PSC Magazine Editie 4-2018 by Inspired Publishing

EDITIE 4-2018 - JAARGANG 8

Voor de

Psychosociaal Professional

Overprikkeld, eerste hulp bij hoogsensitiviteit I N TERVIEW MET L I E S B E T H K A ME RLIN G EN L IEK E Z U N DERDORP

Opleiding tot HeartMath® Therapeut In de HeartMath methode staan de thema’s lichaamsbewustzijn en emotieregulatie centraal. Door middel van biofeedback op het hartritme leren uw cliënten hoe ze omgaan met stress en hoe ze zichzelf in een meer optimale toestand kunnen brengen. In deze nieuwe opleiding leert u aan uw cliënten om meer grip te krijgen op stress en hun manier van omgaan daarmee, zodat ze gericht kunnen werken aan een gezondere leefstijl. Uit vele studies blijkt dat dit leidt tot een toegenomen welbevinden en functioneren, zowel lichamelijk als psychisch.

HeartMath Benelux biedt nu een 5-daagse opleiding tot HeartMath Therapeut. In de opleiding wordt aandacht besteed aan:

• Begeleiding van cliënten door • Inpassing van HeartMath middel van het Werken aan interventies in bestaande Veerkracht programma behandelmethodieken Het Werken aan Veerkracht programma De opleiding biedt een kennismaking biedt een evidencebased protocol om met diverse interventietechnieken. Om met behulp van een werkboek de cliënt deze interventies goed over te kunnen in 7 sessies te begeleiden. De cliënt brengen is het van belang om de geleerwordt zich bewust van zijn doelen, de technieken ook zélf veel te oefenen stressbronnen en energielekken en leert en toe te passen in het dagelijks leven. stapsgewijs de HeartMath technieken toepassen en integreren in het dagelijks leven. Huiswerkopdrachten en oefenen zijn belangrijke onderdelen.

Meer informatie vindt u op www.heartmathbenelux.com of persoonlijk via 043-3655626.

• Diagnostiek: Inzicht in het functioneren van het autonome zenuwstelsel Het computerprogramma van HeartMath brengt de hartritmevariabiliteit (HRV) in beeld, een belangrijke indicator voor het functioneren van het autonome zenuwstelsel en daarmee ook van ziekte en/of gezondheid. Dankzij de nieuwste versie van de emWave, de emWave Pro Plus, is het nu ook mogelijk om diverse functionele waarden uit de HRV te bepalen.

Voor woord

"De conclusie dat het daar in die bovenkamer een heksenketel aan activiteit is, lijkt me duidelijk! En dat is precies de reden, dat ik af en toe even de rust op zoek."

Prikkels Wat een zomer hebben we gehad! Zoveel warme, zonnige dagen! Vandaag is het een van de eerste koelere dagen. Ik zit op de camping op de Veluwe, even er tussenuit. En nu het niet meer zo bloedheet is, vond ik het een goed moment om in de (digitale) pen te klimmen. Ik geniet daarvan: in mijn eentje een nachtje kamperen. Even rust, een mooie omgeving en niets moeten. Dit jaar hebben we een caravan gekocht, een oudje, om te ontdekken wat we ervan vinden. In het begin stond hij maar te wachten op onze inrit tot we eropuit zouden trekken. Maar na de testweek in Nederland en een vakantie in het Zuiden aan het begin van de zomer, hangen we hem wanneer het maar kan, achter de auto. Meestal gaan we met zijn allen op pad, maar af en toe knijp ik er dus een dagje alleen tussenuit. Even niemand om me heen, even geen prikkels. Alleen de natuur, de vogels en de caravan. Gemiddeld krijgen we 3.000 prikkels op ons afgevuurd iedere dag; van kleine advertenties op social media tot grote commercials op straat en tv. Waarschijnlijk gaat 90 procent daarvan aan ons voorbij, maar dan blijft er toch nog 10 procent over. En dat zijn er 300 op een dag; 12 en een half per uur. Naast de prikkels van buitenaf hebben we ook nog eens 50.000 gedachten per dag. Hoeveel dat er per uur zijn, ga ik niet eens uitrekenen. De conclusie dat het daar in die bovenkamer een heksenketel aan activiteit is, lijkt me duidelijk! En dat is precies de reden, dat ik af en toe even de rust op zoek.

Het onderwerp is vandaag de dag nog steeds populair en nog altijd ontdekken veel mensen dat ze ‘hsp’ zijn, oftewel een ‘hoogsensitief persoon’. Volgens Aron geldt dat voor een op de vijf mensen. Actrice Liesbeth Kamerling (42), bekend van de soapserie Goede Tijden Slechte Tijden en een aantal films, ontdekte nog niet zo heel lang geleden dat ook zij hooggevoelig is. Samen met haar eveneens hoogsensitieve vriendin Lieke Zunderdorp (40), talentcoach en sociaal psychologe, schreef zij het boek Overprikkeld, eerste hulp bij hoogsensitiviteit, een boek voor ‘hsp’ers’ vol tips en weetjes om hun hoogsensitiviteit te koesteren en het aantal prikkels dat op ze afkomt, te doseren en te hanteren. Deze editie is dikker dan normaal en zit weer vol interessant leesvoer. Ik kan daar natuurlijk van alles over vertellen, maar in het kader van ‘overprikkeling’ doe ik dat niet en vertel ik alleen waaróm deze editie dikker is dan normaal. Dat komt namelijk omdat we een nieuwe club professionals bij PSC Magazine mogen verwelkomen: het NKS (Nederlands Kwaliteitsregister van Systeemspecialisten). In deze editie stellen zij zich voor en in de edities hierna zullen zij een vaste bijdrage gaan leveren over hun werk. Hier op de Veluwe begint de zon te zakken en daalt er een zekere, magische rust neer over de bomen. Een goed moment om de computer dicht te klappen en één te worden met die rust. Ik wens je veel leesplezier.

In 1996 introduceerde de Amerikaanse psychologe Elaine Aron het begrip ‘hooggevoeligheid’. In de jaren erna groeide haar boek Hoogsensitieve personen, hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt uit tot een regelrechte bestseller.

Sacha van den Ende Hoofdredacteur sacha@pscmagazine.nl PSC Magazine

C olofon

In deze editie... Babyconsulenten Nederland Er blijkt een toenemende behoefte bij ouders aan afgestemde ondersteuning in de zorg voor hun baby als zij hierbij problemen ondervinden.

Pagina 12

Overprikkeld, eerste hulp bij hoogsensitiviteit Luchtig en toegankelijk boek van Liesbeth Kamerling en Lieke Zunderdorp Pagina 6

Het ja-gevoel

verander je leven met de Vragen naar Vrijheid Wanneer je erop koerst, leidt dit kompas je niet alleen naar innerlijke vrede en vrijheid, maar ook naar een tot bloei komen van je potentieel.

Pagina 18

PSC MAGAZINE, DE INFORMATIEBRON VOOR PROFESSIONALS IN DE PSYCHOSOCIALE GEZONDHEIDSZORG

Colofon Hoofdredactie Sacha van den Ende E-mail: sacha@pscmagazine.nl Bladmanagement: Maartje Albert E-mail: maartje@pscmagazine.nl Eindredactie: Marianne Smits en Charlotte Simons Redactieadres Waterviolier 40 2498 ES Den Haag Telefoon: +31 (0)6 12 98 64 89 E-mail: redactie@pscmagazine.nl

PSC Magazine

Uitgever Inspired Publishing Contactpersoon: Sacha van den Ende Waterviolier 40 2498 ES Den Haag Telefoon: +31 (0)6 23 63 38 65 E-mail: info@inspiredcommunications.nl Vormgeving Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp www.eefjekleijweg.nl Druk Damen Drukkers Lezersservice PSC Magazine verschijnt zes keer per jaar. Het wordt toegezonden aan alle registeren aspirantleden van de beroepsorganisatie NFG en de leden van TPnet, NKS en Rosegarden.

Abonnementen Jaarabonnementen per zes nummers: â&#x201A;Ź 39,95. De abonnementsprijs dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. U ontvangt hiervoor een factuur. Nieuwe abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan. Opzegging dient schriftelijk, ten minste 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode te worden ingediend bij de uitgever. Adreswijzigingen Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk schriftelijk indienen bij de uitgever per post of per e-mail: abonnement@pscmagazine.nl

In h ou ds opg ave

Sociale factor vaak onderschat bij behandeling van kanker

Sleutelbegrippen rond Geweldloos Communiceren

Over de genezingsmogelijkheden van allerlei ziekten mag je vrijuit praten, maar bij kanker lijkt het wel of je bij iedereen op zijn tenen gaat staan’, zegt auteur en inspirator Henk Fransen.

Wereldwijd heeft Geweldloze Communicatie bijgedragen aan een indringende vermindering van geweld. Geweldloze Communicatie helpt eenlingen, families en organisaties om conflicten te verminderen, vertrouwen te omarmen, emotionele banden aan te halen, pijn te helen en persoonlijk empowerment te

Pagina 21

Even voorstellen Wie zijn nou toch die NKS-systeemspecialisten en wat doen zij?

Pagina 38

versterken.

Pagina 26 Maand voor de Psychosociaal Professional Ook dit jaar organiseert de NFG in samenwerking met Hupper de Maand voor de Psychosociaal Professional (MvdPP). Dit jaar heeft het evenement een vernieuwde opzet. Wegens de groeiende vraag naar onlinebijscholing vindt het evenement dit jaar volledig plaats… bij jou thuis.

Pagina 32

Helende verhalen Bij Helende Verhalen voel je de erkenning, waardoor je je weer de moeite waard voelt. Bovendien biedt een Helend Verhaal oplossingen, die je als vanzelf gaat inzetten. Dat maakt je sterker.

Pagina 40

AANGESLOTEN BIJ DE NFG, ROSEGARDEN EN TPNET

In elke editie 3 Voorwoord Losse edities Losse edities kunnen besteld worden per e-mail: abonnement@pscmagazine.nl Disclaimer De informatie in dit blad is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden artikelen, product-informatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.

14 Zintuigenprikkels 17 Column Wilma de Haas 24 Zintuigenprikkels 28 Column Jamie Nederpel 29 Column Hanneke Nijkamp 30 TPnet 35 Column Martine Clausen 36 Zintuigenprikkels

PSC Magazine

O ve rpri kkeld, eerste h ul p b i j h o o gsen si ti v i tei t

LUC HT IG EN T O E G A N K E L I JK B O E K VA N L I ESB ETH K A MER L I N G E N L I E K E ZU N D E RD O R P

Overprikkeld, eerste hulp bij hoogsensitiviteit Toen de Amerikaanse psychologe Elaine

het boek voorzien zij andere hsp’ers van

en een plekje te zoeken waar ze rustig en

Aron in 1996 het begrip ‘hooggevoelig-

tips en weetjes om hun hoogsensitiviteit

alleen kan gaan zitten. Zo voorkomt ze

heid’ introduceerde, sloeg dat enorm

te koesteren en het aantal prikkels dat op

overprikkeling.

aan. In de jaren erna groeide haar boek

ze afkomt, te doseren en te hanteren. Een

Hoogsensitieve personen, hoe blijf je

apart hoofdstuk hebben ze gewijd aan

Thuiskomen

overeind als de wereld je overweldigt

hooggevoelige kinderen en opvoeden.

Op de vraag wat zij daaronder verstaat,

uitleg over wat het betekent om hoog-

Lijst

ken die je niet kunt verwerken. Dat kan al

sensitief te zijn, bleek balsem op de ziel

De aanleiding om het te schrijven, was het

in een moment gebeuren, bijvoorbeeld als

van talloze mensen die zich in dat beeld

verzoek voor een interview dat Liesbeth

je in een warenhuis loopt. Er komen ineens

herkenden. Allemaal mensen die in hun

Kamerling vorig jaar kreeg van Psychologie

zoveel prikkels op je af dat je je niet blij

verleden ten onrechte aan zichzelf waren

Magazine. Kamerling: ‘Ze benaderden mij

meer voelt.’

gaan twijfelen, omdat ze maar al te vaak

daarvoor omdat ik op een lijstje stond van

Lieke Zunderdorp vult aan: ‘Je raakt vol in

hadden gehoord dat ze ergens veel te

bekende hoogsensitieve Nederlanders. Ik

je hoofd, je wordt chaotisch, je kan niet

overgevoelig op reageerden, alles te seri-

wist helemaal niet dat ik op zo’n lijst voor-

veel meer aan. Soms heb je dan nog niet

eus opnamen en die omgevingsgeluiden,

kwam en zelfs nog niet eens dat ik hsp was.

eens meer het besef dat je tijd voor jezelf

dat felle licht of die drukte maar moesten

In die tijd dacht ik dat hoogsensitief zijn

moet nemen, dat je toe bent aan rust.’ Voor

negeren. Als ze hun intuïtie uitspraken,

net zoiets was als ADD of ADHD. Omdat

haar viel het kwartje toen een vriendin haar

kregen ze doorgaans te horen dat ze het

ik het interview toch wilde geven, heb ik

betitelde als ‘waarschijnlijk hoogsensitief’.

zich allemaal verbeeldden, terwijl achteraf

me verdiept in het onderwerp. Zo kwam ik

Korte tijd later kreeg ze een vergelijkbare

duidelijk werd dat ze iets of iemand juist

erachter dat bepaalde problemen in mijn

boodschap van een collega die zelf hsp

haarscherp hadden aangevoeld.

dagelijks leven alles met hoogsensitiviteit

was en zich in het onderwerp had verdiept.

en overprikkeling te maken hadden.’

Ze had zelf ook al eerder gemerkt dat ze

antwoordt ze: ‘Dan krijg je te veel indruk-

uit tot een regelrechte bestseller. Haar

soms gevoeliger reageerde dan de mensen

Nu, heel wat jaren later, is het onderwerp onverminderd populair en ontdekken

Hectiek

om haar heen. Ze voelde dat ze ook snel

nog altijd veel mensen dat ze ‘hsp’ zijn,

Het gevolg was dat ze in een heel proces

emoties van anderen oppikte. Dat twee

oftewel ‘hoogsensitief persoon’. Volgens

terechtkwam waarin het haar duidelijk

mensen in haar omgeving dit benoemden,

Aron geldt dat voor een op de vijf mensen.

werd waarom ze in het verleden bepaalde

omschrijft ze als een soort thuiskomen:

Actrice Liesbeth Kamerling (42), bekend

keuzes had gemaakt en waarom ze soms

‘Een gevoel van ontspanning dat ontstond

van de soapserie Goede Tijden Slechte

reageerde zoals ze reageerde. ‘Ik leerde

zodra ik wist wat er met me aan de hand

Tijden en een aantal films, ontdekte nog

veel over mezelf, bijvoorbeeld dat ik meer

was. Ik vind het dan ook superinteressant

niet zo heel lang geleden dat ook zij

verwerkingstijd nodig heb dan anderen.’

dat er steeds meer onderzoek naar hoog-

hooggevoelig is. Samen met haar eveneens

Een andere eigenschap van hsp’ers is dat ze

gevoeligheid wordt gedaan. Dat is nog wel

hoogsensitieve vriendin Lieke Zunderdorp

zich goed kunnen verplaatsen in anderen,

vrij pril, maar toch…’

(40), talentcoach en sociaal psychologe,

iets wat haar beslist van pas komt in haar

schreef zij het boek Overprikkeld, eerste

werk omdat ze daardoor emoties goed kan

Soepeler

hulp bij hoogsensitiviteit. Twee vrouwen

naspelen. Daarentegen is acteren wel een

Behalve dat het boek is ontstaan uit hun

die ieder op hun eigen manier in hun

beroep dat veel hectiek en lange werkda-

ontdekking dat ze zelf hsp zijn, heeft hun

leven aanliepen tegen de eigenschap van

gen met zich meebrengt. Dat lost ze op

werk ermee te maken. Zo heeft Kamerling

hsp’ers om snel overprikkeld te raken. In

door op tijd rustmomenten in te lassen

een paar jaar de opleiding tot levenscoach

PSC Magazine

I n t e r vie w m e t Lie s b e t h K a m e r l in g e n Lie ke Zun derdo rp

"Je raakt vol in je hoofd, je wordt chaotisch, je kan niet veel meer aan. Soms heb je dan nog niet eens meer het besef dat je tijd voor jezelf moet nemen, dat je toe bent aan rust."

PSC Magazine

O ve rpri kkeld, eerste h ul p b i j h o o gsen si ti v i tei t

"Juist als je overprikkeld bent, heb je vooral iets nodig dat luchtig en toegankelijk is."

