Agroinnowator nr 4 by SklepWet

No 4 | Grudzień 2014 BIULETYN FIRMOWY

W trosce

O ZDROWIE ZWIERZĄT Strategia wspomagania naturalnej odporności roślin

str. 07

STRESS CONTROL SYSTEM

str. 09

SILICON IN AGRICULTURE

str. 12

konferencja w Sztokholmie

AGROINNOWATOR

Szanowni Państwo! Celem kontynuowanego od 2012 r. programu inwestycyjnego jest całkowite przeobrażenie dotychczasowej infrastruktury produkcyjno-magazynowej i zaplecza badawczego ﬁrmy. W ramach tego planu dotychczas zrealizowane zostały: budowa nowej hali produkcyjnej dla mieszanek krystalicznych, adaptacja dawnego budynku administracyjnego do potrzeb nowocześnie wyposażonego laboratorium, przeobrażenie zakupionej hali w Centrum Logistyczne o powierzchni ponad 6 800 m2. Przed nami nowe poważne wyzwania inwestycyjne – w nadchodzącym roku dotychczasowa hala magazynowa w Olkuszu zostanie przekształcona w halę produkcyjną wyposażoną w najnowocześniejsze instalacje technologiczne.

Rok 2014 był kolejnym okresem systematycznego wdrażania strategii „AGROINNOWACJE”, w ramach której realizujemy przedsięwzięcia inwestycyjne, rozwojowe oraz zmiany w naszej ofercie produktowej i strategii marketingowo-sprzedażowej.

Oprócz „technicznych” inwestycji, w mijającym roku prowadziliśmy wiele działań, których celem było zacieśnienie naszej współpracy z Klientami. Przykładem jest program lojalnościowy „KONICZYNKA”, który objął swoim zasięgiem ponad 150 mniejszych punktów handlowych zaopatrujących się u naszych Autoryzowanych Dystrybutorów. Program ten będzie kontynuowany w kolejnych latach. Cały czas pracujemy nad naszą ofertą produktową, która jest systematycznie rozszerzana o produkty proﬁlaktyki zdrowotnej roślin i zwierząt. Bardzo dobrze został przyjęty przez Rolników i Ogrodników innowacyjny biostymulator OPTYSIL, który już w pierwszym roku zastosowano na areale ponad 40 tys. hektarów. Wszystkie aktualne nowości są prezentowane w kolejnych artykułach tego biuletynu.

Nowe nawozy i biostymulatory, włącznie z najbardziej nowatorskimi dotychczasowymi produktami takimi jak TYTANIT, OPTYSIL, GROWON są podstawą stworzenia nowoczesnego na skalę światową programu pod nazwą „STRATEGIA WSPOMAGANIA NATURALNEJ ODPORNOŚCI ROŚLIN” w skrócie określanego mianem „STRESS CONTROL SYSTEM”. Z satysfakcją przekazuję Państwu też informację, że w mijającym sezonie umocniliśmy wysoką pozycją rynkową INTERMAG. Niezależny instytut badawczy GFK przeanalizował rynek nawozów dolistnych w Polsce i wykazał, że jesteśmy niekwestionowanym liderem w sektorze ogrodniczym i zajmujemy wysoką drugą pozycję w uprawach rolniczych (porównywano wartość sprzedaży i areał, na którym są stosowane nasze produkty). Duży wysiłek działu eksportu zaowocował również wejściem na nowe rynki zagraniczne, m.in. tak egzotyczne jak Wietnam i Tajlandia. Kontynuowany jest rozwój firmy w Brazylii, gdzie w tym roku została utworzona spółka INTERMAG BRAZIL. Chcę serdecznie podziękować naszym Klientom i Partnerom za zaufanie i współpracę, a Pracownikom INTERMAGu za wysiłek włożony w rozwój firmy w mijającym 2014 roku oraz życzyć nam wszystkim pomyślnego nadchodzącego roku 2015. z Z poważaniem Prezes Zarządu INTERMAG

W numerze:

List Prezesa .......................................................................................... 2 Nowoczesna logistyka ......................................................................3 Laboratorium INTERMAG ...............................................................4 Dla roślin – od pomysłu do produktu .........................................5 Urodziny KONICZYNKI .....................................................................6 W trosce o zdrowie zwierząt .......................................................... 7 Strategia wspomagania naturalnej odporności zwierząt STRESS CONTROL SYSTEM ...........................................................9 Silicon in agriculture – konferencja w Sztokholmie ................... 12 Targi Eurotier w Hanowerze ......................................................... 13 Spotkanie nauki z przemysłem .................................................... 13 Wytyczamy nowy kurs .................................................................... 14 Farmy demonstracyjne 2014 ........................................................16 Frontem do e-Klienta – aplikacje mobilne INTERMAG ........18 Doradcy bliżej Klienta ....................................................................19 Quiz dla czytelników .................................................................... 20

Przedsiębiorstwo INTERMAG sp. z o.o. Al. 1000-lecia 15G, 32-300 Olkusz tel. 32 6455900, tel. 32 6427181 fax 32 6427044 intermag@intermag.pl, www.intermag.pl

AGROINNOWATOR

Szeroko zakrojony program inwestycyjno-remontowy jest konsekwentnie realizowany, dzięki czemu sukcesywnie włączane są do użytkowania nowe lub zmodernizowane obiekty i urządzenia. Tekst: Adam Węglarz

Dobiega końca modernizacja zakupionej w 2013 r. hali magazynowo-produkcyjnej o powierzchni ponad 6800 m2. Przeprowadzenie kapitalnego remontu pokrycia dachu, zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji i wykonanie posadzki przystosowanej do ustawienia regałów wysokiego składowania, a także nadanie nowej estetycznej formy elewacji hali nie wyczerpuje istotnych zmian technicznych i organizacyjnych, stanowiących założenia do powstania nowoczesnego Centrum Logistycznego Przedsiębiorstwa INTERMAG. U podstaw założeń projektowych znalazły się takie wyznaczniki jak: funkcjonalność, sprawność obsługi klientów, stworzenie przyjaznych warunków pracy oraz estetyka obiektu. Cykl produkcji firm związanych z uprawami rolniczymi w mniejszym lub większym stopniu ma charakter sezonowy, co wymusza produkcję towarów „na magazyn”, by w okresie tzw. „sezonu”, w bardzo krótkim czasie zrealizować zamówienia Klientów – wszak „wegetacja roślin nie poczeka”. Intensywny wzrost sprzedaży towarów w sposób naturalny powoduje konieczność zwiększenia powierzchni magazynu, a równocześnie usprawnienie jego funkcjonowania. Celem tego przedsięwzięcia inwestycyjnego jest skrócenie czasu przygotowania towaru przeznaczonego do wysyłki, skrócenie czasu załadunku i rozładunku samochodów, umożliwienie równoczesnego przyjmowania i wydawania towaru na kilku stanowiskach, a także ograniczenie do minimum ewentualnych pomyłek. Oprócz wcześniej wdrożonego i ciągle udoskonalanego systemu informatycznego MOM (Mobilna Obsługa Magazynu),

Nowoczesna

LOGISTYKA

istotnymi elementami zwiększającymi jego funkcjonalność były: przyjęcie nowego systemu organizacji pracy, wyznaczenie właściwych stref odkładczych i komunikacyjnych, a także zakup odpowiedniego sprzętu, m.in. samojezdnych wózków paletujących i wózków wysokiego składowania.

Funkcjonalność systemu magazynowego jest niezbędnym warunkiem umożliwiającym sprawną obsługę klientów, bez nieuzasadnionych okresów oczekiwania na dokumenty przewozowe lub załadunek towaru. Z myślą o osobach realizujących przewozy został wybudowany pawilon wydawania dokumentów przewozowych, w którym kierowcy TIR-ów będą mieli możliwość skorzystania z sanitariatów i ewentualnego przygotowania sobie gorącego napoju. Pracownicy obsługi magazynu korzystać będą z kompletnego zaplecza socjalnego (szatnie, umywalnie i toalety oraz pokój do spożywania posiłków).

W celu zapewnienia odpowiednich warunków pracy, a także przechowywania towarów, hala magazynowa została wyposażona w system ogrzewania przy pomocy nowoczesnych promienników i nagrzewnic gazowych oraz wentylację mechaniczną. Estetyczna elewacja kryje pod sobą warstwę wełny mineralnej w celu zapewnienia właściwej izolacji termicznej hali, co w połączeniu z systemem automatycznej regulacji temperatury wewnątrz poszczególnych stref, służy optymalizacji kosztów związanych z magazynowaniem towarów. Duże okna o niskim współczynniku przewodnictwa cieplnego, a także szerokie płaszczyzny wykonane z przeźroczystego poliwęglanu w szczytowych strefach poszczególnych naw i nowoczesne, energooszczędne lampy zapewniają dobre oświetlenie niezależnie od pory dnia. Jesteśmy przekonani, że od sezonu wiosennego 2015 r. nowe Centrum Logistyki INTERMAG zapewni Klientom bardzo szybką i precyzyjną realizację zamówień. z

AGROINNOWATOR

Laboratorium INTERMAG kuźnią innowacyjnych produktów W ostatnich tygodniach otwarto nowe laboratorium będące częścią Działu Badań i Rozwoju ﬁrmy INTERMAG. Inwestycja ta jest efektem konsekwentnej strategii ﬁrmy, w której duży nacisk stawia się na badania i prace związane z rozwojem m.in. nowoczesnych produktów agrochemicznych i stymulatorów rozwoju roślin. Laboratorium składa się z trzech głównych pracowni tj.: Pracowni Badań Formulacyjnych, Pracowni Analitycznej oraz Pracowni Biotechnologicznej.

