ខហតុថា គយកសខឡាមព័ ទ នខដញចាប់មនុសសបីនាក់ ខដលខៅលួចយកខកវ ី ឺ មណីរបស់ខគ។
ពួកាត់លច ួ យកខកវមណីមក
ខដម ខសាោរពាររទពយ ើ ផចាក់ ី
ខដលេនខធវ សន្រង្ហ គម ើ ួល
ពង្ហវតទកដ ី រួចររមូលដខណឋើមយកមក ពីររខទសជាចាំណុះោប់រយ ខដម ើ ផទុ ឹ ី កឲ្យបានគង ់វងសម្នាំមួនកុាំ ាំ ន់ខរោយ។ ទបាំ ឲ្យបាត់បង ់ សរម្នប់ទក ុ ជាមរតក ឲ្យពូជខកមរជនា ុ អប កខដលរររពឹត ថ បានរតឹមោលយ ី ផត េនជាអប កខទស ម្ននខ្មះជារពាយ ជាខររត ជាបសាច ខរពាះខហតុខតមរតករទពយរបស់េន គឺ ិ ួល ួល ម្នតុភម ូ ខនះទ ងមូ ាំ ល ិ
ខដលាត់េវា ាំ រលូនោប់ឆ្ករររមូល
រទពយមរតកទងខនះ ាំ មកទុកឲ្យកូនខកមរ
ជាំនាន់ខរោយ។ ខដាយខាលចកូនខកមរជាំនាន់ខរោយពុាំដង ាត់េស ាំ ខមឋងរទ ឹ ជាចុ ងខរោយ លួច ឹ ខរឿងេន ិន ួល ខចញពីទ ី
ាំ ុ ររមូលយកឯកសារសាំ ណង ់រឿសាទ ខដលម្ននខៅកបុងខលាកខនះទងមូ ាំ ល យកមកឲ្យ
កូននាគសម័យមហានគរ សង ់រឿសាទថមបនថាប រួចឆ្លក់ខរៀបោប់ខរឿង ខដលេនបានរររពឹ តខថ ហើយ ួល រតូវជាប់ខទស
និងខរឿងខដលម្ននកូននាគ
អប កមកជួយឲ្យរួចពីខទស។
តាំណាក់ោលចុងខរោយ
ពួកបរខទសខគបានស្រសាវរជាវដង ពួកខគ ត្វមបទត្វមសនន ប ់ ត្វមលុបដានសាើមឈប់ឲ្យាត់ខចញ ឹ ិ មកខរៅ
ាំ រុ ច ួ ខដម ាំ យកូនខកមរជាំនាន់ខរោយដង បយា ់ ៉ ងណាក ៏ ើ ផកុ ឹ ។ ខទះបីពួកខគេាំររឹងខររង បទសនន ី ឲ្ ិ
ខដាយ កម្នលង ាំ ឬទជាខលាក យ ពុាំអាចឈើះកម្នលង ាំ កមមបានខឡើយ ិន ិ ខតរពះអរហនថសម្នមសមពុទ ន ោជបាន
ក ៏ខៅខតមនអាចលត់ លង ាំ ិ
បាបកមមឲ្យផលអស់ ឲ្យផល
អស់អាសវកខលសម្ននឬទ អភ ញ្ញ ិ ិន ិ ដ
កុថា ាំ ខឡើយមនុសសជាបុថជ ុ ន ជ សូមផ ី អាចលត់លង ាំ ខៅដខាំ ណើរម្នោធិ
នូវកម្នលង ាំ កមម ខដលត្វមឲ្យផលខនះបានខឡើយ។
បុញ្ដកមមក ៏ត្វមឲ្យផលជាបនថ
បខងកតបានជាកងរចវាក់ មយ ួ គវដឋ ើ ឺ សងារ
ិ ិ វលខៅវ លមក
ខពលណា
មឋងបាបឲ្យផលមឋងបុណយ
លុះរត្វខតបុគល គ រួចផុតពីេនន ោត់ផ្កឋច់ខៅខេស
ិ ជ ជាឬសគល ់ ខទបខៅជាសុ ិ ិ តណា ា ខដលម្ននអវជា េខលងវលខក តវ ល ប់ គបរ ិ ិ ពាវន។ ើ ើ លសា ឺ ន
VIII.អំពីអតទន័យបងកប់កងនំ បុ អនសម
នំ ម គដើមគចក
ក.នំអនសម មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 102 -
នាំ អនសមគជានាំ មយ ួ ខដលទក់ទងខៅនឹងររវតថនាំ ឺ ិ ររថ្ពណីុកមរ រដូវបុណយចូលរពះវសា
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ ខរពាះនាំ ខនះខគខរចើនខវច ខៅ
បុណយភជុប ាំ ណ លខផសងៗ ម្ននមងគលោរជា ិ ឍ បុណយចូលឆ្ប ាំ ខៅកបុងពិធមងគ ី
ខដម ់ ក ុ កបុងខរឿងម្នត្វមហានគ? ើ ។ល។ ខតនាំ ើ អនសមខនះ ម្ននន័យររសាើអវី បងកបទ ពនរល់ពាករ (អនសម)
