ED I TI E 4 - 2 01 9 - JAARG ANG 9
INTERVIEW MET
Cathelijne Wildervanck en Amber Albarda IN DE PRAKTIJK
De boze cliënt HET TALENTENPASPOORT
Saccharomyces Cerevisiae Boulardii Volg je buikgevoel
✓ Bevat maar liefst 6 miljard organismen per capsule
✓ Speciale verpakking voor maximale bescherming van de capsules
✓ Zeer eenvoudig in te nemen ✓ Past in een dagelijks vet- en caloriearm dieet
www.lamberts.nl
VOORWOORD
Hoe zomer
D
e quotes van Loesje blijven leuk. Deze bijvoorbeeld: Hoe zomer, hoe slomer. Tijdens de hittegolf die we in Nederland (en Europa) hebben gehad, ging het inderdaad een tandje langzamer. Wat een hitte! Daar word je traag van. Gelukkig konden we hier op de redactie af en toe onderuit zakken voor een ventilator, want we hadden vooruitgewerkt. Een magazine maken midden in de zomer betekent te maken hebben met mensen die op vakantie zijn. Inclusief redactieleden. Met schoolgaande kinderen is het soms niet anders, dan tijdens de drukke weken het land uit te trekken. Maar gelukkig, door een goede voorbereiding en samenwerking hebben we editie 4 van TCC Magazine zonder stress (dat past niet bij de zomer) en vertraging (dat willen we al helemaal niet tijdens de vakantie) af te krijgen. Dat samenwerking mooie dingen op kan leveren, zien we ook terug in het boek De gelukspiramide van Amber Albarda en Cathelijne Wildervanck. Na vele columns die Cathelijne voor ons geschreven heeft, waren we nieuwsgierig naar het nieuwe boek dat Cathelijne samen met Amber schreef. Het resultaat mag er zijn! Een fijn, mooi en lekker leesbaar bladerboek. En met bladerboek bedoelen we niet dat er niet gelezen hoeft te worden. Het boek hoeft niet vanaf het begin gelezen te worden. Je kunt gaan lezen waar je wilt. Het is een boek om telkens weer een stukje uit te lezen, over een onderwerp waar je behoefte aan hebt. Dat spreekt ons wel aan. Niet nog meer boeken die op een stapel streng blijven kijken tot je er een oppakt om te gaan lezen. Meer een soort (dik) tijdschrift dat je mee naar het strand neemt en tussen het ijsjes eten, golfje springen en een potje beachballen openslaat.
Verderop in het magazine kun je een artikel lezen van drs. Jacqueline Venbrux. Ook hier gaat het om samenwerking. Niet tussen mensen onderling; het gaat om de verbinding tussen hoofd, hart en buik in combinatie met het inzetten van geestkracht en oogbewegingen. Ze legt in het artikel uit dat dit toegang geeft tot een indrukwekkend zelfhelend vermogen. Hierdoor ervaren cliënten daadwerkelijk dat zij oude pijn, angsten en verstarde patronen moeiteloos achter zich kunnen laten. Er valt nog veel meer te lezen in deze editie. We hopen dat je (ook al is de vakantie misschien voorbij) nog eens lekker achterover kunt gaan zitten in een fijn nazomers zonnetje. Nog even in die slome stand, ook al is het misschien niet bloedheet meer. (Al weet je het nooit met het weer in Nederland.) We wensen je veel leesplezier en hopen dat de artikelen in dit magazine je aanspreken en prikkelen. Nu deze editie klaar is, zak ik nog even onderuit om van mijn vakantie te genieten! Sacha van den Ende Hoofdredacteur
Een boek met veel informatie, tips en lekkere recepten voor een gezond en gelukkig leven.
TCC Magazine | 3
Glutamaat Series
Relaxam®
Sleep-All®
Mental support®
Eupharinus®
Glycine-Magnesium
Magnesium-L-ascorbaat
Bimodal Switch®
NAC 500
Self-control is strength Right thought is mastery Calmness is power (James Allen, ‘As a Man Thinketh’)
WWW.EXENDO-EPIGENOMICS.COM
INHOUDSOPGAVE
6
19
29
32
Voorwoord
3
Het belang van een goede magnesiumstatus
Inhoudsopgave
5
AndrĂŠ Frankhuizen
Interview met Cathelijne Wildervanck
6
Column Willem Pinksterboer
41
Het hoofd uit de wolken Samsara
42 44
en Amber Albarda
32
In de boekenkast
11
Een open kijk op polyamorie,
Column Wilma de Haas
13
ook in de behandelkamer Nathalie Cardinaels
Innovatie in traumabehandeling
14
Het Talentenpaspoort Vanja Kraamwinkel
47
De adviseur legt uit...
51
Anne ten Brinke In de boekenkast
17
Ik hou van mij NKS
52
Dossier: GABA
18
Column Jamie Nederpel
55
Opleiding tot Stress- en burn-out Coach
21
In gesprek met Ellen Huijsmans
57
In de praktijk: De boze cliĂŤnt
23
Transpersoonlijke therapie Tpnet
62
In de boekenkast
27
In de boekenkast
65
Mind Eye Power. Ogen, de spiegels van de ziel
29
Colofon
66
Jacqueline Venbrux
TCC Magazine | 5
6 | TCC Magazine
INTERVIEW MET CATHELIJNE WILDERVANCK EN AMBER ALBARDA
De gelukspiramide Lezers van PSC Magazine kennen Cathelijne Wildervanck van de roerende en geestige columns die ze voor ons schreef en die een kijkje gaven in haar persoonlijke leven. We vonden het jammer dat ze stopte met schrijven voor ons, maar toen onlangs de coproductie met Amber Albarda uitkwam, begrepen we waarom ze meer tijd wilde vrij maken voor andere dingen. Schrijven is waar ze blij van wordt en dat is te zien aan dit prachtige boek De gelukspiramide, met de ondertitel Voor een energiek leven zonder gezanik en gezeur.
Samenkomst van het fysiologische en mentale deel ‘Amber benaderde mij omdat ze wist dat ik me met ADHD en het brein bezighield en zij daar meer over wilde weten als aanvulling op haar kennis over voeding. Amber heeft een opleiding tot kindervoedingscoach opgezet en liep ertegenaan dat kennis over voeding soms niet voldoende is. Vaak weten mensen wel mentaal dat bepaalde keuzes niet bijdragen tot verandering, maar toch lukt het niet andere keuzes te maken. Wat zit daarachter? Als je dit niet weet, blijf je goede voornemens maken die tot niets leiden. Toen hebben we samen een workshop gegeven en daar werden we eigenlijk heel blij van’, vertelt Cathelijne. ‘We merkten dat onze kennis heel complementair is. Zij weet veel van het fysiologische deel af en ik van het mentale, en zo ontstond het het idee om onze kennis te gaan combineren.’ ‘Het boek dat hieruit is voortgekomen, kun je diagonaal doorlezen en is glossy vormgegeven als een magazine. We hebben het boek zo opgezet, omdat we het zelf ook op deze manier zouden willen lezen’, licht Amber toe. ‘We hebben als werkende mensen allemaal vrij weinig tijd; zeker als je kinderen hebt en er nog een sociaal leven op na wilt houden. We hebben dan geen uren de tijd om ons heerlijk in een stoel te nestelen met een boek. Zeker niet van het formaat van ons boek, dat meer dan 300 pagina’s telt’, zegt ze er lachend bij. ‘We zijn ervan uitgegaan dat meerdere dames met ons een
druk leven hebben en het daarom fijn vinden hapsnap in het boek te lezen over de onderwerpen die ze op dat moment interessant vinden. Ik denk dat dit minder intimiderend is dan een heel dik boek van voren naar achter te moeten gaan lezen. Dan ontstaat al snel de gedachte: als ik een keer tijd heb, begin ik eraan. En als andere vrouwen net zo zijn als ik, komt die tijd er over ongeveer 30 jaar. En dat vind ik jammer.’ Samen een boek schrijven, hoe werkt dat? ‘Ook het schrijfproces was een mooie aanvulling en een psychologische ontdekking’, legt Cathelijne uit. ‘Amber gedijt goed onder stress en met de deadline vlak voor haar neus, terwijl voor mij het omgekeerde geldt. Uiteindelijk hebben we 3 weken geknald om het boek te schrijven. Hieraan vooraf zit natuurlijk jaren van kennis vergaren en ervaring. We hebben dat wat we allebei al wisten, geordend en leesbaar gemaakt. Toch hebben we door de combinatie van ons beider kennis nieuwe dingen geleerd. Zij schreef soms iets dat voor haar vanzelfsprekend was en ik vroeg me dan af: hoe zit dat dan precies? En dan ging zij dus een tandje dieper om de onderliggende kennis boven te krijgen. En andersom ging dat hetzelfde. Dan zei zij: het klinkt heel logisch wat je zegt, maar is het ook echt zo? Zo ben ik bijvoorbeeld nog eens dieper gedoken in de neurotransmitters en hoe die je brein beïnvloeden. Ik weet wel hoe het zit, maar vertelde dat op een vereenvoudigde manier.
TCC Magazine | 7
Amber wilde het precies weten, dus toen ben ik het nog eens gaan uitpluizen.’ Zes hoofdstukken die ieder gaan over een trede in de gelukspiramide ‘We hebben voor deze indeling gekozen om alles makkelijk te laten binnen komen’, aldus Amber. ‘De lezer kan kijken waar hij of zij op dat moment behoefte aan heeft. Is dat slaap, dan duik je lekker even in de slaap. En misschien denk je de week erop wel: hoe zit dat nu met mijn eten? Of worstel je juist met gedachten? Dan ga je dat hoofdstuk lezen. Ik denk dat de kennis in het boek nog niet bij veel mensen aanwezig is. Net als dat bij Cathelijne en mij het geval was, zal iedereen wel wat kennis hebben over bepaalde onderwerpen. De lezer weet vast wel iets van voeding en waarom het een wel goed is voor je en het ander niet. Maar hoe werkt het daadwerkelijk uit op je lijf en hoe kan wat je tegen jezelf zegt, van invloed zijn. Het boek biedt een compleet pakket, waar mensen mee geholpen kunnen zijn, zonder dat ze op dit moment beseffen dat ze die kennis missen. Op het moment dat je alles samengebundeld voor je hebt, ervaren lezers dat als een soort gouden succesformule. Zo heb ik dat in ieder geval gehoord van meerdere lezers. Had ik dit maar eerder geweten, is de reactie die ik het meest hoor. Had ik dit maar op school geleerd en waarom is dit geen common knowledge?’ Experts in geluk? ’Ik vind niet ineens dat ik nu een expert in geluk ben en Amber denk ik ook. Het boek is opgebouwd rondom de 6 lagen van de gelukspiramide en binnen die categorieën geven we ontzettend veel kapstokjes, om het zo maar te noemen. Allerlei kleine dingen die je kunt doen op weg naar meer geluk. Daarvoor maken we gebruik van de zogenaamde kaasschaaftips. Dit zijn tips en informatie waarvoor je zelf kunt kiezen of en wanneer je ermee aan de slag gaat. Niemand probeert een hele homp kaas tussen z’n brood te proppen. Daar is de
8 | TCC Magazine
kaasschaaf voor uitgevonden. Om een plakje van de kaas af te schaven en die op je boterham te leggen. Zo werkt het ook met de kaasschaaftips in het boek. Dit proces van iedere keer een plakje leidt tot een optimaal resultaat. We kunnen onmogelijk in alles specialist zijn – zo staan er geloof ik wel meer dan 60 kaasschaaftips beschreven - en dat is ook niet de bedoeling. De bedoeling is wél mensen bewust maken van het feit dat ze meer kunnen dan ze denken en daarnaast dat dat niet in perfectie hoeft. Kleine stapjes zetten en dingen doen, die je makkelijk afgaan en in je leven integreren. Eigenlijk is het een boek dat een jaar lang op je nachtkastje moet liggen en waar je iedere week een goed voornemen uithaalt. We willen geen wijzend vingertje geven. Dat juist niet! We willen de lezer niet het idee geven dat hij of zij iets moet of het niet goed genoeg doet. Volgens mij is het gelukt om een boek te maken dat fijn en luchtig is om door te bladeren. Gelaagd; voor mensen die aan het begin staan en ook voor mensen die zich al hebben verdiept in gezondheid, voeding en psyche.’ Een gelaagd boek en naslagwerk ‘Wat ik zelf leuk vind aan het psychologiegedeelte is dat het veel inhoud deelt,’ legt Cathelijne uit, ‘maar wel op een begrijpelijke manier. Het is geen zware psychologische kost. Daarom is het heel geschikt om aan cliënten mee te geven. Er staat heel veel in over de werking van je brein, hoe je gedachten je welbevinden en gezondheid bepalen en hoe je in vaste patronen kan blijven hangen en wat je daaraan kan doen. Daardoor kan het heel ondersteunend zijn bij een coachingstraject. Ook de therapeut, coach of counselor zelf zal bij het lezen geregeld o-zitdat-zo-momentjes hebben. En deze kennis kan hij of zij ook voor zichzelf gebruiken. Je hoeft tenslotte niet in de kreukels te liggen om aan zelfontwikkeling te doen. Ik ben ook heel blij dat een film als Heal te zien is op Netflix. De film laat zien dat bijna alle ongemakken en
“ I N JE E E NTJE O P E E N O NB E WO O ND E I LA ND GE LU K K I G Z I JN, I S B E ST W E L GE MA K K E LI JK H ET I S M I S S C H I EN EEN B EETJ E S A A I , M A A R A L D I E STRES S FAC TOREN H EB J E N I ET. ”
niet-functioneren wordt gestuurd door stress. Stress die op allerlei manieren binnenkomt: voeding, straling, gedachten, maar ook toxische relaties om maar wat te noemen. Allemaal worden we voortdurend aan stress blootgesteld. Ik zeg wel eens dat in je eentje op een onbewoond eiland gelukkig zijn, best wel gemakkelijk is. Het is misschien een beetje saai, maar al die stressfactoren heb je niet. En ik denk ook dat mensen die al bewust leven, nog gevoeliger zijn voor stress en dat voor hen de lat voor een gelukkig leven misschien nog wel hoger ligt.’ Trots en enthousiast ‘Van alle boeken die ik heb geschreven, is dit het boek waar ik de meest enthousiaste reacties over krijg’, zegt Amber. ‘Mensen zeggen dat ze er écht wat mee kunnen en dat het ze echt helpt.’ Cathelijne beaamt dit. ‘Ja, dat heb ik ook! Ik ben ontzettend trots op dit boek. De gelukspiramide is echt een mooi boek dat alles bevat aan nieuwe dingen die ik de afgelopen 5 jaar
INTERVIEW MET CATHELIJNE WILDERVANCK EN AMBER ALBARDA ontdekt heb over het brein.’ De recepten in het boek zijn van de hand van Amber. ‘We kunnen in het boek wel van alles roepen over wat je zou moeten eten’, licht ze toe, ‘maar niet iedereen is even handig in de keuken. Dus dan is het wel handig als we er gemakkelijke recepten bij geven. Om ze meteen ook te kunnen toepassen. Zo kun je meteen aan de slag met wat je in het boek gelezen hebt.’ Zoete trek en APK In het boek staat een stuk over suiker. ‘Dat is iets dat veel mensen moeilijk vinden’, zegt Amber. ‘En het wordt ons ook moeilijk gemaakt, want overal zit suiker in! Dus je kunt wel weten dat het niet zo goed voor je is, maar ga maar eens proberen om te minderen. Succes dus. Daarom geven we in het boek een aantal handige handvatten en tips. Iedereen is suikerverslaafd zonder dat we dat zelf weten. Je lichaam is helemaal gewend aan de suikerpieken en -dalen. En zo blijft je lijf om suiker vragen. Op het moment dat je dat weet te doorbreken, kun je binnen 3 weken van die suikerbehoefte af zijn. En dat kan me toch een rust geven in je hoofd en je lijf! Veel mensen zorgen beter voor hun auto dan voor zichzelf. De auto wordt goed onderhouden, krijgt de juiste brandstof en een jaarlijkse APK. Met dit boek willen we ook een soort APK geven, maar dan voor je lijf. Want je lijf ruil je niet in tegen een nieuwer model. We vertellen uitgebreid wat je zelf in kleine stapjes zou kunnen verbeteren. Daarom hebben we ook de kaasschaaf geïntroduceerd. Als je alle stappen tegelijkertijd zou moeten zetten, wordt het voor veel mensen onhaalbaar. Met de kaasschaaf snij je 1 plakje af en daar begin je mee. Op deze manier je kun je het helemaal vormgeven zoals je dat zelf wil.’ Hoofd, hart en buik ‘Echt veranderen doe je met hoofd, hart en buik’, zegt Cathelijne. ‘Veel mensen willen iets veranderen met een inzicht. En met dat inzicht zou het ineens allemaal anders zijn. Maar dat
is alleen hoofd. Ik pleit er dan ook echt voor dat mensen met al hun cellen kunnen ervaren hoe het is om een bepaalde overtuiging los te laten, of om een stuk te laten zien van jezelf, dat je heel spannend vindt. Dan krijg je echt een soort kwantum-shift. En ik ben ervan overtuigd dat je dan minder snel terug zult vallen in oude patronen of overtuigingen. De buik noemen we ook wel het derde brein, want in je buik wordt uiteindelijk meer serotonine aangemaakt dan in je hersenen. Je buik en je hart – het tweede brein – zijn meer met het emotionele deel van het brein gekoppeld. Dat betekent dat het limbische brein de neocortex allebei betrokken zijn bij veranderprocessen en dan ontstaat integratie. Als het alleen om het analytische brein gaat, blijft het bij een gedachte en moet je elke keer bewust tegen jezelf zeggen dat je het
anders gaat doen. Zelf maak ik daarvoor vaak gebruik van NLP.’ Automatische piloot en please-machine Toch vallen mensen, zelfs na zelfontwikkeling en hard werken, in oude gewoontes en gedachten. Daarop neemt Cathelijne ons mee in de werking van het brein. ‘Het brein wil het liefst zoveel mogelijk geautomatiseerd doen, zodat de actieve ruimte beschikbaar blijft voor levensbedreigende of nieuwe situaties. Daarom generaliseren en standaardiseren we het liefst zoveel mogelijk. Verandering is iets dat het brein, evolutionair gezien, liever niet heeft. Die sabeltandtijger die vroeger wel eens het einde kon betekenen, is nu je partner die ’s ochtends loopt te mopperen over iets dat je niet gedaan hebt, je kind dat naar school moet en
TCC Magazine | 9
echt voor jezelf te mogen gaan. Ken jezelf zodat je weet wat voor jou werkt. Als je een vaatwasser koopt, ga je toch niet de gebruiksaanwijzing voor de wasmachine lezen? Gek genoeg doen we dat psychologisch wel. We kijken hoe de buurvrouw gelukkig is en denken dan dat voor ons ook werk. Dat is natuurlijk niet zo. Dus ken je eigen gebruiksaanwijzing, want dan weet je hoe je gelukkig kan worden.’ Over Amber en Cathelijne Amber Albarda schrijft (kook) boeken, is voedingscoach, moeder en toegewijd chocoladeliefhebber. Ze is tevens oprichter van de Better Health Academy en het Better Health Event in de RAI Amsterdam en geeft regelmatig workshops over voeding & gezondheid en lezingen voor bedrijven.
z’n gymschoenen kwijt is of de overvolle mailbox op je werk. Het heeft fysiologisch hetzelfde effect. Maar het verschil met vroeger is, dat die sabeltandtijger op een gegeven moment weg is en geen gevaar meer vormt, maar bij ons blijft het maar doorgaan. Zo wordt die stress chronisch. Een heel makkelijke oefening die ik hiervoor wel eens aan mensen geef is: schrijf 10 dingen op die je móét doen. En streep er dan 5 af die, wanneer je ze niet doet, geen doden opleveren. Wat een lucht kan dat geven! Evolutionair gezien zijn we please-machines. We zijn altijd bezig anderen happy te houden. En op de een of andere manier hebben we het in ons hoofd gehaald, dat we anderen happy houden door hard te werken, perfect en nuttig te zijn, altijd te geven en altijd aan te staan. Dat alleen al je realiseren en af en toe ontdekken wat er gebeurt als je dat wat minder doet, levert ruimte op.
10 | TCC Magazine
Het is niet voor niets dat yoga, mindfulness, ademhalingstechnieken en voeding tegenwoordig zo in de picture staan. Ik denk dat heel veel mensen zich bewust zijn dat ze chronisch stress hebben en zich realiseren dat ze daar wat aan moeten doen.’ Gebruiksaanwijzing voor een rommelig en gelukkig leven ‘Soms hebben we het te druk om gelukkig te zijn, te mogen leven en de dingen te doen die ons inspireren en dat is de wereld op z’n kop’, vervolgt Cathelijne. ‘En het leven is ook gewoon rommelig met de daarbij behorende ups en downs. Maar in die rommeligheid kun je toch gelukkig zijn als je weet hoe. Het gaat er niet om dat alles van binnen mooi, perfect en af moet zijn. Eerst maar eens weten wat goed voor jezelf is en daarna ontdekken hoe je dat kunt gaan doen. Met welke interne stemmetjes je moet afrekenen om ook
Cathelijne Wildervanck is grondlegger en directeur van ADHD-Nederland, publiceert geregeld in vakbladen, maakt nuchtere inspirerende filmpjes en ze is schrijfster van onder andere het boek ADHD: Hoe haal je het uit je hoofd? Zelf geeft ze geen coaching meer, maar ze heeft nog steeds een aandeel in de opleiding ADHD-coach en de training Effectief met ADHD. Ook verzorgt zij regelmatig de Masterclasses voor coaches.
Bang Boos Blij Helpboek voor kinderen bij scheiding De echtscheidingsstatistieken heb ik niet echt helder, maar in mijn praktijk voor kinder- en jeugdtherapie heb ik zeer regelmatig kinderen en jongeren die het erg moeilijk hebben met de scheiding van hun ouders en de veranderingen die daaruit voortvloeien. Het is een heftige emotionele gebeurtenis die veel teweeg kan brengen. Zie dat maar eens als kind weer op een rijtje te zetten. Alle tools daarbij zijn welkom. Suzan van Apeldoorn e.a. hebben het helpboekje Bang Boos Blij geschreven waarin kinderen (vanaf 6 jaar) kwijt kunnen wat er is gebeurd tijdens de scheiding en hoe hun leven er daarna uitziet. Ik vertel dit even kort door de bocht, maar dan doe ik Bang Boos Blij echt tekort. Er wordt bijvoorbeeld ingegaan op de samenstelling van het oorspronkelijke gezin, wat er goed ging, wat er misging. Over wat er allemaal gebeurd is, hoe dat eruitzag en wat je daarbij voelde. Stap voor stap wordt het kind meegenomen in het hele proces en uitgedaagd om daarover te vertellen. Het werkboek bestaat uit korte, duidelijke stukjes tekst met daaraan gekoppeld veel goede, verdiepende vragen en opdrachten. Ik vind het wel jammer dat daar wat illustraties ontbreken. Aan de andere kant kun je redeneren dat dát kinderen juist weer de ruimte geeft om zelf creatief te zijn en hun ziel op het papier achter te laten. Wat ik goed vind is dat eraan gedacht is om in Bang Boos Blij, voor de nieuwsgierige of geïnteresseerde kinderen, een woordenlijst te zetten met uitleg van de typische, voor kinderen soms angstaanjagende, termen die ouders in scheiding gebruiken zoals: advocaat, ouderschapsplan, bezoek- en omgangsregeling en hoorrecht. Het boekje draagt weer wat bij aan het begrijpelijker en overzichtelijker maken van de wereld van het kind dat te maken krijgt met een scheiding. Ook handige adressen voor kinderen op het gebied van hulpverlening ontbreken niet.
“Het boekje draagt weer wat bij aan het begrijpelijker en overzichtelijker maken van de wereld van het kind dat te maken krijgt met een scheiding.”