PSC Magazine

In t e r v i e w m e t L i e s b e t h K am e r l i ng e n L i e ke Zu nde rdor p

gevolgd aan de School of Life. Zij zou

gens na een halve dag te denken: wacht

creatief. Doordat we alle informatie ver-

aan de slag willen gaan met coachen van

even, wat gebeurde er nou eigenlijk? Komt

werken die er binnenkomt en daar ook nog

hoogsensitieve mensen die tegen de nade-

dit echt bij mij vandaan, heb ik er invloed

eens langer over nadenken, komen we tot

len van hoogsensitief zijn aanlopen. Door

op, moet ik er iets mee?'

andere oplossingen en creaties.’

en te leren genieten van de kwaliteit een

Luchtig

Toegang

hsp’er te zijn. ‘Maar eerst even mijn hoog-

Een belangrijke reden om een boek te

Een andere kwaliteit die ze noemen, is de

sensitieve kinderen op de rit zetten,’ voegt

schrijven, was voor beiden dat ze iets

sterke intuïtie. Beiden maken zelf dagelijks

ze eraan toe.

wilden toevoegen dat praktischer was dan

gebruik van deze eigenschap. Kamerling:

Voor Zunderdorp heeft haar hoogsensi-

alle andere boeken die inmiddels zijn ver-

‘Vroeger deed ik dat onbewust. Nu juist

tiviteit zeker met haar werk te maken: ‘Ik

schenen over het onderwerp. Kamerling:

heel bewust, maar als ik overprikkeld ben,

heb toegepaste sociale psychologie aan de

‘Juist als je overprikkeld bent, heb je vooral

heb ik er minder toegang toe. Eenmaal daar

universiteit gestudeerd en hield me daarbij

iets nodig dat luchtig en toegankelijk is.’

uit, kan ik heel goed varen op mijn intuïtie.

bezig met de persoonlijke ontwikkeling van

Zunderdorp: ‘Dan ga je niet nog eens een

Ik voel aan wat ik wel of niet moet doen,

mensen en hoe je daarbij tot veranderingen

heel dik theoretisch boek lezen. Wij hebben

met welke mensen ik beter wel of niet kan

kunt komen. Ik bedoel daarmee in gedrag,

bovendien de tekst met illustraties afge-

omgaan, dat soort dingen. Daarnaast ben

mindset, houding, persoonlijk leiderschap.

wisseld, dan blijft de boodschap bij hsp’ers

ik heldervoelend en helderwetend. Niet in

Dus hoe je de regie neemt over je leven

beter hangen.’

de paranormale zin dat ik de toekomst kan

en in je werk. Ik ben de kant van talentont-

Een andere reden was dat ze in hun eigen

voorspellen, maar wel dat ik weet hoe iets

wikkeling opgegaan. In mijn werk merk ik

omgeving hadden gemerkt dat er nog

in elkaar zit. Maar dat heeft eigenlijk niets

dat ik best veel hsp’ers aantrek. Het heeft

veel onwetendheid over hoogsensitiviteit

met hoogsensitiviteit te maken.’

mijn voorkeur om te kijken waar iemand

bestaat en daar iets aan wilden doen.

ze te helpen de kwaliteiten te hervinden

Reflecteren

krachtig en goed in is, op welke gebieden dat zich kan versterken en wat nog in de

Filter

Voor Zunderdorp betekent een sterke intu-

weg zit. Het onderwerp hoogsensitiviteit

Op de vraag hoe ze hoogsensitiviteit zou

ïtie dat ze aanvoelt of iets goed zit of niet.

komt dan ook regelmatig aan de orde en ik

omschrijven aan iemand die er nog nooit

Gaat ze tegen dat gevoel in, dan wordt het

merk dat het helpt als ik het in een training

van heeft gehoord, antwoordt Kamerling:

ingewikkeld, gaat er iets mis of ontstaan er

of coaching benoem. Mensen worden zich

‘Het ontbreekt je aan een filter om belang-

grotere gevolgen op andere momenten.

er bewust van, passen gemakkelijker hun

rijke dingen van niet-belangrijke te onder-

‘Het kan een soort waarschuwing zijn in

gedrag erop aan en merken dat hun leven

scheiden. Alles wat je ziet en meemaakt,

de vorm van… bij wijze van spreken (ze

soepeler verloopt. Dingen vallen op hun

komt even hard binnen.’ In het verlengde

denkt even na) … een knagend gevoel in

plek. Wanneer ik met een groep werk, ben

hiervan denkt ze dat hsp’ers ook wel eens

mijn buik. Er komen gedachten op als ‘even

ik niet bezig wie het wel en wie het niet is.

sneller last van allergieën zouden kunnen

wachten’ en ‘bekijk het eerst nog op een

Wat me wel opvalt is dat mensen steeds

hebben dan niet-hsp’ers. Zelf reageert ze

andere manier’. Ik wil graag reflecteren in

vaker overprikkeld zijn, overigens geldt dat

niet altijd zo goed op koemelk, wijn en

die momenten en de tijd daarvoor nemen.

ook voor niet-hsp’ers.’

suiker.

Want voor je het weet, raas je maar door.’

Naast deze minder gemakkelijke kanten

Helder voelen en helder weten vindt ze wat

Gevaar

van de hsp-aard, zijn er ook veel voorde-

ingewikkelde termen, maar het intuïtieve

Natuurlijk kan ze haar eigen hoogsensitivi-

len. Zo schrijven Zunderdorp en Kamerling

gevoel noemt ze zeker wel heel helder.

teit als psycholoog prima gebruiken omdat

in hun boek dat hoogsensitiviteit vooral

‘Soms voel ik gewoon aan dat iemand ziek

ze mensen goed aanvoelt, maar aan de

een kwaliteit, een gave, is. Zunderdorp:

is, dat is toch een beetje heldervoelend?

andere kant zou het ook kunnen gebeu-

‘Je verwerkt diepgaand en verbindt infor-

Een van mijn helderste momenten staat in

ren dat ze te veel van zichzelf weggeeft

matie op een andere manier. Je hebt een

het boek beschreven. Toen ik moest beval-

en de emoties van een ander overneemt.

bredere blik op dingen. Maar je bent dus

len van mijn tweeling, moest dat gebeuren

‘Jazeker bestaat dat gevaar, maar grappig

ook gevoeliger. Mensen hebben meer last

met een keizersnede. Het voelde voor

genoeg gebeurt dat nauwelijks omdat ik mij

van de overprikkelde toestand dan van

mij niet goed dat de kinderen zo gehaald

zo bewust ben van de setting. Daarnaast

die hoogsensitiviteit. Als je je leven op dat

moesten worden. Ik gaf het aan bij de

voel ik ook altijd goed hoe het met mezelf

laatste zou kunnen inrichten, zou er geen

gynaecoloog en bij nog een paar artsen,

gaat en hoe ik erbij zit, zodat ik kan aan-

wolkje aan de lucht zijn. Alleen, dat is niet

maar zij moesten natuurlijk werken vol-

voelen wat van mij is en wat van de ander.

gemakkelijk. We leven in een maatschappij

gens een protocol. Dan snap ik wel, alleen

Dat maakt zo’n werksetting helder. Privé

waar veel van je wordt gevraagd, er is veel

luisterden ze helemaal niet naar mij en

kan ik dat minder, dan val ik net zo goed

geluid en drukte om ons heen en dan heb

dachten zeker niet na of ze wat met mijn

als andere hsp’ers in de valkuil dat iemand

je nog alle social media die de hele tijd

bedenkingen moesten. Eigenlijk ikzelf ook

ergens last van heeft en dat ik de oorzaak

aanstaan.’

niet, ik liet me overdonderen door dat pro-

daarvan bij mezelf ga zoeken. Om vervol-

Kamerling: ‘Sommige mensen zijn heel

tocol. Die keizersnede verliep verder prima,

PSC Magazine

O verpri kkeld, eerste hul p b i j h o o gsen si ti v i tei t

"Met het boek hopen we anderen te laten weten dat als je hsp bent, je je leven met kleine, simpele dingen kunt aanpassen en bijvoorbeeld niet meteen hoeft over te gaan tot drastische maatregelen als er problemen zijn."

maar daarna ging het met mij helemaal mis.

wijzen: ‘Omdat ze gevoeliger zijn. Het

willen toevoegen, zegt Zunderdorp: ‘Ja,

Ik ben bijna overleden. Misschien had ik

zou goed zijn als daar aandacht aan zou

we hopen met ons boek mensen wakker

trouwer moeten zijn aan mijn eigen gevoel,

worden besteed in het onderzoek naar

te maken. Dat als ze bepaalde problemen

dan was misschien eerder ontdekt dat het

hoogsensitiviteit. Het is best mogelijk dat

hebben, ze inzien dat die misschien te

fout ging met me en was er eerder aan de

reguliere medicijnen bij die groep heel

maken kunnen hebben met hun hoogge-

bel getrokken.’

anders uitwerken. Naar de uitkomst van

voeligheid en overprikkeling. En daarnaast

zo’n onderzoek zou ik heel benieuwd zijn.

dat zoiets ook wel eens bij een ander het

Holistisch

Nu komt al naar voren dat veel medicijnen

geval kan zijn, bijvoorbeeld bij een col-

Natuurlijk komt ook de vraag aan bod of

uitsluitend zijn getest op mannen en blijkt

lega, hun partner, hun kind.’ Dat was ook

ze complementaire geneeswijzen bij uit-

dat ze bij vrouwen anders werken. Als ik dat

de reden dat Zunderdorp en Kamerling

stek geschikt vinden voor hoogsensitieve

hoor, vraag ik me af hoe het mogelijk is dat

beiden hadden bedacht dat ze hun verhaal

mensen. Kamerling: ‘Ja, die zijn voor mij

we daar nu pas achterkomen. Laatst was

‘de wereld in wilden brengen’, zoals ze

heel belangrijk, maar ik zal ze altijd com-

er zoiets in het nieuws, dat ging over de

het noemen. En ook om anderen te laten

bineren met een bezoek aan de huisarts.

symptomen van hartklachten. Die zijn bij

weten dat als je hsp bent, je je leven met

Ook probeer ik holistisch naar mezelf, naar

vrouwen anders dan bij mannen. Vrouwen

kleine, simpele dingen kunt aanpassen

mijn kinderen en naar andere mensen te

lopen kans op een andere diagnose, omdat

en bijvoorbeeld niet meteen hoeft over

kijken. Een paar voorbeelden: soms hebben

niemand bedenkt dat een vrouwenlichaam

te gaan tot drastische maatregelen als er

kinderen lang buikpijn zonder aanwijsbare

weleens anders zou kunnen reageren. Wat

problemen zijn. Zoals gaan verhuizen als je

reden. Dan is hun klacht psychosomatisch

ik denk, maar dat is slechts een vermoeden,

steeds in conflict bent met je partner. Zun-

en helpen gewone huisartsoplossingen

is dat je fysiek kan aantonen dat een hsp’er

derdorp: ‘Misschien ontstaan conflicten wel

niet. Dat geldt ook voor een burn-out, dan

op een andere manier informatie verwerkt

omdat je voortdurend overprikkeld bent.

kun je beter een mindfulnesscursus gaan

omdat zijn/haar zenuwstelsel anders in

En dan al die problemen met kinderen op

doen of meditatie. En kijk naar je voeding.

elkaar zit. Daar kun je ook in de genees-

school, er zijn er zóveel die hoogsensitief

De complementaire geneeskunde pakt het

kunde gebruik van maken, bijvoorbeeld

zijn. Ik denk dat in de geneeskunde op dat

rustiger aan en als het daarmee lukt, heb je

door te ontdekken dat bepaalde medicij-

gebied ook enorme winst te behalen is.’

in ieder geval niet de nadelige effecten van

nen veel heftiger kunnen werken, of meer

medicijnen. Ik kan op dergelijke middelen

of andere bijwerkingen geven. De comple-

soms heftig reageren. Gemberthee helpt

mentaire geneeskunde zou voor hen wel

mij bij bepaalde klachten om die reden vaak

eens beter kunnen zijn. Overigens denk ik

beter dan paracetamol.’

dat hsp’ers sowieso al meer neigen naar die vorm van geneeskunde.’

Andere diagnose Zunderdorp denkt dat hsp’ers zeker

Kinderen

gebaat zijn bij complementaire genees-

Op de vraag of ze nog iets aan dit interview

PSC Magazine

1000 i.e. of 3000 i.e. per druppel SanoPharm emulsan Vitamine D3 is op basis van een unieke micro-emulsie samengesteld. De structuur van deze emulsie komt overeen met die van moedermelk, waardoor de opname optimaal is!

w!3 u e i N an D

ls Emu simum is fo r t 0 i . e. 30 0 p p e l dru per

Eén verpakking van 10 ml bevat 240 druppels en kost slechts € 19,95 voor de 1000 i.e en € 22,95 voor de 3000 i.e. verpakking (consumentenprijs).

N OVER AN

Bent of kent u een slachtoffer van een geweldsmisdrijf? Met als gevolg ernstig lichamelijk of psychisch letsel? Het Schadefonds geeft een financiële tegemoetkoming aan slachtoffers van geweldsmisdrijven en erkent hiermee het onrecht dat hen is aangedaan. Kijk wat het Schadefonds Geweldsmisdrijven voor u kan betekenen op www.schadefonds.nl

ER D WA

50 jaar Open over angst en dwang

“Ik heb het geld van het Schadefonds gebruikt voor gesprekken met een psycholoog. “De tegemoetkoming van het Schadefonds was heel fijn omdat het in eerste instantie het geld compenseerde dat ik al had uitgegeven aan jarenlange therapie. Het deel dat ik overhield heb ik uitgegeven aan een studie, zodat ik daardoor een nieuwe richting in mijn leven

Mijn verzekering dekte maar zes behandelingen en daarna moest ik het zelf betalen en dat geld had ik niet. Het Schadefonds heeft mij op een heel prettige manier het besef gegeven dat ik recht had op een tegemoetkoming omdat mij iets heel ernstigs was overkomen.” slachtoffer woningoverval

kon opslaan.” slachtoffer kindermisbruik

Het belang van het Schadefonds voor slachtoffers ...

Erkenning geeft kracht Samen betrokken

22 september 2018 | Driebergen Ga voor toegangskaarten naar adfstichting.nl/jubileum

Kom naar ons jubileumcongres

Pak de regie!

SanoPharm Nederland bv - Prins Hendrikweg 2 - 3771 AK Barneveld T 0342 420714 - F 0342 420646 www.sanopahrm.com - info@sanopharm.com

Ba b y consu lenten Nederl a n d

Babyconsulenten Nederland INTERVIEW MET HET BESTUUR VAN DE VERENIGING VAN VERPLEEGKUNDIGEN BABYCONSULENTEN NEDERLAND (VVVBCN)

Steeds vaker horen we van ouders en collega’s in de gezondheidszorg positieve berichten over de inzet van de babyconsulent, als er problemen zijn met overmatig huilen, onrust, slaapen/of voedingsproblemen bij jonge baby’s. Er blijkt een toenemende behoefte bij ouders aan afgestemde ondersteuning in de zorg voor hun baby als zij hierbij problemen ondervinden. De standaardadviezen vanuit de reguliere zorg lossen hun problemen lang niet altijd op. Ouders gaan dan zelf op zoek naar oplossingen en komen bij verschillende hulpverleners terecht. Ze worden vaak overladen met uiteenlopende adviezen. Het aanbod van hulpverlenende instanties is groot, maar juist die versnippering aan zorg maakt, dat het tegelijk lastig is voor veel ouders om juist díe hulp te vinden, die bij hun situatie past. De babyconsulent beantwoordt aan deze hulpvraag met zorg op maat bij ouders thuis. Het bestuur van de Vereniging van Verpleegkundig Babyconsulenten Nederland bestaat uit Esther van Bloemen-Bartels (voorzitter), Saskia Aarsen (bestuurslid/penningmeester) en Elena Atsma (secretaris). Wat kunnen jullie ons vertellen over de professionele achtergrond van een babyconsulent? Esther: De babyconsulent is een gespecialiseerd verpleegkundige die ouders op een breed vlak kan helpen met hun baby. Zij heeft -naast haar initiële verpleegkundeopleiding- een specialisatie op het gebied van ouder- en kindzorg gedaan. Denk aan klinische kinderverpleegkunde, neonatologieverpleegkunde of jeugdgezondheidszorg. Daarnaast heeft zij de V&VN-geaccrediteerde opleiding tot babyconsulent volbracht. Daarmee past ze als specialist tussen de eerstelijnsgeneralisten en de tweede lijn. Wij vinden het belangrijk om elkaar als professionals goed te kennen en op de hoogte te zijn van elkaars expertise. Er is wederzijds vertrouwen nodig om ouders díe zorg te bieden, die zij op dat moment nodig hebben. Op dit moment zijn er in Nederland circa 40 babyconsulenten actief. Wat is de meerwaarde van de zorg van een babyconsulent? Esther: Mijn ervaring is dat, wanneer ouders problemen ervaren met hun baby, zij dit niet altijd kunnen oplossen met

PSC Magazine

de “standaardadviezen”. Het lukt ze niet deze te vertalen naar hun eigen kind of passend te maken bij hun opvoedwijze. De babyconsulent komt bij ouders thuis en gaat praktisch aan de slag met de problemen die zij ervaren. Ze geeft adviezen die ook passen bij dit specifieke gezin en maakt samen met ouders een plan van aanpak. Ouders moeten zich er goed bij voelen, anders werkt het niet. Wat zijn de meest voorkomende problemen? En kun je voorbeelden geven van praktische adviezen/ handvatten die je ouders geeft? Esther: We zien veel huilende, onrustige baby’s. Al dan niet in combinatie met problemen op voedingsgebied of slaapproblematiek. Ook na een vroeggeboorte of langdurige ziekenhuisopname kan veel onrust ontstaan. Wanneer deze problemen te lang blijven bestaan en ouders (vaak oververmoeid) bij de huisarts en/of kinderarts komen, lijkt een ziekenhuisopname de meest logische keuze. Het gezin krijgt een ‘time-out’: in veel gevallen wordt ouders geadviseerd om thuis te slapen. Tegelijk kan er eventueel diagnostiek gedaan worden naar een mogelijke onderliggende medische oorzaak. Want ouders hebben vaak het gevoel dat er iets met hun kind aan de hand moet zijn. In de meeste gevallen blijkt dat niet zo te zijn en spelen andere factoren een rol. Een babyconsulent helpt ouders dit inzichtelijk te maken en er zelf wat aan te doen. Wanneer wij ouders adviseren, volgen we de landelijke richtlijnen, maar maken we ook gebruik van complementaire zorg. Daarom zijn alle babyconsulenten bijvoorbeeld ook docent babymassage. Onderdeel van een plan van aanpak kan zijn: elke dag tijd nemen om je baby te masseren. Door ontspanning raakt hij/zij fysiek vermoeid en zal daardoor zelf leren om in slaap te vallen. Door middel van babymassage kun je je baby beter leren kennen en zijn/haar lichaamstaal beter begrijpen. Waarin wijkt jullie aanpak af van de aanpak van andere professionals? Saskia: Wat een groot verschil is, is dat wij bij de ouders thuiskomen en dat wij samen met ouders de tijd nemen goed naar hun kindje te kijken in hun eigen vertrouwde omgeving. Dat kan tijdens