អនសមជាពាកយតរមួត ពាកយោយឬសរម្នយម្ននពាកយ អន + សម = អនសម ស. ( គុ. ) ទន់, ស្រសទន់ : សមផុរអន សមផុរស្រសទន់, សមផុរស្រសា ាំ; ខេៀវអន ខេៀវេ ី ច ។ ព. ោ
ី ត្វមរតូវោរ, ដូចជាោពយថា កញ្ញ . សរម្នប់កវខររើ ដ ខ្មះអន និងនាងគូកន ពាក់អាវអនេ ី ច ដខាំ ណើរ
ខញ៉ ងញ៉ ង ញុិកញា៉ក់លត វ ថ្លវ មុេម្នត់រររមររើយស ៍ មឋស្រសទន់ ។ ឬមួយខបបខទៀតថា រទង ់រទយស្រសឡន ី ី ឆវវណត អន មុេម្នត់ស្រសស់បស់ ខពញទងសពា ាំ ៌ ងគ រូបោងទងអស់ ាំ សុទ នសឹងខតស្រសស់ ឥតទស់ខភើក ខឡើយ ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
( ន. ) ខ្មះបទខភលងបុោណខេ មរមួយខបប : ខភលងអន ។ ខគខលងខៅខពលខដលរតូវសុាំឲ្យ កូនស្រសើខចញពីខលវងចនធនខា ៍ ងកបុងមករោបផធឹមជាមួយនឹងកូនររុសជាគូាប, ខររើកុ ងព ប ល; ិ ធអាវាហមងគ ី
ខគខរចៀងថា : អនខអើយស្រសើអន សុាំខបកវា ងនន ាំ អខញ្ជើញអនមកផធឹម លុះផធឹមរួចខហើយ អខញ្ជើញ ើ សនសម ៍ ងកបុង ។ល។ ោយទាំនក ុ យា៉ងណាខនាះ ខស្រសចនឹងោរ្លសថ្វ ឹ ខដរើ ចូលខតរតឹម ខលវងចនធនខា សាធត់ជាំនាញរបស់អបកខរចៀងខដលខរចៀងោយទាំនក ុ មនឲ្យឆគ ង។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ិ
ស. ( ន. ) ខនសាទុបករណ៍មួយររខភទ ម្ននខផលខដកមូលស្រសួចបីទនធឹមាបឥតខងៀង ម្នន
ដងខឈើេខោងកង ក ់ សរម្នប់ចាក់រតើ ។ ររដាប់ម្ននខផលជារម្នមបួនទនធឹមាបជាគូនឹងសាលបរពា សរម្នប់ ីល ោន់ចាក់ចាប់អាហារបរខភាគ ិ ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
. ( ក.ិ ) ហវឹកហាត់ឲ្យសាធត់, ហាត់ជាមួយាបឲ្យជាំនាញ, លផងាបខមើលឲ្យដង ឹ ដខាំ ណើរសាធត់
ោល ់េន ។ ី ួ ល : អបកររដាល ់សមថ្ដាប, ខលាកសងឃសមធម៌, អបកខរៀនបាលសមររខយាគ វចនានុរកមសខមឋច) ( គុ. )
(ដកខចញពី
ខដលរញមសលឹក ខដាយរតូវកខៅថថ្ថងខាលង ាំ ឬជា ាំទកជាខដ ម ើ : ខឈើសមសលឹក ។ (ដក ឹ
ខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាំ
- 103 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
សាំ . បា. ( គុ. ) ខដលខសមើាប, ប៉ុនាប, ររខហលាប; ស្រសខដៀងាប : រូបោងសមាប, រថី
ររពននសមាប ។ ខដលលមមលែខមល, មនទស់ ខភើក, មនឆគ ង : ោត់សក់សម, ខសលៀកពាក់សម ។ ខដល ើ ិ ិ រតូវ, រតូវដូច; សមដូចពាកយខគថា; និយាយដូខចើះមិនសមខសាះ ! ។ល។ សមគប់ ក.ិ គប់រក, ចូលគាំនិត
ាប ។ សមគួរ គុ. លមម, យា៉ងមធយម : លែសមគួរ ។ ន. ដខាំ ណើរសខមឋងអាោរករិ យាសុ ិ ភាពខរៀបរយ, ោរ ខធវបដ ស ឌ រៈរកាបរតូវខបបបទ : ម្ននសមគួរកាប ។ សមគាំនិត ក.ិ រួមគាំនិតជាមួយ ។ សមជា និ. គួរ ិ ណា ើ ជា, លមមជា : សមជានឹងបាន ។ សមខត និ. គួរខត, លមមខត : សមខតនឹងឲ្យ ។ សមបី និ. គួរប,ី គួរគរផ ី : សមបអវ ន ី ី នឹងដល ់មលុង ឹ !; មនសមប ិ ី ឹ ងខៅជាយា៉ងហើឹ ងខសាះ ! ។ សមបុណយ គុ. ខដលគួរដល ់បុណយ,
