TCC Magazine - editie 3-2023

Daodynamisch COUNSELEN

Marcel Heijnes

OVER TENSION MYOSOTIS SYNDROME

Vergroot kosteloos je kennis, marges en bereik.

Ontdek de Academy

Blijf leren met onze gratis trainingen in de Academy. Zo verhoog je bovendien je ranking als verkooppunt.

Voordelig direct inkopen

Krijg toegang tot exclusieve kortingen voor jou als professional en verkoop je Vitakruid supplementen met maximale marges.

Toegang tot 1 miljoen cliënten

Een gratis vermelding als verkooppunt op vitakruid.nl: toegang tot 1 miljoen adviesbehoevende consumenten per maand.

Word Vitakruid Professional.

Maak een professional account aan en profiteer direct van de voordelen. Ga nu naar:

zakelijk.vitakruid.nl

Opgepoetst

“Wat heb jij daar?” vroeg mijn jongste gisteren wijzend naar mijn wang. Ik had geen flauw idee wat ik had, maar het bleek grijs. “Is dat soms ook zo’n binnendraadje? Zo een als ik hier ook heb in mijn arm?” Een ader. De laatste tijd heeft onze jongste interesse in hoe haar lijf, en dat van haar medegezinsleden, werkt. Zo hebben we dus allemaal een soort draadjes vanbinnen, waar ons bloed doorheen stroomt en met een stethoscoop wordt regelmatig gecontroleerd of onze harten het nog doen. Het beantwoorden van de ene vraag roept bijna automatisch een nieuwe vraag op. Ons lichaam is tenslotte een ingenieus samenwerkend geheel. Tijdens het avondeten hebben wij het dus tegenwoordig over dingen als waarom je niet kunt stoppen met knipperen met je ogen en waar tranen worden bewaard. Geen onderwerp wordt overgeslagen. En met een simpel antwoord wordt geen genoegen genomen! Zo wil ze zelfs weten hoe een ‘vitamine D’ eruitziet. Gelukkig zijn we hier thuis goed voorzien van medische boeken en daarnaast hebben we altijd het internet nog.

Ik ben benieuwd hoelang deze interesse in het menselijk lichaam nog doorgaat. In ieder geval wordt mijn eigen medische basiskennis ook weer even opgepoetst!

Sacha Joseph van den Ende Hoofdredacteur

Therapeut, Coach en Counselor Magazine is een initiatief van:

is niet gebouwd om ons gelukkig

1000 mg

Natuurzuivere visolie van de hoogste kwaliteit

180 mg EPA en 120 mg DHA per softgel

Moleculair gedistilleerd voor een gegarandeerde zuiverheid

Aan glycerol gebonden visolie voor een betere opname

Ruime dosering vitamine E voor bescherming van de visolie

Uitstekende prijs/kwaliteit verhouding

• Artikelnummer P655 - 100 softgels

• Artikelnummer P655V - 250 softgels

1200 mg

Natuurzuivere visolie van de hoogste kwaliteit

360 mg EPA en 240 mg DHA per softgel

Aan glycerol gebonden visolie voor een betere opname

Softgel capsules van visgelatine

Moleculair gedistilleerd voor een gegarandeerde zuiverheid

Vitamine E ter bescherming van de visolie

Uitstekende prijs/kwaliteit verhouding

• Artikelnummer P656 - 60 softgels

• Artikelnummer P656V - 120 softgels

Omega 3 producten van Proviform bevatten visolie uit koudwatergebieden rond IJsland, waar de vissen een kortere levensduur hebben dan veel andere soorten. Het voordeel van de koudwatergebieden en de korte levensduur is dat ze minder verontreiniging oplopen.

De visolie wordt gezuiverd met stoom- en moleculaire destillatie. Beide methoden verwijderen zeer effectief alle toxines, zoals zware metalen, PCB’s en dioxines. De kwaliteit van het visolie-extract blijft intact en het gehalte aan EPA en DHA blijft hoog. Resultaat: een omega 3 product van grote zuiverheid.

1200 mg

Natuurzuivere combinatie visolie, vlaszaadolie en borage-olie

Borage-olie en vlaszaadolie zijn hexaanvrij en koud geperst

Borage-olie bevat een hoog gehalte

omega GLA

Moleculair gedistilleerde visolie voor gegarandeerde zuiverheid

Ruime dosering vitamine E voor bescherming van de visolie

Uitstekende prijs/kwaliteit verhouding

• Artikelnummer P657 - 90 softgels

• Artikelnummer P658 - 180 softgels

Omdat vetten doorgaans snel oxideren, is er aan elk visoliesupplement een ruime dosering vitamine E toegevoegd. Vitamine E is een natuurlijk conserveringsmiddel en gaat oxidatieprocessen tegen.

Voor het verpakken worden alleen softgels gebruikt die worden vervaardigd uit runder- of visgelatine.

Proviform visolie is Friend of the Sea, GOED Omega-3, Marine Stewardship, FSSC 22000 en GMP gecertificeerd.

Omega 3 visolie concentraat

Omega 3 Super EPA

Omega 3-6-9 Complex

VOORWOORD

INHOUDSOPGAVE

INTERVIEW MET MARCEL HEIJNES

DAODYNAMICA: LICHAAMSGERICHT

COUNSELEN OP BASIS VAN DE CHINESE

VIJF ELEMENTEN

UIT DE PRAKTIJK

NIEUWS

ADVERTORIAL

DOSSIER: VITAMINE B6

UIT DE PRAKTIJK

DE LOEKEMEIJERMETHODE: EEN NIEUWE KIJK OP AUTISME EN GEHECHTHEID

YVONNE LOEKEMEIJER-VERHEIJDEN

COLUMN ROSEGARDEN

UIT DE PRAKTIJK

ZELFZORG VOOR DE VROUW

KUNST VOOR VERBINDING EN ZELFINZICHT

HET WORDT VANZELF VIJF UUR! MARJO CROMBACH

ASTRAL BRENGT NIEUWE INZICHTEN! ASTRID WAERNES

UIT DE PRAKTIJK

ADVERTORIAL

HET ENIGE WAT JE MOET WETEN SAMSARA

VROUW, VOORMOEDER EN VRIJHEID TPNET

LEESVOER

UIT DE PRAKTIJK

IN GESPREK MET YVONNE VAN STIGT

‘Jaren geleden introduceerde de Amerikaanse arts prof. dr. Sarno het begrip Tension Myosotis Syndrome, kortweg TMS genoemd. Hij had ontdekt dat ons autonoom zenuwstelsel anders gaat functioneren als we onverwerkte issues bewust of onbewust in stand houden. Het gevolg is dat we fysieke klachten ontwikkelen. Zo weerspiegelt het lichaam dat er op emotioneel of mentaal gebied iets met ons aan de hand is.’ Aan het woord is Marcel Heijnes. Hij is een van de natuurgeneeskundig therapeuten die zich specialiseerden in TMS.

Hij vervolgt: ‘Sarno was orthopeed, mensen kwamen bij hem met pijnklachten aan het bewegingsapparaat, dus onder andere rug, schouders of de nek. Puur lichamelijke interventies als operaties, hulpmiddelen en medicijnen hadden bij hen niet afdoende gewerkt. De klacht bleef of er kwam een andere aandoening voor in de plaats.’

Sarno noemde het in eerste instantie een pijnsyndroom, las ik in zijn boeken. Het komt erop neer dat, als je maar genoeg tegen jezelf zegt dat de pijn niet echt is en dat je die zelf creëert, je ervan af komt. ‘Dat heeft hij later genuanceerd door te zeggen dat de pijn wel degelijk echt is, maar dat we geneigd zijn de oorsprong altijd lichamelijk te verklaren. Ons brein doet iets met ons waar we met overtuigingen iets tegenover kunnen zetten. Zo van: oké, er is niets mis met mijn lichaam, maar ik ben in de problemen gekomen door een emotionele trigger. Dat moet je aan je brein heel goed uitleggen. Inmiddels weten we ook dat het syndroom niet alleen over pijn gaat. Moeheid is er bijvoorbeeld ook een vorm van, maar net zo goed veel andere klachten. Het lichaam gebruikt pijn als afleider voor een onverwerkt issue dat zich in het onderbewuste bevindt. Persoonlijk wil ik daaraan toevoegen dat pijn ook een signaalfunctie heeft, er kan wel degelijk iets lichamelijk aan de hand zijn waarvoor je je moet laten onderzoeken, je hebt “uit te sluiten”. En soms te laten repareren zodat je lichamelijk weer kan functioneren. Maar het lichaam onthoudt wel wat er gebeurd is en de reden waarom je in de problemen bent gekomen. Je hebt nog steeds te onderzoeken waarom je de klacht kreeg.’

Stress

‘Wat ik er ook nog over wil zeggen, is dat het niet alleen om onverwerkte emoties gaat. Stress kan ook een grote rol spelen. Een voorbeeld uit mijn eigen praktijk. Een cliënt die vaak last had van buikpijn, vertelde dat hij met behulp van een zelfhulpboek zijn buikpijn kon verklaren. De pijn was verdwenen en sindsdien niet meer teruggekomen. Hij was voor die tijd voortdurend bang geweest dat hij iets ernstigs mankeerde. Dat was zijn stress. Als je onzeker bent over je lichaam of je hebt er geen vertrouwen in, ziet het reptielenbrein dat als onveilig en gaat er iets mee doen. Daar kan jij niet onderuit en ik ook niet.’

Sarno wilde zoveel mogelijk medisch ingrijpen voorkomen… ‘Hij was er voorstander van om behandelingen te stoppen en te focussen op de psychische, emotionele en mentale achtergronden. Ik ben het grotendeels met

‘Het zenuwstelsel is niet gebouwd om ons gelukkig te maken.’

“Pijn is wel degelijk echt, maar we zijn geneigd de oorsprong altijd lichamelijk te verklaren.”

Rugtherapeut Marcel Heijnes over TMS

hem eens, want daar zit de oorzaak. Tegelijkertijd is het wel nodig dat het lichaam de aandacht krijgt die het nodig heeft. Een frozen shoulder zit vast om allerlei redenen, waaronder emotionele en mentale. Maar die schouder is fysiek wel geblokkeerd. Sarno heeft het ook niet over leefstijlaspecten als goede voeding, goede nachtrust en goede ademhaling. Dat paste allemaal nog niet in de tijd van de jaren tachtig en negentig waarin hij zijn methode ontwikkelde. Volgens hem ontstonden de emoties als gevolg van stress, omdat de buitenwereld zoveel van iemand vraagt.’

Hoe zie jij dat?

‘Ik denk dat stress, waar die ook vandaan komt, ons op de lange termijn altijd ondermijnt. Als je doorhebt welke spanningen bij jou een rol spelen en je

Een categorie van uiteenlopende onbegrepen klachten (SOLK) zijn fysieke manifestaties vanuit het brein, bedoeld om de bewuste geest af te leiden van onaangename gevoelens. De Amerikaanse arts prof. dr. Sarno (†) ontwikkelde op dit inzicht een behandelmethode waarmee hij succesvol mensen afhielp van hun chronische pijnklachten. Hij noemde de aandoening TMS, een afkorting van het Tension Myositis Syndrome. Myositis verwijst naar spieren, maar Sarno kwam er in de loop van zijn leven achter dat het syndroom zich ook voordoet in andere weefsels.

wil daar verandering in brengen, kan dat betekenen dat je rigoureuze keuzes moet maken in je leven. Bijvoorbeeld stoppen met een relatie of met bepaald soort werk. Of je moet met je verleden aan de slag zodat je bepaalde zaken kan afronden. Lukt het niet om verdrongen gebeurtenissen te ontsluiten, dan moet dat gebeuren met hypnose of andere technieken.’

Wat gebeurt er in het lichaam als het syndroom optreedt?

‘Het limbisch systeem, ons emotionele brein, reageert op onverwerkte zaken of gebeurtenissen die iedere keer spanning oproepen. Daardoor veranderen de signalen die het autonoom zenuwstelsel naar het lichaam stuurt. Een van de effecten is dat de doorbloeding in weefsels en in organen wijzigt. Ieder heeft daarin eigen, individuele patronen. Het hormoon- en immuunsysteem zijn aan het autonoom zenuwstelsel gekoppeld, daarop heeft het dus ook invloed. Denk aan mensen die een burn-out hebben meegemaakt. Het is opvallend hoe vaak die er overgevoeligheden en allergieën aan overhouden. Op de een of andere manier is er sprake van een verstorende werking. Ze hebben bepaalde voedingsmiddelen in die periode gegeten en het lichaam is die gaan interpreteren als bedreigend. Want dat is kenmerkend van TMS; het kan je erop wijzen dat het lichaam of je hele systeem, iets markeert als veilig of onveilig. Is het laatste het geval, dan ontstaan daarop nare sensaties. Dat kan in de vorm zijn van jeuk, pijn of ongemakken als koude handen, koude voeten, krachtverlies. Het maakt niet uit, het zijn allemaal verschijnselen die daardoor kunnen ontstaan. Als je doorhebt wat de reden is, geef je in een therapie als het ware het commando om weer normaal op dat aspect te gaan reageren.’

Jij hebt daarvoor een eigen specifieke methode. Wat kunnen therapeuten die vooral lichaamsgericht werken met kennis van TMS?

‘Zich realiseren dat iedereen die bij hen over de vloer komt, een hele ervaringswereld met zich meebrengt. Als je vermoedt dat er zoiets als TMS bij iemand speelt, doe je er goed aan je cliënt mee te nemen in een bewustwordingsproces. Heel vaak weten mensen dondersgoed wat er bij hen speelt. Als je een verandering bewerkstelligt, maakt hun dat veel duidelijk. Dat is de eerste fase. Als er niets verandert, is het zaak het onderbewuste actief op te zoeken om de verborgen emoties in het impliciete geheugen op te sporen. Daar zijn allerlei technieken voor. Therapeuten die dat onderbewuste er niet zo actief bij betrekken, nodig ik echt uit dat op te pakken. Waardevol is ook om cliënten te stimuleren bepaalde boeken te gaan lezen. Zoals die van dr. Sarno, maar er is ook een relatief recent boek van Saskia de Bruin, Weg van de pijn. Daarin staan schrijfoefeningen die helpen zelf op zoek te gaan naar oorzaken. Heel laagdrempelig, want iedereen kan schrijven.’

Therapeuten kunnen ook doorverwijzen.

‘Inderdaad, je hoeft niet alles zelf te doen. Doe wat je belangrijk vindt, maar besef wel dat als je in die situaties alleen maar op het lichamelijke blijft hangen, je iemand niet verder gaat helpen. Het lichaam wil afleiden. Iedereen heeft pijnlijke gebeurtenissen meegemaakt, als baby, peuter, puber of volwassene. Het is belangrijk je te realiseren dat het zenuwstelsel niet is gebouwd om ons gelukkig te maken. Het is gemaakt om ons veilig te houden. Alles wat maar riekt naar onveiligheid houdt het op de een of andere manier af. Ondertussen zit er wel een bepaalde lading in het reptielen- en het emotionele brein waar je hypothalamus, je hippocampus en hypofyse op reageren.’

“Het limbisch systeem, ons emotionele brein, reageert op onverwerkte zaken of gebeurtenissen die iedere keer spanning oproepen.”

Kan je wat voorbeelden geven van aandoeningen?

‘Mensen komen bij mij vooral met rug-, nek- en schouderklachten. Ze hebben vaak al veel aandacht besteed aan beweging en houding, en komen erachter dat hen dat niet voldoende heeft geholpen. Ik vraag altijd wat er in iemands leven speelde voordat de klacht ontstond, zoals: wat viel je op, waar reageer je op? Uiteindelijk blijkt dat mensen een of meer spanningsbronnen hebben of hadden die nog steeds een rol spelen in hun lichaam en hele systeem. Ik wil die spanningsbronnen boven water krijgen en er iets mee doen zodat de lading in het brein en het hele systeem verandert. Een cliënt van me had een frozen shoulder. Via een testprotocol kwam ik er met een spiertest achter dat er iets was met het eigen bedrijf. Wat bleek, niet zij maar haar partner had dat eigen bedrijf en daar waren problemen. Ze wilde er afstand van nemen, maar dat lukte niet zo. Tijdens de sessie werd duidelijk dat de spanningsbron zich in haar buik- en borstgebied bevond. Toen we die hadden behandeld, merkte ze dat haar schouder ging zakken. Ook bij hoofdpijn is meestal sprake van een spanningsbron. Als therapeut moet je wel weten waar de hoofdpijn is gelokaliseerd. Want therapeuten die lichamelijk werken, bijvoorbeeld met massage of triggerpointtherapie, moeten wel weten welke spieren en structuren een rol spelen zodat ze ter plekke bij iemand op lichamelijk niveau de blokkade kunnen aanpakken. Voor darmklachten geldt dat ook: wat en wanneer eet de cliënt, in welke omgeving, maar ook wat heeft er vroeger gespeeld? Je kunt heel veel vragen stellen, het doet er niet zozeer toe om welke klacht het gaat. Het gaat erom waar de stressor zit.’

“Je kunt heel veel vragen stellen, het doet er niet zozeer toe om welke klacht het gaat. Het gaat erom waar de stressor zit.”

Supplementen voor beauty én gezondheid

Met Mind & Mood in balans zorg je goed voor je huid!

Wil je ook fit en mooi aan een nieuwe dag beginnen? Dat kan, want het zogenaamde ‘schoonheidsslaapje’ bestaat echt Tijdens het slapen rust je hele lichaam uit, inclusief je huid Zolang je voor voldoende ontspanning en nachtrust zorgt, kan je huid zichzelf herstellen en haar vochtbalans in evenwicht brengen. Ook gaat het natuurlijke proces van collageenvorming onverminderd door Zo houd je een elastische, stralende en stevige huid!

Benieuwd naar deze supplementen?

Wil je onze supplementen proberen en/of Beauty by CellCare in jouw praktijk voeren? Kijk dan snel op onze website beautybycellcare com en registreer je als professional Je krijgt nu 20% extra korting bovenop de gebruikelijke korting voor professionals

Gebruik bij het bestellen de code**: beauty20TCC

20% korting

Een krachtige ayurvedische formule met 10 kruiden ter ondersteuning van een kalme en heldere geest. Ook tijdens stressvolle situaties* .

Een natuurlijke rustgever op basis van valeriaan, slaapmutsjeskruid, magnesium, vitamine B6 en melatonine. Werkt ontspannend en heeft een gunstige invloed op de slaapfunctie* .

"Because true beauty begins with healthy cells"

Sarno ontdekte dat het merendeel van zijn pijnpatiënten genas door bewustwording: inzicht in hoe het brein werkt en dat de pijn is ontstaan door emoties te onderdrukken. Toen hij verder onderzoek verrichtte, kwam hij er ook achter dat veel van zijn patiënten een historie hadden van onder andere migraine, maagzuur, prikkelbaredarmsyndroom, astma of eczeem. Deze personen hadden een aantal eigenschappen gemeen: hardwerkend, gewetensvol, dwangmatig en perfectionistisch.

En bij artrose, dat in principe een stofwisselingsaandoening is?

‘Ook daarvoor geldt het. In mijn praktijk kwam een vrouw met artroseklachten. Toen ze binnenkwam, voelde ik dat ze een nogal slappe hand gaf. Ze was een alleenstaande moeder en had een moeizame relatie achter de rug. Daaruit was een kind geboren. Ze voedde dat alleen op. Opeens hoorde ze dat haar voormalige partner zelfmoord had gepleegd. Dat heeft verschrikkelijk veel impact op haar leven gehad, de gehele sessie hebben we er aandacht aan besteed. Dat betekent voor mij als therapeut dat ik de lading reset in het brein en in het energetisch systeem. Ze voelde meteen dat de energie in haar handen weer doorstroomde, ze had er ook weer kracht in. In het algemeen maken röntgenfoto’s aangedane plekken door artrose weliswaar zichtbaar door veranderingen in bijvoorbeeld de tussenwervelschijven of in de weefsels van het schoudergebied in beeld te brengen. Toch zegt dat niet altijd wat over de klachten, want er zijn mensen met hetzelfde beeld die geen klachten ervaren. Pijnsignalen ontstaan door overprikkeling van het zenuwstelsel. Daarom is het belangrijk dat als een fysiek probleem is opgelost, het zenuwstelsel tot rust komt. Dat bevorder ik door in die

structuren de lading te resetten via de rugreflexen. Andere methoden werken ook goed, zoals ademhalingstechnieken, de problemen van jezelf afschrijven, de Wim Hof-methode met wisselbaden….’

Door ijskoud water?