PRACOWNIA BADAŃ FORMULACYJNYCH Wyposażona w wysokiej jakości urządzenia laboratoryjne umożliwia prowadzenie prac związanych z opracowywaniem i tworzeniem nowych formulacji agrochemikaliów oraz produktów stymulujących rozwój roślin. Prowadzone badania mają na celu poszukiwanie stabilnych i lepiej przyswajalnych form składników odżywczych, a także innych substancji poprawiających jakość i wielkość uzyskiwanych plonów. Istotną cechą tworzonych produktów jest ich stabilność, stąd też w pracowni prowadzone są badana „wytrzymałościowe” opracowanych formulacji.

Tekst: Dr inż. Krzysztof Ambroziak

Prace te w głównej mierze polegają na imitowaniu rzeczywistych warunków przechowywania i określaniu ich wpływu na równowagę ﬁzykochemiczną substancji, czyli trwałość produktu.

PRACOWNIA ANALITYCZNA Została wyposażona w nowoczesną aparaturę służącą do wykonywania analiz ﬁzykochemicznych. Na wyposażeniu pracowni znajduje się m.in. najnowszej generacji spektrometr emisji optycznej z indukcyjnie sprzężona plazmą ICP OES (Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectroscopy). Urządzenie to pozwala na oznaczanie ilościowe i jakościowe większości pierwiastków chemicznych. Wykonywane są tutaj analizy składu chemicznego nowo opracowywanych formulacji, których interpretacja pozwala na optymalizację prac badawczych i zrozumienie procesów przebiegających w opracowywanym produkcie. W Pracowni Analitycznej badany jest również skład chemiczny stosowanych surowców oraz wytwarzanych z Zakładzie Produkcyjnym produktów handlowych, co stanowi jednocześnie element procesu kontroli jakości produktów firmy INTERMAG.

Pracownia Biotechnologiczna wyposażona jest w niezbędny sprzęt i aparaturę, do których należą m.in. mikroskop z kamerą do dokumentacji obrazu w formie zdjęć i filmów, inkubator, kriobank czy autoklaw. Wykorzystując tę aparaturę badawczą, mikrobiolodzy prowadzą prace nad izolacją wybranych szczepów mikroorganizmów oraz nad stworzeniem stabilnych formulacji biopreparatów.

PRACOWNIA BIOTECHNOLOGICZNA Służy do prowadzenia badań nad stworzeniem nowych generacji produktów tzw. biopreparatów zawierających mikroorganizmy. Do tego celu wykorzystane są naturalne zdolności wyselekcjonowanych mikroorganizmów, które działają ko m p l e k s owo w g l e b i e i wpływają korzystnie na rośliny. Pod ich wpływem zachodzą pożądane zmiany biochemiczne, które są kluczowe zarówno dla kondycji i żyzności gleby, jak i odporności oraz wzrostu roślin.

Nowoczesne urządzenia i aparatura w laboratorium stwarzają wiele możliwości do działania, ale przynoszą efekty dopiero wtedy, gdy są wykorzystywane przez odpowiednie osoby, a w INTERMAGu tak właśnie jest. Pracownicy Laboratorium współtworzący Dział Badań i Rozwoju, stanowią bowiem zespół doświadczonych, wykształconych profesjonalistów, pełnych zaangażowania i pasji w poszukiwaniu i odkrywaniu nowych rozwiązań. Działanie to wpisuje się pozytywnie w rozwój polskiej i światowej agrochemii i mikrobiologii. z

AGROINNOWATOR

Wprowadzenie do oferty handlowej nowych produktów poprzedzone jest wielomiesięczną pracą całego zespołu Badań i Rozwoju INTERMAG. Tekst: Wiesław Ciecierski

Zgodnie z obowiązującymi w firmie INTERMAG procedurami, wymagane jest wcześniejsze szczegółowe sprawdzenie i potwierdzenie, że nowy produkt wykazuje wysoką efektywność agrobiologiczną, jest stabilny w czasie transportu i przechowywania oraz jest bezpieczny dla użytkownika i środowiska. Inspiracją do opracowania nowego produktu są najczęściej potrzeby sygnalizowane przez Rolników i Ogrodników oraz nowe trendy w światowej agrotechnice nawozowej, o których informacje zbieramy nie tylko z publikacji naukowych i technicznych, lecz także z praktyki rolniczej i ogrodniczej. Po zaakceptowaniu pomysłu na nowy produkt rozpoczynają się prace laboratoryjne mające na celu wytworzenie prototypu, który posłuży do dalszych badań. Celem tego pierwszego etapu prac

DLA ROŚLIN od pomysłu do produktu

laboratoryjnych jest uzyskanie preparatu o oczekiwanych właściwościach ﬁzykochemicznych. Bardzo często jest to etap najtrudniejszy i wymaga niekiedy wielokrotnego ponawiania prób i zmian w założeniach technologicznych. Każda kolejna próbka produktu uzyskanego w warunkach laboratoryjnych poddawana jest testom wytrzymałościowym, które trwają co najmniej jeden miesiąc. Polegają one na poddaniu preparatu oddziaływaniu niekorzystnych czynników zewnętrznych, jakie mogą zaistnieć w warunkach rzeczywistych, a które mogą wpłynąć na stabilność produktu (np. światło słoneczne, wysoka lub niska temperatura, wstrząsy, zgniatanie itd.).

sprawdzany jest ewentualny negatywny wpływ na rośliny. Dopiero po wyeliminowaniu takiego zagrożenia, wykonywana jest pierwsza partia produkcyjna i preparat przekazywany jest do doświadczeń biologicznych. Są one najpierw prowadzone na małą skalę w warunkach kontrolowanych (najczęściej szklarniowych), a następnie kontynuowane w instytucjach naukowych w celu precyzyjnego (popartego obliczeniami statystycznymi) określenia wpływu zastosowania nowego preparatu na uprawiane rośliny. Bardzo często w tym samym czasie (lub później) prowadzone są wdrożenia w skali łanowej – – bezpośrednio w gospodarstwach rolnych i/lub ogrodniczych.

Po uzyskaniu produktu o satysfakcjonujących parametrach fizykochemicznych, prototypowy produkt poddawany jest próbom na ewentualną ﬁtotoksyczność, czyli

Po uzyskaniu pozytywnych wyników z takich badań i doświadczeń, preparat zostaje zaakceptowany do produkcji i wprowadzony na do oferty handlowej.

WSZYSTKIE TE ETAPY TECHNOLOGICZNE PRZESZŁY TRZY NOWE PRODUKTY, KTÓRE ZNAJDĄ SIĘ W OFERCIE NA ROK 2015.

ROOTSTAR Preparat służący do stymulowania rozwoju systemu korzeniowego we wczesnych stadiach rozwojowych roślin. ROOTSTAR to preparat o właściwościach biostymulujących, wykorzystujący w swym działaniu współdziałanie auksyn i cynku. Substancje, które współdziałają z auksynami uczestniczą również w w procesie rozwoju korzenia i są to tak zwane kofaktory auksyn. Do kofaktorów auksyn zalicza się ttakże niektóre mikroelementy np. cynk zawarty w preparacie ROOTSTAR. ROOTSTAR zawiera amonowy octan (acetat) cynku (AAC), który jest substancją aktywną tego produktu. Cynk w preparacie jest skompleksowany kwasem organicznym, co powoduje jego szybką dostępność dla roślin. Zawiera również antyoksydanty i witaminę B1. Szybko przyswajalny cynk d wpływa na dynamiczny rozwój masy korzeniowej, lepszy początkowy rozwój roślin oraz większą w ttolerancję na stres związany z niską temperaturą i niedoborem wody. ROOTSTAR wpisuje się w strategię wspomagania naturalnej odporności roślin STRESS CONTROL SYSTEM. »

AGROINNOWATOR

SŁOMEX Preparat przeznaczony do przyspieszania dekompozycji (mineralizacji) resztek pożniwnych. P Z Zastosowany na resztki pożniwne stymuluje rozwój mikroorganizmów, które są odpowiedzialne za mineralizację materii organicznej. Preparat zawiera azot oraz zestaw mikroelementów. Zawartość m miedzi, cynku i manganu powoduje szybszy rozkład lignin, natomiast żelazo oraz molibden powom dują szybszy rozkład celulozy. Intensyﬁkacja procesu dekompozycji resztek pożniwnych poprawia d żyzność gleby oraz ułatwia zabiegi agrotechniczne. ż Uzyskane w 2014 roku wyniki doświadczeń wskazują na znaczne zwiększenie aktywności mikroU organizmów glebowych, które są odpowiedzialne za odblokowywanie niedostępnych dla roślin o fform fosforu z gleby oraz na szybszy rozkład słomy, co przejawia się między innymi zwiększoną zawartością potasu w glebie. z

FOSFYN P Produkt przeznaczony zarówno do odżywiania roślin, jak i do redukcji stresów pochodzenia biottycznego, a wywoływanych głównie przez grzyby patogeniczne z rodzaju Oomycetes. Mechanizm zwiększania odporności roślin po zastosowaniu FOSFYNU polega przede wszystkim na stymulowaniu produkcji ﬁtoaleksyn, które stanowią naturalny system obrony roślin przed patogenami – sprawcami wielu groźnych chorób roślin. Ponadto, FOSFYN uruchamia reakcję nadwrażliwości powodującej tzw. programowaną śmierć komórek (apoptozę) znajdujących się w bezpośrednim otoczeniu patogena. Powstaje wówczas obszar martwej tkanki, na której rozwój patogenów jest zatrzymany lub bardzo mocno ograniczony. Zostają „uwięzione” w martwej tkance i nie mają wtedy dostępu do substratów pokarmowych pochodzących z żywych komórek. Rozprzestrzenianie się infekcji zostaje zatem zahamowane na czas potrzebny roślinie do uruchomienia innych mechanizmów obronnych, np. poprzez zmniejszenie przepuszczalności błon komórkowych. Wymiana jonowa chloru i potasu na sód i wapń w komórkach stymuluje powstawanie ogromnych ilości wolnych rodników, które unieruchamiają w ścianach komórkowych białka strukturalne tworząc sieć uszczelniającą i wzmacniającą ściany komórkowe. Prowadzi to do spowolnienia penetracji tkanek roślinnych przez czynniki chorobotwórcze.