Bang Boos Blij « Helpboek voor kinderen bij scheiding « Boukje Overgaauw, Marieke Visser, Lianne van Lith, Suzan van Apeldoorn « ISBN 9789085605287 « Uitgeverij SWP « Recensie door Anja van de Weerd
TCC Magazine | 11
Vraag naar onze studie-adviseur voor een vrijblijvend adviesgesprek
COLUMN WILMA DE HAAS
Geen woorden
maar daden
In ons vak ontkomen we niet aan vakjargon en modewoorden. Je hoort ze. Je ziet ze. En elke keer valt het me weer op hoe weinig inhoud aan die woorden wordt gegeven door degene die het woord gebruikt. Het woord transparant bijvoorbeeld. Het eerste beeld dat altijd bij mij opkomt, is van een stuk hard plastic. Het tweede dat bij mij gebeurt, is dat mijn haren recht overeind gaan staan. Ik word achterdochtig. De mensen die dit woord gebruiken, kan ik meestal helemaal niet volgen. Ik snap geen snars van wat ze me willen vertellen en hoe meer ze praten over hun transparantie, hoe duisterder het voor mij wordt. Ik heb liever dat ze me laten zíén wat ze bedoelen. In hun gedrag dan. Door bijvoorbeeld begrijpelijke taal te spreken. Zo kom ik bij een ander modewoord. Congruent. We zouden congruent moeten zijn. Heel belangrijk tegenwoordig. Volgens mij is dat woord overigens afkomstig uit de wiskunde. Had het niet iets met gelijkzijdige driehoeken te maken of is het te lang geleden dat ik wiskunde heb gehad? Nou ja, in elk geval krijg ik de associatie dat er iets moet kloppen. Zoals die zijden. Hier valt het me op dat de mensen die dit woord gebruiken, het vaak zelf niet zíjn. Congruentie is volgens mij dat wat je laat zien, klopt met wat je vanbinnen ervaart. Een manier om dit in gedrag te vertalen, is: ‘Zeggen wat je denkt, doen wat je zegt en laten zien wat je voelt.’ Bij congruent gedrag van jou voelt de cliënt zich veilig. Zo kun je congruentie toetsten. Maar ik krijg vaak een unheimisch gevoel bij mensen die zéggen dat ze congruent zijn. Omdat ik me afvraag of ze vanbinnen wel weten wat ze zeggen. Daarmee zijn ze dus niet congruent. Modewoorden. Vakjargon. Prima. Mits je het gebruik ervan maar laat ondersteunen door je eigen gedrag. Dan krijgt het woord pas zijn echte betekenis. Dan laat je zien dat je weet waar je het over hebt. Dan pas word je geloofwaardig en kan een ander zich veilig bij jou voelen.
Wilma de Haas is eigenaar van Haas & Konijn®, een bureau voor persoon-
Woorden. Zo gemakkelijk. Zo voor de hand liggend en vaak zo leeg. Voor mij hoef je ze niet te zeggen. Laat mij het maar zien. ‘Geen woooooooooooorden maar daaaaaaaaaaaaaaahaaaaden…’
lijke en professionele ontwikkeling en auteur van K-Therapie.
TCC Magazine | 13
Innovatie in traumabehandeling Ik neem je graag mee in het verhaal van Maria, om aan de hand daarvan een inkijkje te geven in de symptomen van posttraumatische stress en de traumabehandeling van IEMT. De behandeling is innovatief, omdat de cliënt niets over haar ervaring hoeft te vertellen. Maria durft alleen de straat niet meer op Maria zit voor me, grote wallen onder haar ogen, haren in slierten langs haar gezicht, haar ademhaling zit hoog en gaat gejaagd. Haar buurvrouw heeft de sessie geregeld en Maria bij mijn praktijk afgezet. Maria heeft een paar jaar geleden een traumatische ervaring gehad en sindsdien gaat het heel slecht met haar. Het is overduidelijk dat de tijd niet alle wonden heelt. Maria: “Ik ben op klaarlichte dag lastiggevallen en levensgevaarlijk bedreigd door een groepje jongeren. Sindsdien durf ik niet meer alleen de straat op. Ook met iemand samen ben ik nog steeds zó bang! De ervaring gaat continue door mijn hoofd. Het lukt me maar niet de herinnering los te laten. Dezelfde beelden en gedachten gaan dag en nacht door me heen. Eigenlijk is het alsof ik nog steeds middenin die ervaring zit. Alsof mijn leven daar is opgehouden te bestaan. Ik slaap slecht, schrik van de kleinste dingen, ben heel prikkelbaar, licht ontvlambaar ook. Ik flip geregeld en reageer me af op man en kinderen. Ik schaam me daarna weer zo voor mezelf, dat ik niet weet waar ik blijven moet. En dan word ik weer bang voor herhaling. Ik ben mijn baan al verloren en nu ben ik bang dat ik mijn gezin ook nog kwijtraak. Help me!” Wat een impact! Het is nogal heftig wat Maria allemaal doormaakt. Wat een impact heeft die
14 | TCC Magazine
ene ervaring op haar en haar gezin, op haar leven en werk. Ik vraag Maria of ze al hulp heeft gehad bij de verwerking. Ze vertelt dat ze wat gesprekken heeft gehad, maar dat die niet hebben geholpen. Integendeel, ze heeft het idee dat het erover vertellen de zaak er alleen maar erger op heeft gemaakt. Alsof ze zich alles alleen nog maar levendiger herinnert. De hele ervaring herbeleven? Dat hoeft niet meer Maria hoeft zich geen zorgen te maken dat ze opnieuw het hele verhaal moet oprakelen. Integral Eye Movement Therapy (IEMT) heeft een posttraumatisch stressprotocol ontwikkeld, waarbij de cliënt niets over de inhoud van de herinnering hoeft te vertellen. Hierdoor is er geen extra exposure. Er wordt alleen gewerkt met die fragmenten die toch al actief zijn in het brein. Het posttraumatisch stressprotocol van IEMT Het PTSS-protocol van IEMT is gebaseerd op onderzoek naar PTSS in een vluchtelingenkamp. Daarbij was de vraag: waarom krijgt de ene persoon in dezelfde situatie wel posttraumatische stress en de andere persoon niet? Wat zijn de verschillen in hun breinprocessen? Wat zijn de patronen die PTSS in stand houden? De inzichten uit dit onderzoek hebben geleid tot een protocol voor het werken met PTSS, waarbij alle patronen die zorgen voor de chroniciteit van posttraumatische stress, worden getackeld. Ik belicht hier enkele inzichten. Het onderzoek wees uit dat de vluchtelingen die geen posttraumatische stress ontwikkelden, de lessen uit hun ervaringen haalden en bedachten hoe ze een volgende keer in eenzelfde
“ WA A R O M K R I JGT DE E NE PE R SO O N I N DE Z E LFDE SI TUATI E W E L PO ST TR AU MATI SCH E STR E SS E N DE A NDE R E PE R SO O N NI E T? WAT ZI J N D E VERS C H I LLEN I N H UN B REI N P ROC ES S EN ? ”
situatie zouden willen reageren. Degenen die wel posttraumatische stress ontwikkelden, bleven hangen in de ervaring. Het was of hun leven daar opgehouden was te bestaan. Alsof ze nog midden in de ervaring zaten. Door hun hoofd ging: o, had ik maar… De kern van het probleem- datgene wat het trauma in stand houdt- bleek nooit te gaan over de omstandigheden, maar altijd over de eigen rol. Over die fragmenten uit de ervaring waarover ze zich schamen, schuldig voelen, spijt of wroeging hebben. Omdat dit gevoelens zijn die niet gemakkelijk gedeeld worden, is gekozen voor een interventie waarbij de cliënt niets hoeft te vertellen over de ervaring. Terug naar Maria Ik leg Maria uit dat de ervaring waar ze als het ware nog middenin zit, nooit gaat over de hele ervaring. Het
ANNE TEN BRINKE
is slechts één moment uit de hele ervaring: een fragment waarover ze achteraf niet met zichzelf in het reine kan komen. Het fragment dat ze de hele tijd herbeleeft. De herbeleving kan gezien worden als een poging van het brein om het probleem alsnog op te lossen. Haar brein heeft niet in de gaten dat de ervaring een feit is. Met een interventie zorgen we ervoor dat Maria’s brein beseft dat de ervaring een feit is en dat er niets opgelost kan worden. Maria verkeert nu niet langer in de ervaring, maar is in de positie van erna, terugkijkend op de ervaring. Er is wat meer afstand gekomen tot de herinnering en de bijbehorende emoties zijn minder heftig. Ze realiseert zich dat ze het heeft overleefd! De kern vinden d.m.v. storytelling Bovenstaande interventie was erg belangrijk om de volgende stap in de verwerking te zetten. Nog steeds heeft Maria inhoudelijk niks over haar trauma hoeven te vertellen. En dat houden we zo. Door middel van het vertellen van verhalen over onderzoek naar PTSS en over iemand met PTSS, maak ik
Maria op indirecte wijze duidelijk dat het allerergste uit de ervaring nooit gaat over wat anderen doen, of over de situatie, maar altijd te maken heeft met een beleving over de eigen rol. Terwijl ik mijn verhaal vertel, is Maria natuurlijk bezig met haar eigen proces. En als ik haar vraag: “En wat is het voor jou?”, weet ze wat het voor haar is. Ze hoeft dit niet aan mij te vertellen. Het is het fragment waarover ze zich schaamt, schuldig voelt, spijt of wroeging heeft. Het fragment dat ze liever niet deelt. Het volstaat dat zij aan het fragment blijft denken, terwijl we de oogbewegingen van IEMT toepassen. Maria begint helemaal te shaken en ik moedig haar aan om die stress helemaal uit haar lijf te laten trillen. Als Maria bijgekomen is, vervolgen we ons werk met een testprotocol waarmee we de hele herinnering opschonen. Alle emoties die ze genoemd heeft, komen als vanzelf aan bod. Het resultaat Maria is blij dat ze de sessie achter de rug heeft. Wat was het zwaar en intensief. Maar wat is ze opgelucht!
We maken een vervolgafspraak om te werken aan verdere verlichting. Zonder het zelf te beseffen stapt ze mijn praktijk uit en gaat alleen naar buiten. Meer weten over IEMT? Lees verder op mijn website, bekijk de demo, of kom naar een van de gratis kennismakingsworkshops waar je IEMT ook kunt ervaren. De agenda vind je onder de pagina praktische informatie op: www.iemt-training.nl/opleidingen/ EMT-training Anne ten Brinke leidt coaches, psychologen en therapeuten op die worstelen met emotionele problematieken van hun cliënten. ‘In 5 dagen leer ik je een krachtige oogbewegingsmethodiek voor stressreductie, preventie burn-out, traumabehandeling en persoonlijke groei. Met IEMT breng jij verlichting bij je cliënten, sneller en effectiever dan je ooit had durven dromen…’
TCC Magazine | 15
OPLEIDING ORTHOMOLECULAIRE THERAPIE evolutionaire verklaringsmodellen praktijkgericht portfolio modulaire opbouw
Een betere gezondheid voor uw patiĂŤnten kan een ware zoektocht zijn. En zelfs als u vooruitgang boekt, kan het gevoel u bekruipen dat u afslagen mist of alternatieve routes onbenut laat. Tijdens onze compleet vernieuwde opleiding Orthomoleculaire Therapie leert u voeding, voedingsstoffen, beweging, suppletie en andere leefstijlinterventies integraal inzetten bij de preventie en behandeling van een ontspoorde fysiologie. Daarbij kijken we naar risicofactoren ĂŠn mogelijkheden tot gezondheidsverbetering op alle niveaus: biochemie, energie, cellen en organen, orgaansystemen, de (sociale) omgeving en de samenhang daartussen. 16 | TCC Magazine Meer weten? Kijk op naturafoundation.nl/ot
Ontdek de kracht van ademen door Rob Koning (Mr. Breath) Zonder zuurstof blijven we niet lang in leven. Ademen doen we dan ook vanzelf, want stel je voor dat we het een keer zouden vergeten. Het gaat dag en nacht door, of we nou slapen of wakker zijn. Vanuit dat oogpunt kunnen we wellicht begrijpen dat ademen als ‘autonoom proces’ wordt aangeduid. Autonoom betekent zoiets als zelfstandig of zelfsturend. Tegelijkertijd kunnen we wel degelijk onze ademhaling sturen of beïnvloeden. Niet alleen om eens diep te zuchten of een volle teug te nemen als we vanuit een bedompte kamer de frisse buitenlucht instappen, maar ook om er bewust positieve effecten mee te bereiken. Of om de negatieve effecten van een hoge, oppervlakkige ademhaling tegen te gaan. Een ademhaling die het gevolg is van een jachtig leven. Het is zeker niet verkeerd om je hier een keer in te verdiepen. En dit boek is daar heel geschikt voor, want het behandelt alles wat te maken heeft met ‘bewust ademen’: wat het inhoudt, wat het voor je doet en waarom, wanneer het goed is om het actief in te zetten en hoe je dat doet. Heel praktisch bij stress- gerelateerde klachten. Theorie wordt afgewisseld met oefeningen. Die staan vermeld onder de noemer ‘Quick fix’. Waarschijnlijk zo genoemd omdat ze eenvoudig uitvoerbaar zijn. Een apart hoofdstuk is gewijd aan de fysiologie van het ademhalen. Een waardevolle basis voor een beter begrip van wat er in dit boek voorbijkomt en natuurlijk ook prima om het plaatje compleet te maken. Als je je in de ademhaling verdiept, wordt meteen duidelijk waarom yoga en mindfulness ermee werken. De schrijver merkt op dat, als je je ademhaling activeert bij een intensieve oefening of sessie, het mogelijk is de stroomsnelheid van de lymfe tot wel twaalf keer zo groot te maken. Je krijgt het gevoel dat de energie door je lichaam stroomt. Door het hele boek heen vind je naast de ‘quick fixes’ ook casussen en diverse praktische tips voor het
dagelijks leven. Een voorbeeld van het laatste is om een keer je ademfrequentie te meten voordat je een ademhalingsoefening doet. Dan krijg je direct inzicht in het effect ervan. Alles bij elkaar een handig boek dat goed aansluit op behoeften in de huidige tijd. Want de stress waar we tegenwoordig mee te maken hebben, werkt verkeerd ademen in de hand. Verschillende klachten die daaruit voortkomen zijn: een onrustig gevoel, moeilijk met emoties omgaan, problemen met de spijsvertering, slecht slapen en slecht kunnen ontspannen. En natuurlijk de burn-out, een klacht die de schrijver uitgebreid aan de orde laat komen. Zelf is hij door een burn-out in contact gekomen met de kunst van bewust ademen en ondervond hij de positieve kracht ervan. Dat opende hem de ogen voor andere aspecten dan alleen de fysiologische kant. ‘Ademen kun je zien als metafoor voor hoe we in het leven staan. Inademen is vrijheid, het leven tot je nemen,’ zo stelt hij. Een mooie bonus aan het eind van het boek is de toolbox met een zeven-weken-schema. Daarin vat hij de oefeningen samen die hij elders in het boek heeft gegeven. Ze hebben een rustige opbouw en zijn onderverdeeld in oefeningen voor de ochtend en de avond. De eerste zijn bedoeld om te activeren en de tweede om rustig te worden of zelfs helemaal te verstillen. Daarbij draait het in de eerste weken om bewustwording en voelen, later om meer verdieping en energie. En wie wil dat nou niet?
Ontdek de kracht van ademen « Rob Koning « ISBN 9789021571263 « Uitgeverij Kosmos « Recensie door Ria Teeuw
TCC Magazine | 17
Dossier:
GABA Gamma-aminoboterzuur (GABA) is een niet-essentieel aminozuur en de belangrijkste, inhiberende (remmende) neurotransmitter in het centraal zenuwstelsel (CZS). Neurotransmitters zijn de boodschapperstoffen die communicatie tussen de verschillende neuronen mogelijk maken. In de hersenen is er een balans tussen stimulerende (exciterende) en remmende (inhiberende) neurotransmitters. Wanneer er teveel overactiviteit in de neuronen ontstaat, waarborgt GABA de natuurlijke balans door de overactieve neuronen in hun werking te remmen. GABA remt als het ware de zenuwimpulsen en draagt bij aan een optimaal arouselniveau en heeft een stressregulerend effect en wordt daarom ook wel benoemd als natuurlijke tranquillizer. De concentratie neurotransmitters in de hersenen kan beïnvloed worden door verschillende factoren, zoals inadequate voedselinname, stress, geneesmiddelen zoals benzodiazepinen en alcohol en drugs. Natuurlijke voedingsbronnen zijn onder andere tuinbonen, groene (blad)groenten, tomaten, sojabonen, uien, scharreleieren en verse noten en zaden. WERKING GABA wordt onder invloed van het enzym glutamaatdecarboxylase (GAD), met als cofactor pyridoxaal-5-fosfaat (actieve vitamine B6), gesynthetiseerd uit glutaminezuur. Het komt in relatief hoge concentraties voor in het CZS, verspreid over een groot deel van de hersenen. De meeste effecten worden
18 | TCC Magazine
gegenereerd via twee typen receptoren, de GABAa- en de GABAbreceptor. Doordat GABA onder meer de neurale excitatoire activiteit van de neurotransmitter glutamaat afremt, wordt de prikkelgevoeligheid van het CZS verminderd en worden neurologische en psychiatrische aandoeningen voorkomen. Een te lage GABA-concentratie kan zich uiten in verschillende neuropsychiatrische klachten en aandoeningen, zoals angststoornissen, stress, epilepsie en slaapstoornissen. GABA en de bloed-hersenbarrière Er zijn tot nu toe weinig tot geen aanwijzingen die suggereren dat GABA de bloed-hersenbarrière kan passeren. Toch wordt GABA erg vaak ingezet en ondervinden velen positieve resultaten, vooral bij stressgelateerde klachten waaronder ook slaap- en angststoornissen. Een verklaring daarvoor zou kunnen zijn dat wanneer er voldoende GABA perifeer aanwezig is, dit de werking en effectiviteit van GABA positief beïnvloed in het CZS. Een andere mogelijkheid is dat GABA wél voor een deel de bloed-hersenbarrière kan passeren. Echter tot nu toe is er nog geen eenduidige verklaring. INDICATIES Stress Stress-symptomen als hoofdpijn, geïrriteerdheid, concentratieproblemen, hyperactiviteit, piekeren kunnen ontstaan door een inadequate werking van GABA in de hersenen waardoor er overactiviteit van de neurotransmitter glutamaat ontstaat. Door het optimaliseren van het GABA-niveau wordt deze
overactivatie geremd en treedt er een ontspannend effect op. Verschillende onderzoeken wijzen erop dat orale inname van GABA een kalmerend effect geeft. Bijvoorbeeld enkele pilotstudies, waarbij aan de hand van specifieke hersengolven het effect van orale inname van GABA werd geëvalueerd, lieten een aanzienlijke afname zien van stress-symptomen en een verhoging van de stressweerbaarheid bij de betreffende patiënten. Angststoornissen Men spreekt van een angststoornis als de angst in geen verhouding staat met de omstandigheden. Zowel bij dieren als bij mensen heeft men kunnen vaststellen dat wanneer het GABAerge systeem in de hersenen wordt geremd, de kans op het ontwikkelen van een angststoornis aanzienlijk groter is. Een optimale concentratie van GABA heeft een angstwerende werking doordat de prikkelgevoeligheid van het CZS door GABA wordt verlaagd. Veel van de regulier ingezette geneesmiddelen, waaronder benzodiazepinen (GABA-agonisten) werken dan ook grotendeels versterkend op de GABA-activiteit, maar kennen ook ongewenste bijeffecten, zoals concentratieverlies, sufheid en bij chronisch gebruik een hoge verslavingsgevoeligheid. Het rechtstreeks inzetten van GABA als voedingssupplement heeft als groot voordeel dat het deze bijwerkingen niet kent, maar is mogelijk minder effectief door de beperkte passage van de bloed-hersenbarrière. Slaapstoornissen In de hypothalamus, het deel van de hersenen dat betrokken is bij
DOSSIER: GABA en ifGH (immunofunctioneel groeihormoon). In welke mate irGH en ifGH daadwerkelijk bijdragen aan het doen toenemen van spiermassa is nog onbekend. CONTRA-INDICATIES Gebruik van GABA wordt ontraden bij hart- en vaatziekten, leverziekten, longaandoeningen en aandoeningen van het maagdarmstelsel. Bij overgevoeligheid dient het gebruik van GABA te worden vermeden. BIJWERKINGEN Van GABA zijn geen noemenswaardige bijwerkingen bekend. In een enkel geval kunnen kortdurend tintelingen ontstaan. Van langdurig gebruik in hoge doseringen is geen wetenschappelijke informatie bekend. De toepassing van hoge concentraties (5 -10 gram), zoals eventueel in de krachtsport, kan van invloed zijn op de endogene pancreasfunctie.
slaapprocessen, bevindt zich een groot deel van de GABA-receptoren. Er is een duidelijke relatie tussen slapeloosheid en een verlaagde GABA-concentratie. Suppletie van GABA kan vanwege de stressregulerende en rustgevende eigenschappen bijdragen aan een goede nachtrust. Epilepsie Het GABA-erge systeem is verantwoordelijk voor zowel het activeren als het doen afnemen van epileptische aanvallen. Een verminderde functie van het GABA-erge systeem, met een verstoring in de richting van stimulerende neurotransmitters, lijkt een belangrijke rol te spelen bij het ontstaan van epileptische activiteit. Ook worden er bij een groot deel van de epilepsiepatiënten antilichamen gevormd tegen het enzym GAD waardoor, door onvoldoende aanmaak, de GABA-concentratie te laag wordt. De meeste reguliere anti-epileptica zijn
dan ook gebaseerd op het verbeteren van de GABA-werking in de hersenen. Ook het bekende ketogene dieet is gericht op het verbeteren van de GABA-activiteit. Onderzoek laat zien dat orale suppletie van GABA het aantal epileptische aanvallen significant kan doen verminderen. Toch zijn er ook tegengestelde onderzoeksresultaten en is het werkingsmechanisme van GABA in relatie tot epilepsie nog niet geheel duidelijk. Wel wordt tot nu toe aangenomen dat ondersteuning van de GABAstofwisseling van essentieel belang is. Sport GABA wordt ook ingezet om de afgifte van groeihormoon te stimuleren. Vooral bij krachtsporten zou dit positieve effecten kunnen hebben en heeft het een populaire tendens. Door inname van GABA, vooral vlak voor de training, verhoogt de concentratie irGH (immunoreactief groeihormoon)
INTERACTIES Voorzichtigheid is met name geboden bij, maar niet beperkt tot alle middelen die ingrijpen op het GABA-erge systeem, zoals benzodiazepinen, barbituraten, antidepressiva, alcohol en met GABA-verrijkte voeding. Voorzichtigheid is tevens geboden bij middelen die het risico op bloedingen kunnen verhogen, zoals anticoagulantia en Ginkgo biloba. Ook andere interacties zijn mogelijk. Overleg hierover met een deskundige. DOSERING De aanbevolen dagelijkse dosering voor volwassenen is: • Voor algemeen gebruik: maximaal 750 mg. • Bij stress- en angststoornissen: maximaal 750 mg in 1-3 doses. • Bij epilepsie: 1500 - 2500 mg per dag. • Bij slaapstoornissen: 100 - 1000 mg voor het slapen. • Bij groeihormoonstimulatie: 1- 5 gram, of 3 gram vlak voor de training. Een volledige lijst van referenties is op te vragen bij de redactie.
TCC Magazine | 19
STEVIA
BURBUR
De plant komt uit Zuid- en Centraal-Amerika en het kent onder de oorspronkelijke bewoners al eeuwenlang een traditioneel gebruik. Naar Stevia is recent onderzoek gedaan. Het neemt binnen het Cowden protocol een belangrijke plaats in, omdat het de biofilm aanpakt. Deze tinctuur bevat een extract van het blad van Stevia rebaudiana.
Burbur Detox is een extract geproduceerd van de bladeren van de Desmodium molliculum (Manayupa), een overblijvende plant die gevonden wordt tussen de 1000 en 3500 meter boven de zeespiegel in Peru. Het kruid Desmodium molliculum werd traditioneel gebruikt voor zijn reinigende werking in het hele lichaam. Het kruid is zeer effectief in het ondersteunen van het ontgiften van o.a. de lever, nieren en het lymfesysteem.