‘Jazeker. Wim Hof heeft gebruikgemaakt van bepaalde principes uit de Duitse hydrotherapie. Als je een patroon wilt doorbreken waarin het zenuwstelsel verkeerde signalen stuurt, kan je door middel van warmte én koude structuren ontspannen. Het lichaam schrikt en gaat vervolgens warmte produceren, wat indirect voor die ontspanning zorgt. We zijn gewend om warm te douchen, maar daar wordt ons systeem lui en traag van. Als je koud afdoucht, activeer je de reactie die je nodig hebt. Als je bijvoorbeeld regelmatig in een airco-omgeving zit, wordt je lichaam lui. Ons lijf wil altijd uitgedaagd worden.’

www.ruginbalans.nl

Marcel Heijnes ontwikkelde de Healing Reset Methode met als doel het autonoom zenuwstelsel door middel van onder andere tapping- en kinesiologietechnieken te herprogrammeren. Hij heeft hiervoor een opleiding ontwikkeld. De basistraining bestaat uit vier lesdagen. www.healingresetcompany.nl

“Het is belangrijk dat als een fysiek probleem is opgelost, het zenuwstelsel tot rust komt.”

Daodynamica

lichaamsgericht counselen op basis van de Chinese vijf elementen

In september van dit jaar start de opleiding daodynamisch counselen. Dit is de eerste counselingmethode die is gebaseerd op het taoïsme en de inzichten uit de traditionele Chinese geneeswijzen. Het Chinese vijf-elementenmodel staat daarbij centraal. Inzichten uit moderne westerse psychosociale stromingen zoals transactionele analyse, theorie U en rogeriaanse gespreksvoering blijken uitstekend in te passen in dit veelzijdige, eeuwenoude model. In de daodynamica ontmoeten oost en west elkaar niet alleen, ze smelten erin samen. Die samensmelting leidt tot een verfrissende, nieuwe visie op het ontstaan van psycho-emotionele en lichamelijke klachten en de manier waarop ze behandeld kunnen worden. Hoewel de filosofie de basis vormt, draait het tijdens de opleiding om zelf voelen, ontdekken, ervaren, doen en delen. Want zoals de taoïst Lao Zi ruim tweeduizend jaar geleden zei: ‘De Tao waarover gesproken kan worden, is niet de ware Tao.’

Yin-yangvriendschap

Het idee voor de opleiding daodynamisch counselen ontstond uit de vriendschap tussen Sander van Hesteren en Willem Pinksterboer. Zij delen een grote liefde voor filosofie, spiritualiteit, de natuur en de mens. Wanneer ze elkaar ontmoeten, ontstaan er altijd mooie gesprekken over hun werk en hun leven, waarin ze nieuwe inzichten, ideeën en ervaringen uitwisselen en met elkaar vergelijken. Die gesprekken zijn zo prikkelend en leerzaam door de verschillende achtergronden en invalshoeken van Sander en Willem. Sander heeft als bioloog, counselor en trainer een westerse achtergrond.

Willem heeft al sinds zijn tienerjaren een grote liefde voor de oosterse levensbeschouwing. Hij studeerde acupunctuur en Chinese kruidengeneeskunde. Het ontstaan van deze opleiding is de yin-yangfilosofie in de praktijk: tussen twee

tegengestelde, elkaar aantrekkende polen ontstaat een nieuwe beweging of impuls, die in de Chinese filosofie ‘qi’ wordt genoemd. Die impuls heeft in de vriendschap van Sander en Willem de vorm van een opleiding gekregen die iets wezenlijk nieuws toevoegt aan de coachings- en counselingswereld

Vijf elementen

Daodynamisch counselen is geen vaststaande methode die je stap voor stap kunt toepassen om je doel te bereiken. Het is in de eerste plaats een verdiepende manier van waarnemen van de natuur, van jezelf en de ander. Daarbij speelt het ervaren van de bewegingen en het krachtenspel van de qi in jezelf een grote rol. Dat krachtenspel en die bewegingen worden beschreven in het vijf-elementenmodel. Tijdens het daodynamisch counselen wordt dat model gebruikt om de ervaringen, het gedrag en de lichamelijke en emotionele klachten van een cliënt te begrijpen. Daardoor worden, ook voor de cliënt, de verbanden en relaties daartussen inzichtelijk en begrijpelijk. Een uitleg van wat er speelt bij de cliënt met behulp van dit eenvoudige maar veelzijdige model, leidt bij cliënten vaak tot een aha -erlebnis: de puzzelstukjes vallen op hun plaats, de kwartjes vallen. Het vijf-elementenmodel laat mensen door een andere bril naar de werkelijkheid kijken. Daardoor zien ze een nieuw en ander beeld en dienen zich nieuwe opties en mogelijkheden aan die hun leert om te gaan met wat ze in hun leven ervaren en meemaken.

Je kracht blokkeren

De kracht van verandering, transformatie en vernieuwing is overal in de natuur aanwezig. Het is de qi die in de polariteit van yin en yang ontspringt. Qi wil vrij kunnen stromen. Een vrije stroom van qi creëert steeds een nieuw evenwicht in de voortdurend veranderende verhoudingen tussen yin en yang, de dynamiek van het bestaan. Wij mensen zijn geneigd die kracht te blokkeren. We zeggen dat we graag willen veranderen, maar in feite houden we zelf die

“De kracht van verandering, transformatie en vernieuwing is overal in de natuur aanwezig.”

de verandering tegen en blokkeren onze kracht. Angst speelt daarbij een grote rol. We zoeken veiligheid en hopen die te vinden in controle. We neigen er daarom naar risico’ te vermijden. De qi volgen betekent juist de controle loslaten en dat is beangstigend. Ook als we ernaar verlangen los te laten, kan het ons aan de veiligheid in- en om onszelf ontbreken dat te doen. Het Taoïsme maakt duidelijk dat je echte veiligheid alleen kunt vinden door je te gronden in het ondoorgrondelijke. Daodynamische counseling moedigt mensen aan die stap te zetten en ondersteunt ze in het proces dat daarvoor nodig is.

Fenomenologie

Het blokkeren van qi veroorzaakt klachten in zowel lichaam als geest. Qi omvat namelijk beide. De stroom van het leven ontstaat in de relatie tussen lichaam en geest, onze persoonlijke yin en yang. In de daodynmische visie zijn lichamelijke klachten dus niet het gevolg van emotionele problemen. Lichaam en geest verhouden zich niet tot elkaar in een oorzaak-gevolg relatie. Die manier van denken is niet werkelijk holistisch. In een holistisch mensbeeld begrijp je dat alle klachten een expressie zijn

van een patroon dat op alle niveaus van een mens tot uitdrukking komt. Zulke patronen worden beschreven met behulp van het vijf-elementenmodel. Deze patronen kunnen ‘zien’ vraagt om een bijzondere manier van waarnemen die helder beschreven wordt in de fenomenologie, een Europese filosofische stroming die zich eeuwenlang enigszins op de achtergrond ontwikkelde, beginnend in de achttiende eeuw bij Goethe. Fenomenologisch leren waarnemen speelt een grote rol tijdens de daodynamica opleiding.

Oplossingen en problemen Niet alleen als individu blokkeren we de qi. Die geneigdheid is op een grotere schaal in de hele maatschappij zichtbaar. In het systeem waarin wij leven, wordt gestreefd naar controle en beheersing. De maatschappij functioneert aan de hand van regelgeving en richtlijnen, die risico’s moeten minimaliseren en die uitkomsten van onze keuzes voorspelbaar en beheersbaar willen maken.

In de GGZ is die controletendens duidelijk zichtbaar: op basis van DSM-5diagnoses worden overzichtelijke trajecten aangeboden met een helder plan van aanpak, toetsbaar geformuleerde, concrete doelen en een berg administratie. De toegepaste therapie wordt ‘interventie’ genoemd. De deskundige komt ‘tussenbeide’ om je ‘beter’ te maken en je problemen op te lossen. Er zijn steeds meer theorieën en modellen waarmee de mentaal-emotionele problemen van mensen verklaard kunnen worden en er zijn steeds meer therapieën om ze op te lossen. Toch worden de wachtlijsten steeds langer en zijn er steeds meer mensen met geestelijke problemen. De taoïsten in het oude China hadden ons kunnen uitleggen hoe dat werkt. Zij moesten niets hebben

van mensen die met oplossingen te koop lopen. Om iets aan een oplossing te hebben, heb je namelijk eerst een probleem nodig. Mensen die steeds op zoek zijn naar nieuwe oplossingen, creëren een wereld vol problemen.

niet-doen kan bereiken?’ De kracht van de heling en de genezing is al in de natuur aanwezig, en dus in de cliënt, maar je moet haar wel herkennen, volgen en begeleiden. Je zou kunnen zeggen dat daodynamisch counselen eerder een vorm van verloskunde is dan van een therapie die erop is gericht zo efficiënt mogelijk problemen op te lossen.

Authentieke kracht

Niet-doen

Sander en Willem hebben een weg gekozen die ver afstaat van de gangbare instrumentele benadering in de gezondheidszorg. Een daodynamisch counselor doet niets om te veranderen wat er is, maar creëert ruimte, geeft toestemming en laat vrij. Tijdens de opleiding daodynamisch counselen leer je steeds minder te doen en steeds meer aanwezig te zijn in het contact met de cliënt. Dit ‘niet-doen’ is een grote kunst, die we de rest van ons leven kunnen blijven ontwikkelen. Lao Zi zei: ‘Hemel en aarde doen niets en toch is er niets wat ze niet doen. Waar is de mens die dit

Tijdens de opleiding daodynamisch counselen leren deelnemers waarnemen welke bewegingen ingezet willen worden, welke krachten vrij willen komen, welke emoties gevoeld en geuit willen worden. Je leert hoe je in de behandelrelatie een veilige ruimte kunt creëren waarbinnen de cliënt permissie ervaart om te voelen wat er gevoeld wil worden en te uiten wat tot expressie gebracht wil worden. Je leert daarbij gebruikmaken van de weerstand en de blokkades die je cliënt ervaart. Ook die hoeven niet te worden opgelost of losgelaten, want in de weerstand en in de blokkade schuilt juist een enorme kracht. Door die kracht te verkennen, vrij te maken en in te zetten, help je mensen authentieker te gaan leven. Authentiek leven betekent dat je jezelf zichtbaar durft te maken en je eigen pad kunt bewandelen. Daarbij ben je in verbinding met je omgeving en stem je af op de mensen om je heen. Maar er is geen sprake meer van ongezonde aanpassing of van rücksichtsloos je eigen belang nastreven. Beschreven vanuit de vijf elementen is dit leven vanuit de wil en je essentie die in

“De stroom van het leven ontstaat in de relatie tussen lichaam en geest, onze persoonlijke yin en yang.”

de nieren opgeslagen ligt. De nieren die diep in je buik liggen, behoren bij het water-element. De essentie komt tot bloei en wordt zichtbaar in het vuur-element en het hart in je borst. Zo wordt zichtbaar wie jij in hart en nieren bent. Volgens de daodynamische visie moeten we dus niet alleen ons hart volgen, maar ook onze nieren. Authentiek leven is niet iets ingewikkelds waar je hard voor moet werken om het te bereiken. Sander en Willem beschouwen het als een geboorterecht.

lichamelijke veranderingen, bijvoorbeeld van temperatuur, kleur of spierspanning.

Toegevoegde waarde

Daodynamisch counselen is een krachtige, holistische methode waarmee zowel mensen met lichamelijke als met psycho-emotionele klachten effectief begeleid kunnen worden. De opleiding kan een toegevoegde waarde hebben voor mensen die een lichaamsgerichte therapie beoefenen, maar die een manier zoeken om emoties en gevoelens meer te betrekken in de behandeling en hun cliënten meer inzicht in en regie willen geven over het helingsproces. Therapeuten uit de geestelijke gezondheidszorg kunnen in de opleiding leren hoe dat proces wordt versneld en verdiept door het lichaam en de lichamelijke ervaring in de behandeling te betrekken. Zij leren in de opleiding ook hoe lichamelijke klachten de weg kunnen wijzen naar wat er werkelijk speelt bij de cliënt. Maar boven alles is de opleiding daodynamisch counselen een avontuurlijke ontdekkingstocht waarin je jezelf, de natuur en de mens beter leert begrijpen.

Niet-weten

Naast het ‘niet-doen’ speelt de eveneens taoïstische deugd van het ‘niet-weten’ een belangrijke rol in de daodynamische benadering. Wat je al weet en kent is ‘het oude’. Het nieuwe dat zich in de beweging van de qi manifesteert, ken je nog niet. Je weet dus ook niet wat de uitkomst en het resultaat van die beweging zullen zijn. Als je werkelijk een transformatieproces aangaat, betreed je samen met je cliënt regelmatig onbekend terrein. Een daodynamisch counselor laat deze onzekerheid toe. Er gaat een grote kracht van uit om vol vertrouwen samen met je cliënt in dit niet-weten aanwezig te zijn. Die kracht is nodig om het transformatieproces te laten plaatsvinden en het nieuwe te kunnen verwelkomen. Dat je het niet-weten toelaat, betekent niet dat je als dynamisch counselor zomaar wat doet. Om het proces te begeleiden is het belangrijk dat je, net als wanneer je op ontdekkingsreis gaat, voldoende informatie verzamelt, duidelijke afspraken maakt, doelen bespreekt en regelmatig evalueert en afstemt om te bepalen of de cliënt en jij nog op de goede weg zijn. Dit westerse, methodisch handelen speelt een belangrijke rol in het daodynamisch counselen, maar wordt op een dynamische manier ingezet door het voortdurend te laten aansluiten bij de steeds veranderende situatie.

Tools

Deelnemers aan de daodynamica opleiding krijgen een rijkdom aan tools aangeboden. Ze leren werken met de communicatie binnen het gesprek, maar maken ook kennis met technieken die gebruikmaken van aanraking, ademhaling, aandacht en beweging. Deelnemers worden ook aangemoedigd de tools waarover ze al beschikken in te zetten vanuit de daodynamische visie. Het doel daarvan is in feite altijd hetzelfde: de stroom van de qi bevrijden. Die bevrijde stroom kan zichtbaar worden in emoties, beelden, inzichten, bewegingen, geluiden, woorden, ademhaling of

Meer informatie over de opleiding daodynamisch counselen vind je op daodynamica.nl

Wil je meer weten over het vijf-elementenmodel, luister dan naar de serie podcasts die Willem Pinksterboer opnam bij The house of Qi. Die podcasts kun je beluisteren via www.podcastluisteren.nl/pod/House-of-Qi of op Spotify.

“Als je werkelijk een transformatieproces aangaat, betreed je samen met je cliënt regelmatig onbekend terrein.”

Objectief testen en persoonsgebonden therapie

Ontdek SiVAS – objectief diagnosticeren middels het autonoom zenuwstelsel in een geïntegreerd systeem van Westerse-, Chinese- en Indiaas-Tibetaanse geneeskunde.

Basis

SiVAS-Polsdiagnostiek

6-daagse cursus

€495

Start 15 september 2023

Specialisatie

SiVAS-Acupunctuur

8-daagse cursus

€795

Start 2 februari 2024

Specialisatie

SiVAS-Auriculo

10-daagse cursus

€995

Start 3 november 2023

Specialisatie

SiVAS-Polsdiagnostiek Advanced

8-daagse cursus

€795

Start 19 april 2024

SiVAS is ook te volgen als 2-jarige opleiding voor een voordeliger tarief.

Kom naar de SiVAS Open Dag

Zaterdag 17 juni 10:00–12:00 Locatie: Barneveld

Tijdens de SiVAS Open Dag kun je ervaren of SiVAS iets voor jou is. Meld je aan op sanopharm.com/open-dag

Ingrid Druyts is counselor, psychosociaal therapeut en relatietherapeut bij iD Counseling.

www.idcounseling.com

The sacred space where the magic may happen

Ik sta met de klink van de deur in mijn handen en laat mijn ogen de ruimte nog eens goed afspeuren: alles is spic & span. Voor de laatste keer en met wat weemoed in m’n hart, draai ik de deur op slot. Zes en een half jaar lang was deze fijne kamer mijn werkstek: gezellig, huiselijk en heerlijk licht dankzij het grote raam op het zuiden. Wat heb ik er veel uren doorgebracht, samen met cliënten en ook in mijn eentje. Het voelde hier echt als mijn fijn stekje.

Ik heb er cliënten zien schuddebuiken van het lachen en andere hartverscheurend zien huilen. Stellen hebben er luidruchtig ruzie gemaakt, zo erg dat de mensen in de aanpalende ruimtes nadien kwamen checken of ik wel oké was. Andere stellen zijn er weer verliefd geworden op elkaar. Iemand vertelde er voor het eerst tegen haar man dat ze eigenlijk op vrouwen viel. Moeder en dochter konden er na jaren van stilte eindelijk weer woorden geven aan hun gevoelens. Menig man en vrouw heeft er opgebiecht dat er iemand anders in hun leven was, en dat hij of zij daarmee verder wilde, dus niet met de partner. Even vaak heb ik er mensen spijt horen betuigen omdat ze ontrouw waren geweest. Ik heb er harten zien breken en ik heb mogen helpen om de scherven weer te lijmen. Cliënten met weinig zelfvertrouwen vanwege een innerlijk gekwetst kind heb ik er zien groeien tot sterke, evenwichtige volwassenen. Op een donkere winteravond, toen er verder niemand anders in het grote gebouw was, ben ik er heel bang geweest van een mannelijke cliënt die -waarschijnlijk onder invloed van drugs- volledig flipte omdat zijn vrouw hem vlak voor onze afspraak had verlaten, nadat ze een flink pak slaag van hem had gehad. In dezelfde omstandigheden voelde ik me volledig op mijn gemak toen een cliënt zijn bil ontblootte toen hij z’n nieuwe tattoo wou laten zien. Er waren momenten dat ik zo werd geraakt door het verdriet waar ik getuige van was, dat ook mijn tranen zich niet lieten tegenhouden. Menigmaal werd ik er diep geroerd door verbindingen die weer hersteld werden.

Terwijl ik naar buiten loop, denk ik aan de blikken van herkenning en opluchting als ik weer eens het whiteboard had volgeschreven en -getekend “Oh! Dan is wat wij doen dus normaal!” In gedachten zie ik de placemats van de familieopstellingen weer op de grond liggen waardoor mensen inzicht kregen in hun familiesysteem. Iemand noemde het “tovenarij”. En terwijl ik de zak met het witte zand uit de zandbak in de koffer van mijn auto zet, flitsen de beelden van de zandspeltherapie weer voorbij en zie ik weer de verbaasd gezichten alsof ze wilden vragen “Hoe kan dit zo werken?”

Met een warm en dankbaar gevoel neem ik afscheid van deze fijne plek. En dan vertrek ik naar huis, waar mijn nieuwe praktijkruimte bijna klaar is: mijn nieuwe ‘sacred space where the magic may happen’.

Gedragstherapie kan helpen bij aanhoudende moeheid na COVID-19

Mensen met aanhoudende moeheid na een COVID-19infectie hebben baat bij cognitieve gedragstherapie. Na de behandeling zijn de meeste patiënten minder vermoeid en kunnen ze zich beter concentreren. Ook andere lichamelijke klachten nemen af. Dit blijkt uit onderzoek van Amsterdam UMC en het Radboudumc, samen met drie andere ziekenhuizen. Onderzoeker Hans Knoop van Amsterdam UMC: ”De verbeteringen waren ook na zes maanden nog aanwezig.” Dat gedragstherapie helpt, betekent niet dat de oorzaak van de klachten psychisch is. De studie is gepubliceerd in het tijdschrift Clinical Infectious Diseases.

Een deel van de mensen houdt na COVID-19 klachten. Dit wordt ‘Long COVID’ of postcovidsyndroom genoemd. De meest voorkomende klacht is ernstige en invaliderende vermoeidheid. In de ReCOVer-studie, gesubsidieerd door ZonMw, is het effect van cognitieve gedragstherapie op deze vermoeidheid onderzocht in een groep van 114 patienten. Voor deze studie zijn patiënten die gedragstherapie kregen, vergeleken met patiënten die op een gebruikelijke manier zijn behandeld. Die gebruikelijke zorg bestond vaak uit begeleiding door de huisarts of specialist, fysiotherapie en/of ergotherapie.

De nieuwe onderzoekscijfers van IWF (Internet Watch Foundation) laten een zorgwekkend beeld zien van de status van online seksueel kindermisbruik. Het aantal gevonden sites met categorie A-materiaal, de meest heftige variant, verdubbelde in twee jaar naar 51,369 sites. In Europa wordt het meeste materiaal (alle categorieën) gehost, met Nederland als koploper. Zo’n 32 procent van al het onlinekindermisbruik staat op Nederlandse servers. De cijfers spelen in op de behoefte aan strengere wetgeving, waarover dit najaar in Europees verband wordt gestemd.