W Wprawdzie FOSFYN wspomaga naturalną odporność roślin, ale jego głównym przeznaczeniem jest odżywianie roślin. Zawarty w preparacie fosfor w postaci fosforynu zachowuje się w roślinie je w sposób szczególny. Jony fosforynowe mają w swojej strukturze o jeden atom tlenu mniej niż jony ffosforanowe, dlatego są łatwo przez roślinę pobierane i wykazują większą mobilność w roślinie. Jednak, aby fosfor z formy fosforynowej mógł zostać przez roślinę wykorzystany, musi dojść do jego utlenienia do formy fosforanowej, co wymaga dłuższego czasu. Dostarczając zatem roślinie fosfor w postaci fosforynu sprawiamy, że jest on magazynowany w tkankach i stopniowo przyswajany przez roślinę. Wydłuża się w ten sposób dostępność dla rośliny tego niezwykle ważnego pierwiastka. FOSFYN wpisuje się w strategię wspomagania naturalnej odporności roślin STRESS CONTROL SYSTEM.

Urodziny KONICZYNKI Mija rok od startu programu lojalnościowego KONICZYNKA, przeznaczonego dla partnerów handlowych spoza grona Autoryzowanych Dystrybutorów INTERMAG. Celem programu KONICZYNKA jest aktywizacja sprzedaży produktów INTERMAG w sieci poddystrybucji i sklepów działających lokalnie, a tym samym zwiększenie dostępności naszych produktów dla gospodarstw. Zainteresowanie Klientów programem sprawiło, iż otrzymaliśmy wiele zgłoszeń deklarujących udział w tym projekcie. Uczestnicy zapoznali się z procedurą i zasadami działania programu oraz poznali korzyści wynikające z przystąpienia do KONICZYNKI. Program traktujemy jako kolejny krok

Tekst: Małgorzata Jagusiak

w rozwijaniu dobrych relacji z szeroko rozumianą grupą naszych Klientów.

Z tego względu zdecydowaliśmy się na kontynuację programu w kolejnych latach.

W pierwszym roku działania do programu KONICZYNKA przystąpiło blisko 150 aktywnych partnerów handlowych. Uczestnicy zbierają punkty za zakupy produktów INTERMAG i na bieżąco odbierają atrakcyjne nagrody. Jasne zasady, przejrzystość i prostota obsługi programu powodują, że wzrasta jego popularność. KONICZYNKA się rozwija – tak można podsumować pierwszy rok działalności programu.

Wychodząc naprzeciw naszym Klientom, postanowiliśmy umożliwić przeniesienie zebranych i niewykorzystanych w tym roku punktów na kolejny sezon, dając możliwość wymiany zgromadzonych już punktów na nagrody w roku 2015. Program KONICZYNKA jest otwarty dla nowych Uczestników. Zapraszamy do udziału – atrakcyjne nagrody czekają! z

AGROINNOWATOR

W trosce

O ZDROWIE ZWIERZĄT Preparaty prozdrowotne dla zwierząt zyskują coraz większą popularność wśród hodowców, którzy przekonują się o ich dużej skuteczności.

Tekst: Lek. wet. Marcin Majcher

Coraz większym uznaniem zaczynają się cieszyć produkty oparte na wyciągach ziołowych, wyspecjalizowane pod kątem konkretnych potrzeb. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie rozszerzyliśmy naszą ofertę o dwa nowe produkty ziołowe, ale także opracowujemy inne produkty zawierające substancje niezbędne dla zdrowia zwierząt.

RESPIVAL

Przeznaczony dla drobiu i królików. Preparat oparty na olejkach eterycznych z eukaliptusa gałkowego, mięty pieprzowej oraz tymianku. Powinien być stosowany w przypadku niewydolnych systemów wentylacji, zawyżonego poziomu amoniaku, w okresie silnych upałów, jak również po zabiegach szczepień dla uniknięcia niepożądanych odczynów poszczepiennych. Dzięki swemu unikalnemu składowi zapewnia prawidłową pracę układu oddechowego poprzez zwiększenie wydzielania i rozrzedzania śluzu oraz działanie wykrztuśne i antyseptyczne. RESPIVAL ma szczególne znaczenie w przypadkach niedostatecznie skutecznych systemów wentylacji oraz w okresie upałów, gdy ptaki starają się ochłodzić swój organizm poprzez zianie, co wraz z gorącym i suchym powietrzem wysusza drogi oddechowe. W takich warunkach zwiększa się podatność drobiu na zakażenia mykoplazmą, aspergillozą oraz zapalenia krtani i tchawicy.

SUPLEXAN HEPA Może być z powodzeniem stosowany u każdej grupy zwierząt – drobiu, bydła, trzody oraz królików. Preparat ten, bazujący w dużej mierze na ekstraktach ziołowych powstał z myślą o ochronie oraz wspomaganiu pracy wątroby i trzustki zwierząt. Narządy te, poprzez swoje funkcje detoksykacyjne, metaboliczne, ﬁltracyjne, magazynujące oraz trawienne stanowią o prawidłowym procesie hodowli zwierząt i, co za tym idzie jego opłacalności.

Zawarta w preparacie wysoka ilość wyciągu z kurkumy poprawia funkcjonowanie wątroby i trzustki poprzez wydajniejszy metabolizm węglowodanów i tłuszczy oraz lepsze przyswajanie białka. Dzięki wyciągom z karczocha zwyczajnego i ostropestu plamistego, SUPLEXAN HEPA wzmacnia detoksykacyjną czynność wątroby, sprzyja usuwaniu złogów i chroni przed wystąpieniem zapaleń na różnym tle. L-karnityna jest istotna ze względu na swoją rolę w przekazywaniu długołańcuchowych kwasów tłuszczowych do mitochondriów, w wyniku czego powstaje energia niezbędna do prawidłowego funkcjonowania komórek organizmu. Dodatkowe uzupełnienie diety w cholinę oraz betainę pozwala uniknąć nadmiernego stłuszczenia wątroby i w konsekwencji powstania ZNMT – syndromu tłuszczowego zwyrodnienia wątroby. »

AGROINNOWATOR

PIDOLAC

Służy do zapobiegania problemom zalegania okołoporodowego i niedoborom wapnia u bydła. Zapobieganie oraz wspomaganie leczenia hipokalcemii to głównie dostarczanie bydłu szybko wchłanianego związku wapnia. Tworząc PIDOLAC oparliśmy się na chlorku wapnia oraz pidolanie wapnia, których przyswajanie jest szybkie, a ﬁnalny produkt jest zarazem atrakcyjny cenowo. PIDOLAC zastosowany we wlewie do jamy ustnej zapewnia: dostarczenie wysokiej ilości szybko przyswajalnego wapnia, uzupełniającego niedobór tego pierwiastka w organizmie wprowadzenie magnezu i witaminy D3, które zwiększają efektywność wykorzystania wapnia i redukują wystąpienie hipokalcemii stabilizację pracy układu nerwowego, krążenia oraz serca dostarczenie substancji glukoplastyczych, które zwiększają poziom glukozy we krwi uzupełnienie w organizmie manganu, który bierze udział w procesach metabolizmu energii i białka oraz zapobiega zaburzeniom w funkcjonowaniu układu rozrodczego zwiększenie odporności organizmu i przyśpieszanie procesów regeneracyjnych po porodzie dzięki zastosowaniu wyciągu z Echinacea purpurea.

KOKCIDIN FARMERSKI, GOŁĘBIE Nasz ﬂagowy produkt jakim jest KOKCIDIN® (opisany w AGROINNOWATORZE nr 3) doczekał się także swojej wersji dla hodowców gołębi oraz drobiu przydomowego i królików. Aby ułatwić dawkowanie produktu, przygotowaliśmy specjalną butelkę z podajnikiem oraz skład, dzięki któremu stosowanie Kokcidinu jjest możliwe nawet do niewielkiej ilości wody. z

AGROINNOWATOR

Strategia wspomagania naturalnej odporności roślin

STRESS CONTROL SYSTEM STRESS CONTROL SYSTEM

Uprawa roślin polowych związana jest ściśle z wieloma czynnikami zewnętrznymi wpływającymi na wzrost i rozwój roślin.