ខដលលមមនឹងបុណយ ។ សមខបើ និ. គួរខបើ : មិនសមខបដល ់មលុឹងខសាះ ! ។ សមបាំណង ក.ិ ឬ ក.ិ វ.ិ បាន ើ ដូចបាំណង; ខដលរតូវរតង ់ត្វមបាំណង: បានសខរមចររខយាជន៍សមបាំណង ។ សមររកប ក.ិ ឬ ក.ិ វ.ិ បានកបដូចចតថ ាំ ិ ; ខដលរតូវចួនរតូវទាំនង: រកសុីសមររកប ។ សមម្នឌ ក.ិ ឬ. គុ. លមមដល ់ម្នឌ : ខាលង
មនសមម្នឌ ។ សមម្នត់ ក.ិ ឬ គុ. គួរដល ់ម្នត់, គួរសឋីនិយាយ, គួរខហើបម្នត់ថា : មនសមម្នត់ នឹង ិ ិ និយាយខៅរក ។ សមរមយ (--រ)ាំ គុ. ឬ ក.ិ វ.ិ ខដលរតូវខបបរតូវយា៉ង, មិនទស់ខភើក : ខសលៀកពាក់សមរមយ
, រូបខឆ្មសមរមយ ។ សមសកឋិ ឬ --ស័កិ ឋ ន. ឬ គុ. អាំ ណាចដ ៏សមរមយ; អាំ ណាចខសមើ; សមបុណយសម អាំ ណាច ។ សមសារ (ម. ព. លាំនា ាំសមសារ ផង) ។ សមសួន គុ. (សាំ . បា. សម + ស. សវន ់ អ. ថ. សួន “ភាគ, ចាំុណក, ខប៉ក”) ម្ននភាគដ ៏សម, សមត្វមភាគ; សមត្វមខបប, ត្វមភាព; ខដលរតូវត្វមខាបត: រូបោងសមសួន; ម្ននកមពសស ់ មសួន ។ល។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) សៈម៉ៈ
ិ សាំ . បា. ( គុ. ) ខសមើ, ខសមើាប, ប៉ុនាប, ររខហលាប, ដូចាប (ព. ផធ. វសម) ។ ខររើ
ខរៀងភាជប់ពីខាងខដម ើ សពធដថ្ទបានត្វមគួរដល ់ោរររកប : សមខាតថ ឬ--ខារត ខារតរតូវាប, ខសរតូវ ាប; អបកខដលម្ននខារតរតូវាប ។ សមចរយា ិ (សៈម៉ៈចៈរុយា ិ ៉ ) ោររររពឹតខថ សមើ, ោរោន់ធម៌ខសមើ គម ឺ ន ិ លខមែៀង ខរពាះស្រសឡាញ់ , ខរពាះសែប,់ ខរពាះលងង ់, ខរពាះខាលច (ម. ព. អគតិ ផង) ។ សមចារ ី អបករររពឹត ថ ខសមើ, អបកោន់ធម៌ខសមើ (អប កមិនលខមែៀងខដាយអគតិ ៤ យា៉ង); ខបស្តសថ ជា ើ សមចារន ិ ី ។ សមចតថ ើ ិ ចតថ ិ ខសមើ; ចតថ គាំនិតខសមើាប ។ សមជាតិ ជាតខសម ិ ខសមើាប ។ សមចនា ិ ឋ (--ចន-ដា) ិ ិ ើ ាប; ជាតរតូ ិ វាប ។ សមជាតក ិ ឬ--
ិ ិ ជាតកៈ អបកខដលម្ននជាតខសម ជា ើ សមជាតោ) ។ សមជីវត្វ ោរចញ្ ិ ិ ើ ាប (ខបស្តសថ ើ ិ ិ ច ឹ មជីវតខសម ើ គច ឺ ញ្ ិ ចឹ ម ិ ជីវតរតូ វត្វមធម៌ ត្វមចាប់មនេ ពស់ៗទបៗ ។ សមខតជះ ខតជះ, អាំ ណាច ខសមើាប; អប កខដលម្នន ិ
អាំ ណាចខសមើាប ។ សមទណឍ (--ទ ័ន) អាជាញ, ពិន័យខដលសមនឹងខទសេុស ។ សមនាម ឬ សម្នននាម មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 104 -
(សៈម្ន៉នៈ--) ខ្មះរតូវាប; អបកខដលម្ននខ្មះរតូវាប ។ សមភាគ ចាំុណកខសមើាប ។ សមភាព ភាព ិ ជ ឬ-័ អាយុខសមើាប, ឆ្ប ាំដណា ាំ ខសមើាប, ដខាំ ណើរខសមើមុេាប (ម. ព. ខនះខទៀតផង) ។ សមវយ លាប ។ សមវជា