“Het voorstel voor de nieuwe Europese wetgeving tegen onlinekindermisbruik komt geen dag te vroeg”, aldus Corinne Dettmeijer, ambassadeur van Child Safety in Europe, een initiatief van verschillende (internationale) organisaties die zich inzetten om seksueel misbruik en uitbuiting van kinderen te bestrijden en kinderen op internet te beschermen. “De cijfers van IWF zijn misselijkmakend. Er wordt zoveel materiaal gevonden, dat we dit alleen kunnen stoppen via betere samenwerking, meer verantwoordelijkheid bij de technologiesector en strenge handhaving.” WWW.GGZNIEUWS.NL

Online seksueel

kindermisbruik in twee jaar verdubbeld

Australische onderzoekers hebben met een mooie overzichtsstudie het effect van lichaamsbeweging op de mentale gezondheid bij volwassenen in kaart gebracht. De focus lag hierbij voornamelijk op klachten van depressieve aard, angst en stressgerelateerde klachten. De onderzoekers raadpleegden 12 digitale databases. Uiteindelijk werden 97 meta-analyses opgenomen in de overzichtsstudie met in totaal 128.119 deelnemers. Alle opgenomen studies hadden het doel het effect te onderzoeken van verhoogde lichamelijke inspanning op psychische klachten, angst of depressie.

Uit de overzichtsstudie kwam naar voren dat lichamelijke activiteit met een hogere intensiteit werd geassocieerd met een grotere verbetering van de symptomen. De onderzoekers concluderen dat lichamelijke activiteit meer dan gunstig is ter verbetering van symptomen van depressie, angst en stress. Dit geldt volgens hen niet alleen voor mensen met psychische stoornissen en chronische aandoeningen, maar ook voor mensen bij wie hiervan geen sprake is. Lichaamsbeweging blijft dus goed voor de mentale gezondheid van ieder mens. De onderzoekers suggereren dat, in het bijzonder bij depressie, angst en stress, lichamelijke activiteiten onderdeel van de behandeling zouden moeten zijn.

De invloed van lichaamsbeweging op mentale gezondheid

Verschil in hersenen tussen mannen en vrouwen met autisme

Uit nieuw onderzoek blijkt dat de manier waarop autisme zich manifesteert in de hersenen verschilt tussen mannen en vrouwen. Volgens het onderzoek, dat gepubliceerd werd in het tijdschrift Molecular Autism, hebben mannen met autisme andere hersenkenmerken dan vrouwen met autisme.

Onderzoekers gebruikten geavanceerde beeldvormingstechnieken om de hersenen van 57 mannen en vrouwen met autisme te bestuderen, evenals die van 78 mensen zonder de aandoening. Ze ontdekten dat de corticale dikte – de dikte van de buitenste laag van de hersenen – anders was bij mannen met autisme in vergelijking met vrouwen met autisme.

Specifiek hadden mannen met autisme een dikkere corticale laag in de frontale kwabben van hun hersenen, terwijl vrouwen met autisme een dikkere corticale laag hadden in de temporaalkwabben van hun hersenen. Deze verschillen werden niet gezien bij de mensen zonder autisme die deelnamen aan het onderzoek.

Deze bevindingen suggereren dat de manier waarop autisme zich uit in de hersenen verschillend is tussen mannen en vrouwen.

Klinische psychologie

Thuisstudie

Erkende PsBK bijscholing

Psychologie van Hoogbegaafdheid

Thuisstudie

Erkende PsBK bijscholing

Positieve psychologie

Thuisstudie

Erkende PsBK bijscholing

Sociale psychologie

Thuisstudie

Erkende PsBK bijscholing

Vegan collageen: bestaat het?

Collageen is booming! Overal zie je het voorbij komen. Poeders, drankjes, beautyproducten en supplementen. Ook verschijnen er steeds meer vegan producten die een collageen boost beweren te geven. Maar bestaat vegan collageen eigenlijk wel?

Collageen: wat is het ook alweer? Collageen is het meest voorkomende eiwit in het lichaam. Het zit voornamelijk in onze bindweefsels waar het zorgt voor structuur, stevigheid en elasticiteit. Het lichaam kan zelf collageen aanmaken, maar deze productie vertraagt helaas al vanaf ons 25e levensjaar. Bovendien neemt de hoeveelheid natuurlijk collageen af door factoren zoals stress, roken, suiker en uv-straling. Dit is voornamelijk te herkennen aan de tekenen van huidveroudering zoals rimpels.

Bronnen van collageen

Het is gelukkig mogelijk om de hoeveelheid collageen in ons lichaam aan te vullen. Het eiwit is namelijk ook in de botten, pezen en huid van dieren te vinden. Aangezien we deze onderdelen niet meer vaak op ons bord terugzien, worden ze vaak verwerkt in collageensupplementen. De meest voorkomende bronnen van collageensupplementen zijn runderen en vissen.

Bestaat vegan collageen?

Collageen wordt aangemaakt door dieren en mensen, maar helaas niet door planten. Een vegan variant van collageen bestaat dus niet. Maar niet getreurd! Er zijn verschillende manieren waarop we ons collageen kunnen boosten zonder daarbij gebruik te maken van dierlijke producten.

De wezenlijke bouwstoffen van collageen – aminozuren – zijn namelijk niet alleen in dierlijke maar ook in plantaardige producten te vinden. Daarnaast bestaan er nutriënten die helpen bij de omzetting van aminozuren in collageen. Zo is vitamine C bijvoorbeeld van belang voor de vorming van collageen dat onder andere belangrijk is voor de huid.* Andere stoffen die de verzorging van de huid ondersteunen, zijn biotine, zink, vitamine A, hyaluronzuur en vitamine E.

Vegan Collageen Booster

Vegan Collageen Booster bevat het gepatenteerde VeCollal®, een hoogwaardige, plantaardige formule gebaseerd op meer dan 70 wetenschappelijke onderzoeken. VeCollal® bestaat uit exact hetzelfde aminozuurprofiel als humaan type 1 collageen. Dit type collageen is goed voor maar liefst 90 procent van de totale hoeveelheid collageen in het lichaam. Het lichaam herkent VeCollal® daarmee gemakkelijk en neemt het goed op. Het is aangetoond dat VeCollal® de collageenaanmaak met 135 procent verhoogt (zie figuur 1).

De juiste hulpkrachten

Maar met de juiste bouwstenen ben je er nog niet. Deze stenen hebben namelijk hulptroepen nodig om in elkaar gezet te worden. Daarom hebben we gekozen voor de volgende drie nutriënten:

• Vitamine C: draagt bij aan de vorming van collageen.*

• Zink: helpt bij het opbouwen van lichaamseiwit en is belangrijk voor de huid.*

• Vitamine D: goed voor de botten en spieren.*

Vegan Collageen Booster is daarmee een ware beauty formule voor schoonheid van binnenuit. Het zorgt onder andere voor volumineus haar, een mooie huid en verzorgde nagels.

Tot slot

Vegan collageen bestaat dus niet, maar met Vegan Collageen Booster bestaat er een volwaardig alternatief. Veganisten en vegetariërs hoeven niet in te leveren op kwaliteit en resultaten. Vegan Collageen Booster heeft dezelfde aminozuursamenstelling als menselijk type 1 collageen en het is bewezen dat het de collageenproductie meer dan verdubbelt. Winst voor jou én winst voor de dieren!

*Op basis van goedgekeurde gezondheidsclaims

Figuur 1: toename lichaamseigen collageenaanmaak door VeCollal®

Vitamine B6

Werkingsmechanisme en functie

Vitamine B6, een wateroplosbare vitamine, refereert naar de volgende 6 vormen: pyridoxine (PN), pyridoxaal (PL) en pyridoxamine (PM) en hun bijbehorende gefosforyleerde vormen: pyridoxine-5-fosfaat (PNP), pyridoxaal-5-fosfaat (P5P) en pyridoxamine-5-fosfaat (PMP). Het lichaam kan naar behoefte de ene vorm van vitamine B6 in de andere omzetten. De belangrijkste, biologisch meest actieve vorm van vitamine B6 is pyridoxaal-5-fosfaat (P5P). P5P fungeert als cofactor voor wel 150 enzymen (Linus Pauling Institute). Deze P5P-afhankelijke enzymen katalyseren uiteenlopende biochemische reacties in het lichaam die vooral gerelateerd zijn aan het metabolisme van aminozuren, koolhydraten en vetten.

P5P is niet direct betrokken bij de citroenzuurcyclus als onderdeel van de energiestofwisseling, maar vervult diverse functies binnen de energiehuishouding. Zo is P5P van belang voor de bloedaanmaak (P5P-afhankelijke synthese van heem en daarmee hemoglobine) en dus zuurstoftransport door het lichaam. Het is van belang voor de synthese van cytochromen in de elektronentransportketen en optimale werking van co-enzym Q10 in de celmitochondriën. P5P-afhankelijke enzymen zijn bovendien in staat glycogeen af te breken tot glucose als energiebron. P5P is daarnaast essentieel voor de vorming van myoglobine, een eiwit dat zorgt voor zuurstoftransport van de celmembraan naar de celmitochondriën, en ondersteunt daarmee de werking van de hart- en skeletspieren.

Vitamine B6 speelt samen met folaat en vitamine B12 een essentiële rol in de folaat- en homocysteïnestofwisseling waarin methylgroepen worden geleverd voor methyleringsprocessen in het lichaam ten behoeve van allerlei uiteenlopende fysiologische processen (Blom, 2011). Vitamine B6 zorgt ervoor dat het toxische stofwisselingsproduct homocysteïne (een metaboliet van het aminozuur methionine) afgebroken wordt tot cysteïne. Cysteïne is een bouwsteen van eiwitten en een voorloper van glutathion, een belangrijke antioxidant (Dalto, 2017).

Goed verlopende methyleringsprocessen zijn nodig voor opbouw en behoud van DNA, RNA, cellulaire herstelprocessen, functionele celmembranen en ook regeneratie van zenuwen. In algemene zin is P5P betrokken bij een normale celfunctie en celdeling.

In de hersenen katalyseren P5P-afhankelijke enzymen de synthese van belangrijke neurotransmitters, zoals dopamine, serotonine, glutamaat, histamine en GABA. Methylatie van

“Vitamine B6 zorgt ervoor dat het toxische stofwisselingsproduct homocysteïne afgebroken wordt tot cysteïne.”

serotonine leidt tot de vorming van het slaaphormoon melatonine. Voldoende vitamine B6 is dus onder andere nodig voor het reguleren van gedrag en een goed slaapritme. Een recente review benadrukt de synergistische werking van B1, B6 en B12 in hun bijdrage aan een gezond zenuwstelsel (Calderón-Ospina, 2020).

P5P is ook cofactor in het tryptofaan-kynurenine metabolisme (P5P-afhankelijke synthese van niacine, vitamine B3) en speelt daarmee een rol in een goed functionerend immuunsysteem.

Er komt steeds meer inzicht in de rol van vitamine B6 in pathogenen. Hoewel vitamine B6 niet is geclassificeerd als klassieke antioxidant, kan het wel degelijk reactieve zuurstofverbindingen (reactive oxygen species, ROS) vangen en op die manier de cel beschermen, zoals bijvoorbeeld bij schimmelinfecties (Bilski, 2000). Vitamine B6 kan bovendien de vorming van geavanceerde glycatie-eindproducten (AGE’s) tegengaan, genotoxische verbindingen die geassocieerd worden met veroudering en een verhoogd risico geven op onder meer diabetes, atherosclerose en cardiovasculaire aandoeningen (Mascolo, 2020).

Aanmaak, aanvoer en bronnen

Vitamine B6 is een essentieel vitamine. Dit betekent dat deze niet, of maar in geringe mate, in het lichaam gevormd wordt. We zijn afhankelijk van de voeding voor de aanvoer van vitamine B6. Er bestaan zowel goede plantaardige als dierlijke bronnen van vitamine B6. In voedsel is de vitamine meestal gebonden aan eiwit. Dierlijke bronnen van vitamine B6 zoals vlees, vis, gevogelte en eieren bevatten met name de gefosforyleerde vormen pyridoxaal-5-fosfaat (P5P) en pyridoxamine-5-fosfaat (PMP). Plantaardige bronnen, zoals zetmeelrijke groenten, granen, peulvruchten, noten en avocado’s bevatten veelal pyridoxine (PN) en pyridoxine-5-fosfaat (PNP) (Voedingscentrum, 2020).

Behoefte en tekorten

Dagelijkse toevoer van vitamine B6 is belangrijk omdat het lichaam vrijwel geen vitamine B6 opslaat. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor vitamine B6 bedraagt 1,5 mg per dag (voor mannen boven 51 jaar 1,8 mg/dag). Uit de voedselconsumptiepeiling van het RIVM (over de periode 2012-2016 in Nederland) blijkt dat de inname van vitamine B6 uit voeding en supplementen gemiddeld 2,6 mg/dag is (RIVM, 2019). Zonder de bijdrage van supplementen is dit gemiddeld 1,6 mg/dag, een waarde die rond de ADH schommelt. Ondanks optimale aanvoer via de voeding zijn er situaties waarin een verhoogde behoefte kan bestaan. Alhoewel een klinische vitamine B6-deficiëntie zeldzaam is, komt een subklinische deficiëntie vaker voor. Een subklinisch tekort kan ontstaan bij onvoldoende inname of omzetting en wanneer er een verhoogde behoefte is zoals bij ouderen, tijdens zwangerschap of door ziekte. Een tekort aan vitamine B6 uit zich dan niet acuut in klinische verschijnselen, maar kan op de lange termijn wel een rol spelen bij chronische en ernstige aandoeningen. De prevalentie van B6-tekorten in de bevolking die

geen supplementen gebruikt, wordt geschat rond de 25 procent (Morris et al., 2008). Een vitamine B6-tekort komt vaker voor in combinatie met andere B-vitaminetekorten, zoals foliumzuur en vitamine B12 (Brown, 2020).

Symptomen en signalen die kunnen wijzen op een (ernstig) vitamine B6-tekort zijn: vermoeidheid, scheurtjes in lippen en mondhoeken, ontstoken tong en/of mondslijmvlies, bloedarmoede, glucose-intolerantie, misselijkheid en braken, seborroische dermatitis, vochtretentie, paniekaanvallen, hyperventilatie, migraine, slapeloosheid, geïrriteerdheid, verwarring, depressie, immunodeficiëntie, chronische pijn, cognitieve achteruitgang, convulsies, perifere neuropathie, ataxie, een verhoogde homocysteïnespiegel, verhoogde ontstekingsactiviteit (met stijging C-reactief proteïne, CRP) en verhoogde oxidatieve stress.

Suppletie

Als de vitamine B6-aanvoer tekortschiet of bij een verhoogde vitamine B6-behoefte, kan suppletie (tijdelijk) uitkomst bieden. Vitamine B6 mag in de vorm van pyridoxine-hydrochloride (PN-HCl), pyridoxine-5-fosfaat (PNP) en pyridoxaal-5-fosfaat (P5P) in voedingssupplementen in Nederland toegepast worden (NVWA, 2016).

Suppletie in de vorm van P5P heeft als voordeel dat eventuele problemen met de omzetting naar de actieve vorm in de lever vermeden worden (een eventueel mineralentekort wordt omzeild), met als resultaat een hogere biologische beschikbaarheid, een betere absorptie door de lichaamscellen en minder belasting van de lever (Vrolijk et al., 2017). Het lijkt er bovendien op dat deze vorm veiliger is met betrekking tot mogelijke stapeling van vitamine B6 in het bloed.

Omdat vitamine B6 bij uitstek een synergistische werking heeft met vitamine B12 en foliumzuur, zoals bij hyperhomocysteïnemie (Maron, 2009), kan vitamine B6 het beste met vitamine B12 en foliumzuur in de vorm van actief folaat ingezet worden, of eventueel in een complex met alle andere B-vitaminen.

Toepassingen

Vitamine B6-suppletie kan ingezet worden ter preventie of behandeling van een vitamine B6-tekort. Hieronder worden specifieke toepassingen (risicogroepen en specifieke indicaties) voor vitamine B6-suppletie verder toegelicht, inclusief wetenschappelijke onderbouwing.

Risicofactoren en groepen

Lage vitamine B6-bloedwaarden worden vaker gevonden bij vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, ouderen, alcoholisten en mensen met malabsorptiesyndromen (Brown, 2020). Zij hebben een groter risico op het ontwikkelen van deficiëntiesymptomen.

Lekker in de zomer je kennis op peil brengen?

Met onze e-learnings over o.a. stress & burnout en de therapeutische waarde van het ketogeen dieet kun je leren waar en wanneer je maar wilt.

Indicaties

Premenstrueel syndroom

Het premenstrueel syndroom omvat een variatie aan symptomen waaronder vermoeidheid, stemmingswisselingen, angst, depressie, vermoeidheid, vochtretentie, vergeetachtigheid, gevoelige borsten, duizeligheid en toename van eetlust, die rond de ovulatie beginnen en weer verdwijnen aan het begin van de menstruatie. Enerzijds kan vitamine B6 PMS-symptomen verbeteren door het serotonine- en dopaminegehalte te verhogen en anderzijds speelt vitamine B6 een essentiële rol bij de synthese van prostaglandine en vetzuren, die in mindere mate aanwezig zijn bij PMS (Ebrahimi, 2012).

(Preventie) hart- en vaatziekten

Verhoogde homocysteïnebloedspiegels worden geassocieerd met een verhoogd cardiovasculair risico. Maar ook een subklinisch vitamine B6-tekort, onafhankelijke van de homocysteïnebloedspiegel en ontstekingsmarkers zoals fibrinogeen of CRP, lijkt een risicofactor te zijn voor hart- en vaatziekten (Vanuzzo, 2007). Mogelijk remt vitamine B6 atherosclerose door remming van plaatjesaggregatie, bescherming van het vaatendotheel tegen beschadiging door geactiveerde bloedplaatjes, uitschakeling van (zuurstof)radicalen en verlaging van de homocysteïnespiegel (vooral in combinatie met foliumzuur en vitamine B12 (Spinneker, 2007). Een vitamine B6-tekort kan eveneens leiden tot een hogere bloeddruk.

Diabetes mellitus

Veel diabetici hebben een subklinisch vitamine B6-tekort (<30 nmol/l), wat ongunstig is voor de glycemische controle en de kans op diabetescomplicaties vergroot, zoals uiteengezet in een recente review (Mascolo, 2020). Een lage vitamine B6-spiegel kan mogelijk een gevolg zijn van diabetes. Maar ook kan een lage vitamine B6-spiegel invloed hebben op de biologische activiteit van insuline. Door mechanismen zoals het tryptofaankatabolisme via de kynurenineroute, adipogenese en vetmetabolisme te verstoren kan een verlaagd vitamine B6 bijdragen aan het bevorderen van diabetes. Door een verminderde antioxiderende activiteit en verminderd vermogen om AGE-vorming tegen te gaan wordt een vitamine B6-tekort bovendien geassocieerd met het ontwikkelen van diabetescomplicaties, zoals vaatproblematiek, neuropathie en retinopathie.

Chronische ontstekingsziekten

Vitamine B6 is van belang voor een goede werking van het immuunsysteem. Vitamine B6-tekorten beïnvloeden zowel de cellulaire als humorale immuunrespons (Ueland, 2017). Bij ouderen ging een vitamine B6-tekort gepaard met een verminderde productie en functionaliteit van lymfocyten en verminderde IL-2 productie (cytokine belangrijk voor de proliferatie van T- en B-cellen) (Meydani, 1991). P5P-plasmawaarden blijken bovendien omgekeerd evenredig met verschillende markers van ontsteking, zoals CRP, IL-6 receptor, aantal witte bloedcellen, kynurenine/tryptofaanverhouding en ook de inflammatoire score die verschillende inflammatoire modaliteiten vertegenwoordigt (Sakakeeny, 2012). Verstoringen in het functioneren van het immuunsysteem liggen aan de basis van vrijwel alle (chronische) ziekten.

Vitamine B6-tekorten zijn ook in verband gebracht met chronische ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis en inflammatoire darmziekten (Ueland, 2017; Selhub, 2013).

Prikkelbaredarmsyndroom

Prikkelbaredarmsyndroom (PDS) en de symptomen ervan zijn nauw verbonden met het voedingspatroon. De symptomen van spastische darmen blijken ernstiger te zijn bij een lage inname van vitamine B6 (mediane inname van 0.9 mg/dag) (Ligaarden, 2011).

“De symptomen van spastische darmen blijken ernstiger te zijn bij een lage inname van vitamine B6.”

Aandoeningen van de hersenen en zenuwstelsel

Vitamine B6-afhankelijke enzymen zijn essentieel voor de biosynthese van neurotransmitters, zoals adrenaline, dopamine en serotonine (Parra, 2018).