Alle NutraMedix producten zijn afkomstig van plantaardige rijkdommen van de natuur, voornamelijk uit Peru en het Amazone-regenwoud. Het unieke productieproces van NutraMedix optimaliseert het gehele kruid voor een krachtiger breedspectrum-extract. Studies, het Cowden Protocol en het nieuwe vereenvoudigde behandelschema met onder andere de bovenstaande producten kunt u opvragen via therapeuten@tshealthproducts.nl. TS Health Products, Gelreweg 9, 3843 AN Harderwijk, NL Tel: 0341-462121 | info@tshealthproducts.nl | www.tshealthproducts.nl
Lyme studiedagen Er zijn de laatste tijd veel onderzoeken m.b.t. Lyme en co-infecties. Toch is er nog veel onduidelijkheid over de diagnose en behandelmogelijkheden. Wij bieden een traject van meerdere studiedagen aan, waarin steeds de laatste onderzoek ontwikkelingen worden meegenomen. LYME INTRO - PATHOGENESIS Preventie, Borrelia hoe deze bacterie verantwoordelijk kan zijn voor diverse klachten, rol van co-infecties, stadia ziekteproces. LYME INTRO WEBINAR Verkorte versie van de klassikale middag, vanuit huis te volgen. LYME 1 - DIAGNOSTIEK Uitgebreid diverse diagnostiek mogelijkheden de voor – en nadelen, waarom wordt de diagnose nog vaak gemist, co-infecties vaststellen, symptomen screeninglijst. LYME 2 - BEHANDELING Diverse behandelingsprocessen, reguliere en complementaire protocollen, behandelingsstrategieÍn van zijn praktijk, co-infecties behandeling. LYME TERUGKOMDAG Na enige eigen praktijkervaring de mogelijkheden voor uitwisseling en stellen van vragen, een update van de nieuwe ontwikkelingen en onderzoeken. Drs. Alexander Korbee heeft al jarenlange eigen ervaring in zijn praktijk voor Functionele Geneeskunde en is daarnaast lid van diverse artsen Lyme organisaties zoals o.a. ILADS en DBG. En streeft er naar zijn kennis continue up to date te houden en een multisysteem aanpak te bieden. Onderwerp
Trainer
Lyme intro on demand webinar: Lyme pathologie en co-infecties, een introductie.
Drs. Alexander Korbee
Intro: Vr. 13 sept. (middag) Lyme 1: Vr. 11 okt. Lyme 2: Vr. 29 nov.
Drs. Alexander Korbee
Lyme terugkomdag: Vr. 15 nov. (uitsluitend te volgen na Lyme intro, 1 en 2)
Drs. Alexander Korbee
TS Health Academy | Gelreweg 9 | 3843 AN Harderwijk | T: 0341 - 462172 | info@tshealthacademy.nl
SONNEVELT OPLEIDINGEN
Opleiding tot Stress en burn-out Coach DE W E G T E RU G N A A R BAL AN S Uit cijfers van CBS en TNO blijkt dat een toenemend aantal mensen te maken krijgt met de gevolgen van stress. Stress verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, versnelt ouderdom, draagt bij aan slechte leefgewoontes zoals ongezond eetpatroon en roken en kan psychische en sociale klachten bevorderen. Uitval van werk door stress en burn-out kost het bedrijfsleven jaarlijks handenvol geld. De vraag naar Stress en burn-out Coaches groeit daarom nog steeds. Over de opleiding Stress en burn-out Coach In de opleiding Stress en burn-out Coach leer je oorzaken, gevolgen en oplossingen van stress en burn-out te begrijpen en toe te passen. Je leert de persoonlijke achtergrond van cliënten te analyseren, patronen in werk/privé te onderscheiden en hoe ze de weg terug naar balans kunnen vinden.
Je ervaart hoe het is om met een cliënt te werken en waar je tegenaan loopt in coachingsgesprekken. Tijdens de opleiding wordt er ook veel aandacht besteed aan jouw persoonlijke proces. De basis voor een goede coach is inzicht in eigen thema’s en terugkerende patronen. Aan het einde van de opleiding Stress en burn-out Coach kun je: –– Relaties leggen tussen oorzaak, gevolg en oplossing bij stress- en burn-out gerelateerde klachten, –– ‘Volksziekte nummer 1’ van deze tijd deskundig aanpakken en mensen met stress- en burn-outgerela-
––
–– –– ––
Anette Martens: ”In mijn ogen is een door Sonnevelt-opgeleide Stress en burn-out Coach expert op het gebied van het analyseren van het stressgebied en wat daaraan ten grondslag ligt. Op een scherpzinnige, respectvolle manier wordt naar ontwikkeld gedrag en werkelijke behoeften gekeken. Een door Sonnevelt-opgeleide coach kijkt holistisch, naar het hele individu, met zijn eigen normen en waarden, functionerend in zijn eigen omgeving.“
Wat leer ik in de opleiding Stress en burn-out Coach? Centraal in de opleiding Stress en burn-out Coach staat het leren begeleiden van mensen met stress- en burn-outgerelateerde klachten. De opleiding is een combinatie van kennisverwerving en praktijkervaring.
teerde klachten op een professionele wijze begeleiden, Ontspanningstechnieken aanbieden om stress te verminderen, Mensen leren om hun energieniveau op te bouwen, Zelfstandig een praktijk starten als Stress en burn-out Coach, Als Stress en burn-out Coach deskundige adviezen geven in het bedrijfsleven, de gezondheidszorg en de health sector. Anette Martens: “Ik heb gemerkt dat cliënten met stressgerelateerde klachten snel inzicht krijgen en een duurzaam effect kunnen hebben door stresscounseling. Dat gun ik iedereen. Zeker in deze tijd van toenemende prikkels, hectiek en verwachtingen valt het niet altijd mee om efficiënt met stress om te gaan. Daarom vind ik het waardevol dat de kennis, kunde en visie van Sonnevelt breed wordt aangeboden. In een respectvolle, veilige omgeving, om te groeien en inspireren, met een open, nieuwsgierige blik.”
Structuur opleiding Stress en burn-out Coach De studie Stress en burn-out Coach is opgebouwd uit 16 lesdagen waarvan 1,5 dag examen. De volgende onderwerpen komen aan bod: –– Wat is stress & fysiologie van stress –– Overspannenheid en burn-out –– Mentale en en fysieke interventies bij stress en een laag energieniveau –– Stress, balans in energie en zingeving –– De rol van spiritualiteit bij stress en burn-out –– Stress en de invloed van tijd –– Effectieve interventies bij spanningsklachten –– Geweldloze communicatie –– Counseling en leefstijl –– Professionalisering van de Stress en burn-out Coach –– Integratie van de diverse werkterreinen –– Supervisie –– Examen theorie en praktijk
Voor meer informatie over lesmateriaal, locaties, lestijden en prijzen verwijzen wij je graag naar de website: www.sonneveltopleidingen.nl.
TCC Magazine | 21
OPLEIDINGEN Mentaal Vitaal Basis Coach Energetisch Therapeut Gelukscoach Jongerencoach Kindercoach Levenscoach Mental Coach Psychosociale Basiskennis Relatiecoach Seniorencoach Stervensbegeleider Stress en Burn-out Coach
Toe aan een volgende stap? Laat Sonnevelt je inspireren Fysiek Vitaal Ben jij therapeut, coach of counselor en klaar voor meer verdieping
Beweegcoach
of verbreding van je vakkennis? Wil jij geĂŻnspireerd, geraakt en
Gewichtsconsulent
verrijkt worden? Dan is een opleiding of na- en bijscholing van
Je Lichaam als Kompas
Sonnevelt Opleidingen een goede keuze. Al 25 jaar zijn wij dĂŠ opleider op het gebied van vitaliteit en gezonde levensstijl.
Medische Basiskennis Natuurvoedingsadviseur Trainer Hormoonfactor
Al onze opleidingen zijn SNRO-geaccrediteerd en worden met een
Totaal Vitaal
gemiddelde 8,9 hoog gewaardeerd door onze studenten.
Leefstijlcoach Vitaliteitscoach
Kijk voor het gehele aanbod op onze website sonnevelt.nl
Vitaliteitsadviseur
of kom naar onze open dag op 8 september 2019.
NA- EN BIJSCHOLING
Ook organiseren we infoavonden op 17 sept. en 19 nov.
Ademhaling en vitaliteit Darmvitaal De 6 aanrakingen Psyche en gewicht Overgang en voeding
3x
op rij
Runningtherapie
DE NFG In de praktijk Iedere hulpverlener krijgt ermee te maken: dilemma’s. Hoe handel je en wat mag je wel én niet als hulpverlener. Vaak wordt de NFG gebeld met vragen. In deze rubriek delen we de vragen met je, maar ook de antwoorden.
In de praktijk
De boze cliënt Je bent al een tijdje hulpverlener en dat gaat best lekker. Je praktijk groeit, je ontwikkelt je steeds verder. En dan…plots… je eerste boze cliënt. Je vertrouwt op je hulpverlenersvaardigheden en probeert het conflict door praten op te lossen. Maar wat je ook doet, het conflict lijkt zich alleen maar verder te verdiepen. Je raakt er onzeker van. Wat doe je fout? Jij bent toch juist een expert in communiceren? En dan kondigt je cliënt aan dat hij het hogerop gaat zoeken; hij gaat een klacht tegen je indienen.
TCC Magazine | 23
Wat te doen? Het klinkt als een cliché, maar blijf rustig en zakelijk. Probeer niet ten koste van alles ‘het conflict op te lossen’. Wettelijk is het zo dat, als een cliënt aangeeft dat hij/zij een klacht tegen je gaat indienen, je dan verplicht bent om je cliënt op de hoogte te brengen wie je klachtenfunctionaris is. Dat kun je doen op je website (ik ben aangesloten via de NFG bij Stichting Zorggeschil). Of je kunt daar een apart leaflet van maken die je in je wachtkamer hebt liggen. De volgende stap is dat je afwacht of je wat hoort. Reageer kort en zakelijk – of beter helemaal niet – op eventuele e-mails/whatsappberichten van je cliënt. Alles wat je zegt en schrijft, kan immers tegen je gebruikt worden. Reageer met: Ik had begrepen dat je een klacht tegen mij gaat indienen en ik wacht een reactie af van de klachtenfunctionaris. Waarom niets doen? Het antwoord op deze vraag is vrij simpel. De Wkkgz heeft als eerste stap een vorm van mediation. De klachtenfunctionaris heeft als doel om te proberen de zaak in der minne te schikken zonder dat de stap gemaakt hoeft te worden naar een formelere klachtencommissie. Meestal lukt dat. Klachtenfunctionarissen – en zeker die van Stichting Zorggeschil – zijn zeer goed getrainde professionals die over het algemeen een oplossing weten te vinden. Maar je moet ze wel de ruimte geven. En daarom het liefst zo min mogelijk contact buiten de klachtenfunctionaris om. Ben ik de enige? Vaak ontstaat het idee dat je de enige hulpverlener bent die een klacht krijgt. Dat voelt erg eenzaam. Maar gelukkig, de cijfers zeggen wat anders. Bij onze vertrouwenspersoon komen gemiddeld 4 gesprekken per week binnen van cliënten. Dat zijn er dus ruim 200 op jaarbasis! Van deze gesprekken gaan er gemiddeld 4 door naar de klachtenfunctionaris. Het leeuwendeel weten we dus met
24 | TCC Magazine
een goed gesprek op te lossen. De kracht van de vertrouwenspersoon zit hem erin dat cliënten anoniem kunnen bellen en de zaak kunnen voorleggen. De vertrouwenspersoon – zelf een zeer ervaren therapeut – kan op basis van een inschatting van het verhaal (let wel: we zeggen er altijd bij dat wat we zeggen, is gebaseerd op het verhaal van de beller en dat het verhaal van de hulpverlener een andere mening kan opleveren) vertellen wat wel en niet gebruikelijk is. De klachtenfunctionaris Heel soms neemt een cliënt de korte route en stapt rechtstreeks naar de klachtenfunctionaris. Zoals al geschreven, laat de regie over aan de functionaris. Ook daar bewijzen de cijfers dat je als hulpverlener in goede handen bent. Van de klachten die in 2017 en 2018 zijn binnenkomen over de hulpverleners die bij de NFG zijn aangesloten, is er niet één terechtgekomen bij de klachtencommissie. Alle klachten zijn opgelost door de klachtenfunctionarissen. Als we naar de cijfers van Stichting Zorggeschil kijken, zien we een opvallend detail en dat is dat er vrij veel klachten (26) binnenkomen die niet in behandeling kunnen worden genomen. Van deze 26 zijn er 10 waarbij Stichting Zorggeschil de klager heeft teruggewezen c.q. heeft gezegd dat de klacht niet onder de Wkkgz valt. Tellen we daarbij op dat 14 klachten binnengekomen zijn over zorgaanbieders die niet eens bij Stichting Zorggeschil aangesloten zijn, dan hebben we 24 van de 26 klachten verklaard. Zelfs als een client al zegt dat hij/zij over je gaat klagen, betekent dat niet automatisch dat je je zorgen moet maken. Meer dan 90 procent van alle klachten zijn niet terecht. De bijzondere categorie Naast je cliënten kan het ook zo zijn dat je benaderd wordt door mensen rondom je cliënt: vaders/moeders, echtgenote(n), kinderen, nabestaanden etc. Het kan zijn dat zij zich opwerpen als belangenbehartiger.
“ VAAK ONT STAAT HET I DEE DAT JE DE ENI GE HULPVERLENER B ENT DI E EEN K LACHT KR I JGT. DAT VOELT ERG EENZA A M. MA A R GELUKKIG, DE CIJFERS ZEGGEN WAT A NDERS . ”
Het eerste dat je dient te controleren is of deze mensen ook daadwerkelijk gemachtigd zijn om namens de cliënt te praten. Omdat ze vader/moeder/ echtgenoot zijn, denken veel mensen dat ze het natuurlijke recht hebben namens hun gezinslid met je te praten en allerlei informatie aan je te vragen. Maar in de praktijk is het zo dat een kind van bijvoorbeeld 16 jou uitdrukkelijk kan verbieden om informatie met zijn/haar ouders te delen. Stel je dus altijd goed op de hoogte! De manipulatieve klager Wat ons opvalt door de jaren heen, is dat sommige klagers erg manipulatief zijn. De nodige keren hebben we als klacht gehoord dat ze slechter uit de therapie gekomen zijn dan dat ze erin gegaan zijn. Wat veel van deze klagers met elkaar delen, is dat ze vaak al een voorgeschiedenis in de hulpverlening hebben. Sommigen weten exact hoe het allemaal werkt en zijn zwaar verhospitaliseerd. Deze kennis gebruiken ze vaak weer tegen een hulpverlener en wel op een dusdanige wijze dat ze proberen in te spelen op het schuldgevoel van de hulpverlener. En dan blijkt dat hulpverlener zijn een eenzaam vak is…
DE NFG
TCC Magazine | 25
7.
8. 9.
10.
11.
Wees bij deze categorie zeer strikt. We hebben een geval meegemaakt waar een therapeut duizenden telefoontjes, e-mails, whatsappberichten kreeg en dat er zelfs een compleet ‘dagboek ‘werd samengesteld waaruit moest blijken dat de therapeut fout zat. Als bewijs werd bijvoorbeeld aangevoerd dat de therapeut een bos ‘rozen’ zou hebben verstuurd aan de cliënte voor haar verjaardag. In werkelijkheid was het een onschuldig bosje ’benzinepomp- boeket’. Je kan je moeiteloos indenken dat dit – en dat duurde bijna een jaar – een zeer zware wissel trok op de therapeut in kwestie. Stappenplan Daarom is het goed om het onderstaande stappenplan te volgen. We hebben dit plan vastgesteld op basis van vele gesprekken met klagers en hulpverleners. Als er een klacht tegen je ingediend (gaat) worden, is het handig om jezelf daarop voor te bereiden. We leggen je uit wat te doen:
26 | TCC Magazine
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Het allerbelangrijkste is: BLIJF IN JEZELF GELOVEN. Zoals we je hebben laten zien, zijn de meeste klachten onterecht. Ga dus niet aan jezelf twijfelen. Praat met een collega of de NFG. Vaak is bevestiging van een ander een steuntje in de rug. Indien de klacht tegen je is ingediend: heb geen contact meer met je cliënt. We horen van hulpverleners dat sommige cliënten dit doen als een soort drukmiddel. Als er toch contact moet zijn: hou het kort en zakelijk. Lees je dossier nog een rustig na om het hele verhaal helder op een rijtje te krijgen. Maar lees het niet uit angst of om een fout bij jezelf te vinden want….. Mensen maken fouten. Ook jij. Maar een fout wil niet per definitie zeggen dat je in het ongelijk gesteld wordt. Vaak zijn fouten soms heel verklaarbaar. Leg je aantekeningen nog eens naast je dossier en zorg ervoor dat wat in het dossier staat,
12.
13.
14.
15.
concreet is. Overpeinzingen, vragen die je aan jezelf stelt, horen prima thuis in je aantekeningen maar niet in het dossier. Onthoud dat je cliënt altijd het recht heeft om het dossier in te zien of op te vragen. Wees dus concreet en zakelijk in je rapportage. Zorg ervoor dat je een goede overeenkomst hebt gesloten met je cliënt. Een dossier bestaat naast een zorgovereenkomst tenminste uit: a. Een anamnese b. Rapportages van elk bezoek c. Een behandelplan d. Correspondentie met je cliënt e. Een eindrapportage met conclusies. (Eventueel geaccordeerd door je cliënt). Bewaar alle correspondentie van je cliënt in een apart map. e-mails, whatsappberichten etc. kunnen van belang zijn, zeker omdat voor veel mensen die ‘vrijheid‘ om iets te zeggen, groter is. En met alle bedoelen we vooral de correspondentie rondom de klacht. Bespreek een concrete casus in je intervisiegroep. Ook dat kan je steunen en zelfs oplossingen aanreiken. Op het moment dat de klachtenfunctionaris de klacht binnenkrijgt en je om een reactie vraagt, is het verstandig om de juristen van de NFG mee te laten kijken in het proces. Zij kunnen je weerhouden om dingen te zeggen of te schrijven waar je later spijt van krijgt. Onthoud dat het de taak van de klachtenfunctionaris vooral is om het geschil op te lossen. Hij/ zij is niet tegen je, dus beschouw de functionaris niet als een bedreiging. Mocht de zaak niet geschikt kunnen worden en wordt het toch een zaak voor de geschillencommissie, onthoud dat de NFG en haar juristen je zullen ondersteunen. Je staat er dus niet alleen voor.
Geluk zonder voorwaarden Waarom je meer kan dan je denkt Een diepzinnig boek dat waardevolle inzichten aanreikt en uitnodigt tot zelfreflectie, een soort handleiding naar geluk en innerlijke rust. Maar hier en daar zijn wat kritische kanttekeningen wel op hun plaats. Zo komt het er min of meer op neer dat je ‘slechts’ alle negatieve gedachten hoeft los te laten als je dat geluksdoel wilt bereiken. Gewoon stoppen met piekeren en denken. Helemaal in het hier en nu gaan leven. Een boodschap die schittert van eenvoud, maar emoties en gedachten loslaten is toch wel zo’n beetje de moeilijkste opdracht die je een mens kunt geven. De schrijver, Michael Singer, is oprichter van de Temple of Universe, een meditatiecentrum in Florida. Van jongs af aan was hij al bezig met yoga en meditatie. Dat maakt meteen het kader van zijn verhaal duidelijk. Hij spoort je aan om te onderzoeken in hoeverre je drama’s en problemen creëert doordat je te veel waarde hecht aan je gedachten. Zijn uitleg hoe je het kunt aanpakken, klinkt heel logisch. Maar logisch is niet hetzelfde als gemakkelijk. Ongetwijfeld zal Singer daar zelf anders over denken. Hij verstaat wel de kunst van het loslaten en het geheim daarvan deelt hij in dit boek met zijn lezers. Samengevat gaat het erom dat we de hele dag door innerlijke dialogen met onszelf voeren. Er is een stemmetje in ons hoofd dat maar blijft praten en ons van alles vertelt over wat we zien in de buitenwereld en dat becommentarieert. Een stemmetje dat we voortdurend voeden met onze beschermingsmechanismen, zoals overtuigingen, (voor)oordelen en emoties. Het belemmert ons om persoonlijk te groeien. Ook al omdat we onze beschermingsmechanismen op die manier in stand houden en er een heleboel persoonlijke sores mee creëren. Bijvoorbeeld als iemand een onaardige opmerking tegen je maakt, kan dat een hele poos in je hoofd blijven rondspoken, zo van: ‘Waarom deed hij dat? Heb ik iets verkeerds gezegd? Hij zoekt het voortaan maar uit, ik bel hem niet meer.’ Daarmee sluiten we onszelf af en dat betekent dat we vrijheid inleveren. Beter is om jezelf los te zien van wat er
gebeurt in de buitenwereld. Zodra dat stemmetje in je hoofd tegen je begint te ratelen, stel jezelf dan de vraag wie je in wezen bent en wie degene is die de buitenwereld waarneemt. En als je geraakt wordt door een gebeurtenis of persoon, vraag jezelf dan af wie degene is die dat allemaal voelt. Om echt vrij te zijn, is het zaak om te ontspannen en open te blijven staan voor mentale pijn die op je pad komt. Daarmee voorkom je dat je hart een opslagplaats wordt van onverwerkte pijn. Hij raadt aan om altijd ‘waarnemer’ te blijven bij alles wat je in de buitenwereld ziet en ervaart, zonder daar speciale waarde aan toe te kennen. Ook adviseert hij je subiet een punt te zetten achter alles wat in gedachten met je op de loop gaat. Hij vergelijkt het met een rookverslaving. Daar kom je vanaf door geen sigaret meer in je mond te stoppen. Met problemen is het volgens hem van hetzelfde laken een pak, gewoon stoppen met erover te denken. Heeft hij gelijk of gaat hij zo min of meer voorbij aan wat ons ‘mens’ maakt? Hoe realistisch en haalbaar is het om je in een oogwenk te ontdoen van gedachten die voortkomen uit je ervaringen en programmeringen uit het verleden? Het is beslist de moeite waard om het boek te lezen en je eigen antwoorden hierop te geven.
Geluk zonder voorwaarden « Michael A. Singer « ISBN 9789025907198 « Uitgeverij Ten Have « Recensie door Ria Teeuw
TCC Magazine | 27
Opleiding tot HeartMath® Therapeut In de HeartMath methode staan de thema’s lichaamsbewustzijn en emotieregulatie centraal. Door middel van biofeedback op het hartritme leren uw cliënten hoe ze omgaan met stress en hoe ze zichzelf in een meer optimale toestand kunnen brengen. In deze nieuwe opleiding leert u aan uw cliënten om meer grip te krijgen op stress en hun manier van omgaan daarmee, zodat ze gericht kunnen werken aan een gezondere leefstijl. Uit vele studies blijkt dat dit leidt tot een toegenomen welbevinden en functioneren, zowel lichamelijk als psychisch.
HeartMath Benelux biedt nu een 5-daagse opleiding tot HeartMath Therapeut. In de opleiding wordt aandacht besteed aan:
• Begeleiding van cliënten door • Inpassing van HeartMath middel van het Werken aan interventies in bestaande Veerkracht programma behandelmethodieken Het Werken aan Veerkracht programma De opleiding biedt een kennismaking biedt een evidencebased protocol om met diverse interventietechnieken. Om met behulp van een werkboek de cliënt deze interventies goed over te kunnen in 7 sessies te begeleiden. De cliënt brengen is het van belang om de geleerwordt zich bewust van zijn doelen, de technieken ook zélf veel te oefenen stressbronnen en energielekken en leert en toe te passen in het dagelijks leven. stapsgewijs de HeartMath technieken toepassen en integreren in het dagelijks leven. Huiswerkopdrachten en oefenen zijn belangrijke onderdelen.
Meer informatie vindt u op www.heartmathbenelux.com of persoonlijk via 043-3655626.