Często spotykamy się z żartobliwym określeniem „fabryka pod chmurką”, które obrazuje warunki, w jakich prowadzona jest produkcja roślinna w warunkach polowych. Nasz wpływ na uprawę roślin jest oczywiście ogromny i polega na właściwym do klasy gleby i rejonu uprawy, doborze odmian, prawidłowej agrotechnice, nawożeniu, ochronie roślin, biostymulacji etc. Są jednak czynniki uprawowe i środowiskowe, na które nie mamy wpływu, a które mogą decydować o wielkości i jakości plonu, przekładającego się na efekt ekonomiczny wyrażony zyskiem netto gospodarstwa. Dzielimy je na abiotyczne (ﬁzyczne) i biotyczne (biologiczne). Rodzaj stresu dla roślin

Abiotyczny

Biotyczny

Czynniki wywołujące stres roślinny intensywne promieniowanie słoneczne, niska temperatura, wysoka temperatura, ograniczona dostępność wody (susza) lub nadmiar wody (wymoknięcia), nieprawidłowo przygotowana gleba, erozja gleby, silne wiatry, grad itp. choroby i szkodniki

Często spotykamy się z określeniem „optymalne warunki wzrostu i rozwoju roślin”, które oznacza, że rośliny mają zapewnione idealne warunki wegetacji. Warunki takie w produkcji polowej w praktyce nie występują, ponieważ w trakcie uprawy roślin występują chłody, przymrozki,

Tekst: Jan Narkiewicz-Jodko

nadmierne promieniowanie słoneczne, susza, nadmiar wilgoci, silne wiatry burzowe i wiele innych, które określamy jako warunki stresowe. Jak zatem możemy zdeﬁniować stres roślinny? Jest to reakcja roślin na niesprzyjające czynniki środowiskowe i uprawowe o dużym natężeniu. W wyniku stresu następuje ograniczenie wzrostu i rozwoju roślin, co negatywnie wpływa na plonowanie roślin. W warunkach skrajnych stres może prowadzić nawet do zamierania roślin. Co możemy uczynić, aby pomóc roślinom przetrwać niekorzystne dla nich warunki? Czy działania zapobiegawcze są zasadne i efektywne?

Strategia STRESS CONTROL SYSTEM odpowiada na te pytania. Wyniki licznych badań własnych ﬁrmy INTERMAG, ścisłych doświadczeń prowadzonych w jednostkach naukowo-badawczych w Polsce i poza granicami naszego kraju oraz wdrożeń agrotechnicznych w gospodarstwach rolnych i ogrodniczych, pozwalają na pokazanie pozytywnego wpływu zastosowania innowacyjnych stymulatorów i aktywatorów ﬁrmy INTERMAG na istotne ograniczanie skutków stresu roślin wywołanych zarówno przez czynniki abiotyczne, jak i biotyczne.

CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE STRES ABIOTYCZNY Intensywne promieniowanie słoneczne Jednym z objawów stresu spowodowanego zbyt intensywnym promieniowaniem słonecznym jest wyleganie nadmiernie zagęszczonego łanu. Rośliny w wyścigu do światła nie mają dobrych warunków do wytworzenia silnej łodygi (rzepak) lub źdźbła u zbóż. Wylegać mogą także rośliny (odmiany) genetycznie niskie. Wprawdzie nie mamy wpływu na czynniki zewnętrzne powodujące wyleganie łanu, ale możemy pomóc roślinom nie tylko poprzez zapewnienie optymalnej gęstości siewu, czy prawidłowego nawożenia azotowego, ale również poprzez stosowanie preparatów o działaniu wzmacniającym ściany komórkowe wbudowanym w nie krzemem – OPTYSIL. Niska temperatura Stres może spowodować przemarznięcie części rośliny np. systemu korzeniowego albo wymarznięcie całych roślin w okresie zimowym lub na przedwiośniu. Może także spowodować uszkodzenia roślin w czasie wiosennej wegetacji oraz w okresie kwitnienia (może zniszczyć nawet całą plantację). Możemy zwiększyć szanse przetrwania roślin poprzez wybór odmiany odpowiedniej do warunków gospodarstwa oraz prawidłową agrotechnikę, w tym zastosowanie jesienią w uprawach ozimych nawożenia dolistnego i regulatorów wzrostu. Zabiegi

te ograniczają zbyt szybki wzrost roślin oraz zagęszczają sok komórkowy, poprawiają transport asymilatów do systemu korzeniowego i szyjki korzeniowej, co zdecydowanie poprawia zdolność roślin do przezimowania. Nie mamy wpływu na warunki pogodowe w czasie zimy i po wznowieniu wegetacji wiosennej, ale możemy wzmocnić kondycję roślin i ich odporność na niską temperaturę poprzez zastosowanie antystresantów: ROOTSTAR, GROWON, OPTYSIL i FROSTEX. Wysoka temperatura W okresie wiosny warunki pogodowe w naszym klimacie bywają skrajne. W tym okresie wahania temperatury powietrza mogą być bardzo wysokie – od chłodów do upałów. Zbyt wysoka temperatura może uszkodzić wrażliwe organy roślin, np. zawiązki kwiatów, łagiewki pyłkowe. Powszechnie występujący problem związany z drastycznym spadkiem populacji pszczół, potęguje problem efektywności procesu zapylenia, który warunkuje uzyskanie wysokiego ilościowo i jakościowo plonu. W celu intensyﬁkacji efektywności kwitnienia, poprawy wigoru pyłku, wspomagania procesu zapylenia i zapłodnienia oraz tworzenia nasion, wskazane jest zastosowanie stymulatora TYTANIT. »

AGROINNOWATOR

010

Ograniczona dostępność wody (susza) lub nadmiar wody (wymoknięcia) Zarówno niedobór, jak i nadmiar wody wpływają negatywnie na rośliny. Prawidłowa uprawa gleby, melioracja, nawożenie organiczne (w niektórych uprawach nawadnianie), to czynności nieodzowne w uprawie roślin polowych. Na glebach lekkich (grubszych frakcji – piaski, żwiry) problem przenikania wody do głębszych, niedostępnych dla roślin warstw gleby jest szczególnie istotny, gdyż skutki niedoboru wody są szybciej odczuwalne. Na glebach ciężkich (drobniejszych frakcji – gliny, iły, pyły) mogą wystąpić zastoiska wodne. Dłuższe przebywanie roślin w takich warunkach powoduje, że system korzeniowy nie jest w stanie pełnić swoich funkcji, co w konsekwencji prowadzi do osłabienia kondycji roślin, a w skrajnych przypadkach do ich zamierania. Stymulatory i aktywatory intensyﬁkujące rozwój systemu korzeniowego i ograniczające straty wody z tkanek roślinnych,

skutecznie zmniejszają negatywne skutki niedoboru wody: ROOTSTAR, OPTYSIL. Natomiast osłabioną wskutek suszy lub nadmiaru wody kondycję roślin efektywnie poprawia TYTANIT. Nieprawidłowo przygotowana gleba Niedobór lub nadmiar makro- i mikroelementów, nieprawidłowy odczyn gleby, zasolenie – to przyczyny wielu stresów dla roślin. Aby doprowadzić glebę do wymaganej kultury uprawnej niezbędne są wieloletnie działania do których należą m.in. prawidłowa agrotechnika (w tym wapnowanie i nawożenie) oraz odpowiedni dobór roślin w kolejnych sezonach wegetacyjnych (płodozmian). W niekorzystnych warunkach glebowych, w tym przy nieodpowiednich stosunkach powietrzno-wodnych, dla poprawy kondycji roślin i intensyﬁkacji pobierania wszystkich składników pokarmowych niezbędny jest TYTANIT, a dla intensyﬁkacji pobierania wapnia z gleby – OPTYCAL.

CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE STRES BIOTYCZNY Choroby i szkodniki Patogeny uszkadzają rośliny – grzyby atakujące tkanki roślinne prowadzą do obniżenia plonowania, w skrajnych przypadkach doprowadzając do zamierania poszczególnych organów lub całych roślin – niszczą tkanki powodując przede wszystkim przesuszenie roślin. Szkodniki (w tym owady i ich larwy) żerując na roślinach powodują uszkodzenia, które są otwartą drogą do wnikania patogenów grzybowych. W zmaganiu roślin z tymi stresami szczególne znaczenie ma dobra kondycja roślin na każdym etapie wzrostu i rozwoju, o której decyduje wiele czynników (m. in. właściwe odżywienie roślin oraz zabiegi ochrony roślin).

Wzmocnienie naturalnej odporności roślin na patogeny oraz zwiększenie mechanicznej odporności ścian komórkowych roślin poprzez zastosowanie preparatu krzemowego OPTYSIL – jest skuteczną metodą wspomagania ochrony roślin. Bardzo przydatny i skuteczny w programach wspierania walki z niektórymi patogenami grzybowymi jest też preparat fosforynowy – FOSFYN. Szybką regenerację uszkodzeń oraz dalszy prawidłowy wzrost i rozwój roślin po ustąpieniu stresu, zapewnia stymulator TYTANIT.

STRATEGIA WSPOMAGANIA NATURALNEJ ODPORNOŚCI ROŚLIN STRESS CONTROL SYSTEM Programy STRESS CONTROL SYSTEM dla poszczególnych gatunków roślin, będą przekazane Rolnikom i Ogrodnikom w czytelnych formach graﬁcznych. Modelowym przykładem wdrożenia tej strategii w ograniczaniu stresu roślin jest rzepak – uprawa ekonomicznie bardzo ważna wśród upraw rolniczych w Polsce i wielu innych krajach umiarkowanej strefy klimatycznej na świecie. Rzepak ozimy na każdym etapie wzrostu i rozwoju narażony jest na wiele czynników uprawowych i środowiskowych negatywnie wpływających na jego plonowanie – od siewu, kształtowania rozety liści jesienią, okresu spoczynku zimowego poprzez wznowienie wegetacji wiosennej i kwitnienie, do stadium zawiązywania łuszczyn, który decyduje o opłacalności uprawy.