ិ ិ អប កខដលម្ននចាំខណះខសមើាប ។ សមវបាក ិ ិ វទយ ចាំខណះខសមើាប ។ សមវទ ខដលម្ននវបាកខសម ើ ាប; អាំ ខពើ ខដលម្ននផលខសមើាប ។ សម្ននុភាព (សៈម្ន៉--; សាំ . បា. < សម + អានុភាវ) អនុភាពខសមើាប; អបកខដល ម្ននអានុភាពខសមើាប ។ល។(ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ខបត្វមខម លោរពនយល ់ពាកយខាងខលើ ើ ើ ោងប៉ន ុ ាប
ន័យរបស់នាំអនសមគនាំ ឺ ុដលម្ននសភាពទន់
ាំ ញរប់សអប កខវច ខកតខឡ ើ ើ ងខដាយភាពសាធត់ជនា
ម្ននរូប
រតូវខសាងរឲ្យរញមសលឹកខចកខដលខវចេ ចប់
ខទបឆែ ន។ ខបបកត្វមន័ យអាថ៌កបា ាំ ាំង បណា ឋ ាំម្នត្វមហានគរ និមតថ ូ ខសា ើ ិ ើ ិ រប
ាំ ល ុ ង ាំ ទង៤ជាន់ ាំ ខតើ
ដូចខមឋច? ចាំណងចងនាំពីខាងខរៅ ទុកដូចជាខសាទវរទមួ ី យ សលឹកខចកខដលខវចេ ចប់ ទុកដូចជាខសា ទវរទព ុ ាំ ទ នសាច់រជូក គជា ី ីរ អងករដខាំ ណើប ទុកដូចជាខសាទវរទប ី ី ចាំុណកឯសខណឋក ខដលររឡាក់រព័ ឺ ខសាទវរទបួ ី រជូកតាំណាងឲ្យបុគល គ ខដលជាប់ ី ន រឯសាច់
ាំ ។ ុ
ខរពាះនិមតថ ូ សតវរជូក គជាប់ កុងរទុ ប ង ិ រប ឺ
ខដកខលភក់ នឹងលាមកទកមូ រតេនឯង ខធវជាសខមល ៀកបាំពាក់ ដូចជាររវតថខរឿងម្នត្វមហានគរ រតូវ ើ ឹ ើ ិ ួល ខដករត្វ ាំកបុងសមុរទទកខដាះ ឹ អនសមខនះោងខៅរបស់វា
ខដលសែុយោប់ពាន់ឆ្ប ាំ
ខៅកបុងភក់រហូ តភក់ោលយជាថម
ខគខតងររដូចខៅនឹងលិងគរពះឥសូរ
គថម ឺ ភក់។
នាំ
ខបើជានិមតថ ូ លិងគរបស់រពះឥសូរ ិ រប
ខហតុអី វ បានជារតូវយកមកខសាងរ ខៅកបុងទកខៅ ឋ? ឹ ខ្.នំ ម នាំ គមឬនាំ បត់ គជានាំ ុដលជាគូនឹងនាំអនសម ឺ ខតនាំ គមខនះ
អភ័ពជាងនាំអនសម
ខហើយររវតថរបស់ វាក ៏ដូចជានាំអនសមខដរ ិ
ខរពាះខគរតូវយកអងករដខាំ ណើប
រាន់
ខៅកនបាំ ុបកោងោយឲ្យខៅជា ិ
ខមៅ រួចយកខៅខសពៀតឲ្យអស់ទក (និមតថ ូ ទរុណកមម)។ ឹ ខទបយកមកខវច ើ ិ រប ពនរល់ពាករ (គម) ( គុ. ) ខដលម្ននេ បងពកកាំពក ូ ស្រសខដៀងនឹងបូកខា : មនុសសគម, េ បងគម, គមាក់ គមនិង
ាក់ (ម. ព. ាក់ ផង) ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច)
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 105 -
( ន. ) ខ្មះនាំ ១ យា៉ង ម្ននសណា ឌ នដូចេ បងគម ខធវព ើ ី ខមៅដខាំ ណើបម្ននសើូលដូង ឬ សើូល
សខណឋកសាត់សរក េ ចប់ខដាយសលឹក ចមែនខដាយចាំ ហុយ : នាំគម ។ (ដកខចញពីវចនានុរកមសខមឋច) ិ
( ន. ) បណូ ឋ ល-កខឈើកបុងពួកខត្វើត, ដូង, សាល, ខរជ; ខររើខធវជាបខនល , អនលក ់ ម្ននរសពីសា ើ
ខររើជស ួ សាឡាត់បាន : គមខត្វើត, គមដូង, គមសាល គមសាលរតឱន ។ល។(ដកខចញពីវចនានុរកម សខមឋច) នាំ គមខបខម ់ពាកយខាងខលើ ើ លត្វមោរពនយល ើ
គជានាំ ុដលម្ននោងពកកាំពក ូ ខឡើង ឺ
បណូ ឋ លថ្នរុកជា ខ ត(ពួ ិ កខត្វើត ដូង សាល ខរជ) ខបើខររៀបនឹងខរឿងម្នត្វមហានគរ នាំ គមម្ននអតទនយ ័ ដូចខមឋច ទក់ទងនឹងសាវត្វម្នត្វមហានគរ?