• Diagnostiek: Inzicht in het functioneren van het autonome zenuwstelsel Het computerprogramma van HeartMath brengt de hartritmevariabiliteit (HRV) in beeld, een belangrijke indicator voor het functioneren van het autonome zenuwstelsel en daarmee ook van ziekte en/of gezondheid. Dankzij de nieuwste versie van de emWave, de emWave Pro Plus, is het nu ook mogelijk om diverse functionele waarden uit de HRV te bepalen.
Benelux
JACQUELINE VENBRUX
Mind Eye Power. Ogen, de spiegels van de ziel Met mindset en oogbewegingen ongezonde overlevingsstrategieën oplossen? Ja, sinds vijf jaar kan dat met de Mind Eye Powerbehandelmethode. Deze methode is gebaseerd op revolutionaire inzichten die voortkomen uit nieuwe wetenschap over de werking van hersenen, mind en ogen, het psychologisch model van traumaverwerking en eeuwenoude kennis over de energetische werking van brein en lichaam. Het ontleent zijn kracht aan de synthese van nieuwe (neuro)wetenschap en oosterse wijsheidstradities. Mind Eye Power werkt zowel op psychologisch als op fysiologisch en energetisch vlak. Ik zal eerst vertellen hoe ik tot de benadering van Mind Eye Power ben gekomen. Dan leg ik uit wat dit is en tot slot ga ik in op de vraag wie we hiermee kunnen helpen. Het ontstaan van Mind Eye Power Als lichaamsgericht werkend psychologe heb ik 17 jaar gewerkt binnen de GGZ. Ook ben ik al jarenlang mindfulnesstrainer en cotrainer aan een opleidingsinstituut. Door deze activiteiten heb ik de nodige expertise opgebouwd in een lichaamsgerichte benadering van angst- en spanningsklachten, traumaherstel en lichamelijk onverklaarbare klachten. Met veel plezier ben ik mij aldoor blijven verdiepen, ontwikkelen en scholen in mijn vakgebied. Met name de nieuwe menswetenschap, waarbij het accent ligt op het functioneren van ons brein, de grote rol
die het onderbewuste speelt en het samenspel tussen onderbewuste en bewuste, hebben mijn interesse. Tijdens mijn werk als lichaamsgericht werkend psychologe met intensieve angst- en traumabehandeling gaf ik regelmatig EMDR-sessies bij posttraumatische stressklachten. Dat enkel het bewegen van de ogen de emotionele lading letterlijk en figuurlijk kan ontzenuwen fascineerde me. Toch miste ik in deze benadering het direct aanspreken van de fysiologie en het onderbewuste. Ik wilde graag lichaam en geest in hun totaliteit betrekken, waarmee ik immers zo vertrouwd was te werken. Ook wilde ik in verbinding blijven met de cliënt
en deze in de ogen kunnen kijken. Het was mij niet specifiek te doen om een oogtechniek, ik was vooral geïnteresseerd in wat de ogen, die kleine orgaantjes en ‘spiegels van de ziel’, ons laten zien. Ze spreken de taal van het onderbewuste. Ik raakte geboeid door de sterke impact die verschillende oogbewegingspatronen hebben op lichaam en geest. Dit hele avontuur heeft nog meer ‘body & mind’ gekregen tijdens mijn jarenlange en voortdurende training in de TAO, de moeiteloze weg. Met name de Brain Chi Kung, de energetische werking van brein en lichaam, heeft mij geïnspireerd. Het genezen middels oogbewegingen
TCC Magazine | 29
“ H E T ST R EV EN IS O M HO O FD , HART EN B UI K ME ER OP ÉÉN L I J N T E BREN GEN WAAR DO OR ER MEER COHERE NT I E O NT STAAT I N DEN KEN, VOE LEN EN DO EN.”
werd immers ook al toegepast in eeuwenoude tradities Hierdoor ontstond in 2013 de integratieve Mind Eye Power-methode, waarin het effect van oogbewegingen en de kracht die dit uitoefent op lichaam en geest, is geïntegreerd. Mijn wens om een vernieuwende holistische, toegankelijke en gedegen tool aan te bieden, is daarmee in vervulling gegaan. Met de behandelmethode wil ik bijdragen aan een mooier en moeiteloos leven voor iedereen. Wat is Mind Eye Power? MEP is een krachtige, milde en toegankelijke methode waarmee we diepgaande en blijvende verandering kunnen brengen in angsten, onverwerkte emoties, diepgewortelde overtuigingen, hardnekkige gedragspatronen en (gevolgen van) trauma. Dit doen we met geestkracht en oogbewegingen. En het kan worden ingezet om onbewuste angsten, overtuigingen en pijn onder ogen te komen met als doel de cliënt los te maken van zijn of haar oude belemmerende strategieën. Waar sluiten mensen de ogen voor? Wat willen zij liever niet zien en waar zou de betreffende persoon meer oog voor kunnen hebben? Dit alles aan
30 | TCC Magazine
te kijken en op te schonen via de specifieke oogbewegingen geeft de helende krachtige werking. De oude opgeslagen informatie wordt als het ware gewist, waardoor ze niet meer getriggerd kan worden. De perceptie van de werkelijkheid verandert, de cliënt krijgt nieuwe inzichten en nieuwe mogelijkheden. Voor de MEP-practitioner is het een uitdaging om steeds helderder en sneller in de ogen van cliënten te zien welke interventies nodig zijn om iemand te helpen bevrijden van onnodige lasten, pijn en angsten. Als begeleider help je de cliënten niet alleen te bevrijden van blokkades, maar ook de weg vrij te maken voor nieuw perspectief. Je krijgt grip op de diepere lagen van het brein en de samenwerking met de ‘buikhersenen’, het intelligente hart en het celgeheugen. Het streven is om hoofd, hart en buik meer op één lijn te brengen waardoor er meer coherentie ontstaat in denken, voelen en doen. De verbinding tussen hoofd, hart en buik in combinatie met het inzetten van geestkracht en oogbewegingen geeft toegang tot een indrukwekkend zelfhelend vermogen. Hierdoor ervaren cliënten daadwerkelijk dat
zij oude pijn, angsten en verstarde patronen moeiteloos achter zich kunnen laten. Dit geeft ruimte aan ongekend potentieel voor verandering. Ik ben zelf nog iedere keer weer onder de indruk van de eenvoudige, doeltreffende en snelle manier waarop diepgaande en blijvende effecten worden bereikt. Een bonus van MEP is dat niet alleen een huidig probleem wordt opgelost, maar dat er tevens helderheid en verandering komt in het levensthema dat ermee samenhangt. De cliënten kunnen met een open mind en open vizier vormgeven aan wat zij werkelijk verlangen. Zo wordt een goede basis gelegd voor een nieuwe gezonde en ondersteunende levenshouding. De behandelmethode De benaming van de behandelmethode MEP bestaat uit drie woorden, of beter gezegd, uit drie begrippen. Deze behoeven enige toelichting: 1) Mind - Met milde, gerichte aandacht krijgen we makkelijker toegang tot de informatie die opgeslagen ligt in het onderbewuste. Tijdens de sessie vindt er als vanzelf een verschuiving plaats van een ‘gefixeerde mindset’ naar een ‘groei mindset’. Vervolgens kan de cliënt
JACQUELINE VENBRUX met open mind en een ongebonden intentie een nieuwe werkelijkheid scheppen, die overeenkomt met de diepste wensen. 2) Eye - De ogen zijn informatieverwerkers. Via de oogbewegingen worden allerlei connecties gemaakt in de hersenen. Met specifieke oogbewegingen kun je direct ingrijpen op de opgeslagen informatie in verschillende gebieden van het brein. Je kunt dus ingrijpen op diepgewortelde overtuigingen, onverwerkte emoties en hardnekkige gedragspatronen. Het blijkt mogelijk te zijn om op deze manier oude programma’s te ontkoppelen en te overschrijven. Zowel oogbewegingen als oogontspanning zijn van betekenis. Ze maken belangrijke interventies om blokkades op te heffen en lichaam en geest meer in balans te brengen mogelijk.
Toepasbaar bij kinderen, jongeren en volwassenen in zeer verschillende levenssituaties. Wanneer de cliënt emotionele lading of spanning ervaart en de noodzaak voelt om te veranderen en zichzelf van deze last te bevrijden, kan MEP worden ingezet. Denk hierbij aan bijvoorbeeld onverwerkte emotionele ervaringen, beperkende gedachten, negatief zelfbeeld, faalangst, vliegangst, sociale angst, angst voor spreken in het openbaar, existentiële angst, burn-out, frustraties, woede, verdriet, schaamte, schuld, heimwee, slapenloosheid, gebrek aan energie, ingesleten gedragspatronen en onverwerkte en ingrijpende gebeurtenissen.
3) Power - De oogbewegingen in combinatie met de juiste mindset (attentie en intentie) geven de methode zijn krachtige werking. De cliënt krijgt grip op de hardnekkige en terugkerende patronen en hoeft zich er niet langer mee te identificeren. De cliënt kan de pijn en angst letterlijk en figuurlijk onder ogen komen en laten zijn wat er al is. Dit doen we met een milde mind en een milde blik. Het mindful resetten is zogezegd de ‘eye opener’ en geeft de power aan het geheel. Dan komt er ruimte voor nieuw inzicht, een nieuw perspectief. In de beleving van de cliënten vindt een verschuiving plaats van actueel trauma naar herinnering, van probleem naar levensles, van stress naar evenwicht en van angst naar vertrouwen. In ‘een ogenblik’ schakel je van een staat van verdediging naar een staat van groei.
Ter illustratie een aantal korte casusbeschrijvingen uit eigen praktijk Een vrouw van middelbare leeftijd en zeer bekwaam in haar werk kwam bij mij in de praktijk. Ze had plotseling en op een heel vervelende manier ontslag gekregen. Dit was een schokkende gebeurtenis voor haar en als extra tegenslag ervaarde ze op dat moment ook weinig steun van haar collega’s. Het ergste was nog dat ze weer terug moest voor een laatste gesprek. De spanning liep hoog op bij alleen al het idee dat ze over het plein moest lopen, voorbij haar collega’s om vervolgens weer tegenover de werkgever te moeten zitten. Met de specifieke MEP-oogbewegingen is de lading weggenomen. De cliënte ervaarde diepe ontspanning en zag een nieuw perspectief waarin ze krachtig en vol vertrouwen kon zeggen wat ze op haar hart had bij de ontmoeting met haar collega’s en werkgever. Ze heeft mij laten weten dat dit ook precies heeft plaatsgevonden.
Bij wie toepasbaar? MEP is toegankelijk en breed inzetbaar. We kunnen dit bijvoorbeeld inzetten om stress of piekeren te verminderen, negatieve overtuigingen om te zetten, emoties te ontladen maar ook om complex trauma te verwerken. Het is niet noodzakelijk de oorzaak van het trauma op bewust niveau te weten.
Een andere cliënte had last van angsten en bijziendheid. De interventies met de MEP-oogtechniek maakte veel bij haar los. Ze zag hierdoor heel scherp en helder een verdrongen beeld dat ze nooit eerder onder ogen had kunnen zien. Het beeld was op haar netvlies gebrand en kon erkend en weer losgelaten worden. Ze ging
diep onder de indruk en opgeruimd naar huis. Een man had veel stressklachten. Hij had moeite om aan de dag te beginnen en durfde niet goed op te staan. Hij beschreef dat hij dan helemaal verkrampt in bed lag en spanning ervaarde in met name schouders en buik. Door mijn observatie tijdens het gesprek nam ik waar dat er een herinnering was geactiveerd uit zijn jeugd. Hij vertelde over de verantwoordelijkheid die hij al jong moest dragen voor zijn zieke moeder. Hij droeg veel op zijn schouders. We hebben de angel eruit kunnen halen en hij had in lange tijd niet meer zo onbezorgd kunnen lachen, dat was prachtig om te zien. Hij start nu dagelijks met vernieuwde moed zijn dag. Hij wil zijn leven weer opbouwen, nog meer angsten overwinnen en werk gaan doen dat werkelijk bij hem past. Mind Eye Power-geaccrediteerde opleiding Inmiddels zijn er al 300 MEP-practitioners. De 3-daagse Mind Eye Power-opleiding is geaccrediteerd door Stichting Keurmerk Beroepsscholingen en erkend door de Nederlandse Federatie Gezondheidszorg (NFG). Wil je meer weten over Mind Eye Power, ga naar www.mindeyepower.nl Drs. Jacqueline Venbrux Ontwikkelaar van Mind Eye Powermethode en beroepsopleiding Lichaamsgericht werkend psychologe www.mindeyepower.nl
TCC Magazine | 31
volledig plantaardig
Instituut voor E.E.N.® Eclectische Energetische Natuurgeneeskunde
Geaccrediteerd door CPION, SNRO, KTNO, ZHONG, VIV, VBAG, LVNG, NFG, BATC, VNT en NVST
Volledig plantaardig maaltijdvervangend product voor gewichtsbeheersing De Vita-Totaal maaltijdvervanger in poedervorm kan gebruikt worden ter vervanging van één maaltijd per dag, zoals bedoeld in de warenwetregeling energiebeperkte diëten of als tussendoortje. Deze maaltijdvervanger in poedervorm kan aangemaakt worden met water of plantaardige melk, -yoghurt, -kwark. Vervanging van één van de dagelijkse hoofdmaaltijden van een energiebeperkt dieet door een maaltijdvervangend product draagt bij tot het behoud van het gewicht na gewichtsverlies.
Registeropleidingen (HBO niveau) Opleiding E.E.N.® Therapeut (240 ECTS) Omscholingstraject tot E.E.N.® Therapeut (240 ECTS) Didactiek voor HBO docenten (i.s.m. de VU Amsterdam) Opleiding Med ische en/of Psychosociale Basiskennis psychosociale i skennisosociale basisk ennis (P lato) Cursussen, bij- en nascholingen Klassieke homeopathie vernieuwd, Introductie (voldoet aan de Plato eindtermen) psychosociale thematherapie, Introductie E.E.N.® Therapie, (diverse leslocaties), Ankhtherapie, dolfijnenergie, aromatherapie, EHBO Rode Kruis, bij- en nascholingen Medische en Psychosociale Basiskennis
Vervanging van 2 hoofdmaaltijden per dag van een energiebeperkt dieet draagt bij tot gewichtsverlies.
Gildenveld 49-53, 3892 DD Zeewolde www.vitaproducten.nl 036 5224950 info@vitaproducten.nl
Secretariaat: Pater Jac. Schreursweg 2B 6097 NH Panheel Telefoon 0475-475178
E.E.N.®
Instituut voor Eclectische Energetische Natuurgeneeskunde
Email: info@instituuteen.nl Website: www.instituuteen.nl
Breng uw emoties in evenwicht met bloesemremedies Bloesem Remedies Nederland is de distributeur van 17 verschillende merken bloesemremedies zoals: Australian Bush, Alaska Essences, Californische F.E.S. Essences, Healing Herbs, Deva Bach remedies en de Nederlandse remedies. De hoogste kwaliteit van Schüssler Celzouten. Verwreven en zonder magnesiumstearaat van Adler. Met de hand verwreven poeders van Sonnenmineral.
ONTDEK WAT
VERBINDENDE COMMUNICATIE
VOOR JOU KAN BETEKENEN
Primavera essentiële oliën en aromatherapie zowel in biologische als in Demeter kwaliteit. Kijk op onze nieuwe site: www.primaveralife.nl Wil je leren hoe je Verbindende Communicatie praktisch kan toepassen? Ben je werkzaam als coach, psycholoog of therapeut en wil je diepgaande veranderprocessen b� je cliënten initiëren?
Bezoekadres: Winkel de 3Vrouwen, ook voor edelstenen en boeken. www.de3vrouwen.nl Kijk voor de cursussen over aromatherapie, celzouten en de bloesemtherapie op www.bloesemremedies.com.
VINE biedt een professioneel pakket van diverse opleidingen en trainingen aan. Onze leergang Verbindende Communicatie in Coaching, is gericht op professionals die zich verregaand willen ontwikkelen tot een krachtige en onderscheidende begeleider van zowel individuele als organisatorische vraagstukken. Ben j� klaar voor (nog) meer verdieping? Bek�k het aanbod op onze website www.vinetraining.nl Informeer voor onze accreditaties
VINE
Verbinding voor mens en organisatie VINE Instituut voor Verbindende Communicatie | 030 215 50 60 | Mariniersweg 3, 3941 XK Doorn
ANDRÉ FRANKHUIZEN
Het belang van een goede magnesiumstatus Iedereen die een therapeut bezoekt, heeft één of meer klachten. Vrijwel al deze klachten zijn terug te voeren op een energieprobleem. Magnesium is onmisbaar binnen de energiestofwisseling en speelt ook binnen onze gezondheid een centrale rol. In dit artikel beargumenteren we in dit verband de noodzaak van magnesiumsuppletie. Om inzicht te krijgen in dit fenomeen behandelen we allereerst de rol van magnesium binnen onze fysiologie en de cruciale link met de energiestofwisseling. Vervolgens kijken we naar de oorzaken van tekorten, zoals opnameproblemen en een ontoereikende voeding. Ook bespreken we de effecten die tekorten op de korte en lange termijn kunnen hebben. Tot slot gaan we dieper in op de noodzaak van suppletie en welke vormen en doseringen van magnesium daarvoor het meest geschikt zijn.
Magnesium: het belangrijkste mineraal It’s all about energy. Als dat ergens voor geldt, is dat wel voor onze stofwisseling. Ons lichaam breekt voedingsstoffen af in bouwstenen en energie. De vrijgemaakte energie vloeit langs diverse reactiepaden door ons lichaam. Zo bereikt die de lichaamsprocessen die een voortdurende toelevering van energie nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren. Daarbij kun je onder andere denken aan de opbouw van lichaamseigen eiwitten en andere essentiële bouwstenen. Wanneer de energie niet meer ongehinderd door ons systeem kan stromen, treden onherroepelijk gezondheidsproblemen op. ATP en magnesium De overdracht van energie vindt plaats via ATP. Dit is het belangrijkste energieleverende molecuul in ons lichaam. De hele dag door wordt in
elke cel van ons lichaam ATP gesplitst in ADP en anorganisch fosfaat, waarbij energie vrijkomt. Met deze energie wordt vrijwel al het werk in het lichaam verricht: mechanische beweging van de hartspier, transport van neuro transmitters en hormonen, chemische reacties in de hersencellen. Maar welke rol speelt magnesium daarbij? ATP heeft magnesium nodig om energie te kunnen leveren. Wat vaak kortweg ATP wordt genoemd, is in werkelijkheid het biologisch actieve magnesium-ATP-complex. Binnen dit complex zorgt magnesium ervoor dat de anorganische fosfaatgroep van ATP kan worden afgesplitst. Dit is de essentiële energieleverende stap. Ook indirect is magnesium betrokken bij energieproductie: het mineraal activeert enzymen die verantwoordelijk zijn voor de productie van ATP. Magnesiumbehoefte Het lichaam heeft veel magnesium
TCC Magazine | 33
“ NAAST EN ERGIE L EV E RAN CIER IS MAG NE S IUM EEN AC T I VATOR VAN M EER DAN 300 M ETABOLE PRO CE S SEN .”
nodig. Onder optimale omstandigheden bevat het lichaam ongeveer 24 gram magnesium. Na kalium komt magnesium het meest voor in de lichaamscellen. Het ligt voornamelijk opgeslagen in botten (60%), spieren (20%) en in zachte weefsels (20%). Elke cel in ons lichaam verbruikt ongeveer 10 miljoen moleculen ATP per seconde. Binnen ongeveer 1 minuut is de gehele voorraad verbruikt. Gelukkig wordt de ATP-voorraad onder normale omstandigheden voortdurend aangevuld; de celadem haling zorgt ervoor dat ADP weer voorzien wordt van anorganisch fosfaat. Als dat niet zo was, zou men per dag ongeveer het eigen lichaamsgewicht aan ATP opmaken (Reece et al., 2010). Een tekort aan magnesium zorgt dus voor minder biologisch actief ATP. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hieruit problemen met de energiehuishouding ontstaan. Omdat het hele lichaam afhankelijk is van energie, heeft een tekort aan magnesium verstrekkende gevolgen voor de algehele gezondheid. Meer dan alleen energie Naast energieleverancier is magnesium een activator van meer dan 300
34 | TCC Magazine
metabole processen. Synthese van eiwit en nucleïnezuur, celgroei, celdeling en bescherming van celmembranen hebben allemaal magnesium nodig. Als calciumantagonist reguleert magnesium bovendien de neuro transmitters, wat de belangrijke rol binnen de geestelijke gezondheid verklaart. De rol in spiercontractie en -ontspanning heeft invloed op de (hart)spierfunctie, neuromusculaire aansturing, spiertonus en bloeddruk. Al deze gebieden functioneren minder goed bij een tekort aan magnesium. Dit is vooral zorgwekkend in het licht van de enorm hoge prevalentie van magnesiumtekorten onder de bevolking. Levert onze voeding de magnesium die we nodig hebben? Om te voorzien in de behoefte, heeft een mens gemiddeld 5 mg magnesium per kilogram lichaamsgewicht per dag nodig. Bij voorkeur haalt een mens die uit de voeding, bijvoorbeeld uit donkergroene bladgroenten, appels, zaden, noten, vijgen en citroenen. Binnen onze huidige maatschappij blijkt dit echter een onrealistische verwachting: 1. Men eet veel te weinig groente en fruit. Wat men eet bevat vaak onvoldoende magnesium. 2. Veel factoren hebben een negatieve invloed op de opname. Om op het eerste punt in te gaan: slechts 25 procent van de Nederlanders voldoet aan de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad (CBS, 2015). Deze gaat ervan uit dat men 200 gram groente en 2 stuks fruit per dag moet eten om geen tekorten te ontwikkelen. Omdat dit niet gebeurt, is het een feit dat de meeste Nederlanders onvoldoende magnesium binnenkrijgen. Voeding bevat vaak onvoldoende magnesium De kwaliteit van voeding wordt steeds minder, waardoor zelfs liefhebbers van groente en fruit vaak onvoldoende
nutriënten binnenkrijgen. Met betrekking tot magnesium zijn hiervoor diverse oorzaken aan te wijzen: 1. Verarming, uitputting en uitspoeling van landbouwgrond 2. Selectie en manipulatie van gewassen voor een hogere opbrengst. Verarming van landbouwgrond leidt automatisch tot een mindere voedselkwaliteit. Wat niet in de grond zit, komt ook niet op ons bord. Dit probleem speelt onder andere in het zuiden van Europa, waar een groot deel van onze groente en ons fruit vandaan komt. Wat betreft het tweede punt, leidt selectie van gewassen op een hogere opbrengst ertoe dat het aandeel koolhydraten stijgt ten koste van het aandeel vitaminen, mineralen en andere nutriënten. Zo krijgt men per gram groente steeds minder nuttige voedingsstoffen binnen (zie onder andere Davis, 2004 en Ekholm, 2007). Uit onderzoek met 29 broccolicultivars blijkt inderdaad dat magnesium (en ook calcium) een sterke negatieve correlatie vertonen met de opbrengst: hoe groter de opbrengst, hoe minder magnesium per eenheid drooggewicht (Farnham et al., 2000). Hetzelfde werd in relatie tot magnesium al veel eerder vastgesteld (Hughes et al., 979). In deze studie nam onder andere het magnesiumgehalte door de hogere opbrengst met maar liefst 20-40% af per gram drooggewicht. Ook voorkeuren veroorzaken magnesiumtekort Bij voorkeur eet de Nederlander vlees, zuivel en granen (RIVM, 2011). Vlees en zuivel bevatten minder magnesium dan groene bladgroenten. In granen zit een aanzienlijke hoeveelheid, maar helaas wordt er veel gebruikgemaakt van geraffineerd meel, waar dan weer weinig magnesium in zit. Bovendien zitten er in granen fytaten, stoffen die de opname van magnesium juist bemoeilijken (Lopez et al., 2004). Zo veroorzaakt de voorkeur van de Nederlander bij deze groep behoorlijke magnesiumtekorten.