RZEPAK – STRATEGIA WSPOMAGANIA NATURALNEJ ODPORNOŚCI ROŚLIN NA STRESY BIOTYCZNE BBCH 10-19

BBCH 19/20-39

ROZWÓJ LIŚCI – FORMOWANIE ROZETY

BBCH 50-69

BBCH 71-89

REGENERACJA ROZETY – ROZWÓJ PĘDÓW BOCZNYCH – WZROST PĘDU GŁÓWNEGO

PĄKOWANIE – KWITNIENIE

ROZWÓJ I DOJRZEWANIE ŁUSZCZYN

OPTYSIL, FOSFYN

zgnilizna twardzikowa

OPTYSIL

czerń krzyżowych

OPTYSIL

szara pleśń

OPTYSIL

Choroby najczęściej występujące w rzepaku

Stresy BIOTYCZNE sucha zgnilizna kapustnych

szkodniki żerujące jesienią

OPTYSIL

szkodniki łodygowe, liściowe

OPTYSIL

szkodniki pąków

OPTYSIL

spoczynek zimowy

szkodniki łuszczynowe

OPTYSIL

AGROINNOWATOR

011

RZEPAK – STRATEGIA WSPOMAGANIA NATURALNEJ ODPORNOŚCI ROŚLIN NA STRESY ABIOTYCZNE Stresy ABIOTYCZNE i inne niesprzyjające warunki wegetacji

BBCH 10-19

BBCH 19/20-39

ROZWÓJ LIŚCI – FORMOWANIE ROZETY

BBCH 50-69

BBCH 71-89

REGENERACJA ROZETY – ROZWÓJ PĘDÓW BOCZNYCH – WZROST PĘDU GŁÓWNEGO

PĄKOWANIE – KWITNIENIE

ROZWÓJ I DOJRZEWANIE ŁUSZCZYN

OPTYSIL

ROOTSTAR, OPTYSIL

ograniczenie dostępności wody oraz susza

TYTANIT

ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYSIL ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYCAL, OPTYSIL ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYSIL

ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYSIL ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYCAL, OPTYSIL

TYTANIT, GROWON, OPTYSIL TYTANIT, GROWON, OPTYSIL

nadmiar wilgoci w glebie niska temperatura gleby lub/i powietrza niewystarczająca dostępność składników pokarmowych opóźniony siew

ROOTSTAR, OPTYSIL

TYTANIT, GROWON,

ﬁtotoksyczne oddziaływanie chlomazonu

ROOTSTAR, TYTANIT, GROWON, OPTYSIL TYTANIT, OPTYSIL FROSTEX

słabe przezimowanie roślin przymrozki lub duże wahania temperatury wczesną wiosną

FROSTEX

przymrozki w czasie pąkowania i kwitnienia mała liczebność oraz niska aktywność owadów zapylających

TYTANIT

niekorzystne warunki pogodowe w okresie kwitnienia

TYTANIT OPTYSIL

silny wiatr, burze (wyleganie) grad

OPTYSIL

TYTANIT, OPTYSIL

OPTYSIL

niedostatek światła (długotrwałe zachmurzenie) w okresie rozwoju łuszczyn

TYTANIT, OPTYSIL TYTANIT

TYTANIT, GROWON spoczynek zimowy

uszkodzenia pestycydowe

Szybkość pobierania fosforu przez rośliny pomidora. Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach 2012.

5000 43,25

4500

4000

mg P / kg s.m.

30,55

30 TYTANIT 2 x 0,2 l/ha

25 20 15

KONTROLA

% zawiązanych owoców

10 5 0

3500

STANDARD (popularny nawóz fosforowy) 3750 GROWON

3250

3000

3000 2500

4500

Kontrola

2350

2100 2200

2500 2200

2000 1500 1000 500 0 5h

24 h

48 h

Skuteczność preparatu OPTYSIL w zapobieganiu wystąpienia amerykańskiego mącznika agrestu odmiany Biały Triumf. Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach 2014. 70

% porażonych owoców

Skuteczność działania preparatów tworzących tę strategię poparta jest wynikami liczych badań i wdrożeń, z których cztery tutaj przedstawiamy w formie wykresów.

Wpływ preparatu TYTANIT na zawiązywanie owoców jabłoni odmiany Topaz. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie 2013.

% porażonych pędów

Strategia wspomagania naturalnej odporności roślin STRESS CONTROL SYSTEM przynosi wymierne ograniczenie stresu roślin.

40 30 20

60,2

40 30 20

10,4

4,7 0,6

3,9

0,4

3,5

0 Kontrola

OPTYSIL 0,5 l/ha

OPTYSIL 1 l/ha

Fungicyd 1

Fungicyd 2

Kontrola

OPTYSIL 0,5 l/ha

OPTYSIL 1 l/ha

Fungicyd 1

Fungicyd 2

AGROINNOWATOR

012

SILICON IN AGRICULTURE konferencja w Sztokholmie W dniach 26–30 sierpnia 2014 r. w Sztokholmie odbyła się szósta z kolei konferencja naukowa poświęcona zastosowaniom krzemu w rolnictwie, a ściślej – w uprawie roślin.

W czasie trwania konferencji zostało wygłoszonych 51 referatów w ośmiu różnych blokach tematycznych: Chemia i analizy krzemu w glebie, roślinach i środowisku Obieg krzemu w agrosystemach Molekularny i ﬁzjologiczny mechanizm pobierania krzemu przez rośliny Wpływ krzemu na wzrost i rozwój roślin Wpływ krzemu na stres abiotyczny Wpływ krzemu na stres biotyczny Wpływ krzemu na wartości odżywcze roślin w aspekcie zdrowia człowieka i zwierząt Skuteczność stosowania nawozów krzemowych. Konferencja skupiła naukowców i producentów preparatów krzemowych z całego świata. Przedstawiciel INTERMAGu, jako jedynego reprezentanta polskiego przemysłu nawozowego, wystąpił na konferencji z referatem pt. „Impact of silicon based fertilizer OPTYSIL on abiotic stress reduction and yield improvement in ﬁeld crops”. Przedstawione zostały w nim wyniki badań prowadzonych przy współpracy z Instytutem Fizjologii Roślin PAN oraz Stacjami Doświadczalnymi Oceny Odmian COBORU. W naszym referacie wykazaliśmy pozytywny wpływ preparatu OPTYSIL na redukcję stresu wywołanego ograniczoną dostępnością wody dla roślin soi i pszenicy. W warunkach stresu suszy rośliny soi wytworzyły o 18% więcej strąków w po-

Tekst: Wiesław Ciecierski

równaniu do roślin nie traktowanych preparatem krzemowym, a masa nasion z roślin w tym samym doświadczeniu wzrosła o 21%. Równie korzystne wyniki uzyskano w testach na pszenicy. Dla tej uprawy zastosowano bardziej zaawansowane metody pomiaru i oceniano takie parametry jak m.in. utrata elektrolitów przez rośliny oraz produkcja białek.

nego do komórek korzeni, podczas gdy LSi2 jest odpowiedzialny za transport z komórek do wiązek przewodzących korzenia. Jak do tej pory nie zostały zidentyfikowane transportery odpowiedzialne za przemieszczanie krzemu aplikowanego drogą dolistną, choć większość naukowców potwierdza istnienie takiego transportu o czym świadczą wyniki licznych eksperymentów.

ROŚLINY PSZENICY TRAKTOWANE PREPARATEM OPTYSIL WYKAZYWAŁY:

Mechanizmy przemieszczania krzemu odgrywają kluczową rolę w redukcji stresów wywoływanych czynnikami biotycznymi. Przedstawiono wyniki badań świadczące o tym, że w przypadku infekcji wywołanej patogenami grzybowymi dochodzi do przemieszczenia krzemu w miejsce ataku czynnika infekcyjnego. Krzem otacza miejsca infekcji utrudniając w ten sposób rozprzestrzenianie się choroby. Zdjęcia spod mikroskopu elektronowego pokazały duże nagromadzenie się krzemu w miejscach infekcji. W innym referacie przedstawiono badania stwierdzające, że preparaty krzemowe mogą zakłócać możliwość rozpoznania przez patogena rośliny żywicielskiej. Zarodnik, który znajdzie się na podatnych na porażenie tkankach roślinnych nie rozwija się i nie powoduje objawów chorobowych na roślinie.

-41%

+40%

zmniejszoną o 41% utratę elektrolitów

zwiększoną o 40% produkcję białek

Doniesienia innych prelegentów również wskazywały chroniące przed stresem działanie preparatów zawierających aktywną postać krzemu. Większość referatów dotyczyła jednak ograniczania stresów biotycznych wywołanych przez szkodniki i patogeny. Bardzo ciekawe były także doniesienia dotyczące mechanizmów transportu krzemu wewnątrz rośliny oraz mechanizmu redukującego stres biotyczny. Naukowcy japońscy odkryli substancje odpowiedzialne za transport krzemu. Zostały one nazwane LSi1 i LSi2. LSi1 jest odpowiedzialny za transport jonów krzemowych z roztworu zewnętrz-

Podczas konferencji została zainicjowana działalność Międzynarodowego Stowarzyszenia „Krzem w rolnictwie”, którego jesteśmy członkiem i w którego pracach będziemy uczestniczyć. z

AGROINNOWATOR

013

TARGI EUROTIER w Hanowerze W dniach 11–14 listopada br. uczestniczyliśmy w międzynarodowych targach EUROTIER w Hanowerze. Są to największe międzynarodowe targi poświęcone profesjonalnej hodowli zwierząt.