Vitamine B6 is nodig voor een normale psychologische functie en werking van het zenuwstelsel, waarin ook de vitamines B12 en foliumzuur en andere B6-afhankelijke enzymen een rol spelen.

Bij een vitamine B6-tekort kunnen er minder neurotransmitters aangemaakt worden, wat kan leiden tot verstoorde neurotransmittersystemen, zoals bij autisme (Sato, 2018), depressie (Skarupsky, 2010), ADHD (Altun, 2018), epilepsie door neurotoxische glutamaatconcentratie (Baumeister, 1994) en schizofrenie (Lerner, 2002).

Autisme

Autismespectrumstoornis (ASS) is een zeer heterogene groep aandoeningen, en effecten van vitamine B6-suppletie zijn tot op heden controversieel gebleken. Recent is onderzocht of het mogelijk is om verschillende subgroepen te definiëren. Op basis van geselecteerde fenotypische variabelen blijkt het mogelijk om vitamine B6-responsieve en niet-responsieve personen te classificeren, waardoor het in de toekomst wellicht mogelijk is suppletie met vitamine B6 effectief in te zetten in een deel van de ASS-populatie (Obara, 2018).

Depressie

Een vitamine B6-tekort wordt geassocieerd met een verminderde synthese van serotonine en verhoogde kans op depressie. Vitamine B6-suppletie lijkt

vooral effectief te zijn bij depressieve symptomen in premenopauzale vrouwen (Kashanian, 2007) en ouderen. Uit een klinische studie met een follow-up van 12 jaar in >3500 ouderen (65-plussers) blijkt dat de deelnemers met een hogere inname van vitamine B6 en B12 uit voeding en supplementen minder depressieve symptomen vertoonden over de hele periode. Elke bijkomende 10 mg vitamine B6 en elke bijkomende 10 µg vitamine B12 zorgde voor een extra 2%-verminderd risico op het ontwikkelen van depressie (Skarupsky, 2010).

Cognitieve achteruitgang

Een suboptimale vitamine B6-status is gecorreleerd met leeftijdgerelateerde cognitieve dysfunctie en varieert van milde klachten tot dementie (waaronder de ziekte van Alzheimer). Welke (causale) rol vitamine B6, en ook foliumzuur en andere B-vitaminen hierin precies spelen, rol is niet geheel duidelijk (Hughes, 2017). In een vrij recente studie waarin gezonde oudere volwassenen werden gevolgd gedurende 4 jaar blijkt dat een lage vitamine B6-status (P5P<43nmol/l) geassocieerd was met een 3,5 keer hoger risico op cognitieve achteruitgang. Hetzelfde werd gezien bij een lage inname

van vitamine B6 (0,9-1,4 mg/dag). Voor de andere B-vitaminen werd dit effect niet gevonden (Hughes, 2017). Vitamine B6 kan mogelijk gezien worden als een belangrijke beschermende factor voor het behoud van cognitieve gezondheid bij veroudering.

Ziekte van Parkinson

De neurodegeneratieve ziekte van Parkinson wordt gekenmerkt door het afsterven van hersencellen die dopamine produceren. Dit leidt tot een verstoring van de dopamine-gereguleerde motorische controle en resulteert in tremoren bij rust bij deze patiënten. Vitamine B6 is essentieel voor de synthese van dopamine. Uit een studie met bijna 10 jaar follow-up onder meer dan 5000 ouderen blijkt dat degenen met de hoogste inname van vitamine B6 een significant lager risico liepen om de ziekte van Parkinson te krijgen (De Lau, 2006). Het effect werd voornamelijk toegeschreven aan de antioxidant werking van vitamine B6, meer dan het homocysteïneverlagende effect.

Om de vitamine B6-inname binnen bepaalde grenzen te houden, bestaat er in Nederland vanaf 2018 een wettelijke maximale dagdosis (21 mg). Omdat vitamine B6 onderdeel is van veel verschillende supplementen wordt aanbevolen om dagdoseringen bij elkaar op te tellen en de maximale dagdosis niet te overschrijden (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2018).

Bijwerkingen

Vitamine B6 kan perifere sensorische neuropathie (prikkeling in handen en voeten, doof gevoel, verminderde tastzin en onzeker lopen) en zenuwdegeneratie veroorzaken. Deze bijwerkingen kunnen met name optreden bij langdurige en hoge inname van vitamine B6 (600 mg/dag of hoger). Het is belangrijk om direct te stoppen met de inname van vitamine B6 bij het optreden van symptomen die kunnen passen bij sensorische neuropathie.

Synergisme

De B-vitaminen hebben bij uitstek een synergistische werking op elkaar (Kennedy, 2016; CalderónOspina, 2020). Samen met folaat, vitamine B2 en vitamine B12 is vitamine B6 bijvoorbeeld essentieel voor de folaat- en homocysteïnestofwisseling die een goede methylering en daarmee tal van fysiologische lichaamsfuncties ondersteunen (Blom, 2011).

Contra-indicaties

Over het gebruik van vitamine B6 tijdens de zwangerschap en lactatie zijn weinig gegevens bekend.

Dosering

De ADH voor vitamine B6 bedraagt 1,5 mg per dag (voor mannen boven 51 jaar 1,8 mg/dag). Amerikaans onderzoek suggereert echter dat veel mensen meer vitamine B6 nodig hebben (minimaal 3-5 mg/dag) voor het bereiken van een optimale P5P-spiegel (> 30 nmol/l) (Morris et al., 2008).

Omdat vitamine B6 synergistisch werkt met andere B-vitaminen, is het aan te raden vitamine B6 samen met vitamine B12 en foliumzuur of actief folaat in te zetten, of eventueel in een complex met alle andere B-vitaminen aan te bieden.

Veiligheid

De UL (tolerable upper intake level) voor vitamine B6 voor volwassenen is door de European Food Safety Authority (EFSA) vastgesteld op 25 mg/dag. De Food and Nutrition Board (FNB, American Institute of Medicine) houdt hier 100 mg/dag aan en hanteert voor het innameniveau waarbij geen afwijkingen werden waargenomen (‘no observed adverse effect level’) 200 mg/dag.

De B-vitaminen zijn wateroplosbaar en een teveel wordt in principe uitgescheiden via de urine. Echter, wanneer het vitamine B6-metabolisme niet optimaal verloopt, kunnen er problemen ontstaan met de opname in cellen en weefsels of uitscheiding in de urine. Op die manier kan stapeling van vitamine B6 in het bloed ontstaan.

Met vitamine B2 werkt vitamine B6 bovendien als co-enzym bij de vorming van vitamine B3 (niacine) uit het aminozuur tryptofaan. Vitamine B2 en B3 zijn beide als cofactor nodig voor de vorming van actief vitamine B6 (pyridoxaal-5-fosfaat, P5P) uit pyridoxine. Naast de andere B-vitamines verbeteren kalium, vitamine C, magnesium en selenium ook de vitamine B6-status.

Het volledige artikel, inclusief bronnen, is op te vragen bij de redactie. Vitamine B6 kan interacties aangaan met andere stoffen en geneesmiddelen. Een lijst hiervan is op te vragen bij de redactie.

Dit artikel is mogelijk gemaakt door Natura Foundation, www.naturafoundation.nl

“Een vitamine B6-tekort wordt geassocieerd met een verminderde synthese van serotonine en verhoogde kans op depressie.”

VOOR IEDEREEN, DAT IS AL 120 JAAR ONS DOEL

Bij Bonusan produceren we in onze eigen fabriek supplementen van topkwaliteit Goed opneembaar

Vrij van onnodige hulpstoffen, toevoegingen en allergenen

Wetenschappelijk onderbouwd

Scan de QR-code voor een overzicht van onze producten

Astrid Waernes is psychosociaal therapeut en runt al 15 jaar ‘WAERNES’. Ze heeft zich jarenlang verdiept in het gedrag van kinderen en volwassenen en begrijpt steeds meer hoe belangrijk de taal is die we tegen elkaar spreken. Onlangs verscheen haar tweede boek.

www.waernes.nl

Hoog sensitief en concentratie

Isabel…… kan jij het laatste stukje herhalen dat ik net voorgelezen heb?

Met een schok komt ze weer terug in de klas en ze ziet dat alle leerlingen naar haar kijken. Oh ja, de meester was aan het voorlezen en aan het eind gaat hij altijd vragen stellen. Waarom kan ik mij nou niet gewoon concentreren op wat hij vertelt? En elke keer wanneer ik mij voorneem om goed te luisteren naar het verhaal….. kom ik toch weer in mijn droomwereld terecht! Ik kan er echt niks aan doen, het gebeurt gewoon….telkens weer. Herkenbaar?

Het wegdromen heeft niks met je intelligentie of slimheid te maken. Bij een sensitief persoon is de rechterhersenhelft vaak de dominerende zijde van de twee hersenhelften (gevoel). Wanneer iemand iets vertelt wat je al weet of weinig interesse bij je opwekt, kan de ander jouw volledige aandacht kwijt zijn.

Het is net als een vlinder. Vliegen van de ene bloem naar de andere bloem om die fijne nectar te vinden. Nectar maakt vlinders blij, ze ervaren vrijheid om van bloem naar bloem te vliegen. En ondertussen, wanneer je wegdroomt, maken je hersenen dopamine aan, en dat maakt jou blij. Dus heerlijk toch! Even wegdromen in een blij gevoel, dat dus echt te voelen is. Even weg uit de klas…. werk…. uit de drukte….. en dan met een klap weer terugkomen in de realiteit.

Vooral bij kinderen gebeurt dit heel vaak, waardoor de leraar kan denken dat je niet oplet. Geloof me…. niemand doet dit expres.

Wanneer iemand tegen jou zegt: ‘Ga maar even dromen’, ga je juist niet dromen. En wanneer het niet mag, doe je het wel. Ons onderbewustzijn kan geen ontkenning vasthouden. Dus “niet doen” wordt “doen”.

Op school of werk werken we merendeels vanuit de linkerhersenhelft (denken). We moeten presteren. En de één is daar beter in dan de ander, op zijn geheel eigen wijze.

Wat dus belangrijk is, is om beide hersenhelften optimaal te laten functioneren.

Een leerling kan heel slecht zijn in dictees maken (linkerhelft) en daar veel fouten in maken.

Wanneer je dezelfde leerling vraagt om een opstel te schrijven, zal je zien dat zijn pen vloeiend over het papier zal bewegen. Dan kan namelijk de fantasie (rechterhelft) de leerling inspireren tot een geweldig verhaal.

Een sensitief persoon is namelijk heel creatief.

Toch, de leerling kan het verhaal iets veranderen in zijn creativiteit dan wat het doel van de juf of meester eigenlijk was. Wanneer de leerling dan zijn werk terugkrijgt en het moet verbeterd worden, blokkeert de leerling weer.

“Zie je wel dat ik er niet goed in ben”, zou een belemmerende overtuiging kunnen worden. Wanneer de leerling wordt geprezen met zijn mooie verhaal, zullen de ogen gaan stralen en zal hij vele verhalen willen vertellen. De meeste ‘dromers’ verlangen naar harmonie. En wanneer deze niet buiten zichzelf is te ervaren in dat moment, zullen deze sensitieve personen naar binnen keren. Oftewel….. ze gaan op reis in hun fantasie, in een eigen droomwereld.

De Loekemeijermethode:

een nieuwe kijk op autisme en gehechtheid

‘Met de Loekemeijermethode leer je gedragingen, die vaak als vreemd, ongepast of complex worden geïnterpreteerd en de oorzaak hiervan, te herkennen als juiste ontwikkelingsfasen in de emotionele en sociale gehechtheid.’

Yvonne Loekemeijer-Verheijden is de grondlegger van de Loekemeijermethode en auteur van het Loekemeijermethode Handboek Autisme en Gehechtheid. Ze is de Loekemeijermethode gaan ontwikkelen door haar andere kijk op autisme. Als je de diagnose autisme krijgt, roept dat een beeld op dat er geen ontwikkeling mogelijk is. Stel je voor dat er wel degelijk ontwikkeling mogelijk is bij autisme? Stel je voor dat de huidige cognitieve behandelmethodes deze ontwikkeling juist belemmeren? Wat is er dan wel nodig?

Yvonne ziet autisme niet als een stoornis, maar als een achterstand en stilstand in de emotionele en sociale gehechtheid. Ze heeft sinds 2007 klinisch onderzoek gedaan naar autisme. De vele kinderen, jongeren en volwassenen met autisme, hun gezinnen en naasten die zij heeft ontmoet, hebben hieraan bijgedragen. Mede dankzij hen heeft zij de ontbrekende schakel gevonden om sociale en emotionele gehechtheidsontwikkeling bij autisme mogelijk te maken. De Loekemeijermethode komt dus voort uit een echt potje veldwerk. De bevindingen zullen herkenbaar zijn voor iedereen die met autisme te maken heeft.

Loekemeijermethode

‘Via Actieve Nabijheid door de eerste gehechtheidspersoon is gehechtheidsontwikkeling bij autisme wel degelijk mogelijk, verder dan tot nu toe wordt gedacht.’ De Loekemeijermethode valt onder het Expertisehuis Gehechtheid. De Loekemeijermethode is een methode voor gehechtheidsontwikkeling en bestaat uit een zeer uitgebreide gehechtheidstheorie over autisme en gehechtheid. Deze gehechtheidstheorie vind je in het Loekemeijermethode Handboek Autisme en Gehechtheid

We gaan ervan uit dat de gehechtheid bestaat uit vier ontwikkelingsgebieden, namelijk de:

• Ontwikkeling van de gehechtheidsrelaties (hechting)

• Emotionele ontwikkeling

• Sociale ontwikkeling

• Ontwikkeling van de sensorische, emotionele en sociale informatieverwerking.

Deze vier ontwikkelingsgebieden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en noemen we ook wel de emotionele en sociale gehechtheid. Per ontwikkelingsgebied dienen er acht opeenvolgende ontwikkelingsfasen te worden doorlopen om tot basale, wederzijdse en emotionele gehechtheid te komen. De mogelijkheid om de aandacht te richten heeft een zeer grote invloed op de gehechtheidsontwikkeling; deze verloopt bij autisme nog niet automatisch. Het vermogen om de aandacht vanuit jezelf en nieuwsgierigheid te kunnen richten is de basis van bewustwording en ontwikkeling.

De methode omvat ook het wetenschappelijk betrouwbaar en valide bevonden onderzoeksinstrument de ADAut (Attachment Development Autism). Middels een gehechtheidsonderzoek kan worden vastgesteld in welke ontwikkelingsfasen van de emotionele en sociale gehechtheid een kind, jongere of volwassene met autisme zich bevindt. We maken hierbij continu onderscheid of iemand reageert vanuit de cognitie of het aanvoelen.

Als je weet in welke ontwikkelingsfasen van de gehechtheid iemand zich bevindt, weet je ook waar gedragingen vandaan komen en wat de oorzaak is van bijvoorbeeld fragmentarisch waarnemen, verslaving, automutilatie, gehechtheids-, hulpverleners- en schooltrauma, rouw, suïcide, dwang, rituelen, angsten, stress, weerstand, overprikkeling, verlatingsangst en hechtingsdrang. Door deze informatie kun je met de specifieke werkwijze van de Loekemeijermethode Actieve Nabijheid heel gericht gaan aansluiten bij de ontwikkelingsfasen van de gehechtheid en ontwikkeling mogelijk maken. Het gehechtheidsproces kan hierdoor alsnog worden doorlopen, ook al is een kind al ouder en inmiddels een jongere of (jong)volwassene.

Achterstand en stilstand in de emotionele en sociale gehechtheid

‘Door de achterstand en stilstand in de gehechtheid bevindt iemand met autisme zich nog volop in zijn of haar gehechtheidsproces.’

We gaan ervan uit dat iemand met autisme dezelfde ontwikkelingsfasen van de emotionele en sociale gehechtheid doorloopt als iemand die zich gemiddeld ontwikkelt. Dit proces begint bij de geboorte vaak met een achterstand, verloopt veel langzamer dan gemiddeld en gaat niet vanzelf voort. Doordat de ontwikkeling niet vanzelf voortgaat, komt de gehechtheidsontwikkeling bij autisme stil te staan in lage ontwikkelingsfasen, Ontwikkelingsfase 4 of lager. Dit houdt in dat iemand zich, ongeacht zijn of haar leeftijd, nog midden in het gehechtheidsproces bevindt en nog niet veilig gehecht is. Ook zijn de emotionele executieve functies, het zelfbeeld en het inlevingsvermogen nog niet in ontwikkeling. Complexe gedragingen en uitingen bij autisme zijn te verklaren vanuit een achterstand en stilstand in de gehechtheid.

Cognitie, gehechtheid en trauma

‘Een achterstand en stilstand in de gehechtheid bij autisme wordt vaak niet als zodanig herkend door iemands uitstekende imitatievermogen en aangeleerde vaardigheden.’

Door iemands goede cognitie valt een achterstand en stilstand in de gehechtheid nauwelijks op.

Iemand is zeer vaardig in het imiteren van anderen en houdt zich cognitief zo staande. Ondanks het imitatievermogen en aangeleerde vaardigheden is een kind, jongere of volwassene met autisme zich nog niet bewust van zijn of haar gekopieerde of aangeleerde gedragingen. Hij of zij laat deze zien zonder werkelijk te begrijpen waarom hij of zij deze toepast. De emotionele en sociale context wordt nog gemist nog door het fragmentarisch waarnemen in lage ontwikkelingsfasen. Door het toepassen van de trucjes wordt gemaskeerd dat dagelijkse, emotionele en sociale situaties nog niet worden aangevoeld en overzien.

Met cognitieve behandelingen en trucjes breng je de gehechtheid niet op gang. De cognitie wordt dan juist versterkt in plaats van dat het gevoelsleven wordt ontwikkeld: de discrepantie tussen gehechtheid en cognitie wordt nog groter en iemand leert zich nog beter als kameleon te gedragen. Een kind, jongere of volwassene met autisme bevindt zich nog volop in zijn of haar gehechtheidsproces en heeft verbinding, sensitiviteit, liefde en Actieve Nabijheid van de gehechtheidspersoon nodig om het gehechtheidsproces alsnog te doorlopen en veilig te kunnen hechten, ongeacht zijn of haar leeftijd. Dan pas is er ontwikkeling mogelijk, verder dan tot nu toe voor mogelijk wordt gehouden.

Hoe langer het gehechtheidsproces stilstaat, hoe groter het gehechtheidstrauma. Het trauma bestaat vaak uit meerdere traumatische ervaringen bij elkaar. Voorbeelden hiervan zijn te hoge verwachtingen, niet gehoord, begrepen en gesteund worden, een gehechtheidspersoon die nog niet aansluit bij de ontwikkelingsfasen van de gehechtheid, uithuisplaatsing, hulpverleners-, school- of werktrauma. Ook trauma’s en gestapelde rouw- en verlieservaringen zijn bij autisme terug te brengen naar lage ontwikkelingsfasen in de gehechtheid.

Gehechtheidsontwikkeling is de basis van het menselijk welzijn. Iemand zal eerst veilig moeten hechten om te kunnen voldoen aan de verwachtingen en verplichtingen die de maatschappij aan hem of haar stelt. Helaas zijn het onderwijssysteem, de zorg, het bedrijfsleven, justitie en de maatschappij hier nog niet op ingesteld en is er nog onvoldoende kennis over de gehechtheid.

Missie: het gehechtheidsproces alsnog doorlopen en veilig ontwikkelen

‘Laten we met de juiste bril gaan kijken, met de gehechtheidsbril en niet met de cognitieve bril en samen gehechtheidsontwikkeling mogelijk gaan maken.’

Yvonne haar missie bestaat uit het delen van haar kennis en inzichten aan ouders en hulpverleners. Ouders kunnen zelf vaak heel goed aansluiten, als ze maar weten hoe aan te sluiten bij de

“Hoe langer het gehechtheidsproces stilstaat, hoe groter het gehechtheidstrauma.”

achterstand in de gehechtheid. Zij staan aan de basis van het opbouwen van een gehechtheidsrelatie met hun kind en merken dat de ontwikkeling van hun kind anders verloopt. Daarom is het zo belangrijk dat ouders de kennis en handvatten krijgen, zodat zij een achterstand in de gehechtheid zo vroeg mogelijk kunnen herkennen en zelf kunnen gaan aansluiten. De Loekemeijermethode kan meteen na de geboorte worden toegepast. Hierdoor kan de gehechtheidsontwikkeling al op zeer jonge leeftijd voortgaan en zo wordt er enorm veel leed bespaard.