B ab yc o ns u l e n t e n Ne de r la nd

"De babyconsulent komt bij ouders thuis en gaat praktisch aan de slag met de problemen die zij ervaren. Ze geeft adviezen die ook passen bij dit specifieke gezin. Ouders moeten zich er goed bij voelen, anders werkt het niet."

een voedingsmoment, een badje, of bij het naar bed brengen. Van dichtbij meekijken wordt door ouders erg gewaardeerd. Ze voelen zich gehoord en serieus genomen. We kijken tegelijk goed naar de interactie tussen ouders en kind. De complementaire zorg die Esther al benoemde, omvat nog veel meer: elke babyconsulent heeft een basisscholing voor ergonomisch dragen of is draagconsulent. Zo kunnen we de juiste houdings- en hanteringsadviezen te geven. Ook zijn vrijwel alle babyconsulenten opgeleid in de Dunstan Babytaal. Dit sluit heel mooi aan op de kraamweek, waarin veel ouders al de eerste informatie hierover hebben gekregen. Huilen herkennen bij hun eigen baby is niet altijd even makkelijk, maar wel goed te leren! We kunnen ook beeldcoaching toepassen. Beelden terugzien op film kan een eyeopener zijn voor ouders en hun nieuwe inzichten geven. Wat is doorgaans de leeftijd van de baby als jullie ingezet worden? Saskia: In 2016 deden we onderzoek waaruit is gebleken dat 40% van de ouders ons inschakelden bij baby’s tussen de 6 weken en 3 maanden, 24% van de ouders had een baby in de leeftijdsgroep van 3-6 maanden. Bij overige consulten betrof het oudere baby’s tot 18 maanden oud. Het onderzoek werd door 70 ouders ingevuld. Zij gaven de babyconsulent een waardering van 8,9 waar we uiteraard heel trots op zijn. Een van de opvallende punten was dat 60 van 70 ouders aangaven de lichaamstaal van hun baby beter te begrijpen na het consult. Ik denk dat dát de kracht van de babyconsulent is. Via welke route worden jullie doorgaans ingeschakeld? Of hoe kunnen ouders jullie vinden? Elena: Tot nu toe zijn het meestal de ouders zelf die ons vinden op internet of via via. Door onbekendheid vinden nog nauwelijks doorverwijzingen plaats door huisartsen en/of kinderartsen. Daar komt bij dat onze zorg nog niet door alle zorgverzekeraars vergoed wordt. Het is moeilijk doorverwijzen als ouders zelf volledig voor de kosten moeten opdraaien. Al hebben veel ouders het er wel voor over, er is ook een grote groep ouders die het zich niet kan veroorloven, maar onze hulp wel heel hard nodig heeft. Wij willen bereikbaar zijn voor alle ouders, ongeacht hun financiële ruimte.

Hoe ziet het consult van een babyconsulent eruit? Elena: Onze zorg wordt uitgevoerd volgens het verpleegkundige proces: wij nemen een anamnese af aan de hand van een uitgebreide vragenlijst over de zwangerschap, de geboorte en de periode erna. Ook de gezinssituatie is van belang en eventuele ervaringen van ouders met andere kinderen. Wij plannen vervolgens een huisbezoek (van ongeveer anderhalf à 2 uur) en maken daar een verslag van met een plan van aanpak waar ouders mee verder kunnen. Wij houden nauw contact zolang het nodig is. Meestal is 1 huisbezoek voldoende en duurt de begeleiding daarna nog enkele weken. Wanneer wij een consult afronden, verzorgen wij, met toestemming van ouders, een overdracht voor huisarts en consultatiebureau. Wanneer er tijdens een consult een vermoeden is van een lichamelijk ongemak als gevolg van een mogelijke medische oorzaak, zullen wij te allen tijde doorverwijzen naar de huisarts of kinderarts. Onze verpleegkundige achtergrond én werkervaring (inzicht) zijn hierbij van groot belang. Er zijn steeds meer ontwikkelingen op het gebied van geboortezorg (aandacht voor zwangerschap, ouderschap, ontwikkeling van jonge baby’s). Hoe houden jullie je kennis op peil? Elena: Wij komen 2 à 3 keer per jaar bij elkaar voor intervisie en scholing. Verder houden wij ontwikkelingen bij via social media, symposia en congressen. Naast het bestuur zijn er binnen de vereniging ook diverse werkgroepen actief op het gebied van inhoudelijke ontwikkelingen, project en samenwerking, (online en tastbare) pr, intervisie en social media. Babyconsulenten Nederland is tevens een fractie binnen de afdeling kinderverpleegkunde van V&VN. Dit netwerk stelt ons ook in staat kennis bij te houden en te delen. Meer informatie over onder andere opleidingen, intervisie, kwaliteitsdocumenten, een verwijsprotocol en het tevredenheidsonderzoek vind je op: babyconsulentennederland.nl. Voor vragen aan het bestuur: bestuur@babyconsulentennederland.nl

PSC Magazine

Z intuig enpri kkels

Zintuigenprikkels In deze rubriek bespreken we elke editie vakgerelateerde boeken, cd’s, dvd’s en apps.

Speelruimte vertrouwen in ouderschap Lynne Wolbert

Stilte vinden Amber Hatch In Stilte vinden laat Amber Hatch zien hoe je je leven kunt ontdoen van lawaai. Zoals Marie Kondo ons leerde hoe we gelukkiger kunnen leven met minder spullen. Stilte vinden is een praktisch en toepasbaar boek over stilte vinden in je hectische leven. Stilte is binnen handbereik! Met (meditatie)oefeningen en handige tips om stilte in jezelf te creëren. Niet door op retraite te gaan, maar door je leefstijl te versimpelen en de herrie in en buiten jezelf tot een minimum te beperken. Een inspirerende nieuwe kijk op rust en kalmte. Stilte vinden is goud waard. – Evening Standard ISBN 9789021569499 Uitgeverij Kosmos

In Speelruimte geeft Lynne Wolbert een frisse kijk op ouderschap en opvoeding. Het gaat Lynne Wolbert niet om opvoedtips. Ze toont op basis van onderzoek aan, dat ook de wetenschap niet de ultieme garantie biedt om kinderen te laten floreren. Het resultaat van opvoeding is niet maakbaar en risico’s zijn onvermijdelijk. Maar in plaats van stress kan dit inzicht juist vertrouwen geven: er zit altijd speelruimte tussen wat de opvoeder doet en hoe het kind reageert. ISBN 9789025906269 Uitgeverij Ten Have

Vrijspraak voor losers ieder mens kan zowel zondaar als heilige zijn Nadia Bolz-Weber In Vrijspraak voor losers houdt een vlammend pleidooi voor religieuze vrijheid. In een eerlijke, verhalende stijl vertelt zij over haar werk als pastor. Zij ontdekt dat God zich laat vinden in alle mensen. Keer op keer ontmoet ze God in mensen die het minst geschikt lijken: een agnost, een travestiet of een criminele bisschop. Door deze onheilige heiligen te ontmoeten, leert ze wat genade is. Dit boek laat zien wat er gebeurt als gewone mensen brood en wijn delen, de Bijbel lezen en elkaar hun levensverhalen vertellen. Nadia Bolz-Weber is de voorganger van een Lutherse gemeenschap die ze in 2008 startte in Denver: House for All Sinners and Saints. Een plek waar verslaafden, drag queens en andere outsiders elkaar ontmoeten. ISBN 9789043529747 Uitgeverij Kok

PSC Magazine

Z i n t u i g e npr ik ke ls

Trauma en geheugen Hoe brein en lichaam traumatische ervaringen levend houden Peter A. Levine

Wat kun je doen als een kind zich niet goed hecht aan zijn moeder als gevolg van een traumatische geboorte? Levine zet gedetailleerd uiteen hoe hij helpt de band tussen moeder en kind te herstellen. Een aandoenlijk en inspirerend verslag, geïllustreerd met foto’s. Het is een van de voorbeelden die hij geeft van zijn werkwijze, waarbij hij werkt met procedurele herinneringen die zijn opgeslagen in het lichaam en die zich voornamelijk op onderbewust niveau bevinden. Een ander voorbeeld is de therapie die hij gaf aan een Amerikaanse militair met ernstige PTSS-klachten. Een belangrijke stap in het proces is de cliënt als het ware de macht (terug)geven in de situatie die het trauma veroorzaakte en die hij of zij noodgedwongen moest ondergaan. Zo vertoonden beide cliënten instinctieve bewegingen als gevolg van de angst tijdens het traumatische moment. Procedurele herinneringen bestaan uit impulsen, bewegingen en innerlijke sensaties die zich uiten in motorische handelingen, defensieve reacties en vermijdingspatronen. Volgens de schrijver werkt traumatherapie doorgaans met de expliciete traumatische herinneringen en veel minder met de impliciete, die zich dus voor een groot deel op deze manier manifesteren. Hij benoemt hierbij het belang van ‘heronderhandelen van trauma’, een manier om traumatische herinneringen te verwerken en te integreren door de chronische emoties die daarbij horen, voorzichtig naar boven te laten komen en de disfunctionele reacties daarop te herstructureren. Als we als therapeut het proces van heronderhandelingen begrijpen en de transformerende kracht ervan inzetten, helpt de biologie om de ervaring verder te verwerken en te integreren. Wel moeten de lichamelijke responsen van de cliënt in detail worden uitgewerkt en hij of zij moet zich veilig voelen in het huidige moment. Hij benadrukt dat deze werkwijze iets geheel anders is dan het trauma te laten herbeleven, een aanpak die naar zijn idee soms meer schade aanricht dan goed doet. In plaats daarvan adviseert hij om eerst aandacht te geven aan het afronden van de relevante procedurele herinneringen en deze te vervangen voor een actievere respons. Volgens Levine beschikt de mens over een universeel instinct dat erop is gericht om obstakels te overwinnen en te streven

naar herstel van innerlijk evenwicht: een oervermogen om tegenslagen tegemoet te treden. Hij pleit er krachtig voor dat we als therapeut werken met dat aangeboren vermogen van de getraumatiseerde cliënt. Hij waarschuwt voor een ontwikkeling die op dit moment gaande is: de huidige wetenschap doet onderzoek om herinneringen te wissen met behulp van een eiwitremmend medicijn en is daar al vrij ver mee. Een aanpak die volstrekt geen oplossing biedt, omdat de triggers voor procedurele herinneringen zullen blijven bestaan. De cliënt zal zich daar niet van bewust zijn, maar wel het leed en de onvoorspelbare traumasymptomen behouden. Los daarvan vindt Levine dat een dergelijke therapie ontmenselijkt en ontkracht, omdat pijn de belangrijkste en invloedrijkste leraar is van de mens. ‘Volwassen worden betekent dat je leert van je fouten en worstelingen. Werkelijke wijsheid is niet gratis,’ zegt hij hierover. ‘Wissen duidt misschien ook wel op een neiging tot luiheid binnen onze cultuur. We zoeken de oplossing liever in medicijnen dan dat we ons aangeboren creatieve vermogen aanspreken om onszelf te reguleren en onze veerkracht te vergroten.’ De voorbeelden die Levine in dit boek geeft, lezen lekker weg. Dat geldt echter niet voor de theoretische onderbouwing die erbij hoort, wil je de boodschap van de schrijver goed willen bevatten. Heel waardevol zoals Levine zijn ervaringen en kennis deelt. Niet alleen voor therapeuten die werken met trauma’s, maar ook voor andere zorgverleners. ISBN 9789463160384 Uitgeverij Mens Recensie door Ria Teeuw

PSC Magazine

Vetzuren staan de laatste jaren erg in de belangstelling en er is veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Hoogwaardige vetzuren zijn belangrijk omdat ons lichaam ze nodig heeft om optimaal te kunnen functioneren.

Algae oil -

Algen zijn onze oorsprokelijke omega 3 bron Een vis krijgt zijn omega 3 binnen via algen Algae oil levert ons de meest pure vorm van DHA Algae oil van Plantovitamins heeft een hoge dosering DHA van 400 mg per softgel

Omega-3 -

Hoog gedoseerde zuivere Omega-3 met 330 mg. EPA en 220 mg. DHA per softgel Omega-3 ondersteunt het behoud van normaal functioneren van de hersenen EPA en DHA leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van de hersenen Omega 3 zijn essentiele vetzuren die onmisbaar zijn voor een gezonde positieve leefstijl DHA geeft weer rust in het hoofd, DHA is de beste vorm van Omega-3 in Omega-3 supplementen

www.innervitamins.nl

C olu m n

Wilma de Haas Wilma de Haas is eigenaar van Haas & Konijn®, een bureau voor persoonlijke en professionele ontwikkeling en auteur van K-Therapie.

What’s in a name Kent u dat? Dat je in gesprek bent met iemand en je maar niet op zijn naam komt? Soms gebeurt dat op straat. ‘Hééé!’ roept iemand, jou stralend tegemoetkomend met een grote glimlach. ‘Wat leuk jou weer te zien? Hoe is het?’ Voordat je het weet, ontspint zich een heel gesprek en lukt het je niet tussendoor érgens in je geheugen die naam terug te krijgen. Sjit. Hoe heet hij? Hoe heet hij toch alweer? Klaas? Of Harrie? denk je dan. Best lastig. Praten en denken tegelijkertijd. Mij lukt dat in elk geval zelden. Mittendorp te noemen terwijl hij

Ook heb ik ooit de euvele moed

Het hele gesprek door hoop ik

Middeldorp heette. Mijn vader had

gehad een klant met een hoog

dan maar dat het niet opvalt. Dat

de gewoonte om alle namen van

perfectionistisch gehalte Barbera

hij er niet achter komt. Dat ik die

de kinderen te noemen wanneer

te noemen in een mail. Die kreeg

onmenselijke boodschap niet hoef

hij een van ons wilde roepen. ‘Wim,

ik direct terug. ‘Ik heet BarAra, met

te geven: ‘Ik weet niet hoe jij heet.’

Dikkie, Ankie, Thea, Wilma!’ was

een A.’ Je snapt het wel. Die bleef

Ik heb echt wel gesprekken afge-

het dan. Dan zat er altijd de goede

nog lang Barbera.

rond waarbij ik aan het eind nog

naam tussen. Meestal wist je dan

steeds niet wist hoe iemand heette.

wel of het om jou ging of niet.

Wel wetende wie hij was. Want dat

Bob, tot 2011 de uitgever van BG-magazine, reageerde onlangs

weet ik nou altijd wél weer. Ik wéét

In mijn werk is deze naam-

heel rustig op mijn aanhef met

wie jij bent. Maar ik weet niet meer

deficiëntie weleens een probleem.

‘Beste Rob’. ‘Ik heet Bob’, was zijn

hoe jij héét.

Zo heb ik een keer een jongeman

antwoord. O ja, natuurlijk. Bob.

met ADHD in een training gehad.

Met een B. Bob. Bob. Bop. Bop. De

De eerste keer dat ik zijn naam

volgende mail werd hij weer Rob.

Hoe erg is dat?

verkeerd zei, werd me dat goed Persoonlijk doet me dat weinig.

duidelijk gemaakt. Helaas is mijn

Namen. Wat kan ons dat toch

‘Noem me maar hoe je wilt’, zeg

naamdeficiëntie heel hardnekkig

soms parten spelen in dit mensen-

ik weleens. ‘Tanja. Beatrix. Carla.

en lukte het me niet me tot hem te

werk. Kunnen we niet de afspraak

Kijk maar wat je leuk vindt. Ik rea-

wenden met de juiste naam. Waar-

maken dat al onze cliënten voort-

geer wel.’ Waarschijnlijk heeft deze

op hij steeds meer ontplofte. Ik

aan Jan heten? Die kan ik toevallig

flexibiliteit te maken met de familie

was op het laatst zó gespannen dat

wél onthouden. Zo heet mijn man.

waar ik uit kom. Mijn moeder heeft

ik nauwelijks nog zijn naam durfde

het vijf jaar lang gepresteerd de

te zeggen en de groep met mede-

geschiedenisleraar consequent

dogen mijn gehakkel aanhoorde.

Jan.

PSC Magazine

Het ja -gev oel

Het ja-gevoel verander je leven met de Vragen naar Vrijheid Ieder van ons is geboren met een innerlijk kompas waar hij loepzuiver op kan koersen. Wanneer je erop koerst, leidt dit kompas je niet alleen naar innerlijke vrede en vrijheid, maar ook naar een tot bloei komen van je potentieel. Je surft daarbij als het ware op de golven van wat ook wel de flow wordt genoemd. Ik noem het volgen en surfen op deze flow een ja-gevoel. Ik weet niet hoe het voor jou is, maar voor de meeste mensen is dit surfen op de flow geen dagelijkse realiteit. Veel mensen hebben het gevoel alsof ze tegen de stroom in ploeteren en door stroop waden. Dit noem ik een nee-gevoel. Een nee-gevoel ontstaat, wanneer we tegen de natuurlijke stroom in proberen te gaan vanuit overlevingsmechanismen en strategieën om ons staande te houden. En hoewel die weliswaar op korte termijn lijken te werken, bieden ze geen diepgaande vreugde, innerlijke vrede en vrijheid. De kans is vrij groot dat cliënten die zich bij je aanmelden, vastzitten in zo’n nee-gevoel en misschien herken je het

PSC Magazine

nee-gevoel zelf ook. Het mooie is dat het juist een nee-gevoel is, dat ons aangeeft dat er iets niet klopt, zodat we opnieuw kunnen afstemmen op ons innerlijk kompas en we kunnen onderzoeken wat ons er nog van weerhoudt om de flow te volgen.