Najczęściej odwiedzali nas dystrybutorzy z Bliskiego Wschodu oraz z Egiptu.

W tej edycji targów uczestniczyło ok. 2500 wystawców za całego świata, w tym ponad 50 wystawców z Polski. Nasze stoisko, na którym prezentowaliśmy produkty prozdrowotne dla zwierząt, cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem. Odwiedziło nas około 100 ﬁrm zainteresowanych potencjalną współpracą z nami. Wśród odwiedzających nasze stoisko, oprócz kontrahentów z Europy były ﬁrmy z Azji, Afryki oraz obu Ameryk.

Największym zainteresowaniem cieszyły się produkty dla drobiu: KOKCIDIN, RESPIVAL oraz SUPLEXAN HEPA. Produkty te doskonale odpowiadają na problemy zdrowotne, które występują na wielu zagranicznych rynkach.

Tekst: Lek. wet. Marcin Majcher

Jesteśmy przekonani, że nawiązane kontakty zaowocują kontraktami handlowymi i zwiększeniem sprzedaży eksportowej w roku 2015. z

Spotkanie

NAUKI Z PRZEMYSŁEM W dniach 23–26 listopada 2014 r. w Karpaczu odbyło się XXXIX Międzynarodowe Seminarium Naukowo-Techniczne „Chemistry for Agriculture”.

Tekst: Dr inż. Krzysztof Ambroziak

W seminarium uczestniczyli głównie specjaliści w zakresie chemii i biologii środowiska, technologii i biotechnologii, reprezentujący uniwersytety, politechniki, uczelnie rolnicze, medyczne, ekonomiczne oraz instytuty badawcze prowadzące badania na pograniczu chemii i biologii. Oprócz naukowców w seminarium uczestniczyli też przedstawiciele branży agrochemicznej, reprezentowanej głównie przez producentów nawozów, a wśród nich ﬁrmę INTERMAG.

Seminarium organizowane jest corocznie od 1975 roku, a jego opiekunem naukowym i pomysłodawcą jest prof. Henryk Górecki z Politechniki Wrocławskiej. Głównym celem seminarium jest wymiana doświadczeń, prezentacja wyników badań oraz intensyﬁkacja współpracy pomiędzy nauką a przemysłem. Jest to dobra płaszczyzna do dyskusji środowiska naukowego z przedstawicielami rynku chemicznego nt. opracowywania i produkcji agrochemikaliów.

Prezes Zarządu Hubert Kardasz, jako jedyny przedstawiciel branży nawozów dolistnych, wystąpił z wykładem zatytułowanym „Nauka wytycza rozwój – projekty w firmie INTERMAG”, w którym zaprezentował innowacyjne rozwiązania opracowywane w naszej firmie. Rezultatem tego wystąpienia były m.in. liczne rozmowy dotyczące możliwości współpracy firmy INTERMAG z przedstawicielami ośrodków naukowo-badawczych w zakresie wspólnej realizacji projektów rozwojowych. Innowacyjność i współpraca z nauką naszej firmy została zauważona również przez media obecne podczas seminarium. Efektem jest wywiad udzielony stacji telewizyjnej TVP Info przez Kierownika ds. Rozwoju Biznesu Wiesława Ciecierskiego, dotyczący możliwości współpracy nauki i przemysłu agrochemicznego na przykładzie doświadczeń firmy INTERMAG. z

AGROINNOWATOR

014

Wytyczamy

NOWY KURS

Przedsiębiorstwo INTERMAG wraz z wejściem do Unii Europejskiej prężnie rozwija swoją sprzedaż eksportową i aktywnie promuje polskie produkty za granicą.

Do tej pory główne działania skupione były na krajach europejskich, jednak w momencie dostrzeżenia pierwszych symptomów zbliżającego się kryzysu geopolitycznego w naszym regionie, INTERMAG zmienił kierunek i szuka rynków zbytu poza terytorium Starego Kontynentu. Jednym z potencjalnych rynków, wyłonionych w ramach oceny perspektyw rozwoju gospodarek świata, został Meksyk.

Jest to kraj interesujący nie tylko ze względu na swój potencjał sektora rolniczego, ale także kraj zachwycający różnorodnością kulturową, społeczną i ekonomiczną. Meksyk to kraina, w której łączą się dwa światy – Indian i hiszpańskich konkwista-

Tekst: Joanna Kardasz

dorów; miejsce, gdzie starły się ze sobą cywilizacje Majów, Tolteków i Azteków z kulturą latynoską, a współcześnie również anglosaską. Obﬁtujący w fascynujące zabytki wytworzone zarówno przez kulturę indiańską, jak też zbudowane przez kolonizatorów.

AGROINNOWATOR

015

Meksyk to kraj pełen kontrastów i wielkich nierówności społecznych, gdzie bogactwo i ogromne fortuny stykają się z rażącym ubóstwem.

W Meksyku najpopularniejsze uprawy rolnicze to kukurydza, sorgo, fasola i trzcina cukrowa, a z upraw sadowniczych mango, awokado, melony, papaja i cytrusy. Północna i północno-zachodnia część kraju cechuje się wykorzystaniem zaawansowanej technologii rolnej i tam w głównej mierze skupiona jest intensywna produkcja rolnicza. Hodowla zwierząt koncentruje się w północnym Meksyku i opiera się głównie na chowie bydła. Rozmowy o technologiach uprawy roślin, a także rozmowy handlowe z przedsiębiorcami meksykańskimi miałam okazję przeprowadzić podczas targów rolniczych, które odbyły się w listopadzie w Irapuato. Przedsiębiorstwo INTERMAG skorzystało z możliwości zaprezentowania swojej oferty nawozów, biostymulatorów oraz preparatów prozdrowotnych dla zwierząt na zbiorczym stoisku zorganizowanym przez Ministerstwo Gospodarki i mającym na celu wsparcie polskiego sektora rolnego.

Życzliwość i uprzejmość mieszkańców kontrastują ze skrajnym niebezpieczeństwem, które czyha za rogiem ulicy. Widoczne jest to szczególnie w mieście Meksyk (Ciudad de México) największej aglomeracji świata, w której żyje prawie 30 mln ludzi i gdzie w głównej mierze działa wielki biznes i jednocześnie trwa bezpardonowa walka rzeszy ludzi o egzystencję.

Meksyk zachwyca również bogactwem natury, pięknymi krajobrazami i ciekawostkami przyrodniczymi, które dla nas – producenta preparatów dla rolnictwa, są szczególnie interesujące.

Dystrybutorzy meksykańscy żywo interesowali się specjalistycznymi preparatami produkowanymi przez INTERMAG i z niecierpliwością czekają na ﬁnalizację procesu rejestracyjnego. Byli głęboko przekonani o zwiększeniu atrakcyjności swojej dotychczasowej oferty handlowej w momencie poszerzenia o nawozy o działaniu biostymulującym i antystresowym, rekomendowane przez INTERMAG. Reasumując, uważam że obrany kierunek ekspansji eksportowej jest słuszny, jednak aby osiągnąć wyznaczone cele potrzebne będzie bardzo duże zaangażowanie, gdyż zdobycie pozycji na rynku meksykańskim nie będzie należało do prostych zadań. Wizyta w nowym kraju i spotkania z mieszkańcami wzbogacają nie tylko w nowe doświadczenia zawodowe, lecz także poszerzają horyzonty poznawcze oraz zwiększają świadomość specyﬁki danego kraju. Wizyta w Meksyku – kraju tak odmiennym od polskiej rzeczywistości, zawsze pozostawia niezapomniane wrażenia, czasem zachwyca, czasem przeraża, lecz nigdy nie pozostawia obojętnym. z

AGROINNOWATOR

016

Farmy

DEMONSTRACYJNE 2014 Przebieg pogody w roku 2014 w przeważającej części kraju sprzyjał dobremu rozwojowi roślin. Łagodna zima, wczesna i ciepła wiosna z równomiernym rozkładem opadów, przyczyniła się do wysokiego plonowania roślin. Wyjątkiem jest tylko uprawa kukurydzy, która mocno ucierpiała w niektórych rejonach kraju z powodu suszy, która od maja dotknęła rejony wschodniej Wielkopolski i części województwa kujawsko-pomorskiego. Uprawy ozime na tych terenach nie odczuły tej suszy tak dotkliwie jak kukurydza, ze względu na to, iż były już w zaawansowanych fazach wzrostu, więc ich system korzeniowy korzystał z wody w głębszych warstwach gleby. Generalnie, przebieg pogody w roku 2014 był bardzo korzystny, a w tak sprzyjających warunkach często nie można było bezpośrednio zaobserwować na roślinach spektakularnych, wizualnych efektów działania nawozów dolistnych, biostymulatorów czy aktywatorów. Jednak jako nieodzowny element agrotechniki przyczyniły się one do osiągnięcia wysokich plonów z jednostki powierzchni uprawy. Z żalem stwierdzamy, że w tym roku te wysokie plony nie przekładają się na osiągany przez Farmerów efekt ekonomiczny z powodu niskich cen płodów rolnych i słabego popytu, spowodowanego m.in. embargiem na import płodów rolnych nałożonym przez Rosję na nasz kraj. Ta trudna sytuacja dotknęła w największym stopniu producentów warzyw i owoców na rynek świeży. Od lipca plantatorzy znacznie lub do absolutnego minimum ograniczyli nakłady na uprawę, a w skrajnych wypadkach w ogóle nie zbierali plonów ze względu na brak odbiorców. W nieco lepszej sytuacji są plantatorzy, którzy posiadają specjalistyczne magazyny (chłodnie itp.) w których mogą przechować plony w oczekiwaniu na lepsza koniunkturę. Miejmy nadzieję, że w najbliższym czasie sytuacja ulegnie poprawie i wszystko wróci do normy – Farmerzy będą dążyć do uzyskania jak największych plonów o wysokiej jakości, na które bez problemów znajdą się odbiorcy, a my – Zespół Doradców INTERMAG – będziemy w tym pomagać. Obok przedstawiamy relacje naszych Koordynatorów z Farm Demonstracyjnych 2014 r. Piotr Lubaszka