En lukt het ouders nog niet helemaal zelf, dan is de rol van de hulpverlener om naast ouders te gaan staan, ondersteunend te zijn, ouders vertrouwen te geven en op de achtergrond in de thuissituatie het gehechtheidsproces tussen ouder en kind te stimuleren en in goede banen te leiden. Hierdoor kan het gehechtheidsproces in een veilige thuissituatie alsnog met ouders worden doorlopen en niet met een hulpverlener in een behandelcentrum ergens buitenshuis. Naarmate iemand verder komt in zijn of haar ontwikkeling, nemen (gehechtheids)trauma’s, gedragingen, psychische klachten en kenmerken die worden toegeschreven aan autisme significant af. De emotionele wederzijdsheid, flexibiliteit, het inlevingsvermogen en zelfregulatie ontwikkelen, waardoor de levenskwaliteit en het welzijn bij autisme aanzienlijk verbeteren. Overleven wordt leven!

Winactie!

Ontwikkelingsfasen in plaats van diagnoses ‘De Loekemeijermethode is in te zetten voor verschillende doelgroepen, vele diagnoses zijn te verklaren vanuit de emotionele en sociale gehechtheid.’

Hoewel de Loekemeijermethode zich richt op kinderen, jongeren en volwassenen met autisme en op hun gezinnen is de methode ook toepasbaar op andere diagnoses en doelgroepen. Diagnoses labelen waargenomen gedragingen. Het zegt niets over de persoon, waar het gedrag vandaan komt en wat diegene nodig heeft om te ontwikkelen. Vele gedragingen en diagnoses zijn te plaatsen binnen de lage ontwikkelingsfasen van de emotionele en sociale gehechtheid. Onze ultieme hoop is dat we steeds meer naar de persoon zelf gaan kijken en naar waar diegene zich bevindt in de emotionele en sociale gehechtheid en stoppen met het labelen of diagnosticeren van gedragingen.

Het Loekemeijermethode Handboek Autisme en Gehechtheid wordt door het Expertisehuis Gehechtheid gebruikt als basis voor onze gehechtheidstrajecten en scholingen voor zowel ouders en professionals. Het geeft je alle benodigde kennis en vaardigheden om deze achterstand en stilstand te herkennen, hierbij aan te sluiten en zélf ontwikkeling mogelijk te maken. Zij willen graag hun kennis, missie en visie gratis met je delen. Scan de QR-code en download de eerste hoofdstukken van het boek of bestel het boek meteen.

www.expertisehuisgehechtheid.com

Wil je het boek oevr de Loekemeijermethode winnen? Ga dan naar de Facebookpagina van de NFG, like deze en blijf op de hoogte van deze actie, andere winacties en nieuwsberichten uit het vakgebied: http://bit.ly/2nr4KCt

Psychosociale zorg bij de oudere cliënt

Leonieke Scheepsma heeft op de jaarlijkse ontmoetingsavond van Stichting Rosegaarden gesproken over psychosociale zorg bij de oudere cliënt. Dit deed zij aan de hand van de levenscirkel.

LEVENSCIRKEL:

Contact maken: De cirkel begint met het contact maken. Het allereerste begin in deze wereld is het welkom op de wereld en de plek die je mag innemen. Hoe was je welkom? Oude herinneringen spelen een belangrijke rol in hoe je op oudere leeftijd jezelf en de ander welkom heet.

Hechten en veerkracht: Als er emotionele beschikbaarheid is tussen ouder en kind, ontstaat er een veilige hechting. 100% daring (loslaten) en 100% caring (nabijheid). Dit zorgt voor veerkracht.

Intimiteit en verbinding: Vanuit het welkom en veilige hechting ontstaat er intimiteit en verbinding.

Verlies en afscheid nemen: Op het moment van hechten is het afscheid al ingesloten. Het een kan niet zonder het ander. Als je niet hecht, hoef je ook geen afscheid te nemen. De manier waarop je afscheid neemt, heeft veel relatie met de wijze waarop je gehecht bent. Er treden hechtingsgevoelens op zoals vastklampen, huilen en boosheid.

Rouwen en integratie: Als je je hebt verbonden en je moet afscheid nemen, is er rouw. Rouw is de prijs die je betaalt voor

gehechtheid, verbondenheid en liefde. In deze fase voelen we rauwe pijn, het verdriet, het gemis. Rouw zal nooit helemaal over gaan. Toch is aanvaarden belangrijk.

Betekenis geven en roeping: In de laatste levensfase komen de thema’s van de levenscirkel indringend in beeld. Enerzijds wordt op de betekenis van het geleefde leven teruggekeken en anderzijds vooruitgekeken naar de resterende tijd en datgene wat nog van betekenis is en nagelaten kan worden. Zingeving voor ouderen bestaat uit verbinden met zichzelf, anderen, de wereld om zich heen en het iets dat groter is dan henzelf.

BLOKKADES IN DE LEVENSCIRKEL:

Isoleren en terugtrekken: De achterkant van jouw welkom is het isoleren en terugtrekken. Er heeft kwetsing plaatsgevonden waar nog niet om gerouwd is. Het gevolg is dat je je dan niet open durft te stellen maar je jezelf isoleert.

Onthechten of vastklampen: De achterkant van veilige hechting is onveilige hechting. Te onderscheiden in te weinig afgrenzing tussen de emoties van het kind en de ouder. Ouders kennen het verschil niet tussen eigen emoties en de emoties van het kind. Bij te veel afgrenzing hebben ouders geleerd geen aandacht aan hun eigen emoties te geven. Ouders zijn niet instaat om op de ontreddering van hun kind te reageren.

Verbinding en intimiteit vermijden: De mate van veilige of onveilige hechting die de ouderen in hun leven kende, is van grote invloed of ze zich durven te verbinden. Als ouderen in hun leven veel hebben verloren en een onveilige hechting hebben ervaren, gaan ze verbinding en intimiteit vermijden. Verlies ontkennen, geen afscheid nemen: Door verliezen te ontkennen, geen afscheid te nemen stolt de rouw en gaat de rouw achter slot en grendel. Angst en pijn zorgen ervoor het verlies weg te bewegen. Daarmee stagneert het leven en het lijf.

Niet meer voelen, weerstand: Als rouw niet genomen wordt, ontstaat er gestolde rouw en ga je niet meer voelen, behalve weerstand. Gevoeld door achterdocht, sabotage of bondjesvorming.

Zinsloosheid ervaren: Met het wegvallen van nut en de ervaren waardering of dreigende vermindering van geestelijk en/of lichamelijk mogelijkheden.

Er zijn verschillende werkvormen ter ondersteuning bij het doorlopen van de cirkel bij de oudere cliënt.

Rosegarden is een Stichting van Christen Psychosociaal Therapeuten. De psychosociale (kinder)therapeuten die zijn aangesloten bij Stichting Rosegarden, werken vanuit een christelijke identiteit. www.stichting-rosegarden.nl

Beroepsopleidingen

Acupunctuur

De

erkende vorm van Traditionele Chinese Geneeskunde.

Chinese Kruidengeneeskunde

Leer de recepturen van Chinese kruiden om deze op een veilige manier in te zetten in je praktijk.

Tuina massagetherapie

Als alternatief voor acupunctuur, of een waardevolle aanvulling op andere complementaire geneeswijzen.

Annemarie Vaarkamp (44) werkt als psycholoog in haar praktijk De Binnenkamer, onder de rook van Eindhoven. Ze is getrouwd en heeft twee kinderen. Naast psycholoog is ze trouwambtenaar voor twee gemeentes in Noord-Brabant.

www.de-binnenkamer.nl

Buitenpsycholoog

Ik houd ontzettend van mijn werk en het - zoals ik dat graag noem - gepuzzel met cliënten en hun gevoelens en ervaringen. Sinds ik hiermee begonnen ben, heb ik altijd het gevoel gehad dat er geen leuker werk op de wereld bestaat. Er was lange tijd maar één groot nadeel voor mij: dat het werk met zich meebracht dat ik hele dagen binnen doorbracht. En, nog veel erger, dat ik hele dagen binnen stíl zat, urenlang in dezelfde houding op een stoel.

Nu verschillen we allemaal in onze behoeftes en verlangens, maar hele dagen binnen stilzitten op een stoel is niet iets waar veel mensen werkelijk gelukkig van worden. Des te gekker dat je dan als psycholoog – toch het vak waarin je probeert mensen dichter bij hun welbevinden te laten komen – iets doet wat tegengesteld is aan een van de adviezen die je anderen het vaakst geeft: ga naar buiten!

In coronatijd ging ik met mijn cliënten aan de wandel. In de frisse buitenlucht konden we elkaar tenslotte veilig spreken. Ik merkte dat dat prima ging. Sterker nog, ik merkte dat het hartstikke prettig was om in de buitenlucht te werken. Dat vonden de cliënten ook, want wat wil het geval: van alle mensen met wie ik in de buitenlucht afsprak, wilde niemand terugkeren naar binnen, ook niet toen dat eenmaal weer kon.

Toen corona naar de achtergrond dreef, keerde het binnenwerk terug, maar ik bood de buitenoptie ook aan en zo ontstond een mooie afwisselende werkcombinatie. Afgelopen maanden volgde ik de training tot Buitenpsycholoog en kon ik me bij die leuke club gelijkgestemden aansluiten, een diverse club zorgprofessionals met 1 gezamenlijke overtuiging: wandelen in de natuur voegt iets toe aan de gesprekken met je cliënt.

Maar wat is die toevoeging dan? Die is tweeledig. Enerzijds is het de beweging die iets doet. Wandelen is ongelooflijk goed voor je brein, zo leert hoogleraar Klinische Neuropsychologie Erik Scherder ons. Wandelen doet allerlei gunstige dingen voor verschillende gebieden in het brein, zoals de prefrontale cortex en de hippocampus. Het resultaat: verlaging van stressgevoel, bevordering van creativiteit en meer productiviteit! Bovendien voel je door het lopen je lijf veel beter, die oh zo belangrijke bron van informatie – júist bij psychische klachten.

En anderzijds is het de natuur die iets heel belangrijks toevoegt. Dat is bijna niet te vatten in woorden, maar we weten het van nature (daar heb je het al) allemaal: de natuur geeft ons rust. Daar kun je opladen. De natuur oordeelt niet, de natuur neemt de tijd, in de natuur kun je gewoon zíjn. Dat is iets wat we ergens allemaal voelen, maar om het nog eens heel bewust te ervaren terwijl je praat met elkaar, dat geeft iets heel bijzonders.

Wandelend werken voelt eigenlijk niet als werken. Dat hoor ik ook van medeBuitenpsychologen. Het is een feest om buiten te kunnen zijn en dit werk te doen en ik ben ervan overtuigd dat we er pas net aan begonnen zijn.

Zelfzorg voor de vrouw:

hormonen in balans

Als vrouw ga je in je leven door verschillende fases. Na het aanbreken van de eerste menstruatie in de pubertijd volgt een lange vruchtbare periode die eindigt rond het vijftigste levensjaar met de menopauze. Na de overgang volgen de jaren van de postmenopauze. Al deze fases gaan gepaard met eigen kenmerken en veranderingen in de hormoonhuishouding. Daar kan een vrouw lichamelijk veel van merken. Hoe kun je de hormoonbalans ondersteunen?

Hormonen kunnen het leven bepalen

Hormonen zijn belangrijke regelaars in het lichaam. Ze geven de lichaamscellen opdrachten en zorgen ervoor dat de juiste signalen worden afgegeven voor tal van lichaamsfuncties, zoals spijsvertering, groei, vruchtbaarheid, energiestofwisseling, gedrag en gevoel, bloeddruk en hartslag en vecht-vluchtreactie. Ze worden aangemaakt in diverse organen. Geslachtshormonen, zoals oestrogeen en progesteron, worden onder meer geproduceerd in de eierstokken en bijnieren. Hormonen die te maken hebben met de vruchtbaarheid en voortplanting, zoals follikelstimulerend hormoon (FSH), luteïniserend hormoon (LH), prolactine en oxytocine, worden gemaakt in de hypofyse. De schildklier maakt schildklierhormoon aan, de bijnieren produceren cortisol en de alvleesklier zorgt voor insuline.

Gevolgen van een hormonale disbalans

Hormonen regelen zo veel in het lichaam, dat mocht er iets niet goed gaan, dit een grote invloed op het leven kan hebben. Het hormoonsysteem ofwel endocriene systeem is delicaat en complex en is aan veel invloeden onderhevig, zoals verkeerde voedselkeuzes en -patronen, stress, blootstelling aan chemische en hormoonverstorende stoffen en tot laat achter een beeldscherm vertoeven. Technisch kan het in het lichaam verkeerd gaan op diverse fronten, zoals een verhoogde of verlaagde afgifte van een hormoon, een verkeerde onderlinge balans tussen hormonen, een verminderde afbraak van hormonen, ongevoelige receptoren of een beperkte omzetting in een actieve vorm.

Maak kennis met de belangrijkste hormonen

Vanzelfsprekend speelt een goede hormonale balans in de geslachtshormonen een belangrijke rol voor de gezondheid. Er zijn echter ook andere hormonen die ervoor kunnen zorgen dat er een disbalans ontstaat. Maak kennis met de belangrijkste hormonen in het lichaam en hun voornaamste functies:

• Het follikelstimulerend hormoon (FSH) zorgt onder meer voor rijping van de eicel en stimuleert oestrogeen en het luteïniserend hormoon (LH) zet de eisprong in gang.

• Prolactine regelt de borstvoeding en oxytocine zorgt voor de samentrekking van de baarmoeder bij de bevalling en helpt bij borstvoeding. Oxytocine is tevens het knuffelhormoon en maakt rustig.

• Het groeihormoon zorgt voor groei en herstel tijdens de slaap.

• Oestrogeen, progesteron en testosteron zijn de geslachtshormonen. Oestrogeen is belangrijk voor de vruchtbaarheid, vrouwelijkheid en libido en progesteron is belangrijk voor een goede zwangerschap. Testosteron heeft ook bij vrouwen een functie en stimuleert onder meer mannelijke eigenschappen zoals spiergroei en lichaamsbeharing. Deze drie hormonen beïnvloeden ook het gedrag, zoals sociaal gedrag, de mate van leiderschap, zorgzaamheid en de manier waarop een vrouw met stress omgaat.

• Het schildklierhormoon is onder meer belangrijk voor groei, de energiehuishouding en stofwisseling.

• Insuline verlaagt de bloedsuikerspiegel en cortisol verhoogt de bloedsuikerspiegel bij stress. Cortisol remt ook ontstekingen en helpt wakker worden.

• Melatonine reguleert onder meer de lichaamstemperatuur, groei en slaap.

Andere belangrijke hormonen zijn onder meer: glucagon, calcitonine, adrenocorticotroop hormoon (ACTH), vasopressine, DHEA, histamine, pregnenolon, leptine, ghreline, aldesteron, vitamine D en IGF-1. En ook deze lijst is nog niet volledig.

Gevolgen van een hormonale disbalans

Bij vrouwen en een disbalans van de hormonen wordt vaak in eerste instantie gedacht aan emoties die alle kanten op schieten. Maar hormonen zijn, gezien de lange lijst en vele functies, zo’n beetje gerelateerd aan alles in het lichaam. Gaat er dus iets niet goed in de hormonale balans, dan is dat dus aan allerlei zaken te merken. Klachten en symptomen zijn onder

meer: vermoeidheid of slaapproblemen, angst en een gejaagd gevoel, honger of gebrek aan eetlust, aankomen of afvallen, infecties, huidproblemen zoals psoriasis, eczeem en acne, diabetes, depressie, hoofdpijn en migraine, menstruatieklachten en PCOS. Een hormonale disbalans kan dus grote gevolgen hebben. Maar gelukkig is er ook veel aan te doen.

• Zorg ten slotte voor voldoende beweging en training, verminder stress en zorg voor een goed dag/nachtritme.

Interessante micronutriënten voor de vrouw Naast micronutriënten die uit gezonde voeding gehaald kunnen worden, kan aanvullende suppletie waardevol zijn. We zetten een aantal belangrijke stoffen en producten op een rij:

• Basissuppletie vind je in een multivitaminesupplement, geschikt voor elke leeftijd. Aangevuld met omega 3-vetzuren als tegenhanger voor de grotere consumptie aan omega 6-vetzuren in deze tijd. Ook de vitamines D3 en K2 vormen een essentiële aanvulling, zeker in de wintermaanden, en voor vrouwen na de menopauze voor het behoud van sterke botten.

• Maca draagt bij aan een goed mentaal evenwicht en de vitaliteit* en versterkt het lichaam tijdens de menopauze.

• Cucurbita pepo ondersteunt de blaasfunctie*.

• Nutriënten voor de buik en blaas zijn goedaardige bacteriële Lactobacillusstammen, voedingsvezels, cranberry-extract en D-mannose.

• Lijnzaad ondersteunt de normale regulatie van de hormonale activiteit.

• In de periode van 40-55 jaar kan een voedingssupplement met isoflavonen ondersteuning bieden.

Leefstijladviezen voor de hormonen

• Wist je dat ook lichaamsvet een orgaan is en hormonen produceert? Bij overgewicht is er dan ook vaak sprake van een hormonale disbalans. Zorg dus voor een gezond lichaamsgewicht.

• Zorg voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Eet minder vaak op een dag, beperk de inname van bewerkte koolhydraten, ga periodiek vasten en sport of beweeg regelmatig vóór de maaltijd.

• Kies voor pure, eerlijke en onbewerkte voeding. Een mediterraan voedingspatroon met biologische groenten en fruit (samen minimaal 500 gram per dag), noten, peulvruchten, gezonde granen, vis, weinig vlees en meervoudige onverzadigde vetzuren ondersteunt de hormonale balans.

• Zorg voor voldoende micronutriënten uit gezonde voeding en aanvullende suppletie zodat er voldoende cofactoren beschikbaar zijn voor de omzetting, afbraak en functie van alle hormonen. Ook de darmen en lever spelen hierin een vitale rol.

• Vermijd chemische oestrogeenachtige stoffen. Deze zogenoemde xeno-oestrogenen kunnen de hormonen verstoren. Denk bijvoorbeeld aan landbouwgif, weekmakers in plastic (zoals bisfenol A), conserveringsmiddelen in verzorgingsproducten en stoffen die de lever te veel belasten. Kies dus voor biologische en natuurlijke producten met zo min mogelijk toevoegingen.

• Beperk de inname van alcohol en koffie. Alcohol heeft een invloed op de oestrogeen- en testosteronwaarden en belast de lever. Koffie stimuleert de bijnieren.

• De buikgezondheid kun je dagelijks verrijken met een pre- en probiotica.

*Gezondheidsclaim in afwachting van die goedkeuring door de Europese Commissie. Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie. Dit artikel is mogelijk gemaakt door Logic of Nature: www.logicofnature.nl

“Hormonen zijn, gezien de lange lijst en vele functies, zo’n beetje gerelateerd aan alles in het lichaam.

Visolie + vitamine D3 en E van de hoogste

kwaliteit en zuiverheid

softgels op basis van visgelatine

Inhoud: 60 capsules

Adviesprijs: € 32,30

Visolie in zijn natuurlijke matrix van vetzuren: hoog gedoseerd aan onverzadigde omega 3-vetzuren.

Hoogwaardige visolie van de allerhoogste kwaliteit en zuiverheid, met een extra toevoeging van vitamine D3.

Bij inname van minstens 250 mg per dag draagt DHA bij tot de instandhouding van de normale hersenfunctie en gezichtsvermogen

Vitamine E-complex toegevoegd om de olie optimaal te beschermen tegen oxidatie en zijn uitstekende eigenschappen te behouden.

Bij inname van minstens 250 mg per dag dragen DHA en EPA bij tot de normale werking van het hart.

BIRTH (2018) | MYRTLE VREEDENBURGH

OLIEVERF OP LINNEN DOEK 70X60CM

Birth gaat over nieuw leven en de geboorte van een baby. Maar ook over de geboorte van het ouderschap, dat een totaal nieuwe fase in je leven aankondigt.

www.kleurenpad.nl | www.myrtlevreedenburgh.com

Stichting Orthokennis

Uw leverancier van orthomoleculaire kennis

De clinics van stichting Orthokennis

Stichting Orthokennis biedt een aantal zeer interessante clinics aan. In het overzicht hieronder vindt u een keur aan orthomoleculaire onderwerpen. Zoals u van ons gewend bent, houden we rekening met verschillende kennisniveaus. Onze clinics worden hoog gewaardeerd en staan erom bekend dat de gedeelde informatie altijd goed toepasbaar is in de praktijk. Voor onze clinics wordt accreditatie aangevraagd bij verschillende beroepsverenigingen.

De schildklier in directe relatie tot stress en het immuunsysteem docent: Olivia Krom

Hart- en vaatziekten docent: Jeroen de Haas

Stress, burn-out, depressie en vermoeidheid docent: ir. Angélique De Beule

Mondgezondheid: voeding en suppletie docent: Tanja Visser

ADHD, ADD en autisme: diagnostiek en integrale ondersteuning docent: Alex Leupen

Op www.orthokennis.nl vindt u meer informatie en kunt u zich aanmelden. Mocht u vragen hebben over onze clinics of diensten, neem dan gerust contact met ons op.