Van veiligheid naar overgave en vertrouwen Toen ik begon te koersen op mijn ja-gevoel, op dat diepe innerlijk weten of iets voor mij klopte of niet, veranderde het mijn leven 180 graden. Van een leven gebaseerd op zekerheden en (schijn) veiligheid loodste het ja-gevoel me in een precies bij mij en mijn omgeving passend tempo naar een leven vanuit overgave en vertrouwen. Ik merkte dat wonderen mogelijk bleken en dat zodra ik het ja-gevoel volgde, het leven in en om mij tot bloei kwam. Het voelde goed, ik volgde mijn hart. In mijn werk als maatschappelijk werkster en therapeut begonnen mensen mijn begeleiding te vragen bij het volgen

van hun hart, hun ja-gevoel, en ik merkte dat het begeleiden van deze mensen een wederzijds bekrachtigend proces in gang zette. Het was in deze periode dat ik begon te schrijven aan het boek Het ja-gevoel, omdat ik de wonderen die ik meemaakte, wilde delen ter inspiratie en bemoediging voor mensen die ook hun hart wilden volgen, maar dat nog spannend en eng vonden.

Overtuigingen Ondanks de toegenomen innerlijke vrede en vrijheid merkte ik dat ik soms in patronen terechtkwam, die me een neegevoel gaven, waar ik me maar niet van kon bevrijden. Ze leken immuun voor wat voor therapievorm dan ook. Ook bij de mensen die ik begeleidde, viel me dit op. Daarbij bleek ieder zo zijn eigen thema’s te hebben, afhankelijk van iemands voorgeschiedenis en genen. Het was duidelijk dat wat we geloofden over onze thema’s, deze bekrachtigden en in stand hielden. Gedurende ons leven waren we

L in da Rood

en volledig is. Ik wist dat vrede en vrijheid mijn natuur vormden, maar door de conditioneringen was dat niet mijn dagelijkse realiteit. Mijn dagelijkse realiteit werd beïnvloed en gevormd door overtuigingen over de realiteit, die diep in mij geworteld zaten. Ik wist vanuit een diep weten dat werkelijke bevrijding en heling mogelijk waren en dat dat niet plaatsvindt vanuit het domein van de persoonlijkheid, maar vanuit ons zijns-domein. Maar hoe?

soonlijkheid en bijbehorend oud zeer in de heelheid van je natuur brengt, deze zowel doorzien als verwerkt kunnen worden en oplossen. Heling vindt plaats vanuit ons heel zijn. Wat dan oplicht zijn de vrede en vrijheid die er altijd al waren, maar die aan het zicht onttrokken werden door de verhalen en conditioneringen. Bijzonder is dat de flow vervolgens vanzelf heilzame ontwikkelingen op ons pad brengt, zodat ons leven verder open bloeit.

Heling

overtuigd geraakt van specifieke verhalen over onszelf en het leven, die we keer op keer bevestigd zagen, zoals: ‘Een dubbeltje wordt nooit een kwartje’, ‘Ik kan het niet’, ‘Ik ben het niet waard om liefde, aandacht, geld of waardering te ontvangen’, ‘Je kunt alleen een goed inkomen verdienen als je er hard voor werkt’ enzovoort. Natuurlijk waren we dit ooit gaan geloven door pijnlijke ervaringen die we hadden meegemaakt en die we ieder op onze eigen unieke manier hadden overleefd. De overtuigingen en conditioneringen zorgden er echter voor dat we niet surften op de flow, maar tegen de stroom in ploeterden vanuit het idee dat we ons zo staande konden houden.

Hoe vlieg je een probleem aan? Langzaam begon het tot me door te dringen dat de vliegroute die ik altijd had genomen om beperkende patronen aan te pakken, niet de juiste was. Ik zou zo rustig nog honderd jaar door kunnen gaan met de ene na de andere opleiding te volgen op therapeutisch gebied, terwijl werkelijke bevrijding van ondermijnende patronen daarmee niet plaats zou vinden. Waarmee ik niet wil suggereren dat deze methoden niet werken! Want ze werken wel degelijk, echter binnen het domein van de persoonlijkheid. Deze kan gezonder, volwassener en meer in balans komen met behulp van verschillende therapievormen. Ik wilde echter niet alleen een gezondere persoonlijkheid ontwikkelen, ik wilde bevrijd leven. Door verlichtingservaringen had ik ervaren dat wie ik werkelijk ben, heel

Ik gaf mindfulnesstrainingen en paste methoden toe die vanuit het zijns-domein werken en toch miste ik daar iets in. Dus verlegde ik mijn zoektocht van de psychologie en meditatie naar spiritueel leraren die tot volledige bevrijding en zelfrealisatie waren gekomen. Wat zeiden zij hierover? Ik had menig leraar horen vertellen over het belang van zelfonderzoek en het doorzien van overtuigingen en ik voelde dat dit waarheid was. Ik wist alleen niet hoe. Tot het leven me op een dag verraste door me een ingeving (de flow, het ja-gevoel) te laten volgen. Voor ik het wist, ontvouwde zich de baanbrekende methode De Vragen naar Vrijheid en ontwikkelde ik deze tot de vorm die de werkwijze vandaag heeft. Hoewel ik de methode in eerste instantie voor mijzelf ontwikkelde, begon ik er ook al vrij snel andere mensen mee te begeleiden. Ik stond en sta nog altijd versteld van de reikwijdte en het bevrijdende effect van de methode, iets wat inmiddels al vele mensen hebben mogen ervaren.

De Vragen naar Vrijheid Uniek aan de methode is dat het onderzoeken ervan zowel bevrijdend als helend is. Het combineert innerlijke bevrijding en zelfrealisatie uit ons zijns-domein met heling vanuit de psychologie. Een belangrijke sleutel van de methode is de helende kracht van onvoorwaardelijkheid. Onze natuur is onvoorwaardelijk; heel, vrij en inclusief. De belemmerende patronen daarentegen komen voort uit het idee een afgescheiden persoon te zijn, gebroken en beschadigd. Een persoonlijkheid met gemis, pijn, oud zeer, onbeantwoorde of beschadigde verlangens en behoeften. Wat ik ontdekte met deze methode was dat, wanneer je de overtuigingen van de per-

Linda Rood is auteur van Het ja-gevoel - verander je leven met de Vragen naar Vrijheid. Ze geeft een 3-daagse opleiding speciaal voor coaches en therapeuten om te leren werken met de baanbrekende methode De Vragen naar Vrijheid. Daarnaast geeft Linda workshops, organiseert zij meditatieve bijeenkomsten, geeft ze lezingen, biedt ze individuele begeleiding en schrijft ze voor diverse magazines. Kijk voor meer informatie over haar werk, artikelen en aanbod op www. lindarood.com. Uitgeverij Samsara:  www.samsarabooks.com

PSC Magazine

100

Instituut voor E.E.N.®

% geslaa

VITA

opleidingen

tevre

CPION

GEACCREDITEERDE REGISTEROPLEIDING Medische Basisvakken • • •

•

SHO Puur Plato

10 colleges geven diepgaand professioneel inzicht; Aantrekkelijke leermethode met gerichte praktijkoefeningen en huiswerkopdrachten; Afsluitend examen - Diploma van Vita Opleidingen B.V. en Stichting Hoger Onderwijs Nederland SHO Registeropleiding met de aantekening: voldoet aan de Plato eindtermen - 27 EC punten; Start 1 september 2018.

Psychosociale Basisvakken • • •

• •

SHO Puur Plato

9 colleges geven diepgaand professioneel inzicht; Aantrekkelijke leermethode met gerichte praktijkoefeningen en huiswerkopdrachten; Afsluitend examen - Diploma van Vita Opleidingen B.V. en Stichting Hoger Onderwijs Nederland SHO Registeropleiding met de aantekening: voldoet aan de Plato eindtermen - 25 EC punten; Instroom 7 september 2018; Start nieuwe opleiding 8 maart 2019.

Medische Psychosociale Basisvakken • •

•

• •

Eclectische Energetische Natuurgeneeskunde

SHO Puur Plato

17 colleges geven diepgaand professioneel inzicht; Combinatie van medische en psychosociale onderwerpen met gerichte praktijkoefeningen en huiswerkopdrachten; Afsluitend examen - Diploma van Vita Opleidingen B.V. en Stichting Hoger Onderwijs Nederland SHO Registeropleiding met de aantekening: voldoet aan de Plato eindtermen - 47 EC punten; Start 1 september 2018; Start 8 maart 2019.

Informatie en inschrijving: T: 036 5224950 of E. info@vitaopleidingen.nl

VITA

OPLEIDINGEN

Vita Opleidingen B.V.

Gildenveld 49-53, 3892 DD Zeewolde www.vitaopleidingen.nl

Geaccrediteerd door CPION, SNRO, KTNO, ZHONG, VIV, VBAG, LVNG, NFG, BATC, VNT en NVST Registeropleidingen (HBO niveau) Opleiding E.E.N.® Therapeut (240 ECTS) Omscholingstraject tot E.E.N.® Therapeut (240 ECTS) Didactiek voor HBO docenten (i.s.m. de VU Amsterdam) Opleiding Med ische en/of Psychosociale Basiskennis psychosociale i skennisosociale basisk ennis (P lato) Cursussen, bij- en nascholingen Klassieke homeopathie vernieuwd, Introductie (voldoet aan de Plato eindtermen) psychosociale thematherapie, Introductie E.E.N.® Therapie, (diverse leslocaties), Ankhtherapie, dolfijnenergie, aromatherapie, EHBO Rode Kruis, bij- en nascholingen Medische en Psychosociale Basiskennis

Secretariaat: Pater Jac. Schreursweg 2B 6097 NH Panheel Telefoon 0475-475178

E.E.N.®

Instituut voor Eclectische Energetische Natuurgeneeskunde

Email: info@instituuteen.nl Website: www.instituuteen.nl

Breng uw emoties in evenwicht met bloesemremedies Bloesem Remedies Nederland is de distributeur van 17 verschillende merken bloesemremedies zoals: Australian Bush, Alaska Essences, Californische F.E.S. Essences, Healing Herbs, Deva Bach remedies en de Nederlandse remedies. De hoogste kwaliteit van Schüssler Celzouten. Verwreven en zonder magnesiumstearaat van Adler. Met de hand verwreven poeders van Sonnenmineral. Primavera essentiële oliën en aromatherapie zowel in biologische als in Demeter kwaliteit. Kijk op onze nieuwe site: www.primaveralife.nl

Bezoekadres: Winkel de 3Vrouwen, ook voor edelstenen en boeken. www.de3vrouwen.nl Kijk voor de cursussen over aromatherapie, celzouten en de bloesemtherapie op www.bloesemremedies.com.

Ria Te e u w

HENK FRANSEN:

‘Mensen met een sterk netwerk hebben vaak betere gezondheid’

Sociale factor vaak onderschat bij behandeling van kanker ‘Over de genezingsmogelijkheden van allerlei ziekten mag je vrijuit praten, maar bij kanker lijkt het wel of je bij iedereen op zijn tenen gaat staan’, zegt auteur en inspirator Henk Fransen. Hij is opgeleid als arts en heeft zich gespecialiseerd in alternatieve behandelingen van kanker. Over het algemeen formuleert hij heel rustig, af en toe nadenkend. Maar nu klinkt een ietwat verontwaardigde toon door in zijn stem: ‘Ik vind dat zo hypocriet, alsof genezing voorbehouden is aan de reguliere zorg. Dat is het niet. Ook niet aan de alternatieve zorg trouwens. Het is aan de patiënt!’

"Elke vorm van hoop en geloof activeert zelfherstellende krachten in het lichaam."

Als je spreekt over genezing bij kanker, begeef je je blijkbaar op een krampachtig gebied. Dat heeft volgens hem te maken met wat hij het valse-hoop-idee noemt: verwachtingen wekken die misschien niet uitkomen. ‘Elke vorm van hoop en geloof echter, activeert zelfherstellende krachten in het lichaam. Er bestaat dus niet zoiets als valse hoop in deze situatie. Daarnaast is de sociale factor een factor van betekenis.’ Hij licht dat toe met een voorbeeld. ‘Als ik het gevoel heb dat ik er alleen voor sta, is mijn primitieve brein geactiveerd, staat mijn lichaam in de overlevingsmodus en mijn immuunsysteem voor het zelfgenezend vermogen bijna op nul. Wanneer ik me gesteund voel, durf ik me te ontspannen en komt mijn lichaam in een staat van zelfgenezing. Daar zijn tientallen, zo niet honderden studies over gepubliceerd.’

Geneeshuizen Hij vervolgt: ‘Je hebt inloophuizen voor mensen met kanker die veel doen op dat

gebied. Ze ondersteunen, hebben supportgroepen, organiseren activiteiten waarbij je op een creatieve manier je energie laat stromen en je met anderen verbindt, en ze bieden een luisterend oor. Ik noem ze geneeshuizen. Van bovenaf worden ze regulier gesubsidieerd zolang ze niet zeggen dat ze genezend werk doen. Ik vind dat we ervoor moeten gaan staan dat het dat wel is. Nu denken mensen met kanker: Ik ga naar een inloophuis, dan voel ik me wat gesteund, dat is fijn, een beetje meer kwaliteit van leven. Maar het komt niet in hun hoofd op dat het genezend is. Als we mogen zeggen dat het dat wel is, komt er geloof bij en zou het nog veel krachtiger uitwerken. Een medisch tijdschrift publiceerde een keer over een onderzoek dat laat zien dat vrouwen met borstkanker die deelnemen aan een supportgroep, tweemaal zo lang overleven.’ Lachend voegt hij eraan toe: ‘Dan zou je toch bijna een supportgroep naast de chemo verplicht moeten stellen?’

Raam Fransen weet waarover hij het heeft, want hoe die sociale factor werkt, heeft hij in zijn eigen leven ondervonden. De eerste maanden na zijn geboorte lag hij namelijk in het ziekenhuis omdat zijn immuunsysteem niet werkte. In een isolatiekamertje zweefde hij ergens tussen leven en dood. Fysiek contact met zijn ouders was niet mogelijk, hij was alleen zichtbaar via een raam. Zijn moeder stond vaak een uur lang naar de achterkant van zijn ‘bolletje’ te kijken, zoals ze hem later vertelde, want dat was alles wat ze van hem kon zien. ‘Haar hart huilde en ik denk het mijne

PSC Magazine

Socia l e fac tor vaak on d ersc h at b i j b eh a n d el i n g v a n kan ke r

als ik, die geen arts zijn geworden. Wel laat zo’n ervaring een afdruk achter die een rol gaat spelen in het latere leven. Verbinden, contact leggen… door die afdruk was dat een kwetsbaar gebied voor mij. Daar staat tegenover dat de focus erop me er in de loop der jaren juist heel goed in heeft gemaakt. Het is absoluut een thema in mijn werk. Daarom vind ik het erg dat de sociale factor in de geneeskunde vaak vergeten wordt. Ik heb weleens gehoord dat het een martelmethode is om iemand die in de gevangenis zit, te isoleren. Dat snap ik meteen, want diep in mijn systeem heb ik isolatie ook meegemaakt. Als mensen hebben we voeding van elkaar nodig. Natuurlijk willen we graag ons leven verklaren. Ik denk eerder dat er een mysterieuze kracht is die ons drijft en die begrijpen we vaak pas achteraf. Het komt van binnenuit. Daardoor krijgen gebeurtenissen betekenis.’

"Mensen met een sterk ondersteunend netwerk hebben vaak een betere gezondheid en dus juist minder kans op ziekten." Oogkleppen

ook…’ Na veel pogingen hem er bovenop te krijgen, gaven de artsen hem op en mochten zijn ouders hem meenemen zodat hij thuis rustig kon sterven. Toch bleef hij leven! Pas vele jaren later begreep hij wat hem in leven had gehouden.

Support ‘Tijdens mijn studie geneeskunde las ik over een interessant wetenschappelijk onderzoek. Daaruit bleek dat mensen die sociaal geïsoleerd zijn en het gevoel hebben er alleen voor te staan, tienmaal meer kans hebben om allerlei nare ziekten te krijgen, inclusief kanker. En om hieraan te overlijden. Andersom blijkt het ook te werken: mensen met een sterk ondersteunend netwerk hebben vaak een betere gezondheid en dus juist minder kans op ziekten. Ik denk daarom dat ik als baby mijn leven te danken heb gehad aan het feit dat mijn moeder mij weer liefdevol tegen zich aan kon drukken en me borstvoeding kon geven. Support ervaren is een heel belangrijke factor van zelfgenezing.’