ANDRÉ FRANKHUIZEN dan twee miljoen Nederlanders gebruiken maagzuurremmers, de pil wordt door 37% van de vrouwen tussen 18 en 45 jaar gebruikt (CBS, 2014). Dit zijn de grootste boosdoeners op het gebied van magnesiumdepletie. Ouderdom Ouderen lopen een groter risico op een magnesiumtekort (Killilea, 2008). Dit kan komen door moeite met de aankoop en bereiding van voeding, door gebrek aan eetlust als gevolg van smaak- en/of reukverlies en door eenzaamheid. Anderzijds lopen ouderen een verhoogd risico op magnesiumtekort doordat de absorptie afneemt met de leeftijd, terwijl urinaire uitscheiding toeneemt.
Oorzaken van een magnesiumtekort Een tekort kan ontstaan door onvoldoende inname via de voeding en een slechte opname vanuit de darm, maar ook door een verstoring van de magnesiumregulatie. Denk hierbij aan een niet goed functionerend darmsysteem, slechte darmflora, verlies via urine, verminderde botopname, insulineresistentie en stress. Absorptieproblemen Om geabsorbeerd te worden, gaat magnesium de concurrentie aan met andere mineralen. Daarnaast onttrekt calcium uit melk veel magnesium aan de botten, dat vervolgens via de urine wordt uitgescheiden. Ongebonden magnesium gaat bovendien gemakkelijk een verbinding aan met fytaten (uit granen), oxalaten (bijvoorbeeld thee), fosfaten en methylaminen. Hierdoor kan het niet goed meer opgenomen worden. Met name de hoge graanconsumptie en
melkconsumptie staan dus een goede magnesiumstatus in de weg. Stress is een grootverbruiker Stress is in onze huidige maatschappij aan de orde van de dag. Het lichaam gaat in de overlevingsstand en spendeert veel energie aan het handhaven van de vecht-/vluchtreactie. De energie hiervoor wordt geleverd door ATP, dat zijn biologische activiteit zoals gezegd, te danken heeft aan magnesium. Hoe meer energie wordt verbruikt, hoe sneller de voorraad magnesium opraakt. Naast stress verlagen ook sport (Nielsen, 2006) en zware lichamelijke arbeid de magnesiumstatus. Medicijnen remmen opname Maagzuurremmers, de pil, plaspillen, diuretica, chemotherapie en diverse andere medicijnen kunnen voor een slechtere opname of een verhoogde afvoer van magnesium zorgen. Meer
Combinatie van problemen In de praktijk zie je vaak dat het gaat om een combinatie van bovenstaande problemen. Een vijftiger met een stressvolle baan eet bijvoorbeeld vaak een snelle hap en gebruikt maagzuurremmers. Helaas zijn de mensen op één hand te tellen die volledig in balans leven en dagelijks voldoende groente en fruit eten. Het is dan ook belangrijk om structureel basissuppletie van een goed opneembare vorm van magnesium te adviseren (zie verderop bij Magnesiumsuppletie). “Van de magnesium die nog in onze voeding zit, wordt gemiddeld slechts 50% opgenomen in het lichaam.” – Graham et al., 1960 Symptomen van een magnesiumtekort De symptomen van een tekort kunnen variëren in aard en omvang. Soms gaat het alleen om een trillend spiertje bij het oog, maar op den duur kan een magnesiumtekort levensbedreigend worden. Een chronisch magnesiumtekort brengt namelijk een verhoogd risico op hartziekte, verhoogde bloeddruk, beroerte en zwangerschapscomplicaties met zich mee (Jahnen-Dechent et al., 2012). Gelukkig zijn veel van de onderstaande gevolgen van een tekort reversibel. Afhankelijk van de ernst van de aandoening moeten daarbij
TCC Magazine | 35
Wil jij anderen helpen met een gezonde leefstijl? Volg dan een opleiding of training bij het OPFG! Het OPFG inspireert iedereen die geïnteresseerd is in de nieuwste wetenschappelijke inzichten op het gebied van leefstijlgeneeskunde door middel van specifieke opleidingen, trainingen, masterclasses en workshops. We gaan de diepte in! Veel waardevolle kennis én alle ruimte voor je persoonlijke groeiproces.
Opleiding tot Vitaminecoach
Instromen tot de beroepsopleiding
Leer in 12 dagen de basis over gezondheid waarmee jij jezelf en anderen kunt helpen met een gezonde leefstijl!
Met een éénjarige opleiding tot Orthomoleculair Therapeut kun je bij ons instromen. Afhankelijk van de vooropleiding geven we dan vrijstelling en dan kun je verder opgeleid worden in de 4 jarige opleiding.
Deze opleiding is SNRO geaccrediteerd!
Praktisch aan de slag
Wetenschappelijk onderbouwd
Meer informatie: www.opfg.nl
Echt aandacht voor jou
ANDRÉ FRANKHUIZEN wel voldoende hoge therapeutische doseringen magnesium gegeven worden (zie verderop bij Dosering en gebruik). Eerste tekenen van een tekort Magnesiumtekort manifesteert zich aanvankelijk door spierkramp en vermoeidheid. Andere vroege symptomen zijn misselijkheid, verminderde eetlust, braken, zwakte, tintelingen, gevoelloosheid, toevallen, veranderingen in de persoonlijkheid en een abnormaal hartritme. Gevolgen voor de energiehuishouding Wanneer er onvoldoende magnesium voorhanden is, kan er zoals gezegd niet voldoende ATP gemaakt worden. Processen in het lichaam verlopen daardoor minder optimaal en het lichaam laat op termijn uitputtingsproblemen zien. Deze uitputtingsproblemen zie je bij veel aandoeningen terug. Veel van deze aandoeningen zijn dan ook terug te voeren op een magnesiumtekort (zie verderop bij Toepassing in de praktijk). Gevolgen voor de celfunctie Magnesium is nodig voor activering van de natrium-kaliumpomp (JahnenDechent et al., 2012). Daardoor beïnvloedt magnesium de membraanpotentiaal van de cel. Bij magnesiumtekort is er onvoldoende magnesium en kalium in de cel aanwezig, waardoor de celfunctie ernstig kan worden verstoord. Hierdoor is magnesiumtekort gelinkt aan spierkrampen, hoge bloeddruk en vaatvernauwingen in hart en hersenen. Gevolgen voor de hormoonhuishouding Een tekort aan magnesium kan via een gehinderde hormoonhuishouding leiden tot spasmen, trombose, bloeddrukverhoging, ontstekingsreacties, stress en een verminderde doorbloeding als gevolg van vaatvernauwing. Bovendien verstoort magnesiumtekort de werking van parathormoon (PTH), wat weer kan leiden tot hypocalciëmie en soms tot hypokaliëmie (Huang et al., 2007).
Overige symptomen Ook afwijkingen in het metabolisme, het hart- en vaatstelsel, het immuunsysteem en het autonome zenuwstelsel komen geregeld voor. “Chronisch magnesiumtekort zorgt voor een verhoogd risico op hartziekte, verhoogde bloeddruk, beroerte en zwangerschapscomplicaties” – Jahnen-Dechent et al., 2012 Toepassing in de praktijk Het therapeutisch spectrum van magnesium is vanwege de brede functionaliteit van het mineraal ook zeer breed. Het is dan ook niet mogelijk om in het korte bestek van dit artikel alle gebieden uitgebreid te behandelen. Hieronder schetsen we enkele van de meest voorkomende situaties waarin magnesium een rol speelt. Hierbij hebben we de veelvoorkomende indicaties ‘botten’ en ‘tanden’ vanwege de bredere bekendheid daarvan achterwege gelaten. Hart- en bloedvaten Een verbeterde magnesiumstatus kan de doorbloeding van het hart
verbeteren. Het vermindert het intracellulaire calciumgehalte, regelt de verwijding van de kransslagaders, vermindert de perifere weerstand en remt trombose. Ook kan magnesium goed gebruikt worden voor de behandeling van hoge bloeddruk. Er bestaat een direct verband tussen hoge bloeddruk en een lage magnesiumstatus. Let er overigens op dat gemeten bloedwaarden voor magnesium niet kunnen weergeven of het gehalte in de hartspier ook adequaat is. Een normale bloedwaarde kan nog steeds een tekort voor het hart inhouden. Er bestaan nog geen methoden om dit goed te meten (Jahnen-Dechent et al., 2012). Kies bij twijfel dus altijd voor magnesiumsuppletie. Metabool syndroom Metabool syndroom is een combinatie van risicofactoren op hart- en vaatziekten, waaronder insulineresistentie, abdominale obesitas en ongecontroleerde ontstekingen. Dit ziektebeeld is inmiddels wijdverbreid onder de hedendaagse westerse bevolking. Er
TCC Magazine | 37
blijkt een negatief verband te bestaan tussen magnesiuminname enerzijds en het ontstaan van metabool syndroom en de afzonderlijke symptomen anderzijds (Belin et al., 2007). Naast het aanpassen van levensstijlfactoren is magnesiumsuppletie daarbij een vaste waarde. Diabetes type 2 De magnesiumstatus bij diabetici ligt lager dan gemiddeld. Suppletie met magnesium heeft een positief effect op het glucosemetabolisme, de insulinegevoeligheid en het serumkaliumgehalte (Larsson et al., 2007). Magnesium kan dus helpen om diabetes onder controle te houden. Uit recent onderzoek blijkt dat het al bij prediabetes zinvol is om extra magnesium te suppleren (GuerreroRomero, 2015). Preventie geniet natuurlijk ook hier de voorkeur. Migraine PatiĂŤnten met clusterhoofdpijn en (menstruele) migraine blijken allemaal een tekort aan magnesium
38 | TCC Magazine
te hebben (Guerrera, 2009). Vooral clusterhoofdpijnen zijn notoir moeilijk te behandelen. Na suppletie van magnesium neemt de frequentie echter in de regel af. Daarvoor zijn wel doseringen nodig van meer dan 600 mg magnesium per dag. Dit is bij volwassenen overigens gewoon veilig en heeft geen nadelig effect op de bloeddruk. Mentaal functioneren In de hersenen ondersteunt magnesium de cognitieve functies, zoals het geheugen en het concentratievermogen. Een magnesiumtekort is dan ook geĂŻmpliceerd bij een hele reeks neurologische aandoeningen (de Baaij, 2015) waaronder ADHD, autisme, epilepsie en depressie. Ook op het gebied van angst speelt magnesium een rol. Diverse studies wijzen op een verband tussen angstklachten en een verlaagde magnesiumstatus (MĹ‚yniec, 2014). De angstremmende werking van magnesium hangt deels samen met de ontspannende werking
van magnesium op het musculaire systeem en de regulerende werking op neurotransmitters. Er zijn ook aanwijzingen dat dwangstoornissen verergerd worden door magnesiumtekort. Lichaamsbeweging en sport Lichaamsbeweging zorgt dat magnesium in het lichaam wordt herverdeeld om zo aan de metabole behoefte te voldoen. Bij fysieke inspanning wordt niet alleen magnesium verbruikt, er treedt ook een verhoogd verlies op via zweet en urine. Hierdoor stijgt de behoefte met 10-20%. Beide factoren kunnen in combinatie met een geringe inname een negatief effect hebben op het energiemetabolisme, de elektrolytenbalans, het immuunsysteem, de zuurstofopname en daarmee op de spierfunctie en sportprestatie (Laires et al., 2008). Magnesiumsuppletie Het mag wel blijken dat magnesiumsuppletie van groot belang is voor een goede geestelijke en lichamelijke
ANDRÉ FRANKHUIZEN
“ M AG N E S IUM T EKORT EN KO M E N N A AR S CH AT TIN G B I J 7 5 % VA N DE B E VOL K IN G VO OR . ”
gezondheid. Met het oog op de grote tekorten die bij Nederlanders bestaan, is het essentieel dat iedereen een magnesiumsupplement neemt. Dat geldt bij uitstek voor iedereen die bij u in de praktijk komt: vrijwel alle gezondheidsproblematiek begint met een energietekort, en daarbij is magnesium structureel betrokken. Het is daarbij echter wel van belang om een goed opneembare en effectieve vorm van magnesium te gebruiken. Gebruik de juiste vorm Er zijn natuurlijk best cliënten die al een magnesiumsupplement gebruiken; magnesium is één van de meest populaire mineralen in het supplementenschap. Daarbij valt wel een kanttekening te maken. Diverse commercieel verkrijgbare magnesiumsupplementen bevatten magnesiumoxide. Deze vorm wordt niet goed door het lichaam opgenomen en zorgt al in lage doses voor dunne ontlasting. Hierdoor raakt men meer mineralen kwijt dan men opneemt.
Wat wel werkt, zijn organische gebonden vormen van magnesium. De organische verbindingen magnesiumcitraat en magnesiumbisglycinaat worden beter opgenomen dan het anorganische magnesiumoxide. Het organische zit hem in de binding (chelatie) van het mineraal magnesium met een organisch molecuul, zoals glycine of citroenzuur (citraat). Bij magnesiumchelaten treedt geen mineralencompetitie op. Bovendien is de opname bij glycine ook nog eens extra hoog vanwege de geringe omvang van het glycinemolecuul. Dosering en gebruik De referentie-inname (RI) magnesium bedraagt 300 mg, maar de werkelijke magnesiumbehoefte kan sterk variëren. Dit is afhankelijk van leeftijd, geslacht, zwangerschap, beroep, sport, voedingsgewoonten, leefwijze en medicijngebruik. In ongunstige omstandigheden kan de dagelijkse behoefte aan magnesium oplopen tot wel 600-700 mg per dag. Als veilige bovengrens wordt tussen de 300 en 400 milligram elementair magnesium per dag aangehouden; bij acuut gebruik 400 mg en bij chronisch gebruik 300 mg. Voor kinderen van 1 tot 3 jaar geldt een grens van 65 mg, van 4 tot 8 jaar van 110 mg, van ouder dan 8 jaar 350 mg. Voor bepaalde toepassingen kan het echter noodzakelijk zijn om hoger te doseren. Dit kan zonder gevaar worden gedaan. Het duurt enige tijd voordat de effecten van magnesiumsuppletie merkbaar worden. Al na enkele dagen of weken voelen de spieren meer ontspannen aan en verdwijnen tekenen van stress, maar om een duurzaam effect te bereiken moet de suppletie zeker enkele maanden worden volgehouden. Magnesium, zeer veilige therapievorm Magnesiumtherapie is een zeer veilige therapievorm. Alleen een extreme overdosis kan bij sommige mensen een warmtegevoel en flushes geven, maar het optreden van lage bloeddruk door magnesiumoverdosis is uiterst zeldzaam. Wel kan intensieve therapie
met oraal magnesium aanleiding geven tot osmotische diarree. Dit kan echter ook juist een goede graadmeter zijn: verhoog de dosering totdat dunne ontlasting optreedt (de grens van darmtolerantie is dan bereikt) en verlaag daarna totdat de stoelgang weer normaal is. Hierdoor kom je vanzelf uit op een optimale dosering. Optimale opname Een belangrijke cofactor voor magnesium is vitamine B6. Vitamine B6 helpt om magnesium de lichaamscellen in te transporteren. Daarnaast hebben ook vitamine C, vitamine D, calcium en fosfor een synergistische werking. Calcium, vitamine D en fosfor zijn vooral synergistisch op het gebied van de stofwisseling van botten en tanden. Een goed magnesiumsupplement bevat in ieder geval één of meer van deze stoffen voor een optimale opneembaarheid en werking. Conclusie Magnesiumtekorten komen naar schatting bij 75% van de bevolking voor. Zoals duidelijk mag zijn, heeft een tekort aan magnesium verstrekkende gevolgen. Dit heeft onder andere, maar niet uitsluitend, te maken met de centrale rol die magnesium speelt in de energiestofwisseling. Loopt het daar mis, dan merk je dat in de gehele breedte van de gezondheid. Wat begint met een kleine spiertrekking rond het oog, kan op termijn grote gezondheidsproblemen opleveren. Magnesiumsuppletie kan dan uitkomst bieden. Nog beter is het natuurlijk, om preventief te zorgen voor een optimale inname van magnesium. Helaas biedt de voeding alleen daarvoor niet voldoende magnesium. Ook de opname in het lichaam is vaak niet optimaal, onder andere vanwege stress en verkeerde voedingskeuzes. Met dit in het achterhoofd kunnen we alleen maar concluderen dat magnesium tot de basissuppletie behoort. Een volledige lijst van referenties is op te vragen bij de redactie.
TCC Magazine | 39
THUISSTUDIE POSITIEVE PSYCHOLOGIE Ontwikkel een positieve kijk op het leven Verleg de aandacht van klachten naar krachten Haal het beste uit jezelf en anderen Ontdek welke factoren werkelijk bijdragen aan geluk
COLUMN WILLEM PINKSTERBOER
Mijn meniscus: een kwetsbaar onderdeel van het geheel Een potje voetbal op het strand met mijn achtjarige zoon liep ongelukkig af. Mijn voet kwam niet naast maar op de onvoorspelbaar bewegende strandbal terecht. Bij de hardhandige landing op mijn knie voelde ik dat er iets serieus misging. Vermoedelijk scheurde mijn meniscus. In minder dan een seconde werd ik een patiënt. Nu die kleine kraakbeenring in mijn knie niet meer functioneert, doet zich een cascade aan veranderingen en reacties voor, die doorwerken op alles niveaus van mijn bestaan. Het genezingsproces stopt beslist niet bij mijn knie. In mijn hele been neem ik activiteit waar. Het stroomt, knelt, trekt en werkt van mijn bil tot in mijn tenen. Vooral als ik me heb bewogen of ingespannen, is die activiteit duidelijk aanwezig. Het voelt niet altijd prettig, maar het is herstel in actie. Beweging doet een appèl op het herstel, maar stilstaan bij de reacties in mijn been zorgt ervoor dat ik de grenzen respecteer die mijn knie aangeeft. Maar het genezingsproces eindigt niet bij mijn been. Ik ben sneller moe, want er gaat veel energie naar mijn been. Mijn hele lichaam zet zich in voor het herstel van de meniscus, want het ‘weet’ dat het functioneren van dat kleine onderdeel in mijn knie een voorwaarde is voor het functioneren van het geheel. Ik slaap langer en ik neem meer rust. Dat heb ik nodig. Een te korte nacht resulteerde meteen in meer pijn. De vitaliteit van mijn hele lichaam is een voorwaarde voor het herstel van het kleinste onderdeel. Maar het genezingsproces stopt niet bij mijn lijf. Ik ervaar mijn kwetsbaarheid ook in mijn emoties. De dagen na mijn val voelde ik mij zonder duidelijke reden een beetje breekbaar en verdrietig. Daaraan toegeven helpt me om me over te geven aan het herstelproces. Als ik me groothoud, ga ik sneller over mijn grenzen heen en vertraag ik het herstel. Niet vechten of vluchten, maar stilstaan bij mezelf en gewoon maar even kwetsbaar zijn, is nu het devies. Dat is niet altijd makkelijk, want het genezingsproces stopt niet bij mij.
Willem Pinksterboer heeft een praktijk voor oosterse geneeswijzen en is als docent verbonden aan acupunctuuropleiding TCMA.
Ook mijn gezin komt ook onder druk te staan door mijn kapotte meniscus. Mijn vrouw moet allerlei taken van me overnemen, de vakantieplannen moeten worden gewijzigd en ik kan er minder voor de kinderen zijn. Het gezin is een systeem dat mij nodig heeft om goed te functioneren. Weten dat ik nodig ben, doet een beroep op mijn herstel. Mijn knie herstelt waarschijnlijk niet goed als ik het eigenlijk wel prettig vind om weinig te doen en ga hangen in de steun die ik ontvang. Toch is het vermogen van mijn gezin om mij te dragen en mijn bereidheid me te laten dragen medebepalend voor mijn herstel. Wanneer de stress van deze onhandige situatie leidt tot wrijving en gekibbel, of wanneer ik me verantwoordelijk voel en te veel doe, merk ik dat al snel aan mijn knie. Maar het genezingsproces houdt niet op bij mijn gezin.
Hij schrijft artikelen en geeft lezingen over filosofie, zingeving, gezondheid en de positie van de alternatieve geneeswijzen in de gezondheidszorg. www.willempinksterboer.com
Er is een groter systeem waar ik mij onderdeel van weet. Een onzichtbaar geheel van invloeden en krachten die samen mijn bestaan mogelijk maken. Als ik me daarmee verbonden weet, kan ik gemakkelijker aanvaarden wat ik op mijn pad tegenkom. Ik blijf dan met betrokken belangstelling gadeslaan en ervaren wat zich aandient in dit proces. Zo waarnemend kom ik tot de conclusie dat genezing altijd een holistisch proces is: het onderdeel kan alleen helen vanuit zijn relatie tot het geheel. Het is een verbluffend complex, wonderbaarlijk gebeuren dat er om vraagt aandachtig te worden waargenomen en te worden beleefd. Niet alleen omdat het fascinerend is, maar ook omdat het je genezing helpt.
TCC Magazine | 41
Het hoofd uit de wolken Heb je wel eens last van stress en gepieker? Zo ja, je bent niet de enige. Circa 70 procent van alle leidinggevenden heeft last van stress- en burn-outverschijnselen. Het ervaren van moeiteloosheid is wel het laatste waar een opgefokte leidinggevende toe in staat is. De druk van deadlines, personeelsissues en eisen van aandeelhouders leiden tot constante frustratie en stress. Een leider die moeiteloosheid ervaart, ziet de wereld anders. Doordat hij de ware natuur van zijn eigen geest begrijpt, ontwikkelt hij een natuurlijke, relaxte en krachtige manier van zijn die blijvend is. Daarvoor is het wel nodig om inzicht te hebben in de werking van je mind. Inzicht in je verwerkingscapaciteit Misschien wist je al dat ons brein uit twee niveaus bestaat: het bewuste en het onbewuste brein. Maar wist je ook dat het onbewuste deel van je brein informatie verwerkt met een snelheid van 11.200.000 bits per seconde? Dit zegt je waarschijnlijk weinig als je geen ICT’er bent, maar het maakt je wel
42 | TCC Magazine
een wandelend wonder der natuur. Er zijn slechts een paar computers uitgevonden die in de buurt komen van die verwerkingscapaciteit. De supercomputer Watson van IBM kan ons brein in capaciteit wellicht overtreffen, maar de smartphone in je zak haalt het bij lange na niet bij de snelheid van je onbewuste brein. De verwerkingscapaciteit van het bewuste deel van je brein daarentegen is van een heel andere orde van grootte; dat gaat met een slakkengangetje van 60 bits per seconde. Voordat je je bewuste brein helemaal afschrijft, moet je het wel de credits geven die het verdient. Ondanks dat ons brein slechts 60 bits per seconde verwerkt op bewust niveau, is het wel het mooiste stukje techniek dat er bestaat. Zonder bewustzijn mis je alle mooie dingen in het leven. Zoals het genieten van het luisteren naar Bohemian Rhapsody, de heerlijke smaak van spaghetti of de schoonheid van een zonsondergang. Zonder bewustzijn is het alsof je tijdens je leukste feest ooit, stomdronken op de bank ligt. Ons 60-bits bewustzijn is dus prachtig, maar het is niet de stuurman van ons brein. Het onbewuste deel van ons brein doet alles en daarna worden wij ons er pas van bewust. Daarbij is ons bewustzijn 200.000 keer minder dan de verwerkingssnelheid van het onbewuste deel van het brein. Dit onbewuste deel probeert alles te regelen en vindt het niet nodig het bewuste brein met elk wissewasje lastig te vallen. Gelukkig maar, anders zouden we gek worden. Dan zou je de hele dag bij alles moeten nadenken: hoe vaak zal ik in mijn koffie roeren? Zal ik dat doen met mijn rechter- of linkerhand?