ខហើយជា
គជាឬសខកវ។ ខតើ ឺ
នាំគមម្ននសលឹកខចករុព័ ាំ ទ នជាទ១ ី
ខមៅដខាំ ណើបរុព័ ាំ ទ នជាទ២ ចាំុណកសើូលជាទ៣ខៅខាងកប រខៅខធវជាត្វ ាំងខម៉ ខទបដាក់ ដង ូ ី ី ឺ ើ ើ ុ ង គយកសក ឬសខណឋកកូរជាមួយសករត្វ ាំងខម៉ឲ្យចូលាបសពវ។ ោងនាំដច ូ ជាខភទរបស់ម្នឋយ
ដូខចើះន័យកបុងអាថ៌កបា ាំ ាំងម្នត្វមហានគរ
ទ២បណ ី ូ ឋ លឬសើូលខាងកបុង
ម្ននបងកបខ់ ្មះសករត្វ ាំងខម៉
ទ១រូ ី ប
ទ៣អងក រ ី
ដខាំ ណើបខដលកនជាខមៅ តាំណាងឲ្យរពះខម។ ខហតុអី វ នាំអនសម និងនាំគម រតូវយកអងករដខាំ ណើបមក ិ ខធវ? ើ
ខយើងខតងឮចាស់ពីបុោណ
ាត់ខជរសឋីខររៀបខធៀបមនុសស
ខដលម្ននសាមរតពុ ី ាំ រគប់រាន់ថា
ិ មនុសសដខាំ ណើបលាយេាយ គម្ននន័ យថាពុាំបរសុ ិ ទ នរគប់រាន់។ ចុះខបើដខាំ ណើបសុទ នវញ ខតម្ននន័ យ ឺ ើ ិ ដូចខមឋច? គវាទន់ រជាយសែិត មនង្ហយន ឹ ង េនឯងខឡ ឺ ិ ឹងម្ននភាពរងបុ ឹ ើ ងវញបានខឡ ើ យ ដូខចើះរតូវខត ួល ពឹងពាក់ភាពរងបុ ឹ ងព ឹ ី ខាងខរៅ។ .គដើមគចក ខហតុអី វ ក ៏ខដម ក រៈខផសងៗ? ខៅកបុង ើ ខចកខនះ ម្ននវាសនាេ ពស់អី វ ខមលះ អាចខឡើងខៅោន់ទសោ ី
ពិធបុ ី ណយខផសងៗ ខវចនាំ
ខយើងខតងខ
ើ ខចកខៅខធវសា ើ ញខគយកកូនខចកឬខដម ើ ល ធម៌ បាយសី យកសលឹកខៅ
យកស្រសទបខៅខធវុព....។ល។ ើ
ម្ននសលឹក៣
ខហើយកូនខចកខនាះខទៀតខសាត
ខតអាថ៌ កបា ាំ ាំងខដម ើ ខចកខនះ ើ
ខគខរចើនយកកូនខចកខដល
វាម្ននន័យអវី ខៅនឹងសាវត្វម្នត្វមហានគរ?
ពាកយ
ិ និយាយថាដា ាំខចក រតឡប់ពាកយមកវញគ ខដកចា ាំ ខតអប ឺ ើ កណាជាអប កខដកចា ាំ? អបកខដលខដកចា ាំអស់ រយោលោប់ពាន់ឆ្ប ាំ
គម្នត្វមហានគរ ឺ
ខដលខលាកខដកចា ាំយូរខពកខៅ
សនាឋនចតថ ូ នាគ ិ កន
ខតខលាកខដកចា ាំអវី ? ើ
គខលាកខដកចា ាំកូននាគ ឺ
មរតកក ូននាគ
ក ៏សាលប់ខ្មះខចញពី ខសវងរកអាថ៌កបា ាំ ាំងរបស់
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 106 -
ខលាកឲ្យខ
ឲ្យរួចផុតពីទ ី
ើញ
ខហើយនា ាំាបជួយស្រសង ់ខលាក
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ ាំ ទ ុ ង៣។ ាំ
ដូខចើះខហើយខទបខដ ម ើ ខចក ើ
ម្ននវាសនាេ ពស់ ោលយជារុកជា ខ តបូ ិ ជារពះធម៌(ខចកសាលធម៌) ោលយជាសលឹកសរម្នប់ខវចនាំ នឹងោលយជា ខពដាក់អាហារ
ខសនឧទសខៅឲ្យពពួ កបសាចខររត ិធ ិ
ចាំុណកខផលោលយជាសាំ ុណនរបស់អមនុសស
រតយ៉ង ូ ោលយជារខបាយសរម្នប់លាយ បាំភន ័ ជា ថ មួយនឹងនាំបញ្ុ ច ក។ល។ ខនះរាន់ុតជាោរបកស្រសាយពនយល ់ ខដាយសខងខបអាំ ពីនាំអនសម នាំ គម ខដម ើ ខចក ខដលបាន បងកបទ ់ ក ុ កបុងររវតថសាវត្វ របស់ម្នត្វមហានគរពីអតតោល សរម្នប់ឲ្យកូននាគយកខៅពិចារណា ិ ី ិ ខឡើងវញ ខហតុអី វបានជារបស់ទងខនះ ាំ ម្ននតថ្មលជាអមតៈ សទិតកបុងសនាឋនចតថ ូ ខកមរ។ ិ កន