Martelmethode Op de vraag of hij denkt dat deze problematische start van zijn leven tot het werk heeft geleid dat hij nu doet, antwoordt hij: ‘Het is achteraf vaak heel gemakkelijk je leven te verklaren. Maar bedenk dat er veel baby’s in een soortgelijke situatie zijn geweest

PSC Magazine

Nog een opvallende gebeurtenis in zijn leven was de omslag in het denken van zijn vader. Als student medicijnen raakte Fransen geïnteresseerd door wat hij las over de alternatieve geneeskunde. Zijn vader was wetenschapper en niet bepaald gecharmeerd van die belangstelling. Hij raadde zijn zoon dan ook aan om zich te bepalen tot zijn studie en te zorgen dat hij zijn tentamens goed maakte. Op een gegeven moment kreeg zijn vader kanker. Toen de reguliere geneeskunde hem had opgegeven en naar huis stuurde, ging ook hij zich verdiepen in wat er allemaal nog wel mogelijk was. Vader en zoon kwamen dichter tot elkaar en hadden regelmatig mooie discussies over ‘alternatief’. ‘Het is wel zo dat hij de alternatieve richting op ging omdat hij bij de reguliere geneeskunde uitbehandeld was,’ vertelt Fransen. ‘Mijn vader gebruikte homeopathie, deed elektro-acupunctuur, volgde de Moermantherapie. Ik had een andere kijk op wat hij deed dan hij. Zo vind ik dat alternatief en alternatief verschillende dingen zijn, waarmee ik bedoel dat je net als in de reguliere geneeskunde goede en minder goede zorgverleners hebt. Ik twijfelde of hij wel voor het beste ging. In die zin denk ik niet dat wij elkaar heel goed begrepen. Maar mijn vader onderzocht alles en daar ben ik blij mee. De meeste mensen, ook artsen, hebben vaak oogkleppen op. Ze hebben iets op een bepaalde manier geleerd en dan is het óf goed óf fout en ‘zo hoort het’. Intussen staan ze niet meer open voor andere dingen. Ook niet om hun eigen vakgebied eens kritisch te bekijken. Mijn vader was daar heel eerlijk in, die kon dat wel goed. Dat neem je mee als voorbeeld. Hij heeft uiteindelijk, tegen de verwachtingen in, nog een aantal jaren geleefd met een relatief goede kwaliteit van leven.’

Ria Te e u w

Politiek Het is opvallend dat Fransen steeds over ‘alternatief’ spreekt, terwijl de branche tegenwoordig veel liever het woord ‘complementair’ gebruikt. ‘‘Complementair’ vind ik echt onzin, ik sta voor één geneeskunde die het beste van uiteenlopende methoden in zich verenigt. Ik heb voor de term ‘alternatief’ gekozen omdat de meeste mensen die niet kennen. Ze noemen het ‘alternatief’. De meeste oncologen denken ook in ‘alternatief’ en ‘regulier’. Die wereld is helemaal nog niet toe aan ‘complementair’. Natuurlijk, je zou net zo goed kunnen zeggen dat de reguliere geneeskunde hartstikke alternatief is: die bestaat pas een paar honderd jaar. Natuurlijke geneeskunde is duizenden jaren oud. Maar omdat het in de mind van mensen zit, noem ik het toch gewoon alternatief. ‘Integrale geneeskunde’ is volgens mij de beste term. In principe zou je ook integrale politiek willen hebben, een volksvertegenwoordiging waarin mensen meer open zouden staan om de beste eigenschappen van elkaar te combineren en tot een synergie komen.’

Impact Wie op ‘Henk Fransen’ googelt, komt al snel terecht bij het EHBK-programma dat hij online aanbiedt. EHBK staat voor Eerste Hulp bij Kanker. Het bestaat uit maar liefst 95 video’s waarin hij elke keer een ander thema bespreekt. Allemaal aspecten die zijn aanpak heel compleet maken. Zelf noemt hij het holistisch omdat de betekenis daarvan ‘compleet’ is. En dat hij zo werkt, vindt hij vanzelfsprekend: ‘Van oudsher zagen we de mens ook als één geheel, compleet, bestaande uit een lichaam en een geest. De reguliere geneeskunde is zich steeds meer op het lichaam gaan focussen omdat die geest heel moeilijk te meten en wetenschappelijk te analyseren is. Het ging om wat ze konden met het lijf. Heel anders dan in andere culturen, waar de mens wel als geheel werd gezien. Als iemand met kanker chemo krijgt, krijgt niet alleen het lichaam

dat, maar de gehele persoon. Het is een intensieve behandeling die heel veel verandert, niet alleen in je lijf. Dat heeft impact. In de echt holistische geneeswijze, maar ook in de filosofie en de menskunde, hoort bij de ‘gehele’ mens ook zijn omgeving. Als iemand in het ziekenhuis ligt en uitzicht heeft op de natuur buiten, herstelt hij sneller dan wanneer hij op een fabrieksterrein uitkijkt. Dus ook onze omgeving of hoe we ons thuis voelen, speelt een grote rol. Mijn programma houdt rekening met al die aspecten. Eigenlijk is het heel vreemd dat de reguliere geneeskunde zoveel aspecten heeft weggedrukt, die onbetwist deel van het mens-zijn uitmaken.’

Voetbalstadion Op de vraag of veel mensen de weg naar zijn EHBK-programma weten te vinden, antwoordt hij: ‘Het gaat erom wat je onder ‘veel’ verstaat. Als je weet hoe groot de doelgroep is, is het een heel laag percentage. Toen ik een keer als spreker werd gevraagd op een congres, viel het me op dat de organisatie heel tevreden was dat er 200 man in de zaal zat. Gezien het belang van het onderwerp, dacht ik zelf dat er minstens 200.000 mensen hadden moeten komen. Ook heb ik vaak bedacht dat in een voetbalstadion ’s zaterdags vaak 30 à 40.000 mensen zitten te klappen en te juichen. Hoe mooi zou het zijn om een paar keer per week die stadions te vullen met mensen die enthousiast zijn over wat je allemaal kunt doen voor je gezondheid? En dan zijn wij nota bene al tevreden als er 200 mensen op een dergelijk congres zijn. Er valt zoveel meer te bereiken wat gezondheid betreft, miljoenen mensen zouden dat moeten weten!’  www.genezendvermogen.nl

Henk Fransen heeft vier boeken geschreven: • Handboek kanker • De betekenis van kanker • Bondgenoot, autobiografie van een immuuncel • Versterk je genezend vermogen op 5 niveaus Hij is van plan in 2019 het Centrum voor Zelfgenezing op te richten voor mensen met kanker.

PSC Magazine

Z intuig enpri kkels

Zintuigenprikkels In deze rubriek bespreken we elke editie vakgerelateerde boeken, cdâ&#x20AC;&#x2122;s, dvdâ&#x20AC;&#x2122;s en apps.

Angststoornissen bij kinderen Ouderbegeleiding met CGT Cathy Creswell, Monika Parkinson, Kerstin Thirlwall, Lucy Willetts Met de juiste hulpmiddelen kunnen ouders hun kinderen enorm helpen bij het overwinnen van een angststoornis. Een directe lijn met ouders biedt zelfs tal van voordelen boven traditionele kind-georiĂŤnteerde therapeutische interventies. Met de innovatieve inhoud van dit boek kunnen clinici ouders leren hoe ze cognitieve gedragstherapeutische technieken kunnen inzetten met hun kinderen van 5 tot 12 jaar oud. De korte therapie die uiteengezet wordt, biedt een tijden kostenbesparende aanpak, die sessies waarbij alle betrokkenen aanwezig moeten zijn combineert met telefonische ondersteuning. Ouders krijgen meer zelfvertrouwen en vaardigheden om de problemen van hun kind op te pakken en kinderen leren de angsten die hen beheersen, los te laten.

"Ouders krijgen vaardigheden aangereikt om hun kinderen flexibel te leren denken bij het zelfstandig oplossen van problemen en hen te helpen specifieke angsten onder ogen te zien."

PSC Magazine

Het boek biedt een raamwerk voor het uitvoeren van een helder assessment en het stellen van haalbare behandelingsdoelen. Ouders krijgen vaardigheden aangereikt om hun kinderen flexibel te leren denken bij het zelfstandig oplossen van problemen en hen te helpen specifieke angsten onder ogen te zien. Op ouders gerichte gedragstherapie kan ook ingezet worden om slaapproblemen en schoolweigering aan te pakken waarbij angst dikwijls een belangrijke factor is. Ook voorziet het boek in casussen, voorbeelddialogen en downloadbare hand-outs De inhoud van het boek is gebaseerd op uitgebreid onderzoek en praktijkervaring van de auteurs en is daarmee een zinvol instrument voor (gezins)therapeuten, maatschappelijk werkers, psychologen en psychiaters. ISBN 9789088507717 Uitgeverij SWP

Z i nt u i ge npr ik ke ls

Gebruik je innerlijke kracht Louise Hay

Wonderlijke wazigheid Uitleg, adviezen, tips en trucs over ADD voor jongeren en hun omgeving Tirtsa Ehrlich Omdat er nog geen boek voor jongeren en jongvolwassenen met ADD is, besloot Tirtsa Ehrlich, GZ-psycholoog met veel werkervaring op het gebied van AD(H)D het te schrijven. Wonderlijke wazigheid beschrijft wat ADD is, gaat in op de behandeling, geeft tips en trucs voor het dagelijks leven thuis en op school, zowel voor jongeren en hun ouders als voor docenten. Er is praktische informatie over onderwerpen als ADD en werken, humor, een rijbewijs halen, de liefde, alcohol en drugs. En heel fijn, die informatie is prettig leesbaar door de afwisseling met ervaringsverhalen en tips. Jongeren vanaf 12 jaar, met of zonder diagnose, docenten, ouders en andere familieleden kunnen na het lezen van dit boek goed uitleggen dat ADD niet hetzelfde is als ADHD, en vooral vertellen wat het wel is en hoe je ermee om kunt gaan.

Gebruik je innerlijke kracht van Louise Hay is het vervolg op Je kunt je leven helen. In Gebruik je innerlijke kracht verdiept Louise Hay haar filosofie van jezelf liefhebben. Louise neemt je op een liefdevolle manier mee op ontdekkingsreis naar je innerlijke kracht. Miljoenen mensen hebben door Gebruik je innerlijke kracht manieren geleerd waarop je jezelf kunt liefhebben. Dit door naar je innerlijke stem te luisteren. Maar ook door je innerlijke kind lief te hebben, je ware gevoelens te uiten, je creativiteit te uiten en nog veel meer. Een echte must-read voor alle Louise Hay fans. â&#x20AC;&#x2DC;Zie jezelf omgeven door liefde. Zie jezelf gelukkig, gezond en volmaakt voor je. De machtigste, helende kracht is liefde. Laat haar steeds stromen. Jij bent liefde. En zo is het.â&#x20AC;&#x2122; Louise Hay ISBN 9789020214796 Uitgeverij AnkhHermes

Zeg het tegen God Een aanmoediging om te bidden Luigi Gioia Met zijn boek Zeg het tegen God daagt Luigi Gioia je uit om (weer) te gaan bidden. Luigi Gioia laat zien hoe je kunt bidden zoals Jezus het zijn discipelen leerde. Het gebed kwam voor Jezus op de eerste plaats. Het was de manier om zijn weg door het leven te vinden: in vertrouwen dat God voor hem zorgt als een liefdevolle vader. Dit vertrouwen maakt het mogelijk om ook de moeilijke weg te gaan, als God dat van je vraagt. In korte hoofdstukken moedigt de auteur je aan om te bidden. Zonder te theologiseren geeft hij praktische aanwijzingen die je hierbij helpen. Vanuit de Bijbel weet hij je te inspireren om (meer) te bidden. Het laatste hoofdstuk vat het boek prachtig samen. Let bij bidden hierop: hou het kort, hou het simpel, doe het vaak en wees echt. ISBN 9789043529778 Uitgeverij Kok

Nu met nog uitgebreidere hoofdstukken met adviezen voor docenten en ouders. ISBN 9789088508424 Uitgeverij SWP

PSC Magazine

Sle ute lbegri ppen rond G ew el d l o o s Co mmun i c eren

SLEUTELBEGRIPPEN ROND

Geweldloos Communiceren Wat is Geweldvolle Communicatie? Als ‘Geweldvol’ betekent acteren op een manier die resulteert in pijn of schade, kan veel van hoe wij communiceren - oordelen over anderen , pesten, rassendiscriminatie, beschuldigen, vingerwijzen, verwijten, spreken zonder ook te luisteren, kritiek spuien naar onszelf of anderen, schelden, reageren vanuit boosheid, het inzetten van politieke retoriek, in de verdediging schieten, beoordelen wie er ’goed’ of ‘fout’ is of bepalen wat er verkeerd is aan mensen – inderdaad ‘Geweldvolle Communicatie’ genoemd worden. Geweldloze Communicatie is de integratie van de volgende 4 zaken: 1. Bewustzijn: Een set van principes die een leven in en met compassie, samenwerking, moed en eigenheid omvat. 2. Taalgebruik: Begrijpen hoe woorden bijdragen tot contact of verwijdering. 3. Communicatievaardigheden: Weten hoe te vragen om wat we willen, hoe anderen te horen, ook als ze het niet met ons eens zijn en hoe naar oplossingen toe te werken die voor alle betrokkenen werken. 4. Middelen om invloed te hebben: ‘Samen bij machte zijn’ in plaats van ‘macht over’ uitoefenen. 26

PSC Magazine

Geweldloze Communicatie komt tegemoet aan ons verlangen om drie dingen te realiseren: 1. Het vergroten van onze mogelijkheden om te leven vanuit keuzevrijheid, betekenis en verbinding. 2. Empathisch in contact zijn met onszelf en anderen waardoor onze relaties meer plezier en tevredenheid opleveren. 3. Het delen van hulpbronnen waardoor iedereen er iets aan kan hebben. Marshall B. Rosenberg, PhD schreef daarover: “Mensen bezitten een enorm vermogen om het leven te veraangenamen. Wij kunnen woorden gebruiken om anderen blij te maken en bij te dragen aan hun kennis en wijsheid. En we kunnen woorden gebruiken die het leven van anderen miserabel maken. Met andere woorden: ons woordgebruik is heel krachtig. We kunnen mensen ‘aanraken’ op een manier die groot plezier, voeding en support biedt. Wij zijn als het ware krachtcentrales, en is het niet zo dat wij het allerliefst die kracht inzetten om anderen te verrijken? Dus hoe fantastisch is het dat we deze mogelijkheid in ons hebben en plezier brengen als we deze kracht zo inzetten? Wat een feest, wow! En hoe meer we dit (samen) vieren,

hoe minder we geneigd zijn om iets anders te doen.” Wat maakt Geweldloos Communiceren zo uniek? Het gereedschap voor communicatie en conflictbemiddeling (in onszelf of tussen anderen) kent 5 uitgangspunten: 1. Geweldloze Communicatie begint bij de aanname dat we allemaal van nature compassievol zijn en dat geweldvolle strategieën aangeleerd worden en ondersteund worden door heersende cultuur. Daarnaast gaat het ervan uit dat alle mensen dezelfde behoeften hebben en dat alle acties strategieën zijn om een of meer van die behoeften ingevuld te krijgen. 2. Geweldloze Communicatie is eenvoudig: ze biedt een 4-staps communicatieproces dat makkelijk te begrijpen is. 3. Geweldloze Communicatie gaat voorbij communicatietechnieken door ons te laten zien en te laten ervaren hoe we in verbinding kunnen blijven met de levensenergie in onszelf en in anderen, en helpt ons ook bewust te zijn van het effect van ons denken en hoe we taal gebruiken in onze alledaagse conversaties. 4. Geweldloze Communicatie heeft een breed toepassingsgebied, is een

J an va n Koe r t

krachtig middel met een grote variëteit aan toepassingen. Van interpersoonlijke relaties tot internationale onderhandelingen; van persoonlijke heling tot conflictoplossing; van sociale verandering tot drugs-/alcoholbehandeling; van traumaherstel tot het rehabiliteren van gevangenen. Geweldloze Communicatie heeft substantiële resultaten; zij helpt bij het transformeren van boosheid, destructieve houdingen en gewoontegedrag naar meer op vrede gerichte, leven verrijkende acties.

Klaus Karstädt uit München, gecertificeerd trainer, schreef het volgende: Wat is de meest voorkomende reden dat we ontevreden en gefrustreerd zijn? We krijgen niet wat we willen! Wat is de meest voorkomende reden dat we niet krijgen wat we willen? We formuleren geen heldere verzoeken! Wat is de meest voorkomende reden dat we geen heldere verzoeken formuleren? We weten vaak niet wat we echt nodig hebben! Wat is de meest voorkomende reden dat we niet weten wat we echt nodig hebben? We besteden geen aandacht aan onze ware gevoelens die ons vertellen wat we nodig hebben! Wat is de meest voorkomende reden dat we geen aandacht besteden aan onze ware gevoelens? We zijn zo druk bezig met onze oordelen en interpretaties! Wat is de meest voorkomende reden dat we zo druk bezig zijn met onze oordelen en interpretaties? Dat is een wijdverspreide gewoonte in onze cultuur. Dus laten we alert blijven en deze gewoonte veranderen!

Dr. Marshall B. Rosenberg, PhD Oprichter en directeur van het Center for Nonviolent Communication (CNVC) Marshall Rosenberg (Canton, Ohio 6 oktober 1934 – 7 februari 2015) verhuisde met zijn ouders in 1943 naar Detroit waar hij het begin van de rassenrellen meemaakte en dagelijks geconfronteerd werd met verschillende vormen van geweld. Dat inspireerde mede zijn latere werk. Om de wortels van geweld te onderzoeken en wat te doen om geweld te verminderen koos hij ervoor om Klinische Psychologie te studeren aan de universiteit van Wisconsin. Hij studeerde af in 1961. In 1966 ontving hij de status ‘Diplomaat in klinische psychologie’ van de American Board of Examiners in Professional Pschychology. Geweldloze Communicatie kwam tot stand vanuit zijn zoektocht naar een snelle manier om over de nodige vaardigheden te beschikken om te kunnen bijdragen aan vrede. Rosenberg ziet empathie als een rode draad om in verbinding met elkaar en jezelf te komen en te zijn. Het doel is het opbouwen van een relatie die gebaseerd is op openheid en mededogen, een levenshouding die inhoudt dat je je kunt inleven in de ander, respect hebt en aandacht kunt geven aan je eigen gevoelens en die van de ander, ongeacht de verschillen die er zijn. Het Center for Nonviolent Communication ontstond vanuit zijn werkzaamheden rond burgerrechtenactivisten in de beginjaren 60 van de vorige eeuw. In die periode bemiddelde hij ook tussen opstandige studenten en besturen van hogescholen en universiteiten, wat onder andere resulteerde in het vreedzaam ontstaan van integratie op openbare scholen in gebieden waar daar helaas lang geen sprake van kon zijn. Sinds de oprichting van het CNVC werd er in hoge mate positief gereageerd op Geweldloos Communiceren en werd Geweldloos Communiceren gezien, en herkend, als een krachtig instrument voor het vreedzaam oplossen van verschillen op persoonlijk, professioneel en politiek niveau. Rosenberg verzorgde geweldloze communicatietrainingen in 60 landen en werkte met onder andere leerkrachten, managers, zorgverleners, advocaten, militairen, gevangenen, met de politie, de geestelijkheid en met individuele families. Hij was actief in door oorlog verscheurde gebieden en economisch achtergestelde landen waar hij geweldloos communiceren aanreikte teneinde verzoening en vreedzaam oplossen van verschillen en geschillen te bereiken. De wereldwijde reacties daarop waren inspirerend. Zijn doelstellingen worden door velen omarmd; op dit moment werken in diverse landen veel gecertificeerde trainers in Geweldloze Communicatie. Rosenberg heeft diverse boeken gepubliceerd. Zijn belangrijkste boek is: Nonviolent Communication A Language of Live, en hij heeft voor zijn werk diverse prijzen ontvangen.