Zal ik nu gelijk een slok nemen of zal ik heel even wachten? Zal ik een grote of kleine slok nemen? Al dit soort handelingen gaan gelukkig onbewust en geheel vanzelf. Terwijl je onbewuste brein het drinken van de koffie regelt, is je bewustzijn gefocust op het lezen van de krant. Verhalenvertellers Psycholoog en hoogleraar Ap Dijksterhuis, een vooraanstaand denker op het gebied van intuïtief denken en het onbewuste en auteur van Het slimme onbewuste (2007), introduceerde onze favoriete metafoor waarmee hij inzichtelijk maakt hoe het bewuste en onbewuste deel van het brein samenwerken. Dijksterhuis verduidelijkt met deze metafoor dat ons onbewuste brein net een grote fabriek is waarin 200.000 fabrieksarbeiders in werken. En voor die fabriek staat één verslaggever. We weten dat ons bewuste brein - de verslaggever - met zijn beperkte verwerkingscapaciteit niet bijster goed geïnformeerd is over wat er precies in die fabriek gebeurt. Om deze beperkte kennis te verdoezelen, verzint de verslaggever allerlei verhalen om te bewijzen dat hij de feiten best op een rijtje heeft. Wat echter kwalijker is, is dat de verslaggever inmiddels zijn eigen verhaal is gaan geloven dat hij de directeur is van de fabriek en dat hij degene is die alle fabrieksarbeiders aanstuurt! Het komt gewoonweg niet in hem op dat hij eigenlijk maar een simpele verhalenverteller is.
SAMSARA
De laatste bevindingen uit de neurowetenschap schetsen een feitelijker beeld van de relatie tussen het onbewuste en het bewuste brein – onze verhalenmaker. Uit baanbrekend onderzoek is gebleken dat alles wat het onbewuste brein doet, pas achteraf door ons bewuste brein geregistreerd wordt. Dat betekent dat we dus altijd een fractie van een seconde in het verleden leven. Hoe zit je nu? Terwijl je aandacht van dit boek naar je zithouding verschuift, is de verslaggever waarschijnlijk al druk bezig om te verklaren waarom je zit zoals je zit. Maar merk op dat dit pas gebeurt nádat je je gewaar bent van je zithouding. Klopt de verklaring van de verslaggever voor je zithouding? Nee! In werkelijkheid is het voor het bewuste brein onmogelijk om het complexe besluitvormingsproces te begrijpen dat dieper in je brein plaatsvindt. Maar dat weerhoudt het bewuste brein er niet van om een plausibele verklaring te verzinnen. Alles wat je doet en denkt en de keuzes die je maakt, worden bepaald door de fabriek. Pas daarna gaat de verslaggever aan de slag om er een
passend verhaal bij te bedenken. We zijn net voetbalverslaggevers die voortdurend commentaar geven op de voetbalwedstrijd, terwijl we denken dat de wedstrijd plaatsvindt dankzij ons commentaar. De Muppets Herinner je je die twee oude mannetjes van The Muppet Show nog die vanaf het balkon alles wat er op het toneel gebeurde, becommentarieerden? Inderdaad, Statler en Waldorf! Ze zijn precies als de verslaggever in je hoofd. En, net zoals die verslaggever, bedenken ze allerlei verhalen over wat er op het podium gebeurt, maar hebben ze er totaal geen controle over. Stel je nu voor dat je in de bioscoop zit. De film ontvouwt zich scène voor scène op het witte doek terwijl je relaxed achterover hangt. Terwijl de plot zich ondertussen voltrekt, ervaar jij een scala aan emoties: eerst ben je nerveus en bang, dan moet je lachen en vervolgens ben je weer vreselijk verdrietig. Omdat je die emoties ervaart zonder dat je je ertegen verzet, en zonder ze te veroordelen
of analyseren, voelen ze als een bevrijding. Je wilde tenslotte ook naar de film om heerlijk geëntertaind te worden! Is het niet bijzonder dat mensen geld betalen voor een horrorfilm om zich even lekker doodsbang te voelen? Of soms zeggen mensen voldaan: ‘Ik heb de hele film heerlijk zitten huilen!’ Waarom doen we dit? Omdat we er eigenlijk best van genieten wanneer we ons niet tegen onze emoties verzetten. Laten we eens kijken hoe onze Muppets Statler en Waldorf de film ervaren: “Kijk toch uit, Forest Gump!” “Dat zie je toch aankomen, man!” “Ja, nu zit je op dat bankje chocolaa tjes te eten die je eigenlijk cadeau wilt geven.” “Stel nou dat dit verkeerd afloopt?” “Waarom is hij dan ook zo dom, zo krijgt hij nooit een vriendin.” “Hoe kan dat nou dat hij als oorlogsheld opeens garnalen gaat vangen?” Door het gewauwel van die twee Muppets is het onmogelijk om nog van de film te genieten. Misschien roep je zelfs: Kunnen jullie alsjeblieft stil zijn?! Jullie verpesten de hele film! Dergelijke Muppet-dialogen voeren we bijna de hele dag door. Ons brein kletst ons de oren van het hoofd, verzint verhalen en geeft zijn mening over gebeurtenissen die zowel in werkelijkheid als in onze gedachten plaatsvinden. Van die verhalenmaker in ons hoofd heeft de mens een evolutionair voordeel gehad. Hierdoor waren we in staat tot het maken van analyses, het inschatten van toekomstige situaties en het toepassen van bekende informatie in nieuwe omstandigheden. Sommige gedachten zijn heel functioneel. Echter, zo’n 95 procent is niet meer dan een soort ruis. Wanneer je begrijpt hoe het brein werkt, hoef je niet meer steeds de Muppets en hun commentaar aan te horen en te geloven. Boekfragment uit: Je hoofd uit de wolken Paul Smit & Scott Byrd www.samsarabooks.com
TCC Magazine | 43
Een open kijk op polyamorie, ook in de behandelkamer Tegenwoordig hoor je er steeds meer over en zie je er steeds vaker artikelen over verschijnen in de media: polyamorie. Maar wat is dat nu eigenlijk precies? En hoe ga je hiermee om als het ter sprake komt in je behandelkamer? En wat doe je als hulpverlener als je cliënten hiermee worstelen, maar je het zelf lastig vindt om hier een neutrale kijk op te behouden? Polyamorie is een vorm van ethische non-monogamie waarbij je ervoor openstaat om met meerdere partners gelijktijdig een serieuze liefdesrelatie aan te gaan of te hebben, in alle openheid en met instemming van alle betrokkenen. Je hoeft niet per se meerdere relaties gelijktijdig te hebben om je polyamoureus te noemen. Als je al voelt dat dit is wie je bent en wat bij jou past, ook al heb je toevallig op dit moment maar één of zelfs geen enkele relatie, dan kun je je ook polyamoureus voelen. Het is een attitude, een levenshouding waarbij je voelt dat er in je hart plaats is voor meer dan één iemand om lief te hebben als partner. Het gaat hier niet om ontrouw, waarbij je je partner bedriegt, want de verschillende relaties bestaan naast elkaar in alle openheid; iedereen is op de hoogte en is er oké mee. Ook spreek je hierbij niet van een open relatie, waarbij je als koppel de afspraak hebt dat elk de vrijheid heeft om met een ander naar bed te gaan. Het gaat bij polyamorie om daadwerkelijke liefde en een serieuze relatie, niet om zomaar ‘spelen’ met verschillende mensen. Polyamorie vraagt dan ook de nodige commitment, tijdsinvestering en communicatie om op elkaar en elkaars behoeftes te blijven afstemmen. Emotionele intelligentie
44 | TCC Magazine
en de ander goed aanvoelen helpen hier zeker bij en onderweg leer je ook nog eens veel over jezelf, omdat je in de verschillende relaties gespiegeld wordt wat betreft je eigen gedrag en je eigen gewoontes. Daarnaast heb je ook Relationship Anarchy waarbij je je connecties met anderen niet meer per se hoeft te labelen omdat een label als ‘partner’ meteen ook bepaalde verwachtingen met zich meebrengt, die als druk ervaren kunnen worden. Typisch bij relatieanarchie is ook dat je partner niet per se de persoon hoeft te zijn met wie je de meeste tijd doorbrengt. Je blijft ook voldoende tijd en energie investeren in andere personen die je dierbaar zijn, zoals familie en vrienden. Vaak zie je immers dat, zodra iemand een relatie start met iemand, hij of zij vrienden en familie verwaarloost en haast van de aardbol lijkt te verdwijnen, helemaal opgaand in die nieuwe liefde. Bij relatieanarchie blijf je respect tonen voor alle connecties die je met mensen rondom je hebt, en heb je ook de vrijheid om je connectie met iemand voor wie je liefdesgevoelens koestert, te laten evolueren zoals die evolueert. Merk je dat die connectie plots minder intens wordt of omvormt naar een meer vriendschappelijke variant, dan is dat prettiger om dit gewoon te laten gebeuren
zonder dat je per se van label moet gaan veranderen waardoor een ‘partner’ plots een ‘ex’ of een ‘gewone vriend(in)’ wordt, wat vaak vervelende emotionele toestanden met zich meebrengt, al is het door reacties van je omgeving. Een typisch vooroordeel bij polyamorie is dat het enkel om seks draait, terwijl de focus net op de liefde ligt. Ook wordt weleens gedacht dat polyamoureuze mensen niet tevreden zijn met hun bestaande relatie en daarom willen ‘uitbreiden’, terwijl het helemaal niet gaat om het opvullen van iets dat ontbreekt. Wel is het zo dat de druk om de perfecte persoon te moeten zijn in je relatie kan afnemen, als je met meerdere mensen een relatie onderhoudt. Je kan en durft meer jezelf te zijn want je partners zijn bij jou omwille van jou. Mensen die polyamoureus zijn, zijn ook niet per definitie onveilig gehecht, zoals weleens gedacht wordt. Het vraagt juist heel wat van je als mens om je open te stellen voor het feit dat je partners zelf ook nog andere partners hebben. Hierdoor sta je best stevig in je schoenen en dicht bij jezelf. Door de getuigenissen en interviews voor mijn boek zag ik dat polyamoureuze mensen erg bewust zijn van zichzelf en hoe ze in relaties willen
NATHALIE CARDINAELS
staan, dat ze erg respectvol omgaan met de persoonlijkheid en behoeftes van hun partners en eerder filosofisch in het leven staan dan zomaar wat aanrommelen en zien waar ze komen. Het is makkelijker om in een ‘standaard’ 1-op-1 monogame relatie te stappen waarbij het kader al duidelijk is en je gewoon doet wat iedereen lijkt te doen. Bij polyamorie is er geen duidelijk omlijnd kader waardoor je zelf het frame moet gaan bedenken wat best wel wat energie en toewijding kost. In de hulpverlening is het belangrijk dat je respectvol omgaat met mensen die zichzelf omschrijven als polyamoureus of die erover nadenken of polyamorie iets voor hen kan zijn. Toon dan ook de nodige openheid, ook al heb je misschien zelf wel je bedenkingen, en heel belangrijk: lees je in nog voor
je cliënt op consultatie komt! Niets is meer frustrerend dan als polyamoureus persoon bij een hulpverlener aan te kloppen en vervolgens een eerste sessie te moeten betalen terwijl je aan je hulpverlener moet uitleggen waar je liefdesleven voor staat in plaats van dat hij of zij gericht naar je luistert en al kan kaderen hoe jouw relatievorm eruitziet. Eigenlijk is dat ook niet ethisch correct naar je cliënt toe. Probeer zeker ook uit de polarisatie te blijven van monogamie versus polyamorie. Het zijn verschillende relatievormen die beide kunnen werken, idem voor relatieanarchie, dus laat ze naast elkaar bestaan; ieder kiest wat bij hem of haar past. Durf jezelf als hulpverlener de vraag te stellen: voel jij je zelf monogaam of eerder polyamoureus of nog iets anders? Als je je monogaam voelt, is dat omdat dit ook echt bij jou past
als persoon of hebt overgenomen van wat nu eenmaal gangbaar is in de maatschappij, zonder er verder bij stil te staan? We hoeven zeker niet allemaal polyamoureus te worden, maar belangrijk is wel dat we allemaal eens stilstaan bij onze relatievorm en of die nu daadwerkelijk bij ons als persoon past. Dit overdenkingsproces kan je als hulpverlener en als mens doen groeien. Als een koppel bij jou op consultatie komt en de ene voelt zich polyamoureus en de ander voelt zich monogaam en ze hierover willen sparren, blijf respectvol voor beide kanten van het verhaal en schilder de polyamoureuze persoon niet af als iemand die van twee (of meerdere) walletjes wil eten. Ze kunnen eventueel samen groeien naar een monopolyrelatie waarbij de ene monogaam blijft en de ander wel polyamoureus kan zijn, maar hierbij geldt de wet van de traagste. Belangrijk is vooral om samen op weg te gaan om je cliënten goed te informeren en henzelf te laten groeien in wat ze willen en wat goed voelt voor hen. Durf hierbij zelf ook uit je comfortzone te komen en meer out-of-the-box te gaan denken. Immers, je kan er als hulpverlener maar ook als persoon, alleen maar van leren en groeien. Mooi toch? Meer informatie over polyamorie, Relationship Anarchy en de do’s en dont’s voor hulpverleners in de praktijk vind je in het boek Ik hou van jou en jou en jou. Ik hou van jou en jou en jou. Een open kijk op polyamorie. Nathalie Cardinaels Uitgeverij Pelckmans Pro
TCC Magazine | 45
VOOR HET IMMUUNSYSTEEM VOOR HET IMMUUNSYSTEEM
VitOrtho helpt! Gezondheid is onze motivatie.
VitOrtho helpt! Gezondheid is onze motivatie.
BEVORDERT DE ENERGIESTOFWISSELING BEVORDERT DE ENERGIESTOFWISSELING
Breed inzetbaar!
Breed inzetbaar!
Exclusieve distributie via VitOrtho Voedingssupplementen.
Exclusieve distributie via VitOrtho Voedingssupplementen.
VANJA KRAAMWINKEL
Het Talentenpaspoort De meeste vakantiegangers zijn weer terug en inmiddels weer begonnen met werk of school. Voor de een was de vakantie een reis, voor de ander een verblijf op een vertrouwde plek. Maar de meesten hadden een paspoort op zak om daarmee de landsgrenzen te passeren. Wat we in de vakanties zoeken, is vaak hetzelfde als wat we van ons werk hopen te krijgen: een goed gevoel, inspiratie en energie. Op vakantie lukt dat vaak goed, in de werksituatie is dat voor steeds meer mensen een zoektocht geworden. Zij hebben de vakanties hard nodig om weer op te laden. En dat kan anders. Zou het niet geweldig zijn wanneer je werk de energie zou geven, die maakt dat je daar met een goed gevoel mee door kunt blijven gaan? Dan ga je ook op een heel andere manier de vakantie in…… Om dat voor elkaar te krijgen is er
een ander soort paspoort in het leven geroepen: het Talentenpaspoort. Ook met dit paspoort ontmoet je grenzen: de natuurlijke grenzen van je persoonlijke potentieel en mogelijkheden. Daardoor ontstaat een zee van ruimte waar je je in kunt bewegen zoals het jou past. Op een manier, waarop je volledig eigenaarschap ervaart. Het is het tegenbeeld van het wettelijk paspoort dat je wordt uitgereikt zodra je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Het Talentenpaspoort is onvoorwaardelijk. Het is een uniek document om tijdens je loopbaan te raadplegen, zodat je je werk op zo’n manier vorm kunt geven, dat je er energie van krijgt. Het zou zomaar eens kunnen dat met dit paspoort de grenzen tussen werk en vakantie ook voor jou zullen vervagen…………… Voorgevoel Nu we het toch over vakantie hebben, wat je misschien herkent van zo’n periode waarin de werkdruk wegvalt,
zijn de verlangens, ideeën en wensen die spontaan boven komen drijven. Wist je dat dit voorgevoelens van je toekomst zijn? Niet voor niets hoor je iemand na zo’n rustperiode zeggen dat hij het vakantiegevoel wil vasthouden. En toch leveren velen zich in korte tijd weer uit aan wat ‘moet,’ of wat anderen van ze verwachten. Logisch dus dat een toenemend aantal mensen schipbreuk lijdt. De tank is snel leeg. Tel uit je ‘winst’. Door je potentieel op deze manier te verprutsen, verspil je energie. Burn-out en bore-out noemen we dat. In het ene geval vragen we te veel van onszelf en gaan over grenzen. In het andere maken we juist onvoldoende gebruik van onze mogelijkheden. Uiteindelijk gaan de seinen op rood en voelen we ons moe en leeg. Ik heb deze signalen in het verleden zelf ook een tijd lopen negeren. Totdat ik doorhad dat ze mij iets te vertellen hadden. Ik maakte onvoldoende
TCC Magazine | 47
WERKelijke Talenten Het Talentenpaspoort is ontwikkeld door Peter Monsieurs uit Antwerpen. Het verhaal van de unieke, WERKelijke talenten is de verbinding tussen hoofd, hart en handen. Het geeft woorden aan wat je diep van binnen wel weet en nu beschreven ziet alsof het jouw gebruiksaanwijzing is. Die voorgevoelens blijken te kloppen! In combinatie met een beschrijving van je denkstijlen levert het een compleet beeld op van je mogelijkheden. En wat het Talentenpaspoort vooral doet: het geeft een helder beeld over wat talent in werkelijkheid is. Daar bestaan namelijk veel verwarrende opvattingen over. Vaak wordt talent verwisseld met gedrag. Dat is een misser. Talent is een gegeven (gave) dat als potentie aanwezig is. Het is dus onjuist om iemand op voorhand een geboren onderwijzer, politieagent of voetballer te noemen. Het gaat om de onderliggende behoeftes, de psychische krachten die je motiveren. Je drijfveren!
gebruik van mijn kwaliteiten en liet mij beperken. En dat is voor het type mens dat graag de vrije ruimte zoekt, geen pretje! Liever volg ik mijn pad, zoals rivieren meanderend een weg zee vinden. Met onderweg precies genoeg weerstand en ontwikkelingsruimte. Op die manier ben ik ook het Talentenpaspoort op het spoor gekomen. Het sluit naadloos aan bij mijn interesse: het spel tussen mens en (zijn) natuur, zodat wat je doet, samenvalt met wie je bent. Toen ik mijn Talentenpaspoort voor het eerst onder ogen kreeg, zag ik beschreven hoe ik op een vanzelfsprekende manier binnen mijn persoonlijke grenzen kan bewegen. Het was een en al herkenning. Precies zoals het later
48 | TCC Magazine
ook bij mijn klanten uitwerkte. En dat gevoel van herkenning is ook heel logisch; uitgangspunt bij het ontstaan van ieder Talentenpaspoort zijn de gaven die je zijn gegeven. Die hoef je niet meer aan te leren. Daarmee kun je die voorgevoelens waarover ik het eerder had, vormgeven. Een zinvolle loopbaan komt op gang vanuit dit potentieel waarover je altijd kunt beschikken. Dat zijn je WERKelijke talenten. Het Talentenpaspoort leest als jouw gebruiksaanwijzing. Het is een document waar je levenslang je voordeel mee kunt doen. Je hoeft het nooit te verlengen zoals het wettelijk paspoort. Leven en werken worden met deze inzichten nooit meer hetzelfde. Maar wel stukken beter!
Stel je voor dat iemand een sterke behoefte heeft aan autonomie. Daar krijgt hij energie van. En deze persoon komt te werken waar een vergadercultuur heerst. Je kunt op je vingers natellen dat dit gaat schuren en wringen. Door op zo’n manier samen te moeten werken, bouwt hij weerstand op en dat kost energie. Die autonomie wil geleefd worden! Daar ben je als ‘eigenaar’ uiteraard zelf verantwoordelijk voor. Dat is niet vrijblijvend. Een weekendje in je eentje gaan vissen lijkt dan een prima oplossing om weer bij te komen. Maar wanneer de werkomstandigheden hetzelfde blijven en de vergaderingen zich blijven aandienen, is dat op een gegeven moment niet meer voldoende voor deze persoon om te herstellen. Uiteindelijk belanden mensen in dit soort situaties vaak, geheel onnodig, in het medische circuit of
VANJA KRAAMWINKEL
“GEEN MENS I S GELIJ K . DA A R ZIJN W E H E T VA ST OV E R E E NS.”
uitkeringssysteem. En daarmee wordt het ook nog eens een financieel, economisch probleem. Terug naar de oorsprong dus; het meest waardevolle heb je al in huis en staat niet op je bankrekening. Je bent het zelf, met al je WERKelijke talenten! Een ‘riskante’ onderneming Misschien is het nog wel het moeilijkste om aan het idee te wennen dat je meestal veel te veel je best doet en daarmee van je natuurlijke route afwijkt. Denk dan nog eens terug aan je vakantie. Misschien had je het geluk om op een camping te staan waar water in de buurt was. Dan had je ongetwijfeld Nederlandse kinderen met zand en stenen, kastelen of dijkjes zien bouwen. Dat was niet hun baan, zij deden waar ze energie van kregen! Dat baggeren en graven zit in ons bloed en levert moeiteloos prachtige bouwwerken op over de hele wereld. Daar kun je natuurlijk in doorschieten. Zover zelfs, dat je ervan uitgaat dat alles maakbaar is. Dan maakt creativiteit plaats voor een soort dwingende beheersdrift. Dat is niet de bedoeling. Zodra je mens en natuur naar je hand probeert te zetten, wordt het riskant. Zeker als het over het controleren van menselijk potentieel gaat.
Kijk maar naar het onderwijs. Niet de wensen en verlangens van de kinderen maar het programma staat, vrijwel overal, centraal. Kinderen worden geacht minimaal de gemiddelde resultaten te halen en opdrachten uit te voeren, zoals voorbedacht. Velen staan later als volwassene nog onder diezelfde druk. Daarmee wordt volledig voorbijgegaan aan de unieke persoonlijkheid. Die is niet voorspelbaar en nooit gelijk aan een andere. Dan moet je dus niet aankomen met voorgekauwde methodes en vrijheidbeperkende regelgeving. Dat zijn geen grenzen, dat zijn muren. Dan eindigen mensen hooguit als renpaard voor de ploeg, of ijsberend achter een hek. Uit de praktijk: Myrthe loopt vast in haar werk. 26 jaar. Een ontslag zat er, alweer, aan te komen. De ergernissen over haar werksituatie veranderden binnen een week toen we met haar Talentenpaspoort aan de slag gingen. Daaruit bleek o.a. dat haar behoefte aan autonomie hoog is. Gevolg? Een goed gesprek met haar werkgever leverde haar ideale werkplek op. Myrthe zat niet langer tussen haar collega’s, maar kreeg een eigen plek met verantwoordelijkheden. Haar sterke behoefte aan autonomie kwam volledig tot haar recht. In haar nieuwe functie kreeg zij bovendien de verantwoordelijkheid nieuwe werknemers wegwijs te maken. Haar behoefte om zorg te verlenen werd hier ook vervuld. Het regelmatig overleg hierover met haar manager verliep plezierig. Myrthe komt niet meer gesloopt thuis. Alleen maar omdat haar functie werd afgestemd op haar WERKelijke talenten.
Je vindt je ideale werkwijze door vanuit je WERKelijke talenten te kijken. De volgende stap zou kunnen zijn hoe je met collega’s kunt samenwerken.
Ook om dit in beeld te krijgen is het Talentenpaspoort uitermate geschikt. Dan wordt helemaal duidelijk dat talenten tot leven komen door de interactie tussen mensen. Teams die zich bewust zijn van hun gemeenschappelijk potentieel, zijn tot zoveel meer in staat! Natuurlijke staat van zijn Geen mens is gelijk. Daar zijn we het vast over eens. Wanneer we dit echt met z’n allen vinden, zullen we moeite moeten doen om die verschillen op waarde te schatten. Dan valt wie je als persoon en professional bent, samen. Je energie kan vrij stromen, net als die meanderende rivier. WERKelijke talenten geven inzicht in wat iemand van binnenuit beweegt. Je beschikt over inzicht waar je anders alleen maar naar kunt gissen. Zoals eerder genoemd: het geeft woorden aan jouw voorgevoelens. Die beschikken uit zichzelf niet over ‘taal’.