IX.អំពីសភ្ជ ុ សិត សុភាសិតគជាករមងពាកយសមឋ ឺ ី
ខដលបងកបន ់ យ ័ គាំនិត ខៅត្វមបញ្ញ ដ ជាខលាកយ ិ
និងជា
ខលាកុតរថ ៈ ដូខចើះខយើងអាចយល ់ភាសិតទងខនាះបាន ាំ លុះរត្វខតបានសាឋប់ោរពនយល ់បកស្រសាយ ពី បណឍិតឬសរផុរសខនាះ។ល។ ឧ. សុភាសិតរបស់រពះសម្នមសមពុទ ន
កម្នលង ាំ អវី ខសមើខដាយកម្នល ាំងកមមគពុ ឺ ាំ ម្ននខឡើយ
ទុកអ ខ ី វ ខសមើខដាយេននខនះគពុ ឺ ាំ ម្ននខឡើយ
ខភលងអវ ពុ ើ ី ខសមើខដាយខភលងោគៈគ ើ ឺ ាំ ម្ននខឡើយ
កាំហុសអវី ខសមើខដាយខទសៈគពុ ឺ ាំ ម្ននខឡើយ
សុេអវី ខសមើខដាយខសចកឋសង ់ ពុ ី បគ ឺ ាំ ម្ននខឡើយ
ឧ.សុភាសិតដូនត្វខកមរ៖
ទូកខៅកាំពង ់ខៅ
ចង ់ខចះឲ្យសម្នលប់អាចារយ ចង ់បានខផលផ្កកយកខភលងដុ តគល ់ ើ
នាំ មនធាំ ជាងនាឡិ ិ
អូសទូកកុឲ្ ាំ យលាែន ចាប់រតើបានកុឲ្ ាំ យលែកទ ់ ក ឹ
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
- 107 -
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
ខពលឈឺយកដរាំ ខៅបន់ ី ខពលជាំងស្រសន់ ពងម្នន់មួយសាឋយ ឺ
រតុកៗអបកស្រសុកខមលង្ហយ រលាស់គថ ូ ខាចយ ម្ននឳនម្ននភ័នថ ើ
ឧ.ខនះជាសុភាសិតេបា ាំុ ញ ទ៖
ខពលខររើរឿស់ទករតូ វនឹកខ ឹ
ខបះសលឹកផ្កកខផលនឹកខ
ហូ បអាំ បក ុ នាំ ុប៉នចុក នឹកខ
នាំ គមអនសមខសាលកសលឹកខរពាះខៅឋ ខម៉យាខរពាះខៅ ោលយជាជដ ូ ី ន
ដូងខចកមលូសាលសាវត្វម្នចស់ជាតិ រគប់ញាតកប ិ ុ ងខដនខចាលខករបាត់ជាតិ
ើ ញម្នឋយ ខពលបានហូ បបាយនឹកខ
ើ ញរពះខម
ឹ ន័យទសន ើ ញគល ់ឬស ចង ់ដង ិ ឹកដល ់រពះសាសាថ ើ ញទុកខខ វទនា ខររើរឿស់គង ់ានឹកខ
ខរឿងខកតខល ដ ល ក ខលខម ី ុ ះផ្ក ើ ើ ឆ ើ
ជ ័យឈើះទមួ ី យខដាះររសាើឪឡឹកបី
ជ ័យឈើះទព ី ី រខររើភាសាោឋម
ើ ញដល ់ុម៉
ជ ័យឈើះទប ាះ ី បខង្ហ ី
ខេ លងឯក
រពហម ពិតសទិតខៅខលើដ ី ពូជខកមរររុសស្រសើខកតខចញព ើ ី រពហម
ខទវបុរតម្ននមុេខតមួយ រពហម ម្ននខតរតួយម្ននមុេបួន
សមលខកមរទកខា ជ យពណ៌ថ្បតង ោររកហមជា ី ាំបាំុបកររសាើចង្ហវយទវរម្នស ឹ
រកបគ រករួចពីខដកកបុងភក់ រករួចពីនឹម រករួចពីសតវតរិ ចា ិ ឆន ី ប ឺ រក ី
១២ត្វងម្នឋយ ២១ត្វងឪពុក ស្រសាយខរឿងត្វមទាំនក ុ ខ
ើ ញពយញ្ជនៈ៣៣
ខបខម ខ ើ លខៅថម ើ
ទកច តថ ងដក់ខៅកបុងខផល ទកច តថ ឹ ិ ហូរខចញពីរទូង ទកដូ ឹ ឹ ិ ឪខម៉ជារពហមដណឋប់ខលើកូន
ដ ល ក យខលខម ី ុ ះផ្ក ើ ញខរឿងដរាំ ី ខមលរឿសាទខល ើ ើ ឆ ើ
ខបើសាគល ់ខ្មះជាតរតឹ ិ មខេ មរ ពូជខម៉រតូវេឲ្យរលួយ
ខបសា ិ ើ គ ល ់ខ្មះជាតខកម ិ រខកមរ រតូវសាគល ់ពូជនាគ ពូជរពហម ពូជផ្កកយពូជអចឆរយ