PSC Magazine

C olumn

Jamie Nederpel is wandelend loopbaancoach en schrijver van het boek Het is altijd het goede weer. www.werkvanuitjenatuur.nl

Een hopeloos geval? ‘Maar je denkt wel dat je me kunt helpen?’ Twee grote, vragende ogen kijken me aan. We hebben net wandelend in het bos kennis gemaakt, op aanraden van een vriend van hem. Hij heeft me verteld over zijn werk. Hoe hij al jaren twijfelt, hoe het knaagt. Hoe hij nooit geweten heeft wat hij wilde en maar gewoon werk is gaan doen dat zijn vader een goed idee leek. Hoe hij er goed in bleek en overal zo in is gerold. En hoe hij nu dreigt vast te lopen. Thuis niet te genieten is. En zichzelf daardoor ook nog eens een slechte vader vindt. Ik vraag hem wat hij opgelost wil zien met de coaching. Waar hij wil staan na zo’n wandeling of zes. Het verrast hem hoe scherp hij dat kan verwoorden. Niet dat het daarmee is opgelost, maar toch, het is een begin. Hij wil niet alleen weten wat voor werk past bij wie hij van nature is en wat de volgende stap in zijn loopbaan wordt, maar wil ook graag wat relaxter door het leven gaan, met minder stress en minder moeten. Ook thuis. Zijn vraag past goed bij wat ik doe en dat zeg ik hem ook. Het lucht hem op. Hij heeft zin om aan de slag te gaan. We zijn bijna terug op de plek waar we gestart zijn en na wat praktische zaken vraag ik hem of er nog iets is wat nu nog gezegd of gevraagd moet worden. ‘Nee, dit was het wel.’ Staand bij onze auto´s zeg ik hem toe dat ik het voorstel voor het loopbaanprogramma nog deze week naar hem zal mailen. ‘Graag!’ En dan, vlak voordat we elkaar de

PSC Magazine

hand schudden, is daar die ene vraag: ‘Maar je denkt wel dat je me kunt helpen?’ Het is een existentiële onzekerheid die hij prijsgeeft. En hij is niet de enige. Veel mensen die hulp zoeken hebben al lange tijd zelf van alles geprobeerd, zonder merkbaar resultaat. Dat kan het gevoel geven dat ze niet oké zijn. Niet te helpen. Een hopeloos geval. Wat ze natuurlijk niet zijn. Het komt wel eens voor dat ik niet de juiste persoon ben voor een vraag, maar een hopeloos geval ben ik nog nooit tegenkomen. Ik zie alleen maar mooie, kwetsbare mensen die op een kruispunt in hun (werkende) leven een pas op de plaats nodig hebben, een luisterend oor en een milde maar schoongepoetste spiegel.

Wat zal ik antwoorden? Opties te over, variërend van het geruststellende ‘Ja, natuurlijk’ tot de reflectie ‘Je denkt dat je niet te helpen bent?’ Ik weet niet goed waarom, maar vandaag kies ik voor: ‘Je vraag is heel helder. Ik begrijp dat het antwoord dat nog niet is. Ik kan je dat antwoord niet geven, maar ik kan je wel helpen om dat antwoord zelf te vinden.’ Dan is daar alsnog de handdruk, opnieuw opgelucht. In mijn auto schrijf ik in mijn notitieboekje de hoofdlijnen en de belangrijke details uit zijn verhaal op, samen met mijn eigen observering. Als laatste woorden noteer ik: ‘Interne criticaster. Werken aan zelfcompassie.’

C olu m n

Op eigen benen staan Uitspraken van/voor therapeut en cliënt De vorige column was de eerste in een serie van uitspraken van en voor therapeut en cliënt. Ik heb toen geschreven over de uitdrukking ‘dat zal mij (g)een zorg zijn’. Hoe deze uitdrukking iets anders bedoelt dan dat je letterlijk zegt en hoe je deze metafoor kunt gebruiken in werk en privé. In deze column wil ik met jullie nadenken over de uitspraak ‘op eigen benen staan’. Volgens de Van Dale is de betekenis ervan zelfstandig zijn. Je kunt de betekenis nog wat verbreden met: je eigen verantwoordelijkheid nemen, het zelf doen, bij jezelf blijven. Wat betekent het voor je cliënt als je deze helpt om op eigen benen te staan? Dat is toch waar onze hulpverlening op is gericht? De doelen die je stelt met iemand om naartoe te werken. Mensen doelen laten maken waarin ze zich het doel eigen maken door te zeggen: ik wil… of ik kan…. Op ‘eigen benen staan’ betekent namelijk dat de cliënt niet op jouw benen staat en jij de drager bent. Als je nu even nadenkt over de verschillende cliënten die je ontmoet, dan is er vast een groep waarbij je zegt: die kan prima op eigen benen staan. Je helpt de cliënten overzicht in bijvoorbeeld de ontstane chaos te krijgen. Ze kunnen weer verder hun leven oppakken en daar regie over voeren. Er is ook een groep cliënten die op eigen benen lijken te staan, maar dit ook heel spannend vinden. Zij willen graag jouw goedkeuring,

bemoediging en aanmoediging om elke keer een stapje te zetten. En er is een groep cliënten die op eigen benen staan zo eng en spannend vinden (door diverse ervaringen in het leven) dat ze het liefst gedragen willen worden door jou en dat je hen aan de hand neemt om stapje voor stapje te zetten. Is dit herkenbaar? Mooi is, denk ik, om te weten dat elke groep cliënten iets anders van je vraagt in de begeleiding, als het je doel is om je cliënten op eigen benen te laten staan aan het eind van de therapie; dat ze kunnen wandelen, rennen en springen in hun emotionele wereld waar ze echte stappen durven te zetten. Hoe bewust ben jij je van in welke groep je cliënt zich bevindt en hoe je die cliënt het beste kunt benaderen? Algemeen kan gezegd worden dat de eerste groep die graag op eigen benen staat, het meest belang heeft bij iemand die analytisch mee kan kijken. Dat de kracht die er al is in de benen en de protectieve factoren kunnen benut worden om over datgene wat nu als hindernis ervaren wordt, heen te kunnen springen. Naast analyse is een vertaalslag naar de gevoelswereld ook helpend om contact te maken met die benen (letterlijk en figuurlijk). De tweede groep doet een beroep op je om betrouwbaar en stabiel aanwezig te zijn, om niet te schrikken van de verschillende stapjes en sprongen die gemaakt worden en vooral de bemoediging te horen: ga ervoor, je kunt het, ik

heb vertrouwen in je, zodat ze die stevigheid steeds meer in hun eigen benen mogen gaan ervaren en daarop kunnen gaan bouwen. De derde groep die graag gedragen wordt, is vaak een groep mensen die veel emotioneel /traumatisch heeft meegemaakt in het leven. Zelf lopen is te risicovol geworden; zelfstandig zijn en eigen keuzes maken zijn te eng. Want als het niet goed gaat, wat is dan het oordeel? Deze groep cliënten heeft vaak veel tijd, zorg, aandacht en ruimte nodig om erkenning te vinden voordat ze durven lopen. Je kan met hen zoeken wat het nemen van je eigen verantwoordelijkheid en op eigen benen staan oplevert en hoe het emotioneel van binnen voelt om contact met het gevoel te maken en niet meer bang voor eigen emoties te zijn. Het aansluiten en bemoedigen, vertrouwen houden in dat benen sterker kunnen worden kunnen hen helpen te groeien en stapjes aan jouw hand te durven zetten. Denk de komende tijd als je behandelplannen maakt, eens na in hoeverre je bezig bent met je cliënt op eigen benen te zetten. Welke aanpak gebruik je en hoe evalueer je die na een aantal keer. Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen. Mail mij er gerust over! Mocht je zelf een vraag hebben of uitspraak/metafoor om uit te werken, mail dan gerust naar: info@caritasgroep.nl o.v.v. PSC Magazine.

Hanneke Nijkamp, praktijkhouder Caritasgroep, psycholoog, relatiecounselor en supervisor. www.caritasgroep.nl

PSC Magazine

Wo rks h ophoppen 201 8

WORKSHOPHOPPEN 2018 Workshophoppen op zaterdag 13 oktober is een dag voor leden van transpersoonlijk.net (TPnet) en belangstellenden. Deze dag zijn er het NFG-gebouw in Assen zes verschillende workshops. Gezamenlijk beginnen en eindigen we de dag met respectievelijk het ontspannen van de onderrug en een klankconcert. Tussendoor is er twee keer een keus uit twee workshops. Lees hieronder meer. Kom je? Er is een tafel waar jij jouw visitekaart of folder kunt neerleggen. Inschrijven kan per workshop of voor de hele dag.

Vrienden worden met je psoas, ontspannen van de onderrug Door David Knibbe De psoas major is een spier die zich diep in het lichaam bevindt tussen de bovenkant van het dijbeen en de onderzijde van de wervelkolom. De psoas heet ook wel de spier van de ziel, omdat hij nauw verbonden is met de organen en de emoties die daarbij horen. Vaak spannen we de psoas major onnodig aan, bijvoorbeeld tijdens het zitten en staan. Een ontspannen psoas zorgt onder meer voor een diepere ademhaling, een ontspannen onder- en bovenrug, ontspanning van de organen en meer stabiliteit tijdens het staan en lopen. Tijdens deze workshop leer je hoe je kunt bewegen zonder de psoas onnodig aan te spannen. Je wordt vriend met je psoas door hem te visualiseren en zijn masserende functie te stimuleren. David M. Knibbe geeft workshops in Tai Chi Chuan volgens de principes van William C. C. Chen sinds 1995. Daarnaast geeft hij cursussen en workshops Chi Neng Qigong. Ook geeft hij aparte workshops om vrienden te worden met de psoas, ter ontspanning van de onderrug.  Meer info:www.taichigroningen.nl

Late effecten van chronische vroegkinderlijke traumatisering Door Sypke Visser

of negatief en hebben de indruk dat dit aan hen zelf ligt. Wanneer ze hulp zoeken, blijkt dit diepere probleem dikwijls niet aan bod te komen. Herstel impliceert een actieve acceptatie van de eigen omstandigheden met de daarbij behorende mogelijkheden en beperkingen. Hoe kunnen we de begeleiding zo inzetten, dat: a. een hernieuwde betekenisgeving aan eigen traumatische jeugdervaringen kan worden gegeven? b. de unieke persoon [weer] tevoorschijn kan komen? Werkvorm: voordracht en interactie wisselen elkaar af. Sypke Visser: ‘Ik voel me zeer betrokken bij het emotioneel welzijn van anderen, met name als er sprake is van effecten van vroegkinderlijke traumatisering. Ik doe gerichte interventies en stimuleer activiteiten waarbij het welbevinden van de ander verbetert. Ook breng ik, ter ondersteuning van het begeleidingsproces, op een functionele manier mijn eigen ervaring in.’  Meer info: www.praktijksypkevisser.nl

Stap in het Gouden Licht van sprookjes

hand op mijn hart. Het klopte letterlijk en figuurlijk. Een paar weken geleden heb ik de intentie geuit om als sprookjestherapeut kinderen mooie sprookjes in hun taal te gaan vertellen. En dit gebeurde. Zo stapte ik eind juni samen met vele kinderen, ouders, oma’s en opa’s in het Gouden Licht van sprookjes. De kinderen én de ouders én de opa’s en oma’s ‘genoten ervan.” Diantha: “Dit gouden licht is NU”. Beleef het mee op 13 oktober. Over Diantha Anthonijsz: “Als kind leefde ik in een sprookjeswereld vol fantasie en magie. In deze wereld was ik een mooie prinses en niet eenzaam. Binnen het gezin was ik toen vaak onzichtbaar en dat deed pijn. Na de opleiding voor transpersoonlijk therapeut vervolgde zij de opleiding voor sprookjestherapeut en leerde te zien en voelen dat magie overal is in ons innerlijk kind.”  Meer info: www.fluisteringvanonsinnerlijkkind.nl/

WAT “EEN SYMBOOL” JOU TE VERTELLEN HEEFT Door Diny Eggen Wij onderzoeken in deze workshop wat het door jou gekozen symbool met of voor jou doet. •

Door Diantha Anthonijsz Deze workshop gaat over jeugdtrauma’s en de blijvende effecten ervan. Er zijn veel mensen die lijden aan trauma’s die ze hebben opgelopen in hun kinderjaren, zonder er zich ervan bewust te zijn dat ze zijn getraumatiseerd. Ze voelen zich van binnen voortdurend somber, angstig en/ 30

PSC Magazine

Een sprookje? “Waar het Gouden Licht het kwade overwint?” Oké Diantha, zei ik hardop. Wat voel je NU? “Meteen voelde ik de energie van warmte en lichtheid door mijn hele lichaam van boven naar beneden. Intuïtief legde ik mijn

•

Door middel van een geleide meditatie kom je in contact met je symbool. Wat doet dat met je en voor je? Vervolgens zetten we onze creativiteit -op onze eigen manier- in beweging en leven ons daarin voor een kort moment uit. Daarna delen we in volle vrijheid de inzichten en ervaringen met elkaar.

T Pne t

"Tijdens deze workshop leer je hoe je kunt bewegen zonder de psoas onnodig aan te spannen. Je wordt vriend met je psoas door hem te visualiseren en zijn masserende functie te stimuleren." - Workshop Vrienden worden met je psoas, ontspannen van de onderrug Door David Knibbe

•

We stimuleren elkaar om nog meer diepgang in de ervaringen te genereren.

Een bijzondere ervaring die véél verder reikt dan een workshop van één uur! Al nieuwsgierig naar dit avontuur? Ik zie je graag op 13 oktober. “Mijn drive is om mensen weer terug te brengen naar hun essentie of wel hun eigen zijn.” Over Diny Eggen: Diny houdt zich al vele jaren intensief bezig met energetisch/systemische methoden en het enneagram. In haar rugzak zitten diverse interventies uit onder andere de Transactionele Analyse, Voice Dialogue, Focussen, NLP. Diny heeft een eigen praktijk: Het Wendbare Pad Levenskunst in Assen.

KLANKCONCERT Door Margriet de Boer Een klankconcert is een streling voor lichaam en geest. Je ontvangt rustgevende klanken en geluiden die invloed hebben op

je lichaam en je emoties. De ontspannende werking van de klanken nemen je mee op reis en je aandacht richt zich meer naar binnen. Je kunt genieten van de klanken en geluiden en nieuwsgierig contact maken vanuit affectieve nabijheid. Tijdens het concert maakt Margriet gebruik van haar stem in combinatie en afwisseling met verschillende akoestische instrumenten zoals klankschalen, sansula’s, trommels, ratels. Ieder concert is weldadig en ontspannend. Ook heeft het een gunstig effect op onder andere de bloedsomloop, de spijsvertering en de nachtrust. Elk klankconcert is afgestemd op de aanwezige deelnemers. Het concert ontvouwt zich intuïtief. Het is altijd weer anders. Na afloop van het klankconcert nemen we tijd om de ervaringen te delen.

WORKSHOPHOPPEN 13 OKTOBER Plaats: NFG-gebouw Vaart Zuidzijde 71-73, Assen Tijd: Start om 10.00 uur. Welkom vanaf 9.30 uur Programma: zie www.transpersoonlijk.net Bijdrage: Belangstellenden €25 per workshop; €65 hele dag. Leden TPnet €20. Inclusief koffie, thee, eenvoudige lunch (inschrijven hele dag)

Over Margriet de Boer: Margriet is vanaf haar jeugd met muziek bezig. Ze heeft onder andere zes jaar zangles gehad en een jaartraining Soundfulness gevolgd. Ze geeft sinds een paar jaar klankconcerten thuis en op locaties.  Meer info: frakaza7@gmail.com PSC Magazine

Maa nd v oor de Psychoso c i a a l P rofessi o n a l

Maand voor de Psychosociaal Professional Ook dit jaar organiseert de NFG in samenwerking met Hupper de Maand voor de Psychosociaal Professional (MvdPP). Dit jaar heeft het evenement een vernieuwde opzet. Wegens de groeiende vraag naar onlinebijscholing vindt het evenement dit jaar volledig plaats… bij jou thuis.