Droombaan Het wordt me steeds duidelijker waarom coaches en therapeuten nodig zijn. Zij helpen hun klanten de verbinding te herstellen met het eigen levensplan, waar we als kind nog mee vertrouwd waren tot het de kop in werd gedrukt. Moeiteloos verlangden we vroeger naar onze gedroomde toekomst. We speelden het! Nu is het de tijd om uit het gewoonte-handelen wakker te worden, waarin we als volwassenen per ongeluk verzeild zijn geraakt. Het kennen van je WERKelijke talenten geeft de mogelijkheid je verlangen helder voor ogen te hebben EN vanuit jouw vanzelfsprekendheid te realiseren. Ze stellen je in staat om van je werk je droombaan te maken. Of: van je droom je werk te maken. www.tori.nl/1-1/talentenpaspoort
TCC Magazine | 49
U zoekt orthomoleculaire voedingssupplementen... Op onze website www.derooderoos.nl kunt u kiezen uit ons brede assortiment van alle gerenommeerde merken. Wij leveren orthomoleculaire voedingssupplementen op uw verzoek als gezondheidsprofessional direct aan uw cliënten.
Wij werken vanuit een modern ingericht gebouw, gericht op snel en professioneel werken.
Wij verwerken al 25 jaar uw voorschrift! Onze kernbegrippen zijn: • onafhankelijk • geen advies • vraaggestuurd • korting voor uw cliënten • kwaliteit • betrouwbaar • klantgericht • conform wetgeving
www.derooderoos.nl | 070-3010701
DE ADVISEUR LEGT UIT
Waarom is een goede administratie voor uw onderneming eigenlijk zo belangrijk? Weet u wat er komt kijken bij het administreren? Een goed opgezette administratie is namelijk van groot belang: niet alleen voor informatie over de bedrijfsvoering, maar óók om aan uw wettelijke verplichtingen te voldoen. Bedrijfsvoering Een administratie die ‘goed op orde is’, levert u snel de informatie over cijfers en resultaten van uw onderneming. U heeft voortdurend inzicht in uw omzet, de kosten en de winst. Het stelt u in staat om in te spelen op ontwikkelingen. Wettelijke basis De fiscus verlangt jaarlijks een fiscale aangifte met uw cijfers (eenmanszaak of besloten vennootschap). De fiscus mag deze aangifte controleren aan de hand van uw (volledige) administratie. Dit noemen we ook wel een ‘boekenonderzoek’. U bent op grond van de Algemene Wet verplicht om hieraan mee te werken. Indien uw administratie niet op orde is, of u heeft (een deel van) de administratie niet bewaard, dan zal de fiscus zelf een oordeel vellen over de juiste vaststelling van de winst. Meestal is dat in uw nadeel. U dient dan zelf te bewijzen dat de berekening van de fiscus onjuist is en u wordt dan geconfronteerd met een ‘omgekeerde bewijslast’. Bewaarplicht administratie De wettelijke bewaartermijn voor de basisgegevens uit uw administratie is tenminste 7 kalenderjaren. Bepaalde onderdelen worden beschouwd
als ‘basisgegevens’: het grootboek, vastlegging kas, de bankbescheiden, debiteuren- en crediteurenadministratie, telling en waardering voorraad, alle in- en verkoopfacturen en een (eventuele) loonadministratie. Denk ook aan de ‘sluitende kilometeradministratie’ voor de auto van de zaak (aantonen minder dan 500 km per jaar privé gereden). U dient vooraf met de fiscus afspraken te maken over het feit of u de administratie bewaart op papier of elektronisch. Dat geldt ook over het bewaren op detailniveau (dagstaten, telstroken, agenda’s, correspondentie, contracten, e.d.). In beginsel behoort dit allemaal tot uw administratie! Computerprogramma’s waarmee uw administratie is gevoerd, vallen ook onder de bewaarplicht. Voor de (conversie van) opgeslagen bestanden of het leesbaar kunnen reproduceren van bestanden bent u zelf verantwoordelijk. Administratie uitbesteden ja/nee Een boekhouding is vaak complexer dan u zou verwachten. Daarnaast moet u ook voldoende tijd aan de administratie kunnen besteden en die tijd kunt u ook anders nuttig besteden: bij voorkeur aan het goed bedienen van uw klanten. Soms is een goede samenwerking daarin een oplossing. U maakt met een adviseur/ accountant afspraken over welke taken u goed overziet en zaken die u zelf kunt uitvoeren, en de rest besteedt u dan uit. Denk eens aan een ‘scan en herken’ administratie, waarbij u alleen factureert met het boekhoudpakket en
zorgt voor de betaling van inkoopfacturen. Alle bonnen en inkoopfacturen scant u in en deze worden door u geüpload naar een emailadres dat is gekoppeld aan uw administratie, evenals uw zakelijke bankmutaties. Met deze vorm van ‘real time accounting’ bent u altijd bij en houdt u volledig inzicht in uw cijfers middels een dashboard. Tips: • Let op 3 dingen bij de keuze van een adviseur: de kwaliteit, de service en prijs. • Vraag meerdere offertes op en maak heldere prijsafspraken over de uit te voeren werkzaamheden. • Benut de adviseur op de juiste wijze: een samenwerking met de adviseur kan goed voor u werken. Bespreek welke zaken u zelf kunt verzorgen. Heeft u vragen over uw administratie of heeft u dringend hulp nodig? Neemt u dan vrijblijvend contact met ons op. Abonnementen voor een volledig online-administratie met compleet jaarwerk (aangifte) zijn al mogelijk vanaf € 125 ex btw per maand.
Willem van der Kolk is adviseur bij Van der Kolk Belastingadviseurs. Heb je vragen over jouw eigen situatie? Neem contact op via telefoon (0164 - 66 13 13) of e-mail (info@vdkb.nl) of ga naar de website: www.vdkb.nl
TCC Magazine | 51
Ik hou van mij In mijn werk als systeemspecialist en psychomotorisch therapeut bij Reggedok deel ik vaak ervaringen uit de dagelijkse praktijk. Afgelopen maand werd ik geraakt door een sessie met een jongedame van 16 jaar. Deze depressieve dame is in een weerbarstig gezin opgegroeid. Nadat we even hadden gepraat, kwam ik met de vraag of ze van zichzelf hield. Op deze vraag antwoordde ze steeds een ontwijkend. Nadat ik het meerdere malen had gevraagd, gaf ze aan dat ik het antwoord wel zou weten. En vervolgens haalde ze de uitspraak van Jezus erbij: heb u naaste lief. Hierop vroeg ik haar of ze ook wist wat Jezus daarna zei. Ze gaf aan: ja, als uzelf. Hierop volgde een gesprek, waarin zij aangaf dat je eerst voor anderen moet zorgen voordat je van jezelf kunt houden. Ik gaf aan dat ik het meer zag als eerst van jezelf houden om pas daarna voor anderen te kunnen zorgen.
relatie met jezelf op te dirken. Hoewel zo’n relatie waarin we afhankelijk zijn van de erkenning van de ander, op de korte termijn goed gaat, is er op de lange termijn altijd storm op komst. In de casus zoals hier beschreven gaat dit ook niet goed. De jongedame begint met erkenning te geven aan anderen, in de veronderstelling dat anderen deze erkenning vervolgens teruggeven, maar ze krijgt altijd nul op rekest. Hierdoor faciliteert zij constant haar eigen teleurstelling en wordt de self fullfilling prophecy (niemand mag mij, ik sta er alleen voor, ik ben het niet waard) bewaarheid. In de therapie is het dan een spel tussen erkenning geven aan de cliënt en haar onafhankelijk maken door zichzelf erkenning te laten geven. Verder moet ik in het hele behandelproces geen erkenning verwachten. Wanneer ik als therapeut mijn werk
“ WANNEER DE RELATIE MET JEZELF NIET GOED IS, HEB JE DE BEVESTIGING VAN ANDEREN NODIG OM DE RELATIE MET JEZELF OP TE DIRKEN. ”
Nadat zij weer huiswaarts was gekeerd, heb ik haar de tekst gestuurd van Harrie Jekkers met Ik hou van mij. Wat mij betreft had Jezus groot gelijk. Hij had de zinnen misschien mogen omdraaien, zodat mensen eerst van zichzelf houden en daarna iets weggeven aan anderen. Wat dat betreft draait alles om erkenning van en voor jezelf. In de opleiding tot systeemspecialist leer je alles over relaties. Met name over de relatie met de ander, maar zeker ook over de relatie met jezelf. Deze relatie met jezelf wordt gevormd door de erkenning en liefde die jij ontvangt van je ouders en je naaste omgeving. Wanneer je een tekort aan erkenning voor jezelf mee krijgt, word je in het dagelijkse leven afhankelijk van erkenning krijgen van anderen. Daarom is het belangrijk om steeds de vraag te stellen: voor wie doe ik wat ik doe? Voor wie zeg ik wat ik zeg? Vaak zeggen we dingen juist wel of juist niet om zo voor de ander te zorgen, de ander erkenning te geven, maar dit zeggen we met een dubbele agenda. We geven dan anderen erkenning zodat hij of zij ons ook erkenning gaat geven. Immers, wanneer de relatie met jezelf niet goed is, heb je de bevestiging van anderen nodig om de
52 | TCC TCCMagazine Magazine
invul om de relatie met mijzelf te versterken, doe ik namelijk mee aan de maatschappij die haar zo verdrietig maakt, namelijk: zorg dat je erkenning krijgt, dan word je gelukkig. Ik streef ernaar eerst gelukkig met mijzelf te zijn en dan vanuit een onvoorwaardelijke bedoeling wat goeds te doen voor anderen. Dat laatste is een natuurlijk en aangeboren mechanisme, altruïsme. (Zie hiervoor ook het boek De Supersamenwerker van Dirk van den Duppen) Kortom, waarom help je een ander? Voor jezelf of voor de ander? Door: Emiel Pluimers, systeemspecialist en PMT-er
NKS
Proberen Proberen is een raar woord. Zo. Dat is gezegd. Ik zeg het hier in mijn pedagogische setting vaker; proberen bestaat niet, je doet iets of je doet iets niet. Punt. Ik weet, dit komt voort uit de NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) trainingen die ik volgde. Daarin was de stelling altijd duidelijk: wanneer iets niet werkt, doe je het anders. Je kan niet ‘proberen’ de trap op te lopen. Je loopt de trap op, of je blijft onderaan staan. Of, natuurlijk, je loopt de trap op en je valt weer naar beneden. Allerlei werkwoorden die een handeling inhouden. Het woord ‘proberen’ is geen handeling op zich. Het lopen (op de trap), het vallen (van de trap), het wachten (onderaan de trap) wel… Werkwoord? Handeling? Wat is een werkwoord? Het woordenboek zegt: werkwoord- een taalkundig woord dat een handeling of toestand aanduidt. Het zegt het zelf, het woord laat je iets doen (werken). Bij ‘proberen’ staat het volgende in het woordenboek: trachten, pogen, onderzoeken, Trachten-een poging in het werk stellen. Het werkwoord ‘proberen’ is dus eigenlijk een leeg werkwoord!!! Je poogt iets, je poogt jezelf in actie, tot werken aan te zetten. Trachten is een doe-woord, een werk-woord. Wanneer ik hiermee naar ‘proberen’ kijk, kan ik het gaan scheiden in pro-beren. Het wordt me allemaal duidelijker als ik ‘proberen’ etymologisch ga bekijken. ‘Proberen’ komt van het Latijnse woord probāre, dat zo goed als beproeven, keuren, goedkeuren, bewijzen betekent. Iets aanvatten en kijken of het werkt. Voor het woord ‘bare’ is het woord ‘pro’ geplakt, dat
vooraf betekent. Als we nu teruggrijpen naar het woord ‘proberen’ van nu, is pro dus zoiets als voor, vooraf nadenken of hetgeen wat je gaat ‘trachten’, gaat lukken…. Kijk, nu komen we ergens; op deze manier vind ik het woord ‘proberen’ opeens iets magisch en waarachtigs krijgen. “Ik ga op voorhand bekijken of hetgeen wat ik ga trachten, de gewenste uitwerking gaat hebben waarmee ik, na afloop kan verzinnen (ratio) of hetgeen heeft gewerkt en of ik het vaker ga inzetten.”
zetten in een gewenst resultaat. Ik zie het meer in het citaat van Goethe: Alle intelligente gedachten zijn al eens gedacht. Het enige nodige is proberen om ze opnieuw te denken. Vrij vertaald gaan we dan naar:
Er wordt veel gezegd over ‘proberen’ in het taoïsme in de zogenaamde wu-wei, het handelen door niet handelen. Het weten wanneer je wel iets doet, en wanneer het iets al alles doet, maar dat is niet welke richting ik hier op denk. In mijn pedagogische setting wil je liever denken aan ‘de handeling’ die getracht wordt om te
Ik moet zeggen dat ik bij deze waarachtige en magische woorden geen enkel raar woord meer vind staan.
Ik tracht, poog om een intelligente gedachte vooraf zo te beproeven dat ik deze intelligente gedachte door mijn eigen ratio omzet in iets van mezelf, zodat ik deze gewenste uitwerking vaker ga inzetten in mijn eigen denken en kunnen.
Door: Quintine Cleton-Strijker, systeemspecialist
De blog in de vorige editie is geschreven door Kim Bosman, Systeemspecialist bij NL-psy.
TCC Magazine | 53
NEM ACADEMY
www.nemacademy.nl 076-5219573 NFG erkende Bijscholingen: EMDR Emotioneel Lichaamswerk Haptonomie Individueel Systemisch werk Creatieve Interventies
SNRO erkende opleidingen: Psychosociale Basiskennis Opleiding Transformatie Therapeut Opleiding Transformatie Coach
NEM Academy Michiel de Ruyterstraat 2, 4819 AD Breda www.nemacademy.nl info@newenergymovers.nl
COLUMN JAMIE NEDERPEL
Opzij, opzij, opzij Ik hoef niet meer te citeren uit de bekende liedtekst van Herman van Veen; dat heeft jouw hoofd zojuist zelf al gedaan. En als de titel nog niet genoeg aanleiding was, dan was de vorige zin dat alsnog. Waarmee ik maar wil zeggen: ons hoofd laat zich gemakkelijk verleiden. Wanneer het iemand ziet bellen, stuurt het automatisch een seintje naar de hand die het dichtst bij onze eigen smartphone is. Van een reclame over chocolade of iets anders waarvoor we onze nachtrust graag onderbreken, loopt het water ons ongemerkt in de mond. Zien we een bord met 130 erop, dan trapt onze rechtervoet het gaspedaal vanzelf wat verder in wanneer we die maximumsnelheid nog niet bereikt hadden. En daarmee zijn we weer terug bij Herman. Want wat gaan we snel, met z’n allen. Niet alleen in de auto; ons levenspad is een snelweg geworden. Ik weet het, er is sprake van een kentering. Van een nieuwe beweging naar een langzamer, bewuster leven. Maar zo’n leven is nog lang niet de norm. Wil je trager leven, dan moet je tegen de stroom in; keuzes maken die anderen niet durven maken. De norm is nog steeds dat we klimmen op de carrièreladder, dat we groter en groter gaan wonen en dat we onszelf steeds meer kunnen veroorloven – en dat ook doen. Dat bereik je alleen door hard te werken, goed te verdienen en een volle agenda te hebben. Opzij, opzij, opzij. Het huidige tijdperk met de wereld als global village stuwt onze haast naar nog grotere hoogten. We zien zoveel succesvolle, gelukkige mensen dat we automatisch denken dat dat normaal is. Ook al zijn mensen op sociale media eenzijdig belicht - letterlijk en figuurlijk. En daarmee zijn we terug bij ons hoofd. Want dat ziet die eenzijdige belichting niet. In plaats daarvan maakt het een snelle, basale vergelijking. Natuurlijk komen wij real-life-stumpers daar niet als beste uit. Waarna we automatisch áán gaan: aan de actie, aan de carrièreladder, aan de interieurstyling, aan de slimme, sportieve en goedgeklede kinderen, aan de strakke buik (godzijdank is het bikiniseizoen voorbij), aan de spannende vakanties, aan de binnen-vijf-minuten-reageren-op-appjes.
Jamie Nederpel is wandelend loopbaancoach en schrijver van het boek Het is altijd het goede weer. www.werkvanuitjenatuur.nl
Maar waarom zou je zo’n ‘perfect’ leven willen leven, als dat zo snel gaat dat je jezelf amper kunt bijhouden? Waarom zou je almaar de maximumsnelheid rijden? Probeer het maar eens uit: 110 km/h rijdt veel lekkerder dan 130. En het is nog beter voor het milieu ook. Het vraagt alleen dat we ons automatische hoofd niet achter het stuur laten. Dat we stilstaan en nadenken. Dat we matigen. Ja, matigen! Ik ben een warm pleitbezorger van matigen. Het is bepaald geen sexy woord. Het glijdt niet zo vlot je hoofd in als het deuntje van Herman van Veen. En dat hoeft ook niet. Glijden gaat veel te snel. Gelukkig heeft Herman nog veel meer gezongen. Dus mocht je hoofd wel wat hulp kunnen gebruiken bij dat matigen en vertragen, zet dan gerust Suzanne, Fiets of Iemand op. Zit stil, en luister. Het leven is te kort om je te haasten.
TCC Magazine | 55
Je effectiviteit vergroten?
Ontdek de kracht
van Integral Eye Movement Therapy • Stressreductie • Verliesverwerking • Preventie burn-out • Behandeling van angst, depressie & trauma’s
• Persoonlijke groei
Vijfdaagse opleiding voor coaches, counselors, psychologen en therapeuten Verlichting brengen bij je cliënten met een innovatieve methodiek? Dat kan sneller en effectiever dan je ooit had durven dromen. 56 | TCC Magazine
Met Integral Eye Movement Therapy neutraliseer je steeds terugkerende vervelende herinneringen, emoties en gevoelens. Je groeit als persoon en als professional.
Cursisten waarderen de diepgang en professionaliteit van IEMT-training met een 9! Meer info? Bezoek www.iemt-training.nl of kom naar een van onze gratis kennismakingsworkshops.
RIA TEEUW
PSYCHOLO GE E L L E N H U I J SM AN S:
‘Ik wil dat mensen zelf de regie over hun leven nemen.’ Alleen van de titel word je al vrolijk: ‘positieve psychologie (PP)’. En van waar het voor staat ook, want het focust op de sterke kanten van de mens en hoe je die kan benutten. Geluk is niet alleen het gevolg van de juiste genen of van toeval, maar ook van gebruikmaken van je mogelijkheden. Met andere woorden, dat wat goed is, moet je versterken. De stroming heeft diverse methodes voortgebracht, zoals de Acceptance and Commitment Therapy (ACT), appreciative inquiry, oplossingsgericht coachen, de sterkekantenbenadering en psychologisch kapitaal. Een psychologe die er heel graag mee werkt, is Ellen Huijsmans. Haar praktijk draagt de naam ‘InMotie Psychologie’ en is gevestigd in Utrecht. Ze doet het werk al achttien jaar en is aangesloten bij de beroepsorganisaties NFG en NIP. Op de vraag waarom ze zo enthousiast is, antwoordt ze: ‘Omdat het uitgaat van de krachten van mensen en denken in oplossingen. Dat is anders dan het meer medische model van denken in stoornissen en problemen.’ Dat doe jij helemaal niet? ‘Soms gebruik ik die wel als een soort kapstok, maar ik behandel niet op die manier. Ik begeleid mensen totdat ze bijvoorbeeld meer levensgeluk ervaren in plaats van doorgaan tot de klacht is opgelost. Het gaat er bij mij om hoe iemand zich wil ontwikkelen. Ik label iets bijvoorbeeld niet als een
depressie, maar spreek over depressieve klachten. Daardoor nemen cliënten er al wat afstand van. Een benadering die voortkomt uit de ACT. Soms hebben mensen in de eerste plaats de behoefte aan erkenning van hun probleem. Dan is het goed als ik bijvoorbeeld zeg, dat ik zie dat ze inderdaad angstige klachten hebben. Maar dan vraag ik altijd daarna: ‘Wat wil je ervoor in de plaats?’ Wat houdt ACT in? ‘Accepteren dat het leven gepaard gaat met pijn en lijden. Committeren dat jij aan zet bent om te leven volgens jouw waarden. En realistisch kijken
naar wat er gebeurt in je leven. Zo zou je kunnen vaststellen dat het leven gepaard gaat met pijn en lijden, maar dan is de vraag of iemand lijdt onder het lijden of zich weerbaar voelt om het lijden aan te kunnen. Met ACT kun je ook lichamelijkepijnbeleving en chronische klachten beïnvloeden. Want hoe je daarmee omgaat, is een keuze. Een van de benaderingen is te denken vanuit schone en vuile pijn. Heb je pijn in je rug, dan is dat een schone pijn. De vuile gaat over de beleving, de gedachte dat je nu niks meer kan, dat het je overkomt en dat je leven niets meer waard is. Zonder zo’n beleving is de pijn beter te dragen.’
TCC Magazine | 57
doorbreken. Dat is voor minder creatieve mensen heel handig. Ik heb altijd nog wel een plan als zij dat niet meer hebben.’ Loop je dan niet het risico dat je voor mensen gaat invullen? ‘Nee, want ik doe het vanuit de vraag ‘waar wil je naartoe?’ Zij kunnen dat verwoorden en ik denk mee over hoe ze het kunnen vormgeven. Ze komen zelf met een antwoord, ik geef een voorzetje en zij kunnen inschoppen.’ Duurzame inzetbaarheid Ze vervolgt: ‘Mensen willen graag meer zelfvertrouwen of beter in balans komen. Laatst vertelde een cliënt dat hij toe wil werken naar meer duurzame inzetbaarheid in zijn functioneren. Ik vond dat mooi geformuleerd, hij bedoelde daarmee ‘weten wat hij in huis heeft en dat inzetten’. Dus gaan werken vanuit zijn kracht.’
Wat bedoel je met ‘leven volgens jouw waarden’? ‘Toesturen naar een waardevol leven. Niet denken in doelen, zo van ik wil rijk worden of beroemd. Velen zijn geneigd dat wel te doen. Die richten zich op vaak materialistische of carrièredoelen. Dan ben je altijd bezig met het idee dat je nog iets moet ontwikkelen. Is het doel bereikt, dan komt er weer een volgend doel. Dat belet je te genieten van de weg daarnaartoe. Een voorbeeld. Voor mij is mijn creativiteit een belangrijke waarde. Door die in te zetten, heb ik altijd een fijne werkdag. Het is voor mij geen doel dat op die dag al mijn cliënten gelukkig de deur zijn uitgelopen. Maar wel dat ik creatief ben geweest in mijn werk. Voor een cliënt zou een waarde kunnen zijn dat hij of zij graag samenwerkt met anderen. Stel dat zo iemand in een individualistische functie werkt, dan vraag ik of er mogelijkheden zijn om in dat werk met maatjes te gaan
58 | TCC Magazine
functioneren. Of dat hij of zij dat kan bespreken met zijn of haar leidinggevende. Het verschil tussen waarde en doelen is nog best ingewikkeld. Als een doel ‘geluk’ is, dan is de waarde niet automatisch ‘gelukkig zijn’. Want wat is geluk? En hoe meet je dat? We pluizen uit wat de waarde is die erachter ligt. Hoe wordt jouw leven beter als je geluk vindt of gelukkig bent?’ Mensen kunnen soms vastzitten in hun denken; hoe ga je daarmee om? ‘Als iemand steeds maar weer bij dezelfde vraag terechtkomt, bijvoorbeeld ‘Waarom overkomt mij dit allemaal?’ is het goed om te onderzoeken of iets inderdaad iemand steeds overkomt of dat er sprake is van een situatie waar je afstand van kan nemen, zodat je er grip op krijgt. Doe je dat niet, dat lig je in principe machteloos als een kevertje met je pootjes omhoog. Ik denk creatief mee over wat iemand kan doen om het patroon te
Hoe pak je het aan om cliënten tot zo’n inzicht te brengen? ‘Door veel vragen te stellen en door ze te laten beseffen in welke patronen ze zijn beland. Bijvoorbeeld aan cliënten die klem zitten in hun angst, vraag ik onder andere ‘Wat ben je meer dan alleen maar je angst?’ Ook hier kan ik verschillende methoden bij inzetten, zoals mindfulness en ademhalingsontspanningsoefeningen. Heel mooi vind ik de gratis vragenlijst op de Amerikaanse website ‘VIA character’, die kun je online invullen en downloaden. Een lijst die meteen inzicht geeft in waar je sterk in bent. Een Nederlandse psycholoog die zich heeft gespecialiseerd in ACT, is Gijs Jansen. Van hem is de website ‘Time to act’, die ook veel informatie biedt.’ Hoe is positieve psychologie op jouw pad gekomen? ‘Door een training oplossingsgerichte gespreksvoering. Die raakte me zo omdat het een betere manier was om naar mensen te kijken. Tijdens mijn opleiding psychologie was de invalshoek toch vooral probleemgericht. Nadat ik een jaar in de psychiatrie had gewerkt, had ik de ervaring dat met die benadering mensen juist meer
RIA TEEUW kinderen en hun relatie. Als de kinderen wat groter worden, gaan de vragen daarover. Ik geef overigens ook relatietherapie, dan komen stellen hier samen.’