Telefoon +31 (0)75 640 81 80

E-mail info@orthokennis.nl

Website www.orthokennis.nl

mede mogelijk gemaakt door:

‘Het wordt vanzelf vijf uur!’

een riskante optie is. Je bent te oud om nog aan een nieuwe studie of opleiding te beginnen of je hebt een werkgever die niet openstaat voor jouw vragen en vindt, dat je maar ‘zin moet maken’. Je wordt immers betaald voor je werk.

Ook de mening van het grote publiek helpt vaak niet om je ontevredenheid over je werk(omstandigheden) te durven uiten. Bore-out wordt nog steeds vaak geassocieerd met luiheid, je te goed voor iets voelen en aanstellerij, waardoor er nog steeds een taboe op rust.

Onlangs maakte ik een groepsrondreis met onder andere een voormalige huisarts. Ze was net een jaar met pensioen. Het fenomeen ‘bore-out’ kende ze niet en toen ik erover vertelde, snoof ze: ‘Weer zo’n ziekte waar mensen mee thuis gaan zitten, zeker!’ Ik antwoordde, dat ik schrok van haar reactie, dat mensen met een bore-out inderdaad vaak ziek thuis komen te zitten en dat ik hoopte dat ze dan op meer begrip en empathie van hun huisarts mogen rekenen dan wat doorklonk in haar woorden.

Nadat in maart 2022 mijn tweede boek over bore-out verscheen, werd mijn verlangen om een derde exemplaar te produceren, steeds groter

Ik was me namelijk steeds meer gaan verbazen over het – vaak ineffectieve – gedrag dat mensen in een bore-outsituatie vertonen. Dat je je werk zo dodelijk vervelend vindt, dat je je er niet meer gemotiveerd toe kunt zetten, is iets wat je overkomt. Maar waardoor grijp je dan niet eerder in en laat je het zo ver uit de hand lopen dat je er ziek en soms depressief van wordt? Je hebt toch allerlei mogelijkheden om te proberen je situatie te verbeteren! Het probleem aankaarten bij je baas en/of je collega’s bijvoorbeeld. Misschien heeft je werkgever wel werk dat meer uitdaging en plezier biedt, of is er een collega die werk met je wil ruilen. En als dat allemaal niets oplevert, kun je toch een cursus of opleiding doen, waardoor je meer mogelijkheden krijgt, of in het uiterste geval solliciteren.

Natuurlijk zou dat allemaal kunnen, maar het is de vraag of iedereen in een bore-outsituatie de vrijheid ervaart om zoiets te doen. Sommige barrières kun je je misschien wel voorstellen: anderen zijn afhankelijk van jouw inkomen, waardoor solliciteren

Deze oorzaken zijn voor iedereen waarneembaar. Ze spelen in de bovenstroom van het leven. Maar er is ook een onderstroom. Het onderbewuste dat gevormd wordt in iemands systeem van herkomst, het gezin waarin hij of zij is geboren. Soms ligt de bron al in eerdere generaties, die van de groot- of overgrootouders. Als jong kind krijg je allerhande ouderlijke boodschappen, die verankerd raken in je onderbewuste. Boodschappen die voor jou dan voortaan een leidraad worden voor je leven. Of niet natuurlijk, want er zijn ook rebelse kinderen, die precies het tegenovergestelde doen van wat hun wordt voorgeleefd.

Drie oerwetten van systemisch werk spelen daarbij een rol. Als die overtreden worden, raakt het systeem uit balans en in een onevenwichtig systeem ontvangt een kind niet het goede wat het leven voor hem in petto heeft en kan het zich niet ontwikkelen tot een volwassen persoon die beslissingen neemt op eigen kracht zonder zich gehinderd te voelen door misplaatste loyaliteit aan of afhankelijkheid van iemand uit zijn systeem.

“Bore-out wordt nog steeds vaak geassocieerd met luiheid, je te goed voor iets voelen en aanstellerij, waardoor er nog steeds een taboe op rust.”

Allereerst is er het uitgangspunt dat iedereen zijn eigen, bij zijn geboorte gegeven plek heeft. Als kind van zijn biologische ouders en in de rij van broertjes en zusjes. Daarbij horen ook doodgeboren kindjes, miskramen en abortussen. Als een kind van zijn plek gaat, doordat het taken overneemt van een ouder, omdat die bijvoorbeeld ziek is, of gaat moederen of vaderen over broertjes en zusjes, omdat de echte ouder niet beschikbaar is, gaat het op de plek van die ouder staan en krijgt daar niet wat hem in het leven toekomt.

Dan is er de balans van geven en ontvangen, de oerkracht die bepaalt dat het niet oké is, als je alleen maar geeft of ontvangt. Dat er een bepaalde wederkerigheid dient te zijn omdat het systeem ook uit balans kan raken, als die ontbreekt. Als je alleen maar geeft, word je behoeftig, maar ook als je alleen ontvangt, ontstaat een probleem. In beide gevallen ontstaat er een scheve relatie, gebaseerd op schuld.

De derde oerkracht betreft het gegeven dat iedereen die tot een systeem hoort, ingesloten moet worden. Mag je er niet bij horen, terwijl jouw geboorteplek daar wel is, dan zorgt ook dat voor disbalans. Als je wordt buitengesloten omdat je bijvoorbeeld een misdaad hebt gepleegd, je partner van je gescheiden is, of als je niet past in het milieu van het systeem.

Elke vorm van onbalans kan ervoor zorgen, dat een kind niet opgroeit tot de zelfstandige, zelfredzame volwassene waar het leven om vraagt., zodat het niet voor zichzelf op durft te komen, niet het gevoel heeft belangrijk te zijn, niet op hulp durft te rekenen, als het zijn probleem bij iemand aankaart, er zelfs niet op durft te vertrouwen dat het er dan nog bij hoort. Ouderlijke boodschappen,

Winactie

Wil je Ziekmakende verveling op je werk winnen? Ga dan naar de Facebookpagina van TCC Magazine en like deze. Stuur vervolgens een e-mail met je gegevens naar: redactie@inspiredcommunications.nl

verbaal of non-verbaal, impliciet of expliciet geuit, kunnen zodanig verankerd raken in het systeem van een kind, dat het zijn eigen belangen later niet goed behartigt, dat het denkt niet meer of niets anders te verdienen, dat het bang is niet serieus te worden genomen of te worden buitengesloten.

‘Het wordt vanzelf vijf uur’, zei de vader van iemand die ik sprak, als ze probeerde te vertellen dat haar werk haar met weerzin vervulde. Oftewel, je hebt je werk ‘gewoon’ te doen. Of je het prettig vindt of er voldoening uit haalt, is onbelangrijk. Zo was vader altijd met zijn eigen werk omgegaan en dat vond hij ook van zijn kinderen te mogen verwachten. Kinderen die al jong dat soort boodschappen krijgen, kunnen ook op latere leeftijd de vrijheid missen om op te komen voor zichzelf en hun eigen welbevinden op de eerste plek te plaatsen. Daardoor kunnen ze ook in een bore-outsituatie te lang niet voor zichzelf opkomen en ziek worden.

Astral brengt nieuwe inzichten!

In 2007 startte Astrid Waernes haar eigen praktijk in de psychosociale zorg in Purmerend. In 2013 werd dit een V.O.F. samen met haar partner Marcel Poort. Hun praktijk is groots uitgegroeid. Naast het werken in de praktijk met individuele zorg worden ze ingehuurd door diverse scholen, geven al 12 jaar Rots - & Watertrainingen, HSP-trainingen en opleidingen. Ook geven ze trainingen in het onderwijs aan het personeel. “Het is een prachtig gegeven dat we zo gegroeid zijn en dat de mensen zo veel vertrouwen in ons hebben met alles wat we neerzetten.”

Met alle ervaringen die Astrid heeft opgedaan, voelde ze dat het tijd was om meer naar buiten te brengen in de omgang met kinderen.

Ouders vroegen aan haar: “Kun je een boek schrijven waar wij als ouders en leerkrachten ook iets aan hebben? Je kunt zo goed vertellen, schrijf het op!”

En dat ging ze ook doen! Zo kwam haar allereerste boek uit via uitgeverij Elikser. Ze waren razend enthousiast over mijn idee. Zo ontstond De Magische pas en 3 jaar later kwam De Magische zon, verhalen met een mooie boodschap over emoties waar zowel kinderen als ouders wat aan hebben.

En ja, toen kwam de volgende stap! Astrid tekende al jarenlang een soort lampje op haar whiteboard om bepaalde dingen mee uit te leggen en ze vond het vorig jaar tijd dat deze nu maar eens echt

tot leven moesten gaan komen. Maar hoe, wat, waar? Haar uitgever maakte geen kaarten, dus ging ze zelf op pad om erachter te komen hoe zelf een praatspel uit te gaan geven. En prompt kreeg ze een bericht van een illustrator. (Mocht je ooit een illustrator nodig hebben, denk dan aan haar.) En weet je wat het leuke is? Dit was een oud-cliënt van Astrid. Als kleine jongen kwam hij bij Astrid in de praktijk en deze kleine jongen is ondertussen 24 jaar en werkt nu als illustrator. Hoe mooi is dat?

Ze ging het gesprek met hem aan. En echt… binnen 3 weken stond ASTRAL op papier.

Yeah, ze had de basis. Reniet de Vries (illustrator) kon zo goed meekijken in het hoofd van Astrid dat dit een geweldige samenwerking werd. En vandaaruit kreeg hij een grote opdracht. Want nu was het tijd om de Magische Praatkaarten uit te gaan werken!

“Het was hard werken en veel uitzoeken en daarnaast heb ik ook heel veel steun gehad van een goede vriend die mij op weg hielp; ik ben ook hem ontzettend dankbaar.”

Werken met ASTRAL Magische Praatkaarten is een goede oefening om kinderen te laten praten over hun gevoel. Door de vragen te beantwoorden, nemen zij je mee in hun belevingswereld. Een goede en prettige methode om mee te kunnen kijken in het hoofd van een kind. Laat het kind een paar kaarten pakken en vraag vooral door op de antwoorden die ze geven. Praten over emoties is voor kinderen heel belangrijk.

Het HSP-werkboek

Een prachtig werkboek over hoog sensitiviteit. Met dit werkboek kunnen kinderen zich, samen met ouders/verzorgers, verdiepen in hun gevoeligheid en emoties. Dit doen ze aan de hand van informatieve teksten en uitdagende opdrachten. Dit werkboek kan ook gebruikt worden door coaches, therapeuten en leerkrachten. Door samen aan de slag te gaan, zal het kind zich meer begrepen voelen.

HSP betekent Hoog Sensitief Persoon. Een ander woord is ook wel ‘erg gevoelig’. Je gevoeligheid ontstaat al bij je geboorte. Alleen ben je dan zo klein, dat je je daar nog niet bewust van bent.

Allerlei gevoeligheden worden sterker bij het ouder worden en dit kunnen dan weer ‘lasten’ worden voor het kind.

Dit werkboek wordt ook ingezet bij haar training de Magische kracht van HSP

Astrid werkt zelf al ruim 15 jaar met het thema Hoog Sensitief. Zij is een professional op dit gebied. Mede doordat ze er zelf ook last van heeft gehad en deze zelf heeft leren ombuigen.

Reniet begon aan zijn opdracht en ondertussen werkte Astrid aan haar werkboek, De Magische kracht van Hoog Sensitiviteit, waar ook de afbeeldingen van ASTRAL in staan. Maandenlang had ze daar heel veel energie in gestoken. Soms dacht ze weleens: waar ben ik aan begonnen. En sinds april is het dan zo ver! “Ik kan nog steeds niet geloven, dat ik dit heb bedacht en gemaakt!

Een luxe box met een magnetische sluiting. Een kaartenbox met 45 praatkaarten en een werkboek met 38 pagina’s. “I did it! ASTRAL is geboren, yeah!”

Het doel van de praatkaarten

Kinderen focussen zich vaak op wat ze niet goed doen. Zo vergeten ze wat ze juist wel allemaal kunnen. Met deze ‘magische praatkaarten’ neemt ASTRAL de kinderen mee op een innerlijke reis. Door over prettige en minder prettige emoties te praten, fleur je op en kun je jezelf beter begrijpen en kunnen anderen beter inzicht krijgen in jouw innerlijke gevoel.

“Mag jouw gevoel er ook zijn? Mag jij zijn wie je bent? Namens

ASTRAL: Je mag er zijn, precies zoals je bent!”

Winactie!

Om deze training door te kunnen geven aan alle kinderen die het zo hard nodig hebben, geeft Astrid ook trainingen aan professionals. Na de zomer start zij met de opleiding: HSP-kindercoach.

Deze is voor therapeuten, coaches, leerkrachten, begeleiders en ouders. Onderwerpen die besproken gaan worden zijn o.a.: wat is hoog sensitief zijn? Hoe benader je het beste een hoog sensitief kind en hoe kan je de lasten leren ombuigen naar kwaliteiten. Om deze training door te kunnen geven aan alle kinderen die het zo hard nodig hebben, geeft Astrid ook trainingen aan professionals.

Astrid is heel ondernemend. Haar mind staat vaak op ‘aan’ waardoor ze leuke en interessante ideeën binnenkrijgt en deze dan ook werkelijk nastreeft.

“Dit werk is mijn passie. Na 20 jaar ben ik enorm gegroeid en geniet nog steeds van het mooie werk dat ik mag doen.”

Voor meer info over opleidingen en ASTRALpraatkaarten, neem gerust een kijkje op: www.waernes.nl

Wil je de ASTRAL Praatkaarten winnen? Ga dan naar de Facebookpagina van TCC Magazine en like deze. Stuur vervolgens een e-mail met je gegevens naar: redactie@inspiredcommunications.nl

“Je gevoeligheid ontstaat al bij je geboorte. Alleen ben je dan zo klein, dat je daar nog niet bewust van bent.”

Het

VRIJDAG 29 SEPTEMBER 2023

ANTROPIA | DRIEBERGEN-ZEIST EN ONLINE

Meer informatie en aanmelden?

Scan de QR-code of bekijk alle informatie over ons congres op onze website: www.viteducatief.nl/congres-2023

Nieuwe formule, verbeterde smaak

Anita Laumann is integratief therapeut, poh-ggz, docent social work, schreef in 2020 het boekje De kunst van veerkracht, schildert, schrijft theaterstukken, woont samen met Joop en poes Isabelletje en is Omanita van 5 bonuskleinkinderen.

www.authenticum.nl

Ik denk nog vaak aan je...

Er was er eens een prachtige, levenslustige jonge vrouw, die midden in het leven stond. Ze was bevlogen in haar baan. Had een fijne relatie, een groot sociaal netwerk en vooral, ze had heel veel plezier in het leven, ik hoor nog zo haar gulle lach. Ze was erg perfectionistisch, dat was een zegen in haar werk, af en toe een beetje lastig voor haarzelf, maar ach, ze deed er vooral haar voordeel mee. Negativiteit, psychologisch gedoe, het kwam in haar vocabulaire niet voor.

Haar leven was net een sprookje, tot het noodlot toesloeg. Na een kwakkelige periode werd ze gediagnosticeerd met een ernstige, degeneratieve ziekte. Het noodlot was onomkeerbaar. Ze moest stoppen met werken, haar relatie ging voorbij, het sociale netwerk werd meer dan gehalveerd. Gelukkig bleven er een paar dierbare mensen over. Maar toch, ze was steeds meer alleen, werd steeds meer met zichzelf geconfronteerd en haar hulpbehoevendheid werd steeds groter, daarmee ook haar afhankelijkheid. Ze haatte dat.

Ze was boos op het leven en gefrustreerd dat ze de controle over alles moest loslaten. Zoveel tranen, zoveel verdriet. Ze liep tegen haar perfectionisme aan, het maakte haar razend, niets was goed genoeg, vooral zij zelf niet. We hebben de kenmerken van diverse stoornissen voorbij laten komen, maar wat maakt dat in zo’n stadium eigenlijk allemaal nog uit. We hadden het vooral over aanvaarding, lichtheid, heling, met welke waarden en gevoelens wil je dit leven verlaten.

Want dat ze in de laatste fase was aanbeland, was voor haar heel duidelijk. Ze wist precies wat voor haar onacceptabel zou zijn, wat haar grens was. Op een gegeven moment moest er gehandeld worden. Vele gesprekken hebben we gehad over hoe zij het wilde en over hoe het daarna zou moeten. Alles heeft ze zelf geregeld tot in alle perfectie. Ze had het toverstokje van de regie zelf in handen.

De datum werd vastgesteld, ze wou een mooie datum, een symbolisch moment. Ze vroeg of ik erbij wilde zijn. Het was sprookjesachtig mooi weer die dag, de kleuren van de voorjaarsbloemen en het gekwetter van de vogels leken indringender dan anders en het voelde alsof de tijd vertraagd was.

Ze leek wel een sprookjesfee toen ze afscheid nam van haar dierbaren, zo mooi, zo sereen. Ze was klaar om te gaan. Ik was de laatste die ze omhelsde voordat ze haar ogen sloot en haar laatste woorden klonken als een sprookje in mijn oren…

Glucosamine MSM Chondroïtine

Bevat per tablet:

Glucosamine HCl (effectief gehalte) 750 mg

MSM 500 mg

Chondroïtine (effectief gehalte) 250 mg

Onze tabletten bevatten plantaardig gefermenteerd Glucosamine en Chondroïtinesulfaat van rund.

Ook verkrijgbaar als private label product, vraag ons naar de mogelijkheden!

Kijk voor meer informatie op: www.naturalgoods.nl of stuur een e-mail naar:

info@naturalgoods.nl

Seleen beschermt ons, maar we krijgen nog steeds niet genoeg

Een nieuwe Nederlandse studie toont opnieuw de cardioprotectieve en ontstekingsremmende eigenschappen van seleen aan. Toch krijgen Europeanen niet voldoende van deze essentiële micronutriënt binnen. Kan verhoging van de inname nog meer gezondheidswinst opleveren?

Het aantal wetenschappelijke onderzoeken dat op de gezondheidsvoordelen van seleen wijst, groeit en recent is daar een Nederlandse studie1 aan toegevoegd. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben aangetoond dat mensen met hogere seleenniveaus in hun bloed minder risico hebben om hartfalen op te lopen en te overlijden. Ook hadden ze lagere niveaus van C-reactief proteïne, een biologische marker waarmee ontstekingen in het lichaam kunnen worden gedetecteerd.

Alleen bij niet-rokers waren de voordelen duidelijk. De zogeheten PREVENDstudie, gepubliceerd in European Journal of Heart Failure, ondersteunt eerder onderzoek en wijst op de hoofdrol van seleen ter bescherming van het hart- en vaatstelsel.

Rokers hebben minder seleen

De PREVEND-studie onder bijna 6.000 gezonde mannen en vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 53 jaar, leverde interessante waarnemingen op, bijvoorbeeld dat het seleengehalte bij niet-rokers doorgaans hoger was dan bij rokers. Volgens de wetenschappers kan dat komen door de giftige zware metalen in tabaksrook, zoals arseen, dat chemisch reageert met seleen. Arseen beïnvloedt de synthese en expressie van selenoproteïnen en verhoogt eliminatie van seleen via het maagdarmkanaal.

Europeanen hebben meer nodig

De Nederlandse wetenschappers vonden bij de deelnemers een gemiddeld seleengehalte van 84,6 microgram per liter bloed, ongeveer overeenkomend met het gemiddelde seleengehalte in Europa. Een studie2 uit 2010, gepubliceerd in American Journal of Clinical Nutrition, liet echter zien dat volledige verzadiging van selenoproteïne P een gemiddeld seleengehalte van bijna 120 mcg/L vereist.

Deze selenoproteïne, de belangrijkste seleentransporteur naar weefsels in het lichaam, geldt als graadmeter voor een adequate seleenopname.

100 microgram per dag

Uit de Nederlandse studie blijkt dat de sterfte onder mensen met een hoger seleengehalte in hun bloed lager is; ze lopen minder risico op hartaandoeningen en hebben minder ontstekingen in het lichaam. Maar het kan waarschijnlijk nog beter.

De studie uit 2010 liet zien dat de ideale 120 mcg/L seleen in het bloed voor de meeste deelnemers haalbaar was met een dagelijks supplement van 100 microgram seleenverrijkte gisttabletten als aanvulling op het seleen uit voedsel.