Nieuw: Webinars Tijdens de MvdPP geven twee topsprekers een webinar over hun expertise in het psychosociale domein. Een webinar is een onlineseminar, ofwel een lezing die plaatsvindt via internet. Het enige wat je als deelnemer hoeft te doen om de lezingen te volgen, is inschakelen via een computer, tablet of smartphone met internetverbinding. Een van de webinars wordt verzorgd door psychiater Erwin van Meekeren. Van Meekeren is gespecialiseerd in persoonlijkheidsproblematiek en gaat het in zijn webinar hebben over lastige interacties. Hij vertelt hierover: “Er zijn veel soorten ‘ingewikkelde’ mensen en vele complexe interacties. De focus zal liggen op volwassenen met uitgesproken persoonlijkheidskenmerken. Zij hebben onder meer moeite met vertrouwen, verbinding, autonomie en afhankelijkheid. Tijdens het webinar geef ik tips hoe om te gaan met deze groep mensen. Wat je kunt doen en wat je moet laten. Je hoeft niet werkzaam te zijn als GZ-psycholoog, klinisch psycholoog of psychiater, om toch in aanraking te komen met mensen die kenmerken van persoonlijkheidsstoornissen vertonen. Mensen kunnen onder stress – angst voor ziekten, dreigend ontslag, conflicten – tijdelijk niet zichzelf zijn, waardoor persoonlijkheidseigenschappen worden uitvergroot. Het is daarom goed om deze signalen te herkennen, te weten hoe je hierop kunt reageren en te beseffen wanneer jouw grens van mogelijkheden is bereikt. Soms draagt een professional namelijk onbedoeld bij aan

PSC Magazine

foto: Nick Luypen

uitvergroting of verergering van de zichtbare problemen. In het webinar kijken we zowel naar het aandeel van de cliënt, als naar dat van jou als professional. Het vertrekpunt is dat iedere cliënt zich graag gezien en gehoord wil voelen, en dat jij daar een belangrijke bijdrage aan kunt leveren. Je krijgt veel informatie over belangrijke actuele psychologische thema’s waarbij het accent ligt op interpersoonlijke vaardigheden. Het in de praktijk toepassen daarvan vraagt zoals altijd ook talent, doorzettingsvermogen en oefening.”

"Een van de webinars wordt verzorgd door psychiater Erwin van Meekeren. Van Meekeren is gespecialiseerd in persoonlijkheidsproblematiek en gaat het in zijn webinar hebben over lastige interacties."

Hu ppe r

"Wil je de ultieme ervaring beleven? Zorg dan dat je live inschakelt"

Wil jij het webinar van Erwin van Meekeren volgen? En wil je weten door wie het andere webinar wordt verzorgd? Kijk voor meer informatie en inschrijving op

MvdPP In oktober (terug)kijken: Twee webinars

www.maandpsychosociaalprofessional.nl

Wil je de ultieme ervaring beleven? Zorg dan dat je live inschakelt. Zo is er tijdens de webinars onder andere de mogelijkheid tot het meedoen aan polls en het stellen van vragen. Komt de dag of het tijdstip van de live-uitzendingen niet gelegen? Geen probleem! De webinars zijn heel de maand oktober terug te kijken.

Zoals je gewend bent: Hupper-colleges Net als bij de vorige edities van de MvdPP wordt het deelnamepakket gecomplementeerd met 2 colleges uit het aanbod van Hupper. Hupper is de onlineopleider op het gebied van psychologie. Op www.hupper.nl geven experts uit het vakgebied videocolleges over een specifiek thema. Het aanbod bestaat uit: • Autisme • Borderline • Dementie • Gedragsproblemen bij jongeren • Gedragsverandering • Narcisme • Positieve psychologie • Professioneel hulpverlenen • Ups & downs in gezinsrelaties • Zelfcompassie en zelfvertrouwen

Onbeperkt (terug)kijken: Twee Hupper colleges naar keuze (t.w.v. € 99)

€ 85 De Hupper-colleges die je kiest, blijven voor onbepaalde tijd toegankelijk. Je kunt de video’s zo vaak als je wilt starten, stoppen en hervatten.

Studiepunten Deelname aan de Maand voor de Psychosociaal Professional levert NFG-leden 16 registerpunten op. Hiervoor dien je de Hupper-colleges met een voldoende resultaat af te ronden middels een onlinemeerkeuzetentamen. Vervolgens wordt het Hupper-certificaat automatisch toegestuurd per mail. Aan de webinars zijn geen extra registerpunten verbonden.

Heb je in 2018 al voldoende registerpunten verzameld? De punten die je vergaart met deelname aan de Maand voor de Psychosociaal Professional, mag je ook doorschuiven naar 2019!

Vragen? Voor vragen over de maand voor de psychosociaal professional kun je surfen naar: www.maandpsychosociaalprofessional.nl of een mail sturen naar: info@hupper.nl / info@de-nfg.nl.

PSC Magazine

www.aukeherrema.nl

Centrum voor Opleiding en Persoonlijke Ontwikkeling Opleidingen    

Begeleiden bij rouw en verlies Begeleiden bij een onvervulde kinderwens Begeleiden bij oncologie Overlevingsmechanismen

Persoonlijke ontwikkeling ODC drijfveren analyse inclusief zes coachingssessies

Alle trainingen zijn geaccrediteerd bij de SKB, Registerplein en NVPA Data staan vermeld op www.verliesenverlangen.nl

Contact: 06-27865750 of info@verliesenverlangen.nl

C olu m n

Martine Claussen Martine Clausen is counselor en creatief therapeut.

Wie kiest? De vorige keer ging deze column over verlangen. Deze keer wil ik het over keuzes hebben. Drijven onze verlangens onze keuzes? Wie is het uiteindelijk, die de keuze maakt? En in hoeverre hebben wij daar invloed op? Ik ga erop in aan de hand van een voorbeeld. Iemand had mij aangeraden wat langere tijd bij Amma door te brengen en de meest handige plaats daarvoor als je niet steeds rond wil reizen, is Amma’s ashram in India. Ik was van plan in januari te gaan, maar ik kon het niet. Ik voelde mij erg kwetsbaar na het overlijden van mijn rots in de branding en ik durfde het niet aan om in mijn eentje naar India te reizen. Het bleef wel in mijn achterhoofd spelen. En ook in mijn voorhoofd trouwens. Gedachten die zeiden: weer een gemiste kans, waarom durf je niet, je bent er al 2 keer geweest, wat ben jij een slappeling et cetera. Soms dacht ik ook: ik ga op mijn eigen tijd en als ik mij beter voel, en dat is niet zwak maar verstandig. Afijn, een week of vier geleden dacht ik bij mezelf dat ik nu moest gaan boeken als ik in augustus naar de ashram wilde. Na veel wikken en wegen besloot ik dat ik bij aankomst in India eerst een yoga/ayurveda retreat wilde doen. Mijn lijf heeft het zwaar te verduren gehad en ik dacht: yoga, gezonde maaltijden, ayurvedische behandelingen en massage zullen goed voor me zijn. Dus ik boekte een retreat van 10 dagen en besloot daarna door te reizen naar de ashram, waar mijn zoon ook is, want die loopt stage aan Amma’s universiteit en zit al

drie maanden in Kerala. Ik boekte de vluchten en klaar was kees. Ik voelde me opgetogen en zag het helemaal zitten. Jottem! Maar ja, hoe dichter de vertrekdatum naderde, des te meer ik begon te denken dat 9 weken India lang is en dat erheen reizen in je eentje met overstap in Abu Dhabi en daar 7 uur wachten toch best veel was voor me. Dus ik vroeg advies aan dierbaren en vrienden. Allemaal lieve mensen. En allemaal hadden ze een andere mening en andere ideeën. Ik ging zitten met mijn ogen dicht en liet de storm van gedachten uitrazen en toen het wat stiller werd van binnen, kwam de gedachte op: wie heeft nu eigenlijk die keuze gemaakt en wie heeft die vluchten en de retreat geboekt? Is dat het individu Martine of had Martine geen keuze omdat zij werd aangestuurd door het Leven in haar. Wanneer je zoals ik, doet aan zelfonderzoek (à la Ramana Maharshi je steeds afvragend wie is die IK waar ik het altijd over heb), dan kom je er

op een gegeven moment achter dat er een verschil is tussen het ik met de naam Martine waarmee mijn persoonlijkheid zich identificeert en het Zelf, dus de Ware IK, die alle ervaringen ervaart. Niet alleen die van mij, maar van iedereen die zich ook ik noemt (wij allemaal dus). Er is iets diepers in mij dat mij gedreven heeft tot het maken van deze keuze en dus komt het erop neer dat mijn ego-ik helemaal geen keus had. Ik handelde en regelde op instigatie van het Zelf. Zo voelt het, want wat alle lieve mensen ook tegen mij zeiden zoals: ‘Kind, annuleer het hele zooitje, blijf lekker hier, wat haal je aan?’ en ook al klonk dat aanlokkelijk, ik zit nu gepakt en bezakt met mijn hoed op te wachten tot een lieve vriend mij straks ophaalt en naar Schiphol brengt. Blijkbaar moet ik het ervaren. Hopelijk om te leren mijn eigen rots in de branding te worden.

PSC Magazine

Z int uig enpri kkels

Zintuigenprikkels In deze rubriek bespreken we elke editie vakgerelateerde boeken, cd’s, dvd’s en apps.

Afscheid zonder begrafenis Narcisme en schizofrenie: Rouwen vóór de dood Afscheid zonder begrafenis, hoe treffend is de titel van het dramatische levensverhaal van de auteur Emma van Weel (pseudoniem). Terugblikkend op haar leven vertelt zij hoe het voor was om op te groeien met een schizofrene broer en een alcoholverslaafde narcistische vader. Uiteindelijk blijkt dat het voor haar onvermijdelijk is om, uit zelfbescherming, ervoor te kiezen bij leven afscheid te nemen van zowel haar broer als van haar vader. Het kan niet anders of daar zit een episch verhaal achter…… Emma van Weel beschrijft hoe het leven van haar vader en broer gierend uit de rails loopt. Terugblikkend en met zelfinzicht probeert zij haar gevoelens en dilemma’s te ontrafelen en een plek te geven. Bladzijden vol van schrijnende eenzaamheid waarin alle gezinsleden in zwarte periodes zitten. Zij maakt je getuige van een gezin dat langzaamaan ontwricht en uit elkaar valt. We volgen haar zoektocht naar de omgang met een psychotische broer die keer op keer een einde aan zijn leven wil maken. Wat maakt dat los bij een mens, hoe ga je daar mee om? Hoe diep gaan de loyaliteitsconflicten binnen een gezin? Dit ervaringsverhaal gaat over herkenning en erkenning, maar ook over de mantelzorg en ingewikkelde juridische ellende die, als er niets is geregeld (maar ja, wie bedenkt dit ook allemaal…) bijna niet kan uitblijven.

"Het draagt zeker bij aan nog meer begrip voor de vaak enorm complexe omstandigheden."

Het is goed dat er boeken geschreven worden zoals Afscheid zonder begrafenis. Het is goed om inzicht te krijgen in de vele kanten die dit soort drama’s met zich meebrengt. De slachtoffers van dit onvoorstelbare psychische geweld zullen zich meer gesteund voelen. Het boek is aan te raden voor professionals die werkzaam zijn in de geestelijke gezondheidzorg (en natuurlijk ook voor diegene die in opleiding zijn). Het draagt zeker bij aan nog meer begrip voor de vaak enorm complexe omstandigheden. Zo kan er nog beter en met nog meer warmte worden aangesloten bij datgene dat nodig is bij de ondersteuning en begeleiding van alle partijen. ISBN 9789082795400 Uitgeverij Beatus Vacca Recensie door Anja van de Weerd

WINACTIE! Wil je dit boek winnen? Ga dan naar de Facebook-pagina van de NFG, like deze en blijf op de hoogte van deze actie, andere winacties en nieuwsberichten uit het vakgebied: http://bit.ly/2nr4KC

PSC Magazine

www.swpbook.com Hulpgidsen van Uitgeverij SWP over overprikkeling en hooggevoeligheid

Overprikkeling voorkomen Vaardigheden en technieken voor (jong)volwassenen met autisme (ASS) en/of ADHD Barbara de Leeuw ISBN 9789088507939 | 168 PAGINA’S | € 24,90 MEER INFORMATIE EN BESTELLEN VIA WWW.SWPBOOK.COM/2037

‘In dit boek geeft de auteur duidelijke uitleg over hoe het zit met prikkelverwerking en ASS, en ze gaat ook een stapje verder. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt inzichtelijk wat mensen met ASS kan helpen om minder overbelast te raken. De prikkelover- of -ondergevoeligheid is vaak een gegeven, maar door hiermee rekening te houden, is het doorgaans mogelijk overbelasting deels of helemaal te voorkomen. De manier van schrijven nodigt uit om direct aan de slag te gaan met de aangeboden tips en oefeningen.’ Annelies Spek, klinisch psycholoog, hoofd Autisme Kennis Centrum

Help... ik voel zo veel! Carla van Wensen

ISBN 9789085606017 | 96 PAGINA’S | € 16,50 MEER INFORMATIE EN BESTELLEN VIA WWW.SWPBOOK.COM/1433

‘Help…, ik voel zoveel’ helpt kinderen op een speelse en aansprekende manier om te gaan met hun hooggevoeligheid en te ontdekken wie ze zelf zijn...’ Carla Muijsert, docent post-HBO-opleiding. Dit boekje is speciaal geschreven voor (hoog)gevoelige en snel overprikkelde kinderen van circa 7-11 jaar, betrokken ouders, onderwijzers en/of hulpverleners. Door middel van spelletjes, opdrachten, vragen, tips en verhaaltjes kunnen kinderen ervaren en ontdekken hoe het te veel voelen en overprikkeld raken bij hen ontstaat en hoe zij er anders mee om kunnen gaan.

Uitgaven van Uitgeverij SWP zijn verkrijgbaar in de (online) boekhandel Tel. 020-3307200 | contact@mailswp.com | www.swpbook.com | twitter @SWP01

Even voorstellen...

Even voorstellen... Wie zijn nou toch die NKS-systeemspecialisten en wat doen zij? Vanaf deze maand voegen wij als NKS in in het register van de NFG. Maar wat is het NKS precies en wat doen die systeemspecialisten toch? In dit stuk willen wij ons even voorstellen. Het NKS staat voor Nederlands Kwaliteitsregister van Systeemspecialisten. Wij zijn 4 jaar geleden gestart niet alleen met de doelstelling systeemspecialisten in Nederland een juridische borging te bieden maar ook om de kwaliteit van de systeemspecialistische hulpverlening te waarborgen. De opleiding tot systeemspecialist, gegeven aan de Oranjehof in Wezep, bestaat komend jaar alweer vijf jaar. Na de eerste opleidingsgroep waren er 14 afgestudeerde systeemspecialisten en nu inmiddels de 4e groep bijna af gaat studeren, komt het totale aantal al rond de 65. We groeien dus niet snel maar wel gestaag. Dit hangt samen met onze keuze om de opleidingsgroepen relatief klein te houden met twee docenten, waardoor voldoende ruimte is voor praktijkgericht leren, met onder andere live casuïstiek. Het systeemspecialisme beschouwen wij als een ambacht. Dit betekent dat de systeemspecialist in spe niet alleen kennis tot zich neemt, maar ook kennis direct vertaalt in de praktijk. In het leerhuis gaat het bijvoorbeeld aan de hand van live casuïstiek en het reflectieteam. De opleiding tot systeemspecialist is een complementaire systeemtherapie-opleiding. Ze is vormgegeven voor hbo’ers die zich gedegen willen verdiepen in verschillende disciplines met een systeemtherapeutische basis. Het gaat complementair onder andere om ervarings- en lichaamsgericht werk, stressmanagement, voice 38

PSC Magazine

V.l.n.r Emiel Pluimers, Merel Dijkhuizen, Olaf Albinus, Miranda Koning, Luit Afman

dialogue, bio-energetica, filosofie en traumatheorieën. Een afgestudeerde systeemspecialist heeft de basis van de systeemtherapie gedegen doorleefd en goed in de vingers en weet zich ook raad met de andere genoemde methodieken en theorieën om zo tot een mooi totaalpakket aan hulp te komen. Kenmerkend voor de visie van de systeemspecialist is de overtuiging dat ‘iedereen deugt’. Dat wil zeggen dat iedereen in de basis een goede reden heeft om te doen wat hij of zij doet. Het is dan ook onze taak om in het diepst aan te sluiten bij onze klanten om vanuit deze drijfveren samen te zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Wij geloven in het competent ‘zijn’ van mensen en in het zelfherstellend vermogen. De taal van het lichaam is in veel gevallen een goed kompas en vertelt een verhaal voorbij het ego en de afweermechanismen. Aan ons is het dan de taak

de impliciete communicatie te expliciteren waardoor niet vertelde verhalen naar boven komen. Deze kunnen in het licht van competentie en kracht mogelijk worden bestendigd. Wij zijn heel trots en blij dat de NFG ons de mogelijkheid biedt om ons platform te verstevigen en ons verwelkomt binnen haar gelederen! Wij zullen jullie als mede NFG’ers op de hoogte houden van interessante bij- en nascholingsactiviteiten, die veelal ook voor jullie als NFG-lid interessant en toegankelijk zijn. Wij hopen op de mogelijkheid voor uitwisseling en inspiratie en mochten er vragen zijn, weet ons dan te vinden via NKS@systeemspecialist.com.