ដូនត្វររតសា ិ ទ នទុកសាើមរពះបាទ កូននាគសង្ហវតលាងខតេ បងខជើង
១២ត្វងទកឲ្យទូ កអខណឋត ដ២ យខៅ ី ១មួយជាខហតុ ឲ្យមនុសសសតវធមមជាតអាស្រស័ ឹ ិ
ម្ននខ្មះជាខកវខតកប់កុ ងដ ប ី
មរតកក ូននាគ
ខផលសឹ កផ្ក ល ក ររថ្ពខ្មះត្វមតរម្ន
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 108 -
ខនះរាន់ុតជាោរសាកលផង
ត្វក់ុតងជាសុភាសិត
សរម្នប់ទក ុ ជាគតព ិ ិចារណា
ខៅខលើ
មរតកដូនត្វ ខដលពួកាត់សទ ុ នខតជាអប ករឿជញ បណឍិត ខហើយពួកាត់បានបខនាធខៅោកគាំនិតទង ាំ ខនះ ទុកឲ្យខយើងស្រសាយ ខដម ាំ នាមនចតថ ិ ើ ផជាកផ ី ិ ឲ្យោលយជាពូជ នាគ ផ្កកយ រពហម អចឆរយ....។ ួ នអប់រទូ ម្នឋយជាទូខៅររសូរតបុរតយា៉ងយូរ
ឈឺខពាះឆលងទខនលរយៈខពល៧ថ្ថង
ម្ននខតម្នត្វរពះសីវលខទ ខដលខលាករតូវរងោរឈឺចាប់ ី
ខទបសរម្នលបុ រត ើ
គឺ
ជាប់ខៅកបុងថ្ផធ ៧ឆ្ប ាំ ៧ខេ ៧ថ្ថងខទប ើ
ិ ររសូរត។ ចាំុណកឯម្នត្វមហានគរវញ េបា ាំុ ញ ទរតូវររសូរតាត់ និងររវតថខរឿងរបស់ ាត់ខចញពីទវរ ិ ម្នស(ខយានី) ខដលាត់ទល ូ ខៅខលកាល រតូវខររើរយៈខពលជាង១២ឆ្ប ាំ ខទបាត់ អាចរួចពីខទស ើ ើ
ខនះបាន។ ពីឆ្ប ាំ១៩៩៨មកដល ់ឆ្ប ាំ២០០០ រាន់ុតស្រសាវរជាវ រកររវតថសាវត្វដូ នចាស់ម្នបក់ ខដលេ ុាំ ញ ិ បានជួបាត់កុ ងសុ ប បនថ ិ ខនាះ
ខរពាះាត់ជាអបកខទស រតូវខគហាមមនឲ្យងូ តទកអស់ រយខពល១៩៩៨ ិ ឹ
ឆ្ប ាំ គព នចាស់ខនះ អស់រយខពលជាង២ ឺ ីឆ្ប ាំុដលបានជួបាត់ ខររើរយខពលខសវងរក ររវតថសាវត្វដូ ិ ឆ្ប ាំ។ ខពលខវលាខដលរតូវខបកទ វរ ើ ព.ស ២៥៤៤
រតូវនឹងថ្ថង២៨កញ្ញ ដ
ាំ ទ ុ ង៤គ ាំ ឺ គលើកទី១ ថ្ថងរពហសផត ិ៍ ១៥ខោច ខេភរទបទ ឆ្ប ាំខោង ឆ្ប ាំ២០០០
គលើកទី២
ថ្ថងពធ ុ
១២ខោច
ខេបុសស
ឆ្ប ាំមមី
ព.ស២៥៤៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២៩មកោ ឆ្ប ាំ២០០៣ គលើកទី៣ ថ្ថងអាទតយ ១៥ខកត ខេមគស ី ិ ើ ិ ិ រ ឆ្ប ាំវក ព.ស២៥៤៨ រតូវនឹងថ្ថងទ២៦ធប ខេខជសឌ ឆ្ប ាំខថាះ ី ើ ូ ឆ្ប ាំ២០០៤ គលើកទី៤ ថ្ថងរពហសផត ិ៍ ១ខកត
ព.ស២៥៥៥ រតូវនឹងថ្ថង២ មថុ ាំុ ញ ទ ិ នា ឆ្ប ាំ២០១១។ កបុងទវរចុងខរោយខនះ ោរទនធឹងរងចា ាំ ខដលេបា ាំ ូង ថានឹងជួយខដាះខលងាត់ឲ្យបានរួចពីខទស ខពល បានសនយជាមួយនឹងាត់ ោលពីជួបខលើកដប
ខវលាបានពនយជាង១២ឆ្ប ាំ ចុងខរោយខទបបានឮសខមល ងដូនចាស់ខនះ ខពាលរឿប់េថា ាំុ ញ ខម៉អស់កមម ើ ខពៀរខហើយកូន
ខម៉រតូវខៅខសាយសមផតថខទវខលាកខហ ិ ើយ
ពាកយមួយម្ន៉ត់ខនះ
េរាំុ ញ តូវខររើរយខពល
ជាង១២ឆ្ប ាំ ខដម រតាត់ឲ្យរួចពីទទុ ាំុ ញ នបាំខពញ កបុងនាមជាកូនខកមរម្នបក់។ ើ ផររសូ ី ី ក ខ ខនះជាកចច ិ ខដលេបា ដូខចើះភាគទ៤ខនះ ី