54% lager cardiovasculair sterftecijfer

Een goed voorbeeld is de Zweedse KiSel-10-studie3 waarin gezonde, oudere

mannen en vrouwen dagelijks 200 microgram seleengist en 200 mg co-enzym Q10 kregen, of een placebo. Na vijf jaar was de cardiovasculaire sterfte in de actief behandelde groep 54 procent lager dan in de placebogroep en was de hartspierfunctie van de deelnemers aanzienlijk verbeterd.

Bronnen:

1) “High seleen levels associate with reduced risk of mortality and new onset heart failure: data from PREVEND”, European Journal of Heart Failure (2022), doi:10.1002/ ejhf.2405

2) “Establishing optimal seleen status: results of a randomized, double-blind, placebo-controlled trial.”, Am J Clin Nutr, 2010 Apr;91(4):923-31.

3) “Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined seleen and coenzyme Q10 supplementation: a 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens.”, Int J Cardiol. 2013 Sep 1;167(5):1860-6

Hetwat`jeenigemoet weten

- Ludwig Wittgenstein

Toen ik de 3 Principes begon te delen met mijn cliënten, viel het me op dat we vaak een soort doorbraak bereikten in onze samenwerking, waarna niets meer hetzelfde was als voorheen. De cliënten mogen tot op dat punt succesvol en relatief gelukkig zijn geweest, maar op de een of andere manier verschoof de basisfundering van hun leven. Cliënten beschrijven hun ervaring van dit transformatieve moment op verschillende manieren, van “Dus dat is waar je al die tijd over hebt zitten praten” tot “Er is niets veranderd, maar alles is anders” tot “De vlinder heeft zich bevrijd.”

Wat me een tijdlang niet helder werd, was wat er precies gebeurde op dat punt. Ik was me er zeker bewust van dat ze allemaal een dieper inzicht in iets hadden gekregen. Ik was alleen niet zeker over wat dat kon zijn.

Toen ik andere op de Principes gebaseerde professionals vroeg of zij hetzelfde ‘doorbraak-inzicht’ zagen in hun werk, bleek dat zij allemaal wisten waar ik het over had. De consensus was dat de echte ‘revolutie’ voor mensen bestond uit het moment dat zij een dieper inzicht kregen in de inside-outaard van de werkelijkheid.

Het gangbare model in onze cultuur is dat onze ervaring van het leven outside-in gecreëerd wordt – dat betekent dat wat vanbuiten met ons gebeurt, de ervaring vanbinnen bepaalt. Mensen of omstandigheden maken ons blij, boos, bedroefd, bang of liefhebbend. En het spel van het leven is om de juiste mensen en omstandigheden te vinden, aan te trekken, te creëren of te manifesteren om te zorgen dat we meer van de goede gevoelens en minder van de slechte hebben.

Eén variatie van dit model (die ik ‘mondige outside-in’ noem)

stelt dat onze ervaring niet zozeer bepaald wordt door wat ons gebeurt als wel door wat we doen met wat ons gebeurt. Als we de uitdaging aangaan, kunnen we bewegen van reageren als slachtoffers van de gebeurtenissen van het leven naar ermee omgaan als creators, waarbij we limonade maken van limoenen en de relaties en omstandigheden creëren die ons geluk en vervulling zullen brengen.

Een tweede variatie (die ik ‘verlichte outside-in’ noem) zegt dat, hoewel mensen en omstandigheden er zeker toe doen, wat we denken over deze mensen en omstandigheden veel belangrijker is. Alles van cognitieve en rationeel-emotieve therapie tot de meerderheid van de zelfhulp wijst erop dat je een negatieve gedachte, overtuiging of attitude richting mensen en omstandigheden kunt vervangen door een positieve. En dat je dan niet alleen direct verandering zult ervaren, maar de mensen en omstandigheden na verloop van tijd vermoedelijk ook zullen veranderen.

En zelfs als ze dat niet doen, zullen jouw positieve gedachten en attitudes jou het beste van een slechte situatie laten maken. Hoewel beide benaderingen zeker meer effect sorteren op de werkplek en een plezieriger leven bieden, zijn ze beperkt in de reikwijdte van hun impact. Dat komt niet alleen door een gebrek aan discipline of vaardigheid van de beoefenaars, maar eerder doordat ze geworteld zijn in een fundamenteel onjuist model. Stel je bij wijze van toelichting het volgende scenario voor:

Je bent in een atelier vol met schilders die achter hun ezels staan. Hoewel je het niet kunt zien vanaf de plek waar jij staat, kijken ze allemaal in de richting van een klein platform in het midden van de ruimte en schilderen wat zij zien.

Terwijl je rondloopt in het atelier, vallen je kleine en soms grote verschillen op tussen wat mensen op hun doek aan het schilderen zijn. Er ontstaan discussies over of het model meer de ene kleur dan de andere kleur heeft, langer of korter is, lelijker of mooier dan weergegeven.

Je begint nieuwsgierig te worden naar wat het is dat iedereen aan het

“Een mens zal zich gevangen voelen in een kamer met een dichte deur die naar binnen opengaat, zolang het niet in hem opkomt om te trekken in plaats van te duwen.”

Boekfragment uit: Het leven werkt INSIDE-OUT

Michael Neill

www.samsarabooks.com

www.simpelmind.com

www.3principes.nl

schilderen is, dus je loopt naar het centrum van het atelier en ontdekt tot je verbazing dat daar absoluut niets is. De leegte van het centrum is tastbaar.

Plotseling realiseer je je dat de reden waarom ieder een andere afbeelding schildert, niet te maken heeft met hun gezichtspunt, waar hun ezel staat of zelfs met een persoonlijke interpretatie. Het is omdat wat zij zien, slechts een projectie is van hun eigen gedachten.

Het moment dat je zelfs een flinter van de illusoire aard van de wereld van vorm opvangt, verandert het spel van het leven compleet en onomkeerbaar. Hoe onzeker of beklemmend of angstig jouw ervaring van het leven ook moge zijn, op het moment dat jij je realiseert dat je alleen maar je eigen denken ervaart, verliest dat denken zijn grip op jou. Je kunt nog steeds ongemakkelijke gevoelens ervaren, maar omdat je weet dat wat dat teweegbrengt, niet buiten jou is, voel je je niet uitgedaagd de wereld te veranderen om daarmee jouw gevoel te veranderen. Je zou toch ook niet naar je televisie lopen om de spelers van je favoriete soapserie ervan te overtuigen hun rare manier van doen te veranderen?

Wat Syd Banks zag toen hij zijn verlichtingservaring beleefde, was dat we in een wereld van denken leven. Niet een wereld beïnvloed door denken, waar het positieve het negatieve overtreft en ons een ‘concurrentievoorsprong in de markt’ geeft, maar een wereld die eigenlijk gemaakt wordt van gedachten. En op het moment dat we stoppen met vechten met onszelf en elkaar over wat we moeten denken en ons in plaats daarvan richten op het wonder dat we denken, beginnen de details van het leven zichzelf te ontvouwen, als vanzelf.

De eenvoudige waarheid is deze:

We zijn gewoon niet ontworpen om een buitenwereld op een andere manier te ervaren. We kunnen niet zien, horen of voelen zonder ons denken dat onze zintuigen informeert. En er is geen enkele manier om vast te stellen of onze gedachten ons iets vertellen over wat werkelijk aan het gebeuren is of dat die simpelweg foutieve gegevens projecteren die wij als waar interpreteren. Dat is waardoor we het ene moment zeker zijn dat alles goed komt en het volgende moment even zeker dat het niet goed komt – zonder dat er eigenlijk iets verandert in die wereld.

Dit onvermogen om je observaties te verifiëren betekent niet dat de wereld niet bestaat – alleen dat de impact van de wereld op ons leven enorm overdreven is.

Congres Verlichting en Welzijn

20 september 2023

Congrescentrum Antropia, Driebergen

Ontdek revolutionaire inzichten die welzijn en bezieling terugbrengen in zorg- en hulpverlening.

Scan de QR-code voor meer informatie of kijk op: www.3principes.nl/congres Het congres wordt georganiseerd door Stichting 3 Principes.

“Onze ervaring van het leven wordt inside-out gecreëerd door de principes van Mind, Consciousness en Thought. We leven in het gevoel van ons denken, niet in het gevoel van de wereld.”

Voor mijn kleinzoon ben ik bezig een verhalenboekje te maken. Verhalen over zijn voorouders, over die geschiedenis en het tijdsbestek waarin zij leefden.

vrijheid Vrouw, voormoeder en

Deze opdracht aan mezelf gaf me een hernieuwde blik op het leven van mijn voorouders. Ik kijk met name naar het leven van mijn voormoeders. Ik sta immers als vrouw in het leven, mogelijk kan ik me beter identificeren met hun levens. Dan zie ik dat de levens van mijn voormoeders zo heel veel anders waren dan mijn leven zoals het is begonnen en waarschijnlijk zal eindigen. Het toont me ook hoeveel in eerdere tijden de levens van vrouwen zo heel anders verliepen dan de levens van mannen. Ook die levens verschilden veel van het leven van mannen nu. Geschiedenis en literatuur laten zien hoeveel verschil er was met onze hedendaagse tijd. Maar nog steeds zijn er die verschillen. Een voorbeeld: hoe was het in 2023 ook weer?? Verdienen mannen in dezelfde functie meer dan vrouwen…

Vrouw en vrijheid

Ik wil nadenken over de vrijheid van vrouwen, voor de vrijheid van mijn voormoeders. Ik wil bedenken hoe de status van vrouwen doorwerkt in het hier en nu van ons huidige vrouwenbestaan. Het nieuwe boek van Jolande Withuis, Vrouw en Vrijheid, helpt me daarbij. Ze pleit er voor je vrij te voelen als vrouw, als mens. En niet de behoefte te voelen om je in te willen passen in het gewenste plaatje. Om de zogenoemde vrouwelijkheid te willen laten zien; wat is dat trouwens? Ze vertelt dat er veel meer verschillen zijn tussen mannen onderling en vrouwen onderling, dan tussen vrouwen en mannen. En waar komt die genderdiscussie nu toch vandaan? Waarom zijn er veel meisjes die non- binair willen zijn, een geslachtsverandering willen? Is de situatie van onze voormoeders, die thuis moesten blijven, niet mochten werken buiten de deur, geen opleiding konden kiezen, nog steeds ergens in ons hoofd aanwezig? Willen wij ons aanpassen aan de eindeloze schoonheidtrends (zie o.a. de film Beperkt houdbaar van Sunny Bergman) en adviezen op TikTok en andere sociale media? Withuis stelt dat je je vrij mag voelen, dat je je niet hoeft te laten vervormen volgens het gewenst design van de samenleving, je niet hoeft te laten duwen in een keurslijf van de sociale omgeving. Vrouwen zijn door de eeuwen heen naar de behoefte van de mannelijke cultuur gevormd. Misvormd naar de behoefte van die samenleving waarin mannen de creators waren. Behoeften van vrouwen waren ondergeschikt en zo werd de samenleving ingericht met wetgeving, waarden en normen, vaak gestoeld op patriarchale religie.

Kan het zijn dat het doorwerkt in het heden? Dat we vaak nog niet precies weten wat en hoe we het willen? Dat we bang zijn om afgerekend te worden op te weinig “vrouwelijkheid”, domheid, veel te ambitieus, dus te mannelijk worden gevonden? Is het zinnig om bij jezelf na te gaan waarin je voormoeders en hun geschiedenis meespelen in jouw leven nu? Een interessant verschijnsel lijkt de toename van familie-opstellingen te zijn. Is er meer aandacht voor de voorouders?

“Mijn meisjes werken niet”

Mijn ene overgrootmoeder, van mijn moeders kant, echtgenote van een strenge herenboer, placht te zeggen: mijn meisjes werken niet, hetgeen een statusaanduiding was en respect afdwong. Er waren wel meisjes die werkten, tot ze trouwden natuurlijk, want dan was je je baan kwijt. Ook je inkomen en je zelfstandigheid was je dan kwijt. Je werd onder het gezag van je echtgenoot gesteld en je werd helemaal van hem afhankelijk. Jouw loopbaan was vanaf dat moment thuis zijn, het huishouden doen, je man verzorgen en kinderen baren en die verzorgen.

Die groep behoorde natuurlijk niet tot de stand van mijn overgrootmoeder!

“Haar meisjes” werkten niet en hadden maar een matige schoolopleiding nodig. Omdat hun moeder de meeste aanbidders wegstuurde wegens te weinig perspectief, te laag op de sociale ladder, bleven er drie van de vier jonge dochters ongehuwd. De jongste, de vierde, slaagde erin zich los te maken en trouwde wel. Haar huwelijk bleef kinderloos, haar man werd vermoord in het concentratiekamp Dachau. Marie bleef de rest van haar leven ongehuwd. Las veel, ontwikkelde zich en bleek een krachtige, zelfstandige vrouw te zijn met grote politieke interesse, waardoor ze ook werd benoemd tot lid van de kiescommissie van haar partij. Ik vond haar als 10-jarig meisje een erg boeiende vrouw, ze paste niet in het geëigende format en dat vond ik geweldig! Het is wel zeker dat ze mij inspireerde.

Mijn grootmoeder werkte

Hoe anders waren de voormoeders van mijn vaders kant. Eentje was dienstmeisje bij een gegoede adellijke familie. Aaltje was haar naam. Zij werd bezwangerd door jonkheer mr. Backer, geacht lid van de Provinciale Staten.

Het kind, geboren in 1830, kwam ter wereld in het tehuis voor ongehuwde moeders; “vader onbekend” staat er vermeld in het geboorteregister. Zo ging dat vaker in vroegere tijden. Me Too was nog ver weg! Wat kan ik trots zijn op haar, hoe ze haar kind heeft grootgebracht, zonder financiële steun van de biologische vader.

Mijn grootmoeder, de moeder van mijn vader, werkte als jong meisje als winkeljuffrouw. Ze had voor die tijd best een dynamisch leven, hard werken, dat zeker, maar ze merkte ook dat haar arbeid vruchten afwierp. Dat ze haar

ambities kon waarmaken. Ze hadden genoeg om van te leven. Zij was de stuwende kracht in de zaak die ze samen met haar man had en die ze ook uitbouwden, voornamelijk dankzij haar visie en aanpak.

Ik ben trots op deze vrouwen, ik gedenk ze als ik zelf even de draad kwijt ben en zoek naar stevigheid onder mijn voeten. Bedenk dan dat de levens van die vrouwen vele malen ingewikkelder waren in de letterlijke betekenis van het woord. Ingewikkeld, ingepakt in sociale normen en wetgeving en in de overtuiging dat ze het bezit waren van hun man. Ik realiseer me dan dat ik nu alle vrijheid heb om te zijn wie ik wil zijn, ik sta op hun schouders in de geschiedenis. Ik pak mijn vrijheid en wil die graag doorgeven zonder dat ik aan normen van die andere helft van de samenleving hoef te voldoen.

Transpersoonlijk.net (TPnet) is een netwerk voor zorgprofessionals. Het is hét netwerk voor de coach, counselor & therapeut. www.transpersoonlijk.net.

“Ik sta op hun schouders in de geschiedenis.”

Biologische ingrediënten

100% Natuurzuiver

Samenwerking met bio-telers

Laboratorium- en kwaliteitsborging

Gefundeerde kennis en expertise

Conform wetgeving en veiligheidsnormen

Nummer 1 in aroma therapeutische verzorging

Educatie en training door geschoolde specialisten

Wereldwijd geldende kwaliteitslabels (BIO, Natrue, Dierproefvrij, VEGAN)

Plantenkracht voor Body, Mind & Soul

5 krachtige concentraten 16 blends

Distributie: Novaro Pharma www.novaro-pharma.nl

100% natuurzuivere essentiële oliën

WWW.OPFG.NL

Bij het OPFG verzorgen we kortere cursussen en meerjarige opleidingen voor professionals die zich willen scholen in de preventieve geneeskunde.

Ben jij geïnteresseerd in de nieuwste wetenschappelijke inzichten op het gebied van leefstijlgeneeskunde? Of wil jij weten waar de biochemie van de cliënt vastloopt?

Bekijk dan onze opleidingen, losse lesdagen en masterclasses op www.opfg.nl

Verkrijgbaar bij

leesvoer

HEALING BACK PAIN

Dr. John E. Sarno’s groundbreaking research on TMS (Tension Myoneural Syndrome) reveals how stress and other psychological factors can cause back pain-and how you can be pain free without drugs, exercise, or surgery.

Dr. Sarno’s program has helped thousands of patients find relief from chronic back conditions. In this New York Times bestseller, Dr. Sarno teaches you how to identify stress and other psychological factors that cause back pain and demonstrates how to heal yourself. With case histories and the results of in-depth mind-body research, Dr. Sarno reveals how you can recognize the emotional roots of your TMS and sever the connections between mental and physical pain...and start recovering from back pain today.

Healing Back Pain | The Mind-Body Connection

John E. Sarno

ZAKENDOEN MET EMOTIES

Onbegrepen lichamelijke klachten, Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) komen veel voor. Het gaat om chronische pijnklachten (o.a. nek, hoofd, rug, spieren), fibromyalgie, prikkelbaredarmsyndroom, post-whiplashsyndroom, chronisch vermoeidheidssyndroom, duizeligheid, hyperventilatie, overspannenheid, burn-out, lichamelijke klachten bij lichte depressie en angst en vele andere klachten waarvoor geen lichamelijke oorzaak gevonden kon worden. In Zakendoen met emoties geeft de auteur aan dat deze klachten berusten op een storing in het gebied waar psyche en lichaam samenkomen: het limbisch systeem. Een andere manier van kijken naar de psyche en anders omgaan met de oorzaak van deze klachten biedt een nieuw behandelperspectief.

Zakendoen met emoties | Limbische verklaring en cognitieve emotieve therapie bij SOLK |

Marten Klaver

PIJN & HET BREIN

Eén op de tien mensen heeft langdurig ernstige pijn die veel beperkingen met zich meebrengt. En meestal vinden artsen geen afdoende verklaring op de plek waar de pijn wordt gevoeld. Wie voelt dat er iets mis is in zijn of haar lichaam, wil begrijpen wat er aan de hand is. Dit boek geeft de broodnodige antwoorden. Wat is er wel degelijk veranderd in het lichaam van mensen met chronische pijn? En hoe ontstaat zo’n verandering? Het brein, als centrale regiekamer van ons lichaam, blijkt een grote rol te spelen. Zonder brein geen pijn.

Pijn & het brein | De rol van de hersenen bij ‘onverklaarde’ chronische klachten | Annemarieke Fleming en Joke Vollebregt

WEG VAN DE PIJN

In Weg van de pijn laat Saskia de Bruin zien dat pijn vaak een verborgen agenda heeft. Ze ontdekte dat ons lichaam pijn en andere klachten kan gebruiken om ons te beschermen tegen emoties die we als bedreigend, onacceptabel of overweldigend ervaren. Bewustwording over hoe dit beschermingspatroon werkt is dan ook dé sleutel om je pijn en klachten te verlichten. Veel mensen lijden aan chronische en vaak onverklaarbare pijn. Velen gaan langs bij doktoren maar komen niet verder. Al snel volgt dan het alternatieve circuit. Wanneer beide niet blijken te werken, eindigt de zoektocht vaak bij berusting. In dit boek laat Saskia de Bruin zien dat wanneer je aan de slag gaat met jezelf en psychische pijn uit het verleden opruimt, heling het gevolg kan zijn.

Weg van de pijn | De mind-body-connectie herstellen om onbegrepen pijnklachten op te lossen

Saskia de Bruin

over pijn en het brein

5 KENMERKEN van een effectief Q10-preparaat

Wetenschappelijk gedocumenteerd effect

Een goedkoop Q10-preparaat kan toch duur blijken te zijn als het geen effect heeft. Dan hebt u uw geld verspild. Als de effectiviteit ervan echter gedocumenteerd is met onderzoek dat in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift werd gepubliceerd, dan weet u zeker dat u een veilig en effectief product hebt.

Metingen van de opname na innemen van het product

De actieve stof van een Q10-product moet na inname door het lichaam worden opgenomen om werkzaam te zijn. Er moet daarom documentatie aanwezig zijn die de concentratie Q10 in het bloed voor en na inname van het product laat zien.

Vrij van onwerkzame Q10-kristallen

Dezelfde kwaliteit als medicijnen

Voedingssupplementen worden gefabriceerd volgens de richtlijnen voor voedsel. Anders dan medicijnen, hoeven supplementen hun effectiviteit niet aan te tonen. Maar als een Q10-preparaat wordt vervaardigd naar farmaceutische maatstaven, dan worden de grondstoffen en het productieproces streng gecontroleerd. Alles moet gedocumenteerd worden, net als bij medicijnen.