Teksty: Piotr Lubaszka, Jan Gurzyński, Marcin Niedobylski, Łukasz Kutermach

Koordynator ds. ROLNICTWA Jak co roku zorganizowaliśmy szereg spotkań z Rolnikami na Farmach Demonstracyjnych założonych w opiniotwórczych gospodarstwach oraz w Stacjach Doświadczalnych Oceny Odmian. Lokalizację dla Farm Demonstracyjnych wskazują koledzy Doradcy – przedstawiciele INTERMAG z poszczególnych regionów Polski. Wybierają gospodarstwa zarządzane przez osoby aktywnie zainteresowane nowymi technologiami nawożenia i biostymulacji roślin oraz otwarte na odwiedziny wielu osób. Ważne jest też takie położenie gospodarstwa, aby jak największa liczba rolników mogła łatwo dojechać. Od momentu założenia poletek doświadczalnych, sukcesywnie – kilka razy w trakcie wegetacji roślin, organizujemy warsztaty polowe, w których uczestniczą okoliczni Rolnicy. Celem tych spotkań jest obserwacja kondycji roślin w kolejnych fazach rozwojowych, analizowanie potencjalnych zagrożeń i dyskusja o działaniach, jakie należy podjąć w zakresie nawożenia, biostymulacji i ochrony roślin. Farmy Demonstracyjne to miejsca, gdzie możemy wykazać skuteczność naszych ﬁrmowych zaleceń i efektywność produktów INTERMAG. Jest to też miejsce wymiany uwag, spostrzeżeń i dyskusji z naszymi partnerami. Na Farmach Demonstracyjnych Rolnicy mają również okazję poznać skuteczność naszych nowych produktów. Poletka doświadczalne, na których zastosowano takie nowe preparaty jak: TERRASTART, OPTYSIL, PLONVIT SULFI, OPTYPLUS, GROWON, wzbudziły szczególne zainteresowanie Rolników i wzmożoną dyskusję w zakresie uzyskanych efektów. Spotkania na Farmach Demonstracyjnych to nie tylko przekazywanie wiedzy, ale także poznawanie potrzeb Rolników, co bywa inspiracją do tworzenia nowatorskich produktów. Są to też miejsca zacieśniania partnerskich więzi z Rolnikami i Dystrybutorami naszych produktów. W bieżącym roku Rolnicy uczestniczyli w 62 Farmach Demonstracyjnych rozsianych na terenie całej Polski, gdzie prezentowane były efekty działania nawozów dolistnych i biostymulatorów INTERMAG w takich uprawach jak: zboża ozime i jare, rzepak ozimy, kukurydza i ziemniaki. Jan Gurzyński

AGROINNOWATOR

017

Koordynator ds. WARZYWNICTWA W mijającym sezonie prowadziliśmy wdrożenia w 19 gospodarstwach warzywniczych. Z uwagi na nierówny przebieg pogody (Polska północna z niedoborem opadów, centrum z optymalnymi warunkami, natomiast południe z opadami powyżej średniej), plony warzyw nie były tak wysokie jak w roku ubiegłym. Gatunki warzyw, które w tym sezonie obserwowaliśmy wraz z Ogrodnikami na polach doświadczalnych to: brokuł, kalafior, kapusta pekińska, pomidor gruntowy, cebula i marchew. Nasze spotkania były organizowane tak, aby producenci warzyw mogli korzystać nie tylko z naszej wiedzy nawozowej, ale także z doświadczenia firm nasiennych czy chemicznych. Wdrożenia nasze charakteryzują się tym, że na każdym polu doświadczalnym umieszczona jest tablica z informacją o zastosowanym programie dokarmiania. Programy nawożenia zastosowane na polach są także dostępne dla Ogrodników w formie folderów i ulotek. Materiały informacyjne przekazujemy również w trakcie szkoleń, które organizujemy praktycznie przez cały sezon. Stałym punktem spotkań na Farmach Doświadczalnych jest panel poświęcony aktualnej sytuacji uprawowej i kondycji roślin na konkretnym polu. Podczas tych paneli omawiamy poszczególne zabiegi, które wykonywane były na plantacji, wskazujemy niedobory (jeśli je znajdziemy) i podpowiadamy jak można je wyeliminować oraz odpowiadamy na pytania zadawane przez producentów. Bardzo często Ogrodnicy ciekawi są poziomu obowiązujących cen, a także tego, jakie sytuacje uprawowe występują w innych regionach kraju. Do naszych flagowych produktów, takich jak TYTANIT, BORMAX czy seria nawozów PLONVIT, śmiało dołączają nowości: GROWON, OPTYPLUS i OPTYSIL, które podczas kolejnego sezonu świetnie sprawdziły się w uprawie warzyw na polach naszych producentów. Marcin Niedobylski

Koordynator ds. SADOWNICTWA W sezonie 2014 Przedsiębiorstwo INTERMAG zorganizowało 23 Farmy Demonstracyjne, gdzie w trakcie spotkań omawiano bieżącą sytuację w sadach oraz podawano zalecenia dotyczące nawożenia pozakorzeniowego zgodne z aktualnymi fazami wegetacji drzew i rozwoju owoców. Spotkania odbyły się m.in. w Gospodarstwie Sadowniczym Andrzeja Kądzieli (Połaniec), Grupie Producentów Owoców i Warzyw „SADEX” (Żurawia), Gospodarstwie Sadowniczym Stefana Judy (Sośniczany), Gospodarstwie Sadowniczym Macieja Szwedo (Wiązowna) i w Gospodarstwie Sadowniczo-Szkółkarskim Piotra i Wojciecha Grochowalskich. Przebieg warunków pogodowych tegorocznego sezonu wegetacyjnego sprzyjał silnemu wzrostowi jabłek, a także przyspieszonym terminom zbioru owoców. Czynniki te miały bezpośredni wpływ na wyrastanie bardzo dużych owoców, które zdecydowanie gorzej się przechowują, ich trwałość przechowalnicza jest znacznie obniżona, a co najważniejsze są bardziej podatne na gorzką plamistość podskórną. Aby zapobiec chorobom przechowalniczym zalecaliśmy nasz program dokarmiania wapniem oparty na ﬂagowym naszym preparacie, jakim jest dobrze znany WAPNOVIT, jak również zalecaliśmy zastosowanie aktywatora OPTYCAL – nowoczesnego preparatu wapniowego, który oprócz tego, że bezpośrednio dostarcza łatwo przyswajalny wapń, to także wspomaga działanie pompy auksynowo-wapniowej, która aktywuje pobieranie wapnia z gleby. Polecaliśmy także nowoczesny aktywator fosforowy GROWON, zawierający łatwo przyswajalną formę fosforu, co jest istotne w warunkach jego ograniczonej dostępności z gleby. Zwracaliśmy również uwagę na preparat OPTYPLUS zawierający fosforyn potasu. Nowością stosowaną w tym sezonie był też antystresant FROSTEX zwiększający odporność roślin na przymrozki. Jednak na mijający sezon w branży sadowniczej cieniem kładzie się nałożone przez Rosję embargo na unijne owoce. Polska jest jednym z czołowych producentów jabłek na świecie. Ponad połowa z nich traﬁała na rosyjski rynek. Na skutek embarga cena jabłek stanowi dziś jedną trzecią stawek uzyskiwanych w ubiegłym roku. Sytuacja ta zmusza polskich producentów do zdobywania nowych rynków zbytu, np. Skandynawii, Afryki Pn. czy Kanady. Jest to jednak proces długotrwały i może przynieść odczuwalne efekty za kilka lat. Polacy solidarnie sięgają po jabłka, soki jabłkowe i cydr, a także namawiają do tego inne narody. Mamy nadzieję, że takie działania przyniosą efekt w postaci zwiększenia spożycia polskich owoców na rodzimym rynku, ale także w odległych regionach świata. Łukasz Kutermach

AGROINNOWATOR

018

FRONTEM DO e-KLIENTA

APLIKACJE MOBILNE INTERMAG

Autorskie aplikacje mobilne INTERMAG AGRO EXPERT oraz INTERMAG CROP ASSIST cieszą się coraz większym zainteresowaniem użytkowników. Obserwujemy rosnącą ilość pobrań i korzystania z aplikacji jako praktycznych narzędzi doradczych w gospodarstwie.

Tekst: Justyna Karbowska

Zgodnie z naszą strategią rozwoju, która zakłada rozwój partnerskich relacji z Klientami, aplikacje mobilne są doskonałym uzupełnieniem kontaktów doradczych tworzących spójny system z działaniami naszych Doradców w poszczególnych regionach kraju. Odpowiadając na potrzeby i oczekiwania użytkowników aplikacji oraz chcąc wzbogacić zakres ich funkcjonalności planujemy wprowadzenie nowych ciekawych i praktycznych funkcji. Już w najbliższym czasie w aplikacjach pojawią się dodatkowe opcje.