េបា ាំុ ញ ទមនអាចម នសរខសរគ ម ិ ិ ឺ នបាន ិ
ខរពាះេច ាំុ ញ ង ់ឲ្យកូននាគទូទង ាំ
ម្នតុភម ូ ខនះ ទងកប ាំ ុ ងទកដ ប ង ិ ខលាកបាន ី ចចុរផនប និងកបុងអតតឲ្យបានដ ឹ ថា ម្នចស់មរតកអចឆរយខនះ ិ ឹ ី ខសាយខៅកបុងទុកជា ខ ង២០០០ឆ្ប ាំ
ខរពាះខហតុខតម្នតុភម ូ ិ
ខដលជាខករមរតករបស់ខលាក
ខនះ ខលាកក ៏បានរួចផុតពីខទស សពវថ្ថងកព ាំ ង ុ ខសាយផលសុេ រួមទងញាត ាំ វងសរបស់ ខលាក ខដល ិ ម្នននិសសយខរតកអរបុ ័ ណយជាមួយនឹងេ។ ាំុ ញ មរតកក ូននាគ
េបា ាំុ ញ ទក ៏សូមអភ័យខទសដល ់ញាតទ ាំ ិ ងអស់
ចាំខពាះោរ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី
បណ្ ដ រាំ រះមាតាររហ្មភាគ៤ ស្រសាវរជាវ និងចងរកងទង៤ភាគខនះ ាំ
ហាមមនឲ្យយកខៅថតចមល ង ិ
ខឡើយ ខរពាះេបា ាំុ ញ ទេតេាំ បាំខពញកចច ិ ិ ខនះ ជាទបញ្ ច ប់េរាំុ ញ ពះករុណាេបា ាំុ ញ ទ ី
េរាំុ ញ ពះករុណាេបា ាំុ ញ ទ
ខបាះពុមខព ធវអាជ ក ី មម ើ
គខដ ពជ ូ នាគទងអស់ ាំ ។ ើ ផររខយាជន៍ ឺ ម ី ក ៏សូមអភ័យខទសរគប់សាំណាក់ញាតអប ិ កអាន
និងរគហសទនវូ ោល ់កាំហុសឆគងទងឡាយ ាំ ខនះ។
សាសនអច្ឆរាមាតាមហានគរ
- 109 -
ខដលខកតម្ននកប ើ ុ ងសាើថ្ដ
សូមររខគនបុណយ
ទងបពវ ាំ ជត ិ
េបា ាំុ ញ ទបានស្រសាវរជាវទង៤ភាគ ាំ
ជូនបុណយ ឧទសបុ ណយខដលេាំររឹងខររងមួយ ិធ
ិ ខដម ជីវត ជូនដល ់ដូនត្វម្នចស់នគរខនះ សូមឲ្យមហាកុសលខនះ ខកតម្នន ើ ផសវ ី ះខសវងរកនូវយុតធម៌ ិថ ើ ដល ់រពះគុណម្នចស់រគប់រពះអងគ
ខលាកឪពុកអប កម្នឋយ
ខដលខលាកបានបខងកតរូ ាំ ួុ ននូវ ើ បេ ាំុ ញ ឲ្យេបា
បាំខពញកចច ខដលសុទ នខតជាអប កម្ននឧបោរគុណទងអស់ ាំ និងសពវសតវទងអស់ ាំ ិ ខនះ និងញាតធម៌ ិ កបុងទសទ ង១០ ាំ ិ
ខដលសុទ នខតជាញាតរបស់ េក ាំុ ញ ុ ងសងារវដឋ ប ិ
រគប់ោលទងប ាំ ីឲ្យបានរួចផុតចាក
ទុក ខ សូមឲ្យជួបខតពរទងឡាយ៥ររោរគ ាំ ឺ អាយុ វណត ៈ សុេៈ ពលៈ
បដភា ិ ណៈ ខហើយនឹងអាច
រត្វស់ដង ាំ ោ ឹ នូវសចចៈធម៌ កបុងោលជាអនាគត កុប ី ល យជាររោរដ ៏ថ្ទខឡើយ។ ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ិ ើ
ខេទុតយាសាឍ ិ
ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦
រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ី
ោរេតេាំ ស្រសាវរជាវខនះ សូមរកាសិទទ ាំ ង ិ ិ ន ងស្រសុ ពីេក ាំុ ញ រុណាេបា ាំុ ញ ទឧបាសក គ ៀត ចាន់ផុន ិ រតស អតតស ុ ី ិ សសសាលាវច ិ ិ លផៈ គ ៀត ចាន់ថន
មរតកក ូននាគ
ខេតថរពះសីហនុថ្ថងអាទតយ៤ខក ត ឆ្ប ាំខោង ចត្វវស័ក ព.ស២៥៥៦ រតូវនឹងថ្ថងទ២២ ខេកកកដា ឆ្ប ាំ២០១២ ិ ើ ខេទុតយាសាឍ ិ ី