Hartelijke groeten, het NKS-bestuur

NKS

Filosofie en de systeemspecialist In de opleiding tot systeemspecialist heeft de filosofie een belangrijke rol. De vraag die ons gesteld is, is Ăłf en zo ja, hoe de filosofie bij kan dragen aan ons werkveld. Systeemspecialisme gaat over relaties, over opvattingen, over verbinding, posities en over-leven. In het schrijven van mijn thesis heeft de filosofie de kern van mijn denken gevormd. Want hoe kun je nou schrijven over leven als je geen opvatting hebt over leven? Theo Maassen, Nederlands cabaretier, stelde: â&#x20AC;?Filosofen zijn mensen die de hele dag nadenken over de zin van het leven. Ik weet niet wat de zin van het leven is, maar volgens mij in ieder geval niet om daar de hele dag over na te lopen denken.â&#x20AC;? Ik denk dat hij prachtig verwoordt waar therapie en filosofie samenkomen. Therapie gaat over levenskwesties, daar waar mensen vastlopen. Mensen lopen vast als hun verhalen stollen, als er geen ruimte meer is voor het toekennen van een nieuwe betekenis aan hun verhalen of gedragingen in de relaties. Het is onze taak mensen te helpen bij het hercontextualiseren en etiketteren; dat gaat over toekennen van nieuwe betekenissen aan situaties en gedragingen. Dit vraagt van ons als therapeut souplesse om te bewegen in onze taal en ons denken om zo een zwarte kijk op iets weer richting wit te doen bewegen en het gestolde weer te laten vloeien. Als je zelf geen denken hebt over het leven, hoe kun je dan een ander helpen denken over leven?

Het zijn de dominante opvattingen van mensen die hun kijk op het kopje bepalen. Als homoseksualiteit binnen het gezin absoluut verderfelijk is, hoe kan de homoseksuele zoon in een gezin dan bestaansrecht krijgen zonder dat de opvattingen verschuiven richting mildheid? Daar ligt onze taak als therapeuten. Dit vraagt lenigheid en creativiteit. Die lenigheid kun je enkel bereiken als je zelf in staat bent te denken en in staat bent de ander te kennen in zijn denken. Om dat te bereiken zal je op zijn minst moeten kunnen denken dat de ander deugt, hem het gevoel moeten kunnen geven dat je ervan uitgaat dat hij een goede reden heeft om te doen wat hij doet. Dit vraagt een basishouding van nieuwsgierigheid en een visie op het mens-zijn. Als dat geen filosofie is! Het lijkt dus niet de vraag of de filosofie iets bij kan dragen aan onze dagelijkse praktijk; filosofie lijkt meer een voorwaarde om ons werk goed te kunnen doen! Zonder filosofie geen kijk op het leven, geen geloof in het deugen van de ander, geen souplesse in het heretiketteren en omdenken. Maassen heeft, denk ik, gelijk als hij stelt dat het de zin van het leven niet kan zijn om daar de hele dag over na te denken. Toch denk ik dat het ons vak is mensen mee te nemen in denken over leven en hen zo te helpen van over-leven naar leven.

PSC Magazine

He le nde verhalen

Helende verhalen In het bedrijfsleven heeft men ontdekt dat storytelling werkt. Bij verhalen zoekt ons brein naar soortgelijke gebeurtenissen die wij meegemaakt hebben. Op die manier worden we geraakt. Bij storytelling ontstaat een band met het bedrijf, waardoor klanten uiteindelijk gaan kopen. Bij Helende Verhalen voel je de erkenning, waardoor je je weer de moeite waard voelt. Bovendien biedt een Helend Verhaal oplossingen, die je als vanzelf gaat inzetten. Dat maakt je sterker. Een van de belangrijkste elementen in een Helend Verhaal is het gebruik van zelfcompassie. Je gaat daardoor jezelf beter begrijpen en waarderen. Verschillende studies bewijzen dat zelfcompassie helender is dan zelfvertrouwen. Je gaat weer lichter door het leven. Joseph Campbell heeft ontdekt dat alle sprookjes en heldenverhalen zoveel impact hebben, omdat steeds dezelfde componenten een rol spelen. Dit noemt hij de ‘Helende Reis’. Het gaat over een reis, een uitdaging, een helper, een moeilijkheid, er weer bovenop komen. Deze componenten zullen altijd in het Helende Verhaal voorkomen. Het is niet voor niets dat de sprookjes en legendes eeuwenlang invloed hebben. Zo zal een Helend Verhaal impact hebben, en zeker als het verhaal speciaal voor jou geschreven is. Hij voelde zich zó leeg, afgewezen en kapot Hij kwam bij mij in mijn praktijkruimte. Zodra hij binnen was, begon hij te gieten. Zijn vrouw had hem voor de derde keer bedrogen. Hij was intens verdrietig. En: hij hield nog zo heel veel van haar. Maar hij wilde deze pijn van afwijzing nooit, nooit meer voelen. Hoe moest hij nu verder? Hoe kon hij, en dan zo snel mogelijk, het vertrouwen weer in haar terug krijgen? Ik besloot een Helend Verhaal voor hem te schrijven.

PSC Magazine

Die keer bij het strand Elke dag ging ze naar het strand. Niet dat ze dan zo gelukkig was, maar het water trok, de grijze luchten maakten iets in haar wakker. Was het een heimwee? Een duistere droefheid? Een diepe ernst? Soms was de storm haar storm en de kracht van het water haar onmacht. Op zo’n dag liep ze naar een strandtent. Haar handen in haar zakken, haar ogen tranend door de wind. Ze was in en in koud en wilde zich binnen warmen. Toen ze binnen kwam, keek ze even zoekend rond. Het liefst wilde ze bij het raam, van zichzelf afkijken, rust. Een oude man, die alleen aan een tafeltje zat, wenkte haar even kort met zijn hoofd ‘Kom maar hier.’ Ze deed het. Waarom ook niet. Toen ze aan de hete koffie zat, mét een scheut Grand Marnier, kwam de onrust vanbinnen weer in alle hevigheid in haar lijf. Het liefst was ze opgestaan, had de stoel achterover gegooid en was ze naar haar auto gerend. Maar ze bleef zitten. Iets weerhield haar. Voor ze er erg in had, was ze in het leven van die oude man. Hij begon zomaar uit het niets zijn verhaal te doen. Rijk leven Hij was nu drie jaar weduwnaar. En hij keek terug op een rijk leven. Ja, ja. Ze gelooft niet zo in van die rijke levens. En toen ze vroeg, of zijn leven dan op rolletjes gelopen was, ging hij niet in op haar toon, maar reageerde hij op de hunkering in haar stem. Dat was het moment dat ze hem in haar hart sloot. Ik ben zo ontzettend gek geweest op mijn vrouw. Ze was zo mooi, zo sprankelend. Ik gaf echt alles aan haar. Ze

wás ook mijn alles. Ik kookte haar lievelingseten, ik schreef kleine gedichtjes, ik kocht cadeautjes, ging met haar naar mooie oorden. Ze genoot. Op een dag vertelde ze dat ze vreemd was gegaan, ze was in de armen van een collega terecht gekomen. Dat deed zo onnoemelijk zeer, maar ik vergaf het haar. Ik gaf haar nog meer, nog meer van mezelf, als dat al mogelijk was, ik kuste haar voeten, ik keek naar haar ogen. Ik genoot van haar sprankeling en was gelukkig dat ik haar gekregen had, maar érgens was er een scheur, een pijn gekomen. Een jaar later vertelde ze, dat ze haar armen wijd gedaan had voor een man die het moeilijk had. Ze vertelde het in tranen. Ze zou het nooit meer doen, ik verdiende beter. En weer… ik vergaf het haar. Ze had diep berouw, was zo verdrietig. Dat kon ik niet aanzien. Ik nam me voor, dat ik het nooit meer zou laten gebeuren. Elk moment dat ik thuis was, was ik er helemaal voor haar. Ik ging niet meer weg naar mijn vrienden, ik deed de trui aan, die mij zo mooi zou staan, ik kocht luchtjes voor haar, die ze zo lekker vond. Mijn leven bestond uit ‘goed doen voor haar.’ Nou, noem dat maar een rijk leven, mompelde ze. Hoe dat leven toen voelde, ik weet het niet. Waar ík was in dat verhaal, ik weet het niet. Maar er kwam een moment dat ik tevoorschijn kwam. Gebroken en geknakt Hij aarzelde even, zijn ogen werden vochtig. En ze voelde zich verwonderd, dat ze zo maar op deze grijze maandagmiddag een verhaal cadeau kreeg van deze oude man. We waren in een café, zaten aan de bar en we dronken wat. We genoten van

Ge e r t j e va n Ros s u m

"Waar ík was in dat verhaal, ik weet het niet. Maar er kwam een moment dat ik tevoorschijn kwam."

elkaar. Achter de bar stond Job, een stevige barbaas, joviale kerel met een gezicht waaraan je kon zien dat hij het een en ander meegemaakt had. Mijn Elsje, mijn eigen Elsje Fiederelsje viel voor hem, als een blok. Ze boog zich steeds meer naar voren, lachte en praatte voluit, raakte zijn hand aan toen hij een glas aanreikte. Hij keek haar vol aan. Ik zag wat er gebeurde. En ik brak. Ik heb me nog nooit zo verschrikkelijk gevoeld. Weet jij wat breken is, weet jij wat verscheurd worden is, weet jij wat geknakt zijn is? Toen wist ik het. Zonder iets te zeggen, ben ik het café uitgerend, zo in een rechte lijn naar mijn huisje, naar ons huisje. Ze kwam me achteraan. ‘Wat doe je nu, wat is er aan de hand. Er is toch niets gebeurd?’ Ik had het gezien, ik had het gevoeld, en ik had het al veel eerder gevoeld, en nu kon ik niet meer. Niet weer. Ik heb de autosleutels gepakt, de hond geroepen en ben in mijn truck gestapt. Mijn vrouw riep en smeekte, ik was er doof voor. Het deed me niets. Ik was klaar. Zo ontzettend klaar. Het was een poosje stil. Ze bestelde nog

twee koffie, mét Grand Marnier. Ze greep even zijn handen, oude rimpelige handen. Ze voelde even wat liefde was, of was het vrede, stilte, zwijgen? Veel geleerd Ik ben twee jaar weggeweest. Twee jaar! Ik ben naar Frankrijk gereden, langs de kust. Hoe ik mijn dagen doorgebracht heb, dat weet ik niet goed meer. Ik kreeg warmte van mijn hond, eten van mensen die me goedgezind waren, en ook uit vuilnisbakken. Ik vond het prima, geen gezeik aan mijn kop. Sorry. Ik had geen idee van dagen, data, ik leefde, ja, ik leefde. Ik had gesprekken in cafés, op markten, boerderijen en in kerken. Ik heb heel veel verhalen gehoord, geleefd. En ik heb veel geleerd, vooral van mezelf. Na bijna twee jaar, stond ik voor de deur van mij eigen huis, ik duwde hem open, en daar bij de tafel, daar stond Els, mijn Elsje Fiederelsje. Ze stond even verstijfd, rende toen naar me toe, wierp zich in mijn armen, tenminste, dat wilde ze, maar ik duwde haar van me vandaan. Ze

sperde haar ogen open en werd wit stil. Haar armen hingen slap naast haar lijf. ‘Wat kom je doen?’ kwam er schor en bang uit. ‘Ik kom voelen, gewoon voelen.’ Dat was mijn antwoord. Ze werd kwaad, zo verschrikkelijk kwaad. ‘Jij bent twee jaar weggeweest, hebt niets van je laten horen en nu kom je met die smerige hond binnen om te voelen, te vóelen? Nou, prima hoor, kom jij maar voelen. Ga maar naar boven, het zolderkamertje, ga daar maar ervaren wat ik steeds gevoeld heb. Ja, ik ben fout geweest, heel verschrikkelijk fout, maar hiervan, van dat achterlijke gevoel-gedoe van jou. Daar word ik gék van.’ Op het zolderkamertje Ik heb niets gezegd, liep naar boven. Ze riep me nog na: ‘Vergeet je je whiskyfles niet? Ik heb er nog een in de kast staan voor je, die dure uit Denemarken, weet je wel?’ Ik liep door naar boven, naar de oude zolderkamer, waar nog alles hetzelfde was. Er stond een bed, een oude secretaire, een houten stoel en er hing een gloeilamp aan een draad.

PSC Magazine

Hele nde v erhalen

Ik ging aan dat bureautje zitten. Toen zag ik een papier liggen. Ik herkende het handschrift van Els, het was een brief, aan mij gericht, een brief vol wanhoop, pijn en verlangen. Het leek of het over mijn gevoelens ging. Wat een herkenning. Ik deed het laatje open, zag een heel dikke stapel met brieven liggen, allemaal aan mij. Ze waren genummerd. Ik begon te lezen, ik las over spijt, verontschuldiging en liefde. Het deed zo’n zeer. Ik voelde me onbegrepen, alsof ik niets was. In die eerste brieven leek het of ze nog niet door had, wat ze aangericht had. Gaandeweg werd de toon in de brieven anders. Ondertussen was onze hond naar boven gelopen en lag aan mijn voeten. Liefde Hoe later gedateerd, hoe wranger de toon, hoe pijnlijker, hoe wreder. Ik begreep: niet alleen ik had heel veel geleerd, deze twee jaar, ook zij. Wat hield ik verschrikkelijk veel van haar. Mijn liefde deed gewoon pijn. Het was halverwege de nacht dat ik naar beneden ging. Ze zat aan de tafel. Gelukkig, ze vroeg niets. Toen begon ik over mijn strijd, mijn wonden, mijn pijn te vertellen, haar aandeel, en dat van mij. Ze luisterde, ze was stil. Toen vroeg ze: ‘Kun je me weer vertrouwen?’ En ik, ik kon alleen maar vertellen

PSC Magazine

dat vertrouwen niet alleen iets van haar was, maar ook van mij, en dat ik het niet wist. Mijn woorden deden haar zeer, ik zag het. Deze keer deed dat me niet stoppen, ik heb alle gal eruit laten lopen, verdund met mijn tranen. Ze zag wat er met me gebeurd was. Het leek of ze er blij mee was. ‘En nu?’ vroeg ze. En ik kon alleen maar zeggen: ‘Ik wil zo graag één met je zijn, vertrouwd, samen.’ We gingen liggen, in ons bed. Het rook als vanouds. Dat was heerlijk en pijnlijk. We lagen als lepeltjes. Dat was genoeg. Een mooi begin Dat was het begin van een mooi huwelijk. Ik had gedacht dat onze trouwdag het begin was, maar het was dit moment, of, nou ja, misschien was het het moment wel, dat ze zo boos was, nou, dat weet ik dan niet precies, maar in die nacht is er iets opnieuw geboren. Er is na die tijd nog van alles gebeurd, maar het was echt anders geworden. Die geheelde pijn heeft ervoor gezorgd dat we elkaar langzamerhand weer helemaal vonden, misschien wel meer vonden dan we elkaar ooit gevonden hadden. De tranen stroomden over zijn wangen en zij? Vanaf dat moment is haar leven een beetje geheeld. Hoe? God mag het weten.

Het is een kunst om een Helend Verhaal te schrijven. Je kunt het leren! Op 2 november 2018, van 10.00 uur tot 15.00 uur, inclusief een heerlijke, uitgebreide lunch, 175 euro. Voor jou: 20% korting. Code: NFG20. Geef je op.  www.helendeverhalen.nl/product/ leer-een-helend-verhaal-schrijven/

Sociale psychologie

Inclusief praktijkdag

Praktijkgerichte thuisstudie op HBO-niveau met deskundige begeleiding Mensen leven in meervoud, niet in enkelvoud! Waar je ook bent, je staat in direct of indirect contact met andere mensen. Op je werk, binnen je gezin, tijdens het doen van de dagelijkse boodschappen en zelfs wanneer je alleen een wandeling maakt, wordt je denken, voelen en doen beïnvloed door anderen. Tegelijkertijd beïnvloed jij de gedachten, gevoelens en gedragingen van andere mensen, zelfs als je niet fysiek in hun aanwezigheid bent. Dit bijzondere proces van wederzijdse beïnvloeding wordt uitgebreid bestudeerd tijdens de thuisstudie Sociale psychologie. Een thuisstudie speciaal geschreven voor mensen die vanuit hun beroep of persoonlijke interesse meer willen weten over menselijke interacties.

16 studiepunten € 495,00

Hoera!

jaar inng di verbin

Opleidingsinstituut voor Geweldloze Communicatie

Nieuw - Leergang Verbindend Communiceren in Coaching Ben je werkzaam als coach, psycholoog of therapeut en wil je diepgaande veranderprocessen bij je cliënten initiëren? Dan helpt onze Leergang Verbindend Communiceren in Coaching jou hierbij. De thema’s die aan bod komen zijn: Transformatie, Zingeving, Schoonheid van behoeften en Compassievol leven. Ben jij klaar voor (nog) meer verdieping? Meld je dan vandaag nog aan voor deze unieke leergang op onze website, www.vinecoaching.nl.

Het Hoogeland, Museumlaan 2, 3581 HK Utrecht - tel: (030) 215 50 60 - welkom@vinecoaching.nl - www.vinecoaching.nl Onderstaande organisaties accrediteren verscheidene onderdelen uit ons opleidingspakket ABVC – Algemene Beroepsvereniging Voor Counseling NFP – Nederlandse vereniging voor Fysiotherapie BATC – Belangen Associatie Therapeut en Consument volgens de Psychosomatiek EMCC - European Mentoring & Coaching Council Registerplein –Kwaliteitskeurmerk voor sociaal professionals NOBCO - Nederlandse Orde van Beroepscoaches VBAG – Vereniging ter Bevordering van Alternatieve Geneeswijze LVNG – Landelijke Vereniging Natuurlijke Geneeswijzen VNT – Vereniging van Natuurgeneeskundig Therapeuten enigging Van Haptotherapeuten Haptothera ptotherape apeeuten MFN – Mediators Federatie Nederland VVH – Vereniging NBVH – Nederlandse Vereniging voor Hypnotherapeuten Cursussen en leergangen Kijk voor ons totaal aanbod aan opleidingen op onze website www.vinecoaching.nl