Q10 grondstof van medische kwaliteit

Q10 is een natuurlijke energiebron die door iedereen kan worden gebruikt. Studies laten echter zien dat ouderen, intensieve sporters en hartpatiënten baat kunnen hebben bij een hogere dosis van de voedingsstof dan gemiddeld.

Veel Q10-preparaten bevatten onoplosbare en niet opneembare Q10-kristallen in olie. Zulke kristallen kunnen alleen oplossen wanneer ze blootgesteld worden aan temperaturen ver boven onze lichaamstemperatuur. Pharma Nord heeft een patent op een methode die de kristallen in “sneeuwvlokken” verandert die snel bij lichaamstemperatuur in de maag oplossen. Dat garandeert een effectieve opname in het lichaam.

Om Q10-preparaten naar de eisen van medicijnproductie te kunnen maken, is een Q10-grondstof van medische kwaliteit vereist. Dat garandeert dat de verwerkte stof van hoge en gelijkblijvende kwaliteit is en geen onzuiverheden bevat.

Bio-Quinon Q10 Gold van Pharma Nord is een verantwoorde keuze. Het preparaat is in meer dan 100 wetenschappelijke studies gebruikt, waarvan 25 dubbelblind en placebo-gecontroleerd werden uitgevoerd.

Het bevat gepatenteerde Q10 “sneeuwvlokken”, die het lichaam snel opneemt. De hele productie vindt plaats in Pharma Nords farmaceutische fabriek en wordt gecontroleerd door de Deense voedsel- en geneesmiddel-autoriteiten.

Abonneer u op onze nieuwsbrief en bekijk al onze producten op www.pharmanord.nl.

Meer weten? Bel ons op 035-5430991 of email naar info@pharmanord.nl

Conny Hagen is psychomotorisch kindertherapeut en werkt in haar eigen praktijk. Zij geeft therapie aan kinderen met gedrags- en/of ontwikkelingsproblematieken, en aan kinderen die last hebben van bepaalde gebeurtenissen. Haar motto is: ‘Kinderen in hun kracht zetten’.

www.connyhagen.nl

Loop maar met mij mee, ze doen je niks!

‘Het lukt mij niet om niet bang te zijn voor vogels’, vertelt Sanne aan mij. ‘Als er vogels in de buurt zijn, zegt mijn moeder vaak: ‘Loop maar met mij mee, ze doen je niks’, ‘maar dan ga ik niet!’

Sanne (10) komt bij mij omdat ze last van angsten heeft. Ze heeft onder andere grote angst voor vogels. Toen Sanne vier jaar was, pikte een vogel een stuk brood uit haar hand. Ze schrok daar zo van dat deze schrik zich, als een trauma, heeft opgeslagen in haar lichaam. Ze durft niet alleen op straat en hangt extreem aan moeder.

We spelen een spelletje wanneer we het gakken van brandganzen horen. Aan Sannes gezicht is te zien dat het haar stoort. Ze vindt het geluid van de vogels eng, zegt ze.

We kijken door het raam naar de ganzen. Ik vertel Sanne dat de ze dag en nacht door gakken. ‘Ze praten gewoon tegen elkaar’. Ze zeggen: ‘Ga eens aan de kant, ik zat daar eerst!’ Sanne lacht erom. ‘Je kan jouw lichaam geruststellen’, zeg ik en ik leer haar met haar vingers te kloppen op meridiaanpunten van haar lichaam. Hoewel ze het maar raar vindt, doet ze het wel. ‘Zullen we een keer naar de ganzen toe gaan?’ vraag ik. ‘Vandaag niet maar een andere keer wel’, zegt ze stoer.

Sanne is nu al een aantal keer bij mij geweest en ondertussen vindt ze het gakken grappig. ‘Want,’ zegt ze, ‘ze praten gewoon met elkaar.’ Vandaag is het wat stil buiten en we zien dat er maar vier ganzen zijn. ‘Zullen we vandaag naar de ganzen gaan?’ stel ik voor. ‘Ok, maar ik vind het wel eng’, zegt Sanne.

Eerst doen we een korte herhaling van een visualisatie met krachtsymbool. Met haar ogen dicht stelt Sanne zich voor dat haar favoriete paard Bas in haar lijf zit en haar als krachtsymbool rust en moed biedt. Snel pak ik nog wat brood mee en zo lopen we, allebei kauwend op een boterham, naar buiten met in onze hand nog een boterham voor de ganzen.

We zitten eerst even op een bankje en kijken naar de ganzen die verderop grazen. ‘Hoe voel jij je nu?’ vraag ik. Sanne zegt dat ze zich wat raar voelt en kriebels in haar buik heeft. We bestuderen de ganzen en kloppen de meridiaanpunten om ons lichaam gerust te stellen. Tot slot checkt Sanne of paard Bas als krachtsymbool op zijn plek in haar lijf zit.

‘Ben je er klaar voor?’ Sanne knikt. We staan op en lopen rustig het gras op richting de ganzen. Op steenworp afstand besluit ik een stukje brood naar ze te gooien. Sanne doet mij na. Haar brood wordt direct opgepikt. Een andere gans gakt. ‘Ja hoor,’ zegt Sanne, ‘jij krijgt ook een stukje.’ Ze lacht en is druk met het eerlijk verdelen van het brood. Als het brood op is, lopen we terug. ‘Je hebt een mooie stap vooruitgezet vandaag’, zeg ik haar. ‘En dat heb je helemaal zelf gedaan!’ Met een rode kleur en opgewonden stem hoor ik haar even later aan opa vertellen: ‘Ik liep naar de ganzen toe en ze deden mij niks!’

IN GESPREK MET YVONNE VAN STIGT

OPFG voor functionele geneeskunde en leefstijl

Het OPFG is gespecialiseerd in opleidingen waarin de gezonde leefstijl centraal staat. De letters OPFG staan voor: Onderwijsinstituut voor Preventieve en Functionele Geneeskunde. Directeur van OPFG is Yvonne van Stigt. Ze richtte OPFG in 2017 op.

Hoe is OPFG ontstaan?

“OPFG is ontstaan nadat ik een aantal jaren succesvolle Oerslank-trainingen had verzorgd en bij een ander, commercieel instituut een eenjarige beroepsopleiding tot orthomoleculair therapeut had neergezet. Er was op dat moment behoefte aan een onafhankelijke opleiding, een opleiding die niet gesponsord werd door een suppletiefabrikant. Ik ben daar vol enthousiasme ingestapt en we draaien nu alweer 6 jaar.”

Welke opleidingen biedt OPFG?

“Het OPFG verzorgt diverse opleidingen binnen het complementaire veld. Zo hebben we op dit moment een vierjarige opleiding tot orthomoleculair therapeut, waarvan het eerste jaar ook los gevolgd kan worden. Deze basisopleiding noemen we de VitamineCoach, dat klinkt misschien alsof de opleiding gericht is op suppletie, maar deze basisopleiding is veel breder. Deze opleiding leidt mensen op tot leefstijlcoach, maar vooral ook tot adviseur op het gebied van leefstijl. Denk daarbij aan voeding, beweging, stressmanagement en daarnaast ook suppletie.

Onze vierjarige opleiding leidt echte therapeuten op. Na ons eerste jaar VitamineCoach worden de studenten in het tweede jaar ondergedompeld in de fysiologische werkingsmechanismen van het menselijk lichaam. De nadruk ligt dan vooral op het begrijpen van de systemen van het lichaam, zodat je in het derde jaar een gedegen basis hebt

om inzicht te krijgen in de verstoringen van de fysiologie (dat wat je ziekte noemt). In dat derde jaar wordt het door het systeemdenken vanuit het tweede jaar eenvoudiger om inzicht te krijgen in ziektebeelden. Juist door dat inzicht leren we onze studenten om individuele behandelstrategieën vorm te geven. In het vierde jaar hebben we een eigen stagekliniek, waarin onze studenten het geleerde in de praktijk brengen met echte cliënten. Ook wordt er dan een eindscriptie geschreven, waarin ook een echte cliënt centraal staat.

Naast de vierjarige opleiding hebben we ook een eenjarige opleiding tot orthomoleculair schoonheidsspecialist. Deze opleiding is onder schoonheidsspecialisten heel populair, omdat zij op een heel diepgaande manier leren om hun cliënten niet alleen van buitenaf te verzorgen, maar vooral ook via de binnenkant van het lichaam. Zij leren veel over voeding, beweging, stress en suppletie, maar natuurlijk ook alles over de werkingsmechanismen die betrokken zijn bij de diverse huidaandoeningen.

In 2022 zijn we bij het OPFG begonnen met het aanbieden van opleidingen in de frequentiegeneeskunde. Op dit moment is hier veel belangstelling voor, omdat het als behandelmethode een prachtige aanvulling vormt bij de orthomoleculaire geneeskunde. We bieden nu diverse modules aan, waarbij de nadruk ligt op de behandelmogelijkheden en niet zozeer op de diagnostische mogelijkheden van de apparatuur.”

Wie werken er mee aan OPFG?

“Het OPFG-team is in de afgelopen jaren flink gegroeid. We hebben een aantal ervaren docenten, backoffice-medewerkers, stagiaires en vrijwilligers.”

Wie komen een opleiding volgen bij OPFG?

“We hebben twee groepen studenten: mensen die door ervaringen in het leven hun passie gaan volgen en gaan starten met een beroepsopleiding tot VitamineCoach of orthomoleculair therapeut, en de groep professionals die op zoek zijn naar verdieping en uitbreiding van hun huidige kennis.”

“Wanneer je op zoek gaat naar de oorzaak van de ontregeling kan de balans in het lichaam weer terugkomen.”

Hoe ben je op het pad gekomen van leefstijlgeneeskunde?

“Door mijn eigen ervaring met ziekte ben ik gaan studeren. Ik stond op dat moment al 15 jaar voor de klas en was van de ene op de andere dag niet meer in staat om les te geven. Mijn ingebakken nieuwsgierigheid heeft ervoor gezorgd dat ik niet berustte in mijn situatie, maar dat ik op zoek gegaan ben naar oplossingen buiten de reguliere gezondheidszorg. Dat was in de negentiger jaren echt een uitdaging zonder internet. Ik heb door mijn opleidingen steeds meer puzzelstukjes gevonden van mijn eigen gezondheidsvraagstuk en ben op die manier ook gestart met mijn praktijk waarin ik vele mensen verder heb kunnen helpen. Ik heb inmiddels wel helder dat het niet alleen gaat om leefstijl, maar dat er veel meer aspecten zijn die ervoor kunnen zorgen dat je uit balans raakt. Het studeren en zoeken naar oplossingen heeft ervoor gezorgd dat ik steeds meer inzicht kreeg in de werkingsmechanismen die betrokken zijn bij het ontstaan van ziekte.”

Waarin onderscheidt OPFG zich van andere opleidingsinstituten?

“Het OPFG onderscheidt zich op een aantal punten van andere instituten:

We zijn onafhankelijk en worden niet gesponsord.

– Vanwege de kleinschaligheid is er aandacht voor de student, als mens en als aankomend therapeut.

Onze studenten krijgen niet alleen kennis en inzicht, maar vooral ook vaardigheden.

– We benaderen de fysiologiekennis vanuit het systeemdenken, waardoor studenten verbanden leren leggen in plaats van lineaire oplossingen te zoeken. We werken daarom ook niet met protocollen.

“Alles begint daarom met bewustwording van de werking van je eigen lichaam, alleen dan kun je de juiste keuzes maken.”

– We doen een beroep op het analytisch vermogen van onze studenten.

– Vanaf september 2023 starten we met een geheel vernieuwd 2e en 3e jaar. Door de samenwerking met Biocoherence kunnen we onze studenten nog meer praktische houvast bieden. We gaan werken met een digitale tool op het gebied van de regulatiediagnostiek. Hiermee kunnen we een analyse maken van de onbalans in de regulatiesystemen hoger in de hiërarchie van het lichaam. Daarmee krijg je de echte oorzaak van een ontregeling in beeld. Daarmee kan een ontregeld systeem vanuit de basis weer in balans komen. Wij leren onze studenten om op zoek te gaan naar de oorzaak van een ontregeling van een cliënt. Zo gaan we bij darmklachten eerst het voedingspatroon onder de loep, maar daar ligt meestal niet de oorzaak van het probleem. De ontregeling ligt op een veel dieper niveau. Mensen knappen gewoonlijk wel heel veel op door anders te gaan eten, maar als je de oorzaak die eronder ligt niet oplost, komen de klachten na verloop van tijd weer terug, ondanks het goede voedingspatroon. Wanneer je op zoek gaat naar de oorzaak van de ontregeling, kan de balans in het lichaam weer terugkomen. Die oorzaak kan liggen in bijvoorbeeld een ontregeling door een stressvolle situatie in de jeugd, of door een ooit doorgemaakte ziekte. Dat weet je nooit van tevoren en die oorzaak is bij iedereen ook anders.”

Denk je dat mensen weten wat gezondheid inhoudt?

“Ik denk dat er veel kennis en inzicht ontbreekt bij de mensen en dat geldt niet alleen voor de consument. Ook bij professionals in de gezondheidszorg zie ik nog heel vaak een ‘one size fits all’ benadering bij ziekte en gezondheid. Dat is wel logisch als de kennis van de werking van het lichaam ontbreekt. Alles begint daarom met bewustwording van de werking van je eigen lichaam, alleen dan kun je de juiste keuzes maken.”

Kun je iets vertellen over de toekomst van OPFG?

“We staan bij het OPFG op dit moment vlak voor een grote verandering, een nieuwe aanpak die gaat leiden tot meer therapeuten die niet meer in paniek raken als ze aan een moeilijke casus beginnen. Daar doen we het voor: het opleiden van echt deskundige mensen die het verschil gaan maken in het leven van hun cliënten.”

Kijk voor meer informatie op www.opfg.nl

Over Yvonne van Stigt

“Ik ben wie ik ben. Door alle ervaringen in mijn leven kan ik volledig mijzelf zijn. Ik ben door schade en schande wijs geworden en van alle uitdagingen heb ik veel geleerd. Ik ben nog steeds aan het puzzelen met mijn eigen gezondheid, omdat ik niet gauw berust in een situatie. Dat heeft me voor mijzelf en voor anderen heel veel gebracht. Mijn eigen gezondheid is nu beter dan toen ik 35 was. Ik ben fitter, slanker en energieker dan toen ik 40 was. Dat is ook wat ik wil uitdragen: er is vaak veel meer mogelijk op het gebied van gezondheid dan de meeste mensen denken.”

smoothies

Felle kleuren voor een lekker ontbijt. Smoothies zijn makkelijk te maken en vooral erg lekker! Experimenteer met verschillende soorten fruit, groenten en kruiden en ontdek je eigen favorieten.

Frisse bietensmoothie

Ingrediënten voor 2 personen:

• 300 gram gekookte rode biet

• 100 gram bevroren ananas (ongeveer 1 schijf)

• 400 ml kokoswater

• sap van 1,5 limoenen

• 2 el chiazaad

Bereiding

Leg de avond tevoren een schijf ananas in de vriezer.

Doe alle ingrediënten in een blender (een maatbeker met staafmixer functioneert ook prima) en mix tot je een gladde smoothie hebt. Voeg eventueel extra kokoswater toe om de smoothie dunner te maken. Schenk de smoothie in 2 glazen en drink direct op.

Verassende bessensmoothie met rode kool

Ingrediënten voor 2 personen:

• 250 ml kokosmelk

• 125 gram Griekse yoghurt

• 250 gram rode kool

• 250 gram bosbessen

• 1 el agavesiroop of honing

• 40 gram ongezouten amandelen

Bereiding

Was de rode kool en de bosbessen. Doe alle ingrediënten in de blender en mix dit tot een smeuïge smoothie. Verdeel de smoothie over 2 glazen en drink direct op of bewaar de smoothie in de koelkast.

Colofon

Hoofdredactie

Sacha van den Ende

E-mail: sacha@inspiredcommunications.nl

Bladmanagement en redactionele bewerking

Maartje Albert

E-mail: maartje@inspiredcommunications.nl

Eindredactie

Marianne Smits en Charlotte Simons

Redactieadres

Zutphensestraatweg 49

6955 AE Ellecom

Telefoon: 06 23 63 38 65

E-mail: redactie@inspiredcommunications.nl

Uitgever

Inspired Publishing

Contactpersoon: Sacha van den Ende

Zutphensestraatweg 49

6955 AE Ellecom

Telefoon: 06 23 63 38 65

E-mail: info@inspiredcommunications.nl

Vormgeving

Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp | www.eefjekleijweg.nl

Druk

Damen Drukkers

Lezersservice

Ontvang jij het blad Nutrient & Supplement nog niet bij je thuis?

magazine is tot stand gekomen in

|

VAK- EN PRODUCTINFORMATIE VOOR GEZONDHEIDSPROFESSIONALS OVER HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN EN ORTHOMOLECULAIRE PREPARATEN

TCC Magazine verschijnt vijf keer per jaar. Het wordt toegezonden aan alle register- en aspirantleden van de beroepsorganisatie NFG, ALIP, de leden van TPnet, NKS en Rosegarden en aan studenten van diverse toonaangevende opleiders.

Abonnementen

kwaliteit uit verse melk

LACTOFERRINE-BT van FrieslandCampina Ingredients, oer-Hollands bedrijf en pionier op het gebied van lactoferrine ongeëvenaarde en betrouwbare kwaliteit . in een speciale maagzuurresistente capsule

Jaarabonnementen per vijf nummers: € 43,60.

Lactoferrine-BT van Vitals bevat Biotis® Lactoferrine van FrieslandCampina Ingredients. FrieslandCampina is een alom bekende Nederlandse zuivelcoöperatie, maar veel minder mensen weten dat het onderdeel FrieslandCampina Ingredients specifieke ingrediënten uit melk produceert voor kindervoeding, sportvoeding en gezondheidsproducten voor volwassenen, en dat ze ook dé wereldwijde pionier en expert zijn op het gebied van lactoferrine. Waar een klein land al niet groot in kan zijn!

De abonnementsprijs dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. U ontvangt hiervoor een factuur. Nieuwe abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan.

meest waardevolle eiwitten in melk. De uitdaging is om deze kwetsbare stof op een zo voorzichtig mogelijke manier uit zo vers mogelijke koemelk te halen. Alleen dan behoudt het die optimale eigenschappen waar het om bekendstaat. Lactoferrine-BT van Vitals bevat maar liefst 200 mg lactoferrine van de allerhoogste kwaliteit, verpakt in een speciale maagzuurresistente capsule om zeker te maken dat het intact aankomt op de plaats van bestemming. Voor meer informatie over Lactoferrine-BT gaat u naar Vitals.nl Biotis® is een geregistreerd handelsmerk van FrieslandCampina Ingredients. KOSTELOOS

Opzegging dient schriftelijk, ten minste 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode te worden ingediend bij de uitgever.

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk schriftelijk indienen bij de uitgever per post of per e-mail: abonnement@inspiredcommunications.nl

Disclaimer

De informatie in dit blad is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden artikelen, product-in- formatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.

©Copyright

Niets uit deze uitgave mag worden over- genomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Inspired Publishing. Alle rechten voorbehouden.

PROSTAAT

eierstokken en epigenetica

en het immuunsysteem

Stuur een mail met je gegevens naar redactie@inspiredcommunications.nl en krijg het magazine kosteloos toegestuurd.

Nutriënt & Supplement is een magazine voor zorgprofessionals met affiniteit voor gezonde voeding en voedingssupplementen ter bevordering van het welzijn van de cliënt.

Zekerheid in je advies met

Orthiflor

Mattisson Saffraan

Saffraan is een specerijsoort die wordt gewonnen uit de Crocus sativus, oftewel de ‘saffraankrokus.’ Het is een van de duurste specerijen ter wereld en wordt daarom ook wel ‘het rode goud’ genoemd.

healthstyle

Unieke combinatie van Saffraan met prebioticum.

De belangrijkste stoffen uit Saffraan zijn de carotenoïden crocetine, crocine, picrocrocine en safranal. Hoe hoger de concentratie van deze stoffen, des te hoger de kwaliteit van de Saffraan.

Saffraan ondersteunt ontspanning*, draagt bij aan een gezonde emotionele balans* en helpt een positieve gemoedstoestand te behouden.*

Saffraan helpt bij ongemakken rondom de menstruatie. *

Bevat het prebioticum Sunfiber AG-O® (Guarboonvezel)**, een in wateroplosbare fermenteerbare vezel die dient als voedingsbron voor het microbioom.

Bevat per capsule 30 mg Saffraan Affron®.***

Biologisch Saffraan, afkomstig uit Iran.

* Gezondheidsclaim in afwachting van Europese toelating.

** Sunfiber AG-O® is een geregistreerd merk van Taiyo Kagoku Co., Ltd.

*** Affron® is een geregistreerd merk van Pharmactive Biotech Product, S.L.U.