“BIJ P O SI T I E VE P SYC H O LO GIE IS H ET ZO MO O I DAT JE JE RICHT OP D E Z E LF R EDZ AA M HE ID VA N M EN S E N.”
in hun klachten gingen hangen. Bij positieve psychologie is het zo mooi dat je je richt op de zelfredzaamheid van mensen. Ik geloof dat mensen veel meer in huis hebben dan ze vaak denken. Je laat ze voelen hoe het is om weer achter het stuur van hun eigen leven plaats te nemen.’ Je hebt in de psychiatrie gewerkt? ‘Ja, rond 2007 werkte ik één jaar in de ambulante psychiatrie. Daar kwam ik veel cliënten tegen die vonden dat ik het probleem voor ze moest oplossen omdat ik volgens hen de deskundige was. Zo ben ik erachter gekomen dat ik juist wil dat mensen zelf de regie over hun leven nemen.’ Waarvoor maken jouw cliënten doorgaans een afspraak met je? ‘Ik krijg veel studenten of net-starters met levensfasevragen. Het gaat om werkdruk, stresshantering, sociale druk. Kortom, om identiteitsontwikkeling. En ook veel dertigers, veertigers die de balans zoeken tussen carrière,
Benader je relatietherapie ook met positieve psychologie? ‘Soms. Meestal werk ik met Voice Dialogue. Ook dat is een mooie methode, al valt die niet onder de positieve psychologie. Het gaat over kijken naar alle facetten van jezelf en hoe die zich tot elkaar verhouden. En het draait om wie je bent vanuit al je kanten en welke rol je neemt in de verantwoordelijkheid voor je relatie. In hoeverre vraag je je partner om rekening te houden met jouw kanten en in hoeverre hou jij rekening met die van je partner?’ Maar je werkt dus ook met krachtenbenadering, oplossingsgerichte gespreksvoering, appreciative inquiry… ‘Met het laatste niet zoveel, omdat dat vooral technieken zijn die werken op team- en organisatieniveau. Ik werk niet zoveel met teams en organisaties. De Nederlandse term voor appreciative inquiry is ‘Waarderend onderzoeken’. Van die andere stromingen maak ik wel gebruik. Soms ook bij mijn dochter van 8, als zij bijvoorbeeld met iets vastloopt.’ Hoe doe je dat? ‘Door creativiteit in te zetten en me op oplossingen te richten. Als ze iets op school moet doen wat ze spannend vindt en het lukt haar, dan vraag ik haar hoe ze het heeft aangepakt. Dat zet haar aan het denken. Soms zegt ze dat ze er even rustig over heeft nagedacht of dat ze dappere gedachten had. Als ze de volgende keer weer iets spannend vindt, vraag ik hoe ze het de vorige keer heeft opgelost. Het antwoord is dan: ‘O ja, door dapper te denken. Dan ga ik dat nu weer doen.’ Het werkt heel positief.’ Wat wil jij je cliënten graag meegeven? ‘Dat ze voelen dat ze veel meer regie hebben over hun leven, dat ze
weerbaar zijn en ook dat ze op een bepaald moment voelen dat ze klaar zijn met de therapie. Toen ik in de psychiatrie werkte, zeiden cliënten soms ‘het gaat wel weer of zo’. Maar eigenlijk hadden ze niet het idee dat ze echt aan zet waren geweest. Ik vind het mooi als mijn cliënt voelt dat hij er weer helemaal is. Het is zelfs een cadeautje om dat te merken. Het mooiste compliment vind ik als mensen een afspraak met me maken door mond-tot-mondreclame. Laatst vertelde een cliënt dat ze een vriendin had verteld over de therapie die ze bij mij volgde en wat dat voor haar deed. Die vriendin reageerde met: ‘Ik wil ook zo’n Ellen.’ Zoiets vind ik heel tof om te horen, want dat betekent dat cliënten de essentie pakken en dat ze doorzetten. En als ze dat doen, maakt dat de wereld weer een beetje mooier.’ www.inmotie.nl
Uitleg bij enkele methoden uit de Positieve Psychologie, genoemd in dit artikel Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Vorm van gedragstherapie die gaat over accepteren wat er is en committeren aan eigen rol en kracht Appreciative inquiry Verandervisie en –strategie die mensen aanspoort met elkaar hun krachten in te zetten voor wat ze graag willen Oplossingsgericht coachen Toewerken naar de gewenste situatie Sterkekantenbenadering Persoonlijke kwaliteiten inzetten voor meer welzijn Psychologisch kapitaal Gaat uit van de eigenschappen optimisme, hoop, veerkracht en zelfvertrouwen om problemen op te lossen en uitdagingen aan te gaan.
TCC Magazine | 59
Zaterdag 14 december 2019 in Eindhoven:
Fertility Congres 2019 Schrijf nu in met cod e CONGRES 2019 voor € 30 korting
Congres met topsprekers voor medische professionals die betrokken zijn bij preconceptie, fertiliteit, zwangerschap en gezondheid van het kind; praktische implicaties vertaald vanuit een kruisbestuiving van baanbrekend research. De mens verkeert voortdurend in interactie met zijn leefomgeving, leefstijl en voeding. Dit met consequenties voor de genetische expressie, fysiologie en orgaanfuncties tot aan het psychologisch functioneren. Onderzoek toont met toenemende nauwkeurigheid aan hoe dit de vruchtbaarheid van de mens én de gezondheid van het kind kan beïnvloeden. Vanuit de milieubiologie, epigenetische epidemiologie, periconceptie epidemiologie, gynaecologie en voortplantingsgeneeskunde, brengt dit congres toepasbare feiten en inzichten voor huisartsen, gynaecologen en andere zorgverleners die stellen met een kinderwens informeren of behandelen.
Sprekers - prof. dr. Régine Steegers-Theunissen - prof. dr. Wim Vanden Berghe - dr. Wim Decleer - prof. dr. Adelheid Soubry - prof. dr. Tim Nawrot - dr. Jonathan de Jonge - drs. Gabriël Devriendt Accreditatie voor dit congres is aangevraagd bij een groot aantal beroepsverenigingen. Uw toegangskaart koopt u via de website. Met een uitgebreide lunch: € 195 per persoon. Zonder lunch: € 175 per persoon. Tijdelijk € 30 korting met code congres2019
Fertility Congres 2019, 14 december 2019, Eindhoven Meer informatie en aanmelden: www.rethinkfoundation.nl
“Education is the most powerful weapon which you can use to change the world” Nelson Mandela
EDUCATIEPLANNER 2019 Praktijktraining De schildklier | Dorothé Lueb LOCATIE
Eindhoven
wo
DATUM
TIJD
KOSTEN excl. BTW
04-09-2019
09.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
VOL
2-in-1 Praktijktraining Ziekte van Parkinson/Fibromyalgie | Casper Beukema Bergen op Zoom
do
31-10-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Zwolle
vr
08-11-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Praktijktraining Biomedische behandeling van autisme (ASS) en AD(H)D | Jeroen de Haas Eindhoven
do
19-09-2019
10.00-16.30 uur
€ 49,55
incl. lunch
Praktijktraining De bijnieren | Dorothé Lueb Amersfoort
wo
23-10-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Eindhoven
wo
27-11-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Balk
wo
04-12-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Den Haag
wo
29-01-2020
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
€ 53,72
incl. lunch
Praktijktraining Hormonen maken de man | Jeroen de Haas Den Haag
vr
22-11-2019
9.30-16.30 uur
Amersfoort
do
28-11-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch incl. lunch
Omg. Amsterdam
do
23-01-2020
9.30-16.30 uur
€ 53,72
Eindhoven
vr
24-01-2020
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Verdiepingsdag Dementie, voorkomen en behandelen | Erik Schut Den Haag
wo
18-09-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Amersfoort
wo
25-09-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Eindhoven
wo
09-10-2019
9.30-16.30 uur
€ 53,72
incl. lunch
Onze nascholingen zijn geaccrediteerd bij MBOG, NWP, KTNO, VVET, NVVM. Aanmelden kan op www.viteducatief.nl/agenda. U kunt zich ook telefonisch (070-3010671) of per mail (info@viteducatief.nl) aanmelden.
www.viteducatief.nl Informatie over voeding, gezondheid en suppletie
Workshophoppen 2019 WORKSHOPHOPPEN OP ZATERDAG 12 OKTOBER IS EEN DAG VOOR LEDEN VAN TRANSPERSOONLIJK.NET (TPNET) EN BELANGSTELLENDEN. Deze dag zijn er in “het huis van de buurt” De Schulp te Assen vijf verschillende workshops. Gezamenlijk beginnen en eindigen we de dag met respectievelijk het weven van een netwerk en stembevrijding overgaand in een ontspannend concert. Tussendoor is er twee keer een keus uit twee workshops. Lees hieronder meer. Kom je? Er is een tafel waar jij jouw visitekaart of folder kunt neerleggen. Inschrijven kan per workshop of voor de hele dag.
Interactieve workshop: Het levende web Door Diny Eggen •
•
• •
We gaan samen een web weven met het enneagram als plattegrond. Het enneagram heeft negen punten, de enneapunten. Door middel van diverse vragen die bij de verschillende enneapunten passen, leren we gaandeweg heel snel onze “mede-wevers” kennen. En we leren ook onszelf beter kennen. We zullen ervaren dat elke handeling daadwerkelijk invloed heeft op het hele web. Dus neem je plaats in en weef en beleef mee!
Model voor het levende web.
Over Diny Eggen: Diny houdt zich al vele jaren intensief bezig met energetische/systemische methoden en het enneagram. In haar rugzak zitten diverse interventies uit o.a. de Transactionele Analyse, Voice Dialogue, Focussen, NLP. Diny heeft een eigen praktijk: Het Wendbare Pad Levenskunst in Assen.
62 | TCC Magazine
Ontspannen en meditatief bewegen met de Trager® Approach Laat stress en vastgehouden patronen gemakkelijker los. Door Ed Bodewes Hoe zou het zijn weer te bewegen als een kind: spontaan, energiek, nieuwsgierig en te genieten van alles wat je doet? De Amerikaanse arts Milton Trager (1908-1997) heeft een speelse bewegingsleer ontwikkeld voor body-mind integratie. Het bevrijdt oude patronen, zowel lichamelijk als geestelijk, en bevordert diepe ontspanning, balans en fysieke mobiliteit. De souplesse en het gemak van bewegen kunnen worden opgeroepen of opnieuw worden geleerd door aanraking, zachte bewegingen, compressie en strekkingen – met een innerlijke houding van stilte en verwondering. Het onderbewuste, dat onze bewegingen aanstuurt, pikt het gevoel van meer vrijheid, verbinding, zachtheid of gemak snel op. De nieuwe gevoelservaringen overschrijven de oude beperkende patronen. In de workshop bewegen we op onszelf en met elkaar in de ruimte. Deze ‘bewegingseducatie’ werd door Trager Mentastics® (Mental Gymnastics) genoemd. Dus neem je plaats in en weef en beleef mee! Over Ed Bodewes Ed heeft een praktijk voor Rebalancing®, Trager® en Focusing in Groningen. Hij geeft individuele sessies, workshops en cursussen, o.m. Trager-introductie in Nederland en het buitenland. De wat langere intro workshops van minimaal 3 uur zijn geaccrediteerd als nascholing door de VNT- en de KTNO-koepel. Meer info: www.bodymindrebalancing.nl
TPNET
Microdoseren met psyche delica, de helende werking van psilocybine Door Ank van der Meer Wanneer je denkt aan het consumeren van bijvoorbeeld magische truffels, wat schiet je dan te binnen? Waarschijnlijk een tripje naar het onbekende… Tegenwoordig wint een andere manier om deze stof te benaderen aan populariteit. Ik heb het dan over microdoseren. Met microdoseren word je niet high. Mogelijk merk je wel dat je werk beter gaat, dat lichamelijke klachten afnemen en je je meer verbonden voelt met jezelf en de wereld om je heen. Als je microdoseert, neem je twee keer per week een zeer kleine hoeveelheid psychedelica. De hoeveelheid is zo klein, dat je dit eigenlijk niet merkt maar wel de voordelen ervaart. Aangetoond is dat het onder andere een gunstig effect heeft op depressie, angsten, clusterhoofdpijn en klachten tijdens de menopauze. Over Ank van der Meer “Sinds 2010 ben ik werkzaam in mijn praktijk voor lifecoaching en relatietherapie. Ook werk ik met sprookjes in de therapie. In 2015 kwamen medicijnplanten op mijn pad en sindsdien heb ik hier veel ervaring mee opgedaan. Met de planten leer ik mijn ziel nog beter kennen en dat geeft mijn leven veel betekenis.” Meer info: www.relatietherapieleeuwarden.nl
Workshop Sacrale Dans Door Riet de Jager Sacrale dans is een meditatieve vorm van bewegen en wordt altijd in een kring en om een midden gedanst. Het plezier en het genieten van de dans staan voorop. Passen zijn eenvoudig aan te leren en danservaring is niet noodzakelijk. Fouten bestaan niet, uitsluitend variaties. Door met je voeten patronen te volgen kom je zo in een beweging, in een cadans. De beweging die we van buiten maken, kan ons ook van binnen laten bewegen.
De beleving van de dans staat voorop en is op ieder moment voor iedereen verschillend. Het gaat niet om de prestatie. We dansen op allerlei soorten muziek, o.a. klassieke muziek, wereldmuziek, eigentijdse en religieuze muziek. Over Riet de Jager Riet beoefent ruim 18 jaar de sacrale dans. Wekelijks, tijdens dansdagen en als onderdeel van bezinningsweekenden. De sacrale dans ondersteunt haar nog steeds in haar emotionele en spirituele ontwikkeling. Zij is enthousiast om anderen kennis te laten maken met deze bijzondere manier van dansen.
Stembevrijding Door Margriet de Boer Je stem gebruiken werkt bevrijdend. Je eigen geluid, klank en melodie komend vanuit de diepte van je eigen bron. Je buikgebied te horen, te laten klinken. Het laat zien/ horen dat je aanwezig bent. Vanuit het buikgebied gaan we werken aan wat ons tegenhoudt en weer kan openen om onze stem te laten horen. Ook wat er gebeurt als onze klank disresoneert met de klank van een ander... Kortom, een boeiend proces. Als afsluiting neem ik jullie mee in een klankconcert, zodat alles even tot rust komt... Een klankconcert is een streling voor lichaam en geest. Je ontvangt rustgevende klanken en geluiden die invloed hebben op je lichaam en je emoties. De ontspannende werking van de klanken nemen je mee op reis en je aandacht richt zich meer naar binnen. Het klankconcert is afgestemd op de aanwezige deelnemers. Het concert ontvouwt zich intuïtief. Het concert ontvang je bij voorkeur liggend. Neem hiervoor een matje, deken en warme sokken mee! Over Margriet de Boer Margriet is vanaf haar jeugd met muziek bezig. Ze heeft o.a. zes jaar zangles gehad en een jaartraining Soundfulness gevolgd. Ze geeft sinds een paar jaar klankconcerten thuis en op locaties. Meer info: frakaza7@gmail.com
WORKSHOPHOPPEN 12 OKTOBER Plaats: “het huis in de buurt” De Schulp, Buizerdstraat 10, Assen Tijd: start om 10.00 uur. Welkom vanaf 9.30 uur Programma: zie www. transpersoonlijk.net Bijdrage: Belangstellenden €25 per workshop; €74 hele dag. Leden TPnet €39. Inclusief koffie, thee, eenvoudige lunch (inschrijven hele dag) NFG-registerleden krijgen 2 punten per dagdeel.
TCC Magazine | 63
Hersenhack Update je brein Een intrigerende titel: Hersenhack. Het prikkelt, maakt nieuwsgierig… waar gaat dit over? En daarmee pleegt de schrijfster als het ware zelf ook een hersenhack. Want ze beschrijft hoe we in deze tijd voortdurend verleid worden om achter de pc op spannende buttons en titels te klikken om snel te weten waar het over gaat. Of om iets te kopen wat erg aantrekkelijk lijkt. Gedreven door emoties geef je toe aan een impuls. Liever zien we onszelf als verstandige, autonome denkers die weloverwogen beslissingen nemen. Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn toont aan dat we dat beslist niet zijn. Dat doet ze subliem, want wegkijken is onmogelijk. Dit is een boek dat je zelfkennis doet toenemen, maar het beeld dat je tot nog toe van jezelf had, zal je flink moeten bijstellen. Met simpele testjes laat Sitskoorn zien hoe je hersenen je een werkelijkheid kunnen voorschotelen die er niet is. Dat komt omdat je brein de snelste weg kiest, waardoor je een heleboel ontgaat. Alleen mensen die graag dieper nadenken, maken kans de testen wat beter uit te voeren. Maar dan nog… Zo ondervind je hoe je eigen brein regelmatig een loopje met je neemt. Dat is tot daaraan toe, maar door die neiging zwem je ook vaak onbewust in de fuiken die anderen voor je hebben uitgezet. Je hebt niets in de gaten! Organisaties, media, politiek en andere belanghebbenden krijgen de kans ons brein aan de lopende band te hacken. Door in te spelen op evolutionaire, oude hersenmechanismen, bereiken ze dat we massaal doen wat ze willen. Die hersenmechanismen hebben alles te maken hebben met onze overlevingsdrang. Ze zijn ook verantwoordelijk voor groepsdenken: we dichten automatisch mensen uit onze eigen ‘groep’ gunstigere eigenschappen toe dan die van een andere groep. Ook al denken we zelf dat we geen onderscheid maken, vrijwel iedereen houdt er onbewuste diepgewortelde overtuigingen op na over bijvoorbeeld mannen, vrouwen, culturele achtergronden en huidskleur.
Ook verslavingsgedrag komt uit die overlevingsmechanismen voort. Daarbij speelt het genotscentrum in de hersenen, het zogeheten striatum, een belangrijke rol. We zijn dus allemaal verslavingsgevoelig. Het striatum is betrokken bij hoe je handelt als je je doel wilt bereiken en zorgt ervoor dat je je tot ‘iets’ voelt aangetrokken of naar ‘iets’ verlangt. Dat ‘iets’ kan zijn geld, drugs, alcohol, seks, ongezonde voeding, maar ook dwangmatige handelingen. Het gaat niet zozeer om het genot zelf als om de verwachting van genot en dat maakt dat ‘iets’ onweerstaanbaar. We blijven verlangen en blijven herhalen. Genot drijft ons voort en dat komt omdat we nou eenmaal moeten eten en drinken. Maar ook seks moeten hebben en vrienden maken, want in je eentje overleven in de wereld is praktisch onmogelijk. Onze maatschappij is echter totaal anders dan die waarin onze voorouders leefden, toen schaars was wat we nu in overvloed hebben. Het genotscentrum in ons brein werkt nog wel op dezelfde manier als heel vroeger. Door te herhalen ontstaan in ons brein andere neurale netwerken bovenop de oude, waardoor gewoonten en verslavingen ontstaan. Ze worden als het ware in onze hersenen gegrift. Prima als het om positieve gewoonten gaat, maar fnuikend als het je schade berokkent. Zeker in dit tijdperk van ‘alternatieve feiten, fake news en post truth’ is het goed je bewust te zijn van hersenhackers die inspelen op overlevingsmechanismen. Door haar kennis te delen, leert Sitskoorn je hoe je jezelf ertegen kunt wapenen. En ook hoe je de negatieve spiraal van schadelijk en herhalend gedrag kunt doorbreken. Je moet je brein gewoon weer terughacken. Als je dit boek hebt gelezen, weet je hoe dat moet.
Hersenhack « Update je brein « Margriet Sitskoorn « ISBN 9789044639124 « Uitgeverij Prometheus « Recensie door Ria Teeuw
TCC Magazine | 65
Colofon Hoofdredactie Sacha van den Ende E-mail: sacha@inspiredcommunications.nl Bladmanagement en redactionele bewerking Maartje Albert en Ria Teeuw E-mail: maartje@inspiredcommunications.nl
NFG zorgt voor werk
Eindredactie Marianne Smits en Charlotte Simons Redactieadres Waterviolier 40 2498 ES Den Haag Telefoon: +31 (0)6 12 98 64 89 E-mail: redactie@inspiredcommunications.nl Uitgever Inspired Publishing Contactpersoon: Sacha van den Ende Waterviolier 40 2498 ES Den Haag Telefoon: +31 (0)6 23 63 38 65 E-mail: info@inspiredcommunications.nl Vormgeving Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp www.eefjekleijweg.nl Druk Damen Drukkers Lezersservice TCC Magazine verschijnt zes keer per jaar. Het wordt toegezonden aan alle register- en aspirantleden van de beroepsorganisatie NFG, ALIP, de leden van TPnet, NKS en Rosegarden en aan studenten van diverse toonaangevende opleiders. Abonnementen Jaarabonnementen per zes nummers: â‚Ź 39,95. De abonnementsprijs dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. U ontvangt hiervoor een factuur. Nieuwe abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan. Opzegging dient schriftelijk, ten minste 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode te worden ingediend bij de uitgever.
Ben je coach, psycholoog of therapeut en wil je een contract voor de Wmo of Jeugdwet met de gemeente aanvragen? Ga dan naar de speciaal voor NFG-hulverleners opgerichte website: www.zorg-tender.nl.
Adreswijzigingen Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk schriftelijk indienen bij de uitgever per post of per e-mail: abonnement@inspiredcommunications.nl
66 | TCC Magazine
Het aanvragen van een zorgcontract werkt heel gemakkelijk. Meld je aan en ontvang advies op maat.
MAGNESAN FORTE PLUS
HET MENSELIJK BREIN KRIJGT 10.000.000 PRIKKELS PER SECONDE TE VERWERKEN
HET RESULTAAT VAN 20 JAAR INNOVATIE bonusan.com/magnesium
Magnesium Draagt bij aan extra energie bij vermoeidheid en aan hersenen zenuwfuncties betrokken bij concentratie. Unieke samenstelling Met synergisten taurine en glycine. Fully reacted bisglycinaat. Met co-factor B6 (actieve vorm). Flexibel hoog doseerbaar Hoge dosering van 150 mg per tablet. Ook in poedervorm verkrijgbaar.
Veel termen gedefinieerd in de verklarende woordenlijst achterin.
Illustraties en grafieken toegevoegd aan productpagina’s.
Toelichting op de hulpstoffen in onze producten.
NIEUWE EDITIE VAN HET VITALS VADEMECUM Onze ambitie om continu betere informatie te
van verschillende nutriĂŤnten en staan we stil bij
ontwikkelen rondom het gebruik van onze producten
belangrijke kwaliteitsaspecten. Tot slot is er een
heeft voorop gestaan bij de ontwikkeling van de
overzicht opgenomen van gebruikte hulpstoffen in
tweede editie van ons vademecum. We durven
onze producten en hun functie.
dan ook te stellen dat het vademecum duidelijker, uitgebreider en overzichtelijker is geworden. Zo
Nieuwsgierig naar het
is er achterin het vademecum een verklarende
nieuwe vademecum?
woordenlijst toegevoegd. Daarnaast bevat de nieuwe
Professionals kunnen het
editie van het vademecum bij enkele producten een
vademecum kosteloos
extra toelichting in de vorm van illustraties en/of
op www.vitals.nl bestellen.
grafieken. Zo gaan we dieper in op de opname
ELKE DAG BETER
WWW.VITALS.NL