KOLEJNE, ROZWIJANE FUNKCJONALNOŚCI BĘDĄ OBEJMOWAŁY:

AKTUALNOŚCI

SPOTKAJMY SIĘ

NOWY SYSTEM OPERACYJNY IOS

Publikować w nich będziemy najświeższe informacje o interesujących wydarzeniach ﬁrmowych, najnowszych publikacjach i poradnikach uprawowych, promocjach etc. Funkcja będzie zawierała także formularz kontaktowy umożliwiający bezpośredni kontakt z nami.

Funkcjonalność informująca o imprezach polowych, spotkaniach szkoleniowych i pokazach demo organizowanych przez/oraz z udziałem INTERMAG. Wydarzenia będą podzielone wg proﬁlu upraw, których dotyczą: rolnictwo, warzywnictwo, sadownictwo. Każda impreza będzie zlokalizowana na mapie z opcją ustawienia nawigacji do miejsca spotkania oraz integracją z kalendarzem Google. Ponadto dostępny będzie podgląd dotyczący szczegółów wydarzenia oraz kontakt z organizatorem.

Do tej pory aplikacje oparte były jedynie o system Android, co uniemożliwiało niektórym Klientom dysponującym smartfonami bądź tabletami wyposażonymi w system iOS korzystanie z tego praktycznego narzędzia doradczego INTERMAG. Wkrótce rozszerzamy działanie naszych aplikacji mobilnych również w systemie iOS (np. urządzenia ﬁrmy Apple), zwiększając tym samym grono użytkowników.

Zapraszamy do korzystania z aplikacji mobilnych INTERMAG, które stanowią ważny element doradczy w systemie efektywnego zarządzania produkcją roślinną w gospodarstwie. z

AGROINNOWATOR

019

Doradcy

BLIŻEJ KLIENTA

Wiedza i doświadczenie praktyczne Doradców INTERMAG z zakresu uprawy roślin są od lat dobrze znane Rolnikom, Ogrodnikom i Sadownikom. Dzieląc się swoim bogatym doświadczeniem służą pomocą nie tylko w opracowaniu optymalnych programów nawożenia dla różnych upraw, ale także diagnozują przyczyny wystąpienia niepokojących objawów na roślinach oraz pomagają w doborze sposobów ich eliminacji.

Doradcy będą zapoznawać naszych Klientów również ze strategią wspomagania naturalnej odporności roślin STRESS CONTOL SYSTEM, doskonale wpisującą się w program integrowanej produkcji roślin. Aby umożliwić systematyczny i szybki bezpośredni kontakt z naszymi Klientami – rozszerzony został Zespół Doradców INTERMAG, którzy działają teraz w mniejszych terytorialnie regionach.

7 6

1a 1

Dyrektor Handlowy

+48 606 789 491

Koordynator ds. ROLNICTWA

+48 668 492 294

rolnictwo@intermag.pl

Koordynator ds. WARZYWNICTWA

+48 664 917 084

warzywnictwo@intermag.pl

Koordynator ds. SADOWNICTWA

+48 698 618 536

sadownictwo@intermag.pl

Ekspert ds. FERTYGACJI

+48 608 345 147

fertygacja@intermag.pl

Specjalista ds. nawozów hobbystycznych

+48 600 089 628

hobby@intermag.pl

MAŁOPOLSKIE, ŚWIĘTOKRZYSKIE, część ŚLĄSKIEGO

+48 698 618 536

region1@intermag.pl

część MAZOWIECKIEGO, część ŁÓDZKIEGO

+48 501 492 365

region1a@intermag.pl

PODKARPACKIE, LUBELSKIE

+48 501 492 333

region2@intermag.pl

PODLASKIE, część WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO, część MAZOWIECKIEGO

+48 664 917 071

region3@intermag.pl

część POMORSKIEGO, KUJAWSKO-POMORSKIE, część WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO

+48 668 492 294

region4@intermag.pl

część LUBUSKIEGO, część WIELKOPOLSKIEGO

+48 664 917 074

region5@intermag.pl

część ŚLĄSKIEGO, OPOLSKIE, DOLNOŚLĄSKIE, część LUBUSKIEGO

+48 606 907 839

region6@intermag.pl

część MAZOWIECKIEGO, część ŁÓDZKIEGO, część WIELKOPOLSKIEGO

+48 604 579 812

region7@intermag.pl

ZACHODNIOPOMORSKIE, część POMORSKIEGO

+48 570 939 362

region8@intermag.pl

CAŁY KRAJ

1 1a 2 3 4 5 6 7 8

piotr.lubaszka@intermag.pl

Odrębny Zespół Doradców INTERMAG tworzony jest w dziale hodowli zwierząt. Działania INTERMAGu w tej dziedzinie koncentrują się obecnie głównie na proﬁlaktyce zdrowotnej. Nasi eksperci opracowują i przygotowują receptury innowacyjnych produktów przeznaczonych do proﬁlaktyki zdrowotnej różnych gatunków zwierząt. Zdajemy sobie sprawę jak ważne są czynności diagnostyczne wykonywane przez Doradców bezpośrednio w gospodarstwach. Celem tych działań jest wzmocnienie kondycji hodowanych zwierząt poprzez zapobieganie oraz zwalczanie problemów zdrowotnych występujących w warunkach produkcyjnych.

Dyrektor Handlowy

+48 606 789 491

piotr.lubaszka@intermag.pl

Kierownik Sprzedaży

+48 796 106 870

jacek.michalak@intermag.pl

P1 P2 P3 P4

LUBELSKIE, PODKARPACKIE, ŚWIĘTOKRZYSKIE, MAŁOPOLSKIE, MAZOWIECKIE PŁN.

+48 796 106 870

rejon_P1@intermag.pl

DOLNOŚLĄSKIE, OPOLSKIE, ŚLĄSKIE, WIELKOPOLSKIE PŁD.

+48 796 106 895

rejon_P2@intermag.pl

WARMIŃSKO-MAZURSKIE, PODLASKIE, MAZOWIECKIE PŁN.

+48 503 156 579

rejon_P3@intermag.pl

KUJAWSKO-POMORSKIE, ZACHODNIOPOMORSKIE, LUBUSKIE, POMORSKIE, WIELKOPOLSKIE PŁN. +48 604 233 922

rejon_P4@intermag.pl

QUIZ DLA CZYTELNIKÓW !!! Dla uważnych Czytelników przygotowaliśmy quiz, w którym do wygrania jest 5 atrakcyjnych nagród. Wystarczy odpowiedzieć na 5 pytań związanych z treścią naszego biuletynu, aby wziąć udział w quizie i wygrać praktyczne nagrody.

Pytanie 1. Jaki preparat służy do stymulacji rozwoju systemu korzeniowego we wczesnych stadiach rozwojowych roślin? Pytanie 2. Które urodziny świętuje Program lojalnościowy KONICZYNKA? Pytanie 3. Dla jakiej grupy zwierząt przeznaczony jest RESPIVAL? Pytanie 4. Czy STRESS CONTROL SYSTEM to strategia wpierania naturalnej odporności roślin, czy może tylko jeden preparat chemiczny? Pytanie 5. Na jakiej międzynarodowej konferencji zaprezentowano korzystne działanie stymulatora OPTYSIL?

Do wygrania praktyczna D słuchawka Bluetooth SAMSUNG! ssł Podstawowe zasady konkursu: Po P 11.

Quiz polega na udzieleniu prawidłowych odpowiedzi na przedstawione pytania i przesłaniu ich drogą korespondencji elektronicznej na adres e-mail: quiz@intermag.pl, z podaniem imienia, nazwiska oraz danych adresowych i nr telefonu osoby biorącej udział w konkursie (Zgłoszenie). Niezbędnym elementem zgłoszenia jest wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych Uczestnika przez Organizatora dla celów przeprowadzenia Quizu. Szczegóły dotyczące przesłania prawidłowego Zgłoszenia znajdują się w Regulaminie.

2 2.

Konkurs trwa od 20.12.2014 r. do 20.01.2015 r. W tym czasie można przesyłać zgłoszenia. Zgłoszenia dokonane przed 20.12.2014 nie będą ważne.

3 3.

Każda z pierwszych 5 osób, które przyślą poprawne odpowiedzi, otrzyma słuchawkę Bluetooth SAMSUNG. O przyznaniu nagrody decyduje kolejność zgłoszeń!

4 4.

O wygranej Uczestnik zostanie powiadomiony po zakończeniu konkursu drogą korespondencji elektronicznej na adres e-mail, z którego dokonał zgłoszenia.

Formularz Zgłoszenia oraz pełny Regulamin konkursu przedstawione są na stronie www.intermag.pl

W oczekiwaniu na zbliżające się Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok 2015, pełni nadziei spoglądamy w przyszłość. Na ten wyjątkowy czas życzymy wszystkim naszym Klientom, Kontrahentom i Przyjaciołom – serdecznych spotkań w gronie rodziny i przyjaciół, pogodnego wypoczynku i pełnych optymizmu planów na przyszłość. Niech Nowy Rok przyniesie Państwu spełnienie marzeń i wiele sukcesów, a nasza wzajemna współpraca niech będzie źródłem satysfakcji i wymiernych efektów. Z pozdrowieniami Zarząd